Machine Translated by Google

CHƯƠNG

4
Khi đợttạirét
các đậm ập trên
siêu thị đếntoàn
Florida, giá tiết
quốc. Khi thời nước cam tăng
New England trở nên ấm áp vào mỗi mùa hè, giá phòng khách sạn
ở Caribe giảm mạnh. Khi chiến tranh nổ ra ở Trung Đông, giá xăng ở Mỹ
tăng cao và giá một chiếc Cadillac đã qua sử dụng giảm xuống. Những sự
kiện này có điểm gì chung? Tất cả đều cho thấy hoạt động của cung và

Thị trường
cầu.
Cung và cầu là hai từ mà các nhà kinh tế sử dụng thường xuyên nhất—
và vì lý do tốt. Cung và cầu là những lực tác động làm cho nền kinh tế
thị trường hoạt động. Họ xác định số lượng mỗi hàng hóa được sản xuất
và giá bán. Nếu bạn muốn biết bất kỳ sự kiện hoặc chính sách nào sẽ ảnh Lực lượng của
hưởng đến nền kinh tế như thế nào, trước tiên bạn phải nghĩ xem nó sẽ
ảnh hưởng đến cung và cầu như thế nào.
Chương này giới thiệu lý thuyết về cung và cầu. Nó xem xét cách
người mua và người bán hành xử và cách họ tương tác. Nó cho thấy cung
Cung cấp và
và cầu quyết định giá cả như thế nào trong nền kinh tế thị trường và
giá cả lần lượt phân bổ các nguồn lực khan hiếm của nền kinh tế như thế nào.
Yêu cầu

MT
/O
MOC.KC; OS
K CR
OKT
.E
T CT
S
G
/ OU
R
YL
O
DSS
TH
O
E
U I
L
G
R
Machine Translated by Google

CHƯƠNG 4 SỨC MẠNH CUNG CẦU THỊ TRƯỜNG 63 64 PHẦN II THỊ TRƯỜNG HOẠT ĐỘNG NHƯ THẾ NÀO

Có một số thị trường trong đó giả định về cạnh tranh hoàn hảo được áp dụng một cách hoàn
hảo. Ví dụ, trên thị trường lúa mì, có hàng nghìn nông dân bán lúa mì và hàng triệu người Đường cầu là một bảng thể hiện lượng cầu ở mỗi mức giá.
HÌNH 1
tiêu dùng sử dụng lúa mì và các sản phẩm từ lúa mì. Vì không một người mua hay người bán nào Đường cầu, vẽ đồ thị đường cầu, minh họa lượng cầu của hàng hóa thay đổi như thế nào
có thể tác động đến giá lúa mì nên mỗi người đều lấy giá thị trường như đã cho. Biểu cầu và đường cầu của Catherine khi giá của nó thay đổi. Bởi vì mức giá thấp hơn làm tăng lượng cầu nên đường cầu dốc
xuống.

Tuy nhiên, không phải tất cả hàng hóa và dịch vụ đều được bán trong thị trường cạnh tranh hoàn hảo.
Giá của Giá của
Một số thị trường chỉ có một người bán và người bán này sẽ đặt giá. Một thị trường như vậy Số lượng của
Kem ốc quế nón yêu cầu Kem ốc quế
được gọi là độc quyền. Ví dụ, truyền hình cáp địa phương là độc quyền nếu người dân trong
thị trấn chỉ có một công ty để mua dịch vụ cáp. Nhiều thị trường khác rơi vào tình trạng $0 12 hình $6

cạnh tranh hoàn hảo và độc quyền. 1 nón 10

Bất chấp sự đa dạng của các loại thị trường mà chúng ta tìm thấy trên thế giới, giả định 2 số 8 5

sự cạnh tranh hoàn hảo là một cách đơn giản hóa hữu ích và là điểm khởi đầu tự nhiên. Thị 3 6
1. Giảm giá. .
trường cạnh tranh hoàn hảo là thị trường dễ phân tích nhất vì mọi người tham gia vào thị 4 4 4
.
trường đều nhận mức giá do điều kiện thị trường đưa ra. Hơn nữa, vì một mức độ cạnh tranh 5 2

nào đó hiện diện ở hầu hết các thị trường, nên nhiều bài học chúng ta học được khi nghiên 6 0 3

cứu cung và cầu trong cạnh tranh hoàn hảo cũng có thể áp dụng cho các thị trường phức tạp hơn.
2
Đường cầu

Đố nhanh 1

1. Định nghĩa tốt nhất về thị trường là c. mọi người bán đều cố gắng hạ thấp mức giá mà đối thủ của
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Số lượng của
Một. một cửa hàng cung cấp nhiều loại hàng hóa và dịch vụ. mình đưa ra.
Chiếc bánh kem
b. nơi người mua gặp nhau và người bán đấu giá đưa ra giá. d. một người bán đã cạnh tranh thành công với đối thủ của mình
nên không còn người bán nào khác nữa. 2. . . . làm tăng số lượng
nón yêu cầu.
c. một nhóm người mua và người bán hàng hóa hoặc dịch vụ.
3. Thị trường của sản phẩm nào phù hợp nhất với định nghĩa về thị
d. một địa điểm nơi nhà cung cấp hàng hóa duy nhất cung cấp sản
trường cạnh tranh hoàn hảo? Một. trứng b.
phẩm của mình.
nước máy

2. Trong thị trường cạnh tranh hoàn hảo, c. phim d. hệ

điều hành
Một. mỗi người bán cố gắng tạo sự khác biệt bằng cách đưa ra một Bảng trong Hình 1 cho thấy Catherine sẽ mua bao nhiêu cây kem mỗi tháng ở các mức giá
sản phẩm tốt hơn so với đối thủ của nó. máy tính khác nhau. Nếu kem ốc quế được phát miễn phí thì Catherine mua 12 kem ốc quế mỗi tháng. Với
b. mỗi người bán lấy giá sản phẩm của mình theo quy định
giá 1 đô la một chiếc nón, Catherine mua 10 chiếc nón mỗi tháng. Khi giá càng tăng, cô ấy
của điều kiện thị trường.
càng mua ít nón hơn. Khi giá lên tới 6 đô la, Catherine không mua bất kỳ chiếc nón nào cả.
Đáp án ở cuối chương. biểu cầu Bảng này là biểu đồ cầu, một bảng thể hiện mối quan hệ giữa giá của một hàng hóa và lượng
một bảng cho thấy cầu, giữ nguyên mọi yếu tố khác ảnh hưởng đến số lượng hàng hóa mà người tiêu dùng muốn mua.
mối quan hệ giữa giá của một
4-2 Nhu cầu hàng hóa và lượng cầu

Biểu đồ trong Hình 1 sử dụng các số liệu trong bảng để minh họa quy luật cầu. Theo quy
Chúng ta bắt đầu nghiên cứu thị trường bằng cách xem xét hành vi của người mua. Để tập trung
ước, giá kem nằm trên trục tung và lượng cầu về kem nằm trên trục hoành. Đường liên hệ giữa
suy nghĩ, chúng ta hãy ghi nhớ một món ăn đặc biệt—kem.
giá và lượng cầu được gọi là đường cầu. Đường cầu dốc xuống vì các yếu tố khác không đổi,
đường cầu giá thấp hơn có nghĩa là lượng cầu lớn hơn.
4-2a Đường cầu: Mối quan hệ giữa
biểu đồ thể hiện
Giá và lượng cầu
Số lượng yêu cầu mối quan hệ giữa giá của một
Lượng cầu của bất kỳ hàng hóa nào là lượng hàng hóa mà người mua sẵn sàng và có khả năng
số lượng hàng hóa mà người mua hàng hóa và lượng cầu
mua. Như chúng ta sẽ thấy, có nhiều yếu tố quyết định lượng cầu về một hàng hóa, nhưng trong 4-2b Nhu cầu thị trường so với nhu cầu cá nhân
sẵn sàng và có khả năng mua
phân tích của chúng ta về cách vận hành của thị trường, một yếu tố quyết định đóng vai trò
Đường cầu trong Hình 1 cho thấy nhu cầu của một cá nhân đối với một sản phẩm. Để phân tích
trung tâm: giá của hàng hóa đó. Nếu giá kem tăng lên 20$ một muỗng, bạn sẽ mua ít kem hơn.
cách thức hoạt động của thị trường, chúng ta cần xác định nhu cầu thị trường, tổng của tất
Thay vào đó, bạn có thể mua sữa chua đông lạnh. Nếu giá kem giảm xuống còn 0,5 USD một luật đề nghị
cả các nhu cầu cá nhân đối với một hàng hóa hoặc dịch vụ cụ thể.
muỗng, bạn sẽ mua nhiều hơn. Mối quan hệ giữa giá và lượng cầu này đúng với hầu hết hàng hóa khẳng định rằng, khi các
Bảng trong Hình 2 cho thấy biểu cầu về kem của hai cá nhân trên thị trường này –
trong nền kinh tế và trên thực tế, phổ biến đến mức các nhà kinh tế gọi nó là quy luật cầu: điều kiện khác không đổi,
Catherine và Nicholas. Ở bất kỳ mức giá nào, biểu cầu của Catherine cho chúng ta biết cô ấy
Các yếu tố khác không đổi, khi giá của một hàng hóa tăng, lượng cầu của hàng hóa đó tăng lượng cầu về một hàng hóa sẽ
mua bao nhiêu nón, và biểu cầu của Nicholas cho chúng ta biết anh ta mua bao nhiêu nón. Cầu
lên. hàng hóa giảm, và khi giá giảm thì lượng cầu tăng. giảm khi giá hàng hóa đó tăng
thị trường ở mỗi mức giá là tổng của hai cầu cá nhân.
Machine Translated by Google

CHƯƠNG 4 SỨC MẠNH CUNG CẦU THỊ TRƯỜNG 65 66 PHẦN II THỊ TRƯỜNG HOẠT ĐỘNG NHƯ THẾ NÀO

Lượng cầu trên thị trường là tổng số lượng cầu của tất cả người mua ở mỗi mức HÌNH 2 HÌNH 3 Giá của
Kem
giá. Do đó, đường cầu thị trường được tìm thấy bằng cách cộng các đường cầu cá nhân
hình nón
theo chiều ngang. Với mức giá 4 đô la, Catherine yêu cầu 4 chiếc kem ốc quế và Nhu cầu thị trường là tổng của Sự dịch chuyển của đường cầu
Nicholas yêu cầu 3 chiếc kem ốc quế. Lượng cầu trên thị trường ở mức giá này là 7 nhu cầu cá nhân Bất kỳ sự thay đổi nào làm tăng số
Tăng
chiếc nón. lượng mà người mua muốn mua ở bất kỳ nhu cầu
mức giá nào cũng sẽ làm dịch chuyển đường
cầu sang phải. Bất kỳ sự thay đổi nào
Giá Kem Nón Catherine Nicholas Chợ
làm giảm số lượng người mua muốn mua ở
$0 12 1 7 5 19 hình nón
bất kỳ mức giá nào cũng sẽ làm dịch
10 16 chuyển đường cầu sang trái. Giảm bớt
1 2 8 6 5 13 nhu cầu

3 6 4 10 Yêu cầu

4 4 7 đường cong, D2

Yêu cầu
5 2 3 2 4
đường cong, D1
6 0 1 1
Đường cầu, D3

=
Số lượng của

Giá của
Nhu cầu của Catherine
+
Giá của
Nhu cầu của Nicholas

Giá của
Cầu thị trường
Chiếc bánh kem

Kem Kem Kem

Nón Nón hình nón

$6 $6 $6

5 5 5 Hình 3 minh họa sự thay đổi về nhu cầu. Bất kỳ sự thay đổi nào làm tăng lượng cầu ở mọi mức
4 4 4 giá, chẳng hạn như phát hiện tưởng tượng của chúng tôi bởi Hiệp hội Y khoa Hoa Kỳ, sẽ làm dịch

3 3 3 chuyển đường cầu sang phải và được gọi là sự gia tăng nhu cầu. Bất kỳ sự thay đổi nào làm giảm

2 2 2 lượng cầu ở mọi mức giá sẽ làm dịch chuyển đường cầu sang trái và được gọi là lượng cầu giảm.
DCatherine
DMarket
1 1 DNicholas 1

Những thay đổi của nhiều biến số có thể làm dịch chuyển đường cầu. Hãy xem xét điều quan
trọng nhất.
Số lượng kem ốc quế Số lượng kem ốc quế Số lượng kem ốc quế

Thu nhập Điều gì sẽ xảy ra với nhu cầu về kem của bạn nếu bạn mất việc vào một mùa hè? Rất có
thể, nhu cầu của bạn sẽ giảm. Thu nhập thấp hơn có nghĩa là tổng cộng bạn có ít thứ để chi tiêu
hơn, do đó bạn sẽ phải chi tiêu ít hơn cho một số—và có lẽ là hầu hết—hàng hóa. Nếu cầu về một
hàng hóa giảm khi thu nhập giảm thì hàng hóa đó được gọi là hàng hóa thông thường.
Biểu đồ trong Hình 2 cho thấy các đường cầu tương ứng với các biểu cầu này. Lưu ý rằng chúng bình thường tốt

ta cộng các đường cầu cá nhân theo chiều ngang để có được đường cầu thị trường. Nghĩa là, để tìm một hàng hóa mà các yếu tố Hàng hóa thông thường là tiêu chuẩn, nhưng không phải hàng hóa nào cũng là hàng hóa thông
tổng lượng cầu ở bất kỳ mức giá nào, chúng ta cộng các lượng cầu riêng lẻ, được tìm thấy trên khác không đổi, thu nhập thường. Nếu cầu về một hàng hóa tăng khi thu nhập giảm thì hàng hóa đó được gọi là hàng hóa cấp
trục hoành của các đường cầu cá nhân. Bởi vì chúng ta quan tâm đến việc phân tích cách thức hoạt tăng sẽ dẫn đến cầu tăng thấp. Một ví dụ về hàng hóa cấp thấp có thể là việc đi xe buýt. Khi thu nhập của bạn giảm, bạn
động của thị trường nên chúng ta thường làm việc với đường cầu thị trường. Đường cầu thị trường sẽ ít mua ô tô hoặc đi taxi hơn và có nhiều khả năng đi xe buýt hơn.
cho thấy tổng lượng cầu về một hàng hóa thay đổi như thế nào khi giá của hàng hóa đó thay đổi,
kém tốt
trong khi tất cả các yếu tố khác ảnh hưởng đến số lượng người tiêu dùng muốn mua được giữ không Giá các hàng hóa liên quan Giả sử giá sữa chua đông lạnh giảm. Quy luật cầu nói rằng bạn sẽ mua
một hàng hóa mà các yếu tố
đổi. nhiều sữa chua đông lạnh hơn. Đồng thời, bạn có thể sẽ mua ít kem hơn. Bởi vì kem và sữa chua
khác không đổi thì thu nhập
đông lạnh đều là những món tráng miệng lạnh, ngọt, nhiều kem nên chúng thỏa mãn những ham muốn
tăng lên sẽ dẫn đến
giống nhau. Khi giá của một hàng hóa giảm làm giảm cầu về một hàng hóa khác thì hai hàng hóa đó
đến sự sụt giảm nhu cầu
Sự thay đổi 4-2c trong đường cầu được gọi là hàng hóa thay thế.
Bởi vì đường cầu thị trường giữ cho các yếu tố khác không đổi nên nó không cần phải ổn định theo sản phẩm thay thế Hàng hóa thay thế thường là các cặp hàng hóa được sử dụng thay thế cho nhau, chẳng hạn như xúc
thời gian. Nếu có điều gì đó xảy ra làm thay đổi lượng cầu ở bất kỳ mức giá nào thì đường cầu sẽ hai hàng hóa mà giá của một xích và bánh mì kẹp thịt, áo len và áo nỉ, vé xem phim và dịch vụ xem phim trực tuyến.
dịch chuyển. Ví dụ, giả sử Hiệp hội Y khoa Hoa Kỳ phát hiện ra rằng những người thường xuyên ăn hàng hóa này tăng sẽ dẫn
kem sống lâu hơn và khỏe mạnh hơn. Phát hiện này sẽ làm tăng nhu cầu về kem. Tại bất kỳ mức giá đến cầu về hàng hóa kia tăng Bây giờ giả sử giá kẹo mềm giảm. Theo quy luật cầu, bạn sẽ mua thêm kẹo mềm nóng. Tuy nhiên,
nào, người mua bây giờ sẽ muốn mua số lượng kem lớn hơn và đường cầu về kem sẽ dịch chuyển. trong trường hợp này, bạn có thể sẽ mua nhiều kem hơn vì kem và kẹo mềm nóng thường được dùng
cùng nhau. Khi một
Machine Translated by Google

CHƯƠNG 4 SỰ CUNG CẦU THỊ TRƯỜNG 67 68 PHẦN II THỊ TRƯỜNG HOẠT ĐỘNG NHƯ THẾ NÀO

Giá của một hàng hóa giảm làm tăng cầu về một hàng hóa khác, hai hàng hóa này được gọi là HAI CÁCH GIẢM HÚT THUỐC
TRƯỜNG HỢP
hàng hóa bổ sung. Hàng hóa bổ sung thường là các cặp hàng hóa được sử dụng cùng nhau, chẳng sự bổ sung Bởi vì hút thuốc có thể dẫn đến nhiều bệnh khác nhau nên các nhà hoạch định
HỌC
hạn như xăng và ô tô, máy tính và phần mềm, bơ đậu phộng và thạch. hai hàng hóa mà giá của một chính sách thường muốn giảm số lượng người hút thuốc. Có hai cách mà họ có
hàng hóa này tăng sẽ làm thể cố gắng đạt được mục tiêu này.
giảm cầu về hàng hóa kia Một cách để giảm hút thuốc là dịch chuyển đường cầu về thuốc lá và các sản phẩm thuốc lá
Thị hiếu Có lẽ yếu tố quyết định rõ ràng nhất đến nhu cầu của bạn đối với bất kỳ hàng hóa khác. Các thông báo dịch vụ công cộng, cảnh báo bắt buộc về sức khỏe trên bao thuốc lá và
hoặc dịch vụ nào là thị hiếu của bạn. Nếu bạn thích kem, bạn sẽ mua nhiều hơn. Các nhà kinh việc cấm quảng cáo thuốc lá trên truyền hình đều là những chính sách nhằm giảm lượng cầu
tế học thường không cố gắng giải thích thị hiếu của con người bởi vì thị hiếu dựa trên các thuốc lá ở bất kỳ mức giá nào.
lực lượng lịch sử và tâm lý nằm ngoài lĩnh vực kinh tế học. Tuy nhiên, các nhà kinh tế Nếu thành công, những chính sách này sẽ dịch chuyển đường cầu về thuốc lá sang trái, như
nghiên cứu xem điều gì sẽ xảy ra khi thị hiếu thay đổi. trong phần (a) của Hình 4.
Ngoài ra, các nhà hoạch định chính sách có thể cố gắng tăng giá thuốc lá. Ví dụ, nếu

OT
OT
/E
.MOC.KCOTSR LEL
O
TAS
BH
LUE
I
OP
D
R
Kỳ vọng Kỳ vọng của bạn về tương lai có thể ảnh hưởng đến nhu cầu của bạn về hàng hóa hoặc chính phủ đánh thuế sản xuất thuốc lá, các công ty thuốc lá sẽ chuyển phần lớn khoản thuế
dịch vụ ngày hôm nay. Nếu bạn mong muốn kiếm được thu nhập cao hơn vào tháng tới, bạn có này sang người tiêu dùng dưới hình thức giá cao hơn. Giá cao hơn khuyến khích người hút
thể chọn tiết kiệm ít hơn ngay bây giờ và chi nhiều hơn thu nhập hiện tại của mình cho kem. thuốc giảm số lượng thuốc lá họ hút. Trong trường hợp này, lượng thuốc lá giảm đi không thể
Nếu bạn kỳ vọng giá kem sẽ giảm vào ngày mai, bạn có thể sẽ ít sẵn sàng mua một cây kem ốc hiện sự dịch chuyển của đường cầu.
quế với giá hôm nay hơn. Thay vào đó, nó thể hiện sự chuyển động dọc theo đường cầu tương tự đến một điểm có giá cao
hơn và số lượng thấp hơn, như trong phần (b) của Hình 4.
Số lượng người mua Ngoài các yếu tố trên ảnh hưởng đến hành vi của từng người mua, nhu cầu Lượng thuốc lá phản ứng như thế nào trước sự thay đổi của giá thuốc lá? Các nhà kinh tế
thị trường còn phụ thuộc vào số lượng những người mua này. Nếu Peter tham gia cùng Catherine đã cố gắng trả lời câu hỏi này bằng cách nghiên cứu điều gì sẽ xảy ra khi thuế thuốc lá
và Nicholas với tư cách là một người tiêu dùng kem khác thì lượng cầu trên thị trường sẽ thay đổi. Họ đã phát hiện ra rằng 10 phần trăm
cao hơn ở mọi mức giá và nhu cầu thị trường sẽ tăng lên.

Tóm tắt Đường cầu cho thấy điều gì xảy ra với lượng cầu về một hàng hóa khi giá của nó thay
đổi, giữ nguyên tất cả các biến số khác ảnh hưởng đến người mua. Khi một trong những biến HÌNH 4 Nếu cảnh báo trên bao bì thuốc lá thuyết phục người hút thuốc hút ít hơn thì đường cầu về thuốc lá sẽ

dịch chuyển sang trái. Trong phần (a), đường cầu dịch chuyển từ D1 sang D2 . Ở mức giá 4$ một gói,
số khác thay đổi, lượng cầu ở mỗi mức giá sẽ thay đổi và đường cầu sẽ dịch chuyển. Bảng 1
Những thay đổi về nhu cầu lượng cầu giảm từ 20 xuống 10 điếu thuốc mỗi ngày, được phản ánh bằng sự dịch chuyển từ điểm A đến điểm
liệt kê các biến số ảnh hưởng đến số lượng sản phẩm mà người tiêu dùng chọn mua.
Đường cong so với các chuyển B. Ngược lại, nếu thuế làm tăng giá thuốc lá thì đường cầu không dịch chuyển . Thay vào đó, chúng ta

động dọc theo đường cầu quan sát thấy sự chuyển động đến một điểm khác trên đường cầu. Trong phần (b), khi giá tăng từ 4 đô
Nếu bạn gặp khó khăn trong việc ghi nhớ xem mình cần dịch chuyển hay di chuyển dọc theo
la lên 8 đô la, lượng cầu giảm từ 20 xuống 12 điếu thuốc mỗi ngày, được phản ánh bởi sự di chuyển từ
đường cầu, bạn có thể nhớ lại bài học trong phần phụ lục của Chương 2. Đường cong dịch điểm A đến điểm C.
chuyển khi có sự thay đổi của một biến liên quan không được đo lường trên cả hai trục. Vì
giá nằm trên trục tung nên sự thay đổi về giá thể hiện sự dịch chuyển dọc theo đường cầu.
Ngược lại, thu nhập, giá của các hàng hóa liên quan, thị hiếu, kỳ vọng và số lượng người
(a) Sự dịch chuyển của đường cầu (b) Sự dịch chuyển dọc theo đường cầu
mua không được đo lường trên một trong hai trục, do đó sự thay đổi của một trong các biến
này sẽ làm dịch chuyển đường cầu. Giá của Giá của
Thuế làm tăng giá
Thuốc lá, Chính sách ngăn cản Thuốc lá,
thuốc lá dẫn đến sự
hút thuốc làm dịch
mỗi gói mỗi gói
dịch chuyển dọc
chuyển đường cầu sang trái. C
$8 theo đường cầu.

BẢNG 1
Biến đổi Một sự thay đổi trong biến này. . .

Các biến ảnh hưởng đến người mua

Giá của chính hàng hóa đó Thể hiện sự chuyển động dọc theo đường cầu
Bảng này liệt kê các biến ảnh hưởng B MỘT MỘT

$4 4
người tiêu dùng tốt chọn mua bao nhiêu. Hãy lưu ý
Thu nhập Làm dịch chuyển đường cầu
vai trò đặc biệt của giá hàng hóa: Sự thay đổi

Giá các hàng hóa liên quan Làm dịch chuyển đường cầu trong giá hàng hóa thể hiện sự chuyển động dọc
D1 D1
theo đường cầu, trong khi sự thay đổi của một trong
Mùi vị Làm dịch chuyển đường cầu
các biến số khác sẽ làm dịch chuyển đường cầu. D2
Kỳ vọng Làm dịch chuyển đường cầu
0 10 20 0 12 20
Số lượng người mua Làm dịch chuyển đường cầu
Số lượng thuốc lá hút mỗi ngày Số lượng thuốc lá hút mỗi ngày
Machine Translated by Google

CHƯƠNG 4 SỰ CUNG CẦU THỊ TRƯỜNG 69 70 PHẦN II THỊ TRƯỜNG HOẠT ĐỘNG NHƯ THẾ NÀO

giá tăng làm lượng cầu giảm 4%. Thanh thiếu niên đặc biệt nhạy cảm với giá thuốc lá:
Giá tăng 10% khiến tỷ lệ hút thuốc ở thanh thiếu niên giảm 12%. Biểu cung là một bảng thể hiện lượng cung ở mỗi mức giá. Đường cung này, vẽ đồ thị đường
HÌNH 5
cung, minh họa lượng cung hàng hóa thay đổi như thế nào khi giá của nó thay đổi. Vì giá cao
Một câu hỏi liên quan là giá thuốc lá ảnh hưởng như thế nào đến nhu cầu về các sản phẩm Biểu cung và đường hơn làm tăng lượng cung nên đường cung dốc lên.
khác, chẳng hạn như cần sa. Những người phản đối thuế thuốc lá thường cho rằng thuốc lá và cung của Ben
cần sa là những sản phẩm thay thế nên giá thuốc lá cao sẽ khuyến khích việc sử dụng cần sa.
Ngược lại, nhiều chuyên gia về lạm dụng chất gây nghiện lại coi thuốc lá là “ma túy cửa Giá của Số lượng của
Giá của
Kem ốc quế Kem
ngõ” khiến giới trẻ thử nghiệm các chất có hại khác. Hầu hết các nghiên cứu về dữ liệu Nón được cung cấp
hình nón
đều nhất quán với quan điểm sau: Họ thấy rằng giá thuốc lá thấp hơn có liên quan đến $0 0 nón 0 Đường cung
$6
việc sử dụng cần sa nhiều hơn. Nói cách khác, thuốc lá và cần sa dường như là những 1
chất bổ sung hơn là thay thế. • 2 1 5
1. Một
3 2
tăng
4 3 4
Đố nhanh về giá...
5 4
6 5 3
4. Sự thay đổi nào sau đây sẽ KHÔNG làm dịch chuyển đường c. sự ra đi của sinh viên đại học khi họ đi nghỉ hè
cầu về hamburger?
2
Một. giá của xúc xích d. giá pizza giảm
b. giá hamburger
6. Nếu mì ống là hàng hóa cấp thấp thì đường cầu sẽ dịch
c. giá bánh hamburger chuyển về phía_________
khi nào mọc.
1
_________
d. thu nhập của người tiêu dùng hamburger
Một. Phải; giá mì ống
5. Điều nào sau đây sẽ làm dịch chuyển đường cầu b. Phải; thu nhập của người tiêu dùng 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Số lượng của
cho pizza ở bên phải? c. bên trái; giá mì ống Chiếc bánh kem

Một. sự tăng giá của bánh mì kẹp thịt, một sản d. bên trái; thu nhập của người tiêu dùng
2. ... tăng số lượng nón được cung cấp.
phẩm thay thế cho pizza
b. sự tăng giá của bia gốc, một
bổ sung cho pizza

Đáp án ở cuối chương.

lịch cung cấp số lượng ngày càng lớn hơn. Đây là biểu cung, một bảng thể hiện mối quan hệ giữa giá
một bảng cho thấy của một hàng hóa và lượng cung, giữ nguyên mọi yếu tố khác ảnh hưởng đến số lượng hàng
4-3 Cung cấp mối quan hệ giữa giá hóa mà nhà sản xuất muốn bán.
của hàng hóa và lượng
Bây giờ chúng ta quay sang phía bên kia của thị trường và xem xét hành vi của người bán.
cung Đồ thị trong Hình 5 sử dụng các số liệu trong bảng để minh họa quy luật cung. Đường
Một lần nữa, để tập trung suy nghĩ, chúng ta hãy xem xét thị trường kem.
liên hệ giữa giá và lượng cung được gọi là đường cung.
đường cung
Đường cung dốc lên vì các yếu tố khác không đổi, giá cao hơn có nghĩa là lượng cung lớn
4-3a Đường cung: Mối quan hệ giữa giá đồ thị mối
hơn.
và lượng cung quan hệ giữa giá của một
hàng hóa và lượng cung
Số lượng cung của bất kỳ hàng hóa hoặc dịch vụ nào là số lượng mà người bán sẵn sàng và số lượng đã cung cấp
4-3b Cung thị trường so với Cung cá nhân
có thể bán. Có nhiều yếu tố quyết định lượng cung, nhưng một lần nữa, giá đóng vai trò số lượng hàng hóa mà người
Giống như cầu thị trường là tổng cầu của tất cả người mua, cung thị trường là tổng cung
đặc biệt trong phân tích của chúng ta. Khi giá kem cao, việc bán kem có lãi khá cao bán sẵn sàng và có khả
của tất cả người bán. Bảng trong Hình 6 cho thấy lịch trình cung ứng của hai nhà sản
nên lượng cung lớn. Người bán kem làm việc nhiều giờ, mua nhiều máy làm kem và thuê năng bán
xuất kem trên thị trường – Ben và Jerry. Ở bất kỳ mức giá nào, đường cung của Ben cho
nhiều nhân công. chúng ta biết số lượng kem mà Ben cung cấp, và đường cung của Jerry cho chúng ta biết
Ngược lại, khi giá kem thấp, việc kinh doanh ít lãi hơn nên người bán sản xuất ít kem số lượng kem mà Jerry cung cấp.
hơn. Ở mức giá thấp, một số người bán thậm chí có thể đóng cửa, giảm lượng cung của họ Cung thị trường là tổng của hai nguồn cung riêng lẻ.
xuống bằng không. Mối quan hệ giữa giá và lượng cung này được gọi là quy luật cung: Các Đồ thị trong Hình 6 thể hiện các đường cung ứng với các biểu cung. Giống như các
yếu tố khác không đổi, khi giá của một hàng hóa tăng thì lượng cung của hàng hóa đó quy luật cung
đường cầu, chúng ta cộng các đường cung riêng lẻ theo chiều ngang để có được đường cung
cũng tăng và khi giá giảm thì lượng cung cũng giảm. khẳng định rằng, với
thị trường. Nghĩa là, để tìm tổng lượng cung ở bất kỳ mức giá nào, chúng ta cộng các
những điều kiện khác
lượng riêng lẻ nằm trên trục hoành của các đường cung riêng lẻ. Đường cung thị trường
Bảng trong Hình 5 cho thấy số lượng kem ốc quế được cung cấp mỗi tháng bởi Ben, một không đổi, lượng cung
cho thấy tổng lượng cung thay đổi như thế nào khi giá hàng hóa thay đổi, giữ nguyên tất
người bán kem, ở các mức giá kem khác nhau. Với mức giá dưới 2 USD, Ben không cung cấp về một hàng hóa sẽ tăng khi
cả các yếu tố khác ảnh hưởng đến quyết định của nhà sản xuất về số lượng bán.
bất kỳ loại kem nào. Khi giá tăng, anh ta cung cấp giá của hàng hóa đó tăng
Machine Translated by Google

CHƯƠNG 4 SỰ CUNG CẦU THỊ TRƯỜNG 71 72 PHẦN II THỊ TRƯỜNG HOẠT ĐỘNG NHƯ THẾ NÀO

Lượng cung trên thị trường là tổng lượng cung của tất cả người bán ở mỗi mức HÌNH 6 HÌNH 7 Giá của
Đường cung, S3
Kem
giá. Do đó, đường cung thị trường được tìm thấy bằng cách cộng các đường cung Cung cấp
hình nón
cá nhân theo chiều ngang. Với mức giá là 4 USD, Ben cung cấp 3 cây kem ốc quế Cung thị trường dưới dạng tổng Những thay đổi trong đường cung đường cong, S1

và Jerry cung cấp 4 cây kem ốc quế. Lượng cung trên thị trường ở mức giá này các nguồn cung riêng lẻ Bất kỳ sự thay đổi nào làm tăng số lượng
Cung cấp

là 7 chiếc nón. Giảm bớt đường cong, S2

mà người bán muốn sản xuất ở bất kỳ mức

giá nào cũng sẽ làm dịch chuyển đường cung cung cấp

Giá Kem Nón Ben Chợ sang phải. Bất kỳ sự thay đổi nào làm giảm
Jerry
số lượng mà người bán muốn sản xuất ở bất
$0 0 1 0 5 0 hình nón
kỳ mức giá nào cũng sẽ làm dịch chuyển
0 0 0 đường cung sang trái.
Tăng
1 0 1
cung cấp
2 3 1 2 2 4
4 4 7
5 3 4 6 10
6 5 8 13
0 Số lượng của
Chiếc bánh kem

Giá của
Nguồn cung cấp của Ben
+Giá của
Nguồn cung cấp của Jerry
=Giá của
Cung cấp thị trường

Kem S Kem Kem

Ben SJerry
Nón Nón hình nón

$6 $6 $6 ít lợi nhuận hơn và các công ty cung cấp ít kem hơn. Nếu giá đầu vào tăng đáng kể, một công
S
Chợ
5 5 5 ty có thể đóng cửa và không cung cấp kem nào cả. Do đó, nguồn cung của một hàng hóa có quan

4 4 hệ nghịch biến với giá của các yếu tố đầu vào được sử dụng để tạo ra hàng hóa đó.
4

3 3 3
Công nghệ Công nghệ biến đầu vào thành kem là một yếu tố quyết định khác của cung. Ví dụ,
2 2 2
việc phát minh ra máy làm kem cơ giới hóa đã làm giảm lượng lao động cần thiết để làm kem.
1 1 1

Bằng cách giảm chi phí của các doanh nghiệp, tiến bộ công nghệ đã làm tăng nguồn cung kem.

