Professional Documents
Culture Documents
Udtw
Udtw
ป.5 เทอม 1
คำนำ
สำรบัญ
หน้ำ
คานา ................................................................................................................................... ก
สารบัญ ................................................................................................................................ ข
บทที่ 1 เศษส่วน .................................................................................................................. 1
ใบงานที่ 1.1 การเปรียบเทียบเศษส่วนและจานวนคละ................................................ 12
ใบงานที่ 1.2 การเรียงลาดับเศษส่วนและจานวนคละ .................................................. 13
ใบงานที่ 1.3 การบวก การลบเศษส่วน ......................................................................... 14
ใบงานที่ 1.4 การบวก การลบจานวนคละ .................................................................... 15
ใบงานที่ 1.5 การคูณจานวนนับกับเศษส่วน ................................................................. 16
ใบงานที่ 1.6 การคูณเศษส่วนกับเศษส่วน .................................................................... 17
ใบงานที่ 1.7 การคูณจานวนคละ.................................................................................. 18
ใบงานที่ 1.8 การหารเศษส่วน (1) ................................................................................ 19
ใบงานที่ 1.9 การหารเศษส่วน (2) ................................................................................ 20
ใบงานที่ 1.10 การหารจานวนคละ............................................................................... 21
ใบงานที่ 1.11 โจทย์ปญ ั หา (1) ..................................................................................... 22
ใบงานที่ 1.12 โจทย์ปญ ั หา (2) ..................................................................................... 23
ใบงานที่ 1.13 การบวก ลบ คูณ หารระคน ................................................................... 24
ใบงานที่ 1.14 โจทย์ปญ ั หาการบวก ลบ คูณ หารระคน (1) .......................................... 25
ใบงานที่ 1.15 โจทย์ปญ ั หาการบวก ลบ คูณ หารระคน (2) .......................................... 26
แบบทดสอบบทที่ 1...................................................................................................... 27
เฉลยบทที่ 1 ................................................................................................................. 29
บทที่ 2 ทศนิยม ................................................................................................................... 39
ใบงานที่ 2.1 การเขียนเศษส่วนในรูปทศนิยม ............................................................... 48
ใบงานที่ 2.2 การหาค่าประมาณ .................................................................................. 49
ใบงานที่ 2.3 การคูณทศนิยมกับจานวนนับ .................................................................. 50
ใบงานที่ 2.4 การคูณทศนิยมกับทศนิยม ...................................................................... 51
ใบงานที่ 2.5 การหารทศนิยม ....................................................................................... 52
ใบงานที่ 2.6 การคูณ การหารทศนิยมด้วย 10 100 และ 1,000................................... 53
ใบงานที่ 2.7 ทศนิยมกับการวัด .................................................................................... 54
ใบงานที่ 2.8 โจทย์ปัญหา 1 ขั้นตอน ............................................................................ 55
ใบงานที่ 2.9 โจทย์ปัญหา 2 ขั้นตอน (1)....................................................................... 56
ใบงานที่ 2.10 โจทย์ปัญหา 2 ขั้นตอน (2) .................................................................... 57
แบบทดสอบบทที่ 2...................................................................................................... 58
เฉลยบทที่ 2 ................................................................................................................. 60
วิชาคณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 ห น้ า | ค
สำรบัญ (ต่อ)
หน้ำ
บทที่ 3 การนาเสนอข้อมูล ................................................................................................... 63
ใบงานที่ 3.1 การอ่านแผนภูมิแท่ง ................................................................................ 70
ใบงานที่ 3.2 การอ่านแผนภูมิแท่งเปรียบเทียบ ............................................................ 71
