d

‫‪1‬‬ ‫د نوي مسلامن لپاره ګټور کوچنی کتاب‬

‫په مدد د نوم د اهلل چې ډیر او همیشه مهربان دی پیل کوم‪.‬‬

‫رسيزه‬
‫ح‬ ‫َح َ ُ ُ َ َح َ ُ ُ َ َح َح ُُ َ َ ُ ُ‬ ‫حَ ح‬
‫إِن اْلمد هللِ‪َ ،‬نمده ونست ِعینه ونستغ ِفره‪ ،‬ونعوذ بِاهللِ ِمن‬
‫ُ َ‬ ‫َ ح َ َ َ ح َح‬ ‫ُ ُ َ ح ُ َ َ ح َ ِّ َ‬
‫اِلا‪ ،‬من يه ِده ِ اهلل فال‬ ‫ات أعم ِ‬ ‫ُشورِ أنف ِسنا و ِمن سیئ ِ‬
‫ضلُ ُل َف َال َهاد َي َ َُل‪َ ،‬و َأ حش َه ُد َأ حن ال إ َ ََل إال اهللُ‬
‫َُ َ ح ح َ ح‬ ‫ُ‬
‫م ِضل َل‪ ،‬ومن ی‬
‫ِ ِ‬ ‫ِ‬
‫َ ح َ ُ َ َ َ ُ َ َ ح َ ُ َ ُ َ َ ً َ ح ُ ُ َ َ ُ ُُ‬
‫ُشيك َل‪ ،‬وأشهد أن ُممدا عبده ورسوَل‪.‬‬ ‫وحده ال ِ‬
‫اما بعد‪:‬‬

‫اهلل تعایل بنيادمو ته ډېر عزت ورکړی او په خپلو ډېرو‬

‫خملوقاتو يې هغوی غوره کړي دي‪ ،‬اهلل تعایل وييل‪:‬‬
 ‫‪2‬‬ ‫د نوي مسلامن لپاره ګټور کوچنی کتاب‬

‫(او بې شكه د آدم اوالدي ته مو ډېر عزت وركړى)‪.‬‬

‫[اإلرساء‪.]70 :‬‬

‫او د دې امت په عزت کې يې په دې نور ډېروایل هم‬

‫کړی‪ ،‬چې د خپلو نبيانو تر ټولو غوره نيب حممد ‪(-‬صیل‬
‫اهلل عليه وسلم)‪ -‬يې په کې رالېږیل‪ ،‬د خپلو کتابونو‬
‫غوره کتاب قران کريم يې پرې نازل کړی او د خپل‬
‫رشيعت سرت دين اسالم يې ورته خوښ کړی دی‪ ،‬اهلل‬
‫تعایل وييل دي‪( :‬تاسو غوره امت یاست ایستل شوي‬
‫یاست د خلكو د پاره‪ ،‬په نیكیو به امر کوئ او َل بدیو به‬
‫خلک منع کوئ او په اهلل ایمان لرئ‪ ،‬او که اهل کتابو‬
 ‫‪3‬‬ ‫د نوي مسلامن لپاره ګټور کوچنی کتاب‬
‫ً‬
‫(هم) ایمان راوړى واى (نو دا) حتما ورته غوره وه‪( ،‬بیا‬
‫هم) ځینې یې مؤمنان خو زياتره یې فاسقان دي)‬

‫[آل عمران‪.]110 :‬‬

‫پر انسان د اهلل تعایل يو لوی نعمت دا دی چې اسالم ته‬

‫د هدايت احسان پرې وکړي‪ ،‬ثبات پرې ورنصيب کړي‬
‫او پر احاکمو او قوانينو يې عمل وکړي‪ ،‬دغه کتاب چې‬
‫په حجم کې کوچین خو د مضمون هل پلوه لوی دی‪ ،‬په‬
‫نلډه توګه د اسالم په اړه نويو مسلمانانو ته هغه څه‬
‫ورښي چې ناپوه پاتې کېدل ترې ښه نه دي‪ ،‬د دې سرت‬
‫دين اصول ورښي چې که ويې پېژندل او د هغو هل‬
‫غوښتنو رسه سم يې عمل وکړ‪ ،‬نو د علم په طلب پسې به‬
 ‫‪4‬‬ ‫د نوي مسلامن لپاره ګټور کوچنی کتاب‬

‫ووځي او پرې د ال پوهېدو هڅه به وکړي‪ ،‬څو خپل‬

‫پروردګار‪ ،‬د هغه نيب حممد ‪(-‬صیل اهلل عليه وسلم)‪ -‬او د‬
‫هغه دين اسالم ال ښه وپېژين؛ نو د اهلل بندګي به بيا په‬
‫پوهه او بصريت رسه کوي‪ ،‬زړه به يې مطمنئ وي او د‬
‫عبادت په کولو اهلل ته په نږدې کېدو او د هغه د نيب حممد‬
‫‪(-‬صیل اهلل عليه وسلم)‪ -‬د سنتو په پريوۍ به يې ايمان‬
‫زياتېږي‪.‬‬

‫اهلل تعایل نه غواړم چې د دې کتاب په هر ټيک کې برکت‬

‫واچوي‪ ،‬اسالم او مسلمانانو ته پرې ګټه ورسوي‪ ،‬يوازې‬
‫د هغه د رضا لپاره يې ومين او ثواب يې ټولو ژونديو او‬
‫مړو مسلمانانو ته ورسوي‪.‬‬
 ‫‪5‬‬ ‫د نوي مسلامن لپاره ګټور کوچنی کتاب‬

‫وصیل اهلل وسلم ىلع نبينا حممد وىلع آهل وصحبه أمجعني‪.‬‬

‫حممد بن الشيبة الشهري‪.‬‬

‫‪۱۴۴۱/ ۱۱/ ۲‬ه‪.‬‬

‫***‬
 ‫‪6‬‬ ‫د نوي مسلامن لپاره ګټور کوچنی کتاب‬

‫الله مې رب دی‪.‬‬
‫اهلل تعایل وييل‪( :‬ای خلكو د خپل رب عبادت وكړئ‪،‬‬
‫هغه چې تاسې یې پیدا کړئ او َل تاسې ړوميب‪ ،‬د دې‬
‫لپاره چې ځان وساتئ)‪[ .‬ابلقرة‪.]21 :‬‬

‫•اهلل تعایل وييل‪( :‬اهلل هماغه دى چې َل هغه پرته بل‬

‫الیق د عبادت نه شته)‪[ .‬احلرش‪.]22 :‬‬

‫اهلل تعایل فرماييل دي‪( :‬د هغه په شان هیڅ یش نه شته(نه‬

‫په ذات کې او نه په صفاتو کې) او هماغه ښه‬
‫اورېدونكى يلدونكى دى)‪[ .‬الشورى‪.]11 :‬‬
 ‫‪7‬‬ ‫د نوي مسلامن لپاره ګټور کوچنی کتاب‬

‫•همدا اهلل زما رب هم دی او د بل هر يش رب هم‪ ،‬د‬

‫هر يش مالک‪ ،‬پيدا کوونکی‪ ،‬روزي ورکوونکی او د‬
‫هر يش تدبري جوړونکی‪.‬‬

‫•یوازې همغه د بندګۍ وړ دی‪ ،‬هل هغه پرته نه بل‬

‫پروردګار شته او نه بل د بندګۍ وړ‪.‬‬

‫هغه داسې ښيلک نومونه او لوړ صفات لري چې خپله يې‬

‫هم ځان لره ثابت کړي او د هغه نيب ‪(-‬صیل اهلل عليه‬
‫وسلم)‪ -‬هم ورلره ثابت کړي دي‪ ،‬چې په کمال او‬
‫ښايست کې اوج ته رسېديل‪ ،‬د هغه په څېر هيڅ یش نشته‬
‫او هغه اورېدونکی او یلدونکی دی‪.‬‬

‫‪ ‬ځینې ډیر ښایسته نومونه یې دا دي‪:‬‬

 ‫‪8‬‬ ‫د نوي مسلامن لپاره ګټور کوچنی کتاب‬

‫پاچا‪،‬‬ ‫ځواکمن‪،‬‬ ‫مهربان‪،‬‬ ‫وركوونكى‪،‬‬ ‫روزي‬

‫اورېدونكى‪ ،‬امن وروكونكى‪ ،‬يلدونكى‪ ،‬ذمه وار‪،‬‬
‫پیدا کوونكى‪ ،‬باريک بنی‪ ،‬بسنه کوونكى او‬
‫بښونكى‪.‬‬

‫الرزاق‪ :‬د بندګانو د هغې روزۍ ذمه وار‪ ،‬چې د هغوی‬

‫زړونه او بدنونه پرې ژوندي دي‪.‬‬
‫ََّ ح‬
‫الرْحن‪ :‬د سرتې او پراخې مهربانۍ خاوند چې هر يش ته‬
‫ورغلې ده‪.‬‬

‫القدیر‪ :‬د بشپړ توان خاوند چې نه پکې عجز شته او نه‬

‫ستړيا‪.‬‬
 ‫‪9‬‬ ‫د نوي مسلامن لپاره ګټور کوچنی کتاب‬
‫َ‬
‫الملِك‪ :‬د لويۍ‪ ،‬قهر او تدبري په صفاتو موصوف او د ټولو‬
‫هغو شيانو مالک چې ترصف پکې کېږي‪.‬‬

‫السمیع‪ :‬هغه ذات چې ټول پټ او ښاکره اورېدل‬

‫کېدونکي شيان درک کوي‪.‬‬
‫َ‬
‫السالم‪ :‬هل هر نقصان‪ ،‬آفت او عيب نه پاک‪.‬‬
‫ابل ِص ُ‬
‫ي‪ :‬هغه ذات چې هر یش يې تر نظر الندې دی‪ ،‬که‬ ‫َ‬

‫څومره پټ او کوچین وي‪ ،‬د شيانو یلدونکی‪ ،‬پرې پوه‬

‫او هل پټو څخه يې خرب دی‪.‬‬
‫َ ح‬
‫الوكِیل‪ :‬د خپل خملوق د روزيو ذمه وار‪ ،‬د هغوی د‬
‫مصلحتونو رسپرست او هغه ذات چې خپل دوستان يې‬
 ‫‪10‬‬ ‫د نوي مسلامن لپاره ګټور کوچنی کتاب‬

