TAHAP 2.

0 APLIKASI TEKNOLOGI
PENGUASAAN 2.2 Rekabentuk Mekanikal
Mengetahui nama komponen mekanikal dan fungsinya yang terdapat dalam sesuatu
1
produk
2 Menerangkan sistem mekanikal yang terdapat dalam gajet yang dipilih
Memberi contoh bagaimana komponen dalam sistem mekanikal berfungsi berdasarkan
3
produk yang dipilih
4 Menganalisis fungsi komponen sistem mekanikal pada suatu produk
5 Memberi justifikasi kepada komponen sistem mekanikal yang dipilih
Membina gajet mekanikal berfungsi dan mencadangkan penambahbaikan setelah
6
pengujian ke atas kefungsian dibuat
 2.2 REKABENTUK MEKANIKAL

Pada akhir pembelajaran murid dapat :

• Mengenal pasti komponen mekanikal
• Menjelaskan bagaimana system mekanikal berfungsi pada produk yang dipilih
• Menghasilkan lakaran 3D reka bentuk gajet yang menggunakan komponen mekanikal sistem
mekanikal dipilih
• Menganalisi kesesuaian komponen yang digunakan untuk membina gajet
• Membuat rumusan kekuatan dan kelemahan komponen sistem mekanikal yang dipilih untuk
membina gajet
• Membina gajet mekanikal berfungsi
• Memberi cadangan untuk penambahbaikan kepada system berdasarkan pandangan murid
2.2 REKABENTUK MEKANIKAL
 2.2 REKABENTUK MEKANIKAL

GEAR • Komponen yang digunakan untuk memindahkan kuasa

• Gigi yang terdapat pada badan gear berfungsi untuk menyalurkan
kuasa daripada sumber kepada penerima
 2.2 REKABENTUK MEKANIKAL

PAUTAN • Komponen ini berfungsi sebagai penghubung sesuatu komponen atau

bahan bagi melengkapkan suatu sistem
 2.2 REKABENTUK MEKANIKAL

• Tuil atau tuas ialah sistem yang berkaitan dengan daya, beban, dan fulkrum.
TUIL ATAU TUAS • Antara contoh mudah penggunaan tuil atau tuas adalah pada tuil playar
gabung.
 2.2 REKABENTUK MEKANIKAL

TAKAL • Takal ialah mesin ringkas yang terdiri daripada satu roda berputar pada gandar.
• Dengan menggunakan takal, beban menjadi ringan dan mudah untuk diangkat
 2.2 REKABENTUK MEKANIKAL

TALI SAWAT • Tali sawat banyak digunakan dalam industri seperti pemesinan, conveyor, dan
pada motosikal berkuasa besar.
• Tali sawat digunakan untuk menghubungkan takal pemacu yang dipasang pada
enjin atau motor elektrik dengan takal dipacu
 2.2 REKABENTUK MEKANIKAL

ACI SESONDOL • Penggunaan aci sesondol dapat ditemukan dalam kenderaan bermotor seperti
kereta.
• Aci sesondol digunakan untuk membuka dan menutup injap (valve)
 2.2 REKABENTUK MEKANIKAL

ACI ENGKOL • Aci engkol berfungsi menukarkan gerakan linear kepada gerakan berputar
seterusnya sebagai pengantar kuasa ke kotak gear untuk menggerakkan
kenderaan
 2.2 REKABENTUK MEKANIKAL

GELONGSOR • Gelongsor berfungsi sebagai pengurang geseran bagi menggerakkan sesuatu

komponen.
• Komponen ini banyak digunakan dalam industri yang memerlukan pemindahan
beban yang berat.
• Beban pada gelongsor digerakkan secara mendatar.
 2.2 REKABENTUK MEKANIKAL

GALAS BEBOLA • Galas bebola digunakan sebagai pengantara bagi objek yang berputar
• Komponen ini juga bertindak sebagai pengurang geseran dan melancarkan
pergerakan.
• Penggunaan komponen ini dapat ditemukan pada bahagian roda kenderaan.
 2.2 REKABENTUK MEKANIKAL

BINDU • Bindu digunakan bersama dengan mesin gerudi.

