WYSOKOSTABILKY GENERATOR KWARCOWY

GWM-5-1
Opis techniczny i eksploatacja
DT0-8B60-D57
 Strona
Stron
DT0-6860-057

WTSOKOSTABILH! GENERATOR KWARCOWI

GWM-5-1

Opis techniczny i eksploatacja

DTO-6860-057
 Strona 1
Stron 12 DTO-6860-057

Spis treści str.

I Informacje ogólne
1. Przeznaczenie.............................. 2
2. Dane techniczne............................ 2

II Opis techniczny
1. Zasada działania generatora ................. 2
2. Podzespoły............................... 3
a. Płytka generacyjna ....................... 4
b. Płytka regulacji ......................... 4
c. Termostat.............................. 4
d. Rezonator kwarcowy ....................... 5

I H Eksploatacja generatora
1. Przygotowanie do pracy i kontrola działania . . . 5
2. Korekcja częstotliwości ..................... 6
3 . Naprawy....... „ , ........................ 6
4. Przechowywanie i transport ................. 7
5 - Hykaz elementów ............................ 7

IV Załączniki
1 . Schemat ideowy generatora GWU-5-1 ............ 10
2. Płytka generacyjna GWM-5-1 ................. 11
3- Płytka układu grzania GWM-5-1 ............... 12
 Strona 2
DTO-6860-057
Stron 12
I. INFORMACJE OGOLHE
1. Przeznaczenie
Wysokostabilny generator kwarcowy typu GWM-5-1 przeznaczony
jest do synchronizacji częstotliwości urządzeń radiowych
i pomiarowych. Może być również wykorzystany jako samodziel­
ne wysokostabilne źródło częstotliwości. Układy elektronicz­
ne zbudowane są na krzemowych elementach półprzewodnikowych.
Termostat generatora utrzymuje temperaturę z dokładnością
3.1o_ii °C.
2. Dane techniczne
Częstotliwość znamionowa 5 M3z
Stałość krótkoterminowa sekundowa 2 .10_",0/s
Stałość dobowa
po 2 godz. pracy wstępnej 1 .10-8
po 24 godz. pracy wstępnej 5 -10-9
Stałość długoterminowa
-A
Zmiana częstotliwości w ciągu 2 godzin pracy 3 .1 0 m-c
po 20 min. pracy wstępnej 5 -10"7
po 40 min. pracy wstępnej 3 -10“8
Zmiana częstotliwości powodowana zmianą napięcia
zasilania o 5 % 5 -10“y
Temperaturowy współczynnik zmian częstotliwości
w zakresie temp. -10°C do +50°C 2-10 V°C
Zakres przestrajania ±2 -1 O-7
Napięcie wyjściowe 1 V/1 k£
Napięcie zasilania 12 V -57°
Pobór mocy w czasie nagrzewania 12 W
Pobór mocy po nagrzaniu 5 W
Symiary 63x63x83am
Ciężar 0,4 kg
II. OPIS TECHNICZNI
1. Zasada działania generatora
Generator GWJd-5-1 zbudowany jest na diodzie tunelowe j.Punkt
pracy tej diody ustalony jest ns opadającej części charak­
terystyki I=f/U/, dzięki czemu wykazuje ona zdolność odtłu-
miania obwodu rezonansowego. Obciążeniem diody tunelowej
jest układ pobudzający, który stanowi sobą czwórnik typu 5T
ze sprzężonym transfcrmatorowo rezonatorem kwarcowym.
 Strona 3
DTO-6860-057
Stron 12