Số lượng kem ốc quế Số lượng kem ốc quế Số lượng kem ốc quế

Kỳ vọng Số lượng kem mà một công ty cung cấp ngày hôm nay có thể phụ thuộc vào kỳ vọng của họ
về tương lai. Ví dụ, nếu một công ty kỳ vọng giá kem sẽ tăng trong tương lai, công ty sẽ đưa
một phần sản phẩm hiện tại vào kho và cung cấp ít hơn cho thị trường hiện nay.

Sự dịch chuyển 4-3c của đường cung

Bởi vì đường cung thị trường được vẽ với các yếu tố khác không đổi nên khi một trong những Số lượng người bán Ngoài các yếu tố trên ảnh hưởng đến hành vi của từng người bán, nguồn cung
yếu tố này thay đổi, đường cung sẽ dịch chuyển. Ví dụ, giả sử giá đường giảm. Đường là nguyên thị trường còn phụ thuộc vào số lượng người bán này. Nếu Ben hoặc Jerry nghỉ việc kinh doanh
liệu đầu vào trong sản xuất kem nên giá đường thấp khiến việc bán kem có lãi hơn. Điều này kem, nguồn cung trên thị trường sẽ giảm.
làm tăng cung kem: Ở bất kỳ mức giá nào, người bán hiện sẵn sàng sản xuất số lượng lớn hơn.
Kết quả là đường cung về kem dịch chuyển sang phải.
Tóm tắt Đường cung cho thấy điều gì xảy ra với lượng cung của một hàng hóa khi giá của nó
Hình 7 minh họa sự thay đổi trong cung. Bất kỳ sự thay đổi nào làm tăng lượng cung ở mọi thay đổi, giữ nguyên tất cả các biến số khác ảnh hưởng đến người bán. Khi một trong những
mức giá, chẳng hạn như giá đường giảm, sẽ làm dịch chuyển đường cung sang phải và được gọi là biến số khác này thay đổi, lượng cung ở mỗi mức giá sẽ thay đổi và đường cung sẽ dịch chuyển.
tăng cung. Bất kỳ sự thay đổi nào làm giảm lượng cung ở mọi mức giá đều làm dịch chuyển đường Bảng 2 liệt kê các biến số ảnh hưởng đến số lượng sản phẩm mà nhà sản xuất chọn bán.
cung sang trái và được gọi là sự sụt giảm lượng cung.
Có nhiều biến số có thể làm dịch chuyển đường cung. Hãy xem xét những điều quan trọng nhất. Một lần nữa, để nhớ xem bạn cần dịch chuyển hay di chuyển dọc theo đường cung, hãy nhớ
rằng đường cong chỉ dịch chuyển khi có sự thay đổi trong một biến liên quan không được đặt
tên trên một trong hai trục. Giá nằm trên trục tung nên sự thay đổi về giá thể hiện sự dịch
Giá đầu vào Để sản xuất ra sản phẩm kem, người bán sử dụng nhiều đầu vào khác nhau: kem, chuyển dọc theo đường cung. Ngược lại, do giá đầu vào, công nghệ, kỳ vọng và số lượng người
đường, hương liệu, máy làm kem, nhà xưởng sản xuất kem và sức lao động của công nhân trộn bán không được đo lường trên một trong hai trục nên sự thay đổi của một trong các biến này
nguyên liệu và vận hành máy. sẽ làm dịch chuyển đường cung.
Khi giá của một hoặc nhiều đầu vào này tăng lên, việc sản xuất kem sẽ trở nên khó khăn hơn.
Machine Translated by Google

CHƯƠNG 4 SỨC MẠNH CUNG CẦU THỊ TRƯỜNG 73 74 PHẦN II THỊ TRƯỜNG HOẠT ĐỘNG NHƯ THẾ NÀO

Giá của
BẢNG 2 HÌNH 8
Biến đổi Một sự thay đổi trong biến này. . . Kem
Các biến số ảnh hưởng đến người bán Bảng hình nón Cung cấp
Sự cân bằng của cung và cầu Trạng
Giá của chính hàng hóa đó Thể hiện sự chuyển động dọc theo này liệt kê các biến số ảnh hưởng đến số lượng các thái cân bằng
đường cung
nhà sản xuất hàng hóa chọn bán. Hãy lưu ý vai trò được tìm thấy ở nơi đường cung và đường

Giá đầu vào Làm dịch chuyển đường cung đặc biệt của giá hàng hóa: Sự thay đổi trong giá cầu giao nhau. Tại mức giá cân bằng,
Cân bằng
Cân bằng
hàng hóa thể hiện sự dịch chuyển dọc theo lượng cung bằng lượng cầu. Ở đây giá cân
Công nghệ Làm dịch chuyển đường cung giá
$4
đường cung, trong khi sự thay đổi của một trong các bằng là 4$: Tại mức giá này, có 7 chiếc
Kỳ vọng Làm dịch chuyển đường cung
biến số khác sẽ làm dịch chuyển đường cung. kem ốc quế được cung cấp và 7 chiếc
Số lượng người bán Làm dịch chuyển đường cung kem ốc quế được yêu cầu.

Yêu cầu

Đố nhanh 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13
Số lượng kem ốc quế
Cân bằng
7. Điều nào sau đây thúc đẩy thị trường pizza đi lên c. giá pho mát giảm, một đầu vào cho
Số lượng
dọc theo một đường cung nhất định? pizza
Một. sự tăng giá của pizza d. vụ cháy nhà bếp thiêu rụi tiệm bánh pizza nổi tiếng
b. sự tăng giá của bia gốc, một
9. Vé xem phim và dịch vụ xem phim trực tuyến là
bổ sung cho pizza
thay thế. Nếu giá phát trực tuyến phim tăng, điều gì
c. giá pho mát giảm, một đầu vào cho Hành động của người mua và người bán tự nhiên đưa thị trường đến trạng thái cân bằng
sẽ xảy ra trên thị trường vé xem phim?
pizza cung cầu. Để biết lý do tại sao, hãy xem xét điều gì xảy ra khi giá thị trường không
Một. Đường cung dịch chuyển sang trái.
d. vụ cháy nhà bếp thiêu rụi tiệm bánh pizza nổi tiếng bằng giá cân bằng.
b. Đường cung dịch chuyển sang phải. c.
8. Điều nào sau đây làm dịch chuyển đường cung pizza Đường cầu dịch chuyển sang trái. d. Đường Đầu tiên, giả sử rằng giá thị trường cao hơn giá cân bằng, như trong phần (a) của
sang phải? cầu dịch chuyển sang phải. Hình 9. Ở mức giá 5 đô la một chiếc kem, lượng cung (10 chiếc kem) vượt quá lượng cầu
Một. sự tăng giá của pizza thặng (4 chiếc kem). Có sự dư thừa hàng hóa: Nhà sản xuất không thể bán tất cả những gì họ
b. sự tăng giá của bia gốc, một dư một tình huống muốn ở mức giá hiện tại. Thặng dư đôi khi được gọi là tình trạng cung vượt cầu. Khi có
bổ sung cho pizza
trong đó lượng cung sự dư thừa trên thị trường kem, người bán kem nhận thấy tủ đông của họ ngày càng đầy
Đáp án ở cuối chương. lớn hơn lượng cầu kem mà họ muốn bán nhưng không thể bán được. Họ phản ứng với tình trạng dư thừa bằng
cách giảm giá. Ngược lại, giá giảm làm tăng lượng cầu và giảm lượng cung. Những thay
đổi này thể hiện sự dịch chuyển dọc theo đường cung và cầu chứ không phải sự dịch

4-4 Cung và cầu cùng nhau chuyển của đường cong. Giá tiếp tục giảm cho đến khi thị trường đạt đến trạng thái cân
bằng.
Sau khi phân tích cung và cầu riêng biệt, bây giờ chúng ta kết hợp chúng để xem chúng Giả sử bây giờ giá thị trường thấp hơn giá cân bằng, như trong phần (b) của Hình 9.
xác định giá và số lượng hàng hóa được bán trên thị trường như thế nào. Trong trường hợp này, giá là 3$ một chiếc kem, và lượng cầu hàng hóa vượt quá lượng
trạng thái cân bằng thiếu cung. Thiếu hụt hàng hóa: Người tiêu dùng không thể mua được tất cả những gì họ muốn ở
Cân bằng 4-4a tình huống trong đó giá một tình huống trong đó mức giá hiện tại. Sự thiếu hụt đôi khi được gọi là tình trạng dư thừa cầu. Khi thị
Hình 8 cho thấy đường cung thị trường và đường cầu thị trường cùng nhau. thị trường đã đạt tới mức lượng cầu lớn hơn lượng trường kem xảy ra tình trạng thiếu hụt, người mua phải xếp hàng dài để có cơ hội mua
Lưu ý rằng có một điểm tại đó đường cung và đường cầu giao nhau. mà tại đó lượng cung được một trong số ít kem ốc quế có sẵn. Với quá nhiều người mua theo đuổi quá ít hàng
Điểm này được gọi là điểm cân bằng của thị trường. Giá tại giao điểm này được gọi là cung bằng lượng cầu hóa, người bán có thể đáp ứng tình trạng thiếu hụt bằng cách tăng giá mà không làm mất
giá cân bằng và lượng được gọi là lượng cân bằng. doanh thu. Sự tăng giá này làm cho lượng cầu giảm và lượng cung tăng. Một lần nữa,
Ở đây giá cân bằng là $2,00 một chiếc kem và số lượng cân bằng là 7 chiếc kem ốc quế. những thay đổi này thể hiện sự chuyển động dọc theo đường cung và đường cầu, và chúng
giá cân bằng
đưa thị trường về trạng thái cân bằng.
mức giá cân bằng giữa
Từ điển định nghĩa từ cân bằng là một tình huống trong đó các lực khác nhau cân
lượng cung và lượng cầu
bằng. Định nghĩa này cũng áp dụng cho trạng thái cân bằng của thị trường. Tại mức giá Vì vậy, bất kể giá bắt đầu quá cao hay quá thấp, hoạt động của nhiều người mua và
cân bằng, lượng hàng hóa mà người mua sẵn sàng và có khả năng mua cân bằng với lượng người bán sẽ tự động đẩy giá thị trường về phía giá cân bằng. Một khi thị trường đạt
hàng hóa mà người bán sẵn sàng và có khả năng bán. Giá cân bằng đôi khi được gọi là Số lượng cân bằng đến trạng thái cân bằng, tất cả người mua và người bán đều hài lòng và không có áp lực
giá cân bằng thị trường vì ở mức giá này mọi người trên thị trường đều hài lòng: Người lượng cung và lượng tăng hay giảm giá.
mua đã mua tất cả những gì họ muốn mua và người bán đã bán tất cả những gì họ muốn bán. cầu ở mức giá cân bằng Tốc độ đạt được trạng thái cân bằng thay đổi tùy theo từng thị trường tùy thuộc vào
tốc độ điều chỉnh giá. Ở hầu hết các thị trường tự do, tình trạng dư thừa và thiếu hụt đều
Machine Translated by Google

CHƯƠNG 4 SỨC MẠNH CUNG CẦU THỊ TRƯỜNG 75 76 PHẦN II THỊ TRƯỜNG HOẠT ĐỘNG NHƯ THẾ NÀO

Khi phân tích xem một số sự kiện ảnh hưởng như thế nào đến trạng thái cân bằng trên thị

Trong phần (a), có phần dư. Vì giá thị trường là 5$ cao hơn giá cân bằng nên lượng
cung (10 chiếc kem) vượt quá lượng cầu (4 chiếc kem).
Các nhà sản xuất cố gắng tăng doanh số bán hàng bằng cách giảm giá một chiếc nón,
điều này sẽ đẩy giá về mức cân bằng. Trong phần (b), có sự thiếu hụt. Bởi vì giá thị
trường là 3 USD thấp hơn giá cân bằng nên lượng cầu (10 chiếc bánh kem) lớn hơn lượng
cung (4 chiếc bánh kem). Với quá nhiều người mua theo đuổi quá ít hàng hóa, nhà
sản xuất có thể tận dụng sự thiếu hụt bằng cách tăng giá. Do đó, trong cả hai trường
hợp, việc điều chỉnh giá sẽ đưa thị trường đến trạng thái cân bằng cung cầu.
trường, chúng ta tiến hành theo ba bước. Đầu tiên, chúng ta quyết định liệu sự kiện này có làm
HÌNH 9
dịch chuyển đường cung, đường cầu hay trong một số trường hợp là cả hai. Thứ hai, chúng ta
Thị trường không cân bằng quyết định xem đường cong dịch chuyển sang phải hay sang trái. Thứ ba, chúng ta sử dụng biểu
đồ cung cầu để so sánh trạng thái cân bằng ban đầu với trạng thái cân bằng mới, cho thấy sự
thay đổi ảnh hưởng như thế nào đến giá và lượng cân bằng. Bảng 3 tóm tắt ba bước này. Để biết
công thức này được sử dụng như thế nào, chúng ta hãy xem xét các sự kiện khác nhau có thể ảnh
hưởng đến thị trường kem.

Ví dụ: Sự thay đổi cân bằng thị trường do sự thay đổi của cầu Giả sử vào một mùa hè, thời tiết
(a) Nguồn cung dư thừa (b) Nhu cầu dư thừa
rất nóng. Sự kiện này ảnh hưởng thế nào đến thị trường kem? Để trả lời câu hỏi này, hãy làm
Giá của Giá của
theo ba bước của chúng tôi.
Kem Cung cấp Kem Cung cấp
hình nón
Số dư hình nón
1. Thời tiết nắng nóng ảnh hưởng đến đường cầu bằng cách thay đổi khẩu vị của người dân

$5 kem. Nghĩa là, thời tiết làm thay đổi lượng kem mà mọi người muốn mua ở bất kỳ mức giá
nào. Đường cung không thay đổi vì thời tiết không ảnh hưởng trực tiếp đến các doanh
4 $4 nghiệp bán kem.
2. Vì thời tiết nắng nóng khiến mọi người muốn ăn nhiều kem hơn nên đường cầu dịch chuyển
3
sang phải. Hình 10 cho thấy sự gia tăng nhu cầu này khi đường cầu dịch chuyển từ D1 sang
Thiếu
D2 . Sự thay đổi này cho thấy lượng cầu về kem cao hơn ở mọi mức giá.
Yêu cầu Yêu cầu

3. Ở mức giá cũ là 4 USD, hiện nay cầu về kem đang dư thừa và sự thiếu hụt này khiến các
doanh nghiệp phải tăng giá. Như Hình 10 cho thấy, sự gia tăng nhu cầu làm tăng giá
0 4 7 10 Số lượng của 0 4 7 10 Số lượng của
Kem
cân bằng từ 4 đô la lên 5 đô la và số lượng cân bằng từ 7 lên 10 chiếc kem. Nói cách
Số Số lượng Kem Số lượng Số lượng

lượng yêu cầu đã cung cấp nón đã cung cấp yêu cầu nón khác, thời tiết nắng nóng làm tăng cả giá kem lẫn số lượng kem bán ra.

Sự dịch chuyển của các đường cong so với sự dịch chuyển dọc theo các đường cong Lưu ý rằng khi
thời tiết nóng làm tăng nhu cầu về kem và đẩy giá lên cao, lượng kem mà các doanh nghiệp cung
chỉ là tạm thời vì giá cuối cùng sẽ di chuyển về mức cân bằng.
cấp sẽ tăng lên, mặc dù đường cung vẫn giữ nguyên. Trong trường hợp này, các nhà kinh tế nói
Quả thực, hiện tượng này phổ biến đến mức nó được gọi là quy luật cung cầu: Giá của bất kỳ quy luật cung cầu
rằng “lượng cung” đã tăng lên nhưng “nguồn cung” không thay đổi.
hàng hóa nào cũng điều chỉnh để đưa lượng cung và lượng cầu về hàng hóa đó cân bằng.
khẳng định rằng giá của bất
Cung đề cập đến vị trí của đường cung, trong khi lượng cung
kỳ hàng hóa nào đều điều
đề cập đến số lượng mà nhà sản xuất muốn bán. Trong ví dụ này, nguồn cung không thay đổi vì
4-4b Ba bước để phân tích sự thay đổi trạng thái cân bằng chỉnh để làm cho lượng
thời tiết không làm thay đổi mong muốn bán hàng của doanh nghiệp ở bất kỳ mức giá nào.
Cho đến nay, chúng ta đã thấy cung và cầu cùng nhau xác định trạng thái cân bằng của thị cung và lượng cầu của hàng hóa
Thay vào đó, thời tiết nóng làm thay đổi mong muốn mua hàng của người tiêu dùng ở bất kỳ mức
trường như thế nào, từ đó xác định giá và số lượng hàng hóa mà người mua mua và người bán sản đó cân bằng
giá nào và do đó làm dịch chuyển đường cầu sang phải. Cầu tăng làm giá cân bằng tăng. Khi giá
xuất. Giá và lượng cân bằng phụ thuộc vào vị trí của đường cung và đường cầu. Khi một sự kiện
tăng thì lượng cung tăng. Sự gia tăng lượng cung này được thể hiện bằng sự dịch chuyển dọc
nào đó làm dịch chuyển một trong những đường cong này, trạng thái cân bằng trên thị trường sẽ
theo đường cung
thay đổi, dẫn đến một mức giá mới và số lượng mới được trao đổi giữa người mua và người bán. đường cong.

BẢNG 3
1. Quyết định xem sự kiện này có làm dịch chuyển đường cung hay đường cầu (hoặc có thể cả hai).

Ba bước để phân tích 2. Quyết định hướng đường cong dịch chuyển.

Thay đổi trạng thái cân bằng

RN
G UĂ
. TĐ
R GP
I
Y
E
. UÉ
E
L
N
G
. ÔÃ
Q
L
Ậ
N
Í
C
I
O EĐ
I
U
Ở
Ổ
Ô
Y
Á
Ọ
N
Ạ
Ớ
Ự
H K
W
©
M
Q
T
B
H
I
L
V
S
C
P

3. Sử dụng biểu đồ cung cầu để xem sự thay đổi này làm thay đổi giá và lượng cân bằng như thế nào.
Machine Translated by Google

CHƯƠNG 4 SỨC MẠNH CUNG CẦU THỊ TRƯỜNG 77 78 PHẦN II THỊ TRƯỜNG HOẠT ĐỘNG NHƯ THẾ NÀO

Giá của
HÌNH 10 HÌNH 11 Giá của
Kem Kem 1. Sự tăng giá của
1. Thời tiết nóng làm tăng
hình nón
Làm thế nào tăng nhu cầu hình nón đường làm giảm nguồn cung
nhu cầu về kem. . . Nguồn cung giảm ảnh hưởng đến trạng thái
S kem . . .
Ảnh hưởng đến sự cân bằng cân bằng như thế nào
S
Một sự kiện làm tăng lượng Một sự kiện làm giảm lượng cung
cầu ở bất kỳ mức giá nào tại một mức giá bất kỳ sẽ làm
làm dịch chuyển đường cầu tới dịch chuyển đường cung sang
Cung cấp

Phải. Giá cân bằng và lượng cân trái. Giá cân bằng tăng và Mới
bằng đều tăng. lượng cân bằng giảm. Ở đây, giá $5
$5
Cân bằng mới trạng thái cân bằng

Ở đây mùa hè nóng nực bất thường đường (đầu vào) tăng khiến người

4
khiến người mua đòi hỏi nhiều kem bán cung cấp ít kem hơn. Đường 4 Cân bằng ban đầu
hơn. Đường cầu dịch chuyển từ D1 cung dịch chuyển từ S1 sang S2 ,
2. . . . kết quả
Cân sang D2 , làm cho giá cân bằng làm cho giá cân bằng của kem tăng 2. . . . kết quả
ở mức cao hơn
bằng ban đầu tăng từ 4 USD lên 5 USD và lượng từ 4 đô la lên 5 đô la và lượng ở mức cao hơn
giá . . .
cân bằng giảm từ 7 xuống 4 giá băng
cân bằng tăng từ 7 lên 10 nón.
D kem . . . Yêu cầu
chiếc kem.

0 7 10 Số lượng của 0 4 7 Số lượng của

3. . . . và cao hơn Chiếc bánh kem 3. . . . và số lượng Chiếc bánh kem

số lượng bán. bán ra thấp hơn.

Tóm lại, sự dịch chuyển của đường cung được gọi là “sự thay đổi của nguồn cung” và sự Ví dụ: Sự thay đổi của cả Cung và Cầu Bây giờ giả sử rằng đợt nắng nóng và bão xảy ra trong
dịch chuyển của đường cầu được gọi là “sự thay đổi của cầu”. Sự dịch chuyển dọc theo đường cùng một mùa hè. Để phân tích sự kết hợp các sự kiện này, chúng tôi lại thực hiện theo ba
cung cố định được gọi là “sự thay đổi về lượng cung” và sự dịch chuyển dọc theo đường cầu bước sau.
cố định được gọi là “sự thay đổi về lượng cầu”.
1. Chúng ta xác định rằng cả hai đường cong đều phải dịch chuyển. Thời tiết nắng nóng ảnh hưởng tới

đường cầu vì nó làm thay đổi lượng kem mà người tiêu dùng muốn mua ở bất kỳ mức giá

Ví dụ: Sự thay đổi cân bằng thị trường do sự thay đổi nguồn cung Giả sử vào một mùa hè khác, nào. Đồng thời, khi cơn bão đẩy giá đường lên cao, nó sẽ làm thay đổi đường cung
một cơn bão phá hủy một phần diện tích mía và đẩy giá đường lên cao. Sự kiện này ảnh hưởng về kem vì nó làm thay đổi lượng kem mà các doanh nghiệp muốn bán ở bất kỳ mức giá
thế nào đến thị trường kem? nào.
Một lần nữa, để trả lời câu hỏi này, chúng ta hãy làm theo ba bước sau.
2. Các đường cong dịch chuyển theo cùng hướng như trong phân tích trước đây của chúng
1. Sự thay đổi của giá đường, nguyên liệu đầu vào để làm kem, ảnh hưởng đến đường cung. ta: Đường cầu dịch chuyển sang phải và đường cung dịch chuyển sang trái.
Bằng cách tăng chi phí sản xuất, nó sẽ làm giảm lượng kem mà các công ty sản xuất Hình 12 minh họa những thay đổi này.
và bán ở bất kỳ mức giá nào. Đường cầu không thay đổi vì chi phí đầu vào cao hơn 3. Như Hình 12 cho thấy, hai kết quả có thể xảy ra tùy thuộc vào quy mô tương đối của
không ảnh hưởng trực tiếp đến lượng kem người tiêu dùng muốn mua. sự dịch chuyển cung và cầu. Trong cả hai trường hợp, giá cân bằng đều tăng.
Trong phần (a), khi cầu tăng đáng kể trong khi cung chỉ giảm một chút, lượng
2. Đường cung dịch chuyển sang trái vì ở mọi mức giá, tổng lượng hàng mà các doanh cân bằng cũng tăng. Ngược lại, trong phần (b), khi cung giảm đáng kể trong khi
nghiệp sẵn sàng và có khả năng bán đều giảm. Hình 11 minh họa sự sụt giảm nguồn cầu chỉ tăng một chút thì lượng cân bằng giảm. Vì vậy, những sự kiện này chắc
cung này khi đường cung dịch chuyển từ S1 sang S2 . chắn sẽ làm tăng giá kem, nhưng tác động của chúng lên lượng kem bán ra là không
3. Ở mức giá cũ là 4 USD, hiện nay cầu về kem đang dư thừa và sự thiếu hụt này khiến rõ ràng (nghĩa là nó có thể xảy ra theo một trong hai cách).
các công ty phải tăng giá. Như Hình 11 cho thấy, sự dịch chuyển của đường cung
làm tăng giá cân bằng từ 4 đô la lên 5 đô la và làm giảm lượng cân bằng từ 7 xuống
4 hình nón. Do giá đường tăng, giá kem tăng và lượng kem bán ra giảm.
Machine Translated by Google

CHƯƠNG 4 SỨC MẠNH CUNG CẦU THỊ TRƯỜNG 79 80 PHẦN II THỊ TRƯỜNG HOẠT ĐỘNG NHƯ THẾ NÀO

Ở đây chúng tôi quan sát thấy sự gia tăng đồng thời về nhu cầu và giảm nguồn
cung. Hai kết quả có thể xảy ra. Trong phần (a), giá cân bằng tăng từ P1 lên P2
HÌNH 12 Giá tăng sau thiên tai
và lượng cân bằng tăng từ Q1 lên Q2 . Trong phần (b), giá cân bằng lại tăng từ P1 Sự thay đổi cả về cung và
lên P2 , nhưng lượng cân bằng giảm từ Q1 xuống Q2 . Yêu cầu
Ông cho biết văn phòng của ông đã nhận được hàng trăm “Anh không thực sự tin điều đó à?” Người

báo cáo về việc trục lợi. cha hỏi. “Không,” Dennis nói, “nhưng nó có lý
(a) Giá tăng, số lượng tăng (b) Giá tăng, số lượng giảm
Khi có thảm họa như bão
Nhưng hầu hết các nhà kinh tế cho rằng mức giá hơn nhiều so với mặt trăng.”
Giá của Giá của
xảy ra tại một khu vực, nhiều hàng hóa sẽ cao đó thực sự có thể mang lại lợi ích cho cộng đồng Salinger cho rằng để thị trường hoạt động, cho
Kem Lớn Kem Bé nhỏ S
có nhu cầu tăng lên hoặc
tăng trong trong thời kỳ khủng hoảng. Giá cao ngất trời là do phép tăng giá trong thời gian xảy ra thảm họa là câu
hình nón hình nón tăng trong
yêu cầu Mới yêu cầu S nguồn cung giảm, gây áp lực tăng giá. thị trường đang vận hành, các quy luật cung cầu cơ trả lời hợp lý. Ông nói, nó không trực quan, nhưng nó đúng.
S
trạng thái cân bằng
Các nhà hoạch định chính sách thường phản bản đang vận hành. Có một số lý do khiến các nhà kinh tế
S đối việc tăng giá này, nhưng một số nhà Michael Salinger, giáo sư kinh tế tại không thích luật chống tăng giá.
Mới
kinh tế không đồng ý. Đại học Boston và cựu giám đốc Cục Kinh tế Về phía cầu, luật giữ giá thấp giả tạo có
P P
trạng thái cân bằng

tại Ủy ban Thương mại Liên bang, giải thích: thể khuyến khích mua quá nhiều. Họ mang lại
Giảm
Giảm lớn Các nhà kinh tế không nghĩ việc tăng “Luật tăng giá cản trở hoạt động bình thường lợi ích cho những người đến cửa hàng đầu tiên.
nhỏ cung cấp của thị trường cạnh tranh”.
giá là một vấn đề. Nhưng còn những giá Giáo sư kinh tế Michael Giberson của Texas
P P
D cung cấp
trị xã hội của chúng ta thì sao? Tech giải thích: “Nếu giá không tăng, họ sẽ
Cân D
Để chứng tỏ quan điểm của mình, Salinger đã kể nhận được rất nhiều”.
Cân bằng ban đầu bằng ban đầu
Bởi Đồi Adriene
D lại bộ phim hoạt hình “Dennis the Menace” mà ông Nếu nước rẻ, tôi có thể muốn mua càng
D
0 nhớ được từ thời thơ ấu. nhiều càng tốt trong xe của mình—để đề
0 Q Q Số lượng của QQ Số lượng của
Chiếc bánh kem Chiếc bánh kem Tínhnước
phí hoặc
nạn nhân
10 đôlũlalụt
cho$30
mộtcho một trường
gallon hợp
xăng không Dennis hỏi cha mình nguyên nhân gây ra thủy triều. phòng. Mặt khác, nếu giá tăng, Giberson nói,

phù hợp. “Mặt trăng,” cha anh trả lời. Dennis đưa ra “điều đó khuyến khích người tiêu dùng cẩn

Và phần lớn các bang, trong đó có Texas, một lời giải thích khác, rằng thủy triều là thận hơn một chút trong việc sử dụng hàng hóa”.

đều có luật chống việc tăng giá. Tổng chưởng do một con cá voi lớn ở đại dương gây ra. Ngoài ra còn có một lập luận về phía cung mà

lý tiểu bang đã đe dọa truy tố những người Khi cá voi vẫy đuôi về một phía, thủy triều các nhà kinh tế đưa ra.
Tóm tắt Chúng ta vừa xem ba ví dụ về cách sử dụng đường cung và đường cầu để phân
tăng giá sau trận lũ lụt do Bão Harvey gây dâng lên và khi nó vẫy đuôi theo hướng ngược “Khi giá hàng hóa thiết yếu tăng lên ở một khu vực
tích sự thay đổi ở trạng thái cân bằng. Bất cứ khi nào một sự kiện làm dịch chuyển
ra. lại, thủy triều rút xuống. bị ảnh hưởng bởi tình trạng khẩn cấp, điều đó sẽ gây ra
đường cung, đường cầu, hoặc có lẽ cả hai đường, bạn có thể sử dụng những công cụ
này để dự đoán sự kiện sẽ thay đổi giá và lượng bán ở trạng thái cân bằng như thế
nào. Bảng 4 cho thấy kết quả dự đoán cho bất kỳ sự kết hợp dịch chuyển nào trên hai
đường cong. Để đảm bảo bạn hiểu cách sử dụng các công cụ cung và cầu, hãy chọn một
Đố nhanh
vài mục trong bảng này và đảm bảo bạn có thể giải thích cho chính mình lý do tại
sao bảng lại chứa dự đoán như vậy. 10. Việc phát hiện ra một trữ lượng dầu thô mới lớn sẽ làm thay đổi b. sự tăng giá của Marshmallow Fluff, một sản phẩm thay thế
_________ đường cong của xăng, dẫn đến cho thạch

_________ giá cân bằng. c. giá nho tăng, đầu vào

Một. cung cấp; cao thạch

hơnb. cung cấp; thấp hơn d. thu nhập của người tiêu dùng tăng lên, miễn là thạch là
BẢNG 4
Không thay đổi Tăng Giảm c. yêu cầu; cao hơn một mặt hàng bình thường

cung cấp cung cấp cung cấp Điều gì xảy ra với giá và số lượng khi d. yêu cầu; thấp hơn 13. Sự gia tăng sẽ gây ra sự dịch chuyển
_________
cung hoặc cầu thay đổi? 11. Nếu nền kinh tế rơi vào suy thoái và thu nhập dọc theo một đường cung nhất định, được gọi là sự thay đổi về
Không thay đổi P giống nhau P xuống Chó con
Là một câu đố nhanh, hãy đảm bảo sụp đổ, điều gì xảy ra trên thị trường hàng hóa kém chất lượng? _________.
nhu cầu Q giống nhau Hỏi lên Q xuống
bạn có thể giải thích ít nhất một số Một. Giá cả và số lượng đều tăng. Một. cung cấp; yêu cầu
Tăng Chó con P mơ hồ Chó con
mục trong bảng này bằng sơ đồ cung và b. Giá cả và số lượng đều giảm. b. cung cấp; Số lượng yêu cầu
nhu cầu Hỏi lên Hỏi lên Q mơ hồ cầu. c. Giá tăng và số lượng giảm. c. yêu cầu; cung cấp

d. Giá giảm và số lượng tăng. d. yêu cầu; số lượng đã cung cấp

Giảm P xuống P xuống P mơ hồ
nhu cầu Q xuống Q mơ hồ Q xuống 12. Điều nào sau đây có thể làm tăng giá cân bằng của thạch và giảm

lượng thạch cân bằng được bán?

