You are on page 1of 232

7

7
7
7
eis 9. Sınıf
Tı]RK oiı_i ve eoeeİyırI Soru Bankası
lSBN : 978-625-7O 44-96-7

copyright o eis Yaylnlarü

Bu kitabln her hakkl sakkdlr. Tüm haklan eis yaylnlarlna aittlr. K|smen de olsa
allntl yapllamaz. Metin Ve sorular, kltabl yay|mlayan 9irketİn önceden lzni
olmaks|zln elektronlk. mekanik, fotokopi ya da herhan9i bir kayt slstemiyle
çoğaltllamaz, yaylmlanamaz,

eis Yaylnlarl Marka Tescil No:2o'l3-53137

Dağltlm
Bilglyolu Kültür Eğltİm Yaylncllık Ve Pazarlama lthalat lhracat A.Ş.
Telefon: 444 8581
e-posta: bilgi@bi19iyolu.com.tr - www.eİsyayinlari.com

Baslm Yeri: BRY Matbaaclllk / Tel: 0212 886 9345


sertifika No: 4554o

Baslm Tarihi: ]stanbul / 2021


Baskl Adedi: 'l, Bask| / 15.000 adet

Dizgi ve Grafik: eis Yaylnlarl

feıs
ıa Oa

'. aYoyınlorı
a aooaoa

l
Fı :/

tj ıt l
,}
l_
\ı .-.

, 9|
li
,f
tl
.!
|*
i -I_- ı.
ş

i} 9

4@
a
a
a aaaa
eıs
'. Yoyınlorı
'ı .''5 J'i'i.S" ''
K|TABlTANlYALlM

"eis Yayın]arı" olarak siz değerti öğrenci[erimiz için hem okuI ders[erinize çalışürken kut[anacağ|nız hem
de üniversite sınavtarına hazır[ık için baş Ucu kitablnIz olacak bir soru bankasl serisi hazlrladlk.

iki ana bötüm şektinde otuşturutan "eis soru Bankaıarl";

E Xo.r,l restl Tüm konutara yönetik kazanımtarı pekiştirmenizi sağtayacak, kotaydan zora doğru sı-
ra[anan soru[ar yer almaktadlr.

EE ai, Adr- Öt
"ilı Konu testterini çozdükten sonra hem ünitenin
genet tekrarınl yapabil,me hem de
tam öğrenmeyi sağtayabitmeniz için seçkin sorutardan o[uşan test[er yer a[maktadlr.

soru Bankalar|mlzda siz[er için ku[[anIm ko[ay(lğı sağtayacak yeni bir uygutamamlz Var; eisl.ioD,

eis Mobit optik Değerlendirme uygutamamız sayesinde kitablm|zda yer alan testlerin her bir| Türkiye
oeneti deneme slnavlna dönüşmekte. Öğrenci Ve öğretmen şektinde 2 ayrl kategoride değerlendirme
yaplImaktadlr.

İ u Nasıt Kulla nırım Z


fi [§o'
. MobiI uygutamamlzl indiriniz.

o sorutara Verdiğiniz cevap[arı, testin sonunda bu[unan optik forma işaretteyiniz.


. optik formUn köşeterindeki 4 kareyi
oo
!! ekranın köşe(erindeki 4 karenin içinde tutunuz oo
. '0kııma bıPnh- ifadesini duyduğunuzda test sonucunuza u[aşabiLarsiniz.

o okuma sonucunda doğru. yanttş, boş ve net sayllarlnlz| görüntüleyebitir, Türkiye Geneti sonucunuza
utaşabitirsiniz.
Başarlıar diıeriz.

feıs
.aoa

iYgy:n|o:l.
oaoooıo .
ığis
'. aYtrrınbı
oaaaoaa

ı
TURK DİLİ VE EDEBİYATİ
soru Bankası

Içindeki[er
Test
J9ı!İ-
1-15 Giriş 9_38

16-26 Hikaye 41-62

2? -ü,1 Şiir 65-94

12-51 MasaV Fabt 97-122

55-67 Roman 125_150

68-78 Tiyatro 153-174

79-86 Biyograri / otobiyograri 177-192

87-98 Mektup / E-Posta 195-218

99-104 Günıük / Bıog 221-232

P Cevap Anahtarı 235-238


7
7 uNıTE

I
ı ı
G r
ı ı
ş

İeıs
.oaO

'. Yryınlon
"aaaaaa
Türk Dili ve Edebiyatı Kazanımlar

L2.1| ı Metnin ana düşüncesive yardlmcl düşüncglerini belirler


A45: Metindeki anlatım biçimlerini, düşünceyi geliştirme yollaflnlv9 bunıann işlevlerini belirler
L4! ı Metnin üslup özelliklerini belirler.
y'l49 ı Metinde ortaya konulan bilgi Ve yorumlan aylrt eder.
A4.1Oı Metinde yazann baklş açlslnl belirler.
4.4.12: Metni yorumlaı
A4,19 ı Motinlerden hareketle dil bilgisi çahşmalan yapar
C.l.'l : iletişim sürecini oluşturan ögeleri Ve iş|evlerini belider.
ll
Test
Giriş - l

1 Aşağlda vor|len açlklamaıarln hang|sinde bllgl 4. Bir olaya dayah olarak meydana gelen edebı metin-
yanllşl vafdlr?
leri iki gruba ayl rmak mümkündür: Anlatmaya bağll

A) Metinlerin slnıflandlrllmasinda; metnin işlevi, g9r- edebi metinler Ve qöstermeye ll edebi metinler.
çeklikle ilişkisi, yaztlış amacl ölçüt allnlİ. lll
B) Mektup, günIük Ve biyograf kişisel hayaİ konu Buna göre, aşağdakllerin hangbl l numarall grup-
alan metin türlerindon bazllarldır. ta ygr alan m6tin türlerlnden değildir?
c) Gazete çevresinde gglişen metin türlerinde kişisel
düşüncelere yer verilmez. A) Anı B) lvlasal c) Roman
D) Öğretici metinleı kendi içinde kişisel hayatl konu D) Destan E) Hikaye
alan ve gazete çevresinde gelişen m€tinler olarak
ikiye aynllr
E) Öğretiği metinlerden makale, denem€, eleştiri gibi
türler, Batl etkisayle edebiyatlmlza girmiştir. 5 Öğretica metinleı gazete çovresinde qelişen ve kişi-
sel hayatl konu alan metinler olarak gruplandlnllr.
Örneğin, ---- kişisel hayat konu alan öğretici metin_
lerdendir.
Bu parçadakl boşluğa aşağİdakllerden hangisi ge-
tirilemez?

2. Aşağldakilerden hangisi edebi motin olamaz? A) anl B) b|yografi c) sohbet


D) otobiyografi E) geziyazsl
A) Yağmurun meydana gelişinianlatan makalo
B) olağanüstü olaylara yer veren bir masal
c) Vatan sevgisini konu alan tiyatro metnj
jeIs
D) Yalnlzllk üzerine yazllmış roman 6. Aşağldakilerin hangisi yazlhş amacl baklmlndan
E) Arkadaşllk temall şiir dlğeaığrind6n farklldlr?

A) Akdeniz, Ege, Marmara Ve Karadeniz'de denizaİ


slkça görülür. Algle kaplı slğ zeminde yaşar. Ağzl
bumunun Ucundadlr Ve küçüktür
B) Çok keskin dişlere sahip olan yırtlcl ve yamyam
bir bahktlr. Ustura gibi dişleriyle hemcinsleri dahil
3 sanatn bütün alanlaründa, yalnlzca gördüklerini bütün ballk|arl, büyük bir iştahla saldlrarak yer.
yansltma noldaslnda kalan sanat ürünleri taklit eserle_ c) Kllavuz ballğl, adlnü köpek bahğl, orkınos gabi bü-
ri olmaktan ileri geçemez. oysa gerçek sanat eserleri, yük deniz canlllannln yanıs|ra yelkenlilere eşlik et_
sanatçlslnln kendine özgü yorumuyla biçamlenmiş Ve mesinden, onlara bir tür kllavuzluk yapmaslndan
anlam kazanmlş eserlerdir. Edebiyat eserIeri de varllk allr
nedenleri olan dlş dünyayl yorum|amada gösİerdikleri D) oltaya tutuldu muydu dünyaslna, sulara küsüVe-
başanya göre değer kazanır. rir Nas|l bir korku içine düşer kim bilir? onun için
Bu parçada sanat eserinin 6ne çlkafllan özellıği dünya bomboştur artlk. Kocaman gözleriyle insa_
aşağldakilerın hangisldir? na mahzun mahzun bakar durut
E) UskumrUnun yok olma tehlikesi yaşamaslnIn iki te-
A) Özgünlük B) Kahoİk c) Bilimsetlik mel nedeni doniz kirliliği Ve aşlrl avlanmadlr, Özel-
D) Gerçeklik E) Yallnllk likle aşln avlanma yüzünden uskumru sürülerinin
son ylllarda Marmara ve Karadeniz'e çtkamadlğln-
dan göçü sona ermiştir.

el§ gıülk Dilive Edebiyot soru Bonkosl 29


jeıs
Bir Adım Öua t
7 Birbirinden ayn toplumlar halinde yaşayan insan top- g. insan; eıraılndaka her şeye bir anlam yüklerken, her
lulukları, kendi duygU Ve düşünce sistemIerine bağll şeyi tanırken, tanlmlarken dil adınl Verdiğimaz aracl
olarak ayn ayrl diller yaraımlşlardlr. Her ne kadaı dil ku|lanlr. işte bu anlama, biçim verme, algılama sü-
bütün insanlar için söz konusu olan evrensel bir var- reçleri kültürü meydana getiriı insanoğlunu harekele
llk ise de onu konuşan ve yazan değişik toplum|arda geçiren hiçbir duygu Ve düşünce, herhanga bir dil kalF
çeşitli sebeplerle değişik biçimlerde kendini göster- blndan bağlmslz olamaz. o halde gorçekleşecek on
miştir. Konuya yalnız söz dağarclğı açlslndan baklldlğı ufak bir insan hareketinin bile kültüre işaret edeceğini
zaman bile bazl dillerde birbirine yakln kavramlarl an_ söylemek mümkündür Böyle bakt|ğlmızda dili, kültü-
latan pek çok kelime bulunduğu halde, bazl dillerde rü doğuran temel etmenlerden birisi olarak görebili-
böyle bir çeşitliliğin olmamasl, doğrudan doğruya o riz. AynI zamanda, bu kü|tür hareketleri Ve kültüre yol
dilin sosyal özellikleri ile ilgilidiı söz gelişi Türkçede açan hareketle( düşünceler dilin gelişmesina, çoğal-
devenin rengıni gösteren bir tek "deve tüyü" kelimesi maslnl sağlamaktadlı
bulunduğu halde Arap dilinde bu rengin ton rarklannl Bu parçada asll anlatllmak istenen aşağldakiler-
gösterğn birçok kelamenin Varl|ğl, Arap toplumunun den hangisldir?
yaşaylş özelliklerinden Ve devenin Arap toplumundaki
önemli yerinden gelmektedir. A) Dil, kültürün yayllarak geniş kitlelere ulaşmaslnl
Bu parçadan dille ilgiliolarak aşağldakılerden han- sağlar.
gisi çlkarılamaz? B) insanoğlu; kendisini ifade ettiği, çevresini alglla-
masınl Ve anlamlandırmaslnl sağlayan dili her yö-
A) Kültüde ilgili her türlü yaşay|ş Ve davranlş tazı, ira- nüyle anlamaya çallşmlştlr.
desini hemen hemen bütünüyle dille gerçekleşlire-
c) Kültürün en karakteristik özelliği, geçmiş deneyim-
bilmektedir.
lerin kültürel bir aKanm olarak gelenek yoluyla ge-
B) Her millelin konuşma Ve yazl dili, karşllaşİğl mg- leceğe ulaşmasldlı
deniyetlğrden allnan söz, söz öbeği ve deyimleri
D) Dil Ve küllür araslnda karşlhkh bir ilişki Vardlr ve her
de içerir. ikisi de bir diğerinin varllğlna muhtaçtır.
c) Millet, kendine özgü belirli değerler ile şekillenmiş
E) insan, içine doğduğu topIumun kültürel miraslnl
olduğundan milıeti oluşturan nitelikler dilde de ıöis
öğronirken bir yandan da insanl insan yapan ov-
kendini belli eder.
rensel değerleri öğrenmelidir.
o) DilIer; toplumlarln duygu, düşünce Ve hayat tar-
zlna, sosyal durumlanna göre birbirlerinden ayn
birer baçimlenmeye uğramlştlr.
E) Maddi Ve manevi kültürün içine giren kavram Ve
kelimele( dilin içinde yer almaktadlr.

ı ı ı
8. Aşağldakilerin hangisande işatsel (fonetik) sanatlar
bir arada Verilmiştİr?
ı Ascot AscDt ı
A) müzik - bale
B) tiyatro - resim o
ı o
c) sinema - mimari oo
D) edebiyat - heykel o
E) müzik - edebiyat
o I ,."r,o ,.,, tr
s
o ııı
o ı ı

3o eis 9Iü.k Dll| ve Edoblyot soru Bonkosl


Test
Giriş - ll 12
,l
ileti Kana 4. Dilin günlük hayattaki kulianlml, bilimsel metinlerdeki

oo
Gönderici Ahcü
Ve edebi eserlerdeki kullanımı ile aynl değildir. sanar
o o sal eserlerde dil, çağrlşlma açlk, yeni anlamlara gele-
cek niteIikte kullanllabilir.
Dönüt
Buna görc, aşağldaki iradelerin hangisinde dilin
Bağlam kullanlml dlğerlerinden rarklldlr?
o
Bir sunumu oluşturan ögeler yukarlda verilen ile- A) Akşamüstleri bütün başaklar boyunlannl büküyor-
ıişim tablosuna yerleştirildiğinde numaİalanmlş lar Ve haz in hazin köklerine baklyorlar
yerlerden birincisine aşağldakilerden hangisi B) Mavisa uçmuş bembeyaz, kalayll bir baklr gibi par-
yaAl|İ? layan deniz, ona kapkara görünüyordu.
c) Tanma son derece elverişli bu bereketli topraklar-
A) Konuşmacl B) Dinleyici da ziggurat denilen taplnaklar çevresinde kentler
c) Etkili iletişim D) Toplant salonu oluşturdular.
E) söz, yaz, görsel o) Dağln sert baklşlart arasından süzülen güneşin
koIlarndan tutuyor gök.
E) Bir kambur gibi yere eğilmiş çlnarln kim bilir derdi_
ni, niye buruşmuştur yanaklan kim bilir?

2. Baba: (Ağabey tavla oynamaktadlr, zar ataı) Allaah


şeşbeş... Tezcan klzlm koŞ bana bir bardak su qetir. 5. Konuşma dili ile yazl dilinin karşllaştlrlldlğl aşağl-
Heyecandan boğazlm kurudu, ağabeyini mars ediyo_
daki yargllann hangisinde bilgiyanllşl vardlr?
rum, mars.
Tezcan: Aman babaaa... ıöls A) Konuşma dili doğal ortamda Var olur, yaz dili beıli
Bu parçadaki aıt çizill bölümde dıl, hangi işlevinde kurallar çerçevesinde oluşturulan kitap dilidir.
kuııanlIm§tlİ? B) Konuşma dilinde böIgelere göre bazl farkhllklar
oluşur, bu İarkllhklar yazl diline yanslmaz.
A) Şiirsel B) Dil ötgsi
c) Konuşma dilinde iletişimin sağlanmasl ön plana
c) Göndergosel D) Kanall kontrol
çlkar, yazl dilinde dil bilgisi kurallarlna özen göste-
E) Ahc|yl hareketo geçirme rilir.

D) Bir toplum için konuşma dili birden lazladr, yazl


dili ise ortaktlr.
E) Konuşma dilinde, dil allclyl harekete geçirme iş|e-
vindedir; yazl diıinde ise göndergesel işlevindedir

3. Aşağldakilerden hangisı bir lletiş|m örneğl değil-


dil?

A) Trafikte korna çalmak 6. Bir ülkenin fa]kll bölgelerinde ortaya çıkan söyle-
yiş farkİllklar!na verilen ad aşağldakilerden han9i-
B) Yolda arkadaşlna el sallamak sidir?
c) sabah kalklnca yüzünü ykamak
D) lshk çalarak dolmuşu durdurmak A) Lehçe B) Ağlz c) Dil
E) Bir konferansa dinleyici olarak katlmak D) Ar9o E) Jargon

9l§ 9 Türk oili ve Edebiyolı soru 8onkosı (ı


l
jeıs
Bir Adım Otesi t
7. Aşağldakilerden han9isi dll bir ör_ 9 Bir eğitim uzmanl, öğrencilerin slnav kayg||annln ne-
neği olamaz? 'arklllaşmaslnın denleri üzerine bir rapor hazlrlamlş Ve raporun sonuç
bö|ümünde kayglyl ortadan kaldlrabilecek yöntemler-
A) Lehçe B) Ağlz c) Argo le ilgili önerilerde bulunmuştur.
D) Jargon E) Ana dil Buna göre, eğitim uzmanlnln yazdığı raporun so-
nuç biilümünde dilln hangi işlevi ağlrllkll olarak
kullanllmlştlİ?

işlev
A) Dil ötesi B) Kanah kontrol işlevi
c) sanatsal işlevi D) Heyecana bağh işlev
E) Aİcly harekete geçirme aşlevi

10. Duygu, düşünce Ve istekleran yazl, konuşma, gör-


8, ----. Aralannda her zaman ufak terek değişiklikler, ay-
selişitsel araçlar|a ya da doğal gösterge|erle iletilme-
rlmlar vardlt Öncelikle yazl dilinde, konuşmaya sesin
sine iletişim denir.
kattlğl tonsal değer gösterilemez. Örneğin. istanbul
ağzl üzerinde kurulan ortak dilamizde "geleceğiz" biçi- Bu tanlma göre, aşağldakilerin hangisinde ilgtlşım
mindeki eylem çekimi, çoğunlukıa "gelicez"; "yaplyor" 3öz konusu değildir?
"yaplyo" olarak söylenir "Bir su Verin." yerine çoğun-
lukla "Bi su Verin." deriz. 'Ağabey" sözcüğü yazya bu A) Kütüphanede ortamln sessizlağini korumak için
biçimiyle geçirjlse de konuşma dilinde geneI olarak asllan uyan levhasl
"abi" söylenişine sahiptir. KonUşma diliyle yazlll dil B) istekleri iletmek içan resmi bir kuruma dilekçe yazıl-
ıels
arasında bir bölümü konuşma mekanizmaslyla ilgili, masl
bir bölümü duygusal nedenlere bağlı olan bütün bu c) Bir çocuğun gelecekte yapacaklarlyla ilgila hayaller
farklar heI dilde vardlr. kurmasl
Bu parçanln başlna, konunun aklşlna uygun ola.ak D) Bir sanatqnln anılaİlnl içeren bir roman yaA p
aşağldakilerden hangisi getirilmelidlr? yaylmlamasl
E) Televizyon kanallnda günlük haberlerin sunulmasl
A) Konuşma dili, bir ulusun dilinin yazıyla ilişkili olma-
yan Ve çeşitli söyleyiş özellikleri taşlyan yönüdür
B) Konuşma dilinde görülen değişik biçimler çok yay-
glnlaşlrsa yazı diline de yerleşir
c) Yazl dilinde kullanllan dilsel biçimlerle konuşma
dilinde kullanllanlar çoğu zaman birbiriyle tam ola-
rak örtüşmez
ı ı ı ı
D) Konuşma dili, yazl diiine oranla daha hlzll bir
değişme, geli§me açindedir
l ABcDE ıgcor l
E) Konuşma dilii'e yazl dili araslndaki ayrlm, Türkçe- ,O
oo
nin Arapça ve Farsçanln etkisi altlnda kalmasüyla
başlamlştır
o OO 11 o
ı
oooo 1600000
o l *",,o *,, ı
o )(
E )(
o ııı
o ı
32 els 9 Tü* Dill ve Edebiyot soüu 8onko§l
Test
Giriş - lIl l3
1. Aşağldaki cümlelerin hangisinde bİr bilgi yanhşl 3. oğrencilik dönemimde çok yazıyordum, içimde büyük
Vardlr? bir anlatma isteği Vardl. Ancak çok sevdiğim bir öğ-
retmenim, yazdlğlmdan çok okumam gerektağini söy-
A) Dil, tarihi süreç içinde çeşitli sebeplere bağİ olarak lüyordu. Hatta şöyle bir kurall defterime yazdlrdlğlnı
değişime uğrar çok iyi anlmsiyorum: "Yüz oku, on yaz, bir yaylmla!"
B) Her dil, yazl dilini oluştururken o ülkedeki öne çF Yazma serüVenim klsa sürdü saylllt Ama okumanln
kan ağtzlardan birini esas allı önemini kavramlşt!m. okuduklarımdan taİ allyoı çok
c) Bir ülkedeki ağlzlann oluşma nedenlerinden biri hoşlanlyordum. okuduğum kitaplarda kendimi bu-
de çevre, meslek Ve eğitim farkIlllğıdlr. luyordum. Yazabilme yeteneğim gittikçe artlyordu; o
nedenle daha çok okumaİydlm.
D) Bir ülkenin bölgeleri araslndaki dil İarkllhklan, leh-
Bu parçada üzerinde durulan asll düşünce aşağF
çelerinin İarkll olmaslyla ilgilidir
dakilerden hangisidir?
E) Bir dilin lehçelerinde ses, söz dizimi Ve söz Varllğl
baklmlndan büyük farklar Vardlr. A) okumanln, insanlann yazma isteğini artlrdlğl
B) Nitelikli eser vermek için çok yazmak gerektiğa
c) Küçük yaşta yazıIan eserlerin niteliklı olmadlğl
D) insanların, kataplar sayesinde hayafu tanldlğl
E) Yazabilmek için önce çok okumak gerektiği

2. l\4anyas Kuş cenneti, dünyada tepeIi pelikanlann ya-


pay alanda ürediği tek yer- Doğal olarak yerde Veya
sazllklann araslnda kuluçkaya yatan tepeli pelikanlar,
alk kez 1968 ylllnda milli parkln bat kesiminde, söğüt
ağaçlan üzerinde insan eli ile hazlrlanan platformlar-
iğis
da yuva kurmaya başlamış, 1992-,1997 y|llan araslnda
Dsi'nin gölün su seviyesini bir metre yüksek tutmasl,
kuşlann kuluçka yapİğl söğütlerin çürümesine neden 4 Kullanlm amaclna Ve bağlam|na göre çeşatli gönder-
olmuş. Bir elin yaptlğlnl diğerinin bozmaslna rağmen, meler, çağrışümlar taşlyan gül; düz anlamlyla kokulu
bugün pelikanlar hala platformlarda üremeye devam bir çiçektir. Yerine geçtiği ne olursa olsun; kokusu,
ediyor. Tepeli pelikanlaı 1990'lann başlna kadar Tür_ rengi, dikeni, goncasl Ve yapraklarlyla her zaman naz-
kiye'de yirminin üstünde alanda ürüyordu; bugün ise ll, duygulu, narın, naif ve zarifiir Gül, bir dizi zihinsel
sadece beş alanda kaldllar. Manyas Gölü kolonisi, yok Ve kültürel birikimi üstlenir; yaşamln pek çok alanlnda
olma tehlikesi bulunan tepeli pelikanlann küresel Var- kendine yer bulur. "Klrmlzl Gül Demet Demet" türkü-
llğl açlslndan büyük önem taşıyor. sü, "Fikrimin ince Gü!ü" şarklsl, güllaçlar, gülabdanlar
Bu parçada tepeli pelikanlarla ilgili; Ve Kabe'nin gül suyuyla ylkanması gibi daha birçok
güzellik sayllabilir, Gül; kokusundan rengine kadar iyi-
l. üredikleri doğal ortamlar,
lik, güzellik, sevgi, sevgili vb. çağnştlran kavram alan-
ll. üreme zamanlarl, larlna dokunur.
lll. nesillerinin tehlikede olduğu Bu parçanın anlatmlnda aşağıdakilerden hangİsi
bilgilerinden hangisi/hangilerİnden söz edilmemiş- yoktur?
tir?
A) Örneklendirme B) Abartma
A) Yalnlz l B) Yalnlz ll c) Yalnlz lll c) Açıklama D) Tanln,]lama
D) lVell E) l Ve lIl E) Kişileştirme

ois 9 İütt oili ve Ed,ebiyot sofu Bonkosl 33


jeIs
Bir Adım Otesi l
5. Roman okumak, kişiye tarah Ve toplum bilim kitap|ann- 7. Beden dıli ilişkilerimizde, kültürel farklar arnlkça ya-
da bulamayacağl eşsiz bilgiler Verir. Bir romanl okur- bancl bir ülkede çevremizdeki ansanlarln duygu Ve
ken hayatta kar§llaşma olaslllğlnlzın çok az olduğu düşünce aklşlnl değerlendirebilmemiz oldukça güçle-
insanlann hayatlanna girer; onlann gözünden hayata, şebilir. söz gelimi, washington'da büyük bir market-
dünyaya bakarslnlz. Bu, okuyan için bulunmaz bir te ne olduğunu anlamadlğlnlz bir mall evirip çevirip
zenginliktir Bir dönemin, bir çevrenin insanlarl nasll incğlemek isterken bir market görevlisi yaklnlmlza
yaşamlşlaı ne yiyip içmişler, ne giymişleı nasll eğlen_ gelip orada başka bir işle uğraşsa bundan huzursuz-
mişle( nasıl düşünmüşler; bunlaı hep roman sayfalarl luk duyarlz. Çünkü ülkemizde böyle bir durumda, bu-
araslndan görünür bizlere. lunduğumuz yere gelen bir markel gör€Vlisi paketleri
Bu Parçada aşağldakilardOn hangisi üzerlnde du- karıştlrdlğlmzl görünce bize "Ne arzu etmiştiniz?" di-
ruımaktadlr? yerek müdahale edeceği gibi "Her şeyi karüştlrmayn!"
gibi bir uyanda da bulunabiıir Dünyanln diğer ucuna
A) Boman okumanın insana kazandlrdlklarl geçip Tokyo'da bir alışVeriş merkezine gir€n bir Türk
B) Roman yazarlarınln yararlandlğı kaynaklar bu kez,9öz göze geldiği her mağaza görevlisinin
önünde yerlere eğilmesani hayretle izler, belki de bir
c) Roman kahramanlannln dikkat çekici yönleri
süre kendisine ne anlatılmak istendiğini anlayamaz.
D) okur Ve roman kahramanları araslndaki ilişkiler
Bu paİçanln anlatlml için,
E) Roman dünyasınln gerçekleriyle yaşadlğlmız dün-
l. Örnekleme yoluna gidilmiştir
ya gerQeklerinin rarklarl
ll, Yargl gerekçesiyle verilmişİr.
lll, Tanlk göstermeden yararlanllmlştlr.
lV olaylar oluş slraslna göre Verilmiştir
yargllarlndan hanglsi/hangileri doğrudur?

A) Yalnlz l B) lVell c) lI Ve lll


D) ll, lll Ve lV E) lll Ve lV
6, polisiye romanlaı oldukça uzun bir süreden beri ede- je ls
biyatln başlı başüna bir türü olma başansınl gösterdi.
Dünyada belki en çok yazılan Ve en Qok okunan tür-
lerden bari oldu, Bu durumun ortaya ç|kmasındaki en
önemli etken, bu kitaplann hemen hemen her zaman
kullandlğl bilmece ögesinin çekiciliğiyle kurgulanma-
sldlr Kitabl yazanln serpiştjrmeyi seçtiği ipuçIanna
göre "kimin katil olduğunu" bulup çlkarmanln zevki,
gelişmiş bir bulmacayl çözmenin keyfini Veriyor.
Bu paİçaya göre, polisiye roman türünün poPüler
olmaslnln nedeni aşağldakilerden hangi§idir?

A) Toplumun geneline hitap eden bir içeriğe sahip ol-


masl ı ııı
B) insanoğlunun yaratıl|ş gereği suça ilgi duymasl
c) Diğer roman türlerine gör€ daha sürükleyici olmasl
l ABcoE AgcDE l
D) Uyandlrdlğl merak duygusuyla okuru bir gizi çöz- o ooooo
meye yönIendirmesi

ılB(]
3O
E) Kahramanlarlnln ilgi çekici özelliklere sahip olmasl
o ı
10o
?o sOO
3o 6oo
o ı ı
O
E
2 ııı
o ı
34 el§ 9 Türk Dlll ve Edebiyoİ soiu Bonkosl
Test
Giriş - lV 14
1. o gece de öyle oldu. son seferamizi yapmlş, geri dö_ 3 Kanatlan olmasa da insanın en büyük hayallerinden
nüyorduk. sonraslnda beni gaaa blrakacaklar, şofö- birisiydi uçabilmek. Bu hayalle yola çlkan insan, kuş-
rümle biletçim ev|erine gideceklerdi. Birinci yokuşta lardan çok şey öğrendi. Nitekim uçağln mucidi olarak
bir şey olmadl. ikincisine saldlrdlm, ne olduysa o ikinci kabul edilen wright kardeşlerin bu başarlslnln arkasln_
yokuşta oldu, karbüratörÜm İkanıkllk yaptl, motoruma da da akbabalar yatlyor. Uçmaktan söz açmlşken he-
benzin gitmedi, çekişim düştü, devir dUrdu. Emigana likopter böceği denilen yusuİçuklardan bahsetmemek
çok klzdl. Biletçim Hasan'la indileı motor kapağlml olmaz. zira bu böceklerin helikopter yaplm|na olan
açlp baktllar, Hasan'a durum kötü mü diye sordum. katkllan önemli, GöVdesinde çapraz halde bulunan
cevap gelmedi. iki çift kanat, yusufçuğun aniden hlzınl arİlrmaslnl Ve
Bu Parçada ilgtişimln aşağlda vgrllEn ögolerinden kolayca maneVra yapabilmesini sağhyor,
hanglsl yoktur? Bu parçanln yazlhş amacl aşağldakilerden hangisi-
di]2
A) Gönderici B) Dönüt
c) Kanal D) ileti 41 insanların tarih boyunca gökyüzüne ulaşmanln
hayalini kurduklannl kantlamak
E) Ahcı
B) insanların uçabilme hayallerini gerçekleştirmek
için doğadaki canılardan İaydalandlklannı açlkla-
mak
c) wright kardeşlerin uçma maceralarınln lüm dün-
yaya örnek olacak nitelikte üstün bir çaba oiduğu-
nu göstermek
D) Böcekler ve ku§lann İizyolojik yapllanntn uçmak
için program!andığlnl örneklemek
E) Uçmanün sadece kuşlara özgü bir durum olma-
dlğlnl anlatmak
:'elS
2. Karşlmda oturan çocuğa, "sen kaç yaşlndasln ba-
kaylm?" dedim, "on dört yaşlndaylm," diye karşll|k
Verdi duraksamadan, Mutlaka mübalağa ediyoı ben
ona on ikiden İazla Vermiyorum. "Hangi köydensin?"
"Kara lşlk köyündenim." "Böyle geç vakit şehre ne
yapmaya gidiyorsun?" Başl ile arkadaki çuvaİ işaret 4 Bir toplumda, geçerli genel dilden ayn ama ondan tü-
etti: "Azıclk kuruyemiş götürüyorum; yarın sabah pa- remiş olan, toplumun her kesimince kullanllan, dilde
zar var..." dedikten sonra başınl önüne eğdi. Var olan sözcüklere anlamlar yüklenerek oluşturulan
Bu Parçada yer alan iletişimle İlgill olarak aşağtda- dile argo denir
kilerln hanglsl yanllştlr? Buna göİe aşağldakllerden hangisl aİgoya örnek
değlIdlr?
A) Anlatlcl ile Çocuk sözlü iletişim kurmuşlardlr.
B) Parçadaki kişilerin iletişimine beden dilinin de kat- A) satarak elinden Çlkarmak anlamlnda "okutmak"
klsl vardlt sözcüğünün kullanllmasl
c) iletişimin ileti Ve dönüı unsurları açlkça görülmek- B) Kötü duruma düşmeya anlatmak için "ayvayl ye-
t€dir. mok" sözünün kullanllmasl
D) iki kişi araslndaki iletişimde sanatsal göstergeler- c) Fazla aptal, budala kişilere "armut" denmesi
den yararlanllmlşİr D) Dalavere, hile yerine "dumen" denmesi
E) Yazar, karşlslndaki çocuğun görünüşüyl€ ilgili ken- E) Tokat yöresinde bulgura "düğü" denmesi
da yorumunu iİado etmiştir.

eli 9 Türk Dali ve Edebiyot soru Bonkosl 35


jeı s
'..Yaınlon Bir Adım Ote"i t
5 Beden dilının kullanllmasl; Verilmek istenen mesajln 7 Öğrencilere Türkçeyi öğretirken dilin sadece bir ----
zamanlnda yerine ulaşmaslnl sağlamakta, konu§mayl arao olmadlğlnı, bundan da öte yaşamımtz ----, bizi
ve konuşmac|yt başanll bir konuma getirmektediı biz yapan, ulusal, toplumsal kimliğimizi kuran, oluşlu-
Konuşmaclnln bedensel duruşu Ve genel tavlrlarl ran bir güç olduğunu sezdirmek gerekir.
karşlsındakiler için birer iletidir. omuzlann dik ya da Bu cümlede boş blrahlan yerlere, slraalyla aşağF
çökük durması, gergin bir Vücut, kol ve bacakların ra- dakilerin hangisinde verilenler getirilmolidir?
hatllğl, karşl tarafa konuşmacl hakklnda bilgi vermek-
tedir. Kimi istatisliklere göre, iletişimin %55'ina beden A) hedeİ - kuşatan B) edebiyat - planlayan
dilini oluşturan mimik Ve jestler, %38'ini ses tonu Ve c) sanat - inceleyen D) iletişim - biçimlendiren
şekli, 7o7'sini de sözcükler oluşturmaKadır
E) haberleşme - renklendiren
Bu parçadan hareketle,
l. iletişim yalnlzca dille gerçekleştirilen bir eylem
değildir.
li. En sağllkll iletişim, dille gerçekleşen iletişimdir. 8. Kuşkusuz, bir edebiyatn tarihi seyri içinde dgğişmg-
den kalan, sürüp giden özün çeşitli bileşenleri Vardlr.
llı. iletişimde jest, mimik ve vücut hareketlera konuş-
Bu bileşenlerin en önemlilerinden biri konudur. Konu-
mayl etkili bir hale getirir.
nun iş|eniş biçimleri devirden devire değişse bile özü
IV Beden diIi her zaman her yerde aynl anlamlan içe- değişmez. Usta yazarlar, eskiden gelen düşünceleri
lir. öylesine Verimli bir biçimde geliştirirler ki ilk baklşta
yargllarlndan han9ilerine ulaşllabiliİ? onlann yeni düşünceler olduğunu sanlrlz ama dikkal
ettiğimizde eski konulann yeni biçimler içinde gizlen-
A) lVell B) l Ve lll c) lVelV diğini görürüz,
D) ll Ve lV E) lll Ve lV Bu parçadan aşağldakilerden hangisl çıkarllamaz?

A) Edebiyatta zaman içinde değişiklik gösteren, içe-


rik değil, içeriğin ele allnlşldlr
:öis
B) Edebiyatln usta yazarlarınln düşünceleri, hsr devir-
de İarklı şekillerle de olsa taklit edilmiştiı
c) Konu, edebiyatln özünü olu§turan bileşenlsr açin_
de yer allr.
D) Aynı konular, farkll zamanlarda farkll yazarlar ta-
raflndan değişik biçimlerle işlenerek geliştiİilmiştir.
E) KimiyazarIaı eski konulan yeni biçimler içınde us-
6. Türkçede "elinıze sağhk, kesenize bereket, kolay
taca işlemişlerdir.
gelsin, uğurlar ola" gibi kahplaşmlş sözlerin karşlllğı
başka dillerde kolay kolay bulunamaz. Çünkü bu söz-
leı bizim kültürümüzün, yaşam tarzlmzln birer yansl-
masldlı ı l1
Bu parçada dilln aşağldakİ özelliklerinden hangisi
vu.9ulanmlştlr?
ı ABcoE ı
A) Ulusalllğı B) Özlülüğü ^scor
10
c) sürekliliği D) Değişkenliği
E) Yallnhğl ı ı
6ooooo 11ooooo
,ooooo,5ooooo
sooooo,oooooo
o ı ı
o
9 ı
=
ııı ı
o
36 els 9 Türk Dili ve Edebİyotl soru Bonkosl
Test
Giriş - V l5
1 Aşağldakilerden hangisi ayraç lçlnde veİilen kav- 4. Aclbadem; korulan, bahçe|eri ve çayırlarıyla istan-
ramla ilişkilendirilemez? bul'un en güzel semtlerinden biriydi, Bu güzel semt,
doğal görüntüsü yanlnda köşkleriyle de ayn bir yere
A) Yazarln anlatml, hiçbir tartışmaya yol açmadan tek sahipti. osmanh zamanlnda burada sultanlann, şeh-
bir yarglyü açükça ifade edecek biçimdedir. zadelerin yaşadlğl söylenirdi. Büyüklerimiz araslnda
(Açıklık) o günleri hatlrlayanlar Vardl. Falan sultanln köşkü bu,
filanlnki şU diye gösterilirdi. Ne Var ki bU köşkler, art|k
B) Güzel Ve etkili bir anlatlmda gereksiz ek Veya sö2
tekrarlanna yer Verilmez. çok farklı bir görünüme sahip. Bazllarü ylkllmak üzere,
(Duruluk) bazlannln camlan klrık. Yaban otlan bürümüş bahçe-
lerina.
c) okuduğumuz metnin di!i; süsten, söz sanatlann- Bu parçanln anlatmlnda aşağldakiıerden hanglsi
dan, özenli uzun cümlelerden anndln|mlş. yoıİur?
(Doğalllk)

o) Adeta bir nehir gibi aklp gidiyor eserin an|atlml; A) Kişileştirme B) Açlklama
pürüzsüz, hiçbir engele uğramryor c) Karşılaştlrma D) Kişisel yorum
(Aklclhk) E) Betimleme
E) Daha önce böyle bir anlatlma Ve böyle düşüncele-
re hiçbir eserde rastlamadlm.
(özgünlük)

5, Aşağldakilerden hangisi bir iletişim örneği değil-


2. l. Leonardo Da Vinci'nin Monalisa adlltablosu dll?
ll. cenap Şahabettin'in E/han, Ş,ta adh şiiri
A) Araçların klrmlzl lşık yanlnca durmasl
l|l. Mimar sinan'tn selimiye camii je ls B) Bekleme yapacak sürücünün park yeri levhaslnl
lV zenos Frudakis'in Kahplardan Çıkmak adll heykeli görerek o yöne girmesi
V Nuri iyem'in Göçmen Kadın adh la5losu c) sokalda oyun oynayan çocuğun yere düşüp baca-
Numaralanmlş örneklerden hangisi güzel sanatla_ ğlnl kanatmasl
rln farkll bir dall içinde yer allr? D) Derste şark! söyleyen müzik öğretmeninin öğren-
ciler taraİlndan alklşlanmasl
A)| B) ll c)lll D)lV E)V
E) spikerin televizyondan yeni eğitim Ve öğretim yllr
nln başladlğlnl izleyicilere söylemesi

3 Türk edebiyatna, hele cumhuriyet sonrası Türk


edebiyatna dikkatle baklld|ğlnda,l930'lu ylllardan
başlayarak yeni bir aİllmln, yeni bir nefesin kültürel
yaşamlmlza egemen olduğu rahall|kla görülür. Bu
yeni nelesan altlnda ise, devletin yeni yaklaşlml Ve des- 6. Aşağldakilerden hangisi edebiyatın dönemlere ay-
t6ğini görmemek olanakslzdlr. rllmaslnda kullanllan bir ölçüİ değildir?
Bu parçanln an|atmlnda aşağldakılerden hangisi- A) Din değişikliği
ne başvurulmuştua
B) coğrafya değişima
A) Aqklama B) Tartlşma c) Kültür İarkhlaşmas|
c) Örnokleme D) Öyküleme D) Dilİarkhlaşmasl
E) Betimleme E) sanat yapltıntn kallcıllğ1

9l§ 9 Türk Dlll ve Edebiyoİ soüu Bonkosl 37


jeıs
..::T]::1 Bir Adım Ote*l l
7. . Türk edebiyatl tarih boyunca birçok kültürün etki 9. . Şive
sinde kalmlştlr. . Ağlz
. Türk edebiyatlna ait ilk yazh ürünler divan edebi- . Jargon
yatünda Verilmiştir.
. Yazı dili
. Türk edebiyatlnln dönemlere aynlmaslnda din
Aşağldaki açlklamalardan hangisi slralanan kav-
değişimi de etkili olmuştur.
ramlardan bi yle lıgili değildİr?
. Türk edebiyatlnda dini içerikli ilk ürünlere islamiyet
Etkisinde Gelişen Türk Edebiyaİ Dönemi'nde rast- A) Bir dilin aynl coğrafya üzerinde konuşUlan Ve ara-
lanlr. lannda küçük farkllllklar bulunan her bir koluna Ve-
. Edebiyat; tarih, sosyoloji, psikoloji gibi dığer bilim- rilen isimdiı
lerden yararlanabiliı
B) Eserlerde, kitaplarda kullanllan dildir, Tarih boyun-
Yukarıda verilen açlklamalarln kaçl doğrudur? ca ancak medeniyeti, kültürü, edebiyatı olan top-
lumlar bu dile sahip olmuşlardlr.
A) 1 B) 2 c) 3 D)4 E) 5
c) Aynl meslek ya da topluluktaki insanlann ortak dil-
den ayrl kullandlklan özel dildir. o gruba ait olma-
yan bir kişi için anlaşlImaz olabilir.
D) Bjr dilin; tarihi çok eski zamanlara dayanmayan,
daha yakln zamanda aynlan, birbiriyle klsmen an-
laşabilen kollandlr Şekil Ve ses baklmlndan İarkll-
llklar vardlr
E) Bir dilin bilinmeyen bir zamanda tarihsel, bölgesel,
Siyasal sebeplerden dolayl ses, yapı ve söz dizimi
özellikleriyle kendisinden aynlan koludur.
8. l. Kuşlarda göç, tanlmlanmlş iki coğrafi bölge arasln-
da düzenli tekrarlanan nüfus hareketi olarak açtk- jeIs
lanabi!ir. Neredeyse her göçmen tür için İarkll olan
göç rota Ve yordamIan barçok unsura bağll.
ll. Kar döne döne yağıyor, Gökyüzünün derinliklerin-
deki bir ağlz, kann rengini dünyaya püskürtüyor; o
güçlü soluğun önünde dönerek düşüyor kelebek
kanatıan. Kar her yanl sarlyor, Rengi beyaz mldlr
hep böyle? Tutunduğu yerleri anndlrlp güzelleştiri-
yor.
Numaralanmtş parçalarda kullanllan dilin işlevi
aşağtdakilerin hangisinde slraslyla veİilmiştir?

ll
ı ı ı
A) Şiirsel işlevi Göndergesel işlevi
B) Dil ötesi işlevi Şiirsel işlevi
c) Allclyl harekete geçirme işlevi Göndergesel işlevi ı ABcD eecoı l
işlevi
loooo C) ooooo
D) GöndergeseI Şiirsel işlevi ,o
E) Göndergesel işlevi Kanall kontrol işlevi
3L)
ı.ö ı
6o 1ooooo
7a ıOOOOO
so 50oooo
o l ,.rr,o ,,,,
o
9
= ııı n
o
3E eis 9 Türk oili ve Edebiyğft soru 8onkosı
I

uNıTE

Hlk6ye

feı s
ıooa

'. Yqırrnlqn
'a.l....
Türk Dilive Edebiyatı Kazanımlar

L2.| : Metinde goçen kelime Ve kelime gruplarlnln anlamlarınl kontrol edet


A.2.2 ı Metnin türünün ortaya qklşı ve tarihsel dönem ile ilişkisini bolirlor
A23 : Mstnin tema ve konusunu belirlea
L2.4 : Metindeki çatlşmalan belirİer.
A.2,5 : Metnin olay örgüsünü belirlğr
L2,6 : Metindekı şahls kadrosunun özelliklerini belirlgı
A.2.? ı Metindeki zaman ve mekanln özelliklerini belirıer.
A.ZE ı Metinde anlatlğ Ve baküş açlslnn işlovini b€lirler
A.2.9 : Metindeki anlaim biç|mler| Ve tekniklorinin işlov|erini bğlirıor.
L2,1O: Metnin üslup özelliklerini b€lirleı
A.2.1| ı Metinde miln, manevi ve evrensel dsğerlgr ile sosyal, siya§i, tarihi Ve mitolojik ögeleri bolirler.
L2.13 ı Metni yorumlar
A.2.|4: Yazar ile metin araslndaki ilişkiy| değerlendirir.
A.2.16: Metinden harekstle dil bilgisi çahşmalan yapar
Test
Hiköye (Hiköyenin Tonımı, Unsurlon ve Türleri) - ! t6
1 Aşağldakilerden hangisi hikayanln yapl unsurlann- 4. Bir olayı, bir durum ya da kişiyi klsa bir zaman dilimi
dan blri değildir? içinde, belli bir yanlyla anlalan yaz| türü olan öykü,
XlX, yüzylldan sonra gittikçe ge|işerek edebiyat|n en
A) zaman B) Niekan c) olay yaygln türlerinden biri olmuştur, Franstz edebiyatlnln
D) Kişi E) Konu ünlü ismi ____ olay öyküsünün, Rus edebiyatlnın ünlü
ismi ---- ise durum öyküsünün temsilcisi kabul edilir
Bu parçada boş blİakllan yeİlere slİaslyla aşağlda-
kilerin hanglslnde verilenleİ getiİilmelidir?

A) Gogol - Çehov
B) Boccacio - Gogol
c) Çehov - Maupassant
2. . Eser kişilerinin zihinlerinden geçenlerin mantlksal D) Maupassant - Boccacio
b|r düzen içinde verilmesi E) Maupassant - Çehov
. Anlaİ türü eserlerde kronolojik zaman zinciri klnla-
rak önceki zamanlara dönülmesi
. Anlaılarda eserin şahslanndan b|rinin anlatlcl ko-
numda olması
. Kahramanlann kar§tllkll konuşmalarlna dayanan
anlatlm
Aşağldakllerden hanglsi yukarldakl agklamalar-
dan blrlylo ilişkilendlril6mez?

A) Bilinç aklşl B) Kahraman anlatlcl


C; iç ıonuşma D) Diyalog tekniği
ıöis
E) Geriye dönüş ıekniği 5 Postacl Hayri, 26 yaşlnda bar delikanll. Belediye kati-
bine bir kağt götürmüştü, dönerken kasabın ç|rağlna
rast geldi. Çlrak onu görünce durdu. Hayri'ye;
- Kuzu ciğer istemişsin, dedi, usta aylrdt, EVe götür-
düm, kimse yoktu. istersen şimdi al, istersen dükkan-
dadlı eve giderken allrsln!
"EVde kimse yoklu" sözü kulağlnI tlrmaladl.
Kapıyl vurdun mu, diye sordu.
3. Hiköyenin, Türk edebiyatlndaki ilk örnekleri Tanzımat Vurdum. Evde adam olsaydl duyardl. Komşular duy-
Dönemi'nde verilmiştir; ---- adll eseı ilk yerli roman dular.
olarak kabul edilir.
- Koy dükkana, ben uğrar allnm,
Bu cümlode boş blrakllan yğro aşağldakilerdan Bu parçanln anlatlmlnda aşağadakilerin hangi9inde
hangisi Oetirilmelidlr?
verilĞnlerden yar9rlanllmlştr?
A| Taaşşuk-ı Talat vo Fitnat
A) oyküleme - diyalog
B) s6r9ıjzsşt
B) Betimleme - diyalog
c\ Letait-i Rivayat
c) Betimleme - iç konuşma
D\ Khb-ı Dede Korkut
D) Öyküleme - iç konuşma
E' intibah
E) Betimleme - bilinç aklşl

als 9 Türk Dili v9 Edoblyotı sou Bonkosl 4,|


jeıs
Konu Testi

6. Aşağldakilorden hangiai diğerlerinden bir 8 Aşağldakilerin hanglslnde verllen parça, ayraç


baklş açlslyla oluşıurulmuşıur? 'arkll içlndeki baklş açıslnl örneklemez?

A) Ellerinde çiİteleı av tüfekleri, değneklerle yaklaşan A) Gümüş gibi parlayan bu güzel kaşağlnın dişlerine
kalabahğl gören çoban köpokleri, ağlllanndan tr- baktm; çok keskan, çok sivriydi. Biraz köreltmek
ladl; Vadiye doğru gelenlerin üstüne atlldl. için duvarın taşlarlna sürımeye başladlm, Dişlerı
B) Hacer, dayısınln evindon dönünce anaslnl her bozulunca tekrar denedim. (Kahraman)
zamanki giba öfkeli, Şerif Ali'ye Verip Veriştirirken
buldu. inadlnda bu kadar ilerı 9ittiği için ilk kez piş- B) Çocuk, bir akasya ağaclnln altlna yüzükoyun
manlık duydu. uzanmlş gökyüzünü izlemekteydi. Ayaklarınl yu-
karı kaldlrmlş, bir ileri bir geri salhyordu.
c) Ertesi gün yine pencereye yaklaşmadl. Bir gün ön- (Gözlemci)
ceki bekleme duygusu bu kez daha slk yokluyordu
onu. Dlşanya kulak vermekten kendini alamlyordu. c) Geleceğe dair bu endişeleri taşlmak bedenine, ru-
D) Bu aynhştan sonra, yüreğine o güne kadar akllna huna çok ağlr geliyordu. Bitkin, çaresiz, Umutsuz
getirmek istemedıği bir kuşku düştü. Kuşkulan hlz- insan olmak hgr insana zor gelirdi. Ruhunda ka-
la büyüdü, kuşku olmaktan çlkı. buk bağlam§ acllaı tek tek kanamaya başlamlştl.
(llahi)
E) Birden tüm yaşadıklarl geçta gözünün önünden,
zihninden, odaya girdiğinde düşündüğü her şey o) Biraz daha yürüdü. Büyük bir caddoyi geçti. Daha

dağlldl bir anda. sakin bir sokağa girdi. Az sonra arkaslna dönüp
bakt|.ondangizlendiğimigörmedi.
(Kahraman)

E) ıGndisini çok çaresiz Ve yorgun hissediyoİdu.


odaslna çekildikten sonra yeni tanlştlğl bu insan-
lan geç vakle kadar düşündü, bazl ğümlelerin üze-
rinde uzun uzun durdu. Bütün bunlardan sonra
kafaslnda bazl sonuÇlara vardl. (Gözlemci)
iğls

7 Güneşin batması yaklnd| artlk, Göğe pembe bahar


dallan serpilmişti. Güneş topu yarlsınl bitirdikten son-
ra hızla kaymaya devam etti. sonunda uİak bir parçasl
bulutlann araslnda takllı kaldı. sonra o da kurşuni bir
bulutun içinde eridi gitti. sular ürperdi ve sUların üze-
rinden 9üneşin son saniyeleri geçti.
Bir hikeyedan aİnan bu Parçanln anlatlmlnda
aşağldakiı6rden hangisi ağlr basmaktadlr?
ı ııı
A) Öyküleme B) Betimlems c) Açlktama
D) Tarı§ma E) Örnekleme
ı ABco B o
o 9o o o o o
E E

,ooooo10oooo o
ıOOOOO,,OOOO o
.ooooo ızoooo o ı
5ooooo tioooo
6ooooo ıroooo o o
,ooooo 15oooo o
ıOOOOOıOOOO o
3 ı ı
ü
o ııı
o ı
42 els 9 Tü.k Dlli ve Edebiyotı soru 8onkosl
Test
Hiköye (Hiköyenin Tonımı, Unsur|orı ve Türleri) - !l 17
1 ----, on kişinin on gün boyunca anlattlğl toplam yüz 3 . zaman
öykü biçiminde kurguladığl adll yaptlnda, Floran-
____
. Mekan
sa'da yaşanan veba salglnını da yansıtmlştlr. Yazann
bu yapdl, dünya edebiyatlnda öykü türünün ilk örneği
. Başkahraman
kabul edilir. . Anlatlcl
Bu parçada boş blrakllan yeİlere sllaslyla aşağlda- . Kurmaca
kilerin hangisinde verilenleİ getirilmelidir? Aşağldaki açlklamalardan hangisi verilen terimler-
den biriyle e§ıeştirilemez?
A) cervantes - oon K,Şot
B) Danle - itahi Komedya A) Gerçeğin olduğu gibi anlatlml olmayp hayal gücü
ile yaratllan
c) chaucer - canrehury Hikeyebri
B) Anlatmaya dayall metinlerde olay örgüsünün ger-
D) Boccaccio _ Decameron Hikayebri
çekleştiği yer
E) Alphonse Daudel- Pazaftesi Hikeyebri
c) Roman Ve hikaye gibi metinlerde olayl okuyucuya
aktaran
D) Hikayeye konu olan oİaylann gerQekleştiği süre
E) Belli bir slnfl ya da bella bir insan eğilimini temsil
etmek için kurgulanan hikaye kişisi
2. Aşağlda verilen parçalaİdan hangisi ayraç içinde
verilen kavraml örneklemez?

A) Küçük salonun İes renginde kalln, ağır perde-


li penceresjnden, dışarlsl muhteşem, parlak bir
sulu boya levhası gibi görünüyordu. saf, mavi bir
sema.., Uyur gibi sessiz duran deniz,.,
(izlenimsel betimleme)
-,ğis
B) ses gitgide daha derinden geImeye başladl. ln_
sanln içini eriten bir eziklik Vardl bu seste, Kimse- 4 Hakaye, Türk edebiyatlna Batl edebivatlnln etkisiyle
nin ona aldırdlğ| yoktu, Puslu, bulanlktl her şey, Bu I

anln bir an önce geçmesini istiyordu. girmiş bir türdür ilk örnekleri cumhurivet DQ4qrı!i'nde
(llahi baklş açısD
Verilmeye başlanmlştlr. Hikaye olay Ve durum hike-
c) seyahatname türünün Türk Ve dünya edebiyat- lll
lannda gerçekten çok ilgimi çeken, muhteşem yggı olmak üzere ikiye aynllr. Türk edebiyatlnda
örnekleri Vardlr. EVliya Çelebi'nin seyahatnamesi,
Radloff'un sibirya'dan adll eseri bu türün akla ge- omer seyfettin ola y öyk üsünün, l\4emduh Şevkel
len ilk dev örnekleridir. (Öykü|eyici anlatlm)
Esendal Ve sait Faik Abaslyanlk durum öyküsünün
V
D) istanbul Akvaryum'da, ziyaretçilerin fotoğraİ çe- önemli temsilcileridir.
kerken kameraIarınl kapatmamas| bazl tehlikeler
yaratlyor. Flaş patlaİlmasl kimi ballk türlerinin ölü- Bu parçadaki bilgi yanlışl numaralanmlş yerlerin
müne yol açlyor. (Nesnel anlaİm) han9isinden kaynaklanmaktadlr?

E) Çengelköy'ün yüz y|l önce nasll olduğunu ha-


A)| B) ll c) lll D) lV E)V
yal edebiliyorum. işaretler tümüyle yok olmuş
değil çünkü. Denizden, Boğaz Vapurundan bak-
tlğlnda çekilmiş dişler gibi yanlan yöreleri bo-
zulmuş olsa da yenilenmiş yalllar görüyorum.
(Birinci kişiIi anlatlm)

el§ 9 İüıt Dlll ve Edgbiyotl soüu Bonko§l 43


İels
..::T::1 Konu Testi

5. ---- yaşamdan belli bir kesit sunan öykü türüdür. Kişi- 7 seneler Var ki kuşlar gelmiyor. Daha doğrusu ben gö-
sel Ve sosyal düşünceleı duygu Ve hayaller ön pla- .emiyorum, Güzün o güzel günlerini penceremden
na çlkanl|r. ---- dünya edebiyahnda bu öykü türünün görür görmez Konstantin Efendi'nin bulunabileceği
temsilcisadir. slrtlan hesaplayarak yollara çlkıyorum. Bir kuş cNlltlsl
Bu parçada boş blrakllan yerlere slra§lyla aşağıda- duysam kanlm donuyoı yüreğim atmlyor Halbuki
kilerin hangisinde Verilenler getİrilmelidir? sonbahar kocayemişlera, beyaz esmer bulutlafl, yak-
mayan güneşi, durgun maviliği, bol yeşili ile kuşlarla
A) Durum öyküsü - Çehov beraber olunca insana sulh, şiiı şair, edebiyat, resim,
musiki; mesut insanlarla dolu anlaşmlş, sevişmiŞ. aç-
B) olay öyküsü - Çehov
slz, hlrsslz bir dünya düşündürüyor. Her memlekette
c) olay öyküsü - Nraupassant klra çlkan her insan, kuş sesleriyle böyle şeyler düşü-
D) Durum öyküsü - l\4aupassant necektır, Konstantin Eİendi manj oluyor. zaten kuşlar
E) Durum öyküsü - Decameron da pek gelmiyorlar artlk, Belki birkaç seneye kadar ne-
silleri de tükenecek. Her memlekette kaç tane Kons-
tantin Efendivar kim bilir?
sait Faik'in son (uşraİ adll hikayesinden aknan bu
parçayla ilgili olarak aşağldakilerden hangisi söy-
lenemez?

A) Birinci ki§ili anlatlmla yaz ldığl


B) Kahraman anlatlcl baklş açlslnln kullanlldlğl
c) Birden çok olayln oluş slraslna göre anlatlldlğ|
D) Kahramanln bir durumla ilgili duygulannl dile getir-
diği
6, Aşağldakilerin hangisinde ilahi bakş açl$ kullanll-
mlştr? E) ÖyküleyiciVe betimleyici anlatlm tekniklerine özgü
€ls
:.:::::1
özelliklerin yer aldlğl
A) lşte bir haftadan beri her sabah sana mektup yaz-
mak azmiyle kalktyorum. Nihayet bugün kalemi
elime aldIm.
B) Kucağlndaki bebekle, yaşadlğl hiçbir şeyle ölçe-
meyeceği anln içinde kendi gövdesinin de uçucu-
luk kazandlğlnl duyumsuyordu yaşlt kadln.
c) Bu söz bir tesadüf müydü, yoksa haberim olma_
dan bu manzara karşlslnda bir korku Ve tela§ mı
göstermiştim?
D) iki gün ewel Büyükada'dan geldik. Bugün de
apartmanlmıza yerleştik. seneliğini yedi yüz llraya
tuttum.
n ııı
E) Yanlanna koyduklan çul heybelerin yan yatan ağız-
larlnda birkaç somun kara ekmek, birkaç dürüm
yufka Ve baz|lannlnkinden birkaç taze soğan yap- A3co€ ABcoE
ı ı
rağl görünüyordu, 1O
,a
3O Oı,
.:86o O,,OOOOO
O,gOOOOO
o 14ooooo
7a O ışOOOOO
3o oooo 1600000


o ııı
o tr

44 el§ 9 Türk Dili ve Edebiyotl soru Bonkosl


Test
Hiköye (Hiköyenin Tonımı, Unsurloıı ve Türleri) - lll l8
1 (l) oykü İüründeki eserlerde gerçekleşmiş ya da ger 4 . Güçlü görünmek, her seye rağmen dimdik durmak
çekleşmesi mümkün olaylar anlatlhı (l|) olay, yeı isterdi; ama yaşadıklanndan sonra bunu ba§arması
zaman Ve kişiler bu türü meydana getiren yapl unsur- imkansızdl. Tulunduğu bütün dallar klnlmış, umut-
larldır. (lll) Ele allnan kişiler, çoğu zaman yaşamlarlnln lan birer birer yok olmuştu, Yüzü aclyla gerildi. 'Her
belli Ve klsa bir anı içinde izienir. (lV) Yazaı anlatacağl şey bitti," diye düşündü-
yerin dil, din, gelenek ve görsneklerini okuyuculara . Herkesin yeni bir mevsime hazlrlandlğl bir nisan
tanltma amaclyla eserini ka|eme aIlr. M "olaya da- akşamlydl. Eşyalarlml toplamlş, arabanln gelmesini
yaİ" Ve "duruma dayall" olmak üzer€ ikitürü vardır. bekliyordum. Az sonra, anllaflml zenginleştiren bu
Bu pa.çadakl numaİaıanmlş cümlelerln hanglsln- kente veda edecektim,
de hikaye lle llgili bi|gi yanllşl vardla . sabahln ilk lşlklarlyla işe koyulmuş, akşam seran-
liğine kadar çahşmlşttk. Yorgun ama huzurluydUk,
A) | B) ll c)lll D)lV E)V
Yukarldaki parçalarda kullantlan baklş açllan,
aşağldakilerin hangislnde slraslyla verilmlşılr?

A) Kahraman - ilahi - gözlemci


81 ilahi kahraman
- - kahraman
2 cumartesiydi. Madeni Eşya Fabrikasl haftallk tatiline
hazlrlanlyordu. Fabrikanln yüz elli amelesinden sek-
c) Gözlemci - ilahi - ilahi
seni, on dörtle on alİ yaş araslndaki erkek çocuklarl D) Gözlemci - kahraman - gözlemci
ki yirmi kadan pres makinelerinde çallşlyordu. Üstleri E1 ilahi - ilahi - kahraman
baş|arl paramparçaydl. Aşağl yukarl aynl boy Ve aynl
kalıpta olduklarlndan birbirlerine benziyorlardl.
Bu parçayla ilgili aşağldakılerln hangisi kesin ola-
rak söylenebilir?
5 Kahv8ye girdiği halde etraflna selam vermeyen ada-
A) olay için gerekli mekan, kiş| g|bi unsurlarln tantll- ma herkes baktl. Flskiyo|i havuzdan gözlerini kaldlran
dlğl serim bölümüne aittir, iğls biri,
B) okur için merak unsurunun öne çlkarlldlğl, olay- - Msrhaba Hamat Ağa!.. dedi.
lann düğüm bölümüne aattir.
- Merhaba.
C) HikAye, kahramanlardan birinin ağzından anlatl-
maKadlr.
- Ne o be Hamit Ağa, baylra Vurmuş kart öküz gibi
soluyup duruyorsun...
D) DurUm hikayesine ait özellikler ağlrllk kazanmlşİr.
Hamit Ağa bunu söyleyen ihtiyara döndü:
O Hikayedeki olay örgüsünün sonuçlandlğl çözüm
- Hamdolsun be Ali Çavuş, kurtuldum şu cenabet-
bölümüne aittir. len... Şükür Allah'a... oünya varmlş!
Gözün aydın Hamit Ağa, panganln borcunu mu Ver-
din?
- Yok be... Panganln borcunu kim düşünüyor? Şu ga-
Vur ölüsü traktörden kurtulduk gayri..,
3 Edebi yönü güçlü oian hikaye, okuru etkilemede daha
başanll olacaKlr, bu yüzden hikayenin dili Ve anlatımı Blr hlkayeden allnan bu parçayla ilglll olarak aşağı-
canll, aklcl Ve anlaş|llr olmalldlr. Hikayenin anlatlmlnda dakllerden hangisi yanllştlr?
---- gibi yöntem Ve tekniklerden yararlanlkr,
A) Diyaloglarla o lu ştu ru lm uştu r.
Bu parçada boş bırakllan yore aşağ|dakilerden
hangisi getirilemez? B) Konuşma diline özgü söyleyişler kUllanllmlştlr.
c) Benzetmeden yararlanIlmlştır.
A) öykülemo B) betimleme c) diyalog D) Dil, ahclyl harekete geçirme işleviyle kullanllmlştlr,
D) |ç konuşma E) tartışma q Mekan ve kişi ögelerine yer Veralmiştir.

eis 9 Tü.k Dili ve Edebiyotı soru 8onkosl 45


ığis
i:T:::: Konu Testi
6. Kınaİada, Burgaz, Ballk Pazan, istanbu|'un kenar 8. Avdan gelmişta. Deran uykudaydl. Daha uyanmaslna
semtleri Ve oralann insanlani aşçiler, ballkçllar, şoförleı beş saat vardl. Kadln yalağln başlna döndü, kocasını
memurlar öykülerine konu olmuştur. Yapmaclkllktan iki elinden tutup oturttu. Bağlra bağlra, "Muslu, Muslu-
uzak, şairla bir dilı Vardlr. Öykülerinan çoğu kısa süreli uyan! Çocuk ölüyo1 uyanı" dedi, sonra hlnçla ellerini
gözlemlerin, durumlar!n anlatlmldlt'rAz Şekedi""'Lü- blraktl. Muslu, ölü gibi yatağa düştü. Kadln çocuğun
zumsuz Adam", "Kaylp Aranlyor" önemli yaptlarln- başlna gelip olurdu. Yumulup toprakta zanglr zanglr
dandl. litremeKe o|an çocuğu yaşll gözlerle seyretmeye baş-
Bu parçada sözü edil9n ya2aİ aşağldakilerden ladü, sonra ağlamasl arttı. §esi gittikçe bir çlğllk halini
han9isidir? aldl, Çocuğu topraktan kucağlna allp dlşan qkardl.
Dlşansl çat|r çatır yanlyordu. ortallğa kurşun gibi ağ|r,
A) Ömer seyfettin B) Rğfik Halit Karay soluk aldlrmayan bir güneş çökmüştü. Güneş altlnda
c) Beşat Nuri Güntekin 0) sait Faik Abaslyanlk
bir o yana bir bu yana gıtti. sonra ordan oraya koşma-
ya başladl. Tarlaya gitmemiş bir iki kadln onu böyle
E) Nremduh Şevk€t Esendal deli gibi dönerken gördüler. Kolundan tutup içeri çğk-
tiler. Biraz öğütledikten sonra bıraklp gittiler. Gitmeye
gitmezlerdi ya köycülük hali bu, çok işlerivardl.
Aşağlda verilenler parçadaki olay örgüğüne 9öİ6
slralandlğlnda hangisl üçüncü slrada yeİ allr?

A) Kadlnln sağa sola koşmasl


B) Kadlnln ağlamasının artmasl
c) Kadlnln çocuğu kucağlna allp dlşan qkarmasl
7 l, Kahvenin sahibi aktörün yanlna gelerek bir şey iç- D) Kocaslnl uyandlramayan kadlnln çocuğun başına
mek isteyip istemediğini sordu. gitmesi
ll, o kış hemen her gün yağmur yağdı; aktöı birbi- E) Köylü kadlnlann sağa sola koşan kadlnl çBkip
rine benzeyen o yağmurlu günlerden birinde, bir öğütlemesi
ikindiüstü bu otobüslerin birinden inerek göründü iöls
kasabada.
lll. ikindiye doğru gelenbU otobüsten iner inmez ala-
na doğru yürümüş, kimseye sormadan bulmuştu
tiyatrolarln oyunlar sergilediğa kahveyi.
lV o gece, oyunu oynayacağl kahveye gelip otur-
muş; belediye Qay bahçesinin lslak palmiyelerine
baklyordu.
V Gündüzleri kasaba ile jzmir araslnda her saat başl
kalkan karşllİkll olobüsler işlerdi,
olay örgüsü kanşlk halde verilen yukandaki par-
çanln doğru slralanlşı aşağldakilerden hangisidir? ı ı ı
A) V_ll -lll _lV-l
B) l.V_ll _lll -lV
ı o t escor l
c) V-|l -1-1ll -lV o o o
o) ll _l_V_lll -lV
10
o
o
E) lV-V_1_1l _lll ı 120 oı
OOO,oO o
o
o
o
a ı ı
ö
2
9 ı ııı ı
o
46 ei§ 9 Tüİk Dl|l ve Edoblyoi soru 8onko§l
Test
Hiköye (Hiköyenin Tonımı, Unsurlorı ve Türleri) - |V l9
1. Fransız edebjyaİnda Maupassant Rus edebiyatlnda 3. Genç adam ayak ayak üstüne atlyoı sonra ayağlnü
I değiştiriyoı bir türlü oturduğu yerde rahat edemiyor-
Aehov hikayenin usialanndandlr. Türk edebiyatına du sanki. Belinden yukansl, imtahan olan bar talebeyi
ll andlnyoı korkak korkak baklyor; ayaklarl ise imtihan
Tanzimat'la giren bu türün ilk örngklgrini Letair-l Riyaya'
heyeti masa altndan ayak ayak üstüne attlğlnl gö-
lll
recekmiş korkusundan olmal| bir inip bir kalklyordu.
adll eseriyle Ahmot Miıhat Efendi Vermiştiı Miln Ede-
lV Ayağlnln birine altında klrmlzl klrmlzl yamalar sallanan
biyat Dönemi sanatçlsl sait Faik Abaslvanlk, hikaye bir Iastik artlğl geçirmiş, bunu iple de bağlamıştl. oıe.
kisinde torik ağzl giba açılmlş, altlndan hala lzgaralarl
tüninün gelişiminde bir dönüm noktasl olmuş; hika- sallanan bir futbol ayakkabıst eskisi vardl. Kahvedeki
sessizlik uzadükça uzuyordu, Şaş|rmlştlm. Neredeyse
yeyi başh başlna bir gdebi tür haline getirmişt|r
birinin ya "Şeytan geçta." ya da "Klz doğdU!" diyeceği
Bu parçadakl numaİalanmlş ygrlerln hanglslnde ni bekliyordum. Hepimiz gülüşecektik.
bllgi yanllşl vardlr? Bu parçayla ilgali olarak aşağldaklleİdon hangisi
söylenemez?
A)| B) ll c)lll D)lV E) V
A) Gözleme dayalı aynnlllara yer Verilmiştiı
B) Yaşananla( kahraman anlatıclnln baklş aç|s|yla ak-
tarllmlştr.
c) Niteleyici sözcüklerden Ve benzetmelerden yarar-
lantlmlştr.
D) Yaşanllan ana ait bir kesit sunulmuştur
E) Merak ögesinin ön plana qkanldlğı bir olay hikaye-
sinden allnmlştür,

ığls
2. Meral caddeye çlktlğl zaman çok dalglndl. Ve mah-
zun... Mahzun da değil, belki birbirine düşman birçok
arzulann çarplşmasündan doğan bir azusuzluğun 4 Yüreğindeki slklntnln yüküyle ağlrlaşarak pencereden
Verdiği o is...issss istikamot buhranl... o kararslzl|k, o baktl, "Bu kuytu Ve çukur bahçe, benim mezanm." "Bu
slktnt gittikçe içini kararlmaya başlamlştl. Arad|. Hiçbir rutubetli topraklara, bu ylklk setlerin altlna, bu yosunlu
şey istemiyordu. Ne babaslnt görmek ne piyano çal- havuzun sUlarl içinğ ne arzular ne eme|ler ne hülyalar
mak ne samim'le konuşmak ne Paris ne istanbul ne gömdüm!" diye düşündü, Bahçeden nefretle başlnl
dans,..
çevirdi. Ya bu oda ya bu mobilyalar,. Şimdi simsiyah
Bu metinle ilgili ola.ak aşağldakllerden hangisi görünen şu koyu les rengi hallnln üslünde küçükken
söylenemez? kim bilir kaç defa emekledi. Tavandan sarkan şu billur
avizenin lambasl kim bilir kaç defa, kaç slklntlll gece-
A) iç çözümleme yönlemin€ başVurulmuştur. nin karanllğında yarl uykuda bir göz gibi açlldl.
B) Anlatlmda monolog tekniğinden raydalanlImlştlr Bu Parçanln anlatımlnda aşağldakileİdgn hanglsi
c) Üçüncü tekil kişili anlaİm kullanllmlştlr yoktur?
o) Eksiltili cümlelere yer verilmiştir
A) Üçüncü kişili anlatüm
e1 iıahi baıış açısıyla aktanlmlştlr.
B) iç çözümleme
c) Hakim anlatlcl
D) Bilinç aklşı
E) sanath üslup

ali 9 Tü* Dlll ve Ğdeblyoİ soİu 8onkosl 47


eıs
Konu Testi
5 on altl kişilik kamyona yirmi beş kişi doluşmuştuk. 7. Doğu Akdeniz'in mavi aydınllğl, serin bir rüzgarla
Kamyonun bütün Vidalarlndan boğuk, küslk, pash gl- dağflyordu lşlğlnl, ışlğ|nln yalazlni,.. Dağlann doruk-
cırtılar yükseliyor; sabahln sessiz|ağina bozuyordu. Te_ lan öfkeyi, gururu, sevdayl nakşediyordu bir kez daha
dirgindim. Deli bir sağanaktan sonra güneş, topraklan bir sabahln şafağına. ilkyaz sonuydu, Yaz başllyordu.
öyle bir kucaklamlştl ki.,, Yol boyunca uzanan çalllan, Toprak gerilmiş, cümle otlar ekinler dirilmişti. Çiçekler
taze otlarü, sağlmızda ağır ağlr akan nehri, mavi gökte küskün değildi artk.
süzülen geniş kanatıı kuşlarlseyredip İuhaİ bir huzurla Bu paİçanln anlatımlnda aşağldakilerin hangi8i
doldum. Tertemiz havayl içime çekerek derin bir neİes yoktur?
aldım.
Bu Parçay|a ilgili olarak aşağldakiıerden hangisi A) Kişileştirme B) olay örgüsü
söylenemez? c) Niteleyici sözcükler D) izlenimset betimleme
E) Mekan tasviri
A) Kahraman anlatlcl baklş açlsl kullanılml§tir.
B) Farkll duyulara ait ayrlntllara yer Verilmiştiı
c) Anlatlclnın yaşananlar karşls|nda hissettikleri met-
ne yanslmlştr.
D) Betimleyici öyküleyici anlatlmdan yararlanllmlş-
tlr.
Ve
8. H|kaye ile ilgİli oıarak aşağldakilerden hangisi yan-
llştlr?
E) iç diyalog yöntemiyle anlatlclnün duygulan aldanl-
m|ştlr. A) Anlalllanlar kurmaca ggrçekliğe dayalldlr.
B) olay çevresinde gelişen anlatmaya bağll bir tür
dür.
c) Yazartn seçimine göre farkll anlatlcllarln baktş açl-
larlyla anlatllma imkönı sunaı

ığls D) Anlatlmlnda betimleme, öyküleme, iç konuşma,


bilinç aklşl, diyalog gibi yöntem Ve tekniklerden
yararlanlllr.
6 Aşağlda Verilen açlklamalardan hangisİ ayraç için-
deki kavramla ilgili değildir? E) Kahraman, zaman Ve mekanla ilgili ayrlntllarln ilahi
baklş açıslyla derinlemesine anlatlldlğl uzun düz-
A) olumlu, olumsuz yönleriyle VeriIen, kimseye ben_ yazlaldüJ.
zemeyen, nilelikleri genel değil özel olan, psikolo-
jik açldan kendine özgü özellikler taşlyan roman
kişisidir. (Karakte0

B) VaiIklan aylrlcl özellikleriyle vererek, onlarl resm€-


der giba anlalma biçimidir, (Betimleme)

c) Anlatllan olayla ilgili bilgisi olmadığl için olup biteni


bir kamera gibi izleyerek aktaran anlatüclnln baklş n ııı
aç|sldlr, (ilahi bakış açlso

D) Düşünce Ve duygulan, kişileri konuşturarak belirt-


me yoludur. (Diyalog) l ascoı egcor l
E) Kurmaca bir anlatlda kişilerin içinden geçen şey-
10

lerin kendi kendine konuşmasl biçiminde yansltll-


ı 1O O ızOO oo
masldlr. 1iç konuşma) o
o
o
o
ı tr

9 ı ııı
o Tl

4E eis 9 Türk Dill vğ Edobiyot soru Bonko§r


Test
Hiköye (lsimler) - ! 20
Gözümden yere bir damla yaş damladl 4 Aşağldaki cümlelerden hanglslnde çoğul ekl almlş
I islm kullanllmamlştlr?
Adlm adlm şehrin ıŞlklarlnl yaktlm sokak sokak
ll A) Kitaplanm, benim hiç büyümeyen çocuklarlmdır.
icimde sonrasız bir yolculuğun iç bulantüsı B) Deneme slnavlannda oldukça başarlll sonuçlar
lll aldı.
Galala rlhtmtnda eski bir liman kahvesi c) Ödevlerini her gün düzenli olarak yapmahsln.
lVV o) Yazln buranln ne kadar slcak olduğunu bi|mezler
Bu dlzelerdek| numaralanmQ aözğğklğden hangl_ E) Apartmanlar birbirine oldukça yakln yaplldlğlndan
3I blm değildir?
sokakta neredeyse boş alan yoktu,

A)| B) ll c) lll D) lV E) V

5 Aşağldakilerin hangisindo 96çon altı çizili sözcük


lsim değildir?

A) Eğer benim ile gslmek istersen


2. Aşağldaki cümlelerin hangislnde altl çizili sözcük Eğlen güzel yg4 olsun da gidelim
birden çok hal (duıum) eki almlştlr? B) Kara gözlüm efkarlanma g!j! gayri
ibibikler öter ötmez ordaym
A) Bütün saf duyg ular çocukluğUmUzda kaldl
B) Dostluklan taşlyoruz içimizde yürek diye c) ÇlKlm yücesine seyran eyledim
Gönül eğlencesi küstü bulunmaz
c) Kendimizi soruyoruz kenda iÇimazdekane .j6is
D) sokuluyor uvkularlmlza yalnlzllğln kara rengi D) Yare selam saldlm almamlş
E) Uyanlyoruz korkunç kabusundan gerçeğin Almazsa ge!1 değil almayversin
E) Mert dayanür namert kaçar
Mevdan gümbür gümbürdenir

3 sen gül dallnda gonca 6 Ne§eli bir kalabalık vapurdan inerek Güze|ce diye
Ben dağ yolunda yonca
llllll
bilinen, zeytin ağaçlanyla çevrili bir piknik alanlna
Bu dizelerde aşağldakıl€rdon hangisinin ömeği lVV
yokıur? doğru yol aldllar.
Bu cümlede geçen numaralanmlş sö2cüklerden
A) Tür adl hang|leİi isim görovlylo kullanllmamlştlr?
B) somut ad
c) Özel ad A) lVell B)lvelV c) ll Ve lV
D) Ha eki almış ad D) lll vğ lV E) lVVeV
E) Yalln halde ad

els 9 Türk Dill ve Ed9blyot §o.u Bonkoşl 49


eıs
i:T*: Konu Testi
7 Aşağldaki cümlelerin hanglslnde topluluk adl var- 'l0. Aşağldaki cümıele.in hangisinde "açlk" sözcüğü
dli? ad (isim) oıarak kullanllmlşilr?

A) Pazar günü yapülacak geziye kahlan öğrenciler he- A) Salonun lşıklarü yine gece boyunca açlk kalmlş.
yecan içindeydiler. B) cumhurbaşkanlna seslendiği açlk mektubuyla
B) Bu kararı da, bütün önemli kararlarda olduğu gibi, baslnln ilgi odağl oldu.
yönetim kurulu Vormiştir c) Şirketin bütçesinde bir milyon lirallk açlk tespit
c) Gezi, denizden yatla başlayacak; sonra piknik ediIdi.
yapılacaktl. o) Açtk havada dlşanda dolaşmayt çok sevayorum.
o) Veliler slnfa tek tek allnafak yapllacak gezi progra- E) Bana aqk konuş diyorsun ama senin sözlerinden
mlyla ilgili bilgilendirildi. hiçbir şey anlaşllmlyor.
E) Birkaç Veliyle birlikte ben de bu geziye davetliy-
dim.

1 1 . Aşağıdaki cümlelerde geçen altl çizili birleşlk kell-


moleİden hangisl ötekal€rden farkll bir yolla oluş-
muştur?

A§ağldaki cümlelerin han9isinde tekil isim, çoğul A) Kimilerine göre sonbahar mevsimlerin en güzeli,
isim ve topluluk ismİ bir arada yer almlşhr? en duygu dolu oıanldlr.
B) Şu anda kendisini Akdeniz'in serin sularlna blrak-
A) Tatll suda yüzmek, tuzlu suda yüzmekten daha mak isliyordu.
çok yorar insanl. c) Buqün canlm ne dlşarl çlkmak, ne kimseyle ko-
B) oturduğumuz ev, tren islasyonuna baklyordu. nuşmak istiyor.
je ls
c) Meclisin gündeminde yeni yasa lasanlarl Varmlş. D) Geçen Vüzvllda başlayan yenileşme hareketleri
D) sabahlan erken uyanmak ona çok zor ge|iyordu. hlzlanarak sürüyoı
E) orman, bizim solunumumuz için gerekli oksijen E) Buzdolablnl tamir ettirmek için servisi aramlşlar.
deposudur

9. Varl|klaflnl duyu organlarl ale algllayamadlğlmlz kav-


ramlan karşllayan isimlere soyut isim denir.
Aşağld8ki cümlelgrin hangl3lnde soyut isim kuF n ı
lanIlmlştr?

