You are on page 1of 25

Digitaal leren Schooljaar: 2022 – 2023

2e graad / 3e graad Dubbele finaliteit

Leerkrachten: F. Bauwens, N. Van Dorpe en


1e / 2e / 3e leerjaar
E. Lanckbeen

Eindtermen:
14.1 De leerlingen tonen zelfvertrouwen bij het verkennen en gebruiken
van digitale infrastructuur en toepassingen;
14.2 De leerlingen gebruiken doelgericht en adequaat standaardfunctionaliteiten
van digitale infrastructuur en toepassingen om digitaal inhouden te creëren,
te delen en te beheren;
14.3 De leerlingen gebruiken doelgericht en adequaat standaardfunctionaliteiten
van digitale infrastructuur en toepassingen om digitaal te communiceren,
samen te werken en te participeren aan initiatieven;
14.4 De leerlingen lichten toe hoe bouwstenen van digitale systemen
zich tot elkaar verhouden en op elkaar inwerken;
14.5 De leerlingen lichten toe hoe bouwstenen van digitale systemen zich tot
elkaar verhouden en op elkaar inwerken.
14.6 De leerlingen leggen wederzijdse invloeden uit tussen enerzijds het individu
en anderzijds media, digitale infrastructuur en digitale toepassingen;
14.7 De leerlingen passen regels van de digitale wereld toe;
14.8 De leerlingen evalueren mogelijkheden en risico’s van hun mediagedrag en
dat van anderen.
Inhoudsopgave

Digitale systemen 3
Bit 3
Input en output 4
Algoritme 5
Digitale systemen en hun relaties 12
Zenden, ontvangen, verwerken en opslaan 12
Verbindingen 12
Vakterminologie 15
Het OSI-referentiemodel 17
Digitale systemen en hun uitdagingen 19
Veiligheid 19
Compatibiliteit 22
Foutmeldingen 23
Digitaal leren: Digitale systemen Pagina 3 van 25

Digitale systemen

Alles in de informatica draait rond het gegevensverwerkend proces. Er worden immers


voortdurend gegevens of data ingevoerd, door de computer verwerkt en tussentijds
tijdelijk opgeslagen om nadien als informatie te worden uitgevoerd.
Het gegevensverwerkend proces verloopt dus in drie fasen:

Verwerking
gegevens +
Invoer data Uitvoer informatie
Tijdelijke opslag
tussenresultaten

Bit

Deze gigantische datastroom dat continu door computers verwerkt wordt bestaat
eigenlijk alleen maar uit massa’s nulletjes en eentjes.

positiestelsel, waarin een getal wordt


“Het binaire of tweetallige talstelsel is een
voorgesteld door een rijtje van de cijfers 1 en 0.
Een dergelijk cijfer wordt in deze context een bit ("Binary digit") genoemd.
Een binaire variabele is een variabele die twee elkaar uitsluitende waarden kan aannemen, zoals 1 of
0, + of −, Ja of Nee, Waar of Onwaar, Aan of Uit.”

Bron: Byte. (2021, 12 juni). Wikipedia. https://nl.wikipedia.org/wiki/Byte

12
64 32 16 8 4 2 1
→ 8
0 1 0 1 1 0 1 0

Bovenstaande byte ( 1 byte = 8 bits ) stelt het getal 90 voor.

Herken je de getallen uit de eerste rij? Waar vind je deze getallen nog terug?
De machten van 2 in wiskunde.

Tel de getallen uit de eerste rij eens op.


Je komt nog zo’n herkenbaar getal uit. Welk? 255
En wat als je dat getal en de voorgaande getallen optelt? 😐

F. Bauwens, N. Van Dorpe en E. Lanckbeen 3 Arbeidsmarktfinaliteit


Digitaal leren: Digitale systemen Pagina 4 van 25

Does it ever end?

1 000 000 000 000 000 000 000 000

Kilo Mega Giga Tera Peta Exa Zetta Yotta


Hoeveel Duizend Miljoen Biljoen Triljoen Quadriljoen Quintiljoen Sextiljoen Septiljoen
bits?

