«Ἐγενόμην ἐν Πνεύματι ἐν τῇ Κυριακῇ ἡμέρᾳ καὶ ἤκουσα φωνὴν ὀπίσω μου μεγάλην ὡς σάλπιγγος» (Ἀπ.
1,10)
Περίοδος Δ΄ - Ἔτος ΚΖ΄ Τοῦ ἁγίου ἀποστόλου Θωμᾶ
Φλώρινα - ἀριθμ. φύλλου 1613 Τετάρτη 6 Ὀκτωβρίου 2010
Φάρμακα γιὰ ἀπίστους καὶ φιλαργύρους
«Καὶ ἀπεκρίθη Θωμᾶς καὶ εἶπεν αὐτῷ· Ὁ Κύριός μου καὶ ὁ Θεός μου» (Ἰω. 20,28)
Σ ΗΜΕΡΑ, ἀγαπητοί μου, ἑορτάζει ὁ ἀπόστο-
λος Θωμᾶς. Οἱ ἀπόστολοι εἶνε οἱ εὐεργέ-
τες τοῦ κόσμου. Ἂν δὲν κήρυτταν ἐκεῖνοι, ἐ-
μεῖς δὲν θὰ ἤμασταν Χριστιανοί· θὰ ἤμασταν
ἀκόμη εἰδωλολάτρες. Γι᾽ αὐτὸ τοὺς ὀφείλου-
με μεγάλη εὐγνωμοσύνη.
***
Σὲ κάποια παλιὰ εἰκόνα, ποὺ εἰκονίζονται
ὅλοι οἱ ἀπόστολοι, ὁ καθένας ζωγραφίζεται
μὲ τὸ δικό του χαρακτηριστικό. Ὁ Πέτρος
λ.χ. μὲ κλειδιὰ στὸ χέρι, ποὺ συμβολίζουν τὴν
τὴν ἐξουσία τῆς ἀφέσεως τῶν ἁμαρτιῶν ποὺ
ἔδωσε ὁ Χριστὸς σὲ ὅλους τοὺς ἀποστόλους
καὶ ἱερεῖς· ὁ Παῦλος μὲ σπαθί, μὲ τὴ ῥομφαία
τοῦ λόγου τοῦ Θεοῦ· ὁ Ἰούδας μὲ τὸ πουγγί,
ποὺ περιεῖχε τὰ τριάκοντα ἀργύρια. Καὶ ὁ Θω-
μᾶς πῶς εἰκονίζεται; Κρατώντας ἕνα διαβή-
τη. Γιατί; Διότι ἦταν ἀπὸ τοὺς πιὸ σκεπτικοὺς
καὶ ρεαλιστὰς χαρακτῆρες. Δὲν ἦταν ἐνθουσι-
ώδης τύπος, ἄνθρωπος ποὺ μπορεῖ εὔκολα νὰ
πιστέψῃ. Τὰ μετροῦσε ὅλα μὲ τὸ διαβήτη. Κι
αὐτὸ τὸ βλέπουμε τὴν ἡμέρα τῆς Ἀναστάσεως.
Τὴν Κυριακὴ τοῦ Πάσχα ὁ Κύριος ἔκανε
τὴν πρώτη ἐμφάνισί του στοὺς μαθητὰς «τῶν
θυρῶν κεκλεισμένων». Καὶ ἡ πρώτη λέξι ποὺ
τοὺς εἶπε ἦταν «Εἰρήνη ὑμῖν» (Ἰω. 20,19). «Ἐνεφύ-
σησε», τοὺς ἔδωσε Πνεῦμα ἅγιο μαζὶ μὲ τὴν
ἐντολὴ νὰ τρέξουν στὰ πέρατα τῆς γῆς νὰ
κηρύξουν. Ἀλλ᾽ ἀπ᾽ αὐτὴ τὴν εὐλογημένη συν-
τροφιὰ ἔλειπε τότε ὁ Θωμᾶς. Ὅταν τὸν εἶδαν
οἱ ἄλλοι μαθηταὶ τοῦ εἶπαν «Ἑωράκαμεν τὸν
Κύριον», ἀναστήθηκε ὁ Κύριος. Καὶ ἔπρεπε
νὰ τοὺς πιστέψῃ. Διότι αὐτοὶ ποὺ τοῦ τὸ ἔλε-
γαν ἦταν σύντροφοί του. Δὲν τοὺς πίστεψε
ὅμως. Ἀδύνατον, λέει· ἐὰν δὲν τὸν δῶ μὲ τὰ
μάτια μου καὶ δὲν τὸν ἀγγίξω μὲ τὰ χέρια μου,
ἐγὼ δὲν πιστεύω.
