Professional Documents
Culture Documents
يمى ععع وو ععع او اس ععتعمال اي ج ع ء م ععن ة ععيا الكت ععاب نيي ععة وس ععيلة ث ععى ر ة او الكتروهي ععة او ميكاهيكي ععة
ويش ععمك الع ع الت ععى ر الفىث ععىغرافي والاو ععضيك ع ععت اش ععر ة او اكع عرا م ع ع ى ة او اس ععت دا اي ععة
وسيلة وشر اخري نما في ال حفظ املعلىمات واسترجاعها دون اان خطي من الىاشر.
Prevent copying or use of any part of this book by any means graphic or electronic or
mechanical, including photography and recording on tape or CD-ROM, or use any other
means publishing, including the preservation and retrieval of information, without the
written permission of the publisher.
االهداء
الى
سندي في الحياة
بعد ربي
امي الحنون
كفاح
9 تقديم.................................................................................................................................................
11 املقدمة..............................................................................................................................................
19 مدخل تاريخي...................................................................................................................................
43 الفصل الاول
استقالل اندونيسيا والنزاع مع هولندا 5494-5491
45 املبحث الاول :اعالن الاسحقالل ومىقف الحلفاء مىه.................................................................
68 املبحث الثاوي :املفاوضات الاهدوهيسية-الهىلىدية وعقد اثفاقية ليىغاجاجي............................
93 املبحث الثالث :فشل املفاوضات ودور ألامم املححدة في حل النزاع...........................................
125 الفصل الثاني
الاوضاع السياسية في اندونيسيا 5411-5494
127 املبحث ألاول :ألاوضاع الداخلية بعد اهحقال السلطة................................................................
141 املبحث الثاوي :جسلم الحزب الىطني للسلطة.............................................................................
157 املبحث الثالث :الاهحخابات البرملاهية العامة وبدايات الححىل هحى الديمقراطية املىجهة
171 الفصل الثالث
الديمقراطية املوجهة وسقوط سوكارنو 5491-5491
173 املبحث الاول :الديمقراطية املىجهة ومىقف القىي املعارضة................................................
198 املبحث الثاوي :مشكالت اهدوهيسيا الاقليمية............................................................................
215 املبحث الثالث :حركة الاول من جشرين الاول وسقىط سىكارهى............................................
235 الخاتمة..........................................................................................................................................
239 املصادر.........................................................................................................................................
ً
239 اوال :املصادر العربية...................................................................................................................
ً
244 ثانيا :املصادر ألاجنبية.................................................................................................................
8
تع ددلدرالار د تدراو دداديخ د الادي د ان درا ددل الاده ددلحنودة د درالار د تدر ددود ر لحن ددود د د
ةجد الادرار د ان د ر جد ىتدهاددة د ل ددلودت اددةد ذدر رند ا وندااددادرا ع د دة د در ر د ارتد ددل د
ره د د درهده ددتمدرا ددل الادي رر ددادي انهد د دمةد د ان داعل ددلرد د د ه دة د د ه ود ع ا ددود د د در د د درا د دةد
هن د د ن د د د دةد دةدراعند ددحاند تد د هداد ددادهتد دةد د د ديا ددحن در جر ع د د تده ددلحنوند د د دة حة د د د
د د ود راود ددادت اد ددةد د ددل دراك د ددح در د ددل ند ةك د د درا د دةدرااحا ح لح د د اند لد ددودر ر هجر
را حايند راشنرحيد يره ند
رهدهددتمدراشددعحضدا لددةد د دةدةد ددة هدةد درارةد هدلدةر دةةندةردةد درا ددح در اجلددود
ةددودراحا لددود ار ج د داا د دار عددود د د ه ددرع انودرا ةعددود د دايررر د دهة دةدراددتيدجعددودر
د د دهحنددودهددتمدراشددعحضدإلن د درا ددل ة د ر د ندهدرن د دجعرددةدة د د هاددعلدراددحاداد راددل
له د ل د عة داعارن اد يح لقده ر عالان
رهدي د د ان دنشد ددح دهد ددتمدراد ددل الاداعد ددلده د ددر عالاد راع د ددود د د در د د ا درا د د ده رن د د ايد
را ل د اد هجر د ق ند ة ة ددودةح د ىتدرا ة ددودة د د ددودرا ددح دراع ل ددودرا ددت دت د هدة د ىد
د ددةده ددتمدرا ددل الادةد د دراد ددرهر دةد د دت ددودر د د ضدرارهر د د د ي ددرحقدرالار ددود رارحرل ددوندرادي
ر ج ددود ها د د ة تدرالرارل ددوند ها ددعاداش دداودةو د دةداح ددحدرار ددلذد رار ددحادارند د درا د د ذد
لع ود ح بدا دم ضد ده رن ادراع اماد ي سد ح در رن ا ودكبر ن
ةد داددعالادتددوداادداد دداهداار ددوديد ان دراددل الاده ددلحنود رارعددة د د دةةرمددودر ددر عا د
د دارر د دا ددادره ل ددودكب ددر دار د م يهد د دراع دةراد را ددحا دراعة د ندتحن د دي ددوداار د تدة ل ددل د
ل ددة انودت ر د ادير ددادرا ددل الاد ددل دا ددل الادراع د ا درا ا د د د درا د د رار ددحاند د در ددة دة د د
ا رةودرانةر تدرالرارلود رارهر د يره ن
رهديرددادراددل الادتد اة دةد درارعددلادرا يدردةد درا ملددودرال نلددود هتنلددود رار حنددودهدرن د د
دا الادةحمل د حنود ةراهة ن يج زتدتوديرادهاةدا
9
رهدرارل د د ادرا م د ددودرا د ددلكرحا دك د د درا د د ليدا د ددتردر حلد ددح دت د د هدرارل د د ارد د ددج د
ةح دتحاادة در حرلل دراندع ود ر ع دل ند نحرد درمد دةند اادةر ح دود ر د تد دل ندهدرن د د
د ددةدة د د داد ددعالادنش د د ا درا ي د درد رل د دةراه د رد ددحدرارار د د دة د د دراحل د دحالادرم د د در ةد ددودر ن د د ااد ي
ددةدت ةرلد د زد د د دي حن ددبداا ددودر عرحةد د تد ددة داا ند دحالاد د د در عرحةد د تند ددلدا راحتد د قدر
يحرلر د ر ة دتنر جدة ود ةع ود دهتمدرالار ون
ي اددةدرا م ددود شدداودا لددقد ة نددودةةرمددودر ددر عالادرال ا ددل د رانددعح تدراودداد
رج دى ل درارلاعتدر اجلود ه ل درالرارلوندك د دي ة دةدرا م دوداأل دسدرا ةندود
راو ددادر ددخ لتدرا د درارجة ددودهال ا ددلوررال ح ةرالودر حج ددوسدر ددكدارلار ددوداع ددلرد ةن د د
الحض ددسده ددسدراو ددادر ددخ لدرا د د درا د د ا دهال ا ددليهد ة ددعد د د درا د د ا دها ددةن د د د دراعد د ا د
ن را ا د د ل ا دترلرن دت يج مده ر عالاد راحمل د را
د ر لودت ديرد دقد درهدياحهداار ت اةدرا م ودمةننوداشاودك يرد ة تدرا لر ود
ر د ادراعرمددادرا ددرل نداددتردتددتاةدج ددلردك يرررك ددةدري اعددادتاعجد ضدك يددرسدارحلدحالادرمد درهددلر د
د دهددتمدرالار ددوند ةددعد د درهدرا م ددودير رد دتنددبردك يدرد راددعادا لعددودجعرددةدار ددة دهتددلر د
ي ر ود راوادرتةزدمر ر دراعر لوند حدهاعاد رانبرد هارا ن
اددترد ددان درت د ايدارر لددتت دراعرنددر دراددلكرحا دك د درا د ليدهددتردهاج د زدراعرمددادر د د
ري دىده ر ةراد دهتلر د رارااقد را حدا دت ارح لقدرالر ن
الاستاذ الدكتور
موس ى محمد ال طويرش
6152 /4 /51
01
00
12
اندونيظيا وبحدة من بدندو ٤يطني ال بد ن تتمتنّ مممين بت ُندة دندةسة مادث ن ،أهمهنا
بمل ٛننّ تطننيجبتيمله بمله ن بدننرم دِاهننا م ننى بنٌنناز بملظننتِمسا مشننر بدٜننس بدظننا ض ُؼننس ،بذ
ع
مش هننا بد٘سؿننل ملمازطننل وزهننا لننه بمل اٗننل تٛايميننل وبددوديننل ِنند تطننتٗ ،٤ ٜلن ُن ذدنن٣
لننه اندونيظننيا بنننل شننل ؼنن٢ل طننا ،بذ طن ٗبنهننا تلن أٟملننج بملظننامي لننه بدِنناد ،ومننا ةمين
لنه بدٜنسو ُ هسا ٝبدتجاز بملظامي بدرة وؿا ب بلى تا ٣بدث تط بُتش ٝندونيظي
بدظامٜل .
تطننت ُ ٤ ٜنا 1945تو ن زبت طياطننيل مهمننل ،بمسشهننا ػننهدت اندونيظننيا ِنند بُ ن
بدن بَ مّ ه دشدب ؼؤ بني بَ تُينجبٖ ماسطنت ،٤ ٜثن بدندوز بدثنازش بدنرم ٛامن منل مني بدندو٤
يط نني ال وقٗساٜي ننل ،بد ننرم تجظ نند من ن شن ن ٤بحتل ننانها و ٤م ننئتمس د نندو ُ ٤نند تن ي نناش ل ننه
ماندونج ُا .1955
ٛظم بددزبطل ُلى مٜدمل ومدشل تازاخه وث ثل ٗـ ٤وشاتمل ،وحاودشا لنه بملندشل
اُو نناب نث ننرة تازا ي ننل ُ ن اندونيظ ننيا ح ن ُننا ،1945وث ن بدتو ننس ٚبل ننى بمل ٛننّ وأهميت ننل وُ نند
بلج ننصز وبملش ننا ٟ ،م ننا توسٛش ننا بل ننى بدظ نن٢ا م ن حي ن أُ نسبٛه و ةانننا ه ودٔ ن ه ،و ٟننرد ٣حاودش ننا
ع ع
بملننسوز طننسعِا ُلننى مسحاننل ش ن ٤ط ن بلننى اندونيظننيا وؿ ن س بلننى بدٜننس بدظننا ض ُؼننس بدننرم
يِنند مسحاننل ٗاؿننال لننه تننازا اندونيظننيا ،اذ ونب تطننتِماز بدتجأنناله هننرد بدننث ٘ٗ ،سننب مننرد٣
ملنندة تـننل بلننى ث ثننل ٛننسو ونـنن،ٙ أشننس واننه ه دشنندب بد ن بطننتِمست بدننث بملجننا ٤أمننا ٛن
طننش بت ونـننُ ٙما ن ش دهننا ُلننى اس ن يج بدؼننِ ل دمننل ث ن بديامننا بد ن بحتا هننا ملنندة ث ن
ؼنن٢ل مجه هننا بلبس .ن .ود ن ة٘تشننا ب نتوننس ٚبلننى بلبسٟننل بد هشيننل تندونيظننيل بد ن أطننهم
ع
ٗاُننل لننه مٜاومننل بملظننتِمسا ،وبد ن بت ننرت أػنن٢اس ُنندة ،بد ن وؿننا ذزو هننا ُننا ،1945بذ
و ٤مسة ،مشر بدٜس بدظا ض ُؼس ُلى بطت ٜده . حـل ندونيظي
أما بد٘ـل قوٜٗ ٤د شـف ددزبطنل :بطنت ٤ ٜاندونيظنيا وبدنن بَ منّ ه دشندب -1945
تطننت٤ ٜ ،1949وٛظن ُلننى ث ثننل مثاحن ٟثننا ه ٗـن ٤بددزبطننل تشنناو ٤بملث ن قو :٤بُن
وأهن تدنسبببت بد ن بت ننر ها بلب ٢مننل تندونيظننيل بلجدةنندة وم ٛنن ٙبلبا٘نناب سطننيما ه دشنندب
13
من ن تط ننت ٤ ٜوٟي نن ٙاِامان ن بلب ٢م ننل بده دشدةن نل م ننّ مملل ننه بلجمه زا ننل بد٘تي ننل ح ن ن بنه ننا
ندونيس ن ٗ .يم ننا تش نناو ٤بملث ن بدل ننا : بك ننوست مجت ننجة دا نندش ٤ل ننه م٘اوك ننات م ننّ بلجان ن
بمل٘اوك ننات بدسط ننميل وٓي ننج بدسط ننميل م نني بلج ننانثي وم ٛنن ٙبملِازك ننل تندونيظ ننيل م ه ننا ،وتن ن
ُند بدين ب بدتوس ٚبلى بملِاهدة بد ٠ان ثمسة بمل٘اوكات ،ت بنها د تشل بدن بَ بدٜنات ظن
بلننى بش٘ننا ٚتانن ٣بمل٘اوكننات ويادتنناله ٛيننا ه دشنندب بلجان ن بده دشنندم متوثينن ٝمش هننا ،ممننا ب
بدلاد :وز قم بملت دة له حل بدن بَ من ؼ هج ُلى أزبض بلجمه زال .وتشاو ٤بملث
ش ن ٤اِيي ه ننا دملجش ننل بملظ نناله بلبمي نندة بد ن ط ننِ بل ننى بٛش نناَ بدو ننسٗي دا نندش ٤ل ننه م٘اوك ننات
ِٜد مئتمس بدواودل بملظتدةسة وتُيجبٖ ماطت ٤ ٜاندونيظيا. ددةدة ،بن ه
أم ننا بد٘ـ ننل بدل ننا ٗ نندزض :توك نناَ بدظياط ننيل ل ننه اندونيظ ننيا دام نندة م ن ُ ننا -1949
،1957تل ننم بملث ن قوٗ ٤ي ننل :توك نناَ بددبشاي ننل ِ نند بنت ٜننا ٤بدظ نناول وبدٔ نناب بد٘يدزبدي ننل
ع
وبُن ن بددود ننل بمل ح نندة ٟم ننا تش نناو ٤بدشٌ ننا بدظيا ن ن بلجدة نند ل ننه بدن نث بد ننرم بؿ ننث نٌام ننا
مسملاني ن ننا ٗيم ن ننا تش ن نناو ٤بملث ن ن ن بدل ن ننا أهن ن ن بدن ن ن شبزبت بد ن ن ن اؼ ن نن٢ا مستاط ن ننل بلب ن ننص بدن ن ن ه
وتوننس ٚبملث ن بدلاد ن بلننى تنت امننات بدتجملانيننل بدِامننل ،ومنند تؤثيجهننا لننه بد كننّ ندونيس ن
وٟينن ٙأ ت نتاتجهننا بلننى بُننا ة بدشٌننس لننه بدشٌننا بدتجملننا ،بدننرم ًهننس مؤنننل س بدظيا ن لننه بدننث
. ةشاط اندونيظيا طثا ل ـ له نهاةل بملث
أمننا بد٘ـننل بدلاد ن ٗتشنناو :٤مسحاننل بددةمٜسبهيننل بمل دهننل وطنن ٜن ط ن ٠ازن دامنندة م ن
طن ن ن ٠ازن ملث ن نندأ بددةمٜسبهي ن ننل بمل ده ن ننل ُ ن ننا ٗ ،1967-1957تو ن ننس ٚبملث ن ن ن قو ٤بل ن ننى :بُن ن ن
وم ٛنن ٙبد ٜن بملِازكننل م ن بملثنندأٗ ،يمننا تشنناو ٤بملث ن بدلننا :أه ن بملؼنن ١ت تٛايميننل بد ن
ع
وبده ن اندونيظ ننيا ش ن ٤تا نن ٣بملسحا ننل .وأشي نجب تش نناو ٤بملث ن بدلاد ن :حس ٟننل تو ٤م ن اؼ ننسا
بملثاػننس لننه تش نه طن ٠ازن ُن بدظنناول ُننا ، 1967ونهاةننل توُ ٤نا ،1965بد ن ٠انن بدظن
مسحال بددةمٜسبهيل بمل دهل.
بُتم نندت بددزبطن نل ُل ننى ُ نند من ن بد ث ننات ٝوبملـ ننا ز بدستيظ ننل قدش ي ننل وبدِسيي ننل ،م ه ننا
وث ننات ٝبد ننث ن بملا٢ن ن ُل ننى ػ نن٢ل ت ٜننازاس دام٘ ك ننيل بدِسبٛي ننل ل ننه دا٠ازت ننا بد ن ن أٓشن ن بددزبط ننل
14
ممِا مننات مهمننل ُ ن قوكنناَ بدظياطننيل بددبشايننل لننه اندونيظ نيا آنننرب ،ٞسطننيما لننه بد٘ـنناي
بدلا وبدلاد .وله بدظيا ٚن٘ظل أٗا ت بد ثات ٝقمسا١يل بملنؼ زة بملِش نل:
A Decade of American Foreign Policy, Basic Document, 1941-1949
لن ننه ت ثين نن ٝبملِا من ننات بملهمن ننل ُ ن ن م ٛن نن ٙمجان ننع قم ن ن م ن ن بدن ن ن بَ تندونيس ن ن – بده دشن نندم،
وبملِاهن نندبت بد ن ن ُٜن نندت من نني بلجن ننانثي ،سطن ننيما لن ننه بد٘ـن ننل قوٟ .٤ن ننرد ٣بد ثن ننات ٝقمسا١ين ننل
بل اؿل مادِ ٛات بل ازديل دا سةات بملت دة وبمل ط مل:
Foreign Relations of the United States
بد ُلى بدسٓ م ٛا هاٗ ،ؤنها أٗا ت بدسطادل ،سطيما بد ثيٜل بمل ط مل:
The United States Position in the Netherlands Indonesia Conflict 1945-1949.
بد ن ت ضننب م ٛنن ٙبد سةننات بملت نندة م ن بدن ن بَ تندونيس ن –بده دشنندم ش ن ٤قُ ن ب -1945
.1949
م ن ن بد ثن ننات ٝقشن ننس بد ن ن أطن ننهم ل ن نه زٗن نند بددزبطن ننل ماملِا من ننات بملهمن ننل ،وثن ننات ٝقم ن ن
بدلاد م بد٘ـل قو ،٤ملا ٗيها من مِا منات ت ضنب م ٛنٙ بملت دة بد بُتمد ُايها بملث
مجاننع تمن من بدنن بَ ،واِييشننل دملجشننل بملظنناله بلبمينندة ،و وز أُلنناب بدملجشننل لننه بمل٘اوكننات
ع
بد ن ن د ننست م نني بدو ننسٗي ٗ .لن ن ُن ن تا نن ٣بد ث ننات ٜٗ ،ٝنند أط ننهم بد ث ننات ٝبدتجةواني ننل ل ننه زٗ نند
بددزبطننل ممِا مننات ُ ن مش ن بملِاهنندبت بد ن ُٜنند ها اندونيظننيا مننّ ه دشنندب ومادي ةننا ،وذدنن ٣لننه
بد٘ـل بدلاد .
أم ننا بملـ ننا ز قدش ي ننل ٜٗ ،نند بُتم نندت بددزبط ننل ُل ننى بدِدة نند من ن بملـ ننا ز بد ن ن ٓون ن
ع
مٌِ ٗـ دها تٜساثا ،م ها بملـدز بملِش :
Indonesia the Sukarno years
بدـا ز ُ مئطظل( )Facts on Fileقمسا١يل دام سز( ،)Hal Kosutبدرم أطه هرب بملـندز لنه
آشنناب بددزبطننل منناد١ليج م ن بملِا مننات ح ن بنننل ٓون مٌِ ن ؿنن٘ ا ها .وتننؤا أهميتننل من حين
له مدة بددزبطل ن٘ظها. بنل م
15
وم بملـا ز تشس بملهمل بملـدز بملِش :
Sukarno A political Biography
دامئدن )J. D. Legge(ٙولنه هنرب بملـندز تشناو ٤بد٢اتن بدظنيجة بدربتينل دظن ٠ازن مشنر وس تنل ح ن
وٗاتل ،مما ٗيها طياطتل بددبشايل وبل ازديل.
وم ن ن كن ننم بملـن ننا ز قدش ين ننل بد ن ن تشاود ن ن بدِ ٛن ننات تندونيظن ننيل–بده دشدةن ننل ،بد ن ن
أٗا ت بددزبطل ممِا مات مهمنل ُن تان ٣بدِ ٛنات ،سطنيما لنه بد٘ـناي قو ٤وبدلنا .بملـندز
بملِش :
Indonesia and the Dutch
دامئد )Leslie H. Palmer(ٙوتشاو ٤هرب بملـدز بدِ ٛات مي بدثادة مشنر بطنت ٤ ٜاندونيظنيا
ُن ننا 1945ح ن ن نهاةن ننل تان نن ٣بدِ ٛن ننات ُن ننا ،1962أم ح ن ن حـ ن ن ٤اندونيظن ننيا ُلن ننى بةسا ن نا
بدٔسييل.
يِد ٟتا :
Indonesia Independence and the United Notations
وز دامئدن )Alastair M. Tylor(ٙمن بملـننا ز بملهمنل بد ن أٓشن بددزبطننل ممِا منات مهمنل ُن
قم بملت دة له بدن بَ تندونيس -بده دشدم ،سطيما له بد٘ـنل قو .٤وتنؤا أهمينل بملـندز من
ع
حين ب بملئدنن٠ ٙننا ُلن ب لننه طنن١ستازال قمن بملت نندة بدِاماننل ماسػننيجب ٞمننّ يديننل بمليدبنيننل
ملجان ننع قم ن ن لن ننه اندونيظن ننيا ،ولن ننه هن ننرب بملـن نندز حن نناو ٤بملئدن نن ٙبةلن ننا بدٜلن نناةا ذبت بدـن ننال
مادشل ننا ٤تندونيس ن ل ننه م نندة م ننا ِ نند بلب ننس ،وبد نندوز بد ننرم ٛام ن م ننل قم ن بملت نندة ل ننه ه ننرب
بملجا ،٤سطيما ب بدٜليل تندونيظنيل ٠انن من أوبتنل بدٜلناةا بد ن هسحن داشٜناغ لنه قمن
ع
بملت نندة لننه بدظننشل تولننى ا ؼننادها وبد ن ُنندت مملامننل بشتثننازب حٜيٜيننا دٜنندزة بملشٌمننل ُلننى بنهنناب
ع
بدٜت ننا ٤بد نندبتس ل ننه اندونيظ ننياٗ .ل ن ُ ن ذد ننٗ ٣هش ننا ٞبدِدة نند م ن بملـ ننا ز قدش ي ننل بد ن ط ننيج
ذٟسها له ٛاتمل بملـا ز.
16
أم ننا بملـ ننا ز بدِسيي ننل ِٗ ،ل ننى بد ننسٓ م ن ُ نند بحت بده ننا ُل ننى مِا م ننات وبٗي ننل ُ ن م نندة
بددزبطننلٗ ،ؤنشننا بطننتوِشا تٗننا ة م هننا سطننيما لننه بدتمهينند .ومننس ذدنن ٣بلننى ب تانن ٣بملـننا ز زٟننصت
ُلى تازا اندونيظيا ٛثل ُا ،1945له بد ٛبدنرم دن يؼنس أم مـندز بلنى أحندب اندونيظنيا
ِم بملِا مات بملت٘سٛل وبدٜايال له ِم بملـا ز . ِد ذد ٣بدِا ،ط
كم بملرٟسبت بدش ـيل ،أٗا ت مرٟسبت بدظ٘يج قمسا٢ن لنه اندونيظنيا هن بز دن نص
بددزبطننل ممِا مننات وبٗيننل ُن قوكنناَ بددبشايننل لننه اندونيظننيا ،وم ٛنن ٙبد سةننات بملت نندة من
بدظن٘يج ملهامنل تا ٣قوكاَ ،سطيما ش ٤مسحال بددةمٜسبهيل بمل دهل بد تصبمش منّ بطنت
له اندونيظيا.
أما بددوزاات ٜٗند أطنهم لنه زٗند بددزبطنل ممِا منات مهمنل ،سطنيما بملجن ت قدش ينل
بد ن بحت ن ت ُل ننى م ن وم ٜنناست ٛيم ننل ،و ٛنند ٛمش ننا مج ننس ُ نندب مجا ننل،)Foreign Affairs(:
ع
ومجا ننل ،)Eastern World (:ومجا ننلٗ )Asian Survey(:ل ن ُ ن بدث ن وبمل ٜنناست بدِسيي ننل،
بملنؼن زة لننه مجاننل بدظياطننل بددوديننل .ولننه بدظننيا ٚن٘ظننل بٗنندنا من بدث ن ٓيننج وأهمهننا بدث ن
زبطل ُ اندونيظيا بدنرم ٠نا ُثنازة ُن م ن تسٛينل بملنؼ ز دا٢ات ممدو ؿث ه وبملِش
مٜد بلى مِهد بل دمل بل ازديل له وشبزة بل ازديل.
الباحثــت
17
18
-املوكع الجغزافي.
له بدتو زبت بدظياطيل بد ػنهد هاٗ ،لن ٠ا مل ّٛبندونيظيا بلجٔسبله وز أطا
٠نهننا مس ٟنصب داتشنناٗع بدتجننازم ُ ن بدتو ن زبت بدظياطننيل دامشوٜننل بدٜساثننل م هننا ،وذدنن ٣ظ ن
وبدِظ١سم وبد٘١سم ،ومشواٜا ومِتجب دِد م بد ٜبددوديل ُتج بد٘يجبت بدتازا يل بدظامٜل.
ت ّٜبندونيظيا له بٛاي دش ػس ه آطيا ،بدرم ّ
يِند من أٓ ن أٛنادي بدِناد بملدبزانل.
وٛنند تمي ن ش ن ٤بدِـ ن ز بدتازا يننل بدٜدةمننل م ؿنن٘ل مشوٜننل سدتٜنناب بدنؼننان بدتجننازم مننا منني
هننرب بدنؼننان منندوزد بلننى اِسكننل بدهشنند وبدـنني م ن دهننل ،وآطننيا بدٔسييننل م ن دهننل أشننس .وأ
ِ نند ذد نن ٣بددةان ننل دِٜات نند ةني ننل متِ نند ة .بذ ٛننا بدهشن ن م م ننل بدث ذة ننل بدي ننل ،ثن ن وؿ ننا
ط ن ميل بل ننى بندونيظ ننيا شاؿ ننل ،وس ت نصب ٤بدو ننس ٚبملاتي ننل بدث سا ننل م ه ننا وبد هسا ننل تئد نن ٙبدو ننسٚ
وز ظيى ددب(.)1 بدتجازال بدستيظل ،ود ة ١داوس ٚبدتجةل ط
و ٤ذد ننٛ ٣ا نني وتمي ن ت مم ِٛهننا بمله ن بد ننرم يؼ نن٢ل مِت نجب اؼ نن٢ل بندونيظ ننيا اح نند
ةسيى مي ٛازا آطيا وبطيجبدياٗ ،ل ُن ٠نهنا دظنسب ةنسيى مني بمل يوني بدهنا م وبدهشندم(.)2
ٛاي ن وأُو ن هننرب بمل ٛننّ اندونيظننيا وزب حاطننما ملمازطننل ؼنناهها بدِ٘لننه ُلننى بدـننِيدة
وبد ن نندوله بذ أؿ ن ننث ُلن ن ن ب ل ن ننه مشٌم ن ننل و ٤دشن ن ن ػ ن ننس ه آط ن ننيا ( ،)ASEANول ن ننه بدملجش ن ننل
ع
تٛتـا ةل وتدتماُيل طيا وبدثاط٘يٗ ،)ESCAP( ٣ل ُ ٠نهنا ُلن ب لنه مشٌمنل بدندو٤
بملـدزة داش٘ى أوي ،)OPEC(٣وٟرد ٣له قم بملت دة(.)3
يؼنيج م ٛننّ بندونيظنيا الننى أ مٌِن مظنناح ها ت نندها بدث ناز من دمينّ بلجهننات تٜساثننا،
وبدٔنس بمل نيى بدهشندم. ٗم بدؼما ٤ة دها ملي ٝماٜا وي س بدـي بلجش ، .وم بلجشن
( )1م ٢م مد ُصاص ،آطيا بمل طميل زبطل دٔسبٗيل ،بد ٢ا ،1986 ،ؾ.215
( )2ممنندو ؿننث ه ،زبطننل ُ ن بندونيظننيا ،م ن ٓيننج منؼ ن ز مٜنند بلننى مِهنند بل دمننل بل ازديننل لننه وشبزة بل ازديننل،
ٔدب ،1988 ،ؾ.3
3
)) Indonesia, Encyclopedia Britannica, 2001.(C.D
19
أمننا م ن بدؼننسٗ ٚي نندها م ننس بزبٗ ن زب وٓينيننا بلجدةنندة( .)1واؼننيج ٞبندونيظننيا م نندو ماتيننل مننّ
٠ل م :بد٘اثي ،وطشٔاٗ زة ،ومادي ةا ،وبطيجبديا ُتج مجم ُل م بدث از( .)2أمنا حندو ها بدتجةنل
ٗتٜتـس ُلى حدو ها مّ مادي ةا ،و ودل مام ب ني ٓينيا له ػس ه دصاسة بةساا (.)3
من بندونيظيا ودل وبطِل تثإ مظاح ها(ُ ،)4(2 ٟ)1.948.700لى ػ٢ل أزشثينل م٢ن
ُد ٟثيج م بلجصز تثإ( )17.508دصاسة( ،،)5وبملؤه ٤م ها مادظ٢ا ( )6.044دصاسة ٜٗى(.)6
تا نن ٣بلج ننصز بل ننى أز ِ.ننل أٛظ ننا وا ننه ،بملجم ُننل بدٔسيي ننل: وبلجٔسبٗي ن ةٜظ ن بدث نناحل
واؼمل دصز م زني ،وطن موسة ،ودناوة وتمتناش هنرد بلجنصز مبحاه هنا مث ناز ديظن ُميٜنل ،ممنا
ُ ٤لننى بنهننا ٠انن ُلننى ؿننال مننادتج يطنني م ،واِننسٖ هننرد بملجم ُننل ممجم ُننل بدـن ند بد١تننج .
بما بملجم ُل بدؼسٛيل :واه مجم ُل م بلجصز بد تمتد ح بد٘اثي ،واؼنمل دنصز طنياثيع
وبملا ن ن ،ٞوهش ن ننا ٞدصا ن ننسة ٓيني ن ننا بلجدة ن نندة بد ن ن تتٜاط ن ن بدظ ن ننيا ة ُايه ن ننا م ن ننّ بط ن ننيجبديا ،تمتا ن نن٣
ع
بندونيظ ننيا بدٜظن ن بدٔس.ن ن م ه ننا بد ننرم يظن ن (بةسا ننا بدٔسيي ننل)ٗ ،لن ن ُن ن تا نن ٣بلج ننصز ت د نند
مجم ُ ننل م ن بلج ننصز بدـ ننٔس ،وا ننه طاظ ننال م ن بلج ننصز بدـ ننٔيجة بد ن تمت نند م ن ػ ننس ه د نناوة
ماتج نناد بط ننيجبديا واِ ننسٖ مج ننصز بدـن ن ند بدـ ننٔس ( ،)7وبػ ننهسها د ننصز م نناله ،د مثن ن ،ٞطن ن مثاوب،
ط مثاٗ ،ا زعع ،وتيم ز(.)8
1
) The New Encyclopedia Britannica, Vol. 6, U. S.A, 1985, P.298.
( )2ممدو ؿث ه ،بملـدز بدظام ،ٝؾ.3
( )3بملـدز ن٘ظل ،ؾ3
Encyclopedia Third World, Vol. II, London, 1980, P.813.
4
) Indonesia, Encyclopedia Britannica, 2001.
5
) Ibid, 2001.
[بنٌس شساول ز.]1 ٛ
( )6د ة حظشي د ة ،دٔسبٗيل آطيا ٛايميل ،ط١شدزال،1980 ،ؾ.348
ط ميل له بطيا -بندونيظيا ،ميجوت،1979 ،ؾ ؾ.13-12 ( )7م م ػاٟس ،م به بدؼِ
8
) L. Dudley Stamp, Asia A Regional and Economic Geography ,8th ed., London, 1957, P.435.
20
امننا ت ٢ا هننا بدو ين ٓسبلهٗ ،تلن قزبضن تندونيظننيل مجم ُننل من بدظ طننل بلجثايننل
بدِاديننل ،بد ن ةـننل بزت٘اُهننا الننى بٟملننج من (ٛ )9000نند ،تت ااهننا مشنناه ٝطننهايل وبطننِل تنظننا
ٗيهننا م ننات قنهنناز بدـننٔيجةٗ ،ل ن ُ ن مجم ُننل م ن بدث ي نجبت بددبشايننل بد ن تش ؼننس لننه بلجننصز
تندونيظيل وم ها م يجبت ط موسة وطياثيع(.)1
ة ؿنن ٙبملشننا تندونيس ن مؤنننل مشننا بطننت بث ،وذدنن ٣د ُ ٛهننا ُلننى شننى تطننت بب(،)2
واتمين هننرب بملشننا ظنن ٜن قمونناز ُلننى منندبز بدظننشل( ،)3وٟننرد ٣مادسه يننل بدِاديننل بد ن تـننل الننى
.)4(%82وٛد طاُد هرب بملشا ُلى نمن بدٔامنات بد١لي٘نل بد ن أون مٌِن أزدناب بدنث ،واِند
ع ع
هرد بدٔامات مـدزب مهما دألشؼا (.)5
ع
أها ن ن ن ن ن ن ننُ ٝل ن ن ن ن ن ن ننى بلج ن ن ن ن ن ن ننصز تندونيظ ن ن ن ن ن ن ننيل أط ن ن ن ن ن ن ننماب متِ ن ن ن ن ن ن نند ة ،بذ ط ن ن ن ن ن ن ننمي ٛن ن ن ن ن ن نندةما
ن طنننتازب( ،)Nusantaraس "ن طننا" اِ ن بلجصبتننس ،و"بنتننازب" اِ ن "منني " أم بلجننصز بد بِٛننل منني
بدٜننازتي آطننيا وبطننيجبديا ،وينني بمل يونني بدهننا م وبدهشنندم( .)6وٛنند بهانن ٝبوض ٟننس ( Dowes
ُ )7()Dekkerلننى هننرد بلجننصز بط ن ب ظ ن دشدب ( )Insulindaأم دصبتننس بدهشنند(ٟ .)8مننا طننماها ِننم
بلجٔنسبٗيي ماطن مادي ةننا( )Malaysiaممِ ن دننصز م ةن بو أزشثيننل م ةن (.)9وطننماها بده دشنندة
ٗنؤها ٜب ُلنى ٠نل بندونيظنيا بطن (دصانسة دناوة)، دصبتس بدهشد بدؼسٛيل بده دشدةل .أمنا بملظنام
سنها تل بٟملج بدظ٢ا (.)10
1
) An Official Handbook, Op.Cit, P.9.
( )2م ٢م مد ُصاص ،بملـدز بدظام ،ٝؾ.283
ط ميل ،ط١شدزال ،1981 ،ؾ.319 ( )3يظس ُثد بدسشب ٚألج بهسم ،دٔسبٗيل بدؼِ
( )4دمِيل بددزبطات ط ميل ،ت ٜا بدِاد ط م ،بدٜاهسة ،1970 ،ؾ.235
( )5م م ػاٟس ،بملـدز بدظام ،ٝؾ.18
(ٛ )6هس بددة تندونيس ،هرد اه بندونيظيا ،بدٜاهسة،1947 ،ؾ.17
( )7بوض ٟسُ:نناد ه دشنندم د ٜن ن٘ظننل ماتننا ت ن له ،و٠ننا م ن بده دشنندةي بد ٜتننل بدننرة بِٗ ن ب ُ ن بندونيظننيا مننّ
بدصُماب قودي .ةشٌس :بملسٟص بدِا لجمِيات بطت ٤ ٜبندونيظيا ،بندونيظيا بدلاتسة ،بدٜاهسة،1946 ،ؾ.67
( )8بملـدز ن٘ظل ،ؾ.67
( )9م مد ُلى بد ٜشم وحظا ح ،ٚتازا بدؼس ٚقٛص بلبدة وبملِاؿس ،ن ،1ميجوت،2001 ،ؾ.283
( )10م م ػاٟس ،بملـدز بدظام،ٝؾ.13
21
مشنر بدشـنن ٙبدلننا من بدٜننس بدتاطننّ ُؼننس بشنر بطن بندونيظننيا ئان ُلننى طن بد من
قط ننماب ومِش نناد د ننصز بدهش نند ،س ٠ام ننل بندونيظ ننيا تت ٢ن م ن ٠امت نني أح نندهما (بن نندو) ومِشاه ننا
ع
بدهش نند ،وبدلاني ننل (نيظ ننيا) ومِشاه ننا بلج ننصز .وأو ٤من ن بط ننتِمل ٠ام ننل بندونيظ ننيا بط ننما ُل ننى تا نن٣
بلجننصز بدِ نناد تثش د ن ه قمسا ٢ن د ن ٓ ُ Loganننا 1850ل ننه مجا ننل قزشثي ننل بدهش نندم وبط ننيا
بدٜاهش ننل هشن نا .)1(ٞومش ننر تط ننت ٤ ٜت ٜننسز أ اظن ن ه ننرد بدؼ ننسٛيل ُش نند ٟم ننل ُن ن بدؼ ننِ
بملشوٜل مالجمه زال تندونيظيل(.)2
أمننا طنن٢ا بندونيظننيا بدننرة ماننٕ اِنندب ه م ظن احـنناب ُننا )232.073.071( 2002
الننى دنننع بمل ةن ،وهن دماُننل من قؿننل بملشٔن له هننادسوب ٛثننل بملنني ظنمل(ٗ ،)3ننؤنه ةنتمن
ػننس ه آطننيا واننه بدثانندب بملِسوٗننل أس مادهشنند بدـننيشيل(ٟ .)4مننا ة دنند ممنندة ه ااننل م ن دش ن
بدِشـننس بدصنمل ننه ،وه ن أ ٛنند بدِشاؿننس بد ؼ ننسال بد ن بط ننت هش بندونيظننيا مش ننر ُـ ن ز م ننا ٛث ننل
بدتننازا ،وٛثننل ٛنندو ُشـننس بمل ة ن .وامتنناش هننرب بدِشـننس مادٜامننل بدٜـننيجة وبد ؼننسة بدظ ن بب بو
لننه بدٔام ننات بدظننمسبب بددبٟشننل وبدؼ ننِس بدـ ن له وقننن ٙقٗو ننع ،وس ة نصبُ ٤نند م ن ه يِيؼ ن
تندونيظيل(.)5
ةتمي ن بملجتمننّ تندونيس ن مننادتش َ بد بطننّ م ن حي ن قُ نسب ٚوق ةننا وبدأننات ،وُلننى
بدن ننسٓ م ن ن ذدن ننٗ ٣ن ننا ػن ننِاز تندونيظن ننيي (بد حن نندة زٓ ن ن تشن ننت ٖ) .وهشن ننا ٞبٟمل ن نج م ن ن 300
مجم ُننل من بملجم ُننات بدِسٛيننل بمل تا٘ننل و 250دٔننلٟ ،مننا تمننازض ٗيهننا بٟملننج بدنندةانات بملتمين ة
ل ن ننه بدِ ن نناد ٗ ،لن ن ن ُ ن ن بد ن نندةانات بمل اي ن ننل( .)6ويادنظ ن ننثل دألُ ن نسبٗ ،ٚتل ن ن دصا ن ننسة د ن نناوة بٟت ن ننج
بملجم ُن ننات بدِسٛين ننل بملتملان ننل مادظ ن ن ندبنيل ( ،)Sundaneوبملا وزا ن نل ( .)Madureواِن ننيؽ هن ننرد
1
) The Encyclopedia American, American Corporation, Vol. 15, New York, 1980, P.78.
2
) The Encyclopedia New Britannica, Op. Cit., P. 298.
( )3م مد ُله بد ٜشم وحظا ح ،ٚبملـدز بدظام ،ٝؾ.184
4
) The Encyclopedia New Britannica, Op. Cit., P. 298.
( )5حظ طيد بحمد أم بدِيشي ُ ،اد بمل يى بدها م دٔسبٗيل دصزد وأػثاد بلجصز ،ميجوت،1978 ،ؾ.194
( )6ة ٍ ع طمي ،بندونيظيا ػِبها وأزكها ،تسدمل حظ م م ،بدٜاهسة،1962 ،ؾ.202
7
) Encyclopedia Third world, Op. Cit., P.815.
23
لننه هننا تندونيظنني ( ،)1()Bahasa Indonesiaواسدننّ منؼننئها الننى دهجننل بمل ة ن بد ن ةت نند
مشوٜل زا دامب له ػس ه ط موسة( .)2وله ُا 1928ت ُٜد منئتمس داؼنثا تم نم ُشنل ُند
هننرد بدأننل اننه بدأننل بد هشيننل و قطاطننيل ،بد ن تننئ م الننى ت حينند بدؼننِ تندونيس ن ٟ ،مننا تن
بؿنندبز مجاننل ُسٗ ن ماط ن (ة دانجامننازو) أم بد٢ات ن بلجدة ند٠ ،ننا دهننا وز مه ن لننه ؼننس هننرد
بدأ ن ننل م ن نني بملل ٜ٘ن نني بدن ن ن هشيي وُسٗن ن ن ه ن ننرد بدأ ن ننل مادأ ن ننل تندونيظ ن ننيل(.)3وتون ن ن زت بدأ ن ننل
ُلننى ؼنسها دت٢ن تندونيظنيل شن ٤مندة تحننت ٤بديامنا ( ،)1945-1942بذ ُمننل بديامناني
حا ٜننل بتـ ننا ٤مين ن ه وي نني ط نن٢ا بندونيظ ننيا ِ نند م ننشِه بط ننت دب بدأ ننل بده دشدة ننل .و.ظن ن
ؿننِ يل بطننت دب بدأننل بديامانيننل ٓيننج بملِسوٗننل لننه بندونيظننيا ،بكننوس بديامنناني
بلننى بطننت دب
ع
بدأننل تندونيظننيل ،نهننا بٟملننج بدأننات بن ؼننازب .وِ.نند تطننت ٤ ٜأؿننث بدأننل تندونيظننيل اننه
بدأننل بدسطننميل دادودننل( ،)4بذ ب شا ن ُايهننا مجم ُننل ٟثيننجة م ن بد٢امننات بملظننتِازة م ن بدأننات
قوزييل وبدِسييل ،ويرد ٣بشتا٘ ُ دٔل بمل ة قؿايل(.)5
-الاحخالل الاجىبي.
ل ن ن ننه بد ٜن ن ننس بدلاد ن ن ن ُؼ ن ن ننس بمل ن ن نني م ٠ان ن ن ن بندونيظ ن ن ننيا شاك ن ن ننِل دظ ن ن ننيوسة ُ ن ن نند م ن ن ن
متجبه زا ننات بدهشدة ننل بد ن ةسد ننّ ت ننازا ؼ ن دها بل ننى بد ٜننس بل ننامع بمل نني م( ،)6اس ب بد ننث
اِسك دأصو بدـي ُا ُ 1283لى ةد ٛث م شا ح٘يد تيم زدشگ( .)7ولنه بملندة ن٘ظنها مندأ
(٠ )1انن ن بدتج ننازة بدِام ننل تطن نناض وبدِ ننا ل ننه بن ؼن نناز تطن ن ،ثن ن طن نناُد ها ٗيم ننا ِ نند م ن نناوست ؼ ننس بد نندُ ة ،ثن ن
تش ن ننت ن وبدي ن ن بول م ن نني بد ٜن ننا مي بملظ ن ننامي وبدظ ن نن٢ا تؿ ن ننايي .ةشٌ ن ننس :وشبزة تُ ن ن تندونيظ ن ننيل ،مل ن ننل ُ ن ن
بندونيظيا ،تسدمل د عع ن يال. ، . ،ت ،ؾ.26
( )2بملسٟص بدِا لجمِيات بطت ٤ ٜبندونيظيا ،بملـدز بدظام ،ٝؾ ؾ.49-48
( )3تلنناٗست ُ بمننل ُنندة طنناُدت ُلننى بن ؼنناز تطن لننه بندونيظننيا ،بهمهننا بملثننا ة بد ن دنناب هننا تطن ،بد ن ُن
بلننى زٗننّ ػننؤ بد٘ننس وت ٜينن ٝذبتننل وبدٜلنناب ُلننى طنناول بد١هشننل بدتنجبهميي وبدشٌننا بدوثٜن بدهشدو ن بملٔاننٗ ،ٝلن
ع ُ بدٜي بد حماها تط ،بذ ٠ا ٠ل مظا ّ
يِد ن٘ظل بُيل متو ُا دنؼس تطن .وملنا ٠نا تطن ٛند بُتمند
ُلى ُاة ظواب كد نٌا بزطتٜسبه ٟهش ا له بدشٌا بدتجبه .بدهشدو ٗ ،ؤ تطنس بدشاٗنرة ودندت لنه تطن
شيج ط سشبدل بدهشدوض وبطت بدظاولٗ ،ل ُ ذدٜٗ ٣د بٛثان دمناهيج بدؼنِ ُلنى بدندة بلجدةند ماُتثنازد
ة ن نندُ بل ن ننى زٗ ن ننّ ػ ن ننؤ بد٘ ن ننس وبملظ ن نناوبة تدتماُي ن نل .ةشٌ ن ننسٗ :يـ ن ننل بدظ ن ننامس ،تؿ ن ن ٤بدتازا ي ن ننل دملبل ن ننازة بدِسيي ن ننل
وتط ميل له بدؼس ٚتٛص ٔ ،دب ،1977 ،ؾ ؾ . 49-47
( )4بت٘ ٝبٓا بدثاحلي ُلى ب شن ٤تطن بلنى بندونيظنيا ٠نا لنه بدٜنس بدلادن ُؼنس بملني م ،مظن شدة لنه ذدن٣
ُلى ما ذٟسد بدسحادل تةواله ماز ٠م د ،بدرم شبز بدؼاهئ بدؼماله م دصانسة طن موسة ُنا ،1292بذ بػناز بلنى "ب
طنن٢ا منند هننرد بملما١ننل مظننام " "وب بد١ليننجة ٛ ...نند ت د ن ب بلننى ة ن م منند ُ ن هسانن ٝبدتجنناز بدؼننسٛيي بدننرة
ع
ةتِاما ٟليجب مِه "ٟ .ما د ت ٟؼاٗات تثسال بمل١ت يل مأل بمل ة ويادسط بدِس.ن ُلنى ب بن ؼناز تطن ٠نا
ع
منني طننش بت 702ه ن– 779ه ن .وام ١ن بد ٜن ٤ب تننازا ش ن ٤تط ن بلننى بندونيظننيا ٠ننا م ـ ن زب منني بوبشننس بدٜننس
بدلا ُؼس وبوبتل بدٜس بدلاد ُؼس بملي م .ةشٌس :م مد ُله بد ٜشم وحظا ح ،ٚبملـدز بدظام ،ٝؾ.188
( )5م م ػاٟس ،بملـدز بدظام ،ٝؾ.29
25
تندونيظ ننيلُ ،ش نندما تم ١ن بدٜات نند بدتجأ نناله بد٘ ظ ن م بدث ن ٟيج )1(ٞم ن بدظ ننيوسة ُل ننى ما ٜننا
ُا .)2(1511
ع
ةني ننل بةل ننا( ،)3بذ بتثِن ن ب دن ن ت١ن ن أه نندبٖ بدتجأ نناديي بٛتـ ننا ةل ٗ ظن ن ،م ننل ٠انن ن
طياطننل زهننا وبدٜظ ن ة كنند طنن٢ا بندونيظننيا سطننيما كنند بملظننامي ،وُما ن ب ُلننى بطننت٘صبش
مؼناُسه وتُتنندبب ُلننى زمن شه بددةنيننل( .)4وت بدن حمن ت بدتجأنناديي ِنند ذدننُ ٣لننى بدـنني
وطننيا ودننصز بمل د ن ٞبو بدبهننازبت هنندٖ تط ن ي ب ُلننى بدبهننازبت (بدت بمننل) وبحت٢ازهننا دـننالبه
بدثِلننات بدت ؼننيجةل بملظنني يل بلننى تانن ٣بلجننصز وحننده ٗ .لن ُن ذدننٜٗ ،٣نند بزطننل بدتجأننادي
داِمل ُلى ؼس بددةانل بملظي يل ٗيها .و شل ُند ٍ ٛاينل من طن٢ا بندونيظنيا لنه تان ٣بددةاننل،
ع
ُننده بدتجأننادي بتثاُننا دهن ومئانندة دظياطن ه تطننتِمازال لننه بدننث .وب هننرب بد كننّ بلننى
ع ع
( )1بد٘ ظ م بدث ٟيج :ٞبؿث بدث ٟيج ٞحاٟما ُاما داتجأنا ٤لنه بدهشند شن ٤بملندة من ( ،)1515-1509وُمنل مشنر
بطننت مل مشـننثل ُلننى ت ظنني بوكنناَ تطننو ٤بدتجأنناله لننه بدث ننس ،بذ تننسِ ٞنند وٗاتننل بطننع بمتجبه زاننل دهننا ٛبُنند
ع
م ساننل دينندة وٗسٛننا م ساننل اظننيوس ُلننى هننس ٚبدتجننازة وطياطننل متماطنن١ل بلننى حنند مننا مننّ بدتجنناز تطنني اي ٟ ،مننا ٗننسق
بدث ٟيج ٞبزبتل ُلى بد١ليج م ت ؼول بدتجأاديل له بدؼس ،ٚوحٜن ٝبنتـنازبت وبضنبل ،ح ن ب بحند مِاؿنسال ٛنا:٤
"ب تط ن ن د ن ن يِن نند لن ننه وطن ننِل ب ةش ؼن ننس ِن نند ت " .ةشٌن ننس :د ن ن ٤ة ن ن ،بدِن نناد تط ن ن م بلبن نندة وبملِاؿن ننس،
تط١شدزال ،1989 ،ؾ.525
( )2اؼظيجبمي ،بدؼس ٚتٛص م دص تازاخه ،تسدمل حظي بلب ت ،بدٜاهسة ،1958 ،ؾ.43
( )3بتض ننب ته نندبٖ بددةني ننل داتجأ نناديي ش ن ٤بل و ننا بد ننرم بد ٜنناد م بدث ن ٟيجُ ٞل ننى دش ن د ِ نند هج م ننل ُل ننى
مدةشننل ماٜننا بذ ٛننا..." :٤ب بل دمننل بد ن طننشٜدمها دسيشننا موننس بمل ن ز م ن هننرد بدننث ،اننه به٘نناب ننناز ة ن م منند ،ود ن
ع
تش ؼننس تانن ٣بدشنناز ِنند ذدنن ٣بمنندأ ...بنننا وبثنن ٝدنندب ،بذب بطننت ديشا ُلننى تجننازة ماٜنا من هننئسب (بملن ز) طن ت و بدٜنناهسة،
وم١ننل وٗيشننا ،ود ن ت ـننل ُلننى بدبهننازبت ت بذب ذه ن تجننازه وبػننيجوها م ن بدتجأننا ."٤ةشٌننس :حامنند بدٜننا زمٟ٘ ،ننا
بمشنناب بدِننس كنند تطننتِماز بده دشنندم لننه بندونيظننيا ،بديجدمننل م ن بدأننل تندونيظننيل دانندٟت ز ش ٠ن ؿننالب طننايما ،
،1998 ، .ؾ.60
( )4بٛد بدتجأنادي ُلنى مشناب حـن مةجنازة بني ُ هنا من بدٜثن ز تطن ميل .ةشٌنس :ةن ع طنمي ،بملـندز بدظنام،ٝ
ؾ ؾ.60-59
26
و وطنناهل بدتجنناز ٟملننجة طنن٘س بدتجنناز قوزيينني بلننى بندونيظننيا وبدتِامننل مننّ تجازهننا مثاػننسة من
بدِس دي ٜٜب بٟتج ٛدز م بدسي ،وديلِ٘ ب بدِس م دهل أشس (.)1
ع ع
ػ ن نن٢ل تط ن ننتِماز بدتجأ ن نناله ت ن نندةا ٟثي ن نجب أم ن ننا بدؼ ن ننِ تندونيس ن ن بد ن ننرم د ن ن ةسض ن ن
د ح ننت ٢ٗ ،٤انن ن تط ننتجامل م ننسوش بلبس ٟننل بد هشي ننل بد ن ن بش ننرت شم ننا بملٜاوم ننل وي نندأت ؼن ن
بدِدة ن نند من ن ن بدهجم ن ننات ٗ٘ن ن ن ُ ن ننا ٛ 1513ن ننا بط ن ننو ٟ ٤ثي ن ننج من ن ن د ن نناوة ؼن ن ن هجن ن ن ُل ن ننى
بدتجأاديي ( .)2وش ٤بملدة بملمتدة م ٛ 1580-1550ا ت بملماد ٣طن ميل هجمنات ُندة كند
بدتجأ نناديي (ٟ ،)3م ننا ٛننا بملظ ننام مل ن زبت بت ننرت ه ننا ّ بلب ننس ك نند بملظ نني يي سط ننيما ِ نند
ع ع
مٜتل ما١ه هازو طاوا تسنات بدرم ٛتل ٓدزب ُلى ةد بدتجأناديي ُنا ٗ .)4(1570لن ُن
ع ع
تا ٣بملؼ ١ت ٗب بن ؼاز تمنسبق وتوي نل مني بملن ً٘ي بدتجأناديي ،بثنس تنؤثيجب ٟثينجب لنه بش ةنا
بلننى ت ن ٘ٛه ُ ن بدت طننّ( .)5لننه بد ٛن ن٘ظ ننل شا ن بدتجأننا ٤لننه مشاٗظننل مـنناُبه ،ممننا ب
م سال ُلى بملشوٜل مّ تطثا بدرة تم١شن ب من بدظنيوسة ُلنى ِنم بلجنصز تندونيظنيل ملنل
حننس منني بدنندودتي ( )6بطننتمست ح ن نهاةننل بدٜننس بدظننا ض لننه ؼن دصاننسة تيمن ز ،ممننا اظن
ُؼس ،بكم ا ُلى بثسها بد ٜة بدث سال تطثانيل ِد مِسٟل تزما ب ُا .)7(1588
د تنتل بملشاٗظل بددوديل ُلى بملشوٜل ،مل ًهست ٛة ددةدة ُلى مظنس تحندب ،أس
وا ن ننه ه دش ن نندب بد ن ن حاود ن ن بد ؿ ن ن ٤بل ن ننى بلج ن ننصز تندونيظ ن ننيل ملت ن ننجزبت تجازا ن ننلٗ .ثِ ن نندما ٠ن ننا
بلنى ميشناب دؼنث نل١ٗ ،نسوب لنه مندوز بملن شَ دابهنازبت بد ن ةنؤا هنا بدتجأنادي ة ٜم بده دشدة
( )1بط ن ننماُيل بحم ن نند ة ن ننا،ه وم من ن ن ػ ن نناٟس ،ت ن ننازا بدِ ن نناد تطن ن ن م بلب ن نندة وبملِاؿ ن ننس .ل ،1بلجش ن ننا تط ن نني م،
بدسااق،1984،ؾ.225
( )2د ٤ة ،بملـدز بدظام ،ٝؾ.537
( )3بملـدز ن٘ظل ،ؾ.550
( )4ة ع طمي ،بملـدز بدظام ،ٝؾ.62
( )5د ٤ة ،بملـدز بدظام ،ٝؾ.537
(ُ )6ثد بدسشب ٚموا ٣بد٘هد ،بدتو زبت بدظياطيل وبد هشيل لنه بندونيظنيا ،1965-1920مجانل ٠اينل بديجمينل داثشنات،
بملجاد ،2002 ،13ؾ.274
(ُ )7له حيدز طايما ،تازا بلبلازة توزييل بلبدةللٔ ،دب ،1990ؾ.111
27
بلبـ ن ُ ٤ايهننا م ن م ه هننا تؿننله( .)1دننرد ٣بتجه ن بز.ننّ طنن٘ تجازاننل ه دشدةننل بلننى بندونيظننيا
بو ٤م ننسة ل ننه مدةش ننل منت ننا ل ننه د نناوة بدٔسيي ننل ،وح نندث بػ ن ثا٠ات ُ ننا .1596ون ننص ٤بده دش نندة
مي ه ويي بدظ٢ا ٟ ،ما حدث مّ بدتجأاديي من ٛنثاه ،اس ب تمنس أينج ِند ُندة ػنه ز ،بذ
ٓي ن ننج بدظ ن نن٢ا م ن ن ٘ٛه تج ن نناد بده دش ن نندةي ،وبش ن ننروب ةشٌ ن ننسو بد ن ننيه حا٘ ن نناب ده ن ن ك ن نند بُ ن نندبده
بده دشنندةي ،بذ بزطننا ب ط نن٘ ه م ن ماٜننا وٓ ن ب دٔننسق بدتـ نندم بدتجأنناديي (ٛ.)2نناو بدتجأننادي
دألط ننو ٤بده دش نندم ،وُ نندوب ٠ننل ط نن٘يشل ديظن ن مسأادي ننل ا ننه ٓشيم ننل دهن ن ةؤش ننرونها ،مل ننم ها
منّ تندونيظنيي و جنص بطنو ده ُن ت ٜينٝ بدظ٘ تندونيظيل ،درد ٣بؿود بدتجأنادي
()3
ٓاةتننل .وه١ننرب منندأت بدتجأننا ٤تٜ٘نند مسٟصهننا لننه تانن ٣بلجننصزُ ،لننى بدننسٓ م ن بحت٘اًهننا مماٜننا
ع
مدة بزِ.ي ُاماٟ ،ما ًا ت تٍ٘ مجصب م دصاسة تيم ز ومسبٟص ؿٔيجة أشس (.)4
مندأت ه دشندب متيثين مسٟصهنا لننه بلجنصز تندونيظنيل من شن ُٜ ٤نندها مِاهندة ت ننادٙ
مننّ تندونيظننيي ُننا 1600لننه دصاننسة بمث نيننا .وٛنند نـن هننرد بملِاهنندة ُلننى مننش بده دشنندةي
دانندٗاَ ُن بلجصاننسة ،مٜامننل بحت٢ننازه دتجننازة بدبهننازبت ،وتستن ُلننى ُٜنند حنن ٝبٛامننل بلبـن
تا نن ٣بملِاه نندة ٛي ننا ُ نند من ن بدؼ ننس٠ات بده دشدة ننل ماط ننتٔ ٤من ن بز بدمل ننجوة ل ننه بد ننث ،اس ب
بلنى كنسبز ممـنالب بده دشندةي ،ممننا ٗنّ بلب ٢منل بده دشدةننل بدتشناٗع مني هننرد بدؼنس٠ات ب
دت حينند تانن ٣بدؼننس٠ات لننه ػننسٟل وبحنندة اننه "ػننسٟل بدهشنند بدؼننسٛيل بده دشدةننل"ُا ،)5(1602
بد ن ن ٠ان ن ن ُلن ننى ٓ ن نسبز ػن ننسٟل بدهشن نند بدؼن ننسٛيل بدتجةوانين ننل بد ن ن تؤطظ ن ن ُن ننا .)6(1599وش د ن ن
ح ٢مننل ه دشنندب هننرد بدؼننسٟل حننُٜ ٝنند مِاهنندبت د٘ننت مننا اؼنناب م ن قزبض ن ويشنناب بلبـ ن
م ايننل دٔننسق هننس بدتجأنناديي وٓيننج ذدنن .٣وُصمن بدؼننسٟل ُلننى ُٜنند مِاهنندبت مننّ و ٤وٛن
( )1ممندو ؿنث ه ،بملـندز بدظنام،ٝؾ 32مـننملب ٗلنل ػنس ه بلجثن زم ،طياطننل بندونيظنيا بل ازدينل تجناد بدِنسبٚ
،2000-1980زط ننادل مادظ ننتيج ٓي ننج منؼن ن زة ،بملِه نند بدِ نناله دادزبط ننات بدظياط ننيل وبددودي ننل ،بلجامِ ننل بملظ شـ ننسال،
،2001ؾ.34
( )2طن ٠ازن :ودنند ُننا 1901لننه مدةشننل طن زبةاةا لننه دنناوة بدؼننسٛيل ،وتاٜن اِايمنل لننه بملنندبزض تطننتِمازال بده دشدةننل
بلبدةلننل .ولننه ُننا 1926ت ننسل من ٠ايننل بدهشدطننل لننه ماننندو ٕ .ومشننر ؿننثاد نمن ددةنل بدننسو بد هشيننل ،بذ ٛطن منندة
زبطتل له مي تج١سو بميش ت بحد بدصُماب بدظياطيي بدن هشيي .ولنه ُنا .1927بطنع بلبنص بدن ه تندونيسن
بدنرم ٠ننا فهندٖ بلننى بطننت ٤ ٜبندونيظنيا .وِ.نند ُننامي بدٜن بدظنناوات بده دشدةنل بدٜننثم ُايننل ،ت بنهنا بٗسدن ُشننل
ُا ٗ ،1931اُا ؼاهل بدظيا مسد بشس .وله ُا 1933بُتٜنل دامنسة بدلانينل .ون٘ن بلنى دصانسة ٗان زض ثن نٜنل
بلى ط موسة وًل هشا ٞح ُا ،1942بذ بٗسد ُشل بدظاوات بديامانيل ،وُا بلى دا٠ازتا .ةشٌس:
Colin Brown, Sukarno, Encarta Reference Library, 2003 .
3
) J.D. Legge, Sukarno A political Biography, London, 1972. P.151.
4
) Ibid., P. 151.
33
ط ٠ازن ٗ٢ان دل ودهنل نٌنس أشنس ،بذ اننل ٠نا ة نن من ب ة همنل بدؼنِ مال ياننل ٗيمنا دن
اِنناو مننّ بديامننانيي ،اس بنننل ٠ننا ةنندز ٞب بدتِنناو مِهن يِنند مسحاننل بولننى دت ٜاننل مسٟننصة ،بذ س
ة دد له بندونيظيا م ف بشس يظتويّ ب ةل بلجمناهيج واشٌمهنا ُشند بملوادثنل ماسطنت.٤ ٜ
ع
ٗلن ُن ذدننٜٗ ٣نند ٠ننا د١ن بدوننسٗي ُنندو مؼننيج ٞهن متجةاديننل بدٔسييننل)1(.ومن بدننل تؤٟينند
ع
صننبل نيننا ه بًهننس بديامنناني لننه مدبةننل تحننت ٤حماطننل د٘١ننسة بطننت ٤ ٜبندونيظننيا دي١ظننث ب
م ننل بملشٌمننات بدظياطننيل وٓيننج زك نا بدؼننِ ( ،)2اس ب تمننس أيننج ِنند منندة ،بذ ٛننا بديامنناني
بدظياطن ن ننيل ،وطن ن ننِ ب بلن ن ننى ٗن ن ننسق بطن ن ننادي بلبين ن نناة بديامانين ن ننل وهسبتن ن نن ٝت٘١ين ن ننجه ُلن ن ننى بدؼن ن ننِ
تندونيس (.)3
٠ننا ه نندٖ بديام ننانيي م ن بح ننت ده اندونيظ ننيا ه ن وك ننِها ل ننه شدمننل بملجه ن بلبس .ن
بديام ننا ،وبو ٤م اود ننل دتِث ن ننل بلجهن ن تندونيظ ننيل كن ننم ذد نن ٣بملجهن ن زٗن ننّ ػ ننِاز بلبسٟن ننل
بدل ثيننل بملظن شدة بلننى ث ثننل بطننع اننه بديامننا ٛاتنندة بطننيا ،بديامننا حاميننل آطننيا ،بديامننا ػننِال
ه ننرد قط ننعُ ،ل ننى بد ننسٓ من ن من ن بٗ ٜه ُايه ننا .د ننرب ،ح نناو٤ آط ننيا(.)4ودن ن ةٜتش ننّ تندونيظ نني
طن ن ٠ازن بٛش نناَ ت بزة بدياماني ننل مبم ٢ننا تندونيظ ننيي ت ٜنندة بملظ نناُد دهن ن ُن ن هسا نن ٝبٛام ننل
تشٌ نني يِت ننج ُن ن هم ح ننا ه بلبٜيٜي ننل وب ةتِ نناو بدوسٗ ننا ُت ننج ه ننرب بدتشٌ نني ( .)5و ٛنند وبٗ ننٝ
بديام نناني ُل ننى ذد نن ،٣وب ٛنني بدتشٌ نني ٗ ن ن بدتاط ننّ م ن ن بذبز ُ ننا ،1943وُن ننسٖ ماطن ن مين ن تسب
ع
ومِشاد (مسٟص ٛة بدؼِ )( ،)Center of The People Powerوت اِي ط ٠ازن زتيظا دل(.)6
ع
ُن ّند اؼنن١يل مي ن تسب نـ نسب دظ ن ٠ازن م ن بدشاحيننل بدٌاهساننل ،اس ب بديامننانيي د ن ة ٢ن ن ب
دننا ة لننه تٜنندة تشنناشست ِٗايننل دانسأم بمل لننهِٗ ،لننى بدننسٓ من ودن بدِشاؿننس تندونيظننيل لننه
1
) J.D. Legge, Op. Cit, p.152.
( )2بطماُيل بحمد ةا،ه وم م ػاٟس ،بملـدز بدظام ،ٝؾ.238
( )3م م بدؼسٛاوم ،بندونيظيا بملِاؿسة ،بدٜاهسة . ،ت،ؾ.25
(ُ )4ثد بدسشب ٚموا ٣بد٘هد ،بملـدز بدظام ،ٝؾ.227
( )5بملـدز ن٘ظل،ؾ.227
6
) J. D. Legge, Op. Cit., P.166.
34
مجا ننع بدثي ن تسب بملس ٟننصم ول ننه بد٘ ننسوَ بمل اي ننل ،اس ب بدظ نناوات بدِظ نن١سال د ن اِوه ننا ط نناوات
حٜيٜيننل ،مننل بطننت دم بدثي ن تسب دتِمننل ُلننى اِث ننل بدنندُ وبدتؤةينند دامجه ن بلبس.ن بديامننا ،
ع
ومن ن ذد نن ٣بدِم ننل ُل ننى شدم ننل مسن ننامج بدِم ننل مادسن ن سة بدسومؼ ننا(ٗ.)1لن ن ُن ن ذد نن ٜٗ ٣نند تن ن
تؤطيع بملجاع تط ؼازم بملسٟصم ،بدرم ٠ا مستاطنل طن ٠ازن ،ت بننل دن ة١ن ةمتان ٣طناول
حٜيٜي ن ننل ،بذ س ة ن ننُ ٝل ن نناتل بت ن نناذ أم بد ن نسبب و بط ؼ ن ننازة بديام ن ننانيي (.)2وم ن ن تد ن نسبببت
شن ن ُ ٤ننا 1943اؼ نن١يل (د ننيؽ بملتون ن ُي بمل نندبِٗي ُن ن قش ننس بد ن ن بت ننرها بديام نناني
بدن ه ) بدننرم ُنسٖ ماطن بدثيتنا ( .)Pataو٠انن هنرد بدٜن ة تتنؤد ٙمن تندونيظنيي بدننرة ةننت
ت نندزابه ُل ننى ة نند بديام ننانيي ومن ن وده ننل بدشٌ ننس بدياماني ننل ٗ ننب وًي٘ ننل بدثيت ننا ٠انن ن اُ نندب ٛن ن ة
ٗاُي ننل بندونيظ ننيل ك نند تن ننصتت بمل تما ننل من ن بلبا٘ نناب .بم ننا وده ننل بدشٌ ننس تندونيظ ننيل ٗان ن
ع ع ع
م تا٘ننل تمامننا ،بذ ب اؼنن١يل هننرد بدٜن ة يِون تنندزاثا ُظنن١ساا دإلندونيظنيي .وُلننى بدننسٓ من
ه ننرد بدٜن ن ة ت ن ن تػن نسبٖ بديام ننا ،اس بنه ننا ٠انن ن ٛن ن ة بندونيظ ننيل ت ن ن ٛي ننا ة ك ننثان ٠ن ن
بدثيتنا نن بة بلجنيؽ مادر٠اب وبدت٘١يج بد ه ،ويمسوز بد ٛأؿث بندونيظيي ٠ان ب ةتمتِ
تندونيس (.)3
ُن بدٜنا ة بملظنامي بدنرة ٠ننان ب يظنيوسو ُلنى بُندب ٟثيننجة ٟظن حناو ٤بديامناني
ُمه ةم ١بلبـ ُ ٤لى ُن دمناهيجم ٟثينج ة ند م بلجماهيج بدسا٘يل .وم ش ٟ ٤ظ
ط نناوات تح ننت ،٤د ننرد ٣ب ؼ ننؤت مشٌم ننل بطن ن ميل ُ ننا ُ 1943سٗن ن ماملاػن ن م ()Masjumi
( )1ةتلم نٌا بدسومؼا هرب بدشٌا تجشيد بدِما ٤تندونيظيي ل دمل بلجنيؽ بديامنا من شن ٤بٛامنل بد ٜبُند
بدِظ١سال وشزَ تدهنصة ،وبدِدةند من بملهمنات تشنس بددبشانل لنه ُن آدينات بلبنس بديامانينل .وُلنى بدنسٓ من ُند
ودن بزٛننا تثنني منند تننؤثيج هننرد بدشٌننا ٜٗ ،نند ٛنندز مننؤ بٟملننج م ن ز.ننّ ماين ُامننل ت ن بزطنناده بلننى حٜن ٤بديامننانيي
ع
ومِاماه ،ود يِد م ه بلى بندونيظيا اس طثِ بد٘ا .ةشٌس:
Ibid., P.166.
2
)Dorothy Woodman, The Republic of Indonesia, London, 1955, P. 186.
3
) J. D. Legge, Op. Cit., P. 171.
35
ُل ننى ومِشاه ننا مجا ننع بدؼن ن ز تندونيسن ن دامظ ننامي (ٗ .)1لن ن ُن ن ذد نن ،٣ح ننسؾ بديام نناني
ُ بدؼثا م ش ٤دمِه وتدزابه كم بدِدةد م بملشٌمات بدؼثاميل(.)2 ٟظ
لن ننه بوبشن ننس ُن ننا 1943ودن نند بديامن نناني ب مشٌمن ننل بدثي ن ن تسب د ن ن ت ٜن نن ٝتهن نندبٖ بد ن ن
ع
ب ؼنؤت من بداهنا ،دننردٛ ٣نام ب م اهنا وب ؼننؤوب مندس ُ هنا مشٌمنل تشن ؾ بدؼنِب بد ن بػن هست
ع
ماسط ن بديام ننا داوبه ٠ا ٠ننام ،وأؿ ننث ط ن ٠ازن زتيظ ننا ده ننا اس ب ط ننيوسة بدظ نناوات بدياماني ننل
ُلى تا ٣بملشٌمل ٗا ٛطيوس ه ُلى بدثي تسب(.)3
له ُا 1944حد أيج درزم له بدظياطنل بديامانينل ،بذ بؿنث بلبنا ٟبدِنا بدظنامٝ
ع
د ٢زا ننا ٟي ن شو ( )Kiosoزتيظ ننا دا ن شزبب ،وبُا ن ل ننه بدظ ننا ّ م ن بةا ن ُ ٤ننا 1944م ننؤ بط ننت٤ ٜ
ع
بندونيظيا طيت له بدٜسان بدِادنل ،ود١ن من و ب ة ند م ُندب دنرد .)4(٣وُلنى بدنسٓ من
ُ نند ت دة نند بمل ُ نند ،اس ب من ن ب ز تط ننت ٤ ٜم نندأت م ننادٌه ز مش ننر اؼ ننسا تو ،٤بذ دن ن يِ نند
زّٗ بدِا بد ه ٟ .ما ت لى ُند من تندونيظنيي ِنم بملشاؿن بدِادينل ةسٗل بدياماني
ُن تطنت ٤ ٜمـنسبحلٟ ،مننا لنه ت بزبت تٛايمينل لنه دناوة ،وبشنر طن ٠ازن وشمن إد ةت ندث
ت ا ؼاب مِهد بندونيظيا بلبسة ،وبدٜي ٗيل بمل اكنسبت ُلنى بدواثنل ُن بد ٜمينل وتٛتـنا
وبدِا بدظياطيل وٓيجها(.)5
بوك نناَ بديام ننانيي ط نني ل ،ويا ننٕ ت ننرمس بدؼ ننِ تندونيسن ن شن ن ُ ٤ننا 1945أؿ ننث
بت ن نناذ ِ ن ننم تد ن نسبببت بد ن ن تٌه ن ننس زٓث ن ن ه ل ن ننه م ن ننش بٛص ن ن ذزوت ن ننل .د ن ننرب ،ح ن نناو ٤بديام ن نناني
(ٗ )1اةص ؿالب بم دامس ،تطتِماز له دش ػس ه بطيا ،نُ،1ما ،1991 ،ؾ 188
Jan M. Pluveir, Confrontations A Study in Indonesia Politics, Malaysia, 1965, P.21.
( )2م م بدؼسٛاوم ،بملـدز بدظام ،ٝؾ.28
( )3بملـدز ن٘ظل ،ؾ.28
( )4زومي ،بطيا بملِاؿسة بدِاؿ٘ل ،ل ،5تسدمل بحمد ٗ شم ُوا هللا ،بدٜاهسة،1964 ،ؾ.83
( )5زومي بملـدز بدظام ،ٝؾ.84
36
بطننت ٜده مش ننل ةامانيننل، تندونيظننيي بطننت ٜده ،اس ب بدصُمنناب بدن هشيي زٗلن ب ب ة٢ن
وبُاش ب بطت ٤ ٜبندونيظيا له بدظا ّ ُؼس م آ .)1(1945
-الحزكت الوطى ت الاهدىهيط ت.
شلننِ بندونيظننيا ومشننر بدٜننس بدظننا ض ُؼننس سحننت ُ ٤نند م ن بد ٜن ،ت ب ذدنن٣
د ن ةٜا ننل م ن ٛن ة وُصام ننل بدؼ ننِ تندونيس ن بد ننرم ٛننا ود ٜننسو ُ نندة حس ٟننل وهشي ننل متمي ن ة
مأ ن ذزو ه ننا ش ن ٤بد ٜننس بدِؼ ننسا ،بذ شا ن بلبس ٟننل بد هشي ننل تندونيظ ننيل مسحا ننل ددة نندة
تمي ت متؤطيع تحصب وبلجمِيات .و٠ا داتٔيجبت بددوديل بد ن حندث موانّ بدٜنس بدِؼنسا
ع ع
بثن نسب ٟثين نجب ل ننه بدت ننؤثيج ل ننه بملل ٜ٘نني تندونيظ ننيي .ومن ن م نني تا نن ٣بدتٔين نجبت بلبس ٠ننات تؿن ن حيل
ع
بدتجدةدةننل بد ن حنندث لننه بديامننا ِنند ُننا ٗ ،1900ل ن ُ ن هجننسة ُنند ٟثيننج م ن بدـننيشيي
بملتِامنني وبدتجنناز وبطننتٜسبزه لننه دنناوة وط ن موسة وٓيجهننا م ن بلجننصز(.)2لننه بد ٛن ن٘ظننل تننؤثست
ه دشدب هرد بدتٔيجبت ،ويدأت ماسهتما منادتِاي وب ؼناب بدِدةند من بملندبزض ،اس بنهنا تجاهان
بلبس ٟن ننل بد ٜمي ن ننل وُ ن ن ّند ها مٜتـ ن ننسة ُل ن ننى ٗ ن ننل ؿ ن ننٔيجة م ن ن بدل ن ن زاي ( .)3د ن ننربُ ،م ن ننل بملل ٜ٘ن ن
ُلى ا ؼاب دمِيات ٠انن مهم هنا تهتمنا منادتِاي وبدلٜاٗنل وم هنا دمِينل من م تندونيظي
بوت م ن ( )4( )Budii Otomoأم( تش ن ٚبد٘اك ننال) ،بد ن تؤطظ ن ل ننه بدِؼ ننسا م ن بة نناز ُ ننا
.)5(1908
له ُا 1911أطع بلبنال طنم ه م زبمونل من ؿنٔاز بدتجناز وبلبنسٗيي تندونيظنيي
( ،)Sarikat Daaong Islamهنندٖ بدنندٗاَ ُ ن مـننالب زدننا٤ ُسٗن ماطن ػننسٟل ب ننٕ اط ن
()1حنص ػننسٟل زُين ٠ :ننا هنرب بلبننص يِننسٖ ماطن حننص بدٜمـنا بلبمنسبب ،ودن ة١ن ةننئم ظياطنل بدتِنناو مننّ
بلب ٢مننلُ ،لننى ُ١ننع حننص بدٜمـننا بل ل نسبب بدننرم بشننر ممثنندأ بدتِنناو .وِ.نند ٛيننا بدل ن زة بدسوطننيل ُننا 1917
اظننسي بٗ٢ازهننا بلننى بندونيظننيا،ووددت ؿنندبها دنند بُلنناب هننرب بلبننص ،دننردٓ ٣يننج بلبننص بطننمل بلننى حننص ػننسٟل
زُي أم حص بلجماهيج ،ث بنل بديل بلجشا تيظس لبص ػسٟل بط ،وبدنرم ٠نا يؼنيج ٞمنّ حنص بدٜمـنا
بل لسبب له مثدأ طياطل بدتِاو .ت ب ٗؼل تجسيل بملجاع بدشينا .دِان هنرب بلجشنا ةشلن بلنى حنص بلجمناهيج.
ةشٌس :بطماُيل بحمد ةا،ه وم م ػاٟس ،بملـدز بدظام ،ٝؾ.233
2
) ( Janm Pluveir, Op. Cit., P. 10.
( )3ط ن ت م :ود نند ُ ننا 1888ل ننه دصا ننسة د نناوة ،وه ن بح نند مئطس ن دمِي ننل م ن م بوت م ن ،بٟم ننل زبط ننتل ل ننه ه دش نندب
ع
وحـننل ُلننى ػننها ة بدو ن ٟ ،مننا أطننع نننا م بددزبطننل تندونيس ن لننه ط ن زبماةا ،بدننرم ٠ننا مِسوٗننا منؼنناهل بد ن ه
وأشيجب ًهس بدشا م ُلى ػ٢ل حص ُسٖ مناط مازندب ) .1935(Parindiraةشٌس:
Robin Jeffrey, Op . Cit., P 289
( )4م م ػاٟس ،بملـدز بدظام ،ٝؾ.46
( )5بطماُيل بحمد ةا،ه وم م ػاٟس ،بملـدز بدظام ،ٝؾ .235
( )6وشبزة تُ تندونيظيل ،بملـدز بدظام ،ٝؾ ؾ.41-40
.236
( )7بطماُيل بحمد ةا،ه وم م ػاٟس ،بملـس بدظام ،ٝؾ
39
شا ن بلبسٟننل بد هشيننل تندونيظننيل مسحاننل ددةنندة ش ن ٤منندة تحننت ٤بديامننا ،س
تح ننت ٤بط ننه ل ننه ت ٜا ننل تا نن ٣بلبس ٟننل م ن ش ن ُ ٤بم ننل ُ نندة ،م ن مي ه ننا بدِام ننل بدش٘س ن ،بذ
بش ب ت ث ٜننل تندونيظ ننيي مؤن٘ظ ننه ِ نند تشت٘ نناب بمل٘ ننا ا دملب ٢م ننل بده دشدة ننل ِ ،نند ب ٠ننا
تُت ٜننا بدظ نناتد من نني بٟمل ننج تندونيظ ننيي من ننا ه ننرب بلب ١ن ن ٓي ننج ٛام ننل داتٔين ننجٟ .م ننا ب بػن ننٔا٤
ع
تندونيظننيي دامشاؿ ن ت بزاننل بد ن ٠ان ن طننامٜا تنندبز م ن دان ن توزيينني دِاه ن يؼننِسو
م ننانه ٛننا زو ُل ننى ب بب مه ننامه بلجدة نندة ،و ِٗه ن بل ننى م بؿ ننال بد ٘١ننا م ن بد ننل مش ننّ ُ ن ة
بده دشن نندةي بلن ننى تان نن ٣بملشاؿ ن ن ٗ .ل ن ن ُ ن ن بمل ٛن نن ٙبملتمي ن ن دملجين ننل بدؼن ننا ،بدن ننرم ػن نناز ٞل ن ننه
بدِ٘ادي ننات بدِظ نن١سال وػ ننثل بدِظ نن١سال شن ن ٤م نندة تحن نت ٤ح ن ن بؿ ننث ٛن ن د بِٗ ننل شا ننٙ
بد هشيي (.)1
مننسشت ثمنناز تانن ٣بد ٜن د ش ن ٤بحنندب بدظننا ّ ُؼننس م ن آ ٟ .1945مننا ٠ننا دامشٌمننات
وز ٟثيننج لننه ت ٜاننل بلبسٟننل بد هشيننل ،بذ ٠ان ن تانن ٣بملشٌمننات بدؼننِثيل بد ن ب ؼننؤها بديامنناني
وبمس بديامانيي واِمنل ل دمنل مـنالبه ،ت بنهنا لنه بد ٛن ن٘ظنل ٠انن اِند ن٘ظنها اظتجي
دملبـ ُ ٤لى تطت.)2(٤ ٜ
م ننسش وز بد ٜننا ة بدظياطننيي شن ن ٤م نندة تحننت ٤بةلنناٗ ،ثِ نند به ن ٚط نسب ط ٠ازن ن
وحت ننا ( )3()Hattaم ن بملِتٜن ننل ،ودن نندب من ننا حس ٟننل بملٜاوم ننل بدظسا ننل بملشناهلن ننل د حت ن ٤بش ننرت
مدبه ن ننا مصُامن ننل ػهسا ن ننس ( ،)4()Sjahrirوبمي ننج ػ ننسٖ بد نندة ( .)1()Amir sjarifddinو ِ.نند ب دبن ن
1
) Jan M. Pluveir, Op. Cit., P. 18.
2
) Ibid., P.18.
( )3م منند حتننا :ودنند ُننا 1902لننه طن موسة ،تاٜن اِايمننل تو ٤لننه مننا ب ٕ ،وحـننل ُلننى مش ننل دادزبطننات لننه مدزطننل
هانددص هن .ل له زوتنس ب لنه ه دشندب .وِ.ند ُ تنل بلنى بندونيظنيا ٛنا مين ُ بلبنص بدن ه تندونيسن (منيند ةندة٢ا ).
وٛند بدٜن بدظنناوات بده دشدةنل بدٜننثم ُايننل ُنا ،1934ون٘ن بلننى ئن ٤ثن نٜننل بلننى مانندب ُننا ،1936وًننل هشنناٞ
ح ُا ،1942بذ بٗسل ُشل ِد تحت ٤بدياما سندونيظيا .ةشٌس:
Robin Jeffrey, Op. Cit., P.29.
( )4ػهساس :ودد ُا 1909له ط موسة ،بدت ٝممدزطل ميدب له ط موسة .وله ُنا 1929طناٗس بلنى ه دشندب ديندزض
بدٜان له دامِل ديد ،وِ.د ُ تل بلى بندونيظيا ُنا 1932بنٌن بلنى بلبنص بدن ه تندونيسن .ولنه ُنا 1934
40
طن ٠ازن ُ ن ة بديامننانيي داِمننل مِه ن م ن ش ن ٟ ٤ظ ن تؤةينند بلجمنناهيج تندونيظننيل د نل ن بب
ت ن ح١مه ن ،بدتم ننّ بدصُم نناب م ننّ ػ ننهساس وبمي ننج ػ ننسٖ بد نندة وبت٘ ٜن ب ُل ننى ب بٗل ننل هسا ٜننل
داظ ن ه لننه هسانن ٝبنجننا ٛلنني ه اننه بدظ نيج لننه هننساٜي م تا٘نني ٢ٗ ،ننا ُلننى ط ن ٠ازن وحتننا ب
يِم ن ُلننى م ن بملثننا ة تطننت ٜديل ُ ن هسانن ٝتٌاهسهمننا مادتِنناو مننّ بديامننانيي ،ويننرد ٣ةتننا
دهم ننا ب ة ـ ن ُل ننى بمتي نناشبت دـ ننالب بد ننث .بم ننا ػ ننهساس وبمي ننج ػ ننسٖ بد نندة ٗ ٢ننا ُايهم ننا ب
()2
بدثِم . ةمليا له ٛيا ة بلبسٟل بدظسال ُلى ب ةٌ ُلى بتـا ٤وثي ٝمّ ِله
ُمن ننل شُمن نناب بلبسٟن ننل بدظن ننسال ُلن ننى تتـن ننا ٤من ننّ بملشٌمن ننات بد ن ن ب ؼن ننؤها بديامن نناني ،
ٗاتـننا ب ملننثان بدثيتننا وينندأوب مت ن ديهه وبُنندب ه م ن بدننل مٜاومننل بديامننانيي لننه حننا ٤نننصو٤
ع
بلبا٘اب(ٟ .)3ما بن ؼست حسٟل بملٜاومل له دصانسة دناوة ٠اهنا تٜساثنا .وبٟملنج تان ٣بملسبٟنص ِٗادينل هن
بملسٟننص بدننرم ة ٜن د ػننهساس ،بدننرم بطننتواَ ب ة١ظ ن بدؼننثا تندونيس ن .بمننا بملسبٟننص تشننس
ٗ٢ان مٜينا ة م مند ناؿنس .وبت نرت تان ٣بملسبٟنص ػن٢ل نن ب ٍ زبطنيل ،ود ١هنا لنه بلبٜيٜنل مسبٟنص
دادُاةل بد هشيل(.)4
ٓ نناٗاي ُ ن تا نن ٣بلبس ٟننل ،بذ ت ن بُ نندب ُ نند م ن بُلنناب بلبس ٟننل د ن ة ١ن بديام نناني
بد هشي ننل ُ ننا ،1944وبط ننتواَ طن ن ٠ازن بن ٜنناذ بمي ننج ػ ننسٖ بد نندة من ن تُ نندب (.)5وزٓن ن ذد نن٣
وبؿننل ندونيظننيي نلنناده م ن بدننل بلبـ ن ُ ٤لننى تطننت ٤ ٜبدننرم ت ٜنن ٝلننه بدظننا ّ ُؼننس
بدٜن بدظناوات بده دشدةننل بدٜنثم ُاينل وفننجشتل لنه مِتٜننل ئن ،٤ثن نٜننل بلنى دننصز بملان ،ٞوًنل هشننا ٞح ن ُننا
،1942بذ بٗسد ُشل بدظاوات بديامانيل ِد بحت دها سندونيظيا .ةشٌس:
Ibid ., P.289.
ع
( )1بميج ػسٖ بددة :ودد ُا 1907له ط موسة ،وه م ُاتانل مظنامل ،د١شنل بزتند بلنى بملظني يل ُشندما ٠نا هادثنا،
بٟمننل زبطننتل لننه ه دشنندب ،وحـننل ُلننى ػننها ة بدٜننان مننّ زدننل تطننتاذةل م ن متاٗيننا ،1933و٠ننا ُل ن ب ناتثننا لننه
حص مازتيشدو .ةشٌس.I bid, p.289 :
( )2م م بدؼسٛاوم ،بملـدز بدظام ،ٝؾ ؾ. 27-26
( )3زومي ،بملـدز بدظام ،ٝؾ.87
4
) Dorothy Woodman, Op.Cit., P.190.
5
) J. D. Legge, Op. Cit., P. 127.
41
م ن آ ُ ننا .)1( 1945وس م نند م ن تػ ننازة بل ننى وز ط ن ٠ازن ل ننه ٗي ننجة تح ننت ٤بديام ننا ،بذ تؤ ٟنند
وزد من شن ٤تهنندبٖ بدت١تي١يننل بد ن طن ى بديهننا ،وم هننا اؼنن١يل مشٌمننل بدثيتننا بد ن ٠انن دهننا
ع ع
بهميننل ٌُ ن لننه بملظننتٜثل ،بذ وٗننست بطاطننا ما ةننا داٜن ة بلجمه زاننل بملشاكننالٟ .مننا ب اؼنن١يل
نٌا بملجادع بمل ايل وٗس بهاز ُمل دملب ٢مل بمل ايلٗ ،م ش دها تم١ش ح ٢منل بلجمه زانل
ع ع
م ن ت ط ننيّ ط نناو ها(ٗ.)2ل ن ُ ن ذد نن ٗ ٣ننا ود ن ط ن ٠ازن ٛات نندب زط ننميا داؼ ننِ تندونيس ن
ع
كننم بلب ١ن بدِظنن١سم طنناُد لننه ت ٜاننل بد ن له بلجمنناهيجم ح دننل م ؿنن٘ل ٛاتنندب دؼننِثلٟ ،مننا
ع
شا ن نن ٝوُي ن ننا هدبٗ ن ننل بملـ ن ننس ه ن ننا .و ٛن نند م١شت ن ننل بُ ن ن ب بلب ن ننس م ن ن بم ن ننت ٛ ٞش ن ن بت بتـ ن ننا٤
ع
مالجماهيج ،د ة ١ةما١ها طامٜا(.)3
43
44
املبحث ألاىل
اعالن الاضخلالل ىموكف الحلفاء مىه
-اعالن الاضخلالل.
ع ع ع
بطننت ٤ ٜبندونيظننيا حنندثا ُننامسب بو يظننيجب ،مننل بنننل من ّنس ممسبحننل ُدةنندة، د ن ة ١ن بُ ن
ٟي شو له بدظا ّ من بةان ُ ٤نا ،1944بدنرم تلنم بمل بٜٗنل ُلنى منش تطنت٤ ٜ ٗمشر بُ
و ت دةن نند آدي ن نل بو دن نندو ٤شم ن ن دت ٜين نن ٝهن ننرب تطن ننتُ ،)1(٤ ٜما ن ن ت بزة سندونيظن ننيا م ن ن
بملننر ٠ز .وم ن منني هننرد بديامانيننل ُلننى بت نناذ شو ن بت وبد نسبببت ُنندة لننه طننِيها دتش٘يننر تُ ن
تدنسبببت بدِمننل ُلننى ت طننيّ بملئطظننات بد ن تلننم بٟتننج ٛنندز مم ١ن م ن بملؼننازٟل بدظياطننيل
ع
دامن ن ن بهشي تندونيظ ن ننيي ٗ ،لن ن ن ُن ن ن اِصا ن ننص ٗاُاي ن ننل بملج ن ننادع تٛايمي ن ننل وت ط ن ننيّ مؼ ن ننازٟل
بمل ن ن بهشي ل ن ننه ب بزة ػ ن ننئو م ه ن ن م ن ن ش ن ن ٤ت ن نندزابه واِيي ن ن ه ل ن ننه مج ن نناست ت بزة بملدني ن ننل
ع
وبدِظن نن١سال(.)2وتؤٟين نندب د ُ ن ن بملن ننر ٠ز وبدِمن ننل ُلن ننى تش٘ين ننرد ،ػن نن٢ا ت بزة بديامانين ننل لجشن ننل
شاؿننل ددزبطننل بلج بن ن بملتِاٜننل مت ٜينن ٝبطننت ٤ ٜبندونيظننيا لننه ػننثان ُننا ،1945وُسٗن
ه ننرد بدملجش ننل ماط ن لجش ننل بدت ٜي ٜننات( .)3وُل ننى بد ننسٓ م ن م اود ننل بديام ننانيي بدت نندشل ل ننه ُم ننل
ع ع
بدملجش ننل بو م اود ننل بث ننازة بل ٗ ننات م نني بُل ننادها ،ت ب وز طن ن ٠ازن ٠ننا بطاط ننيا وٗ نناُ ل ننه
كما بطتمسبز ُمل بدملجشل مانتٌا وٗاُايل(ِٗ .)4شند مندب مشاٛؼنات بدملجشنل لنه بةناز ُنا 1945
م ننسش وز طن ن ٠ازن ل ننه بد ٛن ن ٖ م د ننل تشت ٗ ننات بدِمي ٜننل ل ننه وده ننات بدشٌ ننس م نني بُل نناب تا نن٣
بدملجشن ننل .ولن ننه شون ننا دن ننل بمن ننا بُلن نناب بدملجشن ننل حن نند ط ن ن ٠ازن بملثن ننا ة تطاطن ننيل بد ن ن تجمن ننّ
1
) Ibid, P. 184.
( )2بهاُ ٝلى هرد بملثا ة بط (بدثان ؼاطي ) واِ (بملثا ة بل مظل) .وٛند بطنتِاز طن ٠ازن ث ثنل من هنرد بملثنا ة
وا ننه (بددةمٜسبهي ننل ،بدِدبد ننل تدتماُي ننل ،ت ظ ننانيل) م ن بد٘ياظ ن ٖ بدـ نني ؿ ن ة ننات ؿ ن .ةشٌ ننسُ :ث نند بداوي ننٙ
حظن ن طن ن ،بديان ؼاط نني بط نناض بددود ننل ل ننه بلجمه زا ننل تندونيظ ننيل ،مجا ننل بددما ما ن ن ،بدِ نند بدلادن ن ،مِه نند
بددزبطات بددما ماطيل ،وشبزة بل ازديل ،بملما١ل بدِسييل بدظِ ةل ،تم ش ،1987ؾ115
Jstus M. Van der kroef, An Indonesion Ideological Lexicon, Asian Survy , Vol.II, No.5 , London, July,
1962,P.24.
( )3وشبزة تُ تندونيظيل ،بملـدز بدظام ،ٝؾ.45
4
) J. D. Legge, Op. Cit., P.185.
46
بملٜيجحن ن ننات بملٜدمن ن ننل ُ ن ن ن بددطن ن ننت ز( .)1وكن ن ننم تان ن نن ٣بدملجشن ن ننل بدصُمن ن نناب تط ن ن ن ميي وبدصُمن ن نناب
بد هشيي ،بدرة وكنِ ب وثيٜنل ُسٗن مؤطن "ميلنا ٚدا٠ازتنا"( ، )2بد ن وِٛهنا بُلناب بدملجشنل لنه
بدلا وبدِؼسا م حصاسب ُا .)3(1945
لننه بدِاػ ننس م ن تم ن ش ُننا 1945بدتمِ ن بدملجش ننل ،وناٛؼ ن تط ننع بد ن يظ ن شد ُايه ننا
ع
بددطننت ز وبد ن حٌي ن مٜث ن ٤دميننّ بُل نناب بدملجشننل .و ٛنند بٛننس مث نندأ بددودننل بمل ح نندة منندس م ن
ع
بددود ننل بد٘يدزبدي ننلٗ ،ل ن ُ ن ب ٛنسبز ؿ ن حيات بدظ نناوات بدتش٘يرة ننل وبد ؼ ننسعِيل بد ن بُو ن
مظنئودي بمامنل زتيع بددودل ؿ حيات وبطِلٗ ،اد شزبب ةت بشتيازه م بدنستيع ،وا ٢نن
ودننيع بمننا بلجمِيننل بملشت ثننلٟ .مننا تن وكننّ ػننسون وٛن بني د ؼنن١يل "دمِيننل تنندبو ٤ػننِثيل"
م نندوزها بد ننستيع وناتث نل وت نند بل و ن ن بدستيظ ننل دظياط ننل بددود ننل ،د ١ه ننا ٓي ننج بد ن ط ننتنت
م دننل مممازطننل طنناول ٟثيننجة ُلننى بدننستيع ِنند ب ةنت ن .وتات ٜن هننرد بلجمِيننل ٠ننل شمننع
ع
طش بت .بما "مجاع بدش ب بدؼِب " ٜٗد ٠نا شاكنِا دانستيع ،ودن ت١ن ددةنل طناول لنه ب بزة
بدظ نناول بدتش٘يرة ننل ،ح ن ب ط نناواتل بد ؼ ننسعِيل ةم ١ن ب ة ننت تجاهاه ننا م ن ش ن ٤بط ننت دب
ع
بدننستيع دظنناواتل بدوازت نل اؿ نندبز بنٌمننل و ٛبُنندٟ .مننا ٠ننا هشننا ٞبةلننا "بملجاننع تط ؼ ننازم
ع
تُل ننى" بد ننرم ة ننت بشتي ننازد من ن بد ننستيع وت٢ن ن ط نناواتل بط ؼ ننازال(.)4وناٛؼن ن بدملجش ننل بةل ننا
مظ ننؤدل بلب نندو تٛايمي ننل ،وهسحن ن بزبب ؼ ننا كن ن بملظ ننتِمسبت بدتجةواني ننل بدظ ننامٜل (م ةن ن
( )1بنتٜنند طن ٠ازن ُلننى م ٘ٛننل هننرب من ٛثننل تُلنناب بملظننامي لننه بدملجشننل ،ت بنننل بٟنند ُلننى بنننل مظننا ود١شننل ةننسٗم
ٗ١سة بةجا ودل بط ميل .وٛد ٛا " ٤بذب ٗت ت ؿدزم ٗا تجدوب ط تط " ةشٌس:
Ibid., P.185.
