GÜNLÜK / HAFTALIK GENİŞLETİLMİŞ

RAPOR
Bölüm / Şube : Smd Üretim Hafta No : 1 Sayfa No : 1

Yapılan İş : İş Güvenliği Tanıtımı Tarih : 19.06.2023

EMS elektronik iş güvenliği ve eğitimi için anlaşmalı olduğu kurul ile çalışanlara eğitim
vermektedir.
Genel konular:
-Çalışma mevzuatı ile ilgili konular
-Çalışanların yasal hak ve sorumlulukları
-İşyeri kazası ve mesleki hastalığından doğan hukuki sonuçlar
Sağlık konuları:
-Meslek hastalıkları ve sebepleri
-Hastalıklardan korunma prensipleri ve teknikleri
-Psikolojik ve psikososyal risk etmenleri İlk yardım
-Teknik Konular:
-İş ekipmanlarının güvenli kullanılması
-Elektrik tehlikeleri, riskleri ve önlemleri
-Güvenlik ve sağlık işaretleri
-Kişisel koruyucu donanım kullanımı
-Elle kaldırma ve taşıma.
-Elektrik İş Güvenliği Koruyucu Malzemeleri:
Zemin: Elektrostatik yükün boşalımını zemin vasıtası ile yapmak için elektronik üretim
yapılan saha zemini ESD özellikli zemin döşeme karosu/rulosu ile kaplanmış olmalıdır
zemin kaplama işi alanında uzman ve güvenilir firmalara yaptırmakta fayda vardır.
ESD Test Cihazı: Üretim sahasına girmeden önce tüm çalışanlar ESD test cihazından
geçmelidir. ESD test cihazı ile ESD bileklik, ESD ayakkabı ve ESD ayak topuk bandı testi
yapılır. Testten geçemeyen personelin üretim sahasına girmesi engellenmelidir.
ESD Bileklik: Üretim de PCB ve komponentlere temas söz konusu olması durumlarında
çalışanların ESD bileklik kullanmaları zorunludur.
ESD Ayakkabı/Topuk Bandı: İnsan vücudundaki statik yükün boşaltımı için üretim
sahasında ESD özellikli ayakkabı giymek zorunludur. Üretim sahasına misafir ya da
ziyaretçi girmesi gereken durumlarda ESD topuk bandı giyinmelidir. ESD Önlük: Vücutta
oluşacak olan statik yükün, daha oluşumu sırasında deşarjı için ESD özellikli önlük
giyilmesi önerilir.
ESD Sandalye/Tabure: Üretimde çalışanların oturması durumlarında yer ile temas
kesilebileceğinden dolayı kullanılan sandalye/tabure lerin ESD özellikli olması
gerekmektedir.
ESD Eldiven: Üretimde PCB ile ya da komponentlerle temas olması durumlarında ESD
özellikli eldiven kullanılmalıdır. El ile PCB'ye bulaşımı söz konusu olan terin önlenmesi
içinde eldiven giyinmelidir. Bilindiği gibi terin oksitleyici etkisi vardır.

KONTROL EDENİN İSMİ VE UNVANI: KONTROL EDENİN İMZASI VE KAŞESİ:

 GÜNLÜK / HAFTALIK GENİŞLETİLMİŞ
RAPOR
Bölüm / Şube : Smd Üretim Hafta No : 1 Sayfa No : 2

Yapılan İş : Staj Yerinin Tanınması Tarih : 20.06.2023

Şirkete uyum sağlayabilmem için nelere dikkat etmem gerektiği, şirketin işleyişinin nasıl
olduğu en ince detayına kadar anlatıldı. Daha sonra İş Sağlığı ve Güvenliği eğitimi aldıktan
sonra şirketteki çalışanlarla tanıştırıldım. Yanında staj yapacağım Bünyamin Bey ile
tanıştıktan sonra bana staj süresi boyunca neler yapacağımızdan ve neler öğreneceğimden
bahsetti. Bunun üzerine depoya gelen malzemelerin bilgisayar programı olan Netsis
programı ile yapılacağından bahsetti benim de gözlemleme fırsatım olması için gitmem
söylenildi.Sıfırdan gelen bir malzemenin yapıma girmeden hangi aşamalardan geçtiğini
hangi bilgisayar programı ile yapıldığını programda neler yapıldığı ve aklıma takılanları
çalışanlara sorma imkanı buldum. İlk işlem parça parça gelen malzemelerin doğru adette
gelmiş olması için gelen malzeme her zaman sayılır. Sayıldıktan sonra eksiksiz ise
bilgisayar programı olan Netsis programına giriş yaparak gösterdi. Giriş yapıldıktan sonra
malzemenin stok kodu girildiğini ve adet sayısının tam tuttuğuna bakıp sistemde o an
alındığına bakıldı. Ürünün stok kodunu ve adını girerek irsaliye numarası ile beraber
sisteme kaydetti. Sonra yazıcıdan kaydedilen barkodları çıkardık barkod üzerindeki kodlar
kontrol edilerek doğru malzeme üzerine yapıştırıldı bu yaptığımız barkod çıkarma ve
İrsaliye kaydetme işlemi ileride herhangi bir yanlışlık yapılmasın diye yaptığımızı anlattı.

