‫ﭘﺮﻳﺰ ﻗﺒﺎﻟﻲ‬

‫ﺗﺼﻮﻳﺮﺳﺎ‪ D‬ﻣﺬﻫﺒﻲ‬

‫*‬
‫ﭘﻨﺞ ﺣﺴﻲ ﻫﺴﺖ ﺟﺰ ﻳﻦ ﭘﻨﺞ ﺣﺲ‬ ‫ﭼﻜﻴﺪ
‪:‬‬

‫ﻛﺘﺎ ﻣﺎ
‬
‫! ﭼﻮ  ﺳﺮ‡  ﻳﻦ ﺣﺲﻫﺎ ﭼﻮ ﻣﺲ‬ ‫ﮔﺮﻳﺶ ﻧﺴﺎ! ﺑﻪ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺑﺮ ﺳﺎ\ ﻧﻴﺎ ﻧﻲ  ﺑﻪ ‪ z‬ﻣﺎﻫﻴﺖ ﺗﺼﻮﻳﺮ‬
‫ﺑﺎ ﻳﻦ ﭘﻨﺞ ﺣﺲ ﺑﺎﻃﻨﻲ‪ ،‬ﻧﺴﺎ! ﻣﻲﺗﻮﻧﺪ ﺑﻪ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺟﻮ ﺧﻮﻳﺶ ﺳﺖ‬ ‫ﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮ ﻳﻦ ﻣﺒﻨﺎ ﻫﻨﺮ ﺗﺼﻮﻳﺮﺳﺎ‪ G‬ﺑﻪ ﻧﺴﺎ! ﻛﻤﻚ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﺎ ﻧﻤﺎﻳﺶ‬
‫ﻳﺎﺑﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻟﻴﻞ ‪ G‬ﻣﺮﺗﺒﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ  ﭘﺎﻳﻴﻦﺗﺮﻳﻦ ﺣﺲ ﺑﺎﻃﻨﻲ ﺗﺎ‬ ‫! ﻣﻌﺎﻧﻲ  ﻛﻴﻔﻴﺎ‪ V‬ﺑﺎﻃﻨﻲ ﺑﻪ ﺻﻮ‪ V‬ﺗﺠﺴﻤﻲ‪ ،‬ﭘﻠﻲ ﻣﻴﺎ! ﻋﺎﻟﻢ ﻣﺤﺴﻮ\‬
‫ﺑﺎﻻﺗﺮﻳﻦ ‪!h‬ﻫﺎ‪ ،‬ﻧﺸﺎ!ﻫﻨﺪ;‪ G‬ﻣﺮﺗﺐ ﺟﻮ‪ G‬ﻧﺴﺎ!  ﻳﻦ ﻋﺎﻟﻢﻧﺪ‪.‬‬ ‫ ﻧﺎﻣﺤﺴﻮ\  ﺑﻪ ﻋﺒﺎﺗﻲ ﺑﻴﺎ! ﻣﺤﺴﻮ\ ﻳﻚ ﻣﺮ ﻧﺎﻣﺤﺴﻮ\ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﺧﺮ  ﺗﻴﺮ ‪1386‬‬

‫ﭘﺎﻳﻴﻦﺗﺮﻳﻦ ﺣﺲ ﺑﺎﻃﻨﻲ ﺣﺴﺎ\ ﻣﺸﺘﺮﻛﻲ ﺳﺖ ﻛﻪ ﻧﺴﺎ!ﻫﺎ ﻧﺴﺒﺖ‬ ‫ﺑﻨﺎﺑﺮﻳﻦ ﺑﺮ‪ z G‬ﺗﺼﻮﻳﺮﺳﺎ‪ G‬ﻣﺬﻫﺒﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺳﺮ‪ q‬ﻋﺎﻟﻢ ﺧﻴﺎ‪T‬ﻧﮕﻴﺰ‬
‫ﺑﻪ ﻫﻢ  ﻣﺤﻴﻂ ﻃﺮﻓﺸﺎ! ﻧﺪ‪ .‬ﻳﻦ ﻛﻪ ﻧﺴﺎ! ﻳﻚ  ﺧﻮﺷﺤﺎ‪ T‬ﺳﺖ‬ ‫ﻫﻨﺮﻣﻨﺪ ﻣﺬﻫﺒﻲ ﻓﺖ‪ .‬ﻳﻦ ﻋﺎﻟﻢ ﺧﻴﺎﻟﻲ ﻫﻤﺎ! ﺻﻮ‪V‬ﻫﺎ‪ G‬ﻣﺜﺎﻟﻲ ﺳﺖ ﻛﻪ ‬
‫  ﻳﮕﺮ ﻏﻤﮕﻴﻦ‪ ،‬ﺑﺮ ﺳﺎ\ ﻫﻤﻴﻦ ﺣﺲ ﻣﺸﺘﺮ‪ z‬ﺑﺎﻃﻨﻲ ﺳﺖ‪ .‬ﻣﻴﻦ‬ ‫‪ !h‬ﺗﻮ!‪ ،‬ﺗﻨﺎﺳﺐ‪ ،‬ﺗﻌﺎ‪ ،T‬ﺗﻘﺎ! ‪ ...‬ﺟﻠﻮ;ﻫﺎ‪ G‬ﺣﺪ‪ V‬ﻣﺜﺎﻟﻲ ‪h‬ﺛﺎ  ﻣﻲﺑﺎﺷﻨﺪ‬ ‫‪62‬‬
‫ﺣﺲ‪ ،‬ﺣﺲ ﺧﻴﺎ‪ T‬ﺳﺖ‪ .‬ﺳﻮﻣﻲ »ﻫﻢ« ﺳﺖ  ﭼﻬﺎ` »ﻋﻘﻞ«  ﺳﺮﻧﺠﺎ`‬ ‫ﺑﺮ ﻫﻤﻴﻦ ﺳﺎ\ ﻫﺪ‪ u‬ﺗﺼﻮﻳﺮﮔﺮ ﻣﺬﻫﺒﻲ ﺗﻤﺜﻞ ﺑﺨﺸﻴﺪ! ﺑﻪ ﺣﻘﺎﻳﻖ ﻗﺪﺳﻲ‬
‫ﺑﺎﻻﺗﺮﻳﻦ ﺣﺲ ﺑﺎﻃﻨﻲ »ﺷﻬﻮ« ﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﺨﺘﺺ ﻧﺒﻴﺎء  ﻟﻴﺎء ﻟﻬﻲ‬ ‫ ﻣﻠﻜﻮﺗﻲ ﺳﺖ ﻛﻪ  ‪ !h‬ﻋﺎﻟﻢ ﺣﺎﻧﻲ‪ G‬ﺑﻪ ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻲ‪h‬ﻳﺪ ﻛﻪ ﻫﻤﻪ‪G‬‬
‫ﺳﺖ‪ .‬ﻳﻦ ﻫﻤﺎ! ﺣﺴﻲ ﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻋﻴﻨﻪ ﺑﺎ ﻳﺪ ﺣﻖ ﺟﻮ‪h G‬ﻣﻲ ﺳﺮ  ﻛﺎ‬ ‫ﺟﺰء ‪  !h‬ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺣﺴﻦ  ﻳﺒﺎﻳﻲﻧﺪ‪.‬‬
‫‪ .‬ﻳﻦ ﻛﻪ  ﺣﻀﺮ‪ V‬ﻣﻴﺮ ﻟﻤﻮﻣﻨﻴﻦ ﻋﻠﻲ )( ﻣﻲﭘﺮﺳﻨﺪ ‪h‬ﻳﺎ ﺗﺎ ﻛﻨﻮ! ﺧﺪ ‬ ‫ژﮔﺎ! ﻛﻠﻴﺪ‪ :G‬ﺗﺼﻮﻳﺮ‪ ،‬ﺧﻴﺎ‪ ،T‬ﻋﺎﻟﻢ ﺧﻴﺎ‪ ،T‬ﺗﺼﻮﻳﺮﺳﺎ‪ G‬ﻣﺬﻫﺒﻲ‪،‬‬
‫ﻳﺪ;‪  G‬ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ ﺑﻠﻪ ﻳﺪ;`‪ ،‬ﻣﻦ ﺧﺪ  ﻗﺒﻞ  ﻫﻤﺮ;  ﺑﻌﺪ  ﻫﺮ ﻣﻮﺟﻮ‪G‬‬ ‫ﺳﺘﺎ!‬
‫ﻳﺪ;`‪) .‬ﻧﻬﺞﻟﺒﻼﻏﻪ( ﻳﻦ ﻫﻤﺎ! ﻳﺪ  ﻫﻤﺎ! ﻣﻘﺎ` ﺷﻬﻮ‪ G‬ﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻣﻘﺪﻣﻪ‪:‬‬
‫»‪ ،«T‬ﻣﺮﻛﺰ ﺟﻮ ﻧﺴﺎ! ﺳﺖ   ﺗﻌﺒﻴﺮ‪ G‬ﻛﻪ ﻋﺮﻓﺎ ﺑﺮ‪ !h G‬ﻗﺎﺋﻞ‬ ‫ﻳﻜﻲ  ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺻﻠﻲ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺗﺼﻮﻳﺮﺳﺎ‪ G‬ﺳﺖ‪ ،‬ﻛﻪ ﺑﺮ ﺳﺎ\ ‪ !h‬ﺑﺘﻮ!‬
‫ﺷﺪ;ﻧﺪ‪  !h ،‬ﺑﻪ »‪h‬ﻳﻨﻪ« ﺗﺸﺒﻴﻪ ﻛﺮ;ﻧﺪ‪h» .‬ﻳﻨﻪ« ﺧﺼﻴﺼﻪ‪  G‬ﻛﻪ ﻫﻤﻪ‬ ‫ﺗﺼﻮﻳﺮﺳﺎ‪ G‬ﻣﺬﻫﺒﻲ  ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﺮ‪ .‬ﺑﺪ! ﺗﺮﻳﺪ‪ ،‬ﺗﻌﺮﻳﻔﻲ ﻣﺸﺨﺺ  ﻣﺬﻫﺐ‬
‫ﭼﻴﺰ   ﺧﻮﻳﺶ ﻣﻨﻌﻜﺲ ﻣﻲﻛﻨﺪ   ﺣﻘﻴﻘﺖ‪ ،‬ﻳﻦ ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ‪ ،‬ﻫﻤﺎ!‬ ‫ ﻧﻮ ﺑﻄﻪ‪ !h G‬ﺑﺎ ﻫﻨﺮ  ﺑﻪﺧﺼﻮ‪ p‬ﺗﺼﻮﻳﺮ  ﺗﺼﻮﻳﺮﮔﺮ‪ G‬ﺧﻮ ﻣﻘﺪﻣﻪ‪G‬‬
‫»ﺣﻖ« ﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺳﻄﻪ‪h G‬ﻳﻨﻪ ﮔﺮﻧﻲ ﻳﺪ; ﻣﻲﺷﻮ‪ .‬ﻫﻤﻪ‪ G‬ﻣﻮﺟﻮ‪V‬‬ ‫ﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺮ‪ z G‬ﺑﻬﺘﺮ ﺗﺼﻮﻳﺮﺳﺎ‪ G‬ﻣﺬﻫﺒﻲ  ﻣﺸﺨﺼﻪﻫﺎ‪.!h G‬‬
‫ﻋﺎﻟﻢ ﻫﻢ  ﻫﻤﻴﻦ ﻣﻘﺎ` ﻗﺮ ﻧﺪ  ﻧﺴﺎ!  ﺑﻪﺧﺼﻮ‪ p‬ﻫﻨﺮﻣﻨﺪ‪ ،‬ﮔﺮ ‪h‬ﻳﻨﻪ‪G‬‬ ‫ﺗﺼﻮﻳﺮﺳﺎ  ﻋﺎﻟﻤﻲ ﺧﺎ‪ p‬ﺳﻴﺮ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪ .‬ﻛﻪ  ﺻﻄﻼ) ﺑﻪ ‪» !h‬ﻋﺎﻟﻢ‬
‫ﻟﺶ ﭘﺎ‪ z‬ﺑﺎﺷﺪ ﻣﻲﺗﻮﻧﺪ  ﻣﻘﺎ` ‪h‬ﻳﻨﻪ ﮔﺮﻧﻲ ﺣﻖ ﺑﺮ‪h‬ﻳﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻟﻴﻞ‬ ‫ﺧﻴﺎ‪ «T‬ﻣﻲﮔﻮﻳﻨﺪ‪ .‬ﻋﺎﻟﻤﻲ ﻣﺸﺘﺮ‪ z‬ﻣﻴﺎ! ﻫﻤﻪ‪ G‬ﻧﺴﺎ!ﻫﺎ‪ ،‬ﻛﻪ  ﺣﻮ;‪G‬‬
‫ﺳﺖ ﻛﻪ  ﺗﻔﻜﺮ ﻳﻨﻲ  ﻣﺬﻫﺒﻲ‪» ،‬ﻫﻨﺮﻣﻨﺪ« ﺳﻄﻪ‪ G‬ﻇﻬﻮ ﺣﻖ  ﻳﻦ‬ ‫ﺗﻔﻜﺮ ﻳﻨﻲ‪ ،‬ﺟﺰء ﺣﻮ\ ﺑﺎﻃﻨﻲ ﻧﺴﺎ! ﻣﺤﺴﻮ ﻣﻲﺷﻮ‪ .‬ﺳﺎﺳ ًﺎ  ﻧﻈﺮ‬
‫ﻋﺎﻟﻢ ﻣﻌﺮﻓﻲ ﻣﻲﺷﻮ )‪h‬ﻳﻨﻲ‪ .(1374 ،‬ﺑﻨﺎﺑﺮﻳﻦ‪ ،‬ﺗﺼﺎﻳﺮ‪ G‬ﻛﻪ  ‪h‬ﻳﻨﻪ‪T G‬‬ ‫ﻋﺮﻓﺎ‪ ،‬ﻧﺴﺎ! ‪ G‬ﭘﻨﺞ ﺣﺲ ﻇﺎﻫﺮ‪  G‬ﭘﻨﺞ ﺣﺲ ﺑﺎﻃﻨﻲ ﺳﺖ‪h .‬ﻣﻲ ﮔﺮ‬
‫ ﻣﻲﻓﺘﺪ‪ ،‬ﺗﺼﺎﻳﺮ‪ G‬ﭘﺎ‪  z‬ﻣﻠﻜﻮﺗﻲ ﺳﺖ ﻛﻪ  ‪h‬ﻳﻨﻪ ﺧﻴﺎ‪  T‬ﻣﻨﻌﻜﺲ‬ ‫ﭼﻪ  ﻳﻦ ﻋﺎﻟﻢ ﻧﺎﺳﻮﺗﻲ ﺳﻴﺮ ﻣﻲﻛﻨﺪ  ﺑﻪ ﻛﻤﻚ ﺣﻮ\ ﻇﺎﻫﺮ‪ G‬ﺧﻮﻳﺶ‬
‫ﻣﻲﺷﻮ‪ .‬ﻟﺒﺘﻪ  ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺧﻴﺎ‪ ،T‬ﺑﺮﻋﻜﺲ ‪ !h‬ﻧﻴﺰ ﻣﻤﻜﻦ ﺳﺖ  ﻳﻦ ‬ ‫ﮔﺮ;  ﻣﺸﻜﻼ‪ V‬ﺧﺎ‪ p‬ﻧﺪﮔﻲ ﺑﺮﻣﻲ‪ ،‬ﻣﺎ ﺟﻮ ﺣﻘﻴﻘﻲ  ﺑﻪ ﺣﻖ ‬
‫ﺻﻮﺗﻲ ﺳﺖ ﻛﻪ ﻧﺴﺎ! ﻣﺮﺗﻜﺐ ﮔﻨﺎ; ﺷﻮ‪  .‬ﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ‪h ،‬ﻳﻨﻪ‪  T G‬‬ ‫ﭘﺮﺧﺘﻦ ﺑﻪ ﺣﻮ\ ﺑﺎﻃﻨﻲ ﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻗﻮ‪ T‬ﻣﻮﻻﻧﺎ ﻣﺎﻧﻨﺪ  ﺳﺮ‡ ﺑﺎ ‪m‬ﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻧﮕﺎ ﻓﺮ ﻣﻲﮔﻴﺮ  ﻧﺴﺎ!  ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺧﻮﻳﺶ ﻏﺎﻓﻞ ﻣﻲﺷﻮ‪ .‬ﺣﺎﻓﻆ ﻗﺮ‪،!h‬‬ ‫ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ‪:‬‬
‫* ﻋﻀﻮ ﻫﻴﺄ‪ V‬ﻋﻠﻤﻲ ﻧﺸﻜﺪ; ﻫﻨﺮ‪ ،‬ﻧﺸﮕﺎ; ﺷﺎﻫﺪ‬
 ‫ﺑﺴﺘﮕﻲ ﺑﻪ ﺳﻌﺖ )  ‪ .‬ﮔﺮ ) ﻳﻦ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪ ﺑﻪ ﺳﻌﺖ ﻋﺎﻟﻢ ﻛﺒﻴﺮ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻓﻀﺎ‪ G‬ﭘﺮ ﺧﻴﺎ‪   T‬ﻓﺮ‪ m‬ﺗﺎ ﻋﺮ‪   m‬ﺑﺮ ﻣﻲﮔﻴﺮ  ﻣﻲﺗﻮﻧﺪ‬
‫ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ‪ ،‬ﺳﻮ ﺑﺮ ﺑﺮﻗﺶ ﺗﺎ ‪h‬ﺳﻤﺎ! ﻣﻌﺮŽ ﺻﻌﻮ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﻣﺎ ﮔﺮ )  ‬
‫ﺑﻨﺪﮔﻲ ﺷﻴﻄﺎ! ﺳﻴﺮ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﻪ ﺧﻔﺎ‪m‬ﻫﺎﻳﻲ ﻣﻲﻣﺎﻧﺪ ﻛﻪ  ﻏﺎ ﻧﻔﺲ ﻣﺎ; ﺧﻮﻳﺶ‬
‫‪h‬ﻳﺰﻧﻨﺪ ﻣﺜﻞ ﺷﻴﺎﻃﻴﻨﻲ ﻛﻪ ﻳﻦ ﺳﻮ  ‪ !h‬ﺳﻮ ﻣﻲﻧﺪ  ﻓﻘﻂ ﺑﻪ ‹ﻛﺮ ﺷﻴﻄﺎ! ‬
‫ﮔﻨﺎ; ﻣﺸﻐﻮ‪T‬ﻧﺪ‪ .‬ﭘﺲ ﺗﺼﻮﻳﺮ‪ G‬ﺑﺎ ﻳﻦ ﻋﺎﻟﻢ ﺧﻴﺎﻟﻲ ﺗﺒﺎ‪ f‬ﭘﻴﺪ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪ ‬
‫! ﻣﺎ ﺑﺎﺷﺪ  ﺗﺼﻮﻳﺮﺳﺎ ﻣﺬﻫﺒﻲ ﻫﻢ ﻛﺴﻲ ﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ ﭘﺎ‪ z‬ﻛﺮ! !‬
‫ﺧﻮﻳﺶ‪ ،‬ﻓﻀﺎﻳﻲ ﺣﺎﻧﻲ ﺑﺮ‪ G‬ﭘﺮﻧﺪ; ﺧﻴﺎ‪ T‬ﺧﻮﻳﺶ ﻓﺮﻫﻢ ﻣﻲ‪ .h‬ﻣﺎ ﻧﻜﺘﻪ‬
‫ﻗﺎﺑﻞ ﺷﺎ;‪ z ،‬ﻣﻌﻨﺎ  ﻣﻔﻬﻮ` ﺗﺼﻮﻳﺮﺳﺎ‪ G‬ﺳﺖ‪ .‬ﻣﺸﻜﻠﻲ ﻛﻪ  ﺟﺎﻣﻌﻪ‪G‬‬
‫ﻫﻨﺮ‪ G‬ﻣﻌﺎﺻﺮ ﺟﻮ ‪ ،‬ﻣﺸﻜﻞ ﻧﻈﺮﻳﻪ ﺳﺖ‪ .‬ﻧﻈﺮﻳﻪ ﺗﺼﻮﻳﺮﺳﺎ‪ G‬ﺗﺪﻳﻦ‬
‫ﻧﺸﺪ;   ﻳﻦ  ﻧﻤﻲﺗﻮ! ﺑﺪ! ﺷﺘﻦ ﻣﻌﻴﺎﻫﺎ‪ G‬ﻳﺒﺎﻳﻲﺷﻨﺎﺳﻲ ﺗﺼﻮﻳﺮ‪،‬‬
‫‪ z‬ﺳﺘﻲ  ﺗﺼﻮﻳﺮﺳﺎ‪ G‬ﺧﻮ ﺷﺖ ‬
‫ﺑﺮ ﺳﺎ\ ‪ !h‬ﺑﻪ ﻧﻘﺪ  ﺑﺮﺳﻲ ﺗﺼﻮﻳﺮﺳﺎ‪G‬‬
‫ﻣﻮﺟﻮ  ﺟﺎﻣﻌﻪ‪ G‬ﭘﺮﺧﺖ‪  .‬ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻧﻘﺪ‬
‫ﺗﺼﻮﻳﺮ  ﺗﺼﻮﻳﺮﮔﺮ‪  G‬ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﻌﺎﺻﺮ ﺟﻮ‬
‫ﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻟﻴﻞ ﻫﺰ! ﻫﺰ ﺗﺼﻮﻳﺮ‬
‫ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﻲﺷﻮ ﻛﻪ ﻋﻤﺪﺗ ًﺎ ﺗﺼﺎﻳﺮ‪ G‬ﻛﻢ‬
‫‪m‬ﻧﺪ ﻛﻪ ﻳﺎ  ‪ [‹ G‬ﻧﺎﭘﺨﺘﻪ ﻓﺮ‬
