Fizyka | Świat fizyki | Klasa 7 Szkoła podstawowa

1. Wykonujemy pomiary
Strona Zadanie 5R]ZLÁ]DQLH
:LHONRÎFLă]\F]QHNW³UHPLHU]\V]QDFRG]LHÊ
15 1 (ÉYKSÏÄSÉ´[OEåPMRMNOEGIRX]QIXV]
7^IVSOSÏÄFEWIRYåXEÏQEQMIVRMG^EQIXV]
(ÉYKSÏÄXVEW]åPMG^RMOOMPSQIXV´[[WEQSGLSH^MIOMPSQIXV]

15 2 8 , 25 m = 8250 mm = 82, 5 dm = 0 , 008 25 km



15 3 Δt = 10°C − ( −2°C ) = 10°C + 2°C = 12°C 8IQTIVEXYVE[^VSWÉESq'

15 4 >EOVIW[EKMOK(SOÉEHRSÏÄ[EKMOK HEK;]RMOTSQMEVYOK

16 5 8IVQSQIXVHSOÉEHRSÏÄq'QMIV^SRE[EVXSÏÄq'

16 6 17,26 s + 17,35 s + 17,08 s

t= = 17, 23 s
3 

16 7 1EWERMI^QMIRMÉEWMÆ>QMIRMÉEWMÆSFNÆXSÏÄSHTEH´[å^QEPEÉE

16 8 7^]FOSÏÄG^]XERMEQSÖRE^QMIV^]ÄTSHENÂGRTPMG^FÆWÉ´[REQMRYXÆPYFPMG^FÆWXVSRREQMRYXÆ

17 HSÏ[ (SÏ[MEHG^IRMIWÉYÖ][TVS[EH^IRMYTSNÆGME[^KPÆHRSÏGM2ENMWXSXRMINW^I[HSÏ[MEHG^IRMYNIWXXSÖIKH]F][]OSRYNÂG]
NIYG^IËQMEÉ^EWÉSRMÆXISG^]MRMI[MIH^MEÉÖISFMIVÆGI^RENHYNÂWMÆ[XINWEQINQMIHRMG^GIWX[MIVH^MÉF]ÖIXIQTI-
VEXYVE[SH][OX´VINXV^]QEOEÖHÂ^VÂONIWXMRREÎ[MEHG^]XSSX]QÖINIKSSHG^YGMIXIQTIVEXYV]^EPIÖ]SHXIKS
[NEOMINXIQTIVEXYV^IXV^]QEÉVÆOÆ[G^IÏRMIN8IQTIVEXYVÆSHG^Y[EQ][WXSWYROYHSTSTV^IHRMINXIQTIVEXYV]G^]PM
[^KPÆHIQTSTV^IHRMINXIQTIVEXYV]

3RPLDUZDUWRÎFLVLÈ\FLÅÕNRÎFL
23 1 'IGL]WMÉ]TYROXTV^]ÉSÖIRMEOMIVYRIO^[VSX[EVXSÏÄ

23 2 /MIVYRIOTMSRS[]^[VSXHSK´V]

23 3 m = 10 dag = 0 ,1 kg

N
Fc = mg , Fc = 0 ,1 kg ⋅ 10 = 1N
kg 
23 4 m = 2 t = 2000 kg

N
Fc = mg , Fc = 2000 kg ⋅ 10 = 20 000 N = 20 kN
kg 
23 5 .IÖIPMRTFc = 0 , 2 N XS
Fc 0 ,2 N
m= , m= N
= 0 , 02 kg = 2 dag
g 10
kg

23 7 4SHSFRMINEOOEÖHIMRRIGMEÉSXEOÖITS[MIXV^INIWXTV^]GMÂKERITV^I^>MIQMÆMRMIQSÖIWMÆSHRMINSHHEPMÄ

AUTOR: Barbara Sagnowska Rozwiązania zadań z podręcznika

44 © Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 2017

 Fizyka | Świat fizyki | Klasa 7 Szkoła podstawowa

Strona Zadanie 5R]ZLÁ]DQLH

:\]QDF]DQLHJÅVWRÎFLVXEVWDQFML
 1 25 m3 m
9OÉEHEQ]TVSTSVGNÆ = 
1 m3 1,29 kg
m = 25 ⋅ 1, 29 kg = 32, 25 kg


 2 20 g V
9OÉEHEQ]TVSTSVGNÆ 1 g =
3
, V = 20 cm 
1 cm3

 3 m 1700 g g
d= , d= 3
= 17 3
V 100 cm cm

g
+ÆWXSÏÄ^ÉSXE[]RSWM19 , 3 ^EXIQOSVSRERMINIWX^G^]WXIKS^ÉSXEPIG^^E[MIVEHSQMIW^OMMRR]GLQIXEPM
cm3

 4 1
g kg 1 kg kg
d = 19 , 3 = 19 , 3 ⋅ 1000 = 19 , 3 ⋅ ⋅ 1000 000 3 = 19 300 3
cm3 1
m3 1000 m m
1000 000

 5 kg 1000 g g
d = 810 = 810 ⋅ = 0 , 81
m3 1000 000 cm3 cm3

 6 1EWEQIR^YVOMOKSFNÆXSÏÄGMIG^]GQ3
1EWEGMIG^]OKOK OK K
m 138 g g
+ÆWXSÏÄGMIG^]d = , d= = 0 , 92 3 
V 150 cm3 cm
&EHEREGMIG^XSSPM[E
 7 4V^]XSG^SRIWJSVQYÉS[ERMEWÂRMITVIG]^]NRIKH]ÖHSX]G^ÂNIHREOS[]GLSFNÆXSÏGMX]GLWYFWXERGNMG^]PMMGLKÆWXSÏGM
+H]F]ÏQ]TSV´[REPMQEW]FIG^OMFIR^]R]MQEÉINOYPIG^OMSÉS[MYXSWJSVQYÉS[ERMITV^]XSG^SRI[XIOÏGMI^EHERME
F]ÉSF][SG^][MWX]WTSW´FRMITVE[H^M[I
 8 &YHS[E7ÉSËGERMINIWXNIHRSVSHRE2EN[MÆOW^ÂKÆWXSÏÄQENIKSGIRXVYQ NÂHVS +ÆWXSÏÄQEXIVMM7ÉSËGEQEPINI[VE^
^SHPIKÉSÏGMÂSHXIKSGIRXVYQ
31 HSÏ[ 'IP;]^REG^IRMIKÆWXSÏGM[SH]MSPINY
/SPINRIG^]RRSÏGMMTSQMEV]
ï ;EÖÆTYWXÂW^OPEROÆ m1
ï 2ETIÉRMEQW^OPEROÆ[SHÂV = 250 cm3  ï ;EÖÆW^OPEROÆ^[SHÂ m2 
ï 2ETIÉRMEQW^OPEROÆSPINIQV = 250 cm  3
ï ;EÖÆW^OPEROÆ^SPINIQ m3 

3FPMG^IRME
ï 3FPMG^EQQEWÆ[SH] mwody = m2 − m1 ï 3FPMG^EQQEWÆSPINY moleju = m3 − m1
ï 3FPMG^EQKÆWXSÏÄ[SH]d m  ï 3FPMG^EQKÆWXSÏÄSPINYd m
wody = wody oleju =
oleju

V V

;RMSWIO;MÆOW^ÂKÆWXSÏÄQE[SHE

AUTOR: Barbara Sagnowska Rozwiązania zadań z podręcznika

45 © Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 2017

 Fizyka | Świat fizyki | Klasa 7 Szkoła podstawowa

Strona Zadanie 5R]ZLÁ]DQLH

3RPLDUFLÎQLHQLD
37 1 4SHG^EWGMÆGMEW^]GMEMXTREGMWOEQ]REQEXIVMEÉSOVIÏPSRÂWMÉÂNEOÂTSXVEĄQ]H^MEÉEÄ3WXV^IRMITV^]V^ÂH´[^QRMINW^E
TS[MIV^GLRMÆREGMWOY^[MÆOW^E[MÆGGMÏRMIRMI
7^IVSOMITEWOM^[MÆOW^ENÂTS[MIV^GLRMÆREGMWOYREVEQMÆG^]PM^QRMINW^EWMÆGMÏRMIRMI
'^ÉS[MIOPIÖÂG]REPSH^MIWX]OEWMÆ^RMQ[MÆOW^ÂTS[MIV^GLRMÂRMÖ[TV^]TEHOYKH]F]WXEÉ'MÏRMIRMI[][MIVERIREP´H
NIWX[MÆGQRMINW^I1RMINW^INIWXXIÖV]^]OS^EÉEQERMEWMÆPSHY

37 2 'MÏRMIRMIEXQSWJIV]G^RI[][MIVERIRETS[MIV^GLRMÆGMIG^][REG^]RMY[T]GLEGMIG^HSWXV^]OE[OMFSTSHSH-
GMÂKER]QXÉSOMIQTS[WXENITVE[MITV´ÖRME

37 3 .IÏPMTS[MIXV^IRMIQSÖIWMÆHSWXEÄHSTYHIÉOE[QMEVÆYF][ERMEWSOYTS[MIXV^IREHWSOMIQQEGSVE^QRMINW^I
GMÏRMIRMIMWÉEFMIN[T]GLEWSOHSSX[SVYOX´V]QTMNIQ]

37 4 F
'MÏRMIRMISFPMG^EQ]^I[^SVY p 
S
/SPINRI[]RMOM4E4E4E4E4E4E

38 HSÏ[ ;]NEÏRMIRMI4SHG^EWTMGME[^VEWXESFNÆXSÏÄ^ENQS[ERETV^I^TS[MIXV^I
'MÏRMIRMITS[MIXV^E[FYXIPGIWXENIWMÆQRMINW^ISHEXQSWJIV]G^RIKS2EWOYXIOV´ÖRMG]GMÏRMIËÏGMEROMFYXIPOM^ETEHENÂ
WMÆHS[I[RÂXV^

38 HSÏ[ 3FWIV[EGNE/EVXOETETMIVYRMISHTEHESHW^OPEROM
;RMSWIO'MÏRMIRMI[][MIVERIREOEVXOÆSHHSÉYTSGLSH^MSHGEÉIN[EVWX[]TS[MIXV^EEXQSWJI-
V]G^RIKS'MÏRMIRMI[][MIVERIREOEVXOÆSHK´V]TSGLSH^MSH[SH]MNIWXQRMINW^ISHGMÏRMIRME
EXQSWJIV]G^RIKSåHPEXIKSOEVXOERMISHTEHE

38 HSÏ[ 3FWIV[EGNE;SHERMI[]PI[EWMÆTV^I^SX[´V[FYXIPGI[XIH]KH]FYXIPOENIWX^EQORMÆXEREOVÆXOÂ
;]NEÏRMIRMI3H[I[RÂXV^RE[]WSOSÏGMSX[SVY[FYXIPGIH^MEÉEWMÉETEVGMETSGLSH^ÂGESHWÉYTE[SH]SH^I[RÂXV^å
WMÉETEVGMETS[MIXV^EEXQSWJIV]G^RIKS

