You are on page 1of 41

Δηµήτρης Αντ.

Μοσχόπουλος
Καθηγητ'ς Μαθηµατικ,ν
Πτυχιο2χος Αριστοτελε8ου Πανεπιστηµ8ου Θεσσαλον8κης

Η επανάληψη
του Γυμνασίου

200 λυμένες
ασκήσεις

ΜΕΡΟΣ&Α΄
1η&ΟΜΑΔΑ.!!Πράξεις!μεταξύ!αριθμών
(οι!τέσσερις!βασικές!πράξεις,!δυνάμεις).

2η&ΟΜΑΔΑ.!!Πράξεις!με!αλγεβρικές!παραστάσεις
(χωρίς!χρήση!ταυτοτήτων,!με!χρήση!ταυτοτήτων).

3η&ΟΜΑΔΑ.!!Παραγοντοποίηση!αλγεβρικών!
παραστάσεων.

4η&ΟΜΑΔΑ.!!Πράξεις!με!ρητές!αλγεβρικές!παραστάσεις!
(απλοποίηση!ρητών!παραστάσεων,!πολλαπλασιασμός!-!
διαίρεση!ρητών!παραστάσεων,!πρόσθεση!-!αφαίρεση!
ρητών!παραστάσεων).

5η&ΟΜΑΔΑ.!!Πράξεις!με!τετραγωνικές!ρίζες.

Νέα Μουδανιά - Σεπτέµβριος 2015 - 1η έκδοση


Δηµήτρης Αντ. Μοσχόπουλος, καθηγητής Μαθηµατικών.
Η επανάληψη του Γυµνασίου - Λυµένες ασκήσεις (ΜΕΡΟΣ Α΄).

Θέμα ασκήσεων φυλλαδίου:

Η επανάληψη του Γυμνασίου.


Λυμένες ασκήσεις (ΜΕΡΟΣ Α΄).
1η ΟΜΑΔΑ. Πράξεις μεταξύ αριθμών
(οι τέσσερις βασικές πράξεις, δυνάμεις).
2η ΟΜΑΔΑ. Πράξεις με αλγεβρικές παραστάσεις
(χωρίς χρήση ταυτοτήτων, με χρήση ταυτοτήτων).
3η ΟΜΑΔΑ. Παραγοντοποίηση αλγεβρικών παραστάσεων.
4η ΟΜΑΔΑ. Πράξεις με ρητές αλγεβρικές παραστάσεις
(απλοποίηση ρητών παραστάσεων, πολλαπλασιασμός -
διαίρεση ρητών παραστάσεων, πρόσθεση - αφαίρεση
ρητών παραστάσεων).
5η ΟΜΑΔΑ. Πράξεις με τετραγωνικές ρίζες.

Μαθηµατικό στέκι - www.mathsteki.gr


-1 -
Δηµήτρης Αντ. Μοσχόπουλος, καθηγητής Μαθηµατικών.
Η επανάληψη του Γυµνασίου - Λυµένες ασκήσεις (ΜΕΡΟΣ Α΄).

1η ΟΜΑΔΑ.
Ι. Πέτρος Τόγκας, «Άλγεβρα και συµπλήρωµα Άλγεβρας», τόµος Α΄, έκδοση 27η, εκδοτικός οίκος «Πέτρου Γ. Τόγκα
Ο.Ε», Αθήνα, 1959.
ΙΙ. 1 - 6: Πέτρος Τόγκας, «Άλγεβρα και συµπλήρωµα Άλγεβρας», τόµος Α΄, έκδοση 27η, εκδοτικός οίκος «Πέτρου
Γ. Τόγκα Ο.Ε», Αθήνα, 1959.
7 - 9: Άγνωστη πηγή.
10 - 20: Βασίλης Παπαδάκης, «Άλγεβρα Α΄ Λυκείου», Α΄ τεύχος, εκδόσεις Σαββάλας, Αθήνα, Σεπτέµβριος 2011.
2η ΟΜΑΔΑ.
Ι. 1 - 17: Πέτρος Τόγκας, «Άλγεβρα και συµπλήρωµα Άλγεβρας», τόµος Α΄, έκδοση 27η, εκδοτικός οίκος «Πέτρου
Γ. Τόγκα Ο.Ε», Αθήνα, 1959.
18 - 20: Άγνωστη πηγή.
ΙΙ. 1 - 4: Άγνωστη πηγή.
5 - 20: Πέτρος Τόγκας, «Άλγεβρα και συµπλήρωµα Άλγεβρας», τόµος Α΄, έκδοση 27η, εκδοτικός οίκος «Πέτρου Γ.
Τόγκα Ο.Ε», Αθήνα, 1959.
3η ΟΜΑΔΑ.
Πέτρος Τόγκας, «Άλγεβρα και συµπλήρωµα Άλγεβρας», τόµος Α΄, έκδοση 27η, εκδοτικός οίκος «Πέτρου Γ. Τόγκα
Ο.Ε», Αθήνα, 1959.
4η ΟΜΑΔΑ.
Ι. 1 - 14: Πέτρος Τόγκας, «Άλγεβρα και συµπλήρωµα Άλγεβρας», τόµος Α΄, έκδοση 27η, εκδοτικός οίκος «Πέτρου
Γ. Τόγκα Ο.Ε», Αθήνα, 1959.
15 - 20: Βασίλης Παπαδάκης, «Άλγεβρα Α΄ Λυκείου», Α΄ τεύχος, εκδόσεις Σαββάλας, Αθήνα, Σεπτέµβριος 2011.
ΙΙ. 1 - 10: Βασίλης Παπαδάκης, «Άλγεβρα Α΄ Λυκείου», Α΄ τεύχος, εκδόσεις Σαββάλας, Αθήνα, Σεπτέµβριος
2011.
11 - 15: Πέτρος Τόγκας, «Άλγεβρα και συµπλήρωµα Άλγεβρας», τόµος Α΄, έκδοση 27η, εκδοτικός οίκος «Πέτρου
Γ. Τόγκα Ο.Ε», Αθήνα, 1959.
16 - 20: Χαράλαµπος Στεργίου, Χρήστος Νάκης, Ιωάννα Στεργίου, «Μεθοδική Άλγεβρα Α΄ Λυκείου», εκδόσεις
Σαββάλας, Αθήνα, Σεπτέµβριος 2011.
ΙΙΙ. Πέτρος Τόγκας, «Άλγεβρα και συµπλήρωµα Άλγεβρας», τόµος Α΄, έκδοση 27η, εκδοτικός οίκος «Πέτρου Γ.
Τόγκα Ο.Ε», Αθήνα, 1959.
5η ΟΜΑΔΑ.
Πέτρος Τόγκας, «Άλγεβρα και συµπλήρωµα Άλγεβρας», τόµος Α΄, έκδοση 27η, εκδοτικός οίκος «Πέτρου Γ. Τόγκα
Ο.Ε», Αθήνα, 1959.

Μαθηµατικό στέκι - www.mathsteki.gr


-2 -
Δηµήτρης Αντ. Μοσχόπουλος, καθηγητής Μαθηµατικών.
Η επανάληψη του Γυµνασίου - Λυµένες ασκήσεις (ΜΕΡΟΣ Α΄).

1η ΟΜΑΔΑ. Πράξεις µεταξύ αριθµών.

Ι. Οι τέσσερις βασικές πράξεις.

Να κάνετε τις πράξεις στις ακόλουθες παραστάσεις:

Π1 = (+2)⋅(−3)−(+5)⋅(−8) + (−9)⋅(−6)− 3 ⋅(−10) .

Π2 = (+5)⋅(−2) + (−9)⋅(−1)−(+8)⋅(−3)−(−7)⋅ 4 .

⎛ 1 ⎞⎟ ⎛⎜ 2 ⎞⎟ ⎛⎜ 3 ⎞⎟ ⎛⎜ 1 ⎞⎟ ⎛⎜ 1 ⎞⎟ ⎛⎜ 5 ⎞⎟
Π3 = ⎜⎜⎜− ⎟⎟ ⋅ ⎜+ ⎟⎟ − ⎜− ⎟⎟ ⋅ ⎜− ⎟⎟ + ⎜− ⎟⎟ ⋅ ⎜+ ⎟⎟ .
⎝ 2 ⎟⎠ ⎜⎝ 3 ⎟⎠ ⎜⎝ 4 ⎟⎠ ⎜⎝ 3 ⎟⎠ ⎜⎝ 6 ⎟⎠ ⎜⎝ 8 ⎟⎠

⎛ 1 ⎞⎟ ⎛⎜ 1 ⎞⎟ ⎛⎜ 3 ⎞⎟
Π4 = (−3)⋅ ⎜⎜− ⎟⎟ ⋅ ⎜+ ⎟⎟ ⋅ ⎜− ⎟⎟ ⋅(−1) .
⎜⎝ 3 ⎟⎠ ⎜⎝ 4 ⎟⎠ ⎜⎝ 5 ⎟⎠

⎛ 1 ⎞⎟ ⎛⎜ 1 ⎞⎟ ⎛⎜ 3 ⎞⎟ ⎛⎜ 2 ⎞⎟ ⎛⎜ 5 ⎞⎟ ⎛⎜ 4 ⎞⎟
Π5 = ⎜⎜⎜− ⎟⎟ ⋅ ⎜+ ⎟⎟ ⋅ ⎜− ⎟⎟ + ⎜− ⎟⎟ ⋅ ⎜+ ⎟⎟ ⋅ ⎜− ⎟⎟ .
⎝ 3 ⎟⎠ ⎜⎝ 2 ⎟⎠ ⎜⎝ 4 ⎟⎠ ⎜⎝ 3 ⎟⎠ ⎜⎝ 6 ⎟⎠ ⎜⎝ 5 ⎟⎠

⎛ 1 2 ⎞ ⎛ 2 4 ⎞ ⎛ 3 ⎞⎟
Π6 = ⎜⎜⎜− + 6 + − 8⎟⎟⎟ ⋅(−5) . ● Π7 = ⎜⎜⎜−5 + 8 − + − 7⎟⎟⎟ ⋅ ⎜⎜⎜− ⎟⎟ .
⎝ 3 5 ⎟⎠ ⎝ 3 5 ⎟⎠ ⎝ 4 ⎟⎠
⎛ 1 2⎞ ⎛ 1 ⎞⎟ ⎛⎜ 2 5 1⎞ ⎛ 2 ⎞⎟
Π8 = ⎜⎜⎜− + ⎟⎟⎟ ⋅ ⎜⎜⎜− ⎟⎟ + ⎜− + − ⎟⎟⎟ ⋅ ⎜⎜− ⎟⎟ .
⎝ 4 3 ⎟⎠ ⎝ 2 ⎟⎠ ⎜⎝ 3 8 2 ⎟⎠ ⎜⎝ 3 ⎟⎠

Π9 = [(−24) : (+3)]−[(−18) : (−6)]+[(+36) : (−9)] .

⎛ 1 5 2 7 ⎞⎟ ⎛⎜ 1 ⎞⎟
Π10 = [(+5)⋅(−12)−(−20)⋅(+6)] : (−3) . ● Π11 = ⎜⎜⎜− + + −1 + ⎟⎟ : ⎜− ⎟⎟ .
⎝ 3 6 5 8 ⎟⎠ ⎜⎝ 2 ⎟⎠

⎛ 1 5 3 ⎞ 1 ⎛1 7 1⎞ ⎛ 1 ⎞⎟ 2 3 5
Π12 = ⎜⎜− + − ⎟⎟⎟ : − ⎜⎜ − + ⎟⎟⎟ : ⎜⎜− ⎟⎟ . ● Π13 = − + .
⎜⎝ 3 6 4 ⎟⎠ 2 ⎜⎝ 5 10 4 ⎟⎠ ⎜⎝ 3 ⎟⎠ 3 4 6

−4 2 −1 −6 −2 −3
Π14 = − + . ● Π15 = − − .
5 −3 10 8 5 +15

Μαθηµατικό στέκι - www.mathsteki.gr


-3 -
Δηµήτρης Αντ. Μοσχόπουλος, καθηγητής Μαθηµατικών.
Η επανάληψη του Γυµνασίου - Λυµένες ασκήσεις (ΜΕΡΟΣ Α΄).

⎛ +3 −2 −1 2 ⎞⎟ −7 ⎛ 1 5 −3 ⎞⎟ ⎛⎜ −3 −1 ⎞⎟
Π16 = ⎜⎜⎜− + − + ⎟⎟ ⋅ . ● Π17 = ⎜⎜⎜− + + ⎟⎟ ⋅ ⎜ − ⎟⎟ .
⎝ 4 +3 −6 −5 ⎟⎠ +3 ⎝ −3 −4 2 ⎟⎠ ⎜⎝ 4 5 ⎟⎠

−4 + 7 − 2 9 − 3 + 8 −5 + 11 −12 + 15 −18 5 −(4 − 3)


Π18 = ⋅ ⋅ . ● Π19 = : .
1 −12 + 5 −7 + 2 −1 −10 + 4 + 5 6 − 7 + 11 −8 −(6 − 7)

(−2)⋅(+6)−10 5 − 9 + 11
Π20 = : .
(+24) : (−6) 5 − 4 ⋅(4 − 9)

ΙΙ. Δυνάµεις.

Να κάνετε τις πράξεις στις ακόλουθες παραστάσεις:

Π1 = 2 ⋅(−3)2 ⋅(−1)4 + 3 ⋅(−5)2 ⋅ 23 −(−1)2 ⋅(−7)2 .

Π2 = 62 − 3 ⋅ 23 ⋅(−3)2 + 4 2 ⋅(−3)2 − 5 ⋅(−6)2 ⋅(−1)7 . ● Π3 = (−5)2 ⋅(−5)3 ⋅(−5) .


2 2
Π4 = (−2)3 ⋅ ⎡⎢(−3)2 ⎤⎥ ⋅(−10)2 . ● Π5 = (−3)2 ⋅ ⎡⎢(−1)4 ⎤⎥ ⋅(23 )2 .
⎣ ⎦ ⎣ ⎦
17 40
⎛ 1 ⎞⎟ ⎛ −125 ⎞⎟
Π6 = (−5) +[(−3) : (−3) ] .
2 5 2
● Π7 = ⎜⎜− ⎟⎟ ⋅ 811 . ● Π8 = (−4) ⋅ ⎜⎜ 60
⎟ .
⎜⎝ 4 ⎟⎠ ⎜⎝ 100 ⎟⎟⎠

50 2 −2 −3 −1 2
⎛15 ⎞ ⎛ 4 ⎞ ⎛5⎞ ⎛ 2 ⎞⎟ ⎛1⎞ ⎛1 ⎞
Π9 = 12 100
⋅ ⎜⎜⎜ ⎟⎟⎟ ⋅ 6−149 . ● Π10 = ⎜⎜⎜ ⎟⎟⎟ + ⎜⎜⎜ ⎟⎟⎟ . ● Π11 = ⎜⎜⎜− ⎟⎟ + 2−3 + ⎜⎜ ⎟⎟⎟ ⋅ ⎜⎜ ⎟⎟⎟ .
⎜⎝ 5 ⎟⎠ ⎜⎝ 2 ⎟⎠
⎝10 ⎟⎠ ⎝ 5 ⎟⎠ ⎝ 3 ⎟⎠ ⎝ 3 ⎟⎠
3 2 −2 −1
⎛ 1 ⎞⎟ ⎛ 1 ⎞⎟ 14 ⎛ 1 ⎞ ⎛ 4 ⎞⎟
Π12 = 2 ⋅ ⎜⎜⎜− ⎟⎟ − 3 ⋅ ⎜⎜−
⎜⎝
⎟⎟ −(−2)−1 + (−1)2012 . ● Π13 = ⎡⎢(−1)5 ⎤⎥ ⋅ ⎜⎜⎜ ⎟⎟⎟ −(−2)−2 + ⎜⎜⎜− ⎟⎟ .
⎝ 2 ⎟⎠ 2 ⎟⎠ ⎣ ⎦ ⎝ 2 ⎟⎠ ⎝ 3 ⎟⎠
−4 8
⎛1⎞ ⎛1⎞
Π14 = 2 ⋅ 8 ⋅ ⎜⎜⎜ ⎟⎟⎟ . Π15 = 3 ⋅ ⎜⎜⎜ ⎟⎟⎟ ⋅ 27 3 . ( )
6
12 −3
● 5
● Π16 = 216 ⋅ 8−4 ⋅(−0,5)20 .
⎝ 2 ⎟⎠ ⎝ 9 ⎟⎠

1213 8 9 ⋅ 65 1210
Π17 = 415 ⋅ 914 ⋅ 6−27 . ● Π18 = . ● Π19 = . ● Π20 = .
224 ⋅ 312 229 ⋅ 34 185 ⋅ 83

Μαθηµατικό στέκι - www.mathsteki.gr


-4 -
Δηµήτρης Αντ. Μοσχόπουλος, καθηγητής Μαθηµατικών.
Η επανάληψη του Γυµνασίου - Λυµένες ασκήσεις (ΜΕΡΟΣ Α΄).