ใบงานที่ 3.3 การเขียนแผนภูมิแท่ง .............................................................................. 72
ใบงานที่ 3.4 การเขียนแผนภูมิแท่งเปรียบเทียบ........................................................... 73
ใบงานที่ 3.5 การอ่านกราฟเส้น.................................................................................... 74
ใบงานที่ 3.6 โจทย์ปญ ั หา ............................................................................................. 75
แบบทดสอบบทที่ 3...................................................................................................... 76
เฉลยบทที่ 3 ................................................................................................................. 79
ห น้ า | ง วิชาคณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5
เพลง “กำรคูณเศษส่วน”
เพลง “กำรหำรเศษส่วน”
การหารเศษส่วน ทาได้ไม่ยาก
เพียงเปลี่ยนเครื่องหมาย จากการหารเป็นการคูณ
กลับตัวหาร ตัวส่วนเป็นตัวเศษ
แล้วหาผลหาร โดยการคูณ
วิชาคณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 ห น้ า | 1
บทที่ 1
เศษส่วน
การเปรียบเทียบเศษส่วน
มีหลักการพิจารณา ดังนี้
1. การเปรียบเทียบเศษส่วนที่มีตัวส่วนเท่ากัน ให้พจิ ารณาตัวเศษ
2 1
เช่น เปรียบเทียบ 5 กับ 5 จะเห็นว่ามีตัวส่วนเดียวกันคือ 5
2 1
พิจารณาตัวเศษ 2 > 1 ดังนั้น >
5 5
2. การเปรียบเทียบเศษส่วนที่มีตัวเศษเท่ากัน และตัวส่วนไม่เท่ากัน
พิจารณาจากรูป
1 1
4 8
1 1
จากรูปจะเห็นว่า 4 > 8 นั่นคือ ถ้าตัวเศษเท่ากัน ตัวส่วนน้อยกว่าค่าของเศษส่วนนั้นจะ
มากกว่า
จาง่ายๆ แบบนี้ก็ได้ครับ ถ้าส่วนแบ่งมากกว่าเราจะได้น้อยกว่า
𝟏
3. การเปรียบเทียบเศษส่วนโดยใช้ 𝟐 เป็นเกณฑ์
1 2 1
พิจารณาเศษส่วนที่เท่ากับ 2 เช่น 4 เพราะครึ่งหนึ่งของ 4 เท่ากับ 2 ดังนั้น เศษส่วนที่เท่ากับ 2 ได้แก่
3 4 5 6
เป็นต้น
6 8 10 12
5 1
ตัวอย่างเช่น มากกว่า เพราะ ครึ่งหนึ่งของ 8 คือ 4 ซึ่ง 5 > 4
8 2
7 1
น้อยกว่า 2 เพราะ ครึ่งหนึ่งของ 18 คือ 9 ซึ่ง 7 < 9
18
5 7 5 7 5 1 7 1
พิจารณาการเปรียบเทียบ 8 กับ จึงได้ว่า > เพราะ 8 > และ <
18 8 18 2 18 2
ห น้ า | 2 วิชาคณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5
𝟏
4. การเปรียบเทียบเศษส่วนที่มีตัวส่วนไม่เท่ากัน กรณีพิจารณาโดยใช้ 𝟐 เป็นเกณฑ์ แล้ว
ไม่สามารถบอกได้ว่าจานวนใดมากกว่า
3 4 3 1 4 1
เช่น 7 กับ 9
เพราะ 7 < 2
และ 9 < 2
ดังนั้นจึงต้องทาให้เป็นเศษส่วนที่มีตัวส่วนเท่ากันก่อน
แล้วจึงเปรียบเทียบ
3 3×9 27
เนื่องจาก 7 = 7×9 = 63
4 4×7 28
และ = =
9 9×7 63
27 28
จะเห็นว่า <
63 63
3 4
ดังนั้น <9
7
5. การเปรียบเทียบจานวนคละ
การเปรียบเทียบจานวนคละ ให้เปรียบเทียบจานวนนับก่อน
ถ้าจานวนนับใดมากกว่า จานวนคละนั้นจะมากกว่า
ถ้าจานวนนับเท่ากันให้เปรียบเทียบเศษส่วน เศษส่วนใดมากกว่า จานวนคละนั้นจะมากกว่า
ตัวอย่างที่ 1 เปรียบเทียบ 2 34 กับ 3 56
เปรียบเทียบจานวนนับ พบว่า 2 < 3
3 5
ดังนั้น 24 < 36
เปรียบเทียบจานวนนับพบว่า 5 = 5
3 5 3 1 5 1
พิจารณา 4 กับ 12 เนื่องจาก 4 > 2 และ 12 < 2
3 5
นั่นคือ 4 > 12
3 5
ดังนั้น 54 > 5 12
ตัวอย่างที่ 3 เปรียบเทียบ 4 47 กับ 4 14
9
4 9
เปรียบเทียบจานวนนับพบว่า 4 = 4 พิจารณา 7 กับ 14
4 1 9 1
เนื่องจาก > 2 และ 14 > 2 ดังนั้นทาส่วนให้เท่ากัน
7
4 4×2 8
เนื่องจาก 7
= 7×2 = 14
8 9 4 9
และ 14 < 14 ดังนั้น 4 < 4 14
7
วิชาคณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 ห น้ า | 3
การเรียงลาดับเศษส่วน
การเรียงลาดับเศษส่วนและจานวนคละ ใช้วิธีเปรียบเทียบจานวนทีละคู่ แล้วเรียงลาดับจากมากไป
หาน้อย หรือจากน้อยไปมาก
หรือการเรียงลาดับเศษส่วนให้พิจารณาจานวนที่แตกต่างจากพวก หรือจัดกลุ่มก่อน ได้แก่
มากกว่า 1
1
มากกว่า 2 แต่น้อยกว่า 1
1
น้อยกว่า 2
3 11 1 7
ตัวอย่าง จงเรียงลาดับเศษส่วนจากมากไปหาน้อย
4 7 5 8
11 11
วิธีคดิ จะเห็นว่า 7 >1 เพียงจานวนเดียว ดังนั้น 7 มากที่สุด
1 1 1
และ 5 < มีเพียงจานวนเดียว ดังนั้น น้อยที่สุด
2 5
3 7 1
และ 8 มากกว่า 2 แต่น้อยกว่า 1
4
3 7
เปรียบเทียบ 4 กับ 8
3 3×2 6 7
เนื่องจาก 4 = = ซึ่งน้อยกว่า
4×2 8 8
11 7 3 1
ดังนั้นเรียงลาดับเศษส่วนจากมากไปหาน้อยได้เป็น 7 8 4 5
11 7 3 1
ตอบ 7 8 4 5
การบวก การลบเศษส่วน
การบวกและการลบเศษส่วนที่มีตัวส่วนไม่เท่ากัน ต้องทาตัวส่วนให้เท่ากัน แล้วจึงนาตัวเศษมา
บวกกัน หรือลบกัน
7 11
ตัวอย่างที่ 1 หาผลบวกของ +
24 16
7 11 7×2 11×3
วิธีทา + = +
24 16 24×2 16×3
14 33
= +
48 48
47
=
48
47
ตอบ 48
14 1
ตัวอย่างที่ 2 หาผลลบของ –
15 3
14 1 14 1×5
วิธีทา – = –
15 3 15 3×5
14 5
= –
15 15
9
= 15
3
= 5
3
ตอบ
5
การบวก การลบจานวนคละ
การบวกหรือการลบจานวนคละ อาจทาได้โดยเขียนจานวนคละในรูปเศษเกินก่อนแล้วจึงหาผลบวก
หรือผลลบ
ตัวอย่างที่ 1 หาผลบวกของ 3 35 + 4 15
7
3 7 18 67
วิธีทา 1 3
5
+ 4 15 = +
5 15
54 67
= +
15 15
121
= 15
1
= 8
15
1
ตอบ 8
15
วิชาคณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 ห น้ า | 5
วิธีนี้ตัวเลขที่ใช้คานวณ
หรือสามารถใช้วิธีแยกคานวณจานวนนับและเศษส่วนได้ ดังตัวอย่าง จะน้อยลง
3 7
ตัวอย่าง หาผลบวกของ 3
5
+ 4 15
3 7
วิธีทา 2 3
5
+ 4
15
= 3+4 + 3
5
+ 7
15
9 7
= 7+ 15
+ 15
16
= 7+
15
1
= 7+1+
15
1
= 8
15
1
ตอบ 8
15
การคูณเศษส่วน
1. การคูณจานวนนับกับเศษส่วน และการคูณเศษส่วนกับจานวนนับ ทาได้โดยนาจานวนนับคูณ
กับตัวเศษ โดยตัวส่วนยังคงเดิม
3
ตัวอย่างที่ 1 หาผลคูณของ 5 × 4
3 3×4
วิธีทา ×4 =
5 5
12
= 5
2
= 2
5
2
ตอบ 2
5
2. การคูณเศษส่วนกับเศษส่วน ทาได้โดย นาตัวเศษคูณกับตัวเศษ และตัวส่วนคูณกับตัวส่วน
6 35
ตัวอย่างที่ 2 หาผลคูณของ 7 × 42
1 5
6 35 6×35
วิธีทา × =
7 42 7×42
1 7
5
= 7
5
ตอบ 7
3. การคูณจานวนนับกับจานวนคละ ให้เขียนจานวนคละในรูปเศษเกิน แล้วหาผลคูณ โดยนา
จานวนนับคูณกับตัวเศษ แล้วตัวส่วนคงเดิม
4. การคูณจานวนคละ อาจทาได้โดยเขียนจานวนคละในรูปเศษเกินแล้วหาผลคูณ
ห น้ า | 6 วิชาคณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5
4 1
ตัวอย่างที่ 3 หาผลคูณของ 39 × 4
5
4 1 31 21
วิธีทา 39 × 4
5
= ×
95
5
7
31×21
= 9×5
3
217
= 15
7
= 14
15
7
ตอบ 14
15
การหารเศษส่วน
ส่วนกลับของเศษส่วน เศษส่วนใดคูณกับส่วนกลับของเศษส่วนนั้น ผลคูณจะเท่ากับ 1
1 1
8 เป็นส่วนกลับของ 8 เพราะ 8 × 8=1
3 5 3 5
5
เป็นส่วนกลับของ 3 เพราะ × =1
5 3
=
= 3
ตอบ 3
วิชาคณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 ห น้ า | 7
=
= 1
ตอบ 1
2 4 2 5
3
= × =
5 3 4
=
4 2 4 3
แต่ = × = =1
5 3 5 2
ห น้ า | 8 วิชาคณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5
โจทย์ปัญหา
การวิเคราะห์โจทย์ปัญหา เมื่ออ่านโจทย์แล้วให้พิจารณาสิ่งที่โจทย์ถาม และสิ่งที่โจทย์บอก นาข้อมูลที่
ได้มาวิเคราะห์หาวิธีหาคาตอบโดยการบวก ลบ คูณ หรือหาร
1
ตัวอย่างที่ 1 หลังจากใช้น้ามันพืชไป 5 ของขวด แล้วยังเหลือน้ามันพืชอีกครึ่งขวด เดิมมีน้ามันพืชอยู่
ในขวดคิดเป็นเศษส่วนเท่าใดของขวด
สิ่งที่โจทย์ถาม เดิมมีน้ามันพืชอยู่ในขวดคิดเป็นเศษส่วนเท่าใดของขวด
1
สิ่งที่โจทย์บอก 1) หลังจากใช้น้ามันพืชไป 5 ของขวด
1
2) แล้วยังเหลือน้ามันพืชอีก 2 ขวด
จากสิ่งที่โจทย์ให้จะเห็นว่า หลังจากใช้น้ามันพืชไปแล้วยังมีน้ามันเหลืออยู่ ดังนั้นการหาปริมาตรของ
น้ามันพืชเดิมที่มีอยู่ในขวดจึงใช้การบวกน้ามันพืชที่ใช้ไปแล้วกับน้ามันพืชที่ยังเหลืออยู่
1 1
ประโยคสัญลักษณ์ + =
5 2
1
วิธีทา หลังจากใช้น้ามันพืชไป ของขวด
5
1
แล้วยังเหลือน้ามันพืชอีก ขวด
2
1 1 2:5
เดิมมีน้ามันพืชอยู่ในขวดคิดเป็น + = ของขวด
5 2 10
7
= ของขวด
10
7
ตอบ เดิมมีน้ามันพืชอยู่ ของขวด
10
11 1
ตัวอย่างที่ 2 แม่ซื้อแตงกวาและฟักทอง 12 กิโลกรัม เป็นแตงกวา 6 กิโลกรัม เป็นฟักทองกี่กิโลกรัม
สิ่งที่โจทย์ถาม แม่ซื้อฟักทองกี่กิโลกรัม
11
สิ่งที่โจทย์บอก 1) แม่ซื้อแตงกวาและฟักทอง 12 กิโลกรัม
1
2) เป็นแตงกวา 6 กิโลกรัม
จากสิ่งที่โจทย์ให้จะเห็นว่า โจทย์ให้น้าหนักรวมของแตงกวาและฟักทองมา และให้น้าหนักของแตงกวา
ดังนั้นน้าหนักของฟักทองจึงนาน้าหนักของแตงกวาหักออกจากน้าหนักรวม จึงใช้การลบ
11 1
ประโยคสัญลักษณ์ – =
12 6
11
วิธีทา แม่ซื้อแตงกวาและฟักทอง กิโลกรัม
12
1
เป็นแตงกวา กิโลกรัม
6
11 1 11;2
เป็นฟักทอง –6 = กิโลกรัม
12 12
9 3
= 12
= 4
กิโลกรัม
3
ตอบ ฟักทอง 4 กิโลกรัม
วิชาคณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 ห น้ า | 9
3 1
ตัวอย่างที่ 3 จอยมีขนมชั้น 4 ถาด กินไป 2 ของที่มีอยู่ จอยกินขนมชั้นไปกี่ถาด
สิ่งที่โจทย์ถาม กินขนมชั้นไปกี่ถาด
3
สิ่งที่โจทย์บอก 1) จอยมีขนมชั้น 4 ถาด
1
2) กินไป 2 ของที่มีอยู่
1
จากสิ่งที่โจทย์ให้จะเห็นว่า จอยกินขนมชั้นไป 2 ของที่มีอยู่ จึงใช้การคูณส่วนที่กินไปกับขนมชั้นที่มีอยู่
1 3
ประโยคสัญลักษณ์ ×4 =
2
3
วิธีทา จอยมีขนมชั้น ถาด
4
1
กินไป ของที่มีอยู่
2
1 3 1×3
จอยกินขนมชั้นไป × = ถาด
2 4 2×4
3
=8 ถาด
3
ตอบ ถาด
8
1
ตัวอย่างที่ 4 ถนนสายหนึ่งยาว 185 กิโลเมตร ปักเสาไฟฟ้ามีระยะห่างเท่า ๆ กัน ช่วงละ 2
กิโลเมตร จะต้องใช้เสากี่ต้น
สิ่งที่โจทย์ถาม จะต้องใช้เสากี่ต้น
สิ่งที่โจทย์บอก 1) ถนนสายหนึ่งยาว 185 กิโลเมตร
1
2) ปักเสาไฟฟ้ามีระยะห่างเท่า ๆ กัน ช่วงละ 2 กิโลเมตร
จากสิ่งที่โจทย์ให้จะเห็นว่า การปักเสาไฟฟ้าปักระยะห่างเท่ากันทุกต้น ดังนั้นจึงใช้การหารความยาว
ของถนนด้วยระยะห่างของเสาไฟฟ้าแต่ละต้น
1
ประโยคสัญลักษณ์ 185 =
2
วิธีทา ถนนสายหนึ่งยาว 185 กิโลเมตร
1
ปักเสาไฟฟ้ามีระยะห่างเท่า ๆ กัน ช่วงละ 2 กิโลเมตร
1 2
จะต้องใช้เสา 185 ÷ 2 = 185 × 1 ต้น
= 370 ต้น
ตอบ 370 ต้น
ห น้ า | 10 วิชาคณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5
ข้อตกลงเกี่ยวกับลาดับขั้นการคานวณที่มากกว่า 1 ขั้นตอน
ขั้นที่ 1 คานวณในวงเล็บ
ขั้นที่ 2 คูณ หรือ หาร โดยคานวณจากซ้ายไปขวา
ขั้นที่ 3 บวก หรือ ลบ โดยคานวณจากซ้ายไปขวา
2 4 1
ตัวอย่างที่ 1 หาผลลัพธ์ของ (1 3 5
) 2
2 4 1
วิธีทา (1 3 5
) 2
= (53 4
5
1
) 2
25 12 1
= ( 15 ) 2
13 1
= 15 2
13 2
= ×1
15
26
= 15
= 1 11
