You are on page 1of 57

COVID-19 Geçirmiş Erişkin Kadınlarda Menstrual Siklus Kaynaklı

Araştırmanın Adı: Ağrı,Yorgunluk,Anksiyete Ve Fiziksel Aktivite’nin


Değerlendirilmesi
Başvuru Formu'nda istenilen aşağıdaki belgeler eksiksiz bir biçimde hazırlanarak başvuru dosyasına
eklenecek…!
ETİK KURUL SEKRETERYASI TARAFINDAN DOLDURULACAKTIR….!

1. Başvuru Dilekçesi
(Sorumlu araştırmacı ünvanı, adı ve soyadı, birimi, telefon, e-mail ve imzası) Evet  Hayır 
2. Araştırmanın Adı Evet  Hayır 
3.Araştırma Sorumluları
A)Sorumlu Araştırmacı (Unvanı, Adı ve Soyadı, Birimi, Telefon, e-mail,imzası) Evet  Hayır 
B) Diğer Araştırmacılar (Unvanı, Adı ve Soyadı, Birimi, Telefon, e-mail,imzası) Evet  Hayır 
4. Araştırmanın Genel Niteliği
(Araştırmanın niteliği, GOKA Etik Kurul kriterlerine uygunluğu) Evet  Hayır 
5. Araştırmanın Türü Evet  Hayır 
6. Araştırmanın Gerekçesi ve Amacı
(100 kelimeyi geçmeyecek şekilde ve kaynakça kullanılmamalı) Evet  Hayır 
7. Araştırmanın Bilimsel Dayanağı Evet  Hayır 
(Metin de kaynaklar numaralı olarak belirtilmeli)
8. Kullanılacak Yöntem, Araçlar/Malzemeler
A)Çalışmanın yeri ve belirlenen çalışma süresi: Evet  Hayır 
B) Çalışmanın evreni ve örneklemi: Evet  Hayır 
C) Araştırmaya alınma ve dışlanma kriterleri Evet  Hayır 
D) Araştırma desteği Evet  Hayır 
E) Araştırma izin belgesi Evet  Hayır 
F) Veri toplama araçları: Evet  Hayır 
G) Veri toplama yöntemi Evet  Hayır 
9. Ekler (EK-1, EK-2, EK-3.)
(8. madde de yer alan ve belgelenmesi gereken her bir ek için uygun bir Evet  Hayır 
başlık seçilmeli ve her biri yeni bir sayfadan başlamalıdır.)
10.Kaynaklar Evet  Hayır 
11. Taahhütname (Sorumlu araştırmacı ve diğer araştırmacıların Evet  Hayır 
imzalarıolmalıdır)
12. Gönüllü Olur Formu (Tüm Araştırmacıların parafı olmalıdır) Evet  Hayır 
13.Özgeçmişler
(Özgeçmişlerin her sayfası imzalı olmalıdır) Evet  Hayır 
14. Helsinki Bildirgesi
(Her sayfası tüm araştırmacılar tarafından imzalı olmalıdır) Evet  Hayır 
15. Başvuru dosyasında bulunan tüm belgelerin yer aldığı bir adet CD başvuru
dosyasına eklenmiş mi? Evet  Hayır 
16. Başvuru dosyasında bulunan tüm belgelerde araştırmacıların parafı var mı? Evet  Hayır 
Başvuru Girişimsel Olmayan Klinik Araştırmalar Etik Kurula Başvuru Şekline İlişkin Kılavuz'a
UYGUNDUR  UYGUN DEĞİLDİR 
ETİK KURUL SEKRETERİ TARAFINDAN UYGUNLUĞU İŞLENİR VE PARAFLANIR…!

1. Başvuru Dilekçesi
TARİH

Biruni Üniversitesi
Girişimsel Olmayan Klinik Araştırmalar Etik Kurulu Başkanlığı’na

Sorumlu araştırmacısı olduğum ve ekte ayrıntılı bilgileri bulunan “COVID-19 Geçirmiş Erişkin Kadınlarda
Menstrual Siklus Kaynaklı Ağrı,Yorgunluk,Anksiyete Ve Fiziksel Aktivite’nin Değerlendirilmesi”
isimli/konulu çalışmamızın/tez önerisinin etik yönden değerlendirilmesi için gereğini arz ederim.

Doç.Dr.Buket
AKINCI

Tel:

Mail Adresi:

Adres:10.Yıl Caddesi Protokol Yolu No:45 34010 Topkapı/İstanbul

Biruni Üniversitesi Girişimsel Olmayan Klinik Araştırmalar Etik Kurulu

Proje No: 2020/ Tarih:.../...../2020

Toplantı tarihi Karar numarası

Kabul

Değişiklik

Ret
- Araştırma Bilgileri

▪Araştırmanın Adı: COVID-19 Geçirmiş Erişkin Kadınlarda Menstrual Siklus Kaynaklı


Ağrı,Yorgunluk,Anksiyete Ve Fiziksel Aktivite’nin Değerlendirilmesi

▪Araştırma Sorumlusu: Doç.Dr.Buket AKINCI,05056415692,bakıncı@biruni.edu.tr

İmzası:

Diğer Araştırmacılar :

Ergoterapist,Stajyer Fizyoteraspist,Kübra Punar,05397195813,kubbpnr9@gmail.com

İmzası:
X Araştırma/Araştırma Projesi  Uzmanlık Tezi

 Yüksek Lisans Tezi  Diğer (Açıklayınız)

 Doktora Tezi

2.
 Gözlemsel çalışma (gözlemsel tıbbi cihaz ve gözlemsel ilaç çalışmaları hariç)

 Anket çalışması

 Dosya ve görüntü kayıtları gibi retrospektif arşiv taraması

 Kan idrar, doku, radyolojik görüntü gibi biyokimya, mikrobiyoloji, patoloji, ve radyoloji

koleksiyon materyalleriyle yapılacak araştırma

 Rutin muayene, tetkik, tahlil ve tedavi işlemleri sırasında elde edilmiş materyallerle yapılacak

araştırma

 Hücre veya doku kültürü çalışması

 Gen tedavisi klinik araştırmaları dışında kalan ve tanımlamaya yönelik olan genetik

materyalle yapılacak çalışma

 Hemşirelik faaliyetlerinin sınırları içerisinde yapılacak araştırma

 Gıda ve/veya gıda katkı maddeleriyle yapılacak diyet çalışması

 Egzersiz gibi vücut fizyolojisi ile ilgili araştırma

 Antropometrik ölçümlere dayalı yapılan çalışma

Yaşam alışkanlıklarının değerlendirilmesi araştırmaları

 Araştırmanın türü: Retrospektif


Araştırmanın Amacı Ve Bilimsel Dayanağı

Koronavirüs hastalığı (COVID-19) 2019 yılının Aralık ayında Çin’in Wuhan


şehrinden yayıldığı tespit edilmiş ve yayılma hızının yüksekliğiyle birlikte kısa
bir zamanda tüm dünyayı sarmıştır (1).Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) bu salgının
bir pandemi olduğunu 11 Mart 2020 tarihinde kabul ederek kamuoyuna
açıklamıştır (2).Son bilgilendirmelere dayanarak COVID-19 viral enfeksiyonuna
ait vaka sayısının Türkiye’de en fazla İstanbul’da olduğu bilinmektedir (3,4).
Dünya Sağlık Örgütü, COVID-19 pandemisinden kadınların sağlığının erkeklere
göre daha olumsuz etkilendiğini ortaya koymuştur (5).Pandemi süreci,fiziksel ve
psikolojik sağlığı tehdit etmekle birlikte depresyon, kaygı, sağlık anksiyetesi ve
yalnızlık düzeylerini de olumsuz derecede arttırmıştır (6).
Menstrual döngü, puberte (ergenlik) döneminden başlayarak menopoz dönemine
kadar düzenli bir şekilde tekrarlayan döngüleri içerir. Menstrual döngü,
fizyolojik olarak menstruasyon evresi, folliküler evre, periovulatuar evre, luteal
evre ve premenstrual evre olarak beş evreye ayrılabilir (7). Her evre, kendine
özgü hormonal, fiziksel ve ruhsal değişikliklerle ilişkilidir (8). Normal menstrual
siklus 21-34 günde bir olup, 3-7 gün sürer ve ortalama 35 ml (5-80 ml arasında)
kan kaybı ile sonuçlanır. Stres, egzersiz tipleri veya günlük hayattaki bazı
değişiklikler menstrual siklusu değiştirebilir (9).
Menstruasyon döneminde yaşanan menstrüel ağrı, genellikle alt karın bölgesinde
görülen, adetlerin ilk gününde ortaya çıkan ve nadiren 2 günden fazla süren adet
krampları olarak tanımlanır.Kadınların yaklaşık %40'ının hafif adet öncesi
semptomlar yaşadığı ve diğer %40'ının tıbbi yardım alabilecek kadar şiddetli
adet öncesi semptomları olduğu bildirilmiştir (10). İnsanların ilk kez bir
pandemi yaşıyor olmaları nedeniyle bu salgının diğer hastalıklarla ilişkisi hala
belirsizdir (11,12).COVID-19 sırasında karantinada kalmanın egzersiz
yoğunlukları için fiziksel aktivite miktarını azalttığını ve günlük oturma süresini
arttırdığı görülmüştür (13).Menstrual disfonksiyonlar; dismenore, amenore,
ertelenmiş menarş, oligomenore, anovulasyona kadar geniş bir spektrumda yer
alır.
Egzersiz ve menstrual döngü arasındaki ilişki karmaşık olup östrojen/
progesteron oranı, iş yükü, egzersizin tipi, bireysel özellikler gibi birçok faktör
bu ilişkiyi etkilemektedir (14).Yüksek ve orta düzeyde egzersiz, menstrual
rahatsızlıkların sıklığını ve türünü değiştirebilir. (15,16). Karantina sırasında
fiziksel olarak aktif olmak hastalık şiddetini azaltmaya yardımcı olur. Aerobik
aktiviteler, denge-esneklik egzersizleri ve kas gücü-dayanıklılık eğitimi gibi
evde yapılan egzersizler, karantina ve sosyal izolasyon sırasında stres, kaygı ve
depresyonu azaltma yeteneğine sahiptir (17). Güncel literatür taramasına göre
COVID-19'un menstruasyon üzerindeki etkisini değerlendiren bir çalışmaya
rastlanmamıştır.Bununla birlikte uzun vadeli fiziksel ve psikolojik etkileri ile
ilgili veri bulunmamaktadır (18,19). Yapılan araştırmalar doğrultusunda bu
çalışmada Covid-19 geçirmiş erişkin kadınlarda menstrual siklus kaynaklı ağrı,
yorgunluk,anksiyete ve fiziksel aktivitenin değerlendirilmesi amaçlanmıştır.
KAYNAKÇA

1. Li, Q., Guan, X., Wu, P., Wang, X., Zhou, L., Tong, Y., ... & Xing, X. (2020).
Early transmission dynamics in Wuhan, China, of novel coronavirus–infected
pneumonia. New England Journal of Medicine.

2. WHO, “WHO Director-General’s opening remarks at the media briefing on


COVID-19” ,

3. Bostan, S., Erdem, R., Öztürk, Y. E., Kılıç, T., & Yılmaz, A. (2020). The
Effect of COVID-19 Pandemic on the Turkish Society. Electron J Gen Med.
2020; 17 (6): em237.

4. Huang C, Wang Y, Li X, Ren L, Zhao J, Hu Y, et al. Clinical features of


patients infected with 2019 novel coronavirus in Wuhan,China. Lancet.
2020;395(10223):497-506.

5-EVCİLİ, F., & DEMİREL, G. (2020). Covid-19 Pandemisi’nin Kadın


Sağlığına Etkileri ve Öneriler Üzerine Bir Değerlendirme.Türk Fen ve Sağlık
Dergisi, 1(2), 1-2.

6-BOZKURT, Y., ZEYBEK, Z., & AŞKIN, R. (2020). Covid-19 pandemisi:


psikolojik etkileri ve terapötik müdahaleler. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal
Bilimler Dergisi, 19(37), 304-318.

7- Wallace et al. Effects of menstrual cycle phase on metabolic profiles in


premenopausal women. Hum Reprod 2010: 949-56.

8- James P, Herman JP, Jeffrey G, Tasker JG. Paraventricular Hypothalamic


Mechanisms of Chronic Stress Adaptation. Front. Endocrinol 2016, 7:137.

9-GÜNEY, E., ÜNVER, H., DERYA, Y. A., & Tuba, U. Ç. A. R. (2017).


Fiziksel egzersiz düzeylerinin menstrual siklusa etkileri. Düzce Üniversitesi
Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 7(3), 137-142.

10-Yamamoto, K., Okazaki, A., Sakamoto, Y., & Funatsu, M. (2009). The
relationship between premenstrual symptoms, menstrual pain, irregular
menstrual cycles, and psychosocial stress among Japanese college students.
Journal of Physiological Anthropology, 28(3), 129-136.

11-Cuevas M, Cruz ML, Ramirez AE, et al. Stress during development of


experimental endometriosis influences nerve growth and disease
progression. Reprod Sci. 2018; 25: 347– 357.
12-Laganà AS, Condemi I, Retto G, et al. Analysis of psychopathological
comorbidity behind the common symptoms and signs of endometriosis. Eur J
Obstet Gynecol Reprod Biol. 2015; 194: 30– 33.

13-Viana R. B., Dankel S. J., Loenneke J. P., Gentil P., Vieira C. A., Andrade
M. D. S. (2020). The effects of exergames on anxiety levels: a systematic review
and meta-analysis. Scand. J. Med. Sci. Sports. 30, 1100–1116. 10.1111

14- Lefebvre, G., Pinsonneault, O., Antao, V., Black, A., Burnett, M., Feldman,
K., Lea, R., Robert, M., & SOGC (2005). Primary dysmenorrhea consensus
guideline. Journal of obstetrics and gynaecology Canada : JOGC = Journal
d'obstetrique et gynecologie du Canada : JOGC, 27(12), 1117–1146.

15- Harlow SD, Ephross SA. Epidemiology of menstruation and its relevance to
women's health. Epidemiol Rev. 17(2): 265-86.

16-Yen SS. Effects of lifestyle and body composition on the ovary.


Endocrinol Metab Clin North Am 27(4): 915-26.

17-Chtourou H., Briki W., Aloui A., Driss T., Souissi N., Chaouachi A.
(2015). Relation entre musique et performance sportive: vers une perspective
complexe et dynamique. Sci. Sports 30, 119–125. 10.1016

18-Jiménez-Pavón D., Carbonell-Baeza A., Lavie C. J. (2020). Physical exercise


as therapy to fight against the mental and physical consequences of COVID-19
quarantine: special focus in older people.