KONTROL EDENİN İSMİ VE UNVANI: KONTROL EDENİN İMZASI VE KAŞESİ:

 GÜNLÜK / HAFTALIK GENİŞLETİLMİŞ
RAPOR
Bölüm / Şube : Smd Üretim Hafta No : 1 Sayfa No : 3

Yapılan İş : Giriş Kalite Kontrol İşlemleri Tarih : 21.06.2023

Giriş kalite kontrol bölümünden Fatih bey ile tesellümden geçen malzemelerin giriş
kaliteye nasıl geldiği hangi durumlarda kabul edilip ya da reddedilip veya şartlı kabul
olacağını anlattı. eğer ki malzeme tamsa ve tesellüm bölümü Hüseyin bey gerekli irsaliye
kontrolünü yaptıysa bir sıkıntı yoksa netsis programına ait kendi yazılımları ile
oluşturdukları komponentlerin kodlarını girerek malzeme üstünde komponent eksiği varsa
veya malzeme hasarlıysa yada eksik gelmişse red alanı olduğunu ve bu tarz malzemelerin o
tarafa konulduğunu anlattı. Netsis programında 100 giriş kalite kodları yani kendilerine ait,
110 malzeme depoları kodu, 111 üretim depoları kodları olarak üçe ayrılır. Yapılan
işlemlerde depolar kodları belirler ve kullanılan bilgisayar programı olan Netsis programi
depo kodu girilir kabul edilen ürünler eksiksiz ya da sistemde satışı görülen görülen ürünler
olduğunu söyledi. Kabul olan ürünlere ürün kabul damgası vurulur giriş kalite kontrol
deposuna kaldırılır. Red edilen malzemeler ise red alanına kaldırılır o alandan sonra ise
malzeme geri iadesi gerçekleşir.

Elek Yıkama Makinesi

Üretim sonrası elekler stok alanlarındaki raflarına kaldırılmadan önce temizlik işlemi
yapılmalıdır.

Üretim sonrası elekteki delik içlerinde ve elek altında oluşan lehim tortusu temizlenmediği
takdirde katılaşıp üretim sırasında kalite problemlerinin yaşanmasına neden olacaktır.

Elek yıkama makinesi, bünyesinde bulunan kimyasal temizleyici sıvılar ile otomatik olarak
bu temizleme işlemini yapar.

Elle yapılan temizlikte, istenilen yeterlilikte temizlik sağlanamayabilir. Makinenin bir diğer
avantajı ise operatörler temizlik ile geçen sürede diğer işlere vakit ayırarak verimlilikleri de
artmış olur.

KONTROL EDENİN İSMİ VE UNVANI: KONTROL EDENİN İMZASI VE KAŞESİ:

 GÜNLÜK / HAFTALIK GENİŞLETİLMİŞ
RAPOR
Bölüm / Şube : SMD Üretim Hafta No : 1 Sayfa No : 4

Yapılan İş : Sayım ve SMD Dizgi Tarih : 22.06.2023

Yeni gelen malzemelerin sayımı yapılacaktı ama yapan Göktuğ bey hasta olduğu için bana
SMD dizgi makinesi nasıl kullanıldığını öğretti. Bunun üzerine içinde komponent bulunan
malzeme dolu makaraları aynı makinenin üzerine yerleştirip stop düğmesine uzun bir süre
basarak adet sayısını sıfırladı. Sıfırladıktan sonra diyot dolu makarayı makinenin sağ
tarafına doğru koyulacağı yuvarlak bölmeye koydu. Koyduktan sonra makinenin arkasında
bulunan ayna ile malzeme olmayan kısıma iyice bakıp yerleştirdi. Sağa koyduğu için left
tuşuna bastı ve makine otomatik olarak sol tarafa doğru boş makaranın üstüne
komponentleri otomatik sayarak sarmaya başladı. Çıkan sayıyı makara üzerine yazılıp iş
için üretime gönderildi. Adet sayısının belirlenmesi ise yapılacak işin malzeme sayısını
karşılamıyorsa biraz bunu belirtip fazlasını satın almak için muhasebeyle iletişim
kurduklarını söyledi. Yaklaşık 200'e yakın diyot, kondansatör, transistör, led ve switch
makaralara bulunan komponentleri saydırttılar. Komponente ek yapma işlemini de
gösterdiler gerekli ek bant, ek yapma pensesi ve ek teli ile beraberinde komponentlere ek
yaptık.