Ὁ ἱ. Χρυσόστομος λέει· Ἂς εὐχαριστήσου-
με τὸ Θεὸ γιὰ τὴν ἀπιστία τοῦ Θωμᾶ. Γιατί;
Ἦταν θεία παραχώρησις νὰ δείξῃ αὐτὴ τὴν
Συντάκτης (†) ἐπίσκοπος
Αὐγουστῖνος Ν. Καντιώτης
ἀπιστία. Προέβλεψε ὁ Κύριος, ὅτι θὰ παρου-
σιαστοῦν ἄπιστοι ποὺ δὲν θὰ παραδέχωνται
ἀνάστασι καὶ ἄφησε μὲ τὸ στόμα τοῦ Θωμᾶ
νὰ προβληθοῦν οἱ ἀμφιβολίες τους, γιὰ νὰ
κλείσουν τὰ στόματά τους.
Ὁ Θωμᾶς ζητοῦσε ντοκουμέντα, ἀποδεί-
ξεις. Καὶ ὁ Κύριος συγκαταβαίνει στὴν ἀπαί-
τησί του καὶ νά τον ἔρχεται γιὰ δευτέρα φο-
ρά. Καλεῖ κοντά του τὸ Θωμᾶ, αὐτὸς πλησιά-
ζει, βλέπει, ψηλαφεῖ τὴν πλευρὰ τοῦ Κυρίου,
καὶ τότε μέσα ἀπὸ τὴν καρδιά του βγαίνει ἡ
ὁμολογία τῆς πίστεως «Ὁ Κύριός μου καὶ ὁ
Θεός μου» (ἔ.ἀ. 20,28). Εἶνε ἀπὸ τὰ ὡραιότερα λό-
για, ἀπὸ τὰ μαργαριτάρια τοῦ Εὐαγγελίου.
Ἐὰν ὁ λῃστὴς εἶπε «Μνήσθητί μου, Κύριε, ὅ-
ταν ἔλθῃς ἐν τῇ βασιλείᾳ σου», ἐὰν ὁ τελώ-
νης εἶπε «Ὁ Θεός, ἱλάσθητί μοι τῷ ἁμαρτω-
λῷ» (Λουκ. 23,42· 18,13), ὁ Θωμᾶς εἶπε «Ὁ Κύριός μου
καὶ ὁ Θεός μου». Καὶ αὐτὸ εἶνε ἐπιχείρημα
ποὺ ἀποστομώνει τοὺς ἀπίστους.
Ἀλλὰ ὁ Θωμᾶς ποὺ γιορτάζουμε σήμερα ἔ-
χει κ᾽ ἕνα ἄλλο δίδαγμα. Ἡ ἀσθένεια ποὺ θὰ
καταστρέψῃ τὸν κόσμο εἶνε ἡ φιλαργυρία· καὶ
ὁ Θωμᾶς δίνει φάρμακο ὄχι μόνο στοὺς ἀπί-
στους ἀλλὰ καὶ στοὺς πλεονέκτας. Τὸ συνα-
ξάριό του λέει, ὅτι ὁ Θωμᾶς πῆγε στὶς Ἰνδίες
κ᾽ ἐκεῖ βρῆκε ἕνα βασιλιᾶ φιλάργυρο. Τοῦ πα-
ρουσιάστηκε ὄχι ὡς ἀπόστολος καὶ κήρυκας
ἀλλὰ ὡς τεχνίτης καὶ ἀρχιτέκτων. Ὁ βασιλιᾶς
τοῦ ζήτησε νὰ τοῦ φτειάξῃ ἕνα παλάτι. Θὰ
σοῦ τὸ χτίσω, λέει ὁ Θωμᾶς· ὄχι ὅμως τώρα,
ἀλλὰ τὸ χειμῶνα· καὶ θὰ χρειαστοῦν χρήματα.