15 จะเห็นว่าเศษส่วนชุดเดียวกัน
11
ตอบ 1 15 มีวงเล็บและไม่มีวงเล็บ
จะได้คาตอบไม่เหมือนกัน
2 4 1
ตัวอย่างที่ 2 หาผลลัพธ์ของ 13
5 2
2 4 1 2 4 1
วิธีทา 13 = 13 ( )
5 2 5 2
5 4 2
= 3 (5 × 1)
5 8
=35
25;24
= 15
1
= 15
1
ตอบ 15
วิชาคณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 ห น้ า | 11
1. เติม หรือ = ใน
14 3 7 5
1) 2)
18 7 9 6
4 4 15 37
3) 4)
7 5 26 29
4 1 3 27
5) 2
5
3
5
6) 6
4 4
1 25 18 8
7) 43 8) 2 14
6 7
16 31 7 3
9) 10) 58 55
5 9
2.แสดงวิธีเปรียบเทียบเศษส่วน
7 11
1) กับ
10 15
4 19
2) 3 11 กับ 6
45 38
3) กับ
12 9
วิชาคณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 ห น้ า | 13
1. เรียงลาดับจากมากไปหาน้อย
2 6 1 4
1) 3 15 2 7
2) 3 13 7 2 5
2 5 6
2. เรียงลาดับจากน้อยไปหามาก
6 1 1 17
1) 7 2 1
3 5 35
23 5 2 23
2) 10 4 2
8 5 5
5 3 19 17
3. แสดงวิธีเรียงลาดับเศษส่วนจากมากไปหาน้อย 8 3
7 44 3
ห น้ า | 14 วิชาคณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5
แสดงวิธีหาคาตอบ
7 9 5 13
1) 10 + 2) 8
15 24
3 8 9
3) + 4) 5 11
14 35
15 2 5 8
5) 6) 6 +
9 3 9
วิชาคณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 ห น้ า | 15
แสดงวิธีหาคาตอบ
1) 2 12 + 3 34 2) 8 29 1
56
3) 6 13 + 3 15
7 4
4) 4 11 5
3 22
3
5) 9 38 6) 5 17
24
7
+ 3 16
ห น้ า | 16 วิชาคณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5
แสดงวิธีหาคาตอบ
3
1) 2 × 12 2) 4×
5
7
3) 9 × 27 4) 6 × 18
4
5) 5 × 37 6) 6 × 8
7) 1 × 12
15
8) 15 × 49
9
9) 7 × 11 10) 21 × 21
69
วิชาคณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 ห น้ า | 17
แสดงวิธีหาคาตอบ
3 3 7 5
1) 5 × 6 2) 25 × 35
9 15 42 25
3) 21 × 18 4) 105 × 56
6 51 16 38
5) 17 × 72 6) 57 × 24
5 24 6 95
7) 108 × 35 8) 15 × 21
ห น้ า | 18 วิชาคณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5
แสดงวิธีหาคาตอบ
4
1) 5×1 10 2) 3 79 × 1 8
3) 1 13 × 2 37 4) 2 78 × 1 34
5) 5 45 × 1 158 6) 7 36 × 2 45
วิชาคณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 ห น้ า | 19
แสดงวิธีหาคาตอบ
1 3
1) 6 2
2) 9 4
4 9
3) 11 5
4) 15 1
14 1
5) 21 17
6) 2 3
4 7
7) 9 12 8) 11 35
13 11
9) 15 65 10) 24 22
ห น้ า | 20 วิชาคณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5
แสดงวิธีหาคาตอบ
3 9 4 12
1) 4 2 2) 9 18
13 26 8 24
3) 4)
19 38 14 35
5 15 57 19
5) 34 6) 15
68 10
24 6 16 2
7) 25 8) 17
15 3
วิชาคณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 ห น้ า | 21
แสดงวิธีหาคาตอบ
1
1) 7 13 2) 4 45 6
3) 4 12 3
25 4) 6 27 2
33
5) 5 11
12
5
6
6) 2 56 3
11
ห น้ า | 22 วิชาคณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5
หาคาตอบ
2
2. พี่มีเงิน 180 บาท แบ่งให้น้อง 3 ของเงินที่มีอยู่ พี่ให้น้องกี่บาท
5
3. ไม้ท่อนหนึ่งยาว 6 เมตร อีกท่อนหนึ่งยาว 1 13 เมตร นามาวางต่อกันจะได้ไม้ยาวกี่เมตร
1
4. อภิชาติมีเชือกยาว 4 12 เมตร ตัดแบ่งเป็นเส้นสั้น ๆ ยาวเส้นละ 2 เมตร อภิชาติตัดเชือกได้ทั้งหมดกี่เส้น
3
5. วราพรมีเงิน 420 บาท ซื้อหนังสือไป 7 ของเงินที่มีอยู่ วราพรซื้อหนังสือกี่บาท
1
6. อังคณามีลวดยาว 3 13 เมตร ตัดแบ่งเป็นเส้นสั้น ๆ เส้นละ 6 เมตร อังคณาตัดลวดได้กี่เส้น
8
7. กิตติชาติมีข้าวสารอยู่ 2 45 ของถัง ใช้ไป ของถัง กิตติชาติเหลือข้าวสารอยู่เท่าไร
15
3 1
8. กานดาซื้อเนื้อหมู 4 กิโลกรัม ซื้อเนื้อไก่ 2 กิโลกรัม กานดาซื้อของทั้งสองอย่างหนักกี่กิโลกรัม
3
9. วงกลมสีเหลืองมีรัศมียาว 1 25 เมตร วงกลมสีชมพูมีรัศมียาว 10 เมตร รัศมีของวงกลมทั้งสองยาวต่างกัน
เท่าไร
5
10. ตัดเชือกไปใช้ 2 13 เมตร เหลือเชือกยาว 7 เมตร เดิมเชือกยาวกี่เมตร
วิชาคณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 ห น้ า | 23
เขียนประโยคสัญลักษณ์และแสดงวิธีหาคาตอบ
3 2
1. แม่มีน้าส้มอยู่ 4 ขวด แบ่งให้ลูกไป 5 ขวด แม่เหลือน้าส้มอยู่เท่าไร
5
2. อุบลเลี้ยงเป็ด 240 ตัว เป็นเป็ดตัวผู้ ของจานวนเป็ดที่เลี้ยงไว้ อุบลเลี้ยงเป็ดตัวผู้ไว้กี่ตัว
8
7
3. เหล็กท่อนหนึ่งยาว 8 25 เมตร ตัดเป็นท่อนยาวเท่า ๆ กัน ท่อนละ 10 เมตร ตัดเหล็กท่อนนี้ได้ทั้งหมดกี่เส้น
ห น้ า | 24 วิชาคณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5
แสดงวิธีหาคาตอบ
3 14 4 3 3
1) 4+ 7 × 15 2) 5 × 8 20
3) 2 12 + 3 56 3
8
4
4) 13×1 65 23
1 5
วิชาคณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 ห น้ า | 25
แสดงวิธีหาคาตอบ
1 1
1. พ่อแบ่งเงิน 6,000 บาท ให้ลูก 3 คน ลูกคนโตได้ ของเงินทั้งหมด ลูกคนที่สองได้ 2 ของลูกคนโต ที่
2
เหลือเป็นของลูกคนสุดท้อง ลูกคนสุดท้องได้ส่วนแบ่งเท่าไร
2 4
2. ในการก่อสร้างถนน เดือนแรกสร้างได้ ของความยาวทั ง
้ หมด เดื อ นที ่ สองสร้ า งได้ ของความยาว
5 7
ทั้งหมด นอกจากนั้นยังทาไม่เสร็จ ถ้าถนนที่จะทายาว 210 กิโลเมตร อยากทราบว่าเหลือถนนที่ยังทาไม่เสร็จ
อีกเท่าไร
ห น้ า | 26 วิชาคณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5