Komponent Ek Yapma:

SMT dizgi makinelerinde komponent ek yapmak, üretimde verimlilik artışlarının başında

gelir.
Üretim sırasında biten komponentin yerine yeni komponent takmak ortalama 30sn. İle 1 dk
arası sürmektedir.
Seri üretim yapılan işlemlerde gün içerisinde 50-80 defa komponent bittiğini var sayarsak.
Yeni komponentlerin takılması ortalama 1 saat üretim hattının durmasına anlamına
gelmektedir.
Burada komponent ek yapmanın önemi ortaya çıkmaktadır

KONTROL EDENİN İSMİ VE UNVANI: KONTROL EDENİN İMZASI VE KAŞESİ:

 GÜNLÜK / HAFTALIK GENİŞLETİLMİŞ
RAPOR
Bölüm / Şube : SMD Üretim Hafta No : 1 Sayfa No : 5

Yapılan İş : SMD Dizgi Tarih : 23.06.2023

Feeder'lar komponentlerin takıldığı besleyici ekipmanlardır. Makara dizgi SMD dizgi

makinesine oturtularak sağ taraftan sol tarafa doğru bir şekilde yerleştirdikten sonra
saymaya başlanıldı sayma işlemi bittikten sonra üzerine kaç adetse yazıldı ve üretim
kısmındaki malzeme hazırlık bölümü sorumlusu Burhan Karagöz'e teslim edildi. Ardından
getirilen sayılı makaralar içerisindeki komponentlerin elektrik yada mekanik feederlara
malzeme dökülmeden dikkatli bir şekilde takılması için makaranın açılıp ucunun feeder
başına oturtularak yavaş bir şekilde makara zarar görmeden yerleştirdi.

SMD komponentlerin pinleri THT komponentlerde olduğu gibi PCB üzerindeki deliklere
geçecek şekilde değildir. Pinler PCB yüzeyine lehimlenecekleri şekilde üretilirler.

Otomatik dizgi makinelerinde kullanılmak üzere 3 farklı pakette bulunurlar. Bunlar disket,
çubuk, tepsi'dir.

Disket: Smd komponentlerin kağıt ya da plastik taşıyıcı ceplere yerleştirildiği şeritlerin

sarıldığı makaralardır.

Çubuk: Smd komponentler, içi boş plastik tüplerde çubuklara yerleştirilirler. otomatik dizgi
makinelerinde bu komponentlerin kullanılabilmesi için mekanik ve titreşim yolu ile
sürüldüğü iki tür feeder bulunur.

Tepsi: Bu paketleme şeklinde ise SMD komponentler belirli aralıklı ceplerin bulunduğu
tepsilere yerleştirilmişlerdir.

KONTROL EDENİN İSMİ VE UNVANI: KONTROL EDENİN İMZASI VE KAŞESİ:

 GÜNLÜK / HAFTALIK GENİŞLETİLMİŞ
RAPOR
Bölüm / Şube : SMD Üretim Hafta No : 2 Sayfa No : 6

Yapılan İş : SMD Hattında Üretim Tarih : 03.07.2023

SMD hat sorumlusu Sertaç Dinç ile beraber loader yani diğer adıyla besleyici makinesinin
kullanım tanımı ve kaça ayrıldığı ne işe yaradığı gösterildi.
Bu ekipmanın görevi PCB'leri otomatik olarak üretime sürmektir loader'lar genel olarak üç
farklı türdedirler:

Magazin Yükleyici: Bu makinede PCB'ler magazine dizilir. Magazin makineye yerleştirilir.

Magazin yükleyici makine, screen printer makinesinden aldığı sinyal ile PCB'yi itici
kinematik piston vasıtası ile sürer.

Vakum Yükleyici: Bu makinede PCB'ler bir hazneye yerleştirilir. Vakum yükleyici makine
screen printer makinesinden aldığı sinyalle vakumlu tutucularla PCB'yi yükler.

Deste Yükleyici: Bu makinede PCB'ler bir hazneye yerleştirilir. Screen printer

makinesinden aldığı sinyal ile mekanik bir hareket ile PCB'yi üretime sürer.

Kurşunlu Lehim: düşük erime sıcaklığına sahip alaşımdır.

Kurşunsuz Lehim: son derece hızlı lehimleme yapar. Saçılma yapmaz az duman çıkarır
daha çok tercih edilir. Yüksek yüzey direnci vardır tüm lehim uygulamaları için uygundur.
El ile lehim yapmaya uygundur.

KONTROL EDENİN İSMİ VE UNVANI: KONTROL EDENİN İMZASI VE KAŞESİ:

 GÜNLÜK / HAFTALIK GENİŞLETİLMİŞ
RAPOR
Bölüm / Şube : SMD Üretim Hafta No : 2 Sayfa No : 7

Yapılan İş : SMD Hattında Üretim Tarih : 04.07.2023

Görevli hat sorumlusu tarafından krem lehim baskı makinesi tarafından bilgi verildi.
Krem lehim baskı makinesi screen printer makinelerinin görevi temel olarak yüzeyine
stencil yani elek vasıtası ile krem lehim ya da yapıştırıcı sürmektir. Çalışma şekli olarak üç
türde makine gösterdi. Bunlar;

Manuel Screen Printer: bu makinede PCB yükleme, hizalama ve krem lehim ya da

yapıştırıcı baskı işlemi elle yapılır.

Yarı Otomatik Screen Printer: bu makinede PCB yükleme, boşaltma ve hizalama elle, krem
lehim ya da yapıştırıcı baskı işlemi otomatik yapılır. Otomatik Screen Printer: bu makinede
tüm işlemler otomatik olarak yapılır.