Input en output

Alle computers werken volgens hetzelfde principe. Gegevens worden via


invoerapparaten ingevoerd. De gegevens worden verwerkt en eventueel
opgeslagen.

Via de uitvoerapparaten wordt de informatie getoond.


Het geheel van deze taken wordt het gegevensverwerkend proces genoemd.

Gegevens Invoer Verwerking Uitvoer Informatie

Elk toestel doet dat op zijn manier.


Bij een wasmachine gebeurt de invoer via een aantal knoppen, terwijl je op een
smartphone gegevens invoert door middel van een touchscreen.
De uitvoer bij een wasmachine kan een simpele biep zijn, maar bij een smartphone lees je
hem op het beeldscherm.

De invoer van gegevens bij een computer kan gebeuren aan de hand van een muis,
toetsenbord, microfoon/headset, … De uitvoer van jouw invoer lees je af op het
beeldscherm, rolt uit de printer of hoor je uit de luidsprekers.
Voor de verwerking zorgt een processor.
Hoe krachtiger die is, des te sneller de verwerking ☺

F. Bauwens, N. Van Dorpe en E. Lanckbeen 3 Arbeidsmarktfinaliteit


Digitaal leren: Digitale systemen Pagina 5 van 25

Algoritme

Een computer heeft dus een invoer, verwerking en uitvoer, met in de


verwerking verschillende, vaak repetitieve handelingen.
Achter die handelingen zit nochtans vaak een logica en ze bestaan uit een opeenvolging
van verschillende stappen.
Dat stapsgewijze te werk gaan heet een algoritme.

Maak een Maak het


Leg het zaadje Begiet met
kuiltje in de kuiltje weer
erin water
aarde dicht

Een algoritme is dus een reeks opdrachten die in een bepaalde volgorde uitgevoerd
moeten worden om een probleem op te lossen.
In ons dagelijks leven maken we (dikwijls onbewust) gebruik van algoritmes. Denk maar
aan:
● Een recept volgen in een kookboek;
● Een das knopen;
● De handleiding bij een bouwpakket;
● Enzovoort.

Goede algoritmes zijn noodzakelijk om een efficiënt computerprogramma te kunnen


bouwen.
Niemand staat erbij stil, maar achter elk computerprogramma schuilt een opeenvolging van
dergelijke stappen en keuzemogelijkheden. Een computerprogramma is een algoritme
bestaande uit meerdere deelalgoritmen dat door een programmeur werd omgezet in een
gebruiksvriendelijke toepassing.
Een programmeur zet dus een algoritme om in een hanteerbaar programma: dat heet
programmeren.
Hiervoor gebruikt hij een programmeertaal die door de computer herkend wordt.

F. Bauwens, N. Van Dorpe en E. Lanckbeen 3 Arbeidsmarktfinaliteit


Digitaal leren: Digitale systemen Pagina 6 van 25

Opdracht

Via deze link kan je in Scratch digitaal kaartjes terugvinden waarmee we nu gaan leren bits
tellen/berekenen. Ieder bolletje op deze kaartjes stelt 1 bit voor.
Je krijgt 5 kaartjes van je leerkracht met daarop 1, 2, 4, 8 en 16 bolletjes op. Ieder bolletje
stelt 1 bit voor.

Wat is het grootste aantal bits dat we kunnen bekomen met deze 5 kaartjes? …..........

Gebruik de kaartjes om volgende getallen binair voor te stellen.

0 0 0 0 0 0

4 0 0 1 0 0

7 0 0 1 1 1

11 0 1 1 1 1

12 0 1 1 0 0

15 0 1 1 1 1

19 1 0 0 1 1

25 1 1 0 0 1

29 1 1 1 0 1

31 1 1 1 1 1

F. Bauwens, N. Van Dorpe en E. Lanckbeen 3 Arbeidsmarktfinaliteit


Digitaal leren: Digitale systemen Pagina 7 van 25

Welk getal wordt hieronder binair voorgesteld?

0 0 1 0 1

=5

Welke getallen staan hieronder binair? Vul aan in de tabel.

