Professional Documents
Culture Documents
Anandamakarandam Sanskrit
Anandamakarandam Sanskrit
॥ आनन्दमकरन्दीः ॥
् ङ्कटरामन ्
श्र रमणचरणतरर् थीः नोच्चूर वे
Published by:
Sri Ramana Maharshi Brahmavidyasrama Trust
4/8, Lady Desikachari Road, Chennai – 600 004
Phone (Bangalore): +91 98451 79294, +91 98860 76229
Phone (Chennai): +91 44 48566333
Email: contact@voiceofrishis.org
© Copyright reserved by the author
Printed by:
Sri Bharati Printers, Bengaluru
आवेदकालादागत अववविन्न-ऋविपरम्परा-सञ्जातानाां
अरुणाचल-हृदन्तस्थ-आत्मववद्याप्रकाशकानाां कोऽहां-
ववचार-ववधूत अहांकृवत-मूलाववद्यानाां अहङ्कार-मूलान्वेिणेन
ु द्ध-म
सावधत वनरहांपद-प्रकाशकानाां वनत्य-शद्ध-ब ु क्त-
ु
ु
स्वभावानाां आत्मबोध-आवरणोत्पाटनचतराणाां अववविन्न
-अहांस्फूर्ततरूप-सहजसमावध-सञ्जात-वनरावरण-दृष्टरनाां
अत्याश्चर्थ-आत्मवनष्ठारूप-तपसा जाज्वल्यमानानाां
शरररस्थत्वेऽवप अनवरत अशरररात्मबोधवनष्ठाप्रकाशक-
ु रुिाणाां
मक्तप ु मौनेन ैव-सम्बोवधत-ब्रह्मात्मैक्य-वनर्तवकल्प-
प्रज्ञानाां साक्षाच्छ्रर-दवक्षणामूर्ततरूपाणाां महर्ति
श्ररमणभगवत्पादानाां परम्परा-सञ्जात श्ररमणचरणतरर्थ-
प्रणरत स्तोत्रावण।
ु
वविर्ानक्रमाणर
वविर्ाीः पृष्ठावन वविर्ाीः पृष्ठावन
रमणध्यानश्लोकीः························ 1 ्
शरणागत्यष्टकम ························ 52
अरुणाचलध्यानश्लोकीः ················ 3 शरणागवत पञ्चदवश ···················· 53
ु ··························· 5
ववघ्नेश्वरस्तवतीः ्
प्रज्ञानेत्रम ································ 57
्
ववनार्कपञ्चचामराष्टकम ·············· 6 एकश्लोकचर्ाथ ···························· 57
ु
गणपवतभजङ्गप्रर्ातस्तोत्रम ्
··········· 8 आत्मानभू ु वतस्तव:······················ 58
्
पावथतरपरमेश्वर ध्यानम ················ 9 ्
स्वतन्त्राष्टकम ···························· 59
ु
वशवसप्रभातम ्
··························· 10 ्
उपदेशदशकम ·························· 60
्
वशवभवक्त दशकम ······················ 17 ववचारमाला······························ 62
्
वशवरसपञ्चकम ························· 20 ्
प्रत्यवभज्ञादरपम ························· 76
्
सदावशवाष्टकम·························· 21 ु
गरुतत्त्वाष्टकम ्
·························· 80
्
वशवपञ्चरत्नम ···························· 24 ु
गरुरहस्यम ्
······························ 81
वशवमरडेस्तवीः ·························· 26 ु
गरुभवक्ततरवङ्गणर ······················· 82
्
वशवाष्टकम ······························· 28 ्
प्रकार रमणेशपञ्चकम·················· 91
आत्मानन्दवशवस्तवीः·················· 29 ्
श्ररमणदेवशकदशकम················· 92
आनन्दवशवस्तवीः ······················ 30 ्
श्ररमणेश करावलम्बस्तोत्रम ········ 94
वचत्सभेशववभूवतस्तवीः················· 38 ्
देवशकाष्टकम····························· 96
वचत्सभेश भज ्
ु ङ्गप्रर्ातम ·············· 41 ्
अरुणाचल रमणाष्टकम ··············· 97
वचदम्बरेश पञ्चचामर दशकम ········् 44 अरुणाचलस्तवु तीः ··················· 99
्
कै लासनार्ाष्टकम······················· 47 जर् सद्ग ुरुरमण ······················· 100
