Czynniki warunkujące efektywność

nauczania

1.Motywacja

2.Zdolności / uzdolnienia

3.Inteligencja

4.Charakter

5.Temperament

6.Pogląd na świat
Sensualizm – rozwój człowieka uwarunkowany
tylko poznaniem zmysłowym
(sensus)- zmysł

Racjonalizm – to rozumowa podstawa do

doskonalenia i racjonalizmu.
Ratio- rozum

Pragmatyzm- poznawanie i rozwój przez

działanie.
Pragma- działanie
Planowanie pracy dydaktycznej (powinno zapewniać)

1.Zwiększenie skuteczności nauczania i wychowania. (osiągania celów).

2.Lepsze wykorzystanie wiedzy, motywacji i środków.

3.Pomniejszenie wpływu czynników ograniczających kształcenie.

4.Świadomą kontrolę nad przebiegiem i wynikami kształcenia

5.Ochronę przed przypadkowością działań i decyzji

6.Upodmiotowienie ucznia w procesie kształcenia

7.Rytmiczność osiągania celów i zadań

8. Ustrukturowienie czynności uczniów i ich wiedzy

9.Racjonalizm i profesjonalizm pedagogiczny

10.Zdolnośćdo modyfikowania i unowocześniania kształcenia

11.Koordynacja i integracja kształcenia (ujęcie systemowe kształcenia)

12.Ochronę przed rutyną i monotonią dydaktyczną

13.Samowiedza i samoocena pracy dydaktycznej

Wymagania wobec dobrego planu
wg. Kotarbińskiego:

1. Celowy- jego wykonanie powinno prowadzić do osiągnięcia zamierzonego

celu w ściśle określonym terminie.

2. Wykonalny- mający duże prawdopodobieństwo jego realizacji.

3. Zgodny wewnętrznie- tzn. bez wewnętrznych sprzeczności, przeciwieństw

utrudniających realizację.

4. Operatywny- łatwy w stosowaniu przejrzysty, czytelny.

5. Giętki- plastyczny, zwrotny, wrażliwy na konieczne modyfikacje

i zmiany.

6. Szczegółowy- należycie ograniczony w detalach.

7. Długodystansowy- z właściwym zasięgiem czasowym.

8. Całościowy- obejmujący całość zadania.

9. Terminowy- zawierający termin wykonania.

10. Racjonalny- ugruntowany, poznawczo zgłębiony.

11. Prosty w budowie.

 POZIOMY PLANOWANIA
3 postacie planowania dydaktycznego:
1. Planowania kierunkowe.
2. Planowania wynikowe.
3. Planowanie metodyczne.

Powiązania i różnice między różnymi poziomami planowania.

Etapy planowania Zasięg Aspekty (wymiary)

Planowanie kierunkowe Etap edukacji Cele poznawcze
Rok szkolny Cele motywacyjne
Materiał nauczania
Planowanie wynikowe Dział programowy Materiał nauczania
Duża jednostka tematyczna Wymagania programowe
Część programu
Planowanie metodyczne Lekcja Wymagania programowe
Cykl lekcji Sekwencja czynności ucznia i
nauczyciela
Środki dydaktyczne
Najczęściej spotykanymi zarzutami odnośnie rozkładu materiału
są:

1. rozkłady niezapewniają osiągniecie założonych celów

kształcenia, zwykle są one teoretyczne i pozbawione
praktycznej weryfikacji;

2. zarzuca się rozkładom idealizacyjne podejście prowadzące

do małego prawdopodobieństwa ich realizacji;

3. stała struktura i roczny zasięg rozkładu powodują, że są one

mało wrażliwe na zmiany i modyfikacje wynikające
z różnych warunków nauczania i różnych efektów realizacji
części planów;

4. niektórym rozkładom zarzuca się zbytnią szczegółowość,

które to szczegóły powinny być częścią przygotowania lekcji
a nie planu tej rangi;

5. wielu twórczych nauczycieli spostrzega skłonności

koncentrowania się na materiale nauczania;

6. wiele rozkładów nie tworzy spójnej całości;

7. najczęściej zarzuca się rozkładom mało nowoczesne ujęcie

planowania i nikły związek z nowoczesną dydaktyką;

8. istnieje przesadna wiara w wartość odgórnie sporządzonych

rozkładów;
 9. obserwuje się niebezpieczną tendencję do unifikacji
rozkładów materiału;
Istotną kwestią w planowaniu wynikowym jest ustopniowanie
wymagań. Zróżnicowanie wymagań opiera się na założeniach, iż nie
da się utrzymać dostatecznie wysokiego poziomu wymagań wobec
wszystkich uczniów.

