BO CONG THUONG TRUONG DAI HOC CONG NGHIEP TP. HO CHi MINH Khoa Cong nghé Dong lure Oro GIAO TRINH HE THONG DIEN THAN XE (HE DAL HQC) 9— 2008 Sn True bate Cua VanEF TF (Luru hanh néi b6) GIAO TRINH GOCGling vidn: BUI CHITHANH, Gide trinh Bin than xe — He TC CHUONG 1: HE THONG THONG TIN TREN OTO 1.1, TONG QUAT VE HE THONG THONG TIN TREN OTO LA. Ly chuyét vi h@ théng thong tin trén 3td Bling dng h8 gidp ti xé va ngudi sta cha bit duge thong tin vé ede hg théng Cine, trong xe, Bang dong ho sung cae Gdng hd va ede dtm ab hidn tn, bdo hleu sy host dong cla mot s6 69 phan quan trong trén O10. Bang ddng hd & budng Idi hung, betel et foal dong hd saw Dang hd tbe 49 xe = dng hd the do dong co. - Von ké. = Dang hd dp sult du, = dng hd bao nhién tigu. Déng hd nhiét 46 nude liam mat. goal ce ddng hd tren, un thpl6 obn of ede dn cinh béo ofe thong 26 qu mc, che Ciake ing cus ehiée BI dign ve ay host Ong khong bik thuong cha che he tong. Nhin chung ching bao gdm cde dan sau: «én béo Ap subt du thf. an bio sat = pen bao pha, et. - Den bao ré. én béo dan cinh bao (gidng nhu dén bio xi nhan). = pen bio xing sip hét. - Dén bao hé théng phanh. + Ben bo més eta ‘Khoa Céng nghé Ding le - 86 man Dign OroGilding viens BOLCHEVHANH Bang hd Ben Ben béonign Bnyne bon, Ce adn bso va‘den cont wong nd Siu va don bao eng co tbedd xe Sin bao dong. Bong hd nhidt 46 Bdng hd AUC lam Mat” Ban bAo nen neu. ché a6 pha ‘Dan béo thét day an todn chua (Q) | Ben bso phanh T-BELT | Ging vi tet Den bio nhic thit day an| 5 = | én bdo Igc nhién ligu bj ban, &. toan, P| ghee én bio mye nude lam mat (7) [Peete oe | B71 | din bio sp ive diuthdp. | CH > | pan bio re EZ | pen dito mye not aongco. | ZA | pen béo nguy. an béo dong co host dong HF | Rede tates Ban bo xn. 4 Ben bdo cénh ctra chun => en bao phe. Hinh 1. Khoa Cong nghé Déng luc - Bf min Dign Ord Cée logt Abng h8 chi thi bing kim va ede kf hifu tran bang ding hd. Trang 2o hoa Cong nghé Bong lwa~ BO man Ditn OO © Bho nhigt do not E: Ce don bho G- The 6 Cu tgo dbng hd tiplé logi hign sé. 1.1.2. Chu tric tog quit va phan logi hg théng thong tin trén 616: 1.1.2.4. Chu trie ting quét: Bao gdm cac ddng hd sau: Dang hé tbe af xe: NO bao gdm ddng hd tée do dé chi the do xe, ddng hd quing dudmg dé chi quing dutmg xe di duge it lic xe bat dau hogt dong va dng hd hanh trinh, Déng hé tbc ap dng co. Chi thj tée 48 dng co theo v/p (vonp/phiit) hay tée 46 truc khuyu déng co. Von ké. Chi thj dign 4p Accu hay dign dp ra cba may phat. Déng hé dp hue nhét. Chi thj dp Iye nhét eve dong oo. Déng hd nhigt ap medic lam mat, Chi thi nhigt 46 nude lam mat dong co. Dang hd bdo nhitn ligu Chi thj mute nhien ligu c6 trong binh, Den bdo dp sudt ddu thdp. Chi thj ring 4p sudt dau 46ng co th4p dudi mirc binh thudng. Din bdo Aceu phéng dign. ‘Chi thj ring ng théng nap host dong khong binh thrémg, Bon bdo pha, cét Chi thi ring dén dang 6 ché 46 bat pha, cét, on béo xi nhan,Giang vien: BU CHI THANE Gido trink Big thin xe Chi thi 4én bao r@ phai hay trai. k- Ben bdo nguy hode wu tien. Chi thi ring ca dén béo xi nhan phai va trai dang chop. L Dan bdo mite nhién ligu thay. Chi thi ring nhién ligu trong thing nbién ligu ofp hée m- Dan béo he théng phanh, ‘Chi thi ring dang kéo phanh tay, dau phanh khéng 40 hay bé thing qué mon, nbn bdo cita mé. Chi thi ring ¢6 cita chura durge déng chat. 1.1.2.2. Phin logi: H@ théng thong tin trén 6t6 06 hai dang: a. ‘Thing tin dang trong ty: ‘Thong tin dang twong ty (Analog) trén O10 1a céc loai ddng hd chi béo bing kim. +, ‘Thing tin dang sé: ‘Thing tin dang 4: Digital) 1 logi dng hd hin thi stk dung efe tin higu ti cac cam bién Kkhée nhau va tinh tosn dia trén cfc tin higu ndy dé xde dinh tec 49 xe, 14: hién thj chang & dang sé hay cfc a4 thj dang thanh. 1.1.3. Cae yéu cdiu cia hg théng théng tin trén Oto: Do dic tha trong hoat dong ciia 616 nén be théng thong tin trén 616 ngoai yéu edu doi hai tinh mg thugt phai dim bio: = DObencahge. = Chiu duge nhigt 46 cao. - Chiu duge 4 am. = C6 a6 chinh xéc cao, ‘Khoa Cong nghe Dong luc - BG min Dign O16 “Trang 4Giang vidn: BOL CHI THANK. Gio tinh Bign than xe — HE TC Hinh 1.3: So dé cha mgt tableau togt twong ue “Khoa Cong nghé Ding lec - B mon Dién 16 Trang 5Geng vien: Or CHti rerANEE fo tinh Bign than xe — He TC. 1.2. THONG TIN DANG TUONG TY (ANALOG) fy la hé théng cée ding hd va cée dn higu dé kiém tra va theo doi mét 86 bd phan quan trong cia d6ng co ciing nhy toan xe. ney Fwd Hinh 14: Ding hd chi thj bing kim. 12, Dong hd va cim bién bio dp suit dius Déng hé Ap sudt dau béo dp sudt dau trong déng co gitp phat hién hu hdng trong hé théng bdi tron, Déng hé 4p sudt dau 1a kiéu déng hd lwong kim. Chu tao. “Toan bo co céu ddng hd thuimg gém hai phan: b9 cam bin, duge lip vao carte cia dong co hode nap & bd Igc dau thd va déng hé (bo phan chi thi), duge bé wi & bing ding hd trade mat tai xé. Dong hd va b9 eam bién mae néi tép voi nhau va déu vao mych sau céng the may. 89 cém bién lam nhigm vy bién adi tuong duong sy thay di ca 4p sudt dau nhon thanh sy thay adi cua cdc tin higu dign dé dura vé déng nd do. Dong hd la bo phan chi thi 4p sude nhét tmg véi céc tin higu dien thay déi tir bo cam bién, ‘Thang do dong hd duge phan do theo don vi Kg/em’, ‘Trén céc 6t6 ngay nay cé thé pp bén logi déng hd 4p suét dau nhom: logi dng hd nhiét dign, logi tir dign, co khi don thudn va loai dign tir. O day chi gidi thigu hai logi 1a déng hé nhigt dign va loai tt dién. Khoa Cong nghe Dong luc - BO mon Bign OrdGiang vien: BUI CHI THANE Gio trink Dign thin xe — HTC 4p suft nhét kidu dn Cu tao: Phin ter lang kei, 86 tao dp suai dau Phin ti twang kim Day may so Tisp aiém ‘Mang Cam bién 4p suat déu Hinh 1.5: Ddng hd dp sudt dau. Nguyén ly ca logi ddng hd nay 1 cho mot dong dién di qua m6t phan tir lerény kim duge ché tao bing cach lien két hai logi kim logi hose hgp kim co he 36 gian ne nhiet khae nhau. Nhv hé sé gitin né nhiét khéc nhau, nén cée phin tr hyong kim bj cong khi nhigt thay déi. Rt nhidu ddng hd bao gdm mét phan tv luong kim két hop véi mot diy may so. Phiin tir hrémg kim cé hinh dang ni hinh 1.6. Khi phn tir lndng Kim bi cone do anh huéng cia nhiét 46 méi tru’mg khéng lam ting sai sb cia déng hd. ‘Riou Cag nae Dang lac = Ba mn Bién Orb Trang?Gling vien: BO! CHI THANE Gido trinh ign thin xe ~ Hg TC 6 86 gin nd nhigt cao hon Luong kim —_ << HQ 86 gin nd nhigt thdlp hon Khong ein nhigt Bay may so Bi cong bai déng dién Sinn nnigt NNhIgt do khong cao (shong sal 56) Hinh 1.6: Hogt apng ca phan ue teong kim. Hout dong: Ap suit dau thip/khong cé dp sudt dau. Phan ti luOng kim 6 b6 phin 4p sudt diu gin mét tiép diém va a6 dich chuyén. kim déng hé ti 1@ voi dong dién chey qua day may so. Khi 4p suft diu bing khong, tiép diém mé, khong c6 dong dign chay qua khi bat cOng the may. Vi vay, kim vin chi khong. Khi 4p sudt diu thdp, mang diy tiép diém lam né tiép xtc nhe. Sau 46 cé mot dong dién chay qua day may so cita cam bién va b6 béo ap sudt dau, ‘Vi dp suit tiép xtc cba tiép diém nhé, tiép didm Igi me do phin tir long kim bj udn cong do 6 dang din nhé chay qua. Do tiép diém phia b9 cam nhdn 4p sudt diu mo khi dong dign chay gua trong mét thdi gian rét ngin, nhigt 4 cba phin tik Ong kim trong bd chi thj khong ting nén nd bj udn it. Vi vay, kim 98 Ich nhg, ‘Khoa Gong nghé Bong lee - BO mon Dién Oto Trang 8Giang vin: BOI CHE THAN, Gido trinh ign than xe —H8 TC Giang vie ‘Déng hé bao 4p sust dau Cam bisn, ap suat déu KhOng 06 4p suét d4u Hinh 1.7: Hogt dong cita ding hd nhige dign khi dp sudt dau thap/khong cé ddu. Ap sudt déiu cao. Khi 4p sudt dau ting, mang day tiép diém manh nang phan tir ludmg kim lén. Vi vay, dong dién sé chay qua trong mét théi gian dai, tip diém sé ma chi khi phan ti luong kim uén len trén dil dé chéng lai Ie day ctia diu. Do dong dién Chay qua bg béo 4p sudt dau trong mdt thoi gian dai cho dén khi tiép diém phia cam bién 4p suat dau mé, nhiét 46 phan tir long kim phia 66 chi thj tang lam ‘ting 9 cong cia nd. Khién kim déng hé léch nhit Nhu véy, 46 cong cin phn ts luong kit ong b6 chi thi 11 véi 49 cong eta phan tir luong kim trong bd cém nhén 4p suat du. Béng hé bdo ép sudt d6u cam bee Sp sua dau Ap cults cao + Hogt dong cita ding hd nhigt dign khi dp sudt dau cao. Hinh 18: “Khoa Cong nghé Déng lie - BB man Dikn O15 “Trang >Ging vian: BUI CHI THANE ‘dng hd 4p sude adu toai eaten, Chu tao: ‘Nhu Riniiwaidasi day: at x 7 < SE Gio trinh Dign than