तपोववलापीः ····························· 49 जर् अरुणाचलरमण ················ 101
सन्मागथबन्धस्त ्
ु ोत्रम ···················· 50 विश्लोकर ································ 102
ु
वविर्ानक्रमाणर
वविर्ाीः पृष्ठावन वविर्ाीः पृष्ठावन
्
पवनपरेु श भागवताष्टकम············ 103 श्रशारदा वभक्षास्तव: ················ 116
श्रसङ्गमेशमन्त्रार् थदरवपकास्तोत्रम ··् 104 शावन्तदुगाथस्तवीः ······················ 118
्
श्र सङ्गमेशदशकम ··················· 106 ्
कात्त्यार्नर अष्टकम ·················· 121
्
गोपालकृ ष्ण गानाष्टकम ············· 108 ु
गङ्गास्तवततरङ्गम ्
······················ 122
्
कावलर्मदथनम························· 110 ु ···························· 124
गङ्गा स्तवतीः
्
बविके शाष्टकम························· 112 कालवटपूणाथनदरस्तवीः ················ 125
ु
परुिोत्तमदशकम ्
····················· 113 भारतमातास्तवीः ······················ 126
ु ····················· 114
श्र मारुवतस्तवतीः वशवाष्टोत्तरशतनामाववलीः ··········· 127
्
पूजा-समप थण-गद्यम....................133
्
ु -दरपदशथनम......134
पूजासमर्े पञ्चमख
्
ु -दरपदशथनम......134
पूजासमर्े एकमख
ु वतस्समज्ज्व
र्त्कृ पालेशमात्रेण स्वानभू ु ला।
तमरडेऽहां सदाशद्धु ां रमणेशमहेश्वरम॥्
वेदान्तशैलजनदर रमणरर्रूपा
ु रसार्नबोधधारा।
वनवाथणवनस्तल
सांसारजातसकलामर्दोिहन्त्रर
जरर्ावदर्ां च रमणेश्वरवाक्सववत्रर॥
ु
अन्तश्च ैतन्यरूपेण गरुरूपे
ण र्ो बवह:।
ु बोधां तां देवशकां रमणां भजे॥
भासते शद्ध
ु ॥
॥ ववघ्नेश्वरस्तवतीः
5
्
॥ ववनार्कपञ्चचामराष्टकम ॥
ु
स्वतीःप्रवसद्धवाचकां श्तु रे गाधवसन्धजां
ु
स्वरावदमूलरूवपणां श्मावदहेतवारणम ।्
वरावददानजालकां ववनावप शैवसम्पदां
्
सदावपवर्तिणां सदा कररन्द्रजोऽस्त ु दैवतम॥२॥
कुसवङ्गसङ्गजातदोिजालतूलवारकां
ु वशकम।्
ससङ्गजातज्ञानबाल्यमौनबोधदे
असवङ्गनाां समाश्र्ां ववचारवसवद्धदार्कां
ु
ससङ्गमोऽस्त ु मे सदा गजाननाविपङ्कजे॥३॥
कुरङ्गधृत्कुलेश्वरां कुलाचलेन्द्रसवन्नभां
मृदङ्गवावदनवन्दके शहृत्सरोजनतथनम।्
अमन्दमोदकावरणां कमण्डलावदधावरणां
्
ु पूु वजतां भजे ववनार्काविपङ्कजम॥४॥
समन्त
6
॥ ववनार्कपञ्चचामराष्टकम ् ॥
ु
समन्थने
न जातसोमशेखरात्मबोधजां
ु द्यमन्तरार्कू टदाहकम।्
अमन्दबवद्धवे
ु न्दववन्दतम ्
सनत्सजातनारदावदर्ोवगवृ
स नीः प्रसरदतामनल्पवरर्थजोऽस्त ु वारणीः॥५॥
धरन्नहरन्द्रमावलकामगेन्द्रजामनोहराां
ु िणरम।्
वहन्ननल्पभावनाां वशवामृतानवर्त
ु
क्वणत्पदाब्जवशवञ्जकाां वहन्नटन्तमाशमे
ववनार्कस्य लोकतापनाशकोऽस्त ु ववग्रहीः॥६॥
धराधरेन्द्रचन्द्रसूर्वथ ासवावदववन्दतां
वहन्तमविकुवण्डकाां नटन्तमन्तरे सदा।
गराशनस्य तापनाशवदव्यमन्त्रववग्रहां
्
गणेशनामधावरणां सरेु श्वरां नमाम्यहम॥७॥
7
ु
॥ गणपवतभजङ्गप्रर्ातस्तोत्रम ्
॥
ु
क्वणवत्कवङ्कणर मञ्जमञ्जररनादै
- नमस्तेऽस्त ु र्ोगाविपूणोदरार्
मथहावाक्यघोिां ववतन्वन्नटन्तम।् ्
समस्तेि ु भास्वत वचदे ते नमोस्त।ु
ज्वलन्तां समाधौ वचदानन्दकन्दां नमस्तेऽन्तरार्ाविधूिंरकर्न्त्र
्
हृदा भावर्ेऽहां गणेशावभधानम॥४॥ नमस्ते नमस्ते कररन्द्राकृ ते ते॥८॥
8
्
॥ पावथतरपरमेश्वरध्यानम ॥
ु
सधावसन्ध ु मद्भ
स ु ू तशरताांशरुु वचरप्रभाां
ु भहाटके श्वरववग्रहम।्
सन्ध्यारांभसवणाथ
ु वचदानन्दमर्ीं वशवाां
महादेवसमार्क्त
मनोमवन्दरकञ्जान्तभाथसमानौ समाश्र्े॥
9
ु
