Η αντικαπιταλιστική Αντεργατικός Η ζωή

Αριστερά στη μάχη καύσωνας του ποιητή-

των περιφερειακών με νεκρούς επαναστάτη
εκλογών της τάξης μας Μαγιακόφσκι
> σελ. 10-11 > σελ. 5 > σελ. 20-21

‣ Εφημερίδα της αντικαπιταλιστικής κομμουνιστικής Αριστεράς ‣ www.prin.gr €2

‣ ΣΑΒΒΑΤΟ 29 - ΚΥΡΙΑΚΗ 30 ΙΟΥΛΙΟΥ 2023

ΕΤΟΣ 33ο ΑΡ. ΦΥΛΛΟΥ 1.630

«Μπάζει
νερά»

Καλοκαίρι η κυβέρνηση
Το καράβι της κυβέρνησης και
του Μητσοτάκη, που φάνταζε

οργής,
αβύθιστο και πανίσχυρο μετά
τις εκλογές, έχει αρχίσει
ήδη να «μπάζει νερά». Η
παραίτηση Μηταράκη ήρθε
να προστεθεί στην οργή για
τις πυρκαγιές, τα ερωτήματα
και τη δυσφορία –και της

ανάγκη αστικής τάξης– για το φιάσκο

στη βάση των F-16 και άλλες
«ρωγμές». Σε κοινωνία και
πολιτική, δεδομένα και
συσχετισμοί αλλάζουν.

ανατροπής
Ό,τι ανεβαίνει, κατεβαίνει.
Ο «πόλεμος» θα κλιμακωθεί.

Θεωρία

Επανάσταση και
κομμουνιστική
απελευθέρωση
Η εμπειρία δύο και πλέον
αιώνων, απέναντι στα
δεδομένα και τις ανάγκες της
εποχής μας. Μεγάλη πρόκληση
η επεξεργασία του σύγχρονου
κομμουνιστικού προγράμματος
και η συγκρότηση φορέα.
>>> σελ. 3, 12-13 >>> σελ. 7, 8-9
2 ΣΑΒΒΑΤΟ 29 - ΚΥΡΙΑΚΗ 30 ΙΟΥΛΙΟΥ 2023 Η δεύτερη ματιά

editorial Μαριάννα Τζιαντζή

Αυξήσεις φωτιά Το κίνημα των καλλιτεχνών ενάντια στο ΠΔ 85, ένα κίνημα που
δεν διεκδικούσε μόνο ψωμί αλλά και τριαντάφυλλα.
σε ρεύμα-νοίκια
και κοροϊδία-pass
Δεν φτάνει στην τσέπη του καταναλωτή
Η αριστερή
η –σε ένα βαθμό πλασματική– αποκλι-
μάκωση του πληθωρισμού, με την
ΕΚΤ να ανακοινώνει νέα αύξηση των
διανόηση σήμερα
επιτοκίων. Εκρηκτικές διαστάσεις,
παράλληλα, παίρνει η άνοδος των
τιμών και τιμολογίων σε τρόφιμα,

ρεύμα, ενοίκια και άλλα είδη πρώτης
ανάγκης. Χαρακτηριστικό είναι το
ζήτημα των αυξήσεων ενοικίων για
φοιτητική στέγη, με μέση αύξηση
άνω του 20%-30% σε περιοχές κοντά
σε πανεπιστήμια. Η κυβέρνηση,
όπως σε όλα τα ζητήματα, απαντάει
δίνοντας στους νέους 18 και 19 ετών
κουπόνια διακοπών 150 ευρώ!
«Ηλεκτροσόκ» περιμένει και τους
καταναλωτές ρεύματος, με πρόσθετες
αναδρομικές επιβαρύνσεις να
προστίθενται στους ήδη αυξημένους
λογαριασμούς ρεύματος, παρά την
παράταση της αναστολής της ρήτρας
αναπροσαρμογής. Αυτό, χωρίς να
υπολογιστεί η μεγάλη ενεργειακή
επιβάρυνση για όλα σχεδόν τα
νοικοκυριά λόγω των αυξημένων
αναγκών για κλιματισμό απέναντι στα
παρατεταμένα κύματα του καύσωνα
και την ψαλιδισμένη επιδότηση από το
υπουργείο Ενέργειας.
Φρούδες αποδείχτηκαν και όλες
οι κυβερνητικές υποσχέσεις για
σταδιακή «αποκλιμάκωση» των
τιμών στα είδη πρώτης ανάγκης
όπως τα τρόφιμα. Σύμφωνα με
επικαιροποιημένα στοιχεία, μέσα
στην τρέχουσα χρονιά έχουν γίνει
ανατιμήσεις στα τρόφιμα που
φτάνουν ακόμη και το 41%, την ώρα
που οι μειώσεις τιμών αφορούν
λιγότερες από 10 κατηγορίες
τροφίμων και κυμαίνονται, στην
πλειονότητα των περιπτώσεων, σε
ποσοστό της τάξης του 1%-2%!
Η κυβέρνηση υπόσχεται ότι θα
«χτυπήσει την αισχροκέρδεια»,
ωστόσο η προστασία των
νοικοκυριών απέναντι στην νομότυπη
κερδοσκοπία είναι μια επιδίωξη
ασύμβατη με το σύμπαν του
νεοφιλελευθερισμού.
Τ
ελειώνει η ιδεολογική ηγεμονία της
Αριστεράς, ανακοινώνει με θριαμ-
βευτικό τόνο ένας αρθρογράφος μιας
γνωστής δεξιάς εφημερίδας. Και εξηγεί:
«Στην Ελλάδα η αριστερή διανόηση έγινε
της μόδας μετά την πτώση της δικτατορίας,
κυρίως μεταφρασμένη από τα γαλλικά. […]
Οι μεταφραστές της που επαναπατρίσθηκαν
από το Παρίσι κατέλαβαν τις έδρες ανθρω-
πιστικών σπουδών στα ελληνικά πανεπιστή-
μια. Πολλοί απ’ αυτούς επέστρεψαν έχοντας
ήδη τον τίτλο του “πανεπιστημιακού” από τη
Γαλλία. […] Επεκράτησαν ελλείψει αντίστα-
σης. Και αναπαρήγαγαν το είδος τους, είτε
στο Πανεπιστήμιο είτε στη Μέση Εκπαίδευ-
ση, στον έγγραφο και κατόπιν στον ηλεκτρο-
νικό Τύπο. Κοινώς στον δημόσιο βίο. Με δυο
λόγια, ήταν της μόδας να είσαι αριστερός.
Κανένας πορτιέρης δεν θα σου απαγόρευε
να μπεις στο κέντρο της πολιτικής διασκέ-
δασης. Οι πόρτες του είχαν ανοίξει με το
ΠΑΣΟΚ στη δεκαετία του ογδόντα και τις ξα-
νάνοιξε ο ΣΥΡΙΖΑ το 2015. Όσοι αυτοπροσ-
διορίζονταν ως διανοούμενοι της Αριστεράς
πρωταγωνίστησαν και στις δύο περιόδους».
∆εν είναι η πρώτη φορά που διατυπώνο-
νται παρόμοιες απόψεις. Ο Χρήστος Γούδης
(πρώην υποστηρικτής της Χρυσής Αυγής
και πρόσφατα του Κυριάκου Μητσοτάκη
και υπέρμαχος της «κουλτούρας της ∆εξι-
άς») εδώ και χρόνια εκφράζει παρόμοιους
ευσεβείς πόθους. Όμως σήμερα, μετά τη θε-
αματική εκλογική επιτυχία της Νέας ∆ημο-
κρατίας, δυναμώνουν, γίνονται πιο τσιριχτές
οι φωνές που γυρεύουν να πέσουν οι τίτλοι
τέλους στην υπαρκτή ή φανταστική υπερο-
χή της αριστερής διανόησης και κουλτούρας
γενικότερα.
Μόνο που στη βάση αυτών των ισχυ-
ρισμών υπάρχει ένα θεμελιώδες σφάλμα ή
παράβλεψη. Η «αριστερή διανόηση» δεν είναι
εισαγόμενο εκ Παρισίων προϊόν. Πολύ πα-
λαιότερα, στη δεκαετία του ’50, εκατοντάδες
αριστεροί διανοούμενοι επέστρεφαν από τις
φυλακές και τα ξερονήσια και, έχοντας επι-
τακτική ανάγκη να εργαστούν, έγιναν πλασιέ
βιβλίων, πόρτα την πόρτα, γραφείο το γραφείο.
Η ιδιότητα
του αριστερού
διανοούμενου
ήταν ένας
άτυπος τίτλος,
κατακτημένος, όχι
άνωθεν δοσμένος
Κάποιοι έπιασαν δουλειά σε εγκυκλοπαίδειες
ως συντάκτες λημμάτων. Κάποιοι έγιναν εκ-
δότες και μάλιστα άφησαν πίσω τους σημα-
ντικό έργο. Άλλοι εργάστηκαν ως μεταφρα-
στές ή διορθωτές σε εφημερίδες και λαϊκά
περιοδικά και κάποιοι διέπρεψαν στα γράμ-
ματα και τη δημοσιογραφία (όπως ο Κυριάκος
Σιμόπουλος ή ο Αντώνης Καρκαγιάννης). Η
ιδιότητα του αριστερού διανοούμενου ήταν
ένας άτυπος τίτλος κατακτημένος, όχι άνωθεν
δοσμένος. Μόδα πληρωμένη ακριβά, «τίτλος»
κερδισμένος με στερήσεις και πληγές.
Η χρήση της λέξης «ηγεμονία» συνδέεται
με ένα ψευδές αφήγημα. Ηγεμονία με την
έννοια της καλλιτεχνικής και πνευματικής
κυριαρχίας δεν υπήρξε ποτέ. Όμως υπήρξε
ένας δυναμισμός, μια δημιουργικότητα που
στηρίχτηκε και στους λαϊκούς αγώνες του
’60 και της μεταπολίτευσης. Την ανάμνη-
ση αυτών των αγώνων θέλουν να σβήσουν
αυτοί που κηρύττουν το τέλος μιας ανύπαρ-
κτης ηγεμονίας.
Λίγες μέρες πριν από τις δεύτερες εκλο-
γές, η διεύθυνση ενός ιδιωτικού σχολείου
της Αττικής απηύθυνε συστάσεις στους κα-
θηγητές, ύστερα από διαμαρτυρίες γονέων,
για τις πολιτικού χαρακτήρα αναρτήσεις ενός
εκπαιδευτικού στα social media. ∆ηλαδή
ακόμα και η προσωπική γνώμη ποινικοποι-
είται καθώς η συνταγματικά κατοχυρωμένη
ελευθερία του λόγου σταματά εκεί όπου αρ-
χίζει η ελευθερία του γονέα-πελάτη. Πολλοί
καθηγητές σε ιδιωτικά σχολεία απολύθηκαν
ή απολύονται όχι επειδή κρίθηκαν ανεπαρ-
κείς ως προς το εκπαιδευτικό τους έργο αλλά
επειδή δεν κρίθηκαν δεόντως υποταγμένοι.
Πειθαρχικές διώξεις ασκήθηκαν πρόσφατα
από τη ∆ιεύθυνση ∆ευτεροβάθμιας Εκπαί-
δευσης του Πειραιά σε επτά εκπαιδευτικούς
για «ανάρμοστη συμπεριφορά» — και η συ-
μπεριφορά αυτή δεν ήταν παρά η συμμετο-
χή τους σε πολιτικούς και συνδικαλιστικούς
αγώνες του κλάδου τους.
Η νέα ισχυρή δεξιά κυβέρνηση επιδιώκει
να επιβάλει τη μονοκρατορία της παντού —
ήδη την έχει επιβάλει στα κανάλια και σε σχε-
δόν όλες τις εφημερίδες. «Πρέπει να κοιτάμε
μπροστά και όχι προς τα πίσω», όπως είπε ο
εκπρόσωπος Τύπου της Νέας ∆ημοκρατίας,
Άκης Σκέρτσος, φέτος τον Μάιο όταν ρωτή-
θηκε για τις γερμανικές αποζημιώσεις. Και
το νεοφιλελεύθερο «μπροστά» είναι απελπι-
στικά μονόχρωμο — σαν το πρόσφατα ασβε-
στωμένο γκράφιτι με το πρόσωπο του Θό-
δωρου Αγγελόπουλου (ενός «αριστερού εν
πλήρη συγχύσει», όπως ο ίδιος είχε κάποτε
δηλώσει) σε έναν τοίχο του Πανεπιστημίου
της Θεσσαλονίκης.
Ίσως σήμερα δεν υπάρχουν άμεσα ανα-
γνωρίσιμοι και λαοφιλείς αριστεροί δημιουρ-
γοί όπως ήταν ο Θεοδωράκης, ο Ρίτσος, ο
Λουντέμης. Υπάρχουν όμως αριστερά σκιρ-
τήματα. Υπήρξε και το κίνημα των καλλιτε-
χνών ενάντια στο Π∆ 85, ένα κίνημα που
δεν διεκδικούσε μόνο ψωμί αλλά και τρια-
ντάφυλλα. Πώς αυτές οι νησίδες αντίστασης
θα συγκροτήσουν ένα διακριτό αριστερό
καλλιτεχνικό ρεύμα; Και μάλιστα όταν δεν
υπάρχει ούτε ένα κόμμα-οδηγός ούτε μια
χώρα-οδηγός;
Οι «αξίες της Αριστεράς» υπάρχουν, όσο
και αν κάποτε τις τσαλακώνουν, τις γελοιο-
ποιούν ακόμα και τις συκοφαντούν οι ίδιοι οι
αυτόκλητοι φορείς τους. ∆εν κληρονομούνται,
δεν είναι αιώνια δοσμένες• στην πραγματική
ζωή μένει να επιβεβαιωθούν. Οι ιδέες αυτές
ήταν ισχυρές ακόμα και όταν η Αριστερά δι-
ωκόταν ποικιλοτρόπως. Μένει να αποδειχτεί
ότι και σήμερα είναι ζωντανές, σύγχρονες και
πανανθρώπινες, ότι ανταποκρίνονται στις
ανάγκες της δικής μας άγριας εποχής.

‣ Ιδιοκτησία: «Eκδόσεις-Μελέτες- Έρευνες» Aστική Mη Kερδοσκοπική Eταιρεία

Εφημερίδα της
Kωδικός 2806, Κλεισόβης 9, 106 77 Αθήνα, Tηλ.: 210-82.27.949, prin@otenet.gr | http://www.prin.gr
αντικαπιταλιστικής
κομμουνιστικής ‣ Tραπεζικός Λογαριασμός Συνδρομών και Eνισχύσεων: ALPHA BANK 260002002006023 • IBAN: GR1801402600260002002006023
Αριστεράς
‣ Εκδότης: Δημήτρης Δεσύλλας ‣ Eκτύπωση: ΚΛΕΝΙΚ ΕΕ ‣ Layout: Χριστίνα Λουλούδα
 Το θέμα ΣΑΒΒΑΤΟ 29 - ΚΥΡΙΑΚΗ 30 ΙΟΥΛΙΟΥ 2023 3

Μ
αύρος είναι ο απολογι-
σμός του πρώτου μήνα
της δεύτερης κυβέρνη-
σης Μητσοτάκη, με τις
απώλειες ανθρώπων
να βαραίνουν περισσότερο. Στα μέτω-
πα των πυρκαγιών, λόγω της έλλειψης
μέτρων προστασίας ή του καύσωνα, της
αδυναμίας του ΕΚΑΒ να ανταποκριθεί
έγκαιρα, αλλά και λόγω του δομικού
ρατσισμού του κρατικού μηχανισμού,
εργαζόμενοι από το δημόσιο και ιδιωτι-
κό τομέα, φτωχοί, μεροκαματιάρηδες,
πρόσφυγες είναι απώλειες. Το κοινωνικό
πρόσημα είναι ξεκάθαρο.
Εντείνεται η αντιλαϊκή πολιτική της
ΝΔ που διάβασε την κάλπη σαν λευκή
επιταγή. Σαρώνει η υπερεκμετάλλευση,
η ελαστική και μαύρη εργασία, ειδικά
στη «βαριά βιομηχανία» του τουρισμού,
μισθολόγιο φτώχειας για το Δημόσιο, νέο
ράλι τιμών στα τρόφιμα και τα είδη άμε-
σης ανάγκης, αποτελέσματα πανελλαδι-
κών που αποκλείουν χιλιάδες νέους από
τις σπουδές. Εξελίσσεται μια πραγματι-
κή κατάληψη των δημόσιων χώρων, των
παραλιών και του φυσικού περιβάλλο-
ντος από επιχειρηματικά συμφέροντα —
δημιουργώντας το κατάλληλο περιβάλ-
λον και για να θεριέψουν οι φλόγες των
Να βγούμε στους δρόμους
πυρκαγιών. Προωθούνται αντιδημοκρα-
τικές αλλαγές στο πολιτικό σύστημα όταν
εντάσσονται στο εκλογικό σώμα ελληνι-
κής καταγωγής κάτοικοι του εξωτερικού,
του αγώνα και της «φωτιάς»
ενώ αποκλείονται οι μετανάστες που
ζουν και εργάζονται στη χώρα.
Την ίδια στιγμή, η κυβέρνηση προ- Βαρβαρότητα
σπαθεί να θωρακιστεί πολιτικά με ανοίγ-
ματα που έχουν το χρώμα της συναλλα- Γιώργος Κρεασίδης
γής χωρίς αρχές. Στοιβάζονται στους
διαδρόμους της εξουσίας και τα ψηφο-
δέλτια του Πατούλη από τη «δικαιωμα-
τική» Δημαδάμα και άλλα στελέχη του ▸ Αντίσταση μια άλλη φάση, με δήθεν καλύτερους
όρους. Αυτή η στάση αναμονής είναι που
Η εμπειρία των κοινωνικών συγκρού-
σεων της προηγούμενης περιόδου, του
ΠΑΣΟΚ μέχρι τον ακροδεξιό Μυλωνάκη
της Ελληνικής Λύσης. Επιστρέφουν οι δι-
και όχι υποταγή αφήνει ένα συσχετισμό πιο δύσκολο μετά
από κάθε αγωνιστικό κύκλο, όπως έγινε
δρόμου και των ορίων που εμφανίζει η
κοινωνική δυσαρέσκεια και οργή, θέτει
αγραμμένοι δήμαρχοι Σπάρτης, Π. Δού-
κας, που περηφανευόταν για την εξαγο-
στο εγκληματικό με τις μαζικές κινητοποιήσεις για τα Τέ-
μπη. Ορόσημο για την προσπάθεια αυτή
παράλληλα και το ερώτημα της στρατη-
γικής, σαν πυξίδα για τις προγραμμα-
ρά των πυρόπληκτων της Ηλείας το 2007 επιτελικό κράτος στο λαϊκό εργατικό κίνημα θα είναι η πα- τικές απαντήσεις στις φονικές επιλογές
και Άργους, Δ. Καμπόσος, με τον αντι- νελλαδική αντικυβερνητική συγκέντρω- του σύγχρονου καπιταλισμού. Όχι σαν
σημιτικό οχετό εναντίον του Γ. Μπουτά- και την κυβέρνηση ση στα εγκαίνια της ΔΕΘ, το Σάββατο 9 ορθολογικές λύσεις απέναντι στην αναρ-
ρη, επιχαίροντας για την ακροδεξιά τρα- Σεπτέμβρη, στις 6 μ.μ., στην Καμάρα. χία των επιλογών του κεφαλαίου και την
μπούκικη επίθεση εναντίον του. της Ν∆ Η Αριστερά που μπορεί να είναι το αναποτελεσματικότητά τους, αλλά σαν
Η ΝΔ αξιοποιεί και τη συναίνεση που στήριγμα ενός τέτοιου πολιτικού κινή- οδηγό για μια πιο δίκαιη κοινωνία και
απλόχερα προσφέρουν ΠΑΣΟΚ, Πλεύ- ματος είναι αυτή που διαβάζει την εποχή έμπνευση για την επαναστατική ανατρο-
ση, Νίκη και Σπαρτιάτες, παρά τα πα- θεια, συστηματική και συλλογική για να της και αντιλαμβάνεται ότι η αντιλα- πή που αυτή απαιτεί. Καθώς το «σοσια-
ζάρια και τις αντιπολιτευτικές κορώνες. ξεσπάσουν αγώνες. Η μαχόμενη Αριστε- ϊκή πολιτική του Μητσοτάκη λισμός ή βαρβαρότητα» γίνεται
Είναι χαρακτηριστικοί οι χαμηλοί τόνοι ρά καλείται να συμβάλλει στις μορφές ορ- είναι γέννημα του ολοκλη- κυριολεξία, η παρωχημένη
τους μετά τη μετεκλογική στροφή στις γάνωσης και πάλης, στο περιεχόμενο των ρωτικού καπιταλισμού Σαρώνουν αντίληψη που θέλει πρώ-
σχέσεις με το καθεστώς Ερντογάν. Στην διεκδικήσεων και τη χάραξη προοπτικής. της εποχής μας και της εργοδοτική τα απόκρουση της επί-
ημερήσια διάταξη είναι τώρα η συνδι- Αναγκαίος είναι και ο πολιτικός κρίσης του. Απαιτεί- θεσης και μετά ανα-
αλλαγή στα πλαίσια του ΝΑΤΟ και με χαρακτήρας του μαζικού κινήματος. ται λοιπόν μια αντικα-
αυθαιρεσία, τρεπτική πολιτική, ο0
βάση τα συμφέροντα του κεφαλαίου. Η αντίσταση, η ήττα και η ανατροπή πιταλιστική Αριστερά μαύρη εργασία, δηγώντας στο ναυά-
Οι εξοπλισμοί παραμένουν μια σταθερή πλευρών της αντιλαϊκής πολιτικής που που θα προκύπτει όχι επιταχύνεται γιο των «αριστερών
επιλογή, η ένταση ένα ενδεχόμενο και τα εφαρμόζει η ΝΔ δεν μπορεί παρά να έρ- με οργανωτικό «συμ- κυβερνήσεων», είναι
«κυριαρχικά δικαιώματα» εργαλείο για
η καταστροφή
θει από την αμφισβήτηση με μαζικούς μάζεμα» των ανατρε- καιρός να προσπερα-
την υποταγή των εργαζομένων. όρους των «κόκκινων γραμμών» της κυ- πτικών τάσεων, αλλά με της φύσης στεί από μια γραμμή σύν-
Αν όμως αυτή είναι η εικόνα που έρ- βέρνησης, των ιδιωτικοποιήσεων, των τη φιλοδοξία της οργάνω- δεσης της άμεσης πάλης με
χεται «από τα πάνω», χωρίς να υποτιμά μηδενικών αυξήσεων, των εξοπλισμών σης, της συσπείρωσης πλατιών την κοινωνική απελευθέρωση.
κανείς τον πολιτικό συσχετισμό και το και του ΝΑΤΟ, της συμμετοχής σε ΕΕ και δυνάμεων, της κοινωνικής μάχης, της «Ένας άλλος κόσμος» δεν θα γίνει
εκλογικό αποτέλεσμα, δεν μπορεί να μη ευρώ μαζί με το δημοσιονομικό σφαγείο διεκδίκησης με οδηγό το πρόγραμμα και εφικτός από ένα κίνημα που δεν είναι
διακρίνει ότι τα αλλεπάλληλα πλήγμα- που προϋποθέτουν. Αυτών που προστα- την προοπτική της ανατροπής. Στη συ- σε θέση να φανταστεί και να σχεδιά-
τα, πιο πολλά και σε πιο πολλούς, δημι- τεύονται από τη συναίνεση του πολιτι- γκρότηση ενός τέτοιου πόλου είναι στρα- σει τη ζωή έξω από την κυριαρχία του
ουργούν μια εκρηκτική κατάσταση. Η κού συστήματος, δεν αμφισβητούνται τευμένη η ΑΝΤΑΡΣΥΑ και η προσπάθεια κεφαλαίου. Με αυτή την πρόκληση θα
αγανάκτηση για την πολιτική διαχείρισης από ΓΣΕΕ-ΑΔΕΔΥ, ενώ η ρεφορμιστική θα δοκιμαστεί στους αγώνες της επόμε- αναμετρηθεί και η Πρωτοβουλία για το
των πυρκαγιών είναι χαρακτηριστική. Σε τακτική του ΚΚΕ και άλλων δυνάμεων νης φάσης, αλλά και στην καμπή των το- Σύγχρονο Κομμουνιστικό Πρόγραμμα
αυτές τις συνθήκες απαιτείται προσπά- παραπέμπει τη σύγκρουση μαζί τους σε πικών εκλογών. και Κόμμα.
4 ΣΑΒΒΑΤΟ 29 - ΚΥΡΙΑΚΗ 30 ΙΟΥΛΙΟΥ 2023 Πολιτική

Από Ψήφος αποδήμων Γεράσιμος Λιβιτσάνος

σπόντα
*** «Πώς τα φέρνει η ζωή»
είπε τη Δευτέρα στη Βουλή ο
Eνίσχυση του δεξιού αποτυπώματος
Κυριάκος Μητσοτάκης, λίγο
πριν αναγορεύσει τη Ζωή Κων-
σταντοπούλου σε «υπεύθυνη
στο εκλογικό σώμα επιδιώκει η ΝΔ
δύναμη της Αριστεράς»
* Επειδή ψήφισε το νομοσχέδιο
για τους απόδημους αλλά και
▸ Τι προβλέπει το νομοσχέδιο που ψηφίστηκε με πάνω από 200 ψήφους
γενικώς εξαιτίας της στάσης
της * Αμ δεν είναι η ζωή που

τα φέρνει αλλά η... Ζωή που
είναι πρόθυμη να παίξει έναν
συγκεκριμένο ρόλο στο πολιτικό
σκηνικό * Κάπου μεταξύ ακρο-
δεξιάς, Δεξιάς και λαϊκισμού.
*** Βέβαια, ο πρωθυπουργός
είναι λίγο απασχολημένος τε-
λευταία * Έχει «πόλεμο με την
κλιματική κρίση», όπως μας
είπε * Προφανώς αυτή η «κλι-
ματική κρίση» είναι κάποιος...
δράκος που βγάζει φλόγες και
ενίοτε καίει τα δάση της χώρας
* Κι ο Μητσοτάκης κάνει το
«ιππότη» ή τον «Άι Γιώργη»
(διαλέγουμε δυτική, εκσυγχρο-
νιστική ή ορθόδοξη εκδοχή) και
παλεύει για να τον σκοτώσει.
*** Μόνο που ο «δράκος» είναι
κάπως περίεργος * Γιατί στο
όνομα της «κλιματικής κρίσης»
έχουν εισρεύσει μερικά δισ.
«πράσινων» ευρώ στα ταμεία
πολύ συγκεκριμένων πολυεθνι-
κών της ενέργειας * Στις ίδιες
που άλλα παρακλάδια τους
έχουν συμφέροντα στον τουρι-
σμό και ωραιότατα αξιοποιούν
μετά από μερικά χρονάκια
τις καμένες εκτάσεις * Για
«ανάπτυξη» πάντα και για το
συμφέρον της χώρας * Με την
επερχόμενη συνταγματική ανα-
θεώρηση φυσικά, όλα αυτά θα
απλοποιηθούν * Αφού, ως γνω-
στόν, το περίφημο άρθρο 24 για
τα δάση θα «πάει περίπατο».
*** Λίγο στην πλάκα την έχουν
πάρει την υποψηφιότητα του
Τζουμάκα στον ΣΥΡΙΖΑ * Αν
και θα έπρεπε να τους προβλη-
ματίζει πως αυτός που έσκαγε
τα λάστιχα των αγροτών στα
μπλόκα επί σημιτικού ΠΑΣΟΚ
τώρα θέλει να γίνει αρχηγός
Τ
η δημιουργία των
προϋποθέσεων για
την «παγίωση» μιας
συντηρητικής ρότας
του εκλογικού σώματος επιχει-
ρεί η κυβέρνηση, που την Τρίτη
ψήφισε το νομοσχέδιο για την
άνευ όρων ψήφο των απόδημων
Ελλήνων με τη συνεργασία του
ΠΑΣΟΚ, της Πλεύσης Ελευθε-
ρίας αλλά και της ακροδεξιάς.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης έκανε
αυτή την επιλογή διαβλέποντας
τους κοινοβουλευτικούς συ-
σχετισμούς που επέτρεψαν την
έγκριση του νομοθετήματος με
περισσότερες από 200 ψήφους,
ώστε να εφαρμοστεί άμεσα
ακόμη και στις επερχόμενες ευ-
ρωεκλογές.
Σε νομικό επίπεδο, αυτό
που θεσμοθετεί ο νόμος που
ψηφίστηκε είναι η κατάργηση
κάθε κριτηρίου προκειμένου να
ψηφίζουν στις εθνικές εκλογές
και τις ευρωεκλογές οι κάτοικοι
του εξωτερικού, με μόνη προϋ-
πόθεση να είναι εγγεγραμμένοι
στους εκλογικούς καταλόγους.
Πράγμα που σημαίνει πως
άμεσα μπορούν να ψηφίσουν
οι περίπου 500.000 ψηφοφό-
ροι που ήδη βρίσκονται στους
εκλογικούς καταλόγους, ενώ ο
αριθμός αυτός μπορεί δυνητικά
να πολλαπλασιαστεί, εφόσον
διεκδικήσουν και αποκτήσουν
την ελληνική ιθαγένεια όσοι
ΤΡΟΠΟΛΟΓΙΑ ΦΙΑΣΚΟ
Ο Κασιδιάρης έσπασε το κέλυφος των Σπαρτιατών
επικαλεστούν το περίφημο «Δί-
καιο του Αίματος», δηλαδή την
ύπαρξη συγγένειας με κάποιον
που διαθέτει την ελληνική ιθα-
γένεια. Στην περίπτωση αυτή,
πεδίο αναφοράς θεωρούνται οι
πάνω από 6 εκατομμύρια που
χαρακτηρίζονται με τον γενικό
όρο «ομογενείς».
Σε κοινωνικό επίπεδο, ουσι-
αστικά διαμορφώνεται μια νέα
κατηγορία ψηφοφόρων: Ένα
εκλογικό σώμα που αντιστοιχεί
αριθμητικά (αρχικά τουλάχι-
στον) σε ένα πολιτικό κόμμα της
τάξης του 5%, το οποίο δεν θα
έχει τον παραμικρό οικονομικό
δεσμό με την εγχώρια πραγματι-
κότητα. Ως εκ τούτου, η επιλογή
του κόμματος που θα ψηφίσει
δεν θα έχει ουσιαστικά καμία
επίπτωση από την τυχόν διακυ-
βέρνηση του κόμματος που θα
επιλέξει ή από τον συσχετισμό
δυνάμεων που θα διαμορφωθεί
με τη συμβολή του στο πολιτικό
σκηνικό. Πρακτικά, δηλαδή,
αν ψηφίσει μια κυβέρνηση που
θα ιδιωτικοποιήσει το δημόσιο
σύστημα υγείας, αυτό δεν θα
σημαίνει κάτι άμεσα για τη δική
του κατάσταση. Το ίδιο θα ισχύ-
σει σε περίπτωση που ψηφίσει
μια κυβέρνηση που θα θεσμοθε-
τήσει το εργασιακό… 12ωρο.
Σε πολιτικό επίπεδο, αυτή η
επιλογή της κυβέρνησης θα έχει
επίσης γνωστά εκ των προτέρων
αποτελέσματα. Αυτά ακριβώς
για τα οποία ο Κυριάκος Μητσο-
τάκης επέλεξε το συγκεκριμένο
νομοθέτημα να είναι το πρώτο
που θα ψηφίσει η νέα του κυ-
βέρνηση. Το πρώτο είναι πως
η έλευση των ψηφοφόρων του
εξωτερικού, ιδίως αν συμβεί με
μαζικούς όρους, θα συνιστά μια
πλήρη αλλοίωση του υφιστάμε-
νου εκλογικού σώματος. Ενώ
σε συνδυασμό με τον ισχύοντα
εκλογικό νόμο και τη διαφαι-
νόμενη εγκατάλειψη από τον
ΣΥΡΙΖΑ οποιασδήποτε σκέψης
επαναφοράς της απλής αναλο-
γικής, θα επιδράσει καθοριστι-
κά και μακροπρόθεσμα στους
όρους ανάδειξης κυβέρνησης.
Το δεύτερο και σημαντικότερο
σχετίζεται με τη σαφή ενίσχυση
του συντηρητικού αποτυπώμα-
τος στο εκλογικό σώμα. Κυρίως
γιατί η μεγαλύτερη προσέλευση
είναι πιθανό να προέλθει από τις
ΗΠΑ και την Αυστραλία, όπου
οι δεξιές αλλά και οι ακροδεξιές
αντιλήψεις είναι ιδιαίτερα δια-
δεδομένες. Κυρίως, μάλιστα,
στα οργανωμένα τμήματα της
ομογένειας, όπου καθοριστικό
ρόλο παίζει η Εκκλησία. Επί-
σης, είναι φανερό ότι η «επέ-
κταση» του εκλογικού σώματος
εκτός ελληνικών συνόρων αντι-
κειμενικά ενισχύει τα μεγαλύ-
τερα κόμματα, που διαθέτουν
πολύ μεγαλύτερες δυνατότητες
απεύθυνσης στο «διεθνές» κοινό
ψηφοφόρων.

