COSME Kilavuz Web

Türkiye
İçindekiler
2.4. Girişimcilik ve Girişimcilik Kültürü Bileşeni .............................................................................................. 66
BÖLÜM 1. COSME PROGRAMI HAKKINDA GENEL BİLGİLER 9
2.4.1. Girişimcilik Eylem Planı 2020 (Entrepreneurship 2020 Action Plan) ............................. 66
2.4.2. Genç Girişimciler için Erasmus (Erasmus for Young Entrepreneurs - EYE) ............... 67
1.1. COSME Programı’na Genel bir Bakış ............................................................................................................. 9 2.4.3. Kadın Girişimciliği (Women Entrepreneurship) ............................................................................ 68
1.2. COSME Programı Dayanağı ve Geli ̇şi ̇m Süreci ....................................................................................... 13
1.2.1. Lizbon Stratejisi’nden Avrupa 2020 Stratejisi’ne ....................................................................... 13
1.2.2. COSME Programı Öncesi ............................................................................................................................. 16 BÖLÜM 3. TÜRKİYE VE COSME PROGRAMI 71
1.2.3. Avrupa Küçük İşletmeler Yasası (Small Business Act for Europe - SBA) .......................... 18
1.2.4. Türkiye ve Avrupa Küçük İşletmeler Yasası ..................................................................................... 22
3.1. KOSGEB ve COSME Programı ............................................................................................................................... 74
1.3. COSME Programı’nın Uygulanması .................................................................................................................. 24
3.1.1. COSME Programı’na Katılımı ve Programdan Elde Edilen
1.4. COSME Programı Bütçesi ......................................................................................................................................... 26 Kazanımları En Üst Seviyeye Çıkarabilmek için Koordinasyon
Kapasitesinin Artırılması Projesi .......................................................................................................... 76
1.5. COSME Programı Yetkili Kurum ve Kuruluşları ...................................................................................... 27
3.1.2. COSME Programı’nın Koordinasyonun Güçlendirilmesi, Tanıtımı
1.6. COSME Programı’na Katılan Ülkeler ............................................................................................................... 28 ve Yararlanıcıların Kapasitesinin Arttırılması Teknik Destek Projesi
1.7. COSME Programı’ndan Yararlanma Durumu .......................................................................................... 30 “COSME Türkiye Teknik Destek Projesi” ......................................................................................... 80
3.2. Türkiye’de Uygulanan COSME Programı Projeleri ............................................................................. 85
3.2.1. Finansmana Erişim Bileşeni Kapsamında Türkiye’deki Projeler ................................ 86
BÖLÜM 2. COSME PROGRAMI BİLEŞENLERİ 35 3.2.2. Pazarlara Erişim Bileşeni Kapsamında Türkiye’deki Projeler ....................................... 87
3.2.3. Çerçeve Koşulların İyileştirilmesİ Bileşeni Kapsamında
2.1. Finansmana Erişim Bileşeni ................................................................................................................................... 37 Türkiye’deki Projeler ...................................................................................................................................... 91
2.1.1. Kredi Garanti Desteği (Loan Guarantee Facility - LGF) ........................................................... 39 3.2.4. Girişimcilik ve Girişimcilik Kültürü Bileşeni Kapsamında
Türkiye’deki Projeler ..................................................................................................................................... 97
2.1.2. Büyüme Amaçlı Özkaynak Desteği (Equity Facility for Growth - EFG) ........................ 44
2.2. Pazarlara Erişim Bileşeni ........................................................................................................................................... 47
2.2.1. Avrupa İşletmeler Ağı (AİA) (Enterprise Europe Network - EEN) ........................................ 47
BÖLÜM 4. COSME PROGRAMI ÇAĞRILARI BAŞVURU KILAVUZU 107
2.2.2. Mülkiyet Hakları KOBİ Yardım Masaları (IPR Helpdesk) ....................................................... 49
2.2.3. AB-Japonya Sınai İşbirliği Merkezi
(EU-Japan Centre for Industrial Cooperation) ................................................................................... 51 4.1. COSME Programı’na Kimler Başvurabilir? ................................................................................................. 109
2.2.4. Sizin Avrupanız İş Portalı (Your Europe Business Portal) ........................................................ 53 4.2. COSME Programı Hibe Türleri ve Yararlanıcıları ................................................................................... 110
2.2.5. Gelişmiş Tek Temas Noktaları (Points of Single Contact) ...................................................... 54
4.3. Adım Adım COSME Programı Çağrı Başvurusu .................................................................................... 112
2.2.6. KOBİ’lerin Kamu İhalelerine Erişimlerinin Geliştirilmesi
Adım I. Uygun Bir Çağrı Bulunması ............................................................................................................ 112
(Improving SME’s Access to Public Procurement) ........................................................................... 54
Adım II. Uygun Ortakların Bulunması ....................................................................................................... 114
2.2.7. KOBİ’lerin Uluslararasılaşmasına Destek
(Support to SME Internationalisation) ................................................................................................... 55 Adım III. Kullanıcı Hesabı Oluşturulması .................................................................................................. 116
Adım IV. Kurumsal Kayıt İşleminin Tamamlanması ......................................................................... 116
2.3. Çerçeve Koşulların İyileştirilmesi Bileşeni .................................................................................................. 56
Adım V. Programa Başvuru Yapılması ......................................................................................................... 117
2.3.1. İşletmeler için İdari ve Düzenleyici Yüklerin Azaltılması .................................................. 56
2.3.2. Küme Programları .......................................................................................................................................... 59
2.3.3. Turizm Sektörüne Yönelik Uygulamalar ...................................................................................... 63
2.3.4. Daha İyi Politikalar için Teknik Araçlar ........................................................................................... 64
KAYNAKÇA 118
Türkiye
İçindekiler
Şekiller Grafikler
Şekil 1. MAP, CIP ve COSME Programı İlişkisi ..................................................................................................... 17 Grafik 1. Konu Başlıklarına Göre COSME Programı Destek Miktarları
(Eylül 2019 yılı itibarıyla) ........................................................................................................................................... 30
Şekil 2. COSME Programı’na Katılan Ülkeler ....................................................................................................... 29
Grafik 2. Ülkelere Göre COSME Programı Desteklerinden Yararlanma Miktarları
Şekil 3. COSME Programı Finansmana Erişim Bileşeni İşleyişi ............................................................ 38
Şekil 4. Avrupa İşletmeler Ağı Türkiye Konsorsiyumları .............................................................................. 88
Grafik 3. COSME Programı’ndan Destek Alan Ülkeler
Şekil 5. Avrupa İşletmeler Ağı Türkiye Konsorsiyum Üyeleri .................................................................. 89 (Proje Koordinatörünün Ülkesine Göre)
Şekil 6. COSME Programı Çağrı Başvuru Adımları ......................................................................................... 112
Tablolar Resimler
Tablo 1. COSME Programı Bütçe Dağılımı ............................................................................................................. 26 Resim 1. “Avrupa’da İş Yapmanın Pratik Rehberi” (web-site) ................................................................... 53
Tablo 2. Kullanılan LGF Desteklerinin Dağılımı (KOBİ Büyüklüğüne Göre) ....................................... 41 Resim 2. “Gelişmiş Tek Temas Noktaları” (web-site) ......................................................................................... 54
Tablo 3. Kullanılan LGF Desteklerin Dağılımı (KOBİ Yaşına Göre) ........................................................... 41 Resim 3. AB Programları Teklif ve İhale Çağrıları ............................................................................................. 113
Tablo 4. Kullanılan LGF Destek Dağılımı (Ülkelere Göre) ................................................................................ 43 Resim 4. COSME Programı Teklif Çağrı Arama ................................................................................................. 113
Tablo 5. EFG Desteği Kapsamında Anlaşma Sağlanan Finansal Aracı Kuruluş Sayıları Resim 5. COSME Programı Teklif Çağrı Arama Sonuçları .......................................................................... 114
ve Anlaşma Tutarlarının Dağılımı ............................................................................................................... 46
Resim 6. COSME Programı Çağrı Detayı Sayfası (Örnek) ............................................................................ 115
Resim 7. COSME Programı Ortak Arama Sayfası ............................................................................................ 115
Resim 8. AB Programları Yeni Kullanıcı Hesabı Oluşturma ................................................................... 116
Resim 9. AB Programları Kurumsal Kayıt .............................................................................................................. 117
Resim 10. Proje Çağrısı Başvuru Sayfası ..................................................................................................................... 117
Türkiye
KISALTMALAR
AB Avrupa Birliği European Union EU ESCP Avrupa Stratejik Küme European Strategic Cluster ESCP
Ortaklığı Partnerships
AİA Avrupa İşletmeler Ağı Enterprise Europe Network EEN
ETF Avrupa Eğitim Vakfı European Training Foundation ETF
Ar-Ge Araştırma Geliştirme Research and Development R&D
GAP Yeşil Eylem Planı The Green Action Plan GAP
BİT Bilgi ve İletişim Teknolojileri Information and Communication ICT
Technologies ICT-PSP Bilgi ve İletişim Teknolojileri Information and Communication ICTP-PSP
Politika Destek Programı Technologies Policy Support
CIP Rekabet Edebilirlik ve Competitiveness and Innovation CIP Programme
Yenilik Programı Programme
IEE Akıllı Enerji Avrupa Intelligent Energy Europe IEE
COSME İşletmelerin ve KOBİ’lerin Programme for the COSME Programı Programme
Rekabet Edebilirliği Competitiveness of Small and
Programı Medium-sized Enterprises IPR Fikri Mülkiyet Hakları Intellectual Property Rights IPR
EACP Avrupa Havacılık European Aerospace Cluster EACP KOBİ Küçük ve Orta Ölçekli Small to Medium Enterprise SME
Kümelenmeleri Birliği Partnership İşletme
EASME Avrupa KOBİ Ajansı Executive Agency for Small and EASME KOSGEB Küçük ve Orta Ölçekli Small and Medium Enterprises KOSGEB
Medium-sized Enterprises İşletmeleri Geliştirme Development Organization of
ve Destekleme İdaresi Turkey
EBRD Avrupa Kalkınma ve İmar European Bank for EBRD Başkanlığı
Bankası Reconstruction and
Development LGF Kredi Garanti Desteği Loan Guarantee Facility LGF
EC Avrupa Komisyonu European Commission EC MAP AB İşletme, Girişimcilik ve The Multiannual Programme for MAP
Özellikle Küçük ve Orta Enterprise and Entrepreneurship
ECAS Avrupa Kimlik Tanıma European Commission ECAS Ölçekli İşletmeler İçin Çok and in particular for small and
Sistemi Authentication Service Yıllı Programı medium-sized enterprises
EDEN Avrupalı Seçkin European Destinations of EDEN

Destinasyonlar Projesi Excellence OECD Ekonomik Kalkınma ve Organisation for Economic OECD
İşbirliği Örgütü Co-operation and Development
EFG Büyüme Amaçlı Özkaynak Equity Facility for Growth EFG
Desteği
PIC Katılımcı Kimlik Kodu Participation Identification Code PIC
EFTA Avrupa Serbest Ticaret European Free Trade Association EFTA
Birliği
SBA Avrupa Küçük İşletmeler Small Business Act for Europe SBA
EIF Avrupa Yatırım Fonu European Investment Fund EIF Yasası
EIP Girişimcilik ve Yenilik The Entrepreneurship and EIP SEDIA Tek Elektronik Veri Değişim Single Electronic Data SEDIA
Programı Innovation Programme Alanı Interchange Area
Türkiye
BÖLÜM 1.
COSME PROGRAMI
HAKKINDA GENEL BİLGİLER
Türkiye
İçindekiler BÖLÜM 1.
BÖLÜM 1. COSME PROGRAMI HAKKINDA GENEL BİLGİLER
COSME PROGRAMI
1.1. COSME Programı’na Genel bir Bakış ............................................................................................................. 9
HAKKINDA GENEL BİLGİLER
1.2. COSME Programı Dayanağı ve Geli ̇şi ̇m Süreci ....................................................................................... 13
1.2.1. Lizbon Stratejisi’nden Avrupa 2020 Stratejisi’ne ....................................................................... 13
1.2.2. COSME Programı Öncesi ............................................................................................................................. 16
1.2.3. Avrupa Küçük İşletmeler Yasası (Small Business Act for Europe - SBA) .......................... 18
1.2.4. Türkiye ve Avrupa Küçük İşletmeler Yasası ..................................................................................... 22
1.3. COSME Programı’nın Uygulanması .................................................................................................................. 24
1.1. COSME PROGRAMI’NA GENEL BİR BAKIŞ
1.4. COSME Programı Bütçesi ......................................................................................................................................... 26
Avrupa Birliği (AB) üye Bu nedenle, AB’nin yürütme organı olarak yasama sürecini
1.5. COSME Programı Yetkili Kurum ve Kuruluşları ...................................................................................... 27 ülkelerinde faaliyet başlatan ve AB müktesebatını, bütçeyi, programları
1.6. COSME Programı’na Katılan Ülkeler ............................................................................................................... 28 gösteren işletmelerin uygulamak ve idari denetimden sorumlu olan Avrupa
1.7. COSME Programı’ndan Yararlanma Durumu .......................................................................................... 30 %99’u KOBİ statüsünde Komisyonu;
olup, Birlik genelinde
ekonomik büyüme ve gelişimin sağlanması,
toplam işgücünün %85’lik
sürdürülebilir istihdamın arttırılması,
bölümü bu KOBİ’lerde
sosyo-ekonomik yapının güçlendirilmesi,
istihdam edilmektedir.
Bunun yanı sıra, yine Birlik açılarından AB’de kilit role sahip olan KOBİ’lere özel önem
genelinde ortaya çıkarılan atfetmekte ve öncelikli konuları arasında yer vermektedir.
her 1 Avro’luk katma
değerin %58’i KOBİ’ler Bu kapsamda Komisyon, KOBİ’lerin ihtiyaç duyduğu bilgi,
tarafından yaratılmaktadır.1 danışmanlık, teknik destek ve finansman gibi konularda
Sadece bu temel veriler işletmeleri mümkün olduğunca destekleyerek;
bile, KOBİ’lerin AB yeni girişimlerin hayata geçmesini teşvik etmeyi ve
ekonomisi açısından ne her türlü iş ortamını iyileştirilerek KOBİ’lerin
denli önemli olduğunu günümüz küresel ekonomisine uyum sağlamalarına
açıkça göstermektedir. yardımcı olmayı
öncelikli amaçları arasında görmektedir.
COSME PROGRAMI HAKKINDA GENEL BİLGİLER 11
Türkiye
Bu öncelikli amaçlara paralel olarak geliştirilen “İşletmelerin ve KOBİ’lerin Rekabet 1.2. COSME PROGRAMI DAYANAĞI VE GELİŞİM SÜRECİ
Edebilirliği Programı - COSME Programı”; Avrupa Birliği tarafından 2014 yılında
uygulanmaya başlanan ve 2020 yılının sonuna kadar devam edecek olan bir Birlik 1.2.1. LİZBON STRATEJİSİ’NDEN AVRUPA 2020 STRATEJİSİ’NE
Programıdır.
Toplam 2,3 milyar Avro2 bütçeye sahip olan COSME Programı’nın genel amaçları; “Lizbon Stratejisi” olarak Avrupa’yı 2010 yılına kadar dünyanın en rekabetçi, dinamik
girişimcilik kültürünün gelişimini teşvik ederek yeni işletmelerin kurulması ve var anılan belge, 23-24 Mart ve bilgi temelli ekonomisi haline getirme hedefiyle
olanların büyümesinin sağlanması, 2000 tarihinde, Lizbon’da ortaya konulan Lizbon Stratejisi ile ilgili gerçekleştirilen
AB işletmelerinin ve özellikle KOBİ’lerin rekabet edebilirliğinin ve gerçekleştirilen Avrupa ara değerlendirme ve gözden geçirme çalışmalarında;
sürdürülebilirliğininin güçlendirilmesi, Konseyi toplantısına belirlenen hedeflere tam olarak ulaşılamadığı ortaya
bu sayede yeni iş alanlarının oluşturulmasına, istihdamın arttırılmasına ve sunulan bir rapordur. konulmuş, başta istihdam ve sosyal güvenlik alanlarında
sürdürülebilir ekonomik büyümeye katkı konmasıdır.3 Stratejinin ekonomik olmak üzere ciddi sorunların devam ettiği ve elde edilen
boyutunda girişimciler sonuçların istenen seviyede olmadığı vurgulanmıştır.5
ve KOBİ’ler için daha iyi
COSME Programı’nın dört ana bileşeni ve bu bileşenlerin kendi içindeki temel
bir iş ortamı ve yeniliğe Diğer taraftan, Lizbon Stratejisi’nde belirlenen iddialı
amaçları şunlardır;4
dayalı bir bilgi toplumu hedeflere her ne kadar on yıllık süre zarfında tam olarak
oluşturulması hedefleri yer ulaşılamasa da gerçekleştirilen çalışmaların AB’nin
almış, özellikle inovasyon ekonomik gelişimi ve sosyal bütünleşmesinin farklı
ve teknolojik gelişmenin alanlarındaki ilerlemeye önemli katkıları olduğu yine bu
FİNANSMANA ERİŞİM BİLEŞENİ
ekonomik değişimin değerlendirme çalışmalarında ortaya konmuştur.
Kredi garantileri ve risk sermayesi sağlayarak KOBİ’ler için finansmana erişimin temeli olduğu fikri üzerine
kolaylaştırılması. yoğunlaşılmıştır. Bununla birlikte, Lizbon Stratejisi kapsamında ele alınan
konular ve gerçekleştirilen çalışmaların, bütün dünyayı
etkisi altına alan 2008 küresel krizinin daha kolay
atlatılmasını ve AB Ülkeleri’nde bu krizin etkilerinin
nispeten daha az hissedilmesini sağladığının altı özellikle
PAZARLARA ERİŞİM BİLEŞENİ çizilmiştir.
KOBİ’lerin, başta AB iç pazarı olmak üzere küresel düzeyde yeni pazarlara erişiminin
sağlanması.
ÇERÇEVE KOŞULLARIN (İŞ ORTAMININ) İYİLEŞTİRİLMESİ

BİLEŞENİ
KOBİ’lerin rekabet edebilirliğini güçlendirmek ve sürdürülebilirliklerini arttırmak için
işletme dostu ortam oluşturulmasına destek verilmesi.
GİRİŞİMCİLİK VE GİRİŞİMCİLİK KÜLTÜRÜ BİLEŞENİ

Girişimcilik ve girişimcilik kültürünün yaygınlaşmasını teşvik ederek yeni işletmelerin
kurulması ile bunların devamlılığının sağlanması.
12 BÖLÜM 1 COSME PROGRAMI HAKKINDA GENEL BİLGİLER 13

Türkiye
Bu nedenle Avrupa Komisyonu, Lizbon Stratejisi’nin

temellerinden yola çıkarak yeni ve daha ileri bir perspektifle
mevcut stratejinin yerini alacak yeni bir strateji geliştirmeye
başlamıştır.
Bu gelişmeler ışığında, AB’nin yeni ekonomik dönüşüm stratejisini

ve 2020 yılı için hedeflerini belirleyen “Avrupa 2020 Stratejisi” Avrupa
Birliği Komisyonu tarafından 3 Mart 2010 tarihinde açıklanmış ve
Lizbon Stratejisi’nin yerini almıştır.
Avrupa 2020 Stratejisi, 2008 yılında yaşanan küresel ekonomik ve mali

kriz sonrasında Avrupa’yı eskisinden daha güçlü duruma getirme
düşüncesinin bir ürünü olarak ortaya çıkmıştır. Dünyada yaşanan
küreselleşme, iklim değişikliği gibi hızlı gelişmeler ve Avrupa’da
nüfusun yaşlanması gibi yaşanan yapısal problemler, stratejinin
dayanak noktasını oluşturmuştur.
Söz konusu bu yeni strateji, 2008’de yaşanan krizi yeni bir ekonomik ve
sosyo-ekonomik düzene geçiş için bir başlangıç noktası ve fırsat olarak
ele almış; belirlenen hedefler çerçevesinde AB’nin 2020 yılı itibariyle
yapısal dönüşümü hedeflenmiştir.
İstihdam ve istihdam koşullarının iyileştirilmesi,

Avrupa 2020 Stratejisi ile ortaya konan “akıllı”, “sürdürülebilir” ve
AR-Ge ve yenilikçilik çalışmalarının yaygınlaştırılması,
“kapsayıcı büyüme” öncelikleri kapsamında;
Sera gazı emisyonunun azaltılarak ve yenilenebilir enerji kullanımının arttırılması,
Eğitimin yaygınlaştırılması ve niteliğinin arttırılması,
Sosyal refah seviyesinin yükseltilmesi,
ana hedefleri belirlenmiştir.
Söz konusu bu hedeflerin gerçekleştirilmesi amacıyla 7 girişimin hayata geçirilmesi

öngörülmüştür. Bu girişimler şunlardır;
“Yenilikçilik Birliği” (Innovation Union),
“Hareket Halinde Gençlik” (Youth on the Move),
“Avrupa için Dijital Gündem” (A Digital Agenda for Europe),
“Kaynakları Verimli Kullanan Avrupa” (Resource Efficient Europe),
“Küreselleşme Çağı için Sanayi Politikası” (An Industrial Policy for the Globalisation Era),
“Yeni Beceri ve İşler için Gündem” (An Agenda for New Skills and Jobs) ve
“Yoksulluğa Karşı Avrupa Platformu”6 (European Platform Against Poverty).
KOBİ’ler, hayata geçirilmesi öngörülen bu yedi girişimin altı tanesinde büyük önem
atfedilerek vurgulanmaktadır. Dolayısı ile, AB açısından Avrupa 2020 Stratejisi’nde belirlenen
hedeflere ulaşılmasında KOBİ’lerin çok önemli bir rolü ve konumu bulunmaktadır.
Bu nedenle KOBİ’ler için çeşitli tedbirleri içeren Avrupa Küçük İşletmeler Yasası’nın ve
işletmelerin sürdürülebilirliğini, büyümesini ve rekabet edebilirliğini amaçlayan COSME
Programı’nın uygulanması, Avrupa 2020 hedeflerine ulaşmak açısından büyük önem arz
etmektedir.
Türkiye
1.2.2. COSME PROGRAMI ÖNCESİ Şekil 1. MAP, CIP ve COSME Programı İlişkisi
AB içinde COSME MAP Programı sonrasında “Rekabet Edebilirlik ve Yenilik MAP 2001 - 2005
Programı’ndan daha Çerçeve Programı” (Competitiveness and Innovation
önce uygulanan Framework Programme - CIP), Avrupa Birliği tarafından
programlardan biri, 2001 2007 ve 2013 yıllarını kapsayan yedi yıllık bir dönemde
ve 2006 yılları arasında uygulanmıştır. CIP Programı, üç operasyonel programı
uygulanan “AB İşletme, kapsamıştır. Bu programlardan Girişimcilik ve Yenilikçilik
Girişimcilik ve KOBİ’ler Programı (The Entrepreneurship and Innovation Programme -
Çok Yıllı Programı”dır (The EIP) COSME Programı’nın temelini oluşturmaktadır.
Multiannual Programme
for Enterprise and Girişimcilik ve Yenilikçilik Programı (EIP) kapsamında,
Entrepreneurship and 2007-2013 dönemi için çeşitli hedefler öngörülmüştür. Bu
CIP 2007 - 2013
in Particular for Small hedeflerin ilki kapsamında, KOBİ’lerin (yaşam döngülerinin
and Medium - Sized farklı aşamaları boyunca) finansal araçlarla finanse
Enterprises - MAP). MAP edilmesi sağlanmış ve girişimciliği teşvik etmeye yönelik
Programı kapsamında; iş çalışmalar yapılmıştır. Ayrıca, AB finansman olanakları,
dünyasının büyümesini teknoloji transferleri ve iş ortakları bulma gibi konularda EPI ICT-PSP IEE
ve rekabet edebilirliğini bilgi sağlayan Avrupa İşletmeler Ağı (EEN) üzerinden iş ve Girişimcilik ve BIT Politika Akıllı Enerji
teşvik etmek, iş ortamını inovasyon destek hizmetleri sunulmuştur. Yenilik Programı Destek Programı Avrupa Programı
ve idari düzenleyici
çerçeveyi basitleştirmek, 2014 ile 2020 yıllarını kapsayan yeni dönemde CIP Programı
girişimciliği geliştirmek, altında uygulanan araştırma, geliştirme ve inovasyonla ilgili
özellikle KOBİ’lerin finans tüm eylemler Avrupa Birliğinin yeni çerçeve programı olan Rekabetçilik Araçları İnovasyon Araçları
kaynaklarına erişimini Ufuk 2020 Programı (Horizon 2020) kapsamına alınmıştır. Finansal Araçlar
kolaylaştırmak ve yenilikçi Girişimcilik ve rekabetçiliğe yönelik konular COSME Avrupa İşletmeler Avrupa İnnova
ve yeni iş ortamlarının Programı’na dahil edilmiştir. Ağı (EEN)
Pro İnno
yaratılmasına imkân Fikri Mülkiyet
Hakları (IPR) Eko-inovasyon
tanınması amaçlanmıştır. Görüldüğü üzere, KOBİ’lerin daha iyi şartlarda faaliyet vb.
Yardım Masaları
gösterebilmesi ve rekabet güçlerinin artırılması amacını
Avrupa Ödülleri
taşıyan CIP Programı ve bu amaçla gerekli altyapının
vb.
kurulmasını hedefleyen MAP Programı, Türkiye tarafından
katılım sağlanan ve COSME Programı’nın temel taşını
oluşturmuş programlardır.
2014 - 2020
UFUK 2020
COSME
PROGRAMI