‫په دوستۍ نيويل‪ ،‬نو چارې يې ورته اسانې کړي او هر څه‬

‫لره يې دی بس دی‪.‬‬

‫اخلالق‪ :‬په داسې توګه د شيانو راپيدا کوونکی او‬

‫پنځوونکی‪ ،‬چې خمکې يې بېلګه نه ده یلدل شوې‪.‬‬

‫اللطیف‪ :‬هغه ذات چې خپلو بندګانو ته عزت ورکوي‪،‬‬

‫رحم پرې کوي او غوښتنې يې پوره کوي‪.‬‬
‫َ‬
‫الَك ِف‪ :‬هغه ذات چې خپلو بندګانو ته په ټولو هغو شيانو‬
‫کې بسنه کوي چې ورته اړ دي‪ ،‬او هغه ذات چې د ده په‬
‫مرسته کې هل بل هر چا څخه بسنه او بې پروايي ده‪.‬‬
‫ح‬ ‫َُ‬
‫الغفور‪ :‬هغه ذات چې خپل بندګان د هغوی د ګناهونو‬
‫هل رشه سايت او زسا پرې نه ورکوي‪.‬‬
 ‫‪11‬‬ ‫د نوي مسلامن لپاره ګټور کوچنی کتاب‬

‫مسلمان د اهلل په عجيبه او هل اسانۍ ډک پيدايښت‬

‫کې غور کوي‪ ،‬لکه ګورو چې خملوقات خپلو کوچنيانو‬
‫ته پاملرنه کوي‪ ،‬تر هغه يې په مړولو او پاملرنه حريص‬
‫وي تر څو چې پر ځان بسيا يش‪ ،‬نو پايک ده هغه ذات لره‬
‫چې پيدا کړي يې دي او مهربان دی پرې‪ ،‬هل مهربانۍ يې‬
‫دا هم ده چې رسه هل دې چې دا خملوقات يې پوره کمزوري‬
‫دي‪ ،‬خو داسې څه يې ورته برابر کړي چې مرسته وررسه‬
‫کوي او حالت يې ښه کوي‪.‬‬

‫***‬
 ‫‪12‬‬ ‫د نوي مسلامن لپاره ګټور کوچنی کتاب‬

‫نبي مې محمد ‪( -‬صلی الله علیه وسلم)‪-‬‬

‫دی‬
‫(اهلل) تعایل فرماييل دي‪-( :‬دا دى‪ -‬تاسو ته یو داسې‬
‫رسول راىلغ چې خپله َل همدا تاسو څخه دى‪ ،‬څه چې‬
‫تاسو کړوي(په مشقت کې مو اچوي) هغه په ده ډېر‬
‫ګران (او درانه) تمامېږي‪ ،‬ستاسې پر ښېګڼې حريص‬
‫دى‪ ،‬په مؤمنانو مهربان خواخوږى دى)‪[ .‬اتلوبة‪.]128 :‬‬

‫(اهلل) تعایل فرماييل دي‪( :‬او ته مو د ټولو خلكو لپاره‬

‫یوازې د یو رْحت په توګه لېږىل یې)‪[ .‬األنبياء‪.]107 :‬‬

‫حممد ‪(-‬صیل اهلل عليه وسلم)‪ -‬ډالۍ شوی رمحت‪.‬‬

 ‫‪13‬‬ ‫د نوي مسلامن لپاره ګټور کوچنی کتاب‬

‫حممد زوی د عبداهلل ‪(-‬صیل اهلل عليه وسلم)‪ -‬د نبيانو‬

‫او رسوالنو ( د لړۍ) پای ته رسوونکی‪ ،‬اهلل تعایل هل‬
‫اساليم دين رسه ټولو خلکو ته راولېږه‪ ،‬څو خري وروښي‬
‫چې لوی خري توحيد دی‪ ،‬او هل رشه يې منع کړي چې لوی‬
‫رش اهلل رسه رشيک نيول دي‪.‬‬

‫په کومو شيانو يې چې امر کړی هغو کې يې طاعت‬

‫واجب دی‪ ،‬او هل کومو شيانو يې چې خرب ورکړی په هغو‬
‫کې يې تصديق واجب دی‪ ،‬هل کومو شيانو يې چې منع او‬
‫نهې کړې ځان ساتل ترې رضوري دي‪ ،‬او د اهلل عبادت‬
‫به يوازې د هغه هل رشيعت رسه سم کېږي‪.‬‬
 ‫‪14‬‬ ‫د نوي مسلامن لپاره ګټور کوچنی کتاب‬

‫د ده او هل ده وړاندې د ټولو انبياوو رسالت د يوازېين اهلل‬

‫عبادت ته بلنه وه‪ ،‬چې هيڅ رشيک نه لري‪.‬‬

‫د هغه ‪(-‬صیل اهلل علیه وسلم)‪ -‬ځینې صفات په الندې‬

‫ډول دي‪:‬‬

‫رښتينويل‪ ،‬مهرباين‪ ،‬نريم‪ ،‬صرب‪ ،‬زړورتيا‪ ،‬سخا‪ ،‬ښه‬

‫اخالق‪ ،‬عدل‪ ،‬تواضع او خبښنه‪.‬‬

‫***‬
 ‫‪15‬‬ ‫د نوي مسلامن لپاره ګټور کوچنی کتاب‬

‫قران کريم مې د رب کالم(خربی یې) دی‬

‫اهلل تعایل فرماييل دي‪( :‬ای خلكو یقینا چې د خپل رب‬
‫َل لوري مو ښَكره ديلل درىلغ او تاسو ته مو څرګنده رڼايي‬
‫نازَل کړې (ىچ قران دى)‪[ .‬النساء‪].174 :‬‬

‫قران کريم د اهلل تعایل هغه الکم دی چې پر خپل نيب‬

‫حممد ‪(-‬صیل اهلل عليه وسلم)‪ -‬يې نازل کړی دی‪ ،‬څو‬
 ‫‪16‬‬ ‫د نوي مسلامن لپاره ګټور کوچنی کتاب‬

‫خلک ‪-‬د کفر‪ -‬هل تيارو نه ‪-‬د ايمان‪ -‬رڼا ته وبايس او‬
‫نېغې الرې ته يې برابر کړي‪.‬‬

‫څوک يې چې ولويل؛ هغه لره لوی ثواب دی او څوک يې‬

‫چې پر الرښوونو عمل وکړي‪ ،‬په نېغه الره به تلیل وي‪.‬‬

‫***‬
 ‫‪17‬‬ ‫د نوي مسلامن لپاره ګټور کوچنی کتاب‬

‫د اسالم بناوې پېژندل غواړم‬

‫رسول اهلل ‪(-‬صیل اهلل عليه وسلم)‪ -‬وييل دي‪( :‬اسالم پر‬
‫پنځو شیانو بنا دی‪ ،‬د دې ګوايه چې َل اهلل پرته د بندګۍ‬
‫وړ هیڅوک نشته او ُممد‪(-‬صیل اهلل علیه وسلم)‪ -‬د‬
‫اهلل رسول دی‪ ،‬ملونځ قایمول‪ ،‬زاکت وركول‪ ،‬د رمضان‬
‫روژه نیول او د بیت اهلل حج کول)‪.‬‬

‫د اسالم بناوې داسې عبادتونه دي چې هر مسلمان يې‬

‫بايد تررسه کړي او د يوه انسان اسالم تر هغه نه دی‬
 ‫‪18‬‬ ‫د نوي مسلامن لپاره ګټور کوچنی کتاب‬

‫صحيح‪ ،‬چې د دې بناوو د فرضيت عقيده و نه لري او په‬

‫بشپړ ډول يې تررسه نه کړي‪ ،‬ځکه اسالم پر همدې بنا‬
‫دی‪ ،‬هل همدې امله د اسالم بناوې ورته ويل کېږي‪.‬‬

‫دا بناوې دغه دي‪:‬‬ ‫‪‬‬

‫❖ لومړۍ بنا يا رکن‪ :‬د دې ګوايه ورکول چې هل اهلل‬
‫پرته د بندګۍ وړ بل هيڅوک نه شته او حممد د اهلل‬
‫رسول دی‪.‬‬

‫اهلل تعایل فرماييل دي‪( :‬نو پوی شه چې یقینا َل اهلل پرته‬

‫بل د عبادت وړ نه شته)‪[ .‬حممد‪.]19 :‬‬

‫او اهلل تعایل فرماييل دي‪-( :‬دا دى‪ -‬تاسو ته یو داسې‬

‫رسول راىلغ چې خپله َل همدا تاسو څخه دى‪ ،‬څه چې‬
 ‫‪19‬‬ ‫د نوي مسلامن لپاره ګټور کوچنی کتاب‬

‫تاسو کړوي(تاسو ته سخت وي) هغه په ده ډېر ګران (او‬

‫درانه) تمامېږي‪ ،‬ستاسې پر ښېګڼې حريص دى‪ ،‬په‬
‫مؤمنانو مهربان خواخوږى دى)‪[ .‬اتلوبة‪.]128 :‬‬

‫د «ال هلإ إال اهلل» د ګواهۍ معنا دا ده‪ ،‬چې هل اهلل پرته بل‬
‫هيڅ حق معبود نشته‪.‬‬

‫د «ُممد رسول اهلل» د ګواهۍ معنا دا ده‪ ،‬چې په کوم يش‬

‫هغه امر کړی ويې منو‪ ،‬هل کومو شيانو يې چې خرب‬
‫ورکړی تصديق يې وکړو‪ ،‬هل کومو شيانو يې چې نهې او‬
‫منع کړې ډډه ترې وکړو او يوازې هل رشيعت رسه سم د‬
‫اهلل بندګي وکړو‪.‬‬
 ‫‪20‬‬ ‫د نوي مسلامن لپاره ګټور کوچنی کتاب‬

‫❖ دوميه بنا‪ :‬په صحيح توګه د ملانځه ادا کول‪.‬‬

‫اهلل تعایل فرماييل دي‪ :‬او ملونځ و دروئ‪[ .‬ابلقرة‪.]110 :‬‬

‫د ملانځه قايمول دې ته وايي چې په هغه طريقه ادا کړی‬

‫يش چې اهلل تعاىل فرض کړی دی او د هغه رسول ُممد‬
‫‪(-‬صیل اهلل علیه وسلم)‪ -‬موږ ته ښودىل دی‪.‬‬

‫❖ درېيمه بنا‪ :‬د زاکت ورکړه‪.‬‬

‫اهلل تعایل فرماييل دي‪( :‬او زاکت وركوئ)‪[ .‬ابلقرة‪.]110 :‬‬

 ‫‪21‬‬ ‫د نوي مسلامن لپاره ګټور کوچنی کتاب‬

‫زاکت اهلل تعایل د مسلمان د ايمان د رښتينولۍ ازمويلو‬

‫لپاره فرض کړی دی‪ ،‬بل دا چې د خپل پروردګار د دې‬
‫احسان شکر ادا کړي چې د مال نعمت يې ورکړی او د‬
‫غريبانو او اړمنو مرسته وکړي‪.‬‬

‫د زاکت ورکړه داسې وي چې مستحقو خلکو ته ورکړل‬

‫يش‪.‬‬

‫زاکت په هغه مال کې يو فرض حق دی چې ټالکې اندازې‬

‫ته رسېدیل وي‪ ،‬اته (‪ )۸‬ډوهل خلکو ته ورکول کېږي چې‬
‫اهلل په قران کريم کې ذکر کړي دي او غريب او مسکني‬
‫هم په کې دي‪.‬‬
 ‫‪22‬‬ ‫د نوي مسلامن لپاره ګټور کوچنی کتاب‬