Przybliżony schemat zastępczy tego układu pokazany jest

na rys. 1.
Rys. 1
Uproszczony schemat
zastępczy układu pobudza­
jącego

Rezonator pobudzany jest na częstotliwości bliskiej rezonan­

su szeregowego kwarcu, przy czym obie elektrody rezonatora
mają jednakowy potencjał. Indukcyjność 12 pozwala na korekcję
zmiany częstotliwości kwarcu spowodowaną starzeniem.
Układ wzmacniający stanowią trzy wzmacniacze oporowe wysokiej
częstotliwości o wzmocnieniu napięciowym odpowiednio 3> 5
i 7. Drugi stopień układu wzmacniającego obciążony jest opor­
nością wejściową pierwszego stopnia układu regulacyjnego.
Pierwszy stopień układu regulacyjnego stanowi wzmacniacz opo­
rowy, z którego sygnał po detekcji podawany jest na wzmac­
niacz prądu stałego. Napięcie wyjściowe tego wzmacniacza poda­
wane jest, po odfiltrowaniu, na dzielnik napięcia stałego,
który polaryzuje diodę tunelową. Układ ten zapewnia utrzyma­
nie stałego i optymalnego prądu pobudzania rezonatora kwarco­
wego. Rezonator zamknięty w bańce szklanej umieszczony jest
w termostacie z proporcjonalną regulacją mocy grzania. Czuj­
nikiem temperatury jest termistor o specjalnej anomalnej
charakterystyce. Zmiana oporności termistora powoduje zmianę
polaryzacji bazy tranzystora T9 sterującego wzmacniacz mocy.
Specjalny układ kompensacji, prądem IBo tranzystora T9, za­
pewnia jednocześnie minimalny przepływ prądu przez termistor,
co daje możliwość wyeliminowania błędów wprowadzanych przez
nagrzewanie termistora prądem sterującym oraz błędów spowodo­
wanych starzeniem termistora. Zastosowanie układu kompensacji
prądu termistora jest rozwiązaniem unikalnym, dającym dosko­
nałe efekty.
2. Podzespoły
Generator wysokostabilny GWK-5-1 zawiera następujące podzes­
poły:
 Strona 4 Tvnn co ca ncn
u bobU—Up /
Stron 12
płytka generacyjna
płytka układu grzania
rezonator kwarcowy
teromstat
a/ Płytka generacyjna
Schemat montażowy płytki generacyjnej pokazany jest na rys.
montażowym na str. 9- Zawiera ona następujące układy:
- układ pobudzający na diodzie tunelowej ZJ 101B
- trzy wzmacniacze oporowe wysokiej częstotliwości na
tranzystorach BSZP-93
- wzmacniacz oporowy pierwszego stopnia ukł. regulacji
- detektor diodowy z diodą BAT55
- wzmacniacz prądu stałego /tranzystor BSSP-93/
- układ filtrujący
- dzielnik oporowy
- stabilizator napięcia na tranzystorach BSÏP-S7
Montaż elementów wykonany jest jednostronnie. Płytka przymo-
cowana jest wkrętami do podstawy termostatu.
b/ Płytka układu grzania
Schemat montażowy płytki układu grzania pokazany jest na
rys. montażowym na str. 10. Ha płytce układu grzania zamonto­
wane są:
- wzm. mocy na tranzystorach EIJTP52
- układ sterujący wzmacniacza mocy na tranzystorach
BSXP-93 /T9/
- układ kompensacji prądu termistora
- zestyk bimetaliczny "Elektrowag 28003"

Elementy na płytce montowane są jednostronnie. Płytka przy­

mocowana jest wkrętami do podstawy.
c/ Termostat
Łorpus termostatu wykonany, jest z aluminium. Wewnątrz
umieszczony jest rezonator, na zewnątrz nawinięte jest
uzwojenie grzejne. Termistor zamocowany jest wewnątrz
korpusu za pomocą pasty "Silikon".
Izolacją termiczną ograniczającą wymianę ciepła z otoczeniem
jest warstwa filcu umieszczona na wewnętrznych ściankach
obudowy generatora.
 Strona 5
Stron 12 DTO-6860-057

d/ W generatorze zastosowano rezonator kwarcowy RWS-5-1M

cięcia AT, pracujący na 5 overtonie. Częstotliwość pracy
Jest bliska częstotliwości rezonansu szeregowego kwarcu.
Punkt przegięcia charakterystyki temperaturowej rezonatora
f=f/T/ przypada w temp. 65-r67°C. Płytka kwarcowa zamknięta
jest w bańce szklanej.
III.Eksploatacja generatora
1. Przygotowanie do pracy 1 kontrola działania.
Przed uruchomieniem generatora należy sprawdzić ozy nie
został on uszkodzony zewnętrznie w czasie transportu lub
magazynowania.
W podstawie generatora znajdują się cztery wkręty M3, które
umożliwiają przymocowanie generatora do urządzenia lub
stojaka w pozycji poziomej lub pionowej.
Oznaczenie wyprowadzeń podane jest na rys. 2.

