BEZDOMNOŚĆ

Bezdomność- przykład patologii

społecznej

● Opracowanie: Małgorzata Erdmann, Martyna Maroń

 Spis treści

● Definicje bezdomności
● Przyczyny i skutki bezdomności w Polsce
● Bezdomność jako patologia społeczna
● Bezdomność- pomoc i przeciwdziałanie zjawisku
● Źródła
 Definicje bezdomności

● Bezdomność, wg słownika języka polskiego, określana jest jako

zjawisko społeczne polegające na braku domu lub miejsca
stałego pobytu gwarantującego jednostce lub rodzinie poczucie
bezpieczeństwa, zapewniającego schronienie przed
niekorzystnymi warunkami atmosferycznymi i zaspokojenie
podstawowych potrzeb na poziomie uznawanym w danym
społeczeństwie za wystarczający.
 Definicje bezdomności

● Według wikipedii, bezdomność określa się jako

problem społeczny (zjawisko społeczne), charakteryzujący się
brakiem miejsca zamieszkania (brakiem domu).
 Przyczyny i skutki
bezdomności w Polsce
● Według statystyk z 2019 roku, najczęstszymi przyczynami
bezdomności w Polsce są konflikty rodzinne i uzależnienia,
głównie od alkoholu. Dla blisko ośmiu tysięcy osób, eksmisja
była główną przyczyną bezdomności. W Europie jako całości,
niektórzy badacze uważają, że "nadużywanie narkotyków,
zwłaszcza w przypadku współwystępowania z chorobami
psychicznymi, jest głównym czynnikiem powodującym
bezdomność".
 Przyczyny i skutki
bezdomności w Polsce
● Do przyczyn bezdomności należy również fakt, że społeczeństwo polskie przyzwyczajane jest
do pomocy społecznej, która wpływa na zaniechanie własnej aktywności zawodowej.
● Jednym z wielu powodów jest również ograniczona zdolność do radzenia sobie w samodzielnym
życiu, mała odporność na trudne sytuacje, problemy z poddaniem się wymaganiom
społeczeństwa.
● Według materiałów rządowych do powodów bezdomności zalicza się rozpad rodziny, eksmisję,
powrót z zakładu karnego, brak stałych dochodów, przemoc w rodzinie, brak tolerancji
społecznej, uzależnienia, opuszczenie domu dziecka, powrót ze szpitala psychiatrycznego.
● W większości przypadków słyszymy o bezdomności wśród mężczyzn, natomiast sytuacja
dotyczy również kobiet.
● Są również osoby bezdomne „z wyboru”, którym wg B. Hołysta, odpowiada życie bez żadnych
ograniczeń i barier, lub- inaczej ujmując- którzy pogodzili się ze swoim statusem.
● Faktem jest, że rzadko, bezdomność jest rezultatem jednej, konkretnej determinanty, a jest
splotem szeregu decyzji oraz różnych czynników, na które wpływ ma szereg sfer życia.
 Przyczyny i skutki
bezdomności w Polsce
● Podstawowym skutkiem bezdomności jest wyeliminowanie ze
społeczeństwa jednostki. Taka marginalizacja powoduje utrudnienia
w powrocie do stanu ekonomicznego poprzedzającego
bezdomność. Bezdomność wpływa także na poczucie
wyalienowania, niższości wobec bliskich oraz innych ludzi, pojawia
się wycofanie spowodowane wstydem, bezradnością i brakiem
kontroli nad własnym życie.
● Skutkiem bezdomności są również uzależnienia od alkoholu lub
innych środków odurzających.
● Poczucie niższości oraz uzależnienia doprowadzają także do zmian
w zdrowi psychicznym.
 Przyczyny i skutki
bezdomności w Polsce
● Dochodzą do tego również osłabienie zdrowia fizycznego. Brak
dostępu do podstawowej opieki medycznej prowadzi do wielu
zaniedbań, zakażeń chorobami pasożytniczymi, zakażeń
powodowanych nieodpowiednim opatrzeniem ran, co prowadzić
może do kalectwa, a nawet śmierci. W zimie bezdomni zmagają
się z odmrożeniami, a bardzo często również umierają.
 Bezdomność jako
patologia społeczna
● Wielu badaczy podkreśla, ze bezdomność jest problemem
społecznym, który nie poddaje się opisowi w kategoriach czysto
prawniczych. Jest to problem wieloaspektowy, zatem nie jest to
tylko problem społeczny, ale również polityczny, gospodarczy,
kulturowy oraz psychologiczny.
● Problem bezdomności uważa się jako rozwijający się i
nierozwiązany problem społeczny współczesnego świata.
 Bezdomność jako
patologia społeczna
● Specjaliści z dziedziny polityki społecznej podkreślają, że
bezdomność nie wynika jedynie z niekorzystnych uwarunkowań
socjalnych, takich jak bezrobocie czy brak mieszkania.
● Niektórzy badacze uważają, że problem bezdomności leży w
niewydolności mechanizmów społecznych, które powinny
umieścić człowieka w bardziej lub mniej zdefiniowanej pozycji
społecznej. Dotyczy to również kwestii pomocy społecznej
osobom starszym, schorowanym, doświadczającym przemocy
w rodzinie, bezrobotnym.
