Professional Documents
Culture Documents
Araling Panlipunan
Ekonomiks
Ikaapat na Markahan-Modyul 6
Sektor ng Industriya at Paglilingkod
0
Aralin
Sektor ng Industriya at
1 Paglilingkod
1
Tukuyin kung anong Sektor ng Agrikultura ang inilalarawan/tinatalakay sa
mga sumusunod na pahayag. Isulat sa patlang kung ito ay Paghahalaman,
Paghahayupan, Pangingisda, o Paggugubat.
_________________1. Ang Pilipinas ay itinuturing na isa sa may pinakamalaking
produksyon ng isda sa buong mundo.
_________________2. Saging, niyog at mangga ay ilan lang sa mga produkto ng
bansa na kilala rin sa iba’t ibang panig ng mundo.
_________________3. Ang pagtaas ng presyo ng karne ng baboy sa kasalukuyan
ay sinasabing bunga ng takot ng mga livestock farmer sa
African Swine Fever (ASF).
_________________4. Ang gawaing pangkabuhayan na ito ang nagsusuplay ng
karne at iba pang pagkain.
_________________5. Ang tamang pangangalaga sa sektor na ito ay makatutulong
para sa balanseng ecosystem.
Gawain: I.P.S.: Basahin at unawain ang mga pahayag. Tukuyin at isulat ang letrang
I sa kahon kung ito ay naglalarawan sa kahalagahan ng sektor ng industriya, P kung
sektor ng paglilingkod at S kung sa parehas na sektor.
Nagbibigay ng trabaho.
https://search.creativecommons.org/photos/17e9cbc1- `
https://search.creativecommons.org/photos/3b971de7-7fb9-
006a-41ac-8b69-1da499d95907 4275-b8a2-b4e4082785d7
https://search.creativecommons.org/photos/93c694c
https://search.creativecommons.org/photos/b7cdf665-a2f4- e-2485-4b2b-8f2d-60a7fce977c7
417f-a346-c3dff154f641
3
Sa kabuoan, ang sektor ng industriya ay isa sa mahalagang bahagi ng
ekonomiya, bukod sa pagpoproseso ng mga hilaw na produkto at paglikha ng mga
produktong kinakailangan natin sa pang-araw-araw, nagpapasok din ito ng dolyar sa
ating bansa. Sa katunayan ang tinatayang kita sa pagluluwas ng mga produkto
noong 2019 ay umabot sa $6.16 bilyong dolyar. (PSA 2019) . Malaking bahagi rin ng
pambansang kita ay dito nagmumula.
Kahinaan ng Sektor ng Industriya
• Policy Inconsistency- Ang kahinaan ng pamahalaan sa pagkakaroon ng
mga polisiya na magpapalakas sa industrya ang dahilan ng pagkawala o
pag-iwas ng mga namumuhunan sa bansa. Kaya naman nagsasagawa ng
diyalog ang National Competitiveness Council at Dept. of Trade and Industry
para sa pakikipagtulungan sa pampubliko at pribadong sektor upang mapabuti
at mapadali ang pagnenegosyo sa bansa, isa sa plano ng Task Force ay ang
pagbabawas ng oras at mga pamamaraan o proseso na kinakailangan upang
makakuha ng kaukulang permiso ang isang negosyo.
(National Competitiveness Council-Philippines n.d.)
• Inadequate Investment- Mahalaga ang pamumuhunan upang mas malinang
ang teknolohiya at mapalakas ang kasalukuyang industriya. Ang mababang
antas ng pamumuhunan sa Pilipinas ay nagpapahirap sa mga negosyante
para mas mapalakas ng teknolohiya at mabago ng mga produkto.
• Macroeconomic Volatility and Political Instability- Ang makroekonomiks ay
naglalarawan sa kabuoan ng ekonomiya (pambansang kita, pangkalahatang
presyo, trabaho, presyo atbp) kaya’t ang kahinaan nito at kaguluhan sa
politikal ng bansa ay maaaring magtulak sa mga lokal at dayuhang
mamumuhunan na huwag mamuhunan sa bansa.
