You are on page 1of 107

ΝΟΜΑΡΧΙΑΚΟ ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑ ΞΑΝΘΗΣ

ΝΟΜΑΡΧΗΣ Γ . ΠΑΥΛΙΔΗΣ

ΑΝΑΛΥΤΙΚΗ ΤΕΧΝΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

TO ΥΔΑΤΙΚΟ ΙΣΟΖΥΓΙΟΥ TOY ΠΟΤΑΜΟΥ ΝΕΣΤΟΥ

ΥΔΡΟΛΟΓΙΚΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΠΑΡΟΧΩΝ ΝΕΣΤΟΥ


ΕΝ ΟΨΕΙ ΚΛΙΜΑΤΙΚΩΝ ΑΛΛΑΓΩΝ.
ΣΥΝΤΑΞΗ ΕΓΧΡΩΜΩΝ ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΩΝ ΔΙΑΓΡΑΜΜΑΤΩΝ

Συντάκτης : Καθηγητής Ν. Κωτσοβίνος


A’ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΥΔΡΑΥΛΙΚΩΝ ΕΡΓΩΝ
ΠΟΛΥΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΔΠΘ

ΞΑΝΘΗ 2009
ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ

1
ΜΕΡΟΣ ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΚΑΙ ΚΥΡΙΑ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
ΠΡΩΤΟ
ΧΑΡΤΕΣ 5
ΓΡΑΦΗΜΑΤΑ 11

ΜΕΡΟΣ
ΔΕΥΤΕΡΟ ΑΝΑΛΥΣΗ ΥΔΑΤΙΚΟΥ ΙΣΟΖΥΓΙΟΥ ΠΟΤΑΜΟΥ
ΝΕΣΤΟΥ

24
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1
1. ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΤΗΣ ΔΙΑΚΥΜΑΝΣΗΣ ΤΩΝ
ΑΠΟΡΡΟΩΝ ΤΗΣ ΕΤΗΣΙΑΣ ΑΠΟΡΡΟΗΣ ΣΤΟΝ
ΠΟΤΑΜΟ ΝΕΣΤΟ -ΕΛΕΓΧΟΣ ΑΝ ΟΙ ΑΠΟΡΡΟΕΣ
ΕΧΟΥΝ «ΘΕΑΜΑΤΙΚΑ ΜΕΙΩΘΕΙ»

43
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2
ΣΗΜΕΡΙΝΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ :
ΑΠΟΡΡΟΗ ΣΤΟΝ ΠΟΤΑΜΟ ΝΕΣΤΟ ΣΤΗΝ ΘΕΣΗ
ΥΔΡΟΛΗΨΙΑΣ (ΤΟΞΟΤΕΣ) ΓΙΑ ΤΟ ΧΡΟΝΙΚΟ
ΔΙΑΣΤΗΜΑ ΑΠΟ ΤΟ 1936 ΕΩΣ ΤΟ 2006 ,

64
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3
ΚΛΙΜΑΤΙΚΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ :
ΜΕΛΛΟΝΤΙΚΗ ΑΠΟΡΡΟΗ ΣΤΟΝ ΠΟΤΑΜΟ ΝΕΣΤΟ
ΣΤΗΝ ΘΕΣΗ ΥΔΡΟΛΗΨΙΑΣ(ΤΟΞΟΤΕΣ)
ΛΑΜΒΑΝΟΝΤΑΣ ΥΠΟΨΗ ΚΛΙΜΑΤΙΚΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4 72
ΔΥΣΜΕΝΕΣΤΕΡΟ ΣΕΝΑΡΙΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΤΗΣΙΑ
ΑΠΟΡΡΟΗ ΤΟΥ ΠΟΤΑΜΟΥ ΝΕΣΤΟΥ ΣΤΟΥΣ ΤΟΞΟΤΕΣ
ΓΙΑ ΤΟ ΓΙΑ ΤΟ ΤΥΠΙΚΟ ΔΙΑΣΤΗΜΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΟΥ
ΕΡΓΟΥ ( 2040-2070), ΛΑΜΒΑΝΟΜΕΝΩΝ ΥΠΟΨΗ ΤΩΝ
ΚΛΙΜΑΤΙΚΩΝ ΑΛΛΑΓΩΝ ΚΑΙ ΑΥΞΗΜΕΝΗΣ
ΚΑΤΑΚΡΑΤΗΣΗΣ ΝΕΡΩΝ ΣΤΗΝ ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ

78
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5

ΑΝΑΓΚΕΣ ΝΕΡΟΥ ( ΥΔΡΟΛΗΨΙΑ ΝΕΣΤΟΥ) ΓΙΑ


ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΧΡΗΣΗ --ΙΣΟΖΥΓΙΟ ΝΕΡΟΥ ΣΤΟΥΣ
ΤΟΞΟΤΕΣ –ΕΤΗΣΙΑ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΑΠΟΡΡΟΗ –
ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΠΑΡΟΧΗ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6 79

ΣΗΜΕΡΙΝΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ :
ΕΤΗΣΙΑ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΑΠΟΡΡΟΗ ΚΑΙ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ
ΠΑΡΟΧΗ ΓΙΑ ΔΙΑΦΟΡΑ ΣΕΝΑΡΙΑ ΑΠΟΛΗΨΗΣ ΝΕΡΟΥ

i
ΓΕΩΡΓΙΚΗΣ ΧΡΗΣΗΣ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7 88

ΕΤΗΣΙΑ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΑΠΟΡΡΟΗ ΚΑΙ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ


ΠΑΡΟΧΗ ΓΙΑ ΤΟ 2070 ΓΙΑ ΤΟ
ΔΥΣΜΕΝΕΣΤΕΡΟ ΜΕΛΛΟΝΤΙΚΟ ΣΕΝΑΡΙΟ
ΛΑΜΒΑΝΟΜΕΝΩΝ ΥΠΟΨΗ ΚΛΙΜΑΤΙΚΩΝ ΑΛΛΑΓΩΝ
ΚΑΙ ΑΥΞΗΣΗΣ ΚΑΤΑΚΡΑΤΗΣΗΣ ΝΕΡΩΝ ΣΤΗΝ
ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8 98

ΤΑ ΝΕΡΑ ΤΟΥ ΝΕΣΤΟΥ ΚΑΙ ΟΙ ΥΓΡΟΤΟΠΟΙ ΤΗΣ


ΠΕΡΙΟΧΗΣ

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 104

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ
1. ΠΡΑΣΙΝΗ ΒΙΒΛΟΣ
ΠΟΥ ΥΠΟΒΑΛΛΕΤΑΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΠΡΟΣ ΤΟ
ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ, ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ, ΤΗΝ
ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ
ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ

2. GREEN PAPER FROM THE COMMISSION TO THE


COUNCIL, THE EUROPEAN PARLIAMENT, THE EUROPEAN
ECONOMIC AND SOCIAL COMMITTEE AND THE
COMMITTEE OF THE REGIONS Adapting to climate change in
Europe – options for EU action {COM(2007)354 final}

3. GREEK-BULGARIAN TRANSBOUNDARY HYDROLOGICAL


BASIN OF RIVER NESTOS/MESTA, ΑΠΟ ΜΙΜΙΔΗ ΚΛΠ
( ΒΑΣΙΣΜΕΝΟ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΟΒΟΥΛΓΑΡΙΚΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ
ΣΤΑ ΠΛΑΙΣΙΑ ΤΟΥ INTERREG I )

4. ΑΠΟ ΤΗΝ ΜΠΕ ΤΗΣ ΔΕΗ ΓΙΑ ΤΟΝ ΝΕΣΤΟ

5. KRASSIMIR STANEV, THE CLIMATE CHANGE IMPACT


ON THE MESTA RIVER BASIN RUNOFF

6. ΕΛΛΗΝΟΒΟΥΛΓΑΡΙΚΗ ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΓΙΑ ΤΑ ΝΕΡΑ


ΝΕΣΤΟΥ

ii
ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ

ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΚΑΙ ΚΥΡΙΑ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ

1
ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΚΑΙ ΚΥΡΙΑ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ

Παρουσιάζονται σύντομα υπό μορφή γραφημάτων δεδομένα και υπολογισμοί για τα νερά του Νέστου,
για το σημερινό και μελλοντικό διαθέσιμο υδατικό δυναμικό του ποταμού Νέστου.

Με τα διαγράμματα αυτά διαπιστώνεται ότι η γεωργική απόληψη είναι ένα μικρό ποσοστό της μέσης
ετήσιας απορροής του Νέστου ( μόλις 3.4% για τα έργα Α’ φάσης , για την σημερινή κατάσταση
απορροής και 4.7% για το δυσμενέστερο μελλοντικό σενάριο απορροών ) .Η σημερινή μέση ετήσια
απορροή του Νέστου στην θέση υδροληψίας ( στους Τοξότες) είναι περίπου 1.5 δισεκατομμύρια κυβικά
μέτρα νερού . Η μέγιστη γεωργική απόληψη , για τα υφιστάμενα έργα και τις τρεις φάσεις είναι 207
εκατομμύρια κυβικά μέτρα νερού. Το υπόλοιπο, περίπου 1.3 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα νερού είναι
στην πραγματικότητα η μέση ετήσια οικολογική απορροή του Νέστου , νερά που ρέουν ανάμεσα στα
αναχώματα και χύνονται μετά τα αναχώματα στην θάλασσα.

Η μελλοντική δυσμενέστερη μέση ετήσια απορροή του Νέστου μέχρι το 2070 στην θέση υδροληψίας
( στους Τοξότες) , λαμβανομένων υπόψη της κλιματικής αλλαγής και αύξησης της κατακράτησης στην
Βουλγαρία, είναι περίπου ένα δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα νερού . Η μέση ετήσια οικολογική
απορροή μετά τους Τοξότες για το δυσμενέστερο μελλοντικό σενάριο κυμαίνεται από το 79.5 έως το
91.5% της μέσης ετήσιας απορροής του ποταμού Νέστου , εκμεταλλευόμενοι την ευεργετική επίδραση
των μεγάλων φραγμάτων της ΔΕΗ σε Θησαυρό και Πλατανόβρυση για υπερετήσια αποθήκευση νερού
για την διαχειριστική βελτίωση των ξηρών ετών. Συνεπώς ο Νέστος δεν στεγνώνει με το έργο .

Τα αναχώματα του Νέστου από Τοξότες μέχρις τις εκβολές του που κατασκευάσθηκαν το 1954 , έσωσαν
χιλιάδες ανθρώπινες ζωές από πλημμύρες και ασθένειες από τα τεράστια έλη της περιοχής ( το όνομα
της Χρυσούπολης προέκυψε από τα εκατοντάδες θύματα λόγω της ασθένειας «χρυσή» ), αλλά
αποστέρησε τις πεδιάδες ανατολικά και δυτικά των αναχωμάτων από τα νερά εμπλουτισμού του υπόγειου
υδροφορέα. Σχεδόν ολόκληρη η τεράστια ποσότητα νερών του Νέστου που φθάνει στους Τοξότες,
οδηγείται , μέσα από τα αναχώματα του Νέστου , κατευθείαν στην θάλασσα, ενώ παλαιότερα , ένα μεγάλο
μέρος των νερών αυτών πλημμύριζε τις πεδιάδες ανατολικά και δυτικά των αναχωμάτων και εμπλούτιζε
τον υπόγειο υδροφορέα.

Ο υπόγειος υδροφορέας «στέρεψε» από τις χιλιάδες γεωτρήσεις , ενώ η υπεράντληση οδήγησε στην
υφαλμύρινση , στην άρδευση με υφάλμυρα νερά , στην μη αντιστρέψιμη καταστροφή των εδαφών ,
στην ερημοποίηση. Εδάφη που για μερικά χρόνια αρδεύτηκαν με υφάλμυρα νερά , χρειάζονται
εκατονταετίες για να επανέλθουν στην πρότερη κατάσταση.

2
Η σύγχρονη περιβαλλοντική αντιμετώπιση του προβλήματος είναι η μεταφορά μικρού ποσοστού από τα
νερά που χύνονται (λόγω αναχωμάτων) στην θάλασσα , στον φυσικό προορισμό τους, που είναι τα εδάφη
ανατολικά των αναχωμάτων, για κατάργηση των γεωτρήσεων. Είναι η μόνη περιβαλλοντικά ορθή λύση
στο πρόβλημα που έχει δημιουργηθεί και που θα οξύνεται ,όσο αναβάλλεται η λύση του.
Στον Χάρτη 1 εμφανίζεται με μπλε χρώμα η κύρια πορεία των νερών του Νέστου από Βουλγαρία ,
μέχρις τις εκβολές (Δέλτα) . Μετά τους Τοξότες η εναπομένουσα μεγάλη ποσότητα νερών του ποταμού
( κατά μέσο όρο πάνω από ένα δισεκατομμύριο κυβικά μέτρα ετησίως ) , ρέει ανάμεσα στα αναχώματα
και εκρέει στην θάλασσα , χωρίς να τροφοδοτεί τους υγροτόπους Ισμαρίδα, Βιστωνίδα κλπ . Τροφοδοτεί
μόνο βλάστηση και τα δάση που έχουν αναπτυχθεί ανάμεσα στα αναχώματα και τα δάση που
βρίσκονται στο Δέλτα ( συνολικού εμβαδού περίπου 20000 στρέμματα) , και τα οποία δεν
απορροφούν σε ετήσια βάση πάνω από 10 εκατομμύρια κυβικά, δηλαδή μόλις το 1% της απορροής , ενώ
το υπόλοιπο 99% πηγαίνει ( μετά το 1954) στην θάλασσα. .
Στον Χάρτη 1 έχει εισαχθεί χρωματικά η διασπορά των νερών του ποταμού Νέστου στην θάλασσα .
Εμφανίζονται επίσης στον Χάρτη 1 και οι δύο θέσεις μετρήσεων παροχής στον ποταμό Νέστο σε
Βουλγαρία .( Μomina Κula και Ηatzi Dimovo ).Στην Ελλάδα εμφανίζονται οι θέσεις μετρήσεων σε
Παπάδες, Θησαυρός, Πλατανόβρυση και Τοξότες .
Όλη η ποσότητα των νερών του Νέστου από Βουλγαρία μέχρις τους Τοξότες ( περίπου 211 χιλιόμετρα)
ρέει χωρίς καμιά απόληψη. Στους Τοξότες γίνεται η υδροληψία (μικρό ποσοστό της απορροής, , 3.4% για
τα έργα Α’ φάσης ) .
Στον Χάρτη 2 δείχνομε ότι τα νερά της βροχής στην περιοχή ανάμεσα σε Τοξότες και στο Δέλτα ,
βαμμένη με πράσινο χρώμα , απορρέουν ελεύθερα μετά το 1954 (λόγω αναχωμάτων ) και τροφοδοτούν
αποκλειστικά τους υγροτόπους και τα έλη της περιοχής .Η επιφάνεια είναι περίπου 220 τετραγωνικά
χιλιόμετρα και ο μέσος ετήσιος όγκος βροχής είναι περίπου 110 εκατομμύρια . κυβικά μέτρα .

Στον Χάρτη 3 δείχνομε μια τυπική εικόνα του ποταμού ανάμεσα στα αναχώματα μετά τους
Τοξότες .Η συγκεκριμένη θέση είναι περίπου 9 χιλιόμετρα από την εκβολή. Ο ποταμός ρέει
ανάμεσα στα αναχώματα , που βρίσκονται σε μεταξύ τους απόσταση 800-1200 μέτρων .
Ανάμεσα στα αναχώματα υπάρχει βλάστηση και δασώδης έκταση. Οι καλλιέργειες φθάνουν
δίπλα στα αναχώματα .

Μια ματιά στους Χάρτες 4, 5 και 6 δείχνουν ότι ποτέ δεν υπήρξε ούτε βέβαια σήμερα υπάρχει υδραυλική
επικοινωνία των πράγματι θαυμάσιων υγροτόπων της περιοχής Ισμαρίδα, Βιστωνίδα . Λάφρη,
Λαφρούδα κλπ με τον Νέστο.
Από την ΜΠΕ ( Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων) του έργου (2008) αναπαράγομε εδώ τον χάρτη

3
ΜΠΕ-15 , όπου εμφανίζονται όλοι οι υγρότοποι της περιοχής ( Ισμαρίδα, Βιστωνίδα , Πτελέα,
Καρατζά,Ελος,Λάφρα, Λαφρούδα,Αλμύρα, Κεραμωτής ). Είναι εμφανές ότι οι υγρότοποι αυτοί απέχουν
αρκετά χιλιόμετρα από τα αναχώματα Νέστου και δεν τροφοδοτούνται από αυτόν.

4
ΧΑΡΤΗΣ 1 . Θέσεις μετρήσεων και υπολογισμού παροχής στον Νέστο σε Βουλγαρία και Ελλάδα.( Μomina Κula, Ηatzi Dimovo, Παπάδες, Θησαυρός,
Πλατανοβρυση, Τοξότες).Με μπλε χρώμα η κύρια πορεία των νερών του Νέστου. Στους Τοξότες γίνεται υδροληψία (3.4 % της μέσης ετήσιας απορροής για
την Α’ φάση) . Η εναπομένουσα μεγάλη ποσότητα νερών του ποταμού ,πάνω από ένα δισεκατομμύριο κυβικά μέτρα , ρέει ανάμεσα στα αναχώματα και εκρέει
στην θάλασσα ( Πηγή «Το υδατικό ισοζύγιο του Νέστου», Α’ Εργαστήριο Υδραυλικών Έργων ,ΔΠΘ , Καθηγητής Ν. Κωτσοβίνος, 2009 ),

5
ΧΑΡΤΗΣ 2 . Τα νερά της βροχής στην περιοχή ανάμεσα σε Τοξότες και στο Δέλτα , βαμμένη με πράσινο χρώμα απορρέουν ελεύθερα , δεν εισέρχονται
στην κοίτη του Νέστου (λόγω αναχωμάτων ) και τροφοδοτούν τους υγροτόπους και τα έλη της περιοχής .Η επιφάνεια είναι περίπου 220 τετραγωνικά χιλιόμετρα
και ο μέσος ετήσιος όγκος βροχής είναι περίπου 110 εκατομμύρια . κυβικά μέτρα . ( Πηγή «Το υδατικό ισοζύγιο του Νέστου», Α’ Εργαστήριο
Υδραυλικών Έργων ,ΔΠΘ , Καθηγητής Ν. Κωτσοβίνος, 2009 )

6
ΧΑΡΤΗΣ 3 Τυπική εικόνα τoυ ποταμού Νέστου μετά τους Τοξότες .Η συγκεκριμένη θέση είναι περίπου 9 χιλιόμετρα από την εκβολή. Ο
ποταμός ρέει ανάμεσα στα αναχώματα , που βρίσκονται σε απόσταση 800-1200 μέτρων . Ανάμεσα στα αναχώματα υπάρχει βλάστηση και δασώδης
έκταση. Οι καλλιέργειες φθάνουν δίπλα στα αναχώματα .

7
ΧΑΡΤΗΣ 4 Η θέση της υδροληψίας , τα αναχώματα του Νέστου και οι υγρότοποι της περιοχής . Ο ποταμός ρέει ανάμεσα στα αναχώματα ,και
δεν έχει καμία απολύτως σχέση επικοινωνίας-τροφοδοσίας με τους υγροτόπους της περιοχής ( λιμνοθάλασσες Κεραμωτής, Αγιάσματος,
Λαφρούδας, Βιστωνίδας , και πολύ περισσότερο με την Ισμαρίδα ! ( που είναι ανατολικά της Βιστωνίδας).

8
ΧΑΡΤΗΣ 5 ( Πηγή MESTA-NESTOS HELP PROJECT , 2004). Χάρτης περιοχής από οικολογικές οργανώσεις της περιοχής που φαίνεται ότι το
αισθητικό Δάσος είναι στα ανάντη της υδροληψίας στους Τοξότες . Είναι φανερό επίσης ότι τα νερά του Νέστου δεν τροφοδοτούν τους υγροτόπους της
περιοχής ( πχ Λιμνοθάλασσες Κεραμωτής ) μετά την δεκαετία του 1950 που κατασκευάσθηκαν τα αναχώματα. Παρά όλα αυτά , στο χάρτη οι οικολογικές
οργανώσεις χαρακτηρίζουν ως Δέλτα Νέστου ( διακεκομμένη πορτοκαλί γραμμή) , το Δέλτα που υπήρχε πριν το 1954 !

9
ΧΑΡΤΗΣ 6 . ΑΠΟ ΤΗΝ ΜΠΕ (2008) .Είναι φανερό επίσης ότι τα νερά του Νέστου δεν τροφοδοτούν τους υγροτόπους της περιοχής ( πχ Λιμνοθάλασσες
Κεραμωτής ) μετά την δεκαετία του 1950 που κατασκευάσθηκαν τα αναχώματα

10
ΓΡΑΦΗΜΑ 1
Ισχυρίζεται ο αιτών ότι οι ότι «οι απορροές στον ποταμό έχουν μειωθεί θεαματικά κατά τη διάρκεια
των 40 τελευταίων ετών και βαίνουν συνεχώς μειούμενες» .
Από το παρακάτω Σχήμα 1 , όπου έχουν σχεδιασθεί οι μετρήσεις από την ΔΕΗ της ετήσιας απορροής
των τελευταίων ετών , από το 2000 έως το 2006 , φαίνεται σημαντική αύξηση της απορροής και όχι
μείωση. Η τρίτη κατά σειρά μεγέθους απορροή των τελευταίων 40 ετών εμφανίσθηκε το 2005..

ΕΤΗΣΙΑ ΕΙΣΡΟΗ ΣΤΑ ΦΡΑΓΜΑΤΑ ΘΗΣΑΥΡΟΥ ΚΑΙ ΠΛΑΤΑΝΟΒΡΥΣΗΣ ( ΜΕΤΡΗΣΕΙΣ ΔΕΗ )


2000

1809.4
1800

1600
1504.7
ΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΑ ΚΥΒΙΚΑ ΜΕΤΡΑ

1400

1200 1140.9 1151.3

1011.1
1000

800
688.8

600

373.1
400

200

0
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006
ΕΤΟΣ

Σχήμα 1 . Η ετήσια εισροή του Ποταμού Νέστου για τα πρόσφατα 8 χρόνια αθροιστικά στις θέσεις του
φράγματος Πλατανόβρυσης και Θησαυρού .(Δεδομένα από την ΜΠΕ , με βάση μετρήσεις της ΔΕΗ).
Παρατηρούμε την ανοδική τάση για αυτή την οκταετία , που έρχεται σε αντίθεση με τον ισχυρισμό του
αιτούντος για συνεχή καθοδική μείωση της απορροής.

ΓΡΑΦΗΜΑ 2

Η ετήσια απορροή ενός ποταμού δεν παραμένει σταθερή. Πέρα από τις ετήσιες τυχαίες διακυμάνσεις
της ετήσιας απορροής , υπάρχουν σαφείς και σημαντικές ανοδικές και καθοδικές τάσεις ( ή κύκλοι) ,
τάσεις που μπορούν να διαρκούν από 5 έως και παραπάνω από 20 έτη. Το αναμφισβήτητο αυτό
γεγονός των ΤΑΣΕΩΝ είναι γνωστό στην υδρολογία των βροχοπτώσεων και της απορροής των
ποταμών ,αποδίδεται στην ηλιακή δραστηριότητα , και δεν έχει καμιά σχέση με το φαινόμενο
θερμοκηπίου . Το σχολιάζομε γιατί ο αιτών ερμηνεύει την περιστασιακή καθοδική τάση (σαν αυτή
που παρατηρήθηκε την δεκαετία του 1990 ) σαν φαινόμενο θερμοκηπίου . Ο αιτών συνεπώς

11
εκλαμβάνει λανθασμένα μια προσωρινή «καθοδική υδρολογική ΤΑΣΗ » ως μόνιμη τάση που
οφείλεται στο φαινόμενο του θερμοκηπίου, και προβαίνει σε «καταστροφολογικές» προγνώσεις .
Τέτοιες καθοδικές τάσεις υπήρξαν και στο παρελθόν, στην εικοσαετία 1915 έως 1935 . Το φαινόμενο
θερμοκηπίου είναι υπαρκτό, αλλά η επιστημονική του προσέγγιση ( όπως έχει γίνει αποδεκτό από
έγκυρους διεθνείς οργανισμούς ) ακολουθεί συγκεκριμένη μεθοδολογία (βλέπε επόμενα γραφήματα).
Οπωσδήποτε πάντως το φαινόμενο του θερμοκηπίου δεν πρέπει να συγχέεται με την «προσωρινή»
καθοδική τάση μιας υδρολογικής χρονοσειράς , η οποία μπορεί να διαρκέσει μια ή δυο δεκαετίες αλλά
μετά αναστρέφεται .

Με στόχο να δείξουμε τις ανοδικές και καθοδικές τάσεις που εμφανίζονται στα μετεωρολογικά
φαινόμενα στην υδρολογική λεκάνη Νέστου, δείχνομε στο σχήμα 2 μια μακρά χρονοσειρά (70 έτη)
ετήσιας απορροής στους Τοξότες ( χρονοσειρά που προέκυψε από γραμμική συσχέτιση με άλλους
σταθμούς μετρήσεων ) .Παρατηρούμε ότι τα υδρολογικά έτη 1942-1943, 1944-1945 και 1948-1949 η
ετήσια απορροή στους Τοξότες έλαβε μικρές τιμές , παραπλήσιες με αυτές που εμφανίσθηκαν 50 χρόνια
αργότερα! Συνεπώς ο ισχυρισμός του αιτούντος ότι «οι απορροές στον ποταμό έχουν μειωθεί
θεαματικά κατά τη διάρκεια των 40 τελευταίων ετών και βαίνουν συνεχώς μειούμενες» , δεν
ευσταθεί. Δεν ευσταθεί βέβαια και ο υποβόσκων ισχυρισμός του αιτούντος ότι οι παροχές θα
«βαίνουν και στο μέλλον συνεχώς μειούμενες».

12
ΧΡΟΝΟΣΕΙΡΑ ΕΤΗΣΙΑΣ ΑΠΟΡΡΟΗΣ ΣΤΟΥΣ ΤΟΞΟΤΕΣ ΑΠΟ ΤΟ ΥΔΡΟΛΟΓΙΚΟ ΕΤΟΣ 1935-36 ΕΩΣ ΤΟ 2005-2006, ΜΕ
ΒΑΣΗ ΤΙΣ ΣΥΣΧΕΤΙΣΕΙΣ ΜΕΤΑΞΥ ΣΤΑΘΜΩΝ ΜΕΤΡΗΣΗΣ HATZI DIMOVO, ΠΑΠΑΔΩΝ ΚΑΙ ΤΕΜΕΝΟΥΣ .
3200

3000
ΕΤΗΣΙΑ ΑΠΟΡΡΟΗ ΣΤΟΥΣ ΤΟΞΟΤΕΣ, ΕΚ. ΚΥΒ. ΜΕΤΡΑ

2800

2600

2400

2200

2000

1800

1600

1400

1200

1000

800

600

400

200

0
1935-1936
1937-1938
1939-1940
1941-1942
1943-1944
1945-1946
1947-1948
1949-1950
1951-1952
1953-1954
1955-1956
1957-1958
1959-1960
1961-1962
1963-1964
1965-1966
1967-1968
1969-1970
1971-1972
1973-1974
1975-1976
1977-1978
1979-1980
1981-1982
1983-1984
1985-1986
1987-1988
1989-1990
1991-1992
1993-1994
1995-1996
1997-1998
1999-2000
2001-2002
2003-2004
2005-2006
ΥΔΡΟΛΟΓΙΚΟ ΕΤΟΣ

Σχήμα 2. Προσομοίωση μακράς χρονοσειράς (70 έτη) ετήσιας απορροής στους Τοξότες ( από γραμμική συσχέτιση). Παρατηρούμε ότι τα
υδρολογικά έτη 1942-1943, 1944-1945 και 1948-1949 η ετήσια απορροή έλαβε μικρές τιμές , παραπλήσιες με αυτές που εμφανίσθηκαν 50 χρόνια
αργότερα! Παρατηρούμε βέβαια στο χρονικό διάστημα 1935 έως 2006 ανοδικές και καθοδικές τάσεις .Τα υδρολογικά έτη 1996-1997 έως και
1998-1999 είναι έτη στα οποία γέμιζαν τα φράγματα του Θησαυρού και της Πλατανόβρυσης,, και δεν διατίθενται μετρήσεις.

13
ΓΡΑΦΗΜΑΤΑ 3, 4, 5 ΚΑΙ 6.
ΑΠΟΡΡΟΗ ΣΤΟΥΣ ΤΟΞΟΤΕΣ. ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΑΠΟΡΡΟΗ ( ΣΗΜΕΡΙΝΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ
–ΑΜΕΣΟ ΜΕΛΛΟΝ)

Η μέση ετήσια απορροή στους Τοξότες Νέστου για διάφορα χρονικά διαστήματα από το 1936 έως
σήμερα, από διάφορες πηγές , εμφανίζεται στο σχήμα 3, και είναι περίπου 1500 εκατομμύρια κυβικά
μέτρα . Από την τεράστια αυτή ποσότητα νερών , η γεωργική απόληψη για την πλήρη ανάπτυξη του έργου
( υφισταμένη κατάσταση και Α’, Β’, και Γ’ φάσεις) είναι 207 εκατομμύρια κυβικά μέτρα ετησίως, δηλαδή
απόληψη λιγότερο από 14% , οπότε η οικολογική απορροή είναι το 86%, ή μέση ετήσια απορροή 1300
εκατομμύρια κυβικά μέτρα ετησίως.

Στο σχήμα 4 γίνεται η σύγκριση της μέσης ετήσιας απορροής στους Τοξότες με την γεωργική
απόληψη σε διάφορες φάσεις. Σε ποσοστό, οι απολήψεις αυτές κυμαίνονται από 6.3% (σημερινή
κατάσταση ) έως 14.7% για την πλήρη ανάπτυξη του έργου, οπότε η οικολογική απορροή μέχρις τους
Τοξότες είναι το 100% της απορροής του ποταμού, και μετά τους Τοξότες κυμαίνεται από το 85.3 έως
το 94.7% της απορροής του ποταμού .Όταν λοιπόν μετά την γεωργική απόληψη πάνω από 85% των
νερών μετά τους Τοξότες ρέουν στον ποταμό Νέστο, . απορεί κανείς με τον ισχυρισμό του αιτούντος
ότι «στερεύει ο Νέστος» λόγω του έργου.

Στο σχήμα 5 γίνεται σύγκριση της ετήσιας απορροής στους Τοξότες με την ετήσια απόληψη νερών
για χρονοσειρά ετών 1966 έως 2006.Παρατηρούμε ακόμη και για το πλέον ξηρό έτος , η γεωργική
απόληψη είναι μικρό μέρος της ετήσιας απορροής. Πρέπει όμως να τονιστεί ότι η κατάσταση για τα ξηρά
έτη μετά το έτος 1999 (έτος πλήρωσης των φραγμάτων του Θησαυρού και της Πλατανόβρυσης,
συνολικής ωφέλιμης χωρητικότητας 650 εκατομμυρίων κυβικών μέτρων) είναι ευμενέστερη,
γιατί τα φράγματα ρυθμίζουν την κατανομή των νερών όχι μόνο εντός του έτους, αλλά και
διαχρονικά την ροή από έτος σε έτος. Συνεπώς , αν παρουσιασθεί μια χρονιά πολύ πιο ξηρή από
όσες έχουν εμφανισθεί, υπάρχει δυνατότητα βελτίωσης της οικολογικής απορροής.

Στο σχήμα 6 γίνεται σύγκριση της οικολογικής παροχής σε κυβικά μέτρα το δευτερόλεπτο , για ένα
σενάριο σημερινής μέσης ετήσιας απορροής στους Τοξότες , θεωρώντας για τις ανάγκες της
προσομοίωσης , μια χρονοσειρά απορροής στους Τοξότες ίδια με αυτή των ετών
1966-2006 .Παρατηρούμε ότι για την πλήρη ανάπτυξη του έργου η οικολογική παροχή για το 85% των
ετών προσομοίωσης είναι 20 m3/s , δηλαδή τρεις φορές μεγαλύτερη από την απαιτούμενη ,ενώ ακόμη
και για το πλέον ξηρό έτος , η οικολογική παροχή είναι 10 m3/s , δηλαδή μεγαλύτερη από την
απαιτούμενη των 6 m3/s . Πρέπει όμως να τονιστεί ότι η κατάσταση για τα ξηρά έτη είναι
ευμενέστερη, γιατί τα φράγματα Θησαυρού και της Πλατανόβρυσης, συνολικής ωφέλιμης
χωρητικότητας 650 εκατομμυρίων κυβικών μέτρων ,ρυθμίζουν την κατανομή των νερών όχι
μόνο εντός του έτους, αλλά και διαχρονικά την ροή από έτος σε έτος.

14
ΜΕΣΗ ΕΤΗΣΙΑ ΑΠΟΡΡΟΗ ΓΙΑ ΔΙΑΦΟΡΑ ΧΡΟΝΙΚΑ ΔΙΑΣΤΗΜΑΤΑ ΣΤΟΥΣ ΤΟΞΟΤΕΣ , ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΗΝ
ΠΑΡΟΥΣΑ ΜΕΛΕΤΗ ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΠΗΓΕΣ

ΜΕΣΗ ΕΤΗΣΙΑ ΑΠΟΡΡΟΗ ΣΕ ΤΟΞΟΤΕΣ, ΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΑ ΚΥΒΙΚΑ ΜΕΤΡΑ


1800
1676
1614
1571 1564 1549
1600
1474
1437
1400

1200

1000

800

600

400

200

0
1960-1990 1966-1996 1966-1996 1966-1990 1966-1990 1966-1990 1936-2006

ΠΑΡΟΥΣΑ ΜΕΛΕΤΗ INTERREG II ,1998, ΠΑΡΟΥΣΑ ΜΕΛΕΤΗ ΠΑΡΟΥΣΑ ΜΕΛΕΤΗ ΓΕΩΤΕΕ 1991, Mimides et al ΠΑΡΟΥΣΑ ΜΕΛΕΤΗ
2009 ΠΗΓΗ [2] 2009 2009 ΠΗΓΗ [4] , .“Integrated runoff 2009
Διαμαντής , πίνακας and balance analysis
5, σελ. 94 concerning Greek-
Bulgarian

Σχήμα 3. Μέση ετήσια απορροή στους Τοξότες με βάση τα αποτελέσματα της παρούσης μελέτης και άλλες πηγές. Κάτω από κάθε στήλη
εμφανίζεται το χρονικό διάστημα της χρονοσειράς από όπου προέκυψε η μέση τιμή , και η βιβλιογραφική πηγή. Παρατηρούμε ότι για ο ίδιο
χρονικό διάστημα( πχ. Για το διάστημα 1966-1990) οι αποκλίσεις στην τιμή της ετήσια απορροής μεταξύ τριών ερευνητών είναι ασήμαντες.

15
ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΕΤΗΣΙΑΣ ΓΕΩΡΓΙΚΗΣ ΑΠΟΛΗΨΗΣ ΜΕ ΤΗΝ ΜΕΣΗ ΕΤΗΣΙΑ ΑΠΟΡΡΟΗ ΤΟΥ ΝΕΣΤΟΥ
ΣΤΟΥΣ ΤΟΞΟΤΕΣ.
ΠΗΓΗ :ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ Ν. ΚΩΤΣΟΒΙΝΟΣ , Α' ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΥΔΡΑΥΛΙΚΗΣ ΔΠΘ,2009

1600

1407
1400
ΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΑ ΚΥΒΙΚΑ ΜΕΤΡΑ

1200

1000

800

600

400

207
200 136 151
88

0
. . . . .

