0708 EXTRA DIK ZOMERNUMMER! EXTRA DIK ZOMERNUMMER!

JAARGANG 23
JUL/AUG
2020

SOEPEL OVER OP EEN

NIEUWE PC
MIGREREN ZONDER ZORGEN
Meer overzicht, minder afleiding ZELF MAKEN
DIGITAAL TIME-
MINIMAAL LAPSE
VIDEO
MET KEEPASS OPGERUIMD
AL JE WACHT-
WOORDEN VEILIG DE BESTE
CHECKLIST FOTO-
FITNESSTRACKERS TOOLS
MAAK JE EIGEN WINDOWS
EDITIE 07/08 • JUL/AUG 2020 • € 6,95

02007

ZET JE PC NAAR JOUW HAND 8 718226 103277

GENIET VAN VEILIG INTERNET, SAMEN MET
110 MILJOEN GEBRUIKERS WERELDWIJD
ESET.NL/BEGINMETONS
REDACTIE Hoofdredactie: Dick van de Schraaf
Eindredactie: José Pauty, Eelko Rol, Annemarie Korevaar,
Emke Slijkerman, Theske Slijkerman, Ed Wiggemans
E-mail: redactie@tipsentrucs.nl
MEDEWERKERS Robbert Brus, Toon van Daele, Maikel
Dijkhuizen, Mark Gamble, Dennis Gandasoebrata, Martin
Gijzemijter, Gertjan Groen, Kees Krick, Dirk Schoofs, Ap de
Smits
VORMGEVING LEFT Graphic Design
ADVERTENTIE-EXPLOITATIE Michiel Kramer, Danny
Thijssing en Raymond Ullers. Telefoon: +31 (0)23-5430000
MARKETING Joep Preijde en Marjolein Sturk (manager)
PRODUCTIE Marco Verhoog
TECHNISCHE REALISATIE EN DISTRIBUTIE Senefelder
Misset, Doetinchem (druk); Betapress (distributie
Nederland); AMP (distributie België)
EDITORIAL DIRECTOR Remco de Graaf
CONTACT KLANTENSERVICE EN REDACTIE
Telefoon: +31 (0)23-5364401
Adres: Richard Holkade 8, 2033 PZ, Haarlem
ABONNEMENT TIPS & TRUCS
Een jaarabonnement (12 edities print én digitaal) Tips & Trucs kost € 54,- in
Nederland. Een digitaal jaarabonnement kost € 42,50. Een los nummer kost
€ 5,50 en een dubbelnummer € 6,95. Voor verzending buiten Nederland
worden extra kosten gerekend. Equrion Services B.V. verzorgt de financiële
afhandeling voor Reshift Digital B.V. Na de eerste abonnementsperiode
wordt het abonnement stilzwijgend voortgezet voor onbepaalde tijd en
betaalt u de reguliere abonnementsprijs. Vanaf dat moment is het op-
zegbaar met inachtneming van een opzegtermijn van 1 maand. U kunt de
Klantenservice bereiken via klantenservice@reshift.nl of op maandag t/m
donderdag tussen 9 en 12 uur via +31 (0)23–5364401.
VERHUIZING, BEZORGKLACHTEN EN VRAGEN
Ga hiervoor naar www.mijnreshift.nl, de digitale klantenservice van Reshift
Digital, de uitgever van Tips & Trucs. Nadat u zich hebt geregistreerd, kunt u
voortaan inloggen met uw e-mailadres en wachtwoord.
Lekker opgeruimd
Volgens mij ben ik redelijk opgeruimd. Maar als ik
mijn bureau vergelijk met dat van sommige colle-
ga’s, lijk ik eerder een rommelkont. Ik heb altijd
minimaal een stapel papier liggen – tijdschriften,
losse blaadjes, folders – en vaak ook nog wel wat
kleine dingen waarvan ik me wekelijks voorneem
ze nu eindelijk eens te gaan opruimen. Heel anders
dan die collega’s van wie het bureau zo eng leeg
is dat je ook zou kunnen denken dat er helemaal
niemand aan werkt. Hoewel ik zeker niet die kant op
wil, lijkt het me ook geen kwaad kunnen om eens na
te gaan of, en zo ja, hoe ik opgeruimder zou kun-
nen worden. Hulp daarbij krijg ik van het stuk van
Dennis Gandasoebrata in deze editie, die laat zien
hoe je in elk geval digitaal wat meer rust en ruimte
in je leven kunt brengen. Zijn tips lopen uiteen van
het gebruik van de concentratiehulp in Windows en de knop Focus in Office tot het maken
van digitale lijstjes en het indammen van de afleidingen van je smartphone. Ik heb ze nog
niet allemaal geprobeerd, maar die knop Focus is bijvoorbeeld fantastisch. Veel lees- en
doeplezier!
Dick van de Schraaf
Hoofdredacteur
dvdschraaf@reshift.nl

PERSOONSGEGEVENS
Wij nemen uw gegevens, zoals naam, adres en telefoonnummer op in een
gegevensbestand. De verwerking van uw gegevens voeren wij uit conform de
bepalingen in de Algemene Verordening gegevensbescherming. De gegevens
worden gebruikt voor de uitvoering van afgesloten overeenkomsten, zoals de
abonnementenadministratie en, indien u daar toestemming voor hebt gegeven,
om u op de hoogte te houden van interessante informatie en/of aanbiedingen.
Tipniveaus!
U kunt uw persoonsgegevens opvragen om inzicht te krijgen in welke
gegevens wij van u hebben, deze te corrigeren of, na beëindiging van de Niveau 1: erg eenvoudig
abonnee-overeenkomst, te laten verwijderen. Stuur hiertoe een kaartje aan
Reshift Digital, afd. klantenservice, Richard Holkade 8, 2033 PZ Haarlem of
Bijzonder eenvoudige tips waarbij geen enkele ervaring of computerkennis is vereist.
een e-mail naar klantenservice@reshift.nl.

Wanneer u boven een artikel de aanduiding #brandedcontent ziet staan, is

Niveau 2: gemakkelijk en snel
dit gemaakt door de afdeling Branded Content van uitgeverij Reshift, die apart Eenvoudige tips die iedere computergebruiker kan uitvoeren, ongeacht het kennisniveau.
van de reguliere redacties opereert. Deze artikelen komen tot stand in overleg
met commerciële partners. Reshift vindt het belangrijk dat deze artikelen dui-
delijk herkenbaar zijn, vandaar de speciale header #brandedcontent.
Niveau 3: meer dan standaardhandelingen
Tips die ‘iets verder gaan’ en waarbij dieper in de materie wordt gedoken.
DISCLAIMER
Hoewel uiterste zorg is besteed aan Tips & Trucs, aanvaardt de redactie
noch de uitgever enige aansprakelijkheid voor schade ontstaan door even-
Niveau 4: moeilijk maar begrijpelijk
tuele fouten en/of onvolkomenheden in het blad, online of enig andere di- Tips waarin geavanceerde software-opties worden behandeld.
gitale versie van Tips & Trucs. Alle in Tips & Trucs genoemde prijzen zijn
onder voorbehoud (van wijzigingen en typfouten). Auteursrechten: © 2020
by Reshift Digital, Haarlem. Gehele of gedeeltelijke overname van artikelen is
Niveau 5: voor de expert
alleen toegestaan na voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Tips voor wie het maximale uit de pc wil halen en niet terugdeinst voor complexe handelingen.

07/08 | 2020 3
 INHOUD
NUMMER 07/08 | 2020
20 Zet Windows naar je hand
Eigen pictogrammen, vensters in je favoriete kleur
en het lettertype eindelijk in de juiste grootte: pas
Windows aan jouw voorkeuren aan!
38 Leuke smartphone-toepassingen
Smartphones zitten vol met handige toepassingen
die de camera, microfoon, wifi en bewegingssensoren
op een hele andere manier gebruiken.
44 Synology Disk Manager
Veel nas-bezitters benutten bij lange na niet alle
mogelijkheden. Aan de slag met je huis bewaken,
media streamen en bestanden altijd benaderen.
72 Adverteerders blokkeren
Waarom krijg je al die ‘relevante’ advertenties te
zien? We leren je hoe je erachter komt hoe volgbe-
standen werken en wat je daartegen kunt doen.
90 Beeldschermen beheren
Heb je meerdere beeldschermen, laat Windows je
dan helpen deze zo optimaal mogelijk in te stellen.
100 Windows herstellen
Problemen met Windows 10? Gebruik tools voor het
achterhalen en herstellen. met als laatste uitweg:
een ‘verborgen’ mini-Windows.
110 Timelapse
Met een timelapse breng je iets kort in beeld dat in
werkelijkheid ietwat traag verloopt of erg lang duurt.
116 Browserinstellingen
Is je browser optimaal ingesteld? We laten je enkele
geavanceerde mogelijkheden in Chrome en Firefox
zien die mogelijk aan je aandacht zijn ontsnapt.
4 07/08 | 2020
Digitaal minimalisme
Minimalisme is een trend van de
laatste jaren. Maar hoe zit het met
onze digitale omgeving waarin
alles om onze aandacht schreeuwt?
Marie Kondo kan trots zijn: we gaan
voor digitaal minimalisme.
Pagina 8
Werkbladen in Excel
Een werkblad in Excel kan dui-
zenden kolommen en meer dan
een miljoen rijen bevatten. En dus
gebruik je voor het verwerken van
allerlei soorten gegevens, formules
en grafieken beter afzon-
derlijke werkbladen bin-
nen hetzelfde bestand.
Pagina 58
Automator in de browser
Hoe vaak voer je dezelfde hande-
lingen uit op de Mac? Je kunt die
taken gemakkelijk automatiseren
met het gratis Automator. We laten
je zien hoe je Automator in com-
binatie met de browser
gebruikt.
Pagina 106
Streamen met Plex
Met Plex kun je zowat alle mogelijke content
naar en over je netwerk streamen. Van foto’s,
muziek en video’s tot series en films. Onlangs
is er nog een leuke extra aan toe-
gevoegd: gratis films kijken!
Pagina 16
Wachtwoordbeheer
Veel gebruikers worstelen met de wachtwoor-
den die overal voor nodig zijn. Gebruik altijd
een verschillend én sterk wachtwoord. Met
een slimme (en gratis!) wacht-
woordbeheerder als KeePass valt
dat best te behappen.
Pagina 32
Van oude naar nieuwe pc
Heb je een nieuwe computer in huis gehaald?
Hoe verplaats je dan de omgeving van je hui-
dige computer naar de nieuwe machine? Met
dit artikel mis je geen enkele stap.
Pagina 64
Handige fototools
Wil je zorgen voor een geordende fotocollec-
tie, die je makkelijk kunt doorzoeken en met
anderen kunt delen? Deze drie programma’s
helpen je bij het ordenen van de
digitale donkere kamer.
Pagina 84
Checklist:
ecklist: Fitnesstrackers
Er zijn waarschijnlijk inmiddels meer fitnesstrackers
beschikbaar dan er sportieve activiteiten zijn. Maar
door op een aantal specifieke dingen te letten, vind
je precies de tracker die bij jouw wensen past.
Pagina 26
Zelf gifjes maken
Je kent ze ongetwijfeld: de grappige animaties die
op Instagram, Whatsapp en andere social media de
revue passeren. We pakken onze gereedschapskist
erbij en gaan onze eigen gifjes maken.
Pagina 78
Virtueel verzorgen
Er zijn ontzettend veel redenen om geen hond, kat,
slang of paard aan te schaffen. Toch belet niets je
een virtueel huisdier op je mobieltje te verzorgen.
Wat zijn de leukste huisdier-apps en -games voor
Android en iOS?
Pagina 96
123: Snel resultaat in 3 stappen
31 Slimme schrijfassistent Microsoft Editor
43 Ingebouwde ransomwarebeveiliging
77 Audio- en videobestanden inkorten met VLC
99 Levende dieren projecteren
3 Voorwoord/colofon
6 Lezerspost
50 Freeware
70 Word abonnee!
07/08 | 2020 5
 LEZERSPOST
ONDER REDACTIE VAN MARK GAMBLE
Lezerspost
Vragen en opmerkingen van lezers
De afgelopen maand ontvingen we weer
veel vragen. We kunnen de vragen helaas
niet allemaal persoonlijk beantwoorden.
De interessantste vragen selecteerden we
en hebben we voorgelegd aan onze experts.
Heb je zelf ook een vraag? Stuur hem naar
redactie@tipsentrucs.nl.
Vraag 01 VLC als standaard
Ik wil graag VLC media player als standaard-
programma voor het afspelen van video’s gebruiken
in plaats van Windows Media Player. Hoe krijg ik dat
voor elkaar?
H. Maas
01 Je kunt op twee manieren VLC instellen als
standaardprogramma. Klik met de rechtermuisknop
op een videobestand en kies Openen met / Kies
een andere app. Kies, als gevraagd wordt hoe je het
Mail ons!
Heb je een vraag of een opmerking? Mail hem
naar redactie@tipsentrucs.nl. Voor vragen of
opmerkingen over je abonnement of de bezorging
van Tips & Trucs kun je contact opnemen met
onze klantenservice (023-5364401). Iedere maand
ontvangen we een mailbox vol vragen. Graag
zouden we ze allemaal persoonlijk beantwoorden,
maar we moeten noodgedwongen kiezen.
Neem ook eens een kijkje op de uitgebreide
website van ons zusterblad Computer!Totaal
(www.computertotaal.nl). Daar kun je ook vragen
stellen.
6 07/08 | 2020
bestand wil openen, VLC media player en selecteer
het selectievakje voor Altijd deze app gebruiken
voor het openen van .***-bestanden. Klik vervolgens
op OK en in het vervolg zal VLC gebruikt worden.
Je kunt ook naar Standaardapps zoeken via het
startmenu. Open deze en klik op het pictogram onder
Videospeler. Kies vervolgens VLC media player. Met
deze optie pak je in een keer alle videobestanden.
Vraag 01 Door
een andere app
te kiezen, kun je
aangeven dat je
deze app altijd wilt
gebruiken voor dat
type bestand.
Vraag 02 Pincode verwijderen
De pincode op mijn computer wil ik graag verwijderen,
maar de knop om die weg te halen is geblokkeerd. Ik
heb geprobeerd om via Aanmeldopties op pincode te
drukken. Daar zit een knop waar je verwijderen kunt
kiezen, maar deze reageert dus niet. Hoe kan ik dit
oplossen? Ik weet de code wel, maar we hebben nu
een toetsenbord zonder numeriek gedeelte en ik wil
juist het inloggen met de camera activeren.
Timon
02 Open het Windows-register door op Windows-
toets+R te drukken en de opdracht regedit te geven.
Ga naar HKEY_LOCAL_MACHINE\SOFTWARE\
Microsoft\PolicyManager\default\Settings\
AllowSignInOptions en dubbelklik op value. Zet
de waarde op 1 om aanmelding met gebruiksvrien-
delijke pincode in te schakelen. De knop zou nu
weer moeten werken. Als dit niet werkt, is er nog

een omweg om de pincode te verwijderen, namelijk
via de tool TakeOwnershipPro (www.tiny.cc/
townp). Download en installeer het programma.
Druk op Windows-toets+R en geef de opdracht C:\
Windows\ServiceProfiles\LocalService\AppData\
Local\Microsoft. Bevestig dat je toegang wilt. Klik
vervolgens met de rechtermuisknop op de map Ngc
en kies in TakeOwnershopPro. Als het programma
klaar is, klik je nogmaals met de rechtermuisknop
op de map en kies je Naam wijzigen. Schrijf achter
Vraag 02 Soms is de mapnaam .old en bevestig de wijziging. Als je
het onvermijdelijk de computer opnieuw opstart, zou er niet meer om
een wijziging in de pincode gevraagd moeten worden, maar om
het register aan te het wachtwoord. Daarna kun je instellen dat je wilt
brengen. inloggen via de camera.
Vraag 03 Oude tapes op de pc
Ik heb een oude videocamera van mijn overleden va-
der gevonden, samen met een doos met tapes. Hett
zijn oude familiefilms die hij jaren geleden geschoten
heeft. Iedereen was ze eigenlijk vergeten en nu wil ik
graag mijn familie verrassen door de video’s digitaal
te verwerken en ze naar ze op te sturen. Ik heb al-
leen geen idee hoe ik het oude beeld op mijn laptop
kan krijgen. De camera heeft wel een aansluiting
voor de televisie, maar dat zijn van die gele, witte en
rode ronde aansluitingen. Is er een manier om de
camera toch uit te lezen?
Joop
03 Het digitaliseren van oude video-opnames is
tegenwoordig een fluitje van een cent. Het enige
wat je nodig hebt, is een opnameapparaat voor de
computer. De prijzen van deze apparaten variëren
tussen de 10 en 100 euro. Het prijsverschil zit
vooral in de mogelijkheden, kwaliteitslevering en
de meegeleverde software. Met een eenvoudige
zogenoemde usb-grabber lever je vaak in op
LEZERSPOST
de kwaliteit van de conversie. De iets duurdere
pakketten, zoals Roxio Easy VHS to DVD 3 Plus
of Pinnacle Dazzle DVD Recorder HD, worden
geleverd met de benodigde hard- en software.
De conversiekwaliteit is niet alleen beter, met
de meegeleverde software kan vaak de kwaliteit
nog iets verder worden opgeschroefd. Hoewel de
naam doet vermoeden dat deze software alleen
VHS-banden kan converteren naar dvd, is het ook
mogelijk om de beelden van de oude videocamera te
converteren naar een videoformaat voor de pc.
www.tiny.cc/roxioeasy
www.tiny.cc/pdazzle
Vraag 03 Met
een alles-in-een-
pakket kun je net
iets meer dan met
een eenvoudige
usb-grabber.
Vraag 04 Printen via de iPad
Ik werk op het moment thuis. Dat gaat best prima nu
mijn werkgever een toetsenbord heeft geleverd die
op de iPad werkt. Ik krijg alleen ook veel documenten
als pdf binnen. Normaal kan ik die op mijn werk
uitprinten. Nu zou ik dat thuis ook graag doen. We
hebben nog geen printer, maar ik wil er een gaan
bestellen. Is er een speciale printer voor iPads?
P. Waldema
04 De meeste printers kunnen tegenwoordig
draadloos verbonden worden met het thuisnetwerk.
Let er bij de omschrijving van de printers op dat
de printer ook het AirPrint-protocol ondersteunt.
AirPrint is de technologie van Apple waarmee je
kunt afdrukken. Op de website van Apple vind je
een volledig overzicht van alle printers die AirPrint
ondersteunen. Controleer eerst even op deze website
of de printer die je wilt kopen hier tussenstaat.
https://support.apple.com/HT201311
07/08 | 2020 7
 DIGITAAL MINIMALISME
DOOR: DENNIS GANDASOEBRATA
Digitaal minimalisme
Ruim op wat je niet nodig hebt
Minimalisme is een trend van de laatste
jaren. En terecht: het kan nooit kwaad
kritisch te kijken naar wat je écht nodig
hebt. Maar hoe zit het met onze digitale
omgeving waarin we wel geleefd lijken te
worden door apparaten en online diensten,
en waarin alles om onze aandacht
schreeuwt? Marie Kondo kan trots op ons
zijn: we gaan voor digitaal minimalisme.
Wat gaan we doen?
Bij minimalisme staan overzicht en een mini-
mum aan afleiding centraal. We laten je zien hoe
je die filosofie naar het gebruik van apparaten en
diensten vertaalt, zodat jij en je gezin weer verant-
woord met het scherm kunnen omgaan.
8 07/08 | 2020
Tip 01: Stop de afleiding
De eerste stap in het doel zo min mogelijk afgeleid
te worden en meer verantwoord om te gaan met
apparaten en diensten, is de Concentratiehulp van
Windows. Die voorkomt dat je allerlei meldingen te
zien krijgt waardoor je afgeleid zou kunnen worden.
Om de Concentratiehulp in te zetten, open je het
Startmenu en typ je Concentratiehulp. Klik op
Instellingen voor concentratiehulp. Kies nu hoe
goed je wilt worden afgeschermd: Alleen prioriteit
laat alleen berichten door die je vooraf hebt goed-
gekeurd en Alleen alarmen laat niets door, behalve
urgente meldingen en alarmen. Wij kiezen voor
Alleen prioriteit en klikken op De prioriteitenlijst
aanpassen om te bepalen welke apps ons wel
mogen storen. Kies in de sectie Apps welke apps je
wilt toestaan door te klikken op Een app toevoe- Tip 01 De Con-
gen en een van de apps op je computer te kiezen. centratiehulp helpt
In de sectie Personen kun je contactpersonen je ongestoord te
selecteren van wie je altijd een melding wilt krijgen werken.
 DIGITAAL MINIMALISME

(bijvoorbeeld via Mail of Skype). Als je dat hebt ontvangen. Werp hierna een blik op de items eron-
ingesteld, keer je terug naar het hoofdvenster van der en schakel de opties uit die jou af zouden kunnen
Concentratiehulp. In de sectie Automatische regels leiden. Blader verder naar de sectie Meldingen van
schakel je Tijdens deze tijden in en klik je op deze deze afzenders ontvangen om per app te bepalen
regel om aan te geven wanneer de Concentratiehulp of deze een melding mag tonen. Uiteraard is dit al-
moet worden ingeschakeld. De andere drie automa- leen van belang als je niet eerder alle meldingen al
tische regels geven aan of de Concentratiehulp moet hebt geblokkeerd.
worden geactiveerd als je een extern beeldscherm
aansluit, wanneer je een game speelt of wanneer je
een app in schermvullende modus gebruikt (bijvoor-
beeld als je een PowerPoint-presentatie bekijkt). Zet
tot slot een vinkje bij Een overzicht weergeven van
activiteiten die ik heb gemist terwijl concentra-
tiehulp was ingeschakeld zodat je nog wel een lijst
te zien krijgt met de gemiste meldingen.

De schermtijd confronteert je met de

hoeveelheid tijd die je besteedt aan
de digitale wereld

Tip 02: Totale controle

Is de Concentratiehulp niet genoeg, ga dan voor

volledige controle over de meldingen in Windows.
Open daarvoor de instellingen en ga naar Systeem
Tip 02 Bepaal / Meldingen en acties. Om nooit meer een Tip 03 Houd
zelf wanneer je melding te ontvangen – ongeacht de instellin- het gebruik van
welke informatie gen bij Concentratiehulp – zet je de schuif op Uit je iPhone of iPad
tot je neemt. bij Meldingen van apps en andere afzenders onder controle met
Schermtijd.

Tip 03: Schermtijd in iOS

Maak je gebruik van een iPhone of iPad, dan beschik

je over de functie Schermtijd. Hiermee kun je zien
hoeveel tijd je besteedt aan apps, websites en het ap-
paraat in het algemeen. Open Instellingen en kies
Schermtijd. Tik op Schakel schermtijd in. Nadat
je enige tijd het toestel gebruikt hebt, krijg je te zien
hoeveel tijd per dag je op het apparaat spendeert.
Klik op Bekijk alle activiteit voor een overzicht van
de meestgebruikte apps, om te zien hoe vaak je het
apparaat hebt opgepakt en hoe de statistieken zich
verhouden tot de vorige week. Schrik je van je eigen
gebruik van het apparaat en wil je dat Schermtijd je
ook daadwerkelijk helpt dat terug te dringen, dan
moet je een aantal instellingen toepassen. Zo stel
je met Apparaatvrije tijd in op welke momenten
alleen telefoonoproepen en eventuele zelfgekozen
apps beschikbaar zijn. Je dwingt jezelf hiermee

07/08 | 2020 9
 DIGITAAL MINIMALISME

timer. Geef nu aan hoelang je met de app in de weer

Gecombineerde schermtijd mag zijn. Wanneer de app-timer afloopt, wordt de app
voor de rest van de dag gepauzeerd. De timer wordt
elke dag om middernacht opnieuw ingesteld. Zorg
Als je gebruikmaakt van meerdere Apple- ook voor controle over de meldingen die je de hele
apparaten, dan kun je de schermtijden van de dag door krijgt. Een nieuwsupdate? Een reactie op een
verschillende apparaten automatisch bij elkaar foto die je geplaatst had op Instagram? Weg ermee.
laten optellen zodat je de gecombineerde Als je wilt weten of er iets nieuws is, open je zelf de
schermtijd ziet. In het instellingenvenster van app maar. Laat je telefoon bijvoorbeeld alleen een
Schermtijd kies je voor Deel op alle apparaten. melding geven bij een Whatsapp- of tekstbericht en
De functie maakt gebruik van iCloud, het is dus bij een binnenkomend telefoontje. Kies Instellingen
belangrijk dat je op alle apparaten waarvan jij / Apps en meldingen en tik op Meldingen. Om niet Tip 04 Met de
wilt dat de schermtijd meegerekend wordt, bent meer te worden gestoord door meldingen op het ver- app-timers kun je
ingelogd bij deze dienst. grendelingsscherm, druk je op iets als Meldingen op het gebruik van
het vergrendelscherm. Kies vervolgens bijvoorbeeld specifieke apps in
voor Alleen belangrijke meldingen weergeven of de hand houden.
gedurende die periode niet of nauwelijks gebruik te Geen meldingen weer-
maken van het apparaat. Zet de schuif op Aan en geven. Open tot slot ook
geef aan op welke dagen en tussen welke tijden de nog Niet storen. Deze
apparaatvrije tijd actief moet zijn. Ga hierna naar modus kun je handmatig
de sectie Altijd toegestaan en geef aan welke met inschakelen of je kunt een
welke contactpersonen je altijd wilt kunnen com- planning maken voor de
municeren (dus ook tijdens de apparaatvrije tijd) momenten waarop deze
en welke apps altijd zijn toegestaan. Standaard is modus actief moet zijn.
bijvoorbeeld de Telefoon altijd beschikbaar, evenals Wij hebben voor dit
Berichten, FaceTime en Kaarten. Wees kritisch en artikel gebruikgemaakt
sta alleen de apps toe die je echt nodig hebt. Keer van een OnePlus 6 met
terug naar het hoofdvenster en klik op Applimieten. Android 10. Afhankelijk
Met deze functie kun je het gebruik van specifieke van de toestelfabrikant
apps, zoals games of sociale media, aan banden en Android-versie,
leggen. Kies voor Voeg limiet toe en geef aan welke kunnen bepaalde opties
categorieën apps je een limiet wilt opleggen en tik er niet zijn of op een
op Volgende. Stel in hoelang je de apps van jezelf andere locatie staan.
wel mag gebruiken en tik op Voeg toe. Kun je de opties zoals
Neem hierna de meldingen van apps onder handen beschreven in deze tip
via Instellingen / Berichtgeving. Doorloop alle niet vinden, controleer
apps en schakel de berichtgeving uit. Voor bepaalde dan ook de sectie
apps, zoals Berichten en Telefoon kun je de bericht- Digitaal welzijn en
geving waarschijnlijk beter ingeschakeld houden. ouderlijk toezicht . Hier
Kies hierna voor Niet storen en maak een plan- vind je eveneens het
ning voor de momenten waarop je niet wilt worden aantal gespendeerde
gestoord. Deze modus kun je via dit venster ook minuten op en met je
handmatig activeren. telefoon.

Tip 04: Schermtijd in Android Tip 05: Schermtijd in Windows

Heb je een Android-telefoon en ben je ook benieuwd
naar je schermtijd, open dan Instellingen / Apps en
meldingen. Bij Schermtijd lees je (als deze functie
op jouw apparaat beschikbaar is) hoeveel tijd je aan
het apparaat spendeert. Bovendien kun je in dit ven-
ster timers instellen voor de apps. Klik op een app
waarvoor je een timer wilt instellen en tik op App-
Het is opvallend dat Windows geen ingebouwde
schermtijd voor alle gebruikers biedt, alleen voor
kinderen. Omdat Windows zelf dus geen complete
oplossing biedt, kijken we buiten de deur. Worktime
Personal (www.worktime.com/personal) maakt
gebruik van vier pijlers: Social Sites, Games, Internet
en Computer Use. De eerste drie categorieën spreken

10 07/08 | 2020

Tip 05 Met
het programma
Worktime Perso-
nal kun je ook de
schermtijd op een
Windows-computer
in de gaten houden.
voor zich, de categorie Computer Use houdt het ge-
bruik van de computer in het algemeen bij. Het hoofd-
venster heeft een overzichtelijke opbouw waarbij je
per categorie ziet hoeveel tijd je eraan hebt gespen-
deerd. De grafiek geeft het gebruik per uur aan. Op de
regels eronder zie je het gebruik op week- en maand-
basis. Klik op Reports om uitgebreidere rapporten
te zien. Om limieten in te stellen die je helpen het
mediagebruik onder controle te houden, rechtsklik je
op een ‘widget’ (een van de kolommen) en kies je voor
Add widget / Limiting. Bepaal hier de maximale
waarde. Zodra de limiet wordt overschreden, geeft
Windows een geluid en wordt met een melding op de
Windows-taakbalk getoond dat je tijd erop zit.
Het geeft een stuk meer rust als het
bureaublad ontdaan is van al die
pictogrammen
Tip 06: Weg met nieuwsbrieven
De grote hoeveelheid nieuwsbrieven kunnen maar
al te vaak je mailbox laten overstromen. Is dat bij
jou ook het geval, dan is het slim om de stofkam er
eens doorheen te halen. Open je mailbox en loop
een voor een de nieuwsbrieven door. Gebruik de
koppeling onderaan in de mail (Unsubscribe) om je
voor de nieuwsbrief af te melden. Goede momenten
DIGITAAL MINIMALISME
om deze exercitie uit te voeren, zijn rond actieperio- Tip 06 Meld je af
des, zoals Black Friday. Je wordt dan vaak bestookt voor nieuwsbrieven
met aanbiedingen van bedrijven die jouw mailadres die je niet meer
hebben en dat helpt je om snel een groot aantal leest of niet meer
nieuwsbrieven te heroverwegen. Maak je gebruik van interessant vindt.
Gmail, dan kun je je vaak zelfs nog gemakkelijker
afmelden. Bovenaan de e-mail, bij het ‘van’-adres,
vind je dan namelijk het woord ‘Afmelden’, zodat je
niet meer op zoek hoeft naar de afmeldkoppeling in
het bericht zelf.
Tip 07: Bureaublad
Het bureaublad vormt een belangrijk onderdeel
van Windows: het is een locatie waar we onbewust
vaak naar terugkeren. Het geeft meteen een stuk
meer rust als dit er opgeruimd uitziet. Maak het
bureaublad leeg door alle losse bestanden een
plek in de map te geven waar ze thuishoren en
verwijder de snelkoppelingen van het bureaublad;
geef die liever een plek op de taakbalk en/of in
het Startmenu, daar waar ze thuishoren. Staat er
zo veel op je bureaublad en wil je deze taak nog
even voor je uitschuiven, klik dan met rechts op het
bureaublad, kies voor Beeld en haal het vinkje weg
bij Bureaubladpictogrammen weergeven. De
bureaubladpictogrammen worden verborgen en je
bureaublad is in één keer helemaal leeg.
07/08 | 2020 11
 DIGITAAL MINIMALISME

Tip 08 Verwijder
apps die je al lan-
ger dan een maand
niet hebt gebruikt.

Tip 07 Met
één klik op de
knop haal je al je
bureaubladpicto-
grammen uit het
zicht.

Tip 08: Thuisscherm vind je redelijk verbor-

gen rechtsonder in beeld,
Wat je net op het bureaublad van je computer hebt op de statusbalk. Start
gedaan, kun je nu ook op je smartphone doen. Pak Word en open een nieuw
je Android-toestel of iPhone erbij en bekijk met een document of open een
kritische blik alle apps op het thuisscherm. Beperk bestaand document. Klik
het aantal apps op je thuisscherm tot een minimum, nu op de knop Focus.
liefst niet meer dan vijf apps. Apps die je sporadisch De weergave verandert
gebruikt, verplaats je naar aparte mapjes. Apps die in een oase van rust:
je al langer dan een maand niet hebt gebruikt, kun alleen het document is
je gerust verwijderen van je startscherm. zichtbaar, zonder over-
bodige opsmuk. Om de
Tip 09: Focus in Office focusweergave te sluiten,
druk je op de Esc-toets.
Ben je een tekst aan het schrijven, dan moet je van
goeden huize komen om niet snel afgeleid te raken.
Microsoft Office heeft daarom een focusweergave in-
gebouwd. Kijk niet gek op als je dit niet wist, de optie

Tip 10: Schrijven in stilte Tip 09 Onbekend

Achtergrond
Niet alleen een bureaublad voor pictogrammen
zorgt voor onrust, ook de achtergrond kan enorm
afleiden. Je kunt er ook voor kiezen een effen
kleur in te stellen: klik met de rechtermuisknop
op het bureaublad en te kies Aan persoon-
lijke voorkeur aanpassen. Vind je dat toch
echt te saai, dan zijn er online grote collecties
met minimalistische achtergronden te vinden.
Bijvoorbeeld bij een van deze bronnen: www.
tiny.cc/wpplay, www.tiny.cc/wpuns of www.
simpledesktops.com.
maar waardevol:
Een alternatieve omgeving waar je zonder afleiding de focusweergave
in kunt schrijven is Dark Room (www.jjafuller.com/ in Office.
dark-room). Dit programma toont alleen een vlak
waarin je kunt typen. Zaken als een werkbalk en
statusbalk zijn achterwege gelaten. Je kunt het pro-
gramma gratis gebruiken. Eenmaal gestart, wordt
het scherm volledig zwart en kun je aan de slag.
Druk op Esc om de werkbalken te tonen, zodat je het
bestand kunt opslaan en bestaande bestanden kunt
openen. Via Edit / Preferences kun je de omgeving
nog aanpassen. Zo kun je het lettertype aanpassen,
de standaardkleur ervan en de achtergrondkleur
van het venster. Open de tab Application en plaats

12 07/08 | 2020
 DIGITAAL MINIMALISME

een vinkje bij Autosave zodat je teksten regelmatig

Tip 10 Rustiger automatisch worden bewaard. Wil je weten hoeveel
dan in Dark Room woorden je geschreven hebt, kijk dan bij View /
wordt het niet. Statistics.

Pocket leest opgeslagen artikelen

zelfs offline aan je voor: wifi uit en
relaxen maar!

Tip 11: Pocket

Kom je tijdens het surfen op internet interessante ar-
tikelen, video’s of andere bronnen tegen, sla ze dan
op voor als je de online wereld even hebt gelaten
voor wat ie is. Met Pocket (www.getpocket.com)
kun je al die verschillende bronnen opslaan om ze
op een ander moment te bekijken, op welk apparaat
je op dat moment ook gebruikt. Pocket synchro-
niseert de opgeslagen informatie namelijk auto-
matisch naar de verschillende apparaten, zoals je
telefoon en tablet (de app is er voor onder meer iOS
en Android). Ook is de informatie offline beschikbaar
en kun je het zelfs voor laten lezen. Wifi uit, ogen
dicht en relaxen op de bank of in de zon!
Tip 12: Lijstjes
Om niet overweldigd te raken door alle taken die je
nog moet doen, is het slim om een takenlijstje bij te
houden, dit biedt structuur. Maak je gebruik van een
iPhone of iPad, dan is MinimaList een interessante
keuze. Deze app biedt in een sterk vereenvoudigde
omgeving een takenlijst en synchroniseert deze
tussen de verschillende apparaten die je gebruikt. In
tegenstelling tot apps van de gevestigde orde, zoals
Wunderlist en To Do, kent MinimaList geen overbo-
dige franje: zelfs de gebruikersomgeving biedt een
minimum aan knoppen en instellingen. Dat maakt Tip 11 Interes-
de app er niet minder handig op: er is integratie met sante informatie
Siri en je kunt zelf de meldingen voor herinneringen lees je met Pocket
aanpassen. pas op een moment
dat het jou uitkomt.
Tip 13: Gedachten
Tip 12 Zet je to
Probeer je rustig aan het werk te gaan, maar word je do’s op een lijstje
constant afgeleid door je eigen gedachten, maak dan om je in alle rust
gebruik van een app voor mindmapping. Hiermee op je huidige werk
te kunnen richten.
Zo min mogelijk bubbels
Dat je ook op een speelse manier je telefoon-
gebruik in de hand kunt houden, bewijzen de
makers van Activity Bubbles. Deze gratis Android-
app laat iedere keer dat je je telefoon oppakt, een
nieuwe bubbel in het scherm verschijnen. Hoe
langer je vervolgens met je telefoon bezig bent,
hoe groter de bubbel wordt. Wie z’n telefoon dus
vaak en langdurig gebruikt, eindigt uiteindelijk
met een scherm volledig gevuld met bubbels.
Best confronterend. Je vindt Activity Bubbles in
de Google Play Store.

07/08 | 2020 13
 DIGITAAL MINIMALISME
kun je je ideeëen gestructureerd vastleggen voor
later, zodat je snel weer verder kunt met de werk-
zaamheden waar je eigenlijk mee bezig was. Mindly
(www.mindlyapp.com), onder meer beschikbaar
voor Android als iOS, is een heel complete app. Zo
kun je ook foto’s nemen van ideeën en koppelin-
gen naar online bronnen meenemen. Zodra je het
Mindly-document af hebt, kun je dit delen met
andere gebruikers of exporteren als pdf-bestand of
afbeelding. Je kunt de app gratis gebruiken, maar
dan is het aantal vertakkingen in de mindmap
gelimiteerd. Draait je hoofd overuren, dan zul je de
betaalde variant moeten aanschaffen.
Tip 14: Leesmodus
Tip 13 Ideeën en
gedachten orden In de nieuwe Edge Chromium-browser kun je ge-
je aan de hand van bruikmaken van de Immersive Reader. Deze functie
een mindmap. toont de website zonder opsmuk, zodat je je echt
kunt richten op de tekst zelf. Bezoek je een website,
Tip 15 Office klik dan op het pictogram met de luidspreker en het
Lens leent zich boekje (rechts naast de adresbalk) of druk op F9. De
goed voor het website verandert in een pagina met enkel tekst en
scannen van bon- afbeeldingen. Klik op Text preferences als je een
netjes en allerlei groter of juist kleiner lettertype wilt, of de afstand tus-
soorten krabbels. sen de letters onderling wilt aanpassen. Onder Page
14 07/08 | 2020
themes kun je een thema voor de pagina kiezen.
Maak je gebruik van Chrome, dan kun je een
extensie installeren waarmee je een leesmodus
aan de browser toevoegt. Ga naar de Chrome Web
Store (www.tiny.cc/chrome-webstore) en zoek op
Reading Mode. Kies bijvoorbeeld voor de exten-
sie Minimal Reading Mode. Heb je de extensie
geïnstalleerd, dan kun je op de knop Reading Mode
(rechts naast de adresbalk) klikken om de lees-
modus in te schakelen. De website wordt opnieuw
geladen en kent alleen nog maar tekst.
Tip 15: Geen papier
Je kent het vast nog wel van vroeger: stápels papier
op je bureau. Een opgeruimd bureau betekent een
opgeruimd hoofd, dus streef ernaar zo veel mogelijk
belangrijke stukken te digitaliseren en onbelangrijke
papieren weg te gooien. Installeer bijvoorbeeld een
app waarmee je papieren documenten kunt fotogra-
feren, rubriceren en opslaan. Evernote heeft zich op
dit vlak voldoende bewezen (www.tiny.cc/evno). De
app is beschikbaar voor desktop, tablet en telefoon.
Office Lens kan voor je fungeren als eenvoudige
mobiele scanner en is een goed alternatief als je
allerhande papieren als bonnetjes, ideeën op een
whiteboard of handgeschreven memo’s wilt digita-
liseren. Haal de nieuwste versie binnen via de Play
Store (Android) of de App Store (Apple). Open de app
en kies de gewenste scanmodus: Foto, Document ,
Whiteboard of Visitekaartje. De modus is afhan-
kelijk van het type document dat je wilt scannen.
Tik op de cameraknop en controleer of de foto is
geslaagd. Je kunt het bestand vervolgens opslaan
als Word- of PowerPoint-document, pdf-bestand of
afbeelding. Als je het document als Word- of pdf-
document opslaat, wordt de herkende tekst omgezet
naar getypte tekst. Zo kun je de tekst later doorzoe-
ken en aanpassen.
Typen versus schrijven
Wie digitaal minimalisme goed voor elkaar heeft,
ruimt ook voldoende tijd in zonder de compu-
ter. Bijvoorbeeld om te schrijven met de hand,
in plaats van het werk uit te typen. Dat heeft
verschillende voordelen: zo neem je al schrijvend
op een andere manier informatie op dan wanneer
je diezelfde informatie typt. Ook houdt het jouw
motoriek, en die van kinderen, op peil. Op www.
tiny.cc/svst kun je meer over dit onderzoek lezen.
 Raak bestanden nooit
meer kwijt
Met het cursusboek én de online cursus leer je hoe
jouw gegevens bij een crash behouden blijven.

50%
korting
code: t&t
€ 69,90
voor
€ 34,95

Cursusbundel: Back-up & Herstel

Bestel op techacademy.id.nl

Voorkom ellende: Automatiseer je Volledig herstelplan

stel alles veilig. back-ups. voor al je apparaten.
 PLEX
DOOR: TOON VAN DAELE
Plex Media Server
Van muziek tot gratis films streamen
De naam Plex komt je wellicht bekend
voor, het is een van de populairste media-
center-services. Deze dienst is grotendeels
gratis en je kunt er zowat alle mogelijke
content mee naar en over je netwerk
streamen. Van foto’s, muziek en video’s tot
series en films. Onlangs hebben de makers
er nog een leuke extra aan toegevoegd:
gratis films kijken.
Wat gaan we doen?
We laten je zien hoe met je browser en via de app
gratis films kunt kijken via Plex. Heb je de smaak
van Plex te pakken, dan lees je verder over het in-
stalleren van de Plex Media Server op een pc, zodat
je ook eigen media via je netwerk kunt streamen.
16 07/08 | 2020
Tip 01: Beperkingen
Ten tijde van corona en quarantaine floreren strea-
mingservices als nooit tevoren. Terwijl je bij de grote
spelers als Disney, Amazon en Netflix maandelijks
een bedrag betaalt om films te kunnen streamen,
gooit Plex het over een andere boeg. Via je browser of
de Plex-app krijg je namelijk toegang tot gratis films.
Voordat deze gedachte je overenthousiast maakt,
plaatsen we er wel een paar kanttekeningen bij. Het
filmaanbod is namelijk nog vrij beperkt, ondanks de
deal die Plex heeft afgesloten met filmstudio’s als
Legendary, Lionsgate en WarnerMedia. Ook zijn niet
alle films in alle landen beschikbaar en vaak gaat
het om wat oudere B-films. Verder tracht Plex zelf
ook een graantje mee te pikken: de films worden
namelijk af en toe onderbroken door advertenties.
Plex noemt dit zelf het avod-principe: ad-supported
video on demand.
Tip 02: Browser
Is het je alleen te doen om het gratis filmaanbod van
Plex, dan hoef je zelfs geen server of client-app te
installeren. Een browser volstaat. Surf naar https://
plex.tv/watch-free, waar je de knop Watch Now
indrukt. Maak een (gratis) account door je aan te
melden met je Google- of Facebookgegevens, Apple-
ID of met een e-mailadres.
Meteen na je aanmelding kun je al uit een aantal
categorieën kiezen, zoals Web Shows, Nieuws,
Podcasts en Jouw media . Deze laatste categorie
wordt pas interessant als je je eigen Plex Media
Server hebt draaien (zie tip 3 en verder).
We gaan ons nu eerst richten op de categorie
Movies & TV. Zodra je hierop klikt, zie je de miniatu-
ren van de beschikbare films, opgedeeld in allerhan-
de rubrieken. Een breder aanbod kregen we te zien
toen we via een Amerikaanse vpn (ProtonVPN) ver-
binding maakten. Om een film te bekijken, selecteer
je de film en klik je op de knop Afspelen. Met het
knopje met de drie puntjes kun je de film aan een
wachtrij toevoegen. En heb je een Chromecast dan
kun je vanuit de Chrome-browser de film meteen
 PLEX

Tip 02 Net als

andere browser-
inhoud kun je ook
Plex-films casten
naar je Chrome-
cast.

