Tema 3 : Penerokaan Unsur dalam Alam

Bab
Kimia dalam Perubatan dan Kesihatan
10

e-RPH
Chemicals in Medicine and Health
Jawapan

Revisi Pantas
pelbagai bentuk budaya sejak zaman-
10.1 Perubatan Tradisional, berzaman. Kaedah ini terdiri daripada
Perubatan Moden dan Perubatan produk semula jadi serta senaman badan
Komplementari dan minda.
Complementary medicine, in practice refers to a
Traditional Medicine, Modern wide range of health interventions originating from
Medicine and Complementary different cultures across thousands of years of history.
Medicine Complementary medicine consists of natural products
and body and mind practices.
1 Terdapat tiga kaedah rawatan perubatan: (ii) Antara ciri perubatan komplementari ialah
There are three methods of medical treatment:
tiada pembedahan atau jahitan pada tubuh
(a) Perubatan tradisional/ Traditional medicine
badan dan ubat-ubatan sintetik terlibat.
(i) Perubatan tradisional ialah kaedah Some features of complementary medicine are there
perubatan yang melibatkan tumbuh- are no surgeries or stitches on the body and synthetic
tumbuhan, haiwan dan/atau ubat-ubatan medicines involved.
berasaskan mineral, diaplikasikan secara 2 Ubat-ubatan yang digunakan dalam perubatan
khusus mahupun gabungan bagi merawat, tradisional, moden dan komplementari:
mendiagnosis serta mencegah penyakit dan The medicines used in traditional, modern and complementary
mengekalkan kesihatan. medicine:
Traditional medicine is a method of medical treatment (a) Ubat tradisional/ Traditional medicine
incorporating plants, animals, and/or minerals based
medicines, applied singularly or in combination to Ubat tradisional
Rawatan untuk
maintain the well-being, as well as to treat, diagnose or Traditional
Treatment for
prevent illnesses. medicine
(ii) Antara ciri perubatan tradisional ialah Herba/Herbs
keberkesanan rawatannya mengambil masa
Kunyit Penyakit kulit
yang lama, bahan semula jadi daripada Turmeric Skin disease
tumbuhan dan haiwan digunakan untuk
rawatan dan kaedah perubatan ini diwarisi Lidah buaya Luka kulit
Aloe vera Skin wound
dari satu generasi ke generasi seterusnya.
Some features of traditional medicine are effectiveness Halia Menghilangkan angin
of the treatment takes a longer time, much cheaper, Ginger dalam badan
natural ingredients from plants and animals are used Removes wind from the body
for treatment, and the method of treatment is inherited
Selasih/ Basil Batuk, selesema, bronkitis
from one generation to the next.
Ocimum basilicum Cough, cold, bronchitis
(b) Perubatan moden/ Modern medicine
(i) Perubatan moden ialah kaedah perubatan Haiwan/Animal
yang melibatkan pelbagai bidang sains Gamat Japanese encephalitis,
seperti perubatan klinikal, penyelidikan Sea cucumber penyembuhan luka
perubatan dan pembedahan dalam merawat Japanese encephalitis, wound
penyakit dan kecederaan. healing
Modern medicine is the method of treatment that
(b) Ubat moden/ Modern medicine
involves various fields of science such as clinical
medicine, medical research and surgery in the treatment
(i) Ubat-ubatan moden dihasilkan oleh saintis
of illnesses and injuries. di makmal.
Modern medicines are made by scientists in
(ii) Antara ciri perubatan moden ialah
laboratories.
rawatannya lebih berkesan, kosnya
(ii) Jenis ubat moden termasuklah analgesik,
mungkin lebih mahal, ubat-ubatan sintetik
antibiotik dan psikoteraputik.
dan teknologi moden seperti radioterapi
Types of modern medicine include analgesics,
digunakan. antibiotics and psychotherapeutic medicines.
Some features of modern medicine are the treatment is more
• Analgesik ialah ubat yang digunakan
effective, it may be costly, synthetic medicines are used and
modern technologies such as radiotherapy are applied.
untuk melegakan kesakitan tanpa
(c) Perubatan komplementari menyebabkan rasa kebas atau
Complementary medicine
mempengaruhi kesedaran. Contoh
(i) Perubatan komplementari secara praktisnya analgesik ialah aspirin, parasetamol dan
merujuk kepelbagaian kaedah dalam kodeina.
Analgesics are medicines used to relieve
penjagaan kesihatan, yang berasal daripada
pain without causing numbness or affecting