ΜΕΣΗ ΕΤΗΣΙΑ ΑΠΟΡΡΟΗ ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΑΠΟΛΗΨΗ - ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΑΠΟΛΗΨΗ - ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΑΠΟΛΗΨΗ - ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΑΠΟΛΗΨΗ--
ΣΤΟΥΣ ΤΟΞΟΤΕΣ ( ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΑ ΔΙΚΤΥΑ ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΑ ΔΙΚΤΥΑ ΚΑΙ ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΑ ΔΙΚΤΥΑ , ΕΡΓΑ ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΑ ΔΙΚΤΥΑ ΚΑΙ
ΣΗΜΕΡΙΝΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ, ΕΡΓΑ Α' ΦΑΣΗΣ Α' ΚΑΙ Β' ΦΑΣΗΣ Α', Β' ΚΑΙ Γ' ΦΑΣΕΙΣ ΤΩΝ
ΜΕΣΗ ΤΙΜΗ 40 ΕΤΩΝ 1966- ΕΡΓΩΝ
2006, ΜΕΤΡΗΣΕΙΣ ΔΕΗ)

Σχήμα 4. Σύγκριση της μέσης ετήσιας απορροής στους Τοξότες με την γεωργική απόληψη σε διάφορες φάσεις. Σε ποσοστό, οι απολήψεις
αυτές κυμαίνονται από 6.3% (σημερινή κατάσταση ) έως 14.7% για την πλήρη ανάπτυξη του έργου. Είναι συνεπώς προφανές ότι δεν
στερεύει ο Νέστος λόγω του έργου.

16
ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΤΩΝ ΤΙΜΩΝ ΤΗΣ ΕΤΗΣΙΑΣ ΑΠΟΡΡΟΗΣ ΣΤΟΥΣ ΤΟΞΟΤΕΣ ΑΠΟ ΤΟ ΕΤΟΣ 1966-67 ΕΩΣ ΤΟ 2005-2006 , ΜΕ ΤΑ
ΣΕΝΑΡΙΑ ΑΠΟΛΗΨΗΣ ΝΕΡΟΥ ΓΙΑ ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΧΡΗΣΗ
(ΠΗΓΗ :ΤΟ ΥΔΑΤΙΚΟ ΙΣΟΖΥΓΙΟ ΝΕΣΤΟΥ,ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ Ν . ΚΩΤΣΟΒΙΝΟΣ,Α'ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΥΔΡΑΥΛΙΚΗΣ , ΔΠΘ, 2009)

2600
ΕΤΗΣΙΑ ΑΠΟΛΗΨΗ ΝΕΡΟΥ ΓΙΑ ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΧΡΗΣΗ ΓΙΑ ΤΑ ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΑ ΔΙΚΤΥΑ
2400
ΕΤΗΣΙΑ ΑΠΟΛΗΨΗ ΝΡΡΟΥ ΓΙΑ ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΧΡΗΣΗ ΓΙΑ ΤΑ ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΑ ΔΙΚΤΥΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΡΩΤΗ ΦΑΣΗ
ΕΡΓΩΝ
2200 ΕΤΗΣΙΑ ΑΠΟΛΗΨΗ ΝΕΡΟΥ ΓΙΑ ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΧΡΗΣΗ ΓΙΑ ΤΑ ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΑ ΔΙΚΤΥΑ ,ΚΑΙ Α' , Β' ΦΑΣΕΙΣ
ΤΩΝ ΕΡΓΩΝ
2000 ΕΤΗΣΙΑ ΑΠΟΛΗΨΗ ΝΕΡΟΥ ΓΙΑ ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΧΡΗΣΗ ΓΙΑ ΤΑ ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΑ ΔΙΚΤΥΑ , ΚΑΙ ΤΙΣ Α'. Β' Γ' ΦΑΣΕΙΣ
ΤΩΝ ΕΡΓΩΝ
ΕΤΗΣΙΑ ΑΠΟΡΡΟΗ ΣΤΟΥΣ ΤΟΞΟΤΕΣ ΓΙΑ 39 ΕΤΗ , ΚΑΤΆ ΑΥΞΟΥΣΑ ΣΕΙΡΑ ΤΗΣ ΕΤΗΣΙΑΣ ΑΠΟΡΡΟΗΣ
1800
ΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΑ ΚΥΒΙΚΑ ΜΕΤΡΑ

1600

1400

1200

1000

800

600

400

200

0
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39

Σχήμα 5. Σύγκριση της ετήσιας απορροής στους Τοξότες με την ετήσια απόληψη νερών για χρονοσειρά ετών 1966 έως 2006.Παρατηρούμε
ακόμη και για το πλέον ξηρό έτος , η γεωργική απόληψη είναι μικρό μέρος της ετήσιας απορροής. Πρέπει όμως να τονιστεί ότι η κατάσταση για τα
ξηρά έτη μετά το έτος 1999 (έτος πλήρωσης των φραγμάτων του Θησαυρού και της Πλατανόβρυσης, συνολικής ωφέλιμης
χωρητικότητας 650 εκατομμυρίων κυβικών μέτρων) είναι ευμενέστερη, γιατί τα φράγματα ρυθμίζουν την κατανομή των νερών όχι
μόνο εντός του έτους, αλλά και διαχρονικά την ροή από έτος σε έτος.

17
ΣΕΝΑΡΙΑ ΙΣΟΚΑΤΑΝΕΜΗΜΕΝΗΣ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗΣ ΠΑΡΟΧΗΣ META ΤΟΥΣ ΤΟΞΟΤΕΣ ΓΙΑ ΥΔΡΟΛΟΓΙΚΑ ΕΤΗ ΙΔΙΑ ΜΕ
ΑΥΤΑ ΤΩΝ ΕΤΩΝ 1966-2006 ΚΑΙ ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΦΑΣΕΙΣ ΕΡΓΩΝ
(ΠΗΓΗ :ΤΟ ΥΔΑΤΙΚΟ ΙΣΟΖΥΓΙΟ ΝΕΣΤΟΥ,ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ Ν . ΚΩΤΣΟΒΙΝΟΣ,Α'ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΥΔΡΑΥΛΙΚΗΣ , ΔΠΘ, 2009)

80
ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΑ ΔΙΚΤΥΑ
ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΑ ΔΙΚΤΥΑ ΚΑΙ ΠΡΩΤΗ ΦΑΣΗ ΕΡΓΩΝ
ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΠΑΡΟΧΗ, ΚΥΒΙΚΑ ΜΕΤΡΑ ΤΟ ΔΕΥΤΕΡΟΛΠΤΟ

70
ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΑ ΔΙΚΤΥΑ , Α' ΚΑΙ Β' ΦΑΣΕΙΣ ΤΩΝ ΕΡΓΩΝ
ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΑ ΔΙΚΤΥΑ ΚΑΙ Α', Β' ΚΑΙ Γ' ΦΑΣΕΙΣ ΤΩΝ ΕΡΓΩΝ

60

50

40

30

20

10

0
1966-1967
1967-1968
1968-1969
1969-1970
1970-1971
1971-1972
1972-1973
1973-1974
1974-1975
1975-1976
1976-1977
1977-1978
1978-1979
1979-1980
1980-1981
1981-1982
1982-1983
1983-1984
1984-1985
1985-1986
1986-1987
1987-1988
1988-1989
1989-1990
1990-1991
1991-1992
1992-1993
1993-1994
1994-1995
1995-1996
1996-1997
1997-1998
1998-1999
1999-2000
2000-2001
2001-2002
2002-2003
2003-2004
2004-2005
2005-2006
ΥΔΡΟΛΟΓΙΚΟ ΕΤΟΣ

Σχήμα 6 . Σύγκριση της οικολογικής παροχής σε κυβικά μέτρα το δευτερόλεπτο (για σενάριο σημερινής μέσης ετήσιας απορροής στους
Τοξότες ) .Παρατηρούμε ότι για την πλήρη ανάπτυξη του έργου η οικολογική παροχή για το 85% των ετών είναι πάνω από 20 m3/s , δηλαδή
πάνω από τρεις φορές μεγαλύτερη από την απαιτούμενη ,ενώ ακόμη και για το πλέον ξηρό έτος , η οικολογική παροχή είναι 10 m3/s ,
δηλαδή μεγαλύτερη από την απαιτούμενη των 6 m3/s . Πρέπει όμως να τονιστεί ότι η κατάσταση για τα ξηρά έτη είναι ευμενέστερη, γιατί
τα φράγματα Θησαυρού και της Πλατανόβρυσης, συνολικής ωφέλιμης χωρητικότητας 650 εκατομμυρίων κυβικών μέτρων,
ρυθμίζουν την κατανομή των νερών όχι μόνο εντός του έτους, αλλά και διαχρονικά την ροή από έτος σε έτος. Τα υδρολογικά έτη
1996-1997 έως και 1998-1999 είναι έτη στα οποία γέμιζαν τα φράγματα του Θησαυρού και της Πλατανόβρυσης,, και δεν διατίθενται μετρήσεις.

18
ΓΡΑΦΗΜΑΤΑ 7,8 και 9

ΔΥΣΜΕΝΕΣΤΕΡΟ ΣΕΝΑΡΙΟ ΕΤΗΣΙΑΣ ΑΠΟΡΡΟΗΣ ΣΤΟΥΣ ΤΟΞΟΤΕΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ


ΑΠΟΡΡΟΗΣ ΓΙΑ ΤΟ ΕΤΗ 2040-2070 , ΛΑΜΒΑΝΟΜΕΝΩΝ ΥΠΟΨΗ ΤΗΣ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗΣ
ΑΛΛΑΓΗΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΥ ΕΙΣΡΟΗΣ ΝΕΡΩΝ ΑΠΟ ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ

Υπολογίσθηκε (βλέπε αναλυτικά στην Τεχνική Μελέτη 2009 λεπτομερή ανάλυση) ότι οι δυσμενέστερες
προβλέψεις λόγω φαινόμενου θερμοκηπίου είναι μείωση της μέσης ετήσιας απορροής στους Τοξότες
ίση με 12% για το χρονικό διάστημα των ετών 2040-2070 , και ίση με 20% για το χρονικό διάστημα
2070-2100 .Οι μειώσεις αυτές αναφέρονται στην μέση ετήσια απορροή των ετών 1960-1990. Για τυπική
διάρκεια του έργου 50 έως 60 ετών , το τυπικό έτος υπολογισμού απορροής είναι το έτος 2070.
Η προβλεπόμενη φυσική απορροή του Νέστου για το διάστημα 2040-2070, με βάση τις κλιματικές
αλλαγές εκτιμήθηκε σε 1193 εκατομμύρια κυβικά μέτρα .Σύμφωνα συνεπώς με το δυσμενέστερο
σενάριο για κατακράτηση νερών από Βουλγαρία με βάση το 29% , η εισροή στην Ελλάδα θα περιορισθεί
σε 0.29*1193= 346 εκ. κυβικά μέτρα .
Η μέση ετήσια απορροή από όλη την υδρολογική λεκάνη Νέστου στο ελληνικό τμήμα, έως την θέση
των Τοξοτών για το 2040-2070 υπολογίσθηκε σε 659 εκατομμύρια κυβικά μέτρα .Στον διαχειριστικό
έλεγχο των φραγμάτων Θησαυρού και Πλατανόβρυσης θα βρίσκονται κατά μέσο όρο 728 εκατομμύρια
κυβικά μέτρα νερού. Η μέση ετήσια απορροή στους Τοξότες για το χρονικό διάστημα 2040-2070 θα
είναι 1008 εκατομμύρια κυβικά μέτρα νερού.

Στο σχήμα 7 γίνεται η σύγκριση της δυσμενέστερης μέσης ετήσιας απορροής στους Τοξότες για το
χρονικό διάστημα 2040-2070 , με την γεωργική απόληψη σε διάφορες φάσεις. Σε ποσοστό, οι απολήψεις
αυτές κυμαίνονται από 8.5% (υφιστάμενα δίκτυα ) έως 20.5% για την πλήρη ανάπτυξη του έργου, οπότε
η μέση ετήσια οικολογική απορροή μετά τους Τοξότες κυμαίνεται από το 79.5 έως το 91.5% της
μέσης ετήσιας απορροής του ποταμού.

Στο σχήμα 8 γίνεται σύγκριση της δυσμενέστερης μελλοντικής χρονοσειράς της ετήσιας απορροής
στους Τοξότες ( 2010-2070) για το δυσμενέστερο μελλοντικό σενάριο για κλιματικές αλλαγές και
αύξησης κατακράτησης νερών στην Βουλγαρία στο 71% της φυσικής απορροής .Για τα πολύ ξηρά έτη τα
φράγματα Θησαυρού και της Πλατανόβρυσης, συνολικής ωφέλιμης χωρητικότητας 650 εκατομμυρίων
κυβικών μέτρων , μπορούν να ρυθμίσουν την κατανομή των νερών με κυλιόμενο ισοζύγιο δυο ετών,
οπότε η οικολογικά απορροή είναι πολύ μεγαλύτερη από την απαιτούμενη ( βλέπε επόμενο σχήμα ).

Στο Σχήμα 9 γίνεται σύγκριση της ετήσιας οικολογικής παροχής σε κυβικά μέτρα το δευτερόλεπτο
για το δυσμενέστερο μελλοντικό σενάριο για κλιματικές αλλαγές και αύξησης κατακράτησης νερών
στην Βουλγαρία . Στο σενάριο αυτό υποθέτομε ότι τα φράγματα Θησαυρού και της Πλατανόβρυσης,
συνολικής ωφέλιμης χωρητικότητας 650 εκατομμυρίων κυβικών μέτρων, ρυθμίζουν την κατανομή των
νερών όχι μόνο εντός του έτους, αλλά για διάστημα δυο ετών , κυρίως για τα ξηρά έτη. Παρατηρούμε ότι
για την πλήρη ανάπτυξη του έργου (Α’, Β’, Γ’ φάσεις) , η οικολογική παροχή για το 90% των ετών
είναι πάνω από 20 m3/s , δηλαδή τρεις φορές μεγαλύτερη από την απαιτούμενη ,ενώ ακόμη και για το
πλέον ξηρό έτος , η οικολογική παροχή είναι δύο φορές μεγαλύτερη από την απαιτούμενη των 6 m3/s .

19
ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΤΗΣ ΓΕΩΡΓΙΚΗΣ ΑΠΟΛΗΨΗΣ ΜΕ ΤΟ ΔΥΣΜΕΝΕΣΤΕΡΟ ΣΕΝΑΡΙΟ ΜΕΣΗΣ ΕΤΗΣΙΑ ΑΠΟΡΡΟΗΣ ΣΤΟΥΣ ΤΟΞΟΤΕΣ TΟ 2070
(ΜΕ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ ΚΑΙ ΑΠΟ ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ ΤΟ 29% ΤΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΠΟΡΡΟΗΣ)
ΠΗΓΗ:"ΤΟ ΥΔΑΤΙΚΟ ΙΣΟΖΥΓΙΟ ΝΕΣΤΟΥ, ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ Ν. ΚΩΤΣΟΒΙΝΟΣ, ΔΠΘ, 2009"

1200

1008
1000
ΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΑ ΚΥΒΙΚΑ ΜΕΤΡΑ

800

600

400

207
200 136 151
88

0
ΕΤΗΣΙΑΣ ΑΠΟΡΡΟΗΣ

ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΑΠΟΛΗΨΗ -

ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΑΠΟΛΗΨΗ -

ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΑΠΟΛΗΨΗ--
ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΑΠΟΛΗΨΗ -
ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΑ ΔΙΚΤΥΑ

ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΑ ΔΙΚΤΥΑ ,
ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΑ ΔΙΚΤΥΑ

ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΑ ΔΙΚΤΥΑ

ΦΑΣΕΙΣ ΤΩΝ ΕΡΓΩΝ


ΚΑΙ ΕΡΓΑ Α' ΦΑΣΗΣ
ΣΤΟΥΣ ΤΟΞΟΤΕΣ
ΔΥΣΜΕΝΕΣΤΕΡΟ

ΓΙΑ ΤΟ 2040-2070
ΣΕΝΑΡΙΟ ΜΕΣΗΣ

ΕΡΓΑ Α' ΚΑΙ Β'

ΚΑΙ Α', Β' ΚΑΙ Γ'


ΦΑΣΗΣ
Σχήμα 7. Σύγκριση της μέσης ετήσιας απορροής στους Τοξότες με την γεωργική απόληψη σε διάφορες φάσεις. Σε ποσοστό, οι απολήψεις
αυτές κυμαίνονται από 8.5% (σημερινή κατάσταση ) έως 20.5% για την πλήρη ανάπτυξη του έργου. Είναι συνεπώς προφανές ότι δεν
στερεύει ο Νέστος λόγω του έργου, ακόμη και για το δυσμενέστερο σενάριο για το μέλλον ( 2040-2070).

20
ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΔΥΣΜΕΝΕΣΤΕΡΗΣ ΕΤΗΣΙΑΣ ΑΠΟΡΡΟΗΣ ΣΤΟΥΣ ΤΟΞΟΤΕΣ ΓΙΑ ΤΟ 2070 (ΚΛΙΜΑΤΙΚΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ-
ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ) ΜΕ ΑΠΟΛΗΨΗ ΝΕΡΟΥ ΓΙΑ ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΧΡΗΣΗ
(ΠΗΓΗ :ΤΟ ΥΔΑΤΙΚΟ ΙΣΟΖΥΓΙΟ ΝΕΣΤΟΥ,ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ Ν . ΚΩΤΣΟΒΙΝΟΣ,Α'ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΥΔΡΑΥΛΙΚΗΣ , ΔΠΘ, 2009)

1600 ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΑ ΔΙΚΤΥΑ

ΕΤΗΣΙΑ ΑΠΟΛΗΨΗ ΓΙΑ ΤΑ ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΑ ΔΙΚΤΥΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΡΩΤΗ ΦΑΣΗ ΕΡΓΩΝ

ΕΤΗΣΙΑ ΑΠΟΛΗΨΗ ΓΙΑ ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΧΡΗΣΗ ΓΙΑ ΤΑ ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΑ ΔΙΚΤΥΑ ,ΚΑΙ Α' , Β' ΦΑΣΕΙΣ ΤΩΝ ΕΡΓΩΝ

1400 ΕΤΗΣΙΑ ΑΠΟΛΗΨΗ ΓΙΑ ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΧΡΗΣΗ ΓΙΑ ΤΑ ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΑ ΔΙΚΤΥΑ , ΚΑΙ ΤΙΣ Α'. Β' Γ' ΦΑΣΕΙΣ ΤΩΝ ΕΡΓΩΝ

ΔΥΣΜΕΝΕΣΤΕΡΗ ΣΥΝΘΕΤΙΚΗ ΧΡΟΝΟΣΕΙΡΑ ΕΤΗΣΙΑΣ ΑΠΟΡΡΟΗΣ ΚΑΤΆ ΑΥΞΟΥΣΑ ΣΕΙΡΑ ΣΤΟΥΣ ΤΟΞΟΤΕΣ ΓΙΑ ΤΟ 2070

1200
ΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΑ ΚΥΒΙΚΑ ΜΕΤΡΑ

1000

800

600

400

200

0
1 3 5 7 9 11 13 15 17 19 21 23 25 27 29 31 33 35 37 39 41 43 45 47 49 51 53 55 57 59

Σχήμα 8 . Σύγκριση της δυσμενέστερης μελλοντικής χρονοσειράς της ετήσιας απορροής στους Τοξότες ( 2010-2070) για το δυσμενέστερο
μελλοντικό σενάριο για κλιματικές και αύξησης κατακράτησης νερών στην Βουλγαρία στο 71% της φυσικής απορροής .Για τα πολύ ξηρά έτη τα
φράγματα Θησαυρού και της Πλατανόβρυσης, συνολικής ωφέλιμης χωρητικότητας 650 εκατομμυρίων κυβικών μέτρων , μπορούν
να ρυθμίσουν την κατανομή των νερών με κυλιόμενο ισοζύγιο δυο ετών, οπότε η οικολογικά απορροή είναι πολύ μεγαλύτερη από
την απαιτούμενη ( βλέπε επόμενο σχήμα ).

21
ΔΥΣΜΕΝΕΣΤΕΡΟ ΣΕΝΑΡΙΟ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ( ΚΥΒΙΚΑ ΜΕΤΡΑ ΤΟ ΔΕΥΤΕΡΟΛΕΠΤΟ) ΣΤΟΥΣ ΤΟΞΟΤΕΣ ΓΙΑ ΤΟ
2070
(ΠΗΓΗ :ΤΟ ΥΔΑΤΙΚΟ ΙΣΟΖΥΓΙΟ ΝΕΣΤΟΥ,ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ Ν . ΚΩΤΣΟΒΙΝΟΣ,Α'ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΥΔΡΑΥΛΙΚΗΣ , ΔΠΘ, 2009)
70
ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΑ ΔΙΚΤΥΑ
ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΑ ΔΙΚΤΥΑ ΚΑΙ ΠΡΩΤΗ ΦΑΣΗ ΕΡΓΩΝ
ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΑ ΔΙΚΤΥΑ , Α' ΚΑΙ Β' ΦΑΣΕΙΣ ΤΩΝ ΕΡΓΩΝ
60 ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΑ ΔΙΚΤΥΑ ΚΑΙ Α', Β' ΚΑΙ Γ' ΦΑΣΕΙΣ ΤΩΝ ΕΡΓΩΝ
ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΠΑΡΟΧΗ, ΚΥΒΙΚΑ ΜΕΤΡΑ ΤΟ ΔΕΥΤΕΡΟΛΠΤΟ

50

40

30

20

10

0
1

11

13

15

17

19

21

23

25

27

29

31

33

35

37

39

41

43

45

47

49
ΥΔΡΟΛΟΓΙΚΟ ΕΤΟΣ

Σχήμα 9 . Σύγκριση της οικολογικής παροχής σε κυβικά μέτρα το δευτερόλεπτο για το δυσμενέστερο μελλοντικό σενάριο για κλιματικές
αλλαγές και αύξησης κατακράτησης νερών στην Βουλγαρία . Στο σενάριο αυτό υποθέτομε ότι τα φράγματα Θησαυρού και της
Πλατανόβρυσης, συνολικής ωφέλιμης χωρητικότητας 650 εκατομμυρίων κυβικών μέτρων ,ρυθμίζουν την κατανομή των νερών όχι
μόνο εντός του έτους, αλλά για διάστημα δυο ετών , κυρίως για τα ξηρά έτη. Παρατηρούμε ότι για την πλήρη ανάπτυξη του έργου (Α’, Β’,
Γ’ φάσεις) , η οικολογική παροχή για το 90% των ετών είναι πάνω από 20 m3/s , δηλαδή τρεις φορές μεγαλύτερη από την
απαιτούμενη ,ενώ ακόμη και για το πλέον ξηρό έτος , η οικολογική παροχή είναι δύο φορές μεγαλύτερη από την απαιτούμενη των 6 m3/s .

22
ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ

ΑΝΑΛΥΣΗ ΥΔΑΤΙΚΟΥ ΙΣΟΖΥΓΙΟΥ ΠΟΤΑΜΟΥ


ΝΕΣΤΟΥ

23
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1

1. ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΤΗΣ ΔΙΑΚΥΜΑΝΣΗΣ ΤΩΝ ΑΠΟΡΡΟΩΝ ΤΗΣ ΕΤΗΣΙΑΣ


ΑΠΟΡΡΟΗΣ ΣΤΟΝ ΠΟΤΑΜΟ ΝΕΣΤΟ -ΕΛΕΓΧΟΣ ΑΝ ΟΙ ΑΠΟΡΡΟΕΣ ΕΧΟΥΝ
«ΘΕΑΜΑΤΙΚΑ ΜΕΙΩΘΕΙ»
Ο αιτών ισχυρίζεται ότι «οι απορροές στον ποταμό έχουν μειωθεί θεαματικά κατά τη
διάρκεια των 40 τελευταίων ετών και βαίνουν συνεχώς μειούμενες» .
Ο ισχυρισμός του αιτούντος ότι οι απορροές «βαίνουν συνεχώς μειούμενες» δεν επαληθεύεται
από τα Σχήματα 1.1 και 1.2 , όπου έχουν σχεδιασθεί οι μετρήσεις της ετήσιας απορροής των
τελευταίων ετών , από το 2000 έως το 2006 ( με βάση τις μετρήσεις ΔΕΗ ). Στο σχήμα 1.1 έχει
σχεδιασθεί η ετήσια εισροή στον ποταμό Νέστο στον ταμιευτήρα της Πλατανόβρυσης , από την
υδρολογική της λεκάνη κατάντη του Θησαυρού .Στο σχήμα 1.2 έχει σχεδιασθεί η ετήσια
απορροή στον ποταμό Νέστο , αμέσως κατάντη της Πλατανόβρυσης , που είναι το άθροισμα των
εισροών από Βουλγαρία και από τα ελληνικά τμήματα της υδρολογικής λεκάνης του ποταμού
Νέστου. Είναι φανερό ότι υπάρχει μια εμφανέστατη ανοδική τάση της ετήσιας απορροής από το
2000 έως το 2006 .
Επειδή ο αιτών αναφέρεται επιμόνως και λανθασμένα στο θέμα της μείωσης και επάρκειας των
απορροών στον ποταμό Νέστο , επανερχόμαστε για να διευκρινισθεί πλήρως το θέμα αυτό,
ακολουθώντας την πάγια επιστημονική προσέγγιση της επιστήμης της υδρολογίας.
Δυστυχώς στον ποταμό Νέστο αξιόπιστες και συστηματικές μετρήσεις των παροχών
αρχίζουν στην Ελλάδα μετά το 1965 , και έτσι δεν έχομε μια μακρά σειρά παρατηρήσεων , για
να φανεί καθαρά ότι η ετήσια απορροή κάθε ποταμού ακολουθεί τις γνωστές (σε όλους τους
ασχολουμένους με υδρολογία) διακυμάνσεις και περιοδικές ανοδικές και καθοδικές τάσεις .
Στο σχήμα 1.3 έχει σχεδιασθεί η ετήσια απορροή του Ποταμού Νέστου στον Θησαυρό σαν
συνάρτηση του έτους , από το 1967 έως το 2006 (Δεδομένα από την ΜΠΕ , με βάση μετρήσεις
της ΔΕΗ). Παρατηρούμε ότι η ετήσια απορροή για τα τελευταία 4 χρόνια , από το 2003 έως
και το 2006 είναι πολύ μεγαλύτερη από τις ετήσιες απορροές της δεκαετίας 1988-1988 . Η
τρίτη κατά σειρά μεγαλύτερη τιμή ετήσιας απορροής που μετρήθηκε τα τελευταία 40
χρόνια ήταν 1588 εκατομμύρια κυβικά μέτρα και μετρήθηκε πρόσφατα , το 2005 . Η μέση
ετήσια απορροή των ετών 1967 έως 2006 είναι 994 εκατομμύρια κυβικά μέτρα, ενώ των ετών
1967 έως 1994 είναι 1024 εκατομμύρια κυβικά μέτρα . Η μέση ετήσια απορροή των
τελευταίων ετών 1995 έως 2006 είναι 908 εκατομμύρια κυβικά μέτρα,δηλαδή είναι μόλις 8%

24
μικρότερη από την μέση τιμή των ετών 1967 έως 2006 και 11% μικρότερη από την μέση τιμή των
παλαιοτέρων ετών 1967 έως 1994.Μια τέτοια μεταβολή της μέσης τιμής είναι
φυσιολογική,οφείλεται στις περιοδικές ανοδικές και καθοδικές τάσεις της ετήσιας απορροής ,
είναι αναστρέψιμη, και οπωσδήποτε δεν υποδηλοί «θεαματική μείωση» της απορροής
Στο σχήμα 1.4 έχει σχεδιασθεί η ετήσια απορροή των ετών 1967 έως 2006 , πάνω στις
οποίες χαράχθηκε η γραμμική προσέγγιση των δυο εμφανών τάσεων . Πράγματι , στις μετρήσεις
αυτές των 40 ετών εντοπίζονται δυο περιοχές , μια περιοχή με καθοδική τάση από το 1967 έως
το 1993 και μια περιοχή με ανοδική τάση ( 1994 έως 2006) . Είναι φανερό από το Σχήμα 1.4
ότι παρά τις έντονες ετήσιες διακυμάνσεις ,εμφανίζεται μια καθοδική τάση της ετήσιας
απορροής για 17 χρόνια , από το 1967 έως το 1993, και μια ανοδική τάση από το 1994 έως το
2006 ( 12 έτη) , με έντονες πάλι ετήσιες διακυμάνσεις .

Στο σχήμα 1.5α μαζί με την ετήσια απορροή του Ποταμού Νέστου στην Θέση του φράγματος
Θησαυρού έχει σχεδιασθεί με κόκκινη γραμμή ο κυλιόμενος μέσος όρος πενταετίας της
απορροής , οποίος εξομαλύνει τις ετήσιες διακυμάνσεις και βλέπουμε τις ανοδικές και καθοδικές
τάσεις κυλιόμενης πενταετίας .Εμφανίζεται μια καθοδική τάση από το 1967 έως το 1978, μετά
ακολουθεί μια σύντομη ανοδική τάση που διήρκεσε 5 έτη, και μετά μια μακρόχρονη καθοδική
τάση από το 1983 έως το 1994. Μετά εμφανίζεται μια ανοδική τάση για μια δωδεκαετία.
Στο σχήμα 5β εμφανίζεται για σύγκριση ο κυλιόμενο μέσος όρος πενταετίας ( κόκκινη
γραμμή) ,ο κυλιόμενος μέσος όρος της δεκαετίας ( μπλε γραμμή.). Σε μέσο κυλιόμενο όρο
δεκαετίας η ετήσια απορροή από το 1967 έως το 1987 ήταν σχεδόν σταθερή , μετά όμως
παρουσιάζει καθοδική τάση έως 2001, οπότε αρχίζει η ανοδική τάση έως το 2006 .

Δυστυχώς, οι συστηματικές μετρήσεις στην Ελλάδα στον ποταμό Νέστο αρχίζουν μετά το 1965 .
Στην Βουλγαρία όμως βρίσκομε μετρήσεις παροχών στον ποταμό Νέστο από το 1936 , και
βροχοπτώσεων από το 1915 , τις οποίες και αναλύομε για να δείξομε την διαχρονική εμφάνιση
καθοδικών και ανοδικών τάσεων. Δηλαδή ότι υπήρξαν και στο παρελθόν μεγάλα χρονικά
διαστήματα με καθοδική τάση στις βροχοπτώσεις και στην απορροή Νέστου. Πηγή των
δεδομένων αυτών είναι το National Institute Meteorology Hydrology ( NIMH ) της
Βουλγαρίας .

Στο σχήμα 1.6 συγκρίνομε για 30 έτη τις μετρήσεις της ετήσιας απορροής Νέστου στην

25
γέφυρα των Παπάδων ( πλησίον και ανάντη της θέσης του φράγματος Θησαυρού ) , στην θέση
Τέμενος ( μετρήσεις ΔΕΗ) , και τις μετρήσεις από το Βουλγάρικο Ινστιτούτο ΝΙΜΗ στον
Βουλγάρικο σταθμό 52850 ( παλαιός κωδικός 230) , στην θέση Hadji Dimovo περίπου 16
χιλιόμετρα ανάντη από τα Ελληνοβουλγαρικά σύνορα, καθώς και στον σταθμό 52800 , στην
θέση Momina Kula που βρίσκεται ανάντη από το Hatzi-Dimovo ( βλέπε Χάρτη 1.1). Στο
σχήμα 1.7 παρουσιάζομε την συσχέτιση των μετρήσεων της ετήσιας απορροής στην γέφυρα των
Παπάδων και τις μετρήσεις στον Νέστο στον Βουλγάρικο σταθμό 52850 στην θέση Hadji
Dimovo. Η μετρούμενη ετήσια απορροή στους Παπάδες και ιδιαίτερα στο Τέμενος είναι
μεγαλύτερη από την απορροή στο Hadji Dimovo γιατί υπάρχει πρόσθετη εισροή από τμήμα της
υδρολογικής λεκάνης Νέστου σε Ελληνικό έδαφος.

Στο σχήμα 1.7 παρατηρούμε πολύ καλή συσχέτιση των μετρήσεων της ετήσιας απορροής στις
κοντινές θέσεις Hadji Dimovo και Παπάδες ( Θησαυρός), και εμφανίζεται και η γραμμική
σχέση παλινδρόμησης .

Ενδιαφέρον παρουσιάζει το σχήμα 1.8 , όπου εμφανίζονται οι μετρήσεις της ετήσιας


απορροής που μας έρχεται από την Βουλγαρία ,μετρήσεις στον Βουλγάρικο σταθμό 52850 , στην
θέση Hadji Dimovo από το 1935 έως το 2006 ( δηλαδή για 71 χρόνια ).Η πηγή των δεδομένων
που σχεδιάσθηκαν είναι το ΝΙΜΗ για τις μετρήσεις από το 1935 έως το 1995 . Οι τιμές για το
διάστημα 1998 -2006 δεν κατέστη δυνατόν να ανευρεθούν από Βουλγαρία και υπολογίσθηκαν
από τον συντάκτη του παρόντος τεύχους με βάση την καλή συσχέτιση των μετρήσεων στις
θέσεις Hadji Dimovo( Βουλγαρία) και Παπάδες ( Θησαυρός) (βλέπε σχήμα 7).Παρατηρούμε τις
διακυμάνσεις , και τάσεις της ετήσιας απορροής στον ποταμό Νέστο στον σταθμό Hadji
Dimovo( Βουλγαρία) , από το 1935 έως το 2006 ( 71 χρόνια). Παρατηρούμε ότι τα υδρολογικά
έτη 1942-1943, 1944-1945 και 1948-1949 η ετήσια απορροή έλαβε πολύ μικρές τιμές ,
παραπλήσιες με αυτές που εμφανίσθηκαν 50 χρόνια αργότερα.

Στο σχήμα 1.9 υπολογίσθηκε στην μακρά χρονοσειρά μετρήσεων από το 1935 έως το 2006
( 71 χρόνια) ετήσιας απορροής στο Hadji Dimovo ο κυλιόμενος μέσος όρος πενταετίας
( κόκκινη γραμμή στο σχήμα). Παρατηρούμε τις ετήσιες διακυμάνσεις και τις ανοδικές και
καθοδικές τάσεις.Εμφανίζεται μια καθοδική τάση από το 1935 έως το 1950 ( 15 έτη καθοδική
τάση) , μετά ακολουθεί μια ανοδική τάση 15 ετών ( 1950 έως 1965) , και μετά μια μακρόχρονη
καθοδική τάση από το 1965 έως το 2000. Μετά το 2000 εμφανίζεται μια ανοδική τάση ( 2000

26
έως 2006) . Η μέση ετήσια απορροή των 71 ετών (εισροή Βουλγαρία) είναι 975 εκατ. κυβ.
μέτρα , ενώ η μέση ετήσια απορροή των τελευταίων 40 ετών( 1968-2006) είναι 863 εκατ. κυβ.
μέτρα, δηλαδή παρατηρήθηκε τα τελευταία 40 χρόνια μείωση κατά 11% από την μέση τιμή των
71 ετών. Η μείωση αυτή δεν μπορεί να θεωρηθεί «θεαματική μείωση» της ετήσιας απορροής στον
ποταμό Νέστο. Δεδομένου μάλιστα ότι μετά το 1968 γίνηκαν στην Βουλγαρία έργα συλλογής
και μεταφοράς νερών του Νέστου προς την υδρολογική λεκάνη Εβρου, ένα ποσοστό αυτής της
μείωσης οφείλεται στην εκτροπή νερών του Νέστου.

Με στόχο να δείξουμε τις ανοδικές και καθοδικές τάσεις που εμφανίζονται στα μετεωρολογικά
φαινόμενα , δείχνομε στο σχήμα 1.10 , το ετήσιο ύψος βροχής σε mm στον Βουλγάρικο σταθμό
Goze Delchev για τον οποίο διαθέτομε στοιχεία από το 1915 έως το 1995 ( Πηγή ΝΙΜΗ ,
Βουλγαρία). Η κόκκινη γραμμή είναι ο κυλιόμενος μέσος όρος πενταετίας , και παρατηρούμε ότι
ο κυλιόμενος μέσος όρος βροχόπτωσης για επτά έτη από το 1924 έως το 1930 ήταν μικρότερος
από 600mm . Τόσο χαμηλό κυλιόμενο ύψος βροχής εμφανίσθηκε ξανά το 1984, δηλαδή μετά
από 54 χρόνια! Παρατηρούμε βέβαια στο χρονικό διάστημα 1930 έως 1984 ανοδικές και
καθοδικές τάσεις.

