วัตถุประสงค์

• ระบุลกั ษณะข้ อมูลและระดับการวัดได้

• รู้ และเข้ าใจความหมายของสถิตเิ ชิงพรรณนาและสถิตเิ ชิงอนุมานได้
• เลือกใช้ สถิตทิ ี่เหมาะสม
• นาเสนอได้ อย่ างถูกต้ อง
• ใช้ เครื่องมือ(โปรแกรมวิเคราะห์ ข้อมูลได้ )
หัวข้ อ
1. ข้ อมูลและการวัด
2. สถิติพรรณนา
อัตรา อัตราส่ วน สั ดส่ วน
การวัดแนวโน้ มเข้ าสู่ ส่วนกลาง
การวัดการกระจาย
3. สถิตเิ ชิงอนุมาน
การทดสอบความสั มพันธ์
4.การนาเสนอข้ อมูล
 ข้ อมูลแบ่ งตามระดับของการวัด มี 4 ระดับ ดังนีค้ อื
มาตรานามบัญญัติ บอกลักษณะ, มีค่าไม่ต่อเนื่อง, วัดได้โดยการ ข้ อมูลแจงนับ
(nominal scale) นับ เช่น การป่ วย เพศ อาชีพ ฯลฯ ,เชิงคุณภาพ

มาตราเรี ยงลาดับ (ordinal บอกลาดับที่ มีค่าไม่ต่อเนื่อง วัดได้โดยการ เชิงคุณภาพ

scale) นับ เช่น พอในมาก พอใจปานกลาง ไม่พอใจ

มาตราส่ วนอันตรภาค บอกปริ มาณ วัดได้โดยการวัด ไม่มีศนู ย์จริ ง ข้ อมูลต่ อเนื่อง

(Interval scale) เช่น อุณหภูมิ ,เชิงปริมาณ
มาตราอัตราส่ วน บอกปริ มาณ วัดได้โดยการชัง่ ตวง วัด มีศนู ย์ ข้ อมูลต่ อเนื่อง
(Ratio scale) จริ ง เช่น ส่ วนสู ง น้ าหนัก ความดันโลหิ ต ,เชิงปริมาณ
 ข้อมูล
เชิงคุณภาพ/แจงนับ เชิงปริมาณ/ชั่ง ตวง วัด
นามบัญญัติ อันดับที่ ช่วงสเกล อัตราส่ วน
สถิติที่ใช้ สถิติที่ใช้
จานวน,สัดส่ วน ค่าเฉลี่ย,มัธยฐาน,พิสัย, SD
อัตรา,อัตราส่ วน สัมประสิ ทธิ์ การกระจาย
การนาเสนอ การนาเสนอ
ตาราง กราฟ
แผนภูมิ ฮิสโตแกรม
สถิติพรรณนา 1
อัตรา(RATE)
อัตราส่ วน(RATIO)
สั ดส่ วน(PROPORTION)
• วัดสภาวะสุขภาพและการเกิดโรค ภัย ไข้ เจ็บ

– วัดความถี่ของการเกิดโรค
– วัดความสั มพันธ์ ของการเกิดโรคกับปัจจัย
– ประเมินผลกระทบ
 อัตรา(RATE)
x
rate 
สู ตรทัว่ ไป y
xK

หรือ a/a+b x K
– ตัวเศษเป็ นส่ วนหนึ่งของตัวส่ วน มีค่าเป็ นบวก
1.1 อัตราป่ วย (morbidity rate)
• อัตราอุบัติการ (Incidence rate)
• อัตราความชุ ก(Prevalence rate)
1.2 อัตราตาย (Mortality Rtae)
• อัตราตายอย่ างหยาบ (Crude death rate)
• อัตราตายเฉพาะ (Specific death rate)
– อัตราเฉพาะอายุ เพศ สาเหตุ

1.3 อัตราผู้ป่วยตาย(Case Fataliry Rate)

1.1 อัตราป่ วย (Morbidity rate)
1.1.1 อัตราอุบัตกิ าร (Incidence rate)
• ผู้ป่วยใหม่ (new case)
• ช่ วงเวลา(period of time)
• ประชากรเสี่ ยง
• สู ตรทัว่ ไป x
Incidence xK
y
ตัวอย่ าง

อาเภอ ก. มีรายงานผู้ป่วยอหิวาต์ ปี 2560

จานวน 50 ราย ประชากร 50,000 คน
ให้ คานวณหาอัตราป่ วยต่ อประชากรแสนคน

อัตราป่ วย = 50 * 100,000 = 100 / ประชากรแสนคน

50,000
ตัวอย่ าง
โรงเรียน ก. มีนักเรียนทั้งหมด 600 คน จัดกิจกรรม
เข้ าค่ ายนักเรียนชั้น ป.6 100 คน มีนักเรียนป่ วยด้ วย
โรคอาหารเป็ นพิษ 35 คน ให้ หาอัตราป่ วย

อัตราป่ วย = 35 * 100 = 35 %
100

อัตราอุบัตกิ าร ในทีน่ ีน้ ิยมเรียก Attack rate

• ความสาคัญ
– ทราบถึงโอกาสหรือความเสี่ ยงต่ อการเกิดโรคของคนใน
ชุมชนหนึ่ง
– ศึกษาสาเหตุของการเกิดโรค
– เป็ นเครื่องบ่ งชี้มาตรการและการดาเนินงานในการ
ป้องกันควบคุมโรค
1.1.2 อัตราความชุกของโรค (Prevalence rate)
– จานวนผู้ป่วยทุกราย
– จุดเวลา(point of time), ช่ วงเวลา (Period of time)
– ประชากรทั้งหมด หรือประชากรเฉลีย่ ,กลางปี
สู ตรทัวไป x
prevalence xK
y
• บอกขนาดของปัญหาในขณะนั้น
• บอกความชุกของโรค
 อาเภอ ก. ประชากรทั้งหมด 50,000 คนในเดือนมีนาคม 2547
มีการสารวจความดันโลหิ ตสูงในกลุ่มอาชีพข้าราชการ 1000 คน
พบผูม้ ีภาวะความดันโลหิ ตสูง 50 ราย
ให้คานวณหาอัตราป่ วยต่อประชากรแสนคนกลุ่มข้าราชการ