Tip 01 Het
(gratis) filmaanbod
is nog wat mager,
maar groeit ge-
staag.

naar het Chromecast-apparaat streamen. Met de

knopjes onderaan spoel je snel voor- of achteruit, en
vanuit de instellingen kun je meestal nog de Audio
stream en Ondertiteling aanpassen.

Het filmaanbod van Plex is dan wel

gratis, maar vooralsnog behoorlijk
beperkt

Tip 03: Installatie

Ben je door het gratis filmaanbod heen, dan hoef

je Plex niet meteen links te laten liggen. Plex biedt
namelijk ook een heuse mediaserver, inclusief
client-apps en beschikbaar voor uiteenlopende plat-
formen. We nemen je mee in het opzetten van zo’n
server in een Windows-omgeving, maar er zijn ook
versies voor onder meer Linux, macOS en diverse
nas-omgevingen.
Surf naar www.plex.tv/nl/media-server-
downloads, open het tabblad Plex Media Server
en klik op Download bij Plex Media Server for
Windows. Met een pc met een Intel Core i3-
processor en 2 GB ram kom je al een heel eind.
De installatie is de eenvoud zelve en vergt letterlijk Tip 03 Veel
één druk op de knop Install , tenzij je via Options makkelijker gaat
nog even de standaard-installatiemap wilt aanpassen. het niet worden:
Even later kun je aan de slag via de knop Launch. één klik en Plex is
geïnstalleerd.
Tip 04: Configuratie
Klik met rechts op het bijhorende programma-
icoontje in het Windows-systeemvak en kies Open
Plex . Mocht je dan nog niet hebben gedaan, dan
kun je nu een Plex-account maken. Een pop-up-

07/08 | 2020 17
 PLEX
Tip 04 Breng
alle content op je
server netjes onder
in de verschillende
mediabibliotheken.
venster tracht je tot een Plex Pass-abonnement van
4,99 euro per maand te verleiden, maar daar hoef je
wat ons betreft niet op in te gaan.
Je moet wel een geschikte naam invullen voor je
Plex-server. Plaats ook eventueel een vinkje bij Sta
mij toe om mijn media buitenshuis te gebruiken.
De tool configureert dan het een en ander, zodat je
je server ook buitenshuis kunt benaderen. Klik op
Volgende / Bibliotheek toevoegen. Je wilt tenslot-
te je media via deze server ter beschikking stellen.
Vervolgens duid je het mediatype aan: Films, Tv se-
ries, Muziek , Foto’s of Andere video’s. Wanneer je
alles toegevoegd hebt, klik je op Volgende / Klaar.
Geef vervolgens nog even aan welke onderdelen je
in de navigatiekolom wilt terugzien en dan kun je de
basisconfiguratie afronden met Voltooien.
Tip 05: Webinterface
Je server is nu bereikbaar op deze pc via het stan-
daardadres http://127.0.0.1:32400. Maar je kunt
deze plek ook bereiken vanaf een ander apparaat in
je netwerk. Uiteraard moet je dan wel het (lokale)
ip-adres van je server invullen. Dat kom je te weten
wanneer je op de computer waarop je Plex Media
Server hebt ingesteld de Opdrachtprompt opent, het
commando ipconfig intikt en bevestigt met Enter.
Je leest het adres af bij je actieve netwerkverbinding;
iets als http://192.168.0.149:32400.
Had je ook ingesteld dat je server ook via het
internet bereikbaar moet zijn, dan kun je je server
18 07/08 | 2020
ook bereiken via het adres https://plex.tv/web, op
voorwaarde dat je je wel met hetzelfde Plex-account
aanmeldt. Je hoeft de server echter niet per se via Tip 05 Je kunt je
een browser te benaderen: er zijn ook specifieke mediaserver ook
client-apps beschikbaar en dat werkt doorgaans buitenshuis bena-
comfortabeler. deren.
Je hoeft niet in te gaan op het
verzoek een Plex Pass-abonnement
aan te schaffen
Tip 06: Instellingen
Blijf nog even hangen in de webinterface van je
Plex Media Server. Er valt namelijk nog heel wat
in te stellen. Klik rechtsboven op het pictogram
Instellingen om het uitgebreide configuratiemenu
te openen. We bekijken hier een aantal interessante
onderdelen. Bij Instellingen / Toegang op afstand
kun je alsnog de toegang op afstand in- of uitscha-
kelen. Bij Beheer / Bibliotheken kun je je huidige
mediabibliotheken aanpassen en nieuwe bibliotheken
creëren, en in de rubriek Instellingen / Bibliotheek
kun je aangeven hoe vaak Plex de bibliotheken
precies moet scannen. De rubriek Gemachtigde
Apparaten geeft je een overzicht van de toestellen
of browsers waarmee je Plex-account al is benaderd.
Haal je ze uit die lijst weg, dan moet je je later op dat
apparaat opnieuw bij Plex aanmelden.
Ook handig is de rubriek Plex Web: bij Speler geef je
onder meer het soort, de positie en grootte van de on-
dertitels aan en bij Kwaliteit leg je de kwaliteit van de
videostreams vast (standaard is dat 2 Mbps met 720p).
Vergeet niet je aanpassingen iedere keer op te slaan
met de knop Wijzigingen opslaan.

Tip 06 Plex Tip 07: Android
houdt nauw-
gezet bij met Je kunt Plex dus zonder problemen vanuit de brow-
welke browsers ser benaderen, maar op een mobiel apparaat is dat
of apparaten je je niet altijd de meest comfortabele manier. Gelukkig
Plex-account hebt voorziet Plex in aangepaste client-apps. Je vindt ze
benaderd. terug in de officiële app-stores van zowel Apple als
Google. We bekijken hier de (gratis) Android-variant.
Meld je aan met hetzelfde account als je Plex-
server, zodat de app automatisch op je mediaserver
zal afstemmen. Via Personaliseer uw navigatie
leg je vast welke categorieën je in de navigatiebalk
wilt zien. Bevestig met Klaar en Beginnen maar!
Eén van de (beschikbare) categorieën is Movies &
TV, zodat je al meteen van het gratis filmaanbod
kunt genieten. Een andere categorie is Filmrol On
Device: dat zijn de lokale foto’s en video’s op je
Android-apparaat. Hiervoor moet je Plex wel een-
malig je toestemming verlenen.
Wil je ook je eigen media vanaf je server naar de
app laten streamen, dan moet je de app eerst
activeren (wanneer je niet beschikt over een Plex
Pass). Dat kost je eenmalig 4,33 euro. Hierna kun je
PLEX
Tip 08 De Win-
dows client-app
werkt vlot, maar
moet het zonder
het gratis film-
aanbod stellen.
ook media vanaf je app casten
naar andere apparaten in je
netwerk, waaronder de Windows
client-app (zie tip 8); de app ge-
draagt zich dan als een virtuele
afstandsbediening.
Tip 08: Windows
Wil je de media op je smartpho-
ne ook op je pc kunnen bekijken,
installeer dan de bijbehorende
client-app. Je vindt ’m via www.
tiny.cc/pclient , op het tabblad
Apps en apparaten. Je vindt
hier client-apps voor een indruk-
wekkend aantal platformen en
toestellen, waaronder Windows.
Na wederom een eenvoudige installatie meld je je Tip 07 Je kunt
ook hier aan met je Plex-account. Als het goed is, de gratis films
verbindt de desktopapplicatie zich daarna meteen ook bekijken in de
met je Plex-server. Plex-app.
Het menu geeft je weliswaar toegang tot de media
die je via je server ter beschikking hebt gesteld,
maar vreemd genoeg duikt (vooralsnog?) niet het
filmaanbod op. Wil je dus de films van Plex bekij-
ken, dan zit er niets anders op ze via de browser te
streamen. We probeerden het ook nog door films
vanaf de app naar de Windows client-app te casten,
maar ook dat bleek ijdele hoop. Het neemt echter
niet weg dat Plex een behoorlijk flexibele media-
server is.
07/08 | 2020 19
 PERSONALISATIE
DOOR: DENNIS GANDASOEBRATA
Zet Windows naar je hand
Stap voor stap je eigen omgeving
Eigen pictogrammen, vensters die je
favoriete kleur hebben en het lettertype
eindelijk in de grootte waar je persoonlijk
prijs op stelt. Windows heeft meer dan
voldoende mogelijkheden in huis waarmee
je de werkomgeving kunt aanpassen aan
je eigen voorkeuren en je de basis van de
omgeving op orde krijgt. Wij nemen ze
door.
Wat gaan we doen?
We passen Windows aan onze voorkeuren aan
door de werkomgeving te personaliseren. We
nemen de verschillende opties – die op verschil-
lende plekken binnen Windows te vinden zijn –
stapsgewijs door.
20 07/08 | 2020
Tip 01: Eigen kleurtje
Heb je al eens de accentkleuren van Windows
aangepast? Met deze kleur worden onderdelen uit
de gebruikersomgeving extra onder de aandacht
gebracht, zoals koppelingen naar andere opties in
het instellingenvenster. Open het instellingenven-
ster (Windows-toets+I): dit venster zullen we vaker
gebruiken in dit artikel. Kies voor Persoonlijke
instellingen / Kleuren. Op basis van de bureau-
bladachtergrond kan Windows een eigen accentkleur
hanteren (kies voor de optie Automatisch een
accentkleur uit mijn achtergrond selecteren),
maar gelukkig heb je ook de mogelijkheid om expli-
ciet een kleur te kiezen. Selecteer de gewenste kleur
bij Windows-kleuren. Staat deze er niet tussen, kies
dan voor Aangepaste kleur. Een kleurenwaaier
verschijnt waaruit je alsnog de gewenste kleur kunt
kiezen. Om nóg preciezer te zijn: klik op Meer en
geef de gewenste rgb-waarde of hex-waarde van de
kleur aan. Bevestig met een klik op Gereed. We zijn
bijna klaar: geef nu aan op welke onderdelen de ac-
centkleur mag worden toegepast. Kies onder in het
venster voor de optie Start, taakbalk en actiecen-
trum en voor Titelbalken en vensterranden.
Tip 01 Kies een
accentkleur die bij
je past.

Tip 02: Hoog contrast
Heb je moeite met het bekijken van informatie
op het scherm? Overweeg dan de hoog-contrast-
weergave. Hierbij worden er meer verschillende
kleuren gebruikt. In het instellingenvenster kies je
voor Toegankelijkheid. Klik op Hoog contrast .
Zet de schuif op Aan bij Hoog contrast inschake-
len. Selecteer hierna het gewenste thema bij Een
thema kiezen. Kies bijvoorbeeld voor Zwart – hoog
contrast of Wit – hoog contrast . In totaal zijn er
vier mogelijkheden. Een voorbeeld wordt telkens
weergegeven in het voorbeeldvlak eronder. Je
kunt de contrastmodus op bepaalde momenten
ook weer uitschakelen, als je er even geen be-
hoefte aan hebt. Gebruik dan de toetscombinatie
AltLinks+ShiftLinks+PrtScn. Druk nogmaals op de
combinatie om het contrast weer in te schakelen.
Tip 02 Hoog
contrast snel in- en
uitschakelen.
Niets meer missen: vergroot het
standaard Windows-lettertype
Tip 03: Groter maken
Windows 10 kent verschillende manieren om
informatie op het scherm beter leesbaar te maken.
Allereerst kun je ervoor kiezen om tekst groter te
maken. In de sectie Toegankelijkheid van het
instellingenvenster kies je voor Beeldscherm. Bij
Tekst groter maken verplaats je de schuif naar
rechts, totdat de voorbeeldtekst de gewenste grootte
heeft. Bevestig met een klik op Toepassen. Bij het
PERSONALISATIE
vergroten van informatie hoef je je niet te beper-
ken tot tekst alleen: je kunt er ook voor kiezen om
alle elementen groter te tonen. Ga naar de sectie
Alles groter maken. Kies in het meerkeuzelijstje
voor de gewenste vergroting, bijvoorbeeld 150%.
Maak je gebruik van meerdere beeldschermen (een
multimonitor-opstelling), dan kun je bovendien
kiezen voor De grootte van apps en tekst op
andere beeldschermen wijzigen. Via deze optie Tip 03 Zorg er-
krijg je toegang tot de individuele instellingen per voor dat onderde-
beeldscherm. Handig: zo kun je per beeldscherm len nog duidelijker
de gewenste grootte bepalen, afhankelijk van de op het beeldscherm
beeldschermkenmerken. verschijnen.
Tip 04: Synchroniseren
Windows 10 gebruikt het Microsoft-account (waar-
mee je je aanmeldt) ook om het uiterlijk van de
computer te synchroniseren met andere computers
waarop je je met hetzelfde account aanmeldt. Zo
beschik je op elke computer over dezelfde bureau-
bladachtergrond en over dezelfde kleurenset en
-thema’s. Kies bij Persoonlijke instellingen voor
Geen franje
Windows kent aardig wat animaties. Leuk,
tenzij je hieraan geen behoefte hebt. In de sectie
Windows vereenvoudigen en aan uw persoon-
lijke voorkeur aanpassen zet je de schuif op
Uit bij Animaties in Windows weergeven. Hier
kun je ook andere ‘animaties’ uitschakelen, zoals
Schuifbalken in Windows automatisch verber-
gen. Wil je dat meldingen langer blijven staan,
omdat je meer tijd nodig hebt om te lezen, dan
pas je de waarde aan bij Meldingen weergeven
gedurende. De opties variëren van 5 seconden
tot 5 minuten.
07/08 | 2020 21
 PERSONALISATIE

Achtergrond en klik op Uw instellingen synchro-

niseren (rechts in het venster). Windows synchroni-
seert meerdere onderdelen, waaronder het gebruikte
thema, maar ook wachtwoorden en taalvoorkeuren.
Tip 04 Je kunt Gebruik de schuifjes onder Instellingen afzonder-
ervoor kiezen om lijk synchroniseren om per onderdeel aan te geven
het uiterlijk van of het mag worden gesynchroniseerd.
Windows ook op Deze synchronisatie is niet verplicht: je kunt de
andere computers synchronisatie uitschakelen als je hier geen
waarop je met je behoefte aan hebt en bijvoorbeeld op elke compu-
Microsoft-account ter een ander thema wilt toepassen. In dat geval
inlogt, er hetzelfde zet je de schuif gewoon op Uit bij Instellingen
te laten uitzien. synchroniseren.

venster). Via hetzelfde venster heb je toegang tot Tip 05 Bepaal de

de opties voor de schermbeveiliging, die met elke inhoud en uitstra-
nieuwe versie van Windows verder weg zijn verstopt. ling van het ver-
Windows maakt standaard geen gebruik meer van grendelingsscherm.
een schermbeveiliging, tenzij je die expliciet inscha-
kelt. Kies voor Instellingen voor schermbeveili-
ging. Een nieuw venster wordt geopend, waarin je de
schermbeveiliging kunt selecteren en kunt aangeven
of het aanmeldingsscherm moet worden getoond
zodra de schermbeveiliging wordt uitgeschakeld.

Tip 05: Achtergrond-wissel Zelfs het gedrag van je muis kun je

Ben je altijd snel uitgekeken op de achtergrond
van het vergrendelingsscherm? Je kunt een eigen
achtergrond instellen, maar ook gebruikmaken van
een wisselende achtergrond. Kies voor de sectie
Vergrendelingsscherm en selecteer Windows-
spotlight bij Achtergrond.
Verder biedt het vergrendelingsscherm de mogelijk-
heid om informatie van een app op het scherm te
tonen, zoals aankomende afspraken. Daarnaast kun
je tot zeven andere apps selecteren die beknopte
informatie mogen tonen, bijvoorbeeld de actuele
temperatuur. Klik op de knop met het plusteken (+)
en voeg de gewenste app toe. Wil je dat de achter-
grondafbeelding van het scherm ook wordt getoond
in het aanmeldingsscherm, dan zet je de bijbeho-
rende schuif op Aan (je vindt de optie onder in het
nog behoorlijk aanpassen
Tip 06: Privacy op scherp
Standaard laat het aanmeldingsscherm niet zo
veel informatie over het gebruikersaccount zien.
Deze keuze hebben de makers vooral met het oog
op de privacy gemaakt. Ben je de enige gebruiker
van de computer en wil je dat Windows de infor-
matie wel gewoon laat zien? Kies dan in het instel-
lingenvenster voor Accounts en open de sectie
Aanmeldingsopties. In de sectie Privacy zet je de
schuif op Aan bij de optie Accountdetails zoals
mijn e-mailadres weergeven op aanmeldings-
scherm. Om te voorkomen dat het vergrendelings-
scherm in beeld blijft staan als je niet bij de computer

22 07/08 | 2020
 PERSONALISATIE

Voor de optimalisatie van kleuren heeft Windows

er drie in huis. Heb je moeite met het onderschei-
den van kleuren of ben je kleurenblind, dan kun je
bovendien kiezen tussen drie aanvullende filters die
het onderscheid tussen de kleuren verhogen.

Tip 08: Muis 2.0

Hoe belangrijk de muis ook is, vaak wordt er weinig

aandacht aan besteed. Dat is jammer, omdat
Windows de nodige opties in huis heeft voor het
gebruik van de muis. In de sectie Thema’s klik je
op Muiscursor. Deze optie vind je rechts van de
voorbeeldweergave van het huidige thema. Een
nieuw venster wordt geopend. Op de tab Aanwijzers
Tip 06 Wel bent, kies je in het instellingenvenster voor Systeem kies je bij Schema voor het gewenste schema. Een
of juist niet de / Energiebeheer en slaapstand. Bepaal bij de voorbeeld wordt in het vak rechts getoond. Om de
accountdetails in sectie Scherm na hoeveel minuten het scherm moet weergave van de muisaanwijzer te verbeteren, kun
het vergrendelings- worden uitgeschakeld.
scherm tonen?
Tip 07: Kleurfilters

Windows heeft kleurfilters in huis om de weer-

gave van foto’s en kleuren op het beeldscherm te
verbeteren. Kies voor Toegankelijkheid en selecteer
Kleurfilters (links in het venster). Zet de schuif op
Aan bij Kleurfilters gebruiken. Plaats ook een
vinkje bij de optie Filter in- of uitschakelen met
sneltoets toestaan, zodat je met behulp van de
toetscombinatie Windows-toets+Ctrl+C het filter
kunt activeren. Kies vervolgens het gewenste filter.

Tip 08 Geef de
muis wat extra
aandacht en ver-
beter de zichtbaar-
heid en werking.

Schaal corrigeren

Heb je de beeldscherminstellingen aangepast

en merk je dat bepaalde programma’s wazig
worden getoond? Mogelijk hebben de makers
van het programma de app niet geoptimaliseerd
voor die weergave. In die situaties kan Windows
proberen de beeldkwaliteit van het programma
Tip 07 Met te verbeteren. In het instellingenvenster kies je
Kleurfilters worden voor Systeem / Beeldscherm. Kies hierna voor
bepaalde onderde- Geavanceerde schaalinstellingen en zet de
len beter zichtbaar schuif op Aan bij Windows apps laten verbete-
gemaakt. ren zodat deze geen wazig beeld geven.

07/08 | 2020 23
 PERSONALISATIE

je kiezen voor een schaduw die achter de aanwij-

zer wordt getoond (kies voor Aanwijzerschaduw
inschakelen). Tevreden met het nieuwe schema?
Open dan het tabblad Opties voor de aanwijzer.
Op deze tab vind je aanvullende instellingen voor
het gedrag van de aanwijzer, met onder meer in het
vak Zichtbaarheid drie opties om de muisaanwijzer
meer prominent te maken. Zo kun je de muisaan-
wijzer een spoor laten achterlaten, zodat de positie
duidelijker is (Aanwijzerspoor weergeven), kun je
ervoor kiezen om de muisaanwijzer altijd in beeld te
laten (vink de optie Aanwijzer verbergen tijdens
het typen uit) en kun je met een druk op Ctrl de
muisaanwijzer laten opvallen (Locatie van de aan- beste resultaat geven. De wizard toont meerdere Tip 09 ClearType
wijzer weergeven als ik op Ctrl druk ). schermen en het is de bedoeling dat je in elk venster kan helpen tekst
de gewenste resolutie aangeeft. Deze stap is helaas scherper te tonen.
Tip 09: ClearType ook nodig als je ClearType juist hebt uitgeschakeld.

ClearType is alweer enkele versies geleden in

Windows geïntroduceerd, maar is sinds Windows 10 Gebruik een bestaand thema als
in de vergetelheid geraakt. Met ClearType worden
de letters op het beeldscherm scherper gemaakt.
basis en pas het naar eigen wens aan
Controleer of ClearType wel zin heeft, door het
Startmenu te openen en Cleartype te typen. Klik Tip 10: Thema aanpassen
op ClearType-tekst aanpassen. Haal het vinkje
weg bij de optie ClearType inschakelen en bekijk Met behulp van thema’s geef je Windows in één keer
het voorbeeld. Worden de letters beter getoond, dan een ander uiterlijk. Je hoeft echter niet alle elemen-
kun je ClearType beter uitschakelen. Klik hierna op ten van een thema te gebruiken, je kunt ook slechts
Volgende. Er vindt nu een controle van de resolutie de elementen gebruiken die jij mooi vindt. Kies het
plaats. Hierna toont de wizard enkele vlakken met onderdeel Thema’s. Rechts van het themavoorbeeld
voorbeeldteksten. Geef nu aan welke teksten het (boven in het scherm) zie je de verschillende compo-
nenten waaruit het thema is opgebouwd, zoals ach-
tergrond, kleur en geluiden. Klik op een specifiek on-
Extra’s derdeel om de bijbehorende instelling aan te passen.
Herhaal dit met elk onderdeel van het thema dat
je zelf wilt aanpassen. Ben je tevreden, klik dan op Tip 10 Pas
In het eigenschappenvenster van de muis vind de knop Thema opslaan. Ook aangepaste thema’s de individuele
je enkele handige extra’s die vooral van pas worden met andere computers gesynchroniseerd onderdelen van een
komen als je de muisaanwijzer vaak uit het oog (zie tip 4). Heb je behoefte aan een ander thema, dan thema aan.
verliest. Via de tab Opties voor de aanwijzer
kun je de muisaanwijzer altijd automatisch op de
voorkeursknop van een venster laten sprin-
gen (bijvoorbeeld OK of Opslaan): kies voor
Aanwijzer in dialoogvensters automatisch
op de standaardknop plaatsen. Ook prettig:
Klikvergrendeling inschakelen. Doe je dat,
dan kun je voortaan selecteren en slepen zonder
de muisknop ingedrukt te hoeven houden. Je
vindt deze optie op de tab Knoppen. Klik eerst
op Klikvergrendeling inschakelen en hierna
op Instellingen. Geef hierna aan hoelang je de
muisknop ingedrukt houdt voordat het item wordt
vergrendeld en bevestig met een klik op OK .

24 07/08 | 2020

de thema’s die Windows standaard meelevert, dan
kun je deze collectie uitbreiden. In het instellingen-
venster kies je voor Meer thema’s in de Microsoft
Store downloaden. Bij de thema’s in de Store wordt
aangegeven of een thema gratis of betaald is.
Tip 11: Geheime settings
Op het eerste gezicht lijkt Windows maar weinig in-
stellingen voor het aanpassen van de visuele effecten
van het systeem te kennen. De meeste instellingen
uit eerdere Windows-versies zijn ondergebracht in
het vereenvoudigde instellingenvenster, maar niet
alle opties zijn netjes ‘meeverhuisd’. Al laten we ons
hierdoor niet van de wijs brengen. In het instellin-
genvenster (Windows-toets+I) kies je voor Systeem.
Ga naar Info en klik rechtsboven in het venster op
Systeeminfo. Een nieuw, klassiek eigenschappen-
venster verschijnt. Open het tabblad Geavanceerd
en klik op de knop Instellingen in het vak
Prestaties. Opnieuw verschijnt er een nieuw venster,
met de tab Visuele effecten. Kies voor Aangepast .
Via deze lijst heb je toegang tot een flinke hoeveel-
heid minder bekende instellingen: zo kun je vensters
een schaduw geven, zachte randen rond letters
inschakelen en bepalen of de inhoud van vensters
tijdens het verslepen getoond moet worden of juist
Tip 11 Een ven-
ster ‘uit het ver-
leden’, maar nog
steeds handig en
relevant.
PERSONALISATIE
tijdelijk verborgen mag worden. Sla de aanpassingen
op via een klik op OK .
Tip 12: Snelle toegang
Onderdelen in het instellingenvenster die je vaak
gebruikt, kun je toevoegen aan het Startmenu. Ze
worden dan als tegel in het menu geplaatst en zijn
snel toegankelijk. Het toevoegen van deze tegels
gaat eenvoudig: klik met de rechtermuisknop op de
sectie in het instellingenvenster die je wilt toevoe-
gen. Stel dat je de sectie Kleuren uit het onderdeel
Persoonlijke instellingen wilt toevoegen. Klik
met rechts op dat onderdeel en kies voor Aan Start
vastmaken. Open vervolgens het Startmenu en
controleer of de tegel is verschenen.
Heb je een groot scherm en maak je intensief
gebruik van tegels in het Startmenu, dan kun je het
Startmenu ook meer tegels laten weergeven. Open Tip 12 Specifieke
de sectie Start in het instellingenvenster en zet de onderdelen uit het
schuif op Aan bij Meer tegels weergeven in Start . instellingenvenster
Je kunt ook de andere instellingen in deze sectie nog kun je snel toegan-
even doorlopen om het uiterlijk van het Startmenu kelijk maken via
nog wat verder aan je wensen aan te passen. het Startmenu.
Ongewijzigde pictogrammen
Heb je een eigen thema gekozen, maar wil je niet
dat het thema ook de standaardbureaubladpicto-
grammen aanpast? Kies in het instellingenven-
ster voor Thema’s en klik rechts in het venster
op Instellingen voor bureaubladpictogram-
men. Haal het vinkje weg bij Thema’s mogen
bureaubladpictogrammen wijzigen en klik op
OK . Pas hierna het thema aan: de oorspronkelijke
pictogrammen blijven behouden.
07/08 | 2020 25
 CHECKLIST

DOOR: MARTIN GIJZEMIJTER

Checklist: Fitnesstrackers
Hoe vind je de beste tracker voor jou?
Een nieuwe uitvinding is de fitnesstracker al lang niet meer, er zijn inmiddels
waarschijnlijk meer modellen beschikbaar dan er sportieve activiteiten zijn.
Maar juist dat maakt de zoektocht naar de juiste fitnesstracker niet eenvoudig.
Gelukkig is er een aantal specifieke dingen waar je op kunt letten. Wij zetten
ze voor je op een rij, zodat je precies de tracker vindt die bij je past.

Tip 01: Prijs het shoppen ook echt aan deze twee eisen, want we
garanderen je dat je je anders laat overhalen tot de
De prijs van een product speelt natuurlijk altijd een aankoop van een superdure fitnesstracker met voor
rol bij gadgets. Toch willen we dit aspect als het gaat jou overbodige functies.
om fitnesstrackers even specifiek noemen, omdat de
prijzen hiervan gigantisch uiteenlopen. Zo heb je al
een fitnesstracker voor een euro of twaalf, terwijl je
er met gemak ook meer dan achthonderd euro voor
kunt neertellen.
De reden voor dit immense verschil is het aantal
functies van zo’n apparaatje. Het ene apparaat is
weinig meer dan een stappenteller, het andere
Tip 01 Bedenk model is een geavanceerdere fitnesstracker, terwijl
eerst wat je ervoor het duurste model een complete smartwatch is. Van
over hebt, want tevoren moet je je twee dingen bedenken: wat wil je Tip 02 Wil je
er zijn peperdure maximaal betalen voor het apparaat, en wat zijn de alleen een stap-
fitnesstrackers. functies die je absoluut nodig hebt. Houd je tijdens penteller of heb je
meer nodig? Het
kan zomaar hon-
derd euro schelen.

Tip 02: Doel

In de vorige tip hadden we het al even over besluiten

waar je de fitnesstracker precies voor nodig hebt.
Zo zijn er fitnesstrackers die alleen maar bijhou-
den hoeveel stappen je op een dag zet. Wanneer
je alleen voor deze functie gaat, zal de tracker vrij
goedkoop zijn. Deze functie zit op alle fitnesstrackers,
van eenvoudig tot zeer geavanceerd. Er zijn ook
fitnesstrackers die je kunt instellen om veel meer
zaken te meten, zoals hoe je presteert tijdens het
hardlopen, zwemmen of fietsen, maar bijvoorbeeld

26 07/08 | 2020

ook op de loopband in een sportschool. Wees reëel
wanneer je besluit wat hierin belangrijk is, want het
is echt zonde als je een tracker koopt met functies
die je toch niet gebruikt. Bovendien hebben die vele
functies ook nog invloed op de batterij, waarover je
meer leest in tip 6.
Tip 03: Afmeting
Er zijn fitnesstrackers die je als een sierlijke
armband om je pols kunt dragen, maar er zijn ook
trackers die, in de vorm van een flinke smartwatch,
een behoorlijk statement vormen. Houd er reke-
ning mee dat je dit apparaat in principe draagt om
sportgegevens bij te houden en dat je het misschien
helemaal niet prettig vindt om een groot ding om je
pols te hebben. Daarentegen heb je misschien juist
geen zin om te stoppen met bewegen om iets op je
fitnesstracker te kunnen lezen, en dan is het juist wel
belangrijk dat het schermpje daar groot genoeg voor
is. Stel je in ieder geval voor hoe het is om te sporten
met de fitnesstracker die je in gedachten hebt, en
vraag jezelf af tegen welke problemen je aan zou
kunnen lopen.
Tip 03 Denk ook
aan de afmeting,
een groot apparaat
aan je pols is niet
altijd handig.
Tip 04: Display
De beslissing die je op het vlak van het scherm
neemt, is er eentje die je absoluut in je portemonnee
zult voelen. De goedkopere fitnesstrackers hebben
nauwelijks een display; zij tonen de gegevens via led
op een donker oppervlak. Wil je echter een groter
display, bijvoorbeeld omdat je het apparaat graag
bedient via het scherm en niet via knopjes aan de
zijkant, dan is dat ook een optie. Voor een groter
display betaal je echter wel meer. Vervolgens sta
CHECKLIST
je voor de keuze of dat scherm zwart-wit mag zijn
of dat je liever een kleurenscherm hebt. Ga je het
apparaat alleen voor sporten gebruiken, dan heeft
een kleurendisplay waarschijnlijk geen meerwaarde,
maar als je de fitnesstracker ook wilt gebruiken als
smartwatch, dan is het misschien wel interessant
om daar extra geld voor neer te tellen. Overigens
hebben niet alle fitnesstrackers met een groot
display automatisch een aanraakscherm, dus let ook
daarop!
Tip 04 Een
kleurendisplay is
mooi, maar heb je
het echt nodig voor
het sporten?
Gebruik je de fitnesstracker
als smartwatch, dan is een
kleurendisplay wellicht interessant
Tip 05: Gebruiksvriendelijk
Wil je de fitnesstracker bedienen met je vingers
of vind je het, wanneer je bezig bent, juist fijn om
dat met je stem te doen? Een belangrijke afweging,
want lang niet alle fitnesstrackers ondersteunen
stembesturing. Daarbij is het altijd belangrijk om te
bekijken of de interface prettig is om te bedienen:
iets dat je alleen maar kunt ontdekken door even
naar een winkel te gaan en een tijdje te ‘spelen’ met
het apparaat. Je hebt dan snel genoeg door of het
iets is dat je prettig vindt of niet. Ook de compatibi-
liteit is belangrijk: werkt de fitnesstracker goed met
je Android-smartphone of met je iPhone? En wat als
je een smartphone hebt met het eigen besturings-
systeem van Huawei, hoe goed werken deze twee
apparaten dan samen? Vergaande samenwerking
07/08 | 2020 27
 CHECKLIST

tussen de fitnesstracker en je smartphone is niet
altijd nodig, maar het is wel zo makkelijk als je je
prestaties kunt synchroniseren met je smartphone,
zodat je die gegevens ook later nog kunt inzien, kunt
delen via social media of kunt opslaan in je eigen
logboek.
daarna moet je hem toch echt aansluiten op het
stroomnet. Denk je je te gaan storen aan het feit dat
je je fitnesstracker elke nacht aan de oplader moet
leggen, dan ben je wellicht beter af met een model
met minder functies. Denk niet te makkelijk over dit
punt, want batterijfrustraties kunnen je plezier van
de tracker echt behoorlijk vergallen.

Sta je nog helemaal aan het begin

van je fit journey, dan is een gps niet
per se nodig

Tip 07: Gps

Tip 05 Is de
interface prettig Ben je iemand die veel buiten hardloopt, dan is de
om mee te werken? kans groot dat je wilt weten hoe goed je het daar
Je gebruikt het hebt gedaan. En dat betekent dat je informatie wilt
veel, dus probeer hebben over de afstand die je hebt afgelegd, hoe
het in een winkel snel je was op bepaalde stukken en op welke stuk-
even uit. ken je juist aan snelheid hebt ingeboet en waar je
dus nog aan moet werken. Deze informatie verkrijg
je alleen nauwkeurig als je fitnesstracker over een
Tip 06: Batterij ingebouwde gps beschikt. Voor zulke activiteiten is
deze functie z’n geld dubbel en dwars waard. Sta je
Misschien wil je een fitnesstracker boordevol func- nog helemaal aan het begin van je fit journey en is
ties. Eentje die alles kan bijhouden wat jij je kunt het ook voldoende als je weet hoeveel stappen je
bedenken, met daarnaast een lekker groot aanraak- hebt gezet en hoeveel calorieën je daarmee onge-
scherm in kleur. Het kan allemaal, maar besef dan veer hebt verbrand, dan is een gps niet nodig, waar-
ook dat zo’n apparaat binnen een dag zonder stroom mee je aardig wat op de aanschafkosten bespaart.
Tip 06 Sommige komt te zitten. Zo red je het met een Fitbit Aspire
trackers moet je (zie kooptips) vijf dagen zonder opladen, maar deze
dagelijks opladen, fitnesstracker heeft dan ook nagenoeg geen scherm
andere pas na en weinig geavanceerde functies. Een Apple Watch
meerdere dagen. is een fantastische fitnesstracker boordevol functies
Ook dat telt mee in die niet eens allemaal met sporten te maken heb-
je keuze. ben. Die kun je een dag lang intens gebruiken, maar

Tip 07 Met een

gps kun je veel
meer meten. Maar
gebruik je die data
ook echt?

28 07/08 | 2020

Tip 08: Duurzaamheid
Als je je fitnesstracker voornamelijk gaat gebrui-
ken in de sportschool, dan zal er weinig geks mee
gebeuren. Wel wil je dan nog steeds een tracker die
stootbestendig is, want een ongelukje zit in een klein
hoekje. Maar verder hoeft het apparaat niet bestand
te zijn tegen extreme weersomstandigheden. Ben je
echter een buitensporter, dan is het belangrijk dat je
fitnesstracker waterdicht is en daarnaast ook tegen
een beetje viezigheid kan. Bedenk je wel dat een
fitnesstracker die tegen regen kan, niet automa-
tisch ook geschikt is om onder de douche te dragen.
Let dus bij het kiezen van je fitnesstracker op de
waterdichtheid als je geen zin hebt om de tracker af
Tip 08 Zwem- te doen tijdens het douchen. Kijk qua duurzaamheid
men of door weer ook naar hoe lang je het apparaat kunt updaten.
en wind hardlopen? Zo kon je de eerste generatie Apple Watches al vrij
Een waterdichte snel niet meer updaten, terwijl het een peperduur
fitnesstracker heb apparaat was. Duik dus ook even de geschiedenis in
je dan wel nodig. van het merk dat je voor ogen hebt.
De vraag die je jezelf moet blijven
stellen: ga ik die functie echt
gebruiken?
Tip 09: Hartslag
Steeds meer fitnesstrackers hebben ook de beschik-
king over een ingebouwde hartslagmeter. Weet
wel dat zo’n hartslagmeter, in tegenstelling tot wat
soms gedacht wordt, geen hartaanval kan voorspel-
len. Wel is een hartslagmeter heel handig om in de
gaten te houden wat je hart doet tijdens het sporten.
CHECKLIST
Zo kun je ervoor zorgen dat je je optimale
hartslag behoudt om je vetverbranding
te maximaliseren, of voorkomen dat je
hartslag gierend uit de bocht vliegt. In
alle eerlijkheid hebben we gemerkt dat
een hartslagmeter, als de nieuwigheid
eraf is, alleen nog maar gebruikt wordt
door de écht fanatieke sporters die graag
alle data in de gaten houden. Dus denk
goed na of je deze functie ook echt gaat
gebruiken.
Tip 10: Extra’s
Er zijn nog veel meer extra’s die een
fitnesstracker kan bevatten. De basis
hebben we besproken, maar je kunt ook
denken aan functies als het monitoren
van je slaapritme, virtuele beloningen
wanneer je actief bent, reminders wan-
neer je een tijdje niet actief bent, een soci-
aal aspect (het opnemen tegen anderen)
enzovoort. Ook zijn er trackers waarmee
je contactloos kunt betalen, wat natuurlijk
niets met sporten te maken heeft, maar
wel heel handig kan zijn op een apparaat dat je Tip 09 Een
toch om je pols draagt. Voor elke functie valt iets te hartslagmeter kan
zeggen, maar de vraag die je jezelf moet blijven stel- extra informatie
len is: het is mooi, maar ga ik het écht gebruiken? geven, maar ook
Badges ter beloning zijn tof, maar ben jij iemand die hier geldt: denk na
daardoor meer gaat sporten? En precies daarom ver- of je het echt gaat
wijzen we je terug naar tip 1: besluit eerst wat je echt gebruiken.
nodig hebt, en begeef je daarna pas in de wereld van
fitnesstrackers.
Tip 10 Met
sommige fitness-
trackers kun je ook
betalen.
07/08 | 2020 29
 CHECKLIST

Kooptips

Het is onmogelijk om een representatieve weer-

gave te geven van wat er allemaal beschikbaar is
op het gebied van fitnesstrackers. We laten je drie
apparaten zien: een zeer betaalbare, eentje uit het
middensegment en een zeer prijzige (en daarmee
ook zeer uitgebreide).

Soort: Beurer AS91

Prijs: € 17,99
Deze activitytracker van Beurer is hét bewijs dat
je geen vermogen hoeft neer te tellen om in het
bezit te komen van een fitnesstracker. Heel veel
meet de tracker niet: verder dan het aantal stap-
pen, de afgelegde afstand, het calorieverbruik en
de duur van de activiteit kun je niet vastleggen.
Het display is (logischerwijs) erg klein, maar
wel spatwaterdicht. Kortom, het is geen echt
uitgebreide fitnesstracker, maar is meer dan
voldoende als je alleen basale activiteiten wilt
kunnen meten.

Soort: Fitbit Charge 3

Prijs: € 109,-
Heb je iets meer over voor je fitnesstracker, dan
is de Fitbit Charge 3 een absolute aanrader. Nog
steeds niet peperduur, maar wel met een degelijk
scherm en de mogelijkheid om allerhande zaken
te meten, zoals hartslag, slaapritme, snelheid en
trappen, naast de activiteiten die de Beurer ook
meet. Het toestel is waterdicht, en je kunt er ook
berichten van je smartphone op ontvangen.

Soort: Apple Watch Series 5 40mm

Prijs: € 449,-
We zullen de eerste zijn om toe te geven dat
meer dan vierhonderd euro veel te veel geld is
voor een fitnesstracker. Toch willen we de Apple
Watch hier noemen. Dit is in de basis een (zeer
uitgebreide) smartwatch, die ook een uitgebreide
range aan fitnessfuncties heeft. Als je op zoek
bent naar een smartwatch die ook dienstdoet als
fitnesstracker, dan is de Apple Watch echt een
fantastisch apparaat. Het meet alles wat je je
maar kunt bedenken (vanaf serie 6 waarschijnlijk
zelfs de zuurstofgraad in je bloed), heeft gps, een
hartslagmeter en valdetectie (er wordt alarm
geslagen als je valt). Maar dat mag natuurlijk ook
wel voor dat prijskaartje.