Παρουσιάζομε επίσης στο σχήμα 1.11 και στο σχήμα 1.12 την μακρά χρονοσειρά ( 80 έτη)
μετρήσεων ετήσιου ύψους βροχής σε mm , στον Βουλγάρικο σταθμό Jakoruda και Razlog
αντίστοιχα ,, από το 1915 έως το 1995 ( Πηγή ΝΙΜΗ , Βουλγαρία). Η κόκκινη γραμμή είναι ο
κυλιόμενος μέσος όρος πενταετίας. Παρατηρούμε στο σχήμα 1.11 ότι το κυλιόμενο μέσο ετήσιο
ύψος βροχής για μεγάλο χρονικό διάστημα (δέκα τέσσερα έτη) , από το 1920 έως το 1934
ήταν σε χαμηλά επίπεδα . Μετά το 1934 το ετήσιο ύψος βροχής αυξήθηκε σε τιμές που έφθασε
τα από 900mm, ενώ χαμηλές τιμές των 600 mm εμφανίζονται ξανά το 1970 ( όχι όμως με τόση
μεγάλη διάρκεια) , δηλαδή εμφανίζονται μετά από 35 χρόνια .

Παρατηρούμε συνεπώς παρατεταμμένη καθοδική τάση απορροής και «ξηρά» περίοδο


βροχοπτώσεων σε παλαιότερες εποχές , πριν το 1935 . Συνεπώς υπήρξαν και στο παρελθόν
μακρά διαστήματα με χαμηλές βροχοπτώσεις και χαμηλή ετήσια απορροή. ο ισχυρισμός του
αιτούντος για «θεαματικές» μειώσεις απορροής ( και βροχοπτώσεων) τα τελευταία χρόνια , δεν
συμφωνεί με τις μετρήσεις .
Επειδή έχομε μακρά χρονοσειρά μετρήσεων, έχομε την δυνατότητα να δούμε τι γινόταν

27
και στο παρελθόν,π.χ. το 1920, και να δούμε την «ξηρά» περίοδο βροχοπτώσεων σε
παλαιότερες εποχές , πριν το 1935 . Συνεπώς υπήρξαν και στο παρελθόν μακρά διαστήματα με
χαμηλές βροχοπτώσεις στην υδρολογική λεκάνη Νέστου , υπήρξαν και στο παρελθόν χρονικά
διαστήματα δεκαετίας ( ή δεκαετιών) με χαμηλή ετήσια απορροή .Συνεπώς ο ισχυρισμός του
αιτούντος για «θεαματικές» μειώσεις απορροής ( και βροχοπτώσεων) τα τελευταία χρόνια , δεν
υποστηρίζεται από παρατηρήσεις μακράς διάρκειας .
Ανακεφαλαιώνοντας, η ετήσια απορροή ενός ποταμού δεν παραμένει σταθερή.Πέρα από
τις ετήσιες τυχαίες διακυμάνσεις της ετήσιας απορροής , υπάρχουν σαφείς και σημαντικές
ανοδικές και καθοδικές τάσεις ( ή κύκλοι) , τάσεις που μπορούν να διαρκούν από 5 έως και
έως 20 χρόνια, αλλά σπανιότερα και παραπάνω από 20 έτη. Το αναμφισβήτητο αυτό
γεγονός των ΤΑΣΕΩΝ είναι γνωστό στην υδρολογία των βροχοπτώσεων και της απορροής
των ποταμών ,αποδίδεται στην ηλιακή δραστηριότητα , και δεν έχει καμιά σχέση με το
φαινόμενο θερμοκηπίου . Το αναφέρομε γιατί ο αιτών ερμηνεύει την περιστασιακή καθοδική
τάση (σαν αυτή που παρατηρήθηκε την δεκαετία του 1990 ) σαν φαινόμενο θερμοκηπίου . Ο
αιτών συνεπώς εκλαμβάνει λανθασμένα μια «καθοδική υδρολογική ΤΑΣΗ » ως μόνιμη
τάση που οφείλεται στο φαινόμενο του θερμοκηπίου, και προβαίνει σε
«καταστροφολογικές» προγνώσεις . Τέτοιες καθοδικές τάσεις υπήρξαν και στο παρελθόν,
στην εικοσαετία 1915 έως 1935 . Το φαινόμενο θερμοκηπίου είναι υπαρκτό, αλλά η
επιστημονική του προσέγγιση ( όπως έχει γίνει αποδεκτό από έγκυρους διεθνείς οργανισμούς )
ακολουθεί συγκεκριμένη μεθοδολογία , που αναπτύσσεται στην συνέχεια. Οπωσδήποτε πάντως
το φαινόμενο του θερμοκηπίου δεν πρέπει να συγχέεται με την καθοδική τάση μιας υδρολογικής
χρονοσειράς , η οποία μπορεί να διαρκέσει μια ή δυο δεκαετίες αλλά μετά αναστρέφεται .Στο
φαινόμενο θερμοκηπίου θα επανέλθουμε στο επόμενο κεφάλαιο.
Συνεπώς, από την προηγηθείσα ανάλυση, καταρρίπτεται ο ισχυρισμός του αιτούντος ότι «οι
απορροές στον ποταμό έχουν μειωθεί θεαματικά κατά τη διάρκεια των 40 τελευταίων ετών
και βαίνουν συνεχώς μειούμενες».

28
ΧΑΡΤΗΣ 1.1 . Θέσεις μετρήσεων και υπολογισμού παροχής στον Νέστο σε Βουλγαρία και Ελλάδα.( Μomina Κula, Ηatzi Dimovo, Παπάδες,
Θησαυρός, Πλατανόβρυση, Τοξότες).Με μπλε χρώμα η κύρια πορεία των νερών του Νέστου, που μετά τους Τοξότες (όπου και η υδροληψία) , η
εναπομένουσα μεγάλη ποσότητα νερών του ποταμού , ρέει ανάμεσα στα αναχώματα και εκρέει στην θάλασσα .

29
ΕΤΗΣΙΑ ΕΙΣΡΟΗ ΑΠΟ ΛΕΚΑΝΗ ΠΛΑΤΑΝΟΒΡΥΣΗΣ ( ΜΕΤΡΗΣΕΙΣ ΔΕΗ )

250
221.3

200
ΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΑ ΚΥΒΙΚΑ ΜΕΤΡΑ

166.7

151.5 154.3
150.0
150
131.6

100

62.4
55.2
50

0
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007
ΕΤΟΣ

Σχήμα 1 .1 Η ετήσια εισροή του Ποταμού Νέστου για 8 χρόνια στην Θέση του φράγματος Πλατανόβρυσης , από την λεκάνη απορροής
μεταξύ του φράγματος Θησαυρού και Πλατανόβρυσης , σαν συνάρτηση του έτους (Δεδομένα από την ΜΠΕ , με βάση μετρήσεις της ΔΕΗ,
η οποία άρχισε να μετρά μετά το 2000). Παρατηρούμε την ανοδική τάση για αυτή την οκταετία , που έρχεται σε αντίθεση με τον
ισχυρισμό του αιτούντος για συνεχή καθοδική μείωση της απορροής.

30
ΕΤΗΣΙΑ ΕΙΣΡΟΗ ΣΤΑ ΦΡΑΓΜΑΤΑ ΘΗΣΑΥΡΟΥ ΚΑΙ ΠΛΑΤΑΝΟΒΡΥΣΗΣ ( ΜΕΤΡΗΣΕΙΣ ΔΕΗ )
2000

1809.4
1800

1600
ΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΑ ΚΥΒΙΚΑ ΜΕΤΡΑ 1504.7

1400

1200 1140.9 1151.3

1011.1
1000

800
688.8

600

373.1
400

200

0
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006
ΕΤΟΣ

Σχήμα 1.2 . Η ετήσια εισροή του Ποταμού Νέστου για τα πρόσφατα 8 χρόνια αθροιστικά στις θέσεις του φράγματος Πλατανόβρυσης
και Θησαυρού .(Δεδομένα από την ΜΠΕ , με βάση μετρήσεις της ΔΕΗ). Παρατηρούμε την ανοδική τάση για αυτή την οκταετία , που
έρχεται σε αντίθεση με τον ισχυρισμό του αιτούντος για συνεχή καθοδική μείωση της απορροής.

31
ΕΤΗΣΙΑ ΑΠΟΡΡΟΗ ΣΤΗ ΘΕΣΗ ΦΡΑΓΜΑΤΟΣ ΘΗΣΑΥΡΟΥ ΑΠΌ ΤΟ 1967 ΕΩΣ ΤΟ 2006 ( με βάση τα στοιχεία της
ΔΕΗ ,βλέπε μελέτη του εργου , ΜΠΕ 2008)
1800

1665
1628

1588
1600

1444

1361

1350
1318

1318
1400
ΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΑ ΚΥΒΙΚΑ ΜΕΤΡΑ ΕΤΗΣΙΩΣ

1276
1248

1243
1201

1192
1119
1200

1070
1053
1050

1030

989

985
961
956
946

1000

914

880
879

836
801

762
800

702

626
622
570
554
600

446
429

428
400

318
200

0
1967

1969

1971

1973

1975

1977

1979

1981

1983

1985

1987

1989

1991

1993

1995

1999

2001

2003

2005
ΕΤΟΣ

Σχήμα 1.3 . Η ετήσια απορροή του Ποταμού Νέστου στην Θέση του φράγματος Θησαυρού , σαν συνάρτηση του έτους για 40 χρόνια
(Δεδομένα από την ΜΠΕ , με βάση μετρήσεις της ΔΕΗ. Η μέση ετήσια απορροή των ετών 1967 έως 2006 είναι 994 εκατομμύρια
κυβικά μέτρα, ενώ των ετών 1967 έως 1994 είναι 1024 εκατομμύρια κυβικά μέτρα . Η μέση ετήσια απορροή των τελευταίων ετών
1995 έως 2006 είναι 908 εκατομμύρια κυβικά μέτρα,δηλαδή είναι μόλις 8% μικρότερη από την μέση τιμή των ετών 1967 έως 2006 και
11% μικρότερη από την μέση τιμή των παλαιοτέρων ετών 1967 έως 1994.Μια τέτοια μεταβολή της μέσης τιμής είναι
φυσιολογική,οφείλεται στις περιοδικές ανοδικές και καθοδικές τάσεις της ετήσιας απορροής , είναι αναστρέψιμη, και οπωσδήποτε δεν
υποδηλοί «θεαματική μείωση» της απορροής.

32
ΔΙΑΚΥΜΑΝΣΕΙΣ ΤΗΣ ΕΤΗΣΙΑΣ ΑΠΟΡΡΟΗΣ ΝΕΣΤΟΥ
ΣΤΗΝ ΘΕΣΗ ΤΟΥ ΦΡΑΓΜΑΤΟΣ ΘΗΣΑΥΡΟΥ
ΜΕΤΡΗΣΕΙΣ ΕΤΗΣΙΑΣ ΑΠΟΡΡΟΗΣ
ΚΑΘΟΔΙΚΗ ΤΑΣΗ ΓΙΑ 17 ΕΤΗ
ΑΝΟΔΙΚΗ ΤΑΣΗ ΓΙΑ 12 ΕΤΗ

1700

1600

1500

1400
ΕΤΗΣΙΑ ΑΠΟΡΡΟΗ , ΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΑ ΚΥΒ. ΜΕΤΡΑ

1300
ΑΝΟΔΙΚΗ ΤΑΣΗ ΑΠΟ ΤΟ 1994 ΕΩΣ ΤΟ 2006
1200

1100

1000

900

800

700 ΚΑΘΟΔΙΚΗ ΤΑΣΗ ΑΠΟ ΤΟ 1967 ΕΩΣ ΤΟ 1993

600

500

400

300

200

100

0
1966

1968

1970

1972

1974

1976

1978

1980

1982

1984

1986

1988

1990

1992

1994

1996

1998

2000

2002

2004

2006
ΕΤΟΣ

Η διακύμανση της ετήσιας απορροής στον ποταμό Νέστο .


Παρατηρούνται οι γνωστοί υδρολογικοί κύκλοι περιόδου 10 έως 20 ετών.
Απο το 1966 έως το 1993 ( 17 έτη ) παρατηρείται καθοδική τάση , ενώ απο
το 1994 έως το 2006 ( 12 έτη ) , παρατηρείται ανοδική τάση.
Σχήμα 1.4 . Η ετήσια απορροή του Ποταμού Νέστου στην Θέση του φράγματος Θησαυρού , σαν συνάρτηση του έτους για 40 χρόνια
(Δεδομένα από την ΜΠΕ , με βάση μετρήσεις της ΔΕΗ). Παρατηρούμε τάσεις και διακυμάνσεις . Σε πρώτη γραμμική προσέγγιση
παρατηρούμε μια καθοδική τάση για 17 χρόνια και μια ανοδική για 12 χρόνια.

33
ΕΤΗΣΙΑ ΕΙΣΡΟΗ ΣΤΟ ΦΡΑΓΜΑ ΘΗΣΑΥΡΟΥ ΑΠΌ ΤΟ 1967 ΕΩΣ ΤΟ 2006 - Η ΚΟΚΚΙΝΗ ΓΡΑΜΜΗ ΠΑΡΙΣΤΑ ΤΟΝ
ΚΥΛΙΟΜΕΝΟ ΜΕΣΟ ΟΡΟ 5 ΕΤΩΝ

1800

1665
1628

1588
1600

1444

1361

1350
1318

1318
1400

1276
1248

1243
1201

1192
ΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΑ ΚΥΒΙΚΑ ΜΕΤΡΑ

1119
1200

1070
1053
1050

1030

989
985
961
956
946

1000

914

880
879

836
801

762
800

702

626
622
570
554
600

446
429

428
400

318
200

0
1967

1969

1971

1973

1975

1977

1979

1981

1983

1985

1987

1989

1991

1993

1995

1999

2001

2003

2005
ΕΤΟΣ

Σχήμα 1.5α . Η ετήσια απορροή του Ποταμού Νέστου στην Θέση του φράγματος Θησαυρού , σαν συνάρτηση του έτους για 40 χρόνια
(Δεδομένα από την ΜΠΕ , με βάση μετρήσεις της ΔΕΗ). Παρατηρούμε τάσεις και διακυμάνσεις .Η κόκκινη γραμμή είναι ο κυλιόμενος
μέσος όρος πενταετίας , οποίος εξομαλύνει τις ετήσιες διακυμάνσεις και βλέπουμε τις τάσεις πενταετίας .Εμφανίζεται μια καθοδική τάση
από το 1967 έως το 1978, μετά ακολουθεί μια σύντομη ανοδική τάση που διήρκεσε 5 έτη, και μετά μια μακρόχρονη καθοδική τάση από
το 1983 έως το 1994. Μετά εμφανίζεται μια ανοδική τάση για μια δωδεκαετία.

34
ΕΤΗΣΙΑ ΕΙΣΡΟΗ ΣΤΟ ΦΡΑΓΜΑ ΘΗΣΑΥΡΟΥ ΑΠΌ ΤΟ 1967 ΕΩΣ ΤΟ 2006 - Η ΚΟΚΚΙΝΗ ΚΑΙ Η ΜΠΛΕ ΓΡΑΜΜΗ
ΠΑΡΙΣΤΑ ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΩΣ ΤΟΝ ΚΥΛΙΟΜΕΝΟ ΜΕΣΟ ΟΡΟ 5 ΚΑΙ 10 ΕΤΩΝ

1800

1665
1628

1588
1600

1444

1361

1350
1318

1318
1400

1276
1248

1243
1201

1192
ΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΑ ΚΥΒΙΚΑ ΜΕΤΡΑ

1119
1200

1070
1053
1050

1030

989
985
961
956
946

1000

914

880
879

836
801

762
800

702

626
622
570
554
600

446
429

428
400

318
200

0
1967

1969

1971

1973

1975

1977

1979

1981

1983

1985

1987

1989

1991

1993

1995

1999

2001

2003

2005
ΕΤΟΣ

Σχήμα 1.5β . Η ετήσια απορροή του Ποταμού Νέστου στην Θέση του φράγματος Θησαυρού , σαν συνάρτηση του έτους για 40 χρόνια
(Δεδομένα από την ΜΠΕ , με βάση μετρήσεις της ΔΕΗ). Παρατηρούμε τάσεις και διακυμάνσεις .Η κόκκινη γραμμή είναι ο κυλιόμενος
μέσος όρος πενταετίας , και μπλε γραμμή ο κυλιόμενος μέσος όρος της δεκαετίας . Σε μέσο κυλιόμενο όρο δεκαετίας η ετήσια απορροή
από το 1967 έως το 1987 ήταν σχεδόν σταθερή , μετά παρουσιάζει καθοδική τάση έως 2001, οπότε αρχίζει η ανοδική τάση έως το 2006 .

35
ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΤΩΝ ΧΡΟΝΟΣΕΙΡΩΝ ΕΤΗΣΙΑΣ ΑΠΟΡΡΟΗΣ ΣΤΟΥΣ ΓΕΙΤΟΝΙΚΟΥΣ ΣΤΑΘΜΟΥΣ HATZI-DIMOVO (
ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ ,NIMH, 1936-1995), ΠΑΠΑΔΕΣ (ΔΕΗ 1966-1990) KAI TEMENΟΣ (ΔΕΗ, 1966-1996)
2400

2200 HATZI DIMOVO ΠΑΠΑΔΕΣ ΤΕΜΕΝΟΣ


ΕΤΗΣΙΑ ΑΠΟΡΡΟΗ, ΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΑ ΚΥΒΙΚΑ ΜΕΤΡΑ

2000

1800

1600

1400

1200

1000

800

600

400

200

0
1966-1967

1967-1968

1968-1969

1969-1970

1970-1971

1971-1972

1972-1973

1973-1974

1974-1975

1975-1976

1976-1977

1977-1978

1978-1979

1979-1980

1980-1981

1981-1982

1982-1983

1983-1984

1984-1985

1985-1986

1986-1987

1987-1988

1988-1989

1989-1990

1990-1991

1991-1992

1992-1993

1993-1994

1994-1995

1995-1996
YΔΡΟΛΟΓΙΚΟ ΕΤΟΣ

Σχήμα 1.6 . Η ετήσια απορροή στον ποταμό Νέστο στον Βουλγάρικο σταθμό Hadji Dimovo λίγο πριν τα σύνορα , στους Παπάδες
( φράγμα Θησαυρού ) και στην θέση Τέμενος .

36
ΣΥΣΧΕΤΙΣΗ ΤΗΣ ΕΤΗΣΙΑΣ ΑΠΟΡΡΟΗΣ ΣΤΟΝ ΠΟΤΑΜΟ ΝΕΣΤΟ ΣΤΟΥΣ ΣΤΑΘΜΟΥΣ
ΠΑΠΑΔΕΣ ( ΦΡΑΓΜΑ ΘΗΣΑΥΡΟΥ) ΚΑΙ HADJI DIMOVO ( ΣΥΝΟΡΑ ) ΓΙΑ ΤΑ ΕΤΗ 1965-1990
1600
ΒΟΥΛΓΑΡΙΚΟ ΣΤΑΘΜΟ HADJI DIMOVO ΣΤΑ ΣΥΝΟΡΑ ,ΕΚΑΤ.

1400
ΕΤΗΣΙΑ ΑΠΟΡΡΟΗ ΣΤΟΝ ΠΟΤΑΜΟ ΝΕΣΤΟ ΣΤΟΝ

y = 0.91x
1200

1000
ΚΥΒ. ΜΕΤΡΑ

800

600

400

200

0
0 200 400 600 800 1000 1200 1400 1600 1800
ΕΤΗΣΙΑ ΑΠΟΡΡΟΗ ΣΤΟΝ ΠΟΤΑΜΟ ΝΕΣΤΟ ΣΤΟ ΣΤΑΘΜΟ ΠΑΠΑΔΕΣ ( ΦΡΑΓΜΑ ΘΗΣΑΥΡΟΥ),ΕΚΑΤ. ΚΥΒ.
ΜΕΤΡΑ

Σχήμα 1.7 . Η συσχέτιση της ετήσιας απορροής στον ποταμό Νέστο σε δυο κοντινούς σταθμούς εκατέρωθεν των Ελληνοβουλγαρικών
συνόρων .Στην σταθμό Hadji Dimovo( Βουλγαρία) και Παπάδες .

37
ΔΙΑΚΥΜΑΝΣΗ ΤΗΣ ΕΤΗΣΙΑΣ ΑΠΟΡΡΟΗΣ ΠΟΤΑΜΟΥ ΝΕΣΤΟΥ ΣΤΟΝ ΒΟΥΛΓΑΡΙΚΟ ΣΤΑΘΜΟ 52850 (Hadjidimovo)
ΣΤΑ ΣΥΝΟΡΑ , ΑΠΌ ΤΟ 1935 ΕΩΣ ΤΟ 2006

2500

2000
ΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΑ ΚΥΒΙΚΑ ΜΕΤΡΑ

1500

1000

500

0
1935-1936
1937-1938
1939-1940
1941-1942
1943-1944
1945-1946
1947-1948
1949-1950
1951-1952
1953-1954
1955-1956
1957-1958
1959-1960
1961-1962
1963-1964
1965-1966
1967-1968
1969-1970
1971-1972
1973-1974
1975-1976
1977-1978
1979-1980
1981-1982
1983-1984
1985-1986
1987-1988
1989-1990
1991-1992
1993-1994
1995-1996
1997-1998
1999-2000
2001-2002
2003-2004
2005-2006
ΥΔΡΟΛΟΓΙΚΟ ΕΤΟΣ

Σχήμα 1.8 . Η διακύμανση της ετήσιας απορροής στον ποταμό Νέστο στον σταθμό Hadji Dimovo( Βουλγαρία) , από το 1936 έως το 2006
( 70 χρόνια) .Δεδομένα από το 1935 έως το 1996 από το ΝΙΜΗ ( Βουλγαρία). Από το 1998 έως το 2006 επεξεργασία από τον συντάκτη του
παρόντος με βάση την συσχέτιση με μετρήσεις σε Θησαυρό ( Παπάδες).Παρατηρούμε ότι τα υδρολογικά έτη 1942-1943, 1944-1945 και
1948-1949 η ετήσια απορροή έλαβε πολύ μικρές τιμές , παραπλήσιες με αυτές που εμφανίσθηκαν 50 χρόνια αργότερα!.

38
ΔΙΑΚΥΜΑΝΣΗ ΤΗΣ ΕΤΗΣΙΑΣ ΑΠΟΡΡΟΗΣ ΠΟΤΑΜΟΥ ΝΕΣΤΟΥ ΣΤΟΝ ΒΟΥΛΓΑΡΙΚΟ ΣΤΑΘΜΟ 52850
(Hadjidimovo) ΣΤΑ ΣΥΝΟΡΑ , ΑΠΌ ΤΟ 1935 ΕΩΣ ΤΟ 2006-- ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΜΕ ΚΥΛΙΟΜΕΝΟ ΜΕΣΟ ΟΡΟ 5 ΕΤΩΝ
2500
ΕΤΗΣΙΑ ΑΠΟΡΡΟΗ ΣΤΟ Hadjidimovo (ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ -ΝΕΣΤΟΣ )

ΚΥΛΙΟΜΕΝΟΣ ΜΕΣΟΣ ΟΡΟΣ 5 ΕΤΩΝ


2000
ΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΑ ΚΥΒΙΚΑ ΜΕΤΡΑ

1500

1000

500

0
1935-1936

1938-1939

1941-1942

1944-1945

1947-1948

1950-1951

1953-1954

1956-1957

1959-1960

1962-1963

1965-1966

1968-1969

1971-1972

1974-1975

1977-1978

1980-1981

1983-1984

1986-1987

1989-1990

1992-1993

1995-1996

1998-1999

2001-2002

2004-2005
ΥΔΡΟΛΟΓΙΚΟ ΕΤΟΣ

Σχήμα 1.9 . Η διακύμανση της ετήσιας απορροής στον ποταμό Νέστο στον σταθμό Hadji Dimovo( Βουλγαρία) , από το 1935 έως το 2006
( 71 χρόνια). Η κόκκινη γραμμή είναι ο κυλιόμενος μέσος όρος πενταετίας , οποίος εξομαλύνει τις ετήσιες διακυμάνσεις και βλέπουμε τις
τάσεις πενταετίας .Εμφανίζεται μια καθοδική τάση από το 1935 έως το 1950 ( 15 έτη καθοδική τάση) , μετά ακολουθεί μια ανοδική τάση
15 ετών ( 1950 έως 1965) , και μετά μια μακρόχρονη καθοδική τάση από το 1965 έως το 2000. Μετά εμφανίζεται μια ανοδική τάση
( 2000 έως 2006) . Η μέση ετήσια απορροή των 71 ετών ( εισροή από Βουλγαρία) είναι 975 εκατ. κυβ. μέτρα , ενώ η μέση ετήσια
απορροή των τελευταίων 40 ετών( 1968-2006) είναι 863 εκατ. κυβ. μέτρα, δηλαδή μείωση 11% από την μέση τιμή των 71 ετών.
Εμφανίζεται μια μικρή μείωση , η οποία σίγουρα δεν πρόκειται για «θεαματική μείωση» της ετήσιας απορροής στον ποταμό Νέστο,
όπως ισχυρίζεται ο αιτών.

39
ΧΡΟΝΟΣΕΙΡΑ 80 ΕΤΩΝ ΕΤΗΣΙΟΥ ΥΨΟΥΣ ΒΡΟΧΗΣ ΣΤΟΝ ΒΟΥΛΓΑΡΙΚΟ ΣΤΑΘΜΟ GOZE
DELCHEV ΣΤΗΝ ΥΔΡΟΛΟΓΙΚΗ ΛΕΚΑΝΗ ΝΕΣΤΟΥ

1200

1000
ΕΤΗΣΙΟ ΥΨΟΣ ΒΡΟΧΗΣ , mm

800

600

400

200

0
1910
1912
1914
1916
1918
1920
1922
1924
1926
1928
1930
1932
1934
1936
1938
1940
1942
1944
1946
1948
1950
1952
1954
1956
1958
1960
1962
1964
1966
1968
1970
1972
1974
1976
1978
1980
1982
1984
1986
1988
1990
1992
1994
1996
1998
2000
ΕΤΟΣ

Σχήμα 1. 10. Μακρά χρονοσειρά ( 80 έτη) μετρήσεων ετήσιου ύψους βροχής σε mm , στον Βουλγάρικο σταθμό Goze Delchev .
Μετρήσεις από το 1915 έως το 1995 ( Πηγή ΝΙΜΗ , Βουλγαρία). Η κόκκινη γραμμή είναι ο κυλιόμενος μέσος όρος
πενταετίας.Παρατηρούμε ότι ο κυλιόμενος μέσος όρος βροχόπτωσης για επτά έτη από το 1924 έως το 1930 ήταν μικρότερος από
600mm . Τόσο χαμηλό κυλιόμενο ύψος βροχής εμφανίσθηκε ξανά το 1984, δηλαδή μετά από 54 χρόνια! Παρατηρούμε βέβαια
στο χρονικό διάστημα 1930 έως 1984 ανοδικές και καθοδικές τάσεις.

40
ΧΡΟΝΟΣΕΙΡΑ 80 ΕΤΩΝ ΕΤΗΣΙΟΥ ΥΨΟΥΣ ΒΡΟΧΗΣ ΣΤΟΝ ΒΟΥΛΓΑΡΙΚΟ ΣΤΑΘΜΟ JAKORUDA ΣΤΗΝ
ΥΔΡΟΛΟΓΙΚΗ ΛΕΚΑΝΗ ΝΕΣΤΟΥ
1400

1200

1000
ΕΤΗΣΙΟ ΥΨΟΣ ΒΡΟΧΗΣ , mm

800

600

400

200

0
1910
1912
1914
1916
1918
1920
1922
1924
1926
1928
1930
1932
1934
1936
1938
1940
1942
1944
1946
1948
1950
1952
1954
1956
1958
1960
1962
1964
1966
1968
1970
1972
1974
1976
1978
1980
1982
1984
1986
1988
1990
1992
1994
1996
1998
2000
ΕΤΟΣ

Σχήμα 1.11. Μακρά χρονοσειρά ( 80 έτη) μετρήσεων ετήσιου ύψους βροχής σε mm , στον Βουλγάρικο σταθμό Jakoruda . Μετρήσεις από
το 1915 έως το 1995 ( Πηγή ΝΙΜΗ , Βουλγαρία). Η κόκκινη γραμμή είναι ο κυλιόμενος μέσος όρος πενταετίας.Παρατηρούμε ότι το
κυλιόμενο μέσο ετήσιο ύψος βροχής για μεγάλο χρονικό διάστημα (δέκα επτά έτη) , από το 1915 έως έως το 1934 ήταν σε χαμηλά επίπεδα .
Μετά το 1934 το ετήσιο ύψος βροχής αυξήθηκε σε τιμές που έφθασε τα από 900mm, ενώ χαμηλές τιμές των 600 mm εμφανίζονται το 1970
( όχι όμως με τόση μεγάλη διάρκεια) , δηλαδή εμφανίζονται μετά από 35 χρόνια, και το 1986 . Επειδή έχομε μακρά χρονοσειρά μετρήσεων,
παρατηρούμε την «ξηρά» περίοδο βροχοπτώσεων σε παλαιότερες εποχές , πριν το 1935 .

41
ΧΡΟΝΟΣΕΙΡΑ 77 ΕΤΩΝ ΕΤΗΣΙΟΥ ΥΨΟΥΣ ΒΡΟΧΗΣ ΣΤΟΝ ΒΟΥΛΓΑΡΙΚΟ ΣΤΑΘΜΟ RAZLOG ΣΤΗΝ
ΥΔΡΟΛΟΓΙΚΗ ΛΕΚΑΝΗ ΝΕΣΤΟΥ

1200

ΕΤΗΣΙΟ ΥΨΟΣ ΒΡΟΧΗΣ


ΚΥΛΙΟΜΕΝΟΣ ΜΕΣΟΣ ΟΡΟΣ 5 ΕΤΩΝ
ΚΥΛΙΟΜΕΝΟΣ ΜΕΣΟΣ ΟΡΟΣ 20 ΕΤΩΝ
1000
ΕΤΗΣΙΟ ΥΨΟΣ ΒΡΟΧΗΣ , mm

800

600

400

200

0
1910
1912
1914
1916
1918
1920
1922
1924
1926
1928
1930
1932
1934
1936
1938
1940
1942
1944
1946
1948
1950
1952
1954
1956
1958
1960
1962
1964
1966
1968
1970
1972
1974
1976
1978
1980
1982
1984
1986
1988
1990
1992
1994
1996
ΕΤΟΣ

Σχήμα 1. 12. Μακρά χρονοσειρά ( 77 έτη) μετρήσεων ετήσιου ύψους βροχής σε mm , στον Βουλγάρικο σταθμό Razlog στην υδρολογική
λεκάνη Νέστου. Μετρήσεις από το 1915 έως το 1992 ( Πηγή ΝΙΜΗ , Βουλγαρία). Η κόκκινη γραμμή είναι ο κυλιόμενος μέσος όρος
πενταετία και η καφέ γραμμή δείχνει τον κυλιόμενο μέσο όρο της εικοσαετίας . Παρατηρούμε ότι το κυλιόμενο μέσο ετήσιο ύψος βροχής
πενταετίας για μεγάλο χρονικό διάστημα (είκοσι πέντε έτη ) , από το 1915 έως έως το 1936 ήταν σε καθοδική τάση , με χαμηλά ετήσιο
ύψος βροχής . Ο κυλιόμενος μέσος όρος της εικοσαετίας δείχνει ότι από το 1915 μέχρι το 1950 ελάμβανε χαμηλότερες τιμές από ότι τα
επόμενα 35 χρόνια ( 1950 έως 1985).Το 1985 δείχνει να ξεκινά ένας νέος κύκλος καθοδικής τάσης .

42
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2

ΣΗΜΕΡΙΝΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ :

ΑΠΟΡΡΟΗ ΣΤΟΝ ΠΟΤΑΜΟ ΝΕΣΤΟ ΣΤΗΝ ΘΕΣΗ ΥΔΡΟΛΗΨΙΑΣ (ΤΟΞΟΤΕΣ) ΓΙΑ ΤΟ


ΧΡΟΝΙΚΟ ΔΙΑΣΤΗΜΑ ΑΠΟ ΤΟ 1936 ΕΩΣ ΤΟ 2006 ,

Υπενθυμίζεται ότι η υδροληψία για το νέο έργο θα γίνεται στο υφιστάμενο χαμηλό αρδευτικό
φράγμα στους Τοξότες ( που έχει κατασκευασθεί από το 1960 κάτω από την γέφυρα της Εθνικής οδού
Ξάνθης –Καβάλας ) . Από τα Ελληνοβουλγάρικα σύνορα έως τους Τοξότες δεν υπάρχει απόληψη
γεωργικού νερού , συνεπώς όλη η ετήσια απορροή του ποταμού Νέστου ρέει μέσα στην κοίτη του από τα
σύνορα μέχρις τους Τοξότες , όλη η ποσότητα των νερών του ποταμού περνά από το στενά Νέστου και το
αισθητικό δάσος.
Η θέση ελέγχου των παροχών για το οικολογικό ισοζύγιο γίνεται στην θέση των Τοξοτών ,
γιατί στην θέση αυτή γίνεται η υδροληψία (και όχι στο φράγμα του Θησαυρού ).
Η απορροή στους Τοξότες ( σε χρονική κλίμακα ημέρας, μήνα ή έτους) αποτελείται από δυο
συνιστώσες . Πρώτον τα νερά που αφήνει η ΔΕΗ να φύγουν από το σύμπλεγμα των φραγμάτων
Θησαυρού - Πλατανόβρυσης ( ελεγχόμενη ποσότητα -διαχείριση ) , και δεύτερον η φυσική απορροή
πληθώρας ρεμάτων ( όπως το Αρκουδόρεμα) από την μεγάλη υδρολογική λεκάνη του ποταμού Νέστου ,
έκτασης 890 τετραγωνικών χιλιομέτρων , από την Πλατανόβρυση έως τους Τοξότες .
Συνεπώς η μηνιαία απορροή στην θέση Τοξότες είναι το άθροισμα:
 της απορροής από το Θησαυρού - Πλατανόβρυσης ( απορροή πρακτικά ελεγχόμενη από
την διαχείριση των φραγμάτων ΔΕΗ) ,
 της φυσικής απορροής που δημιουργείται λόγω των βροχοπτώσεων στην μεγάλη
υδρολογική λεκάνη του Νέστου από την Πλατανόβρυση έως τους Τοξότες. Η φυσική
αυτή απορροή χαρακτηρίζεται από σημαντική εποχιακή διακύμανση.