19-Li, K., Chen, G., Hou, H., Liao, Q., Chen, J., Bai, H., ... & Ai, J. (2020).
Analysis of sex hormones and menstruation in COVID-19 women of child-
bearing age. Reproductive biomedicine online

20- Güvenç, G., Seven, M., & Akyüz, A. (2014). Menstrüasyon semptom
ölçeği’nin türkçe’ye uyarlanması. TAF Prev Med Bull, 13, 367-374.

21-Bozkuş, T., TÜRKMEN, M., Murat, K. U. L., ÖZKAN, A., Ümit, Ö. Z., &
CENGİZ, C. (2013). Beden eğitimi ve spor yüksekokulu’nda öğrenim gören
öğrencilerin fiziksel aktivite düzeyleri ile sağlikli yaşam biçimi davranişlarinin
belirlenmesi ve ilişkilendirilmesi. International Journal of Sport Culture and
Science, 1(3), 49-65.
22- Yakut, H., & Yakut, Y. (2011). Türkiye’deki fizyoterapistlerde kas iskelet
sistemi yaralanmaları, yorgunluk ve mesleki memnuniyetin değerlendirilmesi.
Fizyoter Rehabil, 22(2), 74-80.
▪Kullanılacak Yöntem,Araçlar/Malzemeler

Bu çalışma retrospektif tipte, kesitsel bir çalışmadır. İnternet tabanlı ‘’Google Formlar Anketler’’ sitesi aracılığı
ile hazırlanan ve 60 sorudan oluşan bir anket, hedef kitle olarak seçilen 18-40 yaş arası 100 kadın birey dahil
edilecektir. Değerlendirmeler internet tabanlı kesitsel bir anket ile yapılacaktır.Katılımcılara Google Formlar
uygulaması ile oluşturulan anketin internet bağlantısı verilecektir.
Yapılacak olan çalışma 25 Ocak-8 Şubat arasında uygulanacaktır. Çalışmaya PCR test sonucu pozitif doğrulanmış
COVID-19 enfeksiyonu varlığı olan,menstrual siklus döngüsünde olan bireyler dahil
edilecektir.Endometriozis,Vajinal Enfeksiyonlar,Over Kist hastalıklarına sahip olan,premenapoz-postmenapoz
döneminde olan, >380C ve/veya istirahat kan basıncı <90/60 mmHg veya >140/90 mmHg olan ve/veya oksijen
saturasyonu <95% sahip olan,premenarş döneminde olan ve yetersiz kooperasyona sahip bireyler çalışma dışı
bırakılacaktır.
Kişisel Bilgi Formu,araştırmacılar tarafından literatür taranarak oluşturulan ve iki bölümden oluşan bu formun ilk 11
sorusu kişisel bilgiler,8 sorusu Covid-19 süreci ile ilgilidir.
Menstrüasyon Semptom Ölçeği (MSÖ), menstrüasyon ağrısı ve semptomlarını değerlendirmek amacıyla
geliştirilmiştir. 24 maddeden oluşan beşli likert tipi bir ölçektir. Katılımcılardan menstrüasyonla ilgili yaşadıkları
belirtilere 1 (hiç bir zaman) ve 5 (her zaman) arası bir numara vermeleri istenmektedir. MSÖ puanı, ölçekteki
maddelerin toplam puan ortalaması alınarak hesaplanmaktadır. Puan ortalamadının yükselmesi menstrüal
semptomların şiddetinin arttığını göstermektedir(20).
Uluslararası Fiziksel Aktivite Anketi(UFAA), son 7 günde en az 10 dk yapılan fiziksel aktivite ile ilgili sorular
içermektedir. Ankette son haftada kaç gün ve her bir gün için ne kadar süre ile
a) Ağır fiziksel aktiviteler (AFA),
b) Orta yoğunlukta fiziksel aktiviteler (OFA),
c) Yürüyüş yapıldığını belirlenmektedir (Y). Son soruda ise günlük olarak hareket etmeden (oturarak, yatarak vs)
harcanan zaman belirlenmektedir. Fiziksel aktivite düzeyini belirlemek için MET yöntemi kullanılmaktadır(21).
Yorgunluk Şiddet Ölçeği (Fatigue Severity Scale, FSS),geçerliliği ve güvenirliliği kanıtlanmış bir
ölçektir.Kişi, her madde ile ne kadar aynı fikirde olduğunu 1’den 7’ye kadar rakam seçerek belirtir.
1 hiç katılmadığını, 7 tamamen katıldığını belirtir. Toplam 9 sorudan oluşan ölçeğin puan aralığı 9-
63’tür. 36 veya daha yüksek skor şiddetli yorgunluğu gösterir (22).

Bireylerin anket formlarının hazırlanması ve veri toplama yönteminde,araştırmacılar tarafından oluşturulan anketler
ile birlikte Kişisel Bilgi Formu, Menstruasyon Sendrom Ölçeği, Uluslararası Fiziksel Aktivite Anketi (UFAA),
Yorgunluk Şiddet Ölçeği kullanılacaktır.

Dahil Edilme Kriterleri


-18-40 yaş arasında olmak,
- PCR test sonucu pozitif doğrulanmış COVID-19 enfeksiyonu varlığına sahip olmak,
-Menstrual siklus döngüsünde olmak,

Dışlanma Kriterleri
- Endometriozis,Vajinal Enfeksiyonlar,Over Kist hastalıklarına sahip olmak,
-Premenapoz-postmenapoz döneminde olmak (Menapoza geçiş dönemi veya menapozdan sonraki dönemde olmak.)
-Premenarş döneminde olmak(İlk adet görmeden önceki zamanda olmak.)
-Ateşi >380C ve/veya istirahat kan basıncı <90/60 mmHg >140/90 mmHg olan ve/veya oksijen saturasyonu <95%
sahip olmak,
-Yetersiz kooperasyona sahip olmak,
Anket Formunun Hazırlanması ve Veri Toplama Yöntemi
Çalışmadan elde edilen veriler SPSS Statistics Version 24 (IBM Statistical Package for the Social Science, New
York, ABD) programı ile analiz edilecektir. Tanımlayıcı veriler ortalama±standart sapma veya yüzde (%) olarak
verilecektir.Olguların demografik ve klinik özelliklerine göre ağrı,yorgunluk,anksiyete ve fiziksel aktivite
seviyelerinin karşılaştırılmasında tek yönlü ANOVA testi, Mann Whitney U ve Kruskal Wallis testi
kullanılacaktır.Tek yönlü ANOVA testi sonrası ikili kıyaslamalarda Tukey HSD, Kruskal Wallis testi sonrası ikili
kıyaslamalarda Mann Whitney U testi kullanılacaktır. Tüm analizler için istatistiksel yanılma olasılığı p<0,05
olarak alınacaktır.
Araştırmada veri toplama yöntemi olarak anket ile birlikte şu testler kullanılacaktır ;
-Kişisel Bilgi Formu,
-Menstruasyon Sendrom Ölçeği,
-Uluslararası Fiziksel Aktivite Anketi (UFAA),
-Yorgunluk Şiddet Ölçeği
-Anketler

Kişisel Bilgi Formu (EK-1)

Araştırmacılar tarafından literatür taranarak oluşturulan ve iki bölümden oluşan bu formun ilk 11 sorusu kişisel
bilgiler,8 sorusu Covid-19 süreci ile ilgilidir.

Menstrüasyon Semptom Ölçeği (EK-2)

Menstrüasyon Semptom Ölçeği (MSÖ), menstrüasyon ağrısı ve semptomlarını değerlendirmek amacıyla


geliştirilmiştir. 24 maddeden oluşan beşli likert tipi bir ölçektir. Katılımcılardan menstrüasyonla ilgili yaşadıkları
belirtilere 1 (hiç bir zaman) ve 5 (her zaman) arası bir numara vermeleri istenmektedir. MSÖ puanı, ölçekteki
maddelerin toplam puan ortalaması alınarak hesaplanmaktadır. Puan ortalamadının yükselmesi menstrüal
semptomların şiddetinin arttığını göstermektedir (20).

Uluslararası Fiziksel Aktivite Anketi(UFAA) (EK-3)

Anket son 7 günde en az 10 dk yapılan fiziksel aktivite ile ilgili sorular içermektedir.Ankette son haftada kaç gün ve
her bir gün için ne kadar süre ile
a) Ağır fiziksel aktiviteler (AFA),
b) Orta yoğunlukta fiziksel aktiviteler (OFA),
c) Yürüyüş yapıldığını belirlenmektedir (Y). Son soruda ise günlük olarak hareket etmeden (oturarak, yatarak vs)
harcanan zaman belirlenmektedir. Fiziksel aktivite düzeyini belirlemek için MET yöntemi kullanılmaktadır (21).

Yorgunluk Şiddet Ölçeği (Fatigue Severity Scale, FSS) (EK-4)

Geçerliliği ve güvenirliliği kanıtlanmış bir ölçektir.25 FSS tek boyutlu skalalar içinde en iyi örnek
olarak gösterilir. Kişi, her madde ile ne kadar aynı fikirde olduğunu 1’den 7’ye kadar rakam seçerek
belirtir. 1 hiç katılmadığını, 7 tamamen katıldığını belirtir. Toplam 9 sorudan oluşan ölçeğin puan
aralığı 9-63’tür. 36 veya daha yüksek skor şiddetli yorgunluğu gösterir (22).
EKLER

EK-1
Kişisel Bilgi Formu

EK-2
Menstrüasyon Semptom Ölçeği

EK-3
Uluslararası Fiziksel Aktivite Anketi(UFAA)

EK-4
Yorgunluk Şiddet Ölçeği (Fatigue Severity Scale, FSS)
EK-1
EK-1
EK-2
EK-3
EK-3
EK-4
GÖNÜLLÜ OLUR FORMU

Sizi”COVID-19 Geçirmiş Erişkin Kadınlarda Menstrual Siklus Kaynaklı Ağrı,Yorgunluk,Anksiyete Ve Fiziksel


Aktivite’nin Değerlendirilmesi’’ başlıklı bir araştırmaya davet ediyoruz. Bu araştırmaya katılıp katılmama kararını
vermeden önce, araştırmanın neden ve nasıl yapılacağını bilmeniz gerekmektedir. Bu nedenle bu formun okunup
anlaşılması büyük önem taşımaktadır. Aşağıdaki bilgileri dikkatlice okumak için zaman ayırınız. İsterseniz bu
bilgileri aileniz ve/veya yakınlarınız ile tartışınız. Eğer anlayamadığınız ve sizin için açık olmayan şeyler varsa,
ya da daha fazla bilgi isterseniz bize sorunuz.

Bu anket çalışmasına katılmak tamamen gönüllülük esasına dayanmaktadır. Çalışmaya katılmama hakkına
sahipsiniz. Anketi yanıtlamanız, araştırmaya katılım için onam verdiğiniz biçiminde yorumlanacaktır Size
verilen anket formlarındaki soruları yanıtlarken kimsenin baskısı veya telkini altında olmayın. Bu formlardan elde
edilecek bilgiler tamamen araştırma amacı ile kullanılacaktır.
Çalışmaya katılım gönüllülük esasına dayalıdır. Kararınızdan önce araştırma hakkında sizi bilgilendirmek istiyoruz.
Bu bilgileri okuyup anladıktan sonra araştırmaya katılmak isterseniz formu imzalayınız.
Dünya Sağlık Örgütü, COVID-19 pandemisinden kadınların sağlığının erkeklere göre daha olumsuz etkilendiğini
ortaya koymuştur. Stres, egzersiz tipleri veya günlük hayattaki bazı değişiklikler adet döngünüzü değiştirebilir.İçinde
buluınduğumuz pandemi süreci güçlü bir literatür bulgusu ile fiziksel ve psikolojik sağlığı tehdit ettiği bilinmektedir.
COVID-19 sırasında karantinada kalmanın fiziksel aktivite miktarını azalttığını ve günlük oturma süresini arttırdığı
kanıtlanmıştır. Egzersiz ve adet döngüsü arasındaki ilişki karmaşık olup birçok faktör bu ilişkiyi etkilemektedir.
Yüksek ve orta düzeyde egzersiz, adetinizden kaynaklı rahatsızlıkların sıklığını ve türünü değiştirebilir.Karantina
sırasında fiziksel olarak aktif olmak hastalık şiddetini azaltmaya yardımcı olur. Evde yapılan egzersizler, karantina
ve sosyal izolasyon sırasında stres, kaygı ve depresyonu azaltma yeteneğine sahiptir.İlk olarak araştırmacılar
tarafından literatür taranarak oluşturulan ve iki bölümden oluşan bu formun ilk 11 sorusu kişisel bilgiler,8 sorusu
COVID-19 süreci ile ilgilidir.Adet ağrısı ve semptomlarını değerlendirmek amacıyla Menstrüasyon Semptom
Ölçeği kullanılacaktır. Uluslararası Fiziksel Aktivite Anketi ise son 7 günde en az 10 dk yapılan fiziksel aktiviteniz
ile ilgili soruları içermektedir. Yorgunluk Şiddet Ölçeği (Fatigue Severity Scale, FSS) geçerliliği ve güvenirliliği
kanıtlanmış bir ölçektir.Her madde ile ne kadar aynı fikirde olduğunuzu 1’den 7’ye kadar rakam seçerek belirtir.Hiç
katılmadığınızı, 7 tamamen katıldığınızı belirtir.Toplam 9 sorudan oluşan ölçeğin puan aralığı 9-63’tür. 36 veya daha
yüksek skor şiddetli yorgunluğu gösterir.
Google Anketler Formu kullanılarak gerçekleştirilecek bu çalışmaya katılımınız araştırmanın başarısı için önemlidir.

Araştırmada izniniz doğrultusunda,internet tabanlı kesitsel anket aracılığıyla size yönlendirilen anketi gönüllülük
esasına dayanarak doldurmanız istenecektir.Bu anketimiz COVID-19 pandemisini yaşamadan önceki adetiniz ve
COVID-19 pandemisi geçirdiğinizden sonraki adet döneminizle ilgili olacaktır.Adetiniz kaynaklı
ağrı,yorgunluk,anksiyete ve fiziksel aktivite ölçütleri değerlendirilecektir.

Bu kayıtlar kimliğiniz belirtilmeden ve özel bilgileriniz korunarak bilimsel nitelikli yayınlarda kullanılabilir. Bu
amaçların dışında bu kayıtlar kullanılmayacak ve başkalarına verilemeyecektir.