Ἄνοιξε ὁ βασιλιᾶς τὰ θησαυροφυλάκιά του
καὶ τοῦ ἔδωσε τὴν πρώτη δόσι. Μετὰ ἀπὸ με-
ρικοὺς μῆνες ὁ Θωμᾶς ξαναπάει καὶ τοῦ λέ-
ει· Σώθηκαν τὰ χρήματα. Τοῦ δίνει δεύτερη
δόσι. Ἀργότερα τοῦ δίνει καὶ τρίτη δόσι. Κά-
ποιος ὅμως τὸν εἰδοποίησε· Βασιλιᾶ, αὐτὸς
σὲ γελάει· δὲν ἔχει βάλει οὔτε λιθάρι ἀκόμα.
Θύμωσε τότε ὁ βασιλιᾶς. Διατάζει καὶ πιά-
 2
νουν τὸ Θωμᾶ, τὸν φέρνουν μπροστά του καὶ
τοῦ λέει ὁ βασιλιᾶς· ―Δὲ μοῦ εἶπες ὅτι εἶσαι
ἀρχιτέκτονας, ὅτι ἔχεις σχέδια ὡραῖα, ὅτι θὰ
μοῦ χτίσῃς τὸ καλύτερο παλάτι; Δὲ σοῦ ἔδω-
σα πρώτη δόσι, δεύτερη δόσι, τρίτη δόσι; Ποῦ
εἶνε αὐτὰ τὰ χρήματα; ―Σοῦ ἔχτισα ἐγὼ πα-
λάτι, βασιλιᾶ, ἀλλὰ ὄχι σ᾽ αὐτὸ τὸν κόσμο·
στὸν ἄλλο κόσμο!… Τί εἶχε συμβῆ· ὅλα τὰ
χρήματα ποὺ τοῦ ᾽δωσε, τὰ μοίρασε στὴ φτω-
χολογιὰ τὸν καιρὸ τοῦ χειμώνα ποὺ τουρ-
τούριζαν οἱ ἄνθρωποι. Ὠργίστηκε τότε ὁ βα-
σιλιᾶς καὶ τὸν ἔκλεισε στὸ μπουντρούμι.
Βγῆκε ὅμως ἀπὸ ᾽κεῖ ὁ Θωμᾶς. Πῶς βγῆκε;
Ἂς μὴν πιστεύουν οἱ ἄπιστοι στὰ συναξά-
ρια· ἐγὼ πιστεύω σ᾽ αὐτὰ τὰ βιβλία. Σήμερα
πολλοὶ ἀπὸ τοὺς θεολόγους δὲν πιστεύουν.
Ἂν πιστεύαμε, θὰ βλέπαμε «ἀγγέλους συλ-
λειτουργοῦντας» (ἀπολυτ. ἁγ. Σπυρίδ.). Τὸν ἑαυτό μου
πρῶτο κατηγορῶ. Ψάλλει ὁ ψάλτης, λειτουρ-
γεῖ ὁ παπᾶς, κηρύττει ὁ ἱεροκήρυκας· ἔγιναν
αὐτὰ ἐπάγγελμα! Ἂς ἔρθουν πάλι τὰ ἅγια ἐ-
κεῖνα χρόνια, ποὺ ἀγράμματοι παπᾶδες κρα-
τούσαν τὰ δισκοπότηρα καὶ τὰ δάκρυά τους
ἔπεφταν μέσα στὴ θεία κοινωνία!
Βγῆκε λοιπὸν ἀπὸ τὸ μπουντούμι ὁ ἀπόστο-
λος Θωμᾶς μὲ τὸν ἑξῆς θαυμαστὸ τρόπο. Τὴ
νύχτα ὁ ἀδερφὸς τοῦ βασιλιᾶ, ἐκεῖ ποὺ κοι-
μόταν, εἶδε ὄνειρο. Ὑπάρχουν ὄνειρα ἀπὸ τὸ
Θεὸ καὶ ὄνειρα ἀπὸ τὸ διάβολο. Σᾶς λέω· γε-
νικῶς νὰ μὴν πιστεύετε στὰ ὄνειρα. Ἀλλὰ κά-
ποτε ἀγαθοὶ ἄνθρωποι βλέπουν θεϊκὰ ὄνειρα.