του «κόμματος της Αριστεράς»
* Άσε που ο Τσίπρας τον είχε
χρίσει «υπεύθυνο στρατηγικής»
του κόμματος * Πάντως, αυτά
που λέει δεν είναι και τόσο...
αστεία * Όπως, για παράδειγ-
μα, το ότι βάζει υποψηφιότητα
προκειμένου να αποτρέψει τη
διαπλοκή στο κόμμα της αξιω-
ματικής αντιπολίτευσης * Εξί-
σου εντυπωσιακό, πάντως, είναι
πως μέχρι στιγμής δεν φαίνεται
να τον έχουν «πάρει χαμπάρι»
και να τον προβάλλουν αναλό-
γως τα ΜΜΕ της ΝΔ.
Θ
έμα χρόνου ήταν η σύγκρουση
ανάμεσα στον Βασίλη Στίγκα,
επικεφαλής του εκλογικού σχή-
ματος μιας χρήσης «Σπαρτιάτες», και
του πραγματικού αρχηγού του νεοναζι-
στικού μορφώματος που δεν είναι άλλος
από τον Η. Κασιδιάρη. Αφορμή για τη
ρήξη αποτέλεσε ο ανοιχτός εγκωμια-
σμός του πρώην χρυσαυγίτη από τον
βουλευτή Κ. Φλώρο, χαρακτηρίζοντας
την υποψηφιότητα του πρώτου «μονα-
δική ελπίδα για την Αθήνα». Ο ίδιος ο
Β. Στίγκας επιθυμούσε το κόμμα του να
είχε μια μεγαλύτερη αποστασιοποίηση
από τον «κρυφό αρχηγό», μίλησε για
«λειτουργία αυτοβούλως» και άφησε
ανοιχτό το ενδεχόμενο να προχωρήσει
στη διαγραφή του Κ. Φλώρου.
Ωστόσο, «πριν αλέκτορα φωνήσαι»,
9 από τους 12 συνολικά βουλευτές των
Σπαρτιατών, με επιστολή τους, ουσια-
στικά γυρίζουν την πλάτη στον Στίγκα
και δίνουν «όρκο πίστης» στον φυλακι-
σμένο χρυσαυγίτη. Μάλιστα, η δήλωση
αυτή φαίνεται να έχει τη στήριξη και
των άλλων δύο βουλευτών (πλην του
Στίγκα).
Η εξέλιξη αυτή επιβεβαιώνει το
πλήρες φιάσκο της ρύθμισης Βορίδη, η
οποία όχι μόνο απέτυχε να αποκλείσει
τον Κασιδιάρη, αλλά τον συσπείρωσε
και τον ενίσχυσε. Είναι χαρακτηριστικό
ακόμα ότι η ρύθμιση Βορίδη δεν μπορεί
να αποκλείσει την υποψηφιότητα του
συνδυασμού Κασιδιάρη στον Δήμο Αθη-
ναίων, και την εκλογή «χρυσαυγιτών»,
αλλά μόνο τη συμμετοχή του ίδιου του
Η. Κασιδιάρη στο δημοτικό συμβούλιο.
Δεν περιμέναμε, βέβαια, από τον Βο-
ρίδη, έναν πρώην αρχηγό φασιστικού
κόμματος, να διαλύσει τους συγκατοί-
κους της δεξιάς πολυκατοικίας. Είναι
πιο σαφές από ποτέ πως ο φασισμός
αντιμετωπίζεται στον δρόμο, όπως και
οι πολιτικές που τον θρέφουν.
 Πολιτική ΣΑΒΒΑΤΟ 29 - ΚΥΡΙΑΚΗ 30 ΙΟΥΛΙΟΥ 2023 5

Ε
νώ η κυβέρνηση δια-
τυμπανίζει ότι «ύψι-
στη προτεραιότητα
Νεκροί εργάτες Δημήτρης Τζιαντζής
είναι η ανθρώπινη

ζωή» αυτό μένει στα
λόγια καθώς το τελευταίο διά-
στημα εργαζόμενοι –και άνερ-
γοι όπως ο άστεγος στη Θεσσα-
λονίκη- έχασαν τη ζωή τους ή
κινδύνεψαν από θερμοπληξία
είτε κάνοντας «δουλειές του
ποδαριού», είτε λόγω απου-
σίας μέτρων ασφάλειας, είτε
από εγκληματική αβλεψία των
υπευθύνων.
Είναι χαρακτηριστικό ότι
μέχρι τον θάνατο του 46χρονου
ανασφάλιστου διανομέα στην
Χαλκίδα που έκανε ντελίβερι
με το ποδήλατο μέσα στο λιο-
πύρι οι πλατφόρμες παραγγε-
λιών όπως το e-food ήταν σε
πλήρη λειτουργία ακόμα και
τις ώρες που απαγορευόταν,
χωρίς να παρέχουν καμία ενη-
μέρωση για τους κινδύνους.
Το πολυδιαφημισμένο μή-
νυμα «112» που συμβουλεύει
«αποφύγετε τις μετακινήσεις»
δεν περιλαμβάνει τη συμβου-
λή «μην παραγγέλνετε, μην
δουλεύετε κάτω από τον καυτό
ήλιο». Πόσο μάλλον αν κάνεις
δουλειές χωρίς ασφάλιση και
δικαιώματα. Οργή προκαλεί η
εξόφθαλμη προσπάθεια κου-
κουλώματος και συσκότισης
των αιτιών της εργοδοτικής δο-
λοφονίας στη Χαλκίδα με τον
διοικητή του νοσοκομείου κα-
τόπιν κυβερνητικής εντολής να
αναγράφει στο ιατρικό ανακοι-
νωθέν ότι ο Γιώργο Πατρινός…
δεν ήταν διανομέας με δεκάδες
ιστοσελίδες να αναπαράγουν
αρχικά την προπαγάνδα ότι
απλώς έκανε «βόλτες με το πο-
δήλατο» και πως η επιθεώρηση
εργασίας δεν μπορεί να πα-
ρέμβει γιατί ο νεκρός «δεν είχε
σταθερή εργασία»! Όπως όμως
αποδείχτηκε για άλλη μια φορά
το ψέμα έχει κοντά ποδάρια.
Φονικός αντεργατικός
καύσωνας σε όλη τη χώρα
▸ «Αναλώσιμη» η ανθρώπινη ζωή στον βωμό του κέρδους
Σύμφωνα με τη λογική της
κυβέρνησης μάλλον είναι «ατο-
μική ευθύνη» και… επιλογή του
εργαζόμενου να προστατεύσει
τον εαυτό του! Η περίπτωση
της κατεδάφισης της γέφυ-
ρας στην Πάτρα, (βλ. σελ. 17),
απέδειξε με τον πιο τραγικό
τρόπο όχι μόνο πόσο γενικευ-
μένη είναι η εργοδοτική αυθαι-
ρεσία, αλλά ότι η κυβέρνηση
στην πράξη δεν κάνει τίποτα
για να διασφαλίσει την απαγό-
ρευση των εξωτερικών εργασι-
ών σε θερμοκρασίες καύσωνα.
Παράλληλα εργαζόμενοι και
σωματεία σε μεγάλες βιομηχα-
νίες όπως η BIC καταγγέλλουν
ότι εργάζονται σε συνθήκες
εντατικοποίησης χωρίς κανένα
μέτρο υγιεινής και ασφάλειας
εν μέσω καύσωνα.
Στην Καλλιθέα την περα- Κουρελόχαρτο μές τους, αλλά σύμφωνα με εργαζόμενους που δουλεύ-
σμένη Κυριακή οι υπεύθυνοι δεκάδες καταγγελίες άσκη- ουν σε εξωτερικές εργασίες
του δήμου ανέθεσαν σε καρ- η απαγόρευση σαν πίεση σε εργαζόμενους αλλά και όσους ανήκουν σε
διοπαθή εργαζόμενο με πολ- που είχαν εγκαταλείψει το ευπαθείς ομάδες και δυσκο-
λαπλά επικείμενα νοσήματα,
εργασίας στο νησί να επιστρέψουν και λεύονται με τις μετακινήσεις
που έκανε ελαφριά εργασία λιοπύρι: Στη ζώνη να εργαστούν σε περιοχές τους στον καύσωνα. ‘Όπως
να ανοίξει τις πόρτες παιδικής με μεγάλο κίνδυνο αναζω- και στην περίοδο της πανδη-
χαράς στις 4.30 το μεσημέρι. του εργασιακού πύρωσης! Και ενώ το τρίτο μίας απέναντι στην κυβερ-
Αποτέλεσμα ο εργαζόμενος να κύμα του καύσωνα υποχω- νητική αδιαφορία και την ερ-
καταρρεύσει και να χάσει τη
λυκόφωτος ρεί, ο φετινός Αύγουστος γοδοτική αυθαιρεσία, η μόνη
ζωή του καθώς προσπαθούσε κανείς δεν μπορεί αναμένεται «καυτός» με απάντηση δεν μπορεί παρά
να ανοίξει τη δεύτερη πόρτα υψηλές θερμοκρασίες. Αυτό να είναι η οργάνωση των ερ-
διασχίζοντας απόσταση μέσα να ακούσει σημαίνει ότι το αίτημα για γαζομένων και η δημιουργία
στον ήλιο. Στη Ρόδο ορισμένα την κραυγή σου άμεσα αποτελεσματικά μέ- δικτύων αγώνα και αλλη-
ξενοδοχεία που άνοιξαν ξανά τρα, παραμένει θέμα ζωής λεγγύης. Για να μη γίνουν οι
όχι μόνο τριπλασίασαν τις τι- και θανάτου για όλους τους απώλειες συνήθειά μας.

∆ΙΑ∆ΟΧΗ
Οι δημοσιογράφοι, ο Πολάκης και η διαπλοκή
Η
φράση της Έφης Αχτσιόγλου
για τη σχέση του ΣΥΡΙΖΑ με
τους δημοσιογράφους αλλά,
ουσιαστικά, για τη σχέση του με τα
συστημικά ΜΜΕ και τη διαπλοκή
«άναψε φωτιές» στην Κουμουνδούρου
μετά και την οργισμένη αντίδραση του
Παύλου Πολάκη. Η Έφη Αχτσιόγλου
συγκεκριμένα είπε ότι πρέπει «να
μην αδικούμε τους δημοσιογράφους»,
αλλά και αυτοί «δεν πρέπει να μας
αδικούν». Φυσικά, η συγκεκριμένη
–και διόλου τυχαία– αποστροφή της
Έφης Αχτσιόγλου είναι μόνο η αφορ-
μή με τους αντιπάλους της να βλέπουν
ευνοϊκή μεταχείριση και στήριξη στο
πρόσωπό της από τα μεγάλα εκδοτικά
συγκροτήματα. Οι αντιδράσεις δεν πε-
ριορίζονται μόνο στον Παύλο Πολάκη,
αλλά επεκτείνονται σε μεγάλο μέρος
της βάσης του ΣΥΡΙΖΑ που στρέφεται
ενάντια σε ολόκληρο το αντιπολιτευτι-
κό συναινετικό μοντέλο που κυριάρχη-
σε την προηγούμενη τετραετία.
Οι εξελίξεις δείχνουν ότι η κούρσα
διαδοχής δεν θα είναι περίπατος παρά
το γεγονός ότι η Έφη Αχτσιόγλου φαίνε-
ται να διατηρεί προβάδισμα που πολύ
δύσκολα ανατρέπεται. Είναι χαρακτη-
ριστικό ωστόσο ότι η όλη παραφιλολο-
γία επικεντρώνεται σε συγκεκριμένα πρόσωπα
και όχι ανοιχτά απέναντι στα κέντρα εξουσί-
ας, τους ολιγάρχες και συνολικά το σύστη-
μα. Επιπλέον μην ξεχνάμε πως τα κυρίαρ-
χα ΜΜΕ είναι ένας σημαντικός μηχανι-
σμός εξουσίας, ωστόσο παραμένουν ένας
κρίκος αλληλένδετος με το κεφάλαιο, το
τραπεζικό σύστημα, την ΕΕ και τους μη-
χανισμούς της. Η ερμηνεία ότι «χάσαμε
γιατί μας πολεμούν τα ΜΜΕ» είναι βο-
λική ωστόσο αποκρύπτει τις πραγματικές
αιτίες της εκλογικής συρρίκνωσης που βρί-
σκονται στον πυρήνα μια συμβιβαστικής πο-
λιτικής που δεν συγκρούεται και δεν προσφέρει
διέξοδο για τα συμφέροντα των πολλών.
6 ΣΑΒΒΑΤΟ 29 - ΚΥΡΙΑΚΗ 30 ΙΟΥΛΙΟΥ 2023 Πρινηδόν

Σχόλια στο ημίφως Βασίλης

Παπαγεωργίου

Υouth Pass: Προάγγελος

δεν φτάνει ούτε
για καπάρο
∆ύο φορές θα λάβουν το
επίδομα των 150 ευρώ οι
σημερινοί 18ηρες, φέτος
και του χρόνου, όταν
συμπληρώσουν τα 19. Το
επίδομα αυτό προορίζε-
ται αποκλειστικά για πο-
λιτιστικές και τουριστικές
δραστηριότητες,. Μοιά-
ζει κοροϊδία το Youth
Pass, όταν τις μέρες που
ανακοινώνονται τα απο-
τελέσματα των Πανελλή-
νιων Εξετάσεων δεκάδες
χιλιάδες επιτυχόντες
νέοι ψάχνουν εναγωνίως
για να νοικιάσουν ένα
διαμέρισμα στον τόπο
σπουδών τους. Αντί η
κυβέρνηση να εφαρμό-
σει ένα ευρύ πρόγραμμα
ανέγερσης φοιτητικών
εστιών, δίνει ένα επίδομα
που μετά βίας φτάνει για
ένα διήμερο διακοπών,
όμως δεν ισοδυναμεί
ούτε για το μισό του
μισού του καπάρου, της
εγγύησης που πρέπει να
πληρώσει ένας φοιτητής
για να έχει ένα πανάκρι-
βο κεραμίδι πάνω από το
κεφάλι του.
ιδιωτικών
πανεπιστημίων
Απτόητος από τα πύρινα μέτωπα που
καίνε την Ελλάδα, ο Κ. Μητσοτάκης
προανήγγειλε αναβαθμισμένη επί-
θεση στον δημόσιο χαρακτήρα της
Παιδείας στην Ελλάδα. «Είμαστε πια
έτοιμοι να καταθέσουμε μία συγκρο-
τημένη νομοθετική πρωτοβουλία που
να δίνει τη δυνατότητα ίδρυσης μη
κρατικών πανεπιστημίων», τόνισε
χωρίς περιστροφές ο πρωθυπουργός,
σε συνάντησή του με την ηγεσία του
υπουργείου Παιδείας. Χαρακτηρί-
ζοντας τους προηγούμενους νόμους
που εν μέρει προστάτευαν τα δημό-
σια ΑΕΙ ως «ιστορική εκπαιδευτική
ανορθογραφία», έκανε λόγο για έναν
νόμο-πλαίσιο ο οποίος θα κάνει τα
πανεπιστήμια «ανοιχτά προς τον κό-
σμο των επιχειρήσεων», ενώ ιεράρχησε
ψηλά προγράμματα εμπνεύσεως της πά, προσανατολίζεται σε μια καθαρά με δύο Μητροπολίτες, προκειμένου να ντρο κράτησης μεταναστών. Ένας
ΕΕ, όπως το εσωτερικό «Erasmus». πολιτική υποψηφιότητα. Οι επερχό- τους παραχωρήσουν… διαβεβαιώσεις 26χρονος Ινδός ξεψύχησε τα ξημερώ-
O Μητσοτάκης κηρύσσει πόλεμο στον μενες εκλογές θεωρούνται «πρόβα πως οι νέες ταυτότητες δεν «προσβά- ματα της Τετάρτης, με τον θάνατό
κόσμο της εκπαίδευσης. Θα τον έχει… τζενεράλε» για ευρύτερες συνεργασί- του να αποδίδεται σε «παθολογικά
λουν την Ορθόδοξη Χριστιανική πί-
ες, αλλά στη συγκεκριμένη συγκυρία στη». Εν έτη 2023, λοιπόν, το επίσημο αίτια». Οι συγκρατούμενοί του, όμως,
Δυστοκία στον αυτό φαίνεται ότι θα περιοριστεί στις κράτος υποτάσσεται στις απαιτήσεις παρουσιάζουν μια διαφορετική εικό-
Περιφέρειες Κεντρικής Μακεδονίας της Ιεράς Συνόδου, η οποία ζήτησε δι- να. Όπως καταγγέλλουν, ο 26χρονος
ΣΥΡΙΖΑ για και Θεσσαλίας, όπου συζητείται το ευκρινήσεις σχετικά με το θέμα, καθώς έχρηζε –επιτακτικά– ιατροφαρμα-
τοπικές εκλογές ενδεχόμενο στήριξης υποψηφίου που μεγάλο τμήμα των Ιεραρχών αναπα- κευτικής περίθαλψης, η οποία δεν του
υποστηρίζεται από το ΠΑΣΟΚ. ραγάγει διαφόρων ειδών σκοταδιστι- δόθηκε ποτέ. Η κρατική αδιαφορία
Δυσκολεύονται στην Κουμουνδούρου κές και αντιεπιστημονικές αντιλήψεις. για όσους βρίσκονται φυλακισμένοι σε
να βρουν τα «κατάλληλα πρόσωπα» «Άδεια» από Η κυβέρνηση αρνείται να συγκρουστεί στρατόπεδα συγκέντρωσης, φαίνεται
για τις περιφέρειες και τους δήμους πραγματικά με τους αντιδραστικούς πως κρύβεται πίσω από ένα ακόμα
της χώρας. Είναι χαρακτηριστική η την εκκλησία για θύλακες της Εκκλησίας που τροφοδο- έγκλημα. Με το άκουσμα της είδησης,
απροθυμία και οι υπαναχωρήσεις τις νέες ταυτότητες τούν τον ανορθολογισμό. οι μετανάστες του κέντρου κράτησης
υποψηφίων που δεν θέλουν να συν- εξεγέρθηκαν, προχωρώντας σε ολο-
δεθούν με ένα ακυβέρνητο κόμμα σε «Αέρα στα πανιά» του ήδη επελαύ- νύχτια επεισόδια. Δυνάμεις της αστυ-
ελεύθερη πτώση χωρίς στρατηγική νοντα σκοταδισμού έδωσε ο πρώην
Νεκρός 26χρονος νομίας και της πυροσβεστικής επιχεί-
και στόχους. Χαρακτηριστική είναι υπουργός Προστασίας του Πολίτη, στην Αμυγδαλέζα ρησαν βίαια κατά των μεταναστών
η περίπτωση της Αθήνας, που μετά Νότης Μηταράκης. Εκείνος, μαζί με με δέκα κρατούμενους να βρίσκονται
την υπαναχώρηση του Νίκου Παπ- τον αρχηγό της ΕΛΑΣ, συνομίλησαν Μια νέα απώλεια σημειώθηκε σε κέ- αντιμέτωποι με εξοντωτικές διώξεις.

Σωματείο Μισθωτών Τεχνικών* Αλληλεγγύη κόντρα στην εργοδοτική τρομοκρατία

Τα παραμύθια της ανάπτυξης για όλους
και των κοινών συμφερόντων με τα
οποία μας έχουν φλομώσει όλες οι κυ-
βερνήσεις μέχρι σήμερα καταρρέουν
με πάταγο κάθε μέρα σε κάθε χώρο
δουλειάς. Μάρτυρας αυτού του παρα-
μυθιού, που όμως τελικά πιο πολύ με
ζούγκλα μοιάζει, ήταν και ο συνάδελφος
μέλος του Σωματείου Μισθωτών Τεχνι-
κών που απολύθηκε από την Επιχειρησι-
ακή Μ. ΙΚΕ, γνωστή εταιρεία με παραρ-
τήματα στο Ηράκλειο και άλλες πόλεις.
Η απόλυση έγινε ενώ ο συνάδελφος
δούλευε 40 μέρες χωρίς να του έχουν
καταβληθεί ποτέ δεδουλευμένα. Σε αυτή
την περίοδο δεν του έγινε πρόσληψη.
Μάλιστα, ο εργοδότης έφτασε στο ση-
μείο να ασκήσει σωματική βία ενάντια
ζητώ
τον λόγο
στον συνάδελφό μας, όταν ζήτησε τα δε-
δουλευμένα του, και δεν τον άφηνε να
ανακτήσει τα προσωπικά του αρχεία. Ο
συνάδελφος προχώρησε από κοινού με
το σωματείο σε καταγγελία στην Επιθε-
ώρηση Εργασίας. Το σωματείο προσπά-
θησε επανειλημμένα να έρθει σε επαφή
με την εργοδοσία και τηλεφωνική και εκ
του σύνεγγυς, χωρίς αποτέλεσμα.
Βέβαια, κάθε εργοδότης σήμερα
έχει πάρει «αέρα» από το νομικό οπλο-
στάσιο με το οποίο έχουν εξοπλίσει την
εργοδοσία διαδοχικά όλες οι έως τώρα
κυβερνήσεις απέναντι στους εργαζόμε-
νους, από την υποστελέχωση της Επι-
θεώρησης Εργασίας, από την ίδια την
εργασιακή ζούγκλα και την ανεργία, το
υψηλό κόστος ζωής που σπρώχνουν
τους εργαζόμενους να δέχονται υπό
ισχυρή πίεση καταστάσεις που δεν εί-
ναι προς το συμφέρον τους.
Όμως οι εργαζόμενοι έχουν ένα
ισχυρό όπλο! Το συλλογικό αγώνα και
την ταξική αλληλεγγύη! Τα σωματεία
τους και τις διεκδικήσεις τους! Όπως
απέδειξαν οι εργαζόμενοι της COSCO
στον Πειραιά, της e-food, της Market
in στα Γιάννενα, στη ΛΑΡΚΟ, όπως επέ-
δειξαν οι οικοδόμοι, και δεκάδες άλλα
παραδείγματα. Όλοι για έναν και ένας
για όλους!
Το πρωί της Τετάρτης 26/7 προχω-
ρήσαμε σε κινητοποίηση έξω από τα
γραφεία της εταιρείας. Να πληρωθεί
εδώ και τώρα ο συνάδελφος τα δε-
δουλευμένα του. Να αποκατασταθεί η
ασφαλιστική του εικόνα στον ΕΦΚΑ.
Να του επιστραφούν τα προσωπικά
του αρχεία που αφαιρέθηκαν χωρίς την
συναίνεσή του. Καμία άλλη εργοδοτι-
κή αυθαιρεσία, καμία άλλη απόλυση/
βλαπτική μεταβολή σύμβασης. Κανένας
εργαζόμενος μόνος, καμία εργαζόμενη
μόνη! Με τους αγώνες μας σπάμε την
εργοδοτική τρομοκρατία!
*Παράρτημα Ηρακλείου

Πρωτοβουλία
Η
πανελλαδική Γραμματεία
της «Πρωτοβουλίας για
σύγχρονο Κομμουνιστι-
κό Πρόγραμμα και Κόμ-
μα», σε πρόσφατη συνε-
δρίασή της, ανέλυσε τις πολιτικές εξελί-
ξεις που διαμορφώνονται μετά τις εκλο-
γικές αναμετρήσεις και τα αποτελέσματά
τους. Η Γραμματεία συζήτησε τα νέα κα-
θήκοντα που προκύπτουν για το δυναμι-
κό που συσπειρώνεται στην Πρωτοβουλία
καθώς και ορισμένες άμεσες παρεμβά-
σεις και σχεδιασμούς. Από τη συνεδρία-
ση αποφασίστηκαν και διαμορφώθηκαν
τρία κείμενα παρέμβασης, με πρώτο την
τοποθέτηση για τους συσχετισμούς που
διαμορφώνονται στο πολιτικό σκηνικό
και την παρέμβαση των κομμουνιστριών
και κομμουνιστών στη νέα φάση.
Όπως επισημαίνει το κείμενο-τοποθέ-
τηση της Πρωτοβουλίας, ο αρνητικός συ-
σχετισμός για τα εργατικά και λαϊκά συμ-
φέροντα που αποτυπώθηκε, στηρίζεται
σε μεγάλο βαθμό στη συναινετική στάση
των κομμάτων της αστικής διαχείρισης,
αναδεικνύοντας τη ΝΔ ως αυθεντικό εκ-
φραστή της αστικής πολιτικής που ηγε-
μονεύει στη φάση αυτή. Στις πολιτικές
εξελίξεις και τα αποτελέσματα εκφράζε-
ται ο ταξικός συσχετισμός δυνάμεων, που
τα τελευταία χρόνια αλλάζει αρνητικά
για τον κόσμο της δουλειάς για μια σειρά
σοβαρούς λόγους που αναφέρονται και
πρέπει να απασχολήσουν τη δράση των
ανατρεπτικών δυνάμεων στο εργατικό
και ευρύτερο μαζικό κίνημα.
Όπως υπογραμμίζεται στην τοποθέ-
τηση, οι τάσεις που αποτυπώθηκαν και
στα πρόσφατα εκλογικά αποτελέσματα
δεν αφορούν μόνο την Ελλάδα ή αυτές
τις εκλογές αλλά έχουν και διεθνή διά-
σταση. Αφορούν μια ολόκληρη πολιτική
εποχή στο φόντο της κρίσης και ανάπτυ-
ξης του ολοκληρωτικού καπιταλισμού
της εποχής μας. Ιδιαίτερα στη σημερι-
νή συγκυρία βαρύνει στις συνειδήσεις ο
πόλεμος και η απειλή γενίκευσης του,
το ασταθές παγκόσμιο περιβάλλον των
οξυμένων ανταγωνισμών, τα αλλεπάλλη-
λα κρισιακά επεισόδια στην οικονομία και
οι επιπτώσεις τους στην καθημερινότητα
της αβεβαιότητας και της δυστοπίας για
την κοινωνική πλειονότητα. Η απουσία
ενός άλλου υποδείγματος, μιας άλλης
αφήγησης, συνολικής και αντιπαραθε-
τικής στα κυρίαρχα αστικά ιδεολογήμα-
τα, είναι εκκωφαντική.
Στοιχείο των εξελίξεων είναι και η με-
γάλη κρίση του ΣΥΡΙΖΑ και συνολικά του
ρεύματος της «φιλολαϊκής διαχείρισης
του καπιταλισμού» και του «αριστερού
κυβερνητισμού», που συμπαρέσυρε όπως
ήταν φυσικό και το ΜέΡΑ25. Ο ίδιος ο
ΣΥΡΙΖΑ, με τη θητεία του τόσο ως κυβέρ-
νηση όσο και ως αντιπολίτευση, με τη
μεγάλη σύγκλιση και συμφωνία στις βα-
σικές αστικές θέσεις και τη στρατηγική
του συστήματος, ενίσχυσε τον εκφυλισμό
της έννοιας της Αριστεράς και της ρήξης,
συνέβαλλε αποφασιστικά στην έλλειψη
πίστης ότι τα πράγματα μπορούν να αλ-
λάξουν. Συνολικά, ενισχύονται οι τάσεις
Πολιτική
Δημήτρης Γκόβας
Νέα κατάσταση,
νέα καθήκοντα
για τον κομμουνισμό
του μέλλοντός μας
▸ Αναγκαία η επιτάχυνση των βημάτων για
άλλη Αριστερά, κομμουνιστικό
πολιτικό πρόγραμμα και οργάνωση
υποταγής, ατομικής «διαπραγμάτευσης»
και στάσης, αναζήτησης μικρών «εφι-
κτών» και αποσπασματικών «λύσεων» σε
μεγάλα τμήματα της εργατικής τάξης και
των πιο φτωχών λαϊκών στρωμάτων.
Για την επικίνδυνη άνοδο της Ακρο-
δεξιάς σημειώνεται ότι οι δυνάμεις αυ-
τές αντιπροσωπεύουν μια περισσότερο
αντιδραστική «ριζοσπαστικοποίηση» της
«κλασικής» Δεξιάς. Στο πεδίο του οικο-
νομικού και πολιτικού υποδείγματος συ-
γκλίνουν στις βασικές αντιλήψεις, ανα-
πτύσσοντας μια ρητορική περί κράτους
ισχυρότερου στην οικονομία και αυταρχι-
κότερου στην πολιτική ζωή. Η κυβέρνηση
της ΝΔ αλλά και τα κυρίαρχα ΜΜΕ, με
την πολιτική ατζέντα και ρητορεία τους,
αναδείχθηκαν σε μεγάλο χορηγό της
Ακροδεξιάς.
Ποια όμως είναι τα βασικά καθήκοντα
και τα επόμενα βήματα για τις δυνάμεις
της κομμουνιστικής απελευθέρωσης με
βάση τις εξελίξεις; Η κρίση, ο πόλεμος, οι
ανταγωνισμοί και η πολιτική-κομματική
κρίση εκπροσώπησης ως παγκόσμια τάση,
δείχνουν ότι το σύστημα και οι δυνάμεις
του μόνο σταθεροποιημένες και ακλό-
νητες δεν είναι. Οι κομμουνιστές αντι-
ΣΑΒΒΑΤΟ 29 - ΚΥΡΙΑΚΗ 30 ΙΟΥΛΙΟΥ 2023
Ενισχύονται
οι τάσεις υποταγής,
ατομικής στάσης,
αναζήτησης επιμέρους
«εφικτών» και
αποσπασματικών
«λύσεων»
λαμβάνονται τους συσχετισμούς –κοινω-
νικούς και πολιτικούς– με δυναμική και
όχι στατική μορφή. Το αρνητικό εκλο-
γικό αποτέλεσμα δεν σημαίνει ότι δεν
υπάρχει κοινωνική και πολιτική δυσαρέ-
σκεια εξαιτίας της όξυνσης των προβλη-
μάτων. Θέτει όμως ερωτήματα σε σχέση
με τις πολιτικές προϋποθέσεις που απαι-
τούνται ώστε αυτή να τροφοδοτεί ρεύ-
ματα αντικαπιταλιστικής ανατροπής και
επαναστατικής προοπτικής. Αυτό είναι
και το κέντρο της παρέμβασης και συζή-
τησης της Πρωτοβουλίας.
7
Όπως αναφέρει η τοποθέτηση της
Πρωτοβουλίας, το ζητούμενο μιας ισχυ-
ρής αντικαπιταλιστικής κομμουνιστικής
πολιτικής πρότασης και ενός πόλου που
θα την εκφράζει μαζικά και μάχιμα εί-
ναι κομβικό για την αναγκαία επανεξόρ-
μηση της εργατικής πολιτικής και των
επαναστατικών ιδεών, ιδιαίτερα στη
νέα πολιτική φάση στην οποία εισερχό-
μαστε μετά τις δύο πρόσφατες εκλογές.
Αυτό σημαίνει πρακτικά και πολιτικά
βήματα συσπείρωσης και συγκρότησης
ανθρώπων στο εργατικό και συνδικαλι-
στικό κίνημα, σε τοπικό επίπεδο, στα
μέτωπα αντιπαράθεσης με την κυρίαρχη
πολιτική και την επίθεση, στο γενικό πο-
λιτικό πεδίο. Σε όλα τα επίπεδα χρειάζε-
ται η αυτοτελής έκφραση της εργατικής
πολιτικής και του κομμουνιστικού απε-
λευθερωτικού προτάγματος, με άξονα
ανατρεπτικούς και αντικαπιταλιστικούς
πολιτικούς στόχους πάλης που θα γί-
νουν όπλο και εργαλεία του κόσμου του
αγώνα, σημαία του μαζικού λαϊκού κινή-
ματος σε όλα τα μέτωπα και ζητήματα.
Εκτίμηση της Γραμματείας είναι ότι
τόσο οι καταιγιστικές πολιτικές εξελίξεις
στην Ελλάδα και διεθνώς όσο και η συζή-
τηση που ξεκίνησε με τα εκλογικά απο-
τελέσματα, δίνουν νέα διάσταση στον
ρόλο της «Πρωτοβουλίας για σύγχρονο
Κομμουνιστικό Πρόγραμμα και Κόμ-
μα». Τα βήματα που πρέπει να γίνουν
είναι σε αντιπαράθεση με τον εκφυλισμό
της Αριστεράς σε μια πολιτική πρακτική
που ξεκινάει από την αποδοχή της καπι-
ταλιστικής τάξης πραγμάτων με κάποιες
ευαισθησίες για τους «ευάλωτους» και
εκλιπαρεί για «δικαιοσύνη για όλους».
Επίσης, δεν αποτελεί απάντηση για το
μέλλον η καταφυγή σε ένα «σοσιαλιστικό
παρελθόν που υπήρξε», πολύ περισσότε-
ρο όταν αυτή συνδυάζεται με εμφατική
απουσία πολιτικού προγράμματος ρήξης
με την αστική πολιτική στον παρόν.
Η Γραμματεία συζήτησε και για την
άμεση παρέμβαση του δυναμικού της
Πρωτοβουλίας, σημειώνοντας ότι πρέ-
πει να επιταχυνθούν οι διαδικασίες για
τη συσπείρωση κομμουνιστών και κομ-
μουνιστριών, ώστε η πορεία προς τη
διαμόρφωση κομμουνιστικού προγράμ-
ματος και τη συγκρότηση νέου φορέα να
αφήσει τη σφραγίδα της στους ερχόμε-
νους μήνες. Στο ίδιο διάστημα, το δυνα-
μικό της Πρωτοβουλίας, ανένταχτοι και
οργανωμένοι, θα συμβάλλουν με τον κα-
λύτερο δυνατό τρόπο στις κοινωνικές και
πολιτικές μάχες και τις εκλογικές αναμε-
τρήσεις από τις θέσεις της αντικαπιταλι-
στικής αριστεράς.
Η Πρωτοβουλία στο κείμενό της
καταλήγει σε κάλεσμα «για μια άλλη
Αριστερά, μια άλλη στρατηγική προ-
γραμματική πρόταση για τη ζωή και
τον κόσμο, μια άλλη οργάνωση ικανή
και αποτελεσματική, τα οποία είναι
τα αναγκαία όπλα αλλά και τα επεί-
γοντα καθήκοντα που αναδεικνύονται
από όλες τις εξελίξεις. Σε αυτά θα δο-
κιμαστούμε και με αυτά θα αναμετρη-
θούμε όλοι και όλες».
8 ΣΑΒΒΑΤΟ 29 - ΚΥΡΙΑΚΗ 30 ΙΟΥΛΙΟΥ 2023 Εικονοκλάστες