‫ﻛﺘﺎ ﻣﺎ
‬
‫ﺑﻪ ﺟﻮ ‪h‬ﻣﺪ;ﻧﺪ ﻳﺎ ﺑﺎ ﺗﻠﻘﻴﻦﻫﺎ‪ G‬ﻛﻮ ﻧﻘﺎﺷﺎ!‬
‫ﻏﺮﺑﺰ; )‪ (modernisme‬ﻃﻨﻲ ﺑﻪ‬
‫ﺑﻴﺮﻫﻪ ﻓﺘﻪﻧﺪ‪ .‬ﺗﺼﻮﻳﺮﺳﺎ! ﻫﻤﻪ ﻣﻨﺘﻈﺮﻧﺪ‬
‫ﻛﺴﻲ ﭘﻴﺪ ﺷﻮ  ; ﺳﺖ ﺗﺼﻮﻳﺮﺳﺎ‪G‬‬
‫ﺧﺮ  ﺗﻴﺮ ‪1386‬‬
‫ ﺑﻪ ‪h‬ﻧﻬﺎ ﺑﻨﻤﺎﻳﺎﻧﺪ  ﺑﻪ ‪h‬ﻧﻬﺎ ﺑﮕﻮﻳﺪ ‬
‫ﺗﺼﻮﻳﺮﺳﺎ‪ G‬ﺷﻤﺎ ﺳﺎﺧﺘﺎ ﻃﺮﺣﻲ  ﺗﺮﻛﻴﺐ‬
‫‪63‬‬ ‫ﺑﻨﺪ‪ G‬ﺗﺎ ﭼﻪ ﺣﺪ ﺧﻮ ﺳﺖ  ﻓﻦ )ﺗﻜﻨﻴﻚ(‬
‫ ﻛﺎ ﺷﻤﺎ ﺗﺎ ﭼﻪ ﻣﻴﺰ! ﺳﺖ ﺑﻪﻛﺎ ﮔﺮﻓﺘﻪ‬
‫ﺷﺪ; ﺳﺖ‪  .‬ﻳﻦ  ﺑﺘﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﭘﺮﺳﻴﺪ‪:‬‬
‫ﺗﺼﻮﻳﺮﺳﺎ‪ G‬ﭼﻴﺴﺖ؟ ﺗﺼﻮﻳﺮﺳﺎ‪ G‬‬
‫ﻣﻌﻨﺎ‪ G‬ﻛﻠﻲ ﺧﻮ‪ m‬ﻳﻌﻨﻲ »ﻧﻤﺎﻳﺶ !‬
‫ﻣﻌﺎﻧﻲ  ﻛﻴﻔﻴﺎ‪  «V‬ﻳﻦ  ﻛﻞ ﺑﻪ ﻳﻦ ﻣﻌﻨﻲ ﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﻨﺮ ﻣﺤﻞ ﻋﺒﻮ‪G‬‬
‫ﺳﺖ  ﻋﺎﻟﻢ ﻣﺤﺴﻮﺳﺎ‪ V‬ﺑﻪ ﻋﺎﻟﻢ ﻣﻌﺎﻧﻲ  ﻛﻴﻔﻴﺎ‪ V‬ﺑﺎﻃﻨﻲ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﺒﺎﺗﻲ ;ﻫﺎﻳﻲ‬
‫ﺑﺮ‪ G‬ﺗﺮﺟﻤﻪ‪ G‬ﻳﻦ ﻣﻌﺎﻧﻲ ﺑﻪ ﻋﻼﻣﺎ‪ V‬ﺗﺼﻮﻳﺮ‪ G‬ﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺳﻄﻪ‪h G‬ﻧﻬﺎ‬
‫ﻣﻌﺎﻧﻲ  ﻛﻠﻤﺎ‪ V‬ﻛﺎﻟﺒﺪ‪ G‬ﺗﺼﻮﻳﺮ‪ G‬ﭘﻴﺪ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ  ﻳﻦ ﻳﻌﻨﻲ ﺑﻴﺎ! »ﻣﺎﻫﻴﺖ‬
‫ﺗﺼﻮﻳﺮ«  ﺗﺼﻮﻳﺮﺳﺎ‪h) G‬ﻳﻨﻲ‪.(1379 ،‬‬
‫ ﺗﺼﻮﻳﺮﺳﺎ‪ G‬ﺑﺤﺚ ﺻﻠﻲ ﺑﻴﺎ! ﻛﻴﻔﻴﺖ ﺑﻪ ﺳﻄﻪ‪ G‬ﻛﻤﻴﺎ‪ V‬ﺳﺖ ‬
‫ﻫﻨﺮﻣﻨﺪ ﺗﺼﻮﻳﺮﺳﺎ ﺑﺎ ﻫﻨﺮ ﺧﻮ‪ ،‬ﻣﻴﺎ! ﻋﻮﻣﻞ ﻧﺎﻣﺤﺴﻮ\  ﻣﺤﺴﻮ\ ﭘﻠﻲ‬
‫ﻣﻲﻧﺪ ﺑﻪ ﻧﺎ` »ﺗﺼﻮﻳﺮ« ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻟﻴﻞ ﻛﺎ  ﻫﻨﺮ   ﺗﺼﻮﻳﺮﺳﺎ‪ G‬ﻳﻚ‬
‫ﻧﻮ »ﺗﺒﺎ‪ f‬ﺗﺼﻮﻳﺮ‪ «G‬ﺳﺖ‪  .‬ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻫﻨﺮ ﻫﻢ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻣﻌﻨﻲ‬
‫ﺳﺖ‪» ،‬ﻫﻨﺮ ﺑﻴﺎ! ﻣﺤﺴﻮ\ ﻳﻚ ﻣﺮ ﻧﺎﻣﺤﺴﻮ\ ﺳﺖ«‪.‬‬
‫ ﺗﺼﻮﻳﺮﺳﺎ‪ G‬ﻣﻔﺎﻫﻴﻢ ﺑﻪ ﺳﻄﻪ‪ G‬ﻛﻠﻤﺎ‪ ،V‬ﺟﺎﻣﻪ‪  G‬ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺑﻪ‬
‫ﺗﻦ ‪h‬ﻧﻬﺎ ﭘﻮﺷﺎﻧﺪ; ﻣﻲﺷﻮ  ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻟﻴﻞ ﺷﺘﻦ ﻣﻌﻨﺎ‪ ،‬ﻣﻀﻤﻮ!  ﻣﺤﺘﻮ‬
‫ﻛﻪ ﺑﺎ ﻛﻠﻤﺎ‪ V‬ﻫﻮﻳﺖ ﺳﺘﺎﻧﻲ ﭘﻴﺪ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﺟﺰء ﻻﻳﻨﻔﻚ ﻫﻨﺮ ﺗﺼﻮﻳﺮﺳﺎ‪G‬‬
‫ﺑﻪ ﺣﺴﺎ ﻣﻲ‪h‬ﻳﺪ‪ .‬ﻟﺒﺘﻪ‪ ،‬ﺑﺪ! ﺳﻄﻪ‪ G‬ﺳﺘﺎ! ﻫﻢ ﻣﻲﺗﻮ! ﺗﺼﻮﻳﺮﺳﺎ‪G‬‬
‫ﻟﺴﺎ! ﻟﻐﻴﺐ  ﻣﻘﺎ` ‪h‬ﻳﻨﻪ ﮔﺮﻧﻲ ‪ T‬ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ‪:‬‬
‫ﺟﻠﻮ; ﮔﺎ; ‡  ﻳﺪ; ﻣﻦ ﺗﻨﻬﺎ ﻧﻴﺴﺖ‬
‫ﻣﺎ;  ﺧﻮﺷﻴﺪ ﻫﻤﻴﻦ ‪h‬ﻳﻨﻪ ﻣﻲﮔﺮﻧﻨﺪ«‬
‫ﺗﺼﻮﻳﺮﺳﺎ‪ D‬ﻣﺬﻫﺒﻲ‬
‫ﺧﻴﺎ‪  T‬ﻟﻐﺖ‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎ‪ G‬ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺳﺖ‪  .‬ﺑﺎ! ﻓﺮﻧﺴﻪ  ﻧﮕﻠﻴﺴﻲ‪،‬‬
‫)‪   (Imagination‬ﺑﺎ! ﻻﺗﻴﻦ ﺑﻪ ‪» !h‬ﻳﻜﻮ!« ﻣﻲﮔﻮﻳﻨﺪ‪  .‬ﻋﺮﺑﻲ‬
‫»ﻳﻘﻮﻧﻪ«   ﻓﺎﺳﻲ‪ ،‬ﺗﺼﻮﻳﺮ ‹ﻛﺮ ﻣﻲﺷﻮ‪ .‬ﻛﻪ  ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻫﻤﺎ! ﻋﻜﺲ‬
‫ﻣﻨﻌﻜﺲ  ‪ h‬ﻳﺎ  ‪h‬ﻳﻨﻪ ﺳﺖ‪ .‬ﻋﺎﻟﻤﻲ ﻛﻪ ﻳﻦ ﺧﻴﺎ‪ !h  T‬ﻣﻨﻌﻜﺲ ﻣﻲﺷﻮ‪،‬‬
‫»ﻋﺎﻟﻢ ﺧﻴﺎﻟﻲ« ﻳﺎ ﻫﻤﺎ! »ﻋﺎﻟﻢ ﺻﻮ‪V‬ﻫﺎ‪ G‬ﺧﻴﺎﻟﻲ« ﺳﺖ  ﭼﻮ! ﻣﺜﻞ ‪h‬ﻳﻨﻪ‬
‫ﺳﺖ ﺑﻪ ‪h» !h‬ﻳﻨﻪ ﺧﻴﺎ‪ «T‬ﻧﻴﺰ ﻣﻲﮔﻮﻳﻨﺪ )ﻣﺪﭘﻮ‪ (1374 ،‬ﻛﻪ  ﻗﻊ ﺳﺖ‬
‫ﻣﺜﻞ ‪h‬ﻳﻨﻪ ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ  ‪ !h‬ﻳﺪ; ﻣﻲﺷﻮ ﻟﻲ ﻗﺘﻲ ﻟﻤﺲ ﻣﻲﺷﻮ‪ ،‬ﺑﻪ ﺟﺎﻳﻲ‬
‫; ﻧﺪ‪ .‬ﻳﻦ ﻋﺎﻟﻢ ﺧﻴﺎﻟﻲ  ! ﻫﻤﻪ‪G‬‬
‫ﻧﺴﺎ!ﻫﺎ ﺟﻮ   ﻫﻤﻪ‪ G‬ﻣﺎ ﺑﻪ ﺳﻄﻪ‪G‬‬
‫ﻳﻦ ﻋﺎﻟﻢ ﺧﻴﺎﻟﻲ‪  ،‬ﺧﻮ  ﺑﻴﺪ‪  ،G‬ﺣﺎ‪T‬‬
‫ﻳﺪ! ﺗﺼﺎﻳﺮ ﺧﻴﺎﻟﻲ ﻫﺴﺘﻴﻢ‪ .‬ﻟﻲ ﺗﻨﻬﺎ ﻳﻚ‬
‫ﻧﻔﺮ ﻣﻲﺗﻮﻧﺪ ﻳﻦ ﺧﻴﺎﻻ‪ V‬ﺗﺼﻮﻳﺮ‪  G‬ﺑﺮ‪G‬‬
‫ﻣﺎ ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻛﻨﺪ ﻳﺎ ﺑﺮ‪ G‬ﻣﺎ ﺑﻪ ﻧﻤﺎﻳﺶ ﺑﮕﺬ‪.‬‬
‫ﻳﻦ ﻳﻚ ﻧﻔﺮ‪ ،‬ﻫﻤﺎ! ﻫﻨﺮﻣﻨﺪ ﺗﺼﻮﻳﺮﺳﺎ‬
‫ﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻫﻨﺮ‪» m‬ﻣﺤﺎﻛﺎ‪ V‬ﻋﺎﻟﻢ ﻏﻴﺐ«‬
‫ﻣﻲﻛﻨﺪ‪   .‬ﺣﻘﻴﻘﺖ‪  ،‬ﻳﻦ ﻋﺎﻟﻢ ﺳﺖ‬
‫ ﭼﻮ! ﺳﻌﺖ ﻳﻦ ﻋﺎﻟﻢ‪  ،‬ﻇﺮ‪ u‬ﻣﺤﺪ‬
‫ﺗﺼﻮﻳﺮ  ﺗﺼﻮﻳﺮﮔﺮ‪ G‬ﻧﻤﻲﮔﻨﺠﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻧﺎﭼﺎ ‬
‫ﺑﺎ! ﺗﺼﻮﻳﺮ‪ G‬ﺧﻮﻳﺶ‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﺰ   ﺳﺨﻦ‬
‫ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ  ﺑﺎ ﺑﻴﺎﻧﻲ ﻧﻤﺎﻳﻦ ﺳﻌﻲ ﻣﻲﻛﻨﺪ ‬
‫ﺗﻤﺜﻞ ﺣﻘﺎﻳﻖ ﻣﻠﻜﻮﺗﻲ  ﻳﺎﺑﺪ‪ .‬ﺧﻴﺎ‪h T‬ﻣﻲ‬
‫ﺳﺖ ﻣﺜﻞ ﭘﺮﻧﺪ;‪ G‬ﺳﺖ ﻛﻪ ﭘﺮ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪،‬‬
‫»ﻓﻀﺎ‪ G‬ﭘﺮ ﺧﻴﺎ‪  T‬ﺑﻪ ﺳﻌﺖ ﻋﺘﻘﺎ‪V‬‬
‫ ﻧﻔﺴﺎﻧﻴﺎ‪ V‬ﺳﺖ«‪ .‬ﭘﺲ ﺑﺮ ﺧﻼ‪ u‬ﺗﻔﻜﺮ‬
‫ﻳﺞ  ﺑﻴﻦ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪ! ﻣﺮ‪ G‬ﻛﻪ ﻣﺮﺗﺒ ًﺎ ‬
‫»ﺗﺨﻴﻞ ‪ ` «h‬ﻣﻲﻧﻨﺪ  ﺧﻴﺎ‪  T‬ﻣﺎﻫﻴﺘ ًﺎ ‪  h‬ﻧﻈﺮ ﻣﻲﮔﻴﺮﻧﺪ‪  ،‬ﺗﻔﻜﺮ‬
‫ﻳﻨﻲ ﻳﻦ »ﺧﻴﺎ‪ «T‬ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﻣﻲﺑﺎﻳﺴﺖ ‪ h‬ﺑﺎﺷﺪ ﺑﻠﻜﻪ ﻳﻦ »ﻫﻨﺮﻣﻨﺪ« ﺳﺖ‬
‫ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ  ﻫﺮ ﺗﻌﻠﻘﻲ ‪ h‬ﺑﺎﺷﺪ‪» .‬ﻟﺴﺎ! ﻟﻐﻴﺐ« ﻣﻲﻓﺮﻣﺎﻳﺪ‪:‬‬
‫ﻏﻼ` ﻫﻤﺖ ‪h‬ﻧﻢ ﻛﻪ ﻳﺮ ﭼﺮ‡ ﻛﺒﻮ‬
‫ﻫﺮ ﭼﻪ ﻧﮓ ﺗﻌﻠﻖ ﭘﺬﻳﺮ ‪ h‬ﺳﺖ‬
‫ ﺗﻔﻜﺮ ﻳﻨﻲ‪ ،‬ﻧﺴﺎ! ﻣﻮﺟﻮ‪ G‬ﺳﺖ ﻣﻴﺎ! ﻓﺮﺷﺘﻪ  ﺣﻴﻮ!‪ ،‬ﺣﻴﺮ!‬
‫ﺳﺖ   ﻧﺘﻴﺠﻪ ‪  h‬ﻗﻴﻮ ﻳﻨﻲ  ﺧﻼﻗﻲ  ﻻﺟﺮ` ﺑﻨﺪﮔﻲ ﻫﻮ‪ G‬ﻧﻔﺴﺎﻧﻲ‬
‫ ﻧﺼﻴﺒﺶ ﺧﻮﻫﺪ ﻛﺮ‪ .‬ﻣﻮﻻﻧﺎ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ‪:‬‬
‫‪h‬ﻣﻲ ; ﻃﺮﻓﻪ ﻣﻌﺠﻮﻧﻲ ﺳﺖ‬
‫ﻛﺰ ﻓﺮﺷﺘﻪ ﺳﺮﺷﺘﻪ  ﺣﻴﻮ!‬
‫ﮔﺮ  ﺳﻮ‪ G‬ﻳﻦ ﺷﻮ ﻛﻢ  ﻳﻦ‬
‫ ﻛﻨﺪ ﻣﻴﻞ ‪ !h‬ﺷﻮ ﺑﻪ  ‪!h‬‬
‫ﺑﻨﺎﺑﺮﻳﻦ‪ ،‬ﻫﻨﺮﻣﻨﺪ ﺑﺎ ﺑﺎ‪T‬ﻫﺎ‪ G‬ﺧﻴﺎ‪ T‬ﺧﻮﻳﺶ ﻧﻤﻲﺗﻮﻧﺪ ﺑﻪ ﻧﻴﺎﻳﻲ ﺑﻴﺮ!‬
‫ ﻋﺘﻘﺎ‪ ،V‬ﻋﺎ‪  V‬ﺗﻌﻠﻘﺎ‪ V‬ﺧﻮﻳﺶ ﭘﺮ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﻓﻀﺎ‪ G‬ﭘﺮ ﻳﻦ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪ‬
‫ﻣﺎ   ﻳﺪ! ) ﻟﻬﻲ  ﺧﺎﻟﻖ ﻳﻦ ﺟﻬﺎ! ﺑﺎ ﻣﻲﻧﺪ‪ .‬ﺳﺖ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺑﺮ‪G‬‬
‫ﻛﻪ ﺟﻠﻮ‪ G‬ﺧﻮﺷﻴﺪ  ﺑﮕﻴﺮ   ﻫﻤﻴﻦ ﺟﺎﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺣﻜﻤﺖ ﻧﻬﻲ‬ ‫ﺳﺘﺎﻧﻲ  ‪ !h‬ﺳﺘﻪﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪ! ﺑﻄﻪ‪ G‬ﻣﻌﻨﺎ ﺑﺎ ﺗﺼﻮﻳﺮ  ﻛﻠﻤﻪ‬
‫ﺻﻮﺗﮕﺮ‪  G‬ﺷﻤﺎﻳﻞ ﻧﮕﺎ‪  G‬ﻧﺰ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪ! ﻣﺴﻠﻤﺎ! ﺷﺎ; ﻛﺮ‪  .‬ﻧﻈﺮ‬
‫ﻳﺸﺎ! ﺻﻮ‪V‬ﻫﺎ‪ G‬ﻣﺎ‪ G‬ﻳﻦ ﺟﻬﺎ! ﺑﺮ ﻣﻨﺎﺳﺒﺎﺗﻲ ﻻﻟﺖ ﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﺎ  ‬
‫ﺳﻴﺪ! ﺑﻪ ﻣﺪﻟﻮ‪ T‬ﺣﻘﻴﻘﻲ ﺑﺎ ﻣﻲﻧﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮﻳﻦ‪ ،‬ﺻﻮ‪ V‬ﮔﺮ ﻣﺴﺘﻘﻞ  ﻣﺪﻟﻮ‪T‬‬
‫ﺣﻘﻴﻘﻲ ﺧﻮﻳﺶ ﻣﻨﻈﻮ ﺷﻮ ‪ !h‬ﺻﻮ‪V‬ﻫﺎ ﺣﺎﻟﺘﻲ ﻣﺤﺴﻮ\  ﻛ ّﻤﻲ ﺑﻪ ﺧﻮ‬
‫ﻣﻲﮔﻴﺮﻧﺪ  ‪h‬ﻣﻲ   ﻳﺎ ﺧﺎﻟﻖ ﺧﻮﻳﺶ ﻏﺎﻓﻞ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻋﻠﺖ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ‬
‫ﺟﻠﻮ‪ !h G‬ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮ‪ .‬ﭘﺲ ﺑﺎ ﻳﻦ ﺻﺎ‪ u‬ﺻﻮ‪ V‬ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎ‪ G‬ﺗﺼﻮﻳﺮ‪،!h G‬‬
‫ﺣﺠﺎ ﻣﻌﻨﺎ ﻣﻲﺷﻮ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮﻳﻦ ﺗﺼﻮﻳﺮﮔﺮ ﻣﺬﻫﺒﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﺻﻮ‪  V‬ﺑﺮ‪ G‬ﺳﻴﺪ!‬
‫ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎ ﺑﺸﻜﺎﻓﺪ‪ .‬ﻫﻨﺮﻣﻨﺪ! ﺻﻮﺗﮕﺮ‪ ،‬ﺑﺎ ﻳﻦ »ﺧﺮ[ ﺻﻮ‪  «V‬ﺣﻘﻴﻘﺖ‬