(Katılımcının Beyanı)
Sayın Doç. Dr. Buket AKINCI, Erg. Kübra PUNAR, Stj. Fzt. Nilgün Coşar, Stj. Fzt. İnci KURBAN, Stj. Fzt.
Rumeysa KILINÇ, Stj. Fzt. Elif KARAGÜLLE, Stj. Fzt. Eyüp GÜNAY, Stj. Fzt. Ecem NASIRLI, Stj. Fzt. Semiha
AÇIKALIN, Stj. Fzt. Ezgi ALTIPARMAK, Stj. Fzt. Serhat Fırat BAŞÇI, ve Stj. Fzt. Hakan Yüşah ÖTÜN tarafından
Google Formlar kullanılarak bir anket yapılacağı belirtilerek bu araştırma ile ilgili bilgi tarafıma aktarılmıştır. Bu
bilgilendirmeden sonra araştırmaya ''katılımcı'' olarak davet edildim. Eğer bu araştırmaya katılmayı onaylarsam
araştırmacılar ile aramda kalması gereken tarafıma ait bilgilerin gizliliğine bu araştırma sırasında da büyük özen ve
saygı ile yaklaşılacağına inanıyorum. Araştırma sonuçlarının eğitim ve bilimsel amaçlarla kullanımı sırasında
tarafıma ait kişisel bilgilerin ihtimamla korunacağı konusunda bana yeterli güven verildi.
Projenin yürütülmesi sırasında herhangi bir sebep göstermeden araştırmadan çekilebilirim. (Ancak araştırmacıları zor
durumda bırakmamak için araştırmadan çekileceğimi önceden bildirmemin uygun olacağının bilincindeyim.)
Araştırma için yapılacak harcamalarla ilgili herhangi bir parasal sorumluluk altına girmiyorum.Bana da ödeme
yapılmayacaktır.
Tarafımın araştırmaya katılmasını onaylamak zorunda değilim. Araştırmaya katılmam konusunda zorlayıcı bir
davranışla karşılaşmış değilim.
Tarafıma yapılan tüm açıklamaları ayrıntılarıyla anlamış bulunmaktayım. Belli bir düşünme süresi sonunda tarafımın
adı geçen bu araştırma projesinde ''katılımcı'' olarak yer alması kararını aldım. Bu konuda yapılan daveti memnuniyet
ve gönüllülük içerisinde kabul ediyorum.

Katılımcının Adı Soyadı :

İmza/Tarih :

Sorumlu Araştırmacı: Doç.Dr.Buket AKINCI


İmza:
TAAHHÜTNAME

İlgili Makama,
“Covid-19 Geçirmiş Erişkin Kadınlarda Menstrual Siklus Kaynaklı Ağrı, Yorgunluk,Anksiyete
Ve Fiziksel Aktivite’nin Değerlendirilmesi” isimli çalışmaya katılan aşağıda imzası olan araştırmacılar
olarak Dünya Tıp Birliği Helsinki Bildirgesinin son versiyonunu ve Sağlık Bakanlığı’nın yayınlamış olduğu İyi Klinik
Uygulamalar Kılavuzu/İyi Laboratuvar Uygulamaları Kılavuzu’nu okuduğumuzu, çalışmanın Dünya Tıp Birliği Helsinki
Bildirgesi, İKU/İLU’ya uygun yürütüleceğini, çalışmada doğabilecek her türlü hukuki ve mali sorumluluğu
üstlendiğimizi ve çalışmayla ilgili olarak çalışmaya katılan tüm birim ve elemanların bilgilendirildiğini beyan ve
taahhüt ederiz.

Sorumlu Araştırıcı
Doç.Dr.Buket AKINCI İmza

Diğer Araştırıcılar

İmza
ÖZGEÇMİŞLER

ÖZGEÇMİŞ

1.Adı Soyadı: BUKET AKINCI


2.Doğum Tarihi: 2 Ekim 1984
3.Öğrenim Durumu:

Derece Bölüm/Program Üniversite Yıl

Lisans İstanbul Üniversitesi Fizik İstanbul Üniversitesi 2003-2007


Tedavi ve Rehabilitasyon
Yüksekokulu
Yüksek Lisans Sağlık Bilimleri Enstitüsü İstanbul Üniversitesi 2007- 2009
Akciğer Hastalıkları ve
Tüberküloz Enstitüsü “Pulmoner
Rehabilitasyon”
Sağlık Bilimleri Enstitüsü
Fizyoterapi ve Rehabilitasyon
Doktora İstanbul Üniversitesi 2012-2016
Bölümü Fizyoterapi ve
Rehabilitasyon

4.Yüksek Lisans Tez Başlığı (özeti ekte) ve Tez Danışman(lar)ı:


“Stabil KOAH Olgularında Gündüz Uykululuk Eğilimi ve Uyku Kalitesinin Öznel Değerlendirilmesi” Doç. Dr. Esen Kıyan
5.Doktora Tez Başlığı (özeti ekte) ve Tez Danışman(lar)ı:
“Tip 2 Diyabetli Hastalarda İnternete Dayalı Egzersiz Eğitimi ile gözetimli grup egzersizinin eğitim etkilerinin
karşılaştırılması” Doç.Dr. İpek Yeldan

Görev Unvanı Görev Yeri Yıl

Fizyoterapist (Yarı Zamanlı) 2007-2009


İlkyaz Özel eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi

Solunum Fizyoterapisti Şişli Florence Nightingale Hastanesi İstanbul 2007-2012

Biruni Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi


Öğr. Gör. 2014-2016
Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Bölümü
Biruni Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi
Yrd. Doç.Dr. 2016- 2020
Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Bölümü/ Meslek
-Dr. Öğr. Üyesi Kasım
Yüksek Okulu-İş Uğraşı Programı
Doçent Biruni Üniversitesi 2020 Kasım-
6.İDARİ GÖREVLER (KURUM İÇİ VE KURUM DIŞI):
1. Biruni Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Bölüm Başkanı (2018 Nisan-2018 Eylül)
2. Biruni Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Erasmus Koordinatörü

7.BİLİMSEL KURULUŞLARA ÜYELİKLER:


Türkiye Fizyoterapistler Derneği
Türkiye Solunum Araştırmaları Derneği
Türk Toraks Derneği
Türk Nöroloji Derneği
European Respiratory Society
European Society of Cardiology
European Society of Preventive Cardiology
8.ESERLER LİSTESİ
A. ULUSLARARASI YAYIN VE ETKİNLİKLER
A.3. SCI/SCIE/ SSCI/AHCI kapsamındaki dergilerde yayınlanmış
a) Özgün araştırma, makale, derleme

A.3.a.1. Yeldan I, Huseyinsinoglu B.E, Akıncı B, Tarakci E, Baybas S, Ozdıncler A.R. “The effects of very early mirror
therapy on functional improvement of the upper extremity in acute stroke patients.” Journal of Physical Therapy Science
01/2015; 27(11):3519-3524

A.3.a.2. Akinci B, Yeldan I, Bayramoglu Z, Akpinar T.B. “The effects of posture and relaxation training on sleep, dyspnoea,
pain and, quality of life in the short-term after cardiac surgery: a pilot study”. Turk Gogus Kalp Dama, 2016;24(2):258-265

A.3.a.3. Kuran Aslan G, Akıncı B, Yeldan I, Okumus G. Respiratory muscle strength in patients with pulmonary hypertension:
The relationship with exercise capacity, physical activity level and quality of life. Clin Respir J. 2018 Feb;12(2):699-705.

A.3.a.4. Akinci B, Aslan GK, Kiyan E. Sleep quality and quality of life in patients with moderate to very severe chronic
obstructive pulmonary disease. Clin Respir J. 2018 Apr;12(4):1739-1746. (Yüksek lisans tezinden üretilmiştir).

A.3.a.5. Akinci B, Yeldan I, Satman I, Dirican A, Ozdincler AR. The effects of Internet-based exercise compared with
supervised group exercise in people with type 2 diabetes: a randomized controlled study. Clin Rehabil. 2018;32(6):799-810
(Doktora tezinden üretilmiştir).

A.3.a.6. Akinci B, Yeldan I, Celik S, Satman I. Physical Activity Indicators, Metabolic Biomarkers, and Comorbidity in Type 2
Diabetes. Res Q Exerc Sport. 2019 Dec;90(4):690-698. doi: 10.1080/02701367.2019.1645269. Epub 2019 Sep 3.

A.3.a.7. Akinci B, Zenginler Yazgan Y, Altinoluk T. The effectiveness of three different recovery methods on blood lactate,
acute muscle performance, and delayed-onset muscle soreness: a randomized comparative study. J Sports Med Phys Fitness.
2019 Oct 28. doi: 10.23736/S0022-4707.19.10142-9. [Epub ahead of print]
A.3.a.8. Kuran Aslan G, Akıncı B, Yeldan I, Okumus G. A randomized controlled trial on inspiratory muscle training in
pulmonary hypertension: Effects on respiratory functions, functional exercise capacity, physical activity, and quality of life.
Heart & Lung, 2020. March 3. doi: 10.1016/j.hrtlng.2020.01.014

A.6. SCIE kapsamındaki dergilerde hakemlik


A.6.c.1. Sports Health Journal isimli dergide SPORTSHEALTH/2016/022228 nolu, “Injury Patterns and Usefulness of the Y
Balance Test in predicting injury in women's collegiate softball” başlıklı makale hakemliği (Science Citation Index-Expanded)
A.6.c.2. Journal of Back and Musculoskeletal Rehabilitation isimli dergide 18-1198-R nolu, "Evaluation of balance after
surgery for cerebellopontin angle tumor" başlıklı makale hakemliği (Science Citation Index-Expanded)
A.6.c.3. Clinical Respiratory Journal isimli dergide CRJ-OA-05-2018-186 nolu "Muscular strength and functionality after
intensive care unit discharge" başlıklı makale hakemliği
A.6.c.4. Sports Health-A Multidisiplinary Approach isimli dergide SPORTSHEALTH/2018/031385 nolu “Isokinetic Shoulder
Testing Normative Values in Tier 1 Junior Hockey Players in the United States Hockey League: A Pilot Study” başlıklı makale
hakemliği
A.6.c.5. Expert Review of Respiratory Medicine isimli dergide ERRX-2018-0159 numaralı "Accelerated Lung Aging and
COPD" başlıklı makale hakemliği

A.7.SCIE /SSCI/AHCI kapsamı dışındaki dergilerde


a) Uluslararası hakemli dergilerdeki yayınlar
A.7.a.1. Celik D, Akinci B, Arman SN. Traumatic Anterior Shoulder Instability: A Review of Pathoanatomy Diagnosis and
Evaluation. International Journal of Basic and Clinical Studies (IJBCS)2016; 5(2): 33-42
A.7.a.2. Buket Akıncı, Büşra Erdem, Hilal Hatipoğlu, Arzu Razak Özdinçler. The determiner role of dynamic balance,
flexibility and aerobic endurance on change of direction ability in young male soccer players. 2019. 2 (52): 3097-3104.
A.7.a.3. Ertan, Ö, Kuran Aslan, G, Akıncı, B, Okumuş, N. "Pulmoner Hipertansiyonlu Bireylerde Kinezyofobi". Türk
Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Dergisi 30 (2019 ): 168-175.

A.10. SCIE, SSCI, AHCI kapsamı dışındaki uluslararası hakemli dergilerde hakemlik
A.10.c.1. Indian Journal of Traditional Knowledge isimli dergide TK-8450 nolu "The effect of acupressure on pain
management after cardiac surgery" başlıklı makale hakemliği
A.10.c.2. Journal of Sleep Disorders and Medical Care isimli dergide JSDMC-17-004 nolu, The impact of suspected sleep
apnea on Exposure, Relaxation, and Rescripting Therapy (ERRT): A preliminary examination" başlıklı makale hakemliği
A.10.c.3. Clinical and Experimantal Health Science isimli dergide "The effect of virtual rehabilitation added to an accelerated
rehabilitation program after anterior cruciate ligament reconstruction: a randomized controlled trial" başlıklı makale hakemliği
A.10.c.4. Journal of Clinical Respiratory Diseases and Care isimli dergide “Feasibility and safety of incremental shuttle walk
testing (ISWT) in patients with Pulmonary Hypertension (PH)” başlıklı makale hakemliği
A.10.c.5. Expert Review of Medical Devices isimli dergide "Experiences of patients with obstructive sleep apnea undergoing
treatment with continuous positive airway pressure: a qualitative study"
A.10.c.6. The Clinical Respiratory Journal isimli dergide “Respiratory and peripherical function in the acute phase of stroke are
associated with severity and disability at discharge and 90-days”
A.10.c.7. Journal of Clinical Respiratory Diseases and Care. "Feasibility and safety of incremental shuttle walk testing (ISWT)
in patients with Pulmonary Hypertension (PH).

A.11. Uluslararası bir kuruluş tarafından düzenlenen uluslararası bilimsel toplantılarda


a. Sözlü sunulan ve özeti veya tam metni yayınlanan bildiri
A.11.a.1. Akinci B, Yeldan I, Satman I. “Internet-based combined exercise training in the management of Type 2 Diabetes”
Europrevent 2017 24 (1_suppl), DOI: 10.1177/2047487317703518
A.11.a.2. Y Zenginler, B Akinci, E Tarakci, A Kurt, M Kurtuncu. Body Composition, Muscle Strength and Physical Activity
Level in Multiple Sclerosis and Healthy Population: A pilot study. Multıple sclerosis journal 24 (6), 879-879
A.11.a.3. Akıncı B, Zenginler Y. Tip 2 Diabetes Mellitus'lu kadınlarda fonksiyonel kapasite ve el kavrama kuvveti ölçümü
sonuçlarının sağlıklı kadınlarla karşılaştırılması. 1. International Health Science and Life Congress Abstract Book (Oral
Presentation). p: 785
A.11.a.4. Akıncı B, Turkmen E, Aslan GK. Acceptance of wearable devices in patients with pulmonary hypertension.
International Congress of Physiotechnotherapy (ICPTT) 2018. Journal of Exercise Therapy and Rehabilitation. 2018;Sup (2)
A.11.a.5. Yonca Zenginler, Buket Akıncı, Tülin Altınoluk. Comparison Of Lower Extremity Muscle Strength, Endurance,
Flexibility, Physical Activity And Resting Blood Lactate Levels In Smoker And Non-Smoker Healthy Young Male. II. World
Congress of Sport Sciences Researches. 950-955. 21-24 Mart 2019 Manisa
A.11.a.6. Uğur Ovacık, Buket Akıncı, Ipek Yeldan. Sağlıklı Genç Erişkin Bireylerin Fiziksel Aktivite Düzeyleri ve Egzersiz
Alışkanlıklarının İncelenmesi. Abstract book. 173-179. October 2019. 2. Uluslararası Sağlıklı Yaşam Kongresi At: İstanbul,
Türkiye

b. Özeti veya tam metni yayınlanan poster

A.11.b.1. DiBlasi R, Zignego J, Poli P, Barutcu B, Richardson P. “What are the effects of different bubble continuous positive
airway pressure (b-cpap) systems on the magnitude of ocsillations in lung volume while using a realistic airway/ lung model of
preterm infants?” Respiratory Care, 2010 Vol 55 No 11. p-1582.