Μετρήσεις απορροής του ποταμού Νέστου στη θέση Τοξότες δεν διατίθενται. Στην παρούσα
Τεχνική Έκθεση για το υδατικό ισοζυγίου Νέστου , χρησιμοποιούμε τις υφιστάμενες μετρήσεις του
ποταμού Νέστου και συγκεκριμένα
 Μηνιαίες Μετρήσεις απο το ΝΙΜΗ Βουλγαρίας στο Hatzi- Dimovo (16 περίπου
χιλιόμετρα βόρεια από τα σύνορα),που καλύπτουν το χρονικό διάστημα 1936-1996
 Μηνιαίες Μετρήσεις απο το ΝΙΜΗ Βουλγαρίας στο Μοmina-Kula (25 πeρίπου
χιλιόμετρα βόρεια από τo Hatzi- Dimovo),που καλύπτουν το χρονικό διάστημα
1936-1996

43
 Μηνιαίες μετρήσεις από ΔΕΗ στην θέση Παπάδες που καλύπτουν το χρονικό διάστημα
1966-1990
 Μηνιαίες μετρήσεις από ΔΕΗ στην θέση Τέμενος , που καλύπτουν το χρονικό
διάστημα 1966-1990
 Μηνιαίες μετρήσεις από ΔΕΗ στην θέση Θησαυρός από το 1998 έως το 2006 , καθώς
και υπολογισμός για τις μηνιαίες απορροές στην στο Τέμενος , 1966-1996, μπορούν
όμως να υπολογισθούν με ικανοποιητική προσέγγιση για το χρονικό διάστημα 1936 έως
2006, με βάση τις υφιστάμενες μετρήσεις σε διάφορες θέσεις στην Βουλγαρία ( από το
1936 ) και στην Ελλάδα ( από το 1966) .Η ΔΕΗ έκανε συστηματικές μετρήσεις από το
1966 έως το 1995 βασικά σε δυο θέσεις , στην γέφυρα των Παπάδων, μερικά
χιλιόμετρα από Ελληνοβουλγάρικα σύνορα , και σε άλλη μία κοντά στην θέση Τέμενος .
Το 1996 έως το 1997 , που ο ταμιευτήρας του φράγματος Θησαυρού ήταν υπό πλήρωση ,
δεν έγιναν μετρήσεις από την ΔΕΗ. Από το 1998 έως σήμερα , η ΔΕΗ χρησιμοποιεί το
ισοζύγιο του ταμιευτήρα Θησαυρού για να βρίσκει την μηνιαία εισροή από την
ανάντη υδρολογική λεκάνη ( Βουλγαρική και Ελληνική ) .Από το 2000 έως σήμερα η
ΔΕΗ χρησιμοποιεί το ισοζύγιο του ταμιευτήρα της Πλατανόβρυσης για να υπολογίζει
την μηνιαία εισροή από την υδρολογική λεκάνη που αντιστοιχεί στο τμήμα του Νέστου
από Θησαυρό έως Πλατανόβρυση. Η ΔΕΗ έκανε επίσης λίγες μετρήσεις από το 1987
έως το 1991 στο Αρκουδόρεμα ( υδρολογική λεκάνη 283 τετρ. χλμ , συμβάλλει κατάντη
της Πλατανόβρυσης ) .Η ΔΕΗ με βάση τις μετρήσεις που διέθετε υπoλόγισε ένα ενιαίο
Πίνακα εισροών στον Θησαυρό από το 1966 έως το 2006 ( βλέπε Παράρτημα Α) .
Στην Βουλγαρία γίνονται μετρήσεις από το 1936 σε δυο σταθμούς κοντά στα σύνορα :
 στην θέση Hadji Dimovo ( κωδικός Βουλγάρικου σταθμού 52850 ), 25 περίπου
χιλιόμετρα βόρεια από τον Ελληνικό σταθμό στην γέφυρα Παπάδων. Επεξεργαστήκαμε
ετήσιες μετρήσεις απορροής για 60 χρόνια ,από το υδρολογικό έτος 1936-1936 έως
1995-1996, και μηνιαίες από το 1975 έως το 1995.
 στη τοποθεσία Momina Kula ( κωδικός Βουλγάρικου σταθμού 52800) και σε θέση
βορειότερα του σταθμού Hadji Dimovo . Επεξεργαστήκαμε μηνιαίες και ετήσιες
μετρήσεις απορροής για 60 χρόνια ,από το υδρολογικό έτος 1936-1936 έως 1995-1996.

Επεξεργαζόμαστε τις μετρήσεις σε διάφορες θέσεις και διάφορα χρονικά διαστήματα , με στόχο να
υπολογισθεί η χρονοσειρά μηνιαίας και ετήσιας απορροής σε Τοξότες .Γίνεται επίσης επεξεργασία για
να εκτιμηθεί η διακύμανση της απορροής στους Τοξότες που οφείλεται αποκλειστικά στο Ελληνικό
έδαφος , καθώς και επέκταση των διακυμάνσεων της ετήσιας απορροής σε Θησαυρό και

44
Πλατανόβρυση προς τα παρελθόντα έτη με βάση τις μετρήσεις στην Βουλγαρία , που όπως αναφέρθηκε,
ξεκίνησαν 30 χρόνια πριν τις Ελληνικές μετρήσεις .
Η χρονοσειρά των μετρήσεων από το υδρολογικό έτος 1936 ( 70 χρόνια πριν) της ετήσιας απορροής
στους δυο συνεχόμενους Βουλγάρικους σταθμούς Hatzi Dimovo και Monima Kula , εμφανίζεται στο
σχήμα 2.1. Παρατηρούμε ότι πολύ μικρές μετρήσεις απορροής εμφανίσθηκαν και την δεκαετία του 1940 ,
παραπλήσιες με αυτές που εμφανίσθηκαν στο τέλος της δεκαετίας του 1980. Η γραμμική παλινδρόμηση
των μετρήσεων της ετήσιας απορροής στον ποταμό Νέστο, κοντά στα σύνορα , σε δυο συνεχόμενους
σταθμούς στην Βουλγαρία, σε Momina Kula και Hatzi Dimovo σχεδιάζεται στο σχήμα 2.2 και
παρατηρούμε την εξαιρετική συσχέτιση, δείγμα της αξιοπιστίας των μετρήσεων.
Στο σχήμα 2.3 συγκρίνομε τις μετρήσεις της ετήσιας απορροής στον ποταμό Νέστο, κοντά στα σύνορα ,
στον σταθμό Hatzi Dimovo ( Βουλγαρία) και Παπάδες (ΔΕΗ). Οι μετρήσεις της ΔΕΗ δείχνουν πολύ
καλή συσχέτιση με τις μετρήσεις των Βουλγάρων, με εξαίρεση λίγα υδρολογικά έτη ( όπως το 1989-1990)
που επισημαίνονται στα σχήματα , όπου η ΔΕΗ εμφανίζει μικρότερη απορροή από την εισροή. Οι
αποκλίσεις αυτές είναι μεγάλες και θεωρούμε πλέον αξιόπιστες τις μετρήσεις στο Hatzi Dimovo , που
συσχετίζονται άριστα και με τον δεύτερο σταθμό στην Βουλγαρία , στο Momina Kula.
Στο σχήμα 2.4 γίνεται σύγκριση της ετήσιας απορροής σε κοντινούς σταθμούς στον ποταμό Νέστο,
στον σταθμό Hatzi Dimovo ( Βουλγαρία) ,στους Παπάδες και στο φράγμα Θησαυρού (ΔΕΗ). Η ετήσια
απορροή αυξάνει από Hatzi Dimovo , προς Παπάδες και προς Θησαυρό, γιατί αυξάνει αντίστοιχα και η
υδρολογική λεκάνη. Οι μετρήσεις της ΔΕΗ δείχνουν πολύ καλή συσχέτιση μεταξύ τους και με τις
μετρήσεις των Βουλγάρων, με εξαίρεση λίγα υδρολογικά έτη ( όπως το 1989-1990) που επισημαίνονται
στα σχήματα . Η γραμμική παλινδρόμηση των μετρήσεων της ετήσιας απορροής στο σταθμό Hatzi
Dimovo και στο Θησαυρό σχεδιάζεται στο σχήμα 2.5 και παρατηρούμε την ικανοποιητική συσχέτιση.
Η γραμμική παλινδρόμηση δίνει την σχέση

Απορροή στον Θησαυρό=1.217* (απορροή σε Hatzi Dimovo ) με R2 = 0.8119

Στο σχήμα 2.6 εμφανίζεται η υπολογιστικά συμπληρωμένη ,με βάση την γραμμική παλινδρόμηση με τον
σταθμό Hatzi Dimovo ,χρονοσειρά της ετήσιας απορροής στο φράγμα Θησαυρού, από το υδρολογικό
έτος 1935-1936 έως το 2005-2006 .Παρατηρούμε ότι πολύ μικρές μετρήσεις απορροής εμφανίσθηκαν
και την δεκαετία του 1940 , παραπλήσιες με αυτές που εμφανίσθηκαν στο τέλος της δεκαετίας του 1980.

Η συσχέτιση των μετρήσεων της ετήσιας απορροής σε Θησαυρό και από την μικρή υδρολογική λεκάνη
ανάμεσα στα φράγματα Θησαυρού και Πλατανόβρυσης εμφανίζεται στο σχήμα 2.7 .

45
Η γραμμική παλινδρόμηση δίνει την σχέση

y = 0.1523x με R2 = 0.9192
Η επέκταση της χρονοσειράς των απορροών από Θησαυρό σε Πλατανόβρυση βασίζονται στην πολύ
καλή γραμμική συσχέτιση μεταξύ των δυο απορροών.
Η συσχέτιση των μετρήσεων της ετήσιας απορροής σε Πλατανόβρυση και Hatzi Dimovo εμφανίζεται
στο σχήμα 2.8.
Η γραμμική παλινδρόμηση δίνει την σχέση

y = 0.14011x με R2 = 0.8628

Όπως αναφέρθηκε , μετρήσεις απορροής σε Τοξότες δεν διατίθενται. Η απορροή στους Τοξότες
υπολογίζονται με βάση τις μετρήσεις στους σταθμούς Hatzi Dimovo, Παπάδες ,
Θησαυρό,Πλατανόβρυση , Τέμενος και Αρκουδόρεμα . Από τις μετρήσεις της απορροής σε Παπάδες και
Τέμενος , βρίσκομε το ετήσιο ύψος απορροής ( mm απορροής ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο ) , και
υποθέτομε ότι το ίδιο ύψος απορροής εφαρμόζεται και στην υπόλοιπη υδρολογική λεκάνη μέχρις τους
Τοξότες. Η επιφάνεια της υδρολογικής λεκάνης από Πλατανόβρυση έως Τοξότες είναι 890 km2 , ενώ από
Παπάδες έως Τέμενος είναι 1150 km2.
Η συσχέτιση των μετρήσεων της ετήσιας απορροής σε Τοξότες και Πλατανόβρυση εμφανίζεται στο
σχήμα 2.9 .
Η γραμμική παλινδρόμηση δίνει την σχέση

y = 1.2168x με R2 = 0.9779
Στο σχήμα 2.10 εμφανίζεται η χρονοσειρά της ετήσιας απορροής στους Τοξότες ( θέση οικολογικού
ισοζυγίου), από το υδρολογικό έτος 1966-1967 έως το 1989-1990 .
Στο σχήμα 2.11 εμφανίζεται η συμπληρωμένη χρονοσειρά της ετήσιας απορροής στους Τοξότες από
υδρολογικό έτος 1935-1936 έως το 2005-2006 . Στο σχήμα 2.12 εμφανίζεται η ταξινόμηση κατά
αύξουσα σειρά της ετήσιας απορροής στους Τοξότες , για τα έτη 1935-1936 έως το 2005-2006.
Η βασική παράμετρος που ενδιαφέρει είναι η μέση απορροή στην θέση Τοξότες, για την οποία ύστερα από
όσα αναπτύχθηκαν, δημιουργούμε τον πίνακα 2.2 , όπου παραθέτομε τα βασικά στατιστικά
ευρήματα , καθώς και σύγκριση με άλλες πηγές.. Βρίσκομε ότι η μέση ετήσια απορροή στους Τοξότες
για τα υδρολογικά έτη 1960-1961 έως 1989-1990 είναι 1676 εκατομμύρια κυβικά μέτρα, ενώ για τα για
τα υδρολογικά έτη 1966-1967 έως 1989-1990 είναι 1571 εκατομμύρια κυβικά μέτρα. Η τιμή αυτή είναι
πολύ κοντά στην τιμή 1564 εκατομμύρια κυβικά μέτρα που αναφέρθηκε για το ίδιο χρονικό διάστημα

46
σε συνέδριο του ΓΕΩΤΕΕ το 1991 για τον ποταμό Νέστο (ΓΕΩΤΕΕ 1991, ΠΗΓΗ [4] , Διαμαντής ,
πίνακας 5, σελ. 94).
Σύμφωνα με την Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων που εκπόνησε η ΔΕΗ το 1994 για την
αδειοδότηση των φραγμάτων Θησαυρού και Πλατανόβρυσης (βλέπε βιβλιογραφία [5] , σε. 4-19 έως 4-21)
και με βάση τις μετρήσεις το χρονικό διάστημα 1965-1983 , η μέση ετήσια απορροή στη θέση Θησαυρός
είναι 1260 εκ. κυβ. μέτρα , στην θέση Πλατανόβρυσης 1422 εκ. κυβικά μέτρα , και στην θέση
Τεμένους 1426 εκ. κυβικά μέτρα , ενώ η απορροή στο Δέλτα του Νέστου εκτιμάται σε 1819 εκ .
κυβ. μέτρα .

47
ΠΙΝΑΚΑΣ 2. 1 . Η ΑΠΟΡΡΟΗ ΣΕ ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΘΕΣΕΙΣ ΣΤΟΝ ΠΟΤΑΜΟ ΝΕΣΤΟ , ΑΠΟ ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΠΗΓΕΣ ΚΑΙ ΑΠΟ
ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥΣ ΤΗΣ ΠΑΡΟΥΣΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ ( 2009), ΕΚΑΤ. ΚΥΒ. ΜΕΤΡΑ
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΧΡΟΝΙΚΟ ΜΕΣΗ
ΔΙΑΣΤΗΜΑ ΕΤΗΣΙΑ
ΑΠΟΡΡΟΗ
ΦΥΣΙΚΗ (NATURAL) ΕΤΗΣΙΑ ΑΠΟΡΡΟΗ - ΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΕΙΣΟΔΟΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΑΠΟ ΟΛΗ ΤΗΝ ΒΟΥΛΓΑΡΙΚΗ ΥΔΡΟΛΟΓΙΚΗ 1935-1970 1500
ΛΕΚΑΝΗ ΝΕΣΤΟΥ ( ΣΥΜΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΟΜΕΝΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΔΕΣΠΑΤΗ), ΧΩΡΙΣ ΚΑΜΙΑ ΚΑΤΑΚΡΑΤΗΣΗ ΣΤΗΝ ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ
(ΤΙΜΗ ΣΥΜΦΩΝΗΘΕΙΣΑ ΜΕ ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ ΜΕ ΤΟΝ ΝΟΜΟ 2402/1996 )
ΦΥΣΙΚΗ (NATURAL) ΕΤΗΣΙΑ ΑΠΟΡΡΟΗ - ΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΕΙΣΟΔΟΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΑΠΟ ΟΛΗ ΤΗΝ ΒΟΥΛΓΑΡΙΚΗ ΥΔΡΟΛΟΓΙΚΗ 1960-1990 1356
ΛΕΚΑΝΗ ΝΕΣΤΟΥ ( ΣΥΜΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΟΜΕΝΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΔΕΣΠΑΤΗ), ΧΩΡΙΣ ΚΑΜΙΑ ΚΑΤΑΚΡΑΤΗΣΗ ΣΤΗΝ ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ
ΑΠΟΡΡΟΗ ΑΠΟ ΟΛΗ Η ΥΔΡΟΛΟΓΙΚΗ ΛΕΚΑΝΗ ΣΤΟΝ ΚΥΡΙΟ ΚΛΑΔΟ ΤΟΥ ΝΕΣΤΟΥ ΣΤΗΝ ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ ΕΩΣ ΤΑ ΤΗΝ ΘΕΣΗ 1935-1996 969
HATZI DIMOVO ( KONTA ΣΤΑ ΣΥΝΟΡΑ ), ΠΑΡΟΥΣΑ ΜΕΛΕΤΗ
ΑΠΟΡΡΟΗ ΑΠΟ ΟΛΗ ΤΗΝ ΥΔΡΟΛΟΓΙΚΗ ΛΕΚΑΝΗ ΣΤΟΝ ΚΥΡΙΟ ΚΛΑΔΟ ΤΟΥ ΝΕΣΤΟΥ ΣΤΗΝ ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ ΕΩΣ ΤΗΝ ΘΕΣΗ 1935-1970 1082
HATZI DIMOVO ( KONTA ΣΤΑ ΣΥΝΟΡΑ ), ΠΑΡΟΥΣΑ ΜΕΛΕΤΗ
ΑΠΟΡΡΟΗ ΑΠΟ ΟΛΗ ΤΗΝ ΥΔΡΟΛΟΓΙΚΗ ΛΕΚΑΝΗ ΣΤΟΝ ΚΥΡΙΟ ΚΛΑΔΟ ΤΟΥ ΝΕΣΤΟΥ ΣΤΗΝ ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ ΕΩΣ ΤΗΝ ΘΕΣΗ 1960-1990 978
HATZI DIMOVO ( KONTA ΣΤΑ ΣΥΝΟΡΑ ), ΠΑΡΟΥΣΑ ΜΕΛΕΤΗ
ΑΠΟΡΡΟΗ ΑΠΟ ΟΛΗ Η ΥΔΡΟΛΟΓΙΚΗ ΛΕΚΑΝΗ ΣΤΟΝ ΚΥΡΙΟ ΚΛΑΔΟ ΤΟΥ ΝΕΣΤΟΥ ΣΤΗΝ ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ ΕΩΣ ΤΗΝ ΘΕΣΗ HATZI 1966-1996 846
DIMOVO ( KONTA ΣΤΑ ΣΥΝΟΡΑ ) , INTERREG II ,1998, ΠΗΓΗ [2]
ΑΠΟΡΡΟΗ ΑΠΟ ΟΛΗ ΤΗΝ ΥΔΡΟΛΟΓΙΚΗ ΛΕΚΑΝΗ ΣΤΟΝ ΚΥΡΙΟ ΚΛΑΔΟ ΤΟΥ ΝΕΣΤΟΥ ΣΤΗΝ ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ ΕΩΣ ΣΤΑ ΣΥΝΟΡΑ) 1966-1990 938
( ΓΕΩΤΕΕ 1991, ΠΗΓΗ [4] , Διαμαντής , πίνακας 5, σελ. 94)
ΑΠΟΡΡΟΗ ΑΠΟ ΟΛΗ Η ΥΔΡΟΛΟΓΙΚΗ ΛΕΚΑΝΗ ΣΤΟΝ ΚΥΡΙΟ ΚΛΑΔΟ ΤΟΥ ΝΕΣΤΟΥ ΣΤΗΝ ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ ΕΩΣ ΤΗΝ ΘΕΣΗ HATZI 1950-1995 982
DIMOVO ,Mimides et al .“Integrated runoff and balance analysis concerning Greek-Bulgarian
transboundary hydrological basin of River Nestos/Mesta”, Desalination 213 (2007) 174–181
ΑΠΟΡΡΟΗ ΑΠΟ ΟΛΗ ΤΗΝ ΥΔΡΟΛΟΓΙΚΗ ΛΕΚΑΝΗ ΕΩΣ ΤΟ ΦΡΑΓΜΑ ΠΛΑΤΑΝΟΒΡΥΣΗΣ , ΠΑΡΟΥΣΑ ΜΕΛΕΤΗ 1966-2006 1154
ΑΠΟΡΡΟΗ ΑΠΟ ΟΛΗ ΤΗΝ ΥΔΡΟΛΟΓΙΚΗ ΛΕΚΑΝΗ ΕΩΣ ΤΟ ΦΡΑΓΜΑ ΠΛΑΤΑΝΟΒΡΥΣΗΣ, ΠΑΡΟΥΣΑ ΜΕΛΕΤΗ 1966-1990 1290

ΑΠΟΡΡΟΗ ΑΠΟ ΟΛΗ ΤΗΝ ΥΔΡΟΛΟΓΙΚΗ ΛΕΚΑΝΗ ΝΕΣΤΟΥ ΣΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΤΜΗΜΑ, ΕΩΣ ΤΗΝ ΘΕΣΗ ΤΗΣ 1966-1990 405
ΠΛΑΤΑΝΟΒΡΥΣΗΣ , ΠΑΡΟΥΣΑ ΜΕΛΕΤΗ
ΑΠΟΡΡΟΗ ΑΠΟ ΟΛΗ ΤΗΝ ΥΔΡΟΛΟΓΙΚΗ ΛΕΚΑΝΗ ΝΕΣΤΟΥ ΣΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΤΜΗΜΑ, ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΛΑΤΑΝΟΒΡΥΣΗ ΕΩΣ 1966-1990 294
ΤΟΥΣ ΤΟΞΟΤΕΣ, ΠΑΡΟΥΣΑ ΜΕΛΕΤΗ
ΑΠΟΡΡΟΗ ΑΠΟ ΟΛΗ ΤΗΝ ΥΔΡΟΛΟΓΙΚΗ ΛΕΚΑΝΗ ΝΕΣΤΟΥ ΣΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΤΜΗΜΑ, ΕΩΣ ΤΗΝ ΘΕΣΗ ΤΗΣ 1960-1990 434
ΠΛΑΤΑΝΟΒΡΥΣΗΣ , ΠΑΡΟΥΣΑ ΜΕΛΕΤΗ
ΑΠΟΡΡΟΗ ΑΠΟ ΟΛΗ ΤΗΝ ΥΔΡΟΛΟΓΙΚΗ ΛΕΚΑΝΗ ΝΕΣΤΟΥ ΣΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΤΜΗΜΑ, ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΛΑΤΑΝΟΒΡΥΣΗ ΕΩΣ 1960-1990 315
ΤΟΥΣ ΤΟΞΟΤΕΣ, ΠΑΡΟΥΣΑ ΜΕΛΕΤΗ
ΑΠΟΡΡΟΗ ΑΠΟ ΟΛΗ ΤΗΝ ΥΔΡΟΛΟΓΙΚΗ ΛΕΚΑΝΗ ΝΕΣΤΟΥ ΣΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΤΜΗΜΑ, ΑΠΟ ΤΟ ΤΕΜΕΝΟΣ ΕΩΣ ΤΟΥΣ 1966-1990 202
ΤΟΞΟΤΕΣ, Mimides et al .“Integrated runoff and balance analysis concerning Greek-Bulgarian
transboundary hydrological basin of River Nestos/Mesta”, Desalination 213 (2007) 174–181
ΑΠΟΡΡΟΗ ΑΠΟ ΟΛΗ ΤΗΝ ΥΔΡΟΛΟΓΙΚΗ ΛΕΚΑΝΗ ΝΕΣΤΟΥ ΣΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΤΜΗΜΑ, ΕΩΣ ΤΗΝ ΘΕΣΗ ΤΩΝ ΤΟΞΟΤΩΝ , , 1966-1990 699
ΠΑΡΟΥΣΑ ΜΕΛΕΤΗ
ΑΠΟΡΡΟΗ ΑΠΟ ΟΛΗ ΤΗΝ ΥΔΡΟΛΟΓΙΚΗ ΛΕΚΑΝΗ ΝΕΣΤΟΥ ΣΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΤΜΗΜΑ, ΕΩΣ ΤΗΝ ΘΕΣΗ ΤΩΝ ΤΟΞΟΤΩΝ , 1960-1990 749
ΠΑΡΟΥΣΑ ΜΕΛΕΤΗ

48
ΠΙΝΑΚΑΣ 2.2
ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΟΡΡΟΗ ΣΤΟΥΣ ΤΟΞΟΤΕΣ ( ΣΕ ΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΑ ΚΥΒΙΚΑ ΜΕΤΡΑ) ΜΕ
ΒΑΣΗ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΜΕΛΕΤΗ ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΠΗΓΕΣ

ΜΕΣΗ ΕΛΑΧΙΣΤΗ ΜΕΓΙΣΤΗ


ΧΡΟΝΙΚΟ ΤΥΠΙΚΗ
ΠΗΓΗ ΕΤΗΣΙΑ ΕΤΗΣΙΑ ΕΤΗΣΙΑ
ΔΙΑΣΤΗΜΑ ΑΠΟΚΛΙΣΗ
ΑΠΟΡΡΟΗ ΑΠΟΡΡΟΗ ΑΠΟΡΡΟΗ

ΠΑΡΟΥΣΑ ΜΕΛΕΤΗ 2009 1960-1990 1676 609 3565 571

ΠΑΡΟΥΣΑ ΜΕΛΕΤΗ 2009 1966-1990 1571 609 2450 463

ΠΑΡΟΥΣΑ ΜΕΛΕΤΗ 2009 1936-2006 1614 467 3565 596

ΠΑΡΟΥΣΑ ΜΕΛΕΤΗ 2009 1966-1996 1436 609 2450 498


Mimides et al .“Integrated runoff and
balance analysis concerning
Greek-Bulgarian transboundary hydrological 1965-1990 1565
basin of River Nestos/Mesta”, Desalination
213 (2007) 174–181
INTERREG II ,1998, ΠΗΓΗ [2] 1966-1996 1474

ΓΕΩΤΕΕ 1991, ΠΗΓΗ [4] , Διαμαντής ,


1966-1990 1564
πίνακας 5, σελ. 94

49
ΧΡΟΝΟΣΕΙΡΑ ΜΕΤΡΗΣΕΩΝ ΑΠΟ ΤΟ 1935 ΤΗΣ ΕΤΗΣΙΑΣ ΑΠΟΡΡΟΗΣ ΣΤΟΝ ΝΕΣΤΟ ΣΤΟΥΣ ΒΟΥΛΓΑΡΙΚΟΥΣ
ΣΤΑΘΜΟΥΣ HATZI DIMOVO KAI MONIMA KULA (ΜΕΤΡΗΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΟ ΝΙΜΗ ΒΟΥΛΓΑΡΙΑΣ)
2600

2400 MOMINA KULA HATZI DIMOVO


ΕΤΗΣΙΑ ΑΠΟΡΡΟΗ, ΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΑ ΚΥΒΙΚΑΜΕΤΡΑ

2200

2000

1800

1600

1400

1200

1000

800

600

400

200

0
1935-1936

1937-1938

1939-1940

1941-1942

1943-1944

1945-1946

1947-1948

1949-1950

1951-1952

1953-1954

1955-1956

1957-1958

1959-1960

1961-1962

1963-1964

1965-1966

1967-1968

1969-1970

1971-1972

1973-1974

1975-1976

1977-1978

1979-1980

1981-1982

1983-1984

1985-1986

1987-1988

1989-1990

1991-1992

1993-1994

1995-1996
ΥΔΡΟΛΟΓΙΚΟ ΕΤΟΣ

Σχήμα 2.1 .Η συσχέτιση των μετρήσεων της ετήσιας απορροής στον ποταμό Νέστο, κοντά στα σύνορα , σε δυο σταθμούς στην Βουλγαρία, σε Momina
Kula και Hatzi Dimovo, από το υδρολογικό έτος 1935-1936. Παρατηρούμε ότι πολύ μικρές μετρήσεις απορροής εμφανίσθηκαν και την δεκαετία του
1940.Η είσοδος του Νέστου στην Ελλάδα γίνεται σε απόσταση 16 km κατάντη από το Hatzi-Dimovo.

50
ΣΥΣΧΕΤΙΣΗ ΤΩΝ ΜΕΤΡΗΣΕΩΝ ΤΗΣ ΕΤΗΣΙΑΣ ΑΠΟΡΡΟΗΣ ΣΤΗΝ ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ ΣΤΟΥΣ ΣΤΑΘΜΟΥΣ
HATZI DIMOVO KAI MOMINA KULA ΚΟΝΤΑ ΣΤΑ ΣΥΝΟΡΑ . ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΗΣ ΣΥΣΧΕΤΙΣΗΣ 0.98
2800

2600
ΕΤΗΣΙΑ ΑΠΟΡΡΟΗ ΣΤΗ ΘΕΣΗ HATZI DIMOVO( ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ), ΕΚ. ΚΥΒ.

2400

2200

2000

1800 y = 1.164x - 39.699


1600
R2 = 0.9621
ΜΕΤΡΑ

1400

1200

1000

800

600

400

200
200 400 600 800 1000 1200 1400 1600 1800 2000
ΕΤΗΣΙΑ ΑΠΟΡΡΟΗ ΣΤΗΝ ΘΕΣΗ ΜΟΜΙΝΑ KULA (ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ), ΕΚ. ΚΥΒ. ΜΕΤΡΑ

Σχήμα 2.2 Γραμμική παλινδρόμηση των μετρήσεων της ετήσιας απορροής στον ποταμό Νέστο, κοντά στα σύνορα , σε δυο συνεχόμενους σταθμούς
στην Βουλγαρία, σε Momina Kula και Hatzi Dimovo. Παρατηρούμε την εξαιρετική συσχέτιση, δείγμα της αξιοπιστίας των μετρήσεων.

51
ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΤΩΝ ΧΡΟΝΟΣΕΙΡΩΝ ΕΤΗΣΙΑΣ ΑΠΟΡΡΟΗΣ ΣΤΟΥΣ ΓΕΙΤΟΝΙΚΟΥΣ ΣΤΑΘΜΟΥΣ HATZI-DIMOVO (
ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ ,NIMH, 1936-1995) ΚΑΙ ΠΑΠΑΔΕΣ (ΔΕΗ 1966-1990)
1800

HATZI DIMOVO ΠΑΠΑΔΕΣ


1600
ΕΤΗΣΙΑ ΑΠΟΡΡΟΗ, ΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΑ ΚΥΒΙΚΑ ΜΕΤΡΑ

1400

1200

1000

800

600

400

200

0
1966-1967

1967-1968

1968-1969

1969-1970

1970-1971

1971-1972

1972-1973

1973-1974

1974-1975

1975-1976

1976-1977

1977-1978

1978-1979

1979-1980

1980-1981

1981-1982

1982-1983

1983-1984

1984-1985

1985-1986

1986-1987

1987-1988

1988-1989

1989-1990

1990-1991

1991-1992

1992-1993

1993-1994

1994-1995

1995-1996
YΔΡΟΛΟΓΙΚΟ ΕΤΟΣ

Σχήμα 2.3 .Η σύγκριση των μετρήσεων της ετήσιας απορροής στον ποταμό Νέστο, κοντά στα σύνορα , στον σταθμό Hatzi Dimovo ( Βουλγαρία) και
Παπάδες (ΔΕΗ). Οι μετρήσεις της ΔΕΗ στους Παπάδες δείχνουν μεγαλύτερες τιμές ( γιατί αυξάνει η υδρολογική λεκάνη) , και πολύ καλή συσχέτιση με
τις μετρήσεις των Βουλγάρων, με εξαίρεση τα υδρολογικά έτη 1971-1972,1974-1975 , 1975-1976, 1989-1990 , όπου η ΔΕΗ εμφανίζει μικρότερη
απορροή .Η απόκλιση είναι μεγάλη και οι μετρήσεις αυτές οφείλουν να διορθωθούν με συσχέτιση από την μέτρηση στο Hatzi Dimovo.

52
ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΤΩΝ ΧΡΟΝΟΣΕΙΡΩΝ ΕΤΗΣΙΑΣ ΑΠΟΡΡΟΗΣ ΣΤΟΥΣ ΓΕΙΤΟΝΙΚΟΥΣ ΣΤΑΘΜΟΥΣ HATZI-DIMOVO (
ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ ,NIMH, 1936-1995), ΠΑΠΑΔΕΣ (ΔΕΗ 1966-1990) KAI ΘΗΣΑΥΡΟΣ (ΔΕΗ, 1966-2006)
2000

HATZI DIMOVO ΠΑΠΑΔΕΣ ΕΤΗΣΙΑ ΑΠΟΡΡΟΗ ΣΤΟΝ ΘΗΣΑΥΡΟ


1800
ΕΤΗΣΙΑ ΑΠΟΡΡΟΗ, ΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΑ ΚΥΒΙΚΑ ΜΕΤΡΑ

1600

1400

1200

1000

800

600

400

200

0
1966-1967

1967-1968

1968-1969

1969-1970

1970-1971

1971-1972

1972-1973

1973-1974

1974-1975

1975-1976

1976-1977

1977-1978

1978-1979

1979-1980

1980-1981

1981-1982

1982-1983

1983-1984

1984-1985

1985-1986

1986-1987

1987-1988

1988-1989

1989-1990

1990-1991

1991-1992

1992-1993

1993-1994

1994-1995

1995-1996
YΔΡΟΛΟΓΙΚΟ ΕΤΟΣ

Σχήμα 2.4 Η σύγκριση της ετήσιας απορροής σε κοντινούς σταθμούς στον ποταμό Νέστο, στον σταθμό Hatzi Dimovo ( Βουλγαρία) ,στους Παπάδες
και στο φράγμα Θησαυρού (ΔΕΗ). Η ετήσια απορροή αυξάνει από Hatzi Dimovo , προς Παπάδες και προς Θησαυρό, γιατί αυξάνει αντίστοιχα και η
υδρολογική λεκάνη. Οι μετρήσεις της ΔΕΗ δείχνουν πολύ καλή συσχέτιση μεταξύ τους και με τις μετρήσεις των Βουλγάρων, με εξαίρεση τα υδρολογικά
έτη , 1971-1972,1974-1975 , 1975-1976, 1989-1990 όπου εμφανίζεται η παροχή στους Παπάδες ( ΔΕΗ) να είναι μικρότερη από την εισερχόμενη από
Βουλγαρία απορροή, ( ενώ πρέπει να συμβαίνει το αντίθετο).

53
ΓΡΑΜΜΙΚΗ ΠΑΛΙΝΔΡΟΜΙΣΗ ΤΗΣ ΕΤΗΣΙΑΣ ΑΠΟΡΡΟΗΣ ΣΕ ΗΑΤΖΙ DIMOVO ΚΑΙ ΘΗΣΑΥΡΟ
2000

1800
ΕΤΗΣΙΑ ΑΠΟΡΡΟΗ, ΘΗΣΑΥΡΟΣ, ΕΚ. ΚΥΒ. ΜΕΤΡΑ

1600

1400
y = 1.2171x
2
1200
R = 0.8119

1000

800

600

400

200

0
0 200 400 600 800 1000 1200 1400
ΕΤΗΣΙΑ ΑΠΟΡΟΗ , HATZI DIMOVO, ΕΚ. ΚΥΒ. ΜΕΤΡΑ

Σχήμα 2.5 Γραμμική παλινδρόμηση των μετρήσεων της ετήσιας απορροής σε Θησαυρό και Hatzi Dimovo. Παρατηρούμε την εξαιρετική συσχέτιση,
δείγμα της αξιοπιστίας των μετρήσεων.

54
ΧΡΟΝΟΣΕΙΡΑ ΕΤΗΣΙΑΣ ΑΠΟΡΟΗΣ ΣΕ ΘΗΣΑΥΡΟ ΚΑΙ HATZI DIMOVO , ΑΠΟ TO 1935 EΩΣ TO
2006,ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΕΝΗ ΑΠΌ ΣΧΕΣΕΙΣ ΓΡΑΜΜΙΚΗΣ ΠΑΛΙΝΔΡΟΜΙΣΗΣ .
2800
ΕΤΗΣΙΑ ΑΠΟΡΡΟΗ ΣΤΟΝ ΘΗΣΑΥΡΟ ΕΤΗΣΙΑ ΑΠΟΡΡΟΗ ΣΤΟ HATZI DIMOVO
2600
ΕΤΗΣΙΑ ΑΠΟΡΡΟΗ, ΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΑ ΚΥΒΙΚΑ ΜΕΤΡΑ

2400

2200

2000

1800

1600

1400

1200

1000

800

600

400

200

0
1935-1936
1937-1938
1939-1940
1941-1942
1943-1944
1945-1946
1947-1948
1949-1950
1951-1952
1953-1954
1955-1956
1957-1958
1959-1960
1961-1962
1963-1964
1965-1966
1967-1968
1969-1970
1971-1972
1973-1974
1975-1976
1977-1978
1979-1980
1981-1982
1983-1984
1985-1986
1987-1988
1989-1990
1991-1992
1993-1994
1995-1996
1997-1998
1999-2000
2001-2002
2003-2004
2005-2006
ΥΔΡΟΛΟΓΙΚΟ ΕΤΟΣ

Σχήμα 2.6 Χρονοσειρά της ετήσιας απορροής στον ποταμό στον Θησαυρό, από το υδρολογικό έτος 1935-1936. Παρατηρούμε ότι πολύ μικρές
μετρήσεις απορροής εμφανίσθηκαν και την δεκαετία του 1940 , παραπλήσιες με αυτές που εμφανίσθηκαν στο τέλος της δεκαετίας του 1980. Το
διάγραμμα κατασκευάσθηκε με βάση τις μετρήσεις στο χρονικό διάστημα από το 1966 έως το 1995 για Θησαυρό( Πηγή ΔΕΗ) και Hatzi Dimovo
( ΠΗΓΗ ΝΙΜΗ Βουλγαρίας ), και επέκταση με βάση την εξαιρετική συσχέτιση της γραμμικής παλινδρόμησης ( συντελεστής συσχέτισης 0.9).