2η ΟΜΑΔΑ. Πράξεις µε αλγεβρικές παραστάσεις.

Ι. Χωρίς χρήση ταυτοτήτων.

Να κάνετε τις πράξεις στις ακόλουθες παραστάσεις:

Π1 = (2α + 3β)⋅ 4α −(3α − 8β)⋅5β + (α + 2β)⋅ 6α .

Π2 = (3x 2 − 4x + 1)⋅(−5xy)−(2x 2 + 3x + 4)⋅ 2xy .

Π3 = 4x(3x − 2y)−(2x + 3y)⋅5y − 2x(x + 3y) .

Π4 = 3αβ(2α3 − 3α2β + 4αβ 2 )−(−αβ)(α3 + 5α2β − αβ 2 ) .

Π5 = (α + β)(3α − β)−(4β − α)(2α − β)− 2β(2α + β) .

Π6 = (2x + 3y)(x − 4y)−(x + 5y)(−y − x)− 3xy(x −y) .

Π7 = (x + 1)(y − 2)−(3y + 4)(x − 6) + 2(x − 6y) .

Π8 = (2x + 3y)(3x − 2y)− 3(x 2 −y 2 ) + 4(x 2 − xy + y 2 ) .

Π9 = (x + y)(3x −y)−[xy − x(2x −y)] .

Π10 = (x + 2)(x + 5)−(x + 3)(x − 7) + (x − 8)(x −1) .

Π11 = (y + 1)(y − 7) + (y + 8)(y −1)−(y + 2)(y − 9) .

Π12 = (5x 2 − 2xy − 3y 2 )(x 2 − 2xy) . ● Π13 = (8α3 − 4α2β + 2αβ 2 − β 3 )(2α − 3β) .

Π14 = (9x 2 + 4αx + α2 )(5x − α) . ● Π15 = (x − 5)(x − 3)(x − 8) .

Π16 = (x + 2)(x + 7)(x + 10) . ● Π17 = (3x 2 + 4xy − 5y 2 )(2xy 2 − 5y 3 ) .

Π18 = (2x 3 − 5x 2 + 7x − 3)(x + 4) .

Π19 = (3x − 4)(x 2 + 5x −1)− 2x(3x − 9)− 3(x −1)(x + 2) .

Π20 = 3(3x − 4)−(2x − 3)(5x − 2)− 3(7x −1)(x + 1) .

Μαθηµατικό στέκι - www.mathsteki.gr


-5 -
Δηµήτρης Αντ. Μοσχόπουλος, καθηγητής Μαθηµατικών.
Η επανάληψη του Γυµνασίου - Λυµένες ασκήσεις (ΜΕΡΟΣ Α΄).

ΙΙ. Με χρήση ταυτοτήτων.

Να κάνετε τις πράξεις στις ακόλουθες παραστάσεις:

Π1 = (x −1)2(x + 1)2 . ● Π2 = (−7x + 1)2 −(7x − 3)2 . ● Π3 = (x 2 − 2α)2 + (α − β)2 .


2 2
⎛4 2 ⎞ ⎛1 1 ⎞
Π4 = (2αβ + γ) −(γ − δ) .
2 2
● Π5 = ⎜⎜⎜ α2β + γ ⎟⎟⎟ . ● Π6 = ⎜⎜⎜ x 2 + xy ⎟⎟⎟ .
⎝5 3 ⎟⎠ ⎝4 5 ⎟⎠
2
⎛1 1 ⎞
Π7 = ⎜⎜⎜ xy − ω ⎟⎟⎟ . ● Π8 = (3x + 4y)2 −(5y − 2x)2 − 3(x −y)2 .
⎝3 2 ⎟⎠

Π9 = (2α − 3β)2 −(4α − 5β)2 −(3α + 5β)(α − 7β) .

Π10 = 2(α + 3β)2 − 3(β − 5α)2 + 4(α + β)(α − 3β) .

Π11 = (2x + 5y)(x − 3y)−(x + 2y)2 − 5x(x + y) . ● Π12 = (3αx + 5βy)(3αx − 5βy) .

⎛ 3 ⎞⎛ 3 ⎞
Π13 = (αx 2 + 2α2y)(αx 2 − 2α2y) . ● Π14 = ⎜⎜1 + α⎟⎟⎟⎜⎜⎜1 − α⎟⎟⎟ .
⎜⎝ 5 ⎟⎠⎝ 5 ⎟⎠

⎛2 ⎞⎛ 2 ⎞
Π15 = ⎜⎜⎜ αβ − 3γ ⎟⎟⎟⎜⎜⎜3γ + αβ ⎟⎟⎟ . ● Π16 = (3x − 5)3 + (x − 2)(x + 2)(3x + 1)− 2x(3x − 5)2 .
⎝7 ⎟⎠⎝ 7 ⎟⎠

Π17 = (x + y)3 + (x −y)3 + 3(x + y)(x −y)2 + 3(x −y)(x + y)2 .

Π18 = (2α − 3β + 4γ)2 . ● Π19 = (3x 2 − 4x + 2)2 . ● Π20 = (1 + 2x − 3y)2 .

Μαθηµατικό στέκι - www.mathsteki.gr


-6 -
Δηµήτρης Αντ. Μοσχόπουλος, καθηγητής Μαθηµατικών.
Η επανάληψη του Γυµνασίου - Λυµένες ασκήσεις (ΜΕΡΟΣ Α΄).

3η ΟΜΑΔΑ. Παραγοντοποίηση αλγεβρικών παραστάσεων.

Να παραγοντοποιήσετε τις ακόλουθες παραστάσεις:

Π1 = (2α + β)2 −(2α − β)2 . ● Π2 = (3x + 5y)2 −(2x −y)2 .

Π3 = 25(x + y)2 −16(x −y)2 . ● Π4 = 9(α + β)2 − 4(α − β)2 .

Π5 = (x + y)(2α − β) + x 2 −y 2 . ● Π6 = (2x −y)(α + β)−(2x −y)2 .

Π7 = (α + 1)(α − 2)−(α2 − 4) . ● Π8 = 64α 4 β 2 −(α − 2β)2 . ● Π9 = α3β − βγ 3 .

Π10 = 49x 2ω − 28xyω + 4y 2ω . ● Π11 = 3α3x 4 − 6α2x 2y 2 + 3αy 4 .

µ2 3 9ν 2
Π12 = − + . ● Π13 = α2 − 4α + αγ − 4γ . ● Π14 = x 3 + 7x 2 + 3x + 21 .
16ν 2 2 µ2

Π15 = α2 − β 2 − 2α + 2β . ● Π16 = 4α2 − 4αβ + β 2 − 9α2β 2 . ● Π17 = y 2 − x 2 + 2x −1 .

Π18 = 9 − 9α2 − β 2 + 6αβ . ● Π19 = αβ 3 − 27α . ● Π20 = 81α 4 −16β 4 .

Μαθηµατικό στέκι - www.mathsteki.gr


-7 -
Δηµήτρης Αντ. Μοσχόπουλος, καθηγητής Μαθηµατικών.
Η επανάληψη του Γυµνασίου - Λυµένες ασκήσεις (ΜΕΡΟΣ Α΄).

4η ΟΜΑΔΑ. Πράξεις µε ρητές αλγεβρικές παραστάσεις.

Ι. Απλοποίηση ρητών παραστάσεων.

Να απλοποιήσετε τα ακόλουθα κλάσματα:

3αx + 6α2 7α − 7β − 7γ 4x 2 − 25
Κ1 = . ● Κ2 = . ● Κ3 = .
5βx + 10αβ 35α − 35β − 35γ 2x + 5

α4 − x 4 16 − 25β 2 x2 −9
Κ4 = . ● Κ5 = . ● Κ6 = .
α3x − αx 3 8α −10αβ x 2 + 6x + 9

α2 −1 (α + β)2 −(α − β)2 α3 + β 3


Κ7 = . ● Κ8 = . ● Κ9 = .
5α2 −10α + 5 α2β − αβ 2 α2 − β 2

x 3 + 2αx 2 + α2x α2 + β 2 − γ 2 + 2αβ 4x 2 − 8x + 4


Κ10 = . ● Κ11 = . ● Κ12 = .
3αx 2 − 3α3 α2 + γ 2 − β 2 + 2αγ x2 −x

x 8 −1 αγ + βγ + αδ + βδ
Κ13 = 4 . ● Κ14 = .
(x + 1)(x 2 −1) α2 + αβ

(α − β)2 − 2(α − β)γ + γ 2 x 3 + 2x 2 − 9x −18 3x 2 + 6x


Κ15 = . ● Κ16 = . ● Κ17 = .
α2 + β 2 − γ 2 − 2αβ x 3 + 3x 2 − 4x −12 −x 2 − 4x − 4

7x 2 − 7xy 20x 3 − 20y 3 x 3 + x 2 − 9x − 9


Κ18 = . ● Κ19 = . ● Κ20 = .
5x 2y −10y 2x + 5y 3 15x 2 + 15xy + 15y 2 (x 3 − x)(x − 3)

ΙΙ. Πολλαπλασιασµός - διαίρεση ρητών παραστάσεων.

Να κάνετε τις πράξεις στις ακόλουθες παραστάσεις:

x 2 − 4x + 4 x 4 + 2x 3 x 2 + y 2 + 2xy x 2 − 2xy + y 2
Π1 = ⋅ 2 . ● Π2 = ⋅ .
x2 − 4 x − 2x x 2 −y 2 αx − αy

α3 − α2β 2α2 − 8 5y −10y 2 2y + y 2


Π3 = 2 ⋅ . ● Π4 = ⋅ .
α − 2α 4α2 − 4β 2 12y 2 + 6y 3 2y −1

α2 + 4α + 4 α2 + 2α x 2 − 8x + 16 x 3 −16x
Π5 = : 2 . ● Π6 = : .
αx − αy α x − α2y αx 2 + αxy x 2 + 2xy + y 2

xy + 2 x 2y 2 − 4 ⎛ α3 + 125 1 − 25α2 ⎞⎟ 3α + 15
Π7 = : . ● ⎜
Π8 = ⎜⎜ ⋅ 3 ⎟⎟ : .
12xy − 4x 2 x 2y − 3xy 2 ⎝⎜ 10α − 2 α − 5α + 25α ⎟⎠ 4
2

Μαθηµατικό στέκι - www.mathsteki.gr


-8 -
Δηµήτρης Αντ. Μοσχόπουλος, καθηγητής Μαθηµατικών.
Η επανάληψη του Γυµνασίου - Λυµένες ασκήσεις (ΜΕΡΟΣ Α΄).

−3
⎡⎛ x ⎞⎟⎛⎜ y ⎞⎟ ⎤⎥ ⎛⎜ y2 ⎞ x2 −9 ⎛ x − 3 ⎞⎟
Π9 = ⎢⎢ ⎜⎜⎜1 + ⎟⎟⎜1 + ⎟⎟ : ⎜x − ⎟⎟⎟ . ● Π10 = 2 : ⎜⎜⎜ ⎟⎟ .
⎢⎣ ⎝ y ⎟⎠⎜⎝ x ⎟⎠ ⎥⎥⎦ ⎜⎜⎝ x ⎟⎠ x − 6x + 9 ⎝ x + 3 ⎟⎠

α4 − β 4 α2 + β 2 α2x 2 − x 4 αx 2 + x 3
Π11 = : . ● Π12 = : .
x 3 + y 3 x 2 − xy + y 2 α3 − x 3 α2 + αx + x 2

µ 3 − ν 3 µ + ν µ 2 − µν + ν 2 2(α2 + β 2 ) (α + β)2 αβ
Π13 = ⋅ ⋅ . ● Π14 = ⋅ ⋅ 2 .
µ 3 + ν 3 µ − ν µ 2 + µν + ν 2 2
α −β 2
2αβ α + β2
2
α3 − αx 2 βγ + βx x3 + x2 ⎛ 1 ⎞⎟ x(x − 2) + 1
Π15 = ⋅ . ● Π16 = ⋅ ⎜⎜x − ⎟⎟ . ● Π17 = .
βγ 2 − βx 2 α2 − αx (x + 1)3 ⎜⎝ x ⎟⎠ x 2 − 3x + 2

x 3 −1 y 3 + 1 y −1 x 2 −1 x 2 − 4 x2
Π18 = ⋅ ⋅ 2 . ● Π19 = ⋅ 2 ⋅ 2 .
y −y + 1 x −1 x + x + 1
2
x + 2 x −x x −x −2

x 2 − 3x + 2 x 2 + 2x
Π20 = ⋅ 2 .
x2 −x x +x −2

ΙΙΙ. Πρόσθεση - αφαίρεση ρητών παραστάσεων.

Να κάνετε τις πράξεις στις ακόλουθες παραστάσεις:

1 2x α α2 x + 1 x −1
Π1 = − . ● Π2 = − . ● Π3 = − .
1−x 1−x2 x − α x 2 − α2 x +2 x −2

α +1 α −1 2x 2 − 2x + 1 x x
Π4 = + . ● Π5 = − . ● Π6 = x − .
2
α −x 2
(x − α)2 2
x −x x −1 x −1

x2 α2 + β 2 2xy −y 2
Π7 = α − x + . ● Π8 = −(α − β) . ● Π9 = x + y − .
α+x α+β x +y

x 2 −y 2 α 3α 2αx
Π10 = x + y − . ● Π11 = + − 2 .
x + 2y α−x α+x α −x2
x x −1 1 30α 4 5
Π12 = + + . ● Π13 = + − .
x +1 x x(x + 1) 9α −1 3α −1 3α + 1
2

3 1 x + 10 2 1 2
Π14 = − − 2 . ● Π15 = − + 2 .
2x − 4 x + 2 2x − 8 2x + 1 2x −1 4x −1

10 4 12(1 −y) ⎛ αx α ⎞⎟ ⎛⎜ α αx ⎞⎟
Π16 = − + 2 . ● Π17 = ⎜⎜⎜ − ⎟⎟ − ⎜ + ⎟⎟ .
3+y 3 −y y −9 ⎝ x + 1 x −1 ⎟⎠ ⎜⎝ x + 1 x −1 ⎟⎠

Μαθηµατικό στέκι - www.mathsteki.gr


-9 -
Δηµήτρης Αντ. Μοσχόπουλος, καθηγητής Μαθηµατικών.
Η επανάληψη του Γυµνασίου - Λυµένες ασκήσεις (ΜΕΡΟΣ Α΄).