‫د زاکت په ورکړه کې د مهربانۍ او زړه سوي‪ ،‬د مسلمان‬

‫د اخالقو او مال د پاکولو‪ ،‬د غريبانو او مسکينانو د زړونو‬
‫خوشحالولو او د مسلمانې ټونلې د وګړو تر منځ د مينې‬
‫او ورورولۍ د اړيکو پياوړي کولو صفت پروت دی‪ ،‬هل‬
‫همدې امله يې نېک مسلمان د زړه په خوښه ادا کوي او‬
‫په ورکړه يې هل دې امله خوشحالېږي چې نور خلک پرې‬
‫خوشحاهل شوي دي‪.‬‬

‫د زاکت اندازه په ذخيه شويو رسو زرو‪ ،‬سپینو زرو‪ ،‬نغدو‬

‫او د ګټې لپاره پي او پلور ته جوړو شويو سوداګريزو‬
‫توكو کې چې قیمت یې ټاکې اندازې ته رسېدىل او یو‬
‫بشپړ اکل پرې تېر شوی وي؛ ‪ ۲.۵٪‬ده‪.‬‬
 ‫‪23‬‬ ‫د نوي مسلامن لپاره ګټور کوچنی کتاب‬

‫دغه راز که څوک يو معلوم شمېر چارپای ژوی (اوښ‪،‬‬

‫غوا او ګډې) ولري او د اکل ډېری موده بې هل دې چې‬
‫خاوند يې خوراک ورکړي د زمکې ګياوې وخوري‪ ،‬نو‬
‫زاکت په کې فرض دی‪.‬‬

‫دغه راز په هغو دانو‪ ،‬مېوو‪ ،‬اکنونو او خزانو کې هم زاکت‬

‫فرض دی چې هل زمکې راوځي او ټالکې اندازې ته‬
‫رسېديل وي‪.‬‬

‫❖ څلورمه بنا‪ :‬د رمضان د مياشتې روژه نيول‬

 ‫‪24‬‬ ‫د نوي مسلامن لپاره ګټور کوچنی کتاب‬

‫اهلل تعایل فرماييل دي‪( :‬ای مؤمنانو پر تاسو روژه داسې‬

‫فرض شوې‪ ،‬لكه َل تاسو نه پر خمكینیو چې فرض شوې‬
‫وه‪ ،‬د دې لپاره چې ځان ساتنه وكړئ)‪[ .‬ابلقرة‪.]۱۸۳ :‬‬

‫رمضان په هجري کزيه کې د اکل نهمه میاشت ده‪ ،‬دا د‬

‫مسلمانانو په اند يوه حمرتمه مياشت ده چې د اکل د نورو‬
‫مياشتو په پرتله ځانګړی مقام لري او ټوهل مياشت روژه‬
‫نيول يې د اسالم هل پنځو اراکنو څخه يو رکن دی‪.‬‬

‫د رمضان روژه دې ته وايي چې د روژې د مبارکې مياشتې‬

‫په ټولو ورځو کې د سهار َل راختو څخه تر ملر لوېدو‬
‫پورې َل خوراک‪ ،‬څښاک‪ ،‬کوروايل او بل هر روژه‬
 ‫‪25‬‬ ‫د نوي مسلامن لپاره ګټور کوچنی کتاب‬

‫ماتوونكي يش څخه په ډډه کولو د اهلل بندګي وكړی‬

‫يش‪.‬‬

‫❖ پنځمه بنا‪ :‬د بيت اهلل رشيف حج کول‪.‬‬

‫اهلل تعایل فرماييل دي‪( :‬او د اهلل لپاره پر خلكو د دې‬

‫کور حج (الزم) دى‪ ،‬څوك چې هغه ته د الرې وس پیدا‬
‫کړي)‪[ .‬آل عمران ‪.]97 :‬‬

‫حج په ژوند کې يو ځل پر هغه چا فرض دی چې د ادا‬

‫کولو توان يې لري‪ ،‬دا په ټالک وخت د ځانګړو عباداتو د‬
‫ادا کولو په موخه د بيت اهلل رشيف او د مکې مکرمې د‬
 ‫‪26‬‬ ‫د نوي مسلامن لپاره ګټور کوچنی کتاب‬

‫نورو مقدسو ځايونو قصد ته وايي‪ ،‬حج نيب کريم ‪(-‬صیل‬

‫اهلل عليه وسلم)‪ -‬هم کړی و او هل هغه وړاندې نورو‬
‫پېغمربانو هم او ابراهيم عليه السالم ته اهلل امر کړی و‬
‫چې خلکو کې د حج اعالن وکړي‪ ،‬اهلل تعایل په دې اړه‬
‫په قران کريم کې وييل دي‪( .‬او په خلكو کې د حج‬
‫اعالن وكړه چې َل هرې لرې الرې نه پيل او په هر (ډول)‬
‫ډنګر اوښ سپاره درته رايش)‪[ .‬احلج ‪.]27 :‬‬

‫***‬
 ‫‪27‬‬ ‫د نوي مسلامن لپاره ګټور کوچنی کتاب‬

‫د اميان ارکان پېژندل غواړم‬

‫هل نيب ‪(-‬صیل اهلل عليه وسلم)‪ -‬څخه د ايمان په اړه‬
‫وپوښتل شو نو ويې ويل‪( :‬چې په اهلل‪ ،‬په مالیكو یې‪ ،‬په‬
‫کتابونو یې‪ ،‬په رسوالنو یې‪ ،‬د قیامت په ورځ او د تقدیر‬
‫په خي او ُش ایمان ولرې)‪.‬‬
 ‫‪28‬‬ ‫د نوي مسلامن لپاره ګټور کوچنی کتاب‬

‫د ايمان اراکن د زړه هغه عبادتونه دي چې هر مسلمان‬

‫ته رضور دي او د يو چا اسالم تر هغه نه صحيح کېږي‬
‫څو پر دغو عبادتونو عقيده و نه لري‪ ،‬هل همدې امله ورته‬
‫د ايمان اراکن ويل شوي دي‪ .‬د اسالم هل اراکنو رسه يې‬
‫توپري دا دی‪ ،‬چې د اسالم اراکن هغه ظاهري اعمال دي‬
‫چې انسان يې په خپلو غړو تررسه کوي‪ ،‬لكه کمه طیبه‬
‫ويل‪ ،‬ملونځ او زاکت‪ ،‬او د ايمان اراکن د زړه هغه اعمال‬
‫دي چې انسان يې په زړه رسه ادا کوي‪ ،‬لکه پر اهلل‪ ،‬د‬
‫هغه پر کتابونو او د هغه پر رسوالنو ايمان درلودل‪.‬‬

‫د اميان مفهوم او معنا‪ :‬پر اهلل‪ ،‬د هغه پر ماليکو‪،‬‬

‫کتابونو‪ ،‬رسوالنو‪ ،‬د اخرت پر ورځ او د تقدير په خري او‬
 ‫‪29‬‬ ‫د نوي مسلامن لپاره ګټور کوچنی کتاب‬

‫رش د زړه لکک تصديق او د ټولو هغو شيانو پريوي چې‬

‫رسول ‪(-‬صیل اهلل عليه وسلم)‪ -‬راوړي‪ ،‬او د هغو پيل‬
‫کول‪ :‬د ژبې په وينا لكه د «ال هلإ إال اهلل» ويل‪ ،‬د قران‬
‫کريم تالوت‪ ،‬تسبیح (سبحان اهلل) او تهلیل(ال اَل اال‬
‫اهلل) او د اهلل ثنا بیانول‪.‬‬

‫او د ظاهري غړو په عمل‪ :‬لكه ملونځ‪ ،‬حج او روژه‪ ...‬او په‬
‫باطين غړو چې په زړه پورې تړيل دي‪ ،‬لكه د اهلل ُمبت‬
‫او هغه نه وېره‪ ،‬پر هغه تولک او هغه لره اخالص‪.‬‬

‫ځينې خلک يې لنډ تعريف داسې کوی‪ :‬د زړه باور او‬
‫تصدیق‪ ،‬د ژبې اقرار او د غړو عمل‪ ،‬چې په طاعت‬
‫زياتېږي او په ګناه کمېږي‪.‬‬
 ‫‪30‬‬ ‫د نوي مسلامن لپاره ګټور کوچنی کتاب‬

‫❖ لومړی رکن‪ :‬پر اهلل ايمان‬

‫اهلل تعایل فرماييل دي‪( :‬بې شكه مؤمنان هغه کسان دي‬
‫چې په اهلل یې ایمان راوړى وي)‪[ .‬انلور‪.]62 :‬‬

‫پر اهلل ايمان دا غوښتنه کوي چې په ربوبيت‪ ،‬الوهيت او‬

‫اسماوو صفاتو کې هغه يوازې ومنل يش‪ ،‬او ايمان الندې‬
‫شيانو ته شامل دي‪:‬‬
 ‫‪31‬‬ ‫د نوي مسلامن لپاره ګټور کوچنی کتاب‬

‫د اهلل (سبحانه وتعاىل) پر شتون ایمان‪.‬‬

‫د اهلل (سبحانه وتعایل) پر ربوبيت ايمان او دا چې هغه د‬

‫هر يش مالک‪ ،‬پيدا کوونکی‪ ،‬روزي ورکوونکی او‬
‫اکرساز دی‪.‬‬

‫د اهلل پاک پر الوهيت ايمان او دا چې يوازې همغه د‬

‫عبادت وړ دی‪ ،‬چې هيڅ رشيک پکې نه لري‪ :‬لکه‬
‫ملونځ‪ ،‬داع‪ ،‬نذر‪ ،‬حالهل‪ ،‬مرسته غوښتل‪ ،‬پناه غوښتل او‬
‫ټول نور عبادتونه‪.‬‬

‫د اهلل پر هغو ښايسته نومونو او لوړو صفتونو ايمان چې‬

‫خپله يې هم ځان ته ثابت کړي او نيب ‪(-‬صیل اهلل عليه‬
‫وسلم)‪ -‬يې هم ورلره ثابت کړي دي‪ ،‬او د هغو نومونو او‬
 ‫‪32‬‬ ‫د نوي مسلامن لپاره ګټور کوچنی کتاب‬

‫صفتونو نيف کول چې هغه هل خپل ځان نه نيف کړي يا‬

‫يې نيب ‪(-‬صیل اهلل عليه وسلم)‪ -‬ترې نيف کړي دي‪ ،‬او‬
‫دا چې نومونه او صفتونه د کمال او ښالک اخري حد ته‬
‫رسېديل دي او د هغه په څېر هيڅ یش نشته‪ ،‬او هغه‬
‫اورېدونکی او یلدونکی دی‪.‬‬

