Cild 11.

ʋ2 NeftlΩrin qrup tΩrkibinin qarÕúmasÕnÕn tΩsiri Aprel – øyun 2019

Vol. 11. ʋ2 April – June 2019

UOT 665.71

NEFTLԤRøN QRUP TԤRKøBøNIN

QARIùMASININ TԤSøRø

M.B. ADIGÖZԤLOVA*

Mԥqalԥdԥ bir neçԥ neftlԥrin qarÕúmasÕ zamanÕ qrup tԥrkibinin dԥyiúmԥsi mԥsԥlԥlԥri tԥdqiq
olunmuúdur. Müԥyyԥn edilmiúdir ki, neftlԥrin müxtԥlif nisbԥtlԥrdԥ qarÕúmasÕndan asÕlÕ olaraq onlarÕn
tԥrkibindԥki aromatik, naften vԥ parafin karbohidrogenlԥrinin miqdarÕnÕn dԥyiúmԥsi müԥyyԥn
qanunauy÷unluqla müúahidԥ olunur.

Açar sözlΩr: neft qarÕúÕqlarÕ, keyfiyyΩt göstΩricilΩri, qrup tΩrkibi, aromatik karbohidrogenlΩr, naften
karbohidrogenlΩr, parafin karbohidrogenlΩr, fraksiya tΩrkibi, qaynama temperaturu.

Giriú. Mԥlumdur ki, neftin istehsalÕ, nԥqli vԥ saxlanmasÕ proseslԥrindԥ müxtԥlif çeúidli
neftlԥrin qarÕúmasÕ vԥ bu zaman yaranan çökmԥ proseslԥri çoxsaylÕ amillԥrlԥ xarakterizԥ olunur
ki, bu da nԥql prosesi zamani daha ciddi vԥ aktual bir problemԥ çevrilir. Müxtԥlif çeúidli vԥ
xassԥli neftlԥr bir qayda olaraq, eyni boru kԥmԥri ilԥ nԥql olunmasÕ, eyni bir çԥnԥ yÕ÷ÕlmasÕ nԥ-
ticԥsindԥ onlarÕn qarÕúmasÕ baú verir ki, bu da onlarÕn keyfiyyԥt göstԥricilԥrinԥ xeyli tԥsir edir.
Bԥzi neft qarÕúÕqlarÕ üçün sÕxlÕq, özlülük, hԥcm vԥ digԥr praktiki ԥhԥmiyyԥt kԥsb edԥn para-
metrlԥrin hԥtta anomal úԥkildԥ, kԥskin dԥyiúmԥsi hallarÕ son illԥrin tԥcrübԥsindԥ tez-tez rast gԥ-
linԥn hallardandÕr >1, 2, 3, 8@. Dünyada oldu÷u kimi, Azԥrbaycanda da tԥrkibindԥ asfalten, pa-
rafin vԥ qatran olan neftlԥrin çÕxarÕlmasÕ, nԥqli vԥ saxlanmasÕ proseslԥrindԥ, xüsusilԥ dԥ aúa÷Õ
temperaturlarda onlarÕn reoloji xüsusiyyԥtlԥri pislԥúdiyi üçün “lay-quyu-boru kԥmԥrlԥri” siste-
mindԥ yüksԥk molekullu birlԥúmԥlԥrin çökmԥsi baú verir. Bu da öz növbԥsindԥ texnoloji pro-
seslԥrin pislԥúmԥsinԥ gԥtirib çÕxarÕr. Bu cür neftlԥrin yÕ÷ÕmÕ, nԥqli vԥ emalÕ zamanÕ texnoloji
proseslԥrin sԥmԥrԥliliyini artÕrmaq vԥ iqtisadi baxÕmdan yaxúÕ nԥticԥlԥr ԥldԥ etmԥk mԥqsԥdilԥ
a÷Õr xam neftlԥrin yüngül neftlԥrlԥ qarÕúdÕrÕlmasÕnÕ hԥyata keçirilir. Lakin müxtԥlif çeúidli xam
neftlԥrin bir-biri ilԥ vԥ ya yüngül neftlԥ qarÕúdÕrÕlmasÕ zamanÕ xüsusi problemlԥrin yaranmasÕ
hallarÕ danÕlmazdÕr. Tԥdqiqatlar göstԥrir ki, bu problemlԥrin yaranmasÕnÕn ԥsas sԥbԥbi müxtԥlif
xam neftlԥrin qarÕúmasÕ ilԥ onlarda çökmԥ ehtimallÕ asfaltenlԥr kimi üzvi bԥrk hissԥciklԥrin ol-