 Bezdomność jako
patologia społeczna
● Bezdomność jest problemem społecznym o wysokiej randze.
● Badania z 2017 roku wykazały, że kryzysem bezdomności
dotkniętych było ponad 33 tys. osób, z czego 5,5 tysiąca osób
to były kobiety. Przeprowadzone dwa lata później badania
wykazały tendencję spadkową, bo bezdomnością dotkniętych
było 30 tys. osób, w tym 5 tysięcy kobiet.
 ● Bezdomność- pomoc i
przeciwdziałanie zjawisku
● Władze publiczne, zgodnie z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej, mają
obowiązek przeciwdziałania bezdomności.
● Przeciwdziałanie oraz pomoc osobom w kryzysie bezdomności należy do
zadań własnych gminy o charakterze obowiązkowym.
● Według programu osłonowego Ministra Polityki Społecznej, podstawowymi
działaniami, które służyć mają przeciwdziałaniu wykluczeniu społecznemu
osób bezdomnych i zagrożonych bezdomnością są:
-działania profilaktyczne, których celem ma być zapobieganie utrwalaniu
się i poszerzaniu zjawiska bezdomności,
-udzielanie pomocy w rozwiązywaniu problemów rodzinnych
-umożliwienie i pomoc w leczeniu uzależnień
 Bezdomność- pomoc i
przeciwdziałanie zjawisku
-udzielanie pomocy prawnej
-organizowanie pomocy sąsiedzkiej
-działania informacyjne, takie jak wydawanie informatorów, gazet i
ulotek, w których zawarte są informacje o możliwości uzyskania
pomocy, jej rodzaju oraz adresach
- wspieranie budowania zintegrowanego systemu współpracy służb
publicznych w zapewnianiu wsparcia osobom bezdomnym, w tym
służb porządkowych,
-działania o charakterze osłonowym, które zapobiegać mają
degradacji biologicznej i społecznej osób bezdomnych
-zabezpieczenie noclegu, wyżywienia, środków higieny i odzieży
 Bezdomność- pomoc i
przeciwdziałanie zjawisku
-udzielanie pomocy medycznej i sanitarnej
-pomoc w uzyskaniu miejsc w domach pracy
-pomoc w uzyskaniu świadczeń społecznych oraz odtwarzaniu lub
wyrabianiu dokumentów osobistych
-działania o charakterze aktywizującym, które mają wyprowadzić osoby z
kryzysu bezdomności
-poszukiwanie stałych miejsc zamieszkania, meldunku,
-umożliwienie i pomoc w leczeniu uzależnień
-tworzenie warunków pracy na terenie placówki
-aktywizacji społecznej i zawodowej osób bezrobotnych i zagrożonych
bezdomnością
-wyprowadzanie z izolacji społecznej
-zapewnienie pomocy i wsparcia pedagogicznego dla dzieci
 Bezdomność- pomoc i
przeciwdziałanie zjawisku
● Zgodnie z art.49 indywidualnego programu wychodzenia z
bezdomności, osoba bezdomna może zostać objęta
indywidualnym programem wychodzenia z bezdomności,
polegającym na wspieraniu osoby bezdomnej w rozwiązywaniu
jej problemów życiowych, w szczególności rodzinnych i
mieszkaniowych, oraz pomocy w uzyskaniu zatrudnienia.
● Bez wątpienia osoby bezdomne potrzebują wsparcia, które
można okazać oraz uzyskać w różny sposób. Z kryzysu
bezdomności można wyjść, natomiast jest to niezwykle trudna
droga dla osób, które nierzadko zmagają się z tym problemem
od wielu lat.
Społeczeństwo również może mieć w tym swój udział,
chociażby poprzez przekazywanie informacji na temat
ośrodków pomocy osobom w kryzysie bezdomności, które
znaleźć można na stronach rządowych.
Dziękujemy za
uwagę!
 Źródła
● https://encyklopedia.pwn.pl
● https://pl.wikipedia.org/wiki/Bezdomno%C5%9B%C4%87
● https://www.statista.com/statistics/1125123/reasons-for-homelessness-in-poland/
● https://www.statista.com/statistics/1125123/reasons-for-homelessness-in-poland/
● https://warmia.mazury.pl/images/Departamenty/Regionalny_Osrodek_Polityki_Spolecznej/bezdomnosc-raport-2017/Bezdomno%C5%9B%C4%87__2016.
doc
● https://psycholog-myszkow.pl/problem-bezdomnosci-co-o-tym-wiemy/
● http://libcom.linuxpl.info/resocjalizacja/archiwum/wp-content/dokumenty/streszczenia/RP%203%20(2012)%20327-340.pdf
● http://dlibra.bg.ajd.czest.pl:8080/Content/1866/13.pdf
● https://bazhum.muzhp.pl/media/files/Nauczyciel_i_Szkola/Nauczyciel_i_Szkola-r2013-t2_(54)/Nauczyciel_i_Szkola-r2013-t2_(54)-s101-107/Nauczyciel_i_
Szkola-r2013-t2_(54)-s101-107.pdf
● https://fundacjagap.pl/wp-content/uploads/2021/03/Problemy-spo%C5%82eczne-XXI-wieku.pdf#page=48
● https://www.nik.gov.pl/plik/id,23546.pdf
● https://archiwum.mrips.gov.pl/gfx/mpips/userfiles/File/mps/programbezdomni.pdf
● https://sip.lex.pl/akty-prawne/dzu-dziennik-ustaw/pomoc-spoleczna-17087802/art-49#:~:text=Osoba%20bezdomna%20mo%C5%BCe%20zosta
%C4%87%20obj%C4%99ta,oraz%20pomocy%20w%20uzyskaniu%20zatrudnienia.