» — .

- —= -SS
No. 6. Lidmaatschap 1 cent per week. Juni 1913.

HET NNINGSKE.
MAANDBLAADJE

Een blijde hereeniging:

Br. en Zr. van Hasselt en Flentje te Kwawl.

De oud zendeling van Hasselt deed water, en gij zult het vinden na vele
ons het volgend stukje toekomen; onze j dagen.
lezers zullen er ongetwijfeld met belang­
stelling kennis van nemen. Het is de Onder de koppensnellers en menscheneters
vertaling van een Duitsch artikel voor­ van Hollandsch Nieuw Guinea.
komende in de „Illustrirte Zeitung" van
Aug. 1.1. en wij zouden het kunnen „De Utrechtsche Zendingsvereeniging,
noemen: een verrassend gedenkteeken die omstreeks zestig jaar aan de oevers
door een onbekende hand geplaatst op het der Geelvinksbaai werkt, heeft schoone
graf van de onvergetelijke „Moeder van resultaten aan te wijzen. Voornamelijk
Hasselt". Werp uw brood uit op het heeft de moeder van den tegenwoordigen
ë?
zendeling: F. van Hasselt, Mevrouw van laten'volgen, die zij zoo vriendelijk was
Hasselt, eene geborene Duitsche, zich te voor ons „Penningske" te bestemmen:
verheugen gehad in een aanzien, eene ver­ Lieve Vrienden en Vriendinnen,
eering, die werkelijk zonder voorbeeld is. groot en klein,
Niet slechts van de leden der kleine Gij zult zeker wel verlangend zijn te
gemeente te Mansinam, niet slechts van hooren, dat wij eindelijk na een reis van
de vele slavenkinderen, die zij bevrijd ruim twee maanden in goeden welstand
j en in haar huis heeft opgevoed, en voor te Manokwari aangekomen zijn. De Heer
wie zij eene ware moeder is geweest. heeft uwe en onze gebeden verhoord en
Maar ook door de heidensche stammen schonk ons een voorspoedige reis en
in 't ontoegankelijke gebergte is zij als een heerlijk wederzien op Zondagmorgen
een heilige ') vereerd geworden 16 Februari.
En heden nog wordt haar naam met Na ons vertrek uit Utrecht op 2 Decem­
vriendelijke vereering genoemd en de ber, 's morgens vroeg ten 7 uur, vingen
schoone Duitsche liederen en koralen, wij de landreis tot Genua aan, die met
die zij aan hare beschermelingen geleerd prettig reisgezelschap zeer aangenaam
heeft, erven zich over in den mond des was, ook door het vele natuurschoon in
volks van geslacht tot geslacht. Het was Zwitserland en Italië.
een der treffendste oogenblikken van mijne We gingen 5 Dec te Genua aan boord
geheele expeditie, toen ik den Kerstavond van het mooie S. S. „Prinses Juliana"..
j vierde diep in 't binnenland van Nieuw- Wij vonden daar een groot gezelschap
Guinea, aan den voet van 't Centraal geestverwanten en de Heer schonk ons
gebergte, dat zich tot zijn hoogsten met gezondheid en een kalme zee zoodat de
sneeuw bedekten top tot 6000 m. verheft. reis heel prettig was. We genoten van
Wij hadden een zeldzame buit, een jonge tochtjes op Colombo, Sabang en Singapore,
kasuaris, wiens vleesch ons een heerlijk toen de boot op die verschillende plaat­
Kerstgebraad leverde. Een groote hoop sen steenkolen moest innemen.
hout vlamde als Kerstfeestlicht tot den 's Zondags was er gelegenheid een
met sterren bezaaiden hemel Verlangend godsdienstoefening bij te wonen, geleid
en weemoedig opwaarts ziende, dacht ik door de B. B. Ds. Bakker of Zend. A.
aan de ach zoo ver afwezige geliefden Kruyt en deze werd telkens door een
in 't Vaderland. Op eenmaal weerklonken 30 k 40 tal passagiers bijgewoond. Ook
eerst zacht, dan luid en krachtig de volle vierden we Kerstfeest aan boord 0111 een
toonen van onze oude, schoone Kerst­ heel mooien kerstboom, en het gezang
feestkoralen in den tropischen nacht! van een 30-tal kinderen klonk heel lief.
Nog nooit heeft het: „Stille nacht, heilige Ook wij grooten zongen zoo heerlijk 't
nacht", zulk een diepen, mijn gemoed „Eere zij God''.