2x ⎛ y + α α ⎞⎟ ⎛x + y x −y 4x 2 ⎞⎟⎟ x 2 − 2xy + y 2
Π18 = ⋅ ⎜⎜⎜ − ⎟⎟ . ● Π19 = ⎜⎜⎜ − − 2 ⎟⋅ .
2y − α ⎝ 3 2 ⎟⎠ ⎜⎝ x −y x +y x −y 2 ⎟⎠ 4xy

⎛x + y ⎞⎛ x −y ⎞⎟ 9x 2 6 1
Π20 = ⎜⎜⎜ + 1⎟⎟⎟⎜⎜⎜1 − ⎟⎟ . ● Π21 = 2 + 2 + 2 2 .
⎝ x −y ⎟⎠⎝ x + y ⎟⎠ y y xy

x2 β2 2βx ⎛ 1 2x ⎞⎟⎛⎜ 1 ⎞⎟
Π22 = + − . ● Π23 = ⎜⎜⎜ + ⎟
⎟ ⎜ −1 ⎟⎟ .
y 2
α 2
αy ⎝1 + x 1 − x 2 ⎟⎠⎜⎝ x ⎟⎠

α2 − 4x 2
⎛ α2 ⎞ ⎛ 1 α⎞ ⎛ x − α ⎞⎟ ⎛⎜ x + α ⎞⎟
Π24 = ⎜⎜⎜1 + 2 ⎟⎟⎟ : ⎜⎜⎜ 2 + ⎟⎟⎟ .
2
● Π25 = ⎜⎜⎜1 + ⎟⎟ : ⎜ −1 ⎟⎟ . ● Π26 = α 2 + 4αx .
⎜⎝ x ⎟⎠ ⎝ x x ⎟⎠ ⎝ x + α ⎟⎠ ⎜⎝ x − α ⎟⎠ α − 2αx
αx + 4x 2

1 x α+β 2µ + ν
x2 + 1− −1 +1
x . y α−β µ+ν
Π27 = ● Π28 = . ● Π29 = . ● Π30 = .
1 x2 α−β ν
x + −1 −y +1 1+
x y α+β µ+ν

x y α2 + β 2 α+x 2x
+ − 2α −
y x β
Π31 = . ● Π32 = . ● Π33 = 2α α+x .
x y 1 1 α+x 2α
− − −
y x β α 2x α+x

α+β α−β x +y x −y α2 + β 2
− − − 2α
α−β α+β x −y x +y β
Π34 = . ● Π35 = . ● Π36 = .
α−β x +y x −y 1 1
1− + −
α+β x −y x +y β α

2x y 1 ⎛⎜ 1 ⎞
+1− ⎜⎜ −1⎟⎟⎟
y x 1−x x ⎝x ⎟⎠
Π37 = . ● Π38 = − .
2x y 1−x + x2 1
+ −3 +1
y x x3
⎛ 2x 2 ⎞⎟⎟ 2 ⎛ α α ⎞
Π39 = ⎜⎜⎜α2 − x + 2 ⎟(α + x) . ● Π40 = (α2 −1)⎜⎜⎜ + −1⎟⎟⎟ .
⎜⎝ α + x ⎟⎠ ⎝ α + 1 α −1 ⎟⎠

Μαθηµατικό στέκι - www.mathsteki.gr


- 10 -
Δηµήτρης Αντ. Μοσχόπουλος, καθηγητής Μαθηµατικών.
Η επανάληψη του Γυµνασίου - Λυµένες ασκήσεις (ΜΕΡΟΣ Α΄).

5η ΟΜΑΔΑ. Πράξεις µε τετραγωνικές ρίζες.

Να κάνετε τις πράξεις στις ακόλουθες παραστάσεις:

Π1 = ( 2 + 2 18 − 5 50 + 4 32 ) ⋅ 2 . ● (
Π2 = 3 8 + 5 − 2 2 )( 72 − 2 20 − 3 2 . )
Π3 = (8 14 − 6 63 + 4 28 −10 7 ) : 2 7. ● (
Π4 = 4 12 − 2 48 − 9 3 + 3 : 27 . )
6 1+ 2 3 3+ 2
Π5 = . ● Π6 = . ● Π7 = . ● Π8 = .
8 −2 2− 2 2 ( 5− 2 ) 3− 2

3 −1 1 1
( ) + (2 + 3 )
−2 −2
Π9 = . ● Π10 = + . ● Π11 = 2 − 3 .
3 +1 8+ 3 8− 3

( ). α+β−γ α + x + α−x
2
Π12 = 3x + 2 − 3x − 2 ● Π13 = . ● Π14 = .
α+β − γ α + x − α−x

α β +β α αβ x +y x −y
Π15 = . ● Π16 = αβ + . ● Π17 = + .
α+ β α − αβ x −y x +y

1
1−x +
1+x x −1 x −y
Π18 = . ● Π19 = . ● Π20 = .
1 1+ x x+ y
1+
1−x2

Μαθηµατικό στέκι - www.mathsteki.gr


- 11 -
Δηµήτρης Αντ. Μοσχόπουλος, καθηγητής Μαθηµατικών.
Η επανάληψη του Γυµνασίου - Λυµένες ασκήσεις (ΜΕΡΟΣ Α΄).

1η ΟΜΑΔΑ. Πράξεις µεταξύ αριθµών.

Ι. Οι τέσσερις βασικές πράξεις.

Να κάνετε τις πράξεις στις ακόλουθες παραστάσεις:

Π1 = (+2)⋅(−3)−(+5)⋅(−8) + (−9)⋅(−6)− 3 ⋅(−10) = −6 + 40 + 54 + 30 = −6 + 124 = 118 .

Π2 = (+5)⋅(−2) + (−9)⋅(−1)−(+8)⋅(−3)−(−7)⋅ 4 = −10 + 9 + 24 + 28 = −10 + 61 = 51 .

⎛ 1 ⎞⎟ ⎛⎜ 2 ⎞⎟ ⎛⎜ 3 ⎞⎟ ⎛⎜ 1 ⎞⎟ ⎛⎜ 1 ⎞⎟ ⎛⎜ 5 ⎞⎟ 1 2 3 1 1 5 1 1 5
Π3 = ⎜⎜⎜− ⎟⎟ ⋅ ⎜+ ⎟⎟ − ⎜− ⎟⎟ ⋅ ⎜− ⎟⎟ + ⎜− ⎟⎟ ⋅ ⎜+ ⎟⎟ = − ⋅ − ⋅ − ⋅ = − − − =
⎝ 2 ⎟⎠ ⎜⎝ 3 ⎟⎠ ⎜⎝ 4 ⎟⎠ ⎜⎝ 3 ⎟⎠ ⎜⎝ 6 ⎟⎠ ⎜⎝ 8 ⎟⎠ 2 3 4 3 6 8 3 4 48
⎛1 1 5⎞ 16 + 12 + 5 33 3 ⋅11 11
= −⎜⎜⎜ + + ⎟⎟⎟ = − =− =− =− .
⎝3 4 48 ⎟⎠ 48 48 3 ⋅16 16

⎛ 1 ⎞⎟ ⎛⎜ 1 ⎞⎟ ⎛⎜ 3 ⎞⎟ 1 1 3 3
Π4 = (−3)⋅ ⎜⎜⎜− ⎟⎟ ⋅ ⎜+ ⎟⎟ ⋅ ⎜− ⎟⎟ ⋅(−1) = 3 ⋅ ⋅ ⋅ = .
⎝ 3 ⎟⎠ ⎜⎝ 4 ⎟⎠ ⎜⎝ 5⎠ ⎟ 3 4 5 20

⎛ 1 ⎞⎟ ⎛⎜ 1 ⎞⎟ ⎛⎜ 3 ⎞⎟ ⎛⎜ 2 ⎞⎟ ⎛⎜ 5 ⎞⎟ ⎛⎜ 4 ⎞⎟ 1 1 3 2 5 4 1 4 9 + 32
Π5 = ⎜⎜⎜− ⎟⎟ ⋅ ⎜+ ⎟⎟ ⋅ ⎜− ⎟⎟ + ⎜− ⎟⎟ ⋅ ⎜+ ⎟⎟ ⋅ ⎜− ⎟⎟ = ⋅ ⋅ + ⋅ ⋅ = + = =
⎝ 3 ⎟⎠ ⎜⎝ 2 ⎟⎠ ⎜⎝ 4 ⎟⎠ ⎜⎝ 3 ⎟⎠ ⎜⎝ 6 ⎟⎠ ⎜⎝ 5 ⎟⎠ 3 2 4 3 6 5 8 9 72
41
= .
72

⎛ 1 2 ⎞ ⎛2 1 ⎞ 6 − 5 − 30 6 − 35 −29
Π6 = ⎜⎜− + 6 + − 8⎟⎟⎟ ⋅(−5) = ⎜⎜⎜ − − 2⎟⎟⎟ ⋅(−5) = ⋅(−5) = − =− =
⎜⎝ 3 5 ⎟⎠ ⎝5 3 ⎟⎠ 15 3 3
29
= .
3

Μαθηµατικό στέκι - www.mathsteki.gr


- 12 -
Δηµήτρης Αντ. Μοσχόπουλος, καθηγητής Μαθηµατικών.
Η επανάληψη του Γυµνασίου - Λυµένες ασκήσεις (ΜΕΡΟΣ Α΄).

⎛ 2 4 ⎞ ⎛ 3 ⎞⎟ ⎛⎜ 4 2 ⎞ ⎛ 3 ⎞⎟ 12 −10 − 60 −3
Π7 = ⎜⎜⎜−5 + 8 − + − 7⎟⎟⎟ ⋅ ⎜⎜⎜− ⎟⎟ = ⎜ − − 4⎟⎟⎟ ⋅ ⎜⎜− ⎟⎟ = ⋅ =
⎝ 3 5 ⎟⎠ ⎝ 4 ⎟⎠ ⎜⎝ 5 3 ⎟⎠ ⎜⎝ 4 ⎟⎠ 15 4
12 − 70 −1 −58 −1 29
= ⋅ = ⋅ = .
5 4 5 2 10

⎛ 1 2⎞ ⎛ 1 ⎞⎟ ⎛⎜ 2 5 1⎞ ⎛ 2 ⎞⎟ −3 + 8 −1 −16 + 15 −12 −2
Π8 = ⎜⎜− + ⎟⎟⎟ ⋅ ⎜⎜− ⎟⎟ + ⎜− + − ⎟⎟⎟ ⋅ ⎜⎜− ⎟⎟ = ⋅ + ⋅ =
⎜⎝ 4 3 ⎟⎠ ⎜⎝ 2 ⎟⎠ ⎜⎝ 3 8 2 ⎟⎠ ⎜⎝ 3 ⎟⎠ 12 2 24 3
5 −1 −13 −1 5 13 −15 + 26 11
= ⋅ + ⋅ =− + = = .
12 2 12 3 24 36 72 72

−24 −18 36
Π9 = [(−24) : (+3)]−[(−18) : (−6)]+[(+36) : (−9)] = − + = −8 − 2 − 4 = −14 .
3 −6 −9

60
Π10 = [(+5)⋅(−12)−(−20)⋅(+6)] : (−3) = (−60 + 120) : (−3) = 60 : (−3) = = −20 .
−3

⎛ 1 5 2 7 ⎞⎟ ⎛⎜ 1 ⎞⎟ −40 + 100 + 48 −120 + 105 −1 253 −160


Π11 = ⎜⎜⎜− + + −1 + ⎟⎟ : ⎜− ⎟⎟ = : = ⋅(−2) =
⎝ 3 6 5 8 ⎟⎠ ⎜⎝ 2 ⎟⎠ 120 2 120
93 3 ⋅ 31 31
=− =− =− .
60 3 ⋅ 20 20

⎛ 1 5 3 ⎞ 1 ⎛1 7 1⎞ ⎛ 1 ⎞⎟ −4 + 10 − 9 4 −14 + 5
Π12 = ⎜⎜⎜− + − ⎟⎟⎟ : − ⎜⎜⎜ − + ⎟⎟⎟ : ⎜⎜⎜− ⎟⎟ = ⋅2− ⋅(−3) =
⎝ 3 6 4 ⎟⎠ 2 ⎝ 5 10 4 ⎟⎠ ⎝ 3⎠ ⎟ 12 20
−3 −5 1 3 −2 + 3 1
= + ⋅3 = − + = = .
6 20 2 4 4 4

2 3 5 8 − 9 + 10 18 − 9 9 3⋅3 3
Π13 = − + = = = = = .
3 4 6 12 12 12 3⋅4 4

−4 2 −1 4 2 1 −24 + 20 − 3 20 − 27 7
Π14 = − + =− + − = = =− .
5 −3 10 5 3 10 30 30 30

−6 −2 −3 3 2 1 3 3 12 −15 3
Π15 = − − =− + + = − = =− .
8 5 +15 4 5 5 5 4 20 20

Μαθηµατικό στέκι - www.mathsteki.gr


- 13 -
Δηµήτρης Αντ. Μοσχόπουλος, καθηγητής Μαθηµατικών.
Η επανάληψη του Γυµνασίου - Λυµένες ασκήσεις (ΜΕΡΟΣ Α΄).

⎛ +3 −2 −1 2 ⎞⎟ −7 ⎛⎜ 3 2 1 2 ⎞⎟ −7 −45 − 40 −10 − 24 −7
Π16 = ⎜⎜⎜− + − + ⎟⎟ ⋅ = ⎜⎜− − − − ⎟⎟ ⋅ = ⋅ =
⎝ 4 +3 −6 −5 ⎟⎠ +3 ⎝ 4 3 6 5 ⎟⎠ 3 60 3
−119 −7 833
= ⋅ = .
60 3 180

⎛ 1 5 −3 ⎞⎟ ⎛⎜ −3 −1 ⎞⎟ ⎛⎜ 1 5 3 ⎞⎟ ⎛⎜ 3 1⎞
Π17 = ⎜⎜− + + ⎟⎟ ⋅ ⎜ − ⎟⎟ = ⎜ − − ⎟⎟ ⋅ ⎜− + ⎟⎟⎟ =
⎜⎝ −3 −4 2 ⎟⎠ ⎜⎝ 4 5 ⎟⎠ ⎜⎝ 3 4 2 ⎟⎠ ⎜⎝ 4 5 ⎟⎠
4 −15 −18 −15 + 4 4 − 33 −11 −29 −11 319
= ⋅ = ⋅ = ⋅ = .
12 20 12 20 12 20 240

−4 + 7 − 2 9 − 3 + 8 −5 + 11 7 − 6 17 − 3 6 1 14 6
Π18 = ⋅ ⋅ = ⋅ ⋅ = ⋅ ⋅ =
1 −12 + 5 −7 + 2 −1 −10 + 4 + 5 6 −12 2 − 8 9 −10 −6 −6 −1
14 ⋅ 6 14 2 ⋅7 7
=− =− =− =− .
6⋅6 6 2⋅3 3

−12 + 15 −18 5 −(4 − 3) 15 − 30 5 −1 −15 4 3 −7 21


Π19 = : = : = : =− ⋅ = .
6 − 7 + 11 −8 −(6 − 7) 17 − 7 −8 −(−1) 10 −7 2 4 8

(−2)⋅(+6)−10 5 − 9 + 11 −12 −10 16 − 9 −22 7 11 7


Π20 = : = : = : = : =
(+24) : (−6) 5 − 4 ⋅(4 − 9) −8 5 − 4 ⋅(−5) −8 5 + 20 4 25
11 25 275
= ⋅ = .
4 7 28

ΙΙ. Δυνάµεις.

Να κάνετε τις πράξεις στις ακόλουθες παραστάσεις:

Π1 = 2 ⋅(−3)2 ⋅(−1)4 + 3 ⋅(−5)2 ⋅ 23 −(−1)2 ⋅(−7)2 = 2 ⋅ 9 ⋅1 + 3 ⋅ 25 ⋅ 8 −1 ⋅ 49 = 18 + 600 − 49 =


= 569 .

Π2 = 62 − 3 ⋅ 23 ⋅(−3)2 + 4 2 ⋅(−3)2 − 5 ⋅(−6)2 ⋅(−1)7 = 36 − 3 ⋅ 8 ⋅ 9 + 16 ⋅ 9 − 5 ⋅ 36 ⋅(−1) =


= 36 − 216 + 144 + 180 = 360 − 216 = 144 .

Π3 = (−5)2 ⋅(−5)3 ⋅(−5) = (−5)2+3+1 = (−5)6 = 56 = 15625 .

2
Π4 = (−2)3 ⋅ ⎡⎢(−3)2 ⎤⎥ ⋅(−10)2 = −23 ⋅ 92 ⋅102 = −8 ⋅ 81 ⋅100 = 64800 .
⎣ ⎦

Μαθηµατικό στέκι - www.mathsteki.gr


- 14 -
Δηµήτρης Αντ. Μοσχόπουλος, καθηγητής Μαθηµατικών.
Η επανάληψη του Γυµνασίου - Λυµένες ασκήσεις (ΜΕΡΟΣ Α΄).

2
Π5 = (−3)2 ⋅ ⎡⎢(−1)4 ⎤⎥ ⋅(23 )2 = 9 ⋅12 ⋅ 82 = 9 ⋅ 64 = 576 .
⎣ ⎦

(−3)5
Π6 = (−5)2 +[(−3)5 : (−3)2 ] = 25 + 2
= 25 + (−3)5−2 = 25 + (−3)3 = 25 + (−27) = −2 .
(−3)

17
⎛ 1 ⎞⎟ 1 (23 )11 23⋅11 233 1 1
Π7 = ⎜⎜− ⎟⎟ ⋅ 811 = − 17 ⋅ 811 = − 2 17 = − 2⋅17 = − 34 = − 1 = − .
⎜⎝ 4 ⎟⎠ 4 (2 ) 2 2 2 2

40 40 40
⎛ −125 ⎞⎟ ⎛ 5 ⋅ 25 ⎞⎟ ⎛5⎞ 540 4 60 ⋅540
Π8 = (−4) ⋅ ⎜⎜⎜60
⎟⎟ = 4 60 ⋅ ⎜⎜ ⎟⎟ = 4 60 ⋅ ⎜⎜ ⎟⎟⎟ = 4 60 ⋅ 40 = = 4 20 ⋅540 =
⎝ 100 ⎟⎠ ⎜
⎝ 4 ⋅ 25 ⎟⎠ ⎜
⎝ 4 ⎟⎠ 4 4 40

= (22 )20 ⋅540 = 22⋅20 ⋅540 = 240 ⋅540 = (2 ⋅5)40 = 1040 .


