［TECHNICAL DATA］(ขอมูลทางเทคนิค)) ［TECHNICAL DATA］(ขอมูลทางเทคนิค)

SURFACE ROUGHNESS BY DIFFERENT PROCESSING METHODS (ความหยาบของพื้นผิวที่เกิดจากวิธีการขึ้นรูปในแบบตางๆ) INDICATIONS OF GEOMETRICAL TOLERANCE ON DRAWINGS (การระบุคาความคลาดเคลื่อนทางเรขาคณิตในการเขียนแบบ) คัJISดลอกมาจาก
B 0021(1984)

Arithmetic average roughness

■ประเภทและสัญลักษณของความคลาดเคลื่อนทางเรขาคณิต
0.025 0.05 0.1 0.2 0.4 0.8 1.6 3.2 6.3 12.5 25 50 100
Ra
Type of tolerance Symbol Definition of tolerance range Examples of drawings and their interpretations
Conventional notation
for surface roughness

Max. height 0.1 0.2 0.4 0.8 1.6 3.2 6.3 12.5 25 50 100 200 400 ตำแหนงที่มีสัญลักษณφปรากฏอยูกอน φφφφ
φ การที่กรอบของสวนที่คลาดเคลื่อนจะ
Rmax. −S −S −S −S −S −S −S −S −S −S −S −S −S คาตัวเลข แสดงถึงบริเวณที่มีความคลาด- φ 0.08 สัมพันธกับเสนผาศูนยกลางของรูปทรง
ความคลาดเคลื่อน เคลื่อนซึ่งเปนบริเวณที่อยูภายในรูปทรง
φ
φ
φφφ
φφ
φ
φ
φ
กระบอก ขนาดเสนผาศูนยกลางจะตอง
φ
φφ φ
ของความตรง

φ
φ φ
φφφφφ
φ φt

φ
กระบอกที่มีเสนผาศูนยกลาง t มีคาความคลาดเคลื่อนไมเกิน 0.08 มม.

φ φ
φφ
φφ

φ
φ
Standard value of reference length φφ

φ
φ

φ φ φφ
0.25 0.8 2.5 8 25 φφ

φ
φ

φ φφ
φφ
φ

φφφφ
（mm） φ

φ
φ

φ φφ
φ

φφφφ
φ φφ
φ

φφ
φ φ
บริเวณที่มีความคลาดเคลื่อนคือบริเวณ φ พื้นผิวนี้ตองอยูระหวางระนาบขนาน

φ φφ
φφ
φ
φ

φ
ที่อยูระหวางระนาบขนานสองแผนที่มี สองแผนที่มีคาความคลาดเคลื่อน

φφ

φ φ
−

φ
Triangular indication

φ
ความคลาดเคลื่อน 0.08

φ
φ
φ

φ
φ

φ
φ
φ
ระยะหาง t ไมเกิน 0.08 มม.

φ
φ

φ
φ

φ
ละเอียด ของพื้นระนาบ

φ
การทุบ

t
การหลอ ละเอียด
บริเวณที่มีความคลาดเคลื่อนในระนาบ เสนรอบวงของสวนหนาตัดใดๆ ที่ตั้งฉาก

ความคลาดเคลื่อนของรูปทรง
t 0.1
Die casting ความคลาดเคลื่อน ที่สนใจ คือบริเวณระหวางวงกลม กับแกนตองอยูระหวางวงกลมที่มีศูนย
ศูนยกลางรวมกันสองวงโดยมีระยะหาง t กลางรวมกันสองวงโดยมีคาความ
ของความกลม คลาดเคลื่อนไมเกิน 0.1 มม. บนระนาบ
การมวนขณะรอน
เดียวกัน
การมวนขณะเย็นตัว บริเวณที่มีความคลาดเคลื่อนคือบริเวณ ผิวที่สนใจตองอยูระหวางผิวทรงกระบอก

t
t
0.1
ความคลาดเคลื่อน ระหวางผิวของรูปทรงกระบอกสองอัน สองอันที่มีแกนรวมโดยมีคาความ
การดึงขึ้นรูป ที่มีแกนรวมกันและมีระยะหาง t คลาดเคลื่อนไมเกิน 0.1 มม.
ของรูปทรงกระบอก
การอัดรีด
บริเวณที่มีความคลาดเคลื่อนคือบริเวณ

