1.

Spis treści
1 PPOŻ .................................................................................................................................................... 2

1.1 zadanie wentylacji pożarowej ......................................................................................................... 2

1.2 Podział systemów wentylacji pożarowej ......................................................................................... 3

1.3 Ogólne zasady projekt. Instal. ppoż. przy hali o pow. Powyżej 3000m2 i obciążeniu 500J (361K) .. 3

1.4 Średnice i wydajności instalacji ppoż. w zależności od zainstalowanych hydrantów ....................... 3

1.5 Hydranty na peronach .................................................................................................................... 4

1.6 Średnice hydrantów. Minimalne średnice hydrantów w budynkach wysokich i wysokościowych .... 4

1.7 Jak się dobiera klapę p.poż. w przegrodzie budowlanej instalacji wyprowadzonej z szachtu? ........ 4

1.8 Tryskacze PN-EN 12845. Wymienić rodzaje instalacji tryskaczowych. ........................................... 5

1.9 Gdzie należy stosować tryskacze. ................................................................................................ 11

1.10 Klasa odporności pożarowej budynku mieszkalnego. Od czego zależy zabezpieczenie. .............. 12

1.11 Jak powinny być zaprojektowane i wykonane budynki i urządzenia z nimi związane z uwagi na
bezpieczeństwo pożarowe ...................................................................................................................... 12

1.12 Podać podział budynków na kategorie zagrożenia ludzi pod względem pożarowym z uwagi na
przeznaczenie i sposób użytkowania. ..................................................................................................... 12

1.13 Pytanie „Poza konkursem”: Jakiego typu powinien być zawór zwrotny antyskażeniowy na zasilaniu
instalacji ppoż.? ...................................................................................................................................... 12

1.14 Hydranty wewnętrzne rodzaje, wydajności, miejsca lokalizacji ..................................................... 12

1.15 Proszę wymienić rodzaje hydrantów zewnętrznych. Jaka powinna być wydajność nominalna
hydrantów zewnętrznych i od czego zależy. ............................................................................................ 12

1.16 Hydrant 33, gdzie stosujemy. ....................................................................................................... 12

1.17 Zawory hydrantowe 52 w budynkach wysokich i wysokościowych – gdzie się lokalizuje .............. 12

1.18 Zasady lokalizacji hydrantów ppoż. na sieciach wodociągowych, wydajność, ciśnienie ................ 12

1.19 Warunki ppoż. dla wentylacji - chodziło o klapy przeciwpożarowe - zasada działania................... 12

1.20 Gdzie stosuje się hydranty w budynkach wysokich i wysokościowych? ........................................ 12

1.21 Zabezpieczenia ppoż na terenie budowy. ..................................................................................... 12

1.22 W jakich obiektach montuje sie Hydranty 52. ............................................................................... 13

1.23 Jakie musi być minimalne nadciśnienie w klatce schodowej żeby zadziałało oddymianie? ........... 13

1
1 PPOŻ
1.1 zadanie wentylacji pożarowej

Wentylacja pożarowa powinna pełnić ważną funkcję w zintegrowanych systemach bezpieczeństwa

