Fizyka 2

(zadania domowe 2023-10-10, seria 6)

Moment bezwładności, energia kinetyczna i potencjalna bryły sztywnej
Rozwiązanie zadania ma być opowieścią, tworzącą logiczny ciąg zdań, podsumowany odpowiedzią. Pamiętaj
o działaniach na jednostkach. Stałe fizyczne, znajdziesz w tabelach na końcu zbioru zadań.
Zad. 1. Uzasadnij, że spośród momentów bezwładności bryły sztywnej względem wszystkich równoległych osi
najmniejszy jest moment bezwładności względem osi przechodzącej przez środek masy.
Zad. 2. Pokaż, że moment bezwładności grubego pierścienia o masie m, promieniu zewnętrznym R i promieniu
wewnętrznym r względem osi symetrii prostopadłej do płaszczyzny pierścienia

I = m(R2 + r2 )/2.

Czy wzór ten prowadzi do poprawnej postaci momentu bezwładności okręgu (r = R) i koła (r = 0)?
Zad. 3. Moment bezwładności kwadratu względem osi przechodzącej przez jego środek masy zależy od masy
m i długości boku a kwadratu. Z analizy wymiarowej wnioskujemy, że zależność ta ma postać I = αma2 .
Współczynnik α można wyznaczyć wykorzystując następującą metodę.
os obrotu
Dzielimy kwadrat o boku 2a i masie 4m na cztery mniejsze kwadraty. Moment bez-
4m
władności dużego kwadratu względem osi przechodzącej przez jego środek masy
4 m
(1)
I0 = 4I ,
2a a
gdzieI (1)
jest momentem bezwładności małego kwadratu względem osi przechodzącej przez jeden z jego wierz-
chołków. Korzystając z twierdzenia Steinera możemy go wyrazić przez moment bezwładności względem osi
przechodzącej przez środek masy małego kwadratu
(1)
I (1) = I0 + md2 ,
(1)
gdzie d jest odległością środka masy małego kwadratu od osi obrotu. Ale I0 = α4m(2a)2 oraz I0 = αma2 .
Wyznacz współczynnik α.
Zad. 4. Kwadratową płytę o masie m i długości boku a zawieszono na jednym z wierzchołków. Płytę wychylono
z położenia równowagi o kąt α = 90◦ . Jaką prędkość osiągnie środek masy płyty w chwili przejścia przez położenie
równowagi?
Zad. 5. Wyznacz moment bezwładności jednorodnego, cienkiego pręta o masie m i długości l względem osi
przechodzącej przez jego środek masy i prostopadłej do pręta, wykorzystując przedstawioną wcześniej metodę
podziału na mniejsze części.
Zad. 6. Cienki jednorodny pręt o masie m i długości l ustawiono pionowo na stole. Z jaką prędkością uderzy
w stół górny koniec pręta, jeżeli dolny koniec nie przesuwa się?