6SRU]ÁG]DP\Z\NUHV\
41 1

4SL[FEWIRMIF]ÉSQ3[SH]
41 2 V

AUTOR: Barbara Sagnowska Rozwiązania zadań z podręcznika

46 © Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 2017

 Fizyka | Świat fizyki | Klasa 7 Szkoła podstawowa

Strona Zadanie 5R]ZLÁ]DQLH

41 HSÏ[ 4V^]OÉEHS[I[]RMOM
0MG^FE 1EWE K
XEPIV^]O´[
1 
2 
3 
4 
4S[]OSRERMYHSÏ[MEHG^IRMEMWTSV^ÂH^IRMY[]OVIWY^HNÆPMÏQ]NIHIR^XEPIV^]O´[^[EKMMWXÉYOPMÏQ]KSREOE[EÉOM
2EWXÆTRMINIHIR^OE[EÉO´[TSÉSÖ]PMÏQ]REWXSNÂG]GLRE[EH^ITS^SWXEÉ]GLXEPIV^]OEGL'^]^SHG^]XERMEQEW]
M^[]OVIWYQSÖIQ]Y^]WOEÄMRJSVQEGNÆSX]QNEOÂG^ÆÏÄWXÉYG^SRIKSXEPIV^]OETSÉSÖ]PMÏQ]RE[EH^I#
6SUDZGÓVLÅ
44 1 C
44 2 A
3FNÆXSÏÄOPSGOE GQ 3 GQ· GQ· GQ GQ3;WOE^ERESFNÆXSÏÄGQ3GQ3 GQ3
44 3 C
44 4 A
-PSÏÄWYFWXERGNMX[SV^ÂGINQEWOSXOÆWMÆRMI^QMIRME
44 5 B
44 6 D
N
Fc = 2 kg ⋅ 10 = 20 N
kg

45 7 C
9OÉEHEQ]TVSTSVGNÆ 80 km = x
x OQ
60 min 15 min

45 8 D
45 9 A
11, 4 cm + 11,6 cm + 11,5 cm
= 11, 5 cm
3

45  B
45 11 D

p=
F
 
F   F = p ⋅ S , F = 100 000 Pa ⋅ 0 , 5 m3 = 50 000 N 
S
p S
45 12 C
V GQ3 Q2

FG mg, 
F   m=
Fc
, m=
0 ,216 N
= 0 , 0216 kg
g N
m g 10
kg
m 0 ,0216 kg kg
d= ,d= = 2700 3
V 0 ,000 008 m3 m


AUTOR: Barbara Sagnowska Rozwiązania zadań z podręcznika

47 © Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 2017

 Fizyka | Świat fizyki | Klasa 7 Szkoła podstawowa

Strona Zadanie 5R]ZLÁ]DQLH

=DGDQLDSUREOHPRZH
46 1 9[EKE.IÏPMYG^RMS[MI[]Q]ÏPÂXEOMWTSW´FEF]RMIF]ÉEOSRMIG^RE^RENSQSÏÄHERIN^XEFPMGMTV^IHWXE[MÂKS[TYROGMIG 
XSV´[RMIÖSXV^]QYNÂTYROX
7TSW´F
E 4V^]V^ÂH]XEÏQEQMIVRMG^E
F 4SQMEV]QMIV^]Q][]WSOSÏÄFEWIRYh MNIKSÏVIHRMGÆr
'^]RRSÏGM
å 3FPMG^EQ]SFNÆXSÏÄ[SH][FEWIRMIV = πr 2h 
å 3FPMG^EQ]QEWÆ[SH]m dV.
kg
G  dwody = 1000
m3
STSW´F
E 4V^]V^ÂH][MEHIVOS[EKE
F '^]RRSÏGMMTSQMEV]
å ;EÖ]Q]TYWXI[MEHIVOS m1 
å 2ETIÉRMEQ][MEHIVOS[SHÂ
å ;EÖ]Q][MEHIVOSRETIÉRMSRI[SHÂ m2 
å 3FPMG^EQ]QEWÆ[SH][[MEHIVOY m m2åm1 
å >ETSQSGÂ[ÆÖERETIÉRMEQ][MEHIVOS[SHÂMTV^IPI[EQ]HSFEWIRYPMG^ÂGPMG^FÆ[MEHIVIO n 
å 3FPMG^EQ]QEWÆ[SH][FEWIRMI n · m 
G ÕEHREHSHEXOS[EHERERMINIWXREQTSXV^IFRE
7TSW´F
E 4V^]V^ÂH]KEVRIOS^RERINSFNÆXSÏGMRTP
F '^]RRSÏGMMTSQMEV]
å 2ETIÉRMEQ]KEVRIO[SHÂ^[ÆÖEMTV^IPI[EQ]HSFEWIRYPMG^ÂGPMG^FÆTV^IPER]GLKEVRO´[[SH] n 
å 3FPMG^EQ]SFNÆXSÏÄ[SH][RETIÉRMSR]QFEWIRMI n · P 
å 3FPMG^EQ]QEWÆ[SH][MIH^ÂGÖIP[SH][EÖ]SOSÉSOK
G ÕEHREHSHEXOS[EHERERMINIWXREQTSXV^IFRE
46 2 1
E S = cm2 = 0 , 25 cm2 = 0 , 000 025 m2 
4
N 2
F = p ⋅ S , F = 12 000 ⋅ 0 , 000 025 m = 0 , 3 N
m2

F 2XSWMÉENEOÂ>MIQMETV^]GMÂKEGMEÉSSQEWMIK2E[IXRENIHR]QTEPGYQSÖIQ]YRMIÏÄXEOMIGMEÉSX]QFEVH^MIN
GMEÉS[EÖÂGI28EO[MÆGTEPGIQQSÖRE^EXV^]QEÄ[]TÉ][[SH]^IW^G^IPMROM
46 3 2ETV^]OÉEHHSÏ[MEHG^IRME^IWTSHVÆG^RMOE

AUTOR: Barbara Sagnowska Rozwiązania zadań z podręcznika

48 © Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 2017

 Fizyka | Świat fizyki | Klasa 7 Szkoła podstawowa

2. Niektóre właściwości fizyczne ciał

Strona Zadanie 5R]ZLÁ]DQLH
7U]\VWDQ\VNXSLHQLDFLDÈ
51 1 OVYGLSÏÄWTVÆÖ]WXSÏÄOVYGLSÏÄTPEWX]G^RSÏÄWTVÆÖ]WXSÏÄ
51 2 ÏGMÏPM[SÏÄKE^´[
51 3 2MIKH]ÖGMIG^IRMIWÂÏGMÏPM[I
51 HSÏ[ 7TVÆÖ]WXSÏÄåOW^XEÉXWTMREG^EWMÆRMI^QMIRMÉ4PEWX]G^RSÏÄåOW^XEÉXWTMREG^EYPIKÉ^QMERMI/VYGLSÏÄåHVYX^SWXEÉ
^ÉEQER]
=PLDQ\VWDQ³ZVNXSLHQLDFLDÈ
56 1 3É´[[XIQTIVEXYV^I°'NIWXGMIG^ÂTSRMI[EÖXIQTIVEXYVEXSTRMIRMESÉS[MYNIWXV´[REq'
6XÆÄ[XIQTIVEXYV^Iåq'Mq'NIWXGMIG^ÂTSRMI[EÖXIQTIVEXYVEOV^ITRMÆGMEVXÆGMNIWXV´[REåq'EXIQTI-
VEXYVE[V^IRMEXSq'
%POSLSPQIX]PS[][XIQTIVEXYV^Iåq'NIWXGMIG^ÂTSRMI[EÖNIKSXIQTIVEXYVEOV^ITRMÆGMENIWXV´[REåq'
56 2 WYFPMQEGNE
56 3 XIQTIVEXYVEMQEWE
56 4 4V^]OÉEH
Cel;]OE^ERMIÖI[TS[MIXV^Y^RENHYNIWMÆTEVE[SHRE
Potrzebne przedmioty^MQRISOYPEV] PYFPYWXIVOS RT[]NÆXI^PSH´[OM
.ROHMQHF]\QQRÎFLLREVHUZDFMH3KPÂHEQ]TS[MIV^GLRMÆW^OÉE[GL[MPÆTS[]NÆGMY^PSH´[OMåTSNE[MENÂWMÆRERMIN
OVSTIPOM[SH] SOYPEV]^ETEVS[YNÂ 
:QLRVHN>RENHYNÂGEWMÆ[TS[MIXV^YTEVE[SHREWOVSTPMÉEWMÆ[RMWOMINXIQTIVEXYV^I
56 5 3Håq' XIQTIVEXYVEOV^ITRMÆGMEVXÆGM HSq' XIQTIVEXYVE[V^IRMEVXÆGM 
56 6 %POSLSPQIX]PS[]FSQEFEVH^SRMWOÂXIQTIVEXYVÆOV^ITRMÆGME åq' 
56 7 4EVE[SHREQSÖIWMÆWOVSTPMÄ TV^INÏÄ[WXERGMIOÉ] PYF^IWXEPMÄ TV^INÏÄ[WXERWXEÉ] 
;SHEQSÖI^EQEV^RÂÄ TV^INÏÄ[WXERWXEÉ] PYF[]TEVS[EÄ TV^INÏÄ[WXERPSXR] 
0´HQSÖIWMÆWXSTMÄ TV^INÏÄ[WXERGMIOÉ] PYF[]WYFPMQS[EÄ TV^INÏÄ[WXERPSXR] 
56 8 4SHGMÏRMIRMIQEXQ[SHE[V^I[q'>QRMINW^IRMIGMÏRMIRMISFRMÖEXIQTIVEXYVÆ[V^IRMEE^[MÆOW^IRMIåTSH-
[]ÖW^ÂNÂ2EPIÖ]YÖ]ÄW^]FOS[EVY
5R]V]HU]DOQRÎÃWHPSHUDWXURZDFLDÈ
61 1 &IXSRMWXEP[VE^^I[^VSWXIQXIQTIVEXYV]VS^W^IV^ENÂWMÆMHIRX]G^RMI;I[RÆXV^YFIXSRYRMIX[SV^ÂWMÆRETVÆÖIRME
KVSÖÂGIYW^OSH^IRMIQFYHS[PM
61 2 >IWXEPMTSRMI[EÖWXEPVS^W^IV^EWMÆXV^]OVSXRMIQRMINRMÖEPYQMRMYQTV^]XEOMQWEQ]Q[^VSÏGMIXIQTIVEXYV]
61 3 SFNÆXSÏÄ
61 4* 4V^]VSWXHÉYKSÏGMTVÆXE'lNIWX[TVSWXTVSTSVGNSREPR]HSTV^]VSWXYXIQTIVEXYV]'t
/SV^]WXEQ]^HMEKVEQYREWMYOÉEHEQ]TVSTSVGNÆ
2 mm x 150°C
= , x = 2 mm ⋅ = 3 mm
100°C 150°C 100°C
4SSKV^ERMYTVÆXFÆH^MIQMEÉHÉYKSÏÄQ

AUTOR: Barbara Sagnowska Rozwiązania zadań z podręcznika

49 © Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 2017

 Fizyka | Świat fizyki | Klasa 7 Szkoła podstawowa

Strona Zadanie 5R]ZLÁ]DQLH

3
61 5* HQ  PMXV
REJXE'Vn = 10 ⋅ 0 , 92 cm3 = 9 , 2 cm3 Vn = 1009 , 2 cm3
EGIXSR'Va = 5 ⋅ 1, 43 cm3 = 7,15 cm3 Va = 5007,15 cm3
KPMGIV]RE'Vg = 2 ⋅ 5 ⋅ 0 , 49 cm3 = 4 , 9 cm3 Vg = 2004 , 9 cm3
61 HSÏ[ 3GLÉSH^IRMIFYXIPOMWTS[SHYNI^ETEHRMÆGMIWMÆNINÏGMERIO
'MÏRMIRMITS[MIXV^E[TYWXINFYXIPGINIWXV´[RIGMÏRMIRMYEXQSWJIV]G^RIQY2EPERMIHSFYXIPOMKSVÂGIN[SH]TS[SHYNI
[^VSWXXIQTIVEXYV]TS[MIXV^E[FYXIPGIMNIKSVS^W^IV^ERMIWMÆ[WOYXIOG^IKSG^ÆÏÄTS[MIXV^ESTYÏGMFYXIPOÆ4SNIN
^EOVÆGIRMYMSGLÉSH^IRMYGMÏRMIRMI^RENHYNÂGIKSWMÆ[RMINTS[MIXV^EWXENIWMÆQRMINW^ISHGMÏRMIRMEEXQSWJIV]G^RIKS
MFYXIPOE^SWXENI^KRMIGMSRE
6SUDZGÓVLÅ
64 1 B
64 2 C
64 3 A
64 4 D
64 5 D
64 6 B
64 7 B
64 8 C
65 9 C
65  D
65 11 C
0 ,9 mm Δl 0 ,9 mm ⋅ 150°C
9OÉEHEQ]TVSTSVGNÆ = , Δl = = 1, 35 mm 
100°C 150°C 100°C