Ardından Glue dispanserden bahsetti yapıştırıcılı SMT üretim yönteminde yapıştırıcının

PCB yüzeyine sürülmesi işlemini gerçekleştiren makine olduğunu anlattı. Ardından NG
buffer'larin SMT hattı üzerinde ki görevleri SPI makinesinden hatalı olarak çıkan krem
lehim ya da yapıştırıcı baskısı yapılmış PCB'lerin şoklanması ve bu hatalı kartların chip
shooter' yani dizgi makinesine dizilmek üzere gönderilmesinin önlenmesidir.

KONTROL EDENİN İSMİ VE UNVANI: KONTROL EDENİN İMZASI VE KAŞESİ:

 GÜNLÜK / HAFTALIK GENİŞLETİLMİŞ
RAPOR
Bölüm / Şube : SMD Üretim Hafta No : Sayfa No : 8

Yapılan İş : SMD Hattında Üretim Tarih : 05.07.2023

SMD hat sorumlusu tarafından unloader ve fırın gözlemi yapıldı neye yaradıkları ne işlem
için kullanıldıklarını anlattı gözlemlerim sonucu besleyiciden çıkan kart fırın sayesinde
iyice ısıtılıp tamamen lehime hazırlanıyor ve sonrasında lehim tamamlanmış oluyor
sıcaklık arttırıldığı için lehim daha çabuk tutuyor ve böylelikle kart yüzeyine
komponentlerin tutturulmasi daha olası bir hal alıyor. Hat sorumlusu detaylı bir bilgi verip
gözlem yapmamı istedi gözlemlerim ve aldığım bilgiler ile ilgili;

Fırınların SMT üretimdeki görevleri, dizgi işlemi yapılmış krem lehimli ya da yapıştırıcılı
PCB'lerin kürlemesini yapmaktır.
Üzerlerinde ısıtıcılar ve fanlar bulunur. Taşıyıcı sistem olarak zincir konveyör ya da perde
olmak üzere iki türdedir.

Kullanılan krem lehim ya da yapıştırıcının spectlerine göre ısı değerleri firma girilir.
Kullanılan krem lehim ya da yapıştırıcının marka/model bilgisine uygun ısı programında
çalışılması son derece önemlidir. Farklı program kullanılması durumunda ciddi kalite
problemleri ile karşılaşılacaktır.

Belirli aralıklarla fırın ısı profili ölçümü yapılmalı. Varsa eğer sapma, yeni ısı değerleri
girilmelidir.

Üretim süreci tamamlanmış PCB'lerin magazine stoklanması için kullanılan makinedir.

Temel olarak iki tür unloader vardır. Bunlar; Standart magazin yükleyicisi ve NG / OK
PCB'lerin ayrı ayrı magazinlere yüklendiği olmak üzere iki türü vardır.
AOI makinesinden OK olarak tanımlanan PCB'ler OK magazine, NG olarak tanımlanan
PCB'ler ise NG magazine dizilirler.

KONTROL EDENİN İSMİ VE UNVANI: KONTROL EDENİN İMZASI VE KAŞESİ:

 GÜNLÜK / HAFTALIK GENİŞLETİLMİŞ
RAPOR
Bölüm / Şube : SMD Üretim Hafta No : 2 Sayfa No : 9

Yapılan İş : SMD Hattında Üretim Tarih : 06.07.2023

Sorumlu mühendis Bünyamin Aktaş tarafından SMT üretim süreçleri anlatılıyor üretim
süreçlerinin adımları olduğunu ve bu adımların birinde bile hata çıkarsa üretimin
duracağını söyledi. Devamında verilen bilgileri toparlayarak ve ne anladıysam odev olarak
özet çıkarmamı kendisine anlatıp ödevi teslim etmemi söyledi. Üretime Hazırlık
Üretim planlama tarafında verilen iş emri doğrultusunda yapılacak üretimde kullanılacak
malzemeler, PCB'ler ve Elek toparlanıp kontrol edilir. Varsa eksiklikler üretim öncesi
giderilir. Kullanılacak krem lehim üretimden 2 ile 4 saat önce buzdolabından çıkarılmış ve
oda ısısına gelmiş olması sağlanmalıdır.

Screen Printer Makinesinde Model Dönüşü ve İlk Baskı

SMT hattında Otomatik Screen Printer Makinesi kullanılıyor ise üretimi yapılacak olan
PCB için model seçme işlemi yapılır öncelikle. Model seçme işlemi sonrası makine çalışma
tablasında PCB alt destek pinleri ya da blokları ayarlanır. Bu aşamada baskı sırasında
PCB'nin lehim yapmasını önleyecek şekilde mümkün olduğunca çok sayıda pin ya da blok
kullanılarak PCB desteklenir. Eğer çift taraflı üretim yapılıyor ve şimdi ikinci tarafında
üretimi yapılacak ise PCB destek pinleri ya da bloklar yerleştirilirken PCB'nin altına
dizilmiş olan komponentlere denk gelmediğinden emin olunmalıdır. Dikkat edilmez ise
yerleştirilen pin ya da bloklar komponentlere denk gelerek zarar verecektir.
Eğer yarı otomatik baskı makinesi ya da manuel baskı makinesi kullanılacak ise PCB ile
Elek örtüşme ayarlaması hassas bir şekilde ayarlanmalıdır. Yine PCB destek pin ve blok
yerleşimine azami ölçüde dikkat edilmelidir