Ψηφίδες και
«στιγμιότυπα»
επαναστάσεων
δύο αιώνων

Ο Έντσο Τραβέρσο είναι γνωστός

ιστορικός και συγγραφέας
πολλών βιβλίων όπως Αριστερή
μελαγχολία, Τι απέγιναν οι
διανούμενοι;, Τα νέα πρόσωπα
του φασισμού κ.α. Το έργο
του αναφέρεται στις κορυφαίες
στιγμές των βίαιων πολιτικών
συγκρούσεων του 20ου αιώνα,
στα αίτια και τις εκδηλώσεις της
ναζιστικής βίας, καθώς και τις
ελπίδες και διαψεύσεις από το
επαναστατικό κίνημα. Βλέπει τα
αποτελέσματα και τις επιπτώσεις
από την έκβαση των ιστορικών
συγκρούσεων στο παρόν, είναι Ο Έντσο Τραβέρσο, στο τελευταίο του βιβλίο, συγκρίνει και ανατέμνει τις επαναστάσεις όχι σαν προϊόντα
πάντα δέσμιος κι ο ίδιος της αντικειμενικής νομοτέλειας αλλά σαν δημιουργήματα πραγματικών ανθρώπων στον δρόμο
«αριστερής μελαγχολίας» που
ανατρέχει στις επαναστατικές της κοινωνικής απελευθέρωσης. Στο κέντρο είναι ο κομμουνισμός με τον ισχυρό επαναστατικό του πυρήνα,
στιγμές και τις «ουτοπίες» οι τις ιστορικές του εκφράσεις, τις αντιφάσεις του — και πάνω απ’ όλα η επανάσταση του Οκτώβρη.
οποίες συγκλόνισαν τον κόσμο,
εκτιμώντας ότι χωρίς αυτές είναι
λειψοί και οι αγώνες του σήμερα.
Το τελευταίο του βιβλίο, από
Η μεγάλη περιπέτεια της απελευθέρωσης
τις Εκδόσεις του Εικοστού
Πρώτου, γραμμένο την
περίοδο της καραντίνας, έχει
τίτλο Επανάσταση, διανοητική
και πολιτισμική ιστορία. Σε
Κομμουνισμός, ιστορική
εμπειρία και αντιφάσεις
αυτό θέτει στο κέντρο τις
επαναστάσεις, ξεκινώντας από το
γαλλικό 1789 και διατρέχοντας
τους δύο προηγούμενους
αιώνες. Αναφέρεται στις
επαναστάσεις και τις εξεγέρσεις
«λαό που συγκροτείται σε ενιαίο πινάκων του Ντιέγκο Ριβέρα, αντιτιθέμενες μεταξύ τους,
που ήθελαν να ανατρέψουν
την κοινωνία και όχι απλά μια Ανάλυση συλλογικό σώμα και ενεργεί με
πλήρη συνείδηση για να αλλάξει
η πραγματική και συμβολική
αξία των οδοφραγμάτων στις
τον κομμουνισμό σαν «επανά-
σταση», σαν «καθεστώς», σαν
κυβέρνηση ή ένα πολιτικό
καθεστώς, στις κοινωνικές
Μπάμπης Συριόπουλος την ιστορία» (σελ 107). Εντού- εξεγέρσεις διατρέχουν ένα κε- «αντιαποικιοκρατία» και τέλος
τοις, περιέχουν στιγμές άτα- φάλαιο του βιβλίου. σαν «μορφή της σοσιαλδημο-
επαναστάσεις με ρητό ή υπόρητο
κτων, αυθόρμητων, λαϊκών βι- Ο συγγραφέας διαχωρίζει κρατίας» με κέντρο πάντα την
σοσιαλιστικό περιεχόμενο. αιοτήτων, εκρήξεις απελευθε- την ελευθερία σαν κατάστα- επανάσταση του Οκτώβρη.
Ευνόητο είναι ότι το βιβλίο δεν ρωτικής «θεϊκής βίας» σύμφω- ση με ποικιλώνυμες ερμηνεί- Δεν κρύβει τίποτα κάτω από

αποτελεί μια εξιστόρηση όλων
των επαναστάσεων –εξάλλου
κάτι τέτοιο θα ήταν αδύνατο για
ένα μόνο βιβλίο– αλλά, όπως
υπαινίσσεται και ο υπότιτλος,
είναι μια «συναρμολόγηση
των διανοητικών και υλικών
θραυσμάτων ενός διάσπαρτου
και συχνά λησμονημένου
επαναστατικού παρελθόντος»,
ένα σύνολο από ψηφίδες
όπως ατμομηχανές,
σώματα, αγάλματα, στήλες,
οδοφράγματα, σημαίες,
τοποθεσίες, ζωγραφικούς
πίνακες, αφίσες, ημερομηνίες,
ξεχωριστές ζωές κτλ. Το
αποτέλεσμα είναι ένα
εντυπωσιακό πανόραμα των
«εφόδων στον ουρανό».
Ο
ι επαναστάσεις είναι
αποκλίσεις, ρήξεις,
από τον «ορθολογι-
κοποιημένο και τυ-
ποποιημένο χρόνο της συσσώ-
ρευσης του κεφαλαίου», προϊόν
της ανθρώπινης δράσης και
«όχι αποτέλεσμα μιας αναπό-
φευκτης οικονομικής κίνησης».
Παρά τη θεώρηση αυτή των
Μαρξ και Ένγκελς, ο συγγρα-
φέας σημειώνει την ένταση και
συχνά την αντίφαση ανάμεσα
σε έναν μαρξικό ιστορικό ντε-
τερμινισμό και σε έναν, επίσης
μαρξικό, δημιουργικό και βο-
λονταριστικό στρατηγικό λόγο.
Οι επαναστάσεις δεν πραγμα-
τοποιούνται από κάποιον όχλο,
από το πλήθος, αλλά από το
να με τον Βάλτερ Μπένγιαμιν.
Ο Έντσο Τραβέρσο συνειδητά
δεν αφιερώνει κάποιο ιδιαίτερο
κεφάλαιο στο ζήτημα της βίας,
καθώς «οι επαναστάσεις δεν θα
μπορούσαν, χωρίς να καταρ-
ρεύσουν, να αποφύγουν τον
εξαναγκασμό» (σελ. 44).
Εκτός από το «ενιαίο συλ-
λογικό σώμα», ιδιαίτερη μνεία
γίνεται στους συγκεκριμένους
ανθρώπους, άντρες και γυ-
ναίκες, στην ένταση ανάμεσα
στη σεξουαλική επανάσταση
και απελευθέρωση και στον
«πουριτανικό ασκητισμό» και
«σεξουαλικό Θερμιδόρ» του
Στάλιν. Η καταγωγή συμβόλων
όπως η κόκκινη σημαία και το
νόημά της, η αισθητική παρου-
σία πασίγνωστων ζωγραφικών
ες (ελευθερία της ιδιοκτησί-
ας, ελευθερία του κράτους,
ελευθερία «κάτω από το θεϊκό
χέρι», ελευθερία χωρίς ρήξη)
από την πραγματική απελευ-
θέρωση, το σπάσιμο των αλυ-
σίδων, τους μαύρους Γιακω-
βίνους της Αϊτής και την απελ-
πισμένη εξέγερση των επα-
ναστατών Εβραίων στο γκέτο
της Βαρσοβίας το 1943 που δεν
απέβλεπε παρά σε ένα θάνα-
το με αξιοπρέπεια στη μάχη.
Κάνει διεισδυτική κριτική στον
Μισέλ Φουκώ και στη Χάνα
Άρεντ από αυτή τη σκοπιά.
Το τελευταίο κεφάλαιο του
βιβλίου είναι αφιερωμένο στον
κομμουνισμό, όπως εμφανί-
στηκε σε «4 αδρές μορφές»
συνδεδεμένες αλλά και συχνά
το χαλί όπως την εξέλιξη του
σοβιετικού καθεστώτος με τις
εκκαθαρίσεις του 1936-1938,
υπογραμμίζοντας ότι ενώ στη
Σοβιετική Ένωση ο Στάλιν απο-
φάσιζε να εξοντώσει την πα-
λιά φρουρά των μπολσεβίκων
[…] οι κομμουνιστές καθοδη-
γούσαν κινήματα αντίστασης
ενάντια στο φασισμό στη Δυτ.
Ευρώπη και προετοίμαζαν
επαναστάσεις στην Ασία που
έμελλε να αλλάξουν την όψη
του 20ου αιώνα» (σελ 433). Ο
Τραβέρσο τελειώνει το βιβλίο
υποστηρίζοντας τη «διάσωση
του επαναστατικού πυρήνα
του κομμουνισμού», καθώς «οι
επαναστάσεις δεν μπορούν να
προγραμματιστούν, έρχονται
πάντα απρόσμενες».

Η επανάσταση την εποχή του ΤΙΝΑ
▸ Η σημερινή αριστερά, οι μάταιες προσπάθειες
και η ανάγκη της κομμουνιστικής ελπίδας
Ο
ι επαναστάσεις ποτέ δεν
αποτελούσαν τον κανόνα
και η επαναστατική τάση
στο εργατικό κίνημα συ-
νήθως ήταν μειοψηφική.
Αυτό που κυριαρχούσε ήταν η λογική
των σταδίων, η επιδίωξη συμμαχίας
με το ένα ή το άλλο αστικό κόμμα στο
όνομα ειδικών συνθηκών, η κατάκτηση
θέσεων στο κοινοβούλιο ή σε δημοτικά
συμβούλια, ο εγκλωβισμός στην αστική
δημοκρατία και ομαλότητα και συχνά
οι κυβερνητικές φιλοδοξίες. Ωστόσο, οι
επαναστάσεις που γίνονταν, ακόμα κι
αν ηττούνταν, φώτιζαν σαν αστραπές
τις δυνατότητες για έναν κόσμο χωρίς
κεφάλαιο και εκμετάλλευση. Αν και
ο ρεφορμισμός κυριαρχούσε, ρητός ή
υπόρρητος, σοσιαλδημοκρατικός ή και
εκπορευόμενος από ΚΚ (ιδίως μετά τον
Β' Παγκόσμιο Πόλεμο στη Δυτική Ευρώ-
πη), η διαρκής επαναστατική απειλή,
το φάντασμα του Οκτώβρη, διαμόρ-
φωνε την πραγματικότητα, τάραζε τον
ύπνο των αρχουσών τάξεων, αναγκάζο-
ντάς τες σε συμβιβασμούς και υποχω-
ρήσεις. Οι επαναστάσεις ήταν οι εξαι-
ρέσεις που διαμόρφωναν τον κανόνα,
τα «κοινωνικά συμβόλαια» του μεταπο-
λεμικού κόσμου.
Αντίστοιχα, η υποχώρηση της κομ-
μουνιστικής ελπίδας και της επανα-
στατικής απειλής, με συμβολικό ορό-
σημο το 1989, είχε καταστροφικές επι-
πτώσεις όχι μόνο στην επαναστατικές
τάσεις, αλλά και στον ρεφορμισμό ο
οποίος κατέρρευσε με πάταγο εξίσου
εκκωφαντικό με τα καθεστώτα της
Ανατολικής Ευρώπης. Οι κοινωνικές
μεταρρυθμίσεις εντός του αστικού θε-
σμικού πλαισίου (κοινωνικά αγαθά, δη-
μόσιες δωρεάν υπηρεσίες κτλ.) αποδεί-
χθηκε πως δεν ήταν παρά «σκιές» των
επαναστατικών κυμάτων. Η έκλειψη
των τελευταίων έφερε όχι μόνο υλικά
και πολιτικά μακροσκοπικά αποτελέ-
σματα, αλλά μετέβαλε και την κλίμακα
των αξιών και των ιδεών. Υποχώρησαν
η ταξική συνείδηση, η εργατική συλλο-
γικότητα, η αλληλεγγύη και κυριάρχη-
σαν ο ατομικισμός, η λατρεία του εαυ-
τού και της εικόνας του. Οι άνθρωποι
«μίκρυναν» γιατί μίκρυναν οι σκοποί
τους. Αντί για τις «μεγάλες αφηγήσεις»
κυριαρχεί το πρόταγμα και η υπερά-
σπιση της «ταυτότητας» καθενός και
καθεμιάς, της εθνότητας, της θρησκεί-
ας, της «φυλής», του φύλου, της γενιάς
κτλ. Πιο εύκολα προτάσσει σήμερα κα-
νείς αυτό που είναι, παρά αυτό που εί-
ναι αναγκαίο να γίνει.
Βέβαια, η ταξική πάλη συνεχίζεται,
οι εργατικοί και οι κοινωνικοί αγώνες
ποτέ δεν σταμάτησαν, αντλούν δυνά-
μεις από τις σύγχρονες δυνατότητες για
Εικονοκλάστες ΣΑΒΒΑΤΟ 29 - ΚΥΡΙΑΚΗ 30 ΙΟΥΛΙΟΥ 2023
ζωή με λιγότερη δουλειά και αξιοπρέ-
πεια για όλους, χρωματίζουν το γκρίζο
τοπίο της καπιταλιστικής κανονικότη-
τας, συγκροτούνται κινήματα, γίνονται
κοινωνικές εκρήξεις και εξεγέρσεις.
Ωστόσο, η κοινωνική δυσαρέσκεια δύ-
σκολα μετασχηματίζεται σε κινήματα
ανατροπής, σε συνειδητή επίθεση στην
ατομική ιδιοκτησία και το κέρδος και
δύσκολα συνδέεται με τις επαναστατι-
κές απόπειρες του παρελθόντος. Το να
ξεκινάς από το μηδέν σε ξαλαφρώνει
από το βάρος της ήττας, αλλά στερείσαι
την αίσθηση της συνέχειας, την πείρα
Η διαρκής επαναστατική
απειλή, το φάντασμα
του Οκτώβρη, διαμόρφωνε
την πραγματικότητα, τάραζε
τον ύπνο των αρχουσών
τάξεων αναγκάζοντάς τες
σε συμβιβασμούς
και υποχωρήσεις
από τις νίκες και τις ήττες, την ένταξη
σε ένα κίνημα που έρχεται από πολύ
μακριά και πηγαίνει πολύ πιο μακριά.
Στην εποχή της κυριαρχίας του «δεν
υπάρχει εναλλακτική» (ΤΙΝΑ) και του
καπιταλιστικού μονόδρομου, όταν η
επανάσταση δεν είναι στην ημερήσια
διάταξη, όταν ο κόσμος του κεφαλαίου
– αλαζονικός και σίγουρος για τον εαυ-
τό του – επιτίθεται και συνήθως νικάει,
ποιο είναι το νόημα και η αξία για μια
πολιτική δύναμη να είναι – ή να επιδιώ-
κει να είναι – επαναστατική; Η απάντη-
ση που κυριαρχεί στην Αριστερά είναι
ότι δεν έχει νόημα η επαναστατική πο-
λιτική σε μη επαναστατικούς καιρούς.
Μάλιστα, θεωρείται ανεπίκαιρη και
αναχρονιστική η διάκριση ανάμεσα σε
επαναστατική και ρεφορμιστική Αρι-
στερά. Η κατάργηση του περίφημου
«αριστερόμετρου» αργά ή γρήγορα
φτάνει μέχρι την κατάργηση ή το θό-
λωμα της διάκρισης Αριστεράς και Κέ-
ντρου και ούτω καθεξής.
Η αριστερή πολιτική συνήθως είναι
μια λάιτ εκδοχή νεοφιλελευθερισμού,
αλλιώς φιλοδοξεί στην καλύτερη περί-
πτωση να αναστήσει την σκιά του κομ-
μουνισμού χωρίς τον ίδιο τον κομμου-
νισμό. Περιλαμβάνει ρεφορμιστικές
διεκδικήσεις χωρίς κανένα επαναστα-
τικό δρόμο ούτε καν διακηρυκτικά, θέ-
λει να αναστήσει το «κράτος πρόνοιας»
χωρίς τις συνθήκες που το δημιούργη-
σαν, να κερδίσει την ανοχή ή και την
ευμένεια της αστικής τάξης χωρίς πολι-
τικό εκβιασμό, να πάρει ψίχουλα χωρίς
να ζητήσει το καρβέλι, να πολεμήσει
την Ακροδεξιά και τον φασισμό χωρίς
ταξική συνείδηση και πάλη. Ως γνω-
στόν, αυτές οι προσπάθειες αποτυγχά-
νουν και το «μικρότερο κακό» οδηγεί
στο μεγαλύτερο.
Η ανασύσταση της κομμουνιστικής
ελπίδας και της επαναστατικής απει-
λής είναι μονόδρομος όχι μόνο για την
πραγμάτωση των «τελικών σκοπών»
αλλά και για την ύπαρξη νικών και κα-
τακτήσεων σήμερα. Σε καιρούς υποχώ-
ρησης η εκκίνηση δεν μπορεί παρά να
είναι η άρση των αιτίων που την προκά-
λεσαν. Το κομμουνιστικό πρόγραμμα
των «τελικών σκοπών» είναι αναγκαίο
όχι σαν μακρινή επαγγελία και συμβο-
λική υπόσχεση, αλλά σαν οδηγός για
δράση απέναντι στην καπιταλιστική
πραγματικότητα, σαν ρυθμιστική αρχή
αποτίμησης οποιουδήποτε κινήματος
και αιτήματος. Στη λαϊκά κατανοητή
πτυχή του, σαν αντικαπιταλιστικό πρό-
γραμμα πάλης, γεφυρώνει την απόστα-
ση ανάμεσα στους σημερινούς δυσμε-
νείς συσχετισμούς και την επανάσταση.
Εξίσου αναγκαία είναι η επαναθε-
μελίωση της επαναστατικής Αριστε-
ράς, η συγκρότηση κομμουνιστικής ορ-
γάνωσης, όχι ως αυτοσκοπός αλλά ως
το αναγκαίο μέσο. Η σχέση με το πα-
ρελθόν του «ιστορικού κομμουνισμού»
δεν μπορεί παρά «να διασώζει τον επα-
ναστατικό του πυρήνα», τον απελευθε-
ρωτικό του χαρακτήρα, να διδάσκεται
από τις εμπειρίες εργατικής εξουσίας
και δημοκρατίας καθώς και από τις
εκτροπές και μεταλλάξεις που ακύρω-
σαν την ουσία του οδηγώντας στην ατι-
μωτική του κατάρρευση.
Μπάμπης Συριόπουλος
9
Ο επαναστατικός
δρόμος
υπόθεση
του σήμερα
Οι επαναστάσεις τιμώνται, οι
βιογραφίες των πρωταγωνιστών
τους μνημονεύονται σε επετεί-
ους και αφιερώματα. Ωστόσο,
ανάγονται κυρίως στην ιστορική
και συμβολική τους σημασία,
θεωρούνται κατάλληλες για να
συζητιούνται σε ακαδημαϊκούς
κύκλους και συνέδρια.
Αντίθετα, ο επαναστατικός δρό-
μος δεν συζητιέται συνήθως σαν
αναγκαία πλευρά της σημερινής
πάλης απέναντι στην επίθεση
του κεφαλαίου. Η αλήθεια είναι
ότι οι επαναστάσεις δεν γίνονται
κατά παραγγελία, δεν μπορεί να
είναι αποτέλεσμα μιας αυθαί-
ρετης υποκειμενικής βούλησης
και απόφασης. Παρ’ όλα αυτά,
δεν προκύπτουν μόνο από την
ωρίμανση των αντικειμενικών
συνθηκών, ούτε τις γεννάει
κάποια απρόσωπη «ιστορία
χωρίς υποκείμενο». Γίνονται
συνειδητά από την εργατική
τάξη και τους συμμάχους της και
προετοιμάζονται συνειδητά από
τις επαναστατικές πρωτοπορίες
και μάλιστα στους καιρούς της
υποχώρησης και της ήττας.
Δεν αρκούν ούτε η επίκληση του
κομμουνισμού και της ιστορίας
του, ούτε η απόρριψη του κοινο-
βουλευτικού δρόμου και του κυ-
βερνητισμού, ούτε οι αντικαπιτα-
λιστικοί στόχοι για τα κομματικά
προγράμματα και το κίνημα. Η
πολιτική έχει κέντρο την κρατική
εξουσία και η επαναστατική
πολιτική υπονομεύει το αστικό
κράτος από τώρα. Το αντικαπι-
ταλιστικό πρόγραμμα πάλης δεν
είναι κυβερνητικό πρόγραμμα
ούτε οι αντικαπιταλιστικοί στόχοι
κατατίθενται ως νομοσχέδια στη
Βουλή. Διεκδικούνται από ένα
ανατρεπτικό εργατικό κίνημα και
κατακτούνται με μαζικό πολιτικό
εκβιασμό. Απέναντι στο αστικό
κράτος ορθώνονται όργανα
εργατικής πολιτικής, φύτρα
εργατικής εξουσίας που θα το
ανατρέψουν.
Η λογική και τα μέσα της εξω-
κοινοβουλευτικής επαναστατικής
πάλης ξεκινάνε από σήμερα, ο
επαναστατικός δρόμος κατεβαί-
νει από τα ιστορικά βιβλία στη
ζωή γιατί είναι ο μοναδικός δρό-
μος όχι για το μικρότερο κακό
αλλά για πραγματικές νίκες.
10 ΣΑΒΒΑΤΟ 29 - ΚΥΡΙΑΚΗ 30 ΙΟΥΛΙΟΥ 2023
Περιφερειακές εκλογές
Οι δυνάμεις της αντικαπιταλιστικής
Αριστεράς κόντρα στο αντιδημοκρατικό 3%
Σ
ε προεκλογικούς ρυθ-
μούς μπαίνουν οι πε-
ριφερειακές κινήσεις
της αντικαπιταλιστι-
κής Αριστεράς οργα-
νώνοντας μέσα από ολομελεια-
κές διαδικασίες, συσκέψεις και
παρεμβάσεις τη δράση τους για
το επόμενο διάστημα. Έτσι, ο
Ιούλιος αναδεικνύεται σε κρίσι-
μο μήνα για την προετοιμασία
των κινήσεων ενόψει των εκλο-
γών σε όλα τα επίπεδα (προ-
γραμματικό περιεχόμενο, εκλο-
γική διακήρυξη, συγκρότηση
ψηφοδελτίου).
Οι επόμενες δημοτικές και
περιφερειακές εκλογές θα διε-
ξαχθούν στις 8 Οκτωβρίου, λί-
γους μόνο μήνες μετά τις διπλές
βουλευτικές εκλογές και τον
αρνητικό συσχετισμό που απο-
τύπωσαν. Το αποτέλεσμά τους
επηρεάζεται προφανώς από τις
γενικές πολιτικές και κοινωνι-
κές εξελίξεις αλλά ταυτόχρονα
μπορεί να αποτελέσει ένα πρώ- Τη συμμετοχή τους στις εκλογές έχουν ανακοινώσει οι περιφερειακές κινήσεις σε Αττική,
το βήμα για την ανασυγκρότηση Κεντρική Μακεδονία, Δυτική Ελλάδα, Βόρειο Αιγαίο και Ήπειρο. Σε φάση προετοιμασίας
της αντικαπιταλιστικής Αριστε- και συλλογικής συζήτησης βρίσκονται οι περιφερειακές κινήσεις σε Θεσσαλία, Κρήτη,
ράς. Η πολιτική μάχη των επό- Ανατολική Μακεδονία-Θράκη και αλλού
μενων τοπικών εκλογών γίνεται
σε δύσκολες και πρωτόγνωρες
συνθήκες για την αντικαπιτα-
λιστική Αριστερά. Ο αρνητικός
συσχετισμός, το αντιδημοκρατι-
Αττική
Τη συμμετοχή στις περιφερειακές εκλογές αποφά-
σισε η Αντικαπιταλιστική Ανατροπή στην Αττική στη συνέ-
λευση που πραγματοποίησε την Τετάρτη 19 Ιουλίου.
Η απόφαση ήταν αποτέλεσμα μιας σημαντικής ολο-
μελειακής προσπάθειας που έκανε η κίνηση το τελευ-
ταίο διάστημα, με προηγούμενους σταθμούς τη συ-
νέλευση απολογισμού της δράσης της και τη σύσκεψη
για την ενωτική παρέμβαση της αντικαπιταλιστικής
και ριζοσπαστικής Αριστεράς στην Περιφέρεια Αττι-
κής. Ενώ, από την τελευταία συνέλευση προέκυψε η
Πολιτική
Κώστας Παπαγεωργίου
σημαντική πρωτοβουλία για τη διαδήλωση που έγινε
τη Δευτέρα 24 Ιουλίου στην Αθήνα ενάντια στην πο-
λιτική που πυρπολεί τα δάση, το περιβάλλον και τις
ζωές μας με αφορμή τις καταστροφικές πυρκαγιές σε
όλη τη χώρα.
Όπως τονίζει η κίνηση «η “νέα” κυβέρνηση της
ΝΔ, ξεκινάει ήδη να ξεδιπλώνει τις επιθέσεις της
ενάντια στην εργατική τάξη, τα λαϊκά στρώματα και
τη νεολαία. Η αντίσταση είναι αναγκαία γιατί οι επι-
θέσεις είναι ολόπλευρες: από τις ιδιωτικοποιήσεις
του ΕΣΥ, του νερού και κάθε κοινωνικής υπηρεσίας,
τις μαζικές απολύσεις συμβασιούχων στους δήμους,
τη συνέχιση του πλιάτσικου των ιδιωτών στην ενέρ-
γεια και τις συγκοινωνίες, που κοστίζει ανθρώπινες
ζωές, το δικαίωμα στην στέγαση με την ξετσίπωτη
στήριξη των τραπεζιτών. Μέχρι την επίθεση στους
πρόσφυγες με την συγκάλυψη των εγκλημάτων στα
σύνορα, που πάει χέρι-χέρι με την κανονικοποίηση
των φασιστών, και την επίθεση στις γυναίκες με την
κλιμάκωση του σεξισμού».
Ειδικά στην Αττική, η καταστροφική πολιτική της
διοίκησης Πατούλη αποτυπώνεται σε όλα τα μέτωπα
με την προτεραιότητα εξυπηρέτησης ιδιωτικών συμ-
κό όριο του 3%, το δυσβάσταχτο
οικονομικό κόστος για τα παρά-
βολα και τα έξοδα των ψηφο-
δελτίων, τα ασφυκτικά χρονικά
πλαίσια που υπάρχουν δημιουρ-
γούν σημαντικές δυσκολίες στην
παρουσία της αντικαπιταλιστι-
κής πτέρυγας στις περιφερεια-
κές εκλογές.
Παρ’ όλα αυτά, οι δυνάμεις
της αντικαπιταλιστικής Αριστε-
ράς, σε αρκετές περιφέρειες
θα δώσουν την εκλογική μάχη
από τη σκοπιά της υπεράσπισης
του αναγκαίου προγραμματι-
κού πλαισίου για τη νικηφόρα
έκβαση των αγώνων. Ενώ, και
στις περιφέρειες που τελικά δε
θα γίνει κατορθωτό να κατέβουν
ψηφοδέλτια της αντικαπιτα-
λιστικής Αριστεράς, δίνουν τη
μάχη της ανασυγκρότησης των
δυνάμεων και της αγωνιστικής
παρουσίας το επόμενο διάστη-
μα. Ήδη τη συμμετοχή τους στις
εκλογές έχουν ανακοινώσει οι
περιφερειακές κινήσεις στην
Αττική, την Κεντρική Μακεδο-
νία, τη Δυτική Ελλάδα, το Βό-
ρειο Αιγαίο, την Ήπειρο. Ενώ,
σε φάση προετοιμασίας και
συλλογικής συζήτησης βρίσκο-
νται οι περιφερειακές κινήσεις
σε Θεσσαλία, Κρήτη, Ανατολική
Μακεδονία-Θράκη και αλλού.
φερόντων. Η διαχείριση της πανδημίας, η επίθεση
στους ελεύθερους δημόσιους χώρους και στο αστικό ή
περιαστικό πράσινο, η υλοποίηση των πολιτικών του
ΠΕΠ Αττικής, η καταστροφική διαχείριση των απορ-
ριμμάτων και το νέο ΠΕΣΔΑ της καύσης, η COSCO σε
Πειραιά-Πέραμα, η τουριστικοποίηση του κέντρου
της Αθήνας, η τσιμεντοποίηση ρεμάτων στην Αττική
και οι δοκιμασίες του λαού της Αττικής στα χιόνια,
τις πυρκαγιές και τις πλημμύρες είναι μόνο μερικά
παραδείγματα.
Η Αντικαπιταλιστική Ανατροπή στην Αττική θα δώσει
τη μάχη για να σπάσει το αντιδημοκρατικό όριο του
3%, με το οποίο η ΝΔ προσπαθεί να αποκλείσει κάθε
«ενοχλητική», μαχόμενη και ριζοσπαστική φωνή που
πάει κόντρα στο σύστημα εξουσίας και τα συμφέρο-
ντα που υπηρετεί. Και ταυτόχρονα, παρά τη μικρή
μέχρι τώρα ανταπόκριση, θα επιμείνει στο κάλεσμα
συμπόρευσης και συνεργασίας στον κόσμο των κινη-
μάτων και το πολιτικό δυναμικό της ριζοσπαστικής,
αντιδιαχειριστικής και αντικαπιταλιστικής Αριστεράς
που αντιλαμβάνεται ότι οι αντιστάσεις δεν μπορούν
να βγουν νικηφόρες αν δεν αμφισβητηθεί η κερδοφο-
ρία του κεφαλαίου και η πολιτική της ΕΕ.