Rys. 2 Układ wyprowadzeń

Generator należy zasilać napięciem stałym + 12 V - 5 #
przykładanym do końcówek 4 /masa/ i 6 /+/.
Uwaga: Nie należy zasilać generatora przez wyprowadzenia
-l,3 gdyż pomija się wówczas wyłącznik bimetaliczny
zabezpieczający przed przegrzaniem.
Oznaką prawidłowej pracy generatora jest wielkość prądu
pobieranego z zasilacza. Po włączeniu napięcia zasilającego
w temp. otoczenia 25°C - 10°C prąd pobierany powinien być
nie większy niż 1,0 A, a po nagrzaniu termostatu /tzn. po
ok. 30 min./ powinien zmaleć do takiej wartości, aby moc
pobierana nie przekraczała 5 W•
 Strona 6
DT0-6860-057
Stron 12
2. Korekcja częstotliwości
Generator GWJ5-5-1 posiada otwór do regulacji częstotliwości
umieszczony na górnej płycie obudowy i zabezpieczone
nasuwaną płytką. Regulacji należy dokonywać wkrętakiem po
+ —7
nagrzaniu generatora. Zakres przestrajania wynosi - 2.10 .
3. Uszkodzenia i naprawy

Objawy uszkodzenia Prawdopodobna Sposób naprawy

przyczyna

Po włączeniu generatora Nastąpiło zwarcie Wymontować układ

pobór prądu przekracza w układzie elektro sprawdzić napięcie
znacznie 1,0 A nicznym lub przebi­ stałe, usunąć zwar­
cie do obudowy. cie.
Możliwe również
przebicie diody
Zenera D^.
Pobór prądu w czasie Prawdopodobnie Sprawdzić działanie
nagrzewania mniejszy uszkodzony wzmac­ wzmacniacza mocy
niż 0,9 A. niacz mocy. /Tran­ w razie potrzeby
zystory T10 T11/ wymienić tranzystor
Brak sygnału w.cz. przy Uszkodzony stopień Sprawdzić, czy na­
prawidłowym prądzie wzm. w.cz. lub je­ pięcie zasilające za
zasilania. den z tranzystorów stabilizatorem wy­
T^ stabiliza­ nosi 8 V. Jeśli nie,
tora napięcia. to uszkodzony jest
Możliwe również tranzystor Tg lub T^
zwarcie sygnału Jeśli nap. zasila­
w.cz. do masy lub jące jest prawidłowe,
uszkodzenie mecha­ należy szukać uszko­
niczne rezonatora. dzenia w stopniach
wzmacniających w.cz.
Po nagrzaniu termostatu Rozregulowany Wymontować wyłącznik
cykliczne wahania prądu wyłącznik bimeta- bimetaliczny znajdu­
zasilającego od zera do liczny jący się pod korpu­
wartości dopuszczalnej. sem termostatu
i umieścić go w ter­
mostacie nastawnym.
 Strona 7
Stron 12 DTO-6860-057

.Objawy uszkodzenia Prawdopodobna

przyczyna Sposób naprawy

Wyregulować tak po­

łożenie wkrętu aby
wyłączenie bimetalu
następowało w temp,
+ 75°C.

Uwaga: W okresie gwarancyjnym t.zn. 77 ciągu 2 lat od chwili

otrzymania generatora od producenta wszelkie uszkodzenia
należy zgłaszać do naprawy producentowi.

