Κριτικές Απόψεις

ΠΑΝΩ ΣΤΟΥΣ MAX WEINREIC KAI CALVET

Ανθή Μπεΐογλου, Εύα Λιακοπούλου, Μαριλένα Κοκκίνη, Παναγιώτα

Ρομπόκα | Κοινωνιογλωσσολογία | Α’ εξάμηνο 2021-2022
<<Η ΓΛΩΣΣΑ ΕΙΝΑΙ ΜΙΑ ΔΙΑΛΕΚΤΟΣ ΠΟΥ ΕΧΕΙ ΣΤΡΑΤΟ ΚΑΙ
ΣΤΟΛΟ>>
Η γλώσσα απαρτίζεται στην ουσία ολοκληρωτικά από ένα σύνολο διαλέκτων που
ομιλούνται σε ένα συγκεκριμένο γεωγραφικό πλαίσιο. Μπορεί να διαφέρουν λιγότερο
ή περισσότερο αλλά κάποιος μπορεί να γίνει αντιληπτός αν είναι ομιλητής της ίδιας
γλώσσας με κάποιον άλλο (πχ ένας ομιλητής της Κρητικής και ένας της βλάχικης
διαλέκτου). Αυτές οι διάλεκτοι λοιπόν, είναι μεν σε ένα συγκεκριμένο γεωγραφικό
πλαίσιο το οποίο όμως ταυτόχρονα διαιρείται σε άλλα γεωγραφικά διαμερίσματα και
περιφέρειες. Μία ερμηνεία για τη φράση του Max Weinreich η γλώσσα είναι μια
διάλεκτος η οποία έχει στρατό και στόλο" είναι ότι υπάρχει ο στρατός διαλέκτων
ξηράς και ο στόλος των διαλέκτων στη θάλασσα ή αλλιώς νησιώτικες διάλεκτοι. Για
παράδειγμα στην Ελλάδα έχουμε ένα οργανωμένο σύνολο διαλέκτων ξηράς όπως
τσακωνική, θρακιώτικη, βλάχικη κτλ. και ένα οργανωμένο σύνολο διαλέκτων
θάλασσας όπως κρητική, ποντιακή, επτανησιακά κτλ. Ακόμη και η υποτιθέμενη
πρότυπη ή επίσημη γλώσσα αποτελεί απλά μια διάλεκτο η οποία είναι αποδεκτή και
χρησιμοποιείται καθημερινά από μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού. Αυτό όμως δεν
αναιρεί ούτε διαγράφει τις υπόλοιπες διαλέκτους. Αποτελούν και αυτές αναπόσπαστο
κομμάτι της γλώσσας μιας χώρας. Έτσι ερμηνεύεται το γεγονός πως η γλώσσα είναι
μια διάλεκτος. Αυτή η διάλεκτος όμως αποτελείται από δεκάδες
παρακλάδια που μπορούν να εννοηθούν και ως στρατός και
στόλος.

Τσακώνικη Βλάχικη Ρουμελιώτικη

Ποντιακή Κερκυραϊκή
Κρητική

ΣΕΛΊΔΑ 1
Μία άλλη οπτική θα μπορούσε να είναι ότι μια διάλεκτος για να οριστεί ως γλώσσα
πρέπει πρώτα να κωδικοποιηθεί. Συγκεκριμένα να γραφτούν λεξικά, βιβλία
γραμματικής και συντακτικού. Επίσης να χρησιμοποιηθεί ευρέως στον γραπτό και
προφορικό λόγο. Τέλος να ενταχθεί σε θεσμούς όπως η εκπαίδευση. Τα
προαναφερόμενα αντικατοπτρίζουν την οργάνωση και τη δομή, χαρακτηριστικά που
εκφράζονται με τις λέξεις στρατός και στόλος.
Επιπρόσθετα, είναι εξίσου σημαντικό να σημειωθεί ότι οι λέξεις στρατός και στόλος
συμβολίζουν το κύρος που έχει μια γλώσσα, στοιχείο που δεν χαρακτηρίζει μια
διάλεκτο.

<<Η ΔΙΑΛΕΚΤΟΣ ΔΕΝ ΕΊΝΑΙ ΠΑΡΑ ΜΙΑ ΗΤΤΗΜΕΝΗ ΓΛΩΣΣΑ>>

Διάλεκτος είναι απλά μία παραλλαγή της γλώσσας. Από αυτές κάποιες έχουν
μεγαλύτερη και άλλες μικρότερη απήχηση στην κοινωνία. Γλώσσες λοιπόν, και όχι
διάλεκτοι, αποκαλούνται οι γλωσσικές ποικιλίες που για πολιτικούς λόγους έχουν το
στάτους μιας επίσημης ή εθνικής γλώσσας (ή επιδιώκουν να αποκτήσουν αυτό το
στάτους). Οι διάλεκτοι θεωρούνται λιγότερο ποιοτικές, λιγότερο ακριβείς και
ασκείται πίεση, ιδίως στο σχολείο, για την εγκατάλειψή τους. Επιπλέον πολλές φορές
οι διάλεκτοι αντιμετωπίζονται υποτιμητικά από αυτούς που μιλούν την «επίσημη»
γλώσσα διότι μπορεί να διαθέτουν μία διαφορετική προφορά ή έναν ασυνήθιστο
τρόπο σύνταξης. Αυτό δεν θα έπρεπε να συμβαίνει γιατί όπως προαναφέραμε η
διάλεκτος είναι απλά μία παραλλαγή της γλώσσας και σε καμία περίπτωση δεν είναι
κατώτερη. Οι διάλεκτοι αποτελούν αναπόσπαστο στοιχείο της πολιτιστικής
κληρονομιάς, της ιστορίας και της εθνικής ταυτότητας ενός λαού. Μόνο το γεγονός
ότι μία διάλεκτος ομιλείται από μία μικρή ομάδα ανθρώπων, ή επειδή δε
χρησιμοποιείται σε «δημόσια συνέδρια» δεν την καθιστά ηττημένη γλώσσα.
Εν κατακλείδι, σε μια υποτιθέμενη μάχη αναμεσά στην γλώσσα και την διαλεκτό, αν
υποθέσουμε ότι η γλώσσα είναι αυτή που έχει οργανωμένο στρατό και στόλο θα ήταν
φυσικό η διάλεκτος να έχανε αυτή τη μάχη.

ΠΗΓΈΣ
https://foresies-paradosi.gr/product/peloponnisos/andriki-paradosiaki-foresia-
tsakonias/

https://www.vlahoi.net/imerologia/2001-foresia

https://www.foresia.gr/παραδοσιακες-φορεσιες-επετειακη-συλλογη-1821-2021/
παραδοσιακη-φορεσια-κερκυρας-κερκυραια-ανδρικη-642321.html

http://ellinikoiparadosiakoixoroi.blogspot.com/p/blog-page_30.html?m=1

https://www.google.com/url?q=https://www.espressonews.gr/reportaz/41288/me-exi-
nees-pontiakes-foresies-i-evzo/&usg=AOvVaw0LEapZyTn4ffZ5nLIICxtX

https://el.m.wikipedia.org/wiki/%CE%94%CE%B9%CE%AC%CE%BB%CE%B5%CE
%BA%CF%84%CE%BF%CF%82

ΣΕΛΊΔΑ 2
ΣΕΛΊΔΑ 3