ontróerenden indruk op mij gemaakt''. Zoo kwamen we den 293ton December
Dr. MAX. MOSSKOWSKI te Batavia aan, waar we ruim veertien
dagen de gasten waren van lieve zendings­
„Die met tranen zaaien zullen met vrienden. We hadden tijdens dit ver­
gejuich maaien" Welk eene verrassing blijf gelegenheid om het Seminarie te
wacht onze Zuster van Hasselt en vele Depok, de Salembaschool en het zieken­
trouwe arbeiders met haar, die weinig huis te Tjikini te bezoeken.
vrucht hebben mogen zien, als zij eens: Daarna begon het tweede gedeelte onzer
„wederkomen, dragende hunne schoven." reis en scheepten we ons den 15den Jan.
En zoo komen wij als van zelf tot onze op nieuw in, op „de Weert", een der
plaat, en tot de kinderen van Moeder Pakketvaartbooten. We gingen over
van Hasselt, die 11a een scheiding van Soerabaja en Boeleleng naar Makassar.
eenige maanden, nu weer gelukkig op Daar was verbazend veel lading en vele
het arbeidsveld hereenigt zijn. Van de passagiers moesten mee. De boot bleek
hand van Mevr. van Hasselt kunnen wij daarvoor te klein en om een grootere
hier de volgende aardige beschrijving boot werd getelegrafeerd. Alles moest
nu overgeladen in dat grootere schip
') Dit woord blijft voor rekening van den schrijver. „de Camphuys" Dit gaf veel oponthoud,
—0
zoodat we zes dagen in Makkassar moes­
ten blijven. Per „Camphuys" zetten we
onze reis voort over Boeton naar Arnbon.
Op dit laatste traject was ik flink zee­
ziek, doch Fienie niet zoodat zij hare
moeder heerlijk kon helpen. De boot
moest nu naar Banda en kwam dan weer
op Ambon terug. We namen daarom
de uitnoodiging aan van eene lieve familie
om die dagen bij hen te komen door­
brengen. Toen de boot van dat tusschen-
reisje terug was, stoomden we naar de
noordkust van Boeroe, naar Kajeli en
Aanlegsteiger te Manokwari nabij Doréh
Nam-Lea. We gingen daar aan wal en
bezochten de familie Jansen (zendeling).
Zij woonde nog in een noodhuis, de
plaats voor de nieuwe woning zagen wij
ook Tifoe deed de boot in dit jaarge­
tijde niet aan. Dit speet mij wel, omdat
ik gaarne de familie Schut bezocht had.
't Ging nu verder over de Obigroep en
Batjan naar Ternate, waar we ook eenige
dagen oponthoud hadden. Hier kocht ik
een paardje voor mijn man om hem
daarmee te verrassen. Te Ternate kwamen
er weer verbazend veel passagiers bij.
Alles stroomt naar Nieuw-Guinea voor
den • vogelhandel, daar er hooge prijzen
voor de vogels betaald worden.
Van Ternate ging 't nu direct naar
Tobelo, waar ook Papoesche jongens
aan 't werk waren, 'k Was blij zelve
eens te zien hoeveel de jongens daar
reeds kunnen leeren. Ook op de Kweek­
school zagen we oude bekenden van
Nieuw-Guinea. De jongens waren echt
blij ons weer te zien. Van Tobelo gingen
we over Ake-Salake naar Boeli, waar
we aan wal gingen om de familie Maan
Noord N. Guinea.
te begroeten. Boeli maakt geen opge-
wekten indruk Zendeling Maan maakte
de reis mee tot Weda, vanwaar hij op
dienstreis moest en verder gingen we
over Patani naar Sorrong, het laatste
traject voor Manokwari.
Wij waren 's morgens reeds vroeg ge­
reed, doch 'tduurde nog tot 9 uur, voor
we Masinam en de Baai in 't gezicht
kregen. We waren nu reeds 11 dagen
over tijd, men zou dus wel in spanning
zijn. De boot floot heel vroeg, dat had
ik den Kapitein vriendelijk verzocht,
 Langs Kwawi stoomende hoorden we de eigengemaakte waaier aan, en uit heel
kerkklok luiden. 'tWas Zondag 16 Fe­ oud-porseleinen kruikjes werden onze voe­
bruari, 's morgens 9 uur toen we binnen­ ten met water en zand besprenkeld. Van
stoom den. Te Kwawi zagen we aan 't hier af stonden op den grond op gelijke
strand al heel wat menschen staan. afstanden oud-koperen en oud-porceleinen
