Draft-19.10.

17

საქართველოს ადგილობრივი თვითმმართველობების ინსტიტუციური შესაძლებლობების გაძლიერება. სივრცითი დაგეგმვის, აქტივების მართვის და
კაპიტალური საინვესტიციო პროგრამების შემუშავების კუთხით

სივრცით-ტერიტორიული დაგეგმვა
ადგილობრივი თვითმმართველობებისათვის

სივრცით-ტერიტორიული დაგეგმვის
დაპროექტებისწინა სტადია
(ნაწილი პირველი)

ლექცია 2

Strengthening the Institutional Capacity

of Georgian Local Self-Governments in
Spatial Planning, Asset management
and Capital Investment plans
 1
)
სივრცით-ტერიტორიული დაგეგმვა ადგილობრივი თვითმმართველობებისათვის

სივრცით-ტერიტორიული დაგეგმვის მნიშვნელობა და სარგებელი

ეკონომიკური სარგებელი:
• ინვესტიციების განხორციელებისათვის აუცილებელი სტაბილური, სანდო და განჭვრეტადი გარემოს
შექმნა;
• ეკონომიკური განვითარებისთვის სასურველი მიწის ნაკვეთების დადგენა;
• განსავითარებელი მიწის ნაკვეთების უზრუნველყოფა საინჟინრო-ტექნიკური ინფრასტრუქტურითა და
შრომითი რესურსებით;
• ადგილობრივი თემის საჭიროებებზე ორიენტირებული ეკონომიკური განვითარების ხელშეწყობა;
• აქტივების ოპტიმალური გამოყენება;
• ეფექტიანი და გაწონასწორებული გადაწყვეტილებების მიღება.

სოციალური სარგებელი
• ადგილობრივი თვითმმართველობის განვითარების ხელშეწყობა;
• სოციალურ-კულტურული ინფრასტრუქტურის განვითარება;
• დაინტერესებულ მხარეებს შორის კონკურენტული დაძაბულობის მოხსნა;
• გადაწყვეტილებებს მიღებაში ყველა დაინტერესებული მხარის მონაწილეობა;
• განვითარების პრიორიტეტების დადგენა.

გარემოსდაცვითი სარგებელი
• მიტოვებული ტერიტორიების (ე.წ. „ბრაუნფილდების“) უპირატესი რეგენერაცია და გამწვანებული
ტერიტორიების (ე.წ. „გრინფილდების“) შენარჩუნება;
• ბუნებრივი გარემოსა და კულტურული მემკვიდრეობის მნიშვნელოვანი ობიექტების რეაბილიტაცია;
• პოტენციური ბუნებრივი და ანთროპოგენული რისკების პრევენცია და მართვა;
• სარეკრეაციო-ტურისტული ტერიტორიების სივრცით-გეგმარებითი ორგანიზება;
• ტრანსპორტის სახეობების - უწინარესად, არამოტორიზებული და საზოგადოებრივი ტრანსპორტის
დაბალანსებული განვითარება;
• ენერგოეფექტიანი და ენერგიის განახლებად წყაროებზე ორიენტირებული განვითარების
ხელშეწყობა.
 2
)
სივრცით-ტერიტორიული დაგეგმვა ადგილობრივი თვითმმართველობებისათვის

“დაგეგმვის“ საჭიროების გაცნობიერება და თანამონაწილეობა

პატრიკ გედდესის „სოციალური დაგეგმვის“ 2 პრინციპი:

ორმხრივი ინფორმირების პრინციპი - სპეციალისტები აწვდიან

მოქალაქეებს ინფორმაციას „დაგეგმვის“ მიზნების თაობაზე;
ხოლო მოქალაქეები, თავის მხრივ, აცნობებენ დამპროექტებლებს
მათს დასახლებაში ცხოვრების პირობებსა და მოთხოვნილებებს;

თანამშრომლობის პრინციპი - სპეციალისტები ამუშავებენ

„დაგეგმვის“ დოკუმენტაციის საბაზისო ვარიანტებს, მოსახლეობა კი
აფასებს ამ წინადადებებს და სთავაზობს ალტერნატიულ
წინადადებებს.
 2
)
სივრცით-ტერიტორიული დაგეგმვა ადგილობრივი თვითმმართველობებისათვის

დღეს, „დაგეგმვის“ პროცესში გამოიყოფა თანამონაწილეობის სამი ფორმა:

ცალმხრივი, პასიური თანამონაწილეობა - მოსახლეობისა და სხვა

დაინტერესებული მხარეების ინფორმირება „დაგეგმვის“ მიზნებისა და
ამოცანების თაობაზე ;

