03 JAARGANG 23

MAART
2020
AL 22 JAAR HET MEEST PRAKTISCHE COMPUTERBLAD!

OPTIMALISEER
WINDOWS 10 NA (HER)INSTALLATIE
ALTERNATIEF
BOORDEVOL KANTOORPAKKET
HANDIGE TOOLS ZOHO SUITE
USB-NOODSTICK KAN (BIJNA) ALLES
TIPS EN TOOLSPARALLELS
MAAK WINDOWS DESKTOP 15
VEILIGER! WINDOWS OP JE MAC

BETER FILMEN MET

JE SMARTPHONE
BOEK SLIM EN BESPAAR GELD
EDITIE 03 • MAART 2020 • € 5,50

02003

OP VAKANTIE ZONDER STRESS 8 718226 104274

REDACTIE Hoofdredactie: Dick van de Schraaf
Eindredactie: José Pauty, Eelko Rol, Theske Slijkerman,
Ed Wiggemans
E-mail: redactie@tipsentrucs.nl
MEDEWERKERS Toon van Daele, Mark Gamble, Dennis
Gandasoebrata, Jurgen Nijhuis, Sandra Put, Dirk Schoofs,
Emke Slijkerman, Ap de Smits, Richard Veenstra
VORMGEVING LEFT Graphic Design
ADVERTENTIE-EXPLOITATIE Michiel Kramer, Danny
Thijssing en Raymond Ullers. Telefoon: +31 (0)23-5430000
MARKETING Joep Preijde en Marjolein Sturk (manager)
PRODUCTIE Marco Verhoog
TECHNISCHE REALISATIE EN DISTRIBUTIE Senefelder
Misset, Doetinchem (druk); Betapress (distributie
Nederland); Imapress (distributie België)
EDITORIAL DIRECTOR Remco de Graaf
CONTACT KLANTENSERVICE EN REDACTIE
Telefoon: +31 (0)23-5364401
Adres: Richard Holkade 8, 2033 PZ, Haarlem
ABONNEMENT TIPS & TRUCS
Een jaarabonnement (12 edities print én digitaal) Tips & Trucs kost € 54,- in
Nederland. Een digitaal jaarabonnement kost € 42,50. Een los nummer kost
€ 5,50 en een dubbelnummer € 6,95. Voor verzending buiten Nederland
worden extra kosten gerekend. Equrion Services B.V. verzorgt de financiële
afhandeling voor Reshift Digital B.V. Na de eerste abonnementsperiode
wordt het abonnement stilzwijgend voortgezet voor onbepaalde tijd en
betaalt u de reguliere abonnementsprijs. Vanaf dat moment is het op-
zegbaar met inachtneming van een opzegtermijn van 1 maand. U kunt de
Klantenservice bereiken via klantenservice@reshift.nl of op maandag t/m
donderdag tussen 9 en 12 uur via +31 (0)23–5364401.
Stressmomentje
Het zal rond 2006 zijn geweest dat het me wel span-
nend leek om een vakantie te regelen via internet.
Online was nog niet wat het nu is, maar met wat
heen en weer mailen bleek het verrassend eenvou-
dig om een appartement te reserveren in een leuk
aparthotel in het Turkse Marmaris. Met het voor-
behoud dat ik ook een goede vlucht wist te vinden.
Dat laatste bleek evenmin een probleem, en zo kon
het gebeuren we met het hele gezin enkele maan-
den later knipperend tegen het felle zonlicht op het
vliegveld van Dalaman stonden. Via mail had de
hotelier toegezegd ons te zullen ophalen, maar wie
ik ook zag … geen ophaler. Dát is een stressmoment.
Je bent al heel wat uren in touw én heel vroeg op,
en dan wil je maar een ding: lekker lui een biertje
doen op het terras van je hotel. Gelukkig bracht een
telefoontje uitkomst: we werden wel degelijk opgehaald, maar het busje was wat vertraagd.
Bij een vakantie of het boeken daarvan zijn stressmomenten nooit helemaal uit te sluiten,
maar je kunt zelf wel het nodige doen om ze te voorkomen. Daar lees je alles over in het
stuk van Richard Veenstra, vanaf pagina 70. Veel lees-, doe- én vakantieplezier.

VERHUIZING, BEZORGKLACHTEN EN VRAGEN Dick van de Schraaf

Ga hiervoor naar www.mijnreshift.nl, de digitale klantenservice van Reshift Hoofdredacteur
Digital, de uitgever van Tips & Trucs. Nadat u zich hebt geregistreerd, kunt u
dvdschraaf@reshift.nl
voortaan inloggen met uw e-mailadres en wachtwoord.

PERSOONSGEGEVENS
Wij nemen uw gegevens, zoals naam, adres en telefoonnummer op in een
gegevensbestand. De verwerking van uw gegevens voeren wij uit conform de
bepalingen in de Algemene Verordening gegevensbescherming. De gegevens
worden gebruikt voor de uitvoering van afgesloten overeenkomsten, zoals de
abonnementenadministratie en, indien u daar toestemming voor hebt gegeven,
om u op de hoogte te houden van interessante informatie en/of aanbiedingen.
Tipniveaus!
U kunt uw persoonsgegevens opvragen om inzicht te krijgen in welke
gegevens wij van u hebben, deze te corrigeren of, na beëindiging van de Niveau 1: erg eenvoudig
abonnee-overeenkomst, te laten verwijderen. Stuur hiertoe een kaartje aan
Reshift Digital, afd. klantenservice, Richard Holkade 8, 2033 PZ Haarlem of
Bijzonder eenvoudige tips waarbij geen enkele ervaring of computerkennis is vereist.
een e-mail naar klantenservice@reshift.nl.

Wanneer u boven een artikel de aanduiding #brandedcontent ziet staan, is

Niveau 2: gemakkelijk en snel
dit gemaakt door de afdeling Branded Content van uitgeverij Reshift, die apart Eenvoudige tips die iedere computergebruiker kan uitvoeren, ongeacht het kennisniveau.
van de reguliere redacties opereert. Deze artikelen komen tot stand in overleg
met commerciële partners. Reshift vindt het belangrijk dat deze artikelen dui-
delijk herkenbaar zijn, vandaar de speciale header #brandedcontent.
Niveau 3: meer dan standaardhandelingen
Tips die ‘iets verder gaan’ en waarbij dieper in de materie wordt gedoken.
DISCLAIMER
Hoewel uiterste zorg is besteed aan Tips & Trucs, aanvaardt de redactie
noch de uitgever enige aansprakelijkheid voor schade ontstaan door even-
Niveau 4: moeilijk maar begrijpelijk
tuele fouten en/of onvolkomenheden in het blad, online of enig andere di- Tips waarin geavanceerde software-opties worden behandeld.
gitale versie van Tips & Trucs. Alle in Tips & Trucs genoemde prijzen zijn
onder voorbehoud (van wijzigingen en typfouten). Auteursrechten: © 2020
by Reshift Digital, Haarlem. Gehele of gedeeltelijke overname van artikelen is
Niveau 5: voor de expert
alleen toegestaan na voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Tips voor wie het maximale uit de pc wil halen en niet terugdeinst voor complexe handelingen.

03 | 2020 3
Windows 10 beheer
Cursusboek + online cursus

€ 69,90

Bestel 'm op
techacademy.id.nl
 Inhoud
14 Bescherm je bezit
Je laptop of telefoon kwijtraken, je moet er niet aan
Hulp op een usb-stick
denken. Hoe kun je je laptop en mobiele telefoon nu
zo instellen dat je schade misschien zelfs voorkomt? Je Windows-installatie geeft er zomaar de
brui aan, je datapartitie is plots onvindbaar
22 Instellingen Windows 10
of je bent je admin-wachtwoord vergeten.
Heb je eindelijk de overstap van Windows 7 naar Dit soort ellende komt altijd ongelegen,
Windows 10 gemaakt? Pas dan meteen een aantal
maar met een veelzijdig bootmedium als
instellingen aan zodat Windows 10 naar wens werkt.
Hiren’s BootCD PE is de kans
34 Alle foto’s op een rij in de cloud groot dat je al deze (en nog an-
dere) calamiteiten de baas kunt.
Gebruik je meerdere clouddiensten om je foto’s en
video’s op te slaan, dan is het handig te weten hoe je
ze het beste kunt sorteren en categoriseren. Pagina 8
40 Een veiliger Windows
Microsoft sleutelt voortdurend aan een betere bevei-
liging van Windows, want het is het meest belaagde
besturingssysteem. We stellen je een aantal minder
bekende beveiligingsfuncties voor.
Alternatieve kantoorsuite
64 Windows op je Mac
Bij een online kantoorsuite
Sommige computergebruikers zweren bij Apple. denk je al snel aan Google Docs
Toch moet je wellicht weleens een Windows-
of Microsoft Office. Heb je het
programma openen, iets wat met Parallels geen
probleem vormt. echter een beetje gehad met
deze grootheden, dan kun je
70 Stressvrij op vakantie probleemloos uitwijken naar
Het lijkt misschien nog ver weg, maar juist nu is het een alternatief als Zoho
de beste tijd om je zomervakantie of een stedentrip Docs.
voor in het voorjaar te boeken. Volg de tips op voor
een onbezorgde vakantie! Pagina 52
123: Snel resultaat in 3 stappen
19 Automatisch opslaan in Office 365
39 Diamodellen in PowerPoint
63 Video’s aanpassen
Betere smartphonevideo’s
69 Kruisverwijzingen in Word
Smartphones beschikken tegenwoor-
dig over 4K-resolutie, een dynamisch
bereik, videobeeldstabilisatie en
3 Voorwoord/colofon
noem maar op. Toch is het vooral
6 Lezerspost de persoon die het toestel vasthoudt
die telt. Ben je zelden tevreden
20 Word abonnee! over je filmpjes, lees dan
deze tips om een stuk pro-
28 Freeware
fessioneler te werk te gaan.
46 Checklist: Pc-koeling
Pagina 58

03 | 2020 5
 LEZERSPOST
ONDER REDACTIE VAN MARK GAMBLE
Lezerspost
Vragen en opmerkingen van lezers
De afgelopen maand ontvingen we weer
veel vragen. We kunnen de vragen helaas
niet allemaal persoonlijk beantwoorden.
De interessantste vragen selecteerden we
en hebben we voorgelegd aan onze experts.
Heb je zelf ook een vraag? Stuur hem naar
redactie@tipsentrucs.nl.
Vraag 01 Meerdere accounts
Wij hebben thuis in onze werkkamer een Windows
10-computer waar ik, mijn vrouw en mijn kinderen
regelmatig op te vinden zijn. Ik vind het zelf alleen
niet zo handig om mijn eigen account voor mijn fa-
milie te gebruiken, omdat ik dat account ook zakelijk
gebruik. Hoe maak ik nu meerdere gezinsaccounts
aan op mijn pc, zodat ieder zijn eigen account heeft?
Arnold
01 Windows 10 biedt hiervoor een eigen functie,
genaamd Uw Familie
Familie. Hiermee kun je extra fami-
Mail ons!
Heb je een vraag of een opmerking? Mail hem
naar redactie@tipsentrucs.nl. Voor vragen of
opmerkingen over je abonnement of de bezorging
van Tips & Trucs kun je contact opnemen met
onze klantenservice (023-5364401). Iedere maand
ontvangen we een mailbox vol vragen. Graag
zouden we ze allemaal persoonlijk beantwoorden,
maar we moeten noodgedwongen kiezen. Neem
ook eens een kijkje op de uitgebreide website
van ons zusterblad Computer!Totaal (www.
computertotaal.nl). Daar kun je ook vragen
stellen.
6 03 | 2020
lieleden toevoegen aan de computer, waarbij zij
allemaal een eigen account krijgen. Ieder account
dat je aan Windows 10 op deze manier toegevoegd,
worden zogeheten beheerde accounts. Dat houdt
in dat de hoofdgebruiker controle heeft over deze
accounts en daarbij ook beperkingen kan opleggen,
zoals de tijdsduur waarop een bepaalde gebruiker
de computer mag gebruiken (schermtijd) en welke
websites er bezocht mogen worden. Let wel: ieder
account dat via Instellingen / Accounts / Gezin
en andere gebruikers wordt toegevoegd, moet een
Microsoft-account zijn. In de praktijk betekent dit dat
de accounts gekoppeld moeten zijn aan een Outlook-
of Xbox-account. Wil je nieuwe accounts toevoegen Vraag 01 Met
die niet gekoppeld zijn aan een Microsoft-account? een gezinsaccount
Kies dan voor de optie Andere gebruikers. Op die kun je al je gezins-
manier hoeft er ook geen mailadres gekoppeld leden toevoegen
worden, maar kun je – los van het wegnemen van aan de computer
administrator-rechten – geen zaken als schermtijd en deze accounts
of websiteblokkades instellen. (MG) beheren.
Vraag 02 Bestanden verwijderen
Ik kom sinds enige tijd ruimte tekort op mijn harde
schijf. Zo kan ik bijvoorbeeld geen grote bestanden
meer downloaden en krijg ik regelmatig de melding
dat er te weinig schijfruimte is. Mijn pc heeft een
256 GB ssd, maar ik heb geen idee hoe ik ruimte kan
vrijmaken en welke bestanden en mappen ik kan
weggooien en welke niet. Weten jullie een oplossing?
Jeroen de Graaf

Vraag 02 De
Windows-tool
Schijfopruiming
kan een aantal
overbodige bestan-
den voor je verwij-
deren.
02 In de loop van de tijd kan Windows behoorlijk wat
van je vrije ruimte opslokken. Bijvoorbeeld doordat
er Windows-updates of gedownloade bestanden
achterblijven nadat je ze hebt gebruikt. Dat geldt
ook voor je browser(s), want cookies en afbeeldingen
van websites worden ook vaak lokaal op je computer
opgeslagen in de zogeheten cache. Er zijn verschil-
lende manieren om je computer op te schonen van
bestanden die niet meer worden gebruikt. Windows
beschikt zelf over een tool waarmee al een groot
deel van de overbodige bestanden kunnen worden
verwijderd: Schijfopruiming. Deze tool neemt de sys-
teemmappen van Windows 10 onder handen, en ver-
wijdert daarbij onder meer oude Windows Update-
bestanden, tijdelijke internetbestanden (alleen van
Internet Explorer) en oude logboeken. Hiermee kun
je al gauw tot zo’n 4 GB ruimte vrijmaken op de har-
de schijf. Je start Schijfopruiming via het startmenu
en een zoekopdracht naar ‘schijfopruiming’. Na
het scannen klik je op de knop Systeembestanden
opschonen om een uitgebreide opruimactie te
starten. De tool scant nu opnieuw alle mappen en
komt vervolgens met een overzicht van gegevens die
kunnen worden verwijderd. Met de knop OK worden
de bestanden verwijderd. Je doet er verder ook goed
aan om de map Downloads in Windows 10 – de plek
waar de meeste browsers standaard de downloads
in opslaan – regelmatig op te schonen. Dat kan ook
via Schijfopruiming, maar het is verstandiger om
handmatig door de bestanden te gaan, voor het
geval je iets belangrijks laat weggooien. Tot slot
kun je via de instellingen van de browsers je cache
LEZERSPOST
verwijderen. We vertellen je kort hoe je dat voor de
populaire browsers doet. Voor Chrome ga je naar
het menu rechtsboven (drie puntjes) en kies je voor
Instellingen. Onder Geavanceerd (onderaan) ga je
naar Browsergegevens wissen en geef je aan welke
onderdelen je wilt verwijderen. Bij voorkeur kies
je hier dan alleen voor Gecachte afbeeldingen en
bestanden zodat je niet ook je browsergeschiedenis
en cookies van bijvoorbeeld webshops verwijdert.
Bij periode selecteer je Alles. Gebruik je Firefox, dan
ga je naar het menu met de drie streepjes (rechts-
boven) en ga je vervolgens naar Opties. Onder
Privacy & Beveiliging vind je onder Cookies en
Websitegegevens de knop Gegevens wissen om
overbodige bestanden te verwijderen. (MG)
Vraag 03 Gmail-adres koppelen
Op mijn smartphone heb ik de app Eventbrite ge-
installeerd, een app waarmee ik heel gemakkelijk
tickets voor events kan kopen. Maar de app wil mijn
Gmail-adres koppelen en vraagt om mijn Google-
wachtwoord. Vanaf het scherm kan ik niet zien of het
invoeren van het wachtwoord via Google loopt of dat
Eventbrite mijn wachtwoord dan kan zien. Moet ik
me zorgen maken?
Hans van der Baan
Vraag 03 Bij
03 Sommige apps bieden de mogelijkheid om in te sommige apps kun
loggen met een Google- of Facebook-account. De je inloggen met
verificatie voor dat account (alsmede het invoeren je Facebook- of
van het wachtwoord) loopt via de dienst van Google Google-account.
of Facebook zelf. Op het moment
dat je je inloggegevens moet
invoeren, wordt er een apart
scherm van Google of Facebook
in de app geopend, waarin je de
inloggegevens invoert. De app
zelf ziet deze gegevens niet, en
na het inloggen geeft Google
of Facebook weer door aan de
app dat het inloggen is gelukt.
Let echter wel op bij malafide
apps, die zouden een soortgelijke
functie kunnen aanbieden, waar-
door het lijkt alsof je bij Google
of Facebook inlogt, maar in
wekelijkheid de gegevens van die
accounts dus kunnen opslaan.
Twijfel je? Maak dan altijd een
nieuw account aan in een app in
plaats van deze te koppelen aan
je socialmedia-account. (MG)
03 | 2020 7
 HIREN’S BOOTCD PE
DOOR: TOON VAN DAELE
Hulp op een usb-stick
Reddingsboei met Windows 10
Je Windows-installatie geeft er zomaar
de brui aan, je datapartitie blijkt plots
onvindbaar of je bent je administrator-
wachtwoord vergeten. Murphy komt altijd
wel ongelegen, maar met een veelzijdig
bootmedium als Hiren’s BootCD PE is de
kans groot dat je al deze (en nog andere)
calamiteiten de baas kunt.
Wat gaan we doen?
We creëren een opstartbare usb-stick op basis
van Hiren’s BootCD PE, zowel voor bios- als uefi-
systemen. Die bevat een afgeslankte versie van
Windows 10 in combinatie met enkele tientallen
systeem-, diagnose- en hersteltools.
8 03 | 2020
Tip 01: PE en legaal
Er bestaan verschillende bootmedia waarmee je
allerlei problemen met je data of je systeem kunt
aanpakken. Nagenoeg alle oplossingen maken ech-
ter gebruik van een of andere Linux-distributie – zo
ook de populaire tool SystemRescueCD (www.tiny.
cc/srcd). Voel je je echter iets comfortabeler in een
vertrouwde Windows 10-omgeving, dan kom je al
snel uit bij Hiren’s BootCD PE, kortweg HBCD-PE.
Vroeger had HBCD een wat dubieuze naam, want het
zat volgestouwd met illegale software en was geba-
seerd op een prehistorische Windows XP-omgeving.
Maar enige tijd geleden gooiden de makers het
roer om: er wordt nu gebruikgemaakt van Windows
10 x64 (preciezer: de afgeslankte PreInstallation
Environment, oftewel PE-versie) en uitsluitend
legale tools. Het HBCD-PE-bootmedium onder-
steunt zowel bios- als uefi-systemen en is tevreden
met 2 GB intern geheugen.
Tip 01 HBCD-PE
heeft een slimme
collectie van
systeem- en
hulptools.

Tip 02: Bootmedium
Surf je naar www.tiny.cc/hbcd dan zie je direct
een gedetailleerd overzicht van wat de toolset zoal
in huis heeft. Dat blijkt behoorlijk indrukwekkend,
er zijn meerdere tools voor dataherstel, diagnose,
antivirus, wachtwoorden en nog veel meer. Onder
aan de pagina vind je de download met de bestands-
naam HBCD_PE_x64.iso. Let op, het is een behoorlijk
groot bestand van 1,3 GB. Je zou dit schijfkopie-
bestand nu in een virtuele machine-manager als
Oracle VM Virtualbox kunnen opnemen, maar je
wilt de tools natuurlijk uiteindelijk op een (fysieke)
pc kunnen gebruiken. Een fysiek bootmedium op
usb-stick ligt daardoor meer voor de hand. Dat krijg
je voor elkaar met een eenvoudige tool als ISO2USB.
Surf hiervoor naar www.hirensbootcd.org waar je in
het menu klikt op USB Booting. Download vervol-
gens ISO2USB.exe. Rechtsklik op het exe-bestand
en kies Als administrator uitvoeren. Selecteer je
usb-stick (die moet minstens 8 GB ruimte hebben
en geen belangrijke data bevatten) en verwijs via
het vergrootglas naar het gedownloade iso-bestand.
Laat beide vinkjes staan, klik op Process en op Ja .
Na afloop beschikt je over een opstartbaar medium
met HBCD-PE.
Tip 02 Zet het
iso-bestand met
ISO2USB op een
usb-stick om er
een opstartbaar
medium van te
maken.
Hiren’s BootCD PE is een
bootmedium dat gebruikmaakt van
de vertrouwde Windows-omgeving
Tip 03: Opstarten
Nadat je het iso-bestand met ISO2USB op een
stick hebt gezet, is de stick in principe gebruiks-
klaar. De kans is echter groot dat de taal en
HIREN’S BOOTCD PE
de toetsenbordindeling nog niet goed inge-
steld staan als je de pc hiermee opstart. Om
dat direct aan te passen, start je Verkenner en
navigeer je naar de rootmap van de stick. Klik
met rechts op het bestand HBCD_PE.ini en kies
Openen met / Kladblok . Zoek naar de regel
// Dutch (Nederland) of naar Belgian (Period)
(Vlaanderen) en verwijder de // bij de regel die
er onmiddellijk op volgt, zodat je (bij Dutch) iets
Rufus
Krijg je het systeem niet opgestart met behulp van
ISO2USB, probeer het dan met Rufus (https://ru-
fus.ie). Kies bij Opstartselectie voor Schijf of ISO-
image (selecteren), klik op Selecteren en verwijs
naar je iso-bestand. Nu is het wel even opletten.
Om een uefi-systeem op te starten met deze stick
kies je voor GTP als Partitie-indeling en UEFI
(geen CSM) als Doelsysteem. Heb je echter een
(legacy) bios-systeem waarop je HBCD-PE wilt
gebruiken, kies dan voor respectievelijk MBR en
BIOS (of UEFI-CSM). Laat de andere opties zoals
ze zijn, en bevestig met Starten en met OK. Weet
je niet zeker of het beoogde systeem uefi dan Met Rufus kun je
wel legacy bios is, start op de betreffende pc dan zelf aangeven of de
even de Systeeminformatie op. In de rubriek stick op een uefi- of
Systeemoverzicht lees je bij BIOS-modus ofwel bios-systeem moet
UEFI ofwel Verouderd. starten.
03 | 2020 9
 HIREN’S BOOTCD PE

Tip 04 De ESET-
Tip 03 Het ver- scanner heeft de
trouwde bureau- testvirussen netjes
blad van Windows gedetecteerd.
10 duikt op, al wil
je misschien nog de
toetsenbordinde-
ling aanpassen.

krijgt als: EXEC !%WinDir%\System32\Wpeutil.

exe SetKeyboardLayout 0413:00000413
Bewaar je wijzigingen met Bestand / Opslaan.
Stop de stick nu in het te herstellen systeem en houd
bij het opstarten even de toets ingedrukt waarmee
je het bootmenu oproept. Vaak is dat F12 of Esc,
maar dat kan ook een andere toets(combinatie) zijn.
Selecteer in dit menu iets als USB Storage Device;
op een uefi-systeem vind je de stick wellicht in de
rubriek UEFI Boot .
Als het goed is, verschijnt even later de vertrouwde
Windows 10-desktop, weliswaar in het Engels. Mocht
de toetsenbordindeling toch nog niet juist zijn, stuur
dat dan bij via de snelkoppeling Change Keyboard
Layout . Het volstaat hier het getal bij de gewenste HBCD-PE is zo’n uitgebreide toolkit
indeling in te vullen: 15 voor Vlaanderen en 44 voor
Nederland.
dat je het programma bij allerlei
Alles is nu klaar om aan de slag te kunnen met problemen kunt inzetten
HBCD-PE. In de volgende tips tonen we je hoe je het
programma bij allerlei problemen kunt inzetten.
nodige waarden in bij Use static IP address.
Tip 04: Antivirus Heb je wel gewoon een internetverbinding? Klik dan
op Start en selecteer All Programs / Security /
HBCD-PE kan nuttig zijn wanneer je een hardnek- AntiVirus / ESET Online Scanner. Druk op Accept
kige malware-infectie op je systeem vermoedt, en selecteer (in eerste instantie) Disable detection
zoals een rootkit. Controleer voor je de virusscan- of potentially unwanted applications. Immers,
ner start of je over een netwerkconnectie beschikt: pua’s zijn meestal niet-destructief en we willen ver-
het icoontje in het Windows-systeemvak vertelt je mijden dat de tool ongewenste wijzigingen aanbrengt.
dat. Is er een probleem, klik dan met rechts op het Klik ook even op Advanced settings. Bij Clean
pictogram en kies Show main GUI (van de tool PE threats automatically laat je beter geen vinkje
Network Manager). Open Properties en kies de staan: detecteert ESET Online Scanner potentiële
juiste netwerkadapter. Probeer het met Obtain an malware, dan kun je altijd zelf nog beslissen wat er
IP address automatically of vul desnoods zelf de moet gebeuren. Je kunt hier tevens aangeven welke