30 07/08 | 2020

Slimme schrijfassistent
Foutloos online schrijven
Typ je regelmatig tekst in je browser, dan
loop je snel tegen de grenzen aan van de
ingebouwde spellingscorrectie. Als het
gaat om basisfouten, dan redt de stan-
daardcorrector het nog, maar toch zijn de
mazen van het net erg breed. Microsoft
heeft een eigen gratis tool gepubliceerd
op basis van kunstmatige intelligentie.
Met deze handige browseruitbreiding voor
Chrome en Edge krijg je assistentie bij het
schrijven op sites als LinkedIn, Gmail,
Facebook enzovoort.
Stap 1: Plug-in
Je haalt de extensie voor de Google Chrome-browser
op via www.tiny.cc/msed-chrome en voor Edge via
www.tiny.cc/msed-edge. Om verwarring uit te slui-
ten: Microsoft Editor is geen teksteditor, maar een
toevoeging die een sterkere controle uitvoert van
spelling, grammatica en interpunctie. Editor wordt
ook gefaseerd in de online versie van Microsoft 365
uitgerold. Na de installatie van de plug-in zie je
rechts naast het adresvak de blauwe E-knop. Nadat
je de add-on in je webbrowser hebt geïnstalleerd,
moet je inloggen op je Microsoft-account om de tool
in te schakelen.
Stap 2: Waakhond
Als dat is gebeurd, kun je Editor openen via de
browserwerkbalk, en schakelen tussen spellingcon-
trole, grammaticacontrole en verfijningssuggesties.
Bij ons werkte de laatste functie nog niet. Via dit
SNEL RESULTAAT IN 3 STAPPEN
DOOR: DIRK SCHOOFS
werkbalkpictogram kun je de extensie automatisch
uitschakelen voor bepaalde websites. Wanneer je
een webapp opent waarin Microsoft Editor sowieso
is geïntegreerd (zoals Outlook.com), dan wordt de
extensie automatisch uitgeschakeld en kun je hem
zelfs niet handmatig inschakelen. Eenmaal actief zal
Editor blauwe en rode onderstrepingen gebruiken
om je aandacht te vestigen op mogelijke fouten in
de spelling en grammatica. Het toont ook suggesties
die je kunt toepassen of negeren. Editor blijft op de
achtergrond draaien en controleert je invoer, zelfs
als het deelvenster gesloten is.
Stap 3: Andere talen
Microsoft Editor kun je instellen voor tientallen
talen waaronder het Nederlands en verschillende
taalvarianten. Het werkt zelfs voor talen die van Editor contro-
rechts naar links zijn geschreven, zoals Japans. Is leert op gram-
de tekst in meer dan één taal geschreven of wil je matica in meer
overschakelen naar een andere taal, dan selecteer dan 20 talen en
je de tekst en vervolgens wijzig je via het werkblad- controleert spel-
pictogram de controletaal. ling in 89 talen.
Niveau stappenplan
Van beginner tot expert. Beginner Expert
Hiernaast kunt je de
moeilijkheidsgraad van
het stappenplan zien.
07/08 | 2020 31
 WACHTWOORDBEHEER
DOOR: TOON VAN DAELE
Je eigen wachtwoordkluis
Doordacht wachtwoordbeheer met KeePass
Veel gebruikers worstelen met de
vraag of ze overal hetzelfde, complexe
wachtwoord zullen gebruiken, of telkens
een verschillend en eenvoudig exemplaar
gaan verzinnen. Een betere insteek is
elke keer een ander én stevig wachtwoord
aanmaken. Met een slimme (en gratis!)
wachtwoordbeheerder als KeePass valt dat
best te behappen.
Wat gaan we doen?
We leggen je uit aan welke criteria een wacht-
woordbeheerder moet voldoen. Vervolgens gaan
we aan de slag met het gratis KeePass. We kijken
zowel naar de desktopversie als naar gebruik in de
cloud en op je smartphone.
32 07/08 | 2020
Tip 01: Criteria
Hetzelfde wachtwoord voor al je apps en diensten
gebruiken is een heel slecht idee. Immers, weet een
hacker één dienst te kraken, dan heeft hij meteen
ook toegang tot je andere diensten. Je gebruikt
dus beter verschillende wachtwoorden en een
wachtwoordbeheerder die ervoor zorgt dat je die
niet allemaal zelf hoeft te onthouden. Zo’n tool stopt
namelijk al je inloggegevens in een virtuele kluis.
Zo’n kluis moet natuurlijk óók met een stevig
wachtwoord afgeschermd zijn en tevens
versleuteld met een betrouwbaar encryptie-
algoritme als aes-256. Een lokale kluis is
weliswaar het veiligst, maar voor mobiel gebruik
is het wel zo handig als die ook in de cloud
bereikbaar is. Gemakshalve hebben sommige
wachtwoordbeheerders een browserextensie
zodat je inloggegevens volautomatisch kunnen
worden ingevuld. Als het even kan bewaar je in je
wachtwoordmanager ook andere informatie, zoals
adres- en betalingsgegevens. En een geïntegreerde
wachtwoordgenerator is ook wenselijk.
De gratis tool KeePass voldoet aan al deze
criteria en in afwachting van meer geavanceerde Tip 01 Een
technieken als FIDO2, eventueel gekoppeld aan aantal belangrijke
biometrische authenticatie, biedt KeePass dus criteria op een rij:
een gedegen oplossing, vooral omdat de tool ook KeePass maakt
tweefactorauthenticatie ondersteunt. indruk.

Tip 02: Installatie
We beginnen met het installeren van de KeePass-
desktopapplicatie. Je vindt die op https://keepass.
info waar je Downloads selecteert. Je kunt hier
kiezen tussen enerzijds een installeerbare en een
portable versie, en anderzijds tussen versie 1.x en
2.x. Aangezien deze laatste duidelijk meer opties
biedt (zie https://keepass.info/compare.html) is
de keuze snel gemaakt. Maak van de gelegenheid
gebruik om ook even in het downloadaanbod op deze
webpagina te kijken: er blijken indrukwekkend veel
(niet-officiële) varianten beschikbaar.
Mocht je de installeerbare versie verkiezen: die
vergt niet meer dan klikken op OK , Volgende (4x)
en Installeren. De portable versie komt in een zip-
bestand dat je naar een willekeurige locatie uitpakt.
Met een dubbelklik op het exe-bestand start je
KeePass vervolgens op. De eerste keer wordt je
Tip 02 Voor wie gevraagd of je KeePass automatisch op updates
de installeerbare wilt laten checken. We raden je aan hier Enable te
versie verkiest: die kiezen (je beslist dan nog altijd zelf of je die updates
heb je met enkele daadwerkelijk wilt downloaden en installeren). Even
muisklikken voor later verschijnt het hoofdvenster van KeePass en dat
elkaar. is op dit moment nog helemaal leeg.
Tip 03: Basisconfiguratie
De interface is standaard Engelstalig, maar dat is
instelbaar. Ga naar View en kies Change Language
/ Get More Languages. Deze knop brengt je naar
https://keepass.info/translations.html waar je
onder meer Dutch voor versie [2.44+] terugvindt.
Download het zip-bestand en pak het taalbestand uit
in de submap Languages van je KeePass-map. Nu
WACHTWOORDBEHEER
kun je ook Dutch selecteren. Na een herstart spreekt
KeePass Nederlands.
Tijd nu om je wachtwoordkluis in te richten. Open
het menu Bestand en klik op Nieuw. Bevestig met
OK en kies een geschikte locatie voor het kdbx-
databasebestand. Vul vervolgens een Hoofdwacht-
woord in. Je zult begrijpen dat dit een zeer sterk
wachtwoord moet zijn, aangezien het de toegang tot
de database met ál je inloggegevens moet afscher-
men. Druk op OK , voorzie een Databasenaam en
bevestig nogmaals met OK . Klik op Afdrukken om
een ‘noodblad’ met belangrijke informatie omtrent je
database achter de hand te
Workarounds
Wie toch liever vasthoudt aan een klassiek wacht-
woordsysteem, maar niet overal dezelfde en/
of eenvoudige wachtwoorden wil gebruiken, kan
zich bijvoorbeeld van een ezelsbruggetje bedie-
nen. Je begint dan met een betekenisvolle zin en
je vormt een wachtwoord met de beginletters van
elk woord. Eventueel vervang je sommige letters
door een cijfer, bijvoorbeeld 1 of 5 in plaats van
I of S (zoals in ‘leetspeak’). Of je gaat uit van een
basiswachtwoord waar je dan op grond van een of
andere ‘formule’ tekens aan toevoegt, eventueel
gebaseerd op de servicenaam (bijvoorbeeld:
Bas1S-FacebK).
Een andere workaround vind je op www.pass-
wordcard.org/nl . Je bepaalt eerst de begin-
cel voor de dienst of app, waarna je een vaste
formule toepast, bijvoorbeeld begincel plus drie Ook een fraaie
tekens naar beneden plus acht naar rechts. In wachtwoordkaart
ons voorbeeld resulteert dat in P7HM<nmy8CH9. als deze blijft
Maar uiteindelijk blijven het slechts lapmiddelen uiteindelijk maar
voor een degelijke wachtwoordbeheerder! een workaround.
07/08 | 2020 33
 WACHTWOORDBEHEER
hebben. Je database staat nu klaar en is standaard
al voorzien van enkele groepen, zoals Windows,
E-mail en Thuisbankieren, evenals een tweetal
Tip 03 Een voorbeelden met inloggegevens. Klik met rechts op
logische start: elk van beide voorbeelden en kies Invoer bewerken.
de gewenste Loop door de inhoud van de diverse tabbladen, zodat
interfacetaal en je je al wat vertrouwd raakt met de mogelijkheden voor
(eerste) database. je zelf een record gaat toevoegen.
KeePass voldoet aan zowat alle
criteria die van belang zijn voor een
wachtwoordbeheerder
Tip 04: Invoerbeheer
In tip 8 maken we gebruik van een browserextensie
om de interactie tussen je browser en KeePass-
applicatie te vergemakkelijken, maar je kunt ook
altijd handmatig inloggegevens toevoegen aan de
KeePass-database. Dat doe je als volgt.
Open een geschikte groep (of klik eerst met rechts
in het linkervenster en kies Groep toevoegen) en
klik met rechts in het rechtervenster. Kies Invoer
toevoegen. Vul een duidelijke titel in en tik de
volledige url van de betreffende webpagina in. Is
het niet meteen duidelijk wat de exacte url is, klik
dan met rechts in je browser op de knop of link die
je naar de aanmeldpagina voert en kies Linkadres
kopiëren. Dit adres kun je dan in het URL-veld van
KeePass plakken. Je begrijpt onmiddellijk wat we
bedoelen als je surft naar https://techacademy.
id.nl en vervolgens naar https://techacademy.
id.nl/?msg=not-logged-in.
Vul twee keer het bijbehorende wachtwoord in of
maak een nieuw wachtwoord met de ingebouwde
34 07/08 | 2020
wachtwoordgenerator (zie tip 7). Pas desgewenst het
Pictogram en de vervaldatum aan. Bevestig met
OK .
Het is trouwens altijd nog mogelijk een record naar
een andere groep te verslepen in KeePass.
Zoals gezegd kun je ook steeds wijzigingen door- Tip 04 Je kunt
voeren via de optie Invoer bewerken. Goed om te inloggegevens
weten: op het tabblad Geschiedenis worden al je uiteraard ook
aanpassingen aan deze inloggegevens bijgehouden, handmatig
zodat je altijd snel naar een vorige versie kunt toevoegen aan de
terugkeren. KeePass-database.
Tip 05: Aanmelding
Er zijn nu verschillende mogelijkheden om de
inloggegevens vanuit KeePass op een webpagina in
te vullen. Je kunt natuurlijk zelf naar de bewuste
pagina surfen, maar je kunt ook in het KeePass-
venster met rechts op de inloggegevens klikken
en daar URL(s) / Openen met [de gewenste
browser] kiezen, of op Ctrl+U klikken om de pagina
in je standaardbrowser te openen. Om daarna Tip 05 Vanuit
daadwerkelijk de inloggegevens in te vullen, klik je KeePass de
er met rechts op en kies je respectievelijk Kopieer webpagina openen
gebruikersnaam en Kopieer wachtwoord waarna en de velden (een
je beide in de overeenkomstige velden plakt met voor een) kopiëren.

Ctrl+V. Deze items blijven standaard gedurende
twaalf seconden in het Windows-klembord staan,
waarna ze uit veiligheidsoverwegingen worden
gewist.
Tip 06: Auto-typen
Je kunt ook zorgen dat na een muisklik de
invoervelden op de webpagina automatisch worden
ingevuld. Daarvoor klik je opnieuw met rechts op
zo’n record met inloggegevens en kies je Invoer
bewerken. Open het tabblad Auto-typen en
plaats een vinkje bij Auto-typen inschakelen voor
deze invoer. Als het aanmeldformulier van een
website rechttoe rechtaan is (eerst gebruikersnaam,
dan via tab naar het wachtwoordveld en dan de
Enter-toets om te bevestigen), dan kun je de optie
Standaardreeks voor auto-typen overnemen van
de groep geselecteerd laten en met OK bevestigen.
Wanneer je vervolgens op het eerste invoerveld
klikt en in het contextmenu van het record met
inloggegevens de optie Auto-typen uitvoeren
selecteert, worden de velden mooi voor je ingevuld.
Loopt die invoer niet zo rechtlijnig, dan valt dat op
te lossen door Standaardreeks overschrijven te
selecteren en op de knop Bewerken te drukken. Je
kunt nu zelf de Standaardvelden, Speciale toetsen
en nog heel wat andere items in de gewenste volg-
orde selecteren. Het is trouwens ook prima mogelijk
extra velden te gebruiken. Daartoe open je het tab-
blad Geavanceerd en klik je op Toevoegen, waarna
Tip 06 Je kunt
ook eigen velden
toevoegen en laten
meenemen bij het
‘auto-typen’!
WACHTWOORDBEHEER
je Naam en Waarde invult. Deze naam vind je dan
terug bij via de zonet vermelde knop Bewerken, in
de rubriek Aangepaste velden.
Tip 07: Browserimport
Nieuwe inloggegevens aanmaken of je online
aanmelden doe je natuurlijk vooral vanuit je
browser. Er zijn gelukkig ook oplossingen om
KeePass en je browser wat beter op elkaar af te
stemmen.
We nemen Google Chrome als voorbeeld en we be-
ginnen met een statische manier: het importeren van
inloggegevens die al in je browser zijn opgeslagen.
Tik chrome://settings/passwords in de adresbalk
en klik op het knopje met de drie puntjes rechts
boven de lijst met je inloggegevens (de optie Meer
acties). Klik op Wachtwoorden exporteren (2x)
en bewaar het csv-bestand. Zorg wel dat niemand
anders dit in handen krijgt!
Ga naar KeePass en klik op Bestand / Importeren
en selecteer in de lijst Google Chrome Passwords
CSV. Verwijs via het mapicoon naar je csv-bestand
en bevestig met OK .
Tip 07 Eerder
aangemaakte
inloggegevens in
Chrome kun je
in één handeling
importeren in
KeePass.
Tip 08: Browserinteractie
Deze koppeling kan ook op een dynamische manier,
met behulp van een browserextensie. Een van de
betere is Kee, beschikbaar voor Chrome en Firefox.
Voor Chrome vind je die in de Web Store (www.tiny.
07/08 | 2020 35
 WACHTWOORDBEHEER

Tip 08 Je KeePass. Vul deze code in en klik op No thanks, I

moet Kee eerst will use an existing KeePass database. Verwijs
toestaan om een naar je KeePass-databasebestand. Kee en KeePass
wachtwoord uit zijn nu aan elkaar gelinkt.
KeePass op te Wanneer je nu naar een url surft die in KeePass is
vissen. opgenomen, worden de invoervelden automatisch
voor je ingevuld. Gebeurt dat toch niet, klik dan op
de Kee-knop (rechtsboven) en kies Matched login
entries, waarna je de inloggegevens alsnog kunt
selecteren. Een alternatief is dat je in de zoekbalk
van Kee een deel van de gebruikersnaam intikt. Via
het menuknopje kun je de items dan kopiëren of
bewerken. Om een nieuwe set inloggegevens vanuit
Kee toe te voegen aan KeePass, klik je op Save login.

De database is stevig versleuteld; je

cc/extkee). Negeer gerust het aanbod om ook Kee
Vault uit te proberen.
kunt ’m dus ook in de cloud plaatsen
De desktopapplicatie van KeePass moet wel gestart
zijn en om interactie met Kee mogelijk te maken,
moet je tevens de KeePassRPC-plug-in installeren.
Die vind je via www.tiny.cc/kprpc , waar je de
Assets van de laatste stabiele release opent en op
Tip 08 Kee haalt KeePassRPC.plgx klikt. Dit bestand bewaar je dan
de inloggegevens in de submap \Plugins van je KeePass-map.
automatisch op Start KeePass vervolgens opnieuw op. In je browser
uit je KeePass- duikt een venster op waarin je de connectie dient te
database. autoriseren via een code in een pop-upvenster van

Tip 09: Cloudsynchronisatie Tip 09 Je

kunt makkelijk
We hebben onze KeePass-database veilig lokaal overschakelen
gehouden, maar als je die ook mobiel wilt naar een andere
aanspreken, dan zit er weinig anders op dan hem (locatie van je)
ergens in de cloud te plaatsen. Dat is eenvoudig op database.
te lossen. Het volstaat dat je het databasebestand
in de synchronisatiemap van een cloudopslagdienst
als Dropbox, OneDrive of Google Drive plaatst. Dat
lijkt onveiliger dan het is, want de database is stevig
versleuteld en met een sterk hoofdwachtwoord zit je
dus wel goed.
Om ervoor te zorgen dat de desktopapplicatie van
KeePass de juiste wachtwoorddatabase gebruikt,
ga je naar Bestand, kies je zo nodig eerst Sluiten

36 07/08 | 2020
 WACHTWOORDBEHEER

Tip 11 Slechts
een greep uit de
indrukwekkende
plug-inbibliotheek
van KeePass.

en vervolgens Openen / Bestand openen, waarna antwoorden op de vraag

je naar de nieuwe locatie van het kdbx-bestand
verwijst. Of je laat KeePass desnoods zelf zoeken via
de optie Vind bestanden (in map).
Tip 10: Mobiele app
Wanneer je (versleutelde!) database met
wachtwoorden op afstand bereikbaar is, wordt
het natuurlijk interessant om een mobiele app
voor KeePass in te zetten. Op de eerder vermelde
downloadpagina van KeePass vind je diverse
exemplaren, voor zowel Android als iOS. Wijzelf
geven de voorkeur aan KeePass2Android Password
Safe (Android), en Strongbox of KeePassium (iOS
en iPadOS). Strongbox is tevens beschikbaar voor
macOS.
We tonen hoe je met KeePass2Android Password
Safe aan de slag gaat. Download en installeer de
app via de KeePass-downloadpagina of rechtstreeks
vanuit de Play Store. Start de app op en klik op Open
bestand. Tik op het pictogram van je cloudopslag-
app, meld je aan bij deze dienst en bevestig met Toe-
staan (2x), zodat KeePass2Android toegang tot je
opgeslagen data krijgt. Selecteer het kdbx-bestand
en vul het bijbehorende wachtwoord in. Eventueel
laat je het vinkje staan bij Snel openen […]. De app
zal dan op de achtergrond actief blijven en je zult
maar een klein deel van het hoofdwachtwoord hoe-
ven in te voeren om de database te ontgrendelen.
Nog makkelijker is het wanneer je toestel over een
vingerafdruksensor beschikt. Je hoeft dan maar Ja te
of KeePass langs deze
weg je wachtwoord-
database mag ont-
grendelen. Vervolgens
kun je Vingerafdruk-
ontgrendeling inscha-
kelen selecteren, zodat
voortaan alleen nog
je vingerafdruk is vereist. KeePass2Android onder- Tip 10
steunt bovendien de functie Automatisch invullen, KeePass2Android
maar die moet je mogelijk eerst nog inschakelen in kan velden met
je Android-instellingen. inloggegevens ook
automatisch voor
Tip 11: Extra’s je invullen op een
webpagina.
Via Instellingen zijn nog enkele geavanceerde
opties beschikbaar en dat geldt nog meer voor
de desktopapplicatie van KeePass. We denken
bijvoorbeeld aan synchronisatie van databases
en aan het automatisch genereren van sterke
wachtwoorden op basis van voorkeurspatronen.
Verder laat KeePass zich nog op allerlei mogelijke
manieren aansturen met behulp van slimme plug-
ins, bijvoorbeeld om je database met ‘one-time
passwords’ (OTP) af te grendelen of om die database
automatisch te back-uppen. Op https://keepass.
info/plugins.html kun je terecht voor allerlei
extensies. Op https://keepass.info/help/base vind
je nog een uitgebreide helpfunctie terug met uitleg
over diverse geavanceerde onderdelen, plus een
actief gebruikersforum.

07/08 | 2020 37
 ONBEKENDE MOGELIJKHEDEN SMARTPHONE
DOOR: GERTJAN GROEN
Verborgen toepassingen
Wat kun je nog meer met je smartphone?
Smartphones zijn enorm krachtig en zitten
vol met technische snufjes die je waar-
schijnlijk lang niet allemaal benut. Geluk-
kig zijn er talloze handige toepassingen
die features als de camera, microfoon, wifi
en bewegingssensoren op een heel andere
manier gebruiken dan je gewend bent. We
zetten een aantal van deze vaak onbeken-
de mogelijkheden en toepassingen van de
smartphone voor je op een rijtje.
Wat gaan we doen?
Je smartphone gebruik je vast niet alleen om te
bellen. Maar er zijn waarschijnlijk ook toepassin-
gen waar je eerder niet aan hebt gedacht, die dank-
zij alle technische snufjes die zijn ingebouwd prima
mogelijk zijn. Android is het uitgangspunt, maar
veel tips gaan ook op voor iPhone en iPad.
38 07/08 | 2020
Tip 01: Wifi-signaalmeter
Het is soms passen en meten om overal in huis
een goede signaalsterkte te hebben voor je wifi-
toegangspunten. Een goed geïsoleerd huis helpt
daar niet bepaald bij. En veel aangrenzende wifi-
netwerken van je de buren op een nabijgelegen of Tip 01 Met
hetzelfde kanaal ook niet. Zelfs je eigen netwerk- een app op je
apparaten zijn niet altijd optimaal ingesteld, ook smartphone kun
niet als ze dit automatisch doen. Dit vraagt dus wat je inzicht krijgen
metingen en analyses en daarbij komt de Android- in de nabije wifi-
app Wifi Analyzer goed van pas. De app kent ver- netwerken.
schillende weergaven. De Kanaal-grafiek is vooral
handig om toegangspunten in de buurt op te zoeken. Tip 03 Deze
Je ziet op welk kanaal ze werken en hoe krachtig het
signaal is. De app kan ook met een waardering in
app maakt in een
handomdraai van
sterren laten zien wat het beste kanaal is voor een je smartphone een
nieuw in te stellen toegangspunt. Verder kun je in bewakingscamera.
een lijst een overzicht van nabije toegangsnetwerken
 ONBEKENDE MOGELIJKHEDEN SMARTPHONE
opvragen met alle kenmerken en de actuele signaal-
sterkte in dBm. De Premium-versie (3,99 euro) is
advertentievrij en kan een grondigere analyse van de
veiligheid en verbindingskwaliteit van een bepaald
wifi-netwerk maken.
Tip 02: Dashcam
De dashcam is erg populair. Zo heb je vast weleens
een video van een opmerkelijke verkeerssituatie
voorbij zien komen. Maar ook je smartphone heeft
eigenlijk alles in huis om die taak te vervullen. Wel
heb je er een stevige autohouder voor nodig, om
problemen met rondslingerende smartphones (en
schokkende beelden) te voorkomen. AutoGuard is
één van de mooiste apps voor deze toepassing. De
beeldkwaliteit kun je naar voorkeur instellen, en
naast video worden ook andere nuttige details
bewaard, zoals de gps-locatie en het dichtstbijzijnde
adres. Met een paar aanpassingen werkt AutoGuard
direct na het starten van de auto en heb je er geen
omkijken meer naar. AutoGuard is gratis. Met de
Tip 02 Met uitgebreidere Pro-versie (3,59 euro) kun je ook op de
AutoGuard wordt achtergrond opnemen, zodat je tegelijkertijd bijvoor-
je smartphone beeld je navigatie-app kunt gebruiken. In sommige
een volwaardige landen is de dashcam verboden en moet je dus ook
dashcam. met je smartphone oppassen.
De smartphone heeft eigenlijk
alles in huis om de taken van een
dashcam te vervullen
Tip 03: Ruimte bewaken
Met de app Alfred Home Security Camera tover je
een (oude) Android-smartphone in een handom-
draai om in een bewakingscamera. Stel het toestel
strategisch op in de ruimte die je wilt bewaken. Met
een tweede toestel met dezelfde app kun je dan de
camerabeelden bekijken. De app biedt veel handige
extra’s. Zo kun je bijvoorbeeld bij beweging een mel-
ding ontvangen met foto’s van de ‘verdachte’ situatie.
Ook kun je terugpraten, waarbij alles wat je zegt
wordt afgespeeld via de luidspreker op de bewa-
kingssmartphone. Verbind je je op beide toestellen
met je Google-account, dan heb je direct verbinding
zonder dat je je bezig hoeft te houden met allerlei
ingewikkelde instellingen. Overigens kun je de beel-
den ook via een browser bekijken, als je geen tweede
smartphone hebt. Verder is het mogelijk meerdere
toestellen als camera te gebruiken en kun je de ca-
merabeelden met een ander Google-account delen.
De app is gratis, maar voor het bekijken en opnemen
in de hoogste hd-kwaliteit is een abonnement nodig.
Meer usb-apparaten aansluiten
We noemden de usb-microfoons al, maar dat zijn
niet de enige apparaten die je op de usb-poort
van je toestel kunt aansluiten. Al sinds versie 3.1
ondersteunt Android de usb-host functionaliteit.
Daardoor kun je onder andere muizen, toetsen-
borden, usb-sticks, harde schijven en spelcom-
puters aansluiten. Je gebruikt daarbij veelal een
usb-otg-kabeltje. Let op dat je de juiste kabeltje
koopt, deze moet natuurlijk wel op je toestelpoort
passen (meestal micro-usb of usb-c). Probeer het
maar eens met een muis: na het aansluiten kun
je direct je toestel ermee bedienen. Dit is zeker op
een tablet soms praktisch en het zou je ook kun-
nen redden als bijvoorbeeld je aanraakscherm
niet meer functioneert. Eventueel kun je op het
usb-otg-kabeltje zelfs een usb-hub aansluiten
om nog meer aansluitingen te creëren. In zo’n
geval kan het wel verstandig zijn die usb-hub van
stroom te voorzien, want het toestel zelf kan niet
altijd genoeg energie leveren.
Deze usb-otg-
kabel biedt als een
soort hub direct
meerdere usb-
aansluitingen.
07/08 | 2020 39
 ONBEKENDE MOGELIJKHEDEN SMARTPHONE

Behalve voor Android is de app ook beschikbaar voor Tip 05: Timelapse
iOS. Alternatieven die ongeveer hetzelfde doen zijn
er ook, zoals IP Webcam voor Android, maar hebben Een timelapse-video laat
minder instellingsgemak. beelden versneld afspelen.
Zo’n video wordt gemaakt
door met tussenpozen van
Niets dure apparatuur: voor het meestal enkele seconden

maken van timelapse-video’s heb je een foto te maken. Die

worden vervolgens achter
alleen je smartphone nodig elkaar geplakt en afgespeeld
als een video. Je ziet het
fenomeen veel terug in
Tip 04: Geluid opnemen natuurfilms, bijvoorbeeld
bij een groeiende bloem of
Dat je met smartphones heel goede video-opnames bewegende wolkenpartij.
kunt maken is bekend. Maar de geluidskwaliteit is, Een smartphone is heel
als je de ingebouwde microfoon gebruikt, een heel geschikt voor het maken van
ander verhaal. Een bekende en goede oplossing is zulke video’s, vooral omdat
het gebruik van een dasspeld-microfoon. Een tweede je geen dure camera en
eenvoudige oplossing is het gebruik van een usb-mi- aanvullende software nodig
crofoon. De drivers hiervoor zijn al in je smartphone hebt. Timelapse-apps zijn
ingebouwd, het is dus alleen maar een kwestie van er in overvloed, voor zowel
aansluiten. Sommige usb-microfoons kun je recht- Android als iPhone. Lapse It
streeks aansluiten op de micro-usb-poort van het is één van de eenvoudigste
toestel en in andere gevallen kun je een usb-otg- apps en bovendien gratis.
kabeltje (on-the-go) gebruiken. We hebben goede Duik wel even in de instellingen voordat je begint, Tip 05 Met Lapse
ervaringen met de iRig Mic HD en zijn opvolger, de om bijvoorbeeld de juiste intervaltijd en de resolutie It kun je snel en
Tip 04 Zet een HD 2. Dit is bovendien een vrij handzame microfoon. in te stellen. Helaas kun je alleen met de Pro-versie eenvoudig een
mobiele opname- Een andere populaire usb-microfoon is de Blue Yeti, (4,09 euro) in een hogere resolutie opnemen. timelapse-video
studio op met een die veel door podcasters wordt gebruikt, maar wel Elders in dit blad vind je een uitgebreid artikel over maken.
usb-microfoon en een stevige plek op het bureau nodig heeft. Om je een andere Timelapse-app: Stop Motion Studio.
goede app. opnamestudio compleet te maken, heb je natuurlijk
Tip 06: Mediacenter

De Raspberry Pi wordt vaak genoemd als media-

center, bijvoorbeeld met OpenELEC. Maar ook je Tip 06 Met Kodi
smartphone is geschikt voor dit soort taken, maar maak je van je
dan met Kodi als software. Je kunt Kodi gewoon smartphone een
via de Play Store downloaden en binnen de app uitgebreide media-
alle add-ons installeren die het programma zo speler.

ook nog een goede app nodig. Een aanrader is USB

Audio Recorder Pro waarmee je in hoge kwaliteit
kunt opnemen. Voor gebruikers met iPhone of iPad
is een usb-microfoon zeker ook een optie. Je kunt
ze aansluiten met een Lightning-naar-usb-adapter
of een vergelijkbare adapter voor usb-c, afhankelijk
van de aansluiting van je toestel.

40 07/08 | 2020
 ONBEKENDE MOGELIJKHEDEN SMARTPHONE
bekend hebben gemaakt (streamen van filmpjes en
tv-programma’s). Natuurlijk kun je met Kodi ook
lokale inhoud die al op je toestel staat afspelen of
toegang krijgen tot bronnen in je netwerk zoals een
netwerkschijf. Streamen naar de tv is uiteraard ook
een mogelijkheid, bijvoorbeeld met Chromecast.
Op je smartphone houd je dan de controle over
de video. Draait Kodi al in je netwerk? Probeer op
je smartphone dan eens de Kore-app, de officiële
afstandsbediening voor Kodi.
Tip 07: Retro game-console
De dagen van de Nintendo 64 liggen ver achter ons,
maar de games zijn nog altijd populair. Om ze nu
nog te kunnen spelen, heb je een emulator nodig.
En geloof het of niet, je Android-smartphone is
daar meer dan toereikend voor. Een aanrader is de
app M64Plus FZ Emulator. Natuurlijk kun je met
sommige games of toestellen problemen tegenko-
men, maar over het algemeen draaien de meeste
games hiermee soepel. Heb je een controller met
usb-aansluiting, dan kun je die ook gewoon ge-
bruiken. Dat speelt een stuk makkelijker dan via de
virtuele toetsen op het scherm. Op een Android TV-
box, zoals de Shield TV, komt deze app wellicht nóg
Tip 07 Je smart- beter tot zijn recht. Ook voor veel andere consoles
phone is krachtig vind je trouwens emulators in de Play Store. Ze zijn
genoeg om oude op zichzelf legaal, maar op de games (ofwel roms)
games te emuleren. rust meestal wel copyright.
Tip 08: Geheugenkaart
Bij een aantal smartphones kun je de opslagruimte
uitbreiden met een micro-sd-kaartje. Er zijn hierbij
twee belangrijke standaarden: sdhc (tot 32 GB) en
sdxc (64, 128, 256 GB of meer). Beide standaarden
hebben een ander bestandssysteem. Een sdhc-
kaart is voorzien van fat32, bij sdxc is dat vaak
exFat.
Fabrikanten vermelden in de specificaties vaak
een maximale capaciteit voor de micro-sd-kaart,
maar in de praktijk hoef je je daar niet altijd iets
van aan te trekken. Vaak waren er op het moment
van productie simpelweg nog geen grotere kaarten
beschikbaar of getest. Zelfs een limiet van 32 GB,
wat duidt op compatibiliteit met alleen sdhc, hoeft
geen spelbreker te zijn om een kaartje van bijvoor-
beeld 128 GB te plaatsen, zolang je deze maar van
het juiste bestandssysteem voorziet. Een niet al te
oude smartphone, zeker als deze in of na 2011 is
gemaakt, zal technisch geen moeite moeten heb-
ben met zulke geheugenkaartjes. Wat wel kan, is
dat het voor sdxc voorgeschreven bestandssysteem
exFat niet ondersteund wordt, omdat de fabrikant
daar geen licentie voor heeft afgesloten. De smart-
phone is dan officieel niet compatibel. Maar als je
zo’n sdxc-kaartje met fat32 formatteert, bijvoor-
beeld met een tool op de pc, werkt het – op enkele
uitzonderingen na – alsnog probleemloos.
Tip 08 Grotere
geheugenkaartjes
vormen zelden een
probleem in smart-
phones.
Met een emulator-app kun je
verloren gewaande games gewoon
op je smartphone spelen
Tip 09: Bureauklok
Als je wilt weten hoe laat het is, kun je op het
klokje in het systeemvak kijken, een gewone klok
op je bureau zetten of je afgedankte smartphone
gebruiken waarop je een app als Lucid DayDream
Screensaver zet.
De app kun je ook op je ‘dagelijkse’ toestel zetten
en als screensaver gebruiken, bijvoorbeeld om ’s
nachts op je nachtkastje te zetten. De app laat veel
meer zien dan alleen de klok. Denk aan bijvoor-
beeld je agenda, het weerbericht, het accupercen-
07/08 | 2020 41
 ONBEKENDE MOGELIJKHEDEN SMARTPHONE

tage, en berichten of gesprekken die je hebt gemist.
Tip 09 Je smart- Er bestaan ook diverse extensies voor de app die
phone kun je ook nog meer kunnen laten zien. De app ondersteunt
als geavanceerde namelijk de meeste DashClock-extensies. De app is
bureauklok ge- dan wel gratis, maar wil je alle features gebruiken,
bruiken. dan moet je eenmalig 99 cent betalen.
terface van Home Assistant in een browser kunnen
laten zien of met TileBoard een zelfgemaakt dash-
board met de te gebruiken toepassingen kunnen
maken. Feitelijk kun je iedere website naar keuze
vastzetten op het volledige scherm van je tablet,
waardoor er niets anders meer mee te gebruiken
is. Je kunt het zelfs zo instellen dat het scherm
’s nachts uitgaat of alleen aanspringt, geholpen
door sensor en camera, bij beweging of geluid, of
altijd aanstaat. De app Fully Single App Kiosk is
bedoeld om één specifieke app vast te zetten op je
tablet. Uit die app breken kan dan alleen met een
ingestelde pincode. Leuk voor bijvoorbeeld Spotify
in de keuken.

Vast ip-adres instellen

Voor enkele toepassingen die in dit artikel aan

bod komen, is het handig als je smartphone een
vast ip-adres heeft. Dat is niet al te moeilijk in
Stel je tablet zo in dat je er slechts te stellen. Bij Android ga je naar Instellingen / Voor sommige

één of enkele apps of websites op Netwerk en internet / Wifi. Druk, afhankelijk

van je Android-versie, lang op het gewenste
toepassingen is het
handig je smart-
kunt gebruiken netwerk of het instellingenicoontje en kies voor phone een vast
het wijzigen van de netwerkconfiguratie. Zorg dat ip-adres te geven.
de geavanceerde opties
Tip 10: Tablet als regelpunt worden weergegeven.
Kies onder de instel-
Heb je nog een Android-tablet in de kast liggen lingen voor het ip-adres
waar je niets meer mee doet, dan zou je hem in een voor Statisch in plaats
Tip 10 Gebruik zogenoemde kiosk-modus kunnen zetten, bijvoor- van DHCP. Voer een
Fully Kiosk beeld met de app Fully Kiosk Browser. De kiosk- ip-adres in binnen je
Browser om met modus houdt in dat je het apparaat zodanig instelt netwerk (maar buiten
je tablet een ge- dat het voor slechts (een) specifieke doeleinde(n) het ‘uitdeelbereik’ van
richte functie uit te gebruikt kan worden. Zo zou je met Fully Kiosk de dhcp-server). Voer
voeren. Browser bijvoorbeeld standaard de gebruikersin- ook het veld Gateway
in. Dit is afhankelijk van
je netwerk. Een router
kan bijvoorbeeld op
het adres 192.168.1.1 te
vinden zijn (de ‘gateway’)
met een dhcp-server
die adressen uitdeelt in
de reeks 192.168.1.100
t/m 192.168.1.254. De
adressen 192.168.1.2 t/m
192.168.1.99 zijn dan als
vast ip-adres te gebrui-
ken, zolang ze nog niet
in gebruik zijn door een
ander apparaat.

42 07/08 | 2020
 SNEL RESULTAAT IN 3 STAPPEN

DOOR: DIRK SCHOOFS

Ransomwarebeveiliging
Mappen beschermen tegen gijzelsoftware
Er bestaat helaas geen 100% bescherming
tegen ransomware, maar je kunt het risico
wel aanzienlijk beperken. De meeste
ransomware zoekt zelf de mappen waar
het de meeste schade kan aanrichten:
zoals Afbeeldingen en Documenten. Met
de Windows 10 Fall Creators-update
introduceerde Microsoft een ingebouwde
Stap 2: Beschermde mappen
Blader naar beneden tot je bij Bescherming tegen
ransomware komt en open de optie Bescherming
tegen ransomware beheren. Om de bescherming te
activeren, moet je de optie Controlled folder access
inschakelen. Deze functie staat inderdaad in het
Engels, zelfs in een Nederlands systeem. Hiermee
bescherm je mappen, bestanden en geheugenge-
bieden tegen onbevoegde, schadelijke toepassingen.
Klik op de knop Beschermde mappen en dan zie je
welke mappen er op dit moment al beschermd zijn.
Door op het plusteken te klikken, kun je zelf ook nog
andere mappen in de lijst opnemen.

bescherming voor deze mappen, maar Stap 3: Beschermingsberichten

je moet deze beveiliging nog wel zelf
activeren.
Stap 1: Windows-beveiliging
De bescherming heet Controlled Folder Access, een
functie die de applicaties inspecteert die toegang
krijgen tot jouw beschermde mappen. Zonder deze
bescherming staat er weinig
in de weg van malware die
deze mappen versleutelt
zodat eigen gegevens voor jou
ontoegankelijk worden. De
nieuwe beveiliging maakt deel
uit van Windows Defender. Ga
naar Instellingen / Bijwerken
en beveiliging. Vervolgens
klik je in de linkerkolom op
Windows-beveiliging zodat je
het beveiligingsgebied Virus-
en bedreigingsbeveiliging
kunt openen.
De bescherming is toegevoegd
aan de Windows-beveiliging, maar je
moet hem nog wel aanzetten.
Microsoft heeft deze bescherming niet standaard ge-
activeerd omdat iedere bescherming altijd een beetje
ongemakkelijk kan zijn voor de gebruiker. Door deze
functie kunnen alleen de door Microsoft goedge-
keurde en bekende apps bij je persoonlijke mappen.
Soms gebeurt het dat apps wel te vertrouwen zijn,
maar dat Windows Defender ze niet herkent. In dat
geval zul je een melding ontvangen dat het pro-
gramma geblokkeerd wordt om bepaalde bestanden
te openen. Je kunt dit vermijden door terug te gaan
naar de functie Controlled Folder Access en daar
te klikken op Een app toestaan via Controlled
Folder Access. Daarna kun je de app toevoegen die
je vertrouwt en die dus vanaf dan wel wijzigingen
in de beschermde mappen mag aanbrengen. Onder
de Controlled folder access vind je een tweede
beveiligingslaag: Gegevensherstel bij ransomware.
Hier lees je welke accounts je kunt herstellen via
OneDrive in na een ransomware-aanval.
Niveau stappenplan
Beginner Expert
Van beginner tot expert.
Hiernaast kunt je de
moeilijkheidsgraad van
het stappenplan zien.

07/08 | 2020 43
 NAS-APPS
DOOR: MAIKEL DIJKHUIZEN
Aan de slag met je nas
De mogelijkheden van Synology DiskStation Manager
Veel nas-bezitters benutten bij lange na
niet alle mogelijkheden van dit veelzijdige
apparaat. Zo fungeert een nas meestal al-
leen als back-uplocatie, terwijl je er veel
meer mee kunt doen. Denk bijvoorbeeld
aan je huis bewaken, media streamen en
bestanden buitenshuis benaderen. Welke
applicaties van Synology DiskStation
Manager geven je digitale leven een boost?
Wat gaan we doen?
We laten zien wat het Synology DiskStation
Manager (DSM) allemaal te bieden heeft en welke
apps op jouw Synology-nas niet mogen ontbreken.
Ook vertellen we je welke pakketbronnen van
externe ontwikkelaars de moeite waard zijn.
44 07/08 | 2020
Tip 01: DSM updaten
Wanneer je een nas aanschaft, is de kans groot
dat je bij een exemplaar van Synology uitkomt.
Begrijpelijk, want de Taiwanese fabrikant heeft
allerlei interessante modellen in zijn assortiment.
Thuisgebruikers kiezen bijvoorbeeld voor een nas
met twee interne schijven, zodat ze data gespiegeld
kunnen opslaan. Gaat er een schijf stuk, dan heb je
altijd nog een kopie achter de hand. Naast veilige
dataopslag biedt Synology DiskStation Manager
(DSM) veel meer mogelijkheden. Voordat we
daarmee aan de slag gaan, is het verstandig om het
besturingssysteem eerst bij te werken naar de laat-
ste versie. Open een browser en ga naar http://find.
synology.com. Na even wachten verschijnt de naam
en het lokale ip-adres van jouw nas in beeld. Klik
op Verbinden en voer de juiste inloggegevens in.
Wanneer je de gebruikersnaam en het wachtwoord
niet steeds opnieuw wilt invoeren, vink je de optie
Aangemeld blijven aan. Bevestig met Aanmelden.
Navigeer binnen DSM naar Configuratiescherm /
Bijwerken en herstellen en controleer bij Status of
er een nieuwe versie klaarstaat. Installeer zo nodig
de nieuwste versie van DSM. Via Instellingen voor
bijwerken markeer je optioneel de optie De nieuwe Tip 01 Op het
update automatisch installeren. Bevestig met moment van schrij-
OK , zodat je voortaan niet meer handmatig hoeft te ven is DSM 6.2.2 de
controleren op nieuwe updates. laatste versie.