123
 consciousness. Examples of common analgesics are
pengalaman orang Needs to be consumed
aspirin, paracetamol and codeine.
yang pernah continuously until a person
• Antibiotik digunakan untuk membunuh heals and healing is proven
atau memperlahankan pertumbuhan mengambilnya sebelum
ini. through clinical tests.
bakteria. Ia digunakan untuk
Needs to be consumed
merawat jangkitan yang disebabkan
continuously for a long
oleh bakteria. Antibiotik diperoleh
time and healing is proven
daripada mikroorganisma seperti kulat.
through beliefs and
Contoh antibiotik ialah penisilin dan experiences of others who
streptomisin. have healed by consuming the
Antibiotics are used to kill or to slow down the medicine.
growth of bacteria. They are used to treat infections
caused by bacteria. Antibiotics are obtained from 5 Contoh penyalahgunaan ubat-ubatan:
microorganisms such as fungi. Examples of Examples of medicine abuse:
antibiotics are penicillin and streptomycin. (a) Menggunakan ubat yang dipreskripsi untuk
• Ubat psikoteraputik digunakan untuk orang lain.
mengubah pemikiran, perasaan dan Using medicine that are prescribed for someone else.
tingkah laku yang tidak nomal dalam (b) Mengambil dos yang lebih tinggi berbanding
kalangan pesakit mental yang tidak yang diarahkan.
dapat mengawal pemikiran, perasaan Taking a higher dose than instructed.
dan tingkah laku mereka. Ubat ini tidak (c) Mengambil ubat dengan cara yang berbeza
dapat menyembuhkan penyakit mental, daripada arahan.
tetapi dapat mengurangkan kebanyakan Taking medicine in a different way from instruction.
gejala penyakit mental dan membantu (d) Mengambil ubat untuk tujuan lain, bukan untuk
pesakit untuk meneruskan kehidupan.
menyembuhkan penyakit.
Psychotherapeutic medicines are used to alter
Taking medicine for other purposes instead of for healing
abnormal thinking, feelings or behaviours of people
illnesses.
with mental illness, who cannot control their
6 Kesan penyalahgunaan ubat-ubatan:
thoughts, feelings and behaviours. These medicines
Effects of medicine abuse:
do not cure mental illness, but they can reduce
(a) Sesetengah ubat seperti ubat batuk dapat
most of the symptoms of mental illness and help
menyebabkan ketagihan jika diambil berlebihan.
patients to get on with their life.
Some medicines such as the cough mixture may cause
(c) Perubatan komplementari
addiction if taken excessively.
Complementary medicine
Antara amalan perubatan komplementari yang (b) Antibiotik menyebabkan daya rintangan bakteria
boleh didapati di Malaysia: terhadap antibiotik meningkat. Ini menyebabkan
Some of the complementary medicine practices found in ubat yang biasa digunakan untuk merawat
Malaysia: jangkitan menjadi tidak berkesan.
(i) Akupunktur/ Acupuncture Antibiotic causes bacteria to be more resistant towards the
(ii) Kiropraktik/ Chiropractic antibiotic. Therefore, the medicine normally used to treat the
(iii) Urutan tradisional/ Traditional massage infection is no longer effective.
(iv) Homeopati/ Homeopathy
(v) Terapi herba/ Herbal therapy 10.2 Radikal Bebas/ Free Radicals
3 Terdapat dua sumber ubat, iaitu sumber semula jadi
dan buatan manusia. 1 Radikal bebas ialah atom atau molekul yang
There are two resources of medicine, which are the natural resources kekurangan satu elektron menjadikannya sangat aktif
and the man-made resources. secara kimia dan bercenderung menyerang atom atau
4 Perbandingan ubat yang diperoleh secara semula jadi molekul lain.
dan daripada sumber buatan manusia: A free radical is an atom or molecule that lacks one electron,
Comparison between medicine obtained naturally and from man- making it highly reactive chemically and it tends to attack other
made resources: atoms or molecules.
2 Proses pengoksidaan yang berlaku di dalam badan
Ubat daripada sumber Ubat daripada sumber kita boleh menghasilkan radikal bebas. Radikal
semula jadi buatan manusia bebas ini boleh memulakan tindak balas berantai
Medicine from natural Medicine from man-made
untuk menghasilkan lebih banyak radikal bebas yang
resources resources
menyerang sel-sel badan.
Diperoleh terus Diperoleh daripada The oxidation process in our body can produce free radicals. These
daripada buah-buahan suplemen makanan free radicals can start chain reactions, producing more free radicals
dan sayuran yang kita seperti yang berbentuk that can attack body cells.
makan. pil yang dihasilkan 3 Terdapat faktor dalaman (dalam badan) dan faktor
Obtained directly from the secara sintetik luaran yang menyumbang kepada pembentukan
fruits and vegetables we di makmal. radikal bebas:
consume. Obtained from dietary There are internal (in the body) and external factors contributing to
supplements produced the formation of free radicals:
synthetically in laboratories. (a) Faktor dalaman – metabolisme dan keradangan
Perlu diambil Perlu diambil Internal factors – metabolism and inflammation
berterusan untuk berterusan sehingga (b) Faktor luaran – pencemaran udara, asap rokok,
masa yang lama dan seseorang itu sembuh sisa toksik, pendedahan kepada cahaya matahari
penyembuhan dapat dan penyembuhan dan sinaran mengion.
dibuktikan melalui dibuktikan menerusi External factors – air pollution, cigarette smoke, toxic
kepercayaan dan ujian klinikal. substances, exposure to sunlight and ionising radiation.