A.11.b.2. Yeldan I, Huseyinsinoglu B.E, Akinci B, Tarakcı E, Ozdincler A.R. “The Effect and Feasibility of Mirror Therapy on
Functional Improvement of Upper Extremity in an Inpatient Acute Stroke Patient: Case Study”. 8th World Congress for
NeuroRehabilitation Abstract Book 2014 pp:322

A.11.b.3. Akinci B, Yeldan I, Bayramoglu Z, Akpinar T.B. “The effects of posture and relaxation training on sleep, dyspnoea,
pain and, quality of life in the short-term after cardiac surgery: a pilot study”. European Journal of Preventive Cardiology 22,
pp: 171-S172

A.11.b.4. Akinci B, Aslan GK, Yeldan I, Okumus G. “Activity monitor of sleep in pulmonary artery hypertension patients”. 2
November 2015 World Sleep Federation Congress Abstract Book p:670

A.11.b.5. Akinci B, Arman S.N. “Sleep habits and related factors in patients who underwent cardiac surgery”. 1 November
2015 World Sleep Federation Congress Abstract Book. p: 669
A.11.b.6. Akinci B, Zenginler Y, Aslan GK. “Body fat and its relation with physical acitivity, sleep and six minute walking
work in healthy young adults”. 15 June 2016. European Journal of Cardiopulmonary Prevention and Rehabilitation 23 (1)
pp.62

A.11.b.7. Odevoglu P, Aslan GK, Ustun E, Barutcu B, Bingol ZK. “Fatigue, Daily Living Activities, Depression and Anxiety
in Patients with Asthma”. 3-7 September 2016. European Respiratory Society Annual Congress. Eur Respir J 2016; 48:Suppl.60
pp:5

A.11.b.8. Kuran Aslan Goksen, Akinci Buket, Yeldan Ipek, Ustun Develi Elif, Okumus Nigar Gulfer (2017). Inspiratory
muscle training in patients with pulmonary hypertension:pilot study. European Respiratory Journal 2017 50: PA3455;

A.11.b.9. Akinci B, Yeldan I, Celik S, Satman I. “Physical activity perceptions and reasons for inactivity in patients with Type
2 Diabetes” EuroPrevent 2017, Malaga, İspanya, 6-8 Nisan Europrevent 2017 24 (Issue 1_suppl), p:S112

A.11.b.10. Ertan Ö, Aslan GK, Akıncı B, Okumus G. The effect of kinesiophobia in pulmonary hypertension" European
Respiratory Journal 52 (suppl 62), PA1475 (ERS 2018'de sunuldu) (15-19 Eylül, Paris).

A.11.b.11. GK Aslan, O Ertan, B Akinci, P Odevoglu, M Saritas, NG Okumus The relationship between six minutes walking
work, respiratory parameters and activities of daily life in patients with interstitial lung disease. European Respiratory Journal
52 (suppl 62), PA1482 (ERS 2018’de sunuldu) (15-19 Eylül, Paris).

A.11.b.12. P Odevoglu, GK Aslan, B Akinci, G Okumus. Relationship between six-minute walk distance, pulmonary functions
and patient centered outcomes in patients with pulmonary hypertension. European Respiratory Journal 52 (suppl 62), PA4120
(ERS 2018’de sunuldu) (15-19 Eylül, Paris).

A.11.b.13. Ö Ertan, GK Aslan, B Akinci, E Develi, NG Okumus. The incremental shuttle walk test in pulmonary hypertension.
European Respiratory Journal 54 (suppl 63): PA1198
A.11.b.14. MS Arslan, B Akinci, GK Aslan, M Erelel, S Yildiz. The Proprioception In COPD: What Are The Clinical
Determinants? Chest 155 (6), A377

A.13. Atıflar

a. SCI Expanded, SSCI, AHCI, SCOPUS kapsamındaki dergilerde yapılan atıflar

Atıf alan yayın A.3.a.1. Yeldan I, Huseyinsinoglu B.E, Akıncı B, Tarakci E, Baybas S, Ozdıncler A.R. “The effects of very
early mirror therapy on functional improvement of the upper extremity in acute stroke patients.” Journal of Physical Therapy
Science 01/2015; 27(11):3519-3524

1. Sharma DA, Chevidikunnan MF, Khan FR, Gaowgzeh RA. “Effectiveness of knowledge of result and knowledge of
performance in the learning of a skilled motor activity by healthy young adults”. J Phys Ther Sci. 2016
May;28(5):1482-6
2. Wattchow, K. A., McDonnell, M. N., & Hillier, S. L. (2017). Rehabilitation Interventions for Upper Limb Function in
the First Four Weeks Following Stroke: A Systematic Review and Meta-Analysis of the Evidence. Archives of physical
medicine and rehabilitation.

Atıf alan yayın A.3.a.3. Goksen Kuran Aslan, Buket Akinci, Ipek Yeldan, Gulfer Okumus. Respiratory muscle strength in
patients with pulmonary hypertension: the relationship with exercise capacity, physical activity level and quality of life. Clin
Respir J. 2018 Feb;12(2):699-705. doi: 10.1111/crj.12582
1. Tran DL, Lau EMT, Celermajer DS, Davis GM, Cordina R. Pathophysiology of exercise intolerance in pulmonary
arterial hypertension. Respirology. 2017 Aug 27. doi: 10.1111/resp.13141 (Science Citation Index-Expanded).
2. Kerti M, Balogh Z, Kelemen K, Varg JT. The relationship between exercise capacity and different functional
markers in pulmonary rehabilitation for COPD. International Journal of COPD 2018:13. Doi:
https://doi.org/10.2147/COPD.S153525 (Science Citation Index-Expanded).
Atıf alan yayın A.3.a.4. Buket Akinci, Goksen Kuran Aslan, Esen Kiyan. Sleep quality and quality of life in patients with
moderate to very severe chronic obstructive pulmonary disease. Clin Respir J. 2018;12:1739–1746. DOI:10.1111/crj.12738.
1. Duiverman ML. Noninvasive ventilation in stable hypercapnic COPD: what is the evidence? ERJ Open Res 2018;
4: 00012-2018.
2. Kawada T. Chronic obstructive pulmonary disease, sleep apnea and fatigue. Clin Respir J. 2018 Aug 2. doi:
10.1111/crj.12949. [Epub ahead of print]
3. Lee, S. H., Kim, K. U., Lee, H., Park, H. K., Kim, Y. S., & Lee, M. K. (2019). Sleep disturbance in patients with
mild‐moderate chronic obstructive pulmonary disease. The clinical respiratory journal, 13(12), 751-757.
4. Montelongo-Rodríguez, K., Almendra-Pegueros, R., Valencia-Sánchez, L., De Leon-Diaz de Leon, E., Garcia-
Diaz, A., Esmer-Sánchez, D., ... & Gordillo-Moscoso, A. (2019). DPP-4 Levels Are Increased in Subjects with
Poor Sleep Quality. Metabolic syndrome and related disorders, 17(8), 411-415.
b. SCI, SCI Expanded, AHCI kapsamı dışındaki uluslararası hakemli dergilerde yapılan atıf

Atıf alan yayın A.3.a.1. Yeldan I, Huseyinsinoglu B.E, Akıncı B, Tarakci E, Baybas S, Ozdıncler A.R. “The effects of very
early mirror therapy on functional improvement of the upper extremity in acute stroke patients.” Journal of Physical Therapy
Science 01/2015; 27(11):3519-3524

1. Hartman, K., & Altschuler, E. L. (2016). Mirror therapy for hemiparesis following stroke: A review. Current
Physical Medicine and Rehabilitation Reports, 4(4), 237-248.
2. Silva, A. A. D., & Vieira, K. S. (2017). A efıcácıa da terapıa espelho no processo de recuperação motora e
funcıonal em pacıentes com acıdente vascular encefálıco. Revista de Atenção à Saúde (antiga Rev. Bras. Ciên.
Saúde), 15(53), 103-109.
3. Ding, Li; Wang, Xu; Chen, Shugeng; et al. Camera-Based Mirror Visual Input for Priming Promotes Motor
Recovery, Daily Function, and Brain Network Segregation in Subacute Stroke Patients.
NEUROREHABILITATION AND NEURAL REPAIR Volume: 33 Issue: 4 Pages: 307-318 Published: APR
2019
4. Phan, Huu Lam; Kim, Jong Pal; Kim, Kwangsoo; et al.Wrist Rehabilitation System Using Augmented Reality for
Hemiplegic Stroke Patient Rehabilitation: A Feasibility Study. APPLIED SCIENCES-BASEL Volume: 9 Issue:
14 Article Number: 2892 Published: JUL 2 2019

Atıf alan yayın A.3.a.2. Akinci B, Yeldan I, Bayramoglu Z, Akpinar T.B. “The effects of posture and relaxation training on
sleep, dyspnoea, pain and, quality of life in the short-term after cardiac surgery: a pilot study”. Turk Gogus Kalp Dama,
2016;24(2):258-265