แสดงวิธีหาคาตอบ
1 3 1
1. ชาวสวนปลูกมะม่วง 3 ของพื้นที่ทั้งหมด ปลูกขนุน 8 ของพื้นที่ทั้งหมด ปลูกมะขาม 6 ของพื้นที่ทั้งหมด ที่
เหลือปลูกส้ม ถ้าชาวสวนมีพื้นที่ทั้งหมด 48 ไร่ เหลือพื้นที่ปลูกส้มกี่ไร่
2
2. สมรักษ์ได้รับเงินเดือน 8,000 บาท แบ่งไว้เป็นค่าเดินทาง 5 ของเงินเดือน เป็นค่าอาหาร 1 15 ของค่า
เดินทาง และที่เหลือเป็นค่าใช้จ่ายทั่วไป สมรักษ์แบ่งเงินสาหรับเป็นค่าใช้จ่ายทั่วไปเท่าไร
วิชาคณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 ห น้ า | 27
ทาเครื่องหมาย X ทับข้อที่ถูกต้องที่สุดเพียงข้อเดียว
3. ข้อใดเป็นผลลัพธ์ของ 4 + 5
3 4 8. จรรยามีเชือกยาว 2 45 เมตร นามาตัดเป็นเส้น
7
7 7 สั้น ๆ ยาวเส้นละ 10 เมตร จรรยาตัดเชือกได้
ก. ข. 20
9
21 ทั้งหมดกี่เส้น
ค. 1 11
2
ง. ก. 2 เส้น ข. 3 เส้น
20
ค. 4 เส้น ง. 5 เส้น
4. ข้อใดเป็นผลลัพธ์ของ 5 35 38
ก. 5 18 ข. 5 23 9. จิตรามีที่ดิน 33 ไร่ แบ่งเป็นแปลง แปลงละ 1 12
ค. 5 29 ง. 5 49 ไร่ จิตราแบ่งที่ดินได้กี่แปลง
ก. 22 แปลง ข. 25 แปลง
7 3 ค. 32 แปลง ง. 35 แปลง
5. ข้อใดเป็นผลลัพธ์ของ 1 × 21
8 7
3
ก. 9 78 ข. 9 18 10. ปลูกต้นไม้ 380 ต้น เป็นต้นมะม่วง 5 ของ
ค. 1 38 ง. 1 78 ต้นไม้ทั้งหมด มีต้นมะม่วงกี่ต้น
ก. 228 ต้น ข. 338 ต้น
ค. 438 ต้น ง. 448 ต้น
ห น้ า | 28 วิชาคณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5
15. ค่าพาหนะคิดเป็นเงินกี่บาท
ก. 60 บาท ข. 135 บาท
ค. 165 บาท ง. 360 บาท
วิชาคณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 ห น้ า | 29
เฉลยบทที่ 1
เศษส่วน
เฉลยใบงานที่ 1.1
1. 1) 2) 3) 4) 5)
6) = 7) 8) = 9) 10)
7 11
2. 1) วิธีทา เปรียบเทียบ กับ
10 15
7 1 11 1
เนื่องจาก 10 และ
2 15 2
ดังนั้น ทาส่วนให้เท่ากัน
7 7×3 21
เนื่องจาก = =
10 10×3 30
11 11×2 22
และ = =
15 15×2 30
21 22
ซึ่ง 30 30
7 11
ดังนั้น 10 15
7 11
ตอบ 10 15
4 19
2) วิธีทา เปรียบเทียบ 3 11 กับ 6
19 1
เนื่องจาก = 3
6 6
4 1
ดังนั้น เปรียบเทียบ 11 กับ 6
4 4×6 24
เนื่องจาก = =
11 11×6 66
1 1×11 11
และ = =
6 6×11 66
24 11
ซึ่ง 66 66
4 19
ดังนั้น 3 11 6
4 19
ตอบ 3 11 6
ห น้ า | 30 วิชาคณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5
45 38
3) วิธีทา เปรียบเทียบ 12 กับ 9
45 9
เนื่องจาก = 3 12
12
38 2
และ =4
9 9
พิจารณาจานวนนับ 3 < 4
45 38
ดังนั้น 12 9
45 38
ตอบ 12 9
เฉลยใบงานที่ 1.2
2 6 1 4
1) 3 15 2 7
6 1
วิธีคิด ดังนั้น น้อยที่สุด
15 2
2 4 1
และ มากกว่า
3 7 2
2 2×7 14
เนื่องจาก = =
3 3×7 21
4 4×3 12
และ = =
7 7×3 21
14 12
จะเห็นว่า 21 21
2 4
ดังนั้น 3 7
2 4 1 6
จึงเรียงลาดับเศษส่วนจากมากไปหาน้อยได้ ดังนี้ 3 7 2 15
2 4 1 6
ตอบ 3 7 2 15
วิชาคณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 ห น้ า | 31
7 1 5 2
2) 2 3
3 6 5
2 1
วิธีคิด ดังนั้น น้อยที่สุด
5 2
5 1
แต่น้อยกว่า 1
6 2
7 1 7 1
และ 2 =3 2 เปรียบเทียบ 2 กับ 3 3
1 1
จาก 3 12 และ 3 13 จะเห็นว่า 2 3
7 1
ดังนั้น 3
2 3
7 1 5 2
จึงเรียงลาดับเศษส่วนจากมากไปหาน้อยได้ ดังนี้ 2 3 6 5
7 1 5 2
ตอบ 2 3 6 5
17 6 1 1
2. 1) ตอบ 35 1 2
7 5 3
23 2 23 5
2) ตอบ 10 2 4
5 5 8
5 3 19 17
3. แสดงวิธีเรียงลาดับเศษส่วนจากมากไปหาน้อย 8 7 44 3
19 1
วิธีทา เนื่องจาก ดังนั้น น้อยที่สุด
44 2
5 1
แต่น้อยกว่า 1
8 2
17 2
และ = 53
3
17 3 5 19
ดังนั้น เรียงลาดับจากมากไปหาน้อยได้ ดังนี้ 3
3 7 8 44
17 3 5 19
ตอบ 3 7 8 44
ห น้ า | 32 วิชาคณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5
เฉลยใบงานที่ 1.3
7 9 21 18 39 5 13 15 13
1) 10 + = + = 30 2) 8 =
15 30 30 24 24 24
13 3 2 1
= 10 = 1 10 = 24 = 12
3 8 15 16 9 55 9
3) 14 + = + 4) 5 11
= 11 11
35 70 70
31 46 2
= = = 4 11
70 11
15 2 15 6 5 8 15 16
5) 9 = 6) 6 + 9
= 18
+ 18
3 9 9
9 31 13
= =1 = = 1
9 18 18
เฉลยใบงานที่ 1.4
2 1 74 31
1) 2 12 + 3 34 = 2+3 + (12 + 34) 2) 8 9 56 = 9 6
2 3 148 93
= 5 + (4 + 4) = 18 18
5 55
=5+4 = 18
1 1
= 5 + (1 + 4) = 3 18
1
= 64
4 5 8 5
3) 6 13 + 3 15
7
= 6+3 + (13 + 15
7
) 4) 4 11 3 22 = 4 22 3 22
9 14 3
= 9 + (30 + 30) = 1 22
23
= 9 + 30
23
= 9 30
วิชาคณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 ห น้ า | 33
3 72 27
5) 9 38 = 8 8 6) 5 17
24
7
+ 3 16 = 5+3 + (17
24
7
+ 16 )
45 34 21
= = 8 + (48 + 48)
8
5 55
= 58 =8+
48
7
= 8 + (1 + 48)
7
= 9 48
เฉลยใบงานที่ 1.5
1) 1 2) 2 25 3) 2 47 4) 2 13 5) 2 17
21 441
6) 5 13 7) 8 8) 6 23 8
9) 5 11 10) 21 × 69 = 69
147
= 23
9
=6
23
เฉลยใบงานที่ 1.6
3 1 5 5
1) 10 2) 25 3) 14 4) 28
1 4 2 6 95 6 95
5) 4 6) 9 7) 63 8) 15 × 21 = 15 × 21
570
= 315
38
= 21
17
= 1 21
เฉลยใบงานที่ 1.7
5 1
1) 7 2) 408 3) 3 21 4) 5 32 5) 6 45
45 14
6) 7 36 × 2 45 = × = 21
6 5
ห น้ า | 34 วิชาคณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5
เฉลยใบงานที่ 1.8
1) 12 2) 12 3) 13 34 4) 16 23 5) 25 12
1 1 1 1 11 11 1