‫❖ دويم رکن‪ :‬پر ماليکو ايمان‬

‫اهلل تعایل فرماييل دي‪( :‬اهلل لره ستاینه ده‪َ ،‬ل نوي رسه د‬
‫اسمانو او ځمكې پیدا کوونكي (لره)‪ ،‬د دوه دوه‪ ،‬درې‬
‫درې او څلورو څلورو وزرونو واال مالیكو استازي‬
‫ګرځوونكي (اهلل) لره‪ ،‬چې هغه په خملوق کې څنګه‬
 ‫‪33‬‬ ‫د نوي مسلامن لپاره ګټور کوچنی کتاب‬

‫غوا ړي هومره زياتواىل کوي یقینا اهلل په هر څه قادر‬

‫دى)‪[ .‬فاطر‪.]1 :‬‬

‫موږ پر دې ايمان لرو چې ماليکې يوه غييب دنيا ده او‬

‫هغوی د اهلل داسې بندګان دي چې هل نور(رڼا) نه يې پيدا‬
‫کړي دي او ځان لره يې طاعت کوونکي او رسټيټي‬
‫کړې دي‪.‬‬

‫او دا چې هغوی يو سرت خملوق دی چې ځواک او شمېر‬

‫يې يوازې اهلل تعایل ته معلوم دی‪ ،‬هر يو يې داسې نومونه‪،‬‬
‫صفتونه او دندې لري‪ ،‬چې اهلل تعایل ورته ځانګړې‬
‫کړي دي‪ ،‬جربيل عليه السالم هم هل دوی څخه دی‪ ،‬چې‬
 ‫‪34‬‬ ‫د نوي مسلامن لپاره ګټور کوچنی کتاب‬

‫د اهلل تعایل هل لوري د هغه رسوالنو ته د وحې وړل ور په‬

‫اغړه و‪.‬‬

‫❖ درېيم رکن‪ :‬پر کتابونو ايمان‪.‬‬

‫(اهلل) تعایل فرماييل دي‪ :‬تاسو ووایئ‪ :‬مونږ پر اهلل ایمان‬

‫راوړى او پر هغه څه چې مونږ ته نازل کړى شوي دي‪،‬‬
‫ٰ‬ ‫ٰ‬
‫او پر هغه څه چې ابراهیم او اسمعیل او اسحق او یعقوب‬
‫او (د هغوى) اوالدې ته نازل کړى شوي دي‪ ،‬او (مونږ‬
‫ٰ‬ ‫ٰ‬
‫ایمان راوړى دى) پر هغه څه چې موٰس او عیٰس ته‬
‫وركړى شوي دي‪ ،‬او پر هغه څه چې د خپل رب َل جانبه‬
‫(نورو) نبیانو ته وركړى شوي دي‪ ،‬مونږ په دوى کې د‬
 ‫‪35‬‬ ‫د نوي مسلامن لپاره ګټور کوچنی کتاب‬

‫هېڅ یو په مینځ کې فرق نه کوو‪ ،‬او مونږ خاص د هغه‬

‫(اهلل) حكم منونكي یو‪[ .‬ابلقرة‪.]136 :‬‬

‫پر دې غوڅ باور چې ټول اسماين کتابونه د اهلل الکم دی‪.‬‬

‫او دا چې دا کتابونه په ښاکره حق رسه د اهلل عز وجل هل‬

‫لوري د خپلو بندګانو لپاره د هغه پر رسوالنو رانازل‬
‫شوي‪.‬‬

‫او دا چې اهلل پاک خپل نيب حممد ‪(-‬صیل اهلل عليه‬

‫وسلم)‪ -‬ټولو خلکو ته راولېږه‪ ،‬نو په دې رسه يې ټول‬
‫خمکيين دينونه منسوخ کړل او قران کريم يې پر ټولو‬
‫اسماين کتابونو مسلط او د هغوی ناسخ وګرځاوه‪ ،‬او اهلل‬
‫هل هر ډول بدلون او حتريف نه د قران کريم د ساتنې ذمه‬
 ‫‪36‬‬ ‫د نوي مسلامن لپاره ګټور کوچنی کتاب‬

‫واري واخيسته‪ .‬اهلل تعایل وييل‪( .‬یقینا موږ خپله دا ذکر‬

‫نازل کړى او همدا موږ یې حتما ساتونكي یو)‪[ .‬احلجر‬
‫‪.]9 :‬‬

‫ځکه قران کريم انسانانو ته د اهلل تعایل وروسیت کتاب‬

‫دی او نيب يې حممد ‪(-‬صیل اهلل عليه وسلم)‪ -‬وروستین‬
‫پېغمرب دی‪ ،‬او اساليم دين هغه دين دی چې اهلل د قيامت‬
‫تر ورځې پورې انسانانو ته خوښ کړی دی‪ ،‬اهلل تعایل‬
‫فرماييل دي‪( :‬یقینا اهلل ته منیل دین اسالم دى)‪.‬‬

‫[ال عمران‪.]19 :‬‬

‫هغه اسماين کتابونه چې اهلل تعاىل په خپل کتاب کې‬

‫ذکر کړي دي‪ ،‬دا دي‪:‬‬
 ‫‪37‬‬ ‫د نوي مسلامن لپاره ګټور کوچنی کتاب‬

‫د خملوقاتو د پالونکي هل لوري پر نيب حممد (صیل اهلل‬

‫عليه وسلم) نازل شوی دی‪.‬‬

‫تورات‪ :‬چې اهلل پر خپل نيب مویس عليه السالم نازل‬

‫کړی و‪.‬‬

‫اجنیل‪ :‬چې اهلل پر خپل نيب عيیس عليه السالم نازل‬

‫کړی و‪.‬‬

‫زبور‪ :‬چې اهلل پر خپل نيب داوود عليه السالم نازل کړی‬
‫و‪.‬‬

‫د ابراهیم صحیفې‪ :‬چې اهلل پر خپل نيب ابراهيم عليه‬

‫السالم نازلې کړې وې‪.‬‬
 ‫‪38‬‬ ‫د نوي مسلامن لپاره ګټور کوچنی کتاب‬

‫❖ څلورم رکن‪ :‬پر پېغمربانو ايمان‪.‬‬

‫اهلل تعایل فرماييل دي‪( :‬او موږ هر ولس ته یو رسول‬

‫ولېږه‪ ،‬چې اهلل وملانځئ او َل باطلو معبودانو ځان‬
‫وساتئ)‪[ .‬انلحل‪.]36 :‬‬

‫پر دې غوڅ يقني چې اهلل تعایل په هر امت کې يو رسول‬

‫لېږیل دی‪ ،‬چې هغوی يې يوازې د اهلل عبادت ته بلل‪،‬‬
‫چې رشيک نه لري‪ ،‬او د هغه څه نه منل چې هل اهلل پرته‬
‫يې عبادت کېږي‪.‬‬
 ‫‪39‬‬ ‫د نوي مسلامن لپاره ګټور کوچنی کتاب‬

‫او دا چې هغوی ټول انسانان‪ ،‬سړي او د اهلل بندګان وو‪،‬‬

‫او هغوی رښتوين او تصديق کړل شوي وو‪ ،‬پرهېزګاران‬
‫او امانتدار وو‪ ،‬د نېغې الرې ښودونکي او پر نېغه الره‬
‫برابر وو‪ ،‬او څه چې اهلل وررسه رالېږيل وو په بشپړ ډول‬
‫يې خلکو ته رسويل دي او ټول پر څرګند حق او روښانه‬
‫هدايت روان وو‪.‬‬

‫د هغوی د لومړي او وروسيت د ټولو دعوت د دين په اصل‬

‫کې ايکی يو و‪ ،‬چې په بندګۍ کې د اهلل يو ګڼل او‬
‫رشيک وررسه نه نيول و‪.‬‬

‫❖ پنځم رکن‪ :‬د اخرت په ورځ ايمان‬

 ‫‪40‬‬ ‫د نوي مسلامن لپاره ګټور کوچنی کتاب‬

‫(اهلل) تعایل فرماييل دي‪( :‬اهلل هماغه دى چې َل هغه پرته‬

‫کوم بل د عبادت وړ نشته‪ ،‬خاخما به مو د قیامت په هغه‬
‫ورځ راغونډ کړي چې څه شك پكې نشته او تر اهلل‬
‫زياته رښتینې خربه به د چا وي؟)‪[ .‬النساء‪.]87 :‬‬

‫د اخرت د ورځې اړوند پر هر هغه يش پوخ باور درلودل‬

‫چې اهلل عز وجل په خپل مقدس کتاب کې د هغې په اړه‬
‫خرب راکړی دی‪ ،‬يا ګران نيب حممد ‪(-‬صیل اهلل عليه‬
‫وسلم)‪ -‬راته بيان کړي دي‪ ،‬لکه د انسان مرګ‪ ،‬هل‬
‫قيامت وروسته بېرته راژوندي کېدل‪ ،‬شفاعت‪ ،‬مزيان‬
‫(تله)‪ ،‬حساب کتاب‪ ،‬جنت‪ ،‬دوزخ او د اخرت د ورځې‬
‫اړوند نور شيان‪.‬‬
 ‫‪41‬‬ ‫د نوي مسلامن لپاره ګټور کوچنی کتاب‬

‫❖ شپږم رکن‪ :‬د تقدير په خري او رش باندې ايمان‬

‫(اهلل) تعایل فرماييل دي‪( :‬بې شكه موږ هر یش په یوه‬

‫ټاکې اندازه پیدا کړی) [القمر ‪.]49 :‬‬

‫دا باور درلودل چې دنيا کې خملوقات هل کومو پېښو رسه‬

‫مخ کېږي‪ ،‬ټول د يوازيين اهلل (سبحانه وتعایل) په علم‪،‬‬
‫تقدير او تدبري تر رسه کېږي‪ ،‬او دا چې دغه تقدير د‬
‫انسان هل پيدايښت وړاندې یللک شوی و‪ ،‬او انسان اراده‬
‫او واک لري او د خپلو اکرونو حقييق فاعل (تررسه‬
‫کوونکی) دی‪ ،‬خو دا هيڅ څه د اهلل هل پوهې‪ ،‬ارادې او‬
‫خوښې نه وتيل ندي‪.‬‬
 ‫‪42‬‬ ‫د نوي مسلامن لپاره ګټور کوچنی کتاب‬