॥ वशवसप्रभातम ्
॥
10
ु
॥ वशवसप्रभातम ्
॥
्
स्वावमन प्रभातसमर्े ु
ववबधादर्स्त्ाां
ृथ
वेदान्तवेद्यववभवां वनगमैगणवन्त।
िावरवस्थताीः परममङ्गल शान्तमूत े
देव त्वदरर्चवरतां वर्मालपामीः॥५॥
ु ते
शोश्ूर्ते किंकिंे त्यनशाखमे
कू जवन्त कोवकलगणाीः पवरतो वदशश्च।
काके वत काकगणबोवधत भूतवगाथीः
् सप्रभातम
त्वामाह्वर्वन्त भगवन तव ु ्
॥७॥
11
ु
॥ वशवसप्रभातम ्
॥
ु हृदर्े रमन्तम ्
आमरवलतावक्षर्गलां
ु
आनन्दकन्दमवतसन्दरमन्दहासम ।्
वनत्यां समावधवनरतां वशवमेकमरड्यां
भक्त्या भजाम भगवन तव ् सप्रभातम
ु ्
॥१०॥
् नामशक्त्या
शान्ता वर्न्त ु भगवन तव
ु
दान्ताश्च तावकतनस्मरणे न वनत्यम।्
ु
त्वामेव भान्तमनभावत जगत्समग्रम ्
आनन्दरूप भगवन तव ् सप्रभातम
ु ्
॥११॥
मानापमानसदृशैमवथु नवभस्त्मेको
ु
वनत्यां प्रभातसमर्े स्तवतवभीः प्रगरतीः।
सार्ां प्रदोिसमर्े च तनोवत नृत्त ां
ु कुरु सप्रभातम
सेर् ां नवतस्तवगरो ु ्
॥१२॥
12
ु
॥ वशवसप्रभातम ्
॥
ु
बालोऽवप देव तव नामवन शद्धभक्त्या
ु
कालादपारकलनादवप मक्तबन्धीः।
वनत्यत्वमाप वशवदां वह मृकण्डुसनू ीःु
ु
वचत्रस्त्दरर्मवहमा तव सप्रभातम ्
॥१६॥
13
ु
॥ वशवसप्रभातम ्
॥
ु ववडेि ु भूतीः
मावणक्यवाचकगरुिथ
ु व वचन्वन।्
प्रेमािथगद्गदवगरा गरुमे
ु
त्वामेवनार्मवतमानिमाप नार्ां
ु तव सप्रभातम
भक्तो रराज भवने ु ्
॥१७॥
ु
ु धरावधवासीः
श्र वेङ्कटावभधमवनमथ
ु
मृत्यप्रभरतमनसा सहसा वववचन्वन।्
त्वामेव तत्त्वमरुणां त्वववकल्पबोधां
ु
ज्ञात्वानरागवववशीः कुरु सप्रभातम
ु ्
॥१८॥
ु
त्यक्त्वा गृहावदसकलां तृणवत्सदूरे
गत्वा च देशमरुणाचल देवसेव्यम।्
ु रराज रमणो धृततत्त्वरूपीः
मक्तो
् सप्रभातम
श्र शोणश ैलभगवन तव ु ्
॥१९॥
14
ु
॥ वशवसप्रभातम ्
॥
ु
हेतस्समस्तजगताां वत्रववधस्त्मेव
सेतीःु प्रभरतमनसाां भवभरकरािेीः।
ु
मातस्समस्तजगताां हृवद सवन्नववष्टीः
ु देव सततां कुरु सप्रभातम
स्तोतश्च ु ्
॥२२॥
त्वाां र्ोवगगम्यमवतवेलमनन्तमाद्यां
ु समरसां हृदर्े स्फुरन्तम।्
सवच्चत्सखां
ववन्दवन्त भवक्तवववशाीः कृ पर्ा तवैव
ु कुरु सप्रभातम
त्वद्दत्तर्ा वर्नर्ा ु ्
॥२३॥
ु
शांभो त्वदरर् पदपङ्कजभवक्तर्क्ताीः
ु ववरेजवरतरे
मक्ता ु भवपाशबद्धाीः।
अज्ञानपङ्कमपनरर् वचरार् दूरां
बोधाकथ वबम्बभगवन क् ु रु सप्रभातम
ु ्
॥२४॥
15
ु
॥ वशवसप्रभातम ्
॥
ु
मवक्तस्त्दरर्पदपङ्कजभवक्तरे व
ज्ञेर् ां तदेव वनगमेष्ववनशां ममु क्षोीः।
ु
कार्श्च कालवशतीः क्षर्मेवत नून ां
तस्मात्त्वमेव शरणां मम दरनबन्धो॥२५॥
ु
एवां त्वदरर्कृ पर्ा वशव सप्रभातां
्
गार्न त्वदरर्चरणे धृतवचत्तहांसीः।
हांसाविधूविंकणलेशववधूतमोहो
ु
मक्तश्चरावम ्
भगवन शरणां प्रपद्ये॥२६॥
आनन्दगरतमरुणाचलपादभक्त्या
आनन्दर्ोगरमणां हृदर्े वनधार्।
थ ृ पाकटाक्ष ैीः
श्र शङ्करार्थपवरपूणक
्
शां नस्तनोत ु भगवन वनजबोधरूपीः॥२७॥
16
्
॥ वशवभवक्त दशकम ॥
ु
नवतभथवत्पदाब्जर्ोीः समानबवद्धदार्क
ववचारनाशनक्षमामजाां जहरशतेजसा।
कदावह देव शैलजासमेतमरश्वरां परां
्
हृवदवस्थतां प्रपूजर्न गळत ु ॥२॥
परामवाप्नर्ाम ्
17
्
॥ वशवभवक्त दशकम ॥
थ ां वशवाक्षरां समागृणन ्
नमोपचारपूवक
क्ववचिसावम शङ्कर त्वमेव दैवतां मम।
ु
स्मृवतभथवत्पदाब्जर्ोरववच्यतास्त ु मे प्रभो
स्मरान्तकां भवान्तकां भवन्तमाश्र्े सदा॥५॥
ु गृणवन्त धन्यसम्पदां
तदेव जरववतां बधाीः
र्दरशपादमावश्तां च साध ु सङ्गमे रतम।्
ववनष्टमेव जरववतां ववनश्वरार्थसेववतां
