C 281 /4 ΓεΓΊ Επίσημη Εφημερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων
97
Ανακοίνωση της Επιτροπής προς τα κράτη μέλη, βάσει του άρθρου 93 παράγραφος 1 της συνθήκης,
για την εφαρμογή των άρθρων 92 και 93 της συνθήκης στην βραχυπρόθεσμη ασφάλιση εξαγωγικών
πιστώσεων
(97/C 281 /03)
(Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ)
1. Εισαγωγή
1.1 . Το κράτη μέλη εξακολουθούν να υποστηρίζουν ενεργά
την εξαγωγική βιομηχανία τους. Το 7% περίπου της
συνολικής ενίσχυσης που χορήγησαν τα κράτη μέλη
στη μεταποιητική τους βιομηχανία κατά την περίοδο
1992-1994 διατέθηκε για την ενίσχυση των εξαγωγών,
κυρίως με τη μορφή ευνοϊκών όρων χορήγησης εξαγω­
γικών πιστώσεων και ασφάλισης εξαγωγικών πιστώ­
σεων (]).
1.2. Οι επιδοτήσεις των εξαγωγων επηρεάζουν άμεσα τον
ανταγωνισμό στην αγορά μεταξύ ανταγωνιζόμενων
δυνητικών προμηθευτών αγαθών και φορέων παροχής
υπηρεσιών. Αναγνωρίζοντας τα επιζήμια αποτελέσματά
τους, η Επιτροπή, ως θεματοφύλακας του ανταγωνι­
σμού σύμφωνα με τη συνθήκη, κατεδίκαζε πάντα δριμύ­
τατα τις εξαγωγικές ενισχύσεις στο ενδοκοινοτικό
εμπόριο (2). Εντούτοις, μολονότι η ενίσχυση από τα
κράτη μέλη των εξαγωγών τους εκτός Κοινότητας
μπορεί επίσης να επηρεάσει τον ανταγωνισμό εντός της
Κοινότητας (3) η Επιτροπή δεν παρενέβαινε συστημα­
τικά στον τομέα αυτό βάσει των κανόνων της συνθήκης
περί κρατικών ενισχύσεων, άρθρα 92, 93 και 94. Οι
λόγοι ήταν διάφοροι. Πρώτον, οι διατάξεις της συν­
θήκης ΕΚ σχετικά με το εξωτερικό εμπόριο και συγκε­
κριμένα τα άρθρα 112 και 113 ρυθμίζουν εν μέρει τον
τομέα αυτό, το δε άρθρο 112 προβλέπει την εναρμόνιση
των εξαγωγικών ενισχύσεων. Δεύτερον, οι εξαγωγικές
ενισχύσεις εκτός της Κοινότητας δεν επηρεάζουν μόνο
τον ανταγωνισμό εντός της Κοινότητας, αλλά και την
ανταγωνιστικότητα των εξαγωγέων της τελευταίας
έναντι εκείνων των εμπορικών της εταίρων που χορη­
γούν παρόμοιες ενισχύσεις. Τέλος, έχει σημειωθεί πρό­
οδος όσον αφορά τον έλεγχο των επιδοτήσεων βάσει
των διατάξεων της συνθήκης περί εμπορίου και εκείνων
του ΟΟΣΑ και του ΠΟΕ.
O Πηγή : πέμπτη έρευνα για τις κρατικές ενισχύσεις στην Ευρω­
παϊκή Κοινότητα, Επιτροπή των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων 1997,
σ. 20. Μετά από το 1992, o περιορισμός των επιδοτούμενων εξα­
γωγικών πιστώσεων που συμφωνήθηκε στα πλαίσια της δέσμης
του Ελσίνκι πιθανόν να έχει μειώσει το ποσοστό αυτό.
(2) Στην έόδομη έκθεση της για την πολιτική ανταγωνισμού ( 1977)
σημείο 242, η Επιτροπή ανέφερε ότι οι εξαγωγικές ενισχύσεις
στο ενδοκοινοτικό εμπόριο «δεν μπορούν να τύχουν παρέκ­
κλισης οποιαδήποτε και εάν είναι η ένταση, η μορφή, οι αιτίες ή
o σκοπός τους».
(3) Βλέπε απόφαση του Δικαστηρίου, της 21ης Μαρτίου 1990, στην
υπόθεση C- 1 42/87 Βέλγιο κατά Επιτροπής, Συλλογή [ 1990],
1-959, και απόφαση, της 9ης Αυγούστου 1994, στην υπόθεση
C-44/93. Assurances de Crédit κατά OND και Βελγίου, Συλλογή
[ 1994], 1-3829, αιτιολογική σκέψη 30.
17. 9.
1.3. Ενώ η Επιτροπή απέφυγε μέχρι σήμερα να ασκήσει τις
αρμοδιότητες ελέγχου που διαθέτει όσον αφορά τις
κρατικές ενισχύσεις στον τομέα των εξαγωγικών
πιστώσεων και της ασφάλισης εξαγωγικών πιστώσεων,
οι εργασίες της ομάδας εξαγωγικών πιστώσεων του
Συμβουλίου (4) και η προσφυγή στο Δικαστήριο (5) των
Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων έδειξαν ότι σε έναν τουλά­
χιστο τομέα, και συγκεριμένα σε εκείνο της ασφάλισης
βραχυπρόθεσμων εξαγωγικών πιστώσεων, οι πραγμα­
τικές ή οι δυνητικές στρεβλώσεις του ανταγωνισμού
στην Κοινότητα ενδέχεται να δικαιολογούν τη λήψη
μέτρων από την Επιτροπή βάσει των κανόνων περί κρα­
τικών ενισχύσεων, χωρίς να αναμένεται πρόοδος σε
άλλα μέτωπα. Στρεβλώσεις του ανταγωνισμού μπορούν
να προκύψουν όχι μόνο μεταξύ εξαγωγέων των διά­
φορων κρατών μελών στις συναλλαγές τους εντός και
εκτός της Κοινότητας, αλλά και μεταξύ επιχειρήσεων
ασφάλισης εξαγωγικών πιστώσεων που προσφέρουν τις
υπηρεσίες τους στην Κοινότητα.
1.4. Στόχος της παρούσας ανακοίνωσης είναι η εξάλειψη
των στρεβλώσεων αυτών οι οποίες οφείλονται στις κρα­
τικές ενισχύσεις που χορηγούνται στον τομέα των
εργασιών ασφάλισης εξαγωγικών πιστώσεων, όπου
υπάρχει ανταγωνισμός μεταξύ των κρατικών ή των
υποστηριζόμενων από το κράτος επιχειρήσεων ασφά­
λισης εξαγωγικών πιστώσεων και των ιδιωτικών εται­
ρειών ασφάλισης εξαγωγικών πιστώσεων. O εμπορικός
αυτός τομέας της ασφάλισης εξαγωγικών πιστώσεων
έχει σχέση με την ασφάλιση βραχυπρόθεσμων κινδύνων
εξαγωγικών πιστώσεων τόσο στις ενδοκοινοτικές
συναλλαγές όσο και στις συναλλαγές με πολλές τρίτες
χώρες. Οι εν λόγω κίνδυνοι αποκαλούνται «εμπορεύ­
σιμοι», o δε ορισμός της έννοιας αυτής θα δοθεί παρα­
κάτω στο κεφάλαιο 2. O σημερινός ορισμός καλύπτει
μόνο τους αποκαλούμενους «εμπορικούς» κινδύνους,
σε αντιπαράθεση προς τους «πολιτικούς» κινδύνους,
τόσο στις ενδοκοινοτικές συναλλαγές όσο και στις
συναλλαγές με την πλειονότητα των χωρών που είναι
σήμερα μέλη του ΟΟΣΑ, και οι οποίες αναφέρονται στο
παράρτημα. Ενώ τα κράτη μέλη κατέβαλαν σημαντικές
προσπάθειες για την εξάλειψη των επιδοτήσεων από
τον εμπορικό τομέα ασφάλισης εξαγωγικών πιστώ­
σεων για να προλάβουν τη λήψη μέτρων από την
(4) «H (βραχυπρόθεσμη) ασφάλιση πιστώσεων και η ενιαία αγορά
το 1992», έκθεση που υπεβλήθη στην ομάδα συντονισμού, με
εισηγητή τον κ. Ph . Callut.