10 03 | 2020
 HIREN’S BOOTCD PE

locaties gescand moeten worden. Druk op Scan Tip 06: Datakopie

zodat de handtekeningen-database wordt opgehaald
en de scan kan starten, een vaak langdurig proces. Stel, je Windows-installatie weigert nog op te star-
Wil je eerst proberen of de scanner wel werkt, down- ten. Zo’n situatie roept wellicht om systeemherstel,
load dan eerst het (onschuldige) EICAR-testvirus via maar we raden je in zo’n geval aan om eerst alle
www.tiny.cc/eicar. Normaliter hoort de scanner dat belangrijke data veilig te stellen en daarna pas te
te detecteren, waarna je de gelegenheid krijgt de troubleshooten. Ook hiermee kan HBCD-PE je van
geïnfecteerde bestanden te verwijderen met Clean dienst zijn. Moeilijk is het niet. Je kunt gewoon via
selected of Clean all . Via Manage quarantine kun Verkenner alle gewenste data van het betreffende
ze eventueel nog terughalen. station kopiëren naar bijvoorbeeld een externe usb-
schijf. En je kunt daar zelfs een gedeelde netwerk- Tip 06 Stel snel
Tip 05: Wachtwoord map of andere netwerklocatie aan toevoegen. De je data veilig door
nodige knoppen hiertoe vind je in Verkenner. Klik in je bestanden vanuit
Ook ervaren computergebruikers kan het weleens het navigatievenster op This pc en open het tabblad Verkenner naar een
overkomen: ze zijn het (administrator-)wachtwoord Computer, druk op Map network drive of op Add a externe gegevens-
van een (minder frequent gebruikte) pc vergeten. network location en volg de verdere instructies. drager te kopiëren.
Gelukkig weet HBCD-PE ook raad met deze situ-
atie. Open het startmenu en kies All Programs
/ Security / Passwords / NT Password Edit .
De bedoeling is nu dat je het Security Account
Manager-bestand van Windows aan deze tool
doorgeeft. Dit bestand bevat namelijk een data-
base met de wachtwoordhashes van de gebruikers.
Standaard bevindt dit SAM-bestand zich in de map
\Windows\System32\config. Je moet natuurlijk
wel het SAM-bestand van de juiste Windows-
installatie hebben, maar een snelle zoektocht met
Verkenner verklapt je wel de juiste stationsletter.
Verwijs in NT Password Edit naar deze locatie
en druk op de knop Open. De gebruikersnamen
verschijnen nu in User list . Selecteer de beoogde
gebruiker en klik op Change password. Laat bij
Tip 05 Wacht- voorkeur de velden New password en Verify leeg
woord vergeten? en druk op OK / Save Changes / Exit . Normaliter
Met NT Password kun je je nu zonder wachtwoord met het bewuste HBCD-PE biedt uitkomst als je geen
Edit kun je weer
toegang krijgen tot
account aanmelden. Desgewenst koppel je er
binnen de normale Windows-omgeving alsnog een
dataherstelprogramma op diezelfde
Windows! nieuw wachtwoord aan. partitie wilt installeren

Tip 07: Dataherstel

Het kan natuurlijk ook gebeuren dat je data bent

kwijtgeraakt en dat je geen dataherstelprogramma
wilt installeren (op die partitie) omdat je dan het
risico loopt dat je precies die data definitief over-
schrijft. HBCD-PE heeft enkele degelijke dataherstel-
tools aan boord die je prima kunt gebruiken. Je vindt
ze bij Hard Disk Tools / Data Recovery. Neem bij-
voorbeeld Recuva. Start het programma op en druk
op Next . Geef aan naar welk type bestanden je zoekt,
eventueel kies je voor All Files. In het volgende
venster selecteer je In a specific location en verwijs

03 | 2020 11
 HIREN’S BOOTCD PE

je via Browse naar (de beoogde map van) het juiste
station. In eerste instantie laat je in het volgende
venster het vinkje weg bij het erg tijdrovende Enable
Deep Scan. Druk op Start om de scan te beginnen.
Na afloop krijg je de resultaten te zien. Met de kleur-
codes groen, oranje en rood geeft Recuva de herstel-
status aan. Selecteer alle gewenste bestanden, klik
op Recover en geef een geschikte externe locatie op
voor de herstelbestanden. Levert de scanronde niet
het gehoopte resultaat op, dan kun je het alsnog
proberen met Enable Deep Scan.
Weigert Windows bijvoorbeeld te
Weigert bijvoorbeeld Windows op te starten, dan
moet je wellicht bij een van de beschikbare tools op
het tabblad BootCrash zijn. Hoewel het gaat om
ingrijpende operaties, zijn de meeste wel van een
Undo-knop voorzien.
Is er geen geldige Windows-installatie gevonden,
dan gaat Lazesoft daar automatisch naar op zoek
en kun je hem hopelijk weer tot leven wekken na
het selecteren van de betreffende partitie en het
aanklikken van Recover Selected Partition.
Tot slot: op het tabblad FinalSolution vind je de
Lazesoft File Manager, een handige bestands-
beheerder waarmee je gemakkelijk data kunt over-
zetten. Bruikbaar voor tip 6 dus!

starten, kijk dan eens naar de tools Tip 09: Partitiebewerkingen

Tip 08 Lazesoft
Windows Reco-
op het tabblad BootCrash very: een trouble-
Heel wat handelingen die te maken hebben met shooting-toolkit
schijfpartities voer je het makkelijkste uit vanaf voor de wat gevor-
Tip 08: Systeemherstel een extern bootmedium. Het veelzijdige aanbod derde gebruiker.

Heb je alle data veilig kunnen stellen? Dan kun je

het systeem nu weer op de rails zetten met HBCD-
PE’s Lazesoft Windows Recovery. Start de tool,
selecteer de Windows-installatie of kies de schijf als
het programma geen geldige Windows-installatie
heeft gedetecteerd. Bevestig met OK . Zag je gewoon
een Windows-installatie, dan krijg je een menu met
een aantal tabbladen. Elk van deze tabbladen bevat
een of meer herstelopties. Welke je kiest, zal vooral
van je eigen inschatting van het euvel afhangen.

Tip 07 Recuva
brengt je snel weer
op het spoor van
verdwenen bestan-
den.

12 03 | 2020
 HIREN’S BOOTCD PE

Tip 09 AOMEI
Tip 10 Eigen Partition Assistant
tools aan HBCD- bevat vrijwel alle
PE toevoegen kan partitiebewerkings-
prima, alleen de tools.
integratie in het
startmenu gaat
verloren.

aan partitietools maakt van HBCD-PE daarvoor

een uitstekend hulpmiddel. Zo tref je in AOMEI
Partition Assistant (te vinden bij Hard Disk Tools
/ Partition Tools) een ruime hoeveelheid mogelijk-
heden aan. Selecteer een partitie of een niet-toege-
wezen ruimte in het tekstuele of grafische overzicht,
en je vindt in het venster Partition Operations
alle bijhorende bewerkingsmogelijkheden terug.
Veel daarvan zijn opties die je niet zomaar in het
standaard Windows Schijfbeheer (via het commando
diskmgmt.msc) terugvindt. Een wizard helpt je bij
de uitvoering van de gekozen actie.
Geselecteerde handelingen worden in eerste instan-
tie opgenomen in het venster Pending Operations.
Die worden pas doorgezet nadat je op Apply gedrukt
hebt. Voor heuse image- en kloonoperaties kun
je beter kijken bij Hard Disk Tools / Imaging.
Nagenoeg alle programma’s in deze rubriek laten je HBCD-PE bevat een veelzijdig
toe schijven of partities naar een schijfkopiebestand
te imagen of naar een fysieke schijf te klonen.
aanbod aan partitietools om met
partities aan de slag te gaan
Tip 10: Portable tools

Het zal je inmiddels duidelijk zijn: HBCD-PE is een
uitstekende omgeving met tal van nuttige tools. We
kunnen ons echter voorstellen dat je zelf andere
(portable) programma’s in je achterhoofd hebt
die je ook graag in HBCD-PE had gezien, bijvoor-
beeld enkele applicaties uit de grote collectie
(ruim 400 programma’s) van PortableApps,
www.tiny.cc/portapps.
Stel dat je de populaire tool CrystalDiskInfo
Portable wilt kunnen gebruiken. Download dan
de betreffende tool via www.tiny.cc/cdi-p naar je
harde schijf en dubbelklik op het gedownloade
bestand met de extensie .paf.exe. Verwijs tijdens de
installatie naar de rootmap van je HBCD-PE-stick
en bevestig met Installeren en Voltooien. De
applicatie komt nu in een eigen submap terecht.
Start vervolgens je systeem op van deze stick. Via
Verkenner kun je nu eenvoudigweg naar het ap-
plicatiebestand navigeren en het vandaaruit met
een dubbelklik opstarten. In principe kun je ook wel
een snelkoppeling naar dit bestand toevoegen aan
het Windows-startmenu, maar dat heeft niet zo veel
zin aangezien bij een herstart van HBCD-PE dit item
weer uit het menu verdwijnt.

03 | 2020 13
 TRACK & TRACE
DOOR: DENNIS GANDASOEBRATA
Bescherm je bezit
Eerste hulp bij verlies van je laptop en telefoon
Je laptop of telefoon kwijtraken, je moet
er niet aan denken. Maar waardevolle
spullen vergeten overkomt de beste
weleens. Of je wordt bestolen. Dan is het
prettig als je de schade kunt beperken.
Hoe kun je je laptop en mobiele telefoon
nu zo instellen dat je schade misschien
zelfs voorkomt?
Wat gaan we doen?
We nemen maatregelen om bij verlies of diefstal
van je kostbare apparatuur (zoals laptop en smart-
phone) de schade te beperken of zelfs te voorko-
men, onder meer door de locatie te achterhalen.
14 03 | 2020
VOORZORGSMAATREGELEN NEMEN
Tip 01: Apparaatversleuteling
Windows 10 biedt standaard de functie
Apparaatversleuteling als extra beveiligingslaag.
Alleen geautoriseerde personen krijgen toegang
tot je gegevens. Verlies je je laptop, dan zorgt de
apparaatversleuteling ervoor dat je gegevens niet
in verkeerde handen vallen. Apparaatversleuteling
is niet beschikbaar op elke computer. Apparaat-
versleuteling stelt namelijk specifieke eisen aan
de computer (zoals de gebruikte harde schijf en
bepaalde chipsets) waaraan de hardwarefabrikant
moet voldoen.
Je kunt als volgt controleren of jouw computer de
functie ondersteunt: open het Startmenu en typ
Systeeminformatie. Klik met de rechtermuisknop
op Systeeminformatie en kies Als administrator
uitvoeren. Het venster Systeeminformatie wordt
geopend. Controleer bij Ondersteuning voor appa-
raatversleuteling of hier wordt vermeld Voldoet
aan vereisten. Is dit het geval, dan kun je de ap-
paraatversleuteling inschakelen. Open het instellin-
genvenster (Windows-toets+I) en ga naar Bijwerken Tip 01 Apparaat-
en beveiliging / Apparaatversleuteling. Klik op versleuteling biedt
de knop Inschakelen. De apparaatversleuteling een extra beveili-
is nu geactiveerd. In het dagelijks gebruik van de gingslaag binnen
computer merk je hier niets van. Windows 10.

Tip 02: BitLocker
Heb je een pro-versie van Windows 7/8.1/10 dan
kun je gebruikmaken van BitLocker. Dit is een wat
meer geavanceerde versleutelingstechnologie van
Windows waarmee gegevens op de schijf worden
gecodeerd. Controleer welke Windows-versie je
gebuikt: in het instellingenvenster (Windows-
toets+I) kies je voor Bijwerken en beveiliging /
Activering . Lees bij Editie of je gebruikmaakt van
de Pro-versie van Windows 10. Je computer moet
daarnaast beschikken over een TPM-chip (Trusted
Platform Module). Deze fysieke chip bevindt zich
op het moederbord en bevat een geheime sleu-
tel. De chip houdt in de gaten of er niet met de
computer is geknoeid en geeft ‘toestemming’ om de
versleutelde gegevens aan de gebruiker te tonen.
Open het Startmenu en typ Configuratiescherm.
Kies voor Systeem en beveiliging / BitLocker-
stationsversleuteling . Werp een blik op Station
met besturingssysteem: hier zie je of BitLocker
is ingeschakeld. Klik op BitLocker inschakelen.
Een wizard helpt bij het instellen. Geef aan hoe je
de computer telkens wilt ontgrendelen. Dat kan
bijvoorbeeld met een usb-stick die je aan de com-
puter koppelt (kies voor Een USB-flashstation
Tip 02 BitLoc- plaatsen en zorg minimaal voor een lege stick met
ker versleutelt de 1 GB capaciteit). Je kunt ook kiezen voor beveiliging
gegevens op de met een wachtwoord: kies voor Geef een wacht-
harde schijf, zowel woord op en creëer een wachtwoord dat bestaat uit
op de interne als de een combinatie van kleine letters, hoofdletters en
externe schijven. vreemde tekens.
Tip 03: Herstelsleutel
Als je je wachtwoord voor BitLocker verliest, heb je
geen toegang meer tot je eigen gegevens. Om dit te
voorkomen, doe je er goed aan een herstelsleutel te
maken. Tijdens het activeren van BitLocker biedt de
wizard je deze mogelijkheid. Kies op welke manier
je de herstelsleutel wilt bewaren. Er zijn daarvoor
TRACK & TRACE
vier mogelijkheden. Bij de eerste optie wordt de
herstelsleutel online opgeslagen (op de servers van
Microsoft). Je kunt ook kiezen om de sleutel in eigen
beheer te bewaren, bijvoorbeeld op een externe usb- Tip 03 Maak
stick, of je slaat de sleutel op als bestand en bewaart altijd een her-
hem op een zelfgekozen locatie (bijvoorbeeld op stelsleutel voor
een nas of andere computer binnen je thuisnetwerk). Bitlocker. Daarmee
Wil je de herstelsleutel liever niet digitaal opslaan, voorkom je dat je
maar fysiek? Dat is ook mogelijk: je kunt de sleutel zelf niet meer bij je
afdrukken. gegevens kunt.
Tip 04: Welk gedeelte
In de volgende stap van de wizard geef je aan welk
deel van de harde schijf moet worden versleuteld. Bij
een nieuwe computer kies je voor Alleen gebruikte
schijfruimte versleutelen. Dan worden zowel de
bestaande gegevens versleuteld als alle toekom-
Ook voor externe schijven
Hoewel apparaatversleuteling zich richt op de
computer zelf (het apparaat), kun je Bitlocker ook
gebruiken om externe harde schijven te versleute-
len. Handig als je bijvoorbeeld gebruikmaakt van
een externe harde schijf en niet wilt dat die in ver-
keerde handen valt. Om een externe schijf te ver-
sleutelen met Bitlocker, volg je gewoon de stappen
uit dit artikel. Kies daarbij in het overzichtsvenster
van Bitlocker voor de externe harde schijf. Om snel
een externe schijf of usb-stick te versleutelen, kun
je er ook op klikken met de rechtermuisknop en
kiezen voor Bitlocker inschakelen.
03 | 2020 15
 TRACK & TRACE
Tip 04 Geef aan
welk deel van de
schijf moet worden
versleuteld. Dit is
afhankelijk van
de leeftijd van de
computer.
stige gegevens. Is de computer al langere tijd in
gebruik, dan is het verstandig om de volledige schijf
te versleutelen (optie Volledige schijf versleutelen).
Dit kost iets meer tijd, maar zorgt er wel voor dat ook
die gedeelten van de schijf worden versleuteld die
wellicht toch nog informatie bevatten. Hierbij kan het
bijvoorbeeld gaan om verwijderde bestanden, want
daarvan zijn nog altijd sporen aanwezig. Kies hierna
de gewenste versleutelingsmodus. Geen nood: de
opties zijn eenvoudig. Kies voor Nieuwe versleute-
lingsmodus als de schijf alleen wordt gebruikt in
combinatie met Windows 10. Kies voor Compatibele
modus als je ook eerdere Windows-versies gebruikt,
16 03 | 2020
Tip 05 In Win-
dows 10 vind je de
mogelijkheid om
de locatie van de
computer te ach-
terhalen.
bijvoorbeeld wanneer je een versleutelde externe
schijf koppelt aan Windows 8.1. Deze modus komt ook
van pas als je nog niet zeker weet met welke bestu-
ringssystemen je de BitLocker-schijf in de toekomst
gaat gebruiken. Klik op Volgende en laat Windows de
schijf versleutelen. Vergeet niet een vinkje te plaatsen
bij BitLocker-systeemcontrole uitvoeren. Daarmee
controleert BitLocker eerst alle sleutels waarna het
de schijf versleutelt.
Met apparaatversleuteling voeg je
een extra beveiligingslaag toe
IN GEVAL VAN NOOD
Tip 05: Computer vinden
Je moet er niet aan denken: je stapt de taxi uit en
komt er later achter dat je je laptop op de ach-
terbank hebt laten liggen. Met Windows 10 is het
mogelijk om de locatie van je computer te achter-
halen als deze verbinding met internet heeft. Bij
de installatie van Windows wordt gevraagd of je de
zoekoptie wilt activeren, maar ook later kun je deze
functie nog in- of uitschakelen. Open het instellin-

genvenster (Windows-toets+I) en typ in het zoekvak
Mijn apparaat zoeken. Klik op de knop Wijzigen.
Zorg dat de optie De locatie van mijn apparaat
regelmatig opslaan is ingeschakeld. Open hierna
de pagina https://account.microsoft.com/devices.
Hier vind je een overzicht van alle apparaten die
kunnen worden gelokaliseerd. Controleer of de
zojuist toegevoegde computer in de lijst is opge-
nomen. In geval van nood breng je een bezoek aan
deze pagina en klik je bij de verloren computer
op Details weergeven. Klik op Mijn Apparaat
zoeken. Om de zoekactie te verfijnen, klik je op
Zoeken. Rechts in het venster verschijnt een kaart
met de laatst gepingde locatie van de computer.
Om de computer op afstand op slot te zetten, klik je
op de knop Vergrendelen . Hierna kun je je wacht-
woord opnieuw instellen.
Tip 06: Android vinden
Niet alleen voor je laptop, maar ook voor je telefoon
kun je in geval van nood hulp van buitenaf inscha-
kelen. Zo kent ook Android een functie waarmee je
je apparaat kunt terugvinden. Ga naar www.google.
com/android/find en meld je aan met je Google-
account. De telefoon wordt vervolgens gelokaliseerd.
Rechts in het venster zie je een map met de locatie
van de telefoon. Links in het venster kun je verschil-
lende acties met de telefoon uitvoeren. Zo kun je via
Geluid afspelen de telefoon vijf minuten laten over-
gaan, zelfs wanneer de telefoon op stille modus staat.
Dat is ook handig als je zelf niet meer weet waar je
Tip 06 Android je telefoon hebt neergelegd. Via de optie Apparaat
heeft een functie beveiligen kun je de telefoon vergrendelen en uit-
waarmee je je ver- loggen van het Google-account. Verder kun je vanuit
loren telefoon kunt deze modus een bericht op het scherm tonen. Klik
terugvinden. op de knop Apparaat beveiligen om de beveiliging
TRACK & TRACE
door te voeren. Tot slot is er de optie Apparaat
wissen, waarmee je de volledige inhoud van het
toestel op afstand verwijdert. Bevestig met een klik
op Apparaat wissen. Dit proces kun je overigens niet
ongedaan maken, dus wees zeker van je zaak.
Tip 07: iPhone terugvinden
Via de dienst Find my van Apple kun je Apple-
apparaten terugvinden. Wat betreft de functies is
het systeem vergelijkbaar met dat van Android. Je
vindt de pagina op www.icloud.com/find. Meld je
aan met je Apple ID. In het menu in het midden
van het scherm kies je welk apparaat je wilt vinden,
bijvoorbeeld je iPad of iPhone. De kaart eronder
geeft aan waar het apparaat zich bevindt. Rechts
vind je vervolgens de beschikbare opties. Zo kun je
een geluid laten horen (Speel geluid af ), het appa-
raat op afstand vergrendelen en een bericht tonen
(Verloren modus) en de inhoud van het apparaat
wissen (Wis iPad/iPhone). Kan een Apple-apparaat
niet worden gevonden, bijvoorbeeld omdat de accu
leeg is of omdat het toestel is uitgeschakeld, dan
krijg je een melding. Je kunt alsnog een van de
drie genoemde acties kiezen, maar die worden Tip 07 Een verlo-
pas bij het online komen van het apparaat uitge- ren iPhone of iPad
voerd. Plaats een vinkje bij Stuur bericht indien kun je in geval van
gevonden, als je direct op de hoogte wilt worden nood op afstand
gehouden. wissen.
Tip 08: Alles in één
Wil je een overzicht van de apparaten die je, indien
dat het geval is, als verloren kunt aangeven, dan
hebben de makers van Prey (https://preyproject.
com/pricing) daar wat op gevonden. Ze bedachten
namelijk een centrale omgeving waarin je meerdere
03 | 2020 17
 TRACK & TRACE

Tip 09 Handig:
met geofencing in
Prey krijg je een
bericht als het ap-
paraat zich buiten
een bepaald gebied
bevindt.

Tip 08 Met Prey

kun je meerdere
apparaten vanuit
één centrale locatie
beheren.

apparaten kunt beheren. Voor de dienst betaal je

een maandelijks bedrag, maar hoef je niet meer dan
drie apparaten te beheren, dan kun je de app koste-
loos gebruiken. De eerste keer maak je een Prey-
account aan. Vervolgens kun je via het hoofdvenster
de verschillende apparaten beheren. Ga hiervoor
naar https://panel.preyproject.com. Links vind je len (Lock device). Voor de andere opties, zoals het
de categorieën: klik op Devices voor een overzicht ophalen van bestanden en het (daarna) wissen van
van alle apparaten. In het geval van verlies kies je het apparaat, heb je de betaalde variant nodig.
voor het apparaat dat verdwenen is en kies je voor
Set device to missing. Om de huidige locatie van
het apparaat te zien, kies je voor Map and actions. Zorg dat de optie is geactiveerd om je
Bij Activity Log zie je welke acties met het ap-
paraat zijn uitgevoerd. Uiterst rechts in het venster
apparaat te zoeken
vind je snelle acties. Hiermee kun je een geluid op
het apparaat afspelen (Sound alarm), een bericht Tip 09: Geofencing
tonen (Send message) en het apparaat vergrende-
Interessant aan Prey is de geofencing-functie.
Hiermee krijg je een melding zodra het apparaat
Serienummers noteren zich buiten een vooraf gedefinieerd gebied bevindt.
Je houdt dus eigenlijk een digitaal oogje in het zeil.
Open Prey en kies voor Control Zones. Klik hierna
In geval van nood is het belangrijk om snel over op Create new zone. Geef de zone een naam en
de juiste informatie te beschikken. Maak een adres en bepaal de omvang van de locatie. Je kunt
lijst aan van de serienummers van kostbare ook een kleur geven aan de zone. Als je meerdere
apparaten en bewaar deze goed, bijvoorbeeld in zones hebt ingesteld, kun je ze daarmee makkelijker
een Excel-bestand. uit elkaar houden. Klik daarna op Save zone.

18 03 | 2020

Gered na pech
Automatisch opslaan
Niet iedereen heeft de gewoonte om
bestanden tussentijds op te slaan. Want
wat doe je dan als het noodlot toeslaat?
Je computer crasht, de stroom valt
plotseling uit of je hebt het bestand per
ongeluk gesloten zonder het op te slaan ...
Dankzij de functie Automatisch opslaan
in Office 365 ben je in zo’n geval niet al je
werk kwijt.
Stap 1: Schakelaar
De knop Automatisch opslaan is een nieuwe
functie die voor Office 365-abonnees beschikbaar is
in Excel, Word en PowerPoint. Het programma zal
het bestand dan om de paar seconden automatisch
opslaan terwijl je werkt. Voorwaarde is wel dat je het
bestand opslaat in OneDrive. In de online versie van
Office 365 worden je documenten trouwens altijd au-
tomatisch opgeslagen. Werk je met de desktopversie
en is het bestand op een andere locatie opgeslagen
of heb je het nog helemaal niet opgeslagen, dan is
de knop Automatisch opslaan uitgeschakeld. Wil
je de schakelaar aanzetten, dan vraagt het Office-
programma om het bestand te uploaden naar je
persoonlijke OneDrive-ruimte.
Stap 2: Automatisch lokaal opslaan
Om de instellingen van de autobewaar-functie aan te
passen, navigeer je naar Bestand / Opties (helemaal
onder aan het venster). Het venster Opties voor Word
opent. Klik in de linkerbalk op Opslaan. Bovenaan
stel je in hoe de online OneDrive- en SharePoint-
bestanden moeten worden opgeslagen. Hier zie je ook
het pad naar de locatie van het autoherstel-bestand,
SNEL RESULTAAT IN 3 STAPPEN
DOOR: DIRK SCHOOFS
meestal is dat: C:\Users\[gebruikersnaam]\AppData\
Roaming\Microsoft\Word\. Ook bepaal je hier het
tijdsinterval waarop het programma het bestand
automatisch moet opslaan. Standaard staat dit op
10 minuten. Zorg er ook voor dat ook de optie is Hoe regelmatig
aangevinkt die de automatisch bewaarde versie opent wil je het document
wanneer je per ongeluk afsluit zonder het bestand op je computer
opgeslagen te hebben. opslaan?
Stap 3: Niet-opgeslagen herstellen
Als je er even niet bij bent met je gedachten en
een bestand hebt gesloten zonder het op te slaan,
dan kun dit nog herstellen. Ga in het menu naar
Bestand / Info. Rechts onderaan vind je de knop
Documenten beheren, waar de niet-opgeslagen
documenten bewaard worden. Klik je op deze knop,
dan krijg je een lijstje van automatisch bewaarde
documenten. Kijk naar de tijdsgegevens om het
juiste document te vinden en klik op Openen.
Niveau stappenplan
Beginner Expert
Van beginner tot expert.
Hiernaast kunt je de
moeilijkheidsgraad van
het stappenplan zien.
03 | 2020 19
Welk abonnement
past bij jou?
Misschien wil je wel een abonnement op Tips & Trucs,
maar wil je je niet meteen vastleggen voor een heel jaar.
Gelukkig hoeft dat niet: bij ons bepaal je zélf wat voor
abonnement je neemt. Eén jaar, een half jaar of een maand:
jij kiest wat het beste bij je past!

