‫‪www.PetroPen.

com‬‬ ‫‪Telegram Channel: @Petropendotcom‬‬

‫‪#‬نوشتار_فنی شماره دو‬

‫‪Corrosion Allowance , CA‬‬ ‫حد مجاز خوردگی‬

‫طراح میتواند با معلوم بودن نرخ خوردگی پیش بینی شده و عمر خدماتی مورد انتظار تاسیسات یا‬
‫یک قطعه‪ ،‬ضخامت اضافی مورد نیاز برای مقاومت به خوردگی تجهیز فرایندی که طراحی میکند‬
‫را محاسبه نماید‪.‬‬

‫پس از تعیین ضخامت دیواره ای که الزامات مکانیکی مانند فشار دما و وزن تجهیز را بر آورده میکند‪،‬‬
‫یک ضخامت اضافی به نام حد مجاز خوردگی به ضخامت دیواره ای افزوده می شود تا جبرانی باشد‬
‫برای فلزی که در طول عمر کاری تجهیز خورده می شود‪ .‬از آنجا که عمق نفوذ میتواند متغیر باشد‬
‫معموال حد مجاز را با ضریب ایمنی دو برابر لحاظ میکنند‪.‬‬

‫برای نمونه‪ ،‬ضخامت دیواره یک مخزن را با مالحظات مکانیکی ‪ 5‬میلی متر لحاظ کنید‪ .‬طراح پیش‬
‫بینی میکند که نرخ خوردگی در طی عمر کاری تجهیز چهار دهم میلی متر بر سال در طی ده سال‬
‫باشد‪ .‬حد مجاز خوردگی کلی تجهیز در طول ده سال برابر با ‪ 4‬میلی متر میگردد‪ .‬در نتیجه حد‬
‫مجاز خوردگی برای مالحظات ایمنی دو برابر شده و برابر با ‪ 8‬میلی متر میگردد‪ ،‬پس ضخامت‬
‫دیواره اولیه بایستی ‪ 13‬میلی متر باشد‪.‬‬

‫محاسبه حد مجاز خوردگی‬

‫حد مجاز خوردگی فقط توسط طراح تعیین نمیشود بلکه و به ویژه ممکن است با الزامات دولتی و‬
‫قانونی نیز مشخص شود‪ .‬مورد اخی ماحصل سالها تجربه از شرایط محلی و به ویژه شرایط آب و‬
‫هوای در جغرافیای مربوطه است‪.‬‬

‫رطوبت‪ ،‬دما‪ ،‬باران‪ ،‬شرجی‪ ،‬باد‪ ،‬ناخالصی و زمانهای رطوبت فلز میتواند بر روی نرخ خوردگی اثر‬
‫گذار باشد‪ .‬زمانی که رطوبت نسبی هوا هفتاد تا هشتاد درصد باشد خوردگی بیشتری رخ می دهد‪.‬‬
‫واکنش خوردگی عموما زمانی محتمل است که دمای باالی صفر درجه سانتی گراد و رطوبت نسبی‬
‫‪www.PetroPen.com‬‬ ‫‪Telegram Channel: @Petropendotcom‬‬

‫بیش از هشتاد درصد (سطح مرطوب) باشد‪ .‬ناخالصی هوا که در آب چگالیده می شود یا آب بارانی‬
‫میتواند بر سرعت خوردگی شتاب بخشد‪ .‬ته نشینی گرد و غبار بر روی سطح فلز بر سرعت خوردگی‬
‫اتمسفری می افزاید‪ .‬نرخ خوردگی بر حسب میلی متر بر سال از سطح تعریف شده و برای تامین‬
‫حد مجاز خوردگی در ضخامت طراحی تجهیزاتی مانند مخازن و ظروف و لوله به کار می رود‪.‬‬

‫بهره برداران اغلب از داده های بر مبنای تجربه تاریخی بهره برداری تاسیسات برای کمک به تعیین‬
‫حد مج از خوردگی مناسب استفاد میکند‪ .‬راه کار دیگر جداول خوردگی است که به صورت گسترده‬
‫ای در دسترس است که نرخ خوردگی را برای ترکیب های مختلف جنس ساخت و سیاالت فرایندی‬
‫ارائه میکنند و معموال طیفی از مقادیر را برای دماهای فرایندی مختلف فراهم کرده اند‪.‬‬

‫در برخی موارد‪ ،‬به ویژه در جایی که مخلوطی از مواد شیمیای موجود باشد‪ ،‬شاید داده مناسب وجود‬
‫نداشته باشد و انجام آزمون خوردگی برای رسیدن به تناسب پذیری با تجهیزی ضروری باشد‪ .‬بهره‬
‫برداران بایستی بتوانند کاربری حدود مجاز خوردگی را در طراحی و مشخصات تجهیزات نشان دهند‪.‬‬
‫منابع داده ای بایستی قابل رهگیری باشد‪.‬‬