65 12* D
2 mm mm
QQ Nxq'k = = 0 , 02 
100°C °C

=DGDQLDSUREOHPRZH
66 1 E 4S^MSQ[SH][^VSÏRMISX]PIWEQS
F 3FNÆXSÏÄQEVGLI[OMRMI^EPIÖ]SHNINOW^XEÉXY
66 2 E 4V^]VSWXHÉYKSÏGMGMEÉENIWX[TVSWXTVSTSVGNSREPR]HSTV^]VSWXYNIKSXIQTIVEXYV]4SRMI[EÖ[^VSWXXIQTIVEXYV]
TVÆXENIWXH[YOVSXRMI[MÆOW^]TV^]VSWXNIKSHÉYKSÏGM[^VSÏRMIV´[RMIÖH[EVE^]MFÆH^MIV´[REQQ
F 4V^]VSWXHÉYKSÏGMTVÆXENIWX[TVSWXTVSTSVGNSREPR]HSTV^]VSWXYNIKSXIQTIVEXYV]
3 mm ⋅ 50°C
G  Δl = = 1, 5 mm, l2 = 1, 0015 m 
100°C

66 3 E WOVETPERMITEV][SHRIN
F 4EVE[SHREWOVETPEWMÆ[^IXORMÆGMY^GLÉSHRMINW^ÂTS[MIV^GLRMÂW^OÉE

AUTOR: Barbara Sagnowska Rozwiązania zadań z podręcznika

50 © Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 2017

 Fizyka | Świat fizyki | Klasa 7 Szkoła podstawowa

3. Cząsteczkowa budowa ciał

Strona Zadanie 5R]ZLÁ]DQLH
&]ÁVWHF]NRZDEXGRZDFLDÈ
74 1 7XSWYNIQ][^´VT t/
E /F /G /H /I /
74 2 7XSWYNIQ][^´Vt Tåq'
E åq'F q'G q'H åq'I åqC
74 3 T1 /T2 /'T /'t qC
6´ÖRMGEXIQTIVEXYVNIWX[SFYWOEPEGLXEOEWEQE'T 't
74 4 >ETEGL]VS^GLSH^ÂWMÆH^MÆOM^NE[MWOYH]JY^NMåG^ÂWXIG^OMWYFWXERGNM^ETEGLS[]GLQMIW^ENÂWMÆWEQSV^YXRMI^G^Â-
WXIG^OEQMKE^´[X[SV^ÂG]GLTS[MIXV^I
74 5 7^]FOSÏÄTSVYW^ERMEWMÆG^ÂWXIG^IO[SH][MÂÖIWMÆ^NINXIQTIVEXYVÂEVÆOÂQSÖIQ][]G^YÄV´ÖRMGÆXIQTIVEXYVH[´GL
TSVGNM[SH]2EPIÖ]NIHREOSHTS[MIHRMS[]OSREÄTSQMEVREGS[WOE^YNIHSÏ[MEHG^IRMI[VS^H^MEPI
74 HSÏ[ &EV[EGMIG^]NIWXGSVE^QRMINMRXIRW][REKH]ÖG^ÂWXIG^OMWSOYH]JYRHYNÂ[GSVE^[MÆOW^INSFNÆXSÏGMFI^FEV[RIN[SH]
6LÈ\PLÅG]\F]ÁVWHF]NRZH
78 1 7MÉ]WT´NRSÏGMQMÆH^]G^ÂWXIG^OEQMXÉYW^G^YWÂ[MÆOW^IRMÖWMÉ]TV^]PIKERMEQMÆH^]G^ÂWXIG^OEQM[SH]MXÉYW^G^Y
78 2 1MÆH^]G^ÂWXIG^OEQM[SH]MW^OÉEH^MEÉENÂWMÉ]TV^]GMÂKERME[MÆOW^ISHWMÉWT´NRSÏGMQMÆH^]G^ÂWXIG^OEQM[SH]
78 3 &EËOMQ]HPERITS[WXENÂREWOYXIORETMÆGMETS[MIV^GLRMS[IKSGMIG^]TS[SHYNÂGIKSX[SV^IRMIWMÆFÉSROMQ]HPERIN^E-
Q]OENÂGINTS[MIXV^IOYPMWXÂSXSG^OÂ7MÉ]QMÆH^]G^ÂWXIG^OS[IHÂÖÂHSQEOW]QEPRIKS^QRMINW^IRMETS[MIV^GLRMFÉSROM
78 4 7MÉ]RETMÆGMETS[MIV^GLRMS[IKSHÂÖÂHS^QRMINW^IRMETS[MIV^GLRMOVSTPM
79 HSÏ[ ;QMEVÆ[V^YGERMEOSPINR]GLTV^IHQMSX´[FÉSROERETS[MIV^GLRM[SH][]FV^YW^EWMÆGSVE^FEVH^MINEPIRMITÆOE
M[SHEWMÆRMI[]PI[E4V^]G^]RÂNIWX^NE[MWOSRETMÆGMETS[MIV^GLRMS[IKS
79 HSÏ[ (^MÆOMRETMÆGMYTS[MIV^GLRMS[IQYREQSRIGMIYXV^]QEWMÆHSOVSTPM
79 HSÏ[ 4SG^ÂXOS[STMITV^RMIGLGIWMÆSHWY[EÄ[VEGEHSW[SNIKSTSTV^IHRMIKSTSÉSÖIRMEREWOYXIOH^MEÉERMEWMÉQMÆH^]G^Â-
WXIG^OS[]GL4S^ERYV^IRMETEPGE^HIXIVKIRXIQTMITV^REX]GLQMEWXYGMIOE^QMINWGEKH^MINIWXHIXIVKIRX(IXIVKIRX
TS[SHYNIVS^IV[ERMIFÉSROMTS[MIV^GLRMS[INREWOYXIO^QRMINW^IRMEWMÉQMÆH^]G^ÂWXIG^OS[]GL
79 HSÏ[ :\QLN/EVXETÉ][ENEOF]QMEÉERETÆH
:QLRVHN;QMINWGY^IXORMÆGME[SH]^Q]HÉIQG^ÂWXIG^OMSHHEPENÂWMÆSHWMIFMIMXI^RMGLOX´VITSVYW^ENÂWMÆ[WXVSRÆ
OEVX]TST]GLENÂNÂTV^IHWSFÂ
5³ÕQLFHw EXGRZLHFLDÈVWDÈ\FKFLHF]\i JD]³Z
82 1 3HPIKÉSÏGMQMÆH^]G^ÂWXIG^OEQMKE^YWÂHYÖIåKE^^ENQYNIGEÉÂHSWXÆTRÂSFNÆXSÏÄ
82 2 3HPIKÉSÏGMQMÆH^]G^ÂWXIG^OEQMGMEÉEWXEÉIKSWÂRMI[MIPOMIEWMÉ]QMÆH^]G^ÂWXIG^OS[IHYÖI+ÆWXSÏÄ^EPIÖ]SHYTE-
OS[ERMEG^ÂWXIG^IOMMGLQEW
82 3 7MÉ][^ENIQRIKSTV^]GMÂKERMEWMÆG^ÂWXIG^IOKE^YWÂFEVH^SQEÉIHPEXIKSG^ÂWXIG^OMQSKÂWMÆSHWMIFMIHS[SPRMI
SHHEPEÄ;GMIG^EGLWMÉ][^ENIQRIKSTV^]GMÂKERMEWÂ^REG^RMI[MÆOW^IGLSÄRMI[]WXEVG^ENÂHS^EGLS[ERMEOW^XEÉXY
82 4 7MÉ]QMÆH^]G^ÂWXIG^OS[I
82 5 7^]FGMIN[]TEVYNI[SHE^XEPIV^EKH]Ö[MÆOW^ENIWX[XIH]TS[MIV^GLRMETEVS[ERME
82 6 È^]^E[MIVENÂ[SHÆ ^[MÂ^IO[SHSVY^XPIRIQ MW´P ^[MÂ^IOGLPSVYMWSHY ;W^]WXOMIG^ÂWXIG^OMWÂ[GMÂKÉ]QVYGLY

AUTOR: Barbara Sagnowska Rozwiązania zadań z podręcznika

51 © Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 2017

 Fizyka | Świat fizyki | Klasa 7 Szkoła podstawowa

Strona Zadanie 5R]ZLÁ]DQLH

3.4. Gaz w ]DPNQLÅW\P]ELRUQLNX
85 1 ;^VSWXXIQTIVEXYV]TS[SHYNIÖIG^ÂWXIG^OMKE^YTSVYW^ENÂWMÆW^]FGMIN>HIV^IË^IÏGMEROEQMHÆXOMNIWX[MÆGINMWÂ
WMPRMINW^I
85 2 3FNÆXSÏÄFEPSRYVSÏRMITSRMI[EÖ[VE^^[]WSOSÏGMÂQEPINIGMÏRMIRMIEXQSWJIV]G^RIRE^I[RÂXV^FEPSRY'MÏRMIRME
[I[RÂXV^MRE^I[RÂXV^FEPSRYHÂÖÂHS[]V´[RERMEWMÆ
85 3 4SH[TÉ][IQ[^VSWXYXIQTIVEXYV][^VEWXEGMÏRMIRMIKE^Y[^FMSVRMOYMNIKSÏGMEROMQSKÂ^SWXEÄVS^IV[ERI
85 4 4YW^OÆREPIÖ]SX[SV^]ÄTV^IHTSHKV^ERMIQKH]ÖTSH[TÉ][IQ[]WSOMINXIQTIVEXYV][^EQORMÆXINTYW^GIQSÖI
REHQMIVRMI[^VSWRÂÄGMÏRMIRMIMNÂVS^IV[EÄ
85 HSÏ[ 7TEPIRMITETMIVOETS[SHYNI[^VSWXXIQTIVEXYV]TS[MIXV^EMNIKSVS^W^IV^ERMI'^ÆÏÄTS[MIXV^ESTYW^G^EFYXIPOÆ.IÏPM
[XIH]^EQORMIQ]W^G^IPRMIFYXIPOÆ^ETSQSGÂNENOEXSTSSGLÉSH^IRMYGMÏRMIRMITS[MIXV^E[FYXIPGI^REG^RMIWMÆ
^QRMINW^];´[G^EWGMÏRMIRMIEXQSWJIV]G^RI[]ÖW^IRMÖGMÏRMIRMI[FYXIPGI[T]GLENENOSHSÏVSHOE
6SUDZGÓVLÅ
88 1 B
88 2 C
88 3 B
88 4 A
88 5 D
88 6 A
88 7 D
88 8 B
89 9 B
>ÉSXSNIWXQIXEPIQMQEFYHS[ÆOV]WXEPMG^RÂ1MÆH^]G^ÂWXIG^OEQMX[SV^ÂG]QMWMIÄOV]WXEPMG^RÂWÂTYWXIQMINWGE
89  A
=DGDQLDSUREOHPRZH
 1 E >NE[MWOSH]JY^NM
F ;WOPITMI^QVSÖSROEQMTERYNIRESK´ÉRMÖW^EXIQTIVEXYVERMÖ[WOPITMI^SH^MIÖÂ[OX´V]QOPMIRGMTV^]QMIV^ENÂ
KEVHIVSFÆ(]JY^NE[RMÖW^INXIQTIVEXYV^I^EGLSH^M^REG^RMI[SPRMIN[MÆGXIRWTSW´FTV^]GMÂKERMEOPMIRX´[NIWX
QRMINIJIOX][R]
 2 8EO-QQRMINW^ENIWXQEWEG^ÂWXIG^IOX]Q[MÆOW^ENIWXMGLW^]FOSÏÄ
 3 3TMWVYGLYREVXRMOESTMWHSÏ[MEHG^IË W Må W 