Một. giá bơ đậu phộng tăng, bổ sung cho thạch

Đáp án ở cuối chương.

Machine Translated by Google

CHƯƠNG 4 SỰ CUNG CẦU THỊ TRƯỜNG 81 82 PHẦN II THỊ TRƯỜNG HOẠT ĐỘNG NHƯ THẾ NÀO

Một trong Mười nguyên tắc kinh tế học ở Chương 1 là thị trường
gửi tín hiệu đến các khu vực không bị ảnh hưởng bởi giá cả, bởi vì đến lúc phải xây dựng lại, sẽ không thường là một cách tốt để tổ chức hoạt động kinh tế.
tình trạng khẩn cấp để mang thêm nhiều hơn,” Matt ai muốn mua sàn mới từ người đã bán cho họ máy phát Giá cắt cổ Mặc dù vẫn còn quá sớm để đánh giá liệu kết quả của thị trường là tốt
Zwolinski, giám đốc Trung tâm Đạo đức, Kinh tế và điện với giá gấp đôi bình thường. hay xấu, nhưng trong chương này chúng ta đã bắt đầu xem thị trường
Chính sách Công của Đại học San Diego giải thích. hoạt động như thế nào. Trong bất kỳ hệ thống kinh tế nào, các nguồn
“Connecticut nên thông qua Dự luật 60 của Thượng viện, trong đó tuyên
Zwolinski lập luận rằng hành vi tăng giá thực Thaler lập luận rằng các doanh nghiệp và nhà lực khan hiếm đều phải được phân bổ cho các mục đích sử dụng mang tính
bố rằng trong 'tình trạng khẩn cấp về thời tiết nghiêm trọng, không
sự có thể đáng ngưỡng mộ từ góc độ đạo đức thuần kinh tế nên chú ý hơn đến các giá trị xã hội chung cạnh tranh. Nền kinh tế thị trường khai thác sức mạnh cung và cầu để
ai trong chuỗi phân phối hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng được phép bán
túy: “Nó phân bổ hàng hóa và dịch vụ theo cách đáp của chúng ta. “Trong thời kỳ khủng hoảng, đây là lúc phục vụ mục đích đó. Cung và cầu cùng nhau quyết định giá cả của nhiều
hoặc đề nghị bán hàng hóa hoặc dịch vụ tiêu dùng với mức giá quá cao
ứng tốt nhất nhu cầu của con người”. tất cả chúng ta cùng tham gia, không phải là lúc để hàng hóa và dịch vụ khác nhau trong nền kinh tế; đến lượt giá cả lại
một cách vô lương tâm. '”
chúng ta nắm bắt.” là tín hiệu hướng dẫn việc phân bổ nguồn lực.
Tuy nhiên, cũng như rất nhiều vấn đề kinh tế khác, Ông nói, chúng ta phải nghĩ xa hơn quy luật cung Ví dụ, hãy xem xét việc phân bổ đất ven biển.
Các nhà kinh tế nói gì?
vẫn có sự bất đồng. cầu, vượt ra ngoài kinh tế học thuần túy. ■ Vì diện tích đất này có hạn nên không phải ai cũng có thể tận hưởng
16% không chắc chắn
Các nhà kinh tế còn thiếu điều gì khi họ 7% đồng ý cuộc sống xa hoa bên bờ biển. Ai nhận được nguồn tài nguyên này?
đưa ra những lập luận này?
Câu hỏi để thảo luận Câu trả lời là ai sẵn lòng và có khả năng trả giá.
Richard Thaler, nhà kinh tế học tại Trường Kinh Giá đất ven biển điều chỉnh cho đến khi lượng cầu đất cân bằng chính

AH
/TU
MOC.KCOTSRET OS
J
1. Sau thảm họa, bạn nghĩ mình ít nhiều có khả năng
77% không đồng ý
doanh Booth thuộc Đại học Chicago, cho biết: “Họ xác với lượng cung. Vì vậy, trong nền kinh tế thị trường, giá cả là
tìm được nước để bán nếu người bán được phép
đang hiểu lầm rằng nếu bạn chọc giận người khác, bạn cơ chế phân phối khẩu phần khan hiếm
tăng giá? Tại sao?
sẽ phải trả giá. Thaler đồng viết một bài báo nổi tài nguyên.

2. Nếu người bán nguồn tài nguyên khan hiếm không

tiếng về giá cắt cổ nhằm xem xét những gì mọi người Nguồn: Hội đồng chuyên gia kinh tế IGM, ngày 2 tháng 5 năm 2012.
Tương tự, giá cả quyết định ai sản xuất mỗi loại hàng hóa và sản
cho là công bằng.
Bạn sẽ trả bao nhiêu cho việc này trong
được phép tăng giá để cân bằng cung cầu sau xuất bao nhiêu. Ví dụ, hãy xem xét việc trồng trọt.
Nó bắt đầu với tình huống sau: Một cửa hàng kim
trường hợp khẩn cấp?
thảm họa, bạn nghĩ những nguồn lực này nên Bởi vì chúng ta cần thực phẩm để tồn tại nên điều quan trọng là một số
khí đang bán xẻng xúc tuyết được phân bổ như thế nào cho người dân? Lợi người phải làm việc ở trang trại. Điều gì quyết định ai là nông dân và ai không? Trong
với giá 15 đô la, và buổi sáng sau trận bão tuyết, “Và mọi người ghét nó,” anh nói. “Tất cả họ đều nghĩ đó ích của đề xuất của bạn là gì? Những vấn đề một xã hội tự do, không có cơ quan hoạch định chính phủ nào đưa ra quyết định này và đảm
là một ý tưởng khủng khiếp.”
nó tăng giá lên 20 đô la. gì có thể phát sinh với đề xuất của bạn bảo cung cấp đủ lương thực. Thay vào đó, việc phân bổ lao động đến các trang trại dựa trên
Thaler và đồng nghiệp hỏi mọi người xem điều đó Thaler lập luận rằng bất kỳ doanh nghiệp nào muốn trong thực tế? quyết định việc làm của hàng triệu công nhân. Hệ thống phi tập trung này hoạt động tốt vì
tiếp tục hoạt động vào ngày mai thì không nên huy động vốn.
có công bằng không. những quyết định này phụ thuộc vào giá cả. Giá lương thực và tiền lương của công nhân nông
trại (giá lao động của họ) điều chỉnh để đảm bảo có đủ người chọn làm nông dân.
Nguồn: Marketplace.org, ngày 1 tháng 9 năm 2017.

Nếu một người chưa bao giờ chứng kiến hoạt động của nền kinh tế thị trường thì toàn bộ
ý tưởng này có vẻ phi lý. Các nền kinh tế là những nhóm người khổng lồ tham gia vào nhiều
hoạt động phụ thuộc lẫn nhau. Điều gì ngăn cản việc ra quyết định phi tập trung trở nên
4-5 Kết luận: Giá phân bổ nguồn lực như thế nào hỗn loạn? Điều gì phối hợp hành động của hàng triệu người với những khả năng và mong muốn
khác nhau của họ? Điều gì đảm bảo rằng những gì cần làm sẽ được thực hiện trên thực tế?
Chương này đã phân tích cung và cầu trên một thị trường. Cuộc thảo luận của chúng ta tập
Câu trả lời, tóm lại, là giá cả. Nếu một bàn tay vô hình hướng dẫn nền kinh tế thị trường,
trung vào thị trường kem, nhưng những bài học rút ra ở đây cũng có thể áp dụng cho hầu
như Adam Smith đã đề xuất một cách nổi tiếng, thì hệ thống giá cả chính là cây gậy để bàn
hết các thị trường khác. Bất cứ khi nào bạn đến cửa hàng để mua một thứ gì đó, bạn đang
tay vô hình điều khiển dàn nhạc kinh tế.
góp phần tạo ra nhu cầu về món hàng đó. Bất cứ khi nào bạn tìm việc làm, bạn đang góp phần
cung cấp dịch vụ lao động. Bởi vì cung và cầu là những hiện tượng kinh tế có sức lan tỏa
rộng khắp nên mô hình cung và cầu là một công cụ mạnh mẽ để phân tích. Chúng tôi sử dụng
mô hình này nhiều lần trong các chương sau.
CHƯƠNG TÓM TẮT

Các nhà kinh tế sử dụng mô hình cung và cầu để phân tích thị trường cạnh sản phẩm thay thế và bổ sung, thị hiếu, kỳ vọng và số lượng người mua. Khi

tranh. Trong một thị trường cạnh tranh, có nhiều người mua và người bán, mỗi một trong những yếu tố này thay đổi, lượng cầu ở mỗi mức giá sẽ thay đổi và

người trong số họ có ít hoặc không có ảnh hưởng gì đến giá thị trường. đường cầu sẽ dịch chuyển.

Đường cầu cho thấy lượng cầu của một hàng hóa phụ thuộc như thế nào vào giá Đường cung cho thấy lượng cung của hàng hóa phụ thuộc vào giá như thế nào.
RH
TE
/R/ EN
Y
K
N
G
T À
U
P
W
R
Â
Ạ.H
BÌ
Ộ
Ư
Ậ
E
G
À
OR
J
B
S
T
Y
N

cả. Theo quy luật cầu, khi giá của một hàng hóa giảm thì lượng cầu sẽ tăng. Theo quy luật cung, khi giá của một hàng hóa tăng thì lượng cung sẽ tăng. Do

Do đó, đường cầu dốc xuống. đó, đường cung dốc lên.

Ngoài giá cả, các yếu tố khác quyết định số lượng người tiêu dùng muốn mua Ngoài giá cả, các yếu tố khác quyết định số lượng nhà sản xuất muốn bán bao
“Hai đô la” “—và bảy mươi lăm xu.” bao gồm thu nhập, giá của gồm giá đầu vào, công nghệ,
Machine Translated by Google

CHƯƠNG 4 SỨC MẠNH CUNG CẦU THỊ TRƯỜNG 83 84 PHẦN II THỊ TRƯỜNG HOẠT ĐỘNG NHƯ THẾ NÀO

kỳ vọng và số lượng người bán. Khi một trong những yếu tố
này thay đổi, lượng cung ở mỗi mức giá sẽ thay đổi và đường
cung sẽ dịch chuyển.
Giao điểm của đường cung và đường cầu thể hiện sự cân bằng
của thị trường. Tại mức giá cân bằng, lượng cầu bằng lượng
cung.
Hành vi của người mua và người bán tự nhiên đưa thị trường
tới trạng thái cân bằng. Khi giá thị trường cao hơn giá cân
bằng, hàng hóa sẽ dư thừa, khiến giá thị trường giảm. Khi
giá thị trường thấp hơn giá cân bằng thì xuất hiện tình
trạng thiếu hụt hàng hóa, khiến giá thị trường tăng lên.
Để phân tích xem một sự kiện nào đó ảnh hưởng như thế nào đến
giá và lượng cân bằng trên thị trường, chúng ta sử dụng biểu
đồ cung cầu và làm theo ba bước. Đầu tiên, chúng ta quyết
định xem sự kiện này sẽ làm dịch chuyển đường cung hay đường
cầu (hoặc cả hai). Thứ hai, chúng ta quyết định đường cong sẽ
dịch chuyển theo hướng nào. Thứ ba, chúng ta so sánh trạng
thái cân bằng mới với trạng thái cân bằng ban đầu.
Trong nền kinh tế thị trường, giá cả là tín hiệu hướng dẫn
các quyết định và phân bổ các nguồn lực khan hiếm. Đối với
mọi hàng hóa trong nền kinh tế, giá cả đảm bảo cung và cầu
cân bằng. Khi đó, giá cân bằng sẽ xác định số lượng người
mua chọn tiêu dùng và số lượng người bán chọn sản xuất.
1. Giải thích từng câu sau bằng cách sử dụng c. Tất cả các trường cao đẳng đều yêu cầu tập thể dục buổi
biểu đồ cung cầu. sáng với trang phục phù hợp.
Một. “Khi một đợt rét đậm ập đến Florida, giá nước cam ép d. Máy dệt kim mới được phát minh.
tăng ở các siêu thị trên toàn quốc.”
7. Sốt cà chua là một chất bổ sung (cũng như một loại gia vị)
b. “Khi thời tiết ấm lên ở New England vào mỗi mùa hè, giá
cho món xúc xích. Nếu giá xúc xích tăng, điều gì xảy ra
phòng khách sạn ở các khu nghỉ dưỡng ở Caribe
trên thị trường sốt cà chua? Cho cà chua? Cho nước ép cà
giảm mạnh.”
chua? Cho nước cam?
c. “Khi chiến tranh nổ ra ở Trung Đông, giá xăng tăng và
8. Thị trường pizza có nhu cầu và
giá một chiếc Cadillac đã qua sử dụng giảm xuống.”
lịch trình cung cấp:

2. “Nhu cầu về máy tính xách tay tăng lên sẽ làm tăng Giá Số lượng cầu Số lượng cung cấp
số lượng sổ ghi chép được yêu cầu nhưng không phải số lượng
$4 135 pizza 26 chiếc pizza
được cung cấp.” Tuyên bố này đúng hay sai? Giải thích.

3. Hãy xem xét thị trường xe tải nhỏ. Đối với mỗi 5 104 53

Ý CHÍNH các sự kiện được liệt kê ở đây, hãy xác định yếu tố nào 6 81 81

quyết định cung hoặc cầu bị ảnh hưởng. Đồng thời cho 7 68 98
thị trường, tr. 62 kém tốt, p. 66 trạng thái cân bằng, tr. 73
biết cung hay cầu tăng hay giảm.
thị trường cạnh tranh, tr. 62 thay thế, tr. 66 giá cân bằng, p. 73 số 8 53 110
Sau đó vẽ sơ đồ để thể hiện sự ảnh hưởng đến giá cả và số
số lượng yêu cầu, p. 63 bổ sung, p. 67 lượng cân bằng, p. 73 9 39 121
lượng xe tải nhỏ.
luật cầu, tr. 63 số lượng cung cấp, tr. 69 thặng dư, tr. 74
Một. Người ta quyết định sinh thêm con.
biểu nhu cầu, tr. 64 luật cung, tr. 69 thiếu hụt, tr. 74 Một. Vẽ đồ thị đường cầu và đường cung. Là gì
b. Cuộc đình công của công nhân ngành thép làm tăng giá thép.
đường cầu, p. 64 lịch trình cung cấp, tr. 70 quy luật cung cầu, tr. 75 giá và lượng cân bằng trên thị trường này?
c. Các kỹ sư phát triển máy móc tự động mới để sản xuất
bình thường tốt, p. 66 đường cung, p. 70 b. Nếu giá thực tế trên thị trường này cao hơn giá cân
xe tải nhỏ.
bằng thì điều gì sẽ thúc đẩy thị trường tiến tới trạng
d. Giá xe thể thao đa dụng tăng.
thái cân bằng?
đ. Sự sụp đổ của thị trường chứng khoán làm giảm sự giàu có của người dân.
c. Nếu giá thực tế trên thị trường này thấp hơn giá cân
4. Hãy xem xét thị trường dịch vụ phát trực tuyến phim,
bằng thì điều gì sẽ thúc đẩy thị trường tiến tới trạng
CÂU HỎI ĐỂ XEM XÉT màn hình TV và vé xem rạp.
thái cân bằng?
Một. Đối với mỗi cặp, hãy xác định xem chúng là
1. Thị trường cạnh tranh là gì? Mô tả ngắn gọn một loại thị 6. Liệu sự thay đổi trong công nghệ của nhà sản xuất có 9. Hãy xem xét các sự kiện sau: Các nhà khoa học tiết lộ rằng
bổ sung hay thay thế:
trường không cạnh tranh hoàn hảo. dẫn đến sự dịch chuyển dọc theo đường cung hay làm dịch ăn cam làm giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường, đồng thời,
Phát trực tuyến phim và màn hình TV
2. Biểu cầu và nhu cầu là gì chuyển đường cung không? Sự thay đổi giá dẫn đến sự dịch nông dân sử dụng một loại phân bón mới khiến cây cam ra
Phát trực tuyến phim và vé xem phim
chuyển dọc theo đường cung hay sự dịch chuyển của đường Màn hình TV và vé xem phim b. nhiều cam hơn. Hãy minh họa và giải thích những tác động
đường cong và chúng có liên quan như thế nào? Tại
cung? của những thay đổi này lên giá và lượng cân bằng của cam.
sao đường cầu dốc xuống? Giả sử tiến bộ công nghệ làm giảm chi phí sản xuất màn hình
7. Xác định trạng thái cân bằng của thị trường. Mô tả TV. Vẽ sơ đồ để cho thấy điều gì đang xảy ra trên thị
3. Sự thay đổi về thị hiếu của người tiêu dùng có dẫn đến
lực đẩy thị trường đến trạng thái cân bằng. trường màn hình TV. 10. Vì bánh mì tròn và phô mai kem thường được ăn cùng nhau
chuyển động dọc theo đường cầu hay sự dịch chuyển của
c. Vẽ thêm hai sơ đồ để cho thấy sự thay đổi của thị trường nên chúng là món bổ sung cho nhau.
đường cầu? Sự thay đổi giá dẫn đến sự dịch chuyển dọc 8. Bia và pizza bổ sung cho nhau vì chúng
màn hình TV ảnh hưởng đến thị trường như thế nào Một. Chúng ta quan sát thấy rằng cả giá cân bằng của
theo đường cầu hay sự dịch chuyển của đường cầu? Giải thích thường cùng nhau thưởng thức. Khi giá bia tăng, điều gì
để phát trực tuyến phim và vé xem phim. pho mát kem và lượng bánh mì tròn cân bằng đều
câu trả lời của bạn. xảy ra với cung, cầu, lượng cung, lượng cầu và giá
tăng. Điều gì có thể gây ra tình trạng này: giá bột mì
trên thị trường bánh pizza? 5. Trong 40 năm qua, tiến bộ công nghệ đã làm giảm giá thành
4. Thu nhập của Harry giảm và kết quả là anh ấy mua
giảm hay giá sữa giảm? Hãy minh họa và giải thích
của chip máy tính. Bạn nghĩ điều này đã ảnh hưởng đến
thêm nước bí ngô. Nước bí ngô là hàng kém chất lượng hay
thị trường máy tính như thế nào?
hàng bình thường? Điều gì xảy ra với đường cầu của Harry 9. Mô tả vai trò của giá cả trong nền kinh tế thị trường. trả lời.
Đối với phần mềm máy tính? Đối với máy đánh chữ?
về nước bí ngô?
b. Thay vào đó, giả sử giá cân bằng của kem phô mai đã
6. Sử dụng đồ thị cung cầu, hãy cho thấy tác động của
5. Đường cung và đường cung là gì và chúng có liên quan với tăng nhưng lượng bánh mì tròn cân bằng giảm.
các sự kiện sau lên thị trường áo nỉ. Một. Một cơn
nhau như thế nào? Tại sao đường cung lại dốc lên? Điều gì có thể gây ra hiện tượng này: giá bột mì
bão ở Nam
tăng hay giá sữa tăng? Hãy minh họa và giải thích câu
Carolina làm hư hại bông vải
trả lời của bạn.
mùa vụ.

b. Giá áo khoác da giảm.

Machine Translated by Google

CHƯƠNG 4 SỨC MẠNH CUNG CẦU THỊ TRƯỜNG 85

11. Giả sử giá vé bóng rổ ở trường bạn c. Trường đại học của bạn có kế hoạch tăng tổng số
trường đại học được quyết định bởi các lực lượng thị sinh viên ghi danh vào năm tới thêm 5.000
trường. Hiện nay, cung cầu và biểu đồ như sau: sinh viên. Học sinh bổ sung sẽ có yêu cầu sau

Giá Số lượng yêu cầu Số lượng đã cung cấp

lịch trình:Giá Số lượng yêu cầu
$4 10.000 vé 8.000 vé
số 8
8.000 8.000 $4 4.000 vé

12 6.000 8.000
8 3.000

16 12 2.000
4.000 8.000
20 16 1.000
2.000 8.000
20 0
Một. Vẽ đường cầu và đường cung. Là gì
điều bất thường về đường cung này? Tại sao điều này có Bây giờ cộng biểu cầu cũ và biểu cầu cho sinh
thể đúng? viên mới để tính biểu cầu mới cho toàn trường.
b. Giá và lượng cân bằng của Giá và lượng cân bằng mới sẽ là bao nhiêu?
vé?

Câu trả lời QuickQuiz

1. c 2. b 3. a 4. b 5. a 6. d 7. a 8. c 9. d 10. b 11. a 12. c 13. d

Machine Translated by Google

88 PHẦN II THỊ TRƯỜNG HOẠT ĐỘNG NHƯ THẾ NÀO

CHƯƠNG

5
Tuy nhiên, trước khi tiếp tục, bạn có thể tò mò về câu trả lời cho câu hỏi về xăng. Nhiều
Những trạng thái. Có thể xảy ra chiến tranh ở Trung Đông làm xáo trộn thế giới nghiên cứu đã kiểm tra phản ứng của người tiêu dùng trước những thay đổi về giá xăng và họ
Hãycung
tưởng
dầutượng rằngkinh
mỏ, nền một tế
sự Trung
kiện nào
Quốcđóđang
đã đẩy
bùnggiá
nổ xăng
thúc dầu
đẩy ởnhu
Hoacầu
Kỳ dầu
tăngmỏcao.
trên
thường thấy rằng lượng cầu phản ứng nhiều hơn trong dài hạn so với ngắn hạn. Giá xăng tăng 10%
thế giới, hay thuế mới đối với xăng dầu được Quốc hội thông qua. Người tiêu dùng
sẽ làm giảm mức tiêu thụ xăng khoảng 2,5% sau một năm và khoảng 6% sau 5 năm. Khoảng một nửa
Mỹ sẽ phản ứng thế nào với mức giá cao hơn? lượng cầu giảm trong dài hạn là do người ta lái xe ít hơn, và một nửa là do họ chuyển sang sử
Thật dễ dàng để trả lời câu hỏi này một cách khái quát: Mọi người sẽ mua ít dụng ô tô tiết kiệm nhiên liệu hơn. Cả hai phản ứng đều được phản ánh trong đường cầu và độ co
xăng hơn. Kết luận này rút ra từ quy luật cầu mà chúng ta đã thấy ở chương giãn của nó.
trước: Các yếu tố khác không đổi, khi giá của một hàng hóa tăng thì lượng cầu
giảm. Nhưng bạn có thể muốn có một câu trả lời chính xác. Lượng mua khí đốt sẽ Độ đàn hồi và
giảm bao nhiêu? Câu hỏi này có thể được trả lời bằng cách sử dụng một khái niệm
gọi là độ đàn hồi mà chúng ta sẽ xem xét trong chương này.
Ứng dụng của nó
Độ co giãn là thước đo mức độ người mua và người bán phản ứng với những thay 5-1 Độ co giãn của cầu
đổi của điều kiện thị trường. Khi nghiên cứu xem một sự kiện hoặc chính sách nào
Khi giới thiệu về cầu ở Chương 4, chúng tôi đã lưu ý rằng người tiêu dùng thường mua nhiều hàng
đó ảnh hưởng đến thị trường như thế nào, chúng ta có thể thảo luận không chỉ về
hóa hơn khi giá của nó thấp hơn, khi thu nhập của họ cao hơn, khi giá của hàng hóa thay thế cao
hướng tác động mà còn về mức độ của chúng. Độ co giãn rất hữu ích trong nhiều
hơn hoặc khi giá của hàng hóa bổ sung thấp hơn.
ứng dụng, như chúng ta thấy ở cuối chương này.
Cuộc thảo luận của chúng tôi về nhu cầu là định tính chứ không phải định lượng. Nghĩa là, chúng
ta đã thảo luận về hướng mà lượng cầu thay đổi chứ không phải về quy mô của sự thay đổi. Để đo
lường mức độ phản ứng của người tiêu dùng trước những thay đổi của các biến này, các nhà kinh tế

độ co sử dụng khái niệm độ co giãn.

giãn thước đo mức

độ phản ứng của
lượng cầu hoặc lượng
cung đối với sự thay
đổi của một trong
những yếu tố quyết định nó
Độ co giãn của cầu theo giá
thước đo bao nhiêu
lượng cầu của một hàng
hóa phản ứng với sự thay
đổi về giá của hàng
hóa đó, được tính bằng
phần trăm thay đổi về
lượng cầu chia cho
phần trăm thay đổi của giá
5-1a Độ co giãn của cầu theo giá và các yếu tố quyết định của nó
Quy luật cầu phát biểu rằng giá của một hàng hóa giảm sẽ làm tăng lượng cầu. Độ co giãn của cầu
theo giá đo lường mức độ phản ứng của lượng cầu trước sự thay đổi của giá. Cầu về một hàng hóa
được cho là co giãn
nếu lượng cầu phản ứng đáng kể với những thay đổi của giá. Cầu được cho là không co giãn nếu
lượng cầu chỉ phản ứng nhẹ trước những thay đổi của giá.
Độ co giãn của cầu theo giá đối với bất kỳ hàng hóa nào đo lường mức độ sẵn lòng của người
tiêu dùng để mua ít hàng hóa hơn khi giá của nó tăng. Bởi vì đường cầu phản ánh nhiều lực lượng
kinh tế, xã hội và tâm lý hình thành nên sở thích của người tiêu dùng nên không có quy tắc
chung, đơn giản nào để xác định độ co giãn của đường cầu.
Tuy nhiên, dựa trên kinh nghiệm, chúng ta có thể đưa ra một số quy tắc kinh nghiệm về những gì
ảnh hưởng đến độ co giãn của cầu theo giá.
Sự sẵn có của các sản phẩm thay thế gần gũi Một hàng hóa có các sản phẩm thay thế gần gũi có xu
hướng có nhu cầu co giãn hơn vì người tiêu dùng dễ dàng chuyển từ hàng hóa đó sang hàng hóa khác
hơn. Ví dụ, bơ và bơ thực vật có thể dễ dàng thay thế được. Giá bơ tăng nhẹ, giả sử giá bơ thực
vật được giữ cố định, sẽ khiến lượng bơ bán ra giảm một lượng lớn. Ngược lại, vì trứng là thực
phẩm không có sản phẩm thay thế gần gũi nên cầu về trứng kém co giãn hơn cầu về bơ. Giá trứng
tăng nhẹ không làm giảm đáng kể số lượng trứng bán ra.

Nhu cầu thiết yếu và xa xỉ Nhu cầu cần thiết có xu hướng có nhu cầu không co giãn, trong khi

hàng xa xỉ có nhu cầu co giãn. Khi chi phí đi khám bác sĩ tăng lên, người ta không giảm đáng kể
KC.
;O
/M TC
OK TO4
LX
SO6SL
I

số lần đi khám bác sĩ, mặc dù họ có thể đi ít thường xuyên hơn. Ngược lại, khi giá thuyền buồm
tăng thì lượng cầu về thuyền buồm giảm đáng kể. Lý do là hầu hết mọi người
Machine Translated by Google

CHƯƠNG 5 ĐỘ Đàn Hồi VÀ ỨNG DỤNG 89 90 PHẦN II THỊ TRƯỜNG HOẠT ĐỘNG NHƯ THẾ NÀO

xem việc thăm khám bác sĩ là điều cần thiết và đi thuyền buồm là điều xa xỉ. Hàng hóa là thiết 5-1c Phương pháp điểm giữa: Cách tốt hơn để tính
yếu hay xa xỉ không phụ thuộc vào đặc tính bên trong của hàng hóa mà phụ thuộc vào sở thích của
toán phần trăm thay đổi và độ co giãn
người mua. Đối với những thủy thủ đam mê và ít quan tâm đến sức khỏe của họ, thuyền buồm có thể
Nếu bạn thử tính độ co giãn của cầu theo giá giữa hai điểm trên đường cầu, bạn sẽ
là một thứ cần thiết với nhu cầu không co giãn và việc thăm khám bác sĩ là một thứ xa xỉ có nhu
nhanh chóng nhận thấy một vấn đề khó chịu: Độ co giãn từ điểm A đến điểm B có vẻ
cầu co giãn.
khác với độ co giãn từ điểm B đến điểm A. Ví dụ, hãy xem xét những điều này số:

Định nghĩa thị trường Độ co giãn của cầu ở bất kỳ thị trường nào phụ thuộc vào cách
chúng ta vẽ ra các ranh giới của thị trường. Các thị trường được xác định theo phạm vi
Điểm A : Giá $4 Số lượng 120
5 5

hẹp có xu hướng có nhu cầu co giãn hơn các thị trường được xác định theo phạm vi rộng
Điểm B: Giá $6 Số lượng 80
5 5

vì dễ dàng tìm được sản phẩm thay thế gần gũi cho hàng hóa được xác định theo phạm vi
hẹp. Ví dụ, thực phẩm, một chủng loại rộng, có nhu cầu khá co giãn vì không có sản
Đi từ điểm A đến điểm B, giá tăng 50% và lượng giảm 33%, cho thấy độ co giãn của
phẩm thay thế tốt nào cho thực phẩm. Kem, một loại sản phẩm hẹp, có nhu cầu co giãn
cầu theo giá là 33/50, hay 0,66. Đi từ điểm B đến điểm A, giá giảm 33% và lượng
hơn vì dễ dàng thay thế các món tráng miệng khác bằng kem. Kem vani, một loại thậm chí
tăng 50%, cho thấy độ co giãn của cầu theo giá là 50/33, hay 1,5. Sự khác biệt này
còn hẹp hơn, có nhu cầu rất co giãn vì các hương vị kem khác gần như là chất thay thế hoàn hảo.
dạy kèm cho vani. phát sinh do phần trăm thay đổi được tính toán

từ một cơ sở khác.
Hàng hóa theo thời gian có xu hướng có nhu cầu co giãn hơn trong khoảng thời gian
Một cách để tránh vấn đề này là sử dụng phương pháp trung điểm để tính độ co
dài hơn. Khi giá xăng tăng, lượng cầu về xăng chỉ giảm nhẹ trong vài tháng đầu. Tuy
giãn. Quy trình chuẩn để tính toán phần trăm thay đổi là chia thay đổi cho mức ban
nhiên, theo thời gian, mọi người mua nhiều ô tô tiết kiệm nhiên liệu hơn, chuyển
đầu. Ngược lại, phương pháp điểm giữa tính phần trăm thay đổi tuổi bằng cách chia
sang sử dụng phương tiện giao thông công cộng và di chuyển đến gần nơi làm việc
thay đổi cho điểm giữa (hoặc mức trung bình) của mức ban đầu và mức cuối cùng. Ví
hơn. Trong vòng vài năm, lượng cầu xăng giảm đáng kể.
dụ: 5 USD là điểm giữa giữa 4 USD và 6 USD. Do đó, theo phương pháp điểm giữa, sự
thay đổi từ 4 đô la lên 6 đô la được coi là tăng 40 phần trăm vì 6 4 2 3 5/5 100
5-1b Tính độ co giãn của cầu theo giá
40. Tương tự, sựtừ
thay đổi
6 đô la xuống 4 đô la được coi là giảm 40 phần trăm.
Bây giờ chúng ta đã thảo luận về độ co giãn của cầu theo giá nói chung, hãy nói rõ
hơn về cách đo lường nó. Các nhà kinh tế tính toán độ co giãn của cầu theo giá
Bởi vì phương pháp điểm giữa cho cùng một câu trả lời bất kể hướng thay đổi nên
bằng phần trăm thay đổi của lượng cầu chia cho phần trăm thay đổi của giá. Đó là,
nó thường được sử dụng khi tính độ co giãn của cầu theo giá giữa hai điểm. Trong
ví dụ của chúng tôi, điểm giữa giữa điểm A và điểm B là:

Phần trăm thay đổi về lượng cầu

Độ co giãn của cầu theo giá
5
.
Điểm giữa: Giá $5 5 Số lượng 100
5
Phần trăm thay đổi về giá

Ví dụ: giả sử giá một chiếc kem ốc quế tăng 10% thì lượng kem bạn mua giảm 20%.
Theo phương pháp điểm giữa, khi đi từ điểm A đến điểm B, giá tăng 40% và lượng giảm
Chúng tôi tính toán độ co giãn của nhu cầu của bạn
40%. Tương tự, khi đi từ điểm B đến điểm A, giá giảm 40% và lượng tăng 40%.