Φυσικά, δεν υπολογίζουµε έναν τόσο µεγάλο αριθµό...

50 50 50
⎛15 ⎞ ⎛ 5 ⋅ 3 ⎞⎟ ⎛ 3⎞ 350
Π9 = 12 100
⋅ ⎜⎜⎜ ⎟⎟⎟ ⋅ 6−149 = (2 ⋅ 6)100 ⋅ ⎜⎜⎜ ⎟⎟ ⋅ 6−149 = 2100 ⋅ 6100 ⋅ ⎜⎜ ⎟⎟⎟ ⋅ 6−149 = 2100 ⋅ 6−49 ⋅ 50 =
⎜⎝ 2 ⎟⎠
⎝10 ⎟⎠ ⎝ 5 ⋅ 2 ⎟⎠ 2
= 250 ⋅ 6−49 ⋅ 350 = (2 ⋅ 3)50 ⋅ 6−49 = 650 ⋅ 6−49 = 61 = 6 .

2 −2 2
⎛ 4 ⎞ ⎛5⎞ 42 ⎛ 3 ⎞ 16 32 16 9 16 + 9 25
Π10 = ⎜⎜⎜ ⎟⎟⎟ + ⎜⎜⎜ ⎟⎟⎟ = 2 + ⎜⎜⎜ ⎟⎟⎟ = + 2 = + = = =1.
⎝ 5 ⎟⎠ ⎝ 3 ⎟⎠ 5 ⎝ 5 ⎟⎠ 25 5 25 25 25 25

−3 −1 2 3 1
⎛ 2 ⎞⎟ ⎛1⎞ ⎛1 ⎞ ⎛ 3 ⎞⎟ 1 ⎛ 5 ⎞ 12 33 1 1
Π11 = ⎜⎜− ⎟⎟ + 2−3 + ⎜⎜ ⎟⎟⎟ ⋅ ⎜⎜ ⎟⎟⎟ = ⎜⎜− ⎟⎟ + 3 + ⎜⎜ ⎟⎟⎟ ⋅ 2 = − 3 + + 5 ⋅ =
⎜⎝ 3 ⎟⎠ ⎜⎝ 5 ⎟⎠ ⎜⎝ 2 ⎟⎠ ⎜⎝ 2 ⎟⎠ 2 ⎜⎝ 1 ⎟⎠ 2 2 8 4
27 1 5 5 1 − 27 5 −26 5 13 5 −13 −8
=− + + = + = + = − = = = −2 .
8 8 4 4 8 4 8 4 4 4 4

3 2
⎛ 1 ⎞⎟ ⎛ 1 ⎞⎟ −13 12 1
Π12 = 2 ⋅ ⎜⎜⎜− ⎟⎟ − 3 ⋅ ⎜⎜−
⎜⎝
⎟⎟ −(−2)−1 + (−1)2012 = 2 ⋅ 3 − 3 ⋅ 2 − +1 =
⎝ 2 ⎟⎠ 2 ⎟⎠ 2 2 (−2)1
−1 1 1 1 3 1 −1 − 3 1 4 1
= 2⋅ −3⋅ − +1 = − − + +1 = + +1 = − + +1 =
8 4 −2 4 4 2 4 2 4 2
1 1
= −1 + +1 = .
2 2

Μαθηµατικό στέκι - www.mathsteki.gr


- 15 -
Δηµήτρης Αντ. Μοσχόπουλος, καθηγητής Μαθηµατικών.
Η επανάληψη του Γυµνασίου - Λυµένες ασκήσεις (ΜΕΡΟΣ Α΄).

−2 −1 2 1
14 ⎛ 1 ⎞ ⎛ 4 ⎞⎟ ⎛ 2⎞ 1 ⎛ 3 ⎞⎟
Π13 = ⎡⎢(−1)5 ⎤⎥ ⋅ ⎜⎜⎜ ⎟⎟⎟ −(−2)−2 + ⎜⎜⎜− ⎟⎟ = (−1)14 ⋅ ⎜⎜ ⎟⎟⎟ −
⎜⎝ 1 ⎟⎠ + ⎜⎜− ⎟⎟ =
⎣ ⎦ ⎝ 2 ⎟⎠ ⎝ 3 ⎟⎠ (−2)2 ⎜⎝ 4 ⎟⎠
1 3 1+ 3 4
= 1 ⋅ 22 − − = 4− = 4 − = 4 −1 = 3 .
4 4 4 4

−4 4
⎛1⎞ ⎛ 2⎞
Π14 = 2 ⋅ 8 ⋅ ⎜⎜ ⎟⎟⎟
12 −3
= 2 ⋅(2 ) ⋅ ⎜⎜ ⎟⎟⎟ = 212 ⋅ 2−9 ⋅ 24 = 212−9+4 = 27 = 128 .
12 3 −3
⎜⎝ 2 ⎟⎠ ⎜⎝ 1 ⎟⎠

8
⎛ ⎞
8 ⎡ ⎛ ⎞−1 ⎤
5 ⎜1⎟ 5 ⎢ ⎜9⎟ ⎥
Π15 = 3 ⋅ ⎜⎜ ⎟⎟ ⋅ 27 = 3 ⋅ ⎢ ⎜⎜ ⎟⎟ ⎥ ⋅(33 )3 = 35 ⋅(9−1 )8 ⋅ 39 = 35+9 ⋅ 9−8 = 314 ⋅(32 )−8 = 314 ⋅ 3−16 =
3

⎝ 9 ⎟⎠ ⎢ ⎝ 1 ⎟⎠ ⎥
⎣ ⎦
1 1
= 3−2 = = .
32
9

20
⎛ 1 ⎞⎟ 1
( )
6 6
Π16 = 2 ⋅ 8 16 −4
⋅(−0,5) = ⎡⎢2 ⋅(2 ) ⎤⎥ ⋅ ⎜⎜⎜−
20 16 3 −4
⎟⎟ = (216 ⋅ 2−12 )6 ⋅ 20 = (24 )6 ⋅ 2−20 = 224 ⋅ 2−20 =
⎣ ⎦ ⎝ 2⎠ ⎟ 2
= 24 = 16 .

Π17 = 415 ⋅ 914 ⋅ 6−27 = (22 )15 ⋅(32 )14 ⋅(2 ⋅ 3)−27 = 230 ⋅ 328 ⋅ 2−27 ⋅ 3−27 = 23 ⋅ 31 = 8 ⋅ 3 = 24 .

1213 (3 ⋅ 4)12 312 ⋅ 412 (22 )12 224


Π18 = = = = = =1.
224 ⋅ 312 224 ⋅ 312 224 ⋅ 312 224 224

8 9 ⋅ 65 (23 )9 ⋅(2 ⋅ 3)5 227 ⋅ 25 ⋅ 35 232 ⋅ 3


Π19 = 29 4
= 29 4
= 29 4
= 29
= 23 ⋅ 3 = 8 ⋅ 3 = 24 .
2 ⋅3 2 ⋅3 2 ⋅3 2

1210 (2 ⋅ 6)10 210 ⋅ 610 2 ⋅ 65 2 ⋅(2 ⋅ 3)5 2 ⋅ 25 ⋅ 35


Π20 = 5 3 = 5 3 3
= 5 5 9 = 5 = 5
= 5
= 26 = 64 .
18 ⋅ 8 (3 ⋅ 6) ⋅(2 ) 3 ⋅6 ⋅2 3 3 3

Μαθηµατικό στέκι - www.mathsteki.gr


- 16 -
Δηµήτρης Αντ. Μοσχόπουλος, καθηγητής Μαθηµατικών.
Η επανάληψη του Γυµνασίου - Λυµένες ασκήσεις (ΜΕΡΟΣ Α΄).

2η ΟΜΑΔΑ. Πράξεις µε αλγεβρικές παραστάσεις.

Ι. Χωρίς χρήση ταυτοτήτων.

Να κάνετε τις πράξεις στις ακόλουθες παραστάσεις:

Π1 = (2α + 3β)⋅ 4α −(3α − 8β)⋅5β + (α + 2β)⋅ 6α =


= 4α(2α + 3β)− 5β(3α − 8β) + 6α(α + 2β) = 8α2 + 12αβ −15αβ + 40β 2 + 6α2 + 12αβ =

☝︎ Όταν ένα µονώνυµο ☝︎ πολλαπλασιάζει ☝︎ µια παρένθεση, που µέσα της έχει άθροισµα/διαφορά, και το
µονώνυµο είναι δεξιά της παρένθεσης, τότε καλό είναι αυτό να γράφεται µπροστά από την παρένθεση (και όχι µετά
απ' αυτήν). Έτσι αποφεύγονται λάθη στις πράξεις.

= 14α2 + 40β 2 + 9αβ .

Π2 = (3x 2 − 4x + 1)⋅(−5xy)−(2x 2 + 3x + 4)⋅ 2xy = −5xy(3x 2 − 4x + 1)− 2xy(2x 2 + 3x + 4) =


= −15x 3y + 20x 2y − 5xy − 4x 3y − 6x 2y − 8xy = −19x 3y + 14x 2y −13xy .

Π3 = 4x(3x − 2y)−(2x + 3y)⋅5y − 2x(x + 3y) = 12x 2 − 8xy − 5y(2x + 3y)− 2x 2 − 6xy =
= 10x 2 −14xy −10xy −15y 2 = 10x 2 − 24xy −15y 2 .

Π4 = 3αβ(2α3 − 3α2β + 4αβ 2 )−(−αβ)(α3 + 5α2β − αβ 2 ) =


= 6α 4 β − 9α3β 2 + 12α2β 3 + α 4 β + 5α3β 2 − α2β 3 = 7α 4 β − 4α3β 2 + 11α2β 3 .

Π5 = (α + β)(3α − β)−(4β − α)(2α − β)− 2β(2α + β) =


= 3α2 − αβ + 3αβ − β 2 −(8αβ − 4β 2 − 2α2 + αβ)− 4αβ − 2β 2 =
= 3α2 − 2αβ − 3β 2 −(9αβ − 4β 2 − 2α2 ) = 3α2 − 2αβ − 3β 2 − 9αβ + 4β 2 + 2α2 = 5α2 −11αβ + β 2

Π6 = (2x + 3y)(x − 4y)−(x + 5y)(−y − x)− 3xy(x −y) =


= 2x 2 − 8xy + 3xy −12y 2 −(−xy − x 2 − 5y 2 − 5xy)− 3x 2y + 3xy 2 =
= 2x 2 − 5xy −12y 2 −(−6xy − x 2 − 5y 2 )− 3x 2y + 3xy 2 =
= 2x 2 − 5xy −12y 2 + 6xy + x 2 + 5y 2 − 3x 2y + 3xy 2 = 3x 2 + xy − 7y 2 − 3x 2y + 3xy 2 .

Π7 = (x + 1)(y − 2)−(3y + 4)(x − 6) + 2(x − 6y) =


= xy − 2x + y − 2 −(3xy −18y + 4x − 24) + 2x −12y = xy −11y − 2 − 3xy + 18y − 4x + 24 =
= −2xy + 7y + 22 − 4x .

Μαθηµατικό στέκι - www.mathsteki.gr


- 17 -
Δηµήτρης Αντ. Μοσχόπουλος, καθηγητής Μαθηµατικών.
Η επανάληψη του Γυµνασίου - Λυµένες ασκήσεις (ΜΕΡΟΣ Α΄).

Π8 = (2x + 3y)(3x − 2y)− 3(x 2 −y 2 ) + 4(x 2 − xy + y 2 ) =


= 6x 2 − 4xy + 9xy − 6y 2 − 3x 2 + 3y 2 + 4x 2 − 4xy + 4y 2 = 7x 2 + xy −y 2 .

Π9 = (x + y)(3x −y)−[xy − x(2x −y)] = 3x 2 − xy + 3xy −y 2 −(xy − 2x 2 + xy) =


= 3x 2 + 2xy −y 2 − xy + 2x 2 − xy = 5x 2 −y 2 .

Π10 = (x + 2)(x + 5)−(x + 3)(x − 7) + (x − 8)(x −1) =


= x 2 + 5x + 2x + 10 −(x 2 − 7x + 3x − 21) + x 2 − x − 8x + 8 = 2x 2 − 2x + 18 −(x 2 − 4x − 21) =
= x 2 + 2x + 39 .

Π11 = (y + 1)(y − 7) + (y + 8)(y −1)−(y + 2)(y − 9) =


= y 2 − 7y + y − 7 + y 2 −y + 8y − 8 −(y 2 − 9y + 2y −18) = 2y 2 + y −15 −(y 2 − 7y −18) =
= 2y 2 + y −15 −y 2 + 7y + 18 = y 2 + 8y + 3 .

Π12 = (5x 2 − 2xy − 3y 2 )(x 2 − 2xy) = 5x 4 −10x 3y − 2x 3y + 4x 2y 2 − 3x 2y 2 + 6xy 3 =


= 5x 4 −12x 3y + x 2y 2 + 6xy 3 .

Π13 = (8α3 − 4α2β + 2αβ 2 − β 3 )(2α − 3β) =


= 16α 4 − 24α3β − 8α3β + 12α2β 2 + 4α2β 2 − 6αβ 3 − 2αβ 3 + 3β 4 =
= 16α 4 − 32α3β + 16α2β 2 − 8αβ 3 + 3β 4 .

Π14 = (9x 2 + 4αx + α2 )(5x − α) = 45x 3 − 9αx 2 + 20αx 2 − 4α2x + 5α2x − α3 =


= 45x 3 + 11αx 2 + α2x − α3 .

Π15 = (x − 5)(x − 3)(x − 8) = (x − 5)(x 2 − 8x − 3x + 24) = (x − 5)(x 2 −11x + 24) =


= x 3 −11x 2 + 24x − 5x 2 + 55x −120 = x 3 −16x 2 + 79x −120 .

Π16 = (x + 2)(x + 7)(x + 10) = (x + 2)(x 2 + 10x + 7x + 70) = (x + 2)(x 2 + 17x + 70) =
= x 3 + 17x 2 + 70x + 2x 2 + 34x + 140 = x 3 + 19x 2 + 104x + 140 .

Π17 = (3x 2 + 4xy − 5y 2 )(2xy 2 − 5y 3 ) = 6x 3y 2 −15x 2y 3 + 8x 2y 3 − 20xy 4 −10xy 4 + 25y 5 =


= 6x 3y 2 − 7x 2y 3 − 30xy 4 + 25y 5 .

Μαθηµατικό στέκι - www.mathsteki.gr


- 18 -
Δηµήτρης Αντ. Μοσχόπουλος, καθηγητής Μαθηµατικών.
Η επανάληψη του Γυµνασίου - Λυµένες ασκήσεις (ΜΕΡΟΣ Α΄).

Π18 = (2x 3 − 5x 2 + 7x − 3)(x + 4) = 2x 4 + 8x 3 − 5x 3 − 20x 2 + 7x 2 + 28x − 3x −12 =


= 2x 4 + 3x 3 −13x 2 + 25x −12 .

Π19 = (3x − 4)(x 2 + 5x −1)− 2x(3x − 9)− 3(x −1)(x + 2) =


= 3x 3 + 15x 2 − 3x − 4x 2 − 20x + 4 − 6x 2 + 18x − 3(x 2 + 2x − x − 2) =
= 3x 3 + 5x 2 − 5x + 4 − 3(x 2 + x − 2) = 3x 3 + 5x 2 − 5x + 4 − 3x 2 − 3x + 6 = 3x 3 + 2x 2 − 8x + 10 .

Π20 = 3(3x − 4)−(2x − 3)(5x − 2)− 3(7x −1)(x + 1) =


= 9x −12 −(10x 2 − 4x −15x + 6)− 3(7x 2 + 7x − x −1) =
= 9x −12 −(10x 2 −19x + 6)− 3(7x 2 + 6x −1) = 9x −12 −10x 2 + 19x − 6 − 21x 2 −18x + 3 =
= −31x 2 + 10x −15 .