อัตราป่ วย = 50 * 100,000 = 100 / ประชากรแสนคน

50,000

อัตราความชุก
 ปัจจัยทีม่ ีผลกระทบต่ อกับอัตราความชุก

– ระยะเวลาการเกิดโรคยาว เช่ น โรคติดเชื้อเรื้อรัง และโรคไร้ เชื้อ

– ระยะเวลาทีผ่ ้ ูป่วยไม่ ได้ รับการรักษา
– มีผ้ ูป่วยใหม่ เพิม่ ขึน้
– มีการผู้ป่วยเคลือ่ นย้ ายเข้ ามา และผู้ไม่ ป่วยเคลือ่ นย้ ายออก จากพืน้ ที่
– มีการรายงานโรคทีค่ รบถ้ วย ครอบคลุมขึน้
• โรคที่มีระยะการเกิดโรคสั้ นหรือโรคติดเชื้อเฉียบพลัน
• ผู้ป่วยใหม่ ลดลง
• ผู้ป่วยย้ ายออก ผู้ไม่ ป่วยย้ ายเข้ า
• มีการรักษาทีด่ ี
 1.2 อัตราตาย (Mortality Rate)
• 1.2.1 อัตราตายอย่ างหยาบ
– เป็ นการวัดทุกสาเหตุการตายของชุมชนในทุกกลุ่มอายุ
• บ่ งถึงสภาวะอนามัยของชุ มชน
• บอดถึงสภาวะเศรษฐกิจและสั งคม และการครองชีพ
• ใช้ เปรียบเทียบระหว่ างประเทศ
x
CDR  xK
y
• สู ตรทัว่ ไป x
CDR xK
y
• 1.2.2 อัตราตายเฉพาะ ( Specific death rate)
– บอกคุณภาพการบริการทางการแพทย์
– บอกลักษณะเฉพาะของโรค
• Age -Specific Death Rate
• Sex -Specific Death Rate
• Cause -Specific Death Rate
• 1.3 อัตราผู้ป่วยตาย (case fataity rate ,death of
case ratio)
x
– สู ตร CFR  xK
y
– ความสาคัญ
• บอกความรุนแรงของโรค
• บอกคุณภาพการบริการทางการแพทย์
 อัตราส่ วน (Ratio)
• เป็ นการเปรียบเทียบตัวเลข ตั้งแต่ 2 ตัวขีน้ ไป ไม่ จาเป็ นทีต่ ัว
เศษต้ องเป็ นส่ วนหนึ่งของส่ วน ปกติมักใช้ ตวั ทีม่ ีค่าน้ อยทีส่ ุ ด
เป็ นตัวหารเพือ่ ให้ ได้ ค่าเปรียบเทียบออกมาเป็ น 1 ต่ อ , 1 :
• การอ่ านค่ า อ่ านเป็ นเท่ า

ผูป้ ่ วยโรคอาหารเป็ นพิษ 15 คน เป็ นชาย 10 คน หญิง 5 คน

อัตราส่ วนผูป้ ่ วย หญิง : ชาย = 5:10 เท่ ากับ 1:2
 สถานการณ์ประเทศไทยและเขตสุขภาพที่ 9 ประจาสปดาห์ั ท ี่ 23
่ งเวลาเดียวก ัน 1 มกราคม - 10 มิถน
(ณ ชว ุ ายน 2563 )

อ ัตราป่วยตาย
ป่วย (ราย) อ ัตราป่วยต่อแสน ตาย (ราย)
(%)

ปี 63 ปี 62 ปี 63 ปี 62 ปี 63 ปี 62 ปี 63 ปี 62

ประเทศ* 15,385 26,430 23.17 40.40 11 41 0.07 0.06

เขตฯ9** 2,994 4,970 26.45 73.44 2 2 0.07 0.04

 ั รน
สถานการณ์โรคไข้เลือดออก เขตสุขภาพที่ 9 นครชยบุ ิ ทร์
(ว ันที่ 1 มกราคม – 10 มิถน
ุ ายน 2563)
ตารางเปรียบเทียบจานวนผูป้ ่ วยโรคไข้เลือดออกปี 2563 ก ับปี
่ งเวลาเดียวก ัน แยกรายจ ังหว ัด
2562 ชว
ปี 2563 ปี 2562
(1 ม.ค. 63 – 10 มิ.ย. 63) (1 ม.ค. – 10 มิ.ย. 62) อ ัตราป่วย
จ ังหว ัด
ปี 63/62 (เท่า)
Pt. (ราย) อ ัตราป่วย* Pt. (ราย) อ ัตราป่วย*

บุรรี ัมย์ 340 21.36 706 61.96 0.35

สุรน
ิ ทร์ 253 18.11 2,477 93.85 0.19
ี า
นครราชสม 1,441 54.60 996 62.57 0.87
ั มิ
ชยภู 960 84.26 791 56.61 1.49

เขตสุขภาพที่ 9 2,994 26.45 4,970 73.44 0.36

25
ทีม ้ ที่ ข้อมูล ณ ว ันที่ 10 มิถน
่ า : รายงาน 506 สาน ักงานสาธารณสุขจ ังหว ัดในพืน ุ ายน 2563 *อ ัตราป่วยต่อประชากรแสนคน
 สั ดส่ วน(Proportion)
• บอกร้ อยละของการกระจายทัง้ หมด
• ใช้ เมื่อไม่ สามารถคานวณหาอัตราได้
• ผลรวมของเหตุการณ์ ทงั ้ หมดเท่ ากับ 1 หรือนิยมทา
เป็ นร้ อยละ
x
proportion xK
y
ต.ย. จานวนผู้ป่วยโรค ก. จังหวัดตัวอย่ าง ปี 2547 สั ดส่ วน
กลุ่มอายุ จานวน (ราย) ร้ อยละ
0-9 ปี 800 13.33
10-19 ปี 600 10.00
20-29 ปี 1150 19.17
30-39 ปี 950 15.83
40-49 ปี 750 12.50
50-59 ปี 550 9.17
60 ปี ขึน้ ไป 1200 20.00
รวม 6,000 100.00
 ตัวอย่าง
Rate = 8/50 Rate = 13/150
= 0.16 =0.09
16 % =9 %