( )2ميلننا ٚدا٠ازتننا٠ :ننا هننرب بمليلننا ٚةميننل زكنناب بدنسأم تطن م ،بذ بػنناز بلننى ب دمه زاننل بندونيظننيا طن ٖ دن ةننت
ع
تؤطيظننها بُتمننا ب ُلننى مثنندأ بد حنندة وت ظننانيل وبددةمٜسبهيننل وبدِدبدننل تدتماُيننل ٗ ظ ن ،مننل ُلننى مثنندأ تةمننا
ع
ماه ،مّ ود ممازطل بد ٜبني تط ميل مادنظثل مل ةدُ هرب بددة بةلا" ،ةشٌس:
Ibid.,P188.
1
) Benedict R.O G.Anderson, Java in A Time of Revolution, Occupation and Resistanc, 1944-
1946,London, 1972, P. 61.
2
) Benedict R.O G.Anderson Op. Cit,, P. 61-62.
( )3ل . .زوشال ،بملـدز بدظام ،ٝؾ.95
4
) D. G.E. Hall, A History of South East Asia, London, 1958, P.718.
5
) Ibid, P.718.; Benedict R.O G. Anderson, Op. Cit., PP.62-63.
49
ُن ن هسا نن ٝتت٘ ننا ٚم ننّ بدٜن ن بت بدياماني ننل تط ننت ٤ ٜةجن ن ب ة٢ن ن طن ن ٠ازن ة ننس أ بُن ن
و بملت بد نندة ُل ننى تزبض ن تندونيظ ننيل(ً، )1ه ننس تي نناز بش ننس ةواد ن م ننؤ يِا ن تط ننت ٤ ٜم ن
بلبادننل بلننى ُٜنند بت٘ننا ٚمننّ بديامننانيي .و٠ننا هننرب بدتينناز مٜيننا ة ػننهساس مننّ ُنند من زٗاٛننل بدننرة
ع ع
بػننازوب ُلننى طن ٠ازن مننا يِان تطننتٗ ٤ ٜن زب وبنو ٛننا من ب بديامننانيي ٛنند بط ظننام ب ودن
يِد ماطتواُ ه ت دم هرب بدٜسبز(.)2
تـاُدت حدة بل ٖ ُشدما ٛنسزت مجم ُنل من هاثنل بملِهند بدوبن ت ندم طن ٠ازن
تطننت ٤ ٜاس ب ط ن ٠ازن م ٜن ُشنند ٛنسبزد ُلننى بطنناض ب ذدنن٣ وزٗاٛننل وبدثننازه ُلننى بُ ن
ٛد ةئ م بلى "ط٘ ٣ماب سهاتل م ها" ،و ُاه بلى بدـنتج وبدِمنل منادوسبت ٝبدظناميل تطا
مّ بد ٜبت بديامانيل دا ؿ ٤بلى تطتٓ .)3(٤ ٜينج ب هنرب بدنس دن ةنسق همن حه ،دنربٛ ،نسزوب
تطت.)4(٤ ٜ بدٜيا مم اودل بشيجة سٛشاَ ط ٠ازن ملسوزة بُ
حنناو ٤ط ن ٠ازن وزٗاٛننل مٜاماننل بدٜاتنند بديامننا بدِظنن١سم بلجن نجبٓ ٤نظنني )Gunesike( ٣د كننّ
تطننت ،٤ ٜت ب هننرب بدٜاتنند ٠ننا ٛنند تاٜن بديجتيثننات بد شمننل وبملؼننيجٟل بد ن ت٘ط ن بلننى بُن
وي ظن اِايمات تاصمل مامل اٌٗل ُلنى بد كنّ بدنسبه لنه بملشناه ٝبد ن يظنيوس ُايهنا بديامناني
ع
مننا نـ ن ُايننل وثيٜننل تط ظ ن ،دننرب بزطننل منندس ُشننل زتننيع ٛظ ن بدؼننئو بدِامننل لننه ت بزة
بدِظ نن١سال بدياماني ننل بلجن نجب ٤نيؼ ننيم زب ( )Nishimuraدٔ ننسق مٜاما ننل بد ٗ ند تندونيس ن بد ننرم
بطت٘ظس ُ مظتٜثل بل وى بل اؿل ماسطت.)5(٤ ٜ
1
) J. D. Leege, Op. Cit, P. 193.
2
) Dorthy Wood man, Op. Cit., P.194.
3
) J. D. Leege, Op. Cit., P.198.
(ٛ )4ا بود ٣بدواثل ماشتواٖ ط ٠ازن وحتا بلى ٛسال زاشٔاطد ٔ٢ا Rengasde Ngklok ٞلنه دناوة بدٔسيينل ؿنثا
ةن بدظننا ض ُؼننس من ب ،وٛننام ب ماٛشاُهمننا م دن بُن تطننت ٤ ٜوحؼنند دمنناهيج بدؼننِ دامٜاومننل بملظننملبل.
ةشٌس :ممدو ؿث ه ،بملـدز بدظام ،ٝؾ37
J. D. Leege, Op. Cit., P.199.
5
) Benedict R. O.G. Anderson, Op. Cit., PP.79-80.
50
ِن نند أةن ننل حسٟن ننل ن ن ن تطن ننت ٤ ٜحسٟن ننل ٓين ننج مٜث دن ننل ،بذ ب دن نناب ز بلجن ن نجب ٤بديامن ننا
بدظناوات بدِظنن١سال مجتننجة ُلنى بمل اٌٗننل ُلننى بد كنّ بدنسبه ،وطن ٖ ت ٛنّ بٛصن بدِ ٜيننات
ع
ُل ننى م ن ة نناو ٤بشي نجب ٚه ننرب بد ك ننّ وشـ ؿ ننا لجش نل تط ننتِدب بت ،سنه ننا ب ؼ ننئ م ن ٛث ننل
بديامننانيي ،ويادتنناله ٗا ن شاكننِل دؼننسون تط ظ ن ُ .شدتننر حننرز بد ٗنند تندونيس ن مننؤ هننرب
هننا بُلنناب بدثيم ن ب هنندٖ بنهنناب بمل ٛننٛ ٙنند ةننئ م بلننى شاننا ة بُمننا ٤بدِشنن ٙبد ن ط ن ٖ ة ٜن
بدظنناول بدياماني ننل ،وبٛي ننج ب ة ننت بدظننما داِشاؿننس بدؼ ننامل بد ن اننه ش ننازل بدظننيوسة بديامانيننل
تطت.)1(٤ ٜ ماُ
بُيننجق بدٜاتنند بديامننا ُلننى بملٜيننج لننه مننا ة تمننس ،ت بنننل بػنناز بلننى بم٢ننا حنندو ذدنن٣
له حاٛ ٤يا تندونيظيي مل ،شازل بهاز لجشل تطنتِدب بت وشنازل بدندوبتس بدسطنميل ٠اسذبُنل
وبد ب ،ٙواِهند دهن ِند تندشل بلجنيؽ بديامنا لنه حنا ٤حندو ذدن )2(٣ومن دهن ه حنسؾ
ُلننى بُنندب وثيٜننل بطننتٛ ٤ ٜـننيجة وم تـننسد وشاديننل م ن بدت٘ـنني ت، بدٜننا ة تندونيظنني
ِمننل ٗل ن ُ ن ٠نهننا شاديننل م ن بدِثننازبت بد ٜاننل بو بملِازكننل دايامننانيي ح ن بنهننا د ن تواد ن
حنناله داظننيوسة ُلننى بةننل طنناول ،و٠ننل مننا دنناب ٗيهننا" :ن ن ػننِ بندونيظننيا ِا ن هشننا بطننت٤ ٜ
بندونيظننيا .و٠ننل تمن ز بملستثوننل مشٜننل بدظنناول طن ٖ ةننت تش٘يننرها ؼنن٢ل ٗاُننل لننه بٛننس وٛن
مم ١ن "( .)3وٛنند وٛننّ ٠ننل م ن ط ن ٠ازن وحتننا ُلننى هننرد بد ثيٜننل ماط ن بدؼننِ تندونيس ن ،وت ن
بُ نننل م ن من ن ٤ط ن ٠ازن ٗجننس ة ن بدظننا ّ ُؼننس م ن ب ُننا ،)4(1945وُشنند بدظنناُل بدِاػننسة
ع
ؿثاحا بُا ط ٠ازن ميا تطت ٤ ٜزطميا(.)5
1
) Benedict R. O.G. Anderson, Op. Cit.,.P. 80.
2
) Ibid., P. 80.
3
; ) J. D. Legge, Op. Cit., P.201 ; Dorthy Wood man, Op. Cit., PP.165-166
زومي ،بملـدز بدظام ،ٝؾ.90
4
) Benedict R. O G. Anderson, Op. Cit., P.83.
5
) J. D. Legge, Op. Cit., P. 201.
51
ع
تطننتُٜ ،٤ ٜنندت لجشننل تطننتِدب بت بدتماُننا حلننسد بدِدةنند لننه بدين بدتنناله سُن
من ن بد ٜننا ة تندونيظ ننيي وبُل نناب بدثيمن ن ب .وشن ن ٤تدتم نناَ هادن ن بُل نناب بدثيمن ن ب مٜو ننّ
ودننل مظننتٜالٟ ،مننا هننادث ب متٔييننج بدِ ٛننات مننّ بدظنناول بديامانيننل هاملننا ب بندونيظننيا بؿننث
بط ن لجش ننل تط ننتِدب بت بل ننى بدملجش ننل بد هشي ننل تندونيظ ننيل .وبت ننرت بدملجش ننل ِ ننم بدٜن نسبزبت
بملهم ننل ،وم ه ننا بمل بٗ ٜننل ُل ننى مظ ن ة بددط ننت ز بد ن وك ننِ ها بدملجش ننل بدظياط ننيل بد٘سُي ننل دملجش ننل
بدت ٜيٜننات ِنند حننرٖ بدِثننازبت بد ن تمتنند تمتجبه زاننل بديامانيننل لننه بطننيا( ،)1وحننرٖ ٜٗننسة
توثي نن ٝبدؼ ننسعِل تط ن ميل ُل ننى مِتشٜيه ننا" م ن ميل ننا ٚدا٠ازت ننا ،بد ن تتِا نن ٝم ك ننّ "م ننّ ود ن
ل ننه بددط ننت ز( .)2وتن ن ذد نن ِ ٣نند بٛش نناَ بد ٜننا ة بملئا نندة دام ٛنن ٙتطن ن م ل ننه بدملجش ننل تطن ن
مؤهمين ننل بد حن نندد بد هشين ننل م ن ن ش ن ن ٤ب ِن ننا تٛاين ننات بملظن نني يل بملهمن ننل ُ ن ن تن ننؤثيج بده دشن نندةي
بدِاتندة ،ووكنِه لنه م بهشنل من بددزدنل بدلانينل(ٗ.)3لن ُن ذدنٜٗ ،٣ند تن بت ناذ مجم ُنل
م ن ن بدتشٌيمن ننات تنتٜادين ننل دادطن ننت ز ،وم هن ننا بدظن ننما دملجشن ننل تطن ننتِدب بت مانت ن ننا بدن ننستيع
ع
وناتثل( ،)4وٛد ت ذد ٣له بدي ن٘ظل ،بذ بنت طن ٠ازن زتيظنا دملجمه زانل ،وم مند حتنا ناتثنا
دانستيع(ٟ ،)5منا مش ن بدملجشنل طناول مئٛتننل لبني اؼن١يل بدملجشننل بد هشينل تندونيظنيل ؼنن٢ل
زط ن ،بد ن طتئطننع دٔننسق اؼنن١يل بدتجملننا وبملجاننع بددطننت زم تُلننى بداننرة ب ٛنسب كننم
مظ ن ن ة لجشن ننل بدت ٜيٜن نناتٗ ،ل ن ن ُ ن ن بدتشٌن نني بدن ننرم مش ن ن مم دثن ننل لجشن ننل تطن ننتِدب بت
ع
بد ننستيع بملشت ن ن ط نناوات ٓي ننج م نند د مل نندة ط ننتل ػ ننه ز .وتثِ ننا دٜ٘ن نسبت بددط ننت ز بلجدة نند ،
بدت ٜبدملجشل له بدي بدتاله ،وبشرت تدُ ن٘ظها و ٤مسة مادملجشل بد هشيل تندونيظيل(.)6
1
) Benedict R.O G. Anderson, Op. Cit., PP.85-87.
(ُ )2ثد بداوي ٙحظ ط ،بملـدز بدظام ،ٝؾ.115
3
) Benedict R.O G. Anderson, Op.Cit., P.87.
4
) Ibid, P.88.
5
) Dorthy Wood man, Op. Cit., P.343.
6
) Benedict R.O G. Anderson, Op. Cit., P.88.
52
ع
بلننى ثمننا م اٌٗننات واننه دنناوة بدٔسييننل، بؿنندزت بدملجشننل ٛنسبزب ةٜط ن متٜظنني بدننث
دنناوة بد طننو ،دنناوة بدؼننسٛيل ،ط ن موسة،م زني ،طننياثيع ،منناد ، ٠ودننصز ط ن ندب بدـننٔس ،
ٟما ت اِيي بمل اٌٗي واِيي لجا م ايل(.)1
بد ٜن ط ن ٠ازن بو ٤شوننا دننل م ؿنن٘ل زتيظننا دملجمه زاننل لننه بدلاد ن وبدِؼننسا م ن آ
ُننا ،1945وحنناو ٤م ن ش دننل ت٘ظننيج بهنندبٖ بلجمه زاننل وبد ؼنندةد ُلننى بهميننل بلبـ ن ُ ٤لننى
بُي ن نجبٖ ول ن ننه ه ن ننا ،و ُ ن ننا تم ن ننل تندونيظ ن ننيل ملظ ن نناندتل و ُم ن ننل ل ن ننه ط ن ننِيل ه ن ننرب .ول ن ننه بدتاط ن ننّ
وبدِؼ ننسا م ن ن بدؼن ننهس ن٘ظ ننل ٛن ننسز ط ن ن ٠ازن ح ننل لجشن ننل تطن ننتِدب بت واؼ نن١يل لجشن ننل ددةن نندة
ع
ط ننمي (بدملجش ننل بد هشي ننل بملسٟصا ننل)( ،)2بد ن ك ننم ُ 137ل ن ب ٠ننا بٟمل ننجه م ن بلج نناواي ،بذ
وؿننل ُنند ه بلننى ُ 85لن بٗ ،لن ُن بدٜننا ة بملظننامي وبُلنناب بدثيمن ب ،وُنند من بدٜننا ة
بدظياطيي (.)3
بو ٤تُم ننا ٤بد ن ن ٛننا ه ننا طن ن ٠ازن اؼ نن١يل بو ٤وشبزة مستاط ننتل ل ننه بدسب ننّ من ن بةان ن ،٤
ع
كننم وشزبب ٠ننان ب يِما ن طننامٜا مظ ؼننازا لننه بشتـاؿننا ه ت ن بدٜيننا ة بديامانيننل( .)4ومشننر
مدبة ننل ُماهن ننا وبده ن ن بلب ٢من ننل تندونيظن ننيل مِازكن ننل م ن ن دهن ننات ُن نندة ،م ن ن مي هن ننا مجم ُن ننل
بدؼننثا بدلن زاي بدننرة ُازكن ب بدشٌننا بدستا ن وهنادث ب ممؼننازٟل بٟتننج لننه بلب ٢مننلٟ .مننا ٛنند
ع
شمظ ن م ن بُل نناب بدملجش ننل بد هشي ننل بملسٟصا ننل بدتماط ننا بل ننى بد ننستيع د ؼ نن١يل مجا ننع اؼ ننسع ه
ع
ةسب ٛب بب بلب ٢مل .ويشابب ُلى ذد ،٣ؿدز مسط دمه زم له بدلام ُؼنس من بةان ٤مش ن
مم دثل بدملجشنل بد هشينل بملسٟصانل ؿن حيا ها بلنى لجشنل نيامينل مـنٔسة ُسٗن مادملجشنل بدِامانل(،)5
تا ٣بدملجشل بتمل ت ِٜا ٟ ،ما بنها مظئودل بما بدملجشل بد هشيل(.)1 وتٜسز ب ت٢
1
) Dorthy Wood man, Op. Cit., P.343.
2
) J. D. Legge, Op. Cit., P.209.
3
) Benedict R.O.G. Anderson, Op. Cit., P.91.
4
) Robin Jeffrey , Op. Cit., P. 141.
( )5تاد٘ بدملجشل بدِامال م م ـيات ٠ا دها وز له بدشلنا ٤بدظنسم وهن ػنهساس بدنرم بؿنث زتنيع بدملجشنل وبمينج
ع
ػسٖ بددة بدرم بؿث ناتثا داستيع .ةشٌس:
53
حاودن بدملجشننل بدِامانل ممازطننل ؿن حيات وبطننِل من شن ٤مؼننازٟل زتننيع بددودننل لننه
وكننّ بد ٜن بني وب بزة بددودننل .وبه ن تدنسبببت بد ن بت ننر ها اؼنن١يل لجننا م ايننل اِمننل ٟننؤ بزة
بٛايمين ننلٟ ،من ننا ُما ن ن ُلن ننى بدت لن ننه ُ ن ن نٌن ننا بلبن ننص بد بحن نند ( )2وبدظن ننما م ؼن نن١يل بح ن نصب
ع
طياطننيل متِنند ة( .)3وهثٜننا دننردٜٗ ٣نند ت ن اؼنن١يل ُنندة بح نصب ،م ن بمسشهننا بلبننص تػننيجب٠
تو ،)4(٤و ٟننرد ٣ح ننص بد ننرم تؤط ننع ِ نند م ننج ح ننصيي طياط ننيي ل ننه بدظ ننا ّ ُؼ ننس من ن ٠ننان
ع
مجا ننع بدؼ ن ز تط ن م تندونيس ن وبد ننرم يِ ننسٖ بشتـ ننازب من ن (بملاػ ن م .)Masjumiوعِ نند
ه ننرب بلب ننص من ن بٟت ننج تحن نصب بدظياط ننيل ،وعِتم نند تطن ن ل ننه مثا ت ننل ،و ٛنند اؼ نن٢ل م ؿ نن٘ل
ع ع
مشٌمننل بط ن ميل ش ن ٤منندة تحننت ٤بديامننا ،وت ن تُي نجبٖ مننل حصيننا طياطننيا لننه بدظننا ّ م ن
ع
اؼننسا بدلننا ُننا ٗ، )5(1945لن ُن بلبننص بدن ه بدننرم ٠ننا بٟملننج تحنصب م٢انننل وػننِثيل
ل ننه ذد نن ٣بد ٛن ،ذد نن ٣سن ننل ة م ننل تود ا ننات ن٘ظ ننها بد ن ٠ننا ة ماه ننا ح ننص ط ن ٠ازن مل ننا ٛث ننل
بلبن ننس (، )6وٟن ننرد ٣بلبن ننص بدؼن نني له بد ن نرم تؤطن ننع لن ننه بلبن ننا م وبدِؼن ننسا م ن ن اؼن ننسا تو٤
ع
مستاطنل م منند ة طنن ،ٙوتن تُن ُشننل زطننميا لنه بدظننا ض ُؼننس من اؼننسا بدلننا ،ودن ة١ن
ملئطس هرب بلبص بنتماب بلى بلبص بدؼي له بمل ٌ ز ش ٤طش بت بدل ثيشات(.)7
1
) Howard Palfrey Jones, Op. Cit., P.99.
2
) Benedict R. O G. Anderson, Op. Cit., P.85.
3
) Ibid., P.99.
( )4ممدو ؿث ه،بملـدز بدظام،ٝؾ.36
5
) Robin Jeffrey, Op. Cit., P. 142.
55
لن ننه اؼن نن١يل مشٌمن ننل مـن نناله بدن ننش٘ى لن ننه بلبن ننا م وبدِؼن ننسا م ن ن آ ُن ننا ،1945بد ن ن ُٜن نندت
ع
بدتماُننا لننه بدظننا ّ ُؼننس من بةان ُ ٤ن بدِمننا ٤من ش دننل بلننى كننسوزة بدظننيوسة تندونيظننيل
ُلننى دميننّ بملسبٗنن ٝوبملثننا وبدنندوبتس بلب ٢ميننل وتوهيجهننا م ن بدظننيوسة بديامانيننل( .)1ولننه دا٠ازتننا
ع ع
ٌُٜنند تجمننّ دمنناهيجم لننه بدتاطننّ ُؼننس م ن بةا ن ٤مستاطننل ط ن ٠ازن ،بد ٜن ش ن ٤شوامننا ٛـننيجب
ود ن بد ٜن بت بدياماني ننل ل ننه م٢ننا بدتجم ننّ بل ننى ب ٟنند ٗي ننل ُل ننى مث ننا ة بلبسا ننل بد هشي ننل .و ٛنند ب
شا ن ن ننا ة بدت ن ن ن تس ،ود ١ن ن ن ط ن ن ن ٠ازن تم ١ن ن ن م ن ن ن بدظ ن ن ننيوسة ُل ن ن ننى بمل ٛن ن نن ٙوها ن ن ن م ن ن ن بلجم ن ن نناهيج
تنـ نسبٖ(ٗ.)2ل ن ُ ن ذد نن ٠ ٣ننا ُل ننى تندونيظ ننيي ب ة بده ن ب تط ننس بده دش نندةي ل ننه د نناوة
بدياما .و٠نا بود ن٣ بدرة شسد ب م بملِت ٜت ِد ت٘١ي ٣بلبسض بل اؾ ُلى بثس بط ظ
ٛن نند اِسكن ن ن ب د ُت ٜن ننا ِ ٤ن نند بح ن ننت ٤بديام ن ننا سندونيظ ن ننيا ُ ن ننا ،1942و ِ.ن نند ش ن ننسوده من ن ن
بملِ ننت ٜت وُن ن ه بل ننى مش نناشده ود نندوب ب ممتا ٢ننا ه ٛنند ؿن ن زت من ن بديام ننانيي ،وتن ن مي ننّ
بدنثِم تشنس .وُلنى بدنسٓ من ذدن ٣دن بدثِم م ها بلنى بدـنيشيي ٟ ،منا بطنتِا تندونيظني
ت نند مـننا مات مين ه وينني تندونيظننيي ،ود١ن بد كننّ أيننج مننّ ٛننس وؿن ٤بلبا٘نناب بدننرة
بلننى شانن ٝم نناوٖ ُدةنندة دنند مننجِ ب بده دشنندةي ُلننى بطننتِا ة ح ٜن ٛه وم٢ننان ه وهننرب ب
تندونيظيي بدرة بشروب ةشٌسو بديه وٟؤنه زم ش دِ ة بلب١ن تطنتِمازم وديظن ب أطنس
طامٜي (.)3
-موكف الحلفاء مً الاضخلالل.
٠انن ن بندونيظ ننيا (ماط ننتيشاب طن ن موسة) تا ِ ننل داٜن ن بت تمسا١ي ننل مٜي ننا ة بلجنن نجب ٤م نناٞ
ع
بزثن ننس( ،)4ود ١ن ن ِن نند بط ظ ن ن بديامن ننا زطن ننميا لن ننه بدلن ننا م ن ن بةا ن ن ُ ٤ن ننا ،)5(1945ت ن ن ت ان ننل
1
) Benedict R . O G. Anderson, Op. Cit., PP.126-127.
2
) J. D. Legge, Op. Cit., P.210.
3
) Benedict R.OG. Anderson, Op. Cit., PP.126-127.
4
) Dorthy Woodman , Op . Cit., p.201.
ٗ )5ازو ٚبلبساسم،حم ت بلبس بدِامليل بدلانيل وبددزوض بملظتنثول م ٠ل حمال،ل،3بندحاز بمل ز -1943
ٔ ،1945دب ،1984،ؾ.248
56
ػننس ه بط ننيا ت ن ٛي ننا ة بدا ن ز ماون ث ننات بندونيظننيا ٠اه ننا بلننى ٛي ننا ة ٛن بت بلبا٘ نناب لننه دش ن
ع
طننشٔاٗ زة بدٜاُنندة بدستيظننل Mountbattenبدٜاتنند تُلننى دتانن ٣بدٜن بت ،وتثِننا دهننرب بؿننث
دملبا٘ن نناب( )1ومش ن ننر مشتـ ن نن ٙبةا ن ن ُ ٤ن ننا ،1945م ن نندأ بدٜات ن نند بدِظن نن١سم بلجدة ن نند دملبا٘ ن نناب ُما ن ننل
ػ ننس ه بط ننيا( ،)2و ٛننا مازط ننا ٤لجش ننل بل ننى بندونيظ ننيا بديام ننا ل ننه دش ن وثي ٜننل بط ظ ن ماط ننت
مٜيننا ة ناتثننل ت مي نجب ٤ماتسط ن (،)3()Pattersonوذدنن ٣ديجتي ن بوكنناَ بد ٜن بت بديامانيننل وتش٘يننر
تانن ٣بدٜن بت بد ن وؿننل اِنندب ها بلننى ( )283.000مٜاتننل، ػننسون تط ظن ،وبهمهننا نننصَ طن
ع
ٗل ن ُ ن مهم ننل به ن ٚط نسب تط ننس وبمل تج ننصا د نند بد ٜن بت بدياماني ننل ،و ٟننرد ٣بمل اٌٗ ننل
ُلى تم وبدشٌا ح ةت بدث له مـيج تٛاي (.)4
د ة ١بلبا٘اب ُلى مِسٗل ديدة م ٜيٜل بمل ٙٛله بندونيظيا ،ح ن بنهن دن ةجهنصوب
ٛن بت ٠اٗيننل ةم ١هننا بدظننيوسة ُلننى بد كننّ لبنني وؿ ن ٤بد ٜن بت بده دشدةننل( .)5وٛنند دِاه ن هننرب
ع
بمل ٛنن ٙيِنندد مئٛتننا ُ ن مظننؤدل بُننا ة بدظنناول بده دشدةننل بلننى بندونيظننيا ،وتٟت٘نناب م ش٘يننر
بملهننا بملاٜنناة ُلننى ُنناتٜه ( .)6وام ١ن بد ٜن ٤ب ُنند تٜنندةس ٛننا ة بدظاطننل بدتجةوننانيي لننه دشنند
وطن ننشٔاٗ زة لبٜيٜن ننل بمل ٛن نن ٙلن ننه بندونيظن ننيا وبُتمن ننا ه ُلن ننى بدتٜن ننازاس تطن ننت ثازبتيل بدهصاان ننل
وبملِتمدة ؼ٢ل ٟثيج ُلى بملـا ز بده دشدةل طن يا دتِسكنه دهنرب بمل ٛن.)7(ٙوبلجندةس مادنرٟس ب
ع
ٛبت بلبا٘اب ٠ا٘ ممها بشنس ٗلن ُن مهم ن ننصَ بدظن بديامنا وحماةنل بدسنجشاب .ومن
تا نن ٣بمله ننا تسحي ننل ن ن 37000ةام ننا ل ننه د نناوة وحماة ننل وت ننؤمي ط ن مل ن ن 100000ف ننجي
1
) Dorthy Woodman , Op . Cit., p.202.
2
) Leslie Palmer, Indonesia and the Dutch,London,1962,P.47.
3
) Howard Palfrey Jones, Op.cit,P.101.
4
) Leslie H. Palmer , Op . Cit ., P. 47.
5
) Dorthy Woodman , Op . Cit ., P . 205 .
6
) Leslie H. Palmer , Op . Cit ., PP. 47-48 .
7
) Dorthy Woodman , Op . Cit ., P . 205 .
57
بوز .له م يمنات تُتٜنا ٤لنه بملشناه ٝبددبشاينل .ودِند بمنت ٞبلبا٘ناب ٛن بت ٠اٗينل بكنوسوب
د ُتما ُلى ٛبت هشدةل(.)1
و بدتِ ن نناو م ن ننّ بد ٜن ننا ة ب ز ٞبلبا٘ ن نناب ؿ ن ننِ يل تش٘ي ن ننر توبم ن ننس بملا ٜن نناة ُل ن ننى ُ ن نناتٜه
بلننى كننسوزة بدتِنناو بد ثينن ٝمنني بمل اينني وبدؼننِ تندونيس ن .وم ن بدننل ذدنن ٣بشننروب ةنندُ
تندونيظيي وبده دشدةي .وتجظد ذد ٣م ش ٤م ٜدنل بدٜاتند تُلنى ماونتنات "ن ن نساند ب
ديـث ب بؿدٛاب وم ث ننسب "(.)2 وتندونيظي ةتِان ٝبده دشدة
لننه بدتاطننّ وبدِؼننسا م ن بةا ن ٤نصد ن بلننى تزبض ن تندونيظننيل ث ثننل ٗينناد ٝم ن ٛن بت
(،)3( )Sir Philip Christisonبدننرم حنند بلبا٘ناب مٜيننا ة بد٘سانن ٝبدلننا بدظننيج ٗياين ٟسط ظن
له شوا دل تهدبٖ بد تش م مساوانيا ت ٜيٜها له بندونيظيا بد اؼتمل ُلى(:)4
.1حماةل وبد ب بطس بلبس توزييي .
.2ت٘١ي ٣بد ٜبت بديامانيل وتسحياها م بدث .
. بشل بدث .3ؼس بدشٌا وبدٜان
ع
وم ن ن بدن ننل ت ٜين نن ٝذدن نن ،٣ها ن ن م ن ن تندونيظن ننيي بحصبمن ننا وطياطن ننيي بدتِن نناو مِن ننل و ُمن ننل،
وبكنناٖ لننه شوامننل ب بدٜن بت بدتجةوانيننل طن ٖ د ن تت ننس ٞشننازل مشوٜننل تحننت ٤بملٜننسزد دهننا
1
) Benedict R. O. G. Anderson , Op. Cit., P. 134 .
2
) Ibid,P.135.
(ٗ )3ياي ٟسط ظ :بحند بدٜنا ة وبدثازوننات بدتجةونانيي بد١ثناز ،ودند لنه بدظنا ّ ُؼنس من اؼنسا بدلنا ُنا .1893
ت ننسل من دامِننل بوٟظنن٘ ز وحـننل ُلننى بدث٢نناد زا ض م هننا .زض لننه ب٠ا ةميننل بةنندنثيجْ .وتنندزل لننه بدستن بدِظنن١سال
ٗ ـل ُلى زتثل ٠امي ُا ،1915وبؿث ٠د ني ُا ،1938ومل بك تل وبدي بمل بدِناديي حـنل ُلنى زتثنل ميجن ز
ع
دن ن نجب ُ ٤ن ننا ،1941وحـ ن ننل ُل ن ننى زتث ن ننل دن ن نجب ُ ٤ن ننا ُ .1947ن نني ٛات ن نندب دا٘يا ن نن ٝبدهش ن ندم بل ن ننامع ُؼ ن ننس ،وبدلاد ن ن
ع ع
وبدِؼننسا .ث ن ُنني ٛاتنندب دملجننيؽ بدسب ننّ ُننا .1945ث ن ٛاتنندب دا ٜن بت بده دشدةننل بملت اد٘ننل لننه بدهشنند بدؼننسٛيل ُننا
ع ع
،1946-1945ث ُي ٛاتدب دا ٜبت تط١تشاشدةل وحاٟما مٜاِل ب نتجة مامي .1949-1947وػٔل دا٘يجة من -1957
1958زتاطل حص تت ا قط١تاشدم ث بؿث نات دستيع بط١تشاشدب .ةشٌس:
Who„s Who, An Annual Biographical Dictionary, London, 1972, PP.464-465 .
( ) 4ممدو ؿث ه،بملـدز بدظام،ٝؾ.37
58
٠ن ننا (.)1وياملٜام ن ننل ٜٗ ،ن نند ُ ن نندت ح ٢م ن ننل وا ن ننه دا٠ازت ن ننا وطن ن ن زبماةا وم ن نندة ويان ن نندو ٕ م ط ن ن
بلجمه زاننل هننرد بدتـ ننسا ات بػننازة و ة نل ،دننرب ٗ ٜنند أمننس ط ن ٠ازن ػننِثل مادتِ نناو مننّ بد ٜن بت
بملت اد٘نل لنه ح٘نٍ بدشٌنا وبدٜنان ،وٛنا " :٤ب بلبسٟنل بد هشينل ديظن حسٟنل مشاوتنل داثننيم
كند بطنتمسبزال ...وس ت دد هشا ٞمؼاُس مشاوتل داتجةوانيي له دناوة ب تندونيظنيي ةٜناتا
بدظياطل تطتِمازال بده دشدةل له بطتٔ ٤تندونيظيي (.)2
ٜٗنند بطننتمس ُل ننى م ٘ٛننل بدظننام ٝم ن ش ن ٤بدتـننسا ات بد ن بمننا بلجن نجبٟ ٤سط ظ ن
٠ننا ة نندله هننا ،بذ ٛننا ٤ل ننه ه ننرب بدـ نند ُ " :ماشننا بد حي نند ،ه ن بن ٜنناذ ف ننجشاب بلبننس ونننصَ ط ن
بديامننانيي .ن ن دن نتنندشل لننه بد كننّ بدظيا ن لننه دنناوة" ٟ .مننا بوضننب مانننل طننيِمل ُلننى ُٜنند
مئتمس هاودل مظتدةسة مي ٛا ة بلبسٟل بد هشيل وبلب ٢مل بده دشدةل(.)3
ع
بث ننازت ه ننرد بدتـ ننسا ات بلب ٢م ننل بده دشدة ننل ،بذ ٠ننا ز ه ننا ط ننسعِا ومثاػ نسب،ع ٗاُاش ن
مِازكن ها بدؼنندةدة دتاطننيع بلجمه زاننل تندونيظننيلٟ ،مننا ؿنندز تـننسا لننه تو ٤من اؼننسا
تو ٤بػناز بلننى ب ه دشنندب دن اِيننجٖ مشٌننا بلب١ن بو تت٘نناوق مِننل ،وذدنن ٣س طن ٠ازن "طننم
دش٘ظل ما ة ٢ميل ميد بديامانيي "(.)4
ع
بمننا ل ننه ط ننشٔاٗ زة ٗث نندب وبض نبا ب مجا ننع بد ن شزبب بدتجةو ننا د ن ة ٜنندز بمل ٛنن ٙبو ٛن ة
بلجمه زانل ؼنن٢ل ديندُ .لننى بةننل حناٜٗ ،٤نند بتضنب تهنندبٖ بدتجةوانيننل بلبٜيٜينل ِنند نننصو٤
بذ بمنس بدٜاتند بدتجةونا بلجشن ٛب ها ووؿ دها بلى مسبٟص بلجنيؽ بد ن ٠نا يؼنٔاها بديامناني
مسٗ ننّ بدِا ن بده دش نندم( .)5ود ن ةٜتـ ننس تم ننس ُل ننى ه ننرب م ننل ب بد ٜن بت بده دشدة ننل م نندأت م ننادن و٤
حماةل بد ٜبت بدتجةوانيل(.)6 ت
1
) Benedict R.O G Anderson, Op. Cit., P.135.
2
) Dorthy Wood man, Op. Cit., PP.207-208.
3
) Ibid, P.208.
4
) Facts on File, Indonesia the Sukarno Years,Edited by Hal Kosut, New York, 1967, P.9.
5
) Dorthy Wood man, Op.Cit.,PP.208-209.
( )6م م بدؼسٛاوم ،بملـدز بدظام ،ٝؾ.30
59
واث نندو ب هش ننا ٞبط ننثا ُدة نندة ِٗ ن ن بدتجةو ننانيي ملظ نناُدة بده دش نندة و ُمهن ن سطن ننتِا ة
طيوس ه ُلى بندونيظيا .وبه تا ٣تطثا :
.1زإوض تم ب ٤بدتجةوانيل بدض مل وبملظ لمسة له بندونيظيا مشنر شمن ِيند ،وبد ن مأن ٛثنل
ع
بلبس بدِامليل بدلانيل ن بزِ.ماتل وشمظي ماي نا م بدسوييات.
بدظ ن نناّ وبل ن نندمات وتم ن ن ب ٤بد ن ن ٛن نندم ها بمليجبٟم ن ننل ُل ن ننى ه دش ن نندب دتجةواني ن ننا ظ ن ن .2بد ن نندة
مساوانيننا ده دشنندب بثشنناب بٛامننل ح ٢م هننا لننه دشنند شن ٤طننش بت بلبننس ،ودن ة١ن ده دشنندب مننس و
مظتِمسب ها .ومن بدوثي نه منا ه دشندب دن اظنتويّ ب اظند تان٣ ط مِي د ظدةد بددة
له حا ٤بن٘ـا ٤بندونيظيا ُ ها(.)1 بددة
.3ش ٖ مساوانيا م ب ةئثس بنتـاز تندونيظيي ُلى بلبس٠ات بملشاهلل دتجةوانيا له بمل ة .
٠.4انن مساوانيننا ت٘لننل طننيوسة ه دشنندب ُلننى بندونيظننيا ،دِنند ٗسننب بملجننا ٤دا ٜن بت تدش يننل
بد س تما ٣نيات حظشل تجاد مساوانيا(.)2
.5تت٘ ننا ٚبد ننرم ُ ٜنند م نني مساواني ننا وه دش نندب ل ننه بدسب ننّ وبدِؼ ننسا م ن ب ُ ننا ،1945وبد ننرم
تلم ت اد ٙبدوسٗي سُا ة بحت ٤بندونيظيا(.)3
ع ع
م ٘ٛن ننا حاشم ن ننا ته ن نندبٖ بلبٜيٜين ن نل دملبا٘ ن نناب ،بت ن ننر تندونيظ ن نني ُل ن ننى بث ن ننس وكن ن ن
تج نناهه ،و٠انن ن دصا ننسة د نناوة بح نند ط نناحات ه ننرد بملـ ننا مات( .)4وشن ن ٤ذد نن ٣بش ب ك ننٔى
بدسأم بدِا توز.ن ُلنى مـنيج تطنس بملت بدندة لنه مشناه ٝبشاينل من بندونيظنيا ِيندة ُن
بل ؼ ننيل ُل ننى حي ننا ه م ن بدل ن بز تندونيظ ننيي .مم ننا دِ ننل ماون ث ننات ط ننيوسة بلبا٘ نناب ،ظ ن
1
) Benedict R.O G. Anderson, Op. Cit., PP.137-138.
2
) Ibid,PP.138-142.
( )3دسادة بدصما ،بدِد 13 ،2449اؼسا تو.1945 ٤
( )4دسادة بدصما ،بدِد 15 ،2451اؼسا تو.1945 ٤
5
) Dorthy Wood man, Op. Cit.,PP. 209-211.
61
.1بشسبل بلجش بده دشدةي م داوة .
ُ.2ن نند بدظن ننما س نن نصب ٤بملصان نند م ن ن بد ٜن ن بت بده دشدةن ننل ،بد ن ن دن ننابت م ماةن ننل بلبا٘ن نناب سُن ننا ة
بدظيوسة بده دشدةل.
.3بحادل بدن بَ بده دشدم – تندونيس بلى هي ل وديل دات طى له حال(.)1
ل ننه بلب ننا م وبدِؼ ننسا من ن اؼ ننسا تو ٤بتـ ننل طن ن ٠ازن ،ك ننم ؼ نناهل بده ننا ٖ بل ننى
ٟظ ن بدتؤةي نند بد نندوله دٜل ننيتل ،م ننادستيع تمسا ٢ن ه ننازم تسوم ننا Harry Trumenةوا ن مشننل
من بدتنندشل د ٛنن ٙتجهين بدٜن بت بده دشدةننل لننه دنناوة(ٟ .)2مننا حننرز طن ٠ازن بلجننجبٟ ٤سط ظن
" مظ ننؤدل بش ة ننا بدٜن ن بت بدتجةواني ننل ل ننه بندونيظ ننيا ،وبوض ننب د ننل مؤن ننل بذ م ننا بط ننتمس بدتجةو نناني
ظياط ن ه سُ ننا ة ٗ ننسق بلب ١ن بده دش نندم ُل ننى بندونيظ ننيا ٗ ،ننا بدش يج ننل بلبتمي ننل ا ننه بٓ نسبٚ
بندونيظيا م ما م بدد "(.)3
ُل ننى بد ننسٓ م ن تحتجاد ننات بدِدة نندد بد ن ٛنندمها ط ن ٠ازن وناتث ننل م م نند حت ننا ،ت ب
بدان ن ز ماون ث ننات بُي ننجٖ م ٢م ننل بدهش نند بده دشدة ننل ُل ننى بنه ننا بدظ نناول بد حي نندة ل ننه بندونيظ ننيا
وهاد ن ماسط نسبَ ل ننه وؿ ن ٛ ٤ن بت ددة نندة دملبا٘ نناب ،ود١ش ننل ل ننه بد ٛن ن٘ظ ننل ح ن بده دش نندةي
دات ؿ ننل بل ننى بت٘اٛي ننل ط نناميل م ننّ بلجمه ن زاي .و ِ.نند ٗي ننجد ودي ن د ُ ٜنند بدتم نناَ ٓي ننج زط ن م نني
بلبننا ٟبدِننا بده دشنندم ٗ ننا م ن ٞوبدٜننا ة بلجمه ن زاي .وش ن ٤تدتمنناَ زٗننم بلجمه زا ن
ٛن نسبز بلبا٘ نناب ،وبُاشن ن ب م ننانه مظ ننتِدو دات٘ نناوق ل ننه ح ننا ٤ودن ن ه ننسٖ ثادن ن يِم ننل وط ننيوا
مي ه (.)4وله بلبٜيٜل د ت ١بوكاَ بندونيظيا بددبشايل اظنم مندش ٤بدونسٗي لنه م٘اوكنات
شاؿ ننل ل ننه بح نندب طن ن زبماةا بد ن ن م نندأت ل ننه بل ننامع وبدِؼ ننسا من ن اؼ ننسا تو ٤بذ نصدن ن
بد ٜن ن ن بت بدتجةواني ن ن ننل ل ن ن ننه ط ن ن ن زبماةا مٜي ن ن ننا ة بلجن ن ن نجب ٤ماسم ن ن نام .Mallabyو ٛن ن نند بشت ن ن ننج ماسم ن ن نام
تندونيظيي ما تا ٣بد ٜبت دابت هدٖ بد ب تطنس وبٗنسب بلجنيؽ بديامنا وبنهنا طنتٔا ز
1
) Facts on File, Op. Cit., P. 10.
()2دسادة بدصما ،بدِد 21 ،2456اؼسا تو.1945 ٤
3
) Dorthy Wood man, Op. Cit., P. 211.
4
) Leslie H.Palmer, Op. Cit., P.48.
62
حننا ٤بن هنناب مهم هننا ،ت ب تمننس أيننج ِنند ة ن مي ( )1بذ بد ٜن بد ٜن بت بدتجةوانيننل منؼ ن زبت تننؤمس
بدؼنِ تندونيسن ماةٜنناٖ بملٜاومننل واظنناي بطننملبتل وبلجن ب ُن بمل بٛننّ بدث ساننل وبدتجةننل بد ن
بطننت لى ُايهننا م ن بد ٜن بت بديامانيننل(ٟ .)2مننا ُ ن بملنؼ ن زبت بلننى تشٌينن ٗ ٙن زم ملشوٜننل بمليشنناب
ع
بطننتِدب ب دِمايننات تد ن ب ،وبمننست ٟننرد ٣مانهنناب مٜاهِننل بده دشنندةي وتوزبطننيي لننه بملدةشننل
وبدثنندب م يننّ بمل ن ب بدٔربتيننل ده ن ،وبُوي ن ده ن مهاننل بز.ننّ وُؼننسا طنناُل ٜٗننى .وٛنند ؿنندزت
تا ٣بملنؼ زبت مؤمس م ٛاتد ٛبت بلبا٘اب له دا٠ازتا بدا بب ه ثسو (.)3()Hawthron
بح ننسل ه ننرب بد ك ننّ م ٛنن ٙماسة ننام بد ننرم د ن ة ١ن ُل ننى ُا ن م ننؤمس بملنؼ ن زبت ،وح نناو٤
و ٗاتنندة ،ونتجننل دننرد ٣بنننددِ بمل بدهننات منني بدوننسٗي ،ممننا بكننوس بدتنندشل لننه تمننس د ١ن
بدتجةو ننانيي بل ننى بط ننتدُاب طن ن ٠ازن دات نندشل ل ننه تم ننس( .)4و ٛنند وؿ ننل طن ن ٠ازن بل ننى طن ن زبماةا ل ننه
بدتاطننّ وبدِؼننسا من اؼننسا تو ،٤وهان من مٜنناتله بدثيمن ب بدهنندوب وبدتٜينند ،وتن بدت ؿننل
بلى بت٘نا ٚيظنم داٜن بت بدتجةوانينل بدنسبب ُماهنا بمل ند لنه بشن ب بملظنادي ( .)5ولنه بدين بدتناله
بلن ن ننى شان ن ننا ة
طن ن ننابت توكن ن نناَ ظ ن ن ن مٜتن ن ننل بلجن ن ن نجب ٤م من ن ننام لن ن ننه ًن ن ننسوٖ ٓامل ن ن نل ممن ن ننا ب
ع
تكنوسبمات ،بذ ودننل بلجننجبٟ ٤سط ظن ت نرةسب بلننى تندونيظنيي م ؿنن٘ه بملنرنثي ،ودنناب لننه
ُن ن من ن ت ماسم ننام وش ننس ٚبدهدن ننل دٜن ن با بملظ ننئود بدت ننرةس "م نناد يظ ظ ننا تندونيظ نني
ٗظنؤدِل ٠ننل بد ٜن بت بدتجةننل وبدث ساننل وبلج اننل ت ن بمسا ن ،وبطننت دمها مننّ بطننملب ها بلبدةلننل
بمسانناب ٗننا بملظننئوديل طننتُ ّٜلننى ُنناتٝ دسننبٜه ،وبذ مننا ٛتننل شن ٤هننرد بدِمايننل بندونيظنني
تندونيظ ننيي بد ننرة بزت١ث ن ب بلجسام ننل بد ن ذٟس ه ننا ط ننامٜا"( .)6ول ننه م اود ننل مش ننل د هدت ننل بد ك ننّ
تنندشل ط ن ٠ازن مِاشننا" :دٜنند ُام ن مثننادٕ تطنن ٙمننؤ بدٜتنناٛ ٤نند بطننتئن ٙوب ماسمننام ،بدننرم
1
) Benedict R. O G . Anderson, Op. Cit.,PP.158- 159.
( )2مـملب ٗلل ػس ه ،بملـدز بدظام ،ٝؾ.40
3
) Benedict R. O G. Anderson, Op. Cit.,PP. 159-160.
4
) Ibid., PP. 160-167.
5
) J.D.Legge, Op.Cit.,P.216.
6
) Dorothy Wood man, Op. Cit., PP.212-213.
63
ع
ٟش ن ػنناهدب ُلننى مننجاُتل٠ ،ننا ضننبيل هننرد تػ ن ثا٠ات .وٛنند بمسنننا م ٛنن ٙبدٜتننا ٤وط ن ت ر
ع ع
تد نسبببت بد شمننل داظ ننيوسة ُلننى بد كننّ .وبن ننا مش٘س ن طؤك ننم اِاونننا وثيٜننا م نني ٛن بت د ننيؽ
بلبا٘ نناب ،وبذ م ننا ح نندث ب ظ ننى مؼ نن٢ال ٗظ نناُالجها مش٘س ن "(.)1وم ننّ مدبة ننل اؼ ننسا بدل ننا ش نني
ع
بدهدوب ن ُنا منا ُلنى طن زبماةا ويندأت ٛن بت بلبا٘ناب مناد ب تطنس بذ تن نٜنل منا مني -6000
8000بطن ننيج .ولن ننه بدتاطن ننّ م ن ن اؼن ننسا بدلن ننا بن ه ن ن ُماين ننات تد ن ن بُ .شدتن ننر بًهن ننس بلبا٘ن نناب
ع
ح ٜن ننده وبزب وب بدل ن ننؤز ملٜت ن ننل بلجنن ن نجب ٤ماسم ن ننام ٗ ،دهن ن ن ب بن ن ننربزب ل ن ننه بدين ن ن ن٘ظ ن ننل بل ن ننى بدلن ن ن بز
تندونيظ ننيي وبم ننسوه ماد ٜنناب بدظن ن ٟ ،م ننا ه ننادث ب بملظ ننئودي بملثاػ ننسا ُن ن مٜت ننل ماسم ننام
ع
م ظاي بطملب ه ،وبؿندزوب بمنسب مٜتنل ٠نل بندونيسن ة منل بدظن ِند بدظناُل بدظا طنل من
ؿثا ة بدِاػس م اؼسا بدلا (.)2
زٗننم ٟثنناز شُمنناب ط ن زبماةا وٛننا ة ث ن بز ميم ن ب تنننربز وٛننسزوب بملٜاومننل ح ن بد هاةننل(.)3
ون يجننل دننرد ٣ػ ن بدتجةونناني ُمايننات تنندميج د اننل ويساننل وي ساننل ػننامال ُلننى بملدةشننل ،وبملننى
ع
تندونيظ ن نني ش ن ن ٤تا ن نن ٣تػ ن ن ثا٠ات م ن ن عب حظ ن ننشا بذُ ،ل ن ننى بد ن ننسٓ م ن ن بم ن ننت ٟه د ط ن ننملبل
مان٘ظننه بمننا تطننملبل بدتجةوانيننل بد ظننيول بد ن س تتِنند بدظنن٢اٟي وبدِص ن ٠ ،ننان ب ةسم ن
ؼ٢ل بنت ازم(.)4
ع
حاودن ن بلب ٢م ننل تندونيظ ننيل ل ننه دا٠ازت ننا ت٘ ننا م تم ننس ٜٗ ،نند طن ن ٠ازن بدتماط ننا بل ننى
زتننيع بدن شزبب بدتجةوننا بتلننه Attleeحلننل ٗيننل ُلننى وٛنن ٙتنندشل بدٜن بت بدتجةوانيننل وبدهشدةننل لننه
ندبب بلننى د شانن ٙطنتادي ( )Josiph Stalinلننه بدتاطننّ ُؼننس بمل ٛن ٙدـننالب ه دشنندب(ٟ ،)5مننا ودنل نن ع
م اؼسا بدلا وها مشل بدتدشل دـالب تندونيظيي (.)6
1
) Ibid.,P.214.
2
) Benedict R.O G .Anderson, Op. Cit., PP. 164-165.
3
) Ibid., P.165.
4
) Robin Jeffrey, Op. Cit., P. 144.
5
) Dorthy Wood man, Op. Cit., P.213.
( )6دسادة بدصما ،بدِد ،2477بدتازا 19اؼسا بدلا .1945
64
ةم ١ن بد ٜن ٤ب مِ نناز ٞط ن زبماةا ٠ان ن تجسي ننل ٛاط ننيل داتجةو ننانيي ،بذ بدت ننج ه ُل ننى ممازط ننل
بدلننٔى ُلننى بده دشنندةي دانندش ٤لننه م٘اوكننات مننّ بلجانن تندونيسن .ومن دهننل بشننس ٜٗنند
٠ان تا ٣بملِاز ٞد ندونيظيي حا ثل مملبميل له ط يل بدل زة(.)1
ُل ننى بد ننسٓ من ن تا نن ٣تك ننوسبمات ٜٗ ،نند ح نناو ٤بلب ننا ٟبده دش نندم ٗ ننا م ن ٞوبد ٜننا ة
ع
بلجمه زان بدنندش ٤لنه م٘اوكننات من بدننل مشنّ ت٘جننس بمل ٛن ٙبٟملننج .ووٜٗنا دننرد ،٣بدتٜن ٗننا
ز من ض ( )2()Charles van –derplasمادٜنا د بلجمهن زاي وُلننى زأطنه طن ٠ازن لننه من ٞوٗننا
مي ن ن ن بلجن ن ن نجبٟ ٤سعظ ظ ن ن ن .ود ١ن ن ن بلب ٢من ن ننل بده دشدةن ن ننل ؿن ن ننسح مثاػن ن ننسة ُلن ن ننى دظن ن ننا وشان ن ننس
مظتِمسب ها مانها " ماي مل ممثدبها ِد بدتِامل مّ بملتمس ة "(.)3
زبٗ ٜن ه ننرب بدتـ ننسا تو ن زبت بشاي ننل ل ننه بندونيظ ننيا بذ بط ننتواَ ػ ننهساس ،م ن ش ن ٤
ع
ؼننسد د١تيثننل "نل ننادشا" لننه مدبة ننل اؼننسا بدل ننا ،ب ة دننل بنتٜننا ب بل ننى بود نن ٣بد ننرة اِننان ب م ننّ
بديامانيي ( .)4وٛد بػاز له بنتٜا د هرب ؼ٢ل كنم بلنى طن ٠ازن ،بذ ٠نا ة نن من ب ةتِناو
ع
ط ن ٠ازن ة مننا م ن تةننا عمننّ بدتجةوننانيي ،وبحننع مننا بلجمه زاننل ت ن ٛيا تننل تث ٜن لننه شوننس،
ود١ش ننل ل ننه بد ٛن ن٘ظ ننل ب ز ٞم ننا ط ن ٠ازن ه ن ٛات نند بدل ن زة بمل ا ننف ل ننه نٌ ننس بدش نناض ،د ننرب ،س
ةم ١ن دملجمه زا ننل ب ت٢ن ن م نندو ط ن ٠ازن .من ن ده ننل بش ننس زب ػ ننهساس م ننا بلجمه زا ننل بد ن ن
ع
ة ٜهننا ط ن ٠ازن ت٘تٜننس سم م ٛنن ٙلننه نٌننس بدِنناد ،دننرب هننس ح ن ُلننى بدملجش نل بدِامانل بدتا ِننل
دملجش ننل بد هشي ننل بملسٟصا ننل ل ننه بلب ننا م ُؼ ننس من ن اؼ ننسا بدل ننا ،تل ننم بةج ننا م ٛننّ مش٘ـ ننل
داننستيع ُ ن م ٛننّ بدننستيع بدتش٘يننرم .وُلننى بدننسٓ م ن ب بددطننت ز نننف ُلننى ح ٢مننل زتاطننيل،
ٜٗد بٛيج ػهساس ب ة بٗ ٝبدستيع ُلنى ٛثن ٤بملجنادع بد ن ت ـنل ُلنى ُن بدملجشنل بد هشينل
1
) J.D. Legge, Op. Cit., P. 217.
زي ن ض :بملشنندو بده دشنندم بدننرم وؿننل بلننى بندونيظننيا مننّ لجشننل بلبا٘نناب لننه بدظننا ض م ن بةان ُ ٤ننا 1945 (ٗ )2ننا
ةشٌس:
Haward Palfrey Jones, Op. Ci t.,101.
3
) Dorthy Woodman, Op. Cit., P.213.
4
) J. D. Legge, Op. Cit., P. 212.
65
ع ع
بدظناول بدِ٘اينل ميند زتنيع بملسٟصال ،وهرب طيجِل مشـن بدنستيع مشـنثا ػن٢ايا ،ميشمنا ت٢ن
بد شزبب وبملجاع بدرم يظيوس ُايل مملا تمل له بدملجشل بد هشيل بملسٟصال(.)1
٠ننا طن ٠ازن شننازل دا٠ازتننا وس يِان أم ن ب ُن بملٜيجحننات ،ومننّ هننرب ٜٗنند وبٗنن ٝحتننا
ُلى بملٜيجحات وها م ػهساس اؼ١يل ح ٢مل ،ت ب بملجاع تؿله زٗنم هنرب بدٜنسبز .وٛند
ت ن بط ننتدُاب ط ن ٠ازن بل ننى دا٠ازت ننا ،وح نند د ٜنناب م نني بُل نناب بلب ٢ن متي .وش ن ٤بدا ٜنناب بُا ن
ع
ط ن ن ٠ازن مانن ننل ةٜثن ننل ممظن ننئوديل بملجان ننع ،وبػن نناز بلن ننى زٓثتن ننل لن ننه ٛث ن ن ٤ح ٢من ننل ػن ننهساس ح ٢من ننل
دمه زا ننل( ،)2وبػ ننيجن ػ ننهساس م ننا ة ت نناز ه ن مجا ننع وشزبت ننل .ويش ن عناب ُل ننى ذد نن ٣بُا ن ػ ننهساس ُ ن
اؼ١يل وشبزتل له بدسب ّ ُؼس م اؼسا بدلنا ،بد ن كنم وشزبب ٠نان ب لنه تطناض شمن عب دنل لنه
م تج ه ت بزال(.)3 بدشلا ٤بدظسم وه بم اؾ مِسوٗ
ع
حٌي ن ن هن ننرد بد ن ن شبزد مٜث ن ن ٤بلب ٢من ننل بده دشدةن ننل بد ن ن ُن نندت ػن ننهساس م ـن ننا ةم ١ن ن
بدت٘نناوق مِننل ،وبدننرم بٟنند م ن دانثننل مانننل ةسٓ ن لننه بدث ن ُ ن بزق مؼننيجٟل تئطننع ُايهننا
م ٜشنا لنه تطنت٤ ٜ تت٘اٛات مي بدوسٗي ( .)4وٛد ؿس ػهساس ٛات :بذ ما بُيجٖ بده دشندة
ٗؤنش ننا ط ننشٜثل مادتِ نناو بده دش نندم ل ننه بملج نناست تٛتـ ننا ةل وبدتٜشي ننل ون ن مظ ننتِدو مل ننش ه
ع ع ع
م ِٛننا متمي ن ب ةؤش ننر مشٌ ننس تُتث نناز بزتث نناهه بدو ا ننل مج ننصز بدهش نند"( .)5وتماػ ننيا م ننّ ه ننرب بد ننشهج،
توُ ٤ن ن زٓث ه ننا ل ننه بدت٘ نناوق م ننّ بلجانن ن تندونيسن ن . بُاش ن بلب ٢م ننل بده دشدة ننل ل ننه ٠ننان
واثدو ب بوكاَ ه دشدب بدِظ١سال دن ت١ن اظنم دهنا ماطنت دب بدٜن ة كند بلجمه زانل ،سنهنا
ٛنندزت مانهننا طننت تال بلننى 75.000دشنندم لننه حننا ٤بطننت دبمها دا ٜن ة بدِظنن١سال ،ت ب مننا ٠ننا
م د ن ب د نندفها د ن ة ١ن ةتج نناوش 20.000دش نندم ،ود ن ة ١ن مام٢انه ننا دا ن دش ن بٟملج،سزتث ننان
ع ع
بطنو دها مٜن بت بلبا٘ناب .وتثِننا دهنرب ٗنا نٜننل بلجشن ٠نا يِتمند ُلننى م بٜٗنل بلبا٘نابٗ ،لن
1
) Ibid., P.213.
2
) J. D. Legge, Op. Cit., , P.213.
3
) Dorthy Woodman, Op. Cit., P.347.
4
) Leslie H.Palmer, Op. Cit., PP.49-50.
5
) Dorthy Woodman, Op. Cit, P. 219.
66
ُ ن بٛتـ ننا ها بملسهنن ٝبد ننرم حنند م ن ٛنندز ها ُل ننى ُ ن بدِماي ننات بدِظنن١سال(.)1ون يجننل د ننرد،٣
ُٜد بدتماَ مي بلب ٢ميي بده دشدةل وبدتجةوانيل له مٜس زتيع بد شزبب بدتجةوا ،وبُٜن هنرب
تدتم نناَ شو ننا مؼ ننيج ٞبػ نناز م ننؤ ٟن بلب ٢ن متي وبٜٗت نا ُل ننى تُي نجبٖ م نن ٝبندونيظ ننيا ل ننه
تط ننت ،٤ ٜوت ٜننسز اِي نني بح نند بددما ماط ننيي بدتجةو ننانيي دي ٜن م نندوز بد ط ننيى م نني بدو ننسٗي
تندونيس ن وبده دشنندم ،وت ن بطننشا ه ننرد بملهمننل بل ننى بزػننيثادد ٟن زٟ ٞيننج ( Archibald clark
.)2()kerrتب هننرد بدتون زبت د ن تشننل بدنن بَ بدٜننات ،بذ بطننتمست بمل بدهننات منني بدوننسٗي ح ن
بلن ننى ؿ نندوز ٛن نسبز طن ننسم بنتٜا ن ن تو ،٤ممن ننا ب ٓين ننج أمشن ننل بوبش ننس ٠ن ننان ب دا٠ازت ننا بؿن ننث
بدل ننا ٓ 1946ننا ز ٠ننل م ن ط ن ٠ازن مم دث ننل بدِاؿ ننمل بل ننى د ٟجا٠ازت ننا .ول ننه بدسب ننّ م ن ٠ننان
وحتا دا٠ازتا ،ميشما م ٜػهساس دي اٍٗ ُلى تتـا ٤مّ بد ٜبت بدتجةوانيل وبده دشدةل(.)3
1
) Leslie H.Palmer, Op. Cit, P.50.
2
) Leslie H.Palmer, Op. Cit,P. 50.
3
) J . D. Legge, Op. Cit.,P. 219.
67
املبحث الثاوي
املفاىضاث الاهدىهيط ت-الهولىديت ىعلد اجفاك ت ل ىغاجاحي
-عزض اللض ت الاهدىهيط ت عل مجلظ ألامً.
٠ن ننا د٘١ن ننا تندونيظن ننيي م ن ن بدن ننل تطن ننت ٤ ٜومٜن نناوم ه د حن ننت ٤بثن ننس لن ننه حـ ن ن ٤
بدلننا ٛلنني ه ُلننى بدنندُ بدِنناد .وٛنند ت نصبم ذدنن ٣مننّ بٗتتننا هي ننل قم ن بملت نندة لننه ٠ننان
ُننا ،1946بذ بزطننل زتننيع بد ٗنند توٟسب ن بدنندٟت ز ةميننجم مان دظنن)Dimitri Manilsky( ٢
بدلا داب ٗيها" :شن ُ ٤ندة ػنه ز زطادل بلى زتيع مجاع قم له بدلا وبدِؼسا م ٠ان
وده ن بُم ننا ٤حسيي ننل ك نند ته نناله بدن ن هشيي ل ننه بندونيظ ننيا ،بػ ننيجٗ ٟيه ننا بدٜن ن بت بدتجةواني ننل
بدشٌامي ننلٟ ،م ننا بػ ننيجٗ ٟيه ننا بد ٜن بت بدياماني ننل بملظ ننملبل .واِت ٜنند بلب ٢م ننل توٟسبني ننل ب ه ننرب
ع
بمل ٛن ٙة ان ٝحادنل هند بدظنا وقمن بدِناد وٜٗنا دامنا د بدسب ِنل وبدل ثني من ميلنا ٚتمن
بملت نندة" .و ه ننرد بدسط ننادل هان ن بملش نندو توٟسب ن ن ب زبل ٛل ننيل بندونيظ ننيا ل ننه د نندو ٤بُم ننا٤
ع
بملجاننع( .)1ولننه دا٠ازتننا ،بشتننج ػننهساس بد ننباٗل مننا بدِمننل توٟسب ن د ن ة ١ن مِسوٗننا وس ح ن
ع
مت ِٛننا من ن ح ٢مت ننل ،وب ٟنند ُل ننى ب أم هان ن ماس س ننبا داٜن ن بت بدتجةواني ننل من ن بندونيظ ننيا
بد ٜبت بديامانينلٟ ،منا ةجن ب اظنا هنرد بملهمنل بلنى هي نات ح٘نٍ ةج ب ةسبٜٗل نصَ دظ
ماسم ٢ن ن ننا مٔ ن ن ننا زة تندونيظ ن ن ننيل .ول ن ن ننه حن ن ننا ٤اظ ن ن ننايمها د ندونيظ ن ن ننيي ٗظ ن ن ن ٖ ة ٢ن ن ن بدظ ن ن ن
بدتجةوانيي له أم و.)2( ٛ
بطننتا مجاننع تم ن بدوا ن توٟسب ن لننه بدظننا ّ م ن ػننثان .وش ن ٤بلبنندة بدسط ن
د ةتوس ٚبد ٗد توٟسب ن بلنى بطنثا ودن بدٜن بت بدتجةوانينل لنه بلجنصز وس ح ن بلنى ودن أةنل
حسٟل وهشيل بو نٌا حنا ٟونصبُهنا منّ ه دشندب .ود١ن ،منّ باظناَ مجنس بحندب بملشاٛؼنات لنه
بملجا ننع ت ن ت ط ننيّ بلب نندة تؿ ننله م ن دانث ننلٗ ،ل ن ُ ن مظ نناندة زت ننيع بد ٗ نند بدظن ن ٗي
1
) Alastair M.Tylor,Op.Ci, P.15.
2
) U.N.O.R.S.C,No. 1, London, 7 February 1946, P.177.
3
) John C.Campbell and others, The United States in World Affairs 1945-1947, “Soviet Charges Against
Britain: Grecce and Indonesia, New york, 1947, P.91.
( )4م م بدؼسٛاوم ،بملـدز بدظام ،ٝؾ.43
5
) Alastair M.Taylor, Op. Cit., P.16.
6
Indonesia Conflict 1945-1949,ن) F. R. U. S, 1952-1954,The United States Position in the Netherlands
Vol .III,Washington,1979, P.1151.
69
بد ٜنسبز توٟسب ن متؤط ننيع لجش ننل ت ٜي ٜننات م نندُ تت ننا بدظ ن ٗي وي دش نندب ٗ ٜننى ُش نندما ت ن
بدتـن ا ُايهننا لننه بدلادن ُؼننس من ػننثان( .)1وشن ٤ذدننٛ ، ٣نند بد ٗنند بملـننسم مٜيجحننا ةنندُ
ع
بلننى ب سننبا بد ٜن بت بدتجةوانيننل هاملننا ب "بٓسبكننها بمل نندو ة دنندب" ٛنند ت ن تش٘يننرهاٟ ،مننا ُ نا
ع
بملٜيج بلى بلب٘اي ُلى ح ٚ ٜبملجاع د " ٢ةش٘نر أم ُمنل بشنس حظن منا ةنسبد كنسوزاا " .وٛند
ت ن ت ن اس هننرب بملٜيننج م ن دان ن بد ٗنند بدظ ن ٗي ،بدننرم تلننم بزطننا ٤لجشننل ُلننى بد ؼنن١يال
ن٘ظنها بد ن بٛيجحهنا بد ٗند توٟسب ن ،وٛند حـنل هنرب بدٜنسبز ُلنى ُن م دشندب وبمل١ظنيٜٗ ٣ننى.
بما بملٜيج بملـسم ٜٗد حـل ُلى ُ مـس وي دشدب .ون يجل درد ٣بُا زتيع مجانع تمن
بٓ ٚبدٜليل تندونيظيل(.)2
-املفاىضاث غير الزضم ت ىموكف املعارضت الاهدىهيط ت منها.
ومٜناوم ه د حنت ٤بثنس ٟثينج لنه أيينج ٠ا دام ٙٛبدثو له بدرم ٛا مل تندونيظني
بدظياطننل بده دشدة ننل تج نناهه بذ ب ز ٞبده دش نندة ك ننسوزة بدنندش ٤ل ننه م٘اوك ننات مثاػ ننسة م ننّ
ع
بلجان تندونيس شاؿل وب م ٘ٛه بدِظ١سم ٠ا كِي٘ا( .)3وش ٤ػنهس ٠نان توُ ٤نا
1945دننست م ا ثننات لننه بندونيظننيا منني بلبننا ٟبده دشنندم بدِننا ٗننا م ن ٞوُنند م ن ممللننه
بلب ٢م ننل تندونيظ ننيل ،ت بنه ننا دن ن ت ١ن ملم ننسد ،مم ننا بك ننوس ٗ ننا م ن ٞداظ نن٘س بل ننى ه دش نندب ل ننه
بل ننامع ُؼ ننس من ن بدؼ ننهس ن٘ظ ننل وذد نن ٣ه نندٖ بدتِ ننسٖ ُل ننى تدي ننل بد ن ن ط ننتِالج ه ننا بملظ ننؤدل
تندونيظيل(.)4
ع
ُ ننا ٗ ننا من ن ٞبل ننى بندونيظ ننيا ح ننام مِ ننل مٜيجح ننات ح ٢مت ننل بد ن ن أُاشن ن زط ننميا ل ننه
بدِاػس م ػثان ُا .1946وٛد نـ ب بدؼِ تندونيس وِ.ند ٗينجة بُندب ٠اٗينل طن ٖ
ع
ة ٢ن ح نسب ل ننه تٜسا ننس مـ ننيجد بدظيا ن .وش ن ٤بد٘ي ننجة تنتٜادي ننل ٗ ننا ه دش نندب ُاشم ننل ُل ننى شا ننٝ
1
) Alastair M. Taylor, Op. Cit., P. 17.
2
) Ibid., P. 18.
3
) Leslie H.Palmer, Op. Cit., P.50.
4
) Benedict R.O G. Anderson, Op. Cit., P.298.
70
" ٠مش دن لنه بندونيظيا"طننيتؤد ٙمن بٛنادي تمتانن ٣زدنات م تا٘نل من بلب١ن بدنربا (ٟ ،)1مننا
لن ننه طن ننيت اؼن نن١يل مسملن ننا مشت ن ن ةل ن ن بٓاثين ننل تندونيظن ننيي ،وٟن ننرد ٣اؼن نن١يل وشبزة ت ٢ن ن
ب سن ن ننجا طيا ن ن ن من ن ننّ بدتجملن ن ننا وت ن ن ن زتاطن ن ننل مملن ن ننل بدتن ن ننال بده دشن ن نندم( .)2وِ.ن ن نند ب ت ـن ن ننل
بد ٢مش اا ُلى من دل ٠امال ٗا ه دشدب ط ٖ توا ب شادها دألم بملت دة.
حناوٗ ٤ننا من ٞت كنني بهميننل هنرد بملٜيجحننات مادنظننثل دإلندونيظننيي ،بذ ٛننا" :٤دامننسة
تولننى لننه تننازا بدِ ٛننات بده دشدةننل-تندونيظننيل ةننت ت دةنند هنندٖ مِنني داتو ن ز بدظيا ن لننه
ع
بندونيظ ننيا" ،بذ ب بدهي ننل بد ن ن تمل ننل بد ٢مش اان ن تلن ن بُ نندب ب بٟت ننج من ن ندونيظ ننيي مم ننا
كننمتل بد٘ د١ظنسب بدظننامٜل دملبننس .ومن دهننل بشننس ٗننا مملننل بدتننال ةمانن" ٣طنناوات شاؿننل
دل ننما ح ٜن ٚبطاط ننيل وب بزا ننل ٗاُا ننل ،ت ب ه ننرد بدظ نناوات د ن تم ننازض ت ل ننه ح ننا ٤اِ ننسق
بدنرم ٗنّ بده دشندةي بلنى بلب ٚ ٜوبملـالب ذبت بدِ ٛنل بلنى طن ب( .)3وام١ن بدٜن ٤ب بدظن
ع
بٛيجب تؤطيع ودل بت ا ةل يِ بلى بنه ٠ان ب ةدز ٠ديدب ما ٛب ه بدِظن١سال ٓينج ٛنا زة
ع ع
ُلى بدت سِ ٞيدب ُ مسبٟصه له داوة وط موسةٗ ،لن ب بدتجةونانيي دن ة ٢نن ب زبٓثني
بطنت دب بلجنصز بل ازدينل ٛاُندة د حاهنل له بدثٜاب د٘يجة ه اال .ودهرب د ة ١مام٢انه طن
له بلجمه زال(.)4 ممسبٟص بدٜ
ع
د ن تجنند تانن ٣بملٜيجحننات ٛث ن س دنند ػننهساس ،ت ب بدظننيج بزػننيثادد ٟن زٟ ٞيننج بٟنند دننل
م ننا ه ننرد ا ننه بٗل ننل ٗسؿ ننل داتجةو ننانيي بو بد نندو ٤بدستيظ ننل د ُي نجبٖ مالجمه زا ننل ،مم ننا دِ ننل
تطتجامل دامٜيجحات بده دشدةل(.)5تب هنرب تمنس دن بد شزبة اؼِس مانل ديع بمامها شياز ط
ع
ة١ن ن هيش ننا ظن ن بملِازك ننل بد ن ن وبده ه ننا بدن ن شبزة وبد ن ن ُازكن ن بة ننل م٘اوك ننات م ننّ بلجانن ن
1
) Leslie H. Palmer, Op. Cit., P.51.
2
) D. G. E. Hall, Op. Cit., P.720.
3
) Alastair M. Taylor, Op. Cit., P.19.
4
) Robin Jeffery, Op. Cit., P.150.
5
) Benedict R.O G. Anderson, Op. Cit., P.304.
71
بده دشدم ش ٤تان ٣بد٘ينجة .وٛند ٠انن تان ٣بملِازكنل مصُامنل تنا م ٠نا ( )1()Tan Malakaبدنرم
بطننتواَ ت ٢ن ا حسٟننل دماهيجةننل زٗل ن أةننل م٘اوكننات مننّ تُدبب.وبمتنندأت تانن ٣بلبسٟننل مشننر
بٗتتا ػهساس دام٘اوكات مّ ٗنا من .)2(ٞوٛند شندم بدٌنسوٖ تنا م ٠نا لنه ذدن ٣بد ٛن ،بذ
ٟت بد نباٗل لنه دا٠ازتنا بوبشنس ٠نان تو ٤مٜناست بوضنب ٗيهنا طنيجة م ٠نا وٟ٘احنل شن ٤
ع ع
بدِؼننسا ُامننا بد ن ٛلنناها لننه شدمننل بدت ساستندونيس ن .وٛنند س ٛن تانن ٣بملٜنناست بطت ظننانا
ع
دد بدِامل ،بذ ٠ان ب طِيدة دظماَ بشثاز ُ تنل و٠نا ت ٛي هنا ديندب ٜٗند ٠انن شيثنل تمنل
بدلنا له وشبزة ػهساس مش ؼنسة .وشن ٤بملنئتمس بدنرم ُٜند لنه دناوة بملسٟصانل لنه بدلادن من ٠نان
ع
ُا 1946بد ٜم ٠ا شواما ٠ا تو ٤دل مشر ُا ،1922وش دل بٟد ُلى كسوزة ت حند ٠نل
بملجم ُ ننات م ن بػ ننيجبٟيي وم ـ ننيات ةني ننل ووهشي ننل ل ننه دبه ننل ػ ننِثيل ل ننه مسن ننامج ةس ٟننص ُل ننى
"بط ن ننت "%100 ٤ ٜو ِ.ن نند بل و ن ننا ٟؼ ن نن ٙم ٠ن ننا ُ ن ن ذد ن نن ٣بدتجن ن ننامج بد ن ننرم ُ ن ننسٖ مادتجن ن ننامج
بدلننا ت ن بملـننٔس( .)3ولننه بملننئتمس بدلننا بدننرم ُٜنند لننه ط ن زب٠ازتا لننه بل ننامع ُؼننس م ن ٠ننان
()1تننا م ٠ننا :ودنند ُننا 1897لننه مدةشننل ميشاننن٠ ٣ننام Minang – Kabauلننه ط ن موسة ،زض لننه م ن ٟتشمله لننه ٓس .ن
ط ن موسة لننه ٠ايننل بملِامنني ،ث ن زض لننه ه دشنندب ش ن ٤تُ ن ب ( ،)1919-1913نمننا بهتمامننل ماملازٟظننيل ُشنندما ٠ننا
ةنندزض لننه مصزُننل لننه ػننس ه ط ن موسة ( ،)1921-1919بدت نن ٝمننالبص بدؼنني له تندونيس ن لننه طننيمازب ٕ ُننا 1921
ع ع
وبؿث زتيظا دل ح ن٘ينل ُنا ،1922بشتنازد بد٢ن مشيجو دي٢ن ممنل دنل لنه دشن ػنس ه بطنيا لنه ٠نانت (-1923
)1925ث ن منناني ( .)1926-1925ت ب مِازكننتل بدؼنندةدة سنت٘اكننل بلبننص منني (ٗ ،)1927-1926ل ن ُ ن بةمانننل
مالجبه ننل بمل ح نندد دامشٌم ننات تط ن ميل دِات ننل ةش٘ـ ننل ُ ن بدؼ نني ُيي .بط ننع بلب ننص تندونيس ن ل ننه م ننان ُ ٞ ٢ننا
ع
،1927ث ن بش ننر ة ش ٜننل م ننا م نني ٠ننانت ل ننه بدـ نني وه ننٕ ٠ننٕ وط ننشٔاٗ زة ( ُ ،)1942-1937ننا ط نسب بل ننى بندونيظ ننيا
ش ن ٗ ٤ي ننجة تح ننت ٤بديامننا وُم ننل ل ننه م ننشج دا٘ ن ل ننه م ننانتي ، Bantenود ن ةٌهسلننه دا٠ازت ننا ح ن ب ُ ننا .1945
ةشٌس:
Robin Jefery Op.Cit.,P290.
2
) J. D. Legge, OP. Cit.,P. 219;Guy J.Pauker,The Role of the Military in Indonesia,Research in The Role of
the Military in Underdeveloped Countries,Edited by John J. Johnson,New Jersey,N.D.,P.202.
( )3تلم بدتجنامج بملـٔسطثّ نٜان،واه:
.1ةج ن ُل ننى بددودننل ب اؼ نند ُلننى تُي نجبٖ بد٢امننل مادظ ننيا ةٟ ،م ننا ةج ن ب أ ننا ز ٠ننل بلجي ن غ سدش يننلبملياد
تندونيظيل.
.2اؼ١يل بلب ٢مل بدؼِثيل.
72
تت٘ ن نناُ ٚل ن ننى أيي ن ننج بط ن ن "بلجبه ن ننل بدؼ ن ننِثيل" بل ن ننى "وح ن نندة بدشل ن ننا "٤بو ميجط ن ننات ب ميجد ٔ ن ننا
ع ع
Persatuan Perdjuanganواِسٖ بشتـازب من .)1( PPوٛثل بُ بملٜيجحات زطنميا حناو ٤ػنهساس
كننما ٛث ن ٤بملِازك ننل ُل ننى تا نن ٣بملٜيجح ننات .ودتش٘ي ننر ذدنن ٣ذه ن بل ننى دا٠ازت ننا ل ننه بدظ ننا ض م ن
ػنثان ،سدنسبب م ا ثننات مننّ ٛننا ة وحنندة بدشلننا .٤وُلننى بدننسٓ من بلجهن بد ن مننردها ػننهساس لننه
بٛشاَ بملِازكل مانل ُلى كن ب ٛن ة بلبا٘ناب وم بٛن ٙبدتجةونانيي ٗانيع هشنا ٞمن مندةل وب ٛنه
دام٘اوكات بملثاػسة مّ بده دشدةي ،ت ب ذد ٣د ةمل ِ بملِازكل ُ بدتشاش ُ ٤م ٘ٛها(.)2
ع
ِ نند بُن ن بملٜيجح ننات زط ننميا ل ننه بدِاػ ننس من ن ػ ننثان بش ب ك ننٔى بدن نسأم بدِ ننا ُل ننى
بد شبزة بذ وؿا بد١ليج م بدسطاتل وبدتأسبٗات بلى ػهساس م بملشٌمنات لنه ٠نل دناوة وبلجنصز
بل ازديل ،بد ُتجت ُن ث ٜهنا لنه م ـنل ،ود ١هنا هادثتنل ِند تٜندة بةنل تشناشست داه دشندةي
وبدت٘اوق ُلى بطاض بلبـ ُ ٤لى بطت %100 ٤ ٜوه١نرب بدتنجت بدن شبزة ُلنى تن شناب بمنا
بدلنٔى ،وبكننوس ػنهساس بلننى تٜندة بطننتٜادتل لننه بدلادن وبدِؼننسا من ػننثان ،وبد ن دن ةٜثاهننا
ط ٠ازن تله بدلام وبدِؼسا م بدؼهس ن٘ظل(.)3
ِد بطتٜادل ػهساس ُسق ط ٠ازن ُلى ٛنا ة وحندة بدشلنا ٤تنلنما بلنى بدن شبزة بد ن
وشبزد بتت ٗين ننل ،ت بنه ن ن زٗل ن ن ب تٜن نندة أم مسمن ننبي ُ ن ن ه ،ت ُلن ننى بطن نناض مسنن ننامج طن ننت٢
بملِازكننل بدٔيننج مت بٗنن ٝمننّ بمل٘اوكننات( .)4ويمننا ب طن ٠ازن وحتنا ٠انننا مِازكنني دننرد ٣بدتجنننامج،
1
) Benedict R. O G. Anderson, Op. Cit., PP.316-318.
2
) Ibid., PP. 319-320.
3
) Alastair M. Taylor, Op. Cit.,P.20.
74
ٗيهننا ٗي شننا زبٗنن ٝتانن ٣توكنناَ ت ٛيننّ بت٘اٛيننل منني ٠ننل من ٗس ظننا وٗي شننا ( ،)1بؿننث
ودل حسة له بت ا بدهشد بدـنيشيل .وٛند بطنت٘ا ٗنا من ٞمن ذدن ٣وبزب ت ٛينّ بت٘اٛينل ػنثيهل
ع
ها مّ بندونيظيا .بذ بٛيج ب تـث بلجمه زال دصبب م ودنل بندونيظنيل بت ا ةنل حنسة ،وانت
ع
بدظ ننما دملجشن ن بده دش نندةي م ننادن و ٤دتش٘ي ننر مهم ننات بلبا٘ نناب ،وبة ٜنناٖ بدِ نندوب ٗ ،لن ن ُن ن
تشٌنني مؼنناوزبت مؼننيجٟل مننّ ٠ننل مشنندو .بدنصبب بلجننصز بدهشدةننل وبملجم ُننات تشنس دات٘نناوق
ؼؤ بديجٟيثل بدظياطيل ددودل بندونيظيا بملظتٜثايل(.)2
ُن نند بُتث نناز ه ننرد بملٜيجح ننات ُل ننى بنه ننا مٜيجحن ننات بش ننر ٗ ننا من ن ٞةئ ٟنند ُل ننى ودن ن
ظن ه دشدةل ،مل اه م اودل م ـيل م دانثل دمل سول من بد هاةنل بملظندو ة بد ن حـنا
ع
بؿ نسبز بلجمه زا ننل ُل ننى تُي نجبٖ بملثاػ ننس ظ ننيا ها( .)3من ن ده ننل بش ننس ٗ ننا ػ ننهساس ٠ننا مت ننؤثسب
ع ع
ظ ننيجبتيجيل ه ان ن ن مش ننلٗ ،ل ن ن ُن ن بنن ننل ٠ننا مٜتشِن ننا ِ نند ام٢ن ننا بدت ؿ ننل بلن ننى ن يج ننل لن ننه
بمل٘اوكننات مننا د ن يِننى تش نناشست مهمننل ،شاؿ ننل وب بده دشنندةي ن،ب ن ب لننه ٓ ننصو بلجننصب بدؼ ننس ه
ملجم ُل بلجصز تندونيظيل .وه١رب ٜٗد ٠ان بملٜيجحات بدظسال بد ٛندمها لنه بد هاةنل بلنى ٗنا
ع ع
م ٞله بدظا ّ وبدِؼسا م بذبز تٌهس تسبدِا متمي ب ُ تا ٣ت تٜدةمها ٛثنل بطنث ُي .ولنه
ع ع
هننرد بملٜيجحننات هادن ػننهساس منناُيجبٖ بده دشنندةي بُيجبٗننا زطننميا ظنناول بلجمه زاننل لننه ٠ننل من
دن نناوة ومن ننا وزب( )4وط ن ن موسة(ٗ .)5ل ن ن ُ ن ن ذدن ننٗ ٣ن ننا بلجمه زان ننل ط ن ن تِاو لن ننه اؼن نن١يل ودن ننل
(ُٜ )1دت هرد تت٘اٛينل لنه بدظنا ض من بذبز 1946مني ح٢ن م ٗي شنا وٗس ظنا ،وبد ن بُيجٗن ٗيهنا ٗس ظنا م٘ي شنا
ع ع ع
" ودل حسة دها ح ٢م ها بملظتٜال ويسملانها ومي بني ها بملش٘ـال ُلى ب تٌنل دنصبب من تت نا بد٘يندزبله داهشند بدـنيشيل
وم تت ا بدٔس . .و٠انن هنرد تت٘اٛينل تتلنم بمل بٜٗنل ُلنى ُن ة 15000دشندم ٗس سن بلنى ٗي شنا ُلنى ب ةنت
ع
ب س ننبا ه نهاتي ننا ِ نند ذد نن ٣ل ننه ط ننشل 1952مٜام ننل ب س ننبا 20.000دش نندم ؿ نني من ن دشن ن .بد ٢مشت ننانج بدـ نني
بدسد ننه .ةشٌننس :بمن طنني ٙة طنن ٙوبشننسو ،ت ظننا بملشاكننل ،مجاننل بدوايِننل ،بدِنند بدِاػننس،بدٜاهسة ،اؼننسا تو٤
،1969ؾ .125ل .زوشال ،بملـدز بدظام،ٝؾ.284
2
) Leslie H.Palmer, Op. Cit., P.51.
3
) Alastair M. Taylor, Op. Cit ., PP. 20-21.
( )4ما وزب :دصاسة ت ّٜله بدؼما ٤بدؼس ه لجصاسة داوة .ةشٌس :ة ع طمي ،بملـدز بدظام ،ٝؾ.40
5
) Benedict R. O G. Anderson, Op. Cit., P.323.
75
بت ا ةل وػسا١ل له بد حدة بدظياطيل مّ ه دشندب ،وتسحن م٢نل ٛن بت بلبا٘ناب ح ن بده دشندةي
لننه دنناوة وط ن موسة وت ٛنن ٙبدِنندوب ِنند ت ٛيننّ تت٘اٛيننل ،وت ٘ننٍ ح ٜن ٚتٛايننات ،وٟننرد٣
وبٗ ٜن ن بلب ٢م ن ننل ُل ن ننى مث ن نندأ بدت دة ن نند بد ن ننربا سندونيظن ننيا ِ ن نند ٗي ن ننجة ٗاؿ ن ننال ت ن ن بدظ ن ننيا د
بده دشدةننلٟ .مننا بٛيننج بده دشنندة .وِ.نند ت ؿننل بدوننسٗي بلننى بت٘ننا ٚػننثل مئٟنندٛ ،ننسز ٗننا من ٞ
ن ٜننل بمل ا ث ننات بل ننى ه دش نندب( .)1وٛث ننل ذد نن ٠ ٣ننا ُل ننى ػ ننهساس ب يظ نن ١بملِازك ننل س مٜيجحات ننل
ع ع
بدظننسال ط ن ٖ ت ظننس ُنناد بو بدن .وٛنند ُمننل ُلننى تش٘يننر ذدننٛ ٣ثننل ب ةٜنند بملٜيجحننات بلننى
ٗ ننا من ن ،ٞبذ بزط ننل زط ننادل ط ننسال بل ننى د ٟجا٠ازت ننا ل ننه بدلاد ن ُؼ ننس من ن بذبز تٜطن ن ماُت ٜننا٤
بدٜننا ة بد١ثنناز لننه وحنندة بدشلننا ،)2(٤وٛنند هيننؤت بدٌننسوٖ بنننربٗ ٞسؿننل سُتٜنناده وذدنن ٣ش ن ٤
بملننئتمس بدننرم ُٜنندد بود نن ٣بدٜننا ة لننه بل ننامع ُؼننس م ن بذبز لننه مننا ة .وِ.نند نهاةننل بملننئتمس لننه
بدظا ّ ُؼس م بذبز ت بُتٜا ٤تا م ٠ا وِ.م مئادةل له بدي ن٘ظل(.)3
لن ننه بدلن ننا وبدِؼن ننسا م ن ن بذبز ؿن ننسح بلب ٢من ننل من ننا تُتٜن نناست بدسا ن ن م ن ن دان ن ن
بدظ ن نناوات بدسط ن ننميل ملش ن ننّ أم بهتي ن ننال ل ن ننه بملجتم ن ننّ بو بدت و ن ننيى سح ن نندب بنٜظ ن ننامات .وه ١ن ننرب
بطتواُ بلب ٢مل بطن٢ات بملِازكنل وملن لنه مظنؤدل بمل٘اوكنات منّ بلجانن بده دشندم .ولنه
بدتاطننّ وبدِؼننسا من بذبز تن اظننميل وٗنند بندونيسن داظنن٘س بلننى ه دشنندب هنندٖ بدنسبب م ا ثننات
مّ بلب ٢مل بده دشدةل(.)4
-املفاىضاث الزضم ت ىمؤجمز مال ىو.
ت ٜننسز ن ٜننل بمل٘اوك ننات بل ننى ه دش نندب ِ نند ب بط ننتواَ بلجانث ننا تندونيسن ن وبده دش نندم
ع
تت٘ناُ ٚلنى مٜيجحننات م ند ة ت٢ن بطاطننا دام٘اوكنات بد ن طننتجسم منّ بلب ٢منل بده دشدةننل،
ت ب تان ٣بمل٘اوكنات بد ن بطنتمست مندة ُؼنسة بةننا ( من بدسب نّ ُؼنس بلنى بدسب نّ وبدِؼنسا من
1
) Leslie H.Palmer, Op.Cit., P.52.
2
) Guy J. Paukery, Op.Cit., P.202.
3
) Benedict R. O G. Anderson, Op. Cit.,PP.323-326.
4
) Ibid.,PP.327-329.
76
نيظننا ) د ن اظنن٘س ُ ن ن يجننل مسكننيل دملجان ن تندونيس ن ( ،)1دِنند بدي ن ب بلب ٢مننل بده دشدةننل
هنرد بملٜيجحنات ،ملنل ُنند بُيجبٗهنا ظناول بلجمه زانل ُلننى طن موسة وتٛتـناز ُلنى تُينجبٖ
ظنناو ها ُلننى دنناوة ٜٗننى( .)2و٠ان ن هج هننا لننه ذدننُ ٣نند ٛنندزة ح ٢مننل بلجمه زاننل ُلننى ٗننسق
ع
ط ننيوس ها هش ننا ٞظ ن بد ٜن بت بملتـ ننازُلٗ ،ل ن ُ ن ك ننسوزة بش ننر زأم بدؼ ننِ ٗيم ننا د ن بزب
تنلما بلنى بلجمه زانل ب س .ودن ة ِ
نسق هنرب بمل ٛن ٙبد ٗند تندونيسن س ذدن ٣يِ ن اظناي
٠ننل ط ن موسة لننه بد ٛن بدننرم ٠ان ن ٗيننل طنناول بلجمه زاننل مننازشة هشننا ٞماُنندب ِننم بملشنناهٝ
ع
بد اظيوس ُايهنا ٛن بت بلبا٘ناب(ٗ.)3لن ُن ذدنٜٗ ،٣ند تن بدتونس ٚبلنى بدؼن٢ل بدنرم طن ت رد
ٛند بٟندوب ُلنى ب بملٜيجحنات بد ن ٛندم ها لنه أةل بت٘اٛيل اِٜد مي بدوسٗي .و٠ا بلجمه زا
بدظ ننا ّ وبدِؼ ننسا م ن بذبز ٛنند وك ننِ ل ننه ػ نن٢ل مِاه نندة ِ نند ب تم ن ؿ ننيآ ها ُل ننى نم ن ذل
تت٘اٛين ننل بد٘س ظن ننيل-بد٘ي شامين ننل ،ويادتن نناله ٗن ننا هن ننرب يِ ن ن ب بلجمه زان ننل ٠ان ن ن متِاون ن نل ُلن ننى
بطنناض م ظن ٍناو مننّ بده دشنندةي لننه اؼنن١يل بددودننل تندونيظننيل بلجدةنندةٜٗ ،نند دنا ٤بده دشنندة
بل ازدينل له ذدُ ٣لى بطاض ب بدٜان بده دشدم يظم ده دشندب مت ٛينّ مِاهندبت منّ بدٜن
ع
ٜٗنى ،وهننرب س ةشوثننُ ٝلننى بلجمه زاننل سنهننا ٓيننج طنت زال .ويندة دننرد ٣تن تستين ػنن٢ل مملبننٝ
بت٘اٛيل ة ي تُيجبٖ مالجمه زال ُلى بنها بدوسٖ تشس له تت٘اٛيل(.)4
من تمن ز تشننس بد ن تن بدتوننس ٚبديهننا مظننؤدل مـننوملب بددودننل تندونيظننيل بلجدةنندد
مـننوملب "بددودننل بلبننسة" ،س هننرب ةئٟنند ُلننى م٘هن تطننت .٤ ٜت ب بذ ٗلننل تندونيظنني
بددط ننت زم، بده دش نندةي بُيجكن ن ب ُل ننى بط نناض ب بددود ننل بلب ننسة ت٘ ٜنند بملِ ن ن بمل نند دا ٜننان
ةننستثى مادش ـننيل بد٘يدزبديننل دادودننل ميشمننا مـننوملب " ٠مش اا ن " بدننرم ُننا بديننل بده دشنندة
بملٜيجحل بلجدةدد(.)5ون يجل درد ٣دن ةت ؿنل بدوسٗنا بلنى بت٘نا .ٚواثندو ب بلب ٢منل بده دشدةنل
1
) Alastair M. Taylor, Op. Cit., P. 22.
2
) Leslie H. Palmer, Op. Cit., P. 52.
3
) Alastair M. Taylor, Op. Cit, P.22.
4
) Alastair M. Taylor, Op. Cit, P.23.
5
) Ibid., P.23.
77
د ن ت ١ن زبٓث ننل ل ننه بد ؿ ن ٤بل ننى بت٘اٛي ننل م ننّ بلجان ن تندونيس ن ،سنه ننا ٠ان ن ح ٢م ننل مئٛت ننل
مانتٌنناز تنت امننات بد ن ٠ننا م ن بملٜننسز بدسبدهننا لننه ػننهس بةنناز .ح ن ب زتننيع بد ن شزبب بده دشنندم
بُا ما بملٜيجحات بده دشدةل ٠ان ٛد هسح دامشاٛؼل ٜٗى(.)1
له بندونيظيا ٠ان ن يجل ٗؼل بمل٘اوكات نصو ٤بد ٜبت بده دشدةل له ٟليج من بملشناهٝ
تندونيظيل ،وٟرد ٣اظناي بدٜن بت بدتجةوانينل و.ؼن٢ل زطن بملشناه ٝبد ن اظنيوس ُايهنا ٛن بت
بلجمه زال م بدشاحيل بد بِٛيل شازل داوة وما وزب وط موسة بلى بد ٜبت بده دشدةل(.)2
بما له دشد ٜٗند بطنتٜثل ٗؼنل بمل٘اوكنات م ي ينل أمنل ،س ذدنٛ ٣ند ةنئ م بلنى بحادنل
بدٜلننيل بلننى مجاننع تم ن ٟ ،مننا ب ب سننبا بد ٜن بت بدتجةوانيننل بمل وننى دننل لننه اؼننسا بدلننا
يِسق بملشاه ٝبملجاوزة دمل ونس ملنل بمل ةن . ٘ٛا بن٘جاز عاا له مجم ُل بلجصز وزيما ّ
ع
زيما ة ا ٝم
دننرب بطننتمس زتننيع بد ن شزبب بدتجةوننا وشم ن إد لننه بدلننٔى ُلننى بده دشنندةي من بدننل بدت ؿننل بلننى
ع ع
بت٘اٛين ننلٟ ،من ننا ت ن ن اِن نني بدا ن ن ز ٟيان ننس ( )3()Killearnمشن نندويا شاؿن ننا لن ننه دش ن ن ػن ننس ه بطن ننيا،
ع ع
ووطن ننيوا لن ننه بمل٘اوكن ننات( .)4وتؤطيظن ننا ُا ن ن ذدن نن ٣بُا ن ن وشان ننس بملظن ننتِمسبت بده دشن نندم ب نٌن ننا
ع
ط ن ٠ازن بلبنناٛ " ٟنند ت ن ُنندد ممننل داهنندٖ بد ن ه ح ن م ن بود نن ٣بدننرة د ن ة ١ن ده ن بةننل
ع
ُ ٛل مالجمه زال " ،د١شل ٛا ٤بةلا ب بده دشدة ةـسو ُلى ب بلجنصز تندونيظنيل تشنس
ٛنا زة ُلنى بدتِثينج ُن زٓث هنا بل اؿنل ٗيمنا ة نف م٢ان هنا بملظنتٜثايل ٓيج داوة "ةج ب ت٢ن
مّ بندونيظيا"(.)5
1
) Leslie H.Palmer, Op. Cit., P.52.
( )2ممدو ؿث ه ،بملـدز بدظام ،ٝؾ.38
(ٟ )3ياننس ،منناةاص سم ظن ( :)1964-1880طيا ن مساوننا ُمننل لننه وشبزة بل ازديننل ٠ ،1903ننا طنن١ستيج ِلننل دننازتس
ع ع ع ع
مادياة ننا ُ .1906م ننل ط نن١ستيجب ثاني ننا مو ٟي ن ( ،)1910-1908وؿ ن ٗيا ،1911وي ١نني ُ ،1916م ننل مش نندويا ط نناميا ل ننه
ع ع ع ع
طننيثيجةا ُ ،1930نني وشا نسب م٘ كننا لننه بدـنني (ُ .)1933-1926نني مشنندويا طنناميا لننه مـننس وبدظ ن ب (.)1936-1934
بؿ ننث ط نن٘يج مساواني ننا ل ننه مـ ننس ( ،)1946-1936م ننش د ٜن د ن ز وبؿ ننث ُل ن ب ملجا ننع بدا ن ز بت .ةشٌ ننس :بمل ط ن ُل
بدِسييل بمليظسة ،ل،2ميجوت،1987،ؾ .
4
) Alstair M. Taylor, Op. Cit., P.24.