‫در کد ‪ ، ASME B31.3‬حد مجاز خوردگی به صورت دقیق مشخص نمی شود زیرا این مساله به‬
‫شرایط خاص هر طراحی وابسته است‪ .‬حد مجاز خوردگی معموال توسط کاربر نهایی معین می شود‬
‫و تا حدودی بر مبنای ترجیحات تجربی و سنت صنعتی استوار است مثال برای فوالد کربنی حد‬
‫مجاز ‪ 3‬میلی متر در شرایط عمومی عددی رایج است‪ .‬جداول زیر میتوانند در این خصوص راهنمای‬
‫کلی باشد‪.‬‬
www.PetroPen.com Telegram Channel: @Petropendotcom

Corrosion allowance for steel pipes mm

Superheated steam 0.3
Saturated steam 0.8
Steam coils in cargo tanks and liquid fuel tanks 2.0
Feed water for boilers in open circuit systems 1.5
Feed water for boilers in closed circuit systems 0.5
Blow-down systems for boilers 1.5
Compressed air 1.0
Hydraulic oil 0.3
Lubricating oil 0.3
Fuel oil 1.0
Thermal oil 1.0
Fresh water 0.8
Sea water 3.0
Refrigerants 0.3
Cargo systems for oil tankers 2.0
Cargo systems for ships carrying liquefied gases 0.3

Corrosion allowance for non-ferrous metal pipes mm

Copper 0,8
Brass 0,8
Copper-tin alloys 0,8
Copper-nickel alloys with less than 10% of Ni 0,8
Copper-nickel alloys with at least 10% of Ni 0,5
Aluminium and aluminium alloys 0,5
‫‪www.PetroPen.com‬‬ ‫‪Telegram Channel: @Petropendotcom‬‬

‫حد مجاز خوردگی معیاری است که میتواند در کاربری های تعمیرات و نگهداری استفاده شود‪.‬‬

‫یک حد مجاز خوردگی سه میلی متری به این معنی است که ضخامت دیواره بدون هیچ مشکلی‬
‫میتواند تا پایان عمر کاری سه میلی متر کاهش بیاد‬

‫توجه کنید این به معنی حداقل ضخامت دیواره ای نیست و و زمانی که این کاهش رخ دهد یعنی‬
‫شیئ به پایان عمر کاری خود رسیده است‬

‫برای مثال قط عه ای که ضخامت دیواره ای ده میلی متر با نرخ خوردگی سه میلی متر دارد‪ .‬زمانی‬
‫که ضخامت دیواره هفت میلی متر شده باشد‪ ،‬اقدام فوری الزم است‪ .‬زیرا حد مجاز خوردگی مشخص‬
‫شده کامال مصرف شده است‬

‫برخی مالحظات در زمانی که حد مجاز خوردگی کامال مصرف شده باشد این ها هستند‪:‬‬
‫• نرخ خوردگی چه مقدار بوده آیا این خوردگی به صورت خطی رخ داده است یا تصاعدی‬
‫• ضخامت دیواره در طول ساخت چه میزان بوده است‬
‫• آیا اندازه گیری های اولیه ای در دسترس هستند‬
‫• آیا شرایط فرایندی تغییر کرده است‬
‫• آیا فرسایشی در ترکیب با خوردگی رخ داده‬
‫• آیا می توانیم به بازرسی بعدی برسیم‬
‫• چه ضخامت دیواره ای سازه ای الزم است‬
‫• آیا پایش ضخامت دیواره در طول فرایند (اقدامات پیشگیرانه) موجود است؟‬
‫• آیا تجهیز بایستی در خاموشی تاسیساتی بعدی جایگزین شود؟‬
‫• آیا بایستی از جنسی یکسان در جایگزینی نهای استفاده کرد؟‬
‫• آیا اندازه گیری ضخامت دیواره قابل اتکاست( رنگ و دما میتواند برنتایج اندازه گیری اثر گذار باشد)‬
‫• آیا کاهش از درون رخ داده است یا بیرونی است یا هر دو؟‬
‫• آیا تجهیز میتواند مورد استفاده باقی بماند یا بایستی از سرویس خارج شود؟‬
‫بهنام صادقیان‬
‫‪www.PetroPen.com‬‬ ‫‪Telegram Channel: @Petropendotcom‬‬

‫ی‬
‫آموزش زبان انگلییس با زیرنویس فارش‬ ‫فهرست کانال های ‪ VIP‬دوره های‬

‫دوره ی‬
‫مبان پایپینگ‬

‫دوره ی‬
‫مبان فلنج ها‬

‫دوره ی‬
‫مبان پرتونگاری صنعت‬
‫‪….‬‬