त्वमेव मे महावनवधीः सभापते कृ पावनधे॥७॥
18
्
॥ वशवभवक्त दशकम ॥
19
्
॥ वशवरसपञ्चकम ॥
ु द्यरसां भवरोगववनाशनवदव्यरसम।्
ज्ञानरसां मवनवे
्
वेदगणादृत सामरसां वशवमाकलर्े वनजबोधरसम॥१॥
ु
एकमनामर्मात्मरसां समशरतिंशावन्तसर्ोगरसम ।्
्
र्ोवगगणादृतभावरसां वशवमाकलर्े वनजबोधरसम॥२॥
वनत्यमनाश्र्माश्र्दां वश्तपालनभक्तकटाक्षरसम।्
्
र्वतसङ्गरसां भवभङ्गरसां वशवमाकलर्े वनजबोधरसम॥३॥
वववदतावखलर्ोगसमावधरसां जडचेतनबन्धननाशरसम।्
्
सांर्वमवेद्यसमावधरसां वशवमाकलर्े वनजबोधरसम॥४॥
ु
सगथववसगथववनोदरसां भवताण्डवनाट्यसशरलरसम ।्
्
सङ्कटमोचननामरसां वशवमाकलर्े वनजबोधरसम॥५॥
20
्
॥ सदावशवाष्टकम ॥
जटान्तरे ववहावरवावरसोमखण्डमवण्डतां
ु
वत्रन ेत्रमरशमम्बजाक्षन ु वजतम।्
ेत्रपष्पपू
स्फुरन्तमेकमन्तरे सदाहवमत्यनामर्ां
ु
भवे भवे सभावर्े ्
ममान्तरे सदावशवम॥२॥
ु
वशवेवत वनत्यमक्षरिर्ां सवचन्तर्े सदा
वशवां भजे भर्ापहां भवां भवान्तकां ववभमु ।्
वरेण्र्मच्यतु वप्रर्ां समावधमिमानसां
्
पदां परात्मभावदां ववभावर्े सदावशवम॥३॥
प्रपञ्चनाशकाहलां प्रदोिकालताण्डवां
वचदम्बरे नटन्तमात्मबोधरूपमरश्वरम।्
ु
वदगम्बरां ममान्तरे सभावर्े महेश्वरां
्
वशवां वशवां वशवां सदा तनोत ु नीः सदावशवम॥४॥
21
्
॥ सदावशवाष्टकम ॥
वत्रकालकालकालशून्यकािंकण्ठमरश्वरां
कृ तान्तकान्तकां हरां सदाववभान्तमक्षरम।्
र्मेवभान्तमरदृशां जगवन्त भावन्त सन्ततां
्
तमेव वचन्तर्े सदा ममान्तरे सदावशवम॥६॥
22
्
॥ सदावशवाष्टकम ॥
23
्
॥ वशवपञ्चरत्नम ॥
ु भूवमीः
अघववदिंनदक्षा सान्द्रसार्ज्य
ु दाहा
कृ ततनजस ु बोधन ेत्रापराख्या।
ु
अगजवनतसनार्ाथ गाढमावलवङ्गताङ्गा
जर्वत हृदर्कञ्जे कावप कारुण्र्मूर्ततीः॥१॥
24
्
॥ वशवपञ्चरत्नम ॥
ु
सकलकरणलरन े वेद्यमाना सिु प्ता-
ु
वहवमह सखमासां शोकमासरन्नमेवत।
सकलजनसवेु द्या शाङ्कररवृवत्तराद्या
जर्वत हृदर्कञ्जे कावप कारुण्र्मूर्ततीः॥५॥
25
॥ वशवमरडेस्तवीः ॥
ु द्य ां सरसेव्यां
र्ोगानन्दपदां सखवे ु
कल्पान्ताविसमानतन ां ु तां ववश्वनरम।्
जातमजातां वनत्यमन ेकां मृवतहरनां
मृत्य ां ु मत्य थगळत परमेशां वशवमरडे॥३॥
ु
सांसाराविशमां मनबोधकमात्मववदां
शान्तां शरतलसांववदमात्मवन तत्त्वमर्म।्
िैतािैतववहरनववचारां मौनरसां
मौनां मोहववधूतपरां तां वशवमरडे॥४॥
26
॥ वशवमरडेस्तवीः ॥
ु न्तीःस्फुटवेद्यमशेि ां परुिाख्यां
श्त्य ु
भावाभावसमावधजमाळद पवरपूणमथ ।्
ु लभावां वदववमूलां
अश्वत्थां सखवनमथ
ु
मत्यावेद्यगहावनलर्ां तां वशवमरडे॥६॥
प्राणापानववलासववहरन े हृवदकञ्जे
कार्ाथकार्थववचारववहरनां परमार्थम।्
ु
र्ां वै दृष्ट्वा वातववहरनां बधदरपां
शान्त्यानन्दपदां परमेवत वशवमरडे॥८॥
27
्
॥ वशवाष्टकम ॥
्
ममेशान बाल्यात प्ररूढा च भवक्तीः वस्थवतमे ववववक्ते मवतमे स्वरूपे
वशवादन्यदैव े न मे देव सवक्तीः। गळत चावप र्ोगस्य मे देव ब्रूवह।
प्रभो देवह मे देव देहे च शवक्तीः ु ववमष्टां
त्वमेव प्रभो मे गरुदै
शरण्र्ां त्वदन्यां न जान े न जान े॥२॥ ु ते॥६॥
प्रपद्ये सदा देव पादाम्बजां
28
॥ आत्मानन्दवशवस्तवीः ॥
ु
आत्मानन्दसधापर्ोवधगवलतां स्वानन्दगङ्गामृत ां
वेदान्तार्थवनान्तरङ्गमवहतां ज्ञानाम्बपूु रां महत।्
ु वतरसभग्हां
स्तोकास्तोकरसानभू ु सावलरवभीःवश्तां
्
गिन्तांवनजसङ्गभङ्गकलनाकारां तमरडे वशवम॥१॥
ु
वनत्यानन्दसधाम्ब ु समरसे वृत्त्यावदशून्य े वशवे
धौ
ु मवत्थतावखलमहाव्यामोहजालां
आशावार्स ु जगत।्
वेधा ववष्ण ु महेश वजष्ण ु ववबधा