Türkiye
1.2.3. AVRUPA KÜÇÜK İŞLETMELER YASASI

(SMALL BUSINESS ACT FOR EUROPE - SBA)
Avrupa Komisyonu, Her ne kadar hukuki yaptırımlar içeren bir yasa olmasa da,
KOBİ’lerin büyümesi içeriği ve resmiyeti açısından, Komisyon’un KOBİ’lerin AB
için en uygun ortamı ekonomisindeki merkezi rolünü kabul etmesi yönündeki
oluşturmayı, AB siyasi iradesini yansıtmakta ve Avrupa Birliği için KOBİ’ler
tarafından oluşturulan özelinde kapsamlı bir politika çerçevesi belirlemektedir.
tüm politikalarda
KOBİ’lerin ihtiyaçlarını ön Avrupa Küçük İşletmeler Yasası “Önce Küçük Olanı Düşün”
planda tutmayı ve taraf ilkesi çerçevesinde KOBİ’lerle ilgili temel prensipleri
ülkelere KOBİ vizyonu içermektedir.
kazandırmayı amaçlayan
“Avrupa Küçük İşletmeler Bu kapsamda, gerek Birlik bünyesinde gerek ulusal
Yasası’nı, 25 Haziran 2008 düzeyde KOBİ’lere yönelik politikalar belirlenirken; ülkelere
tarihi itibarıyla yürürlüğe rehberlik etmesi amacıyla aşağıda belirtilen 10 temel
koymuştur.7 prensip benimsenmiştir8:
1. Girişimcilerin ve aile işletmelerinin zenginleşeceği
ve ödüllendirileceği bir iş ortamı yaratılması,
2. İflas eden dürüst girişimcilere zaman kaybedilmeden
ikinci bir şans tanınması,
3. “Önce Küçük Olanı Düşün” ilkesine uygun kurallar
geliştirilmesi,
4. Kamu kurum ve kuruluşlarının KOBİ’lerin
ihtiyaçlarına duyarlı hale getirilmesi,
5. Kamu politika araçlarının KOBİ ihtiyaçlarına
uyumlaştırılması: KOBİ’lerin kamu alımlarına
iştirakinin kolaylaştırılması ve devlet yardımı
imkanlarının KOBİ’ler tarafından daha iyi
kullanılmasının sağlanması,
6. KOBİ’lerin finansmana erişimlerinin kolaylaştırılması
ve ticari işlemlerde ödemelerin zamanında
yapılmasını destekleyici düzenlemelerin ve iş
ortamının geliştirilmesi,
7. KOBİ’lerin “Tek Pazar”ın sağladığı fırsatlardan daha
fazla ve etkin yararlanmasının sağlanması,
8. KOBİ’lerin sahip olduğu becerilerin ve her türlü
yenilik faaliyetinin geliştirilmesinin teşvik edilmesi,
9. KOBİ’lerin çevresel sorunları fırsata dönüştürmesine
olanak sağlanması,
10. KOBİ’lerin büyüyen pazarlardan yararlanmasının
desteklenmesi ve teşvik edilmesi.
18 BÖLÜM 1
Türkiye
Avrupa Küçük İşletmeler Yasası’nın Avrupa Küçük İşletmeler Yasası, yürürlüğe girmesini
ülkelerdeki uygulama performans takiben iki yıllık uygulama süresinin ardından, 2010
değerlendirmesi iki temel şekilde yılında yeniden gözden geçirilerek kapsamlı bir
gerçekleştirilmektedir. Bunlar; değerlendirmeye tabi tutulmuştur. Anılan gözden
geçirme ve değerlendirmelerde AB ekonomisinin
küresel ölçekte rekabet edebilirliğini etkileyen
KOBİ Performans Değerlendirmesi ve işletmelerin, özellikle de KOBİ’lerin, dünya
(SME Performance Review); pazarlarında rakipleriyle rekabet edilebilirliğini
Bu çalışma Avrupa Komisyonu tarafından düşüren pazar başarısızlıklarının nedenleri ele
yürütülür ve yıllık olarak yayınlanır. Ülkelerin alınmıştır.
Avrupa Küçük İşletmeler Yasası’nın
uygulanmasındaki ilerlemesini yıllık olarak Söz konusu değerlendirmeler neticesinde,
izlemek ve değerlendirmek için kullanılan AB işletmelerinin özellikle de KOBİ’lerin
temel araçlardan biridir. rekabet edebilirliğinin ve sürdürülebilirliğinin
güçlendirilmesine katkıda bulunmak amacıyla,
Bu çalışma, SBA Eylem Planı’ndan alınan
önlemlere vurgu yaparak, KOBİ’lerin AB mevcut KOBİ’leri daha fazla desteklemek,
ülkelerindeki ve diğer ortak ülkelerdeki girişimcilik kültürünü geliştirmek,
performansı hakkında kapsamlı bilgiler KOBİ’lerin büyümesini daha çok teşvik
sunmaktadır. etmek,
bilgi toplumunun ilerlemesini sağlamak,
KOBİ Politika Endeksi ve dengeli bir ekonomik büyümeye dayalı
(SME Policy Index); kalkınmayı teşvik etmek,
OECD tarafından yürütülen ve 3’er yıllık üzere yeni bir programın geliştirilmesi gerekliliği
dönemleri kapsayan KOBİ Politika Endeksi ortaya konmuştur. İşletmelerin ve KOBİ’lerin rekabet
çalışmaları, girişimci öğrenim, destek edebilirliğini artırmaya yönelik olarak geliştirilecek
hizmetleri, yenilikçilik ve KOBİ’ler için bu programın belirlenen hedeflere ulaşması için
finansmana erişim gibi KOBİ’ler için özel Avrupa Küçük İşletmeler Yasası temel prensipleri ile
önem taşıyan konularla SBA prensipleri yürütülmesine karar verilmiştir.9
olarak belirlenmiş on politika alanını
kapsamaktadır. Avrupa Küçük İşletmeler Yasası’nın gözden
geçirilerek kapsamlı değerlendirmesinin ardından
3 yıllık dönemlerde AB’ye katılım öncesi
ortaya çıkan gereklilikler kapsamında COSME
aday ve potansiyel aday ülkelerdeki Avrupa
Programı’nın temelleri atılmış ve söz konusu Yasa
Küçük İşletmeler Yasası’nın on ilkesinin
ile uyumlu olarak şekillendirilmeye başlanmıştır.
uygulanmasına kapsamlı bir bakış, ayrıntılı
puanlar, nitel analizler ve özel politika
önerileri sunmaktadır.
KOBİ Politika Endeksi, kanıta dayalı
ekonomik politikalar geliştirerek
uygulanması ve bunun desteklenmesini
hedeflemekte, gerçekleştirilen
değerlendirmeler ile yapısal ve fiili gelişimi
gözlemlemekte, aynı zamanda AB’ye
katılım müzakerelerine hazırlanmaları için
ülkelere rehberlik etmektedir.
Türkiye
1.2.4. TÜRKİYE VE AVRUPA KÜÇÜK İŞLETMELER YASASI
AB’nin KOBİ’ler alanındaki Söz konusu Başbakanlık Genelgesi ile, SBA’nın ülkemizde
Birlik Programları’na uygulanması, KOBİ’lerle ilgili kurum/kuruluşların gereken
2001-2006 yılları arasında destekleri vererek uygulamaya etkin katılımlarının
uygulanan MAP Programı sağlanması, bununla birlikte KOBİ’lere yönelik geliştirilecek
ile iştirak sağlayan Türkiye, her türlü politika, strateji, eylem planı, uygulama gibi
Avrupa Küçük İşletmeler çalışmaların Yasa’da belirtilen ana prensipler doğrultusunda
Yasası’na ilişkin çalışmalara gerçekleştirilmesi ile ilgili hususlar düzenlenmiştir.
ilk olarak 2009 yılında dahil Bununla birlikte, KOSGEB SBA’nın Türkiye’de uygulanması
olmuştur. SBA kapsamında ve izlenmesi ile ilgili çalışmaların koordinasyonundan
ülkemizdeki çalışmaların sorumlu kuruluş olarak yetkilendirilmiştir.
etkin ve eksiksiz şekilde
yürütülmesinin sağlanması Bu kapsamda, Küçük İşletmeler Yasası’nın uygulanması
kapsamında, “Avrupa ve izlenmesine ilişkin ülkemizdeki faaliyetler KOBİ’lerle
Küçük İşletmeler Yasası ilgili kurum/kuruluşlarla oluşturulan güçlü işbirliği
Prensipleri” hakkındaki içerisinde KOSGEB liderliğinde ve koordinasyonunda Komisyonu yetkilileri ile düzenlenen çalıştaylar, değerlendirme ve paydaş toplantıları ile
Başbakanlık Genelgesi, yürütülmektedir. doküman için ortak görüşe varılmakta ve değerlendirmeler sonucunda doküman nihai
05 Haziran 2011 tarihinde haline gelmektedir. Bu kapsamda, öncelikli iyileştirmeleri ve önemli politika alanlarını
Resmi Gazetede Avrupa Küçük İşletmeler Yasası uygulanması kapsamında paylaşmak, tartışmak ve öğrenmek için fırsat sağlayan dokümanda, ülkemizin iyi
yayınlanarak yürürlüğe gerçekleştirilen en önemli çalışmalardan biri, ilgili Yasa uygulama örnekleri de OECD ve bölge ülkeleri ile paylaşılmaktadır.
girmiştir. prensiplerince oluşturulan “KOBİ Politika Endeksi”
dokümanının hazırlanmasıdır. KOSGEB liderliği ve Hazırlanan doküman hem bölge ülkelerinde yapılan tanıtım toplantıları hem de Avrupa’da
koordinasyonunda gerçekleştirilen bu çalışma, Türkiye yapılan genel tanıtım toplantısı ile duyurulmakta ve ülkemizde yaşanan KOBİ’ler alanındaki
ve Batı Balkanlar’daki politika yapıcılara, KOBİ politika olumlu ve başarılı gelişmeler diğer ülkelerle paylaşılmaktadır.
çerçevelerini değerlendirmelerinde ve SBA ilkelerinin
KOBİ politika uygulamalarını izlemelerinde yardımcı olan KOSGEB liderliği ve koordinasyonunda Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü, Avrupa
son derece önemli bir kıyaslama aracıdır. KOBİ Politika Komisyonu, Avrupa Eğitim Vakfı, Avrupa Kalkınma ve İmar Bankası ile işbirliği içerisinde
Endeksi çalışması kapsamında bölgede, ülkemizin yanı ve KOBİ’lerle ilgili kurum/kuruşların değerli katkılarıyla hazırlanan raporlar ana başlıkları
sıra Balkan ülkelerinden Arnavutluk, Bosna Hersek, Kosova, ile şunlardır;
Makedonya, Karadağ, ve Sırbistan da yer almaktadır.
SME Policy Index SME Policy Index
SME Policy Index

SME Policy Index
SME Policy Index

“Balkan Ülkeleri ve Türkiye’de Avrupa Küçük İşletmeler
Western Balkans and Turkey 2012 Western Balkans and Turkey 2016 SME Policy Index
SME Policy Index SME Policy Index
ProgrESS In ThE IMPlEMEnTaTIon of ThE SMall BuSInESS acT ASSESSIng ThE IMPlEMEnTATIon of
for EuroPE
contents Western Balkans and Turkey
ThE SMAll BuSInESS AcT for EuroPE
Contents
Western Balkans and Turkey Western Balkans
Executive summary
2012 Overview: 2016 Small Business Act assessment of the Western Balkans and Turkey
2016 and Turkey 2019
Yasası’nın Uygulanması Projesi” kapsamında; Ekonomik

Key findings of the Small Business Act assessment 2016 SME Policy Index scores for the Western Balkans and Turkey
Western Balkans and Turkey 2012

Scores and methodology
ProgrESS In ThE IMPlEMEnTaTIon
Policy framework and assessment process ASSESSIng ThE IMPlEMEnTATIon of ASSESSING THE IMPLEMENTATION OF THE SMALL
Overview of the SBA assessment process and SME sector
of ThE SMall BuSInESS acT for EuroPE
Economic context and the role of SMEs in the Western Balkans and Turkey
ThE SMAll BuSInESS AcT for EuroPE BUSINESS ACT FOR EUROPE
Part I. Small Business act assessment
Chapter 1. Entrepreneurial learning and women’s entrepreneurship Part I. Small Business Act assessment: Findings by SBA dimension

Chapter 2. Bankruptcy and second chance for SMEs Chapter 1. Entrepreneurial learning and women’s entrepreneurship (Dimension 1) in the Western Balkans and Turkey
Chapter 3. Regulatory framework for SME policy making Chapter 2. Bankruptcy and second chance for SMEs (Dimension 2) in the Western Balkans and Turkey
İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD), Avrupa Komisyonu,

Chapter 4. Operational environment for SMEs Chapter 3. Institutional and regulatory framework for SME policy making (Dimension 3) in the Western Balkans
Chapter 5. Support services for SMEs and public procurement and Turkey
Chapter 6. Access to finance for SMEs GROWTH
SKILLS Chapter 4. Operational environment for SMEs (Dimension 4) in the Western Balkans and Turkey
SBA’nın Türkiye’de
Chapter 7. Standards and technical regulations GREEN Chapter 5. Support services for SMEs and start-ups, and public procurement (Dimensions 5a and 5b) in the
Chapter 8. Enterprise skills and innovation Western Balkans and Turkey
Chapter 9. SMEs in a green economy ENTREPRENEURIAL SPIRIT
ProgrESS In ThE IMPlEMEnTaTIon of ThE SMall BuSInESS acT for EuroPE

Chapter 6. Access to finance for SMEs (Dimension 6) in the Western Balkans and Turkey
ASSESSIng ThE IMPlEMEnTATIon of ThE SMAll BuSInESS AcT for EuroPE

Chapter 10. Internationalisation of SMEs
INNOVATION Chapter 7. Standards and technical regulations (Dimension 7) in the Western Balkans and Turkey
Avrupa Eğitim Vakfı (ETF), Avrupa Kalkınma ve İmar

Part II. Profiles of the EU pre-accession region Chapter 8. Enterprise skills and innovation (Dimensions 8a and 8b) in the Western Balkans and Turkey
Chapter 11. SBA profile: Albania BETTER REGULATIONS Chapter 9. SMEs in a green economy (Dimension 9) in the Western Balkans and Turkey
Chapter 12. SBA profile: Bosnia and Herzegovina
BUSINESS Chapter 10. Internationalisation of SMEs (Dimension 10) in the Western Balkans and Turkey
ASSESSING THE IMPLEMENTATION OF THE SMALL BUSINESS ACT FOR EUROPE

uygulanması ve
Chapter 13. SBA profile: Croatia
Chapter 14. SBA profile: Kosovo ACCESS TO FINANCE SERVICES
TRADE
Chapter 15. SBA profile: The Former Yugoslav Republic of Macedonia Part II. Small Business Act assessment profiles: Western Balkans and Turkey
Chapter 16. SBA profile: Montenegro Chapter 11. Albania: Small Business Act profile
Chapter 12. Bosnia and Herzegovina: Small Business Act profile
Chapter 17. SBA profile: Serbia
SECOND
Bankası (EBRD) ve projeye dâhil olan diğer ülkelerle

Chapter 18. SBA profile: Turkey Chapter 13. Kosovo: Small Business Act profile
Annex A. OECD company survey
Annex B. Overview of the sub-national SBA assessment
CHANCE Chapter 14. Former Yugoslav Republic of Macedonia: Small Business Act profile
Chapter 15. Montenegro: Small Business Act profile
izlenmesi ile ilgili

Annex C. Small Business Act assessment framework Chapter 16. Serbia: Small Business Act profile
Annex D. List of SBA co-ordinators Chapter 17. Turkey: Small Business Act profile
Annex A. Methodology for the Small Business Act assessment: Technical annex
Annex B. The Small Business Act assessment’s scoring model for Bosnia and Herzegovina
Please cite this publication as:
işbirliği içerisinde hazırlanan raporda, hükümetlerin KOBİ

Annex C. Organisation profiles
OECD et al. (2012), SME Policy Index: Western Balkans and Turkey 2012: Progress in the Implementation
of the Small Business Act for Europe, OECD Publishing.
http://dx.doi.org/10.1787/9789264178861-en
çalışmalar KOBİ’lere
Consult this publication on line at http://dx.doi.org/10.1787/9789264254473-en.
This work is published on the OECD iLibrary, which gathers all OECD books, periodicals and statistical databases.
Visit www.oecd-ilibrary.org, and do not hesitate to contact us for more information. This work is published on the OECD iLibrary, which gathers all OECD books, periodicals and statistical databases.
Visit www.oecd-ilibrary.org for more information.
politikaları proje kapsamında belirlenmiş olan göstergelere

GROWTH
GREEN SKILLS
ENTREPRENEURIAL SPIRIT
INNOVATION
ISBn 978-92-64-25446-6
9HSTCQE*cfeegg+
BETTER REGULATIONS
BUSINESS
ISBn 978-92-64-17885-4 03 2016 03 1 P
-:HSTCQE=V\]]ZY:
hizmet sunan ilgili

ACCESS TO FINANCE SERVICES
25 2012 02 1 P TRADE
SECOND
CHANCE
bağlı olarak değerlendirilmektedir.

252012021.indd 1 21-Nov-2012 4:06:46 PM
WESTERN BALKANS AND TURKEY 2012 [SEE_EURASIA] VIS [F].indd 1 21/09/2012 09:58
kurum/kuruşlarla
WESTERN BALKANS AND TURKEY 2012 [SEE_EURASIA] VIS [F].indd 1 21/09/2012 09:58
KOBİ Politikası Endeksi: KOBİ Politikası Endeksi: KOBİ Politikası Endeksi:

güçlü bir işbirliği
Bu süreçte OECD, Avrupa Komisyonu, ETF ve EBRD ile 2012 2016 2019
içerisinde KOSGEB
işbirliği içerisinde, ülkemizdeki KOBİ’lerle ilgili resmi ve
koordinasyonunda 2012, 2016 ve 2019 yılları KOBİ Politikası Endeksi raporlarında, OECD tarafından yapılan
özel kurum ve kuruluşların katkılarıyla yazışmalar ve yüz
yürütülmektedir. tespitler doğrultusunda, Türkiye’nin Yasa’da yer alan prensiplerin uygulanmasına ilişkin iyi
yüze çalışmalar yapılmaktadır. OECD, EBRD, ETF ve Avrupa
bir performans sergilediği ve bölgede öncü bir rol üstlendiği özellikle vurgulanmıştır.
Türkiye
1.3. COSME PROGRAMI’NIN UYGULANMASI
COSME Programı’nın nihai KOBİ ve girişimcilerin gelişiminin sağlanması kapsamında,

ve temel amacı; ana hedef söz konusu hedef kitleye hizmet sağlayan yeni yapılar
kitlesi olan girişimcilere oluşturulması ve mevcut yapıları yeni ve gelişkin araçlarla
ve özellikle KOBİ’lere zenginleştirilerek kapasitelerinin güçlendirilmesi prensip
ulaşmaktır. Ancak, COSME edinilmiştir.
Programı’nda çoğu Birlik
programından farklı COSME Programı, katılımcısı ülkelerin KOBİ’lere yönelik
olarak belirlenen hedef yapılarını iyileştirmek amacıyla yeni uygulamalar
kitleye doğrudan destek geliştirilmesi için pilot çalışmalar yapmalarını teşvik eden
veya hibe aktarımında bir platform sunmaktadır. Bu anlamda, diğer katılımcı
bulunulmamaktadır. ülkeler ile yapılan ortak çalışmaların ve geliştirilen kurumsal
yeteneklerin sağladığı faydanın yanı sıra, projeler ile
ülkemiz kurum kuruluşlarına önemli oranda maddi kaynak
aktarımı da yapılmaktadır.
COSME sunduğu finansal araçlar vasıtasıyla sektör

ayrımı yapmaksızın, ulusal kredi ortamında KOBİ’ler için
ilave bir kredi hacmi oluşturmaktadır. Bu kredilerden,
normal şartlarda yararlanma ihtimali düşük olan KOBİ’ler
yararlanmakta ve KOBİ’lerin finansmana erişim imkânının COSME Programı, her yıl çıkılan çağrılara ilişkin bir yol haritası niteliğinde olan Yıllık Çalışma
artırılması, çarpan etkisiyle ülke ekonomilerine olumlu Programları çerçevesinde yürütülmektedir. Çıkılan çağrılarda;
yansımaktadır. finanse edilecek faaliyetlerin tanımı,
her bir eylem için izlenecek hedefler,
COSME, oluşturulan ağ yapılarıyla bir araya getirdiği ülke beklenen sonuçlar,
işletmelerinin teknik ve ticari ortaklıklar kurmasına imkan uygulama yöntemleri,
vermektedir. tahsis edilecek bütçe,
yapılacak başvuruların değerlendirme kriterleri,
COSME Programı, kurguladığı araçlar vasıtasıyla katılımcı uygulama takvimi,
ülkelerdeki yapıların kurumsal yeteneklerinin gelişmesine
gibi koşullar belirlenmektedir. Program kapsamında her bileşen altında çıkılan çeşitli
ve KOBİ’lere hizmet sağlayan mevcut yapıların birlikte
çağrılara, söz konusu koşullar göz önünde bulundurularak başvuru yapılmaktadır.
çalışmasını teşvik ederek, hizmet etkinliğinin artmasına
yardımcı olmaktadır.
Açık çağrılar EASME ve KOSGEB internet sayfalarından takip edilebilir. Başvurular ise,
doğrudan Komisyon tarafından çağrıda belirtilen adrese ve/veya EASME’ye yapılmaktadır.
COSME Programı, kabul edilen projelere maddi hibe desteği sağlamasının yanı sıra,
Program kapsamında sunulan diğer araçlar ve dahil olunan platformlar sayesinde;
KOBİ’lere hizmet sunan ve temsil eden kurum ve kuruluşların kapasitelerinin
gelişimine,
KOBİ’lerin rekabet güçlerinin geliştirilmesi ve sürdürülebilir hale getirilmesine,
kurum ve kuruluşların uluslararası işbirlikleri kurmalarına,
hedef kitlelerine daha nitelikli ve katma değeri yüksek hizmet sunmalarına,
önemli katkılar sağlamaktadır.
Türkiye
1.4. COSME PROGRAMI BÜTÇESİ
AB Programları, “çok Programlar, teklif çağrılarını yayınlayan Avrupa

yıllı mali çerçeve” olarak Komisyonu’nun ilgili genel müdürlükleri, yürütme ajansları
adlandırılan yedi yıllık ve/veya ulusal ajanslar tarafından yürütülmektedir.
genel bütçe kapsamında Programların toplam bütçesi, AB üyesi ülkeler için AB
Avrupa Parlamentosu ve genel bütçesinden sağlanan ödenek ile katılımcı ülkelerin
Avrupa Konsey’in onayı ile ödedikleri katılım paylarından oluşmaktadır.
yürürlüğe konulan kurucu
mevzuata dayanılarak 2014 -2020 yıllarını kapsayan yedi yıllık dönem için COSME
uygulanmaktadır. Programı’na ayrılan toplam kaynak 2,3 milyar Avro’dur.
Program bütçesinin %60’ı finansmana erişim, %21,5’i
pazarlara erişim, %11’i çerçeve koşulların iyileştirilmesi (iş
ortamının iyileştirilmesi) ve %2,5’i girişimcilik ve girişimcilik
kültürü bileşenine tahsis edilmiştir. Programın yönetimi
için ise toplam bütçenin %5’i oranında pay ayrılmıştır.
Tablo 1. COSME Programı Bütçe Dağılımı*
COSME Programı Bileşenleri Bütçe (%) Bütçe (Milyon Avro)
Finansmana Erişim Bileşeni 60 1.378.946
Pazarlara Erişim Bileşeni 21,5 494.122
1.5. COSME PROGRAMI YETKİLİ KURUM VE KURULUŞLARI

Çerçeve Koşulların
11 252.807
İyileştirilmesi Bileşeni Avrupa Komisyonu, Birliğin COSME Programı kapsamında; “pazarlara erişim”, “çerçeve
yürütme organı olarak AB koşulların iyileştirilmesi” ve “girişimcilik ve girişimcilik
müktesebatını, bütçesini, kültürü” bileşenleri, Avrupa Komisyonu adına Avrupa
Girişimcilik ve Girişimcilik
2,5 57.456 programları uygulamaktan KOBİ Ajansı (Executive Agency for SMEs - EASME) tarafından
Kültürü Bileşeni
ve idari denetimden yürütülmektedir.
sorumlu kurumdur10.
Programın Yönetim Komisyon, oluşturulan EASME, Avrupa Komisyonu tarafından yenilikçilik, çevre,
5 114.912
Maliyetleri ve hayata geçirilen iklim değişiklikleri, enerji ve denizcilik gibi alanlarda
programları uygulanmaları KOBİ’lere destek sağlayan çeşitli AB programlarını
için çeşitli yürütücü yönetmek üzere kurulmuş bir ajanstır.
Toplam 100 2.298.243
kurumlara devredebilir.
Finansmana erişim altındaki finansal araçlar ise KOBİ’lere
finansman sağlamak amacı ile kurulan Avrupa Yatırım
* Oranlar gösterge niteliğinde olup, maksimum %5 oranında değişiklik gösterebilir.
Fonu (European Investment Fund - EIF) tarafından
Kaynak: 11 Aralık 2013 tarihli AB Konseyi Yönetmeliği (1287/2013) yürütülmektedir.
Türkiye
1.6. COSME PROGRAMI’NA KATILAN ÜLKELER Şekil 2. COSME Programı’na Katılan Ülkeler
Çek Estonya
Birleşik Krallık
COSME Programı, AB üyesi ülkelerin yanında, Cumhuriyeti
İzlanda
Avrupa Serbest Ticaret Bölgesi (EFTA) ülkeleri,
AB üyeliğine aday ve potansiyel aday ülkeler ile Hollanda Finlandiya
Avrupa Komşuluk Politikası kapsamına giren ülkelerin Romanya
katılımına açıktır.
Danimarka
Hırvatistan
2019 yılının son çeyreği itibariyle, COSME Programına katılan toplam 39 ülke şunlardır11: İrlanda Moldova
AB üyesi ülkeler (28 ülke),

Türkiye, Arnavutluk, Bosna Hersek, Karadağ, Kosova, Kuzey Makedonya ve Sırbistan
(aday ve aday adayı ülkeler),
Slovakya
Ermenistan, Moldova ve Ukrayna (Avrupa Komşuluk Politikası ülkeleri),
İzlanda (EFTA ülkesi)
İsveç
Letonya
Litvanya
Polonya
Sırbistan
Belçika
Bulgaristan
İtalya
Arnavutluk
Bosna Hersek
Türkiye
Kosova
Slovenya
Makedonya
Portekiz Fransa Almanya
Macaristan
Karadağ
İspanya Avusturya
Lüksemburg Yunanistan Ukrayna Ermenistan

Türkiye
1.7. COSME PROGRAMI’NDAN YARARLANMA DURUMU Grafik 2. Ülkelere Göre COSME Programı Desteklerinden Yararlanma Miktarları
(Eylül 2019 yılı itibarıyla)
COSME Programı COSME Programı kapsamında, finansmana erişim bileşeni Ülkelere Göre Alınan Destekler
kapsamında uygulanan dışında, en fazla destek 2019 itibariyle, 265 milyon Avro ile
0 10 20 30 40 50 60
projelere ait bilgiler Avrupa İşletmeler Ağına sağlanmıştır. Genç Girişimciler
EASME tarafından için Erasmus projelerine sağlanan destek miktarı 52,8 Almanya
İtalya
yayınlanmaktadır12. milyon Avro’dur. Bu başlıkları 17,7 milyon Avro ile Kümeler,
Fransa
Bununla birlikte, kredi 13,5 milyon Avro ile Turizm, 10 milyon Avro ile Fikri Mülkiyet Birleşik Krallık
garantileri ve risk Hakları başlıkları takip etmektedir. Diğer başlıklara sağlanan İspanya
sermayesi gibi Avrupa destekler nispeten daha az olup, toplam sağlanan destek Polonya
Yatırım Fonu tarafından miktarı 380 milyon Avro’dur. Belçika
yürütülen ve sağlanan Türkiye
desteklere ilişkin istatistiki Ülkeler bazında, desteklerden en fazla yararlanan üç ülke Hollanda
veriler, EIF tarafından sırasıyla, Almanya, İtalya ve Fransa’dır. Türkiye ise alınan Yunanistan
Romanya
yayınlanmakta olup, toplam hibe miktarına göre yapılan sıralamada 8. sırada Portekiz
Finansal Araçlar başlığı yer almaktadır. İsveç
altında yer almaktadır. Macaristan
Avusturya
Çek Cumhuriyeti
Grafik 1. Konu Başlıklarına Göre COSME Programı Destek Miktarları (Eylül 2019 yılı itibarıyla) Danimarka
Bulgaristan
Konu Başlıklarına Göre Destek Miktarları Finlandiya
Slovenya
İrlanda
50 100 150 200 250 300
Litvanya
0 Milyon Milyon Milyon Milyon Milyon Milyon
Hırvatistan
Slovakya
Avrupa İşletmeler Ağı
Sırbistan
Genç Girişimciler için Erasmus Kıbrıs
Letonya
Kümeler
Estonya
Turizm İzlanda
Fikri Mülkiyet Hakları Malta
Ukrayna
Fonksiyon Odaklı Tüketim Malları Lüksemburg
Erken Uyarı Çin
Bosna Hersek
Avrupa İnkübatör Ağları Ermenistan
Göçmen Girişimciliği Destekleme Endonezya
Arnavutluk
Kamu İhalelerine Erişim
Vietnam
Dronlar Makedonya
Brezilya
İstatistikler
Moldova
Paket Sevkiyat Hizmetleri Meksika
Girişimcilik Eğitimi Karadağ
Şili
Avrupa Ticaretini Teşvik Arjantin
Tek Temas Noktaları Tayland
İsrail
Kaynak: https://cosme.easme-web.eu/ Kaynak: https://cosme.easme-web.eu/

Türkiye
COSME Programı kapsamında koordinatör ülkeler bazında yürütülen toplam proje sayısı
2019 itibariyle 672’dir. Koordinatör ülke bazında en fazla proje 86 proje ile İtalya tarafından
yürütülmektedir. İspanya 81 proje ile İtalya’yı takip etmektedir. Bu iki ülkenin ardından 76
proje ile Almanya ve 74 proje ile Fransa gelmektedir. Türkiye, koordinatör olarak yürütmüş
olduğu 48 proje ile beşinci sırada yer almaktadır.
Grafik 3. COSME Programı’ndan Destek Alan Ülkeler (Proje Koordinatörünün Ülkesine Göre)
(Eylül 2019 yılı itibarıyla)
Destek Alan Ülkeler