124
 4 Lazimnya, badan kita boleh mengendalikan radikal
bebas. Bagaimanapun, jumlah radikal bebas yang
berlebihan boleh merosakkan struktur DNA kita
menyebabkan pembentukan bahan karsinogen yang
menyebabkan mutasi dan penyakit kanser. Radikal
bebas juga menyebabkan penyakit lain seperti penyakit
kardiovaskular dan ketidaksuburan. Penuaan awal
juga disebabkan oleh radikal bebas.
Our body are normally able to handle free radicals. However, when
in excess, free radicals might damage our DNA structures, causing
the formation of carcinogenic substances that cause mutation and
cancer. Free radicals also cause other illnesses such as cardiovascular
diseases and infertility. Early ageing is also caused by free radicals.
10.3 Bahan Antioksidan
Antioxidant Substances
1 Antioksidan ialah bahan yang mengurangkan,
meneutralkan serta melindungi sel badan daripada
kerosakan akibat radikal bebas dan ia juga boleh
dianggap sebagai barisan pertahanan terhadap risiko
mendapat sesetengah penyakit.
Antioxidant are substances that reduce, neutralise and protect body
cells from damage caused by free radicals. They can be considered as
a defense against the risk of certain diseases.
2 Bahan antioksidan bertindak balas dengan radikal
bebas dan menyebabkan penghasilan suatu sebatian
yang lebih stabil. Maka, proses pengoksidaan dapat
dihentikan.
Antioxidant substances react with free radicals, causing the
formation of a more stable compound. Therefore, the process of
oxidation can be stopped.
3 Contoh bahan antioksidan termasuk beta karotena,
lutein, likopena, vitamin C dan vitamin E.
Examples of antioxidant substances are beta carotene, lutein,
lycopene, vitamins C and E.
10.4 Produk Kesihatan/ Health Products
1 Bahan aktif merujuk mana-mana komponen di
dalam sesuatu produk yang memberi kesan langsung
dalam mendiagnosis, menyembuhkan, merawat atau
mencegah penyakit.
Active ingredient refers to any component in a product that gives
a direct effect in the diagnosis, cure, treatment or prevention of
disease.
2 Penggunaan produk kesihatan semakin meningkat
disebabkan beberapa faktor. Misalnya, orang yang
sibuk bekerja ada kalanya tidak ada masa untuk
menyediakan makanan yang seimbang, maka mereka
mengambil produk kesihatan untuk menjamin
kesihatan yang baik.
The usage of health products is increasing due to several factors.
For example, people who are busy working do not have the time to
prepare a balanced diet. Thus, they tend to take health products to
stay healthy.

Praktis PBD
10.1 Perubatan Tradisional, Perubatan Moden dan Perubatan Komplementari
Traditional Medicine, Modern Medicine and Complementary Medicine

Latihan 1 Ciri-ciri perubatan tradisional, moden dan komplementari

Characteristics of traditional medicine, moden medicine and complementary medicine
TP 1 Mengingat kembali pengetahuan dan kemahiran sains mengenai kimia dalam perubatan dan kesihatan.
TP 2 Memahami kimia dalam perubatan dan kesihatan dan dapat menjelaskan kefahaman tersebut.

1 Beri definisi setiap jenis perubatan yang berikut. TP 1

Define each of the following types of medical treatment.
(a) Perubatan tradisional/ Traditional medicine
Kaedah perubatan yang menggunakan tumbuh-tumbuhan, haiwan dan bahan semula jadi bagi merawat,
mendiagnosis serta mencegah penyakit.
Medical treatment that uses plants, animals and natural substances to treat, diagnose and prevent illnesses.

(b) Perubatan komplementari/ Complementary medicine

Kepelbagaian kaedah dalam penjagaan kesihatan yang berasal daripada pelbagai bentuk budaya sejak
zaman-berzaman.
Various methods of health care originate from different cultural backgrounds over the years.

125
 (c) Perubatan moden/ Modern medicine
Campuran seni merawat dengan pelbagai bidang ilmu sains yang berkait dengan sains kesihatan
dan bioperubatan seperti perubatan klinikal dan penyelidikan perubatan. Doktor perubatan dan
pengamal penjagaan kesihatan merawat simptom dan penyakit menggunakan ubat sintetik, radiasi atau
pembedahan./ The combination of the art of medicine in various fields of science that relate to health science and biomedical
such as clinical medicine and medical research. Doctors and health care practitioners treat symptoms and diseases using synthetic
drugs, radiation or surgery.