• Fungsinya adalah untuk memegang dan mencengkam mata gerudi.
• Untuk mengetatkan cengkaman mata gerudi , pengunci khas digunakan.
 2.2 REKABENTUK MEKANIKAL

RANTAI • Rantai berfungsi sebagai pengantara bagi penghantaran kuasa antara dua gear.
• Komponen ini banyak digunakan pada basikal dan motosikal.
 2.2 REKABENTUK MEKANIKAL

BAGAIMANA SISTEM MEKANIKAL BERFUNGSI PADA PRODUK YANG DIPILIH?

HENDAL BREK
Mengawal haluan nasikal sama ada ke kiri , ke Sistem brek digunakan untuk
kanan atau ke hadapan. Pengguna memperlahan atau memberhentikan
menggerakkan hendal dengan bebas kerana basikal yang sedang bergerak.
menggunakan GALAS BEBOLA (BALL BEARING) TUAS digunakan pada pemegang
pencengkam brek

PEDAL RODA
Pedal akan berpusing apabila dikayuh dan Roda membolehkan basikal bergerak
menghasilkan tenaga penghantar kuasa dengan lancar. GALAS BEBOLA yang
untuk basikal bergerak. RANTAI dan GEAR terletak pada roda membenarkan
memainkan peranan sebagai penghantaran roda berputar dengan mudah.
kuasa
 2.2 REKABENTUK MEKANIKAL

MENGHASILKAN LAKARAN 3D REKA BENTUK GAJET YANG MENGGUNAKAN KOMPONEN

SISTEM MEKANIKAL YANG DIPILIH
 2.2 REKABENTUK MEKANIKAL

MENGANALISIS KESESUAIAN KOMPONEN YANG DIGUNAKAN UNTUK MEMBINA GAJET

MENGANALISIS KESESUAIAN
KOMPONEN YANG DIGUNAKAN UNTUK
MEMBINA GAJET

JENIS BAHAN YANG KEDUDUKAN

REKA BENTUK KOMPONEN KEMASAN
DIGUNAKAN PEMASANGAN KOMPONEN

Kemasan yang digunakan

Rekabentuk menepati cita Bahan yang digunakan Kedudukan pemasangan menarik dan dapat
rasa pelanggan dan harus bersesuaian dan komponen dapat melindungi kelemahan
mempunyai dapat berfungsi seperti mempengaruhi jenis-jenis yang ada pada komponen
kebolehpasaran yang yang diharapkan pautan yang digunakan seperti mudah berkarat.
tinggi Contoh kemasan yang
digunakan adalah cat
sembur, cat minyak, lekar
dan stiker
 2.2 REKABENTUK MEKANIKAL

MEMBUAT RUMUSAN KEKUATAN DAN KELEMAHAN KOMPONEN SISTEM MEKANIKAL YANG

DIPILIH UNTUK MEMBINA GAJET

LAKARAN REKABENTUK AKHIR

PERBANDINGAN KEKUATAN DAN KELEMAHAN SISTEM MEKANIKAL YANG DIPILIH

SISTEM
KOMPONEN KEKUATAN KELEMAHAN
MEKANIKAL
Pemegang lampu Pautan Mempunyai cengkaman Sukar untuk dibuat
yang kuat pada hendal pelarasan jika diameter
basikal hendal basikal berbeza
Pengunci Tuas Mengambil masa yang Mudah terbuka sekiranya
pemegang lampu singkat untuk dipasang dan tidak dipasang dengan
ditanggalkan kemas
Badan lampu Gelongsor Badan lampu boleh Bahagian gelongsor mudah
ditanggal dan dipsang longgar jika terkena
dengan mudah gegaran yang kuat
 2.2 REKABENTUK MEKANIKAL

MEMBINA GAJET MEKANIKAL BERFUNGSI

Lukisan kerja
MULA
Projek Gajet Lampu Penyediaan komponen pembinaan
Basikal
Proses penghasilan komponen
(pemesinan, tuangan, pembentukan
Sesi brief bersama pelanggan
dan lain-lain)

Kaji selidik Pemasangan komponen

Lakaran awal
TIDAK
Pengujian
Lakaran idea

YA
Sesi TIDAK Kemasan akhir
kritik
SELESAI
YA
Gajet lampu basikal
Lakaran akhir disiapkan
 2.2 REKABENTUK MEKANIKAL