(Proje Koordinatörünün Ülkesine Göre)
0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100
İtalya
İspanya
Almanya
Fransa
Türkiye
Belçika
Polonya
Birleşik Krallık
Romanya
Hollanda
Litvanya
Slovenya
Macaristan
Yunanistan
Portekiz
Danimarka
Bulgaristan
Slovakya
Çek Cumhuriyeti
İrlanda
Malta
Avusturya
Finlandiya
Hırvatistan
Sırbistan
Estonya
Kıbrıs
Bosna Hersek
İzlanda
Karadağ
Makedonya
Ermenistan
Moldova
Arnavutluk
İsveç
Lüksemburg
Ukrayna
Letonya
Norveç
Kaynak: https://cosme.easme-web.eu/
32 BÖLÜM 1
Türkiye
BÖLÜM 2
COSME PROGRAMI
BİLEŞENLERİ
Türkiye
BÖLÜM 2. COSME PROGRAMI BİLEŞENLERİ
COSME PROGRAMI
2.1. Finansmana Erişim Bileşeni ................................................................................................................................... 37
BİLEŞENLERİ
2.1.1. Kredi Garanti Desteği (Loan Guarantee Facility - LGF) ........................................................... 39
2.1.2. Büyüme Amaçlı Özkaynak Desteği (Equity Facility for Growth - EFG) ........................ 44
2.2. Pazarlara Erişim Bileşeni ........................................................................................................................................... 47
2.2.1. Avrupa İşletmeler Ağı (AİA) (Enterprise Europe Network - EEN) ........................................ 47
2.2.2. Mülkiyet Hakları KOBİ Yardım Masaları (IPR Helpdesk) ....................................................... 49
2.2.3. AB-Japonya Sınai İşbirliği Merkezi 2.1. FİNANSMANA ERİŞİM BİLEŞENİ
(EU-Japan Centre for Industrial Cooperation) ................................................................................... 51
2.2.4. Sizin Avrupanız İş Portalı (Your Europe Business Portal) ........................................................ 53 KOBİ’lerin rekabet gücünü COSME finansal araçları, KOBİ’lerin finansmana erişimini
2.2.5. Gelişmiş Tek Temas Noktaları (Points of Single Contact) ...................................................... 54 artırmayı amaçlayan kolaylaştırarak işletmelerin rekabet gücünü arttırmayı
2.2.6. KOBİ’lerin Kamu İhalelerine Erişimlerinin Geliştirilmesi COSME Programı’nın hedeflemektedir. 2014 - 2020 yılları için 2,3 milyar Avro
(Improving SME’s Access to Public Procurement) ........................................................................... 54 dört bileşeninden biri olan COSME Programı genel bütçesinin %60’lık bölümü
2.2.7. KOBİ’lerin Uluslararasılaşmasına Destek olan finansmana erişim (yaklaşık 1,38 milyar Avro) finansal araçlar programına
(Support to SME Internationalisation) ................................................................................................... 55
bileşeni kapsamında ayrılmıştır.
2.3. Çerçeve Koşulların İyileştirilmesi Bileşeni .................................................................................................. 56 “finansal araçlar” programı
2.3.1. İşletmeler için İdari ve Düzenleyici Yüklerin Azaltılması .................................................. 56 bulunmaktadır. Bileşen kapsamında, KOBİ’lerin esnek ve kolay şartlarla
2.3.2. Küme Programları .......................................................................................................................................... 59 kredi teminatlarına erişimini sağlayan kredi garantilerinin
2.3.3. Turizm Sektörüne Yönelik Uygulamalar ...................................................................................... 63 yanı sıra, risk (girişim) sermayesine ve öz kaynak desteğine
2.3.4. Daha İyi Politikalar için Teknik Araçlar ........................................................................................... 64 erişim imkanlarının artırılması amaçlanmaktadır.
2.4. Girişimcilik ve Girişimcilik Kültürü Bileşeni .............................................................................................. 66 COSME Programı
Finansal Araçlarından COSME Programı finansal araçları Avrupa Komisyonu
2.4.1. Girişimcilik Eylem Planı 2020 (Entrepreneurship 2020 Action Plan) ............................. 66
yararlanmak isteyen kararı uyarınca, Avrupa Yatırım Fonu (European Investment
2.4.2. Genç Girişimciler için Erasmus (Erasmus for Young Entrepreneurs - EYE) ............... 67
KOBİ’ler,Avrupa Yatırım Fund - EIF) tarafından yönetilmektedir. EIF, COSME
2.4.3. Kadın Girişimciliği (Women Entrepreneurship) ............................................................................ 68
Fonu ile anlaşma Programı kapsamında yayınlanmış olan finansman
imzalayan finansal çağrıları çerçevesinde finansal aracı kuruluşlar ile
kuruluşlara başvuru anlaşma sağlayarak KOBİ’lerin finansmana erişimini
yapabilirler. kolaylaştırmaktadır. Dolayısı ile KOBİ’ler finansal araçların
nihai yararlanıcısıdır.
COSME PROGRAMI BİLEŞENLERİ 37
Türkiye
Şekil 3. COSME Programı Finansmana Erişim Bileşeni İşleyişi 2.1.1. KREDİ GARANTİ DESTEĞİ (LOAN GUARANTEE FACILITY - LGF)
Avrupa Kredi Garanti Desteği COSME Programı Kredi Garanti Desteği için 2014 - 2020
Avrupa (Loan Guarantee Facility - döneminde ayrılan toplam bütçe yaklaşık 740 milyon
Yatırım Fonu
Komisyonu LGF) kapsamında, finansal Avro’dur13. Destek kapsamında finansal risk paylaşılarak
(Yetkilendirilmiş
(Finansman) aracı kuruluşlar için finansmana erişimi kısıtlı olan KOBİ’lerin dış finansman
Kuruluş)
garanti ve kontr-garantiler kullanım imkanlarından faydalanabilme gücü ve seviyesi
sağlanarak, yüksek risk arttırılmaktadır.
veya teminat yetersizliği
nedeniyle finansmana
erişimde zorluklarla
Risk Sermayesi Garanti Fonları / karşılaşan KOBİ’lere kredi
Diğer Yatırımcılar ve finansal kiralama imkânı
Yatırımları Krediler
sağlanmaktadır.
Garantör
Risk Sermayesi
Bankalar
Fonları
KOBİ’lere KOBİ’lere Kredi

Risk Sermayesi için Garanti
Yatırımları Desteği
Finansmana erişim bileşeni ile KOBİ’ler uygun ve esnek şartlarda kredi garantisine ve öz
kaynak desteğine sağlarken, bu desteklerin kullanılmasına aracılık eden finansal aracılar
da sağladıkları kredi veya risk sermayesi nedeniyle üstlendikleri finansal riski Avrupa
Yatırım Fonu ile paylaşmaktadır.
COSME Programı altında finansmana erişim bileşeni kapsamında EIF tarafından;

Kredi Garanti Desteği (Loan Guarantee Facility - LGF)
Büyüme Amaçlı Özkaynak Desteği (Equity Facility for Growth - EFG)
olmak üzere 2 farklı finansal araç sunulmaktadır.
38 BÖLÜM 2
Türkiye
COSME LGF Kapsamında Finansal Aracı Olabilecek Kurumlar Tablo 2. Kullanılan LGF Desteklerinin Dağılımı (KOBİ Büyüklüğüne Göre)
COSME Programı Kredi Garanti Desteği kapsamında destek verilecek aracı

kuruluşların seçimi, EIF tarafından belirli kriterlere göre yapılmaktadır. Bu kriterler; KOBİ Büyüklüğü Miktar Toplam Destekteki
İşlem Sayısı
(çalışan sayısı) (milyon Avro) Payı (%)
finansal durum, finansman kapasitesi, operasyonel kabiliyetler ve beklenen etki
(işlem hacmi potansiyeli, coğrafi erişim, vb.) gibi konularda olup, yapılan ayrıntılı
değerlendirmeler neticesinde aracı kuruluşlar seçilmektedir. <10 505.989 17,527.5 69,7
LGF kapsamında aracı kuruluş olabilecek finansal kuruluşlar şunlardır:
İlgili mevzuat çerçevesinde Avrupa Birliği üye ülkelerinde ve COSME 10-50 73.325 6,179.0 24,6
Programı ile ilgili ülkelerde kurulmuş ve faaliyet gösteren KOBİ’lere kredi
sunma veya leasing faaliyetlerinde bulunmaya yetkili finans veya kredi 50-250 7.827 1,452.9 5,8
kuruluşları ve kredi fonları,
İlgili mevzuat çerçevesinde Avrupa Birliği ve COSME ülkelerinde kurulmuş
>250 10 1.9 0,0
ve faaliyet gösteren KOBİ’lere garanti sunmaya yetkili garanti kuruluşları,
kredi veya finansman kuruluşları.
COSME Programı LGF’ye başvurmak isteyen finansal kuruluşlar, EIF web sitesinde Toplam 587.151 25.161,4 100,00
yer alan Niyet Beyanı Çağrısı’ndaki14 gerekli adımları takip ederek 30 Eylül 2020
Kaynak: COSME Kredi Garanti Desteği Uygulama Güncellemesi - 31 Mart 2019
tarihine kadar başvurularını yapabilir. Başvurularla ilgili değerlendirmeler başvuru
tarihine göre öncelik sırasına göre gerçekleştirilmektedir.
Kuruluş ve faaliyet süreleri dikkate alınarak bir inceleme yapıldığında, beş yıl ve daha uzun
COSME Programı LGF Kapsamındaki Nihai Faydalanıcılar süredir faaliyette olan işletmelerin 16,3 milyar Avro tutarında kredi kullanarak, toplam
kullandırılan krediler içinde %64,9 oranıyla en yüksek paya sahip olduğu görülmektedir.
Herhangi bir AB üyesi veya COSME Programı’na katılan bir ülkede kurulmuş olan
Bu gurubu, 4,4 milyar Avro tutarındaki kredi kullanımı ile bir yaş altındaki işletmeler takip
ve dış finansmana (finansal kredi) ihtiyaç duyan KOBİ’ler, COSME Programı Kredi
etmiştir.
Garanti Desteği’ne başvurabilirler. Bu çerçevede, desteğin nihai faydalanıcıları
KOBİ’lerdir.
LGF kapsamında, büyüme potansiyeli yüksek olanlar öncelikli olmak üzere sektör Tablo 3. Kullanılan LGF Desteklerin Dağılımı (KOBİ Yaşına Göre)
veya büyüklük farkı gözetmeksizin, tüm KOBİ’lerin 150 bin Avroya kadar kredi
taleplerine garanti imkânı sağlanmaktadır. Kullandırılan Kredi Toplam Kullandırılan
KOBİ Yaşı17 KOBİ Sayısı Miktarı Kredi Miktarı İçindeki
Desteğin işleyişi açısından özellikle belirtilmesi gereken husus, LGF desteğinin aracı (milyon Avro) Payı (%)
kurumlar vasıtası ile KOBİ’lere kullandırılan finansal bir araç olduğudur. Bu nedenle,
söz konusu destek kapsamındaki herhangi bir kredi imkanından faydalanmak <1 120.135 4.479,4 17,8
isteyen KOBİ’lerin, belirlenmiş aracı kurumlara müracaat etmesi gerekmektedir.
KOBİ’ler başvuruda bulunabilecekleri finansal aracı kuruluşların listesine EIF web
1-3 54.952 2.265,1 9,0
sitesi15 üzerinden ulaşabilir ve bu kuruluşların geliştirdiği borçlanma ürünlerine
erişebilirler.
3-5 42.101 2.091,0 8,3
COSME Programı LGF Desteği İstatistikleri 16
Çalışan sayısına göre işletme büyüklüğü baz alınarak istatistiki bir değerlendirme >5 232.549 16.325,8 64,9
yapıldığında, LGF desteklerinden ağırlıklı olarak mikro işletmelerin (1-9 kişi istihdam
sağlayan) yararlandığı görülmektedir. Dış finansman ve borçlanma imkanlarına
erişimde nispeten daha fazla teminat yetersizliği yaşayan bu gruptaki işletmeler, Toplam 449.737 25.161,4 100,00
sağlanan garantiler sayesinde 17,5 milyar Avro tutarında kredi kullanmıştır.
40 BÖLÜM 2 COSME PROGRAMI BİLEŞENLERİ 41

Türkiye
Kredi Garanti Desteği kapsamında, desteğin kullandırılmasına aracılık etmek üzere EIF’e Tablo 4. Kullanılan LGF Destek Dağılımı (Ülkelere Göre)
181 finansal kurum tarafından başvuruda bulunulmuş ve EIF 29 ülkeden 111 finansal kuruluş
İşlem Sayısı
ile garanti anlaşması yapılmıştır. Yapılan garanti anlaşmalarının toplam tutarı Nisan 2019 Toplam İşlem
Ülke Adı (Garanti ve Kontr-Garanti
itibarıyla 1,3 milyar Avro olup, bu garanti tutarı karşılığında KOBİ’lere kullandırılacak toplam Sayısındaki Payı (%)
İşlem Sayıları)
kredi miktarının program sonuna kadar 40,6 milyar Avroya ulaşması öngörülmektedir.
İtalya 193.787 33,0
Başvuruları EIF tarafından onaylanan finansal aracı kuruluşlar vasıtasıyla, KOBİ’lerin kredi Fransa 158.372 27,0
taleplerine verilen garanti ve kontr-garanti sayıları ile sağlanan kredi miktarları aşağıdaki
tabloda yer almaktadır. İspanya 107.421 18,3
Polonya 24.594 4,2
Almanya 19.455 3,3
Sırbistan 12.112 2,1

Türkiye
Türkiye 12.085 2,1 en başarılı
7. ülke
Yunanistan 10.231 1,7
Çek Cumhuriyeti 8.188 1,4
Macaristan 8.039 1,4
Romanya 5.047 0,9
İrlanda 4.247 0,7
Bulgaristan 4.110 0,7
İngiltere 3.636 0,6
Avusturya 2.667 0,5
Slovakya 2.340 0,4
Hollanda 1.871 0,3
Belçika 1.759 0,3
Slovenya 1.417 0,2
Estonya 1.403 0,2
Karadağ 1.068 0,2
Litvanya 1.012 0,2
Letonya 909 0,2
Hırvatistan 619 0,1
Danimarka 576 0,1
Bosna Hersek 161 0,0
Lüksemburg 25 0,0
Toplam 587.151 100,0%

Türkiye
2.1.2. BÜYÜME AMAÇLI ÖZKAYNAK DESTEĞİ COSME Programı EFG Kapsamındaki

Nihai Faydalanıcılar
(EQUITY FACILITY FOR GROWTH - EFG)
Herhangi bir AB üyesi veya COSME
Avrupa Yatırım Fonu (EIF), EIF tarafından yatırım yapılacak risk sermayesi kuruluşları Programı’na katılan bir ülkede kurulmuş
COSME Programı Büyüme ile özel sermaye fon yönetimlerinin bağımsız çalışıyor olan ve dış finansmana (risk sermayesi)
Amaçlı Özkaynak Desteği olmaları ve yüksek büyüme potansiyeline sahip KOBİ’lere ihtiyaç duyan KOBİ’ler, başvurusu
kapsamında aracı kuruluş yatırım yapma taahhüdünde bulunmaları gerekmektedir. onaylanmış finansal aracı kurumlar21
olarak anlaşma yapılan vasıtasıyla COSME Programı EFG’ye
ve daha çok gelişme Bununla birlikte, Avrupa Yatırım Fonu EFG çerçevesinde, başvurabilirler. Bu çerçevede, desteğin
ve büyüme evresindeki Ufuk 2020 Programı ile (Horizon 2020) bağlantılı araştırma nihai faydalanıcıları yeni girişimciler ve
KOBİ’lere finansman ve inovasyona yönelik kuluçka, yeni girişim (start-up) ve KOBİ’lerdir.
sağlayan risk sermayesi erken evre aşamalarına yatırım yapan risk sermaye kuruluş
kuruluşları ve özel ve fonlarına da yatırımcı olarak iştirak etmektedir. EIF tarafından anlaşma sağlanan finansal
sermaye fonlarına yatırım aracı kurumlar farklı sektörlerdeki
yapmaktadır. EFG kapsamında yatırım için uygun görülen herhangi bir KOBİ’lere yatırım yapmakla birlikte,
oluşuma 5-15 yıllık uzun vadeli yatırım yapılmakta, bu süre potansiyel yatırımlar arasında özellikle
söz konusu oluşumun mahiyeti ve önceliğine göre bazı “Bilgi ve İletişim Teknolojileri (BİT)” ön
durumlarda 20 yıla kadar çıkmaktadır. COSME Büyüme plana çıkmaktadır. Bununla birlikte, EFG
Amaçlı Özkaynak Desteği için 2014 - 2020 döneminde çerçevesinde programın doğası gereği
ayrılan toplam bütçe yaklaşık 690 milyon Avro’dur18. özellikle büyüme potansiyeli yüksek olan
KOBİ’lere yatırım yapılmaktadır.
EIF, COSME Programı EFG kapsamında

risk sermayesi ve özel sermaye fonları
gibi büyüme aşamasındaki KOBİ’lere
COSME Programı EFG Kapsamında Finansal Aracı Olabilecek Kurumlar fon sağlayan finansal aracılara 30 milyon
Avro’ya kadar yatırım yapmaktadır. EIF
genellikle, seçilen finansal aracının ilk
COSME Programı EFG kapsamında finansal aracı olmak isteyen kurumların aşağıda
yatırım turuna katılmakla birlikte, herhangi
belirtilen koşulları taşıması gerekmektedir:
bir yatırım turunda taahhüt edilen
COSME Programına katılan ülkelerden birinde kurulmuş olmak, toplam yatırım tutarının maksimum %25’i
Uzun dönemli sermaye ve/veya gelir katılımı gibi benzeri finansman oranında yatırım gerçekleştirmektedir22.
imkanları sağlamak,
Desteğin işleyişi açısından özellikle
AB üyesi ülkeler veya COSME Programına katılan ülkelerdeki yasal mevzuat
belirtilmesi gereken husus, LGF desteğinin
hükümleri çerçevesinde, yatırımlarının en az %50’sini büyüme ve gelişme
aracı kurumlar vasıtası ile kullandırılan
aşamasındaki KOBİ’lere yapmayı taahhüt etmek,
finansal bir araç olduğudur. Bu nedenle,
Etik ilkeler çerçevesinde hareket etmek ve EIF tarafından kısıtlanan söz konusu destek kapsamındaki
sektörlerle19 ilişkili faaliyetlerde bulunmamak herhangi bir risk sermayesi yatırım
COSME Programı EGF’ye başvurmak isteyen finansal kuruluşlar, EIF web sitesinde imkanından faydalanmak isteyen
yer alan Niyet Beyanı Çağrısı’ndaki20 gerekli adımları takip ederek 30 Eylül 2020 KOBİ’lerin, belirlenmiş aracı kurumlara
tarihine kadar başvurularını yapabilir. Başvurularla ilgili değerlendirmeler başvuru müracaat etmesi gerekmektedir. KOBİ’ler
tarihine göre öncelik sırasına göre gerçekleştirilmektedir. başvuruda bulunabilecekleri finansal aracı
kuruluşların listesine ve başvuru koşullarına
EIF web sitesi23 üzerinden ulaşabilir.

Türkiye
2.2. PAZARLARA ERİŞİM BİLEŞENİ

COSME Programı EFG Desteği İstatistikleri24
Pazarlara erişim bileşeni Pazarlara erişim bileşeni kapsamında, KOBİ’lerin AB ve dünya
EIF, COSME Programı EFG kapsamında 39 ülkede bulunan toplam 10 finansal aracı
ile KOBİ’lerin uluslararası pazarlarına daha kolay erişim sağlaması için “bilgilendirme
kuruluş ile anlaşma sağlamış olup, aracı kuruluşların ülkeleri ve yapılan anlaşmalar
pazarlarda rekabet hizmetleri”, “danışmanlık” ve çeşitli “destekleme araçları”
aşağıdaki tabloda yer almaktadır.
edebilirliğini artırmak ve sunulmaktadır. Pazarlara erişim bileşeni altında yer alan
yeni ortaklıklar kurmalarını temel destekleme araçları şunlardır:
sağlamak amaçlanmakta
Tablo 5. EFG Desteği Kapsamında Anlaşma Sağlanan Finansal Aracı Kuruluş Sayıları ve Anlaşma Avrupa İşletmeler Ağı - AİA
ve AB ile AB dışındaki
Tutarlarının Dağılımı (Enterprise Europe Network - EEN),
pazarlarda bulunan
Fikri Mülkiyet Hakları KOBİ Yardım Masaları
fırsatları yakalaması
(IPR Helpdesk),
hedeflenmektedir.
Ülke Adı Finansal Aracı Kuruluş Sayısı Anlaşma Miktarı (Avro) AB - Japonya Sınai İşbirliği Merkezi
(EU - Japan Centre for Industrial Cooperation),
Sizin Avrupanız İş Portalı
Lüksemburg 1 19.000.000 (Your Europe Business Portal),
Gelişmiş Tek Temas Noktaları
(Points of Single Contact),
Birleşik Krallık 1 17.575.000
KOBİ’lerin Kamu İhalelerine Erişimlerinin
Geliştirilmesi
Hollanda 2 16.150.000
(Improving SME’s Access to Public Procurement),
KOBİ’lerin Uluslararasılaşmasına Destek
(Support to SME Internationalisation),
Fransa 1 14.250.000
2.2.1. AVRUPA İŞLETMELER AĞI (AİA)
İsveç 1 11.476.697
(ENTERPRISE EUROPE NETWORK - EEN)
Avrupa İşletmeler 60’dan fazla ülkede hizmet veren ve 600’ün üzerinde
Ağı (AİA), KOBİ’lerin kurumu aynı ağ üzerinde bir araya getiren Avrupa
İrlanda 1 11.400.000
uluslararasılaşmasına İşletmeler Ağı25 ile KOBİ’ler, kendilerine en yakın ağa
yönelik dünyanın en ulaşarak, uluslararası işbirliği fırsatları hakkında bilgi ve
Finlandiya 1 9.500.000 büyük ağıdır. Ağın en destek alabilmektedir.
temel amacı; işletmelerin
uluslararası ölçekte Ağ üzerinde yer alan ve KOBİ’lerle yakın temas sağlayan
Almanya 1 9.500.000 yenilikleri yakından takip kurumlar şunlardır;
ederek rekabetçi ve
Teknoloji ve inovasyon merkezleri,
sürdürülebilir bir büyüme
İtalya 1 6.175.000 Üniversiteler ve araştırma kurumları,
yapısına ulaşmalarına
Bölgesel kalkınma ajansları,
yardımcı olmaktır.
Ticaret ve sanayi odaları
Lüksemburg 1 19.000.000 KOBİ’lerle ilgili diğer kurum ve kuruluşlar, sivil
toplum örgütleri
Birleşik Krallık 1 17.575.000
KOBİ’lere yönelik her coğrafyadan birçok kurum ve
kuruluşu bir araya getiren Avrupa İşletmeler Ağı, ülkemizde
Toplam 10 115.026.697 hem ulusal hem uluslararası iş birliğinin geliştirilmesine
hizmet ederek, kamu ve özel sektör ortaklığının başarılı bir
Kaynak: COSME Büyüme Amaçlı Özkaynak Desteği Uygulama Güncellemesi - 30 Eylül 2018 örneğini oluşturmaktadır.
Türkiye
Avrupa İşletmeler Ağı kapsamında üç temel hizmet sunulmaktadır. Bunlar:

Uluslararası İşbirlikleri,
Uluslararası Büyüme için Danışmanlık,
İnovasyon ve Teknoloji Transferi Konusunda Destek,
Uluslararası İşbirlikleri
Avrupa İşletmeler Ağı, işletmelerin uluslararası alanda karşılıklı işbirlikleri

geliştirmeleri amacıyla eğitim, danışmanlık ve teknik destek hizmetleri sunmaktadır.
Bu çerçevede KOBİ’ler tarafından alınabilecek bazı hizmetler şunlardır:
Farklı ülkelerde faaliyet gösteren alıcı ve satıcıları bir araya getirerek yeni 2.2.2. MÜLKİYET HAKLARI KOBİ YARDIM MASALARI (IPR HELPDESK)
pazarlara girmelerini sağlamak,
İnovasyona yönelik yatırım yapmak isteyen işletmelerin doğru teknolojiyi Fikri Mülkiyet Hakları Girişim temel olarak araştırmacılara ve AB tarafından
bulmasına yardımcı olmak, KOBİ Yardım Masaları fonlanan Ar-Ge projelerinde yer alan KOBİ’lere hizmet
Araştırma ve Geliştirme projelerinde iş birliği olanakları sağlamak (IPR Helpdesk), Avrupa vermektedir. Bununla birlikte, uluslararası teknoloji transferi
Komisyonu’nun Fikri amacıyla iş anlaşmaları yapmak isteyen veya yapan AB
Mülkiyet (Intellectual KOBİ’leri de IPR Yardım Masaları’ndan faydalanabilir.
Property) ve Fikri Mülkiyet
Uluslararası Büyüme için Danışmanlık
Hakları (Intellectual IPR Yardım Masaları fikri mülkiyet haklarının kayıt
Property Rights) alanında işlemlerini yapan, hak ihlalleri ile mücadele etme ve
Avrupa İşletmeler Ağı, işletmelerin uluslararası pazarlarda gelişmesi ve büyümesi
profesyonel danışmanlık ve fikri mülkiyetleri yönetme konularında danışmanlık
amacıyla bilgilendirme ve danışmanlık desteği vermektedir. Bu kapsamda sunulan
bilgi hizmeti verdiği resmi hizmeti sunan internet portallardır. Bu yardım masaları
bazı hizmetler şunlardır:
girişimidir. öncelikli olarak fikri ve mülkiyet hakları ile ilgili farkındalık
Hedef ülke pazarlarına yönelik ürün ve hizmet ihracatı, oluşturmayı hedeflemekte; konuyla ilgili eğitim ve eğitici
CE işareti alma, materyal sağlamaktadır.
AB genelinde finansman imkanları hakkında bilgilendirme hizmetleri,
Farklı ülkelerde fikri mülkiyet haklarının korunması, IPR yardım masalarına http://www.iprhelpdesk.eu web
AB mevzuatı ve programları ile ilgili bilgilendirme hizmetleri sitesi26 üzerinden ücretsiz olarak kayıt yapılarak, fikri
mülkiyet hakları konusunda aşağıda belirtilen hizmetlere
erişim sağlanabilir:
İnovasyon ve Teknoloji Transferi Konusunda Destek
Yardım Hattı
Avrupa İşletmeler Ağı, yenilikçi fikirlerini uluslararası pazarlarda ticari fırsatlara
çevirmek isteyen işletmelere destek olmaktadır. Bu destekler inovasyon Telefonla veya internet üzerinden fikri mülkiyet
konusunda farkındalığın artırılması, kapasitenin geliştirilmesi ve inovasyon hakları konusunda destek hizmetleri alınabilir.
yönetimi gibi konuları içermektedir. Yardım hattı ile yapılacak tüm görüşme ve
yazışmalarda bilgi gizliliğine önem verilmektedir.
Yukarda belirtilen başlıklar kapsamında daha fazla bilgi almak isteyen işletmeler,
Haber ve Bültenler
Avrupa İşletmeler Ağı web sitesi üzerinden kendilerine en yakın
temas noktasını öğrenerek iletişime geçebilir. Fikri mülkiyet hakları alanındaki son gelişmeleri
https://een.ec.europa.eu/about/branches takip etmek için Avrupa IPR Yardım Masası
AİA aracılığıyla işletmeler güncel alım ve satım teklifleri, teknoloji transferleri tarafından oluşturulan e-posta bültenlerine
ve Ar-Ge gibi konu başlıklarında iş birliği yapabilecekleri işletmelere ulaşabilirler. abone olunabilir.