(5) Βλέπε απόφαση του Δικαστηρίου, της 18ης Απριλίου 1991 , στην
υπόθεση C-63/89, Assurances du Crédit και Cobac κατά Συμ­
βουλίου Kat Επιτροπής Συλλογή [ 1991], 1-1799, και στην υπόθεση
C-44/93, βλέπε ανωτέρω υποσημείωση 3.
 17. 9. 97 EL Επίσημη Εφημερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων
Κοινότητα, η ενιαία αγορά απαιτεί εχέγγυα για την
εξασφάλιση ισότιμων όρων παιχνιδιού σε κάθε περί­
πτωση.
H παρούσα ανακοίνωση δεν θα πραγματευθεί την
ασφάλιση μεσοπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων κιν­
δύνων στον τομέα των εξαγωγικών πιστώσεων, που
είναι προς το παρόν μη εμπορεύσιμοι κατά το μεγαλύ­
τερο μέρος τους. Στον τομέα αυτό, οι λόγοι που οδή­
γησαν την Επιτροπή να μην κάνει εκτεταμένη χρήση
των αρμοδιοτήτων ελέγχου που διαθέτει όσον αφορά
τις κρατικές ενισχύσεις, εξακολουθούν να δείχνουν ότι
τα μέτρα αυτά αντενδείκνυνται. Αντίθετα, πρέπει να
καταβληθούν προσπάθειες για την εναρμόνιση των
όρων ασφάλισης εξαγωγικών πιστώσεων, των ασφα­
λίστρων και των εθνικών πολιτικών ασφαλιστικής
κάλυψης, λαμβάνοντας δεόντως υπόψη τα προγράμ­
ματα τρίτων χωρών, ώστε να μην υπονομευθεί η αντα­
γωνιστικότητα των εξαγωγέων της Κοινότητας.
1.5. Στο κεφάλαιο 2 της ανακοίνωσης περιγράφεται η διάρ­
θρωση της αγοράς ασφάλισης εξαγωγικών πιστώσεων
και γίνεται διάκριση μεταξύ του εμπορικού τομέα ή
τομέα της αγοράς, όπου προσφέρουν υπηρεσίες ιδιω­
τικές ασφαλιστικές επιχειρήσεις και o οποίος καλύ­
πτεται από την παρούσα ανακοίνωση, κα του μη εμπο­
ρικού τομέα. Στο κεφάλαιο 3 αναφέρονται οι σημαντι­
κότεροι παράγοντες που μπορούν να στρεβλώσουν τον
ανταγωνισμό μεταξύ ιδιωτικών και κρατικών ή ενι­
σχυόμενων από το κράτος οργανισμών ασφάλισης εξα­
γωγικών πιστώσεων, και εξηγείται για ποιο λόγο και σε
ποιο βαθμό ισχύουν τα άρθρα της συνθήκης σχετικά με
τις κρατικές ενισχύσεις. Τέλος, στο κεφάλαιο 4, η Επι­
τροπή αναφέρει ποια μέτρα θεωρεί αναγκαία για να
επιτευχθεί η εξάλειψη κάθε είδους εναπομένουσας κρα­
τικής ενίσχυσης που αναφέρεται στο κεφάλαιο 3, και
καλεί τα κράτη μέλη, σύμφωνα με το άρθρο 93 παρά­
γραφος 1 της συνθήκης ΕΚ, να λάβουν ανάλογα μέτρα,
εάν χρειασθεί.
2. Εμπορικοί και μη εμπορικοί τομείς της βραχυπρόθε­
σμης ασφάλισης εξαγωγικοί πιστώσεων
2.1 . H έκθεση της ομάδας εξαγωγικών πιστώσεων του Συμ­
βουλίου (εφεξής αναφερόμενη ως έκθεση), οι καταγ­
γελίες ιδιωτικών επιχειρήσεων ασφάλισης εξαγωγικών
πιστώσεων και οι υποθέσεις που εξέτασε το Δικαστήριο
των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων έδειξαν ότι σε ορισμένα
κράτη μέλη οι ίδιοι «επίσημοι» οργανισμοί ασφάλισης
εξαγωγικών πιστώσεων, που καλύπτουν τους μεσοπρό­
θεσμους και μακροπρόθεσμους κινδύνους των εξαγω­
γέων για λογαριασμό ή με την εγγύηση του κράτους (6),
προσφέρουν επίσης υπηρεσίες για λογαριασμό ή με την
εγγύηση του κράτους σε μέρη της αγοράς βραχυπρόθε­
σμης ασφάλισης εξαγωγικών πιστώσεων, όπου αντα­
γωνίζονται με ιδιωτικές επιχειρήσεις ασφάλισης
εξαγωγικών πιστώσεων που δεν έχουν ανάλογες σχέ­
σεις με το κράτος. Οι εν λόγω «επίσημοι» οργανισμοί
(6) Σε ορισμένες περιπτώσεις, όπως στις Κάτω Χώρες, οι μεσοπρό­
θεσμες και μακροπρόθεσμες επιχειρηματικές δραστηριότητες
δεν καλύπτονται από μία εγγύηση, αλλά από μία ευρεία συμ­
φωνία αντασφάλισης με την κυβέρνηση.
C 281 / 5
ασφάλισης εξαγωγικών πιστώσεων μπορεί να είναι
κυβερνητικές υπηρεσίες, κρατικές ή ελεγχόμενες από το
κράτος επιχειρήσεις ή επιχειρήσεις υπό πλήρη ιδιωτική
κυριότητα και έλεγχο. Για τους σκοπούς της παρούσας
ανακοίνωσης, οι οργανισμοί αυτοί θα αποκαλούνται
«κρατικές ή υποστηριζόμενες από το κράτος επιχειρή­
σεις ασφάλισης εξαγωγικών πιστώσεων». Όπως οι
«επίσημοι» οργανισμοί που προσφέρουν τόσο μεσοπρό­
θεσμες/μακροπρόθεσμες όσο και βραχυπρόθεσμες
ασφαλιστικές υπηρεσίες, ορισμένες επιχειρήσεις ασφά­
λισης εξαγωγικων πιστώσεων υπό πλήρη ιδιωτική
κυριότητα και έλεγχο, που παρέχουν μόνο βραχυπρόθε­
σμες ασφαλιστικές υπηρεσίες, μπορούν να υποστηρ­
ίζονται από τις κυβερνήσεις τους με εγγυήσεις ή ισοδύ­
ναμες ρυθμίσεις αντασφάλισης για ορισμένους τομείς
των επιχειρηματικών τους δραστηριοτήτων. Οι εν λόγω
ασφαλιστικές επιχειρήσεις πρέπει επίσης να χαρακτη­
ρίζονται ως «κρατικές ή υποστηριζόμενες από το
κράτος». Από την άλλη πλευρά, οι επιχειρήσεις ασφά­
λισης εξαγωγικών πιστώσεων που προσφέρουν κυρίως
ή αποκλειστικά βραχυπρόθεσμες ασφαλιστικές υπη­
ρεσίες και οι οποίες δεν λειτουργούν για λογαριασμό ή
με την εγγύηση (7) του κράτους για οποιεσδήποτε από
τις επιχειρηματικές τους δραστηριότητες, θα αποκα­
λούνται «ιδιωτικές επιχειρήσεις ασφάλισης εξαγωγικών
πιστώσεων».