55
ΣΥΣΧΕΤΙΣΗ ΕΤΗΣΙΑ ΑΠΟΡΡΟΗΣ ΥΔΡΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΤΩΝ ΣΕ ΠΛΑΤΑΝΟΒΡΥΣΗ ΚΑΙ ΘΗΣΑΥΡΟ

300

y = 0.1523x
ΑΠΟΡΡΟΗ ΑΠΟ ΛΕΚΑΝΗ ΠΛΑΤΑΝΟΒΡΥΣΗΣ , ΕΚ. ΚΥΒ. ΜΕΤΡΑ

250

200

150

100

50

0
0.00 200.00 400.00 600.00 800.00 1000.00 1200.00 1400.00 1600.00 1800.00 2000.00
ΑΠΟΡΡΟΗ ΛΕΚΑΝΗΣ ΘΗΣΑΥΡΟΥ , ΕΚ. ΚΥΒ . ΜΕΤΡΑ

Σχήμα 2.7 Γραμμική παλινδρόμηση της ετήσιας απορροής σε Θησαυρό και της απορροής από το τμήμα της υδρολογικής λεκάνης μεταξύ φράγματος
Θησαυρού και φράγματος Πλατανόβρυσης, με βάση τις μετρήσεις της ΔΕΗ . Παρατηρούμε την εξαιρετική συσχέτιση, δείγμα της αξιοπιστίας των
μετρήσεων. Η γραμμική σχέση χρησιμοποιείται για την συμπλήρωση της χρονοσειράς της απορροής στην θέση του φράγματος Πλατανόβρυσης από το
1936 έως το 2006

56
ΓΡΑΜΜΙΚΗ ΠΑΛΙΝΔΡΟΜΙΣΗ ΤΗΣ ΕΤΗΣΙΑΣ ΑΠΟΡΡΟΗΣ ΣΕ ΠΛΑΤΑΝΟΒΡΥΣΗ ΚΑΙ HATZI DIMOVO
2500
ΕΤΗΣΙΑ ΑΠΟΡΡΟΗ ΣΕ ΠΛΑΤΑΝΟΒΡΥΣΗ,ΕΚ. ΚΥΒ. ΜΕΤΡΑ

2000

y = 1.4011x
R2 = 0.8628
1500

1000

500

0
0 200 400 600 800 1000 1200 1400
ΕΤΗΣΙΑ ΑΠΟΡΡΟΗ ΣΕ HATZI DIMOVO, ΕΚ. ΚΥΒ. ΜΕΤΡΑ

Σχήμα 2.8. Γραμμική παλινδρόμηση της ετήσιας απορροής από όλη την υδρολογική λεκάνη έως την θέση φράγματος Πλατανόβρυσης.. Παρατηρούμε
την εξαιρετική συσχέτιση, δείγμα της αξιοπιστίας των μετρήσεων.

57
ΓΡΑΜΜΙΚΗ ΠΑΛΙΝΔΡΟΜΙΣΗ ΤΗΣ ΕΤΗΣΙΑΣ ΑΠΟΡΡΟΗΣ ΣΕ ΠΛΑΤΑΝΟΒΡΥΣΗ ΚΑΙ ΤΟΞΟΤΕΣ( ΧΡΟΝΙΚΟ
ΔΙΑΣΤΗΜΑ ΣΥΣΧΕΤΙΣΗΣ 1966-1990).
3000
ΕΤΗΣΙΑ ΑΠΟΡΡΟΗ ΣΤΟΥΣ ΤΟΞΟΤΕΣ, ΕΚ. ΚΥΒ. ΜΕΤΡΑ

2500
y = 1.2183x
R2 = 0.9776

2000

1500

1000

500

0
0 200 400 600 800 1000 1200 1400 1600 1800 2000 2200
ΕΤΗΣΙΑ ΑΠΟΡΡΟΗ ΣΤΗΝ ΘΕΣΗ ΤΟΥ ΦΡΑΓΜΑΤΟΣ ΠΛΑΤΑΝΟΒΡΥΣΗΣ, ΕΚ. ΚΥΒ. ΜΕΤΡΑ

Σχήμα 2.9 Γραμμική παλινδρόμηση της ετήσιας απορροής σε Πλατανόβρυση και Τοξότες. Παρατηρούμε την εξαιρετική συσχέτιση, δείγμα της
αξιοπιστίας των μετρήσεων και υπολογισμών. Η γραμμική σχέση χρησιμοποιείται για την συμπλήρωση της χρονοσειράς της απορροής σε Τοξότες από
το 1936 έως το 2006.

58
ΕΤΗΣΙΑ ΑΠΟΡΡΟΗ ΣΤΟΥΣ ΤΟΞΟΤΕΣ ΑΠΟ ΟΛΗ ΤΗΝ ΥΔΡΟΛΟΓΙΚΗ ΛΕΚΑΝΗ ΚΑΙ ΑΠΟ ΤΟ
ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΤΜΗΜΑ

2600
ΕΤΗΣΙΑ ΑΠΟΡΡΟΗ ΟΛΗΣ ΤΗΣ ΥΔΡΟΛΟΓΙΚΗΣ ΛΕΚΑΝΗΣ ( ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ ΚΑΙ ΕΛΛΑΔΑ) ΕΩΣ
2400 ΤΟΥΣ ΤΟΞΟΤΕΣ
ΕΤΗΣΙΑ ΑΠΟΡΡΟΗ ΠΟΥ ΔΗΜΙΟΥΡΓΕΙΤΑΙ ΣΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΤΗΣ ΥΔΡΟΛΟΓΙΚΗΣ
2200 ΛΕΚΑΝΗΣ ΑΠΌ ΤΑ ΣΥΝΟΡΑ ΕΩΣ ΤΟΥΣ ΤΟΞΟΤΕΣ
ΕΤΗΣΙΑ ΑΠΟΡΡΟΗ, ΕΚΑΤ. ΚΥΒ. ΜΕΤΡΑ

2000

1800

1600

1400

1200

1000

800

600

400

200

0
66-67

67-68

68-69

69-70

70-71

71-72

72-73

73-74

74-75

75-76

76-77

77-78

78-79

79-80

80-81

81-82

82-83

83-84

84-85

85-86

86-87

87-88

88-89

89-90
ΥΔΡΟΛΟΓΙΚΟ ΕΤΟΣ

Σχήμα 2.10 Χρονοσειρά της ετήσιας απορροής ( τόσο της συνολικής, όσο και αυτής που δημιουργείται στο ελληνικό έδαφος ) στους Τοξότες , από το
υδρολογικό έτος 1966-1967 έως το 1989-1990

59
ΕΤΗΣΙΑ ΑΠΟΡΡΟΗ ΣΤΟΥΣ ΤΟΞΟΤΕΣ, ΕΚ. ΚΥΒ. ΜΕΤΡΑ

0
200
400
600
800
1000
1200
1400
1600
1800
2000
2200
2400
2600
2800
3000
1935-1936 3200

1937-1938
1939-1940
1941-1942
1943-1944
1945-1946
1947-1948
1949-1950
1951-1952
1953-1954
1955-1956
1957-1958
1959-1960
1961-1962
1963-1964
1965-1966
1967-1968
1969-1970
1971-1972
1973-1974

ΥΔΡΟΛΟΓΙΚΟ ΕΤΟΣ 1975-1976


1977-1978
1979-1980
1981-1982
1983-1984
1985-1986
1987-1988
1989-1990
1991-1992
Σχήμα 2.11 Χρονοσειρά της ετήσιας απορροής στους Τοξότες , από το υδρολογικό έτος 1935-1936 έως το 2005-2006

1993-1994
ΒΑΣΗ ΤΙΣ ΣΥΣΧΕΤΙΣΕΙΣ ΜΕΤΑΞΥ ΣΤΑΘΜΩΝ ΜΕΤΡΗΣΗΣ HATZI DIMOVO, ΠΑΠΑΔΩΝ ΚΑΙ ΤΕΜΕΝΟΥΣ .

1995-1996
1997-1998
ΧΡΟΝΟΣΕΙΡΑ ΕΤΗΣΙΑΣ ΑΠΟΡΡΟΗΣ ΣΤΟΥΣ ΤΟΞΟΤΕΣ ΑΠΟ ΤΟ ΥΔΡΟΛΟΓΙΚΟ ΕΤΟΣ 1935-36 ΕΩΣ ΤΟ 2005-2006, ΜΕ

1999-2000
2001-2002
2003-2004
2005-2006
60
ΤΑΞΙΝΟΜΙΣΗ ΤΗΣ ΕΤΗΣΙΑΣ ΑΠΟΡΡΟΗΣ ΓΙΑ ΤΑ ΥΔΡΟΛΟΓΙΚΑ ΕΤΗ 1935-36 ΕΩΣ 2005-2006 ΣΤΟΥΣ ΤΟΞΟΤΕΣ ΚΑΤΆ
ΑΥΞΟΥΣΑ ΣΕΙΡΑ

3200

3000
ΕΤΗΣΙΑ ΑΠΟΡΡΟΗ ΣΤΟΥΣ ΤΟΞΟΤΕΣ , ΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΑ ΚΥΒΙΚΑ ΜΕΤΡΑ

2800

2600

2400

2200

2000

1800

1600

1400

1200

1000

800

600

400

200

0
1 3 5 7 9 11 13 15 17 19 21 23 25 27 29 31 33 35 37 39 41 43 45 47 49 51 53 55 57 59 61 63 65 67 69 71 73 75

Σχήμα 2.12 Ταξινόμηση κατά αύξουσα σειρά της ετήσιας απορροής στους Τοξότες , για τα έτη 1935-1936 έως το 2005-2006

61
ΤΑΞΙΝΟΜΙΣΗ ΤΗΣ ΕΤΗΣΙΑΣ ΑΠΟΡΡΟΗΣ ΓΙΑ ΤΑ ΥΔΡΟΛΟΓΙΚΑ ΕΤΗ 1935-36 ΕΩΣ 2005-2006 ΣΤΟΥΣ
ΤΟΞΟΤΕΣ ΚΑΙ ΠΛΑΤΑΝΟΒΡΥΣΗ ΚΑΤΆ ΑΥΞΟΥΣΑ ΣΕΙΡΑ
3200

3000 ΕΤΗΣΙΑ ΑΠΟΡΡΟΗ ΣΕ ΤΟΞΟΤΕΣ

2800 ΕΤΗΣΙΑ ΑΠΟΡΡΟΗ ΣΕ ΘΕΣΗ ΦΡΑΓΜΑΤΟΣ ΠΛΑΤΑΝΟΒΡΥΣΗΣ


ΕΤΗΣΙΑ ΑΠΟΡΡΟΗ , ΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΑ ΚΥΒΙΚΑ ΜΕΤΡΑ

2600

2400

2200

2000

1800

1600

1400

1200

1000

800

600

400

200

0
1 3 5 7 9 11 13 15 17 19 21 23 25 27 29 31 33 35 37 39 41 43 45 47 49 51 53 55 57 59 61 63 65 67 69

Σχήμα 2.13 Ταξινόμηση κατά αύξουσα σειρά της ετήσιας απορροής στους Τοξότες , για τα έτη 1935-1936 έως το 2005-2006

62
ΜΕΣΗ ΕΤΗΣΙΑ ΑΠΟΡΡΟΗ ΓΙΑ ΔΙΑΦΟΡΑ ΧΡΟΝΙΚΑ ΔΙΑΣΤΗΜΑΤΑ ΣΤΟΥΣ ΤΟΞΟΤΕΣ , ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΗΝ
ΜΕΣΗ ΕΤΗΣΙΑ ΑΠΟΡΡΟΗ ΣΕ ΤΟΞΟΤΕΣ, ΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΑ ΚΥΒΙΚΑ ΜΕΤΡΑ ΠΑΡΟΥΣΑ ΜΕΛΕΤΗ ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΠΗΓΕΣ

1800
1676
1614
1571 1564 1549
1600
1474
1437
1400

1200

1000

800

600

400

200

0
1960-1990 1966-1996 1966-1996 1966-1990 1966-1990 1966-1990 1936-2006

ΠΑΡΟΥΣΑ ΜΕΛΕΤΗ INTERREG II ,1998, ΠΑΡΟΥΣΑ ΜΕΛΕΤΗ ΠΑΡΟΥΣΑ ΜΕΛΕΤΗ ΓΕΩΤΕΕ 1991, Mimides et al ΠΑΡΟΥΣΑ ΜΕΛΕΤΗ
2009 ΠΗΓΗ [2] 2009 2009 ΠΗΓΗ [4] , .“Integrated runoff 2009
Διαμαντής , πίνακας and balance analysis
5, σελ. 94 concerning Greek-
Bulgarian

Σχήμα 2.14 Μέση ετήσια απορροή στους Τοξότες (βλέπε και Πίνακα 2.2) με βάση τα αποτελέσματα της παρούσης μελέτης και άλλες πηγές. Κάτω
από κάθε στήλη εμφανίζεται το χρονικό διάστημα της χρονοσειράς από όπου προέκυψε η μέση τιμή , και η βιβλιογραφική πηγή. Παρατηρούμε ότι για
ο ίδιο χρονικό διάστημα( πχ. Για το διάστημα 1966-1990) οι αποκλίσεις στην τιμή της ετήσια απορροής μεταξύ τριών ερευνητών είναι ασήμαντες.

63
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3

ΚΛΙΜΑΤΙΚΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ :

ΜΕΛΛΟΝΤΙΚΗ ΑΠΟΡΡΟΗ ΣΤΟΝ ΠΟΤΑΜΟ ΝΕΣΤΟ ΣΤΗΝ ΘΕΣΗ


ΥΔΡΟΛΗΨΙΑΣ(ΤΟΞΟΤΕΣ) ΛΑΜΒΑΝΟΝΤΑΣ ΥΠΟΨΗ ΚΛΙΜΑΤΙΚΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ

Το πρόβλημα των προγνώσεων των κλιματικών αλλαγών γενικά , αλλά και για τον Νέστο , βασίζεται
σε δυο βασικά εννοιολογικά μοντέλα Το πρώτο μοντέλο αφορά την πρόβλεψη της
συγκέντρωσης του CO2 (διοξειδίου του άνθρακα ) και λοιπών αερίων του θερμοκηπίου
στην ατμόσφαιρα παγκοσμίως ( η τοπική συγκέντρωση διαδραματίζει δευτερεύοντα ρόλο ) ,
για τις επόμενες δεκαετίες , μέχρις το 2100. Το δεύτερο μοντέλο στηρίζεται στο πρώτο όσον
αφορά την πρόβλεψη των αερίων θερμοκηπίου , και προσομοιώνει την πρόγνωση της
αλλαγής του Παγκόσμιου κλίματος, που στην συνέχεια εξειδικεύεται στην περιοχή
ενδιαφέροντος. .
3.1 ΣΕΝΑΡΙΑ ΑΥΞΗΣΗΣ ΑΕΡΙΩΝ ΘΕΡΜΟΚΗΠΙΟΥ

Το 1988 δημιουργήθηκε η Διακυβερνητική Επιτροπή για την Αλλαγή του Κλίματος (Intergovernmental
Panel on Climate Change - IPCC) υπό την αιγίδα του Περιβαλλοντικού Προγράμματος των Ηνωμένων
Εθνών (United Nations Environmental Programme - UNEP) και του Παγκόσμιου Μετεωρολογικού
Οργανισμού. Βασικός στόχος του IPCC είναι ο προσδιορισμός των αβεβαιοτήτων και των κενών στην
παρούσα γνώση μας σχετικά με την κλιματική αλλαγή .Από την ίδρυση της η IPCC εκδίδει σε τακτικά
χρονικά διαστήματα εκθέσεις αξιολόγησης σχετικά με τις διαθέσιμες επιστημονικές πληροφορίες για
την κλιματική αλλαγή. Η δεύτερη έκθεση αξιολόγησης (Second Assessment Report - SAR) εκδόθηκε το
1995 και αναφέρεται σε σενάρια των μελλοντικών εκπομπών αερίων θερμοκηπίου, για να
χρησιμοποιηθούν στα μοντέλα προσομοίωσης της κλιματικής αλλαγής ,γνωστά και ως Μοντέλα
Παγκόσμιου Κλίματος (Global Climate Models - GCM). Τα σενάρια των μελλοντικών εκπομπών
αερίων θερμοκηπίου περιγράφουν σε παγκόσμια επίπεδο τις εκπομπές των αερίων του θερμοκηπίου
και την εξέλιξη των εκπομπών αυτών κατά τη διάρκεια του 21ου αιώνα. Στην Ειδική Έκθεση
Μελλοντικών Σεναρίων Εκπομπών (Special Report on future Emissions Scenarios -SRES), τα διάφορα
σενάρια έχουν ομαδοποιηθεί σε τέσσερις θεματικές ενότητες (storylines), τις Α1, Α2, Β1 και Β2.
Κάθε θεματική ενότητα παρουσιάζει μια πιθανή δημογραφική, κοινωνική, οικονομική, τεχνολογική και
περιβαλλοντική ανάπτυξη. Επιπρόσθετα, όλα τα σενάρια που βασίζονται στην ίδια θεματική ενότητα
συγκροτούν μια «οικογένεια σεναρίου» (scenario family), όπως για παράδειγμα τα σενάρια Α1Ε1, A1T,
A1B.
Η θεματική ενότητα και η οικογένεια σεναρίου Α1 περιγράφει ένα μελλοντικό κόσμο στον οποίο θα
υπάρχει ταχεία οικονομική ανάπτυξη, παγκόσμια πληθυσμιακή αύξηση ως τα μέσα του αιώνα με

64
μετέπειτα τάσεις μείωσης και ταχεία εισαγωγή καινούργιων και πιο αποδοτικών τεχνολογιών. Μείζονα
θέματα αποτελούν η περιφερειακή σύγκλιση, η ανάπτυξη του ανθρώπινου δυναμικού, οι πολιτιστικές
και κοινωνικές αλληλεπιδράσεις και η σταδιακή μείωση των διαφορών στο κατά κεφαλήν εισόδημα
μεταξύ των περιοχών. Ανάλογα με τις τεχνολογίες που θα χρησιμοποιηθούν, η θεματική ενότητα Α1
διαιρείται σε τρεις επιμέρους ενότητες. Στην ενότητα ΑΉ1 όπου γίνεται εντατικοποιημένη χρήση
ορυκτών για την παραγωγή ενέργειας , στην ενότητα A1T όπου οι μορφές ενέργειας βασίζονται σε μη
ορυκτές πηγές και στην ενότητα Α1Β όπου υπάρχει ισορροπία στις χρησιμοποιούμενες πηγές ενέργειας.

Η θεματική ενότητα και η οικογένεια σεναρίου Α2 περιγράφει έναν εξαιρετικά ανομοιογενή


κόσμο.. Οι ρυθμοί αναπαραγωγής δεν συγκλίνουν με αυτούς των δυτικών κοινωνιών και παρατηρείται
μεγάλη αύξηση πληθυσμού και παραγωγής αερίων θερμοκηπίου. Επιπρόσθετα, η οικονομική ανάπτυξη
είναι κυρίως περιφερειακή και η κατά κεφαλήν οικονομική ανάπτυξη καθώς και οι τεχνολογικές
αλλαγές είναι περισσότερο περιορισμένες και αργές σε σχέση με τις άλλες θεματικές ενότητες.

Διάφορα σενάρια έχουν μελετηθεί από την IPCC . Οι εκπομπές του CO2 σε παγκόσμια
κλίμακα για τρία σενάρια SRES, Α1Β, Β1 και Α2 παρουσιάζονται στο Σχήμα 3.1 .

Σχήμα 3.1 . Σενάρια για την αύξηση του διοξειδίου του άνθρακα.

Το σενάριο Β1 παρουσιάζει τα πιο αισιόδοξα αποτελέσματα, αφού περιγράφουν ένα κόσμο


που εστιάζει την ανάπτυξή του σε καθαρές ενεργειακές τεχνολογίες. Από την άλλη μεριά, το σενάριο

65
Α2 συνδέεται με τεράστιες αυξήσεις εκπομπών του CO2 καθώς περιγράφουν ένα κόσμο όπου η
οικονομική ανάπτυξη δεν βασίζεται σε περιβαλλοντικά φιλικές πολιτικές και τεχνολογίες.

Για λόγους ασφαλείας , αποδεχόμαστε στην παρούσα μελέτη το δυσμενέστερο σενάριο Α2 ,


που δίνει την μεγαλύτερη συγκέντρωση για το διοξείδιο του άνθρακα και που θα έχει τις σοβαρότερες
επιπτώσεις φαινόμενου θερμοκηπίου.

Στην συνέχεια , παρουσιάζομε τα Μοντέλα Παγκόσμιου Κλίματος (Global Climate Models -


GCM). που με βάση το δυσμενέστερο σενάριο Α2 δίνουν την πρόγνωση της αλλαγής της
θερμοκρασίας και βροχόπτωσης στην Ευρώπη .

3.2 ΠΡΟΒΛΕΨΗ ΠΟΣΟΣΤΙΑΙΑΣ ΜΕΤΑΒΟΛΗΣ ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑΣ ΚΑΙ


-ΒΡΟΧΟΠΤΩΣΕΩΝ ΚΑΙ ΑΠΟΡΡΟΗΣ ΠΟΤΑΜΟΥ ΝΕΣΤΟΥ ΜΕ ΒΑΣΗ ΕΓΚΥΡΑ
ΜΟΝΤΕΛΑ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΥ ΚΛΙΜΑΤΟΣ (GLOBAL CLIMATE MODELS - GCM)

Η Ευρωπαϊκή κοινότητα , πρωτοπόρος σε ενδιαφέρον για το φαινόμενο του θερμοκηπίου και των
κλιματικών αλλαγών, έχει δαπανήσει εκατοντάδες εκατομμύρια Ευρώ για την κατανόηση του
φαινόμενου , και για την δημιουργία θεματικών χαρτών με προβλέψεις για το τέλος του 2100 για τις
μεταβολές των θερμοκρασιών, των βροχοπτώσεων και της πλημμυρικής απορροής ποταμών στην
Ευρώπη.
. Λόγω της πληθώρας των μοντέλων και ερευνητικών ομάδων που ασχολούνται με τα θέματα αυτά,
αποδεχόμαστε τις προβλέψεις αξιόπιστων μοντέλων που έγιναν αποδεκτά από την από την
Ευρωπαϊκή Κοινότητα . Συγκεκριμένα , αποδεχόμαστε τα μοντέλα που ύστερα από αξιολόγηση
υιοθετήθηκαν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ,η οποία και τα υπέβαλε τον Ιούλιο του 2007 ως
συνοδευτικό έγγραφο της «Πράσινης βίβλου για τις κλιματικές Αλλαγές» ,προς το Ευρωπαϊκό
Συμβούλιο, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την
Επιτροπή των Περιφερειών ( Αντίγραφο επισυνάπτεται στο Παράρτημα, στην Ελληνική και Αγγλική),
(GREEN PAPER FROM THE COMMISSION TO THE COUNCIL, THE EUROPEAN
PARLIAMENT, THE EUROPEAN ECONOMIC AND SOCIAL COMMITTEE AND THE
COMMITTEE OF THE REGIONS).
Στην εν λόγω έκθεση για τις κλιματικές αλλαγές, προβάλλονται τα αποτελέσματα από το Ευρωπαϊκό
ερευνητικό πρόγραμμα PRUDENCE: Prediction of Regional scenarios and Uncertainties for Defining
EuropeaN Climate change risks and Effects-- Project EVK2-CT2001-00132 . Στο σχήμα 3.2.1
εμφανίζεται η πρόβλεψη για την θερμοκρασία

66
Σχήμα 3.2.1 Πρόβλεψη της μεταβολής της ετήσιας θερμοκρασίας προς το τέλος του αιώνα
( Σχήμα 1 της Πράσινης Βίβλου). Δείχνει την απόλυτη μεταβολή της μέσης ετήσιας
θερμοκρασίας των ετών 2071-2100 ως προς την μέση ετήσια θερμοκρασία των ετών
1961-1990 , εφαρμόζοντας το δυσμενέστατο σενάριο Α2 της IPCC SRES .Τα
αποτελέσματα είναι από το Ευρωπαϊκό πρόγραμμα Prudence ( βασισμένα στο παγκόσμιο
μοντέλο κυκλοφορίας HadCM3 , στο μοντέλο περιφερειακού κλίματος HIRHAM με
ανάλυση 12km ), και επεξεργασία χάρτη από το EC JRC/IES. Παρατηρούμε ότι η πρόβλεψη
για την Βουλγαρία-Ελλάδα είναι μέση ετήσια αύξηση θερμοκρασίας από 3.5 έως 4o C.

67
Σχήμα 3.2.2Πρόβλεψη της μεταβολής της ετήσιας βροχόπτωσης προς το τέλος του αιώνα ( Σχήμα 2
της Πράσινης Βίβλου). Δείχνει την μεταβολή της μέσης ετήσιας βροχόπτωσης των ετών
2071-2100 ως προς την μέση ετήσια βροχόπτωση των ετών 1961-1990 , εφαρμόζοντας το
δυσμενέστατο σενάριο Α2 της IPCC SRES .Τα αποτελέσματα είναι από το Ευρωπαϊκό πρόγραμμα
Prudence ( βασισμένα στο παγκόσμιο μοντέλο κυκλοφορίας HadCM3 , στο μοντέλο περιφερειακού
κλίματος HIRHAM με ανάλυση 12km ), και επεξεργασία χάρτη από το EC JRC/IES. Υπάρχουν
τμήματα της υδρολογικής λεκάνης Νέστου όπου προβλέπεται αύξηση βροχοπτώσεων από +5% έως
+10 % , αλλά στα περισσότερα τμήματα προβλέπεται μελλοντική ( χρονικό διάστημα 2070-2100)
μείωση της μέσης ετήσιας βροχόπτωσης 5 έως 20% ( η μείωση μετράται ως προς την μέση ετήσια
βροχόπτωση των ετών 1960-1990).
.

68
Σχήμα 3.2.3 Μεγέθυνση από το σχήμα 3.2.2 της περιοχής του ποταμού Νέστου για την
πρόβλεψη της μεταβολής της ετήσιας βροχόπτωσης προς το τέλος του αιώνα εφαρμόζοντας
το δυσμενέστατο σενάριο Α2 της IPCC SRES , με ανάλυση 12km .Παρατηρούμε ότι
υπάρχουν τμήματα της υδρολογικής λεκάνης όπου προβλέπεται αύξηση βροχοπτώσεων από
+5% έως +10 % , αλλά στα περισσότερα τμήματα προβλέπεται μελλοντική ( χρονικό
διάστημα 2070-2100) μείωση της μέσης ετήσιας βροχόπτωσης 5 έως 20% ( η μείωση
μετράται ως προς την μέση ετήσια βροχόπτωση των ετών 1960-1990).

Με βάση τα αποτελέσματα του ως άνω προγράμματος PRUDENCE , έχει δημιουργηθεί ο χάρτης


μεταβολής της πλημμυρικής απορροής σημαντικών ποταμών στην Ευρώπη ( βλέπε Χάρτης 1, που
περιέχεται στην Πράσινο βίβλο) . Όλες οι προβλέψεις αναφέρονται σε μέσες τιμές
μετεωρολογικών και υδρολογικών παραμέτρων , με βάση τις μέσες τιμές των παραμέτρων αυτών
το χρονικό διάστημα 1960-1990 . Σημειώνομε ότι οι χάρτες αυτοί αντιστοιχούν στο δυσμενέστερο
σενάριο αύξησης των αερίων θερμοκηπίου, το σενάριο Α2 .
Στον χάρτη της επόμενης σελίδας εμφανίζεται «χρωματικά» η μεταβολή των πλημμυρικών παροχών
σε διάφορους μεγάλους ποταμούς της Ευρώπης λόγω κλιματικών αλλαγών. Πολλοί ποταμοί στην
κεντρική και Βόρεια Ευρώπη παρουσιάζουν αύξηση των πλημμυρικών παροχών τους , ενώ στην
Ισπανία , και στις Νότιες Βαλκανικές χώρες παρουσιάζουν μείωση. Παρατηρούμε ότι ένα μεγάλο
τμήμα του Νέστου έχει χρώμα λευκό ( που αντιστοιχεί σε μεταβολή ±5% ) και ένα τμήμα έχει
ανοικτό κόκκινο ( που αντιστοιχεί σε μείωση της πλημυρικής παροχής κατά -5 έως -10% .
Δεδομένης της μείωσης της βροχόπτωσης κατά 5 έως 20% στην υδρολογική λεκάνη του Νέστου,
και της μείωσης της πλημμυρικής παροχής κατά 10% , θεωρούμε σαν δυσμενέστερη εκτίμηση
για την πρόβλεψη της μέσης ετήσιας απορροής του ποταμού Νέστου προς το τέλος του αιώνα
ίση με 20%.
Η πρόβλεψη αυτή πλησιάζει με την πρόβλεψη που κάνει χρησιμοποιώντας άλλη προσέγγιση ο
ερευνητής Dr Krassimir Stanev από το ΝΙΜΗ ( National Institut Meteorology Hydrology ) της

69
Βουλγαρίας , και συγκεκριμένα στην εργασία του «The climate change impact on the Μesta river basin
runoff» , που παρουσίασε πρόσφατα ( Conference on the hydrological forecasting , Topic Global
climatic Change , Slovenia 2-4 June 2008 ), που προβλέπει μείωση της απορροής Νέστου για το
2050 από 4.9 έως 9.1 % , και για το 2100 , από 9.8 έως 17.7 %.

Συμπερασματικά προκύπτει ότι η δυσμενέστερη πρόγνωση μείωσης της μέσης ετήσιας


απορροής του ποταμού Νέστου είναι 20% για το τέλος του αιώνα ( 2070-2100) , με βάση την
μέση τιμή της ετήσιας απορροής για το χρονικό διάστημα 1960-1990 .

Η μέση φυσική απορροή του Νέστου στα σύνορα εκτιμήθηκε στην διακρατική συμφωνία μεταξύ
Ελλάδος –Βουλγαρίας σε 1500 εκ. κυβικά μέτρα για το χρονικό διάστημα 1935-1970 , τιμή για το
χρονικό διάστημα 1960-1990 ανάγεται σε 1356 εκ. κυβικά μέτρα (βλέπε Πίνακα 2.1).

Η μέση τιμή της απορροής στους Τοξότες για το χρονικό διάστημα 1960-1990 βρέθηκε
προηγουμένως ( βλέπε Πίνακα 2.2 και σχήμα 2.14) ίση με 1676 εκ. κυβικά μέτρα , με ελάχιστη τιμή
609 εκ. κυβικά μέτρα, μέγιστη τιμή 3000 εκ. κυβικά μέτρα, και τυπική απόκλιση 571 εκ. κυβικά μέτρα.

Συνεπώς , για το χρονικό διάστημα 2070 έως 2100, η μέση ετήσια απορροή στους Τοξότες ,
προβλέπεται ίση με 0.8*1676= 1340 εκ. κυβικά μέτρα, με την προϋπόθεση ότι θα διατηρηθεί το
σημερινό ποσοστό κατακράτησης νερών στην Βουλγαρία.

Τα παραπάνω αποτελέσματα παρουσιάζονται συνοπτικά στον πίνακα 3.1 .