Ở cả hai hướng, độ co giãn của cầu theo giá bằng 1.

20 phần trăm
asGiá độ co giãn của nhu cầu 5
5 2. Công thức sau đây thể hiện phương pháp trung điểm để tính giá và
10 phần trăm
độ co giãn của cầu giữa hai điểm, ký hiệu là , 1QP1 , 2QP2 :

Trong ví dụ này, độ co giãn là 2, phản ánh rằng sự thay đổi về lượng cầu lớn gấp
đôi sự thay đổi về giá. QQQQ
2
2

1 / 2
1 1 /2
Độ co giãn của cầu theo giá
5
.
Vì lượng cầu của một hàng hóa có quan hệ nghịch với giá của nó nên phần trăm PPPP 21 2/ 1
2

1
/2

thay đổi về lượng sẽ luôn có dấu ngược lại khi phần trăm tuổi thay đổi về giá.
Trong ví dụ này, phần trăm thay đổi về giá là dương 10% (phản ánh mức tăng) và phần
trăm thay đổi về lượng cầu là âm 20% (phản ánh mức giảm). Vì lý do này, độ co giãn Tử số là phần trăm thay đổi về số lượng được tính bằng phương pháp điểm giữa và mẫu

của cầu theo giá đôi khi được báo cáo là số âm. Trong cuốn sách này, chúng tôi tuân số là phần trăm thay đổi về giá được tính bằng phương pháp điểm giữa. Nếu bạn cần

theo thông lệ chung là bỏ dấu trừ và báo cáo tất cả độ co giãn của cầu theo giá là tính độ co giãn, bạn nên sử dụng công thức này
công thức.
số dương. (Các nhà toán học gọi đây là giá trị tuyệt đối.) Với quy ước này, độ co
Tuy nhiên, trong cuốn sách này, chúng tôi hiếm khi thực hiện những phép tính như vậy.
giãn theo giá lớn hơn hàm ý lượng cầu phản ứng nhanh hơn trước những thay đổi về
Đối với hầu hết các mục đích của chúng ta, độ co giãn thể hiện điều gì—sự phản ứng của
giá.
lượng cầu trước sự thay đổi về giá—quan trọng hơn cách nó được tính toán.
Machine Translated by Google

CHƯƠNG 5 ĐỘ Đàn Hồi VÀ ỨNG DỤNG 91 92 PHẦN II THỊ TRƯỜNG HOẠT ĐỘNG NHƯ THẾ NÀO

5-1d Sự đa dạng của các đường cầu

Các nhà kinh tế phân loại đường cầu theo độ co giãn của chúng. Nhu cầu được coi là HÌNH 1 Độ co giãn của cầu theo giá quyết định đường cầu dốc hay bằng phẳng. Lưu ý rằng tất cả các thay đổi phần trăm

được tính bằng phương pháp điểm giữa.

co giãn khi độ co giãn lớn hơn một, có nghĩa là số lượng thay đổi tỷ lệ nhiều hơn
giá. Nhu cầu được coi là không co giãn khi độ co giãn nhỏ hơn một, có nghĩa là số Độ co giãn của cầu theo giá

lượng di chuyển tương ứng ít hơn giá. Nếu độ co giãn chính xác là 1 thì phần trăm
thay đổi về lượng bằng phần trăm thay đổi về giá và cầu được cho là có độ co giãn
(a) Cầu không co giãn hoàn hảo: Độ co giãn bằng 0 (b) Cầu không co giãn: Độ co giãn nhỏ hơn 1
đơn vị. Giá Giá
Bởi vì độ co giãn của cầu theo giá đo lường lượng cầu phản ứng như thế nào trước Yêu cầu

những thay đổi của giá nên nó liên quan chặt chẽ đến độ dốc của đường cầu. Nguyên
tắc kinh nghiệm sau đây là một hướng dẫn hữu ích: Đường cầu đi qua một điểm nhất
$5 $5
định càng phẳng thì độ co giãn của cầu theo giá càng lớn. Đường cầu đi qua một điểm
nhất định càng dốc thì độ co giãn của cầu theo giá càng nhỏ. 4 4

1. Một 1. 22% Yêu cầu

Hình 1 cho thấy năm trường hợp. Trong trường hợp cực đoan có độ co giãn bằng 0, tăng tăng

.
được thể hiện trong phần (a), cầu hoàn toàn không co giãn và đường cầu là đường về giá cả. . . về giá cả. .

thẳng đứng. Trong trường hợp này, bất kể giá cả như thế nào thì lượng cầu vẫn giữ
nguyên. Khi độ co giãn tăng lên, đường cầu ngày càng phẳng hơn, như được thể hiện
trong các phần (b), (c) và (d). Ở thái cực ngược lại, được thể hiện trong phần (e), 0 100 Số lượng 0 90 100 Số lượng
cầu hoàn toàn co giãn. Điều này xảy ra khi độ co giãn của cầu theo giá tiến tới vô
2. . . . làm cho lượng cầu không thay đổi. 2. . . . dẫn đến lượng cầu giảm 11%.
cùng và đường cầu trở nên nằm ngang, phản ánh thực tế rằng những thay đổi rất nhỏ
(c) Cầu co giãn đơn vị: Độ co giãn bằng 1
về giá sẽ dẫn đến những thay đổi lớn về lượng cầu.
Giá

$5
Một vài độ co giãn từ thế giới thực
4

1. 22% Yêu cầu

tăng
Những loại số này rất thú vị để suy nghĩ và chúng có thể hữu ích về giá cả. . .

Chúngnótađược
đã tính
nói về
toáný như
nghĩa
thế của
nào.độ co giãn,
Ngoài những ýyếu tố chung
tưởng quyết này,
địnhbạn
nó có
và khi so sánh thị trường.

thể yêu cầu một con số cụ thể. Chính xác thì giá của một hàng hóa cụ thể Tuy nhiên, người ta nên coi nhẹ những ước tính này. Một lý do là

ảnh hưởng đến lượng cầu đến mức nào? các kỹ thuật thống kê được sử dụng để thu được chúng đòi hỏi một số
0 80 100 Số lượng
Để trả lời câu hỏi như vậy, các nhà kinh tế thu thập dữ liệu từ thị giả định về thế giới và những giả định này có thể không đúng trong

trường và áp dụng các kỹ thuật thống kê để ước tính độ co giãn của cầu theo thực tế. (Chi tiết về những kỹ thuật này nằm ngoài phạm vi của cuốn 2. . . . dẫn tới lượng cầu giảm 22%.

giá. Dưới đây là một số độ co giãn của cầu theo giá, thu được từ nhiều nghiên
cứu khác nhau, đối với nhiều loại hàng hóa:
sách này, nhưng bạn sẽ gặp chúng nếu tham gia một khóa học về kinh tế lượng.)
(d) Cầu co giãn: Độ co giãn lớn hơn 1 (e) Cầu co giãn hoàn hảo: Độ co giãn bằng vô cực
Một lý do khác là độ co giãn của cầu theo giá không cần phải giống nhau ở
Giá Giá
tất cả các điểm trên đường cầu, như chúng ta sẽ thấy ngay trong trường hợp

Trứng 0,1 Rất không co giãn đường cầu tuyến tính. Vì cả hai lý do, bạn không nên ngạc nhiên khi các 1. Ở bất kỳ mức

Chăm sóc sức khỏe 0,2 nghiên cứu khác nhau báo cáo độ co giãn của cầu theo giá khác nhau đối với giá nào trên $4, số lượng

$5 yêu cầu là bằng không.

Thuốc lá 0,4 cùng một hàng hóa. ■
4 $4 Yêu cầu
Cơm 0,5 Yêu cầu

Nhà ở 0,7 1. 22%

2. Với mức giá chính xác
Thịt bò 1,6 tăng
là 4 USD, người tiêu
về giá cả. ..
Bơ đậu phộng 1.7 dùng sẽ mua bất kỳ số lượng nào.

Bữa ăn nhà hàng 2.3

cổ vũ 3,7

sương núi 4.4 0 50 100 Số lượng 0 Số lượng

Rất đàn hồi
3. Ở mức giá dưới 4
2. . . . dẫn tới lượng cầu giảm 67%.
USD, lượng cầu là vô hạn.
Machine Translated by Google

CHƯƠNG 5 ĐỘ Đàn Hồi VÀ ỨNG DỤNG 93 94 PHẦN II THỊ TRƯỜNG HOẠT ĐỘNG NHƯ THẾ NÀO

Nếu bạn gặp khó khăn trong việc giữ thẳng các thuật ngữ đàn hồi và không co giãn, thì đây là một mẹo giúp

bạn ghi nhớ: Các đường cong không đàn hồi, chẳng hạn như trong phần (a) của Hình 1, trông giống như chữ I. Đây
không phải là một hiểu biết sâu sắc, nhưng nó có thể giúp đỡ trong kỳ thi tiếp theo của bạn.
5-1e Tổng doanh thu và độ co giãn của cầu theo giá
Khi nghiên cứu những thay đổi về cung hoặc cầu trên thị trường, một biến số chúng ta
thường muốn nghiên cứu là tổng doanh thu, số tiền người mua trả và người bán hàng hóa
nhận được. Ở bất kỳ thị trường nào, tổng doanh thu là P 3 Q, giá của hàng hóa nhân với
HÌNH 3 Tác động của sự thay đổi giá đối với tổng doanh thu (sản phẩm của giá và số lượng)
phụ thuộc vào độ co giãn của cầu. Trong phần (a), đường cầu không co giãn. Trong
Tổng doanh thu thay đổi như thế nào trường hợp này, giá tăng dẫn đến lượng cầu giảm ít hơn tương ứng, do đó tổng doanh
Khi giá thay đổi thu tăng. Ở đây, việc tăng giá từ 4 đô la lên 5 đô la khiến lượng cầu giảm từ 100
xuống 90. Tổng doanh thu tăng từ 400 đô la lên 450 đô la. Trong phần (b), đường cầu co
Tổng doanh thu giãn. Trong trường hợp này, giá tăng dẫn đến lượng cầu giảm tương ứng nhiều hơn,
số tiền người mua trả và do đó tổng doanh thu giảm. Ở đây, việc tăng giá từ 4 đô la lên 5 đô la khiến lượng

số lượng hàng hóa bán ra. Chúng ta có thể hiển thị tổng doanh thu bằng đồ họa, như trong Hình người
2. bán nhận được, được cầu giảm từ 100 xuống 70. Tổng doanh thu giảm từ 400 đô la xuống 350 đô la.

Chiều cao của chiếc hộp dưới đường cầu là P và chiều rộng là Q. Diện tích của chiếc hộp tính bằng giá của hàng

này, P 3 Q, bằng tổng doanh thu trên thị trường này. Trong Hình 2, trong đó P 5 $4 hóa nhân với số lượng bán ra
(a) Trường hợp cầu không co giãn (b) Trường hợp cầu co giãn
và Q 5 100, tổng doanh thu là 4 3 100, hay 400 USD.
Tổng doanh thu thay đổi như thế nào khi di chuyển dọc theo đường cầu? Câu trả lời phụ 2. . . . doanh thu thêm từ

thuộc vào độ co giãn của cầu theo giá. Nếu cầu không co giãn, như trong phần (a) của bán với giá cao hơn. . .

Giá Giá
Hình 3, thì việc tăng giá sẽ làm tổng doanh thu tăng. Ở đây, việc tăng giá từ 4 đô la
lên 5 đô la làm cho lượng cầu giảm từ 100 xuống 90, do đó tổng doanh thu tăng từ 400 đô . . doanh thu thêm từ 1. Khi nhu cầu 1. Khi nhu cầu

..
la lên 450 đô la. Việc tăng giá làm tăng P 3 Q vì mức giảm của Q nhỏ hơn mức tăng của P. 2. . bán với giá cao hơn. . .
đường cong không co giãn. đường cong có tính đàn hồi. . .

Nói cách khác, doanh thu tăng thêm từ việc bán các đơn vị ở mức giá cao hơn (được biểu $5 $5

thị bằng diện tích A trong hình) nhiều hơn mức giảm trong doanh thu từ việc bán ít đơn MỘT MỘT

4 4
vị hơn (đại diện bởi khu vực B).
Yêu cầu

Chúng ta thu được kết quả ngược lại nếu cầu co giãn: Giá tăng làm tổng doanh thu
B B
giảm. Ví dụ, trong phần (b) của Hình 3, khi giá tăng từ 4 đô la lên 5 đô la, lượng cầu Yêu cầu

giảm từ 100 xuống 70, do đó tổng doanh thu giảm từ 400 đô la xuống 350 đô la. Vì cầu co
giãn nên lượng cầu giảm nhiều đến mức nó bù đắp nhiều hơn cho sự tăng giá. Nghĩa là,
việc tăng giá làm giảm P 3 Q vì mức giảm của Q lớn hơn mức tăng của P. Trong trường hợp
0 90 100 Số lượng 0 70 100 Số lượng
này, doanh thu tăng thêm từ việc bán các đơn vị ở mức giá cao hơn (diện tích A) nhỏ hơn
mức giảm doanh thu từ việc bán ít đơn vị hơn (khu vực B). 3. . . . lớn hơn doanh thu bị mất 3. . . . nhỏ hơn doanh thu bị mất

từ việc bán ít đơn vị hơn. từ việc bán ít đơn vị hơn.

Giá
HÌNH 2 Các ví dụ trong hình này minh họa một số quy tắc chung:

Tổng doanh
Khi cầu không co giãn (độ co giãn của giá nhỏ hơn một), giá và tổng doanh thu
thu Diện tích của hình hộp dưới
sẽ di chuyển theo cùng một hướng: Nếu giá tăng thì tổng doanh thu cũng tăng.
đường cầu, P 3 Q, bằng tổng số tiền
mà người mua trả cũng như tổng
Khi cầu co giãn (độ co giãn của giá lớn hơn 1), giá và tổng doanh thu sẽ di
doanh thu mà người bán nhận được. Ở
chuyển ngược chiều nhau: Nếu giá tăng thì tổng doanh thu sẽ giảm.
đây, ở mức giá 4 USD, lượng cầu là
$4
100 và tổng doanh thu là 400 USD.
Nếu cầu co giãn đơn vị (độ co giãn theo giá chính xác bằng 1), tổng doanh thu không
đổi khi giá thay đổi.
P 3 Câu 5 $400
P
(doanh thu) Yêu cầu Độ co giãn 5-1f và Tổng doanh thu dọc theo đường cầu tuyến tính
Hãy xem xét độ co giãn thay đổi như thế nào dọc theo đường cầu tuyến tính, như trong
Hình 4. Chúng ta biết rằng đường thẳng có độ dốc không đổi. Độ dốc được định nghĩa là
“tăng trên mức chạy”, đây là tỷ lệ giữa sự thay đổi về giá (“tăng”) với sự thay đổi về
0 100 Số lượng
số lượng (“chạy”). Độ dốc của đường cầu cụ thể này là không đổi vì cứ mỗi 1 đô la giá
Q tăng sẽ làm cho lượng cầu giảm đi hai đơn vị.
Mặc dù độ dốc của đường cầu tuyến tính là không đổi nhưng độ co giãn thì không.
Điều này đúng vì độ dốc là tỷ lệ thay đổi của hai biến, trong khi
Machine Translated by Google

CHƯƠNG 5 ĐỘ Đàn Hồi VÀ ỨNG DỤNG 95 96 PHẦN II THỊ TRƯỜNG HOẠT ĐỘNG NHƯ THẾ NÀO

Đường cầu tuyến tính minh họa rằng độ co giãn của cầu theo giá không nhất thiết phải
giống nhau ở tất cả các điểm trên đường cầu. Độ co giãn không đổi là có thể xảy ra, nhưng
Giá
HÌNH 4
Độ đàn hồi là không phải lúc nào cũng đúng và không bao giờ đúng đối với đường cầu tuyến tính.
$7
lớn hơn
Độ co giãn dọc theo đường cầu tuyến tính
6
hơn 1.
Độ dốc của đường cầu tuyến tính là không đổi, nhưng độ co giãn của 5-1g Độ co giãn của cầu khác
nó thì không. Độ co giãn của cầu theo giá được tính bằng cách sử Ngoài độ co giãn của cầu theo giá, các nhà kinh tế còn sử dụng các độ co giãn khác để mô
5
dụng đường cầu trong bảng và phương pháp điểm giữa. Tại những điểm có tả hành vi của người mua trên thị trường.
Độ đàn hồi là
4 mức giá thấp và số lượng cao, đường cầu không co giãn. Tại những điểm
nhỏ hơn
có mức giá cao và số lượng thấp, đường cầu co giãn.
hơn 1. độ co giãn của cầu Độ co giãn của cầu theo thu nhập Độ co giãn của cầu theo thu nhập đo lường mức độ thay
3
theo thu nhập đổi của lượng cầu khi thu nhập của người tiêu dùng thay đổi. Nó được tính bằng phần trăm
2 thước đo mức độ phản ứng thay đổi về lượng cầu chia cho phần trăm thay đổi trong thu nhập. Đó là,
của lượng cầu về một hàng
1
hóa trước sự thay đổi
trong thu nhập của Phần trăm thay đổi về lượng cầu
Độ co giãn của cầu theo thu nhập
5
.
0 2 4 6 10 12 14
người tiêu dùng, được Phần trăm thay đổi trong thu nhập
số 8

Số lượng
tính bằng phần trăm thay
đổi về lượng cầu chia Như chúng ta đã thảo luận ở Chương 4, hầu hết hàng hóa đều là hàng hóa thông thường: Thu
Tổng doanh thu Tỷ lệ phần trăm Tỷ lệ phần trăm
cho phần trăm thay đổi trong nhập cao hơn làm tăng lượng cầu. Vì lượng cầu và thu nhập biến động cùng chiều nên hàng
Giá Số lượng (Giá × Số lượng) Thay đổi giá Thay đổi về số lượng độ đàn hồi Sự miêu tả
thu nhập hóa thông thường có độ co giãn theo thu nhập dương. Một số hàng hóa, chẳng hạn như dịch
$7 0 $0 vụ đi xe buýt, là hàng hóa cấp thấp: Thu nhập cao hơn làm giảm lượng cầu. Bởi vì lượng
15 200 13.0 đàn hồi
6 2 12 cầu và thu nhập di chuyển theo hướng ngược nhau nên hàng hóa cấp thấp có độ co giãn theo
18 67 3,7 đàn hồi
thu nhập âm.
5 4 20
22 40 1.8 đàn hồi Ngay cả trong số các hàng hóa thông thường, độ co giãn theo thu nhập có sự khác nhau đáng kể về quy mô.
4 6 24
Những nhu cầu thiết yếu như thực phẩm có xu hướng có độ co giãn thu nhập nhỏ vì người tiêu dùng
29 29 1.0 Đơn vị đàn hồi
3 24
chọn mua một số hàng hóa này ngay cả khi thu nhập của họ thấp. Quả thực, một quy luật
số 8

40 22 0,6 Không co giãn

2 10 20 thực nghiệm đã được thiết lập từ lâu là Định luật Engel (được đặt theo tên của nhà thống
67 18 0,3 Không co giãn
1 12 12 kê đã phát hiện ra nó): Khi thu nhập của một gia đình tăng lên, phần trăm thu nhập của họ
200 15 0,1 Không co giãn
0 14 0 chi cho thực phẩm giảm xuống, cho thấy độ co giãn của thu nhập nhỏ hơn một. Ngược lại,
những thứ xa xỉ như đồ trang sức và hàng hóa giải trí có xu hướng có độ co giãn lớn theo
thu nhập vì người tiêu dùng cảm thấy rằng họ có thể không cần những hàng hóa này nếu thu
nhập của họ quá thấp.

độ co giãn là tỷ lệ phần trăm thay đổi của hai biến. Bạn có thể thấy điều này bằng cách
độ co giãn của cầu Độ co giãn của cầu theo giá chéo Độ co giãn của cầu theo giá chéo
nhìn vào bảng trong Hình 4, bảng này hiển thị biểu đồ nhu cầu cho đường cầu tuyến tính theo giá chéo đo lường mức độ phản ứng của lượng cầu về một hàng hóa trước sự thay đổi giá của một hàng
trong biểu đồ. Bảng này sử dụng phương pháp trung điểm để tính độ co giãn của cầu theo thước đo lượng cầu của hóa khác. Nó được tính bằng phần trăm thay đổi về lượng cầu của một hàng hóa chia cho
giá. Bảng minh họa như sau: Tại những điểm có giá thấp và số lượng cao, đường cầu không
một hàng hóa phản ứng phần trăm thay đổi của giá của hàng hóa đó. Đó là,
co giãn. Tại những điểm có mức giá cao và số lượng thấp, đường cầu co giãn.
như thế nào trước sự thay
đổi về giá của một hàng Phần trăm thay đổi về lượng cầu hàng hóa
Lời giải thích cho thực tế này xuất phát từ số học về sự thay đổi phần trăm. Độ co giãn của cầu theo giá chéo 5
hóa khác, được tính bằng Phần trăm thay đổi trong giá của hai hàng hóa
Khi giá thấp và người tiêu dùng mua nhiều, việc tăng giá 1 đô la và lượng cầu giảm hai
phần trăm thay đổi về lượng
đơn vị sẽ tạo thành một mức tăng phần trăm lớn và một phần trăm giảm nhỏ trong lượng cầu, Độ co giãn theo giá chéo là dương hay âm phụ thuộc vào việc hai hàng hóa đó là hàng hóa
cầu của hàng hóa thứ nhất
dẫn đến độ co giãn nhỏ. Khi giá cao và người tiêu dùng không mua nhiều, thì việc tăng giá thay thế hay bổ sung. Như chúng ta đã thảo luận ở Chương 4, hàng hóa thay thế là những
chia cho phần trăm thay
1 đô la và lượng cầu giảm hai đơn vị sẽ tạo thành một phần trăm tăng nhỏ trong giá và một hàng hóa thường được sử dụng thay thế cho nhau, chẳng hạn như bánh mì kẹp thịt giăm bông
đổi về giá của hàng hóa thứ
phần trăm giảm lớn về lượng cầu, dẫn đến độ co giãn lớn. và xúc xích. Giá xúc xích tăng khiến người ta nướng nhiều hamburger hơn. Bởi vì giá xúc
hai
xích và lượng cầu về bánh mì kẹp thịt biến động cùng chiều nên độ co giãn chéo theo giá
là dương.
Bảng này cũng trình bày tổng doanh thu tại mỗi điểm trên đường cầu. Những con số này Ngược lại, hàng hóa bổ sung là những hàng hóa thường được sử dụng cùng nhau, chẳng hạn
minh họa mối quan hệ giữa tổng doanh thu và độ co giãn. Ví dụ: khi giá là 1 đô la, nhu như máy tính và phần mềm. Trong trường hợp này, độ co giãn theo giá chéo là âm, cho thấy
cầu không co giãn và giá tăng lên 2 đô la sẽ làm tăng tổng doanh thu. Khi giá là 5 USD, rằng việc tăng giá máy tính sẽ làm giảm lượng cầu về phần mềm.
cầu co giãn và giá tăng lên 6 USD sẽ làm giảm tổng doanh thu. Trong khoảng từ 3 USD đến 4
USD, nhu cầu có độ co giãn chính xác theo đơn vị và tổng doanh thu bằng nhau ở hai mức
giá này.
Machine Translated by Google

CHƯƠNG 5 ĐỘ DÀNG VÀ ỨNG DỤNG 97 98 PHẦN II THỊ TRƯỜNG HOẠT ĐỘNG NHƯ THẾ NÀO

5-2b Tính độ co giãn của cung theo giá

Đố nhanh
Bây giờ chúng ta đã hiểu chung về độ co giãn của cung theo giá, hãy nói chính xác hơn.
Các nhà kinh tế tính toán độ co giãn của cung theo giá bằng phần trăm thay đổi theo độ
1. Một hàng hóa có xu hướng có độ co giãn của cầu theo 4. Người dân Lilliput chi tiêu phần thu nhập của họ cho
giá nhỏ nếu thực phẩm cao hơn người dân Lilliput tuổi của lượng cung chia cho phần trăm thay đổi của giá.

a. điều tốt là điều cần thiết. Brobdingnag. Nguyên nhân có thể là như vậy Đó là,

b. có nhiều sản phẩm thay thế gần gũi.
c. thị trường được xác định trong phạm vi hẹp.
d. phản ứng dài hạn đang được đo lường.
2. Việc tăng giá của một hàng hóa sẽ làm giảm tổng số tiền người
tiêu dùng chi tiêu cho hàng hóa đó nếu
hơn một.
độ co giãn của cầu là a. _________
thu nhập; ít hơn
b. thu nhập; lớn hơn
c. giá; ít hơn
Một. Lilliput có giá lương thực thấp hơn và độ co
giãn của cầu theo giá bằng không. Phần trăm thay đổi về lượng cung
Độ co giãn của cung theo giá
5
.
b. Lilliput có giá lương thực thấp hơn và độ co giãn Phần trăm thay đổi về giá
của cầu theo giá là 0,5.
_________
c. Lilliput có thu nhập thấp hơn và độ co giãn của Ví dụ, giả sử rằng giá sữa tăng từ 2,85 USD lên 3,15 USD một gallon sẽ làm tăng số
cầu theo thu nhập là 0,5. lượng mà nông dân chăn nuôi bò sữa sản xuất từ 9.000 lên 11.000 gallon mỗi tháng. Sử
d. Lilliput có thu nhập thấp hơn và độ co giãn của
dụng phương pháp điểm giữa, chúng tôi tính toán phần trăm thay đổi về giá như sau:
cầu theo thu nhập là 1,5.
3,15 2,85 /3,00 100 103 phần trăm.
5
Phần trăm thay đổi về giá 5
2

d. giá; lớn hơn

3. Đường cầu tuyến tính, dốc xuống là a. không đàn

Tương tự, chúng tôi tính toán phần trăm thay đổi về lượng cung như sau:
hồi. b. đơn
vị đàn hồi. c.
Phần trăm thay đổi về lượng cung 1 5 1.000 9.000 /10.000 100 20 phần trăm.
2

3 5

đàn hồi.

d. không đàn hồi ở một số điểm và đàn hồi ở những điểm khác.

Đáp án ở cuối chương. Trong trường hợp này, độ co giãn của cung theo giá là

20 phần trăm
5
5 2.

5-2 Độ co giãn của cung

Độ co giãn của cung theo giá
10 phần trăm

Khi giới thiệu về nguồn cung ở Chương 4, chúng tôi đã lưu ý rằng các nhà sản xuất hàng
hóa sẽ bán nhiều hàng hóa hơn khi giá hàng hóa đó tăng. Để chuyển từ phát biểu định
tính sang định lượng về lượng cung, chúng ta một lần nữa sử dụng khái niệm độ co giãn.
5-2a Độ co giãn của cung theo giá và các yếu tố quyết định nó
Quy luật cung phát biểu rằng giá cao hơn sẽ làm tăng lượng cung. Độ co giãn của cung
theo giá đo lường mức độ phản ứng của lượng cung trước những thay đổi của giá. Cung của
một hàng hóa được cho là co giãn nếu lượng cung phản ứng đáng kể với những thay đổi của
giá. Cung được cho là không co giãn nếu lượng cung chỉ phản ứng nhẹ trước những thay
đổi của giá.
Độ co giãn của cung theo giá phụ thuộc vào sự linh hoạt của người bán trong việc
thay đổi số lượng hàng hóa họ sản xuất. Ví dụ, đất ven biển có nguồn cung không co giãn
vì hầu như không thể sản xuất thêm đất.
Hàng hóa sản xuất, chẳng hạn như sách, ô tô và tivi, có nguồn cung co giãn vì các công
ty sản xuất chúng có thể vận hành nhà máy lâu hơn để ứng phó với mức giá cao hơn.
Ở hầu hết các thị trường, yếu tố then chốt quyết định độ co giãn của cung theo giá
là khoảng thời gian đang được xem xét. Cung thường co giãn hơn trong dài hạn so với
trong ngắn hạn. Trong thời gian ngắn, các công ty không thể dễ dàng thay đổi quy mô nhà
máy của mình để sản xuất nhiều hay ít hàng hóa. Vì vậy, trong ngắn hạn, lượng cung
không phản ứng nhiều với những thay đổi của giá. Trong thời gian dài hơn, các công ty
có thể xây dựng nhà máy mới hoặc đóng cửa nhà máy cũ. Ngoài ra, các công ty mới có thể
tham gia thị trường và các công ty cũ có thể rút lui. Vì vậy, về lâu dài, lượng cung có
thể phản ứng đáng kể trước những thay đổi về giá.
Trong ví dụ này, độ co giãn bằng 2 cho thấy lượng cung thay đổi theo tỷ lệ gấp đôi so
với giá.
5-2c Sự đa dạng của các đường cung
Bởi vì độ co giãn của cung theo giá đo lường mức độ phản ứng của lượng cung trước những
thay đổi về giá nên nó được phản ánh qua hình thức của đường cung. Hình 5 cho thấy năm
trường hợp. Trong trường hợp cực đoan có độ co giãn bằng 0, như thể hiện trong phần
độ co giãn của cung theo giá (a), nguồn cung hoàn toàn không co giãn và đường cung là đường thẳng đứng. Trong trường
thước đo lượng cung của một
hợp này, lượng cung là như nhau bất kể giá cả. Khi độ co giãn tăng lên, đường cung trở
hàng hóa phản ứng như
nên phẳng hơn, điều này cho thấy lượng cung phản ứng nhiều hơn trước những thay đổi của
thế nào trước sự thay đổi giá. Ở thái cực ngược lại, được thể hiện trong phần (e), nguồn cung hoàn toàn co giãn.
về giá của hàng hóa đó, Điều này xảy ra khi độ co giãn theo giá của cung tiến tới vô cùng và đường cung trở
được tính bằng phần trăm nên nằm ngang, nghĩa là những thay đổi rất nhỏ về giá sẽ dẫn đến những thay đổi rất lớn
thay đổi về lượng cung chia về lượng cung.
cho phần trăm thay đổi của giá
Ở một số thị trường, độ co giãn của cung không cố định mà thay đổi theo đường cung.
Hình 6 cho thấy một trường hợp điển hình của một ngành trong đó các doanh nghiệp có
nhà máy với năng lực sản xuất hạn chế. Đối với mức cung thấp, độ co giãn của cung cao,
cho thấy các doanh nghiệp phản ứng đáng kể với những thay đổi về giá. Trong vùng này
của đường cung, các doanh nghiệp có thêm năng lực sản xuất, chẳng hạn như nhà máy và
thiết bị không hoạt động cả ngày hoặc một phần trong ngày.
Giá tăng nhẹ sẽ mang lại lợi nhuận cho các công ty khi bắt đầu sử dụng công suất nhàn
rỗi này. Khi lượng cung tăng lên, các doanh nghiệp bắt đầu đạt công suất. Một khi công
suất đã được sử dụng hết, việc tăng thêm sản lượng đòi hỏi phải xây dựng các nhà máy mới.
Để khiến các doanh nghiệp phải chịu thêm chi phí này, giá phải tăng đáng kể, do đó
nguồn cung trở nên ít co giãn hơn.
Hình 6 trình bày một ví dụ bằng số của hiện tượng này. Khi giá tăng từ 3 USD lên 4
USD (tăng 29%, theo phương pháp điểm giữa),
Machine Translated by Google

CHƯƠNG 5 ĐỘ Đàn Hồi VÀ ỨNG DỤNG 99 100 PHẦN II THỊ TRƯỜNG HOẠT ĐỘNG NHƯ THẾ NÀO

Độ co giãn của cung theo giá quyết định đường cung dốc hay bằng phẳng. Lưu ý HÌNH 5 HÌNH 6 Giá

rằng tất cả các thay đổi phần trăm được tính bằng phương pháp điểm giữa. $15

Độ co giãn của cung theo giá Độ co giãn của cung theo giá có thể thay đổi như thế nào Độ co giãn nhỏ
(nhỏ hơn 1).
Bởi vì các doanh nghiệp thường có năng lực sản
12
xuất tối đa nên độ co giãn của cung có thể rất cao ở
(a) Cung không co giãn hoàn hảo: Độ co giãn bằng 0 (b) Cung không co giãn: Độ co giãn nhỏ hơn 1
Giá Giá mức lượng cung thấp và rất thấp ở mức lượng cung cao. Ở

Cung cấp
đây, mức tăng giá từ 3 đô la lên 4 đô la sẽ làm tăng

Cung cấp lượng cung từ 100 lên 200. Vì mức tăng 67% về lượng
cung (được tính bằng phương pháp điểm giữa) lớn hơn Độ đàn hồi lớn
$5 $5
mức tăng 29% về giá nên đường cung co giãn ở điểm này. (lớn hơn 1).