‫ﺻﻮ‪ V‬ﻣﻮﻫﻮ` ﺣﺎﻛﻢ ﺑﺮ ﻳﻦ ﺟﻬﺎ! ﻣﺎ‪  G‬ﭘﺎ; ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ  ﻳﻦ ﻫﻤﺎ!‬
‫ﻧﺤﻮ;‪ G‬ﻧﮕﺎ; ﻫﻨﺮﻣﻨﺪ! ﺗﺼﻮﻳﺮﮔﺮ ﻣﺬﻫﺒﻲ ‬
‫ﻃﻮ‪ T‬ﺗﺎﻳﺦ ﻫﻨﺮﻫﺎ‪ G‬ﻳﻨﻲ  ﺳﻼﻣﻲ ﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻟﺒﺘﻪ  ﻳﻦ ﻛﺎ ﻫﻴﭻ ﻗﺖ ﻣﻌﻨﺎ  ﻣﺤﺘﻮ‬
‫ﻓﺪ‪ G‬ﺻﻮ‪ V‬ﻧﻤﻲﺷﻮ‪  .‬ﻳﻦ ﺟﺎ ﻗﺎﻟﺐ‬
‫ ﻣﺤﺘﻮ ﺑﻪ ﻳﻜﺒﺎ;  ﺑﺎ ﻫﻢ ﻣﻲﺟﻮﺷﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ‬
‫ﻫﻤﻴﻦ ﻋﻠﺖ‪  ،‬ﻫﻨﺮﻫﺎ‪ G‬ﺳﻼﻣﻲ ﻗﺎﻟﺐ ‬
‫ﺑﺎﻃﻦ ﺧﻮ‪ ،‬ﻋﻴﻦ ﻣﺤﺘﻮﺳﺖ  ﻳﻦ ﺳﺖ ‬
‫ﻧﻘﻄﻪ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺳﻴﺮ ﺗﺎﻳﺨﻲ ﻫﻨﺮ ﻣﺪ! ﺳﺖ‬
‫ﻛﻪ  ‪ !h‬ﺗﻤﺎ` ﺗﻼ‪ m‬ﻫﻨﺮﻣﻨﺪ!‪  ،‬ﺟﻬﺖ‬
‫ﺳﺘﻐﻨﺎ‪ G‬ﻗﺎﻟﺐ )ﻓﺮ`(  ﻣﻀﻤﻮ!  ﻣﺤﺘﻮ‬
‫ﺑﻮ; ﺳﺖ‪.‬‬
‫ ﻫﻨﺮﻫﺎ‪ G‬ﺣﻘﻴﻘﻲ  ﻳﻨﻲ‪ ،‬ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺑﻪ‬
‫ﻧﺒﺎ‪ T‬ﺣﺪ‪ V‬ﺳﺖ  ﻳﻦ ﺣﺪ‪ V‬ﻋﻴﻦ ﺗﻮﺣﻴﺪ‬
‫ ﻳﻜﺘﺎﻳﻲ ﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻳﻦ ﻧﻮ ﻫﻨﺮﻫﺎ‪ ،‬ﻫﻨﺮﻫﺎ‪G‬‬
‫ﺗﺠﺮﻳﺪ‪  G‬ﺣﺪ‪ V‬ﮔﺮ ﻣﻲﮔﻮﻳﻨﺪ‪  ،‬ﺣﺎﻟﻲ‬
‫ﻛﻪ  ﻫﻨﺮﻫﺎ‪ G‬ﻏﻴﺮ ﺣﻘﻴﻘﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ ‪ !h‬ﻋﻢ ‬
‫ﻧﻘﺎﺷﻲ ﻣﺪ! ﻏﺮ ﻧﻮ ﻧﮕﺎ; ﻫﻨﺮﻣﻨﺪ ﺳﺎﺳﺎ‬
‫ﻧﮕﺎﻫﻲ ﻧﺘﺰﻋﻲ  ﺗﺠﺰﻳﻪ ﮔﺮ ﺳﺖ  ﺗﺼﻮﻳﺮ‬
‫ ﺑﺎﻃﻦ ﺧﻮﻳﺶ ﺑﻪ ﺷﺪ‪ V‬ﻣﻴﻞ ﺑﻪ ﺗﺠﺰﻳﻪ‬
‫‪.‬‬
‫ ﻳﻦ‪ ،‬ﻧﺤﻮ;‪ G‬ﺷﻜﺎﻓﺘﻦ ﺗﺼﻮﻳﺮ  ﺗﺼﻮﻳﺮﺳﺎ‪G‬ﻫﺎ‪ G‬ﻣﺬﻫﺒﻲ‪ ،‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ‬
‫ﺑﻪ ﺳﺎ\ ﺗﻔﻜﺮ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪ! ‪  !h‬ﻣﺎﻫﻴﺘﻲ ﺣﺪ‪ V‬ﮔﺮ‪ ،‬ﺗﺠﺮﻳﺪ‪ ،G‬ﻛﻤﺎ‪ T‬ﻃﻠﺒﺎﻧﻪ‪،‬‬
‫‪h‬ﺳﻤﺎﻧﻲ  ﻛﺎﻣﻼ ﺗﻮﺣﻴﺪ‪ G‬ﺑﺮﺧﻮ ﺳﺖ‪  .‬ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﻫﻤﻴﻦ »ﻧﻔﻄﺎ ﺗﺼﻮﻳﺮ«‬
‫ ﺳﻴﺮ ﺗﺎﻳﺨﻲ ﻧﻘﺎﺷﻲ ﻧﻮﻳﻦ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺗﻔﻜﺮ ﻛﺜﺮ‪ V‬ﮔﺮ‪ G‬ﻫﻨﺮﻣﻨﺪ! ‪،!h‬‬
‫ﻣﺎﻫﻴﺘﻲ ﻛﺎﻣﻼ ﻧﺰﻟﻲ‪ ،‬ﺗﺠﺰﻳﻪ ﮔﺮ‪ ،‬ﻧﺘﺰﻋﻲ‪ ،‬ﻧﻴﺎ ﻃﻠﺒﺎﻧﻪ‪ ،‬ﻫﺒﻮﻃﻲ  ﻣﻴﻨﻲ‬
‫ )‪h‬ﻳﻨﻲ‪ .(1379 ،‬ﻟﺒﺘﻪ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮ  ﺗﺤﻮﻻ‪ V‬ﻓﻜﺮ‪  G‬ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ‬
‫ ;‪ G‬ﺟﺪﻳﺪ  ﺗﻼ‪ m‬ﭘﻴﮕﻴﺮ  ﻣﺴﺘﻤﺮ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪ! ﻣﺎﻧﻴﺴﺖ ﻏﺮﺑﻲ ‬
‫ﺳﺘﻐﻨﺎ‪ G‬ﻗﺎﻟﺐ  ﻣﺤﺘﻮ ﻫﻨﺮ ﺗﺼﻮﻳﺮﺳﺎ‪  G‬ﻧﻘﺎﺷﻲ  ; ﺟﺪﮔﺎﻧﻪ  ﭘﻴﺶ‬
‫ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ ﻳﻦ ﺟﺪﺳﺎ‪ G‬ﺑﻴﺶ  ‪ !h‬ﻛﻪ ﺟﻨﺒﻪ‪ G‬ﺟﻮﻫﺮ‪ G‬ﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﺟﻨﺒﻪ‪G‬‬
‫ﻋﺮﺿﻲ  ﭼﺮ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﻤﺎ‪ G‬ﻓﻜﺮ‪  G‬ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ ﻫﻨﺮ ﻏﺮ ﻛﻪ ‬
‫‪ !h‬ﺗﻔﻜﺮ ﻏﻴﺮ ﻣﺬﻫﺒﻲ )ﻻﺋﻴﻚ( ﻧﻘﺶ ﺳﺎﺳﻲ  ﺑﺎ‪ G‬ﻣﻲﻛﻨﺪ‪ ،‬ﺗﻤﺎ` ﺗﺠﺮﺑﻴﺎ‪V‬‬
‫ﻓﻨﻲ )ﺗﻜﻨﻴﻜﻲ( ﻫﻨﺮ ﻧﻘﺎﺷﻲ  ﻫﻨﺮ ﺗﺼﻮﻳﺮﺳﺎ‪ G‬ﻛﺎﺑﺮ ﭘﻴﺪ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪ .‬ﭘﺲ ﮔﺮ‬
‫ﻛﺮ ﻛﻪ  ﻳﻦ ﻣﻴﺎ! ﺗﺼﻮﻳﺮﺳﺎ‪ G‬ﻣﻔﺎﻫﻴﻢ  ﻣﻀﻤﻮ!ﻫﺎ‪ G‬ﻣﺘﻔﺎ‪ V‬ﻏﻴﺮ‬
‫ﻣﻌﻨﺎ‪ G‬ﺗﺼﻮﻳﺮﺳﺎ‪ G‬ﺑﻬﺘﺮ ﺷﻦ ﻣﻲﺷﻮ  ﺑﺮ ﺳﺎ\ ‪ ،!h‬ﻣﻲﺗﻮ! ﻧﻮ‬
‫ﺗﺼﻮﻳﺮﺳﺎ‪  G‬ﻧﻮ ﻛﺎﺑﺮ ‪h‬ﻧﻬﺎ  ﺗﻮﺿﻴﺢ  ﻛﻪ »ﺗﺼﻮﻳﺮﺳﺎ‪ G‬ﻣﺬﻫﺒﻲ«‬
‫ﻳﻜﻲ  ‪!h‬ﻫﺎﺳﺖ‪ .‬ﺑﻄﻪ‪ G‬ﻛﻠﻤﻪ  ﻣﻌﺎﻧﻲ‪ ،‬ﺑﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻄﻪ‪ G‬ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺑﺎ ﻫﻤﺎ!‬
‫ﻣﻌﺎﻧﻲ؛ ﺑﻄﻪ‪ G‬ﺑﺴﻴﺎ ﻧﺰﻳﻚﺗﺮ‪ G‬ﺳﺖ ﭼﺮ ﻛﻪ  ﻳﺪ ﺣﻜﻤﺎ ﺑﻄﻪ‪ G‬ﻛﻠﻤﻪ‬
‫ﺑﺎ ﻣﻌﻨﺎ ﺑﻄﻪ‪ G‬ﺳﻢ  ‹‪ V‬ﺳﺖ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮﻳﻦ ﻧﻴﺎ‪ G‬ﺑﺴﻴﺎ ﺳﻴﻊﺗﺮ‪  G‬ﺷﺎﻣﻞ‬
‫ﻣﻲﺷﻮ   ﻋﻴﻦ ﺣﺎ‪ T‬ﻣﻜﺎ! ﺑﻴﺎ! »ﻣﻌﺎﻧﻲ«  ‪h‬ﻧﻬﺎ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺳﺖ‪ .‬ﻣﺎ ‬
‫ﻋﻴﻦ ﺣﺎ‪ T‬ﺑﺎ ﻫﻢ »ﻣﻌﺎﻧﻲ« ﺑﻪ ﻟﻴﻞ ﮔﺴﺘﺮﮔﻲ  ﻗﺎﻟﺐ ﻛﻠﻤﺎ‪ V‬ﺗﻨﺰ‪ T‬ﭘﻴﺪ‬
‫ﻛﺮ;  ﻣﺤﺪ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻟﻴﻞ ﻧﻮ ﺑﻴﺎ!  ﻛﻠﻤﺎ‪ V‬ﻫﻢ ﺳﺘﻪ ﺑﻨﺪ‪G‬‬
‫ﺧﺎ‪ p‬ﺧﻮ‪  .  m‬ﻗﻊ ﮔﺮ ﺑﺎ ﻳﻦ ﻛﻠﻤﺎ‪ V‬ﺑﺨﻮﻫﻴﻢ ﺑﻪ ﻣﻔﺎﻫﻴﻤﻲ‬
‫ﻻ  ﻣﺠﺮ ﺷﺎ; ﻛﻨﻴﻢ ﻣﻲﺷﻮ ﺑﺎ! ‬
‫ﺑﻴﺎ! »ﺷﺎ‪ «V‬ﻛﻪ ﻫﻤﺎ! ﺑﺎ! ﻣﺰ‪G‬‬
‫ ﻧﻤﺎﻳﻦ ﺳﺖ‪ .‬ﻫﻤﻴﻦ ﻣﻌﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ‬
‫ﻛﻠﻤﺎ‪ V‬ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺷﺪ;  ﺗﻨﺰ‪ T‬ﭘﻴﺪ ﻛﺮ;ﻧﺪ‬
‫ ﻣﺮﺣﻠﻪ‪ G‬ﺑﻌﺪ ﻛﻪ  ﻣﺤﺪ;‪ G‬ﺷﻜﻞ‬
‫ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻗﺮ ﻣﻲﮔﻴﺮﻧﺪ ﺑﻴﺎ! ﻣﺤﺪﺗﺮ‪G‬‬
‫ﭘﻴﺪ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ‪  .‬ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺑﻄﻪ‪ G‬ﺗﺼﻮﻳﺮ‬
‫ﻛﺘﺎ ﻣﺎ
‬
‫ﺑﺎ ﻣﻌﻨﺎ‪ ،‬ﺳﺖ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺑﻄﻪ‪ G‬ﺑﺪ! ﺑﺎ )‬
‫ﺳﺖ‪ .‬ﺑﻴﻦ ﺻﻮ‪  V‬ﻣﻌﻨﺎ‪ ،‬ﻧﻴﺰ ﭼﻨﻴﻦ‬
‫ﺑﻄﻪ‪ G‬ﺟﻮ ؛ ﻳﻌﻨﻲ ﺑﻴﻦ ‪h‬ﻧﻬﺎ ﻫﻢ‬
‫ﺑﻄﻪ‪ G‬ﺗﻤﺜﻴﻞ  ﺗﻤﺜﻞ ﺑﺮﻗﺮ ﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ‬
‫ﺧﺮ  ﺗﻴﺮ ‪1386‬‬
‫ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺑﻄﻪ ﻛﻠﻤﺎ‪  V‬ﻣﻌﺎﻧﻲ ‪ G‬ﺑﻴﺎﻧﻲ‬
‫ﻧﻤﺎﻳﻦ )ﺳﻤﺒﻠﻴﻚ( ﺳﺖ‪ .‬ﻳﻦ ﺑﻴﺎ! ﻧﻤﺎﻳﻦ‬
‫)ﺳﻤﺒﻠﻴﻚ( ﺑﺮ‪ G‬ﻫﺎﻳﻲ  ‪ !h‬ﺣﺎﻟﺖ ﺟﻤﻮ‬ ‫‪64‬‬
‫ ﻧﺠﻤﺎ‪ G‬ﺳﺖ ﻛﻪ  ﺗﺼﺎﻳﺮ ﻳﺠﺎ‬
‫ﻣﻲﺷﻮ‪ .‬ﻣﻨﺘﻘﺪ! ﻏﺮﺑﻲ ﺑﺮ‪ G‬ﺑﻴﺎ! ﻫﻤﻴﻦ‬
‫»ﻗﻌﻴﺖ ﻋﺮﺿﻪ ﺷﺪ;  ﺗﺼﻮﻳﺮ« ﻟﻐﺖ‬
‫)‪  (concrete‬ﺑﻪﻛﺎ ﻣﻲﺑﺮﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ‬
‫ﻣﻌﻨﻲ ﺟﺎﻣﺪ‪ ،‬ﻋﻴﻨﻲ  ﻣﺤﺴﻮ\ ﺳﺖ ﻳﻌﻨﻲ‬
‫ﺑﺮ‪ G‬ﻣﻀﻤﻮﻧﻲ ﻛﻪ ﺟﺎﻣﻪ‪ G‬ﻗﻌﻴﺖ ﺑﭙﻮﺷﺪ‬
‫ﻫﻤﻴﻦ ﺗﻔﺎ[ ﻣﻲﻓﺘﺪ‪ .‬ﻫﻢﭼﻨﻴﻦ ﮔﺮ ﻗﻌﻴﺘﻲ  ﺑﻴﺮ!  ﻣﺤﻴﻂ ﻃﺮ‪ u‬ﺑﺨﻮﻫﺪ‬
‫ ﻋﻜﺲ  ﺗﺼﻮﻳﺮ‪ ;h G‬ﺷﻮ ﺣﺎﻟﺖ ﺟﺎﻣﺪ  ﻋﻴﻨﻲ ﺑﻪ ﺧﻮ ﻣﻲﮔﻴﺮ‪ .‬ﻣﺎ‬
‫ ﺗﺼﻮﻳﺮﺳﺎ‪ G‬ﻣﺬﻫﺒﻲ ﻧﻮ ﺑﻴﺎ! ﻧﻤﺎﻳﻦ ﻧﺸﺎ! ﻫﻨﺪ;‪ G‬ﺑﻄﻪ‪ G‬ﺻﻮ‪V‬‬
‫ ﻣﻌﻨﺎ ﻳﺎ ﻫﻤﺎ! ﺑﻄﻪ‪ G‬ﻣﻴﺎ! ﺑﺪ!  ) ﺳﺖ‪ .‬ﺑﺪ! ﻣﻈﻬﺮ ) ﺳﺖ ﭘﺲ‬
‫ﺑﺎﻳﺪ ﻫﻤﻪ‪ G‬ﺻﻮ‪V‬ﻫﺎ‪ G‬ﻣﻮﺟﻮ  ﻳﻦ ﺟﻬﺎ!‪ ،‬ﺟﺪ  ﻣﺎﻳﺖ ﺟﺴﻤﺎﻧﻲ ﺧﻮ‪،‬‬
‫ﻣﻈﻬﺮ ﺻﻮ‪V‬ﻫﺎ‪ G‬ﻣﻠﻜﻮﺗﻲ ﻋﺎﻟﻢ ﺑﺎﻻ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻧﻜﺘﻪ‪ G‬ﺻﻠﻲ ﻳﻦ ﺳﺖ ﻛﻪ ﭼﺮ ﺻﻮ‪V‬ﻫﺎ‪ G‬ﻧﺎﻟﻪ  ﻋﺎﻟﻢ ﻣﻠﻜﻮ‪  V‬ﻳﻦ‬
‫ﺟﻬﺎ! ﻣﺎ  ﺑﻪ ﻣﻌﺎﻧﻲ ﻣﺘﺪ‪ T‬ﺧﻮﻳﺶ ﻻﻟﺖ ﻧﻤﻲﻫﻨﺪ؟ ﻳﻌﻨﻲ ﻓﻲﻟﻤﺜﻞ‪ ،‬ﭼﺮ‬
‫ﺑﺎ ﻳﺪ! ﺑﺪ! ﻧﺴﺎ!‪ ،‬ﻣﺎ ﻣﺴﺘﻘﻴﻤ ًﺎ ﭘﻲ ﺑﻪ ﺧﺎﻟﻖ ‪ !h‬ﻧﻤﻲﺑﺮﻳﻢ؟ ﻳﺮ ﺟﻮ ﻣﻌﺎﻧﻲ‬
‫ ﻋﺎﻟﻢ ﻣﻠﻜﻮ‪ V‬ﺑﻪ ﺻﻮ‪ V‬ﺣﺪ ﺑﻮ; ﻣﺎ ﺗﺠﻠﻲ  ﺗﻤﺜﻴﻞ ﻫﻤﻴﻦ ﻣﻌﺎﻧﻲ ‬
‫ﻳﻦ ﺟﻬﺎ! ﺑﻪ ﺻﻮ‪ V‬ﻛﺜﺮ‪ V‬ﺳﺖ‪ .‬ﻳﻦ ﺟﻬﺎ!‪ ،‬ﺟﻬﺎ! ﺑُﻌﺪ ﺳﺖ‪ .‬ﺟﻬﺎﻧﻲ ﺳﺖ‬
‫ﻛﻪ  ‪ !h‬ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ   )ﺟﻤﻠﻪ ﺑﺪ! ﻧﺴﺎ!(  ﺣﻜﻢ ﺣﺠﺎﻫﺎﻳﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ‬
 ‫‹ﻫﻨﻲﮔﺮﻳﻲ )ﺳﻮﺑﮋﻛﺘﻴﻮﻳﺴﻢ( ﺷﻬﺮ‪ V‬ﺧﺎﺻﻲ ﻳﺎﻓﺖ‪.‬‬
‫ ﺣﻘﻴﻘﺖ »‹ﻫﻨﻲﮔﺮﻳﻲ« ﻫﻤﺎ! ﺣﺪﻳﺚ ﻧﻔﺲ ﻧﺴﺎ! ﻣﻌﺎﺻﺮ ﺑﻮ‬
‫ﻛﻪ   ﺗﺒﻌﻴﺖ  ‪ !h‬ﺑﻪ »ﺧﻮ ﭘﺮﺳﺘﻲ ﻣﻀﺎ‪ «u‬ﻣﻲﺳﻴﺪ‪ .‬ﻣﺎ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻳﻦ‬
‫ﺗﺤﻮﻻ‪ V‬ﻓﻜﺮ‪  G‬ﻏﺮ‪  Ž ،‬ﺗﻔﻜﺮ ﺧﺎ‪ p‬ﻫﻨﺮ‪ G‬ﺑﻮ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺗﻜﻴﻪ ﺑﻪ‬
‫ ﺳﺎﺣﺖ ﺟﻮ‪ G‬ﻧﺴﺎ!‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ »ﻋﻘﻞ«  »ﺣﺴﺎ\« Ž ﭘﻴﺪ ﻛﺮ‪.‬‬
‫ﺗﺎﻳﺦ ﻫﻨﺮ ﻏﺮ‪ Ž ،‬ﻋﻘﻞ ﮔﺮﻳﻲ  »ﻫﻨﺮ ﻛﻼﺳﻴﻚ« ﻧﻤﻮ ﻋﻴﻨﻲ ﻳﺎﻓﺖ‪،‬‬
