Isı stasyonu Hesabı ve Mekan k Proje Adımları

Yazar tes sat 16 Şubat 2016

Isı stasyonu hesabı ç n lg l formüller ve mekan k proje tasarım aşamaları detaylı olarak ncelenm şt r. Yen
tasarlanan b r tes ste ısıtma projes yle lg l tasarım ve hesaplamalar yapılırken aşağıdak adımlar zlen r.

1- Öncel kle, da relerde bulunan lavabo, duş, küvet g b sıcak su kullanımı olan b r mler n toplamına göre
da reler n her b r n n kullanım sıcak su ht yaçları bel rlen r. Da reler n kullanım sıcak su ht yaçlarının
bel rlenmes yle b rl kte, ısı stasyonu kapas tes ve kullanım sıcak suyu hazırlamak ç n gerekl merkez sıcak su
deb ler de bulunmuş olur.

2- Kullanım sıcak suyu hazırlama ve ısıtma ç n gerekl merkez sıcak su deb ler b l nd ğ ne göre, merkez sıcak
su kolonlarının ve kolon stasyon bağlantı borularının boyutlandırılması ç n hang katta ne kadar deb ye
ht yaç olduğu eş kullanım sayıları le b rl kte kısm olarak hesaplanır.

3- Hatlardan geçeb lecek max. deb ler bel rlend kten sonra, basınç kayıpları ve akış hızları da göz önünde
bulundurularak merkez sıcak su kolonlarının ve kolon stasyon bağlantı borularının boyutlandırılması yapılır.

4- Bu borular boyutlandırıldıktan sonra boru basınç kayıpları ve yerel kayıplar hesaplanarak en fazla d rençle
karşılaşacak olan kr t k hattak toplam basınç kaybı bel rlen r ve bu doğrultuda uygun s rkülasyon pompası
seç l r.

5- Kazan gücü, eş kullanım sayılarına göre bel rlenen toplam kullanım sıcak suyu ht yacı ve ısıtma kapas tes n
karşılayacak şek lde bel rlen r.

6- Eğer s stemde akümülasyon tankı kullanılması planlanıyorsa, o takd rde kazan gücü öncel kle yalnız da re
ısıtma yükler n n toplamına göre bel rlen r, daha sonrasında kullanım sıcak suyu hazırlama durumu ç n lave
güç gerekt ğ tesp t ed l rse bu güç hesaplanarak kazan gücüne eklen r.

7- Teor k kazan gücü hesaplanıp, burada kullanılacak akümülasyon tankı hacm bel rlen r. Akümülasyon
tankında rezerve ed len merkez sıcak sudan alınan enerj tesp t ed l r.

8- Kullanım sıcak suyu p k tüket mler nde, akümülasyon tankındak su sıcaklığının m n mum sev yeden
maks mum sev yeye çıkması 20 dak kadan fazla sürmemel d r. Eğer bu şart sağlanmıyorsa bu süren n 20
dak kaya nd r lmes ç n kazana lave ed lmes gereken güç hesaplanır. İlave güç baştan sadece toplam da re
ısıtma yükler ne göre bel rlenen kazan gücüne eklen r ve böylece gerekl kazan gücü bel rlenm ş olur.

9- Tes satta dolaşan ve kazanın kend tankında bulunan merkez ısıtma suyu da s stemde kullanılacaktır. O
halde bu su hac mler toplanıp, bel rlenen akümülasyon tankı hacm nden çıkarılarak s stemde ne kadarlık b r
akümülasyon tankı hacm ne ht yaç olduğu bel rlen r.

10- Son olarak, sıcak suyu kazandan akümülasyon tankına dolduracak olan pompanın seç m yapılır. Bu seç m
yapılırken s rkülasyon pompası tarafından s steme basılan su deb s b r emn yet faktörüyle büyütülür ve
basma basıncını da kazan basınç kaybı bel rler.