*
Azԥrbaycan Dövlԥt Neft vԥ Sԥnaye Universiteti

57
 M.B. AdÕgözΩlova

masÕdÕr. Hԥlԥlik bunun sԥbԥbi öz izahÕnÕ, müxtԥlif versiyalarÕn olmasÕna baxmayaraq tam tap-
mayÕb. Mԥlumdur ki, xam neftlԥr tԥrkibindԥ olan digԥr ballastlarÕn - su, mexaniki qarÕúÕqlar,
xlor duzlarÕnÕn miqdarÕna görԥ dԥ müxtԥlif olur. Bir çox hallarda neftlԥrin qarÕúmasÕ zamanÕ as-
falten, parafin, vԥ qatranlarla yanaúÕ qeyd olunan ballastlarÕn da çökmԥsi baú verir.
øúin mԥqsԥdi. Azԥrbaycana mԥxsus müxtԥlif xam neftlԥrin ԥsasÕnda götürülmüú ayrÕ-
ayrÕ neft qarÕúÕqlarÕnÕn keyfiyyԥt göstԥricilԥrinԥ qarÕúan neftlԥrin kimyԥvi tԥrkibinin tԥsirinin
tԥdqiqi.
Mԥsԥlԥnin qoyuluúu. Azԥrbaycan neftlԥrinin timsalÕnda hal-hazÕrda neft qarÕúÕqlarÕ
üçün keyfiyyԥt göstԥricilԥrinin neftlԥrin çeúidliyindԥn vԥ qarÕúma nisbԥtindԥn asÕlÕ olaraq qarÕú-
masÕ nԥticԥsindԥ texnoloji problemlԥrin yaranmasÕ ilԥ ba÷lÕ aparÕlan elmi-tԥdqiqat iúlԥrinin ԥha-
tԥ dairԥsi geniúlԥnmԥkdԥdir. Neftlԥrin qarÕúmasÕ, yÕ÷ÕlmasÕ, hazÕrlanmasÕ vԥ nԥqli zamanÕ tex-
noloji proseslԥrdԥ ciddi problemlԥr yaranmasÕ, additivlik qaydasÕnÕn tԥtbiqinin yolverilmԥzliyi
bu cür neft qarÕúÕqlarÕnÕn yaranmasÕna sԥbԥb olan amillԥrin geniú vԥ hԥrtԥrԥfli tԥdqiq olunmasÕ-
nÕ gündԥmԥ gԥtirmԥklԥ mԥsԥlԥnin aktuallÕ÷Õ vԥ problemin hԥllinin vacibliyi vԥ ԥhԥmiyyԥtindԥn
xԥbԥr verir. Mԥqalԥdԥ Azԥrbaycana mԥxsus müxtԥlif xam neftlԥrin ԥsasÕnda götürülmüú ayrÕ-
ayrÕ neft qarÕúÕqlarÕnÕn keyfiyyԥt göstԥricilԥrinԥ qarÕúan neftlԥrin kimyԥvi tԥrkibinin tԥsirinin
tԥdqiqi ԥsasÕnda ԥldԥ olunmuú nԥticԥlԥrin tԥhlili öz ԥksini tapmÕúdÕr. Bu mԥqsԥdlԥ Bulla (BN),
Qaraçuxur (QN) vԥ Siyԥzԥn (SN) neftlԥrini seçԥrԥk onlarÕn keyfiyyԥt göstԥricilԥri tԥhlil edil-