8 ราย 13 ราย
 ตัวอย่าง
Rate = 8/50 Rate = 13/150
= 0.16 =0.09
16 % =9 %

8 ราย 13 ราย
 อายุ (ปี )
>=50

< 25-49

< 25
 ตัวอย่าง การใช้อตั ราป่ วยในการสอบสวนโรค
อัตราป่ วย (Attact rate)จาแนกตามชนิดของอาหาร
อาหาร กลุ่มผู้ป่วย(n=80) กลุ่มเปรียบเทียบ(n=80)
หอยแครงลวก 100% (80) 24% (19)
ทะเลเดือด 88% (70) 62% (50)
ยาทะเล 75% (60) 72% (58)
โค้ ก 20% (16) 20% (16)
ตัวอย่างการใช้อตั ราป่ วยในการสอบสวนโรค
อัตราป่ วย (ร้ อยละ)จาแนกตามชั้นเรียน
ชั้นเรียน อัตราป่ วย(n)
ป 4. 100% (40/40)
ป 3. 93.8% (75/80)
ป 2. 83.3% (50/60)
ป1 26.6% (16/60)
สถิติพรรณนา 2
การวัดแนวโน้ มเข้ าสู่ ส่วนกลาง
: เป็ นค่ าตัวแทนของข้ อมูล 1 ชุด
Means ค่ าเฉลีย่ ของข้ อมูลทุกหน่ วยจากข้ อมูลทั้งหมด
Mode ค่ าข้ อมูลทีม่ คี วามถี่มากทีส่ ุ ด
Median ค่ าข้ อมูลทีม่ ตี าแหน่ งอยู่ตรงกลาง
**สาหรับข้ อมูลเชิงปริมาณ
 ค่าเฉลี่ย(mean)
• เป็ นตัวแทนของข้ อมูลชุดนั้น ทีค่ านวณจากผลรวมของข้ อมูลทุกตัวหาร
ด้ วยจานวนข้ อมูล
1.ตัวกลางเลขคณิต (Arithmetic mean) บางครั้งเรียกค่ าเฉลีย่ (Average) เป็ นค่ าที่ได้ จาก
การนาเอาผลรวมทั้งหมดของคะแนนแต่ ละตัวหารด้ วยจานวนของคะแนนชุ ดนั้น

2 ตัวกลางเรขาคณิต(Geometric mean) ใช้ ในกรณีเลขคะแนนอยู่ในรู ปของอนุกรม

3.ตัวกลางฮาร์ โมนิค เป็ นการหา ค่ าเฉลีย่ ของความเร็ว (Average speed ) เมือ่ ระยะทีเ่ ปลีย่ น
ความเร็วแต่ ละครึ่งมีค่าเท่ ากัน
 มัธยฐาน (Median)
• เป็ นค่าตัวแทนของข้อมูลชนิดหนึ่ง ที่ได้มาจากค่าของข้อมูลที่
อยูต่ รงตาแหน่งกลางของข้อมูลที่มีการเรี ยงลาดับแล้วจากค่า
น้อยไปหาค่ามาก
 ฐานนิยม (Mode)

• เป็ นตัวแทนข้อมูลชนิดหนึ่ง ซึ่ งเป็ นค่าที่ซ้ ากันมากที่สุด

ของข้อมูลชุดนั้น อาจมีค่าฐานนิยมมากกว่าหนึ่งตัวได้
แล้วในบางครั้ง อาจจะไม่มีฐานนิยมในข้อมูลชุดนั้นๆ
ได้ ถ้าไม่มีตวั ใดที่ซ้ ากันเลย
สถิติพรรณนา 3
การวัดการกระจาย
: บอกว่ าข้ อมูลชุดนั้นมีค่าแตกต่ างกันมากน้ อยอย่ างไร

- ถ้ ากระจายมาก แตกต่ างกันมาก

- กระจายน้ อยแตกต่ างกันน้ อย
 พิสัย (range)
• เป็ นค่าความแตกต่างระหว่างค่าสู งสุ ดและต่าสุ ดของ
ข้อมูลชุด หนึ่งๆ

พิสยั = ค่าสู งสุ ด-ค่าต่าสุ ด

 ส่ วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน
(Standard deviation; sd ; s ;)
 ค่าแปรปรวน (variance)
เมื่อนาค่าส่ วนเบี่ยงเบนมาตรฐานมายกกาลังสอง ค่าที่ได้เรี ยกว่าค่าความ
แปรปรวน (variance) ซึ่งเป็ นรู ปของส่ วนเบี่ยงเบนมาตรฐานที่
นาไปใช้ในทางสถิติต่อไป
ในกลุ่มตัวอย่างใช้ s2

ในประชากร 2
 ความเบ้ (Skewness)
• เป็ นการวัดความสมมาตรของการกระจายข้อมูลรอบๆค่าเฉลี่ย โดย
เส้นโค้งความถี่(frequency curve)
1. ค่าเฉลี่ย =มัธยฐาน=ฐานนิยม แล้ว โค้งความถี่จะเป็ นโค้งปกติ
( normal curve)
skewness = 0 แสดงว่าไม่มีความเบ้

2. ค่าเฉลี่ย < มัธยฐาน < ฐานนิยม แล้ว เส้นโค้งความถี่จะเบ้ไปทางซ้ายหรื อเบ้ลบ

(negatinve skew) แสดงว่าข้อมูลส่ วนใหญ่มีค่าสู ง หรื อมาก และข้อมูลส่ วนน้อย
มีค่าต่าหรื อน้อย
skewness = - แสดงว่าเบ้ซา้ ย

3. ฐานนิยม < มัธยฐาน < ค่าเฉลี่ย แล้วโค้งความถี่ จะเบ้ไปทางขาว หรื อเบ้บวก

(positive skew) แสดงว่าข้อมูลส่ วนใหญ่มีค่าต่าหรื อค่าน้อย และข้อมูลส่ วนน้อย
มีค่ามากหรื อสู ง
skewness = + แสดงว่าเบ้ขวา
 ความโด่ง (Kurtosis)
โค้งความถี่อาจจะมีความโด่ง ต่างๆกัน ถ้าโด่งมาก เรี ยกว่า lepto kurtic
โด่งน้อย เรี ยกว่า platy kurtic โด่งปกติ เรี ยกว่า meso kurtic
การพิจารณาความโด่ง พิจารณาเครื่ องหมายดังนี้
kurtosis = 0 แสดงว่าความโด่งปกติ
kurtosis = - แสดงว่าความโด่งต่ากว่าปกติ
kurtosis = + แสดงว่ามีความโด่งสูงกว่าปกติ
 ชุดที่ 1 ชุดที่ 2 ชุดที่ 3
1 1 1
2 2 2
3 3 3
4 4 4
5 5 5
6 6 6
8 8 8
8 8 8
8 8 8
10 100 1000
Mean = 5.5 Mean = 14.5 Mean = 104.5
จานวนผู้ป่วยโรคอุจจาระร่ วง จาแนกรายปี 2542 - 2547