xe — HTC _ Béng nd cht ar, Cong the may Hinh 1.9: Déng hé dp sudt ddu nhon logi tir dign. Chit thich hink vé 1.9: a) So 48 chung. b) Vécto tix théng tng va vi tri kim dng hd img véi cdc vi tri khac nhau. ©) So dd nguyén ly déu day. I- Buéng sdp sudt 2 Chét ti 3- vd 7- Vie ai 4 Mang 5- V6 66 cam bién 6- Tay don bdy 8- Con trugt 9. Nap bé cam bién 10- Cugn dign tra cia bién tres Res Dien tré cia bG cém bien chinh I1- Lé ding tiép dién 12- Day dan déng 13-L6 xo. 14- Cin dang hd han ché kim ding he. 15- Ranh cong. 16 va 20- Nam cham vinh ete I7- Khung chdt déo 18+ Kim. 19- Vb thép ctia dang hd. ‘Khoa Cang nahé Ding, lec BG min Dien O10 Trang 10ng vidn: BUY CHI THANH (Gido trink Bién thin xe — H8 TC Hoot dong: Khi ngit céng tic may, kim chi thi Iéch vé phia cia vach 0 trén thang sé ding hd. Kim @éng hé duge gitt vi tri nay do Iwe tac dung tuong hd gitta hai nam chim vinh ciru 6 va 20. Khi bat céng tic may (ddng hé lam vige) trong cc cugn day cita ding hé va bd cam bién xudt hién nhtng dong dign chay theo chiéu moi tén nhwr hinh vé 1.9.0 va 1.9.c. Cudng 46 dong dign, cing nhu tir théng trong céc cugn day phy thude vao vj tri con trugt trén bién tro 10. Cudmg 46 ding dién cue dai trong mach ddng hé va b6 cam bién 0,2A. Khi trong budng ép sudt 1 cda b cam bién 6 tri s6 Ap sudt P = 0 thi con trugt 8 nim 6 vi tri tn cing bén trai ca bién tro 10 (theo vj tri cia hinh v8), tire la dign 118 Rep 66 gid tri cwe dai. Khi dé cutmg 4 ding dign trong cudn W, sé ye dai, On trong céc cudn day W2 va W3 cuc tiéu, Tir thong $; va $2 cla cac cudn Wi va Wa téc dng nguge nhau, nén gi tri va chiéu ti thong ela ching xéc dinh theo higu 1 - 2. Tix théng $3 do cugn day Ws tao ra sé tuong tc véi higu tir thong $1 - G2 dudi mot géc léch 90°. ‘Tir théng tng $s ciia cd 3 cugn day sé xéc dinh theo qui Iuat hinh binh hanh. $: sé dinh huéng quay va vi trf cia dia nam cham 16, ciing c6 nghia la xée dinh vi tri cla kim déng hé trén thang s6. XKhi bat céng tic mA 4p sudt trong budng 1 bing O va thi tir thong tng or s& huéng dia nam chim truc quay dén vi tri sao cho kim déng hé chi vach 0 cia thang s6, Khi 4p suit trong buéng 1 ting, mang 4 cang cong lén, day cho ddn bay 6 quay quanh truc ciia né, Don biy théng qua vit 7 téc dung lén con trugt 8 lam cho né dich chuyén sang phai. Tri 86 dién tro cia bién tro (hay R.) giam_ dan, do a6 cudng 46 dong dién trong cdc cugn day W, va W2 cing nhu ty thong do ching sinh ra $, va $2 ting \én. Trong khi 46, dong dign trong cugn day W; va tir théng $1 cia né gidm di. Trong trrémg hop nay, gid tri va huéng cila tir ‘théng téng ¢z thay déi, lm cho vj tri cia dia nam cham 16 cing thay di va kim. ding hd sé léch vé phia chi sé dp suit cao. Trong truémg hop 4p sudt P = 10 kg/cm’, con trugt sé 6 vj tri tin cing bén phai ca bign tré 10, tic 1A dién tro cia BO gidm bién Re = 0 (bién tro bi n6i tit) thi ‘cugn day W; ciing bj néi tit va dong dign trong cudn day sé bing 0, kim déng hé sé lech vé ranh giéi phai cua thang sé. 1.2.2. Bdnghd va cam bién béo nbién ligu: ang hé nhién ligu cé téc dung bao cho ngudi tai xé biét Iuong xing (diu) 6 trong binh chtra. C6 hai kiéu déng hé nhién ligu, kiéu dién tro ludng kim va kiéu cugn day che thép. ‘Khoa Cong nghé Dong lc = Bb man Dien O16 “Trang 1Giang vidn: BUI CHE THANE Gio tinh Dign than xe —Hé TC a Kiéu dign tre long kim Mot phan tir lng kim duge dung 6 ddng hd chi thi va mot bién tré trugt kidu phao duge ding bd cam nhgn mite nbién ligu. Bign tr trugt kiéu phao bao gdm mot phao dich chuyén Ién xuéng ciing voi mie nhién ligu. Than b9 cam nhan mite nbién ligu c6 gin voi dign tro trugt, va don phao néi voi dign tre trugt. Khi phao dich chuyén vi tri cia tiép diém trugt ten bién tro thay déi lam thay di di¢n mv. Vj wi chudn cia phao 48 do duge it hae 18 vi tr cao hom hose 18 v tr th hem cs binh chia. Do kidu 4 vi thip chinh x4c hon khi mite nhién ligu th4p, nén né duge sir dung 6 nhing ding ib oS aay a song skerdong Dh tdkeetaak’ Khi bat céng tic may 6 vj tri ON, déng dién chay qua b6 dn 4p va dy may so & 6 chi thi nbién I iép mass qua dién tro trugt & bo cam nbn mite mhién ligu. Day may so trong b9 chi thi sinh nhi¢t khi dong dién chay qua lam ong phn cr hsong kim tI vot cuomg 9 dong ign. Ket ud Ta kien Quge nol ‘oi phn tir long kim lech di moe gee. Téng dign ted - ~ Cyc vio Nniet aien te Trust (@8 cho den bao) ? f ? Poo Bion pra Bg cam nhgn muc nhién téu Hinh 1.10: BO cam nhgn mite nhién litu dang bin tré tring kibu phao. Khi mic nhién ligu cao, dign tré cia bién tro nhé nén cudng d5 dong dign chay gus in hom, Do G6 abl duo snr wn dy any 20 ton hm, do 6 phn Be Itong kim bi cong nhigu lam kim dich chuyén vé pha Full. Khi myc xang thd dign tré cia bién tr trugt 1én nén chi c6 mOt dong ign nhé chay qua. Do a6 phin tir lu@mg kim bi uén it va kim dich chuyén it, kim & vi tri E (empty). Khoa Cong nghé Dong luc - BG mén ign Ord “Trang 12Ging vitn: BOY CHI THANH _Gido trink Bin thén xe ~ H¢ TC RRR BITS ‘Dang hd bao nhiét 66 nude 1 Hinh 1.11: Dong h nhién ligu kidu dign tro lucong kien, On Sp: Dang hd kiéu dign tre Luong kim bi anh huong boi sy thay ddi cua dign ap cl cee ang: glam alge tie wea ne se gay ra sat 36 chi th trong dong ho nivén liga, 8 wanh sal 96 nly, mgt on ap wOng Kim duge gin trong dng kb nhien ligu dé git dp 6 mot gid ti Khong ddi khodng 7V. On ay bao gm mét phi ti luémg kim e6 gin tiép diém va day may so a8 nun, Song phn at Ivong'Kkinn, Ki cong the @ vi & ON, dong dign di qua ddng hb nhién ligu va déng hd nhigt a6 nude lam mat qua tiép diém cua Sn dp va phan tir Tugng kim. Cang Ide d6, dong dién eting di qua may so cia én 4p va nung nong phir lung kim lam no bl Cong. Kh phan tr IuOng kim bj cong tiép dim mo Va dong diemaging chay qua dng hé uhién ligu va dong hb nhigt a née lama Inat. Cang lac €6 dang dign cing ngimg chay qua day may so oda én 4p. Khi dong dién ngimg chey qua day may oo phan tr ludng kim s@ ngudi di va ep ‘idm lei déng. Néu dign ép Accu thip chi co mot dong dign nho chay qua day may so va day may so sé nung nong phan ti wong kim chém hon, vi vay uép diém mo cham Tai diéu d6 co nghta la uép diém s€ dong trong mot thdi gian dai. Nguge lai, khi dign ap Accu cao, dong dign ln chey qua tiép diém va lam tiép dim déng tong khoang mOt thei gian ngén. ‘Trong thye t6, ta 66 thé str dung IC. 7807 cho mye dich 6n ap. Tip 416m 69 PES ng né Lao mde nhidn Hibu BEng h6 bao nhigt dO nude Tiép diém 6n 4p déng Khoa Cang nghé Bang luc BG mdn Bien Ore ‘Trang 13Gung vier bot CHE THANK Gide trinh Dign than xe — 118 TC T6p aiém Se 6 bho mie nhidn Hipu egekn pr ng mite nhién fieTay ANAT Accu T nN Bae me B6ng h6 bao nhidt 4 nude Tiép diém én dp ma Hinh 1.12: Hogt dong cita ding hd kiéu dign tro luedng kim khi tlép diém én dp déng/mé. Kidu cupn day chit thép. Déng hd nhién ligu kiéu cudn day cher thép 1a mot thiét bi dign tir trong do céc cugn déy duge quéin bén ngoai mt roto tu theo bén hung, méi hong léch_ nhau 90°, Khi dong dign qua cugn day bj thay déi boi digén tro cam nhgn mic nhién ligu, ti thong duge tgo ra trong cugn day theo bon hudng thay di tam roto tir quay va kim djch chuyén. Khoang tréng phia duéi roto duge dién day dau silicon 4é nglin khong cho kim dao dong khi xe bi rung. BEng hé bao nhién ligu BO cam nhan mée nhién lieu Hinh 1.13: Ding hd nhitn ligu kidu cupn day chte thép. Dic didm cia ddng hd kiéu cugn day cho thap (so sénh voi kiéu hong kim): = Chinh xéc cao. - Gée quay oda kim rng hon. = Bike tinh bam t6t. « Khéng cdn mach én Ap. = Chi thi duge Iugng nhign ligu khi khod dign da t&t. ‘Khoa Cong ngh¢ Bong luc ~ BG mon Bien Oro “Trang 14Gling vien: BOI CHI THAN __ Gio winh Dig than xe ~ Hoat dong: ‘Céc cyre bic (N) va cuc nam (S) duge to ra wén roto tir, Khi ddng dién chey qua m6i cudn day, tir trudmg sinh ra trén méi cugn day lim roto tir quay va kim dich chuyén. Ce cudn day Hudng — Huéng qudn ca cugn L1 Roto(nam cham) quan cha to (eam charm) Quon La Hugng => quan eta cudn L2 Dau Silicon Huéng quén eda cudn L3 Hinh 1.14: Chu tao ding hd nhibn ligu kidu cupn day chit hap. Cugn 1) va Ly duge quin trén cing mot tye nhung nguge hudng nhaw, cuga Ly va Le duge quéin & tye kia Keech 90° so voi tryc Li, Ly (La va La cing duge quan nguge chiéu nhau). Khi cong tic & vj tri ON, ding din chay theo hai duréng: -Accu> Ly > Lz > BG cm nh§n mite nhign liga > mass. AccurL; La Ly La mass, Dign Ap V, thay ddi theo sy thay ddi dién tré R cia cim bién mie nhién