H έκθεση έδειξε ότι όταν οι κρατικές ή οι υποστηριζό­
μενες από το κράτος επιχειρήσεις ασφάλισης εξαγω­
γικών πιστώσεων λειτουργούσαν για λογαριασμό ή με
την εγγύηση του κράτους σε τμήματα της αγοράς βρα­
χυπρόθεσης ασφαλιστικής κάλυψης, όπου ανταγωνί­
ζονταν με ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρείες, απελάμ­
βαναν ορισμένα οικονομικά οφέλη που θα μπορούσαν
να στρεβλώσουν τον ανταγωνισμό με τις ιδιωτικές
ασφαλιστικές επιχειρήσεις. Οι κρατικές ή οι υποστηρι­
ζόμενες από το κράτος επιχειρήσεις ασφάλισης εξαγω­
γικών πιστώσεων δεν έχιαν σε καμία χώρα το μονο­
πώλιο στον τομέα των βραχυπρόθεσμων υπηρεσιών.
Ένας από τους δυσκολότερους τομείς που αφορούσε η
έκθεση ήταν η παροχή αντασφαλιστικής κάλυψης από
το κράτος, άμεσης ή έμμεσης. H έκθεση προσδιόριζε
αντασφαλιστικές ρυθμίσεις με κάλυψη 100%, που ισο­
δυναμούν με εγγυήσεις ως ένα είδος επιδότησης. Τώρα
αναγνωρίζεται ότι οι αντασφαλιστικές διευκολύνσεις,
στα πλαίσια των οποίων το κράτος μόνο συμμετέχει ή
συμπληρώνει μία αντασφαλιστική σύμβαση του ιδιω­
τικόυ τομέα, ενδέχεται να αποφέρουν στις ασφαλι­
στικές επιχειρήσεις, που απολαμβάνουν παρόμοιων
ευκολιών, ένα πλεονέκτημα έναντι των ιδιωτικών
ασφαλιστικών εταιρειών που δεν τυγχάνουν παρόμοιας
κάλυψης, στρεβλώνοντας με τον τρόπο αυτό τον αντα­
γωνισμό.
2.2. Παρά τις βελτιώσεις που επήλθαν πρόσφατα — οι κρα­
τικές ή οι υποστηριζόμενες από το κράτος επιχειρήσεις
ασφάλισης εξαγωγικών πιστώσεων αναθέτουν όλο και
περισσότερο τις βραχυπρόθεσμες επιχειρηματικές
(7) H με ισοδύναμες ρυθμίσεις αντασφάλισης.
C 281 /6 I EL I Επίσημη Εφημερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων
τους δραστηριότητες σε χωριστές εταιρείες ή καθιερώ­
νουν χωριστούς λογαριασμούς — εξακολουθεί να είναι
αναγκαία η λήψη μέτρων για τη δημιουργία των προ­
αναφερόμενων ισότιμων όρων παιχνιδιού που είναι επι­
θυμητοί. Το κυριότερο στοιχείο είναι o εντοπισμός του
τομέα στον οποίο υπάρχει μία ανταγωνιστική αγορά.
Το βασικό κριτήριο που χρησιμοποιήθηκε στην έκθεση
για τη διάκριση του τομέα της αγοράς ήταν το κατά
πόσο ήταν διαθέσιμη ή όχι ιδιωτική αντασφάλιση γενι­
κότερα, και όχι μόνο σε μεμονωμένες περιπτώσεις.
Σημειωνόταν ότι η απάντηση ήταν γενικά «ναι» όσον
αφορά τους εμπορικούς κινδύνους για μη κρατικούς
αγοραστές, αλλά ότι για τους πολιτικούς κινδύνους
(συμπεριλαμβανόμενων και των κινδύνων για κρατι­
κούς αγοραστές, των κινδύνων μεταβίβασης συναλλάγ­
ματος και των μη εμπορικών κινδύνων καταστροφής) η
διαθέσιμη ικανότητα κάλυψης των κινδύνων αυτών
ήταν υπερβολικά ανεπαρκής για να θεωρηθεί η ασφά­
λισή τους ως σαφής δραστηριότητα της αγοράς. Βάσει
μιας ανάλυσης της ιδιωτικής αγοράς αντασφαλίσεων με
γνώμονα τα τρία κριτήρια της διάρκειας, του τόπου και
της φύσης των ασφαλιζόμενων κινδύνων, η έκθεση θεω­
ρούσε ως «εμπορεύσιμους» κινδύνους τους εμπορικούς
κινδύνους διάρκειας συνήθως το πολύ τριών ετών για
εξαγωγές σε ολόκληρο τον κόσμο.
2.3. Σύμφωνα με μεταγενέστερες παρατηρήσεις κρατών
μελών, ενώσεων επιχειρήσεων και ασφαλιστικών οργα­
νισμών, o ορισμός αυτός ήταν υπερβολικά ευρύς. Οι
περισσότεροι από αυτούς που διατύπωσαν σχετικές
παρατηρήσεις, συμφώνησαν με την έκθεση ότι οι πολι­
τικοί κίνδυνοι πρέπει να αποκλειστούν, επειδή η ιδιω­
τική αγορά αντασφαλίσεων δεν είναι αρκετά μεγάλη,
και θεώρησαν προτιμότερη μία μέγιστη περίοδο δύο
ετών για τους εμπορικούς κινδύνους. Επίσης, θεωρή­
θηκε ιδιαίτερα δύσκολη η αντασφάλιση στην ιδιωτική
αγορά των εμπορικών κινδύνων λόγω παρατεταμένης
αθέτησης υποχρεώσεων σε μη κράτη μέλη του ΟΟΣΑ.
2.4. Λόγω της στενής σχέσης μεταξύ της παρατεταμένης
αθέτησης υποχρέωσης και της αφερεγγυότητας — οι
κίνδυνοι παρατεταμένης αθέτησης υποχρεώσεων
πιθανόν να καταλήξουν σε αφερεγγυότηα — και λόγω
της συνεπαγόμενης ανάγκης ταξινόμησης και των δύο
αυτών κινδύνων στην ίδια κατηγορία (εμπορεύσιμοι ή
μη εμπορεύσιμοι), ενδείκνυται προς το παρόν o απο­
κλεισμός όλων των εμπορικών κινδύνων σε μη κράτη
μέλη του ΟΟΣΑ από τον ορισμό των εμπορεύσιμων κιν­
δύνων και από το πεδίο της παρούσας ανακοίνωσης.
Τέλος, φαίνεται ότι εξακολουθούν σήμερα να αντιμε­
τωπίζονται δυσκολίες για τη σύναψη ιδιωτικής αντα­
σφάλισης εμπορικών κινδύνων σε ορισμένες χώρες μέλη
του ΟΟΣΑ.