6) 6 7) 27 8) 55 9) 75 10) 24 22 = 24 × 22
1 1
= ×
24 2
1
= 48
เฉลยใบงานที่ 1.9
1 2 5
1) 6 2) 3 3) 1 4) 6
2 16 2 16 3
5) 3 6) 2 7) 2 25 8) 17 = ×
3 17 2
48
= 34
24
= 17
7
= 1 17
เฉลยใบงานที่ 1.10
4
1) 5 14 2) 5 3) 1 19
26
4) 1 57 5) 7 11
6) 2 56 3
11 = 17
6
13
1
17 10
= × 13
6
170
= 78
85
= 39
7
= 2 39
เฉลยใบงานที่ 1.11
1. 8 56 กิโลกรัม 2. 120 บาท 3. 2 16 เมตร 4. 9 เส้น 5. 180 บาท
4
6. 20 เส้น 7. 2 15 ของถัง 8. 1 14 กิโลกรัม 9. 1 11 เมตร 10. 3 21
1
เมตร
วิชาคณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 ห น้ า | 35
เฉลยใบงานที่ 1.12
3 2
1. ประโยคสัญลักษณ์ 4 5 =
วิธีทา
3
แม่มีน้าส้มอยู่ ขวด
4
2
แบ่งให้ลูกไป ของขวด
5
3 2 7
แม่เหลือน้าส้มอยู่ = ของขวด
4 5 20
7
ตอบ 20 ของขวด
5
2. ประโยคสัญลักษณ์ 8 240
วิธีทา อุบลเลี้ยงเป็ด 240 ตัว
5
เป็นเป็ดตัวผู้ ของจานวนเป็ดที่เลี้ยงไว้
8
5
อุบลเลี้ยงเป็ดตัวผู้ไว้ 8 240 150 ตัว
ตอบ 150 ตัว
3. ประโยคสัญลักษณ์ 8 25 17 =
2
วิธีทา เหล็กท่อนหนึ่งยาว 8 5 เมตร
7
ตัดเป็นท่อนยาวเท่า ๆ กันท่อนละ เมตร
10
2 7
ตัดเหล็กท่อนนี้ได้ทั้งหมด 85 1
= 12 เส้น
ตอบ 12 เส้น
เฉลยใบงานที่ 1.13
3 14 3 14
1) 4+ 7 × 15 = 4 + (7 × 15)
2
=4+5
2
= 45
4 3 3 4 3 3
2) 5 × 8 = (5 × 8)
20 20
3 3
= 10 20
6 3
= 20 20
3
= 20
ห น้ า | 36 วิชาคณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5
1 5 3 1 5 3
3) + = 2 2 + (3 6 )
2 6 8 8
5 23 8
= 2 + ( 6 × 3)
5 92
= +
2 9
45 184
= 18 + 18
229
= 18
13
= 12
18
4 23
4) 13 × 1 65 1 5
= 13 × 69
65
× 1235
= 63
เฉลยใบงานที่ 1.14
1
1. วิธีทา พ่อแบ่งเงิน 6,000 บาท ให้ลูก 3 คน ลูกคนโตได้ ของเงินทั้งหมด
2
1
ลูกคนโตได้เงิน 2
6000 3000 บาท
1
ลูกคนที่สองได้ ของลูกคนโต
2
1
ลูกคนที่สองได้เงิน 2
3000 1500
ที่เหลือเป็นของลูกคนสุดท้อง
ลูกคนสุดท้องได้ส่วนแบ่ง 6000 3000 1500 1500 บาท
ตอบ 1,500 บาท
เฉลยใบงานที่ 1.15
1. วิธีทา ชาวสวนมีพื้นที่ทั้งหมด 48 ไร่
1
ปลูกมะม่วง 3
48 16 ไร่
3
ปลูกขนุน 8
48 18 ไร่
1
ปลูกมะขาม 6
48 8 ไร่
เหลือพื้นที่ปลูกส้ม 48 16 18 8 48 42
6 ไร่
ตอบ 6 ไร่
2. วิธีทา สมรักษ์ได้รับเงินเดือน 8,000 บาท
2
แบ่งไว้เป็นค่าเดินทาง 5
8000 3200 บาท
6
เป็นค่าอาหาร ×3 2 = 3,840 บาท
5
สมรักษ์แบ่งเงินสาหรับเป็นค่าใช้จ่ายทั่วไป 8000 3200 3840 960 บาท
ตอบ 960 บาท
เฉลยแบบทดสอบบทที่ 1
1. ข 2. ง 3. ค 4. ง 5. ง
6. ค 7. ข 8. ค 9. ก 10. ก
11. ง 12. ข 13. ง 14. ข 15. ก
วิธีคิด ข้อ 12 – 15
3 1
จากโจทย์ “ในการทัศนศึกษาครั้งหนึ่ง นักเรียนต้องเสียค่าที่พัก 8 ของค่าใช้จ่ายทั้งหมด ค่าพาหนะ 6 ของ
ค่าใช้จ่ายทั้งหมด และค่าใช้จ่ายส่วนตัวคิดเป็นเงิน 165 บาท”
ขั้นที่ 1 ต้องหาว่าค่าที่พักกับค่าพาหนะคิดเป็นเศษส่วนเท่าใดของทั้งหมดโดยการนามาบวกกัน
3 1 13
+ =
8 6 24
ขั้นที่ 2 หาค่าใช้จ่ายส่วนตัวว่าคิดเป็นเศษส่วนเท่าใดโดยการนาค่าที่พักกับค่าพาหนะลบออกจาก 1
13 11
1 24 = 24 คาตอบข้อ 12
11
ขั้นที่ 3 หาค่าใช้จ่ายทั้งหมดเนื่องจากค่าใช้จ่ายส่วนตัว 24 เป็นเงิน 165 บาท
165
ดังนั้นค่าใช้จ่ายทั้งหมดจะเป็น ×24 = 36 คาตอบข้อ 13
11
3
ขั้นที่ 4 หาค่าที่พัก ×36 = 135 บาท คาตอบข้อ 14
8
1
ขั้นที่ 5 หาค่าพาหนะ ×36 = 6 บาท คาตอบข้อ 15
6
ห น้ า | 38 วิชาคณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5
เกม “กระต่ายน้อยแต่งตัว”
ให้นักเรียนหาคาตอบจากประโยคสัญลักษณ์ต่อไปนี้ แล้วระบายสีตรงกับคาตอบของกระต่ายแต่ละตัว
4 1
1. 1 ( + )
7 3
ให้ระบายด้วยสีแดง
2 1
2. × (3 3) ให้ระบายด้วยสีชมพู
3
2
3. 12 6 ให้ระบายด้วยสีฟ้า
3
2 3 1
4. ×7 ให้ระบายด้วยสีเหลือง
5 35
5 3
5. (6 + 2) ให้ระบายด้วยสีเขียว
4
6 2 7
3
21 9
2
27
วิชาคณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 ห น้ า | 39
บทที่ 2
ทศนิยม
การเขียนเศษส่วนที่มีตัวส่วนเป็นตัวประกอบของ 10 100 หรือ 1,000 ในรูปทศนิยม
การเขียนเศษส่วนให้อยู่ในรูปทศนิยม หากเราทาเศษส่วนให้ตัวส่วนเป็น 10 100 หรือ 1,000 เรา
จะสามารถบอกได้ทันทีว่าเขียนในรูปทศนิยมได้อย่างไร
7 7 7
เช่น =0.7 =0.07 =0.007
10 100 1000
25 67 1359
=2.5 =0.67 =1.359
10 100 1000
ดังนั้นหากเราจาตัวประกอบของ 10 100 และ 1,000 ได้ เราจะเปลี่ยนเศษส่วนให้มีส่วนที่
สามารถเปลี่ยนเป็นทศนิยมได้เร็วขึ้น
ตัวประกอบของ 10 ได้แก่ 1 2 5 และ 10
ตัวประกอบของ 100 ได้แก่ 1 2 4 5 10 20 25 50 และ 100
ตัวประกอบของ 1,000 ได้แก่ 1 2 4 5 8 10 20 25 40 50 100 125 200
250 500 และ 1,000
ตัวอย่าง จงเขียนเศษส่วนต่อไปนี้ในรูปทศนิยม
7
1) จะเห็นว่า 5 เป็นตัวประกอบของ 10 100 และ 1,000
5
แต่เราเลือกใช้ 10 นั่นคือ 2 × 5 = 10
7 7×2 14
จะได้ = = =1.4
5 5×2 10
23
2) จะเห็นว่า 40 เป็นตัวประกอบของ 1,000 นั่นคือ 40 × 25 = 1,000
40
23 23×25 575
จะได้ = = =0.575
40 40×25 1000
45
3) จะเห็นว่า 12 ไม่เป็นตัวประกอบของ 10 100 หรือ 1,000 แต่เมื่อเราพิจารณาจะ
12
45
เห็นว่า สามารถทาให้เป็นเศษส่วนอย่างต่าได้ นั่นคือ
12
45 15 15×25 375
จะได้ = = = =3.75
12 4 4×25 100