lige lam cudng 46 dong dign 1h, In thay déi theo, Khithdng nbién tigu diy: Do dign tré cia bO cém nh§n mie nhién ligu nhd, nén c6 mot dong dign kin chay qua 9 cim nhgn mic nhién ligu va chi c6 mot dong dign nho chay qua Ly va Le. Vi vay tit trudng sinh ra boi Ls va Ly yéu, Tur trudmg hop boi Ly, Lay L vi La nh hinh 1.15, ‘Tir erudg tng, 1 u LB u Hinh 1.15: Hinh biéu dién tic trong tong kil thing nhién ligu day Khoa Cong nghd Ding lec - BG mon Bign O15 ~Ghing vitn: BUI CHI THANK Gido trinh Dit than xe ~ He TC ‘hi thing cdn mét nfta nhién liéu: Dign te bO béo mite nhién ligu ting nén dong dién qua L; va Ly Tuy nhién, do s6 vong day cia cudn L; rat ft nén tr trudng sinh bdi L3 cling rat nho. Vi vay, tir trong tng sinh béi cac cugn day nhw hinh 1.16. La u rey eo] Tar uuimg ting uw Hinh 1.16: Hinh biéu dién tie tricang tng khi thing nhién ligu con %. ‘KKhi thang nhién lieu hét: Din tré b6 béo mire nhién ligu lém, nén cudmg 49 dong dign qua Ls va Ls lon. i vay tir trudng téng nu hinh 1.17. ‘Tir trudmg tong Hinh 1.17: Hinh bibu didn tie triréng téng khi thing nhién liga hée. 12.3. Ding hd va cim bién béo nhigt 4§ nude lam mat: Déng hd nhiét d6 nu6c chi nhiét 49 nude lam mat trong 0 nude dong co. CO hai kidu ddng hd nhigt 49 nude, kiéu dign tro hong kim c6 mot phén tir long. kim 6 69 chi thi va mot bién tro (nhigt dign t26) trong b9 cam nhan nhiet do va kiéu cugn day chit thap cac cugn day chat thap 6 dng hé chi thj nude lam mat. a Kidu dige tro lwing kim. BO chi thj ding dign tré ludng kim va b6 cam nhan nhiét 46 ding mot nhigt ign 1rd. Nhiét dign tro 14 mot chét bén din, nén thugc loai hé sé nbigt am NTC (Negative Tempeture Constant). Dign tré ca né thay di rt 1én theo nhiét 46. Dien tré cha nhiét dién tré lai gidm khi nhiét 46 tang. ‘Khoa Cong nghé Dong lye - BG mon Dién O16 Trang 16Gling vitn: BOI CHI THANK Gio trinh Dien thdn xe — Hé TC Cys soo ‘a Et 60] Nhigt didn tro “a ve ‘a 85-€5- 70-00 oo 607% Nhiet do (°C) Nhigt dign trd (0) Hinh 1.18: Cam bién nhift a9 mde lam mat va dc tuyén. Dang hd nhiét 4 made kidu dign tr heomg kim 6 nguyén ly hoat Ong tong tye nhu déng hd nhién ligu kidu dign tro ludng kim. Khi nhigt 44 nude lam mat thip, dign tr cila nhit dign tré trong bd cam nhén nhigt 4 murde lm mat cao va gin nhuy khéng cé ddng dign chay qua. Vi vay, day may so chi sinh ra mét it nhiét nén dng hd chi Ich mot chit. Khi nhigt 46 nude lm miét ting, dign tr oda ohigt dign tro gidm, lam ting cutma db dng dign chyy aqua vi cing ting hong hig inh em bol dy may 2. Phin ti long kim bj uén cong ti [@ véi hong nhigt lim cho kim ddng h8 chi thi ay gia ting cua nhigt 4. BEng hé béo nhigt dd nude OA 8p chm ahannhiot GBay 98 sida tare man Accu I nap Day may so Hinh 1.19: Hogt dong cha dong hd mucoe tam mat. b. Kidu cugn day chit thop. Chu tgo va hoat dong cua ddng hd nhigt 49 nude lam mat kiéu cupn day cho th§p hu nhu giéng voi ddng hd nhién Ligu kiéu cugn day chit thap. Mot phdn roto bj cit nén kim hdi vé dén vj tri nghi (phfa lanh) do trong lugng ctia roto khi tat cOng tic may. ‘Khoa Cong nghé Dong luc - B6 mon Bien OrdGiang vien: BOI CHITHANHE Gido trink Dién thin xe — He TC 1.2.4. Dang hd bio tée 49 d6ng co: Véi loai nay, cdc xung dign tir cugn so ep bobine (trong mi ky xudt hién tia lira) 400V, sau khi qua IGNITER (duge giém 4p nhé mét dign tre khoang 2- ‘5KQQ) sf teo nén tin higu vao ddng hd. Tei day, mot mach dém xung sé tinh todn cung cép tin higu 48 digu khién kim ding hd quay. Cu ch 108, ecu BRS Hinh 1.20: Mgch ding hd téc 4p dpng co (tachometer) va the dp xe (speedometer) SPEED (ECU) 1.2.5, Ddng hd va cdm biéa bao téc a6 xe: a Kilucép mim. Khi 6t6 lim vigo, truc cép mém truyén mémen tir true thir cfp h6p 96 dén truc Gin déng kéo nam chim vinh oi quay. Tix thérig xuyén qua chyp nhom lam phat sinh strc dign déng, tao dong dién phucé trong chyp nhém. Dong phucé tac Gung vei tir tring cia nam cham lam chup nhém quay, kéo theo kim chi vin tée tuong img tren vach chia cia dang hé. Mémen quay cia chup nhOm dirge cfin bing béi Id xo. “Khoa Cong nghé Déng luc - BG man Ditn O13 ‘Trang 18Giang vien: BOL CHI THANE Gido tinh Dign than xe ~ H6 TC S85 $e et thi DY ——- 10 x0 can btn Chyp nhom ate cham vinh cou o4 Tam can bang anigt Le Cap tryc vit - banh vit Tryc dn dong Hink 1.21: Bang hd tbe dp xe logi edp mbm. Tam cén bing nhi¢t dé gidm bét sai s6 do nhigt cha ddng hd. Khi nhigt 49 tang, ty tro olla tém cin bing nhigt ting, tir thong qua né giam, phan lin s€ qua chyp: nhém dé gitt cho dong phucé trong chyp ahém khéng adi. b Ding hé thc ap xe chi thj bing kim. ‘Dua trén co sé cam bién téo 46 kidu tir tré hotic cam bién Hall 1 Mach he théng: Mach din &p khéng 661 Io lege (icetnaere] [iSainaong (Cam bién 160 66 “Chl cho mot val Ki6u 86ng h6 quaing 6usng Hinh 1.22: Chu too ding hb the ap chi thi bing kim dya trén cdm bién tir tré va cam bién Hall. Khoa Cong nghé Dong luc - BG man Dign O18 Trang 19)Gling vien: BUI CHITHANH Gide trinh Bign than xe — He TC © Cam bién tbc 49. Cam bién téc 46 duge gin & hop sé va dirge dn dong & banh sling cha d6ng cla cOng to mét. Cam bién t6c 4 bao gdm mot mgch tich hep host dong nhe tt tro va cam bién Hall gin bén trong va mt nam chim bén eye. Khi xe bit diu chuyén d6ng va vong nam cham bit diu quay, cim bién téc 40 sé phat ra céc tin higu xung. C6 hai kiéu mach ra: + Kidu dign 4p phat ra. = Kidu dign tro thay adi. ag ni Cm bid tr ted vena ote Mail Hinh 1.23: Chu tgo cdm bién tbc ap. 1.2.6. Che mach dén cain bio: Cam bién bao nguy va dén higu nhim béo cho Iéi xe biét tinh trang lam vide ‘eta mt sb bo phan nhu 4p suit dau trong hé théng béi tron, nhiét 46 nude lam. mat d6ng co... Clu tao, Co cu bio higu nay bao gdm hai bd phan cha yéu: b> cam bién bao nguy vA dén béo. : ‘B6 cm bién bdo nguy 1a mét logi céng tic dién ty déng dic biét lam nhiém vu bat den & bang déng hd khi c6 sy thay di nguy hai dén diéu kign lam viée cia dong co 0t0. Céc co edu béo nguy thutmg gip nhét 1a bio nguy ép sudt diu nhén trong hé théng b6i tron déng co va béo nguy nhigt 46 nude lim mat dong co. Co cfiu bio nouy dp sufe nhét dong co- Co cdu nay bio higu trong trudng hgp ap sudt nhot dong co giam toi mire c6 thé hu déng co. Khi dng co 616 lam vige hogc ap sudt trong h¢ théng boi tron gidm xudng thip hon 0,4 - 0,7 Kg/em? mang 6 (xem hinh 1.25) nim & vj tri ban dau, con tiép diém 4 & trang thai déng, dim bdo thong mech cho dén béo 3. Khi cOng tic 1 déng, dén bao 3 & bang ddng hé sé sang béo higu sy gidm dp sudt dau t6i mute khong cho phép. ‘Khoa Cong nghé Bong le - BG mon Din Ore Trang 20Giing vién: BOLCHITHANH Gitko tinh Dign than xe ~ Hé TC Khi dong co 6t6 lam vige, diu tir hé théng béi tron déng co sé qua 15 ctia nim 8 vao buéng 7 va Khi dp suat dau trong budng 7 Ién hon 0,4 — 0,7 Kg/em’ thi mang 6 sé cong Ién, nang cin tiép diém di dong va tiép diém 4 mé ra, dén bao 3 tat Bd c&m bign béo nguy Hinh 1.25: Co cdu bao nguy dp suit déu béi tron dong co. 1- Cong tic méiy; 2- Nép: 3- Ben higu; 4- Céc md vit bac: 5- Gia tiép aiém: 6- Mang dp sudt; 7- Budng dp sudt; 8- Nim cb ren ta Jam mat dong © Co cdu nay bio higu cho tai xé biét nhigt dé muse qué cao (khong cho phép) trong hé thong lam mat dong co. BO cdm bién nude duge van vao phia trén cia ket nude hoac trén dudng nude di, cn dén higu lip & bang ddng hd. Coe! Hinh 1.26: Co cau bdo nguy nhigt d§ nwéc lam mat dong co. I- Chup déng 2- Thanh hing kim3- V6 66 cam bién 4- Den higu 5- Vit diéu chinh. Cfu tgo cia bd cam bién bao nguy nhiét dé nuée trong ty nhu bé cam bién eta déng hd nhiét 46 nude loai xung dign, chi khéc 1a trén thanh Ing kim khong, quan day dién tré va thanh luéng kim duge lat nguge xuéng sag cho khi bi bién dang né 88 cong vé phia duéi (vé phia c6 xu huong déng tiép diém KK’ lai). ‘Khoa Cong nghé Bang we ~ BA man Dign Ori Trang 21Giang vién: BUL CHI THANH Gidéo wink Dign than xe ~Hé TC Khi nhiét 46 nude lam mat déng co thép thi tiép diém KK’ 6 trang thai mé va dén higu 4 tat. Khi nhigt dé nude lam mat ting, thanh ludng kim 2 bj néng né sé bién dang va & nhiét 46 96°C + 3°C thi tiép diém KK’ dong, dén higu 4 sang len. 13. | THONG TIN DANG SO (DIGITAL) 13.1. Chu trac eo ban Man hinh hién thj s6 trong méi dng hé thudng ding mot VFD (man hinh huynh quang chin khGng), mOt vai diét dén LED phat sing hose mét LCD (man hinh tinh thé léng). Kiéu VFD dug sir dung phé bién trong cac déng hd hién thi 86 trong cac xe dei ms Déng hé hién thi sé 66 cdc dc diém sau: - Déxem. - Chinh xée cao. - Dé tin cay cao nhé hién thi s6, khong 6 chi tiét chuyén dng quay. + Hién thj tét nt cho méi déng hé. Duéi day sé mé ta bang ding hé man hinh dign wr kiéu VFD trén xe TOYOTA CRESSIDA. Cam bién téc 46 - 3 f Céng téc hanh trinh ao Céng tc thay fang do Bong hd quang déng hd nhién lig dureng (co khi) BO vi xi If & VFDs. Hinh 1.27: Bang ding hd min hink dign tix kiéu VED trén xe TOYOTA CRESSIDA ‘Khoa Cong nghé Dong lee BG man Dién Ord ‘Trang 22Ging vién: BUT CHETHANH Gido wink Dign than xe — He TC. 13.2, Cae dang man binh: 1.3.2.1, Min hinh huynb quang chéin khong: Bao gém 20 doan huynh quang nhd duge sir dung trong déng hd téc do xe dé hién thi téc do xe dudi dang sé. Chu tao. Min hink huni quang chin khéng hot dng gidng nhu dng triod va bao gm 3 phin: = MOt bo day we (ca-t61), - 20 doan (a-n6t) duge phu chat huynh quang . = _Mét huéi duge dat gitta a-nét va ca-tdt dé didu khign dong din. TAt c& cde chi tiét nay durge dit trong mot budng kinh phiing da init hét khi. ‘Anbt gin ten tim kinh, céc day dign néi v6i cdc doan andt nim tryc tiép tren mat tim kinh, m6t lép céch dign phi lénh tm kinh va céc doan buynh quang niin 6 phfa trén lép cdch dign. Cac doan duige phi chét huynh quang sé phat sng khi bi ede dign tt dép vao. Phia trén a-ndt Ia mét Iuéi digu khién durgc lam bang kim loai dc biét va phia trén Indi Ia ca-t6t, mét bé day t6c lam bing day tungsten méng duce phi mot vat ligu ma phat ra dién ti khi bj nung néng. Day toc Chat huynh quan: Fn PS ap cach align: Day dién (Céc doan (anét) Téim kinh Hinh 1.28: Céu tgo man hinh hujnh quang chan khéng. Hoat ang. Khi dong dign chay qua céc day toc, day tc bj nung t6i khoang 600°C va vi ‘vay no phat ra céc dign tt. Khoa Cing naht Ding hes ~ 6 min Bién Os Trang 23Hing vidn: BUI CHETHANH __Gildo trlnh Blam thé xe — HTC “Teirm kink (rude Hinh 1.29: Man hink hujnh quang chan khong. ‘Néu sau 46 dign dp duong duge cp cho céc dogn huynh quang né s8 hit céc dign ur tir day (6c. Cac dign tr nay sau d6 sé chay vao céc dogn huynh quang ri xudng mass, sau d6 quay igi céc day téc két thiic m6t chu ky. Khi dign ti tir day téc dap vao doan huynh quang, chdt huynh quang sé phat sang (phai cép dién ap dong cho cac doan huynh quang). Néu khdng cp ign. 4p cho ching ching sé khéng phat sang, Chite ning cia ludi 1a dé dam bao cde dign tir dap dau Ién tt cd che dogn huynh quang. Do hiéi luén 06 dién dp durong tai moi thdi diém, nén tat od cdo phin tir ca né ddu hit cdc dign tr dirgé phat ra ter dy téc. Do dé khi dign ti xuyén qua lui va d€p vao andt ching s@ durge chia dau. ‘Khoa Cong nghé Bong iwc - BO man Din O10 Trang 24Gldng vida: BULCHETHANH Gt tein Dida than se ATC CHU'ONG 2: HE THONG CHIEU SANG VA TIN HIEU H@ théng chiéu sang - tin higu trén Ot6 1 mét phuong tién can thiét gidp tai xé c6 thé nhin thdy trong diéu kién tam nhin han ché, ding dé bao cac tinh huéng dich chuyén a@ moi nguoi xung quanh nhan biét. Ngoai chu’c nang tren, he théng chiéu sang con hién thi cac thong 86 hoat dong ctia céc Ne théng ‘tren ot0 dén tai x6 thong qua bang tableau va soi sang khong gian trong xe. 2.1. HE THONG CHIEU SANG 2.1.1, Nhigm vy, you cau va phan logt Nhigm vu: He théng chiéu sang nham dam bao didu kign lam vige cho ngudi lal 6t6 nh4t la vao ban dém va bao dam an toan giao théng. Yéu cau: én chidu sang phai dép ung 2 yéu cau: = C6 cudng 49 sng Ion. = Khéng lam 16a mat tai x6 xe chay nguge chidu. Ph&n Logi: Theo d&c diém ctia phan bé chim &nh s4ng ngudi ta phan thanh 2 loai he théng chiéu sang: - Hé théng chiéu sang theo Chau Au. = Hé théng chiéu sang theo Chau Mg. 2.1.2. Céc chire nang va théng sé co ban a. Théng s6.co ban: Khong chidu edn = Khodng chidu sang xa tir 180 - 250m. = Khoang chiéu sang gain tir 50 - 75m. Cong suat tiéu thy otia méi bong dén: = Och a6 chidu xa la 45 - 70W - © ché dé chiéu gan 1a 35 - 40W. b. Chite nang: H@ théng chiéu sang la mét t5 hyp gdm nhidu loai dén c6 chive nang, bao gdm: Bén kich thuéc trudc va sau xe (Side & Rear lamps). ‘én dau (Head lamps - Main driving lamps): Dang dé chiéu sang khdng gian phia trvéc xe glup tai x6 c6 thé nhin thay trong dem t6i hay trong didu kien tam nhin han ché. Ben surong mo (Fog lamps): Trong didu kién song mu, néu sty dyng dén pha chinh co thé tao ra ving anh ‘sang choi phia truce gay tre ngal cho cac xe dé! dign va ngwoi di duéng. Néu st dying dén song md sé glam duge tinh trang nay. Dong cung cAp cho den suong mu thuong duge lay sau relay den kich thos. en song mit phia sau (Rear fog guard): Den nay dang dé bao hieu cho cae xe phia sau nhan biét trong didu kign t&m nhin han ché. Dong cung odp cho dén nay duge ly sau dén cbt (Dipped beam). Mot dén bao dure gan vao tableau dé bao higu cho tai x6 khi dén suong ma phia sau hoat déng Dén Iél phy try (Auxiliary driving lamps): Rhoa Ging nghé Bong lec -Bé min Dién G8 TT‘Ben nay duge néi véi nhénh dén pha chinh, ding dé ting cudng do chiéu sang khi bat én pha. Nhung khi cé xe déi dién dén gan, dén nay phai dugc tat théng qua mot céng tac riéng dé tranh gay Ida mat tai x6 xe chay ngugc chidu. Ben chép pha (Headlamp flash switch): Céng tac dén chép pha duge str dung vao ban ngay dé ra higu cho cde xe khac ma khéng phai sir dung én c6ng téc dén chinh. Bén Idi (Reversing lamps): ‘Ben nay duge chiéu sang khi xe gai s6 lai nh&m bao higu cho cdc xe khac va ngvdi di duéng. en phanh (Brake lights): Dung 48 bao cho tai x6 xe sau biét dé gitr khoding cach an toan khi dap phanh. Dén bio trén tableau: Ding 4@ hién thi cac théng sé, tinh trang hoat déng cilia cc hé théng, b6 phan trén xe va bao Idi (hay bao nguy) khi cac hé théng trén xe hoat dong khéng binh thuong. én béo dirt b6ng (Lamp failure indicator): Trén mét sé xe ngudi ta lap mach bdo cho tai xé biét khi cé mot béng dén phia duéi bj avt hay syt ap trén mach dién lam dén me. Dan bao nay durgc dat trén tableau va sang lén khi cé sy cé va mach hay dan. te = Je 3 dr 6 Bodin Hinh 2.1; So dé mach dign chiéu sang trén 6t6 2.1.3. Cu tao béng dén: Anh sang tir dén phat ra la nhé vao mot day téc phat sang ho&e c6 dong dién di xuyén qua 6ng thty tinh cé chira loai khi dat biét bén trong. Khoa Céng nghé Déng lc - BG man Dign O16 “Trang 26Phan Ién trén xe du st dung loai bong dén phat sang bang day toc, nhung trén ofc phuong tién céng céng thudng str dung loai béng dén huynh quang 46 chiéu séng bén trong xe. Céc loal bong dan huynh quang co wu diém la nguon ‘sang dugc phat tan déu ra trong khu vire lén, tranh lam cho hanh khach bj méi mat va tranh bj chéi nhu' & den day téc. a. Cudng dé anh sang: Cudng a6 anh sang [a nang Igng d8 phat xa anh sang & mét khodng cach nhat dinh. Nang lueng anh sang cé lién quan dén ngudn sang va cudng 46 anh sang duc do bang don vic.d (candelas). Truéc kia, don vi c.p (candle power) cling duge ap dung: ted=tcp Téng cc hat Anh sang roi trén 1 bé mat duce goi dO chidu séng, cudng dd ctia Anh s4ng durgc do bang don vj lux (hodc metre-candles). Mat ba mat chit sang £6 curong dd ‘lux {hay 4 metre-candles) khi 1 bong dén 6 cureng db 1 od dat cach 1m tu man chan thang ding. Khi gia tang khodng cach chiéu sng thi cuéng dd chiéu sang cGng gidm thea. Gueng a0 chiéu sang ty 1 nghich voi binh phuong khodng cach tir ngudn sang. Didu nay oé nahi la khi khodng cach chiéu séng tang g4p doi thi cudng do anh sang trén ba mat ma anh sang phat ra sé giam xuéng bang % cudng do anh sang ban dau. Vi vay, néu can mét anh sang 6 cudng a6 lon nhat nhu luc ban dau thi ning long cung cdp cho dén phai tang lén gdp 4 lan. b. Ban day téc: V6 dén lam bang thiy tinh, bén trong chiva 1 day dign tré lam bang volfram. Day volfram dugc n6l voi hai day dan a6 cung cAp dong dién dén. Hai day dan nay dug gan chat vao nap day bang déng hay nhém. Bén trong béng dan la mdi truéng chan khong voi myc dich loai bé khong khi dé tranh oxy hod va lam béc hoi day t6c (oxy trong khong Khi tac dung voi volfram & nhiét do cao gay ra hien tweng den bong den va sau mot thai gian rt ngan, day toc sé bj dut). Hinh 2. 