PROSES PEMBINAAN GAJET LAMPU BASIKAL

1 MEMBUAT LAKARAN CERAIAN SISTEM DAN KOMPONEN 3 PENGHASILAN KOMPONEN

• Komponen dapat dihasilkan menerusi proses daripada
pemesinan , pembentukan , tuangan atau kaedah-kaedah
lain yang sesuai.
• Pada peringkat ini, bahan-bahan mentah binaan yang
pelbagai saiz atau rupa akan diubah, dibentuk dan
diacuankan kepada bentuk yang bersesuaian dan
mempunyai fungsi tersendiri.
2 MENYEDIAKAN KOMPONEN-KOMPONEN PEMBINAAN

Contoh komponen yang diperbuat daripada plastik yang

Contoh komponen pembinaan dalam industri
dihasilkan daripada kaedah tuangan / suntikan (injection)
 2.2 REKABENTUK MEKANIKAL
4 PEMASANGAN KOMPONEN
• Setelah melalui proses penghasilan, komponen dipasang
sehingga menjadi suatu model lengkap atau produk.
• Setiap komponen mempunyai fungsinya yang tersendiri dan
saling berpaut antara satu sama lain bagi membentuk suatu
sistem yang dapat menyelesaikan sesuatu tugas
Contoh komponen mekanikal, iaitu galas
bebola dipasang pada suatu rekaan
5 PENGUJIAN
• Peringkat seterusnya dalam pembinaan sesuatu produk ialah
melakukan pengujian. Sekiranya produk akhir tersebut tersedia
dalam bentuk prototaip maka pengujian yang boleh dilakukan untuk
menguji aspek kefungsian dan ketahanan.
• Dua ujian yang biasa dilakukan ialah Ujian Makmal dan Ujian
Parameter
• Semasa proses pengujian, prototaip akan diuji sehingga mencapai
tahap keupayaan maksimum iaitu sehingga produk memenuhi
spesifikasi
• Terdapat juga ujian simulasi. Jika prototaip berjaya melepasi ujian
yang ditetapkan , produk tersebut akan dikeluarkan secara besar-
besaran dan sedia untuk dipasarkan
6 KEMASAN
• Kemasan dilakukan pada model atau produk bagi menutup
kelemahan rupa permukaan produk seperti berkarat, permukaan
yang tidak rata, bahagian yang tajam dan berbahaya
• Kemasan juga dapat menambah nilai esetika agar produk kelihatan
lebih cantik sekaligus dapat menarik perhatian pembeli

CADANGAN PENAMBAHBAIKAN KEPADA SISTEM TERSEBUT OLEH MURID
• Penambahbaikan sistem perlu dilakukan
sekiranya sistem yang diguna pakai
pada produk tersebut mengalami
kegagalan dari segi fungsi ataupun
kecacatan pada reka bentuk
• Kegagalan fungsi pada produk
menyebabkan produk tersebut tidak
dapat beroperasi seperti yang
sepatutnya.
• Keadaan sedemikian mungkin
berbahaya serta boleh menyebabkan
risiko kemalangan kepada pengguna
Perubahan reka bentuk konvensional
kepada rupa bentuk yang futuristik
2.2 REKABENTUK MEKANIKAL
RUPA BENTUK FUNGSI
• Rupa bentuk yang menarik • Fungsi bermaksud tugas
dapat menawan hati pembeli • Produk yang berfungsi ialah
atau pengguna produk yang dapat
• Faktor ini mesti diberi melaksanakan tugas
keutamaan agar produk yang bertepatan dengan tujuan
dibina lebih istimewa produk itu dicipta
berbanding gajet sedia ada
CADANGAN
PENAMBAHBAIKAN
BAHAN KEMASAN
• Bahan yang digunakan mesti • Kemasan menutup kelemahan
bersesuaian dengan tugas bahan yang digunakan
atau fungsi komponen • Contoh, jika bahan asas
mekanikal menggunakan logam maka
• Penggunaan bahan sintetik produk tersebut mudah
mempunyai banyak kelebihan berkarat. Cat boleh digunakan
berbanding bahan tradisional untuk masalah karat.