KONTROL EDENİN İSMİ VE UNVANI: KONTROL EDENİN İMZASI VE KAŞESİ:

 GÜNLÜK / HAFTALIK GENİŞLETİLMİŞ
RAPOR
Bölüm / Şube : SMD Üretim Hafta No : 2 Sayfa No :10

Yapılan İş : SMD Hattında Üretim Tarih : 07.07.2023

SPI Makinesinde Model Dönüşü ve İlk Ürün Kontrol:

SPI makinesinde üretimi yapılacak modele göre tanımlanmış olan program seçilir. Bazı
makinelerde konveyör genişlik ayarı elle yapıldığından dolayı var ise yapılması gereken
ayarlamalar yapılır. Krem lehim baskısı yapılmış olan PCB otomatik olarak kontrol edilir.
Offset kayıklığı gibi problemler görülmesi durumunda screen printer makinesinde offset
ayarlaması yapılır ve tekrar kontrol yapılır. İlk çıkan hatasız PCB diğer proseslerden SMD
dizgi aşamasına geçebilir.

Chip Shooter Makinesinde Model Dönüşü ve İlk Üretim: Üretimi yapılacak makine
programına göre feeder setup yerleşimi yapılır. Bu aşamada azami dikkatli olunmalıdır ve
hatalı komponent takılmamalıdır. Setup kurulum işlemi sonrası malzemelerin Pick-Up
pozisyonları makineye tanıtılır. Bu işlem makinenin çalışma sırasında hangi
koordinatlardan o anki feeder konumuna göre komponenti alacağının tanımlanmasıdır. Bu
işlemin ardından ilk PCB üretilir. Üretim sonrası görsek kontrol yapılır. Kayık dizgi gibi
problemlerin olmadığından emin olunur. Var ise problem, giderilinceye kadar üretim
yapılmamalıdır.

Fırın Makinesinde Model Dönüşü ve İlk Üretim

Üretimi yapılacak modelde kullanılacak olan krem lehime göre isi profili ayarlanmış olan
program seçilir ve set edilen ısı değerleri kontrol edilir. PCB taşıyıcı konveyör zincir
genişliği ve alt destek ünitesinin konumu ayarlanır. Tek taraflı dizgili PCB ise, orta destek
ünitesi PCB ortasına denk gelecek şekilde ayarlanır. Eğer çift taraflı üretim yapılıyor ve on
an ikinci taraf üretilecek ise orta destek ünitesi komponentlere denk gelmeyecek şekilde
ayarlanır.

KONTROL EDENİN İSMİ VE UNVANI: KONTROL EDENİN İMZASI VE KAŞESİ:

 GÜNLÜK / HAFTALIK GENİŞLETİLMİŞ
RAPOR
Bölüm / Şube : SMD Üretim Hafta No : 3 Sayfa No : 11

Yapılan İş : SMD Hattında Üretim Tarih : 10.07.2023

Bölgesel lehim yani Selective makinesinin sorumlusu eren bey makinenin nasıl
kullanılması gerektiği hakkında bilgi verdi. Ersa Soft programını açarak gelen sekmelerde
kayıtlı işlere tıkladı. Yeni bir iş yapmak istenirse sifirdan kurulum gerekmekte olduğunu
belirtti. New Project sekmesine basarak gösterdi. program açıldıktan sonra machine
sekmesine tıklayıp yapılacak işlemlerde işin kurşunlu yada kurşunsuz olduğunu söyledi ve
buna göre sıcaklık değeri girdi. Lehim kurşunlu ise unit-1 pot1 ve unit-2 pot 1 tıklayarak
gösterdi. Kurşunsuz lehim ise unit-1 pot-2 ve unit-2 pot-2' yi tıklayarak nasıl yapıldığını
öğretti. Açılan ekranda kurşunlu potaların sıcaklıkları 285 derece, kurşunsuz potaların ise
300 derece olduğu bilgisini verdi ve nasıl ayarlandığını ekran üzerinden gösterdi. Ek bir
bilgi olarakta PCB üzerinde bulunan bacaklı komponentler oksitli bacaklıysa ısı arttırmak
zorunda kalıyormuş çünkü zor lehim alıyormuş.

KONTROL EDENİN İSMİ VE UNVANI: KONTROL EDENİN İMZASI VE KAŞESİ:

 GÜNLÜK / HAFTALIK GENİŞLETİLMİŞ
RAPOR
Bölüm / Şube : SMD Üretim Hafta No : 3 Sayfa No : 12

Yapılan İş : SMD Hattında Üretim Tarih : 11.07.2023

İlgili sorumlu tarafından AOI makinesi anlatıldı. Kartı bilgisayar programı Bell Forest
sayesinde kartı makineye koydu ve tarattı. Bell Forest ile programlamasını yaptı.
Makinenin özelliği ışığın kırılması ile lehim var mı yok mu, kısa devre var mı komponent
eksik ve lehim yönleri yanlış mı yani Flux doğru bir şekilde yapılmış mı baktı ve öğretti
gerekli bilgiler verildi.

AOI (Otomatik Optik Kontrol) Makinesi

AOI makinelerinin görevi ve çalışma mantığı olarak SPI makinelerine benzer.