ΙΙ. Με χρήση ταυτοτήτων.

Να κάνετε τις πράξεις στις ακόλουθες παραστάσεις:

2
Π1 = (x −1)2(x + 1)2 = ⎡⎢(x −1)(x + 1)⎤⎥ = (x 2 −1)2 = (x 2 )2 + 12 − 2x 2 = x 4 − 2x 2 + 1 .
⎣ ⎦

Π2 = (−7x + 1)2 −(7x − 3)2 = (1 − 7x)2 −[(7x)2 + 32 − 2 ⋅7x ⋅ 3] =


= 12 + (7x)2 − 2 ⋅7x ⋅1 −(49x 2 + 9 − 42x) = 1 + 49x 2 −14x − 49x 2 − 9 + 42x = 28x − 8 .

Π3 = (x 2 − 2α)2 + (α − β)2 = (x 2 )2 + (2α)2 − 2 ⋅x 2 ⋅ 2α + α2 + β 2 − 2αβ =


= x 4 + 4α2 − 4αx + α2 + β 2 − 2αβ = x 4 + 5α2 − 4αx + β 2 − 2αβ .

Π4 = (2αβ + γ)2 −(γ − δ)2 = (2αβ)2 + γ 2 + 2 ⋅ 2αβ ⋅ γ −(γ 2 + δ 2 − 2γδ) =


= 4α2β 2 + γ 2 + 4αβγ − γ 2 − δ 2 + 2γδ = 4α2β 2 + 4αβγ − δ 2 + 2γδ .

2 2 2
⎛4 2 ⎞ ⎛4 ⎞ ⎛2 ⎞ 4 2 16 4 2 4 2 16 2
Π5 = ⎜⎜⎜ α2β + γ ⎟⎟⎟ = ⎜⎜⎜ α2β ⎟⎟⎟ + ⎜⎜⎜ γ ⎟⎟⎟ + 2 ⋅ α2β ⋅ γ = αβ + γ + α βγ .
⎝5 3 ⎟⎠ ⎝5 ⎟⎠ ⎝ 3 ⎟⎠ 5 3 25 9 5

Μαθηµατικό στέκι - www.mathsteki.gr


- 19 -
Δηµήτρης Αντ. Μοσχόπουλος, καθηγητής Μαθηµατικών.
Η επανάληψη του Γυµνασίου - Λυµένες ασκήσεις (ΜΕΡΟΣ Α΄).

2 2 2
⎛1 1 ⎞ ⎛ 1 ⎞ ⎛1 ⎞ 1 1 1 1 2 2 1
Π6 = ⎜⎜⎜ x 2 + xy ⎟⎟⎟ = ⎜⎜⎜ x 2 ⎟⎟⎟ + ⎜⎜⎜ xy ⎟⎟⎟ + 2 ⋅ x 2 ⋅ xy = x 4 + x y + x 3y .
⎝4 5 ⎟⎠ ⎝ 4 ⎟⎠ ⎝ 5 ⎟⎠ 4 5 16 25 10

2 2 2
⎛1 1 ⎞ ⎛1 ⎞ ⎛1 ⎞ 1 1 1 1 1
Π7 = ⎜⎜ xy − ω ⎟⎟⎟ = ⎜⎜ xy ⎟⎟⎟ + ⎜⎜ ω ⎟⎟⎟ − 2 ⋅ xy ⋅ ω = x 2y 2 + ω 2 − xyω .
⎜⎝ 3 2 ⎟⎠ ⎜⎝ 3 ⎟⎠ ⎜⎝ 2 ⎟⎠ 3 2 9 4 3

Π8 = (3x + 4y)2 −(5y − 2x)2 − 3(x −y)2 =


= 9x 2 + 16y 2 + 24xy −(25y 2 + 4x 2 − 20xy)− 3(x 2 + y 2 − 2xy) =
= 9x 2 + 16y 2 + 24xy − 25y 2 − 4x 2 + 20xy − 3x 2 − 3y 2 + 6xy = 2x 2 −12y 2 + 50xy .

Π9 = (2α − 3β)2 −(4α − 5β)2 −(3α + 5β)(α − 7β) =


= 4α2 + 9β 2 −12αβ −(16α2 + 25β 2 − 40αβ)−(3α2 − 21αβ + 5αβ − 35β 2 ) =
= 4α2 + 9β 2 −12αβ −16α2 − 25β 2 + 40αβ −(3α2 −16αβ − 35β 2 ) =
= −12α2 −16β 2 + 28αβ − 3α2 + 16αβ + 35β 2 = −15α2 + 19β 2 + 44αβ .

Π10 = 2(α + 3β)2 − 3(β − 5α)2 + 4(α + β)(α − 3β) =


= 2(α2 + 9β 2 + 6αβ)− 3(β 2 + 25α2 −10αβ) + 4(α2 − 3αβ + αβ − 3β 2 ) =
= 2α2 + 18β 2 + 12αβ − 3β 2 − 75α2 + 30αβ + 4(α2 − 2αβ − 3β 2 ) =
= −73α2 + 15β 2 + 42αβ + 4α2 − 8αβ −12β 2 = −69α2 + 3β 2 + 34αβ .

Π11 = (2x + 5y)(x − 3y)−(x + 2y)2 − 5x(x + y) =

= 2x 2 − 6xy + 5xy −15y 2 −(x 2 + 4y 2 + 4xy)− 5x 2 − 5xy = −3x 2 − 6xy −15y 2 − x 2 − 4y 2 − 4xy =
= −4x 2 −10xy −19y 2 .

Π12 = (3αx + 5βy)(3αx − 5βy) = (3αx)2 −(5βy)2 = 9α2x 2 − 25β 2y 2 .

Π13 = (αx 2 + 2α2y)(αx 2 − 2α2y) = (αx 2 )2 −(2α2y)2 = α2x 4 − 4α 4y 2 .

2
⎛ 3 ⎞⎛ 3 ⎞ ⎛3 ⎞ 9 2 25 − 9α2
Π14 = ⎜⎜1 + α⎟⎟⎟⎜⎜⎜1 − α⎟⎟⎟ = 12 − ⎜⎜⎜ α⎟⎟⎟ = 1 − α = .
⎜⎝ 5 ⎟⎠⎝ 5 ⎟⎠ ⎝ 5 ⎟⎠ 25 25

2
⎛2 ⎞⎛ 2 ⎞ ⎛2 ⎞⎛ 2 ⎞ ⎛2 ⎞ 4 2 2
Π15 = ⎜⎜⎜ αβ − 3γ ⎟⎟⎟⎜⎜⎜3γ + αβ ⎟⎟⎟ = ⎜⎜⎜ αβ − 3γ ⎟⎟⎟⎜⎜⎜ αβ + 3γ ⎟⎟⎟ = ⎜⎜⎜ αβ ⎟⎟⎟ −(3γ)2 = α β − 9γ 2 .
⎝7 ⎟⎠⎝ 7 ⎟⎠ ⎝ 7 ⎟⎠⎝ 7 ⎟⎠ ⎝ 7 ⎟⎠ 49

Μαθηµατικό στέκι - www.mathsteki.gr


- 20 -
Δηµήτρης Αντ. Μοσχόπουλος, καθηγητής Μαθηµατικών.
Η επανάληψη του Γυµνασίου - Λυµένες ασκήσεις (ΜΕΡΟΣ Α΄).

Π16 = (3x − 5)3 + (x − 2)(x + 2)(3x + 1)− 2x(3x − 5)2 =


= (3x)3 − 3 ⋅(3x)2 ⋅5 + 3 ⋅ 3x ⋅52 − 53 + (x 2 − 22 )(3x + 1)− 2x(9x 2 + 25 − 30x) =
= 27x 3 −15 ⋅ 9x 2 + 9x ⋅ 25 −125 + (x 2 − 4)(3x + 1)−18x 3 − 50x + 60x 2 =
= 9x 3 −135x 2 + 225x −125 + 3x 3 + x 2 −12x − 4 − 50x + 60x 2 =
= 12x 3 − 74x 2 + 163x −129 .

Π17 = (x + y)3 + (x −y)3 + 3(x + y)(x −y)2 + 3(x −y)(x + y)2 =


= x 3 + 3x 2y + 3xy 2 + y 3 + x 3 − 3x 2y + 3xy 2 −y 3 + 3(x + y)(x 2 + y 2 − 2xy) +

+3(x −y)(x 2 + y 2 + 2xy) =


= 2x 3 + 6xy 2 + 3(x 3 + xy 2 − 2x 2y + x 2y + y 3 − 2xy 2 ) + 3(x 3 + xy 2 + 2x 2y − x 2y −y 3 − 2xy 2 ) =
= 2x 3 + 6xy 2 + 3(x 3 − xy 2 − x 2y + y 3 ) + 3(x 3 − xy 2 + x 2y −y 3 ) =
= 2x 3 + 6xy 2 + 3x 3 − 3xy 2 − 3x 2y + 3y 3 + 3x 3 − 3xy 2 + 3x 2y − 3y 3 = 8x 3 .
Πονηρή αντιµετώπιση της παράστασης 17 !

Θέτω x + y = α , x −y = β και η παράσταση γράφεται


Π17 = α3 + β 3 + 3αβ 2 + 3βα2 = α3 + 3α2β + 3αβ 2 + β 3 = (α + β)3 .
Είναι α + β = x + y + x −y = 2x , οπότε Π17 = (2x)3 = 8x 3 .

Π18 = (2α − 3β + 4γ)2 = (2α)2 + (3β)2 + (4γ)2 − 2 ⋅ 2α ⋅ 3β − 2 ⋅ 3β ⋅ 4γ + 2 ⋅ 4γ ⋅ 2α =


= 4α2 + 9β 2 + 16γ 2 −12αβ − 24βγ + 16αγ .

Π19 = (3x 2 − 4x + 2)2 = (3x 2 )2 + (4x)2 + 22 − 2 ⋅ 3x 2 ⋅ 4x − 2 ⋅ 4x ⋅ 2 + 2 ⋅ 2 ⋅ 3x 2 =


= 9x 4 + 16x 2 + 4 − 24x 3 −16x + 12x 2 = 9x 4 − 24x 3 + 28x 2 −16x + 4

Π20 = (1 + 2x − 3y)2 = 12 + (2x)2 + (3y)2 + 2 ⋅1 ⋅ 2x − 2 ⋅ 2x ⋅ 3y − 2 ⋅ 3y ⋅1 =


= 1 + 4x 3 + 9y 2 + 4x −12xy − 6y .

Μαθηµατικό στέκι - www.mathsteki.gr


- 21 -
Δηµήτρης Αντ. Μοσχόπουλος, καθηγητής Μαθηµατικών.
Η επανάληψη του Γυµνασίου - Λυµένες ασκήσεις (ΜΕΡΟΣ Α΄).

3η ΟΜΑΔΑ. Παραγοντοποίηση αλγεβρικών παραστάσεων.

Να παραγοντοποιήσετε τις ακόλουθες παραστάσεις:

Π1 = (2α + β)2 −(2α − β)2 = ⎡⎢(2α + β) + (2α − β)⎤⎥ ⋅ ⎡⎢(2α + β)−(2α − β)⎤⎥ =
⎣ ⎦ ⎣ ⎦
= (2α + β + 2α − β)(2α + β − 2α + β) = 4α ⋅ 2β = 8αβ .

Π2 = (3x + 5y)2 −(2x −y)2 = ⎡⎢(3x + 5y) + (2x −y)⎤⎥ ⋅ ⎡⎢(3x + 5y)−(2x −y)⎤⎥ =
⎣ ⎦ ⎣ ⎦
= (3x + 5y + 2x −y)(3x + 5y − 2x + y) = (5x + 4y)(x + 6y) .

2 2
Π3 = 25(x + y)2 −16(x −y)2 = ⎡⎢5(x + y)⎤⎥ − ⎡⎢ 4(x −y)⎤⎥ =
⎣ ⎦ ⎣ ⎦
= ⎡⎢5(x + y) + 4(x −y)⎤⎥ ⋅ ⎡⎢5(x + y)− 4(x −y)⎤⎥ = (5x + 5y + 4x − 4y)(5x + 5y − 4x + 4y) =
⎣ ⎦ ⎣ ⎦
= (9x + y)(x + 9y) .

2 2
Π4 = 9(α + β)2 − 4(α − β)2 = ⎡⎢3(α + β)⎤⎥ − ⎡⎢2(α − β)⎤⎥ =
⎣ ⎦ ⎣ ⎦
= ⎡⎢3(α + β) + 2(α − β)⎤⎥ ⋅ ⎡⎢3(α + β)− 2(α − β)⎤⎥ = (3α + 3β + 2α − 2β)(3α + 3β − 2α + 2β) =
⎣ ⎦ ⎣ ⎦
= (5α + β)(α + 5β) .

Π5 = (x + y)(2α − β) + x 2 −y 2 = (x + y)(2α − β) + (x + y)(x −y) = (x + y)(2α − β + x −y) .

Π6 = (2x −y)(α + β)−(2x −y)2 = (2x −y)⋅ ⎡⎢(α + β)−(2x −y)⎤⎥ = (2x −y)(α + β − 2x + y) .
⎣ ⎦

Π7 = (α + 1)(α − 2)−(α2 − 4) = (α + 1)(α − 2)−(α + 2)(α − 2) =

= (α − 2)⋅ ⎡⎢(α + 1)−(α + 2)⎤⎥ = (α − 2)(α + 1 − α − 2) = (α − 2)⋅(−1) = −(α − 2) = 2 − α .


⎣ ⎦

Π8 = 64α 4 β 2 −(α − 2β)2 = (8α2β)2 −(α − 2β)2 = ⎡⎢(8α2β) + (α − 2β)⎤⎥ ⋅ ⎡⎢(8α2β −(α − 2β)⎤⎥ =
⎣ ⎦ ⎣ ⎦
= (8α2β + α − 2β)(8α2β − α + 2β) .

Π9 = α3β − βγ 3 = β(α3 − β 3 ) = β(α − β)(α2 + αβ + β 2 ) .

Μαθηµατικό στέκι - www.mathsteki.gr


- 22 -
Δηµήτρης Αντ. Μοσχόπουλος, καθηγητής Μαθηµατικών.
Η επανάληψη του Γυµνασίου - Λυµένες ασκήσεις (ΜΕΡΟΣ Α΄).

Π10 = 49x 2ω − 28xyω + 4y 2ω = ω(49x 2 + 4y 2 − 28xy) =

= ω ⋅ ⎡⎢(7x)2 + (2y)2 − 2 ⋅7x ⋅ 2y ⎤⎥ = ω(7x − 2y)2 .


⎣ ⎦

Π11 = 3α3x 4 − 6α2x 2y 2 + 3αy 4 = 3α(α2x 4 − 2αx 2y 2 + y 4 ) = 3α ⋅ ⎡⎢(αx 2 )2 + (y 2 )2 − 2 ⋅ αx 2 ⋅y 2 ⎤⎥ =


⎣ ⎦
= 3α(αx 2 −y 2 )2 .

2 2 2
µ2 3 9ν 2 ⎛⎜ µ ⎞⎟ ⎛⎜ 3ν ⎞⎟ µ 3ν ⎛⎜ µ 3ν ⎞
Π12 = − + = ⎜ ⎟⎟ + ⎜ ⎟⎟ − 2 ⋅ ⋅ =⎜ − ⎟⎟⎟ .
16ν 2
2 µ 2 ⎜⎝ 4ν ⎟⎠ ⎜⎝ µ ⎟⎠ 4ν µ ⎜⎝ 4ν µ ⎟⎠

Π13 = α2 − 4α + αγ − 4γ = α(α − 4) + γ(α − 4) = (α − 4)(α + γ) .

Π14 = x 3 + 7x 2 + 3x + 21 = x 2(x + 7) + 3(x + 7) = (x + 7)(x 2 + 3) .

Π15 = α2 − β 2 − 2α + 2β = (α − β)(α + β)− 2(α − β) = (α − β)(α + β − 2) .

Π16 = 4α2 − 4αβ + β 2 − 9α2β 2 = ⎡⎢(2α)2 + β 2 − 2 ⋅ 2α ⋅ β ⎤⎥ −(3αβ)2 =


⎣ ⎦
= (2α − β)2 −(3αβ)2 = (2α − β + 3αβ)(2α − β − 3αβ) .