2.5. Έχοντας υπόψη τα ανωτέρο, o ορισμός της έννοιας
«εμπορεύσιμοι» κίνδυνοι είναι, για τους σκοπούς της
παρούσας ανακοίνωσης, o εξής : εμπορικοί κίνδυνοι για
17 . 9. 97
μη κρατικούς οφειλέτες (8), που είναι εγκατεστημένοι
στις χώρες οι οποίες αναφέρονται στο παράρτημα. Για
τους κινδύνους αυτούς η μέγιστη σχετική περίοδος
(δηλαδή η περίοδος παραγωγής και η περίοδος ισχύος
της πίστωσης με κανονικό σημείο έναρξης και συνήθη
διάρκεια, σύμφωνα με την ένωση της Βέρνης), είναι
μικρότερη από δύο χρόνια.
Όλοι οι άλλοι κίνδυνοι (δηλαδή πολιτικοί κίνδυνοι και
κίνδυνοι καταστροφής (9), καθώς επίσης και οι εμπο­
ρικοί κίνδυνοι από δημόσιους αγοραστές και από χώρες
που δεν αναφέρονται στο παράρτημα) θεωρούνται ως
μη εισέτι εμπορεύσιμοι.
O ορισμός της έννοιας «εμπορικοί κίνδυνοι» συνί­
σταται, για τους σκοπούς της παρούσας ανακοίνωσης,
στα εξής :
— αυθαίρετη άρνηση αναγνώρισης μίας σύμβασης από
έναν οφειλέτη, δηλαδή οποιαδήποτε αυθαίρετη από­
φαση ενός μη κρατικού οφειλέτη να διακόψει ή να
λύσει τη σύμβαση χωρίς νόμιμο λόγο,
— αυθαίρετη άρνηση ενός μη κρατικού οφειλέτη να
αποδεχθεί τα οφέλη που καλύπτονται από τη σύμ­
βαση χωρίς νόμιμο λόγο,
— η αφερεγγυότητα ενός μη κρατικού οφειλέτη ή του
εγγυητή του,
— η μη πληρωμή από έναν μη κρατικό οφειλέτη ή από
έναν εγγυητή του χρέους που προκύπτει από τη σύμ­
βαση, δηλαδή η κατά συρροή αθέτηση υποχρέωσης.
2.6. H δυναμικότητα της ιδιωτικής αγοράς αντασφαλίσεων
είναι διαφορετική. Αυτό σημαίνει ότι o ορισμός της
έννοιας «εμπορεύσιμοι κίνδυνοι» δεν είναι αμετά­
βλητος και ενδέχεται να τροποποιηθεί με την πάροδο
του χρόνου· για παράδειγμα, θα μπορούσε να επε­
κταθεί ώστε να καλύψει και τους πολιτικούς κινδύνους.
Συνεπώς, o ορισμός αυτός πρέπει να επανεξετάζεται
τακτικά (δηλαδή τουλάχιστον μία φορά το χρόνο) από
την Επιτροπή. H τελευταία θα διεξάγει διαβουλεύσεις
με τα κράτη μέλη και τα λοιπά ενδιαφερόμενα μέρη για
τις εν λόγω επανεξετάσεις (10). Οι τροποποιήσεις του
(8) H μη κρατικούς εγγυητές. Ενας ιδιωτικός οφειλέτης ή εγγυητης
είναι ένας οφειλέτης ή εγγυητής o οποίος, υπό τη μία ή την
άλλη μορφή, αντιπροσωπεύει την ίδια τη δημόσια αρχή και δεν
μπορεί να κηρυχθεί, είτε δικαστικά είτε διοικητικά, αφερέγ­
γυος. Για τους σκοπούς της παρούσας ανακοίνωσης, οι εται­
ρείες που ανήκουν στο κράτος ή ελέγχονται από αυτό, και οι
οποίες είναι εγκατεστημένες στις χώρες που αναφέρονται στο
παράρτημα ως «εμπορεύσιμου» κινδύνου και υπόκεινται στις
συνήθεις διατάξεις του εταιρικού δικαίου, θεωρούνται ως μη
δημόσιοι οφειλέτες/εγγυητές.
(9) Δηλαδή πόλεμος, επανάσταση, φυσικές καταστροφές, πυρηνικά
ατυχήματα κ.λπ. όχι οι αποκαλούμενοι «εμπορικοί κίνδυνοι
καταστροφής» (καταστροφική συσσώρευσηη ζημιών από μεμο­
νωμένους αγοραστές ή χώρες) που ενδέχεται να καλύπτονται
από αντασφάλιση υπερβολικών ζημιών και είναι εμπορικοί
κίνδυνοι.
(10) Μεταξύ άλλων, η Επιτροπή θα ζητεί τη βοήθεια του Συμβουλίου
(δηλαδή της ομάδας εξαγωγικών πιστώσεων).
17. 9. 97 Ι Ε ΓΊ Επίσημη Εφημερίδα των Ευρωπαϊκων Κοινοτήτων
ορισμού, στο μέτρο που είναι αναγκαίες, θα λαμβάνουν
υπόψη το πεδίο εφαρμογής της κοινοτικής νομοθεσίας
που διέπει την ασφάλιση εξαγωγικών πιστώσεων, ώστε
να αποφεύγεται κάθε σύγκρουση ή έλλειψη ασφάλειας
του δικαίου.
3. Παράγοντες που στρεβλώνουν τον ανταγωνισμό μεταξύ
των ιδιωτικών και των κρατικών ή των υποστηριζό­
μενων από το κράτος εταιρειών ασφάλισης εξαγωγικών
πιστώσεων
3.1 . Στους παράγοντες που ενδέχεται να στρεβλώσουν τον
ανταγωνισμό υπέρ κρατικών ή υποστηριζόμενων από
το κράτος επιχειρήσεων ασφάλισης εξαγωγικών πιστώ­
σεων συγκαταλέγονται οι εξής (Π).
— οι νομικές ή οι πραγματικές κρατικές εγγυήσεις
δανεισμού και ζημιών. Οι εγγυήσεις αυτές επιπτρέ­
πουν στις ασφαλιστικές επιχειρήσεις να δανείζονται
κεφάλαια με επιτόκια χαμηλότερα των συνήθων επι­
τοκίων της αγοράς ή τους δίδουν τη δυνατότητα να
δανείζονται χρήματα γενικότερα. Επίσης, αποτρέ­
πουν την ανάγκη αντασφάλισης των ασφαλιστικών
επιχειρήσεων στην ιδιωτική αγορά,
— οποιαδήποτε διαφορά, σε σύγκριση με ιδιωτικές
ασφαλιστικές εταιρείες, όσον αφορά την υποχρέωση
διατήρησης κατάλληλων αποθεματικών. Σημειωτέον
ότι, όταν η οδηγία του Συμβουλίου 73/239/ΕΟΚ (12)
τροποποιήθηκε από την οδηγία 87/343/ΕΚ (13),
εννοείτο ότι o αποκλεισμός των εργασιών ασφά­
λισης εξαγωγικών πιστώσεων για λογαριασμό ή με
την εγγύηση του κράτους [άρθρο 2 παράγραφος 2
στοιχείο δ)] των βραχυπρόθεσμων εμπορικών κιν­
δύνων που ανελάμβαναν κρατικές ή υποστηριζό­
μενες από το κράτος επιχειρήσεις ασφάλισης εξαγω­
γικών πιστώσεων για ίδιο λογαριασμό και όχι με
την εγγύηση του κράτους (Ι4). Αυτό σημαίνει ότι οι
κρατικές ή οι υποστηριζόμενες από το κράτος ασφα­
(") O συνδυασμός της ασφάλισης μη εμπορευσίμων κίνδυνων από
μία κρατική ή υποστηριζόμενη από το κράτος επιχείρηση
ασφάλισης εξαγωγικών πιστώσεων με την αποδοχή της
κάλυψης εμπορεύσιμων κινδύνων, ενδέχεται να συνιστά παρά­
βαση του άρθρου 86 της συνθήκης ΕΚ. Μία παρόμοια ενέργεια
θα μπορούσε να αποτελέσει το αντικείμενο αγωγής εκ μέρους
της Επιτροπής και προσφυγής σε ένδικα μέσα και στις αρμόδιες
για τον ανταγωνισμό αρχές των κρατών μελών.