AUTOR: Barbara Sagnowska Rozwiązania zadań z podręcznika

52 © Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 2017

 Fizyka | Świat fizyki | Klasa 7 Szkoła podstawowa

4. Jak opisujemy ruch?

Strona Zadanie 5R]ZLÁ]DQLH
8NÈDGRGQLHVLHQLD
94 1 6YGLMWTSG^]RIOGMEÉEQSÖRESOVIÏPMÄX]POS[^KPÆHIQHVYKMIKSGMEÉEåYOÉEHYSHRMIWMIRME;TSHERINW]XYEGNMRMIQE
YOÉEHYSHRMIWMIRMEå[IQKPIMRR]GLGMEÉRMI[MHEÄ
94 2 ;^KPÆHIQÉSH^MM[SH]TIPMOER]WÂ[WTSG^]ROY[^KPÆHIQHV^I[REFV^IKYå[VYGLY
94 3 '%&
7RUUXFKXGURJD
98 1 V x2åx1 'x QåQ Q
98 2 V OQOQ OQ

98 3 E OQOQOQ OQ
F OQOQOQOQ OQPYFOQOQOQOQ OQPYFOQOQOQOQ OQ
G OQOQOQOQOQOQ OQ
5XFKSURVWROLQLRZ\MHGQRVWDMQ\
 1

 2 (VSKETV^IF]XE
E [HVYKMINWIOYRH^MIQ[GMÂKYWIOYRHQ
F [TMÂXINWIOYRH^MIQ[GMÂKYWIOYRHQ
G [H^MIWMÂXINWIOYRH^MIQ[GMÂKYWIOYRHQ

 3 340 m 3060 m 3060 m ⋅ 1 s

9OÉEHEQ]TVSTSVGNÆ = , t=  W
1s t 340 m

AUTOR: Barbara Sagnowska Rozwiązania zadań z podręcznika

53 © Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 2017

 Fizyka | Świat fizyki | Klasa 7 Szkoła podstawowa

Strona Zadanie 5R]ZLÁ]DQLH

 4 E 9OÉEHEQ]TVSTSVGNÆ
5,8 km 2 ,9 km 2 ,9 km ⋅ 1 s
= , t=  W
1s t 5,8 km
F 

:DUWRÎÃSUÅGNRÎFLw UXFKXMHGQRVWDMQ\P
 1
(VSKEVTV^IF]XETV^I^ '^EWtVYGLY
XVEOXSV OQ XVEOXSVE L
20 1
40 2
60 3

 2
(VSKEVTV^IF]XETV^I^ '^EWt W [OX´V]Q
HÔ[MÆO Q HÔ[MÆOTV^IF][EHVSKÆV
340 1
680 2
170 

 3 ;VYGLYNIHRSWXENR]QW^]FOSÏÄQWS^REG^EÖI[G^EWMIOEÖHINWIOYRH]GMEÉSTV^IF][EHVSKÆQ
(VSKETV^IF]XE[HVYKMINWIOYRH^MIXSQE[GMÂKYH[´GLWIOYRHåQ

 4 t=
s
=
150 000 000 km
= 500 s = 8 min 20 s 
X km
300 000
s

 5 E (VSKETV^IF]XE[GMÂKYTMIV[W^INQMRYX]åQ[GMÂKYH[´GLTMIV[W^]GLQMRYXåQ[TMÂXINQMRYGMIåQ
[GMÂKYW^IÏGMYQMRYXåQ
F Q
G X QQMR
H VYGLNIHRSWXENR]
 6 s = X ⋅ t = 340
m
⋅ 5 s = 1700 m
s

AUTOR: Barbara Sagnowska Rozwiązania zadań z podręcznika

54 © Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 2017

 Fizyka | Świat fizyki | Klasa 7 Szkoła podstawowa

Strona Zadanie 5R]ZLÁ]DQLH

 7 km 1
E HVSKETW^G^SÉ] sp = 18 ⋅ h = 9 km
h 2
km 1
F HVSKEERX]PST] sa = 94 ⋅ h = 23, 5 km
h 4
km
G HVSKEWEQSPSXY ss = 2196 ⋅ 2 h = 4392 km
h

 8 9 km 1
E tk = km
= h = 10 min
54 6
h
300 m
F t s = m
= 30 s 
10
s

 9 10 km 10 000 m m 10 km km
XA = = ≈ 167 , XA = 1 = 600
1 min 60 s s h h
60

10 km 10 000 m m 10 km km
XB = = ≈ 83 , XB = 1 = 300
2 min 120 s s h h
30

  m
E Pab = a ⋅ b = 2 min ⋅ 20 = 40 m 
min
(VSKETV^IF]XE[GMÂKYQMRYX[^EHERMYNIWXXEOEWEQE
m
F Pbc = b ⋅ c = 6 min ⋅ 20 = 120 m
min
(VSKETV^IF]XE[GMÂKYQMRYX[^EHERMYNIWXXEOEWEQE
G (VSKÆTV^IF]XÂTV^I^GMEÉSQSÖRESFPMG^]ÄNEOSTSPITS[MIV^GLRMTSH[]OVIWIQX t 
5XFK]PLHQQ\
116 1 100 m m
E WTVMRXIV Xś r = = 10
10 s s
42 ,195 km km
F QEVEXSËG^]O Xś r = = 14 , 065
3h h

116 2 40 km 40 km 6 km km
/VEO´[å&SGLRME Xśr = = 50 = 40 ⋅ = 48
50 min h 5 h h
60

&V^IWOSå&SGLRME Xś r =
(55 − 40) km = 15 km = 15 ⋅ 4 km
= 60
km
15 min 1 h h
h
4

&V^IWOSå8EVR´[ Xś r =
(80 − 55) km = 25 km
= 25 ⋅
6 km
= 37, 5
km
40 min 40 4 h h
h
60
80 km 80 km 80 km 4 km km
ÎVIHRMEW^]FOSÏÄREGEÉINXVEWMI Xś r = = 3 = 7 = 80 ⋅ ≈ 45, 7
1 h 45 min 1 h h 7 h h
4 4

116 3 >REOHVSKS[]S^REG^E^EOE^TV^IOVEG^ERMEW^]FOSÏGMGL[MPS[INOQL
116 4 OQLXSW^]FOSÏÄ>XEOÂW^]FOSÏGMÂQSÖRENIGLEÄ[HS[SPRMIHÉYKMQG^EWMI
117 5 W^]FOSÏÄGL[MPS[Â
117 6 E 7^]FOSÏGMGL[MPS[I
F .IHREOS[I HÉYKSÏGM[IOXSV´[TVÆHOSÏGMWÂNIHREOS[I 
G 6´ÖRI QENÂV´ÖRI^[VSX] 

AUTOR: Barbara Sagnowska Rozwiązania zadań z podręcznika

55 © Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 2017

 Fizyka | Świat fizyki | Klasa 7 Szkoła podstawowa

Strona Zadanie 5R]ZLÁ]DQLH

117 7* km km 1
E  s1 = X1 ⋅ t1 = 24 ⋅ 20 min = 24 ⋅ h = 8 km
h h 3
km km 1
s2 = X2 ⋅ t2 = 12 ⋅ 10 min = 12 ⋅ h = 2 km
h h 6
s1 + s2 8 km + 2 km 10 km km
Xśr = = 1 = 1 = 20
t1 + t2 h+ h
1
h h
6 3 2
F

5XFKSURVWROLQLRZ\MHGQRVWDMQLHSU]\VSLHV]RQ\
 1 E ;]OVIWIQX t [X]QVYGLYNIWXT´ÉTVSWXE[]GLSH^ÂGE^TSG^ÂXOYYOÉEHY[WT´ÉV^ÆHR]GLREGL]PSRETSHOÂXIQ
SWXV]QHSSWMG^EWY>EXIQF]ÉXSVYGLNIHRSWXENRMITV^]WTMIW^SR]
F SQW
m
20 m
G  ΔX1s = s =2 
10 s

 2 E %'X WTSG^]RIO&'X  QWVYGLNIHRSWXENRMITV^]WTMIW^SR]

F 'X  QW
1
m km 3600 km km
ΔX = 2, 5 = 2, 5 ⋅ 1000
1
= 2, 5 ⋅ =9 
s s 1000 h h
3600

3U]\VSLHV]HQLHw UXFKXSURVWROLQLRZ\PMHGQRVWDMQLHSU]\VSLHV]RQ\P
125 1 m m
E 7XEÉITV^]WTMIW^IRMIS[EVXSÏGM10 S^REG^EÖI[OEÖHINWIOYRH^MIREWXÆTYNITV^]VSWXW^]FOSÏGMS10 4S
s2 s
m m m
NIHRINWIOYRH^MIVYGLYW^]FOSÏÄ[]RSWM10 TSH[´GLWIOYRHEGLå20 TSXV^IGLWIOYRHEGLå30 
s s s
m
;GL[MPMYHIV^IRMES^MIQMÆG^]PMTSWIOYRHEGL X = 40 
s
m m
F  X = 10 2 ⋅ 4 s = 40 
s s

125 2 km m
ΔX = 108 = 30
h s
m
ΔX 30 s m
a= = =3 2
t 10 s s

AUTOR: Barbara Sagnowska Rozwiązania zadań z podręcznika

56 © Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 2017

 Fizyka | Świat fizyki | Klasa 7 Szkoła podstawowa

Strona Zadanie 5R]ZLÁ]DQLH

125 3 m m
X = a⋅t = 2 ⋅ 12 s = 24
s2 s

125 4 SQW
125 5 m
3^REG^EXSÖI[OEÖHINWIOYRH^MIW^]FOSÏÄTMÉOM[^VEWXES10 ;HVYKMINWIOYRH^MIW^]FOSÏÄTMÉOM[^VSÏRMI
s
m m m
S10 7^]FOSÏÄTMÉOM[OSËGYHVYKMINWIOYRH]VYGLY X = a ⋅ t = 10 2 ⋅ 2 s = 20 
s s s

 'URJDw UXFKXMHGQRVWDMQLHSU]\VSLHV]RQ\P

127 1 m
E 3HG^]XYNIQ]^[]OVIWYÖIRT[G^EWMIt WW^]FOSÏÄ[^VSWÉES ΔX = 6 [MÆG
s
m
ΔX 6 m
a= = s =6 2
t 1s s
1 1 m
F s = a ⋅ t 2 = ⋅ 6 2 ⋅ (2 s)2 = 12 m
2 2 s
m m 1 1 m
G  X = a ⋅ t = 6 2 ⋅ 5 s = 30  s = a ⋅ t 2 = ⋅ 6 2 ⋅ (5 s)2 = 75 m
s s 2 2 s

127 2 m
ΔX 100 s 1 1 m
t= = m = 20 s  s = a ⋅ t 2 = ⋅ 5 2 ⋅ (20 s)2 = 1000 m = 1 km 
a 5 2 2 2 s
s

127 3  ΔX = 108
km
= 108 ⋅
1000 m
= 30
m
h 3600 s s
m
ΔX 30 s 1m 1 1 1m
a= = =  s = a ⋅ t 2 = ⋅ 2 ⋅ (60 s)2 = 900 m
t 60 s 2 s2 2 2 2s