70
ΠΙΝΑΚΑΣ 3. 1 . Η ΠΡΟΒΛΕΠΟΜΕΝΗ ΑΠΟΡΡΟΗ ΣΕ ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΘΕΣΕΙΣ ΣΤΟΝ ΠΟΤΑΜΟ ΝΕΣΤΟ ΓΙΑ ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ
ΑΙΩΝΑ ( 2070-2100), ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΙΣ ΜΕΣΕΣ ΤΙΜΕΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ 1960-1970. ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΠΑΡΟΥΣΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ
( 2009)
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΧΡΟΝΙΚΟ ΜΕΣΗ ΕΤΗΣΙΑ
ΔΙΑΣΤΗΜΑ ΑΠΟΡΡΟΗ ,ΕΚΑΤ.
ΠΡΟΒΛΕΨΗΣ ΚΥΒ. ΜΕΤΡΑ
ΦΥΣΙΚΗ (NATURAL) ΕΤΗΣΙΑ ΑΠΟΡΡΟΗ - ΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΕΙΣΟΔΟΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΑΠΟ 2070-2100 0.8*1356=1084
ΟΛΗ ΤΗΝ ΒΟΥΛΓΑΡΙΚΗ ΥΔΡΟΛΟΓΙΚΗ ΛΕΚΑΝΗ ΝΕΣΤΟΥ
( ΣΥΜΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΟΜΕΝΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΔΕΣΠΑΤΗ), ΧΩΡΙΣ ΚΑΜΙΑ ΚΑΤΑΚΡΑΤΗΣΗ
ΣΤΗΝ ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ
ΑΠΟΡΡΟΗ ΑΠΟ ΟΛΗ ΤΗΝ ΥΔΡΟΛΟΓΙΚΗ ΛΕΚΑΝΗ ΣΤΟΝ ΚΥΡΙΟ ΚΛΑΔΟ ΤΟΥ 2070-2100 0.8*978=782
ΝΕΣΤΟΥ ΣΤΗΝ ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ ΕΩΣ ΤΗΝ ΘΕΣΗ HATZI DIMOVO ( KONTA ΣΤΑ ΣΥΝΟΡΑ )
ΑΠΟΡΡΟΗ ΑΠΟ ΟΛΗ ΤΗΝ ΥΔΡΟΛΟΓΙΚΗ ΛΕΚΑΝΗ ΝΕΣΤΟΥ ΣΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΤΜΗΜΑ, 2070-2100 0.8*434=347
ΕΩΣ ΤΗΝ ΘΕΣΗ ΤΗΣ ΠΛΑΤΑΝΟΒΡΥΣΗΣ , ΠΑΡΟΥΣΑ ΜΕΛΕΤΗ
ΑΠΟΡΡΟΗ ΑΠΟ ΟΛΗ ΤΗΝ ΥΔΡΟΛΟΓΙΚΗ ΛΕΚΑΝΗ ΝΕΣΤΟΥ ΣΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΤΜΗΜΑ, 2070-2100 0.8*315=235
ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΛΑΤΑΝΟΒΡΥΣΗ ΕΩΣ ΤΟΥΣ ΤΟΞΟΤΕΣ, ΠΑΡΟΥΣΑ ΜΕΛΕΤΗ
ΑΠΟΡΡΟΗ ΑΠΟ ΟΛΗ ΤΗΝ ΥΔΡΟΛΟΓΙΚΗ ΛΕΚΑΝΗ ΝΕΣΤΟΥ ΣΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ 2070-2100 0.8*749=599
ΤΜΗΜΑ, ΕΩΣ ΤΗΝ ΘΕΣΗ ΤΩΝ ΤΟΞΟΤΩΝ

71
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4
ΔΥΣΜΕΝΕΣΤΕΡΟ ΣΕΝΑΡΙΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΤΗΣΙΑ ΑΠΟΡΡΟΗ ΤΟΥ ΠΟΤΑΜΟΥ
ΝΕΣΤΟΥ ΣΤΟΥΣ ΤΟΞΟΤΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΓΙΑ ΤΟ ΤΥΠΙΚΟ ΔΙΑΣΤΗΜΑ
ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ ( 2040-2070), ΛΑΜΒΑΝΟΜΕΝΩΝ ΥΠΟΨΗ ΤΩΝ
ΚΛΙΜΑΤΙΚΩΝ ΑΛΛΑΓΩΝ ΚΑΙ ΑΥΞΗΜΕΝΗΣ ΚΑΤΑΚΡΑΤΗΣΗΣ ΝΕΡΩΝ ΣΤΗΝ
ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ

Κάθε τεχνικό έργο μελετάται για χαρακτηριστικό χρονικό διάστημα λειτουργίας. Τα


υδραυλικά έργα Πολιτικού Μηχανικού σχεδιάζονται με ορίζοντα λειτουργίας τα 40 -50
χρόνια, ανάλογα με την φύση του έργου . Εξαίρεση αποτελούν τα μεγάλα φράγματα, που
μελετώνται για μεγάλο χρονικό ορίζοντα. Σύμφωνα με την Γεωργοτεχνικοοικονομική
μελέτη του έργου ( που εγκρίθηκε το 2006 ) , το έργο λειτουργεί για 50 έτη. Το υπόψη έργο
μεταφοράς νερού έχει τυπικό χρονικό ορίζοντα λειτουργίας τα 50 έτη . Είναι δύσκολο να
προβλέψει κανείς την μορφή της περιοχής μετά από 50 χρόνια, τις χρήσεις γης, τις νέες
τεχνολογίες που θα έχουν προκύψει και τις χρήσεις του νερού . Για το παρόν έργο
αποδεχόμαστε χρονικό διάστημα μελετών και κατασκευών τα 50 χρόνια , με αρχή το 2010,
και τέλος το 2060.Λόγω πιθανών καθυστερήσεων έναρξης και λειτουργίας του έργου,
θεωρούμε την δυσμενέστερη περίπτωση λειτουργίας έως το έτος 2070.
Συνεπώς για την εξεταζόμενη περίπτωση , μας ενδιαφέρει η μέση ετήσια απορροή του
Νέστου μέχρι το φράγμα Πλατανόβρυσης και μέχρις τους Τοξότες για την τριακονταετία
2040-2070 .Οι προβλέψεις αυτές λαμβάνουν υπόψη τα σενάρια κλιματικής αλλαγής που
αναφέρθηκαν προηγουμένως ( Κεφ. 3 ) . Για το χρονικό διάστημα λειτουργίας του έργου με
τυπικό ορίζοντα την 50-ετία , ( δηλαδή μέση τιμή στο χρονικό διάστημα 2040- 2070) η
μείωση της μέσης ετήσιας απορροής του Νέστου λόγω κλιματικών αλλαγών
εκτιμήθηκε σε 12% . Η μείωση αυτή συμφωνεί και με την πρόβλεψη του Stanev 2008
( Πηγή 8) , (βλέπε Κεφάλαιο 3.2), όπου προβλέπεται μείωση της απορροής Νεστου για το 2050
από 4.9 έως 9.1 %

Το εμβαδόν της συνολικής υδρολογικής λεκάνη του ποταμού Νέστου είναι


5761 km2, εκ των οπίων τα 3437 km2ανήκουν στην Βουλγαρία και τα 2280 στην Ελλάδα .
Από τα 3437 km2 της Βουλγάρικης υδρολογικής λεκάνης , μετά το 1968 τα 565 km2 δεν
συνεισφέρουν στην εισροή του Θησαυρού , γιατί το 1968 κατασκευάσθηκε ένα μεγάλο
φράγμα στον Δεσπάτη ( χωρητικότητας 350 εκατομμυρίων κυβικών μέτρων ) , στην
Βουλγαρία, που μεταφέρει τα νερά του σε άλλο φράγμα που βρίσκεται στην υδρολογική

72
λεκάνη του Εβρου. Θεωρούμε συνεπώς ότι το συνεισφέρον υδρολογικά εμβαδόν του
Βουλγάρικου τμήματος της υδρολογικής λεκάνης είναι 2872 km2 . Δεν είναι γνωστό αν οι
Βούλγαροι έχουν κατασκευάσει και λειτουργούν πρόσθετα έργα στην ορεινή περιοχή του
ποταμού Νέστου, που να τα εκτρέπουν προς άλλες υδρολογικές λεκάνες . Σύμφωνα με την
από 4/6/1996 υπογραφείσα συμφωνία μεταξύ Ελλάδας και Βουλγαρίας ( Εφημ. Κυβερν.
Τεύχος Πρώτο, Νόμος 2402) , η Βουλγαρία θα αφήνει στην Ελλάδα το 29% της «φυσικής
απορροής» που δημιουργείται στο Βουλγάρικο έδαφος, που με βάση τις μετρήσεις 1935 έως
1970 καθορίσθηκε σε 1.5 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα . Το ποσοστό αυτό αντιστοιχεί σε
435 εκατ. κυβ. μέτρα ετησίως . Το Ελληνικό τμήμα της υδρολογικής λεκάνης του Νέστου από
τα Ελληνοβουλγάρικα σύνορα μέχρις το φράγμα Θησαυρού είναι 826 km2 . Η πραγματική
υδρολογική λεκάνη του φράγματος Θησαυρού είναι 2872+826 =3698 km2 . Κατάντη του
φράγματος Θησαυρού υπάρχει μια μεγάλη υδρολογική λεκάνη με επιφάνεια 1498 km2 ,
δηλαδή μια επιφάνεια ίση με το 41% της υδρολογικής λεκάνης του Θησαυρού .
Αν και η πρόθεση της Βουλγαρίας είναι να μεταφέρει ένα μεγάλο τμήμα της απορροής του
Νέστου προς την λεκάνη απορροής του Εβρου ( δεδομένου ότι στην ορεινή υδρολογική λεκάνη
του Νέστου δεν υπάρχουν αρδεύσιμες εκτάσεις που να χρειάζονται μεγάλες ποσότητες νερού),
εκτιμάται ότι θα συναντήσει δυσκολίες στην εφαρμογή μιας τέτοιας διαχειριστικής πολιτικής
για τα νερά του διακρατικού ποταμού Νέστου, που έρχεται σε ευθεία αντίθεση με τις
Ευρωπαϊκές οδηγίες και κυρίως την οδηγία πλαίσιο 2000/60 για την διαχείριση υδρολογικών
λεκανών , και την μεταφορά νερών από μια υδρολογική λεκάνη σε μια άλλη.
Θεωρούμε ότι είναι πολύ μικρή η πιθανότητα ώστε η Βουλγαρία να συγκρατήσει ,να
χρησιμοποιήσει ή να μεταφέρει το 71% της απορροής του Νέστου στην υδρολογική λεκάνη
του Βουλγάρικου τμήματος του Νέστου στο έδαφος . Στα πλαίσια όμως της διαμόρφωσης
των δυσμενέστερων σεναρίων για την μέση ετήσια απορροή του Νέστου μακροπρόθεσμα,
δεχόμαστε ότι προς το τέλος του αιώνα , η εισροή των νερών από Βουλγαρία σε Ελλάδα θα
είναι το 29% της φυσικής απορροής του Νέστου.
Σύμφωνα με τον πίνακα 4.1 η προβλεπόμενη φυσική απορροή του Νέστου για το διάστημα
2040-2070, με βάση τα προαναφερθέντα περί κλιματικών αλλαγών (βλέπε Πίνακα 3.1)
εκτιμήθηκε σε 1193 εκατομμύρια κυβικά μέτρα .Σύμφωνα συνεπώς με το δυσμενέστερο σενάριο
για κατακράτηση νερών απο Βουλγαρία με βάση το 29% , η εισροή στην Ελλάδα θα περιορισθεί
σε 0.29*1193= 346 εκ. κυβικά μέτρα .
Η μέση ετήσια απορροή απο όλη την υδρολογική λεκάνη Νέστου στο ελληνικό τμήμα, έως την
θέση των Τοξοτών για το 2040-2070 υπολογίσθηκε σε 659 εκατομμύρια κυβικά μέτρα ( που
επιμερίζεται σε 382 εκατομμύρια κυβικά μέτρα νερού από τα σύνορα έως και το φράγμα

73
Πλατανόβρυσης , και σε 277 εκατομμύρια κυβικά μέτρα νερού από Πλατανόβρυση έως Τοξότες).
Συνεπώς στον διαχειριστικό έλεγχο των φραγμάτων Θησαυρού και Πλατανόβρυσης θα βρίσκονται
κατά μέσο όρο 346+382=728 εκατομμύρια κυβικά μέτρα νερού. Η μέση ετήσια απορροή στους
Τοξότες θα είναι 728+277=1008 εκατομμύρια κυβικά μέτρα νερού.

Τα παραπάνω αποτελέσματα παρουσιάζονται συνοπτικά στον πίνακα 4.1 .

ΠΙΝΑΚΑΣ 4.1
ΔΥΣΜΕΝΕΣΤΕΡΟ ΣΕΝΑΡΙΟ ΠΡΟΒΛΕΠΟΜΕΝΗΣ ΜΕΣΗΣ ΕΤΗΣΙΑΣ ΑΠΟΡΡΟΗΣ
ΣΤΟΝ ΠΟΤΑΜΟ ΝΕΣΤΟ ΓΙΑ ΤΟ ΤΥΠΙΚΟ ΔΙΑΣΤΗΜΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ
( 2040-2070), ΛΑΜΒΑΝΟΜΕΝΩΝ ΥΠΟΨΗ ΚΛΙΜΑΤΙΚΩΝ ΑΛΛΑΓΩΝ ΚΑΙ
ΚΑΤΑΚΡΑΤΗΣΗΣ ΤΟΥ 71% ΤΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΠΟΡΡΟΗΣ ΣΤΗΝ ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ.
ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΠΑΡΟΥΣΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ ( 2009)

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΜΕΣΗ ΕΤΗΣΙΑ


ΑΠΟΡΡΟΗ ,ΕΚΑΤ.
ΚΥΒ. ΜΕΤΡΑ
ΦΥΣΙΚΗ (NATURAL) ΕΤΗΣΙΑ ΑΠΟΡΡΟΗ - ΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΕΙΣΟΔΟΣ 0.88*1356=1193
ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΑΠΟ ΟΛΗ ΤΗΝ ΒΟΥΛΓΑΡΙΚΗ ΥΔΡΟΛΟΓΙΚΗ
ΛΕΚΑΝΗ ΝΕΣΤΟΥ ( ΣΥΜΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΟΜΕΝΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ
ΔΕΣΠΑΤΗ), ΧΩΡΙΣ ΚΑΜΙΑ ΚΑΤΑΚΡΑΤΗΣΗ ΣΤΗΝ ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ
ΜΕΣΗ ΕΤΗΣΙΑ ΑΠΟΡΡΟΗ ΑΠΟ ΟΛΗ ΤΗΝ ΥΔΡΟΛΟΓΙΚΗ ΛΕΚΑΝΗ 0.88*978=861
ΣΤΟΝ ΚΥΡΙΟ ΚΛΑΔΟ ΤΟΥ ΝΕΣΤΟΥ ΣΤΗΝ ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ ΕΩΣ ΤΗΝ
ΘΕΣΗ HATZI DIMOVO ( KONTA ΣΤΑ ΣΥΝΟΡΑ )
ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΣ ΕΙΣΡΟΗΣ ΑΠΌ ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΤΟΥ 0.29*1193=346
29% ΤΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΠΟΡΡΟΗΣ για το χρονικό διάστημα 2040-2070
ΑΠΟΡΡΟΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΥΔΡΟΛΟΓΙΚΗ ΛΕΚΑΝΗ (ΜΟΝΟ ΕΛΛΑΔΑ) 382
ΑΠΌ ΣΥΝΟΡΑ ΕΩΣ ΤΗΝ ΘΕΣΗ ΤΗΣ ΠΛΑΤΑΝΟΒΡΥΣΗΣ
ΑΠΟΡΡΟΗ ΑΠΌ ΤΗΝ ΠΛΑΤΑΝΟΒΡΥΣΗ ΕΩΣ ΤΟΥΣ ΤΟΞΟΤΕΣ 277
ΑΠΟΡΡΟΗ ΑΠΟ ΟΛΗ ΤΗΝ ΥΔΡΟΛΟΓΙΚΗ ΛΕΚΑΝΗ ΝΕΣΤΟΥ 346+382=728
(ΒΟΥΛΓΑΡΙΚΟ ΚΑΙ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΕΔΑΦΟΣ) ΕΩΣ ΤΟ ΦΡΑΓΜΑ
ΠΛΑΤΑΝΟΒΡΥΣΗΣ
ΑΠΟΘΗΚΕΥΤΙΚΟΣ ΟΓΚΟΣ ΦΡΑΓΜΑΤΩΝ ΝΕΣΤΟΥ ΣΤΗΝ 800
ΑΣΛ(ΑΝΩΤΑΤΗ ΣΤΑΘΜΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ)
ΩΦΕΛΙΜΟΣ ΟΓΚΟΣ ΦΡΑΓΜΑΤΩΝ ΝΕΣΤΟΥ 620
ΑΠΟΡΡΟΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΥΔΡΟΛΟΓΙΚΗ ΛΕΚΑΝΗ (ΜΟΝΟ ΕΛΛΑΔΑ) 659
ΑΠΌ ΣΥΝΟΡΑ ΕΩΣ ΤΗΝ ΘΕΣΗ ΤΩΝ ΤΟΞΟΤΩΝ
ΑΠΟΡΡΟΗ ΑΠΟ ΟΛΗ ΤΗΝ ΥΔΡΟΛΟΓΙΚΗ ΛΕΚΑΝΗ ΝΕΣΤΟΥ 728+277=1008
(ΒΟΥΛΓΑΡΙΚΟ ΚΑΙ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΕΔΑΦΟΣ) ΕΩΣ ΤΟΥΣ ΤΟΞΟΤΕΣ

74
ΔΥΣΜΕΝΕΣΤΕΡΟ ΣΕΝΑΡΙΟ ΠΡΟΒΛΕΠΟΜΕΝΗΣ ΜΕΣΗΣ ΕΤΗΣΙΑΣ ΑΠΟΡΡΟΗΣ ΓΙΑ ΤΟ ΤΥΠΙΚΟ ΔΙΑΣΤΗΜΑ
ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ ΕΩΣ ΤΟ 2070 , ΛΑΜΒΑΝΟΜΕΝΩΝ ΥΠΟΨΗ ΚΛΙΜΑΤΙΚΩΝ ΑΛΛΑΓΩΝ ΚΑΙ ΚΑΤΑΚΡΑΤΗΣΗΣ
ΤΟΥ 71% ΤΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΠΟΟΡΡΟΗΣ ΣΤΗΝ ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ
1200

1008
1000
ΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΑ ΚΥΒΙΚΑ ΜΕΤΡΑ

800
728

600

400

277

200

0
. . .

ΟΛΗ Η ΥΔΡΟΛΟΓΙΚΗ ΛΕΚΑΝΗ ΝΕΣΤΟΥ ΟΛΗ Η ΥΔΡΟΛΟΓΙΚΗ ΛΕΚΑΝΗ ΝΕΣΤΟΥ ΑΠΌ ΦΡΑΓΜΑ ΠΛΑΤΑΝΟΒΡΥΣΗΣ ΕΩΣ ΤΟΥΣ
(ΒΟΥΛΓΑΡΙΚΟ ΚΑΙ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΕΔΑΦΟΣ) ΕΩΣ ΤΟΥΣ (ΒΟΥΛΓΑΡΙΚΟ ΚΑΙ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΕΔΑΦΟΣ) ΕΩΣ ΤΟ ΤΟΞΟΤΕΣ
ΤΟΞΟΤΕΣ ΦΡΑΓΜΑ ΠΛΑΤΑΝΟΒΡΥΣΗΣ

Σχήμα 4.1 Η προβλεπόμενη μέση ετήσια απορροή για το χρονικό διάστημα 2040-2070 , λαμβανομένων υπόψη των κλιματικών αλλαγών και
αυξημένης κατακράτησης νερών στην Βουλγαρία, σε διάφορες θέσεις του ποταμού Νέστου .

75
ΔΥΣΜΕΝΕΣΤΕΡΟ ΣΕΝΑΡΙΟ ΠΡΟΒΛΕΠΟΜΕΝΗΣ ΜΕΣΗΣ ΕΤΗΣΙΑΣ ΑΠΟΡΡΟΗΣ ΣΤΟΝ ΠΟΤΑΜΟ ΝΕΣΤΟ ΜΕΧΡΙΣ ΤΟ 2070 ,
ΛΑΜΒΑΝΟΜΕΝΩΝ ΥΠΟΨΗ ΚΛΙΜΑΤΙΚΩΝ ΑΛΛΑΓΩΝ ΚΑΙ ΚΑΤΑΚΡΑΤΗΣΗΣ ΤΟΥ 71% ΤΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΠΟΟΡΡΟΗΣ ΣΤΗΝ ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ.
ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΠΑΡΟΥΣΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ ( 2009)

1200
.

1008
1000

800
800
728
ΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΑ ΚΥΒΙΚΑ ΜΕΤΡΑ

659
620
600

382
400 346

200

0
. . . . . . .

ΑΠΟΡΡΟΗ ΑΠΟ ΟΛΗ ΑΠΟΡΡΟΗ ΑΠΟ ΟΛΗ ΑΠΟΡΡΟΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΠΟΘΗΚΕΥΤΙΚΟΣ ΩΦΕΛΙΜΟΣ ΟΓΚΟΣ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΣ ΑΠΟΡΡΟΗ ΑΠΟ ΤΗΝ
ΤΗΝ ΥΔΡΟΛΟΓΙΚΗ ΤΗΝ ΥΔΡΟΛΟΓΙΚΗ ΥΔΡΟΛΟΓΙΚΗ ΟΓΚΟΣ ΦΡΑΓΜΑΤΩΝ ΦΡΑΓΜΑΤΩΝ ΕΙΣΡΟΗΣ ΑΠΌ ΥΔΡΟΛΟΓΙΚΗ
ΛΕΚΑΝΗ (ΒΟΥΛΓΑΡΙΚΟ ΚΑΙ ΛΕΚΑΝΗ (ΜΟΝΟ ΝΕΣΤΟΥ ΣΤΗΝ ΝΕΣΤΟΥ ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ ΣΤΗΝ ΛΕΚΑΝΗ (ΜΟΝΟ
(ΒΟΥΛΓΑΡΙΚΟ ΚΑΙ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΕΔΑΦΟΣ) ΕΛΛΑΔΑ) ΑΠΌ ΑΣΛ(ΑΝΩΤΑΤΗ ΕΛΛΑΔΑ ΤΟΥ 29% ΕΛΛΑΔΑ) ΑΠΌ
ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΕΔΑΦΟΣ) ΕΩΣ ΤΟ ΦΡΑΓΜΑ ΣΥΝΟΡΑ ΕΩΣ ΤΗΝ ΣΤΑΘΜΗ ΤΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΣΥΝΟΡΑ ΕΩΣ ΤΗΝ
ΕΩΣ ΤΟΥΣ ΤΟΞΟΤΕΣ ΠΛΑΤΑΝΟΒΡΥΣΗΣ ΘΕΣΗ ΤΩΝ ΤΟΞΟΤΩΝ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ) ΑΠΟΡΡΟΗΣ ΘΕΣΗ ΤΗΣ

Σχήμα 4.2 Η προβλεπόμενη μέση ετήσια απορροή για το χρονικό διάστημα 2040-2070 , λαμβανομένων υπόψη των κλιματικών αλλαγών και
αυξημένης κατακράτησης νερών στην Βουλγαρία, σε διάφορες θέσεις του ποταμού Νέστου .

76
ΣΥΝΘΕΤΙΚΗ ΧΡΟΝΟΣΕΙΡΑ ΜΕΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΤΗΣΙΑΣ ΑΠΟΡΡΟΗΣ ΣΤΟΥΣ ΤΟΞΟΤΕΣ ΛΑΜΒΑΝΟΜΕΝΗΣ ΥΠΟΨΗΝ ΤΗΣ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗΣ
ΑΛΛΑΓΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΚΑΤΑΚΡΑΤΗΣΗΣ ΣΤΗΝ ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ ΤΟΥ 71% ΤΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΠΟΡΡΟΗΣ ΣΤΑ ΣΥΝΟΡΑ
3000
ΕΤΗΣΙΑ ΑΠΟΡΡΟΗ ΣΤΟΥΣ ΤΟΞΟΤΕΣ, ΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΑ ΚΥΒΙΚΑ

2500

2000
ΜΕΤΡΑ .

1500

1000

500

0
1

10

13

16

19

22

25

28

31

34

37

40

43

46

49

52

55

58

61

64

67
ΕΤΗ

Σχήμα 4.3 . Συνθετική χρονοσειρά ετήσιας απορροής μελλοντικής χρονοσειράς στους Τοξότες , λαμβανομένων υπόψη των κλιματικών αλλαγών και
αυξημένης κατακράτησης νερών στην Βουλγαρία .Η μέση τιμή της χρονοσειράς είναι 1008 εκατομμύρια κυβικά μέτρα .

77
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5

ΑΝΑΓΚΕΣ ΝΕΡΟΥ ( ΥΔΡΟΛΗΨΙΑ ΝΕΣΤΟΥ) ΓΙΑ ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΧΡΗΣΗ


--ΙΣΟΖΥΓΙΟ ΝΕΡΟΥ ΣΤΟΥΣ ΤΟΞΟΤΕΣ –ΕΤΗΣΙΑ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΑΠΟΡΡΟΗ
–ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΠΑΡΟΧΗ

Οι ανάγκες του νερού γεωργική χρήση τόσο οι υφιστάμενες όσο και οι μελλοντικές για τις
τρεις φάσεις του έργου (βάση της Μελέτης του έργου , και βάση της ΜΠΕ) δίνονται στους
παρακάτω πίνακες:

ΠΙΝΑΚΑΣ 5.1 -ΕΤΗΣΙΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ ΝΕΡΟΥ ΓΙΑ ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΧΡΗΣΗ ΓΙΑ ΤΑ


ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΑ ΔΙΚΤΥΑ
ΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΑ
ΕΡΓΟ ΤΡΟΠΟΣ ΑΡΔΕΥΣΗΣ
ΚΥΒ. ΜΕΤΡΑ
Υφιστάμενα δίκτυα
18 Ανοικτές διώρυγες-κατάκλιση
Θαλασσιάς – Κρεμαστής
Υφιστάμενα δίκτυα
70 Ανοικτές διώρυγες-κατάκλιση
πεδιάδας Καβάλας
88
ΣΥΝΟΛΟ

ΠΙΝΑΚΑΣ 5.2 - ΕΤΗΣΙΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ ΝΕΡΟΥ ΓΙΑ ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΧΡΗΣΗ ΓΙΑ ΤΑ


ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΑ ΔΙΚΤΥΑ ΚΑΙ ΤΙΣ ΤΡΕΙΣ ΦΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΝΕΟΥ ΕΡΓΟΥ

ΦΑΣΗ ΕΡΓΟΥ ΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΑ ΚΥΒ. ΜΕΤΡΑ

ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΑ ΔΙΚΤΥΑ 88

ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΑ ΔΙΚΤΥΑ ΚΑΙ Α’ ΦΑΣΗ ΕΡΓΩΝ 136

ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΑ ΔΙΚΤΥΑ , Α’ ΚΑΙ Β’ ΦΑΣΗ ΕΡΓΩΝ 151

ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΑ ΔΙΚΤΥΑ , Α’, Β’ ΚΑΙ Γ’ ΦΑΣΗ ΕΡΓΩΝ 207

78
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6

ΣΗΜΕΡΙΝΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ :
ΕΤΗΣΙΑ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΑΠΟΡΡΟΗ ΚΑΙ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΠΑΡΟΧΗ ΓΙΑ
ΔΙΑΦΟΡΑ ΣΕΝΑΡΙΑ ΑΠΟΛΗΨΗΣ ΝΕΡΟΥ ΓΕΩΡΓΙΚΗΣ ΧΡΗΣΗΣ

Η συνολικά διαδρομή του ποταμού Νέστου , από το βουνό Ρίλα της Βουλγαρίας έως την
θάλασσα είναι 234 περίπου χιλιόμετρα. Από τα Ελληγνοβουλγαρικά σύνορα έως την θάλασσα
η διαδρομή του Νέστου είναι 140 χιλιόμετρα.
Η υδροληψία γίνεται στους Τοξότες που απέχουν 28 χιλιόμετρα από την θάλασσα Ο Νέστος
δηλαδή ρέει για 205 περίπου χιλιόμετρα από τις πηγές του και για 111 χιλιόμετρα από
τα σύνορα, και περνάει μέσα από το αισθητικό δάσος χωρίς να υπάρχει καμιά
υδροληψία και καμιά μείωση της ετήσιας απορροής του.
.Η υδροληψία δηλαδή γίνεται μετά από την διαδρομή του Νέστου μέσα το αισθητικό
δάσος , μέσα από την διαδρομή μέσα από τα Τέμπη του Νέστου. Συνεπώς , η υδροληψία δεν
επηρεάζει ούτε στο ελάχιστο την ανάντη διαδρομή του ποταμού , τα ανάντη δάση και το
ανάντη περιβάλλον.
Δεδομένου ότι η υδροληψία γίνεται στους Τοξότες, το οικολογικό υδατικό ισοζύγιο για τα
νερά του Νέστου οφείλει να γίνεται στην θέση των Τοξοτών . Δυο θέματα εδώ έχουν
πρακτικό ενδιαφέρον:
 Η συνολική ετήσια απόληψη για γεωργική χρήση , σαν ποσοστό της μέσης ετήσιας
απορροής στην θέση των Τοξοτών. Η εποχιακή κατανομή μπορεί να ρυθμισθεί με τα
υπάρχοντα φράγματα, σε βάση μάλιστα υπερετήσια (βλέπε Πίνακα 6.1).
 Η διαδρομή των νερών του Νέστου , μετά τους Τοξότες , τόσο στην σημερινή
κατάσταση όσο και μετά την κατασκευή των έργων.

Είναι προφανές από τον Πίνακα 6.1 ότι η αιτούμενη γεωργική απόληψη για την Α’
φάση του έργου αντιπροσωπεύει μόνο το 3.4% της μέσης ετήσιας απορροής των ετών
1966-2006 ( 1407 εκατ. κυβ. μέτρα), ενώ μαζί με την απόληψη για τα υφιστάμενα έργα
είναι 9.7% της ετήσιας απορροής του ποταμού .
Στα σχήματα 6.1 και 6.2 γίνεται η σύγκριση της μέσης ετήσιας απορροής στους Τοξότες με την
γεωργική απόληψη σε διάφορες φάσεις. Σε ποσοστό, οι απολήψεις αυτές κυμαίνονται από 6.3%
(σημερινή κατάσταση ) έως 14.7% για την πλήρη ανάπτυξη του έργου, οπότε η οικολογική απορροή
μέχρις τους Τοξότες είναι το 100% της απορροής του ποταμού, και μετά τους Τοξότες κυμαίνεται από
το 85.3 έως το 94.7% της απορροής του ποταμού .Όταν λοιπόν μετά την γεωργική απόληψη πάνω από
85% των νερών μετά τους Τοξότες ρέουν στον ποταμό Νέστο, . απορεί κανείς με τον ισχυρισμό του

79
αιτούντος ότι «στεγνώνει ο Νέστος» λόγω του έργου.
Η ποσοστιαία απόληψη είναι συνεπώς μικρή . Η υπόλοιπη ποσότητα των νερών του Νέστου
( δηλαδή το 90.3% της μέσης ετήσιας απορροής) ,ακολουθεί την πορεία που ακολουθούσε
μετά την κατασκευή των αναχωμάτων, μετά το 1954. Γίνεται συνεπώς σαφές ότι ο Νέστος
δεν «στεγνώνει» όταν μετά την γεωργική απόληψη ρέουν στον Νέστο , από τους Τοξότες έως
την εκβολή του, κατά μέσο όρο ετησίως περίπου 1 δισεκατομμύριο και διακόσια πενήντα
εκατομμύρια κυβικά μέτρα νερό .
Στα σχήματα 6.3 και 6.4 γίνεται σύγκριση της ετήσιας απορροής στους Τοξότες ( για χρονοσειρά
των ετών 1966 έως 2006 ) με την σχεδιαζόμενη ετήσια απόληψη νερών για γεωργική
χρήση .Παρατηρούμε ακόμη και για το πλέον ξηρό έτος , η γεωργική απόληψη είναι μικρό μέρος της
ετήσιας απορροής. Πρέπει όμως να τονιστεί ότι η κατάσταση για τα ξηρά έτη μετά το έτος 1999
(έτος πλήρωσης των φραγμάτων του Θησαυρού και της Πλατανόβρυσης, συνολικής
ωφέλιμης χωρητικότητας 650 εκατομμυρίων κυβικών μέτρων) είναι ευμενέστερη, γιατί τα
φράγματα ρυθμίζουν την κατανομή των νερών όχι μόνο εντός του έτους, αλλά και διαχρονικά
την ροή από έτος σε έτος. Συνεπώς , αν παρουσιασθεί μια χρονιά πολύ πιο ξηρή από όσες
έχουν εμφανισθεί, υπάρχει δυνατότητα βελτίωσης της οικολογικής απορροής.
Η ποσοστιαία απόληψη είναι συνεπώς μικρή . Η υπόλοιπη ποσότητα των νερών του Νέστου
( δηλαδή το 90.3% της μέσης ετήσιας απορροής) ,ακολουθεί την πορεία που ακολουθούσε
μετά την κατασκευή των αναχωμάτων, μετά το 1954. Γίνεται συνεπώς σαφές ότι ο Νέστος
δεν «στεγνώνει» όταν μετά την γεωργική απόληψη ρέουν στον Νέστο , από τους Τοξότες έως
την εκβολή του, κατά μέσο όρο ετησίως περίπου 1 δισεκατομμύριο και διακόσια πενήντα
εκατομμύρια κυβικά μέτρα νερό .
Στο σχήμα 6.5 και 6.6 γίνεται σύγκριση της οικολογικής απορροής και της οικολογικής παροχής
σε κυβικά μέτρα το δευτερόλεπτο , για ένα σενάριο σημερινής μέσης ετήσιας απορροής στους
Τοξότες , θεωρώντας για τις ανάγκες της προσομοίωσης , μια χρονοσειρά απορροής στους Τοξότες
ίδια με αυτή των ετών 1966-2006 .Παρατηρούμε ότι για την πλήρη ανάπτυξη του έργου η οικολογική
παροχή για το 85% των ετών προσομοίωσης είναι 20 m3/s , δηλαδή τρεις φορές μεγαλύτερη από
την απαιτούμενη ,ενώ ακόμη και για το πλέον ξηρό έτος , η οικολογική παροχή είναι 10 m3/s ,
δηλαδή μεγαλύτερη από την απαιτούμενη των 6 m3/s . Παρατηρούμε επίσης ότι για την πλήρη
ανάπτυξη του έργου ( Α», Β’ , Γ’ φάσεις ) η οικολογική απορροή για το 85% των ετών είναι πάνω
από 600 εκατομμύρια κυβικά μέτρα νερών , που πάνε στην θάλασσα, και όχι σε υγροτόπους , ενώ πάνω
από το 50% των ετών , τα νερά που πάνε στην θάλασσα είναι πάνω από ένα δισεκατομμύριο κυβικά
μέτρα ετησίως .Πρέπει όμως να τονιστεί ότι η κατάσταση για τα ξηρά έτη είναι ευμενέστερη, γιατί
τα φράγματα Θησαυρού και της Πλατανόβρυσης, συνολικής ωφέλιμης χωρητικότητας 650
εκατομμυρίων κυβικών μέτρων ,ρυθμίζουν την κατανομή των νερών όχι μόνο εντός του

80
έτους, αλλά και διαχρονικά την ροή από έτος σε έτος.
Το ερώτημα συνεπώς που τίθεται είναι γιατί τόση μεγάλη ανησυχία για την αύξηση της
απόληψης από το υφιστάμενο 6.3 % στο 9.7% για την Α’ φάση , και στο 14.7% για όλες τις
φάσεις ; Που πάνε τώρα τα νερά του Νέστου ; Πάνε κάπου τα τελευταία 60 χρόνια τα νερά
αυτά σε κάποιους υγροτόπους που θα τα στερηθούν ;
Όπως ήδη έχει αναφερθεί, από το 1954 και μετά τα νερά του Νέστου , ρέουν ανάμεσα στα
αναχώματα και εκρέουν στην θάλασσα. Η βλάστηση και ο υπόγειος υδροφερέας στο τμήμα
που συμπεριλαμβάνεται ανάμεσα στα αναχώματα , από Τοξότες έως την εκβολή , εκτιμάται
ότι κατακρατούν ένα πολύ μικρό ποσοστό της απορροής του Νέστου , μια συντηρητική
εκτίμηση είναι το 2-3% . Το υπόλοιπο πηγαίνει στην θάλασσα τα τελευταία 60 χρόνια, χωρίς
βέβαια να έχει αυτό επηρεάσει τους υφιστάμενους υγρότοπους Ισμαρίδας, Βιστωνίδας κλπ ,
γιατί ποτέ οι υγρότοποι αυτοί δεν είχαν επικοινωνία με τον Νέστο..

ΠΙΝΑΚΑΣ 6.1 - ΕΤΗΣΙΑ ΑΠΟΛΗΨΗ ΝΕΡΟΥ ΓΙΑ ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΧΡΗΣΗ ΣΑΝ


ΠΟΣΟΣΤΟ ΤΗΣ ΜΕΣΗΣ ΕΤΗΣΙΑΣ ΑΠΟΡΡΟΗΣ ΣΤΟΥΣ ΤΟΞΟΤΕΣ ΓΙΑ ΤΑ ΕΤΗ
1966-2006
ΦΑΣΗ ΕΡΓΟΥ ΠΟΣΟΣΤΟ, ΕΠΙ ΤΟΙΣ ΕΚΑΤΟ

ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΑ ΔΙΚΤΥΑ 6.3

ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΑ ΔΙΚΤΥΑ ΚΑΙ Α’


ΦΑΣΗ ΕΡΓΩΝ 9.7

ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΑ ΔΙΚΤΥΑ , Α’ ΚΑΙ


Β’ ΦΑΣΗ ΕΡΓΩΝ 10.7

ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΑ ΔΙΚΤΥΑ , Α’, Β’


ΚΑΙ Γ’ ΦΑΣΗ ΕΡΓΩΝ 14.7

81
ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΕΤΗΣΙΑΣ ΓΕΩΡΓΙΚΗΣ ΑΠΟΛΗΨΗΣ ΜΕ ΤΗΝ ΜΕΣΗ ΕΤΗΣΙΑ ΑΠΟΡΡΟΗ ΤΟΥ ΝΕΣΤΟΥ
ΣΤΟΥΣ ΤΟΞΟΤΕΣ.
ΠΗΓΗ :ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ Ν. ΚΩΤΣΟΒΙΝΟΣ , Α' ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΥΔΡΑΥΛΙΚΗΣ ΔΠΘ,2009

1600

1407
1400
ΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΑ ΚΥΒΙΚΑ ΜΕΤΡΑ

1200

1000

800

600

400

207
200 136 151
88

0
. . . . .

ΜΕΣΗ ΕΤΗΣΙΑ ΑΠΟΡΡΟΗ ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΑΠΟΛΗΨΗ - ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΑΠΟΛΗΨΗ - ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΑΠΟΛΗΨΗ - ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΑΠΟΛΗΨΗ--
ΣΤΟΥΣ ΤΟΞΟΤΕΣ ( ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΑ ΔΙΚΤΥΑ ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΑ ΔΙΚΤΥΑ ΚΑΙ ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΑ ΔΙΚΤΥΑ , ΕΡΓΑ ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΑ ΔΙΚΤΥΑ ΚΑΙ
ΣΗΜΕΡΙΝΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ, ΕΡΓΑ Α' ΦΑΣΗΣ Α' ΚΑΙ Β' ΦΑΣΗΣ Α', Β' ΚΑΙ Γ' ΦΑΣΕΙΣ ΤΩΝ
ΜΕΣΗ ΤΙΜΗ 40 ΕΤΩΝ 1966- ΕΡΓΩΝ
2006, ΜΕΤΡΗΣΕΙΣ ΔΕΗ)

Σχήμα 6.1 Σύγκριση της μέσης ετήσιας απορροής στους Τοξότες με την γεωργική απόληψη σε διάφορες φάσεις.