2: Béng dén logl day t6e Khi hoat dong & mdt dién dp dinh mic, nhiét 4 day téc lén dén 2.3000C va tao ra 4nh sang tring, Néu cung cp cho dan mét dién 4p th4p hon inh mio, nhigt a day téc va 4nh séng phat ra 88 gidm xuéng. Nguge lai, nu cung c&p cho dén mét dién thé cao hon, chang bao lu sé lam béc hoi day volfram, gay ra hién tugng den béng dén va dét chay cd day téc. Khoa Cang nghé Déng lec BO mn Dikn O18 Trang 27Gidng wien: BerCHL THANM ido trinh Bien than xe = He TC Day téc ctia bong dén céng sudt Ion (nhu dén dau) dug ché tao dé hoat dong & nhiét d6 cao hon, Cuong dO anh sang tang thém khoding 40% so voi dén day toc thuong bang cach dién day vao béng dén mét lugng Khi tro’ (argon) véi Ap suat tong déi nh. c Bong den halogen: ‘Suédt qua trinh hoat dong ctia bong dén thueng, sy’ bay hoi cla day toc tungsten la ee nhan lam v6 thily tinh bj den lam giaém cuong do chiéu sang. Mac du od thé gidm dug qua trinh nay bang cach dat day toc trong mot bong thay tinh ¢6 thé tich lon hon, Nhung cuéng dé anh sang ctia béng den nay bj gidm nhidu sau mét thei gian st dung. Thgeh anh Diy t60 tim bt Phin xe Dy te tm pha Hinh 2, 3 : Bong dén halogen Van dé trén da duoc khdc phuc voi syy ra doi ctia bong dén halogen, béng Halogen co cong suat va tudi the cao hon bong dén thong, Bay la loai den thé he moi co nhidu wu diém so vot den thé he co nhu: Ben halogen cha khi halogen nhu lode hoac brom, Cac chat khi nay tao ra mot qua trinh hod hoc khép kin: lode két hyp voi vonfram (hay Tungsten) bay hol & dang Khi thanh jodur vonfram, hén hyp kh nay khong bam vao v6 thiy tinh nhur bong den thuong ma thay vao dé sy chuyén dong déi Iuu sé mang hdén hyp nay tre ve ving khi nhigt d@ cao xung quanh tim dén (& nhiét do cao trén 1450 OC) thi nd 86 tach thanh 2 chat: vonfram bam tré lal tim dén va cdc phan tt khi halogen auge gidi phéng tré’ v8 dang khi. Qué trinh tdi tao nay khéng chi ngain chan sw 441 mau béng dén ma cn gitr cho tim dén luén hoat dong & didu kién t6t trong mét thdi gian dai. Béng den halogen phai dug ché tao dé hoat dong & nhist dd cao hon 25000 O' nhiét 46 nay khi halogen mdi béc hoi. Ngu'di ta str dung phan én thiy tinh thach anh dé lam béng vi loai vat ligu nay chiu dug nhidt dd va dp sudt r&t cao (khodng 5 dén 7 bar) cao hon thily tinh binh thuéng lam cho day tée dén sang hon va tudi tho cao hon béng dén thuéng, Thém vao a6, mét wu diém cia bong halogen la chi cdn mét tim dén nhd hon so voi béng thuéng. Didu nay cho phép dieu chinh tiéu diém chinh xac hon so véi bong binh thudng. Khoa Céng nghé Bing hes - Bb man Din O18 ‘Trang 28Giang vien: BULCHL THANE. _uere d. Gwong phan chiéu (chéa dan): Chic nang ctia gurong phan chiéu [a dinh huéng lai céc tia sang. Mét gueng phén chiéu t6t sé tao ra sy phan xa, diva tia sang i rét xa tir phia dau xe. Binh thuéng, gong phan chiéu cé hinh dang parabol, bé mat duge durge danh béng va son lén mét Ip vat ligu phan xq nhu bac (hay nhém). 86 tao ra su chiéu sang tét, day téc dén phai dug dat & vi tri chinh xac ngay tiéu diém cia guong nham tao ra cdc tia sang song song. Néu tim dén dat & cdc vi tri ngoai tidu diém sé lam tia sang di tréch hurong, c6 thé lam loa mat ngudi diéu khién xe abi dién. Ba 36 cac loai xe di méi thudng str dung chéa dén cé hinh cho nhat, loai chéa dén nay bé trl gong phan chiéu theo phong ngang cé tac dung tang ving sang theo chiéu réng va gidm ving sang phia trén gay I6a mat ngurdi di xe nguge chidu. Guong phan chiéu phy A Vit bong dan ‘@uang Bhan chiéu chinn Hinh 2. 4: Chéa dén hinh char nhét Cach bé tri tim dén duge chia lam 3 loai: loai tim dan dat trude tiéu cy, logi tim dén dat ngay tiéu cy va tim dén dat sau tiéu cy (Hinh 1. 5). —] Tim dan Tim don Tim dan trude tieu cy gay tidu cy sau tieu cy Hinh 2. 5: Cch bé tri tim dan én chiéu s4ng hién nay cé 2 hé la: Hé Chau Au va hé Chau My. > He Chau Au: Khoa Cang nghd Dang hrc - BS man Dign O16 “Trang 29thin xe= He TC : an sam | Day be tm pha Guang ph ‘Anh sng pha | Day toc tim o6t pS Phén xe Hinh 2. 6: Ban hg Chau Au Day téc anh sang gan (dan cét) gdm 06 dang thang durgc bé tri phia truéc tiéu cy, hoi cao han truc quang hoc va song song true quang hoe, bén dui cé miéng phan chiéu nhé ngan khong cho céc chim 4nh sang phan chiéu lam lod mat ngudi di xe ngugc chidu. Day téc énh sang gan c6 cong sudt nhd hen day téc anh s4ng xa khodng 30-40%. Hién nay miéng phan chiéu nhé bj c&t phan bén trai mOt g6c 150, nén phia phai clla duéng dugc chiéu sang réng va xa hon phia trai. Hinh dang dan thugc hé Chau Au thuéng oé hinh tron, hinh cho nhat hac hinh 6 4 canh. Cac dén nay thuréng o6 in s6 "2" trén kinh. Bat trung cia dén kigu Chau Au Ia cé thé thay déi dugc loai béng dén va thay déi ca cac loai thau kinh khac nhau phi hyp véi duréng vin ngoai cilia xe. > Hé Chau My: Bifocal section 1 At focal ais Parallel beam Section 2 Hinh 2. 7: Ban hé Chau My ‘B6i voi he nay thi hai day t6c énh sang xa va gan cé hinh dang giéng nhau va bé tri ngay tai tiéu cy cia chéa, day téc anh sang xa duoc dat tai tiéu diém cia chéa, day toc anh sang gn nam gen phia trén mat phang truc quang hoc a8 cuéng a} chum tia sang phan chiéu xuéng duéi manh hon. ‘én kiéu Chau My lu6n luén c6 dang hinh tran, dén dugc ché tao theo kiéu bit kin va kiéu dén pha luén cé nét hai hda vé hinh dang bén ngoai. Khoa Cong nghé Dong lie - BG mon Dign O15 Trang 30Ching vitn. bOLCHI THAN do erin Din did se He TC Hign nay h@ Chau My cdn str dung hé chiéu sang 4 den pha, hai dén phia trong (chiéu xa) lp bong dén mét day toc cong sudt 37,5W 6 vj tri tren tiéu cy cia chéa, hai den phia ngoai lap béng dén hai day toc, day toc chiéu sang xa co céng suat 35,7W nam tai tiéu cy’ ctia chéa, day toc chiéu sang gan SOW lap ngoai tieu cy cla choa. Nhu vay khi bat anh sang xa thi 4 den sang voi cong suat 150W, khi chiéu gan thi cong suat la 100W. e Théu kinh den: Thau kinh cia dén la mot khéi gdm nhidu hinh king try c6 tac dung udn cong va phan chia tla sang chiéu ra ter dén theo dung huéng mong mudn. Viéc thit ké thu kinh nham myc dich théa man ca hai vj tr chiéu sang gan va xa, Yeu cau cia dén pha chinh la anh sang phat ra phai di xuyén qua mt khoang céch xa trong khi dén pha gan chi phat ra tia sang & mire d6 thdp hon va phat tan tia sang & gan phia true dau xe. Hinh 2. 8: Cdu tric dén dau logi ca va mot Vung sang phia tree dén dau duge phan bé theo quy luat nhu hinh vé sau: ave TAG Hinh 2. 9:6 thj cudng d6 sang trén mat dong Hién nay, hinh dang chyp én trén cac xe di mdi rat da dang, phong phi mang tinh tham my va duge cai tién nhiéu nham téing cuweng dé sang, khodng ech chiéu sang. ‘Khoa Cong nghe Déng hee - BG min Diin O18 Trang 31Giang wen: BULCHL THANE Giéo tinh Dien thin xe— He TC Hinh 2. 10: Hinh dang dén dau trén cc loai xe doi moi 1.1.4. M6t 86 so dé mach diéu khién hé thong chiéu sang a, Sordé céng tic diéu khién dén loai duong cho: Headlight Headlight Control Relay Lo Hight Beam Indiostor Light Dimmer Switch Hinh 2.11; So’ dé céng tac diéu khién dén TOYOTA HIACE hoa Cang naghé Ding lice BS mn Bign Orb rang 32Gidng en: BOICHITHANH __ Gio tinh Dign thin xe —H8 TC Hoat déna: ' Khi bac cOng téc LCS (Light Control Switch) & vj trf Tail: Dong dign ai ti: accu-> W1-+ A2-+A11-> mass, cho dong tir: accu > coc 4’, 3’-eclu chi dan-» mass, dn domi séng len, Khi bac céng tdc sang vj tri HEAD thi mach dén domi vn séng binh thudng, dbng thei c6 dong tir: accu W2-> A13 ->A11> mass, role déng 2 tiép diém 3 va 4 Ic 46 06 dng tir: accu -» 4', 3+ cAu chi» dén pha hoac cét, néu céng téc dao pha & vitri HU, dén pha sang lén. Néu cng tac dao pha & vi tri HL den cét sang Ién. Khi bac FLASH: accu W2-» A14-» A12 ->A9-+mass, dén pha sng én. De 86 den flash khéng phy thupe vao vt bac cla cong tic LCS, B6i véi loai Am che & céng tc thi dén béo pha duoc nbi véi tim den cbt. Lic nay do c6ng suat cla béng dén rAt nhd (< SW) nén tim dan cét déng val trd day d&n a8 dén bdo pha sng lén trong liic mé den pha. Ta cé thé ding role 5 chan d& thay cho céng t&c chuyn i pha oft, néu vay thi cong téc sé bén hon vi luc nay déng qua céng tac la rt bé phai qua cudn day cia role. b. So dd céng tac didu khién den loai am cho: Fiche dis Role dan pha est Accu Le [ Ce don af Gléc don pha ost Ban béo pha, Hinh 2. 12: So dé céng tac diéu khién dan TOYOTA HIACE ‘Trong trong hgp nay ta thay cdng tdc van lam viéc nhu mét céng t&c binh thudng nhung cach ddu day hoan toan khac, chi cé mét day néi tir chan sé 5 cilia role dén chan céng tac, nguy€n ly lam vic nhu sau: Khi bac cong tc LCS & vi tri HEAD dén démi sang, ddng thei c6 déng: Khoa Cong nghé Ding lec - BG min Dign O16 - Trang 33Gidng vién: BULCHITHANH iho rink Dién thin xe — HEC accu g W2 g A13 g A11 g mass, role déng 2 tiép diém 3 va 4 lic dé c6 dong tir: accu-» 4, 3-» W3-» A12, Néu cing t&c chuyén pha é vi tri HL thi dong qua ‘cuén day khong vé mass dug nén déng dién di qua tiép diém thuréng déng 4. 