Tip 02: Mediaserver
Medialiefhebbers doen er verstandig aan om een
nas als mediaserver in te richten. Muziek en video’s
die op dit apparaat staan opgeslagen, stream je
zo moeiteloos naar andere netwerkapparaten. Of
je nou een pc, laptop, smartphone, tablet, game-
console, mediaspeler of smart-tv gebruikt, de
mediabestanden zijn zo’n beetje overal afspeelbaar.
Een nas heeft vanwege het lage stroomverbruik
en de forse opslagcapaciteit ideale eigenschappen
om mediabestanden centraal te herbergen. Klik op
Package Center om een overzicht met beschikbare
applicaties te openen. Scrol een stukje omlaag
en klik onder Mediaserver op Installeren. DSM
voegt deze applicatie linksboven aan het hoofd-
menu toe. Open Mediaserver en selecteer achter
DMA-menutaal de optie Nederlands. Bevestig
met Toepassen. Via DMA-compatibiliteit selecteer
je de opties Audiotranscodering inschakelen
Tip 02 Schakel en Videotranscodering inschakelen. Zodra het
transcoderen beoogde afspeelapparaat een mediaformaat onver-
in en verbreed hoopt niet ondersteunt, probeert je nas het bestand
op die manier tijdelijk naar een ander formaat om te zetten.
de bestands- Overigens kan niet iedere Synology-nas transco-
ondersteuning van deren, dus mogelijk verschijnt deze functie niet in
netwerkapparaten. beeld. Klik tot slot op Toepassen.
Tip 03: Media afspelen
Na installatie van de Mediaserver-app zijn de
gedeelde mappen music , photo en video op de
nas aanwezig. Klik in DSM op File Station en open
vervolgens een gedeelde map. Via Uploaden /
Uploaden – Overslaan voeg je mediabestanden
aan de nas toe. Blader hiervoor naar een map op
de computer, selecteer één of meerdere media-
NAS-APPS
bestanden en klik op Openen. Overigens kun je
ook vanuit Windows Verkenner video’s, foto’s en
muziek toevoegen. Ga hiervoor naar Netwerk en
klik op de naam van je nas. Sleep de mediabestan-
den vervolgens naar de gewenste netwerkmap.
Verschijnt de nas niet in beeld, lees dan eerst het
kader ‘Netwerkverbinding maken’. Zodra de media-
bestanden zijn toegevoegd, kun je ze via het netwerk
afspelen. Hoe dat exact werkt, hangt er maar net Tip 03 Voorzie
vanaf welk audiovisueel apparaat je gebruikt. Op een je nas van films
recente smart-tv van LG open je bijvoorbeeld de app en geniet overal in
Foto en video, waarna je het mediabestand op de nas huis van je media-
aanwijst. collectie.
Met de functie transcoderen zet de
nas het mediabestand tijdelijk om
naar een ander formaat
Tip 04: Videowaakhond
De meeste ip-camera’s voor de consumentenmarkt
bewaren videobeelden op een micro-sd-kaart, maar
daarvan is de opslagcapaciteit helaas beperkt.
Bovendien raak je na diefstal van bewakings-
apparatuur de beelden kwijt. Daarom ondersteunen
sommige merken ook cloudopslag, waar ze dan
weer wel maandelijks een bepaald bedrag voor
vragen. Wil je terugkerende kosten liever voor-
komen? Een nas is een uitstekend alternatief om
veilig en langdurig video’s op te slaan. Synology
ondersteunt duizenden ip-camera’s, waaronder
producten van bekende merken als Foscam, D-Link,
Eminent en TP-Link. Ga naar www.synology.com/
compatibility/camera en controleer aan de hand
van de filters of jouw ip-camera in de lijst voorkomt.
07/08 | 2020 45
 NAS-APPS
Tip 04 Zet Zo ja, dan kun je met de applicatie Surveillance
vinkjes wanneer Station aan de slag. Ga naar Package Center en
je Surveillance klik onder Surveillance Station op Installeren.
Station via een
apart webadres
wilt bereiken. Netwerkverbinding maken
Voor snelle toegang koppel je eenvoudig een
schijfletter aan een mediamap van je nas. Open
op een Windows 10-machine Verkenner en klik
aan de linkerkant op Deze pc om de huidige
schijfstations weer te geven. Ga bovenaan naar
Computer / Netwerkverbinding maken en be-
paal achter Station welke schijfletter je wilt ge-
bruiken. Typ achter Map zoiets als \\nasnaam\
mapnaam, bijvoorbeeld \\nasvanmaikel\
video. Weet je de naam van het netwerkapparaat
niet? Navigeer binnen DSM dan eerst even naar
Voeg in Windows Configuratiescherm / Infocenter / Netwerk
10 een netwerk- en achterhaal de benodigde servernaam. Klik in
verbinding toe en Windows Verkenner als laatste op Voltooien om
benader voortaan een schijfletter aan de mediamap van je nas toe
vlot een mediamap te wijzen. Mogelijk dien je nog inloggegevens op
op je nas. te geven.
46 07/08 | 2020
DSM vraagt of je Surveillance Station via een apart
webadres wilt openen. Het voordeel hiervan is dat
je niet eerst het besturingssysteem DSM hoeft te
starten om bewakingsbeelden te monitoren. Rond
via Volgende / Toepassen / OK de installatie
af. Klik tot slot onder Surveillance Station op
Openen. De applicatie verschijnt in een nieuw tab-
blad van de browser.
Tip 05: Ip-camera aanmelden
Meld de bewakingscamera nu eerst aan op het
thuisnetwerk. Stop hiervoor een netwerkkabel
in de behuizing of koppel het apparaat via een
mobiele app aan wifi. Navigeer vervolgens binnen
Surveillance Station naar IP-camera / Toevoegen
/ Camera toevoegen en markeer de optie Snelle
installatie . Klik in het volgende venster op het
kleine vergrootglas. Wijs je ip-camera aan en
bevestig met OK . Herkent Surveillance Station de
camera niet? In dat geval dien je de netwerkgege-
vens handmatig in te voeren, zoals het ip-adres
en poortnummer. Typ onderaan de inloggegevens
van de ip-camera en controleer met Verbinding
testen of er beeld verschijnt. Klik op Volgende
/ Voltooien en ga daarna naar Bewerken /
Bewerken / Opname-instellingen. Je zet nu
een vinkje voor Bestanden opslaan in (dagen),
waarbij je de standaardwaarde van dertig dagen
naar eigen inzicht wijzigt. Bepaal bij Archiefmap
beperken tot (GB) hoeveel schijfruimte de beelden
maximaal in beslag mogen nemen. Navigeer
daarna bovenaan naar Planning en klik op
Bewegingsdetectie . Je maakt de gewenste dagen
en tijdstippen groen wanneer je bewegingsdetectie Tip 05 Surveil-
wilt activeren. De nas bewaart in dat geval alleen lance Station
beelden wanneer de camera beweging constateert. herkent de meeste
Op die manier verspil je geen onnodige schijfruimte. ip-camera’s auto-
Bevestig met Opslaan. matisch.
 NAS-APPS

Tip 06 Met de
QuickConnect-
functie kun je de
nas eenvoudig
extern benaderen.

Tip 06: Externe toegang waarden. Vul vervolgens

de QuickConnect ID, de
Het is fijn wanneer je de nas ook buiten je thuisnet- gebruikersnaam en het
werk kunt benaderen. Dan kun je bijvoorbeeld vanaf wachtwoord in. Voor een
je werk- of vakantieadres belangrijke bestanden veilige verbinding activeer
open of houd je via Surveillance Station thuis een je eventueel de schakelaar
oogje in het zeil. Synology biedt de mogelijkheid achter HTTPS, waarna je
om je nas een ‘eigen domeinnaam’ te geven. Op dit bevestigt met Aanmelden.
webadres is jouw nas dan altijd en overal toegan- Vervolgens verschijnt de
kelijk, zonder dat je hiervoor ingewikkelde router- mappenstructuur van
instellingen hoeft aan te passen. Je hebt tijdens het jouw nas op het mobiele
configureren van DSM al een Synology-account scherm. Je kunt onder meer
aangemaakt. Die heb je nu weer nodig. Ga naar bestanden openen, toevoegen en verwijderen. Verder Tip 07 Gebruik
Configuratiescherm / QuickConnect en zet een bevat DS file ook een functie om bestanden offline DS file om met een
vinkje voor QuickConnect inschakelen. De ge- op te slaan. Wanneer je met de smartphone nieuwe mobiel apparaat
bruikersnaam van het Synology-account staat al in foto’s en video’s maakt, voeg je die desgewenst auto- bijvoorbeeld foto’s
beeld. Verzin achter QuickConnect ID een relevante matisch aan de nas toe. op je nas te openen.
naam en ga onderaan akkoord met de algemene
voorwaarden. Zodra je bevestigt met Toepassen, zie
je op welk webadres je de nas extern kunt bereiken. Schakel de bewegingsdetectie van de
Log voortaan overal in met de gebruikersnaam en
het wachtwoord van je nas. Op mobiele apparaten
bewakingscamera in en verspil geen
heb je de QuickConnect ID nodig. onnodige schijfruimte
Tip 07: Mobiele app
Tip 08: Download Station
Als je de nas met een mobiel apparaat wilt benade-
ren, gebruik je hiervoor een mobiele app. Synology Het downloaden van mediabestanden besteed je
biedt hiervoor uitgebreide ondersteuning. Open op eenvoudig uit aan een nas. Je pc houdt dan meer
jouw toestel maar eens de App of Play Store en typ rekenkracht over voor overige taken. Bovendien deel
Synology als trefwoord. Je hebt keuze uit diverse je met behulp van de eerder besproken mediaserver
mobiele toepassingen. Voor eenvoudige toegang rechtstreeks video’s en muziek met audiovisuele
is DS file prima geschikt. Tik na de installatie op netwerkapparaten. DSM bevat onder de noemer
Akkoord als je het eens bent met de privacyvoor- Download Station een veelzijdige applicatie om

07/08 | 2020 47
 NAS-APPS

Tip 09 Vul de
gegevens van de
usenetprovider in
om verbinding met
het downloadnet-
werk te maken.

Tip 08 Zorg er-

voor dat Download
Station gedown-
loade archieven
meteen uitpakt.

SynoCommunity

Synology heeft van zichzelf al een indrukwek-

kende catalogus met applicaties. Wil je nog
meer keuze, dan kun je ook pakketbronnen van
externe ontwikkelaars toevoegen. Met name
SynoCommunity heeft een trouwe aanhang.
Hiermee voegen gebruikers onder meer aller-
lei bekende downloadprogramma’s toe, zoals
SABnzbd, Sonarr en NZBGet. Wil je deze pakket-
bron weleens uitproberen? Ga op je nas naar
Package Center / Instellingen en markeer on-
Besteed het downloaden van media- der Vertrouwensniveau de optie Synology Inc.
en vertrouwde uitgevers. Je navigeert daarna
bestanden eenvoudig uit aan je nas naar Pakketbronnen / Toevoegen, waarbij
je achter Locatie de url http://packages.
synocommunity.com invult. Bedenk een De externe pak-
downloads vanaf usenet, bittorrent en het web te naam en bevestig driemaal met OK . Binnen het ketbron SynoCom-
verwerken. De downloadnetwerken usenet (nieuws- Package Center bekijk je onder Gemeenschap munity bestaat uit
groepen) en bittorrent hebben overigens een slechte het alternatieve aanbod. tientallen tooltjes.
reputatie, aangezien ze veel gebruikt worden om
auteursrechtelijk beschermde films, series en muziek
te downloaden. Wees verstandig en gebruik je nas
uitsluitend voor het binnenhalen van rechtenvrije
bestanden. Open het Package Center en klik onder
Download Station op Installeren / Openen. Via
OK kies je een doelmap voor de gedownloade be-
standen. Bevestig met Selecteren om het hoofdven-
ster te openen. Klik vervolgens linksonder op het
tandwieltje en ga naar Automatisch uitpakken.
Het is namelijk handig wanneer Download Station
archieven op eigen houtje uitpakt. Zet daarom
vinkjes voor Schakel de Automatisch uitpakken-
service in voor Synology NAS-gebruikers om

48 07/08 | 2020
 NAS-APPS

bestanden automatisch uit te pakken en Schakel
Automatisch uitpakken in voor gedownloade
bestanden. Selecteer als laatste ook nog de optie
Archieven verwijderen na het uitpakken.
Tip 09: Download starten
Wil je bestanden via bittorrent binnenhalen? Klik op
BT en merk op dat Download Station standaard via
netwerkpoort 16881 bittorrent-verkeer afhandelt.
Het is de bedoeling dat je in de instellingen van je
router een zogeheten portforwarding-regel voor
deze netwerkpoort instelt, zodat de firewall down-
loadverzoeken niet blokkeert. De werking verschilt
per router, dus pak zo nodig de handleiding erbij.
Selecteer in Download Station achter BT proto-
colcodering de optie Altijd wanneer je bittorrent-
verkeer wilt versleutelen. Pluk je liever mediabe-
standen vanaf usenet? Een vereiste is dat je toegang
hebt tot een nieuwsserver. Verschillende commer-
ciële usenetproviders kunnen je daarbij helpen. Ga
naar NZB en vul de nieuwsserver, het poortnum-
mer, de accountgegevens en het aantal toegestane
verbindingen van je usenetprovider in. Voor de
veiligheid kun je de verbinding versleutelen. Vink in
dat geval de optie Uitsluitend SSL/TLS verbinding
toestaan aan. Bevestig met OK . Via het plusteken
en Bladeren voeg je nu een torrent- of nzb-bestand
toe om een downloadtaak te starten. Deze bestan-
den zijn op allerlei bittorrent- en usenetwebsites
te vinden. Let hierbij wel goed op, want het meren-
deel van het aanbod is illegaal. Download alleen
rechtenvrije mediabestanden, zoals klassieke muziek
waarvan het auteursrecht is verlopen.
Tip 10 Gebruik Tip 10: Moments
Moments om uitge-
breide fotocollec- Wil je foto’s op de nas bewaren, dan heb je veel
ties te organiseren. baat bij Moments. Deze slimme applicatie deelt je
verzameling kiekjes automatisch in in albums met
personen, locaties en onderwerpen. Handig voor
het geval je snel bepaalde beelden wilt terugvin-
den. Bovendien haal je met behulp van de tijdlijn
vlot foto’s van een bepaalde periode boven water.
Open Package Center en klik onder Moments op
Installeren. Er verschijnt een melding dat DSM
enkele aanvullende tools installeert. Klik op Ja en
doorloop de resterende stappen om de installatie
af te ronden. De exacte instructies hangen af van
welke toepassingen er al op de nas aanwezig zijn.
Dat verschilt dus per systeem. Zodra de installatie
is afgerond, klik je op Openen. Moments verschijnt
nu in een nieuw tabblad van de browser. Neem het
introductievenster door en bevestig met Nu starten.
Via Uploaden navigeer je naar een (netwerk)map
met foto’s. Druk op Ctrl+A om alle bestanden te
selecteren en klik op Openen. Alle kiekjes worden
op chronologische volgorde gezet. Met een klik op
Albums zie je dat Moments je fotocollectie automa-
tisch heeft ingedeeld. Open je een foto en gebruik je
rechtsboven de knop Bewerken, dan kun je eenvou-
dige bewerkingen op je foto uitvoeren.
Met de mo-
biele versie van
Moments op mobiel Moments heb je
altijd een overzich-
telijke fotocollectie
Als je Moments op een Synology-nas gebruikt, bij de hand.
kun je ook de bijbehorende
mobiele app installeren.
Foto’s die je dan met je
smartphone maakt, kopieer
je zo gemakkelijk naar de
nas. Open Apples App Store
of de Google Play Store en
installeer deze toepassing.
Tik op Doorgaan om de pri-
vacyvoorwaarden te accepte-
ren. Je vult de QuickConnect
ID, gebruikersnaam en het
wachtwoord in, waarna je
kiest voor Aanmelden. Geef
aan of je alle of alleen nieu-
we foto’s in Moments wilt
opslaan. Bepaal verder dat
je alleen via wifi bestanden
wilt uploaden. Op die manier
verbruik je niet onnodig
mobiele data. Tik op Photo
Backup inschakelen om de
fraaie tijdlijn van Moments
tevoorschijn te halen.

07/08 | 2020 49
 FREEWARE

DOOR: AP DE SMITS

Freeware
Freewaremakers zijn meestal enthousiaste computergebruikers die niet
programmeren uit winstbejag, maar hun vaardigheden inzetten om iets te
verbeteren. Dankzij deze gratis programma’s wordt computeren leuker en
handiger! We bespreken de beste programma’s van dit moment en nieuwe
versies van ‘evergreens’.

Tip 01: Nootgeval grote collectie professioneel klinkende instrumenten

biedt. Wat je schrijft, kun je dus direct terugluisteren.
Geschikt voor: Windows 7, 8.x, 10 Dorico SE, www.tiny.cc/dorico
Als je gaat nadenken over genieën uit het verleden,
kun je je vaak alleen maar verbazen over hun enor-
me productiviteit. In zijn korte leven schreef Mozart
bijvoorbeeld zo’n 600 werken, waarvan er vele tot de
hoogtepunten uit de muziek behoren, en dat vaak bij
kaarslicht en met een ganzenveer.
Dan hebben we het nu een stuk makkelijker. Om
muziek te schrijven, heb je genoeg aan de computer.
Alhoewel er meerdere namen zijn als het gaat om
gratis programma’s voor notenschrift, is Dorico SE
zonder twijfel de meest professionele.
In Dorico SE kun je alle aspecten van partijen voor
maximaal twee instrumenten per muziekstuk note-
ren (inclusief tekst, akkoorden enzovoort) en deze
in zeer hoogwaardige kwaliteit afdrukken. Uiteraard
belet niets je om nog eens twee partijen in een nieuw Tip 02 Met
Tip 01 Met document te noteren. Het enige dat je dan mist, is de de Deep Dream
Dorico SE kun je mogelijkheid om alle partijen tegelijk te beluisteren. Generator kun je
je eigen muziek Dat laatste is namelijk ook een grote kracht van zelf kunst maken of
componeren. Dorico SE; de kristalheldere audio-engine die een achterhalen wat de
computer ‘droomt’.

Tip 02: Beeldig

Geschikt voor: Elk systeem

Er bestaan al vele jaren filters voor fotobewerkers
waarmee je van een foto een tekening of olieverf-
schilderij kunt maken. De laatste tijd worden we
echter overspoeld door allemaal programma’s die
een foto te lijf gaan door middel van kunstmatige
intelligentie. Een van zulke initiatieven is gratis en
voor iedereen online te gebruiken, Deep Dream
Generator (DDG).

50 07/08 | 2020

DDG is ontstaan vanuit techneuten die wilden be-
grijpen hoe de AI-systemen werken die ze gebruiken
om objecten op afbeeldingen mee te identificeren
(en waarmee Google bijvoorbeeld foto’s catalogi-
seert). In feite zette men dat systeem op z’n kop,
stopte er een willekeurige foto in en liet de software
vervolgens zelf objecten in die foto tekenen die
hij erin meende te herkennen. Klinkt vaag? Het is
hetzelfde als wij denken een schaap te herkennen
in een wolk. Deze mogelijkheid – Deep Dream
geheten – maakte men toegankelijk voor het publiek.
Een volgende stap was het analyseren van de stijl
van afbeeldingen en deze vervolgens op andere
afbeeldingen los te laten. Dat is wat je kunt doen in
het onderdeel Deep Style. Je kunt er zelfs je eigen
lievelingsschilderij uploaden om als sjabloon voor je
vakantiefoto’s te dienen.
Tot slot is er het simpelere onderdeel Thin Style,
waarmee je voorgebakken stijlen op foto’s kunt
loslaten.
Deep Dream Generator,
www.deepdreamgenerator.com
Tip 03: Geleerd
Geschikt voor: elk systeem
Een mens blijft zijn hele leven leren en dus heb je
vast wel baat bij andere bronnen om wat bij te leren,
voor als je dit blad uit hebt. Eén zo’n bron vormt
de Night School. Een deel van de op deze ‘avond-
opleiding’ (die je ook best overdag mag volgen)
aanwezige Engelstalige lessen bestaat uit tekst met
plaatjes en een ander deel uit video. Regelmatig
kun je een volledige serie lessen over een bepaald
onderwerp ook als pdf downloaden.
Wat je als computergebruiker zoal kunt leren op
Tip 03 Night- de Night School? De site biedt onder andere lessen
school biedt al- over technische zaken, zoals het bouwen van een
lerlei uitgebreide eigen pc, netwerkbeheer, het gebruik van Linux en
cursussen. programmeren. Daarnaast zijn er cursussen over
FREEWARE
meer creatieve onderwerpen zoals muziekproductie,
foto- en videobewerking, werken met 3D-software,
het maken van een website en digitaal schilderen.
Kortom: meer dan genoeg voor een leerzame zomer
waarin we veelal thuis zitten!
Night School, www.tiny.cc/avondschool
Tip 04: Pictogram-editor
Geschikt voor: Windows 7, 8.x, 10, Linux
Onder andere Chinezen en Japanners maken al
duizenden jaren gebruik van symbolen om hun
talen in op te schrijven. Tegenover dit zogeheten
beeldschrift staat het alfabetschrift zoals wij dat
gebruiken. Het leren hiervan is eenvoudiger, omdat
je maar een beperkt aantal tekens hoeft te kennen.
Anderzijds springt beeldschrift efficiënter met de
Gevaarlijk?
Bij sommige freeware kun je een enge waarschu-
wing van je beveiligingsprogramma verwach-
ten. Laat je niet afschrikken, maar lees goed
wat er aan de hand is en of je dit logisch vindt.
Programma’s maken bijvoorbeeld verbinding met
internet. Deze actie kan al een reactie uitlokken
bij je beveiliger. Ook voor software die relatief
nieuw is of wordt aangeduid als ‘zeldzaam’ kan je
beveiliger een waarschuwing geven. Vertrouw je
de download? Laat het programma dan uitvoe-
ren. Voel je twijfel? Laat je download onderzoeken
door www.virustotal.com, dat doen wij ook. Deze Laat je niet
dienst controleert je programma met meer dan direct afschrikken
vijftig beveiligingsprogramma’s. Zo zie je snel door waarschuwin-
of je te maken hebt met een risico, of met een gen van je beveili-
overijverig beveiligingsprogramma. gingssoftware.
07/08 | 2020 51
 FREEWARE
Tip 04 Maak je
eigen (geanimeer-
de) pictogrammen
en cursors.
ruimte om. Waar ons woord ‘computerdeskundige’
18 letters telt, is de Chinees met 4 karakters klaar.
Maar ook op de computer is beeldtaal niet meer weg
te denken. Je bureaublad staat vol met pictogram-
men die je in één oogopslag herkent en in je appjes
zet je een gezichtje met traan om aan te duiden dat
je verdrietig bent.
Om al die symbolen te maken, heb je een pictogram-
editor nodig. Greenfish Icon Editor Pro (GFIE)
behoort op dat gebied tot de top. Met GFIE kun
je bestaande pictogrammen uit allerlei bronnen
openen en bewerken en de (zelf)gemaakte exem-
plaren voor allerlei specifieke doeleinden opslaan.
Ook de bewerkingsmogelijkheden zijn niet mis; het
programma doet niet onder voor een fotobewerker.
Dat betekent dat je de beschikking hebt over allerlei
teken- en selectiegereedschap, je kunt een picto-
gram opbouwen met behulp van lagen en je kunt
er zelfs allerlei filters op loslaten. En … het is nog
Nederlandstalig ook.
GFIE is ook beschikbaar als portable versie.
Greenfish Icon Editor Pro,
http://greenfishsoftware.org/gfie.php
Tip 05: Rekenwonder
Geschikt voor: elk systeem
In elke versie van Windows zit een rekenmachine
die over het algemeen uitstekend voldoet, je kunt er
alleen geen grafieken mee maken. Er is echter één
tool die vrijwel elke denkbare rekenklus kan klaren
en dat is MathStudio.
MathStudio is er als betaalde app voor iOS en
52 07/08 | 2020
Tip 05 Van sim-
pele sommetjes tot
complete program-
ma’s; MathStudio
kan elke rekenklus
oplossen.
Het alfabet is makkelijker te leren,
maar beeldschrift gaat efficiënter
met de ruimte om
macOS, maar je kunt het ook online gebruiken en
daar is het gratis.
Op de homepage (http://mathstud.io) vind je een
groot aantal voorbeelden van wat MathStudio alle-
maal kan. Naast het eenvoudigere rekenwerk met
getallen, verwerkt het programma ook moeiteloos
problemen op het gebied van algebra, zoals het
oplossen van vergelijkingen. Voor integreren en
differentiëren draait het systeem zijn hand niet om
en ook een groot aantal statistische functies zitten in
het pakket. Daarnaast is MathStudio daarnaast rij-
kelijk voorzien van grafische functies. Deze variëren
van een simpel 2D-grafiekje tot meerdere 3D-plots
in één afbeelding, ook als parametervergelijking of
in poolcoördinaten. Al dit soort grafieken kunnen
ook nog eens op meerdere manieren in beweging
gezet worden. Bijvoorbeeld via een variabele t die
automatisch met de tijd oploopt. Je kunt echter ook
zelf variabelen definiëren en die aan een schuifrege-
laar koppelen, zodat je snel allerlei waarden kunt

testen. En wie echt avontuurlijk is, kan complete
programma’s schrijven.
MathStudio, http://mathstud.io
Tip 06: Meten is weten
Geschikt voor: Windows 7, 8.x, 10
Ervaar je wat problemen met je traditionele harde
schijf, en wil je onderzoeken of deze nog een beetje
mee kan komen in de vaart der volkeren, dan heb je
een benchmark-programma nodig: CrystalDiskMark.
De lees- en schrijfsnelheid van een harde schijf is
niet constant, al was het alleen maar omdat een
computer ook voortdurend wisselende achtergrond-
taken uitvoert. Een goede test bestaat dan ook altijd
uit een serie metingen met een pauze daartussen,
waarna een gemiddelde kan worden berekend.
CrystalDiskMark biedt je keuze van 1 tot 9 opeenvol-
gende tests. Ook kun je de grootte van het test-
bestand aanpassen, variërend van 16 MB tot 64 GB,
afhankelijk waar jij je computer veel voor gebruikt.
Werk je bijvoorbeeld veel met grote videobestanden,
dan ben je waarschijnlijk vooral geïnteresseerd hoe
een schijf op dat gebied presteert.
Als je alles ingesteld hebt, kun je opgeven welke
schijf het programma te lijf moet gaan.
Tip 06 Met Cry- Klik tot slot op All en wacht tot alle scores zijn
stalDiskMark meet verschenen. Deze kun je vervolgens kopiëren en/of
je de prestaties van opslaan.
je harde schijven. CrystalDiskMark, www.tiny.cc/cdmark
Tip 07: Taakbeheer
Geschikt voor: Windows 7, 8.x, 10
Het onderdeel Taakbeheer van Windows is door de
jaren heen flink verbeterd en uitgebreid, en leent
FREEWARE
zich uitstekend om een beeld te krijgen van actieve
programma’s en processen, services en gebruikte
systeembronnen. Toch blijft er altijd genoeg te wen-
sen over. En dan komen er alternatieven bovendrij-
ven, zoals Task Manager DeLuxe (TMX). Er zit heel
wat overlap in de mogelijkheden van Taakbeheer en
TMX, dus richten we ons alleen op een paar belang-
rijke verschillen.
In de overzichten van open programma’s en services
kunnen we veel meer kolommen met informatie
inzien, en kunnen we zelfs onderdelen laten testen
door VirusTotal. Met de functie Monitor kunnen we
processen zelfs continu bewaken – handig voor wie
kennis van zaken heeft en problemen met software
wil oplossen.
Ook handig is dat TMX vanuit zijn menu direct
toegang geeft tot allerlei Windows-gereedschap dat Tip 07 Task
vaak wat dieper weggestopt zit voor de gemiddelde Manager DeLuxe is
gebruiker. Bevalt het programma, dan kun je het ook een goed alterna-
instellen als standaardprogramma voor taakbeheer. tief voor het Win-
Task Manager DeLuxe, www.tiny.cc/tmx dows Taakbeheer.
Tip 08: Geluidloze knal
Geschikt voor: iOS, Android
We kennen CERN (Conseil Européen pour la
Recherche Nucléaire, de Europese Raad voor
Kernonderzoek) van de enorme deeltjesversnellers
waarmee men onder andere het roemruchte Higgs-
07/08 | 2020 53
 FREEWARE
Tip 08 Beleef
het ontstaan van
het universum in
je eigen woon-
kamer met Big
Bang AR.
deeltje heeft ontdekt. Het onderzoek dat bij CERN
plaatsvindt, houdt voor een flink deel verband met
(het gedrag van) elementaire deeltjes. De ontdek-
kingen die daarbij gedaan worden, hangen weer
nauw samen met onze kennis over het ontstaan en
de toekomst van het universum. De algemeen geac-
cepteerde theorie zegt dat onze kosmos begon met
de oerknal. Een wat misleidende naam, want er was
nog geen atmosfeer om zo’n dreun door te geven en
er waren al helemaal geen oren om hem te horen.
Dankzij de fraaie app Big Bang AR kunnen we er,
ruim 13 miljard jaar na dato, toch een beetje bij zijn.
De app speelt namelijk de gebeurtenissen vanaf het
ontstaan van het universum versneld af en voorziet
54 07/08 | 2020
Tip 09 Magic
Earth is een hoog-
waardig navigatie-
systeem voor tablet
en smartphone.
Wie met de auto op vakantie gaat,
kan tegenwoordig niet meer zonder
navigatie
het van deskundig commentaar. Dankzij AR wordt
het zelfs in je woonkamer geprojecteerd en kun je
om je heen kijken alsof je er middenin zit.
Big Bang AR, iOS: www.tiny.cc/bbarios, Android:
www.tiny.cc/bbarandroid
Tip 09: Offline navigeren
Geschikt voor: iOS, Android
Wie met de auto op vakantie gaat, kan tegenwoordig
niet meer zonder navigatie. Niet alleen zijn digitale
kaarten gedetailleerder dan papieren exemplaren,
ook ontstaat er geen ruzie meer als je partner de
verkeerde afslag neemt. Hoewel steeds meer auto’s
een ingebouwde navigatie hebben, maken nog veel
mensen gebruik van een los apparaat dat met een
zuignap op de voorruit vastgeplakt zit. Die dingen
hebben niet het eeuwige leven en ook het updaten
van kaarten is niet altijd het leukste werkje. Gelukkig
zijn er volop gratis alternatieven voor je smartphone,
een van de allerbeste is Magic Earth.
Deze app maakt gebruik van de zeer fraaie en uiterst
gedetailleerde kaarten van OpenStreetMap en kun je
per regio downloaden om offline te gebruiken, zodat
je ook zonder internetverbinding kunt navigeren
in 2D, 3D of satellietweergave en met rijbaan-

Tip 10 Cinderella
laat je spelen met
de natuurweten-
schap.
aanduiding. Behalve routes plannen per auto, kun je
Magic Earth ook gebruiken voor reizen per fiets, te
voet of met het openbaar vervoer. De app down-
loadt ook vele nuttige locaties mee, zoals hotels en
pinautomaten, maar heb je wel internet, dan kun je
onder andere profiteren van realtime verkeersinfor-
matie en wetenswaardigheden direct opzoeken in
Wikipedia.
Magic Earth, iOS: www.tiny.cc/meios, Android:
www.tiny.cc/meandroid
Tip 10: Tuin der wetenschap
Geschikt voor: vanaf Windows 95, Mac OS X
Was jij een van die kinderen die afhaakten bij
‘moeilijke’ vakken als wiskunde en natuurwetenschap,
omdat die complexe begrippen maar moeilijk tot
leven kwamen? Tegenwoordig kun je van alles op
verhelderende wijze op de computer visualiseren,
en dus ook leuke en visueel aantrekkelijke speeltjes
maken – ideaal om (klein)kinderen interesse voor
exacte vakken bij te brengen.
Cinderella is een gratis systeem om dit soort fraais
mee te maken. Het programma biedt een uitgebreide
collectie gereedschappen om objecten te maken en
kent allerlei natuurverschijnselen om die op elkaar
te laten reageren, zoals zwaartekracht en lading.
FREEWARE
Veel interactie die je met Cinderella kunt maken is
al ingebouwd, maar er is ook een programmeertaal
waarmee je nog complexere demonstraties kunt ma-
ken. Al met al een wetenschappelijke speeltuin dus.
Cinderella, www.tiny.cc/cinder
Cinderella laat die complexe
wetenschappelijke begrippen tot
leven komen
Tip 11: Iconisch
Geschikt voor: Windows 7, 8.x, 10
In tip 4 bespraken we Icon Editor, om pictogram-
men mee te maken. Om niet helemaal blanco te
hoeven beginnen, kun je icoontjes uit bestaande
bestanden halen. Het programma Resource Hacker
voert dat idee nog een stuk verder. Pictogrammen
kunnen bestaan als losse ico-bestandjes, maar veel
vaker bevinden ze zich in het exe-bestand van het
programma waarbij ze horen. Daarnaast zijn ze
regelmatig te vinden in dll-bestanden en in speciale
zogeheten resource-bestanden van het type .res en
.mui. Resource Hacker kan al dit soort bestanden
07/08 | 2020 55
 FREEWARE

openen en precies achterhalen wat daarin schuil-

gaat. Pictogrammen kun je vervolgens exporteren
als los bestand, desgewenst bewerken in Icon Editor
en vervolgens weer importeren in de bron waaruit
het pictogram kwam.
Met Resource Hacker kun je weliswaar de picto-
grammen niet direct bewerken, maar wel andere
elementen die in de resource-bestanden bewaard
worden. Denk daarbij aan menu’s en dialoogpro-
gramma’s. Je kunt het programma zelfs gebruiken
om geluiden en video’s uit programma’s te halen.
Tip 11 Haal Uiteraard moet je nooit de inhoud wijzigen van
pictogrammen, software waar een pc van afhankelijk is. Als je de
vensters en zelfs mogelijkheden van Resource Hacker wilt leren ken-
muziek uit pro- nen, raden we je aan om dat te doen met een kopie
gramma’s met van een onbelangrijk programma.
Resource Hacker. Resource Hacker, www.tiny.cc/rehack
Tip 13: Luistergenot Tip 12 Old Maps
Online laat je
Geschikt voor: Windows 7, 8.x, 10, Linux, OS X historische kaarten
De clementine is behalve een soort mandarijn ook van je actuele loca-
de naam van een meisje waarover ergens in de 19e tie bestuderen.
eeuw het lied “Oh my darling Clementine” werd
geschreven. Wat het vervolgens logisch maakt dat
Clementine ook de naam is van een muziekspeler en
als pictogram een mandarijnpartje heeft.
Clementine ordent zeer snel grote muziekbibliothe-
ken, waarna je die muziek kunt afspelen. Bovendien Tip 13 Clemen-
kun je die muziek voorzien van songteksten en tine is een van de
informatie over de betreffende artiest. Maar daar meest veelzijdige
houdt het niet op. Clementine kan namelijk ook muziekspelers.

Tip 12: Melancholiek

Geschikt voor: iOS, Android

Ben je wat melancholisch ingesteld, dan ben je
wellicht blij met het fraaie Old Maps Online, kortweg
OMO. Wanneer je OMO start, zie je een wereldkaart
waarop je snel je actuele locatie kunt bepalen. Naast
de actuele kaart toont de app een grote collectie
miniaturen van historische kaarten uit heel veel
verschillende bronnen. Scrol je erdoorheen, dan zie
je op de actuele kaart welk gebied het historische
exemplaar bestrijkt. Heb je er een die overlapt met
je huidige locatie, tik dan op de historische kaart om
deze in het groot te openen. Meestal zijn de scans
van deze historische kaarten van een dusdanige
kwaliteit dat je er nog flink op kunt inzoomen.
OMO biedt fraaie kost voor iedereen die op vakantie
historische locaties bezoekt of voor wie gewoon
graag oude landkaarten bekijkt.
Old Maps Online, iOS: www.tiny.cc/omoios,
Android: www.tiny.cc/omoandroid

56 07/08 | 2020

ontbrekende tags automatisch aanvullen en hoezen
van internet halen. Daarnaast speelt Clementine
niet alleen lokale mp3’tjes en een aantal andere
formaten af, maar heeft het ook geen moeite met
cd’s, en kun je muziek spelen vanuit de cloud of naar
onlinediensten luisteren. Er is zelfs een aanvullende
Android-app waarmee je dit allemaal op afstand
kunt bedienen.
Clementine, www.clementine-player.org
Laat Dropit bijvoorbeeld automatisch
muziek kopiëren naar een map met de
albumnaam die in de mp3-tag staat
Tip 14: Automaat
Geschikt voor: Windows 7, 8.x, 10
De computer is ooit uitgevonden om automatisch
klusjes voor ons te doen waar we zelf niet goed in
zijn of geen zin in hebben. Zo’n 80 jaar na de uitvin-
ding van het apparaat moeten we echter nog altijd
zelf allerlei geestdodende handelingen verrichten,
omdat er geen automatische procedure voor is.
Maar … wat er niet is, kun je maken, vonden ook de
Tip 14 Dropit is bedenkers van Dropit.
een soort robot die Dropit is een ‘persoonlijke bestandsassistent’. Dat
van alles kan doen wil zeggen dat het programma allerlei standaard-
met je bestanden. handelingen met bestanden kan uitvoeren. Al deze
FREEWARE
handelingen kun je configureren al naar gelang je
wensen en vervolgens hoef je slechts een groep be-
standen naar het programma te slepen om die klus
te laten klaren. Je kunt Dropit zelfs opdragen om
bepaalde mappen in de gaten te houden en daarop
de kunstjes uit te voeren zodra er nieuwe bestanden
in verschijnen.
Hoe je Dropit kunt gebruiken? Laat muziek bijvoor-
beeld automatisch kopiëren naar een map met de
naam van het album die in de mp3-tag staat, laat
afbeeldingen ordenen op bepaalde kenmerken of
laat bestanden automatisch in- of uitpakken. Je kunt
het gewoon bijna zo gek niet bedenken.
Dropit, www.dropitproject.com
Niet te snel klikken
We zien het helaas te vaak en het zou verboden
moeten worden: installatieprocedures die extra
programma’s bundelen en zomaar aanpas-
singen doen. Je probeert een programma uit en
voor je het weet is de homepage van je browser
aangepast en ben je een aantal ongewenste
programma’s rijker. Deze handelswijze heet
in de volksmond ‘achterbaks’, maar de nette
aanduiding is ‘potentially unwanted program’
(pup). Steeds meer beveiligingsprogramma’s
letten hierop als je iets probeert te installeren.
Wij gebruiken Unchecky (www.unchecky.com)
om ‘verkeerde vinkjes’ op te merken. Je kunt
de extra’s ook zelf voorkomen. Download een
programma bijvoorbeeld alleen via de website
van de makers. Kies altijd voor de geavanceerde
of aangepaste installatie. Zo kun je goed nakijken
welke opties er actief zijn. Verwijder de vinkjes bij
aanpassingen/programma’s die je als ongewenst
beschouwt of keur de aanpassing op een andere
manier af.
Wees altijd
alert tijdens de
installatie van
programma’s om
ongewenste extra
software en/of
aanpassingen te
voorkomen.
07/08 | 2020 57
 EXCEL
DOOR: DIRK SCHOOFS
Tab-dansen in Excel
Organiseer je werkbladen
Een werkblad in Excel kan duizenden
kolommen en meer dan een miljoen
rijen bevatten. Dit voordeel is gelijk een
nadeel, want als je heel veel gegevens op
één werkblad samenbrengt, wordt het al
snel een onoverzichtelijke brij. Voor het
verwerken van allerlei soorten gegevens,
formules en grafieken gebruik je beter
afzonderlijke werkbladen binnen hetzelfde
bestand.
Wat gaan we doen?
We verkennen de mogelijkheden van werkbla-
den in Excel om een grote hoeveelheid informatie
toch overzichtelijk te kunnen ordenen.
58 07/08 | 2020
Tip 01: Benoemen
Iedere werkmap in Excel bestaat uit één of meerdere
werkbladen. Wanneer je met een grote hoeveelheid
gegevens werkt, kun je ze het best in verschillende
werkbladen van dezelfde werkmap onderbrengen.
Op die manier houd je alle gegevens samen, terwijl
de verschillende datagroepen toch overzichtelijk
verdeeld zijn. Maak je diverse werkbladen aan,
dan zal Excel ze als volgt nummeren: Blad 1, Blad
2, Blad 3 enzovoort. Maar om ze beter te kunnen
beheren, kun is het verstandiger ze een onderschei-
dende naam te geven. Dat kunnen jaartallen, steden
of maanden zijn, zolang de naam maar aangeeft wat
er precies in het werkblad staat. Houd er rekening
mee dat elk werkblad een unieke naam moet heb-
ben. Klik met de rechtermuisknop op de bladtab die Tip 01 Je kunt de
je wilt hernoemen en selecteer Naam wijzigen. Typ naam wijzigen via
de gewenste naam en klik daarna ergens buiten het het contextmenu of
werkblad. Je kunt ook dubbelklikken op een bladtab door op de bladtab
om de naam te wijzigen. te dubbelklikken.
Tip 02: Blad invoegen
Naast de tabs van de werkbladen vind je een knop
met een plusteken. Dit is de knop waarmee je een
nieuw werkblad maakt. Je kunt ook in het lint naar
het tabblad Start gaan. Daar kies je in de groep
Cellen de opdracht Invoegen / Blad invoegen. Om
een werkblad te verwijderen, klik je met de rech-
termuisknop op de bladtab en kies je Verwijderen.