Planowanie wynikowe wymusza realizm wymagań

edukacyjnych.

Program nauczania

Wymagania programowe
jednolite

Wymagania Wymagania
podstawowe ponadpodstawowe

Konieczne Podstawowe Podstawowe Rozszerzające

ponadpodstawowe dopełniające

Skala
stopni
Konieczne Podstawowe Rozszerzające Dopełniające Wyróżniające
 Plan wynikowy dwustopniowy

KRYTERIA WYMAGANIA WYMAGANIA

PODSTAWOWE PONADPODSTAWOWE
Przystępność Bardzo łatwe, łatwe Trudne i bardzo trudne
Użyteczność Praktyczne, Teoretyczne mniej
przydatne życiowo przydatne życiowo,
naukowe
Niezbędność Niezbędne w dalszej Rozszerzające podstawę
wewnątrzprzedmiotowa edukacji (bazowe) przedmiotu
Niezbędność Ułatwiające uczenie Pogłębiona
międzyprzedmiotowa się innych interdyscyplinarność lub
przedmiotów swoistość
(interdyscyplinarne)
niezawodność Pewne, sprawdzone, Także hipotezy
wdrożone w problemowe
praktyce
 Znaczenie planowania wynikowego w
nauczycielskim systemie oceniania

1. Powściągliwość wobec wymagań naiwnie

życzeniowych, przesadnie naukowych – nie do
utrzymania w sprawdzaniu i ocenianiu osiągnięć
uczniów;
2. Wymagania powinny być znane uczniom, aby
według nich mogli organizować swoja prace
i oceniać jej wartość;
3. Nauczyciel powinien zbudować własny system
oceniania uczniów ,z którym powinien zapoznać
dyrektora szkoły, podać do wiadomości uczniom
i ich rodzicom

Nauczycielski system oceniania zawiera:

 własne przedmiotowe wymagania edukacyjne

na poszczególne stopnie szkolne;
 własne sposoby sprawdzania osiągnięć
uczniów;
 sposoby informowania rodziców i uczniów
indywidualnych i zbiorowych osiągnięciach;
 zasady współdziałania z uczniami, rodzicami i
pedagogiem szkolnym w celu poprawy
niezadowalających wyników nauczania;
 czynnościowe ujęcie konspektu

PLAN METODYCZNY

 konspekt powinien być ściśle zorientowany na

cele lekcji;
 cele lekcji nie mogą być ozdobą konspektu ani
jego marginalnym elementem;
 konspekt powinien być skoncentrowany na
czynnościach ucznia;
 konspekt powinien zawierać cele końcowe lekcji
i pośredniczące czyli środki do osiągnięcia celu;
konspekt powinien akcentować adekwatną do
potrzeb uczniów sekwencję, schemat, jak uczeń
powinien się uczyć;
 konspekt powinien być ściśle powiązany z planem
wynikowym;
 konspekt powinien zapewniać sprzężenie zwrotne
w doskonaleniu nauczania przez zawieranie
elementów ewaluacyjnych ( jak zrozumiał? co
zapamiętał?)
 konspekt powinien umożliwiać oryginalne
sposoby osiągania celów przez projektowanie
sekwencji czynności pośrednich;
 konspekt powinien służyć samoocenie i rozwojowi
samoświadomości dydaktycznej nauczyciela;
 konspekt powinien być prosty w budowie, łatwy w
wykorzystaniu i nieograniczający bieżących
możliwości modyfikacji.