4 4 phạm vi. Ngược lại, khi giá tăng từ 12 đô la lên 15 đô

la, lượng cung chỉ tăng từ 500 lên 525. Vì mức tăng 5%
4
1. Một 1. 22%
của lượng cung nhỏ hơn mức tăng 22% của giá nên đường 3
tăng tăng
cung không co giãn trong phạm vi này.
về giá cả. . . về giá cả. . .

0 100 200 500 525 Số lượng

0 100 Số lượng 0 100 110 Số lượng

2. . . . làm cho lượng cung không đổi. 2. . . . dẫn đến lượng cung tăng 10%.

(c) Cung co giãn đơn vị: Độ co giãn bằng 1 lượng cung tăng từ 100 lên 200 (tăng 67%). Vì lượng cung thay đổi nhiều hơn giá nên
Giá
đường cung có độ co giãn lớn hơn 1. Ngược lại, khi giá tăng từ 12 USD lên 15 USD
(tăng 22%), lượng cung tăng từ 500 lên 525 (tăng 5). tăng phần trăm). Trong trường
Cung cấp hợp này, lượng cung di chuyển nhỏ hơn giá một cách tương ứng, do đó độ co giãn nhỏ
$5 hơn 1.

1. 22%

tăng

về giá cả. . . Đố nhanh

5. Giá của một hàng hóa tăng từ $16 lên $24, và c. thẳng

lượng cung tăng từ 90 lên 110 đơn vị. đứng. d. khá phẳng ở số lượng thấp nhưng dốc hơn ở số
0 100 125 Số lượng Tính bằng phương pháp trung điểm, độ co giãn của lượng lớn hơn.
cung theo giá là a.
2. . . . dẫn đến lượng cung tăng 22%. 7. Khả năng các doanh nghiệp gia nhập và rời bỏ thị trường
1/5. b.
theo thời gian có nghĩa là, về lâu
(d) Cung co giãn: Độ co giãn lớn hơn 1 (e) Cung co giãn hoàn hảo: Độ co giãn bằng vô cực 1/2. c.
dài, a. đường cầu co giãn hơn. b. đường
Giá Giá 2.
cầu ít co giãn hơn. c. đường cung co
d. 5.
1. Ở bất kỳ mức
giãn hơn.
Cung cấp

giá nào trên 4 USD, 6. Nếu độ co giãn của cung theo giá bằng 0 thì đường cung là d. đường cung ít co giãn hơn.
$5 số lượng cung là vô hạn. Một. dốc đi lên. b.
nằm ngang.
4 $4 Cung cấp

Đáp án ở cuối chương.

1. 22%
2. Với mức giá chính xác
tăng
là 4 USD, nhà sản xuất
về giá cả. . .

5-3 Ba ứng dụng của Cung, Cầu và Độ co giãn

sẽ cung cấp bất kỳ số lượng nào.

Tin tốt cho nông nghiệp có thể là tin xấu cho nông dân? Tại sao OPEC, tập đoàn dầu
0 100 200 Số lượng 0 Số lượng
mỏ quốc tế, không thể giữ giá dầu ở mức cao? Việc ngăn chặn ma túy có làm tăng hay
3. Ở mức giá dưới 4
2. . . . dẫn đến lượng cung tăng 67%. giảm tội phạm liên quan đến ma túy không? Lúc đầu, những câu hỏi này dường như có rất
USD, lượng cung bằng 0.
ít điểm chung. Tuy nhiên, cả ba câu hỏi đều liên quan đến thị trường và tất cả các
thị trường đều chịu sự tác động của cung và cầu. Ở đây chúng tôi áp dụng các công cụ
linh hoạt về cung, cầu và độ co giãn để trả lời những câu hỏi có vẻ phức tạp này.
Machine Translated by Google

CHƯƠNG 5 ĐỘ Đàn Hồi VÀ ỨNG DỤNG 101 102 PHẦN II THỊ TRƯỜNG HOẠT ĐỘNG NHƯ THẾ NÀO

5-3a Tin tốt cho nông nghiệp có thể là tin xấu cho nông dân? Độ co giãn của cầu theo giá quyết định tổng doanh thu tăng hay giảm. Trên thực tế, cầu về các

Hãy tưởng tượng bạn là một nông dân trồng lúa mì ở Kansas. Vì bạn kiếm được toàn bộ thu nhập từ loại thực phẩm cơ bản như lúa mì thường không co giãn vì những mặt hàng này tương đối rẻ và có ít

việc bán lúa mì nên bạn phải nỗ lực rất nhiều để làm cho đất đai của bạn có năng suất cao nhất có thể. sản phẩm thay thế tốt. Khi đường cầu không co giãn, như trong Hình 7, giá giảm khiến tổng doanh thu

Bạn theo dõi điều kiện thời tiết và đất đai, kiểm tra sâu bệnh hại trên đồng ruộng của mình cũng giảm. Bạn có thể thấy điều này trong hình: Giá lúa mì giảm đáng kể, trong khi lượng lúa mì bán ra

như nghiên cứu những tiến bộ mới nhất trong công nghệ trang trại. Bạn biết rằng trồng càng nhiều chỉ tăng nhẹ. Tổng doanh thu giảm từ $300 xuống còn $220. Do đó, việc phát hiện ra giống lai mới

lúa mì thì sau thu hoạch bạn sẽ càng phải bán nhiều hơn, thu nhập và mức sống của bạn sẽ càng cao. làm giảm tổng doanh thu mà nông dân nhận được từ việc bán cây trồng của họ.

Một ngày nọ, Đại học bang Kansas công bố một khám phá quan trọng. Các nhà nghiên cứu tại bộ phận
nông học của trường đã phát minh ra một giống lúa mì lai mới giúp tăng sản lượng mà nông dân có thể Nếu nông dân gặp khó khăn khi phát hiện ra giống lai mới này, người ta có thể thắc mắc tại sao

sản xuất trên mỗi mẫu đất lên 20%. Bạn nên phản ứng thế nào trước tin tức này? Khám phá này khiến họ lại áp dụng nó. Câu trả lời đi sâu vào cách hoạt động của thị trường cạnh tranh. Bởi vì mỗi

bạn khá hơn hay tệ hơn trước đây? nông dân chỉ đại diện cho một phần nhỏ của thị trường lúa mì nên cô ấy coi giá lúa mì như đã cho.
Với bất kỳ mức giá lúa mì nào, tốt hơn là sử dụng giống lúa mì lai mới để sản xuất và bán được

Hãy nhớ lại Chương 4 rằng chúng ta trả lời những câu hỏi như vậy theo ba bước. Đầu tiên, chúng nhiều lúa mì hơn. Tuy nhiên, khi tất cả nông dân làm điều này, nguồn cung lúa mì tăng lên, giá cả

ta kiểm tra xem đường cung hay đường cầu có dịch chuyển hay không. Thứ hai, chúng ta xem xét hướng giảm xuống và nông dân trở nên tồi tệ hơn.

dịch chuyển của đường cong. Thứ ba, chúng ta sử dụng biểu đồ cung cầu để xem cân bằng thị trường Ví dụ này thoạt nghe có vẻ mang tính giả thuyết nhưng nó giúp giải thích sự thay đổi lớn trong

thay đổi như thế nào. nền kinh tế Mỹ trong thế kỷ qua. Hai trăm năm trước, hầu hết người Mỹ sống ở nông trại. Kiến thức

Trong trường hợp này, việc phát hiện ra giống lai mới sẽ ảnh hưởng đến đường cung. Bởi vì giống về các phương pháp canh tác còn thô sơ đến mức hầu hết người Mỹ phải làm nông dân để sản xuất đủ

lai làm tăng lượng lúa mì có thể sản xuất trên mỗi mẫu đất nên nông dân hiện sẵn sàng cung cấp lương thực nuôi sống dân số cả nước. Nhưng theo thời gian, những tiến bộ trong công nghệ trang trại

nhiều lúa mì hơn ở bất kỳ mức giá nào. Nói cách khác, đường cung dịch chuyển sang phải. Đường cầu đã làm tăng lượng lương thực mà mỗi nông dân có thể sản xuất. Sự gia tăng nguồn cung lương thực,

vẫn giữ nguyên vì mong muốn mua sản phẩm lúa mì của người tiêu dùng ở bất kỳ mức giá nào không bị cùng với nhu cầu lương thực không co giãn, khiến doanh thu từ trang trại giảm, từ đó khuyến khích
người già rời bỏ nghề nông.
ảnh hưởng bởi sự ra đời của giống lúa lai mới. Hình 7 cho thấy một ví dụ về sự thay đổi như vậy.
Khi đường cung dịch chuyển từ S1 sang S2 , lượng lúa mì bán ra tăng từ 100 lên 110 và giá lúa mì
giảm từ 3 đô la xuống 2 đô la. Một vài con số cho thấy tầm quan trọng của sự thay đổi lịch sử này. Gần đây nhất là năm 1950,
10 triệu người làm việc tại các trang trại ở Hoa Kỳ, chiếm 17% lực lượng lao động. Ngày nay, chưa

Phát hiện này có làm cho nông dân khá hơn không? Hãy xem điều gì sẽ xảy ra với tổng doanh thu đầy 3 triệu người làm việc tại các trang trại, chiếm chưa đến 2% lực lượng lao động. Sự thay đổi

mà họ nhận được. Tổng doanh thu của nông dân là P 3 Q, giá lúa mì nhân với số lượng bán ra. Phát này trùng hợp với những tiến bộ vượt bậc về năng suất nông nghiệp: Mặc dù số lượng nông dân giảm

hiện này ảnh hưởng đến nông dân theo hai cách trái ngược nhau. Giống lai này cho phép nông dân sản mạnh, các trang trại ở Hoa Kỳ hiện sản xuất ra sản lượng gấp khoảng 5 lần so với năm 1950.

xuất nhiều lúa mì hơn (Q tăng), nhưng hiện nay mỗi giạ lúa mì được bán với giá thấp hơn (P giảm).
Phân tích thị trường nông sản này cũng giải thích một nghịch lý dường như nghịch lý của chính
sách công: Một số chương trình nông nghiệp cố gắng giúp đỡ nông dân bằng cách khiến họ không
trồng trọt trên toàn bộ đất đai của họ. Mục đích của các chương trình này là giảm nguồn cung nông
sản và do đó tăng giá. Với nhu cầu không co giãn đối với sản phẩm của mình, nhóm nông dân sẽ nhận
được tổng doanh thu lớn hơn nếu họ cung cấp một loại cây trồng nhỏ hơn cho thị trường. Không một

người nông dân nào lại chọn việc bỏ hoang đất của mình vì mỗi người đều lấy giá thị trường như đã
HÌNH 7
Giá của

Lúa mì 1. Khi cầu không co giãn thì định. Nhưng nếu tất cả nông dân cùng làm như vậy thì tất cả họ đều có thể trở nên tốt hơn.
cung tăng . . .
2. . . . dẫn Sự gia tăng nguồn cung trên thị trường lúa mì
đến một mùa thu lớn S
1
Khi tiến bộ công nghệ trang trại làm tăng cung lúa mì
S
về giá cả. . . 2
từ S1 lên S2 , giá lúa mì giảm. Bởi vì cầu về lúa mì
$3 không co giãn nên mức tăng về số lượng bán từ 100 lên 110
nhỏ hơn một cách tương ứng so với mức giảm giá từ 3 đô la
xuống 2 đô la. Kết quả là tổng doanh thu của nông dân giảm
2
từ $300 ($3 3 100) xuống $220 ($2 3 110).

Yêu cầu

0 100 110 Số lượng của

Lúa mì
ỚĐV
S
P
T
B
C
HL
P
H
D
1
©
G
T

ÃĐ
ÉẠ
Ự
Ủ
Ổ
Ô
Y
Á
H
ẠẠÌ
O
9
B
R
Á

PIA
N
O
Í
MI
N
O
7
U

G
BA
UU
YR. :D
SE T
H
N
2

3. . . . và mức tăng nhỏ hơn tương ứng

theo số lượng đã bán. Kết quả là doanh thu giảm

từ $300 đến $220.

Machine Translated by Google

CHƯƠNG 5 ĐỘ Đàn Hồi VÀ ỨNG DỤNG 103 104 PHẦN II THỊ TRƯỜNG HOẠT ĐỘNG NHƯ THẾ NÀO

Khi phân tích tác động của công nghệ trang trại hoặc chính sách trang trại, điều quan
trọng cần ghi nhớ là điều gì tốt cho nông dân không nhất thiết là tốt cho toàn xã hội. Cải
tiến công nghệ trang trại có thể không tốt cho nông dân vì nó khiến nông dân ngày càng trở
nên không cần thiết, nhưng chắc chắn nó lại tốt cho những người tiêu dùng trả ít tiền hơn
cho thực phẩm. Tương tự như vậy, một chính sách nhằm giảm nguồn cung nông sản có thể làm
HÌNH 8 Khi nguồn cung dầu giảm, phản ứng phụ thuộc vào thời gian. Trong ngắn hạn, cung và
cầu tương đối kém co giãn, như trong phần (a). Do đó, khi đường cung dịch chuyển từ
Giảm nguồn cung trong S1 sang S2 thì giá tăng đáng kể. Tuy nhiên, về lâu dài, cung và cầu tương đối co
Thị trường dầu thế giới giãn, như trong phần (b). Trong trường hợp này, cùng một sự dịch chuyển về độ lớn của

tăng thu nhập của nông dân nhưng lại gây thiệt hại cho người tiêu dùng. đường cung (S1 đến S2 ) khiến giá tăng ít hơn.

(a) Thị trường dầu trong ngắn hạn (b) Thị trường dầu mỏ trong dài hạn

5-3b Tại sao OPEC không giữ được giá dầu cao? Giá dầu Giá dầu

Nhiều sự kiện gây xáo trộn nhất đối với nền kinh tế thế giới trong nhiều thập kỷ qua đều 1. Trong ngắn hạn, khi cung và 1. Về lâu dài, khi

bắt nguồn từ thị trường dầu mỏ thế giới. Vào những năm 1970, các thành viên của Tổ chức cầu không co giãn, sự thay đổi trong cung và cầu là
cung cấp . . .
các nước xuất khẩu dầu mỏ (OPEC) quyết định tăng giá dầu thế giới để tăng thu nhập. Các đàn hồi, sự dịch chuyển trong

cung cấp . . .
quốc gia này đã hoàn thành mục tiêu này bằng cách đồng ý cùng giảm lượng dầu mà họ cung S2
S1
cấp. Kết quả là giá dầu (được điều chỉnh theo lạm phát chung) đã tăng hơn 50% từ năm 1973 S2
S1
đến năm 1974.
P2
Sau đó, vài năm sau, OPEC lại làm điều tương tự. Từ năm 1979 đến năm 1981, giá dầu tăng 2. . . . dẫn
2. . . . dẫn
P2
gần gấp đôi. đến một cái nhỏ

đến một lượng lớn

tăng
Tuy nhiên, OPEC gặp khó khăn trong việc duy trì mức giá cao như vậy. Từ năm 1982 đến tăng P1
P1 về giá cả.
năm 1985, giá dầu giảm đều đặn khoảng 10% mỗi năm. Sự bất mãn và hỗn loạn nhanh chóng lan về giá cả.

rộng trong các nước OPEC. Năm 1986, sự hợp tác giữa các thành viên OPEC hoàn toàn tan vỡ
và giá dầu lao dốc 45%. Yêu cầu

Năm 1990, giá dầu (được điều chỉnh theo lạm phát chung) đã quay trở lại mức bắt đầu vào Yêu cầu

năm 1970 và duy trì ở mức thấp đó trong hầu hết những năm 1990.
0 0
(Trong hai thập kỷ đầu của thế kỷ 21, giá dầu lại biến động đáng kể một lần nữa, nhưng Số lượng dầu Số lượng dầu

động lực chính không phải là các hạn chế về nguồn cung của OPEC. Thay vào đó, sự bùng nổ
và phá sản ở các nền kinh tế trên thế giới khiến nhu cầu biến động, trong khi tăng trưởng

trong công nghệ fracking đã gây ra sự gia tăng lớn về nguồn cung.)
Các giai đoạn của OPEC những năm 1970 và 1980 cho thấy cung và cầu có thể hành xử khác
nhau như thế nào trong ngắn hạn và dài hạn. Trong ngắn hạn, cả cung và cầu dầu đều tương
đối kém co giãn. Nguồn cung không co giãn vì số lượng trữ lượng dầu đã biết và khả năng
khai thác dầu không thể thay đổi nhanh chóng. Cầu không co giãn vì thói quen mua hàng không
phản ứng ngay lập tức trước những thay đổi về giá. Do đó, như phần (a) của Hình 8 cho thấy,
đường cung và cầu ngắn hạn rất dốc. Khi cung dầu chuyển từ S1 sang S2 thì giá tăng từ P1
lên P2 là lớn.
Tình hình về lâu dài sẽ rất khác. Trong thời gian dài, các nhà sản xuất dầu ngoài OPEC
phản ứng với giá cao bằng cách tăng cường thăm dò dầu và xây dựng công suất khai thác mới.
Người tiêu dùng phản ứng bằng sự tiết kiệm nhiều hơn, chẳng hạn như bằng cách thay thế
những chiếc xe cũ kém hiệu quả bằng những chiếc mới hơn, hiệu quả hơn. Do đó, như phần (b)
của Hình 8 cho thấy, đường cung và cầu dài hạn co giãn hơn. Trong dài hạn, sự dịch chuyển
của đường cung từ S1 sang S2 làm giá tăng ít hơn nhiều.
Phân tích này cho thấy tại sao OPEC chỉ thành công trong việc duy trì giá dầu cao trong
ngắn hạn. Khi các nước OPEC đồng ý giảm sản lượng dầu, họ đã dịch chuyển đường cung sang
trái. Mặc dù mỗi thành viên OPEC bán ít dầu hơn nhưng giá lại tăng rất nhiều trong thời
gian ngắn khiến thu nhập của OPEC tăng lên. Tuy nhiên, về lâu dài, cung và cầu co giãn hơn.
Kết quả là, cùng mức cung giảm, được đo bằng sự dịch chuyển theo chiều ngang của đường
cung, đã khiến giá tăng ít hơn. Do đó, việc phối hợp cắt giảm nguồn cung của OPEC tỏ ra ít
mang lại lợi nhuận hơn trong thời gian dài. Cartel đã học được rằng việc tăng giá trong
ngắn hạn dễ dàng hơn về lâu dài.
5-3c Việc cai nghiện ma túy tăng hay giảm
Tội phạm liên quan đến ma túy?
Một vấn đề dai dẳng mà xã hội chúng ta phải đối mặt là việc sử dụng các loại ma túy bất
hợp pháp như heroin, cocaine, thuốc lắc và methamphetamine. Việc sử dụng thuốc có nhiều
tác dụng phụ. Một là việc lệ thuộc vào ma túy có thể hủy hoại cuộc sống của người sử dụng
ma túy và gia đình họ. Một điều nữa là những người nghiện ma túy thường quay sang cướp bóc
và các tội phạm bạo lực khác để có được số tiền cần thiết trang trải thói quen của mình.
Để ngăn chặn việc sử dụng ma túy bất hợp pháp, chính phủ Mỹ chi hàng tỷ đô la mỗi năm để
giảm dòng ma túy vào nước này. Chúng ta hãy sử dụng các công cụ cung và cầu để kiểm tra
chính sách ngăn chặn ma túy này.
Giả sử chính phủ tăng số lượng đặc vụ liên bang dành cho cuộc chiến chống ma túy. Điều
gì xảy ra trên thị trường ma túy bất hợp pháp? Như thường lệ, chúng tôi trả lời câu hỏi
này theo ba bước. Đầu tiên, chúng ta xem xét liệu đường cung hay đường cầu có dịch chuyển
hay không. Thứ hai, chúng tôi xem xét hướng của sự thay đổi. Thứ ba, chúng ta thấy sự thay
đổi ảnh hưởng như thế nào đến giá và lượng cân bằng.
Mặc dù mục đích của việc ngăn chặn ma túy là giảm sử dụng ma túy nhưng tác động trực
tiếp của nó là đối với người bán ma túy hơn là người mua. Khi chính phủ ngăn chặn một số
loại ma túy xâm nhập vào đất nước và bắt giữ nhiều kẻ buôn lậu hơn, điều đó sẽ làm tăng
chi phí bán ma túy và do đó làm giảm lượng cung ma túy ở bất kỳ mức giá nào. Nhu cầu về ma
túy – số lượng mà người mua muốn ở bất kỳ mức giá nào – vẫn giữ nguyên. Như phần (a) của
Hình 9 cho thấy, sự can thiệp làm dịch chuyển đường cung sang trái từ S1 sang S2 mà không
làm thay đổi đường cầu. Giá cân bằng của thuốc tăng từ P1 lên P2 và lượng cân bằng giảm từ
Q1 xuống Q2 . Sự giảm lượng cân bằng cho thấy việc ngăn chặn ma túy thực sự làm giảm việc
sử dụng ma túy.
Machine Translated by Google

CHƯƠNG 5 ĐỘ Đàn Hồi VÀ ỨNG DỤNG 105 106 PHẦN II THỊ TRƯỜNG HOẠT ĐỘNG NHƯ THẾ NÀO

Đố nhanh
Việc ngăn chặn ma túy làm giảm việc cung cấp ma túy từ S1 xuống S2 , như trong phần (a). Nếu cầu về ma túy không co giãn thì HÌNH 9
tổng số tiền người sử dụng ma túy phải trả sẽ tăng lên, ngay cả khi số lượng sử dụng ma túy giảm. Ngược lại, giáo dục về ma túy 10. Vì đường cầu về dầu là
8. Việc tăng nguồn cung ngũ cốc sẽ làm giảm tổng doanh thu mà _________
làm giảm nhu cầu về ma túy từ D1 xuống D2 , trong phần (b). Vì cả giá lẫn số lượng đều giảm nên số tiền người sử dụng ma BẰNG Chính sách giảm thiểu
các nhà sản xuất ngũ cốc nhận được nếu co giãn trong dài hạn, việc cắt giảm nguồn cung dầu của
túy phải trả cũng giảm. Sử dụng ma túy bất hợp pháp
Một. đường cung không co giãn. OPEC có tác động _________ lên giá trong dài hạn so với ngắn

(a) Ngăn chặn ma túy (b) Giáo dục về ma túy b. đường cung co giãn. c. đường hạn.
cầu không co giãn. d. đường cầu co Một. ít hơn; nhỏ hơn
Giá của Giá của
giãn. b. ít hơn; lớn hơn
Thuốc Thuốc
1. Việc ngăn chặn ma túy làm giảm
1. Giáo dục về ma túy làm giảm c. hơn; nhỏ hơn
nhu cầu sử dụng ma túy. . . 9. Trong thị trường cạnh tranh, nông dân áp dụng các phương pháp mới
việc cung cấp thuốc. . . d. hơn; lớn hơn
những công nghệ cuối cùng sẽ làm giảm doanh thu của
họ vì 11. Theo thời gian, tiến bộ công nghệ sẽ làm tăng thu
S2 Cung cấp
nhập của người tiêu dùng và giảm giá điện thoại
Một. mỗi nông dân là người chấp nhận giá.
S1 thông minh. Mỗi lực lượng này sẽ làm tăng số tiền
b. nông dân thiển cận.
P2 P1 người tiêu dùng chi tiêu cho điện thoại thông minh nếu
c. quy định đòi hỏi phải sử dụng các thực hành tốt nhất.
độ co giãn của cầu theo thu nhập lớn hơn và độ co giãn
d. người tiêu dùng gây áp lực buộc nông dân phải giảm giá.
_________ của cầu theo giá là

P1 P2 lớn hơn _________.

Một. số không; số không

2. . . . cái mà 2. . . . cái mà
b. số không; một
làm tăng làm giảm
c. một; không
giá . . . giá . . .
Yêu cầu D1 d. một; một
D2
Đáp án ở cuối chương.

0 Q2 Q1 Số lượng thuốc 0 Q2 Q1 Số lượng thuốc

3. . . . và giảm 3. . . . và giảm

số lượng đã bán. số lượng đã bán. 5-4 Kết luận

Theo một câu châm ngôn cổ, ngay cả một con vẹt cũng có thể trở thành nhà kinh tế học chỉ bằng cách

học cách nói “cung và cầu”. Hai chương cuối này chắc chắn đã thuyết phục bạn rằng có nhiều sự thật

Nhưng còn số lượng tội phạm liên quan đến ma túy thì sao? Để trả lời câu hỏi này, hãy xem xét tổng trong tuyên bố này. Các công cụ cung và cầu cho phép bạn phân tích nhiều sự kiện và chính sách quan

số tiền mà người sử dụng ma túy phải trả cho loại ma túy họ mua. Bởi vì rất ít người nghiện ma túy có trọng nhất định hình nền kinh tế. Bây giờ bạn đang trên đường trở thành một nhà kinh tế học (hoặc ít

khả năng từ bỏ thói quen phá hoại của mình để đáp lại mức giá cao hơn, nên có khả năng cầu về ma túy nhất là một con vẹt được giáo dục tốt).

không co giãn, như được minh họa trong hình. Nếu nhu cầu không co giãn thì việc tăng giá sẽ làm tăng

tổng doanh thu trên thị trường thuốc. Nghĩa là, vì việc ngăn chặn ma túy làm tăng giá ma túy nhiều hơn

so với việc giảm sử dụng ma túy, nên nó làm tăng tổng số tiền mà người sử dụng ma túy phải trả cho ma

túy.

Những người nghiện vốn đã phải ăn trộm để trang trải thói quen của mình giờ đây thậm chí còn có nhu
CHƯƠNG TÓM TẮT
cầu kiếm tiền nhanh hơn. Vì vậy, việc ngăn chặn ma túy có thể làm gia tăng tội phạm liên quan đến ma túy.

Do tác động bất lợi của việc ngăn chặn ma túy, một số nhà phân tích tranh luận về việc thay đổi Độ co giãn của cầu theo giá đo lường mức độ phản ứng của lượng cùng hướng với giá. Đối với đường cầu co giãn, tổng doanh thu
cách tiếp cận bản địa đối với vấn đề ma túy. Thay vì cố gắng giảm nguồn cung ma túy, các nhà hoạch cầu trước những thay đổi của giá. di chuyển theo hướng ngược lại với giá.

định chính sách có thể cố gắng giảm cầu bằng cách theo đuổi chính sách giáo dục về ma túy. Giáo dục Cầu có xu hướng co giãn hơn nếu có sẵn các sản phẩm thay thế

về ma túy thành công có những tác động được thể hiện trong bảng (b) của Hình 9. gần gũi, nếu hàng hóa là hàng xa xỉ chứ không phải hàng thiết Độ co giãn của cầu theo thu nhập đo lường mức độ phản ứng của

Đường cầu dịch chuyển sang trái từ D1 đến D2 . Kết quả là lượng cân bằng giảm từ Q1 xuống Q2 và giá yếu, nếu thị trường được xác định hẹp hoặc nếu người mua có đủ lượng cầu trước những thay đổi trong thu nhập của người tiêu

thời gian để phản ứng với sự thay đổi giá.
cân bằng giảm từ P1 xuống P2 . Tổng doanh thu P 3 Q cũng giảm. Như vậy, trái ngược với việc ngăn chặn
Độ co giãn của cầu theo giá được tính bằng phần trăm thay đổi
ma túy, giáo dục về ma túy có thể làm giảm cả việc sử dụng ma túy và tội phạm liên quan đến ma túy.
về lượng cầu chia cho phần trăm thay đổi của giá. Nếu lượng cầu
dùng. Độ co giãn của cầu theo giá chéo đo lường lượng cầu của
một hàng hóa phản ứng như thế nào trước những thay đổi về giá
của một hàng hóa khác.

thay đổi ít hơn giá một cách tương ứng thì độ co giãn nhỏ hơn 1 Độ co giãn của cung theo giá đo lường mức độ phản ứng của lượng
Những người ủng hộ việc ngăn chặn ma túy có thể lập luận rằng tác động dài hạn của chính sách này
và cầu được cho là không co giãn. Nếu lượng cầu thay đổi nhiều cung trước những thay đổi của giá.
khác với tác động ngắn hạn vì độ co giãn của cầu phụ thuộc vào khoảng thời gian. Cầu về ma túy có thể
hơn giá thì độ co giãn lớn hơn 1 và cầu được cho là co giãn. Độ co giãn này thường phụ thuộc vào khoảng thời gian đang được
không co giãn trong thời gian ngắn vì giá cao hơn không ảnh hưởng đáng kể đến việc sử dụng ma túy của xem xét. Ở hầu hết các thị trường, cung trong dài hạn co giãn
những người nghiện lâu năm. hơn trong ngắn hạn.
Nhưng nó có thể co giãn hơn trong thời gian dài hơn vì giá cao hơn sẽ ngăn cản độ tuổi thử nghiệm ma Độ co giãn của cung theo giá được tính bằng phần trăm thay đổi

túy trong giới trẻ và theo thời gian, dẫn đến ít người nghiện ma túy hơn. Trong trường hợp này, việc Tổng doanh thu, tổng số tiền phải trả cho một hàng hóa, bằng về lượng cung chia cho phần trăm thay đổi của giá. Nếu lượng

ngăn chặn ma túy sẽ làm tăng tội phạm liên quan đến ma túy trong thời gian ngắn nhưng lại giảm về lâu giá của mặt hàng đó nhân với số lượng bán ra. Đối với đường cầu cung dịch chuyển nhỏ hơn giá một cách tương ứng thì độ co giãn
không co giãn, tổng doanh thu di chuyển theo hướng
dài.
Machine Translated by Google

CHƯƠNG 5 ĐỘ Đàn Hồi VÀ ỨNG DỤNG 107 108 PHẦN II THỊ TRƯỜNG HOẠT ĐỘNG NHƯ THẾ NÀO

b. Tính độ co dãn của cầu theo thu nhập của bạn như sau:
nhỏ hơn một và cung được cho là không co giãn. Nếu lượng Các công cụ cung và cầu có thể được áp dụng cho nhiều 5. Những tách cà phê và bánh rán là những thứ bổ sung cho nhau. Cả hai
thu nhập của bạn tăng từ 20.000 USD lên 24.000 USD
cung thay đổi nhiều hơn giá thì độ co giãn lớn hơn 1 và loại thị trường khác nhau. Chương này sử dụng chúng để có nhu cầu không co giãn. Một cơn bão phá hủy một nửa vụ
nếu (i) giá là 12 USD và (ii) giá là 16 USD.
lượng cung được cho là co giãn. phân tích thị trường lúa mì, thị trường dầu mỏ và thị cà phê. Sử dụng các sơ đồ được dán nhãn thích hợp để trả
8. Tờ New York Times đưa tin (ngày 17 tháng 2 năm 1996)
trường ma túy bất hợp pháp. lời các câu hỏi sau. Một. Điều gì
rằng lượng hành khách đi tàu điện ngầm đã giảm sau
xảy ra với giá cà phê?
khi tăng giá vé: “Có ít hơn gần 4 triệu hành khách
b. Điều gì xảy ra với giá của một tách cà phê?
vào tháng 12 năm 1995, tháng đầu tiên sau khi giá
Điều gì xảy ra với tổng chi tiêu cho tách cà phê?
token tăng 25 xu lên 1,50 đô la , so với tháng 12
Ý CHÍNH
trước đó, giảm 4,3%. Một. Sử dụng những dữ
c. Điều gì xảy ra với giá bánh rán? Điều gì xảy
liệu này để ước tính độ co giãn theo giá của
độ đàn hồi, tr. 88 tổng doanh thu, tr. 93 độ co giãn của cầu theo giá chéo, p. 96 ra với tổng chi tiêu cho bánh rán?
nhu cầu đi tàu điện ngầm.
độ co giãn của cầu theo giá, p. 88 độ co giãn của cầu theo thu nhập, p. 96 độ co giãn của cung theo giá, p. 97 6. Giá aspirin tăng mạnh vào tháng trước, trong khi số
b. Theo ước tính của bạn, điều gì sẽ xảy ra với
lượng bán ra vẫn giữ nguyên. Năm người đưa ra những
doanh thu của Cơ quan Vận tải khi giá vé tăng?
chẩn đoán khác nhau về hiện tượng này:

c. Tại sao ước tính của bạn về độ co giãn có thể không

CÂU HỎI ĐỂ XEM XÉT M: Cầu tăng nhưng cung hoàn toàn không co giãn. đáng tin cậy?