5XFKMHGQRVWDMQLHRS³ÓQLRQ\
129 1 4V^]WTMIW^IRMISQEÉIN[EVXSÏGMåVYW^ENÂG]^TV^]WXEROYXVEQ[ENVYW^ENÂG]TSGMÂK
4V^]WTMIW^IRMISHYÖIN[EVXSÏGMåWXEVXYNÂG]WEQSPSXFSPMH*SVQYÉ]
129 2* m
km m ΔX 20
X0 = ΔX = 72 = 20  t = = ms = 4 s
h s a 5 2
s

129 3 m
X0 40
t= = s = 4 s
m
a 10 2
s

AUTOR: Barbara Sagnowska Rozwiązania zadań z podręcznika

57 © Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 2017

 Fizyka | Świat fizyki | Klasa 7 Szkoła podstawowa

Strona Zadanie 5R]ZLÁ]DQLH

129 4 1 2s 2 ⋅ 0, 5 m m
s= X0 ⋅ t ⇒ X0 = = = 100
2 t 0 , 01 s s

6SUDZGÓVLÅ
132 1 QMRQ
132 2 OQOQOQ
132 3 QWQW
132 4 B
133 5 B
133 6 B
133 7 A
(VSKEV Q^SWXEÉETV^IF]XE[G^EWMIt W
s 4 m m
X= = =1 
t 4 s s

133 8 NIHREOS[INIHREOS[ITV^IGM[RI
133 9 C
m cm m km m km m
X1 = 40 , X2 = 400 =4 , X3 = 0 , 4 = 400 , X4 = 400 ≈ 111
s s s s s h s

AUTOR: Barbara Sagnowska Rozwiązania zadań z podręcznika

58 © Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 2017

 Fizyka | Świat fizyki | Klasa 7 Szkoła podstawowa

Strona Zadanie 5R]ZLÁ]DQLH

=DGDQLDSUREOHPRZH
134 1 E 3FPMG^HVSKÆTV^IF]XÂTV^I^WEQSGL´H
V OQOQ OQ
4SHERIW^]FOSÏGM[]VEÔ[QW
km 1000 m m km 1000 m m
X1 = 36 = 36 ⋅ = 10 , X2 = 54 = 54 ⋅ = 15
h 3600 s s h 3600 s s
3FPMG^G^EWXV[ERMEVYGLY
2 km 2000 m 4 km 4000 m
t1 = m
= m
= 200 s, t2 = m
= m
≈ 267 s
10 10 15 15
s s s s
t t1t2 W
3FPMG^ÏVIHRMÂW^]FOSÏÄWEQSGLSHY
s1 + s2 6000 m m
Xśr = = = 12, 8
t1 + t2 467 s s
-PIVE^]W^]FOSÏÄ X2 F]ÉE[MÆOW^ESHW^]FOSÏGM X1#
km
X2 54
= h = 1, 5
km
X1 36
h
F

134 2 E Q
F tI WtII W
G NIHRSWXENR]Q
s 100 m m 100 m m
H  X = , XI = =2 , XII = ≈ 1, 3
t 50 s s 75 s s
I HPEt = 50 s, sII ≈ 65 m, Δs = 100 m − 65 m = 35 m
134 3 E 2MI(VSKMTV^IF]XITV^I^VS[IV^]WX´[WÂV´ÖRI
F (VSKÆSFPMG^EQ]NEOTSPIĄKYV]TSH[]OVIWIQ X(t )
m 1 1 m
sI = X ⋅ t = 4 ⋅ 4 s = 16 m sII = X ⋅ t = ⋅ 4 ⋅ 4 s = 8 m
s 2 2 s
4SG^XIVIGLWIOYRHEGLVS[IV^]ÏGMQMIPMNIHREOS[IW^]FOSÏGM
m
ΔX 4 m
G a = , aI = 0 , aII = s =1
t 4s s2

AUTOR: Barbara Sagnowska Rozwiązania zadań z podręcznika

59 © Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 2017

 Fizyka | Świat fizyki | Klasa 7 Szkoła podstawowa

5. Siły w przyrodzie
Strona Zadanie 5R]ZLÁ]DQLH
5RG]DMHi VNXWNLRGG]LDÈ\ZDÊ
141 1 7^XERKE^^E[SHRMOMIQåFI^TSÏVIHRMS7^XERKE^>MIQMÂåRESHPIKÉSÏÄ
141 2 ;SHEå[MSWÉS'MÆGM[EåWXV^EÉE
141 HSÏ[

7MÉEGMÆÖOSÏGM^QMIRMEOMIVYRIOM^[VSXTVÆHOSÏGM[SH]RETMSRS[][H´É
6LÈDZ\SDGNRZD6LÈ\U³ZQRZDÕÁFHVLÅ
148 1 E F[  FV  F F[ 22 2FV 2 G F[ 2å2 2FV 2

148 2* G
Fp åWMÉETSGLSH^ÂGESHTSHÉSÖE
G
Fc åWMÉEGMÆÖOSÏGMOEQMIRME
G
Fm åWMÉETSGLSH^ÂGESHQÉSXE
FGFQ FT

G
149 3 F1

149 4 m
'MÆÖEV[EPM^OMFG m · g = 10 kg ⋅ 10 = 100 N
s2
;EPM^OENIWX[V´[RS[EH^I[MÆGF FG(^MI[G^]REH^MEÉERE[EPM^OÆWMÉÂS[EVXSÏGM2OMIVYROYTMSRS[]Q
M^[VSGMI[K´VÆ
F[ 
149 5 +H]HSHENIQ]H[MIWMÉ]SNIHREOS[]GL^[VSXEGLHSHENIQ]MGL[EVXSÏGM+H]HSHENIQ]H[MIWMÉ]STV^IGM[R]GL
^[VSXEGLSHINQYNIQ]MGL[EVXSÏGM

AUTOR: Barbara Sagnowska Rozwiązania zadań z podręcznika

60 © Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 2017

 Fizyka | Świat fizyki | Klasa 7 Szkoła podstawowa

Strona Zadanie 5R]ZLÁ]DQLH

3LHUZV]D]DVDGDG\QDPLNL1HZWRQD
154 1 8V^SRIOK[EÉXS[RMI^EXV^]QYNIWMÆ[GL[MPM^IXORMÆGME^TSHÉSÖIQESFYGL[WOYXIOFI^[ÉEHRSÏGMTSVYW^EWMÆHEPIN
[XÆWEQÂWXVSRÆ
154 2 4V^]YHIV^IRMY[TV^IW^OSHÆVS[IVK[EÉXS[RMI^EXV^]QYNIWMÆ6S[IV^]WXE^EGLS[YNIW[SNÂTVÆHOSÏÄìNIH^MIHEPINë
M^SWXENI[]V^YGSR]^WMSHIÉOEHSTV^SHY.IWXXS^NE[MWOSFI^[ÉEHRSÏGM
154 3 .IWXXS[]OSV^]WXERMI^NE[MWOEFI^[ÉEHRSÏGM4SHG^EWWXV^IT][ERMETEVEWSP^EXV^]QYNIWMÆOVSTPITSVYW^ENÂWMÆREHEP
MWTEHENÂ^TEVEWSPE4SHSFRMINIWX^XV^ITERMIQH][ERY
155 4 >ETMÆXITEW]FI^TMIG^IËWX[ETS^[EPENÂSWSFSQ^RENHYNÂG]QWMÆ[TSNIÔH^MITSHG^EW^HIV^IRMEPYFK[EÉXS[RIKS
LEQS[ERME[]XVEGMÄTVÆHOSÏÄ[VE^^WEQSGLSHIQ2MITV^]TMÆX]TEWEQMG^ÉS[MIOREHEPTSVYW^EWMÆHSTV^SHYYHIV^E
[W^]FÆMQSÖITV^I^RMÂ[]TEÏÄ
155 5 3HWXVSR]PSOSQSX][]+H]F]FEKEÖYQMIÏGMÄTSTV^IGM[RINWXVSRMITSHG^EWREKÉIKSLEQS[ERMEWTEHÉF]^T´ÉOM
[EKSRMT´ÉOE^EXV^]QEÉ]F]WMÆK[EÉXS[RMIE[EPM^OEH^MÆOMFI^[ÉEHRSÏGMTSVYW^EÉEF]WMÆREHEP
155 6 4SHYW^OETS[MIXV^REQEREGIPY^EQSVX]^S[ERMIYHIV^IRMEGMEÉE[W^G^IK´PRSÏGMKÉS[]OMIVS[G]PYFTEWEÖIVESIPIQIRX]
TSNE^HYTSHG^EW^HIV^IRMEPYFK[EÉXS[RIKSLEQS[ERMEåWEQSGL´H^EXV^]QYNIWMÆG^ÉS[MIOREHEPWMÆTSVYW^E
155 HSÏ[ ;]RMOSFWIV[EGNM1SRIXE[TEHEHSW^OPEROM
;RMSWIO(^MÆOMFI^[ÉEHRSÏGMQSRIXERMITV^IWY[EWMÆ[VE^^OEVXÂ
155 HSÏ[ ;RMSWIO7XSWTYHIÉIOREWOYXIOFI^[ÉEHRSÏGM^EGLS[EWXERWTSG^]ROYRMITV^IWYRMIWMÆ[VE^^[]V^YGER]Q
RENRMÖW^]QTYHIÉOMIQNIH]RMISTEHRMIREWX´É
7U]HFLD]DVDGDG\QDPLNL1HZWRQD
159 1 2MIKH]ÖOEÖHE^RMGLH^MEÉEREMRRIGMEÉS
159 2 (IWOETV^IWYRMIWMÆHSX]ÉY-HÂGHSTV^SHY1MOSÉENSHT]GLEWMÆWXSTEQMSHHIWOMåH^MEÉEREHIWOÆWMÉÂ^[V´GSRÂHSX]ÉY
159 3 3FESFMIOX]^FPMÖENÂWMÆHSWMIFMIKH]ÖRESFEH^MEÉEWMÉE
159 4 4V^]QSGS[EREHSQSXSV´[OMÏVYFESHT]GLE[SHÆHSX]ÉY;SHESHT]GLEÏVYFÆMQSXSV´[OÆWMÉÂSXINWEQIN
[EVXSÏGM^[V´GSRÂTV^IGM[RMI1SXSV´[OETÉ]RMIHSTV^SHY
159 HSÏ[ ;]RMOHSÏ[MEHG^IRME+E^]WTEPMRS[I[]PEXYNÂ[H´ÉEFYXIPOETSVYW^EWMÆ[K´VÆ
;RMSWIO;FYXIPGI[^VEWXEGMÏRMIRMIREWOYXIOWTEPERMETEVHIREXYVEXYÎGMEROMMHRSFYXIPOMREGMWOENÂREKE^]WTE-
PMRS[IWMÉEQMOX´V]GL[]TEHOS[ENIWX^[V´GSRE[H´É+E^]WTEPMRS[IH^MEÉENÂREFYXIPOÂWMÉEQMOX´V]GL[]TEHOS[E
^KSHRMI^XV^IGMÂ^EWEHÂH]REQMOMNIWX^[V´GSRE[K´VÆMTS[SHYNI[]WXV^IPIRMIFYXIPOM
6LÈDVSUÅÕ\VWRÎFL
162 1 3HG^]XYNIQ]^[]OVIWYHPEF 2x GQ
>TVSTSVGNM
2N 3N 3 N ⋅ 4 cm
= ⇒ x= = 6 cm 
4 cm x 2N