miúdir. Neftlԥrin qarÕúmasÕ zamanÕ qarÕúan neftin kütlԥ payÕndan asÕlÕ olaraq qarÕúÕqlarÕn key-
fiyyԥt göstԥricilԥrinin necԥ dԥyiúmԥsi aparÕlan tԥdqiqat iúlԥrindԥ geniú úԥrh edilmiúdir [ 4-7,9].
Mԥsԥlԥnin hԥlli. Mԥqalԥdԥ müxtԥlif çeúidli Azԥrbaycan neftlԥrinin timsalÕnda neftlԥrin
fraksiya tԥrkibinin vԥ karbohidrogenlԥrin, fraksiyalarda ümumi miqdarÕnÕn tԥyininԥ baxÕlmÕú vԥ
bu tԥrkib ԥsasÕnda qarÕúmasÕnÕn diaqnostikasÕ hԥyata keçirilmiúdir. Bu mԥqsԥdlԥ müxtԥlif Bul-
la, Qaraçuxur vԥ Siyԥzԥn yataqlarÕndan istehsal olunan xam neftlԥrdԥn istifadԥ olunmuúdur.
Bulla-BN vԥ Qaraçuxur-QN vԥ Siyԥzԥn - SN neftlԥrinin, eyni zamanda onlarÕn müxtԥlif nis-
bԥtlԥrdԥ qarÕúÕmlarÕnÕn müxtԥlif temperaturlarda fraksiya tԥrkibi vԥ karbohidrogen miqdarÕnÕ
ԥks etdirԥn tԥdqiqatlarÕn nԥticԥlԥri cԥdvԥldԥ verilmiúdir. Cԥdvԥldԥn göründüyü kimi, seçilmiú
neftlԥr sulaúmÕú olmaqla tԥrkiblԥrinԥ görԥ bir-birindԥn xeyli fԥrqlԥnir.
Bu göstԥricilԥrindԥn neftlԥrin qarÕúmasÕ zamanÕ onlarÕn qarúÕlÕqlÕ tԥsirini tԥdqiq edԥn za-
man istifadԥ olunmuúdur.
AraúdÕrmalar nԥticԥsindԥ komponentlԥrin nisbԥtlԥrdԥn asÕlÕ olaraq neftlԥrin qarÕúmasÕ
zamanÕ tԥrkiblԥrindԥki aromatik (AK), naften (NK) vԥ parafin (PK) karbohidrogenlԥrin miqda-
rÕnÕn dԥyiúmԥsi müúahidԥ olunmuúdur (úԥkil 1-3). ùԥkil 1-dԥn göründüyü kimi, qarÕúma nisbԥ-
tindԥn asÕlÕ olmayaraq, bütün hallarda AK-nÕn miqdarÕ additivlik qaydasÕna ԥsasԥn tԥyin edil-
miú qiymԥtdԥn (21%) az olur. Naften vԥ parafin karbohidrogenlԥrin dԥyiúmԥsi dԥ bir çox hal-
larda additivliyԥ uy÷un gԥlmir. Belԥ ki, naftenlԥr üçün bu hal BN: QN: SN=3:1:1 nisbԥtindԥ,
parafin karbohidrogenlԥr üçün isԥ bu uy÷un olaraq 1:1:2 vԥ 1:1:3 nisbԥtlԥrindԥ, yԥni ԥsasԥn
SN neftinin miqdarÕnÕn çoxalmasÕ ilԥ müúahidԥ olunur. Hԥr iki halda PK-nÕn miqdarÕ azalÕr.