C2) Πρώτη οδηγία του Συμβουλίου αριθ. 73/239/ΕΟΚ, της 24ης
Ιουλίου 1973, περί συντονισμού των νομοθετικών, κανονι­
στικών και διοικητικών διατάξεων που αφορούν την ανάληψη
δραστηριότητας, πρωτασφαλίσως, εκτός της ασφαλίσεως ζωής,
και την άσκηση αυτής (ΕΕ L 228 της 16. 8. 1973, σ. 3).
(13) Οδηγία του Συμβουλίου αριθ. 87/343/ΕΟΚ της 22ας Ιουνίου
1987, για την τροποποίηση όσον αφορά την ασφάλιση πιστώ­
σεων, της οδηγίας του Συμβουλίου αριθ. 73/239/ΕΟΚ, της 24ης
Ιουλίου 1973, περί συντονισμού των νομοθετικών, κανονι­
στικών και διοικητικών διατάξεων που αφορούν την ανάληψη
και την άσκηση δραστηριότητας πρωτασφαλίσεως, εκτός της
ασφαλίσεως ζωής (ΕΕ L 185 της 4. 7. 1987, σ. 72).
(14) Βλέπε απόφαση του Δικαστηρίου στην υπόθεση C-63/89, βλέπε
υποσημείωση 5 αιτιολογική σκέψη 22.
C 281 /7
λιστικές επιχειρήσεις πρέπει, για να ασφαλίσουν
βραχυπρόθεσμους εμπορικούς κινδύνους, να έχουν
ένα συγκεκριμένο ποσό ίδιων κεφαλαίων (περιθώριο
φερεγγυότητας, συμπεριλαμβανόμενου και του
εγγυητικού κεφαλαίου) και τεχνικά αποθεματικά
(κυρίως ένα αποθεματικό εξισορρόπησης), και να
έχουν λάβει έγκριση σύμφωνα με το άρθρο 6 και
επόμενα της οδηγίας 73/239/ΕΟΚ,
— η απαλλαγή ή η εξαίρεση από τους συνήθως κατα­
βαλλόμενους φόρους (π.χ. τους φόρους εταιρικών
και τους φόρους που επιβάλλονται στα ασφαλιστικά
συμβόλαια),
— η χορήγηση ενισχύσεων ή η εισφορά κεφαλαίου από
το κράτος : όσον αφορά την τελευταία, θα πρέπει να
τηρείται η αρχή σύμφωνα με την οποία οι εισφορές
κεφαλαίου συνιστούν κρατική ενίσχυση, εκτός και
εάν το κράτος δρα ως ιδιώτης επενδυτής σε μία
οικονομία της αγοράς (15), η παροχή από το κράτος
δωρεάν υπηρεσιών σε είδος όπως η πρόσβαση και
χρησιμοποίηση κρατικών υποδομών και, ειδικότερα,
διευκολύνσεις ή πρόσβαση σε προνομιούχες πληρο­
φορίες (π.χ. σε πληροφορίες που συλλέγουν πρε­
σβείες για τους οφειλέτες) με όρους που να μην
αντανακλούν το κόστος και η αντασφάλιση από το
κράτος, είτε άμεσα, είτε έμμεσα, μέσω μίας άλλης
κρατικής ή υποστηριζόμενης από το κράτος επιχεί­
ρησης ασφάλισης εξαγωγικών πιστώσεων, υπό
όρους ευνοϊκότερους από εκείνους που ισχύουν
στην ιδιωτική αγορά αντασφαλίσεων, πράγμα που
οδηγεί είτε σε υποτιμολόγηση της αντασφάλισης
είτε σε τεχνητή δημιουργία δυναμικότητας που δεν
θα ήταν διαθέσιμη από την ιδιωτική αγορά.
3.2. Τα ειδη μεταχείρισης που αναφέρονται στο σημείο 3.1
παρέχουν, ή ενδέχεται να παρέχουν, στις επιχειρήσεις
ασφάλισης εξαγωγικών πιστώσεων που τυγχάνουν των
ειδών αυτών μεταχείρισης, ένα οικονομικό πλεονέ­
κτημα έναντι άλλων εταιρειών ασφάλισης εξαγωγικών
πιστώσεων. Τα οικονομικά αυτά πλεονεκτήματα που
παρέχονται σε ορισμένες επιχειρήσεις, στρεβλώνουν
τον ανταγωνισμό και συνιστούν ενίσχυση κατά την
έννοια του άρθρου 92 παράγραφος 1 της συνθήκης ΕΚ.
Το άρθρο 92 παράγραφος 1 εφαρμόζεται για όλα τα
μέτρα που παρέχουν χρηματοδοτικό ή οικονομικό πλε­
ονέκτημα σε ορισμένες επιχειρήσεις ή προϊόντα και
συνεπάγονται επιβάρυνση ή απώλεια κρατικών κεφα­
λαίων, πραγματική ή δυνητική, και για τα οποία το
αντίτιμο που ζητείται από τον εκάστοτε δικαιούχο
είναι ανύπαρκτο ή μικρό, εφόσον τα μέτρα αυτά επηρε­
(Ι5) Βλέπε ανακοίνωση της Επιτροπής προς τα κράτη μέλη σχετικά
με τις συμμετοχές κρατικών αρχών στο κεφάλαιο επιχειρήσεων
(δελτίο ΕΕ 9-1984) και στην ανακοίνωση της Επιτροπής για την
εφαρμογή των άρθρων 92 και 93 της συνθήκης ΕΚ επί των
δημοσίων επιχειρήσεων στον κλάδο της μεταποίησης (ΕΕ C 307
της 13. 11 . 1993, σ. 3).
C 281 / 8 EL I Επίσημη Εφημερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων
άζουν τις συναλλαγές μεταξύ των κρατών μελών και
στρεβλώνουν ή απειλούν να στρεβλώσουν τον ανταγω­
νισμό με την ευνοϊκή μεταχείριση ορισμένων επιχειρή­
σεων ή της παραγωγής ορισμένων αγαθών (16).