‫نو پر تقدير اميان څلور مرتبې لري چې دا دي‪:‬‬

‫لومړۍ‪ :‬د اهلل پر شامل او چاپېر علم ايمان‪.‬‬ ‫‪‬‬

‫دويمه‪ :‬د اهلل هل لوري د قيامت تر ورځې د هر‬ ‫‪‬‬
‫پېښېدونکي يش پر یللکو ايمان‪.‬‬
‫درېیمه‪ :‬د اهلل پر نافذ مشيئت او بشپړ قدرت‬ ‫‪‬‬
‫ايمان‪ ،‬نو چې څه د اهلل خوښ وي هغه به وي او چې‬
‫څه يې خوښ نه وي‪ ،‬هغه به نه وي‪.‬‬
‫څلورمه‪ :‬پر دې ايمان چې اهلل د هر يش پيدا‬ ‫‪‬‬
‫کوونکی دی او په پيدايښت کې هيڅ رشيک نه لري‪.‬‬

‫***‬
 ‫‪43‬‬ ‫د نوي مسلامن لپاره ګټور کوچنی کتاب‬

‫اودس زده کول غواړم‬

‫(اهلل) تعایل فرماييل دي‪( :‬بې شكه اهلل بیا بیا توبه‬
‫کوونكي خوښوي او ځان پاك ساتونكي خوښوي)‬
‫[ابلقرة‪.]22 :‬‬

‫رسول اهلل ‪(-‬صیل اهلل عليه وسلم)‪ -‬فرماييل دي‪( :‬زما د‬

‫دې اودس په څېر اودس وكړه)‪.‬‬

‫د ملانځه لوی شان لې څخه معلوميږي چې اهلل خمکې‬

‫ترې پاکوایل فرض کړی او د ملانځه د صحت لپاره يې‬
‫رشط ګرځول‪ ،‬نو پايک د ملانځه کييل ده او فضيلت ته په‬
‫کتو يې زړه د ملانځه ادا کولو ته شوق پيدا کوي‪ .‬رسول‬
 ‫‪44‬‬ ‫د نوي مسلامن لپاره ګټور کوچنی کتاب‬

‫اهلل ‪( -‬صیل اهلل عليه وسلم) ‪ -‬فرماييل دي‪( :‬پاکواىل نیم‬

‫ایمان دی او ملونځ رڼايي ده)‪.‬‬

‫او رسول اهلل (صیل اهلل عليه وسلم) فرماييل‪( :‬چا چې‬
‫اودس وكړ او ښه یې وكړ‪ ،‬نو ګناهونه به یې َل بدنه‬
‫ووځي)‪.‬‬

‫نو بنده د اودس په کولو رسه د حيس پاکۍ هل پلوه او د‬

‫نيب ‪(-‬صیل اهلل عليه وسلم)‪ -‬هل الرښوونو رسه سم يوازې‬
‫اهلل لپاره د دې عبادت په تررسه کولو د معنوي پاکۍ هل‬
‫امله پاک سپيڅیل درېږي‪.‬‬
 ‫‪45‬‬ ‫د نوي مسلامن لپاره ګټور کوچنی کتاب‬

‫هغه څه چې اودس کول ورته واجب دي‪:‬‬

‫مطلق ملونځ که فريض وي‪ ،‬که نفيل‪.‬‬ ‫‪.1‬‬

‫هل کعبې رشيفې تاوېدل (طواف)‪.‬‬ ‫‪.2‬‬
‫په قران کريم الس لګول‪.‬‬ ‫‪.3‬‬

‫په پاکو اوبو؛ اودس او غسل کوم‪:‬‬

‫پاکې اوبه‪ :‬ټولې هغه اوبه چې هل اسمانه راتوی شوې وي‬

‫يا هل زمکې راوتلې وي او په خپله اصيل بڼه پاتې وي‪ ،‬په‬
‫دريو صفتونو (رنګ‪ ،‬خوند او بوی) کې يې يو هم په‬
‫داسې يش نه وي بدل شوی چې د اوبو پاکوایل هل منځه‬
‫وړي‪.‬‬
 ‫‪46‬‬ ‫د نوي مسلامن لپاره ګټور کوچنی کتاب‬

‫اودس زده کول غواړم‪:‬‬

‫لومړی ګام‪ :‬نيت چې زړه يې ځای دی‪ ،‬د نيت معنا‪ :‬اهلل‬
‫تعایل ته د نږديکت هل خمې د عبادت په کولو د زړه عزم‪.‬‬

‫دويم ګام‪ :‬د السونو (خپړو) وينځل‪.‬‬

‫درېيم ګام‪ :‬مضمضه کول‬

‫مضمضه‪ :‬په خولې کې اوبو اچولو‪ ،‬اړولو راړولو او بېرته‬

‫راويستلو ته وايي‪.‬‬

‫څلورم ګام‪ :‬استنشاق‬

‫استنشاق‪ :‬په ساه باندې اوبو کشولو او د پوزې وروستۍ‬

‫برخې ته رسولو ته وايي‪.‬‬
 ‫‪47‬‬ ‫د نوي مسلامن لپاره ګټور کوچنی کتاب‬

‫بیا استنثار دی‪ :‬چې په ساه باندې د پوزې ګړنګ وغريه‬

‫راويستلو ته وايي‪.‬‬

‫پنځم ګام‪ :‬مخ وينځل‬

‫د مخ اندازه‪:‬‬

‫مخ‪ :‬چې مخ کېدل پرې کېږي‪.‬‬

‫اندازه يې په پلنوايل هل يوه غوږ نه تر بل پورې ده‪.‬‬

‫او اندازه يې په اوږدوايل په اعدي توګه د رس د ويښتانو د‬

‫شنه کېدو هل ځايه د زنې تر ښکتنۍ برخې پورې ده‪.‬‬

‫د مخ وينځل‪ ،‬رسه د مخ د ټولو کوچنيو ويښتانو‪ ،‬او همدا‬

‫راز هل ويښتانو پاک ځای او راوتیل هډویک‪.‬‬
 ‫‪48‬‬ ‫د نوي مسلامن لپاره ګټور کوچنی کتاب‬

‫سپینواىل‪ :‬هغه (َل ويښتانو پاک ځای) د غوږ د پوڅکۍ‬

‫او راوتيل هډويک تر منځ ځای ته ويل کېږي‪.‬‬

‫عذار‪ :‬هغه ويښته دي چې د مخ پر راوتيل هډويک چې د‬

‫غوږ هغه سوري ته برابر وي چې رس ته تلیل‪ ،‬او ښکته د‬
‫غوږ مېخ ته ريس‪.‬‬

‫د مخ وينځل دغه راز د ږيرې ټولو ګڼو او ترې‬

‫ځړېدونکو ويښتانو ته شامل دی‪.‬‬

‫شپږم ګام‪ :‬د السونو وينځل‪ ،‬د ګوتو هل څوکو نيولې تر‬
‫څنګلو پورې‪.‬‬

‫او څنګلې د السونو په فريض وينځلو کې داخلې دي‪.‬‬

 ‫‪49‬‬ ‫د نوي مسلامن لپاره ګټور کوچنی کتاب‬

‫اووم ګام‪ :‬د غوږونو په ګډون يو ځل په السونو د ټول رس‬

‫مسح کول‪.‬‬

‫د رس هل خمکينۍ برخې به پيل کوي تر وروستۍ بريخ به‬

‫السونه وړي او بېرته به يې راګرځوي‪.‬‬

‫د شهادت ګوتې به په غوږونو کې ننبايس‪.‬‬

‫او غټې ګوتې به د غوږونو د ظاهر خمالفې نييس او د‬

‫غوږونو شا او مخ به پرې مسح کوي‪.‬‬

‫اتم ګام‪ :‬د پښو وينځل‪ ،‬د ګوتو هل څوکو تر ښنګرو‬

‫(ګیټكیو) پورې‪ ،‬او ګيټکۍ هم د پښو په فريض وينځلو‬
‫کې داخلې دي‪.‬‬
 ‫‪50‬‬ ‫د نوي مسلامن لپاره ګټور کوچنی کتاب‬

‫ګټیكۍ‪ :‬د پونډيو په ښکته برخې کې راوتيل دوه هډويک‬

‫دي‪.‬‬

‫اودس په دې شيانو ماتېږي‪:‬‬

‫‪ .1‬هل سبيلينو وتونکي شيان لکه تشې او غټې بولې‪،‬‬

‫باد‪ ،‬مين او مذي‪.‬‬
‫‪ .2‬د ژور خوب‪ ،‬بې هوشۍ‪ ،‬نشه راوړونکي او لېونتوب‬
‫هل امله د عقل زايلېدل‪.‬‬
‫‪ .3‬هر هغه یش چې غسل فرض کوي‪ ،‬لکه جنابت‪،‬‬
‫حيض او نفاس‪.‬‬
 ‫‪51‬‬ ‫د نوي مسلامن لپاره ګټور کوچنی کتاب‬

‫لکه چې انسان خپله اړتيا پوره کړي‪ ،‬نو جناست پاکول‬

‫پرې الزمېږي‪ ،‬يا په اوبو چې دا غوره ده‪ ،‬يا بغري هل اوبو‬
‫په هغو شيانو چې جناست هل منځه وړي‪ ،‬لکه تيږې‪،‬‬
‫اکغذونه او ټوټې وغريه‪ ،‬چې درې يا هل دريو ځلو زيات‬
‫به يې اکروي‪ ،‬خو پاک او روا یش به وي‪.‬‬

‫***‬
 ‫‪52‬‬ ‫د نوي مسلامن لپاره ګټور کوچنی کتاب‬

‫پر موزو او جرابو مسحه‪.‬‬

‫د موزو یا جرابو د اغوستلو پر مهال مسحه پرې شونې‬
‫ده او د پښو وينځلو ته اړتیا نه پېښېږي‪ ،‬خو په الندې‬
‫ُشطونو‪:‬‬

‫‪ .1‬چې هل کوچنۍ او سرتې بې اودسۍ وروسته په بشپړ‬

‫پاکوايل ‪-‬چې پښې هم په کې وينځل شوې وي‪-‬‬
‫اغوستل شوې وي‪.‬‬
‫‪ .2‬چې خپله پاکې او غري جنسې وي‪.‬‬
‫‪ .3‬چې مسحه په ټالک شوې موده کې وي‪.‬‬
‫‪ .4‬چې حاللې وي‪ ،‬نو غال شوې يا غصب شوې نه وي‪.‬‬
 ‫‪53‬‬ ‫د نوي مسلامن لپاره ګټور کوچنی کتاب‬

‫موزې‪ :‬چې پښې ته کوم نرم پوستیک وغريه اغوستل‬

‫کېږي‪ ،‬هغه بوټان هم ورته ورته دي چې قدمونه (پښې)‬
‫پټوي‪.‬‬

‫جرابې‪ :‬چې انسان پښو ته کومه ټوټه وغريه وراغوندي‬

‫او د جرابو په نوم پېژندل کېږي‪.‬‬

‫پر موزو د مسحې د رواوايل حکمت‪:‬‬ ‫‪‬‬

‫پر موزو د مسحې حکمت پر هغو مسلمانانو اساين کول‬

‫دي‪ ،‬چې د موزو يا جرابو ويستل او د پښو وينځل ورته‬
‫سخت وي‪ ،‬په ځانګړي ډول د ژيم‪ ،‬سختې خينۍ او سفر‬
‫په وختونو کې‪.‬‬
 ‫‪54‬‬ ‫د نوي مسلامن لپاره ګټور کوچنی کتاب‬