58
 NeftlΩrin qrup tΩrkibinin qarÕúmasÕnÕn tΩsiri

AK,%
22
21.5
21
20.5
20
19.5
19
BN QN SN BN:QN:SN BN:QN:SN BN:QN:SN BN:QN:SN BN:QN:SN BN:QN:SN BN:QN:SN
1:1:1 2:1:1 1:2:1 1:1:2 3:1:1 1:3:1 1:1:3

ùΩkil 1. BN, QN VΨ SN neftlΩrinin müxtΩlif qarÕúmalarÕnda aromatik

karbohidrogenlΩrin (%) dΩyiúmΩsi

NK,%
40
38
36
34
32
30
28
26
24
22
20
BN QN SN BN:QN:SN BN:QN:SN BN:QN:SN BN:QN:SN BN:QN:SN BN:QN:SN BN:QN:SN
1:1:1 2:1:1 1:2:1 1:1:2 3:1:1 1:3:1 1:1:3

ùΩkil 2. BN, QN VΨ SN neftlΩrinin müxtΩlif qarÕúmalarÕnda naften

karbohidrogenlΩrin (%) dΩyiúmΩsi

PK,%
54
52
50
48
46
44
42
40
38
BN QN SN BN:QN:SN BN:QN:SN BN:QN:SN BN:QN:SN BN:QN:SN BN:QN:SN BN:QN:SN
1:1:1 2:1:1 1:2:1 1:1:2 3:1:1 1:3:1 1:1:3

ùΩkil 3. BN, QN VΨ SN neftlΩrinin müxtΩlif qarÕúmalarÕnda parafin

karbohidrogenlΩrin (%) dΩyiúmΩsi

59
 M.B. AdÕgözΩlova

CΩdvΩl
Analizlԥr üçün ilkin götürülԥn, Bulla nefti (BN), Qaraçuxur nefti (QN) vԥ Siyԥzԥn neftinin
(SN)fraksiya tԥrkibinin vԥ karbohidrogenlԥrin, fraksiyalarda ümümi miqdarÕnÕn tԥyini
Neftlԥr üçün BN:QN:SN BN:QN:SN BN:QN:SN BN:QN:SN BN:QN:SN BN:QN:SN BN:QN:SN AparÕlmÕú
aparÕlmÕú BN QN SN 1:1:1 2:1:1 1:2:1 1:1:2 3:1:1 1:3:1 1:1:3 sÕnaq
analizlԥrin adlarÕ nisbԥtdԥ nisbԥtdԥ nisbԥtdԥ nisbԥtdԥ nisbԥtdԥ nisbԥtdԥ nisbԥtdԥ üsullarÕ
SÕxlÕq 20°C – dԥ,
817,8838,4868,3 842,7 836,2 840,1 849,1 831,6 840,9 851,8
kq/m3
Fraksiya tԥrkibi:
Qay.baú. °C. 51 62 77 68 61 64 69 59 64 70
100°C % - lԥ hԥcm 4.5 6.0 8.5 7.5 6.0 7.0 7.5 8.0 6.5 7.5
120°C % - lԥ hԥcm. 9.0 12.0 15.5 13.0 12.0 12.5 13.5 11.0 12.5 14.0
150°C % - lԥ hԥcm. 13.5 17.0 18.5 16.5 16.0 16.5 17.0 15.5 17.0 17.5
160°C % - lԥ hԥcm. 16,5 20,5 21,0 19,0 19,0 20,0 20,0 18,0 19,5 20,5
QOST
180°C % - lԥ hԥcm. 19,0 24,0 25,0 23,5 22,0 23,0 23,5 21,5 23,5 24,0 3900
200°C % - lԥ hԥcm. 23,5 26,5 29,0 27,0 26,0 26,5 27,5 25,5 26,5 27,5 QOST
2177
220°C % - lԥ hԥcm. 26,5 29,0 33,5 29,5 29,0 30,0 30,5 28,5 29,5 31,5
240°C % - lԥ hԥcm. 29,0 32,5 38,5 35,5 22,0 33,5 35,0 31,5 33,0 36,0
260°C % - lԥ hԥcm. 31,5 35,0 41,0 37,5 35,0 36,0 37,0 34,0 35,5 38,0
280°C % - lԥ hԥcm. 35,0 38,5 45,5 41,5 38,0 39,0 41,0 38,0 39,0 42,5
300°C % - lԥ hԥcm. 37,5 41,0 50,5 43,0 41,5 42,5 45,0 40,5 42,5 46,0
320°C % - lԥ hԥcm. 40,0 44,5 54,5 47,5 44,5 46,0 48,5 44,0 46,0 49,5
340°C % - lԥ hԥcm. 43,5 48,0 57,5 50.5 48,5 46,5 52,0 47,5 49,0 53,0
350°C % - lԥ hԥcm. 46,5 52,5 61,0 54,0 52,0 53,5 55,5 51,0 53,5 56,5
Neftlԥrin
fraksiyalarÕnda
QOST
karrbohidrogenlԥrin
11244
%-lԥ (kütlԥ)
miqdarÕ
Aromatik k/h-lԥr.
19,5420,9721,78 20,53 20,26 20,49 20,89 20,08 20,51 21,04
(AK)
Naften k/h-lԥr.
28,1232,6438,32 32,78 31,63 32,84 34,29 30,85 32,69 34,82
(NK)
Parafin k/h-lԥr.
52,3446,3939,90 46,69 48,11 46,67 44,82 49,07 46,80 44,14
(PK)
AK/PK 0,3730,4520,546 0,439 0,421 0,439 0,466 0,409 0,438 0,476