A) Bütün şehri, yol boyunca bisik|etle dolaşt|m. l aecot ABcDE ı


1ooooo,o o
B) Dlşarldan çocuk kahkahalart yükseliyordu. ,ooooo10o o
c) Antalya'nln nemli havasl dedğmi bunaltt. .ooooo ,,OO
.ooooo ızO İ
D) Şiirlerinde, çocukluğa duyduğu özlem belirgindir 50oooo 130
6ooooo 1.o o
E) serin suyu yüzüne çarptkça hasta kendine geldi. ,ooooo l50oooo
sooooo ıeOOOOO
o l ,.",,o, rrro ı
o
E
o ııı
o tr

50 ei§ 9 Türk Dili ve Edebiyğt soüu Bonkosl


Test
Hiköye (İsimler)- tl 21
'l. Bir çağdaki sonsuzluğu ölçerdim adlmla 4. Ruhlan sustuğu vakit martllann
I lll
Gönıüm dere|eı fikrim ufuklar gibi Kayallklardaki mezarlannda
lllll l|l lV
Da|dlkça ggniş göklere kartal kanadlm ile Birden bır klyamettir kopacak ufuklarda
V
Her saniye altlmdaki dünya küçülürdü Bu dlzeleİdeki numaralanmlş sözcükıerden hangi-
si soyut isimdir?
Bu dizelerdeki altl çizili sözcüklorden hangisi islm
görevindĞ kuIlantlmamlşlır? A)| B)ll c) lll D) lV E)V

A)| B)ll c) l|l o) lV E)V

5 Aşağldaki cümlelerin hangisinde'Jer, _lar" eki ek-


lendlği sözcüğe çokluk anlaml katmamlşllr?
2. Aşağldaki cümlelerin hangısindo topluluk adl var-
dr? A) Böyle ufak teİek sorunlann dostlanmla aramızl aç-
maslna izin vermem.
A) Dün slnlfımlzl hep beraber temizledik. B) sorulanmln tamamlna ikna edici cevaplar Vermişti.
B) Burada ticaret kervanlarla yapllırdl. c) olaylar çok h|zll gelaşti, kimseye haber Veremedik.
c) Kadln, burada tek başlna ya§lyormuş. D) Önümüzdeki hafta slnavlar başllyoı işi slkltutmam
D) Çocuklaı sokağlmzln neşe kaynağrydl. gerekiyor.
jeIs
E) Düşüncelerimiz yaşamümlza daima yön Vermğlidir E) Adamln yerlere kadar eğilip bizi selamlamasl gari_
bamize gitmişti.

3 Aşağldaki cümlelerden hanglsinde özel ad olarak


da kullanllabllecek bir tür (cins) adl yoktur? 6 Nereden gelirse gelsin! Dağlardan, kuşlardan, deniz_
lerden, insandan, hayvandan, ottan, böcekten, çiçek-
A) Ördüğüm kazağln rengi daha çok çağla yeşilini t€n... Bir "hişt hişt" sğsi gelmedi mi İena! Geldikten
andlr|yordu. sonra yaşasln çiçekler, böcekler, insanoğullan...
B) Bahçelerindeki yaban güllerine, onlann baklmlna Bu parçada aşağldakllerden hangisi yoktur?
ayrdlğı zamanl kimseyle paylaşmazdl.
c) Yaz aylannda, karadan denize doğru esen haİiİ A) Tekil isim B) Topluluk ismi
rüzgara meltem adl verilir. c) Birleşik isim D) Çoğul isim
D) Çok büyük taş kütlelerine kaya dendiğini biliyoruz. E) Durum eki almlş isim
E) Tarladan topladlğl meyve ve sebzelerden bize de
biraz aylrmlş.

eis 9 Türk Dlll ve €dobiyot soru Bonkosl 5l


ığis
,..:T:::
Konu Testi
7 Alaca karanlıKa Voksul kağnllar 10. Knallada bu küz tanlmadan da merak ederdim
lll I

Ağlar inim inim senin yerine insanlarını değil. onlan bol bol vapurda gönjyorum.
ll
Tozlu sokaklanna, kerpiçten evlerine Vapurdan çlkanlarla birlikte, bu gece yarısl sönük
lll lll
Bakarak kendinden utanan şehir klrmlzl lşıklanyla böcek gibi kabuğuna, klrmlz be-
lVV
nekli kabuğuna kapanmlş Künalı'nln evleri ne yapar-
Bu dizelerdeki numaralanmlş sözcüklerden hangi- lV
leri isimdir? lar? Ne yapacaklar, her yerde olduğu gibi on|ar da

A) l Ve lll B) ll Ve lll c) ll Ve lV dedikodu yaparlar. Yerler, içerleı uyurlar.


V
D) lll Ve lV E) lVVeV
Bu paİçadaki numaralanmlş sözcüklerıe llgİll ola-
rak aşağlda verilenlerden hangisi yanllştlr?

A) l. sözcük, birleşik yaplllözel isimdir.


B) l!. sözcük, iyelik Ve belirıme durum ekialmlştlı
c) lll. sözcük, ha eki almlş basit yapıll isimdir.
8 Bir Şemsive aç|ldI anslzın D) lV sözcük, tamlayan eki almlş özel isimdir
Yağmura, kara, qüneŞe karşl E) V sözcük, çoğul eki almlş isimdir
Bekledik durduk, en yüksek dağln
Göğe değdiği Verde ban§|
Bu dörtlükteki alh çizili sözcüklerden kaçl hal (du-
rum) eki almlştr?
jels
A)2 B)3 c)4 D)5 E)6

9 Edebivat, bütün zamanlarda, yaşamın lüm yönlerini


I

kuşatabilecek bir niteliğe sahiptir, Bu, edebiyatl ha-


ll
yatlmtzln vazgeçilmez ögelerinden yapmıştıı insan-
lll
llğln binlerce ylld|r süregelen kültürel birikiminde, işte tr ııı
bu nedenle edebiyatın p!]Y!j! pay| va(dr. Roman
lV
ı AscoE ı
Kahramanları adll dergi bu qerÇeğin peşinde, ede-
ıooooo
^ğcoa 0ooooo
V ,O 1oooo o
biyatln kuşattlğl her alana lşık tutmayl sürdürüyor. 3O

Bu parçadakl numaralanmlş sözcüklerden hangl3l .:860 ı


türü baklmlndan diğerlerindon tarklldIr? 7O
o sOOOO
3O 60ooo
A)| B) ll c) lll D) lV E)V o ı ı
o
E
9 ı ııı
o
52 eis 9 ıürt Dill ve Edebiyot soru Bonkosl
Test
Hiköye (İsimler) - lll 22
1. Annemi elinden slmslkl tutarak bahçeme doğru 4 Ne yıldzlar kaynaşlr gökyüzünde

sürüklemeye başladlm; mutluluk Ve hevecandan Ne sevdayla dolar taşar gönüller


lll Bir rüzgar eser ki blçak gibi
konuşamryordum. Çiçekleri görünce annemin E!gş! El ayak şişer
lll
goçti, gözlerinde ş9|!4! yüzünde qururlu bir tgbes- Ağlr ağlr kağnllar gider
lVV Bu dlzelerle llglll aşağldaki yarglların hangisi yan.
süm vardl. hştlı?
Bu paİçadakı numaralanmış ıözcükleİdĞn hangl3l
soyul irlm olaİak kullanllmamlştlr? A) somut Ve soyut adlar kullanllmlştr,
B) Yönelme halinde isam kullanllmlştlr.
A) | B) ll c) |ll D) lV E) V
c) Birleşik yaplh isim vardlr.
o) Bulunma halinde isim vardlr
E) Birden fazla çoğul isim kullanllm|ştr,

2 l\4ehmet Kaptan, sandaIln arkaslndaki koltuğu suya 5. Aşağldaki cümlelerln hanglsinde sözcüklerin ta-
blrakt!. Gözü ipte, küreklere aslldl. on dakika sonra ar- maml addlr?
kamlzdaki aday| da görmez olduk. sis gitgide bastln-
yordu. A) Radyodaki programlann hiçbirini kaçlrmak iste-
Bu parçada aşağlda verilenlerden hangisi yoktur? mezmiş.
B) Para, toplumumuzda ekonoma alanlnda gücün
A) Özel isim B) Birieşik isim sembolüdür.
je ls
c) Hal eki aİmlş isim D) somut isim c) Bu hafta yapacağlmlz kültür turu kar sebebiyle ip-
E) Basit isim tal edildi.
D) Çocuktann hayallerine kimse slnlr koyamaz.
E) Şiddet içerikli programlar yaylndan kaldlnlmall.

6. zamanla nagl değişiyor insan


3. l. seçmen yann sandlk başına gidiyor I

ll. Kurakllk yöre halklnı zor duruma düşürdü. Hangi resmime baksam ben değilim
ll
lll. Trafik yoğunluğu her gün arılyor.
N6rde o günleı o şevk, o hevecan?
lV Gül, sümbül kokulart sarmlşt köşkün bahçesini. lll lV
V AradığlnE eV sokağln sonundaki ahşap ev. Bu güler yüzlü qqg!ı ben değilim
V
NumaraIanmış cümlelerln hanglsinde türemlş lsim
Yalandlr kayglslz olduğum yalan
yoktur?
Bu dlzele]deki numaİalanmlş sözcüklerden hangi-
A) | B) ll c)lll D) lV E) V lerl soyut isimdla

A)lvell B) l ve lll c) ll VeV


D) lll v€ lV E) lV Ve V

gfu 9 Tü,t Dili ve Cdebiyğft soru 8onkosl 53


ığis
Konu Testi
7 yeşil pencerenden bir gül at bana 10. Aşağıdaki dizelerden hangisİndeki alt çlzlll 6ö2-
lll cük öıekilerden farklı bir ek a|m|şt|r?
lşlklarla dolsun kalbimin içi
lll A) Geç kalmadlk, sevmenin tam zamanl.
Geldim işte mgvsim gibi kapüna
ıV B) Ş9!g mu gelda bitmeyen mutluluğun?
Gözlerimde bulut, saçlanmda çiy c) Yumuşak sesi deliyor Qecevi sonsuzluğun.
D) Belki denizi uyandlnr !gygga!] rüzgarln,
Bu dizolerdeki numaralanmlş sözcükle]don hangl- E) Bslki de sevgi bir parcasl bu ulaşllmaz rüyanln
si isim değildir?

A)| B)ll c)|ll D)lV E)V

11. Aşağıdaı<ı cümlelerden hangisinde sözcüklerin


8 Aşağıdakilerin hangisinde hem ıekil hem çoğul tümü isimdir?
hem de topluluk ismi Vardlr?
A) onun öykülerinde yöre insanlnln sorunlari vardl.
A) Yavru deve, develerin bulunduğu yere getirildikten
B) Çocuk şarkllannln sevecenliği dizelerine sinmişti.
sonra kervan hareket etti.
B) Bu geminin de içinde bulunduğu okyanusa
c) Anlatlmlnda Karaden|z insanlnln coşkusu gizliydi.
açllacağl söyleniyoı 'ilonun D) Şehrin girişinde ilgi çekici bir çocuk parkl Vardl.
c) Bu çiçek, daha önce aldlğlm çiçeklerden daha jels E) Çocuk parklnın bekçisi yirmi yıldtr buradaydl.
uzun süre dayanlrmlş.
D) Konular işlendilden sonra onlarla ilgili tüm soru-
ların çözülmesi gerekiyor.
E) ormanlann korunmasl için yasalann yeniden dü-
zenlenmesini istiyorlar.

9 Aşağldaki cümleleİde geçen alt çizili sözcükl6r-


tr ı
den hanqisi islm değildir?

A) Şu Şairler, sevgililerden beter. ı^ 1o c o a ı


o ooooo
B
oo ^BcD
E

B) GamllYoIumuzda ağlayan o su. ,O o o


9O o o
c) sabahleyin q!49ş lşlğl aydlnlatlr odaml.
gı!
.:8 o o
OO ısO o
D) sana kullanllmam|ş bir getirsem. 6O OOO,OOOOO
E) Kimi zaman ellerini klrar uğultusu.
7o OOO,tOOOOO
Bo OOO,"OOOOO
o l **.,,,,, ı
o
9
=
ııı
o
5]ı eis 9 Türk olll v9 Ed9biyqt soru Bonkosl
Test
Hiköye (Yozım KuroItorı ve Noktolomo İşoıeileri) 23
1 Aşağıdakl cümlelerin hangl8lnde blı yazım yanlışı 4. Aşağ|daki cümlelerln hangisinde viİgül (,) yanllş
vaıdıı? kullanllmlştlr?

A) Konser alanlnda yaklaşlk iki yüz bin kişi vardl. A) Gelirkan çekirdgk, biraz flndlk, biraz da üzüm all-
B) Fuzun'nin eserlerinde Azori Türkçesi'nin özellikleri Vgr.

9örülüı B) cemile, her zaman huysuzdur; dün gene ortaİğl


c) Annsm 1992'de babam ise 199o'da istanbul'a gel- birbirine katmlş.
miş. c) Yaşh kadln, bahçesindeki çiçeklere gözü gibi bakl-
D) Kardsşi altıncl slnrfa geçince izmir'den aynlm§lar yordu.

E) iTÜ'yğ kazandl ya etekleri zil çalryor bizimkinin. D) caner Bey kaplyı açık bırakınca, büro bir anda buz
gibi olmuştu.
E) Alaycl bir gülümsemeyle yüzüme bakt, tek bir ke-
lime söylemeden uzaklaştl.

2 Nazmln üç temel ögesi vardır: Ölçi1 uyak ve nazım


lll
biçimi_ Ölçü Ve uyaldan ahengi sağlamak için yarar-
lll 5. Aşağldaki cümlelerin hangİsinde büyük harrlerin
kullanlml ile ilgili yanllşllk yapllmıştlr?
lanlllı dize|erin kümelenişi ve uyaklann slralanışl ise
A) "Aziz Meslektaşlm" diye başlamişıt mektubuna.
nazlm biçimlerini oluşturur.
B) Aysel Terzesi geleceği içan iki gün önceden evde
V
hazlrİklara başlanmıştl.
Bu parçadakl numaralanmlş yarlerln hangblnde c) cumhuriyet l\,leydanl'na gitmek için şu yolu takip
noltalama lşarĞti yanl|ş ku|lanllmlştr? etmeniz gerekiyor
ı'elS
A) | B) ll c)lll D)lV E) V
D) Edindiği Batt kültürünü Doğu küitürüyle birleştire-
rek sanatna İarklı bir yol Aizdi.
E) Ahmet Haşim, Piyalo kitabınln ön sözünde şair an-
layışlndan bahsgder.

3 Aşağldakl cümlelerin hanglslndğ yazm yanllşl var-


dİ?

A) Film çoKan biımiş ama kimse salonu terk etme- 6. Aşağldakilerin hanglsınde birleşık ilgiıi bir
miş. yazlm yanllşl vardlr? 'illlerıĞ

B) soruma cevap vermeden önce klsa bir tefoddüt


A) Bu olaydan, daha önce size söz etmemiş miydim?
yaşadl.
B) Bir süre sonra onun dikkatle beni incolodiğini fark
c) odadaki herkes, odanln havasEhğlndan şikaye!
gttim.
çiyda.
c) Doğup büyüdüğü, çok sevdiği şehri terk etti bu
D) slnav başladlkdan sonra slnfa gelen birkaç öğ-
sonbaharda.
renci içeri allnmadü.
D) Kadırgalann, yolkenlerin, küreklerin biçimine dik-
E) Projesani tamamlamasl, yanşmaya katlmasl için kat etİi.
lsrar ettik; o ise hiç birimizi dinlemedi.
E) Bu gelenek Anadolu'da ylllardan beri aynı güzellik-
le süre gelir.

9İ6 9 Türk Di|ı ve Edebiyotı soru Bonkosl 55


ıöis
Konu Testi
7 Aşağ|daki cümlelerin hangisinda klsaltmaların 'l0. Aşağdakl cümlelodn hang|slnde yazlm yanlış| var-
yaamryla ilgill bir yanllşllk yapllmlştr? dı]I

A) Ödenmeyen vergile1 DSi'nin ö'deneklerinin kesil- A) Öyle sanıyorumki bu deİa olumlu bir yand ala-
mesine neden oluyor. cağlz.
B) TBMM'nin ilk oturumunda başkanllk seçimi yapll- B) ondaki bu karamsarllğln nedenini ben de bilmi-
dl. yordum.
c) THY'nln tarireli Uçuşlarl bir sürğ daha yapllamaya- c) Yabancl kelimelerin dilimizdeki karşlIlklannl kulIan-
cak. mak gerekir
D) Amcasl, PTT'ye bır dilekç€ yazarak ilgilileri Uyar D) Çocuklar öyle korkmuşlar ki ayaklan titrayordu.
mlş. E) Senin adlnl biliyorum da onunki hatlnmda değil.
E) ÖsYM'nin bu konuyla ilgili bir açlklama yapma-
masl h€rkesi şaştrtİ.

8. Tiyatro sinemadan çok farkll biİ sanattlr. sinema za- 'l1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde alt çizıli sözün
I
yazmı yanllştlr?
manl gelince uyuyan, yorulunca dinlenon yaşll bir in-
ll A) Bir daha bU konudan bahsetmeni isıemiyorum.
sandlı tiyatro ase durmaK dinlenmek, bilmeyen bir B) onunla üç gün önce avak üstü sohbet etmiştik.
lll lV V c) Parçanln ana düŞüncesini bulmakta oldukça zor-
çocuktur. jels landlm.
Bu parçadakl numaralanm§ noktalama işaretlgrln- D) Öykü ve romanın yelL§lg denemeler de yazıyor-
den hangisi yanl|ş kullanllm§tlİ? du.
E) Küçük köpek benimmiş gibi, peşim slra gelmeye
A) | B) ll c)lll D) lV E)V başladl.

9 Aşağldaki cümlelerin hangisinde virgül (,) kal-


dlrlllrsa cümlede anlam belirsizliği meydana gelir?

A) 8u, size söyleyebileceğim son sözümdü. ı ı l1


B) Dün, ondan gelecek jyi haberleri bekledim.
c) sokağln gürültüsü, gün boyunca evimize dolardl.
ı ABcot ABcot ı
D) Toprak, yolun kenannda arabaların geçişine engel
oluyordu.
1o
,O
o eooooo
3O
E)
.:8 o
11
Kadln, merakll gözlerle çevrgsini dikkatlice izledi.

6O
oo ıgooooo ı
,O 15
sO
c l ,.",,o,,r,
a
o
o ı
56 elr 9 Türk Dlll ve Edebiyoll soru 8onkosl
Test
Hiköye - l 24
1 (l) oykü, insanlann baştndan geçmiş ya da geçebi- 3. Klasik öykü tekniğini yıkarak doğayü Ve insanlan basit,
lecek olaylann anlahldlğl yazl türüdür (l) olay ve samimi, hem iyi hem kötü taraflarlyla olduklan gibi İa-
kahfamanlar aynntlarlyla ele allnmaz. (lll) Bu tür, kat şiirsel ve usta bir di|le anlattl. Çoğunlukla şehirli alt
"olay öyküsü" Ve "durum öyküsü" olmak üzere ikiye slnıfrn (ballkq, işsiz, klraathane sahibi) karalderlerini
aynlır. (lV) Guy de Maupassant olay öyküsünün, An- anlatt. Toplum meselelerinden çok, insanl ele alan bir
ton Çehov da durum öyküsünün temsilcisidir. M Türk anlay§la yazdl.
edebiyaİnda bu türün ilk örneği, samipaşazade se- Aşağlda verılen eserlerdğn hanglsl bu parçada
zai'nin K)çük Şeylü adll yapdldlr. sözü edllan sanatçlya ait değildir?
Bu parçadakl numa]aıanmlş cümlolorden hangl-
sinde öykü lle llgili biİ bi|gi yanllşl vardlr? A' Abdu ah Etencli'nin Rüyalan
B) semayer
A)| B) ll c) lll D) lV E)V
c) Lüzum1uz Adam
D) son KUş/a/
EJ Medar-ı Maişet Motoru

2 Aşağldaki parçalarln hangisinde betlmleylci ögeler


yoktur? 4 Aşağldaki parçalarln hangısinde olay öyküsüne
özgü özellikler ağlr basmaktadlr?
A; iıkın da6ıann etekleri gümüş bir zrha benzeyen
bir çizgiyle ovaIardan aynldı. sonra düştüğü yerde A) Haratada ada görmeyeyim. içimdeki dostluklar,
sanki külçelenen bir ayd|nllk, bendi yükllmış bir su sevgiler, bir kanncalanmadlr başlaylveriı Hemen
gibi, bütün ovayl kapladl; toprağln, ekinin rengini gözlerimin içine bakan bir köpek, hemen, az ko-
jels
sildi. nuşan, hareketleri ağlr, elleri çabuk, abalar giymiş
bir baltkq,
B) Güneş batacağl yere iyice yaklaşlnca ovanln şu-
raslndan buraslndan kalkan tozlar bu gölün üs- B) Park ismi de güzel ya millet bahçesi daha güzel
tünde alıln yelkenler gibi sallanmaya başladl. Bu ama. l\,lillst bahçelerinin sabahı, öğlesi, akşaml, bir
bir akşam saati değiI, tek bir rengin tür|ü perdeleri de gocesiVardlr. Kim biljr Gülhane Parkl'nln gecesi
üzerinde loplanan eşaz bir labloydu. ne güzeldir
c) Gözümüzün önünde sadece ışlktan bir göl mey_ c) Bir köpek havladl. Yörük Hoca çubuğunu ağzn-
dana gelmişti. Bütün ova billur döşenmiş gibi dan çekti. Galiba geliyorlardl. Öksürükler, laklrtllar
parllyordu. Dağlaı bu cilaİ yüzey üzerinde dans işitildi. Kezban avluya çıkan kapıy açıyordu. Ge-
ediyordu. lenler yedi kişiydi. En ihtiyar olanl Hacl Durmuş,
Yörük Hocanln yanlna oturdu.
D) Çürümüş saz, çürümüş ot, ağaç, kamış; çürümüş
toprak kokar Klşlnsa duru duru, plrıl plnl taşkln D) Krlanglç yuvasl deniz kenarlnda, pis bir hamal
bir sudur. Yaztn otlardan, sazlardan suyun yüzü kahvesinin içindeydi. Bahar gelince kahveci, soba
gözükmez. Ktşlnsa çarşaf gibi aqİr. Bataklıklar borulaı.lnl qkardlğl deliği tkamadlğl için delikten
geçildikten sonra tekrar sürülmüş tarlalara geliniı bir deniz havası kahvedekalerin yanmlş yüzlerine
Toprak yağll, lşll İşlldlr. çarpaı ara sira da bir sinek ikilisi, seçemezse bir
horya klzınü Aşçl Hasan'ln önünden kapar, yere
9 Ümit, hayatta Vardığlnlz değil, varacağlnlzl zannet-
tiğiniz en uzak hedettir. ona belki de hiç varamaz- çarpardı.
slnız. Ama ümit sizi mütemadiyen o hedete doğru E) Klşln slrtlndaki paltoyu art|k ne dlramudana, ne de

çeker oaima onun peşinde gldersiniz. Yorulmaz- levant rüzgarı uçurabilıyordu. Pallo ağır ağlı tiyaı-
slnlz; çünkü cazibesi size hayat| sevdirir ro perdelgri gibi aç!llyoı eleklerine kurşun dikiImiş
gibi en sert rüzgarda güçlükle klmlldlyordu.

el§ 9lü.k Dla ve adebiYoh soru Bonko§l 57


jeıs
i:T]:: Bir Aöm Ötesi !ı a
5 Koca Ali, sesini çıkarmlyor; bir hatta içinde belki beş 7
yllllk hizmetini durup dinlenmeden gördüğü halde onu Bugün gözlerimizle sözlerimiz klişelerden kaçınırlar
yine "tembel, miskin" diye kötülemeklen sıkllmayan ama yins de onlann tesiri altlndadlrlar Gözlerin ren-
bu kötü insanl 92ici baklşla süzüyordu. Yine yüreği gi, şetfaf bir ten, saçlarınln biçimindgn dolay uzunca
parçalanlr 9ibi oluyor, göğsüne slcak bir şeyler yayll- gözüken yuvarlak, pembe bir yüz; güı sanya ça|an
yor, çeneleri kilitleniyoı şakaklan zonkluyor. Bir anda kumral saçlar; temiz, berrak bir alln Vs boyun; ince,
bU litreme durdu. Koca Aligözlerini açn. Bir hafta buna zariİ bir vücut, içinden bir yaz günü Boğaziçi akarmlş
nasll dayanmlştl? Şaşırdı. Hacl kasap çubuğu yanına gibi damarİl, incg, yaramaz eller... Güldüğü zaman da
blraKl, Hizmetçisinin bU ağlr baklşlndan kurtuluvermiş güzel ya, hlrçlnlaştlğl zaman daha bir güzel buluyo-
gibi dlrlandl: "Kolunun diyetini benim Verdiğimi unu- rum İnci Hanım'ı.
tuyorsun galibal" dedi. "Ben olmasaydım şimdi çolak
ll
kalacaktln..." Koca Ali yine karşıİk Vermedi. Acl acl gü-
lümsedi, klzardl. sonra birden sarardı, hlzla döndü... Tabiat, bir Van Gogh dehas|yla önümüze çiziliverdi.

Bu parçayla llglll olarak aşağıdak|l9rdon hangisi Şimdi Klnall'nln bu yamacl hacimsiz bir şekilde düz
bir sath gibi kayalarıyla, renk renk topraklanyla, yeşili,
söylenemez?
beyaz, kiremit, gri rengiyle sisin içine büyük bir pano,
devasa bir Van Gogh gibi asllmlştl. Birden değişiyoı
A) Tannsal (ilahi) anlatlcl baklş aç|sl kullanllmlştlr.
bozuluyoı oyun devam edip gidiyordu, Bir sis parçasl
B) Kahramanln tan[ımln ön planda olduğu bir bölüm- yerinden süratle kalklp bir rengi yavaş yavaş güçlükle
den allnmlştı bozuyor, siliyoı kalktlğl yeri açlyordu. AEyordu ama
c) Yaşanllanlarn anlaİct üstündeki etki|eri metne şekiller hala hacmini almaml§t.
yanslmlşir. Aşağldakilerden hangisi numaralanmlş bu parça-
o) Kahramanln duygu Ve düşüncoleri iç çözümleme larln o]tak özelllklerinden bi.i değildir?
yöntgmiyl€ verilmiştir.
E) olay (klasik) öyküsüne ait özellikler taşlmaKadlr. A) Betimlğyici anlatımln ağlr basması
B) Kahraman anlatlclnln bakış açlslnın kullanllmasl
iels c) Mekana yönğlik ayrüntlann öno qkarllmasl
D) Merak unsuru yaratacak olaylafln ggri planda ol-
masl
E) Gözlemlgnsbilir durumların niteleyici sözcüklerle
yanslİlmasl
6 Hastalİktan, yalnlzl|ktan, biraz da yoksulluktan son za-
manlarda, huyu çok değişti; hlrçln, hiddetli bir ihtiyar
oldu. o kadar ki selma Hanlmerendi bi|e artk ona laı
dinletemiyordu. Hele sekine Hanlm, babaslnln yanln-
da ağzlnl açlp bir ıek kelime söyleyemez oldu; bütün
hayatlnda usluluğu Ve yumuşakllğlyla tanlnmlş bir
adamda bu hiddet Ve şiddet, adeta bir bunama Veya
bir cinnet alameti olarak telakki edilmekteydi. Bunun
içindir ki herkes, önünde boyun eğmek mecburiyetini ı ııı
hassediyor ve bütün huysuzluklan bir delinin buhran-
larl gibi mazur 9örülüyordu.
Bu paİçada aşağlda verilenlerdon hangl3l yoktuİ? scoE ıscoç l
1O ooooo
ooooo
9
,o
A) Ruhsal betimleme .O
1o OOOO
ooooo
ızO
81 ilahi bakış açısı ı 50 oooo l3o ı
c) Üçüncü kişili anlaİm 60 OOO ırO
7O ooo
I

15o
D) Kişileştirmg oo ooo 1oo

9 Öyküleme
! ,."r., ra,a
ı
la
o ı TrF ı

5E al§ 9 Tü.k Dili ve Edebiyği soru Bonkosl


Test
Hiköye - ll 25
,|,
2 ve 3. soruıan aşağıdaki parçaya 9ö.e ce-
4. Atatürk orman Çiftliği; Ankara'nün neles aldlğl, hava
karliliğini azaltan, yer ali sularl zengin Ve endemik
vaplaylnlz.
türleri banndlran nadir yerlerden olmaslnln yanl slra
Pembe Nine'nin evinin olduğu lsslz, dar sokağa sap- cumhuriyet'in haİlzalanndan olmas| nedeniyle de
tlm. Kabak dizili alq duvarlar ortasında dar, kokulu önemli saylllyor.
sokak uzanlyordu. Küçük bir kaptnln araslnda ihtiyar Bu cümlede aşağldakileİden hanglsınln örneğl
bir nine oturmuş, kuru dudaklannln araslnda bar şeyler yoktur?
fıslldlyordu. Şalvan gömleği binbir yq0e içinde, çıplak
ayaklannı uzatmlş, slrtlnü duvara dayamlş, kuru Ve c|llz A) Öz€l isim B) Çoğul isim
bir ağqç kütüğüne benzeyen elleriyle tesbih çekiyor; c) Fiilden türemiş isim D) Topluluk ismi
şikayetçi, mutsuz bir sesle mlrlldandlğı 'Allah, Allah" E) isimden türemiş isim
bazen yükseliyor, isyana benzeyen bir ifade allyordu.

1 Bu parçada aşağldakl hikaye iigelerlnden hangi-


sıylo llglll bllglye ulaşılamaz? 5. Çekim ekleri isimlere "çoğul eki, iyelik eki, hal eki" sl_
rasıyla ekleniı
A) Kişi B) Mekan
Aşağldaki cümlelerin hangisinde bu kurall örnek-
c) Anlatlcı D) zaman lendlren bir kullanlm vardlr?
E) ourum/olay
A) Kitaplan kütüphaneye yerleştarmelisin.
j'els
B) Ders nollannln olduğu defterleri bulamlyorum,
c) Kardeşine aldlğln oyuncaklarl nereye koydUn?
D) Çocuklar büyüklere saygt göstermğyi öğrenmeli
E) Küçük klz, elbiselerini doIablna yerleştiriyordu,
2 8u Parçadakı altı çlzlll 3özcüklerden hanglsl isım
değildir?

A) lsslz B) duvarlar
c) yama D) ağaç
E) tesbih

6. Aşağ|daki atasözlerinin hangisinde altı çizılı 3öz-


cğk l3lm olarak kullanllmlştlr?

3. Bu parçada ggçen aşağldaki isimlerden hanglsl A) AQ! yaraya tuz ekilmez.


hal (durum) 8kl aımamlştlr? B) AglI kazan geç kaynar.

A) sokağa B) gömleği
c) Kötüi haber tez duyulur.
D) Güzel bürünüı çirkin görünür.
c) ayaklannl D) kütüğüne
E) Hlzİ sağanak tez geçer.
E) isyana

9|§ 9 ıütt üla v€ Edet ı/ğtl soru Bonkosl 59


ieıs
'.:T: Bir Adım Otesl l
7. Büyük Yaptlar yalnlzca yazıldlklart dönemin bek-
10 ve
,l1.
sorularl aşağldaki parçaya göre ce-
lll vaPlaylnlz.
lentilerini karşllamazlar; sonraki ylllarln okurlanna
lll
Kansl, ika küçük klz onu ıa uzaktan, derenin alt başln-
da sesleniı onlann vaşamlannl aydlnlatr, sorunlanna
lV dan yumulmuş yürüyor gördüler. ona doğru sevinçle
yqü Verirler. koşlular. Yanına vardlklarında kElann her biri bir ba-
cağlna yaplştl. Birini kaldlnp koluna, ötekini kaldınp
Bu cümledeki alt çizlli sözcük|efden hanglsl lür öteki koluna aldı. Karısı cgq! Ve !9!eş içinde ona
yönüyle ötekllerden f arklldlr? baklyoı birazdan yönelteceği soruvu akllnda kuruyor-
du: "Bunca gün nerede kaldln?"
A)ı B)ll c)lll o)ıV E) V

't0. Bir hikeyeden allnan bu parçadan aşağldaki yapl


8 BüYük sularla aidandlk, vorqunuz
l|l unsurlarlndan hangisİyle ilgili bilgi edinilemez?
Uzun yağmurlarda boz bulanlk bir saçak alİ
lll A) Kişi B) zaman
slğlnml§lz kaç|p aşlklann mağaraslna c) Mekan D) olay
E) Anlatlcl
Ve parÇalanmlŞ yelkenlerimizde sonsuzun rüzgarı

Bu dizelerdeki numaralanmış sözcükıerden hangi-


3lnln kökü i§imdir?
'11 . Bu parçadakl alt çizila isimlerdsn hangisi yapl ba-
A) | B) ll c)lll D)lV E)V klmlndan diğerlerinden farklldır?
jels
A) derenin B) yanlna
c) merak D) telaş
9. Nihayet akşam oldu. Yemek yediler. Biraz sonra, Tal'at
E) soruyu
yaft, lakin zihni meşguldü; gözleri kapanmryordu.
Vakti çabuk geçirmek, uyumak ıstiyordu, Iakin uyu-
yamryordu. Her on dakikada kalklyor, saate baklyoı
pencereden ylldzlarl seyrediyordu. Hata nisanln ilk
günleri yaşandlğl içan gece çok kısa değildi. Güç bela
saat dokuzu buldu. o Vakit zavalll çocuğun zihni Fiı-
nat'ln hülyalarlndan yoruldu kaldl, gözleri kapandl.
Biraz rüyalar|a uğraştl. Bir de gözlerini açlp bakt ki
gündüz olmuş. Pencerenin beyaz perdeleri, yeni doğ-
muş olan güneşin aksinden gayet şiirin bir klrmlzlrenk tr Tl l1
peyda etmiş.
Bu parçayla ilgili ola.ak aşağldakİlerden hanglsl
söylenemez? l ABcDE ıacoe l
,ooooo.oo
2O
A; ilahi bakış açısı kullanllmlştlr 3O
B) Kahramanln iç dünyasl yansıİlmlştlr. ı;86o oooo 1.oo ı
c) zamanla ilgili bazt ayrinİlara yer Verilmiştir. ?o OOOO,5OOOOO
D) Öyküleme ve betimlemeye başVurulmuştur. 3o OOOO ıcOOOOO
E) Doğu Ve Batl kültürünün çatlşmastnln yol açtlğl so- o ı ı
o
runlar işlenmiştir.

9 ı ııı ı
o
60 ğls 9 Tüük Di|i ve Edğb|yofi soru Bonko§l
Test
Hiköye ğozım Kurollorı ve Noktolomo lşoretleri) 26
1 sartr€ ( ) aydln kişinin görevini belirlerken şöyle söyler 4 Aşağldaki cüm|elerden hangisinde sah] sonu hece
( ) ?yd|n olarak görevim düşünmektir ( ) hiçbh engel bölmgleİiyle ilgill bir yazlm yanlışl vard|r?
tanımadan ( ) tehlike karşıslnda bile kendime bir slnlr
koymadan düşünmek." A) lnsan sabah kuş cMltllarlyla uyanınca gök_
Bu cümlede ayraçlar|a bellrtilen ye]lere sıraslyla yüzünün başka renginin de olduğunu anllyor.
aşağldakilerin hangisinde verilen nokıalama lşa- B) işleri yetiştirmek için gece gündüz çallşınca ada-
retleİi getirilmelidir? makllh yorulduk.
c) Dersleri iyi olmadlğl için babam kardeşimi ilk-
A) (;) (.) () (,) B) (J (:) (;) l) okuldan sonra kursa yazdlrdl.
c) (,) (:) (,) (;) D) (,) (.) (,) (;)
D) okuryazar dediğiniz barçok kimse daha adlnl, so-
E) (;) (:) (;) (,) yadlnl yazamlyor.
E) Geçen yll lise anllannl yaymlamak için bir kita-
bevi ile anlaştl.

2 l. Ölüm sizde, hayat sizde


Uçurum sizde, kanat sizde
ll. Alln yaz llanmz için
Göklerlemi ortakslnlz 5. Aşağıdakl cümlol€rln hanglslnde yazlm yanltşl var-
dlü?
lll. sıradağlar, sıradağlar
Al dağla( mor dağlar, kara dağlar A) Bu iş başİ başlna bir dert zaten, bir de seninle uğ-
raşmayaylm.
lV Kimin|z genç, kiminiz yaşİ
Buranlz toprakh, şuranlz taşll B) Uzun zamandlr sgninle oturup başbaşa iki la' ede-
medik.
V o yandan baklnca ağlrbaşh jels c) Mevsim kurak geç|nce çnçiler pek çok zorluk ya-
Bu yandan yapayanhzsınlz
şadl.
Yukarldaki numaıalanmlş dizalorin han9llerlnde D) Borç harç aldlğlm arabanln çallnmasl beniçok üz-
yazlm yanllşl vardtr? müştü.
E) Her zaman ileride başbakan olmak istediğini söy_
A) lVell B) ll Ve lll c) ll vev lerdi.
D) lll ve lV E) lVVeV

3. Aşağldakl cümlelerin hangisinde tlrnak lşargtl (" ") 6. Çağ d§l olduğu düşünülen E[çgt fikiı asllnda zama-
yanllş kuılanllmlştlr? lll
nlnda son derece popülgrlik kazanmış uç düşünce-
A) Atatürk, "Yurtta sulh, cihanda sulh!" demi§. lll
|erdi. Önqörü|ü insanlar, bu görüşlere h|Q bir zaman
B) "Mai Ve siyah" Batlll anlamda ilk romanlmlzdtr. lVV
c) "Kendi Gök Kubbemiz" adll kitabı okuyorum. slradan insanlar gibi yaklaşmamlşlardlr.
D) Tanzimat Dönemi'nde birçok yapltln ortak temasl Bu parçadakl numaİalanmlş sözıerden hangisınln
"kölelik"tir. yazlml yanllştlr?
E) Yunus Emre'nan "124U132o" eserlerinde insan
sevgisi teması ağlr basar. A)| B)ll c)lll D)lV E) V

6l§ 9 Türk Dili ve Edebiyqh soru 8onkosl 6t


eıs
Yormlon
Biı Adım Ote"l t
7 Bir oyun başllca iki ögeden oluşuı olay Ve kişiler. ola- 10. Aşağldakileİin hangisinde, vkgül (,) ötekllerden
lll f arkll bir İşıevde kullanllmlştlr?
yln gelişimine göre de kuruluşu baklmlndan bölüm-
A) Öykü yazan, sokaldakiyaşama ortak olmafudlr.
lere aynllı Konunun ana parçalarlndan her birine B) Şiir, deneme ve fikralar yazarak Türkçeye hizmet
lll eden bir yazaamlzdl.
perde; kişilerin sahneye girip qkmaslyla oluşan küçük
c) Roman, bir AnadoIu kasabaslnln sıradan insan-
lV
larlnl konu almlş.
bölümlere de sahne deniı
v D) sanat yapt, bütün insanllğln acllanna merhem
olamaz.
Bu parçadaki numalalanmlş nokİalama işaret|erin-
den hangisi yerlnde kullanllmamıştır? E) Edebiyatln insanlara faydasl, her zaman tartlşllan
bir konu olmuştur
A)| B)ll c)ll| o)lv E)V

11. Aşağldaki cümlelerin hangisinde ayraçla belinllen


8. Aşağldakalerin hanglginde "ki"nin yazımlyla ilgill yere noıİah virgül () getirİlmelldir?
bir yanllşhk yapllmlşıır?
A) Ahenk, ritm, kafiye şiirde ( ) konu, üslup düzyazlda
A) Demekki anlaİlanlarl hiçbiriniz ciddiye al-
önemlidir.
mamlşslnlz.
B) Tiyatro ( ) duygulann edebiyatla birleştiği bir sanat-
B) Arkadaşlartnl böyle bir tartlşma konusunda uyar-
tlr.
mlştlk oysaki.
c) Bilgisayar ( ) cep leleİonu gibi araçlar artk her
c) Aralarında geçmişten kalan bir düşmanİk varmış
evde vaı
meğerki. jeı§
o) Güzel, deniz manzarall () ferah bir odada kalmak
D) Halbuki sen de yanşmaya katllsaydln ne güzel
istiyordu.
olurdu.
E) Akşamki topIantlya katllmlş ( ) sonra izmir'e dön-
E) Mademki olanları anlatmlyorsun, ben|m yapa- müş.
cağım bir şey yok.

9. Aşağıdakl cümlalorin hangisinde yazım yanlışl


yapllmıştlİ?

A) Mezuniyet törenine teyzesinin oğlu Doktor Bülent


Bey de katllmlştl. ı ı ı
B) Van kedileri birbirinden İarkll gözlere sahip olma-
ları nedeniyle ilgi çeker.
c) Türkiye'nin Güneyi'nde başlayan yağmuı ülke ge- l ABcD E esco r l
o 9
nelinde etkili olmaya başladl. o
D) Mimar Ayşe Hanlm, mesleğinin geri kalanlna yurİ o
120 o
dlşlnda devam stmeye karar verdi. ı ,gO o ı
,rO o
.ooooo t50 o
E) Bekir Usta, mahallenin çocuklarl taraİlndan çok ,sO
sevilirdi çünkü o, çocuklarla çocuk oImayl bilirdi. o
o ı
o
E
Ul
o ııı ı

62 9l§ 9 İğtİ Dıi ,re E6iYğt soru Bonkosl


7
7
7

uNıTE

Y { \

aa

Ş
ıı r
I

feı
.aoo

I
s
Yqvınlofı
'aaaaaa"
Türk Dilive Edebiyatı Kazanımlar

A.ı.l Metinde geçen kelime ve kelime grupların|n anlamlannl lespit edeı


Ll2 Şiirin temaslnl belirleı
L|3 Şiirde ahengi sağlayan özelliklğri/unsurlan bglirler.
a.ı.4 Şiirin nazlm biçimi ve nazlm türünü tğspit eder.
4"ı.9 Şiirdeki mazmun, imge ve edebi sanatlan belirloyergk bunlann anlama katklslnl değerlendirir.
Ll.6 Şiirde söylğyici ile hitap edilen kişi/varllk araslndaki ilişkiyi b€lirler.
L|.? Şiirde miln, manevi ve evrensel değerler ilğ sosyaı, siyasi, tarihi ve mitolojik ögeleri belirler.
A.ı.9 Şiiri yorumlar.
Aı.lo Şair ile şiir araslndaki ilişkiyi değerlendirir.
Ll.12 Metinden hareketle dil bilgisi çaİşmalan yapar.
Test
Şllr (Şekil ve Ahenk Unsurlonl - l 27
,t
(l) Şiardeki dizelerin hece saylsınln eşat olmasına ya da 4 Aşağldaki dlzelerden hangisinde diğerlerinden
hecelerin uzunluk-küsalık yönüyle düzenli biçimde sl- farkl| bir uyak Vardlr?
ralanmaslna ölçü denir. (ll) Türk şiirinde aruz Ve hece
olmak üzere iki çeşit ölçü Vardlr, (lll) Hece ölçüsü, di- A) Bizim diyarlmlz da bin bir baharl saklar
zelerin uzunluk-klsahk yönüyle birbiriyle uyumlu ol- incinir düz caddede dağda gozen ayaklar
masldlr, (lV) Hece ölçüsü, Türk şiirinin miln öIçüsüdür.
B) Eteklerinde günoş rengi birylğln yaprak
M Bu ölçü, islam öncesi Türk edebiyatndan itibaren
kullanIlmlştlr, Ve bir zaman bakacaksln semaya ağlayarak

Bu parçadaka numaraıanmlş cümlelerdan hangi- c) Kaç akşam seyrettim bU sahilde ben


sinde bllgl yanllşl vaİdlr? Bulutların solgun menekşesinden

A) | B) ll c)lll D)lV E)V


D) Deniz engin bir sudur, tuzlu, yeşil, dalgall
Kenarlannl süsler bazen küçük bir yall

E) Çiziyorum havaya dünyaml bir çiçekle


Ve hayran bakıyorum bu niya gjbi şekle

2. (l) Türk edebiyaü gelişimini yüzyllar boyunca fark-


ll edebi türler kazanarak sürdürmüştür. (ll) Örneğin,
sagu Ve koşuk nazm blçimleri islamiyet öncesi dö-
nemde kullanllmlştlr (ll) islamiyetin kabul edilmesiyle
yeni bir kültür Ve medeniyet dair€sinin etkisine girilmiş
ve edebiyata gazel, kaside, mesnevigibi nazm biçim-
leri girmiştir. (lV) 19. yüzylla gelindiğinde Batl'nın etki-
si edebiyata da yanslmlş Ve Bat'dan şarkl, türkü giba
naz m biçimleri allnmlştır. M servetiftinun Dönemi
..ö]s
şiirinde ase sone, tezarima, triyole gibi Batıh şiir biçim-
leri denenmiştiı
Bu parçadakl numaralanmış cümleleain hangisin- 5. sen büyüdüğün Vakit çocuğum,
de bllgl yanlışı vardır? Yine çiçekler açacak dallarda.
Dallarda açan çiçekler gibi,
A)| B) ll c)lll D)|V E}V
Yine çocuklar uyuyacak masallarda.

sen büyüdüğün Vakit çocuğum,


Yine uykular havuzda dibe gidecek.
Havuzlarda kaybolan uykular gibi,
Yine çocuklar mektebe gidecek.
3 söylenmemiş aşkln güzelliğiyledir Bu dlzelerle ilgıll olaİak aşağdakllerden hanglsi
Kağıtlarda yarlm blrakllmlş şiir söylenemez?
Bu dizelerde kullanllan uyak çeşidi aşağldakiler-
den hangisİdir? A) Nazlm birimi dörılüktür
B) Hece ölçüsü kullanllmlştlr,
A) zengin uyak B) Tunç uyak c) Benzetmoden yararIanIlmlştlr.
c) cinash uyak D) Tam uyak D) Kelime tekrarlarlna yer verilmiştir.
E) Yarm uyak E) Bediften yararlanllmlştlr.

eis 9 Türk Dill vğ Edobayotı soİU 8onko§l 65


ığis
Konu Testi
6. Aşağldaki dizelerin hangislnde redif yokıur? 9
zamanla nasll değişiyor insan!
A) sorgusuz sualsiz bir akşamdlr iner gider
Hangi .esmime baksam ben değilim
Gelir her sabah bin pişman döner gider
Nerde o günleı o şevk, o heyecan?
B) Başım sükütu öğüten Bu güler yüzlü adam bon değilim
Uçsuz bucakslz değirmen Yalandlr kayglslz olduğum yalan
c) Uyan yarim, sular geldi derinden ll
Karanllk oynadl, koptu yerinden
Ben gideyim yol gitsin ben gideyim yol gitsin
D) Güzelsin ya, ne olursan ol, girdin hikayeme iki yanlmda aksın bir sel gibi İenerler
Ancak sen tazelikte gül yaraşlr pğncereme Tak, tak ayak sesimi aç köpekler işitsin

E) AşRır ylldlzlan seyrettiren Yolumda bir tak olsun zulmetten taş kemerler
AşKür ay ve günü devrettiren l. Benzetmeye yer Verme
ll. Ölçülü söyleyişten yararlanma
lıl. Dörtlüklerle yazllma
lV. Lirik şiir örneği olma
V Redire yer Verme
Numaralanmş yaigllardan hangilerl bu dizelaİin
oİtak özelllğl d€ğildir?

7 ---- ölçüsünde ahengi artlrmak amaclyla mlsralarln A) l Ve lll B) lVelV c) ll Ve lV


belli yerlerden ayr|lmaslna ---- deni,, D) ll VeV E) lll ve lV
Bu cümlede boş blrak|lan yerlere slraslyla aşağl-
dakilerin hangisinde verilenler getirilmelıdir? :'elS

A) Hece - durak B) Hece - ulama


c) Aruz - zihaf D) Aruz - imale
E) Aruz - durak

8 Aşık ne sorarsın benim halimi, T] ııı


Yardan aynllrsa nic'olur gönül?
Leylasln aldlran Mecnun'a döneı
oE ABcoa ı
Gayince hlrkay|tac olur gönül. oo ,ooooo
Bu dizelerdğ aşağtdakilerden hanglsi yoktur?
50oooo ,ıO o ı
A) olçü B) Uyak c) Bedif 60oooo ı4O
,ooooo ,sO
D) cinas E) Durak 600ooo 16O
l ,.".,o ,,r, ı
A
o
t
ııı ı
o
66 9i5 9 Türt Dlli ve Edebiyot soüu Bonkosl
Test
Şiir (Şekil ve Ahenk Unsuılon) - !l 28
1 l. GruD ll. Grup 3. sabahtan beridir ince bir yağmur
l.Yanm uyak ---- €re Yağryor soğuk bjr sisle kanşlk
---- bi€re
ll.Tam uyak l. sokaklar çamur
---- yel allr
---- yol allr ll. d§arlda ne bir ses
lll. zengin uyak
---- gitti lll. kafesleİ kapanmlş
lV. cinash uyak
__-- bitti lV ne de bir lşlk
---- pare Yukarlda verllon dizeleİ numaİalanmlş sözlerıe
V Tunç uyak ---- avdre çapraz uyak oluşfuracak şekild3 ıamamlandlğlnda
3lralama aşağldaklıerden hanglsl olmahdlr?
l. grupta verilen uyak çeşltleİinden hanglsine ıl.
grupta verllenlerden biri örnek olamaz? A) 1_1l B) ll _lV c) lll _l
lll _ lV ll1-1 lV_ll
A) | B) ll c)lll D)lV E)V D)lll -| E) l| _|V
ll -lV 1_1ll

..öis
2 Kaplma hayalin renk aklşlna 4 l. Gglinciklsr qiçek açtı klrlarda
Ağlarsln gerçeğin can yaklşlna Bahar kokar şu dumanll dağIarda

Aşağldakllerden hangislndo kullanllan uyak türü ll. Gözlerime ay doğuyor uzaktan


ve]ilen dizolgrdekl uyakla özdeştir? Gecelere bir haber Ver şafaldan
lll. Laylksln öVülmeye, laylksln sevilmğye
A) Aşkln mayaslnl senden allp da
seni üzüp ağlatan, hasret kalsln gü|meye
Şekillendim sevda denen kallpta
B) Ne gözlerimizden yaşl silebilecek kadar
ıV Gitmesin gözlsrinden pln| plrıl arzular
Eksilmesin yüzünden o tebessüm, o bahar
Ne de slveda diyebilecak kadar

c) Mehtab kemer taze belindo


V Günün baklr renginde kavrulan toprak gibi
Hüzgarlann bağrnda kuru bir yaprak gibi
YlldEıar onun güldür elinde
Numalalanmlş dlzelerin hangil8rlnde lam uyalİan
D) Gün olur sürüyüp beni derbeder
yararlanllmlştlr?
Bu sos rüzgarlara karlşlr gider

E) Seninle bu aşkıyaşamadlk say A)lVell B) lVe lll c) ll Ve lV


Binihe gülüp de ağlamadlk say D) lll ve V E) lVveV

el§ 9 Tüıt o|l ve EdebtYqt soüu 8onko§l 67


jeıs
i:T]:: Konu Testi
5 7. Aşağldaki dizelerin hangisinde redi' yoktur?
Gözlerimde panlhsl baklr bir tasln
Kulaklanm komşulann ayak sesinde A) Rüzgar esiyoı rüzgar meltemdir

Varsün gene bir yudum su veren olmasln Güzel dünya üzerinde maıemdir
Başucumda biri bana "su yok" d6sin de B) Dağlhr şehre dönerken sise benzer kederim
sanünm yükseliyor başlaİln üstünde karam
ll
Bilmezler yalnız yaşamayanlar c) Bu bayram sabahlnda ne kadar yalnPlm
Nasll korku verir sessizlik insana Ne kadar artmadadlr acılanm ve slam
insan nasıl konuşur kendisiyle D) Bir parça uzaklaş keder|erinden
Nasll koşar aynalara BiI rüh gülümsüyor gibi derinden
Numaralanmlş dizelerlo llglll olaİak aşağldaki E) Hangi hissin parmağl dokundu ki derine
karşllaştrmalaldan hangisİ yanllştlr? Düştü bir alev salklml içerime

A) Birincide belli bjr uyak örgüsü Varken ikincide yok-


tUt
B) iki şiir de yalnlzllk temasl üzerine kurgulanmlşhr.
c) ikisinde de nazlm birimi olarak dörtlük kullanll-
mlşılr,
8. AtlanmE yemin yedi silindi
iki kardeş karşl karş saİndl
D) ikisinde de hece ölçüsü kullanllmlştlr.
ciğerciğim delik delik delindi
E) ikisinde de açık bir anlatm tercih edilmiştir.
sal Allah'lm sal sllama gideyim.
Bu döİtlükle ll9lll aşağıdaki yargllaİdan hanglsi
yanlışhr?
jğis
A) zengin uyak kuIlanllmlşİt
B) Ek biçiminde rediİ Vardlr
c) "aaab" biçiminde uyaklanmlştır
,11'li
D) hece ölçüsüyle yazlmlştlr.
E) 4+4+3 durak düzğnivardlr.
6. Aşağldakİlerin hangisinde yanm kaliye vardlr?

A) uçun kuşlar uçun burda vefa yok


Öyle akar sular, öyle hava yok
B) orda geçti benim güzel günlerim
o demleri anlp bugün inlerim
ı ııı
c) o çay ağlr akar, yorgun mu bilmem
Mehtabl hasta ml, solgun mu b|lmsm
6c DE Bc oE ı
o) Öyledir gün şarak söktüğü zaman 1o
,o oo l0 o oo
Göllere gölgeleİ çöktüğü zaman
3o
.o
11

E) Uçun kuşlar uçun doğduğum ysre 50 OOOO *OOOOO


ormanlar koynunda biİ serin dere 6o OOOO ı.OOOOO
7o OOOO ısOOOOO
so oooo l6ooooo
o l ,.",,o aa*
o
E
2 ııı -
o
6E eiş 9 Türk Dila ve Edebiyotü soru Bonkosı
Test
Şlir (Şekil ve Ahenk UnsurIon) - lll 29
1 Şllre ö2gü klmlterlmlerle llglll aşağlda verllen açlk- 4. Açllan bir gülsün sen yaprak yaprak
lamaıardan hangisi yanllşllr? Ben aşklmla bahar getirdim sana
Tozlu yollarlndan geçtiğim uzak
A) 'Ahenk", şiirde dizeyi oluşturan sözcüklerin, söz-
cüklerde yer alan hecelerin, hecelerdeki seslerin iklimden şarkllar getirdim sana
slralanmasIndan, birbirleriyle bağlntıslndan doğan Bu dizelefle |lglll oıarak aşağlda verııenıerden han-
uyUmdut glsi yanllştlr?
B) "uyak" (kaliye), dize sonlarndaki sğs benzerliği-
dir A) Şair, sevgilisini bir güle benz9tmiştir
c) "Rediİ", dize sonlartnda yinelenen eş görevli ekler B) 6+5 durakll hece ölçüsü kUllanllmlştlr.
yadayazll|şlarl Ve anlamlarl aynl olan sözcüklerdir c) Tüm dizelerde rediften yararlanllmlşİr
D) "Durak", hece ölçüsünde dizelerin iki ya da daha D) Uyak örgüsü "abab" biçiminde düzenlenmi$iı
çok parçaya bölünme yeridir. E) ikinci Ve dördüncü dizeler araslnda tam uyak kul-
E) 'Aruz ölçüsü", dizelerdeki hece saylslnln sşitliğine lanllmlştr.
dayanan ölçüdür.

5. Aşağldaki dizelerin hangisinde.edi' yoktur?

2 Dağda dolaşürken yakma kandili A) söğüt dallannda hasta serçelor


Fersiz gözlerimi dağlama gurbet Eski akln dgstanınl hecğler
Ne söylemez akan sularln dili B) Ruhumu eritip de kallpta dondurmuşlar
Sessiz|ik içinde çağlama gurbet onu istanbul diye toprağa kondurmuşlar
.jeIs
Bu dönlükle ll9lll olarak aşağldakilerden hangisi c) Üstümüzden gelen boran, kl§ gibi
söylenemez? Şahin pençesinden yavru kuş gibl

A) Çapraz uyak düz€niVardlr. D) Karanhkta bulutlar parçalanlyor


B) Epik bir şiirden ahnmlştlr. sokak lambalan birden yanlyor

c) 1 1'ıi hece ölçüsüyle yaz|m§tır. E) Şimdi o dünyadan hiçbir haber yok

D) Redif kullanllmıştr. Akarsuda aksimizden eser yok


E) 6+5 durak düzeni kullanlımışİr.

6. ----; Arap, Fars ve Türk edebiyatlannda hecelerin


uzunluk ve klsallklarl temeline dayanan ahenk ögesı
dir.
3. Aşağldakllerden hangisİ şiifin blçlmlne özgü kav-
Bu cümlgdo boş blrakllan ygre aşağldakilerden
ramlardan blrl değildir?
hangisi getlrllmelldir?
A) Dize B) Beyit c) Aruz
A) Nazlm türü B) Aruz ölçüsü
D) Durak E) Tsma
c) Hece ölçüsü D) Nazm biçimi
E) Asonans

eis 9 İüİk oi|i ve Edebiyofi soüu Bonkosl 69


ieıs
,..:Tlİ
Konu Testi
7 Aşağlda verilen dizelerin hangislnde hem redi' 9. Aşağldakllorln hangisinde diğeİlorınden İarkll blr
hem de uyak vardlr? durak kallbl kullanllmlştr?

A) Hoş-guşğ-i zevk idi safa ehİine alem A) Hazan ile geçti Gülşen ü bostan
Bir hal ale sürssydi eğer ömrünü adem Eyler derıIi bülbül zar garip garip

B) Doksanında hata çlkmaz Iisandan B) Hançeri felgğin ucu ciğerde


Doksan beş yaşlnda kallr nam u nişan Gittikçe artlyor yara bu serde
c) Benim sevdiğim su senjn suyunun öz kardeşidir c) Uzun kavak ne gidersin engine
senin soyunun blrakİğlgüçler artlk senindir Yapraklann benzemiyor rengine
D) Geldikleri yol... Ömrün lşıktan yoludur o; o) Emrah bizim slan gonca gülleri
AIemdo bir akşam ne semavi koşuduI ol AçllmlştlI öter dost bülbülleri
q Halime baklp da yanma Mehmed'im E) Benden sglam olsun Bolu beyine
KaVuşmak ml, belki. daha ölmedim Çlklp şu dağlara yaslanmaIldlr

10. Döndüm daldan kopan kuru yaprağa


seher yeli dağıt beni klr beni
Golür tozlanml burdan uzağa
iğls Yarin çlplak ayağlna sür beni

Bu dlzelerde aşağldakilerden hanglsl yoktuİ?

8 Bir sabah uğradlm göl kenar|na ı1 öıçii B) Redif c) Tunç uyak


sunam beni gördü yüzmeye durdu D) Durak E) Yanm uyak
Çallndl çlrpındl çlkİ kenara
Ela gözlerini süzmeye durdu

Bu dörtlük lla ilglll olaİak aşağtdak|lordgn hangisi


söylenemez?

A) sözcük durumundan rediİ Vardlr.


B) 6+5 durakll 1,1'li hece ölçüsü kullanllmlştlr. ı ı ı
c) zengin kaİiyeden yararlanllmlştlt
D) Lirik bir şiirden allnmlştlr.
E) Çapraz uyak düzeniyle söylenmiştir. l ıecoe !
,ooo
^BcoE
"ooo
30oo
.ooo OO,zO o

l ,."r,o ,r,

9 ııı ı
o
7o e{! 9 Tüıt Dili r9 EdobFı soru Bonko§
Test
Şllr (Şllr Türteri - Şiirde İçeıik ve SöyIeyiş Özellikleri) - l 30
1 Duygunun ön plana qktlğl şiirlere ----; bir fikri, bir in- 4 Batl edebiyatlnda "satirik şiir", divan edebiyatında "hi-
sanl yeren şiirlere ----; manzum tiyatro ğserlerindeki civ", halk edebiyatnda "ta§lama", çağdaş edebiyatta
şiirlere ----;klr ve doğa s9vgisini anlatan şiirlere ---- "yerga" olarak adlandlnlan şiirlerde, bireylerin ya da
denir. toplumun aksak yönIeri iğnelsyici bir üslupla dile geti-
Bu cümıedeki boşluklara aşağldakilerdan hangisi ralir

getirilemez? Aşağldakİ dizelerden hanglnin bu nİtellktekl bir şi-


iİd6n ahndlğl söylenemez?
A) pastoral şiir B) dramatik şiir
c) satirik şiir D) lirik şiir A) Ağlr hasta olsan hekime varsan
E) epik şiir Yarana bir ilaç sürmez paraslz

B) Benim bu gidişe akllm ermiyor


Fukara halini kimse sormUyor
c) sarldlr saçlann allından teldsn
Çekilmez aynllr ne gelir eldon
D) sandlğl gömleksiz duran mekkare
Bedestene gelir İistan beğenmez

2 Bir şiiri nesre çeviriniz, ortada şiir diye bir şey kalmaz, E) zenginin helvası bal ile pişer
başka deyişle "Bir şiirin nesre çevrilmesiylo kaybolan züğürdün herlesine un da bulunmaz
şey, şiirdir."
Şii]i bu şğkilde tanımlayan bari, şiirds aşağldakllor-
don hangisinl en az önemger?

A) Uyak B) Ritim c) Anlam


D) Ahğnk E) Biçim ığls

5 lmge, düşünsel bir resim, zihinde oluşturulan bir lür


görüntüdür; yaşamdan allnan ögelerin, dilin tadlyla
yeni boyutlar kazanmlş biçimidir.
Aşağldakllerden hangbl bu cümıede söylenene ör-
3. son yirmi adlml Uçuyorduk n3k gösterilemez?
Almlşt herkes dipçiğini avucuna
A) Dalga dalga hücum edip pişmanllklar
yine bir duraklama
Unutuşun o tunç kaplslnl zorlar
Geldik düşman süngüsünün ucuna
B) Yine yol üstündeyim
Bu dizelerde konusuna g6re aşağldakl şllr türlerİn- Yüreğimdo klrgln ayrlllklann sarlmsl tadl
den hangisine özgü özellikler ağ|r basmaıİadlr?
c) Dikişim tutmuyor kimsoye
A) Lirik B) Epik c) Pastoral Ancak teğolliyorum ksndimi
D) satirik E) DidaKik D) Bir sayfa kopuyor zamandan
Aynllrken sen yanlmdan

E) Önce türküleramizi öğİsn,


seni büyüten ninnilerimizi bella

9lı 9 Türt Dil| w Edeblyott soru Bonko§ı


O
ığis
1.ITT.: Konu Testi
6. Aşağıdaki dizelerden hangisi ayraç içlnde verilen
8 ve 9. sorulan aşağldaki dörtlüğe göre cevaP
şİir türünü örneklendirmez? laylnlz.
A) Bir gün yine dolu dizgin boşanan atlanmEla Adalet kalmadl hep zulüm doldu
Yerden yedi kat arşa kanatlandık o hlzla...
Geçti şu bahann gülleri soldu
(Epik şiir)
Dünyanln gidişi acayip oldu
B) Dağl tanryan, na§ltanlmaz uçurumu
Koyun bel|i değil, kurt bellı değil
Mademki yükseliş var, iniş olmaz olUr mU
(oidaktik şiir)
G) Gam değil amma bu mülkün elden gitmesi
Gitgide zulme etmeğe eldğ ahali kalmlyor
(satirik şiiİ)
8. Bu dörtlük aşağıdaki şiir türlerinden hangisini ör-
D) Yalnlzhğın azabl her işkenceden beter; neklemeİİ9dar?
Yalnlz bu kahn insanl tahİib için yeter.
(Lirik şii0 A) Epik şiir B) Lirik şiir
E) Göz gördü gönül sevdi seniey yüzü mahlm c) satirik şiir D) oramatik şiir
Kurbanln olam Var ml benim bunda günahlm E) Pastoral şiar
(Pastoral şii0

9. Bu dö.ılükle llglli olaraı aşağldakllorden hangisi


söylenemez?

;§ls A) 1 1'li hece ölçüsü kullanllm|ştr.


B) Dizeler "aaab" biçiminde uyaklanmlştlr.
Aşağldakilerin hangisinde verilen dizelğİde şiirsel- c) Tüm dizeler 6+5 olarak duraklanmlştlr
lik diğerlerine göre daha slnlrlldlr?
D) Benzetmolerden yararlanllarak duygular somut-
A) Yağmurlu, lhlamur ağaçll lanmlştlr.
bir yolda
Kocaman, eflatun bir güneş E) Ahenk Unsuru olarak rediİ kullanllmlştlr.
Tlkanlrdl glrtlağlma

B) Börtü böcek ninni okur


Evrence bir duygu Ve düş
Gök gergeİte ylldlz dokur
c) Ne zaman geceye koysam başlml
sana akar yastlğımdaki nehir
ııı
Şehir ylkar bütün köprülerini
D) Beni eski bir tanldlk diye hatlrla l eacot eecoı l
Tut ki ölümsüz anllar yaşadlk
,o
Bana sevgayi öğrettin, yalnlzllğl
Qı oı
E) Beyaz ipek gibiyağd| kar o,.ooooo
ırOOOOO
O
Bir klz kardan hafit yüreğiyle o i5ooooo
Geçip gitta güve.cinleri anlmsatarak O ıöOOOOO
ı ı

9
(ı,
ııı

72 9l§ 9 ıürk Dlll \r9 E<ıobiYqİ soru Bonko§l


Test
Şllr (Şilr TürIeri - Şiirde lçerik ve Söyleyiş OzellikIeri) - ll 3l
1 islik/el Ma§ı coşkulu, destansü bir söyleyişe sahip 4 Tüyden hafi' olurum böyle sabahlar
olduğu için ----, Yahya Kemal'in sess2 Gemi ad\ Karşü damda bir güneş parçasl
şiirinde duygulu ve bireysel bir tema ele allndlğl için içimde kUş cNlltltarı, şarkllar
----, Kemalettin Kamu'nun Bingöl Çobanlan adi şini
doğa sevgisi, klr yaşaml etraflnda şekillendiği için --- Bağlra bağlra düşerim yollara
-, Yusuf Has Haci6'in Kutadgu Bil,g adll aseri ideal bir Dönğr döner durur başlm havalarda
devletin, iyi bir yön€ticinin nasil olmasl gerektiği konu- sanlnm k| günlor hep güzel gidecek;
sunda bilgiVerdiği için ---- şiir örneğidir.
Her sabah böyle bahar
Bu Parçada boş blraklan yeİlerden blrlne aşağlda
vğrilenlerden hangisi getirilemez? Bu dlzolğrlo ilgili olarak aşağldakllerden hanglsı
söylenemez?
A) didaktik B) lirik c) epik
A) Şaiı "yaşama sevinci" temaslnl işlemiştir
D) pastoral E) satarak
a1 ıyımse1 umutlU bir baktş açıslyla yazlmlştlı
c) oil, şiirsel işleviyle kullanllmlşİı
D) Kelime tekrarlartndan, dize sonlannda ses benzer-
laklerind6n yararlanllmlştır.
E) olaylaı belli bir slra içinde Ve karş[|lklardan yarar-
lanllarak aktanlmlştür.

2. Açllan bir gülsün sen yaprak yaprak,


Ben aşkümla bahar getirdim sana;
TozIu yollanndan geçtiğim uzak
iklimlerden şarkılar 9etirdim sana.

8u dlzeler konusu yönüyle aşağıdakl şllr türlerlnln


hangiğlne alt bir örnelden allnmış olablllİ?
jels

A) tirik B) satirik c) Epik 5 Şakaklarlma kar ml yağdü ne Var?


D) Pastoral E) Didaktik Benim mi Allahlm bu çizgili yüz?
Ya gözler altndaki mor halkalar?
Nedsn böyle düşman görünürsünüz
Ylllar ylİ dosı bildiğim aynalaf
Bu dlzelerle ılglli oıarak aşağldakllerdon hanglsi
söylenomez?

3. Tarihin dilinden düşmez bu destan, A) Şair, görünüşündeki değişiklik üstünde durmuştur.


Nehirler gazidir, dağlar kahraman. B) 4+4+3 durak düzenine uygun yazllmlştır.
Her taşl yakut olan bu Vatan,
c) Ahenkli söyleyişe önem Verilmiştir.
can verme slrrlna erenlerindir. D) 1,1'li hece ölçüsü kullanılmlşİı
Bu dlzelgrde aşağldakilerden hangbl yoktur? E) Şair, yaşhhğln görünüşünde yaptlğl değişikliği
kabul etmediğinden aynalafl düşman olarak gör-
e1 Ölçı Benzetme
B) c) Redaf müştür
D) Epik söyleyiş E) Kişileştirme

ol§ 9 Tülk oili vğ Edeblyoll son] Bonko§l 73


eıs
'. Yoylnlon Konu Testi

6 (l) Şiirde olay örgüsü yoktuı manzumede bir olay ör 9. l. oalga dalga hücum edip pişmanllklar
9üsü Vardlr. (ll) Şiirde bireysel duygu ve düşünceler Unutuşun o tunç kapıslnl zorlar
ile çağnşlm ön plandadtr; manzumeler ise toplumsal
Ve ruh, aİlan oklarla ds|ik deşik
konularl, yaşanmlş ya da yaşanabilir olaylan işler. (lll)
işte doğduğun eski evdosin birden
Şiirde anlatllanlan düzyazlyla ifade edemeyiz ancak
manzumelerde anlatllanlar diizyaAyla ifade edilebilir. Yolunu gözlüyor lamba ve merdiven
(lV) Şiirler, çok anlamllllktan uzaktlr; manzumede ise Susmuş ninnilerle glclrdlyor beşik
genellikle imgeli anlatlm öne çlkar. M Manzumeler
Vg cümle yitikleı mağluplaı mahzunlar..
didaktik metinlerdir,
Şiir ve manzumenin karşllaştrıldığl numaİalanmlş ll. ovanln yeşiligöğün mavisi
cümlelerin hangisinde bllgi yanllşl vaİdla ve mimarilerin en alahisj
Bir zafer müjdesi burada her isim
A) | B) ll c)lll D) lV E)V
bir anda gün, saat, mevsim
sank|l€k
Yaşlyor sihrini geçmiş zamanln
Hala bu taşlarda gülen rüyanln
GüVercin baklşlı sessizlik bile
7 Yanlk bir kaval sesi geliyordu uzaktan Çlnllyor bir sonsuz devam vohmiyle
Derdi dağlardan aşkln ak aball bir çoban Aşağıdakllarden hanglsl numaİaıanmlş bu dönlük-
önünde sürüleri ardlnda sürüleri lorln oİtak özolllklerinden biri değildir?
iniyordu yemyeşil, dumanll bir yamaçtan
A) Bireysel bir tema işleme
Bu dizelgrde aşağldaki şilr türlerindon han9i6ine
özgü bir nltelik ağlr basmlştlr? B) Aynl uyak örgüsüyle yazılma
c) Kafiyedenyararlanma
A) satirik Şiir B) Pastoralşiir D) söz sanaılanna başVurma
iğls
c) Didaktik şiir D) Lirik şiar E) Bentlerle yazülma
E) Epik şiir

8. Aşağldakı dizeıerin hangl8lnde imged9n yararlanll-


mamtşttr?

A) içimdeki gökkuşağl besbelli nedon


Bulutlann |çinden kuşlar yağryor

B) Mutluluk bir ateştir uzaklarda yaktlğln ı ııı


Ki binlerce yay çekilarcesine derindgn

c) Dalga dalga hücum edip pişmanİklar


ABcoE ABco€
ı ı
Unutuşun o tunç kapısınl zorlar 1o
,O
D) Kadlnı, erkeği, yaşllsl, genci 3O ,ıO
Bir bayram sevinciyle, kol kola, sokaklarda 1uö .o
ıQ
o
6O aO
E) Çiçek ülkesinden girerken yaza 7o oooo sQ
Örer her doğan gün bir alıln koza
sO oooo 60O
l *,,. ,,,,
c
o ııı
o ı

74 el§ 9Iüİk Dili ve Edebiyot solu 8onkosl


Test
Şiiı (Edebi SonotIor) 32
1 Aşağldaki dizelerin hanglslnde döİt ögesi de bulu- 4 Dağlnlk saçlarlmdan peryaslz esen
nan bir teşbih vardlr? Büzgarhnn elinde bir klrlk ney'im

A) Ruhunla karşl karşlya kaldlm o med günü Bu dizelerle ilgııl,

B) Bu dört mlsra değildi, sanki dörİ damla kandl |. Şair kendisini klnk bir "ney"e benzetmiştir
c) Her günüm bir ylla döndü giderim ll. Rüzgara, ney çalan bir insan özelliği yüklenerek
kişileştirme yapllmlştlr.
D) Gider oldum kömür gözIüm, elveda
lll. Saçlann dağlnlkllğl anlatllİrken abartma yapllmıştır,
E) sular öyle temiz ki annemin yüzü gibi
lV Karşt anlamll sözcükler kullanllarak tezat sanat|n-
dan yararlanllmlştlr.
yargllanndan hangıleri doğrudur?

A) lVell B)lVelV c) ll Ve lll


D) ll ve lV E) lll ve lV

2 Aşağldaki dizelerin hangisinde ıeşhis (klşileştir-


me) §anall vardlr?

A) Artlk bahİn aqktlı uzun stme arkadaş


5 Kim bu cennet Valanln uğruna olmaz ki İeda!
Ns hudut kaldl bugün ne asker|ik ne savaş
Bu dizelerdeki a|t çizili söz öbeği aşağldaki söz
B) Tarihin dilinden düşmez bu destan sanaılanndan hangi3ine öİneıİir?
Nehirlor gazidiı dağlar kahraman

G) Ağır ağır önümden goçti deve kervanl A) istaare B) Teşhis

Bir kenarda göründü beldenin Viran hant ,,öls c) Teşbihiboliğ D) Kinaye


E) Mübalağa
D) Şimdi o dünyadan hiçbir haber yok
Akarsuda aksimizden osgr yok
E) Geçiyorum mevsim gibi kaplndan
Gözlerimde bulut, saçlanmda çiy

6. l. Her şey yerli yerinde; masa, sürahi, bardak


ll. serpilen aydünllkta dalların araslndan
lll. Büyülenmiş bir ceylan gibi baklyor zaman
lV sessizlik dökülüyor bir yerde yaPrak yaprak
Numalalanmlş dizelerle ilgıli olarak aşağldakiler-
den hangisi söylenemez?
3. Yamaçtaki sürüden birkaÇ çelimsiz kuzu
Hayklrlyor: "Ya biza kimler kurban edecek?" A) l. dizede, tenasüp sanatl Vardlr,
Bu dizolerde görülen söz sanat aşağldakllgrden B) ll. dizede, istiare sanatlvardlr.
han9isldlr? c) lll. dizede, benzetme yapımlştlr
D) lll. dizede, intak Vardlı
A) Teşbih B) lntak c) Tevriye
E) lV dizede, istiare sanaİ Vardlı
D) Hüsnitalil E) Kinaye

els 9 Türk Dl|l ve Edebiyoi soru Bonko§ı 75


ıöis
Konu Testi
7 Aşağldaki dizelerin hangisinde lmgeıi bir söyıeylş 10. Bu hayale uyur Bursa her gece
yoktur? Her şaİak onunla uyanIr güler

A) Bir denizanasldlr umut Bu dizele]deki alt çizili sözde aşağldakl agklama-


ların hangis|ne uygun bir sanat vaİdlr?
Ta sulann orlaslnda
B) Mahcup bir sevgilim Vardl A) Bir sözü, benzetme amacl olmadan başka bir sözü
Ylllardır donüşünü beklerim kasledecek şekilde kullanma

c) sular bizden aktllldlr Uyumaz B) Sözün etkisini güçlendirmek için bir şeyi olduğun-
dan az ya da çok gösterme
Açar maviliğe iri gözlerini
c) Benzetme amacl güderek bir sözü başka bir söz
D) Kilitle odanln Ve kalbinin kapllarlnl yorine kullanma
keder seni evde bulmasln
D) Konu ve anlam baklmlndan birbiriylo ilgili sözleri
E) siz ağaçlar elbeı beni bildiniz kullanma
Ben sizden aynlmış yürür bir daİm E) insan özelliği verilen varllklafl konuşıurma

1. iki kaplll bir handa


8. Açllan bir gülsün sen yaprak yaprak
1

Gidiyorum gündüz gecğ


Ben aşklmla bahar getirdim sana
Tozlu yollanndan geçtiğim uzak Bu dizelerde başvurulan edebi sanaı aşağldakil9İ-
den hangisidİr?
iklimden şarkllar gelirdim sana
ı'elS
Bu dizelerdg aşağldakilerd€n hangisi yokİur? A) lstiare B) Telmih
c) Teşbih D) Teşhis
A) Redaİ B) Ölçü c) Mübalağa E) lstifham
D) Durak E) Uyak

9. Gün bitti, ağaÇta neşe söndü


Yaprak aleş oldu, kuş da yakut
ı ı ı
Yaprakla kuşun panltlsından
Havzln suyu erguvana döndü

Bu dizelerdeki altı çizili bölümde aşağldaki edobi ı ABco A B cD E ı


o o ooooo
E

sanatlardan hangısi yapllmlştr?


o
o
.O o
A) lntak B) Nida c) Tenasüp
5O O ıaO oo ı
D) Tekrir E) Teşhis 6O 0.0OOO o
O ısOOOO o
sO o l6oooo o
o ı
o

9 ı ııı
o
76 gls 9 Tüİk oili ve Edebiyoi solu Bonko§l
Test
Şiir (Sıfotlor} - l 33
l. o, yaşamlnda şiire hep özel bir yer aylrdı. oaha doğ- 4. (l) Parkın içindeki rengarenk papağanlar, şakac| may-
lll munlar, gülünç aylIar çocuklar için görülmedik bir se_
rusu yaşamlnl şiirin dışında tutmadl !i9. "Şiirin dl§ında yirlikıir. (ll) Parkln içinde kıylya kadar uzanan yolun iki
lll yanlnda, UlU ağaçlar yükselir. (lll) Hepsi görmüş geçir-
üşüyeceğini" unutmadl çünkü. Ama zaman zaman miş, dünya hallerine ağlaytp gülen birer insan gibidir;
gelip geçenlgİi, çocuklan, gençleri, yaşlllarl seyreder-
şiirden sürgün edildiği de oldu. o kopukluk, o şiirden
lV ler. (lV) Gülhane'ye girince bir çadtrln için9 girmiş gibi
ayn düşüş, şiirin gerektirdiği yoğunlaşma da olmayln- olursunuz, gökyüzü görünmez. M Loş lşlk ve nemli
bir hava vardlr burada.
ca ba§anslzllğa düştü.
Bu parçadakl numaralanmlş cğm|elerın hangisin-
da adlaşmlş sırat vaİdlr?
Bu Parçadaki numaralanmış sözcükleıden hangisi
sfaı görevinde ku|ıanllm§tr?
A) | B) ll c)ıll D) lV E) V

A) | B) ll c) lll D)lV E)V

5 Köyde iki günden beri olağanüstü zamanlara özgü


2 sen uygun bir Vaki gelince rüzgann
lll
bir hal var. Bayram ml? Haylr; çünkü hiç kimse Yg!]
I
lll
Sonsuz|uğa doğru kalkacak sihirli giysilerini giymemiş. Biri mi evleniyor. o da değil.
lllll
Bir gema gibisin göklerde demirli Yalnz herkes aşani gücünü blrakmlş, orada burada
Ve ben nhtlmlnda bekleyen tek y9|9g evinde, hemen hemen giz|i diyebileceğimiz birtaklm
lVV jels
Bu dizelerdeki alt çizili sözcüklerden hangisi bir toplantılarda...
ismi nlteleme görevinde kullan|lmlştr?
Bu paİçadakı altl çizlll §özcüklarden hanglsl tüİ
bakmlndan dlğeflerinden İarklıdIr?
A) | B) ll c) lll D) lV E)V
A)| B)ll c) lll D) lV E)V

3 Aşağldakl cümlelerin hangisindek| altl çlzlli söz- 6. l. Bir leylak bahçesisin karşlmda
cük slrat değildir? ıl. Bir öksürük kesiyor soluğumuzu
lll. Çürük meyveler gibi dökülüyoruz
A) Mağazanln vitrininde top lop kumaşlar Vardl. lV Biz bu güneş ülkesinin çocuklarl
B) sınavda baz sorulan yanİş yanltladlğınl söyledi. V Aydlnllklar sizin oIsun körüz biz
c) lYi insan|ara her zaman rastlamak mümkündür. Numaralanmlş dizelerin hangisindğ s]rat kullan|ı-
D) Kımi öğrğtmenler toplantldan erkgn aynldl. mamlşllr?
E) Kad|n hEhca gitti, konuklar için çorba getirdi.
A)| B)ll c)lıl D)lV E)V

ols 9 Tü.k Dili ve Edebiyofi soru Bonkosl 77


jeıs
Konu Testi
Aşağldakilerin hangisinde bir ad, birden slrat 10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde soru anlamı blr
tarafi ndan niıelenmiştir? 'azla sfatla sağlanmlştlr?

A) Adam çamurlu Ve ylrttk ayakkabllanyla içeri giriver_ A) Nasıl bir şiir okur üzerinde etki yaratlr?
mişti. B) Bir şiiı yazanln ml ona ihtiyacl olanın mldlf?
B) Bu yllln sonunda ülkede teleronsuz kasaba ve köy c) Bir şiirle bir düzyazldan aynltadl mlahyorsunuz?
kalmayacak.
D) Düzyazınln kendi içinde hangi kurallan içerdiğini
c) Banka çallşanlan için yoğun bir dönem başllyordu. biliyor musunuz?
o) Kötü eleştiri, yazarl zaman zaman yllgınlığa sürük- E) Anadolu aşlklannln o yalln söyleyişteki dizeleri yü_
lüyor. reğinize dokunmuyor mu?
E) Ansiklopedi her zaman ilgi çeken bir kaynak ol-
muştur.

