ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΧΕΙΜΕΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ 2010

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ 5o ΕΞΑΜΗΝΟ ΣΠΟΥΔΩΝ

ΣΧΟΛΙΚΗ ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗ
Πλάνο διδακτικού σχεδιασμού ωριαίας (ή δίωρης για τη γλώσσα) διδασκαλίας

Τάξη: Γ’ Μάθημα: Γλώσσα Θεματική ενότητα: Ημερομηνία:

Άνθρωποι και μηχανές 16/12/10

Στο αττικό μετρό

Β’ τεύχος, σσ. 66-70

Διδακτικοί στόχοι:
1.Να γνωρίσουν το μετρό ως ένα
σύγχρονο μέσο μεταφοράς που
διευκολύνει τη ζωή μας.
2.Να επεξεργαστούν οδηγίες-κανόνες
για την κίνηση σε ένα δημόσιο χώρο
και να μάθουν να συντάσσουν
αντίστοιχα δικές τους, επιλέγοντας το
σωστό γραμματικό πρόσωπο ανάλογα
με το άτομο στο οποίο απευθύνονται.
3.Να ορθογραφούν και να
χρησιμοποιούν τη μετοχή ενεργητικού
ενεστώτα.
4. Να ορθογραφούν και να διακρίνουν
τη σημασιολογική διαφορά ομώνυμων
λέξεων.
 Διδακτικές ενέργειες Μαθητικές ενέργειες Υλικά Ομάδες Δείκτες
(Δραστηριότητες) αξιολόγησης

Λέω στους μαθητές: Οι μαθητές αναφέρουν τις εμπειρίες τους. Η/Υ, προβολικό Στην ολομέλεια της τάξης Λειτουργεί ως
-Σήμερα θα δούμε αρχικά ένα μικρό διαγνωστική
βίντεο σχετικά με ένα μέσο μαζικής σχετικά με το
μεταφοράς και θέλω να είστε πολύ γνωστικό υπόβαθρο
προσεκτικοί γιατί μετά περιμένω να του παιδιού για το
μου πείτε τί είναι αυτό που είδατε, αν μετρό
το έχετε χρησιμοποιήσει ποτέ και πώς
σας είχε φανεί.
Έπειτα, δείχνω ένα τρίλεπτο βίντεο με
θέμα το Αττικό Μετρό
(http://www.youtube.com/watch?
v=5NndFJefwDo) και συζητώ με τους
μαθητές τις προηγούμενές μου
ερωτήσεις αλλά και τις παρακάτω:
-Πού βρίσκεται το μετρό;
- Ξέρετε ότι το λένε αττικό; Γιατί
νομίζετε ότι το λένε έτσι;

Με αφορμή αυτό το βίντεο λέω στους Πιθανές απαντήσεις/υποθέσεις των ΒτΜ Στην ολομέλεια της τάξης Λειτουργεί ως
μαθητές να δουν τις εικόνες του ΒτΜ μαθητών: διαγνωστική
και τους κάνω ερωτήσεις ώστε να -Είναι εικόνες από το μετρό σχετικά με το
διατυπώσουν τις υποθέσεις τους: -Οι άνθρωποι μπαινοβγαίνουν γνωστικό υπόβαθρο
-Τι βλέπετε στις εικόνες; -Κοιτούν τα αρχαία του παιδιού για το
-Τι νομίζετε ότι κάνουν οι άνθρωποι; μετρό
-Τι νομίζετε ότι κοιτά η οικογένεια
στην 4η εικόνα;

Διαβάζω μεγαλόφωνα ολόκληρο το Οι μαθητές ακούνε αρχικά την ανάγνωσή ΒτΜ Αρχικά ακούνε όλοι μαζί το Λειτουργεί ως
κείμενο. Στη συνέχεια κάνοντας μου. Στη συνέχεια διαβάζουν σιωπηλά δάσκαλο και στη συνέχεια διαμορφωτική
ερωτήσεις κατανόησης (μία για κάθε προσπαθώντας να εντοπίσουν τις δουλεύουν ατομικά σχετικά με την
παράγραφο) ζητώ από τους μαθητές απαντήσεις στις ερωτήσεις που έχουν κατανόηση του
να διαβάσουν σιωπηλά εστιάζοντας προηγηθεί. Τέλος, λένε πιθανούς τίτλους κειμένου
στις ερωτήσεις που έχουν προηγηθεί. για τις παραγράφους και αντιγράφουν ότι
Οι ερωτήσεις μπορεί να είναι: έχω γράψει στον πίνακα στις ασκήσεις
-Πότε κατασκευάστηκε το μετρό; 1,2,3 του βιβλίου.
-Γιατί εξυπηρετεί καλύτερα από τα
άλλα ΜΜΜ; Γιατί το προτιμούν οι
επιβάτες;
-Τι βρέθηκε κατά τις ανασκαφές; Τί
άλλο έχουν βάλει στους σταθμούς;
Πώς τους διακοσμούν;
Μετά τις ερωτήσεις κατανόησης κάθε
παραγράφου ζητώ από τους μαθητές
να μου δώσουν ένα τίτλο για κάθε μία.
Επιλέγω την καλύτερη απάντηση και
τη γράφω στον πίνακα.