Εἶδε λοιπὸν αὐτός, ὅτι τὸν πῆρε ἕνας ἄγγελος
καὶ τὸν πῆγε στὴν Ἄνω Ἰερουσαλήμ, σὲ μιὰ
πόλι μὲ δώδεκα πύλες, χτισμένη μὲ πολυτί-
μους λίθους, φωτισμένη, μὲ πλατεῖες χρυσὲς
καὶ ἀσημένιες. Ἐκεῖ ποὺ περνοῦσαν βλέπουν
ἕνα παλάτι. ―Τίνος εἶνε τὸ παλάτι αὐτό; ρω-
τάει τὸν ἄγγελο. ―Τοῦ ἀδερφοῦ σου τοῦ βα-
σιλιᾶ. ―Καὶ ποιός τό ᾽χτισε; ―Ὁ Θωμᾶς. ―Ὤ,
τί παλάτι εἶν᾽ αὐτό!… Ὅταν ξύπνησε πάει
στὸν ἀδερφό του καὶ λέει· ―Ξέρεις, τὴ νύχτα
στὸ ὄνειρό μου εἶδα πὼς ἤμουν στὰ οὐράνια
κ᾽ ἐκεῖ εἶδα ὅτι τὸ ὡραιότερο σπίτι - παλάτι
εἶνε τὸ δικό σου… Τότε πείσθηκε ὅτι πραγ-
ματικά, δίνοντας ἐδῶ στὸν κόσμο ἐλεημοσύ-
νες, χτίζεις στοὺς οὐρανοὺς παλάτια.
Ἀκοῦς αὐτοὺς ποὺ πουλοῦν λαχεῖα καὶ φω-
νάζουν «Σπίτια - μέγαρα!»· ἀγοράζοντας δηλα-
δὴ ἕνα λαχεῖο, μπορεῖ νὰ κερδίσῃς σπίτι ὁλό-
κληρο. Κ᾽ ἐγὼ λέω· δίνοντας ἐδῶ ἐλεημοσύνη
κτίζεις στὸν οὐρανὸ ὄχι σπίτια ἀλλὰ παλάτια.
Ὁ Θωμᾶς λοιπὸν μᾶς κηρύττει· Ἄπιστοι,
πιστεύετε. Πλεονέκτες, κάνετε φιλανθρωπία.
Ἀλλὰ καὶ κάτι ἄλλο ἀκόμα. Ὁ Θωμᾶς, ἀπὸ τὴν
Ἀπομαγνητοφωνημένη ὁμιλία, ἡ ὁποία ἔγινε στὸν ἱ. ναὸ Ἁγ. Θωμᾶ Ἄνω Κυψέλης - Ἀθῆναι τὴν 6-10-1960. Καταγραφὴ καὶ σύντμησις 6-10-2010.
Τὴν ὁμιλία αὐτὴ μπορεῖτε νὰ τὴν ἀκούσετε χωρὶς περικοπὲς στὸ cd 15βΆ τῆς σειρᾶς «ΦΩΝΗ ΒΟΩΝΤΟΣ» (πληροφορίες στὸ τηλέφωνο 23850-28868)
ὥρα ποὺ ἄκουσε τὸ «Χριστὸς ἀνέστη», δὲν
ἡσύχασε· σκουλήκι ἅγιο μπῆκε στὴν καρδιά
του. Πῆρε τὸ ῥαβδί του, πέρασε βουνά, λαγ-
κάδια, ποτάμια, καὶ κήρυττε παντοῦ τὸ Χρι-
στό. Πῆγε μέχρι τὴν Ἀρμενία, πέρασε τὴν
Περσία, ἔφθασε μέχρι τὶς Ἰνδίες, κ᾽ ἐκεῖ πλέ-
ον μαρτύρησε καὶ ἐτάφη. Καὶ μέχρι σήμερα
ἐκεῖ, κοντὰ στὸ Γάγγη ποταμό, ὑπάρχουν χρι-
στιανοί, μιὰ κοινότης 4 - 5 χιλιάδων μέσα στὴν
εἰδωλολατρικὴ αὐτὴ χώρα, ποὺ λένε ὅτι εἶνε
Χριστιανοὶ τοῦ Θωμᾶ.
Αὐτὸς εἶνε ὁ Θωμᾶς.
