Сэдэв: Хувьсах гүйдлийн нэг фазын бодит

эсэргүүцэл , нөлөөмж(r,L) бодит эсэргүүцэл,

багтаамжаас (r,c) бүрдсэн салбарлаагүй
цахилгаан хэлхээнд тооцоо хийх
 i

r Хувьсах гүйдлийн нэг фазын r, L-тэй

u
˜ салбарлаагүй цахилгаан хэлхээ.
L
 UL, Ur, U

Ur =1,5см
UL = 2 см

ωt Ur
0 UL
π 2π U
 U
UL
φ
I
Ur

•Гүйдлийн вектор φ=0(эхний фаз)

•Бодит эсэргүүцэлтэй хэлхээний гүйдэл,
хүчдэл нь фазаараа давхацна.
•Нөлөөмжийн эсэргүүцэлтэй хэлхээний
хүчдэл нь 90 градусаар түрүүлнэ.
•Хаагч вектор (нийлбэр хүчдэл)
Эндээс дүгнэлт хийхэд Uер нь Iер –ээсээ
<φ-ээр түрүүлж байна. Үүнээс харахад
индукцийн шинж чанартай байна. Дээрх
хүчдлийн векторыг хүчдлийн гурвалжин
гэж нэрлэдэг U;Ur;ULтэгш өнцөгт
гурвалжны талууд Ur,UL-катет U-
гипотенуз. Хүчдлийн үйлчлэх утгыг
Омын хуулиар илэрхийлбэл:
 Z Z-бүрэн эсэргүүцэл гэнэ.
XL

φ
r
 P,QL, S

P
ωt QL
0
π 2π S
 Чадлын томъёо буюу графикаас харахад
R,L-тэй хэлхээний чадал нь идэвхтэй болон
хуурмаг гэсэн 2 хэсгээс бүрдэж байгаа ба
нийлбэр чадлын ихэнх хэсэг нь ашигтай,
үлдсэн бага хэсэг нь хуурмаг
чадал байна. Чадлын үйлчлэх утгыг олбол:
P=IU байна
Cosφ-Чадлын коэффициент гэж нэрлэнэ.
Чадлыг гүйдэл эсэргүүцлээр илэрхийлбэл:
 S
QL
φ
P

Cosφ - Чадлын коэффициент гэдэг.

Энэ нь бүрэн чадлын хэдэн хувийг нь
ашигтай чадал (P) эзэлж байна вэ?
гэдгийг харуулдаг.
Хувьсах гүйдлийн r, c-ээс бүрдсэн
цахилгаан хэлхээ.
r
i

C Хувьсах гүйдлийн нэг фазын r,c-тэй

u
˜ салбарлаагүй цахилгаан хэлхээ.

Энэ хэлхээнд хувьсах гүйдэл өгье.

 Uc, Ur, U

UC
Ur
0
π 2π U
Масштаб: Im=1см Umr=2см π=2см
Umc=1.5см
{y-6см, x-5см} хэлхээний гүйдэл нь
хүчдлээсээ <φ-ээр түрүүлж байна.
Одоо вектор диаграммыг нь байгуулъя
r
I
Ur φ
φ
X C
Uc
U Z
r
 P,Qc, S

Qc

S
0 ωt
π 2π
 Масштаб: Pr= 2см Qmc=1.5см π=2см
Графикаас харахад ихэнх нь бодит чадал,
үлдсэн бага хэсэг нь хуурмаг чадал болох нь
харагдаж байна. Ямарваа нэг бодит ажил
хийхийн тулд цахилгаан хэлхээг бүрдүүлдэг.

P
φ
Qc
S
r
Анхаарал тавьсанд баярлалаа