Λέω στους μαθητές: Πιθανές απαντήσεις των μαθητών: Στην ολομέλεια της τάξης Λειτουργεί ως
-Όπως συνειδητοποιήσαμε και στην -Να μη χαθούμε διαγνωστική
προηγούμενη άσκηση το μετρό -Να μη χτυπήσουμε σχετικά με το
χρησιμοποιείται από πάρα πολλούς -Να μη μας κλέψουν γνωστικό υπόβαθρο
ανθρώπους διαφορετικών ηλικιών. Αν του παιδιού για το
εσείς πηγαίνατε στο μετρό τι θα έπρεπε πώς κινούμαστε στο
να προσέξετε; Υπάρχουν κάποιοι μετρό
κίνδυνοι; Πώς κινούμαστε στο μετρό;

Έχω πλέον εισάγει τους μαθητές στο Οι μαθητές αφού ακούσουν, σχολιάζουν ΒτΜ Στην ολομέλεια της τάξης Λειτουργεί ως
επόμενο κείμενο. Έτσι, τους λέω: το κείμενο απαντώντας στην ερώτησή μας. διαμορφωτική
-Πάμε τώρα να δούμε και τις σχετικά με την
προτάσεις του βιβλίου σχετικά με το τι κατανόηση του
πρέπει να προσέχουμε. κειμένου
Στη συνέχεια διαβάζω μεγαλόφωνα το
κείμενο και λέω:
-Από τι μας προφυλάσσουν αυτές οι
οδηγίες;

Έπειτα εισάγω το επόμενο σενάριο: Οι μαθητές αφού το σκεφτούν με τη σειρά ΒτΜ-Πίνακας Αρχικά ατομικά και στη Λειτουργεί ως
-Έστω ότι ο διπλανός σας θα λένε τις προτάσεις τους στο συμμαθητή συνέχεια στην ολομέλεια της διαμορφωτική
χρησιμοποιήσει αύριο το μετρό για τους ενώπιον της τάξης. Τέλος, με ακούνε τάξης σχετικά με την
πρώτη φορά και πρέπει να τον προσεχτικά. ικανότητα των
συμβουλέψετε για να αποφύγει μαθητών να
πιθανούς κινδύνους. Πώς θα λέγατε προσαρμόζουν τις
στο φίλο σας τις παραπάνω προτάσεις; οδηγίες τους
Ενώ τα παιδιά σκέφτονται, γράφω ανάλογα με το
στον πίνακα τα ρήματα των άτομο στο οποίο
προτάσεων που θα αλλαχθούν από τα απευθύνονται.
παιδιά. Αφού ακούσω τις σωστές
απαντήσεις γράφω από κάτω από κάθε
ρήμα το νέο αλλαγμένο. Εξηγώ στους
μαθητές:
-Όπως είδατε όταν δίνουμε οδηγίες σε
φιλικό μας πρόσωπο χρησιμοποιούμε
το β’ ενικό. Αντί να πούμε μπείτε λέμε
μπες. Όταν όμως μιλάμε σε κάποιον
που δε γνωρίζουμε ή θέλουμε να
μιλήσουμε ευγενικά χρησιμοποιούμε το
β’ πληθυντικό.

Λέω στους μαθητές: Οι μαθητές απαντούν με τη σειρά στις ΒτΜ Στην ολομέλεια της τάξης
-Για να ξαναθυμηθούμε μερικές ερωτήσεις μας.
οδηγίες…. Για πείτε μου, πώς θα
πρέπει να μπαίνετε και να βγαίνετε στο
μετρό;
Αφού μας απαντήσουν τους λέμε:
-Ωραία, η λέξη κρατώντας μας δείχνει
τον τρόπο με τον οποίο κάνουμε κάτι.
Προέρχεται από το ρήμα κρατώ. Αν
είχαμε τώρα το ρήμα περπατώ, και
σας ρωτούσα πώς έρχεστε κάθε μέρα
στο σχολείο, τι θα μου λέγατε;
Τις λέξεις αυτές τις γράφω στον
πίνακα και εξηγώ:
-Αυτές οι λέξεις που προέρχονται από
ρήματα και μας δείχνουν τον τρόπο με
τον οποίο γίνεται κάτι λέγονται
μετοχές. Ας φτιάξουμε τώρα μετοχές
από διάφορα ρήματα.
Γράφω στον πίνακα ρήματα και δίπλα
τις μετοχές που μου λένε τα παιδιά.
Τώρα τους ρωτώ:
-Παρατηρείτε κάτι που έχουν ίδιο όλες
αυτές οι λέξεις;
Έτσι αφού εντοπίσουν την κοινή τους
κατάληξη θα τους εξηγήσω:
-Αυτές οι λέξεις λοιπόν τελειώνουν σε
–ω/οντας. Όμως όπως βλέπετε άλλες
γράφονται με όμικρον και άλλες με
ωμέγα. Ας μάθουμε τώρα ένα κόλπο
για να μπορούμε να τις γράφουμε κάθε
φορά σωστά. Όταν πάνω στην
κατάληξη πέφτει ο τόνος, ο οποίος
είναι πολύ βαρύς ανοίγει το κεφάλι του
όμικρον. Το σπάει στα δύο. Έτσι
γίνεται ωμέγα. Άρα όταν η λέξη μας
τονίζεται στην κατάληξη γράφεται με
ωμέγα, ενώ διαφορετικά με όμικρον.

