Afname-instructie • Inventarisatie letterkennis alle letters • begin schooljaar
■ Doel en doelgroep
Deze afname is niet bedoeld als toets, maar als inventarisatie.
U inventariseert de letterkennis van alle kinderen in uw groep
gedurende kern start, liefst in de eerste week. Het doel is:
1. zicht krijgen op de letterkennis in de groep;
2. zicht krijgen op de letterkennis van de individuele leerlingen,
zodat de extra gekende letters kunnen worden gebruikt in
oefeningen technisch lezen van de leerlingsoftware;
3. een inschatting maken welke leerlingen aan het eind van
de kern nader getoetst kunnen worden voor een mogelijke
indeling in de zonaanpak.
■ Materialen
• Letterblad uit werkboekje start
• Afnameformulier Inventarisatie letterkennis alle letters
begin schooljaar
■ Inhoud van het letterblad
Het letterblad bevat alle 34 letters die in Veilig leren lezen
worden behandeld. Ze zijn ingedeeld in vier letterfamilies:
korte klinkers, lange klinkers, tweetekenklinkers en
medeklinkers. De letterfamilies hoeven tijdens de inventarisatie
niet door de leerlingen te worden benoemd.
De letters die in kern start worden aangeboden zijn vet. Dit heeft
voor de inventarisatie geen speciale betekenis.
■ Instructie voor de toetsafname
• Zorg voor een rustige omgeving tijdens de inventarisatie.
• Vertel de leerling dat hij dit jaar alle letters gaat leren.
• Sla werkboekje start open op het letterblad en zeg erbij
dat dit de letters zijn die hij de komende tijd gaat leren.
Misschien kent hij er toch al een paar letters van, ook al
hebben ze die nog niet geleerd in de klas. Dan mag hij nu
laten zien welke letters hij misschien toch al kent.
• Vraag de leerling de letters aan te wijzen die hij kent. Vraag
hem bij elke aangewezen letter hoe die letter klinkt.
• Als de leerling een letter alfabetisch uitspreekt, dus
bijvoorbeeld /pee/ zegt in plaats van /p/, zeg dan: "Zo heet
de letter, maar hoe klinkt hij?". Als de leerling dan de klank
noemt, rekent u de letter goed. Anders rekent u hem fout.
• Is een letter fout verklankt of overgeslagen, zet dan een
kruisje voor de letter op het afnameformulier.
■ Het afnameformulier invullen
Vul bovenaan de volgende gegevens in:
• de naam van de leerling,
• de naam van de groep/klas,
• de naam van de leerkracht(en),
• de datum van de toetsafname.
Veilig leren lezen • Digiregie • Kern start • Evaluatie • Toetsmateriaal
Plaats onderaan eventueel een opmerking over de betreffende
leerling (gespannen, onzeker, enz.)
■ Invoeren in Digiregie
1. Selecteer in Digiregie kern start en klik op het tabblad
Evaluatie.
2. Klik op Toetsinvoer en selecteer het tabblad van uw groep.
3. Selecteer links, onder Basis, Letterkennis alle letters.
4. Selecteer de leerlingen voor wie u resultaten wilt invoeren.
5. Vul de toetsdatum in.
6. Klik per leerling de letters aan die niet correct waren verklankt.
7. Vul eventueel een opmerking in (gespannen, onzeker, enz.).
8. Klik op Overzicht tonen als u het groepsoverzicht wilt
raadplegen.
■ Interpretatie van het groepsoverzicht
Groen: De leerlingen met een groen stoplicht zijn potentiële
zonleerlingen. Zij komen in aanmerking voor observatie van
hun werkhouding en aan het einde van kern start, voor de
vervolgtoets Letterkennis alle letters potentiële zonleerlingen en
de Woordleestoets potentiële zonleerlingen.
Oranje: De leerlingen met een oranje stoplicht hebben nog
geen volledige letterkennis. Zij hebben 4 tot 7 letters niet
(correct) benoemd. U kunt gedurende kern start enkele nog niet
gekende letters laten oefenen. Dit heeft echter alleen zin als de
kinderen al vlot woordjes kunnen lezen met de letters die zij
kennen. Hebt u hier nog onvoldoende zicht op, stel dan zelf een
rij samen van 10 klankzuivere (m)k(m)-woorden met de letters
die het kind kent en laat deze door het kind lezen (zonder
tijdsopname). Spelt het kind deze woorden nog volop en gaat
het niet vlot, dan is het geen potentiële zonlezer.
Leest het kind de woorden wel vlot, dan kunt u de
kopieerbladen inzetten die u vindt in Digiregie, Extra materiaal.
Beperk u dan wel tot maximaal 4 letters: wanneer het kind aan
het eind van de kern nog maximaal 3 letters niet kent, wordt dit
nog net getolereerd. Ter controle neemt u aan het eind van de
kern de toets Letterkennis alle letters potentiële zonleerlingen
af. Let gedurende de kern ook op de werkhouding van de
kinderen. Deze dient ook voldoende te zijn.
Rood: De leerlingen met een rood stoplicht hebben nog
onvoldoende letterkennis om te starten in de zonaanpak.
Op basis van uw observaties tijdens de leeslessen en/of de
gegevens die u van de leerkracht van groep 2 hebt ontvangen,
plaatst u die leerlingen in de maan- of steraanpak.
Als u leerlingen bij wie u twijfels hebt over de letterkennis
nader wilt observeren, kunt u gebruikmaken van de Afname-
instructie Observatie eind kern start. Zie Evaluatie, kern start,
Toetsmateriaal.
Veel succes met de toetsing.
© Uitgeverij Zwijsen B.V., Tilburg blad 1 van 1