3 0 0 0 1 1

8 0 1 0 0 0

13 0 1 1 0 1

17 1 0 0 0 1

27 1 1 0 1 1

F. Bauwens, N. Van Dorpe en E. Lanckbeen 3 Arbeidsmarktfinaliteit


Digitaal leren: Digitale systemen Pagina 8 van 25

We gaan nu de cijfers omzetten naar letters. Stel dat we afspreken dat a = 1, b = 2 , …

Zo schrijf je dan het woord aap:

Omzetten naar computertaal

a 0 0 0 0 1

a 0 0 0 0 1

p 1 0 0 0 0

Schrijf een woord van maximaal 4 letters en zit dit om in computertaal:

Woord Omzetten naar computertaal

F. Bauwens, N. Van Dorpe en E. Lanckbeen 3 Arbeidsmarktfinaliteit


Digitaal leren: Digitale systemen Pagina 9 van 25

Zet het woord “hallo” om naar computertaal:

Woord Omzetten naar computertaal

h 0 1 0 0 0

a 0 0 0 0 1

l 0 1 1 0 0

l 0 1 1 0 0

o 0 1 1 1 1

Schrijf opnieuw een woord van maximaal 4 letters en zet dit om naar computertaal, maar
toon dit niet aan de persoon naast je:

Woord Omzetten naar computertaal Woord

F. Bauwens, N. Van Dorpe en E. Lanckbeen 3 Arbeidsmarktfinaliteit


Digitaal leren: Digitale systemen Pagina 10 van 25

Werk nu samen en laat de persoon die naast je zit het woord vertalen.

● Bedek je woord met je hand of papier.

● De ander vertaalt nu de computertaal naar letters en schrijft dit in de kolom rechts.

● Heeft hij of zij het goed geraden of niet?

● Als het goed is ga jij nu zijn/haar computertaal vertalen naar letters.

● Had je het goed?

Doe deze oefening nu nog een keer met een woord van maximaal 8 letters.

Woord Omzetten naar computertaal Woord

F. Bauwens, N. Van Dorpe en E. Lanckbeen 3 Arbeidsmarktfinaliteit


Digitaal leren: Digitale systemen Pagina 11 van 25

Digitale systemen en hun relaties

Zenden, ontvangen, verwerken en opslaan

Het elementaire doel van een computer die in verbinding staat met een netwerk is het
overbrengen van gegevens van één locatie naar een andere d.m.v. een medium.

Het uitwisselen van deze gegevens komt neer op het versturen van 0’en en 1’en,
via een transmissiemedium.
De 0’en en 1’en worden daarbij omgezet in een vorm van energie die zich via het
transmissiemedium kan verplaatsen.
Data dat verstuurd wordt via een netwerk wordt altijd opgedeeld in kleine blokken van
karakters of pakketten ( = packetizing ).
Concreet wil dit zeggen dat de data (bits) van een foto op computer A wordt opgesplitst in
meerdere pakketjes, en dat dit pakketje dan over bv. een UTP-kabel gestuurd wordt
richting computer B.
Wanneer computer B deze data (bits) ontvangt, stelt hij deze zodanig samen dat jouw
oorspronkelijke foto behouden bleef.

Uiteraard zijn we hier niet veel mee wanneer we over geen groot netwerk beschikken om
al deze data over te verzenden.

Verbindingen

We kunnen het ons haast niet meer inbeelden, maar ooit was er dus een

😐 w e r e l d z o n d e r i n t e r n e t 😐

Of nog niet zo heel erg lang geleden, een wereld waarin internet wel bestond, maar waar
nog lang niet elk toestel verbinding had met het internet.
Vraag eens aan je leerkracht hou oud zij/hij was toen zij/hij hun eerste toestel dat in
verbinding stond met het internet kreeg.
Het leerkrachtenteam is nog heel jong, maar in de wereld van de informatica zijn ze helaas
al een beetje …… Zoek zelf maar de beste term uit 😐

F. Bauwens, N. Van Dorpe en E. Lanckbeen 3 Arbeidsmarktfinaliteit


Digitaal leren: Digitale systemen Pagina 12 van 25

Wat deden jouw leerkrachten (toen kinderen of jongeren zoals


jullie) dan de hele dag?