‫ﻣﺎ  ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺑﺎ ﺷﻮ‪ m‬ﺑﺮ ﻋﻠﻴﻪ »ﻋﻘﻞ ﮔﺮﻳﻲ«  ﻣﻄﺮ) ﺷﺪ! ‹ﻫﻨﻲﮔﺮﻳﻲ‬
‫)ﺳﻮﺑﮋﻛﺘﻴﻮﻳﺴﻢ(  ﻫﻨﺮ ﻏﺮﺑﻲ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪ! ﻧﻘﺎ‪ ،m‬ﺑﺎ ﺻﺎﻟﺖ ! ﺑﻪ ﻣﻜﻨﻮﻧﺎ‪V‬‬
‫ﻧﻲ ﺧﻮﻳﺶ  ﮔﺮﻳﺶ ﺑﻪ ﺑﻴﺎ!ﻫﺎ‪ G‬ﺧﺎ‪ p‬ﻓﺮ‪  G‬ﺣﺴﺎﺳﻲ‪ ،‬ﺑﻪ ﻧﻔﻲ ﻫﻨﺮ‬
‫ﻛﻼﺳﻴﻚ ﭘﺮﺧﺘﻨﺪ‪ .‬ﻳﻦ ﺗﻔﻜﺮ ﻫﻨﺮ‪ ،G‬ﺑﺘﺪ  ﻫﻨﺮ »ﻛﻮﻛﻮ«  ﺳﭙﺲ ‬
‫ﻫﻨﺮ ﺷﺎﻋﺮﻧﻪﮔﺮﻳﻲ )ﻣﺎﻧﺘﻴﺴﻢ( ﻧﻤﻮ ﺧﺎﺻﻲ ﭘﻴﺪ ﻛﺮ‪ ،‬ﻣﺎ ﺗﻔﻜﺮ ﻫﻨﺮ‪ G‬‬
‫ﻏﺮ‪ ،‬ﺑﻪ ﻳﻦ ﻣﻘﺪ ﻫﻢ ﻗﻨﺎﻋﺖ ﻧﻜﺮ‪ .‬‬
‫ﻳﻞ ﻗﺮ! ﻧﻮﻫﻢ‪  ،‬ﺗﺎﻳﺦ ﺑﻴﺎ‪ V‬‬
‫ﻫﻨﺮ ﻏﺮ‪ ،‬ﺷﺎﻫﺪ ﺑﺤﺚﻫﺎﻳﻲ ﻫﺴﺘﻴﻢ ﻛﻪ‬
‫ ‪ !h‬ﻣﻨﺘﻘﺪ!  ﺻﺎﺣﺒﻨﻈﺮ! ﻫﻨﺮ‪ G‬‬
‫»ﻓﺎﻳﺪ; ﻫﻨﺮ«  »ﺳﺎﻟﺖ ﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻫﻨﺮ«‬
‫ ﻏﻴﺮ; ﺻﺤﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﻴﺎ! ‪h‬ﻧﺪ‪  .‬ﻳﻦ‬
‫ﻣﻴﺎ!‪ ،‬ﭘﺮﺳﺸﻲ ﺳﺎﺳﻲ ﻣﺤﻮ ﻫﻤﻪ‪G‬‬
‫ﻛﺘﺎ ﻣﺎ
‬
‫ﺑﺤﺚﻫﺎ‪  q G‬ﻳﺞ ‪ ; !h‬ﻗﺮ‬
‫ﮔﺮﻓﺖ  ‪ !h‬ﻳﻨﻜﻪ ﻫﻨﺮ ﺑﺮ‪ G‬ﭼﻪ؟ ‪h‬ﻧﻬﺎ‬
‫ ﺑﺤﺚﻫﺎ‪ G‬ﺧﻮ ﺑﻪ ﻳﻦ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺳﻴﺪﻧﺪ‬
‫ﻛﻪ »ﻫﻨﺮ« ﺗﻨﻬﺎ ﻳﻚ ﺳﻴﻠﻪ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ‬
‫ﺧﺮ  ﺗﻴﺮ ‪1386‬‬
‫»ﻫﺪ‪ «u‬ﺳﺖ  ﻓﺎﻳﺪ; ﻫﻨﺮ ﻓﻘﻂ ﻳﻚ‬
‫ﭼﻴﺰ  ‪» !h‬ﻳﺒﺎﻳﻲ« ﺳﺖ‪.‬‬
‫‪65‬‬ ‫ﻳﻦ ﻫﻤﺎ! ﺑﺤﺜﻲ ﺑﻮ ﻛﻪ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ‬
‫ﻧﻈﺮﻳﻪ‪) G‬ﺗﺌﻮ‪ (G‬ﻣﻌﺮ‪» u‬ﻫﻨﺮ ﺑﺮ‪G‬‬
‫ﻫﻨﺮ« ﺷﺪ‪h .‬ﻧﻬﺎ ﻣﻲﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬ﻫﻨﺮﻣﻨﺪ‪ G‬ﻛﻪ‬
‫ﺑﻪ ﭼﻴﺰ‪ G‬ﺟﺰ ﻳﺒﺎﻳﻲ ﻣﺤﺾ ﺑﻴﻨﺪﻳﺸﺪ‪،‬‬
‫ﻫﻨﺮﻣﻨﺪ ﻧﻴﺴﺖ  ﺑﺮ ﻫﻤﻴﻦ ﺳﺎ\ ﺑﺮ‪G‬‬
‫ﻳﺒﺎﻳﻲ ﻣﻔﻬﻮﻣﻲ »ﻣﺘﻘﺎﺑﻞ  ﻣﺘﻀﺎ« ﺑﺎ‬
‫»ﻣﻔﻴﺪ« ﺑﻮ! ﻗﺎﺋﻞ ﺷﺪﻧﺪ  ﮔﻔﺘﻨﺪ ﻫﺮ‬
‫ﭼﻴﺰ ﻣﻔﻴﺪ‪ G‬ﺷﺖ ﺳﺖ  ﺗﻨﻬﺎ ﺷﻴﺌﻲ ﺣﻘﻴﻘﺘﺂ ﻳﺒﺎ ﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻫﻴﭻ ﻓﺎﻳﺪ;‪G‬‬
‫ﻧﻴﺎﻳﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻋﻠﺖ‪ ،‬ﻋﻨﻮ! ﻫﻨﺮﻫﺎ‪ G‬ﻳﺒﺎ ﻓﻘﻂ  ﻓﻘﻂ ﺑﻪ ﻫﻨﺮﻫﺎﻳﻲ ﻃﻼ[‬
‫ﺷﺪ ﻛﻪ ﻫﻴﭻ ﻓﺎﻳﺪ;‪ G‬ﺑﺮ‪ G‬ﺑﺸﺮ ﻧﺪﻧﺪ  ﻋﻨﻮ! ﺗﺤﻘﻴﺮ‪h‬ﻣﻴﺰ »ﻫﻨﺮﻫﺎ‪ G‬ﺳﺘﻲ«‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﻫﻨﺮﻫﺎﻳﻲ ﻃﻼ[ ﺷﺪ ﻛﻪ ﻫﻢ ﻣﻔﻴﺪﻧﺪ  ﻫﻢ ‪ G‬ﻣﺤﺘﻮ  ﻣﻀﻤﻮ!‪ .‬‬
‫ﻳﻦ ﻣﻴﺎ! »ﺗﺼﻮﻳﺮﺳﺎ‪ «G‬ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺳﺘﻪ  ﻫﻨﺮﻫﺎ ﺗﻌﻠﻖ ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﭼﺮ ﻛﻪ‬
‫ﺗﺼﻮﻳﺮﺳﺎ‪ G‬ﺳﺎﺳ َﺎ ﻳﻚ ﻫﻨﺮ ﻛﺎﺑﺮ‪ G‬ﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻬﻢﺗﺮﻳﻦ ﻛﻦ ‪ !h‬ﻣﺘﻌﻬﺪ‬
‫ﺑﻮ! ﺑﻪ ﻣﺘﻦ  ﻣﻔﻬﻮ`  ﻣﺤﺘﻮﺳﺖ  ﻳﻦ ﺑﺎ ﺗﻔﻜﺮ ﺷﻜﻞﮔﺮﻳﻲ )ﻓﺮﻣﺎﻟﻴﺴﻢ(‬
‫ﺣﺎﻛﻢ ﺑﺮ ﻧﻈﺮﻳﻪ‪ G‬ﻫﻨﺮ ﺑﺮ‪ G‬ﻳﺒﺎﻳﻲ  ﻳﺒﺎﻳﻲ ﻣﻨﻬﺎ‪ G‬ﻓﺎﻳﺪ; ﺳﺎﮔﺎ ﻧﺒﻮ‪ .‬ﻳﻦ‬
‫ﻧﻈﺮﻳﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﺷﺪ ﻛﻪ ﻫﻨﺮ  ﺣﻴﺎ‪ V‬ﺑﺸﺮ‪ G‬ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﮕﻴﺮ  ﻫﻨﺮﻣﻨﺪ! ﺑﺎ ﻣﻌﻨﺎ‬
‫ ﻣﻔﻬﻮ` ﻛﺎﻣﻼ ﺑﻴﮕﺎﻧﻪ ﺷﻮﻧﺪ  ﻳﻦ ﻗﻴﻘﺂ ﻧﻘﻄﻪ ﻣﻘﺎﺑﻞ ‪ !h‬ﻣﻌﻨﻮﻳﺘﻲ ﺑﻮ ﻛﻪ‬
‫ ﻫﻨﺮﻫﺎ‪ G‬ﻣﺬﻫﺒﻲ  ﺑﻪﺧﺼﻮ‪  p‬ﺗﺼﻮﻳﺮﺳﺎ‪ G‬ﻣﺬﻫﺒﻲ ﻣﻄﺮ) ﺷﺪ‪ .‬‬
‫ﻫﻨﺮﻫﺎ‪ G‬ﻣﺬﻫﺒﻲ ﻗﺎﻟﺐ )ﻓﺮ`(  ﺟﺎﻳﮕﺎ; ﺣﻘﻴﻘﻲ ﺧﻮﻳﺶ ﻗﺎﻟﺒﻲ ﺳﺖ ﻛﻪ )‬
‫ﺑﺘﻮ! ﺑﻪ ﻳﺸﻪﻫﺎ‪ G‬ﺗﻔﻜﺮ  ﻫﻨﺮﻫﺎ‪ G‬ﻏﺮﺑﻲ ﭘﻲ ﺑﺮ ﻣﻲﺗﻮ! ﺳﺎﺧﺘﺎﻫﺎ‪G‬‬
‫ﺗﺼﻮﻳﺮ‪  G‬ﻧﻘﺎﺷﻲ  ﺗﺼﻮﻳﺮﺳﺎ‪ G‬ﻣﺪ!  ﺷﻨﺎﺧﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻟﻴﻞ ﺑﺮ‪G‬‬
‫‪ !h z‬ﭼﻴﺰ‪ G‬ﻛﻪ  ﺗﺎﻳﺦ ﻫﻨﺮ ﺗﻔﺎ[ ﻓﺘﺎ; ﺳﺖ ﮔﺮﻳﺰ‪ G‬ﺑﻪ ‪ !h‬ﭼﻪ ‬
‫ﺗﺎﻳﺦ ﻓﻠﺴﻔﻪ‪ G‬ﻏﺮ ﺗﻔﺎ[ ﻓﺘﺎ; ﻣﻲﻧﻴﻢ‪.‬‬
‫ﺑﻌﺪ  ﻧﺴﺎﻧﺲ‪ ،‬ﺗﻔﻜﺮ ﻧﺴﺎ! ﻣﺪﻧﻪ )ﻣﺎﻧﻴﺴﻢ( ﺑﻪ ﺟﺎ‪ G‬ﺗﻔﻜﺮ ﺧﺪﻣﺪﻧﻪ‬
‫ﻗﺮ! ﺳﻄﻲ Ž ﭘﻴﺪ ﻛﺮ‪ .‬ﻳﻦ ﻧﺴﺎ! ﻣﺪ‪ G‬ﻧﺘﻴﺠﻪ‪ G‬ﺗﻔﻜﺮ ﺧﻮ ﺑﻨﻴﺎ‪G‬‬
‫)ﺳﻮﺑﮋﻛﺘﻴﻮﻳﺴﻢ( ﺑﻮ ﻛﻪ  ‪ !h‬ﻧﺴﺎ! ﺧﻮ  ﻳﺮ ﻣﺪ ﻋﺎﻟﻢ ﺗﻠﻘﻲ ﻣﻲﻛﺮ ‬
‫ﻫﻴﭻ ﭼﻴﺰ ﻧﻤﻲﺗﻮﻧﺴﺖ   ﺟﺰ ﺑﻪ ﻃﺒﻴﻌﺖ ﺧﻮ  ﻳﻦ ﺟﻬﺎ! ﻣﺤﺪ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮ‬
‫ﻫﻤﻴﻦ ﺳﺎ\‪  ،‬ﻳﻦ ﺗﻔﻜﺮ »ﻧﺴﺎ!« ﺟﺎﻧﺸﻴﻦ »ﺧﺪ«  »ﻣﻴﻦ« ﺟﺎﻧﺸﻴﻦ‬
‫»‪h‬ﺳﻤﺎ!« ﻣﻲﺷﺪ ﻗﻌﻴﺘﻲ ﻛﻪ  ‪ !h‬ﭘﻴﻮﻧﺪ ﻣﻴﺎ! ﻧﺴﺎ!  ﺧﺎ‪  z‬ﻫﺮ ‬
‫ﺑﻴﺸﺘﺮ  ﭘﻴﺶ ﺳﺘﺤﻜﺎ` ﻣﻲﺑﺨﺸﻴﺪ‪ .‬ﺗﻜﻴﻪﮔﺎ; ﻟﻴﻪ‪ G‬ﻳﻦ ﺗﻔﻜﺮ ﻋﻘﻞ ﻧﺴﺎ!‬
‫ﺑﻮ ﻛﻪ  ﻓﻠﺴﻔﻪ‪ G‬ﻛﺎ‪ V‬ﻗﻮ` ﭘﻴﺪ ﻛﺮ‪.‬‬
‫ ﺑﺎ ﻧﻜﺎ ﺗﻤﺎﻣﻲ ﺗﺠﺮﺑﻴﺎ‪ V‬ﻳﻨﻲ ﻗﺒﻞ‬
‫ ﺧﻮ‪ ،‬ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺑﻮ ﻛﻪ ﻣﻲﺗﻮ! ﺑﺎ ﻫﻤﻴﻦ‬
‫ﻋﻘﻞ ﻧﺎﺳﻮﺗﻲ‪ ،‬ﺑﺮ ﻛﻞ ﺟﻬﺎ! ﻣﺴﻠﻂ ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻋﻠﺖ‪  ،‬ﻳﻚ ﻣﻌﺎﻟﻪ‪ G‬ﻳﺞ‬
‫ﻓﻠﺴﻔﻲ ﺑﻪ ﻃﺮ) ﻧﻈﺮﻳﻪ ﺧﻮ ﭘﺮﺧﺖ‪.‬‬
‫ ﻣﻲﮔﻔﺖ‪ :‬ﻣﻴﺎ! »ﻣﻦ ﺷﻨﺎﺳﻨﺪ;«‬
‫)‪»  (Subject‬ﻣﻮﺟﻮ‪ G‬ﻛﻪ ﻣﻦ‬
‫ﻣﻲﺷﻨﺎﺳﻤﺶ« )‪ (Object‬ﻓﺎﺻﻠﻪ‪G‬‬
‫ﺟﻮ  ﻛﻪ ﻧﻤﻲﮔﺬ ﻣﻦ ‪ !h‬‬
‫ﺧﻮ ﺑﺸﻨﺎﺳﻢ‪ ،‬ﻣﺎ ﻣﻦ ﻣﻲﺗﻮﻧﻢ ﻳﻦ‬
‫ﺟﻬﺎ! ﻗﻌﻲ  ﻋﻴﻨﻲ  ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﻮﺿﻮ‬
‫ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ )‪ (Object‬ﺷﻬﺮ‪، V‬‬
‫ﺑﺸﻨﺎﺳﻢ  ﻋﻘﻞ  ﻳﻦ ; ﺑﻪ ﻣﻦ ﻛﻤﻚ‬
‫ﻣﻲﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪﻫﺎ ﻓﻼﺳﻔﻪ‪ G‬ﭘﺲ   ﭼﻮ!‬
‫ﻫﻴﻮ`  ﺑﺎﻛﻠﻲ  ﻧﺤﻮ;‪ G‬ﺳﺘﺪﻻ‪T‬‬
‫ ﺷﻚ ﻛﺮﻧﺪ  ﺑﻪ ﺧﺼﻮ‪ p‬ﻣﻮﺿﻮ‬
‫ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ )‪  (Object‬ﻣﻮ ﻋﺘﺮ‬
‫ﻗﺮ ﮔﺮﻓﺖ‪h .‬ﻧﻬﺎ ﻣﻲﮔﻔﺘﻨﺪ ﻣﻮﺟﻮﻳﺖ ‪!h‬‬
‫ﻣﻮﺟﻮ‪ G‬ﻛﻪ ﻣﻦ ﻣﻲﺷﻨﺎﺳﻢ ﭼﻮ! ‬
‫ﻃﺮﻳﻖ »‪ z‬ﻧﻲ ﻣﻦ« ﺻﻮ‪ V‬ﻣﻲﮔﻴﺮ ﺣﺘﻤﺎﻟﻲ ﺑﻮ;  ﻣﻤﻜﻦ ﺳﺖ‬
‫ﺟﻮ ﻧﺪﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻟﻴﻞ  ‪ !h‬ﺷﻚ ﻛﺮﻧﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪﻫﺎ ﻓﻴﻠﺴﻮﻓﻲ ﺑﻪ‬
‫ﻧﺎ` ﻛﺎﻧﺖ  ﻣﻘﺎ` ﻓﻊ ﻳﻦ ﺷﻜﺎﻛﻴﺖ ﺑﺮ‪h‬ﻣﺪ  ﺑﺎ ﺗﺄﻳﻴﺪ ﻗﻌﻴﺖ  ﺻﺎﻟﺖ ﻳﻦ‬
‫ﺟﻬﺎ! ﻗﻌﻲ )ﺑﮋ; ‪ ،(Object‬ﻗﺎﺋﻞ ﺑﻪ ﺳﻄﻪ‪ G‬ﻳﮕﺮ‪ G‬ﺷﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺟﺎ‪G‬‬
‫ﻋﻘﻞ ﻣﻲﺗﻮﻧﺴﺖ ﺳﻄﻪ‪ G‬ﻣﻴﺎ!   ﻳﻦ ﺟﻬﺎ! ﻣﺎ‪ G‬ﺑﺎﺷﺪ‪  .‬ﻣﻲﮔﻔﺖ‬
‫ﻧﻤﻲﺗﻮ! ﺑﺎ ﻳﻦ ﺟﻬﺎ! )ﺑﮋ; ‪ !h ،(Object‬ﭼﻨﺎ! ﻛﻪ ﻫﺴﺖ ﺗﺒﺎ‪ f‬ﺑﺮﻗﺮ‬
‫ﻛﺮ‪ ،‬ﻣﺎ ﻣﻲﺗﻮ! ﺑﺎ »ﺻﻮ‪‹ V‬ﻫﻨﻲ«‪  !h ،‬ﺗﺎﺑﻊ ﺧﻮﺳﺖ  ; ﺧﻮ ﻛﺮ‪ .‬‬
‫ﻗﻊ ﺑﺎ ﺟﺎﻧﺸﻴﻦ ﻛﺮ! »ﺻﻮ‪‹ V‬ﻫﻨﻴﺖ ﻣﻦ« ﺑﻪ ﺟﺎ‪ G‬ﻋﻘﻞ‪ ،‬ﻫﻢ ﻣﻲﺗﻮﻧﺴﺖ‬
‫ﻧﺴﺎ!  ﺑﻪ ﻋﻨﻮ! ﻓﺎﻋﻞ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ )‪ ،(Subject‬ﻣﺴﺘﻘﻞ ﻋﻼ` ﻛﻨﺪ  ﻫﻢ‬
‫  ﺑﻪ ﻋﻨﻮ! »ﺻﻮ‪ V‬ﻫﻨﺪ; ﺑﻪ ﻳﻦ ﺟﻬﺎ!« ﻣﻄﺮ) ﺳﺎ‪ .‬ﻳﻦ ; ﺣﻞ ﻛﻪ‬
‫ ‪ ،!h‬ﻓﺎﻋﻞ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ )‪ (subject‬ﻗﻮ`  ﻗﺪ‪ V‬ﺧﺎﺻﻲ ﭘﻴﺪ ﻣﻲﻛﺮ ‬
‫ﺗﺎﻳﺦ ﻓﻠﺴﻔﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮ! ﻳﻚ »ﻧﻘﻼ ﻓﻠﺴﻔﻲ« ﻣﻄﺮ) ﺷﺪ ﻛﻪ ﺑﻌﺪﻫﺎ ﺑﺎ ﻋﻨﻮ!‬
‫ﻋﺎﻣﻞ ﻧﮓ  ﺗﺮﻛﻴﺐ‬ ‫ِ‬ ‫ ﺑﺮﺳﻲ ‪h‬ﺛﺎ ﺗﺼﻮﻳﺮﺳﺎ‪ G‬ﻣﺬﻫﺒﻲ ﻳﻦ ﺳﻪ‬
‫ﺑﻨﺪ‪  G‬ﻫﻤﻴﺖ ﺧﺎﺻﻲ ﺑﺮﺧﻮﻧﺪ   ‪ !h‬ﺟﺎ ﻛﻪ ﻧﻮ ﺗﻔﻜﺮ ﻣﺬﻫﺒﻲ ‬
‫ﻋﺎﻟﻢ ﺳﻼ`‪ ،‬ﮔﺮﻳﺶ ﺑﻪ ﺗﻮﺣﻴﺪ  ﺣﺪﻧﻴﺖ  ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﺎﺻﺮ‪ G‬ﻫﻢ ﭼﻮ!‬
‫»ﻧﻮ«‪» ،‬ﻧﻘﻄﻪ«  »ﻣﺮﻛﺰﻳﺖ« ﺑﺎﻋﺚ ﺑﻪ ﺟﻮ ‪h‬ﻣﺪ! ﺗﺮﻛﻴﺐ ﺑﻨﺪ‪G‬ﻫﺎ‪G‬‬
‫ﻣﺘﻨﻮﻋﻲ ﺷﺪ ﻛﻪ  ‪h‬ﻧﻬﺎ ﻳﻚ ﺻﻞ ﺳﺎﺳﻲ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﺑﻮ  ‪ !h‬ﺻﻞ‬
‫»ﺣﺪ‪  V‬ﻛﺜﺮ‪»  «V‬ﻛﺜﺮ‪  V‬ﺣﺪ‪ «V‬ﺑﻮ‪ .‬ﺳﺎﺧﺘﺎ ﻃﺮﺣﻲ‪  ،‬ﻳﻦ‬
‫ﻧﻮ ﺗﺼﻮﻳﺮﺳﺎ‪ G‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺣﺎﻟﺖﻫﺎ‪ G‬ﻣﻌﻨﻮ‪ !h G‬ﺳﺎﺧﺘﺎ‪ G‬ﺑﻮ ﻛﺎﻣﻼ‬