ปี ม.ค. ก.พ. มี.ค. เม.ย. พ.ค. มิ.ย. ก.ค. ส.ค. ก.ย. ต.ค. พ.ย. ธ.ค. รวม

2542 139 148 143 85 76 139 101 68 114 92 128 100 1333

2543 112 113 111 78 107 137 92 76 58 65 66 88 1103

2544 103 101 71 126 100 61 85 77 40 84 57 48 953

2545 72 84 64 65 83 191 270 134 198 222 217 176 1776

2546 246 307 253 189 155 229 197 164 154 129 54 150 2227

Median 112 113 111 85 100 139 101 77 114 92 66 100

Mean 134.4 151 128.4 109 104 151 149 104 113 118 104 112

2547 148 179 138 80 91 142 78 43

 อาการและอาการแสดง

อืน
่ ๆ 0.64
ไข ้ 1.91
7.01
่ ไส ้
คลืน
8.28
อาเจียน
22.93
ถ่ายเหลว
ถ่ายเป็ นน้ า 26.16
35.04
ปวดทอง
้
0 10 20 30 40

ร้ อยละของผู้ป่วย
 ตัวอย่าง
ก n mean median sd min max skew kurt
1 10 40.10 43 8.72 20 50 -1.468 2.511
2 292 38.81 38 7.58 20 60 0.170 0.129
3 23 46.61 48.0 9.68 24 62 -0.718 0.726
 Histogram

For STATU= 2
60

50

40

30

20

Std. Dev = 7.58

10
M ean = 38.8
0 N = 292.00
20.0 25.0 30.0 35.0 40.0 45.0 50.0 55.0 60.0
22.5 27.5 32.5 37.5 42.5 47.5 52.5 57.5

AGE
 Histogram

For STATU= 3
8

2
Std. Dev = 9.68
M ean = 46.6
0 N = 23.00
25.0 30.0 35.0 40.0 45.0 50.0 55.0 60.0

AGE
 ึ ษา
รูปแบบการศก
การศึกษาทีจ่ ุดเวลาใดเวลาหนึ่ง
Cross-sectional study

การศึกษาย้ อนหลัง การศึกษาไปข้ างหน้ า

Retrospective study
Prospective study(Cohort study)
(Case control study)

ปัจจุบัน
อดีต อนาคต
 อัตราอุบัตกิ ารณ์
อัตราความชุ ก

ประ ตัว ขนาดของปัญหา

ชากร อย่าง การกระจาย
บุคคล สถานที่ เวลา

จานวน ร้อยละ อัตรา

ค่าเฉลี่ย(SD)
ค่ามัธยฐาน(min,max)
 ทดสอบเปรียบเทียบ
ตัว 1.ความแตกต่ าง
อย่ าง
ค่ าเฉลีย่ นาเสนอ
ประ 1
สั ดส่ วน -ค่าที่แตกต่าง,ขนาดความสัมพันธ์
ชากร
ตัว -ประมาณค่าที่ 95 %CI
อย่ าง -p-value
2
2.หาค่ าความสั มพันธ์
ขนาดความสั มพันธ์
ทดสอบความสั มพันธ์ ทางสถิติ
 Cohort Study
เวลา
ทิศทางของการติดตาม
เป็ นโรค
ตัวอย่ างทีไ่ ม่ มีปัจจัย
ไม่ เป็ นโรค
ประชากร
เป็ นโรค เป็ นโรค
ไม่ มีปัจจัย
ไม่ เป็ นโรค
 การวิเคราะห์ขอ
้ มูล
• การวัดขนาดของโรค
– อุบัตกิ ารณ์ ของโรค (incidence) : ความเสี่ ยงต่ อการเกิดโรค
(risk), อัตราการเกิดโรค (rate)
• การวัดความสั มพันธ์ ระหว่ าง “ปัจจัยทีศ่ ึกษา” และ “โรค”
– มาตรวัดอัตราส่ วน (ratio scale) : RR (risk ratio), IR (rate
ratio)
– มาตรวัดความแตกต่ าง (difference scale) : RD (risk
difference), ID (rate difference)
 การคานวณ Relative Risk (RR)

Risk ratio = risk ของการเกิดโรค ใน exposed group (RE)

risk ของการเกิดโรค ใน unexposed group (Ro)
 การวิเคราะห์ ข้อมูล
เกิดโรค ไม่ เกิดโรค
มีปัจจัยเสี่ยง a b a+b
ไม่ มป
ี ั จจัยเสี่ยง c d c+d
a+c b + d a+b+c+d
ความเสี่ ยงของการเกิดโรคในกลุ่มทีม่ ีปัจจัยเสี่ ยง = a / ( a + b )
ความเสี่ ยงของการเกิดโรคในกลุ่มทีไ่ ม่ มีปัจจัยเสี่ ยง = c / ( c + d )
Risk ratio = a / ( a + b )
c/(c+d)
 การแปลความหมายของ Relative Risk
ขนาดของความสั มพันธ์ (Magnitude)
• RR = 1 : ไม่ มีความสั มพันธ์ หรือไม่ มีผล
• RR > 1 : ความสั มพันธ์ เป็ นบวกหรือเป็ นปัจจัยเสี่ ยง (Risk
Factor)
• RR < 1 : ความสั มพันธ์ เป็ นลบหรือเป็ นปัจจัยป้องกัน
(Protective Factor)
 ต ัวอย่างการคานวณ RR
และ RD
มะเร็งปอด ไม่ เกิดโรค
สูบบุหรี่ 42 80 122
ไม่ สบ
ู บุหรี่ 43 302 345
85 382 467
RE = 42/122 = 34.43%
Ro = 43/345 = 12.46%
RR = 34.43/12.46 = 2.76 เท่ า, RD = 34.43 - 12.46 = 21.96%
 การแปลผล

– ผู้ท่ สี ูบบุหรี่ มีโอกาสเสี่ยงต่ อการเกิดโรคมะเร็งใน

ปอดเป็ น 2.76 เท่ า ของผู้ท่ ไี ม่ สูบบุหรี่
– ผู้ท่ สี ูบบุหรี่ มีโอกาสเสี่ยงต่ อการเกิดโรคมะเร็งใน
ปอดมากกว่ าผู้ท่ ไี ม่ สูบบุหรี่ 21.96%
 Case-control Study
เวลา เริ่ มต้ นที่ ...
มีปัจจัย เป็ นโรค
ไม่ มีปัจจัย (Case)
เก็บข้ อมูลการมี/ไม่ มี Exposure
ขณะก่อนเกิดโรค
มีปัจจัย ไม่ เป็ นโรค
ไม่ มีปัจจัย (Control)
 มีปัจจัย เป็ นโรค
ไม่ มีปัจจัย (Case)
เก็บข้ อมูลการมี/ไม่ มี
Exposure ขณะก่ อนเกิดโรค
มีปัจจัย ไม่ เป็ นโรค
ไม่ มีปัจจัย (Control)