‫د مسحې موده‪:‬‬ ‫‪‬‬

‫مقيم‪ :‬يوه شپه او ورځ (‪ ۲۴‬ساعته)‪.‬‬

‫مسافر‪ :‬درې شپې او ورځې (‪ ۷۲‬ساعته)‪.‬‬

‫د مسحې موده ‪-‬هل بې اودسۍ وروسته‪ -‬پر موزو يا جرابو‬

‫هل لومړنۍ مسحې رسه سمه پيلېږي‪.‬‬

‫پر موزو يا جرابو د مسحې طريقه‪:‬‬ ‫‪‬‬

‫‪ .1‬السونه ملدول کېږي‪.‬‬
‫‪ .2‬السونه د پښې پر پاس لوري کش کول کېږي (د‬
‫ګوتو َل څوكو د پنډۍ تر پیله)‪.‬‬
‫‪ .3‬ښۍ پښه پر ښي الس او چپه پښه پر چپ الس‬
‫مسحه کېږي‪.‬‬
‫‪55‬‬ ‫د نوي مسلامن لپاره ګټور کوچنی کتاب‬

‫د مسحې ماتوونکي‪:‬‬ ‫‪‬‬

‫هر یش چې غسل واجبوي‪.‬‬ ‫‪.1‬‬
‫د مسحې د مودې وخت ختمېدل‪.‬‬ ‫‪.2‬‬

‫***‬
 ‫‪56‬‬ ‫د نوي مسلامن لپاره ګټور کوچنی کتاب‬

‫غسل‪:‬‬
‫که سړي يا ښځې کوروایل وکړ‪ ،‬يا د ويښې يا خوب حالت‬
‫کې ترې مين په شهوت ووتل‪ ،‬غسل پرې واجبېږي څو‬
‫ملونځ ادا کړی يش يا بل هغه یش چې پايک ورته اړينه ده‪،‬‬
‫دغه راز که ښځه هل حيض يا نفاس نه پاکه شوه‪ ،‬غسل‬
‫پرې واجب دی‪ ،‬څو د ملانځه يا بل هغه يش ادا کول ورته‬
‫روا يش چې پايک ورته اړينه ده‪.‬‬

‫د غسل طريقه داسې ده‪:‬‬ ‫‪‬‬

 ‫‪57‬‬ ‫د نوي مسلامن لپاره ګټور کوچنی کتاب‬

‫چې مسلمان خپل ټول بدن لوند کړي‪ ،‬په هره طريقه چې‬
‫وي‪ ،‬او د خولې او پوځې وينځل هم په کې دي‪ ،‬نو چې‬
‫ټول بدن يې لوند شو‪ ،‬غټه بې اوديس ترې لرې شوه او‬
‫پايک يې بشپړه شوه‪.‬‬
‫‪ ‬پر جنوب د الندې شيانو کول بند دي‪ ،‬تر څو چې غسل وکړي‪:‬‬
‫‪ .1‬ملونځ‪.‬‬
‫‪ .2‬د کعبې طواف‪.‬‬
‫‪ .3‬جومات کې پاتې کېدل‪ ،‬خو هل درنګ پرته جومات‬
‫کې تېرېدی يش‪.‬‬
‫‪ .4‬په قران کريم الس وهل‪.‬‬
‫‪ .5‬د قران کريم تالوت‪.‬‬

‫***‬
 ‫‪58‬‬ ‫د نوي مسلامن لپاره ګټور کوچنی کتاب‬

‫تيمم‬
‫لکه چې مسلمان د پاکوايل لپاره اوبه پيدا نه کړي‪ ،‬يا يې‬
‫د کومې ناروغۍ وغريه هل امله او يا د ملانځه د وخت د‬
‫تېرېدو هل وېرې استعمال نه کړی يش‪ ،‬نو په خاوره به‬
‫تيمم کوي‪.‬‬

‫طريقه يې داسې ده‪ ،‬چې يو ځل السونه وويه او يوازې‬

‫مخ او دواړه السونه پرې مسح کړي‪ .‬په دې رشط چې‬
‫خاوره پاکه وي‪.‬‬
 ‫‪59‬‬ ‫د نوي مسلامن لپاره ګټور کوچنی کتاب‬

‫تيمم په دغو شيانو ماتېږي‪:‬‬ ‫‪‬‬

‫‪ .1‬په ټولو هغو شيانو ماتېږي چې اودس پرې ماتېږي‪.‬‬
‫‪ .2‬چې د کوم عبادت لپاره تيمم کېږي‪ ،‬د هغه هل پيل‬
‫وړاندې اوبه وموندل يش‪.‬‬

‫***‬
 ‫‪60‬‬ ‫د نوي مسلامن لپاره ګټور کوچنی کتاب‬

‫ملونځ زده کول غواړم‬

‫اهلل جل جالهل پر مسلمان باندې په شپه او ورځ کې‬
‫پنځه ملونځونه فرض کړي‪ ،‬چې د سهار‪ ،‬ماسپښني‪،‬‬
‫مازديګر‪ ،‬ماښام او ماخوسنت ملونځونه دي‪.‬‬

‫ملانځه ته چمتووالی نيسم‪.‬‬ ‫‪‬‬

‫لکه چې د ملانځه وخت داخل يش‪ ،‬مسلمان هل وړې بې‬

‫اودسۍ او که غټه بې اوديس ولري‪ ،‬هل غټې بې اودسۍ‬
‫ځان پاکوي‪.‬‬

‫غټه بې اوديس‪ :‬هغه چې پر مسلمان غسل واجبوي‪.‬‬

 ‫‪61‬‬ ‫د نوي مسلامن لپاره ګټور کوچنی کتاب‬

‫وړه بې اوديس‪ :‬هغه چې پر مسلمان اودس الزموي‪.‬‬

‫مسلمان په پاکو جامو او داسې پاک ځای کې ملونځ کوي‬

‫چې هل جناستونو پاک وي‪ ،‬او خپل عورت پټوي‪.‬‬

‫مسلمان د ملانځه وخت کې په مناسبو جامو ځان ښلک‬

‫کوي او خپل بدن پرې پټوي‪ ،‬او سړي ته نه دي روا چې‬
‫ملانځه کې د نامه او زنګون تر منځ لږ ځای هم ښاکره‬
‫کړي‪.‬‬

‫ښځې ته الزم دي چې په ملانځه کې هل مخ او السونو پرته‬

‫ټول بدن پټ کړي‪.‬‬

‫مسلمان په ملانځه کې خربې نه کوي او يوازې ملونځ‬

‫وايي‪ ،‬امام ته غوږ نييس‪ ،‬يو خوا بل خوا نه ګوري‪ ،‬او که‬
 ‫‪62‬‬ ‫د نوي مسلامن لپاره ګټور کوچنی کتاب‬

‫د ملانځه ځانګړي عبارتونه يې نه وي زده نو د ملانځه تر‬

‫پايه د اهلل تسبيح او ذکر کوي‪ ،‬او پرې الزمېږي چې ژر‬
‫تر ژره ملونځ او د هغه عبارتونه زده کړي‪.‬‬

‫ملونځ زده کوم‬ ‫‪‬‬

‫لومړی ګام‪ :‬د هغې فريضې لپاره نيت چې کول يې‬

‫غواړي‪ ،‬او د نيت ځای زړه دی‪.‬‬

‫هل اودس کولو وروسته قبلې ته مخ کوم او که کول مې‬

‫شو نو په والړه ملونځ کوم‪.‬‬

‫دويم ګام‪ :‬د اوږو (ويلو) برابر السونه پورته کوم او ملانځه‬
‫کې د ننوتو په نيت وايم‪( :‬اهلل اکرب)‪.‬‬
 ‫‪63‬‬ ‫د نوي مسلامن لپاره ګټور کوچنی کتاب‬

‫درېيم ګام‪ :‬هل رواياتو رسه سم د ملانځه د پيل داع وايم‪،‬‬

‫ُ َ َح َ َََ َ َ‬ ‫ُح َ َ َ‬
‫چې يوه يې دا ده‪( .‬سبحانك اللهم و ِِبم ِدك‪ ،‬وتبارك‬
‫ح ُ َ َ َ َ َ َ ُّ َ َ َ َ َ َ ح َ‬
‫اسمك وتعاىل جدك‪ ،‬وال إَِل غيك)‪.‬‬

‫څلورم ګام‪ :‬په اهلل باندې هل رټل شوي شيطان نه پناه‬

‫ُ‬
‫غواړم‪ ،‬نو وايم‪( :‬أعوذ باهللِ من الشیطان الرجیم)‬

‫پنځم ګام‪ :‬په هر رکعت کې د فاحتې سورت وايم‪ ،‬چې دا‬

‫دی‪ :‬د اهلل په نوم پېل کوم چې ډېر زيات مهربان‪ ،‬بې حده‬
‫رحم کوونكى دى ټول (د کمال) صفتونه خاص د اهلل‬
‫َ‬
‫لپاره دي چې د ټولو اعملونو ښه پالونكى دى‪ .‬ډېر زيات‬
‫َ‬
‫او‪ ،‬همیشه رحم کوونكى دى‪ .‬د بدلې د ورځې مالك‬
‫دى‪ .‬خاص ستا عبادت کوو او خاص َل تا نه مرسته‬
 ‫‪64‬‬ ‫د نوي مسلامن لپاره ګټور کوچنی کتاب‬
‫َ‬ ‫َ َ‬
‫غوا ړو ته مونږ ته سمه (نېغه) الره وښَیه‪ .‬يلار د هغه‬
‫کسانو چې تا پر هغوى باندې انعام کړى دى؛ چې نه پر‬
‫هغوى باندې غضب شوى او نه ګمراهان دي‪.‬‬

‫هل فاحتې وروسته د هر ملانځه په لومړي او دويم رکعتونو‬

‫کې د قران کريم يوه اسانه برخه وايم‪ ،‬او دا فرض نده (د‬
‫سورت فاحتې څخه پس نور قرات)‪ ،‬خو په کولو کې يې‬
‫لوی ثواب دی‪.‬‬

‫شپږم ګام‪( :‬اهلل اکرب) وايم او رکوع ته ځم‪ ،‬تر دې چې‬

‫مال مې سيده برابره يش او السونه مې پر زنګنونو وي‬
‫چې ګوتې يې خالصې وي‪ ،‬بيا رکوع کې وايم‪( :‬سبحان‬
‫ريب العظیم)‪.‬‬
 ‫‪65‬‬ ‫د نوي مسلامن لپاره ګټور کوچنی کتاب‬