Τα οικονομικά οφέλη που αναφέρονται στο παραπάνω
σημείο 3.1 όσον αφορά τους εμπορεύσιμους κινδύνους,
όπως αυτοί ορίζονται στο σημείο 2.5, επηρεάζουν τον
τομέα της ενδοκοινοτικής παροχής υπηρεσιών. Επίσης,
δημιουργούν διαφορές όσον αφορά τη διαθέσιμη ασφα­
λιστική κάλυψη για εμπορεύσιμους κινδύνους στα
μεμονωμένα κράτη μέλη, στρεβλώνοντας με τον τρόπο
αυτό τον ανταγωνισμό μεταξύ επιχειρήσεων στα κράτη
μέλη και ασκώντας δευτερογενείς επιδράσεις στις ενδο­
κοινοτικές συναλλαγές, ανεξάρτητα από το κατά πόσο
πρόκειται για εξαγωγές εντός ή εκτός της Κοινό­
τητας (Π). Οι εξαιρέσεις που προβλέπονται στο άρθρο
92 της συνθήκης ΕΚ δεν εφαρμόζονται στις ενισχύσεις
για την ασφάλιση εμπορεύσιμων κινδύνων. Τα στρε­
βλωτικά αποτελέσματα των ενισχύσεων αυτών στην
Κοινότητα υπερακοντίζουν κάθε πιθανό εθνικό ή κοι­
νοτικό συμφέρον για την υποστήριξη των εξαγωγών. H
παραπάνω άποψη επιβεβαιώθηκε από την απόφαση του
Δικαστηρίου στην υπόθεση C-63/89 (18), που αφορούσε
άμεσα το θέμα της παρούσας ανακοίνωσης. Το Δικα­
στήριο έκρινε ότι, μολονότι η οδηγία για τη μερική
εναρμόνιση των αποθεματικών εξισορρόπησης των
ασφαλιστικών εταιρειών, που εξαιρούσε τις εργασίες
ασφάλισης εξαγωγικών πιστώσεων για λογαριασμό ή
με την εγγύηση του κράτους, δεν ήταν παράνομη, οι
παράγοντες στρέβλωσης του ανταγωνισμού μεταξύ
ιδιωτικών και κρατικών ή υποστηριζόμενων από το
κράτος επιχειρήσεων ασφάλισης εξαγωγικών πιστώ­
σεων «θα μπορούσαν, ενδεχομένως, να δικαιολογήσουν
προσφυγή στα ένδικα μέτρα που επιτρέπουν τον
(16) Βλέπε απόφαση του Δικαστηρίου, της 23ης Φεβρουαρίου 1961 ,
στην υπόθεση 30/59 Steenkolenmijnen κατά Ανώτατης Αρχής,
Συλλογή [1961] 1 , αιτιολογική σκέψη 19· απόφαση της 2ας
Ιουλίου 1974, στην υπόθεση 173/73 Ιταλία κατά Επιτροπής,
Συλλογή [1974] σ. 709 και απόφαση της 17ης Σεπτεμβρίου 1980,
στην υπόθεση 730/79 Philip Morris και Επιτροπής, Συλλογή
[ 1980] σ. 2671 .
(") Στην απόφασή του στην υπόθεση C-142/87 Βέλγιο κατά Επι­
τροπής (βλέπε παραπάνω υποσημείωση 3) το Δικαστήριο απε­
φάνθη ότι όχι μόνο οι ενισχύσεις για εξαγωγές εντός Κοινό­
τητας, αλλά και οι ενισχύσεις για εξαγωγές εκτός Κοινότητας
ενδέχεται να επηρεάσουν τον ανταγωνισμό και τις συναλλαγές
εντός Κοινότητας. Αμφότερα τα είδη εξαγωγών καλύπτονται
από επιχειρήσεις ασφάλισης εξαγωγικών πιστώσεων και, κατά
συνέπεια, η χορήγηση ενίσχυσης στους δύο αυτούς τομείς
μπορεί να επηρεάσει τον ανταγωνισμό και τις συναλλαγές
εντός Κοινότητας.
(18) Απόφαση της 18ης Απριλίου 1991 στην υπόθεση C-63/89, βλέπε
παραπάνω υποσημείωση 5, (αιτιολογική σκέψη 24). O γενικός
εισαγγελέας, κ. Tesauro, στις προτάσεις του στην υπόθεση αυτή
ανέφερε ότι όταν υπάρχει ανταγωνισμός μεταξύ ιδιωτικών και
κρατικών ή υποστηριζόμενων από το κράτος επιχειρήσεων
ασφάλισης εξαγωγικών πιστώσεων, «υφίστανται μεγάλες αμφι­
βολίες σχετικά με το αν τα κράτη μπορούν νομίμως να παρέ­
χουν οικονομική κάλυψη στις δημόσιες επιχειρήσεις. Πράγματι
μια τέτοια παρέμβαση θα μπορούσε να αποδειχθεί ασυμ­
βίβαστη με τους κανόνες περί κρατικών ενισχύσεων» Συλλογή
[ 1991 ] 1-1835 (αιτιολογική σκέψη 15).
17. 9. 97
κολασμό της παραβάσεως των διατάξεων αυτών (του
άρθρου 92 της συνθήκης ΕΚ)». Στην απόφασή του στην
υπόθεση C-44/93 (19), το Δικαστήριο έκρινε ότι τα εν
λόγω οφέλη συνιστούν κρατική ενίσχυση και επιβε­
βαίωσε ότι η Επιτροπή θα μπορούσε να λάβει μέτρα για
να διασφαλίσει την εξάλευψή τους.
4. Μέτρα που απαιτούνται για την εξάλειψη TÛJV στρε­
βλώσεων τον ανταγωνισμού στον τομέα της ασφάλισης
βραχυπρό&εσμων εξαγωγικών πιστώσεων όσον αφορά
τους εμπορεύσιμους κινδύνους
4.1 . Τα προαναφερόμενα είδη κρατικών ενισχύσεων (σημείο
3.1), που απολαμβάνουν κρατικές ή υποστηριζόμενες
από το κράτος επιχειρήσεις ασφάλισης εξαγωγικών
πιστώσεων για τους εμπορεύσιμους κινδύνους που
ορίζονται στο σημείο 2.5, μπορούν να στρεβλώσουν τον
ανταγωνισμό και συνεπώς δεν μπορούν να τύχουν εξαί­
ρεσης βάσει των κανόνων περί κρατικών ενισχύσεων
της συνθήκης.
4.2. Συνεπώς, σύμφωνα με το άρθρο 93 παράγραφος 1 , τα
κράτη μέλη καλούνται να τροποποιήσουν, όπου αυτό
είναι αναγκαίο, τα οικεία συστήματα ασφάλισης εξα­
γωγικών πιστώσεων για εμπορεύσιμους κινδύνους, με
τρόπο ώστε, εντός ενός έτους από τη δημοσίευση της
παρούσας ανακοίνωσης, η χορήγηση των ακόλουθων
ειδών κρατικών ενισχύσεων σε κρατικές ή υποστηριζό­
μενες από το κράτος επιχειρήσεις ασφάλισης εξαγω­
γικών πιστώσεων όσον αφορά παρόμοιους κινδύνους :
α) κρατικών εγγυήσεων για δανεισμό ή ζημίες ·
β) απαλλαγής από την απαίτηση δημιουργίας κατάλ­
ληλων αποθεματικών και από τις άλλες απαιτήσεις
που αναφέρονται στο δεύτερο εδάφιο του σημείου
3.1·
γ) απαλλαγής ή εξαίρεσης από φόρους ή άλλα τέλη
που είναι συνήθως καταβλητέα·
δ) χορήγησης ενισχύσεων ή εισφορών κεφαλαίου ή
άλλων μορφών χρηματοδότησης σε περιστάσεις
υπό τις οποίες ένας ιδιώτης επενδυτής, που δρα υπό
κανονικές συνθήκες της αγοράς, δεν θα επένδυε
κεφάλαια στην εταιρεία ή υπό όρους τους οποίους
ένας ιδιώτης επενδυτής δεν θα αποδεχόταν­
ε) παροχής από το κράτος υπηρεσιών σε είδος, όπως η
πρόσβαση και η χρήση κρατικών υποδομών, διευ­
κολύνσεων ή προνομιούχων πληροφοριών (π.χ.