1 EEN JAAR LANG

12 edities Tips & Trucs
voor maar
€ 54,00 (€ 4,50 per editie)
VOORDELIGSTE KEUZE

2 EEN HALFJAAR LANG

6 edities Tips & Trucs
voor maar
€ 29,50 (€ 4,92 per editie)
3 IEDERE MAAND
Een editie Tips & Trucs
voor maar per maand
€ 5,50
Meest flexibzeelgbeaaker) uze
(maandelijks op

Regel het direct op

www.tipsentrucs.nl/abonneren
 OVERSTAPPEN NAAR WINDOWS 10
DOOR: DENNIS GANDASOEBRATA
Instellingen Windows 10
De beste instellingen na overstap of herinstallatie
Heb je eindelijk de overstap van Windows
7 naar Windows 10 gemaakt? Of heb je
een schone installatie van Windows 10
uitgevoerd om het jaar goed te beginnen?
Lees dan dit artikel, want direct na een
overstap of nieuwe installatie kun je
Windows 10 op een flink aantal manieren
optimaliseren.
Wat gaan we doen?
Na de overstap van Windows 7 naar Windows 10
of het opnieuw installeren van Windows 10 opti-
maliseren we de standaardinstellingen, zodat de
computer écht soepel werkt en rekening houdt met
de gebruikersvoorkeuren.
22 03 | 2020
Tip 01: Standaard-apps
Windows 10 heeft standaard-apps in huis, bij-
voorbeeld voor muziek, video, e-mail en browsen.
Hiermee hoef je geen genoegen te nemen: moge-
lijk heb je je eigen favoriete apps die je veel liever
gebruikt. Direct na een overstap naar Windows 10 of
een frisse installatie is het tijd om deze apps goed in
te stellen. Installeer eerst alle favoriete apps, zodat
deze weer aanwezig zijn op de computer. Open het
instellingenvenster (Windows-toets+I) en ga naar
Apps / Standaard-apps. Kies nu per categorie de
app die je wilt gebruiken. Zo kun je op dit moment
apps instellen voor de categorieën E-mail , Kaarten,
Muziekspeler, Fotoviewer, Videospeler en
Webbrowser. Klik op een app om deze te veran-
deren. In het nieuw geopende venster kies je de
app. Ook kun je kiezen voor Een app zoeken in de
Microsoft Store. Hiermee open je de Microsoft-
winkel en kun je de alternatieve app alsnog
downloaden. Wil je op een later moment de situatie
herstellen en weer alle Microsoft-apps gebruiken,
dan klik je op de knop Opnieuw instellen. Je vindt
deze knop onderin het instellingenvenster.
Tip 01 Verander
snel de standaard-
apps naar je eigen
apps.

Tip 02: Opstarten
Tijdens de start van Windows worden aardig wat
programma’s geladen, die al dan niet op de achter-
grond actief blijven. Hoe meer programma’s, hoe
slechter de prestaties van de computer. Blijf kritisch
en laat alleen de programma’s opstarten die echt
nodig zijn. In het instellingenvenster (Windows-
toets+I) open je Apps / Opstarten. Hier vind je een
overzicht van alle opstart-apps. Controleer eerst
welke apps veel invloed hebben op het opstarten.
Gebruik de optie Sorteren op om te sorteren op
Invloed op opstarten. In de kolom rechts lees je
ook welke invloed elke app heeft. Zet de schuif op
Uit bij de opstart-apps waaraan je geen behoefte
hebt. Opgeruimd staat netjes: voortaan starten
Tip 02 Wees alleen de apps op die je daadwerkelijk gebruikt. Je
kritisch en neem hoeft ook geen genoegen te nemen met de gratis
niet per se ge- apps die ongevraagd in het startmenu verschijnen,
noegen met alle zoals Candy Crush Saga. Kom je een dergelijke app
programma’s die tegen in het startmenu? Klik erop met rechts en
bij het opstarten kies Verwijderen. Herhaal dit voor elke app die je
worden geladen. tegenkomt en niet wilt gebruiken.
Tip 03: Beter zoeken
Het zoekmechanisme wordt met elke Windows-versie
beter. Toch loont het de moeite om de zoekroutine
direct na de overstap of schone installatie beter in
te stellen. Open het instellingenvenster (Windows-
toets+I) en open Zoeken. Rechts bepaal je hoe
Windows moet zoeken. Bij Zoeken in Cloudinhoud
OVERSTAPPEN NAAR WINDOWS 10
bepaal je of Windows ook moet zoeken in online Tip 03 Verbeter
diensten zoals OneDrive en Outlook. Zet de schuif op de standaard
Aan bij Microsoft-account en Werk-of schoolac- zoekinstellingen
count . Klik hierna op de sectie Zoeken in Windows van Windows.
(links in het venster). Normaal zoekt Windows alleen
in bibliotheken en op het bureaublad, maar dat kun
je aanpassen. Klik op Hier zoeklocaties aanpas-
sen. Een overzicht van locaties verschijnt. Klik op
Wijzigen en zet vinkjes naast de locaties die ook
moeten worden meegenomen. Klik op Alle locaties
weergeven om de totale set mappen te tonen. Na
terugkeer naar het venster Zoeken in Windows kun
je ook kiezen voor Uitgebreid. Bij deze modus wordt
de volledige computer doorzocht en geïndexeerd,
maar dat heeft wel een negatieve invloed op de bat-
terijduur en het processorgebruik. Kies je hiervoor,
dan kun je aangeven welke mappen niet moeten
worden doorzocht: klik op Een uitgesloten map
toevoegen. Blader naar de map waarvan je niet wilt
dat deze wordt geïndexeerd, wijs deze aan en klik op
Map selecteren. De map wordt dan toegevoegd.
Tip 04: Donkere modus
De afgelopen jaren is de donkere modus, waarbij een
interface voornamelijk donkere elementen gebruikt,
vooral bij telefoons en tablets populair geworden.
Die populariteit is ook de makers van Windows niet
ontgaan: Windows kent nu ook een donkere modus.
Open het instellingenvenster (Windows-toets+I) en
ga naar Persoonlijke instellingen. Kies Kleuren.
Bij Kies uw kleur selecteer je Donker. Zorg er ook
03 | 2020 23
 OVERSTAPPEN NAAR WINDOWS 10

voor dat andere apps de donkere modus gebruiken.

Goed voorbeeld hiervan is Office 365: sinds kort
kun je hier ook de donkere modus activeren. Open
Office en kies Bestand / Opties. Open de sectie
Algemeen. Bij Office-thema kies je voor Zwart .
Ook de browser kan de donkere modus gebruiken
(bijvoorbeeld Chrome). Kies in de browser voor
Instellingen / Vormgeving en kies het donkere
thema. Andere Windows-programma’s hoef je niet
altijd handmatig aan te passen, maar nemen vaak
de themakleur van het besturingssysteem over. Als
Tip 04 Schakel dat niet gebeurt, kun je altijd even de instellingen
de donkere modus van dat programma nakijken.
van Windows in.

weer nieuwe updates. Deze worden alleen geïnstal- Tip 05 Bepaal de

leerd op momenten dat je de computer niet actief gebruikstijden van
gebruikt. Tot zover de theorie. In de praktijk is het Windows en voor-
belangrijk om zelf de zogeheten ‘gebruikstijden’ bij kom dat de com-
Windows aan te geven: tijdens deze periode wordt puter ongewenst
de computer niet zomaar opnieuw opgestart na opnieuw opstart.
de installatie van een update. In het instellingen-
venster (Windows-toets+I) ga je naar Bijwerken en
beveiligen. Kies voor Gebruikstijden wijzigen. Bij
Huidige gebruikstijden lees je wanneer Windows
je met rust moet laten. Kies voor Wijzigen om je
eigen tijden op te geven. Een nieuw venster wordt
geopend. Geef de gebruiksmomenten vervolgens op
bij Begintijd en Eindtijd en bevestig met een klik op
Opslaan. Je kunt daarbij maximaal 18 uur vooruit

Direct na de upgrade

Controleer direct na de upgrade of nieuwe instal-

latie of je gebruikmaakt van de nieuwste versies
van je stuurprogramma’s en andere systeem-
bestanden. Open het startmenu en typ Update.
Je hoeft geen genoegen te nemen met Klik op Naar updates zoeken. Windows Update

gratis apps die ongevraagd in het
startmenu verschijnen
Tip 05: Uren
Direct na de overstap of schone installatie van
Windows 10 worden de nodige updates geïnstalleerd.
Uiteraard verschijnen er na verloop van tijd ook
zoekt naar aanvullende updates. Installeer deze
als ze worden gevonden. En nu we toch bezig zijn
kunnen we gelijk de instellingen van Windows
Update optimaliseren. Klik op Geavanceerde
opties. Zet de schuif op Aan bij de optie Updates
voor andere Microsoft-producten ontvangen
tijdens het bijwerken van Windows. Kies ook
voor Aan bij Een melding weergeven wanneer
de pc opnieuw moet worden opgestart om de
update te voltooien.

24 03 | 2020
 OVERSTAPPEN NAAR WINDOWS 10

plannen ten opzichte van de begintijd. Je kunt de ge-
bruikstijden ook automatisch laten bepalen op basis
van de activiteit van de computer: zet de schuif op
Aan bij de optie Gebruikstijden automatisch aan-
passen voor dit apparaat op basis van activiteit .
Tip 06: Privacy
Tip 07: Back-up
Maak je back-ups in orde, zodat je in geval van nood
snel kunt terugkeren naar de vorige situatie. In
het instellingenvenster kies je voor Bijwerken en
beveiliging. Kies Back-up. Zet de schuif op Aan bij

Neem geen genoegen met de standaard privacy-

instellingen van Windows 10. Tijdens de installatie
wordt hier al naar gevraagd, maar gelukkig kun je
ook achteraf de instellingen nog aanpassen: in het
instellingenvenster (Windows-toets+I) kies je voor
Privacy. Rechts in het venster bepaal je allereerst
de algemene privacyopties. Loop langs alle opties
en bepaal per instelling of deze wel of niet mag
worden gebruikt. Werp hierna een blik op Windows-
machtigingen. Hier vind je vier categorieën met
aanvullende privacyopties. Om te voorkomen dat
er gedetailleerde gegevens over het computer-
gebruik worden verstuurd naar Microsoft, kies je voor
Diagnostische gegevens en feedback en schakel je
alle opties uit die je gegevens versturen. Tot slot be-
kijk je de sectie App-machtigingen. Hier vind je een
flink aantal categorieën (zoals Microfoon, Radio’s en
Meldingen) waarvan je kunt aangeven of deze door
je verschillende apps mogen worden gebruikt. Klik
Tip 06 Neem je bijvoorbeeld op Microfoon, dan kun je aangeven
geen genoegen welke apps toegang hebben tot de microfoon. Een
met de standaard app zoals Skype heeft logischerwijs toegang tot de
privacyopties van microfoon nodig, maar veel apps hebben dit helemaal Tip 07 Zorg voor
Windows. niet nodig. Bepaal per app of je hiermee akkoord gaat. een goede back-up
van de computer.

Opschonen maar!

Vooral na een upgrade (bijvoorbeeld van Windows

7 naar Windows 10) kunnen er nog restjes over-
blijven van de vorige Windows-installatie. Zonde,
want dergelijke bestanden nemen onnodig ruimte
in. Open het startmenu en typ Schijfopruiming.
Klik op OK om de harde schijf te controleren.
Een venster met resultaten verschijnt, maar
hiermee nemen we geen genoegen. Klik daarom
op de knop Systeembestanden opschonen
en laat Schijfopruiming opnieuw naar de schijf
kijken. Plaats nu vinkjes bij de onderdelen Vorige
Windows-versies, Windows Update opschonen,
Upgradelogboekbestanden van Windows.
Tevreden? Klik op OK . De bestanden worden op-
geschoond en de kostbare schijfruimte is terug.

03 | 2020 25
 OVERSTAPPEN NAAR WINDOWS 10

Automatisch back-ups maken van mijn bestan- in het rechtervenster naar de sectie Systeemvak .
den. Klik hierna op Meer opties. Om direct een Klik op Selecteren welke pictogrammen op de
back-up te maken van de volledige computer, klik je taakbalk worden weergegeven. Wil je voorkomen
op Nu back-up maken. In de velden eronder bepaal dat specifieke pictogrammen achterwege worden
je hoe vaak back-ups moeten worden gemaakt. gelaten, dan zet je de schuif op Aan bij Altijd alle
Standaard maakt Windows elk uur een back-up pictogrammen weergeven in het systeemvak . Wil
van de bestanden, maar je kunt deze frequentie ook je finetunen, dan is er ook de optie om per onderdeel
verhogen (zelfs naar elke 10 minuten) of terug- aan te geven of het mag worden getoond in het
schroeven (naar dagelijks). Bepaal hierna hoelang systeemvak. Onderin het venster vind je een lijst met Tip 08 Bepaal
de reservekopieën moeten worden bewaard, in het alle mogelijke pictogrammen. Bepaal per pictogram welke pictogram-
vak Mijn back-ups behouden. Standaard worden of het mag worden getoond in het systeemvak. men mogen wor-
de back-ups oneindig lang bewaard. Je kunt in Pictogrammen die je niet meer wilt zien, schakel je den getoond in het
plaats hiervan ook een maximum aantal maanden uit via de schuifregelaar. Opgeruimd staat netjes. systeemvak.
instellen of kiezen voor de optie Totdat ruimte
nodig is. Hierna bepaal je welke mappen moeten
worden opgenomen in de reservekopie. Ga naar de
sectie Back-up maken van deze mappen en klik
op Een map toevoegen. Selecteer de map die in de
back-up moet worden opgenomen. Je kunt ook map-
pen uitsluiten: deze worden dan niet meegenomen in
de back-up. Klik op Een map toevoegen in de sectie
Deze mappen uitsluiten.

Tip 08: Vormgeving

Tevreden met de standaard vormgeving van

Windows, zoals de vensters, titelbalk en achter-
grond? Zet de vormgeving van Windows naar je
hand. Open het instellingenvenster (Windows-
toets+I) en ga naar Persoonlijke instellingen.
Links in het venster vind je de verschillende cate-
gorieën, zoals Achtergrond, Kleuren en Thema’s.
Loop door de categorieën en zet de vormgeving
naar je hand. Bepaal ook welke pictogrammen op
de taakbalk (in het gedeelte bij de klok) mogen
worden getoond. Ga naar de sectie Taakbalk en ga

Back-up naar extern station

Je hoeft niet per se een back-up op de lokale
schijf (waarop Windows is geïnstalleerd) op te
slaan, maar je kunt ook een externe schijf ge-
bruiken voor de back-ups. Handig als je beperkte
opslagruimte op de lokale schijf hebt. Blader in
het instellingenvenster van de back-up volledig
naar beneden, tot de sectie Back-up maken
naar een ander station. Om de schijfkeuze te
veranderen, schakel je eerst uit dat er back-ups
naar de huidige schijf worden geschreven. Klik op
Station niet meer gebruiken. Hierna kun je de
gewenste doelschijf selecteren.
Standaard maakt Windows elk uur
een back-up van je bestanden
Tip 09: Slim opslaan
Wees zuinig op de beschikbare vrije ruimte op de
harde schijf, vooral na een overstap of schone instal-
latie. Een beetje hulp kan hierbij geen kwaad: de
functie Slim opslaan maakt automatisch schijf-
ruimte vrij door bestanden te verwijderen die je niet
nodig hebt, zoals tijdelijke bestanden en de inhoud

26 03 | 2020

Tip 09 Slim van de prullenbak. Slim opslaan is standaard niet
opslaan helpt je bij ingeschakeld en zet je als volgt aan. In het zoekvak
het schoonhouden bovenin het instellingenvenster typ je Slim opslaan.
van de computer, Zet vervolgens de schuif op Aan bij Opslag. Kies
mits correct gecon- hierna voor Slim opslaan configureren of nu
figureerd. uitvoeren. Zet de schuif op Aan bij Opslaginzicht .
Bepaal hierna hoe Slim opslaan te werk moet gaan:
bij de sectie Tijdelijke bestanden geef je aan of
bestanden moeten worden verwijderd die niet meer
door jezelf of door programma’s worden gebruikt.
Geef dit aan voor de bestanden in de prullenbak
en bestanden in de map Downloads. In de sectie
Lokaal beschikbare cloudinhoud geef je aan of
ongebruikte cloudinhoud van de computer moet
worden verwijderd: het gaat hierbij om bestanden
die ook online (in de cloud) zijn opgeslagen. Zo
kun je bijvoorbeeld opgeven dat bestanden in een
OneDrive-account automatisch na een maand moe-
ten worden verwijderd. Wil je direct de instellingen
OVERSTAPPEN NAAR WINDOWS 10
Tip 10 Bepaal
het gedrag van
Windows en pas de
standaard energie-
profielen aan.
toepassen? Klik dan onderin het venster op de knop
Nu opruimen.
Tip 10: Energieprofielen
Maak je gebruik van een laptop, dan heb je ook te
maken met de energie-instellingen van Windows.
Zorg dat de energie-instellingen zijn afgestemd op
de manier waarop je met de computer werkt. Open
het startmenu en typ Energie. Klik op Instellingen
voor energiebeheer en slaapstand. Geef rechts
in het venster per onderdeel aan wat het gedrag
van Windows moet zijn. Zo bepaal je wanneer het
scherm moet worden uitgeschakeld indien de laptop
gebruikmaakt van batterijstroom of netstroom, geef
je aan wanneer de slaapstand wordt ingeschakeld
en bepaal je of de netwerkverbinding moet worden
afgesloten zodra de slaapstand wordt geactiveerd.
Klik hierna op Batterij (links in het venster). Zet
een vinkje bij Batterijbesparing automatisch
inschakelen als capaciteit lager is dan (indien de
optie nog niet is geactiveerd). Bepaal hierna met de
schuifregelaar bij welke resterende accucapaciteit
deze modus moet activeren, bijvoorbeeld 15%.
03 | 2020 27
 FREEWARE

DOOR: AP DE SMITS

Freeware
Freewaremakers zijn meestal enthousiaste computergebruikers die niet
programmeren uit winstbejag, maar hun vaardigheden inzetten om iets
te verbeteren. Dankzij de gratis programma’s wordt computeren leuker en
handiger! We bespreken de beste programma’s van dit moment en nieuwe
versies van ‘evergreens’.

Tip 01: Geleerd opgemaakte formules en kunnen zelfs beeld en

geluid hebben. Al neemt dit niet weg dat het maken
Geschikt voor: Windows 7, 8.x, 10 van een set kaartjes voor een bepaald onderwerp
We kennen in het Nederlands het woord ‘boekenwijs- een flinke klus is. Daarom is het de moeite waard
heid’, een denigrerende term voor kennis die uit een om eerst (vanuit het programma) te kijken welke
boek is opgedaan, maar niet aansluit bij de werke- sets kaarten al door anderen zijn gemaakt, deze te
lijkheid. Toch valt er uit (studie)boeken heel veel te downloaden en zo nodig aan te passen.
leren, maar zo nu en dan zijn die teksten onhandel- Anki, https://apps.ankiweb.net
bare bakstenen. Misschien is dat dan ook wel een van
de redenen voor de populariteit van de flashcards;
kaartjes met op de voorkant een vraag en op de ach-
terkant het antwoord. Ideaal voor allerlei kennis die
erin gestampt moet worden, zoals vreemde woorden,
Tip 01 Leer vervoegingen, formules, de botten, spieren en pezen
niet uit een saai in het menselijk lichaam enzovoort.
studieboek maar Het fraaie programma Anki is enorm veelzijdig.
door middel van De kaartjes die je erin maakt hoeven niet alleen
flashcards. maar tekst bevatten, maar kunnen ook bestaan uit

Tip 2: Fotogeniek Tip 2 PhotoDe-

mon is een zeer
Geschikt voor: Windows XP, Vista, 7, 8.x, 10 uitgebreide fotobe-
Aan gratis fotobewerkers geen gebrek, maar iedere werker.
gebruiker heeft een andere behoefte. Waar de een
slechts af en toe een foto hoeft op te lappen en daar-
voor een eenvoudig programma zoekt dat zo veel
mogelijk automatisch doet, wil de fanatiekere hob-
byfotograaf graag de hele gereedschapskist met alle
denkbare foefjes op zijn plaatjes kunnen loslaten.
Voor die laatste doelgroep is er PhotoDemon. Dit
programma biedt een enorme collectie professioneel
gereedschap om foto’s handmatig en deels automa-

28 03 | 2020

tisch op te fleuren. Daarvoor bevat het een grote col-
lectie kleurenfilters, een ruim aanbod aan effecten
en de mogelijkheid om met lagen te werken en deze
op allerlei manieren te mengen. PhotoDemon heeft
als voordeel ten opzichte van een aantal concur-
renten dat het ook nog op oudere Windows-versies
werkt en bovendien is het programma compact en
portable. Kortom: een echte aanrader!
PhotoDemon, www.photodemon.org
PhotoDemon biedt een enorme
collectie professioneel gereedschap
om je foto’s op te fleuren
Tip 03: Letterlijk
Geschikt voor: elk systeem
Windows wordt standaard geleverd met een flink
aantal lettertypen die uitstekend voldoen als je een
brief, rapport of andersoortige tekst wilt schrijven.
Enkele fonts lenen zich voor het maken van een
uitnodiging of affiche, maar heb je een specifieke
stijl in je hoofd, dan is de kans niet groot dat je die
in Windows terug gaat vinden. Gelukkig zijn er volop
websites waar je lettertypen gratis kunt downloaden.
Een website waar je ruim 60.000 verschillende
lettertypen kunt vinden, is FontSpace. Ben je op
zoek naar ‘iets’, dan is dat in zo’n enorm aanbod
onbegonnen werk, ware het niet dat je wel op naam
kunt zoeken. Maar eigenlijk kennen alleen drukkers
Tip 03 Voor en beroepstypografen veel namen uit hun hoofd.
welke gelegenheid Gelukkig is het kolossale aanbod onderverdeeld in
je ook een let- rubrieken. Je vindt ze via het menu Browse. Zoals je
tertype zoekt, op kunt zien, heeft elke hoofdcategorie nog een eigen
fontspace.com vind onderverdeling. Zo vinden we bij Decorative stijlen
je het wel. zoals handschrift (Handwriting) en schrijfmachine-
FREEWARE
letters (Typewriter) terug. Zie je de stijl niet waar je
naar op zoek bent, scrol dan naar beneden en klik
op all font categories. Daar vind je het complete
aanbod aan categorieën, zo’n 23.000. Betekent dat
dan dat er per categorie maar een paar lettertypen
te vinden zijn? Nee hoor, vaak zijn het er meer dan
100, want elk lettertype kun je via meerdere tref-
woorden te vinden.
Fontspace, www.fontspace.com
Tip 04: Grootheid
Geschikt voor: Windows 7, 8.x, 10
Wanneer we Windows Verkenner gebruiken in de
detailweergave verschijnt achter elk bestand keurig
de grootte. Die kolom blijft achter mapnamen echter
angstvallig leeg. Gelukkig bestaan er verschil-
Gevaarlijk?
Bij sommige freeware kun je een enge waarschu-
wing van je beveiligingsprogramma verwach-
ten. Laat je niet afschrikken, maar lees goed
wat er aan de hand is en of je dit logisch vindt.
Programma’s maken bijvoorbeeld verbinding
met internet. Alleen deze actie kan al een reactie
uitlokken bij je beveiliger. Ook voor software die
relatief nieuw is of wordt aangeduid als ‘zeld-
zaam’ kan je beveiliger een waarschuwing geven.
Vertrouw je de download? Laat het programma
dan uitvoeren. Voel je twijfel? Laat je download
dan onderzoeken door www.virustotal.com, dat Laat je niet
doen wij ook. Deze dienst controleert je program- direct afschrikken
ma met meer dan vijftig beveiligingsprogramma’s. door waarschuwin-
Zo zie je snel of je te maken hebt met een risico of gen van je beveili-
met een overijverig beveiligingsprogramma. gingssoftware.
03 | 2020 29
 FREEWARE

lende programma’s om ook hier inzicht in te krijgen.