ु नागा नरा: साधव:
्
बोधारण्र्तृणावलरर्मवखलां शून्य ां वशवां शाश्वतम॥२॥
ु मन्यते
वनिाकालववनष्टबोध्यवविर्ीः सोऽहां सखर
ु
सत्तामात्रशररवरणां वनजभगां बद्ध्वाऽवप बोधो न वह।
जाग्रत्कालगृहरतकतृवथ वकलां सगाथवद सत्ताभ्रमां
्
सत्ताहरनवमदां न ु सगथकलहां पश्र्वन्त ववश्वां वनजम॥३॥
29
॥ आनन्दवशवस्तवीः ॥
ु
गरुवाक्यजबोधरसापगा श्वणार्तजतधरवरकू लगा।
्
मवतशेखर त्वत्कृ पर्ा मम वनजबोधह्रदे भव जार्ताम॥३॥
ु रसशाम्भवशरतरसाणथव।
रसरूपकबोधसमद्भव
रसलाभ महावनवधवैभव रसभूवतज भूरुहसम्भव॥४॥
ु ङ्गु ज बोधववभाकर।
स्वर्मेव वह वचत्तकलालर् श्वतत
श्वणावदज बोधरसां मम हृदर्ावधप देवह सभापते॥५॥
30
॥ आनन्दवशवस्तवीः ॥
मम तापवनवारणमौिधां ममतापहनामरसार्नम।्
महतरवमह सांसवृ तवेदनाां मरुतावधपशङ्कर वारर्॥९॥
उदर्ास्तववहरनमहोहृवद वनजभास्करबोधमहामहीः।
हृदर्ोदर्भूधरमवन्दरे वर्नु ावधप भासवत भासवत॥१०॥
ु
जगदावदजमक्षजवैभवां वशव ते सखबोधसम ु
द्भवम ।्
्
वनजबोधप्रभञ्जनतेजसा परदेवशकमार्तजतमद्भतु म॥११॥
ु मोहकरा इमे।
गृहमात्मजदारधनादर्ो भव भावक
सनकावदवभरर्तचतपादुक कृ पर्ा वशव बोधमर्ावदश॥१५॥
31
॥ आनन्दवशवस्तवीः ॥
ु
मौलाववतसन्दरचवन्द्रका मौलाववतशरतलनररगा।
ु
मवनमानसरञ्जकमरदृशां परमेश्वरमाश्र् मानसे॥२२॥
ु
तरुणारुणभास्वररूवपणां वशरसाधृतकालभजङ्गकम।्
स्वर्मेवधृतात्मसमावधनां परमेश्वरमाश्र् मानसे॥२३॥
32
॥ आनन्दवशवस्तवीः ॥
ु चरम।्
मनसा बहुशास्त्रमहावनां ववचरवन्नह पस्तकभू
ु मवहतािर्बोध महावनधे॥२५॥
मलहरनगळत कर्माप्नर्ाां
ु
मम मानसवचन्मर् मवन्दरे गरुवाचकबोधमहामवणीः।
ु
वनगमान्तजसम्पटववग्रह ्
स्फुरते वशवमिर्मरदृशम॥२८॥
गवतररश्वर पादमहावटस्सृवततापनतापहतावमह।
ु
शरणागवतशरतलमवन्दरां ववश मे खगराज मनोधना॥३०॥
33
॥ आनन्दवशवस्तवीः ॥
ु
अवहराण्मवनसाञ्जवलववन्दतो मृगपादसपूु वजत वैभव।
कुणपावदि ु स्वात्ममळत जवह परसौख्यपर्ां वदश देवशक॥३८॥
शमिट्कववहरनमहो मम जरठाश्ववदरश्वरमानसम।्
्
ु ॥३९॥
वहनां भरमेव वववधमथम कर्मरश्वर वनवृवथ तमाप्नर्ाम
ु
वनजबवद्धरहो मम बन्धिु ु परबवद्धरर्ान्यनरे
ु मम।
ु
परमार्थसधाकर मार्र्ा नन ु मोवहतमरश्वर मे मनीः॥४०॥
34
॥ आनन्दवशवस्तवीः ॥
ु िर्ोीः।
परवचिसगर्तभणमरश्वरां पवरपश्र्वत भूसरशू
परमार्थववदिर्भूवतमानवनशां मवतरस्त ु ममेदृशर॥४१॥
ु
अवनलां भवमाप ् खां रवववमन्दुमर्ावखलम।्
च तापनम अर्
हृदर्े वनजबोधमहाप्रभाां कलर्े वशवरूपतर्ा तव॥४२॥
कलर्े वशवकालमहाकलामचलात्मतरङ्गकलावमवत।
ु
कलनावदववहरन वचदम्बधाववखले शववलरनमहो मनीः॥४३॥
अरुणाविकुलेश्वरनार्क वशवबोधजशरतलतरर्थगाम।्
करुणािथदृशा मवर् विथर् ववरहाविजतापमपाकुरु॥४५॥
ु मरुतावधप भेिजमरर्ताम।्
वविमरश्वर वैिवर्कां सखां
्
मृवतजन्मजरान्तकमवस्त मे वशवनामरसामृतमौिधम॥४६॥
35
॥ आनन्दवशवस्तवीः ॥
ु
प्रवर्तावखलवेदवचालर्े प्रवतबोधसभाववतसां
ववद।
प्रवतमावदि ु प्रेमकरादृत वप्रर्वमत्यवप नाम तवेश्वर॥५०॥
ु
उदर्ास्तववहरनमहाप्रभामवतगूढहृदा सववभाववताम।्
ु हृदर्े बत दर्तशतमवस्त मे॥५२॥
श्वु तबोवधतवाक्यतर्ा गरो
ु
अनृताम्बवधतारणकौशलमर् भो मम ब्रूवह कृ पावनधे।
स्फुटतत्त्वदृशा र्वद वरक्ष्यते न वह कोऽवप च सांसवृ तसागरीः॥५५॥
गगनाभमनन्तमनामर्महवमत्यवतबोधसमावधना।
हृदर्े वशवबोधतर्ा वधर्ा गृह एव वसावम सनातन॥५६॥
36
॥ आनन्दवशवस्तवीः ॥
ु
बधतास्वपवनवितकल्पना ु
कलना बत वचत्परुचक्ष ु
िीः।
ु
करुणािथदृशा परदेवशकवचसा वनजबोधसमद्भवीः॥५८॥