Örnek Isı stasyonu Mekan k Proje Hesabı

Isıtma
– 24 Da re
– 4 kolon, her kolonda 6 da re
– Kolon stasyon arası mesafe 1m, kat yüksekl ğ 3m, kolonlar arası mesafe 4m
– Isıtma Merkez (kazan) basınç kaybı 0,1 bar
– Da re ısıtma yükü 3 kW
– Isıtma ç n kazan suyu ΔT=20 K
– Her b r radyatör ç n ısıtma deb s 131,54 l/t
– Her b r radyatör ç n basınç kaybı 0,1 bar

Sıcak Su Hazırlama
– Isı Eşanjörü 33 kW
– Kazan suyu g r ş-çıkış sıcaklıkları 75 – 35 C
– Kullanım sıcak suyu deb s 12 l/dk
– Kullanım sıcak suyu sıcaklığı 50 C
– Kullanım suyu sıcaklık farkı ΔT=40 K

Örnek Tes sat Şeması

Kolonlardak Gerekl Merkez Sıcak Su Deb ler n n Bel rlenmes

1- Kullanım Sıcak suyu Hazırlamak İçin Gerekli Merkezi Sıcak Su Debisi
Yukarıda b lg ler ver len tes ste da relerdek kullanım sıcak su ht yacı 12 l/dk ve 50 C d r. Merkez ısıtma suyu
g r ş-çıkış sıcaklık farkı örnek ısı stasyonu ç n 40 K olarak kabul ed lm şt r. Şebeke kullanım suyu gel ş sıcaklığı
10C olarak kabul ed ld ğ nde, pr mer devre ve sekonder devre enerj denklemler eş tlenerek kullanım sıcak
suyu hazırlamak ç n gerekl merkez ısıtma suyu deb s tesp t ed l r.

2- Kolonlardaki Gerekli Merkezi Sıcak Su Debilerinin Belirlenmesi

Her b r hat ç n eş kullanım sayısı bel rlen r ve ona göre hesaplama yapılır. Hesaplama yapılırken kolondak en
uzak hattan başlanarak, her branşman ç n ayrı ayrı eş kullanım sayıları bel rlenerek gerekl merkez ısıtma
besleme deb ler tay n yapılır.

Eş değerl l k faktörü, toplam da re sayısı ç nde, aynı anda sıcak su kullanılan da re sayısını veren, tecrübelere
dayanan ve da re sayılarına göre bel rlenen b r çarpandır.
Hesaplamalarda kolaylık olması ç n konut sayısı le eşdeğerl k faktörü çarpılarak eş kullanım sayısı elde ed l r.
Dolayısıyla eş kullanım sayısı b r çarpan değ l, toplam da re sayısı ç nde aynı anda sıcak su kullanan da re
sayısıdır.
ε = εf × Zds
ε: Eş kullanım Sayısı
εf:Eşdeğerl l k Faktörü
Zds: Da re Sayısı

Da re sayılarına karşılık gelen eş kullanım sayılarının bulunduğu tabblolar aşağıda ver lm şt r.

Gerekli Debilerin Kısmi Olarak Belirlenmesi

Isıtma ve kullanım sıcak suyu hazırlamak ç n gerekl merkez ısıtma besleme deb ler bel rlend kten sonra
hang hattan ne kadar deb geçeceğ ayrı ayrı göz önünde bulundurulmalıdır. Bunun ç n aşağıdak genel
formülden yararlanılır.

Aşağıda örnek tes s ç n tüm hatlardan geçecek deb ler hesaplanmış, şek ller üzer nde göster lm şt r.
Da re ısı stasyonları le kolonlar arasındak ısıtma bağlantı borularından 12l/dk lık kullanım sıcak suyunu
hazırlamak ç n 720 l/h ısıtma suyu deb s geçmel d r.

Kolonun son kısmından sadece en üst kattak da rey besleyecek merkez ısıtma suyu deb s geçeceğ nden
ht yaç y ne 720 l/h d r.
Tüm ısıtma boruları ç n merkez ısıtma besleme deb s hesabı yapıldıktan sonra ortaya aşağıdak tablo
çıkmaktadır.

3- Merkez Sıcak Su Kolonlarının ve Kolon-İstasyon Bağlantı Borularının

Boyutlandırılması
Boruların metredek basınç kaybı 2 mbarı ve akışkan hızı 0,5 m/s y geçmemel d r. Yukarıda oluşturulan
tabloya ve boru çapı bel rleme tablolarına göre boru ç çapları bel rlen r.
4- Merkezi Sıcak Su Devresi Basınç Kayıpları Hesabı
Aşağıdak basınç kayıpları s rkülasyon pompası hesabında göz önünde bulundurulmalıdır.
– Kr t k hattak basınç kaybı
– Kolon-ısı stasyonu arasındak basınç kaybı
– Kolondak fark basınç c hazının basınç kaybı
– Isı sayacı basınç kaybı
– Isı stasyonu basınç kaybı
– Isıtma s stem ndek lave elemanların basınç kayıpları

S stem basınç kayıpları, basınç kayıplarının en büyük olduğu hatta, yan kr t k devreye göre hesaplanır.