Dizgisi yapılmış, fırınlanmış PCB'lerin optik olarak kontrolü yapılır. Bu kontrollerde PCB
üzerinde oluşabilecek; kısa devre, soğuk lehim, eksik komponent, hatalı komponent, ters
komponent gibi hatalar kontrol edilmektedir.

KONTROL EDENİN İSMİ VE UNVANI: KONTROL EDENİN İMZASI VE KAŞESİ:

 GÜNLÜK / HAFTALIK GENİŞLETİLMİŞ
RAPOR
Bölüm / Şube : SMD Üretim Hafta No : 3 Sayfa No : 13

Yapılan İş : SMD Üretim Tarih : 12.07.2023

Rework yani yeniden tamir sorumlusu Canan Dursun önce x-ray cihazının nasıl çalıştığını
nasıl kullanıldığını anlattı.

X-ray makinesi kullanımı

Makine anahtarı off konumundan on konumuna getirilir.

Bilgisayar kasasının güç tuşuna basılır. Bilgisayarın açılması beklenir.
SMT 1000 Plus açılır. Makine Home pozisyonuna gelir ve taranacak kart makine içine
konulur.
Kartın resmi işaretli tuşa basılarak çekilir.
X-ray tuşuna basılır. Tuş kırmızı renge dönüştüğünde bakılmaya başlanır.
Bu makinede gözle lehimi görünmeyen tüm malzemelerin lehimleri kontrol edilebilir. Sağ
tarafta görünen fotoğraftaki kartın üzerine tıklayarak o bölgenin x-ray görüntüsüne ulaşılır.

X-ray cihazının kullanımı öğretildi ardından gözlem yapmam için benimde bir tane
yapmam söylendi savunma sanayisi olan Aselsan dan gelen PCB, öğretildiği gibi yapıldı.
Ayrıca SMD makinelerin dizmiş olduğu elektronik kartların bazıları tam lehim almadığı
için malzeme eksiği olduğunu ve bazen de komponentlerin yani diyot, kondansatör, led,
switch, transistör, trafolar yanlış yerlere lehimlenmiş ya da yönleri yanlış bir şekilde
lehimlenmiş bir şekilde geldiğini söyledi. Rework kısmında onları mikroskop gözüyle
elektronik kartı incelediğini ve eksiklikleri bulup yedinden tamir ederek tekrardan çıkış
kalite kontrole geri gönderdiğini ve nasıl yapıldığını gösterip öğretti.

KONTROL EDENİN İSMİ VE UNVANI: KONTROL EDENİN İMZASI VE KAŞESİ:

 GÜNLÜK / HAFTALIK GENİŞLETİLMİŞ
RAPOR
Bölüm / Şube : SMD Üretim Hafta No : 3 Sayfa No : 14

Yapılan İş : SMD Üretim Tarih : 13.07.2023

Manuel Montaj

Top 2 bölümündeki dirençlerin yetersiz kalan lehimli bölgelerine lehim veririz.

Görüntü olarak direnç ve capasitörün tek parça lehim görünümünde olmasını sağlarız.
Belirtilen dirençlere lehim verirken diğer malzemelere de dikkat ederiz. Direnç ve capasitör
arasında birleşim noktası görünmektedir.

Anten Montajı:

Kartın Top yönünde 3 adet anten (Konm Rfkx mmcx jack F-ST TRH BOT AU LF)
malzemesinin montajını yaparak BOT tarafından lehimleriz.

Günün geri kalan bölümünde manuel dizgi bölümünde çalışıldı ve yardım edildi.
Komponentler el ile kart üzerine yerleştirildi ve dalga lehim için cihaza gönderildi.

KONTROL EDENİN İSMİ VE UNVANI: KONTROL EDENİN İMZASI VE KAŞESİ:

 GÜNLÜK / HAFTALIK GENİŞLETİLMİŞ
RAPOR
Bölüm / Şube : SMD Üretim Hafta No : 3 Sayfa No : 15

Yapılan İş : SMD Üretim Tarih : 14.07.2023

Sorumlu mühendis tarafından, fırın isi profili nedir neden alınır alınmadığı takdirde neler
olur anlatıldı ve ısı profili alındı. Kartin yüzeyindeki kondansatör kısımların kablolar ile
bölge belirledi ve belirlediği kabloları bant yardımı ile yapıştırıp ısısını ölçeceği cihaza
kabloları yerleştirerek fırına doğru soktu. Çıkan kartı alıp belirlenen ısı değerlerini grafikte
düzenleme işlemi yaptı ve fırından ne kadar sürede çıkar elektronik karta bir zarar gelir mi
diye teker teker bilgi verdi.

Fırın Isı Profili SMD üretim aşamalarının en önemli noktalarından birisi de fırınlama işlemi
olduğunu söyledi. Fırın makinamızda üretimde kullanılan krem lehim üreticisinin önerdiği
spectlere göre fırın isi profili ile çalışılması zorunlun olduğunu belirtti. Kullanılan krem
lehimi uygun olmayan farklı bir ısı profili ile çalışmak ya da toleranslar dışarısında girilmiş
verilerle çalışmak görünür ya da görünmez ciddi kalite problemlerine neden olacağını
söyledi. Bu problemler üretim tesislerinde tespit edilmesi durumunda problemin
giderilmesi kolay olabilmekle birlikte üretim sonrası tespitin nispeten güç olup müşteri
tarafına giden problemleri kartların daha ciddi riskleri de beraberinde getireceği göz önünde
bulundurulmalı ve fırın isi profili konusunda hassas olunmasını söyledi.