Of je gaat opnieuw naar het tabblad Start waar je
Verwijderen / Blad verwijderen selecteert.
Veronderstel dat je al vier werkbladen hebt en je er
nog drie nieuwe werkbladen aan wilt toevoegen, dan
doe je dat het snelst door de Shift-toets in te druk-
Tip 02 Omdat we ken en onderaan het werkblad het aantal bestaande
drie werkbladen bladtabs te selecteren dat je nodig hebt. Vervolgens
hebben geselec- klik je met de rechtermuisknop op de geselecteerde
teerd, zullen er drie bladtabs en kies je voor Invoegen. Excel voegt
nieuwe werkbladen hiermee in één keer het geselecteerde aantal werk-
worden ingevoegd. bladen toe.
Tip 03: Werkbladen kopiëren
Er is weinig zo makkelijk als het verplaatsen van een
werkblad. Klik met je muis op de bladtab en sleep
het bladpictogram naar de gewenste plaats in de rij
met bladtabs. Je kunt ook een werkblad kopiëren.
Druk daarvoor Ctrl in en sleep dan de bladtab naar
de juiste locatie in de rij met bladtabs. Er zal een
Bladtabs weergeven
Ontvang je van iemand een Excel-bestand,
maar zie je geen werkbladtabs, dan is de
optie Bladtabs weergeven voor dit document
In dit werkblad hoogstwaarschijnlijk uitgeschakeld. Ga naar
zul je geen blad- Bestand / Opties / Geavanceerd. Controleer
tabs zien omdat de onder Weergaveopties voor deze werkmap
weergave is uitge- of het selectievakje bij Bladtabs weergeven is
schakeld. ingeschakeld.
EXCEL
plusteken verschijnen in het bladpictogram. Laat de Tip 03 Bij het
muisknop los voordat je de Ctrl-toets loslaat, zodat kopiëren van
Excel op die plaats een kopie van het geselecteerde een werkblad
werkblad plaatst. In de macOS-versie van Excel verschijnt een
moet je de Alt-toets in plaats van de Ctrl-toets ge- plusteken in het
bruiken om een kopie van het werkblad te maken. bladpictogram.
Er is weinig zo makkelijk als het ver-
plaatsen van een werkblad binnen
dezelfde werkmap
Tip 04: Naar andere werkmap
We hebben het tot nu toe gehad over het verplaat-
sen en kopiëren van werkbladen binnen dezelfde
werkmap. Maar je kunt een werkblad ook naar
een andere werkmap verplaatsen. Zorg ervoor dat
beide werkmappen open zijn. Voor de duidelijkheid
noemen we de werkmap waarvan we een werkblad
willen kopiëren WerkmapBron.xlsx. De werkmap
waar het werkblad in willen plakken, noemen we
WerkmapDoel.xlsx. Klik in WerkmapBron.xlsx met
de rechtermuisknop op de bladtab die je wilt kopi-
eren en kies de opdracht Verplaatsen of kopiëren.
Er zal een klein venstertje openen, waar je in het vak
Naar map de optie WerkmapDoel.xlsx selecteert.
Onder Voor blad bepaal je op welke positie dat
werkblad moet komen te staan. En onderaan kun je
aangeven of Excel een kopie van het geselecteerde
werkblad moet maken. Vink je dat niet aan, dan zal
Tip 04 In deze
instelling zal
Excel het werkblad
verplaatsen naar
WerkmapDoel.xlsx
en voor het blad
Semesteruitgaven
invoegen.
07/08 | 2020 59
 EXCEL
Excel het werkblad niet kopiëren, maar van de ene
naar de andere werkmap verplaatsen.
Tip 05: Kleuren
Om het overzichtelijk te houden, kun je de tabbladen
niet alleen van een geschikte naam maar ook van
een kleurtje voorzien. Klik met de rechtermuisknop
op de tab van het werkblad en selecteer de optie
Tabkleur. Hierdoor opent het palet met de thema-
kleuren en de standaardkleuren. Met de optie Meer
Tip 05 Meestal kleuren opent de kleurenkiezer van Windows waar-
zijn de standaard in je iedere mogelijke kleur kunt selecteren. Als de
themakleuren wel bladtab een licht kleurverloop naar de betreffende
genoeg om je tab- kleur heeft, betekent dat dat het werkblad geselec-
blad een kleur mee teerd is. Klik op een tab van een ander werkblad om
te geven. de daadwerkelijke kleurverandering te zien.
Aanpassingen kun je op verschil-
lende werkbladen tegelijk toepassen
door ze te groeperen
Tip 06: Groeperen
Je kunt aanpassingen op verschillende werkbladen
tegelijk toepassen door ze tijdelijk te groeperen. Om
de werkbladen te groeperen, druk je de Ctrl-toets in
terwijl je één voor één op de verschillende bladtabs
klikt. Wanneer je daarna in één blad van de groep
de gegevens van cellen opmaakt in een bepaalde
kleur of lettertype, zullen dezelfde cellen in de
overige gegroepeerde werkbladen dezelfde opmaak
60 07/08 | 2020
overnemen. Ook kun je gegevens op dat ene tabblad Tip 06 Vergeet
typen waarna diezelfde gegevens ook op de andere de tijdelijke groe-
tabbladen zullen verschijnen. Vergeet de groepering pering niet op te
niet op te heffen, anders zul je, zonder dat je er erg in heffen, anders blijf
hebt, gegevens blijven aanpassen op alle gegroe- je de bewerkingen
peerde werkbladen. Om de groepering op te heffen, op alle gegroe-
klik je met de rechtermuisknop op een van de tabs en peerde werkbladen
kies je voor Groepering bladen opheffen. uitvoeren.
Tip 07: Schakelen
Werk je met veel werbkladen, dan passen de tabs
misschien niet allemaal in het Excel-venster. Je
kunt op een aantal manieren door de werkbladen
bladeren. In Windows zie je drie horizontale stippen
aan een of beide uiteinden van de taakbalk. Klik op
de drie stippen om door de bladtabs in die richting
te bladeren. Ook kun je de rechter- en linkerpijlen
van de tabbladbalk gebruiken. Klik je op de linkerpijl
terwijl je Ctrl ingedrukt houdt, dan flits je naar het
eerste blad.
Even controleren
Wanneer je een werkblad naar een andere
werkmap verplaatst, moet je letten op eventuele
formules die verwijzen naar cellen in de huidige
werkmap. Zolang de formules zijn opgebouwd
met gegevens van hetzelfde werkblad is er niets
aan de hand. Worden er echter formules gebruikt
die verwijzen naar data op andere werkbladen,
dan kloppen die formules na het verplaatsen van
het werkblad niet meer.
 EXCEL

Tip 07 Door op
de drie stippen te
klikken, kun je door
de verschillende Tip 08 Je kunt
bladtabs bladeren. de schuifbalk
verslepen als de
Tip 08: Extra ruimte combineren. Kies Naast elkaar en bevestig met OK . muisaanwijzer is
Alle openstaande vensters worden nu netjes naast veranderd in twee
In Windows zit onderaan in het Excel-venster een en onder elkaar gerangschikt. streepjes met twee
schuifbalk die nogal wat plaats inneemt. Als je met pijltjes.
veel werkbladen werkt, kom je daardoor ruimte Tip 10: Verbergen
tekort om alle bladtabs te zien. Dan is het fijn om te
weten dat je de tabblad-balk langer kunt maken. Klik Wil je bepaalde werkbladen verbergen? Dat kan.
daarvoor met je muisaanwijzer op de drie verticale Klik met de rechtermuisknop op tabblad dat uit het
stippen links van de schuifbalk. Sleep vervolgens zicht moet verdwijnen en kies Verbergen in het
naar rechts om de schuifbalk in te korten. contextmenu. Om een verborgen werkblad weer
terug naar de oppervlakte te brengen, klik je met de
Tip 09: Meer bladen in venster rechtermuisknop op een van de andere tabbladen en
selecteer je de opdracht Zichtbaar maken. Waren
Wanneer je met meerdere werkbladen werkt, zie er meerdere werkbladen verborgen, dan zal Excel
je normaal gesproken slechts één werkblad op in een pop-upvenstertje vragen welk werkblad je
het scherm. Maar met een eenvoudig trucje is tevoorschijn wilt halen.
het mogelijk om meerdere werkbladen tegelijk in
beeld te hebben. We tonen dit met de werkbladen:
Kopenhagen, Brussel, Amsterdam. Zorg dat het
eerste werkblad (Kopenhagen) in beeld is en ga via
het lint naar het tabblad Beeld. Klik in dit tabblad
op de knop Nieuw venster. Hierdoor zie je hetzelfde
werkblad in een tweede venster. In dat tweede
venster klik je op de bladtab Brussel, zodat die in
beeld komt. Omdat je nog een derde werkblad wilt
weergeven, gebruik je de knop Nieuw venster nog
een keer. En in dit derde venster klik je op de bladtab
Amsterdam. Het derde venster is herkenbaar aan de Tip 10 Op deze
Tip 09 Nu aanduiding 3 achter de bestandsnaam in de titelbalk. manier verbergen
kunnen we in drie Nu kun je de drie openstaande vensters combineren we het werkblad
werkbladen van door via het lint in het tabblad Beeld op de knop februari.
hetzelfde Excel- Alle vensters te klikken. Er verschijnt een klein
bestand werken. dialoogvenster dat vraagt hoe je de vensters wilt
Sneltoetsen

Liefhebbers van sneltoetsen geven we nog een

handigheidje mee om snel tussen de werkbla-
den te kunnen schakelen. De sneltoets om het
volgende blad te selecteren, is Ctrl+Page Down.
Logischerwijs is de sneltoets om het vorige blad te
selecteren dan Ctrl+Page Up. Je kunt de Ctrl- en
Shift-toets ook gebruiken om meerdere bladen te
selecteren. De werkwijze met Ctrl hebben we in
tip 6 al uitgelegd. Met Shift ingedrukt kun je een
aaneengesloten reeks bladen selecteren terwijl je
op het eerste en laatste tabblad in het bereik klikt.

07/08 | 2020 61
 EXCEL
Tip 11: Bladlijst
Waar we in tip 7 bespraken hoe je tussen de
verschillende tabbladen kunt schakelen, is er nog
een andere manier, namelijk de bladlijst. Dat is een
lijst van alle zichtbare bladen. Hoe je de bladlijst
opent? Klik met de rechtermuisknop op de tab-
navigatieknoppen, dat is een mondvol voor de twee
navigatiepijltjes die je links onderaan bij de bladtabs
ziet. Er verschijnt een lijst met de werkbladen uit de
werkmap waar je gewoon kunt dubbelklikken op de
naam van het blad dat je actief wilt maken.
Tip 11 Door
met de rechter-
muisknop op de
navigatiepijltjes te
klikken, open je de
bladlijst.
Tip 12: Sjabloon
Wanneer je een Excel-bestand opslaat als .xltx-
bestand wordt het een sjabloon. Hierdoor zullen alle
andere werkbladen van dit bestand ook in sjablonen
veranderen. Het tegenovergestelde kan ook. Je kunt
een sjabloon in een bestaande werkmap als nieuw
werkblad invoegen. Klik hiervoor met de rechter-
Tip 12 Het muisknop op een bestaande tab en kies de opdracht
xltx-formaat is de Invoegen. Dit opent een venster waarin je selecteert
standaard voor wat je wilt invoegen. Van hieruit kun je ook de online
Excel-sjablonen. Office-sjablonen raadplegen en selecteren. Een sja-
62 07/08 | 2020
bloon dat je op deze manier invoegt, wordt automa-
tisch voor de bladtab geplaatst die je had geselecteerd.
Tip 13: Beveiligen
Een werkblad beveilig je om te voorkomen dat jij
of iemand anders er per ongeluk wijzigingen in
aanbrengt. Ga daarvoor in het lint naar het tab-
blad Controleren en kies in de groep Beveiligen
voor Blad beveiligen. In het pop-upvenster geef
je aan wat de gebruiker nog wel mag doen. Als de
gebruiker er niets in mag doen, haal je alle vinkjes
weg. Vul vervolgens een wachtwoord in om ervoor
te zorgen dat de beveiliging niet zomaar kan worden
opgeheven. Ter bevestiging zal Excel vragen om het
wachtwoord te herhalen.
Tip 13 Geef aan
wat andere gebrui-
kers zonder wacht-
woord aan het
werkblad mogen
aanpassen.
Aantal bladen
Hoeveel werkbladen toont Excel wanneer je met
een nieuwe werkmap begint? Dat hangt af van
de instellingen. Klik op in het lint het tabblad
Bestand. Daarna selecteer je onderaan Opties. In
het venster Opties voor Excel kies je in de linker-
kolom Algemeen en dan zoek je in het onderdeel Nu zal Excel
Wanneer nieuwe werkmappen worden gemaakt telkens drie werk-
de opdracht Aantal op te nemen bladen. Gebruik bladen aanmaken
het tellertje om aan te geven hoeveel werkbladen bij iedere nieuwe
een nieuwe werkmap moet bevatten. werkmap.
 Leer alles over Word, Excel
en PowerPoint!
Met het cursusboek én de online cursus leer je
stap voor stap alle belangrijke functies te gebruiken.

50%
korting
code: t&t
€ 69,90
voor
€ 34,95

Cursusbundel: Word, Excel & PowerPoint

Bestel op techacademy.id.nl

Voor beginners als Extra uitleg met Geschikt voor Office

gevorderden. handige video’s. 2016, 2019 en Office 365.
 PC-OMGEVING MIGREREN
DOOR: DENNIS GANDASOEBRATA
Van oud naar nieuw
Snel thuis op je nieuwe pc
Heb je een nieuwe computer in huis
gehaald? Dan neem je die uiteraard liefst
zo snel mogelijk in gebruik. Maar hoe
verplaats je de omgeving van je huidige
computer naar de nieuwe machine? En
welke hulp van buitenaf kun je hiervoor
goed gebruiken, zodat je niets over het
hoofd ziet? Volg dit artikel en mis geen
enkele stap.
Wat gaan we doen?
We zetten zo eenvoudig mogelijk de werkomge-
ving van de oude computer over naar de nieuwe.
Ook minimaliseren we het aantal programma’s dat
je zelf handmatig opnieuw moet installeren, zodat
je snel van je nieuwe aanwinst kunt genieten.
64 07/08 | 2020
Tip 01: Inventariseren
Zorg allereerst op je oude computer voor overzicht:
de kans is aanwezig dat je in de afgelopen jaren
meerdere locaties hebt gebruikt voor de opslag
van belangrijke bestanden. Hiermee voorkom je
dat je straks bij het overzetten bestandslocaties
over het hoofd ziet en er pas te laat achter komt
dat je bepaalde bestanden niet hebt gekopieerd.
Open Verkenner (Windows-toets+E). Controleer
nu op welke locaties je bestanden zijn opgeslagen.
Windows biedt zelf een aantal standaardlocaties
aan en veel gebruikers zetten die ook in voor de
opslag van bestanden. Die veelgebruikte locaties
zijn: Afbeeldingen, Bureaublad, Documenten,
Downloads, Muziek en Video’s. Mogelijk heb je in
de loop van de jaren ook zelf mappen aangemaakt
om hierin bestanden op te slaan. Selecteer dan ook
die mappen en bestanden en kopieer deze naar het
medium dat je voor de verhuizing gebruikt, bijvoor-
beeld een externe harde schijf of usb-stick. Zorg wel Tip 01 Grote
voor een medium met voldoende capaciteit, zodat kans dat je (groten-
je de bestanden in één keer kunt overzetten en niet deels) gebruik-
gedwongen wordt om de bestanden in groepjes over maakt van de
te zetten. standaardmappen.
Tip 02: Opslagmogelijkheden
Er zijn verschillende mogelijkheden om snel met be-

Opschonen
Verhuis geen overbodige zaken naar je nieuwe
computer en gebruik dit moment om met een
kritische blik door je bestanden te gaan. Zie je
bestanden die je niet meer nodig hebt? Dan wordt
het tijd om ze te verwijderen of naar één aparte
map te verplaatsen die je niet mee kopieert. Ga
alle mappen door en begin daarna pas met het
kopiëren van de bestanden die je wilt behouden.
houd van je persoonlijke gegevens en programma’s
van je oude naar je nieuwe computer over te gaan.
Welke route je kiest, is afhankelijk van je persoon-
lijke voorkeur en de hardware waarover je beschikt.
Een betrouwbare en voor de hand liggende manier
is genoemd in tip 1, gebruikmaken van een externe
harde schijf of usb-stick. Een andere manier is door
gebruik te maken van online opslag. Hierover lees je
meer in tip 3. Heb je in je thuisnetwerk een nas? Ook
deze leent zich goed voor het overzetten van bestan-
den. Tot slot kun je ook een netwerkmap aanmaken
op de nieuwe computer, zodat je de bestanden van
de oude computer eenvoudig naar de nieuwe com-
puter kunt overzetten.
Tip 02 Er zijn
verschillende
manieren om de
bestanden over te
zetten, bijvoorbeeld
via een externe
harde schijf.
Tip 03: Overzetten via cloud
Heb je geen externe harde schijf of usb-stick die
groot genoeg is, dan kun je je bestanden altijd nog
bij een online dienst opslaan. Er zijn verschillende
aanbieders, zoals OneDrive, Dropbox en Google
Drive. Voor dit artikel gaan we uit van OneDrive.
Het voordeel van deze dienst is dat OneDrive nauw
gekoppeld is met een Microsoft-account. Je krijgt
PC-OMGEVING MIGREREN
bij OneDrive kosteloos 5 GB opslag, maar kunt dat
tegen betaling verhogen. Heb je Office 365, dan heb
je recht op 1 TB opslagruimte. Maak je op de nieuwe
computer gebruik van datzelfde account, dan krijg
je direct toegang tot je OneDrive-account. Uiteraard
kun je ook gebruikmaken van een andere dienst:
de werking is grotendeels hetzelfde. Maakt de oude
computer ook gebruik van Windows 10? Daarin is
OneDrive standaard al aanwezig en wordt auto-
matisch up-to-date gehouden (zie tip 4). Maak je
gebruik van Windows 8 of een eerdere versie, instal-
leer dan eerst de nieuwste versie van OneDrive. Die
vind je op www.tiny.cc/oned. Start OneDrive, geef
je e-mailadres op en klik op Volgende. Ga akkoord
met de standaardlocatie waarin OneDrive bestanden Tip 03 Je kunt je
opslaat of klik op Locatie wijzigen en geef zelf een bestanden ook in
locatie op. Bevestig met Volgende. de cloud stallen.
Handmatig bestanden overzetten
kan via een harde schijf, usb-stick,
nas of de cloud
Via de browser
Wil je op je oude computer niet eerst nog
OneDrive (Dropbox of Google Drive) installeren?
Maak dan gebruik van de webomgeving van deze
online diensten. Open de website van de dienst en
sleep simpelweg de bestanden naar het browser-
venster. Ze worden vervolgens naar je account
geüpload zonder dat je de app nodig hebt.
OneDrive: www.onedrive.com
Dropbox: www.dropbox.com
Google Drive: www.google.com/drive
07/08 | 2020 65
 PC-OMGEVING MIGREREN

Tip 05 EaseUS
Todo PCTrans
helpt je met het
overzetten van
enkele bestanden
en programma’s.

hier de mappen die je op de oude computer hebt

aangemaakt zodat al die bestanden ook op deze
computer beschikbaar komen. Maak je gebruik van
een andere aanbieder dan OneDrive, installeer dan
eerst de app van deze aanbieder.

PCTrans verplaatst bestanden,

Tip 04 De be-
standen en mappen
kun je via OneDrive
naar de nieuwe
computer down-
loaden.
Tip 04: Synchroniseren
Heb je Windows 10 al op je oude pc staan, open
daarop dan Verkenner. Aan de linkerkant vind je de
OneDrive-map (of de map van een andere aanbie-
der). Kopieer nu de bestanden en mappen die je wilt
bewaren naar de cloudlocatie. Als alle bestanden
gekopieerd zijn, kun je je op de nieuwe computer
(met Windows 10) aanmelden. De eerste keer dat je
OneDrive op een nieuwe computer gebruikt, vraagt
het welke mappen je wilt synchroniseren. Selecteer
programma’s en gebruikersaccounts
tussen verschillende computers
Tip 05: EaseUS Todo PCTrans
In de vorige tips hebben we gegevens handmatig
overgezet, maar het kan ook anders. Er zijn verschil-
lende oplossingen op de markt die je helpen bij het
overzetten van programma’s en bestanden van de
oude naar de nieuwe computer. Een gebruiksvrien-
delijk programma voor ons doel is EaseUS Todo
PCTrans. Dit programma verplaatst bestanden,
programma’s en gebruikersaccounts tussen ver-
schillende computers. Het biedt ondersteuning van
Windows XP tot en met Windows 10 en houdt dus
rekening met de mogelijkheid dat de oude computer
een oudere Windows-versie gebruikt. EaseUS Todo
PCTrans kent zowel een gratis als een betaalde vari-
ant. Heb je een relatief kleine hoeveelheid bestanden

66 07/08 | 2020
 PC-OMGEVING MIGREREN

Tip 07 PCTrans
geeft aan welke
programma’s je
wel en niet kunt
verhuizen.

over te zetten (maximaal 500 MB) en maar een

paar programma’s, dan kun je aan de slag met de
Free-variant. Voor het overzetten van een ongeli-
miteerde hoeveelheid bestanden en programma’s
betaal je zo’n 50 dollar. Bovendien kun je met deze
Professional-versie bestaande gebruikersaccounts
migreren. Wij kiezen nu voor de gratis versie, die kun
je via www.tiny.cc/pctrans downloaden. Installeer
het op de oude computer.
Tip 06: Computers koppelen
Installeer PCTrans nu ook op de nieuwe computer.
Het hoofdvenster van PCTrans bestaat uit twee
secties: Overzetten en Opruimen. Kies voor PC
naar PC in eerstgenoemde sectie en klik op de
blauwe knop PC naar PC . Zorg ervoor dat beide
computers zich op hetzelfde netwerk bevinden, bij
voorkeur via een vaste netwerkkabel. Heb je die
niet, dan moeten ze in ieder geval beide op hetzelfde
draadloze netwerk zijn aangemeld.
Ga nu weer naar de oude computer, open PCTrans
en klik ook daar twee keer op PC naar PC en dan
op Doorgaan. PCTrans zoekt nu in het netwerk
naar de nieuwe computer. Wordt de computer niet
gevonden, controleer dan of deze wel een verbinding
heeft met hetzelfde netwerk. Werkt dit nog steeds
niet, dan kun je de nieuwe computer handmatig
aanwijzen. Bekijk op de nieuwe pc welk ip-adres er
wordt gebruikt (links in het venster van PCTrans) en Tip 06 Nadat
klik bij de oude computer op PC toevoegen. Geef PCTrans de nieuwe
nu het ip-adres van de andere computer op. Een computer heeft
overzicht van de aangetroffen computers verschijnt, gevonden, kies je
met in ons geval ook de nieuwe pc. Klik op de knop welke onderdelen
Verbinden bij de nieuwe computer en geef de aan- je wilt verhuizen.
meldgegevens op. PCTrans vraagt hoe de communi-
Image overzetten
Je hoeft niet per se gebruik te maken van het
netwerk om de bestanden en programma’s met
PCTrans over te zetten. Je kunt ook een image
overzetten. Klik in het hoofdvenster van PCTrans
op Image Overzetten en kies Start . Klik
hierna op de knop Aanmaken in het vak Image
maken. Het programma maakt nu een back-
up van de gegevens. Op de nieuwe computer
kies je in PCTrans voor de optie Herstellen via
image-bestanden.

07/08 | 2020 67
 PC-OMGEVING MIGREREN

Tip 09 De oude
omgeving wordt
overgezet naar de
nieuwe computer.

catie moet plaatsvinden. Op de oude computer kies

je voor Overzetten van deze PC naar een andere
PC en klik je op OK . De software analyseert nu
welke bestaande onderdelen op de oude computer in
aanmerking komen voor de verhuizing. In de gratis
versie kun je Applicaties en Bestanden aanklik-
ken. Heb je de betaalde variant, dan kun je dus ook
Accounts selecteren om gebruikersaccounts over
te zetten.

Controleer als PCTrans klaar is of gemaakt in verschillende categorieën. De program- Tip 08 Bepaal

alle bestanden, programma’s en ma’s op de tab Ondersteund kunnen probleemloos

accounts goed overgezet zijn
Tip 07: Over naar nieuwe pc
Maak in elk geval gebruik van de optie van PCTrans
om een herstelpunt te maken op de nieuwe compu-
ter. Zet een vinkje bij Maak een herstelpunt voor
het besturingssysteem van een andere pc .
Na de analyse van PCTrans, kun je dus gaan bepa-
len welke onderdelen moeten worden verhuisd naar
de nieuwe computer. Klik op de knop Bewerken voor
een overzicht van de items die worden verhuisd. Niet
elk geïnstalleerd programma kan zomaar worden
verhuisd. Bij Applicaties wordt daarom onderscheid
mee. Voor de programma’s onder Waarschijnlijk
tot in detail welke
bestanden mee
ondersteund is dat niet zeker. Maak hiervan een mogen naar de
notitie, evenals van de programma’s op de tab Niet nieuwe computer.
ondersteund. Deze programma’s moet je op de
nieuwe computer zelf nog installeren. Tot slot is er
de tab Bestaand: hierop vind je de programma’s
die al zijn geïnstalleerd op de nieuwe computer en
daarom niet hoeven te worden verhuisd van de oude
machine. Verwijder de vinkjes bij de programma’s
die je op je nieuwe pc niet (meer) nodig hebt.
Tip 08: Bestanden selecteren
Nu je van de applicaties aangegeven hebt wat je wilt
bewaren, kun je hetzelfde doen voor Bestanden.
Plaats vinkjes voor de bestanden die mee moeten

68 07/08 | 2020
 PC-OMGEVING MIGREREN

naar de andere locatie. PCTrans selecteert ook zelf tijdens je werktijden opeens opnieuw wordt gestart. Tip 10 Zorg er-
een aantal bestanden. Welke dat zijn, kun je inzien Je kunt deze keuze ook aan Windows overlaten: kies voor dat de nieuwe
via Migratie-instellingen. Zo zie je dat systeem- dan voor Gebruikstijden automatisch aanpassen computer up-to-
bestanden en -mappen worden meegenomen, maar voor dit apparaat op basis van activiteit . date is.
lege mappen niet. Dit venster geeft bovendien de
mogelijkheid om zelf specifieke bestanden toe te
voegen, bijvoorbeeld bestanden met een specifieke
bestandsextensie, zoals docx. Wil je meerdere ex-
tensies toevoegen, dan moet je daarvoor tussendoor
iedere keer op Toevoegen klikken. Dubbele bestan-
den op zowel de oude als nieuwe computer worden
overgeslagen. Om oude bestanden te behouden, en
ze dus de nieuwere bestanden te laten overschrijven,
kies je voor Vervangen. Wil je dat beide versies
behouden blijven, kies dan voor Houden. De bestan-
den afkomstig van de oude computer krijgen een
toevoeging (_from_computer). Dit kun je naar wens
aanpassen. Ben je tevreden, dan keer je terug naar
het hoofdscherm via een klik op Opslaan.

Tip 09: Overzetten

Eindelijk is het dan tijd om de bestanden ook echt

over te gaan zetten. Klik in het hoofdscherm op
Overzetten. Je wordt van de status op de hoogte
gehouden en na afloop verschijnt een overzicht van
de genomen stappen. Controleer op de nieuwe com-
puter of de bestanden, programma’s en eventuele
accounts correct zijn overgenomen. In het overzicht
van PCTrans lees je bij welke programma’s de mi-
gratie is mislukt. Hierna kun je de niet-meegenomen
programma’s die je in tip 7 ergens opgeschreven hebt
en die waarvan de migratie mislukt is, zelf installeren.
Heb je de gratis variant van PCTrans gebruikt, maak
dan handmatig gebruikersaccounts voor de nieuwe
computer aan. Bij de betaalde variant is dit niet nodig
als je in tip 6 ook het meenemen van accounts hebt
aangevinkt.
Tip 10: Updaten
Heel belangrijk: zorg ervoor dat de nieuwe com-
puter over de laatste updates beschikt. Open het
Startmenu, typ update en klik op Naar updates
zoeken. Klik eerst op Geavanceerde opties en
zet de schuif op Aan bij Updates voor andere
Microsoft-producten ontvangen tijdens het bij-
werken van Windows. Keer terug naar het hoofd-
venster van Windows Update. Klik op Naar updates
zoeken en installeer alle updates die worden aan-
getroffen. Kies hierna voor Gebruikstijden wijzigen
en geef aan op welke tijdstippen Windows Update
níét mag worden uitgevoerd, zodat de computer niet
Oude schijven overzetten
Heb je nog enkele losse, oude sata/ide-schijven
liggen die je uit vorige computers hebt verwijderd
en wil je die gegevens beschikbaar maken op je
nieuwe computer? Met een usb-adapter kun je
de schijven eenvoudig aansluiten op je nieuwe
computer en via Verkenner de gegevens kopiëren.
Deze oplossing zorgt ervoor dat je de harde
schijven niet hoeft in te bouwen in een andere
computer of behuizing. De afgelopen jaren zijn
de prijzen van deze adapters flink gedaald en
even zoeken op internet laat zien dat je voor
zo’n 15 euro een adapter in huis haalt waarmee
je je oude harde schijf via usb met de computer
kunt verbinden. Bijkomend voordeel: je kunt via
dezelfde aansluiting ook cd- en dvd-spelers met
je nieuwe computer verbinden.
Handig: een usb
naar sata/ide-
adapter voor het
uitlezen van oude
harde schijven.

07/08 | 2020 69
Welk abonnement
past bij jou?
Misschien wil je wel een abonnement op Tips & Trucs,
maar wil je je niet meteen vastleggen voor een heel jaar.
Gelukkig hoeft dat niet: bij ons bepaal je zélf wat voor
abonnement je neemt. Eén jaar, een half jaar of een maand:
jij kiest wat het beste bij je past!

1 EEN JAAR LANG

12 edities Tips & Trucs
voor maar
€ 54,00 (€ 4,50 per editie)
VOORDELIGSTE KEUZE

2 EEN HALFJAAR LANG

6 edities Tips & Trucs
voor maar
€ 29,50 (€ 4,92 per editie)
3 IEDERE MAAND
Een editie Tips & Trucs
voor maar per maand
€ 5,50
Meest flexibzeelgbeaaker) uze
(maandelijks op

Regel het direct op

www.tipsentrucs.nl/abonneren
 INTERNET EN PRIVACY
DOOR: MAIKEL DIJKHUIZEN
Blokkeer adverteerders
Maak je browser privacyvriendelijk
Online adverteerders weten meer over je
dan je wellicht denkt. Hoe kan het bijvoor-
beeld dat je onlangs een productpagina
hebt bezocht en dat je hiervan vervolgens
advertenties op andere webpagina’s te
zien krijgt? We vertellen je hoe zulke volg-
bestanden werken en wat je daartegen
kunt doen.
Wat gaan we doen?
We leggen uit hoe volgbestanden (tracking
cookies) werken en hoe je voorkomt dat online
advertentiebureaus je surfgedrag voortdurend
monitoren. Aan de hand van slimme instellingen
bescherm je in Chrome, Edge en Firefox je privacy.
72 07/08 | 2020
Tip 01: Volgbestanden
Zodra je naar een website surft, belanden er hoogst-
waarschijnlijk kleine tekstbestanden op je computer,
tablet of smartphone. De zogeheten cookies. In deze
tekstbestanden houdt de website informatie over
je bezoek bij. Denk bijvoorbeeld aan inloggegevens
of producten die je aan het digitale winkelmandje
hebt toegevoegd. Handig, want tijdens een volgend
bezoek hoef je daardoor geen accountgegevens op
te geven of de producten nogmaals te selecteren.
Naast websites doen ook online adverteerders een
beroep op cookies. Als je naar een webpagina met
één of meerdere banners surft, slaat het achter-
liggende reclamebureau namelijk een cookie op.
Wanneer je vervolgens verschillende websites
bezoekt waarop banners van hetzelfde reclame-
bureau actief zijn, wordt de cookie op de pc steeds
bijgewerkt. Hierdoor weten adverteerders precies
welke webpagina’s je bezoekt en welke onderwerpen
je interessant vindt. Deze cookies fungeren dus als
volgbestanden om je surfgedrag te monitoren. Op
basis van deze verkregen informatie krijg je op inter-
net persoonsgerichte advertenties te zien.
Tip 02: Cookievenster
Een website mag niet zomaar volgbestanden op je
systeem bewaren. Hiervoor dient degene achter de
website namelijk toestemming aan de bezoeker te
vragen. Voor het opslaan van functionele cookies
die geen inbreuk op je privacy maken, is er geen
toestemming vereist. Dit zijn bijvoorbeeld cookies die
bezoekersaantallen bijhouden, het reisgezelschap
opslaan of producten in een winkelmandje bewaren.
Afhankelijk van welke website je bezoekt, komt er
een klein of groot cookievenster tevoorschijn. Ga
je niet akkoord, dan krijg je wellicht geen toegang
tot de website. Sommige websites laten bezoekers
zelf het gewenste cookieniveau kiezen. Tot slot zijn
er ook webadressen die tegen betaling geen volg-
bestanden opslaan. Het type cookievenster verschilt
per website. Vaak verschijnt er boven- of onderin
een kleine balk met de mededeling dat de website
 INTERNET EN PRIVACY

Tip 01 Wanneer
je bijvoorbeeld een
website van een
horlogemerk be-
zoekt, zie je hier op
andere webadres-
sen advertenties
van opduiken.

services / Kiezen wat u wilt wissen. Maak onder

Tijdsbestek een keuze en selecteer bijvoorbeeld
Gehele tijd. Vink in ieder geval Cookies en andere

Betalen voor websites

Veel websites danken hun bestaan aan adver-

teerders. Wanneer banners en de bijbehorende
tracking cookies wegvallen, stort het verdien-
model in. Om die reden laten sommige commer-
ciële websites alleen bezoekers toe wanneer zij
Tip 02 Voetbal- cookies opslaat. Voor meer informatie kunnen cookies accepteren. Soms is er ook een betaal-
club AZ legt bij bezoekers dan doorklikken. Daarentegen zijn er ook optie beschikbaar. Je betaalt dan jaarlijks een
het eerste bezoek websites die bij het eerste bezoek een groot pop-up- bedrag en in ruil daarvoor krijg je geen adverten-
duidelijk uit wat venster met informatie over cookies laten zien. ties te zien. In dat geval bewaart de website ook Bezoekers kun-
ieder cookieniveau geen volgbestanden op je systeem. De uitgever nen tegen betaling
betekent. Tip 03: Cookies op pc wissen van Tips & Trucs past onder meer dit alternatieve een advertentie-
verdienmodel toe. Voor 99 euro per jaar bezoek je vrije versie van
Met de standaardinstellingen verzamelt je browser de website van ons zusterblad Computer!Totaal Computertotaal.nl
tijdens iedere surfsessie een heleboel cookies. Die zonder advertenties en tracking cookies. gebruiken.
kun je eenvoudig wissen, zodat online adverteer-
ders niet meer zien welke websites je hebt bezocht.
Bedenk wel dat je hiermee ook functionele cookies
verwijdert. Daardoor moet je jezelf na de wisactie
bijvoorbeeld opnieuw bij websites aanmelden. Klik
in de desktopversie van Chrome rechtsboven op de
drie puntjes en ga naar Instellingen. Je klikt daarna
onder Privacy en beveiliging op Site-instellingen,
waarna je in het volgende venster kiest voor
Cookies en sitegegevens. Via Alle cookies en
sitegegevens weergeven verschijnt er een lijst met
cookies. Klik op Alles verwijderen / Alles wissen
om de bestanden weg te gooien.
Gebruik je Edge, ga dan achtereenvolgens naar
Instellingen en meer / Instellingen / Privacy en

07/08 | 2020 73
 INTERNET EN PRIVACY

Nieuwe versie Edge

Download de
nieuwe versie van
Microsoft bracht onlangs een nieuwe versie van Edge en profiteer
Edge uit. Mogelijk heb je die via Windows Update van betere mo-
al ontvangen. Is dat bij jou nog niet het geval? gelijkheden om
Surf naar www.microsoft.com/nl-nl/edge en volgbestanden te
installeer handmatig de nieuwbakken browser. weren.

Tip 03 Iedere sitegegevens aan en bevestig met Nu wissen.

browser bevat een Als Firefox-gebruiker navigeer je naar Menu openen
functie om alle / Opties / Privacy & Beveiliging. Kies bij Cookies en
opgeslagen cookies websitegegevens daarna voor Gegevens beheren /
te verwijderen. Alle verwijderen / Wijzigingen opslaan / Nu wissen.

Met de standaardinstellingen
verzamelt je browser tijdens elke
surfsessie talloze cookies
Tip 05: Privacy in Chrome

Tip 04 Een Tip 04: Cookies op mobiel Sommige websites kun je alleen bezoeken nadat je
iPhone bevat een het gebruik van cookies accepteert. Naast functi-
functie om cookies Ook op je smartphone of tablet slaat de browser- onele cookies horen daar helaas ook volgbestan-
te verwijderen. app cookies op. Heb je een iPhone of iPad? Navigeer den van online adverteerders bij. Gelukkig bieden
dan naar Instellingen / Safari browsers nuttige functies om naderhand die tracking
en tik onderaan op Geavanceerd . cookies te blokkeren. Klik in de desktopversie van Tip 05 Met de
Via Websitedata verschijnen Chrome rechtsboven op de drie puntjes. Navigeer juiste instellingen
de opgeslagen cookies op het naar Instellingen en klik bij Privacy en beveili- kunnen adverteer-
scherm. Bevestig onderaan met ging op Site-instellingen. Je klikt vervolgens op ders in Chrome
Verwijder alle websitedata / Cookies en sitegegevens, waarna je de schakelaar geen tracking
Verwijder nu om de surfgegevens achter Indirecte cookies blokkeren activeert. Dit cookies opslaan.
te verwijderen.
De meeste bezitters van een
Android-toestel gebruiken de
mobiele versie van Chrome
voor surfsessies. Open deze
app en tik naast de adresbalk
op de drie puntjes. Ga daarna
naar Instellingen / Privacy /
Browsegegevens wissen en vink
in elk geval Cookies en site-
gegevens aan. Tik ten slotte op
Gegevens wissen / Wissen .

74 07/08 | 2020
 INTERNET EN PRIVACY

betreffen namelijk overwegend volgbestanden van Tip 07: Privacy in Firefox

reclamebureaus. Banners zijn op websites nog altijd
zichtbaar, maar de achterliggende tracking cookies Net als in Edge kun je ook in Firefox een profiel voor
worden niet meer opgeslagen. Schakel verder naar het opslaan van cookies kiezen. Klik rechtsboven op
eigen wens de optie Cookies en sitegegevens wis- de drie streepjes om het menu te openen en ga naar
sen wanneer je Chrome afsluit in. Zo weet je zeker Opties / Privacy & Beveiliging. Firefox bevat slechts
dat websites en marketeers niet langdurig surfgege- twee voorgekauwde profielen. Met Standaard ben je
vens opslaan. Tot slot biedt Chrome nog een functie al beveiligd tegen de meeste volgbestanden. Je kunt
om alle cookiegegevens te blokkeren. Gebruik deze als alternatief ook het profiel Streng inschakelen,
functie liever niet, want websites met een inlog- al vergroot je daarmee wel het risico dat bepaalde
gedeelte werken dan niet meer goed. websites niet goed werken. Neem je het heft liever in
eigen hand? Selecteer dan Aangepast en bepaal via
Tip 06: Privacy in Edge het pijltje achter Cookies welke volgbestanden je wilt
blokkeren. Je hebt onder andere keuze uit Cookies
Op het gebied van privacyinstellingen is Edge er van niet-bezochte websites en Alle cookies van
flink op vooruitgegaan. Zo beslis je aan de hand van derden. Wanneer je een ander cookieprofiel hebt ge- Tip 07 Bepaal
drie profielen in hoeverre je cookies wilt opslaan. kozen, klik je op Alle tabbladen vernieuwen om de met het profiel
Klik rechtsboven op de drie puntjes en navigeer naar wijzigingen toe te passen. Als je volgbestanden in het Aangepast welk
Instellingen / Privacy en services. Neem de opties vervolg alleen tijdelijk wilt opslaan, vink je de optie cookietype je in
onder Traceringspreventie nauwlettend door. Met Cookies en websitegegevens verwijderen zodra Firefox wilt blok-
Strikt blokkeert Edge nagenoeg alle cookies. Dat Firefox wordt afgesloten aan. keren.
is in de praktijk nogal onhandig, omdat websites
hiermee bijvoorbeeld inloggegevens niet kunnen
opslaan. Gebruik liever het profiel Gebalanceerd.
Functionele cookies laat de browser toe, terwijl Edge
korte metten maakt met veruit de meeste tracking
cookies. Het derde profiel, Basis, blokkeert alleen
volgbestanden met een slechte reputatie. De andere
volgbestanden laat Edge dan wel toe, waardoor je
gepersonaliseerde advertenties te zien krijgt. Via
Geblokkeerde trackers vraag je eventueel een
Tip 06 Met het overzicht van geblokkeerde volgbestanden op. Je
profiel Gebalan- kunt cookies ook alleen gedurende de surfsessie
ceerd houdt Edge opslaan. Ga in dat geval naar Selecteer wat u wilt
de meeste volg- wissen telkens wanneer u de browser afsluit en
bestanden buiten activeer de schakelaar achter Cookies en andere
de deur. sitegegevens.
Tip 08: Privacy op mobiel

Online adverteerders proberen je surfgedrag ook op

een smartphone of tablet te volgen. Maar daar kun
je een stokje voor steken. Ga op een iPhone of iPad
naar Instellingen / Safari en activeer bij Privacy
en beveiliging de schakelaar achter Voorkom
volgen. Je kunt ook de optie Blokkeer alle cookies
inschakelen, maar bedenk wel dat sommige functies
van de websites dan niet goed werken.
Android-gebruikers kunnen eenvoudig tracking
cookies blokkeren. Open Chrome en tik rechtsboven
op de drie puntjes. Navigeer naar Instellingen
/ Site-instellingen / Cookies en vink de optie
Indirecte cookies blokkeren aan. Je treft hier ove-
rigens ook een functie om alle cookies te blokkeren.

07/08 | 2020 75
 INTERNET EN PRIVACY

Tip 09 Bepaal in
de instellingen van
Adblock Plus dat
je zo veel mogelijk
tracking cookies en
advertenties wilt
blokkeren.

Melding tegen adblockers

Tip 08 Zodra je Tip 09: Adblock Plus
alle cookies blok- Hoewel een goede adblocker voor de gebruiker
keert, verschijnt er Met het blokkeren van tracking cookies via de uiterst comfortabel werkt, is er ook een keerzijde.
op de iPhone een instellingen van je browser krijg je alsnog online De kans is namelijk groot dat het verdienmodel
waarschuwing. advertenties te zien. Ze zijn alleen niet geperso- van je favoriete website(s) grotendeels op adver-
naliseerd. Wie zich aan de banners stoort, kan een tentie-inkomsten is gebaseerd. Hoe meer mensen
zogeheten adblocker installeren. Deze browserplug- een adblocker installeren, hoe minder budget een
in voorkomt dat er advertenties op een webpagina nieuwssite bijvoorbeeld vrijmaakt voor journa-
geladen worden. Naast een schonere surfomgeving listieke artikelen. Sommige websites verzoeken
en het weren van volgbestanden zorgt een adbloc- je dan ook vriendelijk om het gebruik van een
ker vaak ook voor snellere laadtijden. De browser adblocker tijdelijk te pauzeren. In Adblock Plus
hoeft tenslotte niet allerlei advertenties op te is dat erg eenvoudig. Wil je een bepaalde website
halen. De uitbreiding Adblock Plus heeft een goede steunen? Klik dan op het rode pictogram en deac-
reputatie. In Chrome en Edge surf je naar https:// tiveer achter de naam van de website de blauwe Bezoek je Nu.nl
chrome.google.com/webstore , waarna je via de schakelaar. Bevestig tot slot met Vernieuwen. met een adblocker,
zoekfunctie deze plug-in toevoegt. In het geval van Je ziet hiermee ook dat het Adblock Plus-logo dan krijg je hiervan
Edge klik je eerst bovenaan op Uitbreidingen uit lichtgrijs kleurt. een melding te zien.
andere winkels toestaan / Toestaan, zodat je
deze Chrome-extensie kunt installeren. Firefox-
gebruikers openen de webpagina https://addons.
mozilla.org om deze uitbreiding toe te voegen. Na
de installatie nestelt Adblock Plus zich rechtsboven
naast de adresbalk. Deze adblocker is direct actief,
al kun je het filter nog wel wat strenger instellen.
Klik op het rode pictogram en open via het tand-
wieltje de instellingen. Vink desgewenst de opties
Aanvullende tracking blokkeren en Tracking
via sociale-mediapictogrammen blokkeren
aan. Verwijder tot slot het vinkje voor Acceptabele
advertenties toestaan om zo min mogelijke
reclame te tonen.