162 2 Fs 2N N
k = = = 0, 5 
x 4 cm cm

AUTOR: Barbara Sagnowska Rozwiązania zadań z podręcznika

61 © Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 2017

 Fizyka | Świat fizyki | Klasa 7 Szkoła podstawowa

Strona Zadanie 5R]ZLÁ]DQLH

6LÈDRSRUXSRZLHWU]Di VLÈDWDUFLD
168 1 ;EVXSÏÄWMÉ]XEVGME^EPIÖ]SHVSH^ENYTS[MIV^GLRMXVÂG]GLSWMIFMIGMEÉåMGLWXSTRMEGLVSTS[EXSÏGMPYF[]KÉEH^IRME
;EVXSÏÄWMÉ]XEVGMEF]ÉE[MÆOW^EKH]OYPOEXSG^]ÉEWMÆTSTMEWOYMXOERMRMIEQRMINW^EKH]OYPOEXSG^]ÉEWMÆTSWXSPI
168 2 2E>MIQMTM´VSFÆH^MIWTEHEÄ[SPRMINRMÖOEQMIËKH]ÖH^MEÉERERMI[MÆOW^EWMÉESTSVYTS[MIXV^E2E/WMÆÖ]GYRMIQE
EXQSWJIV]E[MÆGMSTSV´[VYGLY^EXIQSF]H[EGMEÉEWTEHEÄFÆHÂNIHREOS[SHÉYKS
168 3 ;SHE^QRMINW^EXEVGMIQMÆH^]HÉSËQMETV^IHQMSXEQMåH^MEÉENEOWQEV
168 5 ;TÉ][EåMQ[MÆOW^EQEWEX]Q[MÆOW^]REGMWO^E[SHRMOERETSHÉSÖIE[MÆGMWMÉEXEVGME
168 HSÏ[ 4SHYW^OS[GIOX´VI^RENHYNÂ^EWXSWS[ERMI[XYV]WX]GITEXVSPS[ERMYPYFVEXS[RMGX[MI[XVYHRSHSWXÆTR]GLSFW^EVEGL
3UDZR3DVFDOD&LÎQLHQLHK\GURVWDW\F]QH
174 1 +E^^RENHYNÂG]WMÆ[^FMSVRMOY[][MIVEREGMWORENIKSÏGMEROM2EGMWOXIRNIWX[]RMOMIQRMIYWXERRIKSFSQFEVHS[ERME
ÏGMERIO^FMSVRMOETV^I^G^ÂWXIG^OMKE^Y
>[MÆOW^IRMIPMG^F]G^ÂWXIG^IOTV^]WXEÉINSFNÆXSÏGMKE^YTS[SHYNI^[MÆOW^IRMIG^ÆWXSXPM[SÏGM^HIV^IËåGMÏRMIRMIVSÏRMI
^QRMINW^IRMIPMG^F]G^ÂWXIG^IOTS[SHYNIWTEHIOGMÏRMIRME
>[MÆOW^IRMISFNÆXSÏGM^FMSVRMOETV^]WXEÉINQEWMIKE^YTS[SHYNI^QRMINW^IRMIG^ÆWXSXPM[SÏGM^HIV^IËåGMÏRMIRMIQEPINI
^[MÆOW^IRMISFNÆXSÏGMTS[SHYNI[^VSWXGMÏRMIRME
;^VSWXXIQTIVEXYV]KE^Y[MÂÖIWMÆ^I[^VSWXIQW^]FOSÏGMG^ÂWXIG^IO4V^]WXEÉINQEWMIKE^YTS[SHYNIXS^[MÆOW^IRMI
G^ÆWXSXPM[SÏGM^HIV^IËM[EVXSÏGMWMÉ]YHIV^IËåGMÏRMIRMIVSÏRMISFRMÖIRMIXIQTIVEXYV]KE^YTS[SHYNIWTEHIOGMÏRMIRME
174 2 2ETV^]OÉEH^EWEHEH^MEÉERMETSHRSÏRMOEL]HVEYPMG^RIKSPYFL]HVEYPMG^RIKSYOÉEHYLEQYPGS[IKS[WEQSGLSH^MI
OX´VIWÂSQ´[MSRI[TSHVÆG^RMOY
174 3 2E^I[RÂXV^WEQSPSXYPIGÂGIKSREHYÖIN[]WSOSÏGMTERYNIGMÏRMIRMIRMÖW^IRMÖ[OEFMRMI;TV^]TEHOYVS^W^G^IPRMIRME
OEHÉYFEGMÏRMIRMI[OEFMRMIFÆH^MIQEPIÄ-PSÏÄXPIRY[NIHRSWXGISFNÆXSÏGMFÆH^MIQRMINW^ERMÖXSTSXV^IFRIHSSHH]-
GLERMEWXÂHOSRMIG^RSÏÄY^YTIÉRMIRMEXPIRY^QEWIOXPIRS[]GL
174 5 2EHQSV^IQpQ EXQ 4E[K´VEGLpK xEXQ 4E
S QxQ Q2
N
Fm = pm ⋅ S = 101300 ⋅ 0 ,12 m2 = 12156 N ≈ 12,2 kN
m2
N
Fg = pg ⋅ S = 70 910 ⋅ 0 ,12 m2 = 8509 , 2 N ≈ 8,5 kN 
m2

174 6 ;]KMÆXEVYVOEMSHTÉ][XSREG^]RMETSÉÂG^SRI'MÏRMIRMIL]HVSWXEX]G^RI[SFYVEQMSREGLNIWXNIHREOS[I;SHE
[W]JSRMIX[SV^]ìOSVIOë^EXV^]QYNÂG]RMITV^]NIQRI^ETEGL]^OEREPM^EGNM
174 7 .IWXXSTS^MSQMGE[SHRE;]KMÆXEVYVOEWXERS[MREG^]RMETSÉÂG^SRI[OX´V]GL[SHENIWXRENIHREOS[]QTS^MSQMI
174 8 h xQ Q Q
kg N N
p = dw ⋅ g ⋅ h = 1000 ⋅ 10 ⋅ 46 m = 460 000 2 = 4600 hPa 
m3 kg m

174 9 S GQxGQ GQ2 Q2p EXQ 4E

N
F = p ⋅ S = 101 300 ⋅ 0 , 4450 m2 = 45 078 , 5 N ≈ 45 kN
m2
7EQSGL´HSWSFS[]QEQEWÆSOOK[MÆGNIKSGMÆÖEVXS
N
Fc = m ⋅ g = 1200 kg ⋅ 10 = 12 000 N = 12 kN
kg
;EVXSÏÄWMÉ]TEVGMETS[MIXV^EREIOVERXIPI[M^SVENIWX[MÆOW^ESHGMÆÖEVYWEQSGLSHY

AUTOR: Barbara Sagnowska Rozwiązania zadań z podręcznika

62 © Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 2017

 Fizyka | Świat fizyki | Klasa 7 Szkoła podstawowa

Strona Zadanie 5R]ZLÁ]DQLH

6LÈDZ\SRUX
181 1 ;SHEQSVWOEQE[MÆOW^ÂKÆWXSÏÄRMÖ[SHE[V^IGI%F]^V´[RS[EÖ]ÄGMÆÖEVWXEXOYWMÉE[]TSVYREQSV^YQYWMQMIÄ
XEOÂWEQÂ[EVXSÏÄNEO[V^IGIFG  F[
Fw = dwody ⋅ g ⋅ Vzanurzona część statku
+ÆWXSÏÄ[^VEWXE[MÆG^ERYV^IRMIWMÆ^QRMINW^]
181 2 7MÉ]H^MEÉENÂGIREWXEXIOWMÆV´[RS[EÖÂFG  F[ O2
Fw 100 000 000 N
Fw = dwody ⋅ g ⋅ Vzan ⇒ Vzan = = = 10 000 m3 
dwody ⋅ g 1000 kg ⋅ 10 N
3 kg
m

181 3 KÆWXSÏÄGMEÉEMGMIG^]
181 4 2EPIÖ]TSV´[REÄKÆWXSÏÄVXÆGMMKÆWXSÏÄSÉS[MY
g g
dr = 13, 5 , do = 11, 4
cm3 cm3
4SRMI[EÖdS<dVSÉS[MER]TV^IHQMSXFÆH^MITÉ][EÉ[VXÆGM
181 6 V = (3 cm)3 = (0 , 03 m)3 = 0 , 000 027 m3
kg N
Fw = dwody ⋅ g ⋅ V = 1000 ⋅ 10 ⋅ 0 , 000 027 m3 = 0 , 27 N
m3 kg

181 7 (ST´OMTVSWXSTEHÉSÏGMERRMI^ERYV^]WMÆGEÉOS[MGMI[EVXSÏÄWMÉ][]TSVYNIWX[TVSWXTVSTSVGNSREPREHSKÉÆFSOSÏGM^ERYV^IRME
Fw = dwody ⋅ g ⋅ Vzan = dwody ⋅ g ⋅ S ⋅ h, Fw  h
4SGEÉOS[MX]Q^ERYV^IRMY h d [EVXSÏÄWMÉ][]TSVYNIWXWXEÉE

181 8* ;EVYRIOTÉ][ERMEF[ FGPSHY

kg
Vzan d 900 3
Vzan ⋅ dwody ⋅ g = Vl ⋅ dlodu ⋅ g ⇒  = lodu = m = 0, 9
kg
Vl dwody 1000 3
m
>[SH][]WXENISFNÆXSÏGMK´V]PSHS[IN2MIFI^TMIG^IËWX[SWXERS[M^ERYV^SREG^ÆÏÄG^]PMGEÉINSFNÆXSÏGMKH]Ö
NIWXRMI[MHSG^REHPESFWIV[EXSVEREWXEXOY
182 HSÏ[ 2ENENOSH^MEÉEGSVE^[MÆOW^EWMÉE[]TSVY
182 HSÏ[ ;SVIOFÆH^MIYRSWMÉWMÆ[TS[MIXV^YFSG^ÆÏÄSKV^ERIKSTS[MIXV^ESTYÏGM[SVIO VS^W^IV^EPRSÏÄXIQTIVEXYVS[E 
ÎVIHRMEKÆWXSÏÄ[SVOE^TS[MIXV^IQWXENIWMÆQRMINW^ESHKÆWXSÏGMSXEG^ENÂGIKSKSTS[MIXV^E
182 HSÏ[ >EOVÆXOETÉ][EEFPEW^OEXSRMI2E^EOVÆXOÆH^MEÉE[MÆOW^EWMÉE[]TSVYFS[MÆOW^ENIWXSFNÆXSÏÄ[]TEVXINTV^I^RMÂ[SH]
183 HSÏ[ ;]RMOSFWIV[EGNM4S^ERYV^IRMYQIXEPS[IKSTV^IHQMSXY[[SH^MIW^EPOE^REG^]RMIQSTEHEEWMÉSQMIV^[WOE^YNI
QRMINW^Â[EVXSÏÄ%F]^V´[RS[EÖ]Ä[EKÆREW^EPOÆ^SH[EÖRMOEQMQYWMQ]HSÉSÖ]ÄSH[EÖRMOMOX´V]GLGMÆÖEVQE
[EVXSÏÄV´[RÂV´ÖRMG]Fc − F .
;RMSWIO2ETV^IHQMSX^ERYV^SR][[SH^MI[SHEH^MEÉEWMÉÂ[]TSVY^[V´GSRÂ[K´VÆMS[EVXSÏGMF[ FGåF>KSHRMI
^---^EWEHÂH]REQMOMTV^IHQMSXH^MEÉERE[SHÆWMÉÂSXEOMINWEQIN[EVXSÏGM^[V´GSRÂ[H´É;EVXSÏÄXINWMÉ]SFPMG^EQ]
NEOSMPSG^]RQEW]HSÉSÖSR]GLSH[EÖRMO´[M[EVXSÏGMTV^]WTMIW^IRME^MIQWOMIKS