‫اووم ګام‪ :‬د (سمع اهلل ملن ْحده) په ويلو هل رکوع راپورته‬
‫کېږم او السونه د اوږو برابر پورته کوم‪ ،‬لکه مې چې بدن‬
‫په والړه ښه نېغ يش‪( ،‬ربنا ولک اْلمد) وايم‪.‬‬

‫اتم ګام‪( :‬اهلل اکرب) وايم او پر السونو‪ ،‬زنګنونو‪ ،‬پښو‪،‬‬

‫تندي او پوزه سجده کوم‪ ،‬سجده کې (سبحان ريب األیلع)‬
‫وايم‪.‬‬

‫نهم ګام‪( :‬اهلل أکرب) وايم او هل سجدې راپورته کېږم‪ ،‬پر‬

‫چپه پښه کښېنم او ښۍ پښه دروم‪ ،‬تر دې چې په ناسته‬
‫نېغه مال برابر شم‪ ،‬بيا وايم‪( :‬ريب اغفر يل)‪.‬‬

‫لسم ګام‪( :‬اهلل أکرب) وايم او د لومړۍ سجدې غوندې‬

‫بله سجده کوم‪.‬‬
 ‫‪66‬‬ ‫د نوي مسلامن لپاره ګټور کوچنی کتاب‬

‫يوولسم ګام‪ :‬د (اهلل أکرب) په ويلو هل سجدې راپورته‬

‫کېږم او ښه نېغ درېږم‪ ،‬بيا د لومړي رکعت په څېر د‬
‫ملانځه پاتې رکعتونه کوم‪.‬‬

‫د ماسپښني‪ ،‬مازديګر‪ ،‬ماښام او ماخوسنت ملونځونو کې‬

‫هل دويم رکعات وروسته د تشهد لپاره لومړۍ ناسته کوم‪،‬‬
‫او تشهد دا دی‪ .‬ټول تعريفونه ‪ ،‬عبادتونه او ټولې پاکزيه‬
‫خربې اهلل لره دي‪ ،‬سالم دې وي پر تا باندې ای نيب او‬
‫پر تا باندې دې د اهلل رْحت او بركتونه وي‪ ،‬او سالمتیا‬
‫دې وي پر مونږ او د اهلل پر نیكو او صاْلو بندګانو ‪،‬‬
‫شاهدې ادا کوم چې َل اهلل څخه پرته بل څوک د عبادت‬
‫وړ نشته ‪ ،‬او شاهدې ادا کوم چې ُممد‪-‬صیل اهلل علیه‬
 ‫‪67‬‬ ‫د نوي مسلامن لپاره ګټور کوچنی کتاب‬

‫و سلم‪-‬د اهلل بنده او رسول دی ‪ .‬هل دې وروسته درېيم‬

‫رکعات ته پورته کېږم‪.‬‬

‫د هر ملانځه هل وروسيت رکعات وروسته د اخيدي تشهد‬

‫لوستو لپاره کښېنم‪ ،‬چې هغه دا دی‪ :‬ټول تعريفونه ‪،‬‬
‫عبادتونه او ټولې پاکزيه خربې اهلل لره دي‪ ،‬سالم دې وي‬
‫پر تا ای نيب او پر تا دې د اهلل رْحت او بركتونه وي‪،‬‬
‫سالمتیا دې وي پر مونږ او د اهلل پر نیكو او صاْلو‬
‫بندګانو ‪ ،‬شاهدي ادا کوم چې َل اهلل څخه پرته بل څوک‬
‫د عبادت وړ نشته ‪ ،‬او شاهدي ادا کوم چې ُممد د اهلل‬
‫بنده او رسول دی‪ ،‬ای اهلل! رْحت نازل کړې پر ُممد ‪-‬‬
‫(صیل اهلل علیه وسلم)‪ -‬او د هغه په کورنۍ ‪ ،‬لكه‬
 ‫‪68‬‬ ‫د نوي مسلامن لپاره ګټور کوچنی کتاب‬

‫څرنګه دې چې پر ابراهیم او د هغه په کورنۍ نازل کړی‬

‫ً‬
‫و‪ ،‬یقینا ته ستاییل او لوی یې‪ .‬ای اهلل! بركت نازل کړې‬
‫پر ُممد ‪(-‬صیل اهلل علیه وسلم)‪ -‬او د هغه په کورنۍ‪،‬‬
‫لكه څرنګه دې چې په ابراهیم او د هغه په کورنۍ بركت‬
‫ً‬
‫نازل کړی و‪ ،‬یقینا ته ستاییل او لوی یې‪.‬‬

‫دولسم ګام‪ :‬هل دې وروسته ملانځه نه د وتو په نيت ښي لور ته‬

‫سالم ګرځوم او وايم‪( :‬السالم علیكم ورْحة اهلل)‪ ،‬ورپسې‬
‫کيڼ لور ته سالم ګرځوم او وايم‪( :‬السالم علیكم ورْحة اهلل)‪،‬‬
‫دې رسه به مې ملونځ بشپړ کړی وي‪.‬‬

‫***‬
 ‫‪69‬‬ ‫د نوي مسلامن لپاره ګټور کوچنی کتاب‬

‫د مسلامنې ښځې سرت پرده‬

‫(اهلل) تعایل فرماييل دي‪( :‬ای نيب خپلو مېرمنو‪ ،‬لورانو او‬
‫د نورو مؤمنانو ښځو ته ووایه چې خپل پړون دې پر‬
‫ځان راخرپوي‪ ،‬دا اکر د دې ډېره وړتیا لري چې هغوى‬
‫وپېژندىل يش‪ ،‬بیا به نه ځورول کیږي او اهلل (ډېر)‬
‫خبښونكي مهربان دى)‪[ .‬األحزاب‪.]59 :‬‬

‫اهلل جل جالهل پر مسلمانه ښځه باندې هل پرديو سړيو‬

‫څخه په ځايي دوديزه جامه حجاب کول او د عورت او‬
‫ټول بدن پټول فرض کړي دي‪ ،‬هغې ته روا نه ده چې‬
‫حجاب يې هل خپل مېړه او حمارمو پرته د بل چا په مخ‬
‫کې لرې کړي‪ ،‬محارم هغه خلک دي چې مسلامنې ښځې‬
 ‫‪70‬‬ ‫د نوي مسلامن لپاره ګټور کوچنی کتاب‬

‫ته له هغوی رسه واده کول د تل لپاره حرام وي او هغوی دا‬

‫کسان دي‪ :‬پالر او همداسې پورته‪ ،‬زوی او همداسې‬
‫ښكته‪ ،‬ترونه‪ ،‬ماماګان‪ ،‬ورور‪ ،‬وراره‪ ،‬خورينی‪ ،‬د مور‬
‫خاوند‪ ،‬د مېړه پالر او همداسې پورته‪ ،‬د مېړه زوی او‬
‫همداسې ورپسې ښكته‪ ،‬رضايع ورور او د رضايع مور‬
‫خاوند‪ ،‬او د رضاعت َل خمې هغه خلک حرا مېږي چې د‬
‫نسب َل خمې حرامېږي‪.‬‬
 ‫‪71‬‬ ‫د نوي مسلامن لپاره ګټور کوچنی کتاب‬

‫‪ ‬مسلامنه ښځه په خپله جامه کې څو شيانو ته پام کوي‪:‬‬

‫لومړی‪ :‬د ټول بدن رانغاړل‪.‬‬

‫دويم‪ :‬دا جامه به يې د هغه جامو څخه نه وي کومه چې‬

‫د ډول سينګار د پاره اغوندي‪.‬‬

‫درېيم‪ :‬دومره نرۍ به نه وي چې بدن يې ترې ښاکره يش‪.‬‬

‫څلورم‪ :‬پراخې به وي‪ ،‬تنګې نه‪ ،‬چې د بدن کوم ځای يې‬
‫وپېژندل يش‪.‬‬

‫پنځم‪ :‬خوشبويي به پرې نه وي وهل شوې‪.‬‬

‫شپږم‪ :‬د سړو جامو ته به ورته نه وي‪.‬‬

‫اووم‪ :‬د نامسلمانو ښځو هغو جامو ته به نه وي ورته چې‬

‫هغوی يې خپلو عبادتونو او اخرتونو ته اغوندي‪.‬‬
 ‫‪72‬‬ ‫د نوي مسلامن لپاره ګټور کوچنی کتاب‬

‫د مومن له صفاتو څخه‪.‬‬ ‫‪‬‬

‫(اهلل) تعایل فرماييل دي‪( :‬خربه دا ده چې (رښتیين)‬

‫بیشكه مؤمنان هغه کسان دي چې که د اهلل نوم یاد‬
‫يش زړونه یې ووېريږي او که چې آیتونه یې ورباندې‬
‫ولوستل يش؛ نو ایمان یې ورزيات کړي او په خپل رب‬
‫بروسه کوي)‪[ .‬األنفال‪.]2 :‬‬

‫✓ په خپلو خربو کې ريښتوین وي او دروغ نه وايي‪.‬‬

‫✓ په ژمنه او تړون وفا کوي‪.‬‬
‫✓ د شخړې پر وخت سپکې سپورې نه وايي‪.‬‬
‫✓ امانت ادا کوي‪.‬‬
 ‫‪73‬‬ ‫د نوي مسلامن لپاره ګټور کوچنی کتاب‬

‫✓ مسلمان ورور ته هغه یش خوښوي چې خپل ځان ته‬

‫يې خوښوي‪.‬‬
‫✓ هل خريه ډک وي‪.‬‬
‫✓ خلکو رسه ښېګڼه کوي‪.‬‬
‫✓ خپلويل پايل‬
‫✓ د اهلل په پرېکړه (تقدير) خوښ وي‪ ،‬د پراخۍ پر‬
‫مهال شکر بايس او د تنګسې پر مهال صرب کوي‪.‬‬
‫✓ حياناک وي‪.‬‬
‫✓ پر خملوق زړه سواندی وي‬
‫✓ زړه يې هل کينې او السونه يې پر نورو هل تېري څخه‬
‫پاک وي‪.‬‬
‫✓ خلکو ته خبښنه کوي‪.‬‬
 ‫‪74‬‬ ‫د نوي مسلامن لپاره ګټور کوچنی کتاب‬

‫✓ سود نه خوري او نه راکړه ورکړه پرې کوي‪.‬‬

‫✓ زنا نه کوي‪.‬‬
‫✓ رشاب نه څيک‬
‫✓ ګاونډيانو رسه ښېګڼه کوي‪.‬‬
‫✓ ظلم او ټګي نه کوي‪.‬‬
‫✓ غال او فرېب نه کوي‪.‬‬
‫✓ هل مور او پالر رسه نېيک کوي اګر که مسلمانان نه‬
‫وي او په نېکيو کې يې خربه مين‪.‬‬
‫✓ خپل اوالد په نېکه تربيه روزي‪ ،‬د رشيع واجباتو امر‬
‫ورته کوي او هل بديو او حرامو يې منعه کوي‪.‬‬
 ‫‪75‬‬ ‫د نوي مسلامن لپاره ګټور کوچنی کتاب‬