Sommigen gaan daarbij grafisch helemaal los terwijl
anderen het visueel wat soberder houden. Tot die
laatste categorie behoort MeinPlatz. Soberheid is
overigens niet synoniem voor een gebrek aan infor-
matie. MeinPlatz geeft namelijk de relatieve grootte
weer in een subtiel staafdiagrammetje, maar wie
verder naar rechts scrolt, ziet ook de grootte in bytes,
kilobytes, megabytes en gigabytes. Daarnaast toont
het programma het aantal bestanden en submappen
in een map en gegevens zoals de aanmaakdatum.
Gebruik je het programma bijvoorbeeld om de
totale grootte van alle videobestanden te vinden,
dan kun je bestandstypen insluiten gescheiden door
een komma, bijvoorbeeld *.avi, *.mp4. Ook kun je
bepaalde bestandstypen uitsluiten van de telling. Het
is helaas niet mogelijk deze criteria voor hergebruik
op te slaan. Tip 05 Monitor
Tip 04 Hoeveel MeinPlatz kun je downloaden als gewoon installatie- mappen op ge-
ruimte nemen de bestand of als portable versie in zowel een 32- als wenste en onge-
mappen op je schijf een 64bits-versie. wenste wijzigingen.
in beslag? MeinPlatz, www.tiny.cc/meinplatz
zetten om zelf een map met lokbestanden te maken
en te monitoren als je vermoedt dat je ransomware
op je pc hebt, maar FCV kan ook voor je nagaan of
iemand iets op je pc heeft gedaan toen je even weg
was, of controleren of een back-up of automatische
download klaar is. Ook kan FCV in netwerkmappen
(denk aan een nas) snuffelen. Om FCV zijn werk te la-
ten doen, moet je om te beginnen één of meer map-
pen opgeven die moeten worden bewaakt. Helaas
beschikt het programma zelf niet over een dialoog-
venster voor het selecteren van een map, maar in
Windows 10 kun je in Verkenner naar een map gaan,
rechtsklikken in de adresbalk en kiezen voor Adres
als tekst kopiëren om de juiste map te selecteren. Je
kunt meerdere mappen opgeven en zelfs bestands-
typen aangeven die je wel of juist niet wilt volgen.
FolderChangesView, www.tiny.cc/fcview

Tip 05: Wakend oog Op elke pc gebeurt van alles

Geschikt voor: Windows XP, Vista, 7, 8.x, 10
Wanneer je een bestand in een map opslaat of een
bestand in een map wijzigt, dan is dat een bewuste
handeling en weet je wat er gebeurd is. Maar op elke
pc gebeurt ook van alles volautomatisch, of dat nu
gewenst is, zoals het maken van een back-up, of niet,
wanneer je last hebt van ransomware. Het breed
inzetbare FolderChangesView houdt in de gaten wat
er allemaal op je pc gebeurt.
Zo zou je FolderChangesView (FCV) prima in kunnen
volautomatisch, of dat nu gewenst of
ongewenst is
Tip 06: Ruimtelijk
Geschikt voor: Windows 7, 8.x, 10
Madame Tussauds maakte haar eerste wassen beel-
den van beroemdheden die als gevolg van de Franse
Revolutie onder de guillotine belandden. Later werd

30 03 | 2020

het vervaardigen van zulke levensechte figuren een
minder lugubere aangelegenheid en lieten de groten
der aarde zich vrijwillig vereeuwigen. Wat vroe-
ger het wassen beeld was, is nu het 3D-model. Bij
verschillende bedrijven kun je jezelf al voor enkele
tientallen tot honderden euro’s laten vereeuwigen.
Beetje prijzig wel. Al zijn er tegenwoordig ook opties
voor doe-het-zelvers, zoals het uitgebreide, maar
complexe Meshroom. De theorie achter Meshroom
is simpel: fotografeer een object waarvan je een
3D-model wilt maken van alle kanten (liefst in kleine
stapjes), stop die afbeeldingen in het programma
en dat levert vervolgens een model dat je kunt im-
porteren in 3D-software en dus ook in programma’s
die een 3D-printer kunnen aansturen. De praktijk is
uiteraard wel wat ingewikkelder, want het is bepaald
geen eenvoudige klus. Wel kun je allerlei instellingen
aanpassen om tot het perfecte resultaat te komen.
Tip 06 Maak een Het programma vergt de nodige studie, maar er zijn
3D-model aan de op YouTube heel veel video-tutorials te vinden.
hand van foto’s. Meshroom, www.alicevision.org
Tip 07: Beestachtig goed
Geschikt voor: Windows 7, 8.x, 10
Al sinds het oude dos-tijdperk vinden mensen dat
bestandsbeheer met een dubbel venster prettiger
werkt dan met een enkel venster. Dat Microsoft
zo’n mogelijkheid nooit in Windows heeft gestopt,
blijft dan ook een van de grootste mysteries van
onze tijd. Wel betekent dit dat er genoeg ruimte is
voor alternatieven voor Verkenner, zowel gratis als
commercieel. Het grote gratis aanbod heeft er zelfs
voor gezorgd dat het aanvankelijk betaalde Atap
Salamander tegenwoordig gratis is.
Salamander is een zeer veelzijdige vervanger voor
Verkenner. Natuurlijk kun je het programma in
eerste instantie gebruiken om bestanden en mappen
op een veel overzichtelijkere manier te kopiëren en
verplaatsen, maar Salamander heeft veel meer in
FREEWARE
zijn mars. Zo kun je de inhoud van allerlei bestands-
typen zien, bestanden coderen en converteren, op
verschillende wijzen hernoemen en vergelijken. Een
deel van de geavanceerde functies wordt geleverd
door plug-ins en deze collectie kun je via het forum Tip 07 Salaman-
op de site van de makers zelfs nog uitbreiden. Tot der is een uitste-
slot biedt Salamander een script-functie waarmee je kend alternatief
veelvoorkomende taken kunt automatiseren. voor Windows
Altap Salamander, www.altap.cz Verkenner.
Bestandsbeheer met een dubbel
venster werkt prettiger dan met een
enkel venster
Tip 08: 8(8)
Geschikt voor: Windows 7, 8.x, 10
In Windows 7 hadden we gadgets, kleine program-
maatjes die je aan de zijkant van het Bureaublad kon
zetten om bijvoorbeeld de tijd of de processorstatus
in de gaten te houden. Microsoft is daarmee gestopt,
maar wie zoiets toch prettig vindt, kan terecht bij
8GadgetPack. De naam is een beetje misleidend, want
waar het ooit begon met acht gadgets, zijn het er
ondertussen heel wat meer. Het zijn er nog geen 88,
maar dat aantal komt wel in zicht. De collectie bevat
naast de al genoemde onderdelen, gadgets om het
weer in de gaten te houden, eenheden te converteren,
memo’s te maken en mail te checken. 8GadgetPack
bevat niet alleen maar serieuze zaken, er zijn ook de
nodige onderhoudende gadgets, zoals een radio, een
plaatjespuzzel en zelfs een mini-piano. Na installatie
verschijnen de drie populairste gadgets aan de rech-
terkant van het scherm en vervolgens kun je daar je
eigen favorieten aan toevoegen. Bovendien heeft elke
gadget ook nog zijn eigen instellingen.
8GadgetPack, https://8gadgetpack.net
03 | 2020 31
 FREEWARE
Tip 08 Verleven- Tip 09: Bestandsinfo
dig je Bureaublad
met de gadgets van Geschikt voor: Windows 7, 8.x, 10
weleer. Naast de informatie die standaard in Verkenner
getoond wordt, zoals bestandsgrootte en -datum,
bevatten bestanden vaak nog veel meer type-afhan-
kelijke informatie. Zo bevatten mp3-bestanden vaak
mp3-tags met gegevens over de artiest, het album
enzovoort en bevatten foto’s exif-data waarin zaken
zoals de gebruikte camera en sluitertijd zijn opgesla-
gen. Wie met rechts klikt op een van de kolommen
in de detailweergave van Verkenner kan uit een
groot aantal van deze zogeheten metatags kiezen.
Metadata++ beschikt echter over veel meer tags. Al
is het programma niet alleen maar bedoeld voor
het bekijken van deze gegevens, je kunt ze er ook
mee wijzigen, verwijderen (denk aan het verwijde-
ren van exif-data uit foto’s die je online zet), printen,
importeren en exporteren. Naast bekijken en be-
werken biedt het programma de mogelijkheid om
Tip 09 Alles voor de metadata van grote groepen bestanden tegelijk
het werken met te doorzoeken en kun je bestanden op basis van
metatags. tags sorteren. Tot slot kun je met Metadata++ zelfs
32 03 | 2020
bestandstypes van tags voorzien die dat normaliter
niet ondersteunen.
Metadata++, www.tiny.cc/metadata
Tip 10: Fotogeniek II
Geschikt voor: elk systeem
De fotobewerker PhotoDemon (tip 2) is een uitste-
kend product, maar er kleven twee nadelen aan voor
een gebruiker die maar zelden foto’s bewerkt. Ten
eerste heeft het programma zijn eigen manier van
werken, en ten tweede moet je het op je pc instal-
leren. Wie slechts zo nu en dan een foto hoeft te
bewerken, komt al snel terecht bij een van de vele
online diensten. Denk je nu al dat je op termijn vaker
foto’s gaat bewerken, bijvoorbeeld omdat je nu nog
een beginnend fotograaf bent, dan kom je als vanzelf
uit bij Photopea. Deze online fotobewerker heeft na-
melijk een gebruikersinterface die heel veel lijkt op
die van de moeder aller fotobewerkers: Photoshop.
Ook veel functionaliteiten komen overeen, voor wie
weleens met Photoshop heeft gewerkt. Dat betekent
onder andere dat je met aparte lagen voor zowel ob-
jecten als bewerkingen kunt werken. Zulke aanpas-
singslagen maken het zelfs mogelijk om contrast en Tip 10 Photopea:
kleurtonen eindeloos aan te passen, ook al ben je al het online equi-
vele stappen verder in het bewerkingsproces. valent van Pho-
Photopea, www.photopea.com toshop.
Photopea lijkt qua uiterlijk én
functionaliteit op de moeder aller
fotobewerkers: Photoshop
Tip 11: Sneltoets
Geschikt voor: Windows 7, 8.x, 10
Windows kent een enorme hoeveelheid sneltoetsen
 FREEWARE

om zonder omwegen allerlei acties uit te voeren. De

meeste gebruikers kennen er echter maar een paar uit
het hoofd. Wie zelf sneltoetsen bedenkt voor bepaalde
taken, zal ze makkelijker onthouden en dat is precies
wat je met Lintalist kunt doen. Het aardige is dat je
in Lintalist niet alleen sneltoetsen aan acties kunt
koppelen, maar ook kleine tekstfragmentjes. Zo zou je
het programma kunnen leren om altijd ‘Nederland’ in
te voeren wanneer je ‘nl’ typt. Sneltoetsen of tekstfrag-
menten die aan een actie zijn gekoppeld, heten snip-
pets en worden bewaard in bundels. Hierdoor kun je
verschillende collecties voor verschillende doeleinden
gebruiken en raak je niet snel door de beschikbare
toetscombinaties heen. Je kunt ook scripts maken –
zelfs met variabelen – die zelf naar de context kijken
(met name in welk programma je de snippet oproept)
en dan de juiste bundel oproepen.
Lintalist, www.tiny.cc/lintalist
Tip 11 Lintalist is
een enorm veel-
zijdig programma
voor het automa-
tiseren van aller-
hande taken.
Tip 12: Bij hoog en laag
Niet te snel klikken Tip 12 Kom
erachter of je hoog
en droog zit als de
We zien het helaas te vaak en het zou verboden zeespiegel stijgt.
moeten worden: installatieprocedures die extra
programma’s bundelen en zomaar aanpas-
singen doen. Je probeert een programma uit en
voor je het weet is de homepage van je browser
aangepast en ben je een aantal ongewenste
programma’s rijker. Deze handelswijze heet in de
volksmond achterbaks, maar de nette aanduiding
is ‘potentially unwanted program’ (pup). Steeds
meer beveiligingsprogramma’s letten hierop
als je iets probeert te installeren. Wij gebruiken
Unchecky (www.unchecky.com) om ‘verkeerde
vinkjes’ op te merken. Je kunt de extra’s ook zelf Wees altijd
voorkomen. Download een programma bijvoor- alert tijdens de
beeld alleen via de website van de makers en installatie van
kies altijd voor de geavanceerde of aangepaste programma’s om
installatie. Zo kun je zelf bekijken welke opties er ongewenste extra
actief zijn. Verwijder de vinkjes bij aanpassingen/ software en/of
programma’s die je als ongewenst beschouwt of aanpassingen te
keur de aanpassing op een andere manier af. voorkomen.

Geschikt voor: elk systeem

In ons laaggelegen kikkerlandje is het een goed
idee om in de gaten te houden hoe snel (en of) de
zeespiegel stijgt, zodat we niet op een dag plotseling
met natte voeten achter de pc zitten. Op de Actuele
Hoogtekaart Nederland is de hoogte van elke plek in
ons land in detail vastgelegd en met de online AHN-
Viewer kun je deze gegevens bekijken. De kaart is zo-
danig gedetailleerd dat je kunt inzoomen op je eigen
huis om te zien of de straat waaraan je woont onder
of boven NAP ligt en hoeveel precies. Ook kun je op
gebouwen klikken om hun hoogte te achterhalen en
zelfs bij bomen lukt dat aardig. Om het navigeren
te vereenvoudigen is er ook een wegenkaart en een
luchtfoto beschikbaar.
AHN-Viewer, www.tiny.cc/ahn

03 | 2020 33
 FOTOBEHEER
DOOR: DIRK SCHOOFS
Alle foto’s op een rij
Online drives als fotomanagers
Omdat we constant met een camera op
zak lopen, produceren we veel meer foto’s
dan ooit. Met die stortvloed aan kiekjes
en filmpjes raak je langzamerhand het
overzicht kwijt, zeker als je te enthousiast
bent ingegaan op het aanbod van
verschillende gratis online opslagdrives.
Het opslaan van je foto’s is één, slimme
software om al die foto’s te taggen,
sorteren en categoriseren is daardoor ook
hard nodig. We bekijken de mogelijkheden
van de zware kanonnen Dropbox, OneDrive
en Google.
Wat gaan we doen?
We bekijken waarmee Dropbox, OneDrive en
Google zijn uitgerust om de gebruiker te helpen bij
efficiënt fotobeheer.
34 03 | 2020
DROPBOX
Tip 01: Mappenstructuur
Voor veel computergebruikers blijft Dropbox de
nummer een als het gaat om cloudgebaseerde
opslag. Dropbox (gratis 2 GB webruimte) maakt het
gemakkelijk om bestanden online te synchroniseren,
maar op het vlak van fotobeheer heeft deze service
de afgelopen jaren veel van zijn pluimen verloren.
Dropbox’ fotomanager Carousel ging in 2016 op de
schop en zelfs de functie om eenvoudige fotoalbums
te maken stierf een stille dood. In zijn support-
pagina’s toont deze dienst twee manieren om je
beeldmateriaal te organiseren: via Camera uploads
en via de knop Foto’s. Maar er is nog een derde
manier, die met de handgemaakte mappen. Maak
op je pc in de map Dropbox een lokale map Foto’s
aan en creëer daarin een logische structuur van
sub- en sub-submappen. Stel dat je een map Reizen Tip 01 Wanneer
noemt, dan maak je daarin de mappen 2017Rome , je de jaartallen aan
2018Ardennen, 2019Bretagne enzovoort. Dropbox het begin van de
zal dan automatisch een online back-up maken. Dit mapnaam zet, zal
is overigens ook de makkelijkste manier om de map- Dropbox ze meteen
pen met anderen te delen. rangschikken.
Tip 02: Camera uploads
Wanneer je Camera uploads inschakelt op een
 FOTOBEHEER

mobiel toestel zal de inhoud van je camerarol in de

gelijknamige map op Dropbox terechtkomen. Open
de app op je smartphone of tablet, ga naar je profiel
en tik op het tandwiel-icoontje om bij Camera up-
loads te komen. Hier kun je ook nog aangeven of je
video’s automatisch wilt laten uploaden. Onder aan
dit scherm geef je aan of deze functie alleen vanaf
nu of op alle foto’s van de camerarol wilt toepas-
sen. Bovendien vraagt Dropbox of je de foto’s in de
heic-indeling wilt omzetten naar het jpg-formaat.
Hoewel Dropbox de conversie aanbeveelt, onder-
steunt ze ook gewoon heic- en heiv-bestanden. Heic
is het afbeeldingsformaat, heiv het videoformaat wat
Apple-toestellen vanaf iOS 11 meekrijgen. Al deze
mediabestanden belanden in dezelfde map: Camera
Uploads. Daar kun je ze sorteren op naam, wijzi-
Tip 02 Dropbox gingsdatum, type, extensie en grootte. Tags toevoe-
ondersteunt ook gen of albums maken is niet mogelijk. Je favoriete
heic-bestanden. foto’s selecteren met een ster kan dan weer wel.
Tip 03 Ook an-
Organisatie per dag dere afbeeldingen
dan alleen je eigen
geüploade foto’s
Maak je ontzettend veel foto’s, dan kan het han- worden door Drop-
diger zijn om deze per dag of per maand te or- box verzameld.
denen. Tru (www.truorganizer.com) is een tool
waarmee je eerst een bronmap met ongeordende
fotobestanden selecteert op een drive, bijvoor-
beeld de lokale Dropbox-map. Daarna maak je
in dezelfde directory een nieuwe lege doelmap.
Vervolgens zal Tru op de achtergrond de inhoud
van de bronmap naar de doelmap overbrengen
en per maand of dag mappen genereren. Je
hebt de keuze tussen submappen volgens het
YYYY-MMM-formaat (bijvoorbeeld 2017-aug),
het YYYY-MM-formaat (bijvoorbeeld 2017-08) of
YYYY-MMM-dd (bijvoorbeeld 2017-aug-16). Je
kunt ook verschillende bronmappen selecteren Selecteer de
om ze vervolgens allemaal naar dezelfde doel- bronmappen die
map per dag of per maand over te zetten. Met Tru moet verdelen
de gratis versie kun je 5.000 foto’s op die manier in mappen gese-
verdelen, wil je dit onbeperkt doen, dan moet je lecteerd op dag of
19,95 dollar per jaar betalen. maand.

Als je door de lijst scrolt, zie je

opeens allemaal foto’s die je zelf
nooit hebt geüpload

Tip 03: De knop Foto’s

In de webversie van Dropbox staat links ook de knop

Foto’s, die alle fotobestanden op een tijdlijn plaatst

03 | 2020 35
 FOTOBEHEER
en deze groepeert per dag. Dat klinkt goed, maar
als je door de lijst scrolt, zul je merken dat er veel
foto’s bij staan die jij zelf nooit hebt opgeslagen. Dat
voorval doet zich voor wanneer Dropbox een map
synchroniseert waarin bijvoorbeeld schermafbeel-
dingen of illustraties van een grafisch ontwerp zitten.
Ook die beelden zullen dan in de lijst van Foto’s
verschijnen. Zo gebeurde het bij ons dat alle portret-
foto’s van een collega uit een personeelslijst op deze
manier tussen onze persoonlijke foto’s zijn geraakt.
ONEDRIVE
Tip 04: Georganiseerd
Ook Microsoft OneDrive (5 GB gratis opslag) is
hoofdzakelijk bedoeld voor wie niet langer aan een
vaste werkplek gebonden wil zijn. Ook bij deze dienst
is fotobeheer niet de hoofdzaak. In Windows 10 is
OneDrive geïntegreerd, maar wil je het op een ander
besturingssysteem gebruiken, dan moet je het zelf
installeren via www.tiny.cc/oned. Ook deze dienst
herkent de foto’s tussen je bestanden en plaatst
die in de map Foto’s. OneDrive ordent de foto’s zelf
per dag, maand en jaar. De recente kiekjes staan
bovenaan. Bovendien gebruikt OneDrive artificiële
Tip 04 OneDrive intelligentie in een poging om de nieuwe foto’s al-
rangschikt de foto’s vast van trefwoorden te voorzien. Al merken we dat
vanzelf al op een de inspiratie van Microsoft lang niet zo treffend is als
tijdlijn. die van Google Foto’s.
36 03 | 2020
Tip 05: Trefwoorden
Tags zijn bijzonder handig om later een foto snel
terug te vinden. De voorstellen voor trefwoorden
worden voorafgegaan door een hashtag. Wanneer
je op de knop Tags klikt, zie je alle trefwoorden
die OneDrive voorstelt. Door op een foto te klikken,
wordt de albumweergave geopend. Rechtsboven
staat een rond pictogram met een i om de infor-
matie over de foto te openen. Selecteer de foto’s
waarvan je de trefwoorden wilt aanpassen en klik
dan bovenaan op de knop Tags bewerken. Nu kun
je je eigen trefwoorden toevoegen of een of meer-
dere tags aan de foto(’s) toevoegen die OneDrive
zelf voorstelt.
Gebundelde weergave
Gebruik je meer dan één clouddienst, dan komt er
een dag dat je je haren uit je hoofd trekt, omdat
je niet meer weet bij welke dienst je die ene foto
hebt opgeslagen. MultCloud (www.multcloud.
com) behandelt meer dan dertig online drives
alsof het één grote harde schijf zou zijn. Met
de gratis versie kun je tot 2 TB aan gegevens
verzamelen, daarna is de service best duur (7,99
dollar per maand). Een alternatief vind je in de
Microsoft Store: Cloud Drive (gratis, met reclame)
om vanuit één applicatie de inhoud van onder
andere OneDrive, Google Drive en Dropbox te
beheren. Voor de iPhone en iPad is er EasyCloud We loggen via
Ultimate (4,99 euro) om al je foto’s en video’s op Cloud Drive in bij
de besproken online opslagplaatsen op je ap- Dropbox, OneDrive
paraat of Apple TV te tonen. en Google Foto’s.
 FOTOBEHEER

Tip 05 Je
kunt een van de
bestaande tags
selecteren of zelf
een trefwoord
toevoegen.

Tip 06: Albums

OneDrive maakt automatisch albums aan op basis
van de dag waarop je de foto of de video hebt
opgenomen. Ben je daar niet van gediend, dan kun
je deze functie in de instellingen van OneDrive
uitschakelen. Klik daarvoor op het tandwieltje en
daarna op de knop Foto’s.
Wil je een aantal foto’s met je vrienden delen, dan
Tip 06 Albums kun je ze in een album zetten. Selecteer Albums
aanmaken is in en daarna Nieuw album , geef een naam aan het
OneDrive een fluitje nieuwe album. Selecteer vervolgens de foto’s en
van een cent. klik op Album toevoegen.
De trefwoordeninspiratie van
Microsoft is lang niet zo treffend als
die van Google Foto’s
GOOGLE DRIVE EN GOOGLE FOTO’S
Tip 07: Einde synchronisatie
Tip 07 Hal-
Met een Google-account beschik je over 15 GB gratis verwege 2019 is
opslagruimte die verdeeld wordt over Google Drive, Google gestopt met
Gmail en Google Foto’s. Tot 10 juli 2019 verschenen de automatische
alle foto’s die je in Google Drive hebt opgeslagen synchronisatie tus-
ook altijd in Google Foto’s. Omdat veel gebruikers dit sen Drive en Foto’s
verwarrend vonden, is Google gestopt met de synchro- omdat het te veel
nisatie tussen beide diensten. Dat betekent dat een verwarring opriep.

03 | 2020 37
 FOTOBEHEER
Tip 08 In de bewerking die je in Google Foto’s uitvoert niet meer
Back-up en syn- automatisch toegepast wordt op de kopie in Google
chronisatietool Drive. En wanneer je een afbeelding op Drive verwij-
kun je de dubbele dert, zal deze nog gewoon in Foto’s blijven staan, tenzij
upload instellen. je deze daar ook weghaalt. Kom je uiteindelijk ruimte
tekort, bedenk je dan dat de uploads van voor de
scheidingsdatum nog op zowel Drive als Foto’s staan.
Tip 08: Back-up/synchronisatie
Geeft het je meer gemoedsrust om foto’s toch
automatisch naar Google Drive én Google Foto’s
te uploaden, dan kun je gebruikmaken van de
back-up en synchronisatie-app van Google (www.
tiny.cc/gobasy). Start de app, log in met je
Google-account en selecteer de mappen die je wilt
back-uppen naar Google Drive. Voor foto’s heb
je de keuze tussen Hoge kwaliteit en Originele
kwaliteit . Bij Hoge kwaliteit zal Google de foto’s
die groter zijn dan 16 megapixel en video’s met een
hogere resolutie dan 1080p comprimeren. Deze
gecomprimeerde bestanden tellen niet mee voor
de berekening van je datacapaciteit. Onderaan in
38 03 | 2020
Tip 09 Niet alle
resultaten tonen
orang-oetans,
maar toch goed
gevonden.
Je kunt alle foto’s doorzoeken op
trefwoorden die je zelf niet eens hebt
hoeven toevoegen
de app vind je het vakje om je foto’s en video’s ook
automatisch te uploaden naar Google Foto’s. Dit is
dan ook een prima oplossing voor het bewaren van
een back-up van je foto’s, en als je dezelfde kiekjes
op Google Foto’s wilt kunnen doorbladeren.
Tip 09: Organisatietalent
Google Drive mag dan interessant zijn om een
back-up van je foto’s op te slaan, maar het kan niet
tippen aan het organisatietalent van Google Foto’s
dat via allerlei intelligente functies erin slaagt om
orde in iedere fotochaos te scheppen. Eerst sorteert
Google Foto’s alle kiekjes op datum, met de nieuwste
bovenaan. Heel prettig is dat je alle foto’s kunt
doorzoeken op trefwoorden die je zelf niet eens hebt
hoeven toevoegen. Je herinnert je vaag een foto met
een orang-oetan of een foto waarop iemand zijn
tong uitsteekt, maar waar staan die ook alweer? Wij
vonden ze direct als we ‘orang-oetan’ of ‘tong’ in het
zoekvak typten. De geïntegreerde Assistent kan je
bovendien helpen een fotoboek, filmpje, collage of
diamontage te maken om dit vervolgens te kunnen
delen met je vrienden. In sommige landen onder-
scheidt Google Foto’s zich door gezichtsherkenning
(iets waar diens voorganger Picasa ook al goed in
was), maar in Nederland is die functie niet mogelijk
door de privacywetgeving.
 SNEL RESULTAAT IN 3 STAPPEN

DOOR: DIRK SCHOOFS

Een eigen huisstijl

Diamodellen in PowerPoint
Maak je regelmatig een PowerPoint-
presentatie die aan een eigen
huisstijl moet voldoen, dan gebruik je
waarschijnlijk een sjabloon. Maar alleen
zo’n sjabloon is niet altijd voldoende. Om
zo’n huisstijl echt goed door te voeren,
moet je ook een diamodel maken, zodat de
slides die verschillende indelingen hebben,
toch dezelfde stijl uitstralen.
Stap 1: Modelweergave
In een diamodel leg je het lettertype, eventueel de
logo’s, de achtergrond en de te gebruiken kleuren
vast. Wanneer een gebruiker van dit model een
nieuwe dia toevoegt, krijgt die meteen de juiste
looks. Uiteraard kun je zelf nog wel de indeling
kiezen die je nodig hebt: een titeldia, een titel met
object, drie kolommen enzovoort. Een groot voor-
deel van zo’n diamodel is dat je eenvoudig stijlwij-
zigingen aanbrengt in alle slides van de presenta-
tie door alleen het diamodel aan te passen. Open
een lege presentatie en ga naar het tabblad Beeld
waar je in de groep Modelweergaven op Diamodel
klikt. Hierdoor krijg je een leeg diamodel te zien
met de bijbehorende standaardindelingen in de
linkerbalk.
indelingen. Misschien heb je een indeling nodig voor Dezelfde
een afbeelding naast een grafiek, of een waarop drie basislay-out zal
afbeeldingen staan. Je kunt nieuwe indelingen toe- op alle indelingen
voegen in het tabblad Diamodel. Indelingen die je verschijnen.
niet van plan bent ooit te gebruiken, kun je verwijde-
ren. Daarvoor klik je met de rechtermuisknop op de
indeling en kies je voor Indeling verwijderen.
Stap 3: Sjabloon
Ben je klaar met het bewerken van het diamodel,
klik dan op het tabblad Diamodel bij Sluiten op
Modelweergave sluiten. Je ziet dan een presentatie
van slechts één dia. Sla deze nu op als sjabloon
om te vermijden dat iemand de elementen ervan
wijzigt. Kies Bestand / Opslaan als en selecteer
PowerPoint-sjabloon. Wanneer iemand vanaf nu
een nieuwe dia vanuit het sjabloon wil maken, kan
hij kiezen uit alle indelingen die bij het opgemaakte
diamodel horen.