Βόρειο Αιγαίο
Στο Βόρειο Αιγαίο η περιφερειακή
κίνηση Ανταρσία στο Αιγαίο -
Αντικαπιταλιστική Αριστερά αποφάσισε
την κάθοδό της στις περιφερειακές
εκλογές με επικεφαλής τον σημερινό
περιφερειακό σύμβουλο της
παράταξης Νίκο Μανάβη. Από το
2010 έως και σήμερα, μέσα από
τις συλλογικές της διαδικασίες
και τη δράση της μέσα και έξω
από το περιφερειακό συμβούλιο,,
η κίνηση αποτελεί τη φωνή του
εργαζόμενου και της εργαζομένης,
του φτωχομεσαίου αγρότη και
αγρότισσας, του άνεργου και της
άνεργης, του νέου και της νέας, του
πρόσφυγα και της προσφύγισσας.
Σήμερα, η περιφέρεια Βορείου
Αιγαίου αποτελεί, με το πρόσχημα
της «πράσινης ανάπτυξης»,
βασικό μοχλό της επίθεσης των
κυβερνήσεων, της ΕΕ και του
κεφαλαίου στα λαϊκά συμφέροντα.
Ανεμογεννήτριες και φωτοβολταϊκά
πάρκα επιχειρείται να φυτευτούν
σε όλα τα μεγάλα νησιά του Βορείου
Αιγαίου και προετοιμάζονται
φαραωνικά αντιπεριβαλλοντικά έργα
που θα ανεβάσουν το κόστος της
ύδρευσης χωρίς να καλύπτουν τις
λαϊκές ανάγκες. Την ώρα που δίνεται
κάθε μικρή και μεγάλη διευκόλυνση
στο τουριστικό κεφάλαιο για να
αυξήσει την κερδοφορία του,
διαλύοντας την παραγωγική βάση
και το φυσικό περιβάλλον των
νησιών.
Η αντιπροσφυγική πολιτική
που στηρίζει και υπηρετεί και η
περιφερειακή αρχή οδηγεί σε όλο
και περισσότερα θανατηφόρα
ναυάγια και στην περιοχή αυτή, στη
δημιουργία νέων κλειστών φυλακών
για τους πρόσφυγες, ενισχύει τον
εθνικισμό και τον ρατσισμό. Ενώ,
όσο οι εξοπλισμοί αυξάνονται
τόσο μεγαλώνει ο κίνδυνος μιας
ελληνοτουρκικής πολεμικής
σύγκρουσης, στο πλαίσιο του
ιμπεριαλιστικού ανταγωνισμού των
δύο αστικών τάξεων, που θα είναι
πολλαπλά καταστροφική για τους
κατοίκους και στις δύο πλευρές του
Αιγαίου.
Πολιτική
∆υτική Ελλάδα
Παρούσα στη μάχη των
περιφερειακών εκλογών δηλώνει η
Αριστερή Παρέμβαση - Αντικαπιταλιστική
Κίνηση στη Δυτική Ελλάδα. Μέσα
από συσκέψεις μελών και φίλων
της περιφερειακής κίνησης
που πραγματοποιήθηκαν τις
προηγούμενες εβδομάδες σε Πάτρα,
Αγρίνιο και Πύργο, συζητήθηκε ο
απολογισμός της λειτουργίας της
περιφερειακής κίνησης, η πολιτική
και κοινωνική κατάσταση που
διαμορφώνεται στη Δυτική Ελλάδα
και αποφασίστηκαν οι βασικοί
πολιτικοί άξονες του προγράμματός
της, με το οποίο επιδιώκει να θέσει
στο επίκεντρο τις ανάγκες των
εργαζομένων της πόλης και της
υπαίθρου. Συμφωνήθηκε ομόφωνα
να συγκροτηθεί ομάδα συλλογικής
εκπροσώπησης της κίνησης, ενώ
επικεφαλής του συνδυασμού θα
είναι εκ νέου ο Χρήστος Κοσίνας, νυν
περιφερειακός σύμβουλος στη Δυτική
Ελλάδα.
Παρά τις τολμηρές προεκλογικές
εξαγγελίες για «έκρηξη» ανάπτυξης
και μείωση της ανεργίας, αυτό που
αποτυπώνεται, τέσσερα χρόνια
μετά τις τελευταίες εκλογές, είναι
τα ταξικά αποτελέσματα μιας
αντεργατικής, περιβαλλοντοκτόνας
πολιτικής που αλλάζει ριζικά
τον χαρακτήρα της περιοχής.
Ενίσχυση της επιχειρηματικότητας
προς όφελος του κεφαλαίου,
διάλυση των δημόσιων υποδομών
(δημόσια υγεία, οδικό δίκτυο),
μια άνευ προηγουμένου επίθεση
στο περιβάλλον και τη φύση
(ανεμογεννήτριες, φωτοβολταϊκά),
ενώ προχωρά η αναδιάρθρωση στην
αγροτική/κτηνοτροφική/αλιευτική
παράγωγη που αλλάζει τον χαρακτήρα
των εκμεταλλεύσεων στη βάση των
κατευθύνσεων της νέας ΚΑΠ και των
αναγκών πολυεθνικών του κεφαλαίου
και τελικά οδηγεί στον αφανισμό τους
φτωχομεσαίους αγρότες.
Μόνος δρόμος απέναντι σε όλα
αυτά είναι η αντιπολίτευση από
την σκοπιά των εργατικών-λαϊκών
συμφερόντων, της προστασίας του
περιβάλλοντος και της προάσπισης
του δημόσιου χώρου και των δημόσιων
αγαθών. Η άρνηση κάθε λογικής
συνδιαχείρισης και συναίνεσης, η μη
αποδοχή του μονόδρομου των ΕΣΠΑ
και στην ανακύκλωση της ανεργίας,
η σύγκρουση με το τοπικό και το
κεντρικό κράτος, τα επιχειρηματικά
συμφέροντα και τις πολιτικές της ΕΕ.
ΣΑΒΒΑΤΟ 29 - ΚΥΡΙΑΚΗ 30 ΙΟΥΛΙΟΥ 2023
Ήπειρος
Το «παρών» στην εκλογική μάχη θα
δώσει και η περιφερειακή κίνηση
Αριστερή Παρέμβαση στην Ήπειρο
που πραγματοποιεί συνέλευση τη
Δευτέρα 31 Ιουλίου στις 7.30 μ.μ.
στην αίθουσα της περιφέρειας
(Στοά Σάρκα) για να συγκροτήσει
την εκλογική της παρέμβαση. Όπως
σημειώνει στο κάλεσμά της, «Δήμοι
και οι Περιφέρειες μέσα σε ένα
ασφυκτικό νομοθετικό πλαίσιο,
είναι το μακρύ χέρι ενός αυταρχικού
καπιταλιστικού κράτους». Στηρίζουν
τα επιχειρηματικά συμφέροντα και
αναπαράγουν την κυρίαρχη πολιτική.
Ζωτικές κοινωνικές υπηρεσίες και
αγαθά, όπως τα απορρίμματα, ο
φωτισμός, η ύδρευση, παραδίδονται
σταδιακά στο κεφάλαιο. Τεχνικά
έργα επιλέγονται και κατευθύνονται
μέσω των ΕΣΠΑ, υποδομές
(αεροδρόμιο Ακτίου, Ιωαννίνων,
λιμάνι Ηγουμενίτσας, Εγνατία οδός
κ.α.) ξεπουλιούνται στα ιδιωτικά
συμφέροντα.
Οι αντιδραστικοί νόμοι
Θεοδωρικάκου-Βορίδη, σε συνέχεια
του βαθιά αντιδημοκρατικού
πλαισίου λειτουργίας του τοπικού
κράτους που δημιούργησαν οι
νόμοι «Καλλικράτης» (ΠΑΣΟΚ) και
«Κλεισθένης Ι και ΙΙ» (ΣΥΡΙΖΑ),
διευκόλυναν την υλοποίηση των
αντιλαϊκών αυτών σχεδιασμών.
Έτσι, οι υπηρεσίες δήμων και
περιφερειών αποστερούνται από
μόνιμο και ειδικευμένο προσωπικό
και οδηγούνται πρώτα στην
απαξίωση και στη συνέχεια στην
ιδιωτικοποίηση, ενώ οι ελαστικές
μορφές εργασίας κυριαρχούν.
Απέναντι σε αυτή την κατάσταση,
το δίλημμα που βάζει η κίνηση και
καλεί το λαό σε συστράτευση είναι
ένα. Είτε με την καπιταλιστική
βαρβαρότητα όπου οι ζωτικές μας
ανάγκες (νερό, απορρίμματα,
ελεύθεροι χώροι, αναψυχή,
διασκέδαση, υγεία, παιδεία) θα είναι
εμπορεύματα και η ζωή μας θα είναι
«επιβίωση» είτε με το ανταγωνιστικό
κίνημα εργαζομένων, νεολαίας
και ανέργων, μικρών αγροτών και
κτηνοτρόφων, στην αντεπίθεση για
μια αξιοπρεπή ζωή στις πόλεις και τα
χωριά μας.
11
Κ. Μακεδονία
Πρόταση ενότητας και αγώνα απέναντι
στην κυβέρνηση, την περιφερειακή δι-
οίκηση Κεντρικής Μακεδονίας και τον
αντιδημοκρατικό εκλογικό νόμο απευ-
θύνει η περιφερειακή κίνηση Ανταρσία
στην Κεντρική Μακεδονία - Αντικαπιταλιστική
Αριστερά. Στη συνέλευση της κίνησης
που πραγματοποιήθηκε στη Θεσσαλονί-
κη την Πέμπτη 6 Ιούλη, αποφασίστηκε
πως οι δυνάμεις της αντικαπιταλιστικής
Αριστεράς θα παρέμβουν στην εκλογική
μάχη ενάντια στην κυβέρνηση και την
πολιτική που χαράζει με την ΕΕ, την
περιφερειακή διοίκηση Τζιτζικώστα και
τους δημάρχους που τη στηρίζουν. Με
κατεύθυνση συγκρότησης μαζικού λαϊ-
κού κινήματος αποφασιστικής δράσης
και στόχο ανατροπής για μια ζωή αξιο-
βίωτη ενάντια στην καπιταλιστική βαρ-
βαρότητα και τη λεηλασία ανθρώπων
και περιβάλλοντος από το κεφάλαιο.
Το αντικαπιταλιστικό πρόγραμμα
που καταθέτει η Ανταρσία στην Κεντρι-
κή Μακεδονία - Αντικαπιταλιστική Αριστερά
βασίζεται στη σύγκρουση με τα κερδο-
σκοπικά σχέδια του κεφαλαίου στην
Κεντρική Μακεδονία: από τα φωτο-
βολταϊκά και τις ανεμογεννήτριες ως τη
λεηλασία των Σκουριών και τα πλάνα
για ιδιωτικοποίηση του Ολύμπου, από
την απειλή της καύσης απορριμμάτων
και σταθμού LNG ως την ιδιωτικοποίηση
του Μετρό και της ΕΥΑΘ στη Θεσσαλο-
νίκη, είναι πια σαφές πως σχεδιάζουν
ενάντια στους εργαζόμενους, τις κοινω-
νικές ανάγκες και το περιβάλλον.
Αυτή τη στρατηγική στηρίζουν κυ-
βέρνηση, ΕΕ και πολιτικό σύστημα μέσα
από τα ΕΣΠΑ, το «πακέτο ανάκαμψης»
και την λεγόμενη «πράσινη οικονομία».
Γι’ αυτό και σήμερα είναι καθοριστικής
σημασίας ζήτημα, ο δημόσιος πλούτος
και τα αγαθά να περάσουν στο Δημό-
σιο, με εργατικό και κοινωνικό έλεγχο.
Να καταργηθεί το ΤΑΙΠΕΔ και όλες οι
ιδιωτικοποιήσεις σε ρεύμα, νερό, δη-
μόσιους χώρους, υποδομές και δίκτυα.
Ένα πρόγραμμα σαν και αυτό προϋπο-
θέτει βέβαια την πάλη για τη διαγραφή
του χρέους, το ξήλωμα των τριών μνη-
μονίων και των δεσμεύσεων του «πα-
κέτου ανάκαμψης», την έξοδο από την
ΕΕ και το ευρώ και αποτελεί την καρδιά
του προγραμματικού πλαισίου που
στήριξε η κίνηση, μέσα και έξω από το
περιφερειακό συμβούλιο, με την εκλογή
εκπροσώπου στις τρεις εκλογικές ανα-
μετρήσεις από το 2010 και έπειτα. Σε
σύνδεση με τους λαϊκούς αγώνες και τις
οργανωμένες συλλογικές δυνάμεις της
περιοχής, σχήματα, δημοτικές κινήσεις
και επιτροπές αγώνα.
12 ΣΑΒΒΑΤΟ 29 - ΚΥΡΙΑΚΗ 30 ΙΟΥΛΙΟΥ 2023 Η άλλη όψη

Captainlinux | Γιώργος Μουρμούρης

Πύρινος
όλεθρος
Για άλλη μια χρονιά η χώρα καίγε-
ται από άκρη σε άκρη. Μέσα σε λί-
γες εβδομάδες οι πυρκαγιές έχουν
Πολιτικές
εγκατάλειψης
αποτεφρώσει εκατοντάδες χιλιάδες
στρέμματα δάσους και αγροτικών
εκτάσεων, ενώ μέχρι την ώρα που
γράφονταν αυτές οι γραμμές πέντε
άνθρωποι, συμπεριλαμβανομένων

καίνε δάση
των πιλότων του Canadair που έπε-
σε στην Καρυστία, είχαν χάσει τη
ζωή τους.
Στο νησί της Ρόδου, τα πύρινα μέτωπα
που μαίνονται επί δέκα ημέρες αποτέ-

και ζωές
φρωσαν τουλάχιστον 150.000 στρέμ-
ματα, προκαλώντας ανυπολόγιστες
καταστροφές στην τοπική χλωρίδα
και πανίδα, αλλά και σε οικιστικούς
ιστούς. Το δίπολο «κλίμα εφησυ-
χασμού - μαζικές εκκενώσεις» στο

οποίο κινείται και φέτος η κυβέρνηση
προκάλεσε τις προηγούμενες ημέρες
σκηνικά χάους στο τουριστικό νησί,
με δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους να
εγκαταλείπουν όπως-όπως τα κατα-
λύματα, αναζητώντας καταφύγιο στις
ακτές, καθώς τους κύκλωναν οι φλό-
γες. Μεγάλη είναι η καταστροφή και
στη βόρεια Κέρκυρα, ενώ τις πληγές
της μετρά η νότια Εύβοια. Στη Μα-
γνησία, ένα μέτωπο που εκδηλώθη-
κε σε πεδινή, πλήρως προσβάσιμη,
περιοχή έλαβε γρήγορα διαστάσεις,
επεκτεινόμενο στη βιομηχανική πε-
ριοχή του Βόλου, πνίγοντας την πόλη
στους καπνούς αλλά και στερώντας
τη ζωή σε δύο ανθρώπους που βρή-
καν τραγικό θάνατο. Στη Λαμία, το
πύρινο μέτωπο έκαψε εκτάσεις στις
παρυφές της πόλης.
«Α
πέναντι σε αυτό που
αντιμετωπίζει ολό-
κληρος ο πλανήτης,
ειδικά η Μεσόγειος
που είναι hotspot
για την κλιματική αλλαγή, δεν υπάρχει
μία μαγική άμυνα. Αν υπήρχε, θα την
είχαμε εφαρμόσει». Είναι τα λόγια του
Κυριάκου Μητσοτάκη που, κατά την
εισήγησή του στο υπουργικό συμβούλιο
την Τρίτη 25 Ιουλίου, πέταξε ξανά την
«μπάλα στην εξέδρα» αναφορικά με τις
κυβερνητικές ευθύνες για τη συγκλο-
νιστική καταστροφή που συντελείται
για μια ακόμη χρονιά σε ολόκληρη την
Ελλάδα από τις δασικές πυρκαγιές.
Η κλιματική αλλαγή, βεβαίως, δεν
προέκυψε «χθες». Ήδη από τα τέλη
της δεκαετίας του 1960 οι επιστήμονες
προειδοποιούν ότι η εκτόξευση των
εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου
από τη βιομηχανική επανάσταση και
μετά θα οδηγήσει σε υπερθέρμανση
του πλανήτη, με ανυπολόγιστες συνέ-
πειες. Επί δεκαετίες όμως, κεφάλαιο,
κράτη και κυβερνήσεις κώφευαν.
Ακόμα και όταν η συζήτηση περί κλι-
ματικής αλλαγής έγινε «της μόδας»
όμως, την τελευταία δεκαπενταετία,
ελάχιστες είναι οι ουσιαστικές κινή-
σεις που γίνονται για τον περιορισμό
των επιπτώσεών της. Οι διάφορες
συνθήκες παραμένουν κενό γράμμα,
ενώ το ζήτημα της «απανθρακοποίη-
σης» έχει μετατραπεί σε ένα παιχνί-
δι δύναμης: Από τη μία, τα πλούσια
κράτη της Δύσης, που έχοντας περά-
σει στο μετα-βιομηχανικό στάδιο και
κατέχοντας την τεχνογνωσία για την
απεξάρτηση από τον άνθρακα πιέ-
ζουν υποκριτικά για αυστηρότερους
κλιματικούς στόχους — την ώρα που
με το εμπόριο ρύπων και τη ληστρι-
κή τους δράση σε πλανητικό επίπεδο
«πετούν» τη ρύπανση που παράγουν
στον παγκόσμιο νότο. Από την άλλη,
τα αναπτυσσόμενα κράτη που βλέ-
πουν με καχυποψία τους κλιματικούς
στόχους, ως προσπάθεια να ανακοπεί
η ανοδική τους οικονομική πορεία με
περιβαλλοντικό «περιτύλιγμα».
Κάπως έτσι, ενώ μαίνεται αυτή η
διελκυστίνδα –και όσο ο παγκόσμιος
καπιταλισμός απαιτεί συνεχή παρα-
γωγή και κατανάλωση εμπορευμάτων
για να μην εισέρχεται σε κρίσεις– ο
πλανήτης βαδίζει ολοταχώς προς την
κλιματική καταστροφή, με την άνο-
δο της παγκόσμιας θερμοκρασίας να
αναμένεται να ξεπεράσει τον 1,5 βαθ-
μό μέσα στην επόμενη δεκαετία. Υπό
το πρίσμα όλων αυτών, μια κυβέρνη-
ση που ορκίζεται στο κεφάλαιο και
την επιχειρηματικότητα, από άποψη
αρχής «δεν δικαιούται δια να ομιλεί»
για την κλιματική αλλαγή.

Όλα αυτά, την ώρα που οι κάτοικοι

της Αττικής βλέπουν κάποια από τα
τελευταία δάση της πολυπληθέστερης
περιφέρειας της χώρας να έχουν με-
τατραπεί σε στάχτη, με τους επιστή- Μέσα σε λίγες
μονες να προειδοποιούν ότι πλέον η εβδομάδες
προοπτική της ερημοποίησης φαντά- οι πυρκαγιές έχουν
ζει αναπόφευκτη. αποτεφρώσει
εκατοντάδες
Η κυβέρνηση με κυνισμό αποδίδει χιλιάδες στρέμματα,
την πρωτοφανούς έκτασης κατα- ενώ μετράμε
στροφή στην κλιματική αλλαγή, της πέντε θανάτους
οποίας η επέλαση όμως μόνο άλλοθι συνανθρώπων μας.
δεν αποτελεί για τις δικές της ευθύ- Μια κυβέρνηση
νες αλλά και του κράτους. Ίσα ίσα, που ορκίζεται στο
κεφάλαιο και την
που οι επιστήμονες προειδοποιού-
επιχειρηματικότητα,
σαν εδώ και δεκαετίες για την έλευ- «δεν δικαιούται δια
ση της κρισιακής κατάστασης που να ομιλεί» για την
βιώνουμε σήμερα, όμως κεφάλαιο κλιματική αλλαγή
και κυβερνήσεις κώφευαν υπηρετώ-
ντας τον μοναδικό «θεό» που ανα-
γνωρίζουν: το χρήμα.
 Η άλλη όψη ΣΑΒΒΑΤΟ 29 - ΚΥΡΙΑΚΗ 30 ΙΟΥΛΙΟΥ 2023 13
πυρκαγιών να παραμένει ουσιαστικά
ανενεργός για δεκαετίες, με συνέπει-
Χρίστος Κρανάκης
ες που αποτυπώνονται στα στα-
τιστικά μεγέθη των πυρκαγιών
της ίδιας περιόδου».
Πιο πρόσφατα, τον
Ο «υδάτινος
πλανήτης»
Μάιο του 2022, έκθεση της
WWF διαπίστωνε ανισο-
κατανομή των κονδυλί-
ων μεταξύ καταστολής
και πρόληψης, με το
83,95% των πόρων την
περίοδο 2016-2020 να
τυλίγεται
κατευθύνεται προς την
καταστολή και μόλις το
16,05% προς την πρό-
στις φλόγες
ληψη. Είναι ενδεικτικό
ότι ο ΟΗΕ ζητά να διατί-
θεται το 45% του προϋπο-
λογισμού για την πρόληψη
και την ετοιμότητα, το 35%
για την καταστολή των πυρ-
καγιών και το 20% για την απο-
κατάσταση.
Σε τραγική κατάσταση όμως βρί-
σκεται και το Πυροσβεστικό Σώμα, όπου
τον Νοέμβριο του 2022 τα οργανικά κενά
ξεπερνούσαν τις 3.500 θέσεις. Η συνολική
δύναμη του Πυροσβεστικού Σώματος πανελ-
Τα οργανικά κενά λαδικά υπολογίζεται σε περίπου 14.000 μό-
νιμους ή πενταετούς υποχρέωσης πυροσβέ-
στην Πυροσβεστική στες, 2.500 εποχικούς και 4.000 εθελοντές,
οι οποίοι, ωστόσο, πέρα από λίγες βάρδιες
τον Νοέμβριο το μήνα, ενεργοποιούνται πλήρως μόνο όταν

Ο
μια περιοχή κηρύσσεται σε κατάσταση έκτα-
ξεπερνούσαν κτης ανάγκης. Το προσωπικό της Πυροσβε-
στικής Υπηρεσίας είναι γερασμένο, με απο-
χι. Ούτε οι πυρκαγιές, ούτε δημιουργεί αισθητά πιο εύφλεκτα
οι ανεπαρκείς υποδομές της οικοσυστήματα από ό,τι στο παρελ-
Πολιτικής Προστασίας συνι- θόν, αυξάνοντας το ποσοστό εξάτμι-

τις 3.500 θέσεις

Όσον αφορά καθ’ αυτό το ζήτημα των
πυρκαγιών στην Ελλάδα, η κατάσταση επι-
δεινώνεται συνεχώς τις τελευταίες δύο δε-
καετίες. Πολλοί θεωρούν ως σημείο καμπής
το έτος 1998, όταν η τότε κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ
παρέδωσε το έργο της δασοπυρόσβεσης από
τη δασική στην πυροσβεστική υπηρεσία, που
έως τότε επενέβαινε μόνο σε αστικές πυρ-
καγιές. Η ραγδαία αστικοποίηση των τελευ-
ταίων δεκαετιών, με παράλληλη εξαφάνιση
επαγγελμάτων που σχετίζονται με το δάσος,
συνέβαλαν στην εγκατάλειψη των οικοσυ-
στημάτων. Ακολούθησε, την περίοδο των
μνημονίων, η καταβαράθρωση της χρηματο-
δότησης όλων των τομέων που σχετίζονται με
την πρόληψη και την αντιμετώπιση των πυρ-
καγιών. Πρώτο θύμα, οι δασικές υπηρεσίες,
που σήμερα αποτελούν μια «σκιά» (περίπου
το 10%) αυτού που ήταν πριν 20 χρόνια.
Το 2019, η έκθεση της «επιτροπής
Γκολντάμερ», που συστάθηκε για να διερευ-
νήσει τα αίτια της καταστροφής στο Μάτι,
διαπίστωνε ότι «η χρηματοδότηση των μέ-
τρων και έργων για την πρόληψη των πυρ-
καγιών δασών και υπαίθρου βαίνει συνεχώς
μειούμενη τις τελευταίες δεκαετίες. Κατά
συνέπεια, ο προληπτικός αντιπυρικός σχε-
διασμός για την προστασία των δασών έχει
στην ουσία εγκαταλειφθεί από πολλά χρό-
νια». Η έκθεση διαπίστωνε ότι λόγω υποχρη-
ματοδότησης οι ΟΤΑ και κυρίως οι δασικές
υπηρεσίες δεν μπορούν να φέρουν εις πέρας
τις απαιτούμενες προληπτικές ενέργειες, με
αποτέλεσμα «ο τομέας της πρόληψης των
τέλεσμα η είσοδος νέων ανθρώπων στο Σώμα
μέσω της πυροσβεστικής ακαδημίας να μην
αρκεί για να αντιστραφεί η μείωση του αριθ-
μού των εν ενεργεία πυροσβεστών.
Ακόμα χειρότερη είναι η κατάσταση όσον
αφορά τον εξοπλισμό του πυροσβεστικού
σώματος, με τις μεγαλύτερες ελλείψεις να
εντοπίζονται στα οχήματα εδάφους. Παρά
τις όποιες προσθήκες πραγματοποιήθηκαν
τα τελευταία χρόνια, κυρίως μέσω δωρεών,
μόνο το 20% του στόλου είναι νεότερο από
δέκα ετών, ενώ μόνο το 40% θεωρείται αξιό-
πιστο. Οι βλάβες στα πυροσβεστικά οχήματα
αποτελούν καθημερινό φαινόμενο, ενώ πολ-
λά από αυτά παραμένουν σε αχρηστία για
μεγάλα χρονικά διαστήματα. Αντίστοιχης
παλαιότητας είναι και τα εργαλεία, αλλά και
ο ατομικός εξοπλισμός των πυροσβεστών.
Ο τομέας των εναέριων μέσων παρουσι-
άζει σχετική επάρκεια, καθώς η Ελλάδα έχει
έναν αρκετά μεγάλο στόλο που απαρτίζεται
συνολικά από 89 αεροπλάνα και ελικόπτερα,
κρατικά και μισθωμένα. Όμως το γεγονός
ότι οι βιομηχανίες κατασκευής αεροσκα-
φών, σε παγκόσμιο επίπεδο, επενδύουν θη-
ριώδη κεφάλαια στην έρευνα και ανάπτυξη
πολεμικών αεροσκαφών (που άλλωστε έχουν
μεγαλύτερη ζήτηση από τα κράτη) και όχι
στον τομέα της αεροπυρόσβεσης, έχει ως
αποτέλεσμα ο στόλος των πολυσυζητημένων
Canadair να είναι γερασμένος, αφού η πα-
ραγωγή τους έχει σταματήσει εδώ και χρό-
νια. Το αεροσκάφος που συνετρίβη στην Εύ-
βοια συμπλήρωνε σχεδόν μισό αιώνα ζωής…
Είναι, λοιπόν, πολλές και διαφορετικές οι
οδοί μέσω των οποίων κυβερνήσεις, κράτος
και κεφάλαιο αναδεικνύονται ως υπαίτιοι
για τις συγκλονιστικές πυρκαγιές που προ-
καλούν οι δασικές πυρκαγιές.
στούν αποκλειστικά ελληνικά φαι-
νόμενα. Οι φωτιές, σαν μία από τις
πολυσχιδείς εκδοχές της κλιματικής
κρίσης, ξεσπούν με αυξανόμενη συ-
χνότητα και ένταση σε όλο και περισ-
σότερες γωνιές της Γης. Ο «υδάτινος
πλανήτης» μετατρέπεται σε «πλανή-
τη της φωτιάς».
Η γενική εικόνα που έρχεται από
την ιστορική καταγραφή και ανάλυ-
ση των πυρκαγιών τα τελευταία χρό-
νια είναι «αποπνικτική». Σύμφωνα
με τη NASA, δεν υπάρχει σχεδόν
καμία σπιθαμή της Γης που να μέ-
νει ανεπηρέαστη από τις πυρκαγιές.
Από τα τροπικά βροχοδάση της Νό-
τιας Αμερικής (ήπειρο που φέτος δο-
κιμάστηκε από τη χειρότερη ξηρα-
σία της τελευταίας δεκαπενταετίας με
τη Χιλή να βλέπει 430.000 εκτάρια
να καίγονται), μέχρι τα κωνοφόρα
δάση της Ρωσίας, του Καναδά, της
Σκανδιναβίας αλλά και της Αλάσκας,
οι φωτιές πλέον αποτελούν καθημε-
ρινότητα. Το τρομακτικότερο συμπέ-
ρασμα είναι πως όσο η υπερθέρμαν-
ση του πλανήτη συνεχίζεται, οι εστίες
των πυρκαγιών ξεσπάνε όλο και πιο
κοντά στον Αρκτικό Κύκλο. Φυσικά,
περιοδικά καιρικά φαινόμενο, όπως
το Ελ Νίνιο, που υπάρχει και φέτος,
παίζουν καθοριστικό ρόλο στην εμ-
φάνιση πυρκαγιών. Παρ‘ όλα αυτά,
οι ειδικοί είναι σαφείς: Η κλιματική
κρίση και η αδηφάγα παρέμβαση
του καπιταλισμού στο περιβάλλον,
λειτουργούν ως επιταχυντές και με-
γεθυντές των όποιων καταστροφι-
κών φαινομένων. Η υπερθέρμανση
σης του νερού και άρα τη συχνότητα
εμφάνισης φαινομένων ξηρασίας.
Ακόμα και η βλάστηση της Γης αλ-
λάζει προς όφελος μιας πιο εύφλε-
κτης ξηρής βιομάζας. Ενδεικτικά,
παραδοσιακά φυτά της Μεσογείου
που χρειάζονταν υψηλά ποσοστά
υγρασίας για να αναπτυχθούν, εξα-
φανίζονται και δίνουν τη θέση τους
σε φυτά περισσότερο ανθεκτικά
στην ξηρασία, που όμως είναι πιο
εύφλεκτα.
Η εγγύς γειτονιά μας βρίσκεται
στο «μάτι του κυκλώνα». Οι μεσογει-
ακές χώρες αναμένεται να βιώσουν
αύξηση των κυμάτων καύσωνα κατά
70% έως το τέλος του 21ου αιώνα. Άρα
βρίσκονται αντιμέτωπες με περισσό-
τερες πιθανότητες μεγάλων πυρκα-
γιών. Στις αρχές της εβδομάδας, η
θάλασσα της Μεσογείου κατέγραψε
την υψηλότερη θερμοκρασία στα
χρονικά, κάτι που φυσικά απειλεί το
θαλάσσιο υποσύστημα. Το προηγού-
μενο ρεκόρ υψηλών θερμοκρασιών
σημειώθηκε μόλις το 2003. Τέλος,
σύμφωνα με ειδικούς, τα ευρωπαϊ-
κά κύματα καύσωνα αναμένονται αι-
σθητά μεγαλύτερης διάρκειας.
Μπροστά στη φονική επέλαση
της κλιματικής κρίσης, με τους επι-
στήμονες να προειδοποιούν πως μέ-
χρι και το Ρεύμα του Κόλπου ενδέχε-
ται να καταρρεύσει μέχρι το 2025 (!),
οι ισχυροί του κόσμου δεν φαίνεται
να ανησυχούν. Η πρόσφατη συνε-
δρίαση των G20 απέτυχε να συναι-
νέσει σε ένα κοινό σχέδιο σταδιακής
μείωσης των ορυκτών καυσίμων...
14 ΣΑΒΒΑΤΟ 29 - ΚΥΡΙΑΚΗ 30 ΙΟΥΛΙΟΥ 2023 Επικαιρότητα

43 χρόνια από
τη δολοφονία
ΣΑΡΑΝΤΑ ΤΡΙΑ χρόνια συμπληρώθη-
καν την Παρασκευή 28/7 από την μέρα
που η 21χρονη Σωτηρία Βασιλακοπού-
Ακροβασίες | Βασίλης Παπαγεωργίου
της Σωτηρίας λου, μέλος του φοιτητικού συλλόγου
Βασιλακοπούλου της Παντείου και της ΚΝΕ, έχανε τη
ζωή της από τον εργοδοτικό τραμπού-
κο Μάριο Χαρίτο. Ήταν 28 Ιουλίου
1980 και η Οργάνωση Σπουδάζουσας
Αθήνας της ΚΝΕ και η αχτίδα ΑΕΙ του
ΚΚΕ έκαναν εξορμήσεις σε μεγάλα
εργοστάσια ενάντια στα αντεργατικά
μέτρα της κυβέρνησης. Τότε, ο τρα-
μπούκος Μάριος Χαρίτος, με εργοδο-
τική εντολή, έπεσε με φορτηγό πάνω
στους νέους και τις νέες που μοίραζαν
προκηρύξεις έξω από το εργοστάσιο
της κλωστοϋφαντουργίας ΕΤΜΑ.
Η Σωτηρία Βασιλακοπούλου παραμέ-
νει και θα είναι για πάντα παρούσα
στον καθημερινό αγώνα του λαού και
της νεολαίας για ένα καλύτερο κόσμο,
για μια δίκαιη κοινωνία.