Nu waren we spoedig te Manokwari en borden door kinderen bewaakt. Fienie
zagen we vele personen op de nieuwe werd nu door den christen Lukas Bruos
pier staan. Mijn man stond vooraan en op den rug genomen en achtmaal rondom
wuifde met zijn zakdoek. Fienie zwaaide die rij borden gedragen. Als zij langs
met haar vlagje, een afgesproken te'eken, | die twee vrouwen ging, dan werden hare
dat wij aan boord waren. voeten weer besprenkeld, 't Was een
Medereizigers maakten kiekjes van 't aardige vertooning, door alle toeschouwers
gezicht op Manokwari. Allen waren lachend aangezien, doch Fienie was wel
verbaasd hier zulk een aardig plaatsje te wat verlegen met dit soort eerbetoon.
vinden. Eene dame veranderde direct haar Het was een oud-Noefoorsche begroeting
reisplan en blijft nu een boot hier over. omdat wij een reis naar een ver land
Toen de boot eindelijk goed en wel voor gemaakt hadden.
den steiger lag, was mijn man de eerste Nu gingen we de versierde voorgalerij
aan boord en heerlijk was het wederzien. binnen waar velen ons de hand kwamen
Na mijn man kwamen de families Jens drukken. Den geheelen dag bleef 't aan-
en de Haas en verscheidene Heeren van loopen, vooral van de goeroes en hunne
Monokwari, allen blijde met mijn man, vrouwen uit de omliggende kampongs.
daar zij zeer gedeeld hadden in de span­ Die van Mansinam kwamen met een
ning over het uitblijven der boot. 't Paardje groote prauw schoolkinderen die ons even­
dat wij meebrachten, bracht veel blijd­ eens met een hartelijk lied kwamen be­
schap en bekijks, 't Is het eerste paardje groeten
op Noord-Nieuw-Guinea. In ons hart was groote dankbaarheid
We gingen nu met ons drietjes van voor al die liefdebewijzen.
't schip, moesten eerst nog even bij den | Nog hadden we op dien eersten dag
Assistent-Resident zijn en wandelden toen eene verrassing: 's middags kwam een
den weg naar Kwawi op. Wat waren we Mohamedaansch gezelschap aan de voor­
gelukkig, en wat hadden we elkander galerij. 't Waren twee zoons van den
veel te vertellen ! Radja van Salawatti, die door hun oom
Halverwege zagen we een jongetje, dat, en volgelingen gebracht werden als interne
toen hij ons gewaar werd, hard terug- leerlingen voor onze maleische zendings­
holde, roepende: „Daar komen ze aan!" school te Monokwari. 't Lijken jongens
We kwamen nu te Kwawi en voor het van 13 en 16 jaar. Zij blijven nu hier
hek, dat toegang geeft tot het zendingserf, en komen bij onzen Sangireeschen goeroe
stond een groep net gekleede kinderen Tomoko aan huis.
en volwassenen geschaard. Een klein Ook van dien kant komen reeds lang
meisje kwam naar voren en bood ons dringende uiinoodigingen om goeroes en
een papier aan, waarop twee liederen onderwijs, daar verscheidene stammen
geschreven waren. Terstond werd het op Waigeo en Salawatti tot het christen­
eerste lied aangeheven door de school­ dom willen overgaan.
kinderen 't was een welkomstgroet voor Dit was een recht heerlijken dag, niet
ons dochtertje. Het volgende was voor waar, die Zondag 16 Februari!
ons beiden bestemd. We gingen daarna Stelle de Heer ons tot rijken zegen
het verrsierde hek binnen, waar „Welkom voor dit volk, dat wij hartelijk liefhebben.
thuis" bovenstond. Van dat hek af, leidde Met vele hartelijke groeten aan U allen.
een versierde weg, 't was een en al bloe­ Uwe W. VAN HASSELT—COOPS.
men en vlaggen. Op de helft van dien
weg was een poort van suikerriet en KWAWI , 26 Febr. 1913.
trosjes pisang, rijst in klappermandjes en
Voor geldzaken , administratie en «xpeditie van
koekjes hingen er aan. Twee vrouwen i «het Penningske» wende men zich tot Br. W. L. JENS,
kwamen naar voren en boden ons een Jansveld 51, Utrecht.

-4— Drukkery J. van Boekhoven. — Utrecht