Stap 2: Vormgeven
Niveau stappenplan
Via het menu bovenaan kun je dit diamodel aanpas-
sen. Je selecteert een indeling, je plaatst een nieuwe Beginner Expert
Van beginner tot expert.
achtergrond of kiest een thema. Als je wilt, kun je Hiernaast kunt je de
nu een logo aanbrengen dat op iedere nieuwe dia moeilijkheidsgraad van
zal verschijnen. Stel ook het lettertype in en pas het stappenplan zien.
het kleurenschema aan. Bekijk daarna kritisch de

03 | 2020 39
 WINDOWS-BEVEILIGING
DOOR: TOON VAN DAELE
Een veiliger Windows
Beveilig je pc met Defender, Firewall en meer
Microsoft sleutelt voortdurend aan
een betere beveiliging van Windows.
Dat is ook nodig, want het is het meest
populaire en dus het meest belaagde
besturingssysteem. We stellen je in
dit artikel een aantal minder bekende
beveiligingsfuncties voor en vullen die
waar zinvol aan met externe tools.
Wat gaan we doen?
Dit artikel richt zich vooral op de iets
gevorderde gebruiker. We tonen je onder meer
hoe je Windows Defender optimaliseert en veiliger
maakt, en hoe je de nieuwe Windows Sandbox of
een alternatief gebruikt.
40 03 | 2020
Tip 01: Basis
Windows heeft heel wat beveiligingsfuncties
ingebouwd en de kans is dan ook groot dat je er al
een aantal van gebruikt. Denk bijvoorbeeld aan het
gebruiksersaccountbeheer, automatische updates,
Windows Hello, Windows Firewall, de antivirustool
Windows Defender met de antiransomware-functie,
SmartScreen en (weliswaar met een geheel andere
opzet) de module voor ouderlijk toezicht.
De meeste beveiligingsfuncties bereik je vanuit
het instellingenvenster: druk op Windows-toets+I
en kies Bijwerken en beveiliging / Windows-
beveiliging. Een rood icoon met een kruis bij een
of meer opties geeft aan dat je – op zijn minst wat
Microsoft betreft – de beveiliging daarvan niet
helemaal op orde hebt. Met een druk op de knop
Windows-beveiliging dicht je deze gaten in je
beveiliging gemakkelijk. Houd er wel rekening mee Tip 01 Volgens
dat het geen goed idee is twee antivirustools of Microsoft schort
twee firewalls simultaan op de achtergrond actief te nog een en ander
laten werken, tenzij ze bedoeld zijn om complemen- aan de beveiliging
tair te werken. op dit systeem.

Tip 02: Defender-opties
Tenzij je een andere, degelijke en up-to-date anti-
virustool gebruikt die continu op de achtergrond
naar mogelijke malware speurt, doe je er goed aan
de realtimebeveiliging van Windows Defender in te
schakelen. Dat doe je via Windows-beveiliging /
Virus- en bedreigingsbeveiliging / Instellingen
beheren, waar je Realtime-beveiliging op
Aan zet. Schakel hier ook Automatisch sam-
ple indienen, Cloudbeveiliging en de functie
Manipulatiebescherming in (nieuw in Windows
10 versie 1903). Hiermee maak je het potentiële
malware moeilijker om Windows Defender stiekem
uit te schakelen.
Met behulp van PowerShell kun je de beveiliging
echter op andere manieren opschroeven. Zo kun je
Defender je ook tegen ‘potentially unwanted applica-
tions’ of pua’s laten beschermen. Dit zijn applicaties
die op zich niet echt malafide zijn, maar wellicht
wel ongewenst, zoals adware en bundleware. Open
Start , klik met rechts op Windows PowerShell en
kies Als administrator uitvoeren. Voer de volgende
opdracht uit en bevestig met Enter:
→ Set-MpPreference -PUAProtection 1
Met de parameter 0 in plaats van 1 schakel je die
functie weer uit. Gevorderde gebruikers kunnen
ook de parameter AuditMode gebruiken. In dit
geval zal Defender pua’s niet blokkeren, maar wel
detecteren en dat ook zo opnemen in de Windows
logboeken.
Om Windows Defender nog beter te beveiligen, kun
Tip 02 Met een je het via een ander PowerShell-commando in een
paar commando’s beveiligde ‘sandbox’-omgeving draaien:
werkt Windows → setx /M MP_FORCE_USE_SANDBOX 1
Defender nog net Ook deze functie kun je weer uitschakelen door de
iets veiliger. parameter 1 in een 0 te veranderen.
Je kunt Windows Defender snel
strikter en veiliger instellen met
ConfigureDefender
WINDOWS-BEVEILIGING
Tip 03: ConfigureDefender
In tip 1 lieten we zien welke beveiligingsonder-
delen in het instellingenvenster van Windows
staan. Dit zijn niet álle opties. Via PowerShell-
scripts of registeraanpassingen kun je die extra
opties wel benaderen, maar dat zijn vaak lastige
of delicate ingrepen. De gratis, portable tool
ConfigureDefender is een stuk toegankelijker (www.
tiny.cc/afcd). Download de versie voor je eigen
Windows-architectuur: 32 of 64 bit. Voor je met
ConfigureDefender aan de slag gaat, controleer je
eerst of de Realtime-beveiliging van Defender
wel is ingeschakeld, evenals Cloudbeveiliging en
Automatisch sample indienen (zie tip 2). Immers,
de andere opties hangen hiervan af. Klik met rechts
op het exe-bestand van ConfigureDefender en kies
Als administrator uitvoeren. Eenmaal geopend, zie
je dat er drie beveiligingsniveaus beschikbaar zijn:
Default , High en Max . Max is weliswaar de meest
strikte (en dus veiligste) instelling, maar verhoogt
het risico op vervelende, vals-positieve meldingen. Tip 03 Het
Bovendien zorgt deze instelling ervoor dat je beveiligingsniveau
Windows Defender uitsluitend via ConfigureDefender High biedt meer
kunt configureren. High is minder drastisch en veiligheid zonder
daarom de meest aangewezen optie. Ten slotte, wil het gebruikscom-
je snel terugkeren naar de standaardinstellingen na fort overboord te
een Windows-installatie, kies dan voor Default . gooien.
03 | 2020 41
 WINDOWS-BEVEILIGING

Tip 04 Via het

logboek kun je zien
hoe of waar Confi-
gureDefender zijn
aanpassingen heeft
doorgevoerd.

Tip 04: Configuratie

Een instelling aanpassen is in wezen niet moeilijker
dan een van de opties via de bijhorende knop te
selecteren. Gewoonlijk is dat ON en Disabled, maar
vaak duikt hier ook Audit op. Hiermee activeer je de
optie wel, maar je blokkeert er geen processen mee
en je vindt er een event over terug in de Windows-
logboeken. Vergelijkbaar dus met de AuditMode
in tip 2 en vooral voer voor de wat gevorderde
gebruiker.
Om een wijziging in ConfigureDefender door te
voeren, druk je op de Refresh-knop en herstart je
Windows.
De knop Defender Security Log , boven in
ConfigureDefender, toont je de tweehonderd meest
recente ingangen in het logboek van Windows
Defender Antivirus. Dat kan best leerzaam zijn, aan-
gezien dit overzicht ook de registerwijzigingen bevat
die je in ConfigureDefender hebt aangepast. ‘strategische’ locaties (die snel in het vizier komen Tip 05
Tot slot bevat ConfigureDefender ook nog de van ransomware) dummy-datamappen en zodra Cybereason
optie Controlled Folder Access. Hiermee kun je een proces hierin een bestand tracht te wijzigen RansomFree
aangeven welke mappen je tegen ransomware wilt (bijvoorbeeld versleutelen) duikt er een pop-up- wordt niet meer
afschermen en welke applicaties alsnog toegang venster op zodat je het proces direct kunt beëin- doorontwikkeld,
horen te krijgen tot die beschermde mappen. Deze digen en er onderzoek naar kunt doen. maar is nog steeds
mogelijkheden vind je echter ook wel via Windows- vindbaar en werkt
beveiliging zelf. Tip 06: Groepsbeleidsregels ook gewoon nog.

Tip 05: RansomFree
De ingebouwde ransomware-bescherming van
Windows vinden we zelf ietwat omslachtig. We
vonden een prima alternatief in de vorm van
Cybereason RansomFree. Deze tool wordt wel-
iswaar niet meer doorontwikkeld, maar je kunt
hem via Google nog wel vinden. Het programma
functioneert nog altijd prima. De tool nestelt zich
bescheiden op de achtergrond, creëert op diverse
Je kunt het ook over een andere boeg gooien en
er bijvoorbeeld voor zorgen dat er alleen nog
maar toepassingen en scripts op reguliere locaties
als in Program Files (x86) mogen worden uit-
gevoerd. Nu kun je dat in Windows Pro wel voor
elkaar krijgen met complexe groepsbeleidsregels,
maar het kan veel makkelijker met het gratis
Simple Software Restriction Policy, kortweg SRP
(www.tiny.cc/sopol ). Standaard is de beveiliging
actief, maar die kun je op elk moment op inac-

42 03 | 2020

tief zetten. Klik daarvoor op het icoontje in het
systeemvak en op -: Software Policy :- / Unlock .
Het uitschakelen van de beveiliging doe je voorna-
melijk als je een bekend programma wilt uitvoeren
of installeren, vanuit je downloadmap of vanaf een
usb-stick, en je de melding ‘Deze app is geblokkeerd
door de systeembeheerder’ wilt vermijden. Na der-
tig minuten wordt de beveiliging automatisch weer
actief. Deze periode kun je aanpassen. Klik daarvoor
op Configure en pas het aantal minuten aan in de
regel UnlockTimeout=30. Leg de wijziging vast
met Bestand / Opslaan. Overigens kun je de tool
nog meer finetunen vanuit dit configuratiebestand,
maar daar gaan we in dit artikel verder niet op in.
Cybereason RansomFree maakt
dummy-datamappen om ransom-
ware te verleiden actief te worden
Tip 07: Windows Sandbox
Beschik je over Windows 10 Pro, dan kun je ook
Windows Sandbox gebruiken. Hiermee start je een
afgeschermde desktopomgeving op waarbinnen je
zonder risico op besmetting of ander onheil onbe-
kende of verdachte bestanden, sites en software kunt
Tip 07 Als je
hardwarematig
alles op orde hebt,
volstaat een vinkje
bij Windows Sand-
box om de functie
in te schakelen.
WINDOWS-BEVEILIGING
openen. Windows Sandbox maakt daarvoor gebruik
van de virtualisatietechnologie Hyper-V. Houd er
wel rekening mee dat alle aanpassingen binnen deze
virtuele omgeving onherroepelijk verdwijnen zodra
je de Sandbox-omgeving weer afsluit.
Het programma vereist Windows Pro 64 bit met
minimaal 4 GB geheugen en 2 cpu-kernen. Verder
moet de hardwarematige virtualisatiefunctie in
je bios zijn ingeschakeld. Doorgaans vind je deze
functie onder de naam AMD-V of Intel VT. Je gaat
als volgt na of die functie inderdaad is geactiveerd:
druk op Ctrl+Shift+Esc en open het tabblad
Prestaties. Als het goed is, staat dan rechts onder-
aan Virtualisatie: Ingeschakeld.
De kans is groot dat je Windows Sandbox zelf ook
eerst moet activeren. Druk op Windows-toets+R,
voer optionalfeatures uit, scrol naar Windows Tip 06 SRP blok-
Sandbox , plaats een vinkje bij dit item en beves-
tig met OK . Na een herstart van Windows kun je
keert standaard
alle uitvoerbare
Windows Sandbox dan gewoon opstarten vanuit het bestanden die van
startmenu. buiten de reguliere
Let wel, zolang deze functie is ingeschakeld, zal programma-
andere virtualisatiesoftware zoals VirtualBox, niet locaties willen
langer functioneren. opereren.
03 | 2020 43
 WINDOWS-BEVEILIGING
Tip 08 Geef zelf Tip 08: Sandboxie
aan welke applica-
tie je in een veilige Heb je Windows Home, dan kun je tevergeefs zoeken
afgeschermde naar Windows Sandbox. Maar niet getreurd, want
(gevirtualiseerde) er zijn zat gratis alternatieven. Eén ervan is Oracle
omgeving (sand- VM VirtualBox (www.virtualbox.org), waarmee je
box) wilt draaien. virtuele machines met verschillende besturings-
systemen kunt opzetten. Dit alternatief laten we
hier verder onbesproken, we focussen ons namelijk
op een ander alternatief: Sophos Sandboxie (www.
sandboxie.com). Dit programma draait geen com-
pleet besturingssysteem in een sandbox (zandbak),
maar alleen de toepassingen die je er zelf in plaatst
44 03 | 2020
Tip 09 Je kunt
per applicatie aan-
geven wat Evorim
FreeFirewall ermee
moet doen.
Sandboxie plaatst toepassingen in
een zogenaamde zandbak, zodat je
ze veilig kunt uitproberen
(applicatievirtualisatie). Sandboxie bestaat al langer,
maar sinds kort zijn alle functies gratis geworden,
al wordt er tijdens de installatie wel een extra driver
geïnstalleerd.
Wanneer je het programma opstart, verschijnt er een
nog lege sandbox met de naam Sandbox Default ;
klik met rechts op de naam als je die wilt wijzigen.
Stel, je wilt een browsersessie in zo’n sandbox
starten: klik dan met rechts op de sandbox en kies
Gesandboxt uitvoeren / Webbrowser starten.
Je zult merken dat je browservenster een gele
rand meekrijgt om duidelijk aan te geven dat dit
je dit vanuit de sandbox draait. Probeer het gerust
uit door een bestand vanuit deze browsersessie te
downloaden naar je bureaublad. Het bestand zal
niet op je echte, fysieke bureaublad belanden, maar
naar een andere, veilige locatie worden omgeleid.
Vanzelfsprekend kun je ook andere toepassingen
in zo’n sandbox uitvoeren. Rechtsklik nogmaals
op de zandbak en kies Gesandboxt uitvoeren /
 WINDOWS-BEVEILIGING

Programma uitvoeren of Uitvoeren van start-
menu en verwijs naar de toepassing. Een nieuwe
sandbox maken kan ook, via Sandbox / Nieuwe
sandbox aanmaken.
Tip 09: Firewall (basis)
We gaan er in dit artikel van uit dat je gebruikmaakt
van de ingebouwde Windows Firewall. Om te contro-
leren of dat zo is, typ je firewall in het zoekvak naast
de Windows-knop in en klik je op Status van fire-
wall controleren. Zie je hier rode blokken verschij-
nen, klik dan op Windows Defender Firewall in- of
uitschakelen, kruis bij elk netwerktype Windows
Defender Firewall inschakelen aan en bevestig
met OK . Je firewall is nu actief en in principe hoef je
verder niets meer te doen.
Echter, er zijn tools die perfect samenwerken met
deze firewall en bepaalde geavanceerde functies
gemakkelijker toegankelijk maken en er zelfs opties
aan toevoegen. Neem het gratis Evorim FreeFirewall
(EFF; www.tiny.cc/evff ). Wanneer je de tool na de
installatie opstart, zie je het aantal applicaties dat
EFF op je systeem heeft gedetecteerd en hoeveel
daarvan worden gemonitord, geblokkeerd, toege-
laten en via regels wordt afgehandeld. De firewall
schakel je in door de bovenste schuifknop om te
zetten. Open daarna het tabblad Applicaties om te
bekijken welke machtigingen EFF wat het opzet-
ten van internetconnecties betreft momenteel aan
elke toepassing heeft toegekend. Allow all , Deny
all en Ask for permission lijken ons duidelijk. Wil
je proberen of het werkt, wijzig dan maar eens een
machtiging in Ask for permission. Je zult merken:
zodra je die applicatie vervolgens opstart, duikt een
venster op waarin EFF vraagt wat je ermee wilt doen.
Een meer gevorderde gebruiker vindt het wellicht
handig om per applicatie specifieke firewallregels
op te kunnen stellen. Zo zou je bijvoorbeeld kunnen
aangeven dat applicatie X wel netwerkverbindingen
mag opzetten, maar niet met een specifiek ip-bereik,
zoals dat van een advertentienetwerk. Daartoe open
je opnieuw het tabblad Applicaties en klik je op
het pijltje bij de applicatie. In het uitklapmenu kies
je vervolgens Edit rules. Geef je regel een naam
en druk op Add rule. Vul de domeinnaam of het
ip-adres of -bereik in (bijvoorbeeld hacker.com,
100.99.98.97 of 127.180.0.1/16) en eventueel ook
het poortbereik (met * geef je alle poorten aan).
Rechts van dit veld kies je dan Block (in plaats
van Allow) om exact dat dataverkeer te blokkeren.
Bevestig met Save of druk op het vuilnisbak-picto-
gram om de regel alsnog te verwijderen.
Dan willen we tot slot het tabblad Events in het Tip 10 Vanuit
linkervenster nog belichten. Dit laat je een overzicht een pop-upvenster
zien van de recente verbindingspogingen van diverse bepaal je of je (spe-
applicaties, waar je dit met de inmiddels bekende cifieke) internetver-
knoppen kunt toestaan of verbieden, hetzij voor bindingen van een
specifieke verbindingen, hetzij voor alle connecties applicatie al dan
(via de knoppen bovenaan). niet wilt toelaten.

Zodra een applicatie opstart, vraagt

EFF wat je ermee wilt doen

Tip 10: Firewallregels

Als je bij een applicatie aangegeven hebt dat er

om toestemming gevraagd moet worden, krijg je
een pop-upvenster met alle afzonderlijke internet-
verbindingen te zien die de betreffende applicatie
wil opzetten. Nu kun je die weliswaar afzonderlijk
toelaten of verbieden, maar we gaan ervan uit dat je
alle verbindingen voor de volledige applicatie in één
keer wilt toestaan dan wel blokkeren.

03 | 2020 45
 CHECKLIST
DOOR: RICHARD VEENSTRA
Checklist: Pc-koeling
Alles over airflow, ventilatoren en koelsystemen
Een optimale koeling van je desktop-pc of laptop is belangrijk, het zorgt er-
voor dat de componenten in je systeem niet te warm worden. In deze checklist
leggen we je uit welke onderdelen belangrijk zijn voor een goede luchtcircu-
latie en wat handige producten zijn om de prestaties van je pc te verbeteren.
Tip 01: Hoe blijf je koel?
Bij een laptop heb je meestal geen mogelijkheid
zelf iets aan het systeem aan te passen, je moet er
maar van uitgaan dat de fabrikant zijn best heeft
gedaan om het koelsysteem zo goed mogelijk te
ontwerpen. Toch gaat dit nog weleens mis, dan blijkt
bijvoorbeeld na een jaar de gebruikte koelpasta niet
meer te werken waardoor de temperatuur van je
processor bij normaal gebruik omhoogschiet. Een
goed gekoelde laptop wordt een steeds belangrijker
thema omdat fabrikanten steeds dunnere laptops
willen produceren, met als gevolg dat er simpelweg
te weinig ruimte is voor een goede koeling van de
componenten. Bij een desktop-pc is zo’n probleem
een stuk makkelijker op te lossen, je kunt dan een
Tip 01 Je
desktop-pc biedt
verschillende
manieren om de
componenten koel
te houden.
46 03 | 2020
ventilator uitwisselen als het niet meer goed func-
tioneert of een cpu-koeler demonteren en vervan-
gen. In dit artikel focussen we ons op desktop-pc’s,
omdat je hier meer mogelijkheden hebt om er zelf
wat aan te veranderen. Wel geven we verderop ook
wat algemene tips hoe je de airflow kunt verbeteren,
hoe je zelf de koelpasta kunt vervangen en welke
programma’s je kunnen helpen om de koeling te
registreren en beter te reguleren.
Werkt de koelpasta niet meer,
dan schiet de temperatuur van je
processor omhoog
Tip 02: Airflow
Er is één essentieel woord dat te maken heeft met
de koeling in je pc-kast: airflow. Alles draait om hoe
snel en efficiënt de warme lucht kan worden wegge-
leid van de onderdelen die snel warm kunnen wor-
den. Het onderdeel dat de meeste hitte produceert,
is de cpu. Bij normaal gebruik is deze tussen de 45
en 60 graden Celsius. Als je een game speelt of met
andere intensieve processen bezig bent, dan kan
de temperatuur al snel oplopen naar 80 graden. Je
cpu kan ook gemakkelijk 90 tot 100 graden worden,
maar als het zo heet wordt, grijpen de ventilatoren
in en krijg je een fenomeen dat ‘thermal throttling’
wordt genoemd. De cpu gaat dan op een lagere fre-
quentie draaien, met als gevolg dat je pc niet meer
zo snel is als je verwachtte. Thermal throttling is
een begrip waar veel MacBook Pro-gebruikers maar

Tip 02 Als je cpu al te bekend mee zijn. Zo liet Apple in de zoektocht
te warm wordt, naar een nog compactere MacBook Pro-laptop
dan kan thermal een steekje vallen. Thermal throttling werd daar
throttling je sy- veroorzaakt door een slecht ontworpen airflow in
steem behoorlijk combinatie met de koelpasta die na verloop van tijd
vertragen. zijn functie verloor.
Tip 03: De omgeving
Het spreekt wellicht voor zich, maar als je niet wilt
dat je pc aan de binnenkant te warm wordt, dan
moet de buitenkant ook lekker koel zijn. In de koude
wintermaanden is dit natuurlijk een stuk gemak-
kelijker dan wanneer het in de werkkamer tegen
Tip 03 Zet je pc de dertig graden is. Zorg er daarom ten eerste voor
het liefste ergens dat de pc niet direct in de zon staat, maar zoek het
neer waar er geen koelste plekje in de kamer op. Ook is het belangrijk
andere apparaten dat de lucht goed kan circuleren. Als je een pc in een
tegenaan staan. dichte kast inbouwt, dan kan dit als een soort kas
CHECKLIST
gaan werken. Zorg er bovendien voor dat je geen
luchtgaten blokkeert door er iets tegenaan te zetten.
Die luchtgaten zitten veelal aan de achterkant van
een pc-kast. Het is ook slim om geen andere appara-
ten die veel hitte veroorzaken in de buurt van de pc
te zetten, de koeling in je pc moet dan namelijk veel
harder werken, omdat het ook nog te maken heeft
van warme lucht van buiten. Als je merkt dat je pc
het op echt warme dagen heel moeilijk heeft, kun
je altijd nog een ventilator op de pc richten, dit kan
net het verschil maken voor de werking van de cpu.
Voor laptops is het belangrijk dat je ze voornamelijk
gebruikt op een vlak stabiel oppervlak. Als je de
luchtgaten van een laptop bedekt doordat je het ap-
paraat bijvoorbeeld langere tijd op schoot houdt, kan
de laptop z’n warmte namelijk niet meer kwijt.
Een van de boosdoeners van
oververhitte computers is een
ventilator die niet meer goed werkt
Tip 04: Open de kast
Eén van de grootste boosdoeners van oververhitte
computers is een ventilator die niet meer goed werkt.
Open daarom een paar keer per jaar even je kast
en kijk of er zich veel stof heeft verzameld in de venti-
lator. Je ventilator maak je eenvoudig schoon met
een blaasbalg. Vanuit de binnenkant spuit je lucht uit
de blaasbalg in de ventilator waardoor deze begint
te draaien en het stof naar buiten blaast. Doe dit dus
nooit vanuit de buitenkant, om de simpele reden dat
je dan al het stof naar binnen blaast. Je kunt ook een
flesje perslucht gebruiken, maar hier zitten soms
chemicaliën in die niet goed kunnen zijn voor som-
mige onderdelen van je pc. Bovendien kost zo’n flesje
aardig wat geld en in negentig procent van de geval-
len bereik je met een blaasbalg hetzelfde resultaat.
Tip 04 Een
simpele blaasbalg
kan wonderen
verrichten.
03 | 2020 47
 CHECKLIST

Merk je dat je pc moeite heeft met de luchtcircu-
latie en dus heel warm wordt, denk dan niet dat je
je pc een handje helpt door de kast open te maken.
Een goede pc-kast is namelijk zodanig ontworpen
dat het op een zo efficiënt mogelijke manier de
lucht kan laten circuleren. Als je de kast open-
maakt, ontregel je het hele circulatiesysteem en
kan de computer geen koude lucht meer naar de
juiste onderdelen sturen.
nieuwe pasta op de gehele processor hebt zitten. Er
zijn een aantal video’s op YouTube te vinden die het Tip 05 Ga heel
proces uitleggen, deze is één van de betere: www. voorzichtig te werk
tiny.cc/koelpasta. In onze kooptips aan het eind als je de koelpasta
van dit artikel laten we je een koelpasta zien die van je cpu wilt
volgens ons een van de beste opties is. vernieuwen.

