Üssel hareketli ortalama yani Exponential Moving Avarage kısaltılmış ismi ise EMA
olan hareketli ortalama türüdür. Basit hareketli ortalamanın, ani fiyat değişimlerini görmezden gelmesi sorunlu bir yaklaşımdır. Ayrıca ağırlıklı hareketli ortalamanın ise hesaplamalarda çeşitli yanlılıklara sahip olması Üssel hareketli ortalamayı değerli kılmaktadır. Üssel hareketli ortalama, hareketli ortalamalar içinde en çok ve en sık kullanılan, hesaplanan hareketli ortalamalardır. Hareketli ortalamaların diğer bir çeşidi olan basit hareketli ortalamalara göre daha kesin işaretler vermektedir. Ancak hesaplanma şekli bakımından bakacak olursak daha zor ve karmaşıktır. Üssel hareketli ortalama, kapanış fiyatı gibi geçmiş verilere değil daha çok güncel verilere yani son verilere ağırlık verir. Verilere yüklenen ağırlıklar zamanla katlanarak azalışa geçmektedir ve sonuç olarak üssel hareketli ortalama olarak isimlendirilir. EMA en son fiyatlara fazla yüklenerek gecikmeyi azaltmaktadır. EMA, yatırım yapanların hisse senedinde veya döviz kurunda yaşanan fiyat değişmelerini takip etmek için kullandıkları bir stok grafik aracı olarak bilinir. Üssel hareketli ortalama; basit hareketli ortalama (SMA) ve ağırlıklı ortalamaların (WMA) birleşmesiyle oluşturulmuş olan farklı bir ortalama türüdür. İkisinin en iyi özelliklerini almakta işlem yaparken sıkıntıya sebep olan aksak yönlerini ise hesaba katmamaktadır.
SMA yani basit ortalama şu şekilde hesaplanmaktadır.
(2,1580+2,0420+2,1325+2,3567+2,4562) /5= 2,2290
Basit ortalama bu şekilde hesaplanmaktadır. Ancak basit ortalamanın sonuç kabul ihtimali çok düşüktür. Döviz kurunda ani ve kötü bir durum olması sonucunda fiyatın azaldığı fikrini verecektir. Bu cümleyi kısaca özetlemek gerekirse basit ortalama çok basittir. İşte tam da bu sırada ani yükselişleri görmenin bir yolu olan EMA ortaya çıkmıştır. Uygun derecede hatasız bir on günlük EMA hesaplayabilmemiz için 10 günden daha da fazla veriye sahip olmamız gerekir. Sağlıklı sonuçlar elde edebilmemiz için güncel fiyatların çok fazla göz önünde bulundurulması gerekmektedir. Geçmiş zamanda ki fiyat verilerini de dikkat edilmesi sonucunda en sağlıklı sonuçlar elde edilmektedir. Zaman periyodu genişledikçe EMA stok grafiği daha iyi sonuçlar vereceği gözlemlenmiştir.
Üssel ortalamanın avantaj ve dezavantajına bakacak olursak fiyatlar ile birlikte çok
çabuk hareket ederler ama sahte fiyat kırılmalarına yani piyasanın ani yön değiştirmesine neden olabilmektedirler. Tüm bunlarla birlikte seçim kişisel bir seçimdir. EMA da birden fazla analist kombinasyon vardır. Birçok strateji ve ortalamalar kullanılmaktadır. Hareketli ortalamaların kullanımında kullanıcıların kendilerini geliştirmesi durumunda; işlemde risk ve maliyeti minimuma indirger, işlem karının maksimum düzeye çıkmasına yardımcı olur, piyasa değişikliklerinde insanlarda ki duygusallık faktörünü minimuma indirir ve zarar edilmesini önler ve son olarak karar verme mekanizmasını maksimum noktaya çıkarır.
EMA Hesaplamasında Önemli Noktalar
En kesin sonucu veren ortalama üssel hareketli ortalama‘dır. EMA’nın nasıl kullanıldığını hesaplayabilmek için: İlk önce ortalama alınacak gün aralığı belirlenmesi gerekmektedir. Sonrasın da ise üssel faktörün belirlenebilmesi için iki tane veriyi seçilen zaman aralığına yani gün sayısına bölünmelidir. Sonraki aşamada ise basit hareketli ortalama da devreye girmektedir. Belirlenen gün sayısı için basit hareketli ortalama alınıyor sonrasın da ise belirlenen gün sayısının son verisinden basit ortalama çıkarılmaktadır. Son olarak bulunan değeri üssel faktör ile çarpılmaktadır. Elde edilecek sonuç pozitif ise basit ortalama ile toplanır, negatif ise sonucu basit ortalamadan çıkarılmaktadır. EMA da gün aralığı iki yüz gün olarak belirlendiğinde uzun vadede direnç noktalarını hemen hemen yüzde yüze yakınlıkta çıkarmaktadır. Forex piyasaların da uzun vadeli yatırımcılar için uygun değildir. Üssel hareketli ortalamalar sayesinde kısa vadede tahminler oldukça basit bir hale gelmektedir. Yazar: Yusuf ULUDOĞAN