5 (cla Dimmer Relay) > cau chi-» tim dén cdt-» mass, dén cét sng lén. Néu cng téc 440 pha & vj tri HU thi dang qua cuén W3-» At2-» mass, hit tiép diém 4 tiép xc voi tiép diém 3. dong qua tiép diém 4, 3-» cau chi + tim den pha-» mass. dén pha sang lén. Lic nay dén bao pha sang, do doc mac song song véi dén pha. c. Sodd céng the dibu khién dén ding céng tic LCS loai rdi: Logi dwong cho: Hinh 2. 13: So a6 céng téc diéu khién dén foal duong cho Trréng hop ding céng tc LCS 16% thi cong téc nay khdng ndi mass, khong ‘can dung role dé han ché déng vi ban than céng tac chiu dugc déng qua né. Hoat dong nh sau: Khi bat cOng tc LCS 6 vi tri TAIL thi dong dign di tir; accu» cau chi->T1 > 12 -» dén domi-> mass, dén domi sang. Khi bat cng t&c & vi tri HEAD thi dén démi van sang binh thuéng. Nhung lic nay c6 dong: accu -> cau chi dén pha cSt-» H1->H2 -» tim dén pha cbt, lic nay néu cong téc chuy&n d6i pha vi tri HU thi dén pha sang, ding thai den bao pha sang, néu céng tac chuyén ai pha & vitri HL thi dén cét sang Loai 4m cl “Khoa Cing nght Ding lec BéminDiin OSS “Trang 34Dimmer Retay ‘Sete Indeator Lignt Hinh 2. 14: So dé céng téc diéu khién dén logi 4m cho d. Se dd cng téc didu khién dén suong mu: Nhin chung, xe hoi dugc san xuat 6 nhOng noi oé sung mu nén di da xam nhap vao thi trong Chau A nhung nhing hé théng nay van cén mac di rt it khi duoc ding, Fite aan auton mo 2 Hinh 2, 15: So dé céng tdc diéu khién dén song ma Khoa Cing nighé Déng lec - BG min Dign O16 ‘Trang 35line rita BULCut THAN ito tint Bien inde = 100 TC Trong so ad dau day thi dén suong mu dug két néi voi hé théng den domi va hoat dong nhw sau: Khl bat cOng tdc sang vi tr! Tall thi coc AZ sé duvgc néi mass cho dong tw: accu-» role den Taillight -» cudn role dén song mu cudn day -» mass, Jam tiép diém déng lai cho déng ditt, accu-» role dén suong mii -» cong tac dén song mu va nam che tai day, khi bat Ong téc dén song mu thi c6 dong qua dn» mass, dén song mu sang lén. 2.2. HE THONG TIN HIEU 2.2.1. Hg théng cdi va chuéng nheo /a chuéng nhac durgc xép vao hé théng tin higu vi ede tin higu am thanh do cdi va chudng nhac phat ra nh&m mye dich chi yéu la a8 dam bao an toan giao théng va mét vai mye dich khdc. a. Cai dign: Hinh 2, 16: Cu to cot 4, Loacdi 2. Khungthép 3. Mang thép 4. V.cdi__§. Khung thép 6, Try dueng 7. Tam thép Id xo 8. Léi thép tur 9. Cudn day 10. Oc ham 11. Oc didu chinh 12, Oc ham 13. Try didu khién 14, Can tiép didm tinh 15. Can tip didm ddng 16. Ty dign 17. Try dimg cia tiép diém 18. DAu bat day cdi 19. Num cdi 20. Bién trd phy Khi bat céng ike may va nbn cdi: Accu -» cugn day-» tiép dim KK» cSng tac cdi + mass, cudn day tir héa Idi thép, hut Idi thép kéo theo truc didu khién mang rung lam tiép diém KK -» mé ra -» déng qua cuén day mat—» mang rung day Idi thép lén-» KK dong lai. Do d6, lai cé dong qua cuén day Idi thép di xubng, Sy dong me cla tiép diém lam true mang rung dao dong véi tan 66 260 = 400 Hz‘ mang rung tac déng vao khéng khi, phat ra tiéng kéu. Khoa Cong nghé Déng hee - BG mén Dién O16 Trang 36Ty dién hoaic dién tré dugc mac song song tiép diém KK dé bao ve tiép diém khéi bi chay khi déng dién trong cugn day bj ngat (C = 0,14 - 0,17 F). Role cdi: Truong hop mac nhiéu cdi thi déng dién qua cong tac cdi rt lon (15 - 25A) nén dB lam héng céng tic cdi. Do 46 role cdi duge str dung ding a8 gidm dang ign qua cong tc (khodng 0,1A khi str dung role cdi). HINH 2. 17: RO LE CO! Khinhn nut cdi: Accu ~» nut cdi» oun day mass, tir héa Idi thép hat tiép diém déng fai: Accu -» cau chi -» khung tir -» I6i thép -» tiép diém—> cdi - mass, cdi phat tiéng kéu. b. _Ghuéng nhac: Khi 6t6 chay Idi cde én bao Idi duege bat ty dong va két hyp vai chuéng nhac. So dé mach dign: Céng tac Idi iesw “ ban béo i 0% —@)—v\0 5 _L. chwong mas Hinh 2. 18: So dé hé théng tin higu den va chuéng nhge. Khoa Ging nghé Dang luc ~B6 min Dién O15 Trang 37Hinh 2. 19: So dé mach chuéng nhac. Khi gai 96 lai cOng t&c Idi déng Iai, c6 dng nap cho ty theo 2 nhdnh: Tur: Accu + R1->C1 - cyc BE ciia transistor T2 > R4—> diode D- mass, déng dién phan cyc thuan cho T2 dan, T1 khéa. Khi C1 dug nap day lam T2 khéa, T1 dn cho dong: Accu-» chudng -»T1-» mass, lam chuéng kéu, khi T1 dan thi C1 phéng nhanh qua T1-> R4 > Amty, lam T1 ms nhanh, T2 khod nihanh, khi ty 71 ph6ng xong thi né lal duge nap, T2 dn, T1 khod... 2.2.2. H@ théng bao ré va bao nguy a. Céng tdc dén bao ré: Céng tc dan bao r& dugc bé trl trong cong tac t8 hep nam dui tay Idi, gat céng tdc nay sang phai ho&c sang trdi sé lam cho dén bao ré phai hay trdi. Hinh 2. 20: Céng tée dén béo ré b. _Céng tc dén bao nguy: Khi bat cng tac dén bao nguy né sé lam cho tét cd cac dan bao ré déu nhay. hoa Cane; nahé Dong hve ~ BG mid Bien Oi Trang 38Ging vidn: BOL CUE THAN Gide. rads Bd than xe = Hd TC =a = Hinh 2. 21: V{ tri cong tée dén bao nguy ©. BQ tao nhay: BQ tao nhay lam cho cac dén bao ré nhay theo mot tan sé dinh trudc, BO tao nhay dung cho ca dén bao ré va bao nguy. BO tao nhay cé nhidu dang: co dién, co ban d&n hoaic ban dain tuan hoan. > BO tao nhay kidu co - dién: BO tao nhdy nay bao gdm mot ty dign, cac cugn day L1, L2 va cac tibp diém. Dong dign dén dén bao ré chay qua cudn L1 va déng dién qua ty bang qua cugn L2, Cu$n L1 va L2 dug quan sao cho khi ty dién dug nap, huéng vae tir truéng trong hai cugn khir Hin nhau va khi ty dién dang phéng huéng oli tir trong trong hai cudn két hgp lai, Cac tiép diém duge déng bdi lyrc 1d xo, MOt dién tre mac song song véi céc tiép diém dé tranh phéng tia live gitra cac tiép aiém khi b6 tao nhdy hoat don; KN bat Cong lhe may, dng dign tir accu dn tiép aibm va an ty aign qua cugn L2 nap cho ty, ty duge nap day. cong Cong tde bao ré the may Hinh 2, 22: Hot dong cila b6 nhay co’- dign khi bét céng tée may. Khoa Cong ngh¢ Dong lec - BY mon Dién O10 4Khi cOng tac bao ré bat sang phai hoc sang trai, dong dign tiv accu dén tiép diém, qua cu6n L1 dén cong tac bao ré sau do dén cac dén bao ré. Khi dong dign dong dign chay qua cudn L1, ngay thoi dim d6 tren cugn L1 sinh ra mot tw trong lam tiép aiém mo. cong Cong the bao ré thc may Hinh 2. 23: Hogt déng cde bé nhéy co dign khi céng tdc dén béo ré bét. Khi tiép diém mé, ty dign bat dau phong dign vao cudn L2 vao L1, dén khi ty phéng hét dién, tir truéng sinh ra trén hai cudn git’ tiép diém md. Dang dién phéng ra tir ty dién va déng dign tir accu (chay qua dign tre) dén c&c béng dén béo ré, nhung do déng dign qué nhé dén khdng sdng. Br ceng ‘ Cong te bio 3 the may Accu Hinh 2. 24: Tidp diém mé, ty din phéng Khi tu phong hét dién, tiép diém lai déng cho phép dong dién tiép tuc chay tir accu qua tiép diém dén cuén L1 rdi dén cac dan bao ré lam ching sang. Ciing Iki 46 dang din chay qua cudn L2 4& nap cho ty. Do huéng dong dién qua L1 va L2 nguge nhau, nén ti truréng sinh ra trén hai cudn khi? ln nhau va gil? cho tiép didm déng dn khi ty nap day. Vi vay, dén van sang. hoa Cong nahh Ding lee = BG main Dit Ob - Trang 40Gling viens BOL CHE THANE sition nh Bade ei se He Khi tu duge nap day, dong dign ngung chay trong cudn L2 va tir truéng sinh ra trong L1 lai |am tiép diém tiép tuc mé, den tat. ‘Chu trinh trén lap fai lién tuc lam cac dén bao ré nhay & mot tan sé nhat dinh. Gong the bao ré [' Hinh 2. 25: Tiép diém dong (den bao ré s4ng) > BO tac nhay kiéu co - ban d&n: M6t role nhd dé lam cac den bao ré nhay va mot mach transitor dé dong ngat role theo mot tan sé dinh truéc dugec két hgp thanh b6 tao nhay kiéu ban transitor. Ty aien Transistor Role Hinh 2. 26: B¢ tao nhay kiéu co- ban dén > BO tao nhay kidu ban d&n: 86 tao nhay kidu ban dan thong [a mot mach dao déng da hai ding 2 transisitor. ‘Khoa Céng nghé Bing luc - BG min Bign O15 “Trang 41Gidng vien: BOLCHL THANE Gio tinh Dién than xe-= HTC Ceng tée may Cu chi TUAN 59 tao nhay (flasher) Cau chi HAZ/HORT| Cong tde dén bao ngu OFF ON ‘Cong tae dan re on rs tréi Ban ré phai Hinh 2. 