budynku. Z praktyki jednak wynika, że instalacje montowane w budynkach są zdecydowanie zbyt często
projektowane i wykonywane pod kątem spełnienia minimalnych wymagań wynikających z przepisów, a ich
skuteczność ograniczana wyłącznie do prób odbiorowych.
Rozporządzenia dotyczące ochrony przeciwpożarowej [1] i warunków technicznych [2] jednoznacznie
mówią o skuteczności systemów bezpieczeństwa pożarowego w czasie pożaru: (…) zabezpieczenie przed
utrzymaniem się na drogach ewakuacyjnych dymu w ilości, która ze względu na ograniczenie widoczności
lub toksyczność uniemożliwiałaby bezpieczną ewakuację.
Systemy służące usuwaniu dymu oraz zapewniające kontrolę nad jego rozprzestrzenianiem są
jednym z elementów zapewniających bezpieczeństwo użytkownikom budynku w czasie pożaru.
Wykorzystanie systemów wentylacji pożarowej wpływa nie tylko na dopuszczalną powierzchnię stref
pożarowych czy zwiększenie długości przejść i dojść ewakuacyjnych, ale przede wszystkim stanowi bazę
spełnienia wymagań podstawowych przedstawionych w §207 rozporządzenia [1]. Ich wagę ustawodawca
podkreślił w rozporządzeniu [2], gdzie określono, że brak spełnienia wymagań dotyczących wentylacji
pożarowej dróg ewakuacji stanowi podstawę uznania budynku za zagrażający życiu.
Wentylacja pożarowa jest terminem określającym szeroki wachlarz systemów i urządzeń, mających
wspólny cel – ograniczenie skutków pożaru przez usuwanie i kontrolę nad rozprzestrzenianiem się dymu.
Mnogość systemów i ich zastosowań sprawia wiele problemów inżynierom i projektantom z uwagi na
nieczytelną, a czasem mylącą, nomenklaturę spotykaną w rozporządzeniach, normach i literaturze tematu.
Pomimo nieścisłości w nazewnictwie, wymagania dotyczące stosowania systemów wentylacji pożarowej
zawarte w przepisach techniczno-budowlanych są dość szczegółowe. Dotyczą zwykle budynków, w
których bezpieczeństwo dróg ewakuacji jest szczególnie ważne – budynki wysokościowe, kondygnacje
podziemne, pasaże handlowe itp., lub w których ryzyko pożaru jest duże – np. garażach o powierzchni
powyżej 1 500 m². Często systemy wentylacji pożarowej wykorzystywane są jako rozwiązanie zamienne,
czy to z mocy prawa – klasa odporności pożarowej budynku §215-§216, dopuszczalna powierzchnia strefy
pożarowej §227-230, czy jako element wniosku o odstępstwo od wymagań przepisów techniczno-
budowlanych [1]. Za ewenement w polskim prawie budowlanym można uznać wymagania §270 w którym w
stosunku do systemów wentylacji pożarowej stawia się wymagania funkcjonalne a nie formalne, poniekąd
wymagając od projektantów przedstawienia dowodów na skuteczność systemów przez nich
zaprojektowanych. Przedstawione w dalszej części §270 wymagania stawiane poszczególnym elementom
systemów wentylacji pożarowej nie będą poruszane w tej publikacji, z uwagi na objętość tematu
przedstawimy jedynie naszą propozycję podziału systemów wentylacji pożarowej i postaramy się w krótki
sposób omówić każdy z nich.

2
1.2 Podział systemów wentylacji pożarowej
Z uwagi na cel stosowania możemy wyróżnić:
- wentylację oddymiającą (ang. SHEVS – Smoke and Heat Exhaust Ventilation System) system którego
zasadą działania jest usuwanie dymu z warstwy dymu zgromadzonej pod stropem i utrzymanie wolnej od
dymu przestrzeni, w której mogą ewakuować się ludzie;
- systemy kontroli dymu i ciepła – system, którego zasadą działania jest utrzymanie dymu
w wyznaczonym obszarze pomiędzy źródłem ognia a miejscem jego usuwania w taki sposób, aby
zapewnić łatwy dostęp do źródła ognia dla ekip ratowniczych;
- oczyszczanie z dymu (ang. Smoke Clearence, dilute) – system, którego zadaniem jest usuwanie dymu i
mieszanie dymu z napływającym powietrzem kompensacyjnym w celu zmniejszenia jego temperatury i
toksyczności.
Za odrębną kategorię systemów możemy uznać systemy zabezpieczające drogi ewakuacji. Istnieją dwa
główne rodzaje tego typu systemów – systemy zabezpieczające przed zadymieniem oraz systemy
zapobiegające zadymieniu. Pierwsze z nich są pełnoprawnymi systemami wentylacji pożarowej, podczas
gdy funkcją tych drugich nie jest usuwanie dymu, a wytworzenie odpowiedniej różnicy ciśnienia pomiędzy
przestrzenią objętą pożarem a obszarem przez nie chronionym, uniemożliwiając wpłynięcie dymu do
przestrzeni chronionej.
Z uwagi na rodzaj wykorzystywanych urządzeń wyróżniamy, rys. 1:
- wentylację grawitacyjną;
- wentylację przewodową;
- wentylację strumieniową, rys. 2.;
- systemy szachtów nawiewno-wyciągowych (ang. cross ventilation);
- systemy różnicowania ciśnień.