11. l. Genede güzel günler geçirebilirim


ll. Geçirğbilirim bu mavilikte
lll. suda yüzen karpuz kabuğundan farkslz
8. Aşağldaki cümlelerin hangisinde işaret sfatl kul_
lV Ağacın gökyüzüne vuran aksinden
lanllmlştr?
V Her sabah erikleri saran buğudan
A) Bu ara§lırmanın sonuçlar önümüzdeki hafta açlk- Bu dlzglerle llglli olarak aşağldakilğrdan hanglsi
lanacak. söylenemez?
B) Kurumda yapllacak değişiklikler konusunda biraz
tarıışllk. A) l. dizede, niıeleme sdattvardlt

c) llçemizin ormanında yirmi değişik türde kuş yaşl- ığls B) ll. dizede, hem niteleme hem belirtme sfaİ Vardlr
yor, c) lll. dizede, hal eki almlş isim vardlr.
D) Karşlya geçerken önüme aniden bir araba çlktl. D) lV dizede, birleşik yaplll isim vardlı
E) Yaz tatilinde ailesinin yanlna gidecekmiş. E) V dizede, belgisiz sırat vardlr.

9 Dinle oğul seyat onbaşl kimdir?


Bize destan yazd| seyit onbaşı
ı ı ı
Öğren, 18 Mart nasll bir gündür?
Yoğunlaşan özdü seyit onbaşl
Bu dizelerde aşağtdakilerden hanglsl yoktur? ı ,o scoE 0ooooo
ABco€ ı
,o o
o,o
A) Unvan slfatl B) soru sfatl oo
.O
c) Ad|aşm|ş slfat D) Ölçü 5o ı
E) Redif
oo
,O oooo 15ooooo
6O OOOO ıcOOOOO
o ! *"r,o ,rr, ı
o ııı
o ı ı

7E els 9 Türk Dili Ve Edğblyoll Soru 8onkosl


Test
Şiir (Sıfotlor} - ll 34
1 Aşağldakilerden hangislnde "güzel" sözcüğü sllat 4 Klrklnl geçmiş bU insanlann tecrübel€rine sahip ol
göreviyle kullanılmlştr? duğuma inanlyordum İakat hala Nüzhet'e aşlk ol
duğumu, k€ndime bile hiç ama hiç itiraİ edemeyecek
A) Hafta sonu yapttğlmlz gezi güzol geçti. kadar çocuktum. Kendimde kaybeniğim birçok duy-
B) soru, güzel bir aynntlya dikkat çekiyordu. guyu onda buluyordum. Fakat bütün bunlan arkadaş
c) izlediğimiz lilmin finali oldukça güzeldi. hisleri sanlyordum. Bir dakika bile çlkmryordu akllm-
dan.
o) Çok kitap okuyanlar, dilini güzel kullanlr.
Bu paİçada aşağldakll3rdan hangısinin örneği
E) Konuklarnl güzel karşlIadlğl için teşekkür aldl yoktur?

A) lşaret sfatl B) Niteleme sfatl


c) Belgisiz slfat D) Küaültme sfatl
E) sayl sfatı

2 Peter l<enl'in zaman /çlnde ,(ğnı adll bu kilablnda çok


I

güzel aizimler ve harika aynntllar içeren k6sit resimler


ll
5, Aşağldakileran hangisinde adlaşmış slrai vardlr?
eşliğinde, bir kentin en eski VerleŞim a§amaslndan
lll
A) Ne doğrarsan aşlna o gelir kaşlğlna.
modern bir metro haline gelinceye kadar başlndan
B) Yılanın sevmediği ot, deliğinin ağanda biter
geçenler anlatllyor. c) Tembele iş buyuı sana akıl öğretsin.
Bu cüml€d3kl aıt çizııl tamıamalaİdan hangb|nin D) El el üstünde oluı ev eV üslünde olmaz.
türü dlğerlerinden larklldır? iğis E) Kazanlrsan dost kazan, düşmanl anan da doğurur.
A) | B)l| c)lll o)ıV E)V

6 (l) serbest nazlmda durak yoktur. (ll) Kimi ozanlar,


durak gereksinimi duyduklaründa diğer dizğye geçer.
(lll) Böyle bir düzende dizo başlannda büyük harf kul-
lanlhr. (lV) Kimi ozanlarsa klnlan dizelori, yorine göre,
J Aşağldaki dizelerin hangislnde biİden çok nitole-
me sdat kullanllmlştlr? merdiven biçiminds yazar. M söz, dizeden dizeye
geçerken cümle bitmemişse o zaman dize başlannda
A) o yalnE kaybetmeyi öğrendi ömründe küçük harf kullanlhr.

B) Ne serseriydi ne yılgın bir savaşçl Bu parçadaki numaralanmlş cğmısle.don hangl|e-


İlndg belgi8lz sfat yoktur?
c) soluk bir yaln|zlüktl en yakln arkadaşl
D) Bulutlar gibi giderdi seslerin araslndan A) lve ll B) lvev c) ll Ve lll
E) Gül yüzlü sular İlşklrlrdı toprağln karnlndan D) lll ve lV E) lV Ve V

9ls 9 Türk oill ve :debiyğt solu Bonkosl 79


fe ıs
Konu Testi
7. Belki rüyalanndlr bu taze aç|lmlş güller 10. Aşağldaki dlzolerln hangislnde sırat kullanllma-
Bu VumuŞak aydlnllk dalIann tepesinde mlşlIr?
Biımeyen qşE türküsü kumrularln sesinde
A) Saçlannda birbirine kanşır ıeller
[]yqg ömrümuzün çünkü eşyaya siner sevgilinin tellerine baklşlar konar
Bu dizelerdeki alt çlzili sözcüklord3n kaçl sfattr? B) Bensiz kaslmlar geçti üstünden
Hiçbir sevdayı lslatmayan yağmurlarla
A)1 B\2 c)3 D)4 E)5
c) Dünyanln en kalaballk yalnüzlylm
Müsralanml çare bilenler bilsinler

D) lsslzhğlnda bir müziği Vardlr elbet


KonuşUlmayan notaları Vardlr

E) Ellerime yapraklar dökülüyor


Hak edilmiş bir sonbahardan

8. Gecim para§ için


I

nicg yaşllnln
ll
eski istanbul evlerinden
lll
getirdiği oşyalar
11. Aşağldaki cümlglorin hangisindeki alt çizili sfat
üstüne kar koyulup tüfomış yapllı değildir?
lV
satlllyor antik acllar çarşlslnda
A) Hisli, duvgulu bir şaardir Attila llhan.
jğas B) Toplantlda en pe!4! fikirler ondan geldi.
Bu dizeleİdeki numara|anmlş aözcüklerden hangi-
leri sfat (ön ad) değildir?
c) Senin kadar kıskana biriyle karş|laşmadlm
D) ciÇekli 9ömleğini neden giymedin ki?
A) lVell B)lvelV c) ll Ve lll E) Park| geçince ggd§ bir caddeye Ulaştık.
D) ll VeV E) lVVeV

tr ııı
9. Aşağldaki|erin hanglsinde 'lat§z" s6zcüğü sfat
tamlamaal oluşlurmamlşılr?

A) Çirkin insanlaı tatslz sözler sarf eder, l AscD! eacoı l


B) TatsE şakalarl herkesi usandırdl. 2a aa
3O o11
c) Talslz yemekleri bile iştahla yiyordu. .o
5o
D) Bu tatslz olayl unutallm art|k. 6O
E) Böyle tatslz konuşmasl benl üzdü.
o ,"O oo
l -",,o ,rr.
ı

9 ııı
o
ı0 oi§ 9 Tü* oiıi Ve İdgbiyoİ soru Bonkası
Test
Şiir (Sıfotlor) - ll| 35
1. Aşağldaki cümlelerin hangisinde sfat yoktur? 5 Aşağıdaki dizeıerin hangasinde işaret sfaıl kul-
lanılmamlştlr?
A) Bu mevsimde akşam saatlerini çok seviyorum.
B) sevginin olduğu bir yerde kuşlar bile canlanlı A) Bir kez daha anlatlllrsa bu konuyu da kavrayabili-
rim.
c) Şehir turuna katllmak için sabah Vakti yola çlktık.
D) Rüzgar estikçe eski kapl menteşeleri glclrdlyordu
B) Bizim çocukluğumuzda şu sokağln başlnda tarihi
bir çeşme Vardl.
E) Bir orman yanglnıyla daha yüreğim dağlandl.
c) o hafta bazı arkadaşlar derse gelmediği için konu
tekrar edildi.

D) Öteki evin saçağlnln altnda yağmurdan korunma-


ya çallşlyordu.
E) Biri bunlann ne kadar yanllş olduğunu ilgililere an-
2. Aşağldakİle.in hangisinde "dağlnlk" sözcüğü sfat latmalıydl.
tamlamasl içinde y6r almamlştlİ?

A) Bu kitapta yazar olayl çok dağlnlk anlatmlş,


B) Dağlnlk saçlarlnl tarayaİak top|adl,
c) Dağlnük dolabln içinde aradlğlnl bulamıyordu.
D) Dağlnlk dosyalarlnl toparlaylp kutuya yerleştirdi
6. (l)Çeviri ve felsele dendiğinde akla iki şey gelebilir:
E) Dağlnlk çamaşlrlan katlad|, bavuluna koydu.
Çeviri felsefesi Ve felsefe çevirjsi, (ll) Asllnda birbiran-
den çok bağlmsız giba görünen bu iki olay çok yakln-
dan ilintilidiı (lll) Çünkü çeviri hakklnda düşünmek
doğrudan dil ve dil politikasl, kültür Ve kültür politikas|
hakklnda düşünmektiı (lV) Kişinin bu konulara ilişkin
yaklaşlml ise çeviri anIaylşınl ele Verar. (V) Türkçeye,
3 Aşağıdaki cümlelerden hangisinde soru anlaml bir iğis özellikle Batl dillerinden, Batl kültür Ve düşünce tarihi-
sfatla sağlanmlştlr?
nin önemli yaptlan çevrilmiştir.

A) sizinle tekrar ne gün görüşeceğiz? Bu parçadaki numaralanmlş cümlelerin hangisin-


de bir ad hem işaret hem say slfall almlşllr?
B) Tatil ne zaman başllyor?
c) Hangi sorulan çözmem gerektiğini söyler misin? A)| B) ll c)lll D) lV E) V
D) sana bu kadar gizli bir bilgiyi kim verdi?
E) sana bu konuda nasll yardlm edebilirim?

7 (l) HaVa aydlnllk Ve güneşliydi ancak içerisi loştu. (ll)


4 Aşağldaki atasözlerinin hangisindeki altl çizili söz- Kahvesini söyledi Ve kaplnln önündeki küQük masa-
cük adlaşmlş slİatİr? da oturdu. (lll) Fincanl sağ eliyle kavradl. (lV) Yüzük
bardağa değince çln diye bir ses çlkardl, peş peşe iki
A) Koça boYnuzu yük değil. yudum aldü. 19 iki binanın araslndan mavi gökyüzün-
B) Ne ekersen onu biçersin. deki beyaz buiutlan süzdü,
c) Arslan yatnğlyerden belli olur. Bu parçadaki numaralanmlş cümlelerin hangisin-
D) Güzele bakmak sevaptlr. de sfat yoktur?

E) Dağ başlndan duman eksik olmaz


A)ı B)ll c)lll D)lV E)V

eis 9lülk Dlli ve Edebiyoi soru Bonkosl 8l


İeıs
Konu Testi

8. Aşağıdakilerin hangisinde alt çiziıi sözcük sfat 'i 1. Aşağldaki dizelerin hangisindeki alh çizİli sözcük
olarak kullanllmlştlr? adlaşmlş sfattır?

A) Bizim ödemelerimizi ne zaman yapacak|armlş? A) Bu dünyadan kim geçti; nasll, ne zaman geçti?
B) Öğrencilerden !eE!] izinli olarak yazahm? "Fikrimin !!99 gülü" söyleyin ne zaman açtl?

c) |!e!g!9ün seninle ahşVerişe gidelim? B) Beşiktaş-Vişnezade Ve en çok da Pangaltl


D) Bizimle kim kamp yapmak ister? Bir gülün kokusunu İüm istanbul'a saçtl.
E) Gece rahatslzlanlnca neden bizi aramadln? c) saçlan san yazdl, Gümüşlük'te uçuşan.
Gözlerine mavinin Manastr'lnl seçti.
D) sevdah mrydl? E|bet! Ne Var ki o
Diye sevdiği kişi hiç kimseydi, bir hiçti-

E) Adl Ay'dl, somay'dl, bir yıldE olup kaydl


9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "iyi" sözcüğü,
sözcük türü baklmlndan ötekilerden farklldlr? Kanatslz bir melekti, birden sonsuzluğa uçtu.

A) iyaleran önünde sonunda kazandtğlna yürekten


inananlardanlm.
B) Anneniz bugün daha iyi, hastallğl çabuk atlatmlş.
c) Bizim gruptaki Dilek bugünkü koşuda çok iyiydi. 12. Aşağldaki cümlelerin hangisinde bir sözcük hem
D) sağhk açlslndan beyaz et, klrmlz etten daha iyidiı niteleme hem belirtme slfaıl almlştr?

E) iyi bir hayat sürmek için sağlığlnlza dikkat etmeli_


A) onun ne kadar çallşkan biri olduğunu bilmeyen
sin.
yoktu.
B) Büyük kentlerin kargaşasl beni heİ zaman ürküt_
müştür
1öis
c) Ylllar önce bir güz öğlesinde parkta tanlşmlştlk
onunla.
'l0. Bak martllar kanat çlrplyor sana D) Bitkin bir halde koltuğa oturarak bir bardak soğuk
Bir rüVadan kopmuş gibi bembeyaz su istedi.
I E) Kimi insanlar Türk sanat müziğinden nedense
Yelkovan ku§lan yallyor suyu hoşlanmaz,
ll
sen ki baklslndan vu muŞak bir yaz
lll
Gülümser en yeŞil oecesinden
lV
ve sesin durmadan, durmadan örer

Ylldlz yosunu bir uykuyu ı n ı

Bu dizelerdeki numaralanmlş bölümlorin hangisin-


ı ABcoE AscoF ı
ds bİr isim bİr sıfat tararlndan nitelenmemiş ya da 1ooooo,ooooo
belirtilmemiştir? 2a oooo10oo
3O
A)| B) ll c)lll D)lV E) V .;8 ı
oooo 14ooooo
7o ooo O,sOOOOO
sO ooo O,oOOOOO
o ı ı
o
9 ı
= ııı
o
82 eis 9 Türk Dili ve Edebiyoll soru Bonkosl
Test
Şiir (Yozım Kurollorı ve Noktolomo lşoretleri) 36
1. Ahmet Yesevi, Türkistan'da savran Kasabasl'nda 4. Hacl Bektaş () Açlksaray adll bir köye geldi () köyde
Ill bir kadlna () ( ) Dervaşlere yiyecek Var ml () ( ) dedı,
doğdu; Yesevilik adl verilen tasawuf yolunu kurarak
Bu cümlede ayraçlarla belirtilen yerlere getirilmesi
lll
geniş halk kitlelerine yaydl. DivaH Hikmet adı ese- gereken nolİalama işaretleri aşağldakilerin hangi-
sinde slraslyla verilmiştir?
rinde din felsefesini, haIk deyişlerine yer Veren yaIln

bir TürkÇevle yazdlğl şiirlerle dile getirdi.


A) (,) (, (,) (") (?) (") B) (,) (,) (, (") (?) (")
lVV c) (,) () () C) P) G) D) (,) (,) (;) (") (!) (")
Bu parçadaki numaralanmlş bölümlerin hangisin- E) (,) () (-) (") (?) (")
de yazlm yanlışl Vardlr?

A)| B) ll c)lll D) lV E)V

5. Aşağldaki cümlelerin hangisinde bir yazm yanllşl


valdr?

A) Geçen hafta okuduğum kitapta çok ilginç öyküler


2. Uzun süredir konuşmadlğl arkadaşlnı ( ) Derya'yl ( )
Vardl.

özlemişti onu aramak istiyordu fakat telefon numa-


() B) Bu kentin sokaklannda akşamlarl hiçkimse yoktu.
ras|nl nereye yazdlğlnı bir türlü hatlrlayamlyordu ( ) c) iki çocuk da tatile gidecekleri için çok seviniyordu.
Bu parçada boş blrakılan yerlere slraslyla aşağF D) Hoşuna giden bir program bulamaylnca televizyo-
dakilerin hangisinde verilen nolİalama işaretleri nu kapattl,
konmalldlı? E) Kaldlğl odada tek kişilik bir yatak Ve iki sandalye
Vardl.
A) (,) (,) (;) (...) B) (,) (,) (.) (.)
iö'is
c) (,) (,) (:) (.) D) () () (,) (.)

E) (-) (-) (,) (.)

6. XllL yüzyllda Anadoluda lslamiyet'in yoğun olarak


lll
yayglnlaşmasl, halk ozanlan arasındaki edebiyatl et-
lll

3 Kaşgarlı Mahmut'un, Araplar'a Türk@vi öğretmek kilemişti, Aydln şairler de, tasawufu -en azlndan din
llI lVV
amaclyla yazdlğl Divanü Lügati't rtjlk adll sözlükte düşüncelerini- tasawuİtaki görüş Ve öğütleri şiir|erine

kelimeIerin Vanl stra şiirlere, atasözlerine de y9! konu almışlardIr.


lll lV
verilmiŞtir. Bu parçadaki numaralanmlş noldalama işaretlerİn-
den hangisi yanl|ş kullanllmlştlİ?

Bu cümledokl numaralanmlş sözlerln hanglslnin A) | B) ll c) lll D) |V E) Vl


yazlmlnda yanllşlIk yapllmıştlr?

A) | B) ll c) lll D) lV E) V

9l§ 9 Türk olll va Edobiyoll soru Bonkos] 83


ıöis
ı.YğFn|on Konu Testi

7 Aşağldakl cüml9lerln hangbinde yazlm yanl|şl val- 10. Aşağdaki cümleleİin hangisinde aıt çlzlll 8öz-
dlJ2 cüğün yazlmı yanllştır?

A) Birbari ardlnca slralanan kelimeleri okumakta güç- A) Bu sözlük çahşmaslyla Türkçenin veri tabanl orta-
lük çeKim. ya konulabilecek.
B) Kendisine kötü davranlldlğlnl dü§ündüğünden o B) Yer elmasl Ve patatesle yapülan zevtinvağll bir ye-
gece şehriterkelmiş. mek ikram eüiler.
c) Yazlan yol kenarlanndan kuşburnu toplamak en c) Yoğun sis sebebiyle hava Volu ulaşımlnda aksa-
büyük zevkimizdi. malar meydana geliyor.
D) Gök cisimlerinden Küçükayl'yl hiç bu kadar net o) Başhekim de imza aİnca evraklara, hastanede işi-
görmemiştim. miz bitiyor
E) slrtnda vişneçürüğü bir yelekle ka§llamlşt bizi. E) Hiç şüphesiz şimdiye kadar yediğim en güzel !9!!:
köttevdi.

1'l. Flkralara genellikle toplantllarda, söyleşilBİ slraslnda


I

8. Hilke şöyle der( ) "Tek bir dize yazmak için birçok


yer Verilir: Fıkraıal, klsa Ve özlü anlattmı olan hikayg_
ri Veinsanl görmüş olmak ()kuşlann nasll uçtuğunu
şeh-
lılll
duymak Ve sabahlarl çiçeklerin açlllfken nasll titrediği- lerdir; bunlara anekdol ad| da verilir. Türk toplumunda
ni öğrenmek gerekir ()"
lV
en çok Nasrettin Hoca flkralarl sevilmiş ve anlatlmlş-
Bu cümlede boş blrak!ıan yerlere slrasıyla aşağr
dakllerln hangisinde verllenler 9etiriIme|idir? ..,eIs tır

n) (;) (,) l) B) (:) (,) (.) c) () () (.J


Bu parçadaki numaralanmlş noıitalama lşaretlerin-
D) (;) (:) (,) E) () () () den hangisi yanIl§ kullanllmlştlİ?

A) | B) ll c)lll D) lV E)V

9. Yakup Kadri Karaosmanoğlu (l) Kurtuluş savaşl'nl en


iyi anlatan romanclmlzdlr. Karaosmanoğlu'nun ger-
çekçi baklş açlsl (ll) gözlemci ruhu (ıll) somut bir tarih ı ı
(lV) dönemana çok iyi romanlaştrmüştır. Karaosmanoğ-
lu M yalnlzca Kurtuluş savaşl'nln romanlnl yazmakla
kalmaylp onu baze yaşatanlardandır. l ıecor ABcDE l
1ooooo,
,Ooooo1o o
3ooooolı o
Bu Parçadakl numanlanmlş yerlerden hanglslno
vl19ül (,) konuımast yanllş olur? o
oooo 1,o o ı
| ll OOOO ıeO o
A) B) c)lll D)lV E)V oooo o
1.o
OOOO,sO o
OOOO ıgO o
o ı ı
o
E
9 ııı ı
o
Eı| 9ls 9 Tü.k Dili ve Edebiyon so.u Bonko§
Test
Şiir - l
37
1 Aşağldaki açlklamalardan hangisi ayraç açinde ve_ 3. lmge, anlatllmak istenenin daha canll anlatllmasl jçin
rilen kavramla ilgili değildir? onunla başka şeyler araslnda bağlantl kurarak tasarla-
nan yeni biçimlerdir Şairler dili kullanlrken dilin imkan-
A) Şiiri oluşturan bölümİerin her birinin sonunda ay- lannl zorlar, yeni çağnşlmlar yaratlr; edebi sanatlarla,
nen tekrarlanan dizelerdir. imgelerle şiirselliği artlnrlar.
(Nakarat)
Buna göre, aşağldaki dizelerin hangisinde şiirsel-
B) Bir metni okurken Veya konuşma slraslnda bazl lik daha slnırlldlr?
sözcüklerin, hecelerin diğer sözcük ve hecelere
göre daha baskıll okunmasü Ve söylenmesidir. A) Yarin dudağlndan getirilmiş
(VurgU) Bir katre alevdir bu karanfil
c) Halk şiirinde ozanlann mahlaslarlnl ya da adlarlnl B) Memleket isterim
dizelerinde kullanmalarlna verilen addlr.
Ne zengin ne sen ben İarkı olsun
oapşlrma) 'akir
c) Leylak getiriyorsun bana güneşli birgün
D) Anlatlmak isteneni daha canll, daha duyulur bi-
onU saçlarlndan topladlğln belli
çimde anlatmak için onunla başka şeyler araslnda
bağlantı kurarak tasarlanan yeni biçimler. D) slra slra dizilir yolun iki yanına
(lm9e) Eski çadlrlar gibi tozlanmlş lhlamurlar
E) Dize sonlarında yaA lışlan, 9örevleri Veya anlamlarl E) Çamllklan dolaşır rüzgar gibi kuşlarl
aynl olan ek, kelime Veya kelime gruplarlyla sağla-
Dallarda şarkl söyler kuşlar gibi rüzgan
nan benzerlikler. 1Öıçı:i1

iğis

2 Aralarlnda benzerIik bulunan iki kavram ya da Varllk- 4. . Hece ölçüsü . Uyak


tan birinin diğerine benzetilmesiyle yapılan edebi sa- . Durak . Redit
natİr.
Aşağldaki dizelerin hangisinde yukarldaki ahenk
Aşağldaki dizeleİden hangisinde bu açlklamada un§urlannln tümüne yer verİlmiştİr?
sözü edilen Edebı sanat yoktur?
A) Çok bekledim yar geımedi yanlma
A) Değirmen misali döner başlm Bir canlm Var İeda olsun yoluna
sevda değil bu bir hışım
B) Yapraklarlm suda bahk gibi tiril tiril
B) Bitmez tükenmez kuş sürüsü gibi Kopanver, gülüm, gözlerinin yaşlnl sil
Dağlar arkaslndan gelir bulUtlar
c) Başl pare pare dumanlü dağlar
c) saçlann Var ki başka türlü san Hastanln halinden ne bilir sağlar
Gözlerin var ki başka türlü yeşil
D) Bahs etti derinden ona halim
D) slra sıra dizilir yolun iki yanına Aşkln bu onulmaz yaraslndan
Eski çadlrlar gibi tozlanmtş lhlamurlar
E) Bir eldir yaralaı açar bir kaplyl usulca
E) Akşam bir dua gibi derin, içli bir akşam Açlksa arala( kapanlr ne iyi!
kalbimi dolduracak ellerimi uzatsam

els 9 Türk Dili ve Edebiyot soru Bonkosl E5


ieıs
'..Yoynloıı Bir Adım Otesi I
5 Aşağldakilerin hangisinde aşlk tarzl halk şiirinin 8. oklar Uçup gider şahanlar gibi
nazlm biçimleri bir arada verilmiştir? Merd de aşlp gider aslanlar gibi
Kllçlar oynaşlr ceylanlar gibi
A) Koşuk - ninni -türkü-gazel
Yeğin olur leşker meydan içinde
B) Koşma - mani - varsağı - sagu
c) semai - koşma - Varsağl - destan Bu dizelerle ilgili olarak aşağldakilerden hangisl
söyIenemez?
D) ilahi - ninni - destan - semai
E) Koşma - semai - şarkl - mani A) Konusuna göre epik şiirdir.
B) Düz uyak kulIanllmlştlr.
c) Ek Ve sözcük halinde redif Vardlr.
D) Dizeleı 6+5 duraklldlr.
E) Tunç kafiye vardİİ.

6 Ne bağümda gülüm Vaı


Ne dalda bülbülüm Var;
Artlk ne aşklm, ne de 9. Aşağlda Veİilen dizeleİin hangisinde tunç uyak
Aşka tahammülüm Var!
vardlr?

Bu dönlüğün uyak düzeni, redif ve uyağl slraslyla A) Artarak gönlümün aydlnllğl her saniyede
aşağldakilerin hangisinde gösterilmiştir? Bir mehabetli sabah oldu süleymaniye'de

uyak B) Kendi gök kubbemiz altlnda bu bayram saati


Düzeni Redif U ak Dokuz asnnda bütün halkl, bütün memleketi

A) aaba "-üm Vaa' tam uyak


je ls c) Yer yer aksettiriyor mavileşen manzaradan

B) aaab zengin uyak Kalklyor tozlu zaman perdesi her an aradan

c) abba zengin uyak D) Gecenin bitmeye yüz tuttuğu andan beridir


D) aabb "-ülüm Var" Duyulan gökte kanat, yerde ayak sesleridir.
E) aaba tam uyak E) Yükselen bir nakarahn büyüyen Velvelesi
Nice tuğlarla kanşmlş nice bin at yelesi

7 Kuruyan dallara bahar gelir


n ııı
Umutlar yeşerir geldiğin zaman
Bu dizelerde ku|lanllan edebi sanat aşağldakiler- ı AscoE ABcD a ı
den hangisidir? ,ooooo
,ooooo
11oO
c) Teşhis ıeOO
A) Teşbah B) Hüsnitalil
ı l30O ı
D) Telmih E) Tekrir .OO
o o ısOO o
3O o ooo 160000 o
ı ı

9 ı ııı
o
66 el§ 9 Türk DllI ve Ed9biyğtt soru Bonkosl
Test
Şiir - llI 39
1 Aşağldaki dizelerln hangıslnde teşhis sanaİ vaİ- 4 Aşağldıkl dlzolorln hanglslnde redl' kullanllma-
dır? mlştr?

A) Rüzgerda çürük yaprak kokusu A) Telgratn tellerini arşlnlamall


Benzi uçuk hastada teıaş... Yar üstüne yar seveni kurşunlamah

B) YlldE lşlğ|nda dolaşp geceleri B) Hastanln halinden ne bilsin sağlar


Gündüzleri gün lşlğlnda lslnmak Döşek melül durur, yastlk kan ağlar
c) Çepeçevre bahar içinde bir yer gördük c) Uyu yavrum uyanacak günler Var
Ferhat ile Şirin'i beraber gördük Yarlnlan gözetl€yen dünler var

D) Öyledir 9ün, şaİak söKüğü zaman D) Yar elinde koklanmadlk gül olma
GöIlere gölgeler çöktüğü zaman Kul kadrini bilmeyene kul olma

E) San avuçlarlyla alkış tutuyor E) Yanndan haber yok dün bitti


Hüznün zarerine mevsim saatler son günü çallp gitti

2. Tarihin dilinden dü§mez bu dgstan


5 Dğrinden derine lrmak|ar ağlar
Nehirler gazidir, dağlar kahraman
Uzaktan uzağa çoban çeşmesi
Her taşl bir yakut olan bu vatan
Ey suyun sesinden anlayan bağlar
can verme slrnna erenlerindir
Ne söyıer şu dağa çoban çeşmesi
Bu dlzelerle ilgill olarak aşağldakilerden hangisi
söylenemez? Bu dlzaloİle llgill olarak aşağldakilerden hangisi
ığis söylenemez?
A) Tüm dizeler 6+5 durakltdlr.
A) "lrmaklara, bağlara, çoban çeşmosine" insana
B) Kafiye şemasl "aaab" biçimindedir. özgü özellikler verilerek kişileştirme sanatı yapll
c) Epak nitelikler taşlmaktadlr, mlşİr-
D) Teşbih ve kişi|eştirme sanatIarl VardIr. B) Ek ve sözcük biçiminde rediİten yararlanllmlştlt
E) ilk üç dizedğ redif vardtr c) Ahengi sağlamak için nakarat kullanllmtşttı
D) l ve lll. dizeler araslnda tunç uyak Vardlr.
E) Konusuna göre pastoral şiir örneğidir

3 El araftir yoklar senin bendini


oağtlrlar tuzağlnl fendini
Alçaklarda oıuİ gözet kendini
yükseklerden uçucu olma
6 can kalests durmaz uçar
Kata
Dünya bir han konan göçer
Bu dlzeler aşağldaki şilr tğrlerlnden hanglsln| ör-
Ay dolanlr ylllar geçer
neklomalıedir?
Dostlar beni hatrlasln
A) Lirak B) satirik Bu dlzelgrde aşağ|dakiıerd6n hanglsı yoktur?
c) Didaktik D) Dramatak
E) Epik A) Redif B) Teşbih c) Teşhis
o) öıçti E) Uyak

ois 9 Tülk Dili ve Ed9btyğt soru 8onko§l 69


ieıs
,..:T*:
Bir Adım Otesl !
7. Aşağıdaki dizelerden hangblnde b9n29tmg sanatl 10. Aşağ|da Vefilen dlze|erln hangaainde mübalağa
yoktur? yoktur?

A) Aylarca gezindim, ylklk Ve şaşkın, A) Faz denize gktm,


et
Benliğim bir kazan Ve aklIm kepçe. su bateı derdim bitmez.
B) Acep beni arar m'ola B) Bir ah çgksem dağllaşl eritir
o kaşlarl keman şimdi Gözüm yaş değirmeni yürütür.
c) Kaldlnmlar, duyuIur ses kesilince sesi, c) Akdeniz'in dalgas| gönlüm kadar taşmadl,
Kaldlnmlaı içimde klvnlan bir lisandır Hey ne dağsln ki dalgam zirvene yaklaşmadl!

D) sokaktaylm, kimsesiz bir sokak ortasında, D) Her damlada bir umman var.
Yürüyorum, arkama bakmadan yürüyorum. Yüzdüm, yüzdüm tükenmiyor.
E) Bir göz gibi süzüyor beni camlardan goce, E) Ölümü hatlrlatan ne Var bu resimda?
Dönüyor etrafimda bir sürü kambur cüce. Halbuki hepimiz hayattaylz.

1 1. Çözülen bir demetten indiler birer birer


Blrak, yorqun başları bu laşlarda uyusun
8. Yüreğimiz yeniden lslnsln diye Tutuşmuş ruhlanna bir damla gözyaşı sun
Bugün güneş gülümsedi erkenden Bir sebile döküldü bembeyaz 9üVercinler
Bu dızelerde aşağldakilerin hangiginde veriıen Bu dlzeleıle ilgl|i olaİak aşağldakilerdgn hanglsi
edebı sanatlar vardlr? jeIs söylenemez?

A) Tenasüp -Tezat B) Mübalağa - Telmih A) ll Ve lll. dize|er araslnda tunç uyak Vardlr.
c) Teşhis- Hüsnitalil D) Teşbih - intak B) Çapraz uyak düzenino göre yazılmlştt
E) Mecazlmürsel - Teşb|h c) Hece ölçüsüyle yaz lmlştlr.
D) Redif kullanllmamlştlr.
E) 7+7 duraklldlr.

9. Artlk demir almak günü gelmişse zamandan,


ııı
Tl
Meçhule giden bir 99!d kalkar bu limandan.
Bu dizeleİdeki altl çizili sözlerle başvurulan edebi
sanat aşağldakilerden hangi3idir? l ABcDE ıacot l
oo
A) Tenasüp B) Telmih
oo lrooo
c) Teşbih D) Tekrir
o
E) Mübalağa
]5

o l *"r,o ,r*
o
E
9 f ııı ı
o
90 el§ 9 Tü* Dili ve Edeblyot soru Bonkosl
Test
Şiir (Sıfotlor) 40
1 Aşağldakl dizelerden hangisinde niteleme s atl 4 slfatlar, isim çekim eklerini almaz,
kullanllmlştır?
Aşağldakilerin hanglslnde bu kurala uymayan bir
kullanlm vardlr?
A) Bir klş günü telaşİ yürüyorsun
B) Çlksak yüce dağlarin karll tepelerine A) Bu kirlotilen çevre hepimizin çevresidir
c) Hiç inanmadlm güneşin kaybolduğuna B) Yol çal§masl güzelim sokağl mahvetmişti.
D) Baksak konuşmadan şehrin gecelerine c) Dün gece havairişek gösterisi yaplldl.
E) Dolunay uzanıp öpse denizin sulannl D) Ardlna bakmadan ölüme giden yiğitler bilirim.
E) Tertemiz şehirlerden, sessiz ovalardan geçtik.

2. Aşağldakilerin hangisinde tamlayan eki almlş bir 5, Aşağldaki dizelerin hangisinde altl çizili sözcükler
adlaşmlş slfat vardır? türce özdeştır?

A) ormanın koyu renkleri onlan büyülemiştı. A) Artarak gönlümün avdlnllğı her saniyede
B) Kitaplann dağlnlkhğl odayl çirkin gösteriyordu. Bir mehabetli sabah oldU süleymaniye'de

c) Gençlerin muhteşem coşkusu herkesi çok etkiledi B) Kendi gök kubbemiz altlnda bu bayram saati
D) Evin telaşl hiç bitmeyecek gibi görünüyor. Dokuz aslnnda bülün halkl, büün memleketi
E) odadaki hallnİn rengi duvarla uyumluydu, c) Yer Ver aksettiriyor mavileşen manzaradan
Kalkryor toz!u zaman perdesi her an aradan
je ls
D) Her uİuktan bu geliş eski sererlerdendir.
o seferlerle açllmlş nice yerlerdendir
E) Gecenin bitmeye yüz tuttuğu andan beridir
Duvulan ses gölde kanat, yerde ayak sesidir.

3. Bu heyecanh, ürkek elin üzerinde


I

Karmakanş müİekkep lekeleri


lllll
Aşklnl anlatlrdü 6. Aşağıdakl cümlelerdEn hangisinde işaret sfatl kul-
lanllmlştr?
Mahcup bir selamla
lVV A) Kalemlerinin hepsina çantasına koymuştu.
Bu dlze|grdekl altl çizlll sözcüklerdgn hangbinin B) onun bu aşi başaracağlnl herkes baliyordu.
türü dlğorlerlnden farklldlr?
c) Film başlamadan salona geçsek çok iyi olur.

A)| B)ll c) lll D)lV E)V D) Ders zili çallnca bahçede kimse kalmad|.
E) Bize haber vermeden dlşan çlkmasl hoş değildi

els 9 ıü* Dili ve Edebiyoİ soru Bonkosr 9l


jeı s
,..:Tfj Bir Adım Ötesi I
7. Başka türlü bir şey benim istediğim 10. Aşağldaki dlzgleİln hangısinde ahl çizili sözcüklgİ
lll tü.ce özdeş değildi]?
Ne ağaca benzer ne de buluta
lll A) sular coşar, kuşlar uçardl
Burasl gibi değil 9ideceğim memloket
SeVgiye yürüyen bir gElg gibi
Denizi qy!! deniz, havasl ayn hava B) Kuru dallar arasında lslnürdl ateşle
Bir ylldlz gibi sonsuza ağardı
Bu dlzelerdeki numaralanmlş sözcüklerden hangl- c) sUlann coşup ku§lann uçuştuğu
le.l sfat değildir?
o yerde Ve gökıe mutluluk Vardl
A) lvell B) lvelV c) ll Ve lV D) sulann kopanp gÖtÜrdÜğÜ !]l!B dallar
D) lll Ve lV E) lll ve V Dal ucunda soldurulmuş lgE meyve

E) soluk soluğa !§ gibi


Yeniden dünvava bağlardl kendini

8. Kocaman, simsiyah renkli lokomotiİ, hemen yanlann- 't1. Şehrin daha çok dlşandan görünen manzaraslnda
daki raylar üzerinden geçiyordu. solgun göğe doğru
yükselen uzun bacaslndan dumanlar savruluyor, ön servilikler hemen tark edilir. Boğaziçi'ndeki en g!gg!
taraflndaki açlk penceresinden qkan klpklzl kMlcım- I

lar gecenin karanİğlnda uçuşuyordu. köşelerle !g4! peyzajlar da qnarlarln etrainda topla-
Bu Paİçada aşağldakilerdan hanglsi yoktur? ll
nlrdı. BUnlar içinde benim en sevdiğim çınardır. Geniş
A) Niteleme sfatl B) Belgisiz sfat
lll lV
yapraklan, dev göVdeleriyle onlar bana, kumandanla-
c) Pekiştirme sfatl D) Türemiş yaplll sfat jels
E) sfatlaştran "ki" ra yol gösteren, ak|l öğreten serhat gazilerini hatlr-

laİrlar,

Bu paİçadaki numalalanmlş sözcüklerden hangisl


sfat değildir?

9 Topkapı saravl, istanbul'Un önemsen€n yapllanndan A)| B) ll c) lll D) lV E) V


I

biridir. osmanll imparatorluğu tarihindeki öneminin

yanlnda saray, Marmara-Haliç-Boğaziçi gibi doğal su

yapllarlnün araslnda Ve önemli bir Verdedir. Bir yanlna


lI l1
Marmara oenizi, öteki Vanlna Haliç'i alan istanbul va-
lll lV
nmadasl, Boğaziçi'ne doğ ru sanki merakll bir insan
Bco l aco e l
gibi uzanmaktadlr.
1o
,o o o
3o ]l
Bu parçadaki alt çizill bölümlerin hangi ikislnde ao
sfat yoktur? ı 5o ı
6o ,ıO
7o ,sO
A) lVell B) lVe|V c) ll Ve lll 6o ıoO
o) ll veV E) lVVeV o ı
o
E
2 ııı ı
o
92 eiş 9 Türk Dlli ve Edebiyot soru Bonkosl
Test
Şiir (Yozım Kurollorı ve NoktoIomo İşoretteri) 41
oldum olasl sütü pek de s€vmem ama yEıgie, 4 Noktalama işaretIerınden virgül (l) noktall virgülden
,1

I ll lll lV sonra gelen sözcükler -özel ad değilse_ küçük (ll) nok-


öz€llikle de şekerli olursa baylhnm. ta (lll) üç nokta (lV) soru işareti M ünlemden sonra
gelen sözcükleİ büyük harrle yazlllr
Yukaİldakl numaralanmlş yerlerin hangislndo Bu cümledgkl numaralanmış yerlerden hangisine
yazlm yanllşl yapllm§tr?
öıekllerden farklı blr noktalama işareti getirilmell-
.fin
A)| B)ll c)lll D)lV E)V
A)| B)ıl c)lll D)lV E)V

2. Bu insanlann kimi ortak özellikleri Vardlr( ) Korku ile


acünln derinleştirdiği anlayışlı gözle( ) yaşlarlna nis-
petle ağlr tecrübelerin kırlşlırdlğl Ve soldurduğu ma-
nall yüzler( ) tahammülün öne düşürdüğü başlar Ve 5. Aşağldaki cümlelerden hangisinin sonuna soru
ümil ( ) işareti (?) getirilemez?
Bu parçada ayİaçlarla bollrtll3n yorlere aşağldaki-
lerden hangisinde verilen nokİalama işaretlerİ sF A) Böyle zamanlarda neden hep beni anyorsun
rasıyla getiİilmelidir? B) Nasül böyle bir hata yapaı aklım almlyor
c) Değişen müfredatla ilgili ne düşünüyorsunuz
A) () (,) (,) (...) B) (;) (;) (,) (...)
D) oraya deniz yoluyla ml hava yoıuyla ml gitmeli
c) (.) (,) (,) (!) D) (...) (,) (,) (...)
E) o, böyle pasta yapmayl nereden öğrenmiş
E) (:) (;) (,) (...) i'els

3. Hahlar, iç mekan dekarasyonunda en önemli parçalar-


I

dan biri olduğundan hall seçimini tazlnlza uygun 6. Yusuf Has Hacib'i doğum vlldönümünde uluslararasl
I

bir şekilde Vapmak da oldukça önemli bir adlmdlı bir bilgi şöleni ile anan Türk Dil Kurumu, Kutadgu
ll ll
Eğer eviniz modern larzda döşenmişse hall seçimini- Biro'in mevcut üç nüshaslntn renkli baslmlannl yapa-
lll lll
za qeometrik desenlerden yana kullanarak bu tazl rak günümüz TürkÇesinde YaYlmlanacağlnl da aqkla-
lVV
yakalayabilirsiniz. dl.
Bu parçadakl numaralanmtş yerleıin hanglsindo
Bu parçadaki numaralanmlş bölüm|g.den hangisi- yazm yanllşl va;dlr?
nln yazlml yanllştlr?
A)| B)ll c) lll D)lV E)V
A)ı B)ll c)lll D)lV E)V ı

9l3 9 Türk Dili ve Edebiyot soru Bonko§ı 9s


jeıs
'. Yoytı{oa Bir Aöm Otesi I
7 Aşağ|daki cümlelerden hangisi yazlm ve noıİala- 10. Yemek öncesi sevhan Nehra'nin klylslnda, Adana'nln
ma baklm|ndan doğrudur? ı
en meşhur tatlllartndan biri olan bici bici yedik. Bici
A) "Tarihte hiç kadln filozoİ yok mudur?" sorusuna
yanlt olarak Verilen isimlerdendir iskenderiyeli bicinin üzerine buz rendoleniyor Ardl slra glda boyasl
ll
Hypatia.
Ve qülsuvu ile renklendjrilip lezzetlendirilebiliyor.
B) lTarihte hiç kadln Fi|ozof yok mudur?] sorusuna İll
yanlt olarak Verilen isimlerdendir iskenderiyoli Tabii ki pudra şekeri olmazsa olmazl.
Hypatia..,
c) "Tarihte hiç kadln İilozol yok mudur" sorusuna Bu Parçadaki aıt çizlll bölümlerln hangisinde blr
yanlt olarak Verilen isimlerdendir iskenderiye'li yazm yanllşl vaİdlr?
Hypatia!
D) _Tarihde hiç kadın filozof yok mu dur?- sorusu- A) | B) ll c) lll D)lV E) V

na yant olarak Verilen asimlerdendir iskenderiyeli


Hypatia.
E) Tarihte hiç kadln lilazoİ yok mudur, sorusuna
yanlt olarak verilen islmlerdendir iskenderiye'li
Hypatia.
11, Aşağldaki cümlelerin hanglsinde ayraç ( ) lşaretl,
ötekilerden farklt bl. görevde kullanllmıştlr?

A) Türkçe dersinde sfatlar (ön adlar) konusunu ay_


rlnİlar!yla işledik,
B. Aşağldaki cümlelerin hangısinde bir yazm yanllşl B) sanatçl, şiirlerinde teşbih (benzetme) sanatna slk-
vardlİ? llkla yer Vermiş.

jels c) Edebiyaİmlzda tam anlamıyla eleştiri (tenkit, kritik)


A) Burasl çok kalaba||k, iyisi mi biz yann gelelim. yok.
B) Siz de canan gibi Erzincanll ml slnlz? o) BaZ noktalama ışaretleri (Virgül, noktall virgül) öğ_
c) okul müdürünü önceden tanlyormuydunuz? renciler tarallndan kanştlnlarak birbirlerinin yerine
kullanlhyor,
D) Yann sabah beni, bizım evden suat ml alacak?
E) Bu çocuk Eyüp'ün kardeşi mi imiş?
E) Bu eserde pedagoji (eğitam bilimleri) hakklnda ma-
kaleler bulabilirsiniz.

9, Savaşlann () adaletsizliklerin () hürriyetsizliklerin ve


sevgisizliklerin egemen olduğu çağlmlzda insanoğlu
yine ( ) Düşmanım!z kindir bizim| ( ) dıyen sesi özlüyor
ııı
()
Bu cümlede ayraçlarla belirtilen yerlere slraslyla
ı ABcoE ABcoE ı
aşağldakilerin hangisinde verilenler getirilmelidir?
ı0

A) (-) G) (:) (,) (.) B) (;) (,) c) (-) (.)

c) (,) (;) G) (!) (.) o) (,) (,) (") () (!)


ı
E) (,) (,) C) (,,)
ooo
(.)
6!'
ı
i- --irö ı
U,
a oOO
o ııı ı

94 als 9lü.k Dili ve Edebiyğtı soru Bonkosı


7

ı
uNıTE

Masal / Fabl

ığis
ı1 Yoyınloıı
'aaaaaaa
Türk Dilive Edebiyatı Kazanımlar

A.2.| : Melande geçen kelime ve kelime gruplannln anlamlarlnıtespit eder.


A.22 : Melnin türünün ortaya çlklşl ve tarihsel dönemle ilişkisini belirler
L2.3 : Melnin tema ve konusunu belirlet
A3,4 : Metindeki çatışmalafl belirler.
A.2.5 ı Metnin olay örgüsünü belirler
L2.6 : Metindeki şahls kadrosunun özelliklerini belirler.
A.2.? : Metindeki zaman ve mekanln özelliklerini belirl8r.
A2E: Metinde anlatlcl ve baklş açslnln işl€vini balirler
A.2.9 ı Metindeki anlatlm biçimleri ve tekniklarinin işl€vlsrini belider.
L2.|O: Metnin üslup özelliklerini beliİler.
L2.1l : Metinde miln, manevi Ve evrensel değerler ile sosyal, siyasi, tarihi Ve mitolojik ögsleri belirleİ
L2.14: Yazar ile metin araslndaki ilişkiyi değerlendirir.
4.2.16 ı Metinden hareketla dil bilgİsi çahşmalan yapar.
Test
Mosol/ Fobl (MosolTürünün GenelOzellikleri) - l 42
1. (l) Masallaı olağanüstülükler üzerine kurulmuştur; 4. (l) Formelleı yani kallp sözler masalln girişinde, oF
olağanüstüIük, masalln doğaslnda Var olan ğn temel taslnda yer alabildikleri gibi sonunda da yer alabilir. (ll)
ögedir. (ll) ı/asallarln kahramanlan da olağanüstü Bu kalıp iİadeleı anlatmanln seyrine göre masalanlatl-
özelliklere sahiptiı (ll|) Bir masalda kahraman olarak clsı taraflndan kullanlllı (lll) Masalln giriş tekerlemesi
insana asla yer Verilmez. (lV) cinlef, perileı hayvanlar, her zaman masalln asll metni ile ilgili olur. (lV) Masal
bitkileı eşyalar Ve soyut kavramlar masal kahramanl ortalanndaki kallp sözler genel olarak anlatmanln hlz-
olarak kullanllabilir M l\4asallarln eşya Ve aletleri de landlğlnl belirtmek Ve uzun zaman arallklarünl kapat_
kendi yaplslna Uygun olarak olağanüstülük gösterebi_ mak için kullanlllr. M Ayrlca masal ortaslnda söylenen
lir. tekerlemeler, masallann unutulan yerlerinde dolgu
Masal türünden söz edilen bu parçadaki numara- malzemesi olarak da kullanllabilir.
lanmlş cümlelerin hangisİnde bilgi yanllşl vardlr? Bu parçadaki numaralanmlş cümlelerin hangisin_
de bilgi yanlışl vardlİ?
a A)| B) ll c) lll D) lV E)V
A)ı B) ll c) lll D) lV E)V

2. . Anonim bir türdür. 5. . Binbir Gece Masallan


. Manzum olarak yazlllr. . Grimm Kardeşlerin Masallan
. Dinı motitlere sıkça yer Verilir. . Andersen Masallarü
. Anlatlmda geçmiş zaman kuIlanlllr, . Perrault Masallarü
. Kişiler sadece halk araslndan seçilir. slralanan bu masallar aşağldaki edebiyatlaİdan
hangisiyle eşleştirilemez?
slralanan özelliklerden kaçl halk masallan için
doğrudur? iels
A) Türkedebiyatl B) Alman edebiyatl

A) 1 BJ2 c) 3 D) 4 E) 5 c) Danimarka edebiyatl D) Arap edebiyaİ


E) Franslz edebiyatl

3. Konuşabilen hayvanlaı neredeyse tüm halk masal- 6. (l) Türk edebiyatlnda masal, anonim halk edebiyatlnln

larlnda ortaya çlkmalarına rağmen eğer masalln bü- en yaygln türlerinin başlnda gelmektedir. (ll) Dinleyi-
tün ana kahramanlan insan özellikli hayvanlar ise bu ciyi inandlrmak amaclnl taşlyan masallarlmızın pek
masal ---- olarak slnflandlnllr. çoğunda tarihi şahsiyetlerin izlerine rastlanlı (Ill) Pro-
Bu cümlede boş blrakllan yere aşağldakilerden İesyonel anlailcllarl yoktur; geneIlikle "masal anasl,
hangisi getirilmelidir? masal ninesi" gibi adlar Verilen kadlnlar taraflndan
anlatıhr. (lV) Kaltplaşmlş bir anlatlm tekniği ile anlatlllr
A) olağanüstü masal M Bu anlattm tekniğinde tekerlemeler önemli bir yer
tutar.
B) hayvan masal|
Bu parçadaki numara|anmlş cümlelerin hangisin-
c) sanatll masal
de bilgi yanllşl vardlr?
D) aç|klayüc| masal
E) asıl halk masalı A)| B)ll c)lll D)lV E) V

eis 9 Türk Dili ve ldebiyoi soru Bonkosl 97


jels
Konu Testi
7 Aşağldakilerden hangisi Tüİk masallarl üzerine 9 Bir varmlş, bir yokmuş, ewel zaman içinde kalbur sa-
çallşma yapanlardan biri değildir? man içinde, bir keçi ile onun üç yavrusu varmış. Bu
yavru|ardan birinin adl, Şengülüm; diğerinin Şüngü-
A) Umay Günay lüm; en küçüğünün de Mengülüm imiş. Anne keçi,
B) NakiTezel her gün ormana gidip otlar; dönüşte de yavrularlna
c) Tahir Alangu ağzında su, boynuzlarında ot getirirmiş. EVe gelip
kaply çalınca yavrular hemen kapınln ağzlna yaklaşlp
D) Eİlatun cem Güney sorarlarm§:
E) orhan Veli Kanık Kaplmlz çalan kimdir?
Keçi bunlara cevap verirmiş:
Şengülüm, Şüngülüm, Men9ülüm,
Aç kapıyl, ben gireyim,
Ağzlmda su getirdim,
Boynuzumda ot getirdim,
Şengülüm, Şüngülüm Ve Mengülüm, sevinerek kaplyl
açarlarmlş. Anne keçi içeriye girerek otlarlnl, sütlerini
8. sözlü edebiyatln bir ürünü olan masal, asllnda çocuk-
Ve sulannlverirmiş sonra da yiyip içip yatarlarmlş.
lar için yazlmamaslna karşln çocuk edebiyatl içinde
değerlendirilir Ve günümüzde çocuk edebiyatnln "ol_ Bu parçayla ilgila olarak aşağldakilerden hangisi
mazsa olmazl"dlt Düş yanlnln zenginliği Ve her çağa söylenemez?
uyarlanabilmesi yönünden güncelliğini hiç kaybetme-
yen Ve kaybetmeyecek gibi görünen bir tüİdür. Tüm A) Bir masalln döşeme ve giriş bölümlerini içermekte-
dir,
dünya ülkelerinde, bilim Ve teknoloji çağl dediğimiz
günümüz dünyasında hala masalIann okunmasl, yeni B) Kahramanlannln hayvan olmasl sebebiyle hayvan
yeni masallarln yazllmasl, eğitimin her aşamasında masallan araslnda slnflandlrllabilir.
masaldan yararlanılmasl, bilimsel çevrelerce özellikle ığls c) olay anlatmı nesjr biçiminde konuşmalar nazım
son ytllarda üzerinde çallşllan bir konu olmasl, ma- biçiminde verilmiştir.
salln Varllğlnln sürekliliğini ve zaman aşımtna uğrama- D) Teşhis Ve intak sanatlanndan yararlanllmlştlr.
dlğlnl kan(layan olgulardlr.
E) Kahramanlar iyi-kötü Ztllğl yaratacak biçiminde
Bu parçada masallarla ilgilİ olarak aşağldakilerden kurgulanmlştlr.
hangisine değinilmemiştir?

A) Büyükler için yazllanlarln da olmaslna rağmen ço-


cuklann daha çok ilgi gösterdiğine
B) Eğitimin İarkll aşamalannda kullanlıan bir tür ol-
duğUna
c) Günümüzde hala önemini koruyan sözlü edebiyat
ürünlerinden biri olduğuna t] ııı
D) Yaşanılan zamanın koşullanna göre yeniden şe-
killendirilebilmesinin yaşarİ|ğlnı korumaslnl sağla-
l aeco ABcoE ı
dığlna
,oooo
,oooooo ooooo
E

30oooo 1l o
E) Çocuk edebiyatlnln kesinlikle olmasl gereken bir
kolu olarak kabul edildiğine o
ı ı

ı ı
)
)
9 ı ııı
o

96 oi§ 9 ıü* Dill Ve Edeblyoll soru Bonkosı


Test
Mosol/ Fobl (Mosol Türünün Genel Ozellikleri) - ll 43
EVel Varmlş yoğmuş, bir padişah varmlş. Padişahln 3 Aşağlda sindelerra olmak isteyen Çocur( adll ma-
hiç oğlU o|mamlş. Günün birinde demiş ki: salln olay örgüsü karlşlk halde verilmiştir.
'Allah bana bir oğlan evladl verirse kırk gün klrk gece
yağla bal akldacağlm olukdan," 1. Gerçek sinderella klzln yanlna gelap okumak is-
tediği için masall terk ettiğini söylemiş Ve yerine
Neyse el olmuş, yel olmuş, bu padişahln bir oğlu ol-
geçtiği için ona teşekkür etmiş,
muş. Çok geçmeden de adağl rüyaslna girmiş:
2, o da arabaya binmiş, masala doğru yol almaya
"Hani sen adağlnl yerine getirmedin."
başlamlş; prensin saraylna Vanp prensle dans et.
Bunun üzerine bir tellal çağlrmlş: miş.
"Herkes gelsin, padişah yağla bal akldacak olukdan." 3, Ktz, derslerini unutup Sinderella olma hayali ku-
Goca kannln biri de bunu şöyle anlamlş: rarmlş ama onu sinderella yapacak peri bir türlü
"Kimse dışan çlkmayacak, klrk gün klrk gece evde ka- karşlslna çlkmlyormuş.
lacak. Yeyceğini, içeceğini herkes hazrlasln." 4, Bir varmlş, bir yokmuş. Masallan çok seven klzln
Goca kan yeyceğini, içeceğini içerlere doldurmuş. yanaklafl Pamuk Prenses'inki gibi pembe, saçlarl
Klrk gün klrk gece dlşarı çlkmamtş. N4illet yağ, bal top- Rapunzel'inki gibi uzun Ve sarlymlş.
lamtş. Garlclk klrk gün oluncak gaplslnl açmlş. 5. saat on ikiyi çallnca klz arabaya koşmuş, hızla eve
Bu parça, Türk masallarlna özgü aşağldaki özellik- dönmüş ve her şey eski haIine dönmüş.
lerden hangisini örneklemek içİn kuIlanllamaz? 6. Birden bir peri çlklvermiş, sihirli değneğiyle kitap-
larl ata, kalemtraşl arabaya, kalemleri askerlere,
A) Anlatldlğl bölgenin dil özelliklerini yanstlr, bebeği kristal ayakkablya çevirmiş.
B) Kahramanlarln adlan genellikle yoktur. Masala ait olay örgüsünün doğru slralanlşl aşağF
c) Masal kahramanlannln dualarl gerçekleşir dakilerin hangisinde verilmiştir?
D) 3,7,40 gibiformel sayllar kullanıllr.
A)4-3-6-2-1-5 B)4_6-2-1_3-5
E) Kahramaniar iyi-kötü şeklinde tek taraflldlı
c)4-3-6-2-5-1 D)4_6_1_3-2_5
iğis E)4-2-1-6-3-5

4 Masallarla ilgili olarak aşağlda verİlen açlklama-


2, Aşağldakilerden hangisi bir masaİn iletisi olan az?
ların hangisinde bilgi yanllşl Vardlr?
A) iyiler iyiiik buluı kötüler kötülük; hakll olan bir gün
muılaka hakkinl allr.
A) Formeller yani kahp sözler masalln girişinde, or-
taslnda yer alabildikleri gibi sonunda da yer alabi-
B) Mutluluğa giden yol, UzUn Ve çetindir; her ödülün
lirler.
bir bedelivardlr.
B) Masallaı gerçek anlamlarlnü ancak içinden çlktlk-
c) Yalanln Ve kurnazİğln getireceği mutluluk çok klsa larl topluluk içinde bulurlar; sadece o toplum için-
süre|idir; yalanonln mUmu, yatslya kadar yanaı de anlaşlllrlar,
D) zeka Ve sağduyu, kaba gücü Ve zoru yenerek pek c) Masallarda her şey zltlarlyla beraber yer allr; güzel
çok sorunu çözer varsa çirkin, iyi Varsa kölü de Vardtr.
E) Güç bir duruma düşenleı bundan kurtulmak için D) Masalct, gariş tekerlemesinden masala geçtiğini
kötü de olsa her türlü çareye başVurmaI|dlı "günlerden bir gün" ya da "Vaktin birinde" ya da
"bir Varmış bir yokmuş" gibi sözlerle belirtir,
E) Masal ortaslnda uzun zaman arahklarınl kapatmak
ya da mekan değişimini belirtmek gibi amaçlar|a
kallp sözler kullanlllr.

el§ glü.k Dlli ve Edğbiyğl, soru Bonko§l 99


jeıs
i:Ty1 Konu Testi
5 Masallarda dil ---- işleviyle kullanıllr. 8. (l) Masallarda zaman belirsizdiı olayln hangi zaman-
Bu cümlede boş blrahlan yere aşağıdakilerden da geçtiğine dair kesin bir bilgi masal metninde yer
hangisi getirilmelidir? almaz. (ll) Masalln anlatlmlnda genel o|a.ak geniş
zaman kullanlllr. (lll) Masaldaki olaylar masal ülkesi
A) göndergesel B) şiirsel denilen yerlerde geçer, (lV) Bunlar arasında Kaf Dağl,
c) dil ötesi
periler ülkesi, devler ülkesi Vb. adlarla anllan yerler
D) kanah kontrol
vardlr. M Bazl masallarda gerçek yer adlarından söz
E) allclyl harekete geçirme
edilse bile bunlarln kullanlml, masall gerçek hayata
bağlayacak nitelikte olmadlğlndan masallarda gerçek
anlamda meken kavraml yoktur.
Bu parçadaki numaralanmlş cümlelerin hangasin-
de bilgi yanllşl vardla
6 Türk masallarlnln yaPlslyla ilgili o|arak aşağlda ve-
rilen açlklamalardan hangisi bi19i yanllşl lçermek- A)| B) ll c)lll D)lV E)V
tedir?

A) Döşeme Ve dilek bölümleri, birbirine benzeyen


kallplaşmlş sözler olan tğkerIemelerden oluşur.
B) Masalln asll bölümü, olayın anlatıldlğl bölümdür;
bu bölüm kendi içinde belli bir plana sahiptir
c) olUmlu Ve yaşatllmak istenen değerler yüceltildiği, 9. MasalIarda çoğunlukla ---- Ve ---- anlatlmdan yarar-
olumsuz bulunanlar ise kötülendiği için kahraman- lanlllr.
lar bu amaca uygun olacak niteliktediı
Bu cümlede boş blrakllan yerlere aşağldakilerin
D) Türk masallannln kendilerine özgü bir anlatlm ge- hangisinde veriıenler getirilmelidir?
leneği Vardlr; masallar daha çok, ozanlar taraİın-
dan saz eşliğinde anlaİllr. A) lirik _ betimleyaci
jels
E) Masalda iyi tipin kazanmasl esastlr Ve bu sonuç B) açlklaylcl - öyküleyici
masalln adeta temel yasasl durumundadır.
c) öyküleyici - düşsel
D) düşsel - açıklaylcl
E) betimleyici - açlklaylcl

7 Çok eski zamanlarda, çok uzaklarda, Arabistan'da bir


kentte Alaaddin ile annesi yaşardl. Alaaddin'in babast
ylllar önce hayata gözlerini yummuştu. Annesi de ka-
zandlğl para ile zar zor geçinen bir teziydi. Alaaddin
çallşmayl öğrenecek kadar büyüdüğünde annesi onu
aİölyesine götürdü Ve ona dikiş dikmeyi öğretmeye
n ı
Bu parçayla ilgili olarak aşağldakileİden hangisİ
söyıenemez?
ı ABcDE ABcDE ı
A) olaylarln anlatlml geçmiş zamanla yapllmlştır. ,ooooo ,ooo
,ooo 10oOo
B) zaman Ve mekan ögelerinde kesinlik yoktur. 30oooo
c) Bir masalln giriş bölümünden allnmlştr, . ;88888
3ooooo ,oooooo
D) Formel kalıplaşmlş sözler kullanllmlştlr
adü Veralen 7Oo
3oo
o 15oO
E) Kahramanlann tantlml ile anlatıma başlanmü§tr. O,600
l ,."r,o,..o.

5
L-.-

.rl
o ııı

I(Xı eis 9 Türk Dili ve Edebiyotl soİu Bonkosl


Test
Mosol/ Fobl (Mosol Türünün Genel Ozellikleri) - lll 44
1 l. Döşeme bölümünde kallplaşmlş sözler kullanlllr. 4. Köklü geleneğe bağh, kolektiİ karakter taşlyan
ll. zamaa, mekan Ve kahramanlar hayal ürünüdür. I

hayaligerQek, soyut-somut, maddimanevi konu, ma-


lll. Anonim halk edebiyatü ürünlerindendir. ll
lV Hece ölçüsünün kullanıldtğl manzum metinlerdir. cera, Vaka, problem, motif ve unsurla, kahraman,
V Toplumun tamaml için büyük etkileri olmuş olaylar zaman Ve mekan ögelerinden meydana gelen olay
eİraİlnda geçen kahramanllk hikayeleridir. lll
Numaralanm§ özelliklerdğn hangileri halk masal- örgüsüVle, insanlan eğlendirirken terbiye etmek dü-
larlyla iıgili değildir? lV
şüncesinden hareketle, hususi bir üslUpla anlatlllr Ve
A)lVell B) ll ve lll c) ll vev ygz!!!
D) lll Ve lV E) lVveV Masalln açıklamasındaki numaralanmtş bölümlerle
ilgili olarak aşağlda verilenlerden hangisi yanllştlr?

A) l.de, çok eski zamanlarda Verilen, anonim bir ürün


olduğu vurgulanmlştlr.
B) ll.de, hayal ürünü kahraman Ve olaylarln masalda
yer alabileceğine değinilmiştir.
c) ll|.de, yer, zaman, kişi gibi unsuriardan oluŞtuğu
2 Aşağldakilerden hangisi masal türünün biİ özelliği belirtilmiştir.
değildir? D) lvden, masalln eğlendirme Ve eğitme amacl ol-
dUğU çlkanlır.
A) Didaktik özelliklere sahiplir.
E) Vde masahn anlatlmlnda imgeli, etkileyici edebi
B) Milli ve dini motiİlere yer Verilmez. bir dil kulIanlldlğl belirtilmiştir
c) Anlatlm kısa Ve yoğUndur.
D) Düş gücünden yararlanlllr ığls
E) Yer Ve zaman kesinlik taş|r,

5 Bir Varmlş, bir yokmuş. Bir padişahln dünya güzeli bir


kızl Varmlş. Klzl isteyenler saylslzmlş ama kim istese
babasl bir türlü Vermiyormuş. Yemen padişahlnln oğlu
da duymuş bu kztn güzelliğini, o da gelmiş isteme-
ye.., Dünyanln dörİ bucağlndan gelen delikanlllaı pa-
dişahln eşiğini aşlndlrmışlar. Küz bakmlş ki bU iş böyle
olmaz, babasına bir kağt yazmlş: "Babaclğlm, benim
3. Arap masal kitaplanndan olan ---- kesin olarak ne za- düşüncem şu: Tellal çağlrtlrsln. Tekmil beni isteyen-
man ortaya çlktlğl belli değildir. Masalln kahramanlart ler bir meydana toplanlr. Her kim narl bir eliyle tek bir
Şehriyar adll şehzade ile Şehrazat adll eşidir tanesini bile yere düşürmeden yer bitirirse ben ona
8u cümlede boş blrakllan yere aşağldakilerden Varünm." demiş.
hangisi getirilmeıidir? Bu paİçadan haİeketle masallarla ilgili olarak
aşağldakİlerden hangisine ulaşllamaz?
A' Binbir Gece Ma§alları
B\ Kelile ve Dimne A) Anlatümlntn yalln Ve sade olduğuna
c\ Binbi Gündüz Masalları B) Anlatlmın geçmaş zamanla yaplldlğlna
D) Şehname c) olağanüstü olaylar üzerine kurulduğuna
E\ Haaddin'in sihili Lambası D) Kalıplaşmlş sözlerle başladlğlna
E) Kahramanlann adlarlnln olmadlğlna

eis 9'tülk Dili ve Edebiyotl soru Bonkosl ı0!


jeı s
..::T]::1 Konu Testi

6. Aşağlda Üç slhı ı Öpücük adh masa|ln olay örgü- 8 Çocuğa ana dilinin, bir işçi elindeki alet gibi nasll kul-
sü karlşlk halda verilmiştir. lanlldlğlnl ilk öğreten, ona bu dilin türlü hünsrlerini,
1. Birinci çocuk anneyi öpmüş ama büyü bozul- kvrakllğ|nl, zenginliğini, inceliğini ilk gösteren, kişiyi
mamlş, ikinci çocuk da öpmüş; fakat büyü yine kendi dilini konuşanlara yaklnlaştlno duyguyu ilk aşı-
bozulmamlş. iki çocuk birden annelerini aynl anda layan masallardlı
öpünce büyü bozulmuş. Bu sözde masallarln hangi özelllği vurgulanmıştlr?
2. Bir varmlş, bir yokmuş; iki küçük kardeş varmlş.
A) Bireyde sanat zevki oluşturma işlevj
3. Çocuklar, annelerini taştan istemediklerini söyle-
mişler. B) Çocuğun okuma allşkanllğünl beslemo özelliği
4. Bir gün ying tart|şırlarken bir peri belirmiş Ve elinde- c) Dinleme Ve anlama becerisini geliştirmo yanl
ki değnekle annelerini heykele dönü§türmüş. D) Dilin öğretilmesi Ve geliştirilmesi baklmlndan öne-
5. Bu |ki karde§, birbirleriyle annelerinin kimi en çok mi
sevdiği üzerine tartlşlrlarmlş, E) Düş gücünü kullanabilme yetisi kazandlrmadaki
6. Peri, sihrin ancak üç öpücükle bozulabileceğini önema
söylemiş.
7. Kardeşler bundan böyle konuşarak anlaşmlşlar Ve
birlikte hareket etmişler
9 Aşağldaki parçalardan hangisi bir masahn dllok
Ma8ala alt olay örgfuünün doğru §lralan§l aşağF
bölümünden allnmlş olabilir?
dakilğİin hangisinde vefllmlştir?
A) Ewel zaman içinde, kalbur saman içindğ zğngin
A) 2-5_4_3_6_1_7
bir lüccar yaşarmlş...
B) 2_4-3_5_6_ 1_7
B) Bir Varmlş bir yokmuş, Allah'ün kulu çokmuş, ben
c) 2_5_3_6_4-7- 1
on beş yaşlnda iken anamln beşiğini İnglr mlnglr
o\ 2-5-4-6- 1-3-7 sallar iken..,
E) 2_6-5-4-3_7_ 1
iğis C) YArAnı saİa, Bekr-i Mustafa kaynadl kara. Ak sa-
kal, kara sakal, pembe sakal, yeni berber elinden
çlkmlş bir taze sakal.,,
D) Az gittik, uz gittik, dere tepe düz gittik, altl ay bir
güz gittik. bir arpa boyu yol gittik.,,
7 . Masallarda insan kahramanlann yanl slra hayvan-
E) Gökten üç elma düştü, birisi yiğit olanlann başlna,
|ara, bitkilere, canslz nesnelere, cinlere, perilere,
birisi bu masall dizip koşana, birisi de dinleyonle-
devlere de kahraman olarak rastlanabilir.
rin baş|na...
. 8ir masal melni içerisinde efsane, tkra, mani, tür-
kü, bilmece, ağıt, atasözü, deyam vb. türIerin örnek_
lerine rastlanabiIar.
. Masallartn anlatlmlnda şimdiki zaman kullanlIlr,
olayla. çok k|sa bir zaman dalimina kapsar. ı l1
. Masallann yapısı, içeriği Ve kahramanln niteliği ne
olursa olsun. evrensel mesajlar verir
. Masal kahramanlannln hepsi iyi nitelikler taşlr, ı ABcDE ABcoE ı
olumsuz özellik taşlyan kahramanlara masallarda
yer Verilmez. 11

Yukarlda Verllen açlklamalardan kaçl masallar lçln 5(J oo 3o


doğru bllgl lçgrmektedır?
5

A) 1 B)2 c) 3 D) 4 E)5 ı

9 ı ı
o
l02 eis 9 ıürk Dlli ve Edebİyğh sofu 8onkosl
Test
Mosol / Fobl (Fobl Türünün Genel Ozellikleri) - l 45
1 Fabl türüyle ilgili olarak aşağldakilerden hangisİ 4 Aşağldaki parçalardan hangisi rabla özgü nitelikler
söylenemez? taşlmamalİadlr?

A) Didaktik nitelikler ia§lr. A) Bir gün bütün kuşlar top|anmlş Ve kendilerine bir
B) intak Ve teşhis sanatlndan yararlanlhı kral seçmeye karar Vermişler. Tavus kuşu güzel-
liğini öne sürüp kendisinj kral seçmeleri gerek-
c) olaylaı her zaman mutlu bir sona bağlanlr.
tiğini iddia etmiş. Herkes kabul etmeye hazlrken
D) Kesinlik taşlmayan zaman Ve mekan iİadelğri kul- içlerinden bir kuzgun söz istemiş, "Peki, diyelim
lanlllr. kral oldun. Günün birinde bize bir kartal saldlrlrsa
E) Hayvanlarln sembolize ettiği evrensel değerlerle ne yapabilirsin?" diye sormuş,
insanlara ders verilir. B) Bir gün karga yüksek bir ağacln tepesine çlklp
şarkl söylemeye başIamlş. onu duyan tilki, yaka-
layıp yemek istemiş; ama ağaca hrmanamadlğın-
dan yanlna indirmenin bir yolunu aramlş,
c) Bir aslan taraflndan kovalanan bir boğa, kurtulmak
2 Fabllarda olaylann Ve hayvanların tantlldlğl bölüm- için gördüğü ilk mağaraya dalmlş, l\rağaranln için-
dür. de yaşayan yaban keçileri onu görür görmez htr-
FablIarda olaylarln entrikalarla düğümlendiği bö- palamaya, boynuzlarlyla Vurmaya başlamlş,
lümdür; bu bölümde, olay Verilmek istenen derse D) Bir zamanlar bir büyücü kadının üç erkek çocuğu
göre geIişir. Vardl; oğlanlar birbirine çok düşkündü. Ama ka-
Fabllarda olayln çözüldüğü bölümdür, olay beklen- dlnln onlara pek güVeni yoktu. Günün barinde gü-
medik bir sonuçla biter. cünü elinden allrlar diye korkuyordu. Bu yüzden
Fabllarda olayn arkaslnda anlatlmak istenen ana en büyük oğlunu kartala dönüştürdü,
açlklandlğl bölümdür. E) Bir klrlanglç, mahkeme binasınln girişinde yuvaslnl
'ikrin kurmuş, yavrulannı orada büyütüyormuş. Günün
Aşağldaki kavramlardan hangisi verİlen açlklama-
lardan biriyle eşleştirilemez? birinde onlara yemek getirmek için Uzaklaşınca bir
iğis yllan yuvaslna tlrmanlp yavrularl yemiş.
A) Fasll B) Çözüm c) Düğüm
D) serim q öğüt

3 (l) Klasik anlamda fabl; öğretici bir maksatla yazılmlş, 5 Batü edebiyatlnda tabl türünde büyük bir üne Ve başa-
klsa, hayal ürünü ve alegorik bir anlatldlr. (ll) Hem I

nazlm hem de nesir biçiminde yazlabilen fabllarln nya sahip olan Franslzyaza( Ezop'Iul. Fabllarda genel-
ll
kahramanlarl çoğunlukla insan gibi konuşan Ve davra-
likle öğüt dediğ imiz dersi İablln sonuna m Ve
nan ancak kendi özelliklerini de koruyan hayvanlardlr,
lll
(lll) Fabllarda çoğunlukİa hayvanlar kullanllsa da za- okura ahlaki bir son sunmuştur. En bilinen fabllarl
man zaman insanlara, bitkilere ve canslz varllklara da
yer Verildiği görülmektedir. (lV) Ana kahramanlan hay- araslnda Ağusıos Böceği ile karünca, karqa ile Tilki
Vanlar olan İabllarda, bu hayvanlarln masallardakinin V
aksane insanlarla pek karşllaşmadlğl, temasa geçme- yğr allr,
diği görü|ür. M Bununla birlikte fabllann masallardan Bu parçadaki numaralanmlş böıümlerden hangisi
bir önemli farkİllğl da kaynağlnl sözlü gelenekten al- bilgi yanllşlna neden olmuştur?
masıdlt
Bu parçadaki numaralanmlş cümlelerin hangisin- A)| B) ll c) lll D)lV E)V
de balgi yanllşl yapllmlştlr?

A) | B) ll c)llI D)lV E) V

eıs 9 Türk Dilj ve Edebiyoi soru Bonkosl ı03


..,eı s
i:Tl,j: Konu Testi
6. Bir seyyar sallct, eşeğiyle aİna tüm eşyalannl yükle. 8 ve 9. sorularl aşağldaki parçaya göre cğvaP-
yerek yola koyulmUş- ovada ilerlerken eşek, hiç itiraz laylnlz.
etmemi§; ama dik bir yamacı çlkmak zorunda kalln-
ca o kadar ağlrlüğa dayanamadığl için taşldlklarlndan Keçi ( ) bir gün bir evin çatlslna çlkmlş () aşağldan
bir klsmlnı almas| içın ata rica etmiş. At, duymaz]lktan geçen kurda kötü sözler söyleyerek onunla alay etme-
gelmiş Ve yoluna devam etmiş, Az sonra sendeleye_ ye başlamlş ()Başlnl yukarlya çeviren kurt () () BU
rek ilerleyen eşek, ya-maçtan kaymlş Ve parçalanmış. sözleri sen değil bulunduğun yer söyıüyor ( ) ( ) diye
Ne yapacağlnl bjlemeyen seyyar salıcl, yalnlz eşeğin cevap Vermiş ( )
ta§ldlklarlnl değil; postunu da ata yüklemiş. o zaman
bitkin düşen at, "oh olsun bana! Yalvardlğlnda eşeğe
yardım etseydım şimdi hem slr ndaki yükü hem pos_
tunu taşımak zorunda kalmazdlm." diye iç çekmiş. B. Bu paİçada ayraçlarla belirlilen yerlere slraslyla
Bu fablda anlaıllmak istenen aşağldakilerden han- aşağldakilerin hangisinde verilenler getirilmelldir?
9isidİr?
A) (,) () (, (,) (") (.) () (...)
A) zayıflara yardlm etmemizin hem onlara hem de B) (,) (,} (.) () (") (!} (,) (.)
bize yararll olacağl
c) (,) () (.) (,) (") (.) () (.)
B) Bizden daha güç|ü olanlara güçle karşı koyulama-
yacağl D) (;) (,) (...) (J () (.) (") (.)

c) Bi|diğa işi blraklp hiç bilmediği işlerle uğraşanlann


E) (,) (,) (;) (:) (') (.) (") (.)

başarlszIlğa uğrayacağı
D) Önemsiz baskllara dayanamayan insanların kur-
tulmak için çabalarken daha büyük felaketlere uğ-
rayabileceği
9. Bu anlatllmak istenen aşağldakllerd9n han-
'ablda
gisidir?
E) Elinde olanla yetinmeyip daha İaz laslnı arayanlafln
elindekileri de kaybedeceği A) insanlar, kendini beğenmiş birine saygl duymazlar.
:'tŞis
B) Bazl insanlaı konumlarına güVenerek kendilerin-
den üstün olanlara küstahça davranlrlaı
c) Ünlü insanlar, ihtişam içinde yaşarlari ancak bü-
yük tehlikelere de maruz kallrlar

7. l. Buna tahammül edemeyen yengeç bir gün yılanı D; Önemsiz kimi kişiler, büyük olaylara karlşarak ün
kazanmak isterler.
uykusunda klskaçlanyla boğmuş.
ll. Yllanla yengeç aralannda anlaşarak E) Açgözlü insanlar, elindekileri de kaybeder.
birlikto yaşa-
maya karar Vermişler.
lll. Yengeç yerde düz bir çizgi gibi yatan cansz y|lanl
görünce, "Yaşarken de şimdiki gibi düzgün duF
sayd|n başına bUnlar gelmezdi." demiş. ı ı ı
lV ooğru ve mert karaKere sahip olan yengeç, yllana
sinsice davranmamaslnı tembih etmiş; ama yllan
bu kötü hUyundan vazgeçmemiş. ı ABcDt ıacor l
olay örgüsü karışlk h6lde verilen bu fabİn doğru
glralanlşl aşağldaklleİdon hanglsidir? l1
,l2

A) 1-1ll lV- ll
_ B) ll -1-|V-lll
oo
6ooooo 1.ooooo
,ooooo,sooooo
c) l| lV- 1_ 1ll
_ D)lV_1_1l _lll 3ooooo l6ooooo
E)lV_ll -1-1ll ı

2 ı ııı ı
o
04
,|
ğis 9 Tülk Dili ve €dobiort soru Bonkosl
Test
Mosol/ FobI (FoblTürünün Genel Özellikleri) - ll 46
1. Fablln gövdesini olay oluşturur ve asll önemli olan fab- 4 '15, yüzyll divan şairlerinden oıan Şeyhi'nin ---- adll
lln anlatlllş nedenidir: bu neden ----. eseri, mesnevi nazlm biçimiyle yazllmlş bir fabldlr,
Bu cümle aşağldaki|erden hangisiyle tamamlana- Bu cümlede boş blrakllan yere aşağldakilerden
maz? hangisi getirilmelidir?