Π17 = y 2 − x 2 + 2x −1 = y 2 −(x 2 − 2x + 1) = y 2 −(x −1)2 = ⎡⎢y + (x −1)⎤⎥ ⋅ ⎡⎢y −(x −1)⎤⎥ =


⎣ ⎦ ⎣ ⎦
= (y + x −1)(y − x + 1) .

Π18 = 9 − 9α2 − β 2 + 6αβ = 9 −(9α2 + β 2 − 6αβ) = 9 − ⎡⎢(3α)2 + β 2 − 2 ⋅ 3α ⋅ β ⎤⎥ =


⎣ ⎦
= 32 −(3α − β)2 = (3 + 3α − β)⋅ ⎡⎢3 −(3α − β)⎤⎥ = (3 + 3α − β)(3 − 3α + β) .
⎣ ⎦

Π19 = αβ 3 − 27α = α(β 3 − 27) = α(β 3 − 33 ) = α(β − 3)(β 2 + 3β + 32 ) = α(β − 3)(β 2 + 3β + 9) .

2 2
Π20 = 81α 4 −16β 4 = (3α)4 −(2β)4 = ⎡⎢(3α)2 ⎤⎥ − ⎡⎢(2β)2 ⎤⎥ = ⎡⎢(3α)2 −(2β)2 ⎤⎥ ⋅ ⎡⎢(3α)2 + (2β)2 ⎤⎥ =
⎣ ⎦ ⎣ ⎦ ⎣ ⎦ ⎣ ⎦
= (3α − 2β)(3α + 2β)(9α2 + 4β 2 ) .

Μαθηµατικό στέκι - www.mathsteki.gr


- 23 -
Δηµήτρης Αντ. Μοσχόπουλος, καθηγητής Μαθηµατικών.
Η επανάληψη του Γυµνασίου - Λυµένες ασκήσεις (ΜΕΡΟΣ Α΄).

4η ΟΜΑΔΑ. Πράξεις µε ρητές αλγεβρικές παραστάσεις.

Ι. Απλοποίηση ρητών παραστάσεων.

Να απλοποιήσετε τα ακόλουθα κλάσματα:

3αx + 6α2 3α(x + 2α) 3α


Κ1 = = = .
5βx + 10αβ 5β(x + 2α) 5β

7α − 7β − 7γ 7(α − β − γ) 1
Κ2 = = = .
35α − 35β − 35γ 35(α − β − γ) 5

4x 2 − 25 (2x)2 − 52 (2x + 5)(2x − 5)


Κ3 = = = = 2x − 5 .
2x + 5 2x + 5 2x + 5

α4 − x 4 (α2 )2 −(x 2 )2 (α2 − x 2 )(α2 + x 2 ) α2 + x 2


Κ4 = = = = .
α3x − αx 3 αx(α2 − x 2 ) αx(α2 − x 2 ) αx

16 − 25β 2 4 2 −(5β)2 (4 + 5β)(4 − 5β) 4 + 5β


Κ5 = = = = .
8α −10αβ 2α(4 − 5β) 2α(4 − 5β) 2α

x2 −9 x 2 − 32 (x + 3)(x − 3) x − 3
Κ6 = = = = .
2
x + 6x + 9 2
x + 2 ⋅x ⋅ 3 + 32
(x + 3)2 x +3

α2 −1 α2 −12 (α + 1)(α −1) α +1


Κ7 = = = = .
2 2
5α −10α + 5 5(α − 2α + 1) 5(α −1) 2
5(α −1)

⎡(α + β) + (α − β)⎤ ⋅ ⎡(α + β)−(α − β)⎤


(α + β)2 −(α − β)2 ⎢ ⎦⎥ ⎣⎢ ⎦⎥ =
Κ8 = = ⎣
2
α β − αβ 2
αβ(α − β)
(α + β + α − β)(α + β − α + β) 2α ⋅ 2β 4
= = = .
αβ(α − β) αβ(α − β) α − β

α3 + β 3 (α + β)(α2 − αβ + β 2 ) α2 − αβ + β 2
Κ9 = 2 = = .
α − β2 (α + β)(α − β) α−β

Μαθηµατικό στέκι - www.mathsteki.gr


- 24 -
Δηµήτρης Αντ. Μοσχόπουλος, καθηγητής Μαθηµατικών.
Η επανάληψη του Γυµνασίου - Λυµένες ασκήσεις (ΜΕΡΟΣ Α΄).

x 3 + 2αx 2 + α2x x(x 2 + 2αx + α2 ) x(x + α)2 x(x + α)


Κ10 = = = = .
2
3αx − 3α 3 2
2α(x − α )2
2α(x + α)(x − α) 3α(x − α)

α2 + β 2 − γ 2 + 2αβ (α2 + β 2 + 2αβ)− γ 2 (α + β)2 − γ 2


Κ11 = = = =
α2 + γ 2 − β 2 + 2αγ (α2 + γ 2 + 2αγ)− β 2 (α + γ)2 − β 2
(α + β + γ)(α + β − γ) α + β − γ
= = .
(α + γ + β)(α + γ − β) α − β + γ

4x 2 − 8x + 4 4(x 2 − 2x + 1) 4(x −1)2 4(x −1)


Κ12 = = = = .
2
x −x x(x −1) x(x −1) x

x 8 −1 (x 4 )2 −12 (x 4 + 1)(x 4 −1) x 4 −1 (x 2 )2 −12


Κ13 = 4 = = = = =
(x + 1)(x 2 −1) (x 4 + 1)(x 2 −1) (x 4 + 1)(x 2 −1) x 2 −1 x 2 −1
(x 2 + 1)(x 2 −1)
= 2
= x2 +1.
x −1

αγ + βγ + αδ + βδ γ(α + β) + δ(α + β) (α + β)(γ + δ) γ + δ


Κ14 = = = = .
2
α + αβ α(α + β) α(α + β) α

(α − β)2 − 2(α − β)γ + γ 2 (α − β + γ)2 (α − β + γ)2


Κ15 = = 2 = =
α2 + β 2 − γ 2 − 2αβ (α + β 2 − 2αβ)− γ 2 (α − β)2 − γ 2
(α − β + γ)2 α−β + γ
= = .
(α − β + γ)(α − β − γ) α−β −γ

x 3 + 2x 2 − 9x −18 x 2(x + 2)− 9(x + 2) (x + 2)(x 2 − 9) (x + 2)(x + 3)(x − 3)


Κ16 = = = = =
x 3 + 3x 2 − 4x −12 x 2(x + 3)− 4(x + 3) (x + 3)(x 2 − 4) (x + 3)(x + 2)(x − 2)
x −3
= .
x −2

3x 2 + 6x 3x(x + 2) 3x(x + 2) 3x(x + 2) 3x


Κ17 = = = = =− .
2
−x − 4x − 4 2 2 2
−(x + 4x + 4) −(x + 2 ⋅x ⋅ 2 + 2 ) −(x + 2) 2
x +2

7x 2 − 7xy 7x(x −y) 7x(x −y) 7x


Κ18 = = = = .
2 2
5x y −10y x + 5y 3 2 2
5y(x − 2xy + y ) 5y(x −y)2
5y(x −y)

Μαθηµατικό στέκι - www.mathsteki.gr


- 25 -
Δηµήτρης Αντ. Μοσχόπουλος, καθηγητής Μαθηµατικών.
Η επανάληψη του Γυµνασίου - Λυµένες ασκήσεις (ΜΕΡΟΣ Α΄).

20x 3 − 20y 3 20(x 3 −y 3 ) 4(x −y)(x 2 + xy + y 2 ) 4(x −y)


Κ19 = = = = .
15x 2 + 15xy + 15y 2 15(x 2 + xy + y 2 ) 3(x 2 + xy + y 2 ) 3

x 3 + x 2 − 9x − 9 x 2(x + 1)− 9(x + 1) (x + 1)(x 2 − 9) x 2 − 32


Κ20 = = = = =
(x 3 − x)(x − 3) x(x 2 −1)(x − 3) x(x + 1)(x −1)(x − 3) x(x −1)(x − 3)
(x + 3)(x − 3) x +3
= = .
x(x −1)(x − 3) x(x −1)

ΙΙ. Πολλαπλασιασµός - διαίρεση ρητών παραστάσεων.

Να κάνετε τις πράξεις στις ακόλουθες παραστάσεις:

x 2 − 4x + 4 x 4 + 2x 3 (x − 2)2 x 3(x + 2)
Π1 = ⋅ = ⋅ = x2 .
2
x −4 2
x − 2x (x − 2)(x + 2) x(x − 2)

x 2 + y 2 + 2xy x 2 − 2xy + y 2 (x + y)2 (x −y)2 x +y


Π2 = ⋅ = ⋅ = .
2
x −y 2
αx − αy (x + y)(x −y) α(x −y) α

α3 − α2β 2α2 − 8 α2(α − β) 2(α2 − 4) α(α − β) (α − 2)(α + 2) α(α + 2)


Π3 = ⋅ = ⋅ = ⋅ = .
2 2
α − 2α 4α − 4β 2
α(α − 2) 4(α − β )
2 2
α − 2 2(α − β)(α + β) 2(α + β)

5y −10y 2 2y + y 2 5y(1 − 2y) y(2 + y) −5(2y −1) 5


Π4 = ⋅ = 2 ⋅ = =− .
12y + 6y 2y −1
2 3
6y (2 + y) 2y −1 6(2y −1) 6

α2 + 4α + 4 α2 + 2α (α + 2)2 α(α + 2) (α + 2)2 α2(x −y)


Π5 = : 2 = : = ⋅ = α+2.
αx − αy α x − α2y α(x −y) α2(x −y) α(x −y) α(α + 2)

x 2 − 8x + 16 x 3 −16x (x − 4)2 x(x 2 −16) (x − 4)2 (x + y)2


Π6 = : = : = ⋅ =
αx 2 + αxy x 2 + 2xy + y 2 αx(x + y) (x + y)2 αx(x + y) x(x 2 −16)

(x − 4)2 x +y (x − 4)(x + y)
= ⋅ = .
αx x(x − 4)(x + 4) αx 2(x + 4)

Μαθηµατικό στέκι - www.mathsteki.gr


- 26 -
Δηµήτρης Αντ. Μοσχόπουλος, καθηγητής Μαθηµατικών.
Η επανάληψη του Γυµνασίου - Λυµένες ασκήσεις (ΜΕΡΟΣ Α΄).

xy + 2 x 2y 2 − 4 xy + 2 (xy)2 − 22 xy + 2 xy(x − 3y)


Π7 = : = : = ⋅ =
2 2
12xy − 4x x y − 3xy 2
4x(3y − x) xy(x − 3y) 4x(3y − x) (xy + 2)(xy − 2)
y(x − 3y) y y
= =− = .
−4(x − 3y)(xy − 2) 4(xy − 2) 4(2 − xy)

⎛ α3 + 125 1 − 25α2 ⎞⎟ 3α + 15 ⎡ α3 + 53 12 −(5α)2 ⎤ 3(α + 5)


Π8 = ⎜⎜⎜ ⋅ 3 ⎟⎟ : = ⎢ ⎥
⎢ 2(5α −1) α(α2 − 5α + 25) ⎥ :
⋅ =
⎜⎝ 10α − 2 α − 5α2 + 25α ⎟⎠ 4 ⎢⎣ ⎥⎦ 4

(α + 5)(α2 − 5α + 25) (1 − 5α)(1 + 5α) 4 −2(5α −1)(5α + 1) −2(5α + 1)


= ⋅ ⋅ = = .
2(5α −1) α(α − 5α + 25) 3(α + 5)
2
3α(5α −1) 3α

⎡⎛ x ⎞⎟⎛⎜ y ⎞⎟ ⎤⎥ ⎛⎜ y 2 ⎞ ⎛ y + x x + y ⎞⎟ x 2 −y 2 (x + y)2 x
Π9 = ⎢⎢ ⎜⎜⎜1 + ⎟⎟⎜1 + ⎟⎟ : ⎜x − ⎟⎟⎟ = ⎜⎜ ⋅ ⎟⎟ : = ⋅ =
y ⎟⎠⎜⎝ ⎥ ⎜
x ⎟⎠ ⎥⎦ ⎜⎝ x ⎟⎠ ⎝ y⎜ y ⎟⎠ x xy (x + y)(x −y)
⎢⎣ ⎝
x +y
= .
y(x −y)

−3 3
x2 −9 ⎛ x − 3 ⎞⎟ (x + 3)(x − 3) ⎛⎜ x + 3 ⎞⎟ x + 3 (x + 3)3
Π10 = 2 :⎜⎜ ⎟ ⎟
⎟ = : ⎜⎜ ⎟ = : =
x − 6x + 9 ⎜⎝ x + 3 ⎟⎠ (x − 3)2 ⎝ x − 3 ⎟⎠ x − 3 (x − 3)3
2
x + 3 (x − 3)3 (x − 3)2 ⎛⎜ x − 3 ⎞⎟
= ⋅ = =⎜ ⎟⎟ .
x − 3 (x + 3)3 (x + 3)2 ⎜⎝ x + 3 ⎟⎠

α4 − β 4 α2 + β 2 (α2 )2 −(β 2 )2 x 2 − xy + y 2 (α2 − β 2 )(α2 + β 2 )


Π11 = : = ⋅ = =
x 3 + y 3 x 2 − xy + y 2 (x + y)(x 2 − xy + y 2 ) α2 + β 2 (x + y)(α2 + β 2 )
α2 − β 2
= .
x +y

α2x 2 − x 4 αx 2 + x 3 x 2(α2 − x 2 ) x 2(α + x)


Π12 = : = : =
α3 − x 3 α2 + αx + x 2 (α − x)(α2 + αx + x 2 ) α2 + αx + x 2
x 2(α − x)(α + x) α2 + αx + x 2
= ⋅ =1.
(α − x)(α2 + αx + x 2 ) x 2(α + x)

µ 3 − ν 3 µ + ν µ 2 − µν + ν 2 (µ − ν)(µ 2 + µν + ν 2 ) µ + ν µ 2 − µν + ν 2
Π13 = ⋅ ⋅ = ⋅ ⋅ =1.
µ 3 + ν 3 µ − ν µ 2 + µν + ν 2 (µ + ν)(µ 2 − µν + ν 2 ) µ − ν µ 2 + µν + ν 2

2(α2 + β 2 ) (α + β)2 αβ (α + β)2 (α + β)2 α+β


Π14 = ⋅ ⋅ 2 = 2 = = .
2
α −β 2
2αβ α +β 2
α −β 2
(α + β)(α − β) α−β

Μαθηµατικό στέκι - www.mathsteki.gr


- 27 -
Δηµήτρης Αντ. Μοσχόπουλος, καθηγητής Μαθηµατικών.
Η επανάληψη του Γυµνασίου - Λυµένες ασκήσεις (ΜΕΡΟΣ Α΄).