Het is de bedoeling dat je een heel

dun laagje van de nieuwe pasta op
de processor hebt zitten

Tip 05: Koelpasta

Naast airflow gebruiken fabrikanten nog andere

middelen om de verschillende elementen van je pc
te koelen. De koelpasta bijvoorbeeld, voor je cpu en
gpu. Bij een kant-en-klaar systeem of een laptop Tip 06: Grotere ventilator
smeren fabrikanten dit geleidende goedje op een
cpu of gpu om ervoor te zorgen dat de warmte zo Als je een kant-en-klaar systeem koopt, heeft de
goed mogelijk naar een koelelement erbovenop fabrikant er misschien niet de beste ventilator voor
kan worden geleid. Dat koelelement wordt een je cpu ingezet. Je kunt gelukkig heel gemakkelijk je
heatsink genoemd en is zo ontworpen dat het de cpu-fan upgraden. Het gaat hier overigens niet al-
warmte gemakkelijk weg kan leiden van de proces- leen om een ventilator, in de meeste gevallen schaf
sor naar de ventilator. Sommige heatsinks die je bij je dan een compleet koelsysteem voor je processor
de computerwinkel koopt, hebben daarbovenop nog aan, wat bestaat uit een heatsink met een ventilator
een ventilator zitten. erbovenop. Om te weten te komen of een cpu-
Koelpasta kan na verloop van tijd zijn functie ver- koeler geschikt is voor jouw systeem, moet je de
liezen. Heb je het idee dat dat bij jouw pc het geval specificaties van de koeler erop naslaan.
is, dan kun je kijken of je deze pasta opnieuw kunt In de achterkant van je pc-kast bevindt zich ook
aanbrengen. Het is heel erg belangrijk dat je pre-
cies weet wat je doet, vooral als je dit bij een laptop
wilt doen, omdat je vaak vrij veel onderdelen uit de
behuizing moet halen om de processor te bereiken.
Zorg er in ieder geval voor dat je computer uitstaat
en dat je statisch ontladen bent voordat je de
behuizing openmaakt. Voordat je nieuwe koelpasta
aan gaat brengen, moet je de nog aanwezige resten
van de huidige koelpasta verwijderen. Doe dit met
een stofvrije doek of een koffiefilter dat je even in
de isopropylalcohol hebt gedoopt, 90% is beter dan
70%. Zorg ervoor dat alle oude pasta is verwijderd,
je de processor droog hebt geveegd en dat je geen
andere onderdelen aanraakt met het doekje. Breng
vervolgens voorzichtig de koelpasta aan op de
processor. Heel belangrijk is dat je geen andere Tip 06 Een heat-
onderdelen insmeert met het goedje. Uiteindelijk is sink plus ventilator
het de bedoeling dat je een heel dun laagje van de voor je cpu.

48 03 | 2020
 CHECKLIST

een ventilator, dit is de hoofdventilator die ervoor

zorgt dat de warme lucht uit je kast wordt getrans- Koelen met water
porteerd. Ook deze ventilator is gemakkelijk te De Corsair
vervangen. Ook hier geldt dat je goed moet dubbel- Hydro Series H115i
checken of de nieuwe ventilator die je op het oog Koelen met water? Een waterkoeler is een slimme bestaat uit twee
hebt wel geschikt is voor jouw type kast. manier om je computer af te koelen als de traditi- ventilatoren en
onele ventilator dit niet meer lukt. Vergelijk het een soort stethos-
Tip 07: Software met airconditioning. Je plaatst een onderdeel van coop die je op je
de waterkoeler op je cpu waar vervolgens koud cpu plaatst. Door
Ben je benieuwd hoe warm de processors in je com- water naartoe wordt geleid. Het warme afval- middel van een
puter zijn, installeer dan software die dit voor je in water wordt naar een ventilator aan de achter- aanvoer van koud
de gaten kan houden. Ook handig om eventuele kant van je systeem geleid en verlaat hier je kast water en een afvoer
softwarefouten mee op te sporen. Het kan name- als warme lucht. Er komt geen damp bij vrij, van warm water
lijk zijn dat een bepaald proces of programma de aangezien het watersysteem een compleet dicht wordt je cpu sneller
temperatuur opeens laat stijgen. Als je weet wat systeem is. gekoeld dan met
een stijging veroorzaakt, kun je die oververhitting een traditionele
tegengaan door een update te installeren, het pro- ventilator.
gramma te de-installeren of een downgrade uit te
voeren. Een goed programma, voor zowel Windows
als macOS, is Intel Power Gadget. Je vindt het via
www.tiny.cc/mactemp. Uiteraard is dit programma
alleen zinvol als je een processor van Intel in je

systeem hebt zitten. Een ander programma is

HWiNFO. Deze tool houdt niet alleen de tempera-
tuur van je cpu in de gaten, het kan je ook allerlei
andere relevante informatie laten zien. Je vindt het
op www.hwinfo.com.

Je kunt de ventilator gemakkelijk

uitwisselen als-ie het niet meer
goed doet

Tip 08: Cooling pad

Heb je een laptop die ontzettend snel warm wordt

en durf of wil je niet zelf de koelpasta te vervan-
Tip 07 Het gen, dan kun je kiezen voor een cooling pad. Dit is
programma Intel een ergonomische stand waar je je laptop op kunt
Power Gadget plaatsen. In de stand zitten ventilatoren die ervoor
laat je zien wat de zorgen dat het oppervlak van je laptop gekoeld
temperatuur van je wordt. De functionaliteit van cooling pads lopen ver
cpu en gpu is. uiteen, sommige pads helpen bij sommige laptops

03 | 2020 49
 CHECKLIST

wel degelijk, andere combinaties van cooling pads

en laptops brengen vrijwel geen verbetering. Je
In de standaard zitten ventilatoren
die zorgen dat het oppervlak van je
laptop gekoeld wordt

doet er daarom goed aan om voor aanschaf op zoek

te gaan naar recensies of meningen van gebruikers
of te googelen naar de combinatie van de specifieke
cooling pad en jouw laptop. Sommige cooling pads
sluit je aan op het stopcontact, anderen werken
met een usb-aansluiting.
Tip 08 Als je een
laptop gebruikt,
kun je er ook voor Kooptips
kiezen om een
cooling pad met
extra ventilatoren Deze keer geen drie vergelijkbare producten in
onder je apparaat verschillende prijsklassen, maar drie produc-
te zetten. ten die de koeling van je pc of laptop kunnen Thermal Grizzly Kryonaut
verbeteren. We hebben de beste cpu-koeler voor Prijs: € 7,99
je desktop uitgezocht, we laten een uitstekende De Thermal Grizzy Kryonaut is een van de betere
koelpasta voor je processor zien. En je leest welke koelpasta’s die je kunt gebruiken om de warm-
ventilator goedkoop is én goed in staat is om de tegeleiding van je cpu of gpu te verbeteren. De
warmte weg te leiden uit je kast. koelpasta zorgt ervoor dat er zo min mogelijk
lucht tussen de processor en de heatsink zit. De
meegeleverde spatel is handig om de pasta zo
goed mogelijk over de processor te verdelen.

Noctua NH-D15
Prijs: € 89,99
De Noctua NH-D15 is de perfecte cpu-koeler voor
je desktop-pc. De heatsink bestaat uit zes torens
die de warmte zo optimaal mogelijk wegleiden
van je cpu. Tussen de koelelementen vind je twee
ventilatoren die vrijwel geen geluid maken, ook
niet onbelangrijk als je een goed gekoelde pc
wilt hebben. Het element waarmee je de koeler
vastzet, past op verschillende moederborden.
Corsair Air Series AF120
Prijs: € 12,75
Ventilatoren van Corsair zijn vrijwel altijd een
goede keus, maar dit model heeft onze voorkeur
omdat hij erg stil is. De ventilator is in vier kleu-
ren verkrijgbaar en is in vrijwel alle standaard
pc-kasten te monteren. Ben je dol op gekleurde
lichtjes, dan is er zelfs een rgb-versie met ge-
kleurde led-lampjes beschikbaar.

50 03 | 2020
Netwerkbeheer
Cursusboek + online cursus

€ 69,90

Bestel 'm op
techacademy.id.nl
 ZOHO
DOOR: TOON VAN DAELE
Alternatieve kantoorsuite
Zo(ho) kan het ook!
Bij een online kantoorsuite denk je al snel
aan Google Docs of Microsoft Office. Heb
je het echter een beetje gehad met deze
grootheden, dan kun je probleemloos uit-
wijken naar een alternatief als Zoho Docs.
Alvast één voordeel geven we je mee: voor
de thuisgebruiker zijn de meeste Zoho-
services gratis.
Wat gaan we doen?
We stellen de belangrijkste apps uit de online
kantoorsuite van Zoho voor: Writer, Forms, Sheet,
ShowTime en Notebook en focussen ons op enkele
interessante en minder voor de hand liggende
onderdelen en functies.
52 03 | 2020
Tip 01: Registratie
Als je de website van Zoho bezoekt (www.zoho.com/
nl) heb je al snel door dat deze producent zich voor-
al op een zakelijk publiek richt. In dit artikel gaan
we echter voorbij aan dergelijke specifiek bedrijfs-
gerichte diensten en surfen we meteen door naar
www.zoho.com/nl/docs. Voor je met Zoho aan de
slag kunt, moet je je wel eerst nog even registreren.
Klik midden in het venster op de grote rode knop
Meld u gratis aan, vind bovenaan Zoho Docs (for
indidivuals) aan, vul je gegevens in of meld je
aan met je Google-account en plaats een vinkje bij
Ik ga akkoord […]. Klik in de bevestigingsmail op
Account bevestigen, vul nogmaals je wachtwoord Tip 01 Zodra je
in, klik op Verifiëren en op Ga naar uw account . echt met Zoho aan
Wellicht vraagt Zoho je nu om tweestapsverificatie de slag gaat, is
in te schakelen via OneAuth, Mobiel nummer of tweestapsverifica-
Google Authenticator. Een uitstekend idee, al kun tie alleen maar aan
je dat eventueel ook later nog instellen in je profiel. te bevelen.
Tip 02: Dashboard
Nadat je je aangemeld hebt en ingelogd bent, kom
je op je dashboard terecht. Dit is de plek waar al je
documenten opgeslagen worden en terug te vinden
 ZOHO

Tip 03 Zoho
houdt niet kramp-
achtig vast aan het
Tip 02 Je online eigen bestandsfor-
dashboard is het maat.
zenuwcentrum van
Zoho Docs.

zijn. Zoho biedt je 5 GB opslagruimte. Loop je daar

tegenaan en wil je meer ruimte, klik dan rechtsbo-
ven op Evalueer andere versies. Een upgrade naar
100 GB komt neer op 48 euro per jaar.
In dit artikel werken we voornamelijk vanuit de
browser, maar er zijn ook mobiele apps beschikbaar
voor zowel Android als iOS. Wel willen we je nu
alvast wijzen op de desktopapplicatie Zoho Docs
Sync . Die zorgt ervoor dat je Zoho-documenten
netjes in twee richtingen worden gesynchroniseerd.
Creëer je bijvoorbeeld een lokale submap of plaats
je hierin bestanden, dan zijn die even later ook
beschikbaar in je online dashboard. Plaats je in je
dashboard een vinkje bij een bestand, dan kun je het
bestand delen, verplaatsen, kopiëren of verwijde-
ren. Onder Meer vind je nog veel meer opties. Merk
tevens de knoppen linksboven op. Naast Uploaden
(ook rechtstreeks vanuit Google Drive) zie je hier ook
Aanmaken. Met deze knop kun je een document,
werkblad of presentatie creëren.
Zoho Docs Sync zorgt ervoor dat je
Tip 03: Documenten
Zoho-documenten in twee richtingen
We laten je als eerste kennismaken met de Writer, worden gesynchroniseerd
de tekstverwerker van Zoho. Klik op je dashboard
op Aanmaken / Document of surf naar www.zoho.
com/nl/writer, waar je een nieuw document kunt kan ook prima overweg met docx- en odt-bestanden.
aanmaken of via het knopje met de drie puntjes Bovendien kun je via Bestand / Opslaan als je
kiest voor Upload Document of Importeren vanuit documenten in diverse formaten opslaan, zodat je ze
Cloud-schijven (Google Drive, OneDrive, Dropbox, eenvoudig in een andere applicatie kunt openen. Met
Box en Evernote). de optie Downloaden als kun je het document in
Zoho werkt met een eigen bestandsformaat, maar het gewenste formaat naar je eigen toestel halen.

03 | 2020 53
 ZOHO

Tip 04: Instellingen terlijk van de alinea. Beide knopjes bevatten ook het Tip 05 De uitge-
item Meer. Hierachter zitten nog veel meer opties breide en context-
Er is een kans dat Writer niet de juiste taal detecteert die onderverdeeld zijn in zes rubrieken. Je kunt dit gevoelige menus-
waarin het document geschreven is, waardoor de spel- menu ook tevoorschijn halen door op het hambur- tructuur blijkt al
lingscontrole niet goed functioneert. Dat kun je per do- gerknopje te klikken. Erg handig, vinden wij, wanneer snel erg praktisch
cument aanpassen door in de statusbalk op de huidige je eraan gewend bent. te zijn.
taal te klikken en Nederland – Nederlands te selec-
teren. Er is ook België – Vlaams-Nederlands, maar
helaas werkt de spellingscontrole niet bij deze taal-
variant. Klik je op Suggesties voor schrijven (links
onderaan de statusbalk) dan kun je op ieder moment
de spellingscontrole aan- of uitzetten. Normaliter
kun je hier ook de controle op de Grammatica en
op de Kwaliteit van schrijven activeren, maar die
werken vooralsnog alleen in het Engels.
Wil je de taalinstellingen in een keer aanpassen, klik
dan op het tandwielpictogram rechtsboven en kies
Instellingen. Loop alle rubrieken even door en pas
waar nodig wat instellingen aan. Wijzig de eenheden
Tip 04 Loop de bijvoorbeeld in mm in plaats van inches, pas de taal,
instellingen door tijd en tijdzonde aan en laat zinnetjes automatisch
en pas de taal en corrigeren (bijvoorbeeld in ‘Tips & Trucs’ als je ‘T&T’
andere eenheden typt). Bevestig je keuzes met Opslaan.
aan.

Tip 06: Formulieren

Vanuit Zoho is het ook vrij eenvoudig om een invul-

Tip 05: Interface
Zoho is geen kopie van MS Office, en dat blijkt vooral
uit het ontbreken van het lint. Wanneer je namelijk
aan het typen bent, volgen twee half-transparante
knopjes je cursor in de linkerkantlijn: Invoegen en
Alinea . Met het eerste kun je een afbeelding, tabel,
koppeling, tekstvak enzovoort op de plaats van de
cursor invoegen. Met het tweede bepaal je het ui-
formulier te creëren – iets wat in Word nog niet zo
gemakkelijk gaat. Open de rubriek Automatiseren
en klik op Samenvoegen bij inzending van formu-
lier / Hier klikken. Writer roept nu automatisch de
hulp in van een andere Zoho-dienst: Zoho Forms –
een werkwijze die je wel vaker in Zoho aantreft. Hier
klik je op Een nieuw formulier aanmaken. Kies
voor een leeg formulier of gebruik een van de veertig
(vooral zakelijke) sjablonen. Nu hoef je alleen nog
maar de benodigde formuliervelden naar je docu-
ment te verslepen. Een naar je document versleept
veld kun je in het rechterdeelvenster nog geheel
naar wens aanpassen. Bevestig met Opslaan.
Terug in Writer open je opnieuw Automatiseren /
Samenvoeging bij inzending van formulier, maar
nu selecteer je het aangemaakte formulier. Klik op
Formulier koppelen en stel de gewenste opties
in bij Uitvoer kiezen. Klik tot slot op Formulier
delen voor een (desgewenst verkorte) url die je kunt
delen. De reacties op je formulier vind je terug bij
Vermeldingen in www.zoho.com/nl/forms.

54 03 | 2020
 ZOHO

Tip 06 Zoho
biedt ook een erg
flexibele formulie-
renmaker aan.

Wat echt opvalt is dat je je

presentatie ook live naar een
online publiek kunt streamen

Tip 07: Visualisaties

Een kantoorsuite zou niet compleet zijn zonder

rekenprogramma. Dat vind je op je dashboard via
Aanmaken / Werkblad of door te surfen naar www.
zoho.com/nl/sheet . Werkbladen die je gemaakt
hebt in een ander programma, met een ander
bestandsformaat, kun je moeiteloos importeren. Ben
je bekend met Microsoft Excel, dan zul je je ook snel
thuis voelen in deze omgeving. Om direct met Zoho
Sheet aan de slag te gaan, klik je rechtsboven op
Nieuwe versie proberen. Je kunt dan gebruikma-
ken van artificiële intelligentie, oftewel ‘Zia’ (Zoho Tip 07 Zia schiet
intelligent assistent) om allerlei data helder te vi- je te hulp bij het
sualiseren. Klik rechtsonder op het lamp-pictogram interpreteren en
om diverse grafieken te zien op basis van ingevulde visualiseren van
cijfergegevens. Via de knopjes onder aan zo’n grafiek data.
roep je andere weergaves op en met de plusknop
voeg je een grafiek aan je werkblad toe. Druk op het grafieken en diagrammen genereren. Je selecteert
Filter-icoontje om te bepalen welke kolommen je in dan het bereik, klikt in de knoppenbalk op Diagram
je grafiek wilt en klik op Bewerken om het gewenste invoegen en geeft het gewenste type aan. Vanuit
celbereik aan te geven. het rechterdeelvenster kun je dat dan nog op allerlei
Overigens kun je ook op een meer klassieke manier manieren vormgeven.

03 | 2020 55
 ZOHO
Tip 08: Live data
Stel dat je ergens interessante live data tegenge-
komen bent en deze in een eigen werkblad op wilt
nemen. Dan heeft kopiëren en plakken niet zoveel
zin, want dan heb je slechts een momentopname
gekopieerd. Zoho Sheet kan echter een live koppe-
ling maken en deze automatisch verversen. Open
het tabblad Gegevens en kies Externe gegevens
koppelen / Maken. Kies voor HTML pagina en vul
de url in waar de live data verschijnen (bijvoorbeeld
data van beurzen). Bevestig met Volgende en geef
alle gewenste gegevens op. Druk nogmaals op
Volgende en geef aan waar de data in je werkblad
moeten komen te staan. In de volgende stap klik je
Tip 08 Maak een op Nu en plan periodiek in en stel je een geschikte
koppeling naar live frequentie in; de hoogste frequentie is om de 15
data in je werk- minuten. Na je bevestiging duiken de data in je
blad. werkblad op.
Tip 09: Show
Over naar Show, het presentatiepakket van Zoho.
Een nieuwe presentatie maak je wederom aan via
Aanmaken of je gaat naar www.zoho.com/nl/
show. Ook Show is compatibel met de andere pre-
sentatieformaten ppt(x) en odp. De mogelijkheden
op het gebied van design en samenwerken zijn in
ieder geval zeer uitgebreid. De interface is weliswaar
Engelstalig, maar de tool is wel gebruiksvriendelijk
en vertoont flink wat overeenkomsten met Microsoft
PowerPoint. Ook is er een Chrome-extensie (www.
tiny.cc/zoho) waarmee je heel eenvoudig tekst en
afbeeldingen rechtstreeks aan je presentatie kunt
toevoegen.
Wat echt opvalt is dat je je presentatie ook live naar
een online publiek kunt streamen. Klik daarvoor
op File / Broadcast . De bijhorende url geef je aan
alle geïnteresseerden of je vult hun e-mailadressen
56 03 | 2020
in. Op het afgesproken tijdstip klik je op Start
Broadcast . Je beslist zelf welke dia wanneer te zien
is – al kunnen de kijkers zelf nog terug naar eerder
vertoonde dia’s – en je hebt een pointer, pen en stift
tot je beschikking. Tijdens de presentatie kun je
gewoon communiceren met de deelnemers en op
het einde beslis je zelf of je publiek je presentatie
mag downloaden.
Showtime!
Terwijl de broadcast-functie van Show enkel
en alleen is bedoeld voor presentaties, kun je
met Zoho ShowTime interactieve face-to-face
presentaties houden. Surf naar www.zoho.
com/nl/showtime of klik ShowTime aan via het
wafelpictogram.
Zodra je een presentatie hebt gecreëerd of ge-
upload, kun je ‘m starten met de knop Launch.
Overigens hoeft dat niet vanuit een browser.
Met de app, ShowTime Presenter from Zoho,
kun je ook presentaties starten en aansturen. Je
publiek surft vervolgens naar de bijhorende url
of maakt gebruik van de viewer-app ShowTime
Viewer from Zoho, waarna ze aan je presentatie
kunnen deelnemen. Deelnemen, want ze kun-
nen onder meer vragen stellen. Je ziet dan een
vraagteken bij zo’n dia waarna je met klik die
vraag over de dia heen kunt projecteren. Ook
kun je zelf vooraf vragen invullen waarop het
publiek dan kan antwoorden (poll). Het aantal
stemmen en antwoorden kun je vervolgens op je
scherm laten zien. Na afloop van je presentatie
krijg je uitgebreide statistische informatie over je Laat het publiek
presentatie. vragen stellen of
Zoho ShowTime is, op een proefperiode van 15 antwoord geven op
dagen na, jammer genoeg niet gratis (kosten: 100 jouw vragen tijdens
euro per jaar). je presentatie.
 ZOHO

Tip 10 Door
gebruik te maken
van slimme kaar-
ten presenteert
Notebook de infor-
Tip 09 Je kunt matie automatisch
je presentatie zelfs op de meest opti-
streamen. male manier.

Zoho is geen kopie van Microsoft

Office, en dat blijkt vooral uit het
ontbreken van het lint

Tip 10: Notebook

Wie Google Keep gebruikt om zijn notities bij

te houden, zal snel de weg kunnen vinden in
Notebook (www.zoho.com/nl/notebook ). Via de
plusknop creëer je nieuw notitieboek. Om de cover
ervan aan te passen, klik je er met de rechter-
muisknop op en kies je voor Change Cover. Met
Custom Cover kun je eigen ontwerp uploaden. In
je notitieboekje kun je van alles kwijt, afbeeldin-
gen, video’s, takenlijstjes, bijlagen, niets is te gek.
Afhankelijk van de manier waarop je notities toe-
voegt, zal Notebook er een geschikt zogenaamd
kaarttype voor creëren. Sleep je bijvoorbeeld
een afbeelding naar je notitieboekje, dan maakt
Notebook daar een ‘fotokaart’ van en zie je een
thumbnail van die foto. Sleep je een video-url van
YouTube of Vimeo naar je notitieboekje, dan wordt
de link veranderd in een video met thumbnail en
kun je ‘m met een enkele muisklik afspelen. verschijnt er zowel een foto van het recept als een
Er zijn ook bepaalde soorten informatie die beschrijving van het gerecht met de bijhorende
Notebook zelf tracht te interpreteren. Sleep je ingrediënten in de vorm van een takenlijst. Als we
bijvoorbeeld een recept van een ondersteunde site de producent mogen geloven, komen er stelsel-
(zoals tasteofhome.com) naar je notitieboekje, dan matig nog slimme kaarttypes bij.