76 07/08 | 2020
 SNEL RESULTAAT IN 3 STAPPEN

DOOR: DIRK SCHOOFS

Knippen in VLC
Multimediabestanden inkorten
VLC blijft voor heel veel gebruikers bepaald, dan klik je op de knop met de rode stip. Dat
is de knop Opname. Daarna laat je het filmpje verder
de favoriete tool om video af te spelen lopen. Als je bij het eindpunt bent, klik je opnieuw op
de opnameknop. Op die manier maak je in feite een
van verschillende bronnen. Je kunt opname van het fragment dat je nodig hebt.
deze speler echter ook gebruiken
Stap 3: Terugvinden
als videobewerkingssoftware als je
In plaats van de opnameknop kun je ook een snel-
bijvoorbeeld simpelweg een stukje wilt toets gebruiken. Om te opname te starten, druk je
op Shift+R (van Record). Om de opname te stoppen,
bijsnijden. VLC doet dit wel op een nogal druk je nogmaals op dezelfde sneltoets. De bijge-
sneden video wordt opgeslagen in de map Video’s.
eigengereide manier. Aan de bestandsnaam zie je hoelang deze ingekorte
video is. De bestandsnaam is iets in de stijl van:
vlc-record-2020-04-17-14h25m16s-naamvanhet-
Stap 1: Geavanceerde bediening filmpje.mp4-.mp4. Als je het lange bestand niet
meer nodig hebt, kun je dit net zo goed verwijderen. VLC zal het
Als je de gratis en opensource multimediaspeler nog Je kunt trouwens deze truc ook gebruiken om audio nieuwe bestand
niet hebt, dan kun je die downloaden via www. in te korten. opslaan in de map
videolan.org. De tool werkt op zowat alle be- Video’s.
sturingssystemen (Windows, Linux, macOS, iOS,
Android) en kan de meeste mediabestanden
afspelen, dus ook dvd’s, audio-cd’s en verschillende
streaming-protocollen. VLC is misschien niet de
meest geavanceerde videobewerkingssoftware, maar
je kunt wel heel makkelijk stukken van filmpjes weg-
snijden. Op die manier hoef je geen lange videobe-
standen te bewaren, maar alleen de fragmenten die
je werkelijk interesseren. Eerst moet je via het menu
Weergave de Geavanceerde bediening in beeld
brengen. Hierdoor krijg je onderaan bij de normale
besturingsknoppen vier extra knoppen. Dat zijn de
opnameknoppen.

Stap 2: Opnemen

Vervolgens open je het videobestand waar het om

Niveau stappenplan
gaat. Speel het filmpje af of sleep de afspeelknop
naar het punt waar je de knip wilt geven. Om heel Beginner Expert
Van beginner tot expert.
nauwkeurig te werken, gebruik je de laatste knop. Hiernaast kunt je de
Dat is de knop Frame voor frame om op die manier moeilijkheidsgraad van
beeld per beeld op te schuiven naar het exacte punt het stappenplan zien.
waar je wilt snijden. Heb je de positie haarfijn

07/08 | 2020 77
 GIFS MAKEN
DOOR: DENNIS GANDASOEBRATA
Maak je eigen gifs
Knutselen met beeld
Je kent ze ongetwijfeld: grappige gif-
animaties die op Instagram, WhatsApp en
andere social media de revue passeren.
Grappig om naar te kijken, maar eigenlijk
is het nog veel leuker om ze zelf te maken.
We pakken dus onze gereedschapskist erbij
en gaan onze eigen animaties maken.
Wat gaan we doen?
We maken een eigen set gifs en animaties voor
social media als Instagram en WhatsApp. We ma-
ken daarvoor gebruik van handige tools, die we
waar mogelijk kosteloos kunnen gebruiken. Bo-
vendien bekijken we een aantal plaatsen waar we
kant-en-klare animaties vandaan kunnen halen.
78 07/08 | 2020
Tip 01: Gif
Gif is de afkorting van Graphics Interchange Format
en gaat al heel wat jaren mee. In de begindagen van
internet werden gifs veelvuldig gebruikt, onder meer
op de eerste sociale netwerken, zoals Hyves. De
dansende banaan en dansende baby zijn waarschijn-
lijk bij iedereen wel bekend. Maar ook nu worden gifs
nog veel gebruikt en niet zonder reden. Ten opzichte
van andere animaties, bijvoorbeeld een video, zijn
gifs kort en hebben ze een compact bestandsfor-
maat. En zoiets leent zich goed voor online gebruik,
om snel een grapje te maken of een emotie uit te
beelden.
Voordat je aan de slag gaat, verzamel je de basis
voor de animatie van straks. Een animatie kan ver-
schillende bronnen als basis hebben: een foto, video,
bestaande animatie ... Maak een nieuwe map aan
en verzamel hierin de onderdelen die je later wilt
gebruiken in de animatie.
Tip 01 Terug in
de tijd: de dansende
banaan.
Tip 02: Giphy
Er zijn verschillende diensten en tools waarmee je
een gif-animatie kunt maken. We gaan eerst aan
de slag met Giphy (www.giphy.com), een populaire
 GIFS MAKEN

Tip 02 Je maakt
eigen animaties
via Giphy in de
browser.

dienst. Met Giphy kun je animaties maken op basis

van een foto, een bestaande gif of een video. Maak
eerst een account aan en keer daarna terug naar het
hoofdscherm van Giphy. Het is opgebouwd uit drie
vlakken. Via het eerste vlak (Choose Photo or GIF )
kun je een of meerdere foto’s selecteren. Op basis
hiervan kan Giphy een gif-diavoorstelling maken.
Via het tweede vlak (Choose Video) kun je een video
selecteren die als basis dient voor de gif-animatie. toevoegen. Via het zoekvak kun je op zoek naar spe- Tip 03 Je kunt
Tot slot is er het vlak Add Any URL , hiermee kun cifieke stickers en het vak ernaast geeft je toegang ook een animatie
je een online bron gebruiken. Er worden meerdere tot verschillende categorieën zoals Food, People en maken met Giphy’s
bronnen ondersteund, waaronder YouTube, Vimeo Sports om zelf in te zoeken. eigen materiaal.
en al bestaande Giphy-animaties.

Tip 03: Steuntje in de rug Filters, zoals je ze veelvuldig ziet bij

Je hoeft niet per se een eigen set materialen te ge-
bruiken om een animatie te maken, maar kunt ook
gebruikmaken van de materialen die Giphy zelf biedt.
Klik op Choose Your Inspiration. Je vindt deze kop-
peling rechtsonder in het venster. Vervolgens kun
je een achtergrond kiezen als basis. Klik op Shuffle
voor een nieuwe selectie. In het scherm erna bepaal
je de inhoud van de animatie. Klik op Add more
images om extra afbeeldingen toe te voegen. Het
vak ernaast is opgebouwd uit vijf tabbladen. Via
de eerste tab (Caption) voeg je de tekst voor de
animatie toe. Typ de tekst in het tekstvak en kies een
kleur. Bij Style en Animation kies je het lettertype
en de animatie. Via de tweede tab (Stickers) kun
je een sticker (bewegend plaatje) aan de animatie
Instagram, mogen uiteraard niet
ontbreken in je gif
Tip 04: Filters
Net als bij social media als Instagram, mogen filters
uiteraard niet ontbreken in je gifje. Klik daarom op
de tab Filters en kies een filter uit. Klik vervolgens
op Draw. Hier vind je weer stickers, maar deze kun je
gebruiken om mee te tekenen op het canvas.
Bij het maken van een animatie is het slim om een
aantal richtlijnen in acht te nemen. Elke upload is
maximaal 15 seconden lang, maar Giphy geeft zelf
een advies van maximaal 6 seconden speelduur.

07/08 | 2020 79
 GIFS MAKEN

Ook kun je maximaal 100 MB aan bestanden uploa- Tip 05: Make a GIF Tip 05 Make
den, maar hanteer liever een maximum van 8 MB. a GIF biedt meer
De videoresolutie van een bestand mag 720p zijn, Giphy is een populaire dienst en goed startpunt, bewerkingsfuncties
maar een resolutie van 480p leent zich beter voor de maar heb je de smaak te pakken en wil je wat meer dan Giphy.
gif-animatie. Heb je controle over het aantal frames, functionaliteit, dan
houd dit dan op maximaal 200. Minder dan 100 kun je aan de slag
frames geniet zelfs de voorkeur: zo blijft de animatie met Make a GIF
optimaal zichtbaar, zelfs nadat het bestand is ge- (www.makeagif.
comprimeerd of de afmetingen ervan zijn veranderd. com). Net als Giphy
Is je creatie klaar? Klik dan op Continue to Upload. is deze dienst gratis,
Bij Source URL vind je het adres waaronder de maar de makers
Tip 04 Voeg tags animatie beschikbaar is. Geef in het vak Add tags bieden ook een
aan je gif toe en labels aan de gif en klik na elk trefwoord op het betaalde variant aan.
bepaal of hij open- plusteken (+). Wil je dat anderen je gif ook kunnen En die variant biedt
baar of verborgen gebruiken, zet de schuif bij Public dan op On. Met een paar extra’s: zo
moet zijn. Off houd je je gif alleen voor jezelf. kun je gifs in een
hogere kwaliteit
opslaan, kun je een
eigen watermerk in
de gifs opnemen, zie
je geen advertenties
en kun je koppe-
lingen naar social
media opnemen. Om
te kijken of de dienst
je bevalt, ga je best
eerst aan de slag met
de kosteloze versie.
Nadat je een account
hebt aangemaakt,
word je persoonlijke
dashboard geladen.
Klik op Create a new
GIF.

Met de betaalde variant van Make

a GIF kun je onder meer je eigen
watermerk in je gifjes opnemen
Favorieten
Tip 06: Je eerste gif

Maak gebruik van de favorietenfunctie om
snel bij veelgebruikte gif-animaties te komen.
Klik rechtsboven op je accountnaam en kies
Favorites. In het zoekvak bovenin kun je op zoek
gaan naar bestaande gif-animaties en stickers.
Ook kun je zoeken naar een specifieke gebruiker
of kanaal. Klik op een item om het te zien en kies
hierna voor Favorite om de gif aan je lijst toe te
voegen.
Boven in de editor vind je de opties, elk op een
eigen tabblad. Eerst maken we een gif gebaseerd
op afbeeldingen. Klik op de tab Pictures to GIF en
voeg afbeeldingen van je lokale schijf toe. Klik op
Continue to editing. Links vind je de gereedschap-
pen, rechts het voorbeeld van je gif. Bepaal eerst het
gewenste formaat bij Resize your images. Om alle
afbeeldingen te verkleinen tot het kleinste formaat,
kies je voor To smallest cropped of To smallest

80 07/08 | 2020
 GIFS MAKEN

Tip 07 Bepaal de
snelheid waarmee
de gif wordt afge-
speeld.

stretched. Andersom kan ook: alles vergroten tot Houd er rekening mee dat sommige stickers alleen
de grootste afbeelding, via To biggest cropped of beschikbaar zijn voor de betaalde variant. Bepaal tot
To biggest stretched. Kies je liever een eigen, af- slot de snelheid van de gif door de schuifregelaar
wijkend formaat? Kies Custom cropped of Custom naar rechts te schuiven om de animatiesnelheid te
Tip 06 Kies een stretched en geef de afmeting in pixels op. Maken verhogen. Je kunt ook zelf een absolute waarde in
standaardformaat er afbeeldingen gebruik van transparantie en wil je milliseconden opgeven bij GIF Speed.
of een eigen, afwij- dat dat ook overkomt in de animatie, activeer dan de
kend formaat. optie Preserve transparency. Tip 08: Opmaak
Tip 08 Doorloop
Heb je de opmaak van je gif naar wens ingesteld, de verschillende
dan kun je verder door te klikken op Continue to stappen van de
publishing. Standaard wordt er een watermerk editor om een gif te
van Make a GIF ingesloten; bij de betaalde variant maken.
kun je dit uitschake-
len of vervangen door
je eigen watermerk.
Geef de animatie een
geschikte naam. In het
vak eronder bepaal je
de categorie waartoe
de animatie behoort.
Voorzie de animatie
ook van tags om het
bestand beter vindbaar
te maken. Als het om
een animatie gaat voor
volwassenen, activeer
je ook 18+ Only. Geef
tot slot aan hoe de
animatie zichbaar moet
zijn: openbaar (Public),
alleen via een directe
koppeling (Unlisted)
Tip 07: Opmaak of verborgen (Private).
Klik dan op Create
In het vak eronder, bij Captions, bepaal je welke your GIF.
tekst in de animatie moet verschijnen. Klik op
Caption en geef de inhoud op bij Caption text . Tip 09: Webcam-gif
Verder bepaal je via Font het gewenste lettertype en
bij Color de kleur. Je kunt meerdere teksten toevoe- Het voordeel van Make a GIF is de relatief grote
gen: klik op de knop met het plusteken (+) om een hoeveelheid bronnen die je kunt gebruiken om een
tweede regel toe te voegen. Ben je niet tevreden over animatie te maken. Behalve de zojuist beschreven
een tekst, verwijder deze dan via de knop met de manier om van afbeeldingen een gif te maken, kun je
prullenbak. Via het blok daaronder kun je een sticker de gif ook opbouwen op basis van een YouTube-video,
toevoegen. De stickers zijn onderverdeeld in ver- Facebook-post, lokale video en webcam-beeld. Die
schillende categorieën, zoals Emojis en Celebrities. laatste is interessant, omdat je hiermee een ad hoc-

07/08 | 2020 81
 GIFS MAKEN

kunnen vinden, voeg ’m dan toe aan je favorieten

door op het hartje linksonder in het scherm te klik-
ken. Je kunt ook instellen welk soort gifs je wilt zien.
Klik daarvoor op het tandwieltje linksonder om naar
de instellingen te gaan.
Om de extensie aan Chrome toe te voegen, ga je
naar de website van Make a GIF en klik je op Extras
/ See all extras. Bij MakeaGIF Tab klik je op Learn
More. Klik op Toev. aan Chrome en bevestig met
een klik op Extensie toevoegen.

Tip 11: Delen maar

Nu je gifs gereed zijn, is het tijd om ze in te zetten.

Tip 09 Make a video kunt opnemen en direct kunt verwerken in de
GIF ondersteunt gif. Klik op een van de zes tabbladen om de animatie
meerdere bronnen te maken, bijvoorbeeld Webcam to GIF. De webcam
voor het maken wordt ingeschakeld, waarna je een video of foto kunt
van een eigen maken. Hiervan worden automatisch stills gemaakt.
animatie. In de schermen erna voeg je de teksten en eventuele
stickers toe, zoals in tip 6 en 7 is beschreven.
Dat kan door ze zelf te gebruiken, maar ook door ze
beschikbaar te stellen voor anderen. Diensten zoals
Giphy en Make a GIF hebben eigen databases, maar
online vind je nog een keur aan andere zoekmachi-
nes voor gifs. Goede voorbeelden hiervan zijn Gifer Tip 11 Online
(https://gifer.com), GifGifs (www.gifgifs.com) en vind je meerdere
MotionElements (www.motionelements.com/free/ bronnen met kant-
gifs). en-klare animaties.

Tip 10: MakeaGIF Tab

Als je gebruikmaakt van de browser Chrome kun je

de extensie MakeaGIF Tab toevoegen. Deze extensie
Tip 10 MakeaGIF voegt op iedere nieuw te openen tab een zoekbalk
Tab voegt een tab toe waarmee je door de gif-database van Make a GIF
met een telkens kunt zoeken. Ook wordt op de achtergrond van de
wisselende anima- tab telkens een andere animatie getoond. Klik je op
tie en zoekfunctie die animiatie, dan wordt Make a GIF geladen en kun
toe. je de animatie gebruiken. Wil je ’m later nog terug

Extensie Make a GIF

Als je veelvuldig werkt met Make a GIF, kun je

de dienst ook als Chrome-extensie installeren.
Je kunt dan vanuit de browser direct gifs maken
(bijvoorbeeld als je op YouTube een bruikbare
video ziet) en gifs toevoegen op websites.
Klik op de hoofdpagina op Extras en kies See all
extras. Bij Chrome Extension klik je op Learn
more. Klik op Toev. aan Chrome en bevestig met
Extensie toevoegen.
Klik op de knop van Make a GIF (naast de adres-
balk) om de extensie te openen. Daar kun je via
een van de knoppen selecteren welke bronnen je
wilt gebruiken om een gif te maken.

82 07/08 | 2020
THE VERY BEST CONSUMER TECHNOLOGY...

COMING SOON

EISA AWARDS
2020-21
Celebrating the year’s best products

The Expert Imaging and Sound Association is the growing community of 56 technology magazines and websites
from 29 countries, specialising in hi-fi, home theatre, in-car electronics, mobile electronics, photo and video.
Every year the EISA jury of experts rewards the best products in each class with a coveted EISA Award.
The 2020-21 EISA Awards will be announced on August 15th 2020

TESTED BY THE EXPERTS ■ WWW.EISA.EU

 FOTOTOOLS
DOOR: DENNIS GANDASOEBRATA
Opgeruimde fototools
Je digitale doka geordend
Is in de loop der jaren je foto- en
videocollectie flink uitgebreid, hoe zorg
je dan nog voor een geordende collectie,
die je makkelijk kunt doorzoeken en met
anderen kunt delen? We gaan aan de slag
met drietal programma’s die je helpen bij
het ordenen van je digitale donkere kamer.
Wat gaan we doen?
We gaan aan de slag tools die handig zijn voor het
ordenen van je collectie, tools die je kunt gebruiken
om het materiaal te optimaliseren en we leggen we
uit hoe je de media eenvoudig kunt delen.
84 07/08 | 2020
Tip 01: Adobe Bridge
Op fotogebied is Adobe al jaren een krachtige
naam, met onder meer Lightroom en Photoshop.
Ook Bridge is van Adobes makelij. Hiermee kun je
je foto’s bekijken, organiseren en delen. Maar de
software beperkt zich daarbij niet alleen tot foto’s:
je kunt ook je videomateriaal ermee beheren. Je
kunt de software gratis gebruiken. Haal het op via
www.adobe.com/in/products/bridge.html . Na de
installatie vind je het programma in het Startmenu
onder Adobe Bridge 2019. Links in het venster vind
je de lokale mappen. Klik op een map om rechts
(op de tab Inhoud) het materiaal te zien. Zelf scant
Bridge al naar de aanwezige foto’s op je systeem,
maar je kunt ook foto’s van andere bronnen ophalen,
zoals een geheugenkaart of digitale camera. Kies
daarvoor Bestand / Afbeeldingen ophalen uit ca-
mera . Kies de bron en geef aan waar de bestanden
terecht moeten komen. Je kunt daarbij ook direct
je eigen metagegevens toevoegen (zie tip 4). Klik op
Geavanceerd dialoogvenster en kies het sjabloon
via het vak Metagegevens toepassen. Klik tot slot
op Media ophalen.
Tip 02: Verzameling maken
Albums bieden al veel overzicht, maar een verza-
meling zorgt ervoor dat je overzicht houdt én dat
je niet meer gebonden bent aan specifieke mappen.
Een verzameling groepeert foto’s op een centrale
plek, maar haalt die foto’s uit verschillende map-
pen op. Een voorbeeld: de aangemaakte verzame-
ling ‘Vakantie’ toont alle foto’s van verschillende
vakantiejaren in één overzicht.
Wil je eigen verzamelingen maken? Linksonder in
het scherm vind je het deelvak Verzamelingen.
Klik erop met rechts en kies Nieuwe verzame-
ling , geef deze een naam, ga vervolgens naar de
tab Inhoud en selecteer de albums en losse foto’s
die je hierin wilt opnemen. Versleep het materiaal
nu naar de verzameling en laat het hierboven los.
Herhaal deze stappen voor alle inhoud die je aan
de verzameling wilt toevoegen.
 FOTOTOOLS

Tip 02 De sectie
Inhoud verzamelt
al het potentiële
fotomateriaal voor
je verzameling.

Tip 01 Je mag
Bridge gratis
gebruiken om je
fotocollecties te
ordenen.

Nieuwe slimme verzameling. Maak nu de zoekop-

dracht. Geef bij Zoeken in de locatie op waarin moet
worden gezocht. Bij Criteria geef je aan waarnaar
er moet worden gezocht. Zo kun je hier opgeven dat
de bestandsnaam ‘vakantie’ moet bevatten, de foto’s
gemaakt moeten zijn in 2020 en dat de beschrijving
het woord ‘architectuur’ moet bevatten. Klik op het
plusteken (+) om steeds een nieuw criterium toe te
voegen. Geef bij Afstemmen aan of de foto’s alleen Tip 03 Niet
mogen worden getoond als ze aan alle criteria alleen normale
voldoen of al wanneer zij aan één van de criteria verzamelingen,
voldoen. Voor het meest grondige resultaat houd maar ook slimme
Maak gebruik van Slimme je de opties Alle submappen opnemen en Niet- verzamelingen zijn

verzamelingen, zodat je collecties geïndexeerde bestanden opnemen aangevinkt. mogelijk.

dynamisch worden bijgehouden

Tip 03: Slimme verzameling

Naast de normale verzamelingen kun je in Bridge

ook slimme verzamelingen maken. Een slimme
verzameling is een dynamische verzameling op
basis van een opgeslagen zoekopdracht: elke keer
dat je de verzameling opent, wordt die zoekopdracht
uitgevoerd en de inhoud samengesteld. Zijn er in de
tussentijd albums of foto’s bijgekomen die aan de
criteria voldoen, dan worden deze meegenomen in
de slimme verzameling. Klik met rechts op een leeg
gedeelte in het vak Verzamelingen en kies voor

07/08 | 2020 85
 FOTOTOOLS
Klik op Zoeken om de zoekopdracht op te slaan en
geef de nieuwe verzameling een naam. Iedere keer
dat je de slimme verzameling opent, wordt er weer
een weergave van foto’s samengesteld.
Tip 04: Sjabloon maken
Een foto kan allerlei aanvullende informatie bevatten,
ook wel metagegevens genoemd. Denk hierbij aan
locatie, resolutie, kleurprofiel en bestandsgrootte.
Welke metagegevens in de praktijk handig zijn, is
persoonlijk. In Bridge kun je een sjabloon met de ge-
wenste metagegevens maken. Zo vul je telkens alleen
die gegevens in die je zelf nodig hebt. Klik op Extra /
Sjabloon metagegevens maken. Geef het sjabloon
een naam en plaats vinkjes naast de gegevens van
de foto’s die je voortaan wilt opslaan, bijvoorbeeld
Datum en tijd, GPS-breedtegraad en -lengtegraad
en Maker van afbeelding. Klik op Opslaan. Pas het
Tip 04 Met
sabloon toe op je foto’s door te kiezen voor Extra /
Metagegevens toevoegen en het sjabloon te selec-
sjablonen kun je in teren. Je kunt op een later moment ook in één keer
één keer metagege- alle foto’s van andere metadata voorzien door het sja-
vens toepassen op bloon te vervangen. Kies dan Extra / Metagegevens
foto’s. vervangen en selecteer het nieuwe sjabloon.
Tip 05: Microsoft Foto’s
Windows 10 wordt geleverd met een ingebouwde
foto-app: Foto’s. Die app heeft vooral de afgelo-
pen edities grote stappen voorwaarts gemaakt en
verdient dan ook onze aandacht. Zorg er eerst voor
86 07/08 | 2020
dat je de nieuwste versie gebruikt: updates verlo-
pen niet via Windows Update, maar via de Store.
Open het Startmenu en typ Store. Kies Microsoft
Store. Klik op de menuknop en kies Downloads en
updates, waarna je klikt op Updates downloaden.
Open hierna Foto’s via het Startmenu. Het pro-
gramma is opgebouwd uit een aantal tabbladen. Op
Verzameling vind je een overzicht van alle foto’s
(en video’s). Via de knoppen rechts in het venster
bepaal je de grootte van de voorbeeldweergave. Klik
nu op Albums en daarna op het plusteken (+) om
een nieuw album aan te maken. Foto’s toont nu
de gevonden foto’s. Selecteer de foto’s die jij in het
album wilt hebben en klik op Maken. Geef tot slot
het album een naam door op de knop met de pen te
klikken.
De app Foto’s in Windows kan
automatisch albums voor je
aanmaken
Tip 06: Naar OneDrive
Via de knop In OneDrive opslaan kun je de map
ook naar OneDrive sturen. De foto’s komen dan
terecht in de map Afbeeldingen / Camera-
importbewerkingen. Geeft Foto’s bij het maken
van een album niet alle foto’s weer? Dan staan
waarschijnlijk niet alle beelden in de systeemmap
Afbeeldingen. Gelukkig kun je ook andere bron-
nen selecteren. Klik op Importeren en kies Uit
een map of Van een USB-apparaat . Selecteer de
OneDrive wel of niet
Foto’s heeft een nauwe integratie met OneDrive.
Dat betekent onder meer dat de app foto’s laat
zien die in online fotomappen van OneDrive zijn
opgeslagen. Je kunt hier een stokje voor steken,
mocht je je willen beperken tot lokaal materiaal.
Open hiervoor het instellingenvenster van Foto’s
en zet de schuif op Uit bij Inhoud weergeven die
alleen in de cloud is opgeslagen in OneDrive.
Standaard toont Foto’s alleen afbeeldingen uit
OneDrive-fotomappen, maar je kunt de app ook
alle foto’s uit alle OneDrive-mappen laten tonen.
Bij de optie Foto’s bevat OneDrive-inhoud van
kies je dan voor Alle mappen.

Tip 06 Je kunt
de map ook naar
OneDrive sturen.
map en klik op de knop Deze map toevoegen aan
Afbeeldingen. Je kunt deze bronnen overigens op
een later moment altijd weer verwijderen. Klik op
de knop Menu (herkenbaar aan de drie bolletjes,
rechtsboven in het venster) en kies Instellingen.
In de sectie Bronnen klik je op het kruisje naast de
locaties die je niet meer wilt opnemen.
Tip 07: Personen taggen
Foto’s biedt je de mogelijkheid om personen in de
foto’s te taggen, zodat je ze op basis hiervan kunt
groeperen en doorzoeken. Open de tab Personen en
klik op de knop Taggen starten. Wanneer hierom
wordt gevraagd, geef je de app toegang tot je con-
tactpersonen. Na enige tijd krijgen de foto’s waarvoor
dit mogelijk is, automatisch een label dat de persoon
Tip 07 Gebruik koppelt. Je kunt hierna het zoekvak boven in het
Foto’s om personen venster van Foto’s gebruiken om in je fotoverzame-
te taggen. ling te zoeken naar bepaalde personen. Via hetzelfde
FOTOTOOLS
Tip 05 Microsoft
Foto’s gebruikt een
handige tijdlijn
waarop de foto’s
worden gesorteerd.
vak kun je ook op zoek gaan naar plaatsen en andere Tip 08 Voorkom
elementen, zoals favoriet gemarkeerde foto’s. dat Foto’s auto-
Foto’s gebruikt een vorm van gezichtsherkenning matisch albums
om de foto’s te groeperen. Je kunt dit op elk moment aanmaakt.
uitschakelen via het eerdergenoemde instellingen-
venster. Ga naar Weergeven en bewerken en zet de
schuif op Uit bij Personen. Alle herkenningsgege-
vens worden hiermee direct verwijderd.
Tip 08: Nog meer ordenen
Foto’s kent nog een paar functies waarmee je
meer controle hebt over je fotomateriaal. Blader
maar eens in het instellingenvenster naar Albums.
Standaard maakt Foto’s namelijk automatisch
albums van nieuwe foto’s. Wil je hier liever meer
controle over en je eigen albums maken, dan zet je
de schuif op Uit bij Automatisch gegenereerd al-
bums inschakelen. Voorkom bovendien dat Foto’s
automatisch meldingen toont bij nieuwe albums (je
maakt ze immers zelf, dus hoeft hierover niet dubbel
te worden ingelicht): zet de schuif op Uit bij Een
melding weergeven wanneer nieuwe albums be-
schikbaar zijn. Standaard toont Foto’s één bestand
als er meerdere identieke foto’s worden aangetrof-
07/08 | 2020 87
 FOTOTOOLS
Tip 09 Maak
albums aan en
verrijk ze met extra
informatie, zoals
beschrijvingen en
locatie.
Tip 10 Je kunt fen (als ze bijvoorbeeld verspreid zijn over meer-
ook lokale foto’s dere mappen). Wil je dat die dubbelingen gewoon
selecteren. getoond worden, schakel dan de optie Gekoppelde
duplicaten (in de sectie Weergeven en bewerken)
uit. Ben je benieuwd naar de toekomstige mogelijk-
heden van de app en vind je het niet erg als er nog
enkele fouten in de software zitten, klik dan onder
Preview op de blauwe knop Aan Foto’s-Preview
deelnemen. Zitten je er te veel bugs in, dan kun
je je deelname aan het preview-programma altijd
nog beëindigen, gewoon door op de knop Preview
verlaten te klikken.
Tip 09: Google Foto’s
Geef je de voorkeur aan een online omgeving voor
het beheer van je foto’s, dan biedt Google Foto’s
(https://photos.google.com) een prettige omge-
ving. In het hoofdvenster vind je een overzicht van de
gedetecteerde foto’s (zie de volgende tip om ervoor
te zorgen dat deze weergave compleet is). De foto’s
en video’s zijn gerubriceerd op opnamedatum en
88 07/08 | 2020
-locatie. Links in het venster vind je de werkbalk waar Tip 11 Je kunt
je op Albums kunt klikken. Doet je dat, dan zie je de fotobibliotheken
automatisch gemaakte collecties verschijnen, gesor- delen met anderen,
teerd op onder andere Plaatsen en Dingen. In die zoals familieleden
laatste collectie wordt gekeken naar de voorwerpen en vrienden.
op de foto’s, bijvoorbeeld vliegtuigen of concerten.
Als Google Foto’s niet zeker is over een voorwerp,
verschijnt hiervan een melding met het verzoek om
het voorwerp zelf te bekijken en aan te geven of het
klopt. Maar voor een beter overzicht, kun je beter
zelf albums aanmaken. Klik op Album maken en
geef het album eerst een titel. Daarna kun je met
een klik op Foto’s toevoegen de foto’s aan het
album toevoegen.
Tip 10: Ook lokale foto’s
Wil je foto’s selecteren die niet online zijn geslagen,
kies dan rechtsboven voor Selecteren op compu-
ter. Selecteer de foto’s en klik op Gereed. Zodra het
album is gemaakt, kun je de onderlinge volgorde
van de foto’s nog aanpassen door ze simpelweg naar
een andere plek te verslepen.
De meerwaarde van Google Foto’s schuilt voor een
groot deel in de optie om de albums te verrijken
met extra informatie: open een album en klik in
de werkbalk bovenin op de drie puntjes / Album
bewerken. Hier kun je via het pictogram met de
twee T’s je albums van een bijgaande tekst voorzien.

Of je voegt locatie-informatie toe via de derde knop,
Locaties toevoegen. Je bespaart jezelf werk door
Google naar de locatie(s) te laten zoeken met Alle
voorgestelde locaties. Controleer hierna nog wel
of de locaties kloppen.
Tip 11: Bibliotheek delen
Nu je je fotocollectie in Google Foto’s geordend hebt,
is het een uitgelezen moment om het materiaal te
delen. Klik op het Hoofdmenu (linksboven in het
venster) en kies Instellingen. Kies Gedeelde biblio-
theken en klik op Aan de slag. Kies nu met wie je je
fotomateriaal wilt delen: klik op een naam uit de lijst
of geef een e-mailadres op. Klik op Volgende. Geef
hierna aan of je toegang tot al je foto’s wilt geven of
alleen foto’s vanaf een specifieke datum wilt delen.
Met de standaardinstelling, Uit wordt de volledige
collectie gedeeld. Beter is om een datum te selecte-
Tip 12 Zorg dat ren in de datumkiezer, zodat je meer controle hebt
ook lokale foto’s over wie wat te zien krijgt. Klik op Volgende. Google
netjes in de verza- Foto’s verstuurt een uitnodiging naar de ontvanger.
meling van Google Zodra de ontvanger deze heeft geaccepteerd, wordt
Foto’s terechtko- hij of zij ook gevraagd om de eigen foto’s te delen,
men. maar dat is niet verplicht.
Tip 12: Makkelijk uploaden
Om de fotocollectie van Google Foto’s snel compleet
te maken, kun je extra hulp inzetten. Met de app
Back-up en synchronisatie kun je namelijk je lokale
foto’s synchroniseren met de online opslag van
Google Foto’s. Ook kan de uploader andere media
als geheugenkaartjes aan de online ruimte koppelen.
Haal de app binnen via https://photos.google.
com/apps. Nadat je de app hebt geïnstalleerd en
FOTOTOOLS
geopend, kies je voor Aan de slag. Meld je aan met
je Google-account. De app vraagt welke gegevens je
wilt synchroniseren. Je kunt ervoor kiezen om ook
andere bestanden te synchroniseren met Google
Drive, maar we beperken ons hier even tot foto’s.
Kies Een back-up maken van foto’s en video’s en
klik op Volgende. In het venster hierna selecteer je
de lokale mappen die foto’s bevatten en die je wilt
synchroniseren met Google Foto’s. Staat de map er
niet tussen, klik dan op Map kiezen en wijs zo de
aanvullende mappen aan.
Met een online fotobeheerder heb
je altijd en overal toegang tot je
collectie
Tip 13: Screenshots uitsluiten
Standaard worden ook eventuele screenshots ge-
synchroniseerd, maar dit kun je uitschakelen via een
klik op Wijzigen. Haal het vinkje weg bij Back-up
van screenshots maken. Ook kun je hier het syn-
chroniseren van raw-bestanden uitschakelen, omdat
deze vaak veel ruimte in beslag nemen. Terug naar
het hoofdvenster. Bij Uploadgrootte van foto’s
en video’s kies je voor Oorspronkelijke kwaliteit ,
hiermee zorg je ervoor dat er geen kwaliteitsver-
lies optreedt. Nadeel van deze instelling is dat de
beperkte gratis opslagcapaciteit van 15 GB er zo
doorheen is. Voor meer opslag moet je dan aanvul-
lende ruimte bij Google kopen. Neem je genoegen
met de alternatieve optie, Hoge kwaliteit , dan is er
geen opslaglimiet. Deze instelling is altijd nog aan Tip 13 Wil je je
te passen. Open daarvoor het venster en kies voor screenshots ook
Wijzigen. synchroniseren?
07/08 | 2020 89
 MULTIMONITOR
DOOR: DENNIS GANDASOEBRATA
Beeldschermen beheren
Alles voor het perfecte plaatje
Heb je meer dan één beeldscherm?
Windows kent interessante opties waarmee
je je beeldschermen beter kunt ordenen
en waardoor je meer plezier kunt hebben
van je opstelling met meerdere schermen.
Schiet Windows ergens in tekort, dan
roepen we de hulp in van externe
programma’s.
Wat gaan we doen?
We gaan optimaal gebruikmaken van een op-
stelling waarin we meerdere beeldschermen aan
onze computer hebben gekoppeld (ook wel ‘multi-
monitor’ genoemd). We optimaliseren hiervoor de
standaardinstellingen van Windows en zetten ex-
terne programma’s in voor een nog beter resultaat.
90 07/08 | 2020
Tip 01: Afstellen
De ingebouwde instellingen van Windows voor het
gebruik van meerdere beeldschermen vind je in het
instellingenvenster. Dit instellingenvenster open je
het makkelijkst met de toetscombinatie Windows-
toets+I. Open dan Systeem / Beeldscherm. Je ziet
een weergave van je schermen. Om te weten welk
beeldscherm er bedoeld wordt, klik je op de knop
Identificeren. Het getal dat verschijnt op elk beeld-
scherm komt overeen met het getal in het instellin-
genvenster. Worden niet alle schermen getoond in
het instellingenvenster, klik dan op Detecteren. Er
wordt nu gezocht naar alle aangesloten schermen
(zorg dat deze allemaal zijn ingeschakeld) en ze ver-
schijnen in het overzichtsvenster. Zorg nu eerst voor
een goede oriëntatie van de onderlinge schermen en
geef aan waar de beeldschermen zich ten opzichte
van elkaar bevinden. Dit zal ervoor zorgen dat de
muisaanwijzer netjes van het ene scherm naar het
andere scherm beweegt. Klik in het venster op een Tip 01 Laat Win-
van je beeldschermen en plaats het op de juiste dows weten hoe de
positie naast het andere scherm. Bevestig met een beeldschermen zijn
klik op Toepassen. opgesteld.
Tip 02: Verschillende resoluties
Als je gebruikmaakt van beeldschermen met een
verschillende resolutie, bestaat de kans dat de
vensters op de verschillende schermen flink van
elkaar verschillen. Deze onhebbelijkheid kun je
 MULTIMONITOR

oplossen door de schaal van de schermen op elkaar

af te stemmen. Het voordeel hiervan is dat je elk
beeldscherm van de oorspronkelijke resolutie
gebruik laat maken. Ga naar Schaal en lay-out
(deze sectie vind je in hetzelfde instellingenvenster).
Bij De grootte van tekst, apps en andere items
wijzigen kies je de gewenste schaal. Kies voor een
hogere schaal dan 100% op de beeldschermen
met de hoogste resolutie, bijvoorbeeld 150%. De
items op dat scherm zullen dan groter worden
getoond. Controleer of de nieuwe schaal beter past
bij de weergave van de andere beeldschermen en
pas de schaal aan als dat nog niet het geval is. Als
je niet tevreden bent over de standaard schaalver-
Tip 02 Pas de deling, kun je een eigen schaal opgeven. Klik op
schaal aan om de Geavanceerde schaalinstellingen. Geef in de
weergave tussen sectie Aangepaste schaal een eigen schaal op en scherm zich goed voor het bekijken van websites Tip 03 Kies tus-
de beeldschermen klik op Toepassen. Controleer vervolgens of de zonder dat je hoeft te scrollen. In de sectie Schaal sen verschillende
gelijk te trekken. instellingen naar wens zijn. en lay-out kies je bij Schermstand voor de ge- standen.
wenste oriëntatie: Liggend of Staand. Om het beeld
te spiegelen, kies je voor Liggend (gespiegeld) of
Staand (gespiegeld), maar we verwachten dat dát
niet zo vaak voorkomt.

Schakelen maar!

Als je de resolutie van een beeldscherm veran-

dert, kunnen sommige apps hiervan last hebben.
Dat resulteert in een wazige weergave van het
programmavenster. Windows heeft een functie in
huis waarmee je het wazige beeld kunt verbe-
teren. De functie werkt alleen op het hoofd-
beeldscherm en succes is helaas niet verzekerd:
sommige apps blijven zich misdragen. Heb je Voorkom dat
hier last van, kies dan in het instellingenvenster apps wazig worden
voor Systeem en kies Beeldscherm. Ga naar getoond nadat je
Geavanceerde schaalinstellingen en zet de de resolutie van
schuif op Aan bij Windows apps laten verbete- het scherm hebt
ren zodat deze geen wazig beeld geven. aangepast.