Maar nu is er dus internet. Overal. Altijd. Alles is verbonden met het


internet.
In heel veel gevallen is dit een zegen, we hebben nooit meer tijd over en hebben altijd wel
iets te doen, iets op te zoeken, iets te checken, iets te beluisteren. Er is geen enkel doods
momentje meer in onze dag/nacht.
Maar het wordt minder leuk wanneer internet een verslaving wordt. Of kun jij nog zonder
smartphone/computer/laptop?
Om het internet beter te begrijpen moeten we natuurlijk eerst weten waar het internet
vandaan komt. En daarom is het belangrijk te weten dat het internet een netwerk is. Een
wereldwijd netwerk van verbonden toestellen.

Wat is een netwerk?

We spreken van een netwerk zodra er twee of meer toestellen met elkaar verbonden
zijn en beschikken over:

● Iets om te delen, zoals gegevens, software, hardware, internet, mail, enzovoort.


● Apparatuur om te communiceren, zoals een router, een switch, een netwerkkaart,
kabels, enzovoort.
● Een gemeenschappelijke taal of een netwerkprotocol om te communiceren.

Een hedendaags thuisnetwerk bestaat uit meer componenten dan twee computers die
onderling met een kabel of via een draadloze verbinding met elkaar verbonden zijn.
Welke toestellen zijn nog verbonden met je netwerkverbinding bij jou thuis?
Waterkoker, koelkast, thermostaat, vaatwasmachine, verlichting, …

Thuis zijn je modem, je router, je draadloos toegangspunt en je switch meestal in één


toestel vervat, maar bedrijfsnetwerken gebruiken meestal aparte toestellen.
Een netwerk dat in omvang beperkt blijft tot een lokaal gebied (een gebouw, een
bedrijfsterrein) noem je een LAN (Local Area Network). Een groter netwerk dat
telecommunicatielijnen gebruikt om netwerken met elkaar te verbinden, zoals de
computers van winkelketens met de server in de hoofdvestiging, heet een WAN
(Wide Area Network).

Een netwerk kan dus perfect met of zonder internetverbinding bestaan.

F. Bauwens, N. Van Dorpe en E. Lanckbeen 3 Arbeidsmarktfinaliteit


Digitaal leren: Digitale systemen Pagina 13 van 25

Wat is het internet?


Het internet is een openbaar netwerk van toestellen, verspreid over de hele wereld.
De naam “internet” is een afkorting. Ga online op zoek de voluit geschreven
term voor internet:
…….interconnected networks………..;
Wanneer een toestel in een netwerk verbinding maakt met het internet, dan moet het
zich wel houden aan bepaalde regels.
Wacht… wat is een netwerk weeral? Laten we dit even opfrissen: lees het artikel van
elektricien JK waarin een netwerk eenvoudig uitgelegd wordt.
Nog even wat termen op een rij. Ga in de tekst op zoek naar de volgende
termen en typ een definitie én voorbeeld.
netwerk netwerk
LAN Local Area Network
WAN Wide Area Network

Alle toestellen op het internet communiceren in één gemeenschappelijke taal: het


TCP/IP-protocol. Als een toestel op het internet in die taal wil communiceren, dan
heeft hij wat nodig? Een uniek IP-adres.

Bekijk de video “Wat is een IP-adres?” van DigiTaal van het Klokhuis.

Meer weten over IP-adressen én hoe je dit kan wijzigen of zelfs verbergen: VPN consult
vertelt je graag meer in deze video.
Hoe wordt een IP adres toegewezen?
Meestal krijgt een toestel zoals een computer, laptop, tablet of gsm automatisch een IP-
adres toegewezen door de DHCP server van jouw router.
DHCP betekent Dynamic Host Configuration Protocol. De DHCP server kijkt welke IP-
adressen vrij zijn en kent het eerstvolgende IP adres dat vrij is toe aan een computer die
verbinding met het netwerk wil maken.
Een IP-adres ziet er als volgt uit:

192.168.10.115

Wanneer je bovenstaand IP-adres omzet naar binaire waarden krijg je volgende uitkomst:

11000000 10101000 00001010 01110011

Elk IP-adres bestaat telkens uit 32 bits, hoeveel bytes zou dat zijn?
……4… bytes.
Tip: bekijk de binaire waarde van ons IP-adres. Elk cijfer van de decimale weergave
wordt opgesplitst in 8 bits.