‫ﻧﺮ`  ‪  `h‬ﻟﻄﻴﻒ ﻛﻪ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪ ﺑﺎ ﺳﺘﻔﺎ;  ﺧﻄﻮ‪ f‬ﻣﻨﺤﻨﻲ  ﮔﺮ‪m‬ﻫﺎ‪G‬‬
‫ﺳﻠﻴﻤﻲ‪ ،‬ﺳﻌﻲ ﻣﻲﻛﺮ ﻓﻀﺎ‪ G‬ﺣﺎﻧﻲ  ﻣﻠﻜﻮﺗﻲ  ﺑﻪ ﺑﻴﻨﻨﺪ; ﻟﻘﺎ ﻛﻨﺪ  ﻳﻦ‬
‫ﻣﺮ‪ ،‬ﭼﻪ  ﺟﺰﺋﻴﺎ‪  V‬ﭼﻪ  ﻛﻠﻴﺎ‪ V‬ﻳﻚ ﺛﺮ ﺑﻪ ﺧﻮﺑﻲ ﻗﺎﺑﻞ ﻳﺖ ﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎﻳﺪ‬
‫ﺗﻮﺟﻪ ﺷﺖ ﻛﻪ  ﺣﺮﻛﺖﻫﺎ‪ G‬ﺳﻠﻴﻤﻲ‬
‫ﺗﻤﺎ` ﺧﻄﻮ‪ f‬ﺣﻮ‪ T‬ﻣﺤﻮ ﻳﻚ ﻧﻘﻄﻪ ‬
‫ﻳﻚ ﺧﻂ ﺑﻪ ﺣﺮﻛﺖ  ﻣﻲ‪h‬ﻳﻨﺪ  ﺑﺎ ﻳﻦ‬
‫ﺣﺮﻛﺖ ﻣﻲﺗﻮ! ﻳﺮ ﺳﺎﺧﺖ ﻃﺮﺣﻲ ‬
‫ﺗﺮﻛﻴﺐ ﺑﻨﺪ‪ G‬ﻫﻤﻪ ﻓﺮ`ﻫﺎ  ﭘﺪﻳﺪ ‪.h‬‬
‫ﻳﻦ ﻳﺮ ﺳﺎﺧﺖ ﻫﻢ  ﻛﻞ  ﻫﻢ  ﺟﺰء‬
‫ﻳﻚ ﺗﺼﻮﻳﺮﺳﺎ‪ G‬ﻗﺎﺑﻞ ﺳﺘﻔﺎ; ﺳﺖ ‬
‫ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻳﻦ ﻣﺮﻛﺰﻳﺖ ﻫﻤﺎ! ﻣﻘﺎ`‬
‫»ﺗﺠﺮﻳﺪ«  ﻃﺮﺣﻲ  ﺗﺼﻮﻳﺮﺳﺎ‪G‬ﻫﺎ‪G‬‬
‫ﻣﺬﻫﺒﻲ ﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﺎ  ﻣﻮ ﻧﻘﺶ »ﻧﮓ«  »ﺗﻔﻜﺮ‬
‫ﻳﻨﻲ«   ‪ !h‬ﺟﺎ  »ﻫﻨﺮﻫﺎ‪ G‬ﻳﻨﻲ«‬
‫ﺑﺤﺚ ﺧﺎﺻﻲ ﺟﻮ  ﻛﻪ ﺑﺎ ‪،!h z‬‬
‫ﻣﻲﺗﻮ! ﺑﻪ ﻧﺤﻮ;‪ G‬ﺑﻪ ﻛﺎﮔﻴﺮ‪ !h G‬‬
‫ﺗﺼﻮﻳﺮﺳﺎ‪ G‬ﻣﺬﻫﺒﻲ ﭘﻲ ﺑﺮ‪  .‬ﺗﻔﻜﺮ‬
‫ﻳﻨﻲ  ﺳﻼﻣﻲ ﻧﻮ ﻳﻚ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺣﺪ‬
‫ﺳﺖ ﻛﻪ  ﺻﻮ‪V‬ﻫﺎ‪ G‬ﻫﻔﺖﮔﺎﻧﻪ‪G‬‬
‫ﻧﮕﻲ )ﻧﮕﻴﻦ ﻛﻤﺎ!( ﺗﻨﺰ‪  T‬ﺗﻤﺜﻞ ﭘﻴﺪ‬
‫ﻣﻲﻛﻨﺪ  ﻫﺮ ﻳﻚ ﺑﻪ ﺷﺎﻧﻲ  ﺷﺌﻮ!‬
‫‹ﺗﻲ ﻧﻮ ﺷﺎ; ‪ .‬ﻟﺒﺘﻪ ﻧﮓﻫﺎ‪!h ،‬‬
‫ﭼﻨﺎ! ﻛﻪ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻣﺎ  ﺑﻪ ﻧﻮ ﺣﺪ ﻻﻟﺖ‬
‫ﻧﻤﻲﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﻫﻴﭻ‪ ،‬ﺧﻮ ﺣﺠﺎﺑﻲ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‬
‫ﻛﻪ ﭼﺸﻢ   ﻳﺪ! ﺑﺎﻃﻦ ﻣﺤﺮ` ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺳﺒﺐ‪ ،‬ﺑﺮ‪z G‬‬
‫ﻣﺎﻫﻴﺖ »ﻧﮓ« ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ »ﻧﻮ« ﺗﻮﺟﻪ ﻛﺮ  ﺑﺎ ﺑﺮﺳﻲ ﻧﻘﺶ ﻧﻮ  ﻳﺠﺎ‬
‫ﻧﮓﻫﺎ ﺑﻪ ‪ z‬ﻣﺎﻫﻴﺖ ﻧﮓﻫﺎ  ‪h‬ﺛﺎ ﺗﺼﻮﻳﺮﺳﺎ‪ G‬ﻣﺬﻫﺒﻲ ﺳﻴﺪ‪ .‬ﻟﺒﺘﻪ ﺑﺎ‬
‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺑﻴﺎ! ﺳﻤﺒﻮﻟﻴﻚ ﻧﮓ  ﻳﻦ ‪h‬ﺛﺎ ﻣﻲﺗﻮ! ﺑﻪ ﻣﻘﺎﻣﺎ‪ V‬ﻧﮕﻲ ‪h‬ﻧﻬﺎ ﭘﻲ‬
‫ﺑﺮ‪ !h .‬ﭼﻪ ﻣﺴﻠﻢ ﺳﺖ ﻗﺎﻋﺪ;‪ G‬ﺗﻔﻜﺮ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪ! ﻣﺴﻠﻤﺎ! ﺑﺮ ﻳﻦ ﻣﺮ ﺳﺘﻮ‬
‫ﺳﺖ ﻛﻪ ﻧﮓ ﻫﻤﺎ! ﻧﻮ ﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮ ﻫﻤﻴﻦ ﺳﺎ\‪ ،‬ﻧﮓ ﻫﻤﺎ! ﻣﻘﺪ ﻧﻮ ﺟﺬ‬
‫ﺷﺪ; ﺳﺖ ﻛﻪ  ‪ m‬ﮔﺬ‪ G‬ﺷﻴﺎء ﻣﻌﻴﺎ ﺳﻨﺠﺶ ‪h‬ﻧﻬﺎ ﻗﺮ ﻣﻲﮔﻴﺮ  ﻳﻦ‬
‫ﻫﻤﺎ! ‪» z‬ﻣﻘﺎﻣﺎ‪ V‬ﺗﺠﺮﻳﺪ‪ «G‬ﻧﮓ  ﻫﻨﺮﻫﺎ‪ G‬ﻳﻨﻲ ﺳﺖ ﻛﻪ  ﻛﻠﻴﻪ‬
‫‪h‬ﺛﺎ ﻫﻨﺮﻫﺎ‪ G‬ﺗﺠﺴﻤﻲ ﺟﻬﺎ! ﺳﻼ` ﻛﺎﺑﺮ ‪.‬‬
‫ﻧﮓﻫﺎ  ﻫﻨﺮﻫﺎ‪ G‬ﻳﻨﻲ  ﺳﻼﻣﻲ )ﺑﻪﺧﺼﻮ‪  p‬ﻧﮕﺎﮔﺮ‪G‬ﻫﺎ‪G‬‬
‫ﺳﻼﻣﻲ ﻳﺮﻧﻲ(  ﺳﻪ ﻣﻘﺎ`  ﻣﻮﻗﻊ ﻗﺮ ﻣﻲﮔﻴﺮﻧﺪ‪ .‬ﻳﻦ ﺳﻪ ﻣﻘﺎ` ﻋﺒﺎﺗﻨﺪ ‪:‬‬
‫ﻣﻌﻨﻲ  ﺑﻴﺎ! ﻣﻲﻛﻨﺪ  ﻳﻦ ﻋﻴﻦ ﻳﻦ  ﺣﻜﻤﺖ  ﺗﻌﻬﺪ ﺳﺖ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮﻳﻦ‪ ،‬ﻫﻨﺮ‬
‫ ‹‪ V‬ﻋﻴﻦ ﺗﻌﻬﺪ ﺳﺖ  ﻫﻨﺮﻣﻨﺪ ﻣﺬﻫﺒﻲ ﻳﻦ ﻋﻬﺪ  ﺗﻌﻬﺪ  ﺑﺎ ﺧﺪ‪ G‬ﺧﻮ‬
‫ﻣﻲﺑﻨﺪ  ﺑﺎ ﻣﻌﺒﻮ ﺧﻮﻳﺶ ﭘﻴﻮﻧﺪ‪ G‬ﻋﺎﺷﻘﺎﻧﻪ  ﻋﺎﻓﺎﻧﻪ ﺑﺮﻗﺮ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪ .‬ﻳﻦ‬
‫ﻋﻬﺪ ﻫﻤﺎ! ﻋﻬﺪ‪ G‬ﺳﺖ ﻛﻪ  ﻗﺮ‪ !h‬ﻛﺮﻳﻢ )ﺳﻮ; ﻋﺮ‪h u‬ﻳﻪ ‪ (172‬ﻧﻴﺰ ﺑﺪ!‬
‫ﺷﺎ; ﺷﺪ; ﺳﺖ‪ .‬ﻋﻬﺪ‪ G‬ﻛﻪ ﺧﺪﻧﺪ   ‪  ،T‬ﺗﻤﺎ` ﻓﺮﻧﺪ! ‪ `h‬ﮔﺮﻓﺘﻪ‬
‫ﺳﺖ‪   !h .‬ﻓﺮﻧﺪ! ‪ `h‬ﺳﻮ‪ T‬ﻣﻲﺷﻮ »ﻟﺴﺖ ﺑﺮﺑﻜﻢ ﻻﻋﻠﻲ« ﻳﻌﻨﻲ‬
‫‪h‬ﻳﺎ ﻣﻦ ﺧﺪﻧﺪ ﺷﻤﺎ ﻫﺴﺘﻢ؟ »ﻗﺎﻟﻮ ﺑﻠﻲ«  ﻫﻤﻪ ﭘﺎﺳﺦ ﻣﻲﻫﻨﺪ ‪ .Gh‬ﻳﻦ ﻋﻬﺪ‬
‫ ﺻﻄﻼ) ﻣﺘﺄﻟﻬﺎ! ﺑﻪ »ﻋﻬﺪ ﻟﺴﺖ« ﻣﻌﺮ‪ u‬ﺷﺪ; ﺳﺖ  ﻫﻨﺮﻣﻨﺪ ﺑﺎ ﻳﻦ‬
‫ﺗﻌﻬﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﻘﺎ` ﻗﺮ ﻟﻬﻲ ﻣﻲﺳﺪ  ﺛﺮ ﻫﻨﺮ‪ mG‬ﺑﺎﺗﺎ ﻋﻴﻨﻲ ﺗﻌﻬﺪ ﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺧﻮﺟﻪ ﺷﻴﺮ  ‪ !h‬ﻳﻦﮔﻮﻧﻪ ﻳﺎ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪:‬‬
‫ﻣﻄﻠﺐ ﻃﺎﻋﺖ ﭘﻴﻤﺎ!  ﺻﻼ)  ﻣـﻦ‬
‫ﻣﺴــﺖ‬
‫ﻛﻪ ﺑﻪ ﭘﻴﻤﺎﻧﻪ ﻛﺸـﻲ ﺷﻬـﺮ; ﺷـﺪ`‬
‫ ﻟﺴــﺖ‬
‫ﻣﻦ ﻫﻤﺎ! ` ﻛﻪ ﺿﻮ ﺳﺎﺧﺘﻢ ‬
‫ﭼﺸﻤﻪ ﻋﺸﻖ‬
‫ﭼﺎ ﺗﻜﺒﻴﺮ ` ﻳﻜﺴـﺮ; ﺑﺮ ﻫـﺮ ﭼﻪ‬
‫ﻛـﻪ ﻫﺴـﺖ‬
‫ﻛﺘﺎ ﻣﺎ
‬
‫ﻣﻲ ﺑـﺪ; ﺗــﺎ ﻫﻤــﺖ ‪h‬ﮔﻬـﻲ ‬
‫ﺳـﺮ ﻗﻀــﺎ‬
‫ﻛﻪ ﺑﻪ ‪ G‬ﻛﻪ ﺷﺪ` ﻋﺎﺷﻖ  ‬
‫ﺑﻮ‪ G‬ﻛﻪ ﻣﺴﺖ‬
‫ﺧﺮ  ﺗﻴﺮ ‪1386‬‬
‫ﭘﺲ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪ  ﺑﺎﻃﻦ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ‬
‫ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻧﻲ ﺧﻮﻳﺶ ﻣﺘﻌﻬﺪ ﺳﺖ ‬
‫ﺑﺎﺗﺎ ‪  !h‬ﺛﺮ‪ m‬ﻛﺎﻣﻼ ﻫﻮﻳﺪﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪66‬‬
‫) ﻫﻨﺮﻣﻨﺪ  ‪h‬ﺛﺎ ﻫﻨﺮ‪ mG‬ﺑﺮ ‬
‫ﻇﻬﻮ ﭘﻴﺪ ﻣﻲﻛﻨﺪ  ﺑﺎ ﻫﻴﭻ ﺣﻴﻠﻪ‪ G‬ﻧﻴﺰ‬
‫ﻧﻤﻲﺗﻮ! ﻣﺎﻧﻊ  ﻇﻬﻮ ‪ !h‬ﺷﺪ‪ .‬ﭘﺲ‬
‫ﺗﺼﻮﻳﺮ  ﺗﺼﻮﻳﺮﺳﺎ‪ G‬ﻣﻲﺗﻮﻧﺪ ﺑﺎﻃﻦ‬
‫ﺻﺎﺣﺐ ﺧﻮﻳﺶ  ‪h‬ﺷﻜﺎ ﺳﺎ   ‬
‫ﺳﻮ ﻛﻨﺪ » ﻛﻮ; ﻫﻤﺎ! ﺑﺮ! ﺗﺮ‬
‫ﻛﻪ  ﺳﺖ«‪ .‬ﺗﺼﻮﻳﺮﺳﺎ‪ G‬ﺑﻪﺧﺼﻮ‪p‬‬
‫»ﺗﺼﻮﻳﺮﺳﺎ‪ G‬ﻣﺬﻫﺒﻲ« ﺗﺮ‪ ) m‬ﻫﻨﺮﻣﻨﺪ ﺳﺖ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻟﻴﻞ ﺗﺰﻛﻴﻪ‬
‫ﻧﻔﺲ  ﺗﺼﻔﻴﻪ ! ﺑﺮ‪ G‬ﻫﻨﺮﻣﻨﺪ! ﻣﺬﻫﺒﻲ‪ ،‬ﻣﺮ‪ G‬ﻛﺎﻣﻼ ﺿﺮ‪  G‬ﻻ`‬
‫ ﺑﺎﻋﺚ ﻧﻮﻧﻴﺖ ﻧﻲ ‪h‬ﻧﻬﺎ ﻣﻲﺷﻮ‪ .‬ﻫﻨﺮﻣﻨﺪ! ﺑﺎ ﭘﺮﺧﺘﻦ ﺑﻪ ‪ h‬ﻣﻌﻨﻮ‪G‬‬
‫ﺧﺎﺻﻲ ﺳﻌﻲ ﻣﻲﻛﺮﻧﺪ ﻳﻦ ﻧﻮﻧﻴﺖ   ﺧﻮﻳﺶ ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻛﻨﻨﺪ  ﻫﻤﻴﻦ ﻣﺮ‬
‫ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻲﺷﺪ ﻛﻪ  ﺗﺮﺑﻴﺖ ﺷﺎﮔﺮ! ﺧﻮﻳﺶ ﻣﻘﺪﻣﺎﺗﻲ ﻗﺎﺋﻞ ﺷﻮﻧﺪ ﻛﻪ »‪h‬‬
‫ﻣﺬﻫﺒﻲ«  ﺟﻤﻠﻪ ‪h‬ﻧﻬﺎﺳﺖ‪ .‬ﻳﻦ ‪ h‬ﻣﻌﻨﻮ‪ G‬ﺑﻪ ‪ T‬ﻫﻨﺮﻣﻨﺪ ‪h‬ﻣﺸﻲ ﺧﺎ‪p‬‬
‫ ﻣﻌﻨﻮ‪ G‬ﻣﻲ ﺗﺎ ﺑﺘﻮﻧﺪ ﺑﺎ ﺗﻜﻴﻪ ﺑﻪ ﻟﻬﺎﻣﺎ‪ V‬ﻧﻲ ﺧﻮﻳﺶ ‪h‬ﺛﺎ‪ G‬ﻣﻌﻨﻮ‪G‬‬
‫ﭘﺪﻳﺪ ‪ h‬ﻛﻪ ﻧﻤﻮ ﻋﻴﻨﻲ ‪  !h‬ﺗﺼﻮﻳﺮﺳﺎ‪G‬ﻫﺎ‪ G‬ﻣﺬﻫﺒﻲ  ﻧﻮ ﻃﺮﺣﻲ ‬
‫ﻧﮓ‪h‬ﻣﻴﺰ‪ !h G‬ﻛﺎﻣﻼ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﺳﺖ‪ .‬ﻣﺎ ﻣﻬﻢﺗﺮ  ﻳﻦ‪ ،‬ﺑﺤﺚ ﻳﺪ;‬
‫ﺷﺪ! ﻛﻠﻴﺎ‪ V‬ﺗﺼﻮﻳﺮ‪  ،‬ﻋﺎﻟﻢ ﺧﻴﺎ‪ T‬ﻫﻨﺮﻣﻨﺪ ﺗﺼﻮﻳﺮﺳﺎ ﺑﻮ ﻛﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻲﺷﺪ‬
‫ﻧﻮ ﺳﺎﺧﺘﺎ ﻛﻠﻲ ﺗﺮﻛﻴﺐ ﺑﻨﺪ‪ G‬ﻳﻚ ﺛﺮ  ‪h‬ﻳﻴﻨﻪ ﺧﻴﺎ‪  T‬ﻧﻘﺶ ﺑﺒﻨﺪ‪.‬‬
 ‫ﺳﺖ ‪h‬ﻣﺪ; ‪ !h‬ﻗﺪ ﭘﺎﻻﻳﺶ ﻳﺎﺑﺪ ﻛﻪ ﻧﻤﺎﻳﺎﻧﮕﺮ ﺟﻮﻫﺮ  ‹‪ V‬ﻣﺎ; ﺧﻮ ﺑﺎﺷﺪ‬
‫ﻳﺮ ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺑﻮﻧﺪ ﻛﻪ ﻫﺮ ‪ !h‬ﭼﻪ ﻣﺒﻴﻦ ﺟﻮﻫﺮ ﺧﻮ ﺳﺖ ﻣﺒﻴﻦ ﻧﻮ ﺟﻮ ﺧﻮ‬
‫ﻧﻴﺰ ﻫﺴﺖ‪.‬‬
‫ﻃﻼ  ﻣﻴﺎ! ﻧﮓﻫﺎ‪ ،‬ﻳﮋﮔﻲ ﺧﺎﺻﻲ  ﻳﺮ  ﻃﺒﻴﻌﺖ ﺑﻪ ﻃﻮ‬
‫ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺟﻮ    ‪h‬ﻧﺠﺎ ﻛﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﻧﻮ   ﺧﻮ ﺟﺬ ﻣﻲﻛﻨﺪ‬
‫ﻣﺠﺮﺗﺮﻳﻦ ﻧﮓ  ﻣﻴﺎ! ﻧﮓ ﻫﺎﺳﺖ ﻛﻪ  ﺣﻘﻴﻘﺖ‪ ،‬ﺣﺎﻟﺖ ﺟﻮﻫﺮ‪. G‬‬
‫ﺑﻨﺎﺑﺮﻳﻦ ﻃﻼ  Ž ﺗﻸﻟﻮ ﻧﻮ‪ ،G‬ﻣﻈﻬﺮ ﻣﻘﺎ` ﺗﻠﻮﻳﻦ ﻧﮓ ﻧﻴﺰ ﻫﺴﺖ‪» .‬ﺗﻠﻮﻳﻦ«‬
‫ﻛﻪ  ﻳﺸﻪ‪ G‬ﻛﻠﻤﻪ »ﻟﻮ!« ﺑﻪ ﺳﺖ ﻣﻲ‪h‬ﻳﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﻌﻨﻲ ﻇﻬﻮ ﻣﺠﺮ ﻧﮓ ‬
‫ﺻﻮ‪V‬ﻫﺎ‪ G‬ﻣﺘﻜﺜﺮ ﺳﺖ‪ .‬ﻳﻚ ﭘﺮﺳﺶ ﺳﺎﺳﻲ  ﺗﺒﺎ‪ f‬ﺑﺎ ﺗﺼﻮﻳﺮﺳﺎ‪G‬ﻫﺎ‪G‬‬
‫ﻣﺬﻫﺒﻲ‪ !h ،‬ﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﺪ‪ u‬ﻫﻨﺮﻣﻨﺪ! ﻣﺬﻫﺒﻲ  ﺑﻪ ﺟﻮ ‪ !h‬ﻳﻦ ‪h‬ﺛﺎ ﭼﻪ‬
‫ﺑﻮ; ﺳﺖ؟ ﺑﺮ ﺧﻼ‪ u‬ﻫﻨﺮﻣﻨﺪ! ﻣﺮ ﻛﻪ  ‪h‬ﺛﺎ ﺧﻮ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﻪ ﻧﺒﺎ‪ T‬ﻓﻦ‬
‫ﺑﻴﺎ! ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪ! ﻗﺪﻳﻢ ﺑﻴﺸﺘﺮ  ﭘﻲ »ﺣﻜﻤﺖ« ﺑﻮﻧﺪ‪ .‬ﮔﻢ ﺷﺪ; ‪G‬‬
‫‪h‬ﻧﻬﺎ ﻫﻤﺎ! ﺣﻜﻤﺘﻲ ﺑﻮ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺳﻄﻪ‪G‬‬