2 Bandingkan antara perubatan tradisional dengan perubatan moden. TP 2

Compare traditional medicine with modern medicine.

Aspek Perubatan tradisional Perubatan moden

Aspect Traditional medicine Modern medicine

(a) Keberkesanan rawatan Perlahan dan memakan masa Lebih berkesan dan cepat
Effectiveness of treatment Slow and takes time Effective and fast

(b) Kos rawatan Rendah Mahal

Treatment cost Low High

Latihan 2 Ubat-ubatan yang digunakan dalam perubatan tradisional, moden dan komplementari
Medicines used in traditional, modern and complementary medicines
TP 2 Memahami kimia dalam perubatan dan kesihatan dan dapat menjelaskan kefahaman tersebut.
TP 3 Mengaplikasikan pengetahuan mengenai kimia dalam kesihatan dan perubatan dan dapat melaksanakan tugasan mudah.

1 Beri kegunaan herba yang berikut. TP 2

Give the uses of the following herbs.

Herba/ Herbs Rawatan untuk/ Treatment for

(a) Kunyit/ Turmeric Penyakit kulit/ Skin disease

(b) Lidah buaya/ Aloe vera Luka kulit/ Skin wound

(c) Pegaga/ Centella asiatica Kemurungan, panjang umur/ Depression, longevity

(d) Hempedu bumi/ Andrographis paniculata Cirit-birit, demam, kencing manis/ Diarrhoea, fever, diabetes

(e) Selasih/ Basil Batuk, selesema, bronkitis/ Cough, cold, bronchitis

(f) Tongkat Ali/ Eurycoma longifolia Meningkatkan kelelakian/ Increases male libido

(g) Misai kucing/ Orthosiphon aristatus Gout, kencing manis, reumatisme/ Gout, diabetes, rheumatism

2 Nyatakan fungsi dan contoh tiga jenis ubat psikoteraputik seperti yang ditunjukkan dalam jadual
yang berikut. TP 2
State the function and example of the three types of psychotherapeutic medicines as shown in the following table.

Ubat psikoteraputik Fungsi Contoh

Psychotherapeutic medicines Function Example

(a) Stimulan Mengurangkan keletihan dan merangsang perasaan Amfetamina

Stimulant To reduce fatigue and elevate mood Amphetamine

(b) Antidepresan Mengawal keadaan kemurungan Amitriptilin

Antidepressant To control depression Amitriptyline

(c) Antipsikotik Untuk menenangkan pesakit Trankuiliser

Antipsychotic To calm down patients Tranquiliser

126
3 Nyatakan cara betul pengambilan setiap jenis ubat moden berikut. TP 3
State the right way to take each of the following types of modern medicines.

Jenis / Type Cara betul/ Right way

(a) Analgesik Ikut arahan preskripsi doktor, jangan terlebih dos
Analgesic Follow doctor’s prescription, do not overdose
(b) Antibiotik Perlu dihabiskan mengikut dos yang diberi
Antibiotic Must finish the entire course according to the dosage given
(c) Antidepresan Ikut arahan preskripsi doktor, jangan terlebih dos
Antidepressant Follow doctor’s prescription, do not overdose

4 Kodeina, insulin dan streptomisin ialah contoh-contoh ubat moden. Nyatakan ubat yang digunakan
untuk: TP 3
Codeine, insulin and streptomycin are examples of modern medicine. State the medicine used to:
(a) merawat kencing manis/ treat diabetes mellitus
Insulin/Insulin

(b) merawat pneumonia/ treat pneumonia

Streptomisin/Streptomycin

(c) melegakan sakit kepala/ relieve headaches

Kodeina/Codeine

5 Antibiotik ialah sejenis ubat yang digunakan untuk membunuh dan menghalang pertumbuhan
bakteria./ An antibiotic is a type of medicine used to kill and prevent the growth of bacteria. TP 3
(a) Namakan satu penyakit yang dirawat menggunakan antibiotik.
Name a disease that can be treated by antibiotics.
Sifilis, gonorea, tuberkulosis/ Syphilis, gonorrhoea, tuberculosis (mana-mana satu/any one)

(b) Beri dua contoh antibiotik./ Give two examples of antibiotic.

Penisilin dan streptomisin/ Penicillin and streptomycin

(c) Terangkan cara yang betul semasa mengambil antibiotik./ State the right way of taking antibiotics.
Habiskan antibiotik yang diberi/ Complete the entire course of antibiotics

(d) Terangkan jawapan anda dalam 5(c)./ Explain your answer in 5(c).
Untuk memastikan semua bakteria terbunuh dan tidak membentuk rintangan terhadap antibiotik.
To make sure all bacteria are killed and do not develop resistance to the antibiotics.

6 Aspirin ialah contoh analgesik./ Aspirin is an example of analgesic. TP 3

(a) Apakah fungsi ubat analgesik?