5
) Facts on File, Op. Cit., P.12.
78
ل ننه 17بة نناز ُ ننا 1946بدسان ن تنت ام ننات بدِام ننل ل ننه ه دش نندب( ،)1و ٛنند ٠ننا ده ننا ؿ نند
ع ع
وبط ننِا ل ننه بندونيظ ننيا .بذ م نندب وبض ننبا ب بد نسأم بده دش نندم بتج ننل م نندد بل ننى بديم نني ِ نند ب ًه ننس
ح ننص بدؼ ننِ بد ٢نناث ديُ ٢ل ننى بن ننل بٟت ننج ح ننص ل ننه بملجا ننع بدل ننا ،ميشم ننا تن ن لى ٛي ننا ة بلب ننص
ع ع
تػننيجب ٠ػننيجمسه ، Schermerhornبدننرم ٠ننا د ن شبزة ػ ننهساس ث ٜنل ٟثيننجة مننل ،م ِٛننا ثان ا ننا.
ون يجننل دننرد ٣ب ز ٟن بملِازكننل تندونيظننيل مظننؤدل ؿننِ يل بدت ؿننل بلننى بت٘ننا ٚما ما ن مننّ
بلى بش ةا بدلنٔى سدنسبب اِندة ت وشبزانل .وشن ٤ذدنُٜ ٣ند منئتمس كن ٠نل ه دشدب ،مما ب
تحصب بدستيظيلٗ ،لن ُن بُلناب وحندة بدشلنا .٤و٠نا هندٖ بملنئتمس مشاٛؼنل مظنؤدل ٗؼنل
بمل٘اوك ننات .وهان ن بمل ننئتمس من ن بلب ٢م ننل بت نناذ م ٛنن ٙح نناش بشبب بده دش نندةي (.)2ول ننه بد ٛن ن
دؼننهساس بلننى ب تُاٛننل تطاطننيل لننه ُنند بدت ؿننل بلننى بت٘ننا ٚت١م ن لننه ن٘ظننل بػنناز بده دشنندة
مظننؤدل ُنند بزتيننا بد نسأم بدِننا بده دشنندم م ن بمل ٛنن ٙلننه دنناوة ،وم ن ناحيننل بشننس بٟنندوب دننل
م نند ث ٜن ه م ننل وؿ ننِ يل بدت ؿ ننل بل ننى بت٘ ننا ٚمِ نني م ننّ م ن ف ٓي ننجد .و ٛنند بح ننسل ه ننرب بمل ٛننٙ
ػ ننهساس ٗ٘ ن بد ٛن بد ننرم بُتم نندت ٗي ننل ٛت ننل بدظياط ننيل ُل ننى م نند ٛث د ننل ُش نند بد نسأم بدِ ننا
بده دشدمٗ ،ا هرب بدِامل ةمشِل م مشناب ٛاُندة ُن ثامتنل لنه بندونيظنيا .و٠نا ػنهساس يِتٜند
ب ت نؤدي ٙوشبزة م ط ننِل زيم ننا اِوين نل ه ننرب بد نندُ بمل ل ننه ،د ١ه ننا طن ن ٖ تل ننِ ٙم ن ٛت ننل ل ننه
بدتِامن ننل وبدت٘ن نناوق ؼ ن نؤ بدظن نناول لن ننه ه دشن نندب بذ ب أم تشن نناش ٤ملواد ن ن بملِازكن ننل طيشن ننجّ
بده دشدةي ُلى ملاُ٘ل كٔوه م بدنل بدٜينا ملنسيل كند بلجمه زانل .دنرد ٣ب ز ٞػنهساس
مننا ٛدزتننل ُلننى بدتِامننل مننّ بده دشنندةي اِتمنند مدزدننل ٟثيننجة ُلننى نجاحننل لننه بطنن٢ات بملِازكننل
و تٜنندة أم تشنناشِٗ ٤لننه دهننا .وو٘ٛننا دننرد ٣بُاشن بلب ٢منل حادننل بدون بزة ،وذدن ٣ل انن ٝدن
بلب ٢منل(.)3ولنه بد ٛن ن٘ظنل م تشمل بد هشيل بد م ػانها ب تئ م بلى تجميّ بددُ ن
( )1بًهننست نتنناتج هننرد تنت امننات ٛن ة بدش ن ب بد٢اث دينن ،٣وت ن اؼنن١يل ح ٢مننل ُماديننل ٠اث دي١يننلٗ ،اؿننث بدنندٟت ز
ع ع
د عع ميل (٠اث دي ) ٢زتيظا دا شزبب ،ميشما بؿث بددٟت ز د ن١ما (ُماله) وشاسب دامظتِمسبت .ةشٌس:
Alstair M. Taylor, Op. Cit., P. 25.
2
) Benedict R. O G. Anderson, Op. Cit., PP.378-379.
3
) Benedict R. O G. Anderson, Op. Cit P.380.
79
ٛنسز ػنهساس بُننا ة ٗنت بمل٘اوكننات بملِاٜنل(ٗ ،)1ؤزطننل مٜيجحاتنل بلننى بلبنا ٟبده دشنندم ٗنا من ٞ
ل ننه بدظ ننا ّ ُؼ ننس م ن حصا نسب بد ن تل ننمش ُ ٜنند مِاه نندة اِم ننل ه دش نندب م ن ش ده ننا ُل ننى م ننش
"بُين ن نجبٖ زطن ن ن " م ٢م ن ننل بلجمه زا ن ننل ،وو ٛن نن ٙبهن ن ن ٚبدش ن نناز وُن ن ن ة بدٜن ن ن بت تندونيظ ن ننيل
وبده دشدةننل بلننى م بِٛهنناٗ ،ل ن ُ ن بدتِنناو بده دشنندم لننه تؤطننيع ودننل بندونيظننيل حننسة وبد ن
تتلم بلجصز بد ديظ له بلجمه زال(.)2
ُ ن ن ّندت بلب ٢م ن ننل بده دشدة ن ننل ه ن ننرد بملٜيجح ن ننات ُل ن ننى بنهن ننا بن سبٗن ننات شوي ن نجد لن ننه بمل ٛن ننٙ
تندونيس ن ،بذ طننا ػننِ ز مننا بلجمه زاننل س تسانند ب اِيننجٖ مادظننيا ة بده دشدةننل ح ن ش ن ٤
بد٘يجة تنتٜاديل(.)3
بما له بندونيظياِٗ ،لى بدسٓ من طنسال بملٜيجحنات ،ت بنهنا مندأت ماد ظنس وشاؿنل لنه
بل ننى بش ة ننا تك ننوسبمات .و ٛنند زبٗ نن ٝتا نن ٣توك نناَ بد ننباٗل بده دشدة ننل ل ننه دا٠ازت ننا ،مم ننا ب
ت ن بمنسة أيجبت له بلجيؽ ،بذ ت نٜل مظئوديل بدؼسهل بد هشيل م وشبزة بددبشايل دت٢ن
ع ع
ػننهساس مثاػننسة .وٛنند ب ت هننرد بدتٔينجبت بلننى شاننا ة ٛانن ٝبملِازكننل ،وذدنن ٣ش ٗننا من ت١ننسز مظننؤدل
تُتٜنناست بد ن حنندث لننه بذبز بد ن تصبمش ن مننّ بدٜيننا ممثننا زة ما ماطننيل .وت ن تس بد كننّ بٟملننج
ِنند وؿ ن ٤بملٜيجحننات بلننى بده دشنندةي ،س بملِازكننل ب ز ٟن مننا بلب ٢مننل طتلننوس اطنن٢ا ها.
دننربٛ ،ننسز ٛننا ة بملِازكننل بت نناذ شو ن ة تجت نج بلب ٢مننل ُلننى بديجبدننّ( .)4و٠ان ن هننرد بل و ن ة اننه
بُتٜا ٤ػهساس مّ وٗد بندونيس ٠ا مسٜٗتل له بدظا ّ ُؼس م حصاسب (.)5
بث نناز بشتو نناٖ ػ ننهساس ٛا نن ٝطن ن ٠ازن ،بذ بُان ن حاد ننل بدون ن بزة ،وشاهن ن بدؼ ننِ من ن
ش ٤حدة بذبله بدتمع مشل مِازكل بود ٣بدرة ةسادو بدظيوسة ُلى بدظناول ،وٛنا ٤ب
بملننسب ٛنند ةت ٛننّ حنندو ُنندبب من بده دشنندةي تجنناد بلجمه زاننل ،ود١ن مننا هن بشوننس هن تُنندبب
1
) Ibid, P.380.
2
) Facts on File, Op, Cit., P.12.
3
) Alstair M. Taylor, Op. Cit., P.25.
4
) Benedic R.O G. Anderson, Op. Cit.,PP.381-384.
5
) Facts on File, Op. Cit., P.12.
80
بدنندبشايي بدننرة دن ةنندز ٠ب حندو بملِازكننل بدؼننسُيل ود ن ةمين وب منني "بملِازكننل" بو "بدنندماز".
ع
وٛا ٤بةلا" :ن ن س ن ناٖ من بل ونس بدٜنا من بل نازل ...نشنا ظنتويّ زإاتنل .ود١ن بل ونس
ع
تٟملننج هدةنندب ه ن بدٜننا م ن بدنندبشلٟ .)1("...مننا بػنناز ط ن ٠ازن بلننى شو ن زة هننرب بدِمننل ،بذ ٛننا٤
مِننل طن ٖ يظننم داه دشنندةي ب ة ٜدن ب منا بشتونناٖ زتننيع بدن شزبب ومن ً٘ي زٗي ننه بملظنت
داِ نناد من ننا بندونيظن ننيا س اظ ننتويّ ب ت ١ن ن ن٘ظن ننها ،وب بد٘ ضن ن وتكن ننوسب فهن ننيم ُلن ننى
ع
توكاَ هشا .ٞوبػاز بةلا بلى ب بت اذد د٢ل بدظناوات س يِ ن بننل ٟتنات ز ،منل ب ذدن٠ ٣نا
هندٖ كنما ِنم تطننتٜسبزٟ ،منا اِهند مبُننا ة بدظناوات بلنى بدن شبزة حاملننا اِن توكناَ بلننى
هثيِ ها(.)2
ةث نندو ب بطن ن ش٢از طن ن ٠ازن بدٜن ن م دِماين ننل تشتو نناٖ م ننّ ٠امات ننل تطيجكن ناتيل ِن ننم
بدن ب تجاد بُلاب بدثيم ب بدرة ن٘روها٠ ،ان ذبت بثس ،بذ ت بهن ٚطنسب ػنهساس مثاػنسة
ع
وبُيد بلى ط زب٠ازتا ،وم هشاُ ٞا مظسُا بلى د ٟجا٠ازتا(.)3
بن هن حادننل بدون بزة لننه بدلادن ُؼننس م ن ب وبطننتٔ ط ن ٠ازن ُن طنناواتل بدوازتننل،
وتن بُننا ة تشـنني بلب ٢مننل بدتجملانيننل ،بذ هان طن ٠ازن من ػننهساس اؼنن١يل وشبزة ددةنندة ،تن
ُن ن اؼ نن١ياها ل ننه بدل ننا من ن اؼ ننسا تو .٤وبمل ح ننٍ ُل ننى تا نن ٣بدن ن شبزة تل ننمي ها د ٢ننل تُن ن
تح ن نصب بدستيظن ننلٟ ،من ننا كن ننم مملان نني ُ ن ن تٛاين ننات تندونيظن ننيل .وم ن ن به ن ن تح ن نصب بد ن ن
بنلننم دتانن ٣بد ن شبزة :بلبننص تػننيجب ، ٠بلبننص بدن ه ،وحننص ماػ ن م تطن م .وٛنند ت ن لى
ع ع
ػ ننهساس مشـ ن وشا ننس بل ازدي ننلٗ ،ل ن ُ ن مشـ ننثل زتيظ ننا دا ن شزبب( .)4وش ن ٤ذد نن ٣بد ٛن أ
ع
بلبننا ٟبده دشنندم ٗننا من ُ ٞلننى ت ٜينن ٝهدٗننل لننه تؤطننيع ودننل ٗيدزبديننل ح٘اًننا ُلننى تـننسا
ناٖ لنه بملشناهٓ ٝينج بلجمه زانل ،وبٛينج
بدِاػس من ػنثان بذ بشتنج ه دشندب ُن ودن بطنتٜسبز ٍ ٠
1
) J. D. Legge, Op. Cit., P.220.
2
) Benedick R.O G. Anderson, Op. Cit., P.397.
3
) Benedick R.O G. Anderson, Op. Cit. P.397.
4
) Facts on File, Op. Cit.,PP.12-13.
81
ُ ٜنند م ننئتمس دتا نن ٣بملش نناه ٝه نندٖ ت دة نند مظ ننتٜثاها .ويادِ٘ ننل ُ ٜنند ه ننرب بمل ننئتمس بد ننرم ُ ننسٖ
ممئتمس ماديش ( )1()Malinoش ٤بملدة م 16م تم ش ح 22م بدؼهس ن٘ظل(.)2
تث ن بملنئتمسو ٛنسبز ةتلنم تؤطنيع بد سةننات بملت ندة تندونيظنيل كنم بهناز بملما١ننل
بده دشدة ننل .وتل ن تا نن ٣بد سة ننات بز ِ.ننل بد نصبب :م زني ن ،د نناوة ،ط ن موسة ،وم ننا ة نندلى من ن "ب ٛننادي
بدؼس ٚبدٌِي "،وبد تتلنم بلجنصب تؿنٔس من ػنثل بلجصانسة تندونيظنيل .وبت٘ن ٝبملنئتمسو
ُل ن ننى ُ ٜن نند م ن ننئتمس سح ن نن ٝدت دة ن نند بمن ن ن ز ُ ن نندة ،م ه ن ننا ت دة ن نند م ن نندة اِ ن نناو بد سة ن ننات بملت ن نندة
تندونيظ ننيل م ننّ ح ٢م ننل ه دش نندب ،بد ؼ نناوز ل ننه مظ ننؤدل تؤط ننيع ُ ٛننات مؼ ننيجٟل م نني بد سة ننات
بملت دة تندونيظيل وه دشدب ؼ٢ل بت (.)3
ع
ُ ن بٛننادي بدهشنند بدؼننسٛيل بده دشدةننل ٠اهننا بد ن تتلننم ٟن من حلننس بملننئتمس مملا ن
م زنين ،طننياثيع ،منناله ،د مثن ،ٞم د ٠نناض ،وٓينيننا بلجدةنندة بدٔسييننل .بمننا بلجمه زاننل ٗان ةننت
تملياهنا لنه هننرب بملنئتمس .واثندو ب بده دشنندةي ٠نان ب ُناشمي ُلننى ُنص ٤بلجمه زانل ُن منا ه بلجننصز
بل ازدي ننل ٘ٗ .ن ن بدسب ن ننّ وبدِؼن ننسا م ن ن آ بُاشن ن بدظن نناوات بده دشدةن ننل ُ ن ن تؤطن ننيع مجان ننع
بملجان ننع م ن ن طن ننتل م ن ن ً٘ي بط ؼن ننازم دث زني ن ن وبٛن ننادي بدؼن ننس ٚبدٌِن نني لن ننه دا٠ازتن ننا ،وت ٢ن ن
ه دشدةي وطثِل بُلاب بندونيظيي م بدملجشل بدِامل دث زني وبٛادي بدؼس ٚبدٌِي (.)4
-معاهدة ل ىغاجاحي (.)Linggadjati
ٛننسزت بلب ٢م ننل بده دشدة ننل م بؿ ننال بمل٘اوك ننات ِ نند ٗي ننجة بنٜو نناَ ،بذ بزط ننا ل ننه ب
لجشننل ُام نل بل ننى دنناوة ،وذد نن ٣دات٘ نناوق مننّ بمل ن دهي بلجمه ن زاي .و٠ان ن ه ننرد بدملجشننل مستاطننل
مناديش :طن بملنئتمس هننرب تطن ظنثل بلننى مشتجننّ مناديش بدننرم ةٜنّ بلننى بدؼننس ٚمن م٢اطننس لننه دشن .دصاننسة طننياثيع.
ةشٌس:
Alastir M. Taylor, Op. Cit, P. 26-27.
2
) Ibid., PP.26-27.
3
) Facts on File, Op. Cit., P.13.
4
) Ibid, P.13.
82
ع
ػننسمسه ز وهن زتننيع وشزبب ه دشنندم طننامٗ ،ٝل ن ُن ث ث ننل بُل نناب بشننسا (ٟ.)1مننا كننم لننه
ُل ن ا ها بلبننا ٟبده دشنندم ٗننا م ن .)2(ٞول نه بدظننا ض م ن اؼننسا تو ٤منندأت بملشاٛؼننات منني
بلجننانثي مستاطننل بدا ن ز ٟياننس ( .)3وٛنند بُان ػننهساس لننه ذدنن ٣بد ٛن دا ننباٗل مننا أةننل اظ ن ال
طياط ننيل س ةم ١ن ب ت نند ٛث ننل ب ة ننت تش٘ي ننر ػ ننسون ُ نندة ،بهمه ننا اِسا ننٛ ٙي نن ٝمؤ ٛننادي
بلجمه زاننل ،واِسانن ٙداِ ٛننل منني بلجمه زاننل وي ننا ه بد نصبب بندونيظننيا وم ن ث ن منني بلجمه زا ننل
وه دشدب ،وبديجتي ست٘اٛيل ُ بدؼئو بدِظ١سال ملل ُد بدٜن بت بده دشدةنل بد ن تتمسٟنص لنه
بندونيظننيا وت دةنند مهامهننا مدٛننل ،وبدتمليننل بل نناز ه دملجمه زاننل وبدأننل بدسطننميل داننث ،وبملثنندأ
بدننرم طننتِتمد ُايننل بدِ ٛننات تٛتـ ننا ةل وبملاديننل بملظننتٜثايل(.)4ول ننه بدسب ننّ ُؼننس م ن اؼننسا
تو ٤ت ؿننل بدوسٗننا بلننى بت٘اٛيننل هدنننل بػننيجه وٛنن ٙبدٜتننا ٤وبحت٘نناي ٠ننل دان ن مم ِٛننل
بدِظ ن نن١سم ،و ٟن ننرد ٣تؤط ن ننيع لجش ن ننل هدن ن ننل مؼ ن ننيجٟل اؼ ن ننسٖ ُل ن ننى بلج بن ن ن بد٘شي ن ننل ل ن ننه ٗ ن ننسق
ع
بدهدن ننل(.)5وشن ن ٤اؼ ننسا بدل ننا بط ننتمست بملثاحل ننات م نني بدو ننسٗي ،وبط نن٘ست بشين نجب ُن ن ُٜن ند
مِاه ن نندة ُسٗن ن ن ممِاه ن نندة ديشٔاد ن نناا (.)6و ٛن نند وِٛه ن ننا ٠ن ننل من ن ن ػ ن ننهساس نيام ن ننل ُن ن ن بندونيظ ن ننيا
ع
وػننسمسه ز نيامننل ُن ه دشنندب لننه بل ننامع ُؼننس من اؼننسا بدلننا ُننا .)7(1946تلننمش هننرد
بملِاهدة مش ُدة ،أهمها:
1
) Lesile H.Palmer, OP. Cit., P.54.
2
) Dorthy Woodman, Op. Cit., P. 226.
3
) Alastair M. Taylor, Op. Cit., P.31.
4
) Facts on File, Op. Cit., P.15.
85
ِ ننم مش ن بملِاه نندة وشاؿ ننل بدثش نند بل نناؾ ل ننه بندونيظ ننيا بنت ٜنند بدتجمل ننا تندونيس ن
مبُو نناب تدانن ن دمي ننّ حٜن ن ٛه وممتا ٢ننا ه ،و ٟننرد ٣بدثش نند بل نناؾ م ؼ نن١يل تت ننا ت ن ن
شُامننل ما ١نل ه دشنندب .وُلننى بدننسٓ م ن ذدننٜٗ ٣نند ؿننا ٚبدتجملننا ُلننى بملِاهنندة لننه بل ننامع م ن
بذبز ُا ،1947ودابت مـا ٛتل ُلى بطاض بطن ثِا بدت٘ظنيجبت بده دشدةنل وتٟت٘ناب منادسأم
تندونيس ن ن ٗ ٜن ننى(.)1ول ن ننه بل ن ننامع وبدِؼ ن ننسا م ن ن بذبز ُ ن ننا 1947و ٛن ننّ بدش ن ن ب بده دش ن نندة
ُلى بملِاهدة له دا٠ازتا(.)2 وتندونيظي
بشتان ٙبدوسٗنا لنه ت٘ظنيج مشن بملِاهندة بثشناب توثنيٜه دهننا .و٠نا تشنت ٖ لنه مظنناتل
ُنندة ،بهمهننا بدتِنناو وبد٘يدزبديننل٘ٗ .يمننا ة ننف بدتِنناو ٜٗ ،نند ب ُ ن ه دشنندب مننا بدتِنناو مننّ
بلجمه زال ه م بدل توثي ٝبطتمسبزال بملظئوديل بده دشدةل بد حيدة لبي اؼن١يل بد سةنات
بملت نندة تندونيظن ننيل ،ميشمن ننا ّ
ٗظ ن نست بلجمه زان ننل مـن ننوملب بدتِن نناو ُلن ننى بنن ننل يِ ن ن بملظن ننئوديل
بملؼ ننيجٟل و ٟننرد ٣بد ؼ نناوز بملؼ ننيج ٞم ن بد ننل بٛام ننل بد٘يدزبدي ننل بدها ٗ ننل .بم ننا بد٘يدزبدي ننل ٗ ٜنند
ٗظ ننس ها ه دش نندب ُل ننى بنه ننا اِ ن ن اظ نناوم بلب ٢م ننات م ننّ اظ نناوم تؿ ن بت وبد ن ت ننت ب مـن ن زة
زتيظل منّ ه دشندب .ميشمنا ٗظنست بلجمه زانل بد٘يدزبدينل ُلنى بنهنا س ت ش١نس دظنيا ة بلجمه زانل وس
ع ع ع
مل ِٛهننا ػننسا٢ا مظنناواا ده دشنندب م ن بدننل بدٜيننا مسُاةننل بد سةننات بملت نندة تندونيظننيل(ٗ.)3ل ن
ُ ن ذد نن ٜٗ ،٣نند ُم نند بلب ننا ٟبده دش نندم ٗ ننا م ن ُ ٞل ننى ش ننس ٚبملِاه نندة م ن ش ن ٤بط ننتدُاتل
ع
ململا نني ُ ن ( )65بٛايم ننا ل ننه بدل ننام ُؼ ننس م ن ٠ننان تو ُ ٤ننا ،1946وذد نن ٣م ن بد ننل ط ن
ط ننت ز دادود ننل بلجدة نندة بملظ ننماة (بندونيظ ننيا بدؼ ننسٛيل) بد ن ن طن ن ٖ تتمت ننّ مشن ن َ من ن بدربتي ننل
بمل ايننل .ود١ن بدؼننئو بل ازديننل ،بدنندٗاَ ،بملاديننل ،بدتجننازة ،وبدتِانني طننتدبز من ٛثننل ه دشنندب.
ع ع
وٛن نند ُن نني بلبن ننا ٟبده دشن نندم زد ن ن بندونيظن ننيا متِاونن ننا مِه ن ن بطن ننمل ط ن ن ا٢اوبا ()Soekawati
ع ع
دي ٢ن زتيظننا دهننرد بددودننل .وٛنند ُن ّندت بلجمه زاننل هننرب بدِمننل شسٛننا داثشنند بدلننا م ن بملِاهنندة
1
( Alastair M.Taylor, Op. Cit., P.37.
2
;) An Official Hand book, Op. Cit., P.34
ٗاةص ؿالب بم دامس،بملـدز بدظام،ٝؾ.190
3
) Leslie H.Palmer, Op. Cit.,P.55.
86
بد ننرم ة ننشف ُل ننى ب بلجمه زا ننل وه دش نندب " ط ن تِاونا دل ننما تؤط ننيع ود ننل ةمٜسبهي ننل ذبت
طننيا ة ُل نى بطنناض ٗينندزبله وطننتِسٖ ماد سةننات بملت نندة تندونيظننيل"ٟ .مننا ٗظننس بلجمه زا ن
هننرب بدِمننل ُلننى بنننل يِ ن ب دنندفه بلبنن ٝن٘ظننل لننه اؼنن١يل وااننل ٟمننا ِٗننل بده دشنندة .ود١ن
ع
بلب ننا ٟبدِ ننا م ننسز ُما ننل ُل ننى بط نناض ب بملِاه نندة د ن ت ١ن ٛنند و ِٛن زط ننميا وبنم ننا م ننالبسوٖ
ع
تولن ننى ٜٗن ننى .واثن نندو ب ت ٛين ننّ بملِاهن نندة زطن ننميا د ن ن ئين ننج م ن ن مظن ننؤدل بُ ن ن ِن ننم بد سةن ننات
بطننت ٜدها( .)1بذ بُان بحنند تحنصب وه ن حننص بدؼننِ بدظ ن ندب بطننتٓ ٤ ٜس.ن دنناوة حين
يِن ننيؽ 12ماي ن ن م ن ن ف م ن ن بد ٜمين ننل بدظ ن ن ندبنيل ،وها ن ن ه ن ننرب بلبن ننص مظ ن نناندة بد ٜن ن بت
ع
بده دشدةننل لننه بُن بطننت ٤ ٜهننرد بددودننل لننه بدسب ننّ ُؼننس من بةنناز ُننا ٗ .1947لن ُن ذدنن،٣
ٜٗند بُاشن ٓس.ن م زاشن بنهننا ودننل مظننتٜال بشنل بهنناز بد٘يدزبديننلٟ ،مننا وٛننّ بزِ.ننل طن هي لننه
ػننس ه م زني ن ُلننى بت٘اٛيننل د ؼنن١يل وااننل مظننتٜال .وبمل حننٍ ب ه دشنندب د ن اؼننس ٞبلجمه زاننل
ع
له هرد بدِ٘اديات ،ش ٗا ملا ت تت٘اُ ٚايل له بدثشد بدلا م بملِاهدة(.)2
م ن ده ننل بش ننس ُ ،ما ن بلجمه زا ننل ُل ننى ت ط ننيّ ُ ٛا ه ننا بل ازدي ننل ،وٛام ن مؤزط ننا٤
ِلننل بلننى بدهشنند وبدؼننس ٚتوطننى .وشن ٤ػننهس حصانسب من ُننا ،1947بُيجٗن ٠ننل من بملما١ننل
بملت دة ،بد سةنات بملت ندة ،بطنيجبديا ،بدـني ،بدهشند ،مـنس ،طن زاا ،وبةنسب هنرد بلجمه زانل(.)3
ع ع
وٛن نند بثن نناز هن ننرب بدِمن ننل بط ن ن ياب ه دشن نندب بد ن ن ُدتن ننل بن ها٠ن ننا ؿن ننازشا دامِاهن نندة ،وبوضن ننب من ننا
بلجمه زا ننل ٓي ننج مدزٟن نل د ش ننت ٖ بو بد٘ ننس ٚم نني بدظ نناول بدِ٘اي ننل وبدظ نناول بدؼ ننسُيل ،أم دن ن
ت٘ه تشت ٖ مي تُيجبٖ ظاول ِٗايل وتٛسبز ظاول ػنسُيل بو ب بدظناوات بلجمه زانل
ع
٠ان اظ ى دتؤطيع بلجمه زال تندونيظيل ِيدب ُ مؼسوَ بد سةنات بملت ندة تندونيظنيل.
ول ن ننه بد ٛن ن ن٘ظ ن ننل هادث ن ن ه دش ن نندب متوثي ن نن ٝط ن ننسعّ دا٘ ٜن ننسة بد ن ن ت ن نندُ بل ن ننى بُن ننا ة بملمتا٢ن ننات
بده دشدةننل صننبا ها وحماةننل بده دشنندةي لننه بندونيظننيا كنند ُمايننات تُتنندبب ُاننيه من دانن
1
) Dorthy Woodman, Op. Cit.,PP.228-229.
2
) Ibid, PP.229-230.
3
) Leslie H. Palmer, Op. Cit., P.55.
87
بملتو ننسٗي وبمل ننسيي ،و ٛنند وُ نندت د ٟجا٠ازت ننا م ش٘ي ننر ه ننرد بد٘ ٜننسة د ١ه ننا بػ ننازت بل ننى ك ننسوزة
بدسبب ُمايل دس ٛيٜل داممتا٢ات (تدش يل) ٠اٗل م بدل حماةل بملـالب بد هشيل(.)1
ع
هننرب تمننس الننى تننؤش بمل ٛنن ،ٙبذ ٗننسق زتننيع بز٠ننا بدث ساننل بده دشدةننل حـننازب ُلننى ب
من ن ن ب ئ بلجمه زا ن ننل ،وبُان ن ن بط ن ننتِدب د دسٗ ن ننّ بلبـ ن نناز ل ن ننه ح ن ننا ٤بُ ن ننا ة بملمتا ٢ن ننات بده دشدة ن ننل
وممتا ٢ننات زد ننا ٤تُم ننا ٤توزيين ني بد ن ن ٠انن ن دهن ن ٛث ننل بلب ننس .ول ننه بد ٛن ن ن٘ظ ننل ،بُاشن ن
بلجمه زانل منا ُلنى ه دشندب ب تٌهنس حظن ني هنا من شن ٤فنب ٛب هنا من دناوة وطن موسة،
هم ن نا بلب ٢من ننل بده دشدةن ننل مشن نناه ٝتا ِ ن نل دملجمه زان ننل .ود ١ن ن ه دشن نندب بُاش ن ن ب وبد ن ن بُيجٗ ن ن
مظئوديل اؼ١يل بد سةنات بملت ندة تندونيظنيل تٜنّ ُلنى ُاتٜهنا .ويمنا انهنا ٠انن اؼن ٣لنه نينات
بلجمه ن زاي ٗيم نا ة ننف بملمتا٢ننات توزييننل مننا ٛثننل بلبننس ٗ ،انهننا د ن اسننب ٛب هننا ح ن ةننت
بط ننتِا ة تا نن ٣بملمتا ٢ننات .وُش نند ه ننرد بدشٜو ننل بنه ننازت بدِ ٛننات ،و ٠ننا من ن بملت ٛننّ ب ةت٘جن نس
بد كّ(.)2
له تا ٣تثشاب وؿل زتنيع بدن شزبب بده دشندم بدندٟت ز مينل ووشانس بملظنتِمسبت د ن١منا
ع
بلى دا٠ازتا ،وُشد بدتماُهما مّ بُلاب بدملجشل ًهنس ب بلبنا ٟبده دشندم ٠نا مٜتشِنا ملنسوزة
بطت دب بد ٜد كد بلجمه زال ،ت ب زتيع وٛاتد بلبص بدِماله ػسمسه ز بمد زٓثتنل لنه
ع
بطننتمسبز بدشٜاػننات و٠ننا سمنند من بدنن وُ ٤شنند زٓثتننل ،وذدنن ٣ح٘اًنا ُلننى تتننت ٖ بلبننا ٟم ن
تن ن ن ٤وط نن ٜن ح ٢م ننل مي ننل .و ِ.نند مٔن نا زة مي ننل ود ن١م ننا بل ننى ه دش نندب ٛننسز ػ ننسمسه ز
تٜنندة ُننسق بشننس دملجمه زاننل ،وٛننا ٤مؤنننل دن يِننازق أم ُمننل تٜن مننل بلب ٢مننل بده دشدةننل لننه
حاد ننل زٗل ننل( .)3ويش نناب ُل ننى ذد نن ٣تن ن ت ٜنندة مٜيجح ننات ُ نندة دملب ٢م ننل تندونيظ ننيل ل ننه بدظ ننا ّ
وبدِؼننسا م ن بةنناز ُننا .1947وٛنند تلننمش هننرد بملٜيجحننات بطننتمسبز بدظ نيا ة بده دشدةننل ُلننى
بدلننا ُ ننا ،1949واؼنن١يل ح ٢مننل ٗيدزبدي ننل بنتٜاديننل تل ن بندونيظننيا ح ن تو ٤م ن ٠ننان
1
) Alastair M. Taylor, Op. Cit.,PP.33-34.
2
) Dorthy Woodman, OP. Cit., PP.230-231.
3
) Ibid, P.231.
88
ع
مملان نني ُ ن ن م تان نن ٙبد١يانن ننات بدظياطن ننيل بمل د ن ن ة لن ننه بندونيظن ننياٗ ،ل ن ن ُ ن ن مملان نني م ن ن
ه دش نندب ،و ٟننرد ٣دِ ننل بدِ ٛننات بل ازدي ننل ك ننم ؿ ن حيات بلب ٢م ننل تنتٜادي ننل وؿن ن حيات
وشاننس بل ازديننل بده دشدةننل ،واؼنن١يل ٛن بت ػننسهل مؼننيجٟل من بلب ٢مننل تنتٜاديننل ومن ه دشنندب
ع
دام اٌٗنل ُلننى بدشٌننا وبدهنندوب(ٗ ،)1لن ُن بدين ب ه دشنندب مادنندٗاَ ُن بندونيظننيا من شن ٤
بمٜنناب ديؼننها لننه بلجننصز مانتٌنناز اؼنن١يل ٛن بت مظننملبل بندونيظننيل حدةلننل( .)2وٛنند بزٗ ٜن هننرد
ع
بملٜيجحات مرٟسد ٛدمها بلبا ٟبده دشدم بلنى ػنهساس دناب ٗيهنا "ةجند بلبنا ٟبدِنا ن٘ظنل ماصمنا
ع
مننا ةوادن بدثِلنل بلجمه زاننل مننادس ُلننى هننرد بملٜيجحننات شن ٤بزِ.ننل ُؼننس ة مننا .وبذب ٠ننا بدننس
ع
مسق ٗظيجد بلبا ، ٟودألط ،ٙبطت ادل تطتمسبز له بدشٜاػات ،وطنيوس هنرب طاثيا بو ٓيج ٍ
ع ع
بما بلب ٢مل بده دشدةل اظاإس ُما طي د سحٜا(. )3
ع
زٗل ن تح نصب بدظياطننيل وتت ننا بت بدتجازاننل هننرب تنننربز بد هنناث لننه بلبنناٗ .٤ل ن
ُن ذدننٜٗ ،٣نند زٗننم ػننهساس بملٜيننج بدننرم ةنندُ بلننى اؼنن١يل ٛن بت ػننسهل مؼننيجٟل ُلننى بطنناض
ب "بلب٘نناي ُلننى تم ن وبدشٌننا كننم مشنناه ٝبلجمه زاننل م ن بندونيظننيا ه ن م ن كننم مهننا
ػن ننسهل بلجمه زان ننل س م ن ن مه ن ننا بلجن ننيؽ بده دشن نندم"ٟ ،من ننا بُي ن ننجق ُلن ننى مظن ننؤدل بدن نندٗاَ ُ ن ن
ع
بندونيظيا ٛات ما هنرد بملظنادل انه من مهنا بلب ٢منل تندونيظنيل ،ود١ن ذدن ٣س ة ن ٤و
ٛث ن ٤بملظ نناُدة بده دشدة نل بد ن ط ننتُ ٢ل ننى ػنن٢ل مِ نندبت ومه ننازبت تٜشي ننل( .)4ول ننه بدل ننام م ن
ع
حصا ن نسب دن نناب ز بلب ٢من ننل تندونيظن ننيل بدن ننرم تلن ننم بم ن ن زب ُن نندة ،بهمهن ننا م بٜٗن ننل بلب ٢من ننل
نـنن ٙبُلننادها من بلجمهن زاي تندونيظننيل ُلننى اؼنن١يل ح ٢مننل مئٛتنل ُلننى ػننسن ب ة٢ن
م ممل ننل وبدشـ نن ٙتشننس مملا نني م ن بندونيظ ننيا بدؼ ننسٛيل وي زني ن بدٔسيي ننل م ننّ ُ نند بدظ ننما
بت نناذ بد ٜنسبزبت ك ننم ؿ ن حيات ندونيظ ننيي وذد نن ُ ٣ن هسا نن ٝبدتـ ن ا ه دش نندم ،وا ٢ن
ما ٓاثيننل .بمننا زأم بململننل بده دشنندم ٗيٜتـننس ُلننى بدٜلنناةا بد ن ت ننف ه دشنندب ٜٗننى ،واجن ب
1
) Leslie H.Palmer, Op. Cit., P.56.
2
) Facts on File, Op. Cit., P.16.
3
) Dorthy Woodman, Op, Cit., P.232.
4
) Ibid, P.233.
89
ة٢ن هشننا ٞمملان دملب ٢مننل بملئٛتنل لننه بل ننازل ،وتٜن د ٟجا٠ازتنا متؤطننيع م٢اتن داشٌننس لننه
ع
مـ ننالب بلجمه زا ننل بل اؿ ننلٗ ،لن ن ُن ن ذد نن ٜٗ ٣نند زٗلن ن بلجمه زا ننل مظ ننادل ودن ن ٛن ن بت
مؼننيجٟلٟ ،مننا هادثن مننبدسبب تـن ا ُننا لننه بندونيظننيا بدؼننسٛيل وي زنين بدٔسييننل ملِسٗننل ٗيمننا
اذب ٠ا ط٢انها ةسادو تنلما دملجمه زال ب س(.)1
ع ع
سٛن ن ه ننرد بملٜيجحن ننات زٗل ننا ٛاهِن ننا من ن زتن ننيع بدملجشن نل ،ممن ننا ٗ ننّ ػن ننهساس بل ننى بدن نسبب
م اودننل دات ٘ينن ٙم ن حنندة بل ٗننات منني بدوننسٗي ،بذ بُا ن لننه بدِؼننسا م ن حصا نسب ٛث دننل
ماملٜيجحننات بده دشدةنل بل اؿننل مالب ٢مننل بده دشدةننل ومن كننم ها تُينجبٖ ؼننسُي ها ،وتُينجبٖ
مادـن حيات بملمش حننل ململننل بدِننسغ بده دشنندم .ت ب هننرد بدتشنناشست دن تٜشننّ بدملجشنل بملظننئودل
بلننى بةٜنناٖ بملثاحلننات بدنندبتسة وبزدنناَ تمننس بلننى بلب ٢مننل بده دشدةننل داثن ُن بملِاهنندة ،ممننا ب
ٗين ننل .وِ.ن نند ث ثن ننل بةن ننا ٛن نندم بلب ٢من ننل بده دشدةن ننل من ننرٟسة تواد ن ن ٗيهن ننا بلجمه زان ننل من ننادٜث ٤
ممٜيجحات بدظا ّ وبدِؼسا م بةناز( .)2ولنه بد ٛن ن٘ظنل ب ت بدتشناشست بد ن ٛندمها ػنهساس بلنى
بدثازد ُلى تطتٜادل له بدظا ّ وبدِؼسا م حصاسب (.)3
ل ننه تان نن ٣تثشن نناب حاود ن ن بد سةن ننات بملت ن نندة تمسا١ي ننل بدتن نندشل لبن ننل تشمن ننل م ن ن ش ن ن ٤
بزطادها مرٟسة داوسٗي له بدي ن٘ظل .وٛد تلمش تا ٣بملرٟسة مشاػدة بدؼنِ تندونيسن
مامل بٜٗننل ُلننى بملٜيجحننات بده دشدةننل وتننؤدي ٙح ٢مننل مئٛت نلٟ .مننا ناػنندت ه دشنندب ماسطننتمسبز لننه
ع
بمل٘اوكننات وتجشن تحت٢ننا بلننى بدٜن ةٗ ،لن ُن ذدننٜٗ ،٣نند وُنندت بد سةننات بملت نندة متٜنندة
بملظ نناُدبت تٛتـ ننا ةل اندونيظ ننيا ل ننه ح ننا ٤اؼ نن١يل بلب ٢م ننل بملئٛت ننل( .)4واث نندو ب تمسا ٢ننا
بُتٜدوب ما ُسكنه هنرب طن ٖ يِنصش م ٛن ٙػنهساس ،وهن بدسدنل بد حيند بدنرم ٠نا ةساند ٗنت
ع
بمل٘اوكننات ح ن ودن دٔننسق ٟظن بد ٛن .ت ب تشيننج ٠ننا مٜتشِننا هننرد بملننسة مننؤ تُتنندبببت
ع ع
ط ن شددّ م ننسة بش ننس .و ِ.نند ذد نن ٣اظ ننازُ تح نندب ،بذ ُ نني ط ن ٠ازن ػ ننهساس مظ ؼ ننازب شاؿ نا
1
) Alastair M. Tayior, Op. Cit., P.36.
2
) Ibid, P.36.
3
) Leslie H. Palmer, Op. Cit., P.56.
4
) F. R. U. S, 1952- 1954, Op. Cit., P.1151.
90
ع
دملب ٢مننل ل ننه بدل ث نني م ن حصا نسب ٟ ،م ننا ت ن اِي ني بمي ننج ػ ننسٖ بد نندة زتيظ ننا دا ن شزبب ل ننه ح ٢م ننل
بتت ٗيل ت ٌن مندُ بلجشنا بديظنازم داماػن م وبلبنص بدن ه تندونيسن وذدن ٣لنه بدلادن
م ن تم ن ش( .)1ول ننه بدل ننام م ن تم ن ش بُا ن زت ننيع بد ن شزبب تندونيس ن بلجدة نند ز ح ٢مت ننل بد ننرم
تلم :
بملمتنناش ململننل بدتننال بده دشنندمٟ ،مننا ت بٗننٝ .1ت بٗنن ٝبلجمه زاننل تندونيظننيل ُلننى بملسٟننص بدٜننان
()2
م مملاي ُ بدتال ومملاي ُ "بددودل تندونيظيل". ُلى ت ٢ا ح ٢مل بنتٜاديل تت٢
ع
.2ب تُي نجبٖ مادظننيا ة بده دشدةننل وطنناوا ها بدؼننسُيل ش ن ٤بد٘يننجة تنتٜاديننل س ة ن ٤مواٜننا
و بدسبب مؼاوزبت ؼؤ ُ ٛات بلجمه زال تندونيظيل بل ازديل.
.3ب م ك ن ن َ بط ن ننتِا ة بو بزد ن نناَ بملمتا ٢ن ننات تدش ي ن ننل بل ن ننى بص ن ننبا ها (بده دش ن نندةي ) ة ت ن ننال بل ن ننى
نٜاػات ومدبوست ه اال.
ع
اؼنن١يل ٛن ة ػننسهل مؼننيجٟل وبٛيجح ن ب منندس ُ هننا بناهننل مهمننل تم ن بلننى .4زٗننم تندونيظنني
مشٌمننل مسٟصاننل بمشي ننل تمننش ٗيهننا بددودننل بدؼننسا١ل مٜاُنند تملياي ننل ،وطننت تٍ٘ ٠ننل ودننل م ٜن ة
ػسهل شاؿل ها وبد طيت بطت دبمها بشل بد سةل بو بددودل بد تنت دها(.)3
ع
ةا ٝهرب بدس ٛثن س دند بدظناوات بده دشدةنل .ومنسد بشنس دنست م اودنل بشينجد لبنل
د ِ
بلننى اؼنن١يل ٛن د ػننسهل مؼننيجٟل ،وبةٜنناٖ ُمايننات بدت سان تشمننل بدِادٜننل ،بذ ُنا بده دشنندة
بد ن ن تتِ ننسق ده ننا بملمتا ٢ننات بده دشدة ننل ٟ ،ننرد ٣بم نند بده دش نندةي بط ننتِدب ه دسٗ ننّ بملٜاهِ ننل
تٛتـ ننا ةل بمل٘سوك ننل ُل ننى بملش نناه ٝوبملٜاهِ ننات بد ن ة تا نه ننا ل ننه بندونيظ ننيا .و ٛنند بزٗ نن ٝه ننرد
بدٜ٘سبت بنربز نهاث داظناوات تندونيظنيل ةندُ د ٗيهنا ملنسوزة بدنس لنه م ُند بٛـناد بدظنا ض
ُؼس م تم ش(.)4
1
) Dorthy Woodman, Op. Cit, PP.234-235.
( )2ممدو ؿث ه،بملـدز بدظام ،ٝؾ.39
3
) Alastair M.Taylor, Op.Cit., 47.
4
) Ibid, P.38.
91
وبٗ ٜبدظاوات تندونيظيل ُلى و ٙٛبه ٚبدشاز لنه حنا ٤بدين ب بده دشندةي مادنن ب
ن٘ظل ،ود ١ها بؿست ُلى زٗلها ملظؤدل اؼ١يل ٛد ػنسهل مؼنيجٟل .وِ.ند وؿن ٤بدونسٗي بلنى
ع
هسانن ٝمظنندو بٛيجح نا بحادننل تمننس ماطننسد بلننى م ١مننل بدِنند ٤بددوديننل هثٜننا دا٘ ٜنسة بد ن بٛس هننا
مِاه نندة ديشٔاد نناا ( .)1ت ب تم ن ز مأ ن بل ننى ذزو ه ننا ل ننه بدِؼ ننسا م ن تم ن ش ،بذ بُا ن بلب نناٟ
بده دشنندم ٛننا ة بلجمه زانل مننا ةننؤا " :ت ننتٍ٘ بلب ٢مننل بده دشدةننل م ساننل بت نناذ بدِمننل بملشاطن
وتت ننر تد نسبببت بد ن تلننّ نهاةننل دهننرب بمل ٛنن ٙوت انن ً ٝنسوٖ قم ن وتطننتٜسبز بد ن طننتجِل
ع ع
تش٘ي ننر بدت نجبمج بمل ننر ٠زة بن٘ ننا مم١ش ننا وٟم ننا ت ن بدتِثي ننج ُش ننل ل ننه بت٘اٛي ننل ديشٔاد نناا ( .)2ول ننه بدايا ننل
ن٘ظها هادم بد ٜبت بده دشدةل بلجمه زال م بلج وبدتج وبدث س(.)3
1
) Ibid, P38.
2
) Dorthy Wood man, Op. Cit., P.235.
( )3ممدو ؿث ه،بملـدز بدظام ،ٝؾ.39
92
املبحث الثالث
فشل املفاىضاث ىدىر ألامم املخحدة في حل النزاع
-الهجوم الهولىدي الاىل ىاملوكف الدى ي مىه.
بزب ت ه دشدب ت ٜي ٝهندٗي من شن ٛ ٤يامهنا ما ُمنا ٤بدث ديظنيل .و٠نا بدهندٖ تو٤
ت نندميج بلج ننيؽ بلجمه ن زم( ،)1بذ ٛام ن مٜو ننّ تجهي ن بت بدٔ ننربب ُ ن بلجش ن تندونيظ ننيي ِ نند
طيوس ها ُلى مشاه ٝحي ال له ٠ل م داوة وط موسة( .)2بمنا بدهندٖ بدلنا ٗهن حـنس بملشوٜنل
بلجمه زال مؤؿٔس مظاحل مم١شل .ويادِ٘ل ن،ب لنه ت ٜين ٝهنرب بدهندٖ ،ممنا بكنوس بدٜن بت
بلجمه زال داِ ة بلى حس بدِـامات( .)3له بدي ن٘ظنل بدنرم هادمن ٗينل بدٜن بت بده دشدةنل
بلجمه زاننل ،بُان بلبننا ٟبده دشنندم مننؤ ه دشنندب "دن اِتتننج ن٘ظننها ماصمننل" مات٘اٛيننل بدهدنننل بد ن
و ِٛله بدسب ّ ُؼس من اؼنسا تو ٤ومِاهندة ديشٔادناا و"اظنتؤن ٙحسانل بُمادهنا" .وبكناٖ
ع
مننا بػننهسب من بمل٘اوكننات مننّ مظننئوله بلجمه زاننل بًهننست مننؤنه بمننا ٓيننج زبٓثنني بو ٓيننج ٛننا زا
ُلننى تش٘يننر أم م ن هننرد تت٘اٛننات(ٟ .)4مننا بُا ن زتننيع بد ن شزبب بده دشنندم مننؤ ح ٢متننل بُو ن
بدظناول دامن ً٘ي بده دشنندةي لنه بندونيظننيا د٢ن " تش٘نر بدؼننسهل بدسببب هننا ...من بدننل ت ٜيٜنل
ع
ما اعجص ُ ت ٜي ٝبلجمه زانل" .وٛنا ٤بةلنا منا ه دشندب دن اِند ٛنا زة ُلنى ت منل منا تٜن منل
بلجمه زان ننل م ن ن " بن ها٠ن ننات ة مين ننل ملِاهن نندة ديشٔادن نناا "(.)5لن ننه بد ٛن ن ن٘ظن ننل حاود ن ن بلب ٢من ننل
بده دشدة ننل تتجة ننس ُماه ننا بم ننا هي ننل قم ن بملت نندة ،بذ بشت ننجت قم نني بدِ ننا دألم ن بملت نندة ِ نند
ع
ة ن مي من بدهج ن مننا هشننا ٞبطننثاما ُدةنندة ِٗ هننا داٜيننا مننرد ،٣بهمهننا تنندميج زإوض تم ن ب٤
ع
وبملن ن بز تٛتـ ننا ةلٗ ،لن ن ُن ن بملٜاهِ ننل بدٔربتي ننل ،وبددُاةن نل بدِدبتي ننل ،وبػ ننازت بل ننى ُ نند
بم٢ننا بطننتمسبز ذدنن ،٣س بلجمه زا ننل ٓيننج ٛننا زة ُلننى ؼ ننس بدشٌننا وتم ن .وم ن ناحي ننل بش ننس ،
1
) Leslie H.Palmer, Op. Cit.،P.59.
2
) Milton Osbovne, South East Asia, An Introductory History, 1sted.,Australia,1979, P.141.
3
) Leslie H.palmer, Op.Cit., P.59.
4
) Facts on File, Op. Cit, P.17.
5
) Ibid, P.18.
93
بٟندت بلب ٢منل بده دشدةنل ُلننى ٛسبزهنا بدلامن وبدسبمن بلنى تش٘ينر بدتجنننامج بدظيا ن بدنرم نـن
ُايننل مشن مِاهنندة ديشٔادناا ٟ ،مننا تؤمننل مننؤ اظننم بدٌننسوٖ بمل يوننل مؤطننتئشاٖ بدتِنناو مننّ
ع
بلجمه زاننل ُنناد ٟمننا ةسٓن ُنند س ة صن وس يِنند من ندونيظننيي لننه مٜاهِننل بلجمه زاننل
ن٘ظها(.)1
بثنناز بدهج ن بده دشنندم بد نسأم بدِنناد ،بذ بُا ن مان ندة نهننسو ( )2()Nehruمننؤ "س ة ننٝ
م مانند بوز.ن مهمننا ٠ننا ب ةلنّ ديؼنل لننه بطننيا بو ة دهننل كنند ػننِ بطننيا .وبدننسو تطنني ال
بلجدةنندة دن ت ظننام مننّ ه١ننرب بػننياب" .ولننه بطننيجبديا طنناند زتننيع وشزبدهننا بدِمنناله بلجمه زاننل(.)3
ع ع
ووٗ ٜننا د ننرد ٛ ٣نندم بدهش نند وبط ننيجبديا هاث ننا بل ننى مجا ننع تم ن دت ٢ن مظ ننؤدل بندونيظ ننيا ك ننم
بملظنناتل بد ن ةث هننا(.)4ولننه بلبننا م وبدل ثنني من تمن ش ُٜنند مجاننع تمن داظننتل .وشن ٤هننرد
بلننى بلجاظننل هادن زتننيع بد ٗنند تطننيجبله ملننسوزة بت نناذ بدنسبب طننسعّ د ٛنن ٙبدٜتننا ٤بدننرم ب
ٛت نل بدِدةنند م ن ندونيظننيي ٟ ،مننا ُننا لننه مظ ن ة ٛنسبزد بلننى بةٜنناٖ تُتنندبببت وبدِمننل ُلننى
ع
شاننً ٝننسوٖ مشاط نثل لبننل تشم نل( .)5ولننه بدي ن بدتنناله بت ننر مجاننع تم ن ٛنسبزب تلننم بةٜنناٖ
1
) Alastair M. Taylor, Op. Cit., P.47.
( ) 2نهسو :ودد د بهس س ٤نهسو له مدةشل هللا بما ُا .1889تا ٜزبطتل بدلان انل بدِاينا لنه ٠اينل هنازو م١متنج ل .ولنه
ُننا ُ 1912ننا بلننى بدهشنند حي ن مننازض بمل امنناة .ث ن بشننر ةمننازض بدنؼننان بدظيا ن مصُامننل ٓاننندم بلننى ب وؿننل بلننى
مشـن ن زت ننيع بمل ننئتمس بدن ن ه بدهش نندم .ت ننؤثس ُ ننا 1933ماملازٟظ ننيل .ت نند ُن ن تط ننت ٤ ٜتٛتـ ننا م بل ننى دانن ن
تطننت ٤ ٜبدظيا ن .شننل بدسننج ُنندة م نسبت لننه حسٟننل بدِـننيا بملنند .أدننٟ ٙتامننل "تننؤزا بدهشنند" و"شوام نات بلننى
بم "ُٜ .د ؿ ت ٗ١سال وطياطيل م ص بد ٗد بملـسم ،ث ؿ ت ٗ١سال وطياطيل مجماُ ٤ثد بدشاؿنس .من شُمناب
ع ع ع
ٗ ١ننسة ُ نند تن ي نناش ،ت ننصُ ح ننص بمل ننئتمس بدهش نندم يِ نند بٓتي ننآ ٤ان نندم .و ِ.نند ب أمطن ن ُام ننا وبح نندب ناتث ننا د ننستيع
ع
بلب ٢مل تنتٜاديل بملئٛتل ،تٜاد مشـ بو ٤زتنيع وشزبب هشندم وًنل م تٌ٘نا منل ح ن وٗاتنل ُنا .1964و٠نا ةنشهج
ع ع
لنه طياطننتل تٛتـننا ةل بددبشاينل شوننا بػننيجبٟيا مِتند .٤ولننه طياطننتل بل ازدينل شننى بلبيننا وُند تن ينناش .ةشٌننس:
ُثد بد ها بد١ياله و٠امل بدصهيجم ،بملـدز بدظام ،ٝؾ.547
3
) Dorthy Wood man, Op. Cit,P.237.
4
) Vidya Dharmajan, International Politic Since 1900,.New Delhi ,1964, P.500;Harold M. Vinacke, Far
Eastern Politics in the Postwar Period, New York ,1956, P.35.
5
) Alastair M.Taylor, Op. Cit.,PP. 49-50.
94
تُتنندبببت بلباؿننال ،واظن ال بدن بُننات بدٜاتمننل منني بدوننسٗي بمننا مننادت ١ي بو م طنناتل طنناميل
مجاع تم مادتٜد بلباؿل ؼؤ بد ظ ال(.)1 بشس وبُ
بُاش ن ح ٢مننل بدهشنند بدؼننسٛيل بده دشدةننل لننه بدسب ننّ م ن ب م بٗ ٜهننا ُلننى وٛنن ٙبه ن ٚ
بدشاز ،ود ١ها بوضب ما تمن بملت ندة س تمان ٣حن ٝبدتندشل لنه بدنن بَ ،وب ٛنسبز وٛن ٙبهن ٚ
ع
بدشنناز من بملجاننع يِ ن ّد تنندش لننه ػننئو ه دشنندبٟ ،مننا ب م بٜٗننل ه دشنندب ُل نى بدٜنسبز بت ننر د ٢ن
تل ن " مننسة بشننس مانهننا س تسانند ب تتجاهننل أة نل بحتماديننل" د كننّ نهاةننل "دام ٛننٓ ٙيننج بمل تمننل
وٓيجبدؼسله"(ٗ .)2ل ُ ذدٜٗ ،٣ند بُاشن بلجمه زانل لنه بدين ن٘ظنل ُن م بٗ ٜهنا وبدي بمهنا
مٜسبز و ٙٛبه ٚبدشاز(.)3
ِ نند ة ن مي م ن بُ ن ٟن بدو ننسٗي بدي بمهم ننا م ٜنسبز و ٛنن ٙبه ن ٚبدش نناز تج نند بدٜت ننا٤
ع
مي هما .وُشدتر ُسك بملؼ٢ال تندونيظيل ُلى مجاع تمن مجند ب .ولنه بدلنا ُؼنس من آ
ع
ؿ ن ت بملجا ننع م ن بد ننل تطننتماَ بل ننى ػ ننهساس م ؿنن٘ل مم ننل دملجمه زاننل ،ت ب مملننل ه دش نندب
ود نل ذبت طننيا ة ،وُايننل ٗبنهننا ٓيننج مهيننؤة س ة ٢ن بُيننجق ُلننى بطنناض ب بلجمه زاننل ديظ ن
دهننا مِٜند ،وبةنندت ٠ننل من مساوانيننا وٗس ظننا ويملجي١يننا هننرب تُينجبق( .)4ولننه بد ٛن ن٘ظننل ٛنند
ع
ممل ننل ه دش نندب ،مٜيجح نا ة ننشف ُل ننى تط ننتماَ ملثِ ن ثي م ن ػ ننس ه بندونيظ ننيا وي زني ن ( ،)5ت ب
بملجاننع زٗننم هننرب بملٜيننج .ويتِثينج آشننس ٜٗنند زٗننم ت ُنناب بده دشنندم بدننرم ُن ّند بدنن بَ ُلننى بنننل
مظنؤدل بشايننل( .)6وٛنند ٠ننا ػنهساس بو ٤بندونيسن ةت دننل م وننا داِناد ،وٛنند ٛنند ةنندد بٗلننل
1
) Selected Resolutions of the Security Council on The Indonesian Case During the Year 1947, A Dicade
of American foreign Policy, Basic Documents, 1941-49, prepared at the Request of the Senate
Committee on foreign Relations by the Staff of the Committee and the Department of State,
Washington, 1950, P.789.
2
) Facts on File Op. Cit., P.19.
3
) Alastair M.Taylor, Op. Cit., P. 50.
4
) Leslie H.palmer, Op. Cit., P. 60.
5
) Dorthy Wood man, Op. Cit., P.238.
6
) Leslie H.Palmcr, Op. Cit., P.60.
95
تٜن نندة ،وبشت ن نت شوامن ننل ؼن ننس ت٘ـن ننيله ُ ن ن بدظياطن ننل بده دشدةن ننل لن ننه ٗين ننجة من ننا ِن نند بلبن ننس ،
ػننس ه بطننيا، وبدننتمع م ن بملجاننع مظنناندة ٛلننيل بط نت ٤ ٜبندونيظننيا وأم ن وبطننتٜسبز دش ن
و٠ا شوامل بدشٜول تٟملج بهميل له مجاع قم (.)1
بثشنناب ذد نن ُ ،٣ننا ممل ننل بط ننيجبديا بل ننى اؼ نن١يل هي ننل بو لجش ننل ة ننت بزط ننادها بل ننى بندونيظ ننيا
دٔسق بطتو َ بد كّ بدسبه وبشثاز بملجاع ِد ذد ٣مآشس تو زبتنل مشنر تو ٤من آ ٟ ،منا
بػ ناز بلننى بم٢ننا ٛيننا ممللننه بدٜشـننايات لننه دا٠ازتننا متٜنندة تٜساننس ُ ن بد كننّ لننه بندونيظننيا(.)2
ع
وهثٜننا دننردٛ ٣ننسز مجاننع تمن لننه بل ننامع وبدِؼننسا من ب بدوان من بدنندو ٤تُلنناب بد ن
دنندفها ٛشاؿننل لننه دا٠ازتننا بُنندب تٜساننس ُن بد كننّ هشننا ،)3(ٞوهننرد بدنندو ٤اننه بد سةننات بملت نندة،
مساواني نناٗ ،س ظن ننا ،ويملجي٢ن ننا(.)4وسمن نند م ن ن تػن ننازة بلن ننى م ٛن نن٠ ٙن ننل م ن ن بندونيظن ننيا وه دشن نندب م ن ن
بدت ١ي ٘ٗ .بد ٛبدرم ٠انن ٗينل بندونيظنيا توان بدتندشل بملثاػنس من ٛثنل مجانع تمن
لبن نل بدٜل ننيل٠ ،انن ن ه دش نندب ت٘ل ننل بط ننت دب وط نناتل وهسبتن نٗ ٝشي ننل مظن ن ثِدة بتث نناَ ط ننثل
ع
ت ١يميل شازل حدو ونوا ٚتم بملت دة تماػيا مّ ٗسكني ها بدٜان نينل وبدؼنسُيل ومـنالبها
بدِظنن١سال ،و٠ننا مللننل هننرد بمل بٛنن ٙبملِا ةننل بثننس ٟثيننج لننه دِننل دميننّ بدٜلنناةا بدظياطننيل ت ن
ذد نن ٣ح نند تو ن ز ل ننه بمل ٛنن ٙبده دش نندم ،بذ بٛي ننج ممل ننل مؼ ن زة مجا ننع تم ن .ول ننه ٓل ن
ه دشنندب مننا ة نند ٠ننل هننسٖ لننه بدن ن بَ ود نل ،وهاتننا بدنندودتا ت ٜمننا منندوزهما مت دةنند ودننل
ثادلننل تؤشننر ُلننى ُاتٜهننا مهمننل تػنسبٖ ُلننى تش٘يننر ٛنسبز وٛنن ٙبهن ٚبدشنناز( ،)5ومن بمل تمننل ب
ة ننت ِ نند ذد نن ٣م ننش ح نن ٝوؿ ن حيل بط ننتئشاٖ ٗ ن زم دامثاحل ننات بدسط ننميل م نني بدو ننسٗي .ومن ن
دان ن بش ننس بؿ ننست ه دش نندب ُل ننى ك ننسوزة مؼ ننازٟل بندونيظ ننيا بدؼ ننسٛيل وي زني ن بدٔسيي ننل ل ننه أة نل
ع
م٘اوك ننات ت ننف مظ ننتٜثل بد سة ننات بملت نندة تندونيظ ننيلٟ ،م ننا د ن ت ٜنند تش نناشس ُ ن م ٘ٛه ننا
1
) Dorthy Wood man, Op. Cit., PP.238- 239.
2
) Alastair M.Taylor, Op. Cit., P.52.
3
) Haroted M. Vinacke, Op. Cit.,P.352.
4
) Dorthy Wood man, Op. Cit., P.239.
5
) Alastair M. Taylor, Op.Cit., P.53.
96
بدظ ننام ٝؼ ننؤ زٗل ننها ت ١نني تمن ن بملت نندة أو زُاة ه ننا .ولبن نل ده ننرب بمل ٛنن ٙبٛيجحن ن م دش نندب
ع
اؼ نن١يل لجش ننل ت ٜن مامله ننا بملا ٜنناة ُل ننى ُاتٜه ننا نيام ننل ُ ن مجا ننع تم ن وا ٢ن وزه ننا وط ننيوا
ع
وح١م نا لننه حننل بدن ن بَ( .)1لننه بد ٛن ن٘ظننل بٛيجح ن بطننيجبديا ٛيننا ٠ننل هننسٖ متِي ني م ١ن دننل،
وا ٜبملجاع م دانثل متِي م ١ثاد ٗ .ل ُ ذدنٜٗ ٣ند حن مملنل بد سةنات بملت ندة
مجاع تم ُلى كسوزة تجش ٗسق أةل اظ ال شاؿل ُلنى ٟن بدونسٗي ٟ ،منا بٛينج اؼن١يل
ود ننل بو ُل ن ،ث ن ة ٜن ٟن بدِل ن ا لجش ننل م ن ث ث ننل بُل نناب ة ٜن ٠ننل ه ننسٖ ٗيه ننا متِي ني
ع
بملشت ثنني متِنني هننسٖ ثاد ن ؼ ن٢ل مثاػننس .ووٗ ٜننا دننرد ٣تث ن بملجا ننع بملٜيننج تمسا ٢ن بد ننرم
بل ننى اؼ نن١يل لجش ننل بملظ نناله بلبمي نندة بل اؿ ننل مادت٘ نناوق اةج ننا ح ننل م ننّ هسل ننه بدن ن بَ ل ننه ب
تا ِ ننل دامجا ننع( .)2و ٛنند بشت ننازت بلجمه زا ننل بط ننيجبديا ميشم ننا بدٜل ننيل تندونيظ ننيل بد ن ط ننت٢
بشتازت ه دشدب مملجي٢ا ،ث ٛام هاتا بددودتا ماشتياز بد سةات بملت دة(.)3
ُل ن ننى بد ن ننسٓ م ن ن اِين ن ني مجا ن ننع تم ن ن دملجش ن ننل بملظ ن نناله بلبمي ن نندة ،ت ب بده دش ن نندةي
بطتمسوب له طياط ه بدٜاتمل ُلى ُد تُيجبٖ مالجمه زال ٘ٗ .بدظنا ض وبدِؼنسا من ب
بُا ن ُ ن تؤطننيع مجاننع ٗينندزبله د سةننل م زني ن بدؼننسٛيل ،وٛننا ٤بلبننا ٟبده دشنندم لننه شوننا
بدٜاد لنه ح٘نل تؤطنيع بملجانع ب "تؤطنيع بملجانع تت نا م يِند شون د ماتجناد بُنا ة تشٌني
ع
م زني ن و٠ننل بندونيظننيا طننت زاا"ٟ .مننا ُتننج ُ ن بما نل لننه منندب مؼننسوَ ٟثيننج لننه بدثشنناب وتُمنناز لننه
ٓس.ن ن د نناوة وػ ننسٛها ،ولن ننه دشن ن .طن ن موسة ،و ٟننرد ٣بدظ ن ناحل بدؼ ننس ه د ٢ننل بملش نناه ٝبدتا ِن ننل
دملجمه زا ننل ٛث ننل تح ننت ٤بده دش نندم بدِظ نن١سم ده ننا .و ِ.نند ث ث ننل بة ننا بُا ن بلب ننا ٟبده دش نندم
حنندو بملٜاهِننات وتزبض ن بدتا ِننل لب ٢مننل بدهشنند بدؼننسٛيل ده دشدةننل بد ن بهاننُ ٝايهننا بط ن "
شننى ٗننا من ٟ ،"ٞمننا بُاشن تانن ٣بلب ٢مننل ُنند بُيجبٗهننا م ١ن بلجمه زاننل بلباديننل ُلننى تانن٣
بملش نناه ،ٝومشِن ن ط نن٢انها من ن بتث نناَ توبم ننس بلجمه زا ننل ،و ُن ن ه بل ننى بملؼ ننازٟل ل ننه بملؼ ن ناوزبت
1
) Ibid., P.54.
2
) Ibid, P. 54.
3
) Leslie H.palmer, Op. Cit., p.67; Nathaniel Puffer, The Far East A Modern History, Edited by Allan
Nevins and Howard M. Ehrmann, New York, 1958, P. 438.
97
دنل مملنل لنه له تا ٣بملشاه ،ٝوبدرم م بملم ١ب ة٢ن بلجازال م بدل بٛامل تشٌي طيا
بلب ٢من ن نل بملئٛتن ن نل بد ن ن ن ط ن ننيت اؼ ن نن١ياها ل ن ننه بدِاد ن ننل شون ن ن ة بول ن ننى سٛام ن ننل بد سة ن ننات بملت ن نندة
تندونيظيل(.)1
و٘ٛن د ٟجا٠ازتنا كنند هنرد بل ون ة وبُاشن زٗلنها بدـننسا دهنا لنه بدلننا من بةان ،٤
وٛنند طنناند ها لننه ذدنن ٣بدملجشننل بدٜشـننايل( )2بد ن شبزت دنناوة وطن موسة ،وبد ن بُيجٗن لننه تٜساسهننا
بد ننرم بزط نناتل بل ننى مجا ننع تم ن مان ننل " س ة د نند هش ننا ٞػ نن ٣ل ننه ب بط ننتمسبز تُم ننا ٤بدِدبتي ننل
ط ن ثل زٓث نل بدظ نناوات بده دشدة ننل ل ننه ٗ ننسق ط ننيوس ها ُ ...ل ننى بملش نناه ٝبد ن ة ند ها ش ننى ٗ ننا
م ٟ ،ٞما وؿ٘ بلجمه زال مؤنها "ماشبد له م ِٛها ...وبنها تتِسق دِمايات توهيج"(.)3
لننه بدلاد ن من اؼننسا تو ٤بدتمننّ مجاننع تم ن ددزبطننل تٜساننس بدملجشننل بدٜشـننايل .وش ن ٤هننرب
تدتماَ ُا مملل تت ا بدظ ٗي له بملجاع بلى ب سبا ٛبت ٟن بدونسٗي وُ همنا بلنى
م بِٛهما بد ٠انا ُايها ٛثل بندسَ بلبس ،ميشما ُا مملل بطنيجبديا بلنى كنسوزة ،ب سنبا ٟن
بدوننسٗي بلننى مظنناٗل شمظننل ٟيان ميجبت شانن ٙبمل بٛننّ بد ن ٠انن ٗيه نا ٛب هم نا لننه تو ٤م ن آ .
ت ب بملجا ننع زٗ ننم ٟن بملٜي ننجحي .ول ننه تو ٤م ن اؼ ننسا بدل ننا تث ن بملجا ننع مظ ن ة بد ٜنسبز
تمسا ٢ن ِنند تشٜي نل م ن ٛثننل لجشننل ثان اننل ،وٛنند نننف هننرب بملٜيننج ُلننى مشننّ ٟن بدوننسٗي م ن
أييج بملٜاهِات بل اكِل دظيوس هما مشر بدسب ّ م آ (.)4
1
) Alastiar M. Taylor, Op.Cit., PP.58-59.
( )2بط ننتمست شان ننازبت بدملجشن ننل بدٜشـن ننايل ملشن نناه ٝبلجمه زان ننل من ن بدظن ننا ّ ح ن ن بدتاطن ننّ وبدِؼن ننسا من ن بةان ن ،1947 ٤
ودامصاد ُ بدتٜازاس بد ٠ان تسطاها بدملجشل بلى مجاع تم .ةشٌس:
U.N.O.R.S.C., Report By the Consular Commission at Batavia to the Security Council, N.4, New York,
1950, PP.24-130.
3
) Dorthy Wood man, Op. Cit., P.240.
4
) Alastair M.Taylor, Op. Cit., PP. 61-62.
98
-معاهدة رهف ل.
وؿ ننا لجش ننل بملظ نناله بلبمي نندة( )1بل ننى دا٠ازت ننا ل ننه بدظ ننا ّ وبدِؼ ننسا م ن اؼ ننسا تو٤
ؼن٢ل مظنتٜل منّ ٟن بدونسٗي .وِ.ند ذدنُ ٣سكن بدملجشنل ُا .1947وِ.د وؿ دها بدتمِ
مظ نناُد ها وبوض ننب م ننا ذد نن ٣يِتم نند ُل ننى م بٗ ٜننل بدو ننسٗي ،ول ننه ح ننا ٤زٗل ننها ٗ ننا مهم ه ننا
طتٜتـس ُلى بزطا ٤بدتٜازاس بلى مجاع تم (.)2
ٛثا ن ه دش نندب ممظ نناُدة بدملجش ننل دتل ننم مسبٛث ننل و ٛنن ٙبه ن ٚبدش نناز ،و٠ان ن مظ ننتِدة
دثنندب بملشاٛؼننات هننرب بل ـ ن ؾ مثاػننسة ،وزٟننصت ُلننى بدٜلنناةا بدِظنن١سال و بدظياطننيل(،)3
ع
ميشم ننا ٠ان ن بلجمه زا ننل متاه٘ ننل داث نندب ماملشاٛؼ ننات بدِظ نن١سال وبدظياط ننيل مِ ننا ،وبٛيجح ن م ننا
يِنني ٠ننل هننسٖ لجشننل شاؿننل اِمننل ُلننى وٛنن ٙبه ن ٚبدشنناز وتمانن" ٣طنناول ذبت مظننت ُن ٍنا٤
دٔ ننسق بدت ؿ ننل بل ننى بدٜن نسبزبت ظ ننسُل"ٗ .لن ن ُن ن ذد نن ٜٗ ،٣نند ُن ن بلجمه زا ننل بل ننى ودن ن
مظاُدة لجشل بملظاله بلبميدة دتان ٣بدملجنا لنه بملشاٛؼنات بدِظن١سال وبدظياطنيل .وُلنى كن ب
هرد يزبب ٛسزت بدملجشل ٗت مجنس بُمادهنا بملثاػنسة ،وٛامن لنه بدلنا ُؼنس من اؼنسا بدلنا
متِنني طننتل نن ب ،بثشننا ُن ٠ننل وبحنند م ن وٗ هننا ملٜاماننل بدملجننا بمل تننازة من ٛثننل ته نسبٖ،
ع
وت ن ت دةنند ة ن بدسب ننّ ُؼننس م ن اؼننسا بدلننا م ُنندب د دتمنناَ تو ٤دملجننا بل اؿننل م ش٘يننر
ٛنسبز مجاننع تمن دننألو ٤من اؼننسا بدلننا (.)4ولننه بدين بمل نند بدتمِن بدملجننا بل اؿننل د١ن
بدونسٗي ،وهاثن من بدملجشننل بل اؿننل بدتا ِننل دملجشننل بملظنناله بلبمينندة وكننّ مٜيجحننات م نند ة
دتش٘ي ننر ٛنسبز مجا ننع تم ن .ول ننه بدي ن بدت نناله ت ن ه ننس ثم ننا مٜيجح ننات ،ت ب تا نن ٣بملشاٛؼ ننات
)C . Kirby ( )1كم ن بدملجش نل ٗ ن ُلن ا ها ث ثننل بُلنناب هن بدِلن تطننيجبله زا ؼنناز ن ٟيج.ن (Richard
وٛند ٠نا يِمنل لنه م ١منل بد ٢مش اان تطنيجبديل .بمنا بدِلن بدثملجي٢ن من ٗ ٤نا شا نند ( ٢ٗ )Paul van Zeelandنا
ع
زدننل بٛتـننا ٗ ،لن ُن ٠نننل زتننيع وشزبب طننام ٝووشاننس شازديننل لننه مملجي٢ننا .ميشمننا بد ٗنند تمسا٢ن بدنندٟت ز ٗسبننن٣
ع ع ع ع
ٓسبها ( )Frank. P. Grahamزد تسي اا مِسوٗا ددب ،وزتيع دامِل ٠ازوديشا .ةشٌس:
Ibid, P. 66.
2
) U.N.O.R.S.C, Preliminary Phases of the Commutes Work, Vol. I, No.1, New York, 1950, P.2-3.
3
) Alastair M.Taylor, Op. Cit., P.67.
4
) Alastair M.Taylor, Op. Cit., P. 67.
99
ت هام ننات بملتثا د ننل م نني بدو ننسٗي ( .)1وٗيم ننا ة ننف بدشٜاػ ننات بدظياط ننيل ٜٗ ،نند ظن ن ٗؼ ننا
توُ ٤ا .1947وِ.د ةن مي من بدشٜاػنات دن ةنش،ب بدوسٗنا لنه بمتدأت له بدلام م ٠ان
نسق ،ممننا ٗننّ بململننل تمسا٢ن الننى بٛينجب مظننؤدل بشننر مِاهنندة ديشٔادنناا بدت ؿننل بلننى بت٘ننا ٚمن ٍ
ع
أطاطن نا داش ٜنناغ ٔ ننم بدشٌ ننس ُن ن حاد ه ننا بمل دن ن ة ،بد ن ن زيم ننا اظ ننه ل ننه اِ نندةل م بٛن نٟ ٙن ن
بدو ننسٗي ( .)2ويش نناب ُل ننى ذد ننٟ ٣ت ن بُل نناب لجش ننل بملظ نناله بلبمي نندة زط ننادل دأله نسبٖ بملِشي ننل ل ننه
توُ ٤سٗ ن ن "مسطن ننادل ُين نند بملن نني "ٛ ،ن نند تلن ننمش مٜيجحن ننات بل ن ننامع وبدِؼن ننسا م ن ن ٠ن ننان
ُظنن١سال داهدنننلٗ ،ل ن ُ ن بملٜيجحننات بدظياطننيل ،وٗيمننا ة ننف بملٜيجحننات بدِظنن١سال داهدنننل
ٜٗد تلمش طتل مثا ة اه:
.1و ٙٛبه ٚبدشاز ُلى ه ٤شى ٗا م ٞمثاػسة.
و تك نسبز م ٜن ٚته نسبٖ بملِشي ننل، .2ت ٛي ننّ مِاه نندة هدن ننل دتؤط ننيع مش نناه ٝحدو ة ننل م ن
ويت بُٗ ٝا مّ شى ٗا م .)3(ٞ
ُلنى وبدشٌا وت ٗيج تم له بملشناه ٝبملجنس ة من بدظن .3ت ّٜمظئوديل بلب٘اي ُلى بدٜان
بدتننا ِ ُننات ٛ ٝن بت ػننسهل مدني نل شاؿننل م ١ن بدوننسٗي ٟ ،مننا ة ٜن بملظنناُدو بدِظنن١سا
دملجشل بملظاله بلبميدة متٜدة بدش ب د ١بدوسٗي .
.4بدظننما ممصبودننل بُمننا ٤بدتجننازة وتتـنناُ ٤لننى ٛنندز تم٢ننا ٟ ،مننا ةننت تت٘ننا ٚمنني بدوننسٗي
ذد ٣ممظاُدة بدملجشل بذب توا تمس. ُلى ِم بدتِدة ت بدلسوزال ،وا٢
بملظن ن نناُدو بدِظن ن نن١سا من ن ننبدسبب ت ٜين ن نن ٝؼ ن ننا مظن ن ننؤدل بطن ن ننتمسبز مٜاومن ن ننل بد ٜن ن ن بت .5ةٜن ن ن
ع
زاننل دا ٜن بت بده دشدةننل وشـ ؿننا لننه دنناوة بدٔسييننل ،ولننه حننا ٤بدتؤٟنند م ن تانن ٣بملظننادل بلجمه
ع
ُل ننى بدٜن ن بت بلجمه زا ننل ت س ننبا ٗن ن زب وت ن ن بة ننل ً ننسوٖ ل ننه وٛن ن وبح نند وشن ن ٤ ٗيجن ن
ع
ة ما. ُؼسا
1
) U.N.O.R.S.C., Work of the Special Committees Established to Implement the Security Council„s
Resolution of November 1947, Vol II, No.1,New York,1950,PP.78.
2
) Alastair M.Taylor, Op. Cit., PP.77-78.
3
) Ibid, P. 83.
100
ظن ،وت ن مسبٛثننل بملظنناُدة .6ةجن ُلننى ٟن بدوننسٗي بشن ب بملشنناه ٝبملجنس ة من بدظن
بدِظنن١ساي بدتننا ِي دملجشننل بملظنناله بلبمينندةٗ .ل ن ُ ن ذدننٜٗ ،٣نند تلننمش تانن ٣بملٜيجحننات
بُا ة ملٜيجحات بدملجشل بد وكِ له بدسب ّ ُؼس م اؼسا بدلا (.)1
ع
وٗيمننا ةتِانن ٝماملٜيجحننات بدظياطننيل ٜٗنند تلنمش بث ن ُؼننس مٜيجحنا ،بشننرت بزِ.ننل من
تا ٣بملٜيجحات م مِاهدة ديشٔاداا ،بما بملٜيجحات بدلما ٗا مٜيجحات ددةدة واه:
.1تٜن لجشننل بملظنناله بلبمينندة مبمنندبب مظنناُد ها من بدننل بدت ؿننل بلننى حننل طيا ن لننه ٠ننل من
داوة وط موسة وما وزب.
.2بةٜاٖ ٠ل بدِ٘اديات بملستثول ماةل هساٜل دتشٌي بد سةات له بلجصز بُ د.
.3ةج بُا ة ت بزبت بملدنيل بد ٠انن اِمنل مشنر بدِؼنسا من تمن ش ُنا ،1947وذدنِ ٣ند
ت ٛيّ تت٘اٛيل بدظياطيل له مدة س تتجناوش ث ثنل بػنهس ،وٟنرد ٣ت سنبا بملـناح دملجشن
بده دشدةي مل بِٛه له ذد ٣بدتازا (.)2
.4بدتٜايل بدتدزامله دا ٜبت بملظملبل.
.5ةجن ن بُ ننا ة ممازط ننل ِٗادي ننات بدتج ننازة بلب ننسة وبدش ٜننل وتتـ نناست وبدِ٘ادي ننات تٛتـ ننا ةل
٠اٗل ،وذدِ ٣د ب ةت ت ٛيّ تت٘اٛيل بدظياطيل.
.6بدنسبب بنت امنات حننسة ِند ت ٛيننّ تت٘اٛينل بدظياطنيل ،وب تجننسم تان ٣تنت امننات شن ٗ ٤يننجة
ع
تين نجبو م ننا م نني ط ننتل بػ ننهس بل ننى بث ن ن ُؼ ننس ػ ننهسب ،وذد نن ٣دتم ١نني بدؼ ننِ من ن ت دة نند ُ ٛت ننل
بدظياطيل مّ بلجمه زال وبد سةات بملت دة تندونيظيل.
ع
.7وكّ مِاهدة طت زال م تازة ةمٜسبهيا د كّ طت ز دا سةات بملت دة تندونيظيل.
1
) Truce (Renville) Agreement Between the Netherlands and the Republic of Indonesia, 17 January,
1948, A Decade of American foreign Policy, Basic Documents, 1941-49. Prepared at the Request of the
Senate Committee on foreign Relations by the Staff of the Committee and the Department of State
Washington, 1950, P.792.
2
) Alastair M. Taylor, Op. Cit, P.84.
101
.8مام٢ا بحند بدونسٗي بدوان من و٠ادنل تمن بملت ندة اِيني م٘ كنيل ملسبٛثنل بدٌنسوٖ شن ٤
بد٘يننجة بد ن تنت ٜننل ٗيهننا بدظ ننيا ة م ن ح ٢مننل تزبض ن بملش ٘ل ننل بلننى ح ٢م ننل بد سة ننات بملت نندة
تندونيظيل(.)1
بما بملٜيجحات بملؤش ذة م مِاهدة ديشٔاداا ٜٗد ت تمل يـها له بزِ.ل مثا ة ،واه:
.1بطت ٤ ٜبدؼِ تندونيس .
.2بدتِاو مي بدؼِثي تندونيس وبده دشدم.
ع
.3ب ؼاب ودل ُلى بطاض ٗيدزبله تمتا ٣طت زب ة كّ ُ هساُ ٝمايات ةمٜسبهيل.
.4بد حدة مي بد سةات بملت دة تندونيظيل وتهسبٖ تشس ملما١ل تزبض بملش ٘لل(.)2
ُٜدت بدملجشنل بدتماُنات ٓينج زطنميل منّ ٟن بدونسٗي شن ٤تطنث َ بدنرم تن بزطنادها ملظن ة
زطادل بملي (.)3
بدل ننا بط ننتام بدملجش ننل ؼ نن٢ل ٓي ننج زطن ن من ن بد ٗ نند بده دش نندم ل ننه بدل ننا من ن ٠ننان
مٜيجح ن ننات ددة ن نندد ست٘اٛي ن ننل هدنن ن نل ويي ن ننا ملماني ن ننل مث ن ننا ة طياط ن ننيل .و ٛن نند بُتم ن نندت مٌِن ن ن
م ننّ ٛث ن ِ ٤ل ننها وزٗ ننم بملٜيجح ننات بلجدة نندة ُل ننى بملٜيجح ننات بمل د ن ة ل ننه زط ننادل ُي نند بمل نني
واِنندةل بدننثِم تشننس .وٛنند ؿننس بد ٗنند بده دشنندم مننا هننرد بملثننا ة بدلمانيننل طن ال مننّ بملثننا ة
ع
تزِ.نل ملِاهندة دئادنناا ،بد ن تلننمش ها مظن ة زطننادل ُيند بملنني دملجشنل طن ٖ اؼن٢ل بطاطننا
دام٘اوك ننات من ن بد ننل بت٘اٛي ننل طياط ننيل ل ننه ح نناٛ ٤ث ده ننا( .)4وبوض ننب بد ٗ نند م ننؤ "ه ننرد بملث ننا ة
بدظياطيل اِ ّد نهاتيل ،ود ت ٢م٘ت حل م نٜاغ بشس" .وش ٤تةا بد حٜل أمن ح ٢منل
1
) Basic Principles for the Negotiations Between the Netherlands and Republic of Indonesia, 17 January
1948, A Decade of American foreign Policy, Basic Documents, 1941-49. Prepared at the Request of the
Senate Committee on foreign Relations by the Staff of the Committee and the Department of State
Washington, 1950, P.793
2
) Ibid ., P.793.
3
) U.N.O.R.S.C., Negotiations Leading Up to the Truce Agreement and Acceptance of the Political
Principles, Vol. Iv, No. 1, New York, 1950, P.17
4
) Ibid., P.18.
102
ع
بلجمه زا ننل ُل ننى بدت٘١ي ننج متا نن ٣بملٜيجح ننات ،شاؿ ننل وبنه ننا ٠ان ن نهاتي ننل وٓي ننج ٛاما ننل داش ٜنناغ .وم ن
تو ٤مِسٗ ننل بد ٛن بمل نند د ننس بلجمه زا ننل ،و ٛنند ده ه ننا حاود ن بدملجش ننل ل ننه بدل ننام م ن ٠ننان
طن نناُل ٜٗن ننى دا ننس ُلن ننى هن ننرد بوض ننب بد ٗن نند بده دش نندم من ننا بلجمه زان ننل د نندفها ثمانين ننل وبزِ.ن ن
بملٜيجحات ،وله حا ٤زٗلها ٗظ ٖ اظتؤن ٙح ٢مل ه دشدب حسال بدتـسٖ(.)1
أ زٟن لجشننل بملظنناله بلبمينندة شون زة بمل ٛنن ،ٙشاؿننل وب هشننا ٞت دةنند لننه بد ٛن مننّ ُثننازة
ع
بطن ننتئشاٖ حسان ننل بدتـن ننسٖ ،وح ن ن دهن ننرب بمل ٛن نن ٙبملتن ننؤش ٛ ،امن ن بدملجشن ننل مـن ننيآل طن ننتل مثن ننا ة
ع
طياط ن ننيل بك ن نناٗيل ل ن ننه بدِاػ ن ننس من ن ن ٠ن ننان تو ،٤ةج ن ن حظن ن ن زأفه ن ننا ،ب اؼ ن نن٢ل د ن ننصبب من ن ن
ع
تت٘اٛيلٟ ،ما ةج ب اؼ٢ل بطاطا دام٘اوكات ؼؤ بلبل بدظيا ( .)2وتا ٣بملثا ة اه:
.1أ تثٜن بدظننيا ة ُلننى ح ٢مننل بدهشنند بدؼننسٛيل مننّ مما١ننل ه دشنندب ح ن ةننت نٜاهننا بلننى بد سةننات
ودنل بملت دة تندونيظيل .وُشدما ةت بةجا ها ٗا بد سةات بملت دة تندونيظنيل طن ٖ ت٢ن
ُلنى زأطنل ما١نل ه دشنندب، ذبت طنيا ة ومظنتٜال لنه مؼنازٟل م ظناوال منّ ه دشنندب لنه بت نا ت٢ن
وسةل كم بد سةات بملت دة تندونيظيل. وٗيما ة ف م٢انل بلجمه زال ٗظ ٖ ت٢
.2ل ننه أة نل ح ٢م ننل ٗيدزبدي ننل مئٛت نل ة ننت تشـ ننيبها ٛث ننل بدتـ نندةُ ٝل ننى ط ننت ز بد سة ننات بملت نندة
ع ع
تندونيظيل بملظتٜال تمش دميّ بد سةات تملي ُا س له ٠ل بمل اٗل.
.3ة نن ٝد١ن ن بدو ننسٗي بدوان ن من ن لجش ننل بملظ نناله بلبمي نندة تط ننتمسبز ل ننه مظ نناُد هما دتِ نندةل
تٛيجبحن ننات بد ن ن ٛن نند تٌهن ننس ش ن ن ٤بد٘ي ن ننجة بد٘اؿن ننال .ول ن ننه تان نن ٣بلبادن ننل س ة ن نن ٝداون ننسٖ تشن ننس
تُيجبق ،وتت لى ه دشدب مظؤدل بم ْ مجاع تم هرب بدوا .
.4ةننت بد نسبب بط ننت٘تاب ػننِب ش ن ٤منندة س تٜننل ُ ن طننتل بػننهس وس تصانند ُ ن طننشل م ن ت ٛي ننّ
تٛنادي لنه دناوة وطن موسة ومنا وزب تت٘اٛينل بدظياطنيل دٔنسق ت دةند ٗيمنا اذب ٠انن ػنِ
1
) Alastair M.Taylor, Op. Cit., P.87.
2
) U.N.O.R.S.C., Negotiations Leading Up to the Truce Agreement and the Acceptance of the Political
Principles, Vol. IV, No.7, New York,1950, P.17.
103
تسٓ له اؼ١يل دصب م بلجمه زال بو وسةل بشنس كنم بد سةنات تندونيظنيل وحظن هان
أم م تهسبٖ بملِشيل بد ٛد ت٘لل ت ًي ٙهساٜل بشس داتؤٟيد ُلى زأم بدؼِ (.)1
.5ةننت وكننّ بُ نسبٖ طننت زال ِنند ت دةنند بد سةننات م ظ ن تد نسبببت بمل ضننبل بُ ن د ،وذدنن٣
من ش ن ٤بد نسبببت ةمٜسبهيننل دٔننسق اؼنن١يل مظ ن ة طننت ز بد سةننات بملت نندة تندونيظننيل.
ظثل ط٢انها(.)2 بما بد سةات بمل تا٘ل ٗيت تملياها له تت٘اٛيل بددطت زال م ظ
.6بذب ما ٛسزت أةل وسةل ُد بملـا ٛل ُلنى بددطنت ز وزٓثن لنه بدت٘ناوق دت دةند ُ ٛهنا منّ
بد سة ننات بملت نندة تندونيظ ننيل ومما ١ننل تزبض ن بملش ٘ل ننل ؼ نن٢ل مت٘ نن ٝم ننّ بملث نندأة بدلاد ن
وبدسب ّ م مِاهدة ديشٔاداا ٗ ة ٝم هسٖ تُيجبق.
له بدي بدتاله طام بدملجشل مٜيجحا ها داظاوات بده دشدةل .وِ.د ة وبحد بطنتام بدنس ُن
هسانن ٝزطننادل تلننمش م بٗ ٜهننا ُلننى تانن ٣بملٜيجحننات ،ود ١ن ُلننى وٗنن ٝبطننع مِيشننل بذ بُاش ن
مانها ط ٖ د اظتمس له بمل ا ثات بدظياطيل بذب دن تنت مسبٛثنل بدهدننل ؼن٢ل ٛينٟ ،ٝمنا بنهنا
د اِمل له أم حا ٤م تحن بُ ٤لنى مشاٛؼنل شونل هدننل ددةندة بو مِددنل .وحند ت بدسطنادل
بدس بلجمهن زم ُلنى مٜيجحا هنا ،ولنه حنا٤ ٗيجة شمشيل ددةدة س تتجاوش بث ُؼس طاُل سطت
تجاوش تا ٣بد٘يجة ٗبنها " طتٜسز بطتئشاٖ حسال بُمادها"(.)3
ع
بمنند بد ٗنند بلجمه ن زم ت٘ادننؤد م ن بد٘يننجة بمل نند ة ،ت بنننل وبٗنن ٝبشي نجب ُلننى مٜيجحننات
بدهدنننل وُلننى بملثننا ة بدظياطننيل بده دشدةننل تث ن ُؼننس وبملثننا ة تكنناٗيل بدظننتل دملجشننل بملظنناله
بلبمينندة ،وذدننِ ٣نند ب ت ن ت كنني ها من دانن بد ٗنند بده دشنندم ،ودننابت هننرد بمل بٜٗننل و
1
) U.N.O.R.S.C., Six Additional Principles for the Negotiations Towards a Political Settlement Submitted
by the Committee of Good Offices at the Fourth Meeting of the Committee with the Parties on 17
January 1948, and Accepted at the Fifth Meeting of the Committee with the Parties on 19 January 1948,
Vol. III, No.1, New York1950, P.67.
2
) Ibid., P.67.
3
) Alastair M. Taylors, Op. Cit., PP.88-90.
104
أم ػ ن ن ننسن ،م ن ن ننل ب بلجمه زا ن ن ننل بط ن ن ننت دم بملـ ن ن ننوملبات ن٘ظ ن ن ننها بد ن ن ن ن بط ن ن ننت دمها بد ٗ ن ن نند
بده دشدم(.)1
بدلنا وٛنّ بدوسٗنا ،وي لن ز بدملجشنلُ ،لنى مِاهندة بدهدننل له بدظا ّ ُؼس من ٠نان
وُلننى ميننا بملثننا ة بدظياطننيل تث ن ُؼننس .ولننه تدتمنناَ ن٘ظننل ٛام ن بدملجشننل متٜنندة مثا دهننا
ع
تك نناٗيل بدظ ننتل د ١ن بدو ننسٗي زط ننميا ،وهاث ن م هم نا بد ننس ش ن ٤ثم ننا وبز ِ.نني ط نناُل .و ِ.نند
ة مي ،ش ٤بدتمناَ بد ٗندة ،ؿنس بد ٗند بده دشندم منا ح ٢متنل ٛثان ماملثنا ة بدظنتل ُلنى
ع
بنهننا اؼنن٢ل مننّ بملثننا ة تث ن ُؼننس بملت٘ننُ ٝايهننا مظننثٜا وطننيال دات ؿننل بلننى حننل طيا ن ٟ .مننا
ع
ؿس بد ٗد بةلا مانل ةشن م بدتِاينُ ٝلنى بملثنا ة كناٗيل بدظنتل لنه زطنادل سحٜنل .ولنه بد ٛن
ن٘ظننل ؿننس وٗنند بلجمه زاننل مانننل ة بٗننُ ٝلننى بملثننا ة تكنناٗيل بدظننتل وي ظ ن ٛن ة بمل٘نناهي
وبدت كن نني ات بد ن ن اِويهن ننا لجشن ننل بملظن نناله بلبمين نندة( .)2وٛن نند ُسٗ ن ن هن ننرد بملِاهن نندة ممِاهن نندة
زن٘يننل( )Renvilleظننثل بلننى بدظ نن٘يشل بلبسييننل تمسا١يننل بد ن دننست ُلننى ًهسهننا بمل ا ثننات م نني
ع
بدوسٗي ونتج ُ ها بملِاهدة بشيجب(.)3
ع
ةم ١ن بد ٜن ٤ب مِاهنندة زن٘يننل د ن ت ١ن بٟملننج نجاحننا م ن مِاهنندة ديشٔادنناا ( ،)4وذدنن٣
نها ٠ان له ؿالب بده دشدةي ،بذ ت مثازٟنل شنى ٗنا من ُ ٞلنى بننل هن بملشوٜنل بملِينجٖ هنا،
توكن نناَ ٟمن ننا ت ن ن تٜان ننيف مشوٜن ننل بلجمه زان ننل بلن ننى بز بٖ دن نناوة وط ن ن موسة( .)5وُلن ننى مظن ننت
ُ ٜنند بملِاه نندة بلننى بط ننتٜادل زتننيع بد ن شزبب بمي ننج ػننسٖ بد نندة ل ننه بدظياطننيل ل ننه بندونيظننيا ،ب
نهاةل ٠ان بدلا ،وذد ٣ظ بلجد ٤بدرم بثينج ؼنؤ بملِاهندةُ .شدتنر ٛنسز طن ٠ازن اؼن١يل
ع
مجا ننع زتا ن مظ ننئو ٤بمام ننل ود ننيع بم ننا بدملجش ننل بد هشي ننل بملسٟصا ننل .و ٠ننا م ن س دِ٘ ننل ذد نن٣
1
) Ibid., P.93.
2
) U.N.O.R.S.C, Negotiations Leading Up to the Truce Agreement and the Acceptance of the Political
Principles, Vol. IV, No.1, New York,1950, PP. 19-20.
()3مجم ُل م بملئد٘ي بدٔسييي ،تازا ُـسنا مشر ُا ،1945تسدمل ن ز بددة حاه ،ميجوت– 1970 ،
،1971ؾٗ 564سب ظ ب ٓ وما ،نهلل بطيا ،تسدمل نٌيج داهل. ، . ،ت ،ؾ.124
4
) D.G.E. Hall, Op. Cit., P. 722.
5
) Dorthy Wood man, Op. Cit., P.240.