AK+NK/PK 0,9101,1551,529 1,142 1,078 1,142 1,231 1,038 1,136 1,265

Nԥticԥ. Belԥliklԥ, müxtԥlif çeúidli neftlԥrin qarÕúmasÕ zamanÕ onlarÕn qrup tԥrkiblԥrinin
dԥyiúmԥsinin bir çox hallarda additivlik qaydasÕna uy÷un gԥlmԥmԥsi aúkar edilmiú vԥ neft
qarÕúÕqlarÕnda qrup tԥrkibinin dԥyiúmԥsinin diaqnostikasÕ ԥsasÕnda ayrÕ-ayrÕ neftlԥrin qarÕú-
masÕnÕn rasional variantÕnÕn seçilmԥsinin mümkünlüyü göstԥrilmiúdir.

60
 NeftlΩrin qrup tΩrkibinin qarÕúmasÕnÕn tΩsiri

REFERENCES
1. Tronov V.P. Promyslovaja podgotovka nefti. - Kazan: Izd. Fjen. 2000. - 416 s.
Ɍɪɨɧɨɜ ȼ.ɉ. ɉɪɨɦɵɫɥɨɜɚɹ ɩɨɞɝɨɬɨɜɤɚ ɧɟɮɬɢ. - Ʉɚɡɚɧɶ: ɂɡɞ. Ɏɷɧ. 2000. - 416 ɫ.
2. Hafizov A.R. Pestrecov N.V., Chebotarev V.V. i dr. Sbor i podgotovka nefti i gaza. Tehnologiya i oborudovanie //
Uchebnoe posobie. Pod red. A.R.Hafizova, N.V. Pestrecova, V.V.Shajdakova. - Ufa, 2002. - 551 s.
ɏɚɮɢɡɨɜ Ⱥ.Ɋ. ɉɟɫɬɪɟɰɨɜ ɇ.ȼ., ɑɟɛɨɬɚɪɟɜ ȼ.ȼ. ɢ ɞɪ. ɋɛɨɪ ɢ ɩɨɞɝɨɬɨɜɤɚ ɧɟɮɬɢ ɢ ɝɚɡɚ. Ɍɟɯɧɨɥɨɝɢɹ ɢ ɨɛɨɪɭɞɨɜɚ-
ɧɢɟ // ɍɱɟɛɧɨɟ ɩɨɫɨɛɢɟ. ɉɨɞ ɪɟɞ. Ⱥ.Ɋ.ɏɚɮɢɡɨɜɚ, ɇ.ȼ. ɉɟɫɬɪɟɰɨɜɚ, ȼ.ȼ.ɒɚɣɞɚɤɨɜɚ. - ɍɮɚ, 2002. - 551 ɫ.
3. Sharifullin A.V., Baybekova L.R., Suleymanov A.T. Osobennosti sostava i stroeniya neftjanyh otlozhenij //
Tehnologiya nefti i gaza. 2006, ʋ 6, S. 19-24.
ɒɚɪɢɮɭɥɥɢɧ Ⱥ.ȼ., Ȼɚɣɛɟɤɨɜɚ Ʌ.Ɋ., ɋɭɥɟɣɦɚɧɨɜ Ⱥ.Ɍ. Ɉɫɨɛɟɧɧɨɫɬɢ ɫɨɫɬɚɜɚ ɢ ɫɬɪɨɟɧɢɹ ɧɟɮɬɹɧɵɯ ɨɬɥɨɠɟɧɢɣ //
Ɍɟɯɧɨɥɨɝɢɹ ɧɟɮɬɢ ɢ ɝɚɡɚ. 2006, ʋ 6, ɋ. 19-24.