करुणारसवबन्दुगलत्फलां वनगमान्तमहातरुसम्भवम।्
्
परशाम्भववदव्यकलेबरां वनवसाम्यर् पश्र्त मे भवम॥५९॥
वशवपञ्चकनामजपो मम रसनाधरवदव्यमहालर्े।
वनवशवाहवन वनत्यवनरन्तरां भवताद्भव देवह वरां मम॥६२॥
ु
अरुणाचल ते करुणामवर् गरुरूपतर्ा खलु विथवस।
ु
सखमरश्वर धन्यमहो भवीः रमणेश्वरसद्गरुमाश्र्े
ु ॥६४॥
37
॥ वचत्सभेशववभूवतस्तवीः ॥
(वसन्तवतलकम)्
वेदार्थमद्धु ृतपदासमपावदशन्तां
ु
कालावहदांशनमहावभिजां स्मरेवत।
ु वरतनृत्तराजां
कोलाहलात्ममदपू
श्र वचत्सभेशमवखलात्मववभूवतमरडे॥१॥
इन्दुस्स्वशरतलरुचावशरवस प्रशोभां
ु
मन्दवस्मतािथमखपङ्कजवदव्यशोभम।्
कन्दप थदप थवतवमरान्तकरप्रकाशां
श्र वचत्सभेशमवखलात्मववभूवतमरडे॥२॥
अम्भोरुहोदरदृशार्तचतपादपद्मां
र्म ।्
कुन्दाभदेहमवतसन्दरमप्रमे
ु
सन्तापनाशनमनौपमशावन्ततररां
श्र वचत्सभेशमवखलात्मववभूवतमरडे ॥३॥
पञ्चाक्षररप्रचर्दर्तशतवचत्स्वरूपां
पञ्चाक्षरर प्रबलपञ्जरराजहांसम।्
ु
पञ्चाक्षरावलमखपरतस ु
धारसां तां
श्र वचत्सभेशमवखलात्मववभूवतमरडे॥४॥
38
॥ वचत्सभेशववभूवतस्तवीः ॥
सत्यांदर्ावविर्नररसवावरविां
वनत्यां च र्ोवगहृदर्ामलतङ्गु वासम।्
ु
तत्त्वां पदार्थमपवदश्र् पदां वदशन्तां
श्र वचत्सभेशमवखलात्मववभूवतमरडे॥५॥
ु
पादां मदरर्मधनाश्र्म ु
वक्तदां भोीः
पोतां भवावितरणे न ववचारणरर्ा।
इत्यावदशवन्नव सदा स्वपदां वदशन्तां
श्र वचत्सभेशमवखलात्मववभूवतमरडे॥६॥
र्स्य प्रसादववभवादवखलात्मभावीः
वचन्मात्रता वशवपदां स्फुरतरह लोके ।
तां शेिशेवितनमु वित
ु सवथ भेदां
श्र वचत्सभेशमवखलात्मववभूवतमरडे॥८॥
39
॥ वचत्सभेशववभूवतस्तवीः ॥
तापत्रर्ाकथ पवरपरवडतसज्जनानाम ्
ु िसखशरतल
आपत्सल ु तरर्थराजम ।्
काकुत्स्थरामपवरपूवजतदेवदेवां
श्र वचत्सभेशमवखलात्मववभूवतमरडे॥९॥
कामावददोिवनवहाांस्तरसावनवार्थ
ु मत्र भगवन कृ् पर्ाववधेवह।
सार्ज्य
र्ोगाविनालसदृशाभगभररगात्र
्
श्र वचत्सभेश भगवन शरणां प्रपद्ये॥१०॥
40
ु
॥ वचत्सभेश भजङ्गप्रर्ातम ्
॥
ु
क्वणवत्कवङ्कणरमञ्जमञ्जररनादै
-
मथहावाक्यघोिां ववतन्वन्नटन्तम।्
डमत्कारनादैभर्थ ां वारर्न्तां
्
महश्शैवमरडे परां वचत्सभेशम॥३॥
ज्वलत्कावन्तदेहां लसन्मन्दहासां
ु
मदेभस्यकृ ळत्त वसानां मनरन्द्रम।्
स्मृत ां तापस ैवश्चत्तपद्मान्तरस्थां
्
वचदानन्दभृङ्गां भजे वचत्सभेशम॥४॥
41
ु
॥ वचत्सभेश भजङ्गप्रर्ातम ्
॥
स्फुरन्मौवलमध्ये शरच्चन्द्रवबम्बां
ु
सनासाप टांु र्ोगगम्भररन ेत्रम।्
ललाटोल्लसच्छुद्धभस्माङ्करेख ां
्
सदा भावर्ेऽहां परां वचत्सभेशम॥५॥
ु
समाकृ ष्य वचत्तां हृवद न्यस्यशद्धां
र्माप्नोवत तत्त्वां तरु रर्ां वशवाख्यम।्
तदेवान्तरस्थां हृदाभावर्ेऽहां
्
ु र्ततमरडे परां वचत्सभेशम॥६॥
सधामू
42
ु
॥ वचत्सभेश भजङ्गप्रर्ातम ्
॥
नमस्तेऽस्त ु र्ोगाविपूणाथकृते ते
्
समस्तेि ु भास्वत वचते ते नमोऽस्त।ु
नमस्तेन्धकाराविधूलरकर्न्त्र
नमस्ते नमस्ते प्रभो वचत्सभेश॥१०॥
43
्
॥ वचदम्बरेश पञ्चचामर दशकम ॥
कुसङ्गजातसवथदोिजालतूल वारकां
ु
ससङ्गवे ु
दकू लमागथ बोधवसन्धनार्कम।्
असवङ्गनाां समाश्र्ां सवेु दमस्तकवस्थतां
्
वचदम्बरस्थमाश्र्े र्तरन्द्रलोकनार्कम॥३॥
44
्
॥ वचदम्बरेश पञ्चचामर दशकम ॥
ु
समन्थन ेन जातर्ोग साधनात्मबोधजां
ु
सतारकारवणप्रसूतवचत्स्वरूपदेवहनम।्
ु द्यमन्धकारतूलदाहकां
अनल्पबवद्धवे
्
वशवप्रकाशमाश्र्े वचदम्बरस्थवेवदजम॥५॥
धरन्नहरन्द्रमावलकामगेन्द्रजामनोहराां
क्वणत्पदाब्जवशवञ्जकाां नटन्तमाश्र्े सदा।