A) fablln İormel unsurudur A) Şikeyehene B\ Harneme


B) İablln okura Verdiği öğüttür c) Şehneme D' Garipneme
c) fab|ln asll ilğtisidir EJ iskenderneme
D) fablln yazlllş amacldlr
E) fabldan çlkanlan derstir

2 Masal ve tablln karşllaştlrlldlğl aşağldaki yargllann 5. Bir evde fareler yaşarmlş. Kedi de bUnlan yakalamak
hangisinde bil9i yanlışl vardlr? için elinden geleni yaparmlş. Her gün yeni bir tuzak
kurarak onlan yakalamlş. Kediden korkan fareler yu-
A) Her iki türde de hayali ögeler baskındlr. Valanndan çıkamaz olmuşlar. Fareler ortada gözük-
B) ikisi de olaya Ve anlatmaya dayall metinlerdir. meyince kedinin canl slkılmaya başlamlş, Farelere
c) Her ikisi de sanat metinleri içinde slnflandlnllt bir oyun hazlrlamlş, Kendisini salonun tavanlna ayak_
larlndan asmlş. Bunu gören fareler çok sevinmiş. on-
D) ikisi de ilahT baklş açlslnln hakim olduğu türlerden-
lann bu halini gören kedi ayaklarlnl çözerek İarelere
dir,
jels saldtrmlş. Kurtulan İareler yuvalanna kaçmlş. Yuvanln
E) Her ikiSinın de sonunda iyiler kazanlr, kötüler ceza-
önüne gelen kedi, "Ben Size daha neler edeceğim,
landırllır göreceksiniz!" diye bağlrmlş, Fareleri yakalamak için
yeni bir tuzak planlamlş. Kendini una bulamlş Ve ha-
mur zannetsinler diye teknenin içinde oturarak fareleri
beklemeye başlamlş. En yaşll Jare şüphelenmiş Ve
arkadaşlarlnl tekneye yaklaştlrmam|ş. Böylelikle ke-
dinin tuzağlna düşmemişler ihtiyar fare arkadaşlannl
yanlna toplaylp "Dikkatli olmak her zaman İaydalldlr.
Bu bizim güVenle yaşamamlzl sağlar." diyerek onlara
3. Fabllarla ilgili olarak aşağldakilerden hangisi söy- nasihat etmiş.
lenemez?
Bu iletisiyle aşağldakİlerden hangisi aynl
'ablln
doğrultudadlr?
A) Döşeme bölümünde formel adl Verilen kalıp sözler
kullanlllr,
A) Kuşku güVenin anasldlr.
B) Kahramanlarü genellikle hayvanlar araslndan seçi-
B) Aza kanaat etmeyen çoğu bulamaz.
lir.

c) Manzum biçimde ya da nesir biçiminde yazllabilir.


c) Her şeyi zamanlnda yapmak gerekir
D) insanın en iyi dostu kendisidir,
D) Kişi, zaman, mekan ve olay ögelerinden oluşur.
E) Çahşan, başkaslna muhtaç olmaz.
E) sonunda bir ders Verme amacl güder.

ei§ glü.k Dili ve Edebiyğtt soru Bonkosü l05


jeıs
..::::::: Konu Testi

6, Aşağldakilerden hangisi bir İabldan allnmlş olabi- 8 Bir kurt, koyun sürüsünün peşine takllmlş Ve hiçbirine
lil? zarar Vermeden otlamalannl izlemiş. Çoban, ilk başta
korkmuş ama uslu durduğunu görünce kurdu bir tür
A) iki genç arkadaş yemekten gelmişleı matbaanln koruyucu gibi görüp rahatlamlş. Aniden şehre inmesi
üst katlnda bir odada dinlenayorlar. Biri bir koltuğa gerekince koyunlar kurda emanet etmiş ve yola ko-
oturmuş, ayaklannl da bir sandalyeye Uzatmlş; yulmuş. Vakit kaybetmeyen kurt, koyunlann yarlslnl
hattallk, ayllk dergileri karlştlrlyor. yedikten sonra oradan uzaklaşmlş, Akşamüzeri dö-
B) Hamdi Usta birer ikişeı köfteleri taşıyordu masaya nen çoban, sürüsünün yarıslnl parçalanmlş görünce,
sücak slcak. Yandaki masada tutıuklan bahğl pişir- "Eyvah! Ne kadar da akllslzmlşlm. Koyunlar kurda
ten ballkçllar oturuyordu. emanet edi|ir mi hiç?" diye hayklrmlş,

c) Tuzağa düşüp yakalanan tarla kuşu, "Eyvahlar ol- Bu labldan aşağldakilerden hangisi ç|karllamaz?
sun! Ne altln çaIdlm ne de gümüş, sadece birkaç
buğday tanesi yemek istedim ve bunu hayatmla A) Korunmaslnl istediğin şeyi, güVen|i ellere emanet
ödeyeceğim." diyerek iç çekmiş, etmen gerektiği

D) Bir Varmlş, bir yokmuş. Bir padişah Varmlş. Pa- B) Koruyucusu olmayanlara düşmanln zarar vereceği
dişahln gayet güzel, akllll bir klzl varmlş. Klz her c) Bir huy edinmiş olan kişinin bu huyundan Vazgeç-
sabah babasınln yanlna gidip elini öpermiş, mesinin imkanslz olduğu
E) Kulağlmın dibinde keskin, ince bir ses, "Hani be- D) Yumuşak huylu kimselerin öfkelendiklerinde aşlrl
nam kitaplaflm?" diye bağlrdl, o vakit biraz dön- davranlşlarda bulunabileceği
düm Ve Paşa'nln klzİ Nüzhet'e "Getirdim." diye E) Bir kimseye, zarar vereceği bir şeyin emanet edil
cevap Verdim. memesi gerektiği

7 Bir gün aslan, eşek Ve tilki birlikte avlanmaya karar


vermişler Bir süre sonra aslan eşeğe avladlkları hay-
9. DoğU edebiyatünda türünün en eski Ve en bilinen
iÖis örneği ---- adll eserdir
'abl Beydaba adll bir bilgin taratın_
Vanları aralannda paylaştrmaslnı söylemiş. Eşek, avı
dan yaratlmlştlr. Bu eserini, Debşelem adlı Hint hü-
üç eşit parçaya aylrarak aslana istediğini seçmesini
kümdarl zaman!nda yazmlş Ve ona sunmuştur.
söylemiş. Buna çok sinirlenen aslan eşeği yakaladlğl
gibi bir çırplda parçalamlş. Aslan tilkjye dönerek avı Bu parçada boş blraklan yere aşağldakilerden
paylaştlrmaslnl bu kez de ondan istemiş. Tilki, bütün hangisi getirilmelİdİr?
hayvanlan üst üste ylğmlş, içlerinden birkaç küçük
hayvan aylrarak onlan da ayn bir yere koymuş. sonra A) Şehname B) Harneme
da aslana istediği payl seçebiIeceğini söylemiş. Bunu c\ Kelile ve Dimne D\ Ezop Masallan
beğenen aslan, "Paylaştlrmayl bu şekilde yapmayl E\ La Fontaine Masallan
sana kim öğretti?" diye sormuş. "Eşeğin başlna ge-
lenler,." diye cevap Vermjş kurnaz tilka,
Bu vurgulanmak istenen düşünce aşağlda-
'abldahangisidir?
kilerden ııı
A) Hayatta herkes bir şeylerden korkar
B) Akll başlnda olan insanlar kurnazllklara kanmaz. l ıacot ABcDE l
9
C) insanlar, başkalarln|n başlna gelenlerden ders al-
malldlr.
oo Tl
12

D) Günün birinde en güçlüler bile güçsüzlerin yar- OOOO ıa


dlmlna muhtaç olabilir.
ooooo 15
o oo
E) Başkalannln kuyusunu kazan insanlaı çoğu kez
bu kuyunun içine kendileri düşer.
ı ı
ğ
ş.
9 ı ııı ı
o

t06 els 9 Türk Dili ve Edobiyotl soru Bonkosl


Test
MosoI/ Fobl (FobI Türünün Genel Ozellikleri) - lll 47
1 Fabl Masal 4 Aşağlda Veİilen açıklamalardan hangisi bir bİlgi
. Serim . Döşeme
yanllşı İçermeıİedir?

. Düğüm . olay A) Fabllarda belirli bir zaman Ve mekan belirtilmez,


. Çözüm . öğüt daha doğrusu önemsenmez; asıl amaç, hayvan-
lara ait özelliklede insani anlayışln harmanlandlğl
. Dilek herhangi bir mekanda geçen olaylar Vasltaslyla
ahlaki bir ders vermektir.
Fabl ve masalln yaPlsına ait bölümlerin verİldiği
yukarldaki tabloda yapllan yanhşllk aşağldaki B) Fabl türünde dünyanln en büyük ustasl olarak tanl-
değişikliklerden hangisiyle gİderilir? nan Ezop, 17. yüzyl| klasik çağlnln Ve edebiyallnln
en ünlü {ablyazarldlr; İabllarl 1668' den 1694 ylllna
A) "serim - düğüm - çözüm" bölümleri masala da ek- dek on iki kitapta yaylnlanmlştr
lenmelidir. c) Fabllaı insanlan tanlmanln Ve anlamantn en kes-
B) "Döşeme" Ve "dilek" yer değiştirmelidir. tirme yollanndan birini sunmasl, evrensel doğru-
lardan bahsetmesi Ve bütün bunlan çocuklann
c) "Düğüm" yerine "gelişme" yazllmalldlr.
dikkatini çekecek eğlenceliVe alegorik bir biçimde
D) "Dilek" Ve "öğüt" yer değiştirmelidir. anlatmasl sayesinde tarih boyunca eğitimde sıkça
E) 'olay" yerine "gelaşme" yazılmaltdlr. faydalanllan anlatl türlerinden bira olmuştuı
D) Çocuklar taraflndan algılanmasl güç kavramlann
somut olaylarla canlandlnlarak aniatlldtğl fabllaı
önemli bir eğitim aracl olarak kabul edilebilir Hay-
Vanlarln Ve nesnelerin insana özgü davranlşlarda
2, Fabllarda temalar evrenseldi değişmez ahlaki değer- bulunmasl, düşle gerçeği iç içe yaşayan çocuklar
lll için tanldlk bir dünyanln kapllannl aralar; bu yüz-
ler Ve insana ait özellikler çevresinde yoğunlaşlr. Fabl- den fabllar, küçük yaştan itibaren çocuklann ilgisi-
lll ni çeker.
larda dil, şill§gLVe dil ötesi işlevde kullanlllr, jels
lVV E) Fabllardaki kahramanlarln ahlaki davranlşlan ile
bu davranlş|arlnln sonucunda ortaya çlkan dUrum-
Bu parcadaki numara|anmlş bölümlerin hangisin-
de bilgi yanllşl vardlr? dan hareketle, İablln Vermek istediği ders rahatltk-
la kavranabilir.

A)| B) ll c)ıll D) lV E)V

3 Haneme'deki kahramanlaı insan huy Ve ihtiraslarlnt


I

simg€leyen eşek Ve öküzlerdir. Eser manzumdur Ve 5 Aşağıdakilerden hangisi masal ve İabhn ortak
lllIl özelliği değildir?
mizahi bir dille kaleme allnml ştlr, Fuzuli, bu eseriyle
lVV A) olağanüslülüklere yer Verme
Vermek istediği "ibret" dersini "Boynuz umdum, ku-
B) Kişi, yer, zaman ögeleri içerme
laktan ayrlldlm." diyerek özetlemiştir.
c) Hayan ögelerden yararlanma
Bu paİçadaki numaralanmlş bölümlerden hangisi
D) Mutlaka ibrel Verica bir dersle sonlanma
bilgi yanlışlna neden olmuştur?
E) Kurmacaya dayaıl anlatlma sahip olma
A) | B) ll C) lll D) lV E)V

el6 9lüık oili ve Edebiyot so.u Bonko§l l07


e ıs
Konu Testi
6. Çoban, sürüden kaçan bir keçiyi getirmeye çallşmlş; 8. Bir eşek Var idi zat ü nizel
ancak söz dinlemeyen keçi bir türlü yerinde dur- Yük elinde katü şikeste Vü zar
mamlş. lsllk çallp peşinden koşmaktan yorulan ço-
Gah odunda vü gah suda idi
ban, eğilip yerden bir taş alarak keçiye flrlatmlş. Taş,
hayvanln boynuzlanndan birini klrmlş. Korkudan ne Dün ü gün kahr ile klsuda idi
yapacağlnl şaşlran çoban, "Ne olursun, kimseye bir ol kadar çeker idi yükler ağlr
şey söyleme." diyerek ona yalvarmaya başlamlş. Keçi Ki teninde tü komam§dl yağlr
gülerek, "Ben bir şey söylemesem bile boynuzum ko-
nuşacak." diye cevap Vermiş, Bu parça aşağldakl eserlerln hangisinden allnmlş
olabilir?
Bu İablda anlattlan hikeye aşağldaki atasözlerin_
den hangisiyle ilişkilendirilebiliİ?
A\ Harneme B' Sumeme
A) Mlzrak.çuvala slğmaz, c) Sergüze$neme D\ Garipname

B) sinek pekmezciyi tanlr. E\ Şikeyetname

c) ibadet de gizli kabahat de..,


D) Dünya tükenir, yalan tükenmez
E) Hem kaçar hem davul ça|ar

7. Kelile ve Dimne, sadece çocuklann değil; büyüklerin 9. 1l1 insanlar araslnda görülen iyi-kötü, dürüst-ikiyüzlü,
de okumasl gereken bir kitap. Hatta büyüklerin, "bü- cesur-korkak vb. çatlşmalar; bu niteIiklerin yaklştlnl-
yüklüğün" ne olduğunu keşfedebilmesi için özellik- dlğı hayvan kahramanlar araslnda geçmiş gibi gös-
le okumasl gereken bir kilap. Kelile ve Dimne, Bilge teriliı (ll) insanlara ahlak ve ibret dersi Verme amac]
Beydaba'nln Hükümdar Debşelem'e anlattlğl hikaye- taşlr. (lll) sadece manzum biçimde yazlllr. (lV) sonun-
lerden meydana gelmiştir. Asllnda bu hikayeler, fabl da her zaman bir klssadan hisse Vardlr. M Teşhis Ve
jels
türünün ilk örneklerindendir, Toplam on dört bölüm- intak sanatlarl kullanlllr.
den oluşan kitabln her bölümü kendi bünyesinde, iç
Bu parçadakİ numaralanmlş yarglıardan hanglsi
içe geçmiş onlarca küçük hikayeden oluşur Böylece
fabl içİn söylenemez?
on dört bölümden oluşmaslna rağmen kitap, içinde
yüzlerce hikaye banndınr. Dürüstlüğün, ada|etli ol- A)ı B) ll c)lll D) lV E)V
manln, hoşgörünün, sabrln faziletlerini; açgözlülüğün,
aceleciliğin, yalanclllğln, dedikodunun, İesatlüğln,
klskançllğln, hlrsln saklncalannı anlatan bu hikayeler
adeta iyi bir insan olma kllavuzu gibidir,
Bu paİçada sözğ edilen eserle ilgiıi olarak aşağF
dakilerden hangisine ulaşllamaz?

A) Çocuklara olduğu kadar büyüklere de hitap ettiği- ı ı ı


ne
B) insanlarca saklnllmasü gereken kimi dUygulardan
söz ettiğine l eecor ıecot l
c) Fabl türünün ilk örnekleri araslnda yer alan hikaye-
lerden oluştuğuna
10oo oo 1,oo
D) Erdemli bir insan olma konusunda yolgösterip bil- OO,sOO ı
ga Verdiğine oo 1.oo
OO,sOO
E) Hükümdar Debşelem'in başlndan geçen kimi OO ıoOO ooo
olaylan aktardlğlna l ..r,,o ,r,

a^

o
ı08 eis 9 Türk Dili Ve Edebİyotl son_r Bonkosl
Test
Mosol/ Fobl (Edot - Boğloç - Unlem) - l 48
1 "için" sözcüğü aşağıdaki cümlelerin hangisinde 4 Aşağldakilerin hangisinde "gibi" edatl zaman ilgisi
diğerlerinden bir anlam ilgisi kurmuştur? kurmuştur?
'arklı
A) ilk gençlik ylllartnl yaşadlklarl dönemde, okuya- A) Uzerindeki elbisenin pulları ylldlz gibi parllyordu.
caklan kitaplarl seçebilmeleri için gençleri bilinçli B) Ben onun gibicesur, özü sözü bir birini görmedim.
bir şekilde yönlendirmenin önemi büyüktür.
c) Nehir, ovanln ortaslnda ylan gibi kıVrllarak aklyor.
B) Kimsesiz insanlara yardlm toplamak için ylllardlr
D) on sekiz yaşlna bashğü gibi ehliyet almak için baş-
arkadaşlanyla çalışlyordu.
Vurusunu yaptl.
c) Birçok eleştiriye maruz kaldığliçin baA bölümlerini
E) suçunu kabul etmediği gibi başkalarınl da zan
Qlkararak yazlslnl yeniden yaylmladl.
alİnda blraklyordu.
D) Bu eserde, çoğu tip Ve karaKer insanlann zaaf-
larlnl örneklendirmek için bir araya getiriliyor
E) Şairin şiirlerinin alt anlamlannl anlayabilmek için
şairi de yakından tanımak gerekiyoı

5, Aşağldaki cümlelerin hangisinde "ile tle, -la)" bağ-


laç olarak kullanllmlştlr?

A) Her insan, hayatlnl kendi iradesiyle yaşadığlna


2. l. Borç yiyen kesesinden yeı
inanmak ister
ll. Kaynayan kazan, kapak tutmaz.
B) Kimi şairler aruzla şiir yazmaya devam etmiştir
lll. Ağnyan baş, ağlayan göz gizlenmez.
c) insan, kafaslyla düşünür; kalbiyle duyar, midesiyle
lV El elin eşeğinitürkü çağlrarak arar. ister.
V Kurunun yanlnda yaş da yanar. jeIs D) Herkesin kendine göre birtaklm dertleri Vardlr;
Numaİalanmlş atasözlerinin hangisinde bağ|aç ama bu kiminde gramladlı kiminde kiloyla.
vaıdııI E) Yazann mensur şiirleriyle hikayeleri derginin 9e-
çen ayki saylslnda yaylmlanmlştl.
A)| B)ll c)lll D)lV E)V

3 Aşağldakilerin hangisinde ünlem cümleye şaşlrma 6. Mavisi yg yeşili, tarihi köşkleri, eŞsiz kumsallan, oto-
anlaml kazandlrmlşılr? lll
mobilsiz yolları, sessiz sakin tavn jE Büyükada, b|I
A) Aaa! saz bizden önce mi geldiniz?
lll lV
tatll huzur Vermek jç!! ziyaretçilerini bekliyor,
B) Yetişinl Çocuk balkonun kenanna çlkmlş. V
c) Hey arkadaş! Daha yolumuz çok mu? Bu cümledeki numaralanmlş sözcükleİden hangi-
D) oİ, hava bugün çok slcak! lefi edat ya da bağıaç göİeviyle kullanllmamıştlr?
E) Ha siz de bizim evİn oradan geçeceKiniz!
A) lVell B) lVeV c) ll Ve lll
D) ll Ve lV E) lll Ve V

gls 9 Türk Dili ve Edebiyotü so.U Bonkosl l09


ığis
Konu Testi
7 Aşağldaki cümlelerin hangBinde "kadar" edaıl 10, Aşağldaki atasözlerinin hangisinde bağlaç yoktur?
cümleye "belgisizlik" anlaml katmlştlr?
A) Ne klzl Veriyor ne dünürü küstürüyor.
A) on kadar bardak tek bar kolide taşlnmlş. B) Gözden lrak olan gönülden de lrak olur
B) Ahmet kadar cesur bir insan daha tanlmadlm. c) Boynuz kulaldan sonra çlkar ama kulağl geçer
c) sağlığlmlza su içmek kadar yarayan bir şey yok. D) Her şeyin Vakti Va( horoz bile Vaktinde öter.
D) ilk baklşta kutu kadar görünse de oda kullanlşlıydı E) Ağaç ne kadar Uzasa başl göğe ermez.
E) Bızim köye geçen hatta ceviz kadar dolu yağmlş,

8. Aşağıdaki cümlelerin hanglslnde bağlaç kullanll- ,1 ,l. Aşağldaki cümle|erln hangisinde "-e doğru" edatl
mamlştlr? yeryön ilgisi kurmuştur?

A) Beni bir tek sen anladln, sen de yanllş anladln. A) sabaha doğru köy yolundan sap|p dağların arasln-
B) Davranlşlann Ve söylediklerinle pek çok kişinin ilgi- daki nehre yöneldiler
sini çeldin. B) Vapur iskeleye doğru yanaşİğlnda iskelenin
c) EVin sallş değeri çok yüksek yalnız şehre uzak yanslnın suya gömüldüğünü gördüler.
oluşu bu değeri düşürüyor. C) iş yerine akşama doğru bir paket gelmişti ama
o) onun huysuz biri olduğunu daha önce başkalann- üzerinde isim yoktu,
;'elS
dan da duymuştum. D) Trenin hareket saatine doğru garda müthiş bir ka-
E) Yağlşlann önümüzdeki haİta Türkiye genelinde et- labahk oluştu,
kili olmasl bekleniyor E) Biz istediğaniz siparişleri ancak öğıeye doğru size
ulaştlrabiIiriz.

9 Aşağldaki cümlelerin hangisinde edat grubu slİat ı ı l1


göreviyle kullanllmlştlr?

A) sevinç içinde arkadaşlarlnln yanlna doğru yürüdü A3cDt Asco€


ı ı
B) Kardeşime göre bir elbise bulmakta zorlandlk.
c) Akşama kadar Ankara'ya Varmlş oluruz. l1
ooo ı2
ı
D) Elinde bir demet çiçekle yanlmlza geldi. ol3 o
E) Kütüphanedeki çallşmamlz ika ay kadar sürdü. l5
oo
ı ı
(-1

_:
o ııı
o ı ı

,l0
l els 9 Tü* Dili ve Cdebiyoh soru Bonko§ü
Test
Mosol/ Fobl (Edot - Boğloç - Unlem) - Il 49
1 Gül ağaclnın üzerindğki en g]Egl gülde bir peri yaşü- 4. Aşağldakidizelerin hangisindeedatyoktur?
I

yormuş; o kadar ufak tefek bir periymiş ki bu, insan- A) Ağlr bir gül gibi blraktp ağlrllğlnı
lllll Yeryüzü çizgisande duran ay
lar onu göremezlermiş.
Bu cümledeki numaralanmlş sözcüklerin türü aşa- B) Bulutlara değince hlzlanlVerdi
ğldakilerİn hangisinde doğru olarak verilmişıir? Nazlm'ln küçük adlmlarlyla
c) Nedenini bilmeden bağlrdl bir karga
ll lll
Beklemek zorunda bir Qamln tepesinde
A) sfat Edat Bağlaç
D) Kmlldlyor kozaslnda böcek
B) sfat Edat Edat
Bildiği hayata doğmak için
c1 isim Bağlaç Bağlaç
E) Gece, bülbül ağaran Vakte kadar ağlarmlş
o1 isım isim Bağlaç
Eski Şiraz'l hayal ettiren ahengiyle
E) sfaı isim Bağlaç

2. slnavl ne iyi ne kötü geçmi§. 5. Aşağ|daki cümlelerden hangisinin sonunda ünlem


Bu cümleye "ne..,ne" bağlaclnln kattlğl anlam (!) işareti kullanllamaz?
aşağldakilerin hangisinde vardlr?
A) ooo ben ne yalandlar gördüm
A) onun boyu benden ne uzun ne küsadlr. B) Acele etme, duı şimdi araba gelir
B) Gitti gideli bizi ne aradl ne sordu. ;'elS c) Aman yarabbim harika bir göl
c) Daha önce ne duydum ne gördüm Şirince'yi. D) Napıyorsun? Öyle durmasana, yardlm et hadi
D) Ne bir şemsiye ne bir yağmurluk almlş yanlna. E) siz de fazla üzüımeyin, sağltğlnlz bozulur
E) Ne doktora gitmişliğim ne ilaç kullanmışhğım var.

3. Aşağldaki cümleleİİn hangisinde edat yoktur? 6 Denize klyısl olan küçük bir kasabaya taşlnmak isti-
yordu ---- işlerini toparlamadan bunu yapmasl im-
A) Öngörü bir meziyettir Ve bahtslzllğl talihe çevirir. kanslzdl.
B) Hepimiz bazen küçük bir kuş gibi hissederiz. Bu cümlede boş blrakllan yere aşağldaki bağlaç-
c) Çiçek|er güneşte açmak için yaratılmlştıı kopafll-
lardan hangisi 9etiriIemez?
mak için değil,
A) fakat B) çünkü
D) Yorgunluktan sabaha dek uyuyamamlştl.
c) ne Var ki D) lakin
E) Kardeşa ona göre daha güleç bar insan bence.
E) ama

ei§ 9 rülk Dili vo Edobıyotl soru 8onkosü llt


jeıs
,..:T:
Konu Testi
7. 'Gibi' edatıyla oluşturu|an söz grubu aşağldakile- -l0. "Başka" sözcüğü "-den başka" biçiminde kullanll-
rin hangisinde slfat göreviyle kulIanllmamlştlr? dlğlnda edat oluı
Buna göre, aşağldakileİin hangisinde "başka" söz_
A) Küçük klzln ipek gibi saçlan slkl biçimde toplan- cüğü edattlr?
mlştl.
B) Günlerdir sicim gibi bir yağmur yağlyordu kasaba_ A) Dün başka, bugün başka konuşuyor bu adam.
ya. B) Bu projede ondan başka kimse başanll olamaz.
c) Kadln çok iyi niyetli görünüyordu, ay gibi de bir c) o gelmediği için başka birini çağlrmlşlar toplantF
yüzü Vardl. ya.
D) Yaşll kadln pamuk gibi eIleriyle torunun ellerini D) Sen de başkalan gibi anlaylşslz ml davranacak-
slmslkltuttu, sın?
E) Gürültüyü duyan konuklar yerlerinden şimşek gibi E) Hava slcak olduğundan gezi başka bir güne erte-
flrladl. lenmiş,

1 1 . Aşağldaki dizelerin hangisinde edat da bağlaç da


8, l. Adaml başından savmak için her şeye evet dedi. yoktur?
ll. Köye gitmek üzere yola koyulduk.
lll. l\4utlu çallşlyor meğer bu iş tam ona göreymiş. A) Neden herkes güzel olmaz
Yaşamak bu kadar güzelken
lV Alln terimizle buralara kadar geldik.
V Akşama doğru bir kahve molasü Veririz sizinle. B) Denize bakan evler gibiydim seninle
Duı geliyorum ellerin ne güzel öyle
Numaraİanmtş cüm|elerin hangisinde bağlaç kul-
jels
lanllmlştr? c) zaman ki sonsuzdur
Bitmemiş şiirler gibidir
A) | B) ll c) lll D)lV E)V
D) Bir köy gördüm çok uzakta
Dağlar ardlnda kalmlş bilemezsiniz

E) Şimdi bir rüzgar geçti buradan


Koştum ama yetişemedim

9. Aşağldakilerden hangisinde bağlaç diğeİlerinden


farklı türden sözcükleri bağlamlştır?

A) Bursa, günümüzde önemli bir sanayi Ve ticaret ı l1


şehridir.
B) EVinizi yanglnla depreme karşl sigortaladln]z mı?
c) Ya evde ya arabada blraktlm çantay, hatirlamlyo- l escor ABcDE l
rum.
D) Eski ama çekici birşehir olarak anlattrlar burayl.
E) orhan Veli Ve arkadaşlannln edebiyata ilgileri lise ı ooo,3ooooo
60oooo *ooooo
ylllannda başlamtş. ,ooooo,sooooo
30oooo 160ooOo
a ı ı
* loöoodöoöao
loooooooooo]
a^

o ııı

ıı2 ei§ 9 Tü* Dili ve E(b$yoİ soru Bonko§ü


Test
Mosol/ Fobl (Yozım Kurollorı - Noktolomo lşoretleri) 50
Türk dili ve edebivall ile ilgilenen yabancülarln saylsln- 3 sürücü (l) "Komşu köyde bir akrabam var (ll) Hazlr
I gelmişken ona bir uğrayaylm (lll) siz işinizi bilirinceye
da son yirmi yllda görülen arİ|ş, TllLçenin Ve Türkiye' kadar dönerim (lV)" der M

Numaralanmlş yerlerden hangisine diğerlerinden
4!! dış dünyadaki güncelliğini korumasında önemli
bir noıialama işaİeti konmalldlr?
bir etken olmuştuı uzun yüllardan beri yaşadlğlmz 'arkll

göç olgusu, sadece kol Ve beden gücüne dayanan


A) | B) ll c) ll| D) lV E)V

VatandaşlanmıZ değil, beyin gücü ile eserlerini orada

veren vazarlarlmızl da Şairlerimizi de kapsamaktadlr.


lll
Özelliklg 198o sonraslnda yurtdl§lnda kendilerine
lV
sağlam bir yer edinen yazarlarlmlzln Türkçe olarak 4 Adela ( ) bütün şamdanlara renkli mumlar koydu ama
boşunaydl bu ( ) klsa zaman öncesine kadar bu asma
Veya yabancl ülkenin dilinde yazdlklafl kitaplar Batl
bahçeleri can|andlrmlş olan o görkemli lşlklann salik
dünvaslnda araştlrma konulan araslna 9irmiştir. bir kopyasl olan bu mumlar ( ) onlarln yerini doldura-
bileceğe benzemiyorlardl. Ah o ne clvlltlydl () Ne hlzh,
Bu Parçadakl numaİalanmlş yerlerin hanglslnd€ ne güzel uçuşlardl onlar ( ) hava büyülü kart destele-
yazlm yanllş| vardlr? rine bölünüp gök mavisi, tavuskuşu mavisi. papağan
y9şili yelpazeler oluşurdu gökyüzünde,
A)| B)ll c)lll D)lV E)V Bu pa.çada ayraçlaİla gösteriıen yerlere aşağıda-
kllerin hangisinde verilen noıİalama işar6tleri sF
raslyla getırilmelidir?

A) (,) (;) (,) (?) (.,.) B) (;) (,) (,) (?) (:)
iöis c) (;) (,) (;) (!) (|) D) (,) (,) (,) (,) (.)

2 . yelkenli sğvdalllarln|n bir numarall adresi olan Gö- E) (,) (;) (,) (l) ('
cek, yat turlanyla da muhteşem koylarünl keşretme-
nizi sağhyor.
. oeniz otobüsü saat 16.1s'te hareket edecekmiş.
. 4. Levent'in çehresi bu yapllarla değişeceğe bonzi
yor.
. Prol. Dr, Miray Yaşar, konuşmaslnda XX. yüzyılın
5 Aşağldakl cümlelerden hangİsinde kısa çızgl G)
sorunlanndan bahsedecek.
yanlış kullanılmlştr?
Bu cümleloİ noıİanln aşağıdaki görevlerlnden
hanglslnl örnekIemez? A) Türkiye-Yunanistan ilişkileri tekrar masaya yatlnld|.
A) cümlenin sonuna konur. B) Hafta sonu -sizin de çok iyi bildiğiniz- çok önemli
bir görüşme yaptlk,
B) saai vo dakika göstsren sayllan birbirinden ayır-
mak için konur.
c) "-yor" Ve "-ken" ekleri bazen büyük ünlü uyumunu
bozar.
c) Bir yazlnln maddelerini gösteren sayllan birbirin-
D) Bu adada kalmak içan motor-çadlr-yiyecek gerekir.
don aylrmak için kullanlllr.
D) sayllardan sonra süra bildirmek için kullanlllr.
E) Ankara-istanbul kara yolu hava şartlanndan dolayl
kapatllmlş.
E) BaA kEaltmaların sonuna konur.

els 9 Türk Dl|l vg Edgbtyğt soru 8onkosı ıI3


fels
i:T*: Konu Testi

6- Kimi yazlm kurallarlyla ilgili olarak aşağlda verilen 9. Büyük harflerİn kullanlmlyla ilgili olarak aşağldaki-
açlklamalann hangisinde bilgi yanllşl vardlr? lerden hangisi bilgi yanlışl İçermelİedir?

A) Birden çok sözcükten oluşan sayllar ayfl yaAlr. A) cümle içinde tlrnak Veya yay ayraç içine alınan
B) soru eki "mi" kendinden önceki sözcükten ayrl cümleler büyük harf!e başlaı
yazlllr; soru ekinden sonra gelen ekler, soru ekine B) Kişi adlanndan önce Ve sonra gelen saygl sözleri,
bitişik yazlltı unvanlar, lakaplar, meslek Ve rütbe adlan büyük
c) Kuruluş, ülke, dergi, kitap ve yön adlarlnln klsalt- harfle başlar
malan her kelimenin ilk harfinin büyük olarakya2l- c) Mektuplarda Ve resm'i yazlşmalarda hitaplar büyük
maslyla yaplllı harfIe başlar.
D) Bağlaç olan "da/de" ayrl yazlllr, kendinden önceki D) Yer adlarlnda sadece özel isim durumunda olan ilk
kelimenin son ünlüsüne bağh olarak büyük ünlü isim büyük harfle başlaı ilk isimden sonra gelen
uyumuna uyar. deniz, nehir, göl, dağ Vb. tür bildiren ikinci isimler
E) Üleştirme sayllan yazlyIa da rakamla da gösterile- küçük harİle başlar
bilir. E) saray, köşk, han, kale, köprü, ant vb. yapl ad-
larlnln bütün kelimeleri büyük harfle başlaı

7 l, konservatuvar
ll, pianist
lll. halisünasyon 10. Kiİaplar ( ) insanln hayatlnl değiştiriyor ( ) insana yeni
lv döküman ufuklar ( ) pencereler açarak onu geliştiriyor ( )
V seyahat Bu cümlede ayraçlarla be|irtilen yerlere slraslyla
Yukarldaki numaralanmtş sö2cükleİden hangllerl- aşağldakilerin hangisİnde verilen noktalama işa-
ıöis retleri getiİilmelidir?
nın yazlml doğrudur?

A) l Ve lll B)lVeV c) ll Ve lV A) (,) (;) (,) (.) B) (,) (;) (;) (...)
D) lll Ve lV E) lll Ve V c) (;) (,) (,) (.) D) (;) (, (,) (...)

E) (,) (!) (,) (.)

8 Hiçbir zaman tek bir doğru yoktur. Bence doğruikişi-


lll
nin, içindğ bulunduğu durumda insanl en çok mutlu

edecek çözümü üretebilmesidir Toplumun inançlan,


lll
gelenekleri, günün koşullan, birikimler- Tüm bunlar;
lVV ı ABcDE AscDE ı
doğrunun ne olduğunun be|irlenmesindeki etkenler oo ,ooooo
oooo
dir,
Bu parçadaki numaralanmlş noıİalama işaretlerin- 6ooooo 1.ooooo
den hangileri yanllş kullanllmlştlr? ,ooooo,sooooo
aOOOOO ıoOOOOO
A) l Ve lll B) lVeV c) ll VeV o ı
o
D) lll Ve lV E) lVVeV €
9 ııı
o

lı4 gis 9 ıürk Dili ve €debiyofi soru Bonko§ü


Test
Mosol/ Fobl - l 5l
ırasal tüİüyla llgllı olarak aşağldakilard€n hangbl 4 vo 5. sorularl aşağldaki parçaya göre cevap-
söylenemez? laylnlz.

A) Yalln, sade bir halk diline sahiptir Klz orada Avcı Mehmet'e sorar: "sen bu iki yüz alİnl
B) Tekerleme adı verilen kahplaşmlş iİadeler içerir, I

aldln ml?"
c) olağanüstülükler üzerine kurulmuştur.
D) zaman Ve mekan ögeleri beIirsizdir. "Haylr almadlm. Ustüne de iki yüz tane değnek yedim.

E) Ulusal kültür dgğerleri ön plandadlr. simdi do bin altlnl ikinci vezir alacak, ben de bir tane
ll
değnek yiyeceğim. Bu bin değneği yediğim zaman
gideceğim yer de kabristan olacak." Klz, padişaha

ç!gl!i: "Bu çocuğu baŞ Vezir edeceksin, kzlnl da bu


lll lV
2, Fablla llglll olarak aşağldaki açlklamaların hangi. oğlana Versceksin. Önce onların düğününü yapacak-
slnde bilgi yanltşl Yardlr?
sln, sonra biz evleneceğız. Yoksa şimdi babama bir
A) Bitki, hayvan Ve nesneler kişileştirme ve konuştur-
mektup yazanm, virmi dört saat içinde tahtlnl, taclnl
ma sanatlarlyla insana özgü özellikler kazandlnla- V
rak voriliı başna geçirir." Padişah, klzn güzelliği karşlslnda
B) Fabllarln hayan olaylan ve kahramanlafl altlnda,
onu kıramaz. Önce Avcı Mehmet'in düğününü yapar,
asilnda gerPk kişiler ve olaylaf anlatllmak istenir.
c) Mğkanla ilgili ayrntlll betimlemeler yapllmaz, sa- sonra da kendi düğününü yapar. Böylece yiyip içip
dece olayln geçtiği mekan belirtiIir. yaşarlar.
D) Genellikle sonunda ahlak dersi Vardlı bu ders açlk
bir şekilde Verilir. je ls
E) Fabllarda mecaz|l, ağlr Ve süslü, anlaşülmasl güç
bir §iir dili kullanlhr.

4. Bu parça masala özgü aşağldaki özelliklerden han-


glsinl taşlmaktadlr?

A) Mutlu sonla sona erme


B) olağanüstü kahramanlar içerme
3. Akıcıhk, duruluk, açlkİk ve yaltnllk masallarln en belir-
leyici anlallm özellikIeridir.
c) Anlatmda duyulan geçmiş zaman kullanllma
D) olağanüstü olaylar üzerine kurgulanma
Aşağldakllgrden hanglsi bu parçada geçen anlatlm
özelliklğrlndon birlnln açlklama$ değildir? E) KaIlplaşm§ sözlerle başlayapl sona erme

A) oil Ve iİadenin sade ve süssüz olmasl


B) Gereksiz söz Ve tekrarlardan kaçınma
c) Anlaşllmasl güç cümleleİin kullanılmamasl
o) Başka metinlere benzememesi, kendine özgü ol-
5 Bu parçadaki numaralanmlş bölümlorin hangl8ln-
masl de yazlm yanllşl yapllmlşİr?

E) ses aklşlnl bozan, söylenmesa güç iradelerin kul A)| B)ll c)lll D) lV E)V
lanllmamasl

9|r 9 ]üfi Dili ve €debiyğn soru Bonkosl lı5


eıs
Bir Adım OteC t
6. Dilek böıümünde masalc| taraflndan masala giriş te- 8. (l) Az gittim, uz gittim, dere tepe düz gittim, alİ ay, bir
I güz gittim, (ll) Bir de arkama baktlm ki bir arpa boyu
kerlemeleri söylenir. Bu şekilde dinIeyiciler, masalcl yol almlşlm, (lll) Barutu olmayan silahla ava çlklım;
taraflndan masala hazlrlanlr. Masalln asll bölümü, dolaştlm, dolaştlm, üç tavşan buldum ikisi ölü birinin
canl yok. (lV) oracıKa üç dükkan gördüm: ikisi ylkll-
olay bölümüdür. Bu bölüm kendi içinde belli bir plana mlş, birinin kaplsl yok, M Kaplsı olmayan dükkana
girdim; orada üç silah gördüm: ikisi klnk, birinin baru-
sahiptir, Bu plana göre bölüm, "serim, düğüm ve Aö- tu yok.
lll
züm" bölümlerinden oluşur. Masalln sonunda tlpkl Bir masaldan a|lnan bu parçanln olay örgüsünün
düzenlenmesi için hangi cümlenin yeri değiştirll-
başlnda olduğu gibi kallp|aşmlş söz Veya tekerlemeler melidir?
söylenir. l\4asalcl kahramanlann başlna gelen mutlu
A)| B) ll c) lll D)lV E) V
sonu, dinleyenler için de diler. Masal boyunca !yl!]g

kötünün Qatlşması ortaya konur. Türk masallarlnda 9. l. Masallardaki insan kahramanlafln adlan pek yok-
lV tur; onlar, genellikIe padişah, padişahln kansl, Ve-
en önemli iyi tip Keloğl an, kötü tip ise Köse'djr. zir, padişah|n üç oğlu, padişahın üç kızıVb. adlarla
V Veralir.
Bu parçadaki alh çizili bölümlerden hangisi bilgi ll, l\rasal kahramanlarlnln pek çoğu semboliklir Ve
yanllşl|ğtna neden olmuştur? karakteristik özellikler 9österir,

A) | B) ll c)lll D)lV E)V lll. l\,lasaldaki olaylar "masal ülkesi" denilen yerlerde
geçer; bunlar araslnda Hint, Yemen, Çin-l\raçin,
Kaf Dağl, periler ülkesi, devler ülkesi Vb. adlarla
anllan yerler Vardlr.
lV Formel adl Verilen kaltplaşmlş ifadeler, masalların
:'elS sadece başlnda bulunuı bu da masalln en belirgin
özelliğidir.

7 o slrada avcl, ağlnl kuruyormuş. Amacl, kumruyu ya- V sözlü kaynaklar araslnda yer alan Ve özel bir an-
kalamakmlş. Kumru, olanlann farktnda değilmiş. Ağln latlcl taraİlndan belli bir geleneğe bağll kalınarak
ortaslndaki yemi yemek için yere inmiş. Birden tuzağa anlatllan masallann kendine özgü belirleyici özel
yakalanmlş. Kannca olanlan görmüş. Arkadaşlanyla likleri vardlr.
gelip adamln ayağınl lstrmlşlar Adam ac§lndan ağü Yukartdaki numaralanmlş açlklamalarn hangisin-
elinden blraklvermiş. Böylece kumrunun yaşamı kur- de masallaİla i19ilİ bİlgi yanllşl yapllmlştlr?
tulmuş. Böylece kumru yaptlğl iyiliğin ödülünü almış.
Bu parçayla i|gili olarak aşağldakilerden hangİsi A)| B) ll c)|ll D) lV E)V
söylenemez?

A) "lyilik yapan iyilik bulur," ana düşüncesi etraflnda tr ııı


şekillenmiştir.
B) Mekan ve kişi betimlemelerinde ayrtntllar öne çlka-
nlmlştr. ı ABcDE ABcDE ı
c) Allndlğltürün gelişme ve sonuç bölümüdür,
D) Fabl türünün özelliklerini taş|maktadlr.
5ooooo 13oooo ı
E) Üçüncü kişiIi anlaİm kullanülmlştlr. 6OOOOO,OOOOO
?ooooo ışooooo
3ooooo 1600000
o ı ı
o

o ııı
o Tl ı

ıl6 eis 9 Türk oili ve Edebiyot soru Bonko§l


Test
Mosol/ Fobl - Il 52
1 ve 2. soruları aşağldaki parçaya göre cevaP 3. l. Fabllardaki olay, kişileştirilmiş en az aki hayvan|n
lay|nlz. başündan geçer; bunlardan biri, iyi ahlakh bir tipi;
diğeri köhi ahlakll bir tipi canlandlnr.
Ordr böceği çaldü saz ll. Fabllarda ikinci derecede kjşiler de çok önemli bir
Büıün yaz. yef tutar; bunlarln say|sı da genellikle çoktur

Derken kş da geldi, çattı. lll. Fabl|ardaki kahramanlaı belli nit9likleri sgmbolize


seninkinde şafak anl eder; örneğin, kahramanlar araslnda tilki varsa bız
onu kurnaz insan yerine koyanz, aslan Varsa cesa-
Bakt ki yok hiç yiyecek
retine güVenen biri yerine koyarlz,
Ne sinek n€ bir böcgk
lV Fabllarda anIattcl kişi de vardlr; ancak bu kişinin
KalKl kanncaya gitti betimlemosi yapllmaz, cinsiyeti Verilmez, anıatlcl
Yandl yaklndı, ah etti. kahramanları izleı dersini aIlr
Üç beş buğdaydan no çlkaı V Fabllarda olay örgüsü saİ_kurnaz, iyi_kölü gibi
Galecek mevsime kadar çatlşmalar oluşturur; bu gibi soyut kavramlar, so-
mutlaştırllarak işlenir,
Birkaç tane borç isıedi
Fablla ll9lli olarak yukarldaki numa]alanmlş açıkla_
"inayet buyurun, dedi,
malardan hangisi yapllamaz?
Yemin-i billah oderim
Eylü16 kalmaz ödorim." A) | B) ll c) lll D) lV E)V
işin kötüsü kannca
Borca hiç allşmamışt;
Bu r|caclya çlk§tl:
4. Ezop masallarl yepyeni bir evrendiı Bu evrende kah-
"Ne yapİnlz yaz boyunca?" ramanlar insanlar değil; martldan İi|e, deveden yunUs
"Ns mi yapİm saz çaldlm, saz!" ballğlna kadar her çeşit hayvandlr, o evrenin düzena
"Ya öyle mi? Domok ki siz ..öis ds aşağl yukan bizim üzerinde yaşadlğlmız dünyanln
düzenine benzer. orada da kötüler, iyiler; yoksullar,
Yazl sazla geçirdiniz.
varhkhlar; güçlüleı güçsüzler Vardlr. Ezop, tlpkl insan-
Şimdi de oynayln biraz." lann dünyaslna benzeyen, çivisi çıkmlş bir dünyayl
gerilerden gösterir size. Bu masallann bir başka özeı_
liği de hor masalln sonunda o masalln size Vermek
astediğini, bir doğruyu, bir gerçeğa bulmanlzdlr. Ezop
1 Bİr fabldan allnan bu paİçada vurgulanmak iste-
masallarlnln yüzylllar sonra yine taptaze, tüm güzel-
nen düşünce aşağldaki atasözlerinden hangisiyle
liğiyle, yaplclllğlndan hiçbir şey eksilmemiş halde kal-
iIişkİıendlrilebillr?
masınln nedeni buradadür. Ezop, uluslarln gelecekıeki
bireyIera doğru kişiler olsun istiyordu. Bu masallaı bu
A) işini klş tut da yaz çlkarsa bahtlna.
amaca yol gösterici olsun diye yazllmlşlardır. Aynca
B) Yazn gölge hoş, klşln çuval boş. Ezop, masallarnda kendi çağlnl, toplumlan Ve inSan-
c) Ağustosun yanslyaz, yansl klştlı İan bar bir eie allp eleştirmiştir.
D) zürefanln düşkünü beyaz giyer kış günü. Bu parçada Ezop masallanyla ılglll olarak aşağlda-
E1 insanın alacası içinde hayvan|n alacasl dlşında. kll9rdon han9lsine değinilmemiştir?

A) iyilerin ödüllendiri|ip kötü|erin cezalandlnldlğı bir


dünyay anlattlğlna
2. Bu Parçada aşağldakllordan hanglsinin örneğl B) Bir ders Vererek sonlandtğüna
yokİur?
c) Kallcİlğı yakalamtş bir yaplt olduğuna
A) Çoğul ad B) Belgisiz sfat D) Eleştirel bir nitelik taşldlğlna
c) Edat D) Bağlaç E) Kahramanları insan olmayan bir evreni konu edin-
E) Birleşik yapth sözcük diğine

9l5 9 Türk olll vo Edebiyğt so.u Bonkosr |ı


jeıs
Bir Adım Otesl t
5, Bir gün ormanda gezinen bir aslan uyuyan bir tavşan 7. Ağlr hastalanan yaşh bir aslan bir mağaraya girmiş
görmüş, Tam yakalaylp yemeye hazlrlanlrken az ileri- Ve uzanlp yatmış. Bunu öğrenen bütün hayvanlar
de dolaşan bir geyik görmüş. Hemen tavşandan Vaz- ziyaretine gelmişler. Mağraya yanaşmayan bir tsk
9eçip geyiği yakalamaya koşmuş. Gürültüden tavşan tilki kalmış. Bunu flrsat biien kurt aslana, "Tilki seni
Uyanmlş Ve koşarak bir ağacın kovuğuna sığınmış. küçümsediğinden ziyareline gelmiyor" diyerek onu
saatlerce geyiği kovalayan aslan yakalayamayacağlnl klşklrtmaya başlamlş. Mağranln dlşında saklanan ıilki,
anlaylnca tavşanl yemek için geri dönmüş. Tavşanı kurdun sözlerini duyunca kendini savunmak istemiş
orada göremeyince, "oh olsun bana! Avucumdaki ye- ve hemen ortaya çıkarak, 'Burada toplananlann hiç-
meğj, umut ettiğim ancak sahip olmadlğlm bir yemek biri benim kadar kaygllanmadı senin için. Yemedim,
uğruna kaybettlm." diye söylenmiş. içmedim, saatlerce etrai dolaşıp seni iyileştirecek
Bu İabldaki aslanln içine düştüğü durum karşlsln- doktor aradlm." demış. Yerinden kalkan aslan, "Peki
da a§ağldaki deyimlerden hangisi kullanllabilir? bir çaresini buldun mu?" diye sormUş. "Tabii buldum."
demiş tilki. "Doktorlar, diri diri yüzdüğün bir kurdun
A) Bey miyaman, el miyaman derisini üstüne giyersen hemen iyil€şgceğini söy!e-
diler." demiş. Bunu duyan aslan, bir hamleyle kurdu
B) Astan yüzünden pahall olmak
parçalamlş. TiIki de "Güçlü birini güçsüz birino karşl
c) Dillere destan olmak
klşklrtmak doğru değildir; tam tersini yaparak onu
D) Ayaklaİ baş, başlar ayak olmak yatlştürmaya ça|ışmak gerekir." diyerek gülmüş.
E) Dimyat'a pirince gideİken evdeki bulgurdan olmak Bu labldaki kurdun düştüğü durumu anlalmak ıçin
aşağıdaki atasözü/deyimlerden hangisl kuIlanlla-
maz?

A) El için kuyu kazan, ewela kendisi düşer.


B) Kazma elin kuyusunu, kazarlar kuyunu.
c) Kazdlğl çukura kendisi düşmek
o) Çay kenannda kuyu kazmak
6. Günün birinde tavşan tilkiye, "sana neden kazançll .öis
lakablnl iakmlşlar? işin gok mu karh yoksa başka bir E) Kendi kuyusunu kendi kazmak
nedeni mi val?" diye sormuş. "Çok merak ettiysen
seni yemeğe davet ediyorum, evime gelince anlarsln."
demiş tilki. Tiİkjyi takip eden tavşan, inine girip orada
kendisinden başka yenilecek bir şeyin olmad|ğünl gö-
rünce, "i/eraklml hayatlmla ödeyeceğim." demiş.
Bu İabl örneğinde anlatllmak istenen aşağldakiler_
dğn hangisidar?

A) Merakll kimse öğrenmek istediği bilgiye ulaşabil-


mek için her yola başVuruı
B) Bildiği işi blraklp başka işlere merak saranlar ı
başanll olamaz.
c) Her şeyi öğrenme merakı, insanı birtaklm tehlike-
lerle karşl karşlya getirebilir. l ıecoı ıecoe !
D) Açgözlü insanlar gözü başkalarınln malların-
dayken çoğu kez ellerindekileri de kaybetmeyo
mahküm olurlar, ı ı
60oooo 1ao o
E) Gösteriş morakllsı insanlar, asllnda bu davranış- ?ooooo 15ooooo
lanyla kötülüklerini gizlemek isterler. 3OOOOO ıeOOOOO
o ı ı
o
E
ı^
o ııı ı

t ıE eis 9 ğıi ve Edebayot soüu Bonkosl


'ğ.k
Test
Mosol/ Fobl (Edot - BoğIoç - Ünlem) 53
1. Aşağldakl cümlalarln hangisinde "ile" diğ9İl€İln- 4 Kirpiklerinden bana çlq]Ig
dĞn larkll blr görevde kullanılmlştr? l
birlikte içlağimiz bir yalnlzllk bardağlndan
A) iki cümlgyle içinde bulunduğu durumu özetledi. lllll
eski gözyaşlan koşarak yaklaşlyor
B) Arkadaşlanyla ödevini yapmak için kütüphaneye
gitti. lpkı dizginleri takllmamlş birtaklm atlar gi!!
c) Eşyalan kargoyla göndgrmeyi düşünüyoruz. lVV
D) Radycyla televizyon en etkili haberleşme aracldlr. 8u dizelerdeki alt çİzili sözcğklerden hangllori
edattlr?
E) son romanlyla bir anda ülkenin gündemine otur-
du.
A)lVell B) lVeV c) ll Ve lll
D) lll Ve V E)lVVeV

2. Aşağldakl cümlelerin hangisinde "Ve" bağlaclnln 5. l. saneye gelemeyiz ama bir sonraki sene oradaylz.
bağladlğl 8ö2cüklerln türü diğeİlerinden rarklIdlr? ll. Güzel ama güzel bir Erdek sabahlna uyandlk.
lll. Saatlerce uğraştlm ama radyoyu tamir edemedim.
A) Evine haİtallk gazele ve dergi almay ihmal etmez-
di.
lV Geldim ama sen yine dükkanda yoKun.
B) Kalln ve koyu çizgiler gömleke pek tercih edilmi- V Küçük ama keskin bakan gözleriyle hepimizi süz_
yoı dü.

c) Deniz€ küylsl olan Ve insanl adeta evinde gibi his_


Numa.aıanmlş cümlelerln hangisinde "ama' 3öz_
sottiren bir oteldi burasl.
cüğü peklştlrme göreviyle kullanllmlştr?
jels
D) Tiz Vg rahatslz gdici bir sesle adlnl saykllyor A)| B) ll c)lll D) lV E)V
E) Kızcağlz nedense boş Ve anlamsız sorular soruyot

6 Ağaçlar meyveler ı!9 doluydu. Alaaddin, bunlann


l
3 (l) Gece Koloğlan V€ anasl uyurken eve üç hürsız gir-
slradan meyveler olmadlğlnl fark etti. Hepsa daha
mesin mi? (ll) EVdğn üç beş bir şey çaldıktan sonra
ll
çükarken hlrslzlardan barasi Keloğlan'ln sihirli şapkaslnl önce görmediği !goe! iri ve kusursuzdu,
görmesin mi? (lll) Şapkayl almlş eline, üstelik takmlş lll
kafaslna. (lV) o slrada kolu çarpmlş vazoya, vazonun
Bu parçadakl numaralanmış sözcüklerin tüİü aşa-
sesine uyanmlş bizim Keloğlan. M Bir de ne görsün,
ğldak|l€İın hangısinde doğru olarak verilmişta
üç iri yarl h|rslz evin içinde.
Numaralanmlş cümlolerln hangisinde "ayrlca, bir ll
de" anlamlna gelan blr bağlaç kullanllml$ıa
A) Bağlaç isim Edat

A) | B) ll c) lll D) lV E)V B) Edat sfat Edat


c) Edat isim Edat
D) Bağlaç sfat Bağlaç
E) Edat isim Bağlaç

ol§ 9 Tü.ı Dill ve Ed,gbiyolı so.u Bonkosl ıı9


jeıs
Bir Adım ötesi !
7. Aşağıdakilerin hangisİnde ilgeç (edat) grubu var- 10. Çocuk, okuldan eve bisikletiyle gelmişti,
dır? Aşağldaki cümlelerden hangisine "jle tle, ]a)" bu
cümleye kazandlrdlğı anlaml katmlştır?
A) Tutkum sevmeldir benim, düpedüz Ve yalln
sevmek; aclslnl Ve sevincini insanlann A) Yaptlklanyla düşünceleri birbirine hiç uymuyordu,
B) Gün gelir yaşanmaya değecek zaman biter B) Öğretmeniyle hazlrladlğl proje ödüI almlş.
insanda güç tükeniı şereİ biteı şan biter c) Ayakkabılarla terlikleri bir Valize koyabilirsin.

C) Göllerin ağladlğı bir saat Vardlr hani D) Bu sene ailesiyle Almanya'ya gidecekmiş.
Büyür o saatte yalnızllğl bahçelerin E) Telefonuyla çektiği İotoğraflardan albüm oİuştur-
muş,
D) Üstümüze yağan karlardan başka
Ne kaldl yaşamak maceramızdan

E) Yine mavi deniz, yine korkulu düş, sevmek yine


En kuytu ümitlerimiz, ayaklar altlnda ezilen

11. Edat öbekleri slfat göreviyle kullanllabilir.


Aşağldakilerİn hangisinde bu açlklamaya örnek
Vardlr?
8. Aşağldaki cümlelerin hangisinde edat (ilgeç) kul-
lanllmlştlr? A) onümüzde dağ gibi iş Var yapllacak.
B) Öğlene kadar sabredersen seni sinemaya götürü-
A) l\,larmaris'e slrtünl Vermiş dağlar konuşacak gibi rüm.
baklyor bize.
c) Parlak bir geleceğin ilk adlmlannl bu okul ile atlyo-
B) Yolun kenanndaki şettali Ve incir bahçeleri insanln je luz.
gözünü şenlendiriyor.
ls
D) senin için yufka yürekli diyorlar.
c) Dinlenme tesisine Varmamlza iki saatten çok daha
E) Deniz kenarlna doğru yürüyüş yapaIlm dedik.
az va..
D) Çocuklar yol boyunca tatil sevinçlerini gizleyeme-
diler.
E) Bir saat sonra Ankara-izmar otoyoluna gireceğiz.

9. (l) Bir hafta kadar hiç rüya görmedi. (ll) Hüyaslz ve


deliksiz uyudu, (lll) Fakat cemil, rüya görmeden uyu- tr ııı
maslna hayret etti. (lV) Hatta biraz da üzüldü. M Çün-
kü rüya|arda hiç tatmadlğl şeyler yaşlyordu.
İ ABCDE ABCOE İ
Bu parçadaki numaralanmlş cümlelerin hangisin-
de edat da bağlaç da yokİur?
O 11oO
A)| B) ll c)ll| D)lV E) V ı5
ooo ı
7a
3o oooo,60
ı ı
*
ş,
o ııı
o ı ı

ı20 eis 9 ıü* Dlll v9 Edebiyot soru Bonkosl


Test
Mosol/ FobI (Yozım Kurollon ve Noktolomo lşoretleri) 54
senaryoda biçimsel olarak bir öyküleme devam et- 3. oscar wilde şöyle diyor Görebildiğimiz ()doku-
() ()
I nabildiğimiz Ve kullanabildiğimiz güzellikleri seviyoruz
mekte; fakat senaryo özünde hareket etmemekte ama yaşamtn görünmeyen güzelliği üstüne hiçbir şey
Il
bilmiyoruz()()
yani sanatsal boyutlarda bir iler|ğme kavt ediİmemek-
lll Bu cümlede boş blrakllan yerlere aşağldakilerin
tedir. insan ilk baklşta böyle bir senaryoda sözde baz l hangisindeki noıİalama işaretleri getirilmelidir?

olaylan n cereyan ettiği izlenimine kapllabilir. Ama A) (:) (") (,) (!) (") B) (:) (") (,) (,) (")
lV
dramatik eylemin zayflğlndan Veya yoklUğundan se-
c) (:) (;) (") (,) (") D) (:) (,) (.) (.) (!)

E) () (") (,) (.) (")


naryo betimsel kavraylş sürecinden yoksun kalmak-

tadlr. Buna paralel olarak yaratılan kişileİin de sönük


V
olmalanndan dolayl senaryoda orıaya atılan dramatik

anlaşmazllk silinmektedir. 4. Diyaloglardaki çatlşmanln bizi senaryonun tamamlna


Bu parçadaki numaralanmlş bölğmlarin hangisin-
de yazlm yanllşl vardlr? daha İazla çekmenin Vanl slra bir ya da daha İazla
l

A) | B) ll c)lll D)lV E)V karakter|e özdeşleşme oranlm|zl da artlrmasl gerekir.


ll
senaryo yazan, izlğyicinin k€ndisini özdeş|eştirmeye-
ceğini tahmin ettiği kahramanlara da bir dizi zekice
lll
yazllmlş diyalog Vermelidir ki izleyici kendi kahrama-
lV
nInın kaydadeğer bir mücadele içinde olduğuna ikna
a6is
olsun,
Bu parçadaki numaralanmlş bölümlerin hangisin-
de yazlm yan||§l vardlİ?
2. l. Bu şehirde cm2ye on insan düşüyor
ll. Değer artlşlnda AsELSAN'ın dört şirketi geride bl- A)| B) ll c) lll D) lV E) V
raKlğı bildirildi.
lll, TÜBiTAK'ln düzenlediği yanşmaya Türkiye Ve
K.K.Tc'de öğrenim gören tüm lisg öğrencileri katF
labilir.
lV Amğrikall bir arkadaşlm geçen yllTc. Vatandaşllğl-
na geçti. 5. Aşağıdakilerin hangls|ndo kgsme işaretl (') kul-
lanIlmaz?
V TDK'nin kılavuzunda böyle bir bilgiye rastlayama-
dlm.
A) Özel isimıere gelen iyelik eklerini ayrmada
Numaralanmış cüml9lerln hanglsinde kt3altma-
B) satlr sonuna slğmayan sözcükleri bölmede
lann yazlmryla ilgill blİ yanhşhk yaplmlştlr?
c) Şiinerde ölçü gereği düşürülen sesleri göstermede
A) | B) ll c) lll D) lV E) V D) Sayllara getirilen ekleri aylrmada
E) Klsaltmalardan sonra gelen ekleri aylrmada

9l§ 9lürk Dlli ve Edğbİyolt soru Bonko§l l2l


ıöis Bir Adım Ötesi I
6. Aşağldaki cümlelerin hangisinde yazlm yanllşlvar- 9 insanoğlu alışan hayvandlr ( ) der Dostoyevski "Ölüler
dlt? EVinin Hatıralan"nda ( ) kokuya, derde, pisliğe, felake-
te, rahata ne çabuk allşlr ( )
A) Baş başa kalabilmeyi çok istiyorlardl. Bu parçada ayraçlarla ( ) belirtilen yeİlere aşağF
B) Elinden düşen kavanoz, param parça olmuş dakilerin hangİsinde verilenler slraslyla getirilme-
c) Bu yapllanlar düpedüz sayglslzllk. lidir?
D) Yağmurdan sırllslklam olmuşlar. ()
A) (") (;) (.) B) (.) (...)
E) Dikenleı evin etraİlnı çepeçevre sarmlştl.
c) (!) (;) (,) D) (,) () (.)
E) (.) (.) (...)

7 Aşağldakİ cümlelerin hangisinde ayraçla gösterİ-


len yere iki nolita (:) konulmalldlr?
10. Aşağıdaki cümlelerden hangİsİnde noldall virgül
(' doğru kullanllmlştr?
A) Andre Gide şöyle der () "Bir insanda, tüm insan-
larln acllan Vardlr." A) sanatta; hangi konunun işlendiği değil, konunun
nasll işlendiği önemlidir.
B) Paylaşmayl bilen kişi ()sadece maddi imkanlannl
değil, manevi dünyaslnl da dostlarına açar, B) Çok bilenler konuşmaz; çok konuşanlar bilmez.
c) En zor değiştirilen şey, allşkanllklardlr ( ) onlardan c) sevinçten içim içime slğmlyor; bağlrmak, kahka-
vazgeçebiımek en büyük başan saylmalldır halar atmak, ağlamak istiyorum.

D) Ylllarca çallştl, çabaladl ()şimdi evinde huzur için- D) Hatalarlmızdan ders aldlğlmlzl söylerken bile; aynl
hatalan tekrarlayab jliriz,
de oturup sevdikleriyle birlikte olmak istiyor iels
E) insanlan yaptlklanndan ötürü suçlamamall ( ) on- E) Herkesin her şeyden sorum|u olduğunu anlmsar-
lan anlamaya çalışmallyız. sak; herkesin birbirini suçladlğl bir toplum olmak-
tan kurtuluruz.

8. Aşağldaki cümlĞlerde altl çizili sözcüklerden han-


gisinin yazlml yanllştlr?

A) Sünealizm aklmı ,l924'te Fransa'da ortaya


n
çlk-
mlştlr,
B) Flaubert, realizm aklmlnln en büyük temsi|cilerin-
! ıecoı ABcDE l
dendir. ooo,ooooo
oo,"ooooo
c) Aisopos, fabltürünün ilk temsilcisi kabul edilir.
C o
D) Klasizm aklmlnln trajedi türündeki temsalcileri o 2
ı
6ooooo lao
5O
araslnda Racine vardır. C
?oooo O15 o oooo
E) shakespeare, tiyatronun gelişiminde önemli rol 30ooo 0,o o oooo
ovnaml§ bir isamdir.
o ı ı
o
E
9 ı ııı
o tr

l22 gls 9 Tü* Dali ve Edebiyot soru Bonkosl


/
7

7 uNıTE
l ..t
)

Roman

feıs
ıoOa

'. Yoyınlorı
"aaaaaa
Türk Dili ve Edebiyatı Kazanımlar

L2.1 : Metinde geçen kelime Ve kelime gruplaflnln anlamlannl tespit eder.


L2.2 : Metnin türünün ortaya çlklşl Ve tarihsel dönem ile ilişkisini belirleı
L2.3 : Metnin tema ve konusunu belirler.
A-2.4 ı Metindeki çatlşmalarl belirler
A25 ı Metnin olay örgüsünü belirler.
A.2.6 : Metindeki şahls kadrosunun özelliklerini belirler.
A.2! : Metindeki zaman ve mekanln özelliklerini belirler.
A.2E : Metinde anlatüclve baklş açlslnln işlevini belirler.
A.2.9 : Metindeki anlatm biçimleri ve tekniklerinin işlevlerini belirler-
A2.1O: Metnin üslup özelliklerini belirler.
A2.1| ı N4etinde milli, manevi Ve evrensel değerler ile sosyal, siyasi, tarihi Ve matolojik ögeleri belirler,
4.2.13 ı Metni yorumlar
4.2,14: Yazar ile metin araslndaki ilişkiyi değerlendirir.
4.2.16: Metin|erden hareketle dil bilgisi çaİşmalan yapar.
Test
Romon (Romon Türünün Genel Ozellikleri ve Yopı Unsuılon) - l 55
(l) Roman, Türk edebiyatünda ilk kez Batl edebiyatln- 4 l. Tanzimata kadar Türk toplumunda romanın yerini
dan yapllan çeviri eserlerle lanlnmlştr. (ll) Ahmet Vefak destanlar, ersaneler, mesneviler Ve halk hikayeleri
Paşa'nln uyarlamalan bu dönemde roman türünün almlştlr
yaygln|aşmaslna katkl sağlamıştr. (lll) Bu dönem ilk l|. Türk edebiyatndaki ilk roman örnekleri, Fransız
romancılarımlzn eserlerinde bazt teknik kusurlar var edebiyatlndan yapllan çevirilerdiL
dlr. (lV) olay aklşlnln kesilmesi, tesadüri olaylara sıkça
lll. Türk odobiyatnln ilk yerli roman örneği Ahmet Mit-
yer verilmesi, olayların ve kişilerin derin|emesine ele
hat Efendi'nin yazdlğl Letait-i Rivayaüİ.
alİnmamasl bu kusurların en göze çarpanlarldır. M
Ne var ki Türk romanl giderek gelişmiş Bahll anlamda lV Klasik türlerinde serim, düğüm, çözüm bölüm|eri
başarlll romanlar servetirünun oönemi'nde yazlmaya bulunur.
başlanmlş, günümüzde uluslararasl başarl kazanacak V işlenen konuya göre; tarihi, sosyal, psikolojik ro_
ssviysye ulaşmlşhr. man gibi türlere ayrlllr.
Bu parçadakl numaralanmlş cümlelerin hangisin- Numaİalanmış açlklamalaİdan hangls| roman için
de bılgi yanllşl vardlr? söylenemez?

A) | B) ll c)lll D) lV E)V A) | B) ll c) lll D) lV E)V

2 Aşağldaklleİden hanglsl roman iıe öykü tü]ünün


onak özelılğldlr?

A) ourum ve olayl merkeze alma bakmlndan ikiye


ayrllmalarl
81 insanıarın başlndan geçmiş ya da geçebilecek :ö'is 5 Az sonra üçlünün 9irip kaybolduğu odanln, karmaka_
i:::l:l rlşlk sesleri, gürültüsü üstüne kapanan kaptst, güçlü
olay Ve durumlart anlatmalarl
c) olağanüstü olay, durum Ve kişilere yer Vermeleri bir itmenin etkisiyle ve çarparak yeniden açlldlğlnda
bile tnmadl hiçbiri. Yeniden İtşklrmlşt sesleı odadan
D) Yaşamın dar biİ bölümünü ele almalarl
flrlayan iki büklüm adamla birlikte patlak bir yemiş giba
E) Kişilerin yalnlz bugününü değil, geçmişlerini de açllm§ şakağl şimdi tentürdiyoda bulanmlş, peşinde
ayrıntlll anlatmalar| polisleı beyaz gömleği uçuşan hasta baklq koşma-
ya başlamlştı bile. Düğmeleri çözülmüş gömleğinin
eteklerini beceriksizce pantolonunun içine sokmaya
çallşarak bir şeyler söylüyordu.
Bu paaçada anlatllanlar aşağldakilerln hangislnde
3. Türk edebiyatlnda Tanzimat'tan sonra görülen roman
vorlıen duyuıarla ilgilidlr?
turünün ilk orneğini ---- Vermiştir,
A) lşitme _ tatma
Bu cümledĞ boş blrakllan yere aşağldakilerden
B) Görme - işilme
hanglsl getlrllmelidlr?
c) Görme - tatma
A) Şinasi D) Koklama - görme
B) Namlk Komal E) Dokunma - işitme
c) samipaşazade sezai
D) Ahmet Mithat Elendi
E) Şemseftin sami

9h 9 Tüİk Dlli v6 Edeblyoİ soüu Bonko§l l25


Konu Testi
6. l. iç konuşmadaki düzenıi mantlk silsilesinden çlklla- 8. Burhaniye taraflna giden candarma, geceyi Edremit'e
rak kahramanln düşüncelerinin art arda ve düzen- yanm saat mesaİede bulunan Frenkköy'de geçirdi.
siz bir biçimde Verildiği teknik sabahleyin güneşin doğup oldukça yükselmesjni
ll. Anlatlclnln aynl zamanda roman kişisi olarak oku- bekledikten sonra öğleye doğru, Burhaniye'ye geldi
ra sunulmasl Ve caminin yanlndaki kahveciden, akşam AyVaIlk ta-
raİlna doğru bir arabanln geçtiğini öğrendi. Hayvanlnl
lll. Yazarln, kahramanlannln akllndan geçeni, içlerin-
Ve kendini yormaya hiç niyeti olmadlğl için kahvede
den geçenleri, onlann kendi kendileriyle konuş-
oturup yanm saat dinlendi. Bu esnada, bitişik handa-
masl biçiminde yansltmasI
ki hizmetkarlardan birini, atünl gezdirip kuşandlrmaya
lV Kahramanlann duygu ve düşünceleriyle bidikte memur etti. Çizmelerini çlkanp önündeki demir ma-
onlarln ne yapacakIannl da bilen ancak kendisi saya dayayarak yün çoraplannln içinde parmaklarınl
olaylann içinde yer almayan anlatlcl oynattl Ve kendisini haİif bir uykunun bastlrmak üzere
Aşağlda verilen kavram|ardan hangisi numaralan- olduğunu hissedince gerindi Ve hanclnln hizmetkarl-
mlş açlklamalardan biriyle ilişkilendirilemez? na, "Ulen, getir hayvanü!" diye bağırdl.
Bu Parçayla ilglli olarak aşağtdakileİin hangisi söy-
Akışl
A) Bilinç B) Kurmaca lenemez?
C) iç Monolog D) Kahraman Anlatıcü

E) Hakim Baklş Açlsl A) Anlahm üçüncü kişi ağzlyla yapllmlşnr,


B) zaman Ve mekana yönelik aynnttlar kullanllmlştlr.
c) ilahi (lannsal) anlatlclbaklş açtslyla kurgulanmlştt
D) Kahramanın iç dünyasl bilinç akışl yöntemiyle Ve-
rilmiştir.
E) zamanln aktanmında kronolojik akışa bağll kalln-
mtştt
7. Topkapı tramvaylna bindim. iÇerisitenha idi. Kabahatli
giba bir tarafa iliştim. Ge|di, yanıma sarlkll, kır sakal- ı6İs
ll hoca eİendi oturdu. Biletimi aldlm. Ara slra dlşan
baklyordu. Gözüm hoca efendiye kaçtl. Dikkat ettim.
Dik dik bana baklyor... yüreğim hop etti. "sakln bu da
blylklanm için küfrüme hükmetmesin?" diyordum. Git-
tikçe yüreğimin çarpması ziyadeleşti, Kalkmak, dlşan
çlkmak isledim. Haz lrlan|yordUm. Hoca erendi gülüm-
sedi, "Eksik olmaylnlz oğlum! Var olunuz!" dedi. He-
yecanlma şimdi hayret de kanşmlştl, "Niçin efendim?"
diye sordum. "sizin gibi şlk gençleri sünnetli görmek,
bizim için ne büyük bir ittihardlr, dedi. işte, bıylklarınızı
kestirmişsiniz ya oğlum, bu sünnet-i şeri' değil midir?"
Bu Parçaya ilgili olarak aşağldakilerin hangısi söy-
lenemez?
ııı
A) olay, ilahi baklş açlslyla Verilmiştir
l ABcDE necot l
B) zamanla ilgili bir aynnh kullan|lmamlştlr. 1ooooo 0o
c) Bir u|aşlm arad içinde geçen olay anlatllmtştr.
,ooooo1oO
30oo OO,,OOO
D) Ait olduğu dönemin kişilerin dış görünüşleriyle ilgi- ı ,ööö o tr
60oo
13
li bilgi içermektedir.
E) iki 7ooooo
sooooo 1600000
15
kahramanün "tedirginlik, şaşklnllk, beğenme,
takdir etme" gibi duygulan yanstllmlştlr
o ı
o
2
= ııı
o ı Tl

126 eis 9 Türk Dlll Ve Edebiyot soru Bonkosl


Test
Romon (Romon Türunün Genel Özeltikleri ve Yopı Unsurlon) - ll 56
. yusuı kamil paşa 4 l. Ama artlk çok geçlii slrtlanlaı kuzgunlar Arab'ln
. Ahmet Mithat Efendi leşini didik didik elmişti,
. Namlk Kemal ll. o gün, bütün ova öğrondi ki Kocabaşlann bahçe-
. Halit ziya Uşakhgil
lerine kimseyiyak|aştlrmayan o ünlü çoban köpeği
kaybolmuştu.
Aşağldakl bilgilerden hanglsl bu sanatçdardan bl.
lll. Erİesi gün öğledgn sonra, Tekebaşl'nda kuzgunla-
rlne att değildir?
nn dolaştlğlnl gören Hasan, Arab'ln izini buldu.

A) Uluslararasl alanda ödül alan romanlaİ yazmlşir. lV Akşama kadar, Kocabaşlar kopeklerini aramadlk-
lart yer blrakmadllar.
B) Hikaye türünün ilk örneklerini vermiştir
c) Edebi özellikler taşıyan ilk romanl yazmlştr.
V Ta ki Tekebaşl'ndan, kuzeyde Ayrandere'ye, ba-
tlda seİerihisar şosesine kadar bütün damlann
o) Türk edebiyatlnda ilk roman çevirisini yapmlştlı
çevrelerini do|andılar, geri döndüler, yine aşağllara
E) Baİİ tekniğe uygun realist romanlarl yazmlş ser- yaylldllar; fayda etmedi.
Vetifünun sanatç§ldlr Numaralanmlş parçalar olay örgüsüne göre düzen-
lendiğinde doğru sl]aıama aşağld8kilerden hangi-
sl olur?

A)1_1l_V_lV_lll B)lll _|_ll _lV_V


2 Roman türğ ile llgi|i aşağıdakl bllgllerden hangigi c)lV_V_ll _lll _| D)lV_lll _|_ll _V
yanllştIr?
E)V_lll _l1_|V-|
A) sosyal romanda, toplumsal soruniar edebı bir çer-
çeve içinde e|e allnlr.
B) Tarihi roman, konusunu tarihi olaylardan allr.
c) Psikolojik roman ıüründe, ruh çözümlemelerine jels
önem verilia
D) Egzotik romanda, uzak ve yabancl ülkelerin doğa
güzellikleri, insanlan anlatkr.
E) Postmodern roman, gerçskleşmomiş olaylan işlc,
yen, geleceğe dair yazllan roman türüdür. 5 sokaklara akşam iyaden iyiye çökmemiş daha. Ama
evin içi... Halam lamba elinde merdiven başında gö-
ründü. Ba§l tülbgnt örtülü, topuklarlna dek uzun dalll
pazen entarisi, altnda pazen şalvaı gözleriyan kapall,
klplrtlsz, dimdik... Biz Naime ile ikimiz sokak kaplsınln
dibindeyiz.
3. l. Gerçekçi bir anlatmln benimsenmesi Bu Paİçanın anlatlmlyla llglll olarak aşağldakllgr-
ll. olay anlatlmına bağll olmasl den hangisi söylenemez?
lll. Mekana yönelik ayrlnilar|n yüzeysel verilmesi
A) Eksiltili cümleler kullanlldüğl
lV Kişi kadrosunun geniş olmamasl
B) Birden İazla duyu ile ilgili ayrıntlya yer verildiği
V Yazar|n hayal dünyas|na göre şekillenmesi
c) olay zamanınln belirtildiği
Numaralanmlş bllgllerdgn hangllarl hlkayenln İo.
mandan larkh özelllğldlr? D) Betimlemelerden yararlanıldlğl
E) Kahraman anlatlclnln baklş açlslyla yazlldlğl
A) lVe|l B) ll Ve lll c) ll Ve lV
D) lll Ve lV E) lVVeV

el! 9 Türk Dillve Edeblyoİ soüu Bonkosı 127


ığis
Konu Testi

6. Kurtuluş savaşl'nl anlatan bir tarlh kitablyla aynl 9. Aşağldakilerin hangisinde bir balgi yanllşlVaİdlr?
olayln anlatlldlğl bir roman araslndakİ temel lark
aşağldakilerden hangisadir? A) Romanda öyküye göre daha süslü Ve sanatll bir
söyleyişe yer Verilir.
A) olayln gerçekleştiği zaman B) Romanda betimlemelere öyküye göre daha çok
B) olayln geçtiği mekan yer Verilir

c) olayın sunuluş şekli c) Romanda kahramanlar aynntlll Verilir, öyküde ise


D) olayln oluş biçimi ayrlntlya girilmez.

E) olayln kim taraflndan anlattldlğl D) Romanda mekan geniş, öyküde ise daha slnlrlldlı
E) Romanda birbirine bağll olaylar Ve durumlar, öykü-
de tek bir olay Veya durum anlatıllr.