AUTOR: Barbara Sagnowska Rozwiązania zadań z podręcznika

63 © Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 2017

 Fizyka | Świat fizyki | Klasa 7 Szkoła podstawowa

Strona Zadanie 5R]ZLÁ]DQLH

'UXJD]DVDGDG\QDPLNL1HZWRQD
189 1 3HG^]XYNIQ][WT´ÉV^ÆHRIHS[SPRIKSTYROXY FD ^[]OVIW´[MHPESFYGMEÉRT
m m
F1 2a1 = 0 , 2 M F2 2a2 = 0 , 3
s2 s2
kg ⋅ m kg ⋅ m
F1 10 N 10 F2 6 N 6
m1 = = = s2 = 50 kg  SVE^ m2 = = = s2 = 20 kg
a1 m m a2 m m
0 ,2 2 0 ,2 2 0 ,3 2 0 ,3 2
s s s s
m1 50 kg
= = 2, 5 ⇒ m1 = 2, 5m2 
m2 20 kg

189 2 km 1000 m m
72 72 ⋅ 20
X2 − X1 3600 s s = 10 m
a= = h = =
t 2 s 2 s 2 s s2
m
F = m ⋅ a = 1200 kg ⋅ 10 = 12 000 N = 12 kN 
s2

189 3 E F[]T F1F2F3 2  F a =

F
=
3900 N m
=3 2
m 1300 kg s

189 4 Fw 400 N 40 kg ⋅ m m
E F[ FGåFS 2å2 2  F a = = = ≈ 3 2
m 130 kg 13 s2 ⋅ kg s
kg ⋅ m
189 5 N m
g = 10 = 10 s2 = 10 
kg kg s2

6SUDZGÓVLÅ
194 1 B
194 2 B
194 3 C
194 4 B
FG F1F2FG 2
Fc 14 000 N
Fc = m ⋅ g ⇒ m = = N
= 1400 kg
g 10
kg

195 5 C
195 6 D
195 7 A
196 8 A
m m
ΔX 10 m 2 ,5
a= , a1 = s =5 , a2 = s = 1 m, m=
F 20 N 20 N
, m1 = m = 4 kg, m2 = m = 20 kg
t 2 s s2 2 ,5 s s2 a 5 2 1 2
s s

196 9 C
;]OVIWX t XS[]OVIWW^]FOSÏGM[VYGLYNIHRSWXENRMITV^]WTMIW^SR]QE[MÆGVYGLYTSH[TÉ][IQWXEÉINWMÉ]
196  D
196 11 B
6S^[EÖEQ]WMÉ]H^MEÉENÂGITS^MSQS4SRMI[EÖWOV^]RMETSVYW^EWMÆVYGLIQNIHRSWXENR]QXSF[ ^EXIQF8 2

AUTOR: Barbara Sagnowska Rozwiązania zadań z podręcznika

64 © Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 2017

 Fizyka | Świat fizyki | Klasa 7 Szkoła podstawowa

Strona Zadanie 5R]ZLÁ]DQLH

197 12 D
F1 F S2 120 N ⋅ 0 ,004 m2 120 ⋅ 20
= 2 ⇒ F2 = F1 ⋅ = = N = 800 N
S1 S2 S1 0 ,0006 m2 3

197 13 D
m
6]FETÉ][EGEÉOS[MGMI^ERYV^SRE[MÆGFw = Fc = m ⋅ g = 4 kg ⋅ 10 = 40 N 
s2

197 14 A
4S[ÉSÖIRMYOPSGOEHS[SH]HSHVYKMIKSREG^]RMETV^IPI[EWMÆ[SHESSFNÆXSÏGMV´[RINSFNÆXSÏGM^ERYV^SRING^ÆÏGM
OPSGOE.INGMÆÖEVQE[EVXSÏÄFc wody = mwody ⋅ g = dwody ⋅ Vzan ⋅ g
.IWXXSV´[RSG^IÏRMI[EVXSÏÄWMÉ][]TSVYH^MEÉENÂGINREOPSGIO FG[SH] F[ 
/PSGIOTS^SWXENI[WTSG^]ROY[MÆGNIKSGMÆÖEVNIWXV´[RS[EÖSR]TV^I^WMÉÆ[]TSVY FG F[ ;ÉSÖIRMIOPSGOEHSRE-
G^]RME^[SHÂRMI^QMIRM[WOE^ERME[EKMFS[EVXSÏÄGMÆÖEVYOPSGOENIWXV´[REGMÆÖEVS[M[SH]TV^IPERINHSHVYKMIKS
REG^]RME FG F[ FG[SH] 
=DGDQLDSUREOHPRZH
198 1 '^]RRSÏGM
å/SQSHÆSF[MÂ^YNÆW^RYVIQ
å(SW^RYVE^EG^ITMEQWMÉSQMIV^
å'MÂKRÆWMÉSQMIV^XEOEF]OSQSHETSVYW^EÉEWMÆVYGLIQNIHRSWXENR]Q
å3HG^]XYNÆ[WOE^ERMEWMÉSQMIV^E
>QMIV^SRE[EVXSÏÄF F8
198 2 6000 N ⋅ 2
m
F 2000 N 6000 N s2 m
E  m = const = , = , x= =6
a 2
m x 2000 N s2
s2
m m
F F = const = 2000 N, m ⋅ 2 = 2m ⋅ x , x =1 
s2 s2

198 3 3[EVXSÏGMTV^]WTMIW^IRMEFSPMHYHIG]HYNI[]TEHOS[EWMÉH^MEÉENÂG]GL[TS^MSQMIG^]PMWMÉ]GMÂKYWMPRMOEMWMÉ]STSVY
TS[MIXV^E;EVXSÏÄWMÉ]STSVY^EPIÖ]SHOW^XEÉXYFSPMHYM[^VEWXE[VE^^I[^VSWXIQNIKSW^]FOSÏGM
.IÏPMOMIVS[GEQEOW]QEPRMIREGMWOERETIHEÉKE^YWMÉEGMÂKYNIWXQEOW]QEPRE.IÏPMY^REQ]NÂ^EWXEÉÂXS[EVXSÏÄWMÉ]
[]TEHOS[INQEPINI[VE^^I[^VSWXIQW^]FOSÏGMWEQSGLSHY(ST´OMWMÉESTSVYTS[MIXV^ERMI^V´[RS[EÖ]WMÉ]GMÂKY
WEQSGL´HTSVYW^EWMÆVYGLIQRMINIHRSWXENRMITV^]WTMIW^SR]Q^QEPINÂG]QTV^]WTMIW^IRMIQETS^V´[RS[EÖIRMYWMÆ
X]GLWMÉåVYGLIQNIHRSWXENR]Q1EOW]QEPREW^]FOSÏÄXSXEOETV^]OX´VINWMÉEGMÂKYV´[RS[EÖ]WMÉÆSTSVYTS[MIXV^E
RMIQSÖI[MÆGF]ÄHS[SPRMIHYÖE
198 4 E WMÉEGMÆÖOSÏGMTMÉIG^OMWMÉE[]TSVY[SH]
F VYGLNIHRSWXENRMITV^]WTMIW^SR]
G ÎVIHRMEKÆWXSÏÄTMÉIG^OM [NIN[RÆXV^YNIWXTS[MIXV^I NIWXQRMINW^ESHKÆWXSÏGM[SH][MÆGFG<F[4V^]GEÉOS[MX]Q
^ERYV^IRMY[EVXSÏÄWMÉ][]TSVYH^MEÉENÂGINRETMÉIG^OÆNIWXWXEÉEE[MÆG[EVXSÏÄWMÉ][]TEHOS[INNIWXV´[RMIÖWXEÉE
F[]TEHOS[E F[åFG GSRWX
H

198 5 4EXV^:VND]³ZNLPHWRG\F]QHGRSRGUÅF]QLNDÍZLDWă]\NL.ODVDVS^H^MEÉ

AUTOR: Barbara Sagnowska Rozwiązania zadań z podręcznika

65 © Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 2017

 Fizyka | Świat fizyki | Klasa 7 Szkoła podstawowa

6. Praca, moc, energia mechaniczna

Strona Zadanie 5R]ZLÁ]DQLH
3UDFDPHFKDQLF]QD
 1 W F xV 2xQ . O.
 2 %F]TSHRMIÏÄGIKÉ]VYGLIQNIHRSWXENR]QHÔ[MKQYWMEÉH^MEÉEÄWMÉÂV´[RS[EÖÂGÂMGLGMÆÖEV
m
F = m ⋅ g = 250 kg ⋅ 10 = 2500 N
s2
W 5000 J
W = F ⋅h ⇒ h= = = 2 m
F 2500 N

 3 ;WIRWMIĄ^]G^R]QH^MI[G^]ROERMI[]OSRYNIÖEHRINTVEG]åH^MEÉEREÏGMERÆWMÉÂEPIÏGMERERMITV^IWY[EWMÆ V  
 4 4VEGE[]OSRERETV^I^GLÉSTGEW1 FxV 2xQ .
4VEGE[]OSRERETV^I^SNGEW2 FxV 2xQ .
;EVXSÏÄWMÉ][]TEHOS[INF[ F1F2 22 2
4VEGE[]OSRERETV^I^WMÉÆ[]TEHOS[ÂW F[xV 2xQ .
0RF
 1 W 120 kJ
P= = = 2 kW 
t 60 s

 2 >[MÆOW^ÂQSGÂTVEGYNIYV^ÂH^IRMI% ; KH]Ö[G^EWMIW[]OSRYNITVEGÆ.9V^ÂH^IRMI&TVEGYNI^QSGÂ;

KH]Ö[G^EWMI W[]OSRYNITVEGÆ.
 3 .IÏPMHÔ[MKTSHRSWMÉEHYRIOVYGLIQNIHRSWXENR]QXS[G^EWMItÉEHYRIOTV^IFÆH^MIHVSKÆV X xt.IÏPMHÔ[MKH^MEÉE
REÉEHYRIOWMÉÂS[EVXSÏGMFXSTVEGEHÔ[MKY[X]QG^EWMIFÆH^MIV´[REW F xV F xXxt>EXIQQSGHÔ[MKY
W F ⋅ X⋅t m kJ
P= = = F ⋅ X = 5 kN ⋅ 0 , 5 = 2, 5 = 2, 5 kW
t t s s
m
 4 F ⋅ s m⋅ g ⋅ s 75 kg ⋅ 10 2 ⋅ 1 m
W
P= t
= = = s = 750 W
t t 1s
1
1 KM = 750 W, 1 W = KM ≈ 0 , 0013 KM 
750

(QHUJLDPHFKDQLF]QD
 1 E 4SHRMIWMIRMI[EPM^OMRETI[RÂ[]WSOSÏÄ
F ÎGMÏRMÆGMIWTVÆÖ]R]VÆOÂ
G 3HHEPIRMIQEKRIW´[SHWMIFMI
H /STRMÆGMITMÉOM
 2 m
ΔE = W = mgh = 5 kg ⋅ 10 ⋅ 2 m = 100 J
s2

AUTOR: Barbara Sagnowska Rozwiązania zadań z podręcznika

66 © Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 2017

 Fizyka | Świat fizyki | Klasa 7 Szkoła podstawowa

Strona Zadanie 5R]ZLÁ]DQLH

(QHUJLDSRWHQFMDOQDi HQHUJLDNLQHW\F]QD
215 1 m
W = Ep = mgh = 5 kg ⋅ 10 ⋅ 3 m = 150 J
s2

215 2 kg ⋅ m2
E 20 000 J 20 000
W = mgh ⇒ m= p = = s2 = 200 kg
h ⋅ g 10 m ⋅ 10 m m2
2 100 2
s s

215 3 E ;SFYTV^]TEHOEGLWEQSGL´H[NIGLEÉREXEOÂWEQÂ[]WSOSÏÄ
F ;SFYTV^]TEHOEGLWEQSGL´HQEREW^G^]GMIXEOÂWEQÂIRIVKMÆTSXIRGNEPRÂ
215 4 km m
X = 72 = 20
h s