27: So'dd mach dign dan béo ré, béo nguy va b6 tao nhiy bén dén Khi gat céng tée dén bao ré gat hole bio nguy, ign thé duong duge cung cép cho mach, nhé su phéng nap cla céc tu dién, cdc transistor T1 va T2 sé fn luet dong mé theo chu ky. Khi T2 d&n lm T3 dan theo cho phép déng dién di qua cudn day relay hut tiép diém K 46ng lam dén sang, Néu b&t ky mét béng dén b4o ré nao bj ch4y tai tac dyng lén bd nhdy gidm xuéng dui gid tri tiéu chudn tam’ cho théi gian phéng nap ty nhanh hon binh thuréng. Vi vay tan s6 nhay clia dén bdo ré cfing nh dén trén tableau tro nén nhanh hon bao cho tai xé biét mot hay nhidu béng dn 44 bj chay. > Mach tin higu kidu dign tir: Khi bét cng tdc ré (ré sang trai hoc phi, ¢6 déng ti: accu SW day dign te Rf K +W-+L-> dan-» mass. Lic nay déng qua béng dan phai qua day dién tré va din tr phu nén dn khdng sdng, nhung né lam day dign te néng 1én, ching ra, lam mat vit k déng lai cho dng I6n qua dn, lam dén séng lén. Lac nay day dién tré va dign tré phy bi ngén mach nén né nguéi di co lai, mat vit K mé&, dan tat. Tan sé déng ngat nay durge gidi han trong khodng 60-120 lan I phi ‘Khoa Cong nghé Dong lec - Bp mon Bien Cio ‘Trang 42ramovsw a Hinh 2, 31: So dé rote béo ré kiéu dign tir 1.2.3. Mot 8 so dd he théng tin higu trén xe TOYOTA ‘uso bor UR Hinh 2. 32: So a8 hg théng tin higu trén xe TOYOTA COROLLA ‘Khoa Cong nghé Dong lsc - BG min Dién O16 “Trang 43Hinh 2.33: So dé hé théng tin higu trén xe TOYOTA HIACE Khoa Ging nghi Ding leo - BG mon Dikn O15 ™ Trang 44Ging vidn: ROL CHITHANH ________ Giido trinh itn than xe = Hé TC ny oer ‘oF ‘on ‘TURN eery HAZARD Hinh 2. 34: Cong te bao nguy - TOYOTA 4.2.4, HQ théng dan phanh, dén kich thuée: a. H¢ théng dén phanh: Bén nay duge bé trl sau xe va 06 dO sing cao dé ban ngay cé thé nhin 16, MBi 6t6 phai o6 hai dén phanh va ty dong bat bing céng tdc dae biet khi nguedi Iai xe dap ban dap phanh. Mau qui dinh cia dén phanh 14 mau dd. Céng tde dén phanbh tily thudc vao phuong phap dan dong phanh (phanh co khi, khi nén hay dau) ma 06 két céu kibu co khi hay kidu mang hoi. ing tie phanh rosy emt tL Hinh 2. 35: So a8 don phanh, b._H6 théng don kich thude: Bén kich thuéc duge lp sau xe, trudc xe, ban héng xe, trén nap cabin d& chi bao chidu rong, chidu dai va chidu cao xe. Cac dén kich thuéc thuéng ding kinh khuyéch tan mau a5 6 cong sudt mdi béng Ia 10W. Khoa Cong nght Dong tee - B6 man Dign O15 Trang 45Giang view: BULCHLTHANH Gido trinh Dién than xe - Hé TC CHU'ONG 3: CAC HE THONG PHU 34. HE THONG LAU RUA KINH 3.2. Gidi thigu chung: Oto thudng ding cac kidu hé théng gat nuéc va ria kinh sau day: @ Get nue: H@ théng gat nuéc thuéng cé nhiing ché d6 lam viéc nhu sau: = Gat nude mot tbe a6. - Gat nude hai te 40. - Gat nude gién doan (INT). = Gat nv6c gin doan o6 higu chinh thai gian gian doan. = Gat nuée két hgp voi riva kinh. b. Reakinh: - Moto riva kinh tréc va riva kinh sau riéng ré. - Rita kinh truéc va riva kinh sau dung chung mét mete. 3.2.1. Cac bé phan: Hé théng gat nuéc va rva kinh bao gdm cdc bd phan sau: 3.2.1.1.Moto gat née: Phan Chfi than tbe 49 thin Hinh 3.1 Céu tao méto gat nuée ‘Khoa Cong nghé Dong lec - BB mon Dién O15 Trang 46Giéng vién: BOI CHI THANH Gido trinh Dién than xe ~ Hé TC Méto kigu ding nam cham vinh ciru duge ding cho céc méto gat née. Méto gat nude bao gdm mot méte’ va co cu truc vit — banh vit banh rang dé gidm téc 46 cilia moto. Céng tc divng ty déng duge gan lién véi banh rang a8 gat nude dimg tal mot vi tri cudi khi t&t cong téc gat née & bat ky the! dim nao nham tranh gi6l han tam nhin tai x6. Mot moto gat nuée thuéng str dyna ba chai than: Chdi téc 46 thdp, chdi t6c 6 cao va chéi dung chung (46 ndi mass ). @. Cong tée dimng ty dong: ‘Céng tc vi tri dirng = Hinh 3.2: Céng téc vj tri dieng ty déng & vj tri ding Céng tac divng ty dong bao gdm mét dia déng cé khoét ranh va ba tiép Giém. © vi tri OFF cla céng téc gat nuéc tiép diém gitra dirgc ndi voi chdi than téc a6 th4p cilia méto gat qua cing t&c. Nhe vay, mac du ngat cong tac, mato sé tiép tc quay dén diém dimg nhe duéng dan tiép diém qua I dng. Tai thi diém nay mach durgc déng béi tiép diém khac va mé to. Mach kin nay sinh ra hién tung phanh dién, ng&in khong cho méte tiép tuc quay do quan tinh. b. Dit tbc a} moto: Mét strc dién dong dao chiéu duge sinh ra trong c&c cudn tng khi moto quay 06 tac dung gidi han téc d6 quay cla méto. 0 Otbe dé thd : Khi dong dign tir chéi téc 46 th4p qua cugn tng mot strc dign dong dio chidu l6n duge sinh ra, lam cho méte quay cham. 0 SO tbe d cao: Khi dong dign tir chéi tbc €> cao chay qua cdc cudn wing, mot strc cién dong dao chidu nhé duge sinh ra lam mate quay & téc d6 cao. Khoa Cing nght Ding lee - BG min Dign O16 Trang 47Gidng vien: BUI CHE THANE Gido trinh Dikn than xe — He TC 3.2. 2.Role gat nuéc gién dogn: Role nay c6 tac dung lam gat nuéc hoat dong gién doan. Ngay nay kigu role gan trong céng tac gat nuéc duge str dung rong rai. Mot role nhé va mét mach transitor bao gdm cac tu dién va dién tre durgc két hp trong role gat nuéc gian doan nay. Déng dién chay qua méto gat nuéc duge diéu khién bdi role bén trong nay twong tng véi tin higu tir céng téc gat nuéc lam méto gat nuée quay gian doan. © mot vai ki8u xe, thei gian gién doan 6 thé didu chinh duge. 3.2.2. Hoat déng: 3.2: 1.Céng tac gat murée & vj tri LOW/MIST : 8 em Mer ome Hinh 3.3: So d& mach dign khi céng téc gat née & vj tri LOW/MIST Khi céng tc & vi tri LOW hay MIST, déng dién chay dén chéi téc do thap clia m6 to gat nuéc nhu so dé dui va gat nuét hoat déng & téc 6 thap. Accu + > chan18 -> tiép diém LOW/MIST céng t&c gat nuéc > chan 7 > mote gat nuéc (Lo) > mass. ‘Khoa Cong nghé Ding luc - BG min Dién O15 “Trang 48Giang vin: BULCHITHANH Gido trinh Dien than xe — Hé TC 3.2.2.2.C6ng téc gat nurée & vj tri HIGH Khi céng téc gat nuée & vi tri HIGH dong dign toi chdi tbc 6 cao tbc ciia méto (HI) nhur so’ dB dui va méto quay & téc dé cao. Accu + —> chani8 —> tiép diém HIGH cia céng tac gat nuéc —> chan 13 > mete gat nuréc (HIGH) —> mass. 6 fel EIA coven | Hinh 3.4: So’ dé mach dign khi c6ng téc gat nue & vj tr HIGH 3.2.2.3.C6ng tée gat nurse & vj tri OFF : Néu tt cong tc gat nue trong khi moto gat nuée dang quay, dong dign sé chay dén chéi téc do thdp cia méte gat nude nhu hinh vé dudi va gat nuéc hoat dng 6 t6c dé th4p. Accu + — tiép diém B céng tic cam — cye 4 — tip diém role + cdc tiép diém OFF céng tac gat nude —> cye 7 > méto gat nude (LOW) —> mass. Khi gat nuée één vi tri dimg, tiép diém cong tée cam quay tir phia B sang phia A va méto dizng lai, Khoa Cong nghé Déng lc - BG man Dign O16 Trang 49Giang vin: BUI CHI THANK Gido trink Dign than xe — He TC chu cn Wipae Hinh 3.5: So’ dé mach dién khi cng t&c gat nue & vj tri OFF 3.2.2.4.C6ng tde get nuoe tal vj tri INT: (Vj tri glén dogn) a. Khi c6ng t&e gat nuée dich dén vi tri INT, Tr1 bat trong mét thoi gian ngan lam tiép diém role chuyén tir A sang B. Accu +> chan18 — cugn role Tr1—> chan 16->mass. Khi cdc tiép diém role déng tai B, dang dién chay dén mote (LO) va méte bat dau quay & téc dé thép. Accu +> chan18 — tiép diém B role -> cac tip diém INT cla céng tac gat nuéc — chan 7 > moto gat nuéc LO — mass. Khoa Cong nghé Dong lie - B6 min Dién O16 ‘Trang 50Giing vien: BUI CHI THANH Gido trinh Dign than xe ~ He TC. elaele lh / eine Mach ‘Fanetstorrr Hinh 3.6: So dé mach dign khi céng téc gat nue & vj tri INT b. Trt nhanh chéng tat, lam tiép diém cia role lai quay nguge tir B va A Tuy nhién, mét khi mote bat dau quay tiép diém cia cong tac cam bat tir vitri A sang vi tri B nén déng dign tiép tuc chay qua chdi téc do thap cia méto va gat nude hoat dong & téc d6 thap. Accu + -> tiép diém B cdng téc cam —> chan s6 4 —> tiép dim A role —> chan 7 — médto gat nvéc LO -> mass. Khi gat nuéc dén vi tri dung tiép aiém cia cong téc cam Iai gat tir B v8 Alam ding méte. Mot thai gian xc dinh sau khi gat nuée dig Tr1 Iai bat trong thei gian ngan, lam gat nus lap lai hoat dong gian doan cia no. Khoa Céng nghé Dong luc - Bp man Dién O15 Trang 51Giang vién: BOI CHI THANH Gio trinh Dign thén xe — Hé TC chu ent wiper Hinh 3.7: So dé mach dign khi céng téc gat nuée & vj tri INT. Hinh 3.8: So d8 mach dign khi céng tée gat née & Vj tri ON. 3.2.2.5.Cng tat rira kinh bét ON: “Khoa Cong nghé Dang lee ~ BG min Dikn O15 Trang 52Giéng vién: BOI CHt THANH Gido wink Dién thin xe — HE TC Khi cong tt ria kinh bat ON, dong alen chay dén mete ria kinh. Accu + — médto rira kinh —» chan s6 8 -> tiép dim céng tc riva kinh ~» chan 16 — mass. Trong trueéng hop gat nude néi véi riva kinh, Tr1 bat trong thei gian xa dinh khi méto rva kinh hoat dong lam gat nuéc hoat déng, & téc 46 thép mt hoac hai ln. Thdi gian Trt bat fa thoi gian nap dién cho tu trong mach transitor. Thdi gian nap lai dién cho tu phy thu6c vao thai glan bat cong téc riva kinh. 3.3. HE THONG KHOA CUA: b. 3.3.1. Géng dung va céc chirc nang cua hé théng khéa civa: dng dung: H@ théng khoé ctra bang dién (Power Door Locks) dam bao an toan, va thuan Ii khi khoa cla. Céc chire nang: H@ théng khéa va mé tht cd c&c Gita khi céc cOng tic khéa cia hoat ang. Viec mé va khoa duge diéu khién bang “Cong tac diéu khién khéa civa” Chic nang khéa va mé bang chia. Chite nding mé hai buée. Trong chére nding mé bang chia o6 hoat dong mé& mot buds, chi cira co cam chia moi mé duyc. Hoat ééng mé hai buéc lam cde otra khée cling Guge me. ‘Chie nding chéng quén chia trong xe (khong khéa cira dugc bang diéu khién tir xa trong khi vain 06 chia cdm trong 6 khéa dién). Chir naing an toan (khi rut chia ra kndl 6 Khoa dign va cla duge knoa ho’e ding chia hoa dang didu khién ti xa, khong thé mo duge cia bang céng tc diéu khién kha cira). hire nang didu khién ctra sé dién sau khi da t&t kha dién (sau khi cla gue! lal va cia anh khach dong va khoa dign tat, cla 86 dign van co thé hoat dong them trong khodng 60 giay na). Hé théng khéa ctra sir dung hoae nam cham dién ho&e méto lam co cu chap hanh. Ngay nay co c4u chap hanh kidu méto duge sir dung phé bién nhat. 3.3.2, Chu tao the b6 phén: He théng khéa ctva bao gdm cdc chi tiét sau day : Khoa Cing nghé Déng luc - 89 min Dign O18 “Trang 33Giéng vien: BUI CHi THANH Gido trinh Dign than xe ~ Hé TC Cong téc didu khién khod Cong tc didu khién Khoa cira otra trai ‘COng te me khod pha Hinh 3.9: C&c chi tiét trén hé théng khoé cura, 3.3.2.1.C6ng tée diéu khién khéa cia: Hinh 3.10: Céng tac diéu khién khéa ctra. Cong t&c didu khién khéa cira cho phép khéa va mé t&t cA céc cira ang thai chi mot lan 4n. Nhin chung, céng téc diéu khién khéa ctra duge gén & tém 6p trong & cira phia ngudi lai, nhung & mot sé kiéu xe, thj truéng, n6é cing duge gan & tam 6p trong & civa phia hanh khéch. ‘Khoa Cong nghé Ding lec - BG man Dién O16 Trang 54Giing vién: BOL CHI THANH Gi trinh Bid than xe = He TC. 3.3.2.2.Méto khéa cira: Hinh 3.11: Méto’ khéa evra, Mote khéa cira la co c4u chép hanh dé khéa civa. Méto khéa cla hoat dng, chuyén dong quay duoc truyén qua banh rang chi dong, banh rang ldng khong, true vit dén banh rang khéa, lam cia khéa hay mo. Sau khi khéa hay mé& cira xong, banh rang khéa duge ld xo hdi vi dua vé vi tri trung gian. Viée nay ng&n khéng cho méto hoat déng khi str dung num khéa cira va cai thién cam gidc diéu khién. BBi chidu dong dién dén moto lam adi chiéu quay cia méto. Né lam méto khéa hay mé cira. .Céng tac diéu khién chia : Cong tac didu khién chia dugc gan bén trong cum khéa cia. NO gifi tin higu khéa dén role didu khi8n khéa cira, khi kha duge diéu khién tir ban ngoai. 3: 3.3.2.4.C6ng tdc vj tri khéa cira: :DE cong the Bia udp aiém Khoé (Cong tc tht) M3 (Cong the bat Hinh 3.12: Géng téc vi tri khéa cira Khoa Cing nghé Ding luc - BB min Dién Ob Trang 55jidng vien: BOL CHI THANE Gio trink Dign than Céng tée vi tr! khéa ctva duge gn bén trong vi tr! khéa ctva, Cong thc nay phat hign trang thai khéa civa, Cong téc vi tri bao gdm mot thm tiép diém va a6 céng tde. Khi banh ring khéa & phia m&, cong tc bat 3.3.2.5.C6ng téc bao khéng cdm chia khoé vao céng tdc may: Cong te bao khong chm chia Hinh 3.13: Cong tic bao kh6ng cém chia. Céng tac nay g4n & gia de trén truc léi chinh, Né phat hign chia da duoc cam vao 8 khéa dién hay chua. Né bat khi chia dang cam va tat khi rut chia. 3.3.2,6.COng tde cura: Chive naing: Chéng quén chia, an ton va didu khién ela 0d dign sau khi tat kha). Cong téc nay phat hign tra me hay khong. N6 bat khi otra mé va tat kh cia déng. 3.3.2.7.C6ng tc didu khién khéa ciba Role diéu khién khéa civa bao gdm hai role va mdt IC. Hai role nay didu khién dong dién dén cac méto khéa civa. IC diéu khién hai role nay theo tin higu tr cAc cOng tic khéc nhau.NGUYEN LY HOAT BONG: © day ching ta m6 ta hogt dong khéa va mé khéa ciia ctia ce khéa civa va ttrng chic nang cla hé théng khéa civa. CAu tao clia gide ndi sole diéu khién khéa ctra va cach dénh sé chan cé thé khac nhau tiy theo loai xe. 3.3.2.8.Hoat dong khoa cua khéa ctva: Khi ctra bj khéa do tin higu ti c&c cong t4c khac nhau, Trt ben trong role didu khién khéa ctra dugc IC bat. Khi Tr1 bat, dong dign qua cudn day role 96 1 lam bat role 66 1. Khoa Cong nght Dong lwe - BG mén Dién O15 Trang 56Giang vien: BOL CHI THANH Gio trinh Dién thin xe — HE TC Khi rote s6 1 bat, dang din chay qua méto khéa cira nhu chi ra & so a} mach dién duéi, khéa tat cd c&c cia. Ro le diéu khién khéa Hinh 3.14: So ad hoat dong khéa cia khéa cika 9.Hoat d6ng mé& khéa cira: Khi cdc khéa duge mé, Tr2 duge bat bai IC, khi Tr2 bat, role sé 2 bat va dong dién chay qua c&c mé te khéa cia nhu so 43 mach dién dudi, lam mé t&t c& cc khéa ctra. ‘Khoa Céng nghé Ding lye - BG mén Dién O15 ‘Trang 57Giang vién: BUI CHI THANH Gio trinh Dign thin xe — Hé TC Cong ho nave, ancy cong we atu rd as Sai Rg lo diéu khién khda, einaing deca Hinh 3.15: So a8 hoat dong me cua khéa cua. 3.3.2.10. Khéa ctra bang cong tdc diéu khién khéa ci Khi céng tde didu khién dich dén Lock, chén 10 ctia role didu khién khod cira duge néi mass qua céng tée didu khién khoa olva lam Tri bat trong khoang 0,2 gidy. Né lam cho tét cd cae clra bj khoa. 3.3.2,11. M& khod bang bang céng téc diéu khién khod cira: Khi cng tdc diu khién khod cia dich én phia Unlock, chan 11 cia role diéu khién khod ctra dug néi mass qua cong tac didu khién khod cira, bat Tr2 trong khoang 0,2 giay, né lam cho tat od cdc khod cira me. 3.3.2.12, Chire nding khod cira bang chia: Khi chla khod civa quay sang phia Lock, chan 12 ciia role didu khién khoé cira duge néi mass qua céng t&c diéu khién chia, lam bat Tr1 trong 0,2 gidy. Né lam t&t od ode otra khod, 3.3.2.13. Chie nang khod cira bang chia: Phu thu6c vao thj trurong, cira phia ngudi tai c6 thé bao gém chic nding m@ khoa 2 bu. Khi chia cia xoay sang vi tri Untock, chan 11 cla role Giéu khién dug néi mass qua céng tac diéu khién chia lam Tr2 bat trong khodng 2 gidy. Né lam tat od cdc cira me khoa. ‘Khoa Cong ngh¢ Dang luc -B9 min Dign O16 Trang 58Gidng vien: BUI CHE THANHT Gido trink Dién than se — He TC 3.3.2.14. Chire ning me khod 2 bude: (phia ctra ngurdi [6i). Chire naing nay khong cb & mét vai thi trréng. Khi chia cém & cia phia nguéi lai xoay sang phia Unlock mét lan, né chi m& khod cho nguoi Idi. Lac nay chin 9 cia role diéu khién khoa civa duc néi mass mdt lin qua cng tac diéu khién chia, nhung Tr2 khéng bat. Khi chia xoay sang phia Unlock hai lan lién tiép trong khodng 3 giay, chan 9 dugc néi mass hai lan, nén Tr2 bat trong khoang 0,2 gidy. Né lam cho t&t'cd cdc khoa civa du més. 3.3.2,18. Chive nang chéng quén chia: Chere naing nay khong 66 & phia hanh khach aéi voi mot vai thi trong. a. Khi chia duge c&m vao khoa dign va c&n khoa civa bj 4n trong khi cla mé, tt c& cdc ctra khéng khod, Nghia la néu chan 6 clia role diéu khién khoa cla duc mé bai cong tac vi tri khoa cira trong khi chan 7 duc néi mass qua c6ng t&c bao khéng cAm chia va hai chan durgc néi mass qua céng tdc cia, Tr2 bat trong khoang 0.2 gidy. Né lam cho céc cira khdng khoa. b. Khi céng td digu khién khod cira dich sang phia Lock véi chia cam trong 4 khoa dién va cira m6, t&t cd cdc khoa cira khoa tam thi sau 45. mo. Nghia la, néu chan 10 ciia role didu khién khoa civa duoc néi mass qua céng t&e didu khién khod civa trong khi chan 7 va chan 2 dugc néi mass, Tr1 bat trong khoang 0,2 giay. Sau 46 Tr2 bat khoang 0,2 gidy. 6 lam tat cd céc khod cira khoa rbi lai me. Néu cia déng véi chia cdm trong é khoa dign va 4n khod cira (khoa), 6 nghta néu 4n cn Khoa cira dn trong khoang 0,2 giay hay lau hon trong khi cc cira khong khoa nhé hoat dong & muc (a), sau dé déng, cdc cira duge mé& khod sau 0,8 -giay. Néu lan dau céc cira khong me khoa, chang s& dugc mé khod lai sau 0,8 giay nia. 3.3.2.16. Chire nang an toan: ° hire naing nay khong o6 & mot vai thi trueng. a. Néu cdc cira dugc khod bdi mét trong cac hoat dong sau, cdc cira sé khdng mé kho ngay ca khi cng t&e diéu khian khod civa di chuyén va phia Unlock. Cita dugc khod bang chia khi khoa dign & vi tri khac véi vj tri ON (binh thureng khi chia bj rit khéi 6 khod dién), va khi c&c cia phia lai xe va hhanh khéch duge déng. Cita phia nguéi Idi (hay cira phia hanh khach) duge khoa bang phuong phap khong ding chia (didu khign ti xa) khi khod dien & yi tri khée vi tri ON, cdc can khod & cira ngudi Idi va cia hanh khach bj 4n va cla phia hanh khéch (hay ngudi lai) dng. Khoa Cang nghé Ding ec - BG man Dign O18 ‘Trang 59