α3 − αx 2 βγ + βx α(α2 − x 2 ) β(γ + x) (α + x)(α − x) γ + x α+x


Π15 = ⋅ = ⋅ = ⋅ = .
2 2 2
βγ − βx α − αx β(γ − x ) α(α − x) (γ + x)(γ − x) α − x
2 2
γ −x

2 2 2 2 2
x3 + x2 ⎛ 1 ⎞⎟ x 2(x + 1) ⎛⎜ x 2 −1 ⎞⎟⎟ x2 ⎛ x 2 −1 ⎞⎟
⎜ ⎛ x ⎞⎟ ⎛⎜ x 2 −1 ⎞⎟
Π16 = ⋅ ⎜⎜x − ⎟⎟ = ⋅ ⎜ ⎟ = ⋅ ⎜⎜ ⎜
⎟⎟ = ⎜ ⎟⎜ ⎟ =
(x + 1)3 ⎜⎝ x ⎟⎠ (x + 1)3 ⎜⎜⎝ x ⎟⎠ (x + 1)2 ⎜⎝ x ⎟⎠ ⎜⎝ x + 1 ⎟⎟⎠ ⎜⎜⎝ x ⎟⎟⎠
2 2
⎛ x x 2 −1 ⎞⎟⎟ ⎡ (x + 1)(x −1) ⎤

= ⎜⎜ ⋅ ⎢ ⎥ = (x −1)2 .
⎟⎟ = ⎢ ⎥
⎜⎝ x + 1 x ⎠ ⎣ x +1 ⎦

x(x − 2) + 1 x 2 − 2x + 1 (x −1)2
Π17 = 2 = 2 = .
x − 3x + 2 x − 3x + 2 x 2 − 3x + 2
Το τριώνυμο του παρονομαστή έχει διακρίνουσα Δ = (−3)2 − 4 ⋅1 ⋅ 2 = 9 − 8 = 1 , οπότε
⎪⎧⎪ 3+1 4 ⎪⎫
⎪⎪ x1 = = = 2 ⎪⎪⎪
3± 1 3±1 2 2
έχει δύο ρίζες, τις x1, 2 = = ⇒ ⎪⎨ ⎪⎬ .
2 ⋅1 2 ⎪⎪ 3 −1 2 ⎪
⎪⎪ x 2 = = = 1 ⎪⎪⎪
⎩⎪ 2 2 ⎭⎪
Άρα είναι x 2 − 3x + 2 = 1 ⋅(x − 2)(x −1) = (x − 2)(x −1) , οπότε τελικά
(x −1)2 x −1
Π17 = = .
(x −1)(x − 2) x − 2

x 3 −1 y 3 + 1 y −1 (x −1)(x 2 + x + 1) (y + 1)(y 2 −y + 1) y −1
Π18 = ⋅ ⋅ = ⋅ ⋅ 2 =
y −y + 1 x −1 x + x + 1
2 2 2
y −y + 1 x −1 x + x +1
= (y + 1)(y −1) = y 2 −1 .

x 2 −1 x 2 − 4 x2
Π19 = ⋅ 2 ⋅ 2 .
x + 2 x −x x −x −2
Το τριώνυμο x 2 − x − 2 έχει διακρίνουσα Δ = (−1)2 − 4 ⋅1 ⋅(−2) = 1 + 8 = 9 , οπότε έχει
⎪⎧⎪ 1+ 3 4 ⎪⎫
⎪⎪ x1 = = = 2 ⎪⎪⎪
1± 9 1± 3 2 2
δύο ρίζες, τις x1, 2 = = ⇒ ⎪⎨ ⎪⎬ .
2 ⋅1 2 ⎪⎪ 1 − 3 −2 ⎪
⎪⎪ x 2 = = = −1 ⎪⎪⎪
⎩⎪ 2 2 ⎪⎭
Άρα είναι x 2 − x − 2 = 1 ⋅(x − 2)(x + 1) = (x − 2)(x + 1) , οπότε
(x + 1)(x −1) (x + 2)(x − 2) x2
Π19 = ⋅ ⋅ =x .
x +2 x(x −1) (x − 2)(x + 1)

Μαθηµατικό στέκι - www.mathsteki.gr


- 28 -
Δηµήτρης Αντ. Μοσχόπουλος, καθηγητής Μαθηµατικών.
Η επανάληψη του Γυµνασίου - Λυµένες ασκήσεις (ΜΕΡΟΣ Α΄).

x 2 − 3x + 2 x 2 + 2x
Π20 = ⋅ 2 .
x2 −x x +x −2
α) Το τριώνυμο x 2 − 3x + 2 έχει διακρίνουσα Δ = (−3)2 − 4 ⋅1 ⋅ 2 = 9 − 8 = 1 , οπότε έχει
⎧⎪ ⎫
⎪⎪ x = 3 + 1 = 4 = 2 ⎪⎪⎪
3± 1 3±1 ⎪ 1 2 2 ⎪⎪
δύο ρίζες, τις x1, 2 = = ⇒ ⎪⎨ ⎬ , οπότε είναι
2 ⋅1 2 ⎪⎪ 3 −1 2 ⎪
⎪⎪ x 2 = = = 1 ⎪⎪⎪
⎪⎩ 2 2 ⎪⎭
x 2 − 3x + 2 = 1 ⋅(x − 2)(x −1) = (x − 2)(x −1) .

β) Το τριώνυμο x 2 + x − 2 έχει διακρίνουσα Δ = 12 − 4 ⋅1 ⋅(−2) = 1 + 8 = 9 , οπότε έχει


⎧⎪ ⎫
⎪⎪ x = −1 + 3 = 2 = 1 ⎪⎪⎪
−1 ± 9 −1 ± 3 ⎪ 1
2 2 ⎪⎪
δύο ρίζες, τις x1, 2 = = ⇒ ⎪⎨ ⎬ , οπότε είναι
2 ⋅1 2 ⎪⎪ −1 − 3 −4 ⎪
⎪⎪ x 2 = = = −2 ⎪⎪⎪
⎪⎩ 2 2 ⎪⎭
x 2 + x − 2 = 1 ⋅(x −1)(x + 2) = (x −1)(x + 2) .
(x − 2)(x −1) x(x + 2) x −2
Τελικά είναι Π20 = ⋅ = .
x(x −1) (x −1)(x + 2) x −1

ΙΙΙ. Πρόσθεση - αφαίρεση ρητών παραστάσεων.

Να κάνετε τις πράξεις στις ακόλουθες παραστάσεις:

1 2x 1 2x 1 + x − 2x 1−x 1
Π1 = − = − = = = .
1−x 1−x 2
1−x (1 − x)(1 + x) (1 − x)(1 + x) (1 − x)(1 + x) 1 + x

α α2 α α2 α(x + α)− α2 αx + α2 − α2
Π2 = − 2 = − = = =
x − α x − α2 x − α (x − α)(x + α) (x − α)(x + α) (x − α)(x + α)
αx
= .
x − α2
2

x + 1 x −1 (x + 1)(x − 2)−(x −1)(x + 2)


Π3 = − = =
x +2 x −2 (x + 2)(x − 2)
x 2 − 2x + x − 2 −(x 2 + 2x − x − 2) x 2 − x − 2 −(x 2 + x − 2) x 2 − x − 2 − x 2 − x + 2
= = = =
(x + 2)(x − 2) (x + 2)(x − 2) (x + 2)(x − 2)
−2x
= .
x2 − 4

Μαθηµατικό στέκι - www.mathsteki.gr


- 29 -
Δηµήτρης Αντ. Μοσχόπουλος, καθηγητής Μαθηµατικών.
Η επανάληψη του Γυµνασίου - Λυµένες ασκήσεις (ΜΕΡΟΣ Α΄).

α +1 α −1 α +1 α −1 (α + 1)(α − x) + (α −1)(α + x)
Π4 = + = + = =
2
α −x 2
(x − α)2
(α + x)(α − x) (α − x)2
(α + x)(α − x)2
α2 − αx + α − x + α2 + αx − α − x 2α2 − 2x 2 2(α2 − x 2 )
= = = =
(α + x)(α − x)2 (α + x)(α − x)2 (α + x)(α − x)2
2(α − x)(α + x) 2
= = .
(α + x)(α − x)2
α−x

2x 2 − 2x + 1 x 2x 2 − 2x + 1 x 2x 2 − 2x + 1 − x 2 x 2 − 2x + 1
Π5 = − = − = = =
x2 −x x −1 x(x −1) x −1 x(x −1) x(x −1)
(x −1)2 x −1
= = .
x(x −1) x

x x(x −1)− x x2 −x −x x 2 − 2x
Π6 = x − = = = .
x −1 x −1 x −1 x −1

x2 (α − x)(α + x) + x 2 α2 − x 2 + x 2 α2
Π7 = α − x + = = = .
α+x α+x α+x α+x

α2 + β 2 α2 + β 2 −(α + β)(α − β) α2 + β 2 −(α2 − β 2 ) α2 + β 2 − α2 + β 2


Π8 = −(α − β) = = = =
α+β α+β α+β α+β
2β 2
= .
α+β

2xy −y 2 (x + y)(x + y)−(2xy −y 2 ) (x + y)2 − 2xy + y 2


Π9 = x + y − = = =
x +y x +y x +y
x 2 + y 2 + 2xy − 2xy + y 2 x 2 + 2y 2
= = .
x +y x +y

x 2 −y 2 (x + y)(x + 2y)−(x 2 −y 2 ) x 2 + 2xy + xy + 2y 2 − x 2 + y 2


Π10 = x + y − = = =
x + 2y x + 2y x + 2y
3xy + 3y 2 3y(x + y)
= = .
x + 2y x + 2y

Μαθηµατικό στέκι - www.mathsteki.gr


- 30 -
Δηµήτρης Αντ. Μοσχόπουλος, καθηγητής Μαθηµατικών.
Η επανάληψη του Γυµνασίου - Λυµένες ασκήσεις (ΜΕΡΟΣ Α΄).

α 3α 2αx α 3α 2αx
Π11 = + − 2 = + − =
α−x α+x α −x 2
α−x α+x (α − x)(α + x)
α(α + x) + 3α(α − x)− 2αx α2 + αx + 3α2 − 3αx − 2αx 4α2 − 4αx
= = = =
(α − x)(α + x) (α − x)(α + x) (α − x)(α + x)
4α(α − x) 4α
= = .
(α − x)(α + x) α + x

x x −1 1 x 2 + (x −1)(x + 1) + 1 x 2 + x 2 −1 + 1 2x 2 2x
Π12 = + + = = = =
x +1 x x(x + 1) x(x + 1) x(x + 1) x(x + 1) x + 1

30α 4 5 30α 4 5
Π13 = + − = + − =
9α −1 3α −1 3α + 1 (3α + 1)(3α −1) 3α −1 3α + 1
2

30α + 4(3α + 1)− 5(3α −1) 30α + 12α + 4 −15α + 5 27α + 9


= = = =
(3α + 1)(3α −1) (3α + 1)(3α −1) (3α + 1)(3α −1)
9(3α + 1) 9
= = .
(3α + 1)(3α −1) 3α −1

3 1 x + 10 3 1 x + 10
Π14 = − − 2 = − − =
2x − 4 x + 2 2x − 8 2(x − 2) x + 2 2(x 2 − 4)
3 1 x + 10 3(x + 2)− 2(x − 2)−(x + 10)
= − − = =
2(x − 2) x + 2 2(x − 2)(x + 2) 2(x − 2)(x + 2)
3x + 6 − 2x + 4 − x −10 0
= 2
= 2
=0.
2(x − 4) 2(x − 4)

2 1 2 2 1 2
Π15 = − + 2 = − + =
2x + 1 2x −1 4x −1 2x + 1 2x −1 (2x + 1)(2x −1)
2(2x −1)−(2x + 1) + 2 4x − 2 − 2x −1 + 2 2x −1 1
= = = = .
(2x + 1)(2x −1) (2x + 1)(2x −1) (2x + 1)(2x −1) 2x + 1

10 4 12(1 −y) 10 4 12(1 −y)


Π16 = − + 2 = + + =
3+y 3 −y y −9 y + 3 y − 3 (y + 3)(y − 3)
10(y − 3) + 4(y + 3) + 12(1 −y) 10y − 30 + 4y + 12 + 12 −12y 2y − 6
= = = =
(y + 3)(y − 3) (y + 3)(y − 3) (y + 3)(y − 3)
2(y − 3) 2
= = .
(y + 3)(y − 3) y + 3

Μαθηµατικό στέκι - www.mathsteki.gr


- 31 -
Δηµήτρης Αντ. Μοσχόπουλος, καθηγητής Μαθηµατικών.
Η επανάληψη του Γυµνασίου - Λυµένες ασκήσεις (ΜΕΡΟΣ Α΄).

⎛ αx α ⎞⎟ ⎛⎜ α αx ⎞⎟ αx(x −1)− α(x + 1) α(x −1) + αx(x + 1)


Π17 = ⎜⎜⎜ − ⎟⎟ − ⎜ + ⎟⎟ = − =
⎝ x + 1 x −1 ⎟⎠ ⎜⎝ x + 1 x −1 ⎟⎠ (x + 1)(x −1) (x + 1)(x −1)

αx 2 − αx − αx − α αx − α + αx 2 + αx αx 2 − 2αx − α αx 2 + 2αx − α
= − = − =
(x + 1)(x −1) (x + 1)(x −1) (x + 1)(x −1) (x + 1)(x −1)
αx 2 − 2αx − α −(αx 2 + 2αx − α) αx 2 − 2αx − α − αx 2 − 2αx + α −4αx
= = = 2 .
(x + 1)(x −1) (x + 1)(x −1) x −1

2x ⎛ y + α α ⎞⎟ 2x 2(y + α)− 3α x 2y + 2α − 3α
Π18 = ⋅ ⎜⎜⎜ − ⎟⎟ = ⋅ = ⋅ =
2y − α ⎝ 3 2 ⎟⎠ 2y − α 6 2y − α 3
2y − α 1
= = .
3(2y − α) 3

⎛x + y x −y 4x 2 ⎞⎟⎟ x 2 − 2xy + y 2

Π19 = ⎜⎜ − − 2 ⎟⋅ =
⎝⎜ x −y x +y x −y 2 ⎟⎠ 4xy
⎡ x +y x −y 4x 2 ⎤ (x −y)2 (x + y)(x + y)−(x −y)(x −y)− 4x 2 (x −y)2

=⎢ − − ⎥ ⋅ = ⋅ =
⎢⎣ x −y x + y (x + y)(x −y) ⎥⎥⎦ 4xy (x + y)(x −y) 4xy

(x + y)2 −(x −y)2 − 4x 2 x −y x 2 + y 2 + 2xy −(x 2 + y 2 − 2xy)− 4x 2 x −y


= ⋅ = ⋅ =
x +y 4xy x +y 4xy
x 2 + y 2 + 2xy − x 2 −y 2 + 2xy x −y 4xy x −y x −y
= ⋅ = ⋅ = .
x +y 4xy x + y 4xy x +y

⎛x + y ⎞⎛ x −y ⎞⎟ x + y + x −y x + y −(x −y) 2x x + y − x + y
Π20 = ⎜⎜ + 1⎟⎟⎟⎜⎜⎜1 − ⎟⎟ = ⋅ = ⋅ =
⎜⎝ x −y ⎟⎠⎝ x + y ⎟⎠ x −y x +y x −y x +y
2x 2y 4xy 4xy
= ⋅ = = 2 .
x −y x + y (x −y)(x + y) x −y 2

9x 2 6 1 9x 2 ⋅x 2 + 6x 2 + 1 9x 4 + 6x 2 + 1 (3x 2 )2 + 2 ⋅ 3x 2 ⋅1 + 12
Π21 = 2 + 2 + 2 2 = = = =
y y xy x 2y 2 x 2y 2 x 2y 2
2
(3x 2 + 1)2 ⎛⎜ 3x 2 + 1 ⎞⎟⎟
= = ⎜⎜ ⎟ .
x 2y 2 ⎜⎝ xy ⎟⎠

x2 β2 2βx α2x 2 + β 2y 2 − 2αβxy (αx)2 + (βy)2 − 2 ⋅ αx ⋅ βy


Π22 = + − = = =
y2 α2 αy α2y 2 α2y 2
2
(αx − βy)2 ⎛⎜ αx − βy ⎞⎟
= = ⎜⎜ ⎟⎟ .
α2y 2 ⎝ αy ⎟⎠

Μαθηµατικό στέκι - www.mathsteki.gr


- 32 -
Δηµήτρης Αντ. Μοσχόπουλος, καθηγητής Μαθηµατικών.
Η επανάληψη του Γυµνασίου - Λυµένες ασκήσεις (ΜΕΡΟΣ Α΄).