1. Xác định độ co giãn của cầu theo giá và độ co giãn của
cầu theo thu nhập.
2. Liệt kê và giải thích bốn yếu tố quyết định độ co giãn
của cầu theo giá được thảo luận trong chương.
3. Nếu độ co giãn lớn hơn 1 thì cầu co giãn hay không co
giãn? Nếu độ co giãn bằng 0 thì cầu co giãn hoàn toàn
hay hoàn toàn không co giãn?
4. Trên đồ thị cung cầu, hãy chỉ ra
giá cân bằng, lượng cân bằng và tổng doanh thu mà người
sản xuất nhận được.
5. Nếu cầu co giãn thì việc tăng giá sẽ thay đổi tổng
doanh thu như thế nào? Giải thích.
VẤN ĐỀ VÀ ỨNG DỤNG
1. Đối với mỗi cặp hàng hóa sau đây, bạn cho rằng mặt hàng
nào có cầu co giãn hơn và tại sao?
Một. sách giáo khoa hoặc tiểu thuyết bí ẩn bắt buộc
b. Các bản ghi âm của Adele hay các bản ghi âm nhạc pop
6. Chúng ta gọi hàng hóa có độ co giãn theo thu nhập nhỏ hơn 9. Hai người lái xe, Walt và Jessie, mỗi người lái xe tới một
A: Nhu cầu tăng lên, nhưng đó là
0 là gì? trạm xăng. Trước khi nhìn vào giá, mỗi người đặt hàng.
không đàn hồi hoàn hảo.
Walt nói: “Tôi muốn 10 gallon xăng.”
7. Độ co giãn của cung theo giá được tính như thế nào?
M: Cầu tăng nhưng cung lại giảm cùng lúc. Jessie nói: “Tôi muốn mua xăng trị giá 10 đô la”. Độ co giãn
Giải thích những gì nó đo lường.
của cầu theo giá của mỗi yếu tố thúc đẩy là gì?
8. Nếu có sẵn một lượng hàng hóa cố định và không thể R: Cung giảm nhưng cầu co giãn đơn vị. 10. Xem xét chính sách công hướng tới việc hút thuốc.
sản xuất thêm nữa thì độ co giãn của cung theo giá
Một. Các nghiên cứu chỉ ra rằng độ co giãn của cầu thuốc
là bao nhiêu?
O: Cung giảm nhưng cầu hoàn toàn không co giãn. lá theo giá là khoảng 0,4. Nếu một bao thuốc lá
9. Một cơn bão phá hủy một nửa số cây đậu tằm. Sự kiện này có nhiều hiện có giá 5 đô la và chính phủ muốn giảm tỷ
khả năng gây tổn hại cho người nông dân trồng đậu fava nếu lệ hút thuốc lá xuống 20% thì chính phủ nên tăng
nhu cầu về đậu fava rất co giãn hoặc rất không co giãn? Ai có thể đúng? Sử dụng đồ thị để giải thích câu trả giá bao nhiêu?
Giải thích. lời của bạn. b. Nếu chính phủ tăng vĩnh viễn
giá thuốc lá, liệu chính sách này sẽ có tác động
7. Giả sử biểu cầu về pizza của bạn là như sau:
sau: lớn hơn đến việc hút thuốc lá sau một năm hay năm năm
kể từ bây giờ?
Số lượng cầu (thu Số lượng yêu cầu
c. Các nghiên cứu cũng cho thấy thanh thiếu niên có mức độ quan tâm cao hơn
Giá nhập 5 $20.000) (thu nhập 5 $24.000)
độ co giãn của cầu theo giá so với người lớn. Tại sao điều
này có thể đúng?
$8 40 chiếc 50 chiếc
Một. Khi giá vé tăng từ $200 lên $250, độ co giãn
11. Bạn là người phụ trách một viện bảo tàng. Bảo tàng là
10 pizza 32 pizza 45
của cầu theo giá đối với (i) khách đi công
đang thiếu tiền nên bạn muốn tăng doanh thu. Bạn nên
tác và (ii) khách du lịch là bao nhiêu? 12 24 30
tăng hay giảm giá nhập học? Giải thích.
(Sử dụng phương pháp trung điểm trong tính toán của bạn.) 14 16 20
b. Tại sao những người đi nghỉ và đi công tác có thể
có độ đàn hồi khác nhau? 16 12
12. Giải thích tại sao những điều sau đây có thể đúng: Một đợt
số 8

nói chung
hạn hán trên khắp thế giới làm tăng tổng doanh thu
c. đi tàu điện ngầm trong sáu tháng tới hoặc đi
3. Giả sử độ co dãn theo giá của cầu dầu sưởi là 0,2 trong
Một. Sử dụng phương pháp trung điểm để tính giá của bạn mà nông dân nhận được từ việc bán ngũ cốc, nhưng chỉ một
tàu điện ngầm trong năm năm tới
ngắn hạn và 0,7 trong dài hạn. Một. Nếu giá dầu
d. bia gốc hoặc nước độ co giãn của cầu khi giá pizza tăng từ 8 USD lên 10 đợt hạn hán ở Kansas đã làm giảm tổng doanh thu mà nông
sưởi tăng từ 1,80 USD lên
USD nếu (i) thu nhập của bạn là 20.000 USD và (ii) dân Kansas nhận được.
2. Giả sử rằng khách doanh nhân và khách du lịch có nhu cầu $2,20 mỗi gallon, điều gì xảy ra với lượng cầu
thu nhập của bạn là 24.000 USD.
về vé máy bay từ Chicago đến Miami như sau: dầu sưởi trong ngắn hạn? Về lâu dài? (Sử dụng
phương pháp trung điểm trong tính toán của bạn.)

Số lượng yêu cầu Số lượng yêu cầu

Giá (khách du lịch kinh doanh) (người đi nghỉ) b. Tại sao độ co giãn này có thể phụ thuộc vào khoảng
thời gian?

$150 2.100 vé 2.000 1.000 vé

4. Sự thay đổi giá làm cho lượng cầu về một hàng hóa Câu trả lời QuickQuiz
200 1.900 800 giảm 30%, trong khi tổng doanh thu của hàng hóa đó
250 600 tăng 15%. Đường cầu co giãn hay không co giãn? Giải 1. a 2. d 3. d 4. c 5. b 6. c 7. c 8. c 9. một 10. c 11. b
thích.
300 1.800 400
Machine Translated by Google

110 PHẦN II THỊ TRƯỜNG HOẠT ĐỘNG NHƯ THẾ NÀO

6
CHƯƠNG
Sau khi thảo luận về việc kiểm soát giá, chúng ta xem xét tác động của thuế. Các nhà hoạch định chính
Các nhà
lý kinh
thuyếttếđểhọc
giảicóthích
hai thế
vai giới
trò.xung
Là nhà khoa
quanh. Vớihọc, họ phát
tư cách là cố triển và thử
vấn chính nghiệm
sách,
sách sử dụng thuế để tăng doanh thu cho mục đích công cộng và tác động đến kết quả thị trường.
họ sử dụng những lý thuyết này để giúp thay đổi thế giới tốt đẹp hơn.
Mặc dù sự phổ biến của thuế trong nền kinh tế của chúng ta là hiển nhiên nhưng tác dụng của chúng thì không.
Trọng tâm của hai chương trước là khoa học. Chúng ta đã thấy cung và cầu quyết định giá
Ví dụ, khi chính phủ đánh thuế vào số tiền mà doanh nghiệp trả cho người lao động, liệu doanh nghiệp hoặc
của một hàng hóa và số lượng hàng hóa được bán như thế nào. Chúng ta cũng đã thấy các sự người lao động có phải chịu gánh nặng thuế không? Câu trả lời là không rõ ràng cho đến khi chúng ta áp dụng
kiện khác nhau làm dịch chuyển cung và cầu như thế nào, từ đó làm thay đổi giá và lượng
các công cụ mạnh mẽ về cung và cầu.
cân bằng. Và chúng tôi đã phát triển khái niệm về độ co giãn để đánh giá quy mô của những

thay đổi này.

Cung cấp, Kiểm soát 6-1 về giá

Chương này cung cấp cái nhìn đầu tiên của chúng ta về chính sách. Ở đây chúng tôi

phân tích các loại chính sách khác nhau của chính phủ chỉ sử dụng các công cụ cung và

cầu. Như bạn sẽ thấy, phân tích mang lại một số hiểu biết đáng ngạc nhiên.
Nhu cầu và Để xem việc kiểm soát giá ảnh hưởng như thế nào đến kết quả thị trường, chúng ta hãy nhìn lại thị trường

kem một lần nữa. Như chúng ta đã thấy ở Chương 4, nếu kem được bán trong một thị trường cạnh tranh không
Các chính sách thường có những tác động mà người kiến tạo ra chúng không có chủ ý hoặc không

Chính phủ
có sự điều tiết của chính phủ thì giá kem sẽ điều chỉnh để cân bằng cung và cầu: Tại mức giá cân bằng, lượng
lường trước được.
kem mà người mua muốn mua chính xác là bằng số lượng người bán muốn bán. Cụ thể hơn, giả sử giá cân bằng là
Chúng ta bắt đầu bằng việc xem xét các chính sách kiểm soát giá cả. Ví dụ, luật kiểm
3$ một chiếc kem.
soát tiền thuê nhà quy định mức tiền thuê tối đa mà chủ nhà có thể tính cho người thuê

nhà. Luật lương tối thiểu đặt ra mức lương thấp nhất mà doanh nghiệp có thể trả cho người Chính sách Một số người có thể không thích kết quả của quá trình thị trường tự do này. Hiệp hội những người ăn kem
lao động. Kiểm soát giá thường được ban hành khi các nhà hoạch định chính sách tin rằng
Hoa Kỳ phàn nàn rằng mức giá 3 đô la là quá cao để mọi người có thể thưởng thức một chiếc kem ốc quế mỗi
giá thị trường của hàng hóa hoặc dịch vụ là không công bằng đối với người mua hoặc người
ngày (mức trợ cấp hàng ngày được đề nghị của họ).
bán. Tuy nhiên, như chúng ta sẽ thấy, những chính sách này có thể tự tạo ra sự bất bình
Trong khi đó, Tổ chức các nhà sản xuất kem quốc gia phàn nàn rằng mức giá 3 đô la - kết quả của "sự cạnh
đẳng.
tranh khốc liệt" - là quá thấp và đang làm giảm thu nhập của các thành viên. Mỗi nhóm này đều vận động chính

phủ thông qua luật làm thay đổi kết cục thị trường bằng cách trực tiếp kiểm soát giá của một cây kem.

Bởi vì người mua bất kỳ hàng hóa nào cũng luôn muốn giá thấp hơn trong khi người bán lại muốn giá cao

hơn nên lợi ích của hai nhóm xung đột với nhau. Nếu Người ăn kem thành công trong việc vận động hành lang,

chính phủ sẽ áp đặt mức giá tối đa hợp pháp đối với giá bán kem ốc quế. Vì giá không được phép tăng quá mức

này nên mức tối đa theo luật được gọi là giá trần. Ngược lại, nếu Nhà sản xuất kem thành công, chính phủ sẽ

giá trần áp đặt mức giá tối thiểu theo pháp luật. Bởi vì giá không thể giảm xuống dưới mức này nên mức giá tối

mức giá tối đa hợp pháp thiểu theo luật định được gọi là giá sàn. Chúng ta hãy xem xét tác động của các chính sách này

về giá mà hàng hóa có thể

được bán
lần lượt.
giá sàn
mức giá tối thiểu hợp

pháp về giá mà hàng hóa có 6-1a Giá trần ảnh hưởng như thế nào đến kết quả thị trường
thể được bán Khi chính phủ, xúc động trước những lời phàn nàn và đóng góp vận động tranh cử của những người ăn kem, áp

đặt mức giá trần trên thị trường kem, hai điều có thể xảy ra. Trong phần (a) của Hình 1, chính phủ áp đặt

mức giá trần là 4 USD một chiếc kem ốc quế. Trong trường hợp này, do mức giá cân bằng cung cầu ($3) thấp

hơn mức trần nên mức giá trần không có tính ràng buộc. Các lực lượng thị trường đưa nền kinh tế đến trạng

thái cân bằng và giá trần không ảnh hưởng đến giá cả hoặc số lượng bán ra.

Phần (b) của Hình 1 cho thấy khả năng khác, thú vị hơn. Trong trường hợp này, chính phủ áp đặt mức giá

trần là 2 USD một chiếc kem ốc quế. Bởi vì giá cân bằng 3$ cao hơn mức giá trần nên mức giá trần là một hạn

chế ràng buộc trên thị trường.

Các lực cung và cầu có xu hướng đẩy giá về phía giá cân bằng, nhưng khi giá thị trường chạm trần thì theo

luật, nó không thể tăng thêm nữa.

Như vậy, giá thị trường bằng giá trần. Ở mức giá này, lượng cầu về kem (125 chiếc trong hình) vượt quá
.T
OCO
/MK KS TO
COL SL
I

lượng cung (75 chiếc).

109
Machine Translated by Google

CHƯƠNG 6 CUNG CẦU VÀ CHÍNH SÁCH CỦA CHÍNH PHỦ 111 112 PHẦN II THỊ TRƯỜNG HOẠT ĐỘNG NHƯ THẾ NÀO

ĐƯỜNG DÂY TẠI BƠM GAS

Trong phần (a), chính phủ áp đặt mức giá trần là 4 USD. Bởi vì mức giá trần cao hơn mức
giá cân bằng là 3 USD nên nó không có tác dụng gì và thị trường có thể đạt đến trạng thái cân
bằng cung cầu. Ở trạng thái cân bằng này, lượng cung và lượng cầu đều bằng nhau 100 chiếc
nón. Trong phần (b), chính phủ áp đặt mức giá trần là 2 USD. Bởi vì giá trần thấp hơn giá cân
bằng là 3 đô la nên giá thị trường bằng 2 đô la. Ở mức giá này, có 125 chiếc nón được yêu cầu
và chỉ có 75 chiếc được cung cấp, do đó sẽ thiếu 50 chiếc nón.
TRƯỜNG HỢP
HÌNH 1 Như chúng ta đã thảo luận ở Chương 5, năm 1973, Tổ chức các nước xuất
HỌC
khẩu dầu mỏ (OPEC) đã giảm sản lượng dầu thô, do đó làm tăng giá dầu thô
Một thị trường có giá trần
trên thị trường dầu thế giới. Do dầu thô được sử dụng để sản xuất xăng
nên giá dầu cao hơn làm giảm nguồn cung xăng. Việc xếp hàng dài tại các trạm xăng trở
nên phổ biến, người lái xe thường phải chờ hàng giờ để mua vài gallon xăng.

(a) Giá trần không có tính ràng buộc (b) Giá trần có tính ràng buộc Điều gì chịu trách nhiệm cho các dòng khí dài? Hầu hết mọi người đổ lỗi cho OPEC.
Chắc chắn, nếu OPEC không giảm sản lượng dầu thô thì tình trạng thiếu xăng đã không xảy
Giá của Giá của
ra. Tuy nhiên, các nhà kinh tế lại đổ lỗi cho các quy định của chính phủ Hoa Kỳ đã hạn
Kem Kem
hình nón hình nón
chế mức giá mà các công ty dầu mỏ có thể tính phí xăng.
Cung cấp Cung cấp
Hình 2 cho thấy những gì đã xảy ra. Như phần (a) cho thấy, trước khi OPEC tăng giá
dầu thô, giá xăng cân bằng, P1 , ở dưới mức giá trần. Do đó, việc điều chỉnh giá không
Cân bằng
$4 Giá
giá có tác dụng. Tuy nhiên, khi giá dầu thô tăng, tình hình đã thay đổi. Giá dầu thô tăng
trần nhà
làm tăng chi phí sản xuất xăng và do đó làm giảm nguồn cung xăng. Như phần (b) cho
3 $3
thấy, đường cung dịch chuyển sang trái từ S1 đến S2 .
Cân bằng Trong một thị trường
2 Giá
giá không được kiểm soát, sự thay đổi nguồn cung này sẽ làm tăng giá xăng cân bằng từ P1
trần nhà
Thiếu lên P2 và sẽ không xảy ra tình trạng thiếu hụt. Thay vào đó, trần giá đã ngăn cản giá

Yêu cầu Yêu cầu

tăng lên mức cân bằng. Ở mức giá trần, người sản xuất sẵn sàng bán QS nhưng người tiêu
dùng sẵn sàng mua QD . Như vậy, sự dịch chuyển nguồn cung đã gây ra tình trạng thiếu
0 100 Số lượng của 0 75 125 Số lượng của hụt trầm trọng ở mức giá quy định.
Kem Kem
Cân bằng Số lượng Số
nón lượng yêu cầu nón
Số lượng đã cung cấp

Phần (a) cho thấy thị trường xăng dầu khi giá trần không có tính ràng buộc vì giá cân bằng
HÌNH 2
P1 nằm dưới mức trần. Phần (b) cho thấy thị trường xăng sau khi giá dầu thô tăng (đầu vào
Thị trường xăng với sản xuất xăng) làm dịch chuyển đường cung sang trái từ S1 đến S2 . Trong một thị trường không

giá trần được kiểm soát, giá sẽ tăng từ P1 lên P2 .

Vì nhu cầu vượt quá 50 chiếc nón nên một số người muốn mua kem với giá hiện hành đã Tuy nhiên, mức giá trần ngăn cản điều này xảy ra. Ở mức giá trần ràng buộc, người tiêu
không thể mua được. Nói cách khác, đang thiếu kem. dùng sẵn sàng mua QD , nhưng người sản xuất xăng chỉ sẵn sàng bán QS . Chênh lệch giữa lượng
Để đối phó với sự thiếu hụt này, một số cơ chế phân phối kem sẽ tự nhiên phát cầu và lượng cung, QQ đo lường tình trạng thiếu xăng. ,
2

D S
triển. Cơ chế này có thể là những hàng dài: Những người mua sẵn sàng đến sớm và xếp
hàng chờ sẽ nhận được một chiếc nón, trong khi những người không muốn chờ đợi thì
(a) Giá trần xăng dầu không có tính ràng buộc (b) Giá trần xăng dầu có tính ràng buộc
không. Ngoài ra, người bán có thể phân phối kem ốc quế theo thành kiến cá nhân của họ,
chỉ bán chúng cho bạn bè, người thân hoặc thành viên cùng chủng tộc hoặc sắc tộc của họ. Giá của Giá của
S2
Lưu ý rằng mặc dù giá trần được thúc đẩy bởi mong muốn giúp đỡ người mua kem nhưng không Xăng Xăng . . nhưng khi

phải tất cả người mua đều được hưởng lợi từ chính sách này. Một số người mua trả giá thấp 2. . nguồn cung giảm. . .

hơn, mặc dù họ có thể phải xếp hàng chờ để mua nhưng những người mua khác lại không thể mua
được một cây kem nào cả. Cung cấp, S1 S1

1. Ban
P2
Ví dụ này về thị trường kem cho thấy một kết quả chung: Khi chính phủ áp đặt mức giá đầu, giá
trần ràng buộc trên thị trường cạnh tranh, tình trạng thiếu hụt hàng hóa sẽ phát sinh và trần nhà

người bán phải phân bổ lượng hàng hóa khan hiếm cho số lượng lớn người mua tiềm năng. Cơ không có

.. Giá trần Giá trần

chế phân phối phát triển dưới mức giá trần hiếm khi được mong muốn. Xếp hàng dài không tính ràng buộc.

3. . . . giá
hiệu quả vì chúng làm lãng phí thời gian của người mua. Sự phân biệt đối xử theo thành P1 P1
trần nhà trở nên
kiến của người bán vừa không hiệu quả (vì hàng hóa có thể không đến tay người mua coi 4. . . .

ràng buộc. . .
kết quả
trọng nó nhất) và thường không công bằng. Ngược lại, cơ chế phân phối trong một thị
trong một

trường cạnh tranh tự do vừa hiệu quả vừa không mang tính cá nhân. Khi thị trường kem đạt Yêu cầu Yêu cầu
thiếu.
đến trạng thái cân bằng, bất kỳ ai muốn trả theo giá thị trường đều có thể nhận được một
0 Q1 Số lượng của 0 QS Q1 Q1 Số lượng của
chiếc nón. Thị trường tự do phân phối hàng hóa theo giá cả. Xăng Xăng
Machine Translated by Google

CHƯƠNG 6 CUNG CẦU VÀ CHÍNH SÁCH CỦA CHÍNH PHỦ 113 114 PHẦN II THỊ TRƯỜNG HOẠT ĐỘNG NHƯ THẾ NÀO

Cuối cùng, luật điều chỉnh giá xăng dầu đã bị bãi bỏ. Các nhà lập pháp hiểu rằng họ phải chịu Bởi vì cung và cầu không co giãn trong ngắn hạn nên sự thiếu hụt ban đầu do kiểm soát tiền thuê nhà
một phần trách nhiệm về việc người Mỹ mất nhiều giờ để xếp hàng mua xăng. Ngày nay, khi giá dầu thô gây ra là nhỏ. Kết quả chính trong ngắn hạn là giảm

thay đổi, giá xăng có thể điều chỉnh để đưa cung cầu về trạng thái cân bằng. • trong tiền thuê nhà.

Câu chuyện dài hạn lại rất khác vì người mua và người bán nhà cho thuê phản ứng nhiều hơn với
các điều kiện thị trường theo thời gian. Về phía cung, chủ nhà phản ứng với giá thuê thấp bằng cách
không xây căn hộ mới và không bảo trì những căn hộ hiện có. Về phía cầu, giá thuê thấp khuyến khích
mọi người tìm căn hộ riêng (thay vì sống chung với bạn cùng phòng hoặc bố mẹ) và khuyến khích nhiều
KIỂM SOÁT GIÁ THUÊ TRONG NGẮN HẠN VÀ DÀI HẠN
người chuyển đến thành phố hơn. Do đó, cả cung và cầu đều co giãn hơn trong dài hạn.
TRƯỜNG HỢP

HỌC
Một ví dụ phổ biến về trần giá là kiểm soát tiền thuê nhà. Ở nhiều thành phố, chính

quyền địa phương đặt ra mức trần tiền thuê nhà mà chủ nhà có thể tính cho người Phần (b) của Hình 3 minh họa thị trường nhà đất trong dài hạn. Khi việc kiểm soát tiền thuê làm
thuê nhà. Mục tiêu của chính sách này là giúp đỡ người nghèo bằng cách làm cho nhà ở có giá cả phải giảm giá thuê xuống dưới mức cân bằng, số lượng căn hộ được cung cấp giảm đáng kể và lượng cầu căn
chăng hơn. Các nhà kinh tế thường chỉ trích việc kiểm soát tiền thuê nhà, cho rằng đó là cách rất hộ tăng lên đáng kể. Kết quả là tình trạng thiếu nhà ở trầm trọng.
kém hiệu quả để giúp người nghèo nâng cao mức sống. Một nhà kinh tế học gọi việc kiểm soát tiền
thuê nhà là “cách tốt nhất để phá hủy một thành phố, ngoài việc đánh bom”. Ở các thành phố có chính sách kiểm soát tiền thuê nhà, chủ nhà sử dụng nhiều cơ chế khác nhau để phân bổ nhà ở.
Những tác động bất lợi của việc kiểm soát tiền thuê nhà ít rõ ràng hơn đối với người dân nói Một số chủ nhà giữ danh sách chờ đợi dài. Những người khác ưu tiên cho người thuê nhà không có con
chung vì những tác động này xảy ra trong nhiều năm. Trong ngắn hạn, chủ nhà có một số lượng căn hộ cái. Vẫn còn những người khác phân biệt đối xử trên cơ sở chủng tộc. Đôi khi các căn hộ được phân
cho thuê cố định và họ không thể điều chỉnh con số này một cách nhanh chóng khi điều kiện thị bổ cho những người sẵn sàng đưa ra những khoản thanh toán ngầm cho người quản lý tòa nhà. Về bản
trường thay đổi. Hơn nữa, số người tìm kiếm nhà ở trong thành phố có thể không phản ứng nhanh với chất, những khoản hối lộ này đưa tổng giá của một căn hộ đến gần hơn với giá cân bằng.
giá thuê trong thời gian ngắn vì mọi người cần có thời gian để điều chỉnh việc sắp xếp nhà ở của
họ. Do đó, cung và cầu nhà ở ngắn hạn đều tương đối kém co giãn. Để hiểu đầy đủ tác động của việc kiểm soát tiền thuê, hãy nhớ lại một trong Mười Nguyên tắc Kinh
tế học ở Chương 1: Mọi người phản ứng trước các động cơ khuyến khích. Trong thị trường tự do, các
Phần (a) của Hình 3 cho thấy tác động ngắn hạn của việc kiểm soát tiền thuê nhà đối với thị trường nhà ông chủ đất cố gắng giữ cho tòa nhà của họ sạch sẽ và an toàn vì những căn hộ đáng mơ ước sẽ có giá
ở. Giống như bất kỳ mức giá trần ràng buộc nào, việc kiểm soát tiền thuê sẽ gây ra tình trạng thiếu hụt. Nhưng cao hơn. Nhưng khi việc kiểm soát tiền thuê nhà tạo ra tình trạng thiếu hụt và danh sách chờ đợi,
chủ nhà mất đi động lực đáp ứng những lo ngại của người thuê nhà. Tại sao chủ nhà lại phải bỏ tiền
ra để bảo trì, cải tạo tài sản khi có người đang chờ dọn vào ở như hiện tại? Cuối cùng, người thuê
nhà nhận được giá thuê thấp hơn nhưng họ cũng nhận được nhà ở chất lượng thấp hơn.

Phần (a) cho thấy tác động ngắn hạn của việc kiểm soát tiền thuê nhà: Do đường cung và
HÌNH 3
Các nhà hoạch định chính sách thường phản ứng trước những tác động bất
cầu căn hộ tương đối kém co giãn nên mức giá trần do luật kiểm soát tiền thuê nhà áp đặt chỉ
gây ra tình trạng thiếu nhà ở ở mức độ nhỏ. Phần (b) cho thấy tác động dài hạn của việc kiểm Kiểm soát tiền thuê trong thời gian ngắn
lợi của việc kiểm soát tiền thuê nhà bằng cách áp đặt các quy định bổ sung.

soát tiền thuê: Do đường cung và cầu căn hộ co giãn hơn nên việc kiểm soát tiền thuê gây ra tình Chạy và trong thời gian dài
Ví dụ, nhiều luật khác nhau coi việc phân biệt chủng tộc trong nhà ở là bất

trạng thiếu hụt lớn hơn. Kiểm soát tiền thuê hợp pháp và yêu cầu chủ nhà phải cung cấp điều kiện sống đầy đủ ở mức tối thiểu.
Tuy nhiên, những luật này rất khó thực thi và tốn kém. Ngược lại, nếu không
(a) Kiểm soát tiền thuê trong ngắn hạn (b) Kiểm soát tiền thuê trong thời gian dài
kiểm soát tiền thuê nhà, những luật như vậy sẽ ít cần thiết hơn vì thị trường
(cung và cầu không co giãn) (cung và cầu co giãn)
nhà ở được điều tiết bởi các lực lượng cạnh tranh. Trong thị trường tự do,
Cho thuê Cho thuê “Pháp lệnh địa phương hạn chế việc tăng tiền thuê nhà đối với một số
giá nhà đất điều chỉnh để loại bỏ tình trạng thiếu hụt dẫn đến hành vi không
Giá của Giá của
các đơn vị nhà ở, chẳng hạn như ở New York và San Francisco, đã có
Cung cấp
mong muốn của chủ nhà. •
Căn hộ Căn hộ
tác động tích cực trong ba thập kỷ qua đến số lượng và chất lượng

nhà cho thuê giá cả phải chăng ở các thành phố đã sử dụng chúng.”

Cung cấp
6-1b Giá sàn ảnh hưởng như thế nào đến kết quả thị trường
Các nhà kinh tế nói gì?
Để xem xét tác động của một hình thức kiểm soát giá khác của chính phủ, chúng

4% không chắc chắn 1% đồng ý ta hãy quay lại thị trường kem. Bây giờ hãy tưởng tượng Tổ chức các nhà sản

xuất kem quốc gia thuyết phục chính phủ rằng mức giá cân bằng 3 đô la là quá
Tiền thuê được kiểm soát Tiền thuê được kiểm soát

thấp. Trong trường hợp này, chính phủ có thể áp dụng mức giá sàn. Sàn giá,

Thiếu Yêu cầu 95% không đồng ý cũng như trần giá, là nỗ lực của chính phủ nhằm duy trì giá ở mức khác với
Thiếu mức cân bằng. Trong khi trần giá đặt ra mức giá tối đa hợp pháp thì giá sàn
Yêu cầu đặt ra mức tối thiểu hợp pháp.
Nguồn: Hội đồng chuyên gia kinh tế IGM, ngày 7 tháng 2 năm 2012.
0 Số lượng của 0 Số lượng của

Căn hộ Căn hộ
Machine Translated by Google

CHƯƠNG 6 CUNG CẦU VÀ CHÍNH SÁCH CỦA CHÍNH PHỦ 115 116 PHẦN II THỊ TRƯỜNG HOẠT ĐỘNG NHƯ THẾ NÀO

Khi chính phủ áp đặt giá sàn trên thị trường kem, có thể xảy ra hai trường hợp. Nếu
MỨC LƯƠNG TỐI THIỂU
chính phủ áp đặt mức giá sàn là 2 đô la một chiếc kem khi giá cân bằng là 3 đô la, thì chúng TRƯỜNG HỢP
Một ví dụ quan trọng về giá sàn là mức lương tối thiểu.
ta thu được kết quả trong phần (a) của Hình 4. Trong trường hợp này, vì giá cân bằng cao hơn HỌC
Luật lương tối thiểu quy định mức giá lao động thấp nhất mà bất kỳ người sử
mức sàn nên giá sàn không bị ràng buộc ing. Các lực lượng thị trường đưa nền kinh tế đến
dụng lao động nào cũng có thể trả. Quốc hội Hoa Kỳ lần đầu tiên thiết lập mức
trạng thái cân bằng và giá sàn được
lương tối thiểu với Đạo luật Tiêu chuẩn Lao động Công bằng năm 1938 để đảm bảo cho người lao
không có tác dụng.
động mức sống vừa đủ ở mức tối thiểu. Năm 2018, mức lương tối thiểu theo luật liên bang là
Phần (b) của Hình 4 cho thấy điều gì sẽ xảy ra khi chính phủ áp đặt mức giá sàn là 4 USD
7,25 USD/giờ. Ngoài ra, nhiều tiểu bang và thành phố quy định mức lương tối thiểu cao hơn
một chiếc kem ốc quế. Trong trường hợp này, do giá cân bằng 3$ thấp hơn giá sàn nên giá sàn
mức liên bang. Chẳng hạn, mức lương tối thiểu ở Seattle là 15 USD một giờ vào năm 2018. Hầu
là một hạn chế ràng buộc trên thị trường. Lực cung cầu có xu hướng đẩy giá về mức giá cân
hết các quốc gia châu Âu cũng có luật thiết lập mức lương tối thiểu, thường cao hơn nhiều
bằng nhưng khi giá thị trường chạm sàn thì không thể giảm thêm được nữa. Giá thị trường bằng
so với ở Hoa Kỳ. Ví dụ, mặc dù thu nhập trung bình ở Pháp thấp hơn gần 30% so với ở Hoa Kỳ
giá sàn.
nhưng mức lương tối thiểu của Pháp lại cao hơn 30%.
Tại tầng này, lượng kem cung cấp (120 nón) vượt quá lượng cầu (80 nón). Do nguồn cung dư
thừa 40 chiếc nón nên một số người muốn bán kem với giá hiện tại đã không thể thực hiện
Để xem xét tác động của mức lương tối thiểu, chúng ta phải xem xét thị trường lao động.
được. Vì vậy, giá sàn ràng buộc gây ra thặng dư.
Phần (a) của Hình 5 cho thấy thị trường lao động, giống như tất cả các thị trường khác,
chịu sự tác động của cung và cầu. Người lao động cung cấp lao động và doanh nghiệp yêu cầu
Giống như tình trạng thiếu hụt do trần giá có thể dẫn đến các cơ chế phân phối không
lao động. Nếu chính phủ không can thiệp, tiền lương sẽ điều chỉnh để cân bằng cung và cầu
mong muốn, thặng dư do giá sàn cũng có thể dẫn đến. Những người bán hàng thu hút được thành
lao động.
kiến cá nhân của người mua, có lẽ do mối quan hệ chủng tộc hoặc gia đình, có thể bán được
Phần (b) của Hình 5 thể hiện thị trường lao động với mức lương tối thiểu. Nếu mức lương
hàng hóa của họ tốt hơn những người không làm như vậy. Ngược lại, trong thị trường tự do,
tối thiểu cao hơn mức cân bằng như ở đây, lượng cung lao động sẽ vượt quá lượng cầu. Kết
giá đóng vai trò là cơ chế phân phối và người bán có thể bán tất cả những gì họ muốn ở mức
quả là dư thừa lao động hoặc thất nghiệp. Trong khi mức lương tối thiểu làm tăng thu nhập
giá cân bằng.
của những người lao động có việc làm, nó lại làm giảm thu nhập của những người lao động
tương lai nhưng hiện không thể tìm được việc làm.
Để hiểu đầy đủ về mức lương tối thiểu, hãy nhớ rằng nền kinh tế không chỉ có một thị
trường lao động mà có nhiều thị trường lao động dành cho các loại công nhân khác nhau. Tác
động của mức lương tối thiểu phụ thuộc vào kỹ năng và kinh nghiệm của người lao động. Những
Trong phần (a), chính phủ áp đặt mức giá sàn là 2 USD. Vì giá sàn thấp hơn giá cân bằng 3
HÌNH 4 người lao động có tay nghề cao và có kinh nghiệm không bị ảnh hưởng vì mức lương cân bằng
USD nên nó không có tác dụng. Giá thị trường điều chỉnh để cân bằng cung cầu. Tại điểm
của họ cao hơn nhiều so với mức tối thiểu. Đối với những người lao động này, mức lương tối
cân bằng, lượng cung và lượng cầu đều bằng nhau 100 nón. Trong phần (b), chính phủ áp Thị trường có giá sàn
thiểu không có tính ràng buộc.
đặt mức giá sàn là 4 đô la, cao hơn mức giá cân bằng là 3 đô la. Do đó, giá thị trường
bằng 4$. Bởi vì 120 chiếc nón được cung cấp ở mức giá này và chỉ có 80 chiếc được cầu
nên có dư 40 chiếc nón.
Phần (a) thể hiện một thị trường lao động trong đó tiền lương điều chỉnh để cân bằng cung và
HÌNH 5
(a) Giá sàn không ràng buộc (b) Giá sàn có tính ràng buộc cầu lao động. Phần (b) cho thấy tác động của mức lương tối thiểu mang tính ràng buộc. Bởi