1. Machado, F. D. S., Souza, R. C. D. S., Poveda, V. B., & Costa, A. L. S. (2017). Non-pharmacological interventions
to promote the sleep of patients after cardiac surgery: a systematic review. Revista latino-americana de
enfermagem, v. 15, n. 53, p. 103-109, doi: 10.13037/ras.vol15n53.4699
2. Kankaya, E. A., & Bilik, Ö. (2019). Three Enemies of Circadian Rhythm: Anxiety, Sleeplessness and Pain in
Patients Following Open-Heart Surgery. Clinical and Experimental Health Sciences, 9(3), 246-252.
3. Sen, S., & Aygin, D. (2019). A randomized trial of acupressure on pain management after cardiac surgery. Int J
Clin Exp Med, 12(2), 1731-1738.
4. Aygin, D., & Şen, S. (2019). Acupressure on Anxiety and Sleep Quality After Cardiac Surgery: A Randomized
Controlled Trial. Journal of PeriAnesthesia Nursing, 34(6), 1222-1231.
Atıf alan yayın A.3.a.3. Goksen Kuran Aslan, Buket Akinci, Ipek Yeldan, Gulfer Okumus. Respiratory muscle strength in
patients with pulmonary hypertension: the relationship with exercise capacity, physical activity level and quality of life. Clin
Respir J. 2018 Feb;12(2):699-705. doi: 10.1111/crj.12582
1. Cojocaru DC, Negru RD, Ungurianu S, Ciuntu B. M., Șaramet E.E, Petrariu F. D., Postolache P. Pulmonary
Arterial Hypertension – A Challenge For Respiratory Rehabilitation. Rev. Med. Chir. Soc. Med. Nat., Iaşi – 2018 –
Vol. 122, No. 2.
Atıf alan yayın: B Akinci, I Yeldan, I Satman, A Dirican, AR Ozdincler. The effects of Internet-based exercise compared with
supervised group exercise in people with type 2 diabetes: a randomized controlled study. Clinical rehabilitation 32 (6), 799-810
1. Aligholipour, M., Feizollahzadeh, H., Ghaffari, M., & Jabbarzadeh, F. (2019). The effect of in-person and multimedia
short message based education in telegram on fasting blood glucose and glycosylated hemoglobin in patients with
insulin-dependent diabetes. Iranian Journal of Diabetes and Metabolism, 18(2), 64-70.
2. Johansson, M., & Larsson, M. (2019). Faktorer som kan påverka patienters följsamhet av egenvård vid diabetes typ 2:
En litteraturöversikt.
3. Albalawi, Hani. Web-based physiotherapy for people with chronic health conditions: South Asians with type 2 diabetes.
Diss. University of Glasgow, 2019.
Atıf alan yayın: B AKINCI, Y ZENGİNLER. Tele-rehabilitasyon. Turkiye Klinikleri Physiotherapy and Rehabilitation-Special
Topics 1 (1), 14-21
1. Duruturk, Neslihan, and Manolya Acar Özköslü. "Effect of tele-rehabilitation on glucose control, exercise capacity,
physical fitness, muscle strength and psychosocial status in patients with type 2 diabetes: A double blind randomized
controlled trial." Primary care diabetes (2019).
2. ÖZTÜRK, Nazan, and Ecem ERSUNGUR. "Physiotherapy and Telerehabilitation." Recent Studies in Health Sciences
(2019): 669.
c. Yurt dışında yayınlanan bilimsel kitap, monografi, yüksek lisans ve doktora tezlerinde yapılan atıf
Atıf alan yayın A.3.a.1. Yeldan I, Huseyinsinoglu B.E, Akıncı B, Tarakci E, Baybas S, Ozdıncler A.R. “The effects of very
early mirror therapy on functional improvement of the upper extremity in acute stroke patients.” Journal of Physical Therapy
Science 01/2015; 27(11):3519-3524
1. E Carrillo Gómez. Efectividad de la terapia de espejo en la recuperación de la funcionalidad del miembro superior
tras un accidente cerebrovascular. Serie de casos. 2016 - dspace.uah.es
2. E Justicia-Piñar. Efectividad de la terapia de espejo en personas que presentan ACV: revisión sistemática. 2016 -
tauja.ujaen.es
3. CASTRO, Pedro. Contributo da terapia por caixa de espelho para a autonomia no autocuidado–Programa de
intervenção. 2017. PhD Thesis.
4. Williams, C. (2017). The Effects of Adding Task-Based Activities to Mirror Therapy as Compared to Traditional
Mirror Therapy Alone on Upper Extremity Motor Function in Post Stroke Individuals (Doctoral dissertation,
California State University, Fresno).
5. Pawar, V. International Journal of Nursing and Medical Investigation
6. Colomer Font, C. (2017). Rehabilitación del miembro superior parético en pacientes con ictus: eficacia del empleo
de entornos vistuales, soportes robóticos y retroalimentación visual con espejo.
7. Dukelow, S., Chae, J., & Miller, T. Upper Extremity Interventions.
8. Sundvik, A. E. (2017). A self-management package for stroke patients with chronic pain
9. Monteiro, C. R. M. (2017). Efeito da terapia de espelho na reabilitação de pacientes com sequelas de acidente
vascular encefálico (Bachelor's thesis, [sn]).
10. Kankaya, E. A., & Bilik, Ö. (2019). Three Enemies of Circadian Rhythm: Anxiety, Sleeplessness and Pain in
Patients Following Open-Heart Surgery. Clinical and Experimental Health Sciences, 9(3), 246-252.
11. Sen, S., & Aygin, D. (2019). A randomized trial of acupressure on pain management after cardiac surgery. Int J
Clin Exp Med, 12(2), 1731-1738.
12. Aygin, D., & Şen, S. (2019). Acupressure on Anxiety and Sleep Quality After Cardiac Surgery: A Randomized
Controlled Trial. Journal of PeriAnesthesia Nursing, 34(6).
13. Ιατρίδου, Γ. Γ. (2019). Μελέτη της αποτελεσματικότητας της υδροκινησιοθεραπείας στην φυσικοθεραπευτική
αποκατάσταση ασθενών με ημιπληγία.
14. Demirbaş, Nevcivan Bulmuş, et al. "İnmeli Hastalarda Ayna Tedavisinin Üst Ekstremitede Motor İyileşme ve
Fonksiyona Etkisi." Batı Karadeniz Tıp Dergisi.2019. 2.2: 173-181.
15. Ding, Li, et al. "Camera-Based Mirror Visual Input for Priming Promotes Motor Recovery, Daily Function, and
Brain Network Segregation in Subacute Stroke Patients." Neurorehabilitation and neural repair 33.4 (2019): 307-
318.
16. Phan, Huu Lam, et al. "Wrist Rehabilitation System Using Augmented Reality for Hemiplegic Stroke Patient
Rehabilitation: A Feasibility Study." Applied Sciences 9.14 (2019): 2892.
Atıf alan yayın A3.a.3. Goksen Kuran Aslan, Buket Akinci, Ipek Yeldan, Gulfer Okumus. Respiratory muscle strength in
patients with pulmonary hypertension: the relationship with exercise capacity, physical activity level and quality of life. Clin
Respir J. 2016 Nov 2016 DOI: 10.1111/crj.12582
1. Babu AS, Arena R, Morris NR. Evidence on Exercise Training in Pulmonary Hypertension. In Exercise for
Cardiovascular Disease Prevention and Treatment From Molecular to Clinical (Ed. Xiao J.) Springer Nature
Singapore Pte Ltd. (2017). pp 153-172 (Uluslararası Kitap).
2. Saxer, Stephanie; Lichtblau, Mona; Berlier, Charlotte; et al. Physical activity in incident patients with pulmonary
arterial and chronic thromboembolic hypertension. LUNG Volume: 197 Issue: 5 Pages: 617-625 Published:
OCT 2019
3. Odevoglu, P., Demir, R., Okumus, G., Kucukoglu, M. S., & Kuran Aslan, G. (2019). Validity and reliability of the
Turkish version of the E m PH asis‐10 questionnaire in patients with pulmonary hypertension. Journal of evaluation
in clinical practice.
4. Mueller, Christian; Stollfuss, Barbara; Roitenberg, Alexander; et al. Evaluation of Clinical Outcomes and
Simultaneous Digital Tracking of Daily Physical Activity, Heart Rate, and Inhalation Behavior in Patients With
Pulmonary Arterial Hypertension Treated With Inhaled Iloprost: Protocol for the Observational VENTASTEP
Study. JMIR RESEARCH PROTOCOLS. Volume: 8 Issue: 4 Article Number: e12144 Published: APR 2019
5. Long, G. M. (2019). Beet-ing Muscle Dysfunction and Exercise Intolerance in Pulmonary Hypertension (Doctoral
dissertation)
6. Mueller, Christian, et al. "Evaluation of Clinical Outcomes and Simultaneous Digital Tracking of Daily Physical
Activity, Heart Rate, and Inhalation Behavior in Patients With Pulmonary Arterial Hypertension Treated With
Inhaled Iloprost: Protocol for the Observational VENTASTEP Study." JMIR research protocols 8.4 (2019): e12144.
7. Torres-Castro, Rodrigo, et al. "Agreement between clinical and non-clinical digital manometer for assessing
maximal respiratory pressures in healthy subjects." PloS one 14.10 (2019).
8. Odevoglu, P., Demir, R., Okumus, G., Kucukoglu, M. S., & Kuran Aslan, G. (2019). Validity and reliability of the
Turkish version of the E m PH asis‐10 questionnaire in patients with pulmonary hypertension. Journal of evaluation
in clinical practice.
B. ULUSAL YAYIN VE ETKİNLİKLER
B.2. Bilimsel Kitap Bölüm Yazarlığı
B.2.1. Buket Akıncı, Gökşen Kuran Aslan. Fizyoterapistlerin Görev ve Sorumlulukları. İçinde Arzu Razak Özdinçler Editör.
Fizyoterapi ve Rehabilitasyona Giriş. 1. Baskı. İstanbul Tıp Kitabevi, İstanbul, 2015; ss. 27-32.
B.2.2. Hülya Harutoğlu, Buket Akıncı. “Kardiyovasküler Hastalıklarda Hidroterapi”. Editör: Hülya Harutoğlu “Isı-Işık”. 1.
Baskı.Hipokrat Kitabevi, 2016, İstanbul; ss. 237-250
B.2.3. Buket Akıncı, Hülya Harutoğlu. “Koroner Arter Bypass Cerrahisi’nde Kardiyak Rehabilitasyon”. Editör: Hülya
Harutoğlu “Kardiyak Rehabilitasyon”. 1. Baskı. Hipokrat Kitabevi, 2018, İstanbul; ss. 291-300
B.2.4. Buket Akıncı. “Kalp Transplantasyonu’nda Kardiyak Rehabilitasyon”. Editör: Hülya Harutoğlu “Kardiyak
Rehabilitasyon”. 1. Baskı.Hipokrat Kitabevi, 2018, İstanbul; ss. 311-320
B.2.5. Buket Akıncı. “Fiziksel Aktiviteyi Geliştiren Teknolojileri” Editör: Ela Tarakcı, Devrim Tarakcı “Rehabilitasyonda
Teknoloji” 1. Baskı İstanbul Tıp Kitabevi, 2019, İstanbul, ss. 211-221
B.2.6. Arzu Razak Özdincler, Buket Akıncı. “Ultrason” Editör: Arzu Razak Özdinçler “Elektroterapi ve Fiziksel Modaliteler-
Kanıtlar ve Olgular Eşliğinde” 1. Baskı İstanbul Tıp Kitabevi, 2019, İstanbul, ss. 157-168
B.2.7. Buket Akıncı, Esra Pehlivan, Hülya Harutoğlu. “Toraks Cerrahisinde Fizyoterapi ve Rehabilitasyon” Editör: Hülya
Harutoğlu “Pulmoner Rehabilitasyon” 1. Baskı. Hipokrat Kitabevi, 2019, İstanbul; ss. 451-464
B.2.8. Özge Ertan, Buket Akıncı. “İdiyopatik Pulmoner Fibrozis’de Pulmoner Rehabilitasyon”. Editör: Hülya Harutoğlu
“Pulmoner Rehabilitasyon”. 1. Baskı.Hipokrat Kitabevi, 2019, İstanbul; ss. 248-254

Editörlük
1. Editör: Hülya Harutoğlu Yardımcı Editör: İpek Yeldan, Buket Akıncı, Yonca Zenginler, Başar Öztürk. “Kardiyak
Rehabilitasyon”. 1. Baskı.Hipokrat Kitabevi, 2018, İstanbul.
B.3. TÜBİTAK ULAKBİM ulusal veritabanlarında taranan yurt içi hakemli dergilerde yayınlanmış
B.3.a. Özgün araştırma, makale
B.3.a.1. B Akıncı, Y Zenginler, BK Kaya, A Kurt, İ Yeldan. Beyaz Yakalı Çalışanlarda İşe Bağlı Boyun, Sırt ve Omuz
Bölgelerine Ait Kas İskelet Sistemi Rahatsızlıklarının ve İşe Devamsızlığza Etki Eden Faktörlerin İncelenmesi. Sakarya Tıp
Dergisi 8 (4), 712-719.
B.3.a.2. Y. Zenginler, B. Akıncı, Altınoluk T. "Sigara içen sağlıklı erkeklerde egzersizle kan laktat düzeyindeki değişimi
etkileyen faktörlerin incelenmesi". Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi. 2019; (1), 110-116.
B.3.a.3. Akıncı B, Zorlutuna B. Kronik boyun ağrısı tedavisinde çene kasları egzersizleri ile boyun izometrik egzersizlerinin
etkinliklerinin karşılaştırılması: randomize, kontrollü çalışma. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi. 2020;
10(1), 12-21

B.3.b. Derleme
B.3.b.1. B. Akıncı, Y. Zenginler “Tele-rehabilitasyon”. Turkiye Klinikleri Journal of Physiotherapy and Rehabilitation-Special
Topics. 2015;1(1):14-21.

B.6. Ulusal ve uluslararası katılımlı bilimsel toplantılarda


B.6.a. Sözlü sunulan ve tam metni ya da özeti yayınlanan bildiri

B.6.a.1. Aslan G.K, Akıncı B, Yeldan İ, Okumuş G. “Pulmoner Hipertansiyonlu Hastalarda Solunum Fonksiyonları ile
Egzersiz Kapasitesi, Fiziksel Aktivite ve Yaşam Kalitesi Arasındaki İlişki”. TUSAD 2014, Çeşme, Solunum Dergisi 36. Ulusal
Kongresi Bildiri Özetleri Kitabı ss:209

B.6.a.2. Zenginler Y, Tarakcı E, Akıncı B, Kürtüncü M. “Multipl Skleroz’lu Kişiler ve Sağlıklı Kontrollerde Uyku
Alışkanlıkları ve Yorgunluk Şiddetinin Karşılaştırılması”. 15-19 Ekim 2016 Türkiye Solunum Araştırmaları Derneği Kongresi
Bildiri Özeti Kitabı 2016 ss: 126

B.6.a.3. Gökşen Kuran Aslan, Pınar Ödevoğlu, Buket Akıncı, Melike Sarıtaş, Gülfer Okumuş. Pulmoner hipertansiyonlu
hastalarda yaşam kalitesi, anksiyete ve depresyon ile ilişkili faktörler. TÜSAD 39. Ulusal Kongresi - Solunum 2017 Bildiri Özet
Kitabı; s:59

B.6.a.4. Özge Ertan, Gökşen Kuran Aslan, Buket Akıncı, Gülfer Okumuş. "Pulmoner hipertansiyon’da günlük yaşam
aktivitelerine katılım, yaşam kalitesi ve egzersiz kapasitesi arasındaki ilişkinin incelenmesi". XVII. Fizyoterapi'de gelişmeler
Sempozyumu'nda sözel olarak sunulmuştur. 25-28 Nisan, Antalya

B.6.a.5. Zenginler Y, Akıncı B, Kürtüncü M. "Hafif ve orta derecede özürlü relasping-remitting tip multiple sklerozis
hastalrında denge, fonksiyonellik ve yorgunluğun karşılaştırılması". 2. Multiple Sklerozis'te Fiziksel Engelliliğin Ölçümü
Sempozyumu, Özet Kitabı ss:15

B.6.a.6. Özge Ertan, Gökşen Kuran Aslan, Buket Akıncı, Nigar Gülfer Okumuş. Pulmoner Hipertansiyonda Farklı Alan
Testlerinin Denge, Günlük Yaşam Aktiviteleri Ve Yaşam Kalitesi İle İlişkisi. Bildiri Kitapçığı. SS-081 TÜSAD 2019. Bodrum.

B.6.a.7. Tansu Birinci, Gökşen Kuran Aslan, Eylül Pınar Kısa, Buket Akıncı, Esen Kıyan. Kronik Obstrüktif Akciğer
Hastalarında Birleşik KOAH Değerlendirmesine Göre Denge, Düşme Korkusu Ve Günlük Yaşam Aktiviteleriyle Oluşan
Dispne Algısının Karşılaştırılması. Bildiri Kitapçığı SS-024. TÜSAD 2019. Bodrum.

B.6.b. Tam metni veya özeti yayınlanan poster


B.6.b.1. Barutçu B, Kıyan E. “Stabil KOAH Olgularında Gündüz Uykululuk Eğilimi ve Uyku Kalitesinin Öznel
Değerlendirilmesi”, Antalya TUSAD Kongresi, Solunum Dergisi 32. Ulusal Kongresi Bildiri Özeti Kitabı 2010 ss: 126

B.6.b.2. Aslan G.K, Özdincler A.R, Zenginler Y, Akıncı B, Kuş G, Seda B. “Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Öğrencilerinde
Fiziksel Aktivite, Yeme Alışkanlıkları, Benlik Saygısı ve Depresyon Arasındaki İlişki”. Turkish Journal of Physiotherapy and
Rehabilitation: 25(1) 2014 S:44

B.6.b.3. Akıncı B, Yeldan İ, Bayramoğlu Z, Oral K, Erdinç Y.D, Akpınar T.B. “Elektif Kardiyak Cerrahi Planlanan Hastalarda
Uyku Kalitesine Etki Eden Faktörlerin Değerlendirilmesi”. 1. Ulusal Türk Kalp Damar Cerrahisi Kongresi. 30 Ekim-2 Kasım
2014 Antalya. Turk Gogus Kalp Dama Suppl 1, 2014 ss:542

B.6.b.4. Akıncı B, Aslan G.K, Yeldan İ, Okumuş G. “Pulmoner Hipertansiyonlu Hastalarda Uyku Etkinliği ve Uyku Kalitesi:
Pilot Çalışma”. TÜSAD 37. Ulusal Kongresi 18 Ekim 2015 Bildiri Özeti Kitabı 2015 ss:122

B.6.b.5. Zenginler Y, Akıncı B, Aslan GK. “Sağlıklı Genç Erişkinlerde Vücut Yağ Oranı, Uyku Kalitesi ve Fiziksel Aktivite
Düzeyi Arasındaki İlişkinin İncelenmesi-Pilot Çalışma” . TÜSAD 37. Ulusal Kongresi 19 Ekim 2015 Bildiri Özeti Kitabı 2015
ss: 725

B.6.b.6. Yeldan İ, Leblebici G, Argut SK, Akıncı B. “Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Bölümü Öğrencilerinde ‘Obezite
Farkındalık Eğitiminin’ Fiziksel Aktivite Düzeyi ve Vücut Kompozisyonu Üzerine Etkisi.” 16. Fizyoterapide Gelişmeler
Kongresi 21-24 Nisan. Turk Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Dergisi 2016; 27 (2) ss:84

B.6.b.7. Yeldan İ, Argut SK, Leblebici G, Akıncı B. “Sağlıklı genç erişkinlerde fiziksel aktivite düzeyi vücut kompozisyonu
üzerinde tek başına etkili mi?” 16. Fizyoterapide Gelişmeler Kongresi 21-24 Nisan Turk Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Dergisi
2016; 27 (2) ss:86