Μαχητική ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗ αλληλεγγύης στους

πληγέντες από τις πυρκαγιές και
κινητοποίηση ενάντια στην κυβερνητική πολιτική
στο Σύνταγμα για της καμένης γης πραγματοποιήθηκε
τις πυρκαγιές το απόγευμα της Δευτέρας 24/7 στο
Σύνταγμα, παρά τον καύσωνα, μετά
από κάλεσμα αριστερών οργανώσεων
και αριστερών αντικαπιταλιστικών
κινήσεων πόλης και περιφερειών.
«Εσείς μιλάτε για κέρδη και ζημιές,
εμείς μιλάμε για ανθρώπινες ζωές»,
φώναξαν μεταξύ άλλων οι εκατοντά-
δες πολίτες που πορεύτηκαν στο κέ-
ντρο της Αθήνας. «Η κυβέρνηση προ-
σπαθεί να κρυφτεί από τις ευθύνες
της μεταθέτοντας την αντιμετώπιση
της πυρκαγιάς στις “εκκενώσεις” και
στην ατομική ευθύνη ρίχνοντας για
άλλη μια φορά τις ευθύνες για τις
πυρκαγιές στην κλιματική αλλαγή»,
τόνιζε μεταξύ άλλων το κάλεσμα του
Συντονισμού Αριστερών Ριζοσπαστι-
κών Αντικαπιταλιστικών κινήσεων
δήμων και περιφερειών.
Λάντζα: Αγωνιστικές ΚΙΝΗΤΟΠΟΙΗΣΗ στο ξενοδοχείο
EverEden στην Ανάβυσσο πραγμα-
παρεμβάσεις τοποίησε η Λάντζα, μετά από κα-
για εργοδοτικές ταγγελία εργαζόμενης για μια σειρά
αυθαιρεσίες εργοδοτικών αυθαιρεσιών, εξανα-
γκαστική εξώθηση σε παραίτηση/
απόλυση και μη καταβολή των νόμι-
μων συμφωνημένων απολαβών της.
Οι συγκεντρωμένοι, παρά τις προ-
σπάθειες της εργοδοσίας, μπήκαν
στον χώρο του ξενοδοχείου, μοίρασαν
ανακοινώσεις και φώναξαν συνθή-
ματα. «Την 1η Αυγούστου θα βρισκό-
μαστε στο πλάι της συναδέλφισσάς
μας για την επιθεώρηση εργασίας
και δε θα σταματήσουμε μέχρι να
ικανοποιηθούν τα δίκαια αιτήματα
της», σημειώνει η Λάντζα. Τέλος, η
Λάντζα έδωσε το «παρών» το απόγευ-
μα της Τρίτης 25/7 και στην πλατεία
Άνοιξης, στην συγκέντρωση αλλη-
λεγγύης στον μετανάστη διανομέα
Ναζίρ Αχμέντ, ο οποίος έπεσε θύμα
ωμής ρατσιστικής επίθεσης από τον
εργοδότη του με αφορμή μια λάθος
παραγγελία.
Με ένα ...κλικ
ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ ΓΙΑ Η περιφερειακή κίνηση Αντικαπιταλιστική
ΤΗΝ ΑΝΤΙΚΑΠΙΤΑ- Ανατροπή στα Ιόνια θα πραγματοποιήσει
ΛΙΣΤΙΚΗ ανοιχτή συνέλευση την Τρίτη 1/8 στις 8 μ.μ.
ΑΝΑΤΡΟΠΗ στο Cafe Lunatico. Θα συζητηθούν η προη-
ΣΤΑ ΙΟΝΙΑ γούμενη, τρέχουσα και μελλοντική δράση της
κίνησης καθώς και η δυνατότητα συμμετοχής
στις επερχόμενες περιφερειακές εκλογές.
∆ΙΚΤΥΟ «Αυτά που συμβαίνουν τις τελευταίες μέρες
«ΣΠΑΡΤΑΚΟΣ» ΓΙΑ με τις πυρκαγιές και την Πέμπτη 27/7 με τις
ΕΚΡΗΞΕΙΣ ΣΤΗΝ εκρήξεις σε στρατιωτικές εγκαταστάσεις είναι
111 ΠΤΕΡΥΓΑ πρωτόγνωρα. Αποδεικνύουν την κατάρρευ-
ΜΑΧΗΣ ση του επιτελικού κράτους και την αδυναμία
της κυβέρνησης να δώσει την παραμικρή α-
πάντηση την κρίσιμη αυτή περίοδο. Υποσχέ-
σεις, λόγια του αέρα, επικοινωνιακές μέθοδοι
που στοχεύουν την κάλυψη της κυβερνητικής
ανυπαρξίας και την παραπλάνηση των πολι-
τών», τονίζει το Δίκτυο «Σπάρτακος» σχετικά
με τις εκρήξεις στην 111 Πτέρυγα Μάχης στη
Νέα Αγχίαλο Βόλου. «Ο πολυδιαφημισμένος
στρατός αποκαλύπτεται γυμνός. Οι ευθύνες
του ΓΕΕΘΑ και των επιτελείων, καταρχήν των
υπουργών Δένδια-Χαρδαλιά-Κεφαλογιάννη,
είναι τεράστιες. Οι ένοπλες δυνάμεις όχι μόνο
δεν μπορούν να συμβάλλουν στην αντιμετώ-
πιση των πυρκαγιών, αλλά αποδεικνύονται
παράμετρος του προβλήματος», προσθέτει
μεταξύ άλλων.
ΠΕΝΕΝ: «ΤΡΥΠΑ «Η μέση μείωση εισιτηρίων για το σύνολο
ΣΤΟ ΝΕΡΟ» των πλοίων είναι περίπου 16,5%, δηλαδή
ΟΙ ΕΚΠΤΩΣΕΙΣ πολύ λιγότερο από το ήμισυ των διαμορφω-
ΣΤΑ ΑΚΤΟΠΛΟΪΚΑ μένων νέων μειωμένων τιμών στα καύσιμα!»,
ΕΙΣΙΤΗΡΙΑ τονίζει η ΠΕΝΕΝ, χαρακτηρίζοντας τις πρό-
σφατες εκπτώσεις στα ακτοπλοϊκά εισιτήρια
ως μια «τρύπα στο νερό». Όπως σημειώνει,
η μείωση στις τιμές των ναυτιλιακών καυσί-
μων έφτασε φέτος έως και το 45%. Επίσης,
αποκαλύπτει ότι «από τα μέλη του ΣΕΕΝ μόνο
επτά είναι οι ναυτιλιακές εταιρείες που έκαναν
εκπτώσεις» και πως «έξω από αυτή την ανε-
παίσθητη μείωση των τιμών εξακολουθούν
να βρίσκονται τουλάχιστον 26 εταιρείες».
Ραντεβού με το Πριν
το Σαββατοκύριακο
2-3 Σεπτέμβρη
Το Πριν θα είναι ξανά μαζί σας το
πρώτο Σαββατοκύριακο του Σεπτεμ-
βρίου (2-3/9), καθώς, όπως συμβαίνει
τα τελευταία χρόνια, δεν θα κυκλο-
φορήσει τον Αύγουστο, ώστε να πά-
ρουμε κάποιες ανάσες. Οι μάχες που
έχουμε να δώσουμε από φθινόπωρο
είναι πολλές και κρίσιμες. Η συσσω-
ρευμένη λαϊκή οργή ενάντια στην κυ-
βέρνηση Μητσοτάκη προμηνύει το
ξέσπασμα αγώνων, ενώ τον Οκτώ-
βριο θα διενεργηθούν οι δημοτικές
και περιφερειακές εκλογές. Μείνετε
όμως συντονισμένοι στην ιστοσελίδα
μας prin.gr, η οποία θα παραμείνει
μάχιμη και τον Αύγουστο. Καλό κα-
λοκαίρι σε όλες και σε όλους.
Ανταρσία στο Αιγαίο:
Όχι ιχθυοκαλλιέργειες
στο Σκαλοχώρι
Την στήριξή της στον αγώνα των κα-
τοίκων του Σκαλοχωρίου Λέσβου ενά-
ντια στις ιχθυοκαλλιέργειες εκφράζει
η Ανταρσία στο Αιγαίο . «Οι ακτές δεν
είναι για τους ψαράδες επαγγελ-
ματίες και ερασιτέχνες αλλά για τις
ιχθυοκαλλιέργειες των πολυεθνικών.
Αυτή είναι η περιβόητη “πράσινη”
ανάπτυξη των κυβερνώντων που
ομνύουν στο όνομα της ΕΕ και των
πολιτικών της. Τελευταίο κρούσμα
η μετατροπή μιας τεράστιας ζώνης
στη βόρεια Λέσβο σε μια τεράστια
ιχθυοκαλλιέργεια», σημειώνει.
 Νεολαία ΣΑΒΒΑΤΟ 29 - ΚΥΡΙΑΚΗ 30 ΙΟΥΛΙΟΥ 2023 15
Σοφιάννα Μπέσσα

Camping Συλλογική ζωή και

Αναιρέσεις καλοκαιρινή ανασυγκρότηση

Επιτυχώς έκλεισε την
προηγούμενη εβδομάδα ένας
σημαντικός κόμβος του φετινού
ταξιδιού των Αναιρέσεων ανά
την Ελλάδα. Λίγες μέρες μετά
την επιτυχία του πρώτου γύρου
τοπικών φεστιβάλ σε διάφορες
πόλεις της χώρας, ο χώρος
του camping Blue Bay στον
Άγιο Κωνσταντίνο Φθιώτιδας
διαμορφώθηκε ειδικά από την
αρμόδια οργανωτική επιτροπή
ώστε να φιλοξενήσει εκατοντάδες
φίλους του εγχειρήματος αλλά
και να υπηρετήσει το βασικό
δόγμα που υπηρετούν πιστά,
ανά τα χρόνια οι Αναιρέσεις: Την
αυτοοργάνωση. Το πολιτικό-
πολιτιστικό κάμπινγκ κατάφερε
να δώσει μια «ανάσα» μετά
από μια περίοδο πολλαπλών
κινηματικών και πολιτικών μαχών,
σε νέους/νέες, εργαζόμενους
και εργαζόμενες όλων των
ηλικιών, προσφέροντας ένα
πλήρες πρόγραμμα συζητήσεων,
πολιτιστικών εκδηλώσεων
και εκδρομών, παρέχοντας
τη δυνατότητα φτηνών αλλά
συνάμα ποιοτικών και συλλογικά
διοργανωμένων διακοπών.
Όπως κάθε χρόνο έτσι και
φέτος, το κάμπινγκ αποτέλεσε
έναν –έστω μερικό– προπομπό
του συλλογικού τρόπου ζωής,
παρέχοντας τη δυνατότητα
διεξαγωγής μιας πλούσιας και
συντροφικής συζήτησης μεταξύ
ατόμων όλων των ηλικιών και
από διαφορετικά μέρη της
χώρας. Σημαντικό πολιτικό
στόχο αποτέλεσε η προετοιμασία
και η ανασυγκρότηση της
αντικαπιταλιστικής Αριστεράς
ενόψει των μαχών του επόμενου
διαστήματος, με καθοριστικοί
κόμβοι να ιεραρχούνται –μεταξύ
άλλων– η αναγκαία παρέμβαση
στο ζήτημα του περιβάλλοντος,
η αυτοτελής παρουσία
μιας μαχητικής, ενωτικής
Αριστεράς στις δημοτικές -
περιφερειακές εκλογές αλλά και η
ανασυγκρότηση της πτέρυγας και
του μετώπου στα πανεπιστήμια.
Τ
ο κάμπινγκ μπήκε με το «δεξί»
από τη πρώτη κιόλας μέρα διεξα-
γωγής του (14/7). ∆εκάδες σκη-
νές στήθηκαν από το πρωί και
κόσμος κατέφτανε από τις πρώτες πρωι-
νές ώρες μέχρι και το βράδυ, βοηθώντας
παράλληλα στην τελική διαμόρφωση του
χώρου. Η εναρκτήρια συνέλευση πήρε
τις πρώτες βασικές αποφάσεις για τη δι-
ασφάλιση της ομαλής ροής της καθημε-
ρινότητας και παρουσίασε στο κοινό το
πλήρες πρόγραμμα και τον καταμερισμό
των εργασιών. Όπως είθισται, η πρώτη
μέρα έφτασε στο τέλος της με το πάρτι
καλωσορίσματος στο ειδικά κατασκευα-
σμένο beach bar.
Το Σάββατο 15/7, όπως και κάθε επό-
μενη μέρα, ξεκίνησε με πρωινό στο κυ-
λικείο του κάμπινγκ, που αποτέλεσε μια
πρώτης τάξεως ευκαιρία για νέες γνωρι-
μίες και πλούσιες συζητήσεις που συνε-
χίστηκαν στη παραλία μέχρι αργά το από-
γευμα. Ακολούθησε η πρώτη εκδήλωση
με τίτλο «Η άνοδος της ακροδεξιάς σε
Ελλάδα και ΕΕ. Για την αντεπίθεση των
κομμουνιστικών ιδεών της κατάργησης
κάθε εκμετάλλευσης, διάκρισης, καταπί-
εσης», που άνοιξε τη συζήτηση για την
αναγκαία παρέμβαση του κινήματος και
των πολιτικών πρωτοποριών απέναντι
στον φασισμό και τον σκοταδισμό, ειδικά
εν όψει των αποτελεσμάτων των βουλευ-
τικών εκλογών και την είσοδο τεσσάρων
ακροδεξιών κομμάτων στη βουλή. Το ίδιο
βράδυ ακολούθησε παραδοσιακό γλέντι
με ψήσιμο και πολύ χορό.
Όλες οι επόμενες μέρες γέμισαν οι
διάφορες θεματικές ιδεολογικές συσκέ-
ψεις φοιτητών-μαθητών, συσκέψεις τε-
χνικών επαγγελμάτων αλλά και τοπικών
κινήσεων. Πραγματοποιήθηκαν θερινές
προβολές (Στα Άκρα, Αγόρια στο ντουζ,
Incendies) καθώς και θεματικά beach
bar όπως Cuban Night Fiesta, Hip-hop
Night, κ.λπ. Από τη νυχτερινή διασκέδα-
ση φυσικά δεν έλειψε το sequel του επι-
τυχημένου Quiz Night της Λέσχης Αναι-
ρέσεις στην Αθήνα, που γέμισε γέλια και
φωνές, συλλογικές νίκες (και ήττες) τον
χώρο του κάμπινγκ, καθώς και η αγαπη-
μένη βραδιά Stand Up Comedy.
Όσον αφορά τις υπόλοιπες εκδηλώσεις,
αξίζει να αναφερθεί εκείνη για το φοιτη-
τικό όπου έγινε μια πλούσια ανάλυση για
το σύγχρονο επιχειρηματικό πανεπιστή-
μιο καθώς και τα αιτήματα που πρέπει να
προτάξει το φοιτητικό κίνημα το επόμενο
διάστημα καθώς και το πώς η αντικαπι-
ταλιστική Αριστερά θα αναδειχθεί σε ρόλο
πρωταγωνιστή και όχι ακολουθητή των
σχεδίων της ρεφορμιστικής Αριστεράς.
Απέναντι στην ατομική αποξένωση που επιβάλλει ο κυρίαρχος πολιτισμός,
το κάμπινγκ αποτέλεσε ξανά πομπό του συλλογικού τρόπου ζωής και διασκέδασης
Σημαντικό σταθμό αποτέλεσε η εκ-
δρομή στον Γοργοπόταμο και τη Σπερ-
χειάδα. Με πρώτη στάση την Καλύβα του
Στεφανή και την εξιστόρηση του Κώστα
Μαστροκώστα για το πώς ξεκίνησε από
τα μέρη εκείνα η πρώτη αντάρτικη ομά-
δα του ΕΛΑΣ αλλά και το πώς κινήθηκε
μετέπειτα το αντάρτικο στη περιοχή, οι
εκδρομείς συνέχισαν με διάφορες μι-
κρές στάσεις σε μνημεία στα γύρω χω-
ριά, μέχρι που καταλήξαν στην γέφυρα
του Γοργοποτάμου όπου τη «σκυτάλη»
της ξενάγησης πήρε ο ∆ημήτρης ∆άρας.
Κατά γενική ομολογία, η εκδρομή γέμισε
τους θαμώνες του camping με ανώτερα
επίπεδα έμπνευσης από τους ιστορικούς
αγώνες των κομμουνιστών-στριών του
παρελθόντος για τους αγώνες που κα-
λούνται να δώσουν οι ίδιοι στο σήμερα.
Το βράδυ έκλεισε με συζήτηση για τα 50
χρόνια από την εξέγερση του Πολυτε-
χνείου με αφήγηση και προσωπική μαρ-
τυρία του αγωνιστή Σήφη Καυκαλά.
Την Πέμπτη 20/7, η εκδήλωση με
τίτλο «Τεχνολογία-παραγωγή. Εξυπηρε-
τώντας την κοινωνία ή τα κέρδη;» άνοιξε
έναν ιδιαίτερα επίκαιρο διάλογο γύρω
από το τεχνολογικό ζήτημα και τη προ-
σφορά του τελικά στο σύνολο ή στη πλή-
ρη υποταγή του στην παραγωγή κέρδους
για το κεφάλαιο αλλά και την στάση της
αντικαπιταλιστικής Αριστεράς απέναντι
στην, ολοένα και γρηγορότερα, αναπτυσ-
σόμενη τεχνολογική εξέλιξη και την επί-
δραση αυτής στην καθημερινότητα του
ανθρώπου.
Η εκδήλωση της Παρασκευής 21/7
ήταν αφιερωμένη στο εργατικό κίνημα
της περιοχής και την ιδιαίτερη σημασία
του αγώνα της ΛΑΡΚΟ. Στο πάνελ βρέ-
θηκε ο αγωνιστής και επί χρόνια συνδι-
καλιστής στο ΙΓΜΕ, Χάρης Σμυρνιώτης,
που μετέφερε την εικόνα του εργοστασι-
ακού κινήματος από «πρώτο χέρι». Κα-
θηλωτικό σύνθημα των μεταλλωρύχων
που ξεχώρισε και έμεινε χαραγμένο στη
μνήμη των θεατών ήταν το: «Εργάτης
από τη ΛΑΡΚΟ θα φύγει ή συνταξιούχος
ή νεκρός. Ποτέ απολυμένος!». Το βράδυ
ακολούθησε αφιέρωμα στο ρεμπέτικο
τραγούδι με live μουσική.
Τέλος πριν το μεγάλο πάρτι αποχώ-
ρησης που κράτησε μέχρι τις πρώτες
πρωινές ώρες, το απόγευμα του Σαββά-
του 22/7 έλαβε χώρα και η κεντρική εκ-
δήλωση του κάμπινγκ: «Για αυτούς που
δεν παρέδωσαν τα όπλα. Η εποποιία του
ΕΑΜ-ΕΛΑΣ και η επανάσταση μέχρι το
τέλος». Στην κουβέντα αυτή συνείσφε-
ρε και συντρόφισσα από την οργάνωση
Κόκκινη Πρωτοβουλία της Σερβίας που
παρέθεσε γεγονότα από την εξέγερση
στη Γιουγκοσλαβία. Η τελευταία μέρα του
κάμπινγκ ξεκίνησε όπως η πρώτη, με το
χώρο να ξεστήνεται συλλογικά και τους
φίλους/ες των Αναιρέσεων να ανανεώ-
νουν το ραντεβού τους για την επόμε-
νη χρονιά κρατώντας σφιχτά τις πολλές
αναμνήσεις που άφησε ένα (σχεδόν κα-
θολικά) αυτοοργανωμένο κάμπινγκ, σαν
«όπλο» στα χέρια τους για τους αγώνες
του αύριο.
16 ΣΑΒΒΑΤΟ 29 - ΚΥΡΙΑΚΗ 30 ΙΟΥΛΙΟΥ 2023 ΕΠΙ • κοινωνία

πίσω
από τις
κάμερες
ΜΕΤΑ από πέντε ημέρες κι αφού
η φωτιά έκαψε τις ξαπλώστρες
τουριστικών μεγαθηρίων στη
Ρόδο, έστειλαν τα κανάλια απε-
σταλμένους στο νησί. Ειδήσεις
για τις πυρκαγιές σε άλλα ση-
μεία, όπως στη Λαμία, γίνονται
γνωστές μόνο από το 112 και τις
εντολές εκκένωσης οικισμών.
Καμία πληροφόρηση από τα
κανάλια, που για πρώτη φορά
δεν καλύπτουν τόσο σημαντικά
γεγονότα για τη χώρα με απευ-
θείας συνδέσεις.
Ματίνα Παπαχριστούδη
Γιατί, άραγε, είναι τόσο ξεπουλημένοι
ΜΜΕ και δημοσιογράφοι;
Σε ένα κανονικό Μέσο δημοσιογράφοι θα είχαν απέναντι τους που δημοσιεύονται και αναρτώνται
ενημέρωσης, όπως είδα- αρμόδιους, οποιονδήποτε θεσμικό πα- απαράλλαχτοι σε εκατοντάδες μί-
με πρόσφατα στα βρετα- ράγοντα και θα τους έκαναν ερωτήσεις, ντια. Με ελάχιστες εξαιρέσεις, η
νικά μίντια, ο πρώτος λόγος πιέζοντας για σαφείς απαντήσεις. αγορά των συστημικών μίντια στη
θα ανήκε στους πολίτες. Τους Στην Ελλάδα δεν έχουμε πλέον κανο- χώρα είναι πια «κρατικός τομέας»,
«καμένους», τουρίστες και κατοί- νικά ΜΜΕ. Στα ελληνικά μίντια μιλάει άμεσα χρηματοδοτούμενος από τον
κους στα πυρπολημένα χωριά της Ρόδου, τους «εκκε- μόνο η κυβέρνηση και η κάθε εξουσία. κρατικό προϋπολογισμό και ελεγχό-
νωμένους», τους εθελοντές. Σε ένα κανονικό Μέσο οι Κι όταν βγαίνουν πολίτες, συνήθως εί- μενος από τον μηχανισμό του Μεγά-
ναι μέλη ή και στελέχη της ρου Μαξίμου.
κυβέρνησης — σίγουρα εί- Δεν αρκεί ο χώρος της στήλης
ναι οπαδοί της. Ούτε καν για να αναλυθούν οι αιτίες που οδή-
οι ιδιοκτήτες των μίντια δεν γησαν στην εξαφάνιση της δημο-
ΑΙΤΙΑ δεν είναι ότι δεν έχουν Η ΚΥΒΕΡΝΗΤΙΚΗ ΓΡΑΜΜΗ για χρησιμοποιούν πια την ισχύ σιογραφίας. Επιγραμματικά μόνο
ρεπόρτερ να στείλουν ή ότι θα «επιτυχή εκκένωση» στη Ρόδο των Μέσων τους για να πι- σημειώνουμε πως η επάνοδος των
έσουν ή να εκβιάσουν την μίντια μετά την κατάρρευση των
χάσουν πληρωμένες διαφημίσεις διανεμήθηκε ταχύτατα σε όλα τα
κυβέρνηση. Τα συστημικά μνημονίων (2010-2014) έγινε χωρίς
για τα προγράμματα ψυχαγωγίας. μίντια, που μετέδιδαν και έγραφαν
μίντια είτε ανήκουν σε ολι- η δημοσιογραφία να ανακτήσει τον
Είναι ότι στις απευθείας συνδέσεις ακριβώς τα ίδια πράγματα, ενώ γάρχες-αφεντικά της χώ- αυτόνομο ρόλο της ενάντια σε κάθε
δεν μπορούν να ελέγξουν αυτά που βρέθηκαν και υποστηρικτές του κυ- ρας είτε χρηματοδοτούνται εξουσία. Η πλήρης απορρύθμιση
θα βγουν στον τηλεοπτικό αέρα. Γι’ βερνητικού αφηγήματος, μέλη του και λειτουργούν αποκλει- των εργασιακών σχέσεων, η τερά-
αυτό έκοβαν εσπευσμένα και άκομ- κόμματος τους οποίους πρόβαλαν στικά με κρατικό χρήμα. Σε στια μείωση αποδοχών, η μεγέθυν-
ψα όποιους πολίτες τολμούσαν να όλα τα κανάλια. Ενδεικτικό είναι ότι καμία από τις περιπτώσεις ση της «κρατικής δημοσιογραφίας»
διαμαρτυρηθούν για την ολιγωρία σε κάθε ερώτημα ή καταγγελία στα δεν χρειάζεται η δημοσιο- μέσω απασχόλησης σε γραφεία Τύ-
του κρατικού μηχανισμού, γι’ αυτό ψηφιακά κοινωνικά δίκτυα, εμφα- γραφία της κοινωνίας προς που και η αποδοχή της απόλυτης χει-
δεν έχουν κανονικά ρεπορτάζ από νιζόταν πανομοιότυπο ρεπορτάζ την εξουσία. Αντιθέτως, ραγώγησης των Μέσων από εξουσι-
απαιτείται οι δημοσιογρά- αστικούς μηχανισμούς, μετέτρεψαν
όσα πραγματικά συνέβησαν σε στα συστημικά μίντια μόνο με τα
φοι να λειτουργούν απο- τους δημοσιογράφους σε υποταγμέ-
Δερβενοχώρια, Ρόδο, Λαμία, Βόλο. κυβερνητικά επιχειρήματα!
κλειστικά ως ντουντούκα να υποχείρια της προπαγάνδας. Οι
της κυβερνητικής γραμ- εξαιρέσεις σε ανεξάρτητα μίντια και
μής. Γραμμή που διανέμεται στα ΜΜΕ σε δημοσιογράφους που διατηρούν
με non paper και δελτία τύπου, συχνά τον αδέσμευτο ρόλο τους, απλώς
με ήδη γραμμένα ρεπορτάζ, με τίτλους επιβεβαιώνει τον κανόνα.