ป่ วย ไม่ ป่วย
มีปัจจัย a b
ไม่ มีปัจจัย c d
 Odds Ratios
• Odds Ratios คือ อะไร
= Ratio of two odds

• Odds คืออะไร
= โอกาสของการเกิดเหตุการณ์ (มีปัจจัย) เทียบกับ
โอกาสของการไม่ เกิดเหตุการณ์ (ไม่ มีปัจจัย)
 ป่ วย ไม่ ป่วย
มีปัจจัย a b
ไม่ มีปัจจัย c d
• โอกาสของการเกิดเหตุการณ์ (มีปัจจัย)ของผู้ป่วย
=a/(a+c)
• โอกาสของการไม่ เกิดเหตุการณ์ (ไม่ มีปัจจัย) ของผู้ป่วย
=c/(a+c)
• Odds ของการมีปัจจัยเสี่ยงในกลุ่มผู้ป่วย
= [a/(a+c)] / [c/(a+c)]
 ป่ วย ไม่ ป่วย
มีปัจจัย a b
ไม่ มีปัจจัย c d
• Odds ใน Case-control study
– Odds ของการมีปัจจัยในผู้ป่วย = a/c
– Odds ของการมีปัจจัยในกลุ่มเปรียบเทียบ = b/d

• Odds ratio = (a/c) / (b/d)

= ad / bc
 การวิเคราะห์
• ตัวอย่าง Case-control study
• การศึกษาเกีย่ วกับโรค อุจจาระร่ วง ได้ คดั เลือกผู้ป่วยจานวน 50 คน และ
คัดเลือกผู้ไม่ ป่วยเป็ นกลุ่มเปรียบเทียบ 100 คน และเมือ่ สอบถามข้ อมูลการ
รับประทานขนมจีนของแต่ ละคน พบว่ า มีผ้ ปู ่ วยทีร่ ับประทานขนมจีน
จานวน 40 คน และกลุ่มอ้ างอิงทีร่ ับประทานขนมจีน 20 คน

ป่ วย ไม่ ป่วย
กินขนมจีน 40 20
ไม่ กนิ ขนมจีน 10 80
50 100
 ป่ วย ไม่ ป่วย
มีปัจจัย a b
ไม่ มีปัจจัย c d

Odds Ratio (OR) = ad/bc

 ป่ วย ไม่ ป่วย
กินขนมจีน 40 20
ไม่ กนิ ขนมจีน 10 80
50 100
Odds Ratio (OR) = ad/bc = 40x 80 = 16
20 x 10
ผู้ป่วยมีสัดส่ วนการกินขนมจีนต่ อการไม่ กนิ เป็ น 16 เท่ าของผู้ไม่ ป่วย
 2 x 2 tables
RR=a/a+b
D+ D-
.......... c/c+d
E+ a b a+b

E- c d c+d

a+c b+d n OR=ad/bc

....
 การอ่ านค่ า RR และ OR

• < 1 เป็ นปัจจัยป้ องกันมากกว่าปัจจัยเสี่ยง นั้นคือ กลุ่มได้รับ

ปัจจัยป่ วยน้อยกว่ากลุ่มไม่ได้รับปัจจัย
• =1 ไม่มีความสัมพันธ์เนื่องจากกลุ่มที่ได้รับปัจจัยกลับไม่ได้รับ
ปัจจัยมีโอกาสป่ วยเท่ากัน
• >1 มีความสัมพันธ์ กลุ่มที่ได้รับปัจจัยมีโอกาสป่ วยมากกว่า
กลุ่มไม่ได้รับปัจจัย เป็ น…….เท่า
 การนาเสนอผลการศึกษา
ปัจจัยที่ทาการ จานวน อัตราป่ วย OR/RR 95 %CI p-
ทดสอบ ตัว ( ร้ อยละ) lower upper value
อย่ าง
n)
1.------------
กลุ่มผู้ป่วย
กลุ่มควบคุม
 ตารางที่ 1 ผลการศึกษาระบาดวิทยาเชิงวิเคราะห์
ผู้ป่วย กลุ่ม
อาหารที่รับประทาน เปรียบเทียบ ค่า OR. 95 %CI
กิน ไม่กนิ กิน ไม่กนิ
หน่อไม้ อดั ปี๊ ปจากร้ านใดๆ 13 0 15 51 89.7* (5.0 -1596.8)
หน่อไม้ อดั ปี๊ ปจากร้ านที่สงสัย 13 0 4 62 375.0* (19.0- 7385.6)
เหล้ าขาว 6 7 6 60 8.57 (2.2 - 33.9)
เหล้ าสาเก 8 5 25 41 2.62 (0.77-8.92)
เห็ดจากตลาด 3 10 16 50 0.94 (0.23-3.8)
 WHAT & HOW MUCH
TIME WHEN ?
PLACE WHERE ?
PERSON WHO ?
การนาเสนอข้อมูล
- ไม่มีแบบแผน (Informal Presentation)
. บทความ (Textual Presentation)
. บทความกึ่งตาราง

- มีแบบแผน
. ตาราง
. กราฟ
. แผนภูมิ , แผนที่
การนาเสนอข้ อมูล
- ไม่มีแบบแผน (Informal Presentation)
. บทความ (Textual Presentation)
. บทความกึ่งตาราง

- มีแบบแผน ชนิดของตาราง
. ตาราง • ตารางลักษณะเดียว (One way table)
. กราฟ • ตารางสองลักษณะ (Two way table)
. แผนภูมิ , แผนที่ • ตารางซับซ้อน (Complex table)
ตัวอย่างการนาเสนอข้ อมูลประเภทบทความ
(Textual Presentation)

“ จากรายงานผู้ป่วยโรคอุจจาระร่ วงอย่ างแรงรายสั ปดาห์ ทีศ่ ูนย์ ระบาดวิทยาภาคเหนือ