Türkiye
2.2.3. AB-JAPONYA SINAİ İŞBİRLİĞİ MERKEZİ

Online Kütüphane (EU-JAPAN CENTRE FOR INDUSTRIAL COOPERATION)
Kapsamlı bir çevrimiçi kütüphane hizmetinin sunulduğu internet portalı üzerinden
bilgi formları, vaka çalışmaları, kılavuzlar ve bilgilendirici materyallere ulaşılabilir. AB-Japonya Sınai İşbirliği Aynı zamanda, Avrupa İşletmeler Ağının da ortağı olan
Merkezi29, 1987 yılında merkezde; yönetsel eğitim kursları, küme misyonları,
Avrupa Komisyonu bilgilendirme seminerleri, araştırmalar, öğrenci yerleştirme
ve Japon Hükümeti programları, iş forumu, bilgi ve yardım masası gibi işletme
tarafından kurulan önemli destek hizmetleri sunulmaktadır. Bu faaliyetlerinin yanı sıra,
Eğitim ve Etkinlikler
bir girişimdir. Kâr amacı KOBİ’ler Avrupalı ve Japon işletmeleri bir araya getirmek
Kapsamlı bir çevrimiçi kütüphane hizmetinin sunulduğu internet portalı üzerinden gütmeyen merkez, AB için başta eşleştirme olmak üzere çeşitli farklı hizmetlerden
bilgi formları, vaka çalışmaları, kılavuzlar ve bilgilendirici materyallere ulaşılabilir. ve Japonya arasında her faydalanmaktadır.
türlü iş birliğini teşvik
etmeyi ve AB ile Japon
KOBİ’leri arasında deneyim
Japonya için Hazır Olun Programı
ve bilgi (know-how)
Ülke Temsilcileri (Get Ready for Japan)
alışverişini kolaylaştırarak
IPR Yardım Masaları ve Avrupa İşletmeler Ağı iş birliği ile fikri mülkiyet hakları işletmelerin rekabet Get Ready for Japan Programı; AB yöneticilerine,
konusunda ülke temsilcileri görevlendirilmiştir. Bu konuda destek almak isteyen edebilirliğini geliştirmeyi Japonya’nın ticari ve teknolojik başarılarını
kişi veya işletmeler web sitesi27 üzerinden ülkelerindeki temsilciyle doğrudan amaçlamaktadır. tanımlayan ve açıklayan aynı zamanda kültürel
iletişime geçebilir. ve ekonomik unsurları tecrübe etmek ve
anlamak için önemli bir fırsat sunmakta ve bu
Avrupa İşletmeler Ağı personeli arasında 27 ülkeden 50 IPR Elçisi bulunmaktadır. program kapsamında, Japonya’da 2 haftalık
Türkiye bu alanda öncü konumda olup, toplam üç elçi ile KOBİ’lere hizmet eğitimler düzenlenmektedir.
sunmaktadır.
Ülkemizde hizmet veren IPR Elçilerinin iletişim bilgileri şu şekildedir:

Step in Japan Programı
Mustafa Çakır Serhat Dalkılıç İdil Buse Kök
Sabancı Üniversitesi Erciyes Teknopark ODTÜ Teknokent Yönetim A.Ş. Step in Japan Programı ile COSME Programı
mcakir@sabanciuniv.edu serhat@erciyesteknopark.com idil.kok@odtuteknokent.com.tr katılımcısı ülke KOBİ’lerine Japonya ile iş yapmak
istemeleri durumunda Tokyo’da ücretsiz ofis,
toplantı ve seminer salonu desteği ile yardım
masası ve AİA hizmetlerine erişim imkanı
sunulmaktadır.
IPR Yardım Masaları
Fikri ve mülkiyet hakları konusunda danışmanlık ve bilgilendirme desteği sağlayan

dört yardım masası bulunmaktadır. Coğrafi olarak hizmet veren bu masalara IPR
Yardım Masası web sitesi28 üzerinden veya aşağıdaki bağlantılardan ulaşılabilir.
Avrupa, (https://www.iprhelpdesk.eu/)
Güneydoğu Asya, (https://www.southeastasia-iprhelpdesk.eu/en/frontpage)
Latin Amerika, (https://www.latinamerica-ipr-helpdesk.eu/)
Çin, (https://www.ipr-hub.eu/)

Türkiye
2.2.4. SİZİN AVRUPANIZ İŞ PORTALI

Vulcanus Programı
(YOUR EUROPE BUSINESS PORTAL)
AB-Japon Sanayi İşbirliği Merkezi tarafından 1997 yılında oluşturulan bir eğitim/staj
programı olan Vulcanus Programı ile öğrencilere Japonya hakkında bir haftalık “Avrupa’da İş Yapmanın AB ülkeleri ile iş yapmak isteyen işletmelere, sahip
seminer, dört aylık yoğun Japonca kursu ve ardından bir Japon şirketinde sekiz Pratik Rehberi” olarak oldukları haklar, yükümlülükler ve fırsatlar gibi bilgiler
aylık staj imkanı sunulmaktadır. da tanımlanan Sizin aktarılmaktadır. Çeşitli konularda bilgi sağlayan portal
Avrupanız İş Portalı (Your üzerinden elde edilebilecek temel bilgiler şunlardır:
Adayların COSME Programı katılımcısı ülke vatandaşı olması ve mühendislik veya Europe Business Portal)30,
fen dallarından birinde en az üç sene okumuş olması gerekmektedir. Program ile Avrupa Birliği’nde sınır
AB’de işletme kurmak, üretim yapmak, ürün satmak
amaçlanan temel hususlar şunlardır; ötesi iş yapmak isteyen
ve rekabet kuralları gibi konularla ilgili yasal mevzuat
KOBİ’lere 23 dilde hizmet
Lider Japon şirketlerinin sahip olduğu ileri teknoloji düzeylerinin öğrenilmesi, ve teknik bilgiler,
veren bir rehberdir.
Japonca ve Japon kültürünün daha iyi tanınması, KOBİ’lere yönelik AB’deki finansal kaynaklar ve bu
Katılımcılara Japonlar ile iş yapabilme olanaklarının anlatılması. kaynaklara erişim için gerekenlere yönelik bilgiler,
AB’de yürürlükte olan vergi mevzuatı ve muhasebe
sistemi ile ilgili yasal konular,
AB’deki istihdam koşulları, iş sözleşmeleri ve sosyal
Minerva Programı
güvenlik hakları gibi konularla ilgili yasal
Minerva Programı kapsamında COSME Programı katılımcısı ülkelerde görev düzenlemelere ilişkin bilgiler,
yapan araştırmacılara AB-Japon ekonomik ve sınai iş birliğine yönelik yapacakları AB ülkelerindeki ilgili temas noktaları ile daha detaylı
çalışmalar için 6 ay süre ile Japonya’da burs verilmektedir. bilgi alınabilecek hizmet sağlayıcılarla ilgili bilgiler.
Resim 1. “Avrupa’da İş Yapmanın Pratik Rehberi” (web-site)
Kaynak: https://europa.eu/youreurope/business/index_en.htm

Türkiye
2.2.5. GELİŞMİŞ TEK TEMAS NOKTALARI 2.2.7. KOBİ’LERİN ULUSLARARASILAŞMASINA DESTEK

(POINTS OF SINGLE CONTACT) (SUPPORT TO SME INTERNATIONALISATION)
Gelişmiş Tek Temas Gelişmiş Tek Temas Noktaları31, Sizin Avrupanız İş Portalı ile Bu başlık altındaki Deneyim paylaşımları, eğitimler, seminerler, personel
Noktaları , KOBİ’leri birbirini destekler şekilde ve uyumlu olarak çalışmaktadır. faaliyetlerle, değişimi programları, ekonomik analizler, etki analizleri ve
iç pazarlara erişimde Avrupa’daki KOBİ’lerin katılımcı işletmelerin izlenmesi bu kapsamda yürütülen
desteklemek üzere uluslararasılaşmasına başlıca faaliyetlerdir.
kurulmuş bir platform destek vermek ve ulusal
olup; işletmelere üye kurumların, ajansların
ülkelerdeki idari konularda kendi aralarındaki ve
online (çevrimiçi) olarak Avrupa Komisyonu ile
bilgi sunmaktadır. işbirliklerini desteklemek
amaçlanmaktadır.
Resim 2. “Gelişmiş Tek Temas Noktaları” (web-site)
Kaynak: https://ec.europa.eu/growth/single-market/services/services-directive/in-practice/contact_en
2.2.6. KOBİ’LERİN KAMU İHALELERİNE ERİŞİMLERİNİN GELİŞTİRİLMESİ

(IMPROVING SME’S ACCESS TO PUBLIC PROCUREMENT)
KOBİ’lerin kamu ihalelerine KOBİ’lerin kamu ihalelerine katılım oranlarındaki ağırlıkları,

erişimlerinin geliştirilmesi Gayrisafi Yurtiçi Hasıla’ya olan katkılarına oranla oldukça
ve söz konusu ihalelerde düşük seviyededir. Ayrıca, KOBİ’lerin ülkeler arasında (sınır-
etkin şekilde yer ötesi) gerçekleştirilen ihalelere katılımları da istenen veya
almalarının sağlanması, beklenen seviyeden daha düşüktür.
işletmelerin gelişimine
katkıda bulunulması Bu çerçevede, aracı kuruluşların gerçekleştireceği eş-
açısından Avrupa finansman eylemleri ile KOBİ’lerin özellikle ülkeler
Komisyonu’nun öncelikli arasında gerçekleştirilecek kamu ihalelerine katılımlarının
hedeflerinden biridir. desteklenmesine yönelik çalışmalar yapılmaktadır.
54 BÖLÜM 2
Türkiye
2.3. ÇERÇEVE KOŞULLARIN İYİLEŞTİRİLMESİ BİLEŞENİ Avrupa KOBİ Haftası
Avrupa KOBİ haftası (European SME Week), Avrupa’da girişimciliği teşvik etmeyi
COSME Programı, idari Avrupa Komisyonu tarafından büyük önem ve öncelik amaçlayan bir organizasyondur. Avrupa KOBİ Haftası ile AB’nin ulusal otoritelerin ve
ve düzenleyici yüklerin verilen KOBİ’lerin iş ortamlarının iyileştirilmesi kapsamında diğer ilgili kuruluşların KOBİ’ler ile ilgili faaliyetlerini desteklemek ve yaygınlaştırmak,
azaltılması suretiyle desteklenen ana faaliyetler şu şekilde özetlenebilir; girişimciliği desteklemek, girişimci profilini yükseltmek ve gençleri girişimciliğe
işletmelerin ve özellikle özendirmek amaçlanmaktadır.
İlgili AB yasalarının KOBİ’ler üzerindeki etkisinin
KOBİ’lerin faaliyet
ölçülmesi,
gösterdiği iş ortamını Avrupa Komisyonu tarafından koordine edilen bu organizasyon, yıl boyunca devam
KOBİ’ler için daha pratik ve iş dostu düzenleyici bir
iyileştirme faaliyetlerini eden etkinliklerden oluşmaktadır. Avrupa KOBİ haftasının ana etkinliği ise her
ortam oluşturulması,
desteklemektedir. sonbaharda KOBİ Meclisi ve Avrupa Girişimciliği Teşvik Ödülleri töreni ile birlikte
Avrupa Küçük İşletmeler Yasası’nın “Önce Küçük
Olanı Düşün” temel ilkesinin KOBİ’ler ile ilgili düzenlenmektedir.
geliştirilecek ve yürürlüğe konacak her türlü
politikada temel referans noktası olarak alınması.
KOBİ Meclisi
Çerçeve koşulların (iş ortamının) iyileştirilmesi için 4 ana
araç kullanılmaktadır. Bunlar: KOBİ Meclisi Konferansı, Avrupa’daki KOBİ’ler için düzenlenen en önemli
organizasyonlardan biridir. Konferans yılda bir kez Avrupa KOBİ haftasında
İşletmeler için İdari ve Düzenleyici Yüklerin
gerçekleştirilmekte olup; Meclis, KOBİ temsilcileri ağı ile birlikte, Avrupa Küçük
Azaltılması,
işletmeler Yasası’nın yönetim ve kontrol yapısını oluşturmaktadır.
Küme Programları,
Turizm Sektörüne Yönelik Uygulamalar,
Daha İyi Politikalar için Teknik Araçlar
Avrupa Girişimciliği Teşvik Ödülleri
2.3.1. İŞLETMELER İÇİN İDARİ VE DÜZENLEYİCİ YÜKLERİN
Avrupa Girişimciliği Teşvik Ödülleri, işletmeleri ve girişimciliği en başarılı şekilde
AZALTILMASI teşvik eden ülkeleri belirlemek, en iyi girişimcilik uygulamalarını ve politikalarını
sergilemek, girişimciliğin katma değeri üzerinde farkındalığı artırmak ve potansiyel
Mevcut KOBİ’ler ve Avrupa Komisyonu KOBİ dostu politikalar geliştirmek, girişimcileri cesaretlendirmek amaçlarını taşımaktadır.
potansiyel girişimciler için geliştirilen politikaların uygulanmasındaki ilerlemeyi
işletme dostu bir ortam izlemek ve en iyi uygulamaları paylaşmak için AB ve
yaratmak, AB’nin temel COSME Programı’na dahil olan ülkelerle birlikte ve işbirliği
hedeflerinden biridir. içerisinde çalışmaktadır. KOBİ’ler için Yeşil Eylem Planı
Yeşil Eylem Planı (The Green Action Plan - GAP), KOBİ’lerin çevreci bir ekonomiye
İşletmeler için çerçeve koşulların iyileştirilmesi amacıyla
geçişin sunduğu fırsatlardan faydalanmalarına yardımcı olmayı amaçlamaktadır.
gerçekleştirilen önemli çalışmalar şunlardır:
KOBİ’lerin çevresel zorlukları iş fırsatlarına dönüştürmeleri için yollar sunmaktadır.
KOSGEB;
Avrupa Küçük İşletmeler Yasası
• Avrupa Küçük Bölgesel KOBİ Politikaları
Avrupa Küçük İşletmeler Yasası (Small Business
İşletmeler Yasası,
Act for Europe), AB’nin KOBİ politikasına ilişkin Geniş tabanlı bir KOBİ mevcudiyeti, bir bölgenin ekonomik gelişimi, zenginliği
• KOBİ Haftası,
kapsamlı bir yaklaşımıdır. Avrupa’daki girişimcilik ve sürdürülebilirliği için çok önemlidir. İşletme dostu bir ortam yaratılmasına ve
• Avrupa Girişimciliği
anlayışını geliştirmeyi, KOBİ’ler için düzenleyici KOBİ’lerin bölgesel düzeyde rekabet edebilirliğini arttırmasına yardımcı olmak
Teşvik Ödülü
ve politika ortamını basitleştirmeyi ve gelişmeleri için Komisyon analizler yapmakta, en iyi uygulamaları, programları ve politika
ulusal koordinatörüdür. için engelleri kaldırmayı amaçlamaktadır. girişimlerini paylaşmaktadır.

Türkiye
2.3.2. KÜME PROGRAMLARI

Vergilendirme ve KOBİ’ler
AB içindeki birçok KOBİ, vergilendirme konusunu kendilerini etkileyen en külfetli Avrupa’da, yaklaşık 2.000 Bu kümeler bölgesel pazarlarda birlikte ve işbirliği içerisinde
politika alanı olarak görmektedir. Bu kapsamda, vergi konusunda nasıl iyileştirilmeler adet küme oluşumu faaliyet göstermekte olup; kümelerde yer alan KOBİ’ler
yapılabileceğini bulmak için KOBİ vergilendirmesi alanında çalışmalar ve projeler mevcuttur ve bu birbirleriyle olan etkileşimleri arttıkça daha yenilikçi bir
yürütülmektedir. oluşumların 150’si istihdam, yapıya kavuşarak iş yapma potansiyellerini arttırmaktadır.
büyüklük, odaklanma ve
uzmanlık kriterlerinde Küme ortaklıklarının, ortak stratejiler üzerinde birlikte
dünya standartlarında çalışmak üzere kaynaklarını ve bilgilerini bir araya
Muhasebe ve KOBİ’ler kabul edilmektedir32. getirmesi ve kümelerde yer alan KOBİ’lerin ortak faydası
Küçük işletme sahipleri, yöneticileri ve firma ortakları için muhasebenin önemi doğrultusunda hareket etmesi hedeflenmektedir. Böylece,
giderek artmaktadır. Küçük işletmeler tarafından uygulanan muhasebe Avrupa’da ekonomik büyümenin ve rekabetçiliğin
sistemlerinin, her türlü yasal gereksinimi karşılaması, bununla birlikte idari yükleri arttırılması amaçlanmaktadır.
azaltarak etkin ve gerekli finansal bilgileri sağlaması çok önemlidir.
Oluşturulan güçlü yapıdaki kümeler, bir bölgenin
Bu kapsamda, mevzuat ortamını iyileştirmek için KOBİ’lere uygulanan muhasebe yenilikçiliğini ve iş potansiyelini kullanarak ekonomik
mevzuatı ile ilgili çalışmalar ve projeler yürütülmektedir. büyümeyi desteklemektedir. Yeni istihdam olanakları, yeni
ürün ve hizmetler, yeni şirketler, yeni Ar-Ge faaliyetleri ve yeni
patentler sağlam temellerle işleyen küme faaliyetlerinin
sonuçları olarak kendini göstermektedir. Dolayısıyla
KOBİ’lerin küme oluşumlarına aktif katılımı arttıkça, daha
fazla yenilik ve büyüme sağlanmaktadır.
Bu kapsamda, AB genelinde yeni kümelerin oluşması ve

mevcut kümelerin daha nitelikli kümelere dönüştürülmesi
amacıyla, küme oluşumları ile ilgili faaliyetler
desteklenmektedir.
Bu oluşumları destekleyerek etkinlik ve verimliliklerini

arttırma amacıyla hayata geçirilen girişimlerden biri
“Avrupa Stratejik Küme Ortaklıkları”dır (European Strategic
Cluster Partnerships - ESCP). Avrupa Stratejik Küme
Ortaklıkları, Avrupa Komisyonu tarafından kümelerin
desteklenerek bölgeler ve sektörler arasındaki iş birliğini
artırmak amacıyla, COSME Programı kapsamında sağlanan
mali yardımlarla hayata geçirilmiştir33.
Avrupa Stratejik Küme Ortaklıkları COSME Programı

kapsamında
“Akıllı Uzmanlaşma Yatırımları” ve
“Kümelerin Uluslararasılaşması”
başlıklarında çıkılan çağrılarla desteklenmektedir.

Türkiye
Kümelerin Uluslararasılaşması
KOBİ’ler için “Küme Uluslararasılaşma” inisiyatifi ile;

küme ve iş ağları işbirliklerinin eşleştirme etkinlikleri COSME Programı
ile güçlendirilerek, küme konsorsiyumlarının kapsamında,
desteklenmesi ve KOBİ’lerin küresel anlamda lider kümelenme
olmasına yardımcı olunması amaçlanmaktadır. konusunda ülkemizde
bugüne kadar 3 proje
Ayrıca, KOBİ’lerin Avrupa dışındaki üçüncü ülkelere uygulanmıştır.
açılmaları amacıyla uluslararası küme ortaklıkları
oluşumları teşvik etmektedir.
Küme ortaklıkları, Avrupa Küme İşbirliği Platformu34 aracılığı ile teşvik edilmektedir.
Platform aracılığı ile ortak arama, eşleştirme etkinlikleri, uluslararası ortaklıklar vb.
konularda bilgi sunulmaktadır.
COSME Programı kapsamında uygulanmakta olan KOBİ’ler için Küme

Uluslararasılaşma Girişimi, aşağıda belirtilen alt programlarla uluslararası
kümelenme ve işbirliğini geliştirerek güçlendirmeyi hedeflemektedir.
Akıllı Uzmanlaşma Yatırımları için Avrupa Stratejik Küme Ortaklıkları
Söz konusu girişim; akıllı uzmanlaşma yatırımları için Avrupa Stratejik Küme Cluster Go International
Ortaklıkları’nı harekete geçirmeyi amaçlayan bir programdır. Bu program, “Cluster Go International” eylemi, “Uluslararasılaşma için Avrupa Stratejik
endüstriyel modernleşme ve yatırımlar konusunda Akıllı Uzmanlık Platformu’nun Küme Ortaklıkları” programının kurulmasını ve geliştirilmesini desteklemekte
kurulmasıyla bağlantılı olup, akıllı uzmanlaşma stratejilerinin uygulanmasında ve Avrupa Küme Konsorsiyumu olarak adlandırılan 6 pilot girişimin35
sektörel katılımın ve bölgeler arası işbirliğinin güçlendirilmesini öngörmektedir. uygulanmasına dayanmaktadır.
Bu inisiyatifin temel amacı; işletmelerin özellikle KOBİ’lerin aralarındaki Bu öncü projeler, yüzlerce Avrupalı küme kuruluşunun ortaklaşa
işbirliğini geliştirmek bununla birlikte hem kümelerde hem de bölgesel ve uluslararasılaşma stratejileri geliştirmek için işbirliği oluşturmasına ve
sektörel yoğunlaşmaların bulunduğu yerlerde öne çıkan teknoloji merkezleriyle KOBİ’lerin küresel değer zincirlerine ve Avrupa dışındaki pazarlara erişimini
etkileşimlerini artırmaktır. daha iyi destekleme konusunda işbirliği yapmasına yardımcı olmuştur.
Bu temel amaç kapsamında, endüstriyel modernleşmeyle birlikte ortaya çıkan akıllı Uluslararasılaşma amacıyla kurulan Avrupa Stratejik Küme Ortaklıkları,
uzmanlık alanlarında; ortak hareket noktaları, yatırım projeleri ve sürdürülebilir KOBİ’lerin AB dışındaki ülkelere yönelik uluslararasılaşmasını desteklemek
bölgelerarası stratejik işbirlikleri oluşumunun sağlanması ve iş ortamlarının için ortak stratejiler geliştirmeyi ve uygulamayı amaçlayan bir oluşumdur.
iyileştirilmesi hedeflenmektedir. Uluslararasılaşma için Avrupa Stratejik Küme Ortaklıkları, iki faz halinde
uygulanmıştır.
COSME Programı’nın başladığı 2014 yılından itibaren;
Etkinleştirici Anahtar Teknolojiler,
Dijital dönüşüm (BİT),
Hizmet inovasyonu ve yaratıcılık,
Kaynak verimliliği
öncelikli alanlarında çağrılara çıkılarak, endüstriyel gelişim ve modernleşmenin
çeşitli kümelerin oluşumu ile işbirliği içerisinde gerçekleştirilmesi hedeflenmiştir.

Türkiye
2.3.3. TURİZM SEKTÖRÜNE YÖNELİK UYGULAMALAR
Turizm sektörü, tüm Kültürel ve doğal mirasa ve Avrupa Birliği’ndeki geleneklere

dünyada olduğu gibi ve çağdaş kültürlere etki eden bir faaliyet olarak turizmin,
1. Faz (2016-2017)36: Avrupa’da da ekonomik ekonomik büyüme ile sürdürülebilir kalkınmayı sağlamada
büyüme ve istihdam önemli bir rolü bulunmaktadır.
Avrupa Stratejik Küme Ortaklığı’nın ilk fazı, 15 tanesi “Clusters Go International”
üzerinde olumlu etkisi
çağrısı kapsamında başarılı bulunarak Avrupa Komisyonu tarafından eş-
olan bir sektördür ve Bunun yanı sıra turizm, Avrupa’nın dünyadaki imajını
finansman sağlanan ve 10 tanesi de gönüllü (eş-finansman sağlanmadan)
eğlence, tatil ya da iş için pekiştirmek, değerlerini yansıtmak ve yüzyıllarca süren
olmak üzere toplam 25 küme oluşumunun katılımı ile uygulanmıştır.
seyahat eden Avrupa kültürel alışverişlerin, dilsel çeşitliliğin ve yaratıcılığın
vatandaşlarının yaşamında sonucu olan Avrupa’ya özgü cazibe merkezlerini ekonomik
23 Avrupa ülkesinden 150 küme örgütünü kapsayan ilk faz çerçevesinde, AB
giderek artan bir öneme ve sosyo-ekonomik açılardan canlandırmak için önemli bir
dışındaki üçüncü ülkelere yönelik KOBİ uluslararasılaşmasını desteklemek için
sahiptir. araç olarak görülmektedir.
ortak stratejiler geliştirilmiş ve uygulamıştır.
AB, turizm sektöründe yer alan aktörlerin büyümeye ve
2. Faz (2018-2019):
istihdama olan katkısını en üst seviyeye çıkarmayı; sektörde
Uluslararasılaşma için Avrupa Stratejik Küme Ortaklıkları’nın birinci fazının AB ülkeleri arasındaki işbirliğini, özellikle iyi uygulama
başarılı bir şekilde gerçekleştirilmesinin ardından Avrupa Komisyonu, 25 küme örneklerinin yaygınlaştırılmasıyla en üst düzeye taşımayı;
oluşumunun finanse edildiği ikinci faz Stratejik Küme ortaklığını başlatmıştır. aynı zamanda da Avrupa’nın bu alandaki liderliğini korumayı
hedeflemektedir. Bu amaçla turizm alanında belirlenen
2018 yılının başından beri aktif olan ikinci faz, 25 Avrupa ülkesinden çeşitli sanayi hedefler çerçevesinde üye ülkeler desteklenmekte ve
sektörlerinde aktif 123 küme kuruluşunu içermektedir. Bununla birlikte, küresel koordine edilmektedir.
değer zincirlerine erişim ve küresel olarak lider konumda olma konusunda
17.000’den fazla Avrupalı KOBİ’yi destekleme potansiyeline sahiptir. Turizm sektöründeki işletmelerin rekabet edebilirliği ve
COSME Programı sürdürülebilirliğinin sağlanabilmesi için üç ana hedef
Uluslararası Küme Eşleştirme Etkinlikleri kapsamında turizm belirlenmiştir39. Bunlar:
Uluslararası küme eşleştirme etkinlikleri, Avrupa’daki kümelerin üyeleri ile konusunda ülkemizde Turizm talebini artırmak ve çeşitlendirmek,
Avrupa dışındaki hedeflenen ülkelerle doğrudan etkileşimi destekleyen bir bugüne kadar 3 proje Sektörün sosyo-ekonomik bilgisinin geliştirilmesiyle
araçtır37. Küme eşleştirme etkinlikleri, KOBİ’lerin yararına somut uluslararası uygulanmıştır. elverişli ve rekabetçi bir ortam için gereken koşulları
kümelenme işbirliği eylemlerine giden yolu açmaktadır. oluşturmak
Bir turizm destinasyonu olarak Avrupa’nın
görünürlüğünü artırmak ve hedef pazarlarda
Küme Mükemmeliyet Programı uluslararası iş ortakları bulmak için turizmle ilgili
Küme Mükemmeliyet Programı, kümelenme oluşumlarının yönetim işleri desteklemek.
uygulamalarını, pazar / rekabet avantajlarını veya değer zinciri kapasitelerini
geliştirmelerine ön ayak olarak KOBİ’ler için daha iyi hizmetler sunmalarına Bu hedefler çerçevesinde proje teklif çağrılarına
yardımcı olmayı amaçlamaktadır. çıkılmaktadır. Proje teklif çağrılarına Avrupa Komisyonu
web sitesinden ulaşılabilir40.
2014 yılında Küme Mükemmeliyet Programı çerçevesinde ilk teklif çağrısına
çıkılmış ve bu çağrı kapsamında 6 küme oluşumu desteklenmiştir. Bu çağrının Avrupalı Seçkin Destinasyonlar Projesi
ardından 2015 yılında ikinci bir teklif çağrısı yayınlanmış ve 5 küme oluşumu
daha desteklenmiştir. Bu oluşumlar, küme kuruluşları, iş ağları ve yöneticilerinin Avrupalı Seçkin Destinasyonlar Projesi (European
KOBİ’lere yüksek kalitede hizmet sunması için COSME Programı kapsamında Destinations for Excellence - EDEN) 200641 yılında
uygulanmıştır38. Avrupa Komisyonu tarafından geliştirilen bir
girişimdir.