धमद ् धमवन्ननादकारपादचाल वैभवां
्
महाववभूवतमाश्र्े वचदम्बरस्थ भूपवतम॥६॥
धराधरेन्द्रचन्द्रसूर्वथ ासवावदववन्दतां
वहन्तमविकुवण्डकाां नटन्तमन्तरे सदा।
ु
स्मरविदां भवविदां मनरन्द्रवचत्त वावसनां
्
वचदम्बरस्थ देवशकां समाश्र्े सभापवतम॥७॥
45
्
॥ वचदम्बरेश पञ्चचामर दशकम ॥
ु कदम्बकां वववरवञ्चपूवजताविकां
वशवानभू
ु वतभास्वरां श्वतप्रकाशभास्करम
वशवानभू ु ।्
वशवेवत वेद मध्यगां श्तु क्ष ु
े णेववमवक्तदां
ु
भजङ्गमावलकाधरां ्
भजे वशवां वचदम्बरम॥१०॥
46
्
॥ कै लासनार्ाष्टकम ॥
ु
गौरर देहाद्धथमाद्यां समशरदहनां ु फालन ेत्रां
सन्दरां
वामे स्कन्दां तर्ा श्रकवरवरवदनां दवक्षणे धारर्न्तम।्
वसद्धाधरशां गभररां कववकुलरमणां वनत्यमात्मस्थमरशां
्
वन्दे सवथज्ञमेकां र्वमजनववनतांु वेदवेद्य ां गृहस्थम॥१॥
ु ोमलवशरास्तारागण ैस्सेववतो
साम्बीः शरतवहमाांशक
तङ्गु ां हैमवगरेरनन्तमवहमा गरतीः पराण
ु ैीः वश्तीः
ु
ध्यानाववस्थतवनश्चलावर्ततनस्त्ारूढ ु
र्ोगो मवनीः
शावन्तस्सान्द्रपरागरेणतु वतवभवाथतवे रतो राजते॥४॥
47
्
॥ कै लासनार्ाष्टकम ॥
ु
देवीः प्रेमपरानरागवववशो देहां वस्त्रर् ै दत्तवान ्
अन्याां लोकजपापपावनकरीं मौलौ वनगूढामधात।्
ु चावप तपीः प्रभावजवनतौ वनत्यात्मवनष्ठापरौ
पत्रौ
्
एकां देवमनौपमां परवशवां शान्त्य ै भजे सन्ततम॥५॥
ु
एको वावरजटाधरश्च र्वमराडाशावसानो मदा
सामाम्नार् ऋचाक्षराांश्च मधरांु तन्त्ररवभरुन्नादर्न।्
वरणावादनतत्परो वहमवगरौ राकावनशाां पूरर्न ्
भृङ्गरशावदवभरर्तचतो ववजर्ते नादान्तवाराां वनवधीः॥६॥
ु
रात्रौ सवे प्रसप्तास्त ु
वहनवगवररसौ वनश्चलाङ्गो बभूव
ु
नन्दरशाद्या मनरन्द्रा ु
वनजसखरवसका ब्रह्मवनष्ठा बभूवीःु ।
एको देवो गभररो वहमवगवरतनर्ाां स्ववप्रर्ाां मोदनरर्ाां
मोदाद ् गङ्गातटान्ते श्वु तमतववभवैमोदर्ामास देवीं॥७॥
48
॥ तपोववलापीः ॥
49
ु
॥ सन्माग थबन्धस्तोत्रम ्
॥
वेदान्तवाक्येि ु गूढां
वेदवेद्य ां परेशां परांब्रह्मरूपम।्
सत्यां वशवां शान्तमेकां
्
स्वात्मरूपां भजे वदव्यसन्मागथबन्धमु ॥१॥
॥ शम्भो महादेव देव ... ॥
तत्त्वां सदानन्दरूपां
र्ोगगम्यां वचदानन्दमानन्दकन्दम।्
भेदावदहरनां त्वमेवां
्
भावशून्य ां भजे वदव्यसन्मागथबन्धमु ॥३॥
॥ शम्भो महादेव देव ... ॥
50
ु
॥ सन्मागथबन्धस्तोत्रम ्
॥
वधवमवधवमवत नृत्यन्तमरशां
कालकालां महेशां करुणािथमरशम।्
े मानां
ववद्याधरैस्सव्य
्
वामदेवां भजे वदव्यसन्मागथबन्धमु ॥४॥
॥ शम्भो महादेव देव ... ॥
ु
कण्ठे सदा मण्डमाला
र्स्यकण्ठे गिंन्तर सदानागमाला।
वचत्ते भजे नरलकण्ठां
्
देवदेवां भजे वदव्य सन्मागथबन्धमु ॥५॥
॥ शम्भो महादेव देव ... ॥
अरुणाचलानन्दगरतां
स्तोत्ररत्नां पठे द्यस्त ु भक्त्याप्रर्ाणे।
काम्यार्थवसळद्ध ववधत्ते
्
मोक्षसौख्यां सदातस्य हस्ते च लिम॥६॥
॥ शम्भो महादेव देव ... ॥
51
्
॥ शरणागत्यष्टकम ॥
ु
‘वशवार् नम’ इत्येकां मन्त्रां वनत्यमदररर्न।्
त्वामेव शरणां गिन वसे ् र्वमवत मे मनीः॥२॥
ु
गन्धवथनगरप्रख्ये पत्रदारावदवत्मथ
वन।
भ्रमावम शरणां देवह त्वदन्यो नावस्त मे गवतीः॥६॥
52
॥ शरणागवत पञ्चदवश ॥
53
॥ शरणागवत पञ्चदवश ॥
54
॥ शरणागवत पञ्चदवश ॥
ु ।्
आशा वह परमां दुीःखां न ैराश्र्ां परमां सखम
्
आशाां ववहार् हे स्वावमन त्वामहां शरणां गतीः॥१०॥
O! Lord! Knowing that desire indeed is misery, and that
desirelessness is supreme joy, I renounce all desires and sur-
render unto Thee.