Λέω στους μαθητές: Οι μαθητές απαντούν: Πίνακας – Στην ολομέλεια της τάξης και Λειτουργεί ως
-Άρα μάθαμε σήμερα για ένα -Το μετρό! Τετρ.Εργ. ατομικά την άσκηση διαμορφωτική
σημαντικό μέσο μεταφοράς και Όσον αφορά τις υποθέσεις τους για τις τετραδίου εργασιών σχετικά με την
οδηγίες για να κινούμαστε με διαφορές μετρώ-μετρό μπορεί να έχουμε ορθογράφηση και
ασφάλεια σε αυτό. Ποιο είναι αυτό το διαφορετικές απαντήσεις: αναγνώριση
μεταφορικό μέσο; Ποια η διαφορά με -Ακούγονται το ίδιο αλλά γράφονται σημασιολογικής
τη λέξη μετρώ τους αριθμούς στα διαφορετικά. διαφοράς
μαθηματικά; -Το ένα είναι όνομα. ομώνυμων λέξεων.
Παράλληλα γράφω στον πίνακα τις -Δεν ξέρω
δύο λέξεις και τους λέω: -Το μετρώ έχει να κάνει με τα
- Υπάρχουν πολλές λεξούλες που μαθηματικά.
ακούγονται το ίδιο, άλλο σημαίνουν
και γράφονται διαφορετικά. Μπορείτε Οι υποθέσεις τους όσον αφορά άλλες
να θυμηθείτε κάποιες άλλες τέτοιες ομόηχες λέξεις:
ομόηχες λέξεις; -Ψηλός, ψιλός
Γράφω στον πίνακα τις λέξεις των -Κλείνω, κλίνω
μαθητών και λέω: -Ώμος, όμως
-Αυτές οι λέξεις λέγονται ομώνυμες. -Μηλιά, μιλιά
Μπορούμε να δούμε παρόμοιες
λεξούλες στην άσκηση 1 του τετραδίου
εργασιών και ζητώ αρχικά ατομικά να
συμπληρώσουν την άσκηση. Στη
συνέχεια γράφω τις απαντήσεις των
μαθητών στον πίνακα και τους ζητώ
να λένε τη σημασία των ομόηχων
λέξεων.

Λέω στους μαθητές: Οι μαθητές συζητούν στην ομάδα τους και Σε ομάδες των 6 Λειτουργεί ως
-Όπως έχουμε οδηγίες για το πώς γράφουν τους κανόνες τους. Στη συνέχεια τελική σχετικά με
κινούμαστε στο μετρό έτσι θα πρέπει αναλαμβάνει ένας από κάθε ομάδα και την ικανότητα
να έχουμε για την τάξη μας. Αυτό θα τους διαβάζει. Αφού έχουν ακουστεί όλοι σύνταξης οδηγιών
μας διευκολύνει στο να δουλεύουμε διαλέγουν ποιοι είναι οι καλύτεροι. και σωστής χρήσης
καλύτερα και να μη δημιουργούνται των μετοχών.
μεταξύ μας προβλήματα. Για
παράδειγμα «Μπαίνουμε στην τάξη
περπατώντας και όχι τρέχοντας». Έτσι
τώρα θα φτιάξουμε τους κανόνες μας
για το πώς κινούμαστε μέσα στην τάξη.
Τους καλύτερους θα τους κρατήσουμε
και στο μάθημα των εικαστικών, αφού
τους καθαρογράψουμε σε μεγάλο χαρτί
θα τους τοιχοκολλήσουμε.
Χωρίζουμε τους μαθητές σε ομάδες
των 6 ατόμων και τους ζητούμε να
συζητήσουν μεταξύ τους και ύστερα να
γράψουν τους κανόνες τους. Τέλος
διαλέγουμε όλοι μαζί τους καλύτερους.