Türkiye
Bu kapsamda, Avrupa Komisyonu tarafından hazırlanması desteklenen veya yine

Henüz keşfedilmemiş ve düşük turist yoğunluğuna sahip destinasyonların Komisyon tarafından hazırlattırılan çeşitli teknik araçlar (raporlar, incelemeler, araştırmalar
sürdürülebilir turizm ilkeleri doğrultusunda turistik cazibesinin arttırılması, turistik v.s.) ile çağrısına çıkılan ana temalar şu şekilde sıralanabilir;
çekim unsurlarının geliştirilerek turist akışının yoğunlaştırılması ve yerel ve bölgesel
Avrupa Sürdürülebilir Kimyasallar Destek Hizmeti
kalkınmanın hızlandırılması temel amaçlardır.
(European Sustainable Chemicals Support Service)
Nanomalzemeler Gözlemevi
Bu kapsamda, Avrupa Komisyonu tarafından her iki senede bir (2007-2011 yılları
(Nanomaterials Observatory)
arasında her sene uygulanmıştır) farklı bir tema doğrultusunda projeye dahil
Sanayinin Modernizasyonu
ülkeler bünyesinde turistik destinasyon seçim yarışmaları düzenlenmekte; henüz
(Modernisation of Industry)
tam anlamıyla turizme kazandırılamamış ancak sürdürülebilir turizm çalışmaları
AB KOBİ’leri için Servisleşme Potansiyeli
neticesinde gelişim gösterme potansiyeli yüksek görülen destinasyonlar
(Potential of Servitisation for EU SMEs)
belirlenerek ortak bilgi ve iletişim ağına dahil edilmektedir.
İşletmeler ve İmalat ve Etkinleştirici Anahtar Kolaylaştırıcı Teknolojiler için Yeni
Beceriler
Avrupa Komisyonu tarafından belirlenerek öncelik unsuru olarak görülen her
(New Skills for the Digital Transformation of Enterprises, Manufacturing and Key Enabling
tema, doğal kaynaklar, tarihi miras, geleneksel kutlamalar ve yerel gastronomi
Technologies-KETs)
gibi alanlarda Avrupa’nın çeşitliliğini ön plana çıkaracak şekilde belirlenmektedir.
Dijital Dönüşümler
Söz konusu konular, kültürel, ekonomik, çevresel veya yerel katılım açısından
(Digital Transformations)
sürdürülebilir turizm gelişimi ile yakından ilgilidir.
Sivil Drone Kullanıcılarının Gizlilik ve Veri Koruma Yükümlülükleri ile ilgili
Farkındalıklarının Artırılması
EDEN Projesi kapsamında daha önceki yıllarda belirlenen konu başlıkları şunlardır:
(Raising Awareness of Civil Drones (Operators about Privacy and Data Protection
2017: Kültürel Turizm Obligations)
2015: Turizm ve yerel gastronomi Rekabet Gücü ve İnovasyon İçin E-Beceriler
2013: Erişilebilir Turizm (E-Skills for Competitiveness and Innovation)
2011: İyileştirilmiş fiziksel mekanlar ve turizm Gıda Tedarik Zincirindeki Dikey İlişkilerde İyi Uygulama Prensiplerinin İzlenmesi
2010: Suya bağlı turizm (Monitoring of the Implementation of Principles of Good Practice in Vertical Relationships
2009: Turizm ve korunan alanlar in the Food Supply Chain)
2008: Somut olmayan kültürel miras ve turizm KOBİ’ler için Kaynak Verimliliği Öz Değerlendirme Aracı
2007: En iyi gelişen Avrupa kırsal destinasyonu (Resource Efficiency Self-Assessment Tool for SMEs)
Daha Rekabetçi ve Etkili Bir Savunma ve Güvenlik Sektörüne Yönelik” Tebliğlerin
Uygulanması
2.3.4. DAHA İYİ POLİTİKALAR İÇİN TEKNİK ARAÇLAR (Implementation of the Communication “Towards a More Competitive and Efficient
Defence and Security Sector”)
Avrupa Komisyonu, KOBİ’lerin rekabet edebilirliğini sürdürülebilir kılmak temel
KOBİ’lerin gelişimini amacıyla, KOBİ’lere yönelik geliştirilen politikaların ve bu Bunlara ek olarak, aynı kapsamda oluşturulan inisiyatifler ile çalışma grupları da şunlardır:
hızlandıracak ve farklı politikaların uygulama esaslarının; Avrupa Kimyasallar Ajansı
sektörlerdeki KOBİ’lerin (echa.europa.eu)
izleme değerlendirme raporları,
karşılaştığı yasal veya Sanayinin Modernizasyonu Platformu
özel alt-çalışma grupları,
idari çeşitli sorunların (s3platform.jrc.ec.europa.eu/industrial-modernisation)
araştırmaya dayalı uzmanlık raporları,
giderilmesini sağlayacak Uluslararası Kurşun ve Çinko Çalışma Grubu, www.ilzsg.org
politika yapıcı ve uygulayıcılarına güncel bilgi
politikaların geliştirilmesi, (International Lead and Zinc, Nickel, and Copper Study Groups)
sağlayan sektörel inceleme ve araştırma raporları,
bu kapsamda da Uluslararası Kauçuk Çalışma Grubu, www.rubberstudy.com
alt çağrılara çıkılarak özellikli konularda kılavuz ve
geliştirilen politikaların (International Rubber Study Group)
destekleyici döküman geliştirilmesi,
izlenerek takip edilmesi
ve sürekli iyileştirilmesi gibi çeşitli teknik araçlarla desteklenmesi kaçınılmazdır.
yönünde pek çok alt
çalışma yürütmektedir.
64 BÖLÜM 2
Türkiye
2.4. GİRİŞİMCİLİK VE GİRİŞİMCİLİK KÜLTÜRÜ BİLEŞENİ 2.4.2. GENÇ GİRİŞİMCİLER İÇİN ERASMUS
(ERASMUS FOR YOUNG ENTREPRENEURS - EYE)
Dünyanın bu denli hızlı Girişimcilik ve Girişimcilik Kültürü Bileşeni, girişimcilik
değişiminin altında yatan eğitimlerini, denetimlerini, verilen rehberlik hizmetlerini
Genç Girişimciler için Genç Girişimciler için Erasmus Programı’nın temel
temel etmenlerden biri de, ve ilgili diğer destek hizmetlerini geliştirip güçlendirerek
Erasmus (Erasmus for Young hedefleri şunlardır:
sürekli gelişen teknolojiyle girişimciliği destekleyen ve girişimcilik kültürünün
Entrepreneurs)42, Avrupa
birlikte ortaya çıkan yeni yaygınlaşmasını sağlayan önemli bir araçtır. Yeni girişimciler ile tecrübeli işletmeleri bir araya
Birliği tarafından hibe
girişimlerdir. Girişimciler, getirerek etkileşim ve etkin iletişim kurmalarını
yolu ile finanse edilen iki
Avrupa’nın büyümesinin sağlamak,
yönlü bir girişimci değişim
ve rekabetçiliğinin Girişimcilerin veya potansiyel girişimcilerin iş
programıdır.
sürdürülebilir hale fikirlerini eşleştirilerek misafir olacağı işletmelerde
getirilmesinin temel tecrübe ederek, işin başında olgunlaştırabilme
anahtarıdır. Bu nedenle şansı yaratmak ve bu kapsamda söz konusu iş fikri
girişimcilik ve girişimcilik ve girişimciye uluslararasılaşma imkânı sunmak,
kültürünün geliştirilmesi, Ev sahibi işletmelere Ar-Ge alanında destek
COSME Programı’nın dört olunmasını sağlamak,
ana hedefinden birini Doğal bir iş ağı oluşturmak,
oluşturmaktadır. Aracı ulusal kuruluşların hareketliliğini sağlamak.
Genç Girişimciler için Erasmus Programında “yeni

girişimci” veya “ev sahibi girişimci” olarak iki ayrı şekilde yer
alınmaktadır.
2.4.1. GİRİŞİMCİLİK EYLEM PLANI 2020
(ENTREPRENEURSHIP 2020 ACTION PLAN) Yeni Girişimciler;
Şirket kurmayı planlayan veya üç yıl içinde şirketi
Girişimcilik 2020 Söz konusu Eylem Planı’nda COSME Programı ile ilintili üç kurulmuş olan girişimcilerdir. Herhangi bir yaş ve
Eylem Planı Avrupa’nın ana alan vardır: Ülkemizde bu sektör kısıtlaması bulunmamaktadır.
girişimcilik potansiyelini Programdan
1. Girişimcilik eğitimi: Ev Sahibi Girişimciler;
artırmak, girişimcilerin faydalanmak isteyen
önündeki engelleri COSME Programı ile AB’de girişimcilik eğitiminde en potansiyel yararlanıcılar, Şirketleri üç yıldan fazla süredir faaliyette olan
kaldırmak ve girişimcilik iyi uygulama örneğini desteklemek için eğitimciler programa ilişkin olarak girişimciler Ev Sahibi Girişimci olarak programdan
kültürünü yaymak arasındaki değişimler kolaylaştırılmaktadır. yetkilendirilen yararlanabilmekte ve AB ülkelerinden gelecek
amacıyla Avrupa Ankara Ticaret Odası olan yeni girişimcilere mentörluk ve iş eğitmenliği
Komisyonu tarafından 2. İş ortamının, girişimcilerin büyümesi ve gelişmesi veya yapabilmektedir.
hayata geçirilen bir politika için iyileştirilmesi: İstanbul Kimyevi
belgesidir. Aynı zamanda COSME Programı kapsamında yasal ve mali Maddeler ve Mamulleri Ev sahibi girişimciler bu program ile sundukları
COSME Programı’nın ortamın iyileştirilmesi ile işletmelerin yaşam İhracatçıları Birliği’ne hizmet veya ürünler ile ilgili yeni girişimcilerin
bu alanda uygulanması döngüleri boyunca daha iyi şekilde desteklenmesi müracaat edebilirler. güncel bilgilerinden ve yeni fikirlerinden
için bir yol gösterici sağlanmaktadır. faydalanabilmektedir.
niteliğindedir.
3. Girişimcilik kültürünün yeniden canlandırılması:
COSME Programı kapsamında; gençler, kadınlar
ve üst düzey girişimciler gibi çok farklı gruplar
mentorluk veya ihtiyaca göre oluşturulacak diğer
özel programlardan yararlanmaktadır.
Programın Temel Amaçları
Yeni girişimcilere yönetim becerileri kazandırmak,
Tecrübeli girişimcilerden elde edecekleri deneyimlerle kendi iş planlarını/
faaliyetlerini geliştirmelerine yardımcı olmak,
Ev sahibi girişimcilerle belli iş projeleri üzerinde çalışarak işi öğrenmelerine
katkıda bulunmak,
Ev sahibi girişimcileri araştırma, geliştirme, yeni iş fikirleri-modelleri geliştirme
ve test etme, yeni girişimcilerin ürünler ve hizmetler hakkındaki yeni fikirlerini
destekleme konularında teşvik etmek,
Avrupa Tek Pazarı’nın potansiyelini artırmak ve uluslararasılaştırmak amacıyla
girişimcilik farkındalığını artırmak,
KOBİ’lerin uluslararasılaştırılması ve Avrupa Tek Pazarı’nda yenilikçi ürünlerin
ve yöntemlerin yaygınlaştırılması amacıyla farklı katılımcı ülkelerdeki girişimciler
arasında iş ilişkilerini ve ağlarını yoğunlaştırmak.
Programa başvurular (https://www.erasmus-entrepreneurs.eu/) web adresinden online

(çevrimiçi) yapılmaktadır43. Online başvuruların kabul edilmesinden sonra, program yerel
iletişim noktaları ve yetkilendirilen kurumlar aracılığıyla yürütülmektedir.
2.4.3. KADIN GİRİŞİMCİLİĞİ

(WOMEN ENTREPRENEURSHIP)
COSME Programı, kadınları WEgate Platformu

cesaretlendirmek ve kendi
Wegate platformu44, yeni bir iş kurmak, işletmek ve
işletmelerini kurarak hem
kurulu bir işletmeyi büyütmek isteyen her yaştan
aile ekonomisine hem
kadın için geliştirilmiş online (çevrimiçi) bir portaldır.
de ülke ekonomisine
Eylül 2016’da hayata geçirilen platformda eğitim,
katkıda bulunmalarını
koçluk, danışmanlık ve iş ağı kurma fırsatlarına erişim
sağlamak amacıyla kadın
konularında bilgi ve bağlantılar sağlanmaktadır.
girişimcilere özel önem
vermektedir. Bu amaçla WES (Kadın Girişimci - Women Entrepreneurship)
kadın girişimcilere yönelik Network’ü
çeşitli araç ve ağlar 31 ülkeden (AB-28, İzlanda, Norveç ve Türkiye)
geliştirilmiştir. Bunlar: ulusal kurum ve kuruluş temsilcilerinin yer aldığı
bir politika ağıdır. Ulusal ve bölgesel düzeyde kadın
girişimcilerin desteklenmesi ve teşvik edilmesinden
sorumludur.
Kadın Girişimciler için Mentörler Ağı
Kadın girişimcilere yeni iş kurma, var olan işletmelerini
büyütme ve yönetim aşamalarında erken safhalarda
(işletmenin iki ile dördüncü yılları arasında) destek
ve yönlendirme hizmeti sunmaktadır. Türkiye
de bu ağda yer almaktadır. Ülkelere göre ulusal
temas noktaları Avrupa Komisyonu web sitesinde45
bulunmaktadır.
68 BÖLÜM 2
Türkiye
BÖLÜM 3.
TÜRKİYE
ve COSME PROGRAMI
Türkiye
BÖLÜM 3. TÜRKİYE VE COSME PROGRAMI
TÜRKİYE
3.1. KOSGEB ve COSME Programı ............................................................................................................................... 74
VE COSME PROGRAMI
3.1.1. COSME Programı’na Katılımı ve Programdan Elde Edilen
Kazanımları En Üst Seviyeye Çıkarabilmek için Koordinasyon
Kapasitesinin Artırılması Projesi .......................................................................................................... 76
3.1.2. COSME Programı’nın Koordinasyonun Güçlendirilmesi, Tanıtımı
ve Yararlanıcıların Kapasitesinin Arttırılması Teknik Destek Projesi
“COSME Türkiye Teknik Destek Projesi” ......................................................................................... 80
AB Çerçeve Programları’na 2001-2006 yılları arasında uygulanan MAP Programı ile ilk kez
3.2. Türkiye’de Uygulanan COSME Programı Projeleri ............................................................................. 85 iştirak sağlayan Türkiye söz konusu programın devamı niteliğinde olan ve 2007-20013
3.2.1. Finansmana Erişim Bileşeni Kapsamında Türkiye’deki Projeler ................................ 86 yılları arasında uygulanan CIP Programı’nda da yer almıştır.
3.2.2. Pazarlara Erişim Bileşeni Kapsamında Türkiye’deki Projeler ....................................... 87
3.2.3. Çerçeve Koşulların İyileştirilmesİ Bileşeni Kapsamında Uygulanan önceki programlar ve stratejilerden çıkarılan derslerle geliştirilen bir program
Türkiye’deki Projeler ...................................................................................................................................... 91
olan COSME Programı’na ülkemizin katılımı konusunda Türkiye ile AB arasındaki Anlaşma,
3.2.4. Girişimcilik ve Girişimcilik Kültürü Bileşeni Kapsamında
16 Ekim 2014 tarihinde Brüksel’de imzalanmış ve 18 Aralık 2014 tarihinde yürürlüğe
Türkiye’deki Projeler ..................................................................................................................................... 97
girmiştir46.
Türkiye
TÜRKİYE ve COSME PROGRAMI 73

Türkiye
3.1. KOSGEB VE COSME PROGRAMI

Çağrılara Yönelik Seminer ve Eğitimler Düzenlenmesi
KOSGEB, COSME COSME Programı’nın ulusal koordinatörü ve COSME Programı kapsamında çıkılan çağrılar veya potansiyel konu başlıklarına
Programı’nın Türkiye uygulanmasından sorumlu kuruluş olarak KOSGEB, şu ana yönelik olarak bilgilendirme toplantıları düzenlenmekte ve çeşitli konu başlıklarında
ulusal koordinasyonundan faaliyetleri gerçekleştirmektedir: eğitimler gerçekleştirilmektedir. Bu etkinliklerde COSME Programı ve bileşenleri ile
sorumlu kuruluş olup, ilgili olarak hedef kitleye ayrıntılı bilgiler aktarılmaktadır.
Program’ın ülkemizde
Yararlanıcılara Yönelik Kapasite Geliştirme Ülkemizde COSME programından yararlanan kurum kuruluşlar da deneyimlerini
uygulanması diğer ilgili
Faaliyetleri paylaşmak üzere etkinliklere davet edilmektedir.
kurum ve kuruluşlarla
kurulan güçlü işbirlikleri Programa ilişkin katılım anlaşmanın Bunun yanı sıra, Program ile ilgili bilgilendirme materyalleri hazırlanarak ilgili
içerisinde KOSGEB liderliği imzalanması ile birlikte başlayan, kapasite kurum kuruluşlar ve faydalanıcılarla paylaşılmaktadır.
ve koordinasyonunda oluşturma, doğrudan ve dolaylı etkilerinin
gerçekleştirilmektedir. maksimize edilmesi ve kapsam dahilindeki
fonlardan en üst düzeyde yararlanılması yönünde
COSME Programı’ndan Yararlanma Etkinlik Analizleri
kapsamlı çalışmalar yürütülmekte ve özellikle
yararlanıcılar ve potansiyel yararlanıcıların COSME Programından ülkemizin yararlanma durumu KOSGEB tarafından düzenli
Program’dan faydalanabilme kapasitelerinin olarak analiz edilerek, elde edilen bulgular yine KOSGEB aracılığı ile Avrupa
geliştirilmesine yönelik hizmetler ve destekler Komisyonu’na bildirilmekte ve temaslar yürütülmektedir.
sunulmaktadır.
Bu kapsamda yapılan analizler Avrupa Birliği Başkanlığı aracılığıyla Avrupa
Komisyonu ile paylaşılmakta ve gerek görülen konularda Komisyon ve EASME ile
görüşme ve müzakereler yapılmaktadır.
COSME Programı Teknik Destekleri ve Tanıtım KOSGEB, Türkiye’nin COSME Programı’ndan etkin bir şekilde yararlanmasına
Faaliyetleri yönelik Avrupa Komisyonu ve EASME’nin ilgili birimleri ile de güçlü bir işbirliği
içerisinde çalışılmaktadır.
KOSGEB tarafından ulusal boyutta sağlanan
genel koordinasyonun yanı sıra, COSME
Programı kapsamındaki araç ve platformların
tanıtımı ile bu konulara yönelik çeşitli bilgi
AB COSME Komite Toplantılarına Katılım
paylaşımı çalışmaları yapılmaktadır.
KOSGEB, diğer ülkelerdeki COSME Programı’nın ulusal koordinasyonunu sağlayan
kuruluşlar ile birlikte, AB COSME Komite Toplantıları’na katılım göstermektedir. Söz
konusu bu toplantılarda, ülkeler programın işleyişi ve yıllık çalışma programları ile
Çağrılara Yönelik Bilgilendirme Hizmetleri ilgili bilgiler paylaşmaktadır.
Ulusal koordinasyonun önemli bir parçası

olarak KOSGEB tarafından COSME Programı
çağrılarına yönelik etkin tanıtım yapılmakta, Uluslararası Fonlarla Teknik Destek Projelerinin Yürütülmesi
başvuru ve uygulama aşamasında kurum/
KOSGEB, COSME Programı’nın ulusal koordinatörü olarak kendi kapasitesini
kuruluşlara teknik destek sağlanmakta, ulusal
güçlendirmek ve aynı zamanda Programı daha etkin tanıtarak programa katılımı
ve uluslararası kuruluşlarla işbirliği yapılmakta,
artırmak amacıyla teknik destek projeleri tasarlamış, geliştirmiş ve uygulamıştır.
ortak bulma çalışmaları yürütülmektedir.
Uluslararası fonlardan yararlanarak uygulamaya alınan ve yürütülen (bu raporun
hazırlanması tarihi itibarıyla halihazırda bir tanesi devam etmekte olan) iki farklı
teknik destek projesine ilişkin kapsamlı bilgiler ayrı bölüm olarak aşağıda yer
almaktadır.
74 BÖLÜM 3 TÜRKİYE ve COSME PROGRAMI 75

Türkiye
3.1.1. COSME PROGRAMI’NA KATILIMI VE PROGRAMDAN

ELDE EDİLEN KAZANIMLARI EN ÜST SEVİYEYE
ÇIKARABİLMEK İÇİN KOORDİNASYON
KAPASİTESİNİN ARTIRILMASI PROJESİ
Proje Hakkında Genel Bilgiler
“COSME Programı’na Katılımı ve Programdan Elde Edilen

Kazanımları En Üst Seviyeye Çıkarabilmek için Koordinasyon
Proje Resmi Adı Kapasitesinin Artırılması Projesi”
“Increasing Coordination Efficiency of the COSME Programme to
Maximise Participation and Achievements”
Proje Uygulama Süresi 10 ay
Proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti eş finansmanı ile

gerçekleşmiştir.
Proje Fon Kaynağı
Katılım Öncesi Mali Yardım Aracı (IPA) Kurumsal Kapasite
Geliştirme Bileşeni Proje Faaliyet ve Çıktıları
Toplam 10 ay süren söz konusu proje kapsamında gerçekleştirilen ana faaliyetler ve
bu faaliyetlerin temel çıktıları şu şekilde özetlenebilir;
Proje Nihai Faydalanıcısı KOSGEB
Proje Açılış ve Kapanış Konferansları’nın Düzenlenmesi:

Proje Açılış Konferansı 05 Ekim 2017 tarihinde Ankara’da düzenlenmiş olup,
Proje Sözleşme Makamı Merkezi Finans ve İhale Birimi (MFİB)
ilgili kurum ve kuruluş temsilcilerinin yetkililerinin aralarında bulunduğu 300’ü
aşkın davetlinin katılımı ile gerçekleştirilmiştir. Açılış Konferansı’nda, projenin ve
faaliyetlerinin tanıtımı yapılarak, proje hakkında bilgiler aktarılmıştır.
Proje Uygulama Tarihleri 21 Haziran 2017 - 30 Nisan 2018
Proje Kapanış Konferansı ise 27 Nisan 2018 tarihinde yine Ankara’da düzenlenmiştir.
Gerçekleştirilen faaliyetlerin ve bu faaliyetler neticesinde elde edilen kazanımların
aktarıldığı Kapanış Konferansı’na 200’den fazla davetli iştirak etmiştir.
Katılım Öncesi Mali Yardım Aracının (IPA) Kurumsal Kapasite Geliştirme Bileşeni
Tematik Eğitimler Düzenlenmesi:
kapsamında, KOSGEB tarafından tasarlanan ve geliştirilen “COSME Programına Katılımı
ve Programdan Elde Edilen Kazanımları En Üst Seviyeye Çıkarabilmek için Koordinasyon Anılan proje kapsamında, hedef gruplara ve potansiyel faydalanıcılara yönelik
Kapasitesinin Artırılması” projesi, 21 Haziran 2017-30 Nisan 2018 tarihleri arasında KOSGEB olarak 3’ü Ankara, 2’si İstanbul, 1’i Gaziantep ve 1’i Trabzon’da olmak üzere toplam 7
tarafından başarılı bir şekilde yürütülmüştür. adet tematik eğitim düzenlenmiştir.
AB mali desteği ile gerçekleştirilen söz konusu projenin temel amaçları şunlardır; Söz konusu eğitim etkinliklerinde COSME Programı yararlanıcısı olan;
KOSGEB’in COSME Programı ile ilgili yönetim ve koordinasyon kapasitesinin ▶ OSTİM İŞİM Kümelenmesi,
artırılmasının sağlanması, ▶ İstanbul Kimyevi Maddeler ve Mamulleri İhracatçıları Birliği,
Hedef kitleye yönelik etkinlikler ve tematik eğitimler sayesinde COSME Programı ▶ ODTÜ Teknokent,
çağrılarına başvuruların ve başvuru kalitelerinin artırılması, ▶ Ankara Ticaret Odası,
AB ülkeleri ile bilgi ve deneyim paylaşımı yapılması. ▶ Doğu Karadeniz Kalkınma Ajansı
Türkiye
vb. kurumlardan konuşmacılar yaptıkları sunumlarda, açılan çağrılara nasıl başvuru KOBİ Ajansı temsilcilerinin yoğun katılımı ile gerçekleşmiştir.
yaptıkları, hangi aşamalardan geçtikleri, ne tür zorluklarla karşılaştıkları ve proje
ortakları ile birlikte çalışma kültürlerini nasıl geliştirdikleri hakkında ilk ağızdan bilgi Çalıştayda, katılımcı ülkelerin COSME ile ilgili deneyimleri, kazanımları, sorunları ve
aktarımında bulunmuştur. çözüm önerilerini bileşen bazında ayrıntılı olarak ele alınmıştır. Program kapsamında
işbirliği imkanları görüşülmüş ve gelecek çağrılarda oluşturulacak ortaklıklar için
Düzenlenen tematik eğitimlerde ilgili kurum ve kuruluşlardan 800’den fazla uygun bir platform oluşmuştur.
katılımcı yer almıştır ve eğitimlere büyük ilgi göstermişlerdir.
Avrupa Komisyonu yetkilileri, çalıştayın yoğun katılım ile interaktif geçmesinden
Yurtiçi Bilgilendirme ve Tanıtım Ziyaretleri: dolayı duydukları memnuniyeti ifade ederek, COSME Programı katılımcısı ülkelerin
informal olarak deneyimlerini paylaşacakları ve işbirliği imkanlarının ele alınacağı
COSME Programı finansal araçlarının tanıtımı ve bu araçlarla ilgili detay bilgilerin
benzer nitelikteki çalıştayların düzenli olarak yapılmasını önermişlerdir.
finans kurumlarına birebir aktarılması amacıyla 25-29 Mart 2018 tarihleri arasında
ağırlıklı olarak İstanbul’da bulunan finansal aracı kuruluşlara özel bilgilendirme ve
Çalıştaya, Çekya, Bosna Hersek, Eski Yugoslav Makedonya Cumhuriyeti, İrlanda,
tanıtım ziyareti gerçekleştirilmiştir.
İtalya, Lüksemburg, Moldova, Karadağ, Portekiz, Sırbistan, İsveç, Malta, Arnavutluk,
Ukrayna ve Moldova’dan temsilciler iştirak etmiştir.
Bu ziyaret esnasında 11 ayrı finans kurumu ile birebir görüşmeler gerçekleştirilerek
COSME Programı geneli ve Program’ın finansal araçları hakkında detaylı bilgiler
Diğer Tanıtım Faaliyetleri:
aktarılmıştır.
Proje kapsamında, COSME Programı ile ilgili bir web sayfası hazırlanarak ilgili kurum
Yurtdışı Çalışma Ziyaretleri: ve kuruluşların kullanımı amacıyla yayına alınmıştır.
Proje kapsamında, Avrupa Komisyonu’nun verilerine göre COSME Programı’ndan
Ayrıca, COSME Programı ile bileşenlerini anlatan tanıtım materyalleri ve broşürler
faydalanma oranı yüksek olan ülkelere çalışma ziyaretleri düzenlenerek, yerinde
hazırlanarak basılmış ve ilgili kurum ve kuruluşlara dağıtımı gerçekleştirilmiştir.
inceleme ve bilgi alış-verişi ile COSME Programı uygulanmasının daha güçlü hale
getirilmesi öngörülmüştür.
Projenin nihai faydalanıcısı olarak KOSGEB, anılan proje vasıtasıyla kurumsal kapasitesinin
güçlendirilmesinin yanı sıra, COSME Programı’ndan faydalanma düzeyi kapsamında
Bu kapsamda, İtalya ve İspanya olmak üzere COSME Programı katılımcısı iki AB
çeşitli kazanımlar elde etmiştir. Bu kazanımlar şu şekilde özetlenebilir;
Üyesi ülkeye çalışma ve inceleme ziyaretleri gerçekleştirilmiştir.
Hedef kitlenin ve yararlanıcıların COSME Programı’na yönelik bilgi ve farkındalık