KONTROL EDENİN İSMİ VE UNVANI: KONTROL EDENİN İMZASI VE KAŞESİ:

 GÜNLÜK / HAFTALIK GENİŞLETİLMİŞ
RAPOR
Bölüm / Şube : SMD Üretim Hafta No : 4 Sayfa No : 16

Yapılan İş : SMD Üretim Tarih : 17.07.2023

Bugün ise SMD üretim hattındaki cihazlar hakkında genel bilgi alındı ve çalışma prensibi
tekrar edildi.

Otomatik Screen Printer:

Tam otomatik screen printer makinamız her baskılı devre kartı için özel olarak üretilmiş
stencil(elek) kullanarak elektronik kart üzerine krem lehim sürme işlemi
gerçekleştirilmektedir.

Üretim prosesi çerçeveli veya çerçevesiz (ZelFlex) elek yapısına uygundur.

Dizgide müşteri talebine göre kurşunlu, kurşunsuz lehimleme işlemlerinin yanı sıra
yapıştırma (glue) olarak da gerçekleştirilebilmektedir.

SMD dizgi fırınlaması biten kartlar yüksek çözünürlüklü (AOI) Otomatik Optik Inspection
cihazları ile lehim, kayıklık, yön gibi tüm son kontrol işlemleri çok hızlı ve hatasız bir
şekilde incelenir. İnceleme sonucunda üretim prosesi ile ilgili bir hata saptanırsa hatalı
kartlar revizyona alınarak hata düzeltilir.

KONTROL EDENİN İSMİ VE UNVANI: KONTROL EDENİN İMZASI VE KAŞESİ:

 GÜNLÜK / HAFTALIK GENİŞLETİLMİŞ
RAPOR
Bölüm / Şube : SMD Üretim Hafta No : 4 Sayfa No : 17

Yapılan İş : SMD Dizgi Tarih : 18.07.2023

SMD Üretim hakkındaki cihazlar hakkında bilgi edinilmeye devam edildi.

Pick And Place (SMD Dizgi Makinası):

P&P makinalarımız ile baskılı devre kartları üzerine uygun koordinatlarda, uygun açı ve
yükseklik ile saatte 40.000 komponent dizgisi yapabilmektedir.

SMD yerleştirme makinesi, önceden yazılmış bir program kullanarak tasarım belgelerine
uygun olarak PCB üzerindeki bileşenleri düzenler . Montaj işlemi başlamadan önce,
makinenin kamerası PCB’ler üzerinde doğru konumlandırma için panodaki referans
işaretlerinin koordinatlarını belirler.

Feederlara takılan gerekli komponentler , entegreler vs SMD Dizgi Makinası sayesinde

hızlı bir şekilde PCB üzerine yerleştirilmiş olur.

KONTROL EDENİN İSMİ VE UNVANI: KONTROL EDENİN İMZASI VE KAŞESİ:

 GÜNLÜK / HAFTALIK GENİŞLETİLMİŞ
RAPOR
Bölüm / Şube : SMD Üretim Hafta No : 4 Sayfa No : 18

Yapılan İş : SMD Üretim Tarih : 19.07.2023

Bugün ise AOI kontrolünde çalışıldı ve ne olduğu hakkında kapsamlı bilgi edinildi.

Otomatik Optik Muayene (AOI)

Otomatik Optik Muayene (AOI) , PCB panolarını yüzey hataları, boyutsal hatalar ve
bileşen yerleştirme hataları gibi potansiyel arızalar için test etmek ve değerlendirmek için
kullanılan makine tabanlı bir tekniktir. Devreler daha karmaşık hale geldikçe, panoları
manuel olarak incelemek neredeyse imkansız hale geldi ve bu nedenle AOI, montajdan
sonra baskılı devre kartlarını kontrol etmede önemli bir rol oynamaktadır. Maliyeti
olabildiğince düşük tutarak üretim hattında istenen ürün kalitesinin elde edilmesine
yardımcı olur.

İnceleme, tahtanın görsel olarak taranması ve ardından tahtanın yakalanan görüntüsünün

karşılaştırılması ve AOI makinesine girilen ideal tahta görüntüsü ile karşılaştırılması ile
başlar.

Kart, bir veya daha fazla yüksek çözünürlüklü kamera ile floresan, LED / kızılötesi veya
ultraviyole aydınlatma gibi yüksek ışıklı ışık kaynaklarına yerleştirilir. AOI makinesi PCB
kartının resmini böyle yakalar. AOI makinesi daha sonra yakalanan resmi, kartın nasıl
olması gerektiği gibi işleme yazılımı aracılığıyla önceden yüklenmiş bilgilerle eşleştirir. Bu
karşılaştırmadan sonra AOI hataları vurgular.

AOI programlanmıştır ve kabul edilebilir PCB kartı standartları için farklı algoritmalar
kullanır.

