Κατερίνα Πόθου Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Α΄ Γυμνασίου

Εμμανουήλ Ροΐδης
«Η εορτή του πατρός μου»

 Θέμα:
Η τυπικότητα των οικογενειακών σχέσεων που τελικά οδηγούν στο να μετατραπεί
η γιορτή του πατέρα σε γελοία φάρσα.

 Βασική ιδέα:
Η υποκρισία στις ανθρώπινες σχέσεις που οδηγεί τελικά στο γελοίο.

 Ενότητες - Πλαγιότιτλοι:
 1η ενότητα : «Την ερχόμενην Πέμπτην... Γιάννης»: Η υπενθύμιση της γιορτής
του πατέρα.
 2η ενότητα: «Οκτώ ημέρες... εκπλήξεως»: Οι προετοιμασίες και οι δοκιμές.
 3η ενότητα : «Τέλος πάντων... τριακοσίας εξήντα πέντε ημέρας»: Η
γελιοποίηση της τελετής.

 Χαρακτηρισμός προσώπων :
1. Μητέρα: Φορτική, κουραστική, επίμονη, αυστηρή, αυταρχική, καταπιεστική
και δύστροπη.
2. Πατέρας: Έχει χιούμορ, αστεία εμφάνιση, υποκρίνεται άγνοια και έκπληξη,
είναι οξύθυμος, αξιοσέβαστος, αυστηρός, ολιγόλογος και φαίνεται απόμακρος και
επιφυλακτικός προς το παιδί του.
3. Γιος - Αφηγητής: Ο γιος της οικογένειας και αφηγητής του διηγήματος
παρουσιάζεται καταπιεσμένος, υποχείριο της μητέρας του, ψυχρός παρατηρητής,
ειρωνικός, ακριβής στις κρίσεις του, με σαρκαστικό χιούμορ.

 Αφηγηματική τεχνική:
 Ο αφηγητής στο διήγημα μιλάει σε α΄ πρόσωπο καθώς συμμετέχει και ο ίδιος
σαν πρωταγωνιστής.
 Αφηγητής: Είναι το μοναδικό πρόσωπο που μιλάει, μεταφέροντας σε πλάγιο
λόγο τα λόγια των άλλων.
 Ειρωνικά σχόλια του αφηγητή.
 Αυτοσαρκασμός.

 Γλώσσα - Λόγος - Ύφος:

 Γλώσσα: Απλή καθαρεύουσα με κάποιες αρχαΐζουσες λέξεις που προσθέτουν
ειρωνεία και χιούμορ στο κείμενο («Πάνσεπτε και Αγαπητέ μου Πάτερ… ίνα
υποβάλω υμίν»).
 Λόγος: Ακριβής, πυκνός και ζωηρός.
 Ύφος: Σαρκαστικό, ειρωνικό, χιουμοριστικό, προσωπικό.

 Εκφραστικά μέσα:
1. Παρομοιώσεις: «ως μέγα κατόρθωμά του», «καθώς εις το θέατρον», «ως να
ήσαν ψάρια».
2. Μεταφορές: «κάπως άνοστον», «έλειπεν από αυτήν η απαιτούμενη δόσις
συγκινήσεως», «απέλεκητες ελληνικούρες», «εκάμαμεν τα δύο ανθοπωλεία άνω

1
Κατερίνα Πόθου Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Α΄ Γυμνασίου

κάτω», «έσταζεν η μύτη μου και μ’ εβασάνιζαν αι χιονίστραι», «να με φιλοδωρήσει

έναν τελευταίον μπάτσον».
3. Εικόνες: Η εικόνα του πατέρα, η εικόνα της μητρικής μορφής.

 Ερωτήσεις:
1. Να χωρίσετε το κείμενο σε ενότητες και να δώσετε έναν πλαγιότιτλο στην
καθεμία.
2. Να αποδώσετε με συντομία το νόημα του κειμένου και να καταγράψετε τη
βασική ιδέα του διηγήματος.
3. Να σκιαγραφήσετε το χαρακτήρα των προσώπων του κειμένου.
4. Να εντοπίσετε στο κείμενο τα σημεία στα οποία διαφαίνεται η τυπικότητα των
σχέσεων του αφηγητή με τους γονείς του.