COSME Programı’nın koordinasyonu için KOSGEB’in kurumsal kapasitesinin
düzeyinde artış olmuştur.
güçlendirilmesi, Program’ın potansiyel faydalanıcılara ve hedef gruplara tanıtılması,
Finansal çağrılara başvuru sayısı yapan ve fon alan kurum/kuruluş sayısında artış
hedef grupların bilgi ve bilinç düzeyinin arttırılması ve böylelikle COSME Program
gerçekleşmiştir.
çağrılarına başvuruların ve başvuru kalitelerinin artırılması yönünde İtalya’nın
COSME ülkelerinin Programla ilgili deneyimleri, kazanımları, sorunları ve çözüm
ve İspanya’nın deneyimleri yerinde incelenmiş olup, iyi uygulama örneklerinin
önerilerini ortak bir platformda ele alarak gelecekteki işbirliği imkanlarını artırma
ülkemize adaptasyonu değerlendirilmiştir.
olanağı yakalanmıştır.
COSME Programı’ndan faydalanma oranı yüksek olan diğer ülkelerle bilgi alış-
Ziyaretler esnasında, hem kamu kurum/kuruluşları hem de sektörler arası işbirliği
verişinde bulunularak Program kapsamındaki işbirliğimiz geliştirilmiştir.
olanakları gündeme gelmiş, potansiyel işbirliklerinin ilk adımı atılmıştır.
Türkiye’de KOBİ’lere hizmet veren kurum kuruluşların COSME ülkelerindeki kurum
kuruluşlarla ortak çalışma yürütmeye yönelik teşvik edilmiştir.
COSME Programı Bilgi ve Deneyim Paylaşımı Çalıştayı (Brüksel):
Süreç sonrasında Kredi Garanti Fonu A.Ş. (KGF) Avrupa Yatırım Fonu ile LGF
COSME Programı katılımcı ülke tecrübelerini daha iyi görebilmek, anlayabilmek anlaşması imzalamıştır
ve diğer ülkelerin çeşitli koordinasyon senaryoları karşısında tutumlarını
inceleyebilmek üzere, “COSME Programı Bilgi ve Deneyim Paylaşımı Çalıştayı”, 16
Kasım 2017 tarihinde Bürüksel’de gerçekleştirilmiştir.
Türkiye’nin ev sahipliğinde ve Avrupa Komisyonu eş moderasyonunda düzenlenen

çalıştay, COSME Programına taraf olan 16 ülkenin, Avrupa Komisyonu ve Avrupa

Türkiye
3.1.2. COSME PROGRAMI’NIN KOORDİNASYONUN

GÜÇLENDİRİLMESİ, TANITIMI VE YARARLANICILARIN Katılım Öncesi Mali Yardım Aracı (IPA) Rekabetçi
KAPASİTESİNİN ARTTIRILMASI TEKNİK DESTEK PROJESİ Sektörler Programı’nın, 3.2. alt başlıklı faaliyeti olan
“COSME TÜRKİYE TEKNİK DESTEK PROJESİ” “AB Mevzuatına Uyum ve Sektörel Yaklaşımla ilgili
Kapasitenin Geliştirilmesi” bileşeni kapsamında,
KOSGEB tarafından tasarlanan ve geliştirilen “COSME
Proje Hakkında Genel Bilgiler Programı’nın Koordinasyonunun Güçlendirilmesi,
Tanıtımı ve Yararlanıcıların Kapasitesinin Artırılması
COSME Programı’nın Koordinasyonunun Güçlendirilmesi, Teknik Destek Projesi” (Technical Assistance for Enhancing
Tanıtımı ve Yararlanıcıların Kapasitesinin Artırılması Teknik Coordination and Promotion of the COSME Programme and
Destek Projesi Capacity Building for SME Support Infrastructure) 16 Mayıs
Proje Resmi Adı

“COSME Türkiye Teknik Destek Projesi” 2019 tarihi itibariyle resmi olarak başlatılmıştır.
“Technical Assistance for Enchancing Coordination and Promotion
of the COSME Programme and Capacity Building for SME Support Nihai faydalanıcı olan KOSGEB ve Sözleşme Makamı’nın
Infrastructure”
da onayı ile, söz konusu projenin adı “COSME Türkiye
“COSME Turkey Technical Assistance Project”
Teknik Destek Projesi - COSME Turkey Technical
Assistance Project” olarak kısaltılmıştır.
Proje Uygulama Süresi 36 ay
Başlangıç toplantısı 17.05.2019 tarihinde gerçekleştirilen
projenin başlangıç dönemi hazırlık faaliyetleri yaklaşık
Proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti eş finansmanı ile 3 ay sürdürülmüş ve 09.08.2019 tarihinde sunulan
Proje Fon Kaynağı
gerçekleştirilmektedir. “proje başlangıç raporu” 15.08.2019 tarihinde yararlanıcı
kurum olan KOSGEB, 19.08.2019 tarihinde ise sözleşme
makamı T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından
onaylanmıştır. Başlangıç raporunun onaylanmasını
Proje Nihai Faydalanıcısı KOSGEB
takiben, söz konusu projenin uygulama aşamasına
geçilmiştir.
Proje Sözleşme Makamı T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Toplam 36 ay uygulama süresi olan projenin nihai amacı;
“küçük işletmelerin ihtiyaçlarına cevap veren bir iş
ortamında Türk KOBİ’lerinin rekabet gücünü geliştirmek
ve KOBİ’lerin Türkiye’nin ekonomik kalkınmasına
Proje Uygulama Tarihleri 16 Mayıs 2019 - 15 Mayıs 2022
sağladığı katkıyı arttırmak” olarak belirlenmiştir.
Bu çerçevede; finansal aracı kuruluşların, potansiyel

yararlanıcıların ve dolayısı ile KOBİ’lerin COSME
Programı’na katılım seviyelerinin arttırılarak Program’ın
sunduğu fırsatlardan daha çok faydalanmalarının
sağlanması için koordinasyon faaliyetlerinin
çeşitlendirerek ilgili kurum ve kuruluşlara sunulan teknik
destek mekanizma ve faaliyetlerinin güçlendirilmesi;
bununla birlikte COSME Programı koordinasyonunun
geliştirilmesi hedeflenmektedir.
COSME Türkiye Teknik Destek Projesi kapsamında

gerçekleştirilmesi öngörülen ana faaliyetler şunlardır:
80 BÖLÜM 3
Türkiye
Proje Kapsamında COSME Programı Yararlanıcılarına Yönelik Hizmetler
Eğitim Hizmetleri;
Potansiyel ve halihazırdaki yararlanıcılara yönelik konunun yetkin uzmanlarınca
hazırlanarak verilmesi öngörülen eğitimler:
Genel ve Odak Grup Eğitimleri;

Potansiyel ve halihazırdaki yararlanıcılara yönelik, açılmış COSME Program
KOSGEB’in COSME Programı Koordinasyon Kapasitesinin Güçlendirilmesi çağrıları veya olası çağrı konuları ile ilgili eğitimler.
AB/COSME Programı ile ilgili raporlar ve dokümanlar hazırlanarak Avrupa İşletmeler Ağı Eğitimleri;
yayınlanması Avrupa İşletmeler Ağı’nın (AİA) yaygınlaştırılması ve hizmetlerinin tanıtılarak
Etkin yönetim ve koordinasyon sağlanmasına yönelik bir izleme ve koordinasyonunun güçlendirilmesi ilgili eğitimler.
değerlendirme sistemi kurulması Finansmana Erişim Bileşeni (LGF - EFG) Odaklı Eğitimler;
COSME Programı, etki analiz çalışması yapılması
Özellikle potansiyel finansal aracı kuruluşlara yönelik olarak, COSME Programı
İlgili yetkili ve uzmanların, çeşitli eğitimlere, seminer ve konferanslara
finansmana erişim bileşeni kapsamındaki var olan LGF ve EFG konu başlıkları
katılımının sağlanması yoluyla yetkinliklerinin güçlendirilmesi
ile ilgili eğitimler.
Bir sonraki Birlik Programı’na yönelik hazırlık çalışmalarının gerçekleştirilmesi
Çalıştaylar Düzenlenmesi;
Potansiyel ve halihazırdaki yararlanıcılara yönelik konunun yetkin uzmanlarının aktif
katılım ve eşliğinde desteklenerek gerçekleştirilecek olan çalıştaylar:
Potansiyel ve Halihazırdaki COSME Programı Faydalanıcılarının Desteklenerek

Proje Geliştirme - Yazma Çalıştayları;
Kapasitelerinin Geliştirilmesi
COSME Programı kapsamında açılan çağrılara veya potansiyel konu
Potansiyel ve halihazırdaki yararlanıcılara yönelik genel ve hedef grup başlıklarına yönelik proje fikri olan veya proje yazma sürecinde belirli aşamaya
eğitimleri verilmesi gelmiş olan ilgili kurum ve kuruluşlara yönelik yetkin uzmanların katılımı ve
Proje geliştirme ve yazma çalıştayları düzenlenmesi gözetiminde proje geliştirme ve etkin proje yazma çalıştayları.
Proje geliştirme ve yazma koçluk hizmetleri verilmesi
Belirli COSME Programı Konularına Yönelik Çalıştaylar;
Hedef kitlenin iş birliği olanaklarını geliştirmek üzere networking
Potansiyel ve halihazırdaki yararlanıcılara yönelik, COSME Program çağrıları
faaliyetlerinin düzenlenmesi
veya olası çağrı konuları ile ilgili proje fikri geliştirme ve proje yazma çalıştayları.
Koçluk Hizmetleri;
Potansiyel ve halihazırdaki yararlanıcılara yönelik konunun yetkin uzmanlarınca ilgili
COSME Programı’nın Görünürlüğünün ve Bilinirliğinin Arttırılması kurum ve kuruluş yetkili ve uzmanlarına birebir verilecek olan koçluk hizmetleri:
Proje Açılış-Kapanış Konferanslarının düzenlenmesi ve bu sayede COSME

Proje Geliştirme - Yazma Koçluk Hizmeti (Açık Çağrılara Yönelik);
Programı’nın tanıtımına destek olunması
Ülkemizin katılım göstermesi durumunda olası bir sonraki Birlik Programı’nın COSME Programı kapsamında açılan çağrılara yönelik proje fikri veya proje
tanıtımının gerçekleştirilmesi yazma sürecinde belirli aşamaya gelmiş olan ilgili kurum ve kuruluşlara yönelik
Tanıtıcı ve bilgilendirici raporlar ve dökümanlar hazırlanarak dağıtılması yetkin uzmanlar tarafından birebir koçluk hizmetleri verilmesi.
Kullanıcı dostu web sayfası ve çevrimiçi uygulamaların geliştirilerek Finansmana Erişim Bileşeni Kapsamında Koçluk Hizmeti (LGF-EFG);
yararlanıcılara sunulması Özellikle potansiyel finansal aracı kuruluşlara yönelik olarak, COSME Programı
COSME Programı ve çağrılarına yönelik ilgili kurum kuruluşlara aktif ve finansmana erişim bileşeni kapsamında var olan LGF ve EFG konu başlıkları
birebir tanıtım gerçekleştirilmesi ile ilgili geliştirilecek olan projelerde yetkin uzmanlar tarafından birebir koçluk
hizmetleri verilmesi.
Türkiye
Aktif Asistanlık ve Ön Koçluk Hizmetleri; 3.2. TÜRKİYE’DE UYGULANAN COSME PROGRAMI

COSME Programı’ndan yararlanma potansiyeli olan ve halihazırdaki yararlanıcı kurum
PROJELERİ
ve kuruluşlara yönelik gerçekleştirilmesi öngörülen, konunun uzmanlarınca birebir
verilecek olan asistanlık ve ön-koçluk hizmetleri: COSME Programı ve Bu sayede, salt bir veya birkaç KOBİ’nin desteklenerek
bileşenlerinin en temel geliştirilmesinden ziyade, KOBİ’lerin geneline hizmet
COSME Programı Bilgilendirme ve Tanıtım Asistanlık Hizmetleri; hedefi ve odak noktası, sunan yapıların kapasitelerinin güçlendirilip geliştirilerek,
COSME Programı kapsamı ve işleyişi ile genel özellikleri hakkında ilgili kurum KOBİ’lerin sürdürülebilir KOBİ gelişim süreçlerinin aynı zamanda kapasite geliştirme
ve kuruluşlara Program’ın içeriğinin tanıtılması ve detaylarının aktarılması; gelişimini sağlamak ve faaliyetlerinin KOBİ’lerin çoğunu kapsayacak şekilde genele
bununla birlikte herhangi bir konu başlığında açılan çağrılar ve detaylarının rekabet edebilirliğini en üst yaygınlaştırılması hedeflenmiştir.
yine ilgili kurum ve kuruluşlara aktif tanıtımının yapılarak birebir bilgi düzeye çıkarmaktır. Ne var
aktarılması. ki, COSME Programı’nın Dolayısı ile, KOBİ’ler ile ilgili kurum ve kuruluşların
işleyişi ve uygulanması kapasitelerinin geliştirilerek KOBİ’lere çok daha etkin
COSME Programı Kapsamında Açılan veya Potansiyel Çağrılara Yönelik Proje
açısından bakıldığında, ve verimli kurumsal gelişim hizmetleri sunulması
Fikri Geliştirme Asistanlık Hizmeti;
Program temel hedef hedeflenmektedir. Bu kapsamda, COSME Programı’nın
COSME Programı kapsamında açılan çağrılar ile potansiyel çağrı konu kitlesi olan KOBİ’leri en temel nihai faydalanıcıları, KOBİ’lere hizmet sunan ve
başlıklarına yönelik olarak, ilgili kurum ve kuruluşların proje fikri geliştirerek doğrudan faydalanıcı KOBİ’ler ile ilgili kurum ve kuruluşlardır.
proje yazmaya daha hazır hale gelmelerini sağlayacak; bununla birlikte proje olarak ele almaktan ziyade,
başvuruları ile ilgili genel ön hazırlıkların eksiksiz yapılmasına destek olacak KOBİ’lerin hizmet aldığı Kabul edilen proje başvuruları ile kullanılan maddi hibe
aktif birebir asistanlık ve ön koçluk hizmetinin verilmesi. ve KOBİ’lerin gelişimini transferine ek olarak; Program kapsamında sunulan
COSME Programı Kapsamında Açılan veya Potansiyel Çağrılara Yönelik Proje üstlenen kurum ve araçlar ve dahil olunan platformlar ile KOBİ’lere hizmet
Yazma ve Başvuru Asistanlık Hizmeti; kuruluşların kapasitelerini sunan ve temsil eden kurum ve kuruluşların kapasitelerinin
geliştirmek sureti ile gelişmesine, uluslararası iş birlikleri kurmalarına ve hedef
COSME Programı kapsamında açılan çağrılar ile potansiyel çağrı konu
dolaylı bir şekilde KOBİ’lere kitlelerine daha nitelikli, yüksek katma değerli hizmet
başlıklarına yönelik olarak, belirli bir proje fikri geliştirmiş ancak yazım veya
ulaşmaktadır. sunmalarına katkı sağlanmaktadır.
başvuru safhasında zorluk yaşayan ilgili kurum ve kuruluşların bu eksiğini
kapatarak etkin ve verimli çalışmasını sağlayacak aktif birebir asistanlık ve ön
COSME Programı ayrıca, oluşturulan ağ yapılarıyla bir araya
koçluk hizmetinin verilmesi.
getirdiği ülke işletmelerinin teknik ve ticari ortaklıkları
(Not: Aktif Asistanlık ve Ön Koçluk Hizmetleri, belirli bir safhadan sonra Koçluk kurmasına imkân vermektedir. Bu yöntem sağlanan
hizmetleri ile örtüştürülerek yürütülecektir.) hizmetlerin etkisini genele yaygınlaştırmakta ve nihai
çıktılardan faydalanma düzeylerini arttırarak çoklayıcı etkisi
Tüm bunların yanı sıra, 36 aylık uygulama süresi bulunan COSME Türkiye Teknik Destek göstermektedir. Örneğin ülkemizdeki Avrupa İşletmeler
Projesi, bu süre zarfında ortaya çıkabilecek gereklilikler ile yine zaman içerisinde kendini Ağı 50 ortaklı bir yapıdır. Bu ortaklar coğrafi olarak tüm
gösterebilecek yeni ihtiyaçlara yönelik hizmet geliştirilmesi ve sunulması açısından ülkeye erişebildiği gibi, geniş hedef kitleleri itibariyle
dinamik ve aktif bir yapıda yürütülmektedir. COSME Programı’nın aracılar kullanan metodolojisi ile
uyum içerisindedir.
39 ülkenin dahil olduğu COSME Programı’nda kullanılan

toplam hibe miktarına göre yapılan sıralamada Türkiye 8.
sırada yer almaktadır. Program kapsamında koordinatör
ülkeler bazında yürütülen toplam 672 proje içerisinde,
Türkiye koordinatör ülke olarak yürütmüş olduğu 48 proje
ile 5. sırada bulunmaktadır.
COSME Programı kapsamında, 2019 yılı Eylül ayı itibariyle

bileşen bazında Türkiye’de uygulanan projelere yönelik
detay bilgiler ilerleyen bölümde yer almaktadır47:
Türkiye
3.2.2. PAZARLARA ERİŞİM BİLEŞENİ KAPSAMINDA

TÜRKİYE’DEKİ PROJELER
Avrupa İşletmeler Ağı (AİA)
Ülkemizde, COSME Programı öncesinde Rekabet

Edebilirlik ve Yenilik Çerçeve Programının (CIP) Avrupa İşletmeler Ağı’nın
döneminde faaliyete başlayan Avrupa İşletmeler ulusal koordinasyonu
Ağı, yurt genelini kapsayacak şekilde toplam KOSGEB tarafından
33 ortaktan oluşan 7 konsorsiyum ile, 20 Ocak yapılmaktadır.
2009’dan itibaren tüm ülkeye etkin ve etkili bir
şekilde hizmet vermiştir.
COSME Programı döneminde daha da yaygınlaşan AiA faaliyetlerine, KOBİ’lerin AB

3.2.1. FİNANSMANA ERİŞİM BİLEŞENİ KAPSAMINDA
nezdindeki çalışmalara erişimini ve işbirliklerini artırmak üzere toplam 50 ortaktan
TÜRKİYE’DEKİ PROJELER oluşan 11 konsorsiyum ile devam edilmektedir.
Finansmana Erişim Söz konusu bileşen kapsamında QNB Finansbank ile

KOSGEB anılan programdan azami faydayı elde etmek ve uygulamada yeknesaklığı
Bileşeni çerçevesinde, Avrupa Yatırım Fonu (AYF) arasında bir anlaşma imzalanmış
sağlamak üzere pek çok idari ve teknik çalışmalar yapmaktadır. AİA’da yer alan
ülkemizden QNB olup ilgili kurumdan yaklaşık 7,3 milyon Avro’luk bir taahhüt
konsorsiyumları ilgilendiren iş ve işlemler, Avrupa Komisyonu ve EASME ile yakın
Finansbank ve Kredi miktarı sağlanmıştır.
işbirliği içerisinde KOSGEB tarafından takip edilmektedir.
Garanti Fonu (KGF) projeleri
desteklenmeye hak Söz konusu anlaşmaya göre, bu garanti tutarı ile toplam
12 KOSGEB Müdürlüğü’nün de aralarında bulunduğu tüm AİA konsorsiyum
kazanmıştır. 228 milyon Avro’luk bir kredi hacmi oluşturularak toplam
ortaklarının gerçekleştirdiği çalışmalar ile KOBİ’lerin yeni pazarlara erişimine, yeni
37.000 işletmenin desteklenmesi amaçlanmaktadır.
iş fırsatlarını etkin değerlendirmelerine önemli katkılar sağlanmaktadır.
Yine anılan bileşen kapsamında, KGF ile AYF arasında 126,5

KOSGEB Müdürlükleri, AİA’da yer alan konsorsiyumların 9’unda koordinatör kurum
milyonTL tutarında kontr-garanti anlaşması imzalanmıştır.
olarak yer almaktadır. Bu konsorsiyumlarda KOSGEB Müdürlükleri’nin yanı sıra,
İşletmelerin kredi ve dış kaynak kullanımı esnasında
ihtiyaç duyduğu kefalet ve garanti verme yükümlülüklerini Ticaret ve Sanayi Odaları ile Diğer Odalar,
kolaylaştırarak destekleyen ve hedeflenen kefalat hacmi 2,3 Üniversiteler,
milyarTL olan bu anlaşma çerçevesinde, KOBİ’lere yaklaşık Araştırma Merkezleri,
3 Milyar TL tutarında kredi kullandırılması beklenmektedir. Teknoparklar,
Kalkınma Ajansları ve
Üst limiti 1 milyon TL olan, en çok 12 ay ödemesiz ve Teknoloji Transfer Ofisleri
toplam vadesi en az 36 en çok 60 ay arasında değişen söz gibi KOBİ’lerle ilgili ve onlara hizmet geliştirerek sunan kurum ve kuruluşlar yer
konusu kefalet desteği, KGF tarafından farklı alt uygulama almaktadır.
şartları ile ayrı ayrı açılan paketlerle KOBİ’lerin hizmetine
sunulmaktadır. Uygulamanın genel yaklaşımı, sağlanan AİA konsorsiyumları aracılığıyla COSME Programı döneminde 2014 yılı itibarıyla,
kefalet desteği ile, KOBİ’lere belirli bir süre geri ödemesiz
13.000 işletmeye nitelikli danışmanlık hizmetleri verilmiş,
ve uzun vadeli kredi sağlanmasıdır.
55.000 işletme eğitim-seminerlere katılmış,
10.000 işletme iş birliği tekliflerine yönelik çalışmalardan faydalanmış,
KGF tarafından Nisan 2019 tarihi itibarıyla açılan kefalet
1.000 işletme koçluk hizmetlerinden faydalanmış ve inovasyon kapasitesi
desteği ile, KOBİ’ler en çok 12 ayı ödemesiz toplam 60
ölçümlerine dahil olmuş,
ay vade ile en çok 1 milyon liraya kadar kredi kullanma
7.000 işletme ise eşleştirme etkinliklerinden faydalanmıştır.
imkanına erişmiştir.
Türkiye
Şekil 4. Avrupa İşletmeler Ağı Türkiye Konsorsiyumları Şekil 5. Avrupa İşletmeler Ağı Türkiye Konsorsiyum Üyeleri
EEN WEST-MAR EEN ANATOLİA BSN-EA IST-BUSINNOVA
KOSGEB Elazığ İstanbul Sanayi

KOSGEB Edirne KOSGEB Ankara
Müdürlüğü Odası
Müdürlüğü OSTİM
Müdürlüğü Fırat Üniversitesi KOSGEB İstanbul
Çanakkale Ticaret
Van Ticaret ve Anadolu Yakası
ve Sanayi Odası ODTÜ Teknopark
Sanayi Odası Müdürlüğü
Namık Kemal A.Ş.
Fırat Sanayi Sabancı
Üniversitesi Türkiye Teknoloji
ve İş Dünyası Üniversitesi
Geliştirme Vakfı
Federasyonu
Ankara Sanayi
Odası Ata Teknokent
WEST-MED EAST MARMARA
Kuzeydoğu
Anadolu
KOSGEB Antalya Kalkınma Ajansı KOSGEB Bursa
Müdürlüğü SOUTH-INNOGATE
Müdürlüğü
Antalya Ticaret ve Doğu Marmara
Sanayi Odası KOSGEB WB-BIN ABİGEM
Antalya Gaziantep Kocaeli
Teknokent A.Ş. Müdürlüğü Üniversitesi
KOSGEB Sinop
Muğla Ticaret ve Gaziantep Sanayi Ulutek Teknoloji
Müdürlüğü
Sanayi Odası Odası Geliştirme
Düzce Bölgesi Yönetici
Gaziantep
Üniversitesi A.Ş.
Teknoloji
EAST MARMARA BSN-EA EEN ANATOLIA B-SEEN Sanayi ve İş
EEN EASTMED Geliştirme Eskişehir Sanayi
Dünyası İşbirliği
Bölgesi Yönetici Odası
Uygulama ve
A.Ş. Bursa Ticaret ve
Araştırma
KOSGEB Gaziantep Sanayi Odası
Merkezi
Kahramanmaraş Üniversitesi
Müdürlüğü Çorum Ticaret ve
Target Teknoloji
Sanayi Odası
Adana Ticaret Transfer Ofisi A.Ş. EBIC EGE
Odası Şanlıurfa Ticaret
Mersin Ticaret ve ve Sanayi Odası
Sanayi Odası B-SEEN Ege Üniversitesi
Diyarbakır Ticaret Bilim Teknoloji
IST-BUSSINOVA B-SEEN WB-BIN B-SEEN Çukurova ve Sanayi Odası Uygulama ve
Üniversitesi Samsun Ticaret
Araştırma
Teknokent ve Sanayi Odası
Merkezi
Kahramanmaraş KOSGEB Samsun
Denizli Ticaret
Ticaret ve Sanayi Müdürlüğü
Odası
Odası KOSGEB Trabzon
Ege Bölgesi
Müdürlüğü
Sanayi Odası
Trabzon Ticaret
ve Sanayi Odası
EEN WEST-MAR EBIC EGE SOUTH-INNOGATE
KOBİ’lere yönelik her coğrafyadan kamu ve özel sektör kuruluşunu bir araya getiren Avrupa Koordinatör Kuruluş
İşlemeler Ağı, ülkemizde hem ulusal hem de uluslararası iş birliğinin geliştirilmesine
hizmet etmekte, bununla birlikte kamu ve özel sektör işbirliğinin son derece başarılı bir
örneğini oluşturmaktadır.
Türkiye
3.2.3. ÇERÇEVE KOŞULLARIN İYİLEŞTİRİLMESİ BİLEŞENİ