B.6.b.8. Akıncı B, Yeldan İ, Aslan GK, Satman İ. “Tip 2 diyabetli hastalarda sigaranın glisemik kontrol, komorbidite,
fonksiyonel kapasite ve fiziksel aktivite düzeyi üzerine etkisi”. 15-19 Ekim 2016 Türkiye Solunum Araştırmaları Derneği
Kongresi Bildiri Özeti Kitabı 2016 ss: 274

B.6.b.9. Akıncı B, Aslan GK, Kıyan E. “KOAH Olgularında Uyku Bozukluğu ve Atak”. 15-19 Ekim 2016 Türkiye Solunum
Araştırmaları Derneği Kongresi Bildiri Özeti Kitabı 2016 ss: 1167

B.6.b.10. Akıncı B, Zenginler Y, Çiçek A, Aslan GK. “Sağlıklı Genç ve Orta Yaşlı Erişkinlerde Fonksiyonel Kapasite, Kas
Kütlesi ve Fiziksel Aktivite Düzeyi Arasındaki İlişkinin İncelenmesi”. 15-19 Ekim 2016 Türkiye Solunum Araştırmaları
Derneği Kongresi Bildiri Özeti Kitabı 2016 ss: 1089

B.6.b.11. Zenginler Y, Akıncı B, Tarakcı E. “Sağlıklı Erişkin Kadınlarda Uyku Kalitesi, Yorgunluk ve Gündüz Uykululuk
Durumunun İncelenmesi”. 15-19 Ekim 2016 Türkiye Solunum Araştırmaları Derneği Kongresi Bildiri Özeti Kitabı 2016
ss:1166

B.6.b.12. Zenginler Y, Tarakcı E, Akıncı B, Kürtüncü M. “Multipl Skleroz’da Uyku Kalitesi, Gündüz Uykululuk ve Yorgunluk
İlişkisi”. 15-19 Ekim 2016 Türkiye Solunum Araştırmaları Derneği Kongresi Bildiri Özeti Kitabı 2016 ss: 1180

B.6.b.13. Aslan GK, Ödevoğlu P, Sarıtaş M, Akıncı B, Okumuş G. “İntersitisyel Akciğer Hastalarında Egzersiz Kapasitesi,
Fiziksel Aktivite, Solunum Kas Kuvveti, Yorgunluk ve Günlük Yaşam Aktiviteleri: Pilot Çalışma”. 15-19 Ekim 2016 Türkiye
Solunum Araştırmaları Derneği Kongresi Bildiri Özeti Kitabı 2016 ss: 260

B.6.b.14. Altınoluk T, Zenginler Y, Akıncı B. “Amatör basketbolcularda fiziksel uygunluk parametreleri, sıçrama mesafesi ve
uyku kalitesi arasındaki ilişkinin incelenmesi: Pilot çalışma”. 6. Egzersiz Fizyolojisi Sempozyumu, Edirne, 2017, ss: 63,64

B.6.b.15. Özge Ertan, Gökşen Kuran Aslan, Buket Akıncı, Melike Sarıtaş, Gülfer Okumuş. “Pulmoner hipertansiyon
hastalarında kinezyofobinin etkisi”. TÜSAD 2017 bildiri özetleri kitabı ss:673

B.6.b.16. Gökşen Kuran Aslan, Buket Akinci, İpek Yeldan, Nigar Gülfer Okumuş. “Skleroderma ile ilişkili pulmoner
hipertansiyon’lu hastalarda inspiratuar kas eğitiminin, solunum kas kuvveti, fonksiyonel kapasite, fiziksel aktivite ve yaşam
kalitesine etkisi: pilot vaka-kontrol çalışması”. TÜSAD 2017 bildiri özetleri kitabı ss:676

B.6.b.17. Gökşen Kuran Aslan, Özge Ertan, Buket Akıncı, Pinar Ödevoğlu, Melike Sarıtaş, Nigar Gülfer Okumuş.
“İntersitisyel akciğer hastalarında 6 dakika yürüme işinin solunum parametreleri ve günlük yaşam aktiviteleri ile ilişkisi”.
TÜSAD 2017 bildiri özetleri kitabı ss:678

B.6.b.18. Yonca Zenginler, Buket Akıncı, Tülin Altınoluk. “Sigara içen sağlıklı gençlerde yüksek yoğunluklu interval eğitimi
sonrası kan laktat değerindeki değişimi etkileyen faktörlerin incelenmesi”. TÜSAD 2017 bildiri özetleri kitabı ss: 770

B.6.b.19. Özge Ertan, Gökşen Kuran Aslan, Buket Akıncı, Gülfer Okumuş. "Pulmoner hipertansiyon’da günlük yaşam
aktivitelerine katılım, yaşam kalitesi ve egzersiz kapasitesi arasındaki ilişkinin incelenmesi". XVII. Fizyoterapi'de gelişmeler
Sempozyumu'nda sözel olarak sunulmuştur. (Basım aşamasında) 25-28 Nisan 2018, Antalya

B.6.b.20. Zenginler Y, Akıncı B, Kürtüncü M. "Hafif ve orta derecede özürlü relasping-remitting tip multiple sklerozis
hastalrında denge, fonksiyonellik ve yorgunluğun karşılaştırılması". 2. Multiple Sklerozis'te Fiziksel Engelliliğin Ölçümü
Sempozyumu, Özet Kitabı ss:15
B.6.b.20. GK Aslan, Akıncı B, Ertan O, Okumus NG. “Pulmoner hipertansiyon, bağ dokusu ile ilişkili interstisyel akciğer
hastalarında fonksiyonel parametreleri etkiler mi? TÜSAD 2018, Bildiri Özeti Kitabı ss: 175

B.6.b.21. Eylül Pınar Kısa, Tansu Birinci, Gökşen Kuran Aslan, Buket Akıncı, Esen Kıyan. Yüksek Seviye Ve Orta Seviye
Fiziksel Fonksiyona Sahip Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalarında Fonksiyonel Kapasite, Denge Ve Dispne Algısının
Karşılaştırılması. Bildiri Kitapçığı EP-338. Ss.979 TÜSAD 2019. Bodrum.

B.6.b.22. Özge Ertan, Gökşen Kuran Aslan, Buket Akıncı, Nigar Gülfer Okumuş. Pulmoner Hipertansiyonda Alt Ekstremite
Kas Kuvvetinin Fiziksel Aktivite Ve Endurans Kapasitesi İle İlişkisi. Bildiri Kitapçığı. EP-377. Ss.1044 TÜSAD 2019.
Bodrum.

B.8. Bilimsel Eser Çevirisi


B.8.b. Bilimsel kitap içinde bölüm çevirisi
B.8.b.1. Buket Akıncı, Hülya Şişli. "Torasik Tedavi". Ed. Jane Johnson, Çeviri Editörü: Mine Gülden Polat. "Kapsamlı Bel-
Boyun-Sırt Kitabı" Güneş Tıp Kitabevi, Orijinal ISBN: 978-3-13-204821-8SN: 2017-288
B.11. ULAKBİM tarafından taranan yurtiçi hakemli dergilerde yapılan atıf
B.11.1. Hüzmeli ED, Duman T, Yıldırım H. “Türkiyede İnmeli Hastalarda Telerehabilitasyonun Etkinliği-Pilot Çalışma”. Turk
J Neurol 2017;23:21-25
C. GİRİŞİMCİ VE YENİLİKÇİ ÜNİVERSİTE FAALİYETLERİ
C.1. Akademisyenin Hirsch-Index (HI) Puanı (WOS): 1
C.3. Ulusal Ar-Ge ve Yenilik Destek Programları Projeleri
Yükseköğretim kurumları tarafından destekli bilimsel araştırma projelerinde görev
1. Pulmoner Hipertansiyonlu Hastalarda İnspiratuar Kas Eğitiminin; Egzersiz Kapasitesi, Fiziksel Aktivite ve Yasam Kalitesi
Üzerine Etkisi (Araştırmacı) (İstanbul Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi) (2017)
2. Tip 2 Diyabetli Hastalarda İnternete Dayalı Egzersiz Eğitimi ile gözetimli grup egzersizinin eğitim etkilerinin
karşılaştırılması (Araştırmacı) (İstanbul Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi) (2016)

DİĞER AKADEMİK FAALİYETLER


DİĞER YAYINLAR
Uluslararası hakemsiz dergilerdeki yayınlar
1. TUSAD Solunum Rehabilitasyonu Çalışma Grubu, Hasta Bilgilendirme Kitapçığı: “İnsentif Spirometri Kullanımı”
Hazırlayanlar: Prof. Dr. HN Gürses, Dr. Fzt. R Demir, Fzt.B.Barutçu
http://www.solunum.org.tr/TusadData/userfiles/file/insentif_spirometre.pdf?menu=64

ULUSAL HAKEMLİ DERGİLERDE HAKEMLİK


1. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri dergisinde “Huzurevinde Yaşayan Geriatriklerde Uyku Düzeninin Mobilite ve Yaşam
Kalitesi Üzerine Etkisi” başlıklı makalenin hakemliği (2017)
2. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri dergisinde “Farklı müzik türlerinin genç erişkinlerin statik ve dinamik denge kontrolüne
etkisi” başlıklı makalenin hakemliği (2019)
3. Kocaeli Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi “Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalarında Solunum Egzersizlerinin
Etkinliği”
4. Journal of Clinical Respiratory Diseases & Care: Open Access. “Assessing the clinical effect of High Velocity Nasal
Insufflation on improving ambulation in patients with dyspnea: a feasibility study.”
5. Journal of Clinical Respiratory Diseases and Care."Interstitial Lung Diseases: A Major Threat for Cardiovascular
system"
6. Haliç Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi "Nonspesifik Bel Ağrısında Konservatif Tedavi Yaklaşımları”
7. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi dergisinde, "Farklı müzik türlerinin genç erişkinlerin statik ve dinamik denge
kontrolüne etkisi"

ULUSAL BİLİMSEL TOPLANTILARDA (KONFERANS, PANEL, KONGRE, SEMPOZYUM VB.) KONUŞMA


1- "Hastaya Bakım Verenlerin Eğitimi" Workshop Konuşmacısı Özürlüler Vakfı, 7. Uluslararası Katılımlı Kongre ve Sosyal
Etkinlikleri 20-21 Aralık 2013 Harbiye Askeri Müze ve Kültür Sitesi
2. “Bağ Dokusu Hastalıklarında Egzersiz” Konuşmacı, 2. Ulusal Romatolojik Rehabilitasyon Kongresi, 13-15 Ekim, İstanbul
Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi
3. “Diyabetli Hastalarda Fiziksel Aktivite” Konuşmacı, I. Ulusal Fiziksel Aktivite Sempozyumu 10 Aralık 2016 İstanbul
Medipol Üniversitesi
4. “Astımlı ve Alerjik Çocuklarda Fiziksel Aktivite” Konuşmacı, II. Ulusal Fiziksel Aktivite Sempozyumu 25 Kasım 2017
İstanbul İstanbul Kültür Üniversitesi
5. “Tele-rehabilitasyon” Konuşmacı, “Fizyoterapi’de Bir Konu Bir Konuk” 8 Mayıs 2018 Bezm-i Alem Vakıf Üniversitesi
6. “İnfertilite Stresörleri ile Başa Çıkmada Yoga Uygulamaları” ART Sempozyumu 2 Kasım 2019
7. “Diyabette Fiziksel Aktivite ve Egzersiz” Konuşmacı, “Medipol Üniversitesi Diyabet Günü Etkinliği”
8. “Diyabet ve Hareket”, Bilim Koleji Bilim Günleri, 14 Kasım 2019
9. “İşyerinde Egzersiz”, Biruni Üniversitesi, Fizyoterapi&Ergoterapi Ortak Sempozyumu, 12 Aralık 2019
10.

KATILDIĞI ULUSLARARASI KURSLAR


1- KPM- Grundkurs 2- Visseral 01.06.2007-03.06.2007 International Academy for Osteopathic and Manual Therapy
(IAOMT) Kursleiter; Matthias Loeber, Suat Dülger
2. KPM- Grundkurs 1- Manual Therapeutische Konsepte 07.12.2007-09.12.2007 International Academy for Osteopathic
and Manual Therapy (IAOMT) Kursleiter; Daniel Schulz- Suat Dülger
3. KPM- Grundkurs 3- Angewandte Physiologie 14.09.2007-16.09.2007 International Academy for Osteopathic and
Manual Therapy (IAOMT) Kursleiter; Frans v.d. Berg, Suat Dülger
4. KPM- Grundkurs 4- Energetische Medizen 28.03.2008-30.03.2008 International Academy for Osteopathic and Manual
Therapy (IAOMT) Kursleiter; Harald Dauck, Suat Dülger
KATILDIĞI ULUSLARARASI DEĞİŞİM PROGRAMLARI
1. Pulmonary Care Exchange Program / Seattle Children’s Hospital International Child Health Program 01.05.2010-
01.07.2010 Seattle WASHINGTON-USA
KATILDIĞI ULUSAL KURSLAR
1. Serebral Palsi’de Botulinum Toksin-A Uygulama Kursu, 5 Nisan 2006
2. Yoğun bakım kursu, 26-29 Ekim 2008, TÜSAD 30.Ulusal kongresi-Solunum 2008, Bodrum
3. Ağrı yönetimi ve klinik pilates egzersizleri-I, 11-12 Nisan 2009, Eğitmen; Edibe Ünal
4. Ağrı yönetimi ve klinik pilates egzersizleri-II Grup Yönetimi, 23-24 Mayıs 2009, Eğitmen; Edibe Ünal
5. Top ve Terabant ile Klinik Pilates Egzersizleri, 6-7 Haziran 2009, Eğitmen; Edibe Ünal
6. Temel İyi Klinik Uygulamalar Kursu, 22 Temmuz 2016, Klinik Araştırmalar Derneği
7. Pulmoner Rehabilitasyon Kursu, 15 Ekim 2016, TÜSAD 38. Ulusal Kongresi-Solunum 2016, Çeşme
8. Temel İyi Klinik Uygulamalar Kursu, 22 Temmuz 2016, Klinik Araştırmalar Derneği, TC Sağlık Bakanlığı

9. “E-picos ile Medicres İyi Biyoistatistik Uygulamaları” , 14 Ekim 2017, TÜSAD 39. Ulusal Kongresi-Solunum 2017,
Çeşme
10. “Eğiticinin Eğitimi Sertifika Programı” Sertifika no: 2018/125 Biruni Üniversitesi Sürekli Eğitim Uygulama ve
Araştırma Merkezi (20.09.2017-23.09.2017)