πληροφοριών που συλλέγουν πρεσβείες σχετικά με
οφειλέτες), υπό όρους που δεν αντικατοπτρίζουν το
κόστος τους και
(19) Απόφαση στην υπόθεση C-44193, βλέπε παραπάνω υποση­
μείωση 3.
17. 9. 97 I EL I Επίσημη Εφημερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων
στ) αντασφάλισης από το κράτος, άμεσα ή έμμεσα,
μέσω ενός άλλου κρατικού ή υποστηριζόμενου από
το κράτος οργανισμού ασφάλισης εξαγωγικών
πιστώσεων, υπό όρους ευνοϊκότερους από εκείνους
που μπορούν να επιτευχθούν στην ιδιωτική αγορά
αντασφαλίσεων, λόγω της χορήγησης στον αντα­
σφαλιστή κρατικής ενίσχυσης υπό οποιαδήποτε
από τις μορφές που αναφέρονται στις προηγού­
μενες παραγράφους, πράγμα που οδηγεί είτε σε
υποτιμολόγηση της αντασφαλιστικής κάλυψης, είτε
σε τεχνητή δημιουργία δυναμικότητας που δεν θα
ήταν διαθέσιμη από την ιδιωτική αγορά.
Εντούτοις, εν αναμονή της έκβασης, οι υφιστάμενες
ρυθμίσεις συμπληρωματικής κρατικής αντασφάλισης
εξακολουθούν να επιτρέπονται προσωρινά, υπό τις ακό­
λουθες προϋποθέσεις :
— η κρατική αντασφάλιση αποτελεί μικρό τμήμα της
συνολικής αντασφαλιστικής κάλυψης της ασφαλι­
στικής επιχείρησης,
— όταν οι αντασφαλιστικές συμβάσεις της ασφαλι­
στικής επιχείρησης συνδυάζουν εμπορεύσιμους και
μη εμπορεύσιμους κινδύνους και, κατά συνέπεια,
κάθε κρατική αντασφάλιση αφορά αναπόφευκτα
τους εμπορεύσιμους κινδύνους, το επίπεδο της κρα­
τικής αντασφάλισης για εμπορεύσιμους κινδύνους
δεν πρέπει να υπερβαίνει εκείνο που θα ήταν διαθέ­
σιμο από την ιδιωτική αγορά αντασφαλίσεων σε
περίπτωση κατά την οποία η αντασφάλιση είχε
ζητηθεί για τους κινδύνους αυτούς χωριστά,
— η κρατική αντασφάλιση δεν λειτουργεί με τρόπο
που να δίδει στην ασφαλιστική επιχείρηση τη δυνα­
τότητα να ασφαλίζει επιχειρηματικές δραστηριό­
τητες μεμονωμένων αγοραστών πέραν των ορίων
που καθορίζονται από τις συμμετέχουσες ιδιωτικές
επιχειρήσεις αντασφάλισης,
— τα ασφάλιστρα για την κρατική αντασφάλιση, που
αποτελούν προφανώς συνάρτηση του κινδύνου, υπο­
λογίζονται με εμπορικές τεχνικές της αγοράς και,
όταν υφίσταται κάποιο επίπεδο ασφαλίστρου για
ισοδύναμη ασφαλιστική κάλυψη στην αγορά, πρέπει
να είναι τουλάχιστο ίσα προς το εν λόγω επίπεδο,
— στην κρατική αντασφάλιση για εμπορεύσιμους κιν­
δύνους έχουν πρόσβαση όλες οι επιχειρήσεις ασφά­
λισης πιστώσεων που είναι σε θέση να εκπληρώσουν
τα κοινά κριτήρια επιλεξιμότητας.
4.3. Για λόγους συμμόρφωσης με το παραπάνω σημείο 4.2,
οι κρατικές ή οι υποστηριζόμενες από το κράτος επιχει­
ρήσεις ασφάλισης εξαγωγικών πιστώσεων θα έχουν,
στη χειρότερη περίπτωση, χωριστή διοίκηση και θα
τηρούν χωριστούς λογαριασμούς όσον αφορά την
ασφάλιση εμπορεύσιμων και μη εμπορεύσιμων κιν­
δύνων για λογαριασμό ή με την εγγύηση του κράτους,
αποδεικνύοντας ότι δεν τυγχάνουν κρατικής ενίσχυσης
για την ασφάλιση εμπορεύσιμων κινδύνων. Οι λογα­
ριασμοί για επιχειρηματικές δραστηριότητες που ασφα­
λίζονται για ίδιο λογαριασμό της ασφαλιστικής εται­
C 281 /9
ρείας, πρέπει να συμμορφώνονται με τις διατάξεις της
οδηγίας του Συμβουλίου 91 /674/ΕΚ (20).
Επίσης, κάθε κράτος μέλος που παρέχει αντασφαλι­
στική κάλυψη σε μία επιχείρηση ασφάλισης εξαγω­
γικών πιστώσεων με την μορφή συμμετοχής ή ανάμιξης
σε αντασφαλιστικές συμβάσεις του ιδιωτικού τομέα
που καλύπτουν τόσο εμπορεύσιμους όσο και μη εμπο­
ρεύσιμους κινδύνους, θα πρέπει να αποδεικνύει ότι οι
ρυθμίσεις του δεν συνεπάγονται χορήγηση κρατικής
ενίσχυσης κατά την έννοια του σημείου 4.2 στοιχείο
στ).
Προς το σκοπό αυτό, η Επιτροπή, σε στενή συνεργασία
με τα κράτη μέλη θα ελέγχει συνεχώς, μετά από τη
δημοσίευση της παρούσας ανακοίνωσης, τις εν λόγω
ρυθμίσεις βάσει εξαμηνιαίων εκθέσεων που θα υποβάλ­
λουν τα ενδιαφερόμενα κράτη μέλη και, μέχρι τα τέλη
του 1998, θα προβεί σε πλήρη ανασκόπηση των ρυθμί­
σεων αυτών. H ανασκόπηση αυτή θα λάβει υπόψη όλες
τις γνώσεις και τις εμπειρίες που θα αποκτηθούν στο
μεσολαβούν διάστημα όσον αφορά τη λειτουργία της
αγοράς βραχυπρόθεσμης ασφάλισης εξαγωγικών πιστώ­
σεων και τις σχετικές παρεμβάσεις των κρατών μελών,
από τις εκθέσεις εφαρμογής που αναφέρονται στο
σημείο 4.5, από την πρώτη των ετήσιων ανασκοπήσεων
που θα διενεργηθεί σύμφωνα με το σημείο 4.6, και από
οποιεσδήποτε κοινοποιήσεις της χρήσης της ρήτρας
διαφυγής που αναφέρεται στο σημείο 4.4. Σε περίπτωση
που από την ανασκόπηση προκύψει ότι οι ρυθμίσεις
ενός κράτους μέλους συνιστούν κρατική ενίσχυση, τότε
το εν λόγω κράτος μέλος θα κληθεί να τις καταργήσει
μέχρι τα τέλη του 1999 το αγότερο.
