TEORYA • Isang sistema na binubuo ng obserbasyon at ideya.
• Masusing pananaliksik sa isang bagay o pangyayari PANITIKAN •Tumutukoy sa mga akdang sinulat o naisulat ng mga tanyag na manunulat. • Kadalasang naglalarawan ng karanasan, emosyon, kaisipan, at iba pang mga konsepto na nais ipahayag ng may akda TEORYANG Isang sistema ng mga kaisipan at kahalagahan ng pag-aaral na PAMPANITIKAN naglalarawan sa tungkulin ng panitikan, kabilang ang layunin ng may akda sa pagsulat at layunin ng tekstong panitikan na ating binabasa. MGA URI NG TEORYANG PAMPANITIKAN
MORALISTIKO Pinahahalagahan ang moralidad, disiplina at kaayusang
nakapaloob sa akda SOSYOLOHIKAL Mahihinuha ang kalagayang panlipunan noong panahong kinatha ang panitikan SIKOLOHIKAL Pinahahalagahan ang tumatakbo sa isipan at kamalayan ng may akda. FORMALISMO Pinagtutuunan ng pansin ang mga istruktura o pagkakabuo, kabisaan ng pagkakagamit ng matatalinhagang pahayag, at teknik estilo ng may akda. IMAHISMO •Nagpapahayag ng kalinawan ng mga imaheng biswal. •Nagbibigay ng eksaktong paglalarawan. HUMANISMO •Ang tao ang sentro ng daigdig. •Binibigyang pansin ang kakayahan o katangian ng tao sa maraming bagay. MARXISMO Pinapakita ang tungalian o paglalaban ng dalawang magkasalungat na puwersa. Malakas at mahina, mayaman at mahirap, makapangyharihan at naapi. ARKETIPO/ Binibigyang diin ang mga simbolismong ginagamit upang ARKITAYPAL maipabatid ang mensahe ng akda.
FEMINISMO Isinusulong ang karapatan ng mga kababaihan sa pulitika,
ekonomiya, at lipunan. EKSISTENSYALIS Ang tao ay may malayang pagpapasya para sa kaniyang sarili MO upang mapalutang ang pagiging indibidwal nito.
KLASISMO Sinasabi na kaisipan muna bago damdamin.
ROMANTISISMO Pinapakita o pinahahalagahan ang damdamin ng tao.
REALISMO •May layuning tulad ng tunay na buhay.
•Pinapaksa ang kalagayan na nangyayari sa lipunan tulad ng kurapsyon, katiwalian, kahirapan, at diskriminasyon.