F. Bauwens, N. Van Dorpe en E. Lanckbeen 3 Arbeidsmarktfinaliteit


Digitaal leren: Digitale systemen Pagina 14 van 25

Vandaar bij de decimale weergave de opsplitsing in 4 waarden, onderscheiden door een


punt.

Opdracht voor thuis:


Vraag eens zelf je IP-adres op van jouw thuiscomputer.
Ga naar start en open “Instellingen”
Kies voor de tegel “Netwerk en internet”
Klik op “Eigenschappen”
Zoek naar het IPV4-adres en vermeldt dit in jouw cursus.
Mijn IPV4-adres is:

Intussen bestaat er een nieuwe versie van de IP-adressen. IPV4-adres heeft een opvolger:
IPV6-adressen.
Hoe ziet een IPV6-adres eruit?
We zijn steeds “verbonden”. Het aantal apparaten die we gebruiken wordt steeds hoger.
Steerd meer mensen (en hun toestellen) willen toegang tot het internet. Om die blijvende
vraag te kunnen ondersteunen hebben we meer IP-adressen nodig. IPV6-adressen zorgt
ervoor dat we het aantal beschikbare IP-adressen kunnen verhogen.

0123:4567:89ab:0123:4567:89ab:cdef

Deze IPv6-adressen bestaat uit 128 bits oftewel hoeveel bytes?


bytes. 16
In tegenstelling tot IPv4-adressen worden IPv6-adressen niet in getallen genoteerd,
maar in hexadecimale getallen.

We hebben het nu telkens gehad over computers die verbinding maken met het internet.
Maar we weten allemaal dat dit zich niet enkel beperkt tot computers.
Smartphones, tablets, tv’s, auto’s, koelkasten, … je kan het zo gek niet bedenken of het
toestel dat je aankoopt kan verbinding maken met het internet.
Zo bestaat er ook zoiets als “domotica”.
Onderzoeksvraag: Wat is domotica? Welke toestellen kunnen door een
domoticasysteem “aangestuurd” worden?
Opdracht: Doe een online onderzoek. Welke zoektermen ga je gebruiken?
Een zoekterm is een woord of woordengroep die je typt in de zoekmachine
om een overzicht te krijgen van websites die dit woord of woordengroep
bevat en jou hier meer uitleg kan over geven. Mogelijke zoekmachines
zijn: Google, Bin of Yahoo!.
Jouw antwoord: Wat is domotica?

Domotica is het automatiseren van bepaalde handelingen in huis.


Dit zie je vaak terug in slimme producten in huis
Geef 3 voorbeelden van toestellen die aangestuurd kunnen worden door een

F. Bauwens, N. Van Dorpe en E. Lanckbeen 3 Arbeidsmarktfinaliteit


Digitaal leren: Digitale systemen Pagina 15 van 25

domoticasysteem.
1
Slimme lampen

2
Robotstofzuiger

3 smart tv

Sommige van de toestellen die hierboven opgesomd werden kunnen echter geen
verbinding maken indien deze niet-draadloos zou zijn. Denk maar aan je smartphone,
tablet of wagen.

Zij maken verbinding met het draadloze internet via wifi of via mobiele data.
Waar staat de afkorting wifi voor? Ga online op zoek naar de voluit geschreven
term voor wifi: …
Wireless Fidelity
In plaats van een kabel, maakt het draadloos internet via wifi en mobiele data gebruik van
radiogolven om met hoge snelheden gegevens te kunnen ontvangen en versturen.

Vakterminologie

Laten we wat meer leren over de vakterminologie. Afkortingen als http en firewall klinken
je misschien bekend in de oren – of niet? Daarentegen als we starten met DHCP, interface
en bandbreedte hoor je het misschien donderen in Keulen.
Via een interactieve PowerPoint-presentatie leer je de vakterminologie kennen. Daarna
maak je hier een aantal opdrachten rond om de leerstof te verwerken.
Ga naar smartschool < Digitaal leren < Document < Digitale systemen < Vakterminologie.