ΣΤΡΑΤΕΥΜΕΝΟΙ
∆ίκτυο Ελεύθερων Φαντάρων «Σπάρτακος»

Συνεχείς ήταν οι επιστολές καταγγε- μών κελσίου!», πρόσθεσαν οι συνά-

λίας που δέχτηκαν τις προηγούμενες
ημέρες το Δίκτυο «Σπάρτακος» και
η Επιτροπή Αλληλεγγύης Στρατευ-
μένων για την κατάσταση μέσα στα
στρατόπεδα. Στις ήδη άθλιες συν-
θήκες και τις ελλείψεις μέσα στα
στρατόπεδα, ήρθε να προστεθεί και
ο παρατεταμένος καύσωνας ο οποίος
έκανε ανυπόφορη την καθημερινό-
τητα για τους φαντάρους.
Μας έγραψαν οι συνάδελφοι από
την 355 ΕΜΑ ΕΛΔΥΚ: «Έχουμε εξα-
ντληθεί, ειδικά τώρα σε συνθήκες
καύσωνα. Χαρακτηριστικό παρά-
δειγμα η πρόσφατη επίσκεψη του
υφυπουργού Εθνικής Αμύνης Χαρ-
δαλιά, για την οποία στήσαμε δί-
κτυα παραλλαγής στο γήπεδο της
μονάδας, για να δείξουμε και καλά
επιχειρησιακή ετοιμότητα, στους 40
βαθμούς χωρίς σκιά για έξι ώρες,
ενώ δεν μας παρείχαν ούτε ένα
νερό. Μόνιμη δικαιολογία ότι πίνε-
ται το νερό στα μαγειρεία το οποίο
«Έλιωσαν» οι φαντάροι
▸ Τραγικές συνθήκες μέσα στα στρατόπεδα,
με συνεχείς πολύωρες υπηρεσίες στον καύσωνα
είναι αφιλτράριστο και αμφιβόλου
ποιότητας, ενώ είναι πάντα ζεστό.
Αλλά δεν πειράζει, ας δίνουμε 50
ευρώ το μήνα στο ΚΨΜ μόνο για τα
νερά μας».
Στο ίδιο μήκος κύματος και οι φα-
ντάροι από το στρατόπεδο «Γεωργίου
Καλέντζου» της 2ης Μ/Κ Μ/Π: «Ένας
στρατιώτης θα αναγκαστεί να κάνει
15 υπηρεσίες τον μήνα αποκλειστικά
στο φυλάκιο και όταν γυρίσει στην
μονάδα του δε θα έχει καν έξοδο για
να μπορέσει να ξεκουραστεί, ενώ τον
περιμένει άλλη μια εβδομάδα υπηρε-
σιών μέχρι να έρθει η σειρά του για
να βγει εξοδούχος. Όλα αυτά βέβαια
κάτω από αφόρητες συνθήκες ζέστης
σε θαλάμους χωρίς κλιματισμό και
ελάχιστο ύπνο τα οποία καταλήγουν
όπως είναι αναμενόμενο σε μια συ-
νεχή εξάντληση όλων μας».
«Τίποτα δεν άλλαξε. Φοράμε χι-
τώνια στους 46 βαθμούς και όταν
κοιμόμαστε γινόμαστε μούσκεμα
γιατί δεν υπάρχει κλιματισμός», κα-
τήγγειλαν φαντάροι από το ΚΕΕΜ
Σπάρτης. «Στρατιώτες πάνε για πρω-
ινό περίπολο οχτάωρο και στη συνέ-
χεια ορίζονται σκοποί, υπηρεσία που
φτάνει τις οχτώ ώρες. Συνολικά δη-
λαδή 16 ώρες υπηρεσία την ημέρα!
Με θερμοκρασίες άνω των 40 βαθ-
δελφοι από το 549 ΤΕ Σύμης.
Επιβεβαιώνει το ΓΕΣ αυτές τις
καταγγελίες; Πότε θα σταματήσουν
να παίζουν με την υγεία και την ζωή
μας; Πότε επιτέλους θα πάρουν μέ-
τρα; Επαναλαμβάνουμε ότι η τρομε-
ρή αδιαφορία των αξιωματικών δεν
είναι μεμονωμένο περιστατικό. Θα
πρέπει να πάθει κάποιος φαντάρος
θερμοπληξία για να αποφασιστεί,
σε συνθήκες παρατεταμένου καύσω-
να, να μην φορούν χιτώνιο ή να μην
μένουν σε θαλάμους 80 άτομα χωρίς
ούτε καν ανεμιστήρα;
Απαιτούμε την παρέμβαση της ιε-
ραρχίας. Αυτός είναι ο στρατός που
δαπανά δεκάδες δισ. ευρώ σε πολε-
μικούς εξοπλισμούς και αφήνει τους
φαντάρους στην μοίρα τους. Να αγω-
νιστούμε για την υπεράσπιση των δι-
καιωμάτων του φαντάρου πολίτη με
στολή, κόντρα παράλληλα στους πολε-
μικούς τυχοδιωκτισμούς της κυβέρνη-
σης, των ΗΠΑ, της ΕΕ και του ΝΑΤΟ.

ΠΑΤΡΑ Ανδρέας Κοσίνας
«Ανάπτυξη» βαμμένη
με το αίμα των εργατών
Τεράστιες ευθύνες κυβέρνησης και Άβαξ ΑΕ
για την φονική κατάρρευση της γέφυρας
Η
κατάρρευση της γέφυρας στην
Περιμετρική Οδό Πατρών, το
μεσημέρι της Κυριακής 23/7,
έρχεται να προστεθεί στον μακρύ κατά-
λογο των εργατικών ατυχημάτων - εργο-
δοτικών εγκλημάτων που έχουν οδηγή-
σει στον θάνατο δεκάδες εργαζόμενους
μέσα στο 2023. Απολογισμός, ένας νε-
κρός και 14 τραυματίες, εκ των οποίων
κάποιοι σοβαρά. Όλα ξεκίνησαν όταν,
εν μέσω καύσωνα, η εταιρεία που είχε
αναλάβει το έργο (ΑΒΑΞ ΑΕ) ξεκίνησε
από το πρωί τη διαδικασία κατεδάφι-
σης της γέφυρας, χρησιμοποιώντας
δύο εκσκαφείς «κομπρεσέρ» συνολικού
βάρους 40 τόνων, οι οποίοι βρίσκονταν
πάνω σ’ αυτήν. Παράλληλα, κάτω από
τη γέφυρα υπήρχαν δεκάδες Ρομά, οι
οποίοι (σε συνεννόηση, όπως όλα δεί-
χνουν, με την εταιρεία) ήταν εκεί για
να συλλέγουν και να κόβουν τα σίδερα
που έπεφταν από τις εργασίες κατεδά-
φισης. Η παράλειψη οποιουδήποτε μέ-
τρου ασφαλείας (δεν υπήρχε ούτε ένα
υποστύλωμα κατά την ώρα των εργασι-
ών), σε μία γέφυρα μάλιστα η οποία κα-
τεδαφιζόταν λόγω στατικών προβλημά-
των (!), οδήγησε στην κατάρρευσή της,
ενώ ξεμπροστιάζει και την εξόφθαλμα
ψευδή δήλωση της εταιρείας που έριχνε
την ευθύνη στους Ρομά.
Ως απάντηση στο εργατικό ατύχημα,
τη Δευτέρα 24/7 πραγματοποιήθηκε πα-
μπατραϊκή απεργία και συγκέντρωση-
πορεία από το Εργατικό Κέντρο της πό-
λης, με σημαντική συμμετοχή σωματεί-
ων και συνδικάτων, καθώς και απογευ-
ματινό συλλαλητήριο την Τρίτη 25/7.
Το συγκεκριμένο περιστατικό αποτε-
λεί χαρακτηριστικό παράδειγμα εγκλη-
ματικής αδιαφορίας από πλευράς των
μεγάλων κατασκευαστικών ομίλων.
Κεφάλαιο και επιχειρήσεις δεν τηρούν
ούτε στο ελάχιστο μέτρα ασφαλείας,
ενώ εντείνεται κατακόρυφα η εργασι-
ακή εκμετάλλευση για να πάρει σάρκα
και οστά η εκτόξευση της κερδοφορίας
Κοινωνία
τους. Είναι ενδεικτικό ότι στη συγκεκρι-
μένη γέφυρα, οι εργασίες την προηγού-
μενη μέρα τελείωσαν τα μεσάνυχτα, για
να συνεχίσουν πάλι την επομένη με κυ-
ριακάτικη εργασία σε θερμοκρασίες που
την ώρα του ατυχήματος ξεπερνούσαν
τους 40 βαθμούς!
Παρά τις πέντε συλλήψεις που έχουν
πραγματοποιηθεί, μεταξύ των οποίων
οι δύο χειριστές των μηχανημάτων (οι
οποίοι μάλιστα τραυματίστηκαν) και ο
υπεύθυνος ασφάλειας του έργου, δεν
μπορούν να καλυφθούν οι τεράστιες ευ-
θύνες και η υποκριτική στάση της κυβέρ-
νησης. Πρώτον, φάνηκε ότι η θεωρητική
απαγόρευση των εξωτερικών εργασιών
λόγω του καύσωνα που ίσχυε την ώρα
του δυστυχήματος, ήταν ουσιαστικά ένα
κουρελόχαρτο. Δεύτερον, η κυβέρνηση
της ΝΔ –όπως και οι προηγούμενες– έχει
βάλει με την πολιτική της φαρδιά την
υπογραφή της σε όλο το αντεργατικό
οπλοστάσιο που αυτή την στιγμή το κε-
φάλαιο και η εργοδοσία αξιοποιούν στο
έπακρο. Η κατακόρυφη αύξηση της ερ-
γασιακής εκμετάλλευσης μέσα από τα
εντατικά ωράρια, η αύξηση του χρόνου
εργασίας, η διάλυση των συλλογικών
συμβάσεων αλλά και η συνολικότερη
πολιτική ενίσχυσης των μεγάλων εται-
ρειών έχουν επιτρέψει στις εταιρείες να
κάνουν κυριολεκτικά «ό,τι θέλουν». Για
το θαύμα της «ανάπτυξης» και της εκκί-
νησης εκατοντάδων έργων, θυσιάζονται
εργάτες και μέτρα ασφαλείας.
Ο αγώνας για πραγματικές συνθήκες
υγιεινής και ασφάλειας στους χώρους
δουλειάς δεν μπορεί να τεθεί αποκομμέ-
να από την πάλη του εργατικού κινήμα-
τος ενάντια στην αύξηση της εργασιακής
εκμετάλλευσης, για σύγχρονες εργατι-
κές κατακτήσεις (δραστική μείωση χρό-
νου εργασίας, πραγματικές αυξήσεις
στους μισθούς, επαναφορά συλλογικών
συμβάσεων εργασίας) και για ποιοτικές
δημόσιες και δωρεάν υποδομές, υπό
κοινωνικό και εργατικό έλεγχο.
ΣΑΒΒΑΤΟ 29 - ΚΥΡΙΑΚΗ 30 ΙΟΥΛΙΟΥ 2023
ΑΘΗΝΑ Χρίστος Κρανάκης
Συνεχίζονται οι πολιτικές και
μετωπικές διεργασίες
Η Αντικαπιταλιστική Ανατροπή προχωράει σε
συνελεύσεις και μετωπικές συναντήσεις
Κ
ανονικά προχωράνε οι πολιτικές
ζυμώσεις ενόψει των δημοτι-
κών εκλογών στην πρωτεύουσα.
Η Αντικαπιταλιστική Ανατροπή στην Αθήνα
συνεδριάζει ανοιχτά και μαζικά, ώστε
με εξωστρεφείς συνελευσιακές διαδικα-
σίες να καταλήξει σε μια ευρύτερη εκλο-
γική συνεργασία, η οποία θα υπηρετή-
σει την ανάγκη μετωπικής συνένωσης
δυνάμεων, για μια κοινή ανατρεπτική,
αντικαπιταλιστική, αντιδιαχειριστική
δράση, ειδικά σε μια χρονιά που καθιε-
ρώνεται ο εκλογικός φραγμός του 3%.
Όπως περιγράφει η Αντικαπιταλιστική
Ανατροπή, «στα πλαίσια των παραπάνω
αξόνων επιδιώκεται η κοινή συμπόρευ-
ση και εκλογική συνεργασία με τα σχή-
ματα Ανυπότακτη Αθήνα και Ανταρσία στις
γειτονιές της Αθήνας», ενώ ξεκαθάρισε ότι
δεν συμμετέχει σε συζητήσεις με δυνά-
μεις διαχείρισης όπως το ΜέΡΑ25.
Η νέα συνέλευση της Αντικαπιτα-
λιστικής Ανατροπής πραγματοποιήθηκε
την Πέμπτη στα γραφεία της κίνησης,
όπου τα δεκάδες μέλη του σχήματος
συζήτησαν πάνω στο πολιτικό περιεχό-
μενο με το οποίο πρέπει να παρέμβει
στις εκλογές η αντικαπιταλιστική Αρι-
στερά, αλλά για τις δυνατότητες εκλο-
γικής συνεργασίας με τα προαναφερ-
θέντα σχήματα. Συγκεκριμένα, ψηλά
στην ατζέντα «αναρριχήθηκε» η ανά-
γκη μιας ριζοσπαστικής, ανατρεπτι-
κής, αντικαπιταλιστικής, αντιδιαχε-
ριστικής, αριστερής παρέμβασης που
θα θέτει στο «στόχαστρο» την κίνηση
μετατροπής των δήμων σε «στυγνούς
επιχειρηματίες», αποτελώντας ταυτό-
χρονα τροχοπέδη στην επιχειρούμενη
πολιτική επέλαση σκοταδιστικών και
νεοφασιστικών σχηματισμών. Μάλι-
στα, η ανακοίνωση υποψηφιότητας
Κασιδιάρη για τη δήμαρχία τονίζει τη
σημασία ενίσχυσης του αντιφασιστι-
κού αγώνα.
Συνέχεια στις πολιτικές πρωτοβουλί-
17
ες δίνεται με τη νέα συνάντηση του Σαβ-
βάτου ανάμεσα στην Αντικαπιταλιστική
Ανατροπή και το σχήμα Ανυπότακτη Αθήνα.
Ως επιδίωξη τίθεται η συνέχιση των ήδη
εποικοδομητικών συζητήσεων πάνω στο
πολιτικό περιεχόμενο και η κατάληξη
των ζητημάτων που εκκρεμούν. Στο
πλαίσιο αυτό, βρίσκεται πάντα σε ισχύ
το κάλεσμα προς το σχήμα Ανταρσία στις
γειτονιές της Αθήνας, ώστε να αρθούν τυ-
χόν εμπόδια ενόψει της πιθανής εκλο-
γικής συνεργασίας. Κοινή συνισταμένη
των μελών της κίνησης είναι πως υπάρ-
χουν δυνατότητες ώστε οι δυνάμεις της
αντικαπιταλιστικής ριζοσπαστικής Αρι-
στεράς να προχωρήσουν σε μια ευρύτε-
ρη εκλογική συνεργασία.
Όπως φαίνεται, οι διεργασίες που
στηρίζονται στις από τα «κάτω» συζη-
τήσεις βρίσκουν εύφορο πεδίο στον κό-
σμο του κινήματος, καθώς ήδη φαίνε-
ται πως υπάρχει περιθώριο υπέρβασης
των πολιτικών διαφωνιών σε ζητήματα
ανάλυσης του τοπικού κράτους, καθώς
και πολιτικής φυσιογνωμίας, γεγονός
που αποτυπώνεται στο βάθεμα των
συνομιλιών με την Ανυπότακτη Αθήνα.
Σύμφωνα με την Αντικαπιταλιστική Ανα-
τροπή, υπάρχει δυνατότητα σύνθεσης
περιεχομένου και ενός ψηφοδελτίου
που θα ενοποιεί ευρύ φάσμα οργανω-
μένων αντιλήψεων και ανένταχτων
αγωνιστών. Θετικά αποτιμώνται και
οι συζητήσεις που έχουν γίνει πάνω σε
πλευρές της λειτουργίας των οργάνων
της τοπικής διοίκησης, του πολιτικού
περιεχομένου της πιθανής συνεργασί-
ας, της δημοκρατικής λειτουργίας, της
ισοτιμίας στις σχέσεις, της ανακλητό-
τητας και εναλλαγής των εκπροσώπων
και της συλλογικής εκπροσώπησης.
Ελπίδα όλων αποτελεί μια διευρυμένη
κάθοδος στις δημοτικές εκλογές. Το
σίγουρο είναι πως –ανεξαρτήτως συν-
θηκών– η Αντικαπιταλιστική Ανατροπή στην
Αθήνα θα δώσει την εκλογική μάχη.
18
ΥΜΗΤΤΟΣ
Παρόντες οι
ιδιώτες, απούσα
η πυροπροστασία
Απόφαση με την οποία αποδέχεται ιδιοκτη-
σία στο δάσος του Υμηττού από ιδιώτες έλα-
βε στην τελευταία του συνεδρίαση το δημο-
τικό συμβούλιο του Βύρωνα. Συγκεκριμένα,
την Τετάρτη (19/7), με 11 ψήφους υπέρ έναντι
9 κατά (σε σύνολο 41 δημοτικών συμβού-
λων), εγκρίθηκε το μνημόνιο συνεργασίας
που εισηγήθηκε η δημοτική αρχή να συνυ-
πογραφεί με την Φιλοδασική Ένωση Αθηνών
(ΦΕΑ). Σε αυτό, μεταξύ άλλων, αναφέρεται
ότι δεν αμφισβητείται από τον Δήμο Βύρω-
να, τώρα ή στο μέλλον, η ιδιοκτησία της ΦΕΑ
στο Αισθητικό Δάσος της Καισαριανής, το
οποίο περιλαμβάνει το δάσος από τη Μονή
Καισαριανής μέχρι και τον Κουταλά.
Όπως σημειώνει η Αριστερή Παρέμβαση
Βύρωνα (ΑΡΠΑ), κατά τη διάρκεια της χού-
ντας (1972), παραχωρήθηκαν στη ΦΕΑ 384,35
στρέμματα όπου βρίσκεται και ο χώρος δα-
σικής αναψυχής του Κουταλά. Το μνημόνιο
συνεργασίας συντάχτηκε από τη Φιλοδασι-
κή με σκοπό να της παραδοθεί μελέτη που
συνέταξε ο δήμος, ώστε εν συνεχεία η ΦΕΑ
να την παραδώσει στο δασαρχείο, προκειμέ-
νου να δοθεί άδεια εκτέλεσης εργασιών συ-
ντήρησης και αποκατάστασης στον Κουταλά.
«Είναι τεράστια η πολιτική ευθύνη
όσων συναίνεσαν σε αυτήν την επιλογή
για αυτό και ζητήσαμε την διεξαγωγή
ονομαστικής ψηφοφορίας. Πρόκειται για
τη δημοτική αρχή Κατωπόδη (ΣΥΡΙΖΑ) που
ανενδοίαστα επέμενε στην έγκριση αυτού
του μνημονίου και όσων πρόθυμα συμφώ-
νησαν μαζί της από τις άλλες παρατάξεις
ΝΔ, ΠΑΣΟΚ και ανεξάρτητων και όσους
απείχαν ή αποχώρησαν σιωπηρά κατά τη
διάρκεια αυτής της διαδικασίας», τονίζει η
ΑΡΠΑ σημειώνοντας παράλληλα ότι πιθανές
εργασίες «μπορούν να γίνουν με κατάθεση
της μελέτης απευθείας στο δασαρχείο χω-
ρίς τη διαμεσολάβηση της ΦΕΑ».
Την ίδια στιγμή, κατά την διάρκεια του
δημοτικού συμβουλίου, ο δήμαρχος Βύρωνα
ενημέρωσε ότι φέτος στον Υμηττό δεν έγινε
καθαρισμός του δάσους για αντιπυρική
προστασία και διάνοιξη-καθαρισμός των
δασικών δρόμων, όπως γίνεται κάθε χρόνο.
Υπενθυμίζεται ότι πέρσι, με ευθύνη του
υπουργείου Περιβάλλοντος έγινε καθυστε-
ρημένα ο καθαρισμός και με απευθείας ανά-
θεση από το ΤΑΙΠΕΔ. «Απαιτούμε τον άμεσο
καθαρισμό του δάσους του Υμηττού και να
μην υπογραφεί το μνημόνιο συνεργασίας
Δήμου-ΦΕΑ. Να προχωρήσουν οι αναγκαίες
εργασίες στον Κουταλά από το Δήμο Βύρωνα
με προστασία του φυσικού περιβάλλοντος»,
καταλήγει η ΑΡΠΑ.
ΣΑΒΒΑΤΟ 29 - ΚΥΡΙΑΚΗ 30 ΙΟΥΛΙΟΥ 2023
∆ΗΜΟΣΙΟΙ ΥΠΑΛΛΗΛΟΙ
Φτωχολόγιο και το νέο μισθολόγιο
▸ «Αυξήσεις»-κοροϊδία μετά από 13 χρόνια συρρίκνωσης των αμοιβών
Σ
το νομοσχέδιο του υπουργείου
Οικονομικών –το οποίο ψηφί-
στηκε στη Βουλή– εντάσσονται
μεταβολές στο μισθολόγιο των
δημοσίων υπαλλήλων. Η κυ-
βέρνηση της ΝΔ και τα υποστηρικτικά της
ΜΜΕ μιλάνε για σημαντικές αυξήσεις
στις αποδοχές των υπαλλήλων. Πρόκειται
για οριζόντια προσθήκη 70 ευρώ μικτά
στον βασικό μισθό, προσθήκες στην οικο-
γενειακή παροχή (20, 50 και 70, ανάλογα)
και 30% στα επιδόματα θέσης ευθύνης
(ποσοστιαία προσθήκη, μεγεθύνοντας
την κλιμάκωση στις αποδοχές της ιεραρ-
χίας) από 1/1/2024.
Καθώς οι κρατήσεις για την πλειοψη-
φία των υπαλλήλων (δημοσίου δικαίου)
είναι 22,72%, η καθαρή προσθήκη για
τους περισσότερους είναι μεταξύ 40 με
50 ευρώ και για μικρό ποσοστό υπερβαί-
νει τα 50 ευρώ. Αν συμπεριληφθεί και η
προσθήκη για έχοντες παιδιά, αυτή κυ-
μαίνεται σε 60 με 95+ ευρώ, ανάλογα.
Έτσι, ο κατώτερος μισθός της ΥΕ κατηγο-
ρίας με προσθήκη 54 ευρώ θα φτάσει στα
656 ευρώ καθαρά και της ΠΕ με 42 ευρώ
στα 873 καθαρά. Χωρίς προϋπηρεσία,
αναπληρωτής εκπαιδευτικός ΠΕ θα δει
προσθήκη 47 ευρώ και καθαρό μισθό 953
και καθαρίστρια ΥΕ με ένα παιδί, 74 ευρώ
και μισθό 760 καθαρά (χωρίς επίδομα αν-
θυγιεινής εργασίας). Υπάλληλος δεκαπε-
νταετίας ΠΕ με δύο παιδιά παίρνει πρό-
σθετα 70 ευρώ και καθαρό μισθό 1.218.
Με τον ν.3833/15-3-2010 οι δημόσιοι
υπάλληλοι είδαν μεγάλο μέρος των απο-
δοχών τους, που συγκροτούνταν από επι-
δόματα, να μειώνονται, το πρώτο μνημό-
νιο να επεκτείνει αυτές (-20% αθροιστικά)
και να μετατρέπει τα δώρα Χριστουγέν-
ΕΞΩΣΗ ΣΤΑ ΠΑΤΗΣΙΑ
Η ταξική αλληλεγγύη νίκησε ξανά!
Τ
α «κοράκια» δεν καταλαβαίνουν
ούτε από φωτιές, ούτε από καύ-
σωνα. Την Πέμπτη 27/7 αστυνο-
μικοί που συνόδευαν δικαστικό επιμε-
λητή, αφού έσπασαν την κλειδαριά και
διέλυσαν την πόρτα με τροχό, «μπού-
Κοινωνία
Γιώργος Καραδάκης
νων, Πάσχα και επίδομα άδειας (13ο και
14ο μισθό) σε ποσά (500-250-250 ευρώ
αντίστοιχα). Με τον ν. 3986/1-7-2011
παγώνουν οι μισθολογικές μεταβολές
και επιβάλλεται η κράτηση 2% της «ειδι-
κής εισφοράς αλληλεγγύης» που ισχύει
έως σήμερα. Το μισθολόγιο του νόμου
4024/27-10-2011 καταργεί τα περισσότερα
επιδόματα, συνδέει μισθολόγιο με βαθ-
μολόγιο, μεγεθύνει την ψαλίδα μεταξύ
κατηγοριών εκπαίδευσης, εισάγει το πριμ
παραγωγικότητας και επιβάλλει συνέχιση
κράτησης ασφαλιστικών εισφορών που
αντιστοιχούσαν στις υψηλότερα διαμορ-
φωμένες αποδοχές. Με το ν. 4093/12-
11-2012, ολοκληρώθηκε η κατάργηση της
παροχής 13ου και 14ου μισθού στο δημό-
σιο. Οι περικοπές ενσωματώθηκαν και
στο μισθολόγιο της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ
που αποσύνδεσε μισθό από βαθμό αλλά
πρόσθεσε στις περικοπές για τους υπάλ-
ληλους την κλοπή του χρόνου υπηρεσίας
της διετίας 2016-2017 από τη μισθολογική
τους εξέλιξή! Οι υπάλληλοι βρέθηκαν με
απώλειες στις αποδοχές τους σε σχέση με
το 2009, πάνω από 30%. Με στοιχεία του
2018, οι μέσες μικτές μηνιαίες αποδοχές
τους ήταν 1.065 ευρώ, όταν οι αντίστοι-
χες στην ΕΕ ήταν 2.321 και στην ευρωζώνη
2.750 ευρώ, οι μισθολογικές δαπάνες της
μειώθηκαν κατά 29% μεταξύ 2010-2014,
η αγοραστική δύναμη του συνόλου των
αμοιβών μειώθηκε κατά 31% (2009-2017)
και ο δείκτης Αποδοχών/Κόστους διαβίω-
σης για τους δημοσίους υπαλλήλους τοπο-
θετούσε τη χώρα τρίτη από το τέλος στην
ΕΕ. Μετά από 13 χρόνια συρρίκνωσης-
καθήλωσης των μισθών των δημοσίων
υπαλλήλων, το νομοσχέδιο Χατζηδάκη
τούς προσφέρει περίπου 1,5 ευρώ καθαρά
καραν» σε διαμέρισμα μονογονεϊκής
οικογένειας στα Πατήσια. Είχαν την
απαίτηση η Δήμητρα Καλδή, μητέρα
δύο παιδιών, να φύγει από το σπίτι της
διότι πλειστηριάστηκε για μία οφει-
λή κοινοχρήστων μόλις… 881,42 ευρώ.
Πρόκειται για το μόνο περιουσιακό
στοιχείο που διαθέτει η οικογένεια.
Οι ισχυρές αστυνομικές δυνάμεις
που αποτελούνταν από διμοιρίες των
ΜΑΤ, δυνάμεις ΟΠΚΕ και ασφαλίτες
με πολιτικά επιχείρησαν να κλείσουν
τον δρόμο στους αλληλέγγυους πολίτες
που έσπευσαν ξανά να συμπαραστα-
θούν. Δεν δίστασαν να τους χτυπήσουν
με γκλοπ τραυματίζοντας έναν διαδη-
λωτή ενώ έριξαν και χημικά δίπλα σε
και 0,5-1,50 ευρώ επιπλέον για κάθε παι-
δί την ημέρα. Τους καλεί να βολευτούν κι
αυτοί με μισθούς κοροϊδία που δεν φτά-
νουν να βγει ο μήνας και να συνηθίσουν
στα συμπληρώματα των διάφορων pass
που θα είναι η κανονικότητα στις πα-
ροχές για να ξεγελιέται η φτώχεια που
φέρνουν η ακρίβεια και τα πλεονάσματα
που απαιτεί το Σύμφωνο Σταθερότητας
της ΕΕ. Οι «αυξήσεις» είναι πολύ μικρό-
τερες από τις απώλειες 7,5% του 2022 ενώ
μόνο τα τελευταία χρόνια έχουν υποστεί,
εκτός των απωλειών 30% των αποδοχών,
επιπλέον 30% μείωση της αγοραστικής
δύναμης λόγω ακρίβειας, πληθωρισμού
και τιμάριθμου. Ταυτόχρονα το νέο μι-
σθολόγιο ενισχύει την κατηγοριοποίηση
των υπαλλήλων με τη μεγάλη ψαλίδα
στις αποδοχές μεταξύ των κατηγοριών
ΠΕ/ΤΕ/ΔΕ/ΥΕ και την αντίστοιχη μεταξύ
απλών υπαλλήλων και προϊσταμένων.
Οι εργαζόμενοι στο δημόσιο οφεί-
λουν να διεκδικήσουν επίπεδο μισθών
επαρκές για να ζουν με αξιοπρέπεια
μόνο από αυτό, ενάντια στη λογική των
φιλοδωρημάτων και των κατηγοριοποι-
ήσεων με βάση εκπαιδευτικό επίπεδο
και θέση στην ιεραρχία. Αιτήματα όπως,
1.000 ευρώ ελάχιστος καθαρός βασικός
μισθός, επιστροφή 13ου-14ου μισθού και
κλεμμένης διετίας 2016-17, μείωση ψα-
λίδας μεταξύ κατηγοριών και θέσεων
ευθύνης, αποσύνδεση μισθού από αξιο-
λόγηση-βαθμό-παραγωγικότητα, αύξη-
ση του αφορολόγητου, διαρκής αύξηση
των μισθών καλύπτοντας απώλειες λόγω
τιμάριθμου, μέτρα μείωσης κόστους
ζωής και δωρεάν παροχή των δημόσιων
αγαθών, πρέπει να παλευτούν μαχητικά
το επόμενο διάστημα.
παιδικό σταθμό, με αποτέλεσμα να
υπάρξει και λιποθυμικό επεισόδιο. Μά-
λιστα, επιστρατεύτηκαν ακόμα και πυ-
ροσβεστικά οχήματα τα οποία θα ήταν
σίγουρα πολύ πιο χρήσιμα εάν βρίσκο-
νταν σε ένα από τα πύρινα μέτωπα που
κατακαίουν τη χώρα.
Τελικά όμως η αλληλεγγύη και ο
αγώνας κέρδισε ξανά! Η μαχητική στά-
ση της οικογένειας και η κινητοποίηση
φορέων, συλλογικοτήτων και κομμά-
των της Αριστεράς (μεταξύ των οποίων
και η Αντικαπιταλιστική Ανατροπή στην Αθή-
να) υποχρέωσαν την αστυνομία να απο-
χωρήσει. Η οικογένεια ζητά διορία ένα
μήνα για να τελεσιδικήσουν οι νομικές
της ενέργειες.
 Κοινωνία ΣΑΒΒΑΤΟ 29 - ΚΥΡΙΑΚΗ 30 ΙΟΥΛΙΟΥ 2023 19

Τ
ο παζλ εισαγωγής της πολι-
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Δημήτρης Σταμούλης
τικής της «ανταποδοτικότη-
τας», των συμπράξεων του