03 | 2020 57
 VIDEO
DOOR: DIRK SCHOOFS
Betere smartphonevideo’s
Til de kwaliteit naar een nog hoger niveau!
Smartphones hebben tegenwoordig
geweldige camera’s om hd-video op te
nemen met 4K-resolutie, een dynamisch
bereik, videobeeldstabilisatie en nog veel
meer opties. Hiermee zou je het beste
beeldmateriaal moeten kunnen schieten,
maar toch is het vooral de persoon die
het toestel vasthoudt die telt. Ben je
zelden tevreden over de kwaliteit van
jouw filmpjes? Met enkele eenvoudige tips
zullen je volgende videoprojecten er een
stuk professioneler uitzien.
Wat gaan we doen?
We geven je enkele eenvoudige aandachtspunten
zodat jij je kwaliteiten als smartphone-filmmaker
naar een hoger niveau kunt brengen.
58 03 | 2020
Tip 01: Achterste camera
Het klinkt voor de hand liggend, maar toch vergeten
mensen dit soms: gebruik de achterste camera voor
filmpjes die een goede kwaliteit moeten hebben. De
meeste smartphones die heden ten dage over de
toonbank gaan, hebben twee, drie of vijf camera-
lenzen aan de achterkant. Die achterste camera is
van betere kwaliteit, heeft een hogere resolutie en
ondersteunt ook meer functies in de camera-app.
Kortom, het levert een beter resultaat op. Zelfs als je
jezelf wilt filmen, raden we je aan de achterste lens
te gebruiken. Zet je telefoon dan op een statief. Wil Tip 01 De came-
je toch een opname met de telefoon in je hand ma- ra aan de achter-
ken, dus met de camera boven het scherm, zorg dat
je niet naar het scherm kijkt, maar in de lens, zodat
kant is stukken
beter dan degene
je de kijker aankijkt. boven het scherm.
Tip 02: Beeldstabilisatie
Hoe stabiel je handen ook zijn, er zijn altijd kleine
cameratrillingen. Vooral in slechte lichtomstandig-
heden zijn die trillingen funest. Gelukkig beschikken
smartphones over een ingebouwde beeldstabilisatie,
bestaande uit zowel optische beeldstabilisatie (OIS:
optical image stabilization) als digitale beeldsta-
bilisatie (EIS: electronic image stabilization). Beide
technieken compenseren lichte bewegingen, waarbij
digitale beeldstabilisatie de vibraties via software
 VIDEO

tegen je lichaam of zoek ondersteuning voor je arm.

Stokstijf stilstaan is niet nodig. Je kunt namelijk
prima een pan (van links naar rechts of omgekeerd)
of tilt (van onder naar boven of omgekeerd) maken.
Deze bewegingen, indien beheerst, kunnen veel toe-
voegen aan je video, vooral wanneer je bijvoorbeeld
een landschap in beeld wilt brengen. Zorg er in ieder Tip 03 Houd je
geval voor dat de camerabeweging gelijkmatig en smartphone met
niet te snel verloopt. Ook handig: zet je smartphone twee handen aan
in vliegtuigmodus, hiermee voorkom je dat je op- de randen vast
name verstoord wordt door berichtjes, notificaties of voor een betere
inkomende oproepen. stabiliteit.

Tip 02 Bij som-

mige toestellen is
de videostabilisatie
niet beschikbaar in
de hoogste reso-
lutie.

onderdrukt. In de praktijk zal EIS het frame van de
video iets kleiner maken en dan in tegengestelde
richting beweging simuleren. Met OIS meten gyro-
scopische sensoren de trillingen en verplaatst de
lens zich met kleine motortjes in de tegengestelde
richting. Door optische beeldstabilisatie wordt
je opname zuiverder. Nog beter is als er zowel
gebruikgemaakt wordt van optische als digitale
beeldstabilisatie.
Tip 04: Statief of gimbal
Wil je echt een video maken waarbij je alle risico’s op
ongewenste bewegingen uitsluit, maak dan gebruik
van een statief. Een klein tafelstatief kost weinig
geld en neemt ook nauwelijks plaats in je reiskof- Tip 04 Een gim-
fer of rugzak in. Plaats zo’n statief wel altijd op een bal zorgt ervoor
stabiele ondergrond, want als het tafeltje waarop dat de camera
het statief staat trilt doordat er een vrachtwagen stabiel blijft wan-
voorbijrijdt, is je opname alsnog waardeloos. Je kunt neer je beweegt.

Rechtopstaande video’s zijn alleen

leuk als je ze uitsluitend op je
smartphone bekijkt

Tip 03: Zet je schrap

Ga je een video uit de losse hand schieten, dus

zonder statief, pak je telefoon dan met beide handen
vast rondom de rand. Dit voorkomt dat er een deel
van je vinger in beeld komt. Hoe verder je de tele-
foon van je lichaam houdt, hoe meer je een schok-
kerig resultaat riskeert. Plaats je ellebogen daarom

03 | 2020 59
 VIDEO

ook overwegen om een mobiele stabilizer of gimbal probeer het hoofd van de vogel dan op de kruising
aan te schaffen (tussen de 75 en 130 euro). Met zo’n van een verticale en horizontale lijn te plaatsen. Tip 07 Je moet
lichtgewicht stabilizer film je vanuit één hand, want een goede reden
het mobiele hulpje werkt als camera-gyroscoop. Tip 07: Lopen, niet zoomen hebben om digitaal
De motortjes in drie roterende assen (pan, roll en in te zoomen, zoals
tilt) zorgen ervoor dat je smartphone gecentreerd In professionele films zie je soms dat er langzaam in- hier, om te vermij-
blijft en dat de horizon ook altijd vlak blijft, met als gezoomd wordt, maar los daarvan gebruikt de came- den dat de reiger
gevolg een schokvrij en vloeiend resultaat. raman zelden de zoomlens. Er wordt dan eerder ge- wegvliegt.

Tip 05: Film horizontaal

De meeste video’s op populaire social media worden

rechtopstaand genomen, om de simpele reden dat
we onze smartphones nu eenmaal eigenlijk altijd
verticaal gebruiken. Rechtopstaande video’s zijn
alleen leuk als je ze uitsluitend op de smartphone
Tip 05 Is het de bekijkt. Wanneer je ze later op tv, laptop, tablet of
bedoeling dat je een desktopcomputer bekijkt, zul je je direct ergeren
video ook op een aan de grote zwarte vlakken links en rechts van de
ander medium dan video. Wil je een kwaliteitsvideo maken, dan doe je
een smartphone er dus goed aan je telefoon een kwartslag te draaien.
wordt bekeken, film Bovendien is er in deze landschapsstand minder
dan in landschaps- behoefte om naar links en rechts te pannen omdat
stand. er simpelweg meer in het frame past. Regel van derden

De regel van derden is een compositieregel die kan

zorgen voor een interessantere video. Het raster
verdeelt het beeld in negen gelijke vlakken door
middel van twee horizontale en twee verticale
lijnen. Leg het aandachtspunt van je video vervol-
gens op één van de vier kruispunten. Plaats ook
eens de horizon van een landschap op de onderste
horizontale lijn om meer aandacht voor de lucht
te vragen of juist op de bovenste horizontale lijn
om meer aandacht aan het landschap te besteden. Gebruik de
Door deze regel van derden dwing je de kijker om hulpijnen van
naar de gehele compositie te kijken en af te stap- het raster om
Tip 06: Raster pen van het vastgeroeste idee dat het onderwerp de compositie te
in het midden van het beeld moet staan. verbeteren.
Om ervoor te zorgen dat je opname altijd recht
is, kun je het raster van de camera gebruiken.
Bovendien kun je hier ook een goede beeldcom-
positie mee behouden. Dit raster is niet standaard
geactiveerd. Op de iPhone activeer je het raster via
de Instellingen, daar ga je naar Camera en daar
schakel je de optie Raster in. Op een Android-
toestel ga je naar de camera-app en activeer je het
raster via de instellingen. Bij sommige merken wordt
deze functie ook wel Richtlijnen genoemd. Voor een
spannende compositie plaats je het onderwerp niet
in het midden, maar op een andere hulplijn van het
raster. Stel dat je een opname van een vogel maakt,

60 03 | 2020
 VIDEO

kozen voor een breed shot gevolgd door een close-up. Tip 09: Resolutie
Een smartphone met dubbele cameralens beschikt
over maximaal tweemaal optische zoom. Daarnaast Pas je de framerate aan, dan zie je daar ook getal-
hebben smartphones digitale zoom, maar dit soort len staan die slaan op de resolutie, oftewel het
zoom tast de kwaliteit van het beeld aan. Hoe goed aantal beeldpunten waaruit een frame bestaat.
de lens en de sensor ook mogen zijn, het wordt nooit Net zoals bij een foto geldt: hoe meer pixels, hoe
echt mooi. Hoe meer je inzoomt, hoe groter het risico scherper het beeld en hoe meer details je kunt zien.
op een schokkerig beeld, zélfs met beeldstabilisatie. Hd (high definition) heeft 1.280 x 720 pixels. Full hd
Als je een onderwerp dus dichterbij wilt halen, stop telt 1.920 x 1.080 pixels. Met de topmodellen kun je
je even met filmen en ga je dichter bij het onderwerp zelfs in ultra hd of 4K (3.840 x 2.160 pixels) filmen.
staan. Kun je het toch niet laten om in te zoomen, doe Ultra hd legt vier keer meer pixels vast dan full hd.
dat dan maximaal één keer in de opname. Deze bestanden zijn dan ook vier keer zo groot, tot Tip 09 Film je
wel één gigabyte per minuut video! De resolutie die voor het web of
Tip 08: Framerate je kiest, hangt mede af van het medium waarop je sociale media dan
de video wilt bekijken. Zet je telefoon in ieder geval volstaat het om in
De framerate geeft aan hoeveel beelden er in één op Full HD (1920 x 1080) en niet kleiner. full hd te filmen.
Tip 06 Om seconde video passen. Hoe hoger de framerate, hoe
gebruik te kunnen vloeiender de video. In de praktijk kies je een hoge
maken van het framerate voor scènes met snelle bewegingen. Je
raster, moet je eerst hebt 30 of 25 fps (frames per seconde) nodig voor
activeren. een gewoon filmpje. Een voordeel van een hoge
framerate is dat je het beeld later nog in slow moti-
Tip 08 Hoe hoger on kunt zetten. De framerate kun je instellen. Op een
de framerate, hoe iOS-apparaat open je de Instellingen, ga je naar
groter het videobe- Camera en tik je op Neem video op. Daarna kun je
stand uiteindelijk de framerate selecteren. Bij Android-telefoons vind
wordt. je deze optie in de instellingen van de camera-app.

Frames per seconde

In principe kun je een filmpje maken met 24

frames per seconde. Het resultaat is dan wel
vloeiend, maar heeft toch iets stroperigs. 30
frames per seconde is momenteel de standaard
en geeft een scherp en vloeiend resultaat.
Trouwens, een hogere framerate kan je oog niet
verwerken. Je kúnt ook 60 frames per seconde
instellen, maar dan worden de filmbestanden
erg groot en deze instelling loont eigenlijk al-
leen maar als je van plan ben om een fragment
in slow motion te zetten in de nabewerking. Zo
koos regisseur Peter Jackson voor 60 frames per
seconde toen hij de Hobbit-trilogie filmde, omdat
het 3D-effect hierdoor helderder werd. Voor som-
mige films, zoals Gemini Men, is men zelfs tot 120
fps gegaan. Hoe ongebruikelijk dat is, blijkt wel
uit het feit dat in Nederland deze film op slechts
op twee locaties in die 120 fps-weergave getoond
kon worden.

03 | 2020 61
 VIDEO

Tip 10: Geluid

Tip 10 De goed-
koopste oplossing Het belang van goed geluid wordt onderschat, maar
is een clip-on geweldige films hebben vaak ook geweldig geluid.
microfoontje. Waar smartphones alsmaar beter worden op het vlak
van de videokwaliteit, valt dat voor het geluid erg
tegen. Dat is bij lange na niet zo high-end als de ca-
mera. Gelukkig zijn er uitstekende externe microfoons Tip 11 Er bestaan
die je op de telefoon kunt aansluiten om de audiokwa- heel betaalbare ex-
liteit te verbeteren. Je kunt kiezen voor een microfoon terne led-lampjes
met kabeltje, een draadloze iPhone-microfoon, zoals die op je smart-
de Mikme (www.mikme.com), een dasspeldmicro- phone passen.
foon of een richtmicrofoon. Een dasspelmicrofoontje
kost ongeveer 40 euro en de prijzen van richtmicro- toon van de lichtbronnen anders is, zal de camera
foons variëren tussen de 50 en 250 euro. Zo’n externe het licht niet goed combineren.
microfoon is de gemakkelijkste manier om het geluid
te verbeteren zonder dat je dit later nog hoeft te Tip 12: Videobewerking
corrigeren in de nabewerking. Waar je zeker op moet
letten bij aanschaf, is de aansluiting van de microfoon. Tot slot: leer de beginselen van videobewerking.
Door je video’s enigszins te editen, komen ze er veel
professioneler uit te zien. Je kunt ongewenste delen
Het belang van goed geluid wordt uit je video knippen, clips samenvoegen met foto’s,

onderschat, maar geweldige films een soundtrack toevoegen enzovoort. Ook door
gewoon het begin en het einde van een video bij te
hebben vaak ook geweldig geluid snijden, kun je de kwaliteit ervan al vele malen ver-
beteren. En hoogstwaarschijnlijk heb je ook verschil-
lende opnames gemaakt die je wilt samenvoegen in
Tip 11: Licht de nabewerking in plaats van dat je alles in één take
hebt vastgelegd.
Licht is zowel vriend als vijand van videografie. Te Er zijn goede apps om filmpjes te bewerken op je
veel of te hard licht zorgt ervoor dat het gelaat van mobiele toestel, zoals Videon (5,49 euro) of Splice
het personage op een witte vlek lijkt. Onderbelichte (gratis), maar om nauwkeurig te kunnen werken,
video’s tonen niet alleen te weinig detail, ze bevat- werkt een desktopprogramma nog altijd beter.
ten vaak ook heel veel ruis en de camera zal het Apple-gebruikers hoeven niets te kopen, zij kunnen Tip 12 Bijt je
moeilijker vinden scherp te stellen. Maak je in zo’n gebruikmaken van iMovie, wat standaard al op een even vast in de ba-
situatie een opname in de auto-modus, dan zal de Mac staat. Of ze kunnen, net als Windows- of Linux- sis van videobewer-
camera zelfs de beeldsnelheid verlagen waardoor je gebruikers, gebruikmaken van het gratis Shotcut king om je video er
een schokkerig beeld krijgt. (www.shotcut.org). Dit programma bestaat al meer professioneel uit te
Voor scherp beeld is mooi licht dus enorm belang- dan tien jaar en is vrij van advertenties. laten zien.
rijk. Zorg ervoor dat het onderwerp voldoende licht
krijgt van een lichtbron achter je en let op de scha-
duwen. Maak bijvoorbeeld eerst een testopname om
te zien of er voldoende licht is. De vuistregel blijft
‘face the light’; gezicht naar het licht. Tegenlicht kan
mooi zijn om een silhouet-effect te krijgen, maar
over het algemeen verknoeit zulk licht de opname.
Maak je veel video’s, overweeg dan de investering in
een echte lichtset.
Hoe dan ook, als je een externe lichtbron gebruikt,
kies dan voor één type licht. Film je binnenshuis,
schakel de externe lichtbron in en zet alle andere
verlichting uit. Wanneer de temperatuur van het
licht verschilt (koud of warm licht) of als de kleur-

62 03 | 2020

Video aanpassen
Maak je filmpjes nog professioneler
Vaak komt het professioneel over om
filmpjes die je publiceert op YouTube van
een intro en een extro te voorzien. Met
Freemake Video Converter zet je niet alleen
moeiteloos video (en audio) om in allerlei
gangbare bestandsformaten, je voegt ook
gemakkelijk fragmenten samen en knipt
stukjes weg die je niet relevant vindt.
Stap 1: Samenvoegen en knippen
Er zullen maar weinig gebruikers zitten te wachten
op de zoveelste videoconverter, dus kijken we wat
dit product in zijn mars heeft aan bewerkingsmoge-
lijkheden. We willen een filmpje voorzien van een
intro en extro, en het resultaat omzetten naar een
bepaald uitvoerformaat. Dat gaat als volgt: sleep
de bestanden die je wilt samenvoegen en bewerken
naar het werkvlak of gebruik de knop +Video. Zet de
knop Bestanden samenvoegen aan om verschillen-
Waar wil je de de videobestanden samen te voegen in de volgorde
video inkorten? van de lijst. Wil je een filmpje inkorten, gebruik dan
SNEL RESULTAAT IN 3 STAPPEN
DOOR: DIRK SCHOOFS
de knoppen met het schaartje: Begin selectie en
Einde selectie. Als je dat hebt ingesteld, gebruik dan
de middelste knop met het schaartje Knip selectie.
Stap 2: Diashow
Je kunt ook een video samenstellen uit een reeks foto’s.
Klik daarvoor op de blauwe knop Foto en selecteer
alle beelden die je aan elkaar wilt rijgen. In eerste
instantie zal er in het blauw Geen audio staan, maar
als je op deze tekst klikt, kun je een muziekbestand op
je harde schijf selecteren. Met de groene Play-knop
kun je alvast een voorvertoning bekijken waarin je
aangeeft hoelang een foto in beeld moet staan. Iedere
foto zal in- of uitzoomen met het Ken Burns-effect
voordat de volgende foto getoond zal worden.
Stap 3: Uitvoerprofielen
Om het resultaat weg te schrijven, gebruikt Freemake
Video Converter uitvoerprofielen. Je kunt bijvoorbeeld
een filmpje omzetten naar avi, wmv of mpeg, maar
je kunt het resultaat ook op dvd laten zetten of naar
YouTube laten uploaden. Bespaar jezelf de moeite om
uit te zoeken welk formaat het mediabestand moet
hebben als je het op een iPad, Android-toestel, Sony-
apparaat of Xbox wilt bekijken. Ook daarvoor heeft
deze converter uitvoerprofielen en zelfs dvd’s rippen
is geen probleem. De conversie verloopt vlot, alleen
plaatst de applicatie een beeldmerk aan het begin
en het einde van elke geconverteerde video en daar
is men op de website www.freemake.com onduide-
lijk over. De download is wel ‘gratis’, maar om het
programma een maand te kunnen gebruiken zonder
watermerken, moet je 1,95 euro betalen en voor 59,95
euro kun je onbeperkt logo-vrij werken.
Niveau stappenplan
Van beginner tot expert. Beginner Expert
Hiernaast kunt je de
moeilijkheidsgraad van
het stappenplan zien.
03 | 2020 63
 WINDOWS OP JE MAC
DOOR: RICHARD VEENSTRA
Windows op je Mac
Verenigd met Parallels Desktop 15
Sommige computergebruikers zweren bij
Apple: de combinatie van hoogwaardige
componenten, een prachtig design en het
gestroomlijnde besturingssysteem zorgen
ervoor dat je lang plezier hebt van je
Mac. Toch moet je wellicht weleens een
Windows-programma openen, iets wat met
Parallels geen probleem vormt.
Wat gaan we doen?
Je leest hoe je Parallels installeert en hoe mak-
kelijk het is om Windows en macOS naast elkaar te
draaien. Uiteraard laten we je ook zien hoe je het
maximale uit de software haalt.
64 03 | 2020
Tip 01: Boot Camp
Er zijn twee manieren waarop je Windows op je Mac
kunt draaien. Allereerst kun je dit doen via Boot
Camp, een softwareprogramma dat sinds 2006 in
macOS zit. Boot Camp zorgt ervoor dat je Windows
op een aparte partitie van je schijf kunt installeren.
Je vindt Boot Camp in macOS bij Programma’s /
Hulpprogramma’s door op Boot Camp-assistent te
klikken en de installatie-instructies te volgen. We ra-
den je wel aan om van tevoren een reservekopie van
je schijf te maken. Bij het opstarten van je Mac kies
je vervolgens of je macOS of Windows wilt draaien.
Standaard kiest je Mac altijd het laatst geopende be-
sturingssysteem, maar als je wilt overschakelen naar
het andere besturingssysteem, dan houd je tijdens Tip 01 Met Boot
het opstarten de Option-toets ingedrukt totdat er een Camp draai je
keuzemenu verschijnt. Ook kun je in macOS aangeven macOS en Windows
welk besturingssysteem je opstartvoorkeur heeft. Ga volledig van elkaar
naar Systeemvoorkeuren / Opstartschijf en selec- gescheiden op één
teer het standaard op te starten besturingssysteem. Mac.
Tip 02: Virtuele machine
De tweede optie om Windows op je Mac te gebruiken
is door gebruik te maken van een virtuele machine.
Je hebt hiervoor een virtualisatieprogramma nodig.
Deze virtualisatiesoftware installeer je op je Mac.

Tip 02 Gebruik
Windows op een
Mac via een virtua-
lisatieprogramma.
Vanuit de virtualisatiesoftware installeer je dan
een ander besturingssysteem. Dit kan Windows
10 zijn, maar ook een andere versie van macOS of
een Linux-distributie. Het voordeel van Windows
gebruiken binnen een virtualisatie-omgeving is dat
Wine
Er is nog een derde optie beschikbaar die het
mogelijk maakt om Windows-programma’s te
draaien zonder dat je hiervoor Windows nodig
hebt: Wine. Na de installatie van Wine kun je
van daaruit exe-bestanden draaien. Het nadeel
is dat Wine nogal gecompliceerd kan zijn voor
beginners en dat sommige functies in bepaalde
Met Wine heb programma’s niet altijd even goed werken. Het
je geen Windows- voordeel is dat het gratis is. Wine download je
licentie nodig. vanaf www.winehq.org.
WINDOWS OP JE MAC
Boot Camp zorgt ervoor dat je
Windows op een aparte partitie van
je schijf kunt installeren
je tegelijkertijd ook nog gebruik kunt maken van
macOS en dat je geen aparte partitie nodig hebt voor
Windows. Het virtuele besturingssysteem is gewoon
een bestand van meerdere gigabytes op je harde
schijf. Het nadeel van een virtuele machine is dat de
processorkracht en het aanwezige geheugen op je
computer verdeeld worden over beide besturingssys-
temen. Virtualisatie van Windows is dus geen optie
op een oude Mac, vooral vanwege het geheugen wat
beide systemen nodig hebben. De officiële vereiste
van Windows 10 is 2 gigabyte geheugen, macOS
Catalina heeft 4 gigabyte nodig. Samen is dit al 6
gigabyte, tel erbij op dat de virtualisatiesoftware ook
nog wat geheugen nodig heeft en je ook nog wat an-
dere programma’s wilt kunnen gebruiken. 8 gigabyte
geheugen in je Mac is dus echt wel het minimum.
Tip 03: Parallels
VirtualBox is een goed en gratis virtualisatiepro-
gramma. Je kunt het downloaden van www.tiny.cc/
virtualbox . Heb je nog nooit eerder met virtualisa-
tiesoftware gewerkt, dan kan het gebruik ervan in
het begin best lastig zijn. Wil je meer gebruiksgemak,
dan heb je nog maar twee keuzes: VMWare Fusion 11
of Parallels Desktop 15. Beide programma’s kosten
ongeveer hetzelfde. In dit artikel maken we gebruik
03 | 2020 65
 WINDOWS OP JE MAC
Tip 03 Kies van Parallels Desktop 15. Je kunt kiezen of je versie
welke versie van 15 eenmalig aanschaft voor 99,99 euro of dat je liever
Parallels je wilt en een jaarabonnement op Parallels neemt. Dit kost
bepaal of je een- 79,99 euro per jaar, maar hiermee zijn de nieuwe
malige aanschaf versies gratis beschikbaar. Er zijn overigens nog twee
wilt doen of liever andere versies van Parallels beschikbaar: Pro en
een jaarabonne- Business. Beide programma’s zijn alleen in de vorm
ment neemt. van een jaarabonnement van 99,99 euro te koop.
Parallels Tools zorgt ervoor dat je
muis en andere randapparatuur ook
in Windows goed reageren
Tip 04: Installatie
Met alleen de aanschaf van Parallels Desktop kom
je niet zo ver, installeer dus ook meteen het tweede
besturingssysteem. Klik op File / New en geef
eventueel je macOS-wachtwoord op. Bovenin zie je
nu drie populaire opties. Om een nieuwe versie van
Windows 10 te installeren, kies je voor de eerste
optie: Get Windows 10 from Microsoft . Druk op
Continue en kies of je de Home-versie of de Pro-
versie wilt aanschaffen uit de Windows Store. Na
betaling kun je het iso-bestand downloaden. Heb je
al een licentie, kies dan voor Download Windows
10 if you have a license key en klik op Install
Windows. Je kunt er ook voor kiezen om eerst
de proefversie van Windows 10 als iso-bestand te
downloaden (zie het kader Licentie voor Windows).
Ga dan in Parallels Desktop een stapje terug en
kies voor Install Windows or another OS from a
DVD or image file. Klik op Continue , vervolgens
op Choose Manually en selecteer het iso-bestand.
Volg de aanwijzingen op om Windows te installeren
en sla tijdens de installatie het invoeren van de
productcode over.
66 03 | 2020
Tip 05: Parallels Tools Tip 04 Kies
welke versie van
Is de installatie van Windows 10 goed verlopen, Windows 10 je wilt
dan zie je het nieuwe virtuele systeem als macOS- installeren.
programma. Bovenin staat de naam Windows 10 als
programmanaam en ernaast vind je bekende menu-
items als File , Edit en View. Hier vind je allerlei
dingen die je aan het virtuele systeem van Windows
10 kunt veranderen, zoals hoe aangesloten ap-
paraten reageren in het virtuele Windows-systeem
of hoeveel geheugen je maximaal aan de virtuele
Windows 10-computer wilt toewijzen.
Vergeet ook niet Parallels Tools te installeren. Als
het goed is, komt dit als een pop-upvenster in
beeld, maar zo niet, ga dan naar Actions / Install
Parallels Tools. Dit programma zorgt er onder
andere voor dat je muis en andere randapparatuur
ook in Windows goed reageren. Windows 10 lijkt nu
een macOS-programma te zijn, je kunt bestanden
van je Finder naar het Windows-bureaublad slepen
Licentie voor Windows
Voor zowel Boot Camp als de Parallels Desktop
heb je een Windows 10-licentie nodig. Dit is iets
om rekening mee te houden als je Parallels
Desktop of een ander virtualisatieprogramma
aanschaft. Er zijn meerdere versies van Windows
10 verkrijgbaar: de Home-versie kost 145 euro,
de Pro-versie 259 euro. Deze laatste versie heb je
alleen nodig als je bijvoorbeeld verbinding moet
maken met een school- of bedrijfsnetwerk of voor
andere zakelijke functies. Een proefversie van
Windows 10 als iso-bestand kun je downloaden
van www.tiny.cc/win10isonl .