φφ φ t φφφ
ในสวนหนาตัดใดๆ ที่ขนานกับแกนระนาบนูน

φ φ
φφφφφφφφ
Tumbling 0.04
ระหวางเสนที่พาดผานขอบวงกลมที่มี รูปขอบที่สนใจตองอยูระหวางเสนสองเสน

φ
φφ φ φφ
ความคลาดเคลื่อน

φφφ φ φ
การพนทราย ขนาดเสนผาศูนยกลาง t โดยที่จุดศูนยกลาง ที่พาดผานขอบวงกลมที่มีเสนผาศูนยกลาง
รูปขอบของเสน

φ φ
วงกลมจะอยูตรงตำแหนงเสนขอบที่เหมาะสม 0.04 มม. โดยที่จุดศูนยกลางอยูที่พื้นผิวตรง

φφφφφφ
φφ
การมวน ในทางทฤษฎี ตำแหนงเสนขอบที่เหมาะสมในทางทฤษฎี

φ
บริเวณที่มีความคลาดเคลื่อนคือบริเวณ พื้นผิวที่สนใจตองอยูในบริเวณระหวาง
การรีดดานหนา ละเอียด φ ระหวางสองพื้นผิวที่ปดขอบวงกลมขนาด
0.02
สองพื้นผิวที่ปดขอบวงกลมขนาดเสนผา-
ความคลาดเคลื่อน φφφ
φ φ เสนผาศูนยกลาง t จุดศูนยกลางทรงกลม
φ ศูนยกลาง 0.02 มม. โดยที่จุดศูนยกลาง
φφ φ
φ
φ
การไส รูปขอบของพื้นผิว φ
φ
φφφจะตรงกับตำแหนงพื้นผิวที่มีรูปขอบที่
Sφtφ วงกลมจะตรงกับตำแหนงพื้นผิวที่มีรูป
φ
φφφφเหมาะสมในทางทฤษฎี ขอบที่เหมาะสมในทางทฤษฎี
การเซาะรอง φφ
φφφ บริเวณที่ีความคลาดเคลื่อนคือบริเวณที่อยู
φ φφ
φ
φ
φ
φ 0.01 A พื้นผิวที่แสดงดวยลูกศรของเสนกำกับ
การรีด ละเอียด ความคลาดเคลื่อน
φ ระหวางระนาบขนานสองแผนที่ขนานกับ ตองอยูระหวางระนาบสองแผนที่ขนาน

t
ระนาบอางอิง และมีระยะหางระหวางกัน กับระนาบอางอิง A และมีคาความ

ความคลาดเคลื่อนของการวางแนว
การเจาะรูแบบแมนยำสูง ของความขนาน φ
φ
φ
φφφ เทากับ t φφφ
φ
φ
φ
φφφφ
φ คลาดเคลื่อนไมเกิน 0.01 มม.
φ φ φφ
φ φ
φ
φφφ
φ φ
φ
φ φ
φφ
φφφ
Aφ
φ
φ
φ
การขัดดวยตะไบ ละเอียด φφφ φ φ
φφφ
φφ
วิธีปรับระดับความเรียบผิว

