Professional Documents
Culture Documents
Β' ΕΠΕΙΣΟΔΙΟ 4η ΣΚΗΝΗ.docx ΕΡΜΗΝΕΥΤΙΚΑ ΣΧΟΛΙΑ (1) 1
Β' ΕΠΕΙΣΟΔΙΟ 4η ΣΚΗΝΗ.docx ΕΡΜΗΝΕΥΤΙΚΑ ΣΧΟΛΙΑ (1) 1
ΕΡΜΗΝΕΥΤΙΚΑ ΣΧΟΛΙΑ
Εμφάνιση Θεονόης
Παράλληλο Κείμενο 2
Στην επικοινωνία μας με τους άλλους χρησιμοποιούμε συχνά τον
προφορικό ή γραπτό λόγο, για να πείσουμε κάποιον να δεχτεί τις
απόψεις μας ή να ενεργήσει σύμφωνα με τις επιδιώξεις μας. Για το
σκοπό αυτό χρησιμοποιούμε συνήθως τους παρακάτω τρόπους (είδη
πειθούς):
α) την επίκληση στη λογική, οπότε επιστρατεύουμε ως μέσα τα
επιχειρήματα και τα τεκμήρια.
γ) την επίκληση στο ήθος του ομιλητή και στην αυθεντία, οπότε
μεταχειριζόμαστε ποικίλα μέσα, για να παρουσιαστούμε στα μάτια του
ως αξιόπιστοι.
Επιχειρήματα Μενέλαου:
Tονίζει πως ό,τι συμβεί θα έχει μεγάλο ηθικό κόστος για τη Θεονόη.
Απευθυνεται στην προφητική της ιδιότητα –απειλή της φήμης του
ονόματός της, της ευσέβειας της μάντισσας, θα τη λένε «κακιά».
Απευθύνεται στην ιδιότητα της κόρης –η αυτοκτονία τους πάνω στον
τάφο του Πρ. θα ντροπιάσει τον ίδιο και θα γίνει αίτιο πόνου και
ατίμωσης για την ίδια.
Επικαλείται τους εξ ορισμού ανωτέρους του –Πρωτέα και Θεό(Άδη)
Σύγκριση των λόγων Ελένης – Μενελάου: Πέρα από τις ομοιότητες στις
δύο ρήσεις (κυρίως στο επιχείρημα) υπάρχουν διαφορές, κυρίως στο
ύφος και τον τόνο της κάθε ρήσης.
Στην Ελένη ξεχωρίζουμε την αδύναμη ικεσία, τη συγκινητική ομιλία, την
παράκληση, ενώ στο Μενέλαο ξεχωρίζουμε τη σθεναρή επιμονή, το
σοβαροφανή τρόπο, το σαρκαστικό τόνο και τις απειλές.
Ο λόγος του Μενελάου μοιάζει περισσότερο με δικανικό λόγο (με τα
δύο βασικά του επιχειρήματα:
α. Πρέπει να επιστρέφουμε αυτό που μας εμπιστεύονται προσωρινά,
β. Εφόσον οι θεοί δέχονται τα σφάγια δεν μπορούν στη συνέχεια να
εξαπατούν αυτόν που προσφέρει τη θυσία και να μην ικανοποιούν το
αίτημά του), ενώ της Ελένης με συμβουλευτικό.
Η Θεονόη
Γι’ αυτό, δεν θα συμμετέχει στο δόλο του αδερφού της, τον οποίο
ουσιαστικά βοηθά με αυτόν τον τρόπο, γιατί τον αποτρέπει από μια
ασεβή πράξη και τον αναγκάζει να είναι καλός. Ευθυκρισία.
Δικαιοσύνη.
Με τα επιχειρήματά της αυτά η Θεονόη αναδεικνύεται ανώτερη από
τον αδερφό της, το Θεοκλύμενο, γιατί αν και αρχικά είναι ψυχρή,
περήφανη, αγέλαστη, φοβερή και αλαζονική (φαίνεσθαι), η απόφασή
της δείχνει ότι είναι μια γυναίκα με ευαισθησίες, με ευσέβεια προς τους
θεούς και τους προγόνους της και με αίσθημα δικαίου (είναι). Η
ανωτερότητά της φαίνεται από το ότι παραβλέπει το προσωπικό της
συμφέρον και τάσσεται με το δίκαιο, παρότι γνωρίζει ότι διατρέχει
κίνδυνο και η ίδια. Είναι, επομένως, υπεύθυνη και συνεπής απέναντι
στις αρχές της, σε αντίθεση με τον αδερφό της που βάζει το προσωπικό
του συμφέρον πάνω απ’ όλα αδιαφορώντας για τους θεϊκούς νόμους
και τις ηθικές αξίες.