‫‪ !h‬ﻣﻲﺗﻮﻧﺴﺘﻨﺪ ﺑﻪ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻫﺮ ﻋﻤﻠﻲ‬
‫ﻗﻒ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﻳﻦ ﺣﻘﻴﻘﺖ  ! ﺧﻮ‬
‫ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨﻨﺪ;‪ G‬ﺳﻪ ﻋﺎﻣﻞ ﺑﻮ‪-1 :‬‬
‫ﺣﻖ  ﺑﺎﻃﻞ ‪ -2‬ﺧﻴﺮ  ﺷﺮ ‪ -3‬ﻳﺒﺎﻳﻲ‬
‫ ﺷﺘﻲ‬
‫ﻛﺘﺎ ﻣﺎ
‬
‫ﭘﺲ ﻫﻨﺮ  ﺗﻔﻜﺮ ﺧﻮ‪ ،‬ﻧﻮﻋﻲ‬
‫ﻣﻌﺮﻓﺖ ﺳﺖ ﻛﻪ  ﺣﻴﺚ ﻣﺤﺘﻮ ﻋﻴﻦ‬
‫ﺣﻜﻤﺖ  ﻋﺮﻓﺎ! ﺑﻪ ﺣﺴﺎ ﻣﻲ‪h‬ﻳﺪ ‬
‫ﻫﻨﺮﻣﻨﺪ  ﺣﻘﻴﻘﺖ‪ ،‬ﻋﺎ‪  u‬ﺣﻜﻴﻤﻲ‬
‫ﺧﺮ  ﺗﻴﺮ ‪1386‬‬
‫ﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻧﮕﺮ! ﺑﺎﻃﻦ ﺧﻮ ‬
‫ﺑﺎﻃﻦ ﺛﺮ ﻫﻨﺮ‪ mG‬ﺳﺖ‪ .‬ﻳﻦ ﻣﺴﺌﻠﻪ‪،‬‬
‫‪67‬‬ ‫ﻗﺒﻞ  ‪ !h‬ﻛﻪ  ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺗﻔﺎ[ ﺑﻴﻔﺘﺪ‪،‬‬
‫ ﻣﺘﻦ ﺳﺘﺎ! ﺧﻮ  ﻧﺸﺎ! ﻣﻲﻫﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺮ ﻫﻤﻴﻦ ﺳﺎ\‪ ،‬ﺗﺼﻮﻳﺮﺳﺎ‪G‬ﻫﺎ‪G‬‬
‫ﻣﺬﻫﺒﻲ‪ ،‬ﭼﻪ  ﻣﺘﻦ  ﭼﻪ  ﺗﺼﻮﻳﺮ‪،‬‬
‫‪ G‬ﺑﻴﺎ!ﻫﺎ‪ G‬ﻣﺘﻔﺎﺗﻲ ﺳﺖ‪ .‬ﻳﻦ‬
‫ﺑﻴﺎ!  ﻇﺎﻫﺮ ﺧﻮ‪ ،‬ﻣﻤﻜﻦ ﺳﺖ‬
‫ﺑﻴﺎﻧﻲ »ﻣﻠﻲ« ‪» ،‬ﻋﺮﻓﺎﻧﻲ«‪» ،‬ﺑﺰﻣﻲ« ﻳﺎ‬
‫ﺣﺘﻲ »ﻣﻲ« ﺑﺎﺷﺪ ﻟﻲ  ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺑﻴﺎ! ﻛﻨﻨﺪ; ﻧﻴﺖﻫﺎ‪ G‬ﻣﺬﻫﺒﻲ  ﻗﺮ‪h‬ﻧﻲ‬
‫ﻫﻨﺮﻣﻨﺪ!  ﺗﺼﻮﻳﺮﺳﺎ! ﻣﺴﻠﻤﺎ! ﺳﺖ‪.‬‬
‫ﮔﺮ ﺑﺨﻮﻫﻴﻢ ﻧﻤﻮﻧﻪ‪ G‬ﻛﺎﻣﻞ  ﺑﻲ ﺑﺪﻳﻞ  ﻳﻦ ﻣﻄﻠﺐ ﺋﻪ ﻫﻴﻢ‪،‬‬
‫»ﺷﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﻓﺮﺳﻲ« ﮔﻮﻳﺎﺗﺮﻳﻦ ﻣﺘﻨﻲ ﺳﺖ ﻛﻪ  ﺗﺎﻳﺦ ﻫﻨﺮ   ﻓﺎﺳﻲ‬ ‫ﻣﻮﺟﻮ‪   V‬ﺑﺮ ﮔﻴﺮﻧﺪ;‪ G‬ﻧﻴﺴﺘﻲ ‪h‬ﻧﺎ! ﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮ ﻫﻤﻴﻦ ﻣﻌﻨﺎ ﺧﺪﻧﺪ  ﻗﺮ‪!h‬‬
‫ﺑﻪ ﺟﻮ ‪h‬ﻣﺪ; ﺳﺖ‪ .‬ﻓﺮﺳﻲ‪ ،‬ﻫﻨﺮﻣﻨﺪ‪ G‬ﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﻢ  ﻳﻦ   ﻫﻢ‬
‫ ﻣﻠﻴﺖ‪ ،‬ﻫﻢ ﻋﺎﺷﻖ ﻧﺒﻲ  ﻟﻲ ﺳﺖ  ﻫﻢ ﻋﺎﺷﻖ ﻳﺮ!  ﻳﺮﻧﻲ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ‬
‫ﻋﻠﺖ ﺑﺎ ‪ z‬ﺑﺎﻃﻦ ﻗﺮ‪h‬ﻧﻲ  ﺳﻼﻣﻲ  ﺷﻴﻌﻲ ﺧﻮ ﺑﻪ ﺗﻤﺎﻣﻲ ﺳﺘﺎ!ﻫﺎ ‬
‫ﺳﻄﻮ;ﻫﺎ‪ G‬ﺳﺮﻣﻴﻦ ﻣﺎ‪ ،mG‬ﻧﮕﻲ  ﻋﺸﻖ  ﻳﻤﺎ! ﻣﺬﻫﺒﻲ ﻣﻲﻧﺪ  ﺑﺎ‬
‫‪ z‬ﺣﻜﻴﻤﺎﻧﻪ‪ G‬ﺧﻮ ﺳﺘﺎ!ﻫﺎ‪ G‬ﺣﻜﻤﺖ‪h‬ﻣﻮ ﺷﺎﻫﻨﺎﻣﻪ  ﺑﻪ ﺟﻮ ﻣﻲ‪.h‬‬
‫ﻧﺒﺎﻳﺪ ﻓﺮﻣﻮ‪ m‬ﻛﺮ ﻛﻪ ﻓﺮﺳﻲ‪ ،‬ﺣﻜﻴﻢ ﺳﺖ  ﺣﻜﻤﺖ ﻣﻲﻧﺪ  ﺑﺎ ‪z‬‬
‫ﺣﻜﻤﻲ ﺧﻮ ﻳﻦ ﺛﺮ ﻫﻨﺮ‪  G‬ﺑﻪ ﺟﻮ ‪ ;h‬ﺳﺖ‪ .‬ﭘﺲ  ﺗﺼﻮﻳﺮﺳﺎ‪G‬‬
‫ﺷﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﻧﻴﺰ ﺗﺼﻮﻳﺮﺳﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺣﻜﻴﻢ ﺑﺎﺷﺪ  ﺑﺎ ‪ z‬ﺣﻜﻤﺖﻫﺎ‪ G‬ﻣﻠﻲ ‬
‫ﻣﻘﺎ` ﺗﻜﻮﻳﻦ‪ ،‬ﻣﻘﺎ` ﺗﻤﻜﻦ  ﻣﻘﺎ` ﺗﻠﻮﻳﻦ‪.‬‬
‫ ﻟﻴﻦ ﻣﻘﺎ`‪ ،‬ﺑﺤﺚ  ﻣﻌﺮﻓﻲ ﻧﮕﻲ ﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﻤﻪ‪ G‬ﻧﮓﻫﺎ ﻳﺸﻪ ‬
‫‪ !h‬ﻧﺪ   ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺑﻦ ﻫﻤﻪ‪ G‬ﻧﮓﻫﺎ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﻳﻦ ﻧﮓ ﺳﺖ‪ .‬ﻳﻦ ﻧﮓ‬
‫ﻫﻤﺎ! ﻧﮓ »ﺳﻴﺎ;« ﺳﺖ ﻛﻪ  ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻋﺮﻓﺎﻧﻲ  ‪ !h‬ﺑﻪ »ﻣﻨﺒﻊ ﻧﻮ« ﻳﺎ‬
‫»ﻏﺎﻳﺖ ﻧﻮ« ﺗﻌﺒﻴﺮ ﻣﻲﺷﻮ‪  .‬ﻳﻦ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﻧﻮ‪ ،‬ﺳﻴﺎﻫﻲ ﺳﺖ ﻛﻪ ‬
‫‪ !h‬ﺑﻪ ﻧﻮ ﺳﻴﺎ; ﻳﺎ ﻣﻲﺷﻮ‪ .‬ﺑﺮ ﻳﻦ ﺳﺎ\‪ ،‬ﺑﺪ! ﺣﺠﺎ‪ ،‬ﻛﻞ ﻳﻦ ﻋﺎﻟﻢ ﻣﺎ‪G‬‬
‫ﺳﻴﺎ; ﻳﺪ; ﻣﻲﺷﻮ ﭼﺮ ﻛﻪ ﻧﻮ ﻣﻮﺟﻮ  ﻳﻦ ﻋﺎﻟﻢ‪ ،‬ﻧﻮ‪ G‬ﺳﺖ ﺑﺎ ﭘﺲ ;‬
‫ﺷﺪ; ﻛﻪ  ﺑﺮﺧﻮ ﺑﺎ ﺷﻴﺎء ﺑﻪ ﺳﺖ ﻣﻲ‪h‬ﻳﺪ‪ .‬ﻣﺎ ﮔﺮ ﻳﻦ ﻧﻮ ﺑﺪ! ﺑﺮﺧﻮ ﺑﺎ‬
‫ﺟﺴﻤﻲ ﺣﺮﻛﺖ ﻛﻨﺪ ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ   ﺑﺮ ﻣﻲﮔﻴﺮ   ‪ !h‬ﺻﻮ‪ V‬ﻧﺴﺎ! ﻳﮕﺮ‬
‫ﻫﻴﭻ ﭼﻴﺰ  ﻧﻤﻲﺑﻴﻨﺪ  ﺑﺮﻳﺶ ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ ﺳﻴﺎ; ﻣﻲﺷﻮ‪ .‬ﻳﻦ ﻧﮓ  ﻓﺮﻫﻨﮓ‬
‫ﻋﺮﻓﺎﻧﻲ‪ ،‬ﻧﮓ ﺣﺪ‪ V‬ﻧﻴﺰ ﻫﺴﺖ‪ ،‬ﻳﺮ ﻛﺜﺮ‪ !h  V‬ﻣﺤﻮ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺎ ﻣﻴﻦ ﻣﻘﺎ`‪ ،‬ﻣﻘﺎ` ﺗﻤﻜﻦ ﺳﺖ‪ .‬ﻟﻴﻦ ﻧﮕﻲ ﻛﻪ  ! ﻧﮓ‬
‫ﺳﻴﺎ; ﺑﻴﺮ! ﻣﻲ‪h‬ﻳﺪ‪ ،‬ﻧﮓ ‪h‬ﺑﻲ ﻻﺟﻮ‬
‫ﺳﺖ ﻳﻦ ﻧﮓ ﺑﺎ ﺻﻔﺘﻲ ﻣﺎﻧﻪ‬
‫ﻣﻲﺗﻮﻧﺪ ﻫﻤﻪ‪ G‬ﻧﮓﻫﺎ   !‬
‫ﺧﻮ ﻧﮕﺎ;   ﺑﺎ ﻫﻤﻪ‪h G‬ﻧﻬﺎ ﺑﻪ‬
‫ﻃﻮ ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮﺧﻮ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﻧﮓ ‪h‬ﺑﻲ‪،‬‬
‫ﻧﮕﻲ ﺳﺖ ﻣﻌﻨﻮ‪ G‬ﻛﻪ ﺗﺪﻋﻲ ﻛﻨﻨﺪ;‪G‬‬
‫ﻋﺎﻟﻢ ﻣﻠﻜﻮ‪ V‬ﺳﺖ‪  .‬ﻣﻌﻤﺎ‪ G‬ﺳﻨﺘﻲ‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﺟﺎ‪ G‬ﻛﻠﻤﻪ‪» G‬ﺳﻘﻒ«  ﻛﻠﻤﻪ‪G‬‬
‫»ﻋﺮ‪ «m‬ﺳﺘﻔﺎ; ﻣﻲﺷﻮ  ‪  !h‬ﻛﻪ‬
‫ﻋﺮ‪ m‬ﻫﻤﺎ! ﻋﺎﻟﻢ ﻣﻠﻜﻮ‪ V‬ﺳﺖ‪ .‬ﻳﻦ‬
‫ﻋﺮ‪  m‬ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻓﺮ‪ m‬ﻗﺮ ﻣﻲﮔﻴﺮ ﻛﻪ‬
‫ﺳﻤﺒﻞ ﻛﻠﻤﻪ ﻣﻴﻦ  ﻋﺎﻟﻢ ﻣﻠﻚ ﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺑﺤﺚ ﻳﻦ ﺟﺎﺳﺖ ﻛﻪ  ﻣﻴﻨﻪ‪G‬‬
‫ﻧﻘﻮ‪ m‬ﺳﻠﻴﻤﻲ ﻳﺮ ﺳﻘﻒ ﻳﺎ ‪ G‬ﮔﻨﺒﺪ‬
‫ ﻧﮓ ‪h‬ﺑﻲ ﻓﻴﺮ;‪ G‬ﺳﺘﻔﺎ; ﻣﻲﺷﻮ‬
‫ﻛﻪ  ﻫﻨﺮﻫﺎ‪ G‬ﻳﻨﻲ  ﺳﻼﻣﻲ‪،‬‬
‫ﺳﻤﺒﻞ ﻣﻌﻨﻮﻳﺖ ﺳﺖ‪  .‬ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ‬
‫‪ G‬ﻣﻴﻨﻪ‪ G‬ﻧﻘﻮ‪ m‬ﺳﻠﻴﻤﻲ ﻓﺮ‪ ،m‬‬
‫ﻧﮓ ﻗﺮﻣﺰ ﻻﻛﻲ ﺳﺘﻔﺎ; ﻣﻲﺷﻮ ﻛﻪ‬
‫ﻧﻤﺎ ﻣﺎﻳﺖ ﺳﺖ‪ .‬ﭘﺲ ﺑﺎ ﻳﻦ ﺗﻔﺎﺳﻴﺮ ﻧﻮ  ﻧﮓ ﻧﻤﺎ  ﻧﺸﺎﻧﻪ‪  G‬‬
‫ﺟﻪ ﺧﺎ‪  p‬ﻣﻮﺟﻮ‪ V‬ﻋﺎﻟﻢﻧﺪ‪ .‬ﻧﻮ ﻧﺸﺎ! ﻫﻨﺪ;‪ G‬ﺟﻪ ﺣﻘﻲ ﻣﻮﺟﻮ‪V‬‬
‫  ﺑﺮﮔﻴﺮﻧﺪ;‪ G‬ﻫﺴﺘﻲ ‪h‬ﻧﺎ! ﺳﺖ  »ﻧﮓ« ﻧﻤﻮ‪ G‬ﻋﻴﻨﻲ  ﺟﻪ ﻋﺪﻣﻲ‬
‫ﻛﺮﻳﻢ )ﺳﻮ; ﻧﻮ ‪h -‬ﻳﻪ ‪ ،(35‬ﺧﻮ  ﻧﻮ ‪h‬ﺳﻤﺎ!ﻫﺎ  ﻣﻴﻦ ﻣﻌﺮﻓﻲ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪.‬‬
‫ ﻣﺮﺣﻠﻪ‪ G‬ﺳﻮ`  ﻣﻘﺎ` ﺗﻠﻮﻳﻦ ﺑﺎﻳﺪ ﮔﻔﺖ ﻛﻪ  ﺗﺼﻮﻳﺮﺳﺎ‪G‬ﻫﺎ‪G‬‬
‫ﻣﺬﻫﺒﻲ‪ ،‬ﻧﮓﻫﺎ  ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺧﻠﻮ‪  p‬ﺷﻔﺎﻓﻴﺖ ﺧﻮ ﺑﻪ ﻛﺎ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‬
‫ﻛﻪ ﻧﺸﺎ! ﻫﻨﺪ;‪ G‬ﺗﻮﺟﻪ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪ ﺑﻪ ﺳﻴﺮ ﻛﻤﺎﻟﻲ ﻣﻮ   ﺟﻤﻠﻪ ﻣﻮ ﻧﮕﻲ‬
‫ ‪h‬ﺛﺎ ﺧﻮ ﺳﺖ‪ .‬ﺳﻌﻲ ﻧﺴﺎ! ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻳﻦ ﺑﻮ; ﻛﻪ ﻣﻮ   ﺿﻌﻴﺖ‬
‫ﻣﻮﺟﻮ  ﻃﺒﻴﻌﺖ‪ ،‬ﺑﻪ ﺿﻌﻴﺖ ﻣﻄﻠﻮﺑﻲ ﺑﺮﺳﺎﻧﺪ ﻛﻪ  ﺻﻄﻼ) ﺑﻪ ﻳﻦ ﻣﺮ‬
‫»ﻛﻴﻤﻴﺎﮔﺮ‪ «G‬ﻣﻲﮔﻔﺘﻨﺪ  ﻫﺪ‪ !h  u‬ﺑﻪ ﺳﺖ ‪» !h‬ﻃﻼ‪ G‬ﺟﻮ« ﺑﻮ;‬
‫ﺳﺖ‪ .‬ﺻﻮﺗﮕﺮ! ﻣﺴﻠﻤﺎ! ﻫﻢ  ﻳﻦ ﻣﻴﺎ! ﺳﻌﻲ ﺷﺘﻨﺪ ﺗﺎ ﻣﻮ ﻧﮕﻲ ﺑﻪ‬
‫ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺳﺎﺧﺘﺎ ﻃﺮﺣﻲ  ﻧﺴﺎ!‪ ،‬ﺗﻼ‪ m‬ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻣﻌﺼﻮﻣﻴﺖ ﺧﺎ‪ p‬ﺑﺪ! ﻳﻚ‬
‫ﻛﻮ‪   z‬ﺑﺪ! ﻳﻚ ﻧﺴﺎ! ﺑﺰﮔﺴﺎ‪) T‬ﻋﻢ  ﻣﺮ  !( ﻧﺸﺎ! ﻫﺪ‪ .‬‬
‫ﺑﺪ! ﻛﻮ‪ ،z‬ﺑﺰﮔﻲ ﺳﺮ‪ ،‬ﻋﺎﻣﻞ ﻣﻬﻤﻲ  ﻧﺸﺎ! ! ﻣﻌﺼﻮﻣﻴﺖ ﻛﻮ‪z‬‬
‫ﺳﺖ   ﻃﺮ‪ u‬ﻳﮕﺮ‪ ،‬ﻛﻢ ﻛﺮ! ﺑﺮﺟﺴﺘﮕﻲﻫﺎ‪ G‬ﺑﺪ!‪ ،‬ﺧﻮ ﻣﻲﺗﻮﻧﺪ ﻋﺎﻣﻞ‬
‫ﻣﻬﻢ ﻳﮕﺮ‪  G‬ﻳﻦ ﻣﻴﻨﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻣﺎ ﻣﻬﻢﺗﺮ  ﻳﻦﻫﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺟﺰء ` ﺑﺪ!‬
‫ﻧﺴﺎ! ﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ‪h» !h‬ﻧﺎﺗﻮﻣﻲ ﺛﺎﻧﻮﻳﻪ« ﻣﻲﮔﻮﻳﻨﺪ‪ .‬ﻳﻦ ﺟﺰء `‪ ،‬ﻫﻤﺎ!‬
‫ﭘﻮﺷﺸﻲ ﺳﺖ ﻛﻪ ﻧﺴﺎ! ﺑﺮ‪ G‬ﺧﻮ ﻧﺘﺨﺎ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪.‬‬
‫ﭘﺲ‪ ،‬ﺻﻞ ﺳﺎﺳﻲ  ﻃﺮﺣﻲ ﺑﺪ! ﻧﺴﺎ! ﻫﻤﺎﻧﺎ ﺻﻞ ﻋﻔﺎ‪  u‬ﻋﺼﻤﺖ‬
‫ ﭘﺎﻛﻲ ﺳﺖ‪ .‬ﻳﻦ ﺻﻞ‪  ،‬ﻧﺪ` ﻛﻮ‪ z‬ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪ; ﺳﺖ ﻣﺎ ﺑﺮ‪ G‬ﻋﺎﻳﺖ‬
‫ﻳﻦ ﺻﻞ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ ‪h‬ﻧﻬﺎﺗﻮﺟﻪ ﻛﺮ‪ .‬ﻗﺘﻲ ﺳﺮ ﺑﺰگﺗﺮ ﻣﻲﺷﻮ ‬