1.3 Ogólne zasady projekt. Instal. ppoż. przy hali o pow. Powyżej 3000m2 i obciążeniu 500J (361K)
Instalacja powinna zapewniać jednoczesność poboru wody na jednej kondygnacji budynku lub w jednej
strefie p-poż. - z 4 jednocześnie pracujących hydrantów wewn. Lub zaworów hydrantowych "52"
1.4 Średnice i wydajności instalacji ppoż. w zależności od zainstalowanych hydrantów
Dn25 - dla hydrantów HP-25 - wyd. 1,0dm3/s; Dn50-dla hydrantów HP-33-wyd. 1,5l/s; Dn50-dla hydrantów
HP-52-wyd. 2,5dm3/s; Dn80-dla zaworow na nawodnionych pionach w bud. Wysokich i wysokościowych

3
1.5 Hydranty na peronach
1Zawory hydrantowe 75 wraz z wyposażeniem - rozmieszczać na końcach peronów, w rejonach schodów i
wind oraz innych dojazdów zewnętrznych.2) Zawory hydrantowe 52 - rozmieszczać w tunelu szlakowym
oraz komorach rozprężnych co 70 – 100 m.3) Hydranty wewnętrzne 52 - instalować w : wzduż peronów
technologicznych w obrębie stacji, torach odstawczych, przestrzeniach handlowych oraz garażach.4)
Hydranty 52 oraz zawory hydrantowe 75 i 52 powinny być zasilane z przewodów o średnicy nie mniejszej
niż 100 mm, ułożonych po obu stronach tunelu i peronu.5) Na stacjach metra należy przewidzieć zapas
węży hydrantowych i armatury wodnej niezbędny do prowadzenia działań gaśniczych w tunelu
szlakowym.6) W tunelach metra w miejscach narażonych na występowanie ujemnych temperatur.
20S pkt. 53 - 63 - instal. p-poż. w tunelach metra
1.6 Średnice hydrantów. Minimalne średnice hydrantów w budynkach wysokich i
wysokościowych
W budynkach wysokich i wysokościowych należy na każdej kondygnacji zainstalować hydrant Dn52, przy
czym należy stosować po 2 zawory hydrantowe na każdym pionie na kondygnacji podziemnej oraz na
kondygnacji położonej pow. 25m oraz po jednym pionie na pozostałych kondygnacjach.
1.7 Jak się dobiera klapę p.poż. w przegrodzie budowlanej instalacji wyprowadzonej z szachtu?
Klapy przeciwpożarowe (odcinające) montuje się w instalacjach wentylacji ogólnej jako przegrody
odcinające strefę objętą pożarem od pozostałej części budynku. Funkcją takich klap jest powstrzymanie
rozprzestrzeniania się ognia, temperatury i zadymienia. Dobierane są pod kątem szczelności ogniowej,
izolacyjności i dymoszczelności. Jeśli nie ma zagrożenia, klapa jest otwarta, czyli znajduje się w pozycji
oczekiwania. Uruchomienie klapy następuje w momencie wystąpienia pożaru lub symptomów
przepowiadających pożar na podstawie zamontowanych czujników.
Na kanałach wentylacyjnych wychodzących z szachtu instalacyjnego na poddaszu należy zamontować
klapy p. poż. EI–120 normalnie otwarte np. typu KWP-O-E-W12-BLF24-T. Świeże powietrze należy
zaprojektować w taki sposób aby było rozprowadzone siecią kanałów prostokątnych oraz przewodów
SPIRO – okrągłych, wykonanych z blachy stalowej – ocynkowanej, z wykorzystaniem kształtek
systemowych z uszczelkami. Rury należy prowadzić pod stropem z wykorzystaniem zawiesi systemowych.
Nawiew oraz wywiew winien być realizowany poprzez anemostaty sufitowe okrągłe oraz kratki prostokątne
ze zintegrowaną przepustnicą.