Kritik Hattaki Toplam Basınç Kayıpları

Kr t k devre, uzak kolonun son da res olduğu ç n s rkülasyon pompası seç m nde bu hattak toplam basınç
kayıpları d kkate alınır.
5- Sirkülasyon Pompası Seçimi
Kazan çıkışında 9006 l/h deb dek toplam s stem basınç kaybı 366,18 mbar’dır. Bu ver lere göre uygun
s rkülasyon pompası seç l r. Seç len pompa frekans nvertör kontrollü olmalı ve termostat k vanalar
kısıldığında basınç düşümler nden oluşan gürültüler n önlenmes ç n, sab t fark basınçta, değ şken deb de
çalışmalıdır.

6- Kazan Gücünün Belirlenmesi

Da re ısıtma yükler ve kullanım sıcak suyu hazırlamak ç n ısı stasyonu üzer ndek ısı eşanjörler n n kapas tes
b l nd ğ ne göre kazan gücü aşağıdak formülden hesaplanır. Örnek tes ste 24 da re ç n kullanım suyu eş
kullanım sayısı 10 olup, 10 da ren n kullanım sıcak su üret m ç n gerekl güç, sıcak su kullanımı olmayan,
ger ye kalan 14 da re ç n ısıtma yükler üzer nden hesap yapılır.

Eğer Sistemde Akümülasyon Tankı Bulunuyorsa Kazan Gücü Hesabı

İlk olarak toplam da re ısıtma yüküne göre güç bel rlen r. Sıcak su hazırlamada enerj ht yacı tamamen
akümülasyon tankından karşılanır. Ancak akümülasyon tankındak rezerv kullanıma hazır tutmak ç n
hesaplanan gücün üzer ne lave güce ht yaç vardır. Bu lave güç eklen nce kazan gücü bel rlenm ş olur.

S steme akümülasyon tankı eklend ğ durumda kazan gücünün bel rlenmes ç n aşağıdak yol zlen r.

Yukarıdak bahsed len kazan lave gücünün hesaplanab lmes ç n öncel kle akümülasyon tankından alınan
enerj hesaplanır. Bu enerj n n bel rlenmes ç n teor k kazann gücünün b l nmes gerek r. Bu örnekte kazanın
maks mum çalışma süres 8 dk olarak öngörülmüştür.

Teorik Kazan Gücü

Akümülasyon tankından alınan enerj n n hesaplanması ç n teor k kazan gücünün b l nmes gerek r.
Akümülasyon tankının hazırlanması esnasında s stemde ısıtma devres çalışırken aynı zamanda akümülasyon
tankının sıcaklığının arttırılması da sağlanır. Burada prat kten gelen b lg lere kabul ed len husus, tanka gelen
enerj n n %70’ s steme aktarılırken,%30 tank suyu sıcaklığının arttırılmasında kullanılır. Bu oran b ze
l teratürde “Isıtma Redüks yon Faktörü” olarak tanımlanmış değer ver r. Teor k kazan gücü yalnızca
akümülasyon tankından alınan enerj n n ve akümülasyon tankı hacm n n hesaplanmasında kullanılır.

Akümülasyon Tankından Alınan Enerj

Teor k kazan gücü hesaplandıktan sonra akümülasyon tankından alınan enerj m ktarı hesabı ç n;

İlave Gücün Belirlenmesi

72 kW lık kazan gücü le akümülasyon tankından su sıcaklığının 50 C den 70 C ye çıkışı 119 dk dır. (Aşağıdak
formülde kazan lave gücüne “0” koyularak 119 dk bulunmuştur.) Kullanım sıcak suyu p k tüket mler nde
akümülasyon takındak su sıcaklığının en fazla 20 dk da m n mum değer nde maks mum değer ne çıkması
gerek r. Buna göre kazana lave ed lmes gereken güç aşağıdak eş tl kle hesaplanır.

Akümülasyon Tankı Seçimi

Teor k kazan gücü b l nd ğ ne göre akümülasyon tankı hacm hesaplamaya geç leb l r.
Bu b lg ler ışığında ısı stasyonu (kat stasyonu) le lg l autocad detaylarını nd reb l rs n z.

Isı İstasyonu Autocad Detayları

Açıklama İnd rme L nk

Isı stasyonu Autocad Dosyası

Isı İstasyonu.dwg

Kat İstasyonu Autocad Dosyası

Kat İstasyonu.dwg
Kaynak: DAF Enerj & Danfoss

İLGİLİ YAZILAR