7. Roman, Türk edebiyatna Tanzimat Dönemi'nde gir- 10. Bahmi akşama kadar dolaştl Ve bedelinin yansınl
Vererek birkaç gün için bir at kiraIadl. Tek başlna Vi-
miştir, llk ye rli roman olan TaaŞŞuk-ü Talat ve Fitnat'|
ctor'u aramaya gidecekti. Ail allr almaz sabahl falan
Namlk Kemal Ahmet Mithat Efendi ise bu
yaz mıştı r. beklemeden yola çlktı, Şehirden uzaklaştlğlnda gece
Ill lV olmuştu. Atnl onlann gittiği söylenilen Türkmen köy-
dönemde birçok roman yazmlşhr. Bu ilk ürünlerde lerine doğru sürdü. Kar kesilmiş, bulutlar hafifİemişti.
Ay bunların arkaslnda kurşuni abajurlu bir elektrik am-
olayların aklşlnda tesadürlere slkça yer Verilmiştir.
pulü 9ibi haİif parllyordu. Yalnlz soğuk bir rüzgar Vardl.
V
Nihayelsiz ovalann karlannı yalayp gelen bu rüzgAr,
Bu Parçadaki numaralanmlş yerlerin hangisinde sanki Vücuduna klzdlnlmlş bir iğne batlnyordu.
bilgi yanllşl vardlr?
Bir romandan allnan bu parçanln anlatmlnda
aels
aşağldakilerden hangisine başvurulmam|ştlr?
A)ı B) ll c) lll D)lV E) V

A) Niteleyici sözlere
B) Benzetmed€nyararlanmaya
c) Farkll duyularla ilgili aynntllara
D) olaylan oluş slraslyla Vermeye
8. (l) Homan, tiyatro Ve hikayede, olaylann başlama nok- E) insan dlşl Varllklara insansl özellikter yüktemeye
tası ile bitiş noktasl araslnda geçen zamana Vaka za-
manl denir (ll) Masallardaki vaka zamanı bütünüyle
gerçek dlşl Ve hayal ürünüdür. (lll) oestan, menkıbe,
efsane Ve halk hikayesinde bu gerçek dlşlllk Ve hayal
ürünü olma -derece derece azalmakla birlikte- var-
llğlnl sürdürür. (lu Halbuki modern hikaye Ve roman,
Vaka zamanl hususunda çok daha gerçeğe yakündlr,
ı ABcOE aecor l
M Vaka zamanl, her zaman kronolojik bir sırayı takip 0ooooo
edeı geçmişten günümüze doğru bir sıralamayla ese-
re yön Verir. 11

Bu pafçadaki numaralanmlş cümlelerden hangi- 5ooo o ı


,.OOOOO
sinde bilgi yanllşl vardlİ? ,sOOOO o
ısOOOO o
A)| B) ll c) lll D) lV E)V ı ı
ü
o ııı
o ı

t28 eis 9 Türk Dlli ve Edebiyotl soru Bonkos]


Test
Romon (Romon Türünün Genel Özellikleri ve Yopı Unsurlon) - lll 57
(l) Anlatmaya bağh edebi metinlerde yazar, anlatma 3. Aşağldakı açlklamalardan hangisi ayraç içinde ve_
görevini bir anlatlclya yükler. (ll) Tannsal (hakim) anlatl- rilen kavramla uyuşmamaktadlr?
clnln baklş açlslnda anlatıcü, her şeyi bilen konumun-
dadlr; kahramanIarln iç konuşmalanna, kafalarlndan A) Yazann, eser kişilerinin zihinlerinden geçirdiklerini,
Ve gönüllerinden geçenlere hakimdir. (lll) Kahraman onlann kendi kendileriyle konuşmasl biçiminde
anlatlcınln baklş açlslnda lll, tekil kişili anlatım esas yansltmasl
alInIr. (lV) Gözlemci (müşahit) anlatlct, oIaylarl gözle_ (Monolog)
yen Ve yanstan anlatlcüdır. M Anlatlcllardan ikisinin ya B) Yazann, iç konuşmadaki düzenli, mantıkll olan ak_
da daha İaz laslnln ayn| yapltta kullanllmaslyla çoğulcu tarmadan çlkarak kahramanln düşüncelerini art
baklş açlsl oluşur. arda Ve düzensiz bir şekilde Vermesi
Bu paİçadaki numaralanmlş cümlelerin hangisin- (Bilinç aklşü
de bilgi yanllşl vardlr? c) Yazann; baz olaylarl açlklamak, kahramanln kim-
liğine açlk|lk getirmek, bazen bir sorunu çözmek
A)t B) ll c)lll D)|V E) V için anlattlklannın şimdiki zamandan koparak geç-
mişe gitmesi
(Geriye dönüş)
D) Bir yazann, başka bir yazarln metninden aldüğl par-
çalan kendi metni içinde eriterek yeniden yazmasl
(ozetleme)
E) Yazann, eser kişilerini karşlllkll konuşturması
(Diyalog)

2 onu, ev duvarının bir kenanna çakttğım çiviye asmlş,


yola qkmlştlm. Kuşlar yoktu şimdi havada ama yolun
kenannda yeşillikler vardl ya.,, Baktlm: Bu yeşilliklerin jöls
bazl yerleri sökülmüş. Biraz ileride dört çocuğa rastla-
4 Güneş, batlya doğru eğilmiş; renkler dik lşlklardan
dlm, Yürüyorlar. Yeşilliklerin en güzel yerinde duruyoı
kurtulur kurtulmaz eski tonlarlna kavuşmuştu, Açlk-
bir kaldlrlm taşt kadar büyük bir parçayl belle söküyor-
ta, limana yanaşmak için bekleyen şilepler denize
lar, bir çuvala dolduruyorlardl.
Vurmuş bulut gölgelerine benziyordu. Bavulu yanlna
Bu Parça aşağldakilerin hangisiyle 3ürdürülürse yerleştirerek klyıdakj banklardan bjrine oturdu. Kurşu-
anlatmda diyalog yöntemi kullanllmlş olur? ni lşıklaı caddeden geçen araçlann gürültüleri, kor-
don boyunca aralıklarla kaldlnmlarl işgal eden seyyar
A) Karakola koştum. Polislere haber Verdim. Güya satıdlar, tok sesli düdükİerini öttüren körfez Vapurlan,
men ettiler deniz üstünde yüzen her şeye çlğllk atarak alçalan
B) - Ne yaplyorsunuz, yahu? dedim. martllar,.. ilk kez neİes alan, anleyen, kokan Ve korku-

- sana ne? dediler. tucu bir canhya benzeyen şehri hissettiğini tark edince
okyanus ortaslndaki sessiz geceleri hatlrladl.
c) Dünya değişiyor dostlarlm. Günün birinde gökyü_
zünde güz mevsiminde artlk esmer lekeler göre- Bu parçanın anlatlmlyla ilgili olarak aşağldakiler-
meyeceksiniz. den hangİsi söylenemez?
D) iki senedir gelmiyorlar. Be|ki geliyo.|ar da ben
A) Benzetmeden yararlanllmlştlr.
İarklna Varmıyorum.
B) NiteIeyica sözcüklere başVurulmuştur.
E) Baz kuşlarl Ve yeşillikleri çok gördük. sizin için kötü
olacak. Benden hikayesi. c) ilahi (tannsal) baklş açüs! kullanılmlştlr.
D) Farkll duyularla ilgili aynntllara yer Verilmiştir.
E) Konuşma havasl tarzında senli benli bir üslup kul_
lanllmlştlr,

eı§ 9Iü,k oıll v9 adoblyoi sofu Bonko§l 129


ieıs
,..:T*1
Konu Testi
5 Dalgalar dağlldlkça içeri doğru tepeler, birbiri peşine 7, Ali elini yüzünü ykaylp torbasındaki temiz bez par-
slralanan baylrlaı sonra dağlar ortaya çlklyor Ve her çaslyla kuruladlkan sonra yattl. Yüreğinde, "Mlslrlaa
noktasl tatll yeşil bir çimenle örtülü bütün gizlilik|er bekçisiz kaadü... Flkaa anaclm ne yapa acep?" Bir
perdesini açlyordu. oradan ta Hisar'a Kanllca'ya ka- taraftan da kendini "maplslara girecek kadar büyü-
dar görünüyoı ikisi arasında akan mavi sularln dU- müş" etmekten gelen bir gururla hemen uyudu.
manlan içinden boğazln bükülerek, kvnlarak dolanan 'arz
sabahloyin erkenden uyandl. ortallk lşlkh olduğu hal-
yolu fark ediliyordu. Güneş, Tarabya'nln üstünde, ay- de, lambalan neden hAl6 söndürmediklerjne şaşarak
nadaki aksi gibi göz kamaştlran ateş beyaz bir güneş boş sofaya can slklntlsıyla baktl. Düğmeyi hatlrlatan
değil, slnlrslz, şekilsiz bir levha gibi uİku bekliyordu; ufaclk burnunu kaşlyarak esnediKen sonra 'Arpalaa,
klyldan geçen bir römorkörün ağtr, küçük hareketleri mlstrlaa bekçisiz kadl, Vah İlkaa anaclllm!" diye içini
duyuluyordu; lllk hava neİessiz, dalgasız uyukluyordu. çekti. Gözleri yaşarmüştl. onlan koluyla kurulayarak
Bu parçanln anlaı|mıyla ilgili olarak aşağıdakiler- elini yüzünü ylkamaya kalktl.
den hangisi söylenemez? Bu parçayla ilgili olarak aşağldakileİin hangİ8i söy-
lenemez?
A) Benzetmeden yararlanılmlştlı
B) Dil, göndergesel işleViyle kulıanllmlştlr A) Tanrlsal baklş açlsl ile yazllmlştlr.
c) Uzun cümleler kullanllmlştlr. B) Kahramanln dUygulan metne yanstllmüştlt
D) Kişileştirmeye başVurulmuştur. C) Köyü ve köy insanınl konu alan bir yapttan alln-
m§tlr.
E) Betimleyici anlahm Vardlr.
o) Kahramanln konuşma tarzl, iç monolog yöntemiy-
le verilmiştiı
E) Geriye dönüş Ve hatlrlatmalarla olay örgüsü geniş-
lstilmiştir

ığls
6. Aşağldakilerden hangisi diğerle.inden farkıl bir 8. Aşağldakilerden hangisi roman türünde yazllmlş
baklş açlslyla kurgulanmlştr? bir o96İ değildir?

A) Bahçeden geçerken hiçbir üniversiteliyle konuş- A\ Suç veceza B) Çahkuşu


mak istemediği için koşuyordu. c) Neşten Gömlek o) son KUş/ar
B) Kilidin avuçlanacak yerini avucuna aldl, slktl. Ağzl e\ Dokuzuncu Hariciye Koğuşu
üç kertikli anahtart kilide önce yanllş soktu, sonra
düzelterek itti ancak kilit açllmadl.
c) Karşlsındakilerin hiçbirini sevmiyoı onlarln da ken-
disini sevmediklerinı biliyordu.
D) saat beş olmuştu. Artlk slkllmaya başlamlştl; için- n ııı
de, boşuna bekliyormuş gibi bir duygu Vardı.
E) Halis Efendi, bu işte kendini suçlu bulmuyor; ko_
lundan tutup atamadlğl oğlunu bar harp rüzgarlnln ı ABcDt A BcD E ı
kan Ve ateş ylğlnlarl araslna für|attlğ|na hiç de üzül- lO
,O
oooo
müyordu. 3O
.:8 ooooo 1,ooo
13ooooo
ı.OOOOO
6O O
7O o 15ooooo
3O O,oOOOOO
l .r"r,o ,,r,
r,
o ııı
o ı

I30 el§ 9lülk Dili ve Edebiyoi soru Bonkosl


Test
Romon (Romon Türünün Genel Ozellik|eri ve Yopı Unsurlorı) - IV 58
1 Öğle molaslnı verdaklerinde salihli düzlüğü gülümse, 4 Aşağıdakil€rden hangisinde diğer|erinden larkll
meys başladl. Akşama varmaz, diyorlardl. Akşama blr anlaılq ku|lanllmlştr?
varmaz Salihli'deylz. Ama kente girmgyeceğiz. ilkin.
Kuşçubaş'nln çiftliğine varacağlz. Eşİeİ Bey oradaysa A) Klrmlzl, eski bir yayll kadale koltuğa uzanmlş, uyur
konuşUruz. Çerkezlerden adam Verir bize. Çerkezler gibi hareketsiz oturan Fahri, yerinden slçrayarak
iyi atlcldlr Hem de yüroklidirler. silah, cgphane de bu- misafirlerini karşlladl.
luruz bakarsln. Daha bir güçlü açarE cepheyi. B) Belma, cerrahpaşa'ya evine geldiği zaman köşe-
Bu paİçayla ilgıll olarak aşağlda voİıl6n ya.glıar- başlndaki mescitte ikindi ezanl okunuyordu,
dan hangls| yanllşılr? Kapınln önünde Nurettin, mektep çantaslnln üstü-
ne oturmuş, bir ekmek kabuğunu gevelıyordu.
A) Öykülgyici anlatlm kullanllmlştlr. c) Ağacln gölgesine bavullannl yığmlş, kendisi gü-
B) iç çö2ümleme yönteminden yararlanılmlştr neşte bekliyordu, Bir araba gözüktü yolun başln-
c) zaman Ve mgkenla ilgili aynntllar Vardlr. da. Kendini hazırladıel kaldIrdl.

D) Kişileştirme yapllmlştlr. D) Adaml şimdi açık seçik hatlrlüyorum. Hani mavi


bir sandall vardl. slk slk ballğa çlkardl, Bazen de
E) Devrik cümlelere yer Verilmiştir.
kaya|lklann oraya gider suya dallp kovalar dolUsu
midyeyle dönerdi.
E) Önündeki dosyaIan kanşfurdı. İçlerinden bazılarını
çantaslna koyup çabucak toparlandl. lşlklan sön-
2 Edebiyaİmlzdaki iIk çeviri roman örneği, Yusut Kamil dürüp odadan Çlktl.
Paşa tarafndan dilimize çevrilen Franslz yazar Fene-
lon'un ---- adIl €seridir
Bu cümlodo boş blrakllan y6ıa aşağıdakilerden
hangisl gatirllmelldır?

A' Telemak B\ sefiller


c) suç ye coza D| Ana
iğls
E' Eylül
5 süreyya ile suat'|n birbirlerane karş|, iIk günlerin coşkulu
ve gönül aEkİğlna benzer böyle bir bağİIlklan vaİdl.
Boğaz'a geldiklerind€n b6ri içleri açllmlştl, hep yeni şey-
lerin özlemi içindeydileı süreyya'nIn çocukça sevinmele-
3. sabah erkenden sokaklara qktlm Ve saatlerce heye- ri, delilikleri oluyordu. Ve bunlar, suaı'ln kalbinde duy-
canla, istekle yürüdüm; burayl çok sevdiğimi bir kere duğu slcakİğün ilgiye muhtaç coşkularlnda büyük bir
daha mutlulukla anladlm. saİarmlş kitap|arla dolu eski mutluluğa yol açlyordu, Bu yüzden suat, hayatlann|
kitapçllarlnl, insanların yorgun ama tolaşsE hallerini, düz€nli, güz€l yapmak için çok çallşarak yoruluyordu,
Vlglnİk nedir bilmiyor, bir yaşam kurabilmek için böyle
sokaklardaki enerjiyi, insanlann yüzlerini; oturduğum
didinip sonra ödülünü aldlkça Sür€yya'yı yeniden böyle
küçük lokantalann, büİelerin içlerini, insanlarln tanldlk özlemli V6 §on buldukça isteğine kavuştuğundan dolay|
bir kardeşlik duygusuyla birbarleriyle kaynaşmalarınl mutlu oluyordu,
seviyorUm.
Bu metlnle lıglll olarak aşağldakllerden hangisi
Bu paİçanln anlatlmıyla l|glll olarak aşağldakilEr-
söylenemez?
den hanglsl söylenemez?
A) Tannsal bak§ açlsl ile yazülmlşt|r.
A) Birincj kişili anlaİmla oluşturulmuştur.
B) Toplumsal bir sorun ele allnmlştlt
B) Uzun cüml9ler kullanllmlştlr.
c) Öznel ifadelerden yararlanllmlştlr
c) Niteleyici sözcüklere yer Verilmiştir
D) Psikolojik çözümlgmolora yor verilmiştir.
D) Farkh duyularla ilgili aynntllara yer verilmiştir.
E) Allclnln üzerinde duygusal ızler blrakma amaçlan_
E) Öyküleme anlatlm tekniğinden yararlanllmlştır. mtştlr.

oi6 9 Tü.t oll vc Edobiyoi soru 8onko§l (ı


ieıs
i:T::: Konu Testi
6. l. Beni görünce güldü. Yanardöner bir ballk uzattl 8. Panjurlarl açlk maviye boyalı, tek katİ, boyaz badanall
bana ta uzaktan: "Bu senin klsmetindiı Tuttuğum evin sokağa bakan odaslna girdim. odanln slcacık
andan beri senin klsmetindar, diye düşündüm." havası içimi lsttı. Pencerede saçaklan danıelli beyaz
ll. Bir gün balıKan gelmişti. Her gün bahktan gelirdi bir perde, plrll plrll döşeme tahtalan üzorinde tertemiz
ya... bir ki|im, köşedeka sedirde el işi yastlklar, yeni bada-
nalanm§ duvarda kartpostallar vardl. sonra dantel
lll. Çocuk gabiydi. Bir ballğa, bir denize, bir bana mut-
örtülü küçük bir masa, pirinç çorçgveli bir ayna...
lulukla, bir çocuk SeVincinin çoşkunluğuyla bakl-
yordu, Bir anda elindeki baİk, yüzü, pullu elleri Bu parçanln anl.tmlyla ilgill olarak aşağldakİler-
masmavi kesilmişli. den hangisi söylenemez?
lV Elleri pu| içindeydi. Kurumuş renk renk pullar ta
A) Ağlrhkh olarak betım|eyici anlaima başVurulmuş-
bileklerine kadar slvanmlştl.
lur.
V Gün batlyordu, gittikçe mavileştiler. "Gördün mü?
81 ikiıemeye ve pekiştirilmiş sfaı|ara yar vorilmiştir.
diye sordu. "Gördüm." dedim. Ballğl uzaktan bana
İırlatt, tuttum. c) Kahraman anlatlclnln baklş agslyla yazllmlştr.

Numaİaıanmlş parçalafın anlamll bir D) olaylar kronolojik olarak aldarllmlştlr.


Paragİaf
oluşturabilmesi lçin slralama aşağldakılerden han- E) Mekan ögesi öne çlkmlştlr.
gisi olmalldlr?

A) l_V-ll _lll _lV B) ll _|_lV_lll _V


c) lll -|-lV.V_ll o) lV_|-ll -lll -V 9. Aşağlda v3rilen açlklamalarln hangisinde bilgi
yanllşl vardlr?
E) V_ll _lll _lV_l
A) Romanın Türk odebiyatndaki ilk örnekleri Miln
Edebiyat Dönemi'nde verilmiştir.
B) Romanln, dünya edebiyatlndaki ilk örngği cervan-
jels tes'in Don adll eseridiı
'OŞot
c) La Fontains, tablln en ünlü örneklerini vermiş ya-
Taraçalandlrülmlş pirinç tarlalan arasündan zorlukla
zarlar arasında yer allr.
ilerledik. Çocukluğun sesinin çlnladlğl kaynağa Var-
dlğlmlzda akşam olmuştu. Etraİl çitle çevrili bir bahçe D) Masallar, iyi Ve kötü çaİlşmasına dayall, iyilerin
içerisinde, klran klrana bir futbol maçl oynanryordu. ödüllendirilip kötülerin cezalandlnldlğl bir anlaİ tü-
Kuralslz, hakemsiz, kimin hangi taklmda olduğu be. rüdür.
lirsiz, her oyuncunun her iki kaleye de gol atmaya E) Türk edebiyattnda şiir türünün temeli islamiyet'in
çallşllğı sert bir mücadele. Futbolu gerçğk bir çocuk kabulünden öncekj dönemlerde verilon sagu ve
oyununa dönüştürmüşlerdi. Eğlence ve heyecana o koşuklara dayanlr.
kadar kaptlrmlşlardl ki kendilerini bizi fark etmeleİine
rağmen oyunlarlnl kesmelerjne değecek kadar ilginç
bulmamlşlardl.
Bu parçanln anlatlmryla ilgili oıarak aşağldakiler- trl l1
den hangisi söyıenemez?

A) Kuralll cümlelğr kullanllmlştlr,


l ABcoE Asco€ l
B) Betimleyici anlahm ağlr basmlştlr. ooo,ooo
c) Niteleyici sözcükleİe yer Verilmiştir,
D) olay; zaman Ve mekan ögeleriyl€ birlikte Verilmiştir, ı
E) Kahraman anlatlclnln bakış açıslyla oluşturulmuş- 6O ırO o
7O ,ıO
tur 6o ıoO o
o ı ı
o
E
9 ııı ı
o
ı32 9l5 9 Türk Dili ve Edebiyott soru Bonko§ı
Test
Romon (Zomirleı) - l 59
,l
Geceleyin bir sgs böler uykumu 4 Blraklp her şeyi nereve gidiyorum;
I lll
içim ürp€rmeyle dolar: - Nerdesin? Neler geçmişti ak|lmdan, nedendi ağlad|ğüm?
lI lıl lV
Anyorum yllar var ki ben onu Bu dizalordeki numaralanmlş sözcüklerden hangı
lV lll iklsl tür yönüyle özdeştiP
Aşlğrylm !9!içağlran bU sesin
VVl A) lVell B) l Ve lll c) ll Ve lll
Bu d|zol9rdokl numaİalanmış sözcüklerd€n hangl-
D) ll Ve lV E) lll Ve lV
lerl zamlr (adll) değildir?

A)lvell B) lVeVl c) ll Ve Vl
D) lll ve lV E) lV Ve Vl

5. Aşağldakilerin hangisinde dönüşlülük zamiri kul-


lanllmtştlr?

A) Hastanenin saçağlna kuşlar konuyor


2. Aşağdaki cüml€lerin hangisinde "bu" sözcüğü, 19- Güvercinleı gözleri umut yeşili
mın y9rlnl lşareı yoluyla tutacak biçimde kullanll-
mlşılİ? B) Nerede o sözlere kandlğlm günler
Her gülen yüzü dost sandlğlm günler
A) Bu bsnim için olduğu kadar sizin için de önemli c) Ne kadar saklamak istese de ağladığlnl
olmallydl.
Gözlerinden yastlğa bir damla yaş dökülür
B) Bu yazlann içeriğiyle ilgili herhangi bir bilgi VoriI-
mğdi henüz. D) Hepimizin üstüne bir avarelik çöktü
c) Beni ne kadar çok düşündüğünü bu olaylardan Dili olsa da anlatsa halimi eşyalar
,'ğls
sonra daha iyi anladlm. E) Dönüp gerilere baklyorum, bir de kendime
D) Çocukluğumda bu şekerleri o kadar çok severdim ElIi yl geçmiş, ha bugün ha yann derken
ki anlatamam.
E) ona bu dosyalarl düzenlemesi gerektiğini daha
önce de söyledim,

6. Aşağldaki dizelerln hanglslnde zamlİ ku|lanll-


mamlştlr?

3. Aşağldakı cümlelerde ye, alan aıt çlzill sözcükığ_


A) senin yiyeceğin kalayh kapta
ıln hanglsl 'bir ismin yerini tutma" göİeviyle kullanll- Benimki aslan ağzlnda
mamlştr? B) Güneşle köye in, beni bırak da
Küçüle küçüle kaybol lraKa
A) B6|ediye başkanllğl seçimini kim kazandl?
B) Herkes bir ev bark kurdu, o yine bildiğin gibi. c) Mavi patiskalan ylrtan gemilerinle
Uzaktan seni düşünüyorum istanbul
c) Adamlardan ğ!!i, adres sormak için yanlma kadar
g€ldi. D) Kasvet elinde bir pasll makas
D) 9jİ!9ç gündür Verilen siparişleri yetiştirmekte zor- istanbul'un asma köprülerini kesti
lanlyoruz. E) Bizi bugün için beslemiş Vatan
E) Diğerlgdndğn daha konlorlu bir evdi bu. Ne mutlu bu yolda olaydlm kurban

9l§ 9 Turk Dili ve Edebiyotı soru Bonkosl ı33


ieıs
,..:T:.:
Konu Testi
7 Aşağldaki Gümlelerin hanglslnde belglsiz zamir 10. Bir çiçek demeti gönderiyorum size;
kullanllmamıştlr? I

Ben elimle derdim bu çiçekleri;


A) Emeğimizin takdir edilmemesi hiçbirimizin hoşuna ll
gitmez. Yanna kadar bgpqi dökülec€klerdi.
lll
B) Boş konuşmak neye yarar ki zaman kayblndan Biri çtklp akşamdan onlan dermese.
başka? lVV
c) Kimse sana klzmazken sen neden bağırıp çağırı- Bu dizelerdeki numaralanmlş zamirler tür baklmln-
yorsun? dan ikişerli gruplansa hangisi dlşarıda kaİr?
D) orasl, herkes için konuşma Ve tartlşmanın serbest
bıraklldlğl bir zemindi. A) | B) ll c) lll D) lV E)V
E) Kimileri Verilen flrsatl kullanmayl akllndan bile ge_
çirmiyordu.

8. Aşağtdaki cümlelerin hangisinde tamlananl zamiİ 1 1. Avlu kap§ından garer girmez, çocukluğumun o tanl-

olan bir ad tamlamasl vardlr?


I

dlk fotoğrarl canlanryor gözlerimin önünde. 9g, 9E!!t


ll lV lll
A) Güvenlik görevlileri binaya hiç kimsenin girmesine evimizin rotoğraİıdlr.
izin vermedi.
B) Konuşmacllarln birkaçl ancak iki saat içinde sözle_ Bu cümledekl numaralanmış sözcük|e]den h8ngl_
rini lamamlayabildi. leıi zamirdir?
c) Dilaver Bey, herkesin emeğine saygt gösterir. iğls
D) Bizim slnıftan bazl öğrenciler yüzme yarlşmasında A) lVe ll B) lI ve lV c) lll ve lV

ödül aldl. D) lll Ve V E) lVVeV


E) Barçoğunun klyafeti belirlenen renklerin uzağlndan
bile geÇmiyordu,

9 Felsefe bizi baŞkalarl için değil kendimiz için, güçlü


görmek için değil güç|ü olmak için yetiştiriı
Bu cümledekİ alıl çizili zamirlerln tüİıeri aşağldaki- ı l1
lerin hangisinde slra3lyla vsrilmiştir?

A) Kişizamiri - belgisiz zamir - dönüşlülük zamiri ı ABco Eı


oooo o ooooo

^sco
B) işaret zamiri - işaret zamiri - dönüşlülük zamiri o
c) Belgisiz zamir - kişi zamiri - kişi zamiri
D) Kişi zamiri - işaret zamiri - kişi zamiri
ı 12
13 ı
6o ırOOOO
E) Belgisaz zamir - işaret zamiri - dönüşIülük zamiri 7a
3O
ş ı ı
o
o ııı
o ı ı

ı34 el§ 9ıürk Dlıl vo Edgblyqİ soru Bonko§l


Test
Romon (Zomirler) - ll 60
1 "Ne" sözcüğü aşağldaki cümlelerin hangisinde za- 4 Aşağldaki cümlelerin hangisindeki altı çizili söz-
mir olarak kullanllmlştr? cükler, sözcük türü yönüyle özdeştir?

A) sen hala burada ne duruyorsun? A) L[çE|l konuda 9!q yalan söylemedim, her şeyi ol-
B) Bu eve ne kadar kira ödüyorsunuz? duğu gibi anlattlm.

c) Doğum gününde ona ne alallm? B) Eq4 günler kendimle baş başa kalmak isterim, in-
sanlann toğUndan uzaklaşlnm.
D) Banka çoldan kapandt, burada ne bekliyorsun?
C) ğgj!i1 dediklerini yapİm, hiÇbirine itiraz etmedim.
E) Ankara'dan ne gün geleceksiniz?
D) Bazllarl dersi dinlemiyor, ne anlatlldığlnltakip etmi-
yordU.
E) onunla tanlşlnca her konuda anlaşabileceğin biri
olduğunu sen de anlarsln.

2. Aşağldaki cümlelerden hangİsinde "kendi" söz-


cüğü özneyi pekiştirmiştir?
5 Şaiı kelimelerle beraber düşünüı duyar; kelime ölçü-
A) sen bu paketi kendisine ulaştlr. leİi. mlsra ölçüleri içinde kalarak seve( yaşar: şairin
bütün gücü buradadlr.
B) insan, kendi bildiğinden şaşmamalıdır
c) Yann, kendisini orisinde ziyaret edelim
Bu cümlede aşağldakll9rden hangisinin örneği
yoktur?
D) Bu şiiri sen kendin mi yazdln?
E) Kişi ne ederse kendine eder A) Tamlanan görevinde zamir
iğls B) Çoğul eki almlş isimler
c) Farkll türde isim tamlamalarl
D) Yalln halde isimler
E) Bulunma hali eki almlş işaret zamiri

3. Belgisiz sfatlardan sonra gelen adlar atlllp belgisiz sl-


İat otan sözcüklere iyelik eki Gı, -i) getirilecek olursa o
sözcükler belgisiz zamir olur.
Aşağldaki cümlelerin hangisİnde bu açlklamanln 6 Aşağldaki cümlelerİn hangisinde soru anlaml za-
örneği vardlr? mirle sağlanmlştr?

A) Benim şiirlerimin de okunmaslna çok sevindim A) Öğrenciler ders saatinde kantinde ne dolaşlyorlar?
B) sonuQlara bazllan sevindi, bazllan üzüldü. B) Senj bu kadar üzmesine neden izin veriyorsun?
c) Kardeşimin yazdlklan hepimizi duygulandlrdl. c) Kitap yazmaya ne zaman kaİar Verdinız?

D) Bizim eV, buradan yüz metre ileridedir. D) Resim sergisine benimle gelir misin?
E) Herkesin ilgisini çekmeye çallşlyor E) onunla bu kadar uzun ne konu§tunuz?

eis 9 Türk Dili ve Edebiyott soİu Bonkosl t35


İeıs
,..:T:::
Konu Testi
7 Kimaleri onun kendine İazla güVenen biri oıduğunu 'l0. l. 9!g! anlattıklan beni yllar öncesine, çocukluk yll-
düşünüyor. lanma götürdü.
Bu cümledeki altl çizili zamirlerin türleri slraslyla ||. Akü telefonların ya§amlmlzdaki kullanım alanl
aşağldakilerin hangisinde verllmiştir? genişledikçe mobil fotoğraİclhk da gelişimini aynl
oranda hlzlandlrdl.
A) Kişi zamiri - kişi zamiri - dönüşlülük zamiri - belgi- lll. BUoün polisiys edebiyatınln da sınlrlarl diğer her
siz zamir edebiyat türü gibi belirsizleşmeye başladt.
B) soru zamiri - işaret zamiri _ kişi zamiri - kişi zamiri lV Her ülkede, farkl| meslek gruplan kendi aralannda
c) Belgisiz zamir - işaret zamiri - kişi zamiri - belgisiz jargon adl Verilen bir dal kullanlrlar.
zamir V Bizim topraklarlmtz, dünYa medeniyetinin beşikle-
o) Belgisiz zamir - kişi zamiri - dönüşlülük zamiri - bel- rinden biridir.
gisiz zamir Numaralanmış cümlglerln hangisindeki altl çlzlll
E) Belgisiz zamir - kişi zamiri - dönüşlülük zamiri - kişı sözcükler türü yönüyle özdeştlİ?
zamiri
A) | B) ll c) lll D) lV E)V

8, l. Büyük paketleri, onlann kargo şirketiyle gönder


meye karar verdileı
ll. Arkadaşlarlnln hepsi toplanmlş, ona doğum gü- 1 1. Hava kuru Ve hafif, kendiliğinden aydln gibi. loimden
nünde güzel bir hediye almlşlardl. buranln her günü böyleyse, günün Ve aydlnhğln ne ol-
duğunU görmek için burava gelip oturmalt, diyorum.
lll. sadece bu çocuklarl değil, onlarün haçbirini daha
Altn bir akşam anlvdl. sağlmlzda solumuzda evler
önce görmemiştik.
hep kireçle tertemiz badanalı. Llgpşi kaIlp kallp kübik,
lV sorularln hepsini aşağl yukarl bir dakikada cevap- Mimari süse, "Bana bak!" ç!yg! cica biciye yeltenen
lamlştl. iğls yok. Eeş\e bir dünyadaylm, apaydln bir dünyada.
V onun sözlerj seni incitmesjn; o, bugünlerde biraz Bu paİçadakl altl çızlll sözcük|oİden kaçl adlldlr?
sinirli.
Numalalanmlş cümlelerin hangisinde hem tamla- A) 3 B) 4 c) 5 D) 6 E)7
yanl hem tamlananl zamar olan isim tamlama$ kul-
lanllmlştlr?

A) | B) ll c) lll D) lV E) V

9 Aşağldaki cümlelerin hanglsinde "kimi" sözcüğü tr


zamir görevinde kullanllmamlştlr?

A) Gelirken kimi gördüğümü tahmin edemezsiniz.


a ABcoE ABcoE ı
B) Kimi hlzll davranıp listedekien kolay konulafl seçti lo
,O
c) Bugünlerde kimi görsem bana seni soruyor. aO 1,ooooo
.O
D) Kimi güldü, kimi üzüldü yerdeka halimize. 5O ı
E) Kimi dizeler insanı başka diyarlara sürükler. 6O
7O o
6O oooo lsooooo
l *",,o r* ı
)
)l
9 ııı ı
o
t36 9l5 9Iüık Dlll vo Edoblyoi soru Bonko§]
Test
Romon (Zomirler) - lll 6I
1. seviyorum s€ni ekmeği tuza banlp yer gibi 4 Aşağldaki cümlelerin hangisİnde işaret bildiren
Gecoleyan ateşler içinde uyanarak sözcük ötekilerden arklı türde kullanllmlşılr?
f

Ağzlml dayayıp musluğa su içer gibi


A) Bu soruda çok İaz la zaman kaybettin.
Ağlr posta pakotini, neyin nesi belirsiz
B) Bu, şimdiye kadar izlediğim en duygusal lilmdi.
Telaşİ, sgvinçli, kuşkulu açar gibi
c) Toplumun bu yanhşlara tepki göstermesi gerekir
Bu dlzelarde zamlr görevinde kullanıımlş kaç söz- D) Bu ansanlarln sorunlarına devlet bir çözüm bul_
cük vardlİ? malıdlr.
E) Dünya, bu haberleri izlemekten yoruldu.
A)1 B)2 c)3 D)4 E)5

2. Aşağldaki cümleleİin hangİsinde "o" sözcüğü işa- 5. Aşağldaki cümlelerin hangisinde kişi ad|ll yoktur?
reı zamiri olarak ku|lanllmlştr?
A) Bu kitabl okuyan herkes, yazan yaklndan tanlr.
A) o, çallşma hayaİna girdikten sonra çok değişti.
B) Klasik eserleri okumanltavsiye ederim sana.
B) Aylrttlğ|m elbisenin bir benzerinide o almış.
c) Bir tek sendin, zor zamanlarımda yanlmda olan.
c) o slrada keşke yanlmzda sen de o|saydln.
o) Bazen, onun anlatİklannl anlamryorum.
D) o kitabl ben de okudum, çok beğendim.
E) Kimse, çocuklarına onun kadar dü§kün olamaz.
E) o, bilgasayann çallşmasl için gerekli bir parçaymlş
:öls

3 Aşağldaki cümlelerin hangisinde "kendi" sözcüğü, 6. Aşağldakileİin hangasinde "o" sözcüğü işaret za-
özneyi pekİşıirmiştİr? mıri olaİak kullanllm§tlİ?

A) Artlk biz de kendimize bir çekidüzen vermeliyiz. A) onun yazdlğl kitaplarda sade bir üslup Vardlt
B) Bu hediyeleri kendilerine biz gönderdik. B) o kilapta her okurun i|k İark edeceğİ şey "sevgi".
c) Her konu§mamEda kendini iyi hissettiğini söylü- c) onlan yeniden gözden geçirmelisin, ben bazl
yoı yazm hatalan buldum,
D) uyarllann yazlll olmaslnl siz kendiniz istediniz. D) Bu esğriyazarken en çok onun sözleri kulağlmda,
E) Kendi kendine konuşmayl huy edindi son zaman- E) o hikayeyi ilk okuduğumda çok etkilenmiştim.
larda.

9l§ 9 Türk Dill vo Edobıyği soru 8onko§l ı37


je ıs
nlon
Konu Testi
7 Aşağldaki cümlelerin hangisinde soru zamıri kul- 10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde İarkll türden za-
lanllmlştlr? mirler bir arada kullanllmlşhr?

A) Aranlzda bu sorulafl çözebilecek birivar ml? A) Kiminle konuştuğumu nasıl bilebilirdin?


B) Dün sizi arayan kişi, ailenize yakln birisi miydi? B) Bazllan kendi yeteneklerinin farkında olmaz,
c) Ne gün Ankara'ya gideceğini size söyledi mi? c) Dürüstıük, kimi için önemli kimi için önemsiz bir
D) Dün sessizce aramzdan ayfllmanln sebebi neydi? Vasftlr.

E) Yeni eğitim sistemi ne zaman uygulanacak? D) Bu konudan ne benim haberim nedeonun haberi
oldu.
E) Bu paketlerin neye Ve kimlere yarayacağlndan ha-
bersizdi.

8. Aşağldakilerden hangisinde "-ki" eki bir adın yerinl


11. AşağldakilerdĞn hangisinde işaİet zam|ri kullanll-
tutacak biçimde kullanllmlşİr?
mlştır?
A) Kitaptaki testlerin yanlnda dergininkiler kolaydl. A) Şairin bütün şiirlerini ezberlemiştim, o zamanlar-
B) otobüsteki insanlar, trafikten iyice bunalmlşİ.
B) onun hakklmlzda ne düşündüğünü bi|miyorum,
c) sendeki bu rahatltğa bir anlam Veremiyorum. c) Bu yazülar, o dönemin sosyal yapıslna lşık tutuyoı
D) slcakhk, havadaki nemle beraber daha da artlyor.
D) Öeki öğrencileı pikniğe gitmek yerine test çöz-
E) EVdeki eşyalann yerini değiştirmekle iyi yapmlşsln. meyi teİcih etti.
;'6is E) oraya çöp atllmamasl için deİalarca imza topladlk.

9. (l) onun çektiği filmlerde toplumsal sorunlar çoğUn-


lukla ironi yoluyla ele alınlr. (ll) Kahramanlarln tümü,
bu amaca uygun yaratllmlştr, (lll) Filmlerin hiçbirinde
sanat anlaylşlndan ödün Vermez. (lV) Bundan sonraki
fiImlerinde de kendi baklş açıslnl yitireceğani sanmlyo- T] ı ı
rum. M Kaldl ki ironi, onun sanatnln temel ilkelerin-
den biridir.
Bu parçadaki numaralanmlş cümlele.in hangilerin- ı ABc Eı
ıooooo
o
0ooo o
,ooooo10oo o
de birden çok zamir vardlr? ^BcDE
.ooooo 11Oo ooo
o
A) lve ll
D) lll Ve
B) ll ve
lV
lll
E) lV Ve V
c) ll Ve lV
. aOOO o
:BB888 3()oo o ı
60oooo .OOO o
?ooooo şOOO o
.ooooo,"ooooo
o ı
o
2
= ııı
o
ı38 ais 9 Türk Dili ve Edebiyoft soru Bonkoşl
Test
Romon ğozım Kurollorı ve Noktolomo lşoretleri) - l 62
1. Ölüler Antl'nln batlsünda kent merkezi uzanlı Burasl, 4 Aşağldaki cümlelerden hangisinde altl çizili bö-
l lümde yaz!m yan||şl vardlr?
iş hayaİnln gerilemesinden önce kentin yönetim Ve

ticaret bölgesiydi. Geniş ana cadde boyunca slraslyla


A) Bu okulun aa|lmaslnda kasaba halklnln büyük kat_
İl
klsl olmuş.
Valilik binasl, postane Ve kentin büyük oteli görünür. B) Başarıll olmaslnda düzenli ve sürekli çallşmasınln
lll lV eıkisi çok önemli.
Tüm bu qöz allcl yapllaı granit blokla.la inşa edilmiş-
V
c) Çocuklann burada kalmaslnda herhangi bir engel
yok,
tir.
D) Yarün buraya qelmesinde nereye giderse gitsin,
Bu parçadaki altl çizili bölümlerin hangisinde
yazlm yanllşl yaPllmlştlr? E) Toplumun kalklnmaslnda eğitim düzeyinin geliş-
miş olmasl çok önemlidir,
A)| B) ll c) lll D)lV E) V

5. Yazarınln talihini Ve yazarIlk Serüvenini yönlendirmesi


2. Aşağldaki cümlelerİn hangisinde yazlm yanllşl
yoktur? baklmlndan pek az metin, "oğlumuz" hikeyesi kadar
lll
A) Aylar varki dğniz klylslnda bir Qay bahçesine gidip dikkat çekicidir: Çünkü Tank Buğra'nln ünlü bir yazar
çay içmedim. llİ

B) Beni aramasada zor günümde yanlmda olacağlnl oIarak anllmaslnda, bu hikayenin oynadlğl rol hayli
biliyorum. lV
c) onbeş yaşlna geldiğinde geleceğini nasll şekillen- önemll Rahatl|kla diyebiliriz ki Tank Buğra edebiyat
direceğine karar Verdi,
.,öis VVl
dünyaslna bu hikayenin araladığl kapldan adlm at-
D) işlerim çok yoğun olduğundan bir süre görüşemi-
yeceğiz. mlştlr,
E) MaSmaVi bir gökyüzünün alİnda dolaşmayl özle- Bu parçadaki numaralanmış noktalama işaretlerin-
dim. dğn hangisi yanllş kullanllm|ştlr?

A) | B) lll c) |V D) V E) Vl

3. Herkes bilir şunu: Roman; diğer sanat dallannda ol-


duğu gibi bir kurtuluş rotasldlr.
Bu cümledeki nol(alama yanllşlntn sebebi aşağF
dakilerin hangisinde belinilmiştir? 6 Aşağldaki cümlelerden hangisinde yazlm yanllşl
valdİ?
A) "Herkes"ten sonra Virgül (,) getirilmemiştir
B) Virgül (,) yerine noktalü Virgül (;) kullanllmlştlr. A) Niçin yedin benim yarln için aylrdlğlm elma m|?
c) Nolda (.) yerine noktall Vargül (J kullanllmlşİr B) Bu kitaplan neden hiç kimse okumuyor?

D) Ünlem (I) konmasl gereken yere nokta (.) konul- c) Niye tatile siz de bizimle birlikte gelmiyorsunuz?
muştuı D) Bana bu sözleri söyleyen sen değil miydin?
E) Üç nokta (...) yerine nokta (.) kullanllmlştlr. E) slnfln duvanndaki resimleri hanginiz yapmıştln|z?

eis 9lüüt Di|i ve €debiyoi sofu Bonkosl ı39


jeıs
..::T]::: Konu Testi
7. l. sahilde çay içmenin, sohbet etmenin tadl 'l0. Ülke yönetiminde dilin kullanlmlyla ilgili olarak akla iIk
ll. Küçücük çantada ne ararsan var: kalem, silgi, diş gelen şüphesiz Konİüçyüs olmaktadlr. Konrüçyüs'e!
flrçasl lll
lll. Konuşan Ve sizi rahatslz eden sadece ben miyim "Bir ülkeyi yönetmek üzere çağnlsaydlnlz ilk iş olarak
lV Temiz, o tertemiz duygulan, birdenbire değişmişti llİ

V En çok yalandan, iftiradan korkanm ne yapardınlL " diye sorarlar.


lVV Vl
Numaralanmlş cümlglerden hangilerinin sonuna
üç noİİa (...) konma|ldlr? Bu parçadaki numaralanmlş nokİalama işaretlerin-
den hangisi yanlış kullanllmlştlr?
A) lVell B) l ve lll c) ll Ve lV
D) lll Ve V E) lVVeV
A)| B) ll c)lv D)V E)Vl

8. l. AV Güldan Demiı bu davanın da üstesinden geldi. 1 1. Aşağldaki cümlelerin hangisinde yazlm yanllşl var-
ll. Genel sekreter Jens stoltenberg Brüksel'deki dlü?
NATo ıoplantısl öncesi basln toplantlsl düzenledi.
A) server Bedi mi Peyama safa'nln ıakmaadlymlş?
lll. sitedeki 4 No.|U dairenin satlşl gerçekleşti.
B) Mecidiyeköy'deki evleri uzun süredir kullanllmlyor-
lV cumhUrbaşkanl ABD'de bir dizi görüşme yapmlş.
mUş.
V Haslaneden M.R, sonuçlarlml almaya gideceğim,
c) Anadolu'da ilk fil macerası ,l402'de Ankara sa-
Numaralanmlş cümleleİin hangisinde klsaltma- Vaşl'nda görülür.
laİln yazlml ile ilgili bir yanllşllk vardlr? .eıs ,l2
D) Temmuz 20,t0 Pazarİesi'nin TDK için önemi bü_

A) | B) ll c)lll D)lV E)V


yüktür.
E) TBMM'de yapllan oylamada ikinci tura başlandl.

9. Hasan Ragüp Bey, 1934 ylllnda soyadl kanunu çlkanl-


dlğında "Erensel" soyadlnI aldl.
Bu cümlede tlrnak işaretinin kullanlm gerekçesi
aşağldakilerden hangisidir? ııı
A) Başka bir kimseden aktanlan sözü belirtmek
B) Bir iİadeyi özel olarak Vurgulamak
c) Bir eser adlna dikkat çekmek ,ooooo,ooooo
ABcD E ı

,ooooo,oooooo
D) Biljmsel bir çahşmadaki künyenin bir parçaslnl Vur- 3ooooo 11ooooo
.OOOOO ııOOOOO
gulamak
5ooooo 13ooooo ı
E) Alüntlnın aktanldlğl eseri göstermek 6OOOOO ııOOOOO
?ooooo 15ooooo
sooooo,oooooo
o l ,.",,o, aau' ı
o
E
9 ı
o
140 el§ 9 Türk Dili ve Edebiyoft soru 8onko§ı
Test
Romon (Yozım Kurollorı ve Nokio|omo lşoretleri) - ll 63
1. Aşağldaki sözcüklerd9n hanglsinin yaztml yan- 4. Muz3.İler Buyrukçu, yakln arkadaşl orhan Kemal'i
llşİr? anlattlğl 'Arkadaş Anllarlnda orhan Kemal" kitabında
şunlarl söyler (l) orhan Kemal'le benim sokak tutkum
A) maydanoz BJ egzoz c) süpriz büyüktü (ll) Yaşadıklarınln bilincindeki kişiler olarak
D) orijinal E) tlraş bizleri bütün bir ömür evlere, işyerlerine, kahvelere
götüren sokak önemliydi (lll) Bir Sergiydi, bir panaylrdı
(lV) bir hayat de{ilesiydi, yerleşim yerlerinin soluk allp
Verdikleri ciğerleriydi M sanatÇ!lara sonsuz yiyecek
üreten bir tarlaydl.
Bu parçadaki numaralanmlş yerlerin hangbine iki
nokta () getirilmelidir?

2. 1928'de sessiz film sanatsal açldan doruk noktaslna


A)| B) ll c) D)lV E) V
lll lIl

ulaşt, Birtaklm kişilerce bu, onun sanatsal işlevinin


lıl
sonu olarak değerlendirilsede Sinema estetik yolunda
lV
hlzla ilerlemeye devam etti Ve sesin gerçekçiliğe yak-
V
|aşmasl bazü kolayllk|ann yanlnda bu konuda bir
5, Aşağldaki cümlelerden hangisinde ayraç () işareti
kaosun yaşanmaslna da sebep oldU, yanllş kullan!lmlştır?
Bu parçadaki numaralanmlş sözcüklerden hangisi-
nin yazlmlnda yanllşltk vardlr? A) Yazann biyografisi (yaşam öyküsü) bizi epey duy-
gulandlrmlştl.
A) | B) ll c) lll D)lV E)V B) Türkçe dersinde edat (ilgeç) konusunu öğrendik.
,'elS c) imek fiili (ek fiil), hem isimlere hem fiillere eklenen
bir çekim ekidir.
D) Tiyatroya, sinemaya gitmeyi (kitap okumayl) çok
severim.
E) Bu tür metinler, eğik yazyla (italik) yazlllr.

3. Kimi noıİalama işaretlerinin kullanlmlyla ilgili ola-


rak aşağlda verilenlerin hangİsinde bilgi yanllşl
va?dr?

A) Yazlda satlr başlna allnan konuşmalan göstermek


için uzun çizgi kullanlllr
B) satra slğmayan kelimeler bölünürken satür sonu- 6. soğuktan ml titriyordum ( ) heyecandan ml bilmem
na klsa çizgi konur ( ) ortallkta kimse yoktu () Tramvay birden ne İena

C) Sevinç, kvanç, acl, korku, şaşma gibi duygulan glclrdadl ( ) Tramvaydaki adam tanldlk mlydü acaba ( )

anlatan cümİe Veya ibarelerin sonunda ünlem işa- Bu parçada ayraçlarla ( ) belinilen yer|ere aşağF
reti yer allr. daki|eİin hangİsinde verilenlEr slİaslyla getirilme-
D) cüm!e içinde Virgüllerle ayrılmlş tür veya taklmları lidir?
birbirinden aylrmak için eğik çizgi kullanlhr.
A) (,) (.) (.) (!) (?) B) (?) (.) (.) (?) (!)
E) Allntllarda başta, ortada Ve sonda allnmayan keli-
me Ve bölümleri göstermek için üç nokta kullanlllr. c) (;) (.) () (!) (?) o) (,) (.) (...) (!) (!)

E) (;) (.) (...) (?) (!)

eis 9 Türk Dili ve Edebiyotl soüu Bonkosl ı4l


jeıs
1.:Y::: Konu Testi

7. Bilmem ben kendime Qekidüzen Vermeya, derviş gi- 9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bil yazlm yanllşl
biyimdir. Berbere uğramaya üşenip sakal bir kanş, vardlİ?
saçlar öyleSine, günlerce dolaştlğlm olur. Bir l\rehmet
Bevimaz Vardl, çoKan öldü, rahmet dilemiş olacak, A) Bahçeyi hanlmeIi, iğde ve gül kokulan; rengArenk
hatldaylverdim. Tanlşlı konuşurdum ama adlml biçlll aslanağzı, yusuİçuk Ve akşamsefasl çiçekleri sar
merak etmemiş, yoksa unutmuŞ mu, nedir? Bir gün mlştl,
benim için: "Hani saçl sakall akar gibi bir adam geliyor B) Üzerinde capcanlı, camgöbeği bir elbise vardl.
buraya, o işte." demiş, duyanlarln hepside anlamlş-
c) 100 metre sonraki üstgeçitten geçerek sola dön-
lar ben olduğumu. Bana da söyledileı hoşuma gitti,
melisiniz.
doğrusu tam bulmuş rahmetli. Çamurdan kaç|nmayt
bir türlü becerememj çoraplanm hep düşer; yakamla
D) Elimdekinin güzel migüzel bir kitap olduğunu geç
bovunbağlmln biri bir yandadl( biri bil yanda, ona da İark ettim.
aldlrmam... Dedim ya, derviş gibiyimdir. E) Gazetenin ön sözünde amaçlanndan söz ediyor-
Bu parçadakialtl çizili sözcüklerden kaç|nln yazlml lardt şair Ve yazarlar.
yanllştlr?

A)1 B)2 c)3 D)4 E)5

,l0. Aşağldaki cümlele.in hangisinde kesme işareti (')


yanllş kullanllmlştlr?

A) 1789'da gerçekleşen Fransız ihtilali, tüm dünyayı


etkiledi.

8. Mumyalanmlş bir eşeğe benzeyen cllız bir lokomotiİ, B) istanbul'suz bir şiir dünyasl düşünülebilir mi?
I
c) Türkiye'de yaşayan tüm insanlan kucaklayan bir
Kayseri yolunu tutuyoı Her nedense o zaman burada _.,els proje bu.
iŞleven bu ulaşlm araclnda, sudan geçmeyen hayva- D) Uçağımız yann 18.1s'te hareket edecekti.
ll E) Nikaha çiçek göndermek yerine TEMA'ya bağ§ta
nln inadlna benzer bir inal vardl, zaman zaman inadl
bulunulmasl istendi.
tutardl. Bakarslnlz, tlpış tlpış giderken birden bire znk
lll
yerinde sayar. Bir ses duyulur: "Lokomolifin suyu

tükendi. Allah'lnl seven su getirsin!,.." Kovalarla, ibrik-

lerle, testilerle bir sürü kişi su aramaya çlkar, su bulUn-


lV
mayan bir yerde ise herkes mataralarlndaki, testilerin- l1
V
deki, teneke ya da toprak ibİiklerindeki sulan lokomo-

tiİe boşaltlrlar. l\4übarek, yürümeye başlardl. ı ABcDE ABcDE ı


Bu Parçadaka alİ çizİli sözcüklgrden hangisinin
yazlml yanlıştlr? ,,ooooo
lrooo
5O OOO ısOOO ı
A)| B) ll c) lll D) lV E)V 6O OOO ırOOO
7O OOO,ıOOO
3o OOO ıoOOO
a ! ,.*,o, aaua
ı
ü
ü.
o
o ı

112 ei§ 9 Tüık Dili ve Edebiorl soru Bonkosi


Test
Romon - l 64
1. Romanda, iyi bir eğitim görmüş Ve bir aşk nedeniy- 3. Aşağldakt açlklamalardan hangisi ayraç içinde ve-
le hüsran yaşamlş istanbullu genç öğretmen Feri- rilen roman tüİüyle ilgili değildir?
de'nin tanlkllğtyla AnadoIu'nun Kurtuluş savaşl'ndaki
hai yanstlllr. Farkll yaşam biçimleri, ,farkll anlaylşlaı A) lnsanl derinden etkileyen toplumsal sorunlann iş-
farkll gelenek Ve görenekleı toplumsal çatlşmaIar Fe_ lendiği romandlr. (sosyal roman)
ride'nin gündelik yaşaml Ve duygu dünyaslyla iç içe B) Esrarengiz, şaşlrtlcl olay ve serüvenlerin ele alln_
verilir. dlğl romandl. (Macera romanü
Bu parçada sözü edilen roman aşağldakilefden c) iletişim afaçlarlnın olanaklanndan yararlanllarak,
hangisidir? nesnel yöntemlerle, araştrma Ve inceleme ölçüt-
lerine dayanllarak oluşturulan romandlr.
A\ Ateşten Gömlek B) Çarkuşu (Fantastik roman)
c' vulun Kahpeye D) sinekli Bakkal D) Tarihin değişik dönemlerindeki önemli oIaylann
E) Yapnk Dökümü anlatlldlğl romand|r, (rarihi roman)
E) Toplumsal davranlşlan, adetleri, gelenekleri ön
plana çlkaran romandlr. (röre romanD

2 Yakup Kadri'njn, Anadolu'ya açıllşınln ürünü yaban'dlr.


olaylarlnln, Eskaşehir, Kütahya, sımav dolaylarlnda
geçtiği romanda Miln Mücadele ylllarlnln Anadolu'su
gözlemlerinden yararlanarak verilirken köyün Ve köy-
lünün durumu yansflllr. yaban'| izleyerck Ankn'da
da Miln Mücadele yllları ile cumhuriyet'in ilk ylllarlnln
4. l. Birdenbire, lokantanln avlusunda bir trampet sesi
Ankara'sl verilerek bir kalklnlşln öyküsü anlanllr. En ığis aşitildi.
son yaymlanan roman olmakla bnfikle Hep o Şark,
Abdülmecit, Abdülaziz, V Murat dönemleriyle Abdül-
ll. Tellal, trampet çalmayl bitirdikten sonra, cümleleri-
ni düzenli arallklarla keserek bağlrdl.
hamit döneminan yirmi yllünl vererek Krahk Konak rc-
manlnln temelini oluştuaur Kirark Konak romanlnda lll. Köylüler işlerinden, ahm satlmlarlndan söz ediyor-
yazar, Tanzimat Dönemi'nden başlayarak kuşaklar lar, yeni ürün üzerine bilgi topluyorlardl.
araslndaki çatlşmayl değerlendiriyor Ve çöküşü sergi- lV Goderville halklna ve pazara gelen herkese ilan
liyor. izleyen romanlarda cumhuriyet Dönemi'ne ge- olunur:
lindiğini görüyoruz. Bir SüQijn ve Hüküm Gecesl'nde v Bu sabah saat dokuzla on araslnda, Bauzeville
ll. Abdülhamit Dönemi'ni, sodom ye Gomo.e'de istan- yolu üzerinde, içinde beş yüz frankla bazl iş ka-
bul'un işgal yilannrl., Panaromalar (Panaroma l, Pa-
ğltlarl bulunan kara meşinden bir cüzdan kaybol-
naroma l0'da cumhurayet'in ilanlndan 1952'ye değin muştur.
geçen ylllann değerlendirilmesi yapllmlşİr. Nur Baba
Numaralanmış cümlelerin anlamll bir parça oluş-
ise tekkelerin yozlaşmaslnl yans lr.
turabilmesi için doğru slralama aşağldakilerden
Bu parçadaki bi19ilere göre Yakup Kadrİ ve roman- han9isidar?
lan hakklnda aşağldakilerin hangisine ulaşllamaz?
A) lİl _1_1l _lV_V B) 1_ 11_1ll -lV_V
A) Toplumun geçirdiği tarihsel evreleri yanslttlğlna _1_|V_V_lll
c) ll D) lll -ll -|-lV_V
B) Gerçek olaylardan yararlandlğlna
E) ll - lV-V- l- lll
c) Ulusal değerlere eserlerinde yer Verdiğine
D) otobiyografik özellikler taşlyan eserler yazdlğına
E) Kişasel değerlendirmelerini yanslttlğlna

els 9 İürk Dlli ve [doblyot so.u Bonkosl ı /ı3


iels
.t:,:]:: Bir Adım Otesi l.ı
5 Bizim edebiyatımlza qerÇeklik tohumlan Tanzimat'ln 7 Milli Edebiyat Dönemi'nin tanlnmış ilk romanclsl Ve
ikinci döneminde ekilmiştir. hikayecisidir. Roman, hikaye, tiyatro Ve anl türünde
Bu cümledeki "edebiyatlmlza gerçeklik tohumlannln eserleri Vardlr. ilk romanlannda aşk konulannl işlemiş-
ekilmesi" sözüyle anlatllmak istenen aşağldakiler- tir. Handan, psikolojik bir romand|r. sonraki roman-
den hangisidir? lannda toplum yaşamlndaki değişiklikleri, Türkçülük
düşüncesini Ve Milli Mücadele'yi işlemiştir. Anlatlmda
A) Batl edebiyaİndan etkilenilmesi konuşma diline bağlldlr, dili özensiz, üslubu düzen-
sizdir. Yirmiye yakln romanl Vardlr. seyrye Talip, Kalp
B) Eserlerin teknik yönden kusursuz olmasl
Ağnsı, Vurun Kahpeye, Yeni ruran bu romanlardan
c) Gerçekçi eserlerin Verilmeye başlanmasl baz llarldlt
D) Eserlerin toplumu eğitme amacıyla yazllmasl Bu parçada sözü edİlen yaza. aşağldakİlerden
E) Pek çok yeni türün bu dönemde edebiyatlmıza gir- hangisidir?
mesi
A) Hefik Halit Kaİay
B) Yakup Kadri Karaosmanoğlu
c) Halide Edip Adlvar
D) ziya Gökalp
E) Reşat Nuri Güntekin
6 Eşiklerinde soluk yüzlü, çlplak ayakh, ürkek Ve ses-
siz çocuklann, ellerinde ekmek kabuğuyla Ve çerden
çöpten yapllmlş oyuncaklarla, ağlr ağlr, düşünerek ve
gülmeden oynadlklarl bu mahalledeki evlerin araslnda
kendi evimi ararlm Ve edeta güç bulurum; çünkü bun-
lann hepsı benim evim gibidirler.
8. Aşağlda verilen eserıerden hangisinin türü diğeİle_
rindgn farklldlr?

Henüz akşam olmamlştl. Köşke girdim. Ewela salo- ığls A) Iaaşşuk-/ Talat ve Fitnat
na çlktlm. Paşa orada. Nüzhet piyano çallyor, odaya B) Şak Evlenmesi
Erenköy akşamlan doluyordu, Her şeyin uzaklaştlğl c\ Ateşten Gömlek
saat, Güneş Ve renkler çekiliyor. odada madenj eş-
yanın panltlsl. Her şeyde bir haİiİleme Var. En katl ci- D\ suç ve ceza
simler bile eriyor Ve Erenköy bayılıyoı e' Çahkuşu
Bir romanln farkll bölümlerinden aldlğlmlz bu me-
tİnlerde, İarkll mekanlar kullanan yazann bunu
yaPma sebebi aşağldakile.den hangisi olamaz?

A) Yazarln, döneminin sosyal hayatlnl ikirarkllcephe-


den yansltma isteği
n ııı
B) Her toplumda 9örülen birbirine zıt yaşam tazlarınl
romanda yansltma düşüncesi
c) Bir yanda kenar mahalleler Ve orada yaşayan yok- BcD E ı
,oooo oso oooo
sul halk, diğer yanda köşklerde yaşayan Varllkh 1oooo
30ooo oO,,O oooo
l0o
ai|eleri göster.:re isteği oooo
D) Romandaki mahalle Ve köşkün, kahramanlann ı o O,zO ı
o O ısO
sosyal konumlarlnl Ve ruh hallerani yanstan birer o O,ıO
?o o oo O ısO oooo
unsur olarak gösterilmesi fikri 3o o oo o 15o oooo
E) Toplumdaki zengin ve yoksul kesimlerinin birbirin_ ı ı
den farks|z bir yaşantl sürdüklerini kanltlama ge_
reği
9 ı ııı ı
o

144 ol§ gıürk Diıiv9 Edobiyolü soru Bonkosl


Test
Romon - ll 65
Aşağlda verilen eseİ-yazar eşleşt|İmelerinden 3 lçeri girdikleri zaman oda kasvetli bir resmiyetle dolu
hangisi yanllşhr? idi. Beyaz bir örtü ile örtülmüş dikaş masasl üzerinde
yanan iki büyük şamdan araslndaki gümüş bir tepsi
A\ Aşk-! Memnu - Halit ziya Uşakllgil içinde, beş altl pamuk yuvarlağl Vardl. Emma, çene-
B) ht'bah - şinasi si göğsünde dayanmlş, göz kapaklannl ylrtllacak gabi
açlyor; zaylf e|leri, can çekişenlerin korkunç Ve acl tav-
c) Çark şu _ Re§at Nuri Güntekin
rlyla örtüler üzerinde sürünüyordu. charles, bir heykeI
D) A/aba seydas, - Recaizade i,4ahmut Ekrem gibi soluk gözleri kor gibi klpklzll, hiç ağlamakslzln
E) Eylü/ - Mehmet Rauİ yatağın ucunda duruyor; öbür yanda biri diz çökmüş
yavaş sesle bir şeyler mlnIdanıyordu.
Bu parçayla iıgili o|arak aşağıdakilerden hangisi
söylenemez?

A) Benzetmeden yararlanllmlştlr.
B) Tasvirlerde kişisel yorumlar ön plandadlr.
c) AnIatlmda canllllk diyaloglarla sağlanmlştlr.
D) Üçüncü kişilianlatm Vardlr.
2 Peyami memleket meselelerine pek ilgi duymayan bir
hariciye memurudur. Ancak daha önce cephede sa- E) Dil, sanatsal işleviyle kUllanllmıştlr
Vaşmış olan yakln akrabasl cemal Ve onun arkadaşl
ihsan'la tanlştlkan sonra tavn yavaş yavaş değişir.
Memleket meselelerjne daha çok ilgi duymaya baş-
lar. Bu arada izmir işgal edilir cemal'in klz kardeşi
Ayşe'nin evini Yunan askerleri basar, kocaslnl Ve beş 4 Bu naklşll çorap bir türkü gibidiı Bir türkü slcaklığlnda
yaşlndaki oğlunu gözlerinin önünde öldürürler. Bu örülmüştür. sarısl, klrmlzısı, yeşali, mavasa, luruncuSu,
haber istanbul'da duyulur olaydan bir süre sonra da türlü rengi kanşlp uyuşmuş; bir slcaklık, bir yumuşak-
Ayşe istanbul'a gelir ve ihsan'ın annesiyle birlikİe kal-
iöis llk meydana getirmiştiı Aşk gibi, şefkat gibi bir şey
dlğl konağa yerleşir. Aynl günleİde istanbul'da değişik olmuştur. Bu çorap aşktlr. Öyle bir gelenekten gellr,
mitingler|e izmiain işgali klnanmaKadlr. Bunlardan en Memed'in eli değince titremesi, lşlğa çlkannca irkil-
meşhuru olan "sultanahmet Mitingi"ne Ayşe, Peyami, mesi boşuna değildiı Böyle çoraplann üstünde hep
ıhsan ve cemal de katılır iki ku§ naklşl bulunur. Gagalarlnı birbirine dayamlş iki
Halide Edip Adlvar'ln Ateşten Gömrek adll ro- kuş... Sonra, iki ağaç Vardlr, yan yana dururlaı Çiçek-
manlndan ahnan bu parçadan aşağldakilerin han- |eri burun burunadlr. sonra bu iki naklş arasından süt
9isine ulaşllamaz? beyaz bir su akar. Klrmlzl kayalar Vardır kıyıclğlnda, Bir
renkleı yallmlar cümbüşüdür, almlş başlnl gidiyor,
A) Peyami'nin memleket meselelerine baklşl zaman Yaşar Kemal'in romanlndan allnan bu parçayla ilgi-
içinde değişmiştir li olarak aşağldakilerin hangisi söylenemez?
B) izmiain işgali olay örgüsü içinde yer bulmuştur.
C) Cemal ve ihsan ülke sorunlanna kayltsz kalmamlş A) Yineleme Ve mecazlarla şiirsel bir üsluba yaklaş|l-
kişiler olarak kurgulanmıştlr. m|şttr.

D) Roman, içeriksel açldan tarihi romanlara ait özel- B) Benzetmelere, ayrlntılara dayall betimlemeler
likler taşlmaktadlr. yapllmlştlr
E) Yazaı geçmişte yaşanmlş olayları değiştirmeden C) içerik ve üslupta halk kültüründen gelen özellikler
romanlna konu etmiştir. belirgindir.
D) Belli bir zaman diliminde kahramanın geçirdiği
değişim anlatılmlştlr
E) Kahramanln duygularl ile naklş geleneği araslnda
anlam ilgisi kurulmuştur,

els 9 Tü.k Dili ve Edebiyoİ solu Bonkosl I45


jeıs
t:,:::: Bir Adım Ote"i !,
5. Aşağ|dakilerden hangisi bireyin iç dünyagnl esas 7. Aşağıdakilerden hanglsl yanlnda ayraçla verllen
alan eserlerin özelliklerinden biri olamaz? kavramla ilişkilendirilemez?

A) Bilinç aklşl Ve iç monolog teknikleriyle bireyin iç A) orİa boylu, ilk bak|şta göze epeyce çirkin hatta
dünyasl yanstlllr. çarplk çurpuk görünen bir adamdl. Göğsü çökük,
B) olay örgüsünde merak unsuru geri plana itilerek bedeni kuru bir dal gibiydi.
bareyin ruh hali Ve iç çatlşmalarl psikolojik betimle- (Fiziksel portre)
melerle verilir. B) Marshlar; silikonlu gevrek iskeletleri, güçsüz bir
c) Anlatlm, çoğunlukla günlük konuşma dilinin kas yapllarü Ve çakmaktaşl büyüklüğündeki yuva-
doğalhğlnl yansltacak biçimde değil, çağrüşlmlara larlnln içinde kocaman gözleri olan yuvarlak kafalı
açık, sanatll bir dille yapılır. yaklaşlk 1.80 metre boyunda, iki ayaklan üzerinde
D) Sanat yaptl toplumu eğitme aracl olarak görülür durabilen yaratlklardl.
Ve yapltta sosyal konular işlenir. (Fantastik anlatlm)

E) Eşya Ve olaylardan hareket edeİek kişilerin iç dün- c) Az ileride onu bekleyen yaşll amcaya doğru yürü-
yasına yönelme söz konusudut dü. ihtiyann elindeki ağlr çantay! alarak yürümeye
başladl, ihtiyar, bir an duraksadl Ve kendisine yar-
dlm eden bu adama gülümsedi.
(Gözlemci baklş açlso

D) Genç kızken ben de bir dağ çiçeğiydim orada evet


saçıma gülü EndülüsIü klzların taktlğl gibi takın-
ca ya da klrmlzl ml taksam evet ve nasll sanlmışlı
bana Mağribi surunun altlnda ben de dedim ki bu
da olur...
(Bilinç aklş0

E) Koridordan, yan odalardan Ve binanln uzak köşe-


,,ğ'ls
lerinden de arada bir sağa sola koşuşturan in-
6 Kadln, geceyansl Ferit'e yaklaşh Ve elini değdirdi. sanlarln sesİeri geliyordu, yathğım yerden onlarl
"Bak buz kesildim, nasll uyandlm birdenbire," odanln duyuyordum. Duymasam daha iyiydi asllnda. içi-
içinde bir yanlk kokusu. Hemen anlar kadln. "Yusuf me sarkan derinliğin ortaslnda Kader nerede aca_
kalk, kalk| Yanlyoruz!" Flrlar kadln, Şamdan nerede ba di,e düŞünüYordum sürekli'
şamdan? Duyuyor musun? Mumu yakar. oda kaplslnl (ilahi bakış açısD
açmaslyla kapamasl bir olur. Dlşarldan içeriye öyle bir
duman saldlrlr ki gözlerinin içi yanan kadın akslrmaya
başlar.
Bu parçayla llgili olarak aşağldakilerden hangisi
söylenemez?

A) Farkll duyulara yönelik ayrlntlara yer Verilmiştir. ı ı ı


B) olay çevresinde gelişen bir metinden allnmlştır.
c) Kişi, mekan Ve zaman ögeleri kullanllmlştlr. ı AscDE A3cDE ı
D) Kişilerin iç dünyalanna ait betimlemeler yapllmıştlr.
E) Dilin farkll işlevlerinden
ı 1ooooo ,ıO
yararlanllmüştür.
1,ooooo ı
14o
,sO
o ,oO oo
o ı ı
o oi]aa{ ].],a]a-]aa
loaa_]caoa-]aaa
o
= ııı
o ı

146 el§ 9 Türk Dİli vo Edoblyqll soru Bonkosl


Test
Romon - lll 66
1. Roman, Türk edebiyatna çevirilerle girmiştir. Yusuf 3. l, Perdenin arkasında kalan bu gölge hareketsiz bir

Kamil PaŞa 1859'da Fenelon'un leiemak adll yaplhnl şekilde durdu.


Ill ll. Kahverengi paltosunu yakaslna kadar ilikledj,
çevirmiştir. Uzun bir aşk öyküsü niteliğınde olan ilk başlndaki kasketi çıkararak saçlarlnt yatlştırlp ku-
laklannı sevdi, sonra kasketi tekrar başlna yerleş-
ye rli roman samipa§azade sezai'nin Taaşuk-ı Taht ve
tirdi.
lll lV
Flİnaİ adll eseridir. Bunu Namlk Kemal'in intibah\ izler lll. Kamyondan kalan egzoz kokusu henüz dağllmlş-
V ken cevat Bey soylu Apartmanl'ndan çlktl.
Bu parçadakl numaralanmlş yerlerden hangisinde lV o giderken üçüncü katln penceresinde ince bir
bir bilgi yanhşl vardlr? gölge Vardl.
V Elindeki küçük deri çantayl kolıuğunun altlna so-
A)| B) ll c) lll D) lV E)V kuşturup sokağlmıza son bir kez bakmadan önün_
deki dik yokuşa doğru yol aldl.
Numaralanmlş cümlelerle anlamll bir parça oluş-
turabilmek ıçin aşağldakilerin hangisinde verilen
slralama yapllmalldlr?

A) 1_1l _lV_lll _V B) ll _lll -ıV-V-|


c) lll _ll _V_lV_l D) lV - lll -ll - l-V
E) V_ll _lll _1_|V
2 Pastel renkli bahann ortalannda bir gün... Göz ala-
bildiğine uzanan üzüm bağlan araslnda gürültüİü bir
otobüste yolculuk,,. Gün batlml yaklaşmlş, yol yorgu-
nu gözlerimizle akşamın karanllğlna teslim olmamak
açin direnen doğan|n renklerini izliyoruz. uzaklarda
denizin solUk mavi Qizgisi, gökyüzünün renginde eri- :'elS
meye başlamlş. Karanhk çökmeden otobüsümüz bir
klyl kasabaslna ulaşlyor. Bundan önce görmedim Ve
ama yıllardlr düşlerimde sokaklannl gezip çlnar alt-
lannda rüzgarln sesini dinlediğim, ballkçl sandallarlyla
denizine açlld|ğlm kasabadayım şimdi. cllız, aydlnlat-
4. . Çahkuşu rcmanlnda büyük ölçüde Feride Ve Kamu-
maktan yorgun düşmüş bir sokak lambasınln altlnda,
ran araslnda yaşanan romantik ilişki üzeİinde duru-
gideceğim sokağl anlmsamaya çallşlyorum derin bir
lur.
sessazlik içinde.
. İstanbul, romanda Anadolu'ya göre çok daha ge-
Bu parçanln anlatlmlyıa ilgili olarak aşağldakiler-
niş bir yer tutaİ.
den hangisi söylenemez?
. Çahkuşu'n1n beşinci bölümünde anlatlcl her şeye
A) Farkh duyularla ilgili ayrıntılar kullanllmlştlr. hakim olarak çlkar karşlmlza.

B) izlenimler şiarsel bir üslup yaraıılmaya çallşllarak . Feride duygusal, hareketli, neşeli bir klzdlr.
aKanlmlştlr. Aşağldakiıerden hangisi veralen yargllardan biriyle
c) Gerçek dünya yanslz bir söyleme dayandlnlarak ilişkilendirilemez?
aKanlmlştlr.
A) Uslup B) Mekan c) Kişi
D) Eksiltili ve devrik cümleleİ kullanllmlştır.
E) Kişileştirmeden Ve mecazll söyleyişlerden yarar_
D) Baklş açlsl E) Konu

lanllmlşİr

eis 9 Tü.k olll vo Edebiyotl soru Bonkosl 147


..,eıs
Bir Adım Otesl t
5 insanın, milletinin, sınlflnln, konumunun, mesleğinin 7. Milli Mücadele Dönemi'nde yoğunlaşan milli duygu-
bazl belirgin, ortak natelaklerini taşlyan ama kişisel lar, doğal olarak edebiyatta da kendini gösterir Ve
özellikleri Ve psikolojik boyutlan olmayan stilize kişile- toplumsal konulann işlendiği, hatta insanlann milli
re ---- denir. duygularınü okşayacak, tesiri al na alacak romanlar
Bu cümlede boş blrakllan yere aşağldakilerden artlk kapldadlr. Her ideolojinin edebiyata bir yanslmasl
hangisi getirilmelidir? olduğu gibi milliyetçilik ideolojisi de bu hararetli dö-
nemde edebiyattaki yerini bulacaktlr.
A) karakter B) tip c) başkahraman Bu Parçada sözü edilenlerle aşağldaki romanlar-
D) figüran E) dublör dan hangisi araslnda ilişki kurulamaz?

A' Handan B\ Yaban


c\ Ateşten Gömlek D\ vurun Kahpeye
E' sodom ve Gomore

8. ----, edebiyaİmlzda ruh çözümlemesi alanında yazll-


6 Aşağldakilerin hangisinde izlenimci betimleme mlş önemli eserlerden biridir. ----, gözlemlerini, bi-
kullanllmamlştlr? linenden bilinmeyene, bilinçten bilinçaltlna doğru
uzatarak insan ruhunun en karanllk yönlerini gözler
A) cömert, slcak, iştahll... Bu sihirli kelimeler Ada- önüne sermeye çallşmlştlr. Roman kahramanınln çek-
na'ya çok yaklşsa da onu anlatmaya yetmez, Ge_ tiği hastahk, yazarln çocukluğunda geçirmiş olduğu
leneksel ile modernin, eskiyle yeninin iç içe geçtiği hastallğa benzemektedir. Bu baklmdan otobiyografik
çok kültürlü bi. havzadlr burasl. YlIln on bir ayl gü- bir özellik göstermektedir.
neş topraktan bereketini esirgemez.
Bu parçada boş blrakllan yerlere slraslyla aşağlda-
B) Roma'ya ait kallntllarla dolu önemli bir yerleşim kİlerin hangisindğ verilenler getirilmelidir?
alanl olan KanyteliS Antik Kenti, Kanlldivane adlve- ,,ğls
rilen obruğun çevresine kurulmuş. Derinliği altmlş A) Dokuzuncu Hariciye Koğuşu - Peyami Saİa
metreye ulaşan çukur, antik dönemde mahküm-
B\ Mahur Beste - Ahmet Hamdi Tanplnar
larln vahşi hayvanlara atlld|ğl yer olarak kullanll-
mlş. cJ Krahk Konak -Yakup Kadri Karaosmanoğlu
c) Parlak klş güneşinin renginiiyice koyulaştlrdlğl Ak_ DI Matmazel Noralya'nın Koltuğu - Peyami safa
deniz mavisinin üzerinde beyaz bir kuğu gibi uza- E) Hükirm Gecesi - Yakup Kadri Karaosmanoğlu
nan K]zkalesi, yalnlzlığtn tadtnl çlkarİyor. Küçük bir
adaclğln üzerinde gururla tek başlna seyrediyor
masmavi sulann danslnl,
D) Karabük'ün tarihi ilçesa saİranbolu, yumuşak Ve
beyaz bir kar örİüsüyle kaplanmlşken siz ahşap
evlerin slcaclk kucağlnda dinlenebilirsiniz. os- n I1
manll Dönemi'ne özgü mimarinin zariİ örnekleriyle
dolu ilçede Arnavut kaldlnmlt sokaklar eski zaman
hikayeleriyle dolu. ı ABcDE ABcoE ı
E) Eski çağlarda orman denizi diye anllan Abant, o,o
o
o
o,"o
ağaçlarla örülmüş muhteşem dokusu, renkrşlk 3ooooo 11oooo o
o
oyunlarının buluştuğu gölü ve arlnmlşllğryla bir

kartpostal güzel|iğinde. Karlarla örtülü orman o
kıylslndaki patikalarda gezinirken durgun suyun o
üzerinde oynaşan kuşlara dallp gideceksiniz,
oo 6C)oo o
o ı ı
o loafaaoir-a
lcoaooa cooa
E
9 ııı
o

l4E eis 9 Türk D|ll vo Edoblyol| soru 8onkosl


Test
Romon (Zomirler) 67
1 Ben ne yaza hasretim ne bahara düşkünüm 4. Aşağldakl cümlelerin hangisinde zamir kullanıl-
lll mıştlr?
Bana bunlarl sevdiren hep seni andlrmasl
lll lV A) Bir zamanlar onun emrinde çallşan yüzlerce ansan
Biri ayll gecemdir, biri güneşli günüm
Vardl.

Gözlerinin zümrüdü, saçlannln slrmasl B) sanat dünyaslna başanll şiir çevirileriyle adlm attı,
Bu dizelerdekl numaralanmlş sözcüklarden hangi- c) Çevresindeki insanlar tarallndan hep sevildi,
si zamir değildir? D) Ümitsaz bakan gözlere lşlk olur temiz kalbin.
E) slcacık sözleriyle gönüllerdeki klşl bahara
A)| B) ll c)lll D)lV E)V
çevirir.

2. Herkes ınsanllğl değiştirmeyi düşünür ama kimse


l, Gözlerin gözlerime değince
lll 5
önce kendisini değiştirmeyi düşünmez, ll. Felaketim olurdu, ağlardlm
lll lll. Beni sevmiyordun, bilirdim
8u cümledeki altl çizİlİ sözcükleİin türleri aşağlda- lV Bir sevdiğin Vardl duyardlm
kilerin hangisinde verilmiştir?
V Haylrslzln biriydiİikrimce
ll lll Yukarldakİ numaralanmlş dizelerin hangisinde bir
zamir, hal eki almlştlr?
A) Belgisiz sfat Belgisiz sfat Kişi zamiri

B) Belgisiz zamir Belgisiz zamir Dönüşlülük A) | B) ll c) lll D)lV E) V


zamiri
iğls
c) Belgisiz sfat Belgisiz sfat Dönüşlülük
zamiri
D) Belgisiz zamir Kişi zamiri Kişi zamiri

E) Kişi zamiri Kişi zamiri isim


6. Aşağldaki dizelerin hangisindeki altı çizili sözcük
ötekilerden İarkll biİ görevde kullanllmlştr?

A) Bu bir rlza lokmasldlr


Yiyemezsin demedim mi
3. sizin için günün en jyisaati !g!gisaattir hiç düşündü- B) Bu güzellik baki kalmaz sevdiğim
nüz mü? Şair tabiatll olanlar akşam saatlerini severler.
Aşlkln ağlatan gülmez sevdiğim
Bu parçadaki a|İ çizili sözcüklerin türü aşağldaki-
lerin hangisinde slraslyla verilmİştir? c) seven kadlnla seven erkeğin misali gibi
Bütün saadet olan mevsimin bu hali gibi
A) sfat sırat zamir zarf
- - -
D) Bu baklr zirvelerin ardlndan
B) sfat - sfat - zarf - isim Bir süVari geliyor kan rengi
c) isim - sfat - zamir - isim
E) Yalnlz, annem bu lllk sesle
D) zamir - sfat - zamir - isim
içimde dövünüp ağIama gurbet
E) zamir_ sfat_ sfat - isim

ei§ 9 İürk Dlll vo Ed9blyolı soru 8onkosı 149


İeıs ta
..:T]:: Bir Adım Ötesi
7, Si.i bilrem ama ben, ruh sağllğlml düşünerek, sayl- 10. Çlk gel desem, gelemezsin
lll orada kalsan, kimse kalamadl
lardan uzak duran, kar§llarlnda durarak koyunlarını
lll Kendi biçtiği karanllkta
küÇük taŞlarla sayan adama glpta ediyorum. Bir oda görüyorum senin için
lVV içimdeki uçsuz bucakslz boşlukta
Bu Gümledeki numaralanm|ş sözcükler türlerine
göre eşleştirilirse hangisi dlşta kahr? Bu dizeleİde aşağldaki zamir türlerinden hangisi_
nin örneği yoktur?
A) | B) l| c)lll D)!V E)V
A) Kişi zamiri
B) Dönüşlülük zamiri
c) Belgisiz zamir
D) ilgi zamiri
E) işaret zamiri

8 Yalntzllğln şarklslnl mlrlldanryor dilim 1 1 . Aşağldakilerin hangisinde zamir bir cümlenin yeri-
Bugün de duyan yok, yarln da olmayacak nitutmuştur?
Gözlerimden süzülen bu dertli yaşlar
A) Deniz iyi niyetIi biridiı onu tüm arkadaşlarl çok se-
Hiçbir zaman son bulmayacak
veı
Bu dizelerde aşağldakilerden hangisİ yoktur? B) Bugün Ankara'dan dönüyor, bunu dün annesi söy-
ledi.
A) Türemiş isim B) Niteleme slfatı
c) Yeni bir kitap hazürllyormuş, okurlarl onu heyecan-
C) İşaret zamiri D) işaret slfaİ ie ls la bekliyor.
E) Bağlaç D) Bu yll da izmile gittim ama orada pek eğleneme-
dim.
E) EVe yeni eşyalar alacağz, onlarl seninle seçmek
isterim.

Ç, Aşağldakilerin hangisinde zamirden türemiş bir


sözcük vardlr? ı n l1
A) Halbuki o kimsesizliğin aclslyla klvranlyordu
B) Aşk ilminin slnlrlarlnl daha çok zorlamaıl. ı
o,o

c) Kuşlar clvltlyla beslermiş hayat. o o
O ooool0oooo o
D) Şiire başlarken korkularlm vardl. o
E) Bir ayrlllğün yazlslymlş Vuslat şimdi. ı §ı
o
7a o 60ooo o
sO oo O
l ,."r,o ,,u'
ü
&
üa
o ı ııı

l50 eis 9 Tü* Dill vo Edeblyqtı soru 8onkosl


7

, a

uNıTE
r-!
Ir

Tiyatro

ıöis
ry:İ:
Türk Dilive Edebiyatı Kazanımlar

L3.1 : Metinde geçen kelime Ve kelime gruplarlnln anlamlarlnl tespit eder.


A-3.2 : Metnin türünün ortaya çıklşl Ve tarihsğl dönemle ilişkisini belirler
A-3.3 ı Metnin tema ve konusunu belirler.
A-3.4 ı Metindeki çatlşmalarl bğlirler
A.3.5 ı Metindeki olay örgüsünü belirler.
L3,6 : Melindeki şahls kadrosunun özelliklerini belirler.
A-3X l\,letindeki zaman ve mekanın özelliklerini belirler.
:

A-3E Metnin dil, üslup Ve anlaim/sunum özelliklerini belirler.