φ
φt φ φ
φ φ
φ
φt ตำแหนงที่มีสัญลัษณφปรากฏอยูกอนคา φφ
φ
φφ φ แกนทรงกระบอกที่แสดงตามลูกศรของ
φφ φ φφ φφ
0.01 A
Round grinding ละเอียด สูง ปานกลาง หยาบ ความคลาดเคลื่อน φφ
φφφφ
ตัวเลข แสดงถึงบริเวณที่มีความคลาดเคลื่อน φφ
φφφ
φφ
φφ
เสนกำกับ จะตองตั้งฉากกับระนาบ
φ φφ
φ φφ
φ φφ
φ φ
φ
φ φ โดยตามรูปนี้คือบริเวณภายในรูปทรง φ
φ φ φφ
φ φφ
φ
φ φ
อางอิง A ละมีคาความคลาดเคลื่อน
ละเอียด ของความไดฉาก กระบอกที่มีขนาดเสนผาศูนยกลาง t φ ไมเกิน 0.01 มม.
การเจาะรู และตั้งฉากกับระนาบอางอิง A
การเจาะดวยสวาน t บริเวณที่มีความคลาดเคลื่อนคือบริเวณที่อยู 0.08 A พื้นผิวที่แสดงตามลูกศรของเสนกำกับ
ความคลาดเคลื่อน ระหวางระนาบขนานสองแผนที่เอียงทำมุม ตองอยูระหวางระนาบขนานสองแผนที่
การควานขยายรู ละเอียด กับระนาบอางอิงตามองศาที่กำหนด และมี 40° φφ φφφ เอียงทำมุม 40 ํ กับระนาบอางอิง A
φ
ของการทำมุม ระยะหางระหวางกันเทากับ t φ
φφφφφ φ
φ
φ
φ พอดีในทางทฤษฎี คาความคลาดเคลื่อน
การเจียรควานรู ละเอียด φφ ไมเกิน 0.08 มม.
φ A φφ
บริเวณที่มีความคลาดเคลื่อนคือบริเวณที่อยู φφφ φ จุดที่แสดงดวยลูกศรของเสนกำกับจะตอง
Shaving B φ φ 0.03 AB
φ
φ φφ มีคาความคลาดเคลื่อนไมเกิน 0.03 มม.
ภายในวงกลมหรือทรงกลมที่มีขนาดเสนผา- φ φ φφ

t
ละเอียด สูง ปานกลาง หยาบ ความคลาดเคลื่อน ศูนยกลาง t และมีจุดศูนยกลางตรงตำแหนง
φ
φφφ φφ
φ
จากจุดศูนยกลางของตำแหนงที่ถูกตอง
การเจียร ตำแหนง φ

60
ของการวางตำแหนง φ φ

φ
φφ

ความคลาดเคลื่อนของตำแหนง

φ φ
φφφφφ
คือหางจากเสนตรงอางอิง A 60 มม.

φ
ที่ถูกตอง ที่เหมาะสมในทางทฤษฎี ซึ่งในที่นี้จะเรียกวา φφφφφ φ

φ
100 φφ

φ
ละเอียด

φ φ φφ
"ตำแหนงที่ถูกตอง (true location)" φA φ และจากเสนตรงอางอิง B 100 มม.

φ φφφ
Hone finishing

φφφφ
φφ φ
ตำแหนงที่มีสัญลักษณ φปรากฏอยูกอนคา φ φ φ
ความคลาดเคลื่อน φφ แกนที่แสดงดวยลูกศรของเสนกำกับกับ

φ φφ
ละเอียด φφ0.01 A

φφ
φφ φφ

φt
Super finishing A
ตัวเลข แสดงถึงบริเวณที่มีความคลาดเคลื่อน

φt
φ φ แกนอางอิง A จะตองมีคาความ

φ
ของการรวมแกน φ

φ
φφ
φ
โดยที่ตามรูปนี้ คือบริเวณภายในทรงกระบอก คลาดเคลื่อนของแกนไมเกิน 0.01 มม.

φ
ละเอียด

φ
การขัดถู หรือความคลาดเคลื่อน ที่มีขนาดเสนผาศูนยกลาง t และมีแกนทำมุม
ละเอียด ของการรวมศูนย กับเสนแกนอางอิง
การขัดแตงดวยกระดาษทราย
บริเวณที่มีความคลาดเคลื่อนคือบริเวณที่อยู 0.08− A
พื้นผิวตรงกลางที่แสดงดวยลูกศรของ
การขัดมัน ละเอียด ระหวางระนาบขนานสองแผน มีระยะหาง A
−− −− เสนกำกับจะตองสัมพันธกับแกน
ความคลาดเคลื่อน

t
−
ระหวางกันเทากับ t และสมมาตรกับระนาบ − −
−− สมมาตรของระนาบ A และมีคา

φφ

φ
−−−−− −

φ φ
φφ

φ φ
φφφφφ
φ
ละเอียด ของความสมมาตร

φ
φ
แผนกลางอางอิง ความคลาดเคลื่อนไมเกิน 0.08 มม.