82
ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΕΤΗΣΙΑΣ ΓΕΩΡΓΙΚΗΣ ΑΠΟΛΗΨΗΣ ΣΑΝ ΠΟΣΟΣΤΟ ΕΠΙ ΤΟΙΣ ΕΚΑΤΟ ΤΗΣ ΜΕΣΗΣ
ΕΤΗΣΙΑΣ ΑΠΟΡΡΟΗΣ ΤΟΥ ΝΕΣΤΟΥ ΣΤΟΥΣ ΤΟΞΟΤΕΣ.ΤΩΝ ΕΤΩΝ 1966-2006
ΠΗΓΗ :ΤΟ ΥΔΑΤΙΚΟ ΙΣΟΖΥΓΙΟ ΝΕΣΤΟΥ ,ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ Ν. ΚΩΤΣΟΒΙΝΟΣ , Α' ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΥΔΡΑΥΛΙΚΗΣ ΔΠΘ,2009

120

100
100
ΠΟΣΟΣΤΟ ΕΠΙ ΤΟΙΣ ΕΚΑΤΟ

80

60

40

20 14.7
9.7 10.7
6.3

0
. . . . .

ΜΕΣΗ ΕΤΗΣΙΑ ΑΠΟΡΡΟΗ Η ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΑΠΟΛΗΨΗ ΓΙΑ Η ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΑΠΟΛΗΨΗ ΓΙΑ Η ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΑΠΟΛΗΨΗ ΓΙΑ ΤΑ ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΑΠΟΛΗΨΗ--
ΣΤΟΥΣ ΤΟΞΟΤΕΣ ,ΕΠΙ ΤΙΣ ΤΑ ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΑ ΔΙΚΤΥΑ,ΣΑΝ ΤΑ ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΑ ΔΙΚΤΥΑ ΚΑΙ ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΑ ΔΙΚΤΥΑ ΚΑΙ ΤΑ ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΑ ΔΙΚΤΥΑ ΚΑΙ Α',
ΕΚΑΤΟ ΠΟΣΟΣΤΟ ΤΗΣ ΜΕΣΗΣ ΤΑ ΕΡΓΑ Α' ΦΑΣΗΣ ,ΣΑΝ ΕΡΓΑ Α' ΚΑΙ Β' ΦΑΣΗΣ ,ΣΑΝ Β' ΚΑΙ Γ' ΦΑΣΕΙΣ ΤΩΝ ΕΡΓΩΝ
ΕΤΗΣΙΑΣ ΑΠΟΡΡΟΗΣ ΤΩΝ ΠΟΣΟΣΤΟ ΤΗΣ ΜΕΣΗΣ ΠΟΣΟΣΤΟ ΤΗΣ ΜΕΣΗΣ ,ΣΑΝ ΠΟΣΟΣΤΟ ΤΗΣ ΜΕΣΗΣ
ΕΤΩΝ 1966-2006 ΕΤΗΣΙΑΣ ΑΠΟΡΡΟΗΣ ΕΤΗΣΙΑΣ ΑΠΟΡΡΟΗΣ ΕΤΗΣΙΑΣ ΑΠΟΡΡΟΗΣ

Σχήμα 6.2 Ποσοστιαία σύγκριση της μέσης ετήσιας απορροής στους Τοξότες με την γεωργική απόληψη σε διάφορες φάσεις. Σε ποσοστό,
οι απολήψεις αυτές κυμαίνονται από 6.3% (σημερινή κατάσταση ) έως 14.7% για την πλήρη ανάπτυξη του έργου. Είναι συνεπώς προφανές
ότι δεν στεγνώνει ο Νέστος λόγω του έργου.

83
ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΤΩΝ ΤΙΜΩΝ ΤΗΣ ΕΤΗΣΙΑΣ ΑΠΟΡΡΟΗΣ ΣΤΟΥΣ ΤΟΞΟΤΕΣ ΓΙΑ 39 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΟ ΥΔΡΟΛΟΓΙΚΟ ΕΤΟΣ 1966-
67 ΕΩΣ ΤΟ 2005-2006) , ΜΕ ΤΙΣ ΕΤΗΣΙΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ ΝΕΡΟΥ ΓΙΑ ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΧΡΗΣΗ ΓΙΑ ΤΑ ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΑ ΔΙΚΤΥΑ
ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΡΩΤΗ ΦΑΣΗ ΤΩΝ ΕΡΓΩΝ
3000
ΕΤΗΣΙΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ ΝΕΡΟΥ ΓΙΑ ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΧΡΗΣΗ ΓΙΑ ΤΑ ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΑ ΔΙΚΤΥΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΡΩΤΗ
ΦΑΣΗ ΕΡΓΩΝ
ΕΤΗΣΙΑ ΑΠΟΡΡΟΗ ΣΤΟΥΣ ΤΟΞΟΤΕΣ ΓΙΑ 39 ΕΤΗ , ΚΑΤΆ ΑΥΞΟΥΣΑ ΣΕΙΡΑ ΤΗΣ ΕΤΗΣΙΑΣ ΑΠΟΡΡΟΗΣ

2464
2500

2299
2254
2129
2041
ΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΑ ΚΥΒΙΚΑ ΜΕΤΡΑ

2006
1985
1859
2000

1847
1817
1729
1694
1628
1615
1614
1550
1488
1471
1444
1407
1368
1354
1500

1337
1330
1280
1218
1210
1118
1093
1051

1000
830
817
803
718
676
625
613
597
508

500
136

0
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39

Σχήμα 6.3 Σύγκριση της ετήσιας απορροής στους Τοξότες για χρονοσειρά ετών 1966 έως 2006 με την ετήσια απόληψη νερών για το έργο
Α’ φάσης ( και υφιστάμενα) . Παρατηρούμε ακόμη και για το πλέον ξηρό έτος , η γεωργική απόληψη είναι μικρό μέρος της ετήσιας απορροής.
Πρέπει όμως να τονιστεί ότι η κατάσταση για τα ξηρά έτη μετά το έτος 1999 (έτος πλήρωσης των φραγμάτων του Θησαυρού και της
Πλατανόβρυσης, συνολικής ωφέλιμης χωρητικότητας 650 εκατομμυρίων κυβικών μέτρων) είναι ευμενέστερη, γιατί τα φράγματα
ρυθμίζουν την κατανομή των νερών όχι μόνο εντός του έτους, αλλά και διαχρονικά την ροή από έτος σε έτος.

84
ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΤΩΝ ΤΙΜΩΝ ΤΗΣ ΕΤΗΣΙΑΣ ΑΠΟΡΡΟΗΣ ΣΤΟΥΣ ΤΟΞΟΤΕΣ ΓΙΑ 39 ΧΡΟΝΙΑ , ΑΠΟ ΤΟ ΥΔΡΟΛΟΓΙΚΟ ΕΤΟΣ 1966-
67 ΕΩΣ ΤΟ 2005-2006 , ΜΕ ΤΙΣ ΕΤΗΣΙΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ ΝΕΡΟΥ ΓΙΑ ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΧΡΗΣΗ (ΠΗΓΗ :ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ Ν .
ΚΩΤΣΟΒΙΝΟΣ,Α'ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΥΔΡΑΥΛΙΚΗΣ , ΔΠΘ, 2009)

3000
ΕΤΗΣΙΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ ΝΕΡΟΥ ΓΙΑ ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΧΡΗΣΗ ΓΙΑ ΤΑ ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΑ ΔΙΚΤΥΑ

ΕΤΗΣΙΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ ΝΕΡΟΥ ΓΙΑ ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΧΡΗΣΗ ΓΙΑ ΤΑ ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΑ ΔΙΚΤΥΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΡΩΤΗ ΦΑΣΗ
ΕΡΓΩΝ
2500 ΕΤΗΣΙΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ ΝΕΡΟΥ ΓΙΑ ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΧΡΗΣΗ ΓΙΑ ΤΑ ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΑ ΔΙΚΤΥΑ ,ΚΑΙ Α' , Β' ΦΑΣΕΙΣ
ΤΩΝ ΕΡΓΩΝ
ΕΤΗΣΙΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ ΝΕΡΟΥ ΓΙΑ ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΧΡΗΣΗ ΓΙΑ ΤΑ ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΑ ΔΙΚΤΥΑ , ΚΑΙ ΤΙΣ Α'. Β' Γ'
ΦΑΣΕΙΣ ΤΩΝ ΕΡΓΩΝ
ΕΤΗΣΙΑ ΑΠΟΡΡΟΗ ΣΤΟΥΣ ΤΟΞΟΤΕΣ ΓΙΑ 39 ΕΤΗ , ΚΑΤΆ ΑΥΞΟΥΣΑ ΣΕΙΡΑ ΤΗΣ ΕΤΗΣΙΑΣ ΑΠΟΡΡΟΗΣ
ΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΑ ΚΥΒΙΚΑ ΜΕΤΡΑ

2000

1500

1000

500

0
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39

Σχήμα 6.4 Σύγκριση της ετήσιας απορροής στους Τοξότες με την ετήσια απόληψη νερών για χρονοσειρά ετών 1966 έως 2006.Παρατηρούμε
ακόμη και για το πλέον ξηρό έτος , η γεωργική απόληψη είναι μικρό μέρος της ετήσιας απορροής. Πρέπει όμως να τονιστεί ότι η κατάσταση για τα
ξηρά έτη μετά το έτος 1999 (έτος πλήρωσης των φραγμάτων του Θησαυρού και της Πλατανόβρυσης, συνολικής ωφέλιμης
χωρητικότητας 650 εκατομμυρίων κυβικών μέτρων) είναι ευμενέστερη, γιατί τα φράγματα ρυθμίζουν την κατανομή των νερών όχι
μόνο εντός του έτους, αλλά και διαχρονικά την ροή από έτος σε έτος.

85
ΣΕΝΑΡΙΑ ΕΤΗΣΙΑΣ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗΣ ΑΠΟΡΡΟΗΣ META ΤΟΥΣ ΤΟΞΟΤΕΣ ΓΙΑ ΥΔΡΟΛΟΓΙΚΑ ΕΤΗ ΙΔΙΑ ΜΕ
ΑΥΤΑ ΤΩΝ ΕΤΩΝ 1966-2006 ΓΙΑ ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΦΑΣΕΙΣ ΕΡΓΩΝ (ΠΗΓΗ :ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ Ν . ΚΩΤΣΟΒΙΝΟΣ,Α'ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ
ΥΔΡΑΥΛΙΚΗΣ , ΔΠΘ, 2009)

2600 ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΑ ΔΙΚΤΥΑ

2400 ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΑ ΔΙΚΤΥΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΡΩΤΗ ΦΑΣΗ ΕΡΓΩΝ


ΕΤΗΣΙΑ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΑΠΟΡΡΟΗ ΜΕΤΑ ΤΟΥΣ ΤΟΞΟΤΕΣ ,

ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΑ ΔΙΚΤΥΑ , Α' ΚΑΙ Β' ΦΑΣΕΙΣ ΤΩΝ ΕΡΓΩΝ


2200
ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΑ ΔΙΚΤΥΑ ΚΑΙ Α', Β' ΚΑΙ Γ' ΦΑΣΕΙΣ ΤΩΝ ΕΡΓΩΝ

2000
ΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΑ ΚΥΒΙΚΑ ΜΕΤΡΑ

1800

1600

1400

1200

1000

800

600

400

200

0
1966-1967
1967-1968
1968-1969
1969-1970
1970-1971
1971-1972
1972-1973
1973-1974
1974-1975
1975-1976
1976-1977
1977-1978
1978-1979
1979-1980
1980-1981
1981-1982
1982-1983
1983-1984
1984-1985
1985-1986
1986-1987
1987-1988
1988-1989
1989-1990
1990-1991
1991-1992
1992-1993
1993-1994
1994-1995
1995-1996
1996-1997
1997-1998
1998-1999
1999-2000
2000-2001
2001-2002
2002-2003
2003-2004
2004-2005
2005-2006
ΥΔΡΟΛΟΓΙΚΟ ΕΤΟΣ

Σχήμα 6 .5 Σύγκριση της οικολογικής απορροής στους Τοξότες .Παρατηρούμε ότι για την πλήρη ανάπτυξη του έργου η οικολογική
απορροή για το 85% των ετών είναι πάνω από 600 εκατομμύρια κυβικά μέτρα νερών , που πάνε στην θάλασσα, και όχι σε υγρότοπους , ενώ
πάνω από το 50% των ετών , τα νερά που πάνε στην θάλασσα είναι πάνω από ένα δισεκατομμύριο κυβικά μέτρα ετησίως. Πρέπει όμως να
τονιστεί ότι η κατάσταση για τα ξηρά έτη είναι ευμενέστερη, γιατί τα φράγματα Θησαυρού και της Πλατανόβρυσης, συνολικής
ωφέλιμης χωρητικότητας 650 εκατομμυρίων κυβικών μέτρων, ρυθμίζουν την κατανομή των νερών όχι μόνο εντός του έτους, αλλά
και διαχρονικά την ροή από έτος σε έτος. Τα υδρολογικά έτη 1996-1997 έως και 1998-1999 είναι έτη στα οποία γέμιζαν τα φράγματα του
Θησαυρού και της Πλατανόβρυσης,, και δεν διατίθενται μετρήσεις.

86
ΣΕΝΑΡΙΑ ΙΣΟΚΑΤΑΝΕΜΗΜΕΝΗΣ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗΣ ΠΑΡΟΧΗΣ META ΤΟΥΣ ΤΟΞΟΤΕΣ ΓΙΑ ΥΔΡΟΛΟΓΙΚΑ ΕΤΗ ΙΔΙΑ ΜΕ
ΑΥΤΑ ΤΩΝ ΕΤΩΝ 1966-2006 ΚΑΙ ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΦΑΣΕΙΣ ΕΡΓΩΝ (ΠΗΓΗ :ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ Ν . ΚΩΤΣΟΒΙΝΟΣ,Α'ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΥΔΡΑΥΛΙΚΗΣ , ΔΠΘ,
2009)

80
ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΑ ΔΙΚΤΥΑ
ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΑ ΔΙΚΤΥΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΡΩΤΗ ΦΑΣΗ ΕΡΓΩΝ
ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΠΑΡΟΧΗ, ΚΥΒΙΚΑ ΜΕΤΡΑ ΤΟ ΔΕΥΤΕΡΟΛΠΤΟ

70
ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΑ ΔΙΚΤΥΑ , Α' ΚΑΙ Β' ΦΑΣΕΙΣ ΤΩΝ ΕΡΓΩΝ
ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΑ ΔΙΚΤΥΑ ΚΑΙ Α', Β' ΚΑΙ Γ' ΦΑΣΕΙΣ ΤΩΝ ΕΡΓΩΝ

60

50

40

30

20

10

0
1966-1967
1967-1968
1968-1969
1969-1970
1970-1971
1971-1972
1972-1973
1973-1974
1974-1975
1975-1976
1976-1977
1977-1978
1978-1979
1979-1980
1980-1981
1981-1982
1982-1983
1983-1984
1984-1985
1985-1986
1986-1987
1987-1988
1988-1989
1989-1990
1990-1991
1991-1992
1992-1993
1993-1994
1994-1995
1995-1996
1996-1997
1997-1998
1998-1999
1999-2000
2000-2001
2001-2002
2002-2003
2003-2004
2004-2005
2005-2006
ΥΔΡΟΛΟΓΙΚΟ ΕΤΟΣ

Σχήμα 6. 6 . Σύγκριση της οικολογικής παροχής σε κυβικά μέτρα το δευτερόλεπτο (για σενάριο σημερινής μέσης ετήσιας απορροής στους
Τοξότες ) .Παρατηρούμε ότι για την πλήρη ανάπτυξη του έργου η οικολογική παροχή για το 85% των ετών είναι πάνω από 20 m3/s , δηλαδή
πάνω από τρεις φορές μεγαλύτερη από την απαιτούμενη ,ενώ ακόμη και για το πλέον ξηρό έτος , η οικολογική παροχή είναι 10 m3/s ,
δηλαδή μεγαλύτερη από την απαιτούμενη των 6 m3/s . Πρέπει όμως να τονιστεί ότι η κατάσταση για τα ξηρά έτη είναι ευμενέστερη, γιατί
τα φράγματα Θησαυρού και της Πλατανόβρυσης, συνολικής ωφέλιμης χωρητικότητας 650 εκατομμυρίων κυβικών μέτρων,
ρυθμίζουν την κατανομή των νερών όχι μόνο εντός του έτους, αλλά και διαχρονικά την ροή από έτος σε έτος. Τα υδρολογικά έτη
1996-1997 έως και 1998-1999 είναι έτη στα οποία γέμιζαν τα φράγματα του Θησαυρού και της Πλατανόβρυσης,, και δεν διατίθενται μετρήσεις.

87
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7

ΕΤΗΣΙΑ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΑΠΟΡΡΟΗ ΚΑΙ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΠΑΡΟΧΗ ΓΙΑ ΤΟ 2070 ΓΙΑ ΤΟ


ΔΥΣΜΕΝΕΣΤΕΡΟ ΜΕΛΛΟΝΤΙΚΟ ΣΕΝΑΡΙΟ ΛΑΜΒΑΝΟΜΕΝΩΝ ΥΠΟΨΗ
ΚΛΙΜΑΤΙΚΩΝ ΑΛΛΑΓΩΝ ΚΑΙ ΑΥΞΗΣΗΣ ΚΑΤΑΚΡΑΤΗΣΗΣ ΝΕΡΩΝ ΣΤΗΝ
ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ

Για την τυπική διάρκεια του έργου 50 ετών , το τυπικό έτος υπολογισμού απορροής είναι το έτος
2070. Υπολογίσθηκε στο κεφάλαιο 4 ότι οι δυσμενέστερες προβλέψεις λόγω φαινόμενου
θερμοκηπίου είναι μείωση της μέσης ετήσιας απορροής στους Τοξότες ίση με 12% για το χρονικό
διάστημα 2040-2070 .Οι μειώσεις αυτές αναφέρονται στην μέση ετήσια απορροή των ετών 1960-1990.
Η προβλεπόμενη φυσική απορροή του Νέστου για το διάστημα 2040-2070, με βάση τις
κλιματικές αλλαγές εκτιμήθηκε σε 1193 εκατομμύρια κυβικά μέτρα .Σύμφωνα συνεπώς με το
δυσμενέστερο σενάριο για κατακράτηση νερών από Βουλγαρία με βάση το 29% , η εισροή στην
Ελλάδα θα περιορισθεί σε 0.29*1193= 346 εκ. κυβικά μέτρα .
Η μέση ετήσια απορροή από όλη την υδρολογική λεκάνη Νέστου στο ελληνικό τμήμα, έως την
θέση των Τοξοτών για το 2040-2070 υπολογίσθηκε σε 659 εκατομμύρια κυβικά μέτρα .Στον
διαχειριστικό έλεγχο των φραγμάτων Θησαυρού και Πλατανόβρυσης θα βρίσκονται κατά μέσο όρο
728 εκατομμύρια κυβικά μέτρα νερού. Η μέση ετήσια απορροή στους Τοξότες για το χρονικό
διάστημα 2040-2070 θα είναι 1008 εκατομμύρια κυβικά μέτρα νερού.

Στα σχήματα 7.1 και 7.2 γίνεται η σύγκριση της δυσμενέστερης μέσης ετήσιας απορροής στους
Τοξότες για το χρονικό διάστημα 2040-2070 , με την γεωργική απόληψη σε διάφορες φάσεις. Σε
ποσοστό, οι απολήψεις αυτές κυμαίνονται από 8.5% (υφιστάμενα δίκτυα ) έως 20.5% για την πλήρη
ανάπτυξη του έργου, οπότε η μέση ετήσια οικολογική απορροή μετά τους Τοξότες κυμαίνεται
από το 79.5 έως το 91.5% της μέσης ετήσιας απορροής του ποταμού.

Στα σχήματα 7.3 και 7.4 γίνεται σύγκριση της μέσης ετήσιας οικολογικής παροχής και
οικολογικής απορροής στους τοξότες με την ετήσια απόληψη νερών για διάφορες φάσεις του έργου,
για το δυσμενέστερο σενάριο.
Στα σχήματα 7.5 και 7.6 γίνεται σύγκριση της δυσμενέστερης συνθετικής μελλοντικής
χρονοσειράς της ετήσιας απορροής στους Τοξότες ( 2010-2070) για το δυσμενέστερο μελλοντικό
σενάριο για κλιματικές αλλαγές και αύξησης κατακράτησης νερών στην Βουλγαρία στο 71% της
φυσικής απορροής .Για τα πολύ ξηρά έτη τα φράγματα Θησαυρού και της Πλατανόβρυσης, συνολικής
ωφέλιμης χωρητικότητας 650 εκατομμυρίων κυβικών μέτρων , μπορούν να ρυθμίσουν την
κατανομή των νερών με κυλιόμενο ισοζύγιο δυο ετών, οπότε η οικολογικά απορροή είναι πολύ
μεγαλύτερη από την απαιτούμενη .

88
Στα σχήματα 7.7 και 7.8 γίνεται σύγκριση της οικολογικής παροχής και οικολογικής
απορροής στους Τοξότες για μια συνθετική χρονοσειρά 49 ετών για το δυσμενέστερο σενάριο ,
με μέση ετήσια απορροή 1008 εκ. κυβ. μέτρα. .Παρατηρούμε ότι για την πλήρη ανάπτυξη του έργου
η οικολογική απορροή για το 90% των ετών είναι πάνω από 400 εκατομμύρια κυβικά μέτρα
νερών , που πάνε στην θάλασσα, και όχι σε υγροτόπους . Στο σενάριο αυτό υποθέτομε ότι τα φράγματα
Θησαυρού και της Πλατανόβρυσης, συνολικής ωφέλιμης χωρητικότητας 650 εκατομμυρίων κυβικών
μέτρων, ρυθμίζουν την κατανομή των νερών όχι μόνο εντός του έτους, αλλά για διάστημα δυο ετών ,
κυρίως για τα ξηρά έτη. Παρατηρούμε ότι για την πλήρη ανάπτυξη του έργου (Α’, Β’, Γ’ φάσεις) , η
οικολογική παροχή για το 90% των ετών είναι πάνω από 20 m3/s , δηλαδή τρεις φορές
μεγαλύτερη από την απαιτούμενη ,ενώ ακόμη και για το πλέον ξηρό έτος , η οικολογική παροχή
είναι δύο φορές μεγαλύτερη από την απαιτούμενη των 6 m3/s .

ΠΙΝΑΚΑΣ 7.1
ΒΑΣΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΓΙΑ ΤΟ ΔΥΣΜΕΝΕΣΤΕΡΟ ΣΕΝΑΡΙΟ ,
ΛΑΜΒΑΝΟΜΕΝΟΥ ΥΠΟΨΗ ΤΩΝ ΚΛΙΜΑΤΙΚΩΝ ΑΛΛΑΓΩΝ ΚΑΙ ΜΕΙΩΣΗΣ
ΕΙΣΡΟΗΣ ΑΠΌ ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ
(ΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΑ ΚΥΒΙΚΑ ΜΕΤΡΑ)

ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΑΠΟΡΡΟΗ


ΑΠΟΛΗΨΗ ΜΕΤΑ ΤΟΥΣ ΤΟΞΟΤΕΣ ,ΠΡΟΣ
ΔΕΛΤΑ ΝΕΣΤΟΥ

ΔΥΣΜΕΝΕΣΤΕΡΟ ΣΕΝΑΡΙΟ ΜΕΣΗΣ 0 1008


ΕΤΗΣΙΑΣ ΑΠΟΡΡΟΗΣ ΓΙΑ ΤΟ
2040-2070 ΣΤΟΥΣ ΤΟΞΟΤΕΣ, ΧΩΡΙΣ
ΑΠΟΛΗΨΗ ΝΕΡΩΝ
ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΑ ΔΙΚΤΥΑ 88 920
ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΑ ΔΙΚΤΥΑ ΚΑΙ ΕΡΓΑ 136 872
Α' ΦΑΣΗΣ

ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΑ ΔΙΚΤΥΑ , ΕΡΓΑ Α' 151 857


ΚΑΙ Β' ΦΑΣΗΣ

ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΑ ΔΙΚΤΥΑ ΚΑΙ Α', Β' 207 801


ΚΑΙ Γ' ΦΑΣΕΙΣ ΤΩΝ ΕΡΓΩΝ

89
ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΤΗΣ ΓΕΩΡΓΙΚΗΣ ΑΠΟΛΗΨΗΣ ΜΕ ΤΟ ΔΥΣΜΕΝΕΣΤΕΡΟ ΣΕΝΑΡΙΟ ΜΕΣΗΣ ΕΤΗΣΙΑ ΑΠΟΡΡΟΗΣ ΣΤΟΥΣ ΤΟΞΟΤΕΣ TΟ 2070
(ΜΕ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ ΚΑΙ ΑΠΟ ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ ΤΟ 29% ΤΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΠΟΡΡΟΗΣ)
ΠΗΓΗ:"ΤΟ ΥΔΑΤΙΚΟ ΙΣΟΖΥΓΙΟ ΝΕΣΤΟΥ, ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ Ν. ΚΩΤΣΟΒΙΝΟΣ, ΔΠΘ, 2009"

1200

1008
1000
ΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΑ ΚΥΒΙΚΑ ΜΕΤΡΑ

800

600

400

207
200 136 151
88

0
ΕΤΗΣΙΑΣ ΑΠΟΡΡΟΗΣ

ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΑΠΟΛΗΨΗ -

ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΑΠΟΛΗΨΗ -

ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΑΠΟΛΗΨΗ--
ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΑΠΟΛΗΨΗ -
ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΑ ΔΙΚΤΥΑ

ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΑ ΔΙΚΤΥΑ ,
ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΑ ΔΙΚΤΥΑ

ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΑ ΔΙΚΤΥΑ

ΦΑΣΕΙΣ ΤΩΝ ΕΡΓΩΝ


ΚΑΙ ΕΡΓΑ Α' ΦΑΣΗΣ
ΣΤΟΥΣ ΤΟΞΟΤΕΣ
ΔΥΣΜΕΝΕΣΤΕΡΟ

ΓΙΑ ΤΟ 2040-2070
ΣΕΝΑΡΙΟ ΜΕΣΗΣ

ΕΡΓΑ Α' ΚΑΙ Β'

ΚΑΙ Α', Β' ΚΑΙ Γ'


ΦΑΣΗΣ
Σχήμα 7.1 Σύγκριση της μέσης ετήσιας απορροής ΓΙΑ ΤΟ ΔΥΣΜΕΝΕΣΤΕΡΟ ΣΕΝΑΡΙΟ στους Τοξότες με την γεωργική απόληψη σε διάφορες
φάσεις

90
ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΕΤΗΣΙΑΣ ΓΕΩΡΓΙΚΗΣ ΑΠΟΛΗΨΗΣ ΣΑΝ ΠΟΣΟΣΤΟ ΕΠΙ ΤΟΙΣ ΕΚΑΤΟ ΓΙΑ ΤΟ
ΔΥΣΜΕΝΕΣΤΕΡΟ ΣΕΝΑΡΙΟ ΤΗΣ ΜΕΣΗΣ ΕΤΗΣΙΑΣ ΑΠΟΡΡΟΗΣ ΣΤΟΥΣ ΤΟΞΟΤΕΣ ΓΙΑ 2040-2070.
ΠΗΓΗ :"ΤΟ ΥΔΑΤΙΚΟ ΙΣΟΖΥΓΙΟ ΝΕΣΤΟΥ,ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ Ν. ΚΩΤΣΟΒΙΝΟΣ , Α' ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΥΔΡΑΥΛΙΚΗΣ ΔΠΘ,2009"
120

100
100
ΠΟΣΟΣΤΟ ΕΠΙ ΤΟΙΣ ΕΚΑΤΟ

80

60

40

20.5
20 15.0
13.5
8.7

0
. . . . .

ΜΕΣΗ ΕΤΗΣΙΑ ΑΠΟΡΡΟΗ ΣΤΟΥΣ ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΑ ΔΙΚΤΥΑ ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΑ ΔΙΚΤΥΑ ΚΑΙ ΤΑ ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΑ ΔΙΚΤΥΑ ΚΑΙ ΤΑ ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΑ ΔΙΚΤΥΑ ΚΑΙ Α',
ΤΟΞΟΤΕΣ ,ΕΠΙ ΤΙΣ ΕΚΑΤΟ ΕΡΓΑ Α' ΦΑΣΗΣ ΕΡΓΑ Α' ΚΑΙ Β' ΦΑΣΗΣ Β' ΚΑΙ Γ' ΦΑΣΕΙΣ ΤΩΝ ΕΡΓΩΝ
.
Σχήμα 7.2 Ποσοστιαία σύγκριση της μέσης ετήσιας απορροής στους Τοξότες με την γεωργική απόληψη σε διάφορες φάσεις, ΓΙΑ ΤΟ
ΔΥΣΜΕΝΕΣΤΕΡΟ ΣΕΝΑΡΙΟ . Σε ποσοστό, οι απολήψεις αυτές κυμαίνονται από 8.7% (σημερινή κατάσταση ) έως 20.5% για την πλήρη ανάπτυξη του
έργου. Είναι συνεπώς προφανές ότι δεν στεγνώνει ο Νέστος λόγω του έργου

91
ΜΕΣΗ ΕΤΗΣΙΑ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΑΠΟΡΡΟΗ ΣΤΟ ΔΕΛΤΑ, ΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΑ ΚΥΒΙΚΑ ΜΕΤΡΑ ΔΥΣΜΕΝΕΣΤΕΡΟ ΣΕΝΑΡΙΟ ΜΕΣΗΣ ΕΤΗΣΙΑΣ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗΣ ΑΠΟΡΡΟΗΣ ΣΤΟ ΔΕΛΤΑ
ΓΙΑ ΤΟ 2040-2070 (ΜΕ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ ΚΑΙ ΜΕΙΩΣΗ ΕΙΣΡΟΩΝ ΑΠΟ ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ)
ΠΗΓΗ :"ΤΟ ΥΔΑΤΙΚΟ ΙΣΟΖΥΓΙΟ ΝΕΣΤΟΥ,ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ Ν. ΚΩΤΣΟΒΙΝΟΣ , Α' ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΥΔΡΑΥΛΙΚΗΣ ΔΠΘ,2009"

900
819
800 771
756
700
700

600

500

400

300

200

100

0
ΜΕΣΗ ΕΤΗΣΙΑ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΜΕΣΗ ΕΤΗΣΙΑ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΜΕΣΗ ΕΤΗΣΙΑ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΜΕΣΗ ΕΤΗΣΙΑ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ
ΑΠΟΡΡΟΗ ΠΡΟΣ ΤΟ ΔΕΛΤΑ ΑΠΟΡΡΟΗ ΠΡΟΣ ΤΟ ΔΕΛΤΑ ΑΠΟΡΡΟΗ ΠΡΟΣ ΤΟ ΔΕΛΤΑ ΑΠΟΡΡΟΗ ΠΡΟΣ ΤΟ ΔΕΛΤΑ

Η ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΑΠΟΛΗΨΗ ΑΦΟΡΑ ΤΑ Η ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΑΠΟΛΗΨΗ ΑΦΟΡΑ ΤΑ Η ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΑΠΟΛΗΨΗ ΑΦΟΡΑ ΤΑ Η ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΑΠΟΛΗΨΗ ΑΦΟΡΑ ΤΑ
ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΑ ΔΙΚΤΥΑ ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΑ ΔΙΚΤΥΑ , ΚΑΙ ΤΑ ΕΡΓΑ ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΑ ΔΙΚΤΥΑ , ΚΑΙ ΤΑ ΕΡΓΑ ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΑ ΔΙΚΤΥΑ , ΚΑΙ ΤΙΣ Α',
Α' ΦΑΣΗΣ Α' ΚΑΙ Β' ΦΑΣΗΣ Β' ΚΑΙ Γ' ΦΑΣΕΙΣ ΤΩΝ ΕΡΓΩΝ

Σχήμα 7.3 Σύγκριση της μέσης ετήσιας ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗΣ απορροής στους Τοξότες με την ετήσια απόληψη νερών για διάφορες φάσεις του έργου,
ΓΙΑ ΤΟ ΔΥΣΜΕΝΕΣΤΕΡΟ ΣΕΝΑΡΙΟ.

92
ΔΥΣΜΕΝΕΣΤΕΡΟ ΣΕΝΑΡΙΟ ΜΕΣΗΣ ΕΤΗΣΙΑΣ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΣΤΟ ΔΕΛΤΑ
ΓΙΑ ΤΟ 2040-2070 (ΜΕ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ ΚΑΙ ΜΕΙΩΣΗ ΕΙΣΡΟΩΝ ΑΠΟ ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ)
ΠΗΓΗ :"ΤΟ ΥΔΑΤΙΚΟ ΙΣΟΖΥΓΙΟ ΝΕΣΤΟΥ,ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ Ν. ΚΩΤΣΟΒΙΝΟΣ , Α' ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΥΔΡΑΥΛΙΚΗΣ ΔΠΘ,2009"

35.0

30.0 29.2
27.7
ΚΥΒΙΚΑ ΜΕΤΡΑ ΤΟ ΔΕΥΤΕΡΟΛΕΠΤΟ

27.2
25.4
25.0

20.0

15.0

10.0

5.0

0.0
ΜΕΣΗ ΕΤΗΣΙΑ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΜΕΣΗ ΕΤΗΣΙΑ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΜΕΣΗ ΕΤΗΣΙΑ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΜΕΣΗ ΕΤΗΣΙΑ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ
ΠΑΡΟΧΗ ΠΡΟΣ ΤΟ ΔΕΛΤΑ (ΚΥΒΙΚΑ ΠΑΡΟΧΗ ΠΡΟΣ ΤΟ ΔΕΛΤΑ (ΚΥΒΙΚΑ ΠΑΡΟΧΗ ΠΡΟΣ ΤΟ ΔΕΛΤΑ (ΚΥΒΙΚΑ ΠΑΡΟΧΗ ΠΡΟΣ ΤΟ ΔΕΛΤΑ (ΚΥΒΙΚΑ
ΜΕΤΡΑ ΤΟ ΔΕΥΤΕΡΟΛΕΠΤΟ) ΜΕΤΡΑ ΤΟ ΔΕΥΤΕΡΟΛΕΠΤΟ) ΜΕΤΡΑ ΤΟ ΔΕΥΤΕΡΟΛΕΠΤΟ) ΜΕΤΡΑ ΤΟ ΔΕΥΤΕΡΟΛΕΠΤΟ)

Η ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΑΠΟΛΗΨΗ ΑΦΟΡΑ ΤΑ Η ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΑΠΟΛΗΨΗ ΑΦΟΡΑ ΤΑ Η ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΑΠΟΛΗΨΗ ΑΦΟΡΑ ΤΑ Η ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΑΠΟΛΗΨΗ ΑΦΟΡΑ ΤΑ
ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΑ ΔΙΚΤΥΑ ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΑ ΔΙΚΤΥΑ , ΚΑΙ ΤΑ ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΑ ΔΙΚΤΥΑ , ΚΑΙ ΤΑ ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΑ ΔΙΚΤΥΑ , ΚΑΙ ΤΙΣ Α',
ΕΡΓΑ Α' ΦΑΣΗΣ ΕΡΓΑ Α' ΚΑΙ Β' ΦΑΣΗΣ Β' ΚΑΙ Γ' ΦΑΣΕΙΣ ΤΩΝ ΕΡΓΩΝ

Σχήμα 7.4 Σύγκριση της μέσης ετήσιας ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗΣ παροχής στους Τοξότες ( κυβικά μέτρα το δευτερόλεπτο) , με την ετήσια απόληψη νερών
για διάφορες φάσεις του έργου, ΓΙΑ ΤΟ ΔΥΣΜΕΝΕΣΤΕΡΟ ΣΕΝΑΡΙΟ.