What is the function of analgesic drug?
Melegakan kesakitan/ Relieves pain

(b) Biasanya aspirin tidak dipreskripsikan kepada dua kumpulan pesakit. Namakan kumpulan
tersebut.
Normally aspirin is not prescribed to two groups of patients. Name the groups.
Kanak-kanak dan pesakit gastrik/ Children and gastric patients

(c) Terangkan jawapan anda di 6(b)./ Explain your answer in 6(b).

Aspirin bersifat asid dan ada kanak-kanak yang alah terhadap aspirin.
Aspirin is acidic and some children may be allergic to aspirin.

(d) Beri contoh lain analgesik./ Give another example of analgesic.

Parasetamol/ Paracetamol

127
10.2 Radikal Bebas/ Free Radicals

Latihan 3 Kesan radikal bebas terhadap kesihatan manusia

Impact of free radicals on human health
TP 1 Mengingat kembali pengetahuan dan kemahiran sains mengenai kimia dalam perubatan dan kesihatan.
TP 2 Memahami kimia dalam perubatan dan kesihatan dan dapat menjelaskan kefahaman tersebut.

1 Apakah yang dimaksudkan dengan radikal bebas? TP 1

What is meant by free radical?
Radikal bebas ialah atom atau molekul yang kekurangan satu elektron menjadikannya sangat aktif secara
kimia dan bercenderung menyerang atom atau molekul lain./ A free radical is an atom or molecule that lacks one
electron making it highly reactive chemically and it tends to attack other atoms or molecules.

2 Nyatakan dua kesan radikal bebas terhadap manusia. TP 2

State two effects of free radicals towards humans.
Penyakit kardiovaskular/ Cardiovascular disease
Penuaan awal/ Early ageing

10.3 Bahan Antioksidan/ Antioxidant Substances

Latihan 4 Definisi dan tindakan bahan antioksidan terhadap radikal bebas

Definition and the action of antioxidant substances on free radicals
TP 1 Mengingat kembali pengetahuan dan kemahiran sains mengenai kimia dalam perubatan dan kesihatan.
TP 2 Memahami kimia dalam perubatan dan kesihatan dan dapat menjelaskan kefahaman tersebut.

1 Apakah itu bahan antioksidan?/ What are antioxidant substances? TP 1

Antioksidan ialah bahan yang mengurangkan, meneutralkan serta melindungi sel badan daripada
kerosakan akibat radikal bebas./Antioxidant substances are substances that reduce, neutralise and protect body cells from
damage caused by free radicals.

2 Apakah kesan bahan antioksidan?/ What are the effects of antioxidant substances? TP 2

Antioksidan membantu mengelakkan kesan berbahaya radikal bebas. Antioksidan ialah molekul yang dapat
menghalang pengoksidaan molekul lain./Antioxidant substances can help to prevent the harmful effect of free radicals.
Antioxidant substances are molecules that prevent the oxidation of other molecules.

3 Beri kegunaan bahan antioksidan yang berikut. TP 2

Give the uses of the following antioxidant substances.

Bahan antioksidan Kegunaan

Antioxidant substances Uses

(a) Vitamin C Membantu penyembuhan luka/ Helps wound healing

(b) Vitamin E Mencegah kanser/ Prevents cancer

(c) Beta karotena/Beta carotene Mencegah kanser/ Prevents cancer

(d) Lutein Mengekalkan kesihatan sel-sel mata/ Maintains healthy eye cells

128
10.4 Produk Kesihatan/ Health Products

Latihan 5 Maksud bahan aktif dalam produk kesihatan

Meaning of active ingredients in health products
TP 1 Mengingat kembali pengetahuan dan kemahiran sains mengenai kimia dalam perubatan dan kesihatan.

1 Apakah yang dimaksudkan dengan bahan aktif dalam produk kesihatan? TP 1

What is meant by active ingredients in health products?
Bahan aktif merujuk mana-mana komponen di dalam sesuatu produk yang memberi kesan langsung
dalam mendiagnosis, menyembuhkan, merawat atau mencegah penyakit./ Active ingredient refers to any
component in a product which gives a direct effect in the diagnosis, cure, treatment or prevention of diseases.

2 Beri satu contoh bahan aktif dalam ubat gigi. TP 1

Give one example of active ingredient in toothpaste.
Flourida/ Flouride

Praktis Berformat SPM

3 Ubat moden jenis yang manakah membuatkan
Kertas 1 seseorang lebih berwaspada dan bertenaga?
Which type of modern medicine helps restore the
1 Antara yang berikut, yang manakah betul alertness and makes a person more energetic?
tentang kegunaan tumbuhan dalam perubatan A Antibiotik C Antidepresan
tradisional? Antibiotics Antidepressants
Which of the following is correct about the use of plants B Stimulan D Antipsikotik
in traditional medicine? Stimulants Antipsychotics

Tumbuhan Kegunaan 4 Antara yang berikut, yang manakah

Plant Use merupakan antibiotik?
Which of the following are antibiotics?
A Ginseng Untuk menghalang
Ginseng serangan asma A Penisilin/ Penicillin
To prevent asthma attack B Kodeina/ Codeine
C Kuinin/ Quinine
B Lidah buaya Untuk merawat batuk D Aspirin/ Aspirin
Aloe vera To treat cough
C Kuinina Untuk merawat 5 Antara yang berikut, yang manakah tidak
Quinine malaria benar tentang antibiotik?
To treat malaria Which of the following is not true about antibiotics?
D Bawang putih Untuk merawat kulit A Ia digunakan untuk memusnahkan
Garlic gatal pertumbuhan bakteria
To treat itchy skin They are used to destroy the growth of bacteria
B Ia digunakan untuk merawat penyakit
yang disebabkan bakteria
2 Ubat yang manakah boleh melegakan sakit
They are used to treat diseases caused by bacteria
kepala?
C Ia berkesan terhadap jangkitan kulat dan
Which medicine can relieve headaches?
virus
A Streptomisin/ Streptomycin
They are effective against fungal and viral infections
B Parasetamol/ Paracetamol
D Penisilin dan streptomisin ialah dua
C Barbiturat/ Barbiturate
antibiotik yang biasa digunakan
D Kortison/ Cortisone
Penicillin and streptomycin are two common
antibiotics

129
 6 Sendi kaki seorang murid telah membengkak A Sabun/ Soap
dan berasa sakit. Apakah ubat yang paling B Cuka/ Vinegar
sesuai diberikan kepada murid tersebut? C Ubat gigi/ Toothpaste
The joint in the leg of a student is swollen and painful. D Minyak masak/ Cooking oil
What medicine is suitable to be given to the student?
8 Antara bahan tambah makanan yang berikut,
A Insulin/ Insulin
yang manakah digunakan sebagai bahan
B Penisilin/ Penicillin
antioksidan?
C Barbiturat/ Barbiturate
Which of the following food additives is used as an
D Parasetamol/ Paracetamol
antioxidant substance?
A Tartrazina
7 Seorang murid telah disengat oleh serangga Tartrazine
yang mempunyai sengatan beralkali. Antara B Sulfur dioksida
bahan berikut, yang manakah paling sesuai Sulphur dioxide
disapukan pada tempat sengatan tersebut? C Oktil etanoat
A student is stung by an insect with an alkaline sting. Octyl ethanoate
Which of the following is the most suitable substance to D Asid askorbik
be applied on the sting area? Ascorbic acid

Kertas 2
Bahagian B
1 Rajah 1 menunjukkan pokok halia. Halia boleh digunakan sebagai ubat traditional.
Diagram 1 shows a ginger plant. Ginger can be used as a traditional medicine.

R ✓
Q

S
Rajah 1/Diagram 1
(a) Bahagian berlabel manakah, P, Q, R atau S yang digunakan sebagai ubat?
Tandakan (✓) pada jawapan anda dalam kotak yang disediakan dalam Rajah 1.
Which of the labelled parts, P, Q, R or S is used as the main source of medicine?
Mark (✓) for your answer in the box provided in Diagram 1. [1 markah/mark]
(b) Apakah penyakit yang boleh dirawat menggunakan halia?
What is the illness that can be cured by using ginger?
Sakit perut kerana angin dalam perut/ Stomach pain due to gas in the stomach
[1 markah/mark]
(c) Bagaimanakah halia digunakan untuk merawat penyakit dalam 1(b)?
How is ginger used to treat the illness in 1(b)?
Ekstrak jus dari rizom dan minum/ Extract the juice from the rhizome and drink
[1 markah/mark]
(d) Nyatakan dua ciri perubatan tradisional.
State two characteristics of traditional medicine.
– Diwarisi dan diamalkan turun temurun./ Inherited and practiced for generations.
– Keberkesanan rawatannya lebih perlahan dan makan masa.
The effectiveness of the treatment is slower and takes time.
[2 markah/marks]

130
 (e) Apakah yang dimaksudkan dengan ubat tradisional?
What is meant by traditional medicine?
Ubat yang diperoleh daripada sumber semula jadi seperti tumbuhan dan haiwan tanpa diproses secara
kimia./ Medicine derived from natural sources such as plants and animals without being processed chemically.
[1 markah/mark]
2 Jadual 1 menunjukkan fungsi tiga jenis ubat.
Table 1 shows the functions of three types of medicine.

Fungsi/ Function Jenis ubat/ Type of medicine

Melegakan kesakitan/ Relieves pain X: Analgesik/ Analgesic

Membunuh bakteria/ Kills bacteria Y: Antibiotik/ Antibiotic

Mengubah emosi dan tingkah laku

Changes the emotion and behaviour Z: Psikoteraputik/ Psychotherapeutic

Jadual 1/Table 1
(a) Lengkapkan Jadual 1 dengan jenis ubat bagi setiap fungsi yang diberikan dalam jadual.
Complete Table 1 with the type of medicine for each function given in the table. [2 markah/marks]

(b) Apakah kesan sampingan bagi ubat jenis X jika digunakan oleh kanak-kanak yang berumur
kurang daripada dua tahun?
What is the side effect of medicine of type X if it is used by a child less than two years old?
Menyebabkan pendarahan usus dan perut/ It causes bleeding of the intestine and stomach
[1 markah/mark]

(c) Pesakit yang dirawat menggunakan ubat jenis Y mestilah menghabiskan semua ubat yang
dipreskripsikan oleh doktor untuk memastikan semua bakteria dihapuskan. Apakah yang akan
berlaku jika tidak semua bakteria dihapuskan? KBAT Menganalisis
A patient treated with medicine of type Y must finish taking the prescribed course given by the doctor in order to
make sure all the bacteria are killed. What will happen if not all the bacteria are killed?
Bakteria yang tinggal akan menjadi resistan terhadap antibiotik tersebut.
The remaining bacteria will develop resistance towards the antibiotic.
[1 markah/mark]

(d) Beri satu contoh ubat jenis Y.

Give one example of medicine of type Y.
Penisilin/Penicillin//Streptomisin/Streptomycin
[1 markah/mark]

(e) Trankuiliser ialah contoh ubat jenis Z. Beri satu perubahan yang mungkin berlaku ke atas emosi
pesakit apabila dirawat dengan ubat ini.
Tranquiliser is an example of medicine of type Z. Give one change that might happen to a patient’s emotions when
treated using this medicine.
Mengurangkan stres dan menenangkan pesakit./ Reduces stress and calms the patient.
[1 markah/mark]

131
 Bahagian C
3 Kaji situasi berikut.
Study the following situation.

Puan Marina menghidangkan hirisan buah epal dalam dua buah pinggan kepada tetamunya.
Dalam salah satu pinggan, dia memerah jus limau terus pada permukaan hirisan epal dan
dalam pinggan yang satu lagi, dia tidak meletakkan apa-apa pada hirisan epal tersebut. Selepas
beberapa jam, didapati hirisan buah epal yang ada jus limau tidak berubah warna tetapi hirisan
epal yang tidak ada jus limau sudah bertukar warna menjadi perang.
Puan Marina served slices of apples in two plates to her guests. In one of the plates, she squeezed a lime directly
onto the surface of the apple slices and in the other plate, she left the apple slices without the lime extract. After a
few hours, the apple slices with lime extract did not change colour but the apple slices without lime extract have
changed colour to brown.

(a) Nyatakan satu pernyataan masalah daripada maklumat di atas.

State one problem statement from the above information.

(b) Cadangkan satu hipotesis untuk menyiasat pernyataan di atas. KBAT Menilai
Suggest one hypothesis to investigate the above statement.
[1 markah/mark]
(c) Berdasarkan situasi yang diberi, huraikan satu eksperimen untuk menguji hipotesis anda di 3(b)
dengan menggunakan piring petri, bikar, buah epal, jus limau, larutan gula dan satu lagi bahan
lain.
Based on the given situation, describe an experiment to test your hypothesis in 3(b) using a petri dish, beakers, apple,
lime juice, sugar solution and one more substance.

Huraian anda harus mengandungi aspek berikut:

Your description should include the following criteria:
(i) Tujuan eksperimen/ Aim of the experiment [1 markah/mark]
(ii) Mengenal pasti pemboleh ubah/ Identification of variables [2 markah/marks]
(iii) Prosedur atau kaedah/ Procedure or method [4 markah/marks]
(iv) Penjadualan data/ Tabulation of data [1 markah/mark]

Jawapan/Answers:
3 (a) Apakah yang dapat memperlahankan proses pengoksidaan buah epal?
What can slow down the oxidation process of apples?

(b) Larutan yang mengandungi bahan antioksidan dapat melambatkan proses pengoksidaan buah epal.
A solution that contains antioxidant substance can slow down the oxidation process of an apple.

(c) (i) Mengkaji kesan jenis larutan yang berlainan terhadap pengoksidaan buah epal.

To study the effect of various solutions on the oxidation of apple.

(ii) – Pemboleh ubah dimanipulasi: jenis larutan

Manipulated variable: type of solution

– Pemboleh ubah bergerak balas: perubahan warna hirisan epal

Responding variable: colour change of the apple slices

– Pemboleh ubah dimalarkan: saiz hirisan/suhu persekitaran

Constant variable: size of apple slice/temperature of the surroundings

(iii) 1 Empat hiris epal yang sama saiz dipotong dari sebiji epal. Salah satu hirisan diletak dalam piring
Petri sebagai kawalan.
Four slices of apple of the same size are cut from an apple. One slice is placed in the Petri dish as the control.
2 Tiga hirisan epal yang lain direndam masing-masing dalam sebikar jus limau, sebikar larutan

132
 gula, dan sebikar larutan natrium bikarbonat selama beberapa minit.
The remaining three slices of apples are soaked in beakers containing lime juice, sugar solution and sodium
bicarbonate solution respectively.

3 Hirisan epal dikeluarkan daripada bikar dan diletakkan di dalam piring Petri selama 20 minit.
The slices of apple are removed from the beakers and placed in a Petri dish for 20 minutes.
4 Perubahan pada setiap hirisan epal dibanding dengan kawalan dan keputusan uji kaji
direkodkan.
The changes on each slice of apple is compared with the control and the results are recorded.
(iv) Penjadualan data/ Tabulation of data
Jenis larutan Perubahan warna pada epal
Type of solution Changes in the colour of apple
Jus limau Tiada perubahan warna
Lime juice No colour change
Larutan gula Berubah warna ke perang
Sugar solution Changes colour to brown
Larutan natrium bikarbonat Berubah warna ke perang
Sodium bicarbonate solution Changes colour to brown

4 (a) Lidah buaya dan ginseng merupakan contoh perubatan tradisional.

Aloe vera and ginseng are examples of traditional medicine.
(i) Apakah yang dimaksudkan dengan perubatan tradisional?
What is meant by traditional medicine?
[2 markah/marks]
(ii) Nyatakan dua ciri perubatan tradisional.
State two characteristics of traditional medicine.
[2 markah/marks]

(b) Rajah 2 menunjukkan tiga jenis perubatan moden yang digunakan di negara kita.
Diagram 2 shows three types of modern medicine used in our country.

Perubatan moden
Modern medicine

Antibiotik Analgesik Psikoteraputik

Antibiotic Analgesic Psychotherapeutic

Nyatakan fungsi dua daripada tiga jenis perubatan moden dalam rajah di atas berserta contoh.
State the function for two out of three types of modern medicine in the above diagram together with examples.
[4 markah/marks]

(c) Maklumat berikut menunjukkan beberapa contoh makanan yang mengandungi antioksidan.
The following information shows a few examples of food that have antioxidants.

Kobis Brokoli Strawberi

Cabbage Broccoli Strawberry

Antioksidan perlu diambil setiap hari untuk mencegah kanser. Adakah anda bersetuju dengan
pernyataan ini? Wajarkan jawapan anda.
Antioxidants should be taken every day to prevent cancer. Do you agree with this statement? Justify your answer.
[4 markah/marks]

133
Jawapan/Answers:
4 (a) (i) Suatu kaedah rawatan perubatan yang menggunakan tumbuhan, haiwan dan bahan semula
jadi yang digunakan secara khusus atau gabungan bagi diagnosis atau rawatan sesuatu
penyakit.
Medical treatment that uses plants, animals and natural substances that are specifically applied or combined for

diagnosis and treatment of diseases.

(ii) – Rawatan menggunakan bahan semula jadi daripada tumbuhan dan haiwan
Treatment using natural substances from plants and animals

– Kos rawatan yang rendah

Low treatment cost

– Diwarisi dan diamalkan secara turun temurun

Inherited and practised from generation to generation

[Pilih dua /Choose two]

(b) - Analgesik berfungsi untuk melegakan kesakitan
Analgesics function to relieve pain.

Contoh analgesik ialah aspirin, parasetamol dan kodeina.

Example of analgesics are aspirin, paracetamol and codeine.

- Antibiotik berfungsi untuk membunuh atau menghalang pertumbuhan bakteria berjangkit.

Antibiotics kill or inhibit the growth of infectious bacteria.

Contoh antibiotik ialah penisilin.

Example of antibiotic is penicilllin.

- Psikoteraputik digunakan untuk merawat pesakit psikiatrik.

Psychotherapeutic is used to treat psychiatric patients.

Contoh ubat psikoteraputik jenis stimulan ialah amfetamina.

Example of stimulant-type psychotherapeutic drug is amphetamine.

[Pilih dua /Choose two]

(c) Ya. Hal ini kerana antioksidan merupakan bahan kimia yang berfungsi untuk memperlahankan
atau menghentikan proses pengoksidaan. Proses pengoksidaan berlaku secara semula jadi di
dalam badan yang menghasilkan radikal bebas. Radikal bebas merosakkan struktur DNA yang
boleh menyebabkan mutasi atau kanser.
Yes. This is because antioxidants are chemical substances that function to slow down or stop the oxidation process.
Oxidation process occurs naturally inside our body to produce free radicals. Free radicals damage our DNA structure
which can cause mutation or cancer.

134