105
ع
طننت ز ُننا .1945وهثٜننا دهننرب بطن ِ
نشدت بد ن شبزة بلننى م منند حتننا بدننرم ن،ننب لننه ت حينند م ظن
بلبص بد ه وبملاػ م ،له بد ٛبدرم د ةشل ٗيل مملا بلجشا بديظازم بلى بد شبزة(.)1
منندأت لجشننل بملظنناله بلبمينندة م ش٘يننر مشن بملِاهنندة .ويادنظننثل داثشن بدِظنن١سال ةم١ن
بد ٜن ٤بنهننا تم ن مشجننا ،بذ ٛام ن بلجمه زاننل سننب 35000دشنندم م ن بدٜوِننات بدشٌاميننل
بد ن ٠انن حن ٤شننى وٛنن ٙبهن ٚبدشنناز ،وذدنن ٣لننه بدظننا ض وبدِؼننسا من ػننثان ُننا .1948
ندونيظننيي لننه ػننهس حصانسب ( .)2ت مننبه ٚطنسب 1000أطننيج من تطننس ٟمنا ٛننا بده دشنندة
ب بملظن ننؤدل بشتا٘ ن ن لن ننه توثين نن ٝبملثن ننا ة بدظياطن ننيل ،وذدن نن ٣س بده دشن نندةي د ن ن ةاي م ن ن ب متان نن٣
بملث ننا ة ،م ننل ب بلب ننا ٟبده دشن نندم ٠ننا ٛنند من نندأ متؤط ننيع ح ٢م ننل ٗيدزبدين ننل ل ننه دا٠ازت ننا ٛثن ننل
ع
بدت ٛيننّ ُلننى بملِاهنندة ،لننه بدلاد ن ُؼننس م ن ٠ننان بدلننا ُننا 1948ت دةنندب ،وذدنن ٟ ٣و ن ة
مثدتيل ن تؤطيع بد سةات بملت دة تندونيظيل بملٜيجحل .وت تسػني ح ٢منل بدهشند بدؼنسٛيل
ع
بده دشدة ن ننل زتيظ ن نل دملب ٢م ن ننل تت ا ة ن ننل وزب ب ُث ن نند بد ٜن ننا ز( )3ناتث ن ننا دملب ن ننا ٟبدِ ن ننا .وتل ن ننم
بديجٟي ن تٛاي ن دملب ٢مننل بد٘يدزبديننل وسةننات ُنندة اننه ٠ننل م ن بندونيظننيا بدؼننسٛيل ،ط ن موسة
بدؼسٛيل ،ما وزب ،داوة بدٔسييل ،داوة بدؼسٛيل ،وط موسة بلجش ييل .بما بٛنادي بلب١ن بدنربا
ع
ٗان م زنين بد ن تلن شمننع وسةنناتٗ ،لن ُن بٛاي ن مان٢ننا ويياتن ( .)4وسمنند من تػننازة بلننى
بد سة ننات بد ن ن تن ن تؤطيظ ننها ل ننه بملش نناه ٝبدِات نندة دملجمه زا ننل ،ومن ن مي ه ننا م ننا وزب بد ن ن تن ن ٗيه ننا
تشـي بدظيد تجاٟسب نيشجسبت( )Tjakra Ningratوه شُي بٛواله دِاتال ت ١ن بلجصانسة مشنر
ع
بدينناُ ٤نندة .ودنناب تؤطننيع هننرد بد سةننل وٜٗننا سطننتو َ بُيجٗن ح ن بدثِلنل بده دشدةننل مانننل ٛنند
ع ع
ت ن لننه و ٛن "د ن ة ١ن ٗيننل مٌِ ن بدشنناض ٛنند ُننا وب م ن ت ٓننا ٤بد ن بت ننروها مملجننؤ ش ٗننا م ن
بدٔصو بده دشدم" .ويادوساٜل ن٘ظها ،وش ٤بد٘يجة بد ٠ان ٗيها ٓس .دناوة ت ن ًنل تح٢نا
1
) J.D. Legge, Op. Cit., P.227.
2
) Leslie H.Palmer, Op. Cit., P.63.
( )3زب ب ُثد بدٜا ز ه زتيع بد ٗد بده دشدم بدرم شل له م٘اوكات مّ بلجان تندونيس .ةشٌس:
Alastair M. Taylor, OP. Cit., P.77.
4
) Facts on File, Op. Cit., P.24.
106
بدِسٗيل ،مسش بدظيد ٠ازتنا ديجناو(. )Karta Legawaوٛند ٠نا هنرب ُامنل شدمنل مدنينل لنه ح ٢منل
ع
بلجصز بدهشدةل بده دشدةل ،وبؿث ٗجؤة ٛاتدب لبنص بطنمل حنص بدؼنِ بدظن ندب بدنرم ٛنا
ع ع
مننادت ويى سن ٜن ل ننه م د ن زٗ .ل ن ُ ن ذد نن ٜٗ ،٣نند ود نند بلبننا ٟبده دش نندم ُم نا ٠اٗي نا ل ننه
ع ع
قزطتٜسبهيل ٛواُيل وكثاهه بملتٜاُدة ديؼ٢ا ب هي ١ب بزاا له ط موسة (.)1
بُيجك ن بلجمه زا ننل ُلننى مظ ننؤدل تؤطننيع بد سة ننات كننم بملشنناه ٝبدتا ِننل دهننا ،وذدنن٣
ش ٤نٜاػات مجاع تم ؼؤ نتاتج بملِاهدة ،بذ ب ه بململل تندونيس بده دشندةي م نسٚ
مش مِاهدة زن٘يل م ش ٤تدسبببت بد ٠ان اظيج له تٜد م بدنل شان ٝوسةنات ددةندة
لننه مننا وزب وٓس.ن دنناوة ،وبوضننب مننا هننرد تدنسبببت اؼننيج بلننى "حٜيٜننل ثامتننل واننه تكنسبز ممثنندأ
تط ننت٘تاببت بلب ننسة " .و ٛنند ز بململ ننل بده دش نندم م ننا ه دش نندب ت ي ننج مث نندأ تط ننت ٤ ٜبدؼ ننِب ،
ود ١ن ل ننه بد ٛن ن٘ظ ننل هش ننا ٜٗ ٞننسد ل ننه مِاه نندة زن٘ي ننل نـ ن ُل ننى بدتِثي ننج بلب ننس ُ ن بلبس ٠ننات
ع ع
بدؼِثيل بد ن انه مؼنسوَ مشٌمنات طياطنيل بطن شا ب ُلنى مِاهندة ديشٔادناا ٗ .لن ُن ذدن،٣
ع
ٗا بدتو زبت بدظياطيل له ٓس .داوة ٠ان ٛد "حـا ؼن٢ل ٠امنل ِيندب ُن أةنل مؼنازٟل
بو تدشل مثاػس بوٓيج مثاػس ،بوح أةل كنٔ ن " من بلب ٢منل بده دشدةنل .ون يجنل دنرد ٣تث ن
ع ع
بملجانع لنه بدلنام وبدِؼنسا من ػنثان مٜيجحنا ؿنيشيا ةوان من لجشنل بملظناله بلبمينندة " ب
ع ع
ت ن له بهتمام ننا شاؿ ننا هرد بدتو ن زبت بدظياط ننيل " ل ننه م ننا وزب وٓس .ن د نناوة و"ب تثا ننٕ ُ ن ذد نن٣
ش ن ٗ ٤بؿننل شمشيننل مشٌمننل "(.)2وبلبٜيٜننل أ بده دشنندةي بطننتمسوب لننه طياط ن ه بدٜاتمننل ُلننى
و بلجمه زاننل .وٛنند ًهننس ذدنن ٣ش ن ٤بملننئتمس بد ننرم ب ؼنناب بد سةننات بملت نندة تندونيظننيل م ن
ُٜدد بلبا ٟبده دشندم لنه مانندو ٕ دا٘ينجة من بدظنا ّ وبدِؼنسا من بةناز ح ن بدظنا ّ ُؼنس من
تم ش ُا .1948وٛد ك هرب بملئتمس مملاي ُ ث ثل ُؼسة وسةل ٓيج دمه زانل .وٛند وؿنٙ
1
) Dorthy Wood man, Op. Cit., P.242.
2
) Alastair M. Taylor, OP. Cit., P.99.
107
مجا ننع قمن ن زإط نناب تا نن ٣بد سة ننات م ننؤنه "بدهمن ن ب و ُمن ن ب وبػ ننسٖ ُا ننيه من ن ٛث ننل مثِن ن
بدظاوات بده دشدةل "(.)1
ع
بثاز ُٜد هنرب بملنئتمس بطن ياب بلجمه زانل ،بذ ُدتنل شسٛنا ملِاهندة زن٘ينل ،ت ب بلبناٟ
ع
بده دشنندم حنناو ٤تتجةننس ُماننل م ن ش ن ٤بػننازتل بلننى ب بملننئتمس ٠ننا موثيِتننل " بط ؼننازاا ٜٗننى "
ع
وديع بدصبميا .ومهما ة ١من بمنس ٜٗند بطنتمست تحتجادنات وت هامنات بملتثا دنل مني بدونسٗي
ح ت ػ يما ٤له بم٢ا بدت ؿل بلى بت٘اٛيل طياطيل(.)2
أ بُل نناب( )3لجشن ننل بملظ نناله بلبمي نندة ُلن ننى بةج ننا هساٜن ننل مش ننر موا ننّ ػن ننهس حصان نسب
ع
دمل سول م بد كّ بملتؤش .وتثِا دهرب ٛا بدِلن ب تطنيجبله تٟ. .ساؼنله (،)T.C.Critchley
وتمسا ٠ ٢زت و.ع ( )Coret Duboisم١تامل وتٜندة وزٛنل ُمنل د١ن بدونسٗي لنه بدسب نّ من
ع
حصا نسب ُسٗ ن ممٜيجحننات ٟساؼننله -و .نع .وٛنند تلننمش هننرد بد زٛننل مٜيجحننا ةنندُ بلننى بٛامننل
بنت ام ننات ل ننه ُم ن بندونيظ ننيا د ؼ نن١يل دمِي ننل ت١مياي نل ت ننل م ننل بدتجمل نا بملئ ٛن ،وت٢ن ن
ع
ه دشنندب وبلجمه زاننل وس مظننتٜال وذبت طننيا ة " م حنندد لننه ػنسب ٟها وُلننى ٛنند بملظنناوبة" .وٛنند
ع ع
ٛثا بلجمه زال هرد بملٜيجحات أطاطا دام٘اوكات ،ت ب بده دشدةي زٗل ها حاس(.)4
ع
بطتمست بدملجشل له مظناُيها شن ٤ػنهس تمن ش ،بذ ُٜند بُلناإها منئتمسب لنه بدتاطنّ من
تم ن ش ل ننه ٠ننادي زب ٕ ك ن ٟن بدو ننسٗي ،وذد نن ٣ه نندٖ بدت ؿ ننل بل ننى ح ننل دا ك ننّ بملت ننؤش .وش ن ٤
1
) Dothy Wood man , Op.Cit., P. 243.
2
) Alastair M.Taylor, Op. Cit., PP. 122-124.
( )3ت ن أيي ننج بُل نناب لجش ننل بملظ نناله بلبمي نندة ِ نند ت ٛي ننّ بت٘اٛي ننل زن٘ي ننل ،بذ بش ننر تٟ.ٞ.ساؼ ننله م ٢ننا ٟيج .ن ،و ٠ننا
ع ع ع
ٟساؼننله كنناموا يِمننل لننه بدن شبزة تطننيجبديل داؼننئو بل ازديننل ،وٛنند ٟظن ٗهمننا دينندب دتون زبت مننا ِنند بلبننس لننه
دشن ػننس ه بطننيا .بمننا ٓسبهننا ٜٗنند بطن ثد ٤م٢ن زت و.ننع ،و٠ننا هننرب م ًنن ٙشدمننل شازديننل متٜاُنند لننه بد سةننات
ع ع
بملت ندةٟ ،منا ُمنل لنه ٗينجة طننامٜل ٛشـن لنه دا٠ازتنا وم٘ ؼنا لنه بدٜشـننايات تمسا١ينل لنه مظناحل وبطنِل من دشن .
بمل نيى بدهنا م .بمنا ٗنا شا نند ٜٗند بطن ثد ٤م ن زام نند هينيمنا ع ( )Raymond Henemansبدنرم ٠نا مستثنل وشانس لننه
ع
بل دمل بددما ماطيل بدثملجي١يل وكاموا ذب شدمل ٟثيجة .ةشٌس:
Ibid,PP.102-103
4
) Dorthy Wood man, Op.Cit., P.245.
108
بملئتمس ٟسز بد ٗد بده دشدم زٗلل دامٜيجحات بملٜدمل ،وبػناز بلنى ب ذدن ٣بد كنّ مئٛن لبني
بدسبب تنت امات بده دشدةل بدِامل .وم دهتل بُا بد ٗد بلجمه زم لنه بدلادن وبدِؼنسا من
زٗ ن نم هن ن ن دشدب دامٜيجحن ننات وُ نند تٜن نندةمها ملٜيجحن ننات تمن ن ش ب سن ننبامل من ن بمل ا ثن ننات ،ظ ن ن
مٜامال (.)1
د ن ت ننؤت تنت ام ننات بده دشدة ننل بدِام ننل م٘ات نندة دام ا ث ننات ،س نتاتجه ننا أًه ننست هيمش ننل
بديمنني بملتوننسٖ .و٠ان ن بملظ ننؤدل تندونيظننيل م ن بملظنناتل بدستيظ نل بد ن زٟننصت ُايهننا بلب ٢م نل
ع
بلجدةندة بذ ٠انن ُاشمنل ُلنى بت نناذ طياطننل م ؼند ة بشبب تانن ٣بملظنؤدل( .)2ووٜٗنا دننرد ٣بدننست
تان نن ٣بلب ٢من ننل اِن نندة ت ُلن ننى تت ن ننا بده دشن نندم-تندونيس ن ن لن ننه ٛلن نناةا ُن نندة ملن ننل بدِ ٛن ننات
بل ازدي ن ن ننل ،بدٜل ن ن نناةا بملادي ن ن ننل ،بد ن ن نندٗاَ ،وبدٜل ن ن نناةا تٛتـ ن ن ننا ةل وبدلٜاٗي ن ن ننل .وبػ ن ن ننيجه ه ن ن ننرد
ع
بدتِ نندة ت م ننا ت ٢ن بد سة ننات بملت نندة ندونيظننيل "م ٢ن ننل ٗي نندزبديا م ن وسة ننات بُلنناب ُل ننى
بطنناض بدت٢نناٗئ"ٟ ،مننا ةجن ب ةلننم حنن ٝأم دننصب م ن بندونيظننيا لننه بمل اٌٗننل ُلننى ُ ٛاتننل
ع
بملثاػ ننسة م ننّ ه دش نندب ن٘ظ ننها .و ٛنند ٠انن ن ه ننرد بدتِ نندة ت طن ن ثا ل ننه شا ننا ة بدتن ن تسبت ،بذ زٗ ننم
ٛث ٤أةل بت٘اٛيل اظ ال ت ف من دل تت ا وتسٟيثل(.)3 بلجمه زا
ع
م ن ده نل بشننس بت ننرت بلب ٢مننل بلجدةنندة بد نسبببت بًهننست ش دهننا أيننجب لننه طياط ن ها
تج نناد بندونيظ ننيا ،ومن ن م نني تا نن ٣تدن نسبببت ٛيامه ننا متٔيي ننج مشـن ن بلب ننا ٟبدِ ننا بل ننى مشـن ن
ع
بملثِ بدظام داتال بده دشدم( .)4وتثِا دهرب تس ٞبلبا ٟبدِنا ٗنا من ٞمشـنثل ،وشا٘نل لنه
بملشـ ن بلجدة نند زتننيع بد ن شزبب بده دش نندم بدظننام ٝبد نندٟت ز د ن عع مي ننل بد ننرم بشننر م٢ان ننل ود نني
ع ع
زاننص( )Willem Dreesزتيظ نا بد ن شزببٗ .ل ن ُ ن ذدننٜٗ ،٣نند ت ن بُننا ة اظننميل بدهشنند بدؼننسٛيل
اِسٖ مؤط بندونيظيا(.)5 بده دشدةل وأؿث
1
) Alastair M.Taylor, Op. Cit., PP.128-129.
2
) Leslie H.Palmer, Op. Cit., P.64.
3
) Alastair M>Taylor, Op. Cit.,PP.137-138.
4
) Leslie H.Palmer, Op. Cit., P.64.
5
) Facts on File, Op. Cit., P. 24.
109
ع
ؼننؤ ت هامننات بملتثا دننل م ن ٟن بدوننسٗي ظن بش ب بد كننّ تؤشمننا ش ن ٤ػننهس ب
ش ننس ٚمِاه نندة بدهدن نل .ول ننه شل ن ه ننرد تح نندب بملت ن تسة وؿ ننل بل ننى بندونيظ ننيا ممل ننل بد سة نات
بملت دة بلجدةد ميج ٠ ٤دسب ( .)Merle Cochranوُشند وؿن دل بدنس م ا ثنات ٓينج زطنميل منّ
بدوننسٗي .ولننه بدِاػننس م ن بةا ن ٛ ٤نند ٠ن دسب وزٛننل ُمننل ُسٗ ن م وننل ٠ن دسب ( ،)1تلننمش
ع
مٜيجحا ةدُ بلى بدسبب بنت امات حسة وتؤطيع ح ٢مل مملال(.)2
ع
ش ن ٤ذد نن ٣بد ٛن ٠ان ن بلجمه زا ننل ت بد ننل ت نندةا م ن بلب ننص بدؼ نني له تندونيس ن
بدننرم ػنن٢ل طننيجبتيجيل ش ن ُ ٤ننا ،1948ذدنن ٣مِ٘ننل بدتو ن زبت بمل ايننل وبدتٔيننجبت بدظياطننيل
لننه بلبسٟننل بدؼنني ُيل بددوديننل ،بذ بش ب بدت ن تس منني بدؼنني ُيي وٓيننج بدؼنني ُيي لننه ٠ننل م٢ننا
اؼنن١يل "مننره بملِظنن١سا " بلننى أيننج لننه تهنناز بدننرم اِمننل كننمشل ِنند ُننا ٟ ،1947مننا ب
تحنصب بدؼنني ُيل بملش٘ننس ة ،وبنتٜننل هننرب بدتٔيننج بلننى بندونيظننيا مننثىب( .)3وٛنند طنناُدت بدٌنسوٖ
ع
بد ٠ان طاتدة آننرب ،ٞمن تنس م بد كنّ تٛتـنا م ظن بلبـناز بده دشندم(ٗ ،)4لن ُن
ع
تحثان بدرم ٠ا مش ؼسب ظ ُٜد مِاهندة زن٘ينلُ ،لنى ًهن ز م دنل مِازكنل تصُمهنا ٛنا ة
بلبص بدؼي له تندونيس بدؼثا (.)5
ع
ودنندت تانن ٣بمل دننل تؤةينندب دهننا من زتننيع بدن شزبب تندونيسن بدظننام ٝبميننج ػننسٖ بدنندة
بدننرم بن٘ـننل ُ ن بلبننص تػننيجب ٠بدننرم ٠ننا ٛنند بطظننل مننّ ػننهساس( ،)6ث ن بنل ن مننّ بتثاُننل
تػ ن ننيجبٟيي بل ن ننى بلب ن ننص بدؼ ن نني له ،وح ن ننص بدِم ن ننا .٤و ٛن ننا بود ن نن ٣مت ٢ن ن ا "بلجبه ن ننل بدؼ ن ننِثيل
1
) Alastair M. Taylor, Op. Cit., PP. 141-142.
2
) F. R. U. S. 1952-1954, Op. Cit., P.1152.
3
) J. D. Legge, Op. Cit., P. 228.
4
) Dorthy Wood man, Op. Cit., PP.244-245.
5
) J. D. Legge, Op. Cit., P.228.
( )6مساا ٟسوشاس ،بدلاتسو ،تسدمل شيجم حما ،ن ،1ميجوت،1961 ،ؾ ؾ.172-171
110
بددةمٜسبهيل" بد بت رت بملظناز ن٘ظنل بدنرم بت نرد م ٠نا ،و ُن بلنى مشناب دبهنل م حندد تلن
ع
٠ل بملشٌمات بملتِاه٘ل مّ بهدبٗها ،ودِا تا ٣بلجبهل م وشبزة حتا هدٗا دشٜدها(.)1
ع
شن ٤تػننهس بدتاديننل بش ب كننٔى بدؼنني ُيي ُلننى بلب ٢مننل ،شاؿننل ِنند وؿن ٛ ٤اتنند
بلبننص بدؼنني له بدظننام ٝم طن ( )Mussoلننه بدلننا ُؼننس من ب ُننا ِ ،)2(1948نند ب ٛطن
مٌِ حياتل له م ط . ٢ود ةدشل م طن بندونيظنيا ؼن٢ل ُا ن ،منل بننل شنل ماطن مظنتِاز
ع
هن ن طن ن يازت (ٗ .)3()Supartoلن ن ُن ن ذد نن ٜٗ ٣نند ش ننل بندونيظ ننيا مـ نن٘تل ط نن١ستيجب دظن ن زا ش
Suripnoوه ن ن ُل ن ن لن ننه بلبن ننص بدؼن نني له تندونيس ن ن بدن ننرم ٠ن ننا ةملن ننل بلجمه زان ننل لن ننه بوزين ننا
بدؼسٛيل(.)4
م نندأ م ط ن مت دي ننل بدش ٜنند بل ننى ط ن ٠ازن وحت ننا ِ نند وؿ ن دل بل ننى بندونيظ ننيا(.)5ول ننه بدلاد ن
ع
وبدِؼ ننسا من ن آ ؼ ننست بحن ند بد ننب ٙم ٜنناس مل طن ن د نناب ٗي ننل " :د ٜنند أشو ننؤت بدلن ن زة ل ننه
تؤٟينندها ُلننى بدت٘نناوق وبد ظ ن ال ...دٜنند ِٗ نل ط ن ٠ازن وحتننا ٠ننل مننا م طننِه دـ ن بدا ن ُلننى
حننم بدسن٘ي ننل واج ن بدتـنندةُ ٝل ننى بدِ ٛننات م ننّ ٗؼننل بدل ن زة ممِ ننص ُ ٤ن بن٘ظننه ،ةج ن
زوطنيا بدظن ٗي يل داٜلناب ُلنى بدلنٔ ن بده دشدةنل وتمسا١ينل بملظناول ُلنى بلجمه زانل .ةجن
ب ةن ننت ٛين ننا ة بمتشن ننا م ن ن بدوثٜن ننل بدِمادين ننل ودن ننيع م ن ن بدِشاؿن ننس بدتجد بشان ننل ،س بدِمن ننا ٤ه ن ن
بدوثٜل تٟملج ث زال ،وتٟملنج مشاهلنل د متجةادينل ."...وه١نرب هادن م طن م ٢منل دبهنل وهشينل
مظيوس ُايها م ٛثل بدؼي ُيي (.)6له بد ٛن٘ظل حناو ٤م طن بٛشناَ بُلناب بلبنص بدن ه
وبملاػ ن ن ن ن م ماسنل ن ن ن نما بلن ن ن ننى بلبن ن ن ننص بدؼن ن ن نني له هن ن ن نندٖ شان ن ن نن ٝدبهن ن ن ننل وهشين ن ن ننل ووشبزد وهشين ن ن ننل
1
) J. D. Legge, Op. Cit., PP. 228-229; Guy J. Pauker, Op.Cit., P. 203.
2
) J. D. Legge, Op. Cit., P. 229; Max Beloff, Soviet Policy in the Far East, 1944-1951, London, 1953,P. 217.
( )3مساا ٟسوشيس ،بملـدز بدظام ،ٝؾ.172
4
) J. D. Legge, Op. Cit., P.229.
5
) Max Beloff, Op.Cit.,P.217.
6
) Arnold C.Brackman, Indonesian Communism A History, New york, 1963, P.82.
111
ع ع
ددةدة(،)1ود١شل ٗؼل له ذد ٣س بُلاب ٟبلبصيي زٗل ب بددُ ة بدؼي ُيل زطنمياٗ ،لن
ُ ن بنه ن ٛننا وب مٌ نناهسبت مئا نندة لب ٢م ننل حت ننا ل ننه د ٟجا٠ازت ننا(.)2ول ننه بدل ننام ُؼ ننس م ن بةا ن ٤
ع
بُاش ن ن بدل ن ن زة ل ن ننه م ن ننا ة زط ن ننميا(،)3وبط ن ننت لى بدؼ ن نني ُيي ُل ن ننى بمل٢اتن ن ن بدسط ن ننميل بل اؿ ن ننل
مالجمه زان ن ننل وم هن ن ننا م ون ن ننل بدؼن ن ننسهلٟ ،من ن ننا بذبَ زب ة ن ن ن من ن ننا ة
بدن ن ننرم بؿن ن ننث ت ن ن ن طن ن نناول
ع
بدؼي ُيي ميانا حاو ٤بدؼي ُي م ش دل ت سام بدؼِ ُلى بلب ٢مل(.)4
ُ ٛيا ودل بندونيظيا بدظن ٗياتيل ،وتن لى بمينج ػنسٖ له بدي بدتاله بُا له ما ة
بد ن نندة ( ،)5زتاط ن ننل بلب ٢م ن ننل بدؼ ن نني ُيل ميشم ن ننا ت ن ن لى م ط ن ن بدٜي ن ننا ة بدِام ن ننل دال ن ن زة( .)6بُاش ن ن
بلب ٢مننل حادننل بدون بزة وتن مننش طن ٠ازن طنناوات ٓيننج م نندو د ملنندة ث ثننل بػننهس(ٗ )7لن ُن
ذدٜٗ ،٣د ُمل ط ٠ازن ُلى م بدهل بدؼي ُيي من شن ٤بل ونا بدنرم ودهنل بلنى بدؼنِ ،
وبدننرم دنناب ٗيننل" :بفه ننا تش ن ة ...ب بلبننص بدؼ نني له ت ن ٛي ننا ة م ط ن ة نناو ٤بدظ ننيوسة ُل ننى
بدظ نناول ل ننه ما نندنا .بش ن ا ويؤط ن ؿ نسبَ بندونيظ ننيا م ن بد ننل تط ننت ...٤ ٜبزا نند ب بٗظ ننس د ١ن
منؤن ١ةجن ب ت تننازوب مني ب ت ثِن ب م طن وحصينل بدننرم طننيدمس ٗ١نسة بندونيظننيا بملظننتٜال بو
ت ثِ ن ب ط ن ٠ازن وحتننا بداننرة ،ممِ نننل هللا ،طنني ٜبن ١دوسانن ٝبطننت ٤ ٜبندونيظننيا وت ساسهننا
1
) Charles B. Mclane, Soviet Strategies in South East Asia, An Exploration of Eastern Policy Under Lenin
and Stalin, New York, 1966, PP.406-407.
2
;) Arnold C. Brack man, Op. Cit, PP. 90-91
مجم ُل م بملئد٘ي بدٔسييي ،بملـدز بدظام ،ٝؾ .565
3
) Max Beloff, Op.Cit.,P.218.
4
) Arnold C. Brackman , Op.Cit P. 93 .
( ) 5دٜنند بُا ن بُلنناب بلجبهننل بدؼننِثيل بددةمٜسبهيننل ممننا ٗننيه بػننيجبٟي بميننج وحننص بدِمنناُ ٤لننى بنه ن شا ن ب بلبننص
ع
بدؼي له تندونيس ملظاندة م ط له ث زتل ،وُشدتر بُا ػسٖ بددة مانل ٠ا ػي ُيا مشرُا .1935ةشٌس:
Charles B . Mclane, Op. Cit ., PP. 406-407 .
( )6م مد بطد ػها ،ؿ٘ ات م تازا بندونيظيا بملِاؿسة ،ن ، 2ميجوت ، 1971 ،ؾ .58
7
) Fact on File , Op . Cit ., P . 29 .
112
م ن ٠ننل ًا ن "(.)1وُلننى بدننسٓ م ن م اودننل بدؼنني ُيي تلنني ٝنوننا ٚبدتم نس م ن ش ن ٤تؤٟيننده
ع
ُلننى ب بلب ٢مننل بملئطظ نل لننه م ننا ة ٠ان ن "ب بزد ػ ننِثيل بٛايمي نل و ...دننصبب م ن بلجمه زا ننل
بددةمٜسبهي ننل تندونيظ ننيل" ،ت ب ه ننرد بل وام ننات دن ن أي ننج من ن م ٛنن ٙبلب ٢م ننل( ،)2بذ ػن ن
وثن بلجيؽ تندونيس حمال له بدلاد وبدِؼسا م بةا ٤بطن هدٗ بملتمنس ة لنه منا ة
منند ؿننٔيجة بشنس ٛساثنل ،وشن ٤تانن ٣تػن ثا٠ات تن ٛتننل م طن ٟ ،مننا تن بُتٜننا ٤أمينج ػننسٖ
بددة له بدل ثي م اؼسا بدلا (.)3
ٛاننل ُنند بملتمننس ة د ن ة ١ن ظ ن ةم١ن بد ٜن ٤ب ٗؼننل ث ن زة بدؼنني ُي لننه مننا ة
تٟملننج بهميننل ٠ننا ُنند بهتمننا بحنند مـنن٘ل وُنند حـ ن ده ُلننى ت ندزا دينند ،مننل ب بدظ ن
شاؿل مدُ ة م ط بلى حمل بدظ ،وذد ٣سنها ٠ان م دهل كد ط ٠ازن وحتنا بدانرة ُندب
بده دشنندةي .ولننه هننرب بدؼننِ ،وهمننا بداننرب حٜٜننا تطننت ٤ ٜمن بُنندبب بدننث موانني لننه ُين
بدـ نند ٟت ن " ط ن زا ش " ل ننه مرٟسبت ننل بد ن ٟتبه ننا بثش نناب ود ن د ل ننه بدس ننج " :ب بد نندزض بد ننرم
ع ع
اِامشاد زض ثمي ددب وب ٠ا ٛاطيا .اِامشا ب بدؼِ د ة ١ةئادنا"(.)4
شن ٤ذدنن ٣بد ٛن بطننتمست لجشنل بملظنناله بلبمينندد لننه ُماهنا ،وٛنند وبٜٗن بلجمه زاننل
ُلننى مٜيجحننات شوننل ٠ن دسب ،ميشمننا تننؤشس بدننس بده دشنندم أٟملننج م ن ػننهس .ولننه بدسب ننّ ُؼننس م ن
ع
اؼ ننسا توٛ ٤ثا ن ه دش نندب متا نن ٣بملٜيجح ننات بطاط ننا داش ٜنناغ ،ود ١ه ننا ٛنندم ل ننه بد ٛن ن٘ظ ننل
بُيجكات ذبت هثيِل شويجة ُلى ِم بدصبب بل ول ُسٗ ماملٜيجحات بملٜامال(.)5
1
) Guy J. Pauker , The Soviet Challenge in Indonesia Forgin Affairs , Vol: 40 , No.4, New York , July 1962,
P.612 ; J . D. Legge , Op. Cit., pp.230-231.
2
) Charles B. Mclane, Op . Cit ., P. 407 .
3
) Facts on File , Op. Cit ., P. 29 .
( )4مساا ٟسوشاس ،بدـسبَ بددوله له دش ػس ه بطيا ،تسدمل ماهس ظي ،بدٜاهسة ،1967 ،ؾ ؾ .93-92
5
) Alastair M.Taylor, Op. Cit., P. 146.
113
ةث نندو ب ه دش نندب د ن اِ نند اِي ننجٖ م نندوز لجش ننل بملظ نناله بلبمي نندة ،بذ ِ نند بط ننث ُي م ن
ِل ن نل ه دشدة ن ننل مستاطن ننل ط ن ننت١س( )1()Stikkerدا ن نندش ٤ل ن ننه تٜن نندةمها دامٜيجح ن ننات بملٜاما ن ننل بزطن ننا
م ا ث ننات مثاػ ننسة م ننّ بلجانن ن تندونيس ن .وشن ن ٤ه ننرد بمل ا ث ننات د ن تتو ننس ٚبدثِلن نل ل ون نل
٠ن ن دسب بو بملٜيجح ننات بملٜاما ننل( ،)2م ننل ب بمل ا ث ننات بزت حن ن ٤مظ ننؤدل ط نناوات ممل ننل بدت ننال
بده دشنندم لننه بلب ٢مننل بد٘يدزبديننل بملئٛتنل .وٛنند وبٗنن ٝزتننيع بدن شزبب تندونيسن م منند حتننا ُلننى
مننش بململننل بده دشنندم طنناوات وبطنِل لننه بلبنناست تكننوسبزال( .)3ت ب بدوننسٗي بشتا٘ننا ؼننؤ
مظننؤدل وك ننّ بلج ننيؽ بلجمه ن زم ت ن ط ننيوسة بلب ننا ٟبده دش نندم تُلننى ش ن ٗ ٤ي ننجة بلب ٢م ننل
وًي٘ ننل بلب ننا ٟوًي٘ن نل بملئٛتن نل .و ٛنند وبٗ نن ٝحت ننا ُل ننى ه ننرد بملظ ننؤدل ،ود١ن ن ؼ ننساول ب ت٢ن ن
ع
بط ؼن ننازال ؿن ننسٖٗ .ل ن ن ُ ن ن ذدن ننٜٗ ٣ن نند بمن نندت بلجمه زان ننل بطن ننتِدب ها د كن ننّ ٠ن ننل بد ٜن ن بت
تندونيظن ننيل ت ن ن طن ننيوسة بدٜين ننا ة بده دشدةن ننل لن ننه حن نناست بدو ن ن بزة( .)4وُلن ننى بدن ننسٓ م ن ن تان نن٣
بدتش نناشست ،ت ب بد ك ننّ ت ننؤش شاؿ ننل ِ نند مٔ ننا زة بدثِل ننل بده دشدة ننل ل ننه بل ننامع من ن ٠ننان
ع
تو.)5(٤وبشي ن نجب ،بنهن ننازت بمل٘اوكن ننات لن ننه بلبن ننا م ُؼ ن نس م ن ن ٠ن ننان تو ،٤ذدن ننُ ٣شن نندما بُام ن ن
بدظ نناوات بده دشدة ننل لجش ننل بملظ نناله بلبمي نندة م ننؤ " بمل٘اوك ننات ت ن ن زُاة ننل بدملجش ننل ل ننه ه ننرد
بملسحاننل اننه م٘اوكننات ُٜيمننل ،اذ بنهننا طننت ٜدشٜاػننات س هاتننل م هننا" .وُشدتننر حنناو ٤بدنندٟت ز
حت ننا بُ ننا ة ٗ ننت بمل٘اوك ننات ُن ن هسا نن ٝت ط ننى بدظ ننيد ٠ن ن دسب ،ت ب بدظ نناوات بده دشدة ننل
بُاش ن م ننا بمل٘اوك ننات ط ننتٓ ٢ي ننج م٘ي نندة م نناد تا ننص بلجمه زا ننل ن٘ظ ننها مٜث ن ٤وده ننل بدشٌ ننس
ع ع
بده دشدةل بطاطا داشٜاغ،وذد ٣يؼمل تش٘ينر بدهدننل .وتثِنا دنرد ،٣ودهن بدظناوات بده دشدةنل
(٠ )1ا طت١س يؼٔل مشـ وشاس بل ازديل بده دشدم .ةشٌس:
Facts on File, Op. Cit, P.22.
2
) Alastair M.Taylor, Op. Cit., P.146.
3
) Leslie H.Palmer, Op. Cit., P.65.
4
) Dorthy Wood man, Op. Cit., P. 227.
5
) Facts on File, Op. Cit., P.22.
114
ع
تو.)1(٤حنناو ٤بدظننيد ٠ن دسب بنننربزب بلننى بلجمه زاننل دتٜنندة ز هننا ٛثننل بدلننام ُؼننس م ن ٠ننان
بدتنندشل لننه تمننس ،بذ بزطننل زطننادل بلننى بد ٗنند بده دشنندم دنناب ٗيهننا " :طن ت٘ ٝم ننه ،وبنننا وبثنن ٝمن
هرب ،مان له ملل هرد بدٌسوٖ س بطتويّ ب بكٔى ُلى بددٟت ز حتا دتٜندة ز طنسعّ ُلنى
دظننيوسة زطننادل س تنندُ د سًهنناز زٓثننل بٟتننج لننه بطننتئشاٖ بمل٘اوكننات ٗ ظ ن وبنمننا د ط ظ ن
ح ٢مت ٣له ٠ل نٜول ما ةل"(.)2
د ن ت ننس بلجمه زا ننل ُل ننى تن ننربز بد ه نناث ،ول ننه بلبا ة ننل ُؼ ننس وبدشـ نن ٙم ن ديا ننل بدل ننام
تو ٤بُان بدظننيد ٠ن دسب مننا بده دشنندةي ٛنند شسٛن ب بدهدننلٛ ،ثننل ب اظننتا ُؼننس من ٠ننان
بدملجشل مرٟسة بلبس هرد(.)3
-الهجوم الهولىدي الثاوي ىاملوكف الدى ي مىه.
بُم نناده م ن ش ن ٤ت٘جي ننج ه نناتسة ميدبني ننل ل ننه د ٟجا٠ازت ننا ،ث ن ٛننام ب م نندأ بده دش نندة
ماُت ٜننا ٠ ٤ننل م ن ط ن ٠ازن وحت ننا وػ ننهساس وم ننا ة ٜنناز نـ نن ٙبد ن شبزة بلجمه زا ننل وت ن ن٘ ننيه بل ننى
ط موسة ،وله بدي بدتاله نٜا ب بلى دصاسة مجاوزة اه مان٢ا(.)4وله بلبنا م وبدِؼنسا من ٠نان
تو ٤وبٗ ٝبدتجملا بده دشدم ُلى ٛسبز بلب ٢مل بده دشدةنل مؤطنتئشاٖ بدٜتنا ٤لنه بندونيظنيا .وٛند
زانص تتجةنس ذدن ٣بدِمنل من شن ٤تؤٟيندد ُلنى ب بلجمه زانل حاو ٤زتيع بد شزبب بده دشدم ودني
ٛامن م ننس ٚمِاهنندة زن٘يننل مشننر ػننهس تمن ش ،وذدنن ٣من شن ٤بزطننادها تٖ بلجشن بلننى تٛانني
بدرم اظيوس ُايل ه دشدب ،وبدرم ب سبث مشل مم دن ػنسون بدهدننل(.)5ولنه بندونيظنيا بُان
وشاس بدؼئو تٛتـا ةل بددٟت ز ػسٖ بددة ( )6بدرم ٠ا حيشرب ٞذب ٞلنه طن موسة ح ٢منل
1
) Dorthy Wood man, Op. Cit., P. 227.
2
) Ibid., P.228.
3
) Ibid., P.228.
4
) Leslie H. Palmer , Op. Cit ., P. 63 .
5
) Facts on File, OP.Cit., P.23.
( )6ػسٖ بددة :ودد له ٓس .داوة ،وه ةش ظن بلنى بؿنل طن ب ،وانت ن بلنى تٛاينل من بٗنسب بلجادينل بدظن بنيل.
ع
ت ننسل م ن ٠ايننل بلب ٜن ٚلننه دا٠ازتننا وت ـننف لننه ٛظ ن بدل نسبت .بؿننث م اٌٗننا لننه بملـننسٖ بملسٟننصم و٠ننا يشننجّ
115
ه ن بزة( )1ت ن زتاطننتل ،وح ند بدؼننسون بد ن طننتاتُ ٜلننى بطاطننها بلجمه زاننل مننّ بدظنناوات
بده دشدةنل وبهمهنا بهن ٚطنسب بملِتٜاني بلجمهن زاي مثاػنسة ،ب سنبا بدٜن بت بده دشدةنل من
تو ،٤تُي نجبٖ ظننيا ة بلجمه زاننل ُلننى دنناوة وط ن موسة ومننا وزب ،اؼنن١يل شننى ماٛثننل ٠ننان
ح ٢مننل بندونيظننيل ػننِثيل من ش ن ٤بنت امننات حننسة ِينندة ُن بدتنندشل بده دشنندم ،وب سننبا
بد ٜبت بده دشدةل م بندونيظيا مؤطسَ و ٛممِ ١د اؼ١يل بلب ٢مل بدؼِثيل(.)2
بدظ ن ننيوسة ُل ن ننى ٠ن ننل بمل ن نند بد١ثي ن ننجة وبدو ن ننس ٚبدستيظ ن ننل ل ن ننه د ن نناوة بط ن ننتواَ بده دش ن نندة
وط ن موسة ش ن ٤بطننث ُي م ن بدهج ن ،ت بنه ن ٗؼننا ب لننه بدظننيوسة ُلننى بدسانن ٙتندونيس ن .
تندونيس ن ُل ننى ذد نن ٣م ٜد نل" :ب ط نن ٜن د ٟجا٠ازت ننا ...ه ن مدبة ننل ... و ٛنند ُا نن ٝوشا ننس تُ ن
ِي نندة ل ننه بملظ ننتٜثل ...ب بمل نند بد١ثي ننجة م ن بملم ١ن ب ة ننت بملؼننا٠ل ده دش نندب .ب بد هاة ننل ت ٢ن
بحت ده ننا من ن ه دش نندب .ود١ن ن بملش نناه ٝبدسا٘ي ننل س ةم١ن ن بدظ ننيوسة ُايه ننا وبحت ده ننا .ب ه دش نندب
تشٜـ نها بد ٜن ة بدل ننسوزال داظ ننيوسة ُل ننى ٠ننل بملشو ٜننل بلجمه زا ننل ،و ٛنند ةشٜـ ننه بمل ننا ٤بم ننل
م ن تهميننل بد١تننج مننؤ ه دشنندب ٛنند تٖ بلجشن م ن تجهي ن بت و٠امننل ت بمننل .وزيمننا ٛنند ة٢ن
ش ن ٤زأض بملننا ٤تدشب ن بلننى بدننث ،دلننسوزتل لننه مؼننازعّ تنمنناب .بو ن مننادت ٗيج ماان٘ننا ٚبلب ٢ن م وحننرز بلب ٢مننل
ُا 1953م ب نٜ٘ا ها بٟملج م وبز ب ها ،وحرزها م تٗ ض .ةشٌس :مساا ٟسوشاس ،بدلاتسو ،ؾ.99
(ُ )1ما ح ٢مل بدو بزة ُلى بنها مسٟص بملئطظل بدِظ١سال و ٠ان مٜينا ة بد ٢د نينل هندةات ( ٠ )Hidyatننل زتنيع
تز٠ا وٛاتند بدٜن بت بلجمه زانل تٛايمينل لنه طن موسةٟ .منا تن اِيني بلجننجب ٤طن ةسما ديؼنٔل بملشـن ن٘ظنل لنه
ع
د نناوةٗ .لن ن ُن ن ذد نن ٜٗ ،٣نند تن ن تٜظ نني ٟن ن بلجصا ننستي بل ننى ب ٛننادي ُظ نن١سال ت ن ن ٛي ننا ة ٛننا ة ُظ نن١ساي ةتاٜن ن
بوبمننسه م ن ح ٢مننل بدو ن بزة .وبلجنندةس مادننرٟس ب بملشٌمننل بدِظنن١سال ٠ان ن اِمننل متنظنني٠ ٝامننل مننّ ت بزة بملدنيننل،
دهرب تس ٞبدِدةد م م ً٘ بل دمل بلجمه زاي مشاؿبه له مدنه وطيجوب ُماه م بدسان .ٙو٠نا هنئسب ة ٌن
متِنناو و ُ ن بدشنناض ،دهننرب ٜٗنند بطننتواُ ب ٗننسق بدِدبدننل ودمننّ بدل نسبت وبلب٘نناي ُلننى بدِماننل بلجمه زاننل .ود ن
ع ع
جننص ٛبتننل ُن أويننل بملشوٜننل ة١ن بلجننيؽ بده دشنندم ٛننا زب ُلنى ت ديننل ز ب بطننيجبتيمله طننادي بدِـننامات ،ظن
ماٟماهننا .وٛنند ػننا حننس بدِـننامات بملشٌمننل حسٟننل تم اننل بلجننيؽ بده دشنندم وشون ن ت سٟنل وبتـنناستل وبطننتن ٗ
ع
٠ل ٛتل .وٛد بُيجٖ ٛاتد بدٜن بت بده دشدةنل لنه طن زبماةا منا توكناَ ؿنِثل دندب مادنظنثل د ٜبتنل و من ٓينج بملم١ن
دها بحت ٤بدث ٠اها ،س هرب يِ ؼس ٛبت ٛايال ُلى مشوٜل وبطِل .ةشٌس:
Dorthy Wood man, OP.Cit., P.251.
2
) Ibid , P.250.
116
ع
ُصد ن بدِ نناد شازد ننا"(.)1وُل ننى بد ننسٓ م ن نج ننا ه دش نندب ل ننه ت ٜي نن ٝبه نندبٗها ُظ نن١ساا ،ت بنه ننا
ع
ٗؼا طياطيا بذ ب بن لجشل بملظاله بلبميدة بدِمل بده دشندم لنه تٜساسهنا بدنرم بزطناتل بلنى
مجاننع تم ن لننه بدِؼننسا م ن ٠ننان تو ،٤وبدننرم نننف ُلننى شننس ٚه دشنندب ملِاهنندة زن٘يننل م ن
ع
ش ن ٗ ٤ؼ نناها ل ننه بُو نناب م ننرٟسة مظ ننثٜل ؼ ننا نيا ه ننا ل ننه ش ننس ٚبدهدن نل(ٗ .)2ل ن ُ ن ذد نن ٜٗ ٣نند
بو٘ٛن ن بد سة ننات بملت نندة تمسا١ي ننل مش ه ننا بديجشيـ ننات داه دش نندةي لجان ن مِ نندبت وتجهين ن بت
توٟ ،٤م ننا م ننا زت ،ويادتِ نناو م ننّ سط ننت دبمها ل ننه بندونيظ ننيا ل ننه بدل ننا وبدِؼ ننسا من ن ٠ننان
بطننيجبديا ،الننى مشاػنندة مجاننع تم ن لننه وزتننل بد ن ٠ننا م ن بملٜننسز ب تثنندأ لننه بدلننا وبدِؼننسا
من ٠ننان تو.)3(٤ويشن عناب ُلننى ذدنن ٣بدتمننّ مجاننع تمن .وشن ٤تدتمنناَ ؿننس مملننل بد سةننات
بملت نندة مننؤ ه دشنندب بشيج ٛن مِاهنندا ديشٔادننا وزن٘يننل وميل نا ٚتم ن بملت نندة( .)4ولننه بدسب ننّ
ع ع
وبدِؼننسا من ٠ننان تو ٤بؿنندز مجاننع تمن ٛنسبزب ةننشف ُلننى وٛنن ٙبهن ٚبدشنناز مثاػننسة من
ٛثل ٟبدوسٗي ،وبه ٚطسب ط ٠ازن وٛا ة بلجمه زال تندونيظيل تشسا م مان٢ا(.)5
ؿ ننِ يل م ن ٘ٛه ،د ننرب م ننا زوب الننى م اودننل دٔننسق بدـ ننملب وبد ظ ن ال ب ز ٞبده دشنندة
بدل ننا ُ ننا 1949بُاش ن ب ب بلب ٢م ننل تنتٜادي ننل ةج ن ب اؼ نن٢ل ول ننه بدسب ننّ ُؼ ننس م ن ٠ننان
ش ٗ ٤يجة ػهس ،وطتِمل هرد بلب ٢منل ُلنى بدنسبب بنت امنات ُامنل تندُ ش دهنا مسبٛبن تمن
بملت نندة ،و ِ.نند ذد نن ٣ت ٜن بدهي ننل بدتملياي ننل بملشت ث ننل م ك ننّ مظ ن ة ط ننت ز بد سة ننات بملت نندة
ع
تندونيظ ن ننيلٗ .لن ن ن ُن ن ن ذد ن ننٗ ،٣ظ ن ننيت ُ ٜن نند م ن ننئتمس هاود ن ننل مظ ن ننتدةسة م ن نني مملل ن ننه ه دش ن نندب
وبندونيظننيا ملشاٛؼننل طننت ز تت ننا .وِ.نند بن هنناب هننرد بملسحاننل ت ٜن ه دشنندب مشٜننل بدظننيا ة بلننى
بد سة ننات بملت نندة تندونيظننيل وذد نن ٣ش ن ُ ٤ننا .1950ت ب ه ننرب بدتـ ننسا د ن ةٜش ننّ مجا ننع
1
) Leslie H. Palmer, Op.Cit., P.66.
2
;) Facts on File, Op. Cit., P.23.
تو.1948 ٤ دسادة د بب تطت ٤ ٜبدِد ٠21 ،556ان
3
) F. R. U. S, 1952-1954, Op.Cit., P.1152.
4
) F. R. U. S, 1952-1954, Op.Cit P.1152.
5
) Fact on File, Op.Cit ., P.26.
117
ع
تم ن ن ( .)1وش ن ن ٤ذدن نن ٣بد ٛن ن ُٜن نند زتن ننيع بد ن ن شزبب بدهشن نندم نهن ننسو من ننئتمسب دان نندو ٤تط ن ن ال لن ننه
نين دا (.)2و٠ننا هنندٖ بملننئتمس زٗننّ ت ؿننيات بلننى مجاننع تمن داشٌننس لننه بدٜلنيل تندونيظننيل(.)3
ع
ولنه بدلننام وبدِؼننسا من ٠نان بدلننا ُننا 1949بؿنندز مجاننع تمن ٛنسبزب تلننم مشن ُنندة
بهمهننا تؤطننيع بلب ٢مننل تت ا ةننل بملئٛتنل لننه بندونيظننيا لننه بل ننامع ُؼننس من بذبز ُننا ،1949
وت ا ننل بدظن ننيا ة بلن ننى بد سةن ننات بملت ن نندة تندونيظن ننيل لن ننه تو ٤م ن ن تم ن ن ش ُن ننا ،1950وبدن نسبب
ع
بنت ام ننات م ن بد ننل بشتي نناز مملا نني ٗ .ل ن ُ ن ذد نن ٜٗ ٣نند ٟننسز بملجا ننع بد نندُ بت بدظ ننامٜل ل ننه
تة ٜن نناٖ بد٘ن ن ن زم داِماي ن ننات بدِظ ن نن١سال بده دشدة ن ننل ،وبة ٜن نناٖ ح ن ننس بدِـ ن ننامات بملظ ن ننملبل ل ن ننه
وح٘ ننٍ بد ٜننان ،وبهن ن ٚطن نسب بلجمه زا ننل تندونيظ ننيل ،وبدتِ نناو من ن بد ننل بُ ننا ة بدظن ن
ع
دميننّ تطننس بدظياطننيي ٗ ن زب و ٛينند بو ػننسن .وكننم هننرب بد ٜنسبز ت ن بُننا ة اظننميل لجشننل
ع
بملظاله بلبميندة ُلنى بنهنا لجشنل تمن بملت ندة سندونيظنيا( ،)4وبد ن طنتِمل مشندويا ُن مجانع
تم ن ل ننه بندونيظ ننيا ،و ٛنند مش ن ه ننرد بدملجش ننل ؿ ن حيات بوط ننّ م ن ؿ ن حيات لجش ننل بملظ نناله
بلبمينندة( .)5ولننه بدلننام من ػننثان وؿننل مملننل بد سةننات بملت نندة بدظننام٠ ٝن دسب بلننى ه دشنندب،
1
) Leslie H.Palmer, Op.Cit., PP.66-67; Alstair M. Taylor, Op.Cit., P.180.
(ُٜ )2نند هننرب بملننئتمس شن ٤بملنندة م ن بدِؼننسا ح ن بدلادن وبدِؼننسا م ن ٠ننان بدلننا .1949وٛنند حلننسد مملا ن
ُن شمننع ُؼننسة ودننل بطن ال من كننم ها بدهشنند بدثانند بدنندبله دِٜنندد ،وبدنندو ٤بملؼننازٟل اننه (بٗٔا ظننتا ،بطننيجبديا ،
م زم ننا ،ط نني ،بلب ؼ ننل ،بةن نسب ،ماٟظ ننتا ،وبد٘اث نني )ٗ .لن ن ع ُن ن ذد نن ٜٗ ٣نند حل ننس مملان ن ُن ن ِ ننم بد نندو٤
بدِسييننل واننه (بدِنسب ، ٚمـننس ،بملما١ننل بدِسييننل بدظننِ ةل ،بدننيم ،دثشننا ،و طن زاا) ةشٌننس.ٞ. :و ،.ما٘ننات بدننث ن
بملا٢ن ،زٛن بملانن ،311/4944 ٙزٛن بد ثيٜننل ،18تٜساننس بمل٘ كننيل بدِسبٛيننل لننه ٟسبانن ،مننئتمس بندونيظننيا ،و زٛن
وتازا ،ؾ.35
( )3دامصا نند ُن ن بهن ن بدٜن نسبزبت وبدت ؿ ننيات بد ن ن ت ؿ ننل بديه ننا بمل ننئتمس .ةشٌ ننس.ٞ. .و ،.زٛن ن بملا نن ، 311/4944 ٙزٛن ن
بد ثيٜل ،19تٜساس بمل٘ كيل بدِسبٛيل له ٟسبان ،مئتمس بندونيظيا ،و ز ٛوتازا ، ،ؾ ؾ .37-36
( )4دامصاد ُ وبدثات هرد بدملجشل ةشٌس:
Resolution by the Security Council on the Indonesian Question, 28 January 1949, A Decade of American
Foreign Policy, Basic Documents, 1941-49, Prepared at the Re Quest of the Senate Committee on
Foreign Relations, by the Staff of the Committee and the Department of State, Washington, 1950,
PP.798-800
5
) Ibid., PP.798-800.
118
حسبدنل من ٘ٛه شاؿنل ِند ب وِ.د بدسبب م ا ثات مّ بلب ٢منل بده دشدةنل ب ز ٞبده دشندة
بًهننس دهن ٠ن دسب مننا بد سةننات بملت نندة دن تٜنن ٙهننرد بملننسة م ٛنن ٙبلبيننا ،مننل بنهننا دن تنندُ
بده دشدةي له طياط ه تجاد بندونيظيا(.)1
من بد بضنب ب هشنا ٞبطنثا ُدةندة ِٗن بد سةنات بملت ندة تمسا١ينل دتٔيينج م ٘ٛهنا
تج نناد بدٜل ننيل تندونيظ ننيل ،وبهمه ننا بملظ ننؤدل بدؼ نني ُيلٗ .مش ننر ُ ننا ً 1947ه ننس بدـن نسبَ م نني
بدؼ ننس ٚوبدٔ ننس ،مم ننا دِ ننل بد سة ننات بملت نندة ت نن ن من ن ب ة ننئ م ٗؼ نناها ل ننه ُن ن بد هشي ننل
تندونيظننيل ال ننى لج ن ب بد ن هشيي تندونيظ ننيي بل ننى بدؼ نني ُيي .وم ن دهننل بش ننس ٗ ننا بمل ٛننٙ
بدـسا بدرم بت رتل بلب ٢مل تندونيظيل بشبب مشاهلل بدؼي ُيل له بةان ُ ٤نا ،1948بتنا
بم٢اني ننل بٟمل ننج د٘هن ن موادي ن تندونيظ ننيي بدؼ ننسُيل ل ننه بدظ ننيا ة بد٢اما ننل( .)2واث نندو ب بدظن ن
تو ٤ه تٛس بلى بد ب.ّٛ
ش ن ٤ػننهس بذبز بطننتمس مجاننع قم ن لننه ُٜنند داظنناتل ملشاٛؼننل بدٜلننيل تندونيظننيل،
ولننه بدلادن وبدِؼننسا من بذبز وبٗنن ٝبملجاننع ُلننى ٛنسبز ٟشنندم م ندُ ة بدملجش نل بمل٢ا٘ نل من تم ن
بملت نندة بل ننى تستي ن م ننئتمس ه دش نندم-بندونيس ن بول ننه وتش٘ي ننر ٛنسبزبت مجا ننع تم ن تشي ننجة بد ن
تننستثى مادهدننل وُن ة بلب ٢مننل بلجمه زاننل بلننى د ٟجا٠ازتننا وبهن ٚطنسب بدسننجشاب بدظياطنني
ع
بدننرة بُتٜان ه بدٜن بت بده دشدةننل( .)3وتؤطيظننا ُلننى ذدنن ،٣منندأت بملثاحلننات ت ن زُاةننل بدملجشنل
ل ننه بدل ننا ُؼ ننس م ن نيظ ننا م نني بد ٗ نندة بده دش نندم وتندونيس ن ( .)4ول ننه بد ٛن ن٘ظ ننل بُاش ن
ه دش ن نندب ُن ن ن ؿ ن نندوز وثي ٜن ننل من ن ن دصا ن ننسة مان ٢ن ننا تل ن ننمش بت٘اٛي ن ننل م ن نني بدس ن ننجشاب بلجمهن ن ن زاي
(ط ن ٠ازن وحتننا) تندونيظننيي وبده دشنندةي .وكننم تانن ٣تت٘اٛيننل ح ن بدسننجشاب بلجمه زا ن
وبدشٌننا ، وبلب٘نناي ُلننى بدٜننان ُلننى بةٜنناٖ حننس بدِـنناةات ،وبدتِنناو لننه بطننتِا ة بدظ ن
وبملؼ ننازٟل ل ننه م ننئتمس هاودن نل مظ ننتدةسة ل ننه ه دش نندب ةؤش ننر مشٌ ننس تُتث نناز "تنت ٜننا ٤بدظ ننسعّ وٓي ننج
1
) Dorthy Wood man, Op. Cit., PP.252-253.
2
) F. R. U. S, 1952-1954, Op. Cit., P. 1153.
3
) Facts on File, Op. Cit., P.27.
4
) Leslie H.palmer, Op. Cit., P. 68.
119
بملؼننسون داظننيا ة بد٢اماننل دا سةننات بملت نندة تندونيظننيل" .وم ن ده هننا بُاش ن ه دشنندب م بٗ ٜهننا
ُلى ُ ة بلب ٢مل بلجمه زال بلى د ٟجا٠ازتا ،وبةٜاٖ ٠ل بدِمايات بدِظ١سال وبهن ٚطنسب
ع
٠ننل بملِتٜانني ( .)1ولننه بدظننا ّ م ن بةنناز ُننا ُٜ 1949نند ٟن بدوننسٗي مننئتمسب لننه دا٠ازتننا م ل ن ز
بدملجشننل بمل٢ا٘ننل م ن تم ن بملت نندة ،وٛنند أطنن٘س هننرب بملننئتمس ُ ن ت ٛيننّ مِاهنندة( )2منني بدوننسٗي .
وبلجندةس مادنرٟس ب بد ٗند تندونيسن تث ن بملٜنسزبت بدظنامٜل بدنرٟس لنه وثيٜنل مان٢نا ،ميشمنا وكننّ
بد ٗد بده دشدم مٜيجحنات بٟملنج من تان ٣بد ن ٟت ن لنه بد ثيٜنل بُن د( .)3وبطنتجامل دٜنسبز مجانع
1
) Dorthy Wood man, Op. Cit., PP. 254-255.
( )2طن ننمي هن ننرد بملِاهن نندة ممِاهن نندة زو -زوان نني ظن ننثل بلن ننى م ِٛيهن ننا وشان ننس بل ازدين ننل تندونيس ن ن م من نند زو ووشان ننس
بل ازديل بده دشدم ٗا زواي .ةشٌس :ممدو ؿث ه ،بملـدز بدظام ،ٝؾ.43
( )3ةم ١تمل يف بدثش بد وكِها بد ٗد بده دشدم مما ةله:
.1ب ت بٗنن ٝه دش نندب ُل ننى ُ ن ة بلب ٢م ننل بلجمه زاننل بل ننى د ٟجا٠ازت نناٟ ،م ننا ت بٗ ننُ ٝلننى اِي نني لجش ننل بو بٟمل ننج مؼ ننيجٟل
ويسُاةل بدملجشل بمل٢ا٘ل بدتا ِل د م بملت دة له بندونيظيا د ٓسبق بدتاديل.
.2بدٜيا مت ٜيٜات كسوزال وبطتِدب بت تمهيدةل م بدل بزداَ بلب ٢مل بلجمه زال بلى د ٟجا٠ازتا .
.3زبط ننل تد نسبببت بد ن ةج ن بت اذه ننا م ن بد ننل بدِم ننل ُل ننى بة ٜنناٖ ح ننس بدِـ ننامات وبدتِ نناو ل ننه بُ ننا ة بد ٜننان
وبدشٌا وحٌ٘ها.
.4ب ت بٗ نن ٝح ٢م ننل تزبض ن بملش ٘ل ننل ُل ننى ب ت ٢ن بلب ٢م ننل بلجمه زا ننل ح ننسة ل ننه ممازط ننل وًات٘ه ننا بملشاط ننثل ل ننه
مشوٜل بدستاطل له د ٟجا٠ازتا ،واِد هرد شونل منؤش ذة وٗن ٝتمنس بدتن ديا ملجانع تمن لنه بدلادن وبدِؼنسا من
بذبز ُا 1949.
.5تتِهنند ه دشنندب ِنند بٛامننل بةننل ودننل بو مشنناه ٝذبت بطننت ٤ ٜذبا ن ٠ان ن ت ن طننيوسة بلجمه ن زاي ٛثننل بدتاطننّ
ُؼس م ٠ان توُ ٤ا .1948
.6تـ ننث بلجمه زا ننل وسة ننل ك ننم بد سة ننات بملت نندة تندونيظ ننيل ،وُش نند تؤط ننيع هي ننل مملل ننه بندونيظ ننيا ٗظ نني٢
نـ ٙمملله تا ٣بدهي ل م بلجمه زاي .
ع
.7تتِهنند ح ٢مننل تزبضن بملش ٘لننل ِٜنند مننئتمس هاودننل مظننتدةسة وٜٗننا دٜنسبز مجاننع تمن لننه بدلادن وبدِؼننسا من
بذبز .وطننيِٜد هننرب بملننئتمس ِنند ُ ن ة ح ٢مننل بلجمه زاننل بلننى د ٟجا٠ازتننا .وطننيت بُتثنناز بد ٜنسبزبت بد ن ةت ؿننل بديهننا
بدوسٗ ننا ُل ننى بنه ننا بدوسا نن ٝتمل ننل داتعجي ننل ل ننه ُماي ننل بدت ا ننل ٓي ننج بملؼ ننسون داظ ننيا ة بلبٜيٜي ننل وبد٢اما ننل دا سة ننات
ع
بملت دة تندونيظيل هثٜا ملثا ة زن٘يل.
.8ب ت بٗ ٝح ٢مل تزبض بملش ٘لل ُلى بُا ة بملظئودي بدسطميي وبملدنيي وبدؼسهل بلى بدِمل لنه بملشناه ٝبد ن
ت ّٜشازل د ٟجا٠ازتا وبد اه ت بدظيوسة بدِظ١سال بده دشدةل .ةشٌس.
120
تمن ن ٛام ن ن بد ٜن ن بت بده دشدة ننل من نناش ب د ٟجا٠ازتن ننا شن ن ٤بملن نندة من ن بدسب ننّ وبدِؼن ننسا ح ن ن
بدتاطن ننّ وبدِؼن ننسا م ن ن حصا ن نسب ،وبط ن ن ثدد ٛب هن ننا م ٜن ن بت دمه زان ننل .وِ.ن نند بٟتمن ننا ٤تش ن ن ب
بده دشنندم ت ن به ن ٚط نسب ط ن ٠ازن وحشننا وبدسننجشاب تشننسا من مان٢ننا( .)1وسمنند م ن تػننازة بلننى
بد سة ننات بد٘يدزبدي ننل بد ن ب ؼ ننؤها بلب ننا ٟبده دش نندم ل ننه بندونيظ ننيا،بذ ُل ننى بد ننسٓ م ن بدشج ننا
بدننرم حٜٜننل لننه هننرب تتجنناد ،ت بنننل د ن يظننتوّ بلبـ ن ُ ٤لننى ُمهننا ِنند بدهج ن بده دشنندم
د٢ل من بندونيظنيا بدؼنسٛيل ودناوة بدٔسيينل( .)2واثندو ب بدلا ،بذ بطتٜا ٤بلب٢ا بد٘يدزبدي
بدهج ٠ا دل بثس له ت ٘ي بملٜاومل بلجمه زال وزٗنّ بدنسو بملِش انل ،ممنا ٗنّ بد٘يندزبديي بلنى
بُنا ة بدشٌننس لنه من ٘ٛه .ومن دهننل بشنس ٜٗ ،نند بدصمن ح ٢مننل ه دشندب مننا تؤشنر مشٌننس تُتثنناز
هرب بدتِاو بدٔيج مت ّٛما مي بلجمه زاي وبد٘يدزبديي (.)3
ل ن ننه بدِؼ ن ننسا م ن ن تم ن ن ش ُ ٜن نند م ن ننئتمس ل ن ننه د ٟجا٠ازت ن ننا حل ن ننسد ٠ن ننل م ن ن بلجمهن ن ن زاي
وبد٘ينندزبديي ٗ ،ل ن ُ ن حل ن ز لجشننل تم ن بملت نندة ،وٛنند وؿنن ٙط ن ٠ازن ه نرب بملننئتمس مانننل:
"لبٌ ننل تازا ي ننل ط ننتٜسز مـ ننيج بندونيظ ننيا د ٜننسو ٛا م ننل"( .)4وبط ننتواَ بمل ننئتمسو بدت ؿ ننل بل ننى
بت٘ا ٚتلم ُدة بم ز بهمها:
ُلى ب طيا ة بد سةات بملت دة تندونيظيل ةجن ب تنثنّ من بلجمه زانل .1وبٗ ٝبد٘يدزبدي
ع
ٗل ُ ه دشدب.
ع
بد ٜن بت بلجمه زاننل ن ن بة بلجننيؽ بد٘ينندزبله وديظ ن دي ػنا ُلننى ب ت ٢ن .2وبٗنن ٝبد٘ينندزبدي
مت٘سٛل.
Agreement Between the Netherlands and Republic of Indonesia, Letter From Netherlands
Representative to President of Security Council, 7 May 1949, A Decade of American Foreign Policy Basic
Documens 1941-49, Prepared at the Request of the Senate Committee on Foreign Relations by the Staff
of the Committee and the Department of State, Washington, 1950, PP.800-801.
1
) Facts on File, Op. Cit., P.28.
( )2دسادة د بب تطت ،٤ ٜبدِد ٠ ،556،21ان تو.1948 ٤
3
) Dorthy Wood man, Op. Cit., P. 254.
4
) Ibid., P. 257.
121
طيوس ها له شم زاش٘ل. .3ت ٜبلجمه زال ماطتِا ة بملشاه ٝبد ٠ان ت
.4وبٗ ٝبدوسٗا ُلى بٛامل لجشل مؼيجٟل م بدل ت حيد ؼاها ه .
ُلن ننى ب بد سة ن نات بملت ن نندة تندونيظن ننيل بد ن ن تملن ننل بد حن نندبت .5وياملٜامن ننل وبٗن نن ٝبلجمه زا ن ن
دهنا بدتملينل لنه بد٘يدزبديل بل مظل ُؼسة وبد تم بٛام هنا من ٛثنل لنه ه دشندب ةجن ب ة٢ن
مجا ننع بدشن ن ب ،ميشم ننا ةتمت ننّ مجا ننع بدؼ نني ،مادظ نناوات بد ؼ ننسعِيل ماسػ ننيجب ٞم ننّ مجا ننع
بدشن ن ب ل ننه بدٜل نناةا بد ن ن ت ننف بدِ ٛننات م نني بلب ٢م ننل بملسٟصا ننل وبد نندو ٤بملجن نصأة .و ٛنند ة ٜننسز
ع
مجا ننع بدؼ نني بةن نا من ن ه ننرد بدٜل نناةا بد ن ن ت ٜننّ ك ننم ه ننرد تشتـاؿ ننات ،و ٛنند تا ننى ه ننرد
بدٜسبزبت ٜٗى له حادل مـا ٛل ثاث م بؿ بت تٓاثيل له مجاع بدش ب (.)1
ل ننه بدلادن ن وبدِؼ ننسا من ن ب ُ ننا 1949أٗت ننت م ننئتمس بدواود ننل بملظ ننتدةسة زط ننميا ل ننه
ُن ه دشنندب وبلجمه زاننلٗ ،لن ُ ن ممللننه بد سةننات بد٘يدزبديننل، ه دشنندب ،وٛنند حلننسد مملا ن
وي لن ز لجشننل قمن بملت نندة .وِ.نند نٜاػننات مو دننل بنتان بملننئتمس لننه بدلننا من اؼننسا بدلننا
مت ٛيّ مِاهدة(ُ .)2سٗ ممِاهدة بدواودل بملظتدةسة .وٛد تلمش مش ُدة بهمها:
.1ت ن ٤مما١ننل تزبضن بملش ٘لننل بدظننيا ة بد٢اماننل و ٛينند بو ػننسن بلننى دمه زاننل بد سةننات
تو .)3(1949 ٤واؼننمل تانن ٣بد سةننات بملت نندة تندونيظننيل لننه تننازا بٛـنناد بدل ثنني من ٠ننان
بلجمه زاننل تندونيظننيل ،وبد سةننات بد٘يدزبديننل بل مظننل ُؼننسة بد ن ت ن بةجا هننا كننم بػنسبٖ
بلب ننا ٟبده دش نندم ،واؼ ننمل تا نن ٣بملش نناه ٝوسة ننات م زني ن بل مظ ننلٗ ،ل ن ُ ن وسة ننات وب ٛننادي
ذبتيل بلب ١له دصز ط موسة وداوة وبلجصز بدـٔيجة تشس (.)4
1
) Leslie H. Palmer, OP. Cit., PP. 69-70.
2
) D. G. E. Hall, Op. Cit., P.723.
3
) The Hague Round Table Conference on Indonesia, Draft Charter of Transfer of Sovereignty, 2
November 1949, A Decade of American Foreign Policy, Basic Documents, 1941-49, Prepared at the
Request of the Senate Committee on Foreign Relations By the Staff of the Committee and the
Department of State, Washington, 1950, P. 892.
4
) Facts on File, Op. Cit., P.30.
122
.2تث ٜن مشو ٜننل ٓيني ننا بلجدة نندة ت ن بدظ ننيوسة بده دشدة ننل مل نندة ط ننشل وبح نندة م ن ت ننازا ت ا ننل
بدظيا ة بلى بد سةات بملت دة تندونيظنيل لنه بنتٌناز م٘اوكنات بندونيظنيل ه دشدةنل بشنس لبنل
ٛليل بدن بَ هرد(.)1
.3تتِه ن نند بد سة ن ننات بملت ن نندة تندونيظ ن ننيل م ماة ن ننل تطن ن ن لمازبت بده دشدة ن ننل وحماة ن ننل بملـ ن ننالب
بدتجازال بدض مل.
.4اظ ن ن ى بد سةن ننات بملت ن نندة تندونيظن ننيل بلن ننى مؼن ننازٟل تزبض ن ن بملش ٘لن ننل لن ننه بت ن ننا ه دشن نندم
بندونيسن ،وهن دمِيننل ه ُيننل ملؼننازٟي م ظنناواي ( .)2واتِنناو بدثانندب كننم هننرب تت ننا لننه
مج نناست بد نندٗاَ وبدِ ٛننات بل ازدي ننل ،وتٛتـ ننا ،وبد نندُ بمل نناله ،وتم ن ز بدلٜاٗي ننل(ٗ .)3ل ن
ػ ناهدب ُلننى بد ظ ن ال بل اؿننل ُن ذدننٗ ،٣ظننيت بةجننا م ١مننل م ا٘ ن تت ننا وبد ن طننت٢
مادن بُنات بدؼنسُيل بد ن تنؼنؤ ُن تت نا ،وُلننى تت٘اٛينات تشننس بد ن ت ـننل مني بدثانندة ،
وٟننردُ ٣لننى بدٜنسبزبت بملت ننرة ُن هسانن ٝبملننئتمسبت بد شبزاننل بد ن ةننت بملـننا ٛل ُايهننا من ٛثننل
من ٛثنل ٠ننل ٛونس وملندة ُؼننس مسملنا بدثاندة .وطن تؤد ٙهنرد بمل ١منل من ث ثنل بُلناب يِيشن
طش بت ،واج ب ت ٌ بدٜسبزبت مؤٓاثيل تؿ بت .وله حا ٤اظاوم تؿن بت ِٗلنى بمل ١منل
ب تا ننتمع م ن زت ننيع م ١م ننل بدِ نند ٤بددودي ننل بو أة نل ط نناول ودي ننل ػ ننسُيل بش ننس مت٘ ننُ ٝايه ننا
1
) The Hague Round Table Conference on Indonesia Draft Charter of Transfer of Sovereignty, 2
November 1949, A Decade of American Foreign Policy, Basic Document, 1941-49, Prepared at the
Request of the Senate Committee on Foreign Relations by the Staff of the Committee and the
Department of State, Washington, 1950, P.803.
2
) Independence of Indonesia, Statement by Secretary Acheson, 3 November, 1949, A Decade of
American Foreign Policy, Basic Documents, 1941049 , Prepared at the Request of the Senate Committee
on Foreign Relations by the Staff of the Committee and the Department of State, Washington, 1950,
P.803.
3
) Facts on File, Op. Cit., P.30.
123
ع ع
ُل ن ب طننامٜا لننه بمل ١مننل وُايننل ب ةؤش نر بدٜيننا متِي ني م ن ف م ن ٛميننل بشننس ٟنؤ ة ٢ن
هرب تتجاد مستاطل ما١ل ه دشدب(.)1 وزد ٗيما ة ف بهميل بدن بَ وبت اذ بدٜسبز حيادل .وا٢
.5تنسب بد ٜبت بده دشدةل م بندونيظيا ِد طتل بػهس م اظاي بدظيا ة.
.6تدّٗ بلجمه زال مثإ بزِ.ل مايازبت ش دد (بدِمال بده دشدةنل) بلنى ه دشندب ت ٘ي٘نا من بُثناب
بد ُايها(.)2 بددة
.7ة نت تت٘ نناُ ٚل ننى تث ننا ٤بدثِل ننات بدِظ نن١سال م نني بدثا نندة ِ نند بنت ٜننا ٤بدظ ننيا ة بل ننى بد سة ننات
بملت دة تندونيظيل(.)3
ةم١ن ن بدٜن ن ٤ب مِاه نندة بدواود ننل بملظ ننتدةسة دن ن تان ن ِ هم ح ننات تندونيظن نيي ِٗ .ل ننى
بدننسٓ م ن مش هننا تطننت ،٤ ٜأ هننرب تطننت٠ ٤ ٜننا ناٛـننا ظ ن بدثش ن بد ن تلننمش ها تانن٣
بملِاه نندة ،وم ن مي ه ننا ت٢اي نن ٙبندونيظ ننيا م نندّٗ مث ننادٕ هاتا ننل ٟنندة ،وبد ن د ن ة ١ن اندونيظ ننيا
هننا ه دشنندب كنند بدِمايننات بدِظنن١سال بد ن ٛام ن ظن شننل ٗيهننا ،مننل بنهننا حـننا وتسبٟم ن
بلجمه زا ننلٗ .لن ن ُن ن ذد نن ٜٗ ٣نند بط ننتيش بملِاه نندة مشو ٜننل ٓيني ننا بدٔسيي ننل بلجدة نندة وبدان ن
اظايمها بلى تندونيظيي ملندة ُنا (ٟ .)4منا بثنازت هنرد بملِاهندة فن ى بدِمنا ٤وبد٘ حني ،نهنا
ل ننه مش ننا ّ بدثي ننجو ٤ل ننه بملئطظ ننات تدش ي ننل بد ن بث ننست ل ننه مـ ننالب بدِم ننا ٤بد ننرة ٠ننان ب يِما ن
تو٤ بط ننت د ُل ننى بملن نصبزَ تدش ي ننل وٗملب ه ننا مؤن٘ظ ننه (.)5ول ننه بلب ننا م وبدِؼ ننسا من ن ٠ننان
ؿن ننا ٛتهن نسبٖ بملِشين ننل ُل ن نى بملِاهن نندة .ولن ننه بدظن ننا ّ وبدِؼن ننسا م ن ن بدؼن ننهس ن٘ظن ننل ت ن ن نٜن ننل
بدظاول زطمياٟ ،ما ت بُا ة بدِاؿمل بلى دا٠ازتا(.)6
1
) Leslie H. Palmer, Op.Cit., P.71.
( )2ممدو ؿث ه ،بملـدز بدظام،ٝؾ.44
3
) Dorthy Wood man, Op.Cit., P.258.
4
) Leslie H. Palmer, Op.Cit., P.72.
( )5ممدو ؿث ه ،بملـدز بدظام ،ٝؾ.44
6
) Leslie H. Palmer, Op.Cit., P.72.
124
1957 1949
125
126
املبحث ألاىل
ألاىضاع الداخل ت بعد اهخلال الطلطت
-إلغاء الف درال ت ىإعالن الدىلت املوحدة.
بندونيظ ننيا ِ نند تط ننت ٤ ٜود ننل ٗيدزبدي ننل تلن ن بلجمه زا ننل وشم ننع ُؼ ننسة
بؿ ننث
ع
وسةل وبٛايما ذبا بلب . ١و٠ا ُد بد سةات ط ُسٗ مادشئازبت ( )Negarasوانه ٠نل من :
وسة نل ماطن ندب ،ػنس ه دنناوة ،منا وزب ،ػنس ه طن موسة ،دشن .طن موسة ،وػنس ه بندونيظننيا
ع
ٗ،ل ن ُ ن اظننِل أٛننادي ذبت ح ١ن ذبا ن ُسٗ ن مادنندةازبت واننه ٠نل م ن :اٛانني وطننى دنناوة،
ػ ننس ه م زني ن ( .)1وت ن مشٔ ٢ننا ،ميايت ن ،زان ن ٓ ،س .ن م زني ن ،بة ننا ٞبد١ت ننج ،م ننانجس ،ودش ن
ع
وكننّ طننت ز ٗينندزبله اندونيظننيا أؿننث دننصبب م ن ٛنسبزبت مننئتمس بدواودننل بملظننتدةسة ،أػنناز الننى
ع
٠ن ن بد سة ننات بملت نندة ندونيظ ننيل ود ننل ةمٜسبهي ننل ذبت مني ننل ٗيدزبدي ننل ،مٜيجح ننا م ننؤ تا نن٣
بد٘يدزبديننل ةجن أ اِتمنند ُلننى زٓثننات بملن هشي بد ن ةننت بدتِثيننج ُ هننا م ساننل من شن ٤وطننيال
ع
ةمٜسبهيلٟ .ما ُد هرب بددطت ز بلجمه زال وسةل كم بد سةات بملت دة ندونيظيل(.)2
ع ع
د ة١ن ندونيظني مٜتشِني هنرب بدؼن٢ل تت نا م ،اذ ُندود ٟياننا مـنوشِا شاٜنل
ع
تطننتِماز بده دشنندم هثٜننا دامثنندأ تطننتِمازم "ٗننس ٚاظنند" .وٛنند ُتننج ُ ن ذدنن ٣وشاننس بل ازديننل
ندونيس آنرب ٞبلبال آٓ ض طاد مِ ٜدل "٠ا شا ٝهنرب بدِند بملي بةند من بدندو ٤بملؼنيجٟل
ع
ل ننه تت ننا بؿ ننوشاُا شا٘ ننل بده دش نندة وهن ن يظن ن هدٗ مش ننل تجشن ن تُين نجبٖ ٓي ننج بملؼ ننسون
ظ ننيا ة بلجمه زا ننل ندونيظ ننيل ،ويادت نناله تجصت ننل بلجمه زا ننل دت ننتم ١بلب ٢م ننل بده دشدة ننل م ن
ع
اُننا ة اػنسبٗها وطننيوس ها ُلننى امتجبه زتيهننا بملظننتِمسة بدظننامٜل موساٜننل ددةنندة "(ٗ .)3لن ُن
1
) Dorthy Wood man, Op. Cit ., P.268.
2
) Ibid ., P.269.
()3مساا ٟسوشاس،بدلاتسو ،ؾ ؾ.95 -94
127
ذدننٜٗ ٣نند ٠ننا د د ن ح ٢ن متي لننه آ وبحنند ،بت ا ةننل لننه دا٠ازتننا و دمه زاننل لننه د ٟجا٠ازتننا،
بثس له بًهاز بلب ٢مل ؼ٢ل ُا ُلى انها دهاش ُؼ بث ٓيج مظتٜس(.)1
م ن ن بد بضن ننب ا بد د ن ن بملظن ننتمس دا سةن ننات بملتِن نند ة أؿن ننث ٓين ننج ُملن ننه ،شاؿن ننل وا
بدل ننا ُ ننا بدِدة نند م ن تا نن ٣بد سة ننات أًه نست زٓث ه ننا ل ننه تنل ننما ال ننى بلجمه زا ننل مش ننر ٠ننان
. 1950و٠انن وسةننل ماطن ندب أو ٤وسةننل هادثن مت اننل طنناو ها بمل ايننل الننى بدظنناول بملسٟصاننل.
زد تدتمنناَ قو ٤داتجملننا لننه بل ننامع ُؼننس من
وٛنند أػنناز طن ٠ازن الننى ذدنن ٣بدوان ُشنند حلن ِ
ػثان ،اذ أُا ُن نينل بلب ٢منل لنه اُندب مظن ة ٛنان ددزبطنل ُناوم بدؼنِ و مواديثنل
ع
ُلى وٗ ٝأطادي ػسُيل وطاميل .وٛد ؿدزت تان ٣بملظن ة لنه آذبز ُنا 1950م ؿن٘ها ٛان ننا
ع
هازتا دت ٜي ٝؿ حات بدظياطيل .وبػيجن بدٜان ا بدتِثيج ُن بمل ٛن ٙبدؼنِب ةجن أ
ع
ةت أما م ش ٤بطت٘تاب ُنا أو من شن ٤مجانع مملاني يؼن٢ل دهنرب بدٔنسق( .)2وهثٜنا دهنرب
ٛننسزت وسة ننات وأ ٛننادي ُنندة تنل ننما ال ننى بلجمه زا ننل ،م ن مي ه ننا ػ ننس ه دن ناوة ،د نناوة بدٜننان
بملسٟصا ننل ،وم ننا وزب ،بد ن ن بنل ننم ل ننه بدتاط ننّ من ن آذبز ُ ننا ،1950ثن ن تثِ ه ننا ٠ننل من ن ػ ننس ه
ع
اندونيظ ننيا .و ػ ننس ه طن ن موسة ل ننه بدتاط ننّ من ن أة نناز ٗ،لن ن ُن ن بنل ننما بدِدة نند من ن بد سة ننات
وقٛادي قشس ( .)3ود ة ل ٛسبز تنلنما النى بلجمه زانل من بدِٜثنات بلبٜيٜينل ،اذ طنسُا
ما حدث تمس بت له وسةات ُدة ُازك مظؤدل بد حندة ،من مي هنا بدتمنس بدنرم ٛنا د بد٢نامي
بده دشنندم زام ننند وعظننيجدشٕ ( )4()Raymond Westrlingلننه ٓس.ن دنناوة ،اذ ٛننا م ظنناي انننربز الننى
بلب ٢مننل بد٘يدزبديننل وح ٢مننل دنناوة بدٔسييننل لننه بدِاػننس م ن ٠ننان بدلننا ُننا 1950أُا ن ٗين ِنل
ب مجم ُت ن ِنل بملتم ننس ة ُاشم ننل ُل ننى بمل اٌٗ ننل ُل ننى بط ننتٓ ٤ ٜس.ن ن د نناوة ،وأؿ ننس ُل ننى أ ة ننت
1
) Fred Greene, The Far East, New York, 1957, P.469.
2
) Dorthy Wood man, Op. Cit ., P.269-770.
3
) Facts on File, Op. Cit ., PP. 33-34.
ع
( )4وطننيجديشٕ :من به ه دشنندم يِننسٖ مؤطن تس٠ن ظن بؿننال بديج٠ن ٠ ،ننا ُلن ب لننه بلجننيؽ بده دشنندم بدظننام،ٝ
ٛننا م ؼنن١يل ٛن ة ُظنن١سال ٓيننج مشٌمننل ُسٗن ماطن "دننيؽ من ٞبدظننماب" ،وٛنند كننم بندونيظننيي بن٘ـنناديي
وبوزييي وبطيي ا .ةشٌس:
Leslie H. Palmer, Op. Cit ., P.75.
128
تُي نجبٖ م ٜبتن ِنل ُلننى انهننا دننيؽ ٓس .ن دنناوة بدسط ن .و٠ننا متننجزد لننه ذدنن ٣ا ٛن بت بلب ٢مننل
بملسٟصال ٓيج ٛا زة ُلنى بمل اٌٗنل ُلنى بدشٌنا هشناٟ .ٞمنا أُون وعظنيجديشٕ مهانل دانس ُلنى هاث ِنل
تنتان لننه بدلننا وبدِؼننسا من ٠ننان بدلننا ،وحننرز بلب٢ن متي من مظننؤدل تجاهننل نننربز ،نننل
دادل له هرب بمل ك َ(.)1
ب لى ُد ٛدز ِتل ُلى بدظيوسة ُلى ز ِ
ع
لننه بدلادن وبدِؼننسا من ٠ننان بدلننا ن٘ننر وعظننيجديشٕ هدةنندد وٛننا تمننس ب تم١ن ش دن ِنل
من تط ن ي ب ُلننى مدةشننل ةاننندو ٕ ٗ ،ل ن ُن ٛيامننل مم اودننل د طن ي ب ُلننى دا٠ازتننا( .)2اس ا
ٗؼننل بدتمننس دشن ِد( .)3وٛنند أ الننى ٗؼننل تمننس ِد وبط ظن تـنندم بدٜن بت بلب ٢ميننل دننل أ
الى بُتٜاُ ٤د م بدٜا ة بمل ايي له داوة بدرة أةندوب بدتمنس أو بطنهم ب م ِنل ملنل زتنيع وشزبب
داوة بدٔسييل(.)4
د ن ة ١ن تمننس وعظ ننيجدشٕ ه ن بدِٜثننل بد حي نندة بد ن وبده ن بددود ننل بد دينندة وانمننا ٠ان ن
هشا ٞحاست تمس أشنس لنه ػنس ه اندونيظنيا ،سطنيما بدتمنس بدنرم ٛنا د ُثند بدِصانص لنه ماٟظناز
ُاؿننمل ػننس ه بندونيظننيا ،وذدننُ ٣شنندما زٗننم بطننتٜثا ٤دش ن مسطنناي م ن بلب ٢مننل بملسٟصاننل
حاميتل وبُتٜادنل ماُتثنازد شنازل ُن بدٜنان ( .)5ولنه بملشوٜنل ،اس ا تمس د ٗؼل ِد بط ظ
ن٘ظننها (ػ ننس ه مبندونيظ ننيا) حـ ننل تمننس ل ننه مدةش ننل أمث ني ننا ل ننه بدظ ننا ض وبدِؼ ننسا م ن نيظ ننا
ُن ننا 1950م ن ن دان ن ن مجم ُ ن ننل م ن ن دش ن ن بلج ن ننيؽ بده دش ن نندم بدظ ن ننام ،ٝبد ن ننرة أُاش ن ن ب ٛي ن ننا
دمه زاننل مظننتٜال ،وأٟنندوب ُلننى ا ػننس ه اندونيظننيا د ن اِنند ٛننا زة ُلننى كننما بمل اٌٗننل ُلننى
1
) Facts on File, Op. Cit ., P.34.
( )2دسادة د بب تطت ،٤ ٜبدِد ٠ 24 ،884ان بدلا .1950
( )3هننس وعظننيجدشٕ ِنند ٗؼننل تمننس د بلننى طننشٔاٗ زة ،وبُتٜننل هشننا ٞظن ش دننل مـنن٘ل ٓيننج ػننسُيل ،ثن ن٘ن بلننى
ع
بل ننازل .وِ.نند ُننامي شننل ط نسب بلننى ه دشنندب ،وبحتجننص هشننا ٞملنندة ةن وبحنند ،ثن بٗننسل ُشننل وٛنند هادثن بلب ٢مننل
تندونيظ ننيل م ظ ننايمل دهن ننا ،ت ب بلب ٢م ننل بده دشدةن ننل زٗلن ن ذد ننُ ٣لن ننى بُتث نناز ب وطن ننيجديشٕ ة م ننل بلجنظن ننيل
بده دشدةل .ةشٌس:
Leslie H . Palmer, Op. Cit ., P.76.
4
) Facts on File Op. Cit ., P.35.
5
) Leslie H. Palmer, Op. Cit ., PP.77-78.
129
ع
م ِٛهن ننا وسةن ننل كن ننم بد سةن ننات بملت ن نندة ندونيظن ننيل( .)1وٛن نند تن ننؤشس ز بلب ٢من ننل ح ن ن بلبن ننا م
وبدل ثني من أةناز ،اذ ٗنسق حـناز م نسم ُلننى مشوٜنل بدتمنس .ولنه بدلنام وبدِؼنسا من أةان ٤
ع ع ع ع
ػن بد ٜبت بلب ٢مينل هج منا مسانا وي سانا ود انا ُلنى أمث نينا وأطنتمس بدٜتنا ٤ح ن بدلادن من
اؼسا بدلا ،وبنتا مبشما بدتمس واُا ة بدظيوسة ُلى بملشوٜل(.)2
ود ن نندت ح ٢م ن ننل بد سة ن ننات بملت ن نندة ندونيظ ن ننيل ا ود ن ن هيا ٠ن ننل بلجن ننيؽ بده دش ن نندم
بدظ ننام ٝل ننه أٛاديمه ننا يؼ نن٢ل ُام ننل ك ننٔى ُل ننى بد ح نندة بد هشي ننل من ن شن ن ُ ٤نند وست ن ِنل دتا نن٣
بد ح نندة ،د ننرب ت ٜننسز ت٘١ي نن ٣ه ننرب بلج ننيؽ ُن ن هسا نن ٝم ننج ٛظن ن مش ننل م ننّ بلج ننيؽ ندونيسن ن
وتسحيننل بدٜظن يشننس الننى ه دشنندب( .)3ولننه ًننل قوكنناَ ٓيننج بملظننتٜسة لننه ُنند من قٛننادي ُٜ،نند
بدتماَ له تم ش ُا 1950ك مجاع بد شزبب له بد سةنات بملت ندة ندونيظنيل ،وطنا بتجناد
ُننا ملننسوزة أشننر بدتنندبميج بد شمننل دتؤطننيع منيننل بددودننل ندونيظننيل بمل حنندة( .)4ولننه بل ننامع
ُؼ ن ن ننس م ن ن ن آ ُ ن ن ننا 1950أُا ن ن ن ادٔ ن ن نناب بد سة ن ن ننات بملت ن ن نندة ندونيظ ن ن ننيل واؼ ن ن نن١يل بددود ن ن ننل
بمل حدة(،)5بد ُسٗن منن(بلجمه زال ندونيظنيل)( ، )6بد ن كنم ٠نل دنصز اندونيظنيل ماطنتيشاب
ع
أةساا بدٔسييل ،وأٛست دا٠ازتا ُاؿمل دادودل ،وأؿث طن ٠ازن زتيظنا دملجمه زانل(.)7ولنه بد ٛن
م ن دان ن لجشننل ت ن بشتينناز أُلننادها م ن منني أُلنناب بدتجملننا ن٘ظننل وكننّ طننت ز ددةنند داننث
بدظ ننام ٝدا سة ننات بملت نندة ندونيظ ننيل(.)8و ٛنند أُتم نند بددط ننت ز بدشٌ ننا بدتجمل ننا (بملِ ننسوٖ ل ننه
1
) Facts on File, Op. Cit ., P.36.
2
) Ibid ., P.36.
3
) Leslie H. Palmer, Op. Cit ., P.80.
4
) Dorthy Woodman , Op. Cit ., P. 270.
)5ك ننم بددود ننل بمل ح نندة ُؼ ننس وسة ننات ا ننه ٓس.ن ن د نناوة ،ػ ننس ه د نناوة ،د نناوة بد ط ننو ،ػ ننماله ط ن موسة ،طن ن موسة
بد طو ،دش .ط موسة ،م زني ،دصز ط ند بدـٔس ،طيايع ،وم د ٠اض .ةشٌس:
Ibid, P.270 ; L. Duley Stamp, Op. Cit ., P 334.
6
( Harold M. Vinkacke Op. Cit ., P 355.
7
) Facts on File , Op. Cit ., P. 33.
8
) J. D. Legge Op. Cit ., P. 241 .
130
ع
ندونيس ن ،وحنند وز بدننستيع ُلننى انننل وز ؿ ن زم(.)1و ُلننى أوزيننا) أطاطننا داشٌننا بدظيا ن
بدننسٓ من ذدننٜٗ ، ٣نند مننش بددطننت ز بلجدةنند بدننستيع ؿن حيات مهمننل من مي هننا بشتينناز بُلنناب
بدظاول بدتش٘يرةل ٠اد شزبب ونات بدستيعٗ ،لن ُن بلبـنانل بد ن ةتمتنّ هنا بدنستيع كند أم
ب ه ننا بو ها ن مت ننجز دا ٜنسبزبت بد ن ةت ننرهاٟ .م ننا ك ن بددط ننت ز ٗ ٜننسة ت ننشف ُل ننى ُ نند بم ٢ننا
بط ن ثدب ٤بدننستيع بو ناتثننل ٛثننل ب ةجتمننّ مجاننع طننت زم مشت ن ُلننى وكننّ مظ ن ة طننت ز
ػننازة ددةنند يِون بدٜ٘نسبت بدلننسوزال داٜيننا ماسنت ننا من بدننل هننرد بملشاؿن (.)2وسمنند من
ع
هشننا الننى ا بددطننت ز بلجدةنند ٠ننا ٓاملننا لننه اِسانن ٙوكننّ بدننستيع و وزد ،ويادتنناله أُو ن هننرب
ع
بدٔمن ن ق ٗسؿ ننل دظن ن ٠ازن د٢ن ن ة٘ظ ننس ِ ننم بدٜ٘ن نسبت م ننادوسبت ٝبد ن ن اظ ننم د ننل ديٜن ن م نندوز
ةتجنناوش من ش دن ِنل بدظنناوات بمل نند ة دننل ،ود١ن ؼن٢ل مشاطن ومتننجز .ومن أمننسش بمل بكننيّ بد ن
ع
د ة ١بددطت ز وبضبا ٗيها ،ما وز لنه بدٜ٘نسة ( ،)83بد ن أُون بدـن حيات بد٢امانل دان شبزة
و ت دةنند ؿ ن حيات ٠ننل دهننل ( .)3ةلنناٖ الننى هننرب انهننا تلننمش وبدتجملننا لننه اؼننسعّ بد ٜن بني
حادن ننل حن نن ٝبدن ننستيع ماد ؼن نناوز من ننّ بد ن ن شبزة لن ننه اؿن نندبز بملسبطن نني بملهمن ننل ٟن ننل بدتجملن ننا أو اُ ن ن
بدون ن بزة أو اؼ نن١يل مجا ننع وشزبب ددة نند .وه ن ِ
نرد بمل بك ننيّ من ن قمن ن ز بملهم ننل بد ن ن ٛنند تجِن ننل
ع ع
بد ننستيع ةم ننازض وزب مسٟصا ننا ل ننه ا بزة بددود ننل(.)4ل ننه بد ٛن ن ن٘ظ ننل دن ن يؼ ننس بددط ننت ز ال ننى ادث نناز
بدنستيع ُلنى بدتـندةُ ٝلنى ت ؿننيات وٛنسبزبت مجانع بدن شزبب ،ممننا دِنل بدنستيع يِمنل ؼنن٢ل
ٓي ننج ُا ن ن ُل ننى ن ٜننم أو ت ننؤشيج بد ؼ ننسعِات بد ن ن س ة بٗ ننُ ٝايه ننا ،قم ننس بد ننرم ة ننئ م ال ننى احن نسبل
بد شبزة أما بدتجملا ح تلوس دمل ل َ داستيع أو تجتج ُلنى تطنتٜادل(.)5ود٢ن ت١تمنل هيمشنل
بدننستيع ُلننى بد بٛننّ بدظيا ن ،أػنناز بددطننت ز بلجدةنند لننه بدٜ٘ننسة (ُ )127لننى ا بدننستيع "ه ن
1
) David A. Wilson and others , Government and Politics of South East Asia ,Edited by George Mckahin,
New York , 1959,P.195.
2
) HAROLD C. HINTON AND OTHERS , MAJOR GOVERNMENT OF ASIA , EDITED BY GEORGE
MCKAHIN , 2ND ED., NEW YORK , 1963, PP.601-602 .
3
) Ibid., P. 602.
4
) J.D. Legge, Op.Cit ., P.242.
5
) Harold C. Hinton and others, Op.Cit ., P.663.