ULUSAL BİLİMSEL TOPLANTILARDA GÖREVLER


1. 2. Ulusal Romatolojik Rehabilitasyon Kongresi Bilim Kurulu Üyeliği, 13-15 Ekim 2016, İstanbul
2. Sporda Fizyoterapi Zirvesi, Oturum Başkanlığı, 30 Mayıs 2017, Biruni Üniversitesi, İstanbul
3. Her Yönü ile Lenf Öğrenci Semineri, Oturum Başkanlığı 10.05.2018 Biruni Üniversitesi, İstanbul
4. Ayak-Ayakbileği Sempozyumu Bilimsel Kurul Üyeliği, Oturum Başkanlığı, 23 Aralık 2017, Biruni Üniversitesi, İstanbul

KATILDIĞI ULUSLARARASI KONGRE, SEMPOZYUM VE TOPLANTILAR


1. Özürlüler Vakfı, 7. Uluslararası Katılımlı Kongre ve Sosyal Etkinlikleri. 20-21 Aralık 2013 Harbiye Askeri Müze ve
Kültür Sitesi, İstanbul
2. European Association of Cardiopulmonary Prevention and Rehabilitation 10. Annual Meeting. 14-16 May 2015 Lisbon,
Portugal
3. 7th World Congress of the World Sleep Congress. 30 Ekim-3 Aralık 2015 Istanbul, Turkey
4. European Association of Cardiopulmonary Prevention and Rehabilitation 12. Annual Meeting. 6-8 April 2017 Malaga,
Spain
5. 4th European Congress on eCardiology and eHealth. 8-10 November, Berlin, Germany
6. 1st International Health Science and Life Congress. 2-5 May, Burdur, Turkey

KATILDIĞI ULUSAL KONGRE, SEMPOZYUM VE TOPLANTILAR


1. “II.Manuel Terapi ve Osteopati Günleri”, 14-15 Nisan 2007, İstanbul
2. TÜSAD 30. Ulusal Kongresi- Solunum 2008, 26-27 Ekim 2008, Bodrum
3. TÜSAD 32. Ulusal Kongresi- Solunum 2010, 20-24 Ekim 2010, Antalya
4. İstanbul Üniversitesi Fizyoterapi Günleri I ‘Farklı Yaş Gruplarında Egzersiz Programlarının Planlanması’
Sempozyumu, 25 Kasım 2010, İstanbul
5. “MS ve Fizyoterapi Semineri-Fizyoterapistler için her yönü ile MS” , 10,11,17,18 Mayıs 2012, İstanbul
6. TFD İstanbul İl Temsilciliği-Fizyoterapide Güncel Yaklaşımlar Sempozyumu, 30 Mayıs 2012, İstanbul
7. XV. Fizyoterapide Gelişmeler Kongresi, 12 Nisan 2014, İstanbul
8. TÜSAD 36. Ulusal Kongresi-Solunum 2014, 15-19 Ekim 2015, Çeşme
9. TÜSAD 37. Ulusal Kongresi-Solunum 2015, 17-21 Ekim 2015, Çeşme
10. 8 Nisan İstanbul Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Günleri, 8 Nisan 2016, İstanbul
11. 2. Ulusal Romatolojik Rehabilitasyon Kongresi 13-15 Ekim 2016, İstanbul
12. TÜSAD 38. Ulusal Kongresi-Solunum 2016, 15-19 Ekim 2016, Çeşme
13. Akademik Dönem Dersin Adı Haftalık Saati I. Ulusal Fiziksel Aktivite
Yıl Teorik Uygulama
Sempozyumu 10 Aralık 2016
Fizyoterapide Temel Ölçme
ve Değerlendirme İstanbul Medipol Üniversitesi
(FTR201)
14. Her Yönü ile Lenf Öğrenci
Fizyoterapi ve
GÜZ
Rehabilitasyon’a Giriş 2 0 Semineri 10.05.2018 Biruni
(FTR111)
Üniversitesi, İstanbul
Pulmoner Rehabilitasyon
2 1
15. 2016-2017 (FTR311) II. Ulusal Fiziksel Aktivite
FTR’de Temel Egzersiz Sempozyumu 25 Kasım 2017
2 2
Uygulamaları (FTR202)
Egzersiz Fizyolojisi İstanbul İstanbul Kültür
2 0
BAHAR (FTR208) Üniversitesi
Kas İskelet Sistemi
16. Hastalıkları’nda Ergoterapi 3 0 “Spinal Müsküler Atrofi’de
(ERG200) Solunum Yetmezliğinde
Fizyoterapide Temel Ölçme
ve Değerlendirme 2 2 Multidisipliner Yaklaşım”,
(FTR201) TÜSAD Akademi Solunum
GÜZ Pulmoner Rehabilitasyon
17. 2 1 Rehabilitasyonu Çalışma
(FTR301)
Sağlıklı Yaşam ve Fiziksel Grubu, 3 Haziran 2017,
1 2
Aktivite (FTR407)
2017-2018 FTR’de Temel Egzersiz İstanbul
2 2
Uygulamaları (FTR202)
Egzersiz Fizyolojisi
2 0 EĞİTİM-ÖĞRETİM
(FTR208)
BAHAR
Kardiyak Rehabilitasyon FAALİYETLERİ
2 1
(FTR308)
Son iki yılda verdiği lisans
Rehabilitasyon Semineri 2
1 2
(FTR402) düzeyindeki dersler
Fizyoterapide Temel Ölçme
2 2
ve Değerlendirme
2018-2019
GÜZ Pulmoner Rehabilitasyon 2 1
Sağlıklı Yaşam ve Fiziksel
1 2
Aktivite
Pulmoner Rehabilitasyon
2 1
GÜZ
Sağlıklı Yaşam ve Fiziksel 1 2
Aktivite
Kardiyak Rehabilitasyon 2 2
2019-2020 Egzersiz Fizyolojisi 2 0

FTR’de Etik Prensipler 2 0


BAHAR
Bitirme Projesi 4 0
Sağlıklı Yaşam ve Fiziksel 2 0
Aktivite
Jüri Üyelikleri
1. Pınar Ödevoğlu’nun Yüksek Lisans Tez Sınavı- İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Fizyoterapi ve
Rehabilitasyon Programı, 04.07.2017 (Asil Üye)
2. Gülcan Aksoy’un Yüksek Lisans Tez Sınavı- Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Fizyoterapi ve
Rehabilitasyon Programı, 22.12.2017 (Yedek Üye)
3. Ece Açıkbaş’ın Yüksek Lisans Tez Sınavı- İstanbul Medipol Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Fizyoterapi ve
Rehabilitasyon Programı, 07.03.2018 (Asil Üye)
4. Sinem Karakaş’ın Yüksek Lisans Tez Sınavı- Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Fizyoterapi ve
Rehabilitasyon Programı, 20.03.2018 (Yedek Üye)
5. Sultan İğrek’in Yüksek Lisans Tez Sınavı- Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Fizyoterapi ve Rehabilitasyon
Programı, 20.03.2018 (Yedek Üye)
6. Betül Bırık’ın Yüksek Lisans Tez Sınavı- Bezmialem Vakıf Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Fizyoterapi ve
Rehabilitasyon Programı, 29.06.2018 (Yedek Üye)
7. Burcu Gökşen Kılınç’ın Yüksek Lisans Tez Sınavı- Bezmialem Vakıf Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Fizyoterapi
ve Rehabilitasyon Programı, 25.06.2018 (Yedek Üye)
8. Saliha Gürdal’ın Yüksek Lisans Tez Sınavı- İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa Lisansüstü Eğitim Enstitüsü Fizyoterapi ve
Rehabilitasyon Programı, 04.01.2019 (Asil Üye)
9. Begüm Kara Kaya’nın Yüksek Lisans Tez Sınavı- İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Programı, 09.01.2019 (Yedek Üye)

ÖZGEÇMİŞ

1. Adı Soyadı: Kübra Punar

2. Doğum Tarihi: 01.03.1999

3. Unvanı:Ergoterapist,Stajyer Fizyoterapist

4. Öğrenim Durumu: Lisans

Derece Alan Üniversite Yıl

Lisans Ergoterapi Biruni Üniversitesi 2016-


Biruni Üniversitesi 2020
Fizyoterapi ve
2018-
Rehabilitasyon
devam
ediyor
Y. Lisans

Doktora
ÖZGEÇMİŞ

Adı Soyadı: Hakan Yüşa Ötün

1. Doğum Tarihi:15.08.1999

2. Unvanı: Stajyer Fizyoterapist

3. Öğrenim Durumu: Lise

Derece Alan Üniversite Yıl

Lisans Fizyoterapi ve Biruni Üniversitesi 2017-


Rehabilitasyon devam
ediyor.

Y. Lisans

Doktora
Dünya Tabipleri Birliği Helsinki Bildirgesi
İnsanlar Üzerinde Yapılan Tıbbi Araştırmalarla İlgili Etik İlkeleri 1
Haziran 1964’te Helsinki’de yapılan 18. DTB Genel Kurulunda kabul edilmiş ve daha sonra
üzerinde
aşağıda belirtilen Genel Kurullarda değişiklik yapılmıştır:
29. DTB Genel Kurulu, Tokyo, Japonya, Ekim 1975
35.DTB Genel Kurulu, Venedik, İtalya, Ekim 1983
41. DTB Genel Kurulu, Hong Kong, Eylül 1989
48. DTB Genel Kurulu, Somerset West, Güney Afrika Cumhuriyeti, Ekim 1996
52. DTB Genel Kurulu, Edinburgh, İskoçya, Ekim 2000
53. DTB Genel Kurulu, Washington DC, ABD, Ekim 2002 (Açıklama notu ekli olarak) 55. DTB
Genel Kurulu, Tokyo, Japonya, Ekim 2004 (Açıklama notu ekli olarak)
59. DTB Genel Kurulu, Seul, Kore Cumhuriyeti, Ekim 2008
64.DTB Genel Kurulu, Fortaleza, Brezilya, Ekim 2013

Giriş

1. Dünya Tabipler Birliği (DTB) Helsinki Bildirgesi’ni, tanımlanabilir insan materyali ve verileri de
dahil olmak üzere, insanlar üzerindeki tıbbi araştırmalarla ilgili etik ilkelere yer veren
bir açıklama olarak hazırlamıştır.
Bildirge bir bütün olarak okunup kavranmalı, içerdiği her paragraf ilgili diğer tüm paragraflarla
birlikte düşünülerek uygulanmalıdır.

2. Bildirge, DTB’nin göreviyle tutarlı olarak en başta hekimlere yöneliktir. Ancak DTB, insanların
söz konusu olduğu tıbbi araştırmalarda yer alan başkalarını da bu ilkeleri benimsemeye teşvik
etmektedir.

Genel İlkeler

3. DTB Cenevre Bildirgesi hekimi “Hastamın sağlığı birinci önceliğim olacaktır” sözüyle,
Uluslararası Tıp Etiği Kuralları ise “Bir hekim sağlık hizmetini, hastası için en iyiyi gözeterek
sunacaktır” ifadesiyle bağlamaktadır.

4. Tıbbi araştırmada yer alanlar dahil, hastaların sağlığının, esenliğinin ve haklarının gözetilmesi
ve güvence altına alınması hekimin görevidir. Hekimin bilgisi ve vicdanı bu görevin
yerine getirilmesine adanmış olmalıdır.

5. Tıpta ilerleme, sonuçta insanlar üzerinde yapılan çalışmaları da içeren araştırmalara bağlıdır.

6. İnsanlar üzerinde yapılan tıbbi araştırmaların başlıca amacı, hastalıkların nedenlerini,


gelişimini ve etkilerini anlamak; önlemeye, tanıya ve tedaviye yönelik girişimleri (yöntemleri,
işlemleri ve uygulamaları) geliştirmektir. Geçerliği en fazla kanıtlanmış girişimlerin bile

güvenlilik, etkililik, etkinlik, erişilebilirlik ve niteliklilik açısından sürekli olarak değerlendirilmesi


gerekir.

7. Tıbbi araştırmalar, üzerinde araştırma yapılan tüm insanlara saygıyı gözeten, sağlıklarını ve
haklarını koruyan etik standartlarına tabidir.
8. Tıbbı araştırmanın birincil amacı yeni bilgi üretmek iken, bu amaç hiçbir zaman araştırmaya
katılan insanların bireysel haklarından ve yararlarından üstün tutulamaz.

9. Üzerinde araştırma yapılan kişilerin yaşamını, sağlığını, onurunu, kişilik bütünlüğünü, kendi
kararını verme hakkını, özel yaşamını ve kişisel bilgilerinin gizliliğini korumak, tıbbi
araştırmalarda yer alan hekimlerin görevidir. Üzerlerinde araştırma yapılan kişilerin korunması
yükümlülüğü her zaman hekime ve diğer sağlık çalışanlarına ait olmalı, kendileri buna onam
vermiş olsalar bile bu yükümlülük asla üzerlerinde araştırma yapılan kişilere bırakılmamalıdır.

10. Hekimler, kendi ülkelerinde insanların kullanıldığı araştırmalar için geçerli etik, hukuksal ve
düzenleyici normlar ve standartların yanı sıra, ilgili uluslararası norm ve standartları da dikkate
almalıdır. Herhangi bir ulusal ya da uluslararası etik, hukuksal ya da idari gereklilik,
araştırmalarda kullanılan insanlara bu Bildirge ile sağlanan koruyucu önlemleri zayıflatmamalı
ya da ortadan kaldırmamalıdır.

11. Tıbbi araştırmalar, çevreye verilebilecek olası zararı en aza indirecek şekilde yürütülmelidir.

12. İnsanların kullanıldığı tıbbi araştırmalar, yalnızca etik ve bilim açısından yeterli eğitime,
yetişmişliğe ve niteliklere sahip kişilerce yapılmalıdır. Hastalar ya da sağlıklı gönüllüler üzerinde
yapılacak araştırmalar, yetkin ve gerekli niteliklere sahip bir hekimin ya da sağlık çalışanının
denetiminde gerçekleştirilmelidir.

13. Tıbbi araştırmalarda yeterince temsil edilmeyen gruplara araştırmalara katılım için gerekli
erişim olanağı sağlanmalıdır.

14. Tıbbi araştırma ile sağlık hizmetini birlikte yürüten hekimler, bunun ancak koruyucu, tanı
koydurucu ya da tedavi edici yönden değerli olabileceği durumlarda ve araştırma kapsamına
alınan hastaların sağlığının bu durumdan olumsuz etkilenmeyeceği konusunda makul
gerekçelere sahip olmaları halinde hastalarını araştırmalarına dahil etmelidirler.

15. Bir araştırmada yer almaları nedeniyle zarar gören kişilere uygun tazminat ve tedavi
sağlanması güvence altına alınmalıdır.

Riskler, Yükler ve Yararlar

16. Tıbbi uygulamalarda ve tıbbi araştırmalarda, girişimlerin çoğu risk ve yük taşır. İnsanlar
üzerindeki tıbbi araştırmalar, ancak, amacın taşıdığı önem, üzerinde araştırma yapılan kişilerin
maruz kalacakları risklere ve üstlenecekleri yüklere ağır bastığında yapılmalıdır.