Markeer in het geel het juiste antwoord.

Welke 2 technieken gebruikt een antivirussoftware:


o beschermen en identificeren;
o beschermen en vernietigen;
o onderzoeken en identificeren.
Een computerprotocol bevat regels en afspraken opdat computers vlot met elkaar kunnen:
o verbinden;
o communiceren;
o netwerken.
Peerentiteiten communiceren op basis van een:
o protocol;
o router;
o bandbreedte.
Het netwerk krijgt via DHCP ook een naam;

F. Bauwens, N. Van Dorpe en E. Lanckbeen 3 Arbeidsmarktfinaliteit


Digitaal leren: Digitale systemen Pagina 16 van 25

o een domeinnaam;
o een hostnaam;
o een protocolnaam.

F. Bauwens, N. Van Dorpe en E. Lanckbeen 3 Arbeidsmarktfinaliteit


Digitaal leren: Digitale systemen Pagina 17 van 25

De verschillende lagen van het OSI-model communiceren met elkaar door gebruik te
maken van:
o een protocol;
o een interface;
o een netwerk.
De afkorting bps staat voor:
o Bandbreedte per seconde;
o Bit per seconde;
o Byte per seconde.

Wat is het verschil tussen http en https?

http : een protocol dat ervoor zorgt dat je website correct kunt bekijken
https: protocol gebruikt voor website die een beveiligde verbinding vereisen

Opdracht voor thuis

Heb je zelf je IP-adres opgevraagd? Noteer hieronder je IPv4-adres:

geen

Wist-je-datje
Data-opslag gebeurt in Bytes, data-transport gebeurt in bits per seconde.

Snelheid Afstand

Coaxiale kabel 10 Mbps 185 - 500 meter

UTP kabel 100-1000 Mbps 100 meter

Fiber 100-10000 Mbps 2000-3000 meter

F. Bauwens, N. Van Dorpe en E. Lanckbeen 3 Arbeidsmarktfinaliteit


Digitaal leren: Digitale systemen Pagina 18 van 25

Het OSI-referentiemodel

OSI-referentiemodel simpel uitgelegd


Het OSI (Open Systems Interconnection) is een algemeen theoretisch model voor
netwerkcommunicatie, waarbij elke laag een bepaalde functie van het netwerk
voorstelt. Het OSI model bestaat uit 7 lagen.

Stel dat een broodfabriek een lading brood gaat afleveren aan een bakker.
Om deze lading op de plaats van bestemming te krijgen worden er op verschillende
niveaus beslissingen gemaakt en gecommuniceerd.

De lading moet voorbereid worden: De afmetingen en inhoud van het brood moeten
bepaald worden en het brood moet gebakken worden.

De afnemer van het brood moet voorbereid worden op de komst van het brood, anders
wordt het niet in ontvangst genomen. Er moet een tijdstip en plaats van levering
afgesproken worden.

Er moet bepaald worden hoe het brood verzonden gaat worden. Per vrachtauto? En in
hoeveel vrachtauto's?

Er moet een weg bepaald worden die de vrachtwagen af zal leggen om de afnemer snel te
bereiken.

Eventueel moet de afnemer een 'brood ontvangen' bericht sturen zodra de lading binnen
is.

Deze logistieke beslissingen worden op een netwerk ook genomen om data af te leveren.
🡺 Het OSI model helpt om de verschillende stappen die genomen moeten worden bij het
afleveren van data inzichtelijk te maken. Elke laag van het OSI model maakt gebruik van
de diensten van de onderliggende laag en verzorgt diensten voor de bovengelegen laag.