131
بدٜاتد قُلى دا ٜبت بملظملبل" ،ومش مم د ذد ٣ح ٝاِيي ٟثاز بدلثان .وتؤا أهمينل ذدن٣
ع ع
له ا بدظيوسة ُلى بد ٜبت بملظملبل اِد ُام حاطما لنه بد بٛنّ بدظيا ن ندونيسن لنه تان٣
بملسحاننل (.)1وبلبٜيٜننل ب ط ن ٠ازن بطننتاب م ن بدٜي ن بمل٘سوكننل ُاين ِنل ،نننل د ن ة ١ن ةننس ن٘ظننل
مج ننس ٛات نند ػ نن١له ( .)2و ٟن نا ٛن ند أنت ٜن ند قُ ن نسبٖ بدٔسيي ن نل ٛث ن نل اُن ن بد ح نندة ِ نندة ػه ن ن ز،
ع
٠امتل تٗتتاحيل بد أدٜاها ُشدما ٠ا زتيظا دا سةات بملت دة ندونيظنيل .وُلنى ِ وت دةدب له
بد ننسٓ م ن ذد نن ،٣أش٘ ن ط ن ٠ازن بط ن يابد وُم ننل مج نند ُل ننى بدت نندشل ل ننه قم ن ز بدظياط ننيل ُ ن
هسا نن ٝبدن نسبب مش نناوزبت ُ نندة ؼ نن٢ل س ةتِ ننازق م ننّ بددط ننت ز٘ٗ ،ن ن ِ ننم قحي ننا ٠ننا ةٜن ن
متٜنندة بدتماطننات مثاػننسة الننى بدؼننِ ،ة ثننّ م ن ش دهننا طياطننل مِازكننل دظياطننل بد ن شبزة (.)3
ع ع
ٗل ن ُ ن انننل ٠ننا حساـننا ُلننى ت ٜاننل ُ ٛاتن ِنل مننّ بلبننص بد ن ه ندونيس ن بشننل بدتجملننا ،
وذد ٣سطت دبمل له م بدهل بو زٗم ِم بمل ب ٙٛبد تت ر له بد شبزة أو بدتجملا (.)4
من ن بد بضن ننب ا من د ننل ط ن ن ٠ازن بد١ثي ننجة واؿ ن نسبزد بملظ ننتمس ُلن ننى ت٘ل ننيل ممازطن ننل وز
بدٜات نند بدل ن زم بد ن ه ُل ننى ممازط ننل وز بد ننستيع ٗ،ل ن ُ ن ٓم ن ق ط ننت ز ُ ننا 1950ل ننه
ع
نِل ٗ ،سننب دننل بملجننا ٤لننه ممازطننل طنناوات ُايننا وبت نناذ ٛنسبزبت و أ ة٢ن ماصمننا
اِسانن ٙوكن ِ
أُمادل(.)5
ِ مادسد َ الى بملظئوديل بددطت زال أو داِ ب ٛبلباؿال م
تم ا بزة بدظاول له اندونيظيا ش ٤بملدة م ُنا ُ 1957-1949ن هسانُ ٝند من
بدن ن شبزبت بملِتم نندة ُل ننى قحن نصب بدظياط ننيل .وُل ننى بد ننسٓ من ن م ننسوش ح ننصيي زتيظ نني ل ننه ا بزة
ندونيس ن )،اس ا هش نناٞ بدظ نناول ش ن ٤تا نن ٣بمل نندة وهم ننا (حننص بملاػ ن م ) و(بلبننص بد ن ه
ع
أحصبمنا أشنس ٠ننا أمسشهنا بلبننص بدؼني له بدننرم أُنا ؼنناهل ِند هصامتننل لنه ثن زة منا ة ُننا
،1948وحننص ػننهساس تػننيجب ٠بدننرم ٠ننا دننل تننؤثيج ُلننى بدش ثننل بلباٟمننل مـ ن زة ُامننل سطننيما
1
) Harold C. Hinton and others, Op.Cit ,PP603-604.
2
) Fred Greene, Op.Cit ., P.469.
3
) Harold C. Hinton and others, Op.Cit ., P.604.
4
) Ibid ., P.604.
5
) Ibid ., P. 605.
132
ع
لن ننه بملظن ننت اات بدِاين ننا دن ننإل بزة وبلجن ننيؽٗ ،ل ن ن ُ ن ن ود ن ن أح ن نصب ؿن ننٔيجة أشن ننس ملن ننل حص .ن ن
بد٢اث دي نن ٣وبدثازٟيش نندو ،وح ننص م زي ننا ،وح ننص ػ ننسٟل اط ن ،وُ نند م ن بلجماُ ننات بدـ ننٔس
ع ع
قش ننس ،اس ا ِٗن نادي ها ٟنانن ن م ن ندو ة مٜنازنن نل م ن نّ بلبنصيين ن بد ن ن ه وبملاػ ن ن م (ٗ.)1ل ن ُ ن
ع ع
ٗاُاي ننل ٟن ن بلب ننصيي ،اس ا بلجين نؽ(،)2ػن ن٢ل ُشن نـسب مهن نما ل ننه بمل بشن ننل بدظين ناطيل دملجمه زا ننل
ش ٤تا ٣بد٘يجة(.)3
-حطلم حشب املاشومي للطلطت.
٠ن ننا حن ننص بملاػ ن ن م م ن ن قح ن نصب بدظياطن ننيل بدستيظن ننل لن ننه اندونيظن ننيا ،اذ ح ن ن ِن نند
ب سبا حص (نهلل بدِاماب)( )4م ُل ال بلبص له مشتـنُ ٙنا ً ،1952نل هنرب بلبنص
ع
م اٌٗا ُلى أٟتج ظنثل من بملٜاُند لنه بدتجملنا بملئٛن بدنرم اؼن٢ل ُنا ،1950وٛند ٗناش منن()44
ع ع
م ِٜنندب من ن مجمن ن َ ( )234م ِٜنندب .ول ننه بنت ام ننات ُ ننا 1955حـ ننل ه ننرب بلب ننص ُل ننى بملس ٟننص
1
) J.D. Legge, Op. Cit .,PP. 244 –245.
( )2تثا ز بتجاد بلجيؽ تندونيس ن بدظياطل ش ٗ ٤يجة حنس بدِـنامات تندونيظنيل بملظنملبل كند بده دشندةي ،
بذ ٗسكن تان ٣بلبنس تجشيند بدش ـنيات بدِظن١سال لنه تٛنادي بد ن ٠انن تٜاتنل ٗيهنا ،وتثِنا دهنرب ٠نا ُلنى بلجننيؽ
ب ة هند ُ ٛاتننل مننّ بدظنن٢ا هنندٖ ت ٜينن ٝحننس ُـننامات ناوبنل .ويادِ٘ننل ت حنند بلجننيؽ مننّ طنن٢ا تٛننادي بد ن
ُما ب ٗيها مما ودد نصُل دد بلجش وبدلثان دِد بن٘ظنه مملاني ُن بدظن٢ا بمل ايني .وٛند بطنتمس هنرب تُتٜنا
ح ن ِند تطنت .٤ ٜةلنناٖ بلنى ذدن ،٣ب بدِدةنند من بدلنثان تندونيظننيي بُتنا وب شن ٤بدلن زة ُلنى بدٜينا مننؤ وبز
ذبت هثيِننل طياطننيل دصتيننلٗ ،لن ُن ٠نهننا ُظنن١سال ،ممننا دِننل بٓاننبه يِنندو بن٘ظننه نٌنناتس داٜننا ة بدظياطننيي
لننه د ٟجا٠ازتننا وديظ ن ب ه ثننّ دال ن زةٗ .ل ن ُ ن ب هثيِننل بدشلننا ٤بدِظنن١سم كنند بده دشنندةي ٓادثننا مننا توا ن م ن
بدٜا ة ممازطل م تا ٙبد ًنات ٙبدِظن١سال وت بزانل لنه بملشناه ٝبد ن ٠نان ب يِمان ٗيهنا .ون يجنل دهنرب بؿنث بدِدةند
ع
م ه مِتا ب ُلى بدٜيا هرب بددوز ٓيج بدِظ١سم ددزدل بنه تس وب له بدت له ُشل ِد بدل زة .ةشٌس:
Harold C. Hinton and others, Op.Cit .,PP.584 – 585.
3
) J. D. Legge, Op. Cit ., P. 244.
ع ع
( )4حص نهلل بدِاماب :تؤطع هرب بلبص ُا 1926م ؿ٘ل تجمِا بط ميا ٓيج طيا ،ث بنلن داماػن م ُنا
،1946ود١ش ننل ب سن ننب ُن ننا .1952و ٛنند ٠ن ننا بدن نندة بدظن ن بدن ننستيع وزبب ب سن ننبامل ،بذ ٠ننا بُلن نناب هن ننرب بلبن ننص
من متمظنن١ي مادؼ نن٢ل بمل نناٍٗ دإلط ن ومِازك نني دا٘ ١ننس بدظيا ن بملظ ننت د ،وذد نن ٣سنه ن ٠ننان ب ةش نندزو
بملشاه ٝبدسا٘يل له داوة بدؼسٛيل .ةشٌس:
Facts on File, Op. Cit .,P.44.
133
ع
بدل ننا ل ننه ُ نند قؿن ن بت بذ حـ ننل ُل ننى ( ،)7.903.88وي ننرد ٗ ٣نناش من نن( )57م ِٜنندب من ن مجمن ن َ
ع
( )260م ِٜنندب ل ننه بدتجمل ننا بملشت ن ( .)1ود ن ة ١ن ح ننص بملاػ ن م ُل ننى ُ ٛننل و ة ننل م ننّ بد ننستيع
ط ن ٠ازن بد ننرم ٟل نن ٙده ن د ش ن ٤شمظ ننيشات بدٜننس بملاض ن اك ننِاٖ ط نناول ه ننرب بلب ننص (.)2
مات٘اٛل منّ حسٟنل بز تطن ( )3لنه ؼناهها ِ وعِ ذد ٣الى أطثا ُدةدة ،أهمها :ب ها بلبص
ع ع
بملِننازق دملب ٢مننل ،بدننرم بت ننر أحيانننا ػنن٢ل حننس بدِـننامات .ودنناب هننرب ت هننا ن يجننل ديننج
ع
بلبننص لننه ا بنننل أُمننا ٤بلبسٟننل ؼنن٢ل ؿننسا ُ ،لننى بدننسٓ م ن بمتِننا د ُ هننا(ٗ .)4ل ن ُ ن ب
أُل نناب ه ننرب بلب ننص (ماط ننتيشاب طن ن ٟيما وأُل نناب ح ننص نهل ننل بدِام نناب ٛث ننل ب س ننبا ه ُ ننا
ع ع
٠ )1952ننان ب أٛننل شل ن ُا دش٘ ن ذ ط ن ٠ازن مٜازنننل مادٜننا ة بد١ثنناز ٗ ن بلبننص بد ن ه ٟ ،مننا ا
ع
بمننت ٞهننرب بلبننص ُمننا ٛاننا لننه بلجننصز بل ازديننل بملشاهلننل لجنناوة شب م ن حنندة بل ن ٖ منني
بدننستيع وبلب ننص (.)5و ِ.نند بط ننتٜادل م م نند حت ننا م ن زتاط ننل بد ن شبزة ل ننه أةا ن ُ ٤ننا ،1950اظ ننا
()6
نرد بدن شبزة
دشاحل ؿ حه م مد ناؿنس زتاطن ها .وٛند اؼن٢ا ه ِ ِ زتيع حص بملاػ م وٛاتد
م ن بت ننت ٖ كن ن ح ننص بملاػن ن م ،و ِ.ننم قح نصب بدـ ننٔيجة قش ننس ،وا ننه أح نصب بػ ننيجبٟيل
1
) Harold C. Hinton and others , Op. Cit ., P.610.
2
) Ibid ., P. 600.
( )3حسٟل بز تط :اِ دروز تا ٣بلبسٟل بلى ؼان شُيمها ٠ازت طن واسد ( )Karto Suwirjoبدنرم ٠نا مِسوٗنا
منؼاهل ووهشيتل بةا تطتِماز بده دشدم .ػاز ٞط واسد له تشٌي متو له حص هللا بدنرم ٠نا ذزبُنا داماػن م .
ول ننه نهاة ننل بلب ننس بدِاملي ننل بدلاني ننل ط نناُد ط ن واسد ُل ننى ت ا ننل ح ننص بملاػ ن م بل ننى ح ننص طيا ن بط ن م ،ود١ش ننل
ب سن ننب من ننّ بُ بنن ننل دِن نند بدت بٗن نن ٝمن ننّ بزبب ٛين ننا بت بملاػ ن ن م تط ن ن ميل م ـ ن ن ؾ مشن نناوزب ه بدظياطن ننيل ٛثين ننل
تط ننت .٤ ٜول ننه ُ ننا 1947م نندأ ط ن واسد متجمي ننّ تُل نناب دت ٢ن ا حس ٟننل ُسٗ ن م س ٟننل بز تط ن .و ِ.نند ت ٛي ننّ
مِاهنندة زن٘يننل لننه ٠ننان بدلننا 1948بُا ن ط ن واسد ُ ن اؼنن١يل بلجننيؽ تط ن م تندونيس ن (ا ن .أم .أم) بدننرم
من نندأ ممٜاومن ننل بده دشن نندةي ،ت ب هن ننرب بد كن ننّ أين ننج ِن نند بنتـن نناز بلجمه زان ننل ،بذ من نندأ ط ن ن واسد ممٜاومن ننل بلب ٢من ننل
تندونيظيل له داوة ،وبُا له بدظا ّ من ب ُنا ُ 1949ن تؤطنيع ودنل بندونيظنيا تطن ميل .ومشنر ذدن ٣بد ٛن
بننددِ بمل بدهنات منني هنرد بلبسٟنل وبلجننيؽ تندونيسن ،بد ن بطنتمست مندة ث ثننل ُؼنس ُامنا ،بذ بدٜن بدٜنثم ُلننى
ط واسد ُا .1962ةشٌس :دسادة مامل ،بدِد 17 ،3506اؼسا بدلا .2002
4
) Jan M. Plavier, Op. Cit., P. 33.
5
) Harold C. Hinton and others , Op. Cit., P.618 .
6
) Frid Greene, Op. Cit ., P 469 .
134
ع
ندونيس ن ن وبلب ن ننص بدؼ ن نني له بد ن ننرم ٠ن ننا ؿ ن ننٔيجب ومظ ن نني يل ،م ن ننّ بط ن ن ثِا بلب ن ننص بد ن ن ه
آنرب.)1(ٞ
د ن اظ ننتوّ تانن ٣بد ن شبزة بدثٜنناب ل ننه بدظنناول د٘ي ننجة ه ااننل ،اذ اؼ نن٢ا لننه بدظ ننا ض م ن
أةان ن ُ ٤ننا ،1950وبط ننتٜاد ل ننه بدظ ننا ّ وبدِؼ ننسا من ن نيظ ننا ُ ننا ،)2(1951وذد نن ٣ظن ن
بملؼ نن ١ت بد ن ن وبده ه ننا ،وأمسشه ننا مؼ نن٢ال أةسا ننا بدٔسيي ننل ( )3بد ن ن حٌين ن ماهتم ننا ش نناؾ من ن
ع ع
بد ننستيع ط ن ٠ازن بد ننرم ٟننسض د ننصبب ٟثي نجب م ن شوام ن ِنل ل ننه ة ن تط ننت ُ ٤ ٜننا 1950مل ك ن َ
نرد ديظن مظننؤدل ؿننٔيجة ،اذ ا مظننؤدل أةساننا بدٔسييننل مظننؤدل بةساننا بدٔسييننل ُشنندما ٛننا " : ٤هن ِ
ع
بطنتِماز أوس ،مظننؤدل بطننتِماز أو حساننل ..نشننا أٛظننمشا مانشنا طش بؿننل بدٜتننا ٤ح ن ةن بدٜيامننل
ع
هاملنا هشنا ٞدنصب من ماندنا ،ودن ٠نا دصانسة ؿنٔيجة دندب ،ودن ٠انن مةجن س ةصاند ُلنى مٌاننل ،
قوُ ٤ننا 1950بطننتئن٘ بمل٘اوكننات لننه ه دشنندب ؼننؤ أةساننا د ن ةت ننسز ِنند"( .)4ولننه ٠ننان
بدٔسيي ن ننل( ،)5اذ ُ ٜن نند م ن ننئتمس ه دش ن نندم-اندونيسن ن ن ُ ،ن ننسق ش د ن ننل بد ٗ ن نند ندونيسن ن ن أٗلن ن ننل
بدلننمانات لبماةننل بملـننالب بده دشدةننل لننه ٛانني مٜامننل طننيا ة اندونيظننيا ُاين ِنل ،اس ا ه دشنندب
زٗل ن ن ذدن نن ٣وبٛيجح ن ن من ننؤ ةن ننت نٜن ننل بدظن ننيا ة ُلن ننى هن ننرب ٛان نني الن ننى تت ن ننا بده دشن نندم –
ع
ندونيس ن ن من ننّ طن ننيوسة ه دشدةن ننل ُاين ن ِنل ٗ .ل ن ن ُ ن ن هن ننرب ،بٛيجح ن ن ه دشن نندب اؼن نن١يل مجان ننع
ع
ٗيل م ظناواا مني بده دشندةي و ندونيظنيي ،وتشنان هنرب بملجانع وًي٘نل دإلٛاي ة ٢بدتمليل ِ
1
) Harold C. Hinton and others , Op. Cit., P.618 .
2
) Ibid . , P 618 .
( )5بةسانا بدٔسييننل :بةساننا هن تطن تندونيسن دملجصاننسة بد١تنج بملِسوٗننل مؤطن (ٓينيننا بلجدةندة) ،وت٘ننّ هننرد بلجصاننسة
ػننماله بطننيجبديا ،وػننما ٤ػننس ه دنناوة ،واننه مٜظننمل بلننى مشوٜتنني ب بزاتنني بدشثيتنني ،تٜننّ بدٔسييننل م هننا ت ن بلب ١ن
تط ننتِمازم بده دش نندم ،بم ننا بدؼ ننسٛيل ٗت ٜننّ ت ن ن٘ن ن ذ ت بزة تط ننيجبديل .ةشٌ ننس :مجا ننل بندونيظ ننيا ،بدِ نند 77ن ن، 78
ٔدب ،بةا ٤ن اؼسا تو ،1954 ٤ؾ.3
4
) J.D. Legge, Op. Cit., P. 248.
( )5منندأت بمل٘اوكننات ؼننا بةساننا بدٔسييننل مشننر نيظننا ُننا ،1950بذ ُٜنند مننئتمس ه دشنندم بندونيسن ،وتٜننسز اؼنن١يل
لجشل مؼيجٟل م بدونسٗي ،وٛامن بدملجشنل مصانازة بلجصانسة شانازة ت٘تيؼنيل .ةشٌنس :م من بدؼنسٛاوم ،بملـندز بدظنام،ٝ
ؾ.91
135
وبح نندة وا ننه بط ننت تٜسا ننس ط ننش م من ن ٛا نني ُم ننا ٛامن ن م ن ِنل من ن ؼ نناهات ،واذب دن ن ةسٓن ن
ندونيظ ن نني ه ن ننرب بملجا ن ننع ٗ ن ننيم ١اناه ن ننل مهم ن ننل اُ ن نندب بدتٜسا ن ننس ال ن ننى مجا ن ننع وشزبب تت ن ننا
بده دشدم -ندونيس (.)1
نرد بملٜيجحننات ،نهننا تسم ن ال نى ظننى بدظننيوسة تطننتِمازال
زٗننم بد ٗنند ندونيس ن هن ِ
ُلننى أةساننا ،لننه بد ٛن بدننرم ٠انن ٗين ِنل اندونيظننيا اظن ى الننى ت ساننس هننرب ٛانني من تطننتِماز
وكمل الى بد ه .وه١رب ٗؼا بمل٘اوكات مي بدوسٗي (. )2
ِ
ع
٠ا ز بلب ٢مل ندونيظيل ٛاا كد هرب بد٘ؼل ،اذ أُا زتنيع بدن شزبب ندونيسن
ٜٗننى ُلنى أطنناض نٜننل بدظننيا ة ُلننى م مند ناؿننس مننا أةننل م٘اوكنات مظننتٜثايل ةجن أ ن٢ن
أةساننا بدٔسييننل الننى اندونيظننيا( ،)3اس ا طن ٠ازن هادن مم ٛنن ٙاندونيسن ٛن م وحن بلب ٢مننل
ُلنى ادٔناب بت٘اٛينات بملاتنندة بملظنتدةسة .ود١ن مجاننع بدن شزبب زٗنم م ٛنن ٙطن ٠ازن هنرب وحننرزد
م ن مٔث ننل تمتش نناَ ُ ن بت نناذ م ب ٛننُ ٙاشي ننل ل ننه بملظ ننتٜثل ت تا نن ُ ٙن م ٛنن ٙح ٢مت ن ِنل ن ننل
زتيع طت زم(.)4
أثنناز هننرب بدتـننسٖ ٓل ن ط ن ٠ازن ،اس انننل د ن ةٌهننسد ؼنن٢ل ُا ن ،مننل حنناو ٤مسبوٓننل
ٛيامل ِٜد بدتماَ له مٜس بد ب٘يي دت كني م ِ ٘ٛنل ،وٛند ِ ُايل م ش ٤ بدٜي بمل٘سوكل ِ
توننس ٚش ن ٤حدةلن ِنل الننى ا بدشٌننا بدتجملننا ة٘ننسق ُلننى بدننستيع ُنند بت نناذ زأم ُا ن ة تاننٙ
ُ زأم ح ٢مت ِنل ،د١شنل أػناز النى ا أةسانا بدٔسيينل انه دنصب من بندونيظنيا مم دن بددطنت ز،
وم هرب بملشواٗ ٝه ةتِهد ماد سب دادطت ز(.)5
من دهننل أشننس حنناو ٤طن ٠ازن ت نندم بدٜين بمل٘سوكننل ُاين ِنل من شن ٤اػنناز ِتل الننى ا
ع
بلبنندة ُن بلبٜن ٚوبدِنند ٤دننيع ٠اٗيننا بذب ٠ننا ممٜنندوز بد٘١ننا بدظيا ن بملظن شد الننى بدٜن ة
1
) Leslie H. Palmer, Op. Cit., P.81.
( )2م م بدؼسٛاوم ،بملـدز بدظام ،ٝؾ.93
3
) Leslie H. Palmer, Op. Cit., P.81.
4
) J.D. Legge, Op. Cit., P. 249.
5
) Ibid ., P. 250.
136
ندونيس يظتويّ اُا ة ذدٛ ٣اي اذ ما أطنشد موادثت ِنل أ ةش،ب ،ث أػاز الى ا بدؼِ
الى ٛة حٜيٜيل(.)1
ُلننى أةننل حننا ٤بكننوست بد ن شبزة الننى تٜنندة بطننتٜاد ها لننه بدظننا ّ وبدِؼننسا م ن نيظننا
ُا ِ ،1951د بش ةا بل ٗات مي زتيع بدن شزبب وطن ٠ازن ؼنا مظنؤدل بٗتٜناز م مند ناؿنس
ع
داٜنسبز بلباطن لننه بدتِامنل مننّ مظنؤدل أةساننا بدٔسيينل ٗ،لن ُن بشت ٗهمنا ؼننا ت٘ظنيج بدنندوز
بد بي داستيع له بلب ٢مل(.)2
ِنند بطننتٜادل بدن شبزة ٠انن ٙطن ٠ازن م ـنني من بلبننصيي بدستيظنني د ؼنن١يل بدن شبزة،
نرد بملهمنل ،ولنه بدظنا ّ وبدِؼنسا من نيظنا ٠ان ٙبدندٟت ز طن ٟيما ،وهن
اس انهما ٗؼ له ه ِ
م ن ن بلجشن ننا بملئا ن نند دان ننستيع ط ن ن ٠ازن ل ن ننه حن ننص بملاػ ن ن م م ؼ ن نن١يل وشبزة باظن ننم مؤنه ن ننا وشبزة
بتت ٗيل كم بلبصيي بدستيظي منّ أحنصب ؿنٔيجة أشنس ( .)3وينادشٌس دتؤةيند طن ٟيما بملظنثٝ
دظ ن ٠ازن ٜٗ ،نند تمي ن ت بدِ ٛننل م نني بد ن شبزة وبد ننستيع مادتِ نناو وت س ننجا ،بذ ٠ننا ٠ننل م هم ننا
ةدُ يشس(.)4
ع ع
بت نرت بدن شبزة بلجدةنندة م ٘ٛنا حاشمننا من مظنؤدل بدِ ٛننات ندونيظنيل – بده دشدةننل،
اذ أُاش ن ل ننه بدتاط ننّ م ن حصا نسب م ننؤ بدِ ٛننات ندونيظ ننيل –بده دشدة ننل ط ن ٖ ة ننت اِ نندةاها
ع
دتؤٟين نند تت٘اٛين ننات بملِتن ننا ة من نني أةن ننل ودتن نني ذبت بطن ننت ٤ ٜطن ننيا م ٠امن ننل .وتثِن ننا دهن ننرب ٜٗن نند
حـ ننا نٜاػ ننات ٓي ننج زط ننميل ل ننه آ ،اس ا بٗتت ننا بمل٘اوك ننات بدسط ننميل ت ننؤشس أٟمل ننج م ن أز ِ.ننل
بدلننا ُنا 1950مندأت بمل٘اوكننات بدسطنميل بد ن تسٟننصت ُلنى مظنؤدتي همننا أػنهس(.)5ولنه ٠نان
1
) Ibid ., P. 250.
2
) Harold C. Hinton and others, Op. Cit .,PP. 618 – 619.
3
) Harold C. Hinton and others, Op. Cit ., ., P. 619.
4
) J. D. Legge , Op. Cit ., P. 237.
( )5يِ ن ط ن ت ننؤشس م نندب بمل٘اوك نات بدسط ننميل بل ننى مظ ننؤدتي تتِا ٜننا ماةسا ننا بدٔسيي ننل :بودهم ننا بٛي نجب ه دش نندب اِ نندةل
طننت زها م ي ن يؼننمل ذدنن ٣تٛانني .وٛنند بُيجك ن بلب ٢مننل تندونيظننيل ُلننى هننرب بملٜيننج ،ميشمننا بطننتابت ه دشنندب
وبػننازت بلننى بنهننا د ن اِيننجق ُلننى بندونيظننيا ُشنندما ٛام ن متٔييننج طننت زها .وتثِننا دهننرب ٗننا بُي نجبق اندونيظننيا ٓيننج
داتص .بما بملظادل بدلانيل ٗتتِا ٝماطن ي ب بلب ٢منل تندونيظنيل ُلنى حم دنل طن٘ينتي من تطنملبل ٠انن متجهنل بلنى
137
ندونيس ن ن – بده دش ن نندم( .)1وٗيم ن ننا ة ن ننف بملظ ن ننؤدل قول ن ننى ،بٛي ن ننج أةسا ن ننا بدٔسيي ن ننل ،وتت ن ننا
ندونيظننيي زٗل ن ب ُلننى ت اننل ٛلننيل أةساننا بدٔسييننل الننى م ١مننل وديننل ،اس ا بده دشنندة
بطنناض ب تانن ٣بملظننؤدل مظننؤدل طياطننيل وديظ ن ٛلنناتيل( .)2وِ.نند ذدنن ٣هننس بد ٗنند بده دشنندم
بط ننتٜادل ظن بزة بملؼ ننيجٟل دإلٛا نني ،اس ا بملشاٛؼ ننات ت ٘ٛن مٜيجح ننات ُ نندة م ن أد ننل
ُل ننى بطن ن ثدب ٤تت ننا ممِاه نندة بدن ن شبزة ندونيظ ننيل( .)3ول ننه بد ٛن ن ذبت ن ِنل وبٗ نن ٝبده دش نندة
بُتيا ةل(.)4
وبده ن طياط ننل بد ن شبزة بل ازدي ننل مِازك ننل من ن ٛث ننل بد ننستيع وبدتجمل ننا ِٗ ،ش نند ت ٛي ننّ
بديامانيننل ،بزت٘ننّ بلجنند ٤ؼننا تانن ٣بملظننؤدل وأػننازت أٟملننج يزبب أندونيظننيا ُلننى مِاهنندة بدظ ن
ال ننى ا ذد نن ٣يِ ن تمتِ ننا ُ ن بدظياط ننل بل ازدي ننل بملظ ننتٜال( .)5ث ن د ننابت بملظ ننؤدل بد ن ٠ان ن
ع ع
ط ن ثا مثاػ نسب ل ننه بط ننتٜادل بد ن شبزةُ ،ش نندما و ٛننّ وشا ننس بل ازدي ننل قندونيس ن ط ن يازد مِاه نندة
طننسال مننّ بدظنن٘يج قمسا٢ن لننه أندونيظننيا ميننج ٠ ٤ػ نسب ؼننا م كن َ بدنندُ بملنناله( ،)6اذ وبٗننٝ
وسز(.)7 ط يازد ُلى ٛث ٛ ٤سق أمسا ٢ممٜدبز ( )50ماي
نرد تت٘اٛيننل ٓل ن مجاننع بد ن شزبب ُشنندما ُسك ن ُاين ِنل لننه بدلننام م ن أثنناز ُٜنند هن ِ
نِل ٛثن ن ٤بملظ ننئوديل ُن ن تا نن٣
ػ ننثان ،اذ أُان ن ح ننص طن ن يازد بملاػن ن م م ننؤ د ننيع ل ننه وط ن ِ
ع
تت٘اٛي ننل ،وت ننس ٞقم ننس داتجمل ننا د٢ن ن ة ٜننسز مـ ننيج مجا ننع بد ن شزببٗ .لن ن ُن ن ذد نن ٜٗ ٣نند زٗ ننم
بدٜن ن بت بده دشدة ننل ل ننه بةسا ننا بدٔسيي ننل ،و ٛنند بُيجكن ن بلب ٢م ننل بده دشدة ننل ُل ننى ذد نن ،٣ت ب بلب ٢م ننل تندونيظ ننيل
بُاش ما ه دشدب س تمتا ٣بطاطا ُمادها له بةساا بدٔسييل ةشٌس:
Leslie H. Palmer, Op. Cit ., PP. 82 – 83.
1
) Ibid ., P. 82.
( )2م مد مـنو٘ ؿن٘ ت ،بلجمه زانل بلبدةلنل ،ن ،1تطن١شدزال ،1958 ،ؾ 176مجانل بندونيظنيا ،بدِند 77 ،ن
ٔ ،78دب ،بةا ٤ن اؼسا تو ،1954 ٤ؾ.13
3
) Leslie H. Palmer , Op. Cit ., P. 83.
4
) Ibid ., P. 83.
5
) F. S. Northedge , The Foreign Policies of the Powers, 1st ed., New York , 1975,PP. 354 – 355.
6
) Dorthy Woodman, Op.Cit.,PP.349 – 350.
7
) F. S. Northedge, Op. Cit., P. 355.
138
أُلنناب بلبننص بد ن ه لننه مجاننع بد ن شزبب تت٘اٛيننل وهننادث ب ماطننتٜادل بد ن شبزة .دننربٛ ،نند وشاننس
بل ازديننل بطننتٜادتل لننه بلبننا م وبدِؼننسا م ن ػننثان ،وتثِننل زتننيع بد ن شزبب ومجاننع وشزبتن ِنل لننه
ذدِ ٣د ة مي ،ح ٛثل أ يِٜد بدتجملا بدتماُل(.)1
1
) Dorthy Woodman, Op. Cit., P. 410.
139
املبحث الثاوي
حطلم الحشب الوطني للطلطت
٠ن ننا بلبن ننص بد ن ن ه ندونيس ن ن ثن ننا أٟتن ننج حن ننص لن ننه اندونيظن ننيا ٛثن ننل بنت امن ننات ُن ننا
ع ع
ٟل( )42مِٜدب م مجم َ ()234مِٜدب له بدتجملا بملئ، ٛميشما أؿث أٟتنج حنص ،1955سمت ِ
لنه بدنث ِند تنت امنات ،اذ حـنل ُلنى ُند أؿن بت ة٘ن ُ ٚند قؿن بت بد ن حـنا ُايهننا
ع
بتل الننى ( )8.343.653ؿن تا .وٗنناش هننرب بلبننص مننؤٟتج ُنند
قحنصب قشننس .وٛنند وؿننل ُنند أؿن ِ
ع ع
م بملٜاُد له بدتجملا بملشت ،اذ حـل ُلى()57مِٜدب م مجم َ ( )260مِٜدب(.)1
باظم بدِ ٛنل مني هنرب بلبنص وطن ٠ازن ماد ةنل دتٜناز أٗ٢ازهمنا ؼنا بدِدةند من
ع
بملظاتل ،وأمسشها بمل ٙٛبدٜا ٝمن حنص بملاػن م ن يجنل دِند بطنتٜسبز ِد ُلنى اِسان ٙدادودنل
ع
طن ميل(ٗ ،)2لن ُن مظنناندة بلبننص دنندُ بت طن ٠ازن لننه ممازطننل بدلننٔى ُلننى ه دشنندب لننه
مظؤدل بطتِا ة أةساا بدٔسييل(.)3
ُلننى أةننل حنناٗ ،٤ثِنند بطننتٜادل وشبزة طن ٟيما منندب من بدـننِ اؼنن١يل وشبزة ددةنندة،
منني بلبننص بد ن ه وحننص بملاػ ن م .ومننّ ذدنن ٣بشتنناز ط ن ٠ازن بل ٗننات بد ن تسف ن ظن
م ـي د ؼ١يل بد شبزة ،أحدهما م بلبص بد ه وه ؿدة ،ٝويشنس من حنص بملاػن م
وه مسبوت ( ،)Prawotoود ١هما د ةش،با له اؼ١يل بد شبزة(.)4
1
) Harold C. Hinton and others, Op. Cit .,P. 614.
2
) Ibid ., P. 599.
3
) J. D. Legge , Op. Cit ., P. 250.
( )4ةم ١ن بد ٜن ٤ب بش ننت ٖ ؿ نندة ٝويسبوت ن ل ننه بدظياط ننل ٠ننا ط ن ثا مثاػ نسب ل ننه ٗؼ نناهما ،بذ ٠ننا ؿ نندة ٝةنت ن بل ننى
بلجشا بدسب ة٢اله له بلبص بد ه وبدرم ٠ا ط ٠ازن متِاه٘نا مِنل ،ميشمنا ٠نا مسبوتن ةنت ن بلنى دشنا م مند ناؿنس
لننه ح ننص بملاػ ن م ،بد ننرم ٠ان ن د ننل مؼ نن ١ت مظ ننثٜل مننّ ط ن ٠ازن ،مم ننا دِاهم ننا ُننادصا ُ ن بمل بٗ ٜننل ُل ننى ٛاتم ننل
بد شزبب .ةشٌس:
Ibid .,PP. 252 – 253.
140
ُلى أثس ذدُ ٣ي ط ٠ازن واا ي ( )Wilopoوه ٛاتد بلبص بدن ه ندونيسن بدنرم ن،نب لنه
ع
اؼ نن١يل وشبزة بتت ٗي ننل ك ننم بلب ننص بد ن ه وح ننص بملاػ ن م ٗ ،ل ن ُ ن بلب ننص تػ ننيجب٠
وبلبصيي بملظي يي ،وٛد ت اؼ١ياها له بدلاد م نيظا ُا .)1(1952
ؼ نندة ال ننى دان ن أُل نناب ٟن ت ننس ط ن ٠ازن ل ننه ٛث ن ٤بد ؼ نن١يال بد شبزا ننل ،نه ننا ماد ن
ط ن ٠ازن . ط ننا بلب ننصيي (بد ن ه وبملاػ ن م ) بد ننرة ٠ننان ب مِازك نني ل ننه أط ننا ه بدظيا ن
وِ.د تؤديل ملدة ة مي ٛثل ط ٠ازن ماد ؼ١يال بد شبزال(.)2
ح نند ت بدن ن شبزة مسنامجه ننا بد ننرم تل ننم بدت ل ننيج د نت ام ننات بدِام ننل ،وشا ننا ة نت ننال
ع
بدن ه ،وبت نناذ طياطننل شازديننل ٗاُاننل ومظننتٜال ٗ ،لن ُ ن ُننص بدن شبزة ُلننى ادٔنناب تت ننا
بده دشدم -ندونيس وبطتِا ة أةساا بدٔسييل(.)3وُلنى بدنسٓ من ا زتاطنل بدن شبزة ٠انن تا ِنل
زتنيع بدن شزبب حناو٤ ندونيس ،اس ا ط ن ٠ازن ود ند ؿنِ يل لنه مظناةس ها، دملبص بد ه
وز ط ن ٠ازن ِٗ ،لننى ط ن يل بمللننا ،٤تنندشل ادٔنناب شاننازة ط ن ٠ازن الننى اةوادينناٟ ،مننا انننل بلبنند م ن
ُمننل ُلننى تنندٛي ٝشواماتننل بدسطننميل وبدتنندشل لننه ؿننيآ ها ،قمننس بدننرم دن ةننسق طن ٠ازن بدننرم
ع
منندأ مانتٜننا بد ن شبزة مظننت دما بملشاطننثات بدسطننميل ٗ ،ن ٤تحت٘ننا ٤بدننرم أٛنني ممشاطننثل ة ن
قموا( ٤بدرٟس بدظش ال ملِسٟل ط زبماةا) مل ط ٠ازن الى ٗؼل بلب ٢مل له بدٜيا ة (.)4
ب سن ننب بل ن ن ٖ من نني بد ن ن شبزة وبدن ننستيع ط ن ن ٠ازن الن ننى بلجن ننيؽ ُ،شن نندما تثن ن ن بد ن ن شبزة
()5 ع
نرد بل و ن ة ٠ان ن
بٛيجبحننا د ن شاس بدنندٗاَ ندونيس ن دت نندة بلجننيؽ .وُلننى بدننسٓ م ن ا هن ِ
1
) Harold C. Hinton and others, Op. Cit., P. 619.
2
) J. D. Legge , Op. Cit ., P. 253.
3
) Republic of Indonesia in 1952 of Cabinet Change, Encarta, Reference Library 2003.
(2) J.D. Legge, Op. Cit ., P. 253.
(٠ )5ننا بلجننيؽ تندونيس ن ةلن مجم ُننل من بدِشاؿننس بمل تا٘ننل٘ٗ ،لن ُن ُشاؿننس بلجننيؽ بده دشنندم بدظننام،ٝ
٠ان ن هش نناُ ٞشاؿ ننس بلج ننيؽ بد ن ت نندزي ُل ننى ة نند بديام ننانيي ٗ ،ل ن ُ ن ُشاؿ ننس بلج ننيؽ بدل ن زم بد ننرم ٠ننا بػ ننثل
مادِـامات ،وبدرم ٛا مدوز ٟثيج له مٜاومل بده دشدةي ،ث بنل بلى بلجيؽ تندونيس سحٜا .ةشٌس:
Peter Polomka, Indonesia Since Sukarno, Australia, 1971, P. 79; Cavin Kennedy, The Military in the
Third World, London, 1974, P. 96.
141
ذبت هننا ّ ُظنن١سم ،اس انهننا د ن ت ١ن ت ا ن م ن بُتثننازبت أو مٜاؿنند طياطننيل ،م ن مي هننا بزتثننان
وشاننس بدنندٗاَ وبدٜننا ة بدِظنن١ساي بمل يننجٗي ِ ٛننل ؿنندبٛل مننّ ٛاتنند بلبننص تػننيجب ٠ػننهساس،
ع
ٗل ن ُ ن ت دهننا ه بدلٜاٗيننل وبدِظنن١سال ن ن بدٔننس ،وٟننرد ٣اِنناونه مننّ بدثِلننل بدِظنن١سال
بده دشدةل(.)1
ع
نرد ؿن حات بنتٜنا بت وبطنِل من ٛثنل طن ٠ازن بدنرم ودند ٗيهنا ا ِنا ب دِند أثازت ه ِ
ع
ٟثي ننج م ن بدل ننثان بملئا نندة د ننل(ٗ ،)2ل ن ُ ن تنت ٜننا بت بد ن د ننابت م ن ُ نند م ن بدٜي ننا بت
بلبصييننل لننه بدتجملننا و بد ن شبزة ،و بد ن ُمهننا بدننستيع ط ن ٠ازن ،م ن مي هننا موادثننل ُل ن بدتجملننا
مش ننام ط ن ٗيا ل ننه اد نسبب ت ٜي نن ٝم ننّ بدٜي ننا ة بدِاي ننا ووشا ننس بد نندٗاَ ُ ن م نناوست اُ ننا ة تشٌ نني
بلجن ننيؽ( .)3وٛن نند تم ن ن بمل بٜٗن ننل ُلن ننى هن ننرب تٛي ن نجب لن ننه بدظن ننا ض ُؼن ننس م ن ن اؼن ننسا قوُ ٤ن ننا
.)4(1952
بت نناذ هننرب بدٜنسبز الننى ٛيننا مٌنناهسة ػننِثيل لننه دا٠ازتننا لننه بدين بدتنناله ،هادن ٗيهننا أ
()5
نرد بلبسٟن ننل ٠ان ن ن م دهن ننل كن نند ط ن ن ٠ازن وبدلن ننثانبملتٌن نناهسو م ن ننل بدتجملن ننا .واثن نندو ا هن ن ِ
ع ع
بملٜسيي مشل أٟملج مما ٠ان م دهل كد بدتجملا ن٘ظ ِنل ،طن ٠ازن ٠نا ةمتانُ ٣منا ٟثينجب من
بدلن ننثان بدن ننرة ٠ن ننان ب يِازك ن ن ُماين ننل تشٌن نني بلجن ننيؽ ،ددزدن ننل تم١شن ننل م ن ن بد ٛن ن ٖ م دن ننل
بددبُي الى ت٘١ي ٣بدتجملا (.)6
ع
تم ١ن ط ن ٠ازن م ن بدظننيوسة ُلننى بمل ٛنن ،ٙاذ أد ٜن شوامننا أمننا بملتٌنناهسا ،أٟنند م ن
ش دننل ُلننى ب تنت امننات ط ن ٖ تجننسم حاملننا ةننت بطننتِا ة أةساننا بدٔسييننل(ِ .)7نند ذدنن ٣بدت ٜن
1
) Fred Greene, Op. Cit .,PP. 470 – 471.
2
) Harold C. Hinton and others, Op. Cit ., P.619.
3
) J.D. Legge, Op. Cit ., P. 258.
()4بض .زوش ،تػيجبٟيل له بطيا ،تسدمل شيجم حما ،ميجوت،1961 ،ؾ.253
( )5بملـنندز ن٘ظننل ،ؾ 254دننا ٠ ٞزن ن ب وبشننسو ،بلجننيؽ وبلبسٟننل بد هشيننل ،تسدمننل حظ ن ٛثننيع ،بػ نسبٖ
بن ز ُثد بملا ،٣ميجوت ،1970 ،ؾ.225
6
) Harold C. Hinton and others, Op.Cit ., P.620.
7
) Facts on File, Op. Cit ., P. 40.
142
ع
وٗنندب ك ن بدِدةنند م ن ٛننا ة بلجننيؽ بدننرة هاث ن ب مشننل ح ننل بدتجملننا بملِنني ومجاننع بد ن شزبب(.)1
ع ع
ود ١ن ط ن ٠ازن زٗ ننم ذد نن ٣وُ نندد أم نسب مظ ننت ي (.)2وٗيم ننا ة ننف م ٛنن ٙبد ن شبزة ٜٗ ،نند ؿ ننس
زت ننيع بدن ن شزبب ل ننه بلب ننا م وبدِؼ ننسا من ن اؼ ننسا قو ٤م ننؤ بدٔ ننسق من ن مٌ نناهسة دا٠ازت ننا هن ن
ٗي ن ِنل بلب ٢م ننل ٓي ننج ٛننا زة ُل ننى أ "بة ٜنناٖ بدظ نناول بد ن ن ةما١ه ننا بدتجمل ننا وشا نن ٝم ٛنن ٙت٢ن ن
تتـننسٖ أو ب تننئ م وًي٘ هننا"( .)3ون يجل ن درد ن ٣وده ن بلب ٢م نل ب هام نات كن ند ٛن نا ة بلج نيؽ،
ومن ن مين ه ن زتننيع أزٟن نا بلجي نؽ ُثن ند بلب ن ناز نناط ين ن ( ،)4()Abdul Haris Nasutionبدننرم
قو ،1952 ٤ممن ننا ٗن ننّ وشان ننس بدن نندٗاَ بلن ننى تٜن نندة نثل لن ننه بل ن ننامع م ن ن ٠ن نان
ٗـن ننل م ن ن مشـن ن ِ
بطتٜادتل( .)5وله ك ب ذد ٣د اِد بد شبزة ٛا زة ُلى تطنتمسبز لنه وًي٘ هنا شاؿنل منّ بدلنٔى
أم ن ب ُل ننى اك ننِاٖ ط نناو ها م ننل واط ننٜاهها. بملظ ننتمس م ن ط ن ٠ازن و ٛننا ة بلب ننص بد ن ه بد ننرة
زٗننم ِننم بُلنناب بدتجملننا وم ن مي ن ه ٛننا ة بلبننص بد ن ه ويادِ٘ننل طننٜو بد ن شبزة ظ ن
()6
زبضن ن ن بدتث ن ننٕ بد ن ن ن تمتا١ه ن ننا بلب ٢م ن ننل ل ن ننه ػ ن ننماله م اود ه ن ننا ا ِ ن ننا بد٘ ح ن نني بملظ ن ننتؤدسا
ط موسة( ،)1وُلى أثس ذدٛ ٣د مجاع بد شزبب بطتٜادتل له بدلاد م حصاسب ُا .)2(1953
1
) Cavin Kennedy, Op. Cit ., P.97.
2
) J. D. Legge, Op. Cit ., P. 255.
3
) Facts on File, Op. Cit ., P. 40.
(ُ )9ثنند بلبنناز ناط ن ي :ودنند لننه بدلاد ن ُؼننس م ن ٠ننان توُ ٤ننا 1916لننه مدةشننل ( ٠تننا ت دننا ) ظ ن موسة.
ع
شنل بد٢اينل بملا١ينل بدِظن١سال بده دشدةنل لنه مانندو ٕ ،بؿنث م شمنا ثانينا لنه بلجنيؽ بده دشندم بدهشندم ُننا .1939
ع
ت ن لى زتاط ننل (بلب ننسض ػ ننثل بدِظ نن١سم) ش ن ٗ ٤ي ننجة تح ننت ٤بديام ننا ل ننه د نناوة بدٔسيي ننل ،ث ن زتيظ ننا سز ٠ننا بدٜي ننا ة
ع ع
بدلانيننل لننه ماننندو ٕ مستثننل مٜنند ،ثن ٛاتنندب دا٘سٛننل بدلادلننل لننه طن وت ٢مستثننل دن بب ،ثن ٛاتنندب داٜيننا ة بدِظنن١سال لننه
ع
د نناوة .بؿ ننث زتيظ ننا ز ٠ننا بلج ننيؽ تندونيس ن ُ ننا ٠ .1949ننا ةمي ننل لب ننص بملاػن ن م .ةشٌ ننس.ٞ. :و ،.ما٘ ننات
بدث ن بملا ، ٢ز ٛبملان،311/5074 ٙزٛن بد ثيٜنل ،29تٜسانس بمل٘ كنيل بدِسبٛينل لنه دا٠ازتنا ،بملنس ٛض 18/5/لنه
9بةا ،1957 ٤ؾ.82
5
) Facts on File, Op. Cit .,PP.40-41.
( )6اِ ن مؼ نن٢ال بملظ ننتؤدسا بل ننى ٗي ننجة تح ننت ٤بديام ننا وبدل ن زة .بذ بط ننتٜس تسٖ م ن بمله ننادسا ٓي ننج بدؼ ننسُي
ش ٤تا ٣بد٘ينجة ُلنى تزبضن بد ن ٠انن منئدسد دامنصبزُي توزييني وبملئطظنات بدٔسيينل .وِ.ند تطنت ٤ ٜوبٗنٝ
بود ننُ ٣لننى بدت لننه ُن دننصب ٟثيننج من تانن ٣تزبضن ،مٜامننل ب تلننم دهن بلب ٢مننل تطننت دب بد٢امننل ملننا تثٜن
ع
م ها .ووٜٗا درد ٣وكِ بلب ٢مل شول بُا ة بطنتٜسبز تتلنم نٜنل بملؼنس ة بلنى مشناه ٝبشنس ِ ،ند ب وٗنست
143
ةم ١ن بد ٜن ٤ا ط ٜن ن وشبزة واا ي ن ٠ننا اػ نازة دإل ؼ ٜنا ٚبملي بة ند بد نرم ٟنا ةتو ن ز
مي ن بلبننص بد ن ه وحننص بملاػن م .وُلننى بدننسٓ من بمل نناوست بدِدةنندة بد ن مننرد من أد نل
ع
اؼ١ينل وشبزة تلن بتت ٗنا من ٟبلبصيي ،اس ا هرد بمل اوست د تش،ب(.)3
لننه بدلننا ُؼننس من آ تن اؼنن١يل وشبزة مستاطننل ُلننه طاطننيجو أميج دن ( Ali Sastro
()4
نرد بد ن شبزة بلبننص بد ن ه وحننص ، )Amidjojoوه ن ُل ن لننه بلبننص بد ن ه .وٛنند كننم هن ِ
ع
نهلننل بدِامننابٗ ،ل ن ُ ن ِننم قح نصب بدـننٔيجة قشننس ،لننه بد ٛن بدننرم ت ن ٗين ِنل بط ن ثِا
ع
حص ّ .بملاػ م وتػيجبٗ،)5( ٠ل ُ بط ثِا بلبص بملظي ه(.)6
نرد بدن شبزة بدثٜنناب لننه بدظنناول د٘يننجة ه ااننل بمن ُننامي .وعِننص ذدنن ٣الننى بطننتواُ هن ِ
ع
بد نندُ بد ننرم ٛدم ننل ط ن ٠ازن د ننستيع وشزبده ننا ٗ،ل ن ُ ن بد نندُ بد ننرم م ننش ده ننا ل ننه بدتجمل ننا م ن
ع
دان ن ن بلبن ننص بدؼن نني له ندونيس ن ن (.)7واثن نندو ا هشن ننا ٞأطن ننثاما ُدةن نندة ِٗ ن ن ٟن ن بلبن ننصيي
ده بدصبب ؿٔيجة م تزبض وِ.م بدٜسوق بملاديل .ود ١بملهنادسا ُازكن ب طياطنل بلب ٢منل وٛنام ب ماُمنا٤
ُشنن ٙب ت بلننى ٛتننل طننتل بم ن اؾ ،وٛنند بطننت د بُلنناب بلبننص بد ن ه وبدؼنني ُيي لننه بدتجملننا هننرد بلبا ثننل
دالٔى ُلى بد شبزة م ش ُ ٤مه داٜسبز بدرم ُا بلى اِدةل طياطل ت شعّ تزبض .ةشٌس:
Republic of Indonesia In 1953 of Resignation of Wilopo Cabinet, Encarta, Reference Library 2003.
1
) Harold C.Hinton and others, Op. Cit ., P.620.
2
) Facts on File, Op. Cit, P.41.
3
) Harold C.Hinton and others, Op. Cit ., P.620.
)ُ )4لى طاطيجو :ودد له بلبا م وبدِؼسا م بةاز ُا 1903له داوة بد طو ،ت سل م دامِل ديد لنه ه دشندب
ع
ُننا . 1927وبثش نناب زبط ننتل ٠ننا ُل ن ب ل ننه بلجمِي ننل تندونيظننيل ( مسهمث ن ن بندونيظ ننيا ) ل ننه ه دش نندب .م ننازض مهش ننل
بمل اماة ِد ُ تل من بوزينا لنه د ٟجا٠ازتنا .ػناز ٞلنه بؿندبز بملجانل تطنث ُيل ( دانمن ) .ةشٌنس :مجانل بدؼنئو
تندونيظيل ،بدِد بدلا ،دا٠ازتا ،ب ، 1956ؾ 25
( )5دٜنند ت ن بط ن ثِا حص .ن بملاػ ن م وتػننيجب ٠م ن بد ن شبزد ظ ن ت هامننات بد ن وده ن كنندهما ش ن ٤بد٘يننجة
بد ن بُٜثن طنن ٜن وشبزة واا ين .بذ ب هن حننص بملاػن م متن ٗيجد أويننل ػننسُيل لبسٟننل بز تطن ،ميشمننا ب هن
بلبننص تػننيجب ٠ممظنناندتل ُمننا ٤بدِشنن ٙبد ن حنندث لننه دا٠ازتننا لننه بدظننا ّ ُؼننس من اؼننسا توُ ٤ننا .1952
ةشٌس:
Facts on File, Op.Cit ., P.42.
6
) Harold C.Hinton and others, Op. Cit ., P.620.
7
) Ibid, P. 620.
144
داتٜنناز ،أمسشهننا نٌننسة بلبننص بد ن ه الننى بلبننص بدؼنني له ُلننى انننل مشنناٗع أٛننل شو ن زة م ن
حننص بملاػن م ،بدننرم ٠ننا يؼنناهسد بدظنناول لننه وشبزبت بتت ٗيننل ُنندة ( ،)1لننه بد ٛن بدننرم ودنند
ع
ٗين ِنل بلبننص بدؼنني له ا بدتٜننس بلننى بلبننص بد ن ه ةمش ننل حماةننل ٠اٗيننل ،شاؿننل ِنند اِننسق
ٛا تن ِنل د ُتٜننا ٤م همننل تنندميج مننئبمسة كنند ح ٢مننل طن ٟيما لننه آ ُننا .)2(1952وٛنند ٠ننا دهننرب
أثس له أييج بطيجبتيجيل بلبص بدؼي له ،اذ أُا ٛا تل بلجد وأمسشه أةدة ( Aidit, بلبا
ُ )3()Dipa Nusantaraن اد نسبب أيي ننج د ننرزم ل ننه طياط ننل بلبننص وبدت ن ٤م ن ح ننص بدش ث ننل
بدـٔيجة الى حص ذم تشٌي دماهيجم ،وبٗتتنا مسننامج بلجبهنل بد هشينل من شن ٤بدندُ ة النى
وز ط ننت زم ،واةج ننا اِ نناو م ننّ قحن نصب بملشاهلن ننل دإلمتجةادي ننل(.)4و ٛنند ن ننتج ُن ن ه ننرب بت ن نناذ
بملشنناٗع قشوننس م ن منني قح نصب طياطننل ُدوبنيننل تجنناد بملاػ ن م بدننرم زأ ٗين ِنل بدؼنني ُي
ُلى مظاندة بلبنص بدن ه ا زبٟهن منؤ مظنتٜثل أ بدؼي ُي قشس .ومشر ذد ٣بد ٛ
ُن ُم ننل دننل(.)5ول ننه بد ٛن ذبت ن ِنل ن ،ننب بلبننص بدؼ نني له لننه ٟظ ن حننص ه ةت ٛننُ ٙلننى م نند
نيوستل ُلننى مشٌمننل ط عظننا بد ن اِنند أٟتننج مشٌمننل ست ننا بدِمننا٤
ِ بدوثٜنل بدِماديننل من شن ٤طن
ع
لننه اندونيظننيا ٗ،ل ن ُ ن نجاحن ِنل لننه ٟظ ن ُ ن بد٘ حنني م ن ش ن ٤مجن ِنل ملشٌمتن ِنل بل اؿننل
1
) Jan M.Pluvier, Op. Cit ., P.40.
2
) Ruth T. Mcvey, Indonesian Communism and the Transition To Guided Democracy, Research in
Communist Strategies in Asia, Edited by A. Doak Barnett, London, 1963, P.152.
( )3بة نندة :ود نند بة نندة ُ ننا 1922ل ننه ط ن موسة ،تا ٜن زوط ننل تمتدبتي ننل ل ننه مدزط ننل بط ن ميل ل ننه مظ ننٜى زبط ننل.
ع
بنت ٜننل بل ننى دا٠ازت ننا مل بؿ ننال زبط ننتل بدلان ا ننل ٠ .ننا م دِ ننا م ننادٜسببة وشاؿ ننل بد١ت ن بملازٟظ ننيل .حـ ننل ُل ننى مش ننل
زبطننيل بلننى م طننِ ٢نند ب بنا ن زبطننتل بدلان اننل ،وً ننل هشننا ٞح ن بٟمننل زبطننتل بلجامِيننل٠ .ننا ُلننى ُ ٛننل
مٜاتد بدل زة بدؼي ُيل له بندونيظيا ُا 1948بميج ػسٖ بددة .وِ.ند ٗؼنل بدلن زة ٓنا ز بدنث لنه بدِنا ن٘ظنل
،ذه ن بل ننى م ط نن ٢ث ن بل ننى م ١نني ُ ،ننا بل ننى بندونيظ ننيا ُ ننا .1950ةشٌ ننس :م م نند بط نند ػ ننها ،بملـ نندز بدظ ننام،ٝ
ؾ.217
4
) Harold C.Hinton and others, Op. Cit .,PP.616-617.
5
) Ibid,617.
145
نرد بملشٌمننل
هن ِ (زو٠ننا تننا اندونيظننيا) مننّ مشٌمننل (مازعظننا تننا اندونيظننيا) ،ويننرد ٣أؿننث
أٟتج مشٌمل ٗاُال له بدث (.)1
ع ع ع
حنند ت بد ن شبزة مسنامجهننا بدننرم وكننّ مظننؤدل قم ن بدنندبشله هنندٗا أطاطنناٗ ،ل ن ُ ن
قُم ننا ٤قش ننس بد ن تل ننمش اٟم ننا ٤تط ننتِدب بت اد نسبب تنت ام ننات بدِام ننل ،و ٟننرد ٣بت نناذ
م ٛن نن ٙح ن نناش ك ن نند ه دش ن نندب ،م ن ن أد ن ننل بط ن ننتِا ة أةسا ن ننا بدٔسيي ن ننل وانه ن نناب تت ن ننا بده دش ن نندم-
ع ع
ندونيس (.)2وٗيما ةتِا ٝممؼ٢ال ت شعّ قزبض له ػماله ط موسة ،بد ن ٠انن طن ثا مثاػنسب
ل ننه اطن ننٜان بد ن ن شبزة بدظن ننامٜل ٛ ،ننسزت بد ن ن شبزة اؼن نن١يل لجشن ننل ادن نسبب ت ظن ننيشات ُلن ننى بد ٜن ن بني
بمل د ة ،أما ٗيما ة ف بدظياطل بل ازدينلٜٗ ،ند أػناز مسننامج بدن شبزة النى بدتِناو منّ بدندو٤
ع
يط نني ال وقٗساٜي ننل وبدِسيي ننل مم ننا ة نند بدظن ن بدِ نناد ٗ،لن ن ُن ن بت نناذ طياط ننل حظن ن
بلج بز مّ بددو ٤بملجاوزة مما ة د بملشوٜل(.)3
م نندأت بد ن شبزة ل ننه تش٘ي ننر مسنامجه ننا ُل ننى ؿ ننِيد بدِ ٛننات م ننّ ه دش نندب ،اذ ٛام ن مبنه نناب
ع
بدثِلننل بدِظنن١سال بده دشدةننل ُننا ٗ .)4(1953ل ن ُ ن ذدننٜٗ ٣نند ت ن بدنندش ٤لننه م٘اوكننات مننّ
بلجان ن بده دشنندم ؼننؤ مظنناد تت ننا و بةساننا بدٔسييننل ،وٗيمننا ة ننف تت ننا ٜٗنند بموننل
وتن بطن ثدبدل مات٘اٛيننل وكننِ أطننع ددةنندة داِ ٛننات بددما ماطننيل وبملاديننل تٛتـننا ةل منني
ُند حـن دها بدثادة ،ت بدت ٛيّ ُايها له بدتاطّ م آ ُا ،1954ود ١هنا دن تش٘نر ظن
ندونيس (.)5أما مظؤدل أةساا بدٔسييل ٜٗد زٗلن ه دشندب مشاٛؼن ها ُلى تؤةيد مجاع بدش ب
ع
.ون يجننل دننرد ٣تٜنندم بلب ٢مننل ندونيظننيل موا ن زط ن الننى قم ن بملت نندة لننه بدلننام ُؼننس
من ن آ ُ ننا .)6(1954ا زبل بملظ ننؤدل ل ننه أُم ننا ٤بلجمِي ننل بدِام ننل .وُش نند هسحه ننا أم ننا بدملجش ننل
1
) Ruth T.Mc Very, Op. Cit ., P. 555.
2
) Republic of Indonesia in 1953 of Resignation Wilop Cabinet , Encarta, Reference Library 2003 .
3
) Ibid .
)4مـو٘ هيج نـاز ،بملئبمسة تمسا١يل كد بندونيظيا ،ن ، 1بدٜاهسة ، 1958 ،ؾ . 25
5
) Facts on File, Op. Cit ., P. 46.
6
) Laslie H. Palmer Op. Cit ., P . 84 .
146
بدظياط ننيل بدتا ِ ننل دألمن ن بملت نندة ،بشتا٘ن ن م ب ٛنن ٙبد نندو ٤ؼ ننا ه ن ِ
نرد بملظ ننؤدل ،اذ بٛيجحن ن
ِ ننم بد نندو ٤بط ننتمسبز بدو ننسٗي ل ننه م ننر ٤ده هم ننا بدظ نناميل لب ننل بملظ ننؤدل ك ننم نو ننا ٚقم ن
بملت نندة( ،)1ميشم ننا ُازك ن بط ننيجبديا ه ننرب بملٜي ننج (.)2ول ننه بدل ث نني م ن اؼ ننسا بدل ننا ُ ننا 1954
ع ع
ؿ ن ننا ٛبدملجش ن ننل ُل ن ننى تٛي ن نجب م ن نن( )34ؿ ن ن تا مٜام ن ننل ( )14ؿ ن ن تا وبمتش ن نناَ ( )10بُل ن نناب ُ ن ن
قو ٤د ن ة ـ ننل بدتـ ن ا ود ١ن ُش نند ُسك ن ِنل ُل ننى بلجمِي ننل بدِم مي ننل ل ننه بدِاػ ننس م ن ٠ننان
نجا بده دشدةي له احدب تـن ا مِنازق ،وٛند بملٜيج ُلى قؿ بت بملئادة بد٢اٗيل ظ
هرب قمس الى ٗؼل اندونيظيا له بطتِا ة ٛاي (.)3 أ
ُلننى ؿننِيد بدظياطننل بل ازديننل ،ن،ب ن وشبزة ُلننه طاطننيجو لننه أ ت ٜنن ٝاندونيظننيا
ع ع
حل ن زب وبط ننِا م نني بد نندو ٤يط نني ال ،وذد نن ٣م ن ش ن ٤مؼ نناز ٟها ل ننه م ننئتمس ٠د مث ن ( ،)4بد ننرم
ُ ٜنند ل ننه بل ننامع م ن نيظ ننا ُ ننا 1954ل ننه بدِاؿ ننمل بدظ نني نيل ٠د مث ن .و ٠ننا بده نندٖ م ن
بملئتمس انهناب حادنل بلبنس بدندبتسة لنه بدهشند بدـنيشيل مني بدٜن بت بد٘س ظنيل وبدٜن بت بد هشينل(.)5
ع
ٗل ن ُ ن ذد نن ٜٗ ٣نند ن نناٛؽ بمل ننئتمس بدِدة نند م ن بدٜل نناةا بدظياط ننيل بددودي ننل قش ننس ل ننه آط ننيا
ع
وأٗساٜيننا( .)6وش ن ٤بملننئتمس ٛنند زتننيع بد ن شزبب ندونيس ن ُلننه طاطننيجو مٜيجحننا ةٜط ن ِٜنند
(ُ )1د تن ياش م مأسب بلنى ٔندب ،منؼن زبت بدِناد بدِس.ن ،ن ،1982 ،1ؾ 48م مند مـنو٘ ؿن٘ ت،
بملـدز بدظام ،ٝؾ175
J.D.Legge, Op. Cit., P.262.
2
) David Kimche, The Afro-Asian Movement, Ideology and Foreign Policy of Third World, Jerusalam,
1973, P.50.
)3دسادة بلجمه زال ،بدِد ، 3686بةا . 1979 ٤
(ٗ )4اةص ؿالب بم دامس ،بملـدز بدظام،ٝؾ.197
( )5بددو ٤بد ػاز ٟلنه بملنئتمس انه (بندونيظنيا ،بدهشند ،ماٟظنتا ،طني ،م زمناٟ ،مث ةنا ،بٗٔا ظنتا ،بدـني
بدؼننِثيل ،بةنسب ،بديامننا ،تز ،دثشننا ،بدشيثننا ،٤بد٘اثنني ،بدظننِ ةل ،ط ن زاا ،تاةاشنند ،تسٟينناٗ ،ي شننا بدؼننماديل،
ٗي شا بلجش ييل ،سوض ،بديم ،مـس ،بلب ؼل ،طاحل بدره (ٓانا) ،دي ينا ،بدظن ب ،ديثيجةنا ،وبدِنسب )ٚةشٌنس:
ُد تن ياش م مأسب بلى ٔدب ،بملـندز بدظنام ،ٝؾ 91م مند بطند ػنها ،بملـندز بدظنام ،ٝؾ 83حثين
داماا ،بلجصز بل لسبب "هشدونيظيا" ،بدٜاهسة ،1957 ،ؾ ؾ.59-58
( )6مـو٘ هيج نـاز ،بملـدز بدظام ،ٝؾ 28م م بدؼسٛاوم ،بملـدز بدظام ،ٝؾ.80
148
ع
حنند بملننئتمسو أهنندبٗا ُامننل دامننئتمس من أمسشهننا تشميننل بدِ ٛننات منني بدنندو ٤يطنني ال
–قٗساٜي ن ننل ،وبدتِ ن نناو ل ن ننه بملج ن نناست تٛتـ ن ننا ةل وتدتماُي ن ننل وبدلٜاٗي ن ننل ،واشبد ن ننل تط ن ننتِماز
ع
و متجةاديننل وحننل بملؼنن ١ت بد ن تمننع ػننِ بدٜننازتي وت ٜينن ٝبدظ ن بدِنناد (ٗ .)1ل ن ُ ن
ذدننٜٗ ،٣نند ننناٛؽ بملننئتمس ِننم بدٜلنناةا بملهمننل ،ملننل ٛلننيل ٗاظننوي ،اذ أةنند بملننئتمس حٜن ٚ
بدؼننِ بد٘اظ ننوي و ُننا ال ننى توثينن ٛ ٝنسبزبت قم ن بملت نندة ؼننؤ ٗاظ ننوي ٟ .مننا أة نند بمل ننئتمس
حنن ٝاندونيظننيا لننه بطننتِا ة أةساننا بدٔسييننل(.)2وِ.نند بشتتننا داظننات بملننئتمس ،ت ؿننل بملننئتمسو
()3
نرد
ال ننى ؿ ننيآل ُؼ ننسة مث ننا ة داش ٜنناغ بدظ ننا ُسٗ ن م نن" مث ننا ة مان نندو ٕ " ،و ٛنند أؿ ننث ه ن ِ
بملث ننا ة بدٜاُ نندة بد ن ت ٜن ُايه ننا بدِ ٛننات بددوديننل ل ننه تا نن ٣بلبٜث ننل( .)4وم ن م نني تانن ٣بملث ننا ة
٠ان بملثا ة بل مظل (بدثان ؼاطي ) بد وددت لنه ةثادنل تت٘نا ٚبدـني – بدهشندم ،بدنرم
ه ننا بد نندو٤ ُ ٜنند ل ننه بدتاط ننّ وبدِؼ ننسا م ن نيظ ننا ٗ ،)5(1954ل ن ُ ن مث ننا ة بش ننس ت ٜنندم
بملؼازٟل له بملئتمس ،ود ت سل تا ٣بملثا ة ُ نوا ٚمثا ة تم بملت دة(.)6
٠ننا دِٜنند هننرب بملننئتمس لننه بندونيظننيا بهميننل شاؿننل دظن ٠ازن ،بذ مش ننل ٗسؿننل داٌهن ز
مسة بشس م ؿ٘ل ٛاتدب مل م حندةٗ ،لن ُن ٠ننل ٛاتندب داِناد بدلادن ( .)7ومن دهنل بشنس
مننش بملننئتمس بلبننص بدن ه بهميننل شاؿننل ٠نننل زتيظننا دان شبزة بد ن بحتلننن بملننئتمس .وٛنند ٠ننا
ادن نسبب ت ٛين ن بمل ننئتمس ت ٛيت ننا دي نندب ،ن ننل ُ ٜنند شن ن ٤بد٘ي ننجة بد ن ن ٠انن ن اظ ننتِد ٗيه ننا بد ننث
تنت امات بدتجملانيل بدِامل(.)8وتماػيا منّ طياطنل بندونيظنيا بل ازدينل بملظنتٜال ،زٗلن وشبزة
( )1حا ٙدشن ػنس ه بطنياُٜ :ند هنرب بلبان ٙلنه بدلنام من بةان ُ ٤نا 1954لنه مدةشنل مناني لنه بد٘اثني ،وٛند
ك ن و ُ ٤ندة واننه (بد سةننات بملت نندة ، ،مساوانينناٗ ،س ظننا ،ني شدشنندة ،ماٟظننتا ،تاةاشنند ،و بد٘اثنني ) .ةشٌننسُ :ثنند
بمل ننشِ شن نناميله ،تو ن ز م٘ه ن بلبي ننا ُت ننج بمل ننئتمسبت بددودي ننل ،مؼ نن ،1977 ،ٝؾ 86ة ن زبط نن ،٣بك ن بب ُل ننى
طياطل بمسا٢نا بل ازدينل ،م تنازبت من شون ةن زبطن ٣وشانس شازدينل بد سةنات بملت ندة ،تسدمنل م مند طنِيد
ط مل ،بدٜاهسة ،1963 ،ؾ.177
( )2مـن ننو٘ هن ننيج بنـن نناز ،بملـن نندز بدظن ننام ،ٝؾ 31بة شٔن ننس مياي١ين ننا ،بلبين ننا وبدِـن ننس بلباكن ننس ،تسدمن ننل بز
بدتٜد ،م ط. ، ٢ت ،ؾ.86
3
) The Pattern of Asia, Edited by Norton Ginsburg and others, London, 1958 , P.356.
( )4حسٟل طياثيع بلجش ييل :مدأت هرد بلبسٟل ُا ُ 1950شندما ُازكن ميايؼنيات ٛاتند تٛاني مصُامنل ٛهناز
ع ع
مرٟس ُمايات بدت٘١ي ٣بد ٛام هنا بدٜينا ة بدِظن١سال بلجاوانل ،وذدن ٣سنهنا ٠انن تؤمنل لنه منش ه دن ببب شاؿنا
م نناٛايمه مصُام ننل ٛه نناز م ننرٟس وت ن زبة ننل بلج ننيؽ تندونيس ن م٢اٗ ننؤة لجه ن ه بد ن م ننرد ها ل ننه ش ن ٤ط ننش بت
بدل ن زة ،بذ بنل ن ػننثا طننياثيع بددزبطنني لننه دنناوة ُننا 1945مصُامننل ٛهنناز مننرٟس بلننى بملايؼننيات بد ن ٛاوم ن
بملظتِمسا .ةشٌس :دسادة مامل ،بدِد 17 ،3506اؼسا بدلا .2002
ع
( )5حس ٟننل باؼ ننل :د ٜنند ٠ننا بٛا نني باؼ ننل مش٘ـ ن مش ننر ُ ننا ِ 1945نند ب ط ننيوست ُل ننى بدظ نناول مشٌم ننل ت نندلى
ع
مشٌمل بدِاماب بددةنيي له باؼنل مصُامنل بو م زاينل ( )Daud Beureuhوِ.ند نٜنل بدظنيا ة بؿنث تٛاني دنصبب
م ط موسة بدؼماديل .دابت نٜول بدـدب مّ بلب ٢مل ظ بدٜسبز بدرم مشّ تاؼنيي من ممازطنل بدتجنازة
بملثاػننسة مننّ طننشٔاٗ زد ،سنننل يِ ن حسمننا تاؼننيي من تجننازة بملوننان بملسي ل.دننرب ،بُان بو م زايننل مننا باؼننل
ع
بؿث دصبب م بددودل تط ميل له بندونيظيا ،وٛد حاود بلب ٢مل بزكناب تاؼنيي من شن ٤بدظنما دهن
ماسحت٘اي منظثل بدظثِي له بمل ل م بدِمال تدش يل بد ة ـا ُايها م بدِاتدبت .ةشٌس:
Leslie H.Palmer, Op. Cit . ,P.92.
150
٠ازت ط ن واسد وشُمنناب ٟن بلبننسٟتي لننه ُننا .)1(1952وش ن ٤ ت ن منني شُنني حسٟننل بز تط ن
ُا 1953مدأت بدل زبت وتكوسبمات له تان ٣بملشناه٘ٗ ،ٝن ٓس.ن دناوة ٛتنل منا ةٜناز ()655
م ً٘ننا م ن م ن ً٘ بلب ٢مننل وبلب نسبضٗ ،ل ن ُ ن بل ظنناتس بملا ةننل بد ن ٛنندزت م ن 10000وسز
د٢نل ةن (.)2بمنا لنه طنياثيع بلجش يينل ٜٗند بُان ٛهناز منرٟس ( )Kahar Muzakkerشُني بلبسٟنل
له بدظا ّ م ب ما بٛايمل بؿث دصبب م بددودل تط ميل زطميا .وُلى بدنسٓ من بلجهن
دٜمننّ بلبسٟننل( .)3ولنه بٛانني باؼننل بنننددِ بد ن مننردها بلجننيؽ ت بننل دن ة ٜنن ٝبدشجننا بملوان
بدل ن زة ل ننه بدِؼ ننسا م ن بةان ن ُ ٤ننا ،1953بذ ه نناد بملتم ننس و ٛبُ نند بلج ننيؽ وبدؼ ننسهل ل ننه
بملنند ،و شان ب لننه مِننازُ ٞنندة مِهن بطنن٘ست ُن ٛتننل ن ن 100متمننس .وُلننى بدننسٓ من ذدنن٣
بطن ننتواَ بملتمن ننس و بدثن نناز وحن نندبت بلجن ننيؽ وبدؼن ننسهل ُلن ننى بديجبدن ننّ بلن ننى بدظن نناحل .ت ب تان نن٣
بد حنندبت تم١شن من بُننا ة طننيوس ها ُلننى تٛانني لننه نهاةننل اؼننسا بدلننا من بدِننا ن٘ظننل( .)4و
باؼ ننل بط ننتمست شن ن ٤تُن ن ب بدتادي ننل ٗ٘ن ن ُ ننا 1955ؼ ننست بح نند بلبٜي ٜننل ب حن ن ب
بد ننب ٙبدـننا زة لننه ٠تازبدننا ُاؿننمل باؼننل شت نجب ُ ن بملننربم بد ن ٠ان ن تست ١ن كنند تهنناله
هشننا .ٞوٛنند ذٟننست بد ننبي٘ل ب ٛن بت بلجننيؽ ه ٛن طنن٢ا بحنند بدٜننس لننه ة ن بدظننا ض
وبدِؼننسا م ن ػننثان وبٛتننا ه بلننى مصزُننل ٛساثننل ،حي ن ت ن بُنندبمه دميِننا زميننا مادسؿنناؾ.
و ِ.نند ة ن مي ت ١ننسزت بدِماي ننل ن٘ظ ننها ل ننه ٛسا ننل بش ننس ( .)5و ٛنند بث نناز ه ننرب بل ت ننج ض ننجل ٟثي ننجة م نني
بل ننى حن ننا ٟطن ن موسة بدؼ ننماديلٟ ،من ننا تاؼ ننيي ،بذ ت ٜنندم دبه ننل بدؼن ننثا تاؼ ننيي ؼ نن٢
بزطنا بلنى بلب ٢مننل بملسٟصانل ٛسبزهننا بدنرم هادثن ٗينل مننادت ٜي ٝحناس ،وحنند ت دملب ٢منل مهاننل
1
) Jan M.Pluvier, Op. Cit ., P.33.
2
) David A. Wilson and others, Op. Cit ., P. 221.
3
) Leslie H.Palmer, Op. Cit ., PP.91-92.
4
) Facts on File, Op. Cit ., PP.42-43.
(.ٞ. )5و ،.ما٘نات بدنث ن بملا٢ن ،زٛن بملان ،311/5070ٙزٛن بد ثيٜنل ،22تٜسانس بمل٘ كننيل بدِسبٛينل لنه دا٠ازتننا،
بملس ٛض 76/8/له 18بذبز ،1955ؾ.44
151
بمنندها 44ة مننا ،وت ٗظ ن ٖ اِننسق بدٜلننيل ُلننى تم ن بملت نندة(ٗ.)1ل ن ُن ذدننٜٗ ،٣نند ت ن
د٘ بن ثاد بدتجملا بلى تا ٣بملربم م ش ٤تطتج ب بدنرم تٜند منل بدشاتثنا تاؼنيا بمانص
ونن ز تمسبهي ن دملب ٢مننل( .)2وُلننى بثننس ذدنن ٣بوٗنند مجاننع بدن شزبب وشاننس بددبشايننل بلننى باؼننلٟ ،مننا
بزط ننل م نندةس تط ننت ثازبت ل ننه وشبزة بد نندٗاَ دات ٜي نن .ٝوش ن ٤ذد نن ٣بد ٛن شبز ح ننا ٟط ن موسة
زدن ن ن ػ ن نني ا ،بم ن ننا بدلاني ن ننل ٗ د ن نندها بدؼ ن ننماديل بملشو ٜن ننل ٗان ن ن ةج ن نند ل ن ننه بدٜسا ن ننل تول ن ننى طن ن ن
شاديل(.)3وش ٤بدت ٜي ٝط ى ٛاتد بملشوٜنل بدِظن١سال تولنى بلنى تتجةنس ُمانل من شن ٤بؿندبزد
هنا بهناله بدٜنس بشبب بلجشن وبد ن ب ت بلنى ٛتنل 15 ميانا بػاز ٗيل بلى بمللاةٜات بد ٠ا ةٜن
دشنندةا لننه ةن بدلننا وبدِؼننسا من ػننثانٟ .مننا بػنناز بلننى اِننسق بحنند بدنندوزاات بثشنناب ٛيامهننا
ِمايل ت٘تيؼنيل ُن بحند بدِـنامات بلنى بدهجن مادِصن وتطنملبل بلبنا ة ُشند وؿن دها بلنى
ننج ن٘ظنها دتتجةننس بُمنا ٤ةن بدلننام بدٜسانل ةن بدظنا ض وبدِؼننسا من ػننثان ،وبطنت د بل
وبدِؼننسا م ن ػننثان( . )4وٛنند بثنناز هننرب بدثيننا تاؼننيي ،بذ بش ب ت ُمايننات بدٜتننل وبدتِننرة
ومهادمننل مسبٟننص بدؼننسهل .ودت٘ننا م هننرد بملؼنن ١ت بؿنندز زتننيع بز٠ننا بلجننيؽ ميانننا بلننى مش ظننب
بلجننيؽ ٠اٗننل ح ن ه ٗيننل مامل اٌٗننل ُلننى كننثى بدننش٘ع وتحت٢ننا بلننى بدِٜننل(ٗ.)5ل ن ُ ن تانن٣
بملؼ نن ١ت ،وبده ن وشبزة ُل ننه طاط ننيجو بشم ننل بٛتـ ننا ةل ح ننا ة د نندب ُ ننا ،1954بذ ما ننٕ بدعج ننص
بملنناله 3,6ماي نناز زويي ننل ،وبُا ن زت ننيع بدملجش ننل تٛتـ ننا ةل لننه مجا ننع بدش ن ب مانننل ل ننه ح ننا ُ ٤نند
بدشٜندم بمل دن حادينا .وبشبب أويل هرب بدعجص مادثلاثّ ٗظ ٖ ةئ م ذد ٣بلى شانا ة بدتضن
(.ٞ. )1و ،.ما٘ننات بدننث ن بملا٢ن ،زٛن بملانن ،311/5070ٙزٛن بد ثيٜننل ،22تٜساننس بمل٘ كننيل بدِسبٛيننل لننه دا٠ازتننا،
بملس ٛض 76/8/له 18بذبز ،1955ؾ.44
(.ٞ. )2و ،.ما٘ات بدث ن بملا ، ٢ز ٛبملا ،311/5070 ٙز ٛبد ثيٜنل ،21تٜسانس بمل٘ كنيل بدِسبٛينل لنه دا٠ازتنا،
بملس ٛض 81/8/له 24بذبز ،1955ؾ.40
(.ٞ. )3و ،.ما٘نات بدننث ن بملا٢ن ،زٛن بملانن ،311 /5070ٙزٛن بد ثيٜنل ،22تٜساننس بمل٘ كننيل بدِسبٛيننل لننه دا٠ازتننا
بملس ٛض 76 /8 /له بذبز ،1955ؾ.44
( )4بملـدز ن٘ظل ،ؾ44
( )5بملـدز ن٘ظل ،ؾ.45
152
ذدن ٣حاودن بلب ٢منل بت ناذ بدنسبببت ُنندة هندٖ بةجنا حان ٤دامؼن ١ت تٛتـنا ةل( .)1ومن
زويين ننل ،وشان ننا ة ظن ننثل م نني تان نن ٣تدن نسبببت ٛيامهن ننا مو ننس طن ننشدبت ٛن ننسق مٜيمن ننل( )300ماين ن
بدلسبت بمل٘سوكل ُلى بدت ال بل از هٗ ،ل ُ بدٜسوق بد ن طت ـنل ُايهنا من ٗس ظنا
زوييل ،وٟنرد ٣بدٜنسوق بد ن حاودن بلبـن ُ ٤ايهنا من ه دشندب بو بملانينا وبدثادٔل( )400ماي
بدٔسيي ننل ،ة ننت اظ نندةدها شن ن ٤شم ننع ط ننش بت منظ ننثل.)2(%5واث نندو ب ه ننرد تدن نسبببت ستمل ننل
حا ن س درزاننل دامؼنن ١ت تٛتـننا ةل بمليج ةننل بد ن ػنن٢ا ُث ننا ثٜنني ُلننى ٠اهننل بد ن شبزة ،سنهننا
طياطن ها بددبشاينل لنه ط ثا مثاػسب دت ديل بدشٜند دهناٗ ،لن ُن بدشٜند بمل دنل ظن بؿث
م بده ن ننل بملؼ ن نن ١ت وتك ن ننوسبمات .و ٛن نند تصُمن ن ن تحن ن نصب ه ن ننرد بمل د ن ننل ،بذ ػ ن ننما بحن ن نصب
بملِازكننلٗ ،لن ُن تحنصب بملؼننازٟل لننه بلب ٢مننل٘ٗ .يمننا ة ننف بحنصب بملِازكننل ٠ننا حننص
بملاػ ن م ل ننه م ٜنندم ها ،بذ ب ه ن بلب ننص بد ن ه مان نل ح ننص م ن و مسن ننامج مِ نني ،سن ننل اِ نناو
ع ع
موساٜل بن هاشال مّ بدؼي ُيي ٗ ،ل ُ بنتٜا د دستيع بد شزبب م ؿ٘ل زتيظا ػن٢ايا دنيع اس
بطتواَ ط ٠ازن م ش دل ممازطل بدظاول بدِ٘ايل ؼ٢ل ةتجاوش اؼسعّ بدث (.)3
ٗيما ة ف تحصب بملؼازٟل له بد شبزة٢ٗ ،ا حص بندونيظنيا بد١تنج لنه مٜندم ها ،بذ
بؿنندز ميانننا بُان ٗيننل مننا ُلننى بلب ٢مننل تٜنندة بطننتٜاد ها ٛثننل بل ننامع وبدِؼننسا من اؼننسا
توُ ٤ا ،1954وله ش ٖ ذد ٣طي ٜبلبص سب وشزبتنل بدل ثنل من بدن شبزة .ودناب هنرب
بمل ٛن نن ٙن يج ن ننل دملبس ٟن ننل بد ن ن ٛا ه ن ننا تح ن نصب تط ن ن ميل ل ن ننه بدتجمل ن ننا ،بد ن ن ن تئد ن نن ٙبلجمِي ن ننل
تط ميل ،واه حص نهلل بدِاماب وحص بدتِاو تطن م تندونيسن ،وذدنِ ٣ند ب بتضنب
م ننا مٌِ ن ن تح ن نصب دن ن ت ١ن ن زبكن ننيل ُن ن طياطن ننل بلب ٢من ننل ،بذ بنه ننا ُ ن ن ش ن ن ٤مئتمسب هن ننا
بدظش ال بد ُٜندت شن ٤تان ٣بد٘ينجة بلنى بنهناب ح١ن بدن شبزة بو ب شناُ ٤شاؿنس ددةندة وبشنسبل
ِننم بد ن شبزبب بدظننامٜي ،وشاؿننل وشاننسم بملاديننل وتٛتـننا وهمننا م ن بلبننص بد ن ه ،وٟننرد٣
(.ٞ. )1و ،.ما٘ننات بدننث ن بملا٢ن ،زٛن بملانن ،31 /5070 ٙزٛن بد ثيٜننل ،19تٜساننس بمل٘ كننيل بدِسبٛيننل لننه دا٠ازتننا
بملس ٛض 1315 /70 /له 30بذبز ،1954ؾ.18
( )2بملـدز ن٘ظل ،ؾ.18
3
) Fred Greene, Op. Cit ., P. 470.
153
وشاس بددبشايل من حنص بندونيظنيا بد١تنج ( .)1وُلنى بثنس ذدنُٜ ٣ند مجانع بدن شزبب داظنات ُندة
ٛننسز ٗيهننا ُنند تٜنندة بطننتٜادتل وتطننتمسبز ُلننى اظننييج ٗننل بلب ١ن لننه بدننث ِ ،نند ب بت٘ ٜن
مٌِ ن تح نصب مننّ بح نصب بلجمِيننل تط ن ميل ُلننى أييننج وشاننسم تٛتـننا وبملاديننل ُلننى ػننسن
هرة بملشـثي ،ت ب هنرب تدنسبب دن ةنسق حنص بندونيظنيا بد١تنج ، بحت٘اي بلبص بد ه
بذ ٛن نند وشزبإد بط ن ننتٜاد ه من ن ن بدن ن ن شبزة ،مم ن ننا بك ن ننوس بلب ن ننص بدن ن ن ه بل ن ننى بػ ن ننٔا ٤بملشاؿن ن ن
بدؼآسة(.)2
ع
ةم ١ن ن ُن نند تطن ننثا تن٘ن ننل بدن ننرٟس بطن ننثاما ٓين ننج مثاػن ننسة بطن ننهم لن ننه بطن ننٜان بد ن ن شبزة.
وبلجن نندةس مادن ننرٟس ب بد ن ن شبزة ٠ان ن ن اظ ن ن ى داثٜن نناب لن ننه بدظن نناول لبن نني بد ن نسبب تنت امن ننات بملٜن ننسز
ع
بدسبإه ننا ل ننه بدتاط ننّ وبدِؼ ننسا م ن بةا ن ُ ٤ننا ،1955س ط نن ٜهها ٠ننا يِ ن بحثاه ننا لجمي ننّ
بملؼ ننازعّ بد ن ن ت ش ه ننا م ننّ بلب ننص بدؼ نني له دل ننما ٟظن ن نت نناتج تنت ام ننات( .)3ود١ن ن ذد نن ٣دن ن
بملثاػ ننس ل ننه بطننٜاهها ٛث ننل م ُ نند بد نسبب ش ٗه ننا م ننّ بلج ننيؽ ،بد ننرم ٠ننا بدظ ن ظن ة نند
تنت امات(.)4
م ن ن نندأت مؼ ن ن نن٢ال بد ن ن ن شبزة م ن ن ننّ بلج ن ن ننيؽ ِ ن ن نند بط ن ن ننتٜادل زت ن ن ننيع بز ٠ن ن ننا بلج ن ن ننيؽ بدا ن ن ن بب
ع
ط ن دشٕ( )Sugengل ننه بدل ننا م ن بة نناز ُ ننا ،1955س بد ن شبزة ُين ن م ـ ننا ٓي ننج مٜث ن ٤د نند
ك ننثان بلج ننيؽ وهن ن بدِٜي نند بوت دن ن ( )Utojoبد ننرم تن ن تسٛيت ننل بل ننى زتث ننل دن ن بب ل ننه بدتاط ننّ من ن
حصان نسب ُ ننا .)5(1955و ٛنند ُ ننازق ك ننثان بلج ننيؽ ول ننه م ٜنندم ه ناتن ن زت ننيع بز ٠ننا بلج ننيؽ
(.ٞ. )1و ،.ما٘ات بدث ن بملا ، ٢ز ٛبملان ،311 /5070 ٙزٛن بد ثيٜنل ،27تٜسانس بمل٘ كنيل بدِسبٛينل لنه دا٠ازتنا
بملس ٛض 8 /82 /له 19اؼسا تو ،1954 ٤ؾ.60
(.ٞ. )2و ،.ما٘ ن ننات بد ن ننث ن بملا ٢ن ن ،ز ٛن ن بملا ن نن ،311 /5070 ٙز ٛن ن بد ثي ٜن ننل ،25تٜسا ن ننس بمل٘ ك ن ننيل بدِسبٛي ن ننل ل ن ننه
دا٠ازتا ،بملس ٛض 91 /8 /له 26اؼسا تو ،1954 ٤ؾ.42
(.ٞ. )3و ،.ما٘ننات بدننث ن بملا٢ن ،زٛن بملانن ،311 /5070 ٙزٛن بد ثيٜننل ،5تٜساننس بمل٘ كننيل بدِسبٛيننل لننه دا٠ازتننا
بملس ٛض 197 /9 /له 31ب ،1955ؾ.7
( )4مجال بدؼئو تندونيظيل ،بدِد بدلاد ،ب ،1955ؾ.49
(.ٞ. )5و ،.ما٘ننات بدننث ن بملا٢ن ،زٛن بملانن ،311 /5070 ٙزٛن بد ثيٜننل ،5تٜساننس بمل٘ كننيل بدِسبٛيننل لننه دا٠ازتننا
بملس ٛض 197 /9 /له 31ب ،1955ؾ ؾ.9-7
154
طنثا طياطنيلٗ .لن بدِٜيد ذو بد١ن ٙدن ييع( )Zulkifi Lubisاِيني بوت دن ،س اِيشنل تن
هننرب بد كننّ بلننى ُن ذدننٜٗ ٣نند ب هن كننثان بلجننيؽ بوت دن ِنند بد٘١ننابة دامشـن ،وٛنند ب
بةٜنناٖ د ن ييع م همننل ُنند تنـننياَ دألوبمننس(.)1وش ن ٤ذدنن ،٣بؿنندز بدلننثان ميانننا ُننسٖ م يننا
د ٟجاٟست ننا ،ن ننف ُلن ننى ُ نند بدظ ننما دملب ٢من ننل مادت نندشل ل ننه ٛلن نناةا بلج ننيؽ(ٟ ، )2م ننا تون ننسٚ
دٜلننيل زتاطننل بز٠ننا بلجننيؽ ،بذ بٛيننج فننب اِينني زتننيع بز٠ننا بلجننيؽ بلجدةنند وبدٔنناب بمننس
فن ننب بدِٜين نند د ن ن ييعٗ ،ل ن ن ُ ن ن بدن نسبب م٘اوكن ننات لبن ننل بملؼن نن٢ال من نني بدِٜين نند و بلب ٢من ننل
وبدنندو م بزت٢ننا . )3(٤ودن اظنن٘س بمل٘اوكننات بد ن ُٜنندت منني تهنسبٖ بملتشاشُننل ُن ن يجننل ،ممننا
بكننوس بد ن شبزة بلننى تٜنندة بطننتٜاد ها لننه بدسب ننّ وبدِؼننسا م ن تمن ش(.)4وش ن ٤بد٘يننجة بد ن بُٜثن
ع
ط نن ٜن وشبزة ُل ننه طاط ننيجو ،د ننست م نناوست ُ نندة د ؼ نن١يل وشبزة تلن ن بتت ٗ ننا من ن بلب ننصيي
بدستيظني ،ت ب بل ٗنات مي همنا ٠انن ٛند بشننرت مندبها شن ٤بدظننتي بملاكنيتي ،ممنا دِننل
مظ ننادل بت٘اٛهم ننا مظ ننادل ؿ ننِثل د نندب(.)5وُل ننى بث ننس ذد نن ٣اظ ننا ح ننص بملاػ ن م بدن ن شبزة مستاط ننل
مسه ننا بد نندة هازبه ننا ل ننه بدلاد ن ُؼ ننس م ن ب ( .)6و ٛنند ك ننم ه ننرد بد ن شبزة ح ننص بملاػ ن م ،
وحص نهلل بدِاماب وبلبص تػيجبٗ ، ٠ل ُ بحصب ؿٔيجة بشس .وت اِيني ٠ا زهنا من
ِنند ب اِننسق دهصامننل لننه ٛلننيل مٔننا زة طن ٠ازن بدننث ٛثننل ناتن بدننستيع م منند حتننا ،ظن
بلجيؽ(.)7
1
) Facts on File, Op. Cit ., P.43.
)(5
Peter Polomka, Op. Cit ., P.81.
( )3اِ ن ن بدن نندو م بزت٢ن ننا ٤بدن ننستيع وناتثن ننل .ةشٌن ننس.ٞ. :و ،.ما٘ ننات بدن ننث ن بملا٢ن ن ،زٛن ن بملان نن ،311 /5070 ٙزٛن ن
بد ثيٜل ،5تٜساس بمل٘ كيل بدِسبٛيل له دا٠ازتا بملس ٛض 197 /9 /له 31ب ،1955ؾ.8
ع
(ٛ )4امن بدن شبزة بد ن بُٜث ن وشبزة ُلننه طاطننيجو مٜث ن ٤بطننتٜادل بوت دن ،وبُننا ة اِينني دن ييع زتيظننا د ز٠ننا
ماد ٠ادل .ةشٌس:
Facts on File, Op. Cit., P. 43
5
) Indonesia in 1955 of Resignation of Ali Cabint, Encarta, Reference Library 2003.
6
) Harold C.Hinton and others, Op. Cit ., P. 627.
7
) Ibid ., P. 621.
155
ح نند ت بد ن ن شبزة مسنامجن ننا سُماده ننا تمل ن ننف لن ننه بد ن نسبب تنت ام ننات بدِامن ننل وحن ننل ٛلن ننيل
بلجننيؽ بد ن ٠ان ن طن ثا لننه طنن ٜن بدن شبزة بدظننامٜل ،وٟننرد ٣بدٜلنناب ُلننى بد٘ظننا ،وبلبيا دننل
و بطتمسبز بدعجص بملالهٗ ،ل ُ بدِمل ُلى بطتِا ة بةساا بدٔسييل(.)1
1
) Facts on File, Op. Cit ., P. 44.
2
) Fred Greene, Op. Cit ., PP.471-472.
3
) David A. Wilson and others, Op. Cit ., P.178.
4
) Fred Green, Op. Cit ., P.471.
ع
(٠ )5ا بلبص بدؼي له ةمتا 14 ٣مِٜدب له بدتجملا بدظام .ٝةشٌس:
David A. Wilson and others, Op. Cit, P.177.
157
ل ننه بدتجمل ننا بدظ ننامٗ .ٝل ن ُ ن ذد نن ٜٗ ،٣نند تسبد ننّ بلب ننص تػ ننيجب ،)1( ٠بذ حـ ننل ُل ننى شمظ ننل
مٜاُنند ٜٗننى(.)2وم ن بلجنندةس مادننرٟس ب نتنناتج تنت امننات بًهننست بد ٜبُنند بد ن بط ن شدت ُايهننا
تح نصب بدظياط ننيل ل ننه حـ ن دها ُل ننى ُ نند تؿ ن بت ٘ٗ .ن بد ٛن بد ننرم ح ٜٜن ٗي ننل بح نصب
بدن ه ،وبدؼنني له ،ونهلننل بدِامنناب ،نجاحننا طنناحٜا لننه دنناوة وشاؿننل لننه دنناوة بدؼننسٛيل ودنناوة
بد طو ٜٗ ،د ح ٜٝحص بملاػن م نجاحنا ٟثينجب لنه بلجنصز بل ازدينلٗ ،لن ُن بدشجنا بدنرم
حٜٜل له داوة بدٔسييل(.)3ود بدساشا مٜازننل مني بدتجملنا بدظنام ٝوبدتجملنا بملشت ن ةتضنب دشنا ب
ع
بدتجملاني د ة تا٘ا له مظؤدل ت١تل تحصب .بذ ٠ا بدتجملا بدظام ٝةل ن بمنا ةملان ُؼنسا
حصيا ،و تتِا ٗ ٤يل ٟ٘ل تحصب بد ن ت منل بد٘١نسة بددةنينل منّ تحنصب ذبت بدت دنل بدٜن م
بو بدت ٜنندم .بم ننا بدتجمل ننا بملشت ن ن ٗلن ن ثماني ننل وُؼ ننسا حصي ننا اِا دن ن ٗي ننل ٟ٘ت ننا تتج نناهي
بدندة وبدٜن م (.)4وتٟملننج من ذدن ٣ب بدتجملننا بملشت ن بًهننس بنٜظنا بدت١ننت ت ُلننى ن٘ظننها ،أم
بلب ننصيي بدن ن ه وبدؼ نني له من ن ده ننل ،وح ننص بملاػن ن م ونهل ننل بدِام نناب من ن ده ننل بش ننس ،ل ننه
بد ٛبدرم د ةتٔيج ٗيل ُد تحصب بملظي يل له بدتجملاني (.)5
ُل ننى بة ننل ح نناٗ ،٤ثِ نند ًه ن ز نت نناتج تنت ام ننات بؿ ننث م ٛنن ٙوشبزة هازبه ننا ك ننِي٘ا،
بدشجا بدرم حٜٜل بلبص بد ه م ـ دل ُلنى ُند بؿن بت بٟملنج من حنص بملاػن م ظ
له تنت اماتٗ ،ل ُ بٗتٜاز بد شبزة دندُ طن ٠ازن ،بدنرم بتضنب من شن ُ ٤ند مظناندتل
دها له ش ٗها مّ بد ٜة بلج ال ،بذ طاند ط ٠ازن زتيع بدٜن ة بلج انل لنه زٗلنل اِيني ناتن ٍ دنل
ع
(٠ )1ا بلبص تػيجب ٠ةمتا 15 ٣مِٜدب له بدتجملا بدظام .ٝةشٌس:
Ibid ., P. 177.