4
1.8 Tryskacze PN-EN 12845. Wymienić rodzaje instalacji tryskaczowych.

5
6
7
8
9
10
1.9 Gdzie należy stosować tryskacze.
366K – Rozdział 6.
Stosowanie stałych samoczynnych urządzeń gaśniczych wodnych jest wymagane w:

 Budynkach handlowych lub wystawowych:

 jednokondygnacyjnych, w strefie pożarowej zakwalifikowanej do kategorii zagrożenia ludzi ZL I o
powierzchni powyżej 8 000 m2,
 wielokondygnacyjnych, w strefie pożarowej zakwalifikowanej do kategorii zagrożenia ludzi ZL I o
powierzchni powyżej 5 000 m2;
 w budynkach o liczbie miejsc służących celom gastronomicznym powyżej 600;
 budynkach użyteczności publicznej wysokościowych;
 budynkach zamieszkania zbiorowego wysokościowych.

11
1.10 Klasa odporności pożarowej budynku mieszkalnego. Od czego zależy zabezpieczenie.
Paragraf 212.1. WT jakim powinny odpowiadać budynki - 53K
1.11 Jak powinny być zaprojektowane i wykonane budynki i urządzenia z nimi związane z uwagi na
bezpieczeństwo pożarowe
Paragraf 207.1. WT jakim powinny odpowiadać budynki - 53K
1.12 Podać podział budynków na kategorie zagrożenia ludzi pod względem pożarowym z uwagi na
przeznaczenie i sposób użytkowania.
Paragraf 209.2. WT jakim powinny odpowiadać budynki - 53K

1.13 Pytanie „Poza konkursem”: Jakiego typu powinien być zawór zwrotny antyskażeniowy na
zasilaniu instalacji ppoż.?
Rodzaj przyłącza Rodzina Typ zaworu prod. SOCLA
dom jednorodzinny z wyposażeniem podst. EA EA291NF, EA251, EA271,
instalacja p.poż. (hydrantowa, tryskaczowa) EA EA453
instalacja grzewcza bez inhibitorów CA CA2096
instalacja grzewcza z inhibitorami BA
budynek mieszkalny wielorodzinny, obiekt użyteczności
BA BABM, BA4760
publicznej
obiekt usługowy lub przemysłowy BA

1.14 Hydranty wewnętrzne rodzaje, wydajności, miejsca lokalizacji

Rodzaje – 365K par. 18.1. Wydajność – 365K par. 22.1. Lokalizacja – 365K od par. 19.1 do 20.2
1.15 Proszę wymienić rodzaje hydrantów zewnętrznych. Jaka powinna być wydajność nominalna
hydrantów zewnętrznych i od czego zależy.
372K – od par. 10.6 do 10.8
1.16 Hydrant 33, gdzie stosujemy.
365K - par. 19.2
1.17 Zawory hydrantowe 52 w budynkach wysokich i wysokościowych – gdzie się lokalizuje
365K – par. 20.1
1.18 Zasady lokalizacji hydrantów ppoż. na sieciach wodociągowych, wydajność, ciśnienie
372K – rozdział. 4 – od par. 9.1.
1.19 Warunki ppoż. dla wentylacji - chodziło o klapy przeciwpożarowe - zasada działania
Zasada działania wszystkich klap odcinających w instalacjach wentylacji i klimatyzacji jest taka sama – jeśli nie ma
zagrożenia, klapa jest otwarta, czyli znajduje się w pozycji oczekiwania. Gdy wystąpi pożar lub zagrożenie nim, klapa
się zamyka pod wpływem sygnału sterującego lub np. w wyniku zadziałania czujnika w samej klapie.