F. Bauwens, N. Van Dorpe en E. Lanckbeen 3 Arbeidsmarktfinaliteit


Digitaal leren: Digitale systemen Pagina 19 van 25

De 7 lagen

1 Applicatie Applicatieprotocol SMTP, HTTP, POP3, FTP, TELNET


Presentatieprotoco SSL, ASCII, Unicode, JPEG, BMP, GIF, MPEG,
2 Presentatie
l MP3, MIDI, RAR, TAR, ZIP
3 Sessie Sessieprotocol OS-afhankelijk
4 Transport Transportprotocol TCP, UDP, SPX
5 Netwerk Netwerkprotocol IP, IPX
6 Datalink Datalinkprotocol IEEE802.3, IEEE802.2, HDAC, HDLC
7 Fysieke Fysieke protocol V.35, EIA/TIA232, EIA/TIA449
En? Hebben jullie al hoofdpijn??

WACHT! We gieten het hieronder in een draaglijk voorbeeldje ☺

Start een E-mail programma en schrijf een berichtje. → Applicatie


Het berichtje wordt verzonden. De ingetikte tekst wordt
omgezet naar een mailformaat en de aanhangsels → Presentatie
worden gecomprimeerd (=verkleind).

Het e-mailprogramma start een verbinding met de


mailserver (Gmail, Hotmail, …) op het internet.
→ Sessie

De e-mail moet via verschillende andere toestellen op


zijn bestemming komen. De e-mail is nogal groot en → Transport
wordt in pakketjes opgedeeld.

Om zeker te zijn zetten we ons mac adres in het frame. → Netwerk


Elk toestel in de route stuurt het pakketje op zijn beurt
verder.
→ Datalink

Dit gebeurt door 1 en 0 bits op de bekabeling te sturen. → Fysiek

F. Bauwens, N. Van Dorpe en E. Lanckbeen 3 Arbeidsmarktfinaliteit


Digitaal leren: Digitale systemen Pagina 20 van 25

Digitale systemen en hun uitdagingen

Veiligheid

Let’s talk about…


Tijdens deze opdracht word je verdeeld in groepjes van 3 of 4 personen.
Zoek volgende begrippen op het internet op en leg de betekenis ervan uit
aan je klasgenoten. Iedereen legt minimum 1 begrip uit aan de groep.
Tip: bepaal vooraf je start met de opzoekingen wie welk begrip zal
behandelen.

RANSOMWARE
Adware TROJAN Worms

Spyware
Keylogger Mobile malware
Welk antivirusprogramma gebruik jij?

Noteer welk(e) antivirusprogramma(‘s) jij gebruikt. Is die gratis of


betalend?
Welke software gebruik je op school? Vraag even na bij jouw buur welk
antivirusprogramma hij/zij gebruikt/gebruiken.
Noteer de naam van het gebruikte programma in de juiste kolom.

Antivirusprogramma’s

Gratis Betalend

Jouw computer

Schoolcomputers

Jouw buur

F. Bauwens, N. Van Dorpe en E. Lanckbeen 3 Arbeidsmarktfinaliteit


Digitaal leren: Digitale systemen Pagina 21 van 25

Help: ik heb een virus!


This is not a drill: je krijgt een melding op je computer dat er een virus gevonden werd of
je computer werkt plots niet meer. Wat kan je doen?
Check de website van safeonweb.be. Maak dan gebruik van de virusscanner.
Er kunnen zich nog heel wat problemen voordoen die niet virus gerelateerd zijn. Bij de
Eerste hulp van safe on web vind je de antwoorden op onderstaande vragen.
Mijn gegevens zijn gestolen: Op welke website kan je nagaan of je gegevens
“gelekt” (lees: gestolen) zijn. Geef een voorbeeld van zo een website.
Opdracht: Check eens voor jezelf; Is je persoonlijk e-mailadres gelekt?
haveibeenpwned.com en scatteredsecrets.com. 
Nam je deel aan een win- of weggeefactie op Facebook?: Hoe rapporteer je
valse berichten aan Facebook?

1. Tik op de optie die het beste weergeeft hoe dit bericht onze richtlijnen voor de


community schendt om feedback te geven.