en ook kopieer- en plak-commando’s werken tus-
sen Windows 10 en macOS. Heb je Windows 10 niet
meer nodig, sluit dit dan via het startmenu of door
bovenin op Actions / Shut Down te klikken.
Tip 05 Installeer
ook Parallels Tools
zodat ook je muis
en andere randap-
paratuur in de vir-
tualisatieomgeving
goed werken.
Tip 06: Instellingen wijzigen
Nu je weet dat Parallels Desktop zijn werk goed
doet, is het tijd om een aantal instellingen te
wijzigen. Zet Windows 10 uit en ga naar Parallels
Desktop. Je komt terecht in het Control Center
met al je geïnstalleerde virtuele besturingssys-
temen. Zie je deze optie niet, klik dan bovenin op
Window / Control Center. Onder Windows 10
vind je een tandwiel, klik hierop zodat de opties
voor het virtuele systeem worden geopend. Bij
Tip 06 Maak General kun je eventueel de naam voor het
ruimte vrij op je systeem veranderen. Hier kun je ook je systeem
systeem door op opruimen als het te veel ruimte op je Mac in be-
Reclaim te klikken. slag neemt. Klik op Reclaim en bevestig de actie
WINDOWS OP JE MAC
om tijdelijke installatiebestanden en andere lege
ruimtes op te ruimen.
Om de algemene instellingen van Parallels Desktop
te wijzigen, moet je in het programma op Parallels
Desktop / Preferences klikken. Kies bijvoorbeeld
achter General / Virtual machines folder waar
Parallels de virtuele systemen moet opslaan. Bij
Devices geef je aan wat er moet gebeuren als je
randapparatuur op je Mac aansluit. Je kunt er na-
melijk voor kiezen dat je dat die apparatuur ook in je
virtuele systeem kunt gebruiken.
Tip 07: Optimaliseren
Klik in de instellingen nu op Options en kies links
voor Optimization om aan te passen hoeveel cpu,
geheugen en netwerksnelheid Windows 10 mag
gebruiken. Als je merkt dat je Mac trager wordt
zodra je Windows 10 hebt geopend, zet je de schuif
iets meer naar links. Schuif je het meer naar rechts,
dan geef je aan dat Windows 10 juist meer cpu,
geheugen en netwerksnelheid mag afsnoepen van
macOS. Vertel je Windows 10 liever precies hoeveel
het mag gebruiken, klik dan bovenin op Hardware.
Bij CPU & Memory kun je aangeven hoeveel
processorkernen Windows 10 mag gebruiken. Meer
dan de helft is niet aan te raden, want dan blijft er
voor macOS nog maar weinig over. Onder Memory
bepaal je het maximale geheugen dat het systeem
tot haar beschikking heeft. Hetzelfde geldt voor de
videokaart, bij Graphics bepaal je het maximale
ram dat Windows 10 kan gebruiken. Je kunt ook
bepalen welke macOS-mappen in Windows zijn te
zien. Ga daarvoor naar Options / Sharing en klik
op Share Mac . Achter Share folders geef je met
All disks aan dat je alle schijven in Windows 10 wilt
kunnen zien. Met Custom folders selecteer je enkel
bepaalde mappen.
Tip 07 Hoeveel
geheugen mag
Windows 10 gebrui-
ken?
03 | 2020 67
 WINDOWS OP JE MAC
Tip 09 Kies uit
één van de vele
Linux-distributies
om het gratis Linux
als virtueel sys-
teem op je Mac te
draaien.
Met Parallels Desktop kun je ook een
Linux-versie, Android of een sandbox
installeren
Tip 08: Coherence-modus
Je kunt Windows 10 ook in Coherence-modus
draaien. Dit betekent dat je virtuele Windows
10-systeem niet als één programma wordt gezien,
maar dat elk Windows-programma als afzonderlijk
macOS-programma wordt gedraaid. Je kunt dan met
Command+Tab wisselen tussen bijvoorbeeld Finder
en de Windows Verkenner of Microsoft Edge. Je kunt
zelfs Windows-applicaties in je Dock zetten. Klik op
View / Enter Coherence om de modus te star-
ten. Het Windows-startmenu bereik je door op het
Windows-icoontje in het Dock te klikken, de taakbalk
wordt bovenin bij de Mac-taakbalk weergegeven.
Tip 09: Linux en meer
Uiteraard kun je Parallels Desktop niet alleen voor
Windows 10 gebruiken, met de virtualisatiesoftware
breng je ook eenvoudig andere besturingssystemen
naar je Mac. Klik weer op File / New en neem een
68 03 | 2020
Tip 08 In de
Coherence-modus
kun je een Win-
dows-programma
vanuit het Dock
openen.
kijkje onder Free Systems om de andere opties te
zien. Zo zijn er verschillende Linux-versies met één
druk op de knop te installeren. Kies voor Ubuntu
Linux , Fedora Linux , CentOS Linux , Debian GNU/
Linux of Mint Linux om het respectievelijke bestu-
ringssysteem te downloaden en te installeren.
Je kunt er ook voor kiezen om een zogenoemde
sandbox te installeren van macOS. Dit doe je als
je een upgrade van macOS alvast wilt uitproberen,
maar nog niet als basissysteem wilt gebruiken. Klik
bovenin op Install Windows or another OS from a
DVD or image file en selecteer het macOS-installa-
tiebestand wat je uit de Mac App Store hebt gedown-
load. Standaard wordt dit in de map Programma’s
opgeslagen.
Het is zelfs mogelijk om Android als virtueel sys-
teem te installeren. Het gaat hier dan om een versie
van Android 8 zonder Google Play Store, en het is
ook niet mogelijk om bestanden van macOS naar de
Android-omgeving te slepen.
Nieuw in Parallels 15
Naast het feit dat Parallels Desktop 15 is geop-
timaliseerd voor het gebruik in macOS Catalina,
kent het ook een paar nieuwe functies. Zo onder-
steunt het DirectX 11, een Windows-protocol
waarmee je intensieve grafische programma’s en
games soepel kunt afspelen. Daarnaast vind je nu
in de Finder een deel-optie waarmee je bestanden
via je Windows-mailprogramma kunt delen.

Kruisverwijzingen in Word
Sluipweggetjes in lange tekst
Vooral in lijvige documenten kan het
lastig zijn om snel bij de relevante inhoud
te komen. Kruisverwijzingen zorgen
ervoor dat de lezer met een enkele
muisklik bij de juiste bladzijde, bepaalde
kop, tabel of afbeelding terechtkomt.
Bovendien passen deze koppelingen zich
automatisch aan wanneer je er later een
pagina aan toevoegt of wanneer je een
kopje of een bijschrift aanpast.
Stap 1: Panel openen
We nemen in deze 123 als voorbeeld een grote tekst
over paardenrassen. Het zou handig zijn als er op de
eerste pagina een lijst staat van alle rassen die we
bespreken, waarbij elk item naar de juiste paragraaf
linkt. Om het onszelf gemakkelijk te maken, werken
we met stijlen. Ieder ras dat besproken wordt, heeft de
stijl Kop gekregen. Om vervolgens op de eerste pagina
een kruisverwijzing naar het juiste deel binnen de tekst
toe te voegen, plaats je de cursor daar waar de verwij-
zing moet komen en klik je op Kruisverwijzingen. Dat
kan op twee manieren. Ofwel je gaat via het tabblad
Invoegen naar de groep Koppelingen en je klikt daar
op Kruisverwijzing. Ofwel je gebruikt het tabblad
Verwijzingen waar je in de groep Bijschriften op de
knop Kruisverwijzing klikt.
Stap 2: Instellen
Omdat je met stijlen werkt, hoef je de link naar
de kop niet meer zelf in te voegen. In het vak
Verwijzingstype selecteer je Kop en in het vak
Verwijzen naar selecteer je Koptekst. Daaronder
SNEL RESULTAAT IN 3 STAPPEN
DOOR: DIRK SCHOOFS
Een kruisver-
wijzing is een
hyperlink met een
automatisch over-
genomen titel.
zie je vervolgens de lijst van alle items die je de stijl
Kop hebt meegegeven. Selecteer de juiste kop en
klik op de knop Invoegen. De tekst van de geselec-
teerde kop verschijnt in het overzicht op pagina 1.
Op dezelfde manier kun je bij Verwijzingen ook een
koppeling toevoegen naar een Kopnummer, bij-
voorbeeld ‘3.5 Beiers warmbloedpaard’. Afhankelijk
van het Verwijzingstype verschijnen onderaan in
het venster de verwijzingsmogelijkheden. Kies je als
Verwijzingstype voor Figuur, dan kun je een link
plaatsen naar een afbeelding, tabel of grafiek als je
deze voorzien hebt van een bijschrift.
Stap 3: Wijzigen
Zo’n kruisverwijzing werkt in beide richtingen.
Oftewel: wanneer je later een kop wijzigt – je ver-
andert bijvoorbeeld het kopje ‘Arabier’ in ‘Arabische
volbloed’ – verandert ook de tekst van de koppeling
op pagina 1 mee. Maar voordat je zo’n tekstuele
wijziging ook in de inhoud of index ziet, moet je nog
wel even de volledige tekst selecteren en met de
rechtermuisknop op de selectie klikken waarna je
voor Veld bijwerken kiest.
Niveau stappenplan
Van beginner tot expert. Beginner Expert
Hiernaast kunt je de
moeilijkheidsgraad van
het stappenplan zien.
03 | 2020 69
 VAKANTIEVOORBEREIDING
DOOR: RICHARD VEENSTRA
Stressvrij op vakantie
Boek slim en bespaar geld
Het lijkt misschien nog ver weg, maar juist
nu is het de beste tijd om je zomervakantie
of een stedentrip voor in het voorjaar
te boeken. We geven je tips mee om
goedkoop hotel- en vliegtickets te boeken
en laten je zien waar je rekening mee
moet houden om goed voorbereid aan je
vakantie te beginnen.
Wat gaan we doen?
We leggen je uit hoe je zo goedkoop mogelijk een
vliegreis of hotel boekt. Ook laten we zien waar je
op moet letten als je moet inchecken voor je vlucht
en hoe je je geld terug kunt krijgen bij een ver-
traagde vlucht of treinreis.
70 03 | 2020
Tip 01: Goedkoop met Google
Vliegtickets zijn vaak de duurste component van een
vakantie, maar als je slim zoekt, zijn er vaak goede
deals te vinden op internet. Ten eerste helpt het als
je enigszins flexibel bent met je vertrekdata, want
soms zitten er grote verschillen tussen bepaalde
dagen. Als je weet waar je naartoe wilt, neem dan
een kijkje op www.google.com/flights. Linksboven
vul je het vliegveld in waarvandaan je wilt vertrek-
ken, bijvoorbeeld Schiphol . Daarnaast geef je je
bestemming aan. Klik nu op de vertrekdatum. In de
kalender zie je per dag de goedkoopste deal. Klik
bovenin eerst even op Resetten en selecteer nu
onderaan hoe lang je ongeveer op vakantie wilt. Geef
hier bijvoorbeeld 12-daagse reizen aan en Google
berekent de goedkoopste tickets voor deze opties.
De groene prijzen onder de verschillende data zijn
goedkoper dan normaal. Reizen over drie tot zes
maanden zijn vaak goedkoper dan als je over enkele Tip 01 Google
weken al op vakantie wilt. Klik op een vertrekdatum geeft aan dat je een
en Google past alle retourdata aan met de correcte retourvlucht naar
prijs. Als je een mooie prijs hebt gevonden, klik dan New York al voor
op Gereed. Je komt in een overzicht terecht van de 280 euro per per-
goedkoopste vluchten voor de geselecteerde data. soon kunt kopen.
 VAKANTIEVOORBEREIDING

Tip 02 Error-
fares komen niet
heel vaak voor. Zie
je er een, dan moet
je er snel bij zijn.

Tip 03 We heb-
ben al drie nachten
verzameld en
bovendien doet het
hotel in Benidorm
mee aan het bo-
nusprogramma.

Selecteer je vlucht en je wordt naar de site van de

vliegmaatschappij geleid. Als je bepaalde vliegmaat-
schappijen wilt uitsluiten of niet meer dan één keer
wilt overstappen, dan kun je dit bovenin aangeven
door bijvoorbeeld op Luchtvaartmaatschappijen
of Tussenstops te klikken.

Tip 02: Error-fares

Google heeft vaak de goedkoopste opties wel in zijn

systeem staan, maar bij tijdelijke acties of zoge-
noemde error-fares kan het zijn dat Google deze
nog niet heeft verwerkt. Error-fares zijn foute prijzen dat ze op sociale media onder vuur genomen wordt.
voor tickets door menselijke of technische fouten. Er Error-fares en hele goedkope aanbiedingen komen
zijn verschillende websites die dit soort error-fares niet alleen bij het vliegen voor, de site heeft af en toe
actief opsporen en het melden zodra het zich voor- ook deals met hotels en huurauto’s.
doet. Eén van die sites is www.vakantiepiraten.nl .
Dit is een blog waar medewerkers constant fora over
error-fares afstruinen en deze deals bekendmaken. Om goedkoop op reis te kunnen,
Als je een goede deal vindt, geldt: meteen boeken!
Zo’n fout staat vaak niet langer dan een paar uur op
kun je je ook aanmelden voor een
de site. Daarna is het wel even afwachten of de deal bonusprogramma
echt door kan gaan. Als een maatschappij de fout
ontdekt, kunnen ze het ticket annuleren als ze kun-
nen aantonen dat het een technische of menselijke Tip 03: Bonusprogramma’s
fout was. In zo’n 20 tot 40 procent van de gevallen
wordt een ticket geannuleerd, maar dit moet dan Een andere leuke manier om goedkoop op reis te
wel binnen 48 tot 72 uur gebeuren. In veel gevallen kunnen, is door je aan te melden voor een bonuspro-
doet een maatschappij er echter niets aan, ten eerste gramma van een website. Dit komt vooral van pas
omdat het om een beperkt aantal tickets gaat en ten als je vaak met dezelfde vliegmaatschappij vliegt,
tweede neemt het liever haar verlies dan het risico bijvoorbeeld omdat je voor je werk vaak naar dezelf-

03 | 2020 71
 VAKANTIEVOORBEREIDING
de bestemming moet. Zo heeft Iberia bijvoorbeeld
Club Express waarmee je als lid een paar procent
kunt besparen op je vlucht. KLM Air France heeft
Flying Blue, een soort airmiles-systeem waarmee
je punten verzamelt voor kortingen en upgrades bij
volgende vluchten. Boekingsites voor hotels bieden
ook vaak dit soort bonusprogramma’s aan, een be-
kend voorbeeld is de site www.hotels.com. Na tien
boekingen via de site krijg je één overnachting gratis
ter waarde van het gemiddelde van de tien boekin-
gen. Je moet wel even kijken of het hotel dat je boekt
meedoet aan het bonusprogramma, wat je kunt zien
aan de paarse, vette tekst Nachten verzamelen.
Bovenin zie je hoeveel nachten je al hebt verzameld.
Belangrijk om te weten is dat de bonusnachten pas
worden geteld als de overnachting heeft plaatsge-
vonden, niet op het moment dat je boekt.
Tip 04: Alles online
Voor het boeken van extra’s geldt vaak: boek en
regel zo veel mogelijk online en wacht niet tot je
aankomt op het vliegveld of bij het hotel. Zeker voor
budgetvluchten in Europa is dit het geval, bekend
zijn de exorbitant hoge kosten als je op het vliegveld
nog wilt inchecken of als je extra bagage mee wilt
nemen. Bij veel budgetmaatschappijen zoals Ryanair,
easyJet en Vueling moet je even goed kijken wat er
bij het boeken van je ticket allemaal inclusief is. Bij
Ryanair mag je namelijk maar een klein tasje mee-
nemen en heb je geen stoelreservering, tenzij je een
upgrade boekt. Zo’n upgrade kost vaak meer dan de
Tip 04 Van hele vlucht. Je moet ook van tevoren online inchec-
Eindhoven naar ken. Doe je dit niet, en wil je dit op de luchthaven
Napels voor 14,99? doen, dan betaal je hiervoor vaak een hoge toeslag:
Dat kan, maar dan bij Ryanair is dit bijvoorbeeld 55 euro. Let ook op de
wel met alleen een grootte en gewicht van je bagage, ga er niet van uit
klein tasje en zon- dat een maatschappij schappelijk is en je een paar
der gereserveerde kilo overgewicht zomaar mee kunt nemen aan boord.
stoel. Als je geluk hebt, lukt het, maar als een medewerker
72 03 | 2020
op zijn of haar strepen gaat staan, moet je rekening
houden met een flinke bijbetaling.
Geannuleerde of vertraagde vlieg-
of treinreizen geven in sommige
gevallen recht op restitutie
Tip 05: Vertragingen
Het komt dagelijks voor dat vluchten worden gean-
nuleerd of vertraagd vertrekken of aankomen. In
sommige gevallen heb je dan recht op restitutie.
Een aantal vliegmaatschappijen ‘vergeten’ je dit te
melden, maar er zijn een aantal Europese regels
waar alle maatschappijen zich aan moeten houden.
Op de site van de Europese Unie staat precies wat
je in welk geval terug kunt krijgen. Het gaat om
bedragen van 250 euro bij een vertraging van meer
dan drie uur bij een vlucht van minder dan 1.500
kilometer tot een bedrag van wel 600 euro bij een
lange vlucht en meer dan vier uur vertraging. Ook
als een maatschappij je bagage verliest of als het
een vlucht annuleert, is de maatschappij verplicht
je een vergoeding te betalen. Ga naar www.tiny.cc/
recht om een claim in te dienen door op Zo dient u
Digitale portemonnee
Voor de meeste vluchten kun je een digitale in-
stapkaart downloaden naar je smartphone. Voeg
die vanuit je mail snel toe aan je Wallet op je
iPhone zodat je al je tickets bij de hand hebt. Voor
Android kun je de app WalletPasses of Pass2U
Wallet gebruiken.
Al je instapkaar-
ten in één app.

een claim in te klikken. Niet alleen vliegmaatschap-
pijen zijn verplicht om vergoedingen uit te keren, ook
treinmaatschappijen hebben deze verplichting. Voor
reizen met de NS ga je naar www.tiny.cc/geldns,
voor treinreizen in het buitenland kijk je op www.
tiny/cc/trein.
Tip 05 Weet Tip 06: Autohuur
wat je rechten
zijn als passagier. Wil je maximale vrijheid op vakantie, dan denk je al
Niet alleen een snel aan het huren van een huurauto. Helaas duiken
vertraagde vlucht er ieder jaar weer veel gevallen op van mensen die
levert een vergoe- bij buitenlandse autoverhuurbedrijven veel geld
ding op, ook bij een moeten betalen nadat er schade is ontdekt bij de
vertraagde trein- auto. Soms door schuld van de bestuurder, maar
reis heb je recht op het komt ook voor dat verhuurbedrijven proberen
een geldbedrag. schade te verhalen op nietsvermoedende toeristen.
Wees je hiervan bewust en probeer je hier zo goed
mogelijk op voor te bereiden. Allereerst is het slim
om alleen bij een gerenommeerd bedrijf een auto te
huren, wellicht bij een bedrijf waar je in Nederland
al klant bent. In het geval van schade is een bedrijf
dan misschien eerder geneigd je het voordeel van
de twijfel te gunnen. Zorg er ten tweede voor dat
je een goede verzekering kiest bij de boeking. De
basisprijs van de huur kan erg laag zijn, maar heeft
dan bijvoorbeeld een eigen risico van meer dan
duizend euro. Let ook op wat er precies is verzekerd,
bij Sixt is bijvoorbeeld schade aan ramen en wielen
niet verzekerd en moet je deze apart bijverzekeren.
Maak bij het afhalen van de auto ook altijd foto’s en
een video waarbij je om de auto loopt, zorg ervoor
dat je met een medewerker samen de auto bekijkt
en dat schade die al bestaat, genoteerd is op een
formulier dat je hebt gezien en ondertekend. Kijk
ook goed naar de ramen en het interieur en gebruik
eventueel de zaklamp op je smartphone om alles
goed te checken, vaak staan de auto’s namelijk
geparkeerd in donkere garages. Breng je de auto
VAKANTIEVOORBEREIDING
weer terug, kies dan een verhuurstation waar een
medewerker aanwezig is zodat je samen de toestand
van de auto kunt checken en eventuele problemen
gelijk kunt afhandelen. Bij sommige verhuurbedrij-
ven kun je zelf de auto terugzetten en de sleutel in
een zogenaamde deposit-box werpen. Maar dan kan Tip 06 Zorg
het gebeuren dat je een aantal dagen later opeens dat je weet wat je
een claim krijgt over schade aan de auto. Ook hierbij boekt, ken jij alle
is het devies: maak goede foto’s en een video (ook bij Spaanse begrippen
teruggave!), zodat je in het geval van een claim kunt voor diefstal en
bewijzen dat het niet jouw schuld is. eigen risico?
Check van tevoren of je de
internetbundel van je smartphone in
het buitenland kunt gebruiken
Tip 07: Slim op reis
Als je je vakantie geboekt hebt, zijn er nog een paar
dingen die je beter nog even controleert. Weet je bij-
voorbeeld of je je internetbundel van je smartphone
in het land van bestemming kunt gebruiken? Binnen
de Europese Unie en een paar aangrenzende landen
betaal je dezelfde prijzen als in Nederland, maar
kijk uit als je naar landen als Zwitserland, Turkije
of Servië op vakantie gaat. Hier gelden de roaming-
tarieven van de EU niet. Ga je naar een niet-EU-land,
zet dan roaming uit. Op een Android-smartphone
ga je op zoek naar een instelling die zich ergens in
03 | 2020 73
 VAKANTIEVOORBEREIDING

de netwerkinstellingen bevindt, gen zijn. Houd er ook rekening mee dat je sommige
bijvoorbeeld bij Instellingen / dingen niet mee mag nemen aan boord van het
Netwerk en internet / Mobiel vliegtuig. Wist je dat het bijvoorbeeld verboden is om
netwerk . Zet het schuifje achter een powerbank in je ruimbagage te stoppen? Check Tip 08 Boven
Roaming uit. Op de iPhone ga vooraf goed wat je wel en niet mag meenemen op aan de lijst van
je naar Instellingen / Mobiel je vlucht, dit kan per maatschappij nog weleens verboden middelen
netwerk / Opties mobiele verschillen. Je weet vast wel dat je sinds 2001 geen in Singapore prijkt
data en zet je het schuifje vloeistoffen boven de 100 milliliter meer mee mag kauwgom. Neem
achter Dataroaming uit. Ga je nemen in je handbagage, maar wist je dat dit ook geen risico en gooi
buiten de EU op vakantie, dan geldt voor producten als zachte kazen, chocopasta het weg voordat je
kun je natuurlijk wel internet- en sauzen in potjes? de douane passeert.
ten als je verbinding maakt met
een wifinetwerk. Maar kijk uit
met onbeveiligde wifinetwer-
ken, onbevoegden kunnen dan
eenvoudig toegang krijgen tot
jouw wachtwoorden als je een
onbeveiligde website bezoekt.
Een leuke app voor als je op
vliegvakantie gaat, is App in the
Air. Deze app voor Android en
iOS toont je hoe lang de gemid-
delde wachttijd is voor elk vlieg-
Tip 07 Zet veld, waar je de gate kunt vinden en hoe het precies
dataroaming uit zit met de toegestane bagage voor je vlucht. Je kunt
als je naar een niet heel gemakkelijk je vluchten aan de app toevoegen,
EU-land op vakan- als je je e-mailaccount aan de app koppelt, gebeurt
tie gaat. dat zelfs automatisch.
Landeninformatie
Een pakje kauwgom in je koffer kan
ervoor zorgen dat je een boete van Wil je weten of het veilig is om naar een bepaald
land of gebied af te reizen? Neem dan een kijkje op
500 dollar moet betalen de site van het Ministerie van Buitenlandse Zaken.
Je vindt de site op www.tiny.cc/reisadvies. Er
is ook een app beschikbaar, deze heet Reisapp
Tip 08: Douane Buitenlandse Zaken. De app is sowieso handig,
want er staan ook telefoonnummers in voor als je
Goed voorbereid op reis betekent ook dat je weet wat in de problemen komt in het buitenland.
je wel en niet mee mag nemen naar het land van
bestemming en wat je wel en niet mee terug mag
nemen. Maak je een reis naar het verre buitenland,
besef je dan dat de invoerregels daar anders kunnen
zijn dan in de EU. Een bekend voorbeeld is dat je in
Singapore geen sigaretten of kauwgom mag mee-
nemen, zelfs een e-sigaret in je handbagage of een
pakje kauwgom in je koffer kan er al voor zorgen dat
je een boete van 500 dollar moet betalen. In andere De Reisapp
landen worden tijdschriften met iets te schaars van het Ministerie
geklede mensen aangezien als pornografisch ma- van Buitenlandse
teriaal en is het absoluut verboden om zelfs kleine Zaken is handig om
hoeveelheden alcohol in te voeren. Hoge boetes en bij je te hebben op
in sommige gevallen een celstraf kunnen de gevol- vakantie.

74 03 | 2020
 T NO
I
O D! VE G
O
N ON RT NO
G O OO O
NOERT NDIT
V !

postcodeloterij.nl/straatprijs
Getoonde bedragen zijn op basis van Straatprijsverdubbelaar.
Om kans te maken op 100 straatprijzen dient u voor 31 januari 2020, 16.00 uur mee te spelen.
De vergunning voor de loterij is afgegeven door de Kansspelautoriteit onder het kenmerk 10233 d.d. 23/12/2016.