4. øsmayÕlov Q.Q., NurmԥmmԥdovaR.Q. Zeynalov R.L. Neft qarÕúÕqlarÕnda sinerqizm effekti// ”Xԥzԥrneftqazyataq-2014”
elmi-tԥcrübi konfransÕn mԥqalԥlԥr toplusu, BakÕ, 2014, 44-53.
5. øsmayÕlov Q.Q., Nurmԥmmԥdova R.Q., Zeynalov R.L. Neft qarÕúÕqlarÕnÕn yÕ÷ÕlmasÕ vԥ nԥqlԥ hazÕrlanmasÕ zamanÕ
sinerqizm vԥ antaqonizm meyllԥri haqqÕnda // Azԥrbaycan Neft TԥsԥrrüfatÕ, BakÕ, 2014, ʋ 4, s. 31-35.
6. øsmayÕlov Q.Q., Nurmԥmmԥdova R.Q., Nurullayev V.X. Zeynalov R.L. Neftlԥrin qarÕúmasÕ zamanÕ yaranan spesifik
problemlԥr haqqÕnda // Azԥrbaycan Neft TԥsԥrrüfatÕ,BakÕ, 2015, ʋ10, s.30-37.
7. Ismailov G.G., Adygezalova M.B., Zeynalov R.L. Proyavlenie «nesovmestimosti» v neftyanyh smesyah //
Teoreticheskaya i prikladnaja mehanika, 2016, ʋ 3-4, s.114-117.
ɂɫɦɚɢɥɨɜ Ƚ.Ƚ., Ⱥɞɵɝɟɡɚɥɨɜɚ Ɇ.Ȼ., Ɂɟɣɧɚɥɨɜ Ɋ.Ʌ. ɉɪɨɹɜɥɟɧɢɟ «ɧɟɫɨɜɦɟɫɬɢɦɨɫɬɢ» ɜ ɧɟɮɬɹɧɵɯ ɫɦɟɫɹɯ //
Ɍɟɨɪɟɬɢɱɟɫɤɚɹ ɢ ɩɪɢɤɥɚɞɧɚɹ ɦɟɯɚɧɢɤɚ, 2016, ʋ 3-4, ɫ.114-117.
8. IsmayÕlov Q.Q., Nurullayev V.X., AdÕgözԥlova M.B. Neft qarÕúÕqlarÕnÕn reo-nano kimyԥvi xüsusiyyԥtlԥri haqqÕnda //
Azԥrbaycan Mühԥndislik AkademiyasÕnÕn Xԥbԥrlԥri, ɫild 9. ʋ 4, c.75-85.
9. Evdokimov I.N., Losev A.P. Osobennosti analiza associativnyh uglevodorodnyh sred. Primenimost refraktometricheskih
metodov // Himiya i tehnologiya topliva i masel. 2007, ʋ2, s.38-41.
ȿɜɞɨɤɢɦɨɜ ɂ.ɇ., Ʌɨɫɟɜ Ⱥ.ɉ. Ɉɫɨɛɟɧɧɨɫɬɢ ɚɧɚɥɢɡɚ ɚɫɫɨɰɢɚɬɢɜɧɵɯ ɭɝɥɟɜɨɞɨɪɨɞɧɵɯ ɫɪɟɞ. ɉɪɢɦɟɧɢɦɨɫɬɶ ɪɟɮɪɚɤ-
ɬɨɦɟɬɪɢɱɟɫɤɢɯ ɦɟɬɨɞɨɜ // ɏɢɦɢɹ ɢ ɬɟɯɧɨɥɨɝɢɹ ɬɨɩɥɢɜɚ ɢ ɦɚɫɟɥ. 2007, ʋ2, ɫ.38-41.