ได้ รับจากสานักงานสาธารณสุ ขจังหวัดต่ าง ๆ ในเขตรับผิดชอบ ตั้งแต่ วนั ที่ 1 ม.ค - 31
ธ.ค. 2545 พบว่ ามีผ้ ปู ่ วยทั้งหมด 232 ราย เป็ นผู้ป่วยชาวไทยร้ อยละ 94.40 (219
ราย) เป็ นผู้ป่วยต่ างชาติร้อยละ 5.60 (13 ราย) แยกเป็ น Passive case 160 ราย Active
case 72 ราย โดยผู้ป่วยรายแรกเป็ นผู้ป่วยในจังหวัดเพชรบูรณ์ เริ่มป่ วยเมือ่ วันที่ 2
มกราคม 2545 ผู้ป่วยรายสุ ดท้ ายเป็ นผู้ป่วยในจังหวัดลาปางเริ่มป่ วยเมือ่ วันที่ 22
ธันวาคม 2545”
ตัวอย่างการนาเสนอข้ อมูลประเภทบทความกึ่งตาราง
(Semi-tabular Presentation)
ตั้งแต่ปี 2527 จนถึง 31 สิงหาคม 2547 เขต 1 มีรายงานผูป้ ่ วย
เอดส์สะสม รวมทั้งสิ้ น 83,719 ราย ตาย 31,506 ราย โดยมีรายงานผูป้ ่ วย
จาแนกตามจังหวัดต่าง ๆ ดังนี้
เชียงใหม่ 17,910 4,431
เชียงราย 32,716 13,651
พะเยา 10,497 2,750
ลาปาง 9,281 5,300
ลาพูน 4,512 1,495
แม่ฮ่องสอน 4,064 2,080
น่าน 2,508 997
แพร่ 2,231 820
ตารางแสดงการแจกแจงความถี่ของระดับน้ าตาลในเลือดเด็ก
จานวน 100 คน
ระดับน้ าตาล (mg%) ความถี่ ความถีส่ มั พัทธ์ ความถีส่ มั พัทธ์สะสม
52-55 4 4 4
56-59 12 12 16
60-63 16 16 32
64-67 27 27 59
68-71 13 13 72
72-75 19 19 91
76-79 4 4 95
80-83 5 5 100
รวม 100 100
 จานวนและอัตราป่ วยโรคจากการประกอบอาชีพและสิ่งแวดล้ อม เขต 1 ปี 2546
Pesticide Lead Mn Hg As Petrolium Gas vapor Pneumo- Physical
จังหวัด Poisoning PoisoningNo Poisoning Poisoning Poisoning coniosis Hazard รวม
/เขต No. Rate . Rate No. Rate No. Rate No. Rate No. Rate No. Rate No. Rate

เชียงใหม่ 37 2.29 1 0.06 3 0.20 0 0 1 0.06 3 0.19 7 0.43 52 3.20

ลาพูน 18 4.48 0 0 0 0 2 0.50 5 1.24 1 0.25 12 2.98 38 9.40

ลาปาง 18 2.26 0 0 2 0.30 0 0 0 0 2 0.25 3 0.38 25 3.10

พะเยา 2 0.4 1 0.2 0 0 0 0 0 0 0 0 1 0.20 4 0.80

เชียงราย 57 4.58 3 0.24 1 0.10 4 0.32 0 0 1 0.08 76 6.11 142 11.00

แม่ ฮ่องสอน 4 1.83 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 4 1.80

แพร่ 6 1.24 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 6 1.20

น่ าน 31 6.36 0 0 1 0.20 2 0.41 0 0 0 0 0 0 34 7.00

เขต 1 173 3.01 5 0.09 7 0.1 8 0.14 6 0.1 7 0.12 99 1.72 305 5.3
ตารางที่ 3 จานวนผู้ป่วยด้ วยโรคโปลิโอ จาแนกตามกลุ่มอายุและเพศ ประเทศไทย พ.ศ.2519
ภาค
กลุ่ มอายุ( ปี ) เพศ รวมทุกภาค
เหนื อ ตะวัน ออกเฉี ยงเหนื อ กลาง ใต้
ต่ากว่ า 5 ปี ชาย 369 64 53 234 18
หญิง 278 70 32 164 12
รวม 647 134 85 398 30
5-9 ปี ชาย 72 17 12 39 4
หญิง 54 12 14 23 5
รวม 126 29 26 62 9
10-14 ปี ชาย 19 5 2 10 2
หญิง 12 0 2 10 0
รวม 31 5 4 20 2
15 ปีขึ้น ไป ชาย 2 0 0 2 0
หญิง 4 1 0 2 1
รวม 6 1 0 4 1
รวม ชาย 462 86 67 285 24
หญิง 348 83 48 199 18
รวม 810 169 115 484 42
 การนาเสนอข้ อมูล
- ไม่มีแบบแผน (Informal Presentation)
. บทความ (Textual Presentation)
. บทความกึ่งตาราง
แบบต่างๆ ของกราฟ
- มีแบบแผน
กราฟเส้ น (Line graph)
. ตาราง
ฮีสโตแกรม (Histogram)
. กราฟ
รูปหลายเหลี่ยมแห่งความถี่
. แผนภูมิ , แผนที่ (Frequency polygon)

สถิติเชิงพรรณา – ระบาดวิทยาประยุกต์ - สิริหณิง ทิพศรีราช 12 พฤศจิกายน 2547

 ผูป ั พช
้ ่ วยพิษจากสารป้องก ันกาจ ัดศตรู ื เขต 1 จาแนกราย
เดือน ปี 2541-2545

50
40 2541
2542
จานวน

30
2543
20
2544
10 2545
0
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

เดือน
 สถานการณ์ โรคไข้เลืโอ
สถานการณ์ ดออก
รคไข้เลืเขตสุขภาพที
อดออก จ ังหว่ 9 ัดช
นครช
ยภูมั ิ รน
ั ยบุ ิ ทร์
ั (ว ันที
(สปดาห์ ท ี่ 1
49 ปี 2562
มกราคม -ส
– 21 ั
ปดาห์
พฤศจิ ท ี่ 22
กายน ปี 2563)
2562)
จานวน (ราย)

ั ดาห์
สป
้ ประ หมายถึงข้อมูล 4 สปดาห์
หมายเหตุ เสน ั สดุ ท้าย (สป. 19 - สป.22 ปี 2563) ย ังไม่ครบถ้วน