Sanggunian: Ekonomiks Araling Panlipunan Modyul para sa mag-aaral ph 441
4
Talahanayan 1
5
sa panahon ng pandemya, ito na ang pinakamataas na naitala ng ahensya mula
noong April 2005. Malaking bilang ng nawalan ng trabaho ay mula sa sektor ng
paglilingkod. Ilan na dito ay mula sa mga restaurant, hotels, sinehan at maging ang
mga fastfood chain. Subalit sa kabila ng panganib na dala ng pandemya may ilan pa
rin industriya ang nanatiling bukas. Ilan dito ang health care, logistic, information
technology, business process management, construction at edukasyon.Tinukoy
naman ni Labor Secretary Silvestre Bello III ang mga health workers, call center
agents, at delivery service bilang mga “resilient jobs” dahil sa malaking tulong nito sa
pamumuhay ng mga Pilipino at pagiging matatag nito sa panahon ng quarantine. (DOLE
2020)
Hindi lamang lokal na manggagawa ang naapektuhan ng nasabing
pandemya, marami ring Overseas Filipino Workers (OFW) ang nawalan ng trabaho.
Sa ulat ng Department of Labor noong Hulyo 20, 2020 may 106,200 manggagawang
Pilipino mula sa iba’t ibang bansa ang bumalik ng bansa at tinulungang makauwi ng
pamahalaan sa kani-kanilang probinsya sa kasagsagan ng pandemya. May 214,619
na ring mga OFW ang nakatanggap na ng emergency aid mula sa DOLE at
Overseas Workers Welfare Administration (OWWA) (DOLE 2020)
Sa kasagsagan ng pandemya isa ang Department of Social Welfare and
Development (DSWD) sa kaagarang kumilos para magbigay ng tulong pinansyal sa
mga mamamayan, bilang pagsunod sa Republic Act (RA) 11469 o ang “Bayanihan
to Heal as One Act” na nilagdan ng Pangulong Rodrigo R. Duterte noong Marso 24,
2020. Nagkaloob ang ahensya ito ng halagang P5,000-P8,000 bilang bahagi ng
social amelioration program o SAP sa loob ng dalawang buwan sa mga pamilyang
kabilang sa mga lubos na naapektuhan ng pagpapatupad ng quarantine. Ang
nasabing tulong ay batay sa tinatayang halagang kakailanganin para matugunan ang
ilang pangunahing pangangailangan tulad ng pagkain, gamot at hygiene essentials
tulad ng alcohol.
Sa kasalukuyan, ayon kay Presidential Spokesperson Harry Roque
prayoridad ng pamahalaan ang muling pagbubukas ng ekonomiya, pagpapalawig ng
edad na papayagang lumabas ng bahay at pagpaparami ng transportasyon.
Pangalawa ang pagpapatupad ng recovery package na nasa Bayanihan 1,
Bayanihan 2, 2020 at 2021 national budget. Pangatlo ay ang implementasyon ng
vaccination program. (Relativo 2021) Ang mga hakbang na ito ay magbibigay ng
pagkakataon sa mga negosyante na muling bumangon, oportunidad naman ito sa
mga mamamayan na nawalan ng trabaho na muling magkatrabaho na magbibigay
ng karagdagang kita sa pamahalaan upang patuloy na matustusan ang program nito
para sa lubusan pagbangon ng kabuoang ekonomiya ng bansa. Kaya’t sa kabila ng
patuloy na pagtaas ng kaso ng Covid-19 unti-unti ng pinapayagan ng pamahalaan na
magbukas ang ilang industriya at negosyo.
6
ng 30 araw na palugit sa pagbabayad ng mga utang at ang pag-aalis ng mga multa,
interes at iba pang mga karagdagang bayad. (Bronio, Philippine Information Agency 2020)
7
Pagkatapos mabasa ang aralin, subukin natin ang iyong natatandaan at
natutunan sa pamamagitan ng pagbibigay ng mga hinihinging impormasyon sa
bawat bilang.