‫✓ په ديين ځانګړتياوو او هغو اعدتونو کې د نامسلمانو‬

‫د کړنو پېښې نه کوي‪ ،‬چې د هغوی ځانګړتيا او‬
‫شعار وي‪.‬‬

‫***‬
 ‫‪76‬‬ ‫د نوي مسلامن لپاره ګټور کوچنی کتاب‬

‫نېکبختي مې په خپل دين اسالم کې ده‬

‫(اهلل) تعایل فرماييل دي‪( :‬چا چې نېك عمل وكړ؛ نارينه‬
‫وي که ښځینه خو چې مؤمن وي نو خاخما به ښه ژوند‬
‫وركړو او (اخرت کې به) د هغو نېكو عملونو چې دوى‬
‫به کول‪ ،‬ښه بدَل وركړو)‪[ .‬انلحل‪.]97 :‬‬

‫د مسلمان زړه ته چې ډېره خوشحايل‪ ،‬پرايخ او خوشبخيت‬

‫راويل‪ ،‬هغه هل کوم بت او ژوندي يا مړي منځګړي پرته‬
‫هل خپل پروردګار رسه د ده اړيکه ده‪ ،‬ځکه اهلل تعایل په‬
‫خپل مبارک کتاب کې وييل چې هغه تل خپلو بندګانو‬
‫ته نږدې دی‪ ،‬اوري يې او داع يې قبلوي‪ ،‬لکه اهلل‬
‫(سبحانه وتعایل) چې وييل دي‪( :‬او چې بندګان مې زما‬
 ‫‪77‬‬ ‫د نوي مسلامن لپاره ګټور کوچنی کتاب‬

‫په اړه تا که وپوښيت؛ نو (ورته وایه چې) زه باللك نږدې‬

‫یم‪ ،‬د غوښتونكى سوال قبلوم که چې ما وربويل‪ ،‬نو زما‬
‫(بلنه) دې هم ومين او پر ما دې ایمان راوړي تر څو په‬
‫سمه الر ُمكم پاتې يش)‪[ .‬ابلقرة‪.]186 :‬‬

‫هغه جل جالهل موږ ته د داع کولو امر کړی او هل هغو‬

‫سرتو عبادتونو يې ګرځولې ده‪ ،‬چې مسلمان پرې خپل‬
‫رب ته نږدې کېږي‪ ،‬لکه اهلل عز وجل چې وييل دي‪( :‬او‬
‫ستاسو رب وييل دي چې ما دروبولئ سوال به مو قبول‬
‫کړم)‪[ .‬اغفر‪]60 :‬‬

‫نو نېک بنده همېشه اهلل ته حمتاج وي‪ ،‬تل يې په وړاندې‬

‫داع کوي او په نېکو عملونو ځان ورنږدې کوي‪.‬‬
 ‫‪78‬‬ ‫د نوي مسلامن لپاره ګټور کوچنی کتاب‬

‫او اهلل تعایل موږ په دې اکيناتو کې د يوه لوی حکمت هل‬

‫خمې پيدا کړي يو‪ ،‬هسې خوشې نه‪ ،‬دا لوی حکمت‬
‫يوازې د هغه بندګي ده‪ ،‬چې رشيک وررسه و نه منل يش‪،‬‬
‫موږ ته يې يو شامل رباين دين رالېږیل‪ ،‬چې د خاص او‬
‫اعم ژوند ټولې چارې مو تنظيموي‪ ،‬پر دې اعدل دين يې‬
‫د ژوند ټولې اړتياوې خوندي کړې دي‪ ،‬چې هغه زموږ‬
‫دين‪ ،‬ځانونه‪ ،‬ناموسونه‪ ،‬عقلونه او مالونه دي‪ ،‬او څوک‬
‫چې د رشيعت د اوامرو تابع ژوند کوي او هل حرامو ډډه‬
‫کوي‪ ،‬نو دغه اړتياوې خوندي سايت او هل شک پرته خبتور‬
‫او مطمنئ ژوند تېروي‪.‬‬
 ‫‪79‬‬ ‫د نوي مسلامن لپاره ګټور کوچنی کتاب‬

‫او د مسلمان اړيکه هل خپل رب رسه داسې ژوره وي چې‬

‫نفيس ډاډ او ارام ورکوي‪ ،‬د سکون‪ ،‬امن او خوښۍ‬
‫احساس کوي او د اهلل جل جالهل ملتيا‪ ،‬پاملرنه او مومن‬
‫بنده رسه د هغه دوسيت احساسوي‪ ،‬اهلل تعایل وييل دي‪:‬‬
‫(اهلل د هغو خلكو دوست دى چې ایمان یې راوړى‪َ ،‬ل‬
‫تیارو یې د رڼا پلو ته بايس) [ابلقرة‪.]257 :‬‬

‫دغه لويه اړيکه يو وجداين حالت دی چې د رمحن ذات‬

‫هل بندګۍ نه د خوند اخيستو او مالقات ته يې د شوق‬
‫المل ګرځي او د ايمان د شريينۍ په احساسولو د بنده‬
‫زړه د خوشحالۍ په اسمان کې ځنګوي‪.‬‬
 ‫‪80‬‬ ‫د نوي مسلامن لپاره ګټور کوچنی کتاب‬

‫هغه شرييين چې يوازې هغه څوک يې بيانول يش چې د‬

‫طااعتو په کولو او هل ګناهونو په ډډه کولو يې څلکې ده‪ ،‬هل‬
‫همدې امله د اهلل رسول حممد ‪(-‬صیل اهلل عليه وسلم)‪-‬‬
‫وايي‪( :‬هغه چا د ایمان خوند وڅاکه‪ ،‬چې پر اهلل د رب‬
‫په توګه‪ ،‬پر اسالم د دین او پر ُممد د رسول په توګه‬
‫رايض يش)‪.‬‬

‫هو لکه چې انسان د خپل خالق پر وړاندې خپل همېشین‬

‫شتون احساس کړي‪ ،‬هغه په خپلو ښلکو نومونو او‬
‫صفتونو وپېژين او داسې عبادت يې وکړي لکه ګوري يې‬
‫چې‪ ،‬عبادت يوازې د اهلل لپاره وکړي او هل اهلل پرته بل‬
 ‫‪81‬‬ ‫د نوي مسلامن لپاره ګټور کوچنی کتاب‬

‫هيچا ته نه‪ ،‬نو په دنيا کې به يو پاک او خوشحاهل ژوند‬

‫وکړي او په اخرت کې به يې نېک اجنام په نصيب يش‪.‬‬

‫ان هغه کړاو چې دنيا کې پر مومن راځي‪ ،‬نو د يقني په‬

‫خينۍ‪ ،‬د اهلل تعایل پر تقدير په رضا‪ ،‬د تقدير پر ټول خري‬
‫او رش د اهلل په محد ويلو او پر هغې په بشپړې رضا د هغه‬
‫تاو سړېږي‪.‬‬

‫بل یش چې مسلمان پرې د خپلې خوشحالۍ او ډاډ د‬

‫زياتولو په پار ډېر حرص بايد وکړي‪ ،‬د اهلل تعایل ياد او د‬
‫قران کريم تالوت دی‪ ،‬لکه اهلل تعایل چې وييل دي‪.‬‬
‫(هغوى چې ایمان راوړى او د اهلل په یادولو یې زړونه‬
 ‫‪82‬‬ ‫د نوي مسلامن لپاره ګټور کوچنی کتاب‬

‫ډاډه شوي‪ ،‬خربدار اوسئ چې زړونه خو د اهلل په یاد ډاډه‬

‫کیږي)‪[ .‬الرعد‪.]28 :‬‬

‫او څومره چې مسلمان د اهلل ذکر او د قران تالوت ډېر‬

‫وکړي‪ ،‬هغومره يې اهلل تعایل رسه اړيکه ټينګېږي‪ ،‬نفس‬
‫يې پاکېږي او ايمان يې قوي کېږي‪.‬‬

‫دغه راز مسلمان ته په اکر ده‪ ،‬چې هل صحيحو مصادرو‬

‫څخه د خپل دين د مسايلو په زده کړه حريص واويس‪،‬‬
‫څو په پوهه د اهلل تعایل عبادت وکړي‪ ،‬نيب ‪(-‬صیل اهلل‬
‫عليه وسلم)‪ -‬وييل دي‪( :‬د علم زده کړه پر هر مسلمان‬
‫فرض ده)‪ ،‬او چې د خپل پيدا کوونکي اهلل تعایل اوامرو‬
‫ته تسليم او اغړه ايښودونکی وي‪ ،‬که د دې اوامرو په‬
 ‫‪83‬‬ ‫د نوي مسلامن لپاره ګټور کوچنی کتاب‬

‫حکمت خرب وي او که نه‪ ،‬ځکه اهلل تعایل په خپل پاک‬

‫کتاب کې وايي‪ :‬نه دي مناسب هیڅ مومن او هیڅ مومنې‬
‫لره که چې فیصله وكړي اهلل او رسول یې د یو اکر چې‬
‫يش دې د هغوی د فیصلې په عوض کې دوی لره اختیار‬
‫او څوک چې رسغړونه وكړي د اهلل او د هغه د رسول نو‬
‫هغه بې الرې شو په یو څرګند بې الريتوب)‪.‬‬

‫[األحزاب‪.]36 :‬‬

‫وصیل اهلل وسلم ىلع نبينا حممد وىلع آهل وصحبه أمجعني‪.‬‬

‫پای‬
 ‫‪84‬‬ ‫د نوي مسلامن لپاره ګټور کوچنی کتاب‬

‫فهرست‬
‫رسيزه ‪1 ..............................................................‬‬
‫اهلل مې رب دی‪6 ....................................................‬‬
‫نيب مې ُممد ‪(-‬صیل اهلل علیه وسلم)‪ -‬دی ‪12 ...................‬‬
‫قران کريم مې د رب الکم(خربی یې) دی ‪15 .....................‬‬
‫د اسالم بناوې پېژندل غواړم ‪17 ...................................‬‬
‫د ایمان اراکن پېژندل غواړم ‪27 ....................................‬‬
‫اودس زده کول غواړم ‪43 ...........................................‬‬
‫پر موزو او جرابو مسحه‪52 ....................................... .‬‬
‫غسل‪56 ............................................................ :‬‬
‫تیمم ‪58 ..............................................................‬‬
‫ملونځ زده کول غواړم ‪60 ............................................‬‬
‫د مسلمانې ښځې سرت پرده ‪69 .....................................‬‬
‫نېكبخيت مې په خپل دین اسالم کې ده ‪76 .......................‬‬