2
) Fred Green, Op. Cit ., P. 471.
3
) J.D. Legge, Op. Cit ., P. 267.
(.ٞ. )4و ،.ما٘نات بدنث ن بملا٢ن ،زٛن بملان ،311 /5072 ٙزٛن بد ثيٜنل ،59تٜسانس بمل٘ كننيل بدِسبٛينل لنه دا٠ازتننا
بملس ٛض 138 /8 /له 4نيظا ،1956ؾ.47
(.ٞ. )5و ،.ما٘ننات بدننث ن بملا٢ن ،زٛن بملانن ،311 /5072 ٙزٛن بد ثيٜننل ،59تٜساننس بمل٘ كننيل بدِسبٛيننل لننه دا٠ازتننا
بملس ٛض 138 /8 /له 4نيظا ،1956ؾ47
158
هننرب بمل ٛنن ٙبلنى ٜٗنندب بدن شبزة هيث هننا(ٗ.)1لن ُن هننرب، ت ن بػنسبٖ بدن شبزة .وٛند ب ة٢ن
ٜٗنند ٠ننا مل ٛنن ٙبد ن شبزة م ن بمل٘اوكننات مننّ ه دشنندب ( ،)2بثننس لننه تشنناٛف هيث هننا ،س بد ن شبزة د ن
هننت مٜلننيل بدظننيا ة ُلننى بةساننا بدٔسييننل مٜنندز بهتمامهننا منناسم ز تٛتـننا ةل وبملاديننل ،بذ ُنندت
ب م بٗ ٜننل ه دش نندب ُل ننى م ن بمل بك ننيّ بد ن د ننيع ده ننا مظ نناض مم ك ن َ بدظ ننيا ة ُل ننى بةسا ننا
ع
بدٔسييل نـسب دها ،س ه دشدب ٠ان تسٗم طامٜا بددش ٤له م٘اوكات م أم نن َ ؼنا تان٣
بملظننؤدل(.)3وِ.نند بنتٜننا ٤بمل٘اوكننات بلننى دشينن ،ٙد ن يظننتوّ بدوسٗننا بدت ؿننل بلننى ن يجننل ،مم ننا
بدلا ،دٔسق مؼاوزة ٠ل هسٖ لب ٢متل(.)4 بلى اِاي ٝبمل٘اوكات له بدظا ّ م ٠ان ب
دن تجنند تانن ٣بمل٘اوكننات ٛثن س دنند مٌِن تحنصب بدظياطننيل لننه بندونيظننيا ،بذ ؿننس
بلبننص بد ن ه بملِننازق مننا مجننس زٗننم مشاٛؼننتل مظننؤدل بدظننيا ة ُلننى بةساننا بدٔسييننل يِ ن
ٗؼننل بمل٘اوكنناتٗ ،ل ن ُ ن بُي نجبق تح نصب بملؼننازٟل لننه بلب ٢مننل ،وبمسشهننا حننص بدسبموننل
تط م ،بدارب بطنتٜا ٤بُلناإهما من بدن شبزة ،بحتجادنا تط ميل وحص تت ا بدظيا
ُلى بطتئشاٖ بمل٘اوكات مّ ه دشدب(.)5
1
) Harold C. Hinton and others, Op. Cit ., P.621.
( )2ت بطتئشاٖ بمل٘اوكنات لنه بدِاػنس من ٠نان توُ ٤نا 1955لنه ه دشندب ،وٛند تلنمش بملِامانل تندونيظنيل
دامؼن ن ثل هن ن من ن بده دشن نندةي ٗ ،لن ن ُن ن بملظن نناتل بملتِا ٜننل ماطن ن ثدب ٤بدٜ٘ن نسبت تٛتـ ننا ةل وبملادي ننل ،وٟن ننرد٣
بملظاتل بملتِاٜل ماةساا بدٔسييل ،وِ.د بةا تٜسز نٜل بمل٘اوكات بلى دشي.ٙةشٌس:
Leslie H. Palmer, Op. Cit ., PP. 93-94.
(.ٞ. )3و ،.ما٘ننات بدننث ن بملا٢ن ،ز ٛن بملانن ،311 /5072 ٙز ٛن بد ثيٜننل ،8تٜساننس بمل٘ كننيل بدِسبٛيننل لننه دا٠ازتننا،
بملس ٛض 5 /8 /له ٠ان بدلا ،1956ؾ.15
4
) Facts on File, Op. Cit ., P.46.
( )5ولننه ه دشنندب بُيننجق بدتجملننا بده دشنندم ُلننى بمل٘اوكننات ،سنهننا دننست لننه ت ٛي ن ن ب ،بذ ب ح ٢مننل هازبهننا
ح ٢من ننل مئٛتن ننل ،وتثِن ننا دهن ننرب ٗم ن ن ٓين ننج بملئمن ننل ب تاي ن ن بلب ٢من ننل بلجدةن نندة ماست٘اٛين ننات بد ن ن و ِٛهن ننا بلب ٢من ننل
بدظامٜل .ةشٌس:
Ibid ., P. 47.
159
بطننتئن٘ بمل٘اوكننات لننه بدظننا ّ من ػننثان ،وت ؿننل بدوسٗننا بلننى بت٘اٛيننل ؼننا بدٔنناب
تت نا ٗ ،لن ُن بدٔناب تت٘اٛينات تٛتـنا ةل وبملادينل( .)1ود١ن بلب ٢منل بده دشدةنل ُازكن
مننا ت ؿننل بديننل وٗنندها ،ويادش يجننل ٗؼننا بمل٘اوكننات ،وُننا بد ٗنند تندونيسن بلننى دا٠ازتننا شنناله
بد ٗنناق لننه بدلننا ُؼننس من ػننثان .وُلننى بثننس ذدنن ٣بذبَ زتننيع بدن شزبب تندونيسن ميانننا بُان
ٗي نل ٛنسبز بلب ٢مننل مادٔ ناب تت ننا ()2م ن هننسٖ وبحنند ،سنننل د ن يِنند مشاطننثا اندونيظننيا(.)3وُلننى
ؼننؤ تت ننا ،ت ب وكننِها ٠ن شبزة بدننسٓ م ن بمل ٛنن ٙبلبنناش بدننرم بت رت ننل وشبزة هازبهننا
وٟيال مانتٌاز اؼ١يل وشبزة ددةدة مظن شدة ُلنى نتناتج تنت امناتٛ ،انل من ٗاُاي هنا ،دنرب ٛند
مجاننع بد ن شزبب بطننتٜادتل( .)4وِ.نند بطننتٜادل وشبزة مسهننا بدنندة هازبهننا ٠ننا سمنند م ن اؼنن١يل
وشبزة اظن شد ُلننى نتنناتج تنت امننات .ونٌنسب دِنند حـن ٤بم من تحنصب ُلننى ُنند ة٘ن ُ ٚنند
تح نصب تش ننس ل ننه مٜاُ نند بدتجمل ننا ٠ ،ننا سم نند م ن اؼ نن١يل وشبزة بتت ٗي ننل .ووٗ ٜننا د ننردُ ٣ه نند
ط ن ٠ازن بلننى ُلننه طاطننيجو م ؼنن١يل تانن ٣بد ن شبزة( .)5وٛنند تم ١ن ُلننه طاطننيجو م ن اؼنن١يل وشبزة
1
) Leslie H. Palmer, Op. Cit ., P. 95.
( )2تمن بملـننا ٛل ُلننى ٛنسبز بدٔنناب تت ننا من ٛثننل وشبزة ُلننه طاطننيجو بدلانيننل ،وذدنن ٣لننه بلبننا م وبدِؼننسا من
نيظا ُا .1956وٛد بط ش١س بدٜسبز ٠ل تت٘اٛيات بد ت ت ٛيِها له مئتمس بدواودنل بملظنتدةسة لنه ه دشندب ُنا
ع
،1949وُد بدِ ٛل بملؼنيجٟل مني ه دشندب وبندونيظنيا من ت ٗـناُدب ُ ٛنل بُتيا ةنل ٠اةنل ُ ٛنل مني ودتني
ع
مظ ننتٜاتي ؼ نن٢ل ٠ام ننل واظن ن شد ُل ننى بد ٜننان بد نندوله .ووٗ ٜننا ده ننرب بدٜن نسبز بدٔين ن تمتي نناشبت بد ن ن ٠ننا ةتم ننّ ه ننا
بمل بهش ن بده دش نندة ل ننه بندونيظ ننيا ،ماط ننتيشاب ح ٜن ٚتمتي نناش بد ن س تتِ ننازق م ننّ مـ ننالب بو تو ن ز بندونيظ ننيا.
ةشٌ ننس.ٞ. :و ،.ما٘ ننات بد ننث ن بملا٢ن ن ،زٛن ن بملا نن ،311/5072 ٙزٛن ن بد ثي ٜننل ،60تٜسا ننس بمل٘ ك ننيل بدِسبٛي ننل ل ننه
دا٠ازتا بملس ٛض 173/5/له 3بةاز ،1956ؾ85
Leslie H. Palmer, Op. Cit,PP.95-96.
(.ٞ. )3و ،.ما٘ات بدنث ن بملا٢ن ،زٛن بملان ،311/5072 ٙزٛن بد ثيٜنل ،40تٜسانس بمل٘ كنيل بدِسبٛينل لنه دا٠ازتنا،
بملس ٛض 96/8/له 1بذبز ،1956ؾ .53
4
) Harold C. Hinton and others, Op. Cit ., P.621.
(.ٞ. )5و ،.ما٘ات بدنث ن بملا٢ن ،زٛن بملان ،311/5072 ٙزٛن بد ثيٜنل ،58تٜسانس بمل٘ كنيل بدِسبٛينل لنه دا٠ازتنا،
بملس ٛض 126/8/له 22بذبز ،1956ؾ.49
160
بتت ٗيل كم ٟم بلبص بد ه ،حص بملاػن م ،وحنص نهلنل بدِامنابٗ ،لن ُن ُندة
بحصب بشس ؿٔيجة(.)1
ُلى بدسٓ م تؤةيد بُلاب بلبص بدؼي له دا شبزة ،ت ب ُند بػنيجب ٞحنص ه وهن
بحنند تحننصب تزِ.ننل بد١تننج بثنناز تننرمسه وبط ن ياده ٗ ،لن ُ ن تننرمس وبط ن ياب طن ٠ازن بدننرم
بزب بػ نسبُ ٞل ن وبحنند (تٜنندم ) ُلننى قٛننل لننه بد ن شبزة ،وذدنن ٣بزكنناب دملبننص بدؼنني له .ودهننرب
بُت ننرز ط ن ٠ازن ُ ن ٛث ن ٤بد ؼ نن١يال بد شبزا ننل بد ن ٛنندمها د ننل طاط ننيجو ل ننه بدظ ننا ض ُؼ ننس م ن
بذبز ،مةجن ننل كن ننسوزة زبط ن ن ها ،ث ن ن بٛين ننج تن ننؤدي ٙوشبزة مؤط ن ن وشبزة بدِ ٛن ننات بدتجملانين ننل ت ٢ن ن
مستاطننل وشاننس تٜنندم ( .)2وش ن ٤تةننا بد حٜننل دننست م٘اوكننات مننّ تحنصب بدل ثننل ؼننا هننرب
بملٜي ننج ،ود١شن ننل زٗن ننم ظ ن ن زٗن ننم حص .ن ن ّ بملاػ ن ن م ونهلن ننل بدِامن نناب تػن ننيجب ٞلن ننه أةن ننل وشبزة
ة نندشاها (ت ٜنندم ) بو (ػ نني له) .و ٛنند ط نناند ه ننرب بلبصي ننا ِ ننم بدِشاؿ ننس بملهم ننل ل ننه بلج ننيؽ.
وه١رب بكوس طن ٠ازن دات ٛينّ ُلنى بملسطن بدن شبزم لنه بلبنا م وبدِؼنسا من بذبز ،وتٜنسز ب
بمتدبب م بدظا ض وبدِؼسا م بدؼهس ن٘ظل ُا .)3(1956 ع اظتا بد شبزة بلجدةدة بلب١
حن نند ت بد ن ن شبزة م هادهن ننا بدن ننرم تلن ننم بدٔن نناب بت٘اٛين ننل بدواودن ننل بملظن ننتدةسة م ن ن دان ن ن
وبحنند ،وم بؿننال بد٘١ننا دت ساننس بةساننا بدٔسييننل ،وبدِمننل ُلننى بُننا ة تمن بدنندبشلهٗ ،لن ُن
تهتما ماسم ز تٛتـا ةل وبملاديل(.)4
باظننم هننرد بد ن شبزة م ٢نهننا وشبزة كننِي٘ل ،دِنند حـ ن دها ُلننى ُ ن ط ن ٠ازن ٗ ،ل ن
ُ ن ُنند ود ن بت٘ننا ٚمنني بلبننصيي بدستيظنني (بملاػ ن م وبد ن ه ) ،ممننا دِننل بد ن شبزة ُننادصة
ُ ن ن بت ن نناذ بد ن نسبببت حاشمن ننل مل بدهن ننل بم ن ن ز مهمن ننل ،ملن ننل مشاهلن ننل بد٘ظن ننا ،ت ٘ن ننيم نٜ٘ن ننات
1
) J. D.Legge, Op. Cit .,P. 298.
2
) Harold C.Hinton and others, Op. Cit ., P.622.
( )3اِد مؼ٢ال بدس ى بملي بةد تجاد دصاسة داوة م بملؼ ١ت بملهمل بد ن وبدهن بلب ٢منل ِند تطنت .٤ ٜودن
ة١ن ذدنن ٣سُتثننازبت ُسٛيننل بو ةنيننل ،مننل سُتثننازبت بٛتـننا ةل ،بذ ٠انن بلجننصز بل ازديننل اؼنن٢ل ظننثل %85من
ش ن ننل بدتـ ن نندةس تندونيس ن ن ،ت ب ه ن ننرد بمل٢اط ن ن اظ ن ننت د د ن نندّٗ بط ن ننتيجب بت د ن نناوة م ن ن تٓرة ن ننل وبدثل ن نناثّ
تط ن ه ٟيل .وعِ ننص ذد نن ٣بل ننى ٠ن دصا ننسة د نناوة ٜٗي ننجة مم بز ه ننا تٛتـ ننا ةل ظ ن بد١لاٗ ننل بدظ نن٢انيل بدِادي ننل.
ةشٌس:
Jan M. Pluvier, Op. Cit., P.32.
(4
Harold C.Hinton and others, Op.Cit ., P.622.
( )5يِن تمننس بلجننيؽ بلننى بطننثا ُنندة بهمهننا حادننل بدثننئض بدظنناتدد منني ؿنن٘ ٗل ،وبدتٜتيننج ُايننل ،ممننا ٗننّ ِننم
ٛا ة بملشاه ٝبلى بشر بملظئوديل ُلى ُاتٜه وبدٜيا م سٟل هسان وبطنِل يِن نِ٘هنا دملجنيؽ ودامتِناوني مِنل.
ٟما ب بن ؼاز حادل بد٘ظا وبدسػ ة له بدث ددزدل ت٢ا تثإ بط بملسبٟص دِا ِم ُشاؿنس بلجنيؽ اِتٜند
ع
مانها بح ٝماسنت٘اَ ماسم ب ٤م ٓيجهاٗ ،ل ُ تدشل ِم بدِشاؿس بدظياطنيل وتحنصب لنه ؿن٘ ٖ بلجنيؽ
س ٛام ننل ل ننه بدظياط ننل ٔي ننل تؤةي نند مثا ده ننا .ةشٌ ننس.ٞ. :و ،.ما٘ ننات بد ننث بملا٢ن ن ،زٛن ن بملا نن ،311/5073 ٙزٛن ن
بد ثيٜل ،13تٜساس بمل٘ كيل بدِسبٛيل له دا٠ازتا بملس ٛض 400/5/له ٠ 6ان تو ،1956 ٤ؾ.63
162
بدل ننا من ن ُ ننا ،)1(1956بذ ح نناو ٤دشن ن ٛات نند بملشو ٜننل بدٔسيي ننل بدِظ نن١سال ل ننه د نناوة بدِٜي نند
ُث نند بدٔ ن ( )2م هم ننل زط ن ٠نناوا زب ٕ ( )A.E.Kawiliarangبُت ٜننا ٤وشا ننس بل ازدي ننل تندونيس ن
بد٘ظا وبدسػ ة ،وٛد ٠ا تشيج ُلى وػ ٣بدظ٘س بلى دشد دامؼازٟل لنه منئتمس بدظن عع ،وتن
بدننرم بؿنندز بمنسب بحثننان هننرد بمل اودننل من دانن زتننيع بز٠ننا حننس بلجننيؽ بلجننجب ٤ناطن ي
م ننبه ٚط نسب بد ن شاس(.)3وبلبٜي ٜننل ب بدِٜي نند ٠نناوا زب ٕ د ن ة ١ن وحي نندب ل ننه حسٟت ننل ،بذ بُا ن
بدِٜينند ذو بد١نن ٙدن ييع ُن مظنناندتل دتانن ٣بلبسٟننل ،ثن منندأ تثشننا مجمننّ ُنند من بدلننثان
ُد بمل اٌٗل ُلنى طنسا ها .ولنه بل نامع من ظ بمل بديي ده .ت ب تا ٣بملئبمسة بن١ؼ٘
ُظنن١سم كنند بلب ٢مننل ،وُلننى ُن ود ن م اودننل بنٜن اؼننسا تو ٤بُان بلجننجب ٤ناطن ي
بثننس ذدنن ٣ت ن بُتٜنناُ ٤نند من بدلننثان م همننل بدتننؤمس دٜان بلب ٢مننل(.)4بمننا بدِٜينند د ن ييع ٜٗنند
بطننتمس لننه م بؿننال ُماننل ح ن بدتاطننّ م ن اؼننسا بدلننا ُننا ،1956بذ ت ن بطننتدُاإد دامل ن ٤
م همن ننل ُ نند بهاُن ننل توبمن ننس بدِظ نن١سال ،ود ١ن ن دن ن ييع( )5بشت٘ن ن .ولن ننه بم ننا بلجن ن نجب ٤ناطن ن ي
بلب ننا م وبدِؼ ننسا م ن بدؼ ننهس ن٘ظ ننل بؿ نندزت ٛي ننا ة بلج ننيؽ ميان ننا ب هم ن ٗي ننل د ن ييع مت نندميج
مئبمسة دٜا بلب ٢ملٟ ،ما وده بديل همل بد٘سبز م بلجيؽ(.)6
1
) Harold C.Hinton and others, Op.Cit .,P.622.
( )2زط ن ُثنند بدٔ ن :ودنند لننه بدسب ننّ وبدِؼننسا م ن ٠ننان توُ ٤ننا 1914لننه مدةشننل ط ن زبماةا لننه دنناوة٠ ،ننا ذب
ع
ؼان مام ض له بلبسٟل بدظياطيل (بندونيظيا م ب) حيشمنا ٠نا هادثنا ،وٛند تن لى زتاطنل بلبسٟنل٠ .نا ُلن ب لنه
بلبننص بدن ه تندونيسن .ةشٌننس.ٞ. :و ،.ما٘ننات بدننث ن بملا٢ن ،زٛن بملانن ،311/5074ٙزٛن بد ثيٜننل ،29تٜساننس
بمل٘ كيل بدِسبٛيل له دا٠ازتا بملس ٛض 18/5/له 9بةا ،1957 ٤ؾ.82
3
) J.D.Legge, Op. Cit. , P.266.
( )4مساا ٟسوشاس ،بدلاتسو ،ؾ.181
ع
( )5بلجنندةس مادننرٟس ب د ن ييع بزطننل بلننى دسانندا بندونيظننيا زبةننا و مينندوما ،ميانننا بوضننب ٗيننل ط ن بشت٘اتننل دنناب
ع ع
ٗيننل" :مننا ب بدننرة ميننده بلب ١ن ةننسو تط ن بميلننا وتمننيم بط ن ب ٠ننا م ن بد بد ن ُلن ّنه بةلننا بمل ٛننٙ
بلبٜي ٜبلى بدسأم بدِا " .وذٟس له ميانل بدٌسوٖ وبمل ظات ؼا بطتدُاتل بلنى بملٜنس بدِنا ومنا بطنتد ٤منل ُلنى
طن ب بدشيننل لننه هننرب بدِمننل .ةشٌننس.ٞ. :و ،.ما٘ننات بدننث ن بملا٢ن ،زٛن بملانن ،311/5073 ٙزٛن بد ثيٜننل ،13تٜساننس
بمل٘ كيل بدِسبٛيل له دا٠ازتا بملس ٛض 40/5/له ٠ 6ان تو،1956 ٤ؾ.64
( )6مساا ٟسوشاس ،بدلاتسو ،ؾ.182
163
م ن ن بد بض ن ننب ب وشبزة ُل ن ننه طاطن ننيجو بدلاني ن ننل وا ن ننه بو ٤وشبزة اؼن نن٢ل ِ ن نند تنت ام ن ننات
بدِام ننل دن ن اظ ننتوّ ح ننل بملؼ نن ١ت بد ن ن وبده ه ننا بندونيظ ننيا مش ننر بط ننت ٜدها ،ل ننه بد ٛن ن بد ننرم
بُتٜنند ٗيننل بٓا ن تندونيظننيي مننا بدنسبب تنت امنات ط ن ٖ ةننئ م بلننى بطننتٜسبز بوكنناَ بدننث .
ع
وٛنند ودنند هننرب بد٘ؼننل ػننِ زب م يثننل قمننل س لننه بدن شبزة ٗ ظن ،مننل لننه بدشٌننا بدتجملننا ؼنن٢ل
ُننا ( .)1وٛنند هيننؤت هننرد بدٌننسوٖ بد٘سؿننل دظ ن ٠ازن د٢ن ةنتٜنند بد ن شبزة بد ن د ن ةمش هننا ُمننل،
م ننل ب بنت ٜننا د ػ ننمل ح ن بدشٌننا بدتجمل ننا .ول ننه شوامننل بد ننرم بد ٜنناد ممشاطننثل ة ن بدؼ ننثا ل ننه
بدل ننام وبدِؼ ننسا من ن اؼ ننسا تو ُ ٤ننا ُ ،1956ننا طن ن ٠ازن بل ننى بدٔ نناب تحن نصب بدظياط ننيل
دميِهناٟ ،منا ُنا بلنى ُٜند بدتمناَ دصُمناب تحنصب دامنربٟسة لنه " ٗن " بحنصب ه ،وٛنا ٤لنه هننرب
ٟتننات زب بدـنند مننا نـننل" :بن ن دظن ممنندةس س بزة بلجمه زاننل تندونيظننيل ،وس بزانند ب ب٠ن
س ذد ٣م اد ٙملا له كنميجم ،منل ُلنى بدِ١نع من ذدن ٣بزاند ةمٜسبهينل م دهنل ٠ناد ةسٓن
ٗيها بدؼِ تندونيس مشنر شمن ه انل .ودظن بحان م نل تحنصب دميِهنا ٗ ظن ،منل بزاند
ب ةجتمّ زإطاب تحصب بن٘ظه داتربٟس له ٗ بحصب ه "(.)2
م بد بضب ب ط ٠ازن ٠ا ماكيا له مظؤدل أييج بدشٌا بدظيا ن دانث ،بذ ٟنسز منا
ٛاد ننل ط ننامٜا ُش نندما بد ٜن شوام ننل بم ننا م ننئتمس دمِي ننل بملِام نني تندونيظ ننيي بدل ننام ،بذ ٛننا:٤
"ديع هشاٗ ٞس ةتم ١م تتجةس ود 40حصيا له هرد بدنث .ب هنرد تحنصب ةجن ب ت نل
ن٘ظ ننها دميِ ننا وُل ننى بدصُمن ناب ت ة نناود ب ٗ ننّ ِل ننه ِل ننا وعظ ننت دم ب بحن نصب ه ملش نناِٗه .
وهشا ٞبمس ةتوا تهتما وهن تنؤدي ٙم ٠نات مِيشنل مـن زة وبطنِل مظنتمسة ملامنا ػناهدتل
ع
له بدث بمل تا٘ل بد شز ها حدةلا (( )3بدث بدؼي ُيل) .وسمد له ب بإٟد هشا منان ٛند اِامن
1
) Harold C.Hinton and others, Op. Cit ., P.622.
(.ٞ. )2و ،.ما٘ننات بدننث ن بملا٢ن ،زٛن بملانن ،311/5073 ٙزٛن بد ثيٜننل ،13تٜساننس بمل٘ كننيل بدِسبٛيننل لننه دا٠ازتننا
بملس ٛض 400/5/له ٠ان تو ،1956 ٤ؾ.62
(ٛ )3ننا بدننستيع طن ٠ازن مصاننازة بلننى ٠ننل من زوطننيا وا ٓظن ٗيا واؼي ٢طننا ٗاٟيا وبدـنني شن ٤ػننهسم ب وبةان ٤
م ُا .1956ةشٌس:
J.D.Legge, Op. Cit ., P.270.
164
بدؼي ُيل) بٟملج مما اِامتل له د د تولى (بد سةات بملت دة وِ.نم له د د بلبدةلل (بدث
بدٔسييننل) ،وٛنند ب جثن دنندب ممننا ػنناهدتل لننه دن د بدلانيننل شاؿننل وب م نننا اننه لننه وز بدننث
بُننا ة تُمنناز وت ؼنناب"(.)1ولننه بدِاػننس من اؼننسا بدلننا بدٜن طن ٠ازن شوامننا ممشاطننثل بٗتتننا
بملجاننع بددطننت زمٟ ،ننسز ٗيننل ُ تننل بذ ٛننا" :٤ب حساننل اؼنن١يل تح نصب بدظياطننيل س اؼنن٢ل
ع
بدوساٜننل بد حينندة امٜنناب بدشٌننا بدنندةمٜسبه مظننتمسب ،وب بددةمٜسبهيننل تندونيظننيل ةجن ب
س ن ن ل م ن ن بنٌم ن ننل مظ ن ننت ز ةٟ .م ن ننا ةج ن ن ب ت ن ننت حماة ن ننل بملجم ُ ن ننات ممي ن ن ة وديظ ن ن ت ٢ن ن
تك ننِ ٙمن ن بملجم ُ ننات تش ننس ل ننه بملجتم ننّ تندونيسن ن ،وس ة ننت ذد نن ٣ت من ن شن ن ُ ٤نند
بط ننتٔ ٤بح نند بملجم ُ ننات دامجم ُ ننات تش ننس .ودت ٜي نن ٝذد نن ٣ل ننه بد ٛن بلب نناله ةج ن ب
ةمٜسبهي شا ةمٜسبهيل م دهل"(.)2 ت٢
بثننازت هننرد بل ون ٓلن بدنسبم بدِننا ،بذ ذٟننست دسانندة (بندونيظننيا زبةننا) ب "بحن "
بدننستيع م ننل تحنصب بدظياطننيل دان بٌُن ُ ٜيننل ةم١ن ب ة٘سكننها ُلننى تحنصب بدظياطننيل
بدٜاتمننل مننالب ١بدين …ٟ ،..مننا ٛادن دسانندة (بمننا م) بدشاهٜننل ماطن حننص بملاػن م " :دن حان
تحنصب ت ٗننا بدتجملننا سحنن ٝدننل لننه بدثٜنناب س تمنل مملاننل ٗيننل ُلننى بطنناض تحنصب .وٟننرد٣
بلب ٢مننل بلباكننسة بد ن دهننا بٟملجة نل لننه بدتجملننا ةج ن ب ت ننل بةلننا……"(.)3وته ن م ن ذدنن ٣ب
ُ ة طن ٠ازن دادةمٜسبهينل بمل دهنل وهج منل ُلنى بددةمٜسبهينل بدتجملانينل وطنِا ت ؼنٜا ٚميشنل
توُ ٤ن ننا وين نني م من نند حتن ننا بدن ننرم بنتا ن ن ماطن ننتٜادل تشين ننج م ن ن مشـن ننثل لن ننه تو ٤م ن ن ٠ن ننان
.)4(1956وٛد ٛيا هرد تطتٜادل م يثل بمل دد تٛادي بل ازديل وشاؿنل طن موسة ،نهنا
ذد نن ٣بل ننى بش ة ننا بدس ن ى ك نند ٠ان ن اِ نند م م نند حت ننا مم ننلاه بد ننستيع ل ننه بلب ٢م ننل .و ٛنند ب
(.ٞ. )1و ،.ما٘ننات بدننث ن بملا٢ن ،زٛن بملانن ،311/5073 ٙزٛن بد ثيٜننل ،13تٜساننس بمل٘ كننيل بدِسبٛيننل لننه دا٠ازتننا
بملس ٛض 400/5/له ٠ان تو ،1956 ٤ؾ.63
2
) Harold C.Hinton and others, Op. Cit ., P.624.
(.ٞ. )3و ،.ما٘ننات بدننث ن بملا ٢ن ،ز ٛن 311/5073ز ٛن بد ثيٜننل ،13تٜساننس بمل٘ كننيل بدِسبٛيننل لننه دا٠ازتننا بملننسٛ
ض 400/5/له ٠ 6ان تو ،1956 ٤ؾ.63
4
) Harold C.Hinton and others, Op. Cit ., P.624.
165
دا٠ازت ننا ،مم ننا بط نن٘س ُن ن بدٜي ننا مادِدة نند من ن بلبس ٠ننات تن٘ـ نناديل(.)1و ٛنند ح نندث بول ننى ه ننرد
بلبس٠ات له ط موسة بد طو ،بذ بُاش م ول م ٟي تش٢ن لنه طن موسة بد طنو لنه بلبنا م
توُ ٤ن اظنا ب بزة بملشوٜننل من ٛثننل مجانع مستاطننل بمننس لباميننل هشنناٞ وبدِؼنسا من ٠ننان
ذد نن ٣يِن ن دملباد ننل ٓي ننج بملسك ننيل بدظ نناتدة ل ننه بحم نند حظ نني .و ٛنند بوض ننب بمل و ننل ب طن ن
تو ،٤بُان ٛاتنند بملشوٜننل بدِظنن١سال تولنى لننه ػننماله بدنث ( .)2ولننه بدلننا وبدِؼننسا من ٠ننان
(ُ )3()Maludin Simbalonن ن تن ناطيع مجاننع ثن ن زمٟ ،مننا بُا ن ط ن موسة بدِٜينند طننيمثاد
ل ننه شوام ننل بد ننرم بذبُ ننل م ن م و ننل بن٘ـ ننادل ُ ن بلب ٢مننل بملسٟصا ننل( .)4و ٛنند بوض ننب ط ننيمثاد
بلباد ننل تن٘ـ ننا ٤يِن ن بل ننى شيث ننل تم ننل ل ننه ام ٢ننا ٛي ننا بلب ٢م ننل ماؿن ن مي نندب ،ب طن ن
بددبشايلٟ ،منا ٛنا ٤ب بدٔاةنل من ٛونّ بدِ ٛنل منّ بلب ٢منل بملسٟصانل انه دتمهيند بدوسان ٝداثن
منناش ؾ ت ٜينن ٝبمننا ٤بدؼننِ ، وبدؼننِ ممظنناندة بدصُمنناب بدننرة يظ ن هدٗ لننه مـننيج بدننث
ٟما بُا وسبد دملجمه زال ودظ ٠ازن (.)5
1
) Ibid ., P.624.
(.ٞ. )2و ،.ما٘ننات بدننث ن بملا ٢ن ،ز ٛن 311/5073ز ٛن بد ثيٜننل ،11تٜساننس بمل٘ كننيل بدِسبٛيننل لننه دا٠ازتننا بملننسٛ
ض 3/5/له ٠ 3ان بدلا ،1957ؾLeslie H. Palmer, Op.Cit ., P.161 46
( )3طننيمثاد :ودنند لننه بدلاد ن ُؼننس م ن ٠ننان توُ ٤ننا 1916لننه ط ن موسة .مظنني ه م ن ٛثياننل بدثاتننا .ٞبػننتٔل
ع
مدزطننا لننه بملدزطننل بملظنني يل تمتدبتيننل لننه ط ن زب٠ازتا ولننه طنناز ٟدامنندة م ن ُننا .1939-1938ةننت٢ا تن٢اي ةننل
وبده دشدةل وبديامانيل مدزدل ديندةٛ .نا مندوز ٗاُنل شن ٤بدلن زة ،وعِند من تمن اؾ بدنرة دهن م٢اننل ُاينا لنه
بدلن زة تندونيظننيل .تن لى مشـن ٛاتنند بلجنيؽ لننه دشن .طن موسة ِنند تطنت ٤ ٜمستثننل ُٜينند لنه وسةننل (سهننات).
ع
ُي ِد ذد ٣زتنيع بز٠نا بدؼنِثل تولنى (تطنت ثازبت) لنه (ميندب ) ؼنما ٤طن موسة٠ .نا مئاندب لبسٟنل بدظنا ّ
ُؼس م اؼسا توُ ٤ا ٛ .1952ا ٛبتنل ُنا 1953دٜمنّ ثن زة ( بو م زاينل) لنه مٜاهِنل باؼنل لنه طن موسة
ع
بدؼماديل وبشمدهاُ .ي ٛاتدب دامشوٜل بدِظ١سال تولى ؼنماله طن موسة لنه ٠نان توُ ٤نا .1956بدند بُندبب
بدؼي ُيل وشـ ُشيد داستيع ط ٠ازن .تسيول ؿدبٛل متيشل مادِٜيد ٠اوا زب ٕ .ةشٌس:
.ٞ.و ،.ما٘ ننات بد ننث ن بملا ٢ن ،ز ٛن بملا نن ،311/5074 ٙز ٛن بد ثي ٜننل ،20تٜسا ننس بمل٘ ك ننيل بدِسبٛي ننل ل ننه دا٠ازت ننا
بملس ٛض 71/5/له 20اؼسا بدلا ،1957ؾ.7
4
) Facts on File, Op. Cit ., P.64.
(.ٞ. )5و ،.ما٘ننات بدننث ن بملا٢ن ،زٛن بملانن ،311/5073 ٙزٛن بد ثيٜننل ،11تٜساننس بمل٘ كننيل بدِسبٛيننل لننه دا٠ازتننا
بملس ٛض 3/5/له ٠ 3ان بدلا ،1957ؾ.46
166
وبده ن ن بلب ٢من ننل بملسٟصان ننل هن ننرد بلبس٠ن ننات م ن ن ش ن ن ٤بت ن نناذ مجان ننع بد ن ن شزبب ٛن نسبزا
مهمنني ،تلننم بدٜنسبز تو ٤بزطننا ٤وٗنند بلننى طن موسة بد طننو دات٘نناوق مننّ مجاننع مننان شٕ .بمننا
ُلننى بدتٜاُنند ووكننّ حاميننل آاؼننل وبد١تيثننل بدسب ِننل لننه بد ٜنسبز بدلننا ٗتلننم بحادننل طننيمثاد
ط ن ن موسة بد طن ننو ت ن ن بمن ننسة زتن ننيع بز ٠ن ننا بلجن ننيؽ ،وٟن ننردٗ ٣ن ننسق بلبـن نناز بدث ن ننسم ُل ن ننى
طن ن موسة بدؼ ننماديل( .)1ودن ن اِي ننجٖ ٛي ننا ة بملشو ٜننل بدِظ نن١سال تول ننى (ػ ننماله طن ن موسة) مٜن نسبز
ُلننى بدتٜاُنندٟ .مننا ت ن تننؤديٛ ٙيننا ة مننؤمسة زتننيع أز٠ننا بملشوٜننل بلب ٢مننل لننه احادننل طننيمثاد
قول ننى بمل ٜنند دم نني ٟيش يش ننٕ .أم ننا ل ننه ط ن موسة بد ط ننو ٗ ٜنند أُا ن بمل ٜنند بحم نند حظ نني م ننا
حسٟت ننل س ُ ٛننل ده ننا م س ٟننل طن ن موسة بدؼ ننماديل ،و ٛننا ٤مؤن ننل مظ ننتِد دات٘ نناوق م ننّ بلب ٢م ننل
بملسٟصانل ػننسن ب ة ـننل بد ٗند ُلننى ت اننل من بدننستيع طن ٠ازن وب س ت نسل بمل٘اوكننات ُن
أطع موادي ػِ ط موسة بد طو (.)2
ُلن ننى بةن ننل حن ننا ،٤ت ن ن بٗؼن ننا ٤حسٟن ننل ط ن ن موسة بدؼن ننماديل ِن نند من ننا اظن ننا بملٜن نند دمن نني
توُ ٤ن بُنا ة ُ ٛننل ٟيش ينينٕ مظننئوديات بملشوٜنل ،بذ بُان لنه بدظننا ّ وبدِؼنسا من ٠نان
بل ننى بده ننس ( .)3ول ننه ط ن موسة ط ن موسة بدؼ ننماديل م ننّ بلب ٢م ننل بملسٟصا ننل ،مم ننا بك ننوس ط ننيمثاد
بلجش يي ننل بُا ن ٛات نند بملشو ٜننل وسبد دملب ٢م ننل ،وبؿ نندز بوبم ننس مؼ نند ة ملش ننّ ت نندشل بدل ننثان ل ننه
بدٜل ن نناةا بدظياط ن ننيل .ت ب مشو ٜن ننل دامب ن ن ل ن ننه ( ػ ن ننماله ماملث ن ننا ٕ) بُاش ن ن تاةي ن نندها دظ ن ن موسة
بد طنو وبنلنمامها ملجاظنها .وتثِننا دهنرب شنن حنا ٟطن موسة بلجش يينل من بنتٜنا ٤بدِـننيا
بلنى بلجشن ،وبُان مانننل طننيت ر ُلننى مظننئوديتل ِننم بل ون بت بملهمننل ،وب دميننّ بدلنسبت
وبمل ٢ن ض بملجثنناة م ن مشوٜتننل طننيت ؿننسٗها لننه بُمنناز بملشوٜننلٟ .م نا هاد ن بلب ٢مننل ممظنناُدة
مادي ن ننل تثا ن ننٕ ن ن ن 100.000.000زويي ن ننل( .)4ود ن ن ةٜتـ ن ننس بدتم ن ننس ُل ن ننى ط ن ن موسة ،م ن ننل بمت ن نند بل ن ننى
1
) Facts on File, Op. Cit ., P.65.
(.ٞ. )2و ،.ما٘ننات بدننث ن بملا٢ن ،زٛن بملانن ،311/5073 ٙزٛن بد ثيٜننل ،11تٜساننس بمل٘ كننيل بدِسبٛيننل لننه دا٠ازتننا
بملس ٛض 3/5/له ٠ 3ان بدلا ،1957ؾ.47
( )3بملـدز ن٘ظل ،ؾ. 47
4
) Harold C.Hinton and others, Op.Cit ., P.626.
168
ع ع
مننؤش ذب ُ ن بحنند تنٌمننل بدٔسييننل ،وسح ن تسٟيثننا م تمننا داِشاؿننس بدٔسييننل وبدتٜايدةننل ،مننل بنننل
ع
٠ا مظ شدب ُلى طت ز مِد ٤ؼ٢ل مثدث ددطت ز ه دشدب ،ود ة ١ماسم٢نا بدنت١ه ِند
م بمننل هننرب بددطننت ز داٌننسوٖ تندونيظننيل ت ِنند توثيٜيننل وممازطننتل لننه بندونيظننيا ،بذ د ن
ة ١ن ن ماسم ٢ن ننا ُ ١ن ننع بد ٜن نني بدلٜاٗي ن ننل بده دشدة ن ننل ،وبديجٟي ن ن تدتم ن نناله بده دش ن نندم ،وبدتو ن ن ز
تٛتـننا م وبدظيا ن بده دشنندم ُلننى بد بٛننّ تندونيس ن (ٗ .)1ل ن ُ ن تنناثيج تطننتِماز بدو اننل
بلى تٜييد بدش ثل تندونيظنيل ،وتٗتٜناز بلنى تدمناَ لنه بدنسأم ؼنا ُلى بندونيظيا ،بدرم ب
بد ن ٠انن أان ُلنى بد٘ينجة بد ن تن ٗيهنا توثينٝ ِم بدٜلاةا بملهمل وشـ ؿا م بشننل بدٜن
بدشٌا ( .)2وٟردٗ ٣ا ُند منش بلجنصز بل ازدينل ح١منا ذبتينا ،وطنيوسة دناوة ُلنى وبز بت تان٣
بلى ٛيا حس٠ات بن٘ـاديل كد بلب ٢مل بملسٟصانل(.)3ومن تطنثا تشنس بد ن ب ت بلجصز ،ب
هثيِننل بلب١ن بلننى ٗؼننل بدشٌننا بدتجملننا لننه بندونيظننيا نٌننسة بد٘ننس بلننى بلب ٢مننل ،و ذدنن ٣ظن
تط ننتِمازم بده دش نندم ث ن تح ننت ٤بديام ننا ،بد ننرم دِ ننل تندونيظ ننيي ةشٌ ننسو بل ننى بلب ٢م ننل
ع
ُلننى بنهننا ح ٢مننل بوت ٛسبهيننل ،ذدنن ٣سنهن مش ن ب لننه بد٘ينجبت بدظننامٜل ٗسؿننا ٛاياننل ،ب دن ت١ن
مِدومننل ،اػ ننٔا ٤مشاؿ ن طياط ننيل بو ب بزا ننل ،ويادش يجننل ٗا ن ة٘هم ن ب بو يِسٗ ن ب ُم ننل بدشٌ ننا
بدتجملننا ،ممننا دِاه ن ةشٌننسو نٌننسة طنناثيل ومِازكننل تجنناد بلب ٢مننل ٢ٟننل(ٗ.)4ل ن ُ ن ذدنن،٣
ٗ ٜنند ٠ان ن نٌ ننسة تح نصب بدظياط ننيل بل ننى بدظ نناول نٌ ننسة مِازك ننل ،س مٌِ ن تح نصب ًه ننست
شن ٤بد٘يننجة تطنتِمازال ،وٛنند ٠نا ؼنناهها م دهنا كنند ت بزة ،ودن اظننتوّ أيينج نٌس هننا ح ن
بدهي ننل بد هشي ننل داظ نناول(.)5و ٟننرد٠ ٣انن ن ٗ ١ننسة بددود ننل بدِاماني ننل مٜام ننل بددود ننل ِ نند بط ننت
تط ميل اِد م بشوس بملؼ ١ت بد بطهم له ٗؼل بدشٌا وذد ٣س بملجتمنّ تندونيسن
1
) Harold C.Hinton and others, Op.Cit .,..P627.
2
) Ibid ., P.627.
3
) J.D.Legge, Op. Cit ., P.272.
4
) Harold C.Hinton and others, Op.Cit ., P.629.
5
) C. A. Fisher, Indonesia Physical and Social Geography, Research in The Far East and Australasia 1976-
77 Asurvey and Directory of Asia and the Pacific, 8th ed., London, 1976, P.451.
169
بؿننث مشٜظننما ؼنن٢ل مي بةنند ؼننا هننرد بد٘١ننسة ،ح ن بنهننا هيمشن ُلننى ٠ننل ن ب لننه بدشٜاػننات
تنندشل بلجننيؽ لننه بدظياطننل بلننى ٗؼننل بدشٌننا ،وذدنن ٣سنننل بل اؿنل(.)1شاننا ة ُلننى ذدننٜٗ ،٣نند ب
بطن ن ننه لن ن ننه بطن ن ننٜان بدِدةن ن نند م ن ن ن بد ن ن ن شبزبتٗ ،ل ن ن ن ُ ن ن ن ٛيامن ن ننل م س٠ن ن ننات ُـن ن ننيا دت ن ن نندم
طنت ز ُنا 1950بمل٢اننل بمل تمنل دظن ٠ازن ٛند بلب ٢مل(.)2وتهن من ذدن٠ ٣انل ،ب ُند منش
ٗؼننل بدشٌننا بدتجملننا ،شاؿننل وب ط ن ٠ازن ٠ننا طنناشوا وم ثوننا م ن مظننؤدل مٜاتننل شننازل ب
بلب ٢منل .ودت ون هننرب بدتٜييند ُمنل طن ٠ازن ُلنى بةجننا هسبتنُ ٝندة دت٘ظننيج بددطنت ز ،تم١ن
من ش دهننا من ممازطننل ن٘ن ذ طيا ن مهن لننه بلب ٢مننل ؼنن٢ل س ةتِننازق مننّ بددطننت ز(ُ .)3لننى
هننرب بد كننّ بلننى بكننِاٖ طنناول بلب ٢مننات ،مننل وبكننِاٖ طنناول بدشٌننا بةننل حنناٜٗ ،٤نند ب
ؼنن٢ل ُننا .وزيمننا دن بُون طن ٠ازن مشننر بدثدبةننل بدنندوز بدننرم ٠ننا ة شاطن مننّ م٢انتننل بدتجملننا
بددطت زال د٢ا بدشٌا بٟملج ٗاُايل(.)4
1
) Harold C.Hinton and others, Op.Cit ., P.629.
2
) C. A. Fisher, Op. Cit ., P.451.
3
) Harold C.Hinton and others, Op.Cit ., P.631.
4
) Ibid., P.631.
170
1967 1957
171
172
املبحث الاىل
الديملزاط ت املوجهت ىموكف اللوى املعارضت
-اعالن الديملزاط ت املوجهت.
بنوا ٝط ٠ازن له تثنيل د٘١سة بددةمٜسبهيل بمل دهل م بٗ٢ناز ُندة ،يِن لنه بٓابهنا بلنى
بمل ن زو تدتم نناله وبدظيا ن تندونيس ن ،بد ننرم ُ نندد تط نناض بد٘ ١ننسم بد ننرم ةج ن ب اظ ننيج
ُاي ننل بندونيظ ننيا ل ننه ب بزة ػ ننئونها بددبشاي ننل ،وب أة ننل ٗ ١ننسة ش ننازل ه ننرب ته نناز اِ نند شيا ننل ُل ننى
ُ ن بم ننل بد بٛننّ تندونيس ن .و ٛنند بػ نناز لننه بح نند شوث ننل بل ننى ب بددةمٜسبهيننل " س ن ل ٟسي ن
بشن ننس … ٗ ٜن نند ٠ان ن ن دش ن ننا ةمٜسبهي ن ننل مشن ننر تشم ن ننا بدٔ ن ننامسة… وبددةمٜسبهين ننل ذبت بدصُام ن ننل ان ننه
بددةمٜسبهي ننل تندونيظ ننيل بلب ٜننل"( .)1واظ ن شد ٗ ١ننسة بددةمٜسبهي ننل بمل ده ننل د نند ط ن ٠ازن ُل ننى
ث ثننل بطننع :بودهننا ،بملازهينيننل بد ن تـنن ٙنلننا ٤بدؼننِ تندونيس ن لننه مٜاومتننل دامظننتِمس،
ُل ننى بد ننسٓ م ن حاد ننل بد٘ ٜننس وبدث ننئض بد ن ن ٠ننا يِيؼ ننها بدؼ ننِ وشاؿ ننل بد٘ ح نني بملِ نندمي ،
وٟينن ٙبثمننس ذدنن ٣ل ننه حـ ن ٤ندونيظننيي ُلننى بط ننت ٜده متجنناوشا تثاُنند بلجننصز وبش ننت ٖ
تُسب ٚوت ةنا .ولنه هنرد بد٘١نسة طن ى طن ٠ازن بلنى بديجٟين ُلنى تشن ة تندونيظنيل بد ن ةجن
ب تٌل بدسبمول بد ةشل م ت ها ٠ل بندونيس (.)2
بمن ننا تطن نناض بدلن ننا ٜٗن نند تملن ننل مادصُامن ننل بد ٜان ننل وبدت دين ننل م ن ن بدٜمن ننل .وكن ننم هن ننرب
تط نناض ط ن ى ط ن ٠ازن بل ننى ُ نند ن٘ظ ننل بمل ن ز تط نناض بمل ننس ٞبد ننستيع دظياط ننل بددود ننل ،م ن
ش ن ن ٛ ٤دزتن ننل ُلن ننى م بدهن ننل م ن نناهس تشت ٗن ننات بد ن ن ٛن نند تن ننئ م بلن ننى تك ن نسبز ممـن ننملبل تمن ننل
تندونيظيل .وكم هرب بدظيا ٚشاه ط ٠ازن بُلناب بدتجملنا تندونيسن ُنا ٛ 1960نات :
بشننت ٖ شويننج لننه ودهننات " بذب د ن اظننتويِ ب بدت ؿننل بلننى بت نناذ ٛنسبز ؼننا ٛلننيل مننا ظ ن
( )1زااق ُصاص ها م ،بملؼ ١ت بدظياطيل له بدِاد بدلاد ،ل ،1م اكسبت موث ُل مادسوني بدٜي ُلى هاثل
بدِا بدظياطيل،1987-1986 ،ؾ.91
( )2بملـدز ن٘ظل ،ؾ.93-92
173
بدشٌسٗ ،ان بها م زتاطل بدتجملا ب تتجل بلنى بدنستيع وبدٜاتند تُلنى ،ست ناذ ٛنسبز بطاطنل
٠ل تا ٣تزبب بد تم ل ُ ها نٜاػات.)1(" ١
تشناو ٤تطنناض بدلادن مظننؤدل بملؼنناوزة بد ن اِ ن بدنسبب حاٜننل نٜنناغ لبننل بملؼنن ١ت بمل دن ة،
وبُو نناب ٠ننل ٗ ننس زأة ننل بل نناؾ ح ن ة ننتم ١بلجمي ننّ م ن بدت ٗي نن ٝم نني تا نن ٣تزبب ػ نني ا ٗؼ نني ا
وبد ؿ ن ٤بلننى زبم م حنند ؼننؤ بدٜلننيل بملوسوحننل و بدملج ن ب بلننى بد نسبب ُمايننل بدتـ ن ا لننه
بت اذ بدٜسبز(.)2
له بلبا م وبدِؼسا م ػثان بُان طن ٠ازن ٗ١ستنل بمنا تسٖ من بدِمنا ٤وزإطناب
تح نصب وزدننا ٤بلب ٢مننل وممللننه م تانن ٙهثٜننات قمننل ،وٛنند بها ٜن وشبزة تطننتِ مات ُلننى
م ن (زطننادل بدننستيع لبماةننل بددةمٜسبهيننل لننه بدننث )( .)3ولننه بدثدبةننل بػنناز طن ٠ازن بلننى هننرب تُن
كننسوزة بحنندب أييننج دننرزم لننه بدشٌننا بدظيا ن بلب ٢ن م ،ث ن بػنناز بلننى تشمننات بد ن وبده ن
بٗتٜازه ن ننا داظ ن نناولٗ ،ل ن ن ُ ن ن بملِازك ن ننل بملظن ننتمسة م ن ن م تا ن ننٙ بد ن ن شبزبت بملتِاٛث ن ننل ظ ن ن
بملجم ُ ننات بد ٜا ننل ل ننه بدتجمل ننا ( .)4و لب ننل ه ننرد بملؼ نن ١ت ه ننس طن ن ٠ازن ٗ١ست ننل بلجدة نندة بد ن ن
تلن ن ننمش اؼن ن نن١يل وشبزة ُلن ن ننى بطن ن نناض وشبزة بدتِن ن نناو بملتثن ن ننا ٤بد ن ن ن اؼن ن ننمل دمين ن ننّ تح ن ن نصب
ع
وبلجماُن ننات بململان ننل لن ننه بدتجملن ننا (ٗ .)5ل ن ن ُ ن ن ذدن ننٜٗ ، ٣ن نند تلن ننم تُ ن ن بٛيجبحن ننا د ؼن نن١يل
بملجاع بد ه بدرم طيل مملاي م دميّ هثٜات بدؼِ ٠ ،ادِمنا ٤وبد٘ حني وبدؼنثا
مستاطننل زتننيع بددود ننل، وُامنناب بدنندة وبدنظنناب وزإطنناب بز٠ننا بد ٜن بت بملظننملبل بدل ثننل ،وا ٢ن
( )1بملـندز ن٘ظنل،ؾ 20ػن١سم نجناز ،بمللنا ٤بدنرم بُوتنل بندونيظنيا ،مجانل بدوسان ،ٝبدِند ، 8ميننجوت ،بذبز ،1960
ؾ25
Hward Palfrey Jones Op. Cit, P 237.
( .ٞ. )2و ،.ما٘ننات بدننث ن بملا ٢ن ،ز ٛن بملانن ،311/5073 ٙز ٛن بد ثيٜننل ،50تٜساننس بمل٘ كننيل بدِسبٛيننل لننه دا٠ازتننا،
بملس ٛض 80/5/له 28ػثان ،1957ؾ.20
3
) Facts on File, Op. Cit., P.76.
4
) J. D. Legge, Op. Cit., P.283.
.ٞ. )5و ،.ز ٛن بملا نن ،311/5073 ٙز ٛن بد ثي ٜننل ،50تٜسا ننس بمل٘ ك ننيل بدِسبٛي ننل ل ننه دا٠ازت ننا ،بمل ننس ٛض 80/5/ل ننه 28
ػثان ،1957ؾ.20
175
ُلى ت سام بدشاض ملٜاومل ٗ١سة طن ٠ازن .وٛند بُان بحند ٛنا ة حنص بملاػن م منا بملظام
زٗم بػيجب ٞبلبص بدؼي له يِ بلى ب وسب هرب بلبص مل ط ٢ودنيع اندونيظنيا(.)1 ط
مثنندأ بددةمٜسبهيننل بمل دهننل ،بذ وسمنند م ن تػننازة بلننى م ٛنن ٙبدنندٟت ز م منند حتننا ِنند بُ ن
بػ نناز بل ننى ب ب ش ننا ٤بدؼ نني ُيي ل ننه بلب ١ن ط ن ٖ ةـ ننِد بدتماط نن ٣بدظيا ن ،د١ش ننل طيؼ نن٢ل
مؤهنندبٖ م تا٘ننل تمامننا ُ ن بهنندبٖ تح نصب تشننس ، ُشـننس شننس ،ٚبذ ب بدؼنني ُيي ماي م ن
ود ن ت ن ٗ ننسق ذد ننُ ٣ل ننى تح نصب ٗظ نني ب بدِ نندبب بلب نناله وطيـ ننث مؼ ننسوَ بد ح نندة بد هشي ننل
ب ِنند م١لي ننجٗ ،ل ن ُ ن ب بػ نسبٟه ل ننه بلب ١ن ط ننيمشّ بندونيظننيا م ن بتث نناَ طياط ننل شازدي ننل
مـالب بندونيظيا دسوطيا بدظ ٗي يل(.)2 مظتٜال ،س بدؼي ُيي طي لِ
له بدلنام وبدِؼنسا من ػنثان ٛند زإطناب تحنصب وبدهينؤت بزببهن بلنى بدنستيع ،وٛند
ع
بت٘ ٜن بدٔادثي ننل ُل ننى ُ نند بم ٢ننا توثي نن ٝه ننرب بملؼ ننسوَ ُماي نناٗ ،ل ن ُ ن ٠ن ننل متشاٛل ننا م ننّ
بددطت ز تندونيس .وُلى بدسٓ من م اودنل تحنصب ،ماطنتيشاب بلبنصيي (بدن ه وبدؼني له)،
بٛشاَ بدستيع مادِدو ُ ٤مؼسوُل هرب ،ت بنل بؿس ُلى بم٢ا توثيٜنل وُلنى بد٘ بتند بلجمنل
بد ن يِتٜنند مننا بندونيظننيا طننتجشيها مشننلٟ ،مننا بؿننس ُلننى ب هننرب بملؼننسوَ ه ن بدوسانن ٝبد حينند
لبل مؼ ١ت بندونيظيا بدٜاتمل(.)3
بث نناز ه ننرب تم ننس ف ن ى ت ٛننادي بل ازدي ننل ،بذ بُا ن بلب ننا ٟبمل ل ننه دؼ ننس ه بندونيظ ننيا
بد ٢د ني ن ننل ؿ ن ننم ال ( )Samuelل ن ننه بدل ن ننا م ن ن بذبز ُ ن ننا ،1957حاد ن ننل بلب ن ننس وبلبـ ن نناز ُل ن ننى
طيوستل .وِ.د ث ثل بةا طيوس بد ٢د نينل مازدينا (ُ )Barlianلنى ت بزة بملشوٜل بد ت ّٜت
بملدنين ننل لن ننه دش ن ن .ط ن ن موسة .و ٠ن ننا بدٔن ننسق م ن ن ٟن ن بلبن ننسٟتي وكن ننّ ت بزة بملدنين ننل ت ن ن
1
) J.D. Legge, Op. Cit., P.286.
2
) Ibid., P.286.
(.ٞ. )3و ،.ما٘ ننات بد ننث ن بملا٢ن ن ،زٛن ن بملا نن ،311/5073 ٙزٛن ن بد ثي ٜننل ،6تٜسا ننس بمل٘ ك ننيل بدِسبٛي ننل ل ننه دا٠ازت ننا،
بدس 104/5/ ٛله 21بذبز ،1957ؾ.22
4
) J.D. Legge, Op. Cit., PP.286-287.
5
) Harold C. Hinton and others , Op. Cit., P.643.
177
ع
ها ن ط ن ٠ازن م ن ط ن واسا دامننسة بدلانيننل اؼنن١يل وشبزة تل ن بم اؿننا ذوم ٟ٘نناببت
ُاديل ٔم بدشٌس ُ مثا ده بلبصيينل وبدظياطنيل .ت ب تمن اؾ بدنرة ٗاوكن ب طن واسا
ع
٠ا ُايه بشر م بٜٗنل بحنصب ه مظنثٜاٗ .لن ُن ذدنٜٗ ،٣نند ٗؼنل طن واسا دامنسة بدلانينل لنه
بٛش ن نناَ تح ن نصب بملِازك ن ننل ل ن ننه مظ ن ننادل تل ن ننمي بدؼ ن نني ُيي ل ن ننه بد ن ن شبزة .وش ن ن ٤ذد ن نن ، ٣ه ن نند
ع
بدؼن نني ُي ماطن ننت دب نٜامن ننات بدِمن ننا ٤بدثن ننادٕ ُن نند بُلن ننادها طن ننتل م ةن نني م ـن ننا من نناُ
بكنسب ُننا لننه دميننّ بن نناب بندونيظننيا ،وبدٜيننا م س٠ننات تننئ م بلننى بحثننان م اودننل تننؤدي ٙبةننل
وشبزة سيؼننيجٗ ٞيهننا بدؼنني ُيي .وُلننى بثننس ذدنن ٣بُتننرز طن واسا داننستيعُ ،شدتننر ؿننس طن ٠ازن
ُنا طن ٠ازن ٛنا ة حنص منّ مانل طيجد ح ش ٤ة مي بو ث ثل بةا ( .)1ولنه بدسب نّ من نيظنا
ِم بملظئودي بدسطميي وبدٜا ة بدِظ١ساي دملبل ز بلى دا٠ازتا .وله تدتماَ بدظنسم بُان
مان ننل ةٜي ننج اِي نني مجا ننع وشزبب مش٘ظ ننل ،بذ ٛننا" :٤ب بد ننستيع ط ن ٠ازن ُ ننا بمل ن به ط ن ٠ازن
هش ننا ٞمجاننع وشزبب ُادننل وٗ ن ٚبدتجملننا ل ننه داٜث ن ٤ممظننئوديل اؼ نن١يل بلب ٢مننل ،بذ طنني٢
طاوتل"(ٗ.)2لن ُن ذدنٜٗ ،٣ند بُان ُن نيتنل ٗن تؤدين ٙبد ن شبزة بلجدة ندة ش ن ٤ث ث نل بة نا ،
وبدتن ن ُاهن نا (وشبزة بدو ن بزمب ٓي ننج بدتجملاني ننل وم ن ذوم تشتـ نناؾ)( .)3ث ن ٛن نا متمسان نس بوزبٚ
بدتـ ا ن ن ُا ن ن بلباكسا ن ن د ١ن ن ة ٜن ن م ن ن ة ن نسٓ ماسنلم ن نا بد ن ن بملجا ن نع متدوا ن ن بطمن ن نل،
ٗسٗ نم ِله ن ٗ ن حي ن بُ نسي تٓاثي نل ُ ن زٓث ه نا ٗ ن ذدن ن .)4(٣ولنه بدلنام من نيظنا ن،ننب
ط ن ٠ازن ل ننه مظ نناُيل ،بذ وبٗ ننٗ ٝسا نن ٝم ن تم ن اؾ ُل ننى بدِم ننل ت ن بم ننسة بد نندٟت ز د بن نندب
(.ٞ. )1و ،.ما٘ات بدث ن بملا ، ٢ز ٛبملا 311/5073 ٙز ٛبد ثيٜل ،4تٜساس بمل٘ كنيل بدِسبٛينل لنه دا٠ازتنا ،بملنسٛ
ض 106/5/له 3نيظا ،1957ؾ.15
2
) J.D. Legge, Op. Cit., P.287.
(.ٞ. )3و ،.ما٘ ننات بد ننث ن بملا٢ن ن ،زٛن ن بملا نن 311/5073 ٙزٛن ن بد ثي ٜننل ،3تٜسا ننس بمل٘ ك ننيل بدِسبٛي ننل ل ننه دا٠ازت ننا،
بملس ٛض 124/5/له 11نيظا ،1957ؾ.11
4
) J. D. Legge, Op. Cit., P.287.
178
بدرم د ةُ ١ل ب له أم حص ،و٠ا يؼٔل مشـ وشانس بدت ونيى لنه ح ٢منل ُلنه طاػنيجو
بدلانيل(.)1
ُازك ن مٌِ ن تح نصب بدظياط ننيل اؼ نن١يل بد ن شبزة بلجدة نندة ،بذ بنت ٜنند زت ننيع ح ننص
بملاػ ن ن م م من نند ناؿن ننس بدن ننستيع ط ن ن ٠ازن متِين نني ن٘ظن ننل مئد٘ن ننا دا ن ن شبزة م ٜدن ننل بنن ننل ُمن ننل ٓين ننج
حاد ننل بدون ن بزمب سةت ننجز بن ه ننا ٞبد ننستيع لبسم ننل ٛن ن بني بد ننث ط ننت زم ،وبػ نناز بل ننى ب بُن ن
وشاؿل بددطت ز تندونيس ٟ .ما ؿس ما بلبص ٛوّ ُ ٛتل منّ منان١يجب م مند نن ز بدنرم
ٛثل ممشـ (وشاس تػٔا ٤بدِامل) له بد شبزة بلجدةدة(.)2
بم ننا زت ننيع ح ننص نهل ننل بدِام نناب ٗ ٜنند ؿ ننس م ننا بػ ننيجب ُ ٞنند من ن بُل نناب حصي ننل ل ننه بدن ن شبزة
بلجدةدة داب ُلى بطاض مظئوديل ٠ل م ه بدش ـنيل ودنيع دملبنص ُ ٛنل هن ،وٛند منش ه
بلب ننص ٗسؿ ننل ث ث ننل بػ ننهس دي ٜننسز ِ نندها مـ ننيجه ٗ .ل ن ُ ن ذد نن ٜٗ ،٣نند ت ننس زت ننيع بلب ننص
بد ٢نناث دي ٢ل ننه ٛثن ن ٤مشـ ن وشبزة بدؼ ننئو تدتماُي ننل ،س حصي ننل و ٛنن ٙم ٘ٛننا مِازك ننا م ننّ
تح نصب بددةنيننل تشننس لننه مظننؤدل بػننيجب ٞبدؼنني ُيي لننه بد ن شبزة ،ت بنننل وبٗنن ٝبشي نجب ِنند ب
حـل ُلى م بٜٗل حصيل(.)3
وك ننِ بد ن شبزة بلجدة نندة م هاد ننا تل ننم ن ٜننان ُ نندة بهمه ننا :ت ننؤدي ٙبملجا ننع بدن ن ه ،
بل ننى وك ننِها بدوثي ننه بدظننام ،ٝتط ننتمسبز ل ننه تش٘ي ننر بت٘اٛي ننات بُ ننا ة بلباد ننل بددبشايننل ل ننه بد ننث
( )1ةم ١ن بد ٜن ٤ب بد ن شبزة بلجدة نندة د ن تت٘ نن ٝم ننّ بل و ننل تؿ ننايل بد ن وك ننِها ط ن ٠ازن بد ن ٠ان ن اؼ ننمل دمي ننّ
تحصب بدظياطيل ،س بدٜاتمل بد شبزال بُتمدت ُلى حصيي بد ه ونهلل بدِاماب ،بدارة ٠نا دهمنا بزِ.نل بُلناب
ل ننه بد ن شبزة ،ميشم ننا زٗ ننم ح ننص ماػ ن م بدظ ننما سُل نناتل ماسنل ننما بل ننى بد ن شبزة ،و ٛننا م٘ـ ننل بدِل ن بد ننرم ٛث ننل
م ًي٘ننل لننه بلب ٢مننلٗ .ل ن ُن ذدننٗ ،٣ان تل ن بد ن شبزة بُلنناب م ن بلبننص بدؼنني له ،ود١ن ٠ننا هشننا ٞبُلنناب لننه
بد شبزة متِاه٘ي مّ بلبص ،ةشٌس:
J. D. Legge, Op. Cit., PP.287-288.
(.ٞ. )2و ،.ما٘ننات بدننث ن بملا ٢ن ،ز ٛن بملانن ،311/5073 ٙز ٛن بد ثيٜننل ،13تٜساننس بمل٘ كننيل بدِسبٛيننل لننه دا٠ازتننا،
بملس ٛض ،124/5/متازا 11نيظا ،1957ؾ.12
( )3بملـدز ن٘ظل ،ؾ.13
179
م ن ننئتمس بدواود ن ننل بملظ ن ننتدةسة ،م بؿ ن ننال بد ٘١ن ننا م ن ن بد ن ننل ت سا ن ننس بةسا ن ننا بدٔسيي ن ننل وبُا ه ن ننا بل ن ننى
بندونيظيا ،وملاُ٘ل بلجه له ط يل تُماز(.)1
مدأت بد شبزة م ش٘ير هرب بمل هال م ش ٤ت ٛيّ ط ٠ازن ود بندب له بدظا ض م بةناز
وزد ُل ن ننى مسط ن ن ه ن ن بزمب بط ن ننع مم دث ن ننل بملجا ن ننع بد ن ن ه بد ن ننرم ك ن ن ُ 43ل ن ن ب ،و ٠ن ننا
بط ؼازاا ٜٗى(ٗ .)2لن ُن ذدنٜٗ ،٣ند ُمان بدن شبزة ُلنى حنل مؼن٢ال بدِ ٛنات بملتن تسة مني
،وِ.نند قٛننادي وبلب ٢مننل بملسٟصاننل .وٛننا زتننيع بد ن شبزة د بننندب مصاننازة ملشنناه ٝط ن موسة بدننل
نٜاػات ُدة وُده م ؼن١يل لجشنل من ذوم تشتـناؾ دتٜن مدزبطنل منش تٛنادي بٛصن
ح نند م ن بد مسٟصا ننل .ويادِ٘ ننل مش ن بد ن شبزة تا نن ٣ت ٛننادي مث ننادٕ ض ن مل ،مم ننا بث ننس ط نناثا ُل ننى
جنص .ومنّ ذدن ٣بطنتمست تٛنادي موان بملصاند من تمن ب.٤ بملي بنيل بد ٠انن اِنا بؿن من
ٟم ن ننا شبز د بن ن نندب دصا ن ننسة ط ن ننياثيع ،و ِ.ن نند ُ ت ن ننل بؿ ن نندز بم ن نسب ةٜط ن ن م ش ي ن ننل ٛات ن نند بملشو ٜن ننل
بدِظ ن١سال هش ننا ٞبد ٢د ني ننل ؿ ننم تيل ،ت ب زت ننيع بز ٠ننا بلج ننيؽ د ن ةش٘ ننر ه ننرب تم ننس ظ ن
بد ك ننّ بملت ننؤش م نني بلج ننيؽ وبلب ٢م ننل( .)3ول ننه مشتـ نن ُ ٙننا 1957ػ ننهدت بندونيظ ننيا وك ننِا
نجن ننا بلبن ننص بدؼن نني له لن ننه بنت ن ننا مجن ننادع بملٜاهِن ننات وبملجن ننادع طياطن ننيا متؤشمن ننا ،ظ ن ن
بدثادةل ،بد دست له وطى وػس ه داوة( ،)4بذ حـنل بلبنص بدؼني له ُلنى ظنثل %27.5من
تؿن ن بت وًه ننس بن ننل بٟت ننج ح ننص ( ،)5ميشم ننا بحتان ن تحن نصب تطن ن ميل بد ٜا ننل بد نندزدتي بدلادل ننل
وبدسب ِن ننل ِن نند ب ٠ان ن ن لن ننه بددزدن ننل تولن ننىٗ .ل ن ن ُ ن ن ذدن نن ، ٣بشن ننر شُمن نناب بلبن ننص بدؼن نني له
ممهادمل تحصب تشس مـ زة ُاشيل ،وم ذد ٣ب ها بلبص بد ه ماد٘ظنا وبدسػن ة ،ممنا
(.ٞ. )1و ،.ما٘ ننات بد ننث ن بملا ٢ن ،ز ٛن بملا نن ،311/5073 ٙز ٛن بد ثي ٜننل ،13تٜسا ننس بمل٘ ك ننيل بدِسبٛي ننل ل ننه دا٠ازت ننا،
بملس ٛض ،124/5/متازا 11نيظا ،1957ؾ. 13
2
) J. D. Legge, Op. Cit, P.289.
(.ٞ. )3و ،.ما٘ننات بد ننث ن بملا ٢ن ،ز ٛن بملا نن ، 311/5073 ٙز ٛن بد ثيٜننل ،2تٜسا ننس بمل٘ ك ننيل بدِسبٛي ننل ل ننه دا٠ازت ننا،
بملس ٛض 180/5/له 23بةاز ،1957ؾ.8
(.ٞ. )4و ،.ما٘ ننات بد ننث ن بملا٢ن ن ،زٛن ن بملا نن 311/5073 ٙزٛن ن بد ثي ٜننل ،1تٜسا ننس بمل٘ ك ننيل بدِسبٛي ننل ل ننه دا٠ازت ننا،
بملس ٛض 3/5/له 5تم ش ،1957ؾ.3
5
) Harold C. Hinton and others, Op. Cit., P.644.
180
ّٗ بحد شُماب بلبص بدؼثا بلى بدٜاب شوا حنرز ٗينل بدؼنِ من بلبنص بدؼني له وذٟنسد
ش ده ننا بٓتـ ننا بلب١ن ن م نناد ٜة( .)1وُل ننى بد ننسٓ من ن بد ن ن بزب بدؼ نني ُي م ننا ة م نن ب
ب زب ٞمٌِ ن تح نصب بدظياطننيل ملظننؤدل كننسوزة بدتِنناو كنند بدؼنني ُيي ،ت ب تشت ٗننات
بد ن ن ن ٠ان ن ن ن ميجف ن ن ن ل من ن نني تان ن نن ٣تح ن ن نصب مشِ هن ن ننا م ن ن ن اؼن ن نن١يل دبهن ن ننل م حن ن نندة كن ن نند تمن ن ننا م
بدؼ ن نني ُيي (.)2م ن ن ده ن ننل بش ن ننس م ن نندأ بدظ ن ن ندبنيي ( )3ل ن ننه ٓس .ن ن د ن نناوة ماط ن ننتِما ٤بدِش ن نن ٙك ن نند
بد ن بدؼي ُيي ،بذ بد ٜب بٟملج م اظّ ٛشامل ُلى مٜس بلبص بدؼين له له ػهنس تم ش ،ممننا ب
شان ن ننا ة تك ن ننوسبمات ل ن ننه بد ن ننث ( .)4ول ن ننه بد ٛن ن ن٘ظ ن ننل بط ن ننتمست ت ٛن ننادي بل ازدي ن ننل ممِا ب ه ن ننا
دملب ٢مننل بملسٟصاننلٗ ،لن ُن بطننتمسبزها ماملوادثننل ملننسوزة ُن ة م منند حتننا دملب١ن وتشـننيثل
ع
زتيظا دا شزبب(.)5
له شل هرد تحندب بملتن تسة ُمنل زتنيع بدن شزبب ُلنى تشٌني منئتمس لنه دا٠ازتنا ةلن
دمي ننّ تهن نسبٖ بملتش نناحسة( ُ ،)6ننسٖ مم ننئتمس بدت نندبو ٤بدن ن ه ،بد ننرم دم ننّ بد ٜننا ة بدِظ نن١ساي
وبملدنيي م ٠ل بن اب بندونيظنيا ومن كنم ها قٛنادي بملنؼنٜل لنه طن موسة بدٔسيينل وطن موسة
بلجش ييل وطياثيعٗ ،ل ُ حل ز ط ٠ازن وحتا(.)7
بٗتننت د بننندب بملننئتمس لننه بدِاػننس م ن بةا ن ُ ٤نا .)8(1957وم ن بمننسش تم ن ز بد ن تشاودهننا
مظ ننؤدل بدتـ ننالب م نني طن ن ٠ازن وحت ننا ٗ ،لن ن ُن ن مظ ننؤدل بنه نناب بل ٗ ننات بدٜاتم ننل م نني بلج ننصز
(.ٞ. )1و ،.ما٘ننات بد ننث ن بملا ٢ن ،ز ٛن بملا ن ، 311/5073 ٙز ٛن بد ثيٜننل ،1تٜسا ننس بمل٘ ك ننيل بدِسبٛي ننل ل ننه دا٠ازت ننا،
بملس ٛض 3/5/له 5تم ش ،1957ؾ.3
2
) Harold C. Hinton and others , Op. Cit., P.644.
(٠ )3ننا بدظ ن ندبنيي م ن دماُننل بدِٜي نند د ن ييع ،و٠ننان ةش ننا و مم ازي ننل بدؼنني ُيل ،ةشٌ ننس.ٞ. :و ،.ما٘ ننات بد ننث ن
بملا ، ٢ز ٛبملا ،311/5073 ٙز ٛبد ثيٜل ،1تٜساس بمل٘ كيل بدِسبٛيل له دا٠ازتا ،بملس ٛض 3/5/لنه 5ب ،1957
ؾ.3
( )4بملـدز ن٘ظل ،ؾ.3
5
) Harold C. Hinton and others, Op. Cit., P.644.
6
) Howard Palfrey Jones, Op. Cit., P.74.
7
) J.D. Legge, Op. Cit., P.290.
8
) Ibid., P.290.
181
بل ازديل وبلب ٢مل بملسٟصال ،ت ب بملئتمس د ةش،ب له حنل تان ٣بملظناتل ،دِند ٛندزة تهنسبٖ
ُل ننى تت٘ ننا ٚؼ ننا بد نندوز بد ننرم ط ننيت سد م م نند حت ننا لن نه أة ننل وشبزة ددة نندة ت ننل م ننل وشبزة
د بندبٗ ،ل ُن بشت ٗهمنا ُلنى مظنؤدل ب شنا ٤بدؼني ُيي لنه بدن شبزة .و.ؼن٢ل ُنا ،دن ة١ن
ه ننا حت ننا ٗيم ننا ة ننف زد ننل بدظ نناول بد ن ط ن ٠ازن زبٓث ننا ل ننه تاثي ننل ب ٛننل بدؼ ننسون بد ن هاد ن
طيمازطننها لننه أةننل وشبزة( .)1وٛثننل نهاةننل بملننئتمس تٜننسز اِينني لجشننل اِمننل لبننل بملؼنن ١ت بد ن د ن
ة ننش،ب بمل ننئتمس ل ننه حاهن ننا(.)2وشن ن ٤ػ ننهس اؼ ننسا توٟ ٤لن نن ٙطن ن ٠ازن دهن ن د سط ننتِا ة بةسان ننا
تمننل م ن بدننل ت ساننس هننرب تٛانني ( .)4وتماػننيا بدٔسييننل( ،)3وػننن بلب ٢مننل حماننل ُلننى مظننت
مّ تا ٣بدظياطلُٜ ،د تجمّ ٟثيج له بدلام ُؼنس وبدتاطنّ ُؼنس من اؼنسا بدلنا لنه دا٠ازتنا،
ع
ك ن ن بم ننا م ن بملشٌم ننات بدظياط ننيل وبدِظ نن١سال وبدؼ ننثاميل م ن بن نناب بندونيظ ننيا ٠اٗ ننل ،وح ن
بود نن ٣بلب ٢مننل ُلننى كننسوزة بت نناذ بدنسبببت بنتٜاميننل كنند بملـننالب تٛتـننا ةل بده دشدةننل لننه
حا ٤زٗم تم بملت دة ها بندونيظيا له مظادل بطتِا ة بةساا بدٔسييل(.)5
ل ننه بدتاط ننّ وبدِؼ ننسا من ن اؼ ننسا بدل ننا زٗلن ن بلجمِي ننل بدِام ننل ل ننه تمن ن بملت نندة
بدٜن نسبز تندونيسن ن بد ننرم ٠ننا ة نندُ بل ننى بدن نسبب م ا ث ننات بندونيظ ننيل -ه دشدة ننل ؼ ننا بةسا ننا
ُنند حـ ن ٤بد ٜنسبز ُل ننى ظننثل بدلال نني بملوا ي ننل دتثني ننل( .)6ول ننه بدٔسييننل ،ود نناب بد ننسٗم ظ ن
بدي بدتاله حدث م اودل سٓتيا ٤بدستيع ط ٠ازن ُشند شسودنل من ح٘انل مدزطنيل لنه بحند
1
) Harold C. Hinton and others , Op. Cit., P.645.
2
) J.D. Legge, Op. Cit., P.290.
( )3مدبت بملشاٛؼات ؼا مظؤدل بةسانا بدٔسيينل لنه قمن بملت ندة مشنر ػنثان ُنا ٗ .1957ن ٤هنرب بدؼنهس ٛندم
بلجمِيل بدِامل دألم بملت دة مٜيجحنا ةنشف ُلنى اظنهيل مظنادل بدت٘ناوق مني ه دشندب وبندونيظنيا ،ولنه اؼنسا تو٤
ُ بلجمِيل ٟبدوسٗي دات٘اوق م بدل بدت ؿل بلى حل .ةشٌس:
Ibid., P.292.
4
) Ibid., P.292.
5
) Leslie H. Palmer, Op. Cit., P.101.
6
) Facts on File, Op. Cit., P.50.
182
٠ننا ن يجننل مت ِٛننل داـ نسبَ بدِشينن ٙبدننرم ٠ننا منندبزض دا٠ازتننا( .)1وام ١ن بد ٜن ٤ب بلبننا
ٛاتم ننا من نني بلب ننص بدؼن نني له وتح ن نصب بددةني ننل وبد هشين ننل .بذ ٠ن ننا د ش ننجيّ ط ن ن ٠ازن بملظن ننتمس
و تشنر مشٌنس تُتثناز زٓثنل ٓادثينل تحنصب ،بثنس دملبص بدؼي له وطِيل سػنسبٟل لنه بلب١ن
ل ننه حـن ن ٤تا نن ٣بلبا ث ننل .و ِ.نند بلبا ث ننل م نندبت ت هام ننات بملتل ننا ة م نني بد ننب ٙبدؼ نني ُيل
م اودننل وبد هشيننل ،وبشننرت ٠ننل م هننا مننسيى بلجهننل تشننس مم اودننل تٓتيننا .)2(٤وبمله ن لننه حننا
ملـ ننملبل بةسا ننا بدٔسيي ننل ٗ٘ ن تو ٤م ن ٠ننان تٓتي ننا ٤ه ن بط ننتٔ ٤بلب ٢م ننل ه ننرب بلب ننا
تو ٤بذبَ زتنيع بدن شزبب تندونيسن شوامننا دنناب ٗينل" :ب ُلننى بدؼنِ تندونيسن ب ةت٢نناتٙ
ٟ٘ننا كنند تطننتِماز بده دشنندم( .)3ولننه وا هيننؤ لننه هننرد بدملبٌننل بد ن تجامننل ٗيهننا بندونيظننيا بٛن
بدين بدتنناله بذبَ وشاننس تطننتِ مات شوامننا حن ٗيننل ٠ننل ُمننا ٤ومن ً٘ بملئطظننات وبدؼننس٠ات
هننرب تمننس بلننى ػننل حسٟننل بدثانند تٜساثننا ،دِنند بده دشدةننل ُلننى تكنسب ملنندة 24طنناُل .وٛنند ب
ود ن و ٛن داظننيازبت( .)4ولننه بدي ن بدلاد ن بطننت لى ُمننا ٤ػننسٟل ) )K.P.Mبده دشدةننل دام حننل
تو ٤بطننت لى بدِمننا٤ ُلننى م٢ات ن بدؼننسٟل وممتا٢ا هننا لننه ميشنناب دا٠ازتننا( .)5ولننه بدسب ننّ م ن ٠ننان
ُلننى ث ثننل مش ن ٞه دشدةننل ،م ن مي هننا مجمننّ بدتجننازة بده دشنندم بدننرم يظننيوس ُلننى ( ) %70م ن
بدتجن ن ننازة تدش ين ن ننل لن ن ننه بندونيظن ن ننيا .ولن ن ننه بدي ن ن ن ن٘ظن ن ننل بمن ن ننست بلب ٢من ن ننل تندونيظن ن ننيل من ن ننآ ٚ
بدٜشـنايات بده دشدةننل لنه بندونيظننيا( ،)6وبُاشن ُن ودن شوننل تٜطن ميجحيننل ن ن 50 ، 000
1
) Leslie H. Palmer, Op. Cit., p.102; Donald Wilhelm, Emerging Indonesia, 1st ed., New York, 1980,P 29.
(.ٞ. )2و ،،ما٘ ننات بد ننث ن بملا ٢ن ،ز ٛن بملا نن ،311/5074 ٙز ٛن بد ثي ٜننل ،2تٜسا ننس بمل٘ ك ننيل بدِسبٛي ننل ل ننه دا٠ازت ننا،
بملس ٛض 86/5/له ٠ 5ان تو ،1957 ٤ؾ.2
(.ٞ. )3و ،،ما٘ ننات بد ننث ن بملا٢ن ن ،زٛن ن بملا نن ،311/5074 ٙزٛن ن بد ثي ٜننل ،2تٜسا ننس بمل٘ ك ننيل بدِسبٛي ننل ل ننه دا٠ازت ننا،
بملس ٛض 86/5/له ٠ 5ان تو ،1957 ٤ؾ.4
( )4بملـدز ن٘ظل ،ؾ.4
( )5مـو٘ هيج نـاز ،بملـدز بدظام ،ٝؾ.47
6
) Facts on File , OP. Cit ., P 53 .
183
تو ٤بُا ن زتننيع بد ن شزبب تندونيس ن مننا بلب ٢مننل م ن به ه دشنندم(.)1ولننه بدتاطننّ م ن ٠ننان
ط ؼسٖ ُلى دميّ بملصبزَ وتٛواُيات بده دشدةل(.)2
-جمزداث ضومطزة ىض ابيظ.
٠ن ننا داظياطن ننل بد ن ن بتثِهن ننا ط ن ن ٠ازن بشبب تن ننؤمي بملمتا٢ن ننات بده دشدةن ننل ،بثن ننس لن ننه بط ن ن ياب
بدِدةنند من تندونيظننيي ،ولننه مٜنندم ه م منند حتننا ٗ ،لن ُن بطن ياب ٛننا ة حننص بملاػن م .
وٛنند وبدننل بود نن ٣بنتٜننا ب ػنندةدب لننه بد ننب ٙبد ن ٠ننا يظننيوس ُايهننا طن ٠ازن ،بذ ب همن ب مننؤنه
داه دشندةي ،وبنهن ة٘تٜنسو دانسو بد هشينل .وُلنى بثنس ذدن ٣اِنسق مٌِمهن دا هدةندبت م ب دن
بملظ ننتمسة من ن بٗن نسب بملجم ُ ننات بدؼ ننثاميل ذوم بملي ن ن ٤بدؼ نني ُيل ،ومن ن مين ن ه زت ننيع بد ن ن شزبب
بدظ ننام ٝوزت ننيع ح ننص بملاػ ن م م م نند ناؿ ننس ،و ٟننرد ٣م نناٍٗ مش نن ٣بندونيظ ننيا ػ ننسٖ بد نندة
ع
مسب ةشٔازب بدنرم بطنتٜا ٤من مشـنثلٗ ،لن ُن زتنيع بدن شزبب بدظنام ٝمسهنا بدندة هازبهنا .
ت نا ود يظتويّ بود ٣ها بلبماةل م بلجيؽ بو بدؼسهل ،س كثان بلجنيؽ سةما٢ن
هن ننرب بد كن ننّ بلن ننى بدتجن نناب بود ن نن ٣بلن ننى من ننا ب ٕ ُاؿن ننمل ط ن ن موسة مثاػ ن نسب م ن ن ط ن ن ٠ازن ( .)3وب
بد ط ننو ،بد ن ن ٠انن ن ت ن ن ط ننيوسة بد ٢د ني ننل بحم نند حظ نني .و ِ.نند ٗي ننجة ودين ن ة بنلن ن بد ننيه
بدلننا ُننا 1958بنل ن هننئسب بدنندٟت ز ط ن مييجو) ،)4()Sumitroوبدِٜينند د ن ييع( .)5ولننه ٠ننان
بلى بدٜا ة بدِظ١سا ( )6لنه بٛاني طن موسة ،وهن بدِٜندبب بحمند حظني ،مازدينا ،طنيمثاد ،
1
) Arend Lijphart, The Indonesian Image of West Irian, Asian Survey, Vol.I, No.5, London, July 1961, P.9.
( )2ػ١سم نجاز ،بملـدز بدظام ،ٝؾ 27مـو٘ هيج نـاز ،بملـدز بدظام ،ٝؾ.47
3
) Harold C. Hinton and others, Op. Cit., PP.646-647.
ع
( )4ط مييجو٠ :ا ط مييجو ُل ٗاُ لنه بلبنص تػنيجبٗ ، ٠لن ُن ٠ننل بطنتاذ تٛتـنا لنه دامِنل بندونيظنيا.
تٜاد مشاؿ وشبزال ُدة بهمهنا مشـن وشانس بدتجنازة وبدـنشاُل لنه وشبزة م مند ناؿنس ،ووشانس بملادينل لنه وشبزة واا ين .
هس م دا٠ازتا ُلى بثس بحدب ُا .1956ةشٌس:
J.D. Legge, Op. Cit., P.291.
5
) Harold C. Hinton and others, Op. Cit., P. 647.
( )6بلجنندةس مادننرٟس ب بود نن ٣بدِٜنندبب ٠ننان ب ٛنند بدتمِن ب لننه بدلننام من نيظننا 1957لننه ماملثننا ٕ لننه دشن .طن موسة،
وبؿندزوب وثيٜننل ُسٗن م ن " وثيٜنل ماسمثننا ٕ" هننادث ب ٗيهنا بلب ٢مننل ماُنا ة م منند حتننا دتن له ػننئو بلب١ن لننه بددودننل،
184
ٗل ن ُ ن ح ننا ٟػ ننس ه بندونيظ ننيا ؿ ننم تيل ل ننه ط ننياثيع .و ٛننام ب مت ٢ن ا ٟتا ننل ُسٗ ن م١تا ننل
ما ب ٕ(.)1
لنه منا ب ٕ ت ندم بلب ٢منل بملسٟصانل ،شاؿنل ِند ب اظازُ تحدب وٛنسز بملجتمِن
ت ِٛن ن ب بلبـن ن ُ ٤ل ننى ُن ن ش نناز ه ،ب ٛننشِه م ننل بدِمن ن ب تدانن ن ،بذ وؿ ننا م ننبشل ط نن٘
م مان ننل من ننادتجهي بت بلن ننى من ننا ب ٕ ٛثن ننل بنن نندسَ بدتمن ننس ٟ ،من ننا وؿن ننا ٟمين ننات ٟثين ننجة م ن ن بملِن نندبت
بدِظنن١سال تمسا١يننل بلبدةلننل من ٗسمن شب .وممننا مننجِه بٟملننج ُلننى بدتمننس ٓيننا طن ٠ازن شننازل
بدث ( .)2ولنه بدِاػنس من ػنثان ُنا 1958بؿندز بد ٢د نينل بحمند حظني منرٟسة بلنى بلب ٢منل
بملسٟصا ن ننل( ،)3هاد ن ن ٗيه ن ننا ماط ن ننتٜادل وشبزة د بن ن نندب وت ن ننؤدي ٙوشبزة ددة ن نندة مستاط ن ننل م م ن نند حت ن ننا
وطنناوا د ٟجا٠ازتننا وشاننس بدنندٗاَ بدظننام .ٝوحنند ت بملننرٟسة منندة شمظننل بةننا ٜٗننى داننس ُلننى
موادبها( ،)4وله حا ٤زٗنم بملنرٟسة ٗظنيت اؼن١يل ح ٢منل ددةندة لنه طن موسة ( .)5وٛند زٗلن
ح ٢مننل د بننندب هننرد بملواد ن ( .)6ولننه بل ننامع ُؼننس م ن ػننثان بُا ن بد ٢د نيننل بحمنند حظنني
ُ اؼ١يل "ح ٢مل بدل زة لجمه زال بندونيظيا" مستاطل ػسٖ بددة (ٟ .)7ما تن اِيني بململبنٝ
بدِظ نن١سم تندونيس ن ل ننه وبػ ننشو بدِٜي نند ٠نناوا زب ٕ ٛات نندب ُام ننا دال ن زة( .)8ول ننه بدي ن ن٘ظ ننل
بُا ن ػننسٖ بدنندة مننا ح ٢مننل بملتمننس ة ديظ ن "حسٟننل بن٘ـنناديل م ن بدننل ت٘١ينن ٣تماطنن٣
وبطن ثدب ٤زتننيع بز٠ننا بلجننيؽ ُثنند بلبننازض ناط ن ي بدننرم بُننس ُ ن وستننل داننستيع ،وٛيننا بد مسٟصاننل لننه بلب ١ن ،
ومننش تطننت ٤ ٜبدننربا د ٛننادي ،وب ؼنناب مجاننع يؼننسٖ ُلننى بملـننالب تٛايميننل ،وت ننسا بدؼنني ُيل لننه بندونيظننيا.
ةشٌس :مساا ٟسوشاس ،بدلاتسو ،ؾ.97
1
) J. D. Legge, Op. Cit., P.294.
2
) Harold C. Hinton and others, Op. Cit., P.647.
3
) Howard Palfrey Jones, Op. Cit., P.75.
( )4مساا ٟسوشاس ،بدلاتسو ،ؾ184
Leslie H. Palmer, Op. Cit., P.165
5
) Howard Palfrey Jones, Op. Cit., P.75.
6
) Ibid., P.75.
7
) J. D. Legge, Op. Cit., P.295.
( )8مساا ٟسوشاس ،بدلاتسو ،ؾ.183
185
دمه زاننل بندونيظننيا" ،وبٟنند ُلننى بنهننا تملننل "نلنناس دتاطننيع ودننل بندونيظننيل ُا دننل ومص هننسة
اظ ن شد ُل ننى بةمانه ننا م ننادس بدٌِ نني "( .)1ول ننه بدي ن بدت نناله وؿ ننل ط ن ٠ازن بل ننى بندونيظ ننيا .وش ن ٤
تطث ُي بدتاديي م بُ بدتمس ُٜد ط ٠ازن بدتماُي مّ حتا داشٌس لنه بملظنؤدل ،ود١شنل
ع
ٛنسز بشينجب بطننت دب بلبنل بدِظن١سم وطننيال داٜلناب ُلننى بدتمنس ( .)2ولنه بلبننا م وبدِؼنسا من
ػ ننثان ٗ ننسق بلبـ نناز تٛتـ ننا م ُل ننى مش نناه ٝبملتم ننس ة ( .)3ول ننه بدين ن بدت نناله ٛننا بدوي ننازو
بلب٢ن ميي مٜـنن ٙومهادمننل بملشنناه ٝبد ن يظننيوس ُايهننا بملتمننس و لننه وطننى طن موسة و ػننماله
طياثيع ،وت ت وي تذبُل بدستيظل دامتمس ة له ٟبلجصاستي (.)4
بط ننتمست بمل بده ننات ش ن ٤تػ ننهس بدتادي ننل ٘ٗ ،ن بدظ ننا ّ م ن نيظ ننا بط ننت د بد ٜن بت
بلب ٢ميل ُلى ما ب ٕ ،مما ّٗ بملتمس ة د نتٜا ٤بلنى من ٟتيشمله بد ن تثِند 60مني ُن منا ب ٕ،
ت ب بد ٜن بت بلب ٢ميننل ت س ٟن ن ن بملشوٜننل ،وبدتننجت بملتمننس ة ُلننى بديجبدننّ ح ن بكننوسوب
داهننس بل ننى ػ ننماله ط ننياثيع ل ننه بدسب ننّ م ن بة نناز( .)5ول ننه بدسب ننّ وبدِؼ ننسا م ن بة نناز بُاش ن بذبُ ننل
أٖ بملتم ننس ة ل ننه ميش ننا و ُاؿ ننمل ط ننياثيع ُ ن اؼ نن١يل وشبزة وٟيا ننل مستاط ننل بد ٢د ني ننل د ن
وبزو( ،)Joop F. Warouwوبد حا م ل بلب ٢مل بملتثِملجة لنه طن موسة بد طنو .ولنه بدتاطنّ
ُؼننس من حصانسب تم١شن بدٜن بت بلب ٢ميننل من بشينجب ٚشون ن ٗنناَ بملتمننس ة لننه طننياثيع،
وبدتن ن ننج ه ُلن ن ننى ت سن ن ننبا .وه١ن ن ننرب ن،ب ن ن ن بد ٜن ن ن بت بلب ٢مين ن ننل لن ن ننه بدٜلن ن نناب ُلن ن ننى مٜاومن ن ننل
بل ازدي ننل ل ننه بدتم ننس وشاؿ ننل بد سة ننات بملت نندة. بملتمننس ة ( .)6وسم نند م ن تػ ننازة بل ننى وز بد ٜن
1
) Facts on File, Op. Cit., P.66.
2
) J.D..Legge, Op. Cit., P. 295.
3
) Leslie H. Palmer, Op. Cit., P.165.
4
) Facts on File, Op. Cit., P.67.
5
) Ibid. , P.69.
( )6لننه بلبٜيٜننل دن ةنتننل بدتمننس لننه ُننا ،1958مننل ب بد ٜن بت بلب ٢ميننل بطننتمست لننه م بدهننل مٜاةننا دش ن بملتمننس ة
ح ن بدسب ننّ من نيظننا ُننا ،1961بذ بط ظننا ( )25000متمننس ،من مين ه ػننسٖ بدنندة وطننيمثاد وبحمنند حظنني
ود ييع ةشٌس:
Ibid., P.71.
186
ٗ٘ ن بدظ ننا ض وبدِؼ ننسا م ن ػ ننثان ُ ننا 1958ؿ ننس وشا ننس شازدي ننل بد سة ننات بملت نندة د ن
طننِيدة دنندب مننا ٗ طننيج تض (ٛ )1959 – 1953()1( )John Foster Dullesننات " طننش٢
نننس بدِشاؿننس ٓيننج بدؼنني ُيل بد ن اؼنن٢ل تٓاثيننل...واننه تمننازض ن٘ ن ذب ٟثي نجب لننه بندونيظننيا …ب
ماةنندلى مشٌساننل ط ن ٠ازن دادةمٜسبهيننل بمل دهننل ،بد ن اننه بط ن ذو زنننل دينندة ،بشن ن ب ةنتا ن
م ٢نل مسنامجا ػي ُيا"(.)2
ِ نند بن نندسَ بدتم ننس ح نناوٟ ٤ن ن بدو ننسٗي بلبـن ن ُ ٤ل ننى ُن ن بد سة ننات بملت نندة٘ٗ .ن ن
بدلاد م بذبزُا 1958بُا زتيع وشزبب بملتمس ة مانل طني ٜموان بطنملبل من بد سةنات
بملت ندة لنه حناٛ ٤ينا طن ٠ازن موان بطنملبل من تت نا بدظن ٗي ،وبكناٖ م نرزب "دنيع من
مـننملبل بد سةننات بملت نندة ب تـننث ه ننرد بملشوٜننل ػنني ُيل"( ،)3ول ننه بد ٛن ن٘ظ نل ها ن وشا نس
بل ازدين ننل تندونيس ن ن ط ن ن ياندزا ( )4()Subandrioم ن ن بد سةن ننات بملت ن نندة تذ دؼن نسبب بطن ننملبل
تض زٗنم هان ٟن بدوننسٗي ،وبُان حينا من د وسز( .)5ود١ن وهناتسبت مٜيمنل 120ماين
بذ ٛننا" ٤ب بد سةننات بملت نندة تشٌننس بلننى تانن ٣بملؼنن٢ال ُلننى بنهننا مؼ ن٢ال بشايننل .ون ن ن نناو ٤ب
نت ر م ٘ٛا طايما له مظا١شا بددوله م ها"(.)6
( )1تض :وشاننس بل ازديننل تمسا١يننل لننه ُهنند بدننستيع بةصنهنناوز ش ن ٤بد٘يننجة بد بِٛننل منني ُننام (ُ .)1959-1953م ننل
ع
دظن ننش بت ه اان ننل مظ ؼن ننازب داؼن ننئو بدظياطن ننيل بل ازدين ننل لن ننه بلبن ننص بلجمه ن ن زم .بػ ن ن هس ؼن نندة ُدبتن ننل داؼن نني ُيل
ع ع
ودظياط ننيل ُ نند تن ي نناش بد ن ٠ان ن تا ٜن تاةي نندب وبط ننِا ل ننه بط ننيا وبٗساٜي ننا وبمسا ٢ننا بد تيني ننل وسط ننيما د نند بدؼ ننِ
ع ع
بدِسيينل .مننازض وزب ٟثينجب لننه ب ؼنناب تحن ٖ بدِظنن١سال .ةشٌنسُ :ثنند بد هننا بد١يناله و٠امننل بدصهينجم ،بملـنندز بدظننام،ٝ
ؾ ؾ.263-262
2
) Richard P. Steebbins and others, The United States in World Affairs1958, New York, 1959, P.297.