INDUSTRIYA PAGLILINGKOD
1. Kahulugan
2. Mga sub-sektor
3. Mga halimbawa
4. Mga Ahensya
ng pamahalaang
nangangalaga
5. Kahalagahan
sa ekonomiya
9
Gawain: ThrowBack: Maalala mo pa kaya ang kwentong quarantine mo?
Sumulat ng maikling sanaysay tungkol sa naging epekto ng quarantine sa inyong
pamilya. Tukuyin kung paano nito naapektuhan ang inyong kabuhayan? Paano ninyo
ito hinarap at nalampasan? Paano kayo makatutulong sa pagsiskap ng pamahalaan
na muling maibangon ang ekonomiya ng bansa? Gawin mo ito sa iyong kwaderno.
Rubrik para sa Gawain (Isagawa)
Kabuoan 20 puntos
10
Matching Type: Basahin at unawaiin ang nasa hanay A tukuyin kung ano o sino ang
nilalarawan o tinutukoy dito. Pilliin ang tamang sagot sa hanay B isulat ang letra ng
tamang sagot sa patlang.
HANAY A HANAY B
11
Magbigay ng tatlong ahensya ng pamahalaan nabanggit sa aralin. Ibigay
ang mga hinihinging impormasyon para mabuo ang talahanayan.
Ahensya Programa Layunin Paano ito nakatulong sa sektor
ng Industriya at Paglilingkod
2.
3.
Nilalaman Nakapagbigay ng Kumpleto subalit di- Kulang ang Kulang at di tama ang
kumpleto at wasto naibigay sagot/impormasyon ilang
tamang detalye (10 (8pts) subalit tama. (6pts) sagot/impormasyong
pts) ibinigay. (4pts)
Kabuoan 25 puntos
12
Ekonomiks-Araling Panlipunan Modyul para sa Mag-aaral
Mga Websites
13
survey/title/2020%20Annual%20Preliminary%20Estimates%20of%20Labor%20Force%20Survey%20
%28LFS%29.
"NCC Calls for Public-Private Sector Collaboration to Improve Ease of Doing Business." National
Competitiveness Council. Accessed March 6, 2021. https://www.competitive.org.ph/stories/1397.
Department of Labor and Employment
DOLE Identifies ‘resilient Jobs’ in NCR. Department of Labor and Employment, 2020.
https://www.dole.gov.ph/news/dole-identifies-resilient-jobs-in-ncr/.
Over 100k OFWs Sent Home. Department of Labor and Employment, 2020.
https://www.dole.gov.ph/news/over-100k-ofws-sent-home/.
Relativo, James. "4-M Pinoy waley trabaho, negosyo ngayong Enero 2021 — PSA." Pilipino Star
Ngayon, March 9, 2021. https://www.philstar.com/pilipino-star-
ngayon/bansa/2021/03/09/2083097/4-m-pinoy-waley-trabaho-negosyo-ngayong-enero-2021-psa.
Bronio, Lucia F. 'Bayanihan to Heal As One Act' Nilagdaan Na Ni Pangulong Duterte. Philippines
Information Agency, March 26, 2020. https://pia.gov.ph/news/articles/1037241.
Crismundo, Kris. SB Corp. OKs P2.3-B Loan Under CARES Program. Philippine News Agency, February
3, 2021. https://www.pna.gov.ph/articles/1129516.
CREATE and RCEP to help PH boost economic recovery and seize opportunities in the reconfiguration
of global value chains. Department of Trade and Industry, 2021.
https://www.dti.gov.ph/news/create-rcep-help-ph-boost-economy/.
14
Bumuo sa Pagsusulat ng Modyul
Pangalawang Tagapamanihala
Pinunong Nanunuparan - Tanggapan ng Tagapamanihal
Elisa O. Cerveza
Aaron S. Enano
15