KAPSAMINDA TÜRKİYE’DEKİ PROJELER
Türkiye’de Avrupa KOBİ Haftası Faaliyetleri
Avrupa KOBİ Haftası kapsamında gerçekleştirilen etkinlik ve faaliyetler

incelendiğinde, Türkiye anılan faaliyete aktif katılım sağladığı ilk yıl olan 2010’da
gerçekleştirilen etkinlik sayısı açısından üçüncü sırada yer alırken, takip eden
yıllarda ilk sıraya yükselmiştir.
Fikri Mülkiyet Hakları (IPR) KOBİ Yardım Masaları Bu süreçte, Türkiye’nin etkinlik sayısı açısından ilk sıralara yükselmesinde, KOSGEB
Müdürlükleri’nin ve diğer ilgili kurum ve kuruluşların söz konusu Hafta kapsamında
Firkri Mülkiyet Hakları (IPR) KOBİ Yardım Masaları fikri mülkiyet hakları konusunda gerçekleştirdikleri etkinlikler önemli bir yer tutmuştur. Ülkemizdeki tüm kurum
sundukları ücretsiz danışmanlık ve eğitim hizmetlerini yaygınlaştırmak ve KOBİ’ler kuruluşların gösterdiği yoğun ilgi Türkiye’nin KOBİ Haftasına en etkin şekilde
için daha erişilebilir hale getirmek için Avrupa İşletmeler Ağı ile işbirliği halinde katılan ülke olmasını sağlamıştır.
çalışmaktadır.
KOBİ Haftası boyunca KOSGEB Müdürlükleri illerindeki, valilikler, belediyeler,
Avrupa İşletmeler Ağı personeli arasında 27 ülkeden 50 IPR Elçisi bulunmaktadır. odalar, üniversiteler ve diğer ilgili kurumlarla yakın işbirliği halinde çalışarak,
Türkiye bu alanda öncü konumda olup, toplam üç elçi ile KOBİ’lere hizmet etkinliklerin amacına ulaşması için çaba göstermektedir. KOSGEB tarafından
sunmaktadır. KOBİ’lere fikri mülkiyet hakları ile ilgili hizmet sunan Türkiye’deki IPR özellikle öğrencilere yönelik tasarlanan etkinlikler, geleceğin girişimci potansiyelini
Elçileri’nin isim ve iletişim bilgileri aşağıda yer almaktadır: oluşturan on binlerce öğrenciye şimdiden ulaşılması adına önemlidir.
İdil Buse KÖK Serhat Dalkılıç Mustafa ÇAKIR Avrupa KOBİ Haftası kapsamında yer bulan “Avrupa Girişimciliği Teşvik Ödülleri
ODTÜ Teknokent Yönetimi A.Ş. Erciyes Teknopark Sabancı Üniversitesi Yarışması”na 2011 yılından itibaren Türkiye de katılmaktadır. KOSGEB tarafından
idil.kok@odtuteknokent.com.tr serhat@erciyesteknopark.com mcakir@sabanciuniv.edu seçilerek ülkemiz adına başarılı olan projeler şunlardır:
IPR elçileri ülkemizde ekin olarak faaliyet göstermekte ve fikri mülkiyet hakları
konusunda pek çok etkinlik, seminer ve eğitim düzenlemektedir. Bu çerçevede IPR 2014 / Kısa Liste 2013 / Birinci
Elçileri tarafından yürütülen çalışmalar şu şekilde özetlenebilir; “Tekstil Terbiye Sektöründe Temiz “Sınırsız Temiz Enerji ile
AB IPR Yardım Masası web sitesinde yer alan dokuman ve kılavuzların Üretim İçin Örnek Modellerin Kalkınan Bir Gürsu” Projesi
tercümelerini yapmak, Oluşturulması” Projesi Bursa Gürsu Belediyesi
Eğitim ve bilgilendirme faaliyetlerinde bulunmak, Uludağ Tekstil İhracatçıları Birliği “Kaynak Etkinliğinin ve Çevre Dostu (Yeşil)
“Kaynak Etkinliğinin ve Çevre Dostu (Yeşil) Pazarların Gelişiminin Desteklenmesi”
Çeşitli ulusal ve uluslararası platform ve toplantılarda AB IPR Yardım Masası Pazarların Gelişiminin Desteklenmesi” Kategorisi
elçileri ile bir araya gelerek ekosistem ve mevzuatlar hakkında görüş Kategorisi
alışverişinde bulunmak,
Fikri mülkiyet hakları konusunda uluslararası gelişmeleri yakından takip
ederek ülkemizi ilgilendiren hususlarda duyurulara destek olmak 2012 / Birinci 2011 / Birinci
COSME Programı ulusal koordinasyonundan sorumlu kurum olan KOSGEB, “Engelliler Çalışıyor” “Birlikte Daha Fazlasını Yapabiliriz”
IPR elçileri ile düzenli görüşmeler yaparak ülkemizin söz konusu hizmetlerden Projesi Projesi
yararlanma durumunu düzenli olarak tespit etmektedir. Denizli Büyükşehir Belediyesi Düzce Üniversitesi Arıcılık Araştırma
“Sorumlu Girişimcilik” Kategorisi Geliştirme ve Uygulama Merkezi
“Girişimcilik Ruhunun Geliştirilmesi” Kategorisi
90 BÖLÜM 3
Türkiye
Kümelenme Faaliyetleri Kümelenme Faaliyetleri
Activities and Business from Real Opportunities for Aerospace Developments - Empowering Clusters Management and Services in Textile and Machinery
EACP ABROAD (ESCP-4i), 1. Faz48 Sectors - CLUSTEM, Küme Mükemmelliyet Programı, 1. çağrı dönemi49
Proje kapsamında, Avrupa Havacılık Kümelenmeleri Birliği (European Aerospace Avrupa’da yerleşik KOBİ’lerin uluslararası alanda rekabet edebilirliğinin
Cluster Partnership - EACP) liderliğinde, EACP’nin uluslararasılaşma stratejisinin desteklenmesi için küme faaliyetleri ve işbirlikleri çok önemlidir. CLUSTEM Projesi,
uygulanması, test edilmesi ve geliştirilmesi amaçlanmıştır. Bu çerçevede, ülkeler European Cluster Exellency Initiative (ECEI)’in küme yönetimlerinin iyileştirilmesini
arası yeni iş imkanları veya Ar-Ge konusunda yeni iş birliklerinin oluşturularak, AB amaçlayan çalışmalarına dayanmaktadır.
KOBİ’lerinin uluslararası boyuttaki değer zincirlerine dahil edilmesi ve böylelikle
Bu proje kapsamında, daha iyi bir küme yönetimi ve planlama ile özellikle endüstriyel
EACP ile diğer bölgelerin mevcut ilişkilerinin geliştirilmesi öngörülmüştür.
tekstil ve makine endüstrisi alanlarında faaliyetler gerçekleştirilmesi hedeflenmiştir.
Projenin sonuçları kümelerdeki işletmelerle paylaşılmış ve böylece KOBİ’lerin tekstil
Projenin temel hedefleri şunlardır;
ve makine endüstrisi alanında yeni hizmetler tasarlamasına olanak sağlanmıştır.
kümeler arasında işbirlikleri geliştirmek,
kümeler arasındaki işbirliğinden yararlanarak KOBİ’ler için B2B ve iş gezileri Projenin temel amaçları şunlardır;
gibi ticari anlamda katkı sağlayacak aktiviteler gerçekleştirmek, kümelerin yönetim kapasitesinin kıyaslama çalışması (benchmarking)
Avrupa çapında gerçekleşen organizasyonlara uluslararası ortakları davet yapılması,
ederek EACP KOBİ’leriyle yeni ilişkiler geliştirmelerini sağlamak, çalışma ziyaretleri ve eğitimlerle küme etkileşiminin arttırılması,
bu uluslararası etkileşimden yararlanarak kümeler için yeni ufuklar açmak endüstriyel tekstil ve makine sektörleri arasında işbirliğinin kurulması ve
ve sektörler arası yeni işbirlikleri geliştirmek. bu sayede tekstil sektöründeki KOBİ’lerin yenilik yapmak için en çok ihtiyaç
duyduğu diğer sektörle bağlantılarının güçlendirmesi,
Toplam bütçe: 598.505 € kümeler arasında bilgi ve tecrübe paylaşımının arttırılarak yenilik yapma
Çağrı referansı: COS-CLUSTER-2014-3-03 kapasitesinin geliştirilmesi,
Proje başlangıç tarihi: 01/01/2016 KOBİ’lerin uluslararası düzeyde faaliyet göstermesinin desteklenmesi,
Proje bitiş tarihi: 31/12/2017 kilit teknolojilerde yetkinleşmenin sağlanarak KOBİ’lere verimli kaynak
kullanımı konusunda yol gösterilmesi.
Katılımcılar:
Proje kapsamında ayrıca, Avrupa’da yer alan 40 ülkeden 902 küme analiz edilerek
Aerospace Valley (Koordinatör) - Fransa
konsorsiyum üyelerine kıyaslama analizi gerçekleştirilmiş; küme yönetimi ve vermiş
Eskisehir Sanayi Odası (Proje ortağı) - Türkiye
olduğu hizmetler kapsamında bir değerlendirme yapılmıştır. Yapılan kıyaslama
Asociacion Aeronautica Aragonesa - Aera (Proje ortağı) - İspanya
analizi sonrası proje ortaklarına AB tarafından Bronz marka küme sertifikası
Hamburg Aviation Ev (Proje ortağı) - Almanya
verilmiştir50.
Skywin Wallonie Asbl (Proje ortağı) - Belçika
Wachstumsinitiative Suderelbe Aktiengesellschaft (Proje ortağı) - Almanya Toplam bütçe: 262.530 €
Çağrı referansı: COS-CLUSTER-2014-3-04-02-1
Proje başlangıç tarihi: 01/01/2016
Proje bitiş tarihi: 31/12/2017
Katılımcılar:
Next Technology Tecnotessile Societa Nazionale Di Ricerca R L (Koordinatör)
- İtalya
İş ve İnşaat Makineleri Kümelenme Derneği (Proje ortağı) - Türkiye
Asociacion De Empresarios Textiles De La Region Valenciana (Proje ortağı) -
İspanya
Huddersfield & District Textile Training Company Limited (Proje ortağı) -
Birleşik Krallık
Türkiye
Kümelenme Faaliyetleri Turizm Faaliyetleri
Geo-Energy for the XXIst Century - GEO-Energy Europe (ESCP-4i), 2. Faz51 Diversifying tourism offers in peripheral destinations with heritage-based
products and services, stakeholder skills alliances to internationalize locally
Avrupa jeoloji, yer altı mühendisliği ve yer altı kaynakları üretim mühendisliğinde operating micro-enterprises - DIVERTIMENTO
lider konumdadır. Avrupa’da tarihsel olarak petrol-gaz endüstrisi, aynı zamanda
jeotermal enerji ve jeolojik depolama endüstrisi alanlarında önemli bilgi birikimleri DIVERTIMENTO ile popüler olmayan turizm alanlarındaki turizm faaliyetlerinin
ve yeterlilikler gelişmiştir. çeşitlendirilmesini amaçlanmıştır. Bunun için yerel değerlerin ve ürünlerin
kullanılması, paydaş dayanışmasının güçlendirilmesi, yerel bazda faaliyet gösteren
Her ne kadar kongreler, konferanslar ve çalıştaylar aracılığıyla sektör profesyonelleri küçük işletmelerin yeterli profesyonel yetkinliğe ulaşması, küresel pazara erişimin
ile sanayi ve üniversite arasında fikir, beceri ve teknolojilerin dolaşımı sağlansa sağlanması hedeflenmiştir.
da, enerji ya da “jeo-enerji” kullanımıyla ilgili özellikle KOBİ’lerin performansını
ve rekabetçiliğini arttırmayı amaçlayan uluslararası bir kümelenme oluşturma Bu proje rağbet görmeyen ancak yüksek potansiyele sahip olan turizm alanlarının ilgi
girişimleri yeterli değildir. görmesini sağlamıştır. Yunanistan, İtalya, İspanya, Slovenya, Romanya, Bulgaristan
ve Türkiye’den 7 adet turizm bölgesi seçilmiştir. Proje kapsamında, kültürel miras
JEO-Enerji Avrupa Projesi’nin temel amacı şunlardır; değerlerinin oluşturulan konseptler üzerinden daha etkin kullanımı amaçlanmıştır.
jeo-enerjiye odaklanan bir Avrupa Stratejik Küme Ortaklığı (ESCP) Proje içerisinde Doğu Karadeniz bölgesinin kültürel mirasının, nasıl daha canlı ve
oluşturmak, aktif şekilde turistlere sunulabileceği üzerine çeşitli paydaş toplantıları, yuvarlak
ESCP’nin uluslararası hale gelmesine yardımcı olmak için ortak bir strateji, masa toplantıları, uluslararası çalıştaylar ve saha ziyaretleri düzenlenmiş; projeye
yol haritası geliştirmek ve önermek. katılan her ülke bir konsept pilot proje geliştirmiştir.
“Clusters Go International” çağrıları kapsamında hayat bulan bu proje konsorsiyumu Projenin ortaklarından olan DOKA, Doğu Karadeniz bölgesi için “İpek Yolu’ndan
uygulamalı yer bilimleri ya da jeo-enerjide 4 kümeden ve jeotermal enerjide Modern Zamanlara Doğu Karadeniz, Efsanevi Yolculuklar” konseptini geliştirmiş ve
uzmanlaşmış 4 iş ağı kuruluşundan oluşmaktadır. 2 yıllık olarak tasarlanan proje, bu konsept çerçevesinde, Trabzon Bedesten Çarşısı ve Memişağa Konağı, Giresun
ağ oluşturma faaliyetlerini, sektörler arası beceri ve teknoloji transferlerini, pazar Adası, Ordu Yason Burnu, Rize Zil Kale ve Gümüşhane Santa Harabeleri gibi
araştırmalarını ve ortaya çıkan derin jeotermal enerji endüstrisinin tanıtımına alanlarda çalışma yapılmıştır.
yönelik strateji oluşturmayı hedeflemektedir.
Toplam bütçe: 312.429 €
Toplam bütçe: 266.665 € Çağrı referansı: COS-TOUR-2015-3-04-1
Çağrı referansı: COS-CLUSINT-2016-03-01 Proje başlangıç tarihi: 01/04/2016
Proje başlangıç tarihi: 01/01/2018 Proje bitiş tarihi: 30/09/2017
Katılımcılar:
Katılımcılar: Culturepolis (Koordinator) - Yunanistan
Avenir Energie Environnement Avenia (Koordinatör) - Fransa Doğu Karadeniz Kalkınma Ajansı (Proje ortağı) - Türkiye
Jeotermal Elektrik Santral Yatırımcıları Derneği (Proje ortağı) - Türkiye Hotelofi Sl (Proje ortağı) - İspanya
Association Francaise Des Professionnels De La Geothermie (Proje ortağı) - Institutul De Economie Nationala - Ien (Proje ortağı) - Romanya
Fransa Pozejdon Turizem, Turisticna Agencija, D.O.O (Proje ortağı) - Slovenya
Communications, Climate Action And Environments (Proje ortağı) - İrlanda Unicity Srl (Proje ortağı) - İtalya
European Geothermal Energy Council (Proje ortağı) - Belçika Union Of Bulgarian Black Sea Localauthorities Sdruzhenie (Proje ortağı) -
Geoenergy Celle Ev (Proje ortağı) - Almanya Bulgaristan
Geoplat (Proje ortağı) - İspanya
Platan Mernoki Tanacsado Kft (Proje ortağı) - Macaristan

Türkiye
Turizm Faaliyetleri
Valuable Opportunities You Are Given in Europe - VOYAGE
Proje kapsamında; turizm sektörüne ilgi duyan gençlere yönelik teorik ve pratik
faaliyetlerden oluşan ve katılımcıların karşılıklı ziyaretleriyle girişimcilik becerilerini
geliştirebilecekleri faaliyetlerle turizm alanında yeni beceriler kazanmaları
amaçlanmıştır.

Çağrı referansı: COS-TFLOWS-2014-3-15
Proje bitiş tarihi: 31/08/2016 3.2.4. GİRİŞİMCİLİK VE GİRİŞİMCİLİK KÜLTÜRÜ BİLEŞENİ
Katılımcılar:
KAPSAMINDA TÜRKİYE’DEKİ PROJELER

Europos Socialinis Verslumo Ugdymo ir İnovatyviu Studiju İnstitu
COSME Programı Avrupa Küçük İşletmeler Yasası (Small Business Act for Europe
(Koordinatör) - Litvanya
Girişimcilik ve Girişimcilik - SBA) ile tanımlanan ana politikalar ve bu politikaların
Nail Ünlü (Proje ortağı) - Türkiye
Kültürü Bileşeni altında belirlediği uygulama çerçevelerini temel alarak geliştirilen
Ünlü Apart Pansiyon (Proje ortağı) - Türkiye
uygulanan temel program Genç Girişimciler için Erasmus Programı’nın ana amacı;
Barbu-Unlu Laetitia (Proje ortağı) - Fransa
olan Genç Girişimciler
Lietuvos Buriuotoju Sajunga (Proje ortağı) - Litvanya “girişimcilerin ve aile işletmelerinin sürdürülebilir
için Erasmus (Erasmus
Moltivolti Capovolti (Proje ortağı) - İtalya gelişim ve ilerleme gösterebilecekleri bir ortam
for Young Entrepreneurs -
Stichting Nhtv Internationale Hogeschool Breda (Proje ortağı) - Hollanda yaratarak girişimcilerin rekabet edebilirlik düzeyini
EYE), Avrupa Komisyonu
Szkola Glowna Turystyki İ Rekreacji (Proje ortağı) - Polanya arttırmak ve girişimciliği özendirmek”
tarafından ilk olarak 2009
Top Kinisis Hellas (Proje ortağı) - Yunanistan olarak özetlenebilir.
yılında başlatılmıştır.
Valstybinis Turizmo Departamentas Prie Ukio Ministerijos (Proje ortağı) -
2014 yılında COSME
Litvanya Girişimcilerin hareketliliğinin sağlanması (entrepreneurs’
Programı’nın devreye
girmesinin ardından bu üst mobility) ve bu sayede potansiyel girişimciler ile yeni
program ile birleştirilerek girişimcilerin bilgi ve tecrübe paylaşımlarının arttırılarak
Turizm Faaliyetleri
uygulanmaya devam aynı zamanda uluslararasılaşmasının sağlanmasını temel
edilmiştir. alan bir işleyiş modeline sahip olan EYE, bu hareketliliğin
“EDEN Turkey: Destination of Excellence in Local Gastronomy
ve bilgi akışının etkin ve verimli şekilde sağlanması için
(EDEN Türkiye: Yerel Gastronomide Seçkin Destinasyonlar)”
katılımcı ülkelerde kolaylaştırıcı kurum ve kuruluşlar
2008 yılından itibaren Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından katılım sağlanan seçilerek yetkilendirilmiştir.
proje kapsamında, yıllar içerisinde 27 Avrupa ülkesi destinasyonlarının yanı sıra
ülkemizden 6 ulusal ve 21 finalist destinasyon çalışmalara dahil edilmiştir. EDEN Türkiye’de EYE programı ile ilgili yetkilendirilen kurumlar
Projesi kapsamında yıllara göre seçilen destinasyonlar aşağıda belirtilmiştir52: ve irtibat bilgileri aşağıda yer almaktadır:
2015, “Turizm ve Yerel Gastronomi” teması ile Gaziantep İli, Ankara Ticaret Odası İstanbul Kimyevi Maddeler ve
2013, “Erişilebilir Turizm” teması ile Sakarya İli Taraklı İlçesi Mamulleri İhracatçıları Birliği
2011, “İyileştirilmiş Fiziksel Mekânlar” teması ile Ankara Altındağ - Hamamönü Emre DEMİR Meltem ŞİMŞEK
Kentsel Tasarım ve Sağlıklaştırma Destinasyonu emre.demir@atonet.org.tr eyeikmib@gmail.com
2010, “Suya Bağlı Turizm” teması ile Bitlis- Nemrut Krater Gölü
2009, “Turizm ve Korunan Alanlar” teması ile Kars Kuyucuk Gölü Yaban Hayatı 2019 yılı Eylül ayı itibariyle53 Türkiye’den 29 ev sahibi işletme
Geliştirme Sahası ve 147 genç girişimci Programdan yararlanmış olup
2008, “Somut Olmayan Kültürel Miras ve Turizm” teması ile Edirne - Tarihi Genç Girişimciler için Erasmus kapsamında ülkemizde
Kırkpınar Etkinlikleri uygulanan projeler şunlardır:
Türkiye
Girişimcilerin Hareketliliği (Entrepreneurs’ Mobility - EM) Projeleri Entrepreneurs' Mobility IX 2 (EM IX 2)
Girişimcilerin Hareketliliği (Entrepreneurs’ Mobility) projeleri, Avrupa Küçük İşletmeler

Yasası (Small Business Act for Europe) ile tanımlanan politikalarla uyumlu olarak Toplam bütçe: 3.009.822 €
hazırlanmış ve Genç Girişimciler için Erasmus Programı’na katılan ülkelerde Çağrı referansı: COS-EYE-SGA-2018-04-01
işletmelerin rekabet edebilirliği ve sürdürülebilirliğini güçlendirmeye yönelik Proje başlangıç tarihi: 01/02/2019
tasarlanmıştır. Proje bitiş tarihi: 31/01/2022
Girişimciliğin teşvik edilmesi ana hedefi ile KOBİ’lere büyüme, uluslararası Katılımcılar:
pazarlara ve değerlere ulaşma, finansmana erişim gibi konularda uzman desteği Centro Studi Cultura Sviluppo Associazione (Koordinatör) - İtalya
sağlamaktadır. Projeler, yeni işletmelere bireysel destek, başka bir katılımcı ülkede Ankara Ticaret Odası (Proje ortağı) - Türkiye
bulunan tecrübeli işletmelerle işbirliği geliştirme gibi fırsatlar sunmaktadır Abuplus International Gmbh (Proje ortağı) - Almanya
Asset Technology Epe (Proje ortağı) - Yunanistan
Birbirini takip eden uygulamalar olarak şekillenen Girişimcilerin Hareketliliği Ayuntamiento de Santander (Proje ortağı) - İspanya
Projeleri kapsamında yeni girişimcilere, program üyesi olan başka bir ülkedeki Dekaplus Business Services Ltd (Proje ortağı) - Kıbrıs
başarılı bir ev sahibi girişimcinin yanında tecrübe ve bilgi edinerek karşılıklı ve European Minds Sweden Ab*Ems (Proje ortağı) - İsveç
sürdürülebilir bir iş birliği kurma imkanı tanınmaktadır. Hospodarska Komora Ceske Republiky (Proje ortağı) - Çek Cumhuriyeti
Institutul Postliceal Phoenix Asociatie (Proje ortağı) - Romanya
Türkiye’nin dahil olduğu Girişimcilerin Hareketliliği projeleri şunlardır: Uab Civitta (Proje ortağı) - Litvanya
Entrepreneurs’ Mobility IX 1 (EM IX 1)
Toplam bütçe: 1.388.000 €

Çağrı referansı: COS-EYE-SGA-2016-4-01
Katılımcılar:
Centro Studi Cultura Sviluppo Associazione (Koordinatör) - İtalya
Ankara Ticaret Odası (Proje ortağı) - Türkiye
Abuplus International Gmbh (Proje ortağı) - Almanya
Associacao Industrial Portuguesa - Camara De Comercio E Industria (Proje
ortağı) - Portekiz
Ayuntamiento de Santander (Proje ortağı) - İspanya
Dekaplus Business Services Ltd (Proje ortağı) - Kıbrıs
European Minds Sweden Ab*Ems (Proje ortağı) - İsveç
Hospodarska Komora Ceske Republiky (Proje ortağı) - Çek Cumhuriyeti
Institutul Postliceal Phoenix Asociatie (Proje ortağı) - Romanya
UabCivitta (Proje ortağı) - Litvanya

Türkiye
Entrepreneurs’ Mobility VIII (EM VIII)

Yeni Girişimciler için Girişimcilik Ağının Geliştirilmesi 2
(Entrepreneurial Network of Growth Initiatives for New Entrepreneurs - ENGI4NE-2)
Çağrı referansı: COS-EYE-2015-4-01
Yeni Girişimciler için Girişimcilik Ağının Geliştirilmesi 2, hem yeni girişimcilere
bir iş fikri ile işlerini başlatmak veya büyütmek için destek vermeyi hem de yerel
girişimcileri dahil ederek yeni girişimciler sayesinde şirketlerinde yeni fırsatları
keşfetmek ve farklı iş gerçeklerini tanımalarını sağlamayı amaçlamaktadır.
Katılımcılar:
Centro Studi Cultura Sviluppo Associazione (Koordinatör) - İtalya Bu projenin genel amacı, girişimcilik deneyimi olmayan ama yeni fikirlere sahip
Ankara Ticaret Odası (Proje ortağı) - Türkiye girişimcilerle, tecrübeli girişimcileri bir araya getirmektir. Proje, aynı zamanda
Asset Technology Epe (Proje ortağı) - Yunanistan uluslararası iş ağlarının kurulmasını teşvik etmektedir.
Associacao Industrial Portuguesa - Camara De Comercio E Industria (Proje
ortağı) - Portekiz Toplam bütçe: 554.193 €
Ayuntamiento de Santander (Proje ortağı) - İspanya Çağrı referansı: COS-EYE-2017-4-01
Business in The Community (Proje ortağı) - Birleşik Krallık Proje başlangıç tarihi: 01/02/2018
Cooperation Bancaire Pour L’europe (Proje ortağı) - Belçika Proje bitiş tarihi: 31/01/2020
European Minds Sweden Ab*Ems (Proje ortağı) - İsveç
Fundatia Danis Pentru Dezvoltare Manageriala (Proje ortağı) - Romanya Katılımcılar:
Verein Zur Forderung Des Internationalen Austausches Von Lehrlin (Proje
Associazione Industriali Della Provincia Di Ancona (Koordinatör) - İtalya
ortağı) - Avusturya
İstanbul Kimyevi Maddeler ve Mamulleri İhracatçıları Birliği (Proje ortağı)
- Türkiye
Asociacion De Empresarios Textiles De La Region Valenciana (Proje ortağı) -
İspanya
Entrepreneurs’ Mobility VII (EM VII) Asociatia Reginnova Ne (Proje ortağı) - Romanya
Fondacionit Agjencia Rajonale E Zhvillimit Sme (Proje ortağı) - Arnavutluk
Toplam bütçe: 561.796 € Lietuvos Darbdaviu Konfederacia (Proje ortağı) - Litvanya
Çağrı referansı: COS-EYE-2014-4-05 Oü Turundusproff (Proje ortağı) - Estonya
Katılımcılar:
Centro Studi Cultura Sviluppo Associazione (Koordinatör) - İtalya
Ankara Ticaret Odası (Proje ortağı) - Türkiye
Ayuntamiento de Santander (Proje ortağı) - İspanya
European MindsS weden Ab*Ems (Proje ortağı) - İsveç
Fundatia Danis Pentru Dezvoltare Manageriala (Proje ortağı) - Romanya
Hospodarska Komora Ceske Republiky (Proje ortağı) - Çek Cumhuriyeti
Stichting Child And Youth Finance International (Proje ortağı) - Hollanda
Verein Zur Forderung Des Internationalen Austausches Von Lehrlin (Proje
ortağı) - Avusturya
Voka-Kamer Van Koophandel Oost-Vlaanderen (Proje ortağı) - Belçika

Türkiye
EYE on Europe Projeleri
Genç Girişimciler için Erasmus Uluslararası Proje 2 EYE on Europe III

(International Project Erasmus for Young Entrepreneurs 2 - IPEYE2)
EYE on Europe III, 1 Şubat 2016 - 31 Ocak 2018 arasında Genç Girişimciler için Erasmus
programını uygulamak üzere uluslararası kabul görmüş altı girişimcilik merkezi
Yedi ülkeden sekiz ortağın yer aldığı projede aracı kuruluşlar, yeni girişimciler ile
tarafından gerçekleştirilen bir projedir. Ortakların tümü, kendi ülkelerindeki ve
ev sahibi girişimciler arasında ortak çalışma yapılmasına yönelik eşleştirmeler
Avrupa’daki üniversite-sanayi girişimcilik eko-sistemlerinde başrol oynamaktadır.
gerçekleştirilmiştir.
Bu kuruluşlar “medtech”, temiz teknoloji, yaşam bilimleri gibi yüksek teknoloji

Projen,n ana hedefi, yeni ve ev sahibi girişimcilerin gözlemleyerek ve öğrenerek işleri
ve araştırma ağırlıklı iş sektörlerine odaklanan yenilikçi iş yaratma faaliyetlerini
ile ilgili farklı bakış açıları geliştirmelerine katkı koymak sağlamak, yeni bir ülkede
desteklemektedir.
düşünce ve yaklaşımları tecrübe etmek, AB iş ortamı hakkında bilgi edinmek ve
ihracata yönelik pazar fırsatlarının yakından tanınmasını sağlamaktır.
Proje ile aracı kuruluşlar yerel ve ulusal düzeyde teşvik edilerek ve girişimcilere
iş imkânı sunarak yeni girişimcilerin hareketliliğinin sağlanması amaçlanmıştır.
Program süresince 102 uluslararası sözleşmeyle, 204 girişimcinin - 102 Yeni ve 102
Ortaklar bu faaliyetleri Orta Avrupa’yı (Almanya ve Polonya), Kuzey Avrupa’yı
Ev sahibi - ilişkilendirilmesi amaçlanmaktadır. Hem Yeni Girişimcilerin hem de Ev
(Hollanda), Güney Avrupa’yı (İtalya), Doğu Avrupa’yı (Litvanya) ve Türkiye’yi kapsayan
sahibi Girişimcilerin çeşitli şekillerde faydalanmaları amaçlanmıştır. Bunlar;
geniş bir coğrafi alanda gerçekleştirmiştir.