Ɉ ȼɅɂəɇɂɂ ɋɆȿɒȿɇɂə ɇȿɎɌȿɃ ɇȺ ɂɏ ȽɊɍɉɉɈȼɈɃ ɋɈɋɌȺȼ

Ɇ.Ȼ. ȺȾɕȽȿɁȺɅɈȼȺ

ȼ ɫɬɚɬɶɟ ɢɫɫɥɟɞɨɜɚɧɵ ɩɪɨɰɟɫɫɵ ɢɡɦɟɧɟɧɢɹ ɝɪɭɩɩɨɜɨɝɨ ɫɨɫɬɚɜɚ ɧɟɮɬɟɣ ɩɪɢ ɢɯ ɫɦɟɲɢɜɚɧɢɢ. ɍɫɬɚɧɨɜɥɟɧɨ, ɱɬɨ ɜ
ɡɚɜɢɫɢɦɨɫɬɢ ɨɬ ɫɨɨɬɧɨɲɟɧɢɹ ɫɦɟɲɢɜɚɟɦɵɯ ɧɟɮɬɟɣ ɢɡɦɟɧɟɧɢɟ ɤɨɥɢɱɟɫɬɜɚ ɚɪɨɦɚɬɢɱɟɫɤɢɯ, ɧɚɮɬɟɧɨɜɵɯ ɢ
ɩɚɪɚɮɢɧɨɜɵɯ ɭɝɥɟɜɨɞɨɪɨɞɨɜ ɜ ɢɯ ɫɨɫɬɚɜɟ ɩɪɨɢɫɯɨɞɢɬ ɫ ɨɩɪɟɞɟɥɟɧɧɵɦɢ ɡɚɤɨɧɨɦɟɪɧɨɫɬɹɦɢ.

Ʉɥɸɱɟɜɵɟ ɫɥɨɜɚ: ɧɟɮɬɹɧɵɟ ɫɦɟɫɢ, ɩɨɤɚɡɚɬɟɥɢ ɤɚɱɟɫɬɜɚ, ɝɪɭɩɩɨɜɨɣ ɫɨɫɬɚɜ, ɚɪɨɦɚɬɢɱɟɫɤɢɟ ɭɝɥɟɜɨɞɨɪɨɞɵ,
ɧɚɮɬɟɧɨɜɵɟ ɭɝɥɟɜɨɞɨɪɨɞɵ, ɩɚɪɚɮɢɧɨɜɵɟ ɭɝɥɟɜɨɞɨɪɨɞɵ, ɮɪɚɤɰɢɨɧɧɵɣ ɫɨɫɬɚɜ, ɬɟɦɩɟɪɚɬɭɪɚ ɤɢɩɟɧɢɹ.

THE EFFECT OF OIL MIXING ON THEIR GROUP STRUCTURE

M.B. ADYGEZALOVA

The article examines the changes in the group structure of oils while mixing. It was determined, that depending on the
difference of oil mixing ratios the change of amount of aromatic, naphthenic and paraffin hydrocarbons follow the certain
rules.

Keywords: oil mixtures, quality indicators, group structure, aromatic hydrocarbons, naphthenic hydrocarbons, paraf-
fin hydrocarbon, fractional structure, boiling temperature.

61