Mức lương tối thiểu như thế nào vì mức lương tối thiểu là giá sàn nên nó gây ra tình trạng thặng dư: Lượng cung lao
Giá của Giá của
Ảnh hưởng đến thị trường lao động động vượt quá lượng cầu. Kết quả là thất nghiệp.
Kem Kem

hình nón
Cung cấp hình nón

(a) Thị trường lao động tự do (b) Thị trường lao động với mức lương tối thiểu ràng buộc

Số dư
Cân bằng
Tiê n công Tiê n công

giá $4
Cung cấpGiá

sàn nhà

$3 3 Nhân công
Cung
Giá
cung cấp
sàn nhà cấp nhân lực
Lao động dư thừa
2 Cân bằng
(nạn thất nghiệp)
giá tối thiểu

tiê n công

Yêu cầu Yêu cầu

Cân bằng

tiê n công
0 100 Số lượng của 0 80 120 Số lượng của

Kem Kem
Cân bằng Số lượng Số lượng
nón yêu cầu nón Nhân công Nhu
Số lượng đã cung cấp
yêu cầu cầu lao động

0 Cân bằng Số lượng của 0 Số lượng Số lượng Số lượng của

thuê người làm Nhân công yêu cầu đã cung cấp Nhân công
Machine Translated by Google

CHƯƠNG 6 CUNG CẦU VÀ CHÍNH SÁCH CỦA CHÍNH PHỦ 117 118 PHẦN II THỊ TRƯỜNG HOẠT ĐỘNG NHƯ THẾ NÀO

Mức lương tối thiểu có tác động lớn nhất đến thị trường lao động vị thành niên. 6-1c Đánh giá kiểm soát giá
Mức lương cân bằng của thanh thiếu niên thấp vì thanh thiếu niên nằm trong số những thành viên có Một trong Mười nguyên tắc kinh tế học ở Chương 1 là thị trường thường là một cách tốt để tổ chức
trình độ lao động kém nhất và ít kinh nghiệm nhất. Ngoài ra, thanh thiếu niên thường sẵn sàng hoạt động kinh tế. Nguyên tắc này giải thích tại sao các nhà kinh tế thường phản đối việc áp dụng
chấp nhận mức lương thấp hơn để đổi lấy việc được đào tạo tại chỗ. (Một số thanh thiếu niên, bao trần giá và giá sàn. Đối với các nhà kinh tế học, giá cả không phải là kết quả của một quá trình
gồm nhiều sinh viên đại học, sẵn sàng làm thực tập sinh mà không được trả lương. Vì thực tập ngẫu nhiên nào đó. Họ cho rằng giá cả là kết quả của hàng triệu quyết định của doanh nghiệp và
không được trả lương nên luật về mức lương tối thiểu thường không áp dụng cho họ. Nếu họ làm vậy, người tiêu dùng nằm đằng sau các đường cung và cầu. Giá cả có vai trò quan trọng là cân bằng cung
những cơ hội thực tập này có thể không tồn tại.) kết quả là mức lương tối thiểu thường bị ràng cầu và từ đó điều phối hoạt động kinh tế. Khi các nhà hoạch định chính sách ấn định giá cả bằng
buộc đối với thanh thiếu niên hơn so với các thành viên khác. các nghị định pháp lý, họ che khuất các tín hiệu thường hướng dẫn việc phân bổ nguồn lực của xã
của lực lượng lao động.
hội.
Nhiều nhà kinh tế đã nghiên cứu luật lương tối thiểu ảnh hưởng như thế nào đến thị trường lao Một trong Mười Nguyên tắc Kinh tế là chính phủ đôi khi có thể cải thiện kết quả thị trường.
động thanh thiếu niên. Các nhà nghiên cứu này so sánh những thay đổi về mức lương tối thiểu theo Quả thực, các nhà hoạch định chính sách có động cơ để kiểm soát giá cả vì họ coi kết quả của thị
thời gian với những thay đổi về việc làm ở thanh thiếu niên. Mặc dù có một số tranh luận về tác trường là không công bằng. Kiểm soát giá thường nhằm mục đích giúp đỡ người nghèo. Ví dụ, luật
động của mức lương tối thiểu, nhưng nghiên cứu điển hình cho thấy mức lương tối thiểu tăng 10% sẽ kiểm soát tiền thuê nhà cố gắng làm cho nhà ở có giá cả phải chăng cho mọi người và luật về mức
làm giảm tỷ lệ việc làm ở thanh thiếu niên từ 1 đến 3%. lương tối thiểu cố gắng giúp mọi người thoát nghèo.
Một nhược điểm của hầu hết các nghiên cứu về lương tối thiểu là chúng tập trung vào những tác Tuy nhiên, khi các nhà hoạch định chính sách áp đặt các biện pháp kiểm soát giá, họ có thể làm
động trong khoảng thời gian ngắn. Ví dụ, họ có thể so sánh việc làm của năm trước và năm sau khi tổn thương một số người mà họ đang cố gắng giúp đỡ. Kiểm soát tiền thuê giữ giá thuê ở mức thấp,
mức lương tối thiểu thay đổi. Khó có thể ước tính những tác động dài hạn lên việc làm một cách nhưng nó cũng ngăn cản chủ nhà duy trì tòa nhà của họ và khiến việc tìm nhà ở trở nên khó khăn.
đáng tin cậy hơn nhưng chúng phù hợp hơn cho việc đánh giá chính sách. Bởi vì các công ty cần có Luật lương tối thiểu làm tăng thu nhập của một số công nhân nhưng cũng khiến những công nhân khác
thời gian để tổ chức lại nơi làm việc, nên sự sụt giảm việc làm trong dài hạn do mức lương tối bị thất nghiệp.
thiểu cao hơn có thể lớn hơn Việc giúp đỡ những người gặp khó khăn có thể được thực hiện bằng những cách khác ngoài việc
sự suy giảm ngắn hạn ước tính.
kiểm soát giá cả. Ví dụ, chính phủ có thể làm cho nhà ở có giá cả phải chăng hơn bằng cách trả
Ngoài việc thay đổi lượng cầu lao động, mức lương tối thiểu còn làm thay đổi lượng cung. Bởi một phần tiền thuê nhà cho các gia đình nghèo. Không giống như kiểm soát tiền thuê nhà, các khoản
vì mức lương tối thiểu làm tăng mức lương mà thanh thiếu niên có thể kiếm được, nên nó làm tăng trợ cấp tiền thuê nhà như vậy không làm giảm số lượng nhà ở được cung cấp và do đó không dẫn đến
số lượng thanh thiếu niên chọn tìm việc làm. Các nghiên cứu đã phát hiện ra rằng mức lương tối tình trạng thiếu nhà ở. Tương tự, trợ cấp tiền lương nâng cao mức sống của người lao động nghèo
thiểu cao hơn cũng ảnh hưởng đến việc thanh thiếu niên được tuyển dụng. Khi mức lương tối thiểu mà không ngăn cản các công ty tuyển dụng họ. Một ví dụ về trợ cấp lương là tín dụng thuế thu nhập
tăng, một số thanh thiếu niên vẫn đang học cấp 3 chọn cách bỏ học và đi làm. Với ngày càng nhiều kiếm được, một chương trình của chính phủ nhằm bổ sung thu nhập cho người lao động có mức lương
người tranh giành công việc sẵn có, một số người mới bỏ học này đã thay thế những thanh thiếu thấp.
niên khác đã bỏ học, và những thanh thiếu niên bị di dời này giờ trở thành thất nghiệp. Mặc dù những chính sách thay thế này thường tốt hơn việc kiểm soát giá nhưng chúng không hoàn
hảo. Trợ cấp tiền thuê nhà và tiền lương khiến chính phủ tốn tiền và do đó đòi hỏi phải nộp thuế
Mức lương tối thiểu là một chủ đề tranh luận thường xuyên. Những người ủng hộ mức lương tối cao hơn. Như chúng ta sẽ thấy trong phần tiếp theo, thuế cũng có chi phí riêng của nó.
thiểu coi chính sách này là một cách để nâng cao thu nhập của người lao động nghèo. Họ chỉ ra
một cách chính xác rằng những người lao động kiếm được mức lương tối thiểu
chỉ có thể trang trải được mức sống ít ỏi. Ví dụ, vào năm 2018, khi mức
lương tối thiểu là 7,25 đô la một giờ, hai người trưởng thành làm việc 40
Mức tối thiểu Đố nhanh
giờ một tuần cho mỗi tuần trong năm với những công việc có mức lương tối
thiểu có thu nhập chung hàng năm chỉ là 30.160 đô la. Số tiền này chỉ bằng Tiê n công
1. Khi chính phủ áp đặt giá sàn ràng buộc, 3. Kiểm soát tiền thuê gây ra tình trạng thiếu hụt lớn hơn
khoảng 40% thu nhập trung bình của một gia đình ở Hoa Kỳ. Nhiều người ủng
nó gây ra _________ trong thời gian tới vì trong khoảng thời gian đó,
hộ mức lương tối thiểu thừa nhận rằng nó có một số tác động tiêu cực, bao
a. đường cung dịch chuyển sang trái. cung và cầu là a. dài; hơn _________ đàn hồi.
gồm cả thất nghiệp, nhưng họ tin rằng những tác động này là nhỏ và xét “Nếu mức lương tối thiểu liên bang được tăng dần lên 15
b. đường cầu dịch chuyển sang phải.
trên mọi khía cạnh, mức lương tối thiểu cao hơn sẽ làm cho người nghèo khá USD/giờ vào năm 2020, tỷ lệ việc làm đối với người lao
c. thiếu những điều tốt đẹp để phát triển. b. dài; ít hơn
hơn. động Mỹ có mức lương thấp sẽ thấp hơn đáng kể so với hiện
d. thặng dư của hàng hóa để phát triển. c. ngắn; hơn
Những người phản đối mức lương tối thiểu cho rằng đó không phải là cách trạng.”
d. ngắn; ít hơn
2. Trong thị trường có trần giá ràng buộc, việc tăng giá trần
tốt nhất để chống đói nghèo. Họ lưu ý rằng mức lương tối thiểu cao của
sẽ 4. Việc tăng mức lương tối thiểu sẽ làm giảm tổng số tiền trả
các bà mẹ gây ra tình trạng thất nghiệp, khuyến khích thanh thiếu niên bỏ Một. tăng thặng dư. cho người lao động bị ảnh hưởng nếu độ co giãn theo
học và cản trở một số công nhân phổ thông được đào tạo tại chỗ. Hơn nữa, b. làm tăng sự thiếu hụt. giá là a. cung_________
cấp; lớn hơn _________ hơn một.
29% không đồng ýCác nhà kinh tế nói gì?
37% không chắc chắn

những người phản đối mức lương tối thiểu của bà mẹ chỉ ra rằng đó là một c. giảm thặng dư.
chính sách có mục tiêu kém. Không phải tất cả những người lao động có mức d. giảm sự thiếu hụt. b. cung cấp; ít hơn

lương tối thiểu đều là chủ hộ đang cố gắng giúp gia đình họ thoát nghèo. c. yêu cầu; lớn hơn
34% đồng ý

Trên thực tế, chưa đến một phần ba số người có mức lương tối thiểu sống d. yêu cầu; ít hơn

trong các gia đình có thu nhập dưới mức nghèo khổ. Nhiều người là thanh
thiếu niên xuất thân từ tầng lớp trung lưu, làm công việc bán thời gian để Nguồn: Hội đồng chuyên gia kinh tế IGM, ngày 22 tháng 9 năm 2015.
Đáp án ở cuối chương.

kiếm thêm tiền chi tiêu. •

Machine Translated by Google

CHƯƠNG 6 CUNG CẦU VÀ CHÍNH SÁCH CỦA CHÍNH PHỦ 119 120 PHẦN II THỊ TRƯỜNG HOẠT ĐỘNG NHƯ THẾ NÀO

6-2 Thuế
Tất cả các chính phủ - từ chính phủ các quốc gia trên khắp thế giới đến chính quyền địa Mức lương tối thiểu có nên là 15 USD một giờ?
phương ở các thị trấn nhỏ - đều sử dụng thuế để tăng doanh thu cho các dự án công như đường
sá, trường học và quốc phòng. Vì thuế là một công cụ chính sách quan trọng và ảnh hưởng đến
cuộc sống của chúng ta theo nhiều cách nên chúng ta sẽ quay lại nghiên cứu về thuế nhiều lần Có một số lý do khiến lương của người lao động hiện Chắc chắn không phải mọi nghiên cứu trong số hàng trăm

trong suốt cuốn sách này. Trong phần này, chúng ta bắt đầu nghiên cứu xem thuế ảnh hưởng như nay quá thấp để có thể cung cấp mức sống mà nhiều người nghiên cứu về chủ đề này đều xác nhận kết luận này. Nhưng

Năm 2016, các nhà lập pháp California đã thông qua luật
thế nào đến nền kinh tế. coi là mức sống có thể chấp nhận được. cũng có những nghiên cứu cho rằng con người không góp phần

tăng mức lương tối thiểu của bang lên 15 USD/giờ vào gây ra biến đổi khí hậu và kinh tế trọng cung không góp
Để tạo tiền đề cho phân tích của chúng ta, hãy tưởng tượng rằng chính quyền địa phương Một yếu tố quan trọng là những thay đổi về công nghệ đã

năm 2022. Một nhà kinh tế nghiên cứu vấn đề này

quyết định tổ chức lễ kỷ niệm kem hàng năm—với một cuộc diễu hành, bắn pháo hoa và các bài làm tăng giá trị của công việc có kỹ năng cao hơn và làm phần gây ra thâm hụt ngân sách lớn.

cho biết có nhiều cách tốt hơn để giúp đỡ người lao giảm giá trị của công việc có kỹ năng thấp hơn.
phát biểu của các quan chức thị trấn. Để tăng doanh thu chi trả cho sự kiện này, thị trấn
động nghèo.
quyết định đánh thuế 0,50 đô la cho mỗi lần bán kem ốc quế. Khi kế hoạch được công bố, hai Trong khi đó, toàn cầu hóa đã khiến nhiều công nhân Mỹ có Cuộc khảo sát toàn diện nhất về các nghiên cứu về lương

nhóm vận động hành lang của chúng tôi bắt đầu hành động. Hiệp hội những người ăn kem Hoa Kỳ tay nghề thấp phải cạnh tranh nhiều hơn với các đối tác tối thiểu mà tôi thực hiện cùng với William Wascher của Hệ

tuyên bố rằng người tiêu dùng kem đang gặp khó khăn trong việc kiếm sống và lập luận rằng của họ ở các nước khác. thống Dự trữ Liên bang cho thấy 2/3 số nghiên cứu chỉ ra

người bán kem phải trả thuế. Tổ chức các nhà sản xuất kem quốc gia tuyên bố rằng các thành Tại sao các lực lượng thị trường những tác động tiêu cực đến việc làm, cũng như hơn 80% các

viên của tổ chức này đang phải vật lộn để tồn tại trong một thị trường cạnh tranh và lập luận sẽ áp đảo mức lương tối thiểu cao hơn Việc chỉ yêu cầu người sử dụng lao động trả 15 đô la nghiên cứu đáng tin cậy hơn.

rằng người mua kem phải trả thuế. Thị trưởng thị trấn, hy vọng có được một sự thỏa hiệp, đề sẽ không tạo ra nhiều lực cản trước các lực lượng thị

Bởi David Neumark

nghị người mua phải trả một nửa thuế và người bán phải trả một nửa. trường này. Trên thực tế, dữ liệu chỉ ra rằng mức lương Tuy nhiên, một lý do khác để cảnh giác với việc tăng mức

tối thiểu không có hiệu quả trong việc mang lại lợi ích lương tối thiểu là tình trạng mất việc làm ở mức khiêm tốn

Để phân tích những đề xuất này, chúng ta cần giải quyết một câu hỏi đơn giản nhưng tế nhị: Các khẩu hiệu có
Con người ở khắp
không phảimọi
lợinơi: Đấu Một
nhuận; tranh choviệc
công 15; là đủ. cho các gia đình nghèo hoặc có thu nhập thấp, và nhiều lợi nhìn chung có thể che giấu tình trạng mất việc làm nghiêm

Khi chính phủ đánh thuế vào một hàng hóa, ai thực sự là người chịu gánh nặng thuế? Mọi người Sự bất bình đẳng về thu nhập ngày càng trầm trọng và tình ích lại rơi vào tay các gia đình có thu nhập cao hơn. trọng hơn nhiều ở những người có tay nghề thấp nhất. Các nhà

mua hàng tốt? Những người bán hàng tốt? Hoặc nếu người mua và người bán chia sẻ gánh nặng trạng nghèo đói dai dẳng đã thúc đẩy phong trào tăng mức Đó là vì mức lương tối thiểu hướng tới mức lương thấp hơn kinh tế sử dụng cụm từ “thay thế lao động-lao động” để mô tả

thuế thì điều gì quyết định gánh nặng được phân chia như thế nào? Chính phủ có thể ban hành lương tối thiểu ở cả cấp quốc gia và cấp bang. Một số là thu nhập gia đình thấp. Và nhiều người lao động có mức việc người sử dụng lao động phản ứng với mức lương tối thiểu

luật về việc phân chia gánh nặng như thị trưởng đề xuất hay việc phân chia gánh nặng do các thành phố ở Bờ Tây đã bỏ phiếu tăng mức lương tối thiểu lương tối thiểu không phải là người nghèo hoặc thậm chí cao hơn bằng cách thay thế những người lao động có trình độ

lực lượng thị trường quyết định? Thuật ngữ ảnh hưởng của thuế đề cập đến cách phân bổ gánh tỷ lệ thuế cho các bà mẹ lên 15 USD, hoặc cao hơn gấp đôi so với thuộc những gia đình có thu nhập thấp; gần một phần tư là thấp nhất bằng những người lao động có trình độ cao hơn,

cách thức chia sẻ gánh nặng thuế giữa

nặng thuế giữa những người khác nhau tạo nên nền kinh tế. tiêu chuẩn liên bang. Và Los Angeles hiện đang xem xét một thanh thiếu niên, những người cuối cùng sẽ tìm được việc những người mà họ sẵn sàng thuê với mức lương tối thiểu cao hơn.

những người tham gia thị trường

Như chúng ta sẽ thấy, có thể học được một số bài học đáng ngạc nhiên về tác động của thuế động thái tích cực tương tự. làm được trả lương cao hơn. Hơn nữa, hầu hết các gia đình Dựa trên nghiên cứu của tôi, tôi nghĩ có khả năng mức

bằng cách áp dụng các công cụ cung và cầu. nghèo đều không có công nhân. lương tối thiểu 15 đô la ở Los Angeles sẽ khiến một số

Các vấn đề về thị trường lao động mà mức lương tối Kết quả là, cứ 5 đô la tiền lương cao hơn mà mức tối thanh thiếu niên hiện đang tập trung vào việc học của mình

6-2a Thuế đánh vào người bán ảnh hưởng như thế nào đến kết quả thị trường thiểu cao hơn nhằm mục đích giải quyết là rất thực tế. thiểu cao hơn áp đặt cho người sử dụng lao động, chỉ có nhận công việc bán thời gian với mức lương tối thiểu mới,

Chúng ta bắt đầu bằng việc xem xét thuế đánh vào người bán hàng hóa. Giả sử chính quyền địa Nhưng liệu mức lương sàn cao hơn có giải quyết được các khoảng 1 đô la đến tay các gia đình nghèo, trong khi con cao hơn và thay thế những người lao động có tay nghề thấp

phương thông qua luật yêu cầu người bán kem ốc quế phải gửi 0,5 đô la cho chính phủ cho mỗi vấn đề cơ bản không? Một lượng lớn nghiên cứu cho thấy câu số đó gần gấp đôi đến các gia đình có thu nhập trên mức khỏi công việc mà họ đang làm. bây giờ giữ. Đó dường như

trung bình. là một kết quả tồi tệ.

chiếc kem họ bán được. Luật này ảnh hưởng như thế nào đến người mua và người bán kem? Để trả trả lời gần như chắc chắn là không và có những giải pháp

lời câu hỏi này, chúng ta có thể làm theo ba bước trong Chương 4 để phân tích cung và cầu: tốt hơn, mặc dù các nhà hoạch định chính sách khó chấp Mức lương tối thiểu cao hơn cũng làm giảm việc làm Nếu chúng ta thực sự muốn giúp đỡ những người lao

(1) Chúng ta quyết định xem quy luật này ảnh hưởng đến đường cung hay đường cầu. (2) Chúng nhận chúng hơn. cho những người lao động có tay nghề thấp nhất. động có tay nghề thấp, chúng ta cần nhận ra rằng các giải pháp

ta quyết định đường cong dịch chuyển theo hướng nào. (3) Chúng ta xem xét sự thay đổi ảnh
hưởng như thế nào đến giá và lượng cân bằng.

Bước Một Tác động ngay lập tức của thuế là đối với người bán kem. Vì thuế không đánh vào
người mua nên lượng cầu về kem ở bất kỳ mức giá nào cũng không đổi; do đó, đường cầu không
thay đổi. Ngược lại, thuế đánh vào người bán làm cho việc kinh doanh kem ít sinh lãi hơn ở
giá mà người bán nhận được sẽ là 1,50 USD. Bất kể giá thị trường là bao nhiêu, người bán sẽ
bất kỳ mức giá nào, do đó nó làm dịch chuyển đường cung.
cung cấp một lượng kem như thể giá thấp hơn giá hiện tại là 0,5 USD. Nói cách khác, để khuyến
khích người bán cung cấp bất kỳ số lượng nào, giá thị trường bây giờ phải cao hơn 0,5 đô la
để bù đắp cho tác động của thuế. Do đó, như trong Hình 6, đường cung dịch chuyển lên trên từ
Bước hai Vì thuế đánh vào người bán làm tăng chi phí sản xuất và bán kem nên nó làm giảm
S1 đến S2 đúng bằng mức thuế ($0,50).
lượng cung ở mọi mức giá. Đường cung dịch chuyển sang trái (hoặc tương đương lên trên).

Bước 3 Sau khi đã xác định được đường cung dịch chuyển như thế nào, bây giờ chúng ta có thể
Ngoài việc xác định hướng di chuyển của đường cung, chúng ta cũng có thể xác định chính
so sánh điểm cân bằng ban đầu và điểm cân bằng mới. Hình 6 cho thấy giá cân bằng của kem tăng
xác độ lớn của sự dịch chuyển. Đối với bất kỳ giá kem thị trường nào, giá thực tế đối với
từ $3,00 lên $3,30, và lượng cân bằng giảm từ 100 xuống 90 chiếc. Bởi vì người bán bán ít hơn
người bán—số tiền họ được giữ lại sau khi nộp thuế—thấp hơn 0,50 đô la. Ví dụ: nếu giá thị
và người mua mua ít hơn ở trạng thái cân bằng mới, thuế làm giảm quy mô của thị trường kem.
trường của một chiếc nón là 2,00 USD, thì giá trị hiệu quả
Machine Translated by Google
rằng công việc đó thực sự tốn kém, khó đạt được hoặc cả
hai.
Việc đảm bảo mức sống tối thiểu có thể chấp nhận
được cho những người làm việc đòi hỏi phải có sự phân
phối lại dưới một hình thức nào đó. Lương tối thiểu là
một hình thức tái phân phối - mặc dù chúng ta không
luôn nghĩ về nó như vậy - nhưng nó là một công cụ cùn.
Sử dụng hệ thống thuế rõ ràng là tốt hơn.
Ví dụ, Tín dụng Thuế Thu nhập kiếm được nhắm mục
tiêu rất tốt đến các gia đình có thu nhập thấp.
Nghiên cứu chứng minh rằng nó cung cấp những khoản trợ
cấp hào phóng của chính phủ cho thu nhập từ thị trường
lao động của những gia đình này và nó khiến nhiều người
có việc làm hơn, điều này có lẽ giải thích cho sự ủng
hộ của lưỡng đảng.
Một số người chê bai EITC là “phúc lợi doanh
nghiệp”, bởi vì việc gia nhập thị trường lao động mà nó
khuyến khích đã đẩy mức lương thị trường xuống. Nhưng
đó chính xác là lý do tại sao nó làm tăng việc làm.
Nếu không giảm lương, người sử dụng lao động sẽ không
thuê thêm công nhân và những người không được tuyển
dụng sẽ phụ thuộc nhiều hơn vào nguồn lực công.
các chương trình.
Tất nhiên chúng tôi vẫn có thể làm được nhiều hơn
thế. Chúng ta có thể làm cho EITC hào phóng hơn, bao
gồm cả việc tăng EITC cho những người không có con cái
và chỉ đủ điều kiện nhận các khoản thanh toán rất nhỏ.
Triệt để hơn, chúng ta có thể xem xét liệu tất cả các
gia đình có thu nhập thấp, không phân biệt việc làm, có
nên nhận được hỗ trợ thu nhập chung nhiều hơn dưới hình
thức thanh toán trực tiếp bằng tiền mặt hay không. Người
ta có thể coi những khoản thanh toán này là “cổ tức
công” từ năng suất phi thường của Hoa Kỳ.
Nguồn: Los Angeles Times, ngày 9 tháng 5 năm 2015.
Ý nghĩa Bây giờ chúng ta có thể quay lại câu hỏi về tác động của thuế: Ai là người
nộp thuế? Mặc dù người bán gửi toàn bộ thuế cho chính phủ nhưng người mua và người
bán đều chia sẻ gánh nặng. Bởi vì giá thị trường tăng từ 3,00 USD lên 3,30 USD khi áp
dụng thuế, người mua phải trả thêm 0,30 USD cho mỗi chiếc kem so với khi không có
thuế. Vì vậy, thuế làm cho người mua bị thiệt. Người bán nhận được mức giá cao hơn
($3,30) từ người mua so với trước đây, nhưng số tiền họ nhận được sau khi trả thuế chỉ
, với số $3,00 họ bỏ túi trước thuế.
5
thấp hơn $2,80 ($3,30 $0,50 $2,80) so
2
Như vậy, thuế cũng làm cho người bán bị thiệt.
CHƯƠNG 6 CUNG CẦU VÀ CHÍNH SÁCH CỦA CHÍNH PHỦ 121 122 PHẦN II THỊ TRƯỜNG HOẠT ĐỘNG NHƯ THẾ NÀO
nền kinh tế đã cho
HÌNH 6 Giá của
phép những người ở Kem Thuế đánh vào người bán thay đổi
Giá S2
tầng trên có mức Thuế đánh vào hình nón
Cân bằng đường cung hướng
người có thuế lên trên một lượng bằng
lương tăng đáng kể người bán Khi đánh thuế 0,5 USD vào
mua trả
S1 thuế ($0,50).
trong khi thu nhập người bán, đường cung dịch chuyển $3,30
Thuế ($0,50)
ở tầng dưới lại trì lên 0,5 USD từ S1 đến S2 . Số lượng Giá 3,00
cân bằng giảm từ 100 xuống 90 nón. 2,80
trệ. không có
Cân bằng không có thuế
Giá mà người mua phải trả tăng từ Thuế
$3,00 lên $3,30. Giá mà người bán
Giá
nhận được (sau khi nộp thuế) giảm từ
Những chính người bán hàng
$3,00 xuống $2,80. Mặc dù thuế được
nhận được
sách thay thế này
đánh vào người bán nhưng người mua và
ED
YK HA
N HL
/
N ÌS
N
P
Y H
Ả
A
L
sẽ phải được tài
người bán đều chia sẻ gánh nặng thuế.
Nhu cầu, D1
trợ bằng thuế cao
hơn, nhưng đó lại
là một điều tốt.
tầng Los Angeles đang cân nhắc. Hiện tại, việc tái phân 0 90 100 Số lượng của
phối là một bức thư chết gây ra những tiếng kêu đau khổ Chiếc bánh kem
Việc phân phối lại thông qua thuế được thực hiện bởi
những người có thu nhập cao nhất. Ngược lại, mức lương về “chủ nghĩa xã hội”. Nhưng nó không nhất thiết phải
tối thiểu cao hơn được trả bởi những người sở hữu doanh như vậy. ■
nghiệp trong các ngành có mức lương thấp và người tiêu
dùng sản phẩm của các ngành đó, những người có nhiều
Câu hỏi để thảo luận
khả năng
1. Giả sử bạn là một nhà kinh tế chịu trách nhiệm Tóm lại, phân tích này mang lại hai bài học:
thiết kế chính sách giúp đỡ những người lao động
người nghèo. Những người cấp tiến muốn giúp đỡ người có thu nhập thấp
có mức lương thấp. Bạn thích mức lương tối thiểu Thuế ngăn cản hoạt động thị trường. Khi một hàng hóa bị đánh thuế, lượng hàng
các gia đình bằng cách thúc đẩy mức lương tối thiểu cao
hay tín dụng thuế thu nhập kiếm được? Tại sao? hóa bán ra sẽ nhỏ hơn ở trạng thái cân bằng mới.
hơn sẽ tốt hơn khi hướng năng lượng của họ vào các
2. Giả sử bây giờ bạn là một chính trị gia đang tranh Người mua và người bán chia sẻ gánh nặng thuế. Ở trạng thái cân bằng mới, người mua trả
phương pháp tái phân phối ít gây hại cho những người có
cử. Liệu việc vận động tranh cử trên nền tảng mức nhiều tiền hơn cho hàng hóa và người bán nhận được ít hơn.
tay nghề thấp nhất và giúp đỡ họ nhiều hơn.
lương tối thiểu cao hơn hay tín dụng thuế thu
nhập kiếm được hào phóng hơn sẽ dễ dàng hơn? 6-2b Thuế đánh vào người mua ảnh hưởng như thế nào đến kết quả thị trường
Và giả định rằng có điều gì đó sẽ thay đổi để ứng
Tại sao? Bây giờ hãy xem xét thuế đánh vào người mua hàng hóa. Giả sử chính quyền địa phương
phó với tình trạng thu nhập trì trệ, những người bảo
của chúng ta thông qua luật yêu cầu người mua kem ốc quế phải gửi 0,5 đô la cho chính
thủ có thể hài lòng hơn với hậu quả của các chính sách David Neumark là Giáo sư Kinh tế của Hiệu trưởng tại
phủ cho mỗi cốc kem họ mua. Tác dụng của luật này là gì? Một lần nữa, chúng tôi áp
tái phân phối được thiết kế tốt hơn là loại lương tối
Đại học California ở Irvine. dụng ba bước của mình.
thiểu cao.
Bước Một Tác động trực tiếp của thuế là lên cầu về kem. Đường cung không bị ảnh hưởng
bởi vì, với bất kỳ mức giá kem nào, người bán đều có động cơ như nhau để cung cấp kem
cho thị trường. Ngược lại, người mua giờ đây phải trả thuế cho chính phủ (cũng như
trả giá cho người bán) bất cứ khi nào họ mua kem. Do đó, thuế làm dịch chuyển đường
cầu về kem.
Bước Hai Tiếp theo, chúng tôi xác định hướng dịch chuyển. Bởi vì thuế đánh vào người
mua làm cho việc mua kem trở nên kém hấp dẫn hơn nên người mua yêu cầu số lượng kem
ít hơn ở mọi mức giá. Kết quả là đường cầu dịch chuyển sang trái (hoặc tương đương,
dịch chuyển xuống dưới), như trong Hình 7.
Một lần nữa, chúng ta có thể xác định chính xác quy mô của sự thay đổi. Do thuế
0,50 USD đánh vào người mua nên mức giá thực tế mà người mua phải trả hiện cao hơn
0,50 USD so với giá thị trường (bất kể giá thị trường là bao nhiêu). Ví dụ: nếu giá
thị trường của một chiếc nón là 2,00 USD thì giá thực tế đối với người mua sẽ là 2,50 USD.
Bởi vì người mua xem xét tổng chi phí bao gồm cả thuế nên họ yêu cầu một lượng kem như
thể giá thị trường cao hơn giá thực tế 0,5 USD. Ở nơi khác
Machine Translated by Google

CHƯƠNG 6 CUNG CẦU VÀ CHÍNH SÁCH CỦA CHÍNH PHỦ 123 124 PHẦN II THỊ TRƯỜNG HOẠT ĐỘNG NHƯ THẾ NÀO

QUỐC HỘI CÓ THỂ PHÂN PHỐI Gánh nặng THUẾ LƯƠNG LƯƠNG KHÔNG?
Giá của TRƯỜNG HỢP
HÌNH 7
Kem HỌC
Giá
hình nón Cung cấp, S1 Nếu bạn đã từng nhận được tiền lương, bạn có thể nhận thấy rằng thuế đã được khấu
Thuế đối với người mua
người trừ từ số tiền bạn kiếm được. Một trong những loại thuế này được gọi là FICA, từ
Khi đánh thuế 0,50 USD vào người
mua trả
viết tắt của Đạo luật Đóng góp Bảo hiểm Liên bang. Chính phủ liên bang sử dụng nguồn thu từ thuế
$3,30 Cân bằng không có thuế mua, đường cầu sẽ dịch chuyển
Thuế ($0,50) FICA để chi trả cho An sinh xã hội và Medicare, các chương trình hỗ trợ thu nhập và chăm sóc sức
Giá 3,00 xuống 0,5 USD từ D1 đến D2 . Số
2,80 khỏe cho người già. FICA là một ví dụ về thuế tiền lương, thuế đánh vào tiền lương mà các công ty
không có Thuế đánh vào người mua thay đổi lượng cân bằng giảm từ 100 xuống
Thuế đường cầu hướng
90 nón. Giá mà người bán nhận được trả cho người lao động của họ.
xuống dưới một lượng giảm từ $3,00 Năm 2018, tổng thuế FICA đối với người lao động thông thường là 15,3% thu nhập.
Giá
Cân bằng thuế ($0,50).
đến $ 2,80. Giá mà người mua phải Bạn nghĩ ai là người chịu gánh nặng thuế tiền lương này - doanh nghiệp hay người lao động? Khi
người bán hàng
có thuế
nhận được
trả (bao gồm thuế) tăng từ $3,00 Quốc hội thông qua đạo luật này, họ đã cố gắng yêu cầu phân chia gánh nặng thuế.
lên $3,30. Mặc dù thuế được đánh vào Theo luật, một nửa số thuế do doanh nghiệp nộp và một nửa do người lao động trả.
người mua nhưng người mua và người Nghĩa là, một nửa số thuế được trả từ doanh thu của doanh nghiệp và một nửa được khấu trừ từ tiền
D1 bán đều chia sẻ gánh nặng thuế.
lương của người lao động. Số tiền hiển thị dưới dạng khoản khấu trừ trên phiếu lương của bạn là
D2
khoản đóng góp của người lao động.