:

A-3.9 ı Metinde milli, manevi Ve evrensel değerler ile sosyal, siyasi, tarihi ve mitolojik ögeleri belirler
A.3.1l ı Metni yorumlar,
A.3,72 ı Yazar Ve metin arasündaki ilişkiyi değerlendirir.
A.3.13: Türün ve dönemin/aklmın diğer önemli yazarlarlnı Ve eserlerini slralar.
L3,14: Metinlerden hareketle dil bilgisi çallşmalan yapar.
Test
Tiyotro (Tiyotronun Genel Özellikleri, Türleri ve Yopı Unsurlorı) - l 68
1 Tiyatro yap[lannda, roman Ve öykülerde düşünce ve 4 Türk edebiyatındaki ilk tiyatro eseriTanzimal edebiyat-
duygulan, kişileri konuşturarak belİrtme yoluna ---- çılarlndan ---- taraflndan yazllan ---- adll eserdir.
yöntemi denir. Bu cümlede boş blrakllan yerlere slraslyla aşağF
Bu cümlede boş blrakllan yere aşağldakllarden dakilerln han9isİnde verllenler getirilmelidar?
hanglsl 99tlİilmelidir?
A) Şinasi - Şa,7 Eylenme§l
A) anlatma B) diyalog c) bğtimleme B) orhan Asena - Iohum ve Topnk
D) öyküleme E) gösterme c) Nam|k Kemal - yatan yahut Silistre
D) Tank Buğra - /biş',h Rryas,
E) Haldun Taner - Keşanlı Ali Destanü

2 Aşağldakllerden hangisi klasik komedlnln özellik-


larinden blrl değildir?

A) Üslupta soyluluk aranmaz. 5 Aşağdak|leİden hangisl tıyatİonun yapt unsur-


B) Kişiler genellikle halk ıabakaslndan seçilir lanndan blrideğildir?
c) Üç birlik kurallna uyulur.
A) Yer B) zaman c) KiŞi
o) Konular günlük yaşamdan aİnlr.
D) Anlatlcı E) Dramatik örgü
E) Ao Veren olaylar sahnede sergilenmgz.

i6is

3. YENGE KAD|N- (Koşup duvağı kapatarak) A klzlm!.. 6 l. Kahramanlann toplumun her kesiminden seçilme-
Aylplır!.. Kapalı dursun!., Bak bütün klzlar kaplya birik- si
mişler.. Sonra sana gülerler.. ll. Üç birlik kurallna uyulmasl
SÜMÜKLÜ AYŞE- Hani ya!.. Bebeğim nerode?.. Ben lll. Birbiri ardlna devam eden diyalog ve koro bölüm-
eve gjlmeyecek miyim!.. lerinin olmasl
YENGE KADIN- (Kendi kendine) La havle!.. Hakim lV Ölme, yaralanma gibi olayların sahnede gösteril-
efendi de koca memlekette klz bulamadl da! Gitti mesi
bunu aldl.. sabahtan beri çektiğimi ben bilirim.
V Beş bölümden oluşmasl Ve perde araslnln olma-
SÜMÜKLÜ AYŞE- Arıık kalkacağlm!.. otura otura masl
ayaklanm ağrldl.. Numaİaıanmlş özelllklerdon hangiıeri klaslk ko-
YENGE KADIN- sabret b6nim hanlm klzm!.. sabret medya ve tragedyanln ortak özelliği değildir?
(Gizlice) Kızm demeğe de adam utan|r... Klrk beş elli
yaşlnda Var Ben daha klrkıma yeni bastlm!., A) lvell B) lvelv c) ll ve lll
Bu parça aşağldaki tiyatİo türlerinin hanglsine ait o) lll Ve lV E) lV ve V
bir örneıiıan allnm|ştlr?

A) Dram Komedi
B) c) Trajedi
D) Karagöz E) orta oyunu

eb 9 Tün( ü$ !€ €üriyqh soru 8onkosl l53


feıs Konu Testi

7. Dramatik yapdlaı olayln gelişim sürecine göre kimi 10. Düşünceleri, duygularl sözsüz olarak çoğu kez koro
bölümlere ayrlllr; bunlardan konunun ana bölümlerine ya da müzik eşliğinde, dansla ya da hareketle ve yüz
---- denir anlatlml ile yansltmayı erek edinen oyun türüdür
Bu cüm|ede aşağldaki kavramlardan hangisi açlk-
Bu cümlede boş blraklan yere aşağldakİlerden lanmlştlr?
hangisi getirilmelidir?
A) Pandomim B) Trajedi c) Komedi
A) tirat B) dekor C) serim
D) Melodram E) Dram
D) perde E) düğüm

11. Aşağlda veİilen açlklamalardan hangisi ay.aç için-


deki kavramla ilişkilendirilemez?
8. Antik tiyatroda yer birliğini bozmamak için sahne
dlşlnda geçen önemli olaylan (savaş sonucu, ölüm A) Bir oyunun kalabahk sahnesini doldurmak için
Vb.) gelip anlatan kişilere ---- denir. kullanllan konuşmayan ya da birkaç Söz söyleyen
Bu cümlede boş blrakllan yere aşağldakiıerden kişi, kişiler (Suflör)
hangisi getirilmelidir? B) sahneye koyucunun belli bir oyun için oyuncu-
larl oyuna uygun bir uyum içine sokmak amacıyla
A) haberci B) suflör c) dublör yaptlğl haz lrllk, çallşma (Mizansen)
D) oyuncu E) artisİ C) Sahneye konulan eserdeki mekan ögesinin özel-
liklerini gösteren perde, aksesuar vb. ögelerin bü-
tünü (Dekor)
],els D) Önceden yaAlmlş bir metne dayanmadan ama
örgüsü önceden bilinen, oyunculann bu örgüye
göre o andaki buluşlarlyla konuşarak geliştirdikleri
halk tiyatrosu türü [uluat)
9. (l) sahnede oynanmak için yazllan, olaylan oluş halin- E) Duygu Ve düşüncelerin kaş, göz, ağE, yiiz ha(e-
de Ve karşlt oluşlann çatlşmaslyla geliştirip gösteren ketleriyle anlatllması (Mimik)
yaptlara dramatik yapltlar denir. (ll) Bu tür yapflarda
olaylar bir anlatlcl taraİündan anlatllr. (lll) olay Ve kişi-
leı dramatik yapltlarln ana ögelerindendir. (lV) olay,
karşlt güçlerin çaİlşmasından doğar; bu da insanln in-
sanla, insanln doğal ve toplumsal çevresiyle, insanln
başka canlllarla, doğaüstü varllklarla gibi değişik bi_
çimlerde karşlmlza çlkar, M Kişiler ise bu çatlşmaya l1
katllan, aralarlnda bir savaşlm bulunan kimselerdir;
çatlşma da dramatik yapltlarda o|ay örgüsüne dönüş_
türülerek gösterilir.
ı ABcoE ABcoE ı
Bu Parçadaki numaralanmlş cümlelerin hangisin-
de bilgi yanlışl vardlr?
ll

| ll c)lll lV
12

A) B) D) E)V 13
ooooo 11ooooo

o l ,.".,o, aa*
o
o€ ııı
o tr

l54 el6 9 Tülk Dillva Edobıyoll soüu Bonkosl


Test
Tiyotro (Tiyotronun Genel Ozellikleri, Türlerive Yopı Unsurlorı) - ll 69
1 . uç birlik kuraına uyulur 4 Aşağldakl açlklamalaİın hangisinde bllgl yanllşl
. konulannl günlük yaşamdan allr. valdlİ?
. kahramanlarl halktan, slradan insanlardlr.
A) Sanat metinlerinde ileti çoğu zaman dolayİ bir
. oilve anlatlmlnda soyluluk aranmaz, hertürlü kaba
çimde aktanhr; anlam, tek boyutIu değildir.
bi-

söz ve şakalara yer verilir.


B) Tiyatroda olaylar anlatrcı aradlığlyla değil, oyuncu-
\fukarda bazl özelliklOri verllen tiyatro çeşidi
lar tarafından canlandlrllarak doğrudan aktanhr,
aşağldakıl3rd9n han9lsldlr?
c) "oramatik örgü", anlatmaya bağh edebi metinler-
A) Dram Karagöz
B) c) Trajedi
d€ki "olay örgüsü"nün tiyatrodaki karşlllğldlr.

D) Komedi
D) Kişiler Ve bir çatlşmadan doğan olay, tiyalronun
E) Pandomim
temel ögelerindendiı
E) Trajedi, komedi Ve dram yalnlzca manzum biçim-
de oluşturulUr.

2 Aşağdakllerden hangl§i tlyatroya ait bir te.lm


değildir?

A) Mizansen B) Perde c) sinopsis


D) Replik E) Tirat

jels
5. Şair Evlenmesi, Türk edebiyatı nIn sahnelenen ilk oyu-
I

nudur. Şinasi'nin toplumun her katlndan çeşitli tipleri

ustahkla yerleştirdiği oyu n, tek perdelik bir komedidir

Şinasi, bu oyu nda gö.meden evlenme geleneğinin


lll
3 . Modğrn bir güldürü tiyatrosu olma yanllşllğlnl göstermeyi amaçlamlştr, oyunda 9g!]_!!-
. Beyaz bir perdeye aksettirilerek sergilenme tiyatrosuna özqü unsurlarla geleneksel Türk tiyatrosu
. Hayatn hem aclkll hem gülünç yanlannl işleme lV
. seyirci|erle çevrili bir alanda doğaçlama olarak oy- türleri olan orta oyunu ve Karaoöz'den qelen unsurlar
V
nanma
başanyla harmanlanmlştlr.
sl]alananlar ara8lnda aşağdakilerden hanglsinln
Bu Parçadaki numa.alanmlş böıümlerln hanglğln-
blr özelllğl v6rilmemiştlr?
dğ bllgl yanhşl vardlr?
B) Trajedi
A) Komedi c) orta oyunu
A)| B)ll c)lll D)lV E)V
D) Dram E) Karagöz

ols 9 Tü( Dü l! Cdetİ}glt soru Bonkosl l55


İels
Konu Testi

6. Aşağıdakilerin hangisinde tragedya ile ilgili biİ bil- 9. . Yabancl bir eseri; yer adlan, şahıs adlan, gelenek
gi yanllşı yaptlmlştr? Ve görenekleriyle yerli hayata uyarlama
. Bütün sözleri bestelenmiş, orkestra şefinin idaresi-
A) Aclkll yönü ağlr basan bir tiyatro türüdür. ne Verilmiş müzikli tiyatro
B) Konulaı toplumun günlük sükıntülarından allnlr, . Yazlll esere uyma mecburiyeti olmadan oynanan
c) Eserin üç birlik kurailna uygun olmasl gerekir. tiyatro türü
D) Erdeme ve ahlaka büyük değer verilir. . yüz mimikleri, el kol ve beden hareketleri kullanlla-
E) Eser baştan sona caddi bir havada geçer. rak sergilenen oyun türü
Aşağldaki terlmlerden hangisi verilen açlklamalar-
dan biriyle eş|eştırilemez?

A) Adaptasyon B) opera c) Tuluat


D) Pandomim E) NIelodram

7. Klasik komedya ile ilgili olarak aşağldakilerden


hangisi söylenemez?

A) Uç birlik kuralına uyulur. 10. Dram türüyle ilgili aşağıdaki bilgilerin hangisi yan-
B) Konular günlük yaşamdan allnlı llştlr?

c) ilk örnekleri Fransız edebiyahnda verilmiştir. A) ,l9. yüzylldan


itibaren tragedya Ve komedya dlşln-
D) Çoğunlukla halktan, slradan kişilere yer verilir. daki oyunlar "dram" terimi ile adlandlrllmlştlr.
E) Kişilerin Ve olaylarün aksak yönlerini sergileyerek B) Burjuva draml, romantik dram Ve çağdaş dram ol-
güldürürken düşündürme amaçlanlr. mak üzere üç aşamadan oluşur.
jels c) Dram türündeki oyunlarda olaylar, tarihten de gün-
lük hayattan da seçilebilir,
D) Bu türün ilkelerini 19. yüzylda shakespeare ortaya
koymuştur.
E) Dram türünde perde sayısı yazann isteğine bağh
olarak değişiklik gösterebilir.
8. (l) cumhuriyet Dönemi'nde ortaya konan tiyatro ürün-
leri; dil, konu, içerik yönünden gerçekçi nitelik taşl_
maktadtr. (ll) Toplumumuzu Ve insanlmlzı derinden
etkileyen sorunlar, olaylar ve olgular tiyatro yap[lann-
da yansltllmıştlr. (lll) Bu dönem tiyatro yazarlanmlz
da öykü Ve loman yazallarlmlz gibi toplumumuzun
her kesimine uzanmış; konulannl kent, kasaba Ve ııı
köy yaşamlnln somut gerçeklerinden almlşlardlr. (lV)
Yapltlarlna seçtikleİi tipleı insan yaplmlzl yansltacak
bir zenginlik taşlmaktadlr. M YapnIanndaki bu tip Ve l ABcDE ıscoı l
karakİerleri yaratırken klasisizm aklmlnln ilkelerine
bağll kalmlşlardlr.
o 1,ooooo
Bu parçadaki numaralanmlş cümıeleİin hangisin- O ıaOOOOO ı
de bilgi yanllşl vardlr? O,ıOOOOO
O,sOOOOO
sooooo l5ooooo
A)| B) ll c) lll D)lV E)V
o ı
o |flf]aa(t ala-
lOOCOO ]O.-JO
9
= ııı ı
o İ
,l56
ei§ 9'rü* ol|l vo ld9blyot soru Bonkosı
Test
Tiyotro (Tiyoironun Genel Ozellikleri, Türleri ve Yopı Unsurlon) - lll 7o
1 Şinasi'nin Şa,7 Eylenmesl adll oyunu, ---- özelliği taşr 4. Aiskhylos, eserlerde gelenekleri Ve ahlakl savunur
maktadIr. o, dünyayı Ve insanhğl tannlarln iyi ve doğru olarak
Bu cümıede boş blrakılan yeİe aşağldakilerden yönettiğine, düzene Ve ahlaka aykln hareket edenle-
hangi3i getlrilmelİdİr? rin tannlar taraflndan cezalandInlarak hak ve adaletin
yerine geldiğine inanlr. onun eserlerinde insanlar,lan-
A) dram B) töre komedisi rllann iradesiyle hareket eden yaratlklar olarak gösteri_

c) tlajedi D) melodram
liı bunlar ne yaparlarsa yapslnlar alınyazllarlnln dışlna
çıkamazlar.
E) entrika komedisi
Bu pa]çada sözü edllen sanatçlnln aşağldaki tür-
leİden han9isinan tamsilcisi olduğu söylenebilir?

A) Trajedi B) Dram c) Komedi


D) Melodram E) Vodvil

2 ---- Türk edebiyatlndaki ilk epik tiyatro örneğini ----


adlı eseriyle vermiştir.
Bu cğmlede boş blrakllan yeilere sl]aslyla aşağF
5. Aşağldakilerden hangisi komedi açin söylenemez?
dakllerln hangl9lnde verll9nlor getiİılmeıidir?
A) Kişiler, çoğunlukla halk tabakaslndan seçilir
A) Necati cumah - Boş Beşik 8) Üç birlik kuralına uyulur,
B) Haldun Taner - Xeşanh Ali Dgsb.nı c) Perde arasl yolduı

c) Ahmet Muhip Dlranas - Görggrer D) Klasisizm aklmlnln özelliklerini yansltlr.


D) Reşat Nuri Güntekin Hançar - E) Hem aclklı hem de gülünç olaylar iç içedir.
E) Şinasi - Şa,7 Eylenmesi je ls

6. sumru - l(ardeş, ne bu gördüğün tedarik?


Eşbaİ - icablnl olmadln mı müdrik?
sumru -Allah için olsun anlat Eşber
Asker ne için bugün seterber?
3. Şair Müştak Bey, Kumru Hanlm adll klz severek Eşber - Düşmanlara düşmek üzre Pencab
onunla nikahlanlr. Evleneceği akşam, kllavuz ziba Bundan ediyor tedarik icab
Dudu ile yenge Habbe Kadln Müştak Bey'in karşlslna
sumru -sen de gidecek misin beraber?
Kumru Hanlm yerine onun çirkin ve yaşll ablasl sa-
kane Hanlm'| çlkanr. Müştak Bey, sakine Hanlm'l al- Eşb€r - Askerlerim istemez mi rehber?
mak islemeyince nikahl klyan Ebüllaklaka ile mahalleli Abdülhak Hamld'in, iskonder'ın Pencab'l kuşat-
çağnllr. maslnı anlatan EşDeİ plyosInden a||nan bu bölüm|a
Bu parçada konusu lle llglll bllgl verilen eser aşağı- llglli olaİak aşağldakllerdon hangisi söylenemez?
dakllerden hangisidir?
A) Tarihsel bir olay konu allnmlştr.
A) Çarkuşu B) Afeşren GEm'ok B) Manzum tiyatro eserine örnek oluşturuı
c' Şair Evlenmesi D) son Kuş/ar c) Dize sonlannda ses uyumu Vardlr.
E) Tohum ve Topnk o) Klsa cümleler kullanllmlştlr.
E) Kahramanlar olağanüstü nitelikler taştı

als 9Iüık Dl|l ve Edab|yoİ soru Bonko§l I57


ığis
,..:1y: Konu Testi

7 Aşağldaki açlklamalardan hangisi yay ayraç için- 9. Karagöz, orta oyunu gibi ürünler, tiyatronun yerini tut-
deki terimle uyuşmamaktadlr? makla beraber çağdaş tiyatro eserlerinin özelliklerini
taşlmlyor; sahne, dekor gibi ögeleri içermiyordu. Türk
A) Bir tiyatro oyununda oyunculann bir deİada söyle- edebiyatlnda ilk defa ----, tiyatroyu bir tür olarak ele
diği uzun parça [rirat) allp Batlll anlamda tiyatro eserleri ortaya koymuşlardlr
B) oyunun konusunun geçtiğiyeri, çevreyive atmos- Bu parçada boş blrakllan yere aşağıdakilerdEn
İeri biçim, kallp, renk Ve lşlklama ile canlandlran han9isi getirilmelidir?
tamamlanmlş yaplm (Dekor)
c) Bir eseri çevrildiği dilin, konuşulduğu toplumun A) TanzimatQllar
yaşaylşlna,inançlarlnauyarlama (senaryo) B) Servetiİünuncular
D) sahnenin arkaslnda duran ve gereKiğinde oyun- c) Fecriaticiler
culara sözlerini hatlrlatan görevli (Suflör) D) Milli Edebiyatçülar
E) jğne|eyici, taşlaylcl konulan kapsayan skeçlerin E) Toplumcular
oynandlğl, monologlarln, şarkllarln Ve şiirlerin söy-
lendiği küçük tiyatro (Kabare tiyatrosu)

10. İnsanlarda korku ve acıma duygusu uyandırarak ruhu

tutkulardan temizlemeyi amaçlayan tragedya türü-

nün önemli özelliklerinden bazlları şunlardlr: Erdem

ve ahlakl her şeyin üstünde tutma, soy lu bir üs|upla


lll
manzum biçimde yazlma, beş bölümden oluşma,
lll
toplumun her kesiminden kahramana yer Verme,
8 Bir gazeteci çocuğun sesi - Atfl yazyor, aİ olan mah- iels lV
pusIarln tahliyesini yazlyor! olumsuzluk iÇeren durumlarl sahnede serqilememe.
V
(Üç kabadayl hemen dlşan flrladılar)
Bu paİçadaki numaralanmlş bölümlerden hangi-
Hidayel - Kokuyu aldllar hemen.
sinde bilgi yanllşl vardtr?
zilha - Ne kokusUnU?
Hidayet - Ali abi bugün tahliye oluyor ya... A) | B) ll c)lll D)lV E)V
zilha Tahliye mi oluyor?
Nuİi - Eh, her gecenin bir sabahl var (onlara bakaO.
Bu parça aşağldaki eseİlerin hangisinden allnmlş
olabilir?
n
Aj Keşanh Ali Destanı
B) Atçah Kel Mehmet
c\ Şeyh Bedrettin ı ABcDE ABcDE ı
D) Duvarlann Ötesinde
1ooooo 9oO o
,O 1ooo O
3O
E:) Dirckler Arasünda
ı:8 oooo 11oo
3O
ı
,o oooo $ooooo
3o oooo ıeooooo
ı ı
";
ıı,
o ııı ı

,l58
eis 9 Tiü D*i r€ Effir soru Bonkosl
Test
Tiyotro (Zorflor)- l 71
Aşağldakilerin hanglslnd9 lkıl9mo durum zarfı 9ö. 4 Aşağldaki cümlglerin hanglsinde "en üstünlük" be-
rovlyıe ku lIanl lma mlştl r? liıteci vardlr?

A) Yeşil yeşi| elmalan sandlklara yerleştirmeye başla- A) Öğrencilik ylllarlmln üzerinden çok zaman geçti
dı. B) Verdiğim en doğru karar, öğretmen olmaktı.
B) ona neler anlatmasl gereKiğini uzun uzun düşün- c) Çocuklann mutluluğu görülmeye değerdi.
dü.
D) Şimdiden yazln yapacaklanna karar Vermiş,
c) Güzel güzel konuşup karşlslndaki insanlan etkili-
E) Bu üçüncü olay onu derinden sarstı.
yordu.
D) Biraz yardlm toplamak umuduyla kapl kapl do.
laştlk,
E) Filmdeki bazl bölümleri izlorken tatll tatll gülümse-
di.

5. Aşağldaki cümbladn hanglslnde zaman zarrl yok-


tur?

A) Deneme slnau, üç gün sonra yaplıacakmlş.


2. Aşağldakllerln hangislndg y€İ-yön zaİrl kullanll-
B) Kardeşini önceki gün sinemada görmüştüm.
mlştlr?
c) Kitaplan almak için yann gelecekmiş.
A) Rüzgann şiddeti artnca biz de içeri girdik. D) Geçmiş ylllardaki slnav sorulan bir kitapta toplandl.
B) Bu küçük Truva atlni, Çanakkale gezisinde al- E) Ders çallşlrken televizyon izlememelisin,
mlştlm.
c) Toprağl kazan köylüler, güneşin altlnda saatlerce ıöis
qaIlştllaı
D) Bugün yaşadlkları, ona hayall boyunca unutama-
yacağl bir ders vermişti.
E) sabahln ilk lşlklanyla kalkaı dğniz kenannda yü-
rürdü.
6. Aşağldaki cümlelerln hanglslnde deyim zarf göİa-
vinde kullanllmlştır?

A) Biraz hlrslrydl, akllna koyduğu her şeyi yapardl.


B) Ylllarca bekledi ama sonunda muradlna erdi.
c) onun kadar ince eleyip sük dokuyan birini görme-
3. Aşağldaki cümlelerden hanglslndekl durum zaİrl dim.
gerektiğinde niteleme sfall olarak kullanllamaz? D) EVde onun eline bakan altl kişi vardt, çok çahş-
malrydl.
A) Banş, slnftaki herkesten hlzll koşuyordu.
E) Aylarca uğraştlğlmlz işi, tereyağlndan kıl çeker gibi
B) işler birkaç gündür ağlr ilerliyor.
hallett|.
c) Küçük çocuk her şeyi ağlayarak yaptlnyor.
D) Köşedeki aslrllk konak hala iyi görünüyor.
E) Bizi rahatsız etmemek için sessiz konuşuyor,

ol§ 9 Türk Dlll ve Edeblyoi so,u Bonkosl l59


ığis Konu Testi

7 (l) onu çok uzun ylllardlr tanlyorum. (Il) Kendisini slk 10. Aşağldaki cümlelerin hangisinde soru anlaml zarr-
slk görürüm, (lll) Her zaman düşünceli bir haldedir. (lV) la sağlanmlştr?
içini kolay kolay açmayan bir kişiliğe sahip, M Ağzln-
dan, kendisi hakklnda bir şey almak oldukça zordut A) Kitabl hazlrlarken size kim yardlm etti?
Bu parçadaki numaralanmlş cümlelerin han9ilerin- B) Programa hangi gün katllacaksln?
de nice|ik zarfl vardlr? c) otobüsün ne zaman kalkacağlnl biliyor muydu?
D) Bu elbise için kaç para ödedin?
A)lVell B) l Ve lll c)lVeV
E) Geçen yaz memlekette ne kadar kaldlnlz?
D) ll Ve lV E) lVVeV

1 1 . Hasta, başlnl bir makine gi!! sallayarak sözümü kesti,


I

Bir şeyler mlnldanlyordu; eğildim, netesini yüzümde

B. Aşağldaki cümlelerden hangisinde durum zarft hissediyordum. "||ey]J, hayır!" diyordu. "insanlar bana
kullanllmlşt!r? lİlll
hiçbir şey yapmadllar... Hiçbir şey... Hep ben.., Hep
A) Ben yazllanml, haçbir zaman kolay yazamam ben.,," Hlzll hlzlı nefes allyordu. Bu sahnenin onu yor-
B) iki satlrllk bir yazl, saatlerce uğraştlnr beni.
c) Yazlyl bitırince dün yazdlklanml da okudum, duğu muhakkaKü,

D) Bütün yazdlklaflml ylrttlm; silmeyi sevmem, Bu parçadaki altl çizili sözcüklerin türleri aşağıda-
kilerin hangisinde doğru olarak verilmişıir?
E) son zamanlarda hepimiz çok yoruluyoruz.
j'eIs

A) Edat lsim zamil Sfat


B) Edat ünlem zamir zan
c) Bağlaç isim slfat zart
D) Edat lslm isim sfat
E) Bağlaç ünlem isim sfat

9 Aşağldaki cümlelerden hangisinde "az" sözcüğü


İaİkll türdeki bir sözcüğü etkilemiştir?

A) Bu kitapların saylsl baze az göründü, İ


n
B) Seninle son defa az ama öz konuşacağlm.
c) Baş ağnsıyüzünden etütte az kaldl.
D) Bu kadar az iş için slzlanmaya değer mi? cDt cDE ı
E) Rahaıslz olduğU için kzartmayl az yedi.
ooo,
ooo,0
OO(_)
ooo
oo
13
6(_)O UU 14

ooo 15ooooo
3 OOO,oOOOOO
o ı n
o
9
= ııı ı
o E
,|
6o 9iş 9 lürk txi !e Effil soru 8onkosı
Test
Tiyotro (Zorflor) - ll 72
Aşağldakİ cümlelerin hangisinde miktar zarİl var- 4 Aşağldaki cümlelerin hangisinde ikileme diğerle_
dll? rİnden farkll görevde kullanllmlştr?

A) Elindeki torbalan bir kenara koyup yaşll kadlnln A) Ağlr ağlr yükseliyordu ay gökyüzünde.
yardümüna koştu.
B) Bile bile kandlk onlara, söyledikleri yalanlara.
B) Ben de bir flrsatlnl bulunca şehirdeki bütün müze- c) Koşa koşa gitmişti bu haberavermek için,
leri dolaşacağlm.
D) Renkli renkli çiçekler yetiştarirdi evinin bahçesinde.
c) Altlnün yere düşmesi, değerinden bir şey kaybettiF
E) Birçoğu yan yana savaşmlştl Çanakkale'de, Ye-
mez.
men'de.
D) Dünyada pek çok taş vardlr ancak çok azl boyun-
lara kolye olur
E) Her zaman üslup güzelliğj peşinde olan sanatçı,
çağnşımlara önem Veriyor.

2 Aşağldaki cümlelerin hangisinde zaman bildiren 5. Aşağldaki dizelerin hangisindeki altl çizili söz zarİ
sözcük rarkll türdedir? görevinde kulIanllmamlştır?

A) Benim için her sabah yeni bir başlanglçtlr A) Bövle mi eseceldi son günümde bu rüzgar?
B) Geceleri severim, hepsinin sonu aydlnllk bir sa- B) Bütün kuşlar Vefaslz, mevsim artık sonbahar.
bahİlr.
c) Herkes unutmuş ellerimi; eşim, dostum, sevgilim
c) Yanndan beklediklerim vaı Umudumu yitirmedim ığis D) Yad ellerde y4hE kalmlş çok uzun ylllar,
çünkü.
E) Kalbim actlarIa bj! bölünmüş dilim dilim.
D) Akşam yorgun olurum çünkü günün yükünü
taşlmlşlm.
E) Gecenin karanllğl yavaş yavaş çökmüştü şehrin
üstüne.

3, Aşağldaki cümlelerin hangisinde yer-yön zarfl kul- 6. Aşağldaki cümlelerin hangisinde soru anlaml dı-
lanllmlştlr? ğeılerinden larkll tüİde bir sözcükle sağlanmlştlr?

A) oğretmen tüm öğrencileri düşan çlkardl. A) Öğrencalerinize nasll bir eğitim Veriyorsunuz?
B) Yukarl ratlarda aradlğln kitabl bulabilirsin. B) iş seyahatinden ne gün döneceksiniz?
c) ileri geri konuşup herkesin sinirlerini bozuyoı c) Uzun zaman sonra onu aramanl nasül karşlladl?

D) içeriden kötü kokular gelince kaplyl kapattlk. D) Dünkü toplantlya kaç kişi katlldl?
E) Arkadaşlnln sesini duyar duymaz aşağıya indi E) Testteki hangi soruyu yanllş yaptlnlz?

,l6l
eis 9 lüı* Dili ve Edebiyot Soüu 8onkosl
jeıs
i:T]::i Konu Testi
7 Aşağldaki cümleleİin hangisinde bir zarfln anlaml 10. Gitgide kabanyor çay yataklarl
bir başka zarf taraİlndan pekiştirilmiştir? seneYe daha bovlu göreceğiz qy!! ağaçlan
Yaban ördekleri süphesiz dönecek
A) Bana sunduğunuz önerileri pek beğenmedim.
B) Rahatslzhğlndan dolayl çok zor konuşuyordu. Çocuklar smf değiştirecek okullannda
Ben de zamanla ahşlnm odama
c) zamanln epey ilerlediğini edince izin ahp gitti.
D) sizinle karşllaşmaya henüz'ark
hazlr olmadlğl belliydi. Bu dizelerdeki altl çizili sözcüklerden kaçl za rİ gö-
roviyle kullanllmlştlr?
E) En zor koşullarda bale yaşayabilmeyi öğrenmişti.

A}4 B)5 c)6 Dr7 E)8

1 1. Aşağldakileİden hangiğinde zarİ kullanllmamlştlr?


8, Aşağldaki dizelerden hangisinde zarf ve slrat biİ
arada kullanılmlştr? A) Mtsra mlsra sevdim yaşamayl
Öfkeyi de sevinci de
A) İsmin bir goncadır dudaklarımda
B) Neden bilinmiyor şu ömrün slrrl? B) Bu akşam ilk olarak ağladlm
Küçük odamln penceresinde
c) Bir kara bulut Var uzaklanmda
D) Bu, bembeyaz çiçekleİin temiz kokusudur c) Varsln bahçelerde rüzgar gezinsin
Yağmur ince ince toprağa insin
E) Göğün hep üstümde, havan ciğerlerimdedir jels
D) Gözlerimde panltlsl bakır bir tasln,
KUlaklarlm komşularln ayak sesinde

E) Gel bahaı erit bu yolun karınl,


Geçen seneleri anmayalım hiç

9. §ağıdaki cümlelerln hangisinde zarf kullanll-


mamışıır?
ı İ ı
A) Konuşmaclnln sesi arka taraİlara pek ulaşmamlş.
B) Doğum gününde giydiği elbise ona çok yaklşmlş.
c) Yağmurlu havalarda düşan çlkaı yalnlz yürürdü. ı ABcoE AscDE ı
o) Formu nas|l dolduracağımla uzun uzun anlattl. 1O o
,O
3O o ll o
o
E) Bolu'da yaşanan kazada üç kişi yaralanmıştl. ,ıO o
ıö l3o o ı
6o ,ıO o
7O ısO o
Bo oooo ,aO o o
ü l ,.",,o, rr, ı
*
Zi
9 ııı
o
l62 9|§ 9ıü,t olı vo Edoblyorı soru Bonkosı
Test
Tiyoiro (Zorflorl - lll 73
1 Aşağldak| dizele.in hangisinde zarf kullanl|. 4. (l) okulslralannda oldukça sakin, içine kapanlk bir ço-
mamlşllr? cuktum. (ll) Ağzlmdan la' almak çok zor bir meseleydi,
(lll) Konuşmayı sevmez, okumayl ase hiç ahmal etmez-
A) Birden kapandl birbiri ardınca perdeler dim. (lV) okuldan çlkar çlkmaz eve koşar, kitaplann
B) Hiçbir zaman kader bizi senden aylrmasln başlna olururdum. M o ylllarüml kitaplara aytrmam
yazarllğlma ilk adlmdl, diyebilirim,
c) Dağ dağ o güzel ses bütün etraft gezindi
D) Başkadür çünkü bu akşam bütün akşamlardan Bu parçadaki numaralanmlş cümlelerin hangisin-
de zar' kulıanllmamlştlr?
E) Yaşamlştür derim, en hoş en uzun rüyada
A) | B) ll c) lll D) lV E) V

2 (l) seniha gözlerinden yaşama sevinci fışklran, genç


5 Aşağldaki cümlelerin hangisinde yer-yön zarfl kul-
bir klzdl. (ll) Böyle bir kız, son zamanlarda bir gölge
lanllmlştlr?
gibi görünüyordu. (lll) Ne yaptlğlnl bilmeden dolaşl-
yordu ortallkta. (lV) Kendisine söylenenleri pek umur-
A) ileri ü|kelerle yanşabilmek için daha çok çahş-
samıyordU, M Kendinde olmadlğl böyle zamanlarda
mallylz.
çekilmez bir insan oluyordu,
B) Biraz sola yaklaşlrsanlz daha iyi görüntü alabilirim.
Bu parçadaki numaralanmlş cümlelerin hangisin- I

de İarkll tüİde zarflar bir arada kullanllmlştır? c) HaVa birden çok soğudu, içeri girsek iyi olacak.
€ls
..., D) onlar da burada, yukan mahallede oturuyorlar
A)ı B)ll c)lll D)lV E)V E) Bugün dlşanya çlkmayl canlm hiç istemiyor.

6 ı. Ben gurbetin kucağlnda düşe kalka yoruldum


3 Aşağldaki cümlelerin hangisinde cümleyi durum ll. Kapanırdl daha gün batmadan kapllar
yönünden tamamlayan bir zarf kullanllmamlştır?
lll. Bilinmez hangi şehirde yaşarsln aşktan habersiz
A) Kitapta bütün konular çok anlaşllır işlenmiş lV Hayatl, kim ondan daha çok özler
B) o, bu lür işlerden iyi anlar. V sessizce gömülüyor zaman karanllklara
c) Bu sorularln hepsini şimdi cevaplayamam. Numaralanmlş dizelerin hangisinde kullanllan be-
D) Bu siparişier yarlna zor yetişir. liIteç nicelik bildirmektedir?

E) Çocuklaı slnfta sessizce bekliyorlardl, A)| B) ll c) lll D) lV E)V

eis 9 Tü* Dlll vc €d€blyqİ soru Bonko§l ı63


iöis
,..:T]::
Konu Testi
7 Aşağldakilerin hangisinde cümlenin anlamlnl du- l0. Aşağldaki dizelerin hangisinde slfat tamlamasl zar'
rum bakmlndan tamamlayan bir sözcük vaİdlr? 9örevinde kullanllmlştlr?

A) Yönetmenin anlattlklarünl dikkatlice dinliyordu. A) Beklerim ben her akşam yollannl


B) Geçen ytlfilm çekimleri için Ege'ye gittik. B) Doğan gün selamlnl getirir yücelerden
c) Aşln slcaklardan dolay dlşan hiç çlkamadlk. c) Açılan bir gülsün sen yaprak yaprak
D) Bu klş yeni bir proje ile izleyicinin karşlslna çlklyor. D) Yaşh gözlerinde görünür bar çocuk hüznü
E) Gösterimdeki filmde onun adlnı görmemek çok E) Eski günlerimi anlyorum şimdi özlemle
üzücü.

11. l. Hayal meyal şeylerden ilk aşklmlz


Hatlrası bile yabancı gelir

ll. san sarlyapraklarla kuru dallar araslnda


sen gelirsin akllma
8. Aşağldaki dizelerin hangisinde altl çizill sözcük lll. Bu yorgun, kırık dökük hikayede
ötekilerden f arkll türdediı?
Adl bende sakll

A) Kaylyor hlzla parmaklanmdan damlalar lV Kapat gözlerini kimse görmesin


B) Donan benliğimi birden lsttlsevdam YalnE benim için bak yeşil yeşil
c) Klşlmı ygzq çevirdi bir sihirli el V Yüksek yüksek tepelere eV kurmaslnlar
D) Ruhuma baİyor sanki soğuk iğneler Aşrl aşrı memlekete klz Vermesinler
E) Yağmur düşüyor ince damlalar halinde je ls Yukandaki numaralanmlş dizelerin hangislnde iki-
leme zarİ görevinde kuılanllm§tlİ?

A)| B) ll c)lll o) lV E)V

9. Aşağıdaki cümlelErin hangisinde "çok" sözcüğü


zarf görevinde değildir?

A) Müziğe başlayaı çok uzun ylllar olmuştu. ı


ı ı
B) Bazl sorulan cevaplarken çok zorland|m.
c) Bugün çok işim var; ben gelmesem olmaz mı?
D) Adamln çok düzgün bir konuşması Vardl. l aecoe escoı l
o 9
E) Dün çok hastaydlm, bugün biraz daha iyi saylllnm o 0
o lO
o zQ
ı
o 3o
o .O
soooooo oo
sQ
1 sO oo
rs ı
d
ı^
o tr ııı tr

,l64
els 9 Tüır( Dll| yo Edgbiyott soru Bonkosı
Test
Tiyotro (ZoıfIorl - lV 74
1 Eskici, başlnl havretle işinden kaldırdl, UzUn uzun 4 Öyle sanıyorUm ki dünün acllannl seven, yeryüzünden
lll yaklnan bu şaiı yaşamanln ne olduğunu bizim kadar
Hasan'ln yüzüne baktl. AŞağıdan biri seslendi, Hasan anlamamlştl.
lll
birden irkildi. Bu cümlede aşağldakilerden hangisi yokiu|-?
Bu parçadaki numaralanmlş sözcüklerin türleri
aşağldakİleİin hangisinde doğ.u oıarak verilmiş- A) Bağlaç B) Edat
llfl c) Kişi zamiri D\ zAman zadl
E) lşaret sfatl
ll lll
A) sıİat zai zad
B) isim zai isim
c) slfat zad isim
D) İsim slfat zad
E) slfat isim zad

5 Aşağtdakilerin hangisinde cümlenin anlamlnl du-


rum baktmlndan tamamlayan bir sözcük vardlr?

A) Her geçen gün biraz daha allşİk birbirimize.


2 Aşağldakİ cümlelerin hangisinde "kolay" sözcüğü B) ona gelip geçen neşeli gemileri anlatİm,
ötekilerden farkll görevde kullanılmlştla c) Gün ağarana dek gülümseyerek dinledi bena.
A) Bu slnavda oldukça kolay sorular vardl. D) Göz klrpan kutup ylldlzlna baktlk uzun süre,
B) Adresi öyle güzel anlattlnlz E) Bahklar birbirlerinin üslünden atlryoı oynaşlyordu,
ki eva kolay buldum. jeıs
c) Bu, söylediğiniz kadar kolay bir iş değil,
D) Her sorunu Qözmenin bir kolay yolu Vardlr elbette
E) Kendisiyle anlaşllabilecek kolay bir insanmlşslnlz.

3 Aşağldaki cümlelerin hangislnde zaman zarft kul, 6. Aşağldaki cümlelerin hangisinde yer-yön bellneci
lanllmamlştlr? tamlayan olduğu içİn adlaşmıştlr?

A) Yaz aylannl Akçay'daki evlerinde geçiriyorlar. A) Bu yönden giderseniz adresi bulamazslnlz.


B) Hafta sonu arkadaşlartmla sinemaya gideceğim. B) odanln penceresini aqp dtşanyı izledi.
c) Bursa'ya en son üç yıl önce tatil dönüşü gitmiştim. c) Hemen geri döndük, rüzgar şiddetini artrdl.
D) Yurdumuzun bu bölgesi çok soğuk olur.
klşlarü D) Aşağl inerken onunla merdivende karşllaştlk.
E) Üzerinde çallŞtlğlmlz projeyi ancak haftaya bitire- E) içerinin havası giderek üsündlter içinde kaldlk.
biliriz.

,!
gls 9lürk olli v9 ldeblyoİ soru Bonkosl 65
ığis
,..:TY
Konu Testi

Aşağldakilerden hangİsinde "birden" sözcüğü di-


,l0. Atatürk'ün onu halkın içınde göste-
7 9! 9.!]g9l resim|eri
ğerlerinden farkIl görevde kullanllmlşhr? llllll
ren resamleridir.
A) Birden çlkan bine yaylllr. Bu cümledeki altl çlzili sözcüklerin türü aşağldakl-
B) Adam birden sinirlenmişti. lerin hangisinde doğru olarak verilmiştir?
c) Birden büyük bir ses duyuldu.
ll lll
D) Günlük güneşlik hava birden bozdu.
Al zad slfat zAmil
E) Çocuklar birden koşmaya başladılar
B) slfat Slfat zamil
c) slfat isim Sfat
D\ zad zad zami(
E) zamir zad slfat

8. Aşağldaki cümlelerin hangislnde lsim tamlamasl, 11. Aşağıdaki dizalerln hanglsind3 lkilome ötekllerdon
2arf görevlndedir? farkll görevdedir?

A) Yolun bir yanlnda deniz bir yanlnda pamuk tarialarl A) Dağlara, denizlere, ovalara
vardl. Uzansaydlk yağarak, ipljk iplik
B) Bu yemyeşil orman Ve çiçekler insana yaşama se-
B) llgit llgt seher yeli esiyor
Vinci Veriyoı
Gavur Dağlannln başı dumanll
c) Tatil köyüne yakln bir yerde €l örgüsü kazaklar
satllıyordu. c) Gözlerin aEyor çiçek çiçek
,,ğls
D) Doğum gününde ona güzel Bardağln düştüğü yerde
bir sürpriz yapacağlz.
E) insanlaİa alışlıklart şehri terk etmek hep zor gelir. D) Kapkara gökler a|tlnda içimizin
Yığın yığın dumanlan tütüyor

E) okyanusta her zaman tırtına Var


Güneş dalga dalga parçalanlyor,

9 Aşağldaki cümlelerİn hangisinde ötğkilerden rarkll


bar zarl kullanllmlştr? ı ı ı
A) Biraz dinlen, anlatlrsln neler gördüğünü.
ı lr.DE ı
B) Daha ucuz bir elbise buImak için her yeri dolaştlk looooo
^9cOE
c) Elindekileİi yere yavaşça b|rak|p yerine oturdu. 2o
3O
aO
D) Bu konuda daha fazla konuşmak islemiyoruz, ı 5O
E) Arkadaşlanyla gittiği gezide çok eğlenmiş. 6O
7o o ooo
3o oooo,.oo ooo
ö ! *"r,o, rrr.

vl
o ı ııı ı

ı66 9|§ 9 ıüık D|ll vo Edgbiyqt soru Bonkosl


Test
Tiyotro (Yozım Kurollorı ve Noktolomo !şoretleri) 75
1. TürkiYe'nin YüzYıllar önce aqlan tarih defteri henüz 4 l. oysaki
lll ll. Meğerki
kapanmamlşir Ve sık slk da görüyorsunuz ki bu der-
llI lll. Habuki
ter kapanmaz. onun için tarih biİmek; nereden geld! lV Nevarki

ğinizi, nasll yUrt edindiğinizi öğrenmek zorundaslnlz.


V Mademki
Numaİalanm§ ifadelerden hangisinin yazml yan-
Tarihini bilmiven toplumlarln nerelere gidecağinin, sü-
hştlr?
lV
rükleneceğinin dahasl neler Vapabileceğinin hesabü
A)| B) ll c)lll D)lV E)V
olmaz.
Bu pa]çadaki alt çizili bölümlerln hangisinde
yazım yanllŞı vardlr?

A)| B) ll c) lll D)lV E)V

5 Aşağldaki cümlelerin hangisinde büyük hartlerin


yaamlyla ilgili bir yanllşllk yapllmlştlr?

A) ipğk, [riray teyzesini çok özlediğini söyİemiş.


B) Gümüşhane'yi Trabzon'a bağlayan zigana geçi-
2 Aşağlda verilen sözcüklerden hangisinin yazlml dinden geçtik.
yanllştlr?
c) Güneydoğu Anadolu'daki birçok ilde bulUndum.
A) hava küre B) reddetmek D) Firma Uzak Doğu'dan pek çok ürün ithal ediyor
c) güneybatl D) az etmek E) Ankara'nln Etimesgut ilçesinde ikamet ediyoruz.
E) geceyansl
jels

6. Aşağldaki cümlelerin hangisinde satlr sonu bölme-


3 Yaklaşlk altmlş yllhk bir geçmişe Ve bir geleneğe sa- Ieriyle ilgili bir yanllşllk yapllm§tlr?
hip Türk Dili Derqisinin bu yeni cildine de önceki ylllar-
lll A) Türkçe öğretmenimin en küçük klzı da bU yll iIk-

da olduğu gibi Türk Dil Kurumunun geçen bir yllda okula başlamlş.
lll B) Sokağlmlzda başlayan yeni inşaatln sesi evde-
yürüttüğü bilimsel araştırmalafl, yaylmladlğl süreli ve
kilerde huzur blrakmamlştl.
süresiz yaylnlan, gerçekleştirdiği etkinlikleri, düzen- c) Çocukluğumda, yirmi yll önce, bu köylerden An-
lediği ulusa| Ve uluslararasl toplanhlan konu alan kara'ya gitmek bir günümüzü allrdü.
lV D) Bu kitabln uzun süreden beri basklsl yapllml-
Vazlmz ile başllyoruz, yordu.
E) Masada bulunan herkes ya teleİonlarl ileyadaön-
Bu parçadaki numaralanmlş bölümlerin hang16ln-
lerindeki bilgisayarlarla ilgileniyordu.
de yazlm yanllşl vardlr?

A)| B) ll c) lll D)lV E)V

eiş 9 ıürk Dlll ve Edebayoll soru Bonkosl 167


..,eıs
Konu Testi

7 Kuşlan boğdular () çimenlerı söktüler ( ) yollar çamur 10. Çok kültürlü, çok dinli, çok topfakll kadim medeniyet-
içinde kaldl () Dünya gittikçe değişiyor () Günün bi-
lerin art arda Ve bir arada yaşadlğl coğratyadır Ana-
rinde gökyüzünde ( ) güz mevsiminde artlk esmer le-
lll
keler göremeyeceksjnaz ( )
dolu. Bu topraklar; Anadolu, Mezopotamya, Kafkas,
Bu parçada ayraçla gösterllen yerlere aşağlda ve-
rilenlerden hangisi slraslyla getirilmelidir? Akdeniz ve Karadeniz'dir. Bilinmelidir ki birlikte yaşa-
lll
ma kültürüne aşina bu topraklaı İarklı dil Ve kültürle-
A) (,) (,) (.) (.) (,) (.)

B) (.) (,) (.) (.) (,) (...) riyle biribirini aşlayarak daha da zenginleşmeye de-
c) () (,) (...) () (,) (.)
lVV
leşmeye devam edeceKir.
D) (,) (;) (,) (...) (,) (.)
Bu paİçadaki numaralanmlş yerlerin hangisinde
E) (,) (;) (.) (.) (,) (!) yazm yanllşt vardtr?

A) | B) ll c)lll D}lV E)V

8. Yazl, ölümü geçersiz k|lamayan insanoğlunun ölüme


l
bulabildiği tek çaredir Aslrlar öncesinin güzellikleri,
't 1. Yazarllk bir yetenek işidir (l) kendini disiplin ahna al_
dü§ünceleri yazl sayesinde kavbolup gitmelden kur_
mak Ve yazma eylemini kararllllkla sürdürmektiı Ya_
ll
tulmuştur. Çağdan Çağa qeÇe qeQe bütün tarihi aşlp zarl yaz,ar kllan asll özelliği (ll) insanl değerlendirme
lll yotisinin olmasldlr, Yazar (lll) insana bakmayl bilendir
bugüne gelebilmişlerse bu, yaz| sayesindedir Adla- (lV) insanln sorunlarlna eğalen M kendinden bir şeyler
,,ğs katarak ona yaklaşan (Vl) insanl her türlü ge.çeği ile
rlnl tarihe altln harflerle yazdlrmlş pekcok önemli kişi- birlikte anlatabilendir.

den haberdar olabiliyorsak bunu da yazlya borçluyuz, Bu parçadaki numaralanmlş yeİlerden hangl§l/
V hangilerine noıitall virgül (;) getiriıme|idir?
Bu parçadaki numaralanmlş aözlarden hangİsinin
A) l Ve lll B) ll Ve Vl c) Yaınz lV
yazlml yanllştlr?
D) lV Ve Vl E) Yalnlz V
A) | B) ll c) lll D)lV E)V

ı ııı

9. Aşağldakl sözcük|erden hangl3lnın yazımı yanllş-


tır? ı ABcoE ı
^6cot
A) heykeltraş B) kalorifer
c) karakter 5O 30oooo
D) katbekat
6O .ooooo
E) kurdele
sO 6ooooo
"OOOOO
* l ,."r,o rr.

o
o ı

68 w Edoblyqt
,|
ei§ 9 Türk Dill soüu 8onko§ü
Test
Tiyotro - l 76
1 Aşağıdaki açlklamalarln hangisinde biİ bilgi yanhşl 4. Daha çok hafif güldürü, Vodvil, manzum dramlar tü-
valdıİ? ründe oyunlar düzenIeyen Ve ilk resmi tiyatro kurUmu
olan ___- Birinci Dünya savaşı'nln yarattlğl güçlükleı
A) Tragedyada, kaba Ve çirkin sözlere yer Verilmeyen iç çatışmalar Ve bölünmeler yüzünden çallşmalartnl
seçkin bir dil kullan!llrken komedyada günlük ko- arallkll olarak sürdürdü. Daha sonra ise ---- adlnl al-
nuşma dili kullanlllr. mlştr.
B) Tarihten Ve mitolojiden seçilen tragedya kahra- Bu pa.çada boş blrakllan yerlere slrasıyla aşağlda-
manlarlnln yerini, komedyalarda slradan çevrele- kilerİn han9isinde verilenler getirilmelidir?
rin insanlan allr.
c) Klasik tiyatroda seçkin kişiler Vardlı romantik tiyat- A) Kabare Tiyatrosu - Şehir Tiyatrosu
roda ise halktan kişiler Vardlr B) Darülbedayi - Şehir Tiyaırosu
D) Tragedya Ve komedyada zaman, mekan, konu bir_ c) Güllü Agop Tiyatrosu - Devlet Tiyatrosu
liğine uyma zorunluluğu yoktur. D) Kabare Tiyatrosu - Devıet Tiyatrosu
E) Tragedyada kaba, kötü kabul edilen olaylar sahne- E) Şehir Tiyatrosu - Devlet Tiyatrosu
de gösterilmezken komedyada herhangi bir sınır-
lama olmadan olaylar sergilenir.

2. Günlük olaylardan, özellikle belli bir dönemin Ve slnlİln 5


belirli törelerinden hareket ederek ahlakçı bir açıdan Adam birden dimdik durup uzun kollarlnü iki yana açtı.
bunların zaylf yanlnl gülünçleştiren, toplumsal zarar- Yumruk yaptığl ellerini ince yüzünün önünde çapraz-
lannı keskin bir yolda belirten tiyatro türüdür. laylp ters yönde birbiri üzerinden kaydlrırken havayl
Bu açlklama aşağldaki tiyatro türlerinden hangisi- abartlll bir şekilde ira burun deliklerinden içeri çekti.
ne aittir?
ığis Yüzü görünecek açıklığa geldağinde nefesini üflüyor-
muş gibi boşaltlp naslrll ellerini kargocuya doğrulttu.
A) Töre komedyasl B) Karakter komedyasl
c) Absürt tiyatro
ll
D) Melodram
E) Klasik trajedi
Amber Ağa - işte bir garip adamI
Mehmet Bey - (Biraz hayretle) Bir garip adam mü de-
diniz?
Amber Ağa Bir garip adam. Ölünün hakklnl dirinin
iltifaİna yeğ tutar. Böyle bir başkasını daha bilir misi-
niz?
3. Tiyatro ---- dinsel ağlrllkll törenlerden doğmuş, daha
Numaralanmlş metinleıe ilgili olarak aşağldakiler-
sonralart bağlmslz bir sanat dallna dönüşmüştür, in-
den han9isİ söylenemez?
sanln doğa olaylarlnl kendi bedensel hareketleriyle
canlandlrma çabalannln ürünü olarak doğmuştur, Gü-
A) l. metin, anlatma esaslna; ll. metin, gösterme esa-
nümüzde yaşanm|ş ya da yaşanmasl olasl olayların
slna dayalıdIr.
Veya insan yaşamlnln çeşitli yönlerinin sahnede oyun-
cular taraİlndan canlandlnlmaslna yönelik yaA olarak B) iki metin de düzyazl biçiminde oluşturulmuştur.
tanlmlayabiliriz, c) l. metinde betimleme, ll. metinde diyalog yöntemi
Bu paİçada boş b|rakllan yere aşağldakilerden kUllanllmlştlr.
hangisi getirilmelıdir? D) iki metinde de aktarım antatcl araclllğlyla yapllmlş-
tlr.
A) Fransa'da B) Almanya'da E) l. metinde kahramanın dlş görünüşüne, ikinca me-
c) osmanll'da D) Eski Yunan'da tinde kahramanln kişilik özelliklerine yönelik aynn-
E) Latin Amerika'da tllar kullanllmlştlr.

eis 9 Türk Dili ve Ed€bİyotı soru Bonkosl l69


jeıs
Bir Adım Ötesi t
6 - Bir oyunu, yöresel koşullar göz önüne allnarak uy- 9. Tiyatro --_ edebi türlerden biridiı seyirci önünde
gun biçimde kendi diline çevirmek, çlkarmalar Ve
.-
I

eklemeler yapmak. olaylan canlandlrma tekniğini kullandlğl için


, Tiyatroya özgü bU yöntemde, izleyicinin bir oyun gösterir. Türk edebiyatnda tiyatro
ll
tüderden
oynandlğlnl bilmesinden çekinilmez; tersine zaman 'arkhhk
zaman bir oyun izlediği belirtalir Gerektiğinde oyun- nun iki ayn koldan geliştiği görülmeKedir. Bunlardan
cular doğrudan izleyiciye yöneli( seslenilebilir.
biri --_ türlerini içine alan geleneksel tiyatrodur, Diğeri
Verilen açlklamalann karşlhğl olan teİimler aşağF lll
dakilerin hangisinde slrasıyla verilmiştiİ? ise --_ 1grl"r'n' içine alan modern tiyatrodur. Modern
lV
A) Pandomim - Epik tiyatro tiyatro Türk edebiyatlnda --_ itibaren yaztlmaya baş-
B) Kondüit - Absürt tiyatro V
lamlşİr.
c) Tuluat - Aristocu tiyatro
Bu parçada boş b|rakllan yeİlere getiriımesi gere-
D) Adaptasyon - Epik tiyatro
kenlerle llgili aşağldakİlErin hangisinde verilen eş-
E) Doğaçlama - Antik tiyatro leştirme yanllştlr?

A) l- ''göstermeye bağll"
B) ll- "anlatmaya bağh"
c) lll "Karagöz, meddah, orta oyunu"

7 D) lV trajedi, komedi, dram"


Aşağldakilerden hangİsi Namlk Kemal'in tiyatro tü- -
ründeki eserlerinden biri değildir? E) V "cumhuriyet Dönemi'nden"
-
A) zavalh Çocuk B\ Akit Bey
c) Kara Bela D\ Şak Evlenmesi
jels
1o. ---- Keşanh Ni Destan,'yla, geleneksel Türk tiyatrosu-
nun belirleyici özelliklerini çağdaş anlamda toplumsal
E) celaleftin Hazemşah
siyasal bir içerikle birleştiren yeni yeİIi bir türün, yerli
epik müzikalin yaratlclsl olarak kabuI edilmektedir.
Bu parçanln başlna aşağldakilerİn hangisinde veri-
lenler getlrllmelİdiİ?

8. Bir olay Çevresinde kurgulanan Ve estetik zevk Verme


A) Haldun Taner B) orhan Asena
lll C) Turan Oflazoğlu D) Turgut Özakman
amaoyla yazllan düzyazl türleri tiyatro, roman Ve hi- E) Ahmet Kutsi Tecer
kayedir. Tiyat roda sahnede canlandlrma teknikleri
ıll
romanda olavlarla iloili kisiler ve mekanlann uzun so-
ı ı ı
Iuklu ve avnntlll tasviri, öyküdeyse gerÇek havata
lV
bağh kalma gibi özelIikler belirgindir.
ı AscDE ABcDE ı
lo 9

Bu parçadaki numaralanmlş yerleİın hangisinde 2o


3o
bilgi yanllşl vardl]? .o
5o oooo 13ooooo ı
6o OOOO ııOOOOO
A) | B) ll c)lll D)lV E)V 7o oooo ı5ooooo
6O oooo 1600000
ı
o ııı
o

ı70 ol§ 9lüİİ Dalive Edebiyot soru Bonkosl


Test
Tiyotro - ll 77
1 l\,lizahln ön planda olduğu geleneksel Türk tiyatro- 3. Aşağıdakile]in hangasi gsleneksel Türk tiyatro-
sunda taklit önemli yer tutuyordu. Bu, başllca çatlş_ sunun modern tayatrodan ayrılan özelliklerinden
ma Ve kişileştirme yöntemiydi, Pişekaı orta oyununa değildir?
başlarken "Falan oyunUn taklidini aldlm." derdi ki
oyunun gerçek olmadığı vurgulansin. sözlü söyleş- A) Yazlll bir metne bağlloImadan sanatçlnln doğaçla-
meli oyunlarda karşltllklardan yararlanlllrdl. söyleşen ma yeteneğiyle oynanmasl
iki kişi araslnda bu karşltığln belirtilmesi en önemli B) Tek bir sanatçlnın eseri olmaylp halkln ortak ya-
ögelerden biriydi. Karagöz'deki Hacivat gibi orta oyu- ratml şeklinde oluşan anonim eser olmasl
nunda da Pişekar karşlslndaki kişiye nükte yapmaslna
c) Şive taklitleİinin, yanlı§ anlamalarün önemli bir yer
tırsat verecek sözler söyleı bu sözler mizah unsurunu
tutmasl
oluştururdu. Karagöz gibi Kavuklu da cevap Veren, lat
yetiştiren kişi olurdu. Bu oyunlarda çoğunlukla dans, D) Güldürü ögelerinin öne çlkaflldtğl bir eğlence kül-
türünü yansltması
müzik, şaklabanllk da birbirine kanşİnllr; iç içe sergi-
lenirdi. seyirlik oyun çeşitleri de birbirine kanşmlştl. E) Konu Ve kahramanlarlnl tarih, mitoloji gibi kaynak-
Karagöz oynatanln orta oyununa çlktlğl, meddahllk ya lardan alması
da hokkabazhk ettiği de görülürdü.
Bu pa.çadan geleneksel Türk tiyatİosuyla ilgili ola-
rak aşağldakilerin hangi§i çlkaİllamaz?
4. Aşağlda verİlen tiyatro terimlerinden hangisi açlk-
A) sahnelenen olayn gerçek olmadlğlna dikkat çekil- lamaslyıa ödüşmez?
diği
B) Karagöz Ve orta oyununun benzer özellikler taşl- A) olaylann örgüsü daha çok halk zevkini okşayan,
dlğl basit, hareketli komedi (Fars)
c) Karaqöz ve orta oyununda benzeri kahramanlarln B) Kuliste durarak oyunculara sözlerini flSlltlyla hatlr-
bulunduğu Iatan yardlmcl (suflö0
D) sahneleme tekniği yönünden kesin kurallann ol- c) Modern tiyatroda actkll, korkunç, olağanüstü ko-
duğu
ığls nular etraflnda yazılan Ve gerilimi yüksek sahneler
E) söz komedisinin öne çlktlğt oyunlar olduğu içeren duygusal oyun (Melodram)
D) oyun, roman, öykü gibi eserIerde iki veya daha
çok kimsenin konuşması, konuşmaya dayanılarak
yazlmlş eser (Monolog)
E) Sahne oyunlannda sanatçllann birbirine söyledik-
2 Hamlet Kıllcln ucu zehirli, öyle mi?
leri sözlerin her biri (Beplik)
Öyleyse, ey zehi1 göster kendini! (Kralı yara-
lar.)
Kral: oh, dostlar, koruyun beni. Yalnızca yaralan-
landlm! 5 oyunlan, devlet Ve şehir tiyatrolarlnda, birçok özel
Hamlet: Al şunu, ahlakslz katil, lanetli Danimarkall, tiyatroda oynandü. siyasal-toplumsal yergi ögesinin
ağlr bastlğl Keşan' Ali Destanü, Gözlerimi Kapanm Va-
iç bakalım! (Krala zorla içirir.)
zitemi Yapanm, Eşeğ/n Gölgesl en tanlnmlş oyunlarl
Kavuşma burada ml dersin? araslnda yer allt
Annemin peşinden git. (Kral yere düşer ve Bu parçada sözü edilen sanatçl aşağldakilerden
ölür) hangisidir?
Bu paİça aşağldaki tiyatro türleİinin hangisinin
özelliklerini göstermeıiİedir? A) Aziz Nesin B) Haldun Taner
c) Rlfat llgaz D) Turgut Özakman
A) Dram B) Töre komedisi
E) orhan Asena
c) Klasik trajedi D) Karakter komedisi
E) Entrika komedisi

,l
eis 9 Tü* Dili ve Edebiyot soİu 8onkosl 7I
jeıs
i_Yoy,n|oı
Bir Adım Otesl t
6. Aşağldaki açlklamalann hangisinde bilgi yanllşl 9. seflz:
valdİ? Muzaffer bir krall, Madam hor görmek neden?
sizi cedlerinizin slrasına yükselten,
A) Tiyatroda düşünceleı duygular dümdüz Verilmez;
eyleme dönüştürülerek Verilir. Galiplerinizi hep çiğneyen uğrunuzda,
yad etmeden babasl
B) Tiyatro türlerinin hepsinde güldürü ögesi. Vazge-
çilmez bir unsurdur. Asil olduğunu da,
c) Tiyatroda gösterilenlerin geçtiği yeri, doğal Ve top- Kendi zaİerlerini boş sayan, inkar eden...
lumsal çevreyi oluşturmaya yarayan eşya ve nes_ And]omak:
neler bütününe dekor denir.
o haİrlamasa da unutmall mlylm ben?
D) Tiyatro eserlera, konulanna ve yaplsal özelliklerine
Nasll oluı cenaze merasiminden mahrum.
göre trajedi, komedi, dram gibi adlarla slndIan-
dırlllr, Sayglslz sürüklenen Hektor'u unuturum?
E) Trajedi Ve komedi bilinen en eskitiyatro türleridir. o kana boyadlğl saneme sarllarak,
Ayaklanma düşen babaslnl unutmak?
Bu parçadan traiedilerle ilgili olarak,
l. seçkin bir üslup kullanlllr.
ll. Kahramanlar yüksek zümreden seçilir.
7 Komedya türü ile ilgili aşağıda verilen bilgilerden lll. Manzum biçimde yazlllr.
hangisi yanllş|lr? yargllarından hangi§i/hangilerİne ulaşllabilir?
A) Konular toplumun günlük yaşamlndan allnlr. B)lvell
A) Yalnlz l c) l, ll, Ve lll
B) Kahramanlar genellikle halktan insanlardtr.
D) l Ve lll E) Yalnlz ll
c) Üç birlik kurallna uyulmaz Ve tek perdeden oluşUt
D) Birbiri ardlna devam eden "diyalog" Ve "koro" bö- :ğis
i:::]]:.
lümleri vardlr.
E) Her türlü kaba davranlşlara Ve sözlere yer Verilir,
üslupta soyluluk aranmaz.

8. insanın yaşama, doğaya olan uyumsuzluğunu, doğa-


dan kopmuşluğunu sezdirici bir yolla XX. yüzyll or-
taslnda yeni bir öz Ve biçimle Veren tiyatro türüdür. ı ııı
Aristocu anlamda usla bağdaşmaz bir öz Ve biçim
kullanlı samuel Beckett Ve Eugene Lonesco'nun ilk
oyunlan bu türün örneği olarak gösterilebilir. ı ABcOt ABcDE ı
Bu parçada sözü edilen tiyatro türü aşağldakilerin o
o
hangisidir? o11 ooo
5O
o12 oo
A) Komedi tiyatrosu B) Tralik tiyatro 6O
c) Absürt tiyatro D) Kabare tiyatrosu
7o
3O
E) Epik tiyatro
o ! ,."r,o ,r, ı
o
E
9 ııı ı
o

"l72 eis 9lürk Dlli ve Edğbiyot soüu Bonkosü


Test
Tiyotro (Zorf, Yozım Kurollonve Nokiolomo lşoretleri) 78
1 (l) ilk adtmda Ve tek neİeste çok kültürlü istanbul'un 4. Aşağldaki cümleıeİin hangisinde soru anlaml zarf-
geçmişteki haliyte buluşma noktasldlr Mıslr Çarşlsl. (ll) la sağlanmlştr?
Eskiden şifa arayanların uğrak mekönıydl. (lll) osman-
İ tarihinde yaplml en razla süren cami olarak bilinen A) Denizli'ye hangi yoldan gidersek daha klsa za-
Yeni cami Külliyesi'nin bir parçasldlr. (lV) Ramazan manda ulaşlrız?
aylnda kalabaİk iyiden iyiye artar çarşlda. M Hur- B) Çanakkale'ye giden otobüste kaç kişilik yer Var-
manln en lezizi, güllacln en tazesi buradadlr çünkü. mlş?
Bu paİçadaki numaralanmlş cümleIeİin hangisin- c) o kadar sevdiği işten niçin aynlmak istediğini söy-
de durum zarll vardlr? lemedi mi?
D) Emekli olunca nereye yerleşmeyi düşünüyorsun?
A)| B) ll c)lll D)lV E)V
E) Yurt dlşlna gitmen gerektiğini evdekilere nasıl açlk-
layacaksln?

5. Aşağldaki cümlelerin hangi§inde belirteç yoktur?


2 zarflaı adlaşmtş slfatlarl derecelendirir. A) o da dün akşam bizimle birlikte çallşmlşt.
Aşağldakileİden hangisinde bu açlklama örneklen- B) otobüsü beklerken üniversiteden hocamla karşl-
dirilmiştir? laştlm.

A) Daha büyük başarılar bekliyoruz sizden. c) Merdivenlerden yukarıya çlkln, sağdaki oda mü-
dür beyin.
B) Birinci olduğunu duyunca çok gururlandlm.
D) Çocuğun boncuk gibi dökülen gözyaşlartndan he-
c) Üzerinde epey düşünülmüş bir projedir bu. ı'elS pimiz çok etkilendik.
o) Bayilik almak içjn çok fazla şart öne sürdüler E) Bu zor durumu, beklemediğim kadar sakin karşüla-
E) Yanşmacıların en kötüsü bile ödül aldı. mlştl.

6. Aşağldakilerden hangisinde '1den" hal ekini alan


sözcük ötekilerden İarkll biİ görevde kullanll-
mştl]?
3 (l) Bozklrln klşl ayazdlr; ne bir çiçek ne bir böcek top-
raktan başlnl kaldlrmaya cesaret edebilir. (ll) Şişen A) Annesi pantolonunu Ve gömleğini çoktan ütüle-
tohumlaı tombUllaşan tomurcuklar güneşan yüksel- mişti.
mesini, toprağln llımaslnl bekleı (lll) Baharda nemli, B) Biz dtşarlda oynarken bir uçak büyük bir gürültüy-
lllk topraktan çimler, çimenler İlşklrlr. (!V) Bozklr yeşe- le üstümüzden geçti.
rir; ekinler yükselmeye, kuzular gelişmeye başlar. M
c) o her gün akşam aynl saatte bizim ovin önünden
Fakat toprak ana da kurumaya, cimrileşmeye başlar. geçerdi.
Bu parçadaki numaralanmlş cümıelerin hangisin- D) Boğaz bütün görkemiyle görünüyordu kaldlğlm
de zarf (belineç) kullanllmlştr? otelin penceresinden.

A)| B) ll c) lll D) lV E)V E) Dlşarldan bartaklm sesler geliyordu, neler oluyor


diye aşağl baktlm,

els 9 Türk Dili ve Edebiyotı solu Bonko§l t7§


ıöis
iYoy|nlon
Bir Adım Otesi ta
7 l. Geminin, kllavuza ihtiyacı Vardl. 10. Aşağldaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcük,
ll. Yaptlğl espriler|e hepimizi klrdı geçirdi. ötekilerden arkll bir görevde kullanllmlştlr?
f

lll, içeriye yeni q4ş olmuş birisi girdi.


A) Dün Şiddetli bir rüzgar esince çatllar uçtu.
lV Klravat bağlamayl kimden öğrendin?
B) Dünkü toplantlda yine büyük konuştu,
V Egzoz dumanlarlndan uzak durmallsın.
c) Tüm salon sessizce konUşmaclyl bekliyordu
Yukarldaki numaİalanmlş cümlelerin hangisinde D) Yağmur hlzlanınca tratik ç9! yavaşladl.
alt çizili sözcüğün yazlml yanltştlr?
E) Belirlediğim hedeflerime henüz ulaşamadlm
A)| B) ll c) lll D)lV E)V

8. Ne yağmur, ne ay Vaİdt Gökyüzü dupduru, derin Ve . sfatlann Ve zarflarln derecesini, eylemlerin Ve eylem-
lll 1 1
silerin miktannl belirten sözcüklere "miktar (azhk-Qok-
ve karanllKt öylece uzanıp, gidiyordu. Ylldlzlaı top- luk) zarfl" denir.
lll lV V
Aşağldakİ cümlelerin hangisinde bu açlklamaya
toprak damlar Ve çinko çatllar_
uygun bir zar' kullanllmlştlr?
Vl
Bu parçadaki numaralanmlş nolİalama işaretlerin- A) okulun müdürü, öğrencilerle biraz sert konuştu
den hangileri yanllş kullanllmlştlr? B) Bu soruyu kolayca çözeceğini düşünüyorum,
ığis c) Umarım sabaha kadar oraya Varmlş oluruz,
A) lVe lll B) lVelV c) ll Ve lV
D) Ben buna benzer Qok kitap okudum.
D) lll Ve Vl E) VVeVl
E) Yerimize geçelim, birazdan slnav başlar.

9 Aşağldaki cümlelerin hangisinde "daha" sözcüğü


öıekilerden farklt bir zarf türünü örneklemektedir?
tr ı
A) lşlerimi daha bitiremedim, ben bugün de dlşarl çı-
kamam.
B) Biz daha deneyimli biriyle çallşmak istiyoruz, c ABcD€ ı
,ooooo
B D
o
E

c) Buradaki kaylsldan daha iyisini bulamazslnlz.


1o
,O
D) Bu eşyalan yerleştirmek, taşlmaktan daha zordu. 3o
.{o
E) senin daha anlayışll davranmanl beklerdim. 5O ı
6O
,o o ı5ooooo
3o ooo O,600000
ğ ı ı
o ııı
o ı

174 eis 9 Tüük Dili ve Ed€biyot soİu Bonkosl


7
7
aa

UNıTE
/
/
}

-
Biyografi / Otobiyografi

ıöis
'ı Yqyınlaır
'aaaaaaa
Türk Dilive Edebiyatı Kazanımlar

A4.| : Metinde geçen kelime Ve kelime gruplarlntn anlamlannltespit eder.


A.4.2 ı Melnin türünün ortaya çlklşı Ve tarahsel dönemle ilişkisini belirler.
A.4,3 : Meıin ile metnin konusu, amacü Ve hedef k|tlesi araslnda ilişki kurar.
A.4.4 ı lvletnin ana düşüncesi Ve yardlmcl düşüncalarini bel|rler.
,"4s l Metindeki anlaİm biçimlerini, düşünceyi geli$irme yollarlnlve bunlann işl€Vıerini belirler.
A.4X : Metnin üslup öze|liklerini belirler.
L4E: Metinde miln, manovi vğ evrenseı değerler ile sosyal, siyasi, tarihi ve mitolojik ögeleri belirler,
A49 : Metinde ortaya konulan bilgi Ve yorumlan aylrt eder.
A4.1O: Metinde yazarln baklş açlslnl belirler.
A4.1l : Metinde fikri, Voya siyasi aklm, golenok veya anlay!ş|ann yanslmalann| değerlendirir.
'elsef
yorumlar.
L4.12: Metni
Yazar Ve metin araslndaki ilişkiyi değerlgndhir.
^4.13l
44,14: Türün Ve dön6min/aklmln diğer önemli yazarlannl Ve eserlerini slralar.
A.4.|5 | Metinlerden hareketle dil bilgisi çahşmalan yapar.
Test
Biyogrofi / Otobiyogrofi (Tünin Gend Özellikleri ve Tqrihi Gelişimi) - |
79
1 l. ki§ili anlatlmln kullanlldlğt bivoQrafde yazann kişisel 4 Aşağıdakıleİden hangisi gazete çevre§inde 9e-
llı llşen öğreıici metinleİden birİ değildir?
özğllikleri, hayaİ, mutluluklan, din Ve ahlak anlaylşl,

dönemin zihniyeti yanslmlş haldedir. Ki§isel havaİ


A) Eleştiri B) Flkra c) Makale
lll D) Deneme E) Biyograİi
konu edinen bu metinler birinci kişili anlatlml kullanma

yönünden an ile benzerlik gösterir.

Bu parçadaki bilgi yanltşl numaİalanmlş yerlerin


hanglslndgn kaynaklanmalitadlr?
5. Yaşar K€mal, küçük yaşlarda halk edebiyatlna ilgi
A) | B) ll c)lll D)lV E)V duydu; saz çalmaya, türkü söylemeye ve destanlar
anlatmaya başladl. Yöredeki halk ozanlarlyla aılşma-
lar yaptl. iükokulda okurken şiir yazmaya başladl. Köy
köy dolaşarak lolklor ürünleri derledi. Bu ylllaİda şiir-
lerini "Kemal sadlk Göğceli" adl ile rürksözü (1939),
Yeni Adana (1939) ve yaklı (1940\ gazeleleliyle Va ık,
2 Aş€ğlda Yerllonleıln hang|slnde bilgi yanllşl var-
Kovan, Üıkü, Miııet, Beşp,nar dergilerinde yaylmladl.
dlr?
Bu Parçanln allndlğl metnin türiı aşağldakileİdĞn
A) Anl yazan, kendi başlndan geçen ya da tanlk ol- hangı3ldir?
duğu olay Ve olgulan, gözlemlerine, bilgilerine da-
yanarak yaşananlann üz€rinden zaman geçtikten A) Anl otobiyografi c) Biyograİi
B)
sonra yazar. o) Günlük E) Mektup
B) Biyograri matinlerinde, yazann doğumu, çocuk-
luğu, gittiği okullaı gençliği, çallştığl işIer Vs. an-
latlllrk€n kronolojik bir slra izlenir. :'elS
c) Anl, biyografi Ve oıobiyograİi kişisel haya! konu
alan öğretici metinlerdir.
D) otobiyografide, toplumda öne çlkmlş birinin yaşa- 6 rUo ll. Gruo
ml üçüncü kişili anIatlmla ve nesnel bir baklş açı-
l. Bir sorunu ya da bir durumu Günlük
slyla kaleme allnlr
birine iletme düşüncesi
E) oivan edebiyatlnda şairleri anlatan eserlere tozki-
re adl verilirdi; lezkireleı biyograf niteliği taşlyan ll. Karşıslndakini inandlrma, ken-
yapnlardlı dinden yana çekme düşünce-
si

lll. Birinci kişiye yönelik anlatlm Mektup

lV Kişise| yaşamla ilgili aynntt-


J Blİ blyog.afl yazslnda, hayat hlkayesl yazllan kışl- ların yansülmasI
nIn,
V YaşanIlan günle ilgili kiŞisel
l. Çocukluğu ve yetişmesi izlenimlerin günü gününe otobiyografi
yazllmasl
ll. Eser|eriyle ilgili oleştiriler
lll. Meslek hayatl l. grupta vorilenleİden hangisi ll. 9rupta verilen lür-
lV Çevresindekilero olan etkileri lerden biriyle ilişkilendirilemez?
özollIklerlnden han9llerinin olmasl gereklidir?
A)| B)ll c) lll D) lV E)V
A) lVe lll B) lll ve lV c) ll, lll Ve lV
D) l, lll ve lV E) l, ll Ve lll

eıs 9 ıü tİli \,9 Edgblytİh soru Bonkosl 177


jeıs
,..:1:::
Konu Teçi
7, Bu dönem şairlerindendir, Nevaitarzına yakln bir allmh 9 Bir yazann, yakından tantsln ya da tanlmasln değerli
tazl ve şaŞlrtlcl üslubu
Vardlr. Tarznda ilk ve yol açlcl- saydlğl, etkilendiği, beğendiği kişilerin karakter özel-
dlr Bu güzel matla, onun doğaslna kendine has haya- liklerini, belirgin yanlarünl, aralannda geçen ilginç olay-
line uygundur: lan Veya başka öze!liklerini anlattlğl yazllara ---- denir.
Yay gibi kaşların ki boya ile renk tubnuşlar Bu metin türü, ele allnan kişinin dlş 9örünüşünden ya
da karaker özelliklerinden bahsetmesi baklmlndan
Kılüçlardır ki kanlar dökmek ile pas tutrnuşlar
ikiye ayrılır
Bu tarz Hamse'ye cevabl Ve övülen Ve makbul olan
Bu parçada boş blrakllan yere aşağldakileİden
beş parça kitabl Vardır. Bu birkaç beyit onun büyü-
hangisi getirilmelidir?
lü (güzellik do|u) manzumelerinden, Leyla ve Mec-
nun'dandn.
A) portre B) biyograİi
H i keye bahç e si n i n bahç üvanü c) bibliyografi D) otobiyografi
Söyl e nti mü c evhe rl e ri n i n 9arraf ü E) biyografik roman
Anlam bahçesine 9ül dikende
Bu Parça aşağldaki yazl türlerinin hangIsinden
ahnmlş oıabilir?

A) otobiyografi B) N4asal c) Tezkire


D) Gazavatname E) siyasetname 10. (l) Biyograİileı uzun süreli ve aynntlt bir çallşmantn
ürünüdür (ll) söylentilere yer Verilmez, anlatllanlar
nesnel bilgi ve belgelere dayandlnkr. (lll) sade, yalln,
duru, açlk ve aklcı bir dille yazllr Ve sürükleyici bir an-
latlm tercih edilir. (lV) Biyografi yazannln konu aldlğı
kişinin yakln arkadaşl olmasıtürün gerçekliğinive ob-
jeKifliğini artlnr. M sözü edilen kişinin başından geçen
olaylar, yakln ç€Vresi, öğrenimi, başanya nasll ulaştlğl
jĞ'a§
hakklnda bjlgj Verilir.
Bu parçada biyograli türü ile ilgili olarak numaralan-
mlş cümlelerin hangisinde bİlgi yanllşl vardlr?
8. l, Her ikisi de öğretici metinler araslnda slnflandlrlllr.
ll, Hem anıda hem de otobiyografide daha çok, birin- A) | B) ll c) lll D)lV E) V
ci kişili anlatlm Vardlr.
lll. Anlda kişinin, çevresi, dönemi ve tanlk olduğu
olaylar anlatllürken otobiyografide, yazar sadece
kendi hayatlnl anlatlllr
lV otobiyograİileı anlya göre daha geniş bir zaman
dilimini kapsar,
V Anınln, yazarln kendisi taratından yazllma zorunlu-
luğu Varken otobiyograİiler bir başkasl taraflndan ııı
da yazllabilir.
Anl ile otobiyografinin karşllaşİrlldlğl numaralan-
mlş cümlelĞrden hangisinde bilgi yanl|şl vardlr? ı ABcDE ABcoE ı

A) | B) l| c) lll o)lv E)V O1l oooo


ı
aooooo 1600000
o ı ı
o )
)l
9
= ııı ı
o
178 eis 9 Türk oali ve Edebiyqti soru Bonkosl
Test
Biyogrofi/ Otobiyogrofi (Türün Genel Ozelliklerive Torihi Gelişimi) - ll 80
1 Aşağlda veriıen açıklamalardan hangısi ayraç için- 3 . Bir kimsenin kişiliğini oluşturan üstün naleliklerinin
d€ verllen türle ilişkilendi.ilemez? anlatlldığl biyografi lerdir.
. Bir kimseyi çevresi, gördüğü işler, özel yaşaml ve
A) siyaset, bilim, sanat, edobiyat gibi alanlarda tanln- yaptlanyla kendi çağl içinde aynntlll olarak ele alan
miş kişilerin kendi hayatlarlnı anlattlklan yazllardür. biyografilerdir.
(otobiyograİi)
. Divan edebiyatlnda şairlerin yaşamlnl, eserlerini
B) Kişilgrin hayat hikayelerinin romanlaştlnlarak anla- tantan metinlerdir.
tlldlğl metinlerdir. . Tarikat ululannln efsaneleşmiş yaşamınl anlatan
(Biyografik roman) yazlardlr.
c) Yaşamlarly|a okurun ilgisini çekebilecek kişilerin Aşağldaki türlerden hanglsi bu açlklamalardan bı-
hayatları, belli bir düzen içinde Verilir. rlyle ilaşkilendirilemez?
(Biyografi)

D) Bir habe,i iletmek, danlşmak için aile bireylerine;


A) otobiyograri B) Monografi c) Tezkire
akrabaya bir dileği veya şikayeti bildirmek için D) Menakıbname E) Portre
resmi kurumlara yazılan yazllardlr.
(Mektup)

E) Hz. Muhammed'in yaşamlnı konu alan biyografik


nitelikteki edebiyat türüdüt
oezkire)

:'elS

2 Blyograri lle llgilİ olarak aşağlda veiilğn bilgilerden 4 Aşağıdakiıeıden hangl3l blr blyograriden allnm|ş
hangki yanllştlr? olamaz?