17. İnsanlar üzerinde yapılan tüm tıbbi araştırmalar öncesinde, araştırmada yer alacak kişilere
ve gruplara yönelik öngörülebilir riskler ve yükler titizlikle değerlendirilmeli; bu riskler ve yükler,
söz konusu kişilerin ve araştırma konusu olan hastalık ya da etmenden etkilenen diğer

birey veya grupların araştırmadan sağlayabilecekleri yararlarla karşılaştırılarak karar


verilmelidir.
Riskleri en düşük düzeyde tutacak önlemler alınmalıdır. Riskler, araştırmacı tarafından sürekli
olarak izlenmeli, değerlendirilmeli ve kayıt altına alınmalıdır.

18. Hekimler, risklerin yeterince değerlendirildiğine ve bunların tatmin edici biçimde


yönetilebileceğine kani olmadıkları sürece insanlar üzerinde yapılan araştırmalarda yer
almamalıdırlar.
Risklerin potansiyel yararlara ağır bastığının görüldüğü durumlarda ya da kesin sonuçlara ilişkin
yeterli kanıtlar elde edildiğinde, hekimler çalışmaya devam etme, çalışmayı değiştirme ya da
hemen durdurma seçeneklerini değerlendirmelidir.

Savunmasız Gruplar ve Kişiler

19. Kimi gruplar ve kişiler özellikle savunmasız durumdadır ve bu grup ve kişilerin


araştırmacılarca istismar edilme ya da ek zarar görme olasılıkları daha fazla olabilir. Savunmasız
durumda bulunan tüm grup ve bireylere özel koruma sağlanmalıdır.
20. Savunmasız durumdaki bir grupla yapılacak tıbbi araştırma, ancak, araştırmanın bu grubun
sağlık gereksinimlerine ya da önceliklerine karşılık geleceği ve araştırmanın bu konumda
olmayan başka bir grupla yapılmasının mümkün olmadığı durumlarda haklı çıkarılabilir. Ek
olarak, söz konusu grup araştırmadan elde edilen bilgilerden, uygulamalardan ya da
girişimlerden yararlanabilmelidir.

Bilimsel Gereklilikler ve Araştırma Protokolleri

21. İnsanlar üzerinde yapılan tıbbi araştırmalar genel olarak kabul edilen bilimsel ilkelere uygun
olmalı; eksiksiz bir bilimsel literatür bilgisine, ilgili diğer bilgi kaynaklarına, yeterli laboratuvar
olanaklarına ve ilişkili ise hayvan deneylerine dayanmalıdır. Araştırmada kullanılan hayvanların
iyilik halinin sağlanmasına özen gösterilmelidir.

22. İnsanları da kapsayan her araştırmanın tasarımı ve uygulanması, araştırma protokolünde


açık olarak belirtilmeli ve gerekçelendirilmelidir.
Hazırlanan protokolde, araştırmanın etik boyutlarıyla ilgili bir açıklama yer almalı ve bu
Bildirge’de yer alan ilkelerin nasıl gözetildiği belirtilmelidir. Protokolde; sağlanan finansman,
destekleyiciler, kurumsal bağlantılar, potansiyel çıkar çatışmaları, üzerinde araştırma yapılacak
kişilere sağlanan özendiriciler ve araştırmaya katılmaları nedeniyle zarara uğrayan kişilerin
tedavisi ve/veya tazmini ile ilgili bilgiler yer almalıdır.

Klinik denemeler söz konusu olduğunda protokol ayrıca, deneme sonrası sağlanacak olanaklarla
ilgili uygun düzenlemeleri de tanımlamalıdır.

Araştırma Etik Kurulları

23. Araştırma protokolü, araştırma başlamadan önce, değerlendirmesi, yorumda bulunması, yol
göstermesi ve onay vermesi için ilgili araştırma etik kuruluna sunulmalıdır. Bu kurul işleyişinde
saydam olmalı; araştırmacıdan, destekleyicilerden ya da başka herhangi bir dış etkiden
bağımsız kalmalı ve değerlendirme için gerekli nitelikleri taşımalıdır. Kurul, ilişkili uluslararası
norm ve standartları olduğu gibi, araştırmanın yapılacağı ülkenin ya da ülkelerin yasa ve
yönetmeliklerini de göz önünde bulundurmalı, ancak bunların, üzerinde araştırma yapılan
kişilere bu Bildirge ile sağlanan korumaları zayıflatmasına ya da ortadan kaldırmasına izin
verilmemelidir.

Kurul, sürmekte olan çalışmaları izleme hakkına sahip olmalıdır. Araştırmacı, özellikle

ortaya çıkan herhangi bir ciddi olumsuz sonuç başta olmak üzere Kurul’a izleme bilgileri
sunmalıdır. Kurul’un incelemesi ve onayı olmaksızın protokolde hiçbir değişiklik yapılmamalıdır.
Çalışmanın bitiminde, araştırmacılar, çalışmanın bulgularını ve sonuçlarını içeren bir raporu
Kurul’a sunmalıdırlar.

Özel Yaşam ve Gizlilik


24. Araştırmalarda kullanılan kişilerin özel yaşamını ve kişisel bilgilerinin gizliliğini korumak için
her tür önlem alınmalıdır.

Aydınlatılmış onam

25. Aydınlatılmış onam verme yeterliği olan kişilerin araştırmaya katılımları, gönüllülük
temelinde olmalıdır. Aile üyelerine ya da toplum lideri konumunda olan kişilere danışılması
uygun olsa bile, aydınlatılmış onam verme yeterliğine sahip kimse, kendi özerk kararı olmadan
araştırmaya dahil edilmemelidir.

26. Aydınlatılmış onam verme yeterliğine sahip kişiler üzerinde yapılacak tıbbi araştırmalarda,
her potansiyel katılımcı, araştırmanın amaçları, yöntemleri, finansman kaynakları, olası çıkar
çatışmaları, araştırmacının kurumsal bağlantıları, çalışmadan beklenen yararlar ve potansiyel
riskler, verebileceği rahatsızlıklar, araştırma sonrasında yapılacaklar ve araştırmanın diğer
yönleri hakkında uygun biçimde aydınlatılmalıdır. Katılımcı adayı; daha sonra herhangi bir
olumsuzlukla karşılaşmadan çalışmada yer almayı reddetme ya da onamını herhangi bir anda
geri çekme hakkına sahip olduğu konusunda aydınlatılmalıdır. Bu kişilerin bireysel olarak
bilgilenme gereksinimlerine ve aydınlatma yöntemlerine özellikle dikkat edilmelidir.

Katılımcı adayının verilen bilgileri kavradığından emin olunduktan sonra hekim ya da uygun
nitelikteki başka bir kişi, tercihen yazılı olmak üzere, katılımcı adayının kendi özgür iradesiyle
vereceği aydınlatılmış onamını almalıdır. Eğer onamın yazılı olarak verilmesi mümkün değilse,
yazılı olmayan onam tanıklar huzurunda resmen belgelenmelidir.
Tıbbi araştırmalarda kullanılan herkese, çalışmanın genel çıktısı ve sonuçları hakkında
bilgilendirilme seçeneği sunulmalıdır.

27. Hekim, bir araştırmada kullanılacak kişilerden aydınlatılmış onam alırken, katılımcı adayının
kendisiyle bağımlılık ilişkisi olup olmadığı ya da onayın belirli bir zorunlulukla istemeden verilip
verilmediği gibi konulara özellikle dikkat etmelidir. Böyle durumlarda 5 aydınlatılmış onam, bu
tür ilişkilerin tamamen dışındaki, uygun niteliklere sahip bir başkası tarafından alınmalıdır.

28. Aydınlatılmış onam verme yeterliği olmayan bir katılımcı adayı söz konusu olduğunda,
hekim bu kişinin yasal temsilcisinden onam almalıdır. Araştırmanın katılımcı adayı tarafından
temsil edilen bir grubun sağlık açısından yararını gözetmesi, aynı araştırmanın aydınlatılmış
onam verme yeterliği olan kişilerle yapılmasının mümkün olmaması ve araştırmanın katılımcıya
sadece en az derecede risk ve yük getirmesi koşullarının sağlandığı durumlar dışında, onam
verme yeterliği bulunmayan bireyler üzerinde araştırma yapılmamalıdır.

29. Aydınlatılmış onam verme yeterliği olmadığı değerlendirilen bir katılımcı adayı, yine de
kendi görüşünü açıklayabiliyorsa, hekim, yasal temsilcinin vereceği onamın yanı sıra bu görüşü
de dikkate almalıdır. Katılımcı adayının araştırmaya katılmama yönündeki görüşüne saygı
gösterilmelidir.

30. Bilinci kapalı hastalar gibi fiziksel ve zihinsel açıdan aydınlatılmış onam verme yeterliği
olmayan bireyler üzerinde araştırma, ancak, aydınlatılmış onam vermeyi engelleyen fiziksel ya
da zihinsel durum araştırma grubunun sahip olması zorunlu bir özelliğiyse yapılabilir. Böyle
durumlarda hekim, yasal temsilcinin aydınlatılmış onamını almalıdır. Eğer hastanın yasal
temsilcisi yoksa ve araştırma ertelenmesi mümkün değilse; aydınlatılmış onam verme yeterliği
olmayan bireyler üzerinde araştırma yapmayı gerektiren özel gerekçelerin araştırma
protokolünde belirtilmesi ve araştırmanın bir araştırma etik kurulunca onaylanması koşuluyla,
araştırma aydınlatılmış onam almadan yapılabilir. Böyle bir durumda, mümkün olan en kısa
sürede, üzerinde araştırma yapılan hastadan ya da yasal temsilciden araştırmada kalmaya
ilişkin aydınlatılmış onam alınmalıdır.

31. Hekim, tedavisinin hangi yönlerinin araştırmayla ilişkili olduğu konusunda hastayı eksiksiz
biçimde aydınlatmalıdır. Bir hastanın araştırmada yer almak istememesi ya da daha sonra
araştırmadan çekilme kararını vermesi, hasta-hekim ilişkisini hiçbir biçimde olumsuz
etkilememelidir.

32. Biyo-bankalarda ya da benzeri yerlerde bulundurulan materyal ya da veriler gibi


tanımlanabilir insan materyali ya da verileri kullanılarak yapılacak tıbbi araştırmalar söz konusu
olduğunda hekimler, bunların toplanması, depolanarak saklanması ve/veya yeniden kullanımı
için aydınlatılmış onam almalıdır. Bu tür araştırmalar için onam almanın olanaksız ya da
gerçekleştirilmesi çok güç olduğu bazı istisnai durumlar olabilir. Böyle durumlarda araştırma,
ancak araştırma etik kurulunun konuyu incelemesi ve onayı üzerine yapılabilir.

Plasebo Kullanımı

33. Yeni bir tıbbi girişimin yararları, riskleri, yükleri ve etkililiği, aşağıda belirtilen durumlar
dışında, kanıtlanmış en iyi yöntemle karşılaştırılarak denenmelidir:
Kanıtlanmış bir girişimin bulunmadığı durumlarda, plasebo kullanımı ya da hiç girişimde
bulunmama kabul edilebilirdir;

veya kanıtlanmış en iyi yöntemden daha az etkili bir girişimde bulunmanın ya da plasebo
kullanmanın ya da hiç girişimde bulunmamanın, bir girişimin etkililiği veya güvenliğini saptamak
için gerekli olduğuna ilişkin ikna edici ve bilimsel açıdan sağlam yöntemsel gerekçeler
bulunduğunda ve kanıtlanmış en iyi yöntemden daha az etkili girişim uygulanacak ya da
plasebo verilecek ya da hiç girişimde bulunulmayacak hastaların, kanıtlanmış en iyi girişimin
uygulanmamasına bağlı olarak ek bir ciddi ya da geri-dönüşsüz zarara uğramayacak olmaları
halinde. Bu seçeneğin kötüye kullanılmaması için azami dikkat gösterilmelidir.

Araştırma Sonrasına İlişkin Hükümler

34. Klinik bir deneme öncesinde; destekleyiciler, araştırmacılar ve ev sahibi ülke hükümetleri,
tüm katılımcıların deneme sırasında yararlı olduğu saptanan girişimlere araştırma sonrasında da
erişmelerini sağlayacak düzenlemeler yapmalıdır. Bu bilgi katılımcılara, aydınlatılmış onam alma
sürecinde açıklanmalıdır.

Araştırmaların Kayıt Edilmesi, Bulguların Yayımlanması ve Yaygınlaştırılması

35. İnsanlar üzerinde yapılacak her araştırma, ilk katılımcı araştırmaya alınmadan önce kamuya
açık bir veritabanına kaydedilmelidir.

36. Araştırmacıların, yazarların, destekleyicilerin, editörlerin ve yayıncıların tümünün, araştırma


sonuçlarının yayınlanmasına ve yaygınlaştırılmasına ilişkin etik yükümlülükleri bulunmaktadır.
Araştırmacıların görevi, insanlar üzerinde yaptıkları araştırmaların sonuçlarını kamuoyunca
erişilebilir kılmaktır ve bu konudaki raporlarının eksiksizliği ve doğruluğu kendi
sorumluluklarındadır. Tüm taraflar araştırma raporunda, etik kurallarını gözetmede genel kabul
gören kılavuzlara bağlı kalmalıdır. Olumsuz sonuçlar kadar olumsuzlar ve yetersiz sonuçlar da
yayımlanmalı ya da bir başka şekilde kamuoyu bilgisine sunulmalıdır. Yayında, finansman
kaynakları, kurumsal bağlantılar ve çıkar çatışmaları da belirtilmelidir. Bu Bildirge’de belirtilen
ilkelerle uyumlu olmayan araştırma raporları, yayına kabul edilmemelidir.
Klinik Uygulamalarda Kanıtlanmamış Girişimlerin Kullanımı

37. Kanıtlanmış bir girişimin bulunmadığı ya da bilinen diğer girişimlerin etkisiz kaldığı bir
hastanın tedavisinde hekim, uzman görüşünü aldıktan sonra, hastanın ya da yasal temsilcisinin
aydınlatılmış onamıyla, yaşam kurtarabileceğini, sağlığı geri getirebileceğini ya da acıları
hafifletebileceğini düşündüğü henüz kanıtlanmamış bir girişimi uygulayabilir. Böyle bir girişim
daha sonra, güvenliliği ve etkililiği açısından araştırma konusu yapılmalıdır. Her durumda, yeni
bilgiler kayda geçirilmeli ve uygun olduğunda kamuoyunun erişimine açık kılınmalıdır.

You might also like