การหาค่าประมาณ
การหาค่าประมาณของทศนิยมใช้หลักการเดียวกันกับการหาค่าประมาณของจานวนนับ นั่นคือ
ประมาณเป็นจานวนหลักใดให้ดูค่าของหลักที่อยู่ถัดไปทางขวา นั่นคือ ถ้าเป็น 0 1 2 3 และ 4 ให้ปัดทิ้ง ถ้า
เป็น 5 6 7 8 และ 9 ให้ปัดขึ้น
ห น้ า | 40 วิชาคณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5
ตัวอย่าง จงหาค่าประมาณ
1) หาค่าประมาณของ 1.3 ให้เป็นจานวนเต็มหน่วย ให้ดูทศนิยมตาแหน่งที่ 1 จากข้อนี้
ทศนิยมตาแหน่งที่ 1 เป็น 3 ดังนั้นปัดทิ้งได้เป็น 1 นั่นคือ 1.3 1
2) หาค่าประมาณของ 2.25 ให้เป็นทศนิยมหนึ่งตาแหน่ง ให้ดูทศนิยมตาแหน่งที่ 2 จากข้อนี้
ทศนิยมตาแหน่งที่ 2 เป็น 5 ดังนั้นปัดขึ้นได้เป็น 2.3 นั่นคือ 2.25 2.3
3) หาค่าประมาณของ 3.878 ให้เป็นทศนิยมสองตาแหน่ง ให้ดูทศนิยมตาแหน่งที่ 3 จากข้อนี้
ทศนิยมตาแหน่งที่ 3 เป็น 8 ดังนั้นปัดขึ้นได้เป็น 3.88 นั่นคือ 3.878 3.88
ค่าประมาณ เราใช้
จานวน เป็นจานวน เป็นทศนิยม เป็นทศนิยม สัญลักษณ์
เต็มหน่วย 1 ตาแหน่ง 2 ตาแหน่ง แทน
3.251 3 3.3 3.25 ค่าประมาณได้
0.837 1 0.8 0.84
11.599 12 11.6 11.60
การคูณ
โดยการตั้งคูณแบบเดียวกับการคูณจานวนนับกับจานวนนับ แต่ผลที่ได้จะใช้เป็นหลักในการจา
ได้ว่า
ผลคูณของจานวนนับกับทศนิยม 1 ตาแหน่งเป็นทศนิยม 1 ตาแหน่ง
ผลคูณของจานวนนับกับทศนิยม 2 ตาแหน่งเป็นทศนิยม 2 ตาแหน่ง
ผลคูณของจานวนนับกับทศนิยม 3 ตาแหน่งเป็นทศนิยม 3 ตาแหน่ง
การหาร
การหารทศนิยมด้วยจานวนนับ โดยการเขียนทศนิยมในรูปเศษส่วน แล้วหาผลหารของ
เศษส่วนกับจานวนนับ และเขียนผลหารในรูปทศนิยม
ตัวอย่างที่ 1 จงหาผลหารของ 4.8 ÷ 2
48
วิธีทา 4.8 ÷ 2 = ÷2
10
48 1
= ×
10 2
48 1
=
10 2
24
=
10
= 2.4
ตอบ ๒.๔
ตัวอย่างที่ 2 จงหาผลหารของ 7.665 ÷ 15
7665
วิธีทา 7.665 ÷ 15 = ÷ 15
1000
7665 1
= ×
1000 15
7665 1
=
1000 15
511
=
1000
= 0.511
ตอบ ๐.๕๑๑
การหารทศนิยมด้วยจานวนนับ โดยการตั้งหาร
ตัวอย่างที่ 1 หาผลลัพธ์ของ 52.11 ÷ 9
วิธีทา 5.79
9 52.11
45
71
63
81
81
0
ตอบ ๕.๗๙
ห น้ า | 44 วิชาคณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5
โจทย์ปัญหา
ตัวอย่างที่ 2 ขนม 1 ชิ้น หนัก 5.74 กรัม หาก 1 กล่องมี 36 ชิ้น ขนม 1 กล่องจะหนักเท่าใด
สิ่งที่โจทย์ถาม ขนม 1 กล่องจะหนักเท่าใด
สิ่งที่โจทย์บอก 1) ขนม 1 ชิ้น หนัก 5.74 กรัม
2) 1 กล่องมี 36 ชิ้น
จากสิ่งทีโ่ จทย์ให้จะเห็นว่า ขนมแต่ละชิ้นมีน้าหนักเท่ากัน เมื่อมีจานวนหลายชิ้นหาน้าหนักได้โดยการคูณ
วิธีทา ขนม 1 ชิ้น หนัก 5.74 กรัม
หาก 1 กล่องมี 36 ชิ้น
ขนม 1 กล่องจะหนัก 36 × 5.74 = 206.64 กรัม
ตอบ ๒๐๖.๖๔ กรัม
การแก้โจทย์ปัญหา 2 ขั้นตอน
ตัวอย่างที่ 3 ยา 1 เม็ด มีปริมาณยา 0.25 กรัม ถ้ามียา 1,200,000 เม็ด จะมีปริมาณยากี่กิโลกรัม
สิ่งที่โจทย์ถาม จะมีปริมาณยากี่กิโลกรัม
สิ่งที่โจทย์บอก 1) ยา 1 เม็ด มีปริมาณยา 0.25 กรัม
2) ถ้ามียา 1,200,000 เม็ด
จากโจทย์ หาปริมาณยาด้วยการคูณปริมาณแต่ละเม็ดกับจานวนเม็ด แต่เนื่องจากโจทย์ถามหน่วย
กิโลกรัม ให้เปลี่ยนหน่วยเป็นกิโลกรัม
วิธีทา ยา 1 เม็ด มีปริมาณยา 0.25 กรัม
ถ้ามียา 1,200,000 เม็ด
จะมีปริมาณยา 1,200,000 × 0.25 = 300,000 กรัม
เนื่องจาก 1 กิโลกรัม เท่ากับ 1,000 กรัม
วิชาคณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 ห น้ า | 47
123 27
3) 4)
40 25
51 45
5) 6)
12 75
36 27
7) 8)
16 60
วิชาคณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 ห น้ า | 49
จงหาค่าประมาณ
ค่าประมาณ
ข้อ จานวน
เป็นจานวนเต็มหน่วย เป็นทศนิยม 1 ตาแหน่ง เป็นทศนิยม 2 ตาแหน่ง
1 5.256
2 3.829
3 4.119
4 0.452
5 1.999
6 5.752
7 11.624
8 75.143
9 110.854
10 215.528
ห น้ า | 50 วิชาคณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5
โยงเส้นจับคู่โจทย์ทางซ้ายและผลลัพธ์ทางขวา
1) 2.5 × 5 ก. 345
2) 1.25 × 8 ข. 40.932
3) 6 × 3.8 ค. 10
4) 7 × 4.05 ง. 726
5) 12 × 3.411 จ. 22.8
6) 0.782 × 4 ฉ. 3.128
8) 11.5 × 30 ซ. 12.5
9) 6 × 2.07 ฌ. 889.2
แสดงวิธีหาผลคูณ
แสดงวิธีหาผลหาร
1) 1.55 ÷ 5 2) 3.027 ÷ 3
3) 18.624 ÷ 6 4) 280.63 ÷ 7
5) 8 ÷ 5 6) 14 ÷ 35
7) 11 ÷ 4 8) 57 ÷ 6
วิชาคณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 ห น้ า | 53
หาผลลัพธ์
1) 4.188 × 10 = 2) 4.188 ÷ 10 =
7) 3.7 × 20 = 8) 6.8 ÷ 10 =
หาคาตอบ
1) เชือกยาว 1.5 เมตร เท่ากับกี่เมตร กี่เซนติเมตร
เขียนวิธีคิดและหาคาตอบ
แสดงวิธีทาและหาคาตอบ
ตอบ
2. เชือกเส้นหนึ่งยาว 52.5 เมตร นามาตัดให้ยาวเท่า ๆ กัน ได้ 15 เส้น และเหลือเชือกยาว 1.5 เมตร จงหา
ว่าเชือกแต่ละเส้นที่ตัดได้ยาวกี่เซนติเมตร
วิธีทา
ตอบ
วิชาคณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 ห น้ า | 57
แสดงวิธีทาและหาคาตอบ
ตอบ
ตอบ
ห น้ า | 58 วิชาคณิตศาสตร์ ชัน้ ประถมศึกษาปีที่ 5
ทาเครื่องหมาย X ทับข้อที่ถูกต้องที่สุดเพียงข้อเดียว
5
1. เขียนในรูปทศนิยมได้ตรงกับข้อใด 7. ข้อใดเป็นผลคูณของ 9.7 × 2.5
4
ก. 2,425 ข. 242.5
ก. 1.25 ข. 1.35
ค. 24.25 ง. 2.425
ค. 4.5 ง. 5.4
1 8. ข้อใดเป็นผลคูณของ 3.18 × 4.2