,13
A) Eski Türk edebiyatlndaki şair tezkireleri biyograİi A) Manastlr idadisini bitiren Mustafa Kemal, Mart
türünün en eski örnekleri sayllabilir. 1889'da Pangalıı'da Harp okuluna girdi.
B) Biyograİi yazannln konu aldlğl kişiyi tanlması şart B) okumay öğrendiği andan beri Çocuk Sesi, Afa-
değildir, ara§tırma yaparak da biyografi yazabilir. can, MeKepli hatta Akbaba gibi dergiler oktay Ak-
c) Tanzimat öncesinde tarikat u|ularlnln yaşamlnl bal'ln en yakln dostlan olmuştur.
konu edinen menaklbnameler birer biyografi sayl- c) Filmleı şarkllar, plakla( gazinolar bütün hlzlyla de-
,1957
labilir. Vam ederken Vatan görevi s|ram geldi çattl.
o) söz konusu kimsenin doğum tarihi ve yeri, yetiş-
yll başlnda Ankara Piyade okuluna gittim.

me biçimi, öğrenimi, yaptlğl işler slralanlt D) Derken 1930-1933 ylllannda Pertevniyal Lisesine
gider. Eski çalışkan öğrenca her yll gevşeyerek
E) Biyografi türünün Batılı anlamda ilk edeb? örnekleri ba-

Namlk Kemal taraflndan verilmiştir. raz daha tembelleşmektedir.


E) silistre'de gazeteler, kitapIar çlkardl, "Doğu" adll
bir gazele yaytmladl.

el8 9lğrk ol| \re Edgbıllqn Soİu 8onkosl 179


jeıs
Konu Testi

5 (l) Biyografi, gazete çevresinde gelişen öğretici metin- 8. Biyografiyle benzerlik gösteren eserlere divan edebi-
lerden biridiı (ll) Bu tür metinlerde sanatçünln doğu- yatında tezkire deniı Türk edebiyatında ilk tezkire ör-
mu, çocukluğu, gittiği okullaı gençliği, çahştığl işler neğini ----, Mecalisrn Nefals adll eseriyle Vermiştir.
anlatllrken kronolojik bir sıra izlenir. (ll|) Yazann ha- Bu parçada boş blrakllan yere aşağldakilerden
yatl, yaptlklarl başkasl taraİlndan anlatlhr. (lV) sade, hangisi 9etirilmelİdİr?
duru Ve açtk bir anlatımla oluşturulur. M Dil, gönder
gesel jşlevinde kullanlllr A) Ali Şir Nevai B) Sehi Bey
Numaralanmış cümlelerden hangisinde biyogİariy- c) Latifi D) Aşlk Çelebi
le ilgi|i bir bilgi yanllşl vardlr? E) Fuzun

A)| B) ll c)lll D)lV E)V

9 Aşağldakilerden hangisi Türk edebiyatlnda biyog-


rafi benzeri türlerden biri değildir?
6 Anl ilE otoblyograrİnin karşllaştırlldlğl aşağldaki
yargllarln hangisinde bir bilgİ yanllşl vardlr? A) Gazavatname B) Mesnevi
C) Siyer D) Tezkire
A) Her ikitürde de sanat amacı ön planda değildir.
E) Menaklpname
B) otobiyograİide kişinin kendisi, anlda kişinin yanl
slra çevresi Ve tanlk olduğu olaylar yer allr.
c) Anllar, yazafln kendisi taraflndan kaleme aIlnlIken
otobiyografiler, yazarl tanlyanlar taraflndan da
yaz llabilir 10. Aşağldakilerden hangisi biyografi ve otobiyografi-
D) otobiyografiler, anllara göre daha uzun bir zaman nin onak özelliğidir?
dilimini kapsar. jğls
A) Günü gününe yazllmalan
E) ikisi de kişisel hayatl konu alan metin türleri içinde
slnflandlnllr. B) Öğreıici metin türü olmalarl
c) Yazarlannln metnin kahramanl olmasl
D) olağanüstü olaylar anlatmalarl
E) Gaz etelerde yaylnlanmalarl

7 1936 yıllnda lstanbul'da doğdum. lstanbu| Güzel sa-


natlar Akademisi Resim Bölümü öğrencisiyken Paris'e
gittim. Burada altl yll seramik üzerine çallştlm, aynl
zamanda felseİe Ve sanat tarihi öğrenimi gördüm.
1965'te yurda döndüm, Fleklamcl|lk Ve yaylnevi yöne-
ticiliği yaptlm. ilk şiirlerim Kaynak, Şairler Yaprağı ve
Mayi dergilerinde yaymlandl. n ııı
Bu parçayla ilgili ola.ak aşağ|dakileİden hangisi
söylenemez?
ı ABcoE A3cDL ı
1ooo
A) Bir otobiyografiden allnmlştlı ,ooo 10
30oo
B) Yazar, eğitim ve öğrenimiyle ilgili bilgi vermaştir. 1,ooooo ı
c) 3ooooo
Kaynağlnl gerçek hayattan almlşlr 1ooooo
o) Anlatlm üçüncü kişi ağzıyla yapllm!§tlr. 5ooooo
sooooo 6000oo
E) Geçmişe dönük anlatlml vardlr.
o ı ı
o
o
= ııı
o ı
ıE0 eis 9 Tu* oil| ve Ed]abiyqtı soru Bonkosl
Test
Biyogıofi/ Otobiyogrofi (Fiiller) - ! 8l
1. Genellikle dünyanln sn büyük doğal limanl olarak ta- 4 Aşağldakl cümleleİden hangls|nin yüklgmi klhş bil_
dlren blr eylem değildir?
nlmlanan Haliç, ashnda Boğaz'ln güneybatlslna aqlan

A) Ben
I

ve Boğaz'ln sulanyla kaolanml§ bif nehir o kağltlan işe yaramaz diye atmlştım.
vadis|dir.
lllll 81 Öğleden sonra eve gidip uyudum.
Haliç klyllan MÖ 7. yüzyldan itibaren insan ye.leşi- c) sendeki yemek kitablnl, yarln bana getiriver,
mine sahno olup daha sonra Konstantinopolis'in D) Durumu öğrenmeden beni suçlamamallsln.

zengin Ve güçlü bir liman olmaslna olanak tanlmlŞtlr.


E) Dün akşam, çok güzel bir belgesel izledim.
lVV
Bu parçadakl numaralanmlş sözcüklerden hanglsl
çekimli oylamdir?

A)| B)ll c)lll D)lV E)V

5 Korkmam gecelerden blrakln beni


lll
oerılerim çoktur bitmez benim
lll
oü§ündürüVor da yaşlar mazimi
2 Elin açlk olsun; aylplarl ört, slrlart tut, öfkeni de yut.
Bu cümlede geçen eylemlerle il9lli olafak aşağlda- Çok tatll qelivor ağlamak bana
kilerden han9isi 3öylenebilir?
Bu dlzalordeki numaralanmlş eylemler çeklmlen-
A) Hepsi emir kipiyle çekimlenmiştiı dlklerl klP baklmlndan ikİşerli eşleştirili]se hangisİ
B) ikisi habeı ikisidilek kipiyle çekimlenmiştiı dlşarlda kahr?
..ğls
c) Hepsi istek kipiyle çekimlenmiştir. A) | B) ll c) lll D) lV E) V
D) Hgr biri farklı kişilarle çekimlenmiştir.
E) Hepsi habgr kipiyle çekimlenmiştir

6. Aşağldaki cümlelerden hanglsinin yüklemı şimdiki


3 Anlamak istemedan gözlerimin dilinden zaman anlamı taşlmaİİadlr?
Ben kendimde değilim, sana olan sevgimden
A) Hattaya, bijtün slnİf Adalar'a gidiyor.
Belki sevdin, gizledin; belki de hiç sevmedin
B) Yazlan, doğup büyüdüğü köye gidip bir hafta din-
söyle bana bileyimi kalbimden ne istedin leniyor.
Bu dlzolordğ dll6k klpiylĞ çekimlenmiş kaç var- c) Önümüzdeki hafta yapacağl konuşmayt hazlrl|yor.
ct|r? 'ıll
o) Adam söylediğiniz adr€se gidiyor fakat kimseyi
A) 1 B) 2 c)3 D)4 E)5
bulamlyor.
E) Her sabah, bu caddeye qklp servis bekliyoruz.

9i§ 9 Tüİk oll v6 Edgbrofi soru Bonkosl ı 6ı


Konu Testi

7 Aşağldaki cümle|erden hangisinin yükleminde an- 10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yüklem dilek kip,
lam kaymasl yoktur? lerinden biriyle çekimlenmiştir?

A) sen, hiçbir zaman karşlndakinin söylediklerini dik- A) Böyle olacağlnl bilseydim bu işe hiç kanşmazdlm.
kate almlyorsun. B) Bir kez olsun sözümüzü dinleyiver.
B) Bu konularl yann sabah aynntlll biçimde konuşu- c) Kitabl sen bitirince ben de okumak istiyorum,
ruz,
D) Erken çlkmadlğlmız için yetişemedik,
C) Önceden kararlaşttnldlğl gibi, geziyi bu hafta sonu
E) Çantaslnl almadan gittiğinden bir iki saate kadar
yaplyoruz.
döner.
D) Üç gün aradan sonra ilk kez şimdi dlşarıda geziyo-
rum.
E) Yardlma ihliyaclm olduğunda yardlmıma ilk, o
koşuyor.

11 . Aşağldakilerin hangisinde verilenlerin tümü "kllış"


fiilidir?
8. Aşağıdakicümlelefdenhangisininyüklemigelecek
zaman anlamlnda kullanIlmamlştlr? A) Yazmak, durmak, uyumak
B) Aclmak, kararmak, büyümek
A) Ben kitabl iki gün içinde okuyup sana getiririm.
B) Bugün İazla işim yok, işten erken çlkanm. c) Görmek, toplamak, çocuklaşmak

c) sınavlanna bir hafta önceden hazrlanmaya başlar


D) Temizlemek, morarmak, güldürmek
;'els E) Aylrmak, sevmek, bulmak
D) BUgün biraz dinlendikten sonra ödevlerimi ya-
parlm.
E) siz sofrayl hazırlayana kadar ben evde olurum.

9 Aİacan, yaramaz bir çocuğum ben;


Bunu, böyle bilsin
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde kişi yönüyle bu
dİzelerdeki İiille özdeş bir İiil kullanllmlştlİ?

A) Böyle olmaslnl senin de istemediğini biliyorum. l ee c ABcDE ı


oo o
D E

B) Şimdi uyu ki yann erken kalkacaksın.


oo o
3O o OO,ıOOOOO
c) onun bu söylediklerinle ilgileneceğini sanmam
aO o O,zOOOOO ı
D) Biraz çaba gösterirsen bu sorulan da çözersin. 5o o O ıaOOOOO
6O o o11ooooo
E) HazlrlIkl1 olmall, yarının ne getireceği bilinmez. 7o ooo O ısOOOOO
6O ooo O,eOOOOO
o ı ı
o )
E )l
9 ııı ı
o
182 els 9 Tüık Dili ve Edebiyqh sofu Bonkosl
Test
Biyogrofi/ Otobiyogrofi (Fiillerl - ll 82
1 Görmedim ilham aınl 4. Atlastan bakardlm, nereye gitti
Ben bu şiir sanatnl Öyb öyle ezber etıim gurbet|
Bir deli klzdan öğrendim Bu dlzolo]do aşağldakllorden hangblnln ö.neğ|
sanaİ öğretti bana yoktur?
Ben de bir tezgahtan
A) Üçüncü tekil kişiyle çekimlenmiş fiiI
Türlü kumaşlar dokudum
B) Birinci tekil kişiyle çekimlenmiş fiil
Bu dlzele.de çekimli kaç gylem vardır? c) Haber kipiyle çekamlenmiş fiil
D) 8irden çok kip eki almlş
A) 1 B)2 c)3 D) 4 E)5 'iilx
E) olumsuz fiil
Çekimli

2. Aşağldakl dizelerin hanglsinde habe, kiplerlnden 5 Aşağldakileİden hangisinde hem haber hem dilek
biriyle çgklmlenmlş eyl€m yoktur? kipİyle çekimlenmiş eylemlere yer veriImlştir?

A) Ben eski bir şarktylm unut A) Bugün işten erken çlKl, sanlnm bir yere uğraya-
Ya da hayal meyal hatlrla beni cak.
B) Bu dersi iyi dinleyin v€ mutlaka derste noı alln.
B) Hepimiz o maviliklerin çocuklanylz
Beyaz bir güVercin büytJttü bizi
c) Harta sonuna kadar bu proje bitecek, bir sorun çl-
karsa beni arayın.
c) Renkli taşlar topluyorum kumsalda D) Arkadaşlar yann yine buluşacak ama ben herhal-
Bir avuç gökyüzü oluyorum sonra :öls de gidemem.
D) Artlk gülmeye değer bulunan şakalarl E) Çahşmalanmüz müdürün onaynl aldlğlnda işe he-
Bilirim çok sürmez bu gülüşleri men başllyoruz.

E) Sözlerim Var köprüleri geçirmez


Kelimelerim kimseyi ateşten korumaz

6. l. Eski zamanlardan bir cuma çallyor


ll. Ben sana mecburum, bilemezsin
3. Aşağldaki cümleleİdon hangisinde altl çlzlll eylem
lll. Geldim i$e mevsim gibi kaplna
ötekilerden farklı blr k|plo çekimlenmiştlr?
lV Ta içimden birisi koşacak ardlnlzdan
A) Bu ballk, kıyllardaki kayaiarn diplerinde yaşar V Gözlerini biran olsun unutmayaym
B) Kurs açin gerekli malzemelerin listesini çlkar. Yukarldakl numaralanmlş dızel€rden hangisinin
c) Her yll bahar aylannda Meriç'in sulan taşar. yüklgmlnde zaman anlaml yoktur?
D) Bize çok klza( yanlna uğramayacak olursak.
A)| B) ll c) lll o)ıV E)V
E) Her akşam bu parkta bir saat koşar

,|
ol§ 9 Tüİk Dill ve Edoblyğt soru 8onkosl 83
...el s
,..:Tl]T
Konu Testi

7. Uzun bir yolculuktan sonra incesu'davdlk 10. Aşağldaki dizeıerin hangisinde hem haber hem de
I dll6k kipiyle çekİmlenmiş İiiller vardlr?
Bir handa, yorgun argln tatll bir uvkudavdlk
ll A) Arılk her şey bitti, sabaha çok Var
Gün doğarken bir ölüm rüyaslyla uvandlm Artlk her şey bitti, perdeyi mi açayım
lll lV
Baş ucumda gördüğüm şu satlİlara Vandlm B) Sanhr hüzün yüklü aynalara, bilirim!
Usulca esmer kedi, gölge düşen avluya
Bu dlzolardoki numaralanmlş sözcüklerden hangl-
lerl çgklmll oylemdlİ?
c) Akdeniz'e dönüyorum, güz kuşlarlnln
Kanat Vuruşlarına adlmlanml ayarlayarak
A) l, ll Ve lll B) lll VeV c) ll, lV ve V D) Yaşadlm dayanabildiğim kadar
o) lll, lV Ve V E) lVVeV Öğüncüm bu olacak yeryüzünde
E) Varsln bir bardak su Verenim olmasın
Başucumda biri bana sU yok desin de

8 Aşağldaki cümlelerin hangisinde şimdiki zaman


kipi geçmiş zaman anlamlnda kullanllmlştr?

A) o zamanlar olektrik Ve su olmadığl için büyük zor-


luklar çekiyorlaı
B) Herkes yerini alsln, program şimdi başllyor. 1 1 . 4ş66;65Ç cümleleİin hangisinde -miş (mlş, -muş,
c) Hafta sonlan düzenla olarak arkadaşlarla ıoplanl- -müş) eki kip eki olarak kullanIlmamlştlr?
yoruz.
D) Kuılamalan geçon yll kimin organize ettiğini haİr- A) Sabaha doğrU başünda müthaş bir ağrlyla uyanmlş
lamtyorum. .1öis B) Tanlnmlş insanlarla bir arada olmak oldukça güzel
E) Ne zaman klzlp ne zaman klzmayacağlnl bir türlü c) içeride fazla kahnca slklllp hlzla dlşarl çlkmlş.
anlamlyoruz. D) Kimselerin fark etmediği bir anda aracl kullanmlş.
E) Uzun bir zaman mem|eketinden ayn kalmlş.

9. İnişten hsmen önce


Uzanabilsom dokunacağım, tam uçağln altlnda,
iki çocuk duruyor caddenin ortaslnda,
AtıVermiş çimlere bIsikletler.
Biliyorum birazdan Yandlmçavuş'ta,
Macera bu ya, ayran içmeye gidecekler. tr ııı
Bu dlzolarde aşağldakllerden hangblnln öİneğl
yoktur?
ı ABcDE AscDf ı
ooo 0ooooo
A) Habsr kipiyle çekimlenmiş fiil
1l
B) Fiilden türemiş isim ,l2

c)
Tl oo 11oo ooo
13
Dilek kipiyle çekimlenmiş fiiI oo
o) Basit zamanh fiil OO,ıOO
oO 15oo
E) ikinci kişiyle çekamliriil ı n

o ııı
o ı
ı Erı ei§ 9 Türt( oiıi Ye Edebi},qt soru Bonkosl
Test
Biyogrofi / Otobiyogrofi (Yozım Kurollon ve Nokiolomo lşoretleri) - l 83
l, Bugün art arda araylp senin nasll olduğunu sordu. 4 l. Bir şeylerin ters gideceğini Qok önceden hisse!
ll, yan vana duran mişti.
şu evleri üç gün içinde ylkacaklar.
lll. Arkadaşlnln sesini duyan hasla Çocuk birdenbire ll. onun bu bitgin halleri hepimizi telaşlandlrlyordu.
kaplya yöneldi. lll. Yazaı ilk kitablnl ,l985'te ç|karm|ş ama asll ününü
lV Şehrin kuzey tarafl da qİtoido doluyor ve karmaşlk-
ikinci kitablyla kazanmlş.
laşlyordu. lV ırlektupta yazllanlardan beslenerek yeni romanlmı
V insan|ar yağmurun başlamaslyla slrllslklam olmuş, oluşturmaya gayret ettim.
her taraf bir anda göl olmuştu. V Ömrünün dörtte birini bu §ehirde geçirdikten son-
Numaralanmlş cümlelerln hangl8lndgki alıı çizlll ra başka bir yere yerleşti,
sözcğğün yazlml yanllşllr? Numaralanmlş cümlelerin hangisİnde ünsüz ben-
zeşmesi kurallna uyulmamaslndan kaynaklanan
A)| B) ll c) lll D)lV E)V bir yazlm yanllşı vardlr?

A) | B) ll c) lll D) !V E)V

2. Aşağldaki cümlelerin hanglslndo blr yazm yanllşl


vardlr?

A) Birtaklm jnsanlar çevreye çok fazla zarar Veriyot


5 Aşağldaki cümlelerin hangisinde düzeltme işareti-
B) Arkadaşlardan herhangi biriolaya zamanlnda mü- nin kullanlm gerekçesi diğerlerinden larklldIr?
dahale edebilirdi.
c) Anlattklannln doğruluğundan hiç bir zaman şüphe A) Annesinden yadigar olan yüzüğünü kaybetmiş.
etmedim. jeIs B) Bu şirin belde aşlklanyla ünlüdür
D) Bir gün sen de bugünlerin klymetini bilmediğin için c) Bu köyün adetleri başka hiçbir yerde yok.
hayıflanacaksln, D) Ben duraktan aynldlm, o halaotobüs bekliyormuş.
E) Bingöl'de birkaç gün daha kalacağlm|z söylendi.
E) Bankacllar kar oranlnl arülrmak için çallşmalarüna
devam ediyor

3 Aşağldaki cümlelerin hanglslnde büyük harflerin


kullanlmlyla ilgili bir yazım yanlışı vardır? 6. yll dönümünde Dr.
Çanakkale savaş|'nln N,lithat
llllll
A) Geçen yll Ankara'daki üniver§itgyi birincilikle bitir Atabav, Gelibolu'da görev yapan Avusturalva'lı Anna
d|.

B) BatlTrakya'nln her köşesiayİl bir cennet. schwaz'In lai8 hikayesini yazd|.

c) olayın aydlnlanmasl için köy ahalisinin görüşlerine


başvu rd u lar. Bu cümledeki numaraıanmış bölümlerin hangisln-
de yazım yanllşl vardlr?
D) Gülşen Hanlm, aramlzda bu işe ilk girenlerdendir.
E) Büİün hayali eğitimini yurtdlşlnda tamamlamak- A) | B) ll c) lll D)lV E) V
m|ş.

olr 9 Tülk Dili ve Edebiyott soru Bonkosl l85


jeıs
Konu Testi

7. Karac'oğlan der ki n'olup n'olaylm 10. Aşağıdaki cüm|elerin hangisinde Virgül (,) birbiri
Akan sulannan ben de geleyim ardlnca §ralanan eş görevli kelİme ve kelime grup-
larlnl aylrmak amaclyla kullanllmlştlİ?
Bu şiirdeki kesme işaretlerinin kullanlm gerekçesi
aşağıdakilerden hangisidir?
A) sevda bir kalbe girer, onu uyandlrır ve kendi kale-
mince bir şekle kavuşturur.
A) Özel isimlere getirilen iyelik, durum Ve bildirme ek-
lerini ayırmak B) Duygulanmz, deneyimlerimiz, çevremiz birinin
bizi sevmesinde ya da bizim birini sevmemizde
B) Klsaltmalara getirilen ekleri aylrmak
belirleyici olabilir.
c) Bilginin şüpheyle karşllandlğlnt belirtmek
c) Böğiiftlen roman lnda yazar, "Yüz bin türlü aşka tek
D) Kişi isimlerinden sonra gelen saygü Ve unvan söz- bir ad Veriyoruz." der
lerine gelen ekleri ayrmak
D) EVet, aşk tatlldlr; hangi demde başa gelirse gelsin
E) seslerin ölçü ve söyleyiş gereği düştüğünü gösteF
insanln başlnl döndürür
mek
E) Mehmet celal, Küçijk Ge/in kitabında rastlantlnün
aşka yardlmc| olduğunu söyler,

8. Anadolu'dan Akdeniz'e uzanan biryol üstündeki kaya

yaztlnda şu yazllldlr: "Ey yolcu, yol hazrllğlnl yap Ve 1 1. sait FaiK bence gelmiş geçmiş en büyük hikeyeci-
lll I

koyul yola! Bir de şunu biI: Yalnlzca benliğinden öz- miz. ortaokulu bitirdiğim yll okumuştum semavel|
lll ll
gür olan kişidi( özgür insan. Kendi doğaslndadır öz- Sarnıç'| Şahmerdan'l- Bu üç kitabln bende blraktlğl
lll
gürlüğünün ölçüsü ve karannda içtense, dürüstlüğü hayranllkla sait Faik'in yazdlğl her şeyi lhikaye, ro-
jels lV
yüreğindeyse, asil olur insan," man, röportaj, şiir..J okudum, hiçbir zaman bırakma-
VVl
Bu parçadaki numaralanmlş noıitalama işaretlerin- dlm onun peşini.
den hangisi yerinde kullanllmamlştlr? Bu parçadaki numaralanmlş noktalama işaretlerin-
den hangisi yanllş kullanllmıştlİ?
A)| B) ll c) lll D)lV E) V
A) | B) ll c) lll D) lV E) Vl

9. oktay Akbal, 19701i ylllarda yazdlğl bir yazlslnda


I

edebiyat ödülleri konusunda şöyle diyor: "o arma-


ll ııı
ğanlan veren kurulda kimler var acaba? Hepsinin
lll
değil; üçünün, dördünün, adünl söylesinler bana. oku- ı ABcDE ABcDE ı
lV
3ooooo
.
muşlar ml o kişilerin yazdıklarünP' 11
4o
5O 888 İ88888
6o ooo 1.ooooo
Bu parçadakl numaralanmış noıitalama işa]etleİin- ,o ooo 15ooooo
den hangisi yanllş kullanllmlştlr? sO OOO,oOOOOO
o ı
A)| B) ll c) lll D)lV E)V o
E
2 ııı
o
l86 eis 9 Türk Dili ve EdebiYğtı soiu Bonkosl
Test
Biyogrofi / Otobiyogrofi (Yozım Kurollon ve Noklolomo İşoretleri) - ll
84
1 Kimi zaman akraballk iki insanln yaklnlaşmaslnln 4 Aşağdak| cümleleİin hangi3inde ahl çl2ll| 3öz-
I
cüğün yazlml yanllşllr?
araslnda ki en büyük engeldir. Akraballkta mesare
ll A) otobüsün §oförü, yolcular uyarmakta bence hak-
belirlidar Ve silinmeye çal|şllsa dahi bir slnlr taşı gibi
Ilydl.
lll
hep oradadlı Mesare olmadan anlavı§ da o|maz. B) Her sabah mutlaka Uqş oluı işe öyle giderdi.
lVV c) Filmin senarvosu haztr, şimdi oyunculara karar ve-
Bu parçadaki numaİalanmlş bölümlerin hangisin- relim.
de yazm yanllşl vardır? D) son antremanda sakatlanlnca bu maçta görev ala_
madl.
A) | B) ll c)lll D)lV E) V
E) ormandaki kuş sesleri öyle hoştu ki sanki orkestra
gibiydi.

2. Gerçekte Ahmet Kerim "yaşayan" bir roman kişisi

değiL onun görevl Yakup Kadri'nin gözü Ve zaman 5 Bir sanaıq, başanya Ve kallclllğa özgün eserler orta_
lll I

zaman ağzl olmak Bir roman kişisini var eden, aynn- ya koyarak, gerçekçi olmay başararak, zamana ayak
lll lV lllll
tllarla b€slenmiş Ahmet Karim. uydurarak yaşadlğlnda ulaşlf; bu, sanalçlnln on
V lVV
önomli slnavldlr.
Bu paİçadakl numaİalanmlş noktalama işar6tl6İin-
den hanglsl ygİIndo kullanllmamlştlr? Bu cümledekl numa.alanmlş virgüllerdon (,) hangF
:,els sl yanlış kullanllm.ştr?
A)| B) ll c)l|l D)lV E)V
A)| B) ll c) lll D) lV E) V

3, Aşağldaki cümlelerin hangisinde virgül (,) diğerle-


rinden larklı bir görevde kullanllmlştr? 6. Pekıştirmeli sözler bitaşik yazlhr.
Buna göre aşağldaki cğmlelerin hangisinde p€kiş-
A) Ölçü, uyak gibi koşullara bağll kallnmadan salt dil tlrmelerln yazlmryla ilgili bir yanllşllk yapllmlştır?
kurallannın gözetildiği anlatlm yoluna nesir denir.
B) Türk edebiyatlnda deneme türü, bütün öteki yeni A) EVin elraflnl çepe çevre saran yüksek çitler evi
türler gibi Tanzimat'tan sonra görülür. büsbütün ulaşllmaz yaplyordu.
c) Anlamca yanllş sözcük kullanma, özellikle an- B) Dört kat aşağl düşen teleton yine de sapasağlam_
lamlnl bilmeden yabancl sözcükleri kullanma dı.
özentisinden kaynaklanmaktadlr. c) Küçük klzln sapsan saçlan araslndan klrmzl bir
D) Düşünce yazla.|yla iş yazllan, kesin çizgilerle bir- toka görünüyordu.
birlerindon aynlmaz. D) Bu yoldan dümdüz gidersek sizin evin alt sokağl_
E) Bir dil|n devlet dili nitel|ğini kazanabilmesi, o diı na çlkarlz,
içinde işlemiş ortak bir yazı dilinin oluşmaslna E) Güpegündüz şehrin göbeğindeka markete hlrslz
bağlıdlı girmiş de kimsecikler görmemiş.

ols 9lü,k rİll ve Edebiyoi soru Bonko§l ı67


..,eıs
Konu Testi

7. Türkler, islam ordularlyla her ne kadar 751 yl|lndaki 10. Konuşma; iyi ve güzel işler yapma, mesleki başanlar
l I

Talas savaşfda karşılaşm|ş olsalar da, MüslümanlF kazanmajoplumda iyi bir yer edinme vb. amaçlar için
lllll ll

ğl bu tarihten başlayarak yüzlerce yll sürecek farkll kullanllan bir iletişim yolUdur. Konuşmanln günlük ha-

sosyal Ve siyasal şart!ar altlnda kabul etmiş|erdir, yatta önemli bir yeri vardı1 yaşamln sürdürülmesi bi-
lV lll
Vll ve K yüzylllar Emevi Ve Abbasi ordularının iran ve raz da buna bağlldlt Kimi araştırmacllar, konuşmanln
lV
Bat Türkistan'l İetih süreçleri ile geçmiştir. da solumak gibi, yemek içmek gibi, uyumak gibi zo-
Bu palçadaki numaİalanmlş nokİalama işaretlerin-
VVl
runlu bir ihtiyaç olduğunu belirtmektediı
den hangisi yanllş kullanllmlştır?
Bu pa.çadaki numaralanmlş virgüllerden (,) hangl-
A)| B) ll c) lll D)lV E) V leri diğerlerinden İarkll biİ görevde kullanllmlştlr?

A)lVell B) lVeV c) ll VeV


D) ll Ve Vl E) lll ve lV

8. Aşağldakilerin hangisinde yön bildiren sözcüklerin


yazlmlyla ilgili bir yanllşllk yapllmlştlr? 1 1 . Anadolu, baştan başa efsanedir: Halklmlzln engin ha-
yal gücü, bir şekle sahip olan her taş ylğlnl için gü-
A) Bu hava koşulları Güney Amerika'da görülmüyor. zel hikayeler ortaya koymuştur. Günlük hayatln pek
B) Türkiye'nin Kuzey Bölgeleri son iki haftada çok çok gailesi bu eİsanelerde ifadesini bu|muş; Anado-
yağlş aldl. lu'nun mert insanlarl, zaman zaman teselliyi bunlarda
,'ğis aramlşlardir.
c) Göçmen kuşlar bu mevsimde ülkenin güneyine
kaçar. Bu parçada aşağldakİ nolİalama işa.etlerlnden
hangisi yanllş kullanllmlştr?
D) Yenitaşlndlklan eV kuzeydoğu yönünü görüyordu.
E) Güneydoğu Anadolu'da yaklaşlk üç yıl yaşamlştl. A) Nokta (.) B) Virgül (,)
c) Kesme işareti (') D) NoktallVirgül (J
E) iki nokta (:)

9. Türkçede Arapça dini allntllar önemli bir yer tutar ( )


Dini allntllar ( ) kaynak dildeki dini terimin bütünüyle
kopyalanmasl şeklinde olur ( ) bu anlamda Türkçede n
Müslümanllkla ilgili terimlerin büyük çoğunluğu Arap-
çadlr () Bunlardan akla ilk gelenler şunlardlr () ayet,
aziz, benal, cami, cennet, cehennem, dua ( ) ı ABcDE ABcDE ı
Bu parçada ayraçlarla belirtilen yerlere slraslyla
aşağldakİlefin hangisinde verilenler getirilm€|idir?
1rooooo ı
,gO
A) (-) G) (;) (.) (:) (...) B) (.) (,) (' (.) (.) (...) 110
c) (.) (' (.) (;) () (...) o) (.) (,) () (.) () (.) 3ooooo
,şO
1600
E) (.) (,) () (.) (:) (...) o ı
o

co ııı ı

IEE ei§ 9 Türk DllI ve Ed9blyqtı so.u Bonkosl


Test
Biyogrofi/ Otobiyogrofi - l 85
1 ve 2. sorularl aşağldaka parçaya göre cevap- 4 ve 5. sorulan aşağldakl parçaya göre cevap-
laylnlz. laylnlz.

Atay'ln büyük etki yaratan eseli Tutunamayanlar'|


1973'te yaylnladtğl Tehlikeli oyunlar adll ikinci romanl
sanat, edebiyat, siyasgt yq_gle !eş!q alanlarda ünlen_
izlemiştir. Hikayelerini Korkuyu Beklerken başllğl alİn_
lll
da toplayan Atay, 1911-1967 yllları araslnda yaşamlş miş bir kişinin kendi yaşamlnt oturup yazmasl şeklinde
Prof. Mustaİa inan'ln hayatlnı konu eden Bir Bilim
Adamınün Romanü'n l 1975 ylllnda yaylmlam§tr. 1973 özetlenebilir Yer yer anltürünü anlmsatan bir yanl olsa
ylllnda yaymlanan oyunlarla Yaşayanlar adll oyunu
da İark vardlr. Anltüründe yazann amacl kendasini an-
Devlet Tiyatrosunda sahnelenmişlir Atay, beyninde lll
qkan bir tümörden dolay büyük p.ojesi Tijrkye'nin latmaktan ggE, dönemi yansftmaktlr 9yşe bu yazı tü-
Ruhu'nu yazamadan ,13 Arallk 1977'de, istanbul'da lVV
hayatünl kaybetmiştir. Edirnekap Sakzağacl Mezar- ründe dönem değil, yazann kendi öz beni ortaya çlkar.
hğl'na deİnedilmiştir.

l Bu parçayla ilgili olarak aşağldakilerden hangisi


söylenebilİr? 4 Bu parçada özelliklerlne değinılen yazl türü aşağF
dakilerdğn hangı3ldlr?
A) Kişisel hayatn nesngl bir biçimde aktanldlğl düz-
yaz türüdür A) otobiyografi B) Biyografi
B) Gerçekliğin kurgulanarak anlatldlğl bir türden ahn- c) oeneme D) Makale
m§tr. E) Günlük
c) olay içinde yaşatmak amaana bağll olarak olaylar
oluş slraslna göre verilmiştir.
jeIs
o) Uzaktaki bir kişiye bir haberi iletmok için yazl-
mlştlr.
E) Geçmişe dönük olaylar kişisel bir biçimde aktanl- 5. Bu parçadaki numaralanmlş sözcüklerden hangl-
mlşllt l€İi bağlaçtlr?

A) l Ve lll B) lVeV c) ll Ve lV
2 Bu Parçanln anlatlmtnda aşağldakilerden hangisi D) ll VeV E) lVVeV
ağlr basmlştlr?

A) Öyküleme B) Betimleme
c) Açlklama o) Tartlşma
E) Tanlk gösterme
6. oıobivograİi, yazarln doğrudan doğruya kendı hava-
lll
!!! anlattlğl yazl türüdür. AnIaİm birinci kiŞi ağzlndan
lll
3. Aşağldakilerden hangbl blyograll trjründe yazl|mlş yapllır. Bu tür yazlarln eski adl monoqraridir, otobiyog-
e3gderden biri değildir?
rafiler, kişisel hayatl konu alan öğretici metinlerden
A) Edgbiyatımızda isirr,ler Sözlüğü
biridir.
B) Ateşİen Gömrek
Bu parçadaki numaralanmlş yerlerin hangisi bi19i
cl istiklal Şairi Mehnet Akit
yanllşllğlna neden olmuştur?
D\ Tek Adam
E\ istanbut ve Pierre Loti A)ı B)ll c) lll D) lV E)V

glt 9 Tü.k Dlll vo Edoblyot soru Banko§l l89


ığis Bir Adım Otesi l
7. Aşağlda verilen yazar-eaeı eşleştirmelerlnden 10. l. GruD ll. rUD
hangisi yanllştlr? Mektup Bir sorunu ya da bir durumu birine
iletme düşüncesi
A) Ali Şir Nevai - Mecalisij'n Netais
B) sehi Bey - Heşf Behişt
Günlük Yaşanllan günle ilgili kişisel izle-
nimlerin günü gününe yazlması
c) Maksim Gorki - Çocukluğum
D) oğuz Atay - 8,7 Bilim Adamnın Romanı
otobiyografi Birinci kişiye yönelik anlatm

E) Reşat Nuri - Dokuzuncu Hariciye Koğuşu Biyografi Karşlslndakiniinandlrma,kendin-


den yana çekme düşüncesi

Anı Kişisel yaşamla ilgili ayrıntllann


yansflImasl

8 Ve 9. sorularl aşağtdaki paİçaya göre cevap- l. grupta veriıen türlerden hangisi karşslndaki
laylnlz. özelIikle eşleştirilemez?

Bu yazllar bir ön çallşmayl gerekiriı Yaşaml ele allna- A) Mektup B) Günlük c) otobiyografi
D) Biyografi E) Anl
cak kişiyle ilgili kaynaklar Ve belgelere 9]ı9 saptama-
lll
lar yapıllr. Bu tür yazlar belgesel boyutlu olduğu !9!!
lll
yazaı bir tarihçi gilldavranlt Anlatllacak kişinin mek-
lV 1't. Gayet büyük yuvarlak başll, pek yüksek allnll, pembe
tuplanndan, günlüklerinden, anllarlndan, o kişiyi tanF çehreli, hiddetlendikçe çatlllr az eğri kaşll, koyu ela
gözlü, irice burunlu, fevkalade güzel ağlzll bir insandl.
yanlardan yararlanllır Yazaı kişinın yaşamlnı biçim|en-
Bu biyografi, niteliğine göre aşağldakilerden han-
dirmiş olaylarl birbirine bağlanth bir biçimde verir. Bu gisini örneklendirmektedir?
V aels
eserlerde ünlü kişilerin yaşamlarl ele allnlr. A) Bilimse| biyograti
B) Edebi biyograİi
c) Fiziksel portre
8 Bu parçada sözü edilen yazl türü aşağldakilerden D) Ruhsal portre
hangisidiİ?
E) otobiyograİi
A) Biyografi B) otobiyografi c) Makale
D) Anl E) Günlük

ı ııı
9 Bu parçadaki numaralanmlş sözcük|erle ilgilİ ola-
rak aşağlda verilğnlerden hangİsi yanl|ştlr?
ı ABcDE ABcDE ı
A) l, sözcük, bağlaçtlr Ve isim türündeki sözcükleri
bağlam|ştr
B) ll. sözcük, "uygun olarak" anlamlna gelen bir edat-
5O o 13o ı
tlr. 6O O,OOOOO
c) lll. sözcük, "-dan dolayl, -dan ötürü" anlamlnda
7a O ısOOOOO
sO o 1600000
kullanllmlş bir edattır.
6 l **.,.,", ı
D) lV sözcük, benzerlik ilgisa kurmuş edattt o
E) V sözcük, karşlllkll yapllma anlaml Veren bir edat- o
=
ııı
tır.
o ı

ı90 eis 9 Türİ Dili ve Edebıyqn soru Bonko§l


Test
Biyogrofi/ Otobiyogrofi - Il 86
1
Kişinin hayatnln nssnel bir tutumla, araştlrma 3 ve 4. so.uları aşağldaki parçaya göre cevap-
Ve incelemelere dayalı olarak anlatlldlğl biyog- laylnlz.
rafitürü.
sana artlk Ahmet Erhan divorlar
Kişinin yaşamınln vo klşisel özglliklerinin bir I

kurgu içinde anlathp tanilldlğı kurmaca metin- Akdeniz 1958.1.72, 60 kg.,


|eı
evli, kansl hamil€,
Divan edebiyattnda şairlerin yaşam hikayesini
sabah dokuz akşam yodi. _sahi ne ygE! başka?
anlatan biyografi k nitelikıeki eserler
ll
Ünlü bir kişinin, kişiliğini, hayatınl, eserlerini ay- Evet, diyorlar ve ekliyorlar:
rlntlanyla e|e alan incelemo yaz§. Önüne geleni öpme isteğiyle dolu bir insancılİk

Tabloda verilen açlklamalarda aşağldakİleİden sonunda götürse götürse, çiçek götürür mezanna
hanglslyle ilgili bir bilgi yoktur? lll
Gibi deli, gibi meczup, gibi sayda
A) Bilimse| biyograri
Ve keçe uçlu bir kalemle Vaz ryorlar:
B) otobiyografik roman
lV
c) Biyograİik roman Doğacak çocuğuna ad düşünen nihilizm
D) Tezkire
sabahln alaca karanllğlnda, bir uçurum önünde
E) Monografi
bekleyen dirim

sana artlk Ahmet Erhan diyorlar

jeıs
3. Ahmet Erhan'a ait bu dlzglerla ilgi|i olarak aşağlda-
2. Çomborlitaş'ta, sultanahmet'e doğru inen sokaklar- kilğrden hangisi söylenebllIr?
I

dan b|rinde, kocaman bir konakta doğmuşum. Harem A) şaiı öz yaşam öyküsünü ölçülü ve uyaklt bir söy-
ll
leyişle anlatmlştr.
ve selamllk hainde iki kapllldört katll Ve bilmem kaç
lll
B) otobiyograİi türünün özelliklerinden yararlanllarak
yazld|ğlndan öğrelici metinler içinde slnflandünllr.
odall bu konak, içinde yaklcl hatlralann kaynaştlğl
c) Monografi türünün özelliklerini taşlmaktadlİ.
lütsü çanağldır. Renk, renk hatlralar... Bazen de acl... D) Biyografik bir şiir olarak adlandlrllabiliı
lV
E) Şiirsel bir söyleyişle öz yaşam öyküsüne ait kimi
Çocuk denecek kadar gençken yazdlğlm "Bir Yalnlz- ayrlntllar akİanlm§tır.
İk Gocesinin Vehimleri" isimli hikayemdğki meka0liş-

te bu konak.
Blr otoblyograliden aılnan bu parçadakl numaİa- 4. Bu dizelerdeki numaraıanmlş sözcüklerle ilgili ola-
lanmlş Vlrgüllerdon (,} hanglsı y6İlnde kullanllma" rak aşağlda verilenlerden hanglsi yanllştlr?
mlştlr?
A) l. sözcük, haber kipiylo çokimlenmiş İiildir
A)| B) |l c) lll D) lV E)V B) lı. sözcülda, ek eylem Vardlt
c) lll. sözcük, birleşik zamanh İiildiı
D) lV sözcük, çekimli fiildiı
E) V. sözcük, srfat görevindediı

ol5 9 Tğrk Dlli v6 Edebiyğt soru Bonkosı ı9,|


jeıs
i:T]:,: Bir Adım CIesi I
5, 6 ve 7. sorularl aşağldaki parçaya görğ cevaP 8. Aşağldakilerin hangisi bİr otobiyograliden alln-
laylnlz. mlştr?

cumhuriyel Dönema romancılarından olan Kemal A) "son saat, Dünya, Ulus, cumhuriyet" gazetele-
I
rinde çahştl, emekli oldu. Gazipaşa'ya yerleşti.
Tahar, Galatasaray Lisesinde onuncu sınftayken öğre- ilk yazsl bir gazete haberiydi. 1942'do TasViFi Et
kar'da yaylmlandl.
nimini yarıda blraldı; avukat katip|iği (1928-1932) Ve
ll B' Marko Paşa, Mefum Paşa, Mehum Paşa, Alibaba,
gazetgcilik (1932-1938) yaptl. sanat hayatlna önce zübük gibi mizah dergilerini qkardl. Yazllanndan
ötürü hapse girdi, sürüldü. Yaşamlnl bağlmslz ya-
şiir (1932-34), sonra hikayeler ile (1935) giren Kemal zar olarak sürdürdü.
Tahir; konularlnt Çanklfl, Çorum dolaylarlndan, ceza c) 23 ocak 1897'de istanbul'da doğmuşum. Annem
Neyyire Hanlm. babam ise Ali Rlza Bey'dir ilk Ve
evi ya§antllanndan, kurtu| uş savaşl'ndan, eŞklVa
orta öğrenimimi mahalle meKebinde ıamamladık-
lll lV
tan sonİa Veİa Lisesini bitirdim, Ardlndan 1920'de
menkbelerindon alan romanlarlnda köy sorunlarlnl
istanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Felseİe
inceledi, eloştirdi. Bölümünden mezun oldum.
D) Gezilerine 1630'da gördüğü bir rüya üzerine önce
istanbul'un köşe bucağlnl dolaşmakla başladl. is-
tanbul dlşında ilkin Bursa, izmit, Trabzon, Klrlm Ve
Girit'e gini. Ya tanldlğl devlet adamlarınln yanında
5 Bu parçanın türü dikkate aİndlğlnda aşağldakiler- sefere katlarak ya da mektup götürüp getirmek
suretiyle yaptlğt bu yolculuklarl elli yll kadar sürdü.
den han9lsi söylenemez?
E) Hasanoğlan Ve Pazarören Öğretmen okullarlnda
A) Alanlnda tanlnmlş bir kişinin hayatl Ve çallşmalarl okudu. Dört yll köy öğretmenliği yapt, Gazi Eği-
anIaİlmlşİr tim Enstitüsünü bitirdi. Anadolu'da çeşitli liselerdo
:'els
B) Anlatlm, birınci kişı ağzlndan yapllmlştlr. çallşİ, Pek çok dergi ve gazetede yaz| Ve şiirleri
ç|ktl.
c) Anlatllanlar gerçeğe uygun biçimde, yanslz bir tu-
tumla aktarllm|şhr.
D) Yalln Ve anlaşlllr bir üslupla kaleme allnmlştır.
E) Bilgi Vermek amacl ön plandadlr.

6. Bu parçadaki numaralanm|ş bö|ümıe.in hanglsln-


de yazım yanlışı yapllmlşt|r? ı ı
A) | B) ll c) lll D) lV E)V
ı AscoE AscoE ı

ı oo 13ooooo ı
7 Bu parçada kaç çekimli eylem kullanllmlştr? )
)
B) 3 c) 4 D)5 E) 6
o l ı
^l2 *".,o, rr*

,^
o ııı ı

192 9ı§ 9 Tü't r»ıi ve Edebiyğh soru Bonko§r


7

/
7

uNıTE

8
Mektup l E-posta

feıs
oOoo

,tT::T]
Türk Dili ve Edebiyatı Kazanımlar

A-4.| : l\4etinde geçen kelime ve kelime gruplarlnln anlamlannı tespit eder-

L4.2 : l\4etnin türünün ortaya çlklşı Ve tarihsel dönemle ilişkisini belirler.


A-4.3 : l\,letin ile metnin konusu, amacl ve hedeı kitlesi araslnda ilişki kurar.
L4A : l\4etnin ana düşüncesi Ve yardlmcl düşüncelerini belirler.
A.4s I Metindeki anlaİm biçimterini, düşünceyi geliştirme yollannlve bunlarln işlevlerini belirler.
L4.7 ı Metnin üslUp özelliklerini belirleİ.
L4E: Metinde milli, manevi Ve evrensel değerler ile sosyal, siyasi, tarihi V€ mitolojik ögeleri belirler
A.4.9 : Metinde ortaya konulan bilgi Ve yorumlarl ayrt eder.
A.4.|O: Metinde yazarln baklş açlslnl belirler.
A.4.|l I Metinde fikri, felsefi Veya siyasi aklm, ge|enek Veya anlaylşlann yanslmalaflnl değerlendirir.
4.4.12 ı Metni yorumlar.
A4.13 ı Yazar Ve metin araslndaki ilişkiyi değerlendirir.
A4,14 ı Türün Ve dönemin/aklmln diğer önemli yazarlarlnl Ve eserlerini slralar.
4.4]9 ı Metinlerden hareketle dil bilgisi çahşmalan yapar.
Test
Mel«iup / E-posto (Türün Genel Özellikleri ve Torihi Gelişimi} - l 87
,l
. Aşağldakilerden hangisi özel melİuplann en temel 4. l. Kişisel hayat
anlatlm özelliğidir? ll. Hitap ba§llğı
A) Sanatlı, kapalı söyleyişlere yer Verilmesi lll, Günü gününe aktarlm
B) Nesnelliğin ağlrllkta olmasl
lV iletişim kurma

c) senli benli bir üslupla yazllmasl V samimi üslup


Numaralanmlş ifadelerden hangisi özel mektupla
D) Deyimlerden slkllkla yararlanllmasü
ilişkilendİrilemez?
E) Yapmaclk söylemlerle oluşturulmasl
A)| B)ll c) lll D)lV E)V

5 l. Kağıdln sol üst köşesine mektubun yazlldlğlyer Ve


2 N4ektup türü, ---- araslnda slnflandlrıllr.
tarih yazllr.
Bu cümlede boş blİakllan yerg aşağldakilerden
ll. Mektup yazllan kişi ile samimiyete göre seçilecek
hangisi getirilmelidir?
bir hitap başllğl kullanlhr.

A) kişisel hayatı konu alan metinler lll. Kompozisyonİardaki gibi giriş, gelişme, sonuç bö-
lümleri kurgulanlr.
B) gazele çevresinde gelişen metinler
lV Kağldln sağ alt köşesine ad, soyad yazlllr Ve bun-
c) anlatmaya bağll metinler
lann al imzalanlr.
D) olay çevresinde gelişen metinler
V Aradaki yaklnlık derecesine göre bir anlatlmla ka-
E) coşku Ve heyecanl dile getiren metinler leme allnlı
Yukarldaki numaralanmlş yargllardan hangisinde
..6ls
mektup türüyle ilgili bilgiyanlışı vardlr?

A)ı B) ll c) lll D)lV E)V

3 . lnsanlann duygu ve düşüncelerini, çevrelerinde


olup bitenleri yaktnlarlna bildirme ihtiyaqndan doğ-
muştur.
. Yazanln iç Ve düş dünyaslndan seçilmiş kareler,
6. Bir kişinin uzaktaki birine haber Vermek, bir dileğini
iletmek ya da ondan bir şey istemek amaclyla yazlp
haberler, çevresi üzerine yaptığl gözlemler konusu
gönderdiği yaAlara mektup denir l\4ektup her zaman
içinde yer alabilir.
başVurulan bir jletişim aracldlr. Bir mektubun dil Ve an-
. Yazldlkları yere, konusuna, amaclna ve anlatlmlarl- latlmlnı ---- etkiler
na göre gruplandürtllr.
Bu parçada boş blraktlan yere aşağldakilerden
. sanatsal metinler araslnda slnıflandınlıı hanglsi getirilemez?
. Yakın bir kişiye yazılan mektupta yalln ve içten bir
anlaüm kullanlllı A) mektubun yazlldlğl dönem
Yukaİlda verilen açlklamalaİdan kaçl mel*up türü B) mektubun konusu
lçln doğrudur? c) mektubun gönderaldaği kaşiyle olan yaklnllk
D) mektubun planl
A) 1 B\2 c)3 D)4 E)5
E) meKubun yazlllş amacl

eis 9 ıürk Dlll ve Edoblyoil soüu Bonko§l l95


...eıs
i:T:],jj Konu Testi

7. sevqili Klzlm seniha, 9. Aşağldakilerden hangisi bir melİubun sonuç bölü-


I münden ahnmlştlr?
Bir ulusun kültürünün kabl, klhfı konuşma dilidir; uy-

garllğln kabü, klllfı yazl dilidir. iki dilli uluslarda kültürIe


A) EMad, bana yazdlklannl okudum, buraya Mehmed
Efendi'yi yah0d başkasınl göndermek meselesi
uygarllk birbirine karlşmaz, birbirine vabancl kallr oy- bilmem nereden hatlnna gelmiş. Ben mevcudu
ll azaltmaya çallşlyorUm.
sa uygarllk, kültür ağaclna aşllanmadlkQa bütün çiçek-
B) sana nereden hitap ettiğimi mümkün değil akllna
lerini açamaz. Kültür ağaclnln kökleri ulusun bağnnda, getiremezsin, Şüphesiz gene lllca'dayüm ama ça-
lll dlrda. Neden mi? BU civarda slk slk zelzele olmak-
yüreğinde, ruhundadlr. Uygarllk baŞkaslnİn bahçesin- tadlr.
lV
c) sana yaşadlğlmlz yeri anlatmak istiyorum. Babam
de daha çiçekken koparülıı o zaman yaşam süresi sü-
buranln cennetten bir köşe olduğUnu söylüyor,
reksiz olur ya da bir aşı kalemi biçiminde kesilerek sanlrlm hakll da, Bizim evimiz gölün hemen yanln-
da küçük ama şirin bir eV.
kültür ağaclna aŞllanlr, o zaman yaşam süresi temelli
V D) Bayram hazlrllklan başladl. Hepimiz seni bekliyo-
olur. ruz. Umarlm bir sorun çlkmaz da gelirsin. Annem
Bir mektuptan afunan bu parçadak| numaralanmlş senin sevdiğin tatlldan yapacak, Şimdi bir sağa
bir sola koşturuyor. Ve yanlmdan geçerken selam
yerlerle ilgili olarak aşağlda verilenleİden hangasi
yaz maml istedi.
yanllştlr?
E) Bu yaz da böyle geçirmiş olduk. seneye senin de
A) l.si, mektubun hiİap bölümüdür; yazlmlnda yan_ aramlza katllmanl istiyoruz. EVdekilere selam ede_
lışllk yoktur. rim. onlar için de küçük bir not yazdlm. seslice
B) ll.si, sfat göreviyle kullanlımlştr. okursun. Görüşmek üzere kardeşim, cevabınl sa_
blrslzllkla bekIiyorum,
c) lll.sü, zincirleme isim tamlamasldır.
D) lvsü, belgisiz zamirdir.
jğıs
i]1]:l
E) Vsi, isimden türemiş bir fiildir.

8 Divan edebiyatlnda kaleme allnan Şeyhi'nin Hamame


I ı ı ı
adll mesnevisiVe Nedim'in Şlkayerre.ne adh mektubu
ll lll lV
hiciv niteljğitaş!r
ıA BcD Asco ı ı
lo oo
E
9

Bu cümledeki numaralanmlş yerlerden hangisi bil_ ,O


3o 11
gi yanllşlna neden olmuştur?
1uö o oo 13ooooo
5o o oo o 1.ooooo
A) | B) ll c) lll D) lV E) V ?o O,sOOOOO
3o o 15ooooo
o ı
o
€.4
o ı ııı ı
ı96 ei6 9 Tüft olllve Edgblyoi soru Bonkosl
Test
Mektup / E-posto (Tüıün GenelOzelliklerive Torihi Gelişimi) - ll 88
1 Sanatçlların, yazarlaİln birbirleIine Ve yaklnlalna yaz- 4 sevgili Melis, istanbu|,20 Ekim 2o2o
dlğl, sanattan söz eden mektuplara ---- denir.
cumhuriyet'imizin 97. ylllna ulaşmanln sevincini
Bu cümle aşağldakilerden hangisiyle tamamlan- seninle paylaşır, ülkeme Ve sana esenlikler diler-
malldlr? ken cumhuriyet'imize, torunlarlmlzln da kutla-
yacaklarl nice doksan yedi ylllar dilerim.
A) özel mektup Başar Eker
B) resmi mektup
Bu metin aşağldaki melİup türlerinden hangisinin
c) sanat mektubu
içinde sInlflandlrlIabilir?
D) iş mektubu
E) edebi meldup A) Özel meldup
B) Edebi mektup
c) iş mektubu
D) Resmi mektup
2 Merhaba Azra, E) Açk mektup
Son günlerde bir dakika rahat blrakmadülar, sağa sola
koşup durdum. Şimdi ,1,1 Mayls cumartesi gecesi,
sana Uzun boylu yazaylm dedim. Kaplda bir otomo-
bil durdu. Güm diye kaplslnln kapandığlnl duydum,
sonra tak tak bizim kapl... içeriye bir kadln geldi, adl 5. ----, bir iş mektubu olarak da kabul edilebilir. Bir di-
Gülören. Yarın Amerikan f]losu geliyormUş. onun için leği, isteği, ihbar ve §ikayeti bildirmek üzere ya da her-
buraya tayyareyle uçmuş. hangi bir konuda soru sormak için resmi, özel kurum
Bu parçayla İlgili olarak aşağldakileİden hangisi ve kuruluşlara, gerçek ya da tüzel kişilere yaz llan im-
söylenemez? zall Ve adresli bir çeşit iş mektubudur.

ı'eIS Bu Parçada boş blrakılan yere aşağldakilerden


A) Bir mektubun giriş böIümünden a|lnmlşttr han9isi getifilmelİdir?
B) Samimi Ve içten bir anlatmla yazülmlştı
c) Estetik bir kayglyla kaleme allnmıştır. A) ozel mektup
D) Yanslma sözler kullanllmlştlr. B) Edebi meKup
E) Yazlldlğl gün beli.tilmi§tir. c) Resmi mektup
D) Dilekçe
E) Davet meldubu

3 l. Bir haberi uzaktaki bir yaknlmlzla paylaşmak


ll, Edebi kişiliği olan birinin yaşam öyküsünü anlat-
mak
6 Aşağldakilerden hangisi edebiyatımlzda meklup
lll. Yaşananlarl günü gününe kaydetmek biçiminde yazlmlş bir eser değildir?
lV Gezilip görü|en bir yerin bütün özelliklerini edebT
bir üslupla yazya geçirmek A) Bir sercncam
V Mecazll, süslü söyleyişlerle okuyanda edebi zevk BJ Mutallaka
uyandırmak c\ Hac Yolunda
Numaralanmlş iladelerden hangisi melİup tüİü- D) Şehil Mektuplan
nün amaçlanndan biridir?
El Yaprak Dökümü

A)| B) ll c)lll D)lV E)V

eis 9 Türk Dili ve Edebiyotl soİu Bonkosl 197


jeıs
..::T:::: Konu Testi

7. Aşağldakİlerden hanglsi özel mekİuplar içinde yer ,|0


ve 11. sorularl aşağldaki parçaya göre cevap-
almaz? laylnlz.

A) Teşekkür mektuplan Annem Ankara'ya geliyor. onunla birlikte çok lüks bir
B) Davet mektuplarü eve yerleşiyoruz. s2a de bekliyorum. Ne zaman gele-
c) Kutlama kartlar| bilirsiniz? En klsa gelecekte işime başlayacağım. işimi
D) DiIekçeler çok seviyorum. Demiii cumartesi günü gördüm. Çok
şlk Ve baklmllvdl. Şimdilik bu kadar ikinize de sevgiler.
E) Düğün davetiyeleri Gözlerinizden öpüyorum.

10. Bu parçayla ilgİli olarak aşağldakilerden hangisi


söylenebilİr?

A) Edebi mektuplar araslnda slnlflandlnlmaya uygun-


8. KlZm Senaha, dur
I
B) Özel bir mektubun sonuç bölümünden ahnmlştıt
Bu hafta da senden mektup alamadlm. Fakat önemi c) Yaşanllanlann günü gününe yazldüğı bir metindir.
ll
D) Belli bir konuda okura bilgi Verme, ele allnan konu-
yok. l\4ektup almasam da, almlş gibiyim; kalpleriniza,
yu kantlama amact taşımaktadlr.
lll lV V
bir kitaptan daha iyi okuyabilirim.
E) Gazete ve dergide yayımlanmak üzere yazllm|ştlt
Bir mektubun giriş bölümünden allnan bu parçada-
ki numaralanmlş noktalama işaretleİinden hangisi
yanllş kullant|mlştr?

A)| B) ll c)lll D)lV E) V


iğls 11. Bu parçadaki altl çizili sözcükleİin türleri aşağlda-
kilerin hangisinde slraslyla verilmiştir?

A) zamir - zarf - isim


B\ zami - zai - Fiil
c) slfat - zamir - Fiil
D) slfat - zarf _ sıİaİ
E) zamir - zamir _ sfat
9. (l)ozel mektuplaı nite|ik olarak diğer yazltürlerinden
aynllr (ll) Kişiden kişiye değişebilen bir içeriğe sahip
olduğundan konu slnlrlamasl yoktur (lll) Yazşan iki
kişanin istediği her konu, mektubun konusu olabilir
hatta bir mektupta birkaç konu bulunabilir. (lV) Ayn-
ca bjçimsel yaplslyla da diğer düzyazl türlerinden ay- tr ı
nlüı belli bir planl yoktur. M Anlatlmlnda gönderilen
kişinin, gönderene yaklnllğlna bağll olmakla birlikte
doğalllk Ve içtenlik Vardlr. ı ABcoE AscDE
Bu parçadaki numaralanmlş cümlelerin hangisin- ,ooooo,oo ı

de bilgi yanlışı vardır?


ı ı
A)| B) ll c) tll D) lV E)V 6000oo Ooooo
,ooooo sOOOOO
sooooo 60oooo
ı
arl
ııı
o ı ı
l98 ols 9 ıürk Dlll ve Edgblyoi soİu Bonkosl
Test
Mekiup / E-posto (Fiillerl - l 89
1. (l) istanbul'dan ayrılışımdan beri sizlere ancak birkaç 4 l, lçimiİitreten bir sestir her gün,
telgraftan başka bir şey yazamadım. (ll) Bu sebeple ll, saat her çallşlnda tekrar eder;
büyük merak içerisinde kaldlğınlzl tahmin ediyorum,
lll. "Ne yaptln tarlanl, nerde hasadln?"
(lll) Özellikle gazetelerin yazdığl asll olmayan haberler
benim de kulağlma gelmişıi. (lV) Bu durumun sizleri lV E|in boş mu gireceksin geceye?
ziyadesiyle endişelendirdiğini tahmin edebiliyorum. V Bir düşünsen,.. Yanyl geçti ömrün.
M Şimdi Vereceğim bilgilerle içinizin rahatlayacağlnl Yukarldaki dizeleİin hangisinde dilek-şart (koşul)
umuyorum. kipiyle çekimlenmiş bir fiil vardlr?
Bu parçadaki numaralanmlş cümlelerin hangisin-
de ek eylem kullanllmlştlr? A)| B)ll c) lll D)lV E)V

A)| B) ll c)lll D) lV E)V

2. Aşağldaki cümleleİden han9isinde zaman kaymasl 5 Aşağıdaki Gümlelerden hangisindğ, yüklem "şimdi-
vardlr? ki zamanln rivayeti" ile çekimlenmiştir?

A) o yllarda seni bulmak için izmir'e kadar gider fa- A) Boş bir Vagon bulup aalece yerleşmişlerdi.
kat izine ulaşamaz. B) Bir tanldlğa rastlanm ümidiyle istasyona gelmiş-
B) Bütün isteklerini yetkiliIerğ anlatmlş ancak onlar- tim.
dan bir cevap alamamış. c) Trenin hareket etmesine az bir zaman kalmlştl.
c) işi yaInlz başlna bitirmeye çalışacak, zorda kallrsa ,'öis D) Kalklş saati gelen trenler, bir dakika bile istasyon-
bjzden yardlm isteyecek. da beklemiyormuş.
D) o da toplantlya katllsln çok slklhrsa biraz erken E) Tren hareket edince yolculan Uğurlayanlar da ağlr
çlksln. ağlr dağlllyordu.
E) olacaklan önceden sezer, bir tehlike görürse he-
men ortallktan kaybolur.

3. Aşağ|daki cümlelerin han9isinde yüklem, basit 6. Aşağldakilerin hangisinde anlam kaymasl yoklur?
yaplll liildir?
A) Gelecek sene turnuvalara biz de kaİllyoruz.
A) sabah çlkarken beni de uyandlr B) Az sonra yanlna geliı sakln gitme,
B) Bu binayl çok sağlam yapmtşlar. c) Her yllİarkll bir ülkeyi geziyor.
c) Beni iki günde çileden çlkardlnlz. D) Bilet satışlanndan epey para kazanmlş.
D) Balkondaka çöpıeri de dlşan atıVer. E) senelik izninden bir ay sonra döner,
E) sorularl okurken oyalanmamaya dikkat et

9|s 9Iü* Dili Ve Edebiyotı soru Bonko§l l99


jeıs
,..:T:::
Konu Testi
7. Aşağldaki dizeleİin hangisinde ek fiil İarklt görev- 10, "Tanzimat edebiyat ile birlikte mektup türüne Türk
de kullanllmıştlr? edebiya nda daha çok önem VerilmiŞti." cümlesİnde-
ki fiİlle İlgi|i olarak,
A) Karll bir günde çlklp gelmiştin. l. Şimdiki zamanln hikayesiyle çekimlenmiştir.
B) Dünyayl sevgiyle kucaklayacak bir kalbiVardl ll. Birleşik yapllldlr.
c) Gönlümde sönmeyen sablr mumusun, lll. Basit zamanlldlr
D) Bu hüzün yüklü merasim kimedir anlamadlm, lV Ek eylem kullanllmlşt.
E) Be|ki ben de bir başkaslydlm o zamanlaı yarglıarlndan han9isi/hangileİi doğruduİ?

A) Yalnlz l B) l Ve lll c) Yalnlz ll

D) ll Ve lV E) lll Ve lV

8. l. Hangi doruldaysan artlk in de gel


ll, Hangi kuyudaysan elini uzat
lll, Kulağlm sestediı elim tetikte
11. Aklyordu su
lV Çiy düşmeden ya da güneş doğmadan
Gösterip aynaslnda söğüt ağaçlannı
V Bin terkime, diyar diyar gidelim
salklmsöğütler ylklyordu suda saçlannl
Numaİalanmlş dizelerden hangilerinde birden raz-
Yanan yallnkıllçlarl çarparak söğütlere
la çekimli İiil kullanllmlştr?
Koşuyordu klzll atltlar güneşin battığl yere
A) lVell B) lVeV C) ll ve lll :'ğİS Bu dizelorde bİrleşik zaman|l kaç eylem vardlr?
D) lll Ve lV E) lVVeV
A)1 Br2 c)3 D)4 E) 5

9, Aşağldakllerin hangisinde birleşik fil| kullanll-


mamlştlr?
ı n
A) Bunca ylldlr beni nasll tanlyamadın?
B) Aİerin sana, ben olsam çoktan pes etmiştim
c) Adlk büyüdün, iyiyi kötüden aylrt ediyorsun. cD : ıgco ı I
oo o.ooooo
D) Hani beni gelir gelmez arayacaktln? oo o10ooooo
3Oo oo o ,,O
E) Nedense onun yapllğl her şey göze batıyor.
ı o ı
o
o 50oooo
13

30ooo oo 60oooo
o ı ı
o
E
v,
o ı ııı ı

200 eis 9 Tüık oi|l Ye Ed,ebayği soru Bonkosl


Test
Mektup / E-posto (Fiiller) - ll 90
1 . Değerli Ekibimiz, 4 Aşağldaki cümlelerin hangisinda yeterlik İiilinin
iş modelleriyle ilgili olarak göndermiş olduğunuz İikir- olumsuzu ku llanllma m lştır?

ler için teŞekkür edivorum. Tüm fikirler cuma günü A) saçlarınl kestirince onu tanıyamamlş m,
B) Testteki iki soruyu çözememiş.
I

için planladlğımız toplantlda masaya yatnlacaktt İakat


Il C) oyuncularımız rakip İutbolcuyu durduramadl.
toplantl kurul karanyla ertesi haftaya ertelendi Ve içeri D) o filmi biz de henüz izlemedik.
lll
E) Telefon etmiş ama bana ulaşamamlş.
ği qeniŞletildi. içerikle ilgili bilgi leriekte qönderiyorum

Bir e-postadan allnan yukarldaki parçada numara-


lanmlş f iillerden hangİsi birleşİk çekimlidir?

A)| B) ll c) lll D) lV E)V


5. Ögıeden sonra Flndlkzade durağında otobüs beklivo-
I

rUm. DUralda garip klyafetli iki Vatandaş duruvor. Biri-


ll
nin genç, birinin yaşll olduğu söylenebilir. Genç olanü
lll
2. Aşağldakilerden hangisinde alt çizili fiil "şimdiki bir şey ler anlatlvormu ş; ben konunun ortaslnda onu
zamanln hikayesi"yle çekİmlenmİştir? lV
dinlemeye ba§Iadlm.
A) Günlerdir Senin telefon numaranl anvormuŞ V
B) odaya girdiğimde dlşany lseyrediyordu Bu pa.çadaki numaralanmlş hangisİ bir-
leşik çekimlidir? 'iilleİden
c) Bizimle dün akşam yemeğe gelecekti
iöjs
D) Şimdiye kadarki çahşm alan kavdetmeliydin. A)| B) ll c)lll D) lV E) V
E) istanbul'a her geliş inde beni ziyaret ederdi

3. Aşağldaki cümlelerin hangisinde ygterlik fiili kul- 6. Aşağtdaki dizelerin hangisinde basiı, türemiş ve
Ianllmlştlr? birleşik yapıh İiillere örnek vardlr?

A) uçun kırlanglçlar uçun hiç durmadan


A) lçimdeki boşlUğa el süremeyeceksin
Artlk benden bir iz bile göremeyeceksin
Çekilsin kargalar, atmacalar aradan
B) Artlk ne söylesem bilmem ki
B) Alamaz hiç kimse bil, kalbimdeki yerini

Tayfuna döner her kelimem


Rastlarsan bir gün bana gizleme gözlerini

c) Bakakaİrlm giden geminin ardlndan c) Düşmüşüz yavaşca bir sakin derenin


İçindeymişiz, yeşilmişiz, sazmışız
serde erkeklik Var ağlayamam
D) sormayn sakln saçlmdaki aklar nedendir D) Yine yalnız kumsallaı yazdan kalan masal|ar
Biranin btraklşl, ötekinin gıdişindendir Üşüyorum, nerdesin, nerdesin?

E) Yazmalrylm gözyaşlarım kuruyana dek E) Paylaşlrlm seniyalnüz seninle


o zaman açar dizelerim Qiçek Gündüzler seninse geceler benim

ols 9 Tüd( Dilİ ve Edebiyo soru Bonkosü 20l


İeıs
Konu Testi

7 Aşağldaki cümlelerin han9isinde anlam kaymasl 10. Aşağldakİ cümlelerin hangisinin yüklemi geniş za-
vardlr? manln hikayesiyle çekimlenmiştir?

A) Bu iş için her zaman kenarda bir miktar paran ola- A) Kardeşim bir gün eve yavru bir kedi getirdi.
cak. B) Babam, hafta sonu bizi deniz klylsına götürdü.
B) Gelecek yll hangi okulda olacağlnl merak ediyo- c) Anneannem bize geldiğinde çok güzel yemekler
rum, yapardl.
c) Alacağlnlz hediyeyi sizden başka kimse görme- D) sonbahar gelince bahçedeki çlnar ağaclnln yap-
meli. raklan küzardl.
D) o haftanln tüm gazetelerini bir köşeye aylrdl. E) Biriktirdiği parayla sonunda istediği evi alabildi-
E) o ylllarda taşlmall eğitim yapllryormuş.

11. solmasln, dersin sümbülüm, gülüm


lll
yarln elinden alacak ölüm
8 (l) size mektubu gönderdikten on beş gün sonra
lll
matbaada iş buldum. (ll) Matbaada gazete Ve dergi
Bütün dünyayl inleise ünüm
baslhyor, (ll|) Çal!ştığlm bölümdeki odun sobasl kulla- lV
nllmlyor. (lV) Baca tlkall galiba ki borularl da sökmüş- sesi duvulmaz bu garip bülbülün
ler. M Rüzgar esince ayaklanm buz kesiyor, V
Bu parçadaki numaralanmlş cümlelerin hangisin- ,.elS Bu dizelerdeki numaralanmış İiillerden hangisi
de birleşik yaplh eylem kullanllmlştlr? öıekilerden farkll biİ kişiye göİe çekimlenmiştir?

A)| B) ll c) lll D)lV E) V A) l B) ll c) lll D)lV E) V

9. Aşağldakİ cümlelerin hangisinde ek ey|em öteki-


lerden farkll bir görevde kullanllmlşhr? n ı ı
A) Aslanlar aVlarlna sessjzce yaklaşmlştl.
B) Yavru aslanlar neşeyle oynaşlyordu, ı ABcDE ABcDE ı
,oo
c) Biraz dikkatli olsaydl başına bunlar gelmezdi. ,oo
30o ooo
D1 İnsanlaı tatil için buraya akln ediyorlardl.
E) Köpekler insanlara en sadlk hayvanlardlr

ı
a Daa-[eaaa.l
e loaa ]OaOOO )
o ııı
o ı
2o2 9l§ 9 ıOıİ oili ve Edeöiyğfi soru Bonkosl
Test
Mektup / E-posto (Fiiller) - lll 9l
1 Aşağldaki dizelerin han9isinde birleşik zamanll fiil 4 Aşağldaki cümlelerin hangisinde sürerlik fiili yok.
kullanllmlşt|r? tur?

A) Araİk kapldan karanllklar geliyoİ A) "Koca Ağaç" şenlikleri burada öteden beri yaplla-
Örtmeliyim kimsesizliğim duyulmasln gelmiştir.

B) ikisi de sürük|eyip götürüyor ne Varsa B) siz parçayl okuyadurun, sonra da üzerinde ko-
nuşuruz.
Kadlnla nehir araslnda bir İark göremiyorum
c) Öyle bir bağırdl ki slnftaki herkes öylece donakal-
c) Ytl klrk yediydi sonbahardl dı.
Üstümde başka gök başka bulut
D) Çocuk, uzaklaşan arabanln ardlndan bakakaIdt.
D) Hlrslm gibi sonsuz yaşarsan sen de E) Ne zaman isterseniz onunla dilediğiniz kadar gö-
Ben ölümle slrdaş olur beklerim rüşebilirsiniz.
E) Ne uçmayl bilirim ne gökten haberdanm
Bir kanş bile fazla yükselemem yerimden

5 Aşağldaki cümlelerden hangisinin yüklemi yapl


2 Aşağldaki cümlelerin hangisinde "yaklaşma" İiili bahmlndan diğerlerinden tarklıdIr?
vardlr?
A) siz de bu konuşmayı dinleyebilirsiniz,
A) EVe yaklaştlğlmlzda gözlerini açlverdi. B) Bu efsane aslrlardlr anlatlagelmiş.
B) süregelen olaylar hepimizi üzdü, c) Öncelikle şu bulaşlklarl ylkaylverelim.
iĞ'is
c) Kapl çarplnca bardak elinden düşeyazdı. D) onunla tartlşlrken gereğinden fazla sinirlendi
D) Yanllş adresi Verdiklerini yeni öğrenmiş. E) Bu sabah yine uyuyakalmışım,
E) Pencereden kann yağlşlnl izlemek çok zevklidir.

3 Aşağıdaki cümleleİin hangisinde kuralh bİrleşlk İill 6. Aşağldaki cümlelerden hangisinin yüklemi İarkll
kullantlmamlştlr? bir kişiyle çekimlenmiştir?

A) Öğretmen gelene kadar, kitapçlklan öğrencilere A) Akşamln alev rengi yüzüne vuruyor mu?
dağtabilirsin.
B) Dostlar gittikten sonra oraya dönemedi.
B) Apartmanln önünde durup aradtğlmlz adresin
orasl olup olmadlğlnl kontrol ettik.
c) Üzerine aldlğün bu işi bitirmek için çallşmalısln.
D) Geçimini bir satlş mağazasında tezgahtarllk yapa-
c) Herkes söylediklerim yüzünden donakaldı.
rak sağllyormuş.
D) Öğretmenin sorduğu soruya yanlt Veremedim.
E) Çocuklann gelişi, bende garip bir kurtuluş hissi
E) Tablodaki renkler bir flrça darbesiyle birbirine kan- uyandlrdl.
şverdi.

ei§ 9 Türk oiıi ve Edebiyoİ son] 8onkosl 203


ıöis
Konu Testi
7. Aşağldaki cümlelerin hangisinde "oImak" sözcüğü 10. odaslna girince kaplyl kapadl. Boğazl düğümleniyor
ya.dlmcl eylem olarak kullanllmlştır? I

du. Kendini tuttu Ve ağlamadl. Belki son dera qördüğü


A) oldum olasl dans etmeyi sevmişimdir. ll
odaslnln her tarafına baktl. Yutkundu. Ağzlnda yine bir
B) lvleyveler bu yllerken oldu. Ill
c) olur olmaz işlerle uğraşma artk. kUrUlUk Vardl. "Çok mu heyecanlrylm?" diye sordu
D) Yann sabah saat sekizde okulda olmalrylm. kendi kendine. EVet, bir ısyan Var içinde. Kime karşl
E) sizin gibi yardlmsever biriyle tanlşİğlma memnun
oldum, olduğunu anlamlvor. Evden hemen çtklp gitmeyi
lV
gitmeyi düŞündü. EVden Ve memleketten... sabahle-
V
yin pasaport için teşebbüs etmek... Feİiha ile beraber,

on gün sonra, Paris...


Bu parçadaki numaralanmlş sözcüklerden hangisi
çekimlİ liİl değildir?

8. Geliniz, çlkallm dağların yücesine A)| B) ll c) lll D) lV E)V


Kulak Vermeli şimdi kuşlann sesine
Kuşlardan güzğl şarkllar duyarE
Hüznün melodisi Vardlr ötüşlerinde
Bu dizelerde aşağldakiıerden hanglsl yoktur? 11. Tiyatronun, insanl şaşlrtan bir hlzla geliştiği söylenebi-
lir. Bu ülkede bundan otuz klrk yll önce çok az sahne
fiil
A) Birle§ik B) Basit İiil Vardl. Bugün ise Batl'daki örneklerine yaklaşan, onlar-
c) Türemiş İiil D) Geniş zamanll fiil dan hiç de aşağl olmayan tiyatro|arimlz vat
ı6is
E) Gereklilik kipiyle çekimlenmiş fiil ';.,.:::i.:: Bu parçada aşağldakilerden hangisinin örneği
yoktur?

A) Kişi zamiri B) lşaret sfatl


c) Mikİar zarfl D\ zaman zart|

E) Kuralll birleşik fiil

9. Aşağıdaki cümleıerin hangisinde anlamca kay_


naşmlş birleşik yoktur?
'iil
A) zarfln üstündeki yazlyl görür görmez tanldl. E,] ııı
B) o gece kimsenin gözüne uyku girmemişti.
c) Ertesi gün babam bahçeyi dağlnlk bir halde gö_
l AscDE ıgcoe l
rünce küplere bindi. 1O
2o
D) Başünl kaldlrlp yukan baklnca ağzl açlk kaldl. 3O
E) Şehre girer girmez tamaml beyaz boyah evler .:B ooooO,ıOOOOO
1,ooooo ı
göze çarpar. 6O O,.OOOOO
7o o 15ooooo
6O 0,oOOOOO
o l *", o,..r, ı
o
E
9 ı
o

204 el§ 9l0rİ ğ|i ve Edebiyqh soru Bonko§l


Test
Mektup / E-posto (Fllller) - lV 92
1 Aşağldaki cümlelerin hangislnde ek fiil diğerlerin_ 3. Aşağldaki dizelerin hangisindeki altl çizili sözcük
den İarkll bir görevde kullanllmlştlr? isimden türemiş bir tiİldir?

A) ikinci Yeni'nin özelliklerini belirtmesi adlna oldukça A) Akdeniz'in dalgasl gönlüm kadar taŞmadI
önemli bir kitaptl, ilhan Berk'in Galite Denizi. sen ne dağsln ki, dalgam dizine yaklaşmadl
Bl Saint-Antoine'ın Güvercinleri adll şiiı Türk şiirinde
B) Bir gölge Var yolda ki ktzli bir ufka dalar
yeni bir alglnln, söyleyiş tazlnln habercisi olarak yüzü mermer kesilmi§, eli şakaklarında
İarkll bir yerde konumlandlnlmlştı.
c) ilhan Berk geceyi, akşaml Ve kaİanhğt olumsuz c) Ağlr ağlr batlya doğru akan dalgalar
Hasretimi gezdirmeli ruhun uzaklarlnda
çağnşlmlarlyla şiirlerinde kullanlyordu.
D) Birçok yazar gibi ilhan Berk de ikinci Yeni'yi, şiiri- D) Kim şiirini duvmuŞsa bu dünyada en eweİ
mizin mucizesi olarak değerlendiriyordu. ilhamlnü bahşet ona sen, ölmeden ewel
E) ilhan Berk, şiirlerine yaptlğl müdahalelerle şiirleri- q Önünde düz beyazlar giyinirken karaklş
nin hem hikaye ettiği olayı hem de dilini ciddi bir
Bugün sensiz kalan yaz, kara bağlar ardlnda
biçimde değıştirecekse Türk okurunu ikna etmeli.

jels

2 İlk yaza qiriyoruz. Sıkıca yumulu

Aşağldaki dizelerin hangisinde geniş zamanın


I

Tomurcuklannl karga pençesi gibi 4


şartıyla çekimlenmiş riil kullanllmlştlr?
AclVerecek yaşll atkestaneleri
ll A) Bahçemde açllmaz seni görmezse çiçekler
Döktü pembe çiçeklerini badem dall
sahil seni, rüzgar seni, akşam seni bekler
lll
Yemişe vürüvecek, Dertliyiz aclıı B) solmuşsa da gülün rengi veda ettiğimizde
silmiş bizi yadlndan açlldlkça denizde
Yabanclnln zoru, etobur kuşlar gibi
c) Yalnz yaşamaktansa senden uzakta
DönüVor üstümüzde Ve duman gibi slzlyor
ölmek dilerim memleketimden uzakta

Bu dizelerdekl alİ çizili eyleml6İden hangisi yapF D) sislenmişiz ardlnda kalan köy gibi biz de
ca ötekilerden farklıdIr? Hala gülüyor ne§emi bekler gibi nisan

E) Bilsen ki en güzel günlerim o günlerdi


A)| B) ll c)llı D)lV E)V
Paha biçilemez günlğrim hep dünlerdi

el6 9 Tİ* Dili ve Edebiyğtü soru 8onko§ı 205


Konu Testi
5. Ylldlzsal kulesinden sesleniyorum: kalklnI 8. l. Gözlerinin içine başka hayal girmesin
DuVuramam ki ama beni, duyuramam ki... Bana ait çizgiler dikkat et silinmesin

Bu dizelerdeki altl çizili sözcüklerin yapl özellikleri ll. Kor nerde ki? Bir baksana küller soğumuş
aşağıdakilerden han9isinde doğru slrayla Veİilmiş- Ateş gibi yandlm diyemezsin çok geç
tir?
lll. insan saatlerce bakabilir gökyüzüne
A) Basit - basit - birleşik Denize saatlerce bakabilir, bir kuşa, çocuğa
B) Türemiş - basiı - birleşik lV Acınln insana kattlğl değeri bilirim, küsemem
c) Türemiş - basit - türemiş Acldan geçmeyen şarkllar biraz eksiktir
D) Basil - türemiş _ birleşik v yalnlzllk silinsin, dertler tükensin
E) Türemiş - türemiş - birleşik Gülmeyen dudaklar gülsün istersin
Yukaİldaki numaİalanmlş dİzeleİin hangisinde bir-
leşik liil kulIanllmamlştlr?