‫ﮔﺮ! ﺑﺎﻳﻜﺘﺮ‪ ،‬ﺣﺎﻟﺘﻲ ﺑﻪ ﺟﻮ ﻣﻲ‪ h‬ﻛﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻲﺷﻮ ﺳﺮ ﺟﻠﻮﺗﺮ ﻳﺪ;‬
‫ﺷﻮ‪ .‬ﻟﺒﺘﻪ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ ‪h‬ﻧﻬﺎ ﺑﺎ ﺗﻨﻪ‪ G‬ﻧﺴﺎ!‪ ،‬ﺣﺎﻟﺘﻲ  ﺗﻮﺿﻊ ‬
‫ﻓﺮﺗﻨﻲ  ﭘﻴﻜﺮ;‪ G‬ﻧﺴﺎﻧﻲ ﻳﺠﺎ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪ .‬ﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﺗﻮﺿﻊ‪  ،‬ﻧﺪ` !‬
‫ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﻣﻲﺧﻮ   ﻣﺮﻫﺎ ﻧﻴﺰ ﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﻣﻮﻗﻌﻲ ﺑﻪ ﺟﻮ ﻣﻲ‪h‬ﻳﺪ ﻛﻪ‬
‫ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺷﺎ; ﻳﺎ ﺷﺨﺺ ﻣﺤﺘﺮﻣﻲ‬
‫ﻗﺮ ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ‪  .‬ﻗﺴﻤﺖﻫﺎ‪ G‬ﻳﮕﺮ‬
‫ﺑﺪ!‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺳﺖﻫﺎ  ﭘﺎﻫﺎ‪ ،‬ﻧﺪ;‬
‫‪h‬ﻧﻬﺎ ﻛﻮﭼﻚﺗﺮ ﻧﺸﺎ! ; ﻣﻲﺷﻮ‬
‫  ﻋﻴﻦ ﺣﺎ‪ ،T‬ﻓﺘﺎﮔﻲ ‪h‬ﻧﻬﺎ‬
‫ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﻧﻘﺶ   ﻳﺠﺎ ﺣﺲ‬
‫ﺗﻮﺿﻊ  ﻋﻔﺎ‪ u‬ﺑﺎ‪ G‬ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺎ ﮔﺮ ﺑﺨﻮﻫﻴﻢ ﺑﺎ;‪ G‬ﻧﺴﺎ!‬
‫ ﻧﻘﺶ ‪  !h‬ﺗﺼﻮﻳﺮﺳﺎ‪G‬ﻫﺎ‪G‬‬
‫ﻣﺬﻫﺒﻲ ﺻﺤﺒﺖ ﻛﻨﻴﻢ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺘﺪ ﺑﻪ‬
‫ﻧﻮ ﺳﺎﺧﺘﺎ ﻃﺮﺣﻲ  ﺑﺪ! ﻧﺴﺎ!‬
‫ﺗﻮﺟﻪ ﻛﻨﻴﻢ  ﺑﻌﺪ ﺑﻪ ﺗﻔﻜﻴﻚ ﺑﻪ‬
‫ﺻﻮ‪ T‬ﻃﺮﺣﻲ  ﺑﺪ! !  ﺑﻌﺪ‬
‫ﺑﺪ! ﻣﺮ ﺑﭙﺮﻳﻢ‪.‬‬
‫ ﺳﺎﺧﺘﺎ ﻃﺮﺣﻲ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ »ﺗﻴﭗ ﻧﺴﺎﻧﻲ« ﺑﺮ ﺳﺎ\ ﻣﺤﻮﻫﺎ‪ G‬ﺗﻔﻜﺮ‪G‬‬
‫ﻧﮕﺎﮔﺮ ﺑﻪ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻛﺸﻴﺪ; ﺷﻮ‪ .‬ﻳﻦ ﺗﻴﭙﻲ ﻛﻪ ﻣﺎ  ‪ !h‬ﻳﺎ ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ‪ ،‬‬
‫ﻓﺮﻫﻨﮓﻫﺎ  ﻳﻦﻫﺎ‪ G‬ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻛﺎﻣﻼ ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻣﺘﻔﺎﺗﻨﺪ‪  .‬ﻓﺮﻫﻨﮓ‬
‫ﺳﻼﻣﻲ‪  ! ،‬ﻣﺮ ‪h‬ﻳﻨﻪ‪ G‬ﺗﻤﺎ` ﻧﻤﺎ‪ G‬ﺟﻤﺎ‪ T‬ﻟﻬﻲ ﺳﺖ  ﺗﺮﻛﻴﺐ ﻳﻦ  ‪!h‬‬
‫ﺻﻮ‪ V‬ﻛﻤﺎﻟﻲ   ﻋﺎﻟﻢ ﻧﺸﺎ! ﻣﻲﻫﺪ‪ .‬ﻣﺜﻞ ﻧﺸﺎﻧﻪ »ﻳﺎ!«  »!« ﻛﻪ ‬
‫ﻗﻊ‪  ،‬ﻧﻘﺶ ﺑﺘﻪ ﺟﻘﻪﻧﺪ ﻟﻲ ﺑﺎ ﻫﻢ ﻳﻚ ﻳﺮ;‪ G‬ﻛﺎﻣﻞ  ﻣﻲﺳﺎﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺘﻪ‬
‫ﺟﻘﻪ‪ G‬ﺑﺰگﺗﺮ‪ ،‬ﻣﺮ ﺳﺖ  ﺑﺘﻪ ﺟﻘﻪ‪ G‬ﻛﻮﭼﻚﺗﺮ‪ ! ،‬ﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻳﻦ ﺗﻔﻜﺮ  ﺣﻘﻴﻘﺖ‪ ،‬ﻧﻮ ﻳﺒﺎﻳﻲﺷﻨﺎﺳﻲ  ﻫﻨﺮﻫﺎ‪ G‬ﻳﻨﻲ  ﺳﻼﻣﻲ ‬
‫ﻧﻴﺰ ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪ .‬ﺟﻤﺎ‪ T‬ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺟﺬ ﻣﻲﻛﻨﺪ  ﻣﻈﻬﺮ ﻟﻄﻒ  ﻣﻬﺮﺑﺎﻧﻲ‬
‫ ﻣﺤﺒﺖ ﺳﺖ‪ .‬ﻣﺎ ﺟﻼ‪ T‬ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻓﻊ ﻣﻲﻛﻨﺪ  ﻣﻈﻬﺮ ﺧﺸﻢ  ﺷﺪ‪ V‬‬
‫ﺧﺸﻮﻧﺖ ﺳﺖ‪ .‬ﻟﺒﺘﻪ‪ ،‬ﺟﻤﻊ ﻳﻦ  ﺑﺎ ﻫﻢ ﻛﻤﺎ‪ T‬ﻧﺴﺎﻧﻲ  ﺑﻪ ﺛﺒﺖ ﻣﻲﺳﺎﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺳﺒﺐ  ﻳﺒﺎﻳﻲﺷﻨﺎﺳﻲ ﮔﺮ ﺟﻼﻟﻲ  ﭘﺲ ﺟﻤﺎﻟﻲ ﻇﻬﻮ ﻛﻨﺪ‪،‬‬
‫ﻳﻦ ﻫﻤﺎ! ﻳﺒﺎﻳﻲ ﻛﻤﺎ‪ T‬ﻳﺎﻓﺘﻪ‪ G‬ﻧﺎﻧﻪ ﺳﺖ ﻛﻪ  ﺻﻄﻼ) ﺑﻪ ‪» !h‬ﺟﻼ‪T‬‬
‫ﻟﺠﻤﺎ‪ «T‬ﻣﻲﮔﻮﻳﻨﺪ  ﮔﺮ ﺟﻤﺎﻟﻲ  ﭘﺲ ﺟﻼﻟﻲ ﻇﻬﻮ ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﻳﺒﺎﻳﻲ ﻛﻤﺎ‪T‬‬
‫ﻳﺎﻓﺘﻪ‪ G‬ﻣﺮﻧﻪ ﺳﺖ ﻛﻪ  ﺻﻄﻼ)‪ ،‬ﺑﻪ ‪» !h‬ﺟﻤﺎ‪ T‬ﻟﺠﻼ‪ «T‬ﻣﻲﮔﻮﻳﻨﺪ ﻛﻪ‬
‫ﻣﺬﻫﺒﻲ ﺧﻮ‪ ،‬ﺷﺎﻫﻨﺎﻣﻪ  ﺑﻪ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺑﻜﺸﺪ‪ .‬ﻫﻤﻴﻦ ﻣﻄﻠﺐ ﺑﺎ;‪ G‬ﺣﻜﻴﻢ‬
‫»ﻧﻈﺎﻣﻲ«  ﺛﺮ ﻓﻨﺎﻧﺎﭘﺬﻳﺮ‪» ،m‬ﺧﻤﺴﻪ ﻧﻈﺎﻣﻲ« ﻧﻴﺰ ﺻﺎ[ ﺳﺖ  ﻫﻤﻴﻦ ﻃﻮ‬
‫ﺑﺎ;‪» G‬ﻫﻔﺖ ﻧﮓ ﺟﺎﻣﻲ«  »ﻏﺰﻟﻴﺎ‪ V‬ﺣﺎﻓﻆ«  ﻏﻴﺮ;‪.‬‬
‫ﻧﻜﺘﻪ‪ G‬ﻳﮕﺮ ﺑﻴﺎ!ﻫﺎ‪ G‬ﺷﻌﺮ‪  G‬ﻳﻦ ‪h‬ﺛﺎ ﺳﺖ‪  .‬ﺗﻤﺎﻣﻲ ﻳﻦ ‪h‬ﺛﺎ‪،‬‬
‫ﭼﻬﺮ;‪ G‬ﻣﺎﻧﺪﮔﺎ ﻣﻌﺎﻧﻲ ﺑﻪ ﺳﻄﻪ‪ G‬ﻧﻮ ﺑﻴﺎ! ﺳﺘﺎﻧﻲ ‪h‬ﻧﻬﺎ ﻗﺎﺑﻞ ‪ z‬ﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻳﻦ ﻧﻮ ﺷﻌﺎ ﻏﻠﺐ ﺑﻪ ﺻﻮ‪» V‬ﻣﺜﻨﻮ‪ «G‬ﺳﺮ; ﺷﺪ; ﻛﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﻣﺎﻧﺪﮔﺎ‪G‬‬
‫‪h‬ﻧﻬﺎ ﻣﻲﺷﻮ ﻣﺎ ﻧﻜﺘﻪ‪ G‬ﻗﺎﺑﻞ ﺗﺄﻣﻞ‪ ،‬ﻧﻮ ﺗﺼﻮﻳﺮﺳﺎ‪ G‬ﺷﺎﻋﺮ ﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ‬
‫ﺳﻄﻪ‪ G‬ﻛﻼ` ﺷﻌﺮ‪   G‬ﻗﺎﻟﺐ ﻣﺜﻨﻮ‪  !h ،G‬ﺑﻴﺎ! ﻛﺮ; ﺳﺖ‪  .‬ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ‬
‫ ﻗﺎﻟﺐ ﻏﺰ‪ T‬ﻳﺎ ﻗﺼﻴﺪ;‪ ،‬ﺑﻴﺎ!  ﺣﺎﻟﺖ ﻋﻴﻨﻲ  ﺗﺼﻮﻳﺮ‪ G‬ﺧﻮ ﺧﺎŽ ﻣﻲﺷﻮ ‬
‫ﺷﻌﺮ ﺑﺎ ﻛﻨﺪ; ﺷﺪ!  ﻣﺎ!  ﻣﻜﺎ! ﻣﺎ‪ G‬ﺑﻪ ﺳﻌﺖ ﺑﻴﻜﺮﻧﻪ‪ G‬ﻣﻌﻨﺎ ﻧﺰﻳﻚ‬
‫ﻣﻲﺷﻮ  ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺳﺒﺐ ﺗﺼﻮﻳﺮﺳﺎ‪ !h G‬ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻣﺸﻜﻞ ﺑﺮ ﻣﻲﺧﻮ‪  .‬ﻳﻦ‬
‫ﺟﺎ ﻣﻌﺎﻧﻲ  ﻧﺎﻟﻪﻫﺎ‪ G‬ﻋﺎﺷﻘﺎﻧﻪ ﻳﻚ ﻣﻌﺸﻮ[‪ ،‬ﺳﻌﺖ ﺑﻴﺸﺘﺮ‪ G‬ﭘﻴﺪ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ‬
‫ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﻮ ﻧﮕﺎ; ﺗﺼﻮﻳﺮ‪ G‬ﺷﺎﻋﺮ ﺑﻪ ﺻﻄﻼﺣﺎ‪ V‬ﺻﻮﻓﻴﻪ ﻛﻪ  ‪!h‬‬
‫ﻣﻲﻛﻮﺷﺪ ﺣﻘﺎﻳﻖ ﻟﻬﻲ   ﻗﺎﻟﺒﻲ ﻛﺎﻣﻼ ﻧﻤﺎﻳﻦ  ﻏﻴﺮ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺑﻴﺎ! ﻛﻨﺪ‪،‬‬
‫ﺗﺮﺟﻤﻪ‪ G‬ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ  ﻟﻔﻆ ﺑﻪ ﻟﻔﻆ‬
‫‪  !h‬ﺗﺼﻮﻳﺮﺳﺎ‪ ،G‬ﭼﻴﺰ‪ G‬ﻧﻴﺴﺖ‬
‫ﺟﺰ ﭘﺎﻳﻴﻦ ‪ !h‬ﺣﺪ  ﺷﺄ! ﻳﻦ‬
‫ﺣﻘﺎﻳﻖ  ﻳﻦ ﻣﻌﺎﻧﻲ‪ .‬ﺻﻮﺗﮕﺮ!‬
‫ﻛﺘﺎ ﻣﺎ
‬
‫ﻣﺬﻫﺒﻲ ﺑﺮ‪ G‬ﺣﻞ ﻳﻦ ﻣﺸﻜﻞ‬
‫;ﻫﺎ‪ G‬ﻣﺘﻔﺎﺗﻲ ﺋﻪ ;ﻧﺪ ﻛﻪ‬
‫ﺑﺎ! ﻧﻤﺎﻳﻦ ﻳﻜﻲ  ‪ !h‬ﻫﺎﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺗﺼﻮﻳﺮ ﮔﺮ  ﻳﻚ ﺳﻮ ﺑﺎﻳﺪ  ﻧﺴﺒﺖ‬
‫ﺧﺮ  ﺗﻴﺮ ‪1386‬‬
‫ﻣﻴﺎ! ﻛﻼ`  ﻣﻌﻨﺎ  ﻛﻴﻔﻴﺖ ﺗﻨﺰ‪T‬‬
‫ﻣﻌﺎﻧﻲ  ﻛﻠﻤﺎ‪ V‬ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻛﻨﺪ  ‬
‫ﺳﻮ‪ G‬ﻳﮕﺮ  ﻧﺴﺒﺖ ﻣﻴﺎ! ﺻﻮ‪V‬‬ ‫‪68‬‬
‫ ﻣﻌﻨﺎ  ﻛﻴﻔﻴﺖ ﺗﻤﺜﻞ ﻣﻌﺎﻧﻲ ‬
‫ﺻﻮ‪V‬ﻫﺎ ﺑﻪ ﺟﺴﺖ  ﺟﻮ ﺑﭙﺮ‬
‫ ﻳﻦ ﻣﺎﻫﻴﺖ ﻛﺎ ﺗﺼﻮﻳﺮﺳﺎ! ﻣﺬﻫﺒﻲ ﺳﺖ‪.‬‬
‫ ﻃﻮ‪ T‬ﺗﺎﻳﺦ ﻧﻘﺎﺷﻲ ﻳﺮ! ﺑﻌﺪ  ﺳﻼ` ﺑﻮﻧﺪ ﺗﻚ ﺳﺘﺎﮔﺎﻧﻲ ﻛﻪ ‬
‫ﻳﻦ ﺟﺴﺖ ﺟﻮ‪ ،‬ﻟﮕﻮ ﻗﺮ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ ﻛﻪ  ‪ !h‬ﻣﻴﺎ!‪ ،‬ﻛﻤﺎ‪ T‬ﻟﺪﻳﻦ ﺑﻬﺰ ﭼﻬﺮ;‪G‬‬
‫ﺷﺎﺧﺼﻲ ﺑﻮ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺗﺼﻮﻳﺮﺳﺎ‪ G‬ﻣﺬﻫﺒﻲ ﻫﻮﻳﺖ ﺧﺎﺻﻲ ﺑﺨﺸﻴﺪ‪ .‬ﻗﺒﻞ  ‬
‫ﺗﺼﻮﻳﺮﺳﺎ‪ G‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﮔﺮﻳﺶﻫﺎ‪ G‬ﺷﺮ[ ﮔﺮﻳﺎﻧﻪ ﻳﺎ ﻏﺮ ﮔﺮﻳﺎﻧﻪ ﺧﻮ ﺳﻌﻲ‬
‫ﻣﻲﻛﺮ ﻗﺎﻟﺒﻲ ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻣﺬﻫﺒﻲ ﺣﺎﻛﻢ ﺑﺮ ﺟﺎﻣﻌﻪ‪ G‬ﻳﺮﻧﻲ ﺋﻪ ﻫﺪ‪.‬‬
‫ﻋﻤﺪ;‪ G‬ﻳﻦ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎ  ﻗﺮ! ﭘﻨﺠﻢ ﻫﺠﺮ‪ G‬ﺷﺮ ﺷﺪ ﻛﻪ ﻛﺘﺎﻫﺎ‪» G‬ﻣﻨﺎﻓﻊ‬
‫ﻟﺤﻴﻮ!«‪h» ،‬ﺛﺎ ﻟﺒﺎﻗﻴﻪ«‪» ،‬ﻣﻌﺮŽ ﻧﺎﻣﻪ« ‪» ،‬ﺟﺎﻣﻊ ﻟﺘﻮﻳﺦ«  »ﺧﺎﻧﺎﻣﻪ«‬
‫ﺑﻦ ﺣﺴﺎ`  ‪ !h‬ﺟﻤﻠﻪ ﺳﺖ ﻛﻪ  ‪ ،!h‬ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﻗﺪ‪ V‬ﺣﻀﺮ‪ V‬ﻋﻠﻲ )( ‬
‫ﺑﻪ ﺣﻀﺮ‪ V‬ﻣﺤﻤﺪ )‪ (p‬ﻧﺸﺎ! ﻣﻲﻫﺪ‪ .‬ﮔﺮ ﺑﻪ ﻧﻮ ﻃﺮﺣﻲ ﻧﺴﺎ!  ﻳﻦ ‪h‬ﺛﺎ‬
‫ﺗﻮﺟﻪ ﻛﻨﻴﺪ ﺑﻪ ﻳﻚ ﻧﻮ ﺗﻔﻜﺮ ﺧﺎ‪  p‬ﻃﺮﺣﻲ ﺑﺪ! ﻧﺴﺎ! ﺑﺮﺧﻮ ﻣﻲﻛﻨﻴﺪ‬
‫ﻛﻪ ﺷﺎﻣﻞ  ﺟﺰء ﺳﺖ‪ .‬ﺟﺰء ‪ ،T‬ﻫﻤﺎ! ‪h‬ﻧﺎﺗﻮﻣﻲ ﺻﻠﻲ  ﻟﻴﻪ  ﺑﺪ!‬
‫ﻧﺴﺎ! ﺳﺖ‪ .‬ﺳﺎﺳ ًﺎ ﺑﺪ! ﻧﺴﺎ! ﺑﻪ ﺻﻮ‪ V‬ﻃﺒﻴﻌﻲ  ﻳﻚ ﺗﺮﻛﻴﺐ ﺑﻨﺪ‪،G‬‬
‫ﺑﻴﺸﺘﺮ  ‪ !h‬ﻛﻪ ﺗﺪﻋﻲ ﻛﻨﻨﺪ;‪ G‬ﺣﺲ  ﺣﺎ‪ T‬ﻣﺬﻫﺒﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﺮﻧﮕﻴﺰﻧﻨﺪ;‬