KONTROL EDENİN İSMİ VE UNVANI: KONTROL EDENİN İMZASI VE KAŞESİ:

 GÜNLÜK / HAFTALIK GENİŞLETİLMİŞ
RAPOR
Bölüm / Şube : SMD Üretim Hafta No : 4 Sayfa No : 19

Yapılan İş : SMD Üretim Tarih : 20.07.2023

AOI kontrolünde çalışılmaya devam edildi.

AOI sırasında ne küsür kusurlar ve hatalar ile karşılabileceğim gerekli sorumlu kişi
tarafından bana anlatıldı.

-Nodüller gibi yüzey kusurları, çizikler ve açık devreler, şortlar ve lehimin incelmesi gibi
boyutsal kusurlar AOI tarafından tespit edilebilir. Yanlış bileşenlerin, eksik bileşenlerin ve
yanlış yerleştirilmiş bileşenlerin algılanması da tespit edilebilir.

-Bileşenleri olan bir PCB kartı için (SMT denetimi): Alan hataları, Billboarding, Bileşen
ofseti, Bileşen polaritesi, Bileşen varlığı veya yokluğu, Bileşen Eğimi, Aşırı Lehim
Derzleri, Ters çevrilmiş bileşen, Yükseklik Hataları, Potansiyellere Yapıştırma, Yetersiz
Lehim Eklemleri, Kaldırılmış Potansiyel Satışlar, Nüfus testi yok, Yapıştır Kaydı, Ağır
Hasarlı Bileşenler, Mezar taşı, Hacim Hataları, Yanlış Parça ve Lehim Köprülemesi

-PCB kartı için: Çizgi genişliği ihlalleri, Aralık ihlali, Aşırı bakır, Eksik ped, Kısa devreler,
Kesikler, Delik kırılması (üzerinden pedinin dışına çıkıp çıkmadığı) ve bileşenlerin yanlış
montajı.

KONTROL EDENİN İSMİ VE UNVANI: KONTROL EDENİN İMZASI VE KAŞESİ:

 GÜNLÜK / HAFTALIK GENİŞLETİLMİŞ
RAPOR
Bölüm / Şube : SMD Üretim Hafta No : 4 Sayfa No : 20

Yapılan İş : SMD Üretim Tarih : 21.07.2023

Bugün ise Manuel Dizgi bölümünde yoğunluk olduğu için yardım ettim. Gün sonunda ise
personellerle vedalaştım.

Staj yaptığım firma bana iş anlamında gerek şu an gerekse ilerde iş sektöründe

karşılaşabileceğim sonunlar kolaylıklar iş imkânlari konusunda iş yönetimi ve bu anlamda
görmem gerektiğini düşündüğü birçok konuyu sanki stajyer değil gerçekten
mühendisleriymiş gibi benimsediler.

İş olarak bakıldığı zaman bana kattığı bilgilerden bahsedersek daha önce bilgimin olmadığı
PCB elektronik kartlar üretimleri üretilene kadar en son aşamaya kadar öğretildi. Depoların
irsaliye kontrol ve iş emri kontrolünün ne demek olduğunu nasıl yapıldığını ayrıca SMD
sayma makinesi ile beraberinde bir sürü komponentlerin ne işe yaradığı, ne olduklarını
öğrendim insanların çalışma alanına göre nasıl zorluklar çektiğini öğrendim. Feeder'ların ne
işe yaradığını magazine neden elektronik kartların konulduğunu neden kart lehimlenmeden
fluxlandığını öğrendim. Kartın lehimi tutmayınca rework yani yeniden tamir işinin karta
müdahale ederek nasıl tamir ettiklerini öğrendim.

Elektronik kartlarda kart üzerindeki lehimlenecek malzemelerin konulacağı yerleri

belirlemek için elek kullanıldığını bazı kart yerlerine lehími belli etmek için glue
yapıldığını öğrendim. Kartın makineye girmeden ısı profili alınmasını öğrendim her kartın
aynı olmadığını öğrendim kartın inceliğine kalınlığına, rengine, hassaslığına, boyutuna
bakılarak farklılıklar gösterdiği ve bu farklıklarla hepsinin aynı işlemden geçmediğini farklı
İşlemlerden geçtiğini öğrendim. İşlemlerin bittikten sonra kartların nasıl yıkandığını, aynı
şekilde eleklerin nasıl temizlendiğini öğrendim. Kullanılan makinelerin her gün bakım
yapılması gerektiğini ve nasıl bakım yapıldığını öğrendim. Üretime girecek kartın
süreçlerini öğrendim. Gelen kartın önce elek sayesinde üstündeki deliklerin belirlenmesi ve
lehim yapılacak noktaların, malzemenin konulacağı noktaları belirlenmesi gerektiğini
öğrendim. Elektronik makinelerin nasıl çalıştığını ve prensiplerini öğrendim. En önemlisi
ise sorumluluğu ve iş hayatını gördüm ve öğrendim. Lehim makinalarında curuf olduğunu
onların lehim kalıntısı olduğunu ve temizlendiğini öğrendim.

KONTROL EDENİN İSMİ VE UNVANI: KONTROL EDENİN İMZASI VE KAŞESİ: