FILIPINO 10 REVIEWER (PANITIKAN AT  Bahagi ng panaguri na nagbibigay ng

GRAMATIKA) – 2ND QUARTER ganap na kahulugan ng pandiwa

 Sa madaling salita, ito ay nakapokis sa
E Ingklitik ugnayan ng panaguri at pandiwa sa
 Mga kataga o salitang ginagamit sa isang pangungusap
pagdaragdag ng kahulugan sa mensahe  Kaugnayan ng pandiwa sa panaguri ng
ngunit ang mga salita ay maaring pangungusap
kaltasin sa pangungusap nang hindi  Ang mga paksa ng kaganapan na ito ay
masisira ang kahulugan nito. kung gagamitan ng mga panandang
 Maari ding gamitin ang ingklitik sa ang/ang mga o si/sina
pagbibigay ng iba't ibang kahulugan sa
paraan ng pangungusap o palagay. E Uri ng Kaganapan o Komplemento ng
 Ito rin ay maiikling katagang walang
Pandiwa
kahulugan sa kanilang sarili subalit
nakapagpapabago ng kahulugan ng
pangungusap 3 Kaganapang Tagaganap
 Ito ang bahagi ng panaguri na
MGA INGKLITIK gumaganap ng kilos ng pandiwa
Ba Na Man  Ang pananda na ginagamit dito
Daw / Raw Pala Kasi ay ni at ng.
Lang Naman Tuloy  Halimbawa:
Pa Nga Daw o Kinakausap ni Itay ang
Yata Kaya Muna batang makulit.
Din / Rin Lamang Sana
(Ang gumaganap sa
pandiwa ay si Itay)

E Halimbawa ng mga Pangungusap
mayroong Ingklitik
 Inaantok ka na ba?
 Bukas nga pala.
 Lalabas kasi kami.
 Magkita sana tayo.
 Inaantok lang ako.
 Hindi pa naman.
 Tumawag ka muna.
 Magpapaturo lang ako.
 May sakit ka yata?
 Hihintayin ko nga ang tawag mo.
E Kaganapan o Komplemento ng Pandiwa
 Isang paraan upang maipakita ang
maliwanag na ugnayan ng
paksa/simuno at panaguri
3 Kaganapang Layon
 Bahagi ito ng panaguri na
nagsasaad ng bagay o mga
bagay na tinutukoy ng pandiwa
na  Halimbawa:
o Tumanggap ng parangal
ang ale.
(Ang layon ng pandiwang
tumanggap ay ang
parangal at sumasagot
sa tanong na ‘ano?’)
3 Kaganapang Tagatanggap
 Bahagi ito ng panaguri na
nagpapahayag kung sino ang
tumatanggap ng kilos ng
pandiwa.
 Ang panandang ‘para sa’ ang
kalimitang ginagamit dito.
 Halimbawa:
 o Nagtatrabaho ang mga 3 Kaganapang Sanhi
magulang para sa  Ang bahaging ito ng panaguri ay
kanilang mga anak, nagsasaad ng dahilan ng
pagkakaganap ng kilos ng
(Ang “para sa kanyang pandiwa
mga anak” ay nagsasaad  GInagamit na pananda ang
na ito ang tumatanggap pariralang dahil sa.
sa kilos ng pandiwang  Halimbawa:
nagtatrabaho) o Napaiyak si Jose dahil sa
matinding pagkadismaya.
3 Kaganapang Ganapan
 Bahagi ito ng panaguri na (Ang sanhi ng pandiwang
nagsasaad ng lugar na napaiyak ay sa matinding
ginaganapan ng kilos ng pagkadismaya)
pandiwa
 Ang panandang ‘sa’ ang ginamit 3 Kaganapang Direksyunal
dito  Ang bahaging ito ng panaguri na
 Halimbawa: nagtuturo sa direksyon ng kilos
o Naglalako siya sa na taglay ng pandiwa
lansangan ng mga  Ginagamit na pananda ang
kakanin. pang-ukol na sa.
 Halimbawa:
(Ang pariralang sa o Ang mga pagkain ay
lansangan ay inilagay sa ilalim ng
nagpapahayag kung aparador.
saan naglalako siya ng
kakanin.) o (Ang direksyong itinuturo
ng pandiwang inilagay ay
3 Kaganapang Kagamitan sa ilalim ng aparador)
 Nagsasaad ang bahaging ito ng
panaguri ng bagay o E Uri ng Kaganapan ng Pandiwa (Summary
instrumenting ginagamit upang
maisagawa ang kilos ng pandiwa
 Ginagamit ang panandang sa
pamamagitan ng sa bahaging
ito.
 Halimbawa:
o Nagbigti siya sa
pamamagitan ng isang
matibay na kumot.

(Ang pariralang sa
pamamagitan ng isang
matibay na kumot ang
ginamit na instrument
upang maisagawa ang
pandiwa)
E Pang-Abay  May pananda
 Istruktural na Kahulugan:  nang, sa, noon,
kung, kapag,
/ Ang pang-abay ay makikilala
tuwing, buhat,
dahil kasama ito ng isang
mula, umpisa,
pandiwa, pang-uri o isa pang
hanggang
pang-abay na bumubuo ng
parirala
 Walang pananda
 Pansemantikang Kahulugan:  kahapon, kanina,
ngayon, mamaya,
/ Nagbibigay-turing sa pandiwa,
bukas, sandal,
pang-uri o sa iba pang pang-
atb.
abay

 Halimbawa:
 Nagsasaad ng dalas
 araw-araw, tuwing
, Ang manggang tinda ni Maria ay
umaga, taon-taon,
masyadong maasim. (pang-uri)
atb.
, Sadyang malusog ang kanyang  Halimbawa:
katawan. (pang-uri) o Kailangan mo bang
, Dahan-dahan siyang pumanik pumasok nang araw-
ng hagdan. (pandiwa) araw? – may pananda
, Talagang mabagal umunlad ang o Tuwing pasko ay
taong tamad. (pang-abay) nagtitipon silang mag-
anak. – may pananda
o Umpisa bukas ay ditto ka
E Mga Uri ng Pang-Abay
na manunuluyan. – may
# Pang-abay na Kataga o Ingklitik pananda
 Mga katagang laging
sumusunod sa unang salita ng o Manonood kami bukas ng
kayariang kinabibilangan pambansang
 Halimbawa: pagtatanghal ng dulang
o Nailigtas daw ang mga Pilipino. – walang
minerong nabarahan sa pananda
minahan. o Ipagdiriwang ngayon ng
o Alam pala ng kanyang ating pangulo ang
nanay ang nangyaring kanyang ika-40 na
sakuna. kaarawan. – walang
o Kumain muna sila bago pananda
umalis.
o Alangan naman yata na o Tuwing Mayo ay
sila pa ang lumapit sa nagdaraos kami sa aming
atin. pook ng Santakrusan. –
nagsasaad ng dalas
# Pang-abay na Pamanahon o Nag-eehersisyo siya
 Nagsasaad kung kalian naganap tuwing umaga upang
o magaganap ang kilos na taglay mapanatili ang kanyang
ng pandiwa kalusugan. – nagsasaad
 Mayroong tatlong uri: ng dalas
 o Tumaba ako nang limang
libra.
# Pang-abay na Panlunan o Tumagal nang isang oras
 Tumutukoy sa pook na ang operasyon.
pinangyarihan o pangyayarihan # Pang-abay na Pang-agam
ng kilos sa pandiwa  Nagbabadya ng kawalan ng
 Karaniwang ginagamit ang katiyakan sa pagganap sa kilos
pariralang sa, kay, o kanina ng pandiwa
 sa – ginagamit kapag ang  Ginagamit ang mga pariralang
kasunod ay panggalang marahil, siguro, tila, baka, wari,
pambalana o panghalip parang, atb.
 kay/kina – ginagamit  Halimbawa:
kapag ang kasunod ay o Marami na marahil ang
pangngalang pantanging nakabalita tungkol sa
ngalan ng tao desisyon ng
 Sumasagot sa tanong na SAAN Sandiganbayan.
 Halimbawa: o Higit sigurong marami
o Maraming masarap na ang dadalo ngayon sa
ulam ang itinitinda sa Ateneo Home Coming
kantina. kaysa nakaraang taon.
o Nagpaluto ako kina Aling o Tila patuloy na ang pag-
Ingga ng masarap na unlad ng turismo sa
mamon para sa iyong Pilipinas.
kaarawan.
o Tumira siya sa gubat ng # Pang-abay na Panang-ayon
labimpitong taon.  Nagsasaad ng pagsang-ayon
 Ginagamit dito ang mga salitang
# Pang-abay na Pamaraan oo, opo, tunay, sadya, talaga,
 Naglalarawan kung paano syempre atb.
naganap, nagaganap, o  Halimbawa:
magaganap ang kilos na o Oo, asahan moa ng aking
ipinahahayag ng pandiwa tulong.
 Ginagamit ang panandang nang o Talagang mabilis ang
o na/-ng pag-unlad ng bayan.
 Sumasagot sa tanong na o Sadyang malaki ang
PAANO ipinagbago mo.
 Halimbawa:
o Kinamayan niya ako # Pang-abay na Pananggi
nang mahigpit.
 Nagsasaad ng pagtanggi tulad
o Bakit siya umalis na
ng hindi/di at ayaw
umiiyak?  Halimbawa:
o Hindi pa lubusang
# Pang-abay na Panggaano nagagamot ang kanser.
 Nagsasaad ng timbang o sukat o Ngunit marami pa rin ang
 Sumasagot sa tanong na ayaw tumigil sa
GAANO o MAGKANO paninigarilyo.
 Halimbawa:
E Pokus ng Pandiwa  Kung ang paksa ay nagsasaad
 Tawag sa relasyong pansemantika ng ng direksyon ng kilos ng
pandiwa ng simuno o paksa ng pandiwa
pangungusap  Halimbawa:
 Iba’t-ibang panlaping ginagamit sa . Pinasyalan naming ang
pagbuo ng pandiwa parke.
. Sa pagbabago ng panlapi ng
pandiwa, nagbabago rin ang 6) Pokus ng Gamit (Instrumental)
Pokus ng Pandiwa ng  Kung ang pokus ay ang
pangungusap ayon sa kagamitang ginamit sa kilos
pandiwang ginamit  Halimbawa:
. Ipinanungkit nila ng
E Uri ng Pokus ng Pandiwa bayabas ang patpat.
1) Pokus sa Tagaganap o Aktor
 Kapag ang simuno o paksa ang 7) Pokus sa Sanhi (Kawsatib)
gumaganap ng kilos sa  Kung ang pokus ay ang sanhi o
pangungusap dahilan ng kilos
 Halimbawa:  Halimbawa:

. Ang kapayapaan ay . Ikinasakit ng tiyan niya

lumalaganap. ang bayabas.

2) Pokus sa Layon o Gol E Uri ng Pokus ng Pandiwa (Summary)

 Kung ang layon ay ang paksa o
ang binibigyang diin sa
pangungusap
 Halimbawa:
. Iniuwi namin ang
pagkaing natira.

3) Pokus sa Tagatanggap (Benepaktib)

 Kung ang pinaglaanan ng kilos
ang siyang pokus ng
pangungusap
 Halimbawa:
. Ibinili ko ang nanay ng
pasalubong.

4) Pokus sa Ganapan o Lugar (Lokatib)

 Kung ang paksa o pokus ng
pangungusap ay ang lugar o
pinangyarihan ng kilos
 Halimbawa:
. Ang ilog ay pinaglabanan
ni Handiong at ng mga
halimaw.

5) Pokus sa Direksyon E Tayutay

 Simili o Pagtutulad
 di tiyak na paghahambing ng
dalawang magkaibang bagay
 Ginagamitan ito ng mga salitang:
tulad ng, paris ng, kawangis ng,
tila, sing-, sim-, magkasing-,
magkasim-, at iba pa
 Halimbawa:
o Tila yelo sa lamig ang
kamay na nenenerbyos
na mang-aawit.
o Si Menandro’y lobong
nagugutom ang
kahalintulad.
o Ang kanyang
kagandahan ay mistulang
bituing nagninigning.
o Ang mga tumakas ay
ikinulong na parang mga
sardines sa piitan.
o Si maria na animo’y
bagong pitas na rosas ay
hindi napa-ibig ng
mayamang dayuhan.
o Gaya ng maamong tupa
si Jun kapag nakagalitan.
 Metapora o Pagwawangis
 tiyak na paghahambing ngunit
hindi na ginagamitan ng
pangatni
 Nagpapahayag ito ng
paghahambing na nakalapat sa
mga pangalan, gawain, tawag o
katangian ng bagay na
inihahambing
 Halimbawa:
o Siya’y langit na di kayang
abutin nino man.
o Ang kanyang mga kamay
ay yelong dumampi sa
aking pisngi.
o Matigas na bakal ang
kamao ng boksingero.
o Ikaw na bulaklak niring
dilidili.
o Ahas siya sa grupong
iyan.
 Personipikasyon o Pagtatao
 Ginagamit ito upang bigyang-
buhay, pagtaglayin ng mga
katangiang pantao – talino, gawi,
kilos ang mga bagay na walang
buhay sa pamamagitan ng mga
pananalitang nagsasaad ng kilos
tulad ng pandiwa, pandiwari, at
pangngalang-diwa
 Halimbawa:
o Hinalikan ako ng malamig
na hangin.
o Ang mga bituin sa langit
ay kumikindat sa atin.
o Nahiya ang buwan at
nagkanlong sa ulap.
o Sumasayaw ang mga
dahon sa pag-ihip ng
hangin.
o Nagtago ang buwan sa
likod ng ulap.
 Apostrope o Pagtawag
 isang panawagan o pakiusap sa
isang bagay na tila ito ay isang tao
 Halimbawa:
o O tukso! Layuan mo ako!
o Kamatayan nasaan ka
na? wakasan mo na ang
aking kapighatian.
o Araw, sumikat ka na at
tuyuin ang luhang dala ng
kapighatian.
o Ulan, ulan kami’y lubayan
na.
o Oh, birheng kaibig-ibig
ina naming nasa langit,
Liwanagin yaring isip,
nang sa layon di malihi
 Aliterasyon
  Ang unang titik o unang pantig  Halimbawa:
ay pare-pareho o Ang himig nitong
 Halimbawa: ibon,agus nitong ilog ay
o Iniinganyo, inaakay, nagpapakita ng
inaanod ang inang inapi kayamanan sakagubatan.
ng inyong inpong. o Ang alimuyak na
o Mababakas sa mukha ng bulaklak,mayamang
isang mabuting halaman ay nakapagdulot
mamamayan ang ng katiwasayan.
marubdob niyang o Ang mabungad na
pagtatangi sa mahal pagsalamuha, galang na
niyang bayan pagbati ay nakagagaan
o Palabiro na palaboy sa ng loob.
pamayanan kaya kilala
siya ng kanyang pamlya.  Pag-uyam o Ironiya
o Minabuti ng magulang na  sang uri ng ironya na
mapagmahali siya nang ipinapahiwatig ang nais iparating
sagayon mahalin siya ng sa huli
maraming mamayan  Madalas itong nakakasakit ng
o Kasing bait ng kalabaw damdamin
ang kanyang kapitbahay
dahil sa siyay  Halimbawa:
kinagigiliwan ng lahat. o Napakalinis sa ilog na
yon walang isdang
 Pagmamalabis o Hyperbole nabubuhay.
 Ito ay lagpalagpasang o Napakataas monaman
pagpapasidhi ng kalabisan o kaya hindi mo naabot ang
kakulangan ng isang tao, bagay, nakalagay sa misa.
pangyayari, kaisipan, damdamin o Napakalinaw ng mata mo
at iba pang katangian, kalagayan bakit hindi mo yan
o katayuan makikita.