Bij meerdere schermen kun je de

schermstand variëren
Tip 03: Meerdere standen
Het gebruik van meerdere beeldschermen biedt de
kans om ook af te wisselen in de oriëntatie van de
schermstanden. Maak bijvoorbeeld een combinatie
tussen een liggend scherm (horizontaal) en een
staand scherm (verticaal). Zo leent eeen verticaal

07/08 | 2020 91
 MULTIMONITOR
Tip 04 Welk Tip 04: Hoofdbeeldscherm
scherm wordt het
hoofdbeeldscherm? Bij meer dan één beeldscherm bepaal je welke
informatie op welk scherm moet worden getoond. Je
kiest de modus bij Meerdere beeldschermen. Wil
je dat de inhoud op beide schermen gelijk is? Kies
Deze beeldschermen dupliceren. Wil je dat het
ene scherm als verlengstuk fungeert van het andere,
dan kies je Deze beeldschermen uitbreiden. In
deze sectie heb je ook de mogelijkheid om – al dan
niet tijdelijk – één scherm te gebruiken: kies dan
voor Alleen weergeven op 1 of Alleen weergeven
op 2 . Je kunt op een later moment altijd snel scha-
kelen tussen de standen: zie het kader ‘Schakelen
maar!’. Bepaal in elk geval even welk scherm
fungeert als hoofdbeeldscherm: hierop krijg je de
startknop, taakbalk en het systeemvak te zien. Het
tweede scherm krijgt van Windows standaard alleen
een bureaublad en een verlengde taakbalk (in tip
7 lees je hoe je dit aanpast). Selecteer het beeld-
scherm dat je als primair scherm wilt gebruiken en
plaats een vinkje bij Dit beeldscherm instellen als
hoofdbeeldscherm.
Tip 05: Venster kwijt
Schakel je vaak tussen één en meerdere beeldscher-
men, bijvoorbeeld als je je laptop aan een extern
scherm koppelt? Nadat je het scherm hebt ontkop-
peld en een geminimaliseerd venster weer opent,
Tip 05 Een
‘verloren’ venster
dat buiten beeld
is, kun je gelukkig
terughalen.
92 07/08 | 2020
Schakelen maar!
Wil je snel schakelen tussen de schermmodus,
dan kun je gebruikmaken van het Actiecentrum:
klik op de bijbehorende knop op de taakbalk
en kies Projecteren. Kies nu tussen Alleen
pc-scherm, Dupliceren, Uitbreiden en Alleen
tweede scherm. Nóg sneller gaat dit met de
toetscombinatie Windows-toets+P. Druk net zo
vaak op deze combinatie tot de gewenste modus
is geselecteerd en laat dan los.
kan dit ‘uit beeld vliegen’. Het is dan lastig om het
venster weer zichtbaar te maken. Gelukkig kun je
dit irritante euvel zelf oplossen: houd de Shift-toets
ingedrukt en klik met de rechtermuisknop op de
taakbalkknop van het betreffende programma en
kies nu Verplaatsen. Versleep de muis zodat het
venster weer in beeld verschijnt en laat het dan los.
Tip 06: Uitbalanceren
Zoveel beeldschermen, zoveel fabrikanten. Elk
beeldscherm heeft eigen karakteristieken, zoals wit-
balans en kleurtemperatuur. Plaats je verschillende Tip 06 Pas de
schermen naast elkaar, dan is het verschil zichtbaar. schermkarakte-
Met het compacte tooltje ScreenBright kun je de in- ristieken aan, voor
dividuele waarden aanpassen en hiermee de scher- een vergelijkbare
men min of meer dezelfde uitstraling geven. Je vindt uitstraling van de
het gratis ScreenBright op https://screenbright. schermen.

en.lo4d.com/windows. Nadat je het hebt gestart,
plaats je een vinkje bij White background, zodat je
de instellingen en hun effect beter ziet. Gebruik de
verticale en horizontale schuifregelaars om de waar-
den aan te passen, waaronder de kleurtemperatuur
en witbalans. De veranderingen zijn direct zichtbaar.
Herhaal deze stappen voor alle beeldschermen die
op je systeem zijn aangesloten. ScreenBright werkt
in de praktijk niet op alle schermen: wanneer het
scherm niet wordt ondersteund, maakt het program-
ma hiervan melding tijdens het starten.
Tip 07: Taakbalk verhuizen
Wil je de Windows-taakbalk anders instellen dan hoe
Windows dat standaard instelt? Bijvoorbeeld omdat
je hem alleen op het eerste scherm wilt, of juist alle
programma’s wilt zien op alle schermen? Dat kan.
Klik met de rechtermuisknop op de taakbalk en
kies Eigenschappen. Om de taakbalk maar op één
scherm te tonen, zet je de schuif op Uit bij Taakbalk
weergeven op alle beeldschermen. Klik nu met
rechts op de taakbalk en zorg dat de optie Taakbalk
vergrendelen is uitgeschakeld. Sleep nu de taakbalk
naar het gewenste scherm en laat hem hier los. Naast
de standaardlocatie onder in beeld, kun je de balk ook
bovenin, of aan de linker- of rechterzijde plaatsen.
Staat de taakbalk op z’n plek? Dan kun je hem nog
verder aan je wensen aanpassen. Klik weer met
rechts op de taakbalk en kies Eigenschappen. Zo
kun je de balk compacter maken (Kleine taak-
balkknoppen gebruiken) en het groeperen in- en
uitschakelen (Taakbalkknoppen combineren). Toon
je de taakbalk wel op alle schermen, dan kun je bij
Taakbalkknoppen weergeven op aangeven of de
Tip 07 Geef aan knoppen op alle taakbalken moeten worden getoond
hoe de taakbalk of alleen op de hoofdtaakbalk. Tot slot kun je ervoor
zich moet gedra- kiezen om de knoppen alleen te tonen op de taakbalk
gen. met het geopende venster. Hierna kun je nog bepalen
MULTIMONITOR
of de knoppen op de andere taakbalken wel of niet
moeten worden gecombineerd: kies tussen Altijd,
labels verbergen of Wanneer taakbalk vol is of
Nooit .
Met ScreenBright kun je schermen
min of meer dezelfde kleuren geven
Tip 08: De juiste achtergrond
Uiteraard zorg je ook bij meerdere schermen voor de
juiste bureaubladachtergrond. Je kunt een normale
achtergrond kiezen, maar in plaats hiervan ook een
extra breed beeld selecteren. Er bestaan verschil-
lende websites die zich richten op dergelijke ach-
tergronden, zoals www.dualmonitorbackgrounds.
com. Deze collectie kent achtergronden die over
twee of meer beeldschermen worden uitgesmeerd.
Klik op een achtergrond om de details te bekijken.
Vervolgens kun je de afzonderlijke afbeeldingen
downloaden. Haal de linker- en rechterkant binnen.
Je ziet bij elke achtergrond staan welke resolutie hij
heeft. Om de achtergrond in te stellen, kies je voor
Persoonlijke instellingen / Achtergrond. Kies in
het menu Achtergrond voor Afbeelding en klik
op Bladeren. Wijs de gedownloade achtergrond
aan. Onderin verschijnt nu de extra optie Kies de
gewenste weergave. Kies in het menu voor Over
Tip 08 Kies een
extra brede achter-
grond, die meerde-
re beeldschermen
gebruikt.
07/08 | 2020 93
 MULTIMONITOR

meerdere beeldschermen. Windows verdeelt de af- je juist wilt doorwerken op het externe scherm. In
beelding dan netjes over de verschillende schermen. het instellingenvenster kies je voor Systeem. Klik
op Energiebeheer en slaapstand. Klik op Extra
Tip 09: Cursor aan banden energie-instellingen en kies Het gedrag van het Tip 10 Voorkom
sluiten van het deksel bepalen. Bij de optie Actie dat Windows in
Speel je vaak games en maak je gebruik van een als ik het deksel sluit kies je bij Netstroom voor slaap valt als je je
opstelling met meerdere beeldschermen, dan kun Geen actie ondernemen. laptop dichtklapt.
je last hebben van de situatie waarin de muis-
cursor per ongeluk naar een ander beeldscherm
springt. De makers van het gratis Cursor Lock (www.
snakebytestudios.com/projects/apps/cursor-lock)
proberen dit te voorkomen door de muiscursor te
koppelen aan een specifiek venster. Minimaliseer je
het venster, dan komt de muiscursor weer beschik-
baar voor andere vensters en beeldschermen. Op
de hoofdtab geef je de programmanaam op voor
het programma waaraan je de cursor wilt koppelen.
Zodra je het programma via de gemaakte snelkop-
peling opent, wordt Cursor Lock ook geopend en is
de cursor vastgemaakt. Via de tab Hotkeys bepaal je
met welke sneltoets je de vergrendeling kunt in- en
uitschakelen. Prettig is ook de mogelijkheid om via
een sneltoets snel te schakelen tussen vergrendeling
voor het volledige scherm, voor een specifiek venster
of voor de inhoud van een venster. Eventueel kun je
via de hoofdtab de sneltoetsen uitschakelen. Tip 11: Kleurprofielen

Voor de gebruiker die veel met foto’s of video’s

bezig is, biedt Windows de optie om een aangepast
kleurprofiel te kiezen. Hiermee oefen je invloed uit
op de manier waarop de kleuren door het scherm

Husselen

Hoe meer schermruimte, hoe slimmer je je ven-

sters kunt verdelen over je schermen! Met de nodi-
Tip 09 Cursor ge sneltoetsen heb je de muis niet eens meer nodig
Lock voorkomt en kun je de vensters snel en eenvoudig verplaat-
dat de muiscursor sen. Om een venster in één keer naar een ander
per ongeluk naar scherm te verplaatsen, druk je op Shift+Windows-
een ander scherm toets+PijlLinks of Shift+Windows-toets+PijlRechts.
verspringt. Om het venster binnen het huidige scherm naar
links of rechts te verplaatsen, druk je op Windows-
Tip 10: Slapeloosheid toets+PijlLinks of Windows-toets+PijlRechts. Alle
vensters minimaliseren behalve het actieve, doe
Gebruik je een laptop waarop je een extern beeld- je met een druk op Windows-toets+Home. Wil je
scherm hebt aangesloten, zodat je over twee het huidige venster minimaliseren of maximali-
schermen beschikt? Als je af en toe alleen gebruik seren, dan druk je op Windows-toets+PijlOmlaag
wilt maken van het externe beeldscherm, sluit je of Windows-toets+PijlOmhoog. Tot slot kun je
mogelijk het deksel van de laptop. Windows schakelt Shift+Windows-toets+PijlOmhoog indrukken om
de machine dan mogelijk in de slaapstand, terwijl het huidige venster in de hoogte te maximaliseren.

94 07/08 | 2020
 MULTIMONITOR

worden getoond. Als je meerdere beeldschermen

gebruikt, kun je de kleuren beter op elkaar afstem-
men. Kies voor Systeem en klik op Beeldscherm.
Klik op Geavanceerde beeldscherminstellingen.
Selecteer de monitor en klik op Eigenschappen
van beeldschermadapter. Op de tab Kleurbeheer
klik je op de gelijknamige knop. Plaats een vinkje bij
Mijn instellingen voor dit apparaat gebruiken en
klik op Toevoegen. Kies het gewenste profiel en klik
op OK om het te laden. Herhaal deze stap voor elk
beeldscherm waarop je het aangepaste kleurprofiel
wilt toepassen. Kleurprofielen worden bijvoorbeeld
beschikbaar gesteld door de fabrikant van het beeld-
scherm en zijn vaak te vinden via de downloadsectie
van de fabrikant. Je herkent een kleurprofiel aan de
bestandsextensie ICM. Via het eerder geopende ven-
ster en de knop Bladeren voeg je nieuwe profielen
toe. Keer terug naar de standaardinstelling door te
kiezen voor Mijn instellingen door de standaard- venster op het ene scherm, automatisch wordt Tip 12 Met
waarden van systeem vervangen. verhuisd naar een van de andere schermen. Klik op DisplayFusion heb
Toevoegen en geef de gebeurtenis op (bijvoorbeeld je meer controle
Venster gemaakt). Klik op Toevoegen en bepaal over de verschil-
de actie, bijvoorbeeld Verplaats scherm naar gese- lende schermen.
lecteerde monitor.

Tip 13: Muis en scherm

Je kunt ook de muis wat nieuwe trucjes leren als het

aankomt op het werken met meerdere schermen.
In DisplayFusion vind je deze opties onder Muis
Beheer. Blijft de muis vastzitten als je deze van het
ene naar het andere scherm beweegt, zelfs nadat je
de beeldschermen hebt uitgelijnd (zie tip 1)? Plaats
Tip 11 Kies een Tip 12: DisplayFusion dan een vinkje bij Voorkom dat de muiscursor
specifiek kleur- blijft haken bij niet uitgelijnde monitorranden. In Tip 13 Bepaal
profiel voor het Voor nog meer controle over de beeldschermen, hetzelfde venster kun je simpelweg met een vinkje hoe de muis zich
beeldscherm. roepen we externe hulp in. Met het programma aangeven dat de muiscursor naar een ander scherm gedraagt op de
DisplayFusion (www.displayfusion.com) kun je mag verspringen via een specifieke zijde van het verschillende
je aanvullende instellingen aanpassen. Je mag de scherm. schermen.
software dertig dagen gratis gebruiken, daarna
kun je verdergaan met een gelimiteerde gratis
versie of een betaalde volledige versie. Links in
het programmavenster vind je de functies, terwijl
je rechts de instellingen daarvan aan kunt passen.
Een prettige functie is monitorvervaging: hiermee
worden de schermen die je niet gebruikt, gedimd.
Plaats een vinkje bij Monitor Vervaging aanzetten
en selecteer bij Monitor vervaging modus de optie
Vervaag niet-actieve monitors. Kies een dimkleur
bij Monitor vervaging kleur. Neem daarna een
kijkje bij Triggers. Met deze optie kun je gebeurte-
nissen selecteren en hierop een actie toepassen. Zo
kun je bijvoorbeeld instellen dat een nieuw geopend

07/08 | 2020 95
 MOBIELE GAMES
DOOR: DIRK SCHOOFS
Beestenboel
Virtuele huisdieren in je broekzak
De meeste mensen vinden huisdieren
schattig en pluizig, maar er zijn ontzet-
tend veel goede redenen om geen hond,
kat, slang of paard aan te schaffen. Toch
belet niets je een virtueel huisdier op je
mobieltje te verzorgen. Het simulatiegenre
waarbij je een digitaal huisdier adopteert,
is sinds de komst van de Tamagotchi nooit
meer weggeweest. Wat zijn de leukste
huisdier-apps en -games voor Android en
iOS?
Wat gaan we doen?
We bekijken enkele leuke titels van virtuele
huisdierengames voor Android en iOS.
96 07/08 | 2020
Tip 01: Aquariumtegels
Fishdom (iOS en Android) is een virtueel tropisch
aquarium waarbij je de onderwaterwereld van je
vissen moet decoreren met allerlei voorwerpen
en plantjes. Je kunt al die onderdelen kopen met
echt geld, maar dat is niet half zo leuk als geld
verdienen door middel van het spelen van drie-op-
een-rij. Trouwens, ieder tegelspelletje bevat nieuwe
verrassingen en power-ups, waardoor Fishdom zelfs
verslavend wordt. De 3D-vissen die je mettertijd Tip 01 De schild-
toevoegt, hebben ook ieder hun eigen karakter en dit pad leert je hoe je
brengt zelfs een vleugje humor in de game. punten verdient.
Tip 02: Terug naar de nineties
Van het spel dat in de jaren 90 op ieder schoolplein
razend populair was, is er een remake uitgebracht
voor mobiele platformen. In My Tamagotchi Forever
(iOS en Android) zorg je voor een virtueel vriendje. Je
voedt het, wast het, geeft het toilettraining en doet het
nachtlampje uit voor het slapengaan. Ondertussen
groeit de tama-baby naar peuter, naar tiener en door
tot hij volwassen wordt. Het is uiteindelijk de bedoe-
ling dat het ventje evolueert tot een Gozarutchi, een
ninja-achtig figuurtje., iets wat enkele dagen in beslag
neemt. Zo duurt de evolutie van peuter naar tiener
pakweg 36 uur. Daarbij zijn er verschillende mini-

Tip 02 Toch games in Tama Town die je kunt spelen met je gele
even toilettraining vriendje. Ondertussen verdien je met de dagelijkse
geven. minigames virtuele munten en kun je de leukste
momenten delen met vrienden. Je verdient ook geld
Tip 04 Je komt in door advertenties te bekijken en door de Tamagotchi
My Boo in con-
tact met andere
te verzorgen. De game zit vol advertenties en micro-
transacties, maar ook hier hoef je echt geen geld te
Boo’tjes. betalen om tot op het einde te blijven genieten.
Tip 03: Stap, draf of galop
De ontwikkelaars van My Horse (Android, iOS) zijn
erin geslaagd om de bewegingen, natuurlijke reac-
ties en zelfs de ademhaling van een paard behoorlijk
realistisch weer te geven. Je vindt in deze game geen
animaties die domweg in lussen draaien. Het paard
staart, draaft, snuift, trippelt en deinst achteruit
zoals een echte viervoeter zou doen. Het gratis My
Horse van MunkyFun is een realistisch paarden-
simulatiespel om je eigen paard vanaf de bank te
verzorgen, te voeren en te trainen. Daarbij moet je
de (virtuele) kosten in de gaten houden. Ondertussen
zijn er ook activiteiten in de vorm van minigames die
gebaseerd zijn op het trainen en verzorgen van je
virtuele paard. Er zijn 32 verschillende verzorgtaken,
van het uitmesten van de stal tot het vlechten van
de manen. Als je die taken onvoldoende ter harte
neemt, zal het geluk en de conditie van je paard
afnemen. Bovendien zijn er springconcoursen waar-
aan je kunt deelnemen. Als je het heel goed doet,
mag je zelfs naar de wereldkampioenschappen. De
app heeft zelfs een sociale component, omdat je ook
MOBIELE GAMES
de stallen van vrienden kunt bezoeken. Het spel is
gratis, maar als je het een langere tijd speelt, kom
je toch wel in de verleiding om virtuele edelstenen
aan te schaffen waarmee je uitrusting kunt kopen.
Een pakket van 65 glimmers kost 3,49 euro, wat Tip 03 Met een
slechts een schijntje is van wat je aan een echt paard wortel kun je het
spendeert. paard lokken.
My Horse heeft zelfs een sociale
component, omdat je ook de stallen
van vrienden kunt bezoeken
Tip 04: Blauw bolletje
Boo is een blauw bolletje dat veel aandacht nodig
heeft in My Boo (Android en macOS). Je moet hem
goed voeden, wassen, op tijd laten slapen, zijn
drolletjes opruimen en je moet je door twintig
minigames heen werken, zoals een basketbalspel
of het pianospel waarbij je de witte toetsen moet
vermijden. Hoe verder je in zo’n spelletje komt, hoe
meer je deze keutel kunt personaliseren met brillen,
kapsels, pakken enzovoort. Het komt erop neer om
Boo’tje gelukkig te maken met de juiste verzorging
en affectie. Speel met hem, aai hem, laat hem
trampolinespringen of tracht hem aan het lachen
te brengen door hem te kietelen. Je kunt deze app
volledig gratis spelen, maar ook hier zitten er achter
iedere hoek in-app-aankopen.
Tip 05: Groene horror
Cthulhu Virtual Pet is een buitenbeentje onder de
virtuele huisdierenspellen. De game voor Android
07/08 | 2020 97
 MOBIELE GAMES
Tip 05 Het en iOS is geïnspireerd op The Call of Chtulhu, een
beeld van dit sciencefiction-horrorverhaal waarin de godheid
virtuele ‘huisdier’ Cthulhu een hoofdrol speelt. Ook in deze game
is gepixeld zoals moet je de godheid door zijn jeugd naar volwas-
vroeger bij de senheid begeleiden. En dat betekent dat je je door
Game Boy. vijf minigames moet worstelen om Cthulhu happy
en gezond te houden. Weet dat dit monster bekend
Tip 06 Zorg dat staat om het opvreten van zijn eigen dienaren als
Hank gezonde die hem niet op tijd voeden. Het is dus belangrijk
voeding krijgt. om op zijn gezondheid en gewicht te letten. Cthulhu
Virtual Pet is een simulatiegame die in tegenstel-
ling tot de rest helemaal niet schattig aanvoelt.
En dat is zeker te wijten (of te danken, hoe je het
bekijkt) aan de 8bit-retrographics die je herkent van
je oude Game Boy. Bovendien gaat de game op een
andere manier om met reclame. Je moet bepaalde
acties en beslissingen binnen een bepaalde tijd
uitvoeren om advertenties te vermijden. Wat je je
dus behoorlijk opjaagt.
Tip 06: Pup met camera
Nog een game in Tamagotchi-stijl is My Talking
Hank (Android en iOS). Adopteer deze schattige
puppy en ook in deze game moet je hem eten geven,
op het toilet zetten en op tijd in slaap wiegen. Hank
heeft als hobby fotografie en wil andere grappige
dieren op foto vastleggen. Daarom zal hij ze lokken
met voedsel en speelgoed. Dit is een charmerende
app en dat komt vooral door de uitstraling van
de pup. Bovendien kun je het hondje ingesproken
zinnen laten herhalen met een hoog stemmetje. Je
98 07/08 | 2020
kunt met minigames diamanten verdienen die je
nodig hebt om op het eiland allerlei dingen aan
te schaffen. Uiteraard word je in de verleiding
gebracht om een premium maandabonnement af
te sluiten waarmee je sneller door het spel heen
sjeest.
Cthulhu is een simulatiegame die in
tegenstelling tot de rest helemaal
niet schattig aanvoelt
Tip 07: Dierenwinkel
Ontwikkel je eigen dierenwinkel in Pet Shop Story
(Android en iOS) en vul hem met zo veel mogelijk
beestjes, variërend van honden tot katten en zelfs de
meest exotische exemplaren. Door meer klanten aan
te trekken en dieren te verkopen, kun je steeds meer
uitbreiden. Je begint met hekjes te bouwen waarin
je de verschillende soorten onderbrengt. Hoe hoger
het niveau van het dier, hoe langer de uitbouw duurt.
Het wordt echt interessant wanneer je bepaalde
rassen kunt kruisen. Ook dit spel heeft een sociale
component. Vrienden kunnen elkaar cadeaus sturen
en elkaars winkels bekijken. Bovendien kunnen
spelers de dierenwinkels van willekeurige leden van
de gemeenschap bezoeken en met hun huisdieren
communiceren. Hierdoor strijk je ervaringsbonussen
op waarmee je hoger scoort in de community-lijst.
Het spel is gratis te spelen, maar net zoals in alle
andere apps kun je in-app-aankopen doen met echt Tip 07 Als je veel
geld. Om te vermijden dat een huisgenoot je reke- dieren in de winkel
ning plundert, beveilig je de betaling via een pincode hebt, krijg je het
in de instellingen van Google Play Store. ook steeds drukker.

Een paard in de gang
Binnenhuisdierentuin
Niet dat je leven er plots interessanter
of zinvoller door wordt, maar gewoon
omdat het leuk kan zijn … Om verveling
te verdrijven, heeft Google een functie in
zijn zoekmachine toegevoegd waardoor je
een 3D-weergave van een ‘levend’ dier in
je woonkamer, badkamer of achtertuin
tevoorschijn tovert. Toen de functie vorig
jaar in première ging, kon je slechts een
handvol dieren bekijken. Tegenwoordig is
er een hele dierentuin beschikbaar.
Stap 1: Weergeven in 3D
In tijden van thuisblijven kan
3D-dieren bekijken een prettige
manier zijn om verveling te verdrij-
ven. Het enige wat je nodig hebt, is
een smartphone die augmented
reality ondersteunt. Dat kan een
Android-telefoon zijn die ARCore-
en ARKit-ready is, of een iPhone.
Daarna open je de standaardbrowser
van je telefoon en navigeer je naar
het betreffende dier in Google. Vorig
jaar lukte dit alleen met een tijger,
leeuw, reuzenpanda, een Rottweiler
en een wolf. Nu is de lijst veel langer
geworden (zie de lijst via www.tiny.
cc/goog3d). Rond Pasen heeft
Ga naar beneden tot je het vakje ziet om
het dier van dichtbij te bekijken
SNEL RESULTAAT IN 3 STAPPEN
DOOR: DIRK SCHOOFS
Google zelfs een paashaas toegevoegd. Scrol naar
beneden tot je bij een vak komt waarbij iets staat als
Bekijk [het dier] van dichtbij. Tik daar op de knop
Weergeven in 3D.
Stap 2: Bewegende dieren
Vervolgens richt je de camera van je telefoon op de
vloer, of de lucht als het om een vogel gaat. Even
later schakelt je telefoon over naar de augmented-
reality-weergave. Dit kan enkele seconden duren en
een venstertje geeft aan dat je de telefoon zachtjes
heen en weer moet bewegen. De dieren worden niet
zomaar statisch neergezet. Het paard staat te trappe-
len en snuffelt, de paashaas huppelt rond en de arend
klapwiekt en krijst door de woonkamer. Net zoals bij
ander AR-objecten kun je inzoomen
en het object naadloos vanuit ver-
schillende standpunten bekijken.
Stap 3: Niet alleen dieren
Het zijn trouwens niet alleen dieren
die je op die manier kunt bekijken.
Google en NASA hebben bijvoor-
beeld samengewerkt om een uitge-
breide collectie hemellichamen in
3D op je scherm te brengen. Je kunt
die roteren, erop inzoomen, maar ze
verschijnen niet AR in je interieur.
Vul als zoekterm bijvoorbeeld Mars,
Jupiter, Uranus, Venus of een ander
hemellichaam in gevolgd door 3D en
zoek in de resultaten naar de knop
Bekijken in 3D. Vervolgens selecteer
je de weergave Object.
Niveau stappenplan Je kunt op Mars
inzoomen en je
Beginner Expert kunt de planeet
Van beginner tot expert.
roteren.
Hiernaast kunt je de
moeilijkheidsgraad van
het stappenplan zien.
07/08 | 2020 99
 WINDOWS HERSTELLEN
DOOR: TOON VAN DAELE
Herstelacties in Windows
Als de nood het hoogst is
In Windows 10 zitten best wel wat tools
ingebouwd die goed van pas komen bij het
diagnosticeren en herstellen van diverse
probleemsituaties. Maar soms zijn ook
deze hulpmiddelen ontoereikend, bijvoor-
beeld wanneer Windows weigert door te
starten. Maar zelfs dan is er nog een uit-
weg: je kunt namelijk een ‘verborgen’ mini-
Windows opstarten waar allerlei herstel-
operaties beschikbaar zijn.
Wat gaan we doen?
We tonen je hoe je een speciale minivariant van
Windows kunt opstarten, als blijkt dat je normale
Windows-installatie het niet doet. Ook gaan we aan
de slag met een aantal andere hersteltools.
100 07/08 | 2020
Tip 01: Volledige start
We gaan ervan uit dat Windows nu nog gewoon
opstart en dat je dus zelf de speciale mini-Windows
kunt oproepen. Overigens raden we je aan dat
bewust nu al eens te doen en niet te wachten tot
Windows daadwerkelijk niet meer doorstart. Je bent
dan al een beetje met deze omgeving vertrouwd en
je weet welke hersteltools je zoal kunt inzetten.
Open hiervoor Instellingen en selecteer Bijwerken
en beveiliging / Systeemherstel. Vervolgens klik je
bij Geavanceerde opstartopties op Nu opnieuw op-
starten. Na de herstart duikt een keuzemenu op waar
je onder meer Problemen oplossen / Geavanceerde
opties kunt selecteren. Je belandt nu in een menu
met diverse herstelfuncties (zie vanaf tip 5).
Tip 01 Maak
alvast kennis met
de herstelomgeving
voordat het nood-
lot toeslaat.
Tip 02: Gedeeltelijke start
Krijg je bij het opstarten van je systeem wel het
opstartscherm te zien, maar kom je niet verder,
dan kun je die speciale omgeving als volgt oproe-
pen: klik rechtsonder op het netwerkpictogram
zodat het Aan/uit-pictogram verschijnt. Houd de
Shift-toets ingedrukt terwijl je op dit pictogram
klikt en kies, nog steeds met ingedrukte Shift-toets,
 WINDOWS HERSTELLEN

Tip 04: Noodstart

Krijg je op geen enkele manier toegang tot de her-

stelomgeving van Windows, dan heb je nog een paar
opties, weliswaar uit te voeren vanaf een andere
Windows 10-pc.
Stop een lege usb-stick in deze pc, druk op de
Windows-toets, tik herstel in kies Een herstel-

Tip 02 Opnieuw voor Opnieuw opstarten. Als het goed is, krijg
opstarten, maar je het keuzemenu uit tip 1 te zien en kun je hier
dan met ingedrukte Problemen oplossen selecteren.
Shift-toets.
Tip 03: Geen start
Start Windows helemaal niet meer op, dan is het
nog steeds mogelijk die herstelomgeving op te
roepen. Als het goed is, detecteert Windows zo’n
probleemsituatie zelf en zal die voorstellen om de
hulp van de herstelomgeving in te roepen, ook wel
WinRE genoemd (Windows Recovery Environment).
Windows houdt namelijk het aantal mislukte
startpogingen bij en bij een tweede opeenvolgende
startprobleem zal WinRE vanzelf opstarten.
Zo’n situatie kun je ook zelf simuleren. Start je pc
op en zodra het Windows-logo opduikt, zet je het
toestel uit door de aan-uitknop in te drukken. Doe je
dit twee keer onmiddellijk na elkaar, dan verschijnt
de melding Automatisch herstel voorbereiden.
Even later krijg je dan ook hier de kans de gewenste
hersteltool te selecteren.
Wil je weten of dit automatisch herstel eerder
al is voorgekomen, ga dan met Verkenner naar
Tip 03 Windows %windir%\System32\LogFiles. Je treft hier de
heeft opstartpro- submap Srt aan met het tekstbestand srttrail.txt .
blemen vastgesteld Open dit bestand in Kladblok: het vertelt je wanneer
en stelt automa- het automatisch herstel optrad en wat Windows zoal
tisch herstel voor. uitvoerde.
Herstelomgeving hersteld
Het kan ook gebeuren dat je herstelomgeving
zelf aan herstel toe is. WinRE kan bijvoorbeeld
corrupt raken als de fabrikant de Windows-
installatie wat eigenzinnig heeft uitgevoerd.
Je controleert als volgt de status van WinRE.
Klik in het Windows-menu met rechts op
Opdrachtprompt en kies Als administrator
uitvoeren. Tik reagentc /info in of bcdedit,
en bevestig het commando met Enter. Als alles in
orde is, lees je bij het eerste commando Windows
RE status: Enabled af en bij het tweede
recoveryenabled Yes.
Is dat niet zo, dan kun je WinRE proberen te her-
stellen met het commando reagentc /enable.
Lokt dit alleen maar een foutmelding uit, dan
ontbreekt wellicht het bestand winre.wim in de
map %windir%\System32\recovery (dat merk
je wel als je hier het commando attrib *.*
uitvoert).
Dat los je als volgt op. Ga naar een ander toestel
met dezelfde Windows 10-architectuur (32 of 64
bit) en voer daar reagentc /disable uit. Nu
verschijnt winre.wim wel in die submap. Kopieer
het bestand naar een usb-stick en vervolgens
naar de betreffende map op je eigen pc, waar je
deze keer wel probleemloos reagentc/ enable Een noodoplos-
kunt uitvoeren. Vergeet dit trouwens ook niet sing als WinRE zelf
weer te doen op die andere pc. problemen heeft.

07/08 | 2020 101

 WINDOWS HERSTELLEN

station maken. Haal het vinkje weg bij Maak een
back-up van de systeembestanden naar het
herstelstation en druk op Volgende. Selecteer je
usb-stick, klik op Volgende / Maken. Je beschikt nu
over een bootable herstelmedium.
Met nauwelijks meer moeite kun je ook een
Windows-installatiemedium creëren. Dat gaat het
makkelijkste met de link Hulpprogramma nu
downloaden op de pagina die je bereikt via de link
www.tiny.cc/win10down. Start het programma op,
bevestig met Akkoord en kies Installatiemedia
[…] voor een andere pc maken. Klik op Volgende
en verwijder desgewenst het vinkje om zelf de Taal ,
Versie en Architectuur van je systeem te kunnen
instellen. Kies Volgende , selecteer de optie USB-
flashstation, stop een (lege) usb-stick van mini-
maal 8 GB in je pc en klik nogmaals op Volgende.
Na afloop klik je op Voltooien en heb je een
bootable installatiemedium, inclusief een mini-Win-
dows met ingebouwde hersteltools. Technisch gezien
gaat het hier trouwens niet over WinRE, maar over
WinPE ofwel ‘Windows Preinstallation Environment’,
Tip 04 Op een maar dat maakt in dit geval helemaal niet uit.
andere pc kun je Start het nukkige systeem met zo’n bootmedium tot
ook altijd nog een je bij Problemen oplossen aankomt. Op het instal-
herstelstation latiemedium moet je hiervoor eerst op Uw compu-
maken. ter herstellen klikken.
ken en als gebruiker kun je hier eigenlijk alleen
maar toekijken. Na de analyse volgt dan hopelijk de
herstelfase.
De functie Systeemherstel kan wonderen ver-
Tip 05 Geen
Systeemkopie geluk deze keer:
het opstartherstel
gooit de handdoek
Een van de geavanceerde opties in het herstelmenu in de ring.
is Herstellen met installatiekopie. Die gaat er
echter van uit dat je vanuit Windows een schijf-
kopiebestand hebt gemaakt. Jammer genoeg is de
functie waarmee je dat doet niet zo betrouwbaar.
Je wijkt voor een systeemkopie daarom beter uit
naar een gratis alternatief als EaseUS Todo Backup
Free (www.tiny.cc/todobu). Je kiest hier voor
Disk/Partition Backup of System Backup, je se-
lecteert een geschikt en liefst extern opslagmedium
en drukt op Proceed.
Je doet er echter ook verstandig aan een reddings-
medium te maken waarmee je je systeem kunt Een volledige
opstarten en de schijfkopie terug kunt plaatsen. schijfkopie vergt
Dat doe je in Todo Backup via Tools / Create nauwelijks meer
Emergency Disk. Overigens maakt die voor het dan enkele muis-
herstelmedium standaard ook gebruik van WinPE. klikken.

Tip 05: Halfautomatisch

Je hebt het gemerkt: er zijn verschillende wegen

die naar Rome leiden. Doorgaans tref je in WinRE
of WinPE bij Geavanceerde opties zes knoppen
aan. We bekijken hier de interessantste tools en we
beginnen met de opties die een (half)automatisch
herstel mogelijk maken.
Dat is bijvoorbeeld het geval voor Opstartherstel .
Die tracht diverse bootproblemen zelf aan te pak-

102 07/08 | 2020


Tip 06 En hoe richten bij in de soep gedraaide systemen, op
had je Windows voorwaarde dat deze functie op recente systeem-
vandaag graag herstelpunten kan terugvallen. Wie een beetje oog
opgestart? heeft voor preventie, zorgt er dus maar beter voor
dat Windows Systeembeveiliging actief is. Immers,
die functie zorgt voor het maken van herstelpunten.
Druk hiervoor op de Windows-toets, tik herstelpunt
in en start Een herstelpunt maken. Selecteer het
gewenste station, klik op Configureren en selecteer
de optie Systeembeveiliging inschakelen.
Tip 06: Opstartmenu
Het kan gebeuren dat Windows weigert door
te starten, omdat een of andere installatie
een foute driver heeft geïnstalleerd. Dan kan
de ‘veilige modus’ wellicht soelaas bieden. Die
roep je op bij Geavanceerde opties via de knop
WINDOWS HERSTELLEN
Tip 07 Klad-
blok: een simpele
teksteditor die ook
dienst kan doen als
bestandsbeheerder.
Opstartinstellingen. Zodra je hier Opnieuw op-
starten kiest, herstart Windows en verschijnt er een
menu met een flink aantal opties. Je keuze maak je
met de bijbehorende functietoets (F1 tot F10).
Met F4, F5 en F6 roep je de Veilige modus van
Windows op, al dan niet met ingeschakelde net-
werkadapter of rechtstreeks op de Opdrachtprompt.
Vanuit deze modus kun je dan bijvoorbeeld de pro-
blematische (driver)installatie ongedaan maken.
Ook Video met lage resolutie inschakelen (F3)
kan interessant zijn, bijvoorbeeld wanneer de
schermweergave van Windows zo verknoeid is dat je
het startmenu niet meer te zien krijgt.
De overige opties zijn vooral nuttig in uitzonderlijke
omstandigheden of voor geavanceerd gebruik. De
eerste optie, Foutopsporing inschakelen, is eigen-
lijk alleen zinvol voor wie zich comfortabel voelt in
een zogenoemde debugger.
Gelukkig zijn er verschillende wegen
die leiden naar het herstel van je
computer
Tip 07: Opdrachtprompt
Tenzij je vermoedt dat recente updates aan de basis
liggen van je systeemproblemen – in welk geval
je bij Geavanceerde opties kiest voor Updates
verwijderen – rest er nog één uitweg: de optie
Opdrachtprompt .
Dat klinkt pittig, maar via de Opdrachtprompt heb
je diverse commando’s tot je beschikking staan
07/08 | 2020 103
 WINDOWS HERSTELLEN

Tip 08 Wie zich

thuisvoelt in de
Opdrachtprompt
gebruikt wellicht
graag het com-
mando robocopy.

Zowel in WinRE als WinPE kun je

slim gebruikmaken van krachtige
interne en externe tools

en is het zelfs mogelijk van hieruit je favoriete

portable tools op te starten. Normaliter beland je
nu op de opdrachtregel bij de prompt X:\windows\
system32 . Let op, X: is de virtuele schijf die WinRe
of WinPE in het geheugen heeft gecreëerd (een
zogenoemde ram-disk) en is dus niet je normale
systeemschijf. Ga er overigens niet zomaar vanuit
dat dit wel C: zal zijn.
Om uit te zoeken welke stationsletter daadwerkelijk
aan welk opslagmedium is gekoppeld, gebruik je
een truc. Tik notepad achter de prompt in en be-
vestig met Enter (dit laatste moet je trouwens na elk
opdrachtpromptcommando doen). Vervolgens druk
je op Ctrl+O of ga je naar Bestand / Openen en klik
je op Deze pc . Dubbelklik op de titelbalk van het
venster om dit te maximaliseren (en ook weer om Tip 08: Bestandskopieën Tip 09 Je kunt
te minimaliseren). Je krijgt nu een stationsoverzicht gerust ook je favo-
en ongetwijfeld vind je snel je vertrouwde Windows- Notepad ofwel Kladblok kan trouwens ook dienst- riete portable tools
schijf door in lokale schijven bijvoorbeeld op zoek te doen om snel gegevens veilig te stellen door ze naar inzetten (zoals hier
gaan naar de map Gebruikers , waar je bij de juiste een extern medium te kopiëren. Dat kan de usb-stick Q-Dir).
schijf vast ook je eigen profielmap herkent. van het herstel- of installatiemedium zijn waarmee

104 07/08 | 2020


je de pc wellicht opgestart hebt (zie tip 4).
Om alle bestanden te kunnen zien vanuit Kladblok
moet je in het uitklapmenu bij Bestandstypen
wel eerst Alle bestanden kiezen en vervolgens op
Openen klikken.
Je kunt op deze manier zelfs twee (of meer)
Kladblok-instanties opstarten waarna je met
Alt+Tab tussen beide kunt schakelen. Bestanden
kopiëren kan via de gebruikelijke sneltoetsen Ctrl+C
(kopiëren) en Ctrl+V (plakken).
Erg vlot gaat dit natuurlijk niet, aangezien Kladblok
je maar één bestand tegelijk laat kopiëren. Op de
opdrachtprompt staan meer flexibele kopieercom-
mando’s voor je klaar, zoals xcopy en robocopy.
Voer bijvoorbeeld het commando robocopy /? uit
en lees de lijst met mogelijke parameters.
Tip 09: Externe tools
Vind je Kladblok te beperkt, dan gebruik je toch
gewoon je eigen, favoriete tools! Dat moeten dan wel
portable toepassingen zijn, zodat je ze op het herstel-
of installatiemedium kunt plaatsen.
Op https://portableapps.com kun je terecht voor
meer dan 400 portable apps en specifiek in het
menu Apps en de categorie Utilities vind je talrijke
nuttige systeemtools.
We nemen Q-Dir Portable in de subrubriek
File Managers als voorbeeld. Het gedownloade
programma blijkt een .paf.exe-bestand te zijn.
Dubbelklik hierop, klik op OK , op Volgende /
Akkoord en verwijs via Bladeren naar een map op
de usb-stick die je als herstel- of installatiemedium
gaat gebruiken. Q-Dir wordt nu in de submap
Q-DirPortable geplaatst.
Start de probleem-pc met deze stick op, ga naar
Geavanceerde opties en open de Opdrachtprompt .
Voer het commando notepad uit zoals in tip
8 om Kladblok te starten en navigeer naar de
map Q-DirPortable. Klik hier met rechts op
Q-DirPortable.exe en kies Openen (niet dubbel-
klikken op het bestand, want dan opent het zich in
Kladblok).
Het kan gebeuren dat de foutmelding ‘Deze app
kan niet worden uitgevoerd op uw pc’ opduikt. Dat
komt doordat Kladblok niet met dezelfde architec-
tuur als die van je WinRE of WinPE is opgestart.
Een 64bit-omgeving vereist hier namelijk ook een
64bit-programma en hetzelfde geldt voor 32 bit.
Gelukkig voorziet Q-Dir in twee versies: navigeer
naar Q-DirPortable\App\Q-Dir en open hier Q_
Dir_x64 (voor een 64bit-omgeving) of Q-Dir (voor
een 32bit-omgeving). Nu lukt het wel en je krijgt
WINDOWS HERSTELLEN
maar liefst vier browservensters tegelijk te zien
zodat je de bestanden comfortabel kunt kopiëren. Je
moet wel telkens op het Refresh-pictogram klikken
om de wijzigingen te zien.
Tip 10: Interne tools
Externe tools kunnen inzetten is een absolute
meerwaarde, maar onderschat toch de kracht van de
interne tools niet. We hebben het al even gehad over
xcopy en robocopy, maar er zijn er nog veel meer.
Navigeer in Kladblok naar de map X:\windows\
system32 . Kies opnieuw Alle bestanden en klik
op de kolomtitel Type. Je vindt nu alle interne tools
gebundeld bij het type Toepassing. Wil je weten
wat elk programma doet, klik dan met rechts op
een kolomtitel en kies Meer. Plaats een vinkje bij
Bestandsbeschrijving: je krijgt nu een korte toe-
lichting bij elke toepassing. Om zo’n tool te starten,
klik je erop met rechts en kies je Openen.
Je vindt hier onder meer de register-editor
regedit32 terug, partitiebeheerder diskpart , diverse
netwerktools als (path)ping , ipconfig , netstat ,
arp en wpeutil , en bootloadertools als bcdedit ,
bcdboot en bootrec .
Ook deze tools kun je voor uiteenlopende probleem-
situaties inzetten. Eén voorbeeld slechts: stel, je
had Linux in dualboot op je pc geïnstalleerd en
naderhand de Linux-partitie weer verwijderd. De
kans is groot dat Windows dan niet meer doorstart.
Dit probleem los je op met één opdrachtprompt- Tip 10 Ook in
commando: bootrec /fixmbr. WinRE en WinPE
Je merk het, met de beschikbare interne tools en een vind je een uitge-
keur aan externe hulpmiddelen kun je vanuit WinRE breide toolset met
of WinPE zowat elk probleem te lijf. nuttig gereedschap.
07/08 | 2020 105
 AUTOMATISERING IN MACOS
DOOR: DIRK SCHOOFS
De robot en het internet
Automator-browsertaken op je Mac
Hoe vaak voer je dezelfde handelingen
uit op de Mac? Je kunt taken die vaak
terugkomen automatiseren met een gratis
hulpprogramma dat standaard in macOS
zit. Automator lijkt intimiderend, maar met
een beetje inzicht kun je de tool inzetten
om klusjes op automatische piloot uit te
voeren. Hier tonen we hoe je Automator in
combinatie met de browser gebruikt.
Wat gaan we doen?
We leggen enkele automatische browsertaken
vast met behulp van de ingebouwde automatise-
ringstool van macOS: Automator.
106 07/08 | 2020
MEERDERE WEBPAGINA’S OPENEN
Tip 01: Agenda-herinnering
Een mooie oefening om Automator in de vingers te
krijgen is deze actie: waarmee je op een bepaald tijd-
stip een bepaalde webpagina opent. Op die manier
begint de dag met een kop koffie en de webpagina’s
van bijvoorbeeld drie nieuwssites. Voor de koffie
zorg je zelf, de drie webpagina’s haalt Automator
iedere ochtend om negen uur voor je op. Om deze
taak samen te stellen, open je Automator in de map
Hulpprogramma’s of de map Programma’s. Nog
sneller gaat het als je de toepassing vanuit Spotlight
tevoorschijn haalt. Druk op Cmd+Spatiebalk en typ
Automator in het zoekvak van Spotlight. De app
met het logo van de robot verschijnt. Begin met een
nieuwe taak door in het menu Archief de opdracht
Nieuw te kiezen. Automator vraagt welk type taak je
op het oog hebt. Kies Agenda-herinnering. Agenda-
herinneringen worden uitgevoerd vanuit de app
Agenda.
Tip 01 Eerst
selecteer je het type
taak dat Automa-
tor moet maken.
Tip 02: Webpagina’s ophalen
In de linkerkolom zie je de Bibliotheek . Selecteer
daar Internet , want je wilt een webpagina openen.
Wanneer je op Internet hebt geklikt, verschijnen
er in de kolom daarnaast 21 acties. Eerst sleep

Tip 02 Voer de je de actie Haal opgegeven URL’s op naar de
internetadressen rechterkolom. Je kunt ook gewoon op deze actie
in die je browser dubbelklikken, dan verhuist de actie vanzelf naar de
straks in aparte rechterkolom, die we Workflow noemen. In deze
tabbladen zal actie noteer je de webpagina die Automator moet
openen. openen. Omdat we niet één maar drie webpagina’s
tegelijk willen openen, klik je op de knop Voeg toe
en daarmee voeg je de tweede en derde url toe. Met
de knop Verwijder kun je een eerder opgegeven url
verwijderen. Door acties onder elkaar te slepen, stel
je je een geautomatiseerde workflow samen. Je hebt
al opgegeven welke webadressen de browser moet
ophalen. Nu sleep je de actie Geef webpagina’s
weer in de Workflow.
Tip 03: Agenda-herinnering
In principe is het script klaar. Dan is het tijd om de
handeling te testen. Klik rechtsboven op de knop
Tip 03 In de Voer uit . Als alles goed gaat, zullen de drie webpa-
Agenda regel je op gina’s in tabbladen van jouw favoriete browser te-
welke tijd en hoe voorschijn floepen. Als dit werkt, ga je in Automator
vaak deze hande- naar Archief en kies je Bewaar. Omdat je in het
ling zijn werk moet begin hebt opgeven dat de Automator-actie een
doen. Agenda-herinnering is, zul je de bewaarde herin-
AUTOMATISERING IN MACOS
nering terugvinden in de app Agenda. Dit type acties
staat in de linkerkolom van je Agenda. Net als ieder
ander agenda-item kun je aanduiden op welk tijdstip
dit item plaatsvindt (in ons geval om 9:00 uur).
Bovendien geef je in de Agenda aan dat dit item zich
iedere dag moet herhalen.
Tip 04: Open tabs in één klik
Je kunt ook een Automator-applicatie maken
waarmee je met één muisklik een set browsertab-
bladen opent. Je maakt weer een nieuw document
in Automator, maar dan selecteer je Toepassing als
type en je opent de categorie Internet . Vervolgens
Tip 04 De toe-
passing kun je
ergens in een map
of op het bureau-
blad opslaan.
Standaardwebbrowser
Automator zal die webpagina’s zo dadelijk in je
favoriete browser openen in drie tabbladen. Bij
een Apple-computer is de standaardwebbrow-
ser vaak Safari. Wil je een andere browser als
standaard gebruiken, dan moet je dit wijzigen
in de Systeemvoorkeuren. Klik linksboven op
het Apple-menu en kies Systeemvoorkeuren.
Daarna selecteer je het onderdeel Algemeen.
Klik op het keuzemenu Standaardwebbrowser
en selecteer de browser van je voorkeur.
Je kunt zelf
bepalen welke
webbrowser het
systeem standaard
zal openen.
07/08 | 2020 107
 AUTOMATISERING IN MACOS
sleep je de actie Haal opgegeven URL’s op naar de
workflow en voeg je de gewenste internetadressen
toe. Sleep de actie Geef webpagina’s weer onder de
vorige actie en test het script. Daarna bewaar je de
Automator-actie ergens op de harde schijf, bijvoor-
beeld op het bureaublad. Of je sleept hem in het
Dock. Iedere keer dat je de handeling opent, zullen de
webpagina’s in verschillende tabbladen verschijnen.
AFBEELDINGEN EXTRAHEREN
Tip 05: Plaatjes downloaden
Met een zogenaamde Takenreeks kun je in de
Automator-app zelf een handeling laten uitvoeren.
Dat betekent dat je Automator moet openen om de
actie te starten, wat in de twee vorige voorbeelden
niet het geval is. En toch is deze Automator-actie de
Tip 05 Deze snelste manier om alle afbeeldingen van een webpa-
handeling werkt gina binnen te halen. Vanuit Nieuw kies je voor een
alleen als de Takenreeks. Vervolgens kies je in de linkerkolom
pagina waarvan je de categorie Internet . Deze keer sleep je de actie
wilt downloaden al Haal huidige webpagina uit Safari op de workflow.
geopend is. Helaas werkt deze workflow echt alleen met Safari.
Tip 06: Naar map Downloads
Vervolgens moet je nog twee acties in de workflow
slepen. Eerst voeg je de actie toe: Haal URL’s van
Tip 06 De af- afbeeldingen op uit webpagina . Daarna doe je
beeldingen komen hetzelfde met de actie Download URL’s. In deze ac-
allemaal terecht in tie geef je aan in welke map de afbeeldingen moeten
de map Downloads. komen. Om de workflow te testen, open je in Safari
108 07/08 | 2020
een webpagina waarop veel afbeeldingen staan en
dan klik je in Automator op de knop Voer uit . Als je
alle afbeeldingen in de map Downloads terugvindt,
weet je dat het script zijn werk heeft gedaan. Bewaar
deze Takenreeks ergens op de harde schijf.
TOPICS VOLGEN
Tip 07: Artikelen bovenhalen
Ben je geïnteresseerd in rss-feeds, dan kun je
Automator inzetten om feeds te vinden die jouw
favoriete topics volgen. Maak eerst een nieuwe
Takenreeks in Automator. Vanuit de categorie
Internet sleep je de actie Haal opgegeven URL’s
op naar de workflow. In het vak Adres van deze
actie typ je de url van de feed die je wilt doorzoeken.
Daarna moet je het filter instellen op deze feed. Dus
sleep je de actie Filter artikelen naar de workflow
en dan geef je de filtercriteria op. Wil je bijvoorbeeld
dat de titel een bepaalde zoekterm bevat? Of wil
je in de inhoud van het artikel naar een bepaalde
term zoeken? Je kunt ook op basis van de publicatie-
periode of in de samenvatting zoeken. Dan voeg je
de actie Haal koppelings-URL’s uit artikelen op.
De laatste actie die je toevoegt, is Geef webpagina’s
weer. Hierdoor weet je dat de resultaten weer in Tip 07 Bij de
losse tabbladen worden getoond. Dat is ook de re- test lees je telkens
den waarom je voorzichtig moet omspringen met het hoelang ieder
filter. Als het te veel resultaten oplevert, krijg je ook onderdeel in beslag
ontzettend veel tabbladen voorgeschoteld. heeft genomen.