φ
Liquid honing −
−− −

φ
φφ

φ φ φφ
φ
φ φφ

φ
φ φφ
φφφφ
−−

φφφφ
φφ
−−
−−
การขัดเงา − −

φ
−− −

φ
φ
บริเวณที่คลาดเคลื่อนคือบริเวณระหวางวงกลม การสายในทิศทางแนวรัศมีของพื้นผิวทรงกระบอก

φφ φ
−−
ความคลาดเคลื่อนของการสาย

φφ
φφ φ

φφ
ระนาบที่ใชวัด −0.1 − A−B

φ
ความคลาดเคลื่อน

φ
− −

φ
−− −−

φ
φ
ศูนยกลางรวมสองวงที่มีจุดศูนยกลางอยูใน ที่แสดงตามลูกศรของเสนกำกับ จะตองมีระยะ

φ
φ

φ
φ

φ
φ φφ
−

φ φφ
φ

φ
t
Surface rolling −

φ
−
−−

φ
การสายออกจาก พื้นผิวที่มีความ แนวเสนแกนอางอิงบนทุกระนาบที่ใชวัด และ ไมเกิน 0.1 มม. จากระนาบที่ใชวัดซึ่งตั้งฉากกับ

φ
−−−−− −

φ φ φφ φ

φ
φφφφφ

φ φ φφ φ
φφφφφ
φ

φ
φ

φ
−
−− −
คลาดเคลื่อน ตั้งฉากกับเสนแกนอางอิง วงกลมทั้งสองมี เสนแกนอางอิงในขณะที่รูปทรงกระบอกหมุนไป

φ
เสนรอบวง

φ
φ φφ

φ
Electric discharge carving

φ φφ
φφφφ
−−

φφφφ
ระยะหางตามแนวรัศมีเทากับ t A −B− หนึ่งจังหวะรอบแนวแกนอางอิง A−B
−−
− −

φ
− −− − −

φ
φ φ

φ φ
Wire cut electric

φφ

φφ
บริเวณที่มีความคลาดเคลื่อนคือบริเวณ −− การสายตามแนวรัศมีของผิวทรงกระบอกที่แสดงตาม

φ
−

φ
sparking 0.1 A−B

φ
φ

φ
φ

φ
φ

φ
φ

φ
φ
ที่อยูระหวางรูปทรงกระบอกสองชิ้นที่มี ลูกศรของเสนกำกับ จะตองมีระยะไมเกิน 0.1 มม.

φ
ความคลาดเคลื่อน

φ
ละเอียด

φ
การขัดเงาดวยสารเคมี แกนรวมกัน บนเสนแกนอางอิงและมี จากทุกจุดบนผิวทรงกระบอก ในขณะที่สวนทรง
การสายรวม ระยะหางตามแนวรัศมีเทากับ t กระบอกหมุนรอบเสนแกนอางอิง A−B ในลักษณะ
การขัดมันเชิงไฟฟา ละเอียด A B
การเคลื่อนที่สัมพันธตามทิศทางแนวแกน
เสนตางๆ ที่ใชในแบบดรออิ้งในชองคอลัมน “definition of tolerance range” มีความหมายดังตอไปนี้
เสนหนาเขมหรือเสนประ: ลักษณะพื้นผิว เสนประบางสลับสั้นยาว: เสนศูนยกลาง
เสนประหนาสลับสั้นยาว: เสนอางอิง เสนประบางยาวสลับเสนสั้นสองขีด: ระนาบนูนเพิ่มเติมหรือระนาบหนาตัด
1243 เสนบางเขมหรือเสนประ: บริเวณที่มีความคลาดเคลื่อน เสนประหนายาวสลับเสนสั้นสองขีด: ความนูนของลักษณะพื้นผิวเพื่อระบุเพิ่มเติม 1244
ระนาบนูนหรือระนาบหนาตัด

PD-05.indd 1243-1244 18/11/2553 12:11:54