EYE on Europe III, mevcut olan EYE on Europe I ve II’nin devamı niteliğindedir.
Katılımcılar:
Limerick Institute Of Technology (Koordinatör) - İrlanda
ODTU Teknokent Yönetim A.Ş. (Proje ortağı) - Türkiye Katılımcılar:
Cámara Oficial de Comercio, Industria y Navegación de Santiago d (Proje
Unternehmertum Gmbh (Koordinatör) - Almanya
ortağı) - İspanya
Özyeğin Üniversitesi (Proje ortağı) - Türkiye
Dare Futuro Societa Cooperativa (Proje ortağı) - İtalya
Fondazione Politecnicodi Milano (Proje ortağı) - İtalya
Hospodarska Komora Hlavniho Mesta Prahy (Proje ortağı) - Çek Cumhuriyeti
Fundacja UniwersytetuIm Adama Mickıewicza W Poznaniu (Proje ortağı) -
Limerick Chamber Of Commerce (Proje ortağı) - İrlanda
Polonya
Olympic Training &ConsultingLtd (Proje ortağı) - Yunanistan
Technische Universiteit Eindhoven (Proje ortağı) - Hollanda
Patou International (Proje ortağı) - Fransa
VsiStartup Division (Proje ortağı) - Litvanya

Türkiye
EYE on Europe Projeleri
EYE on Europe II
“EYE on Europe II” Aracı Kuruluşlar olarak 1 Şubat 2015 - 31 Ocak 2017 tarihleri
arasında Erasmus için Genç Girişimciler programını uygulamak üzere uluslararası
kabul görmüş beş girişimcilik merkezi tarafından gerçekleştirilen bir projedir.
Proje ile aracı kuruluşlar yerel ve ulusal düzeyde teşvik edilerek ve girişimcilere
iş imkânı sunarak yeni girişimcilerin hareketliliğinin sağlanması amaçlanmıştır.
Ortaklar bu faaliyetleri Orta Avrupa’yı (Almanya ve Polonya), Kuzey Avrupa’yı
(Hollanda), Güney Avrupa’yı (İtalya) ve Türkiye’yi kapsayan geniş bir coğrafi alanda
gerçekleştirmiştir.

Katılımcılar:
Unternehmertum Gmbh (Koordinatör) - Almanya
Özyeğin Üniversitesi (Proje ortağı) - Türkiye
Fondazione Politecnicodi Milano (Proje ortağı) - İtalya
Fundacja Uniwersytetu Im Adama Mickıewicza W Poznaniu (Proje ortağı) -
Polonya
Technische Universiteit Eindhoven (Proje ortağı) - Hollanda

Türkiye
BÖLÜM 4.
COSME PROGRAMI ÇAĞRILARI
BAŞVURU KILAVUZU
Türkiye
BÖLÜM 4. COSME PROGRAMI ÇAĞRILARI BAŞVURU KILAVUZU
COSME PROGRAMI ÇAĞRILARI
4.1. COSME Programı’na Kimler Başvurabilir? ................................................................................................. 109
BAŞVURU KILAVUZU
4.2. COSME Programı Hibe Türleri ve Yararlanıcıları ................................................................................... 110
4.3. Adım Adım COSME Programı Çağrı Başvurusu .................................................................................... 112
Adım I. Uygun Bir Çağrı Bulunması ............................................................................................................ 112
Adım II. Uygun Ortakların Bulunması ....................................................................................................... 114
Adım III. Kullanıcı Hesabı Oluşturulması .................................................................................................. 116
Adım IV. Kurumsal Kayıt İşleminin Tamamlanması ......................................................................... 116
4.1. COSME PROGRAMI’NA KİMLER BAŞVURABİLİR?
Adım V. Programa Başvuru Yapılması ......................................................................................................... 117
COSME Programı’nın Dolayısı ile, KOBİ’ler ile ilgili kurum ve kuruluşların
işleyişi ve uygulanması kapasitelerinin geliştirilerek KOBİ’lere çok daha etkin
açısından bakıldığında, ve verimli kurumsal gelişim hizmetleri sunulmasının
Program temel hedef sağlanması, COSME Programı’ndaki temel işleyiş ve
kitlesi olan KOBİ’leri uygulama yaklaşımdır.
doğrudan faydalanıcı
olarak ele almaktan, Bu kapsamda, COSME Programı’nın temel faydalanıcıları,
KOBİ’lerin hizmet aldığı KOBİ’lere hizmet sunan ve KOBİ’ler ile ilgili kurum ve
ve KOBİ’lerin gelişimini kuruluşlardır.
üstlenen kurum ve
kuruluşların kapasitelerini
geliştirmek sureti ile
dolaylı bir şekilde KOBİ’lere
ulaşmaktadır.
Türkiye
COSME Programı kapsamındaki programlara ve güncel çağrılara başvurabilecekler

şunlardır:
Kurum / Kuruluşlar
KOBİ’lere hizmet veren meslek kuruluşları, Sivil Toplum Kuruluşları (STK),
Üniversiteler, Araştırma Merkezleri, vb. kuruluşlar ile finansal hizmetler sunan
kurum ve kuruluşlar ilgili çağrılara başvuruda bulunabilir.
KOBİ’ler
COSME Programı’nın ana hedef grubunu oluşturan KOBİ’ler, herhangi bir çağrının
başvuru ve uygulama esasları kapsamında belirtilmesi durumunda o çağrıya
doğrudan başvuruda bulunabilir.
4.2. COSME PROGRAMI HİBE TÜRLERİ

Bu kapsamda, COSME Programı Projeleri’nde iki farklı yararlanıcı türü bulunmaktadır.
VE YARARLANICILARI Bunlar:
COSME Programı COSME Programı kapsamında verilen hibe destekleri,

kapsamında yayınlanan projelerde yer alması beklenen yararlanıcı sayısına göre iki Konsorsiyum Koordinatörü
proje çağrılarında, başvuru farklı şekilde belirlenmektedir. Bunlar: COSME Programı Proje çağrılarına salt tek bir başvuru sahibi tarafından sunulan
koşulları ile ilgili genel teklif (tek yararlanıcılı hibe) olması halinde, koordinatör kuruluş başvuru sahibi olup,
çerçeve çizilmekte ve proje ile ilgili tüm sorumluluk bu kuruluşa aittir.
uygulamaya yönelik Tek yararlanıcılı hibeler
esaslar belirtilmektedir. Söz Çok yararlanıcılı hibe olması durumunda ise, konsorsiyum ortakları arasından bir
EASME ile projenin uygulanmasından tamamen
konusu bu çağrı başvuru kuruluş ortaklar tarafından lider olarak seçilerek konsorsiyum koordinatörü olarak
sorumlu olan salt bir yararlanıcı arasında imzalanan
koşulları ve uygulama belirlenir. Bu durumda konsorsiyum koordinatörü, konsorsiyumun diğer ortakları
hibe sözleşmeleridir.
esasları kapsamında ile EASME arasındaki tüm iletişimin sağlanmasından, gerekli tüm bilgi ve belgelerin
projelerde yer alması EASME’ye iletilmesinden ve projenin belirlenen esaslar dahilinde yürütülmesinden
beklenen potansiyel sorumludur.
Çok yararlanıcılı hibeler
yararlanıcı sayıları da
öngörülmektedir. EASME ile projenin uygulanmasından sorumlu olan
ve birden fazla yararlanıcının yer aldığı konsorsiyumlar
arasında imzalanan hibe sözleşmeleridir. Bu tür
hibelerde konsorsiyumu yöneten ve sorumluluğunu
üstlenen bir “konsorsiyum koordinatörü” kuruluş Konsorsiyum Ortakları (eş faydalanıcı)
ve projede yer alan “konsorsiyum ortakları” Konsorsiyum şeklinde yapılan başvuruların (teklif çağrısında belirtildiği üzere) hibe
bulunmaktadır. desteği almaya hak kazanması durumunda, her bir konsorsiyum ortağı kuruluş
“eş-faydalanıcı” olarak adlandırılmaktadır.
Konsorsiyum şeklinde yapılan başvurularda, koordinatör ve konsorsiyum

ortaklarının görev dağılımı ve sorumluluklarının tüm tarafların mutabık kalacağı
bir şekilde yapılması projenin yürütülmesi ve başarısı açısından önem taşımaktadır.
110 BÖLÜM 4 COSME PROGRAMI ÇAĞRILARI BAŞVURU KILAVUZU 111

Türkiye
Resim 3. AB Programları Teklif ve İhale Çağrıları
4.3. ADIM ADIM COSME PROGRAMI ÇAĞRI BAŞVURUSU

Şekil 6. COSME Programı Çağrı Başvuru Adımları
Kaynak: https://ec.europa.eu/info/funding-tenders/opportunities/portal/screen/home
I II III IV V
Resim 4. COSME Programı Teklif Çağrı Arama
Uygun Uygun Kullanıcı Kurumsal Programa

Bir Çağrı Ortakların Hesabı Kayıt İşleminin Başvuru
Bulunması Bulunması Oluşturulması Tamamlanması Yapılması
Veya tüm çağrıları

görüntülemek
Adım I. Uygun Bir Çağrı Bulunması için herhangi bir
Arama butonuna anahtar kelime
ilgi alanına göre girilmeden arama
COSME Programı kapsamında çıkılan tüm çağrılar Avrupa Komisyonu’nun “Tek istenilen kelimeler butonuna basılabilir.
Elektronik Veri Değişim Alanı”54 (Single Electronic Data Interchange Area - SEDIA) portalında girilebilir.
yayınlanmaktadır. İlgili web sitesi şudur:
https://ec.europa.eu/info/funding-tenders/opportunities/portal/screen/home
Kaynak: https://ec.europa.eu/info/funding-tenders/opportunities/portal/screen/programmes/cosme
Bununla birlikte, EASME55 ve KOSGEB56 web sayfalarında da proje çağrılarının duyuruları
yapılmaktadır. Arama butonuna basıldıktan sonra gelen arama sonuçları sayfasında,
“başvuruya kapalı” (başvuru süresi bitmiş),
Proje başvurusunda bulunmak isteyen potansiyel yararlanıcılar, öncelikle açık çağrıları ve
“başvuruya açık” (halihazırda başvuru yapılabilecek olan) ve
bu çağrılara ilişkin başvuru koşulları ve uygulama esaslarını dikkatlice incelemeli; özellikle
“başvurusu yaklaşmakta” (ileri bir tarihte başvuruya açılacak olan)
başvuru koşullarındaki kriterlere uygun olunup olunmadığı kontrol edilmelidir.
olan çağrı başlıkları görüntülenmektedir.
Bunun için öncelikle SEDIA portalı ana sayfasından COSME Programı seçilmeli ve ardından
ilgi alanlarını en iyi şekilde tanımlayan farklı anahtar kelimeler girilerek arama yapılmalıdır. Çağrı arama sonuçları sayfasında, “çağrıya çıkılan tarih”, “çağrı konu başlığı”, “çağrı kodu”
Tüm çağrıları görüntülemek için sadece arama butonuna basılması yeterlidir. (Bkz: Resim ve “son başvuru tarihi” kriterlerine göre farklı filtrelemeler yapılarak sonuçlar özele
3 ve 4). indirgenebilir. (Bkz: Resim 5).
Türkiye
Arama sonuçları sayfasında herhangi bir çağrı başlığına tıklandığında, ilgili çağrı hakkında ÖNEMLİ HATIRLATMA:
detay bilgilere erişilmektedir. Çağrı detayı sayfasında; Uygun ortak bulunması, irtibata geçilmesi, ortak arama duyurusu yapılabilmesi ve
çağrılara ilişkin diğer bazı detay işlemlerin gerçekleştirilebilmesi için, öncelikle Adım III’de
çağrı hakkında detaylı açıklamalara,
belirtildiği şekilde bir kullanıcı hesabı oluşturulması gerekmektedir.
başvuru için uygunluk kriterlerine,
başvuru çağrı rehberine,
başvuru kılavuzuna,
Resim 6. COSME Programı Çağrı Detayı Sayfası (Örnek)
örnek başvuru dökümanlarına,
çağrı ile ilgili yayınlanan güncellemelere,
ulaşılmaktadır.
Resim 5. COSME Programı Teklif Çağrı Arama Sonuçları
Çağrı detayı sayfasında,

çağrı ile ilgili detaylı
açıklamalara ve ilgili
çağrıya özel ortak
arama bağlantısına
ulaşılmaktadır.
Arama sonuçları
farklı şekillerde
filtrelenebilmektedir. Kaynak: https://ec.europa.eu/info/funding-tenders/opportunities/portal/screen/opportunities/topic-de-
tails/cos-sem-2019-04-01;freeTextSearchKeyword=;typeCodes=1;statusCodes=31094502,31094501,3109450
3;programCode=COSME;programDivisionCode=null;focusAreaCode=null;crossCuttingPriorityCode=null;-
callCode=Default;sortQuery=openingDate;orderBy=asc;onlyTenders=false;topicListKey=topicSearchTableP-
ageState
Kaynak: https://ec.europa.eu/info/funding-tenders/opportunities/portal/screen/opportunities/
topic-search;freeTextSearchKeyword=;typeCodes=1;statusCodes=31094502,31094501,31094503;
programCode=COSME;programDivisionCode=null;focusAreaCode=null;crossCuttingPriorityCode=null;call-
Code=Default;sortQuery=openingDate;orderBy=asc;onlyTenders=false;topicListKey=topicSearchTableP- Resim 7. COSME Programı Ortak Arama Sayfası
ageState
Adım II. Uygun Ortakların Bulunması
COSME Programı kapsamında yayınlanan çağrıların pek çoğu, “çok yararlanıcılı hibeler”
şeklinde olup, bu tür çağrılara konsorsiyum olarak ortak başvuru yapılmaktadır. Bu
nedenle, bu tür çağrılara proje başvurusu yapmak isteyen kurum ve kuruluşların söz konusu
konsorsiyumda yer alacak kurum ve kuruluşlar bularak ortaklık kurması gerekmektedir.
Çağrı bilgilendirme sayfasında, başvuru yapmak isteyen uygun yararlanıcılara yönelik

ortak arama bağlantısı da yer almaktadır. Bu sayede başvuru sahipleri veya projelerde
ortak olarak yer almak isteyenler, bu bağlantıyı takip ederek ortak arayan diğer kurumlarla
ilgili bilgilere ulaşmakta, bu kurumlarla irtibata geçilmektedir. Bununla birlikte, yine aynı
mecrada potansiyel başvuru sahipleri projelerine yönelik ortak arama duyurusunda Kaynak: https://ec.europa.eu/info/funding-tenders/opportunities/portal/screen/how-to-participate/
bulunmaktadır. (Bkz: Resim 6 ve Resim 7). interested-org-list/31116530

Türkiye
özel kimlik kodları ilgili kurum/kuruluşu Komisyon nezdinde tanımlamak için kullanılan
Adım III. Kullanıcı Hesabı Oluşturulması
benzersiz kodlardır. (Bkz: Resim 9)
Proje başvurusunda bulunmak isteyen veya ortaklık konusunda işlem yapmak isteyen
Kurumsal kayıt işlemi bir kez gerçekleştirildikten ve katılımcı kimlik kodu alındıktan sonra,
(ortak arayanlarla iletişime geçmek, ortak arama duyurusu yayınlamak, vb.) potansiyel
Komisyon nezdinde tanımlanmış bir kurum/kuruluş olarak AB Programları’nın tümünde
yararlanıcıların “AB Giriş” hesaplarının (EU Login Account) olması gerekmektedir.
gerekli işlemler bu kimlik kodu ile gerçekleştirilmektedir.
Bu işlem daha önce Avrupa Kimlik Tanıma Sistemi (European Commission Authentication
Resim 9. AB Programları Kurumsal Kayıt
Service - ECAS) üzerinden yapılmaktayken, artık “AB Giriş Sistemi” üzerinden
gerçekleştirilmektedir.
Daha önce ECAS kaydı bulunan kullanıcılar, mevcut bilgileri ile herhangi bir ek işleme
gerek duymadan yeni sisteme giriş yapabilir.
“AB Giriş Sistemi” kullanıcı hesabını henüz oluşturmamış olanlar ise, söz konusu sistem
üzerinden yeni bir hesap oluşturarak sisteme kayıt olmalıdır. (Bkz: Resim 8)
Resim 8. AB Programları Yeni Kullanıcı Hesabı Oluşturma Yeni kullanıcılar kayıt

işlemlerini buradan
tamamlayabilirler.
Kaynak: https://ec.europa.eu/info/funding-tenders/opportunities/portal/screen/how-to-participate/partici-
pant-register
Yeni hesap oluşturma
veya mevcut bir
hesaba giriş işlemleri Adım V. Programa Başvuru Yapılması
bu bölümden
yapılmaktadır.
Uygun bir proje çağrısı ve başlığı bulup, söz konusu bu çağrıya başvuruda bulunmak
isteyen potansiyel yararlanıcılar, ilgili çağrı sayfasında yer alan başvuru butonuna basarak
başvuru işlemlerini gerçekleştirebilir. (Bkz. Resim 10)
Kaynak: https://ec.europa.eu/info/funding-tenders/opportunities/portal/screen/opportunities/
topic-search;freeTextSearchKeyword=;typeCodes=1;statusCodes=31094502,31094501,31094503; Başvuru işlemi esnasında, başvuru için sağlanması gereken bilgi, belge ve diğer hususlar
programCode=COSME;programDivisionCode=null;focusAreaCode=null;crossCuttingPriorityCode=null;call- proje çağrısı kapsamındaki başvuru koşulları ve uygulama esaslarına bağlı olarak farklılık
Code=Default;sortQuery=openingDate;orderBy=asc;onlyTenders=false;topicListKey=topicSearchTableP- gösterebilir.
ageState
Resim 10. Proje Çağrısı Başvuru Sayfası
Adım IV. Kurumsal Kayıt İşleminin Tamamlanması
Başvuru sahibi veya ortak olarak projelere katılmak isteyen potansiyel faydalanıcıların
öncelikle bir önceki adımda tanımlanan kullanıcı hesabı oluşturma işlemini tamamlamış
olması gerekmektedir. Proje başvuru butonu
Bir sonraki aşama ise kurumsal kayıt işlemidir. AB programlarında yer almak isteyen
potansiyel yararlanıcıların Avrupa Komisyonu’nun internet üzerinden uyguladığı sisteme
kayıt olması, kurumsal bilgilerini sistem üzerinden daha etkin yönetmesini sağlamakta ve
farklı programlara başvurularda aynı bilgilerin sürekli istenmesinin önüne geçmektedir. Kaynak: https://ec.europa.eu/info/funding-tenders/opportunities/portal/screen/opportunities/topic-details/
cos-circfash-3-02;freeTextSearchKeyword=;typeCodes=1;statusCodes=31094502;programCode=COSME;pro-
Gerekli bilgiler girilerek kurumsal kayıt işlemi gerçekleştirildiğinde, dokuz basamaklı gramDivisionCode=null;focusAreaCode=null;crossCuttingPriorityCode=null;callCode=Default;sortQue-
bir Katılımcı Kimlik Koduna (Participant Identification Code - PIC) sahip olunmaktadır. Bu ry=openingDate;orderBy=asc;onlyTenders=false;topicListKey=topicSearchTablePageState

Türkiye
KAYNAKÇA
1 https://ec.europa.eu/growth/smes_en 26 http://www.iprhelpdesk.eu
2 https://ec.europa.eu/easme/en/cosme-0 27 http://www.iprhelpdesk.eu/support-at-your-doorstep
3 Interim Evaluation of the COSME Programme Final Report - COSME Programı Ara 28 http://www.iprhelpdesk.eu
Değerlendirme Final Raporu, (Technopolis Group - Aralık 2017)
29 https://www.eu-japan.eu/
4 https://ec.europa.eu/easme/en/cosme/cosme-funding-opportunities
30 https://europa.eu/youreurope/index.htm#en
5 https://www.irmo.hr/wp-content/uploads/2013/11/From-the-Lisbon-Strategy-to-Europe-2020.
pdf 31 https://ec.europa.eu/growth/single-market/services/services-directive/in-practice/contact_en
6 https://ec.europa.eu/eu2020/pdf/COMPLET%20EN%20BARROSO%20%20%20007%20-%20 32 https://ec.europa.eu/growth/industry/policy/cluster_en
Europe%202020%20-%20EN%20version.pdf 33 https://www.clustercollaboration.eu/eu-cluster-partnerships
7 https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/?uri=CELEX:52008DC0394 34 https://www.clustercollaboration.eu/
8 https://www.kosgeb.gov.tr/site/tr/genel/detay/2652/avrupa-kucuk-isletmeler-yasasi 35 https://www.clustercollaboration.eu/eu-initiatives/cluster-internationalisation/pilots
9 Interim Evaluation of the COSME Programme Final Report - COSME Programı Ara 36 https://www.clustercollaboration.eu/eu-cluster-partnerships/escp-4i/first-generation
Değerlendirme Final Raporu, (Technopolis Group - Aralık 2017)
37 https://www.clustercollaboration.eu/event-calendar/eccp-matchmaking
10 https://www.ab.gov.tr/avrupa-komisyonu_45629.html
38 https://www.clustercollaboration.eu/eu-initiative/cluster-excellence-calls
11 https://ec.europa.eu/docsroom/documents/34263
39 https://www.kosgeb.gov.tr/site/tr/genel/detay/6051/turizm-sektorune-yonelik-uygulamalar
12 Bu bölümde yer alan tüm istatistiki bilgilere Datahub üzerinden (https://cosme.easme-web.
eu/) son olarak 26.08.2019 tarihinde erişim sağlanmıştır. 40 https://ec.europa.eu/info/funding-tenders/opportunities/portal/screen/opportunities/topic-
search
13 https://www.kosgeb.gov.tr/site/tr/genel/detay/6037/kredi-garanti-destegi-lgf
41 https://ec.europa.eu/growth/sectors/tourism/eden/about_en
14 https://www.eif.org/what_we_do/guarantees/single_eu_debt_instrument/cosme-loan-facility-
growth/index.htm 42 https://www.erasmus-entrepreneurs.eu/
15 https://www.eif.org/what_we_do/guarantees/single_eu_debt_instrument/cosme-loan-facility- 43 https://www.erasmus-entrepreneurs.eu/
growth/cosme_lgf_signatures.pdf 44 https://wegate.eu/
16 COSME Kredi Garanti Desteği Uygulama Güncellemesi - 31 Mart 2019 45 http://ec.europa.eu/DocsRoom/documents/10306/attachments/1/translations
17 Birden fazla garanti desteği ile kredi kullanan işletmelerde, işletmenin ilk işlem sırasındaki yaşı 46 18 Aralık 2014 tarih ve 29209 sayılı Resmi Gazete
baz alınmıştır.
47 https://cosme.easme-web.eu/
18 https://www.kosgeb.gov.tr/site/tr/genel/detay/6038/buyume-amacli-ozkaynak-destegi-efg
48 https://www.clustercollaboration.eu/eu-cluster-partnerships/escp-4i/profiles?generation=1
19 https://www.eif.org/attachments/publications/about/2010_Guidelines_on_restricted_sectors.
49 https://www.clustercollaboration.eu/eu-initiative/cluster-excellence-calls
pdf
50 http://www.isim.org.tr/isim-kumelenmesi-clustem-projesi-ile-cosme-cagrisinda-turkiyede-
20 https://www.eif.org/what_we_do/equity/single_eu_equity_instrument/index.htm
ornek-haberi-103
21 https: //www.eif.org/what _we_do/equity/single_eu_equity_instrument/cosme_efg/
51 https://www.clustercollaboration.eu/eu-cluster-partnerships/escp-4i/profiles?generation=2
intermediaries.pdf
52 https://disiliskiler.ktb.gov.tr/TR-22119/baskanligimizca-yurutulmekte-olan-projeler.html
22 https://www.eif.org/news_centre/publications/eif_flyer_cosme_en.pdf
53 https://cosme.easme-web.eu/
23 https://www.eif.org/what_we_do/guarantees/single_eu_debt_instrument/cosme-loan-facility-
growth/cosme_lgf_signatures.pdf 54 https://ec.europa.eu/info/funding-tenders/opportunities/portal/screen/home
24 COSME Büyüme Amaçlı Özkaynak Desteği Uygulama Güncellemesi - 30Eylül 2018 55 https://ec.europa.eu/easme/en/cosme-0
25 https://een.ec.europa.eu/about/branches/turkey 56 http://cosme.kosgeb.gov.tr/
118 kaynakça kaynakça 119
Türkiye
NOTLAR
Bu yayın Avrupa Birliği’nin mali desteği ile hazırlanmıştır. Yayının içeriğinden
WEGlobal liderliğindeki konsorsiyum sorumlu olup, Avrupa Birliği’nin ve Türkiye Cumhuriyeti’nin
görüşlerini yansıttığı şeklinde yorumlanamaz.

COSME Kilavuz Web

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

COSME Kilavuz Web

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Türkiye

EDEN Avrupalı Seçkin European Destinations of EDEN

ÇERÇEVE KOŞULLARIN (İŞ ORTAMININ) İYİLEŞTİRİLMESİ

GİRİŞİMCİLİK VE GİRİŞİMCİLİK KÜLTÜRÜ BİLEŞENİ

12 BÖLÜM 1 COSME PROGRAMI HAKKINDA GENEL BİLGİLER 13

Bu nedenle Avrupa Komisyonu, Lizbon Stratejisi’nin

Bu gelişmeler ışığında, AB’nin yeni ekonomik dönüşüm stratejisini

Avrupa 2020 Stratejisi, 2008 yılında yaşanan küresel ekonomik ve mali

İstihdam ve istihdam koşullarının iyileştirilmesi,

Söz konusu bu hedeflerin gerçekleştirilmesi amacıyla 7 girişimin hayata geçirilmesi

16 BÖLÜM 1 COSME PROGRAMI HAKKINDA GENEL BİLGİLER 17

1.2.3. AVRUPA KÜÇÜK İŞLETMELER YASASI

1.2.4. TÜRKİYE VE AVRUPA KÜÇÜK İŞLETMELER YASASI

SME Policy Index

SME Policy Index

Yasası’nın Uygulanması Projesi” kapsamında; Ekonomik

Western Balkans and Turkey 2012

Western Balkans and Turkey 2016

Western Balkans and Turkey 2019

İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD), Avrupa Komisyonu,

ProgrESS In ThE IMPlEMEnTaTIon of ThE SMall BuSInESS acT for EuroPE

ASSESSIng ThE IMPlEMEnTATIon of ThE SMAll BuSInESS AcT for EuroPE

Avrupa Eğitim Vakfı (ETF), Avrupa Kalkınma ve İmar

ASSESSING THE IMPLEMENTATION OF THE SMALL BUSINESS ACT FOR EUROPE

Bankası (EBRD) ve projeye dâhil olan diğer ülkelerle

izlenmesi ile ilgili

işbirliği içerisinde hazırlanan raporda, hükümetlerin KOBİ

politikaları proje kapsamında belirlenmiş olan göstergelere

hizmet sunan ilgili

bağlı olarak değerlendirilmektedir.

KOBİ Politikası Endeksi: KOBİ Politikası Endeksi: KOBİ Politikası Endeksi:

1.3. COSME PROGRAMI’NIN UYGULANMASI

COSME Programı’nın nihai KOBİ ve girişimcilerin gelişiminin sağlanması kapsamında,

COSME sunduğu finansal araçlar vasıtasıyla sektör

1.4. COSME PROGRAMI BÜTÇESİ

AB Programları, “çok Programlar, teklif çağrılarını yayınlayan Avrupa

Tablo 1. COSME Programı Bütçe Dağılımı*

COSME Programı Bileşenleri Bütçe (%) Bütçe (Milyon Avro)

Finansmana Erişim Bileşeni 60 1.378.946

Pazarlara Erişim Bileşeni 21,5 494.122

1.5. COSME PROGRAMI YETKİLİ KURUM VE KURULUŞLARI

AB üyesi ülkeler (28 ülke),

Lüksemburg Yunanistan Ukrayna Ermenistan

28 BÖLÜM 1 COSME PROGRAMI HAKKINDA GENEL BİLGİLER 29

Kaynak: https://cosme.easme-web.eu/ Kaynak: https://cosme.easme-web.eu/

30 BÖLÜM 1 COSME PROGRAMI HAKKINDA GENEL BİLGİLER 31

Destek Alan Ülkeler

KOBİ’lere KOBİ’lere Kredi

COSME Programı altında finansmana erişim bileşeni kapsamında EIF tarafından;

COSME Programı Kredi Garanti Desteği kapsamında destek verilecek aracı

40 BÖLÜM 2 COSME PROGRAMI BİLEŞENLERİ 41

Polonya 24.594 4,2

Almanya 19.455 3,3

Sırbistan 12.112 2,1

Çek Cumhuriyeti 8.188 1,4

Macaristan 8.039 1,4

Romanya 5.047 0,9

İrlanda 4.247 0,7

Bulgaristan 4.110 0,7

İngiltere 3.636 0,6

Avusturya 2.667 0,5

Slovakya 2.340 0,4

Hollanda 1.871 0,3