A-. Przechowywanie i transport

Generator może być przechowywany w opakowaniu jednostko­
wym tylko w pomieszczeniach suchych, zabezpieczających go
przed zamoczeniem, zabrudzeniem pyłem i korozją.
Transport generatora może się odbywać dowolnym środkiem
lokomocji, przy zachowaniu zaBad obowiązujących przy
transporcie przedmiotów szklanych. Podczas transportu
generator musi być zabezpieczony przed opadami atmosfe­
rycznymi.
5. Wykaz elementów

Oznaczenie Dane techniczne Uwagi

R1 REZYSTOR OMŁT-0 ,1 2 5 - 4 3 0 52 /± 5 %/
R2 i* OKŁT- 0 ,1 2 5 - 1 , 2 k ii /+ 5 %/
ft OMŁT-0,25 - 30 a
R3 /± 5 %/
tt
R4 O iiLT-0,125 - 3 0 0 12 /± 5 %ł
tt
*5 O KŁT-0,125 - 51 a /± 5 %/
R6 ■ n O im r-0 ,1 2 5 - 2 4 k a /± 5 %/
n OHŁT-0 ,1 2 5 - 15 kQ Ą 5 %/
R7
R8 ti OMŁT-0,125 - 9 10 2 /± 5 56/
ti RMG-0,125 - 330 a /+ 2 %f
R9
R10 «1 OMŁT-0,125 - 300 fi /± 5 %/
R11 ti OMŁT-0,125 - 22 k a /± 5 %/
R12 n OlóŁT-0,125 - 1 , 5 ka /+ 5 %/
n
R13 0M ŁT-0,125 - 8 2 0 a /+ 5 5»/
 Strona 8
DTO 6860-057
Stron 12

Oznaczenie Dane techniczne Uwagi

R14 REZYSTOR OMŁT-O,125 - 130 £ /+ 5 %/

tt OMŁT-O,125 - 750 2 /+ 5 %/
R15
R16 tt OMŁT-O,125 - 750 fi /+ 5 %/
tt RHG-0,125 - 130 c /± z-*/
R17
R16 tt RMG-0,125 - 75 fi /+ 2 %/
tt 0Hi/E-0,125 - 47 kC /+ 5 %/
R19
R20 ft OMŁT-O,125 - 15 kC /± 5 %/
R21 n OMŁT-O,125 - 510 Q /± 5 %/
R22 »1 OMŁT-O,125 - 51 fi /+ 5 %/
R23 tt OMŁT-O,125 - 3,6 kC /± 5 %/
R24 tt OMŁT-O, 125 - 270 <2 /± 5 %/
*1 OMŁT-O,25 - 360 SI /+ 5 %/
R25
R26 ft OMŁT-O,25 - 2,3 kC /+ 5 %/
tt OMŁT-O,25 -51 fi /+ 5 %/
R27
R28 ft RMG-0,25 - 510« / 1 %/
tt OMŁT-O,25 - 2,2 kC /+ 5 %/
R29
R30 tt OMŁT-O,25 - 360 fi /+ 5 %/
R31 tl OMŁT-O,25 - 820 Si /± 5 %/
RJ2 tt OMŁT-O,25 - 3 0 fi /+ 5 2/
C1 KONDENSATOR KM-5a N30 0,015/1 F
C2 tt KSO-1 250 V 5 % 390
tt KM~4a P33 30 pF
C3
C4-010 tt KM-5a N'30 0,015>jF
C11 tt K-53-1 10/iF + 30 % 15 V
C12-CU tt KM-5 a N 30 0 ,015 /iF
tt KM-5a N30 0,015 ,uF
C15
L1 CEWKA INDUKCYJNA D-4342-02?
L2 tt t D—4342-026
Tr1 TRANSFORMATOR KOMPLETNI D-4274-009
T1vT5 TRANZISTOR BSKP-93 ’■
T6 tt BSXP-87
T8-T10 tt BSXP-93
T11 tt BUIP-52
 Strona 9
Stron 12 DT0-6860-057

Oznaczenie Dane techniczne Uwagi

D1 DIODA TUNELOWA ZJ 101 B

D2 DIODA BAX-55
D3 " BZP611C8V2
D-'+ " BZJP611C5V1
D5 " BZYP611C5V1
RT TERłtISTOR ANOKALNT
WB ?.'yłącznik himetaliczny " Klektrowag"
28003

"Zespół".z.53S/I/75n.1000
 twm:C
Síron: 13 DTO-B86D-OS?

Schemat idem generatora 5MHz

ty p S H M H
 btroflg 'li
i Stron 12 DTD-b6b0-057

Płytka generacyjna
Schemat montażowy
 Strona K
5tron 12 O T O -6860-057

PiytkQ układa gnania

Schemat montażowy
"Zespół".z .140/I/?6n,1500