( )
2
m
800 kg ⋅ 20
mX2 s
W = Ek = = = 160 kJ
2 2
2
215 5 2
2 ⎛ m⎞
= 22 = ⎛ 2 ⎞ = ⎜ 1 ms ⎟
1 1 Ek2 X2 X
Ek1 = mX12 , Ek2 = mX22 , = 16
2 2 Ek1 X1 ⎝ X1 ⎠ ⎜⎝ ⎟⎠
2 s

()
215 6 1 1 EkA m X2 2 mB ⎛ XA ⎞
2 2
1
1
EkA = mA X2A , EkB = mB XB2 , = A A2 = =2 =
2 2 EkB mB XB mB ⎝ 2 XA ⎠ 2 2
'MEÉS&QEVE^][MÆOW^ÂIRIVKMÆOMRIX]G^RÂSHGMEÉE%
215 8 4VEGE[]OSRERETV^I^TSGMWONIWXV´[REV´ÖRMG]NIKSIRIVKMMOMRIX]G^RINTV^IHYHIV^IRMIQ[HV^[MMTS[]NÏGMY^RMGL
km m km m
720 = 200 , 180 = 50
h s h s
mX12 mX22 m
W = Ek1 − Ek2 = − = ( X12 − X22 )
2 2 2

0 ,01 kg ⎡
( ) − (50 ) ⎤⎥⎦ = 187,5 J
2 2
m m
W = ⋅ ⎢ 200
2 ⎣ s s

215 9 km m km m
E  X1 = 108 = 30 , X2 = 54 = 15
h s h s

( )
2
m
600 kg ⋅ 30
mX12 s
Ek1 = = = 270 kJ
2 2
W E 270 kJ
F  Pśr = = k1 = = 13, 5 kW
t t 20 s
m
ΔX X 30
G a = = 1 = s = 1, 5 m
t t 20 s s2
H 7^]FOSÏÄOQLNIWXH[EVE^]QRMINW^ESHW^]FOSÏGMOQL)RIVKMEOMRIX]G^REWEQSGLSHYTV^]W^]FOSÏGMH[E
VE^]QRMINW^INF]ÉEF]G^XIV]VE^]QRMINW^E
215  EG ETEO
km m
X = 720 = 200
h s
( )
2
m
2 100 000 kg ⋅ 200
m mX s
Ep = mgh = 100 000 kg ⋅ 10 ⋅ 8000 m = 8 GJ Ek = = = 2 GJ
s2 2 2
EG ETEO +.

AUTOR: Barbara Sagnowska Rozwiązania zadań z podręcznika

67 © Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 2017

 Fizyka | Świat fizyki | Klasa 7 Szkoła podstawowa

Strona Zadanie 5R]ZLÁ]DQLH

=DVDGD]DFKRZDQLDHQHUJLLPHFKDQLF]QHM
219 1 E 6^YGSRETMÉOEQETSG^ÂXOS[SX]POSIRIVKMÆOMRIX]G^RÂOX´VE[QMEVÆ[^RSW^IRMEHSK´V]YPIKE^EQMERMIREIRIVKMÆ
TSXIRGNEPRÂ)RIVKMETSXIRGNEPRETMÉOMNIWXREN[MÆOW^E[REN[]ÖW^]QTYROGMIENINIRIVKMEOMRIX]G^RENIWX[´[G^EW
V´[RE^IVY4SHG^EWWTEHERMEQEPINIIRIVKMETSXIRGNEPRETMÉOME[VEWXENINIRIVKMEOMRIX]G^RE;GL[MPM^IXORMÆGME
^^MIQMÂIRIVKMEOMRIX]G^RETMÉOMNIWXREN[MÆOW^EEIRIVKMETSXIRGNEPRENIWX[´[G^EWV´[RE^IVY
F 4S^MSQRENEOMQTSG^ÂXOS[S^RENHYNIWMÆLYÏXE[OETV^]NQYNIQ]NEOSTS^MSQ^IVS[],YÏXE[OE[]GL]PSRE
^XIKSTSÉSÖIRME^]WOYNIIRIVKMÆTSXIRGNEPRÂ4SHG^EWVYGLY[ELEHÉS[IKSLYÏXE[OMREWXÆTYNIGMÂKTV^IQMERIRIVKMM
TSXIRGNEPRINREOMRIX]G^RÂMSH[VSXRMI;GL[MPMKH]LYÏXE[OESWMÂKETS^MSQ^IVS[]QEX]POSIRIVKMÆOMRIX]G^RÂ
E[TSÉSÖIRMYREN[]ÖW^]QåX]POSIRIVKMÆTSXIRGNEPRÂ
G 4SHG^EWREGMÂKERMEKYQ]TVSG][]OSRYNIQ]TVEGÆKYQE^]WOYNIIRIVKMÆTSXIRGNEPRÂWTVÆÖ]WXSÏGMOX´VE^EQMIRMEWMÆ
[IRIVKMÆOMRIX]G^RÂOEQ]OE
 2 )RIVKMEOMRIX]G^REOX´VÂ3PKEREHEÉETMÉGI^QMIRMEWMÆGEÉOS[MGMI[IRIVKMÆTSXIRGNEPRÂ[REN[]ÖW^]QTYROGMIXSVY

( )
2
m
10
mX2 X2 s
Ek = Ep = = mgh ⇒ h= = m
=5m
2 2g 2 ⋅ 10 2
s
2EHERETMÉGIIRIVKMEOMRIX]G^RENIWX[]WXEVG^ENÂGEEF]>SWMEQSKÉENÂ^ÉETEÄ
 3 E F

 

t W  1 2 3 4 5
X QW  1 2 3 4 5

X QW  1 2 3 4 5
E O .    180 320 500

G )RIVKMETSXIRGNEPREHSRMG^OMRE[]WSOSÏGMhQYWMEÉEF]F]ÄV´[REIRIVKMMOMRIX]G^RINWERIG^OEV^ETSH[´GL
WIOYRHEGLVYGLYG^]PM. 2
kg ⋅ m
Epd 80 J 80
Epd = mgh ⇒ h = = = s2 =8 m
m ⋅ g 1 kg ⋅ 10 m kg ⋅ m
2
10 2
s s

AUTOR: Barbara Sagnowska Rozwiązania zadań z podręcznika

68 © Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 2017

 Fizyka | Świat fizyki | Klasa 7 Szkoła podstawowa

Strona Zadanie 5R]ZLÁ]DQLH

6SUDZGÓVLÅ
222 1 B
4VEGE[]OSRERETV^]TSHRSW^IRMYW^XERKMW )wVKH^MIFXS[EVXSÏÄWMÉ]V´[RS[EÖÂGINGMÆÖEVW^XERKM
m
W = F ⋅ s = m ⋅ g ⋅ s = 120 kg ⋅ 10 ⋅ (1, 9 m + 0 , 6 m) = 3000 J
s2
4V^I^OSPINRIWIOYRHGMÆÖEVS[MIGRMI[]OSR][EÉTVEG] V  
222 2 A
W FS>SWMEH^MEÉEÉERETPIGEOWMÉÂSOMIVYROYTMSRS[]QE[MÆGTVSWXSTEHPIHSOMIVYROYVYGLY
222 3 C
W FxV 2xQ .
222 4 C
W 1000 J
P= = = 40 W 
t 25 s

222 5 B m
W W mgh 100 kg ⋅ 10 s2 ⋅ 20 m
P= ⇒ t= = = = 20 s 
t P P 1000 W

222 6 B
7OSVSW^]FS[MIGRMI[^FMÉWMÆ[TS[MIXV^ITSVYW^EÉWMÆTSPMRMMTVSWXIN^KSHRMI^H^MEÉENÂGÂWMÉÂ4VEGÆ[]OSRERÂTV^I^
WEQSGL´HREHW^]FS[GIQQSÖIQ]SFPMG^]Ä^I[^SVYW )wV7^]FS[MIG^]WOEÉIRIVKMÆOMRIX]G^RÂV´[RÂ[]OSRERIN
REHRMQTVEG] 2
m
mX2 mX2 240 kg ⋅ 100 2
= F⋅s ⇒ F= = s = 40 N 
2 2 s 2 ⋅ 300 m

222 7 C
4VEGE[]OSRERETV^I^[W^]WXOMIQEW^]R]F]ÉEXEOEWEQE1EW^]R]M[]OSREÉ]NÂ[NIHREOS[]QG^EWMIOV´XW^]Q
RMÖQEW^]RE
223 8 B
mX2 m
mgh = ⇒ X = 2gh = 8 
2 s

223 9 C
1 1
hB = hA [MÆGEpB = EpA
2 2
4SHG^EWVYGLY^TYROXY%HS&REVGMEV^WXVEGMÉIRIVKMÆTSXIRGNEPRÂEp = mg(hA − hB ) = mg ⋅ Δh M^]WOEÉIRIVKMÆ
OMRIX]G^RÂSXEOMINWEQIN[EVXSÏGM
mX2 m m
= mg ⋅ Δh ⇒ X = 2g ⋅ Δh = 2 ⋅ 10 ⋅ 5 m = 10
2 s2 s

223  C
223 11 D
m2
mX2 X2 400 2
mgh = ⇒ h= = s = 20 m 
m
2 2g 20 2
s

223 12 A
mX2 m m
mgh = ⇒ X = 2gh = 2 ⋅ 10 ⋅ 0, 2 m = 2 
2 s2 s

AUTOR: Barbara Sagnowska Rozwiązania zadań z podręcznika

69 © Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 2017

 Fizyka | Świat fizyki | Klasa 7 Szkoła podstawowa

Strona Zadanie 5R]ZLÁ]DQLH

=DGDQLDSUREOHPRZH
224 1 F
X = a⋅t = ⋅t
m
mX2 m F2 ⋅ t2 F2 ⋅ t2
Ek = = = 
2 2 m2 2m

224 2 E 7EQSGL´HRE[MÆOW^IN[]WSOSÏGMQE[MÆOW^ÂIRIVKMÆTSXIRGNEPRÂ[MÆGTS^NIGLERMY^TSGL]ÉSÏGMY^]WOE[MÆOW^Â
IRIVKMÆOMRIX]G^RÂ/SW^XIQXINIRIVKMMFÆH^MI[]OSR][ERE[MÆOW^ETVEGE[MÆGWEQSGLSH^MOTV^IFÆH^MIHÉYÖW^ÂHVSKÆ
F PMRMNOE
G /MPOEOVSXRMITYW^G^ÆWEQSGLSH^MO^[]WSOSÏGMh1M^QMIV^ÆHVSKÆTV^IF]XÂTSTS^MSQINTS[MIV^GLRM3FPMG^ÆÏVIHRMÂ
HVSKÆ8IWEQIG^]RRSÏGMTS[X´V^ÆHPEH[´GLMRR]GL[]WSOSÏGM[MÆOW^]GLSHh1
H %M&;HSÏ[MEHG^IRMYFEHEQ]^EPIÖRSÏÄV h [MÆG^QMIRMEÄ[SPRSX]POSh E[MÆGOÂXREGL]PIRME MRRITEVEQIXV]
TV^]TSQMEV^ITS[MRR]F]ÄXEOMIWEQI
224 3 mX20
= Ep1 + Ek1 = mgh1 + x
2
Ep1 15 J J ⋅ s2
m= = = 0, 5
gh1 10 m
⋅3m m2
2
s

mX20 J ⋅ s2 100 m2
x= − Ep1 = 0 , 5 ⋅ − 15 J = 25 J − 15 J = 10 J
2 m2 2 s2

AUTOR: Barbara Sagnowska Rozwiązania zadań z podręcznika

70 © Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 2017