⎛ 1 2x ⎞⎟⎛⎜ 1 ⎞⎟ ⎡ 1 2x ⎤ 1−x 1 − x + 2x 1 − x
Π23 = ⎜⎜⎜ + 2⎟
⎟⎜
⎜ −1 ⎟
⎟ = ⎢ + ⎥⋅ = ⋅ =
⎝1 + x 1 − x ⎟⎠⎝ x ⎟⎠ ⎢ ⎥
⎣ 1+x (1 + x)(1 − x) ⎦ x (1 + x)(1 − x) x
1+x 1 1
= ⋅ = .
1+x x x

⎛ α2 ⎞ ⎛ 1 α ⎞ x 2 + α2 1 + αx x 2 + α2 x2 x 2 + α2
Π24 = ⎜⎜⎜1 + 2 ⎟⎟⎟ : ⎜⎜⎜ 2 + ⎟⎟⎟ = : = ⋅ = .
⎜⎝ x ⎟⎠ ⎝ x x ⎟⎠ x2 x2 x2 1 + αx 1 + αx

⎛ x − α ⎞⎟ ⎛⎜ x + α ⎞⎟ x + α + x − α x + α −(x − α) 2x x + α−x + α
Π25 = ⎜⎜⎜1 + ⎟⎟ : ⎜
⎜ −1 ⎟⎟ = : = : =
⎝ ⎟
x + α⎠ ⎝x − α ⎟
⎠ x +α x −α x +α x −α
2x 2α 2x x − α x(x − α)
= : = ⋅ = .
x +α x −α x + α 2α α(x + α)

α2 − 4x 2
2 (α2 − 4x 2 )(αx + 4x 2 ) (α − 2x)(α + 2x)⋅x(α + 4x) x(α + 2x)
Π26 = α 2 + 4αx = 2 = = .
α − 2αx 2
(α + 4αx)(α − 2αx) α(α + 4x)⋅ α(α − 2x) α2
αx + 4x 2

1x3 +1
x2 +
x x(x 3 + 1) x3 +1 (x + 1)(x 2 − x + 1)
Π27 = = 2 x = = = = x +1 .
1 x +1−x x(x 2 − x + 1) x 2 − x + 1 x2 −x +1
x + −1
x x

x y −x
1−
y y y −x −(x −y) 1
Π28 = 2 = 2 = 2 = =− .
x x −y 2
x −y 2
(x −y)(x + y) x +y
−y
y y

α+β α + β −(α − β) α+ β −α+ β 2β


−1
α−β α−β α−β α−β 2β(α + β) β(α + β)
Π29 = = = = = = .
α−β α−β +α+ β 2α 2α 2α(α − β) α(α − β)
+1
α+β α+β α+β α+β

2µ + ν 2µ + ν + µ + ν
+1
µ+ν µ+ν 3µ + 2ν
Π30 = = = .
ν µ+ν +ν µ + 2ν
1+
µ+ν µ+ν

Μαθηµατικό στέκι - www.mathsteki.gr


- 33 -
Δηµήτρης Αντ. Μοσχόπουλος, καθηγητής Μαθηµατικών.
Η επανάληψη του Γυµνασίου - Λυµένες ασκήσεις (ΜΕΡΟΣ Α΄).

x y x2 + y2
+
y x xy x2 + y2
Π31 = = 2 = 2 .
x y x −y 2 x −y 2

y x xy

α2 + β 2 α2 + β 2 − 2αβ
− 2α
β β α2 + β 2 − 2αβ α(α − β)2
Π32 = = = = = α(α − β) .
1 1 α−β α−β α−β

β α αβ α
α+x 2x (α + x)2 − 4αx 1

2α α + x 2α(α + x) x
Π33 = = = α = .
α+x 2α 2
(α + x) − 4αx 1 α

2x α+x 2x(α + x) x

α+β α−β (α + β)2 −(α − β)2 (α + β + α − β)⋅[α + β −(α − β)]



α−β α+β (α − β)(α + β) α−β
Π34 = = = =
α−β α + β −(α − β) α+ β −α+ β
1−
α+β α+β
2α(α + β − α + β)
α−β 2α ⋅ 2β 2α
= = = .
2β 2β(α − β) α − β

x +y x −y (x + y)2 −(x −y)2



x −y x +y (x −y)(x + y) (x + y)2 −(x −y)2
Π35 = = = =
x +y x −y (x + y)2 + (x −y)2 (x + y)2 + (x −y)2
+
x −y x +y (x −y)(x + y)
(x + y + x −y)[x + y −(x −y)] 2x(x + y − x + y) 2x ⋅ 2y 2xy
= 2 2 2 2
= 2 2
= = 2 .
x + y + 2xy + x + y − 2xy 2x + 2y 2(x + y ) x + y 2
2 2

α2 + β 2 α2 + β 2 − 2αβ
− 2α
β β α2 + β 2 − 2αβ α(α − β)2
Π36 = = = = = α(α − β) .
1 1 α−β α−β α−β

β α αβ α

2x y 2x 2 + xy −y 2
+1−
y x xy 2x 2 + xy −y 2
Π37 = = = .
2x y 2x 2 + y 2 − 3xy 2x 2 + y 2 − 3xy
+ −3
y x xy

Μαθηµατικό στέκι - www.mathsteki.gr


- 34 -
Δηµήτρης Αντ. Μοσχόπουλος, καθηγητής Μαθηµατικών.
Η επανάληψη του Γυµνασίου - Λυµένες ασκήσεις (ΜΕΡΟΣ Α΄).

1 ⎛⎜ 1 ⎞
⎜⎜ −1⎟⎟⎟ 1 1−x

1−x x ⎝x ⎟⎠ 1−x x x = 1−x − 1−x =
Π38 = − = −
1−x + x 2
1 2
x −x +1 1+ x3 x2 −x +1 x3 +1
+ 1
x3 x3 x
1−x x(1 − x) (1 − x)(1 + x)− x(1 − x) (1 − x)(1 + x − x)
= 2
− 2
= 2
= =
x − x + 1 (x + 1)(x − x + 1) (x + 1)(x − x + 1) (x + 1)(x 2 − x + 1)
1−x
= .
x3 +1

⎛ 2x 2 ⎞⎟⎟ 2 (α2 − x)(α2 + x) + 2x 2


Π39 = ⎜⎜⎜α2 − x + 2 ⎟⎟(α + x) = ⋅(α2 + x) = α 4 − x 2 + 2x 2 = α 4 + x 2 .
⎜⎝ α +x⎠ 2
α +x

⎛ α α ⎞ α(α −1) + α(α + 1)−(α + 1)(α −1)


Π40 = (α2 −1)⎜⎜⎜ + −1⎟⎟⎟ = (α2 −1)⋅ =
⎝ α + 1 α −1 ⎟
⎠ (α + 1)(α −1)

α2 − α + α2 + α −(α2 −1)
= (α2 −1)⋅ 2
= 2α2 − α2 + 1 = α2 + 1 .
α −1

Μαθηµατικό στέκι - www.mathsteki.gr


- 35 -
Δηµήτρης Αντ. Μοσχόπουλος, καθηγητής Μαθηµατικών.
Η επανάληψη του Γυµνασίου - Λυµένες ασκήσεις (ΜΕΡΟΣ Α΄).

5η ΟΜΑΔΑ. Πράξεις µε τετραγωνικές ρίζες.

Να κάνετε τις πράξεις στις ακόλουθες παραστάσεις:

Π1 = ( 2 + 2 18 − 5 50 + 4 32 ⋅ 2 . )
• 18 = 9 ⋅ 2 = 32 ⋅ 2 = 3 2 .

• 50 = 25 ⋅ 2 = 52 ⋅ 2 = 5 2 .

• 32 = 16 ⋅ 2 = 4 2 ⋅ 2 = 4 2 .

Άρα είναι Π1 = ( 2 + 2 ⋅ 3 2 − 5 ⋅5 2 + 4 ⋅ 4 2 ) ⋅ 2 = ( 2 + 6 )
2 − 25 2 + 16 2 ⋅ 2 =

( 2 ) ⋅ 2 = −2 2 ⋅ 2 = −2 2 = −2 ⋅ 2 = −4
2
= 23 2 − 25

(
Π2 = 3 8 + 5 − 2 2 )( 72 − 2 20 − 3 2 . )
• 8 = 4 ⋅ 2 = 22 ⋅ 2 = 2 2 .

• 72 = 36 ⋅ 2 = 62 ⋅ 2 = 6 2 .

• 20 = 4 ⋅5 = 22 ⋅5 = 2 5 .

(
Άρα είναι Π2 = 3 ⋅ 2 2 + 5 − 2 2 )(6 2 − 2 ⋅ 2 5 − 3 2 ) =
(
= 6 2 + 5 −2 2 )(3 2−4 5 ) = (4 2 + 5 )(3 2 − 4 5 ) =

2 2
= 12 2 −16 2 ⋅ 5 + 3 2 ⋅ 5 − 4 5 = 12 ⋅ 2 −13 2 ⋅5 − 4 ⋅5 = 24 −13 10 − 20 = 4 −13 10

(
Π3 = 8 14 − 6 63 + 4 28 −10 7 : 2 7 . )
• 63 = 9 ⋅7 = 32 ⋅7 = 3 7 .

• 28 = 4 ⋅7 = 22 ⋅7 = 2 7 .

(
Άρα είναι Π3 = 8 14 − 6 ⋅ 3 7 + 4 ⋅ 2 7 −10 7 : 2 7 = )
( )
= 8 14 −18 7 + 8 7 −10 7 : 2 7 = 8 14 − 20 7 : 2 7 = ( ) 8 7 ⋅ 2 − 20 7
2 7
=

=
(
2 7 4 2 −10 7 )=4 2 −10 7 .
2 7

Μαθηµατικό στέκι - www.mathsteki.gr


- 36 -
Δηµήτρης Αντ. Μοσχόπουλος, καθηγητής Μαθηµατικών.
Η επανάληψη του Γυµνασίου - Λυµένες ασκήσεις (ΜΕΡΟΣ Α΄).

(
Π4 = 4 12 − 2 48 − 9 3 + 3 : 27 . )
• 12 = 4 ⋅ 3 = 22 ⋅ 3 = 2 3 .

• 48 = 16 ⋅ 3 = 4 2 ⋅ 3 = 4 3 .

• 27 = 9 ⋅ 3 = 32 ⋅ 3 = 3 3 .

(
3 1− 3 3 )=
(
Άρα είναι Π4 = 4 ⋅ 2 3 − 2 ⋅ 4 3 − 9 3 + 3 : 3 3 = ) 3−9 3
3 3
=
3 3

=
1− 3 3
=
(
3 1− 3 3 )= 3 −3 3
2

=
3 −9
.
3 3⋅ 3
2
3
3

6 6 6 6 6 3
Π5 = = = = = = =
8 −2 4 ⋅2 −2 22 ⋅ 2 − 2 2 2 −2 2 ( 2 −1 ) 2 −1

3 ( 2 +1 ) 3 ( 2 +1 ) = 3( 2 +1 )=3
= = ( 2 +1 . )
( 2 −1 )( 2 +1 ) 2
2 −1 2 2 −1

Π6 =
1+ 2
=
(1 + 2 )(2 + 2 )
=
2+ 2+2 2+ 2
2

=
2+3 2 +2
=
4+3 2
.
2− 2 (2 − 2 )(2 + 2 ) 22 − 2
2
4−2 2

Π7 =
3
=
3 ( 5+ 2 ) =
3 ( 5+ 2 ) =
3 ( 5+ 2 )=
2 ( 5− 2 ) 2 ( 5− 2 )( 5+ 2 ) ⎛ 2⎞
2 ⎜⎜ 5 − 2 ⎟⎟⎟
⎜⎝ ⎠
2
2 ⋅(5 − 2)

=
3 ( 5+ 2 )= 5+ 2
.
2⋅3 2

( )( )=( )
2
2 2
3+ 2 3+ 2 3+ 2 3+ 2 3 + 2 +2 3⋅ 2
Π8 = = = =
3− 2 ( 3− 2 )( 3+ 2)
2
3 − 2
2
3−2

= 3+2+2 6 = 5+2 6 .

Μαθηµατικό στέκι - www.mathsteki.gr


- 37 -
Δηµήτρης Αντ. Μοσχόπουλος, καθηγητής Μαθηµατικών.
Η επανάληψη του Γυµνασίου - Λυµένες ασκήσεις (ΜΕΡΟΣ Α΄).

( 3 −1)( 3 −1) = ( 3 −1)


2
2
3 −1 3 + 12 − 2 3 3 +1− 2 3
Π = = = = =
9
3 +1 ( 3 + 1)( 3 −1) 3 −1 2
2 3 −1 2

4−2 3 2 (2 − 3 )
= = = 2− 3 .
2 2

1 1 8− 3+ 8+ 3 2 8 2 4 ⋅2
Π10 = + = = = =
8+ 3 8− 3 ( 8+ 3 )( 8− 3 ) 2
8 − 3
2
8−3

2 22 ⋅ 2 2⋅2 2 4 2
= = = .
5 5 5

( ) + (2 + 3 ) 1 1
−2 −2
Π11 = 2 − 3 = + =
(2 − 3 ) (2 + 3 )
2 2

1 1 1 1 7+4 3 +7−4 3
= + = + = =
22 + 3 − 4 3
2
22 + 3 + 4 3
2
7−4 3 7+4 3 (7 − 4 3 )(7 + 4 3 )
14 14 14
= = = = 14 .
( ) 49 −16 ⋅ 3 49 − 48
2
72 − 4 3

( )=
2 2 2
Π12 = 3x + 2 − 3x − 2 3x + 2 + 3x − 2 − 2 3x + 2 ⋅ 3x − 2 =

= 3x + 2 + 3x − 2 − 2 (3x + 2)(3x − 2) = 6x − 2 (3x)2 − 22 = 6x − 2 9x 2 − 4 .

Π13 =
α+β−γ
=
(α + β − γ) ( α+β + γ ) =
(α + β − γ) ( α+β + γ )=
α+β − γ ( α+β − γ )( α+β + γ ) α+β − γ
2 2

=
(α + β − γ) ( α+β + γ )= α+β + γ .
α+β−γ

Μαθηµατικό στέκι - www.mathsteki.gr


- 38 -
Δηµήτρης Αντ. Μοσχόπουλος, καθηγητής Μαθηµατικών.
Η επανάληψη του Γυµνασίου - Λυµένες ασκήσεις (ΜΕΡΟΣ Α΄).

( )( ) =( )
2

α + x + α−x α + x + α−x α + x + α−x α + x + α−x


Π14 = = =
α + x − α−x ( α+x − α − x )( α+x + α−x )
2
α + x − α−x
2

2 2
α + x + α−x + 2 α + x ⋅ α−x α + x + α − x + 2 (α + x)(α − x)
= = =
α + x −(α − x) α+x −α+x

=
2α + 2 α2 − x 2
=
(
2 α + α2 − x 2 ) = α+ α2 − x 2
.
2x 2x x

Π15 =
α β +β α
=
(α β +β α )( α − β ) = α 2
α ⋅ β −α β + β α −β α ⋅ β
2

=
α+ β ( α+ β )( α − β )
2
α − β
2

α αβ − β αβ − αβ + αβ αβ ⋅(α − β)
= = = αβ .
α−β α−β

Π16 = αβ +
αβ
= αβ +
(
αβ α + αβ ) = αβ +
(
αβ α + αβ )=
α − αβ (α − )(α + αβ )
αβ α2 − αβ
2

= αβ +
(
αβ α + αβ )= αβ +
αβ (α + αβ )
= αβ +
β (α + αβ )=
α2 − αβ α(α − β) α−β

=
(
αβ ⋅(α − β) + β α + αβ )=α αβ − β αβ + αβ + β αβ
=
α αβ + αβ
.
α−β α−β α−β

x +y x −y x +y x −y
Π17 = + = + =
x −y x +y x −y x +y

x + y ⋅ x −y x −y ⋅ x + y (x + y)(x −y) (x −y)(x + y)


= + = 2
+ 2
=
x −y ⋅ x −y x +y ⋅ x +y x −y x +y

x 2 −y 2 x 2 −y 2 x 2 −y 2 ⋅(x + y) + x 2 −y 2 ⋅(x −y) x 2 −y 2 ⋅(x + y + x −y)


= + = = =
x −y x +y (x −y)(x + y) x 2 −y 2
2x x 2 −y 2
= .
x 2 −y 2

Μαθηµατικό στέκι - www.mathsteki.gr


- 39 -
Δηµήτρης Αντ. Μοσχόπουλος, καθηγητής Μαθηµατικών.
Η επανάληψη του Γυµνασίου - Λυµένες ασκήσεις (ΜΕΡΟΣ Α΄).

1 1−x ⋅ 1+ x +1

Π18 =
1−x +
1+x
=
1+x
=
1−x2 ⋅ ( 1−x ⋅ 1+ x +1 )=
1+
1
2
1−x2 +1 1+x ⋅ ( 1−x 2
+1 )
1−x 1−x 2

=
(1 − x)(1 + x) ⋅ ⎡⎢ (1 − x)(1 + x) + 1 ⎤⎥
⎣ ⎦ =
1−x ⋅ 1+ x ⋅ 1−x2 +1
= 1−x .
( )
1+ x ⋅ 1−x +1( 2
) 2
1+ x ⋅ 1−x +1 ( )

( )( ) =( )
2
2
x −1 x −1 x −1 x −1 x −1 x +1− 2 x x +1− 2 x
Π19 = = = = = .
x +1 ( x + 1)( x −1) x −1 x −1
2
1+ x x −1 2

Π20 =
x −y
=
(x −y) ( x− y ) =
(x −y) ( x− y ) = (x −y)( x− y )=
x+ y ( x+ y )( x− y ) 2
x − y
2
x −y

= x− y.

Μαθηµατικό στέκι - www.mathsteki.gr


- 40 -

You might also like