 Halimbawa:  Senekdoke o Pagpapalit-saklaw

o Gumuho ang mundo,uula  isang bagay, konsepto kaisipan,
ng apoy,maabot ang isang bahagi ng kabuuan ang
langit. binabanggit
o Luluha ng
dugo,maglabas ng  Halimbawa:
pako,hihiga sa pera o Hangang mawasak mo
o Masunugan ng ang aking puso.(puso-
palayan,bumaha ng damdamin)
pera ,maabo ang araw. o Kahit sirain mo pa ang
aking mga kamay.
 Panghihimig o Onomatopeya (Kamay-pangarap)
 ito ang paggamit ng mga o Hanaggat matigas pa ang
salitang kung ano ang tunog ay aking mga paa.(paa-
siyang kahulugan katawan)
 Pagpapalit-tawag o Metonymy
 Ito’y pagpapalit ng katawagan ng
mga bagay na magkakaugnay,
hindi sa kahambingan kundi sa
mga kaugnayan
 Ang kahulugan ng meto ay
“pagpapalit o paghalili.”
 Halimbawa:
o Tumanggap siya ng mga
palakpak (papuri) sa
kanyang tagumpay.
o Ibinigay sa kanya ang
korona (posisyon) ng
pagka-pangulo.
o Ang panulat ay mas
makapangyahiran kaysa
sa espada.
 Pasukdol o Klaymaks
 pataas na paghahanay ng mga
salita o kaisipan ayon sa
kahalagahan nito mula sa
pinakamababa patungo sa
pinakamataas na antas.
 Halimbawa:
o Nararamdaman na namin
ang malamig na simoy ng
hangin,ingay ng mga
nangangaroling tuwing
gabi,at makikita na ang
mga napakaliwanag na
mga ilaw sa kalye na E Atribusyon o Modipikasyon
nagsisimbulong malapit
na ang pasko.
o Biglang nawala ang
liwanag na sikat ng araw,
dumilim ang
kapaligiran,na
nagsisimbulong
paparating na ang bagyo.
o Biglang
naliliwanagan,nabigyan
ng pag-asa ang madilim
na kahapon sa isang
nabiktimang bagyong
Ondoy
 Antiklaymaks
 paggamit ng mga inihanay na
pahayag ng damdamin kaisipan
na may maliwanag na impresyon
ng pagbaba ng tindi ng
kahulugan o ng ideya
 Halimbawa:
o Alaala nya tila lumayo,
nawala at napawi.
Nakipaglaban hanggang
sa nawalan ng pag-asa.
o Pagsisikap ng magulang
napawi sa pariwarang
anak.
 Eupemismo
 pagpapalit ng salitang mas
magandang pakinggan kaysa sa
salitang masyadong matalim,
bulgar o bastos
 Halimbawa:
o Kailangan nating
bawasan ang mga
empleyado. (Tanggalin
sa trabaho)
o Malakas lumamon si NJ.
(Malakas kumain)
o Papawi pa ang sakit ng
kanyang naramdaman.
 isang paraan ng pagpapalawak ng
pangungusap sa pamamagitan ng
paglalarawan sa paksa
o Ang paksa ng pangungusap ay
tumutukoy sa pinagusapan sa
pangungusap
 Halimbawa:
o Si Mayumi ang pinakamahusay
at pinakamaganda sa klase.
o Ang Maute ang nagwawalang
rebelde sa Mindanao.
 Halaw sa aklat ni Resuma 2002, ang
mga sumusunod ay mga ginagamit sa
pagpapalawak ng pagungusap:
o Ingklitik
o Komplemento
o Pariralang Pang-abay
o Panaguri
o Modifier (Atribusyon o
Modipikasyon) para sa
pagpapalawak ng paksa.
o Pariralang Naghahagay ng
Pagmamay-ari sa Pagpapalawak
ng Paksa