ორმხრივი, კონსულტაციური თანამომაწილეობა - ინტერაქტიური

კომუნიკაცია მოსახლეობასა და „დაგეგმვაზე“ პასუხისმგებელ
ინსტიტუციებს შორის, დამპროექტებლების ჩათვლით;

სრულფასოვანი, აქტიური თანამონაწილეობა - მოსახლეობის უშუალო

მონაწილეობა „დაგეგმვის“ გადაწყვეტილებების მიღებაში -.
 2
)
სივრცით-ტერიტორიული დაგეგმვა ადგილობრივი თვითმმართველობებისათვის

NIMBY- ზმის სინდრომი (Not In My Back Yard)

 2
სივრცით-ტერიტორიული დაგეგმვა ადგილობრივი თვითმმართველობებისათვის
)

სივრცით-ტერიტორიული დაგეგმვის მეთოდოლოგია, მეთოდები და

ინსტრუმენტები

მუნიციპალიტეტის „დაგეგმვა“ 4 სტადიად ყალიბდება:

• მოსამზადებელი, დაპროექტებისწინა სტადია

(„სახელმძღვანელოს“ თავი 2.);

• დაპროექტების სტადია („სახელმძღვანელოს“ თავი 3.);

• დამტკიცებული საპროექტო დოკუმენტაციის განხორციელება

(„სახელმძღვანელოს“ თავი 4.);

• მონიტორინგი, კორექტირება და განახლება

(„სახელმძღვანელოს“ თავი 5.).
 2
სივრცით-ტერიტორიული დაგეგმვა ადგილობრივი თვითმმართველობებისათვის

„დაგეგმვის“ მიზნებს, ამოცანებსა და სახელმძღვანელო

პრინციპებს აყალიბებს საქართველოს კანონის
“სივრცითი მოწყობისა და ქალაქთმშენებლობის
შესახებ” მუხლები 4 და 5;

„დაგეგმვის“ სტრატეგია პოლიტიკური ძალების

კონსესუსის საგანი უნდა გახდეს; რაც, ერთის მხრივ, ხელს
შეუწყობს მის განხორციელებას ადგილობრივ არჩევნებს
შორის პერიოდში; მეორე მხრივ კი, რეალურ საფუძველს
ჩაუყრის საშუალოვადიანი პროექტების წამოწყებას და
განხორციელების პერსპექტივას
 2
სივრცით-ტერიტორიული დაგეგმვა ადგილობრივი თვითმმართველობებისათვის

„დაგეგმვის“ პროცესის თანმიმდევრული ეტაპები

• „დაგეგმვის“ პროცესის ინიცირება

• საწყისი პარამეტრების დადგენა

• „დაგეგმვის“ ობიექტის პირველადი

შესწავლა-შეფასება (ნარკვევი)

• „ხედვის“ ჩამოყალიბება

• მრავალფაქტორული (SWOT) ანალიზის ჩატარება

• სტრატეგიული მიზნების იდენტიფიცირება

• ამოცანების დასმა

• სამოქმედო გეგმის შემუშავება

• ინდიკატორების შერჩევა და გაძღოლა

 2
სივრცით-ტერიტორიული დაგეგმვა ადგილობრივი თვითმმართველობებისათვის

„დაგეგმვის“ პროცესის ინიცირება

„დაგეგმვის“ პროცესის ინიციატორები არიან მუნიციპალიტეტის ორგანოები, ხოლო თუ

სივრცით-ტერიტორიული დაგეგმვა რამდენიმე მუნიციპალიტეტს მოიცავს, ინიციატორია
საქართველოს მთავრობა.
 2
სივრცით-ტერიტორიული დაგეგმვა ადგილობრივი თვითმმართველობებისათვის

საწყისი პარამეტრების დადგენა

ქუთაისი-წყალტუბოს de faqto კონურბაცია
 2
სივრცით-ტერიტორიული დაგეგმვა ადგილობრივი თვითმმართველობებისათვის

გუდაურის სარეკრეაციო ტერიტორიის მიმართება დუშეთისა და ყაზბეგის მუნიციპალიტეტების გამყოფ

ადმინისტრაციულ საზღვართან

თბილისისა და მცხეთის მუნიციპალიტეტების გამყოფი ადმინისტრაციული საზღვრის ფრაგმენტი

რაჭა-ლეჩხუმისა და ქვემო სვანეთის რეგიონის განვითარების
სტრატეგია 2014-2021
ყველას გვახსოვდეს, რომ დღევანდელი სივრცით-ტერიტორიული დაგეგმვა -
ხვალინდელი გეოგრაფიაა!

ონის მუნიციპალიტეტსა და მონაწილეებს

ვმადლობთ ყურადღებისთვის!

Strengthening the Institutional Capacity

of Georgian Local Self-Governments in
Spatial Planning, Asset management
and Capital Investment plans