4.4. Μπορεί να γίνει παρέκκλιση από την αρχή σύμφωνα με
την οποία η ασφάλιση εξαγωγικών πιστώσεων για
εμπορεύσιμους κινδύνους θα πρέπει να παρέχεται από
κρατικές ή υποστηριζόμενες από το κράτος επιχειρήσεις
ασφάλισης εξαγωγικών πιστώσεων μόνο σε περίπτωση
που εξαλειφθούν τα οικονομικά οφέλη τα οποία αναφέ­
ρονται στο σημείο 4.2, εάν συντρέχουν οι ακόλουθες
περιστάσεις.
Σε ορισμένες χώρες, η ασφαλιστική κάλυψη των εμπο­
ρεύσιμων κινδύνων στα πλαίσια εξαγωγικών πιστώ­
σεων ενδέχεται να μην είναι δυνατή από ιδιωτικές εται­
ρείες ασφάλισης εξαγωγικών πιστώσεων ή από κρα­
τικές ή υποστηριζόμενες από το κράτος επιχειρήσεις
ασφάλισης εξαγωγικών πιστώσεων που λειτουργούν
για ίδιο λογαριασμό, λόγω έλλειψης ασφαλιστικής ή
αντασφαλιστικής ικανότητας. Συνεπώς, οι εν λόγω
κίνδυνοι θεωρούνται προσωρινά ως μη εμπορεύσιμοι.
Στις περιπτώσεις αυτές, οι προσωρινά μη εμπορεύσιμοι
κίνδυνοι μπορούν να αναληφθούν για λογαριασμό μίας
κρατικής ή υποστηριζόμενης από το κράτος επιχείρησης
(20) Οδηγία του Συμβουλίου 91 /674/ΕΟΚ, της 19ης Δεκεμβρίου
1991 , για τους ετήσιους και τους ενοποιημένους λογαριασμούς
των ασφαλιστικών επιχειρήσεων (ΕΕ L 374 της 31 . 12. 1991 ,
σ. 7).
C 281 / 10 EL I Επίσημη Εφημερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων
ασφάλισης εξαγωγικών πιστωσεων όσον αφορά μη
εμπορεύσιμους κινδύνους που ασφαλίζονται για λογα­
ριασμό ή με την εγγύηση του κράτους. H ασφαλιστική
επιχείρηση οφείλει, στο μέτρο του δυνατού, να εναρ­
μονίζει τα ασφάλιστρα που επιβάλλει για τέτοιους κιν­
δύνους με εκείνα τα οποία χρεώνουν σε άλλα μέρη
ιδιωτικές εταιρείες ασφάλισης εξαγωγικών πιστώσεων
για το υπό εξάταση είδος κινδύνου.
Οποιοδήποτε κράτος μέλος σκοπεύει να χρησιμοποι­
ήσει την εν λόγω ρήτρα διαφυγής κοινοποιεί αμέσως
στην Επιτροπή το σχέδιο απόφασής του. H κοινο­
ποίηση αυτή θα περιέχει έκθεση στην οποία θα αποδει­
κνύεται η αδυναμία κάλυψης των κινδύνων στην ιδιω­
τική ασφαλιστική αγορά προσκομίζοντας στοιχεία από
δύο μεγάλους έγκυρους διεθνείς ιδιωτικούς ασφαλιστές
εξαγωγικών πιστώσεων και ενός εθνικού ασφαλιστή,
ώστε να δικαιολογείται η χρησιμοποίηση της ρήτρας
διαφυγής. Θα πρέπει, επιπλέον, να περιέχει περιγραφή
των προϋποθέσεων που πρέπει να πληρούν έναντι
τέτοιων κινδύνων οι ασφαλιστές εξαγωγικών πιστώ­
σεων που υποστηρίζονται από το Δημόσιο.
Εντός δύο μηνών από την παραλαβή της κοινοποίησης,
η Επιτροπή θα εξετάζει αν η χρησιμοποίηση της
«ρήτρας διαφυγής» πληροί τις παραπάνω προϋποθέσεις
και συμβιβάζεται με τη συνθήκη.
Αν η Επιτροπή εκτιμήσει ότι πληρούνται οι προϋποθέ­
σεις για τη χρησιμοποίηση της «ρήτρας διαφυγής», η
απόφασή της σχετικά με το συμβιβάσιμο περιορίζεται
σε δύο έτη από την ημερομηνία λήψης της απόφασης,
εφόσον οι συνθήκες της αγοράς που δικαιολογούν τη
χρησιμοποίηση της «ρήτρας διαφυγής» δεν μεταβλη­
θούν κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου.
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ
Κατάλογος χωρών με εμπορεύσιμους κινδύνους
Ευρωπαϊκή Ένωση
Αυστρία
Βέλγιο
Δανία
Φινλανδία
Γαλλία
Γερμανία
Ελλάδα
Ιρλανδία
Ιταλία
Λουξεμβούργο
Κάτω Χώρες
Πορτογαλία
Ισπανία
Σουηδία
Ηνωμένο Βασίλειο
17 . 9. 97
Επιπλέον, η Επιτροπή μπορεί, σε συνεννόηση με τα
άλλα κράτη μέλη, να αναθεωρήσει τις προϋποθέσεις
σχετικά με τη χρησιμοποίηση της «ρήτρας διαφυγής».
Μπορεί επίσης να αποφασίσει να τη διακόψει ή να την
αντικαταστήσει με άλλο κατάλληλο σύστημα.
4.5. H παρούσα ανακοίνωση εφαρμόζεται από την 1η
Ιανουαρίου 1998, για πέντε έτη. Τα κράτη μέλη
καλούνται να ενημερώσουν την Επιτροπή, εντός δύο
μηνών από την κοινοποίηση της παρούσας ανακοί­
νωσης, κατά πόσο αποδέχονται τις συστάσεις της. Την
1η Ιανουαρίου 1999, το αργότερο, τα κράτη μέλη Sa
ενημερώσουν την Επιτροπή για τα μέτρα που έλαβαν
ώστε να συμμορφωθούν σχετικά. Σε περίπτωση που
προκύψει, είτε από τις εκθέσεις αυτές είτε με άλλο
τρόπο, ότι τα συστήματα που λειτουργούν στα κράτη
μέλη εξακολουθούν να συνιστούν κρατική ενίσχυση, η
Επιτροπή θα αξιολογήσει την εν λόγω ενίσχυση βάσει
των άρθρων 92 και 93 της συνθήκης ΕΚ, σύμφωνα με
την πολιτική που εκτέθηκε παραπάνω.
4.6. Σε συνεργασία με τα κράτη μέλη και τα ενδιαφερόμενα
μέρη, η Επιτροπή θα επανεξετάσει τον ορισμό των
εμπορεύσιμων κινδύνων και την εφαρμογή της
παρούσας ανακοίνωσης, υπό το πρίσμα των εξελίξεων
στην αγορά και πιθανής κοινοτικής νομοθεσίας. Όλες
οι πληροφορίες που θα λάβει η Επιτροπή από τα κράτη
μέλη και τα ενδιαφερόμενα μέρη σε σχέση με τις ανα­
σκοπήσεις αυτές θα είναι διαθέσιμες, με την άδεια του
προσώπου που παρείχε τις πληροφορίες αυτές, σε όλους
τους άλλους συμμετέχοντες στην επανεξέταση.
Χώρες που είναι μέλη του 002Α και θεωρούνται ως
χώρες με εμπορεύσιμους κινδύνους
Αυστραλία
Καναδάς
Ισλανδία
Ιαπωνία
Νέα Ζηλανδία
Νορβηγία
Ελβετία
Ηνωμένες Πολιτείες