Ik krijg veel spam- en phishingmails in mijn mailbox: Wat is spam en phishing?

spam en phishing. Spam bestaat voornamelijk uit ongewenste advertenties en berichten


om je iets te verkopen. Bij phishing gaat het om valse e-mails waarbij een internetcrimineel
Ik ben mijn smartphone of tablet kwijt: Wat moet je doen als je je smartphone
kwijt bent?
Kijken op een app voor te zien waar u gsm is
Ik krijg inkomende oproepen en berichten van een onbekend nummer: Wat
doen als je een inkomende oproep of bericht krijgt van een onbekend nummer?
Ik neem meestal niet op

Opdracht: Heb jij een sterk wachtwoord?


Op verschillende websites kun je controleren of je een sterk wachtwoord hebt.

Ga online op zoek naar een site waar je de sterkte van je wachtwoord kunt
testen. Hoe sterk is jouw wachtwoord?

Gebruikte website instagram

Heb jij een sterk Ja O O Nee, waarom niet?


wachtwoord?

F. Bauwens, N. Van Dorpe en E. Lanckbeen 3 Arbeidsmarktfinaliteit


Digitaal leren: Digitale systemen Pagina 22 van 25

Wat is een firewall?


Bekijk via de QR-code een informatieve video over een firewall.

Of toch liever DigiTaal: vind hier een video over de firewall.

Noteer even voor jezelf in je eigen woorden

Wat is een firewall?


Een firewall is een systeem dat ontworpen is om jouw privé netwerk te beschermen van
ongeoorloofde toegang. 
Waarom zouden wij een firewall gebruiken?
Waarom heb ik een firewall nodig? Kort gezegd is het gebruik van een firewall een
praktisch en belangrijk element van een uitgekiend beveiligingsconcept.

F. Bauwens, N. Van Dorpe en E. Lanckbeen 3 Arbeidsmarktfinaliteit


Digitaal leren: Digitale systemen Pagina 23 van 25

Compatibiliteit

Bij een bloedtransfusie is het belangrijk dat de bloedgroep van de donor compatibel is
met die van de ontvanger.

Zo moeten programma’s en software


ook compatibel zijn met elkaar: wat
wil zeggen dat ze met elkaar moeten
kunnen samenwerken.
Bepaalde apps kunnen bv. enkel
geïnstalleerd worden wanneer je
smartphone werkt op Android of op
iOS.

Opdracht
Je wilt de volgende software op je computer installeren. Bezoek de website van de
software en noteer de systeemvereisten. Kun je ook terugvinden of je
computer aan die vereisten voldoet?

Compatibel met jouw


Software Vereisten
computer?
Besturingssysteem:
Type processor:
Microsoft Office Geheugen:
Harde schijf:
Andere:
Besturingssysteem:
Type processor:
Adobe Photoshop Geheugen:
Harde schijf:
Andere:

F. Bauwens, N. Van Dorpe en E. Lanckbeen 3 Arbeidsmarktfinaliteit


Digitaal leren: Digitale systemen Pagina 24 van 25

Foutmeldingen

Het kan soms gebeuren dat bepaalde zaken niet werken zoals wij het vragen van de
computer of andere apparatuur. Dit heet dan een functionaliteitsprobleem,
hiervoor krijgen we een foutmelding.
Ieder functionaliteitsprobleem heeft een oorzaak, sommige zijn heel makkelijk op te lossen,
anderen dan weer niet.
Enkele voorbeelden van mogelijke foutmeldingen of problemen die we kunnen krijgen zijn:
● Je printer werkt niet;
● Je computer staat aan maar je krijgt geen beeld;
● Je internet valt weg;
● …
We gaan je probelmsolving skills eens even aanscherpen. Geef voor onderstaande
problemen een oplossing, je mag hiervoor gebruik maken van het internet.
Je printer werkt niet

Je draadloze muis werkt niet

Je bestand opent niet

Je hebt geen internetverbinding (maar toch zegt je gsm/laptop dat je 4


streepjes wifi hebt?!)

Het papier in de printer is op

De toner van de printer is op.

F. Bauwens, N. Van Dorpe en E. Lanckbeen 3 Arbeidsmarktfinaliteit


Digitaal leren: Digitale systemen Pagina 25 van 25

F. Bauwens, N. Van Dorpe en E. Lanckbeen 3 Arbeidsmarktfinaliteit

You might also like