‫ﻏﺮﻳﺰ ﻧﻔﺴﺎﻧﻲ ﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻟﻴﻞ‪ ،‬ﻧﮕﺎﮔﺮ ﻣﺬﻫﺒﻲ ﺑﺮ‪ G‬ﺳﻴﺪ! ﺑﻪ ﻓﻀﺎ‪G‬‬
‫ﻣﻌﻨﻮ‪ ،G‬ﻣﻲﻛﻮﺷﺪ ﻳﻦ ﺟﻨﺒﻪ ﻏﺮﻳﺰ‪  G‬ﺣﻴﻮﻧﻲ ﺑﺪ! ﻧﺴﺎ!  ﻣﻬﺎ ﻛﻨﺪ‪  .‬ﺑﺎ‬
 ‫ﻗﺘﻲ ﺷﻤﺎ  ﻳﻚ ‪ G‬ﻛﺎ‪  G‬ﺑﺮﻣﻲﮔﺰﻳﻨﻴﺪ ﻳﻦ ﺛﺮ ﻟﮕﻮﻳﻲ ﻣﻲﺷﻮ ﺑﺮ‪G‬‬
‫ﺗﺼﻮﻳﺮﮔﺮ! ﻳﮕﺮ  ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺳﺘﻘﺒﺎ‪ T‬ﺗﺼﻮﻳﺮ ﮔﺮ! ﺟﻮ!  ﻳﻦ ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺎ;‬
‫ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ ﻧﺤﺮ‪ u‬ﺗﺼﻮﻳﺮ‪!h G‬ﻫﺎ ﺑﺮ ﻋﻬﺪ;‪ G‬ﻛﺴﺎﻧﻲ ﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻣﻄﺮ)‬
‫ﻛﺮ! ﻛﺎ‹ ‪h‬ﺛﺎ ‪h‬ﻧﺎ! ﻣﻴﻨﻪ ﺳﺎ ﻏﺮ  ﺑﺰگ ﻧﻤﺎﻳﻲﻫﺎ‪ G‬ﺑﻲﻣﻮ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺮ‪ G‬ﺟﺒﺮ! ﻳﻦ ﻗﻀﻴﻪ  ﺟﻠﻮﮔﻴﺮ‪  G‬ﻳﻦ ﻧﺤﺮ‪; ،u‬ﻫﺎﻳﻲ ﺟﻮ  ﻛﻪ‬
‫ ‪ !h‬ﻣﻴﺎ! ﻋﻼ; ﺑﺮ ‪h‬ﻣﻮ‪ m‬ﺻﺤﻴﺢ  ﺑﺮﮔﺰ‪ G‬ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺎ;ﻫﺎ‪ G‬ﺗﺼﻮﻳﺮﺳﺎ‪G‬‬
‫ ﻧﻴﺰ ﻧﺸﺮ ‪h‬ﺛﺎ ﺧﻮ ﺗﺼﻮﻳﺮﺳﺎ‪ ،G‬ﺑﺮﺳﻲ  ﻧﻘﺪ ﺻﺤﻴﺢ ‪h‬ﺛﺎ ﺗﺼﻮﻳﺮﮔﺮ‪G‬‬
‫ﻣﻲﺗﻮﻧﺪ ﻫﮕﺸﺎ‪ G‬ﻫﻨﺮﻣﻨﺪ! ﺗﺼﻮﻳﺮﮔﺮ ﻣﺎ ﺑﺎﺷﺪ‪  .‬ﻧﻘﺪ‪ ،‬ﻫﻨﺮﻣﻨﺪ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﻛﻢ‬
‫ ﻛﻴﻒ ﻛﺎ ﺧﻮ ﻣﻲﺷﻮ  ﺑﺎ ﺷﻨﺎﺧﺘﻦ ﻧﻘﺎ‪ f‬ﺿﻌﻒ  ﻗﺪ‪h V‬ﺛﺎ‪ ،m‬ﺣﺪ ‬
‫ﻧﺪ;‪ G‬ﺧﻮ   ﻣﻲﻳﺎﺑﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺮﺧﻮ ﺳﺖ ﻛﻪ  ﺗﺼﻮﻳﺮﺳﺎ‪ G‬ﻣﺮ‪ G‬ﻣﺎ ﻋﺎﻳﺖ ﻧﻤﻲﺷﻮ‪ .‬ﻋﻤﺪ; ﻧﮕﺎ;‬
‫ﻧﺘﻴﺠﻪ‪:‬‬
‫‪ z‬ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺑﺪ! ‪ z‬ﻋﺎﻟﻢ ﺧﻴﺎ‪T‬ﻧﮕﻴ ِﺰ ﻧﺴﺎ! ﻣﻤﻜﻦ ﻧﻴﺴﺖ‪.‬‬
‫ﺣﻜﺎﻳﺖﮔﺮ ﻳﻦ ﻋﺎﻟﻢ ﺧﻴﺎﻟﻲ‪ ،‬ﻫﻨﺮﻣﻨﺪ‬
‫ﺗﺼﻮﻳﺮﺳﺎ ﺳﺖ‪  .‬ﻣﻲﺗﻮﻧﺪ ‪h‬ﻳﻨﻪ‪G‬‬
‫! ﺧﻮﻳﺶ  ﺻﻴﻘﻞ ﻫﺪ  ﺑﺎ ﺗﻜﻴﻪ‬
‫ﺑﺮ ﻓﻄﺮ‪ V‬ﻟﻬﻲ‪ m‬ﺳﺎﻧﺪ;‪h G‬ﺛﺎ‪ G‬ﻳﺒﺎ‬
‫ ﻣﻠﻜﻮﺗﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪  .‬ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻋﺎﻟﻢ ﺧﻴﺎ‪T‬‬
‫ﻛﺘﺎ ﻣﺎ
‬
‫ ﻫﻤﺎ! ﻋﺎﻟﻢ ﺻﻮ‪V‬ﻫﺎ‪ G‬ﻣﺜﺎﻟﻲ ﺳﺖ‬
‫ﻛﻪ ﺗﻮ!  ﺗﻨﺎﺳﺐ  ﺗﻌﺎ‪  T‬ﺗﻘﺎ!‬
‫‪ ...‬ﺟﺰء ﻻﻳﻨﻔﻚ ‪h‬ﺛﺎ ﺗﺼﻮﻳﺮ‪ G‬ﻳﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻳﻨﻬﺎ ﺟﻠﻮ;ﻫﺎ‪ G‬ﺣﺪﺗﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺮ‬
‫ﺧﺮ  ﺗﻴﺮ ‪1386‬‬
‫ﻋﺎﻟﻢ ﻣﺜﺎ‪ T‬ﺣﺎﻛﻢﻧﺪ  ﺗﺼﻮﻳﺮﮔﺮ ﺑﺎ ﻧﺸﺎ!‬
‫! ‪h‬ﻧﻬﺎ ﺳﻌﻲ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﺑﻪ ﻧﻬﺎﻳﺖ ُﺣﺴﻦ‬
‫‪69‬‬ ‫ ﻳﺒﺎﻳﻲ  ﻛﻤﺎ‪ T‬ﺳﺖ ﭘﻴﺪ ﻛﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻨﺎﺑﻊ‪:‬‬
‫‪ - 1‬ﻗﺮ‪ !h‬ﻛﺮﻳﻢ‬
‫‪ - 2‬ﻧﻬﺞﻟﺒﻼﻏﻪ‬
‫‪ - 3‬ﻣﺪﭘﻮ‪ ،‬ﻣﺤﻤﺪ‪ ،‬ﺗﺠﻠﻴﺎ‪ V‬ﺣﻜﻤﺖ ﻣﻌﻨﻮ‪  G‬ﻫﻨﺮ ﺳﻼﻣﻲ‪ ،‬ﺗﻬﺮ!‪:‬‬
‫ﻣﻴﺮﻛﺒﻴﺮ‪ ،‬ﭼﺎپ ‪1374 ،T‬‬
‫‪ - 4‬ﻣﺪﭘﻮ‪ ،‬ﻣﺤﻤﺪ‪ .‬ﺳﻴﻨﻤﺎ‪ G‬ﺷﺮﻗﻲ‪ ،‬ﺗﻬﺮ!‪ :‬ﺳﻮ; ﻣﻬﺮ‪ ،‬ﭼﺎپ `‪،‬‬
‫‪1382‬‬
‫‪h 5‬ﻳﻨﻲ‪ ،‬ﺳﻴﺪﻣﺮﺗﻀﻲ‪h .‬ﻳﻨﻪ ﺟﺎ‪ ،‬ﻧﺎﺷﺮ ﻧﺸﺮ ﺳﺎﻗﻲ‪1379. ،‬‬
‫‪h - 6‬ﻳﻨﻲ‪ ،‬ﺳﻴﺪﻣﺮﺗﻀﻲ‪ ،‬ﻫﻤﺴﻔﺮ ﺧﻮﺷﻴﺪ )ﻳﺎﻧﺎﻣﻪ ﺳﺎﻟﮕﺮ ﺷﻬﺎ‪V‬‬
‫ﺳﻴﺪﻣﺮﺗﻀﻲ ‪h‬ﻳﻨﻲ( ﺑﻪ ﻛﻮﺷﺶ ﻋﻠﻲ ﺗﺎﺟﺪﻳﻨﻲ‪ ،‬ﺗﻬﺮ!‪ :‬ﻣﺮﻛﺰ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ ﻧﺸﺮ‬
‫ﻗﺒﻠﻪ‪ ،‬ﭼﺎپ `‪1373 ،‬‬
‫‪ - 7‬ﮔﺮ; ﻣﻄﺎﻟﻌﺎ‪ V‬ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ  ﻫﻨﺮ‪ G‬ﺷﻬﻴﺪ ‪h‬ﻳﻨﻲ‪ ،‬ﻣﺒﺎﻧﻲ ﻧﻈﺮ‪ G‬ﻫﻨﺮ‪،‬‬
‫ﺗﻬﺮ!‪ :‬ﻧﺘﺸﺎ‪ V‬ﻧﺒﻮ‪ ،G‬ﭼﺎپ ‪.1374 ،T‬‬
‫‪ - 8‬ﻣﻮﻻﻧﺎ ﺟﻼ‪T‬ﻟﺪﻳﻦ ﺑﻠﺨﻲ‪ .‬ﻣﺜﻨﻮ‪ G‬ﻣﻌﻨﻮ‪ .G‬ﻣﻘﺪﻣﻪ  ﺷﺮ) ﺳﺘﺎ ﺑﺪﻳﻊ‬
‫ﻟﺰﻣﺎ! ﻓﺮﻧﻔﺮ‪ ،‬ﺗﻬﺮ!‪ :‬ﻧﺘﺸﺎ‪ V‬ﺟﺎﻳﺪ!‪1342 ،‬‬
‫‪ - 9‬ﺣﺎﻓﻆ‪ .‬ﻏﺰﻟﻴﺎ‪ ،V‬ﺑﻪ ﺗﺼﺤﻴﺢ ﻛﺘﺮ ﭘﺮﻳﺰ ﻧﺎﺗﻞ ﺧﺎﻧﻠﺮ„‪ ،‬ﺗﻬﺮ!‪:‬‬
‫ﻧﺘﺸﺎ‪ V‬ﺧﻮﻣﻰ‪ ،‬ﭼﺎپ `‪1362 ،‬‬
‫ ﻫﺮ ‪h G‬ﻧﻬﺎ ﻣﻲﺗﻮﻧﺪ ﻳﻚ ﻛﻠﻤﻪ ﻣﺸﺘﺮ‪ z‬ﺑﺎﺷﺪ  ‪» !h‬ﻛﻤﺎ‪ «T‬ﺳﺖ‪ .‬ﭘﺲ‬
‫»ﺣﺴﻦ«  ﺗﻤﺎﻣﻲ ﻟﺤﻈﺎ‪ ،V‬ﻫﺪ‪ u‬ﻏﺎﻳﻲ  ﻧﻬﺎﻳﻲ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪ!  ﺗﺼﻮﻳﺮﮔﺮ!‬
‫ﻣﺬﻫﺒﻲ ﺳﺖ ﻛﻪ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ  ﭘﻴﻜﺮ;‪ G‬ﻣﺮ  !‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ  ﺗﻤﺎﻣﻲ ﺟﺰ‪G‬‬
‫ﻳﻚ ﭘﺮ; )ﺗﺎﺑﻠﻮ( ﺧﻮ  ﻧﺸﺎ! ﻣﻲﻫﺪ‪  .‬ﭘﺮ; )ﺗﺎﺑﻠﻮ( ﺑﻌﺪ‪ G‬ﻛﻪ ﻣﺮﺑﻮ‪f‬‬
‫ﺑﻪ ﺳﺘﺎ! ﻳﻮﺳﻒ  ﻟﻴﺨﺎ ﺳﺖ‪ ،‬ﻫﻤﻴﻦ ﻣﺮ ﻛﺎﻣﻼ ﻫﻮﻳﺪﺳﺖ‪ .‬ﻛﻤﺎ‪ T‬ﻟﺪﻳﻦ‬
‫ﺑﻬﺰ ﺳﺎﻧﺪ;‪ G‬ﻳﻦ ﺛﺮ‪ ،‬ﻧﻘﺎ‪ m‬ﻋﺠﻴﺒﻲ ﺳﺖ‪   .‬ﺗﺎﻳﺦ ﺗﺼﻮﻳﺮﺳﺎ‪ G‬ﻣﺎ ‬
‫ﺟﺎﻳﮕﺎ; ﺧﺎﺻﻲ ﺑﺮﺧﻮ ﺑﻮ; ﺳﺖ‪  .‬ﻫﻢ  ﻣﻴﻨﻪ‪ G‬ﻃﺮﺣﻲ  ﻧﺴﺎ! ‬
‫ﺗﻴﭗ ﺧﺎ‪ p‬ﻳﺮﻧﻲ ‪ -‬ﺳﻼﻣﻲ ﺻﺎﺣﺐ ﺳﺒﻚ ﺑﻮ;  ﻫﻢ  ﻣﻴﻨﻪ‪ G‬ﺗﺮﻛﻴﺐ‬
‫ﺑﻨﺪ‪G‬ﻫﺎ‪ G‬ﺧﻄﻲ  ﻧﮕﻲ ﺻﺎﺣﺐ ‹[  ﺳﺘﻌﺪ ﺑﺴﻴﺎ ﺑﺎﻻﻳﻲ ﺑﻮ; ﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻳﻦ ﭘﺮ; )ﺗﺎﺑﻠﻮ(‪ ،‬ﺧﻮ ﻣﻌﺮ‪ u‬ﻫﻤﻴﻦ ﮔﻔﺘﺎ ﺳﺖ‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ  ﻫﻤﻪ‪ !h G‬ﭼﻴﺰﻫﺎﻳﻲ‬
‫ﺗﺼﻮﻳﺮﮔﺮ! ﻣﺮ ﻣﺎ‪ ،‬ﻣﺘﻮﺟﻪ ﻓﻦ )ﺗﻜﻨﻴﻚ( ﺳﺖ‪ :‬ﭼﻮ! ﻣﺘﺄﺳﻔﺎﻧﻪ ; ﻣﺮ‪،‬‬
‫; ﺻﺎﻟﺖ ﺑﺰ  ‪ m‬ﻫﺎﺳﺖ ﻛﻪ  ‪ !h‬ﺧﻮﻧﻤﺎﻳﻲ  ﺟﺎﻳﺰ; ﺑﮕﻴﺮ‪ G‬ﺣﺮ‪u‬‬
‫‪  T‬ﻣﻲﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺘﺄﺳﻔﺎﻧﻪ‪ ،‬ﺗﺼﻮﻳﺮﺳﺎ! ﻣﺎ ﺑﻴﺸﺘﺮ‬
‫ ‪ !h‬ﻛﻪ ﺑﻪ ﺳﺎﺧﺘﺎ ﻃﺮﺣﻲ ﻳﺎ ﺳﺎﺧﺘﺎ‬
‫ﺗﺮﻛﻴﺐ ﺑﻨﺪ‪h  G‬ﺛﺎﺷﺎ! ﺗﻮﺟﻪ ﻛﻨﻨﺪ‪،‬‬
‫ﻣﺪ` ﺑﻪ ﻃﺮ‪ u‬ﻓﻦ )ﺗﻜﻨﻴﻚ( ﮔﺮﻳﺶ‬
‫ﭘﻴﺪ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﻟﺒﺘﻪ ﻳﻦ ﻓﻦﮔﺮﻳﻲ‬
‫)ﺗﻜﻨﻴﻚ ﮔﺮﻳﻲ( ‪ !h‬ﭼﻴﺰ‪ G‬ﻧﻴﺴﺖ‬
‫ﻛﻪ ﻏﺮﺑﻲﻫﺎ  ‪h‬ﺛﺎﺷﺎ! ﻣﻄﺮ) ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺮ‪h G‬ﻧﻬﺎ ﺗﻜﻨﻴﻚ ﻳﻚ ﻧﻮ ﺑﻴﺎ! ﺗﺎ; ﺑﺮ‪G‬‬
‫‪ z‬ﺑﻬﺘﺮ ﻣﺤﺘﻮ‪ G‬ﺗﺼﻮﻳﺮﺳﺎ‪ G‬ﺳﺖ‪.‬‬
‫‪h‬ﻧﻬﺎ ﺑﺎ ﺗﻔﻜﻴﻚ ﻧﻘﺎﺷﻲ  ﺗﺼﻮﻳﺮﺳﺎ‪،G‬‬
‫ﺑﻪ ﺗﻤﺎ` ﻳﻦ ﻣﺎﺟﺮﻫﺎ ﭘﺎﻳﺎ! ﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻟﻴﻞ‪ ،‬ﺻﻠﻲ   ‪h‬ﺛﺎﺷﺎ!‬
‫ﻋﺎﻳﺖ ﻛﺮﻧﺪ ﻛﻪ  ‪» !h‬ﮔﻮﻳﺎﻳﻲ‬
‫ﺗﺼﻮﻳﺮ« ﺣﺮ‪  T u‬ﻣﻲﻧﺪ ﻣﺎ  ﻳﻦ‬
‫ﺟﺎ ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ  ﺟﻬﺖ ﻋﻜﺲ‪  ،‬ﺣﺎ‪T‬‬
‫ﻧﺠﺎ` ﺳﺖ‪  .‬ﻳﺮ! ﺗﺼﻮﻳﺮﺳﺎ ﺳﻌﻲ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻣﺤﺘﻮ  ﻣﻀﻤﻮ!   ‪!h‬‬
‫ﻣﻬﻢﺗﺮ ﺳﻴﺮ ﺳﺘﺎ!   ﺧﺪﻣﺖ ﺗﺼﻮﻳﺮ  ﻓﻦ ﻗﺮ ﻫﺪ‪  .‬ﻳﻦ ﺟﺎ ﺗﺼﻮﻳﺮﺳﺎ‬
‫ﻏﺮﺑﺰ;‪ G‬ﻣﺎ‪ ،‬ﻫﻤﺎ! ﻛﺎﺳﻪ‪q G‬ﺗﺮ  ‪h‬ﺷﻲ ﺳﺖ ﻛﻪ  ﺑﻴﺎ!ﻫﺎ‪ G‬ﺗﺼﻮﻳﺮ‪G‬‬
‫ﺧﻮ ﺣﺘﻲ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﮔﺮ! ﻏﺮﺑﻲ  ﻫﻢ ﻗﺒﻮ‪ T‬ﻧﺪ‪   .‬ﻏﺮ   ﺟﺸﻨﻮ;ﻫﺎ‬
‫ ﺳﺎﻻﻧﻪﻫﺎ‪ !h G‬ﻓﻘﻂ  ﻓﻘﻂ ﺟﺎﻳﺰ;ﻫﺎ‪  !h G‬ﻣﻲﺷﻨﺎﺳﺪ‪  .‬ﻳﻦ ﻣﻴﺎ!‬
‫‪h‬ﻣﻮ‪m‬ﻫﺎ‪ G‬ﻧﻪ  ﻣﻴﻨﻪ‪ G‬ﺗﺼﻮﻳﺮﺳﺎ‪ G‬ﻫﻢ ﺧﻮ ﻣﺰﻳﺪ ﺑﺮ ﻋﻠﺖ ﺳﺖ‪.‬‬
‫ ﻧﺸﻜﺪ;ﻫﺎ‪ G‬ﻣﺎ ﺑﻪ ﺟﺎ‪ G‬ﭘﺮﺧﺘﻦ ﺑﻪ ﻣﺒﺎﻧﻲ ﺗﺼﻮﻳﺮﺳﺎ‪ !h   G‬ﻣﻬﻢﺗﺮ‬
‫ﻃﺮﺣﻲ ﺧﻴﺎﻟﻲ ﺳﻪ ﺗﺎ  ﺣﺪ \ ﺗﺼﻮﻳﺮﺳﺎ‪ G‬ﮔﺬﺷﺘﻪﻧﺪ‪ .‬ﻛﻪ  ‪ !h‬ﻓﻘﻂ‬
‫ﻓﻦ )ﺗﻜﻨﻴﻚ( ﺗﺪﻳﺲ ﻣﻲﺷﻮ‪ .‬ﻳﻦﻫﺎ ﻫﻤﻪ  ﻫﻤﻪ ﻻﻳﻠﻲ ﺳﺖ ﺑﺮ ﻋﻘﺐ‬
‫ﻣﺎﻧﺪﮔﻲ ﺗﺼﻮﻳﺮ‪ G‬ﻣﺎ  ﻳﻦ ﻛﻪ ﺗﺼﻮﻳﺮﮔﺮ! ﻣﺎ ﻧﺘﻮﻧﻨﺪ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖﻫﺎ‪ G‬ﺗﺼﻮﻳﺮ‪G‬‬
‫ﺧﻮﻳﺶ  ﺗﻘﺎ ﻫﻨﺪ‪h  .‬ﺧﺮﻳﻦ ﺳﺎﻻﻧﻪ ﺗﺼﻮﻳﺮﺳﺎ‪ G‬ﭼﻴﺰ‪ G‬ﻛﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ‬
‫ﻫﻤﻪ ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﻣﻲﺧﻮ ﻫﻤﻴﻦ ﺿﻌﻒﻫﺎ‪ G‬ﻋﻤﺪ;‪ G‬ﺑﻮ ﻛﻪ ﺑﺮ ﺗﺼﻮﻳﺮﮔﺮ‪ G‬ﻣﺎ‬
‫ﺣﺎﻛﻢ ﺳﺖ‪ .‬ﻣﺎ ﺑﺪﺗﺮﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ‪ !h‬ﻗﻀﺎ‪V‬ﻫﺎ‪ G‬ﺷﺘﺒﺎﻫﻲ ﺑﻮ ﻛﻪ ﺑﺮ ﻳﻦ ‪h‬ﺛﺎ‬
‫ﻋﻤﺎ‪ T‬ﺷﺪ‪  .‬ﻳﺎﺑﻲ ﻳﻦ ‪h‬ﺛﺎ ﺷﻜﺎ‪ T‬ﺻﻠﻲ ﺑﻪ ﻧﻮ ﻧﮕﺎ; ! ﺑﺮ ﻣﻲﮔﺸﺖ‪.‬‬