AUDIO OF VIDEO EXTRAHEREN
Tip 08: Media vinden
Met een iets meer gecompliceerde workflow is het
mogelijk alle audio- of video-bestanden van een be-
paalde webpagina te downloaden. Maak een nieuwe
Takenreeks in Automator en vanuit de categorie
Internet plaats je de actie Haal huidige webpagina
uit Safari op. Onmiddellijk daarna plaats je Haal
Tip 08 Hier URL’s van koppelingen op webpagina’s op. In deze
halen we de media actie zie je de optie Geef alleen URL’s in hetzelfde
op die op hetzelfde domein als de startpagina weer. Wanneer je die
domein als de optie gebruikt, zul je uitsluitend de audio- of video-
webpagina worden bestanden binnenhalen die gehost worden op het-
gehost. zelfde domein als de huidige webpagina. Selecteer je
deze optie niet, dan ga je voor alle media-bestanden
die aan deze pagina gekoppeld zijn, ongeacht van
waar ze zich daadwerkelijk bevinden.
Tip 09: Filter url’s
Dan plaats je een derde actie: Filter URL’s. Hier moet
je beslissen welke bestandsindelingen je wilt down-
Tip 09 Welke loaden. Wanneer je bijvoorbeeld uitsluitend mp3-
bestandstypes wil bestanden wilt downloaden, dan stel je het criterium
je downloaden? in op het pad bevat .mp3. Wil je daarbij ook mp4-
AUTOMATISERING IN MACOS
video-bestanden binnenhalen, dan voeg je het pad
bevat .mp4 toe enzovoort. Nu de url’s gefilterd zijn
is er nog één actie nodig, namelijk Download URL’s.
Hier kies je een downloadmap. Vervolgens moet je
eraan denken om de workflow vanuit Automator uit
te voeren en dat dit script de media zal downloaden
vanaf alle geopende webpagina’s in Safari.
OUDE DOWNLOADS VERWIJDEREN
Tip 10: Downloads wissen
De map waarin je browser de downloads plaatst,
wordt snel een vergaarbak. In Windows 10 kun je
bestanden die een bepaalde periode in de map
Downloads zitten automatisch laten verdwijnen. In
macOS kun je hetzelfde doen met een Automator-
script. Daarvoor ga je naar Nieuw en selecteer je
het type Mapactie. Vervolgens sleep je vanuit de
categorie Bestanden en mappen de actie Zoek
Finder-onderdelen naar de workflow. In deze
actie selecteer je in het vak Zoek in de locatie
Downloads. Vervolgens bepaal je de zoekcriteria. Je
geeft bijvoorbeeld aan dat alles mag verwijderd wor- Tip 10 Verzamel
den wat je de afgelopen maand niet hebt geopend. eerst de bestanden
Het criterium dat je dan met de keuzevakjes instelt, in de map Down-
ziet er dan zo uit: zoek in Downloads, alle onderde- loads die je dertig
len waarvan de Openingsdatum beantwoordt aan dagen niet hebt
Is niet in de afgelopen: 30 dagen. gebruikt.
Tip 11: Finder-voorkeuren
Vervolgens sleep je een tweede actie naar de
workflow die uit dezelfde categorie komt, de actie
Verplaats Finder-onderdelen naar de prullen-
mand. Er is geen actie om de prullenmand automa-
tisch leeg te maken, maar dat hoeft ook niet, want
deze optie zit standaard in de Finder. Open de Finder
door in het Dock op het pictogram van het lachende
gezicht te klikken. In de menubalk klik je op Finder
en dan op Voorkeuren. In het venster Finder-
voorkeuren ga je naar het tabblad Geavanceerd.
En ten slotte zet je een vinkje bij Verwijder onder-
delen na 30 dagen uit prullenmand.
07/08 | 2020 109
 MOBIEL FILMEN
DOOR: KEES KRICK
Timelapse maken
Versnel de tijd door ‘langzaam te filmen’
Timelapse is een filmtechniek die je
gebruikt om iets wat in werkelijkheid
ietwat traag verloopt of erg lang duurt,
samen te persen tot een leuke korte film
waarin je overduidelijk ziet wat er precies
gebeurt. We vertellen waar je het voor
gebruikt en laten stap voor stap zien hoe
je te werk gaat.
Wat gaan we doen?
We laten je zien hoe je met de app Stop Motion
Studio (iPhone en Android) een timelapse maakt
waarin de werkelijkheid flink wordt versneld.
110 07/08 | 2020
Tip 01: Hoezo een timelapse?
Wanneer je iets met je smartphone hebt gefilmd en
de opname afspeelt, vindt alles wat je ziet op ware
snelheid plaats. Dus film je tien seconden, dan is ook
de afspeelduur tien seconden en zien bewegingen er
normaal en natuurlijk uit. Dat is wel anders zodra
je een timelapse opneemt. Hiermee versnel je de
tijd en blijft er van een opname van bijvoorbeeld
een uur misschien maar een filmpje van een halve
minuut over. Maar waarom zou je dat doen? Omdat
het de ideale manier is om gebeurtenissen die zich
in het dagelijkse leven langzaam afspelen, flink te
versnellen. zodat je in een paar tellen ziet wat er
gebeurt. Om maar een voorbeeld te noemen, nie-
mand blijft een uur lang strak naar de sterrenhemel
kijken om te ontdekken of de aarde echt ronddraait.
Terwijl een timelapse dat in een oogwenk laat zien.
Zo zijn er allerlei leuke en praktische toepassin-
gen te bedenken. Het bijzondere is dat je met elke
smartphone een timelapse kunt maken. Zelfs met
de standaard camera-app, al heb je dan weinig
invloed op het eindresultaat. Wij laten zien hoe het Tip 01 Stop
met de app Stop Motion Studio werkt. Dat is een app Motion Studio is
met veel mogelijkheden om boeiende timelapses te gratis (met in-app-
maken. De app is gratis, al is voor een paar functies aankopen) en biedt
een eenmalige in-app aankoop nodig (of door Stop veel mogelijkhe-
Motion Studio Pro kopen). den.
Tip 02: Interval instellen
Zodra je de app opstart, zie je een overzicht van
timelapses die je eerder hebt opgenomen. Die zijn

Tip 02 Tik op het er de eerste keer natuurlijk nog niet. Wel is er een
klokje of de timer, korte animatiefilm aanwezig, genaamd Big Fish. Je
en stel een interval kunt namelijk ook zogenoemde stop-motion-anima-
in voordat je begint ties opnemen met deze app, maar dat is niet wat wij
met opnemen. gaan doen. Tik daarom op het grote plusteken (New
Movie) om aan jouw eerste timelapse te beginnen.
Tik daarna rechts bovenin op het camerapictogram
waar je de tekst Tap here to add some pictures ziet.
Belangrijk om te weten, is dat een timelapse geen
doorlopende filmopname is. In plaats daarvan maakt
de camera foto’s met een vast interval, bijvoorbeeld
om de twee, vijf of tien seconden. De app verzamelt
op die manier een enorme berg losse foto’s. Die
worden straks netjes samengevoegd tot een vlotte
film en dat is dus hoe je een timelapse maakt waarin
de werkelijkheid wordt gecomprimeerd (versneld).
Belangrijk is daarom dat je niet meteen op de opna-
meknop tikt (want dan maakt jouw telefoon precies
één foto), maar eerst op het pictogram van het
klokje (Android) of de timer (iPhone) om het interval
in te stellen. Gebruik de schuifregelaar om aan te
geven om de hoeveel seconden de app een foto moet
maken. Begin bijvoorbeeld met twee seconden en tik
op Done.
MOBIEL FILMEN
Tip 03 Tik op
de opnameknop
en laat de app een
tijdje opnamen
maken.
Voor stabiele opnamen kun je de
telefoon het best neerzetten of een
statief gebruiken
Tip 03: Timelapse opnemen
Zodra je een interval hebt ingesteld, kun je begin-
nen met opnemen. Maar wat? Richt jouw telefoon
bijvoorbeeld op de straat, een onrustig slapend
huisdier of op een wolkenlucht. Zolang er maar
iets van beweging te zien is. Gebruik bij drukke of
snelle bewegingen, zoals een straat met verkeer en
voorbijgangers een kort interval van iets als één of
twee seconden. Speelt alles zich langzaam af, zoals
voorbijdrijvende wolken, dan is een langer interval
ook prima. Voor stabiele opnamen kun je de telefoon
het beste neerzetten, want je neemt bij een time-
lapse meestal vele minuten of misschien zelfs een
uur of langer op. Een ministatief met telefoonhouder
is daar ideaal voor en hoeft niet duur te zijn. Heb je
iets in beeld genomen? Tik dan eerst op de plek waar
de camera moet scherpstellen. Daarna is het een
kwestie van op de opnameknop drukken, waarna de
app elke paar seconden automatisch een opname
(één foto) maakt. Laat de app een aantal minuten
doorlopen en tik daarna op de stopknop. Gebruik de
kleine afspeelknop om het resultaat te bekijken. Als
het goed is, zie je een enorm versnelde werkelijkheid
en is het net alsof je naar een film kijkt die veel te
snel wordt afgedraaid.
07/08 | 2020 111
 MOBIEL FILMEN

Tip 04 Alles wat

enigszins beweegt
of verandert, is een
goed onderwerp
voor een leuke
timelapse.

Tip 04: Onderwerpen

Dingen die wat langzamer gaan of lang duren zijn

ideale onderwerpen voor een timelapse. Neem een
smeltend ijsblokje. Na anderhalf uur ligt er alleen
nog een plasje water, maar wat is er in de tussentijd
gebeurd? In een timelapse zie je precies hoe het ijs
langzaam wegsmelt, ineenzakt, een tijdje in zijn
eigen smeltwater drijft en uiteindelijk ten onder gaat.
Iets wat je nooit met eigen ogen ziet, omdat het zo
langzaam gaat. Ook het in elkaar zetten van een
zelfbouwmeubel, getijdenverschillen aan de kust,
een ondergaande zon of het gekrioel van mensen op
een plein of in een winkelstraat zorgen voor leuke
timelapses. Bijzonder fascinerend zijn wolken- imposant gebouw of een kunstwerk loopt, zodat je Tip 05 De
luchten. Met het blote oog zie je een statisch beeld. een bewegende 360graden-opname krijgt. Overal scherpstelling kun
Maar maak je een timelapse, dan blijkt de lucht vol zijn onderwerpen te vinden, probeer gewoon eens uit je vergrendelen om
beweging te zitten. Je ziet hoe wolken continu van wat een leuk effect geeft. te voorkomen dat
vorm veranderen, condensstrepen ontstaan, buien- ineens iets anders
complexen voorbijtrekken en wolken soms volledig Tip 05: Scherpstellen scherp in beeld
in het niets oplossen. Alles waar iets van bewe- komt.
ging inzit, kan dus een mooi onderwerp zijn. Hoe Standaard stelt Stop Motion Studio bij elke opname
langzamer iets gaat, hoe langer je de opname door opnieuw scherp en bepaalt de belichting hoe licht of
moet laten lopen om goed in beeld te krijgen wat er donker het beeld moet zijn. In de meeste situaties is
precies gebeurt. Het interval kun je dan gerust wat dat prima, maar stel dat je vanaf binnen een opname
langer maken, bijvoorbeeld vijf seconden. maakt van een dreigende wolkenlucht die op je af
Je kunt ook een autohouder gebruiken om een lange komt stormen. Zodra de eerste druppels beginnen
autorit samen te persen tot een leuke sfeerimpressie te vallen, stelt de app misschien ineens scherp op de
van slechts enkele minuten. Of met je telefoon in regendruppels op het raam, waardoor de lucht op de
de hand rondlopen. Bijvoorbeeld terwijl je om een achtergrond ineens onscherp wordt. Daarom is het

112 07/08 | 2020


in bepaalde situaties beter om de scherpstelling ge-
durende de volledige opnameduur te vergrendelen.
Dat werkt eenvoudig. Op een iPhone tik je voordat je
begint met opnemen rechts onderin op het picto-
gram van de schuifjes. Op zowel Android als iPhone
tik je vervolgens onderin op M , kies je voor AL en tik
je op Done. Nu is het belangrijk dat je voordat je de
opname start, eerst één keer op het scherm tikt om
op de juiste plek scherp te stellen. Daarna wordt dit
voor alle opnamen vastgehouden, tenzij je tussen-
door opnieuw ergens tikt. Zodoende weet je zeker
dat het onderwerp netjes scherp in beeld blijft. Wil
je weer dat er automatisch en per beeldje scherpge-
steld wordt? Kies dan Auto in plaats van AL .
Standaard stelt Stop Motion Studio
bij elke opname opnieuw scherp
Tip 06: Handmatig
Er zijn meer camera-instellingen die je handmatig
mag veranderen. Dat is vooral handig als je het
beeld helemaal naar jouw hand wilt zetten, maar
voor de gemiddelde timelapse heb je dat niet zo snel
nodig. Heb je bijvoorbeeld in de vorige tip AL inge-
steld? Dan is er een pictogram van een zonnetje ver-
schenen, vlak naast de M. Met dat zonnetje maak je
het beeld met een schuifbalkje lichter of donkerder
als dat niet vanzelf helder genoeg is geworden. Kies
je P (in plaats van AL), dan zie je, afhankelijk van het
telefoonmodel, nog een aantal instellingen, zoals
witbalans of handmatig scherpstellen. Tik bijvoor-
beeld op AW en geef aan met welke verlichting je te
maken hebt, zoals zonlicht, bewolking of lamplicht,
Tip 06 Je mag door zelf een witbalans in te stellen. Dit gebruik je
de camera ook om een kleurzweem te voorkomen als de camera de
grotendeels hand- lichtbron niet uit zichzelf herkent. Zie je naast Auto,
matig instellen. AL en P ook nog een M? Dan vind je daar nog meer
MOBIEL FILMEN
handmatige instellingen, zoals het aanpassen van
de sluitertijd. Nogmaals, doorgaans heb je aan Auto
en AL echt meer dan voldoende.
Tip 07: Snelheid en kwaliteit
Heb je een timelapse opgenomen? Tik dan op
het pijltje om een stapje terug te gaan in de app.
Vervolgens kun je alvast een voorbeeldweergave
bekijken door op de afspeelknop te tikken, of via de
filmstrip onder in het scherm beeldje voor beeldje
door de losse opnamen van jouw timelapse bladeren.
Tevreden? Dan is het tijd om de timelapse als een
film op te slaan. Tik eerst op het tandwielpictogram
om aan te geven hoe je de film wilt bewaren. Je ziet
een rijtje pictogrammen, waarvan je er eigenlijk
maar twee echt nodig hebt. Gebruik het pictogram
van een snelheidsmeter om in te stellen hoe-
veel beelden per seconde er afgespeeld moeten
worden. Hoe meer van de opgenomen foto’s je per
seconde laat zien, hoe sneller de actie verloopt en
ook hoe korter de speelduur van het filmpje wordt.
Experimenteer met enkele waarden en gebruik de
voorbeeldweergave tot je een vlotte timelapse hebt
waarin je goed ziet wat er gebeurt. Daarna gebruik
je het 4K-pictogram om de beeldkwaliteit in te
stellen. Denk aan HD, HQ (is full hd) en 4K . Voor
de twee hoogste beeldkwaliteiten moet je (eenma-
lig) betalen. Zodra je deze twee instellingen hebt
geregeld, tik je op het pijltje om terug te keren naar
het beginscherm, dat is het overzicht met timelapse-
opnamen. Nu ben je helemaal klaar om de fotoreeks Tip 07 Stel de
die je daarnet hebt opgenomen door de app te laten afspeelsnelheid en
omzetten in een timelapse-film. de filmkwaliteit in.
Tip 08: Film genereren
Houd op het overzichtsscherm eventjes een vinger
op de zojuist opgenomen timelapse gedrukt en tik
daarna boven in het scherm op het Deel-pictogram.
07/08 | 2020 113
 MOBIEL FILMEN
Tip 08 Laat de
fotoreeks omzetten
naar een echte film
door hem te expor-
teren.
Kies Export Movie om hier een film van te genereren
die jij – en iedereen met wie je hem deelt – zonder de
app Stop Motion Studio kunt afspelen. Bijvoorbeeld
met de standaard Foto’s- of Galerij-app van je
smartphone. Wat ook kan, is kiezen voor Animated
GIF. Dan wordt een bewegende gif-foto opgeslagen,
maar houd er wel rekening mee dat niet elke app
en elk apparaat hem kan afspelen. Tot slot sla je
met All Images de volledige fotoreeks, oftewel alle
losse opnamen die de app voor deze timelapse heeft
gemaakt, op in een fotoalbum. Dat is erg handig als
je bijvoorbeeld een of meer van de beeldjes als losse
foto’s wilt bewaren. De fotoreeks blijft ook gewoon in
de app zitten. Dus zolang je een timelapse in het over-
zicht ziet staan, kun je er gewoon naar teruggaan door
erop te tikken. Dit betekent dat je op elk moment bij-
voorbeeld de afspeelsnelheid (beeldjes per seconde)
of de beeldkwaliteit nog kunt aanpassen, waarna je de
verbeterde timelapse-film nogmaals genereert.
114 07/08 | 2020
Je kunt verdergaan met een time-
lapse die je eerder hebt opgenomen
Tip 09: In etappes
Doorgaans neem je een timelapse in één keer op,
door de app gedurende een bepaalde periode door-
lopend opnamen te laten maken volgens het interval
dat jij hebt ingesteld. Maar het kan ook anders. Want
zodra je de opname stopt, mag je daarna opnieuw
op de opnameknop tikken om weer door te gaan.
Bijvoorbeeld omdat er even niets noemenswaardig
in beeld gebeurt. Dus waarom zou je dat allemaal
opnemen? Je zet de opname dan als het ware even
op pauze en gaat later weer verder. Nog leuker, je
kunt zelfs verdergaan met een timelapse die je
desnoods uren of dagen eerder hebt opgenomen,
Tip 09 Open een
bestaande time-
lapse en tik rechts
bovenin op de
camera om hem uit
te breiden.

gewoon door hem te selecteren op het beginscherm.
In plaats van alles in een keer als één lange opname
vast te leggen, kun je er dus ook voor kiezen om
meerdere korte scènes op te nemen die naadloos
achter elkaar komen te staan. Het beeld verspringt
natuurlijk wel als je bijvoorbeeld de telefoon hebt
verplaatst of er inmiddels iets anders in beeld is te
zien. Neem je langdurig op? Gebruik dan een power-
bank of de meegeleverde stroomadapter, dan houdt
je smartphone het vele uren vol en kom je niet met
een lege accu en een halve timelapse te zitten.
Tip 10: Vlekjes wegwerken
Op het scherm waar je de voorbeeldweergave en de
filmstrip ziet (zie tip 7), zijn nog een aantal handige
functies te vinden om jouw timelapse te bewerken.
We behandelen niet alles, omdat veel bedoeld is
om animatiefilms te maken en niet zo heel veel nut
Tip 10 Een
storend vlekje
onzichtbaar weg-
werken lukt niet
altijd even goed.
MOBIEL FILMEN
Tip 10 Losse
opnamen kun je
verwijderen, kopië-
ren of verplaatsen.
heeft in een timelapse. We vertelden in tip 7 al dat
je over de filmstrip kunt vegen om door de losse
opnamen te bladeren. De middelste foto staat altijd
in een kadertje. Tik je ergens op de filmstrip, dan
krijg je een venster te zien met acties die op dat
geselecteerde beeldje kunnen worden uitgevoerd. Is
bijvoorbeeld één opname verpest doordat iemand
pal voor de lens ging staan? Kies dan Delete om
alleen dit ene beeldje uit de fotoreeks te verwijderen.
Of tik op Select en veeg over de filmstrip om meer-
dere beeldjes te selecteren. Deze kun je daarna via
Cut of Copy en Paste naar een andere plek in de ti-
melapse verplaatsen dan wel kopiëren, of weggooien
met Delete. Met Erase zou je kleine oneffenheden
uit een beeldje moeten kunnen poetsen, zoals een
overvliegende vogel die je liever uit een strakblauwe
hemel verwijdert. In de praktijk hapert dat nogal
eens, maar wie weet werkt het in een toekomstige
versie wel vlekkeloos.
07/08 | 2020 115
 BROWSERCONFIGURATIE
DOOR: TOON VAN DAELE
Speciale browserfuncties
De diepte in met Chrome en Firefox
Je hebt in je browsermenu natuurlijk
allang de weg gevonden naar een aantal
basisinstellingen en je weet dus hoe je
een en ander naar je hand kunt zetten. Dit
artikel begint juist waar die basisconfigu-
ratie eindigt. We bekijken namelijk enkele
meer geavanceerde mogelijkheden die
mogelijk aan je aandacht zijn ontsnapt. We
focussen ons daarbij op twee populaire
desktopbrowsers: Chrome en Firefox .
Wat gaan we doen?
We laten je zien wat je dieper onder de motorkap
van Chrome en Firefox kunt instellen. Dat gaat van
profielen en synchronisatie naar een aantal goed
verborgen en ietwat experimentele opties.
116 07/08 | 2020
Tip 01: Veilige modus
In dit artikel gaan we aan de slag met allerlei
geavanceerde functies en instellingen van zowel
Chrome als Firefox. Maar ben je een keer te voort-
varend te werk gegaan en is je browser compleet
van slag, probeer hem dan eerst te troubleshooten
vanuit een veilige modus. In Firefox volstaat het de
Shift-toets ingedrukt te houden tijdens het klik-
ken op de snelkoppeling van je browser, waarna
je Starten in veilige modus selecteert. Chrome
biedt geen echte veilige modus aan, maar je kunt de
browser wel opstarten in incognitomodus zodat er
geen extensies mee worden ingeladen. Hiervoor klik
je met rechts op de browsersnelkoppeling en kies je
Eigenschappen. Vervolgens voeg je op het tabblad
Snelkoppeling , achteraan in het Doel-veld, de
parameter -incognito toe.
Tip 01 Desnoods
start je Chrome in
incognitomodus op,
zonder extensies.
Tip 02: Reset
Krijg je je browser ook vanuit deze beperkte modus
niet op de rails, keer dan terug naar de originele
browserinstellingen. In Chrome klik je hiervoor
 BROWSERCONFIGURATIE

op het knopje met de drie puntjes en kies je

Instellingen (of je tikt: chrome://settings in de
adresbalk). Hier open je de rubriek Geavanceerd in
het linkerpaneel en klik je op Resetten en oprui-
men / Instellingen terugzetten naar de oorspron-
kelijke standaardwaarden / Instellingen reset-
ten. Houd er rekening mee dat hierdoor nagenoeg
alles wordt gereset, op je bladwijzers, geschiedenis
en opgeslagen wachtwoorden na.
Tip 02 ‘Opfrissen’ Firefox noemt een ‘reset’ nogal eufemistisch ‘opfris-
in Firefox is een be- sen’. Houd net als bij de veilige modus (zie tip 1)
hoorlijk drastische de Shift-toets ingedrukt bij het opstarten en druk
opschoonoperatie! vervolgens op de knop Firefox opfrissen (2x).

Browserversies
Tip 03 Maak
Zowel Chrome als Firefox houden zichzelf nor- meerdere Firefox-
maliter up-to-date. Je krijgt hierbij de nieuwste profielen voor
updates uit het standaard ‘release channel’ van jezelf of voor je
de browser. Beide browsers bieden ook andere medegebruikers.
versies aan. Zo kun je van Firefox via www.tiny.
cc/ffversie verschillende edities downloaden, van
een brave Extended Support Release (vooral voor
bedrijven) tot een min of meer stabiele bètaversie
(pre-releasebuild) en een experimentele Nightly
pre-alpha-versie. Let wel, om de diverse Firefox-
Profielen zijn erg handig als versies simultaan te kunnen gebruiken, moet je

meerdere personen dezelfde browser voor elke versie een ander profiel aanmaken.
Voor Chrome geldt ongeveer hetzelfde. Zo vind je Viermaal
gebruiken via www.tiny.cc/chrversie diverse edities terug, Chrome op één pc:
van een stabiele versie tot een bèta- en ontwik- Canary (versie 83),
kelaarsversie en de experimentele ‘canary build’. Dev (versie 82),
Tip 03: Profielen Deze versies laten zich probleemloos naast elkaar Bèta (versie 81) en
installeren en gebruiken. Officieel (versie 80).
Als je Firefox hebt ‘opgefrist’, dan staat er ineens een
map Oude Firefox-gegevens op je bureaublad. Die
bevat je oude Firefox-profiel, met alle browserge-
gevens en -instellingen. Dat profiel kun je desge-
wenst terugzetten naar het nieuw aangemaakte
profiel. Navigeer met de Verkenner naar de map
%appdata%\Mozilla\Firefox\Profiles en open de
profielmap. Wil je weten wat de actuele profielmap
is, start dan Firefox op en tik about:support in de
adresbalk in en kijk achter Profielmap. Vervolgens
kun je via de Verkenner bestanden van de ene
naar de andere map kopiëren. Welke informatie
elk bestand bevat, lees je via www.tiny.cc/ffprof.
Het kopiëren doe je het best een voor een, want
mogelijk veroorzaakt een van die oude bestanden die
browsercrash.
Je kunt ook zelf meerdere profielen maken, bijvoor-

07/08 | 2020 117

 BROWSERCONFIGURATIE
beeld een voor elke gebruiker, of een persoonlijk en
zakelijk profiel voor jezelf. Die kun je vanuit Firefox
zelf beheren. Start de browser op, tik about:profiles
in de adresbalk en druk op Een nieuw profiel aan-
maken. Overschakelen naar een ander profiel kan
met Profiel starten in nieuwe browser. Je kunt de
browser standaard met de profielbeheerder opstar-
ten door bij de Firefox-snelkoppeling achteraan in
het Doel-veld de parameter -profilemanager in te
tikken (zie ook tip 1) of je drukt op Windows-toets+R
en voert firefox -p uit.
Tip 04: Profielen
Ook in Chrome kun je met verschillende gebruikers-
profielen werken. Start je browser en klik op de pro-
fielknop, rechtsboven. Klik op +Toevoegen, vul een
profielnaam in en selecteer een profielafbeelding.
Laat het vinkje staan bij Een snelkoppeling voor
deze gebruiker maken. Bevestig met Toevoegen en
stel de browser naar wens in.
Als het goed is, staat er nu een extra snelkoppeling
op je bureaublad <profielnaam> - Chrome.
Hiermee start je Chrome met het bijbeho-
rende profiel op. Dat komt omdat er in het
Eigenschappen-venster in het Doel-veld de
parameter --profile-directory="<profielmap>"
werd toegevoegd. Deze profielmap vind je normaal
gesproken terug in de map %LocalAppData%\
Google\Chrome\User Data\.
Tik in Chrome chrome://settings/manageProfile
Tip 04 Chrome als je wijzigingen aan je profielinstellingen wilt aan-
maakt meteen brengen. Via de profielknop kun je trouwens ook het
ook een snelkop- profiel Gast selecteren. Net als bij de incognitomodus
peling aan voor worden hier evenmin surfsporen bewaard, maar
het bijbehorende een gast kan verder ook geen enkele wijziging aan
browserprofiel. Chrome doorvoeren, op de zoekmachine na. De gast-
118 07/08 | 2020
modus is dus uitermate handig als je iemand anders
je Chrome wilt laten gebruiken zonder dat die bijvoor-
beeld je opgeslagen wachtwoorden kan bekijken.
Tip 05: Synchronisatie
Chrome laat je allerlei persoonlijke gegevens via
je Google-account synchroniseren met andere ap-
paraten. Dat doe je natuurlijk alleen met je eigen
apparaten, terwijl je op openbare pc’s bij voorkeur de
gastmodus gebruikt (zie tip 4).
Om deze synchronisatie in te schakelen, open
je Instellingen en kies je Jij en Google /
Uitbreidingen
In dit artikel tonen we diverse aanpassingen die
je vanuit de browser zelf kunt doorvoeren. Echter,
via uitbreidingen kun je je browser natuurlijk nog
veel meer naar eigen hand zetten. In Chrome –
en dus ook in de Edge Chromium-edities – tik je
hiervoor chrome://extensies in. Van hieruit kun
je reeds geïnstalleerde extensies in- of uitscha-
kelen, maar ook definitief verwijderen. Klik op
het menu (knopje met de drie streepjes) en klik
linksonder op Chrome Web Store openen om
extensies toe te voegen (www.tiny.cc/chroext).
In Firefox tik je hiervoor het adres about:addons
in. De eigenlijke extensies vind je terug in de ge-
lijknamige categorie. Hier tref je tevens een zoek-
balk aan die je in de online extensiebibliotheek Zowel Firefox als
laat zoeken (www.tiny.cc/ffws). Toegevoegde Chrome laten zich
extensies duiken eveneens in dit browservenster gewillig uitbreiden
op en laten zich van hieruit verder beheren. met tal van han-
dige extensies.

Synchronisatie inschakelen. Meld je aan bij je
Google-account en bevestig je keuze. Open de ru-
briek Synchronisatie & Google-services en klik op
Synchronisatie beheren. Je bepaalt nu zelf welke
van de tien onderdelen je wilt laten synchroniseren.
De geselecteerde items worden hoe dan ook ver-
sleuteld tijdens de overdracht, maar je kunt ze nog
extra beveiligen met de optie Gesynchroniseerde
Tip 05 Je beslist gegevens versleutelen met je eigen wachtwoord-
zelf welke gegevens zin voor synchronisatie. Je hebt die wachtwoord-
van Chrome je wilt zin dan iedere keer nodig als je elders inlogt. Het
laten synchroni- volstaat deze wachtwoordzin in te tikken (2x) en te
seren. bevestigen met Opslaan.
Zowel Chrome als Firefox bevatten
talrijke experimentele functies
Tip 06: Synchronisatie
Firefox biedt qua synchronisatie vergelijkbare
mogelijkheden aan als Chrome. Je moet dus ook
hier over een account beschikken. Klik hiervoor op
de profielknop rechtsboven en kies Aanmelden
bij Firefox . Tik je e-mailadres in en vul een sterk
wachtwoord in (2x). Plaats een vinkje bij de items
die je wilt synchroniseren (je hebt keuze uit zes) en
bevestig met Account aanmaken. Vul de verificatie-
code in die je hebt ontvangen en klik op Verifiëren.
Door je telefoonnummer in te vullen, krijg je ook de
kans Firefox met je smartphone te synchroniseren.
BROWSERCONFIGURATIE
Wanneer je nu op de profielknop drukt, vind je onder Tip 06 De syn-
meer de optie Sync-instellingen, waarmee je de chronisatie-opties
synchronisatie kunt bijsturen en eventueel met extra van Firefox zijn iets
apparaten kunt verbinden. Bij de profielknop tref je beperkter dan die
tevens de optie Nu synchroniseren aan waarmee van Chrome.
je een onmiddellijke synchronisatie afdwingt. In je
mailbox krijg je nog een bericht met de mogelijkheid
een herstelsleutel te ontvangen. Meer informatie
hierover vind je via www.tiny.cc/ffherstel .
Mozilla wijst er wel fijntjes op dat je deze synchro-
nisatie niet als een back-upservice mag beschou-
wen en dat je er dus verstandig aan doet af en toe
een back-up van je Firefox-profiel(en) te maken.
Hetzelfde geldt trouwens voor Chrome.
Tip 07: Experimenteel
Google heeft het instellingenvenster weliswaar al
opgedeeld in een basisdeel en een meer geavan-
ceerd deel, maar de echt experimentele functies
bereik je via chrome://flags.
De functies die op jouw systeem beschikbaar zijn,
vind je in de rubriek Available. Zit experimenteren
in je bloed, dan kun je natuurlijk nog een stap verder
gaan en bijvoorbeeld de bèta- of zelfs Nightly-editie
van Chrome uitproberen (zie kader ‘Browserversies’).
Sommige van deze functies zullen trouwens enkel
(goed) functioneren binnen deze alternatieve
Chrome-edities.
Bij nagenoeg alle functies kun je kiezen tussen drie
instellingen: Enabled, Disabled en Default . Zie je
bijvoorbeeld de knop Enabled staan, dan betekent
dit dat die functie op dit moment is ingeschakeld.
Staat ie ingesteld op Default , dan is het lastig om
te weten of het al dan niet is ingeschakeld: wel-
licht geeft Google je uitsluitsel. Om de wijziging
door te voeren, druk je rechts onderaan op de
Relaunch-knop.
07/08 | 2020 119
 BROWSERCONFIGURATIE
Tip 07 De De knop naast zo’n functie kleurt blauw indien je
‘flags’-rubriek van de originele waarde hebt aangepast. Deze wijziging
Chrome: voer voor vind je overigens ook terug via het adres chrome://
gebruikers die wel local-state. Wil je in één keer alle functies naar de
houden van een oorspronkelijke instellingen terugzetten, klik dan
experimentje. bovenaan op Reset all to default .
Tip 08: Voorbeelden
We geven je graag enkele functies mee die ons wel
interessant lijken. Houd echter in je achterhoofd dat
je ze geheel op eigen risico inzet en dat bepaalde
functies mogelijk niet langer beschikbaar zijn in een
volgende Chrome-versie (wij werken met Chrome 80).
Om een functie te bereiken, tik je (een deel van) de
functienaam in de zoekbalk Search flags in.
Heb je vaak diverse tabbladen tegelijk open en wil je
een voorafbeelding van de site zien als je de muis-
aanwijzer even boven zo’n tab houdt, zet dan zowel
tab-hover-cards als tab-hover-card-images op
Enabled.
Op een mobiele Chrome-browser kun je de pagina
verversen door met de vinger naar beneden te
vegen. Iets vergelijkbaars kan ook voor je desktop-
browser als je Pull-to-refresh gesture inschakelt.
Wanneer je dan verder scrolt (ook al is de top of
bodem van de webpagina bereikt) zal die pagina
ververst worden.
Download je vaak bestanden in Chrome, dan
kun je dat proces wat versnellen door de functie
120 07/08 | 2020
Parallel downloading te activeren. Chrome zal dan Tip 08 Zo’n
meerdere connecties opzetten om het bestand met miniatuur-voor-
verschillende fragmenten tegelijk op te halen. afbeelding is best
En wie geïnspireerd is door het kader ‘Uitbreidingen’ handig om snel een
zal wellicht graag de functie Extensions Toolbar blik te kunnen wer-
Menu inschakelen: op de taakbalk verschijnt dan pen op niet-actieve
een knop waarmee je snel een pop-up voor het tabbladen.
extensiebeheer oproept.
Tip 09: Experimenteel
Firefox heeft altijd aan het voorfront van de
browserontwikkeling gestaan en het zal je dus niet
verbazen dat je ook hier een fraai aanbod aan expe-
rimentele functies vindt. Je bereikt het via het adres
about:config , na je bevestiging met de knop Het
risico aanvaarden en doorgaan. Zodra je de knop
Alles tonen indrukt, duikt er een alfabetische lijst
met honderden functies op, inclusief zoekbalk.
Er zijn twee functietypes: een waarbij je alleen kunt
omschakelen tussen aan en uit (herkenbaar aan
het pictogram voor omschakelen) en een waarbij je
zelf een waarde moet invullen (herkenbaar aan het
potlood-pictogram). Je kunt een functie wijzigen via
een dubbelklik. Een aangepaste functie zal in Firefox
vetgedrukt weergeven worden en wordt tevens voor-
zien van de knop Herinitialiseren (icoontje van een
terug-pijltje), zodat je snel naar de originele waarde
kunt terugkeren, als dat nodig blijkt.
Om in één keer alle functies uit about:config op

Tip 09 Firefox de oorspronkelijke waarde in te stellen, open je je
bevat vele honder- profielmap in de Verkenner (zie tip 3) en sluit je
den ietwat experi- de browser. Kopieer het bestand prefs.js naar een
mentele functies. veilige locatie en verwijder dit bestand vervolgens
uit je profielmap. Zodra je nu Firefox herstart, maakt
die een nieuw prefs.js-bestand met de originele
waarden.
Tip 10: Voorbeelden
Je kunt via dit prefs.js-bestand ook in één keer een
reeks aanpassingen toevoegen. Zorg er dan wel voor
dat Firefox is afgesloten, open het bestand prefs.js
(zie tip 9) in Kladblok, en plak of tik de aangepaste
functies onderaan in dit bestand. Sla het gewijzigde
bestand onder dezelfde naam op (dus zonder de
extensie .txt).
Mozilla zelf raadt aan deze aanpassingen tot een
specifiek profiel te beperken. Dat doe je dan in het
(zo nodig nog zelf te maken) tekstbestand met de
BROWSERCONFIGURATIE
Tip 10 Je kunt je
Firefox-voorkeuren
ook zelf in een
tekstbestand
invoeren (prefs.js of
user.js).
Het is zelfs mogelijk een functie
te maken die niet in je Firefox-
installatie te vinden is
naam user.js in de hoofdmap van het betreffende
profiel. Deze map laat zich het snelst openen via het
adres about:profiles.
In zo’n bestand kun je dan items opnemen als (hier
respectievelijk een boolean- en een string-functie):
user_pref(“browser.allTabs.previews”,
false);
user_pref(“browser.active_color”,
“#FFFF00”);
Wanneer je googelt naar iets als best firefox
(hidden) preferences of best firefox tweaks vind
je snel suggesties om bepaalde functies in- of uit
te schakelen of aan te passen. Twee voorbeelden:
stel browser.backspace_action in op 1 om de
Backspace-toets als Page Up/Down te gebruiken
of stel browser.tabs.insertRelatedAfterCorrent
in op false om nieuwe tabbladen uiterst rechts van
je huidige tabbladenreeks te maken. Houd er wel
rekening mee dat niet alle functies zullen werken
zoals aangekondigd.
Het is zelfs mogelijk een functie te maken die niet
in je Firefox-installatie is voorzien – voor zover die
iets zal uithalen. Tik de exacte functienaam in de
zoekbalk in en selecteer het beoogde type (Boolean
– aan of uit –, Getal of String). Bevestig met de
plusknop en stel de waarde in. Via het vuilnisbak-
pictogram kun je hem ook altijd weer verwijderen.
07/08 | 2020 121
 Volg de cursus
Beginnen met Linux
Met het cursusboek én de online cursus maak jij met
Linux een vliegende start en haal je alles uit jouw systeem.

€ 69,90
voor
€ 39,95

Cursusbundel: Beginnen met Linux

Bestel op techacademy.id.nl

Keuzehulp: Linux en Windows Linux optimaal

De juiste versie. samen. Decoder Gaming in je Smart
netwerk.
TV
Tablet / Smartphone Laptop Streaming