3
) Facts on File Op. Cit., P.73.
( )4طن ياندزا :ودنند ُننا 1915لننه دنناوة بدؼننسٛيل من بطننسة ثساننل ،زض بدون لننه دامِننل دا٠ازتننا وت ننسل ُننا .1941
ُمن ننل دسبحن ننا ش ن ن ٗ ٤ين ننجة تحن ننت ٤بديامن ننا ح ن ن ُن ننا .1944بنل ن ن بلن ننى حسٟن ننل بدت سان ننس تندونيظن ننيل ِن نند بُ ن ن
تطننت .٤ ٜت ن لى مشـ ن بو ٤طنن٘يج دادودننل بلجدةنندة لننه دشنند .لننه ُننا 1954نٜننل بلننى م طننُ . ٢نني وشا نسب دمل ازديننل
دا٘يجة م .1965-1956ةشٌس :بحمد ُويل هللا ،بدٜام ض بدظيا ،ن ،3ميجوت،1968،ؾ.640
5
) Facts on File Op. Cit., P.72.
( )6ة٘يد وبةص وت ماض زوض ،بلب ٢مل بل ٘يل ،تسدمل د زل ُصاص ،ن ،2بدٜاهسة. ،ت ،ؾ.179
187
ه ننرب بد ننسٗم بل ننى ٛي ننا بندونيظ ننيا ؼن نسبب بط ننملبل من ن تت ننا بدظن ن ٗي وي دش نندب ب
واؼي ٢ط ننا ٗاٟيا وا ٓظن ن ٗيا ،تل ننمش ه نناتسبت ٛاذٗ ننل وشوبز ٚم سا ننل من ن بنن ن بَ م تا٘ ننل(.)1
وٛنند بثنناز هننرب بدتـننسٖ بط ن ياب بد سةننات بملت نندة ،بذ ؿننس بملت نند ماط ن بل ازديننل تمسا١يننل
ٛننات "ةئط نن٘شا أ تملج ننؤ بندونيظ ننيا بل ننى بد١تا ننل بدؼ نني ُيل دؼ نسبب بط ننملبل ٛنند اظ ننت د ل ننه ٛت ننل
ع
بندونيظيي يِازك دهازب نم بدش٘ ذ بدؼي له له بندونيظيا"(.)2
ز ت بلب ٢من ننل تندونيظن ننيل ُلن ننى بدتـن ننسا ماهجن ننل ٓاكن ننثل ،وٛاد ن ن بنهن ننا د ن ن تملجن ننؤ بلن ننى
بدؼنني ُيي ت ِنند ب زٗل ن بد سةننات بملت نندة هابهننا ؼ نسبب تطننملبل .ولننه نهاةننل نيظننا ُننا
ع
1958بش ب ت تم ن ز ط ن بب م نني بدو ننسٗي ،بذ بُا ن زت ننيع بد ن شزبب تندونيس ن م ننا ددة ننل ب د ننل
ع
ُلننى ب بملتمننس ة "ة ـننا ُاشننا ُلننى ُ ن بدشب ن لننه ػنن٢ل هنناتسبت وبطننملبل أوت ماتي١يننل"(.)3
ٗل ن ُ ن ذدننٜٗ ،٣نند ب ه ن ط ن ٠ازن بد سةننات بملت نندة مادتنندشل ُاشننا ،وحننرزها ٛننات "ستاِث ن ب
ح ننس مادش نناز"( ،)4وبك نناٖ بةل ننا" :ود ننت٘ه أمسا ٢ننا بمل ٛنن ٙوتدز ٟننل ح نن ٝبدت ٜنندةس ،وت ؼن ن
ُامليل ثادلل.)5("...
بن١ننس زتننيع بد سةننات بملت نندة بةصنهنناوز( ٛ ُ )Dwight David Eisenhawerنل بد سةننات
ع
بملت نندة منندُ بملتمننس ة ،وٛننا" :٤ب دش ن بملنناُ ٤ننا ة مننا ةشجننرم بلننى أم تمننس ة ـننل"ٟ .مننا
بدـسبَ تندونيس (.)6 بؿس ُلى ب طياطل بد سةات بملت دة اه ذبت حيا ةل حرزة ن
مأن قمن ز ذزو هننا لنه بدلننام ُؼننس من بةناز ُننا ،1958بذ تن بطنٜان هينناز بمسا٢ن لننه
( .)1()Allen popeولننه بدظننا ّ وبدِؼننسا م ن بدؼننهس ميشننا و ُاؿننمل طننياثيع ةنندله أد ن م ن
و بملِا مات، وبشسو ،بد ٜبت بملظملبل بدظ ٗياتيل ٠ا بة طياطيل ،تسدمل مسٟص بدث )1ط ي٘ .بض ٠ام
. ، .ت ،ؾ .284
( )2ة٘يد وبةص وت ماض زوض ،بملـدز بدظام ،ٝؾ.180
( )3بملـدز ن٘ظل ،ؾ180
Howard Palfrey Jones, Op. Cit., P.130.
4
) Ibid., P. 132.
( )5ة٘يد وبةص وت ماض زوض ،بملـدز بدظام ،ٝؾ.181
6
) Fact on File, Op. Cit., PP. 73-74.
188
٠ا يِمل دـالب بملتمس ة مشر بلبا م وبدِؼنسا من نيظنا ن٘ظل ؿسح دا٠ازتا ما م
مسبت ن ن ٛن نندزد 10.000وسز ػن ننهساا( .)2وحن ننا ٤بدٜن نناب بدٜن ننثم ُلن ننى م ن ن ،بؿن نندز طن نن٘يج بد سةن ننات
ع ع
بملت نندة لننه بندونيظننيا ه ن بز د ن نص ميانننا ٛنناٗ ٤يننل ب م ن "م ن به بمسا ٢ن ُننا م تٜاض ن أد نسب
أينج بدظياطنل تمسا١ينل تجناد بندونيظنيا. ٟؤم م ف م بملستصٛل"( .)3وما فهمشنا لنه ٛلنيل من
نف دتـ نندةس م ننا
ٗ ننّ بد سة ننات بملت نندة زش ن ٍ ٗ٘ ن بلب ننا م وبدِؼ ننسا م ن بة نناز ؿ ننس تض ُ ن
وسز م ن بد نصبب ٛيمت ننل(ٛ )146.000وِ ننل م ن تط ننملبل تمسا١ي ننل بدـ ننٔيجة ،وم ننا ٛيمت ننل ماي ن
بدو نناتسبت بل ننى بندونيظ ننيا( .)4ول ننه بل ننامع ُؼ ننس من ن أ وؿ ننا بل ننى دا٠ازت ننا هاتست ننا تا ِت ننا
دٜيا ة بدشٜل له ديؽ بد سةات بملت دة ،وبٗسٓ منبشات بطنملبل ؿنٔيجة دملجنيؽ تندونيسن ،
ٗلن ُن وؿن ٤طننتل كننثان من دننيؽ بد سةننات بملت نندة٠ ،ننا من بملٜننسز ب ة ٜمن ب متنندزا
ع
بلجننيؽ تندونيس ن ُلننى بطننت دب تانن ٣تطننملبل( .)5وام ١ن بد ٜن ٤ب بطننثاما ُنندة بطننهم لننه
ٗؼ ن ننل بدتم ن ننس ،وبهمه ن ننا تٗيجبك ن ننات بد ن ن وك ن ننِها بملتم ن ننس و ،بدتن ن ن بُت ٜن ن ندوب من ن ن شن ن ن دها ب
ماطتواُ ه ت ٜين ٝبدشجا ،وام١ن تمل يف تا ٣تٗيجبكات مما ةؤا :
( )1بدن من :هينناز بمسا٢ن تون َ داٜتننا ٤لننه بلبننس بد ٢زاننل ،بتـننا مننل و٠ادننل بمل ننامسبت بملسٟصاننل تمسا١يننل لننه ٠ننان
توُ ٤ننا 1957وهاثن مشننل ب ةٜن ٛاذٗننل ٛشامننل من هنسبش" "26لبظننا بملتمننس ة تندونيظننيي .ةشٌننس :ة٘ينند
وبةص وت ماض زوض ،بملـدز بدظام،ٝؾ ؾ.176-175
ع
(ٛ )2نند من دام اٟمننل لننه بدلننام وبدِؼننسا من ٠ننان توُ ٤ننا ،1959م همننل ٛيامننل مٜتننل طننثِل ُؼننس بندونيظننيا
ش ٤بدٔازبت بد ٠ا ة ٜها دـالب بملتمس ة .حُ ١ايل ماسُدب ،ت بنل شِ٘ ٙند ذدن ٣بذ ػنمل منادِ٘ ُنا
ِ 1962د تدشل مثاػس م ط ٠ازن .ةشٌس:
Howard Palfrey Jones, Op. Cit., PP. 130-142.
( )3ة٘يد وبةص وت ماض زوض ،بملـدز بدظام،ٝؾ.170
4
) Facts on File, Op. Cit., P.73.
5
) Arslan Humbaraci, U. S. Probe in Indonesia, Eastern World, Vol. XIV, No.1, Londan, January 1960,
P.16.
189
.1بٗيجق ٛا ة بدتمنس ب ٛينا ب ه طنت اٍٗ ُلنى ت حندها ،ود١ن ه ٗؼنا ب لنه ذدن ٣س ِلنه
بل ٗ ننات م نني بدٜي ننا بت بلب ٢م ننل بدل زا ننل بملظ ننتٜالٗ .ل ن ُ ن ؼ ن ُ ننازق مظ ننؤدل بُ ن
بملدنيل وبدِظ١سال داتمس (.)1
.2بُتٜد بدٜا ة ما ٛاتد مشوٜل ط موسة بلجش ييل مازديا طيشل بديه ،ت بننل بُان حينا د
ِد بدتمس ،مما طاُد بلب ٢مل بملسٟصال له تش٘ير ُمايا ها بدِظ١سال(.)2
.3بُت ٜنند بد ٜننا ة م ننا ناتن ن بد ننستيع بدظ ننام ٝم م نند حت ننا ( )3وط نناوا د ٟجا٠ازت ننا ط ننيدُم
بلبسٟل ،ت بنهما زٗلا تنلما دامتمس ة (.)4
.4ت ٛننّ بد ٜننا ة م ننا ػ ننس٠ات بد ننش٘ى ط ننت ٤بزي ننا زإوض بم بده ننا بل ننى بلب ٢م ننل بدل زا ننل ،بد ن
ط ننتِمل من نندوزها ُلن ننى من ننش ه تمتي نناشبت بدش٘وين ننل بد ن ن طن ننِ ب هن ن ا دملبـ ن ن ُ ٤ايهن ننا ،ود ١ن ن
بدؼس٠ات زٗل ذد.٣
.5بُت ٜنندوب ب بمل ٛنن ٙبمل نناله لب ٢م ننل دا٠ازت ننا ك ننِي ٙد نندب م ي ن ة ننئ م بلبـ ن ُ ٤ل ننى زأض
و ش ق بدٜتا ٤كده . دا٠ازتا م بملا ٤تدشب وبدِ بتد بدلسا يل بلى بط ظ
مِهن ِ ٛننات بدٔسييننل ،بدننرة ةستثو ن بلبـ ن ُ ٤لننى بملظنناُدة من بدٜن ٠.6ننان ب ةت ِٛن
ؿدبٛل و ةل ،ت ب بماه شا له ذد ٣بةلا(.)5
بدتمننس .ول ننه هننرب بدـ نند ةننرٟس ط نن٘يج ٗل ن ُ ن ذد ننٜٗ ٣نند اظ ننسَ بملتمننس و ل ننه بُ ن
بد سة ننات بملت نندة ل ننه بندونيظ ننيا ه ن بز د ن نص ل ننه مرٟسبت ننل بن ننل ط ننؤ ٤ػ ننسٖ بد نندة ل ننه بدظ ننش بت
بدتمننس ، بد حٜننل ُ ن تطننثا بد ن ح٘صت ننل ُلننى بدتمننس ٗ ،ؤدام ننل مانننل بُي ننجق ُل ننى ٛنسبز بُ ن
1
) Benjamin and Jean Higgins, Indonesia Anaw or Never, Foreign Affairs, Vol.37, No.1. New York,
October 1958, P.157.
( )2مساا ٟسوشاس ،بدلاتسو ،ؾ.183
( )3بدننس ٛننا ة بدتمننس م نناوست ُدةنندة بطن ش٘رت بد١ليننج من بد ٛن سٛشنناَ م منند حتننا متن له ٛيننا ة بدتمننس ٟ .مننا دننست
بتـنناست ُنندة مِننل بثشنناب شاازتننل دث١نني ِنند بن هنناب بمل ننئتمس بد ن ه .وت١ننسزت بمل نناوست بثشنناب ُ ن ة حتننا م ن ه ٟي ن بل ننى
دا٠ازتا ،ود١شل زٗم تػيجب ٞله أم ُمل ة اد ٙبددطت ز .ةشٌس :بملـدز ن٘ظل،ؾ.184
4
) Benjamin and Jean Higgins, Op. Cit., P.157.
5
) ibid, P.157.
190
وهان ن من ن بد ٢د ني ننل حظ نني تنتٌ نناز م نندة بط ننث ُي ُل ننى ت ٛننل ،ت ب حظ نني زٗ ننم و ٠ننا
ع ع
ُشينندب د نندب ،بذ ٛننا ٤طؤمط ن ٛنندما "مِنن ٣بو م نندون ."٣وبكنناٖ ػننسٖ بد نندة مانننل ه ن وم منند
ع ع ع
ناؿ ننس ٠ان ننا زبٗل نني اؿن نسبز حظ نني ،ت ب بد ٛن ن ٠ننا مت ننؤشسب د نندب د س ننبا .و د نني ُل ننى
م ٘ٛل ،ذٟس ػسٖ بددة مانل د ة ُ ّٛلى بملرٟسة ،مل وِٛها حظي ن٘ظل(.)1
بدظياط ن ننيل لن ننه ٠ن ننا د٘ؼ ن ننل بدتم ن ننس ل ن ننه بندونيظ ن ننيا ،بث ن ننس وبضن ننب ل ن ننه أي ن ننج مي ن ن ب بد ٜن ن
بندونيظ ننيا٘ٗ .يم ننا ةتِا نن ٝتم ننس ظ ن ٠ازن ،مل ننل ٛم ننّ بدتم ننس بك ننِاٖ داِدة نند م ن ن ٜننا د ،ول ننه
مٜنندم ه حننص بملاػ ن م بدننرم ٠ننا يِازكننل م ٜن ةٗ ،ل ن ُ ن بلبننص تػ ننيجب ، ٠بدننرمُ ،ل ننى
بدنسٓ من ُند مظنناندتل داتمنس ،ت ب بػننيجب ٞبحند بُلنناتل وهن طن مييجو ،بكنِ ٙطنناوتل
ع
وبهميت ننل( .)2م ن ناحي ننل بش ننس ٗ ننا ٛم ننّ بدتم ننس بًه ننس ب بلج ننيؽ بٟمل ننج ت ح نندب م ن ذم ٛث ننل ،بذ
ع ع
مش ننل ٛن ن ة طياط ننيل ون٘ن ن ذب ٟثين نجب بٟمل ننج مم ننا ٠ننا ُاي ننل ٛث ننل بدتم ننس ( .)3وٗيم ننا ة ننف تحن نصب
ح ننص ،دِ نند ت ننؤثسد م ننادتٔيجبت بد ن ن بدظياط ننيل ٜٗ ،نند بًه ننس بدتم ننس ب بلب ننص بدؼ نني له بٛن ن
ِد بدتمس ،مل بنل ن،ب ش ٤بدظشل تولى داتمس له مشاب ٛتل وبشينجبِ ٚنم تمناٟ حدث
بلجدة نندة مل ننل بدن نصبب من ن طن ن موسة بملسٟصا ننل ،س بُل ننابد مش ن ن ب ط نناول ل ننه بدؼ ننئو بملدني ننل
هشا ٞم ؿ٘ه مِازكي داتمس (.)4
-جطب م الديملزاط ت املوجهت.
٠ننا د٘ؼ ننل تم ننس ط ن موسة بث ننس ٟثي ننج ل ننه دِ ننل بدوسا نن ٝن ن بددةمٜسبهي ننل بمل ده ننل بٟمل ننج
بن٘تاح ننا بم ننا ط ن ٠ازن وبلج ننيؽ ،بدا ننرة ٠ان ننا مت٘ ٜنني ؼ ننا بدِدة نند م ن بملظ نناتل بد ن تتِا ننٝ
1
) Howard Palfrey Jones, Op. Cit., P.76.
2
) Harold C. Hinton and others , Op. Cit., P.649.
3
) Ibid., P.649.
4
) Ibid., P.649.
191
متوثين ٝهنرب بملثندأ ،وبهمهنا مظنؤدل بدٔناب تحنصب بدظياطنيل وتؤطنيع بلجبهنل بد هشينل( .)1ت ب
ع
بدٌننسوٖ بد ن بُٜث ن بدتمننس ،شاؿننل بزت٘نناَ ػننؤ بلجننيؽ بدننرم بؿننث بٟملننج ت حنندب وبٟملننج ٛن ة
م بدشاحيل بدظياطيل ،دِل ط ٠ازن يِيد بدشٌنس لنه تان ٣بملظنادل ،بذ ٠نا ة نن من ب يِنص٤
ع
ن٘ظننل واـننث ملننوسب دا ٛن ٖ وحنندد لننه م بدهننل بلجننيؽ ُلننى مشـننل بدظنناول( .)2ومشننر نهاةننل
ُننا 1958منندأ ط ن ٠ازن ة٘١ننس لننه بةجننا مئطظننل يظننتويّ م ن ش دهننا بكننِاٖ طنناول تح نصب
ع
و بدٔاده ننا ،وبُو نناب بلج ننيؽ ن ُ ننا من ن بدظ نناول بدؼ ننسُيل بددبتمي ننل ،د١ن ن و ب ت٢ن ن د ننل
هيمشننل وطننيوسة سةم ١ن ت نندفهما .ودتش٘يننر ذدنن ٣ودنند ط ن ٠ازن ب ت طننيّ بملجاننع بد ن ه م ن
بٗل ننل وطننيال دت ٜينن ٝهدٗ ننل(.)3 مجننس مجاننع وه ن ت ويو ن بلننى مسملننا م ن ػننانل ب ة ٢ن
وُلننى بدننسٓ من ٛثن ٤تحنصب بدظياطنيل ممثنندب بدتمليننل بدِ٘لننه ،تبنهننا بشتا٘ن مننّ ط ن ٠ازن
له ت٘اؿنيل مٜدمنل هنرب بملثندأ(٘ٗ .)4ن بد ٛن بدنرم بو ن بملجانع بدن ه وطن ٠ازن منا ظنثل
،%50زٓثن تحنصب مت دةنند بدنظننثل بلننى .)5(%33.5 بدتمليننل لننه بدتجملننا بملٜثننل ةجن ب ت٢ن
وُلننى بدننسٓ من ٛنندزة طن ٠ازن ُلننى بطننت دب بلجننيؽ لبننل هننرب تػنن٢ا ،٤شاؿننل وب بلجننيؽ
ع
٠ننا ماي مننا ل ننه ُمننل دننل ،ت بن ننل ٗلننل ب يِتمنند ُل ننى طياطننل تٛشنناَ وبملشاٛؼ ننل منني به نسبٖ
ع ع
تح نصب بملتشاشُ ننل ،م نندس م ن ب ةـ ننث ف ننجيشا بو تا ِ ننا دملج ننيؽ( .)6ومش ننر بل ننامع م ن ٠ننان
تو ُ ٤ننا 1958م نندبت بملشاٛؼ ننات بملو د ننل م نني بد ننستيع وتحن نصب .وبشين نجب ن ،ننب طن ن ٠ازن ل ننه
ت ٜينن ٝهدٗننل ،بذ ؿنندزت ؿننئل نهاتيننل تٜننسز مم دبهننا بُونناب ظننثل( ) %50من مٜاُنند بدتجملننا
( )1بلجبهل بد هشيل :اِد هرد بلجبهل بحد بٗ٢از ط ٠ازن بد حاو ٤اؼ١ياها مشنر ٗؼنال لنه اؼن١يل حنص وبحند ُنا
،1945و ٠ننا بده نندٖ م ن اؼ نن١ياها ك ن ٠ننل تح نصب وبلجمِي ننات بد٘اُا ننل ت ن ٛيا ت ننل ،دت ٢ن ٛننا زة ُل ننى ت سا نن٣
بلجماهيج ؼ٢ل ة ٘١ددُ بدظياطل بد هشيل .ةشٌس:
J. D. Legge, Op. Cit, P.299.
2
) Harold C. Hinton and others, Op. Cit, PP.649-650.
3
) J. D. Legge, Op. Cit., P.299.
4
) Ibid., P.300.
5
) Horold C. Hinton and others, Op. Cit., P.662.
6
) J. D. legge, Op. Cit., P.300.
192
بل ننى مملل ننه بملجم ُ ننل بد٘اُا ننل م ين ن تـ ننث دملج ننيؽ ظ ننثل ( ) %35من ن بملٜاُ نند من ن مجمن ن َ
ع
( )260م ِٜن نندب ،وا ن ننت بنت ن ننا بملسم ن ننبي م ن ن ش ن ن ٤اؼ ن نن١يل بلجبه ن ننل بد هشي ن ننل بد ن ن ط ن ننتٜ
ماشتي ن ننازه ،ت ب ه ن ننرد بدـ ن ننئل دن ن ن ت ن ننٍ مم بٗ ٜن ننل مٌِن ن ن تحن ن نصب بدظياط ن ننيل( .)1و ِ.ن نند
مشاٛؼ ننات مو د ننل بم ن بٟمل ننج م ن ػ ننهسا ٛ،سز مجا ننع بد ن شزبب ل ننه بدِؼ ننسا م ن ػ ننثان ٛو ننّ
بملؼ نناوزبت وبدث نندأ متوثي نن ٝبددةمٜسبهي ننل بمل ده ننل م ن ش ن ٤مٜي ننج بدِ ن ة بل ننى ط ننت ز( ُ )2ننا
ع
.)3(1945و ِ.نند ػ ننهسا ط نناٗس طن ن ٠ازن ل ننه زحا ننل بل ننى ش ننازل بد ننث تاز ٠ننا مجا ننع بدن ن شزبب ةج ننسم
مشاٛؼات مّ تحصب بدظياطيل ؼا هرب بملٜيج ،بدنرم حٌن مندُ بلبنص بدن ه وبلبنص
بدؼنني له ،ميشمننا ٠ننا حننص بملاػن م من بملِازكنني ( .)4ومن بمننسش تمن ز بد ن بز بدشٜنناغ ح دهننا
ع
مظ ننؤدل تط ن ل ننه بددط ننت ز ُ ٘ٗ.ننا 1945ت ن ح ننرٖ بدِث ننازة بد ن اِو ن د ط ن م ِٛننا ل ننه
بددطننت ز كننم ميلننا ٚدا٠ازت ننا ،ودهننرب وكننّ بملظ ننام بمنناده ٠اهننا ُل ننى بُننا ة بدِمننل مميل نناٚ
ع
دا٠ازت ننا ُ ننا .1959وهاد ن ح ننص نهل ننل بدِام نناب م ث ن ميل ننا ٚدا٠ازت ننا ط ننت زب دادود ننل ،ت ب
ع
مجا ننع بدن ن شزبب زٗ ننم ه ننرب بدوان ن .و ٛننا ٤د بنن ندب ب بلب ٢م ننل ط ننتِد ميل ننا ٚدا٠ازت ننا وثي ٜننل
ع
تازا يننل ،وديظ ن دننصبب م ن بددطننت ز ،ث ن بٛيننج ب ةننت تلننمي بدننشف بد٢امننل دهننرب بمليلننا ٚلننه
وثيٜننل اِننسٖ مؤط ن "ميلننا ٚماننندو ٕ"( .)5ت ب هننرب بمليلننا ٚوكننّ لننه ةثادننل بددطننت ز ،وم ن ث ن
ٗه دصب ٓيج ُامل(.)6
بطننتمس حننص نهلننل بدِامنناب لننه تٜنندة بملٜيجحننات بل اؿننل مميلننا ٚدا٠ازتننا ،بذ ٛنند لننه
ع
بدتاطننّ وبدِؼننسا م ن بةنناز مٜيجحننا ةنندُ بلننى بُننا ة ٟتامننل ميلننا ٚدا٠ازتننا د ٢ن ةـننث بددطننت ز
1
) Ibid., P.301.
)2د ت١ٗ ١سة بدِ ة بلى طت ز ١ٗ 1945سة ددةدة ،مل بنها هسح له بدِا بملاض م ٛثل ناط ي بما
بملجاع بد ه ،وعؼيجن هرب بددطت ز ما ة تل بدستيع بمل ّٛبدستيع داظاول .ةشٌس:
Harold C. Hinton, Op. Cit., P.662.
3
) Ibid., P.664.
4
) J.D. Legge, Op.Cit., P.303.
5
) Ibid., P.303.
6
) Harold C. Hinton, Op. Cit., P.663.
193
تطا ن ،ت ب بملٜيننج زٗننم ،ث ن ؿ ن ت بملجاننع بددطننت زم كنند بددطننت ز ن٘ظننل( .)1ون يجننل
دهننرب بمل ٛنن ٙت ن بد نسبب ث ثننل تـ ن اتات طننسال دننست ل نه بدل ثنني م ن بةنناز ،وتو ،٤وبدلننا م ن
مِازكنل حص.ن حصاسب ،وله ٠ل مسة ة ـل مٜيج بلب ٢مل ُلى %49-47م تؿ بت ظ
مـنن٘تل زتننيع بدظنناول نهلننل بدِامنناب بملاػن م (.)2ودمل ننسول من هننرب تػنن٢ا ،٤تنندشل ناطن ي
ُننا ط ن ٠ازن بدِظنن١سال بدِايننا ،وٛننا م٘ننسق بلبٌننس وبملشننّ ُلننى ٠ننل بدنؼنناهات بدظياطننيل ،ث ن
داِ ن ة بلننى بدننث وتجنناوش ٛنسبز بملجاننع بددطننت زم ،وتش٘يننر بددطننت ز ُ ن هسانن ٛ ٝنسبز زتا ن (.)3
ع
ولننه بل ننامع م ن تم ن ش ُننا ٛ 1959ننا ط ن ٠ازن مت٘١ينن ٣بملجاننع بددطننت زم ،وبؿنندز مسط ن ما
ع
ةشف ُلى بدِ ة بلى طت ز ُا 1945مدس م طت ز .)4(1950
م نندأ ط ن ٠ازن متوثي نن ٝبددةمٜسبهي ننل بمل ده ننل م ن ش ن ٤تسأط ننل دا ن شبزة بلجدة نندة ِ ،نند
ع
بطننتٜادل وشبزة د بننندب لننه بدظننا ض من تمن ش .وكننم بدن شبزة بلجدةنندة طن ٠ازن زتيظننا دان شزبب،
ع ع
ود بن ن نندب وشا ن نسب بوٗ ،٤ل ن ن ُ ن ن اِ ن نني ث ث ن ننل وث ث ن نني وشا ن نسب٠ ،ا ن نن ٙاظ ن ننِل وشزبب م ن ن ه م ن ننا بزة
بد ن ن شبزبت بدستيظن ننل ملن ننل قم ن ن ،بدن نندٗاَ ،بملادين ننل ،بدؼن ننئو بل ازدين ننل ،بددبشاين ننل .بمن ننا تزِ.ن ننل
ٗننت اِيين ه لنه وشبزبت بٛننل مستثننل ملننل تُن ،بدصزبُننل ،بدِمننل وبدؼننئو وبدِؼنسو بدثنناٛ
تدتماُيننل ،تتـنناستٗ ،لن ُن اِينني ث ثننل زإطنناب بو منندزبب داؼننسهل وبدٜلنناب( .)5وٛنند مشننّ
ط ن ٠ازن بد ن شزبب م ن تنتم نناب بل ننى أم ح ننص طيا ن (.)6وهث ٜننا ددط ننت ز ُ ننا 1945ت ن تؤط ننيع
مجان ننع بدتن نندبو ٤بدؼن ننِب بدن ننرم ٠ن ننا ةت ن ن لى مهمن ننل بشتين نناز بدن ننستيع وناتثن ننل ،وت دةن نند بل و ن ن ن
بدستيظننل دظياطننيل بددودننل(ٗ .)7ل ن ُ ن ذدنن ،٣ت ن تؤطننيع بملجاننع تط ؼننازم تُلننى منندس م ن
1
) J.D. Legge, Op. Cit, P.303.
2
) Facts on File, Op. Cit., PP.77-78.
3
) Harold C. Hinton and others, Op. Cit., P.665.
4
) Howard Palfrey Jones, Op. Cit., P.231; S. Takdir Alisjahbana, Indonesia; Social and Cultural Revolution,
Singapore, 1966, P.147.
5
) J.D. Legge, Op. Cit., P.312.
6
) Harold C.Hinton and others, Op. Cit., P.664
7
) J .D. Legge, Op. Cit., P.312.
194
بملجانع بدن ه بدظننام ،ٝوبؿننث طن ٠ازن زتيظننا دامجاننع ،ميشمننا بؿنث زطن ُثنند بدٔ ن ناتثننا
ع ع
داننستيع .وك ن بملجاننع ُ44ل ن ب ،م ن مي ن ه تمنني بدِننا دملبننص بدؼنني له بةنندة ٗ ،ل ن ُ ن
ثمانيل بحصب بشس ،ماطتيشاب حص بملاػ م بدرم ت بط ثِا د(.)1
بكنناٖ ط ن ٠ازن مجاظننا بشننس ُننسٖ م ن "مجاننع بدت وننيى بد ن ه "٠ ،ان ن مهمتننل هي ننل
م و ننى دتو ن اس تٛتـ ننا تندونيس ن ت ن ٛي ننا ة بددةمٜسبهي ننل بمل ده ننل .وت ن اِي نني م م نند
ع
مامي زتيظا دامجاع(،)2بدرم ك ( ُ ) 77ل ب (ٗ.)3لن ُ ن ت نا ٣بملج نادعٜٗ ،ند ت ن تؤطنيع
بلجبه ننل بد هشي ننل ،دت ننل م ن نل " بلجبه ننل بد هشي ننل دت سا ن نس بةسا ن نا بدٔسيي ن نل" وبد ن ن ٠ان ن ن ت ن ن
طيو نسة بلجي نؽ .و٠ا طن ٠ازن فهندٖ من شن ٤تان ٣بلجبهنل بدش٘ناذ وبدندش ٤بلنى بلجمناهيج بد ن
طننتم١شل م ن ُننص ٤تح نصب بدظياطننيل( .)4ولننه بل ننامع م ن بذبز ُننا 1960طنند ط ن ٠ازن بشننس
ك ننسيل ك نند م ننا تث ٜن م ن بدشٌ ننا بدتجمل ننا ،بذ ٛننا مت٘١ي نن ٣بدتجمل ننا ِ نند زٗل ننل دٜث ن ٤مي بني ننل
بُلناإد ُلنى مظنت بلب ٢مل( .)5وحا ٤ت٘١ي١ل بُا ط ٠ازن مانل طئيج بدتجملا م ين ة٢ن
طت ز .)6(1945 زو
وبده ن مظننؤدل ت٘١ينن ٣بدتجملننا مِازكننل م ن بدِـننثل بددةمٜسبهيننل ،بد ن تؤطظ ن م ن
ع
بدنل مشاهلنل بدؼني ُيل ؼنن٢ل شناؾ ،وتنصُ تان ٣بدِـننثل حصينا بملاػن م وتػنيجبٗ ، ٠لن
ُ بلبص بدتجواظتان ،وبد٢اث دي ، ٢وحص بمل اٌٗي ُلنى تطنتٟ .)7(٤ ٜمنا ُنازق بلبنص
بدؼنني له مظننؤدل بدت٘١ينن ،٣وهادن تمنني بدِننا دملبننص بةنندة لننه تو ٤من نيظننا ُننا 1960
بلبـن ن ُ ٤ل ننى ُؼ ننسة م ننادسبب تنت ام ننات ؼ نن٢ل مثاػ ننس ،وب ل ننى م ننا بدؼ نني ُيي يظ ننتويِ
1
) Facts on File, Op. Cit., P.79.
2
) Harold C.Hinton and others, Op. Cit., P.663.
3
) Howard Palfrrey Jones, Op. Cit., P.232.
4
) J.D. Legge, Op. Cit., P.314.
5
) Justus M.Van der kroef, Indonesia′s New Palament , Eastern World , Vol. XIV, No. 9, London ,
Seotember 1960, . P.16 .
6
) Harold C.Hinton, Op. Cit., P.665
7
) Justus M.Van der kroef , Op. Cit., P.17.
195
م ةنني من تؿن بت ُلننى تٛننل ،لننه حننا ٤بدنسبب بنت امننات حننسة(.)1وُلننى بدننسٓ من تُيجبكننات
بد١لين ننجةُ ،ن نني ط ن ن ٠ازن بدتجملن ننا بلجدةن نند لن ننه بل ن ننامع وبدِؼن ننسا م ن ن حصا ن نسب .ولن ننه بلجاظن ننل
طنناوات بط ؼننازال وديظن اؼننسعِيل، تٗتتاحيننل بوضننب طن ٠ازن مننا طنناوات بدتجملننا طننت٢
ع
ٗل ُ بنل طيمازض طاول نهاتيل ُلى ٠ل بدٜسبزبت بدتجملانيل(.)2
ع ع
ك ن ن بدتجملن ننا بلجدةن نند (ُ )262ل ن ن ب٠ ،ن ننا م ن ن مي ن ن ه (ُ ) 132ل ن ن ب م ن ن بملجم ُن ننات
ع ع
بد ًي٘ي ننلٗ ،لن ن ُن ن (ُ )130لن ن ب من ن تحن نصب بدظياط ننيل ،وت شُن ن بملٜاُ نند ُل ننى مٌِن ن
ع
تح نصب ،بذ دِ ننل بلبننص بد ن ه ُل ننى ( )44مِٜنندب ،وحـ ننل ح ننص نهل ننل بدِام نناب ُل ننى ( )36
ع ع ع ع
م ِٜنندب ،ميشم ننا حـ ننل بلب ننص بدؼ نني له ُل ننى ( )30م ِٜنندبٗ ،ل ن ُن ن ( ) 20م ِٜنندب د حن نصب
ع
بدلان ال تشس ( .)3وم بدل ب شا ٤بدؼي ُيي له بلب ، ١بُا ط ٠ازن ُنا 1960دنصبب من
توثين نن ٝبددةمٜسبهين ننل بمل دهن ننل ،بت ن نناذ مثن نندأ بدشاطن ننا ،)4()Nasakom( ٠وبدن ننرم يِ ن ن بػ ن نسبٞ
بد هشيي وبددةنيي وبدؼي ُيي له بلب.)5( ١
ك ننم طياط ننل طن ن ٠ازن ل ننه وك ننّ تحن نصب بدظياط ننيل ت ن ن ط ننيوستل ٛ ،ننا ل ننه تمن ن ش
تو٤ ُننا 1960م ش٘يننر توبمننس بدستاطننيل بد ن ٠ان ن ٛنند ؿنندزت لننه بلبننا م وبدل ثنني م ن ٠ننان
ُ ننا ،1959بد ن تل ننمش ت٘١ي نن ٣أم ح ننص طيا ن ة٘ؼ ننل ل ننه تؤةي نندد دادود ننل تندونيظ ننيل بو
ع
نٌا ط ٠ازن بلبا . ٟوٛند حند طن ٠ازن ػنسوها مِيشنل د ُينجبٖ ؼنسُيل تان ٣تحنصب .ومن
ع
م نني تا نن ٣بدؼ ننسون تٜاي ننل ُل ن ال ٠ننل ح ننص ٗ ،ل ن ُ ن ك ننسوزة بًه نناز وسب تح نصب لب ٢م ننل
ط ن ٠ازن م ن ش ن ٤ت اد٘هننا تةنندة د ه بد٢امننل مِننل( .)6وام ١ن بد ٜن ٤ب هننرد توبمننس وٗننست
تزكننيل بملشاطننثل دسننب ػننسُيل حص .ن بملاػ ن م وتػننيج ، ٠بذ ؿنندز لننه بدظننا ّ ُؼننس م ن ب
1
) Facts on File, Op. Cit., P.80.
2
) Ibid., P.80.
3
) Harold C.Hinton, Op. Cit., P.665.
)4مساا ٟسوشاس ،بدـسبَ بددوله،ؾ. 227
5
) Francis J. Galbraith , Indonesia s Worldview and Foreign Policies , Orbis Ajournal of World Affairs, vol.
XIX, No.3, (N.P. ) , 1975. P. 1103-1104 ; Justus M.Van der Kroef, An Indonesia Ideological Lexicon, P. 26.
6
) Ibid., P.666.
196
ُننا ،1960بمن ٌنس ةننشف ُلننى ت٘١ينن ٣بلبننصيي م ؿنن٘هما "مِننا ةي دال ن زة"( .)1ولننه بل ننامع ُؼننس
ع
م ن نيظ ننا ُ ننا ،1961بؿ نندز ط ن ٠ازن مسط ن ما ة ننشف ُل ننى ت دة نند ُ نند تح نصب بدظياط ننيل،
ودِاه ننا ثماني ننل بح نصب ٗ ٜننى ،وا ننه بلب ننص بد ن ه ،بلب ننص بدؼ نني له ،ح ننص نهل ننل بدِام نناب،
بلب ننص بد ٢نناث دي ، ٢ح ننص بدسبمو ننل تطن ن ميل ،حن ننص م زي ننا (ح ننص من ن ٍب ٤داؼ نني ُيل) ،حن ننص
ع
مازتيش نندوٗ ،ل ن ُ ن ُـ ننثل تط ننت ٤ ٜتندونيس ن .وم ننش بملسط ن دظ ن ٠ازن ط نناول ُل ننى ٠ننل
بملشٌمننات بدظياطننيل(.)2وُلننى ؿننِيد بدتشٌيمننات تُ ميننلٛ ،ننا طن ٠ازن ممشننّ ٠ننل بنن بَ بدشٜنند،
ماطن ن ننتيشاب " بدشٜن ن نند بدثشن ن نناب" دظياطن ن نناتلٟ ،من ن ننا ؿن ن نندزت توبمن ن ننس بلن ن ننى بد ن ن ننب ٙمنؼن ن ننس تهن ن نندبٖ
وبدظياطننات بلب ٢ميننل ،وت ن بةٜنناٖ صننبي٘ل مينندوما ُ ن بدـنندوز ،واننه بٟتننج صننبي٘ل ة ميننل
ع
اِم ننل ل ننه بد ننث ٗ ،لن ن ُن ن ص ننبي٘ل ن ط ننانتازب وا ننه بد ننبي٘ل بد حي نندة بملتثٜي ننل بملشاهل ننل
داؼي ُيل(.)3
ُل ننى ؿ ننِيد تٛتـ ننا بُا ن مجا ننع بدت و ننيى بد ن ه ل ننه بدلاد ن ُؼ ننس م ن ب ُ ننا
ُ 1960ن وك ننّ شو ننل تو ن اس بٛتـ ننا ةل بم نندها ثم ننا ط ننش بت ،بذ ُ ننا بل ننى مسن ننامج بط ن لمازم
ٟثيج( ،)4مإ ( )5.4ماياز وسز .و ُ بل ول بلى بطن لماز منا ةٜندز ( )%13من بدندشل بدن ه
تندونيس بدظش م بدرم ةٜدز من( )236ماياز زوييل ،وذدن ٣دت ٜين ٝشانا ة منظنثل ( )%11.6لنه
ع
بددشل بد ه دظشل .1969وددُ بملؼسوَ ماديا بٛتط تمنس هان ن ن ( )1.5مايناز وسز من
بملظاُدبت بل ازديل(.)5
1
) Facts on File, Op. Cit., P.81; S.Takdir Alsjahbana, Op. Cit., P.154.
2
) Facts on File , Op.Cit., P.82.
3
) Facts on File , Op.Cit P.87.
4
) J.D. Legge, Op. Cit.,P.360.
5
) Facts on File , Op. Cit., P.82.
197
املبحث الثاوي
مشكالث اهدىهيط ا الاكل م ت
-حل النزاع الاهدىهيس ي ىالهولىدي حول ايزيان الغزب ت.
ِ ن ن نند ب تم ١ن ن ن ط ن ن ن ٠ازن م ن ن ن تط ن ن ن ي ب ُل ن ن ننى بدظ ن ن نناول م ن ن ن ش ن ن ن ٤توثي ٜن ن ننل مث ن ن نندأ
بددةمٜسبهيل بمل دهل ،بتجل مثاػسة بلى بملظادل بد أػٔا حي ب ٟثيجب م ت٘١ينجد مشنر حـن ٤
بندونيظننيا ُلننى بطننت ٜدها ،ت واننه مظننادل بةساننا بدٔسييننل (أنٌننس شازهننل زٛن .)2وِ.نند ب ةننئع
م بم٢ا حل بملظؤدل ُ هسا ٝقمن بملت ندةٛ ،نسز طن ٠ازن شن ق بدـنسبَ منّ ه دشندب شنازل
بهنناز تانن ٣بدهينناة٘ٗ .ن بلبننا م وبدل ثنني من تمن ش ُننا 1959ؿننس وشاننس بل ازديننل تندونيسن
ط ياندزا مؤ م د ط ٖ د اظ ى دتٜدة نصبُها مّ ه دشدب ؼا مظؤدل بةساا بدٔسيينل بلنى
تم بملت دة ،مل طتدشل له ؿسبَ مثاػس مّ ه دشدب سطتِا ة ذد ٣تٛاي (.)1
شن ٤بل وننا بدننرم بدٜنناد طن ٠ازن لننه بدظننا ّ ُؼننس من ب ُننا 1959ممشاطننثل مننسوز
بزِ.ن ننل ُؼن ننس ُامن ننا ُلن ننى بطن ننت ٤ ٜبندونيظن ننيا ،حن ننرز بلب ٢من ننل بده دشدةن ننل م ن ن مظن ننؤدل مـن ننا زة
بندونيظيا ٠ل بملمتا٢ات بده دشدةل له حاُ ٤د بحيجب ه دشدب دامواد تندونيظنيل لنه بةسانا
بدٔسييل(.)2
م بد بضب ب بلب ٢مل بده دشدةنل ٠انن ُاشمنل ُلنى م ٘ٛهنا بدظنام ٝمن تان ٣بملظنادل،
ٗ٘ ن بدظننا ّ وبدِؼننسا م ن نيظننا ُننا ،1960بُاش ن ُ ن شوههننا لننه اِصاننص ٛب هننا لننه بةساننا
بدٔسييل م ش ٤بزطا ٤حام ت داواتسبت وٗسٛل مؼاة ومٜات ت ن٘اثل( .)3وله بدِاػنس من بةناز
1
) Leslie H. Palmer, Op. Cit.,P.130; Justus M.Van der kroef, Nasution,Sukarno and West New Guinea
Dispute,Asian Survey, Vol. I, No. 6, London, August 1961,P.20.
2
) Facts on File, Op. Cit., P.53.
3
)Arend Lijphart,Op. Cit., P.12.
198
ع
وبٗنن ٝبدتجملننا بده دشنندم ُلننى بدت س٠ننات بدِظنن١سال دملب ٢مننل( .)1و ز ب ُلننى ذدنن ،٣بُا ن ط ن ٠ازن
له بدظا ض ُؼس م ب ُا ٛ 1960وّ بدِ ٛات بددما ماطيل مي بندونيظيا وه دشدب(.)2
بطننتمست بلب ٢مننل بده دشدةننل لننه طياط ن ها بدٜاتمننل ُل نى بدتمظنن ٣هننرب تٛانني ،وٛننسزت
مش ننل ح١مننا ذبتيننا ت ن زُاةننل ه دشنندب .وشن ٤بملنندة من بدلادن ُؼننس ح ن بل ننامع وبدِؼننسا
م ن ػننثان ُ ننا 1961بٛيم ن لننه بةسا ننا بدٔسييننل بنت امننات ا ننه تولننى لننه ت ننازا بلجصاننسة ،ه نندٖ
ع
بشتين ن نناز مملان ن نني دامجان ن ننع بدن ن ننرم تٜن ن ننسز ب ةل ن ن ن (ُ )32ل ن ن ن ب ،ة شاؿن ن ننٗ ٙين ن ننل بده دشن ن نندة
ط نن٢ا بةسا ننا بدٔسيي ننل بملٜاُ نند ،وت ٜننسز ب ة ٜن بلب ننا ٟبده دش نندم مم ننلب بملٜاُ نند بدثام نناوبني
بمل ــل داه دشدةي م ش ٤بدتِيي (.)3
لننه تو ٤من بذبز ُسك ن بلب ٢مننل بده دشدةننل ُلننى بدتجملننا شوننل تو ن اس بٛتـننا م ملنندة
ُؼننس طننش بت ،م ن بدننل مظنناُدة بدثام نناوبنيي لننه بةساننا بدٔسييننل دت ٜينن ٝبطننت ٜده ،و٠ان ن
وسز لننه طننشل 1961وتننص ب هننرد بل وننل تنندُ بلننى ت دةنند نٜ٘ننات طننش ال تثنندأ م ن ( ) 300ماي ن
ع
٠ننل طننشل ممٜنندبز 36ماي ن وسزب( .)4وبلبٜيٜننل ب ط ن ٠ازن ب ز ٞبؿ نسبز ه دشنندب ُلننى بدتمظنن٣
هننرب تٛانني ،دننرب طن ى بلننى بةجننا وطننيال يظننتويّ من ش دهننا بدثازهننا ُلننى بدتشنناشُ ٤شننل ،وهننرد
بد طننيال اننه بدلننٔى ٓيننج بملثاػننس ُلننى بد سةننات بملت نندة بد ن ٠انن بدنندبُ بدننستيع ده دشنندب لننه
مظننادل تمظنن١ها هننرب تٛانني .ودتش٘يننر ذدنن ٣ط ن ى ط ن ٠ازن دملبـ ن ُ ٤لننى بدنندُ بدظ ن ٗي (،)5
وبدرم ٠ا متاه٘ا ماملٜامل ددُ بندونيظيا(.)6
1
) Facts on File, Op. Cit, P.54
2
) Leslie H. Palmer, Op. Cit, P.129; Justus M.Van der kroef, Nasution,Sukarno and West New Guinea
Dispute, P.20.
3
) Facts on File, Op. Cit, P.54 .
4
) Ibid., P.54.
()5حـا بندونيظيا ُلى بوٛ ٤سق ط ٗي ُا 1956مٜيمل 100ماي وسز .ةشٌس:
A.y. Drugo, Indonesia, Research in Southeastasia, History, Economy Policy, Translated by David
Fidlon, Moscow, 1972, P.227.
6
) Tempie Wanamaker, Amercan Foreign Policy Today, London, (N.P.), P.179.
199
ٗ ن ن ػث ن نان ُ ن نا ٛ 1960ن نا ش نسوػن ن ن ٖ( )1()N.S. Khrushcihevمن نصاازة بندونيظ ننيا(.)2
وش ٤هرد بدصاازة ت مش بندونيظيا مظاُدة ط ٗي يل تيجبو ٛيم هنا مني ( ) 800 -700ماين
وسز(ُ ،)3دت 250ماي وسز م ها ٛسوكنا بٛتـنا ةل( ،)4بمنا بملثانٕ بملتثٜن وبدنرم ٠نا ةينجوب
ع
منني 450ن ن ن ن 550ماي ن وسزب ٜٗنند ٛنند ٟمظنناُدبت ُظنن١سال( .)5ولننه شتننا بدصاننازة ؿنندز ميننا
بطتِا ة بةساا بدٔسييل( .)6وله نهاةنل بةان 1960 ٤ مؼيج ٞبػاز بلى تـمي بددودتي ُلى ود
اظام بندونيظيا من تت نا بدظن ٗي طن٘ينتي مٜناتاتي حندةيتي منّ ملنّ ٛن بز ه زييند
ع
وٓ بؿ ن يي ٗ ،ل ن ُ ن م ٜننات ت GMTوٛاؿ نن٘تيي .ول ننه ٠ننان تو ٤شبز بلجن نجب ٤ناط ن ي
م ط ، ٢ووٛنّ بت٘اٛينل منّ بلجانن بدظن ٗي نـن ُلنى تجهين بندونيظنيا ماسطنملبل ممثانٕ ٟثينج
وسز .وُلننى بدشٜننيم من ذدنن٠ ٣انن بدٜن ة بده دشدةننل لننه بةساننا وؿنا ٛيمتننل بلننى ( )400ماين
ط ن نن٘يشل مٜاتا ن ننل م ن ننّ م ن ننسٟثي م ن ننساي و ()200 بدٔسيي ن ننل ش ن ن ٤بدِ ن ننا ن٘ظ ن نل ،ستما ن نن ٣ط ن ن
دشدم(.)7
بلنى بنهن ةندُم ةنصوز م طن ، ٢بػناز بدظن ٗي ي ش ٤بد٘يجة بد ٠ا ٗيها ناطن ي
بندونيظننيا لننه موادث هننا ماةساننا بدٔسييننل .لننه بد ٛن ن٘ظننل بوضننب طن ٠ازن مننا تطننملبل بلبدةلننل
( )1شسوػ ن ن ٖ :ود ن نند ني١يت ن ننا ط ن ننسدي٘ ؽ شسػ ن ن ٖ ُ ن ننا .1894بنل ن ن دملب ن ننص بدؼ ن نني له ُ ن ننا ،1918بؿ ن ننث
بدظن١ستيج تو ٤دامجانع تٛاي ن دملبنص مم طن 1935( ٢ن )1938و ( 1949ن )1953ودملبنص بدؼني له قوٟسب ن
( 1938ن ،)1947وُلن ب بطاطننيا ُننا 1939لننه بدث دي ث ن زو .بطننتا زتاطننل بلبننص بدؼنني له ِنند وٗنناة طننتادي ،
ث بؿث زتيظا دا شزبب ُا ٗ 1958ل ُ مشـنثل .يِند بو ٤من دمنّ مني زتاطنل ٠نل من بلبنص وبلب ٢منل.
ةشٌس :بمل ط ُل بدِسييل بمليظسة،ل ،1ميجوت،1987 ،ؾ.754
2
;) Tempie Wanamaker, Op. Cit., P.179
ط ي٘ بض٠ .ام وبشسو ،بملـدز بدظام،ٝؾ.284
3
) Guy J. Pauker, The Soviet Challenge in Indonesia,P.614.
4
) Guy J. Pauker, Current Communist Tactics in Indonesia, Asian Survey, Vol.I, No.3, London, May 1961,
P.30.
5
) Guy J. Pauker, The Soviet Challenge in Indonesia,P.614.
( )6مجم ُننل م ن ٟثنناز بد١ت ننا بدظ ن ٗيات ،بدظياطننيل بل ازدي ننل بدظ ن ٗياتيل م نني ُ ننام 1955ن ن ،1965تسدم ننل شي ننجم
حما ،بدٜاهسة. ،ت ،ؾ.112
7
) Leslie H. Palmer, Op. Cit, P. 130.
200
بد ن تن بلبـن ُ ٤ايهنا من تت نا بدظن ٗي ط ظنت د مل بدهنل ه دشندب لنه بطنتِا ة تٛانني .
ٗلن ُن ذدننٜٗ ٣نند بُان وشاننس بل ازديننل تندونيسن بثشنناب شاازتننل بد ن ٛننا هننا مننّ طن ٠ازن بلننى
وبػ ننشو ل ننه نيظ ننا ُ ننا ،1961م ننا ٓ ننصو بةسا ننا بدٔسيي ننل بم ن ٌنس مم١ن ن بلبـن ن .)1(٤و ِ.نند ب
ع
بطتواَ طن ٠ازن تجهين ٛبتنل ماسطنملبل بد٢اٗينل مل بدهنل بده دشندةي ،بؿندز مسطن ما لنه بدتاطنّ
قوُ ٤ننا ُ 1961ننا من ش دننل بدؼنِ تندونيسن داتِث ننل بد٢امانل من بدننل ُؼنس من ٠نان
بطيجداَ بةساا بدٔسييل( .)2وِ.د ٗينجة ٛـنيجة تن اؼن١يل ٛن ة ُظن١سال مٜينا ة بلجننجب ٤طن هازت
( ،)3()Suhartoت ٢نن م ن ٛن بت م ساننل ود اننل ويساننل ،بو٠ان بديننل مهمننل ٛيننا ة حماننل ُظنن١سال
ك ن نند بده دش ن نندةي بملت بد ن نندة ل ن ننه بةسا ن ننا بدٔسيي ن ننل ،وبت ن ننرت تا ن نن ٣بد ٜن ن ة م ن ن ماٟظ ن نناز مس ٟن نصب
داٜيا ة(.)4
بدل ن ننا م ن نندبت بمل بده ن ننات بدِظ ن نن١سال م ن نني بدو ن ننسٗي (،)5 ل ن ننه بل ن ننامع ُؼ ن ننس م ن ن ٠ن ننان
مننآسب ٚث ثننل مسب ٟن وبطننٜو ش دهننا بد ٜن بت تندونيظننيل هنناتسة ه دشدةننل ،وز بده دشنندة
بندونيظ ننيل ل ننه بملي نناد تٛايمي ننل سةسا ننا بدٔسيي ننل( .)6و ِ.نند ة ن مي ت ٘ٛن بمل بده ننات ُش نند ت نندشل
تم نني بدِ ننا دألمن ن بملت نندة بثش ننات ( ،)Uthnatبد ننرم ُ ننا بدو ننسٗي بل ننى ح ننل بدنن ن بَ م ننادوسبتٝ
بدظاميل(.)7وشن ٤ػنهس ػنثان ٛنا بمل نام بدِنا دا سةنات بملت ندة زوينست بٖ ٟيشندم( Robert
1
) Ibid. ,P. 131.
2
) Douglas Hyde, Confrontation in the East, A Backgroundbook, London, 1965, P. 48;G. A. An reev,
Indonezeyskaya Iasudarstva, Moscow, 1974, P. 192.
( )3ط ن هازت :ود نند ُ ننا ،1921بنلن ن بل ننى بلج ننيؽ بده دش نندم ُ ننا ،1940و ِ.نند تح ننت ٤بديام ننا سندونيظ ننيا ُ ننا
1942بدت نن ٝم ننالجيؽ بدن ن ه بد ننرم ت نندز ُل ننى ة نند بديام ننانيي .ػ نناز ٞل ننه ح ننس بدت سا ننس بد ن ن ح نندث ِ نند بُن ن
تندونيظيي بطنت ٜده لنه ب .1945ػناز ٞلنه بشمنا ثن زة طنياثيع ُنا ُ ،1953ني ناتثنا دنستيع بز٠نا بلجنيؽ
تندونيس ُا ٛ ،1960ا بد ٜبت تندونيظيل بد ٛام موس بده دشندةي من بةسانا بدٔسيينل ُنا .1962ةشٌنس:
بحمد ُويل هللا ،بملـدز بدظام ،ٝؾ.655
4
) Howard Palfrey Jones, Op. Cit., p. 204.
5
) Douglas Hyde, Op. Cit., P.48.
6
) Facts on File, Op. Cit., P.55.
7
) Ibid., P.57.
201
،)F. Kennedyمصاننازة بلننى ٠ننل م ن بندونيظننيا وه دشنندب هنندٖ بدت ؿننل بلننى حننل .وِ.نند مشاٛؼننات
مو دن ننل وبٗن نن ٝبدوسٗن ننا ُلن ننى بد ن نسبب م ا ثن ننات طن ننسال لن ننه وبػن ننشو ،م ل ن ن ز بدظن نن٘يج تمسا ٢ن ن
بدظ ننام ٝل ننه تم ن بملت نندة بدي ن وز م ننان١س( .)1()Ellsworth Bunkerوام ١ن بد ٜن ٤ب بد سة ننات
بملت نندة تمسا١يننل ب ز ٟن مننا ُايهننا أييننج م ب٘ٛهننا م ن مظننادل بدن ن بَ تندونيس ن ن ن ن ن ن ن بده دشنندم
ؼننا بةساننا بدٔسييننل ،سطننيما ِنند تطننت٘صبشبت بدِدةنندة بد ن مازطننها طن ٠ازن كنندها ،وبمسشهننا
بد ٜننسوق بد ن ن حـ ننل ُايه ننا من ن تت ننا بدظن ن ٗي ( .)2من ن ده ننل ش ننس ٗ ٜنند شؼ نني بد سة ننات
ع ع
بملت نندة م ن ب ُنند مظنناند ها سندونيظننياٛ ،نند ة دنند بنتٜامننا بٛتـننا ةا دامـننالب تمسا١يننل لننه
بندونيظننياٗ .ل ن ُ ن ذد نن ٗ ،٣ننا بكننِاٖ م ٛنن ٙبلب ٢مننل تندونيظننيل ٛنند ةننئ م بل ننى ت ٜاننل
مسٟص بلبص بدؼي له تندونيس بدرم ٠ا بملِازق بدستيع د ميجٟيي له بدث (.)3
له بدِؼنسا من بذبز مندأت بمل ا ثنات مني بدونسٗي لنه م ٛنّ طنسم لنه وبػنشو ،ت بنهنا
ِند طنتل بةنا ُلنى بثنس ب سنبا بد ٗند تندونيسن ( .)4وبػناز وشانس بل ازدينل تندونيسن ت ٘ٛن
ت س ننبا يِن ن بل ننى ب ه دش نندب دن ن ت١ن ن مظ ننتِدة ِٗن ن د ظ نناي بندونيظ ننيا ه ننرب م ننا طن ن
تٛاي ٘ٗ .ن بد ٛن بدنرم شان ٗينل بندونيظنيا بمل٘اوكنات ُلنى بطناض ُند مما ِنل ه دشندب
ع
له اظاي تٛاي بلى بندونيظيا مٜدما ،ت س ٟبدظن٘ بلبسيينل بده دشدةنل من بدث نس بد٢نازاب
بلننى بمل ننيى بدهننا م .و هننرب ب زٟن بلب ٢مننل تندونيظننيل مننا ه دشنندب ب شان بمل٘اوكننات دٔننسق
1
) Howard Paltry Jones, Op. Cit., PP.205-206.
2
) Jan M. Pluvier, Op. Cit., P.78; G. A. An reev, Op. Cit., P. 129.
( )3بلجدةس مادرٟس ب بد سةات بملت دة بتثِ طياطل تطيجكاب مّ ط ٠ازن ،بذ مش ن بندونيظنيا مظناُدبت مادينل
مأ ن ٛيم هننا 523,1ماي ن وسز منني بُ ن ب 1950ن ن ،1961ت ب مٌِمهننا مش ن ِنند ُننا .1956وم ن دهننل بشننس
بتثننّ ط ن ٠ازن طياطننل ستتِننازق ؼنن٢ل ٟثيننج دنندب مننّ بد سةننات بملت نندةِٗ ،لننى بدننسٓ م ن ٛيننا بمللنناهسبت بدِدةنندة
بد ن ٠انن تشنند منناسميجٟيي ،ت ب م ٛنن ٙبلب ٢مننل ٠ننا ثامتننا (ح ن ُننا )1965لننه ُنند مِازكننل بد سةننات بملت نندة،
وذد ٣د ٢سيِتمد ؼ٢ل ٛو ه ُلى تت ا بدظ ٗي بو بدـي .ةشٌس:
Jan M. Pluvier, Op. Cit., P.79.
4
) Haward Palfrey Jones, Op. Cit., P.207.
202
ش ن نندبَ بد ن نسبم بدِ ن ننا ود١ظ ن ن بد ن نندُ بدِ ن نناد ( .)1وم ن ننّ بنهي ن نناز بمل٘اوك ن ننات ،بط ن ننتؤن٘ بد ٜن ن بت
تندونيظن ننيل بملظن ننملبل حما هن ننا داظن ننيوسة ُلن ننى بةسان ننا بدٔسيين ننل بوبشن ننس بذبز ُن ننا ،1962ويأ ن ن
ُن نند بم٢ن ننا حـ ن ن ده ُلن ننى بدن نندُ بملـن ننا مات ذزو هن ننا لن ننه بةن نناز .وِ.ن نند ب ب ز ٞبده دشن نندة
تمسا ٢ن ،ها ن زت ننيع بد ن شزبب بده دش نندم م ن تم نني بدِ ننا د م ن بملت نندة ح ن بندونيظننيا ُل ننى
بةٜاٖ ٠ل تُما ٤بدِدوبنيل له بةسانا بدٔسيينل .ومن دهتنل حن تمني بدِنا ٟن بدونسٗي ُلنى
بطننتئشاٖ بدشٜاػننات بد ن دننست لننه بذبز م ن ش ن ٤مظنناله بدظنن٘يج بدظننام ٝلننه بد سةننات بملت نندة
بةاصوز مان١س( .)2وله بدلاد وبدِؼسا م بةناز دند منان١س وطناهتل من بدنل حنل بدنن بَ ،وِ.ند
ٗيننجة م ن بمل٘اوكننات وكننّ شوننل اؼننيجن نٜننل ب بزة بةساننا بدٔسييننل بلننى بندونيظننيا لننه تو ٤م ن
بة ن نناز ِ 1963ن نند ط ن ننيوسة مئٛت ن ننل دألم ن ن بملت ن نندة( ،)3م ن ننّ تؿ ن نسبز ُل ن ننى مث ن نندأ بدت دة ن نند بد ن ننربا
وحلي تا ٣بل ول مم بٜٗل ٟبدوسٗي مثدتيا( .)5وله بل امع ُؼس من ب ()4
داثاماوبنيي
لنه ني ان ز ٞم لن ز منان١س ،ووِٛن ب ُلنى وتندونيظ ُا 1962بدتمّ بململا بده دشدة
ع
تت٘اٛيل بد تلمش مش ب ُدة بهمها(:)6
.1بدي ن ب ه دشنندب مننادت له ُ ن بةساننا بدٔسييننل واظننايمها بلننى ب بزة قم ن بملت نندة لننه اؼننسا تو٤
،1962بد ط ظا مدوزها تٛاي بلى بندونيظيا له مدة بٛـاها تو ٤م بةاز ُا .)7(1963
.2تتِه ن نند بندونيظ ن ننيا م ن ننادسبب بط ن ننت٘تاب( )8دظ ن نن٢ا تٛا ن نني ل ن ننه نهاة ن ننل ُ ن ننا ،1969دي ٜن ننسزوب بم ن ننا
تنلما بلى بندونيظيا بو ٛوّ ُ ٛا ه مِها(.)1
1
) Facts on File, Op. Cit., P.57.
2
) Ibid PP. 58 – 60.
3
) Ibid., P.67.
4
) Howard Palfrey Jones, Op. Cit., P.209.
5
) Facts on File, Op. Cit., P.61.
6
) Ibid., P. 61.
7
) Tempie Wanamaker, Op. Cit., P.80;Paul W.Van der veur,West Irian: A New Ear,Asian Survey ,Vol
.II, No.8, London, October,1962,P.1;G.A.Anreev, Op. Cit.,P.130.
ع
بطت٘تاب دظ٢ا بةساا بدٔسييل .ةشٌس: ( )8بُا ط ٠ازن له بدتاطّ ُؼس م نيظا ُا 1965مانل د ةجسم
203
.3بةٜاٖ به ٚبدشاز مي بدوسٗي (.)2
.4ة ٜقمي بدِا د من بملت ندة متِيني زتنيع داظناول ت بزانل د ٛاني ُ ،لنى ب ة ٌن هنرب
بدستيع مٜث ٤بدوسٗي .
.5ةسط ننل تم نني بدِ ننا د من ن بملت نندة ٛن ن بت تا ِ ننل د ننل تتِ نناو م ننّ بدٜن ن بت بدثاماوبني ننل لب٘ ننٍ
بدشٌا له تٛاي (.)3
.6تتٜاط بندونيظيا وه دشدب ٠ا٘ل تم ال ٛة تم بملت دة وبدشٜ٘ات ت بزال تشس .
.7ةننت بشنسبل بدٜن بت بده دشدةننل ماطننسَ وٛن مم١ن من تٛانني ،بمننا بدٜن بت بدثاٛيننل ٗظننت٢
طاول تم بملت دة مانتواز بل سول(.)4 ت
بدظ نناول ُل ننى بةسا ننا بدٔسيي ننل اِا نني بدؼ ننِ وم ازي ننل بملهم ننل تطاط ننيل ِ نند بط ننت .8ت٢ن ن
قميل ،وتشميل بدتو ز تدتماله وتٛتـا م داؼِ (.)5
-املواجهت مع ماليزيا.
لننه ُننا 1961بٛيننج زتننيع وشزبب م ة ن تش ٢ن ُثنند بدننسحم اؼنن١يل بت ننا ةل ن بمل ة ن ،
ط ننشٔاٗ زة ،ط نسبوب ،ٞم زني ن بدؼ ننماديل ،و مسو ن (( )1أنٌ ننس شازه ننل ز ٛن . )3وبوض ننب ح ٢م ننل
( )1بطن ننماُيل ؿن ننتجم مٜان نند ،بندونيظن ننيا ومؼن نن٢ال مادي ةن ننا ،مجان ننل بدظياطن ننل بددودين ننل ،بدِن نند ،6بدٜن نناهسة ،1966،ؾ
ؾ.140 -138
( ،)2موث ُات بدِـس بلجدةد ،حٜات ُ ٝمادي ةا ٠ ،تسمث ز ،1964 ،ؾ ؾ.14-11
( )3بطماُيل ؿتجم مٜاد ،بملـدز بدظام ،ٝؾ.141
4
) O. P.Singhal, The United States of Malaysia, Asian Survey, Vol. I, No.8, London, October 1961, P.16.
5
) J. D. Legge, Op. Cit, p. 360.
( )6بطماُيل ؿتجم مٜاد ،بملـدز بدظام ،ٝؾ.142
205
ِدها بدملجشل تٜساسهنا بدنرم بوضنب ٗينل ب بدٔادثينل م بزِ.ل تٖ مٜامال م ـيلٛ ،دم
بدٌِ م ط٢ا ػماله م زني وطازبوب٠ ٞان ب م بنـاز تندمال مّ بمل ة وطشٔاٗ زة(.)1
اؼ نن٢ا لجش ننل بش ننس ُسٗ ن مملجش ننل س ظ نندو دث ن ت٘اؿ ننيل بت ننا ه ننرد بملش نناه ٝم ننّ
بمل ة ن وط ننشٔاٗ زة وبدت ؿ ننل بل ننى بت٘ ننا ٚه ننرب بدؼ ننا ( .)2ول ننه ب ُ ننا 1963و ٛننّ تت٘ ننا ٚم نني
بد سةن ننات بملِشين ننل ،وبدن ننرم نن ننف ُلن ننى من ننش تطن ننت ٤ ٜدظن ننشٔاٗ زة ،وبٛن ننادي م زني ن ن ( )3بدتا ِن ننل
دتجةواني ننا ،مؤط ننتيشاب مسو ن بد ن زٗل ن تنل ننما د ت ننا (.)4وُل ننى بدننسٓ م ن م بٜٗننل مٌِ ن
بد سةات ُلى تنلما د ت ا ،ت ب ِنم بدندو ٤بملجناوزة ،وشاؿنل بد٘اثيني ( )5وبندونيظنيا،
ُازك ن اؼ نن١يل تت ننا .و ٛنند ُ نندت بندونيظ ننيا ب ه ننرب تت ننا ة ننتٍ٘ م ننسوبمى بٛتـ ننا ةل
م ةن ُلن ب لننه بدظننيات ،ت تطننتِمازال بدظننامٜل .وُلننى بدننسٓ من ُنند ٠ن ٛاننل مننّ بدٜن
بدٌِ ن ُلننى بزكننها، بلننى بد ٜن م د ن ٛن ة ُظنن١سال ض ن مل م ن بدننرة ةنتم ن بنهننا طننم
ٗل ن ُ ن ب م ة ن ٠ان ن ت ثننّ مظننازب م بديننا دأننس .وته ن م ن ذدنن ٣ب بندونيظننيا د ن تنننع
اِاه ٙم ة مّ متمس م ط موسة ُا .)6(1958
( )1بلجدةس مادرٟس ب ط ياندزا ؿس له بةا ُ ٤ا 1961ما هرب تت ا فه بدندو ٤بد ن يِشيهنا بمنسد ،ودن ة١ن يِ ن
بندونيظ ننيا ل ننه ٛاي ننل بو ٟلي ننج .وعِن ن ذد نن ٣بل ننى ب ؼ ننٔا ٤بندونيظ ننيا م ننادن بَ م ننّ ه دش نندب ؼ ننا بةسا ننا بدٔسيي ننل .ةشٌ ننس:
بطماُيل ؿتجم مٜاد ،بملـدز بدظام ،ٝؾ.144
2
) J. D. Legge, Op. Cit., PP. 363-365.
3
) Ibid, PP. 365-366; Bernard K. Gordon,The Dimensions of Conflict in Southeast Asia,New
Jersey,1966,P.70.
4
) Brith and Forign State Papers1963_64,Vol.167,London ,1971,Manila Accord Between the Federation
of Malaya ,Indonesia and the Philippines-Manila,31st July1968,PP.246_248.
207
بملت نندة( .)1واِه نندت بندونيظ ننيا وبد٘اث نني مامل بٗ ٜننل ُل ننى اؼ نن١يل تت ننا ل ننه ح ننا ٤م بٗ ٜننل تا نن٣
مناني بدنرم ننف ُلنى ُلى بُن تٛادي ُلى تنلما ٗ .ل ُ ذدٜٗ ،٣د و ّٛبملجتمِ
تاط ن ن ننيع هي ن ن ننؤة بط ؼ ن ن ننازال بتم ن ن ننل( ،)2تت ن ن ن لى تم ن ن ن ز ذبت تهمي ن ن ننل بدظياط ن ن ننيل وتٛتـ ن ن ننا ةل
وبدِظ١سال بملتثا دل له بملشوٜل(.)3
لننه بدظننا ض وبدِؼننسا م ن ب ُننا 1963منندأ مملننل تم ن بملت نندة زبطننتل بمليدبنيننل
ُ زأم م زني .وٛد زبٗٗ ٝسا ٝتم بملت دة بزِ.ل من بملنسبٛثي بمل واني ،وبزِ.نل مساونانيي ،
ميشم ننا زٗل ن بندونيظ ننيا وبد٘اث نني بزط ننا ٤م نسبٛثي ،وذد نن ِ ٣نند زٗ ننم ها ن بندونيظ ننيا بزط ننا٤
ُؼننسة م نسبٛثي ُ ن ٠ننل ودننل( .)4ولننه بدسب ننّ ُؼننس م ن بةا ن ٤بزطننا بدملجشننل تٜساسهننا بلننى تمنني
بدِا د م بملت دة ،بدنرم بػناز بلنى م بٜٗنل طنسبوب ٞوػنماله م زنين ُلنى تنلنما بلنى تت نا
بملادي م( .)5وله بدظا ض ُؼس م بةا ُ ٤ا 1963تن اؼن١يل تت نا بملنادي م زطنميا ،وبٛيمن
مسبطي تؤطيع هرب تت ا لنه تٛنادي تزِ.نل (م ةن ،طنشٔاٗ زة ،طنازبوب ،ٞػنماله م زنين ).
وبؿ ننث م ٜننس بدظ نناول ل ننه ٠تسمثن ن ز ،و بؿ ننث زت ننيع وشزبب م ةن ن ُث نند بد ننسحم زتيظ ننا دن ن شزبب
مادي ةا(.)6
د ي ن ننل اؼ ن نن١يل تت ن ننا م ن ننسٗم ٠ن ننل م ن ن بندونيظ ن ننيا وبد٘اث ن نني ،و ٛن ننا ٤وشا ن ننس بل ازدي ن ننل
تندونيس ن م ننا م ن د ط ن ٖ اِا نن ٝتُي نجبٖ ماست ننا ح ن ت ٜن تم ن بملت نندة مت ننبي ات
ملسبدِل تنت امات بد دنست لنه م زنين بدؼنماديل وطنسبوبٗ .ٞلن ُن ذدنٜٗ ،٣ند ٛادن وشبزة
1
) Douglas Hyde, Op. Cit., P. 81.
( )2طمي هرد بدهي ل من ( ماٗيايشدو )Maphilindoظثل بلى بملٜوّ تو ٤سط ٠ل م بدثادب بدل .ةشٌس:
Bernard K.Gorden, Op. Cit., P.71. .
3
) Facts on File, Op. Cit., P.85.
4
) Ibid., P.85.
()5موث ُات بدِـس بلجدةد ،بملـدز بدظام ،ٝؾ.21
6
) Facts on File, Op. Cit., PP.85-86.
208
بل ازدين ننل بد٘اثينين ننل من ننا بدظن نن٘ازة بمل وان ننل طن ننيت ت ااهن ننا بلن ننى م١ت ن ن بط ؼن ننازم ح ن ن اِين ننجٖ
بد٘اثي ماست ا ٟ ،ما بطتدله ط٘يج بد٘اثي له ٠تسمث ز داِ ة بلى م د(.)1
٠ننا ز بدِ٘ ننل ُشي نن ٙل ننه بندونيظ ننيا ؼ ننا اؼ نن١يل تت ننا ،بذ ه نناد شمظ ننل تٖ
ِند بندونيس بدظ٘ازتي بدتجةوانيل وبملادي ةل لنه بدين بدنرم ػن٢ل ٗينل تت نا ،وت١نسز بدهجن
ة مي ٗ هندم بدظن٘ازة بدتجةوانينل ونهثن بملمتا٢نات بدتجةوانينل وبملادي ةنلٗ .لن ُن ذدنٜٗ ،٣ند
بُامن بندونيظنيا بدظن٘يج بملنادي م ماننل ٓينج مِينجٖ منل لنه دا٠ازتنا .ولنه بدِؼنسا من بةان ٤بُان
ط ٠ازن مٜاهِنل مادي ةنا مٜاهِنل تامنل(ٟ ،)2منا بؿندز بمنسب ماسطن ي ب ُلنى تمن ٞبدتجةوانينل لنه
وسز( .)3ول ننه بدسب ننّ وبدِؼ ننسا من ن بةان ن ُ ٤ننا بندونيظ ننيا ،بد ن ن تـ ننل ٛيم ه ننا بل ننى 500ماين ن
1963حنند بو ٤ؿنندب ُظنن١سم منني بندونيظننيا ومادي ةننا ،بذ ت ن بهن ٚبز.ننّ ٛشامننل هنناو ُلننى
ط ن نسبوب ٞلن ننه ذدن نن ٣بدي ن ن ٟ ،من ننا بزطن ننا بدث سان ننل تندونيظن ننيل وحن نندة ٗن نندبتيي دتِصان ننص بلجش ن ن
بدشٌنناميي ُلننى هن ٤بلبنندو مننّ مادي ةننا( .)4لننه مواننّ ُننا 1964تنندشا بد سةننات بملت نندة لبننل
بدنن ن ن بَ ُن ن ن هسا ن نن ٝوط ن نناهل زوي ن ننست ٟيش ن نندم بد ن ننرم بد ن ننس م ا ث ن ننات م ن ننّ تهن ن نسبٖ بملتشاشُ ن ننل
(بندونيظيا ،مادي ةا ،وبد٘اثي ) ش ٤بملدة م بدظا ض ُؼس بلى بدظنا ض وبدِؼنسا من ٠نان
بدلننا ،ون،ننب لننه بٛشنناَ بندونيظننيا ومادي ةننا م ٛنن ٙبه ن ٚبدشنناز ،بدننرم بُا ن زطننميا لننه بدلاد ن
بدل ننا (ٟ .)5م ننا ُ ننا ته نسبٖ بدل ث ننل سد نسبب بدتم نناَ ل ننه م ننان ٞ ٢ل ننه ػ ننهس وبدِؼ ننسا م ن ٠ننان
ملشاٛؼل مِازكنل دا٠ازتنا ومناني بدسبب مئتمس مي زإطاب بددو ٤بدل ػثان ،شو ة بولى ن
ملادي ةننا( .)6وِ.نند مٔننا زة ٟيشنندم م ٛن ٛـننيج ،أُان ط ن ٠ازن مننا بندونيظننيا ماشبد ن ُاشمننل ُلننى
1
) Ibid., P.86.
( )2موث ُات بدِـس بلجدةد ،بملـدز بدظام ،ٝؾ ؾ.33-32
3
) Facts on File, Op. Cit., P. 87.
4
) Ibid.,88.
5
) J.A. C. Mackie, Konfrontast the Indonesia- Malaysia Dispute 1963-1966, London, 1974,P.225.
6
) Facts on File, Op. Cit., P.89.
209
فننب ٝمادي ةننا( .)1وُلننى بثننس ذدنن ٣تجنند بدٜتننا ٤منني بدوننسٗي ،ووده ن بدظنناوات تندونيظننيل لننه
بدلننا ننندببب بلننى ُـنناما ها بملظننملبل تننامسه ٗيننل مادثٜنناب لننه م ن بِٛه وبدننس بدل ثنني م ن ٠ننان
ُلن ننى أةن ننل بشيجبٛن ننات( .)2وُلن ننى بدن ننسٓ م ن ن هن ننرب بد كن ننّ بملتن ننؤش ُٜ ،ن نند وشزبب شازدين ننل بندونيظن ننيا
ومادي ةننا وبد٘اثنني ،مننئتمسب لننه مننان ٞ ٢لننه تاةاشنند دامنندة م ن بل ننامع بلننى بدِاػننس من ػننثان ُننا
ع
،1964وٛسزوب اِيي ح ٢مل تاةاشد مسبٛثا ُلنى بدهدننل بملادي ةنل -تندونيظنيل ،ود١ن ه ٗؼنا ب لنه
بدت ؿنل بلنى بت٘نا ٚؼننؤ مظنؤدل بدِـنامات تندونيظنيل بملت بدنندة لنه طنسبوب ٞوػنماله م زنين .
ُٜنند مننئتمس بشننسُٜ ،نند مادِ٘ننل لننه ػننهس بذبز .ت بنهن ٗؼننا ب دامننسة بدلانيننل دننربٛ ،ننسز بملجتمِن
بدظ ننام ٝن٘ظ ننل .ول ننه نهاة ننل بمل ننئتمس ت ٜننسز بزط نناٗ ٤سا نن ٝتاةاش نندم ل ننه بدت ؿ ن ٤بل ننى بت٘ ننا ٚداظ ن
د ػ نسبٖ ُل ننى بدهدن ننل ل ننه مش نناه ٝبدٜت ننا ٤ل ننه م زني ن ( .)3وم ننّ ت نناش بد ك ننّ وبؿ نسبز ط ن ٠ازن ُل ننى
بمل بدهن ن ننل ،حاود ن ن ن بد سةن ن ننات بملت ن ن نندة بدلن ن ننٔى ُاين ن ننل م ن ن ن ش ن ن ن ٤هدةن ن نندد مٜون ن ننّ بملظن ن نناُدة
مل بده ننل .ود ١ن ط ن ٠ازن د ن يِ ننس بهتمام ننا د ننرد ،٣م ننل تٛتـ ننا ةل(ٗ )4يم ننا د ن بط ننتمس ل ننه بط ننا
( )1ةم١ن بدٜن ٤ب هشننا ٞطن ثي ٠انننا وزبب بُن طن ٠ازن بطننتمسبز بمل بدهننل ِنند مٔننا زة ٟشنندم .وعِن بدظن تو٤
ع
بل ننى ب بلب ننص بدؼ نني له م ننازض ك ننٔوا ُل ننى ط ن ٠ازن دتجش ن بملـ ننالبل م ننّ مادي ة ننا .بم ننا بدظ ن تش ننس ٗه ن بش ننت ٖ
بدوسٗي له ت٘ظيج ٛنسبز وٛن ٙبهن ٚبدشناز٘ٗ ،ن بد ٛن بدنرم بُتٜند ٗينل بملنادي ة ب وٛن ٙبهن ٚبدشناز يِ ن فنب
بلجش تندونيظيي م م زني بملادي ةل٠ ،ا ط ٠ازن ةشٌس بديل ُلى بنل ديع بٟملج م نهاةل سه ٚبدشاز .ةشٌس:
J.A.C. Mackie, op. Cit, P.226.
2
) Ibid., P.226.
3
) Facts on File, Op. Cit., PP.91-92.
(٠ )4ان بندونيظيا تمس ماشمل بٛتـا ةل حنا ة ُنا ،1962دنرب ُتنجت بد سةنات بملت ندة ُن ُصمهنا سمندبب بملظناُدة،
و ٛننا ٗسا نن ٝبمسا٢ن ن دامس ننب تٛتـ ننا م مصا ننازة سندونيظ ننيا بؿ نندز ل ننه بُٜا ه ننا تٜسان نسب ة ن ما ؼ نناب مسن ننامج شم ننع
ع ع
طش بت سُانل بندونيظيا مٜيمنل 390ماين وسزبُ ،لنى ب اظناه بد سةنات بملت ندة م ن 233ماين وسزب من بؿنل
بملثاننٕ .و٠ننا هننرب بدِ ن مؼننسوها متِنناو بندونيظننيا مننّ ؿننشدو ٚبدشٜنند بدنندوله لننه مظنناتل ت ٘ننيم ٛيمننل بدسوييننل
وتٜانيف بمل بشننل بدِامننل .وٛند ت دهن ِلنل من بدـنشدو ٚبلنى بندونيظننيا ملظناُدة بلب ٢مننل لنه بمت٢نناز مسننامج ة ٜننٝ
ع
تطننتٜسبز بدشٜنندم .ولننه بذبز ُننا ُ 1963سك ن بد سةننات بملت نندة ٛسكننا ملنندة ُؼننس طننش بت مٜيمننل 13ماي ن وسزب
م بدل ت ال بد بز بت بد ةتوابها مسنامج تل ي بدشٜد .وله حصاسب مش مجاع مظناُدة بدتشمينل بدتنا ّ ملشٌمنل
بدتِاو تٛتـا م وبدتشميل مظاُدة سندونيظيا مأ 400ماي وسز ،دظد بدعجنص لنه مين ب مندٗ ُا ها .و٠انن
طننيجبتيجيل بد سةننات بملت نندة تٜطن مننا اظننه اننه وبدثشنن ٣بدنندوله وؿننشدو ٚبدشٜنند بدنندوله مش ن نـنن ٙبملثاننُٕ ،لننى
210
بُا ن ن ن لن ن ننه بل ن ن ننامع وبدِؼن ن ننسا م ن ن ن بذبز بط ن ن ن يابد م ن ن ن بملظن ن نناُدة تمسا١ين ن ننل وٛاٗ":٤اتن ن ننره
مظ نناُدبت ١بل ننى بل ب نني ن ن ن ظ ننتويّ ب نمطن ن م نندو بملظ نناُدة .طن ن ٖ دن ن ن ه نناز بم نندب.ب
بندونيظننيا ٓشيننل مننامل بز بدوثيِيننل وبد ٜن ة بد ؼننسال ِنند طنن٢انها بدننرم ةـننل بلننى ( )103ماي ن
وديظ ملل مادي ةنا ظن٢انها بدِؼنسة م ةني "( .)1ولنه بدين بدتناله بُاشن وبػنشو مانهنا دن تٜند
سندونيظننيا بةننل مظنناُدة اظننه لننه ُ ن طياط ن ها بملاديننل ،ممننا بثنناز ط ن ٠ازن و ِٗننل د طننتمسبز
مادتشدةنند ماملظنناُدة تمسا١يننل٘ٗ .ن بدلادن م ن بةنناز 1964بدٜن شوامننا بمننا 400,000من ف
ٗات ن ننره تجمِ ن ن ب لن ننه متن ن ن د بمن ننا طن نن٘ازة بد سةن ننات بملت ن نندة لن ننه دا٠ازتن ننا ،وٛن ننا " :٤دٜن نند ٛا ن ن
مظن نناُدبت ١بلن ننى بل بن نني ،ودٜن نند ُشي ن ن من ننرد ٣بد سةن ننات بملت ن نندة وذدن نن ٣س هشن ننا ٞوبتن ننس لن ننه
مادي ةا"(.)2 بد سةات بملت دة زيو مظاُدب ها ؼسن ت ٙٛبندونيظيا ُ م بده ها ن
ُل ننى بة ننل ح ننا ٜٗ ،٤نند بط ننتؤن٘ بد٘اث نني ده ه ننا ل ننه م اود ننل بشي ننجة دات ؿ ننل بل ننى بت٘ نناٚ
ةسض ن دمي ننّ ته نسبٖ .ول ننه بدِؼ ننسا م ن حصا نسب ُ ٜنند م ننئتمس ل ننه ه ٟي ن ك ن زإط نناب بد نندو٤
،وش ٤بملئتمس بٛيج بدستيع بد٘اثي تؤطيع لجشنل مـنالبل بطني ال ن بٗساٜينل ددزبطنل بدل
بدن ن بَ وبدت ؿ ننل بل ننى ح ننل مشاط ن (.)3و ٛنند وبٗ نن ٝزت ننيع وشزبب مادي ة ننا ُل ننى بملٜي ننج مث نندتيا ،د١ش ننل
بػيجن ب سبا بلجش تندونيظيي م ػماله م زني وطنسبوب ،ٞميشمنا بؿنس طن ٠ازن ُلنى ب
ت سنبا ةجن ب ةنتٌننس تٜند هننرد بدملجشنل ن ن بةجنا بلبنل بدظيا ن .وُلنى بثننس ذدنٗ ٣ؼننل
بملئتمس له بدت ؿل بلى بت٘ا.)4(ٚ
ب ة ننئم بُل نناب بد ٢ظ ن زاش تز ِ.ننل تش ننسو مساواني نناٗ ،س ظ ننا ،بملاني ننا بدٔسيي ننل ،وبديام ننا مٜي ننل بملثا ننٕ .ول ننه ب
بت٘ ٜن بندونيظننيا مننّ ؿننشدو ٚبدشٜنند بدنندوله ،م شننجيّ م ن بد سةننات بملت نندةُ ،لننى بد نسبببت ت نني دهننا ب اسننب
ع
مثأننا سةتجنناوش 50ماين وسزب لننه بدِننا بدتنناله .ةشٌننس :ػننسيل منناةسٗ ،ن بدٜننسوق بل ازديننل ،ؿننشدو ٚبدشٜنند بدنندوله
وبدِاد بدلاد ،تسدمل مياز ُٜل ،ميجوت ،1977 ،ؾ ؾ.77-76
1
) Facts on File, Op. Cit., P.92.
2
) Ibid,92.
3
) Douglas Hyde, Op. Cit., P.94.
4
) Facts on file, Op. Cit., P.93.
211
ُلننى بدننسٓ من بلجهن بددما ماطننيل بدِدةنندة ،ت ب بدنن بَ بطننتمس منني بندونيظننيا ومادي ةننا .دننرب
بلنى تمن بملت ندة تن ه ٗيهنا بندونيظنيا مادِندوب ٓينج بملتنجز ،ت ب بد ٗند تٜدم مادي ةا ؼن٢
تندونيس منسز ذدنُ ٣لنى بننل هجن كند بدٜن تطنتِمازال ودنيع كند مادي ةنا( .)1ولنه بلبنا م
ع
وبدل ثي م ٠ان توُ ٤ا 1964بنت ث مادي ةا ُل ب ٓيج بت له مجاع تمن ملندة طنشل
وبحنندة( .)2وز ب ُلننى ذدنن ٣بُاشن بندونيظننيا ب سننبا ها من تمن بملت نندة( )3لننه بدظننا ّ من ٠ننان
بدلا ،1965وٛد بُا ط ٠ازن بدٜسبز تندونيس وطى حؼد هاتل له دا٠ازتا ،بذ ٛا" :٤بن ن
م ن ننا ل ننه تمن ن بُان ن ب س ننبا بندونيظ ننيا من ن تمن ن بملت نندة .ومن ن ت ٗـ نناُدب دن ن ت٢ن ن
بملت دة ودتره قم بملت دة بلى بل بي "(.)4
ش ٤تػنهس بدتادينل بش ب بطن ياب طن ٠ازن ،سطنيما ِند ٛينا بد سةنات بملت ندة مت ٛينّ
وسز لنه بدظنا ّ من بذبز .وٟنس ِٗنل دنردٛ ٣امن مِاهدة ميّ بطملبل ملادي ةنا مٜيمنل 400ماين
ػنس٠ات ن٘نى تا ِنل دا سةنات بملت ندة لنه بدتاطنّ من بلب ٢مل تندونيظيل ماسطن ي ب ُلنى ثن
بذبزٟ ،م ننا بط ننت د ُل ننى بدؼ ننس٠ات تمسا١ي ننل ل ننه بندونيظ ننياٗ .ل ن ُ ن ٛي ننا بت ننا بت بدِم ننا٤
بدؼي ُيل مٜوّ بدٔاش وبد١هسياب ُلى م ً٘ ط٘ازة بد سةات بملت دة له دا٠ازتا(.)5
شا ن بملؼ نن٢ال تندونيظ ننيل ن ن ن ن ن ن ن بملادي ة ننل مسحا ننل ددة نندة م ننّ ب س ننبا ط ننشٔاٗ زة م ن
بل ٗنات بدِشـنسال بد ن ٠انن م دن ة مني طنشٔاٗ زة بد ن تت نا لنه ب ُنا ،1965ظن
بٓاثي ننل ط نناحٜل ٗيه ننا .ود ننابت ٠ننا مٌِ ن ط نن٢انها م ن بدـ ننيشيي ،وم ة ن بد ن يؼ نن٢ل بمل وا ن
نٜو ننل بدـ نندب م نني ط ننشٔاٗ زة ويساواني ننا ،س تت٘اٛي ننل بد ن ن ُ ٜنندت م نني زت ننيع وشزبب م ةن ن
وزت ننيع وشزبب ط ننشٔاٗ زة ل ننه ُ ننا ،1961نـن ن ُل ننى بحت٘ نناي مساواني ننا م ٜبُ نندها بدِظ نن١سال
1
) Ibid., PP. 97-99.
( )2دسادة بد٘جس بلجدةد ،بدِد ٠ 3 ، 894ان بدلا . 1965
( )3بلجدةس مادرٟس ب بندونيظيا بنلم بلى مشٌمل تم بملت دة ُا . 1950ةشٌس :
Donald Wilhelm Op. Cit., P. 23.
(ُ٘ )4اٖ بملٔسيل ،بندونيظيا وتم بملت دة ،مجال بدظياطل بددوديل ،بدِد ،7بدٜاهسة،1967 ،ؾ.162
5
) Facts on File, Op. Cit., P.103.
212
وبدث سا ننل ل ننه ط ننشٔاٗ زة .و ِ.نند ب س ننبا ط ننشٔاٗ زة بُاشن ن بندونيظ ننيا مانه ننا ط ظن ن ى دس ننبٝ
بد ٜبُد بدتجةوانيل بذ د ت ٜطشٔاٗ زة مادٔاب تا ٣بد ٜبُد(.)1
بن هن مؼنن٢ال بندونيظننيا مننّ مادي ةننا ُننا ِ ،1966نند ب ٜٗنند ط ن ٠ازن مٌِ ن طنناواتل
ُلننى بثننس بمل اودننل تن ٜميننل بد٘اػننال لننه اؼننسا توُ ٤ننا .1965وِ.نند اظننا ط ن هازت مٌِ ن
طنناوات ط ن ٠ازن ،بُا ن لننه نيظننا ُننا 1966مننا بمل بدهننل تندونيظننيل مننا شبد ن مظننتمسة(.)2
ود١ش ننل ب ٟنند م ننا بندونيظ ننيا ط ن ٖ تٜث ننل مادي ة ننا ،بذب بط ننتواُ تشي ننجة ب تل ن م ننا م ن به
بد سةات بملادي ةل طسبوب ٞوػماله م زني ةساندو ِٗن بدثٜناب لنه تت نا ( .)3ودن ة١ن ماطنتواُل
ط هازت بنهاب بمل بدهل زطميا ،س ط ٠ازن ٠نا سةنصب ٤زتيظنا دادودنل ،و٠نا ُاشمنا ُلنى بطنتمسبز
بمل بدهننل ،بذ مشننّ وشاننس بل ازديننل ب مادنن )4(٣م ن بد نسبب م ا ثننات طننايمل مننّ مادي ةننا( .)5وزٓ ن
ذد نن ٣طن ن ى طن ن هازت وماد نن ٣بل ننى بنه نناب بمل بده ننل ،بذ ذهن ن ماد ننُ ٣ل ننى زبض وٗ نند بندونيسن ن بل ننى
مننّ بد ٗنند بملننادي م ،وٛنند بٟنند مادننُ ٣لننى ب مننان ٞ ٢لننه بةنناز ُننا ،1965سد نسبب م ا ثننات ط ن
م ا ثننات طننتجسم ُلننى بطنناض بت٘ننا ٚمنناني بدننرم وٛننّ لننه ُننا .)6(1963و٠ننا ط ن هازت ومادنن٣
مٜتشِ نني مل ننسوزة بنه نناب بمل بده ننل ح ن بنهم ننا دن ن ةـ نسب ُل ننى مظ ننادل بدن نسبب بط ننت٘تاب ل ننه ػ ننماله
م زنين ن وطن نسبوب ،ٞود ١هم ننا دن ن يظ ننتويِا بدثن ن ل ننه أة ننل بت٘اٛي ننل م ننا ب طن ن ٠ازن ةمتا نن ِ ٣ننم
بل ننى ٗؼ ننل م ا ث ننات بدظ نناوات ،د ننرب تجشث ننا بد نندش ٤ل ننه ؿن نسبَ مثاػ ننس م ننّ طن ن ٠ازن ،مم ننا ب
ُننا مجاننع ػ ن ز بدؼننِ بلننى وكننّ ط ن هازن ِنند ب مننان .)7(ٞ ٢ولننه تم ن ش ُننا 1966ت ٜن
اؼ نن١يل وشبزة ت ن ٛيا ت ننل .ول ننه بدل ننام وبدِؼ ننسا م ن تم ن ش بٟم ننل ط ن هازت اؼ نن١يل بد ن شبزة
1
) Facts on File, Op. Cit, PP.104-105.
2
) Ibid,P.106.
3
) J. A. C. Mackie, Op. Cit., P.319.
( )4بؿث ب ماد ٣وشاسب دمل ازديل ِد بشسبل ط ياندزا م بلب ٢مل ُلى بثس بحدب ُا .1965ةشٌس:
Facts on File , Op. Cit., P.105.
5
) Ibid., P. 106.
( )6بطماُيل ؿتجم مٜاد ،بملـدز بدظام ،ٝؾ.148
7
) J. A.C. Mackie, Op. Cit. ,P. 319.
213
بلجدةنندة بد ن ٠ان ن ت مننل هننا ّ نٌننا بلب ١ن بلجدةنند .وِ.نند بو ٤بدتمنناَ وشبزم لننه بدسب ننّ م ن
ب بُا ن ط ن هازت مننا بمل بدهننل طننتنتا لننه ة ن تطننت .)1(٤ ٜولننه بلبننا م ُؼننس م ن ب وٛننّ
وشاننس بل ازديننل تندونيس ن ب مادنن ٣ووشاننس شازديننل مادي ةننا ُثنند بدننسشب ٚبت٘اٛيننل منني بدثانندة ،
ع
تل ننمش مش ن ب ُ نندة بهمه ننا تُ ننا ة بد٘ زا ننل داِ ٛننات بددما ماط ننيل م نني بندونيظ ننيا ومادي ة ننا،
وبةٜاٖ بدِندوب ٓينج بملِان ُلنى حندو هما ،وبشبدنل بدِ بتن ٝبدستيظنل بمنا بدنسوبمى تندونيظنل ن
بملادي ة ننل بدظ نناميلٟ .م ننا وبٗ ٜن مادي ة ننا ُل ننى بد نسبب بط ننت٘تاب ػ ننِب ل ننه ػ ننماله م زني ن وط نسبوبٞ
دت دةد زٓثل ط٢انهما له بدثٜاب له تت ا بو بل سول مشل(.)2
1
) Ibid, P.322.
2
) Facts on File ,Op. Cit., P.106.
214
املبحث الثالث
حزكت الاىل مً حشزيً الاىل ىضلوط ضوكارهو
-جطور الصزاع بين الجيش ىالحشب الش وعي الاهدىهيس ي.