Tuy nhiên, phân tích của chúng tôi về ảnh hưởng của thuế cho thấy các nhà lập pháp không thể
0 90 100 Số lượng của

Chiếc bánh kem

ra lệnh phân bổ gánh nặng thuế một cách dễ dàng như vậy. Để minh họa, chúng ta có thể phân tích
thuế tiền lương đơn giản là thuế đánh vào hàng hóa, trong đó hàng hóa là lao động và giá là tiền lương.
Đặc điểm chính của thuế tiền lương là nó tạo ra sự chênh lệch giữa tiền lương doanh nghiệp trả và
tiền lương người lao động nhận được. Hình 8 cho thấy kết quả. Khi thuế tiền lương được ban hành,
tiền lương người lao động nhận được giảm xuống và tiền lương doanh nghiệp trả tăng lên. Cuối
Nói cách khác, để khiến người mua yêu cầu bất kỳ số lượng nhất định nào, giá thị trường bây giờ cùng, người lao động và doanh nghiệp chia sẻ gánh nặng thuế theo yêu cầu của pháp luật. Tuy nhiên,
phải thấp hơn 0,5 đô la để bù đắp cho tác động của thuế. Do đó, thuế làm dịch chuyển đường cầu sự phân chia gánh nặng thuế giữa người lao động và doanh nghiệp không liên quan gì đến sự phân
xuống từ D1 đến D2 theo đúng mức thuế ($0,50). chia theo luật định: Sự phân chia gánh nặng trong Hình 8 không nhất thiết phải là 50–50, và kết
quả tương tự sẽ xảy ra nếu luật đánh toàn bộ thuế lên người lao động. hoặc nếu nó đánh toàn bộ
Bước ba Sau khi đã xác định được đường cầu dịch chuyển như thế nào, bây giờ chúng ta có thể thấy thuế vào các công ty.

tác động của thuế bằng cách so sánh trạng thái cân bằng ban đầu và trạng thái cân bằng mới. Ví dụ này cho thấy bài học cơ bản nhất về tác động của thuế thường bị bỏ qua trong các cuộc
Bạn có thể thấy trong Hình 7 rằng giá cân bằng của kem giảm từ $3,00 xuống $2,80, và số lượng cân tranh luận công khai. Các nhà lập pháp có thể quyết định liệu thuế đến từ túi của người mua hay
bằng giảm từ 100 xuống 90 chiếc kem. Một lần nữa, thuế đánh vào kem làm giảm quy mô thị trường của người bán, nhưng họ không thể quy định gánh nặng thực sự của thuế. Đúng hơn, ảnh hưởng của
kem. Và một lần nữa, người mua và người bán cùng chia sẻ gánh nặng thuế. Người bán nhận được mức thuế phụ thuộc vào lực cung và cầu. •
giá thấp hơn cho sản phẩm của họ; người mua trả giá thị trường cho người bán thấp hơn so với
trước đây, nhưng giá thực tế (bao gồm cả thuế mà người mua phải trả) tăng từ $3,00 lên $3,30.

Tiê n công

HÌNH 8
Ý nghĩa Nếu so sánh Hình 6 và Hình 7, bạn sẽ nhận thấy một kết luận đáng ngạc nhiên: Thuế đánh
vào người bán và thuế đánh vào người mua là như nhau. Trong cả hai trường hợp, thuế tạo ra một Thuế tiền lương Cung cấp nhân lực

khoảng cách giữa giá người mua trả và giá người bán nhận được. Khoảng cách giữa giá của người mua Thuế tiền lương tạo ra một khoảng cách giữa

và giá của người bán là như nhau cho dù thuế đánh vào người mua hay người bán. Trong cả hai trường tiền lương mà người lao động nhận được và

hợp, cái nêm làm dịch chuyển vị trí tương đối của đường cung và đường cầu. Trong trạng thái cân tiền lương mà doanh nghiệp trả. So sánh tiền Doanh nghiệp trả lương

lương có và không có thuế, bạn có thể thấy

bằng mới, người mua và người bán chia sẻ gánh nặng thuế. Sự khác biệt duy nhất giữa thuế đánh vào
rằng người lao động và doanh nghiệp Nêm thuế
người bán và thuế đánh vào người mua là ai gửi tiền cho chính phủ.
cùng chia sẻ gánh nặng thuế. Sự phân chia gánh Lương không có thuế

nặng thuế giữa người lao động và doanh

Sự tương đương của hai loại thuế này là dễ hiểu nếu chúng ta tưởng tượng rằng chính phủ thu
nghiệp không phụ thuộc vào việc chính phủ Công nhân làm công ăn lương

thuế kem 0,50 USD trong một chiếc bát đặt trên quầy của mỗi cửa hàng kem. Khi chính phủ đánh
đánh thuế vào người lao động, đánh thuế vào nhận được

thuế người bán, người bán phải bỏ 0,50 USD vào bát sau khi bán mỗi chiếc nón. Khi chính phủ đánh doanh nghiệp hay chia đều thuế cho hai nhóm.
thuế đối với người mua, người mua phải bỏ 0,50 đô la vào bát mỗi lần mua nón. Việc 0,5 đô la đi
trực tiếp từ túi của người mua vào bát hay gián tiếp từ túi của người mua vào tay người bán rồi Nhu cầu lao động

vào bát, không thành vấn đề. Một khi thị trường đạt đến trạng thái cân bằng mới, người mua và
0 Số lượng
người bán sẽ chia sẻ gánh nặng, bất kể thuế được đánh như thế nào.
lao động
Machine Translated by Google

CHƯƠNG 6 CUNG CẦU VÀ CHÍNH SÁCH CỦA CHÍNH PHỦ 125 126 PHẦN II THỊ TRƯỜNG HOẠT ĐỘNG NHƯ THẾ NÀO

Độ co giãn 6-2c và tác động của thuế của hàng hóa (vì vậy đường cung tương đối bằng phẳng), trong khi người mua không phản ứng nhanh

Khi một hàng hóa bị đánh thuế, người mua và người bán hàng hóa đó sẽ chia sẻ gánh nặng thuế. (vì vậy đường cầu tương đối dốc). Khi thuế được áp dụng trên một thị trường có độ co giãn này, giá

Nhưng chính xác thì gánh nặng thuế được phân chia như thế nào? Chỉ hiếm khi nó được chia sẻ đồng mà người bán nhận được không giảm nhiều, do đó người bán chỉ chịu một gánh nặng nhỏ. Ngược lại,

đều. Để biết gánh nặng được phân chia như thế nào, hãy xem xét tác động của thuế ở hai thị trường giá mà người mua phải trả tăng lên đáng kể, cho thấy người mua phải chịu phần lớn gánh nặng thuế.

trong Hình 9. Trong cả hai trường hợp, hình này cho thấy đường cầu ban đầu, đường cung ban đầu và
thuế tạo ra sự chênh lệch giữa số tiền được trả bởi người mua và số tiền người bán nhận được. Phần (b) của Hình 9 cho thấy thuế trong một thị trường có cung tương đối kém co giãn và cầu rất

(Không được vẽ trong cả hai phần của hình là đường cung hoặc đường cầu mới. Đường cong nào dịch co giãn. Trong trường hợp này, người bán không phản ứng nhiều với những thay đổi về giá (vì vậy

chuyển phụ thuộc vào việc thuế được đánh vào người mua hay người bán. Như chúng ta đã thấy, điều đường cung dốc hơn), trong khi người mua rất phản ứng (do đó đường cầu phẳng hơn). Hình vẽ cho

này không liên quan đến việc xác định tác động của thuế.) thấy khi áp dụng thuế, giá mà người mua phải trả không tăng nhiều nhưng giá mà người bán nhận được

Sự khác biệt giữa hai bảng là độ co giãn tương đối của cung và cầu. lại giảm đáng kể. Vì vậy, người bán chịu phần lớn gánh nặng thuế.

Phần (a) của Hình 9 cho thấy thuế trong một thị trường có cung rất co giãn và cầu tương đối
kém co giãn. Tức là người bán rất nhạy cảm với những thay đổi của giá Hai phần của Hình 9 cho thấy một bài học chung về cách phân chia gánh nặng thuế: Gánh nặng thuế
rơi nhiều hơn vào phía thị trường ít co giãn hơn.
Tại sao điều này là đúng? Về bản chất, độ co giãn đo lường sự sẵn lòng của người mua hoặc
người bán rời khỏi thị trường khi điều kiện trở nên bất lợi. Một loại đàn hồi nhỏ
(a) Cung co giãn, Cầu không co giãn
HÌNH 9 nhu cầu có nghĩa là người mua không có lựa chọn thay thế tốt để tiêu thụ hàng hóa cụ thể này. Độ

Giá co giãn của cung nhỏ có nghĩa là người bán không có lựa chọn thay thế tốt để sản xuất hàng hóa cụ
Gánh nặng thuế được phân chia như thế nào
1. Khi cung co giãn hơn thể này. Khi hàng hóa bị đánh thuế, bên thị trường có ít lựa chọn thay thế tốt hơn sẽ ít sẵn sàng
yêu cầu . . . Trong phần (a), đường cung co giãn và đường cầu
rời khỏi thị trường hơn và do đó chịu nhiều gánh nặng thuế hơn.
không co giãn. Trong trường hợp này, giá mà
Giá người mua trả
người bán nhận được chỉ giảm nhẹ, trong khi
Cung cấp Chúng ta có thể áp dụng logic này vào thuế tiền lương được thảo luận trong nghiên cứu trường hợp trước.
giá mà người mua phải trả lại tăng lên đáng kể.

Vì vậy, người mua chịu phần lớn gánh nặng thuế.

Hầu hết các nhà kinh tế lao động tin rằng cung lao động kém co giãn hơn nhiều so với cầu. Điều này
Trong phần (b), đường cung không co giãn, có nghĩa là người lao động, chứ không phải doanh nghiệp, phải chịu phần lớn gánh nặng về thuế tiền
Thuế
2. . . . các
lương. Nói cách khác, việc phân bổ gánh nặng thuế khác xa với mức phân chia 50–50 mà các nhà lập
tỷ lệ mắc bệnh
và đường cầu co giãn. Trong này pháp dự định.
Giá không có thuế rơi nặng
Trong trường hợp này, giá mà người bán nhận
nề hơn vào
Người bán giá được giảm đáng kể, trong khi giá mà người
người tiêu dùng . . .

nhận được mua phải trả chỉ tăng nhẹ. Vì vậy, người bán
chịu phần lớn gánh nặng thuế. AI TRẢ THUẾ Xa xỉ?
TRƯỜNG HỢP
Năm 1990, Quốc hội đã thông qua thuế xa xỉ mới đối với các mặt hàng như du thuyền,
HỌC
3. . . . hơn đối
Yêu cầu
với người sản xuất.
máy bay tư nhân, lông thú, đồ trang sức và ô tô đắt tiền. Mục tiêu của thuế là
tăng doanh thu từ những người có khả năng chi trả dễ dàng nhất. Bởi vì chỉ những
thuế0 Số lượng người giàu mới có đủ khả năng để mua những thứ xa hoa như vậy nên việc đánh thuế những thứ xa xỉ
dường như là một cách hợp lý để làm điều đó.
(b) Cung không co giãn, Cầu co giãn Tuy nhiên, khi lực lượng cung và cầu chiếm ưu thế, kết quả lại khác với dự định của Quốc hội.
Ví dụ, hãy xem xét thị trường du thuyền.
Giá

1. Khi cầu co giãn hơn Nhu cầu về du thuyền khá co giãn. Một triệu phú không thể dễ dàng mua được một chiếc du thuyền;

cung cấp . . . anh ta có thể dùng tiền để mua một ngôi nhà lớn hơn, đi nghỉ sang trọng hoặc để lại di sản lớn hơn

Giá người mua trả Cung cấp

cho những người thừa kế của mình. Ngược lại, nguồn cung du thuyền tương đối ít co
giãn, ít nhất là trong ngắn hạn. Các nhà máy sản xuất du thuyền không dễ dàng chuyển
Giá chưa thuế 3. . . . hơn trên
đổi sang mục đích sử dụng khác và những công nhân chế tạo du thuyền không sẵn sàng
người tiêu dùng.
thay đổi nghề nghiệp để đáp ứng với điều kiện thị trường đang thay đổi.
Thuế
Phân tích của chúng tôi đưa ra dự đoán rõ ràng trong trường hợp này. Với cầu co
giãn và cung không co giãn, gánh nặng thuế phần lớn rơi vào các nhà cung cấp. Nghĩa
là, thuế đánh vào du thuyền đặt gánh nặng phần lớn lên các công ty và công nhân đóng
2. . . . các
NT
/VONASSURNITY HT
E NE
H
L
/ ÌG
N
A
+ H
Ả
V
E

Yêu cầu du thuyền vì cuối cùng họ nhận được mức giá thấp hơn đáng kể cho sản phẩm của mình.
Người bán giá
tỷ lệ mắc bệnh
nhận được
thuế giảm Tuy nhiên, công nhân không giàu có. Do đó, gánh nặng thuế xa xỉ rơi vào tầng lớp trung

nặng nề hơn đối lưu nhiều hơn là người giàu.

với người sản xuất. . . Những giả định sai lầm về ảnh hưởng của thuế xa xỉ nhanh chóng trở nên rõ ràng sau
khi thuế có hiệu lực. Các nhà cung cấp hàng xa xỉ đã làm cho các đại biểu được bầu

“Nếu chiếc thuyền này đắt hơn nữa thì của họ nhận thức rõ về những khó khăn mà họ đã trải qua, và Quốc hội đã bãi bỏ hầu
0 Số lượng
chúng ta đã chơi gôn rồi.” hết thuế xa xỉ vào năm 1993. •
Machine Translated by Google

CHƯƠNG 6 CUNG CẦU VÀ CHÍNH SÁCH CỦA CHÍNH PHỦ 127 128 PHẦN II THỊ TRƯỜNG HOẠT ĐỘNG NHƯ THẾ NÀO

Đố nhanh thị trường chuyển sang trạng thái cân bằng mới, người mua trả nhiều Tác động của thuế phụ thuộc vào độ co giãn của cung và
tiền hơn cho hàng hóa đó và người bán nhận được ít hơn cho hàng hóa cầu theo giá. Phần lớn gánh nặng rơi vào phía thị trường
5. Khoản thuế 1 USD trên mỗi đơn vị đánh vào người tiêu dùng một hàng 7. Điều nào sau đây làm tăng lượng cung, giảm lượng cầu đó. Theo nghĩa này, người mua và người bán chia sẻ gánh nặng thuế. kém co giãn hơn vì phía đó

hóa tương đương với và tăng mức giá mà người tiêu dùng phải trả? Tác động của thuế (tức là sự phân chia gánh nặng thuế) của thị trường không thể phản ứng dễ dàng trước thuế bằng
Một. thuế 1$ trên mỗi đơn vị đánh vào người sản xuất hàng hóa. không phụ thuộc vào việc thuế được đánh vào người mua hay cách thay đổi số lượng mua hoặc bán.
b. trợ cấp 1 USD cho mỗi đơn vị hàng hóa được trả cho người sản xuất hàng hóa đó. Một. việc thông qua thuế đối với hàng hóa người bán.
c. mức giá sàn làm tăng giá hàng hóa thêm 1 USD/ b. bãi bỏ thuế đối với hàng hóa
đơn vị. c. áp dụng giá sàn ràng buộc
d. mức giá trần làm tăng giá hàng hóa lên 1 USD/đơn d. bãi bỏ giá sàn ràng buộc
vị.
8. Điều nào sau đây làm tăng lượng cung, tăng lượng cầu và Ý CHÍNH
6. Khi một hàng hóa bị đánh thuế, gánh nặng thuế chủ yếu giảm mức giá mà người tiêu dùng phải trả?
rơi vào người tiêu dùng giá trần, tr. 110 giá sàn, tr. 110 ảnh hưởng của thuế, tr. 119
nếu a. thuế được đánh vào người tiêu Một. việc thông qua thuế đối với hàng hóa

dùng. b. thuế được đánh vào người sản xuất. b. bãi bỏ thuế đối với hàng hóa
c. cung không co giãn và cầu co giãn. c. áp dụng giá sàn ràng buộc
d. cung co giãn và cầu không co giãn. d. bãi bỏ giá sàn ràng buộc
CÂU HỎI ĐỂ XEM XÉT
Đáp án ở cuối chương.
1. Cho ví dụ về giá trần và ví dụ về giá sàn. tốt. Sự thay đổi trong chính sách thuế này ảnh hưởng như thế
nào đến mức giá mà người mua trả cho người bán đối với mặt
hàng này, số tiền mà người mua phải bỏ ra (bao gồm mọi khoản
2. Điều gì gây ra tình trạng thiếu hụt hàng hóa – giá trần hay
thanh toán thuế mà họ thực hiện), số tiền mà người bán nhận
giá sàn? Chứng minh câu trả lời của bạn bằng một biểu đồ.
6-3 Kết luận được (trừ bất kỳ khoản thanh toán thuế nào họ thực hiện) và số
3. Cơ chế phân bổ nguồn lực nào khi giá hàng hóa không lượng hàng hóa bán ra?
Nền kinh tế được điều chỉnh bởi hai loại luật: luật cung cầu và luật do chính phủ ban hành. Trong chương được phép đưa cung và cầu về trạng thái cân bằng?
6. Thuế đánh vào hàng hóa ảnh hưởng như thế nào đến giá mà người ta phải trả
này, chúng ta đã bắt đầu thấy cách
người mua, giá người bán nhận được và số lượng bán ra?
những luật này tương tác với nhau. Kiểm soát giá và thuế là phổ biến ở các thị trường khác nhau trên thế giới. 4. Giải thích tại sao các nhà kinh tế thường phản đối việc kiểm soát giá cả.

kinh tế và tác động của chúng thường xuyên được tranh luận trên báo chí và giữa các nhà hoạch định
5. Giả sử chính phủ bãi bỏ thuế đối với người mua hàng hóa 7. Điều gì quyết định cách phân chia gánh nặng thuế
chính sách. Ngay cả một chút kiến thức kinh tế cũng có thể giúp ích rất nhiều trong việc hiểu và đánh và đánh thuế tương tự đối với người bán hàng hóa. giữa người mua và người bán? Tại sao?
giá các chính sách này.

Trong các chương tiếp theo, chúng tôi phân tích nhiều chính sách của chính phủ một cách chi tiết hơn.

Chúng tôi xem xét tác động của thuế đầy đủ hơn và xem xét phạm vi chính sách rộng hơn những gì chúng

tôi đã xem xét ở đây. Tuy nhiên, những bài học cơ bản của chương này sẽ không thay đổi: Khi phân tích
VẤN ĐỀ VÀ ỨNG DỤNG
các chính sách của chính phủ, cung và cầu là công cụ phân tích đầu tiên và hữu ích nhất.

1. Những người yêu thích âm nhạc cổ điển thuyết phục Quốc hội phô mai ở mức giá sàn. So với giá sàn cơ bản,
áp đặt mức giá trần là 40 USD cho mỗi vé xem hòa nhạc. Kết chính sách mới này ai được hưởng lợi?
quả của chính sách này là liệu có ít hay nhiều người tham Ai thua?

dự các buổi hòa nhạc cổ điển? Giải thích.

3. Một nghiên cứu gần đây cho thấy lịch trình cung và cầu
2. Chính phủ đã quyết định rằng thị trường tự do của Frisbees như sau:

giá phô mai quá thấp.

Giá mỗi Số lượng Số lượng
CHƯƠNG TÓM TẮT Một. Giả sử chính phủ áp đặt mức giá sàn ràng buộc trên
Yêu cầu
chiếc dĩa nhựa ném
cung cấp
thị trường phô mai. Hãy vẽ đồ thị cung cầu để thể
Giá trần là mức tối đa hợp pháp đối với giá của hàng hóa giá sàn có tính ràng buộc và lượng cung vượt quá lượng hiện tác động của chính sách này đối với giá pho mát $11 1 triệu đĩa nhựa 15 triệu đĩa nhựa
hoặc dịch vụ. Một ví dụ là kiểm soát tiền thuê nhà. Nếu cầu. Do có thặng dư nên nhu cầu của người mua về hàng hóa và số lượng pho mát bán ra. Có thiếu hay thừa phô 10 2 12
trần giá thấp hơn giá cân bằng thì trần giá có tính ràng hoặc dịch vụ theo cách nào đó phải được phân chia giữa mai?
9 4 9
buộc và lượng cầu vượt quá lượng cung. Do sự thiếu hụt những người bán. b. Các nhà sản xuất phô mai phàn nàn rằng giá sàn đã làm giảm
dẫn đến tình trạng thiếu hụt, người bán phải bằng cách tổng doanh thu của họ. Điều này có thể thực hiện được không? số 8 6
nào đó phân phối hàng hóa hoặc dịch vụ giữa những người Khi chính phủ đánh thuế vào một hàng hóa, lượng cân bằng Giải thích. 7 6 8 3
mua. của hàng hóa đó sẽ giảm. Nghĩa là, thuế đánh vào thị c. Để đáp lại khiếu nại của các nhà sản xuất phô mai,
trường sẽ làm thu hẹp quy mô của thị trường. 6 10 1
Giá sàn là mức giá tối thiểu hợp pháp đối với hàng hóa chính phủ đồng ý mua tất cả lượng phô mai dư thừa
hoặc dịch vụ. Một ví dụ là mức lương tối thiểu. Thuế đánh vào hàng hóa tạo ra sự chênh lệch giữa giá
Nếu giá sàn cao hơn giá cân bằng thì người mua trả và giá người bán nhận được. Khi mà
Machine Translated by Google
CHƯƠNG 6 CUNG CẦU VÀ CHÍNH SÁCH CỦA CHÍNH PHỦ 129
Một. Giá và số lượng cân bằng của Frisbees là bao
nhiêu? b.
Các nhà sản xuất đĩa nhựa thuyết phục chính phủ rằng
việc sản xuất đĩa nhựa giúp nâng cao hiểu biết
của các nhà khoa học về khí động học và do đó
rất quan trọng đối với an ninh quốc gia. Quốc
hội có liên quan sẽ bỏ phiếu áp đặt mức giá sàn
cao hơn giá cân bằng là 2 USD. Giá thị trường
mới là bao nhiêu? Có bao nhiêu Frisbees được bán?
c. Các sinh viên đại học phẫn nộ tuần hành đến
Washington và yêu cầu giảm giá đĩa ném đĩa. Quốc
hội thậm chí còn lo ngại hơn sẽ bỏ phiếu bãi bỏ giá
sàn và áp đặt mức giá trần thấp hơn mức giá sàn cũ
1 USD. Giá thị trường mới là bao nhiêu?
Có bao nhiêu Frisbees được bán?
4. Giả sử chính phủ liên bang yêu cầu người uống
bia phải trả khoản thuế 2 USD cho mỗi thùng
bia được mua. (Trên thực tế, cả chính phủ liên
bang và tiểu bang đều áp dụng một số loại thuế bia.)
Một. Vẽ đồ thị cung cầu của thị trường bia khi
không có thuế. Hiển thị
giá mà người tiêu dùng phải trả, giá mà nhà sản
xuất nhận được và số lượng bia bán ra.
Sự khác biệt giữa giá mà người tiêu dùng phải
trả và giá mà người sản xuất nhận được là
gì?
b. Bây giờ hãy vẽ đồ thị cung cầu thị trường bia có
thuế. Hiển thị giá mà người tiêu dùng phải trả,
giá mà nhà sản xuất nhận được và số lượng bia bán
ra. Sự khác biệt giữa giá mà người tiêu dùng phải
trả và giá mà người sản xuất nhận được là gì?
Số lượng bia bán ra tăng hay giảm?
5. Một thượng nghị sĩ muốn tăng doanh thu từ thuế và tạo ra
người lao động được tốt hơn. Một nhân viên đề xuất tăng thuế
lương mà các công ty phải trả và sử dụng một phần doanh thu
tăng thêm để giảm thuế lương mà người lao động phải
trả. Điều này có thực hiện được mục tiêu của thượng nghị sĩ không?
Giải thích.
6. Nếu chính phủ đánh thuế 500 USD đối với ô tô hạng sang,
liệu giá mà người tiêu dùng phải trả sẽ tăng hơn 500
USD, dưới 500 USD hay chính xác là 500 USD? Giải thích.
7. Quốc hội và tổng thống quyết định rằng Hoa Kỳ
Các quốc gia nên giảm ô nhiễm không khí bằng cách giảm
sử dụng xăng. Họ áp đặt mức thuế 0,50 USD cho mỗi
gallon xăng bán ra.
Một. Liệu họ có nên áp thuế này lên người sản xuất hoặc
người tiêu dùng? Giải thích cẩn thận bằng cách sử dụng
biểu đồ cung và cầu.
130 PHẦN II THỊ TRƯỜNG HOẠT ĐỘNG NHƯ THẾ NÀO
b. Nếu nhu cầu về xăng co giãn hơn, b. Nếu chính phủ áp đặt mức giá trần là 90 USD thì d. Thay vì kiểm soát giá, chính phủ đánh thuế 30 USD
Liệu mức thuế này có hiệu quả hơn hay kém hiệu tình trạng thiếu hụt hay dư thừa (hoặc không) xảy ra? đối với người sản xuất. Kết quả là đường cung
quả hơn trong việc giảm lượng xăng tiêu thụ? Giá, lượng cung, lượng cầu và mức độ thiếu hụt mới là:
Giải thích bằng cả từ ngữ và sơ đồ. hay dư thừa là bao nhiêu? S
QP 52(2 30).
c. Người tiêu dùng xăng dầu được hưởng lợi hay bị tổn hại bởi mức c. Nếu chính phủ áp đặt mức giá sàn là 90 USD thì
thuế này? Tại sao? tình trạng thiếu hụt hay dư thừa (hoặc không) xảy ra? Sự thiếu hụt hay dư thừa (hoặc không) phát triển?
d. Người lao động trong ngành dầu mỏ được hưởng lợi hay bị thiệt hại bởi Giá, lượng cung, lượng cầu và mức độ thiếu hụt Giá, lượng cung, lượng cầu và mức độ thiếu hụt
khoản thuế này? Tại sao? hay dư thừa là bao nhiêu? hay dư thừa là bao nhiêu?
8. Một trường hợp nghiên cứu trong chương này thảo luận về luật
lương tối thiểu liên bang.
Một. Giả sử mức lương tối thiểu cao hơn mức
Câu trả lời QuickQuiz
mức lương cân bằng trên thị trường lao động
phổ thông. Sử dụng đồ thị cung cầu của thị
1. d 2. d 3. a 4. c 5. a 6. d 7. c 8. b
trường lao động phổ thông, hãy chỉ ra mức lương
thị trường, số lượng công nhân có việc làm và số
lượng công nhân thất nghiệp.
Đồng thời hiển thị tổng số tiền lương trả cho người lao
động phổ thông.
b. Bây giờ giả sử Bộ trưởng Lao động đề xuất tăng mức
lương tối thiểu. Sự gia tăng này sẽ có tác động gì
đến việc làm? Sự thay đổi việc làm có phụ
thuộc vào độ co giãn của cầu, độ co giãn của cung,
cả hai độ co giãn hay không?
c. Việc tăng mức lương tối thiểu này sẽ có tác động
gì đến tình trạng thất nghiệp? Sự thay đổi của tỷ
lệ thất nghiệp có phụ thuộc vào độ co giãn của
cầu, độ co giãn của cung, cả hai độ co giãn hay
không?
d. Nếu cầu về lao động phổ thông không co giãn, liệu
đề xuất tăng mức lương tối thiểu có làm tăng
hay giảm tổng số tiền lương trả cho người
lao động phổ thông không? Câu trả lời của bạn có
thay đổi không nếu cầu về lao động phổ thông co giãn?
9. Tại Fenway Park, sân nhà của Boston Red Sox, chỗ ngồi
được giới hạn ở khoảng 38.000. Do đó, số lượng
vé phát hành được cố định ở con số đó. Nhìn thấy cơ hội
vàng để tăng doanh thu, Thành phố Boston đánh thuế
mỗi vé là 5 USD mà người mua vé phải trả. Những người
hâm mộ thể thao ở Boston, một nhóm người nổi tiếng có
tư tưởng công dân, đã nghiêm túc gửi 5 USD cho mỗi vé.
Vẽ một biểu đồ có nhãn rõ ràng thể hiện tác động của
thuế. Gánh nặng thuế rơi vào ai - chủ sở hữu đội bóng,
người hâm mộ hay cả hai? Tại sao?
10. Thị trường được mô tả bởi nguồn cung và
đường cong nhu cầu:
QP
5
SD5 22 300 P
Q
Một. Giải quyết giá và lượng cân bằng.