•- สัปดาห์ท ี่ 1 -21 เขตสุขภาพที่ 9 มีจานวนผู ้ป่ วยสูงกว่าค่ามัธยฐานเขต 5 ปี ย ้อนหลัง และในสัปดาห์ท ี่ 22 จานวนผู ้ป่ วยลดลงต่ากว่าค่ามัธยฐานเขต 5 ปี ย ้อนหลัง
•- จังหวัดชัยภูมม ิ จ
ี านวนผู ้ป่ วยเพิม
่ ขึน ั ดาห์ท ี่ 14 และในสัปดาห์ท ี่ 16 มีจานวนผู ้ป่ วยสูงกว่าค่ามัธยฐานเขต 5 ปี ย ้อนหลัง
้ ตัง้ แต่สป
•- ทุกจังหวัดยังคงพบผู ้ป่ วย จึงต ้องติดตามสถานการณ์ระบาดอย่างต่อเนือ ่ ง
ทีม
่ า : รายงาน 506 สานั กงานสาธารณสุขจังหวัดในพืน
้ ที่ ข ้อมูล ณ วันที่ 10 มิถน
ุ ายน 2563
รู ปที่ 3 จานวนผูป้ ่ วยโรคไข้เลือดออกจาแนกรายเดือน ภาคเหนือ และเขต 10
ปี 2537 - 2545

6000

5000

4000

3000

2000

1000

2533 2534 2535 2536 2537 2538 2539 2540 2541 2542 2543 2544 2545
 รูปที่ 1 จานวนผู้ป่วยด้ วยโรคพิษจากสารป้ องกันกาจัดศัตรูพืช
จาแนกรายปี เขต 1 ปี 2535 - 2546
300

250 253
230 224
209 203 214
200 198 189
187
175
จานวน

150 147 136

100

50

0
35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46
 รูปที่ 1 อัตราป่ วยและอัตราตายของผู ้ป่ วยโปลิโอ จาแนกรายปี ,
ฝรั่งเศส, 2488-2518

อัตราต่ อ 100,000 ประชากร

10

4
อัตราป่ วย
2
อัตราตาย
0
2488 2493 2498 2503 2508 2513
ปี พ.ศ.
Source : Direction générale de la santé Paris, France.
 Semi-logarithmic scale Arithmatic scale

สถิติเชิงพรรณา – ระบาดวิทยาประยุกต์ - สิริหณิง ทิพศรีราช 12 พฤศจิกายน 2547

 รูปที่ 2 อัตราป่ วยและอัตราตายของผู ้ป่ วยโปลิโอ จาแนกรายปี ,
ฝรั่งเศส, 2488-2518

10
อัตราต่ อ 100,000 ประชากร

1
อัตราป่ วย

อัตราตาย
0.1

0.01
2488 2493 2498 2503 2508 2513
ปี พ.ศ.
Source : Direction générale de la santé Paris, France.
 จานวนผู้ป่วยไข้ เลือดออก จาแนกรายเดือน ประเทศไทย
พ.ศ. 2545 และค่ ามัธยฐาน 5 ปี (พ.ศ.2540-2544)
Number of case

25000

20000

15000

10000

5000

0
ม.ค. ก.พ. มี.ค. เม.ย. พ.ค. มิ.ย. ก.ค. ส.ค. ก.ย. ต.ค. พ.ย. ธ.ค.

Median 2545
 Continuous common source
outbreak
จานวนผู้ป่วยโรคอุจจาระร่ วงในหมู่บ้านหนองบัว
จาแนกตามวันเริ่มป่วย
14
12
จานวนผู้ป่วย(Cases)

10
8
6
4
2
0
17
19
21
23
25
27
29

2
4
6
8
10
12
14
16
18
Jan 1
Dec 1

วันเริ่มป่วย(Date of Onset)
 Propagated source outbreak
จานวนผู้ป่วยโรคหัด ตาบลมหาสนุก
15 ตุลาคม 2539- 16 มกราคม 2540

25
20
จานวน (Cases)

15
10
5
0 15 22 29 5 12 19 26 3 10 17 24 31 7 14
ต.ค. พ.ย. ธ.ค. ม.ค.
2539 2540
วันเริ่มป่ วย (Date of Onset)
 ภาพที่ 2 จานวนผูป้ ่ วยและนักกีฬาป่ วยที่มารับบริการเป็ นรายวัน ในการแข่งขัน
กีฬาแห่งชาติ ครั้งที่ 33 จังหวัดเชียงใหม่ 11 – 24 ธันวาคม 2545

จานวน (ราย)
250
200 ทั้งหมด
150 นักกีฬา
100
50
0
วันที่
10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25
 จานวนผู้ป่วยด้ วยโรคอุจจาระร่ วงอย่ างแรง จาแนกตามวันเริ่มป่ วย
อาเภอ ก จังหวัด ข เมษายน พ.ศ.2544
จานวนผู้ป่วย(ราย)
10
9 คือ ผู้ป่วย 1 ราย
8
7
6
5
4
3
2
1
0
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16
เมษายน วันเริ่มป่ วย
 จานวนผู้ป่วยด้ วยโรคอุจจาระร่ วงอย่ างแรง จาแนกตามวันเริ่มป่ วย
อาเภอ ก จังหวัด ข เมษายน พ.ศ.2544
จานวนผู้ป่วย(ราย)
10
9
8
7
6
5
4
3
2
1
0
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16
เมษายน วันเริ่มป่ วย
 การนาเสนอข้ อมูล
- ไม่มีแบบแผน (Informal Presentation)
. บทความ (Textual Presentation)
. บทความกึ่งตาราง

- มีแบบแผน ชนิดของแผนภูมิ
. ตาราง - แผนภูมิแท่ง (Bar charts)
. กราฟ - แผนภูมิกง (Pie charts)
. แผนภูมิ - แผนภูมิรูปภาพ (Pictogram)
- แผนภูมิทางภูมิศาสตร์
สถิติเชิงพรรณา – ระบาดวิทยาประยุกต์ - สิริหณิง ทิพศรีราช 12 พฤศจิกายน 2547 (Geographic chart)
 รูปที่ 5 จานวนทารกตาย จาแนกตามสาเหตุของการเสียชีวิต,
Caused of Deaths
สหรั ฐ อเมริ ก า, 2526
Birth Defect

Low Birth
Weight/Prematurity

Sudden Infant Death

Syndrome

Perinatal Infections

Pneumonia/Influenza

Maternal Complications

0 1000 2000 3000 4000 5000 6000 7000 8000 9000

Number of Infant Deaths

แหล่งข้ อมูล ศูนย์ ควบคุมโรคติดต่ อ สหรัฐอเมริกา.