Βήμα προς την ιδιωτικοποίηση

δημόσιου με τον ιδιωτικό
τομέα και εν τέλει της ιδιω-
τικοποίησης του κρίσιμου τομέα των εγ-
γειοβελτιωτικών έργων και υποδομών,
φαίνεται πως συμπληρώνεται στο υπουρ-
γείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων
(ΥΠΑΑΤ). Με το Προεδρικό Διάταγμα
77/2023, μόλις δύο ημέρες μετά τις εκλο-
γές, όπως επισημαίνει η ΠΟΣΕΥΓ (ομο-
σπονδία συλλόγων υπουργείου Γεωργί-
ας), η Διεύθυνση Τεχνικών Έργων και
Αγροτικών Υποδομών της Γενικής Διεύ-
θυνσης Αγροτικής Ανάπτυξης μεταφέρε-
ται στη Γενική Γραμματεία Υποδομών του
Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών
(ΥΠΟΜΕ), ως σύνολο αρμοδιοτήτων, ορ-
γανικών μονάδων, θέσεων προσωπικού
και εποπτευόμενων φορέων.
Ωστόσο, δεν πρόκειται απλά για τη
μεταφορά μιας τεχνικής υπηρεσίας στο
ΥΠΟΜΕ αλλά για το σπάσιμο της αλυ-
σίδας σχεδιασμού-μελέτης-κατασκευής
των εγγειοβελτιωτικών έργων. Τα εγγειο-
βελτιωτικά έργα μέχρι σήμερα ανήκουν
ως αρμοδιότητα στον προγραμματισμό
του ΥΠΑΑΤ, γιατί μέσω αυτών εξασφαλί-
ζεται το απαραίτητο νερό για την αγροτι-
κή παραγωγή, το οποίο θα πρέπει να εί-
ναι ποιοτικό, επαρκές και φθηνό για τους
μικρομεσαίους αγρότες.
Το σπάσιμο της αλυσίδας ενισχύει την
προοπτική της κατασκευής τεχνικών έρ-
γων ανταποδοτικού χαρακτήρα, η οποία
άλλωστε αποτελεί και προαπαιτούμενο
για την υπαγωγή τους στις χρηματοδοτή-
σεις του Ταμείου Ανάκαμψης. Ένα άλλο
κρίσιμο κομμάτι του παζλ ιδιωτικοποίη-
σης είναι το πρόγραμμα «Ύδωρ 2.0» που
ουσιαστικά εγκαινίασε την κατασκευή εγ-
γειοβελτιωτικών έργων μέσω ΣΔΙΤ, από
την οποία επωφελούνται οι κατασκευα-
στικοί όμιλοι με τη χρήση των έργων για
τουλάχιστον 20 χρόνια εξασφαλίζοντας
τα κέρδη τους είτε άμεσα από τους αγρό-
τες είτε έμμεσα από τα λαϊκά στρώματα
μέσω της φορολογίας και της εκτόξευσης
του κόστους παραγωγής. Στο ίδιο πνεύμα
του αρδευτικού έργου
▸ Το νερό γίνεται ακριβό εμπόρευμα για τους μικρομεσαίους αγρότες
κινήθηκαν επίσης και οι προγραμματικές
δηλώσεις του νέου υπουργού Λευτέρη Αυ-
γενάκη, που στη διαχείριση των υδάτινων
πόρων έχει βασικούς άξονες τα εγγειοβελ-
τιωτικά έργα «Ύδωρ 2.0» και την αναμόρ-
φωση των Γενικών και Τοπικών Οργανι-
σμών Εγγείων Βελτιώσεων (ΓΟΕΒ-ΤΟΕΒ).
Όπως εξηγεί στο Πριν η Χριστίνα Τρια-
νταφυλλοπούλου, αντιπρόεδρος του Συλ-
λόγου Εργαζομένων υπουργείου Γεωργί-
ας Νομού Αττικής, «τα εγγειοβελτιωτικά
έργα ανήκουν στον προγραμματισμό του
ΥΠΑΑΤ γιατί αποτελούν βασικό πυλώ-
να στην αγροτική ανάπτυξη. Ο πυρήνας
τους οφείλει να εξυπηρετεί τις ανάγκες
της αγροτικής πολιτικής ανάπτυξης και
αποδέκτης είναι ο αγροτικός πληθυσμός
περιοχών για να παράγουν τελικά ποι-
οτικά και οικονομικά τρόφιμα για το
λαό». «Η λογική της κατασκευής τεχνι-
κών έργων ανταποδοτικού χαρακτήρα
και όχι δημόσιων έργων κοινής ωφέλειας,
οδηγεί στην κατασκευή εγγειοβελτιωτι-
κών έργων μέσω ΣΔΙΤ, πετώντας τελικά
εκτός παραγωγής μεγάλη μερίδα φτω-
χών και μεσαίων αγροτών, συμβάλλοντας
στην αύξηση της τιμής του προϊόντος-
τροφίμου», προσθέτει.
Η λεγόμενη αναμόρφωση των ΓΟΕΒ-
ΤΟΕΒ αφορά στη λογική της ιδιωτικοποί-
ησης στη διαχείριση των ήδη κατασκευα-
σμένων δημόσιων συλλογικών εγγειοβελ-
τιωτικών έργων. Οι Οργανισμοί είναι μη
κερδοσκοπικού χαρακτήρα, που διαχειρί-
ζονται τη λειτουργία και συντήρηση των
έργων. Ουσιαστικά το σχέδιο αλλαγής της
νομοθεσίας προβλέπει την αλλαγή του
χαρακτήρα των οργανισμών αυτών και τη
μετατροπή τους σε Ανώνυμες Εταιρείες
(ΑΕ), με ζητούμενο την κερδοφορία τους.
Όπως τονίζει η Χριστίνα Τριανταφυλ-
λοπούλου, μέσω της κοστολόγησης του
αρδευτικού νερού είτε σε νέα έργα μέσω
ΣΔΙΤ είτε στα ήδη υφιστάμενα, η πληρω-
μή των αρδευτικών τελών θα επιβαρυνθεί
με την κερδοφορία είτε του κατασκευα-
στή (ΣΔΙΤ) είτε της ΑΕ που θα αντικατα-
στήσει τους Οργανισμούς, καθιστώντας
τους αγρότες όχι χρήστες των έργων αλλά
πελάτες που θα εξασφαλίζουν την κερδο-
φορία των εταιρειών. «Η ιδιωτικοποίηση
των φυσικών πόρων θα εφαρμοστεί και
στο αρδευτικό νερό», επισημαίνει.
Τα εγγειοβελτιωτικά έργα θα πρέπει
να είναι δημόσια, να εξυπηρετούν τις
ανάγκες των αγροτών και να συμβάλλουν
στην παραγωγή οικονομικών και ποιοτι-
κών τροφίμων για τον λαό. Σε αυτή τη λο-
γική, θα πρέπει να υπάγονται στο ΥΠΑΑΤ
όλες οι σχετικές υπηρεσίες (και η αρμόδια
τεχνική υπηρεσία), ώστε να υλοποιούν
ενιαίο σχεδιασμό και έργα με γνώμονα
την κάλυψη των αναγκών των αγροτών
και της κοινωνίας και όχι την κερδοφορία
των μεγάλων ιδιωτικών συμφερόντων.
Οι εργαζόμενοι του ΥΠΑΑΤ αντιδρούν
σε αυτή την αντιδραστική εξέλιξη, απαι-
τούν να παραμείνει στο ΥΠΑΑΤ η Διεύ-
θυνση Τεχνικών Έργων και Αγροτικών
Υποδομών, δηλώνουν ενάντιοι στην ιδιω-
τικοποίηση του αρδευτικού έργου, τους
ΟΕΒ-ΑΕ και τα ΣΔΙΤ και διεκδικούν έργα
για φθηνό, ποιοτικό και επαρκές νερό για
την κάλυψη των αναγκών της αγροτικής
παραγωγής.

ΦΑΡΜΑ ΚΩΤΑΚΙ∆ΗΣ Αρχοντούλα Βαρβάκη

Χωρίς αποζημιώσεις απόλυσης εδώ και τέσσερις μήνες

Α
κόμα περιμένουν να λάβουν την αποζη-
μίωση και τα επιδόματα αδείας που δι-
καιούνται τα περίπου 40 άτομα που απο-
λύθηκαν από την Φάρμα Κωτακίδης στις 7 Απρι-
λίου. Εργάζονταν σε καταστήματα της Family
Super Market στη βόρεια Ελλάδα, ως υπάλληλοι
της Φάρμας Κωτακίδης, η οποία είχε αναλάβει τα
κρεοπωλεία των καταστημάτων. Όταν η Family
Super Market εξαγοράστηκε από τη Μασούτης,
η Φάρμα Κωτακίδης δεν προχώρησε σε νέα συμ-
φωνία για τα κρεοπωλεία των σούπερ μάρκετ, τα
οποία διαχειρίζεται πια η ίδια η Μασούτης. Οι
εργαζόμενοι απολύθηκαν, χωρίς να λάβει κανείς
τους ως τώρα τα χρήματα που δικαιούνται, παρό-
τι υπέγραψαν ότι δύο μήνες μετά την απόλυση θα
αρχίσουν να τα εισπράττουν σε δόσεις.
Το μόνο που έχουν είναι άλλη μια υπόσχεση
ότι θα τους δοθούν χρήματα τον Αύγουστο. Το κος Τζελέπης, ένας από τους εργαζόμενους ο
οφειλόμενο ποσό αλλάζει αλλά σίγουρα είναι κά- οποίος έχει προχωρήσει σε καταγγε-
ποιες χιλιάδες ευρώ για τον κάθε εργαζόμενο. Η λία και περιμένει τριμερή συνά-
αποζημίωση των εργαζομένων προβλέπεται από ντηση στις αρχές Αυγούστου.
τον νόμο και ακόμα και στην περίπτωση που δί- «Μετά από τους έξι μήνες η
νεται με δόσεις, η καταβολή όλου του ποσού είναι διεκδίκηση των χρημάτων
προϋπόθεση για να θεωρείται έγκυρη η απόλυση. μας θα απαιτεί μεγάλα
Το δικαίωμα αυτό μπορεί να μείνει στα χαρτιά αν δικαστικά έξοδα. Στόχος
ο εργοδότης δεν ελεγχθεί και δεν πιεστεί θεσμικά τους φαίνεται να είναι
να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις τους. το να μην μας πληρώ-
«Η εργοδοσία δεν έχει δείξει κανένα ενδι- σουν και να μην πληρώ-
αφέρον για την υπόθεσή μας, έστω και για να σουν πρόστιμο. Μετά τις
δώσει κάποιο ποσό. Μας λένε μόνο ψέματα 3 Αυγούστου, που είναι η
για να περάσει το διάστημα των έξι μηνών, συνάντηση στην επιθεώρη-
μέσα στο οποίο έχουμε το δικαίωμα να διεκ- ση εργασίας, ανάλογα και με
δικήσουμε τα χρήματά μας μέσω της επιθεώ- το αποτέλεσμα, θα δούμε τι άλλο
ρησης εργασίας», δηλώνει στο Πριν ο Κυριά- μπορούμε να κάνουμε», προσθέτει.
20
Ρωσική πρωτοπορία
Π
ολλές φορές έχει γρα-
φτεί ότι η ρωσική πρω-
τοπορία ήταν η σημα-
ντικότερη επανάσταση
στις τέχνες από την
εποχή της Αναγέννησης. Θα συμφω-
νήσουμε σημειώνοντας μια σημαντι-
κή κατά τη γνώμη μας διαφορά.
Αν στην Αναγέννηση η καλλι-
τεχνική έκρηξη ήταν υπόθεση των
ανώτερων κοινωνικών τάξεων, η
τέχνη της Ρωσικής Πρωτοπορίας
ξέφυγε από τον έλεγχο της κοινω-
νικής ελίτ και έγινε υπόθεση των
φτωχών λαϊκών στρωμάτων. Για
πρώτη φορά στην ιστορία η υψη-
λή τέχνη κατέβηκε στον λαό δια-
μορφώνοντας ένα τεράστιο κοινό,
απέναντι στο καλλιεργημένο φιλό-
τεχνο αριστοκρατικό ακροατήριο.
Απαίδευτοι καλλιτεχνικά –εξαι-
τίας της θέσης τους στην παραγωγή
και του καταμερισμού εργασίας–
άνθρωποι της δουλειάς στην πόλη
και φτωχοί αγρότες στην ύπαιθρο,
ήρθαν σ’ επαφή για μια εικοσαετία
με καλλιτεχνικά έργα, φαινόμε-
να και διαδικασίες που αντιπρο-
σώπευαν ό,τι πιο καινοτόμο στον
κόσμο, τα οποία σε κανονικές συν-
θήκες θα απαιτούσαν για να προ-
σεγγιστούν υψηλό μορφωτικό και
πολιτιστικό επίπεδο που μόνο η
αστική τάξη μπορούσε να έχει.
Οι τρομακτικές ελλείψεις στο
μορφωτικό και πολιτιστικό εξο-
πλισμό αυτού του πρωτοφανούς
μαζικότητας και υπό διαμόρφωση
κοινού αντισταθμίζονταν από το
κλίμα της εποχής, από τον ενθου-
σιασμό της επανάστασης αλλά και
από το γεγονός ότι, απαλλαγμένο
από τις προκαταλήψεις μιας συμ-
βατικής εκπαίδευσης, ήταν πιο
ανοιχτό στα νέα ρεύματα από τους
κλασικούς φιλότεχνους και επι-
δείκνυε μια έντονη διάθεση για το
καινούριο.
Όμως αυτό δεν έγινε από μόνο
του. Χρειάστηκε οι καλλιτέχνες-φο-
ρείς της καλλιτεχνικής αυτής έκρη-
ξης να κατέβουν στο δρόμο, να
διαβάζουν ποιήματά τους στα
λαϊκά καφενεία προκαλώντας το
ακροατήριό τους, να εξορμούν στις
ρωσικές επαρχίες διοργανώνοντας
εκθέσεις, συζητήσεις, θεατρικές
παραστάσεις και ποιητικές βραδιές
μέσα σε ατμόσφαιρα πρόκλησης
και ανατροπής των συμβάσεων.
Γιατί όπως έγραφε ο Μαγιακόφ-
σκι, «Η τέχνη δεν γεννιέται μαζι-
κή, γίνεται μαζική... Η μαζικότη-
τα είναι αποτέλεσμα της πάλης μας
και όχι το τυχερό πουκάμισο με το
οποίο γεννιούνται τα έργα κάποιας
λογοτεχνικής μεγαλοφυΐας».
Έτσι. ακόμα και την περίοδο
του Εμφυλίου και της ιμπεριαλι-
στικής επέμβασης, σε συνθήκες
πείνας και έλλειψης χαρτιού και
φιλμ, δεν σταμάτησαν οι αναζη-
ΣΑΒΒΑΤΟ 29 - ΚΥΡΙΑΚΗ 30 ΙΟΥΛΙΟΥ 2023 Πολιτισμός
Βασίλης Τσιράκης
τήσεις για θέματα αισθητικής σε
Η ποίηση της συνθήκες απόλυτης καλλιτεχνικής
ελευθερίας.
απελευθέρωσης: 130
Γιατί η ρωσική πρωτοπορία
ήταν άρρηκτα συνδεδεμένη με τις
κοινωνικές διεργασίες και τους
αγώνες της νεαρής εργατικής τά-
χρόνια από τη γέννηση ξης για την κοινωνική της απελευ-
θέρωση.
Δεν είναι τυχαίο πως το 1912,
χρονιά της μεγάλης εργατικής
του Βλ. Μαγιακόφσκι απεργίας, δημοσιεύτηκε το «Χα-
στούκι στο γούστο του κοινού», το
μανιφέστο του ρωσικού φουτουρι-
σμού, ενώ αντίστοιχες ήταν και οι
▸ Το Ιούλιο του 1893 γεννιέται ο μεγάλος εκδηλώσεις και των άλλων καλλι-
τεχνικών ρευμάτων της περιόδου.
Σοβιετικός λογοτέχνης που έκανε Έτσι το 1915, χρονιά που δημοσιεύ-
την «υψηλή τέχνη» υπόθεση των φτωχών τηκε το «Σύννεφο με παντελόνια»,
παρουσιάστηκε στην Πετρούπολη
η «Τελευταία Φουτουριστική Eκ-
θεση 0.10» όπου ο μεν Μάλεβιτς
παρουσίασε τον πίνακα Μαύρο
Τετράγωνο, το μανιφέστο του σου-
πρεματισμού, ο δε Τάτλιν εξέθεσε
μια σειρά από τρισδιάστατα ανά-
γλυφα και αντι-ανάγλυφα έργα,
τα πρώτα δείγματα του κονστρου-
κτιβισμού.
Θα μπορούσε να συνοψίσει κα-
νείς την ουσία των καλλιτεχνικών
αναζητήσεων της περιόδου με τη
φράση «για μια νέα αισθητική
ικανή να αναδείξει μια νέα κοινω-
νία». Πράγματι, η έμφαση στον
κοινωνικό ρόλο της τέχνης κατέχει
πρωτεύουσα θέση στις θεωρητικές
αναζητήσεις της εποχής, όχι όμως
με την παραδοσιακή έννοια τού
εμπλουτισμού της ζωής μας μέσα
από αυτήν, αλλά με την έννοια της
πλήρους επαναστατικοποίησης
της καθημερινότητας.
Η νέα καλλιτεχνική πρακτι-
κή που δημιουργήθηκε από την
ανάγκη της τέχνης να συναντήσει
Χρονολόγιο την κοινωνία μέσα από τις νέες
Έργα και ημερομηνίες που «καίνε» οικονομικές και κοινωνικές σχέ-
σεις οδήγησε νέους καλλιτέχνες
1893: Γέννηση του Μαγιακόφσκι στη Μπαγκνάντι του Καυκάσου. στην υποστήριξη των μπολσεβί-
1906: Θάνατος του πατέρα του. Εγκατάσταση στη Μόσχα. κων, τόσο στην σκληρή περίοδο
1908: Μέλος του μπολσεβίκικου κόμματος. του Εμφύλιου Πολέμου όσο και
1909: Σύλληψη και φυλάκιση. στα αμέσως επόμενα χρόνια της
1911: Μαθήματα ζωγραφικής στη σχολή Εικαστικών και Αρχιτεκτονικής (Χουτεμάς) εδραίωσης των σοβιέτ. Οι καλλιτέ-
1912: Προσχώρηση στους φουτουριστές. Συμμετέχει στη σύνταξη του φουτουριστικού χνες της πρωτοπορίας φιλοτεχνού-
μανιφέστου Χαστούκι στο γούστο του κοινού. σαν πανό με συνθήματα, αφίσες,
1915: Εγκατάσταση στην Πετρούπολη. Γράφει το ποίημα Σύννεφο με παντελόνια. ζωγράφιζαν βαγόνια τρένων και
1917: Στηρίζει την επανάσταση. Συνάντηση με τον Λουνατσάρσκι, λαϊκό κομισάριο τραμ, σχεδίαζαν κατασκευές προ-
παιδείας και πολιτισμού. παγάνδας και βήματα ομιλητών,
1919: Εγκατάσταση στη Μόσχα. Δημιουργεί τις βιτρίνες του ρωσικού τηλεγραφικού εξέδρες για λαϊκές συγκεντρώσεις
πρακτορείου. και στολές εργασίας, με σκοπό να
1923: Ιδρύει με άλλους καλλιτέχνες το ΛΕΦ (Αριστερό Μέτωπο Τέχνης). καταργήσουν κάθε είδος αστικών
1925: Ταξίδι στο Μεξικό, την Κούβα και τις ΗΠΑ όπου δίνει διαλέξεις και απαγγέλει διακρίσεων.
ποιήματά του. «Αν η επανάσταση μπορεί να
1926: Περιοδείες στη Σοβιετική Ρωσία, προβάλλοντας το έργο του και κάνοντας κρι- δώσει στην τέχνη την ψυχή της,
τική στη γραφειοκρατία. τότε η τέχνη μπορεί να γίνει η
1927: Ταξίδι στην Πράγα, το Βερολίνο και το Παρίσι. Ανταποκριτής της Κοσμομόλ- φωνή της επανάστασης», έγρα-
σκαγια Πράβντα. Διάσπαση του ΛΕΦ. φε το 1917 σε κείμενο του με τίτλο
1928: Ταξίδι στο Παρίσι. Συνάντηση με τον Λουί Αραγκόν. «Επανάσταση και τέχνη», ο Ανα-
1930: Ανεβαίνει από τον Μέγιερχολντ το θεατρικό του έργο Λουτρό. Γίνεται μέλος τόλι Λουνατσάρσκι, λαϊκός κομι-
της «Εταιρείας προλεταριακών συγγραφέων». Αυτοκτονεί στις 14 Απρίλη. σάριος πολιτισμού της επαναστα-
τικής κυβέρνησης.