93
ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΔΥΣΜΕΝΕΣΤΕΡΗΣ ΕΤΗΣΙΑΣ ΑΠΟΡΡΟΗΣ ΣΤΟΥΣ ΤΟΞΟΤΕΣ ΓΙΑ ΤΟ 2070 (ΚΛΙΜΑΤΙΚΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ-
ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ) , ΜΕ ΤΗΝ ΕΤΗΣΙΑ ΑΠΟΛΗΨΗ ΝΕΡΟΥ ΓΙΑ ΤΑ ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΑ ΔΙΚΤΥΑ ΚΑΙ ΤΗΝ Α' ΦΑΣΗ ΕΡΓΩΝ
(ΠΗΓΗ:ΤΟ ΥΔΑΤΙΚΟ ΙΣΟΖΥΓΙΟ ΝΕΣΤΟΥ, ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ Ν. ΚΩΤΣΟΒΙΝΟΣ, ΔΠΘ, 2009)

1400 ΕΤΗΣΙΑ ΑΠΟΛΗΨΗ ΓΙΑ ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΧΡΗΣΗ ΓΙΑ ΤΑ ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΑ ΔΙΚΤΥΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΡΩΤΗ ΦΑΣΗ ΕΡΓΩΝ

1299
1292
1264
ΔΥΣΜΕΝΕΣΤΕΡΗ ΣΥΝΘΕΤΙΚΗ ΧΡΟΝΟΣΕΙΡΑ ΕΤΗΣΙΑΣ ΑΠΟΡΡΟΗΣ ΣΤΟΥΣ ΤΟΞΟΤΕΣ ΓΙΑ ΤΟ 2070

1247
(ΚΥΛΙΟΜΕΝΟΣ ΜΕΣΟΣ ΟΡΟΣ ΔΥΟ ΕΤΩΝ)

1204
1199
1191
1189
1182
1181
1162
1154
1135
1200

1122
1115
1113
1111
1096
1066
1040
1022
991
967
ΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΑ ΚΥΒΙΚΑ ΜΕΤΡΑ

951
1000

944
931
922
914
911
893
887
872
854
852
809
797
800

728
707
693
685
643
640
577

600
521
493
481
443
433
353

400

200
136

0
1 3 5 7 9 11 13 15 17 19 21 23 25 27 29 31 33 35 37 39 41 43 45 47 49

Σχήμα 7.5 Σύγκριση της δυσμενέστερης μελλοντικής χρονοσειράς της ετήσιας απορροής στους Τοξότες ( 2010-2070) με μέση ετήσια απορροή 1008 εκ.
κυβ. μέτρα με την ετήσια απόληψη νερών για τα έργα Α’ φάσης ( και υφιστάμενα). Παρατηρούμε ακόμη και για το πλέον ξηρό έτος , η γεωργική απόληψη
είναι μικρό μέρος της ετήσιας απορροής. Πρέπει όμως να τονιστεί ότι η κατάσταση για τα ξηρά έτη Θησαυρού -Πλατανόβρυσης ρυθμίζουν την
κατανομή των νερών όχι μόνο εντός του έτους, αλλά και διαχρονικά την ροή από έτος σε έτος

94
ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΔΥΣΜΕΝΕΣΤΕΡΗΣ ΕΤΗΣΙΑΣ ΑΠΟΡΡΟΗΣ ΣΤΟΥΣ ΤΟΞΟΤΕΣ ΓΙΑ ΤΟ 2070 (ΚΛΙΜΑΤΙΚΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ-
ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ) ΜΕ ΑΠΟΛΗΨΗ ΝΕΡΟΥ ΓΙΑ ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΧΡΗΣΗ
(ΠΗΓΗ :ΤΟ ΥΔΑΤΙΚΟ ΙΣΟΖΥΓΙΟ ΝΕΣΤΟΥ,ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ Ν . ΚΩΤΣΟΒΙΝΟΣ,Α'ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΥΔΡΑΥΛΙΚΗΣ , ΔΠΘ, 2009)

1600 ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΑ ΔΙΚΤΥΑ

ΕΤΗΣΙΑ ΑΠΟΛΗΨΗ ΓΙΑ ΤΑ ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΑ ΔΙΚΤΥΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΡΩΤΗ ΦΑΣΗ ΕΡΓΩΝ

ΕΤΗΣΙΑ ΑΠΟΛΗΨΗ ΓΙΑ ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΧΡΗΣΗ ΓΙΑ ΤΑ ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΑ ΔΙΚΤΥΑ ,ΚΑΙ Α' , Β' ΦΑΣΕΙΣ ΤΩΝ ΕΡΓΩΝ

1400 ΕΤΗΣΙΑ ΑΠΟΛΗΨΗ ΓΙΑ ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΧΡΗΣΗ ΓΙΑ ΤΑ ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΑ ΔΙΚΤΥΑ , ΚΑΙ ΤΙΣ Α'. Β' Γ' ΦΑΣΕΙΣ ΤΩΝ ΕΡΓΩΝ

ΔΥΣΜΕΝΕΣΤΕΡΗ ΣΥΝΘΕΤΙΚΗ ΧΡΟΝΟΣΕΙΡΑ ΕΤΗΣΙΑΣ ΑΠΟΡΡΟΗΣ ΚΑΤΆ ΑΥΞΟΥΣΑ ΣΕΙΡΑ ΣΤΟΥΣ ΤΟΞΟΤΕΣ ΓΙΑ ΤΟ 2070

1200
ΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΑ ΚΥΒΙΚΑ ΜΕΤΡΑ

1000

800

600

400

200

0
1 3 5 7 9 11 13 15 17 19 21 23 25 27 29 31 33 35 37 39 41 43 45 47 49 51 53 55 57 59

Σχήμα 7.6 . Σύγκριση της συνθετικής μελλοντικής χρονοσειράς της ετήσιας απορροής στους Τοξότες ( 2010-2070) για το δυσμενέστερο μελλοντικό
σενάριο για κλιματικές αλλαγές και αύξησης κατακράτησης νερών στην Βουλγαρία στο 71% της φυσικής απορροής .Για τα πολύ ξηρά έτη τα φράγματα
Θησαυρού και της Πλατανόβρυσης, συνολικής ωφέλιμης χωρητικότητας 650 εκατομμυρίων κυβικών μέτρων , μπορούν να ρυθμίσουν την
κατανομή των νερών με κυλιόμενο ισοζύγιο δυο ετών, οπότε η οικολογικά απορροή είναι πολύ μεγαλύτερη από την απαιτούμενη .

95
ΔΥΣΜΕΝΕΣΤΕΡΗ ΣΥΝΘΕΤΙΚΗ ΧΡΟΝΟΣΕΙΡΑ ΕΤΗΣΙΑΣ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗΣ ΑΠΟΡΡΟΗΣ META ΤΟΥΣ ΤΟΞΟΤΕΣ
ΓΙΑ ΤΟ 2040-2070 ΓΙΑ ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΦΑΣΕΙΣ ΕΡΓΩΝ
(ΠΗΓΗ :ΤΟ ΥΔΑΤΙΚΟ ΙΣΟΖΥΓΙΟ ΝΕΣΤΟΥ,ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ Ν . ΚΩΤΣΟΒΙΝΟΣ,Α'ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΥΔΡΑΥΛΙΚΗΣ , ΔΠΘ, 2009)

2600
ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΑ ΔΙΚΤΥΑ
2400 ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΑ ΔΙΚΤΥΑ ΚΑΙ ΠΡΩΤΗ ΦΑΣΗ ΕΡΓΩΝ

ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΑ ΔΙΚΤΥΑ , Α' ΚΑΙ Β' ΦΑΣΕΙΣ ΤΩΝ ΕΡΓΩΝ


ΕΤΗΣΙΑ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΑΠΟΡΡΟΗ ΜΕΤΑ ΤΟΥΣ ΤΟΞΟΤΕΣ ,

2200
ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΑ ΔΙΚΤΥΑ ΚΑΙ Α', Β' ΚΑΙ Γ' ΦΑΣΕΙΣ ΤΩΝ ΕΡΓΩΝ

2000
ΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΑ ΚΥΒΙΚΑ ΜΕΤΡΑ

1800

1600

1400

1200

1000

800

600

400

200

0
1

11

13

15

17

19

21

23

25

27

29

31

33

35

37

39

41

43

45

47

49
ΕΤΟΣ

Σχήμα 7.7 Σύνθεση οικολογικής απορροής στους Τοξότες για μια συνθετική χρονοσειρά 49 ετών για το δυσμενέστερο σενάριο , με μέση ετήσια
απορροή 1008 εκ. κυβ. μέτρα. .Παρατηρούμε ότι για την πλήρη ανάπτυξη του έργου η οικολογική απορροή για το 90% των ετών είναι πάνω από 400
εκατομμύρια κυβικά μέτρα νερών , που πάνε στην θάλασσα, και όχι σε υγροτόπους . Πρέπει όμως να τονιστεί ότι η κατάσταση για τα ξηρά έτη είναι
ευμενέστερη, γιατί τα φράγματα Θησαυρού και της Πλατανόβρυσης, συνολικής ωφέλιμης χωρητικότητας 650 εκατομμυρίων κυβικών
μέτρων,ρυθμίζουν την κατανομή των νερών όχι μόνο εντός του έτους, αλλά και διαχρονικά την ροή από έτος σε έτος.

96
ΔΥΣΜΕΝΕΣΤΕΡΟ ΣΕΝΑΡΙΟ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ( ΚΥΒΙΚΑ ΜΕΤΡΑ ΤΟ ΔΕΥΤΕΡΟΛΕΠΤΟ) ΣΤΟΥΣ ΤΟΞΟΤΕΣ ΓΙΑ ΤΟ
2070
(ΠΗΓΗ :ΤΟ ΥΔΑΤΙΚΟ ΙΣΟΖΥΓΙΟ ΝΕΣΤΟΥ,ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ Ν . ΚΩΤΣΟΒΙΝΟΣ,Α'ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΥΔΡΑΥΛΙΚΗΣ , ΔΠΘ, 2009)
70
ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΑ ΔΙΚΤΥΑ
ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΑ ΔΙΚΤΥΑ ΚΑΙ ΠΡΩΤΗ ΦΑΣΗ ΕΡΓΩΝ
ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΑ ΔΙΚΤΥΑ , Α' ΚΑΙ Β' ΦΑΣΕΙΣ ΤΩΝ ΕΡΓΩΝ
60 ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΑ ΔΙΚΤΥΑ ΚΑΙ Α', Β' ΚΑΙ Γ' ΦΑΣΕΙΣ ΤΩΝ ΕΡΓΩΝ
ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΠΑΡΟΧΗ, ΚΥΒΙΚΑ ΜΕΤΡΑ ΤΟ ΔΕΥΤΕΡΟΛΠΤΟ

50

40

30

20

10

0
1

11

13

15

17

19

21

23

25

27

29

31

33

35

37

39

41

43

45

47

49
ΥΔΡΟΛΟΓΙΚΟ ΕΤΟΣ

Σχήμα 7.8 Πρόβλεψη της οικολογικής παροχής στους Τοξότες για μια συνθετική χρονοσειρά 49 ετών για το δυσμενέστερο σενάριο , με μέση ετήσια
απορροή 1008 εκ. κυβ. μέτρα. . Παρατηρούμε ότι για την πλήρη ανάπτυξη του έργου η οικολογική παροχή για το 90% των ετών είναι πάνω από 20
m3/s , δηλαδή πάνω από τρεις φορές μεγαλύτερη από την απαιτούμενη ,ενώ ακόμη και για το πλέον ξηρό έτος , η οικολογική παροχή είναι πάνω από
10 m3/s , δηλαδή μεγαλύτερη από την απαιτούμενη των 6 m3/s . Πρέπει όμως να τονιστεί ότι η κατάσταση για τα ξηρά έτη είναι ευμενέστερη, γιατί
τα φράγματα Θησαυρού και της Πλατανόβρυσης, συνολικής ωφέλιμης χωρητικότητας 650 εκατομμυρίων κυβικών μέτρων ,ρυθμίζουν την
κατανομή των νερών όχι μόνο εντός του έτους, αλλά και διαχρονικά την ροή από έτος σε έτος.

97
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8

ΤΑ ΝΕΡΑ ΤΟΥ ΝΕΣΤΟΥ ΚΑΙ ΟΙ ΥΓΡΟΤΟΠΟΙ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ

Η Περιφέρεια της ΑΜΘ πράγματι κοσμείται από μια σειρά θαυμάσιων υγροτόπων
που έχουν ενταχθεί στο Εθνικό Πάρκο Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης ( Εφημερίδα
της Κυβερνήσεως , ΚΥΑ της 9/10/2008, ΦΕΚ 497/ΤΔ’/17.10.2008) , όπου οι υγροβιότοποι
Δέλτα Νέστου, Λίμνη Βιστωνίδα με λιμνοθάλασσα και λιμναία χαρακτηριστικά,
Λίμνη Ισμαρίδα και της ευρύτερης περιοχής τους χαρακτηρίζονται ως εθνικό πάρκο που θα
φέρει την ονομασία «ΕΘΝΙΚΟ ΠΑΡΚΟ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΑΚΗΣ».
Με την απόφαση αυτή θεσμοθετήθηκε ένα από τα μεγαλύτερα και σημαντικότερα Εθνικά
Πάρκα της χώρας που καλύπτει μία έκταση 727 χιλιάδων στρεμμάτων με στόχο την
αποτελεσματική προστασία ενός υγρότοπου διεθνούς σημασίας που θεωρείται από τους
πλουσιότερους της Ευρώπης και στον οποίο ενδημούν και αναπαράγονται πολλά και
σημαντικά είδη χλωρίδας και πανίδας.
Η περιοχή που αναπτύσσεται το έργο βρίσκεται εκτός του Εθνικού Πάρκου , σε
περιοχή χαρακτηρισμένη γεωργική, με 10000 γεωτρήσεις ( όπως αναφέρθηκε).
Η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Ξάνθης , έχει δείξει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την
προστασία των υγροτόπων της περιοχής και την ανάδειξη τους ( ανάδειξη και
προστασία του στενών Νέστου, πρόσφατο συνέδριο για την λίμνη Βιστωνίδα κλπ ). Η
Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Ξάνθης έχει και γνώση της αξίας των υγροτόπων και
περιβαλλοντικές ευαισθησίες , και από τέτοιο προβληματισμό για την μακροπρόθεσμη
διάσωση της περιοχής από υφαλμύρινση , και όπως θα δειχθεί σε άλλο κεφάλαιο ,
τακτοποίησης της άναρχης γεωργικής εκμετάλλευσης , τάσσεται υπέρ του έργου.
Ας δούμε τι σχέση έχουν αυτοί οι θαυμάσιοι υγρότοποι με τα νερά του Νέστου.
Ο αιτών , αφήνει συγκεχυμένα ( και εσφαλμένα) να πλανάται η εντύπωση ότι οι
υγρότοποι αυτοί στηρίζονται στα Νερά του Νέστου, και συνεπώς η απόληψη νερών από
τον Νέστο , θα το στερήσει μελλοντικά από τους υγροτόπους .
Ας ξεκινήσουμε από Ανατολικά προς Δυτικά , εξετάζοντας κάθε υγρότοπο που
αναφέρει ο αιτών, για να φανεί αν έχει καμιά σχέση με τα νερά του Νέστου, και πολύ
περισσότερο , αν υπάρχει και η παραμικρή πιθανότητα να υποβαθμισθεί, επειδή θα γίνει στους
Τοξότες απόληψη ενός μικρού ποσοστού της ετήσιας απορροής ( βλέπε Χάρτη 8.1):
 Λίμνη Ισμαρίδα , απέχει 50 km ανατολικά από το Νέστο . Καμιά απολύτως
σχέση με τα νερά του Νέστου. Τροφοδοτείται από τον ποταμό Βοσβόζη , και εν

98
μέρει από τον Φιλιουρή ( Νομός Ροδόπης ). Συμφωνούμε ότι είναι θαυμάσιος
υγροβιότοπος, αλλά δεν έχει καμιά σχέση με τα νερά του Νέστου .
 Λίμνη Πτελέα , απέχει 45 km ανατολικά από το Νέστο . Καμιά απολύτως
σχέση με τα νερά του Νέστου. Τροφοδοτείται από χείμαρρους της
περιοχής .Δεν έχει καμιά σχέση με τα νερά του Νέστου .
 Υγροβιότοπος λιμνών Μέσης , απέχει 43 km από το Νέστο . Καμιά απολύτως
σχέση με τα νερά του Νέστου. Τροφοδοτείται από χείμαρρους της
περιοχής .Δεν έχει καμιά σχέση με τα νερά του Νέστου .
 Υγροβιότοπος Ξηρολίμνης , απέχει 41 km από το Νέστο . Καμιά απολύτως
σχέση με τα νερά του Νέστου. Τροφοδοτείται από χείμαρρους της
περιοχής .Δεν έχει καμιά σχέση με τα νερά του Νέστου .
 Υγροβιότοπος Φαναρίου-Αρωγής , απέχει 37 km από το Νέστο . Καμιά
απολύτως σχέση με τα νερά του Νέστου. Τροφοδοτείται από χείμαρρους της
περιοχής .Δεν έχει καμιά σχέση με τα νερά του Νέστου .
 Λιμνοθάλασσα Βιστωνίδα, απέχει 30 km από το Νέστο. Δεν έχει καμιά
απολύτως σχέση με τα νερά του Νέστου ( Το θέμα των λιπασμάτων
σχολιάζεται στο επόμενο κεφάλαιο) . Η λιμνοθάλασσα τροφοδοτείται από τρεις
ποταμούς ( Κόσυνθο, Κομψάτο και Ασπροπόταμο, και μερικά ρέματα ).
Συμφωνούμε ότι η λίμνη Βιστωνίδα είναι θαυμάσιος υγροβιότοπος, ο
σημαντικότερος της περιοχής , διεθνούς εμβέλειας, αλλά δεν έχει καμιά σχέση
με τα νερά του Νέστου .
 Λίμνη Λαφρούδα , απέχει 27 km από το Νέστο . Τροφοδοτείται από
χείμαρρους της περιοχής Γενισέας. Δεν έχει καμιά σχέση με τα νερά του
Νέστου . Λόγω των σημερινών υπερβολικών αντλήσεων των υπόγειων νερών ,
έχει κατέβει η στάθμη του υδροφόρου ορίζοντα , με αποτέλεσμα μεγάλο μέρος
της επιφανειακής απορροής να μην προλαβαίνει ( λόγω αυξημένης διήθησης )
να εκφορτίζεται στους χείμαρρους. Η λίμνη αυτή θα επωφεληθεί από το έργο,
γιατί θα σταματήσουν οι αντλήσεις από τις γεωτρήσεις και θα ανέβει ο
υδροφόρος ορίζοντας.
 Διάφορα μικρά έλη και βάλτοι ανατολικά του Νέστου , από Βιστωνίδα
έως τα Μάγγανα , στις περιοχές Αβδήρων, Μυρωδάτου, Μαγγάνων . Δεν
έχουν καμιά σχέση με τα νερά του Νέστου ,μετά την κατασκευή των
αναχωμάτων. Οι βάλτοι και τα έλη αυτά τροφοδοτούνται από ρέματα της

99
περιοχής, με σημαντικότερο τον Λασπία
 Υγροβιότοπος μεταξύ των αναχωμάτων του ποταμού Νέστου , από τους
Τοξότες έως τις εκβολές ( Δέλτα Νέστου). Ο ποταμός Νέστος κατάντη της
Πλατανόβρυσης και μέχρι το χαμηλό αρδευτικό φράγμα στους Τοξότες
( κάτω από την γέφυρα της Εθνικής οδού Ξάνθης –Καβάλας ) ρέει ελεύθερα
στην φυσική του κοίτη, μέχρις και τα στενά του Νέστου , και το σχετικό
αισθητικό δάσος στενών Νέστου .Κατάντη των στενών , βρίσκεται το χαμηλό
αρδευτικό φράγμα των Τοξοτών , όπου προβλέπεται και η υδροληψία νερών
για γεωργική χρήση. Συνεπώς , από τα φράγματα έως το φράγμα των Τοξοτών ,
η γεωργική απόληψη δεν επηρεάζει την φυσική ροή του ποταμού και την
τροφοδοσία των παραποτάμιων δασών. Ο ποταμός Νέστος από τους Τοξότες
έως τις εκβολές του είναι εγκιβωτισμένος από την δεκαετία του 1950 με
υψηλά αναχώματα. Και στις μεγαλύτερες πλημμύρες τα νερά του Νέστου δεν
μπορούν να υπερχειλίσουν τα αναχώματα. Τα αναχώματα του Νέστου
βρίσκονται σε μεταξύ τους απόσταση 800 έως 1000 μέτρων , και το μήκος τους
από τους Τοξότες έως την εκβολή του Νέστου στην θάλασσα είναι περίπου
28 km .Στο τέλος των αναχωμάτων, μετά το 1950 δημιουργήθηκε από τις
προσχώσεις το νέο δέλτα του Νέστου , με μήκος περίπου 2.5 km από τα
αναχώματα έως την θάλασσα (βλέπε φωτογραφία από Google Earth ) . Ο
χώρος ανάμεσα στα αναχώματα και το νέο δέλτα του Νέστου περικλείουν
συνολικά μια έκταση περίπου 30 μόνο τετραγωνικών χιλιομέτρων , και είναι
η μόνη έκταση της περιοχής που έχει άμεση σχέση με τροφοδοσία από τα
νερά του ποταμού Νέστου . Σε αρκετά τμήματα της κοίτης του Νέστου ,
ανάμεσα στα αναχώματα , και στο δέλτα του Νέστου έχει αναπτυχθεί πλούσια
βλάστηση με δένδρα , υπολείμματα του κάποτε εκτεταμένου δάσους Κοτζα
Ορμαν . Η συνολική έκταση του δάσους αυτού δεν ξεπερνά τα 10000
στρέμματα. Η απαίτηση σε νερό για την διατήρηση και ανάπτυξη του δάσους
αυτού ( ανάγκες σε νερό ) είναι το μέγιστο 10 εκατομμύρια κυβικά μέτρα
νερό το χρόνο. Όπως αποδεικνύεται στο κεφάλαιο 7 που αναλύεται το υδατικό
δυναμικό για την δυσμενέστερη μελλοντική περίπτωση , περισσεύουν μετά την
απόληψη γεωργικού νερού ,μεγάλες ποσότητες νερού ετησίως στην κοίτη του
Νέστου , ποσότητες νερού εκατοντάδων εκατομμυρίων κυβικών μέτρων ,
δηλαδή περισσεύουν ποσότητες νερού που είναι 50 έως 150 φορές
μεγαλύτερες από την ποσότητα νερών που απαιτούνται για την διατήρηση και

100
ανάπτυξη του δάσους . Η τεράστια πλεονάζουσα ποσότητα νερού , που
έρχεται από τα φράγματα ,εξέρχεται μετά τα αναχώματα κατευθείαν στην
θάλασσα , χωρίς να προσφέρει τροφοδοσία στους υγροτόπους της περιοχής .
 Υγροβιότοποι , βάλτοι , έλη από το Ανατολικό Ανάχωμα του ποταμού
Νέστου έως τα Μάγγανα , και από το Δυτικό ανάχωμα έως την
Βάσοβα . Όπως αναφέρθηκε , ο ποταμός Νέστος κατάντη της
Πλατανόβρυσης και μέχρι το χαμηλό αρδευτικό φράγμα στους Τοξότες
( κάτω από την γέφυρα της Εθνικής οδού Ξάνθης –Καβάλας ) ρέει ελεύθερα
στην φυσική του κοίτη. Κατάντη του χαμηλού αρδευτικού φράγματος στους
Τοξότες , ο ποταμός Νέστος από τους Τοξότες έως τις εκβολές του είναι
εγκιβωτισμένος από την δεκαετία του 1950 με υψηλά αναχώματα. Τα
τμήματα της υδρολογικής λεκάνης του Νέστου ανατολικά και δυτικά των
αναχωμάτων Νέστου , από την γέφυρα στους Τοξότες μέχρις την θάλασσα
είναι τελείως ελεύθερα από φράγματα και άλλους περιορισμούς .Η
επιφανειακή απορροή που δημιουργείται λόγω βροχοπτώσεων στα τμήματα
αυτά της υδρολογικής λεκάνης Νέστου , είναι κατάντη της υδροληψίας στους
Τοξότες ,δεν μπορεί να μπει στην κύρια κοίτη του Νέστου λόγω των υψηλών
αναχωμάτων και συνεπώς η απορροή αυτή τροφοδοτεί τους βάλτους , τα έλη
και τις παράκτιες υφάλμυρες λιμνοθάλασσας που βρίσκονται στην περιοχή,
κυρίως δυτικά του Νέστου. Το τμήμα αυτό της υδρολογικής λεκάνης του
Νέστου που βρίσκεται κατάντη των Τοξοτών , και έχει σαν όρια τα
αναχώματα Νέστου και την θάλασσα είναι περίπου 220 τετραγωνικά
χιλιόμετρα . Κατά μέσον όρο εκτιμάται ότι πέφτουν σε αυτό ετησίως από
βροχές περίπου 110 εκατομμύρια κυβικά μέτρα νερό , ποσότητα που
διαχρονικά διατηρεί τους βάλτους, τα έλη , τις μικρές λίμνες στην περιοχή
Χρυσούπολης , και τον υγροβιότοπο στην ευρύτερη περιοχή κοντά στις εκβολές
που ονομάζομε «Δέλτα του Νέστου» . Η απορροή αυτή δημιουργείται
κατάντη των Τοξοτών , και συνεπώς θα εξακολουθεί να τροφοδοτεί τους
βιοτόπους και μετά την υλοποίηση του έργου. Οι υγροβιότοποι και τα έλη
ανατολικά και δυτικά των αναχωμάτων δεν τροφοδοτούνται από τα νερά που
ρέουν στην κοίτη του ποταμού Νέστου ανάμεσα στα αναχώματα .
 Υγροβιότοπος Χαιδευτού -Κεραμωτής , απέχει 8 km Δυτικά από το
Νέστο . Είναι βασικά ένας παράκτιος υγροβιότοπος που μετά το 1950 δεν
έχει καμία απολύτως σχέση με τα νερά της κυρίας εγκιβωτισμένης κοίτης του

101
ποταμού Νέστου, δηλαδή για σχεδόν 60 χρόνια δεν έχει υδραυλική
επικοινωνία με την κυρία κοίτη του Νέστου. Μετά το 1950 τροφοδοτείται από
χείμαρρους από την ( ελεύθερη φραγμάτων, και τώρα και μετά το έργο)
υδρολογική λεκάνη Νέστου κατάντη των Τοξοτών, δυτικά από το δυτικό
ανάχωμα . Συνεπώς η τροφοδοσία του υγροβιότοπου Χαιδευτού –Κεραμωτής
δεν έχει καμιά σχέση με την διαχείριση των νερών στην κύρια κοίτη του
ποταμού Νέστου .
 Υγροβιότοπος Αγιάσματος , απέχει 17 km Δυτικά από τις εκβολές
Νέστου .Είναι βασικά ένας παράκτιος υγροβιότοπος που μετά το 1950 δεν
έχει καμιά απολύτως σχέση με τα νερά της εγκιβωτισμένης κοίτης του
ποταμού Νέστου, δηλαδή για σχεδόν 60 χρόνια δεν έχει υδραυλική
επικοινωνία με την κύρια κοίτη του Νέστου .Μετά το 1950 τροφοδοτείται από
χείμαρρους από την ( ελεύθερη φραγμάτων, και τώρα και μετά το έργο)
υδρολογική λεκάνη Νέστου κατάντη των Τοξοτών, δυτικά από το δυτικό
ανάχωμα . Συνεπώς η τροφοδοσία του υγροβιότοπου Αγιάσματος δεν έχει
καμιά σχέση με την διαχείριση των νερών στην κύρια κοίτη , μεταξύ
αναχωμάτων , του ποταμού Νέστου .
 Υγροβιότοπος Βάσοβας , απέχει 25 km Δυτικά από τις εκβολές
Νέστου .Είναι βασικά ένας παράκτιος υγροβιότοπος που μετά το 1950 δεν
έχει καμιά απολύτως σχέση με τα νερά της κυρίως κοίτης του ποταμού
Νέστου, δηλαδή για σχεδόν 60 χρόνια δεν έχει υδραυλική επικοινωνία με την
κύρια κοίτη του Νέστου .Μετά το 1950 τροφοδοτείται από χείμαρρους από
την ( ελεύθερη φραγμάτων, και τώρα και μετά το έργο) υδρολογική λεκάνη
Νέστου κατάντη των Τοξοτών, δυτικά από το δυτικό ανάχωμα . Συνεπώς η
τροφοδοσία του υγροβιότοπου Βάσοβας δεν έχει καμιά σχέση με την
διαχείριση των νερών στην κύρια κοίτη , μεταξύ αναχωμάτων , του ποταμού
Νέστου .
Συνοψίζοντας , οι συγκεχυμένες αναφορές του αιτούντος που ζητά
ακύρωση γιατί με το έργο θα στερηθούν οι υγροβιότοποι τα νερά του
ποταμού Νέστου είναι αβάσιμες και λανθασμένες .Ο αιτών επικαλείται τους
πράγματι θαυμάσιους βιοτόπους και υγροτόπους της περιοχής και προσπαθεί
να διαμορφώσει με λανθασμένους αφορισμούς συγκινησιακή ψευδή εικόνα
για την εξάρτηση των υγροτόπων αυτών από τα νερά του Νέστου,
επιδεικνύοντας σοβαρή άγνοια της υδρολογίας της περιοχής .

102
ΧΑΡΤΗΣ 8.1 Ο ποταμός Νέστος μετά τους Τοξότες ρέει ανάμεσα στα αναχώματα ,και δεν έχει καμιά απολύτως υδραυλική σχέση
επικοινωνίας-τροφοδοσίας με τους υγροτόπους της περιοχής ( λιμνοθάλασσες Κεραμωτής, Αγιάσματος, Λαφρούδας, Βιστωνίδας , και πολύ
περισσότερο με την Ισμαρίδα ( που είναι ανατολικά της Βιστωνίδας, και δεν φαίνεται στον Χάρτη).

103
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
1. ΜΕΤΡΗΣΕΙΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΝΕΣΤΟΥ ΑΠΟ ΔΕΗ , ΣΕ ΠΑΠΑΔΕΣ, ΤΕΜΕΝΟΣ , ΘΗΣΑΥΡΟΣ,
ΠΛΑΤΑΝΟΒΡΥΣΗ.
2. INTERREG II,“A PRELIMINARY RESEARCH FOR AN INTEGRATED MANAGEMENT OF
THE NESTOS/MESTA RIVER BASIN WATERS”, AGRICULTURAL UNIVERSITY OF
ATHENS-BULGARIAN ACADEMY OF SCIENCES, SCIENTIFIC RESPONSIBLE PROF. P
KARAKATSOULIS» , ΠΟΥ ΈΓΙΝΕ ΣΕ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΕΛΛΗΝΩΝ ΚΑΙ ΒΟΥΛΓΑΡΩΝ
ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΩΝ, ATHENS 1998, ΚΑΙ ΣΤΟ ΟΠΟΙΟ ΣΥΜΕΤΕΙΧΕ ΤΟ Α’ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ
ΥΔΡΑΥΛΙΚΗΣ ΤΟΥ ΔΠΘ ( ΚΑΘ. Ν. ΚΩΤΣΟΒΙΝΟΣ)..
3. MIMIDES TH., KOTSOVINOS N., RIZOS S., SOULIS C., KARAKATSOULIS P.,
STAVROPOULOS D., 2005 “INTEGRATED RUNOFF AND BALANCE ANALYSIS
CONCERNING GREEK-BULGARIAN TRANSBOUNDARY HYDROLOGICAL BASIN OF
RIVER NESTOS/MESTA”, DESALINATION 213 (2007) 174–181
4. ΤΑ ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΤΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ « Ο ΝΕΣΤΟΣ :ΤΟ ΦΥΣΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΙ ΤΑ
ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΤΟΥ» , ΓΕΩΤΕΧΝΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΕΛΛΑΔΟΣ-ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ
ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ, ΚΑΑΒΑΛΑ 24-26 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 1991
5. ΠΑΡΑΣΚΕΥΟΠΟΥΛΟΣ-ΕΩΡΓΙΑΔΗΣ ΕΠΕ-ΤΣΑΚΤΣΙΡΑΣ-ΠΑΝΓΑΙΑΣΥΜΒΟΥΛΟΙ
ΜΗΧΑΝΙΚΟΙ ΕΠΕ , « ΜΕΛΕΤΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΥΤΕΡΗ
ΠΕΡΙΟΧΗ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΛΕΚΑΝΗΣ ΤΟΥ ΠΟΤΑΜΟΥ ΝΕΣΤΟΥ» , ΓΙΑ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟ ΤΗΣ
ΔΕΗ/ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Υ/Η ΕΡΓΩΝ, ΑΘΗΝΑ , ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 1994.
6. ΔΠΘ , ΤΟΜΕΑΣ ΓΕΩΤΕΧΝΙΚΗΣ ΜΗΧΑΝΙΚΗΣ , ΕΚΘΕΣΗ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟΥ
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ , « ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΩΝ
ΦΡΑΓΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΝΕΣΤΟΥ ΣΤΟ ΥΠΟΓΕΙΟ ΥΔΑΤΙΝΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΥΓΡΟΤΟΠΟΥΣ
ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΚΑΤΑΝΤΗ ΤΩΝ ΦΡΑΓΜΑΤΩΝ», ΜΕΛΕΤΗ ΠΟΥ ΕΚΠΟΝΗΘΗΚΕ ΓΙΑ
ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟ ΤΗΣ ΔΕΗ , ΞΑΝΘΗ 2000
7.ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΤΡΟΦΙΜΩΝ, ΜΕΛΕΤΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΩΝ
ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ ΓΙΑ ΤΟ ΕΡΓΟ «ΜΕΛΕΤΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΚΑΙ ΔΙΑΝΟΜΗ ΝΕΡΟΥ ΑΠΟ
ΤΟΝ ΠΟΤΑΜΟ ΝΕΣΤΟ ΣΤΙΣ ΠΕΔΙΑΔΕΣ ΞΑΝΘΗΣ ΚΑΙ ΚΟΜΟΤΙΝΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ
ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΥΠΟΓΕΙΩΝ ΥΔΡΟΦΟΡΕΩΝ», ΑΕ.ΕΡΓΟΥ 2003 ΣΜ08100005, ΟΤΜΕ
ΣΥΜΟΥΛΟΙ ΜΗΧΑΝΙΚΟΙ ΚΛΠ , ΑΘΗΝΑ 2008
8. KRASSIMIR STANEV ,THE CLIMATE CHANGE IMPACT ON THE ΜESTA RIVER BASIN
RUNOFF , CONFERENCE ON THE HYDROLOGICAL FORECASTING , TOPIC GLOBAL
CLIMATIC CHANGE , SLOVENIA 2-4 JUNE 2008 .
9. ΤΟ ΥΔΑΤΙΚΟ ΙΣΟΖΥΓΙΟ ΤΟΥ ΝΕΣΤΟΥ, 2009, Α’ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΥΔΡΑΥΛΙΚΩΝ ΈΡΓΩΝ ΤΟΥ
ΔΠΘ ( ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ Ν. ΚΩΤΣΟΒΙΝΟΣ), ΓΙΑ ΣΥΝΤΟΜΙΑ ΑΝΑΦΕΡΕΤΑΙ ΣΑΝ ΤΕΧΝΙΚΗ
ΜΕΛΕΤΗ(2009).

104

You might also like