 ้ นหรือซบซ
ิ ท่งเชงิ ซอ
แผนภูมแ ั อ้ น
รูปที่ 6 จานวนทารกตาย จาแนกตามสาเหตุของการเสียชีวิต
และเชื้ อชาติ, สหรัฐอเมริกา, 2526
Death per 1,000 Live Births

12

10

0
Black American Indian Hispanic Asian White Total

Birth Defect Low Birht Weight/Prematurity Sudden Infant Death Syndrome Others
 แผนภูมแิ ท่ งเชิงประกอบ
• บอกจานวน(ผูป้ ่ วย)รวมของแต่ละกลุ่ม
• เข้าใจยาก
Death per 1,000 Live Births
25 รูปที่ 7 จานวนทารกตาย จาแนกตามสาเหตุของการเสี ยชีวติ
20 และเชื้อชาติ, สหรัฐอเมริกา, 2526
15
10
5
0
Black Indian Hispanic Asian White Total
Birth Defect Low Birht Weight/Prematurity Sudden Infant Death Syndrome Others
 แผนภูมแิ ท่ งสัดส่ วน
คล้ าย เชิงประกอบ แต่แสดงข้ อมูลเป็ นเปอร์ เซนต์ ไม่ใช่จานวน
มีประโยชน์ในการเปรี ยบเทียบข้ อมูลภายในกลุม่
รู ปที่ 8 จานวนทารกตาย จาแนกตามสาเหตุของการเสี ยชีวติ และเชื้อชาติ, สหรัฐอเมริกา, 2526
100%
80%
60%
40%
20%
0%
Black Indian Hispanic Asian White Total

Birth Defect Low Birht Weight/Prematurity Sudden Infant Death Syndrome Others
รายกลุ ่ อายุ, Dublin,
ม
รู ปที่ 11 การกระจายของผู ไอร์แลนด์
้ ป่วยจากเชื้อ Meningococcal เหนือ,
meningitis
2539
รายกลุ่มอายุ, Dublin, ไอร์ แลนด์ เหนือ , 2539

5% 3% 1%
20%
Age
<1 groups
15%
1-4
5-14
15-24
25-44
17% 45-64
65+
39%
รูปที่ 9 ลักษณะของกางเกงและการเจ็บป่ วยในนักเรียน ในการระบาดของโรคผิวหนัง
จากพยาธิ, Delaware, สหรัฐอเมริกา, ตุลาคม 2534

Relative Risk=0.5
95% CI=0.3-0.9 Asymptomatic

Long Symptomatic
pants

Short
pants

5 10 15 20 25
Spot map of facial palsy cases in Thawangpha district,
Thailand, 1 Jan - 22 Sep 1999

Thawangpha district

River case Tumbol border

 Epidemic curve and spot map
kindergarten “A” ,May – September 1999 (N = 38)

NS 1
NS 2 1/1 1/2 3/2 3/1

2/1

2/2 Kit.

Weekly
interval

1 child case 1 officer case

 แผนทีแ ้ ทีร่ ะบาดโรคไข้เลือดออกตามเกณฑ์เปิ ด EOC ระด ับอาเภอ
่ สดง พืน
ั
เขตสุขภาพที่ 9 (สปดาห์ ั
ท ี่ 19 – สปดาห์
ท ี่ 22 ปี 2563)
ั มิ
จ.ชยภู เขตสุขภาพที่ 9
ระบาด = 9 อาเภอ (56.25%) ระบาด = 16 อาเภอ (18.18%)
่ ง = 6 อาเภอ (37.50 %)
เสีย ่ ง = 18 อาเภอ (20.46%)
เสีย
ปกติ = 1 อาเภอ (6.25%) ปกติ = 54 อาเภอ (61.36%)

จ.นครราชสีมา
ระบาด = 4 อาเภอ (12.50%)
่ ง = 6 อาเภอ (18.75%)
เสีย
ปกติ = 22 อาเภอ (68.75%)
จ.บุรรี ัมย์
ระบาด = 2 อาเภอ (8.70 %)
่ ง = 4 อาเภอ (17.39 %)
เสีย
ปกติ = 17 อาเภอ (73.91%)

จ.สุรน
ิ ทร์
ระบาด = 1 อาเภอ (5.88%)
่ ง = 2 อาเภอ (11.77%)
เสีย
ปกติ = 14 อาเภอ (82.35%)

พืน้ ทีส่ ี แดง หมายถึง อาเภอเข้ าเกณฑ์ เปิ ด EOC

ทีม
่ า : โปรแกรมทันระบาด กองโรคติดต่อนาโดยแมลง ข ้อมูล ณ วันที่ 10 มิถน
ุ ายน 2563
 สรุ ปการนาเสนอด้ วยกราฟและแผนภูมิ
ลาดับ รูปแบบ ลักษณะที่ใช้ แสดง
1. กราฟ
กราฟเส้ น 
ใช้ แสดงแนวโน้ มหรือการเปลีย่ นแปลง
ไปตามเวลาหรืออายุ
ฮีสโตแกรม 
ใช้ แสดงการกระจายความถี่ของข้ อมูล
1 ชุ ด
รูปหลายเหลีย่ ม 
ใช้ แสดงการกระจายความถี่ของข้ อมูล
แห่ งความถี่ มากกว่ า 1 ชุ ด
 สรุปการนาเสนอด้ วยกราฟและแผนภูมิ
ลาดับ รู ปแบบ ลักษณะที่ใช้ แสดง
2. แผนภูมิ
แผนภูมิแท่ ง  ใช้ แสดงการเปลีย่ นแปลงหรือเปรียบเทียบ
จานวน/ร้ อยละ/อัตรา

แผนภูมิกง/วงกลม  ใช้ เสี้ยวต่ างๆ ของพืน

้ ที่วงกลม แสดงการ
เปรียบเทียบ
 สรุปการนาเสนอด้ วยกราฟและแผนภูมิ
ลาดับ รูปแบบ ลักษณะที่ใช้ แสดง
2. แผนภูมิ
แผนภูมิภาพ 
ใช้ จานวนรูปภาพแสดงการเปรียบเทียบข้ อมูล

แผนภูมิ 
ใช้ แสดงการเปรียบเทียบทางภูมิศาสตร์ แสดง
ทางภูมิศาสตร์ จุดหรือสถานที่เกิดโรค การกระจายของการเกิดโรค
และความหนาแน่ นของการเกิดโรค
 ข้อมูล

ตาราง บทความ

กราฟ

แผนภูม ิ