تملا ن ن ٛنن بدظياط ن ننيل ل ن ننه بندونيظ ن ننيا ِ ن نند ُ ن ننا ُ 1958ل ن ننى ث ن ن بزت ١ن ننصت بد ٜن ن
ظ ن ٠ازن وبلجننيؽ ٗل ن ُ ن بلبننص بدؼنني له .ومش ننر ذدنن ٣بد ٛن ُم ننل ط ن ٠ازن ُلننى بح ٢ننا
طننيوستل ُلننى ٟن بد ٜن تي وبةجننا ن ن َ م ن بدت ن بش مي همننا ،م ي ن س يظننم سحنندهما ب ة ٢ن
ع ع
ٛا ننا ديؼ نن٢ل ت نندةا دظ نناواتل بد بط ننِل ل ننه بلب١ن ن ،بو ة٢ن ن ٓي ننج ٛننا ز ُل ننى م بده ننل بدو ننسٖ
ع
تشننس( .)1وهثٜننا دظياطننل بدت بشنننات هننردُ ،مننل طن ٠ازن ُلننى ُن بلبننص بدؼنني له لننه م بدهننل
تـنناُد ن٘ن ذ بلجننيؽ وتننؤثيجد لننه بد طننى بدظيا ن ،بدننرم حنند ن يجننل سمن ز ُنندة ،م هننا بُن
تح ٢ننا بدِسٗي ننل ل ننه مدبة ننل ُ ننا ،1957ونجاح ننل ل ننه بدٜل نناب ُل ننى بدتم ننس بت بد ن ن ح نندث ُ ننا
ع
.)2(1958وُشد توثي ٝمثدأ بددةمٜسبهيل بمل دهل مندبب من ُنا 1959بش ب ت ٛن ة بلجنيؽ من
ع
ش ن ٤تملياننل لننه بدهي ننات بدظياطننيل٠ ،ادتجملننا ومجاننع بد ن شزببٗ .ل ن ُ ن ذدننٜٗ ٣نند ب ٟظ ن
بلجننيؽ ٛن ة ٗاُاننل من شن ٤وزد لننه هيننؤا (بد٢ن ا )Kotiبد ن ب ؼننؤت من بدننل ت ساننس بةساننا
بدٔسيي ننل ُ ننا ،1962وهي ننل (بدثيتجان ن )Pepertiبد ن ن ت دن ن مهم ننل تػن نسبٖ ُل ننى ب بزة تح ٢ننا
ع ع
بدِسٗيل( .)3وِ.د ب ت بدٜلاب ُلى حنص بملاػن م بدنرم ٠نا نندب ٛانا دملبنص بدؼني له ،بشنر
بلجننيؽ شمننا بملثننا زد و ب ُلننى بحت ن بب بلبننص وم اودننل ٟننث ؼنناهاتل ٠اٗننل ٘ٗ .ن بةا ن ُ ٤ننا
ُ 1959مننل بلجننيؽ ُلننى تؤديننل ُٜنند بملننئتمس بد ن ه بدظننا ض دملبننص بدؼنني له م نسبت ُنندة ،
ع
ود ١ن ط ن ٠ازن تنندشل وبؿننس ُلننى مننش بلبننص تذ دِٜنند بملننئتمس( ،)4مننل بنننل بد ٜن شوامننا بٟنند
1
) Harold C.Hinton and others, Op.Cit., P.650.
2
) Peter Polomka, Op. Cit., P.60.
3
) Harold Grouch, The Army and Politics in Indonesia, Research in Politics and International Relations of
Southeast Asia, Edited by Georye Mc. T. Kahin, (N. P.) 1978, P.48.
4
) J. D. Legge, Op. Cit., P.321.
215
ٗين ننل ُمن ننل دملبن ننص بدؼن نني له ،بذ ٛن ننا" :٤مشن ننر ؿن ننثام وح ن ن بد ٛن ن بلباكن ننس اِا ٜن ن ممؼن نناُس
ؿدبٛل حميمل مّ بلبص بدؼي له تندونيس (.)1
ل ننه ُ ننا ٛ 1960ننا بد ٜننا د بدِظ نن١سا مت دة نند ؼ ننان بلب ننص بدؼ نني له ل ننه بملش نناهٝ
ع ع
بدتا ِ ننل دهن ن ،م اود ننل داٜل نناب ُل ننى ن٘ن ن ذد هش ننا .ٞوم ننسة بش ننس طن ن ى طن ن ٠ازن داه نندب سدٔ نناب
تدنسبببت بملت ننرة كنند بلبننص ٠اٗننل ،بد ن بطننتمست ح ن بوبشننس ُننا .)2(1961وُلننى بدننسٓ من
م نناوست ٛننا ة بلج ننيؽ بدِدة نندة سحت ن بب بلب ننص بدؼ نني له ،ت ب ط ن ٠ازن بط ننتمس ل ننه حماةت ننل
دملبننص وطن ى س شادننل لننه بدن شبزة من شن ٤بُننا ة تشٌنني وشبزتننل لننه بذبز ُننا ،1962بذ ب شننل
بثش نني م ن بد ٜننا ة بدؼ نني ُيي (بة نندة ود ٛم ننا ) ل ننه بد ن شبزة ،و م ننش ه حٜيث ننل وشبزا ننل .ود ن
ةٜا ننل ذد نن ٣م ن ن٘ ن ذ بلج ننيؽ ل ننه بملجا ننع بد ن شبزم بملِ نند ،٤م ننل ب ن٘ ن ذد بش ب ُم ننا ٠ننا ُاي ننل
ع
طامٜا(.)3
ط نناول ٛا ننل من ن بدـ ننِ من ن بد بض ننب ب طن ن ٠ازن ب ز ٞم ننا ٛننا ة بلج ننيؽ ةما٢ن ن
ت نندفها .د ننرب ،ط ن ى بل ننى بك ننِاٖ تا نن ٣بد ٜن ة ُ ن هسانن ٝبد نسبببت ُ نندة ،بهمه ننا بكننِاٖ ط نناول
بدننرم ٠ننا يِنندد بدلننامى تٟملننج ٛنندزة ُلننى زتننيع بز٠ننا بلجننيؽ ووشاننس بدنندٗاَ بلجننجب ٤ناطن ي
وزد لننه بدظنناول ما ِننا د ُ ن زتاطننل بز٠ننا بلجننيؽ ٛا ن بلجننيؽ كنندد ،دننرب ط ن ى بلننى تةجنني
وتشـي بحد مشاؿسال وه بحمد ةا مدس ُشل( .)4م دهل بشس ُمل طن ٠ازن ُلنى بكنِاٖ
ط نناول بلج ننيؽ ل ننه بدؼ ننئو بملدني ننل من ن شن ن ٤بدٔ نناب تح ٢ننا بدِسٗي ننل م ننّ ن ٜننل ب بزة بةسا ننا
1
) Guy J. Pauker, Indonesia The PKI„S “Road to Power” , Research in the Communist Revolution in Asia,
Tactics, Goals and Achivements, Edited by Bert A. Scal apino, New Jersey, 1965, P.280.
2
) Peter Polomka, Op. Cit., P.62.
3
) Harold C. Hinton and others , Op. Cit., P.657.
( )4بمتنندأت شوننل طن ٠ازن مشننر مشتـننُ ٙننا ،1962بذ ُننسق ُلننى ناطن ي تن له مشـن ٛاتنند بدٜن بت بملظننملبل مننّ
طنناول ٠اماننل ُلننى بد ٜن بت بملظننملبل تزِ.ننل (بدتجةننل ،بلج اننل ،بدث ساننل،و بدؼننسهل) ،مٜامننل م بٜٗننل قشيننج ُلننى بدت لننه
ع
ُ ن مشـننثل زتيظننا سز٠ننا بلجننيؽ .ت ب مِازكننل زتننيع بز٠ننا بد ٜن ة بلج اننل ُمننس ب ن دننرد ٣تمننس ،ب ت بلننى بدٔنناب
بملشـ بملٜيج وبٛتـاز ناط ي ُلى مشـ وشاس بددٗاَ وقم .ةشٌس:
Harold Grouch, Op. Cit., P. 52.
216
بدٔسيينل بلننى بندونيظننيا ُنا ٗ .)1(1963لن ُن تٜاينل طنناوتل لننه هي نل بد٢ن ا ( ،)2وٟننرد ٣بدٔنناب
بل دمل تدصبميل له بةاز ُا .)3(1963
له بد ٛبدرم مدأ ٗينل مسٟنص بلجنيؽ مناديجبدّ ن يجنل دظياطنل بدنستيع طن ٠ازن كندد،
بشننر وز بلبننص بدؼنني له مننادتجوش سطننيما ش ن ٤حماننل بمل بدهننل كنند مادي ةننا (.)4()1966-1963
بدصزبل ننه ل ننه ٗل ن ُ ن ذد نن ٜٗ ،٣نند بش ب ت ٛن ة بلب ننص بدؼ نني له ِ نند بثازت ننل دٜل ننيل تؿ ن
تزبضن ، بملؼنازٟل لنه بمل اؿنيل وبؿن بندونيظياُ ٘ٗ .ا 1960تم بملـا ٛل ُلى ٛان
د ن ةش٘ ننر ؼ نن٢ل ِٗل ننه .د ننرب طن ن ى بلب ننص دتوثي نن ٝبدظياط ننيات بلب ٢مي ننل ت ب ه ننرب بد ٜننان
بلننى حنندو ؿ نسبَ منني بد٘ حنني واشننجيّ بد٘ حنني داظننيوسة ُلننى تزبض ن بدصزبُيننل ،ممننا ب
ومنناد ٢تزبض ن بدننرة ٠ننا مٌِمه ن مننستثوي مننّ بلبننص بد ن ه وحننص نهلننل بدِامنناب .ود ن
ةت ٙٛتمنس ُشند هنرب بلبند ،منل ب بُلناب بلبنص منجِ ب بد٘ حني د طن ي ب ُلنى بملمتا٢نات
بلب ٢ميل بد ٠ان تدبز م ٛثل م ـيات ُظ١سال(.)5
م ن ده ننل بش ننس بش ب ت م٢ان ننل بلب ننص ل ننه بلب ٢م ننل ُش نندما بزب ط ن ٠ازن توثي نن ٝمث نندأ
بد٘اط ننا ، ٠بذ ٛننا متِي نني بدِل ن ن بدلادن ن ل ننه بلب ننص بدؼن نني له (نج تن ن ) ل ننه ب ُن ننا 1964
ُ ن ن بدهي ن ننل بدستاطن ننيل م ن نّ بُون نناده مظن ننئوديات م ؿن نن٘ل أحن نند بد ن ن شزبب بدل ثن ننل بدن ننرة ةش ي ن ن
تزبض (.)6 بػسبٗيل له مجا ٤بطتـ
1
) Harold C. Hinton and others, Op. Cit., P.658.
2
) Harold Grouch, Op. Cit., P. 54.
3
) J. D. Legge, Op. Cit., P. 325.
( )4بلجنندةس مادننرٟس ب م ٛنن ٙبلبننص بملِننازق م ن تت ننا بملننادي م طننث ٝم ٛنن ٙبلب ٢مننل تندونيظننيل ٘ٗ ،ن ٠ننان
ع
بدلننا ُننا ُ 1961ننازق بلبننص ٗ١ننسة تت ننا وُنندها ػنن ١م ن بػنن٢ا ٤تطننتِماز بلجدةنند وِ.نند بُ ن تت ننا لننه
بةا ُ ٤ا 1963ن،ب بلبص له بلبـ ُ ٤لى ُن وبطنّ من شن ٤طنيوستل ُلنى بملمتا٢نات وبملؼنازعّ بدتجةوانينل لنه
بندونيظيا .ةشٌس:
Harold Grouch, Op. Cit., P.63.
5
) Harold Grouch, Op. Cit., PP. 63-64.
6
) Ibid., P. 77.
217
بشبب تصبةن نند ن٘ ن ن ذ بلبن ننص بدؼن نني له ًهن ننست حسٟن ننل مشاوتن ننل دملبن ننص طن ننِ داتٜن ننس م ن ن
بُلناب هنرد بلبسٟنل هي نل ُسٗن ط ٠ازن وبدتٜايل م م٢انل بلبص بدؼني له ددةنل .وٛند ٠ن
(مادظ ٠ازنيل) له بةا ُ ٤ا ٠ ،1964ا هدٗها تث ن بٗ٢ناز طن ٠ازن وبدت ؼنيج هنا ،و٠انن مصُامنل
مجم ُن ننل م ن ن م ن ننسزم بد ن ننب ٙبملشاهلن ننل داؼن نني ُيل .ت ب تان نن ٣بدهي ن ننل د ه ن ن ممِازكن ننل
ع
ػنندةدة من ٛثننل طن ٠ازن بدننرم ُنندها بكننِاٗا دملبننص بدؼنني لهٟ ،مننا بُتٜنند مانهننا مدُ مننل من
بلجننيؽ .و٠ننا د٘ؼننل تانن ٣بلبسٟننل بثننس لننه مننش بلبننص ٛن د بٟتننج من ش ن ٤بطنن٢ات مِازكننيل(.)1
ولننه نهاةننل ُننا 1964بؿننث م ن بد بضننب ب بلبننص بدؼنني له ة تننل م٢انننل ُاديننل ،شاؿننل مننّ
ت دننل بندونيظننيا ن ن بدـنني بد ن ُم ن بمل بدهننل ك نند مادي ةننا ،وبُتت ننجت ب اؼنن١يل تت ننا
ع ع
يِ ن هدةنندب مثاػ نسب سم ن ونم ن و ٤دش ن ػننس ه بطننيا( .)2ولننه بدظننا ّ وبدِؼننسا م ن اؼننسا
بدلننا شبز وشاننس بل ازديننل بدـنني ػ ن ب سم بندونيظننيا ،وش ن ٤تانن ٣بدصاننازة مش ن بندونيظننيا
ع
مظاُدة بٛتـا ةل مٜيمل 50ماي وسزب(.)3
بدل ننا بش ب بتج نناد بندونيظ ننيا ن ن ن بملِظ نن١س بدؼ نني له شن ن ُ ٤ننا ٘ٗ .1965ن ن ٠ننان
بُا ن ُ ن اؼنن١يل م ن ز دا٠ازتننا -م١نني تٛتـننا م لننه بد ٛن بدننرم ب سننبث ٗيننل بندونيظننيا
م تم بملت دة له بدؼنهس ن٘ظنل ظن ٛلنيل بل ن ٖ منّ مادي ةنا .وٛند أطنهم تان ٣بدِ بمنل
ع
لننه وؿ ن ٤بلبننص بدؼ نني له بل ننى بٟملننج مسبحا ننل ت ننؤثيجب ،ح ن بؿ ننث تُت ٜننا بدظنناتد م نني بمل اا نني
بدظياطننيي مننا بلبننص طننيت ١مادظنناول مم تانن ٙد بنبهننا ُ ن هننساٜي :بمننا مادظننيوسة ُلننى
ع
بدظنناول منناد ٜة ،بو ُن هسانن ٝتـن ا ؿن زم مصانن .)4(ٙوبشبب ذدنن ٣دن ة١ن بلجننيؽ ٛننا زب ُلننى
ع
ت نندم ط ن ٠ازن ؼ نن٢ل ؿ ننسا ٟ ،م ننا بن ننل د ن ة ١ن مظ ننتِدب دات ل ننه ُ ن بد ٛن ٖ م د ننل بلب ننص
1
) J. D. Legge, OP. Cit., P.375.
2
) J. D. Armstrong, Revolutionary Diplomacy, Chinese Foreign Policy and the United Front Doctvine,
London, 1977, P.129.
3
) David Mozingo, Chinese Policy Toward Indonesiy 1949-1967, 1st ed., 1976, PP.208-209.
()4بلجنندةس ماد ننرٟس ب ٛننا ة بلب ننص بدؼنني له ؿ ننسح ب لننه بوبش ننس ُننا 1964م ننا ُنند بُل نناب بلبننص ةـ ننل بلننى ث ث ننل
ع
م ةي ُل بٗ ،ل ُ طتل ُؼس ماي بشسا ةنتم بلى مشٌمات وهي ات تا ِل دل وله ٛثلتل ةشٌس:
Peter Polomca, Op. Cit., P.69.
218
ع
بدؼني له .دنرب بزتنؤ ٛنا ة بلجنيؽ مجنازبة طن ٠ازن ػن٘ اا لنه ُن طياطنتل ،سطنيما ؿنسبُل مننّ
مادي ةننا .ولننه بد ٛن ن٘ظننل أم ن ب ُلننى بد نسبب بتـنناست طننسال مننّ بلب ٢مننل بملادي ةننل "اِامه ن مننا
بلج ننيؽ د ن ة ١ن ة نندُ ت ط ننيّ بدـ نسبَ"(.)1وُل ننى بد ننسٓ م ن بمل٢ان ننل بد١ثي ننجة بد ن حـ ننل ُايه ننا
بلبننص بدؼنني له لننه بد طننى بدظيا ن تندونيسن ،ت ب ٛا تننل ٠ننان ب يؼننِسو مننا مظننتٜثاه
٠نا طنيهد م٢اننل بلبنص .دنرب مستثى م د ط ٠ازن ُلنى زبض بدظناول ،وب ٓيامنل سم طن
بلننى بت نناذ بد نسبببت ُنندة ،م ن مي هننا م اودننل بدتٜننس م ن ِننم ٛننا ة ط ن ى بدٜننا ة بدؼنني ُي
بلجننيؽ ،من مين ه زتننيع بز٠ننا بدٜن ة بلج اننل (ُمننس ب ن ) بدننرم ٠انن ددةننل مين ٤تجنناد بلبننص
بدلننا بدؼنني له(ٗ .)2ل ن ُ ن ذدننٜٗ ،٣نند بٛيننج ٛننا ة بلبننص لننه بدظننا ّ وبدِؼننسا م ن ٠ننان
ُ ننا 1965بك نناٗل اؼ نن١يل ددة نند بل ننى ؿ نن٘ ٖ بلج ننيؽ بملِسوٗ ننل (بدتجة ننل ،بلج ا ننل ،بدؼ ننسهل،
هننرب بد ؼنن١يل من ُنند من بدِمننا ٤وبد٘ حنني (ُلننى ػنن٢ل ميايؼننيات) دنندُ بدث سانل) ،وات٢ن
بدظ نناول وبدشٌ ننا بدِ ننا ل ننه بددود ننل(ٟ .)3م ننا بٛيجح ن ب تؤط ننيع ٗ ننس ٚبط ؼ ننازال ل ننه بلج ننيؽ (تمل ننل
بدِشاؿس بدشاط ٠ميل) وذد ٣داِمل مّ ٛا ة اؼ١ي ت بلجيؽ بمل تا٘ل(.)4
من بد بضننب ب دهننرد بملٜيجحننات بهنندبٖ طياطننيل من مي هننا طن ه بدؼنني ُيي دملبـن ٤
ُلى مِا مات تتِا ٝمادتو زبت بلباؿال بشل بلجيؽ ،سطيما له بد ٜبت بدتجةنل بملشاوتنل دهن .
ع
ٟم ننا بنه ن يظ ننِ بل ننى دِ ننل بد ؼ نن١ي ت بلجدة نندة م بدي ننل ده ن ،ويادت نناله ة ٢ن ن٘ ن ذه م بشا ننا
دش٘ ن ذ ٛننا ة بلجننيؽ( .)5وام ١ن بد ٜن ٤ب تشت ٗننات بد ن ٠ان ن م د ن ة منني بؿننشاٖ بد ٜن بت
بملظملبل تزِ.ل طاُدت بلبص ُلنى هنس تان ٣بملٜيجحنات٘ٗ ،ن بد ٛن بدنرم ُنازق ٗينل ٛنا ة
مننا "م ن ٓيننج بد ٜن ة بدتجةننل وبدث ساننل وبدؼننسهل مٜيجحننات بلبننص ،وذدننُ ٣شنندما بُا ن ناط ن ي
ٛاتنندها م ن بلبننص بد ن ه مننّ ن ن ب م ن بملم ١ن د ٜن ة مِيشننل ب اِمننل بذ ٠ننا ةج ن ب ة ٢ن
1
) Harold Grouch Op. Cit., P.70.
2
) Ibid,PP. 83-84.
3
) J. D. Legge, Op. Cit., P.380.
4
) Harold Grouch, Op. Cit., P. 85.
5
) Ibid., P. 87.
219
بملجم ُننات بددةنيننل وبدؼنني ُيل "ٗ ،ننا زتننيع بز٠ننا بد ٜن ة بلج اننل ُمننس ب ن بشتننج بد ننب٘يي
مانننل زبٓن مٜثن ٤مظ ؼننازم بدشاطننا ٠ميل ،وبكنناٖ مانهننا طننت ٢م٘ينندة داٜن بت بملظننملبلٟ .مننا
ع
زح ن ن م٘ ١ن ننسة بد ٜن ن ة بل امظ ن ننل ،بذ ٛن ننا" :٤م ن ن بدسبث ن ننّ ب تج ن نند بدؼ ن ننِ مظ ن ننملبا مل ن ننل بد ٜن ن بت
تشننس "( .)1وُلننى بدننسٓ م ن مِازكننل ٛننا ة بلجننيؽ دتانن ٣بملٜيجحننات ،ت بنه ن بت٘ ٜن ب ُلننى ُنند
ع
م بدهل ط ٠ازن مثاػسة و ُ بملٜيجحات ػن٘ اا .لنه بد ٛن ن٘ظنل ُمان ب ُلنى ُسٛانل تش٘ينرها،
هننرد بد ٜن ة ت ن بذ ٛننام ب متنندزا بُنندب م نندو ة م ن بد٘ حنني وبدِمننا ٤مادؼنن٢ل بدننرم ت ٢ن
طيوس ه (.)2
بما ط ٠ازن ٗ ،ا ة بٗ ٝمثاػسة ُلى تا ٣بملٜيجحات ،سننل ب ز ٞكنسوزة بمل اٌٗنل ُلنى
بمل بشن ننل بدظياط ننيل من ن شن ن ُ ٤نند دِ ننل ٛننا ة بلج ننيؽ ةل ننوسو دا ٛن ن ٖ ك نندد .ومن ن ه ننرب
بملشوا ٝط ى بلى بةجنا بدت٘ظنيجبت بد ن ت ضنب م ٘ٛنل ،بذ شاهن بدٜنا ة تٛايميني لنه بدظنا ّ
ع
وبدِؼ ننسا م ن بة نناز ُ ننا 1965وبوض ننب ده ن مان ننل د ن ة ١ن يِ ن بم نندب مان ننل "بذب ٠ننا بدٜات نند م ن
ناتثننل من مجم ُننل ػنني ُيل بو ةنينل ،د١ن ما٠ننا يِشيننل هن مجم ُننل وهشيننلٗ ،يجن ب ة٢ن
ماي منل منسو ووحندة بدشاطنا .)3(" ٠ولنه بد ٛن ب ٠ل ؿنش ٖ بدٜن بت بملظنملبل ةجن ب ت٢ن
ن٘ظن ننل بػن نناز ط ن ن ٠ازن بلن ننى كن ننسوزة اظن نناي بدِمن ننا ٤وبد٘ حن نني ،د ١ن ن ٟمن ننا ٛن ننا" :٤بذ ٠ن ننا ذدن نن٣
ع
كسوزاا"(.)4
-حزكت الاىل مً حشزيً الاىل.
تل ن نناٗست ُ بم ن ننل ُ ن نندة بط ن ننهم ل ن ننه ح ن نندو حس ٟن ننل تو ٤من ن ن اؼ ن ننسا تو ،٤بهمه ن ننا
تنٜظننامات بلباؿننال منني ٛيننا بت بلجننيؽ ،بد ن ب ت بلننى مننسوش بز.ننّ مجنناميّ ُظنن١سال ،تلننمش
بملجم ُننل تولننى مئانندم بلجن نجب ٤بحمنند مننا ،ميشمننا تلننمش بملجم ُننل بدلانيننل مئانندم بلجن نجب٤
طن ن هازت بد ننرم ٠ننا يؼ ننٔل مشـن ن (ٛات نند بدٜن ن بت تحتياهي ننل)ٗ ،لن ن ُن ن مئا نندم بلجنن نجب٤
1
) Ibid., PP. 88-91.
2
) J. D. Legge, Op. Cit., P.378.
3
) Harold Grouch, OP. Cit., P. 89.
4
) Ibid., P. 90.
220
ناط ن ن ن ي ٗ ،يمن ن ننا تلن ن ننمش بملجم ُن ن ننل بدسب ِن ن ننل بدلن ن ننثان بدتٜن ن نندميي بدن ن ننرة ٠ن ن ننان ب مظن ن نناندة
م ـن ننيات ثان ان ننل لن ننه داؼن نني ُيل ومشن نناوتي داٜين ننا بت بدِاين ننا دملجن ننيؽ .ود ن ن ة ١ن ن بود ن نن ٣ط ن ن
بلجيؽ(ٗ .)1ل ُ ذدٜٗ ،٣د ٠ا ملسق ط ٠ازن ُا ،1965بثس له بش ةا بدـنسبَ بدظيا ن
ؼؤ بدظاول .وٛد زٗم ط ٠ازن تمتلا ٤سوبمس تهثاب بدرة ن نب د ملنسوزة بدنسبب ُماينل
دسبحي ننل د٢اي ي ننل ،وبنت ٜنند بدؼ نناثِات بدٜاتا ننل مان ننل م ػ ننُ ٣ل ننى بملن ن ت ،ت ب اِسك ننل د ُ ١ننل
صبيل له بل امع م ب ش ٤بحد بدتماُاتنل ،شب من تان ٣بدؼناثِاتٟ ،منا بشب ت بمل ناوٖ
م حدو ؿسبَ ؼؤ بدظاول(.)2
ةن ن ن زبٗن ن نن ٝتان ن نن ٣بدتو ن ن ن زبت تن ن ننده ز وبضن ن ننب لن ن ننه توكن ن نناَ تٛتـن ن ننا ةل ،بذ وؿن ن ننا
وسز بمسا٢ن ن ( .)3وعِ ننص ذد نن ٣بل ننى بهتم ننا بندونيظ ننيا بل ازدي ننل ُ ننا 1965بل ننى ( )2.400ماين ن
مامل ننل ط ن ٠ازن ش ن ٗ ٤يننجة بددةمٜسبهيننل بمل دهننل مننالجيؽ ،بذ ٠ننا ةننت بن٘ننا ٚماٛيمتننل ثمننان
من ن ن مي بني ن ننل بددود ن ننل ُلن ن ننى بل ن نندمات بدِظ ن نن١سال ،ل ن ننه بد ٛن ن ن بد ن ننرم بهمان ن ن ٗي ن ننل بل ن نندمات
تشس ِٗ،ل ننى طن ن يل بملل ننا ٠ ٤ننا بد ننسش ة ننتِ٘ ُل ننى بزؿ نن٘ل بملن ن ب ب ل ننه بد ٛن ن بد ننرم ٠ننا ٗي ننل
ع
بدؼِ داثِا .وعِ ذد ٣بلنى ُند بهتمنا بلب ٢منل متن ٗيج هنس ٚبدشٜنل بملشاطنثل(ٗ .)4لن ُن
بهتمننا طن ٠ازن مـننسٖ تمن ب ٤بدِامننل ُلننى مؼننازعّ ٓيننج م٘ينندة ملننل ب ؼنناب بمل ُن بدسااكننيل،
ويشاب بد٘شا ٚبد٘ مل(.)5
وؿنل بدـنسبَ ذزوتننل لنه ديانل تو ٤من اؼنسا تو ،٤بذ ٛنا بدان بب بونت نٕ ٛاتند ٟتيثننل
تج١سبمينجب بدتا ِننل دملبننسض بل نناؾ ،حسٟننل ُسٗن ن٘ظننها مانهننا حسٟننل تو ٤من اؼننسا تو،٤
و ٛن نند بػ ن ننيج ٟل ن ننه تش٘ي ن ننرها ٟتي ت ن ننا م ن ن بد ٢مان ن نندوش بدات ن نني ٠انت ن ننا ل ن ننه دا٠ازت ن ننا دامؼ ن ننازٟل ل ن ننه
1
) Peter Polomka, Op. Cit., P. 72.
2
) J. D. Legge Op. Cit., P.385.
3
) Ibid., P. 386.
) (Claude A. Buss, Asia in the modern World, A History of china, Japan, South and Southeast Asia, 1 st ed.,
4
1
) Peter Polomka, Op. Cit., PP. 72-73.
( )2بلجنجتت ه (ةا ،ط يسبمت ،مازما ،هازد ن ،مانددياتا ،و ػيظ ميهازدي ) .ةشٌس:
Ibid., P.74.
3
) Ibid., PP.72-73.
4
) J. D.Legge. Op. Cit., P. 387.
( )5ن يل ش ، ٠بدث ُ بلبٜيٜل له بندونيظيا ،مجال بد٢ات ،بدِد ،61بدٜاهسة ،1966 ،ؾ.82
6
) Harold Grouch, Op. Cit, P.97.
7
) J.D. Legge, Op. Cit., P.389.
222
ع
ُل ننى ة نند بدِظ نن١ساي بديمشي نني ،وبٛش ننّ مل ننسوزة بد ننرها بل ننى ٛاُ نندة حا نني ح٘اً ننا ُل ننى بن ٜن
ط متل(.)1
ِنند ب ُا ن ط ن هازت م ننؤمس بلبس ٟننل وبٓتي ننا ٤بحمنند ة ننا ٛ ،ننسز ت ن له مظ ننئوديل بلج ننيؽ
و بنتٌنناز بشننر قذ م ن ط ن ٠ازن بدننرم د ن ة ١ن م٢ننا ود ن د يِننسٖ ِنند .ودنناب ٛنسبزد هننرب
ِ نند ب بد ننس بتـ نناست م ننّ ٛننا ة بدث سا ننل وبدؼ ننسهل بد ننرة وبٗ ٜن ب ُل ننى بدِم ننل ت ن ٛيا ت ننل،
ميشمننا زٗننم ٛننا ة بدٜن ة بلج اننل ذدنن .٣وٛنند ٗننّ هننرب تمننس طن هازت بلننى ُنند بدنندش ٤لننه ؿنسبَ
طاول ٛال(.)2 مّ ٛا ة بد ٜة بلج ال بدرة ٠ان ب ةمتا٢
ط ن ن ى ط ن ن هازت لن ننه من ننا ة قمن ننس بلن ننى بٛشن نناَ ٟتيث ن ن بد ٢مانن نندوش بملت بدن نندتي لن ننه طن نناحل
ع
(مس ة٢ننا) بد ن تٜننّ وطننى دا٠ازتننا د نلننما ت ن ٛيا تننل ،مظننتٔ طن ب بوكنناَ بلجشن بدننرة
ُد ت ٗيج ٛنا ة بلبسٟنل بلج َ وبدِوؽٗ ،ل ُ بػِل بدؼمع بلبازة ،ظ ٠ان يِان
بملننئ بد شمننل دهن .وِ.نند ب وُننده طن هازت متٜنندة بملظنناُدة ،بنلن بلننى دانثننل دشن بحنند
ع
بد١تي ت نني ل ننه بدظ نناُل بدسب ِ ننل مظ ننابب ،ميشم ننا زٗ ننم ٛات نند ٗس ٛننل ( ةثاني ٢ننازب) بد ننرم ٠ننا ة ننستثى
مـدبٛل ٛال مّ بونت ٕ تنلما بلى ط هازت وٗلنل ت سنبا بلنى ٛاُندة حاني بلج انل لنه
ع
بدظاُل بدظا طل مظابب .وه١رب ن،نب طن هازت لنه بدظنيوسة ُلنى طناحل مس ة٢نا بد ن اِند بملسٟنص
بدستيع داظيوسة ُلى بدٜـس بدستا وم ول بدسب ة بدسط ومسٟص تتـاست بدستيع(.)3
ع ع
ش ن ٤ذدنن ٣بد ٛن حنناو ٤ط ن ٠ازن بًهنناز طننيوستل ُلننى بمل ٛنن،ٙبذ ُنني م ـننا م بديننا
ع ع
دننل هن بلجننجب( ٤مسبن تن )Pranotoدي٢ن ٛاتنندب دملجننيؽ منندس ُن ةننا ( ،)4ت ب طن هازت زٗننم
ع
بدتِينني وُنند ن٘ظننل ٛاتنندب دملجننيؽٟ .مننا بماننٕ زط ن ٤ط ن ٠ازن مننا ُلننى ط ن ٠ازن مٔننا زة ٛاُنندة
حا نني بلج ا ننل ،س دش ن ٛن بت تحتي ننان طيظ ننوسو ُايه ننا .ول ننه بد ٛن ن٘ظ ننل م نندأ ط ن هازت
مادت ُ ن لننه بمل ٛنن ٙدـننالبل ٘ٗ .ن بد ٛن بدننرم زٗننم ٗيننل تش٘يننر بمننس ط ن ٠ازن متِينني ٓيننجد،
1
) Peter Polomka, Op. Cit., P.74.
( )2ت ن بطننتدُاب بةنندة بلننى ٛاُنندة حانني م ن ٛثننل بو نت ننٕ ِنند تش٘يننر بلبسٟننل .ةشٌننس :د طننيا زبم ،بدٜـننل بد٢اماننل
مل اودل تن ٜتشيج له بندونيظيا ،مجال زبطات ُسييل ،بدِد ، 7ميجوت ،1966 ،ؾ.91
3
) J.D. Legge, Op. Cit., P.389.
4
) Peter Polomka, Op. Cit., P. 74.
5
) Ibid., P. 84.
224
وبُي نجبٖ مظ ننئو ٤بلب ننص ل ننه دا٠ازت ننا نج ت ن مت به ننئ بلب ننص م ننّ بلبس ٟننل ،وبد ننرم بن ١ننس بُيجبٗ ننل
ع
سحٜا(.)1
بمننا ط ن ٠ازن ٗ ،ا ن ة ١ن م ن بدظننه دل مم٢ننا ب هامننل مننادت زن م سٟننل تو ٤م ن اؼننسا
تو ٤سُتثننازبت ُنندة ،بهمهننا بمل٢انننل بد١ثيننجة بد ن ٠ننا ةتمتننّ هننا منني بدِدةند من كننثان بلجننيؽ
بلجنناويي .ومننّ ذدنن٘ٗ ،٣ن بوبشننس ُننا ً 1970هننست وثيٜننل ٠ان ن ُثننازة ُن اسننجيل سطننتج ب
مظنناُد طن ٠ازن بدظننام ٝبد ٢د نيننل مامثننا ٕ بدننرم ذٟننس ب طن ٠ازن ٛننسز هننس ةننا واِينني ناتثننل
ع ع
تو ٤مسػنند ٛاتنندب ددةنندب دملجننيؽ .وينندأ هننرب قمننس مشننر حصا نسب ُننا ٘ٗ .1965ن بدظننا ض م ن
بدؼنهس ن٘ظنل وبثشناب بحت٘نا ٤طن ٠ازن ِيند مني د بدسب نّ وبدظنتي لنه ٛـنسد لنه مناله ،بػنت ٢من
م ٛن نن ٙبلجن ن ننجتت بد١ثن ن نناز وبشت ن ننج ٛات ن نند بلج ن ننيؽ تٛاي ن ن ن ل ن ننه م ن نناله د٢ن ن ن ة ن ننت٘ ف وسب ٛن ن ننا ة
بلج ننيؽ(.)2وبك نناٖ مامث ننا ٕ ب طن ن ٠ازن ط ننا ٤بونت ننٕ ل ننه بدسب ننّ من ن ب ُن ن م نند بط ننتِدب د
داٜيا ِمل كد بلجنجتت ٓيج بمل اـي ،وياملٜامل بمد بونت ٕ بطتِدب د درد.٣
لن ن ننه بدلاد ن ن ن وبدِؼن ن ننسا م ن ن ن بةا ن ن ن ٤وش ن ن ن ٤تدتمن ن نناَ بدن ن ننرم حلن ن ننستل مجم ُن ن ننل م ن ن ن
بدش ـ ننيات بملٜسي ننل م ن ط ن ٠ازن م ن مي ن ه مامث ننا ٕ ن٘ظ ننل ،ذ ٟننس نات ن ة ننا مسػ نند م ننا هش نناٞ
مجاع دملجنجتت ٓيج م انف ومِنازق دظياطنات طن ٠ازن ،وُشندها بشتنج طن ٠ازن ٛاتند حنسض
ع
بدٜـ ننس ط ننام ز د ٢ن ة ٜن ِم ننل ك نند بلجن ننجتت ماط ننسَ م نناةم . ١وبشي نجب ل ننه بدل ث نني م ن بةا ن ٤
بط ننتا ط ن ٠ازن زط ننادل م ن بونت ننٕ بثش نناب حل ن زد سح نند بدتماُات ننل .و ِ.نند ٛنسببة بدسط ننادل ٛننسز
ط ٠ازن مٔا زة تدتماَ ،وٛا متمصاٜها له بدي بدتاله(.)3
س ةم ١ن تُتمننا ُلننى تانن ٣بد ثيٜننل مدزدننل ٟثيننجة طننثا ُنندة ،بودهننا بنهننا اِتمنند ُلننى
ػن ننها ة ػن نناهد وبحن نند ،د ن ن ةن ننرٟس لن ننه ػن ننها تل بدظن ننامٜل لن ننه بمل ١من ننل أةن ننل مِا من ننات ُ ن ن ت ن ن زن
طن ٠ازن ٗ .لن ُن ذدننٗ ،٣ننا حنندة طن ٠ازن ماطننتمسبز ُن زٓثتننل لننه بدننت اف من ةننا يِنند
1
) Harold Grouch, Op. Cit P.122.
ُ بلبل مادسؿاؾ ،مجال زوش بدي ط ،ٙبدِد ،1965بدٜاهسة ،1966 ،ؾ.19 (ٗ )2ت ه شايل ،بندونيظيا تث
226
بل ن ننامع م ن ن اؼ ن ننسا تو .٤وذ ٟن ننس زو ةت ن ن بط ن ننماب بد ن ن شزبب بد ن ننرة ٠ن ننا ل ن ننه م ٜن نندم ه بلجن ن نجب٤
ع ع ع
ناط ن ي ،بذ ت ن اظننميتل زتيظننا دا ن شزببٗ ،ل ن ُ ن ةننا بدننرم ط ن ناتثننا بو ٤دننستيع بد ن شزبب،
ميشمننا ت شُ ن بملشاؿن بملتثٜيننل ُلننى بلجنننجتت بدننرة ٛتا ن ب لننه تو ٤م ن اؼننسا تو .)1(٤ةثنندو
ٓيننج ُنند بمننت ٞبدؼنناهد دننل .وح ن مننّ ود ن د ٗسيمننا ة ٢ن ب هننرب بدنندديل ٓيننج ٠نناٖ ،ظ ن
بمل ننامسبت بملسٟصانل تمسا١يننل ٛنند وكنِتل هنندٖ بطننت٘صبش بؿنله ،بذ دننيع من بملظن ثِد ب ت٢ن
بدؼ نني ُيي ،بو ب بدؼ نني ُيي بط ننت دم د سث ننازة بدل ننثان بدظ نناشوي ( .)2وت ننس بدثاحل ننل ُ نند
تت٘ا ٚمّ زأم بد٢ات بدرم يظ ثِد ود مجاع دملجنجتت ،سطثا ُندد :بهمهنا ب بلجنيؽ
ع ع
٠ننا من جننا دنندب من طياطننل طن ٠ازن شن ٗ ٤يننجة بددةمٜسبهيننل بمل دهننل ،وبد ن ب ؼننٔل ش دهننا
من ن ننالبسو ،سطن ن ننيما حمان ن ننل ت سان ن ننس بةسان ن ننا بدٔسيين ن ننل وبمل بدهن ن ننل من ن ننّ مادي ةن ن ننا ،وبهمن ن ننل توكن ن نناَ
تٛتـا ةل له بدث .وٛد ب ت هرد بلبنسو وشاؿنل بمل بدهنل منّ مادي ةنا بلنى بمتِنا بندونيظنيا
ُ بدظياطل بملظتٜال ،وتتجناد ن ن بدـني بدؼني ُيل وت سنبا من تمن بملت ندةٗ ،لن
ع
ُ مظاله ط ٠ازن سكنِاٖ طناول بلجنيؽ ،لنه بد ٛن بدنرم منش ٗينل بلبنص بدؼني له ُمنا
ع
ٓي ننج م نندو .وتثِ ننا ده ننرب ٗم ن بدوثي ننه ب يظ ن ى بلج ننيؽ سةج ننا وط ننيال يظ ننتويّ م ن ش ده ننا
بدٜلاب ُلى ط ٠ازن .واثدو ب مسق تشيج مجّ بلجنيؽ ُلنى بملطن لنه هساٜنل ،بذ ب مسكنل
م ن بدظ ننهل بدظ ننيوسة ُل ننى شم ننا بمل ننصم بٗ ٜنند بلب ننص بدؼ نني له به ن حماة ننل د ننل ،ويادت نناله ة ٢ن
تم ز وبدٜلاب ُلى بدؼي ُيي .
ُلنى بةننل حنناٗ ،٤ثِنند ٗؼننل حسٟننل تو ٤من اؼننسا تو ٤وطننيوسة بلجننيؽ ُلننى بد كننّ
بدظيا ،ط ى ط ٠ازن سًهاز ن٘ظل له مٌهس بملظيوس ُلى توكاَ .وله بدظنا ض من اؼنسا
ع
تو ُٜ ٤نند بدتماُ ننا ملجا ننع بدن ن شزبب حل ننسد ٠ننل من ن بدشاتن ن تو ٤دملب ننص بدؼ نني له تج تن ن ،
وبدشات ن بدل ننا د ٛم ننا .وش ن ٤تدتم نناَ ها ن ط ن ٠ازن ت ن ٗيج بلج ن بده ننا ة بملظ ننتٜس ل ننه بد ننث
1
) Brian May, The Indonesia Tragedy, 1st .ed., London, 1978, P.127.
2
) I bid., P.128.
227
دا ؿ ٤بلى بلبا ٤بملوا يلٟ ،ما ُاُ ٝلى بحندب تو ٤من اؼنسا تو ٤وبؿن٘ا بةاهنا م سانس
بملاب له م يى بدل زة(.)1
د تشّ٘ ُن ة طن ٠ازن بلنى بدين ب بدهندوب وتطنتٜسبز ،س بلجنيؽ مندأ ومشنر بدلنام من
اؼننسا تو ٤م ماننل بُتٜنناست وبطننِل بدشوننا ٚكنند بُلنناب بلبننص بدؼنني له م همننل ب بلبننص
بد٘اػ ننل .وش ن ٤تا نن ٣بلبما ننل ه دم ن م ب ٛننّ بلب ننص ل ننه دا٠ازت ننا وبمل نند ٛننا م نندُ تن ٜن
،وٗسك ن تشننس ٟ ،مننا ت ن حٌننس ٠ننل بدنؼنناهات بدظياطننيل بد ن يؼنن ٣لننه بػننيجبٟها لننه تنٜن
بدظيوسة بدِظ١سال ُلى بد ب ٙوبمل وات تذبُيل بدتا ِل داؼي ُيي (.)2
وؿننا حماننل بلجننيؽ كنند بدؼنني ُيي بلننى حننس ٚوتنندميج ٛنس مؤٟماهننا لننه دنناوة وينناله(،)3
ع
ز ب ُلننى طننيوسة بدؼنني ُيي ُل ننى تزبض ن بدصزبُيننل ُننا .1964ود ن تٜتـننس تانن ٣بملننربم ُل ننى
بدؼ نني ُيي ٗ ٜننى ،م ننل ب بدِدة نند من ن تمسا نناب ذهثن ن ب ض ننبي ها ،ودن ن ة نند زٛن ن دِ نند بد ننرة
ٛتيل(.)4 ٛتا ب ،ت ب بدثِم بػاز بلى ب بدِد وؿل بلى ز ّ.ماي
حن نناو ٤ط ن ن ٠ازن بدتن نندشل د ٛن نن ٙتان نن ٣بملن ننربم م ن ن ش ن ن ٤بػن ننا تل متضن ننبيات بلبن ننص
بدؼنني له دال ن زة ،بذ ٛننا ٤بنننل بلبننص بد حينند بدننرم ٛنند تضننبيات مهمننل لننه بدـ نسبَ م ن بدننل
بلبٌننس ُلننى بلبننص ُلننى بدننسٓ من ب هامننل مننادت زن لننه تطننت ،)5(٤ ٜدننرب ٗانننل بمتشننّ ُن بُن
بد٘اػل(.)6 تنٜ
بلبٌ ننس ُل ننى بلب ننص ٗ ،س ننب بملج ننا ٤بم ننا ةم ١ن بد ٜن ٤ب بمتش نناَ ط ن ٠ازن ُ ن بُ ن
ُمنل دملبنص ٛند ةنئ م بلنى ت ٜانل مسٟنصد ،ويادتناله ط هازت د هاحل مل ،س ت له طن ٠ازن ُن
ةننش،ب لننه ب بزة ٗننل بلب١ن من ددةنند .ومن دهننل بشننس ٗان ة١ن ماطننتواُل طن هازت بدنندش ٤
1
) J. D. Legge, Op. Cit., P.388; O.G.Roeder, The Smiling General, President Soeharto of Indonesia, 1 st ed.,
Djakarta, 1969, PP. 26 – 27.
2
) Factis on File , Op. Cit, PP. 111-112 .
(ٗ )3سب ظ ب ٓ وما ،مـدز طام ، ٝؾ. 265
4
) J.D.Legge, Op. Cit, P. 398.
5
) Ibid., P.400; Brian May, Op. Cit., P.136.
6
) O. G.Roeder, Op. Cit., P.27.
228
ل ننه ؿن نسبَ مثاػ ننس م ننّ طن ن ٠ازن ،س تشي ننج ٠ننا ةمل ننل زم ننص بد ح نندد بد هشي ننل وودن ن د ك ننسوزم
ددةم مل بد حدد لنه بدنث .ومن هنرب بملشوان ٝطن ى طن هازت بلنى بًهناز تمظن١ل مناد سب دانستيع،
ع
بذ ٛننا ٤لننه بحنند شوثننل بد ن بدٜاهننا مـنن٘تل ٛاتنندب دملجننيؽ" :ط ن ٖ د ن أشننسل ُ ن بوبمننس زتننيع
بلجمه زال"( .)1له بد ٛن٘ظل مدأ طن هازت مادث ن ُن وطنيال يظنتويّ من ش دهنا بكنِاٖ
ع ع
طاول طن ٠ازن ،منل وبطنٜاهل .وتثِنا دهنرب مندأ مشنر موانّ ُنا 1966ماطنت دب بدواثنل وطنيال
ع
دال ننٔى ُل ننى بد ننستيع ،مظ ننتٔ م ٘ٛننل م ن بلب ننص بدؼ نني له وت ننس م توك نناَ تٛتـ ننا ةل ل ننه
بد ن ننث ( .)2وبلج ن نندةس ماد ن ننرٟس ب بمل ن ننامسبت بملسٟصا ن ننل تمسا١ي ن ننل ٠انن ن ن بدسبُي ن ننل وبددبُم ن ننل دتا ن نن٣
بملٌنناهسبت ،مننل بنهننا مننجِ ط ن هازت ُلننى بملط ن لننه هساٜننل(.)3وه١ننرب شسد ن بملٌنناهسبت بد ن
تواد ن ن م ٌن ننس بلب ن ننص بدؼن نني له ،ومِالج ن ننل توكن نناَ تٛتـن ننا ةل( .)4و٠ان ن ن تان نن ٣بملٌن نناهسبت
مصُام ننل مجم ُ ننل هاث ننل بلجامِ ننات بملِسوٗ ننل ماطن ن ٠ننام ٗ ،Kamiلن ن ُن ن مجم ُ ننل هن ن
بملدبزض بدلان ال بد٢ا.)5()Kapi( .
بدلا ،بذ مدأت متجمينّ شمظنماتل هادن بنوا ٜبملٌاهسة تولى له بدِاػس م ٠ان
مي مظا ومظي ه له بلبس بلجنام ه .وٛند ودند بود ن ٣بدؼناحشات مانتٌنازه دنشٜاه بلنى مشاةنل
بمانل بددودل .ود تجد تا ٣بدؼاحشات ُسٛال له بدوسا ،ٝمل ب بدؼسهل ُما ُلى بٓن ٠ ٚنل
م نندبشل بدؼن ن بزَ بلجان ي ننل م ي ن ن يظ ننتويّ بمل ٟن ن بدت ٜنند ظن ننه دل( .)6دن ن ة١ن ن بملتٌن نناهسو
ع ع
ناض ننجي ٗ١سا ننا بو ُاه٘ي ننا ،م ننل ب بدِدة نند من ن ه بنل ننم ب بل ننى بُم ننا ٤بدِش نن ٙس بؿ نندٛابه
1
) Peter Polomka, Op. Cit., P.87.
2
) Ibid., P.87.
3
) Brian May, Op. Cit., P.137.
4
) Guy J Pauker, Toward A New Order in Indonesia, Foreign Affairs, Vol. 45, No.3, New York, April 1967,
P.505.
5
) Leslie H.Palmer, Suharto„s Indonesia, Asian Affairs Journal of The Royal Central Asian Soian Society,
Vol. 57, Part III,London, October 1970, P.278.
6
) Brian May, Op. Cit., P.133.
229
ُما ن ب ذد نن ،٣بو م ن بد ننل بملتِ ننل ٠اد ننرة تو ُ ن ب داٜتننا ٤ل ننه مادي ة ننا ،م ننّ ود ن ُ نند ٛاي ننل م ن
ع
بدرة ٠ان ب ةوادث ممِالجل توكاَ تٛتـا ةل ِٗ (.)1
بنتٜد ط ٠ازن تا ٣بملٌاهسبت ،وب ه بمل امسبت بملسٟصال تمسا١ينل مانهنا بمل نس ٞبدنستيع
سود ن ن نن ٣بدواثن ن ننل .وُلن ن ننى بدن ن ننسٓ م ن ن ن ُن ن نند ٛدزتن ن ننل ُلن ن ننى تٜن ن نندة دين ن ننل مام ن ن ن ض ،ت ب بحن ن نند
ع
تندونيظننيي بُيننجٖ ملسبطننل صننب٘ ِنند طننش بت ُنندة ،مانننل ٠ننا يِو ن دٜننا ة بدواثننل بم ن ت
مٜدمل م بد سةات بملت دة تمسا١يل(.)2
ع ع
د ن ت نمل ِ تانن ٣بملٌنناهسبت ط ن ٠ازن ُ ن ممازطننل وزد زتيظننا داننث ،مننل بنننل ٠ننا مـننمما
ُلى بدثٜاب له مسٟص تحدب ٤ ٗ .ػهس ػثان ٛا م ؼن١يل ح ٢منل ددةندة بطنتٔ ٗيهنا ُن
ناط ي ٗ ،ل ُ ب تا ٣بلب ٢مل ٛام م ٌس ؼاهات بد٢ام (.)3
ه ننرب تم ننس بل ننى ت ننؤش بد ك ننّ ون ننصو ٤بُ نندب هاتا ننل م ن بدواث ننل بل ننى بدؼ ن بزَ ،وح نناو٤ ب
بدهج ن ن ُلن ننى بدٜـن ننس بدستا ن ن ٟ ،من ننا بمتشِ ن ن ب ُ ن ن بدتـ ن ن ا ُلن ننى بملجان ننع مئان نندم ناط ن ن ي
بلجدةن نند .وش ن ن ٤ػن ننهس بذبز زٟن ننص بملتٌن نناهسو ُلن ننى ط ن ن ياندزا ،وبدن ننس بدواثن ننل م ن نناوست ُن نندة
سشي نجب ٚم٢ات ن وشبزة بل ازدي ننل ،ول ننه بل ننامع م ن بذبز تم١ش ن ب م ن بدهج ن ُل ننى تا نن ٣بمل٢ات ن
ع
وبحسبٛه ننا( .)4وم اود ننل من ن طن ن ٠ازن داظ ننيوسة ُل ننى بمل ٛنن ،ٙبط ننتدلى بد ٜننا ة بدظياط ننيي بل ننى
بدٜـن ننس لن ننه بدِاػن ننس م ن ن بذبز وها ن ن م ن ن ه ب بنن ننل بدتٌن نناهسبت بدو مين ننل .ت ب تمن ننس شن ننسل ُ ن ن
طننيوستل لننه بدي ن بدتنناله ،سنننل بكننوس بلننى مٔننا زة بدٜـننس مادونناتسة بلننى م د ن ز ِنند ب ُا ن مننا
بدٜـس ٛد ت تو اٜل م ٛثل ٛوِات ُظ١سال ٓينج مِسوٗنل .ولنه بدين ن٘ظنل بزطنل طن هازت
ث ثل كثان بلى م د ز دات٘اه منّ طن ٠ازن .وِ.ند مشاٛؼنات مو دنل باظنم مادٔلن (ٛ ،)5نا
1
) Ibid., P. 133.
2
) Ibid, P.133.
3
) O. G. Roeder, Op. Cit.,PP.40- 41.
4
) Facts on File, Op. Cit., PP.118-119
5
) J. D. Legge, Op. Cit., P. 402.
230
ط ن ٠ازن مت ٛيننّ ها ن م دننل بلننى بلجن نجب ٤ط ن هازت ةتلننم بت نناذ دميننّ بل و ن بت بدلننسوزال
دلما قم وبدهدوب وتطتٜسبز(.)1
له بدي بدتاله مدأ ط هازت م ش٘ير بملسط م ش ٤حٌسد دملبص بدؼني له وبُتٜنا٤
ع
شمظننل ُؼننس ُل ن ب لننه بملجاننع بد ن شبزم م ن مي ن ه ط ن ياندزا واؼننازو ٤ؿننالب( .)2ولننه بدظننا ّ
وبدِؼننسا م ن بذبز ت ن اؼنن١يل مجاننع وشزبب ددةنند ت ن ن٘ ن ذ بد ٜن بت بملظننملبل ،ك ن اظننِل
ع
وُؼننسا وشانسب لننه مٜنندم ه ناطن ي ،ميشمننا بطن ثِد ٠ننل بدن شزبب بملن بدي دايظننازال .وكننم هننرب
ع بملجا ننع بح ننتٍ٘ ط ن ٠ازن مادٜام ننل زتيظ ن عنا دادود ننل وز ع
تيظ نا سز ٠ننا بد ٜن بت بملظ ننملبل و ٛات نندب بُل ننى
ع
دال ن ن زة وزتيظ ن ننا بد ن ن شزبب .و ِ.ن نند ب ت ن ن اؼ ن نن١يل بملجا ن ننع حن نناو ٤ط ن ن ٠ازن بًهن نناز ط ن ننيوستل ُل ن ننى
ع ع
توكاَ ،بذ بؿس ُلى بنل ٛد ُي بد شزبب و تدشل شاز ه وٛا" :٤بنا دظ زتيظا ػ٢ايا"(.)3
ِ نند ُل ننى بد ننسٓ من ن م نناوست طن ن ٠ازن داث ٜنناب ل ننه بدظ نناول ،ت ب ط نناوتل تل ننابد
مسط بلبا م ُؼس م بذبز .وله بدِؼسا م حصاسب بدتمنّ بملجانع بدؼنِب بملئٛن ،وٛنسز
بحت٘ نناي ط ن ٠ازن ما ٜن بدٜات نند بدِ ننا دال ن زة ،ت بن ننل ٠ننا مج ننس د ٜن زم ننصم و أة ننل ط نناول
ٛان نيننلٟ ،مننا تٜننسز بدٔنناب د ٜن زتننيع منند بلبينناة بدننرم مننش دننل ُننا ٗ ،1963ل ن ُ ن ذدنن،٣
ع
ٗ ٜنند ت ٜننسز اِ نني ط ن هازت زتيظ ننا ماد ٠اد ننل ل ننه ح ننا ٤ط نن٘س ط ن ٠ازن ش ننازل بد ننث (ٟ ،)4م ننا بػ ننيجن
بملجاننع بدنسبب بنت امننات لننه ُننا .)5(1969ولننه بدظننا ّ من تم ن ش ٛننا طن هازت م ؼنن١يل مجاننع
وشزبب ددةنند ت ن زتاطننتل ،وينندأ م ش٘يننر طياطننتل ،بد ن ٠ننا م ن بو ٤مهامهننا بنهنناب بمل بدهننل مننّ
(ُ )3ا ت بندونيظيا بلى ُل ال تم بملت دة له بدتاطّ ُؼس م بةا ُ ٤ا . 1966ةشٌس :
Sydney D.Bailey, The Procedure of the U.N. Security Council, (N.P.) , 1975, P.233.
2
) J. D. Legge, Op. Cit., P.404.
3
) Peter Polomka, Op. Cit., P. 90.
4
) Ibid., P. 91.
5
) O. G. Roeder, Op. Cit., P.67, Facts on File, Op. Cit., P.26.
232
ع
تنت امننات(.)1وُلننى بدننسٓ من بُتثنناز طن ٠ازن زتيظننا و ؿن حيات ،ت ب طن هازت دننس د من
ع
هننرب بداٜن لننه بدِاػننس من بةننازٟ ،مننا مشننّ من بطننت دب بدٜامننل بدظننامٜلٗ .لن ُن ذدننٜٗ ،٣نند
ٗننسق ُلننى ط ن ٠ازن ( )2مٔننا زة بدٜـننس بدستا ن لننه دا٠ازتننا ،وه ن بدٜـننس بدننرم ٠ننا يظننٗ ١يننل
مشر ُا . )3(1945
1
) Ibid.,P.127.
(ٗ )2سكن تٛامننل بلجتجةننل ُلننى طن ٠ازن ِنند تشاشدننل ُ ن بدظنناولٟ ،مننا هاث ن شوداتننل بدننل بدو ن ٚمشننل ماطننتيشاب
ع ع
هازتي .ومشنر ذدن ٣بد ٛن بؿنث طن ٠ازن يِنيؽ وحيندب مش٘نس ب ُن بملجتمنّ ،ممنا شب من طن ب حادتنل بد نبيل ح ن
ت له له ة تحد بمل بٗ ٝبلبا م وبدِؼسا م حصاسب ُا 1970له مظ ؼ٘ دا٠ازتا بدِظ١سم .وٛثنل وٗاتنل ٠نا
ٛد وكّ وؿيل اؼيج بلى ٗشل له حدةٜنل من دنل بد بٛنّ لنه منات ت دي ب ،سةماننل ماهمينل بل جنازة بملت٢ن م هنا هنرب بمل ٛنّ
ع
وبمل و هننل لننه بدٜننس بل ننامع ُؼننس ،بذ بُتتجهننا مـنندزب داٜن ة بدسوحيننل ،ود١ن طن هازت زٗننم ذدننُ ٣لننى بدننسٓ من
ت طننل شودننل طن ٠ازن ،وعِننص طن بدننسٗم بلننى ب طن هازت دن ة١ن ةسٓن لننه ب ؼنناب م٢ننا دامنصبزبت ٛننس دا٠ازتننا،
درد ٗ ٣ط ٠ازن ٛس وبددتل له مادة ماتيناز .بمنا طن هازت ٜٗند بؿنث بدنستيع بدِ٘لنه دانث ِند بدنسبب تنت امنات
له بذبزُا .1968ةشٌس:
J. D. Legge, Op. Cit.,PP.407-409
3
) Facts on File, Op., Cit, P. 127.
233
234
ت ؿا بددزبطل بلى مجم ُل م تطتنتادات بد ةم ١ادما ٤أهمها مما ةؤا :
بطنت ٜده ،اذ نا ٤تندونيظني -ػ٢ل ُا 1945نٜول ت ٤له تازا بندونيظيا بدظيا
ِد أ ٛا وب حسٟل وهشيل ُلى مس بدِـ ز ،بشتا٘ مبشت ٖ أطنادي بملظنتِمسا ،وأثمنست
تطت ٤ ٜله بدظا ّ ُؼس م آ ُا . 1945 نتاتجها مبُ
لننه نلنناده ِنند ُننا ، 1945اذ شا ن ب لننه ؿ نسبَ مننّ ه دشنندب ملنندة أز.ننّ -بطننتمس تندونيظنني
دسٓث ننل ه ننرب بدؼ ننِ ط ننش بت ٛ ،نندم ب ش ده ننا تض ننبيات ُ نندة أدت ننجت بملظ ننتِمس ُل ننى بدسكن ن
ماسطت ، ٤ ٜوبدرم ت تُيجبٖ مل ُا . 1949
٠-نا دتٔينج بدٌنسوٖ ِند نهاةننل بلبنس بدِامليننل بدلانينل ،أثنس ٟثيننج لنه ُن بدٜلنيل تندونيظننيل،
سطننيما ا ؼنناب مشٌمننل قم ن بملت نندة بد ن ٠ننا دهننا وز مننازش لننه مِالجننل تانن ٣بدٜلننيل م ن ش ن ٤
ؼ٢ل أو منآشس لنه منش تندونيظنيي بطنت ٜده . اؼ١ياها دملجشل بملظاله بلبميدة بد أطهم
ع
ٗل ُ ذدٗ ، ٣ب حـن ٤أٓان بدندو ٤يطني ال ُلنى طنتِ ٤ ٜند نهاةنل بلبنس بدِاملينل
و ُ ن بحنندبهما دألشننس ،وتملننل ذدنن ٣لننه ُ ن بدلانيننل أطننه لننه تٜنناز أهنندبٖ تانن ٣بدؼننِ
زتننيع وشزبب بدهشنند نهننسو داٜلننيل تندونيظننيل من شن ٤مِازكننتل سطننت دب بلجشن بدهشن لننه
ع
مٜاتاننل تندونيظننيي ٗ ،ل ن ُ ن ُٜنندد دامننئتمس يطنني م ُننا 1949هنندٖ زٗننّ ت ؿننيات بلننى
مجاع قم داشٌس له ُتدبببت بده دشدةل ُلى بلجمه زال تندونيظيل .
ع
-وبدهن ن ن أندونيظ ن ننيا ِ ن نند ط ن ننت ٤ ٜمؼ ن نن ١ت ُ ن نندة ،أث ن ننست ط ن نناثا ُل ن ننى بد ك ن ننّ بدظيا ن ن ن
و ٛتـ ننا م ،و ٛنند بشتا٘ن ن تا نن ٣بملؼ نن ١ت م نني مؼ نن ١ت م زوث ننل من ن بدِه نند ط ننتِمازم ،
ومؼنن ١ت أشننس ًهننست ِنند طننت ، ٤ ٜسطننيما تمن ز بملتِاٜننل ممٜننسزبت بدواودننل بملظننتدةسة،
بد نـ ُلى بطتمسبز تثان مي بندونيظيا وه دشدب م ن بحه ّ
ُدة . ز
-شن ٤بلبننس بدِامليننل بدلانيننل ،هيننؤ دألندونيظننيي ٛاتنند ذو حش١ننل طياطننيل وهن بدننستيع أحمنند
ؼ نناهل ط ن ٠ازن بد ننرم اِ ننسق دإلُت ٜننا ٤م نسبت ُدة نندة ُل ننى ة نند بدظ نناوات بده دشدة ننل ،ظ ن
بملِازق دظياطل بملظنتِمسا ،وبدنرم ٛنا بدؼنِ بلنى تطنت ٤ ٜشن ٗ ٤ينجة حنت ٤بديامنا
235
من ن شن ن ٤بزتثاه ننل م ٜننا ة بلبس ٟننل بد هشي ننل بدظ ننسال بد ننرة بتٜ٘ن ن ب مِ ننل ُل ننى ك ننسوزة مج ننازبة
بديامننانيي ل نه مظنناُيه بدٜاتمننل ُلننى تنندزا بدؼننِ تندونيس ن لننه بدهي ننات وبملشٌمننات ل دمننل
مـننالبه ،واُنندب ه ملٜاومننل بلبا٘نناب لننه حننا ٤وؿن ده بلننى بندونيظننيا لننه بد ٛن ن٘ظننل ُمننل
تطت. ٤ ٜ بدٜا ة ُلى اُدب أود ٣بدؼثا ملٜاومل بديامانيي له حا ٤بُ
د يظتمس ط ٠ازن له ممازطل وز بدٜاتد بد ه ِد حـ ٤بندو ظيا ُلنى تطنت ،٤ ٜبذ بننل
ع
ط ى دات٘س لنه بلب١ن من شن ٤دِنل ن٘ظنل بدٜاتند قوحند دادودنل ،ح ن بننل دن ة١ن مٜتشِنا
مات نناذ بدشٌننا بدتجملننا ،وبُتثننازد مجننس ٛاتنند ػنن١له .وٛنند ِٗننل هننرب قمننس بلننى ت ديننل تنتٜننا
بلننى بدشٌننا بدتجملننا وبدنندُ ة بلننى اةجننا نٌننا آشننس يظنناُد بندونيظننيا لننه م بدهننل بملؼنن ١ت بد ن
اِا م ها .
ِ -ن ن نند أ بشٜ٘ن ن ن تجسي ن ننل بدشٌ ن ننا بدتجمل ن ننا ل ن ننه بندونيظ ن ننيا ،أود ن نند بد ن ننستيع طن ن ن ٠ازن مث ن نندأ
بددةمٜسبهيل بمل دهل بدرم ٠ا بدهدٖ من بت ناذد دِنل ن٘ظنل بمل ن ز بدنرم تست١نص ُاينل دمينّ
،ويادتاله ةتم ١م ت ٜي ٝهم حاتل بدظياطيل . بدظياطيل له بدث بدٜ
ُ -ل ننى بد ننسٓ م ن ن ُ نند ط ن ن ٠ازن مث نندأ بددةمٜسبهي ننل بمل دهن ننل مملام ننل بلبن ننل بملشاطن ن ملؼن نن ١ت
ع
بندونيظيا ٗ ،ب هرب بدشٌا د ة ل هرد بملؼن ١ت منل شب هنا اِٜيندب ،ظن اهمنا ٤طن ٠ازن
دا كّ ٛتـا م ،واهتمامل مادظياطل بل ازديل م شن ٛ ٤يامنل مؤشنر بدٜنسوق بدِظن١سال
من تت ننا بدظن ٗي وبطننت دبمها دت ٜاننل بلجننيؽ بدننرم ٗننّ مننل مل ازيننل بده دشنندةي لننه بةساننا
ع
بدٔسييل ،ث بددش ٤له ؿسبَ مّ مادي ةا ،ممنا أثنس طناثا لنه توكناَ تٛتـنا ةل ،سطنيما ِند
أ زٗم ط ٠ازن بملظاُدة بٛتـا ةل قمسا١يل .
ع
بدظياطنيل تندونيظنيل ٗ -ل ُ ذدٗ ، ٣ب طياطنل بمل بشننل بد ن بتثِهنا طن ٠ازن اشبب بدٜن
دن تننش،ب لننه اظننييج ٗننل بلب١ن ،سزتثاههننا مٜن ة طن ٠ازن وطننيوستل ُلننى قوكنناَٗ .ثِنند مسكننل
ُ ننا ، 1965أؿ ننث بد كن ننّ بدظيا ن ن ل ننه أندونيظن ننيا ةش ننرز م ننال وس ،سطن ننيما ب بدـن نسبَ من نني
بلبص بدؼي له وبلجيؽ ٠ا ٛد وؿل ذزوتل له ذدن ٣بدِنا ،ممنا دِنل قشينج يظنتٔل كنِٙ
236
طنناول طن ٠ازن ،دإلةٜنناَ مال ـن بدننرم هاملننا ٠ننا طن ٠ازن ةدُمننل ت وهن بلبننص بدؼنني له ،
ويادتاله بطٜان ط ٠ازن ن٘ظل .
بل ازدينل أثنس ٟثينج لنه بدتون زبت بدظياطنيل بلباؿنال لنه أندونيظنيا دا٘ينجة من ُننا ٠ -نا داٜن
ط ن ننت ٤ ٜحاودن ن ن ه دش ن نندب اُ ن ننا ة ط ن ننيوس ها ُل ن ننى ٗ .1967-1945ن ن ن ٤بملسحا ن ننل قول ن ننى من ن ن
أندونيظ ن ننيا ،اس بنه ن ننا ٗؼ ن ننا ل ن ننه اُ ن ننا ة بدظ ن ننيوسة بملثاػ ن ننسة وبك ن ننوست بل ن ننى م ن ننش قندونيظ ن ننيي
بطننت ٜده مم د ن م ٜننسزبت مِاهنندة بدواود ننل بملظ ننتدةسة بد ن أ شا ن أندونيظ ننيا ل ننه مؼ نن ١ت
ع
ُ ن نندة من ن ن مي هن ن ننا بملؼ ن نن ١ت بدظياط ن ننيل و ٛتـن ن ننا ةل ٗ ،لن ن ن ُن ن ن تمظن ن نن١ها مؤح ن نند قٛن ن ننادي
قندونيظيل وه بةساا بدٔسييل .وُلى بدسٓ م ذد ٣ط ى قندونيظنيي داهندة بلنى ت وني
مشن ن تا نن ٣بملِاه نندة بد بح نندة تان ن قش ننس ،ح ن ن بط ننتواُ ب بط ننتِا ة بةسا ننا بدٔسيي ننل ل ننه ُ ننا
.1962
ػننؤنها ػننؤ بل ازديننل ُلننى ه دشنندب ٜٗننى ،مننل ب أندونيظننيا أؿننث -د ن ةٜتـننس وز بد ٜن
و ٤بدِ نناد قش ننس ،ط نناحل ط نناششل شن ن ٤مسحا ننل بلب ننس بدث نناز ة ،اذ حاودن ن ٟن ن بدٜن ن تي
(بد سةننات بملت نندة ،و ت ننا بدظ ن ٗي ) دننر أندونيظننيا بلننى ده هننا .ودِنند مظنناندة بد سةننات
بملت دة دألندونيظنيي لنه ؿنسبُ منّ ه دشندب شن ٤مسحانل حنس طنتٗ ، ٤ ٜنب طن ٠ازن ُ ّند
ندو د ندونيظننيي ،ونٌننس اديهننا ٟشٌستننل بلننى ه دشنندب ،لننه بد ٛن بدننرم
بد سةننات بملت نندة مملامننل ُن ٍ
ع ع
ط ن ى ٗيننل داتٜننس م ن ت ننا بدظ ن ٗي م ؿنن٘ل ؿنندةٜا مظنناندب دوم حننات تندونيظننيي لننه
طت. ٤ ٜ
-بنت ٜننل بدـن نسبَ م نني بدٜن ن تي بل ننى أندونيظ ننيا شن ن ٤مسحا ننل بددةمٜسبهي ننل بمل ده ننل ،سط ننيما ل ننه
مظ ن ننؤدل بدن ن ن بَ قندونيس ن ن – بده دش ن نندم ؼ ن ننؤ بةسا ن ننا بدٔسيي ن ننل بد ن ن ٟل ن نن ٙط ن ن ٠ازن ده ن ن د
ت ننا بدظ ن ٗي ح ن أؿننث بلجننيؽ اطننتِا ها ،وُمننل ُلننى أشننر بدٜننسوق بدِظنن١سال م ن
ػننس ه أطننيا آنننرب ، ٞقمننس بدننرم أدتننج بد سةننات بملت نندة ُلننى دننيؽ لننه دشن قندونيسن أٛن
بدت له ُ مظاندة ه دشدب ،ويادتاله اُا ة اةساا بدٔسييل بلى أندونيظيا .
237
-د ن ةت ٛنن ٙط ن ٠ازن لننه م بدهتننل دإلمتجةاديننل ،اذ ُننازق ا ؼنناب ت ننا بملننادي م ُننا ، 1963
بلى ت تس بدِ ٛات مي أندونيظيا من دهنل وبد سةنات بملت ندة ويساوانينا من دهنل أشنس مما أ
.وُلننى بدننسٓ م ن م اود ننل بد سةننات بملت نندة هدة ند ط ن ٠ازن مٜوننّ بملظ نناُدة ٛتـننا ةل بد ن
٠ان ن أندونيظننيا مننؤمع بلبادننل اديهننا ٗ ،ننب ط ن ٠ازن زٗننم تانن ٣بملظنناُدة ،ث ن ٛننا مادظننيوسة
ُلى بملـالب ٛتـا ةل بدتا ِل دا سةات بملت دة له أندونيظيا ُا . 1965
ػننس ه أطننيا ، -ػنن٢ل ط ن ٠ازن مـنندز اشُننال وٛانن ٝملـننالب بد سةننات بملت نندة لننه مشوٜننل دش ن
م ِٛها بدظيجبتيمله ،درب طِ دانت اف وشاؿل له أندونيظيا بد ت تل أهميل شاؿل ظ
مش ن ننل ُن ن ن هسا ن نن ٝمظ ن نناندة ٛن ننا ة بلج ن ننيؽ بد ن ننرة ٠ن ننان ب زبٗل ن نني د ن نندُ طن ن ن ٠ازن بد م ن نندو
ع ع ع
داؼ نني ُيي ،ث ن ط نناندوب ،م ننل ُم ن ب ط ن هازت ُم ننا ما ة ننا ومِش ا ننا ل ننه ؿ نسبُل م ننّ ط ن ٠ازن
ش ُ ٤ام ، 1967-1966بدرم بنتا م شاش ٤ط ٠ازن ُ بدظاول دـالب ط هازت .
238
ً
اىال :املصادر العزب ت.
.1الوزائم غير امليشورة:
-الوزائم العزاك ت املوجودة في دار الكخب ىالوزائم في بغداد.
-ىزائم البالط امللكي:
ُش ب بملاٙ ز ٛبملاٙ
تٜساس بمل٘ كيل بدِسبٛيل له ٟسبتمله 4944
تٜساس بمل٘ كيل بدِسبٛيل له دا٠ازتا 311/5070
تٜساس بمل٘ كيل بدِسبٛيل له دا٠ازتا 311/5072
تٜساس بمل٘ كيل بدِسبٛيل له دا٠ازتا 311/5073
تٜساس بمل٘ كيل بدِسبٛيل له دا٠ازتا 311/5074
.2الكخب العزب ت ىاملعزبت:
-آض .زوش ،الاشتراك ت في آض ا ،تسدمل شيجم حما ،ميجوت . 1961 ،
-بطماُيل بحمد ةنا،ه وم من ػناٟس ،جـاري العـالم الاضـالمي الحـديث املعاصـز ج 1ج الجىـا
آلاض وي ،بدسااق. 1984 ،
-أة شٔس مياي١يا ،الح اد ىالعصز الحاضز ،تسدمل بز بدتٜد ،م ط. ، ٢ت.
-ماني٢از ،آض ا ىالط طزة الغزب ت ،تسدمل ُثد بدِصاص داواد ،بدٜاهسة . 1962 ،
-مساا ٟسوشاس ،الثائزىن ،تسدمل شيجم حما ،ن ، 1ميجوت . 1961 ،
___________ ،الصزاع الدى ي في جىوب شزقي آض ا ،تسدمل ماهس ظي ،بدٜاهسة.1967 ،
-اؼظيجب مي ،الشزق ألاكص ى موجش جاريخي ،تسدمل حظي بلب ت ،بدٜاهسة . 1958 ،
-د ننا ٠ ٞزن ن ب وآش ننسو ،الج ــيش ىالحزك ــت الوطى ــت ،تسدم ننل حظ نني ٛثيس ن ،أػ نسبٖ أن ن ز
ُثد بملا ، ٣ميجوت .1970 ،
239
-ل . .زوشاننل ،الخــاري الدبلوماي ـ ي ج جــاري العــالم مــً الحــزب العامل ــت الثاه ــت ا ـ ال ــوم ،
تسدمل ن ز بددة حاه ،ن ، 2ميجوت . 1978 ،
،العالم الاضالمي الحديث ىاملعاصز ،تط١شدزال . 1989 ، -د ٤ة
-دمِيل بددزبطات تط ميل ،جلويم العالم الاضالمي ،بدٜاهسة . 1970 ،
-ل .هن نن ٠ .ن ن ،٤جـ ــاري الفكـ ــز الاشـ ــتراكي ،ل 2م ن ن بملجان نند بدسب ن ننّ ،تسدمن ننل ُثن نند بد١ن ننسا بحمن نند ،
مسبدِل امسبهي طِد بددة ،بدٜاهسة . ،ت.
-د ة حظشي د ة ،جغزاف ت آض ا الاكل م ت ،تط١شدزال . 1985 ،
-حام نند بد ٜننا زم ،كف ــا ءبى ــاء الع ــزب ض ــد الاض ــخعمار الهولى ــدي ف ــي اهدىهيط ـ ا ،بديجدم ننل م ن
بدأل تندونيظيل دادٟت ز ش ٠ؿالب طاما . 1998 ، . ،
-حثي داماا ،الجشر الخضزاء "هىدىهيط ا" ،بدٜاهسة . 1957 ،
-حظا ح ،ٚجاري الشعوب الاضالم ت الحديث ى املعاصز ،ن ، 1ميجوت.2000،
-حظن طنيد بحمنند أمن بدِيشنني ،عـالم املحـ ل الهـادي جغزاف ــت جـشره ىاشــباه الجـشر ،ميننجوت
.1978 ،
حظ م مد د هس وُثد بلبميد مي م ،اهدىهيط ا ،بدٜاهسة .1959 ،
ة ع طمي ،اهدىهيط ا شعبها ىءرضها ،تسدمل حظ م م ،بدٜاهسة .1962،
ة٘يد وبةص و ت ماض زوض ،الحكومت الخف ت ،تسدمل د زل ُصاص ،ن ،2بدٜاهسة . ،ت.
ة ن زبط نن ٣وشا ننس -ة ن زأط نن ،٣اض ــواء عل ـ ض اض ــت ءمزيك ــا الخارج ــت ،م ت ننازبت م ن شو ن
شازديل بد سةات بملت دة ،تسدمل م مد طِيد ط مل ،بدٜاهسة . 1963 ،
-زملا سوند ،الحزب العامل ت الثاه ت،ن ،5ميجوت .1977،
-زومي ،آض ا املعاصزة العاصفت ،ل ، 5تسدمل بحمد ٗ شم ُوا هللا ،بدٜاهسة. 1964،
-زا نناق بدـ ننمد ،العالك ــاث الدىل ــت ف ــي الل ــزن العش ــزيً ،ل 2د٘ي ننجة من نا ِ نند بلب ننس بدِاملي ننل
بدلانيل ،ن.1983 ، . ،1
240
-زا ن نناق ُصا ن ننص ه ن ننا م ،املش ـ ــكالث الط اضـ ـ ـ ت ف ـ ــي الع ـ ــالم الثال ـ ــث ،ل ،1م اكن ن نسبت موث ُ ن ننل
مادسوني بدٜي ُلى هاثل ٠ايل بدِا بدظياطيل .1987-1986 ،
وآش ننسو ،الل ــواث املط ــفحت الط ــوف اج ت ك ـ داة ض اض ـ ت ،تسدم ننل مس ٟننص -ط ن ي٘ آض ٠ننام
وبملِا مات . ، . ،ت. بدث
-ػ ن ننسال م ن نناةس ،فـ ـ ـ الل ـ ــزىض الخارج ـ ــت :ص ـ ــىدىق الىل ـ ــد ال ـ ــدى ي ىالع ـ ــالم الثال ـ ــث ،تسدم ن ننل
ميازُٜل،ميجوت.1977،
ُ-ثد بملشِ شناميله ،جطور مفهوم الح اد عبر املؤجمزاث الدىل ت ،مؼ.1977، ٝ
-عدم الاهح اس مً بلغزاد ا بغداد ،منؼ زبت بدِاد بدِس، .ن ،1مازعع .1982،
ُ-له حيدز طايما ،جاري الحضارة ألاىرب ت الحديثت ٔ ،دب .1990،
ُ-له ػ٘ي، ٝالعالكاث الدىل ت في العصز الحديث ،بملٔس .1985،
ُ-له بدوشواوم ،في اهدىهيط ا ،مؼ.1960، ٝ
ٗ-ن ن ن ننازو ٚبلبسان ن ن ننسم ،حمـ ـ ـ ــالث الحـ ـ ـ ــزب العامل ـ ـ ـ ــت الثاه ـ ـ ـ ــت ىالـ ـ ـ ــدرىص املطـ ـ ـ ــخيبطت مـ ـ ـ ــً كـ ـ ـ ــل
حملت،ل،3بندحاز بمل زٔ ،1945-1943دب .1984،
ٗ-اةص ؿالب أم دامس ،الاضخعمار في جىوب شزقي آض ا ،نُ، 1ما .1991،
ٗ-سب ظ ب ٓ ما ،نهضت آض ا ،تسدمل نٌيج داهل . ، . ،ت.
ٗ-سا ٝبددزبطات تطيجبتيجيل ،ججزبت العالم الثالث ،ميجوت . 1976 ،
ٗ-ئب م مد ٗ س بددة ،جاري اهدىهيط ا ألادبي ىالخحزيزي ىالاضالمي . ، . ،ت.
ٗ-يـل بدظامس ،ألاصول الخاريخ ت لفحضـارة العزب ـت ىالاضـالم ت فـي الشـزق ألاكصـ ىٔ ،ندب
.1977،
ندونيس ،هذه هي إهدىهيط ا ،بدٜاهسة . 1947، ٛ-هس بددة
-مجم ُ ننل من ن ٟث نناز بد١ت ننا بدظن ن ٗيات ،بلط اض ــت الخارج ــت الط ــوف اج ت ب ــين ع ــامي -1555
، 1565تسدمل شيجم حما ،بدٜاهسة . ،ت.
241
-مجم ُ ننل م ن بمل ننئد٘ي بدٔ ننسيي ،ج ــاري عص ــزها مى ــذ ع ــام ، 1545تسدم ننل ن ن ز بد نندة ح نناه
،ميجوت . 1971-1970،
-م مد أطد ػها ،صفحاث مً جاري اهدىهيط ا املعاصزة ،ن،2ميجوت . 1971،
-م من نند ُلن ننه بد ٜن ن شم و حظن ننا ح ن ن ،ٚجـ ــاري الشـ ــزق ألاكص ـ ـ ى الحـ ــديث ى املعاصـ ــز ،ن،1
ميجوت. 2001،
-م مد مـو٘ ؿ٘ ت ،الجمهوريت الحديثت ،ن ،1ط١شدزال . 1958 ،
-م م ػاٟس ،مواطً الشعوب الاضالم ت في آض ا-اهدىهيط ا ،ميجوت . 1979 ،
-م م بدؼسٛاوم ،اهدىهيط ا املعاصزة ،بدٜاهسة . ،ت.
-م تاز مسشب، ٚحزكت عدم الاهح اس في العالكاث الدىل ت ،ن. 1984 ، . ،1
-بملسٟص بدِا لجمِيات بطت ٤ ٜبندونيظيا ،اهدىهيط ا الثائزة ،بدٜاهسة . 1946،
-مـو٘ هيج نـاز ،املؤامزة ألامزيك ت ضد اهدىهيط ا ،ن،1بدٜاهسة . 1958،
-موث ُات بدِـس بلجدةد ،حلائم عً ماليزيا ٠ ،تملث ز. 1964 ،
-م ٢م مد ُصاص ،آض ا املوضم ت دراضت جغزاف ت ،بد ٢ا . 1986،
تندونيظيل ،ملحت عً اهدىهيط ا ،تسدمل د عع ن يال . ، . ،ت. -وشبزة قُ
-يظس ُثد بدسشب ٚبلج بهسم ،جغزاف ت الشعوب الاضالم ت ،تط١شدزال . 1981 ،
.3امللاالث ىالبحور العزب ت.
-بطماُيل ؿتجم مٜاد ،اهدىهيط ا ىمشكلت ماليزيا ،مجال بدظياطل بددوديل،بدِند ،6بدٜناهسة،
.1966
-بدي ن نناض م ن ننسٛف ،الث ـ ــورة الاهدىهيط ـ ـ ت ىالح ـ ــشب الش ـ ـ وعي ،مجا ن ننل زبط ن ننات ُسيي ن ننل ،بدِ ن نند
،12ميجوت ،اؼسا قو. 1967 ٤
-م نس ٗاسز ،ك ف ضلمذ ال ابان ،مجال بمل تاز ،بملجاد ،9بدِد ، 49بدٜاهسة ،أةا .1947 ٤
-أم ن ط نني ٙة ط نن ٙو آش ننسو ،الاوط ــان املىاض ــل ،مجا ننل بدوايِ ننل ،بدِ نند بدِاػ ننس ،بد ٜنناهسة،
اؼسا قو. 1969 ٤
242
-ػ١سم نجاز ،املثال الذي اعطخه اهدىهيط ا ،مجال بدوسا، ٝبدِد ، 8ميجوت ،آذبز .1960
ُ-ث ن ن نند بد ن ن ننسشب ٚموا ن ن نن ٣بد٘ه ن ن نند ،بلخط ـ ـ ــوراث الط اض ـ ـ ـ ت ىالوطى ـ ـ ــت ف ـ ـ ــي اهدىهيط ـ ـ ـ ا – 1521
،1565مجال ٠ايل بديجميل داثشات ،بملجاد . 2002، 13
،البـا هدشاضـ ال ءضــاص الدىلـت فــي الجمهوريـت الاهدىهيطـ ت ،مجاننل ُ-ثند بداوينن ٙحظن طن
بددما ما ن ،بدِ نند بدلاد ن ،مِه نند بددزبطننات بددما ماط ننيل ،وشبزة بل ازدي ننل ،بملما ١ننل بدِسيي ننل
بدظِ ةل ،تم ش . 1987
ُ٘-اٖ بملٔسيل ،اهدىهيط ا ىألامم املخحدة ،مجال بدظياطل بددوديل ،بدِد ،7بدٜاهسة.1967،
،مجا ن ن ننل زوش بدي ط ن ن نن، ٙبدِ ن ن نند ٗ-ت ن ن ننه شاي ن ن ننل ،اهدىهيط ـ ـ ـ ا جبحـ ـ ــث ع ـ ـ ــً الحـ ـ ــل بالزصـ ـ ــا
،1965بدٜاهسة . 1966،
-دن طننيا زبم ،اللصــت الكاملــت ملحاىلــت الاهلــالب ألاخيــر فــي اهدىهيطـ ا ،مجاننل زبطننات ُسييننل،
بدِد ، 7ميجوت. 1966 ،
-م مد دشيدم ،النهضت الط اض ت في اهدىهيط ا ،مجانل بد٢اتن بملـنسم ،بدِند ، 12بدٜناهسة
،أةا . 1946 ٤
ٓيج منؼ ز مٜد بلى مِهد بل دمل بل ازديل لنه -ممدو ؿث ه ،دراضت عً اهدىهيط ا ،م
وشبزة بل ازديل ٔ ،دب . 1988،
.4املوضوعاث العزب ت.
-بحمد ُويل هللا ،اللاموص الط اي ي ،ن، 3ميجوت . 1968،
ُ-ثد بد ها بد١ياله و٠امل بدصهيجم ،املوضوعت الط اض ت ،ميجوت . 1974،
-املوضوعت العزب ت امليطزة،ل، 1ل ، 2ميجوت . 1987،
.5الزضائل الجامع ت.
-بنتـ نناز ُل ننه ُث نند نج ن بملؼننهدب ،ج ــواهز الل نهــزى ىموافلــت م ــً اللضــايا العزب ــت ،زط ننادل
مادظتيج ٓيج منؼ زة٠ ،ايل بديجميل (بم بدسػد) دامِل ٔدب . 2002،
243
-مـ ن ن ننالب ٗل ن ن ننل ػ ن ن ننس ه بلجث ن ن ن زم ،ض اض ـ ـ ــت اهدىهيط ـ ـ ـ ا الخارج ـ ـ ــت جج ـ ـ ــاه الع ـ ـ ـزاق– 1591
،2111زطادلمادظن ننتيج ٓين ننج منؼ ن ن زة ،بملِهن نند بدِن نناله دادزبطن ننات بدظياطن ننيل و بددوديل،بلجامِن ننل
بملظ شـسال . 2001،
.6املجالث ىالصحف.
-املجالث.
-مجل ـ ــت اهدىهيطـ ـ ـ ا ،ؼ ن ننسة ةـ ن نندزها ٛظن ن ن تط ن ننتِ مات و بدنؼ ن ننس ل ن ننه م٘ ك ن ننيل بلجمه زا ن ننل
تندونيظيل له ٔدب ،بدِد ، 78-77أةا – ٤اؼسا قو. 1954 ٤
-مجل ــت الش ــؤىن الاهدىهيطـ ـ ت ،مجا ننل ُسيي ننل تـ نندزها وشبزة تط ننتِ مات ل ننه دا٠ازت ننا ،بدِ نند
بدلاد ،1955بدِد بدلا نيظا -ب . 1956
-الصحف العزاك ت.
-بابل ،اؼسا بدلا 2002
-الجمهوريت ،أةا 1979 ٤
-الشمان ،اؼسا قو1945 ٤
بدلا 1965 -الفجز الجديد٠ ،ان
قو1948 ٤ -لواء الاضخلالل٠ ،ان
ً
زاه ا :املصادر ألاجىب ت.
.1الوزائم امليشورة :
-الوزائم ألامزيك ت امليشورة.
-F.R.U.S,1952-1954,Vol.III,Washington,1979.
-A Decade of American Foreign Policy, Basic Documents,1941-49,Prepared
at the Request of the Senate Committee on Foreign Relations ,by the Staff
of the Committee and the Department of State , Washington ,1950.
244
: ىزائم ألامم املخحدة-ب
-U. N. O. R. S. C, New York, 1946.
-U.N.O.R.S.C ,V o L.I ,Vo L. II, V o L. III ,Vo L. IV, New York ,1950.
:الوزائم البريطاه ت امليشورة-
-British and Foreign State Papers 1961-62,Vol-166,London ,1968.
-British and Foreign State Papers 1963-64,Vol-167, London ,1971
.الكخب الوزائل ت الاهكليزيت امليشورة.2
-Join C .Campbell and others, The United State in World Affairs 1945-1947, new
york, 1947.
-Richard P. Stebbins and others, The United States in World Affairs 1954, New
york, 1956.
-Richard P. Stebbins and others , The United States in World Affairs 1958 ,New
york ,1959.
.املذكزاث الشخص ت.3
Howard Palfrey Jones , Indonesia the Possible Dream , New york , 1980.
.الكخب ألاجىب ت.4
.الاهكلـيزيــت-
-Alastair M .Tyler ,Indonesia Independence and the United Nations ,London ,
1960.
-An Official handbook , Indonesia 2001 , Jakarta, 2001.
-Arnold C. Brakeman ,Indonesia Communism A History ,New york ,1963.
245
-A. y. Drugo , Indonesia ,Research in South East Asia History Economy Policy ,
Translated by David Fidlon , Moscow ,1972.
-Benedict R.O G Anderson, Java in A Time of Revolution , Occupation and
Resistance 1944-1946, London , 1972.
-Bernard k. Gordon , The Dimensions of Conflict in South East Asia , New
jersey,1966.
-Brian May , Indonesia Tragedy ,1st ed. , London ,1978.
-C.A. Fisher ,Indonesia Physical and Social Geography, Research in the Far East
and Australasia 1976-77,A Survey and Directory of Asia and the Pacific , 8th
ed.,London , 1976.
-Cavin Kennedy, The Military in the Third World, London ,1974.
-Charles A. Fisher , South-East Asia, A Social, Economic and Political
Geography,London ,1967.
-Charles B. Mclane, Soviet Strategies in South East Asia , An Exploration of
Eastern Policy Under Lenin and Stalin ,New york ,1960.
-Claude A. Buss , Asia in the Modern in World, A History of China , Japan ,South
and South East Asia, 1sted ,New york,1964.
-David A. Wilson and others, Government and Politic of South East Asia , Edited
by Georg Mc kahin ,New york ,1959.
-David kimche, The Afro-Asian Movement, Ideology and Foreign Policy of Third
World, Jerusalam,1973.
-David Mozinao, Chinese Policy Toward Indonesia,1949-1967,1st ed, New york,
1976.
246
-D.G.E. Hall, A History of South East Asia, London ,1958.
-Donald Wilhelm, Emerging Indonesia,1sted,New york,1980.
-Dorothy Woodman ,The Republic of Indonesia,London,1955.
-Douglas Hyde, Confrontation in the East , A Back ground book ,London 1965.
-Facts on File ,Indonesia the Sukarno Yours, Edited by Hal Kosut, New york,1967.
-Fred Greene, The Far East ,New york,1957.
-F.S. Northede, The Foreign Policies of the Powers ,1st ed., New york ,1975.
-Guy J. Pauker, Indonesia PIK S “Road to Power”, Research in the Communist
Revolution in Asia, Tactics, Goals and A Achievements, Edited by Bert A.
Scalapino, New jersey ,1965.
_______,The Role of the Military in Indonesia, Research in The Role of the
Military in Under Developed Countries , Edited by Join J. Johnson, New
Jersey,(N.D.).
-Harold C. Hinton and others, Major Government of Asia, Edited by George
Mckahin, 2nd ed. , New york,1963.
-Harold Grouch , The Army and Politics in Indonesia, Research in Politics and
International Relations of South East Asia, Edited by George Mc. kahin,
(N.P.),1978.
-Harold M. Vinache, Far Eastern Politics in the Postwar Period ,New york ,1956.
-J.A.C .Mackie, Konfrontast the Indonesia-Malaysia Dispute 1963-1966, London
,1974.
-Jan M.Pluveir, Confrontations A Study in Indonesia Politics ,Malaysia , 1956.
247
-Jan Roman ,The Asian Century A History of Modern Nationalist in Asia
,Berkeley and Leangles ,1962.
-J.D. Armstrong, Revolutionary Diplomacy Chinese Foreign Policy and the
United Front Doctrine, London ,1977.
-J.D .Legge, Sukarno A Political Biography, London,1972.
-J.R.E .Waddell, An Introduction to South East Asia Politics , Australia ,1972.
-Keith Bushman, The South East Asia World ,London,1967.
-L .Dudley Stamp ,Asia A Regional and Economic Geography, 8th ed.,Lndon,1957.
-Leslie H. Palmer, Indonesia and the Dutch, Lndon,1962.
-Max Belief, Soviet Policy in the Far East 1944-1951, London,1953.
-Milton Osborne ,South East Asia,Anntroductoryory,1sed.,Australia,1979.
-Nathaniel Peffer, The Far East A Modern History ,Edited by Allennevins and
Howard M.E Hrman, New york,1958.
-O. G. Roeder, The Smiling General, President Soeharto of Indonesia,1st ed.,
Djakarta,1969.
-Peter Calvocoressi, World Politice Since 1945,2nd ed. ,London ,1971.
-Peter Polomka, Indonesia Since Sukarno, Australia ,1971.
-Robin Jeffrey, Asia-the Wining of Indonesia Politics, Malaysia, 1965.
-Ruth T. M c vey, Indonesia Communism and the Transition to Guided
Democracy, Research in Communist Strategies in Asia, Edited by A .Doak
Barnett,London,1963.
-S. Takdir, Alisjahbana, Indonesia: Social and Cultural Revolution, Singapore,
1960.
248
-Sidney D. Bailey, The Procedure of the UN Security Council, (N.P.), 1975.
-The Pattern of Asia, Edited by Norton Ginsburg and others, London, 1958.
-Vidya D Harmahajan, International Politic Since 1900,New Delhi, 1964.
-William Carr, A History of Germany 1915-1945,London, 1974.
.الزىض ــت-
-G . Anreev, Indonezeyskaya Iasudartva,Moscow,1974.
.البحور ألاجىب ت.5
-Arend Lijphart, The Indonesian Image of West Irian, Asian survey, vol. I, No.5,
London, 1961.
-Arslan Humbaraci, U.S. Probe in Indonesia, Eastern World , VoL.XIV, N
o.1,London,January1960.
-Benjamin Jean Higgin, Indonesia A New or Never, Foreign Affairs, VoL.37, No.1,
New york October 1958.
-D.P. Singhal, The United States of Malaysia, Asian Survey, VoL.I, No.8, London,
October 1961.
-____________Eroves Pendent in Singapore, British Policy Towards Indonesia,
Eastern World ,VoL.III,No.2,London, February 1948.
-Francis J.Galbraith, Indonesia’s World View and Foreign Policies, Oribs A Journal
of World Affairs, VoL. XIX, No.3,(N.P),1975.
-Guy J. Paukre ,Current Communist Tactics in Indonesia, Asian Survey
,VoL.I,No.3,London,May 1961.
________, The Soviet Challenge in Indonesia, Foreign Affairs, Vol.40, No.4, New
York, July 1962.
249
________, Toward A New Order in Indonesia, Foreign Affairs, VoL.45, No.3, New
York, April 1967.
Justus M. Van der Kroef, An Indonesian Ideological Lexicon, Asian Survey,
VoL.II,No.5, London, July 1962.
________, Indonesia’s New Parliament, Eastern World, VoL. XIV, No.9, London,
September 1960.
_______, Nasution, Sukarno and the West New Guinea Dispute, Asian Survey
,Vol.I,No.6,London,August 1961.
-Leslie H. Palmer, Suharto's Indonesia, Asian Affairs Journal of the Royal Central
Asian Society, VoL.57, Part III, London, October 1970.
-Paul W. Van der veur, West Irian :A New Ear, Asian
Survey,VoL,II,No.8,London,October,1962.
.املوضوعاث ألاجىب ت.6
-The New Encyclopedia Britannica, VoL.6, U.S.A.,1985.
-Encyclopedia Third World, VoL.II, London, 1980.
-The Encyclopedia American, American Corporation, Vol.15, New York, 1980.
-Encyclopedia Britannica, 2001.(CD) .
-Encarta Reference Library, 2003,(CD).
-Who’s Who, An Annual Biographical Dictionary,London,1972.
250