Αιμιλία Καραλή
Τ
ον Δεκέμβρη του 1912 τέσ-
σερις Ρώσοι ποιητές δημο-
σίευσαν ένα ποιητικό μα-
νιφέστο με τίτλο Χαστούκι
στο γούστο του κοινού. Ο Βλ.
Μαγιακόφσκι, ο Βελ. Χλέμπνικοφ,
ο Αλ. Κρουτσιόνιχ και ο Ντ. Μπουρ-
λιούκ διακήρυξαν την ανάγκη μιας
νέας ποιητικής τέχνης που θα ερχό-
ταν σε πλήρη ρήξη με τη λογοτεχνική
παράδοση της Ρωσίας: «Σ’ εκείνους
που διαβάζουν το Καινούργιο Πρώτο
Απρόσμενό μας. ΕΜΕΙΣ μονάχα είμα-
στε ΤΟ ΠΡΟΣΩΠΟ του καιρού ΜΑΣ.
Χάρη σε μας, η σάλπιγγα του καιρού
σημαίνει στην τέχνη του λόγου. […]
Ας πετάξουμε τον Πούσκιν, τον Ντο-
στογιέφσκι, τον Τολστόι, κ.λπ. κ.λπ.,
πέρα και μακριά από το Σύγχρονο
Ατμόπλοιο. […] Ψηλά απ’ τους ουρα-
νοξύστες εποπτεύουμε τη μηδαμινό-
τητά τους! […]» (μετ. Ανδρέας Παγου-
λάτος).
Οι θεμελιωτές του ρωσικού φου-
τουρισμού, όπως αποκλήθηκε αυτό το
λογοτεχνικό ρεύμα, προσέβλεπαν στο
μέλλον μιας ποιητικής γλώσσας που
θα έκοβε ριζικά τους δεσμούς με ό,τι
την έθρεψε στο παρελθόν. Πολιτικά
πιο ενεργός απ’ όλους ήταν ο Βλαντι-
μίρ Μαγιακόφσκι, καθώς από το 1908
συμμετείχε στην τάση των μπολσεβί-
κων του ΣΔΕΚΡ (μετέπειτα Κομμουνι-
στικό Κόμμα Ρωσίας).
Εγώ ο ίδιος
«Είμαι ποιητής. Αυτό είναι και το ενδια-
φέρον που παρουσιάζω. Γι’ αυτό το θέμα
λοιπόν γράφω. Για τα υπόλοιπα γράφω μόνο
όταν έχουν αποκρυσταλλωθεί σε λόγο»
Η πρώτη του ποιητική συλλογή
τιτλοφορείται Εγώ. Είναι ο ήρωας της
πρώτης του συλλογής, του πρώτου του
θεατρικού αλλά και της τελευταίας
του ποιητικής συλλογής. Όπως έγραψε
και ο Τρότσκι: «Για να εξυψώσει τον
άνθρωπο τον φέρνει στο επίπεδο του
Μαγιακόφσκι. Όπως ο Έλληνας ήταν
ανθρωπομορφιστής κι έβλεπε απλοϊ-
κά τις φυσικές δυνάμεις κατ’ εικόνα
του, ο ποιητής μας, Μαγιακομορφι-
στής, γεμίζει με την προσωπικότητά
του τις πλατείες, τους δρόμους και τα
πεδία της επανάστασης». Όμως ο Μα-
γιακόφσκι δεν περιορίζεται στενά στην
ατομική ύπαρξή του. Αναρίθμητες εί-
ναι οι ψυχές του: αιώνια εξεγερμένος,
ερωτευμένος, επαναστάτης, χλευα-
στής του μικροαστισμού, επικριτής της
γραφειοκρατίας.
Ποιητής, ζωγράφος, σκιτσογρά-
φος, θεατρικός συγγραφέας, ηθο-
ποιός, θεωρητικός της τέχνης συμπύ-
Πολιτισμός
Η ποίηση ως επανάσταση
και η επανάσταση ως ποίηση
▸ Ο ανατρεπτικός Βλαντιμίρ Μαγιακόφσκι
κνωσε το παράδειγμα ενός ανθρώπου
που αφιέρωσε όλο του το έργο στην
επανάσταση. Τα ποιήματά του, δο-
μημένα με συνεχείς διασκελισμούς,
θαρρείς και συμβαδίζουν με έναν συ-
νεχή καλπασμό, μια ορμητική πορεία
που πολιορκεί και εκπορθεί κάθε θέμα
του. Έντονος, λυρικός –καθώς τα προ-
σωπικά του συναισθήματα είναι παρό-
ντα σε κάθε του ποίημα– απλώνει τα
θέματά του παντού. Ο έρωτας, η επα-
νάσταση, ο πόλεμος κι η ειρήνη, τα
μικρά γεγονότα της καθημερινής ζωής
γίνονται τα θέματά του. Οι λέξεις, οι
στίχοι του συμβαδίζουν με τους ήχους
της ανθρώπινης ανάσας, του έρωτα,
του θροΐσματος των δέντρων που καλ-
λιεργεί ή θαυμάζει, των εργαλείων και
των μηχανών της εργασίας του. «Εσείς/
ένα σκοπό νυχτερινό/ θα μπορούσατε/ να
παίξετε / σ’ έναν αυλό υπό υδροσωλήνα;»
(μετ. Γ. Μολέσκης).
Η οπτική του προκλητική, ανατρε-
πτική, «ετοιμοπόλεμη». Οι λέξεις του
μοιάζουν με γροθιές που χτυπάνε την
καθημερινή μετριότητα. Από τα πρώτα
του ποιήματα κιόλας δίνει τα εναρκτή-
ριά του «χαστούκια» στο «γούστο του
κοινού»: «Τη σκέψη σας,/ που ονειροπολεί
σε πλαδαρό μυαλό/σαν κοιλαράς λακές σε
λιγδιασμένο καναπέ,/ θα την τρίβω πάνω
σ’ ένα κομμάτι της καρδιάς μου ματωμένο/
χλευάζοντας ως να χορτάσω, αγροίκος και
φαρμακερός» (Σύννεφο με παντελόνια,
μετ. Γ. Μολέσκης).
ΣΑΒΒΑΤΟ 29 - ΚΥΡΙΑΚΗ 30 ΙΟΥΛΙΟΥ 2023
Έγινε η φωνή της επανάστασης
αλλά και έδωσε φωνή σε εκείνους που
ως τότε είχαν καταδικαστεί να σιω-
πούν, να ακούνε μόνο διαταγές, να
πεθαίνουν χωρίς καμιά διαμαρτυρία:
«Άνθρωποι!/ Αγαπημένοι/ μη αγαπημένοι,/
γνωστοί/ άγνωστοι,/ μέσα από τις πύλες τού-
τες/ σε πλατιά πομπή/περάστε./ Κι αυτός,/
ελεύθερος,/ αυτός για τον οποίο φωνάζω
εγώ,/ ο άνθρωπος —/ έρχεται,/ πιστέψτε
με,/ πιστέψτε!» (Ο πόλεμος και η οικουμένη,
Μέρος V, μετ. Γ. Μολέσκης).
Η ποίηση ήταν γι’ αυτόν μια πρά-
ξη απελευθέρωσης με τον ίδιο τρόπο
που ήταν –ή προσδοκούσε να είναι– η
επανάσταση. Ήταν και προσδοκού-
σε να είναι οργανικό στοιχείο της
καθημερινής ζωής. Έγραφε: «Η Κομ-
μούνα είναι ένας τόπος απ’ όπου οι
γραφειοκράτες θα έχουν σαρωθεί κι
όπου θα υπάρχουν πολλοί στίχοι και
τραγούδια». Και ως ένας από τους
ιδρυτές του περιοδικού ΛΕΦ (Левый
фронт искусств), του Αριστερού Με-
τώπου Τέχνης, που συσπείρωνε τους
καλλιτέχνες της ρωσικής πρωτοπο-
ρίας, δήλωνε: «Εμείς οι λιεφ δεν εί-
παμε ποτέ πως είμαστε οι μοναδικοί
κάτοχοι των μυστικών της ποιητικής
δημιουργίας. Αλλά είμαστε οι μόνοι
που θέλουμε να ανακαλύψουμε αυτά
τα μυστικά, οι μόνοι που δεν χρεια-
ζόμαστε έναν καλλιτεχνικό-θρησκευ-
τικό θαυμασμό για να στοχαστούμε
κατόπι».
21
Μισώ/ κάθε λογής νεκρίλα πάντα/ Λα-
τρεύω/ κάθε λογής ζωή! (Ιωβηλαίο, μετ.
Γιάννης Ρίτσος).
Ο ποιητής δεν χαρίστηκε σε στρε-
βλώσεις των επαναστατικών ιδεών.
Το θέμα της γραφειοκρατίας τον απα-
σχόλησε έντονα και στα θεατρικά του
έργα Ο Κοριός, το Μυστήριο Μπούφο και
Το χαμάμ. Με χιούμορ, ειρωνεία και
στοιχεία που θυμίζουν το «θεάτρου
του παράλογου» και της επιστημονι-
κής φαντασίας, επικρίνει πρακτικές
της σοβιετικής εξουσίας που διαλύ-
ουν την ελευθερία, την πρωτοβουλία,
τη δημιουργικότητα και καταπιέζουν
ανθρώπινα συναισθήματα όπως ο
έρωτας και η φιλία. «Το υλικό που
επεξεργάστηκα και πέρασα στην κω-
μωδία αυτή, προέρχεται από ένα βου-
νό στοιχείων για τους μικροαστούς.
Αυτό το υλικό το μάζεψα απ’ όλες τις
μεριές, τον καιρό που δούλευα στον
τύπο, στη δημοσιογραφία και κύρια
στην Κομσομόλσκαγια Πράβντα» έγραφε
για το Χαμάμ (1929).
Κι αυτή του την κριτική, ο Μαγι-
ακόφσκι την πλήρωσε. Όταν η επα-
νάσταση έγινε «κατάσταση», έφαγε
όπως ο Κρόνος τα καλύτερα παιδιά
της. Φοβήθηκε τις ίδιες της τις επαγ-
γελίες, έχασε την ψυχή της και η ποί-
ηση έπαψε κι αυτή να την εμψυχώνει.
Μονάχος μου θα πω/ και για την εποχή
μου/ και για τον εαυτό μου/ -άστα συ (Επί-
καιροι Αμίλητοι, μετ. Γ. Ρίτσος).
Ο Μαγιακόφσκι, προτού επιλέ-
ξει τον τρόπο του θανάτου του, είχε
γράψει σε αρκετά ποιήματά του γι’
αυτόν. Μίλησε γι’ αυτόν όπως τρα-
γούδησε τον κομμουνισμό, τον Λέ-
νιν, τους εργάτες, τον έρωτα, τους
ποιητές, την ειρήνη, το τραμ, τις
μηχανές, τον ηλεκτρισμό, την ομορ-
φιά και τα αντιπαράθεσε στα όσα
τα εξαθλιώνουν. Όπως έγραφε λίγο
πριν πεθάνει, η σφαίρα με την οποία
θα έδινε τέρμα στη ζωή του θα είναι
η «ίδια σφαίρα που τραυμάτισε στη
μάχη τον μπολσεβίκο εργάτη», που
«έκανε σκόνη τον καθωσπρεπισμό»,
τους «ανθρωπάκηδες», την «άγνοια»
και την «οσφυοκαμψία» τους. Ήξερε
τους «σεισμούς που θα προκαλέσει η
αποδημία του» και τις «1917 ανατα-
ράξεις που θα φέρει στο σκεβρωμένο
τους σαρκίο».
Όμως ήξερε και πως: «Για πάντα
στη μνήμη/ των φτωχών, των εξαθλιωμένων/
εγώ, ο Βλαδίμηρος Μαγιακόφσκι/ αιώνιος
θα μείνω/ χέρι με χέρι/ στο αίμα βαφτισμέ-
νος/ της Προδομένης Επανάστασης/ μακά-
ριος θα υψωθώ/ πάνω από την ποίηση/ και
τις κυβερνήσεις».
22
Δημήτρης
Γρηγορόπουλος
Η
συντριπτική ήττα του ΣΥ-
ΡΙΖΑ στις πρόσφατες δι-
πλές εκλογές κυρίως ερ-
μηνεύεται από την αστο-
χία της εκλογικής τακτι-
κής του που επικεντρωνόταν σε μία συμ-
μαχική κυβέρνηση, η οποία συνάντησε
όμως κλειστές πόρτες και κατέρρευσε
παταγωδώς. Αυτή η τακτική συντέλεσε
ασφαλώς στην εκλογική ήττα του ΣΥΡΙ-
ΖΑ αλλά αποτελεί την ορατή μόνο κορυ-
φή του παγόβουνου.
Η βασική αιτία της ήττας του ΣΥΡΙΖΑ
και της συνακόλουθης κρίσης του είναι
η αστικοποίησή του, η μεταλλαγή του σε
ιδιότυπο κόμμα αστικής διαχείρισης με
σπέρματα αριστερής ρητορικής. Ως ιδι-
ότυπο συστημικό κόμμα, ο ΣΥΡΙΖΑ έχει
κεντρικό στόχο του όχι βέβαια την κοι-
νωνική αλλαγή ούτε ένα μεταρρυθμισμό
κεϊνσιανής αναφοράς αλλά τη διαχείρι-
ση της αστικής εξουσίας, με συμβόλαιο
την εξυπηρέτηση των συμφερόντων της
άρχουσας τάξης με κάποια ψήγματα
κοινωνικής και δημοκρατικής πολιτι-
κής, που τον διαφοροποιούν στοιχειω-
δώς από το βασικό συντηρητικό αστικό
κόμμα, τη ΝΔ.
Τη λογική αυτή ο ΣΥΡΙΖΑ κληρονόμη-
σε, ως ΕΑΡ αρχικά, από την πρωταρχι-
κή μήτρα του, το ΚΚΕ Εσωτερικού. Το
κόμμα αυτό «εμβολίασε» στον χώρο της
ελληνικής Αριστεράς την ευρωκομμου-
νιστική αντίληψη της κοινωνικής αλλα-
γής μέσω ανάληψης της κυβερνητικής
εξουσίας χωρίς σύγκρουση ή ανατροπή
του συστήματος αλλά με τη λογική ενός
διαρκούς προοδευτικού μεταρρυθμι-
σμού, τον οποίο λόγω κοινωνικοπολιτι-
κού συσχετισμού αλλά και λόγω της νο-
μιμοφροσύνης του σοσιαλρεφορμισμού,
υποτίθεται ότι θα ανεχόταν το σύστημα.
Αυτή η ουτοπική αντίληψη πρυτάνευσε
στην τυχοδιωκτική συμμαχία που συνή-
ψαν ΚΚΕ και ΕΑΡ συγκυβερνώντας με τη
ΝΔ, ευελπιστώντας ότι θα εκτόπιζαν το
ΠΑΣΟΚ από βασικό πόλο του δικομματι-
σμού καταλαμβάνοντας τη θέση του και
διεκδικώντας προοπτικά την ανάθεση
αυτοδύναμης κυβερνητικής διαχείρισης
στην Αριστερά. Η ίδια λογική της κοινο-
βουλευτικής ενίσχυσης ώθησε ΚΚΕ και
ΕΑΡ στη συμμετοχή και στην κυβέρνηση
Ζολώτα, παρά τη συμμετοχή σε αυτήν
και του Α. Παπανδρέου, τον οποίο είχαν
οδηγήσει στο Ειδικό Δικαστήριο…
Το ΕΑΡ, μετά το ναυάγιο της συγκυ-
βέρνησης με τη Δεξιά και την αποχώρη-
ση του ΚΚΕ από το Συνασπισμό της Αρι-
στεράς και της Προόδου, προχώρησε στη
συγκρότηση του Συνασπισμού της Ριζο-
σπαστικής Αριστεράς (ΣΥΡΙΖΑ), στον
οποίο προσχώρησαν μικρότερα κόμμα-
ΣΑΒΒΑΤΟ 29 - ΚΥΡΙΑΚΗ 30 ΙΟΥΛΙΟΥ 2023
ΣΥΡΙΖΑ: Διαχρονική στρατηγική
ο αστικός κυβερνητισμός
▸ Κλείνει οριστικά ένας δεκαετής και πολυτάραχος κύκλος
τα, μεταξύ των οποίων και η δεξιά πτέ-
ρυγα του ΚΚΕ. Ο ΣΥΡΙΖΑ, εκμεταλλευό-
μενος τη βαθιά κρίση των αστικών κομ-
μάτων, ΠΑΣΟΚ και ΝΔ, που διαχειρί-
στηκαν τη μνημονιακή πολιτική, σημεί-
ωσε με το λάβαρο της αντιμνημονιακής
δύναμης, θεαματική άνοδο στις εκλογές
του 2012 (16,78%), ενώ στις επαναληπτι-
κές εκλογές του Ιουνίου αναδείχθηκε σε
αξιωματική αντιπολίτευση, αυξάνοντας
το ποσοστό του στο 26,89%. Ενισχυμένος
εκλογικά πραγματοποίησε τον Ιούλιο
του 2013 συνέδριο με κύριο στόχο από
συμμαχικό σχήμα να μετατραπεί σε ενι-
αίο κόμμα, θεωρώντας ότι η διεκδίκηση
και άσκηση της διακυβέρνησης θα ήταν
πιο αποτελεσματική και συμπαγής από
ένα κόμμα παρά από μία πολυφωνική
αριστερή συμμαχία. Το συνέδριο ψήφισε
υπέρ αυτής της πρότασης και ο ΣΥΡΙΖΑ
συνέχισε την πορεία προς τη διεκδίκηση
της κυβέρνησης ως ενιαίο κόμμα.
Στις επόμενες εκλογές (25/1/2015) ο
ΣΥΡΙΖΑ πρώτευσε με ποσοστό 36,34%,
επειδή όμως δεν διέθετε απόλυτη κοι-
νοβουλευτική πλειοψηφία, συγκρότησε
κυβέρνηση συνασπισμού με τους Ανε-
ξάρτητους Έλληνες! Στον βωμό της κυ-
βερνησιμότητας, ο ΣΥΡΙΖΑ δεν δίστασε
να συγκυβερνήσει με ένα ακροδεξιό
κόμμα, που φυσικά δεν θα ανεχόταν το
ρεφορμιστικό πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ
και θα πίεζε για υιοθέτηση εθνικιστικών
προταγμάτων, όπως συνέβη τελικώς με
τη Συμφωνία των Πρεσπών. Ήταν πλέ-
ον ηλίου φαεινότερο ότι η συγκυβέρνη-
Κίνηση Ιδεών
ση Τσίπρα-Καμμένου δεν θα ήταν μία
αριστερή ή προοδευτική κυβέρνηση
αλλά μία ιδιότυπη αντιδραστική αστική
κυβέρνηση.
Ο κυβερνητισμός που κυοφορούσε η
ηγετική ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ είδε το… φως
της πραγματικότητας με την ανάρρησή
του στον θώκο της κυβερνητικής εξουσί-
ας. Ο κυβερνητισμός, όμως, του ΣΥΡΙΖΑ
δεν είχε σχέση ούτε με τον ευρωκομμου-
νισμό –ουτοπικό επίσης– ούτε και με τον
κεϊνσιανό μεταρρυθμισμό.
Το ρεφορμιστικό πρόγραμμα του ΣΥ-
ΡΙΖΑ, παρά τα όρια που τέθηκαν από τη
συγκεκριμενοποίησή του στο αποκαλού-
μενο «Πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης»,
ήταν μη αποδεκτό σε συνθήκες αμείλι-
κτης εποπτείας, που δημιουργήθηκαν
μετά την κρίση του 2008 από την ευρω-
Ο κυβερνητισμός
που κυοφορούσε η ηγετική
ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ
είδε το… φως
της πραγματικότητας με
την ανάρρησή του στον θώκο
της κυβερνητικής εξουσίας
παϊκή ολιγαρχία και την ηγεμονία του
νεοφιλελεύθερου ολοκληρωτικού καπι-
ταλισμού, που θεωρούσαν αριστερή και
απορριπτέα την πολιτική, στην πιο ήπια
εκδοχή της, της κεϊνσιανής διαχείρισης.
Η εποπτεία από την ευρωπαϊκή ολιγαρ-
χία αλλά και τις εθνικές αστικές τάξεις
δεν απέρριπτε απλώς έναν ήπιο μεταρ-
ρυθμισμό αλλά απαιτούσε να συντριβεί
παραδειγματικά η όποια παρέκκλιση
από την αυστηρή δημοσιονομική πολι-
τική και τη λιτότητα, ώστε η οικονομι-
κή κρίση να υπερκεραστεί με την άγρια
απομύζηση των λαϊκών μαζών αλλά και
την πολιτική τους αποθάρρυνση.
Ο ευρωκομμουνισμός και ο κεϊνσι-
ανός ρεφορμισμός πρότειναν ένα πρό-
γραμμα μεταρρυθμιστικό σε αντίθετες
ιστορικές συνθήκες. Σε εποχή, δηλαδή,
ανόδου της ΕΣΣΔ και βελτιωτικών με-
ταρρυθμίσεων σε βασικούς τομείς της
ζωής (παιδεία, υγεία, στέγη, ασφά-
λεια). Γι’ αυτό, το σύστημα υπήρξε ανε-
κτικό σε κοινωνικές μεταρρυθμίσεις που
βελτίωναν το βιοτικό επίπεδο των πολι-
τών και που δεν απειλούσαν αλλά στερέ-
ωναν το σύστημα. Η κυριαρχία, όμως,
της νεοφιλελεύθερης διαχείρισης στον
ολοκληρωτικό καπιταλισμό, ιδιαίτερα
μετά την κρίση του 2008, επέβαλε μία
αυστηρή δημοσιονομική πολιτική που
συρρίκνωσε τις κοινωνικές δαπάνες και
τα κοινωνικά δικαιώματα.
Η μεταρρυθμιστική πρόταση του ΣΥ-
ΡΙΖΑ διατυπώθηκε ακριβώς σε αυτές τις
συνθήκες αμείλικτης εποπτείας της οι-
κονομίας από την ολιγαρχία των Βρυξελ-
λών, με συνεπικουρία βέβαια και της ελ-
ληνικής αστικής τάξης, που απέρριπταν
μετά βδελυγμίας και έναν ήπιο κεϊνσια-
νισμό, αφού η νεοφιλελεύθερη διαχείρι-
ση θεωρούνταν μονόδρομος (Τhere Is No
Alternative).
Ταφόπλακα της μεταρρυθμιστικής
πρότασης του ΣΥΡΙΖΑ αποτέλεσε η απο-
δοχή του τρίτου και βαρύτερου μνημο-
νίου. Οι ταπεινωτικοί όροι που απαι-
τούσαν οι δανειστές και η εκβιαστική
απειλή για την αποδοχή του έδιναν τη
δυνατότητα στην κυβέρνηση του ΣΥΡΙ-
ΖΑ να την απορρίψει έχοντας εξασφαλι-
σμένη ευρύτατη και μαχητική υποστή-
ριξη της μεγάλης λαϊκής πλειοψηφίας,
όπως απέδειξε η ετυμηγορία του δη-
μοψηφίσματος. Δυστυχώς, η εμμονική
στρατηγική της ηγεσίας του ΣΥΡΙΖΑ για
την ανάδειξή του σε κυβερνών διαχειρι-
στι κό κόμμα, στο απόγειό της, πρόδω-
σε τις προσδοκίες των λαϊκών μαζών,
επιχειρώντας μάλιστα να τις εξαπατή-
σει με το δήθεν «παράλληλο πρόγραμ-
μα» που θα αποτελούσε δήθεν αντίβαρο
του τρίτου μνημονίου…
 ∆ιεθνή ΣΑΒΒΑΤΟ 29 - ΚΥΡΙΑΚΗ 30 ΙΟΥΛΙΟΥ 2023 23
Διαψεύστηκαν οι δημοσκοπήσεις που προέβλεπαν ότι, έστω και δύσκολα, το Λαϊκό Κόμμα
Ισπανία θα κατάφερνε να σχηματίσει κυβέρνηση, διασφαλίζοντας την απόλυτη πλειοψηφία με τη βοήθεια
Γιώργος Παυλόπουλος του ακροδεξιού Vox, καθώς αυτό υπέστη σημαντικές απώλειες. Αύξηση της μαζικότητας, που ξεπέρασε
το 70%, παρά τη διεξαγωγή των εκλογών στο μέσο του καλοκαιριού. Γιατί είναι «κλειδί» η Καταλονία.

Ο
ι βουλευτικές εκλογές στην
Ισπανία ολοκληρώθηκαν —
μήπως όμως έρχονται σύ-
ντομα και οι επόμενες,
όπως ακριβώς συνέβη και
το 2019, με τη διπλή αναμέτρηση Απρι-
λίου και Δεκεμβρίου; Αυτό, σε κάθε
περίπτωση είναι το ένα από τα δύο πιο
πιθανά σενάρια μετά το αποτέλεσμα
που έφερε η αναμέτρηση της περασμέ-
νης Κυριακής, η οποία ανέδειξε νικητές
τους δύο ισχυρούς πόλους του δικομ-
ματισμού, το Λαϊκό Κόμμα και τους Σο
σιαλιστές –με συνολικό ποσοστό 65%
(48% το 2019) και 258 από τις 350 έδρες
στη Βουλή (209 στην απερχόμενη)– και
ηττημένους όλους τους υπόλοιπους.
Όσο για το δεύτερο σενάριο, πα-
ραπέμπει σε μια νέα αλλά εύθραυστη
κυβέρνηση του απερχόμενου πρωθυ-
πουργού, Πέδρο Σάντσεθ, ο οποίος
είδε το ρίσκο που πήρε με τις πρόωρες
εκλογές να αποδίδει καρπούς, καθώς
το PSOE ενισχύθηκε σε ποσοστό, έδρες
(2 παραπάνω) και ψήφους (περίπου
ένα εκατ. περισσότερους). Κάτι τέ-
Θρίαμβος του δικομματισμού,
θολό το πολιτικό τοπίο
τοιο, όμως, θα απαιτούσε τη στήριξη
του συνόλου των αυτονομιστικών κομ-
μάτων της Καταλονίας και της Χώρας
των Βάσκων — με ό,τι αυτό συνεπάγε-
ται για τη σταθερότητά της και την κυ- Έπιασε το «κόλπο» Σάντσεθ με τις πρόωρες εκλογές
ρίαρχη πτέρυγα της αστικής τάξης της
Ισπανίας, που τρέμει την ενίσχυση των
φυγόκεντρων δυνάμεων. Η αλήθεια, ωστόσο, είναι ότι το δικαίωσε τις προσδοκίες που είχαν καλ- χάνοντας 130.000 ψήφους και μόλις
Αρκετοί, βεβαίως, ανάμεσά τους Vox, παρότι φάνηκε να έχει όρια στην λιεργηθεί και «κατάφερε» να καταγρά- ένα βουλευτή (από 8 πήρε 7).
και το διευθυντήριο της ΕΕ, θα προτι- εκλογική επιρροή του (δεν κρύβει, ψει μόνο μικρές απώλειες σε σύγκριση Αυτή ακριβώς η εικόνα που καταγρά-
μούσαν πιθανώς μια διαφορετική εξέ- εξάλλου, τη νοσταλγία του ή, έστω, με την επίδοση που είχαν σημειώσει τον φηκε στην Καταλονία μοιάζει, πάντως,
λιξη: Τη συγκρότηση ενός «μεγάλου τον… σεβασμό του για την περίοδο του Νοέμβριο του 2019 οι Unidas Podemos: να αποτελεί ένα από τα πιο δυνατά χαρ-
συνασπισμού» ανάμεσα στα δύο μεγά- φρανκισμού και διατηρεί ένα προκλητι- 100.000 ψήφους, μισή ποσοστιαία μο- τιά του Σάντσεθ στο παζάρι που διεξά-
λα κόμματα που εκφράζουν και υπηρε- κά ακροδεξιό και αντιδραστικό προφίλ) νάδα και 4 έδρες λιγότερες (31 από 35). γεται ήδη. Κυρίως με το Junts, καθώς το
τούν, με μικρές μεταξύ τους διαφορές, έχει ήδη καταφέρει να «μπολιάσει» με Από τα υπόλοιπα αριστερά σχή- ERC φαίνεται πως έχει ήδη διαμηνύσει
τα συμφέροντα του ισπανικού και του τις θέσεις του μεγάλο μέρος του πολιτι- ματα, αξιοσημείωτα απογοητευτική ότι είναι έτοιμο να στηρίξει μια νέα κυ-
ευρωπαϊκού κεφαλαίου — ακόμη και κού σκηνικού. Πρώτα από όλα δε το Λα- είναι η επίδοση που σημείωσε το κα- βέρνηση των Σοσιαλιστών — κάτι που,
με πρωθυπουργό διαφορετικό από τους ϊκό Κόμμα, όπου η βασική εσωκομμα- ταλανικό CUP, το οποίο έχασε σχεδόν με προϋποθέσεις, θα κάνουν και τα δύο
δύο επικεφαλής τους, δηλαδή τον Σά- τική αντίπαλος του νυν ηγέτη, η επικε- τα δύο τρίτα των ψήφων του έναντι βασικά κόμματα, που μαζί διαθέτουν 11
ντσεθ και τον Αλμπέρτο Νούνιεθ Φεϊχό. φαλής της τοπικής κυβέρνησης της Μα- των προηγούμενων εκλογών (από τις έδρες. Ο Πουτζντεμόν, όμως, δείχνει
Καθώς, όμως, η Ισπανία δεν είναι ούτε 250.000 έπεσε κάτω αποφασισμένος να ζητήσει ανταλλάγ-
Γερμανία ούτε Αυστρία, αυτό μοιάζει από τις 100.000), κα- ματα, τα οποία όμως θα είναι δύσκολο
να κινείται στη σφαίρα του απίθανου, Απογοητευτικό το μετεκλογικό θώς και τους δύο βου- να επιβάλει, καθώς διαπραγματεύεται
τουλάχιστον σε αυτή τη φάση. λευτές που είχε στην από θέση αδυναμίας μετά τις εκλογικές
Για την ώρα, αρκετοί είναι εκείνοι τοπίο στην ισπανική και απερχόμενη βουλή. Με απώλειες που κατέγραψε.
που δεν ασχολούνται καν με τη συγκρό- καταλανική Αριστερά, που τον τρόπο αυτό, πλή- Με άλλα λόγια: Ο απερχόμενος
τηση της επόμενης κυβέρνησης και πα- ρωσε τον μονόπλευρο πρωθυπουργός μπορεί να μπλοφάρει
νηγυρίζουν για το γεγονός ότι το ακρο- υπέστη σοβαρές απώλειες σχεδόν προσανατολισμό με νέα προσφυγή στις κάλπες, γνωρί-
δεξιό Vox δεν θα συμμετέχει σε αυτήν. του στο ζήτημα της ανε- ζοντας ότι σε αυτή την περίπτωση το
Οι σοβαρές απώλειες που σημείωσε, ξαρτησίας, το οποίο δεν πιθανότερο είναι να λεηλατήσει μεγάλο
άλλωστε, σε σύγκριση με τον Νοέμβριο δρίτης, Ισαμπέλ Ντίαθ Αγιούσο, έχει κυριάρχησε σε αυτή την αναμέτρηση κομμάτι των αυτονομιστικών κομμά-
του 2019, τόσο σε ψήφους (έχασε πάνω επανειλημμένως δηλώσει δημοσίως ότι (έστω και εάν επανέλθει μελλοντικά). των — ή να στείλει τους ψηφοφόρους
από 600.000) και ποσοστά (υποχώρησε τάσσεται υπέρ της συνεργασίας με το Πρακτικά, λοιπόν, ακολούθησε τη τους… σπίτι και να αποσπάσει περισσό-
από το 15,1% στο 12,4%) όσο και, κυρίως, Vox (η ίδια το κάνει από το 2019), με το μοίρα των δύο άλλων βασικών εκφρα- τερες έδρες. Κάπως έτσι και με δεδομέ-
σε έδρες, καθώς βρέθηκε στις 33 από 52, οποίο θεωρεί πως υπάρχει σύμπτωση στών αυτού του ρεύματος, που επίσης νο ότι ο Φεϊχό, αν και πρώτος, βρίσκε-
λόγω και του εκλογικού συστήματος, απόψεων σε πολλά καίρια θέματα. κατέγραψαν σοβαρές απώλειες: Η Ρε- ται σε θέση αδυναμίας με τα δεδομένα
είναι το στοιχείο που έπαιξε τον καθο- Ενδιαφέρον παρουσιάζει και η κα- πουμπλικανική Αριστερά (ERC) απώλε- αυτής της βουλής, η ανανέωση της
ριστικό ρόλο για να μην διασφαλίσει ο τάσταση που διαμορφώνεται στην αρι- σε τις μισές της ψήφους και 6 από τις πρωθυπουργικής θητείας του Σάντσεθ
Φεϊχό την κοινοβουλευτική πλειοψηφία στερή πτέρυγα του πολιτικού σκηνικού, 13 έδρες της, ενώ το δεξιό Μαζί για την συγκεντρώνει αρκετές πιθανότητες.
των 176 εδρών (του λείπουν 6 ή 7) — ενώ η οποία δεν δικαιολογεί κανενός είδους Καταλονία (Junts) του εξόριστου ευ- Χωρίς, σε καμία περίπτωση, να είναι
είναι απίθανο και να την βρει μέσω του αισιοδοξία. Σε κοινοβουλευτικό επίπε- ρωβουλευτή και πρώην πρωθυπουργού δεδομένη, τουλάχιστον ως τη στιγμή
πάρε-δώσε με τα μικρότερα κόμματα. δο, το Sumar της Γιολάντα Ντίαθ δεν Κάρλες Πουτζντεμόν, επλήγη λιγότερο, που γραφόταν αυτό το κείμενο.
24 ΣΑΒΒΑΤΟ 29 - ΚΥΡΙΑΚΗ 30 ΙΟΥΛΙΟΥ 2023 ∆ιεθνή

περισκ πιο
Κοράνι και «πόλεμος
των πολιτισμών»
Επιδημία τείνει να γίνει το κάψιμο
αντιτύπων του Κορανίου έξω από
πρεσβείες αραβικών (κυρίως) χω-
ρών σε Σουηδία και Δανία — και,
αντιστοίχως, οι επιθέσεις εναντίον
των δικών τους πρεσβειών στον
κόσμο του Ισλάμ. Την ίδια στιγμή,
παίζεται ένα άθλιο επικοινωνιακό
παιχνίδι ανάμεσα στις κυβερνήσεις
των δύο πλευρών. Οι μεν –μαζί με
την ΕΕ– διαβεβαιώνουν ότι κατα-
δικάζουν τέτοιες ενέργειες, επικα-
λούνται όμως την ελευθερία στην
έκφραση, που σε άλλες περιπτώ-
σεις την λησμονούν εύκολα, για να
δικαιολογήσουν τη μη απαγόρευση
τέτοιου είδους εκδηλώσεων. Οι δε
(Ιράν, Ιράκ, Τουρκία, Αίγυπτος, Σ.
Αραβία κ.λπ.) κατηγορούν τους
απέναντι για υπόθαλψη μίσους και
ρατσισμού, κάτι όμως που επίσης
ξεχνούν όταν είναι να υπογράψουν
συμφωνίες με τους Δυτικούς και
ειδικά με τους Ευρωπαίους που θα
τους αποφέρουν χρήμα. Καρικα-
τούρα «πολέμου των πολιτισμών»,
που θα έχει όμως συνέπειες.
«Οχετός» το πολιτικό
σύστημα των ΗΠΑ
Ο τέως πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντό-
ναλντ Τραμπ, είναι υπόδικος για
μια σειρά αδικήματα: σεξουαλικές
παρενοχλήσεις, δωροδοκίες μαρ-
τύρων, φοροδιαφυγή, υπεξαίρεση
εμπιστευτικών κρατικών εγγράφων,
προσπάθεια αλλοίωσης του απο-
τελέσματος των εκλογών του 2020.
Την ίδια στιγμή, ο γιος του νυν προ-
έδρου, Χάντερ Μπάιντεν, βαρύνεται
με άλλα σοβαρά αδικήματα: φορο-
διαφυγή, παράνομη οπλοκατοχή,
διαφθορά και υπόγειες μπίζνες στην
Ουκρανία, όπου αρκετοί θεωρούν
ότι ήταν «μπροστινός» του πατέρα
του. Όλα αυτά έχουν, αναμφίβολα,
πολιτικό ενδιαφέρον και αντίκτυπο.
Υπάρχει, όμως, μια ακόμη πλευρά,
ίσως πιο σημαντική: Η κορυφή της
πυραμίδας του αμερικανικού πολι-
τικού συστήματος είναι βουτηγμένη
μέχρι τον λαιμό στον οχετό του κέρ-
δους και της διαπλοκής, αλλά συνή-
θως πέφτει στα μαλακά — ενώ ένας
«κανονικός» Αμερικανός καταλήγει
στον δρόμο, αν δεν πληρώσει μερι-
κές από τις δόσεις του.
«Σφαγή» στην… ποδιά
της Αφρικής
«Σφάζονται» στην ποδιά της Αφρι-
κής οι μεγάλες δυνάμεις – Ρωσία
και Κίνα από τη μία, ΗΠΑ, ΕΕ και
Βρετανία από την άλλη. Όχι, φυ-
σικά, από ενδιαφέρον για τους
λαούς της, αλλά για τη μεγάλη και
βίαιη μοιρασιά που βρίσκεται σε
πλήρη εξέλιξη. Η υπόθεση συνδέε-
ται, μάλιστα, άμεσα με τον πόλεμο
στην Ουκρανία: Αφενός, η Δύση
κατηγορεί τον Πούτιν ότι με την
απόσυρσή του από τη συμφωνία
520 ημέρες έχει συμπλη-
ρώσει ο νέος γύρος
αιματοκυλίσματος στην
Ουκρανία. Δεκάδες, αν
όχι εκατοντάδες χιλιά-
δες, είναι οι νεκροί από
τις δύο πλευρές, εκα-
τομμύρια οι ξεριζωμένοι.
Οι αστικές τάσεις Δύσης
και Ανατολής κάνουν
το παιχνίδι τους, στις
πλάτες των λαών — κι
εμάς, αυτό που (πρέπει
να) μας πειράζει απ' όλα
περισσότερο, είναι που
πάμε να συνηθίσουμε
τον πόλεμο.
εξαγωγής σιτηρών από τη Μαύρη
Θάλασσα βυθίζει στην πείνα εκα-
τομμύρια ανθρώπους – κι αυτός,
απαντά με δωρεά δεκάδων χιλιά-
δων τόνων σιτηρών και ρύθμιση
χρέους από τη σύνοδο της Αγίας
Πετρούπολης με Αφρικανούς προ-
έδρους. Αφετέρου, ο Γ. Πριγκόζιν
επανεμφανίστηκε στην παραπάνω
σύνοδο και εξέφρασε τη στήριξή
του στο νέο πραξικόπημα που ση-
μειώθηκε στον Νίγηρα – το οποίο
η Δύση έχει καταδικάσει σύσσωμη.
Και μετά απορούν για τα κύματα
προσφύγων…

Α
κόσμος νάποδα Τα «τέρατα» του Ισραήλ
του Γιώργου Μιχαηλίδη
και η πρωτόγνωρη πόλωση

Α
ναμφισβήτητα, το κράτος
του Ισραήλ, υπό τη δια-
κυβέρνηση μιας ακρο-
δεξιάς συμμαχίας, έχει
εισέλθει σε μια κρίσιμη περίοδο,
τόσο όσον αφορά τις σχέσεις του
με τους Παλαιστίνιους και τα
γειτονικά κράτη όσο και σε επί-
πεδο πολιτικών ισορροπιών στο
εσωτερικό του. Από τη στιγμή
που η νέα κυβέρνηση Νετανιά-
χου εξήγγειλε την πρόθεσή της
για μεταρρύθμιση του δικαστικού
συστήματος, το πολιτικό σύστημα
διαιρέθηκε στα δύο και μεγάλες
διαδηλώσεις πραγματοποιήθηκαν α-
πό τον Γενάρη ως σήμερα.
Ο λόγος της μεγάλης αντίδρασης είναι
ότι πρακτικά η μεταρρύθμιση θα ανατρέψει
την ισορροπία νομοθετικής και δικαστικής εξου-
σίας υπέρ της πρώτης, δίνοντας έτσι μεγαλύτερη ισχύ
στην κοινοβουλευτική πλειοψηφία. Όσο για τους βα-
σικότερους πυλώνες της, είναι δύο: Ο διορισμός των
μελών του Ανώτατου Δικαστηρίου από την κυβέρνηση
και η απώλεια της δυνατότητάς του να ακυρώνει νό-
μους και αποφάσεις της κυβέρνησης.
Το τελευταίο αποτέλεσε και το θέμα
της ψηφοφορίας της προηγούμενης
εβδομάδας, από την οποία αποχώρη-
σε σύσσωμη η αντιπολίτευση σε κλί-
μα μεγάλης έντασης.
Όντως, ο πόλος της αντίδρασης
στη δικαστική μεταρρύθμιση είναι
αρκετά ευρύς. Πέρα από τις παρα-
δοσιακά αγωνιστικές δυνάμεις φιλο-
αραβικού, αντι-κατοχικού, αριστε-
ρού και κομμουνιστικού προσανατο-
λισμού, απέναντι στον Νετανιάχου
βρέθηκαν φορείς όπως ο Σύνδεσμος
Βιομηχάνων και μεγάλες επιχειρή-
σεις (κυρίως του τεχνολογικού το-
μέα), οι οποίες κάλεσαν τους εργα-
ζόμενούς τους να απεργήσουν και να
διαδηλώσουν. Ακόμα και οι ΗΠΑ,
δια στόματος Μπάιντεν, εκδήλωσαν
τη λύπη τους για τη μη εξάντληση
των δυνατοτήτων διακομματικής συ-
νεννόησης. Μάλιστα, πρώτη φορά
διαμορφώθηκε τόσο μεγάλο κύμα
εθελοντών του στρατού και μόνιμων
στελεχών του που διακήρυξαν ανοι-
χτά την άρνησή τους να υπηρετήσουν
σε περίπτωση που υλοποιηθούν οι
μεταρρυθμίσεις.
Δίκαια θα μπορούσε κάποιος να
παρατηρήσει ότι κάποιοι εξ αυτών
νοιάζονται για τη δημοκρατία μόνο
πέρα από τα όρια των παλαιστινι-
ακών περιοχών, όμως το δεδομένο
παραμένει: Η πόλωση στο εσωτερικό
του Ισραήλ θυμίζει όλο και περισσότε-
ρο τις ΗΠΑ επί Τραμπ. Από την άλλη
πλευρά, σημαντικό παράγοντα που
προωθεί την αυταρχικοποίηση του
κράτους αποτελούν οι διαρκώς αυξα-
νόμενοι πληθυσμοί των εποίκων στα
παλαιστινιακά εδάφη και των υπερ-
ορθόδοξων Χαρεντί. Πρόκειται για
μερίδα του πληθυσμού με σημαντική
ηλικιακή και πολιτική δυναμική.
Αν δεν αλλάξει ρότα η κοινωνική
πλειοψηφία στο Ισραήλ, δεν είναι
απίθανο να βρεθεί «αιχμάλωτη» από
τα τέρατα που εκτρέφει η κατοχική
πολιτική στην Παλαιστίνη.