2. 3 เขียนในรูปทศนิยมได้ตรงกับข้อใด ก. 13.356 ข. 133.56
40
ก. 3.025 ข. 3.052 ค. 1,335.6 ง. 13,356.0
ค. 3.250 ง. 3.520
9. ข้อใดเป็นผลหารของ 9.441 ÷ 3
3. ข้อใดเป็นประมาณค่าทศนิยมเป็นจานวน ก. 314.7 ข. 31.47
เต็มหน่วย ไม่ถูกต้อง ค. 3.147 ง. 0.3147
ก. 3.15 3 ข. 3.51 3
10. ข้อใดเป็นผลหารของ 14 ÷ 25
ค. 3.51 4 ง. 5.25 5
ก. 0.056 ข. 0.56
ค. 5.6 ง. 56
4. ข้อใดเป็นประมาณค่าทศนิยมเป็นทศนิยม 2
ตาแหน่ง ไม่ถูกต้อง
11. ข้อใดไม่ถูกต้อง
ก. 4.281 4.28 ข. 0.575 0.58 ก. 1.5 กิโลกรัม เท่ากับ 1,500 กรัม
ค. 8.499 8.50 ง. 7.626 7.62 ข. 8.2 ลิตร เท่ากับ 820 มิลลิลิตร
5. ข้อใดเป็นผลคูณของ 4 × 8.23 ค. 1,675 เมตร เท่ากับ 1.675 กิโลเมตร
ก. 328.2 ข. 32.82 ง. 45 มิลลิเมตร เท่ากับ 4.5 เซนติเมตร
ค. 32.92 ง. 3.292
12. แม่ซื้อเงาะ 6.2 กิโลกรัม ราคากิโลกรัมละ
6. ข้อใดไม่ถูกต้อง 12.50 บาท แม่ต้องจ่ายเงินเท่าใด
ก. 65.27 × 100 = 652.7 ก. 79.75 บาท ข. 79.50 บาท
ข. 1.832 × 10 = 18.32 ค. 78.50 บาท ง. 77.50 บาท
ค. 4.861 × 100 = 486.1
ง. 14.622 × 1,000 = 14,622
วิชาคณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 ห น้ า | 59
13. ครูมีเชือกยาว 16 เมตร ตัดแบ่งให้ลูกเสือ 5 15. แม่ค้าบรรจุขนมได้ 24 ถุง ถุงละ 750 กรัม
คน คนละเท่า ๆ กัน จะได้เชือกยาวคนละกี่เมตร ยังเหลือขนมอีก 1.2 กิโลกรัม เดิมแม่ค้ามีขนม
ก. 3.3 เมตร ข. 3.25 เมตร กี่กิโลกรัม
ค. 3.2 เมตร ง. 3.15 เมตร ก. 18,001.20 กิโลกรัม
ข. 18.2 กิโลกรัม
14. ศิริพรจ่ายค่าน้าประปาเดือนแรก 235.75 บาท ค. 181.2 กิโลกรัม
เดือนที่สอง 189.25 บาท และเดือนที่สาม 211.75 ง. 19.2 กิโลกรัม
บาท เฉลี่ย 3 เดือน ศิริพรจ่ายค่าน้าเดือนละเท่าใด
ก. 212 บาท ข. 212.25 บาท
ค. 212.50 บาท ง. 212.75 บาท
ห น้ า | 60 วิชาคณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5
เฉลยบทที่ 2
ทศนิยม
เฉลยใบงานที่ 2.1
1) 1.5 2) 0.875 3) 3.075 4) 1.08
5) 4.25 6) 0.6 7) 2.25 8) 0.45
เฉลยใบงานที่ 2.2
ค่าประมาณ
ข้อ จานวน
เป็นจานวนเต็มหน่วย เป็นทศนิยม 1 ตาแหน่ง เป็นทศนิยม 2 ตาแหน่ง
1 5.256 5 5.3 5.26
2 3.829 4 3.8 3.83
3 4.119 4 4.1 4.12
4 0.452 0 0.5 0.45
5 1.999 2 2.0 2.00
6 5.752 6 5.8 5.75
7 11.624 12 11.6 11.62
8 75.143 75 75.1 75.14
9 110.854 111 110.9 110.85
10 215.528 216 215.5 215.53
เฉลยใบงานที่ 2.3
1) ซ 2) ค 3) จ 4) ญ 5) ข
6) ฉ 7) ง 8) ก 9) ช 10) ฌ
เฉลยใบงานที่ 2.4
1) 1.68 2) 1.08 3) 25.41 4) 38.54
5) 1.377 6) 68.306 7) 7.284 8) 30.525
เฉลยใบงานที่ 2.5
1) 0.31 2) 1.009 3) 3.104 4) 40.09
5) 1.6 6) 0.4 7) 2.75 8) 9.5
เฉลยใบงานที่ 2.6
1) 41.88 2) 0.4188 3) 418.8 4) 0.036 5) 4,188
6) 0.14762 7) 74 8) 0.68 9) 720 10) 0.725
11) 11,200 12) 1.3466 13) 7,280 14) 1.22 15) 307.5
16) 0.516 17) 6,210 18) 0.006
วิชาคณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 ห น้ า | 61
เฉลยใบงานที่ 2.7
1) 1 เมตร 50 เซนติเมตร
2) 2,500 มิลลิลิตร
3) 1.7 เซนติเมตร
4) 2 กิโลกรัม 770 กรัม
5) 0.95 กิโลกรัม
6) 3 กิโลกรัม 200 กรัม
7) 5 เมตริกตัน 600 กิโลกรัม
8) 1.63 เมตร
9) 3.2 เซนติเมตร
10) 6,150 มิลลิลิตร
เฉลยใบงานที่ 2.8
1) ใช้วิธีการคูณ 30 × 0.35
ตอบ 10.5 ลิตร
2) ใช้วิธีการหาร 150 ÷ 12 (1 โหลเท่ากับ 12 ด้าม)
ตอบ 12.50 บาท
3) ใช้วิธีการคูณ 10 × 18.25
ตอบ 182.50 บาท
4) ใช้วิธีการเปลี่ยน 2.5 ลิตรให้เป็นมิลลิลิตร แล้วจึงหาร (2.5 × 1,000) ÷ 20 ลิตร
หรือ หารแล้วจึงเปลี่ยนหน่วย (2.5 ÷ 20) × 1,000
ตอบ 125 มิลลิลิตร
5) ใช้วิธีการหาร 16.8 ÷ 4
ตอบ 4.2 กิโลกรัม
เฉลยใบงานที่ 2.9
1. วิธีทา สมชายมีที่ดิน 45.8 ไร่
ซื้อเพิ่มอีก 14.5 ไร่
สมชายมีที่ดิน 45.8 + 14.5 = 60.3 ไร่
แบ่งที่ดินเป็นแปลง 3 แปลง
ได้แปลงละ 60.3 ÷ 3 = 20.1 ไร่
ตอบ ๒๐.๑ ไร่
2. วิธีทา เชือกเส้นหนึ่งยาว 52.5 เมตร
นามาตัดให้ยาวเท่า ๆ กัน ได้ 15 เส้น
และเหลือเชือกยาว 1.5 เมตร
ความยาวเชือกที่นามาตัดเป็น 52.5 – 1.5 = 51 เมตร
เชือกแต่ละเส้นที่ตัดได้ยาว 51 ÷ 15 = 3.4 เมตร
คิดเป็น 3.4 × 100 = 340 เซนติเมตร
ตอบ ๓๔๐ เซนติเมตร
ห น้ า | 62 วิชาคณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5
เฉลยใบงานที่ 2.10
1. วิธีทา ปรีชาจ่ายค่าไฟฟ้าเดือนแรก 1,285.75 บาท
เดือนที่สองค่าไฟ 1,185.75 บาท
รวมสองเดือนปรีชาจ่ายค่าไฟฟ้า 1,285.75 + 1,185.75 = 2,471.50 บาท
เฉลี่ยปรีชาจ่ายค่าไฟฟ้า เดือนละ 2,471.50 ÷ 2 = 1,235.75 บาท
ตอบ ๒๐.๑ ไร่
2. วิธีทา แม่มีข้าวอยู่ 37.5 ลิตร
ใช้หุงวันละ 1.5 ลิตร
หุงข้าวเป็นเวลา 3 สัปดาห์ คิดเป็น 21 วัน
ใช้ข้าวไป 21 × 1.5 = 31.5 ลิตร
แม่จะเหลือข้าว 37.5 – 31.5 = 6 ลิตร
ตอบ ๖ ลิตร
เฉลยแบบทดสอบบทที่ 2
1. ก 2. ก 3. ข 4. ง 5. ค
6. ก 7. ค 8. ก 9. ค 10. ข
11. ข 12. ง 13. ค 14. ข 15. ง
วิธีคิดข้อ 15
แม่ค้าบรรจุขนมได้ 24 ถุง
ถุงละ 750 กรัม
แม่ค้าบรรจุขนมไป 24 × 750 = 18,000 กรัม
คิดเป็น 18,000 ÷ 1,000 = 18 กิโลกรัม
ยังเหลือขนมอีก 1.2 กิโลกรัม
เดิมแม่ค้ามีขนม 18 + 1.2 = 19.2 กิโลกรัม
ตอบข้อ ง 19.2 กิโลกรัม