***
Ἡ ἱστορία, ἀδελφοί μου, θαυμάζει αὐτοὺς
ποὺ ἔκαναν πολέμους· λ.χ. τὸ Λεωνίδα ποὺ
μὲ τὰ 300 παλληκάρια του σταμάτησε στὶς
Θερμοπύλες τὸν ἐχθρό, τὸν Μέγα Ἀλέξαν-
δρο ποὺ πῆγε μέχρι τὶς Ἰνδίες. Μὰ ἐγὼ θαυ-
μάζω περισσότερο τοὺς ἀποστόλους· διότι
χωρὶς στρατὸ καὶ σπαθιά, χωρὶς χρῆμα, μιὰ
φούχτα ἄνθρωποι ἀγράμματοι κατώρθωσαν
νὰ μεταδώσουν παντοῦ τὴ φωτιὰ καὶ ν᾽ ἀνά-
ψουν παντοῦ τὴ φλόγα τῆς χριστιανικῆς μας
πίστεως. Εἶνε εὐεργέτες, εἶνε ἅγιοι, εἶνε πα-
τέρες, εἶνε διδάσκαλοι, εἶνε θαυματουργοί.
Τοὺς πιστεύουμε μέσ᾽ στὴν καρδιά μας
τοὺς ἀποστόλους. Μὰ πρέπει καὶ νὰ τοὺς μι-
μηθοῦμε. «Μιμηταί μου γίνεσθε», εἶπε ὁ ἀπό-
στολος (Α΄ Κορ. 4,16· 11,1). Δὲν πρέπει μόνο νὰ ἀσπαζώ-
μεθα τὴν εἰκόνα τους· πρέπει καὶ νὰ τοὺς μι-
μούμεθα. Νὰ μιμηθοῦμε κ᾽ ἐμεῖς τὸ Θωμᾶ. Ἂν
κάποιος ἀμφιβάλλῃ καὶ λέῃ, Ἆραγε αὐτὰ ποὺ
λέει τὸ Εὐαγγέλιο εἶνε ἀληθινά; ἂς μελετήσῃ
τὴν ἁγία Γραφή, τοὺς βίους τῶν ἁγίων, τοὺς
ἁγίους πατέρας· κ᾽ ἐγὼ τοῦ δίνω τὸ λόγο μου·
Ἅμα τελειώσῃς τὸ κατὰ Ἰωάννην εὐαγγέλιο,
ἅμα τελειώσῃς τὴν Ἀποκάλυψι, ἅμα τελειώ-
σῃς τὸ Χρυσόστομο, θὰ πῇς· «Ὁ Κύριός μου
καὶ ὁ Θεός μου». Ἔτσι θὰ μιμηθῇς τὸ Θωμᾶ.
Θὰ πῆτε· Ὁ Θωμᾶς πῆγε μέχρι τὶς Ἰνδίες·
ν᾽ ἀφήσουμε κ᾽ ἐμεῖς τὰ σπίτια καὶ τὶς ὑποχρε-
ώσεις μας καὶ νὰ τρέχουμε ἀνὰ τὴν ὑφήλιο;
Ὄχι, δὲν σᾶς λέω αὐτό. Μείνετε ἐδῶ. Ἀλλ᾽ ἐ-
ὰν ὑπάρχουν κοντά σας κάποιοι ποὺ ἔχουν
χρόνια νὰ πατήσουν στὴν ἐκκλησία, ποὺ δὲν
ἐξωμολογήθηκαν ποτέ, μὴν ἀδιαφορήσετε γι᾽
αὐτούς. Σήμερα, ποὺ εἶνε ἡ ἑορτὴ τοῦ ἀπο-
στόλου Θωμᾶ, σᾶς προσκαλῶ νὰ τὸν μιμηθῆτε
καὶ νὰ τοὺς φέρετε στὴν ἐκκλησία. Ἔτσι θὰ
γίνουμε κ᾽ ἐμεῖς μιμηταὶ τῶν ἀποστόλων, μι-
μηταὶ τοῦ ἁγίου Θωμᾶ, καὶ ἡ εὐλογία καὶ ἡ χά-
ρις τοῦ Κυρίου ἡμῶν ᾽Ιησοῦ Χριστοῦ θὰ εἶνε
πάντοτε μαζί μας· ἀμήν.
(†) ἐπίσκοπος Αὐγουστῖνος