A)| B) ll c)lll D)lV E)V

6. Aşağldaki dizelerin hangisinde basit, türemiş ve


birleşik yaplll fiiIler bir aİada kul|anllmlştlr?

A) Gün oluı alır başım| giderim 9 Uyku Vakti gelen bütün yıldlzlar
B) Yattlm coşkun çimenler üstünde uzun zaman Kapatlrlar birer birer gözlerini

c) Banştlnr çeşmeleri küskün topraklarIa Ufuklar uyanlr, onlar uyurlar


D) Aydlnlat yolumu, tazele tükenmiş ruhumu Bense her tarafta kollanm seni
ığis
E) Gelin, anlatln bana nasll kaybettim sevdiklerimi Bu dizelerde aşağldakilerden hangisinin örneğl
yoktur?

A) Durum zarfl B) TüremiŞ fiil


c) Basit fiil D) Kişi zamiri
E) Birleşik fiil

7 Romanlardan, hikayelerden seçme parçalarla bir seç-


ki Vapllabilir; ama bu seçkiden ancak o romanlar|, o
hikayeleri okumamlş olanlar zevk alabiliı
Bu cümledeki altl çizili İiillerin ortak yönü aşağlda- trl ııı
kİlerden hangisidir?

A) Birleşik zamanll olmalarl ı ABcoE ı


B) sürerlik failiyle çekimlenmeleri
1oooo
^BcDE

c) Dilek kipiyle çekimlenmeleri


D) Birle§ik yaplll olmalarl oooo ı
6000oo 10oooo
E) Anlamca kaynaşmış birleşik fiil olmalarl ,ooooo sOOOOO
aooooo 6000oo
ı ı

9 ııı ı
o

206 eis 9 Türk Dİli ve Edobiyoİ soru Bonko§l


Test
Mekiup/E-posto-1 93
Mektup türüyle ilgili olarak aşağlda verilen açlkla- 3 Herhangi bir düşünceya, görüşü açlklamak, bir tezi sa-
malardan hangisi doğru değildir? Vunmak için bir devlet yetkalisine ya da halka hitaben,
bir kişi ya da kurum taraflndan yazllan; gazete, dergi
A) Bir mektupta tarih Ve yeı hitap başhğl, ad-soyadl, aracllığl ile yayımlanan mektuplardlr. Sadece yazant
imza ve adres bulunur. değil, geniş kitleleri ilgilendaren önemli konular ele
B) Özel mektuplarda, gönderici ile allclnln birbirine allnlr.
karşü özel durumu yanlnda, ele allnan konu da Bu parçada özellikleriverilen melİup türü aşağlda-
metnin üslubunu belirleı kilerden hangisldir?
c) sanat, siyaset, edebiyat, düşünce adamlarlnln bir-
birlerine, ailelerine, yaklnIanna yazdlklarl mektup- A) ÖzelmeKup B) Açlk mektup
lar; onların yaşamlanna ve dönemlerine ışlk tutan c) Resmı mektup D) iş mektubu
birer belge değeri taşır, E) Tavsiye mektubu
D) iş melduplan, birbirini çok yaklndan tanlyan kişi-
lerin karşlllkh yazdlkları mektuplardlr; bunlann en
belirleyici özelliği kişiden kişiye yazllmlş olmasl,
içten oluşturulmasldlr.
q Özel mektuplarda dal; olay, durum, kişi vb. ile ilgili
bilgilerin aKanldlğl, bunlarla ilgili haberlerin Veril- 4 Muhebeaı ve MuheveĞa adıyla yaylnlanan edebi
diğı bölümlerde göndergesel işlevde; ele allnan melduplaı aşağldakİlerin hangisinde verilen sa-
konuyla ilgili duygu Ve heyecanlarln dile getirildiği, natçllar araslndaki yazşmalarl içermeıİedir?
özel değerlendirmelerin aktarlldlğt bölümlerde
heyecana bağll işlevdei göndericinin allcldan bir A) Namlk Kemal - Şinasi
şeyler yapmaslnl istediği böIümlerde ise allclyl ha- B) Recaizade Mahmut Ekrem - Muallim Naci
rekete geçirme işlevinde kullanıllr c) Ahmet Vefik Paşa - ziya Paşa
o) Ahmet Mithat Eİendi - Muallim Naci
]:els E) Ahmet HamdiTanplnar - Yahya Kemal

2 Bazl sanatçllar, tarklt türlerdeki eserlerini mektuplar


şeklinde kaleme almışlardlı Nurullah Ataç'ln ---- adll 5. Mektup türünün Türk edebayatlnda epey Uzun bir
eseri mektuplar biçamindeki denemelerden oluşmak-
geçmişi Vardlr. Divan edebivatlnda resmi Ve özel
tadlr. cenap Şahabettin'in de ---- adll eseri de mektup
biçimindeki yazılardan oluşmakİadlr,
I

mektuplar inŞa sanaİ içinde kabul edilmiş; özenli bir


Bu parçada boş blrakllan yerleİe slraslyla aşağlda- ll
kilerin hangisinde verilenler getirilmeıidir? üslUp ve dille yazllan mektuplaı mün§eat mecmuala-
lll
AJ Kenal Tahi'e Hapishaneden Mel<tuplar - Hac Yo- nnda derlenmiştir. Divan edebiyaİ sanatçllanndan
lUnda
Fuzu|i'nin sehnerne adll mektubu bu dönemin önemıi
B\ Mektuplarla Halikarnas Bahkçlgü - Hususi Menup-
lar mektuplarlndan biridir.
c\ okuruma Mekuplar - Hac Yolunda Bu parçadaki numaralanmlş bölümlerden hangisi
o\ izmi Yolunda son Mekup Avrupa Mektuplafl
- bilgi yanhşlna neden olmuştur?
E\ Romanya Mektuplan - Mekuplar
A)| B) lI c) lll D) lV E) V

els 9Iü.k Dili ve Edebiyğt soru Bonkosl 2o7


jels
'. Yoynlon Bir Adım Ötesl I
6. . Yazlll haber|eşmenin internet üzerinden, bilgisayar 9 25.05.1945
la yapllmasl Ankara
. kişilerin, dileklerina devlet kurumlanna ya da tüzel Azizim Yaşar Bey,
kurumlara biIdirmek amaclyla yaptükları yazlşma
Melih cevdet'e yazdlğnlz mektubu okudum. Size
. Toplantl ya da tören gibi sosyal ilişkilerde, bulun- cevap vermeyişimi bir "adem-i tenezzül" olarak karşl-
masl istenilen kişilere önceden gönderilen yazllar lamanlz tuhaflma gitti. sebebi, mukavelemize uyma-
o Mutlu bir olayda, ulusal Ve dini bayramlarda, yıl- dlğlm için utandlğlmdan mektup yazamamlşttm.
başlnda uzakta bulunan yaklnlara gönderilen iyi Şüphesiz siz hakllslnlz, benden yalnlz şiir üzerine bir
dilek yazllarl kitap istemiştiniz, bense size birylğln meyzular üzerine
Aşağldakılerden hangisi verİlen açıklamalardan bi- bir kitap Verdim. Yalnlz müsaadenizle yine de kendimi
riyle eşleştirilemez? müdafaa edeyim: Yalnlz şiir üzerine, şairler üzerine bir
kitap yazamayacağıml anladım; çünkü şimdiye kadar
A) Tutanak çlkan yazılarlm birçok gazetelerde yaylmlanmlştlr.
B) Dilekçe Ben onlan nasıl toplayaylm? Toplayabilsem bile hep-
sini yeniden yazmak icap edecek. Dil değişti, benim
c) Davetiye
düşüncelerim değiŞti, birçok şey değişti.
D) Elektronik Posta
Bu parçayla ilgili olarak aşağldakilerden hangisi
E) Tebrik / Kutlama YaA lan
söylenemez?

A) Bir mektubun giriş Ve gelişme bölümünden alln-


mlşİı
B) Gönderici Ve allcl araslnda yakln, içten bir dostluk
olduğu dil Ve anlatlmdaki senli benli söyleyişler-
den anlaşllmaldadlr.
7. Aşağldaki sanatçllardan hangisinin metİuP biçi- c) Yazıldığl dönemin dil özelliklerini taşlmaktadlr.
minde yazllm|ş bir eseri yoktur? iels D) Göndericinin belli bir konuya yönelik kendisiyle il-

A) Hüseyin Rahmi Gürplnar gili baz l savunmalarlnl içermektedir.

B) cenap Şahabettin E) Kimi yargllar gerekçeleriyle birlikte verilmiştir.


c) Direktör Ali Bey
D) Halide Edip Adryar
E) Beşat Nuri Güntekin

tr ııı
8. Aşağldakilerden hangisİ meıİupta bulunmasl ge-
rekenlerden biri değildir? ABcDE
ı ABcDE ı
1O oo
A) Ad-soyadl B) Döşeme 20 oo
3o o,,oooo o
c) Tarih-yer
E) Hitap başllğl
D) Adres
.:8 OOOO,ıOOOOO
*OOOOO
6O OOOO
1roooo o
ı
7O oooo 15ooooo
3O oooo ı6ooooo
l ,.".,o,..r. ı

9 ııı
o

2oE el§ 9 Türk Djıi ve Edebiyoti soüu Bonko§ü


Test
Mektup/E-posio-1l 94
1. Öğretmeninin isteği üzerine süha aşağldaki dilekçe örneğini yazmlştlr.
08.05.2020

KocAELl üNiVERsiTEsi MüHENDisLiK FAKüLTESi


NrEKATRoNiK N4üHENDisliĞi BöLüN4 BAŞKANLlĞlNA
ll
Bölümünüzün »o( numaraİ öğrencisiyim. Mobil robot dersini seçme|i ders olarak almak istiyorum
Gereğinin yapllmaslnl az ederim.
süha BAYRAK

1mza
lV
Adres: xxx

Bu dilekçeyi inceleyen öğretmeni süha'nln hangi numaralarla gösterilen yerlerde yanllşllk yaptlğlnt söylemİştir?

A) l Ve ll B) l Ve lll c) ll Ve lll D) lll Ve lV E) lV ve V

2. Yaklnlanmlza, tanldlklarlmüza onlarla haberleşmek 3 Aşağlda Verilen eser-yazar eşleştirmelerinden


I hangisiyanllştlr?
amaclyla yazdlğlmz meKuplara özel meKup adl
Verilir Te§ekkür mektuplan; kutlama. davet, ba§ sağ-
A) Handan - Halide Edip Adlvar
B1 iııan Paşa'ya Mektup - Namlk Kemal
llğl dileme gibi amaçlarla yazllmış olan meKuplar da
c) Bi Kadün Düşman, - Reşat Nuri Güntekin

özel mektuplar içinde değ erlendirilebilir. Resmi ya da oJ okuruma Mekuplar - Nurullah Ataç
E\ Avrupa Mekuplafl - Ahmet Mithat
özel kurumlara yazllan mekıuplar ise iŞ mektuplarl
lll
olarak kabul edilir. Ayn ca mektup biÇiminde yazülan
öyküler, romanlar, eleŞtirileı qezi yazllan da Vardlr;
lV 4 Türk edebiyat!nda mektup türünün geçmişi çok eski-
ancak bu taz eserler bizim edebiyatmlzda Verilme- lere dayanmaktadlr, Divan edebiyatı döneminde ----
V ;'öis özel Ve resmi meKuplara çokça yer Verilmiştir, Yalnlz
tr§lu. bu mektuplann dili süslü Ve ağlrdlr. Tanzimat'tan sonra
Bu parçadaki numara|anmlş bölümle.den hangı ise gazetelerde yaytnlanan birçok açlk mektup göze
s|nde bilgi yanllşl vardlr? çarpar, Sonraki dönemlerde de ünlü ki§iIerin mektup-
lan kitap halinde basllmlştlr,
A)| B) ll c) lll D) lV E)V Bu parçada boş blraklan yere aşağldakilerden
hangisi getirilmelidir?

A) divanlarda B) münşeatlarda
c) tezkirelerde D) cönklerde
I

E) rüznamelerde

els 9 Tüık cİli ve E<ıebtyqt soru 8onkosl 2o9


jeıs gi, Adr- OtcC t.İ
5 Aşağldaki Parçalardan hangisa bir metitubun sonuç bölümünden allnmlşt|r?

A) Efendim, Benim cantmdan Aziz olan Valideciğim,


Geçenki aldlğlm mektubunuzda bir ylldan beri hasta olduğUnuzu bildirmiş idiniz. Lakin bundan anladlğlma göre, canl-
nlzla uğraşlr mertebeye gelmişsiniz.
B) Eİendim, §imdi icabediyor ki şU ana kadar gönlümde sakladlğlm slrlarl size söyleyeyim. Ta ki ne sana ne bana iç yarasl
olsun,
c) Aman canlmdan az iz olan valideciğim! Gençlik Ve cahillik münasebetiyle size her ne kabahat etİim ise cümlesini at ey-
lemen Ve hakklnl helal eylemen dileğiyle.
D) Bilhassa, hakklmda ötekinden berikinden ve gerek gazetelerden işittiğiniz tamam olmayan haberler şüphesiz merakl-
nlzı artlrmlştlr. Şimdi Vereceğim bilgilerle tatmin olacağlnlz için endişe duyacak hiçbir şey yoktur.
E) Benim burada bir yıl kalma işim olmuş diyorlar takat formaliteler bir türlü bitmiyor ve bana resmi bir yazl göndermiyorlar.
ingiltere'de altl ay kalma iznim de bir ay sonra bitiyor.

6 ve 7. soİularl aşağldaki parçaya görs cevap- 8 Şiir serüVenleri gibi kaderleri de şaşllacak derecede
laylnlz. bjrbirine benzeyen iki büyük şairimiz cahit sltkl Ta-
rancl ile ---- araslndaki sıcak dostluğun tanıklarü olan
sevgili Ferit, bu mektuplar; Tarancl'nln şiir üzerine, zamanln şairleri
üzerine düşündüklerini tam bir açlkllkla dile getirme-
Bu gggg Güner'e bir meldup yazarak aynİmaya ka- siyle şiir dünyaslnda yankllar uyandlrmlşhr.
llI
rarll olduğumu bildirdim. Bu laİlarla senin de İaz laslyla Bu Parçada boş blrahlan yere aşağldakileİden
hangisi getırilmelidir?
kafanl şişirdim. Ama bu sonuncusu. Bu evde yalnlz
lll A) ziya Gökalp B) Halide Edip Adlvar
kalınca öylesine rahat ettim k| hiçbir gün uykum kaç-
c) Azra Erhat D) ziya osman saba
madl, Tek başlma uyanlnca hiçbir umutsuzluk duvma- E) sabahattin Eyüboğlu

düm. Tabii sevinc de,..

,,ö|s
6 Bir mekİuptan allnan bu parçayla ilgili olarak
aşağldakilerden hangisi söylenemez?

A) Uzaktaki bir kişiye yazllmıştlr. ı ı ı ı


B) Anlatıcü özel yaşaml hakkında duygulannı dile ge-
tirmiştir.
c) olay ıA acoE AscDE ı
içinde yaşatma amaclyla yazllmlştr. 1O
,O
oooo,ooooo
D) l\recaz anlamll sözler kullanllmlştlr.
3O ı1
E) Yazlldlğltürün kurallanna uygun biçim özelliğivar-
1.ö oooo oo
oooo oo 888.
6O oooo oo
13
dlr.
7O
3o
Bu parçadaki numaralanmlş sözcüklerden hangisi o ı ı
7
o
tür baklmlndan diğerlerinden 1arklldlr? €
9 ı ııı ı
A) | B) ll c)lll D)lV E) V o

21o glürk olli vğ Edebayqİ soru Bonkosl


ı el§
Test
Mektup/E-posto-1ll 95
,l ve 2.
sorula aşağldakl parçaya göre cevap- 3 ve 4. soruları aşağ|dakl parçaya göre cevap-
ıaylnlz. laylnlz.

TUTANAK ,l3
Temmuz 2020
2o2o-2o21 eğitim öğretim yll İ Türkçe öğretmenleri
lll ADLi sicil VE isTATisTiK
zümre toplantsl 26.07.2020 tarihinde, saat 14.30'ta
llı lV GENEL MÜDÜRLÜĞÜNE
ll
okul kütüohanesinde yapllmışt|r.
ANKARA
Toplantlda okul döneminde okutulacak kitaplaı öğre-
rusu n verilmek üzere sablka ka lmln
tim mgıodlan, ders araç v9 gereçleri hakklnda görüş-
oluD olmadlğ lnln tarafüma bildirilmesini savQllanmla.
ler dile g6tirilmiştir. arz ederim.
Bu tutanak aşağlda adl, soyadl Ve imzalan bulunan lll
imza
kişilerce tutulmuştur.
Ad-sovad
Ders zümre okul lV
Öğretmeni Başkanı Müdürü Adres: inci sokak, No.: 20
Beylikdüzü/isTANBuL

1öis

1. Bu tulanakla llg|ll olaİak aşağlda Yerllenleİdgn


hangbl yanllştlr? 3 Bu dilekçe metninde aşağdakilarin han9isiyle i19ili
blİ yazlm yanltşl vardlr?
A) zaman Ve yer bellidir.
B) AnlaŞlllr bir dil kullanllmlştlr A) Tarihte ay adlnln yaztml
c) Birden İazla kişinin görüşü sonucu oluşmuştur B) Birleşik yaplllfiilin yazıml
D) Besmi bir geçerliliği vardlı c) Büyük hartlerın kullanlml
E) Bir olay tutanağldlr. o) Klsaltmalann yazm|
E) satlr sonu bölmesi

2 Bu tutanaltaki numaralanmış bölümlerin hangisi- 4 Bu dllekçE meınindekl numaralanmlş bölümıeİden


nln yazmlnda yanltslık yapllmıştlr? hangisinin yerl yanlüştl.?

A) | B) l| c)lll D)lV E)V A) | B) ll c) lll D) lV E) V

el5 9 Tü* oli ,/e Edebi},oh soru Bonkosl 2ıı


jeıs
1.:T::,.: Bir Adım Otesl I
5. Aşağldakilerden hangisltutanak ile ilgili bir açtkla- 7 T.c.
madl]?
Dokuz Eylül Üniversitesi
A) Çeşitli toplantllarda yapllan konuşmalann Veya iktısadi ve idari Bilimler Fakültesi
herhangi bir olayln, bir durumun olduğu gibi yazü- Dekanllğlna
ya geçirilmesidir.
Fakülteniz Bölümü
B) Bir ürünü, niteiiklerini tanfmak için çeşitla görsel Ve öÜe-
........... numarall öğrencisiyim. 201912020
unsurlarla da desteklenebilen yazllardlr. tim yüll bahar döneminde mezuniyete hak
c) Bir dileği, isteği veya şikayeti dile getiren kısa yazl-
kazandlm. Lisans diplomaml alabilmek için
gereğinin yapllmaslnl an ederim.
Iardlr.
D) Yaşanan bir olayln kurgusal gerçekliğe dönüştürü- 10.06.2020 Adres: ....................
lerek verilmesidir, imza
E) Bir olayln, gelişmenin nesnel bir biçimde gazete Gizem saraç
araclllğlyla duyurulmasüdlr.
Yukarlda Verilen dilekçe örneği ile ilgili olarak
aşağldakİlerden hangisİ söylenemez?

A) Anlatülmak istenenler yalln bir dille aktanlmlştlr


B) Bir talebi bildirmek üzere düzenlenmi$ir.
c) oil, göndergesel işlevindedir.
o) Bir resmi mektup örneğidir.
E) Dilekçenin yazmlnda uyulmasl gereken kurallara
uyulmuştur.

iöls

6. 15lo4l2o1a Pazar günü saat 19.45'te görevli olduğu-


lll
muz TYT oturumunda 130542 numarah salon, 3.üncü
lll
slrada oturmakta olan ...,......,....... T.c. kimlik numaralİ
lVV
. adlı öğrencinin beyan ettiği kim-

lik belgesi ile cevap kağldlndaki fotoğrafln benzeme-

diği tespit edilmiştir. slnav salonuna çağnlan emniyet

görevlileri şahsl slnav salonundan dlşarl çlkarmlş Ve ı n ı


şahls hakklnda adli işlem başlatmışlardIr
Bir olay tutanağından allnan bu parçadaki numara- ı^ ıO ıgco ı l
lanmış yerlerln hangisınde yazlm yanllşl vaadlr?
2a o
o 9O
oO
3O o
A)| B) ll c)tll D)lV E) V
.:B6O oo ı
7O o
o
3O o oo 60oooo
o l ı€sı ıD 3395
ı
o

9 ı ııı ı
o
212 eis 9lü.lü Dill ve Ed]ebiyoll soru Bonkos.
Test
Mektup / E-posto (Fiiller) - ! 96
1 Aşağldaki dizelerln hangisinde yalnlzca emır kipiy- 4. Bir uçurum gibi büvüven süküt... Hayattan, lşlktan,
le çekimlenmlş eylemler kullanllmlştır? I

ümittgn kopuş.-. Nihayet gönlüms bahan getiren


A) Gittikçe donuklaşan bir alemin dlşlnda, ll
sosiniz... Knk bir tgkne, karanllk bir deniz... Ufukta siz
Bir niyaya dalanz solgun mum lşlğlnda.

B) Ninslsr bu lşlkta ördü dantellerini. olmasanE hayat denen bu yolculuk; bu rezil, bu


lll
Saçlarının bu lşlk öplü ak tellerin,. pgspaye, bu komik sürüklenaş davanllmaz bir çile
c) zülftinün yay gibi kuwstli çelik tel|erine,
olurdu. yeniden kendimi buldum mektubunuzda.
Takılan gönlüm aslrlarca peşinden gidecek.
V
D) Kan tükürsün adlnl candan anan dudaklar, Bu parçadakl altl çizili sözcüklerden hangllerl çe-
sana benim gözümle bakan gözler köf olsun! klmllrllldlr?
E) sakln bir söz söyleme... Yüzüme bakma sakln!
A) lVell B) ll ve lll c) lll Ve lV
sesini duyan olur, sana göz koyan olur.
o) lll ve V E)lVVeV

2. Bir gün parmakhğa glin varmadan


lll 5. cahit s[kl'nln Paris'ten ziya osman'a yazdül mektup-
Bir !!!!gYi§ gibi çaıar gng|rak lan içeren eser, cumhuriyet Dönemi'nde yaytmlanm|ş
lll kitaplann en genişidir; incel€nmoye dğğer özellikler
Mgvsimler ggatiktgn sonra aradan
lVV taşlr.

Bu sos boni bir gün Qağlr9n, blrak Bu cümleyle ilgıli olarak 8şağlda verllenlğrden
Vl hangl3l yanlışılr?
i'öls
..:,l:|i,]
Bu dlzoloİdokl numa.alanm§ 8özcükleİden hangl
lklslnln kökü flll değildir?
A) Ekjiil ad soyIu sözcüğe gelmiştir,
B) Birden çok çekimli eylem kullanllmlştlr.
A) l Ve lll B)lveV c) ll Ve lV c) Geniş zamanla çekimlenmiş tiil Vardlr.
D) lll Ve V E) lV Ve Vl D) Özne ve yüklemden oluşmuştur.
E) Yüklem bir söz öbeğinden oluşmuştur.

3. (l) Gülmek için korkunun geriletilmesi Veya izole edil-


mesi şarttlı (ll) Korkuyorsanlz gerçeklik a|glnlz da
bozulmaya uğraı (lll) Aslk surathlığln yayglnlüğl, gü- 6. Aşağldaki cümleleİin hangisinde '!mlş, -miş" eki
lüşlerin azalma§, şakalann hoş görülmeyişi bunlann ötekllofden İarkl| görevde kullanllmlştr?
ba§lndadlr. (lV) Tüm bunlar pek hayra alamet değil-
dir. M Noşosiz bir ciddiyeti düşünmek benim için im-
A) Çocuk, yrtllmış gömleğine üzülerek baklyordu.
kansz. B) sokaklar, caddeler saranp dökülmüş yapraklarla
Bu parçadakl numaralanmış cümleleıden hangisi- doluydu.
nin yüklgml çgklmll lllldlr? c) Bakmlş ki kimse kendisine yardlmcl olmuyoı
o) Asllmlş yüzünde birden bir tebessüm belirdi.
A)| B) ll c)lll D)lV E)V E) Dolaptaki çürümüş domatesleri çöpe alar mlsln?

9k 9Tü ğılv9 Edoblyqi so.u 8onko§ 2lg


İeıs
,..:Tl]:l
Bir Adım Ote"l l
7 sevgili Eşim,
Pazar, saat 1 1.3o bir kahvede Dağlarca, Akbal, Alangu ile oturuYoruz. Telaşlar, kulis faaliyetleri, tarİşmalar ile devam ediyor
lll
kurultay. Benim de yönetim kuruluna secilmem mümkün. sall akşaml bitiyor kurultay. Bu durumda biz Ören'e cuma sabahl
lll
hareket ederiz biletleri uygun bir saate aIabiliriz,
lVV
Bu parçadakİ numaralanmlş sözcüklerle ilgili olarak aşağlda verilenlerden hangisi yanllştır?

A) l. sözcük, şimdiki zaman kipiy|e çekimienmiş basit yaplh bir fiildir.


B) ll. sözcük, yardlmcl eylemle kurulmuş birleşik yaplh fiildiı
c) lll, sözcük, geniş zamanln olumsuzuyla çekimlenmiş birinci kişilifiildir
D) lV sözcük, basit zamanll bineşik yaplllİiildir.
E) V sözcük, yeterlik kurulmuş kuralll birleşik İiildir.
'iiliyle

8 (l) Sahı mektubumda size önce Münadi'nin ne olduğunu anlatmalıylm, (ll) Ben onu, Dede'nin köşeleri yuvarlanmlş konuş-
mas|ndan, el kol hareketlerinin yardlmlyla yaptlğl küçük benzetmelerden tanımlştım. (lll) o anlatlr, bir görünmez kalem
zihnime Nrünadi'yi çizerdi; gür sesli, palabıyıklı, iri Ve güçlü bir adamı, (lV) Bir eli şakağlna dayalı bu hayal yaratığl; "Göç
zamanl gelmiştir," diye hayklnr Ve ben bu çağnyı duyar gibi olurdum. M Gözüm, Münadi'nin gerçek kadar canll çehresin-
de, kulaklarlm karşl durulmaz 8ağlnnln ahenginde, konuşmaslnın sonunU beklerdim.
Bu parçadaki numaralanmlş cümleleİin hangisinde, birleşik zamanh eylem kullanllmamlştlr?

A) | B) ll c) lll D) lV E) V

9. Yeşil pencerenden bir güI at bana,


lşlklarla dolsun kalbimin içi,
Geldim işİe mevsim gibi kaplna,
Gö2lerimde bulut. saçlarlmda çiy,
l aacot aacoı l
Bu dörtlülİe geçen altl çizili eylemlerin kipleri aşa- o9
o10
ğldakİlerin hangisİnde slraslyla veİilmİştir? o
o
11

o
12

A) Emir kipi - istek kipi - duyulan geçmiş zaman


oo O
13

ooo *
B) Emir kipi - istek kipi - görülen geçmiş zaman iels ooo ı600 oo o
.ooooo oo o
15

c) Emir kipi - geniş zaman - görülen geçmiş zaman


ü
D) Emir kipi - şimdiki zaman - geniş zaman A
E) Emir kipi - emir kipi - görülen geçmiş zaman o ııı
o tr

214 eis 9 Türk Dili ve €dffiı soru Bonkosl


Test
Mektup / E-posto (Fiiller) - ll 97
1 Her şey Vankılanlr onun sesinden 3 Atlldl bir Mehmetçik, büyüyü bozdu
l
Bir düşman süngüsüne 9öğsünden
Avlrt gdilemezsin göIgesinden
Bu şahadetle kayalar yarlldl sanki,
ll
Elinin dokunmuş olduğu şgylor Dipçik gürültüsünden.
soruyordu herkes birbirine:
Ürperiı canlanır sanki Ve gj!l]g!
lll lV V
"Parlayan şey bu mu?"
Muzaffer olUyordu bileklerimizde
Bu dlzelerdeki a}u çizllı .ylemlorlo ilgili aşağıda Yğ_
Tarihin ilk dipçik hücumU.
rllen bllgiaerden hanglsl yanllştlr?
Bu dizelo]do aşağldakllerdon hangisinln öİneğl
A) l Ve lV numarall eylemler yaplca özdeştir. yoktur?
B) ll numarall eylem birlsşik yaplhdlr.
A) Basit çekimli fiil
c) l numarall eylem yanslmadan türemiştir.
B) Haber kipiyle çekimlenmiş fiil
D) l, lll, lV ve V numarall ğylomlğr geniş zamanla çe-
kimlenmiştir. c) Birleşik zamanll

E) V numarall eylem basit yapllldlr. o) Türemiş yaplh fiil'iil


E) Dilek kipiyle Çekimlenmaş fiil

ığls

4. cgbbar €lu mehommed


burcu burcu çam kokan bir yaz akşaml
omuz Vermiş bir ağaç gölggsine
2. Aşağldaki dizelerin hangi8lnde blrleşlk zaman|ı oy- usul usul türkü söylüyor
l€m kuılanllmlştr? - hasret kuşun kanadlnda
dgli kuşlar uçun gayrı
A) Karanhklar dağ|hrken sessizlik ürperdi
yazlmlz böyle yazlmlş
Her Vagonda coştu yanlk yanlk tğrküler
bu diyardan göçün gayrl
B) Güldümse inanma bil ki bu gülüş
Bu dizalard€ aşağdak|lo]don hangbinin ömeğl
Güldüğüm sabahln bir rüyasldlr yoktur?
c) Her köşende çiçekli bahçeler vardl
Dağlannln yeşil saçı niçin sarardl A) Durum zarfl
B) Niteleme sfatl
D) Al mendiller sallanlrken her pencerğden
Tren kalkt yavaş yavaş bir gelin qibi
c) Basit ]İil
D) Bineşik çekimli fiil
E) Bir çiçek istiyorum, ben bakmasam solacak
e' zaman zadl
Bir kanat isliyorum, beni yerden alacak

gl! 9lülk olll v9 Edğblyqt soru Bonkosl 2ı5


İeıs
i:Tl]:1 Bir Adım Otesi I
5, Günler nehir gibi akmlyor Nehrin serinliğivaı sulann- 8. Ey tahta perdenin üzerinden aşan hatmi

da kanabilirsiniz zu!]g bahklar yaşar koynunda neh- ve havalan seslerimizle dolu bahar
lll
rin,., Hayata zincirliyiz kollarlmlzdan, zaarlanmlzdan KoŞuştu qumuz yollaı ovnadlğımlz sulaı
lllll
QiViliviz. Ve günler baklŞlannda hançer... Birer birer ge- Kağfian teknesinde sevinc taŞlvan gemi.
lll lV lVV
çiyor önümüzden.
Bu dizeleİdekİ a|İ çizili sözcüklerden hangisinin
kökü fiil değildir?
Bu parçadaki numaralanmlş sözcüklerle ilgili ola-
rak aşağlda verilenlerden hangisi yanllştlr? A) ı B) ll c) lll D) lV E)V
A) l. sözcük, birleşik yapıh çekimli bir fiildir
B) ll. sözcük, yaplm eki almlş bir slfattlr.
c) lll. sözcük, isimden türemiş bir fiildir.
D) lV sözcük, hem yapım hem çekim eki almlş bir
isimdiİ.
E) V sözcük, iyelik Ve hel eki almlş isimdir 9. Aşağldaki cümlelerin hangisinde ek eylem iki ayrı
görevayle de kullanlml vardlr?

A) Bu cezayl hak ettiğini kendisi de anlamlştl.


B) lyi bir işte çaIlşlyorsan bunu bize borçlusun.
c) Hastaylm diye beni üzmek jstememişleı
6. DeğiŞir yönü rüzgann, solar anslzln yapraklar
lll D) Seni de beklerdik; ama erken gitmemiz gerekiyor-
sa§lnr yolunu denizde gemi, boşuna bir Iiman arar du.
lll lV jels E) En sevdiği çiçek papatyaymış, en sevdiği mevsim
Gülüşü bir yabanclnln, çalmlştlr senden sevdiğini
de baharmlş.

Bu parçadaki numaralanmlş sözcüklerden hangisi


çekimli İiil değildir?

A)| B) ll c)lll D) lV E)V

7. sonunda ah çekeriz derinden


Kim anlayacak sahiden olduğunu l1
sen söyle yalnlz
Bu dizeler için aşağldakilerden hangisi söylene-
mez? l ABcDE agcoı l
lo 9o o
,o ,"o o
A) Birbirinden farkll kiplerle çekimlenmiş üç İiil vardlr, 3o
B) Emir kipiyle çekimlenmiş İii| Vardıı ı 4(J
5o ı
c) Fiiller kişiyönüyle birbirinden farklldlı 6O
1a ooo 15ooo
D) Fiillerden biri istek kipiyle çekimlenmiştir. 3o OOO ıoOOO oo
E) Haber Ve dilek kipiyle çekimlenmiş İiiller Vardlr.
ı

9 ı ııı ı
o
216 e|§ 9 ıürk Dili E Edebiyot Soru Bonkosl
Test
Mektup / E-posto (Yozım Kurollon ve Noktolomo Işoretleri) 98
,l ve 2. sorulan
aşağldaki parçaya göre cevap- 3 l. i.S.K.i.'nin kazı çaİşmalan bar türlü bitmedi.
lay|nlz. ll. Ege denizinin mavisi eşsiz bir güzelliğe sahiptir.
Diyarbekir:,l5.9.,l935
lll. son ödememden sonra bankaya bin ikiyüz elli lira
borcum kald|.
sevqili ziYa,
lV. ilk geldiği zamanla. haslanede temizlik işlerinede
I
baklyordu.
Annem, babam Ve kardeşlerim, yani bir kelimeyle
V. ilk sınavımız 14 ekim 2o17 tarihinde yaplldü.
sevdiklerim araslnda olduğum haldo, senin gibi, dost_
Numaİalanmlş cümlelerde aşağldakiıerden hangi-
ll
luğuna en güVendiğim Vo shemmiyet Verdiğim slyle ilglli bir yazlm yanllşl yapllmamlştlr?
'azIa
bir a.kadaşln bu muhabbet çemberinin dlşlnda, şim- A) Klsaltmalarln yazml
lll
B) Büyük harflerin yazlml
dilik camlar ötesinde kalmasına g önlüm raz l olam|yor.
lV c) sayllann yazlml
seni çok anyorum ziyaclğlm, gelirken de vedalaşa- D) "de"nin yaA ml
madlk; mamafih onbeŞ gün sonra tekrar ellerini slk- E) Tarihlerin yazıml
V
maya geıecek, güler yüzüne kavuşmuş olacağlm.
Senin de şimdi imtihanlann vaı inşallah hepsi iyi
gidiyor; ah ziyaclğlm, bu imtihan heyülaslndan ne

vakit kurtulacağlz?

:'elS
,t
Bu parçayla ilgilİ olarak aşağldakllerden hanglsi
söylenemez?
4 Tipik bir sözlük olarak alİabetik düzende hazlrlanan
A) Özel bir mektubun 9iriş Ve gglişme bölümlgrinden
kitabln arkaslnda 1950 ( ) 1959 ylllanndaki önemli kül-
aİnmlştr.
türel Ve politik olaylar Iistelenmiş.
B) GöndericiVe allcl arasındaki samimiyet metnin üs-
Aşağıdakiıerden hanglsl bu cümlede ayraçla belir-
lubuna yanslmlştır.
tilen yeİe getirilmesi gereken noİİalama işaretlnİn
c) Mohup yazma kurallanna uygun bir planla yazıl-
9örevlerinden bıri değildar?
mlştlr.
D) Günümüz Türkçesindg kullanllmayan sözcükler A) Yazda satr başİna allnan konuşmalarl göstermek
yer almlştlr. B) cümle içindeki ara sözlerive ara cümleleri ayırmak
E) YaAldlğl dönemin sosyal hayatına yönelik bilgive- c) satlra slğmayan kelimeler bölünürken satr sonun-
r|ci ayrtnilar kullanılmlşir. daki hece bölmesini oöstermek
D) iAraslnda, Ve, ale' gabi anlamlan vermek
E) Fiil kök Ve göVdelerini göstermek

2 Bu parçadaki numaralanmlş 8özcüklerden hangisi-


nln yazlml yanl|ştlr?

A) | B) ll c)lll D)lV E)V

9l§ 9 Tüfi Dlli ve Edebiyqfi soru Bonkosl 217


j.eıs
Bir A,dım Ötesl !.ı
5 Almanya'daki vavlnsvleri Ve kitapçllarln çat kuruluşU 7 yazar; ülkesinden, orada yaşadğl yoksulluk ve umut-
I I

Alman Kitap Baslm ve Yaylncllarl Dern€i Borsa Birliği suzluktan göç ederek, as|lnda kendisind€n, yazglsln-
tarallndan verilen Barl§ Ödülü'nün bu ulki sahibi
lllll
ll|ll dan göç etmi$i. Yazgısınl yenmeyi başardl ve aynl-
Margar€t Atwood oldu. Yapllan yazılı açlklamada ödü-
dlğl ülkesine, çocuklann yaşamlnl anlatan sorgulayan
lün "siyasi duyarhığlnln yan§ıra tehlikeli, henüz açığa lVV
lV bir yaz ar olarak döndü.
çıkmamlş geIişmeler Ve aklmlara ilişkin dikkati" nede- Bu Parçadaki numaralanmlş virgüllerden hanglsl
niyle Atwood'a Verildiği belirtildi. ,l950'den bu yana yeİlnd9 kuIlanllmamlştlr?

Veril€n ödül 25 bin euro d€ğerinde.


V
A) | B) ll c)lll D) lV E)V
Bu parçadakl numaralanmlş bölümlerln hangısln-
de yazlm yanllşl vardlr?

A) | B) ll c) lll D)lV E)V

8 Gülmek için korkunun geriletalmesiVeya izole edilmesi


şarttlr (l) Korkuyorsanlz gerçeklik alglnüz da bozu|ma-
ya uğrar (ll) Aslk suratIlhğln yayglnhğl, gülüşlerin azal-
masl, şakalarln hoş görülmeyişi (lll) Tüm bunlar pek
hayra alamet olmasa gerek (lV) Neşesiz bir ciddiyet
düşünemiyorum M
jels Bu paaçadaki numaralanmlş yerlerden hanglglne
dlğerleİınden farkll bir nolitalama lşaretı gğtlrl|ma-
lldlr?

A) | B) ll c)lll D)lV E) V
6 l. BoTAŞ'ta çallşmak üzere 94 kişinin işe aİnacağl
duyuruldu.
ll. ToK'nin internet sayfaslndaki yavaşllk, Veritabanln
yenil6nmesiyIe ilgiliymiş.
lll. Bu konuyla ilgali Pror. Dr. Mehmet Kaplan'ln kitap_
lanna bakabilirsiniz,
lV Petra Antik Kenti'nin tarihi M.Ö. 4oo ylllna kadar uza-
nlİ. l1
V otuz beş TL'nin altlndaki harcamalar için bu indi-
riml€r yoktu.
cDE ıacot !
Numaraıanmış cümlelefln hangisİnde klsaltma-
ooo ,ooooo
B

larln yazlmtyla ll9lll yanl|şhk yapllmlştlr? ooooo,0ooooo


A)| B) ll c) lll D) lV E) V
12
ı
ooooo 11o
oo
oooo
15

! *"rr,,,* ı
ü
,r,
o ııı

218 9l§ 9 Türk Dli ve fdetİyotı soru 8onkosı


7
7

7
ı
UNıTE
fI
a

Günlük / Blog
I

İeıs
ıooo
a
a
'a a.. .. .
Türk Dilive Edebiyatı Kazanımlar

,.4.1 Metinde geçen kelime ve kelime gruplarlnln anlamlannl tespit eder.


Metnin türünün ortaya çlk§ı Ve larihsel dönemle ilişkisini belirler.
^43 Metin ile metnin konusu, amacl Ve hede' kitlesi araslnda ilişki kuraı
^43 Metnin ana düşüncesi Ve yardlmc| düşüncelerini belirler.
^4.4 Metindeki anlatlm biçimlerini, düşünceyi geli$irme yollannlve bunlarln işlevlerini belirler.
^4s Metnin üslup özelliklerini belirler.
^4.?
Metinde miln, manevi ve evrensel değorlor ile sosyal, siyasi, tarihi Ve mitoloiik ögelefi belirleı
^4a
,.49 Metinde ortaya konulan bilgi ve yorumlafl aylrl edgr.
A4.1o Metinde yazann baklş aqslnl belirler.
A.4,ıl Metinde fikri, felsefi veya siyasi aklm, gelğnek Voya anlaylşlann yanslmalannl değerlendirir.
A4.12 Metni yorumlar.
Yazar Ve metin araslndakj ilişkiyi değerlendirir.
^4.13
,"4.14 Türün ve dönemin/aklmln diğer önemli yazarlarınl ve eserlsrini slralar.
44.ı5 Metinlerden hareketle dil bilgisi çahşmalan yapar
Test
Günlük/ Blog (Tüün Genel Özellik|erive Torihi Gelişimi) - I
99
,l
l. Günün tarihi atllarak yaşanan anlann etki ve izle- 4 l. Yazannln iç dünyaslnl anlatanlara içe dönük, dö-
nimleri o gün içindğ yazlllr nemiyle çevresini yansfanlara dlşa dönük günlük-
Il. Yazann iç dünyaslnl, görüşlerini, kişiliğini yansnr ler denir.

lıl. inandırıcı, içten ve samimi bir dille yazllan öğrgtici ll, Yaşanllanlarln, günü gününe kayda geçirilmesiyle
metinlerdendir oluşturulur.
|V Günlük yazan, günlüğüna h6r şeyi konu edemez; lll. Anlatlmda kusursuzluk beklenmez, çoğUnun
seçici davranmalldlr yaylmlanma amacl yoktur.
V Direktör Ali Bey'in Seyahat Jumali adh esera bir lV Edebiyatmlzda Baİ etkisi öncesinde bu tür "r0zna-
9ezi günlüğüdür me" olarak adlandlrllm|ştlt

Günlük tü.ü ile i19lll olaİak numaralanmış açlkla- V Nesnel bir üslupları, kanflanabilir bir içerikleri Var-
malaİın hangislnde bllgl yanllşl vardlr? dır.
Yukarldaki numaralanmlş açıklamalann hangisin-
A)| B) ll c)lll D)lV E)V de günlük türüyle llglll bllglyanllşl vardlr?

A)| B) ll c)lll o)lv E)V

2 l. Bu sabah uyandlm, şiir biüi dedim.


5 Edebiyatlmlzda çok yaygln olmayan Ve ---- türünü an-
ıl. Bu gündelik notlan kimin için yazlyorum?
dlran ---- türü, yaşamdan edinaıen izlenimlerin günü
lll. sabahleyin Vuruldum gazetayi görünce: sait Faik gününe, tarih atl|arak yazılmasl yönüyle bu türden ay-
ölmüş. rlllr.
lV Az önce balkona gkp apak çevreye bakarken ye- Bu parçada boş blrakllan yerlere slraslyla aşağlda-
niden anladlm bana her şayin yabancl olduğunu. kilerin hangisinda verllanler getirilmelidir?
V size Edirne'nin gayet detayll Ve aynntlll yenilikla_
ı'ğı
1.İ*
rinden bahsedeceğim. A) günlük - anl
Numıralanmlş cümlglerdgn hang13ı bl. günlüİİen ı B) biyografi - anl
alInmlş olamaz? c) ant - günlük
D) biyografi
A) | B) ll c)lll D)lV E)V
- otobiyografi
E) anl - biyograri

6. Gün|ükle ilgill olarak aşağldaki açlklamalardan


3 Aşağldakile]don hangbl günlük tüİünün en belİr- hangisi yapllamaz?
gln özolliğidir?
A) Yazldlğl günün tarihini taşlr.
A) Öğrelici metin olmasl
B) Anlatlanlarda büyük ölçüde öznellik Vardlr.
B) Düzyazlnsal bir tür olmasl
c) Yazannln hayatına ait aynntllan yanslİr.
c) Kişisel hayatl konu almasl
D) iç konuşma tekniğinden yararlanllIr
D) Yazannln kişisel düşüncalsrini içormosi
E) Anlatlanlann gerçekliKen allnmasl gerekmez
E) Yaşananlann günü 9ününe tarih gösteriıerek yazll-
masl

9lı 9 Türk ol|i v6 Edobiyqh soru Bonko§l 221


jeı s
,..:Tr.:
Konu Testi

7 ---- üyelik sistemine sahip olan ve bu üyelerin yazdlk- 1 0. 26.2,1963


larl gönderilerden meydana gelen bloglardlr.
Ağaç her gün meyve vermez. Konuşmayan ağaçlar da
Bu cümlede boş blrakllan yeİe aşağldakilerden vardlr. Ne dal|annda çiçekler gülümser baharlan ne çi-
hanglsi getirilmelidir? çeklerinde arllar dolaşlr. Konuşmayan ağaçlar da Var...
zindanda söylenen şarklyl kim dinler? zindanda söy-
A) Şirket bloglan
lenen §arkl ölüm kokar, zincir kokaı küf kokar. Ölüm
B) TopIuluk bloglan açacak kaplslnl bir sabah o zandanın, ardlna kadar.
c) Kişisel bloglar Kuşlar gibi geçiyor günIer önünden, clvlldamryorlar.
D) Temasal blog|ar Günler tren, günler mavi ufuklarda eriyen birer ümit...
E) Haber bloglarl Kanatlaalndan yakalayamlyorsun kuşlarl. Tren sessiz
gidiyor rüya ülkolorine.
Bu parçanln dil ve anlatlmryla ilglll olarak aşağlda-
kllerden hangisi söylenemez?

8. Aşağldakllerden hangisi günlük türünde yazlm§


A) Mecazll söyleyişlerden yararlanllarak şiirsel bir dil
olu§turulmuşlur.
blr eser değildir?
B) YansE bir söyleme dayandlrllmışllr.
A\ Bir sercncam c) Dilin sanatsal işlevinden yararlanllmıştır'
B) Kuştan Öftünmek D) Benzetme Ve kişileştirmdgre yer Veri|miştir.
cI Jurnal l E) Devrik cümlelerin etkiIeyiciliğinden yararlanllarak
D\ Yolculuk Defteri aklcl bir üslup amaçlanmlştır,
El Geçmiş Yaz Defterle

jels

9 25 Nisan 1970

selim gibi günlük tutmaya baş|ayallm bakallm. sonu-


muz haylrlldeğil herhalde onun 9jbi. Bu deİteri bugün
sat|n aldtm. Artlk sevin olmadlğlna göre, bu defter
kaydetsin beni; dert ortağım olsun. "Kimseye söyleye-
meden içimde kaldl, kayboldu.'' dediğim düşüncele-
rin, duygularln aynasl olsun, Kimse dinlemiyorsa beni
-ya da istediğam giba danlemiyorsa- günlük tutmakİan
başka çare kalmlyor canüm insanlar! sonunda bana
bunu da yaptlnlz.
Bu parçayla İ19İlİ olafak aşağıda ver|lenle]den han- ı ııı
9isi söylenemez?

A) slcak, samimi bir üslup kullanllmlştır. l A6cot ıacoe l


1o o o
B) Deyimlerden yararlan|lmlşİt ,O o o
3O o ,,OOO o
c) Yaylmlanmak üzere yazlldlğlndan ciddi bir dil vo
an|atlm kullanllmlşİı ı;8 6O
o ıoOOO o
o 1.0Oo o
ö l5ooo o
D) Günlük türünün özelliklerini göstermektedir. ,o o o
E)
aO o o
Kaynağınl yaşamIn gerçeklerinden almlştlr.
o ı
o
E
9 ııı ı
o
222 9lr glürk Dlll ve Edebiyğh soru Bonkosl
Test
Günlük / Blog (Türün Genel ÖzelIikleri ve Torihi Gelişimi) - ll t00
1 Yaşanan anlann etki ve izlenimlerinin, ---- yazlmasl 4 Bloglarda en fazla rastlanan türdür. Çok fazla deneyi-
günlük ile anl araslndaki en belirgin aynmdlr mi olmayan kişilerin bile kullanabileceği Ve sayfalannl
Bu cümlede boş blraklan y.re aşağldakllord€n düzenleyebileceği yapldadlr Ve daha çok günlük ola-
hanglsi getlİllmglldlİ? rak kullanlllr. Kişileran günlük yaşamda karşılaştlklarl
olaylarl, karşllaştıklarl durumlarl okurlarlyla paylaş-
A) öznel baklş açlsiyla maslnl sağ|ar.
B) tararslz bir şekilde Bu parçada sözü adilen blog türü aşağldakllBİden
hanglsldiİ?
c) günü gününe
D) yalln ve içten bir dille A) Kişisel B) Temasal
E) birinci kişi ağzlndan c) Topluluk D) Şirkel
E) Edebi

2 l. Yazannln yaşamlndan izler taşlr. 5 . olaylan yaşayan ya da ondan dinleyen biri larafin-
ll, Anlatmaya dayalt sanat metinlsri içinde ygr aİr. dan yazlllr.
lıl. Birinci kişi ağZndan yazlllı . Kişisel hayatl konu alan öğretici metinler araslnda
lV YaŞanllanlarla yazda anlaılanlar araslnda zaman gruplandlnllı
tarkl yoktur. . konuşma diline yakln, samimi bir dille yazlllr.
V Yazarnln anlatmak istediği her şey konu €dilebilir . kimilerinde dış olaylara, kimilerinde yazarın ruhsal
Yuka]ldaki numaralanm|ş yargılaİdan hangbl 9ün- Ve düşünsel durumuna ağlrllk Verilir.
.jels .
lük lçln söylenemez? Türk edebiyatlnda ilk örnekleri cumhuriyet Döne-
mi'nde Verilmişlir.
A)| B) ll c)lll o)lv E) V Günlük ıürüyle llglıl olarak yukarlda verilen agkla-
malaİdan kao doğrudur?

A)1 B)2 c)3 D)4 E)5

3 Aşağıda ve]ilen ganatçllardan hanglslnln günlok


ıüründo bir yaPnl yokıur?
6. Aşağldakl yapıtlaİdan hanglsl günaük tğründĞ
A) sait Faik Abaslyanlk yazllmamlştr?
B) oğuz Atay
A\ Damla Damla cünler
c) salah Birsel
B) Kl,ştan Öftünmek
D) camal süreya
c\ Yeryüzü Korkusu
E) Nurullah Ataç
D\ Küçük Şeyler
El Geçmişin Kuşlan

ğls 9 Türk oli vo Ed€biYot soru Bonko9 223


jöı s
Konu Testi
7 5 Mayıs 9. Bir kimsenin düzenli olarak günlük olaylarla ilgili yo-
Kentleri kent yapanın daha çok tarih olduğunu söyle- rumlarlnl, bunlardan kaynaklanan o günkü anlayüşla-
mekl€ bir abartma yoldur sanlrım. Tarih dediğimiz de
geçmiş, daha çok da insan geçmişi olduğuna göre rınl, düşünce|erini kaleme aldlğl yazllara günce denir.
insanlardlr kenti kent yapan. Gerçi kentler alk anda
Güncg|er klsa ve iÇten vaz!|ardlr. Yazlldlğl günün tarihi
geçmişierinden çok bugünleriyle Vardıı bugünleriyle
I

ilgilendirir bizi. Önce tarah değildir Vuran. Yalnlz ta- atlldığl için inandlncldlrla( okuyucu düşünülerek de-
rih mi? insan da değildir. Doğadlı gördükleridir ağlr ll
basan. insan yaşaml daha sonra çarpa( daha sonra ğil, vazan ki§inin vazmak istediklğrivle mevdana qe-
ilgilendarir bizi. onu antmsad|ğlm|zda yine kentin ilk llı
kendisidir, doğasldIr; insanlarl değildir. !!!9I. Bu yüzdğn gözlem Ve kisisel dikkaı önemli Yer
lV
Bir günlükten afunan bu parçanln an|atlmlyla llglli
olarak aşağldakilerden hangisl söylenemez? !g!ql. Yazllş amaçları, dil Ve üslup özellikleri, ggrçek_
likle ilişkileri göz önüne allnarak değer|endirildiğinde
A) Genel olarak gerçek anlamll sözcüklgr kullanll-
m§tır sanatsal metinler araslnda slnüfl andlnllrlar.
V
B) Aqklayıg anlatlmdan yararlanllm§tlr.
Bu parçadaki numaralanmlş iradeleİden hangisi
c) Dil, göndergesel işleviyle kullanllm§tlr. günlük türü ile ilgili bİİ bilgiyanllşl içermeıiıedir?
D) Devrik cümleleİe yer Verilmiştir
E) KişiselliKen uzak durulmuştur. A)| B) ll c)ıll D)lV E)V

jeIs 10, Divan edebiyatna ait aşağldaki kavramlardan han-


gisi günlükle ili§kilendirilğbilir?

A) Mesnevi B) Tezkire
c) Pendname D) seyahatname
E) Ruzname
8. l, Her ikisinde de kişisel izlenim Ve deneyimler an-
lat!llr
ll. Anl, gazete çevresinde gelişen; günlük, kişisel ha-
yall konu alan metinlerdendir.
lll. ikitürde de üslup abartlsız, açlk ve samimidar,
lV Anl, yaşananlardan belli bir süre sonra kaleme
allnlrken günlük, günü gününe yazllr. ı ı
V Her ikisa de öğretici metin türleri araslnda gruplan-
dınlır.
le Bc E ABoDE ı
oo o o eoo o
D
Günlük lle anlnın karşllaştrıldığl numaralanmış 1O
2a oo o o10oo o

ıE
yargllardan hangisl yanllşt|r?
3o oo o ,,OO
o ı
A)| B) ll c) lll D) lV E)V o
60
7o oo
o o ooo
so oo
ı

9
(ı, tr ııı ı

22a e{s 9 Tü.k Dili ve E.*gbiyotı soru Bonkosı


Tesi
Günlük / BIog (Fiiller) - l t0l
1 Ey oğul, sabretmesini bil. 4 Beni görünce hemen arkadaşlnın arkaslna saklandl.
Vaktinden önce çiçek açmaz. Aşağldaki cümlelerden hangisinin yüklemi çah
Şunu da unutma: baklmlndan bu cümlenin yüklemİyle özdeştir?
insanl yaşat ki devlet yaşasln
A) sokak köpekleri, belediye taraflndan toplandl.
Ey oğUl işin ağlı
B) onu çağlrmadlğımız için bize klrllmlş.
işin çetin, gücün kula bağll
c) Parktaki ağaçlaı önümüzdeki haİta ilaçlanacak-
Allah yardlmcln o|sun mlş.
Güçlüsün, kuwetlisin D) Bu olaydan dolayü üç kişi suçlanlyor
Bu dizelerde aşağldakilerden hangısinln öfneği E) sınav sonuçlan temmuz aylnda açlklanacak.
yolİur?

A) Edilgen çatlllİiil
B) Ek eylem almlş isim
c) Geniş zamanla çekimlenmiş İiil 5 (l) Belki geliyorlar da ben farklna Varmlyorum. (Il)
D) Türemiş yaplll fiil sonbahara doğru birtaklm insanlarln çolUk çocuk el-
lerinde eşyalaı Ada'nln tek tepesine doğru gittiklerini
E) Emir kipiyle çekimlenmiş fiil
görürdüm. (lll) içim clz ederdi, (lV) Büyüklerin ellerin-
de çocuklarınkinden daha ağlr olduğu anlaşllan tor-
balar Vardl, M Bunlarla bir yeşil meydanln kenanna
Vanp Ufaclk ağacln altlnda piknik yaparlardl,
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisin-
de çatl özelliği aranmaz?
2, Aşağldaki cümlelerin hangisinde yüklem, geçişli
olduğu halde nesne almam|ştlr? jels
A)| B) ll c)|ll D)lV E)V

A) Bunlann baz lannl daha önce de görmüştük.


B) Öne sürdüğü tikirlerin çoğU kabul edildi,
c) Dergide sevdiği bir şairin şiiri vardlfakat okumadl.
D) Bu sorunu çözerken akllllca davrandl.
6. l. Biz dalgalar Ve İlrtlnalar kahramanlylz yiğitlerin
ll. Ufuklardan ufuklara haber sora( gezeriz
E) YaZn bahçede geç Vakitlere kadar otururduk.
lll. Güneşlerde uyuklayan yamaçlan
lV Kalbi durgun larlalarü blraktlk
V Gölge veren ağaçlan
Vl. sevmiyoruz biz artlk
Numaralanmlş dizeıerle ilgili olarak aşağldakilerin
3. Aşağldaki atasözlerinden hangisinin yük|emi çatl hangisinde verilen açlklama yanllştlr?
baklmından ötekilerden İarkll bir İiildir?
A) l. dizede, yüklem isim o|duğundan çatl özelliği
A) Abanln kadri yağmurda biliniı alanmaz.
B) Güneş balçlkla slvanmaz. B) ll. dizede, etken çatlll iki fiil Vardlr.

c) Açlk yaraya tuz ekilmez. c) lllVe V dizede çekimlifiil yoktuı


D) Denize düşen yllana sarllır. D) lV dizedeki fiil nesnesine göre geçişlidir.
E) Ağaran ba§, ağlayan göz gizlenmez. E) Vl. dizenin yüklemi, "birlikte yapma" anlaml taşl-
dlğlndan işteş çatllldır.

gis 9 Türk Dili ve ldeblyqı Soru Bonkosl 225


jeıs
Konu Testi
7 Hepimiz bu arkadaşlmlza yardlm etmeliyiz. 1 0. Aşağldaki atasözlerinden hangisinin yüklemi çatlsl
Bu cümlenin yükleminin çat özelliği aşağldakİler- baklmlndan geçişsizdir?
den hangisinde doğru olarak verilmiştir?
A) Ylrtlcı kuşun ömrü az olur.
A) Geçişli- etken B) Yavuz at, eV sahibinİ basİnr
B) Geçişsiz - işteş c) Yaş kesen baş keser.
c) Geçişsız - etken D) Ağacl kurt insanl dert ye.
D) Geçişli - dönüşlü E) Doğru söz yemin istemez.
E) Geçişli - edilgen

8. Aşağ|daki cümlelerden hangisinİn yüklemi geçişli 1l. Aşağldakilerden hangi§inde geçişsiz iken ''-r, ü,
fiil olduğu halde nesne almamlştlr? -dlr" eklerlyle geçişli hele getirilmiş bir İiil vardlr?

A) Her konuda çevresindekilere yardlmcl oluyordu. A) Pazardan kaplclya biraz meyve aldlrdl.
B) Elindeki bütün parayl zor durumdaki arkadaşlna B) Kendisini ziyarete gelen arkadaşlnl otobüse bindir-
Verdi. di.
c) Yağmura aldlrmadan saatlerce kaplda bekledim. c) Kitaptaki okuma parçaslnl öğrencilere tek tek
D) onun kütüphangsinde her türlü kitabl bUlabilirsin. okuttu.
jels D) K§a sürede kendisini herkese sevdirdi.
E) Sizin evi buIana kadar üç kez kaybolduk.
E) Babadan kalma arsay sattlrdı.

9. Aşağldaki cümlelerin hangisinde isteş çatlll fiil kul-


lanılmlşfur?

A) olaylar klsa bir süre sonra yatüştl.


B) o pİoblemlerle boş yere uğraşm|şsln.
ı l1
c) Çok çabaladlm, ama parçalar bir türlü yaplşmadl.
D) Yanlna bile yaklaşamlyoruz, sürekli meşgulsün. ı ,ooo
AacDt ABcDE ı
E) Önceden haberleşelim de geziyi aynl gün yapma- ,ooooo "ooooo
yallm, 3ooooo 1l
1ooooo
50oooo ısOOO
6ooooo,+ooooo
,ooooo,sooooo
sooooo ı6ooooo
{3
ı ı
ş
o TrF
o ı ı
226 el6 9 İüıı Dİli ve Edebiyofi soru Bonkosl
Test
Günlük / BIog (Fiiller) - ll 102
Aşağld8ki cümlelerin hangisinde çatl özel|iğinden 4 Aşağldaki atasözlerinden hangisinde sözde özne
söz edilgbilir? kullanllmlştr?

A) Kişinin gglecekteki umudu, onun şimdiki gücünün A) Her ağaçtan kaşlk olmaz.
kaynağldlr. B) Herkesin yorulduğu yero han yap!lmaz.
B) Hayallerini kendindon aylran cam bölmeyi kaldlra- c) El kazanl ile aş kaynamaz.
cak güç, her insanda Vardlr.
D) Delı arlanmaz, soyu ar|anlr.
c) Hor k§tn yür6ğinde, titr8yğn bir bahardlr güneş.
E) Çok bilen, çok yanlİr.
D) Yaşamın olduğu her yerde, çiçeğe dönüşür her to-
murcuk.
E) insanl doğerli kılan şey, iç dünyaslnln muhteşem-
liğidir.

5 Aşağldakl cümlelerden hangi6inin yüklemi geçişli


fiil olduğu hald6 nesne almamlştlr?

A) Biraz ipucu verirseniz, belki haİrlarlm.


2 Aşağıdakl cümlelerln hangisinde yüklsm geçişsiz B) Genç çocuk, o gece eve bir hayli geç gitmişti.
bir İlildlr? c) Bu adreste oturduğunu muhtardan öğrendim.
D) Haİta sonu Uludağ'a gitmekten nedense Vazgeçta
A) EVin duvarlarınl örümcek ağlan sarmlştl.
E) Ekmeği eline allnca bir çocuk gibi mutlu oldu.
B) Kuşlar kiraz ağaclnln da|lna konmuştu.
iöls
c) El radyosuyla kitaplannl bana emanet eni
D) Hecep, işıen kovulmayt bile göze almlştl.
E) Şiiro yeni bar solUk getirmek istiyordu.

6. Aşağldaki cümlelerden hanglsi özno-yüklem ilişki-


sine göfe dlğsrlerinden farklldlr?

A) Arabadan inince nerede olduğunu anlamak için


3 Aşağldaki cümlglerden hangisindeki işteş İiİlde etraftna baklndl.
"karşıllkll yapma" anlaml vardlr? B) stnavdan bU kez de iyi not alamaylnca çok üzüldü.
c) Annosinin iki gün sonra yanlna geleceğini duyun-
A) Çocuklar bir o yana bir bU yana koşuşuyordu ca sevindi.
B) Bütün kuşlar bizim balkona üşüştü. D) Mutfakta çöpler birikince hepsi atlldl.
c) EVin önünde birkaÇ kadın ağlaşlyordu. E) işe yine geç kalınca h|zll hlzll giyindi.
D) sonunda evin kirasl konusunda anlaştllar
E) Güneşte ka|lnca yüzü biraz bronzlaştl.

ol5 9 Tü.İ Dlll vo Edgblyot soru Bonkosı 227


jels
i:T:::: Konu Testi
7. Aşağldakilerden hangisi geçişsiz bir eylemdir? 10. Günlüğünde aniattığlna göre o gün astoksiz bir klmll-
danlşla yeİinden kalkmlş, kitaplığlnln karşHna geçin-
A) Armut ağacl elma vermez. ce içinde, birden kitapllktaki kitaplann hepsini okuyup
B) Arpa ek€n buğday biçmez. bitirme isleği dUymuş.

c) Ateş düştüğü yeri yakar. Bu cümlede aşağldakllerden hangbl yoktur?


D) Kimse ayranlm ekşi demez.
A) Habor kipiyle çekimlenmiş gylsm
E) Evdeki hesap çarşlya uymaz.
B) Gsçişsiz çatlh eylem
c) Diıek kipiyle çekimlenmiş oylgm
o) Basit yaplh eylem
E) Basit çekimli eylem

8. l. Yerimden kalka( davranlrdım


ll. Yelesi kara soylu aima binerdim
lll. Babamın ak yüce evinden çıkardlm
lV Arku bslde, Aladağ'da avlanlrdlm
l1 . Aşağ|daki dizelerden hangisinde yüklgm ngsnosl-
V. Ala geyik, sığln goyik kovalardlm
ng göre ötekllerden tarkh bir fiildir?
Yukarıda numaralanmlş dizelerden hangisindğ
nesne-yüklem lllşkl baklmlndan diğorlBİind€n A) Benden aldıklarlnl sen geri VeImiyorsun
larkh biİ kullanllmlştlr? B) Bir baklş ki aqyor gönül muammaslnı
'|||
jels c)
A)| B)ll c) lll D)lV E)V Bende hiç görmediğin başka bir alem yaşlyor
D) oöktüğüm gözyaşlnln slrnnt kalbim taşıyor
E) Aramlza dağlan diziyorsun durmadan

9. Aşağldakl cümlelerden hangisinin yüklemi dönüş-


lüdür?

A) Kardoşinin mezuniyet töreninde çok duygulandl. - ııı


B) sabah erkenden kalklp inndan ekmek alm§.
c) Gencecik yaşlnda bütün saçlaı ağarmlştl.
ı ^EcoE ı
D) okuduğu her romanda kendinden bir şeyIer bulu- ^BcoE
yordu.
11
E) Her akşam parkta yürüyüş yaplyordu.
oo 3o ı

o ı *.,.,*, ı
o
9
=
TrF
o ı ı
22ü els 9 Türİ olll v6 Edoblyğİ soru Bonko§ü
Test
Günlük / Blog (Türün GeneI Ozellikleri ve Torihi Ge|işimi) l03
1 22 Iemmu4 strasbourg 3. 8 Nisan 1975
ihtiyar Avrupa'nın kapüsl diye baklyorum slrasbourg'a. Sanıyorum iki gün sonra Halit'|e AŞk-ı Memnu üze.ine
ihtiyar Ve büyük AVrUpa! Şimdi ondan kalan birkaç televizyonda bir konuşma yapacağlz. Mai ve Siyah,
kent, birkaç yitik su, sokak, daha çok da kiliseler, şa- Krık Hayatlal, Aşk-ü Momnu'yg arka arkaya okudum.
tolar... Yğni olan, korkunç Ve çirkin Avrupa'da; ihtiyar Halil'in dg dediği 9ibi Halit ziya, eserlerinde insana Ve
olan, güzel Avrupa'da... Avrupa'ya strasbourg'dan onun ruhsal durumlanna eğilm€k baklmlndan bana
girmeli. Bir öğleüstü gördüm strasbourg'u Ve birden, benziyor. Aynca K,r,k Hayatlar ve Mai ve siyah'taki 'tu-
"Burada bin yll yaşayabilirim." dedim. Bir eska su tunamayan' tiplerle bir duygu benzsrliği de söylenğ-
strasbourg. Blrakllmüş bar eski su! Rhin'in, ölü yeşil bilir. Ahmot comil büyük hülyalannln yanı sıra küçük
kolu aldl beni, bu dünyada yaşamıyormuş gibi akan hgsaplarln da etkisiyle sönüp gidiyor. Halit ziya'da
kanallara, hep kanallara götürüp blraktl. Bütün gün bana yakln ge|en bir yön de kahramanlannln sürskli
kanal boyunca dolaştm, sonra kanalln üstündeki kah- olarak kendileriyle hesaplaşmalart. EVet, zayıf irade-
Velerin birine girdim, yeryüzünün bu eski kentan6 bak- leri ve önlsyemedikleri kaderleri sonucu bu hesap-
tım. Dünyanln en güzel çattları strasbourg' da. Çatlaı laşmadan yenik qklyorlar; ama onlar için tesadüflerin
evlerin balkonlan sanki ve hep kanallara açılryorlar. oyuncağl dğnemez, bilinçsizce kaderlerin€ kapl|lp git-
Eski, yalln orta Çağ kokan bir otelo girdim Ve yatİlm. mazl€r bU insanlar olaylann akışı içinde ve sonunda
Blr günlülİgn allnan bu parçayla llglll olarak aşağF içinde bulunduklan durumlart kgndilorine açlklayarak
da ve.ilenlerden hanglsi yanllştlr? suçlu olduklannl ve sonuçtan sorumlu olduklannl his-
seder|er Halit ziya, böy|ğ durumlarda daha güçlü bir
A) oevrik Ve gksaltili cümlelar kullanllmlştlr anlatlm ve çözümleme -tahlil- yeteneğa gösterir.
B) Anlaİlan mekanla ilgili beğoni cümlelorina, karşl- Blİ 9ünlükt6n ahnan bu paİçayla llg|ll ola]ak aşağF
laştlrmaıara yer Verilmiştir. dakılerd€n hang|8l söylenemez?
c) Gidilip görülen, gezilen bir yerle ilgili izlenimler ba-
A) Küttü( sanat va sdabiyat yönü ağlr basan günlük-
şna tarih konularak yazlml$lr. ler araslnda slnflandlnlabilir.
D) Niteleyici sözcüklerdan, b€nzetmalorden ve me-
B) Kimi oser Ve o esgrlorin kahramanlanna yönelik
cazll sözlerdgn yararlanllarak betimlgme yapl iels değedendirmeler yapllmlştr.
m§tr.
c) Günlük sahibi kğndisiyle bir başka sanatçl arasln-
9 Gerçeklik kurgulanarak aktarlmlş, düşel
ögeler
da bir karşllaştlrma ve ilişkilendirme yapm§tlr.
gerçskçi ögelerin önüne geçliğindBn öğreticilikten
uzaklaşllmlş; böylsce metin, sanatsal bir metne o) YaAldlğı dönemdeki kimi sanat v6 ed€biyat tarİş-
dönüşmüştür malanyla ilgili bilo|ler içermektedir.
E) Anlaİlanlardan harek€ıle günlüğün sahib|nin sa-
nat ve edebiyatla ilgila biri olduğu söylenebilir

2 Türk kültürü Ve edebiyatlnda bugünkü anlamda gün- 4. l. cahit zarifoğlu _ yaşanak


lük, Tanzimat'tan sonra görülmeye başlaı Direktör Ali
ll. cemd sürgya - Günle/
Bey'in Hindistan'a yaptlğı gezinin izlenimlerini içeren
---- ilk günlük örneği olarak kabul edilğbilir. lll. Tomris Uyar - E/eştiri Gtınlıiklgri
Bu parçada boş bl.akllan yere aşağldakllerden lV Ece Ayhan - Başıbozuk Günceler
hangi6i getirilmelidi.? V oğuz Atay - Günııik
Numaralanmlş ya2arüaer oşl9ştlrmolerlnden han-
A\ Katks Yo annda B' Seyahat Jurnali gl3l yanhştr?
c\ Hayatımın Hikeyesi D) E aştili Günlüklari
E' Balkan Harbi Blznemesi A)| B)ll c) lll D) lV E)V

el§ 9lü,k Dili vo Edeb9ği soru Bonkosl 229


ığis
Bir Adım Ötesi t
5. Aşağldakilerden hangisi günlük türüne özgü nitelik taşlmamaktadlr2

A) Rol arkadaşıanml bugün minibüsle side'ye ve Manavgat'a 9ötürdüm, Öğle y€meğini side'deki bizim baİkçlda yedik.
Üçümüz de öyle mutluyuz ki...
B) onun için böyle bir teşebbüsıe Vaktiyle bana etmaş oldUğu Vasiyetin bilinmesini istlyorum. Bugünlerde istanbul'da ol-
madlğlm için buna sen delalet eder misin? senin do başln sağ olsun. Gözlerinden öperim.
c) Nisan sonundan bera Yeşitköy incekum'daki evdeyim. Annem, babam, Melahat tsrzem aşağl yukan bir aydlr buraday-
dülar; koşup geldim. Ev açlkken hor şey yerli yorindeyken üstüne konmak ne iyi.
D) Bugün evden erken çlkİlm. Akşama geç Vakit döndüm. iyi ki yokmuşum evdg. Teleİon hiç durmamlş, TBT'yg tayinim
çlkmış. EVde TRT Yönetim KurUlu üyelerinden gelmiş nefis bir gül buketi beni bekliyor
E) Pınl plrll bir gün. Halim Ve Hasan dün akşam gelen Handan'l da alarak Alanya'ya indiler. EVi şöyle bir üstünkörü temiz-
ledim. Yann bayram. Mustaİa piliç getirdi. Dördümüz açin bayramllk yemekler yaplım.

6 Ve 7. sorularl aşağldaki parçaya göre cevap_ 8 l. Grup ll. Gruo


laylnlz. SayahaıJumali oğuz Atay

lnsanln içini dökmeden edemediği dakikalar olur Bir


Gtlnltük Adalgt Ağaoğlu
dost, bu dakikalarda eri§iImez bir değsr kazanlr. Ama uçuş Günliğü Direktör Ali B€y
her şey bir dosta sövlenemez ki! onun için, hele bir Damla Damla Giinlar comil Me.iç
insan yazarsa, içanin gizli klvnmlannl görmgyi bilivorsa Nurullah Ataç
masanln başlna geçip kalemi e|ine almadan edemez.
işte günıüı<, yazarın kendi kendisiyle alçak sosle, iç- l. grupta voİllğn gs€rl9r, ll. gİupta yer alan yazarlar-
tğnlikle konuşmasIndan doğmu§tur dan hanglslylo eşleşlirilemez?

A) oğuzAtay B) Adalet Ağaoğıu


c) Direktör Ali Bey D) cemil Msriç

6 Bu parçadan "günlük Ve günlük yazma" ile ilgill ola- E) Nurullah Ataç


rak aşağldaki çlkanmlardan hangisi yapllamaz?

A) insanl rahaılatan bir eylemdir jğls


B) Kimseye anlatllamayanlar anlatllabilir.
c) sadece yazarlarln ilgilondiği bir uğraşıdIr. l1
D) sevilen, güvenilen bir insanln yerini tutabilir.
E) Duygu ve düşünceler samimiyetle kaleme allnlı
l egcoı l
9 ^BcDE
10

7 Bu parçadaki alt çizili sözcüklerden hangisi


ı
ç6_
kimli fail değiIdir?

A) erişalmez B) kazanlr l ,.", o ,.' ı


c) söylenemez D) biliyorsa
E) doğmuştur 9 ııı
o

230 ols 9lürk Dill ve Edobiyot soüu Bonko§ü


Test
Günlük / Blog (FiilIer) l04
Şimdi na söylüyorsam 4 Aşağldakilerden hanglsinde 9oçişla olduğu halde
Karanİkta bir llslltü gibi sgn öğrettin bana... nesne almamlş bir eylem vardır?

Ve artlk
A) Geçen akşam televizyonda Arrika ülkeleriyle ilgili
Biliyorum: bir bolgesel izledim.
Toprağln B) Küçük çocuk gözlerini bir an bilo aylrmadan vitrin-
Yüzü güneşli bir ana gibi d€ki oyuncaklara bakyordu.
En son. on güzel çocuğunu emzirdiğini... c) Bsn datayh olarak anlattlm ama sanınm hala anla-
Bu dlzel€rdo aşağldakllordon hangbl yoktur? madlnlz.
D) EVdğn çlkarken üstümüz6 mont almayı Unutma-
A} Ggçişli çatlh İiil yallm.
B) Edilgon çath fiil E) Ylllardlr arad|ğlm kitabl Beyazt'ta küçük bir kitap-
c) Ek sylsm alm§ fiil çlda buldum.
o) Şimdiki zamanla çgkimlenmiş fiil
E) Görülgn ggçmiş zamanln ikinci kişili çgkimi

5 Aşağldakl cümleloİdgn hangisinin yükl3mi işteş


2 Aşağldakl cğmlelerden han9isinin yüklemI etllrgen bir liiıdIa

çatlıl fiildlr? A) Projoyi bitirebilmek için h6pimiz uğraşlyoruz.


A) onun sözleri salondaki herkesi güldürdü. jeıs B) onunla kitap fuannda karşlaşmlştlk.
B) Masanln üstündeki kitabı bana uzatlr mlsln? c) Minik kediciğe çok çabuk allşmlştk.
c) Toplantınln yerini Ve saatini herkese duyuracak. D) Ace|e ederseniz Vapura yetişirsiniz.
D) Aniden ayağa kalklnca gözlerim karardl. E) Arabamlzla dükkanln önüne yanaştlk.
E) Acele etmezsek son vapur da kaçacak.

3. Aşağıdakl cümleleİden hangisind9 sözde özne 6. Aşağldakllo.dgn hanglslnln yükıemi nesnosi bakF
yoıİur? mlndan ötekllerden rarklldlr?

A) Geçen ay şlrkene toplantl yaplldl, A) Karpuz kabuğunu görmeden danizg girme.


B) Akşam saatlerinde kuşlarln sesi duyulurdu B) Tath di| yllanl deliğinden qkanr.
c) Marketİen evin ihtayaçlarlnün tamamI allndı. c) Köpek, suya düşm€yince yüzmeyi öğrenmez.
D) Çocuklar saatlerdir bahçede oynuyorlar. o) Keçinin uyuzu, plnann gözünden içer suyunu.
E) Bir gecede afişler toplailldl. E) Kurda konuk giden, köpeğini yanlnda götürür

el§ 9 Tü* oili ve Edebiyoi soru Bonkosı 23I


:'eıs
Bir Adım Ote"l l
7 satışa ç|kardlğl eski eşyalarü iki üç gün iQinde salıldl. 10. Yolunu gözlüyor lamba ve merdiven
Bu cümlenin yüklemi nesne-yüklem ilişkisl bakl- I

Ebedi aşığln dönüşünü b€kler


mlndan aşağldakilerin hangisayle oİtaıf r?
ll
Yalan yeminlerin tanlğı çiçeklef
A) Çimen, böyle meseleler üzerinde İazla durmazdl
B) Elbiselerini ütülemeden dolaba asmazdl. Ey unutuş! (4pe:! artık pencereni
lll
c) sabahlan kahvaltlda sütlü çay içerdi.
ÇoKan derinliğine cekmi§ deniz bğni
D) Bir üst slnlfa geçenlerden kitaplaflnl istedi. lV
E) Çocukluğundan beri tiyatroyu çok seviyordu. Bu dlzGlerdeki numaralanmış ll9lll olarak
'lll|eİle
aşağldakllarden hangisi yanllştlr?

A) l,si, şimdiki zamanla çekimIenmi§ fiildir.


B) ll.si. geniş zamanla çekimlenmiştir,
c) ll.si, geçaşli çatlll bar fiildir
D) lll.sü, emir kipiyle çekimlenmiştir.
E) lVsü, dilek kipiyle çekimlenmiştir.
a. Aşağldaki cümlelerden hangisinde oldurgan çaılh
eylem vardlr?

A) Bugün hava düne göre biraz daha slcak.


B) Yaralllan almak için iki ambulans birden geldi.
c) Yaşll adam artlk eskisi kadar iyi görmüyordu. 1 1 . Aşağldaki cümlelerden hangisinin yükl8mi öznssi-
D) Aldlğl her kitabl önce kendisi okuı sonra bana no göre diğerlerinden tarklIdIr?
okuturdu.
.,ğls A) Öğrenciler rehber öğretmen taraf!ndan bilgilendi-
E) Yazün klşhklan, klşln yazl!klan bu dolaba kaldırlrdl.
rildi.
B) Neredeyse tüm gazetelere bu haber konu edildi.
c) Dün gece çlkan yangın sabaha karşl söndürüldü.
D) suç§uz olduğu iki kişinin tanlklığl ile kan[land|.
E) slnlfa yeni gelen öğrenci ortama hemen allşll.

9. (l)Romancl doğayl bütün güzelliğiyle, bütün yönleriy-


le anlatlyor. (ll) Doğayl anlatırken dilin olanaklaflnlzor-
luyor. (lll) son romanlarlnda, Türkçenin cümle yaplslnl
da değiştirmeye çallşlyor. (lV) Franslzca cümle yaplsl-
na bgnzgr bir yapı kullanarak daha uzun cümlalar ku- ııı
ruyor, M Uzayan cümleler anlam yoğunluğuna göige
düşürüyor
Bu Parçadakl numaralanmlş cümlele.in hangisin- ı ABcoE ı
de anlamca kaynaşmış blrleşik İiil grubu vardlr? ^BcoE 9ooooo
A)| ll lll lV
1]
B) c) D) E) V ao
50ooo O 13oo
60ooo O,.OOOOO
?oooo O ısOOOOO
soooo o l6ooooo
a l *".. .* ı
a
o ııı
o
232 9ı§ 9 Tü* Di|i tg Edgbiyqft soru Bonkosl

You might also like