1.20 Gdzie stosuje się hydranty w budynkach wysokich i wysokościowych?

365K – par. 20.1
1.21 Zabezpieczenia ppoż na terenie budowy.
WDROŻYĆ PROCEDURY
- instrukcja bezpieczeństwa pożarowego dla obiektu w budowie
- wyposażenie wydzielonych powierzchni magazynowych i zaplecza w system sygnalizacji pożaru
12
- ustalenie zasad alarmowania (sygnały alarmowe, syreny, megafony)
- ochrona przeciwpożarowa obiektu w budowie powinna być na bieżąco dostosowywana do występujących
zagrożeń (pod względem formalnym i technicznym)
- niezbędny bieżący nadzór inspektorów BHP/PPOŻ na budowie
- stała kontrola przestrzegania zasad bezpieczeństwa
- automatyczne wykrywanie pożaru w miejscach nagromadzenia materiałów palnych oraz w
pomieszczeniach zaplecza budów z przekazaniem sygnału alarmowego do ochrony
- alarmowanie ewakuacyjne (syreny alarmowe, tuby nagłośnieniowe itp., łączność radiowa, telefoniczna)
- ewidencja osób przebywających na budowie
- ewidencjonowanie prac pożarowo niebezpiecznych (spawanie, cięcie)

Inwestor (właściciel, zarządca lub użytkownik obiektu budowlanego) przed rozpoczęciem prac
niebezpiecznych pod względem pożarowym jest obowiązany:
- dokonać oceny zagrożenia pożarowego w miejscu, w którym będą wykonywane;
- ustalić działanie mające na celu niedopuszczenie do powstania pożaru lub wybuchu;
- ustalić i wskazać osoby odpowiedzialne za odpowiednie przygotowanie miejsca pracy oraz za przebieg
i zabezpieczenie miejsca po jej zakończeniu;
- zapewnić wykonywanie prac wyłącznie przez osoby do tego upoważnione, które mają odpowiednie
kwalifikacje i uprawnienia;
- zaznajomić osoby wykonujące prace z zagrożeniami pożarowymi oraz z przedsięwzięciami mającymi na
celu niedopuszczenie do powstania pożaru lub wybuchu.
- dysponować sprzętem umożliwiającym likwidację źródła pożaru;
- używać wyłącznie sprzętu sprawnego technicznie i zabezpieczonego przed możliwością wywołania
pożaru.

1.22 W jakich obiektach montuje sie Hydranty 52.

365K – par. 19.3

1.23 Jakie musi być minimalne nadciśnienie w klatce schodowej żeby zadziałało oddymianie?

Najczęściej wykorzystywane są w budynkach systemy nadciśnieniowe. Zgodnie z wymaganiami normy PN-

EN 12101-6 obliczeniowe różnice ciśnienia pomiędzy sąsiadującymi pomieszczeniami traktowanymi jako
drogi ewakuacyjne może wynosić np. 5 Pa, jak w przypadku klatek schodowych (50 Pa) i przedsionków
przeciwpożarowych (45 Pa).
Podobnie jak przy pozostałych systemach należy zacząć od ustalenia kilku podstawowych wymagań
funkcjonalnych dla systemu.
Wytworzenie i utrzymanie stabilnego nadciśnienia w trzonie klatki schodowej w stosunku do przestrzeni
otaczającej. Ustala się to dla zamkniętej klatki schodowej, tzn. gdy wszystkie prowadzące na nią drzwi są
zamknięte. Bezpieczna określona wielkość nadciśnienia wacha się od 30 do 80 Pa, w zależności od klasy
przyjętego systemu. Często wartość wynosi 50 Pa.
Utrzymanie nadciśnienia o takiej wartości, by ewakuujący się ludzie byli w stanie otworzyć drzwi. Parametr
ten nie może przekraczać 100 N – siły potrzebnej do otwarcia drzwi.
13