ु
अतरतवविर्ानन्दां भव्यां वा सखदार्कम।्
ु
कदावप नानसन्धानीः त्वामहां शरणां गतीः॥१२॥
Neither ruminating upon the pleasures enjoyed in the past,
nor expecting any pleasures in the future, I surrender
unto Thee.
55
॥ शरणागवत पञ्चदवश ॥
ु
भववतव्यां भवेदवे प्रारिानवशावदह।
एवां ज्ञात्वा महादेव त्वामहां शरणां गतीः॥१३॥
Knowing that whatever has to happen in life will hap-
pen according to one's prārabdha, O! Mahādeva! I
surrender unto Thee.
्
सवथधमाथन पवरत्यज्य मामेकां शरणां व्रज।
ु ा त्वामहां शरणां गतीः॥१५॥
इवत गरतावगरां श्त्व
Listening to Lord's proclamation in The
Bhagavad Gita, 'Give up all dharmās take refuge in
me alone', O! Lord! I surrender unto Thee.
56
्
॥ प्रज्ञान ेत्रम ॥
् चराचरात्मकतनावेतत कर्ां
तवस्मन सवथ ् भासते
नानारूपववकारकारकलुिां कल्पान्तसञ्जरवकम।्
इत्यालोचनलोचनान्तरवनशां र्ल्लोचनां वतथत े
प्रज्ञान ेत्रवमतरह वेदभवणतां स्वात्मानमरडे सदा॥२॥
॥ एकश्लोकचर्ाथ॥
ु
एकान्ते सखमास्यताां ु
हृवद वशवध्यान ेन सन्तष्यताां
ु
तन्नामामृत-पान-मत्त-मनसा मोमह्यताां सन्ततम ।्
ु
सन्मौनरन्द्रमपास्यताां प्रवतपदां वेदान्तमाशृण्वताां
स्वात्मध्यानमपेु त्य सन्ततमहो कालां मदा ्
ु नरर्ताम ॥
57
ु वतस्तव: ॥
॥ आत्मानभू
ु
करणतनवधर्ाां र्ीः प्रेरकीः स्वेन भासा
कबवलतजगदण्डीः वपण्डमध्ये शर्ानीः।
सकलहृदर्वासश्शाश्वतो ब्रह्मरूपो
ववतरत ु पवरशळु द्ध चेतसो नवश्शवाख्यीः॥२॥
58
्
॥ स्वतन्त्राष्टकम ॥
ु ीः।
न माता वपता मे न वा बन्धवगथ
न ववत्तां न भार्ाथ स्वतन्त्रोऽहमवस्म॥१॥
59
्
॥ उपदेशदशकम ॥
60
्
॥ उपदेशदशकम ॥
पवरविन्नत्वववभ्रावन्तमसवथत्व महाभ्रमम।्
ववचारेण पवरत्यज्य तूष्णरमास्व वचदात्मवन॥८॥
61
॥ ववचारमाला ॥
ु
(आनन्दानभवप्रकाशीः)
ु
अन्तश्च ैतन्यरूपेण गरुरूपे
ण र्ो बवहीः।
ु बोधां तां देवशकां रमणां भजे॥३॥
भासते शद्ध
अरुणाविकुलाधरशां करुणामर्ववग्रहम।्
तरुणारुणसांकाशां देवशकां रमणां भजे॥६॥
ु
जाग्रत्स्वप्नसिु प्तरनाां सावक्षभूत ां सदावशवम।्
वनत्यवनवाथणरूपां तां देवशकां रमणां भजे॥७॥
62
ु ॥
॥ ववचारमाला - गरुीः
ु ~
~ गरुीः
ु ा स्वानभू
ु ा र्क्त्य
श्त्य ु त्या ज्ञात्वा स्वात्मानमात्मना।
वनवाथसनीः कृ पावसन्धीःु गरुवरत्यवभधरर्ते
ु ॥९॥
ु
बहवो गरुरूपे ण मोहर्न्तश्चरवन्त वह।
् ढाांस्तभ्य
वञ्चर्न्तीः वश्तान मू े ो जाग्रत जाग्रत॥११॥
63
ु ॥
॥ ववचारमाला - गरुीः
थ दुीःखमाताथण्डज्वालादग्धान्तरात्मनीः।
कतृत्त्व
्
ु ेन ववना शावन्तीः कर्ां भवेत॥१९॥
ज्ञानशरताम्बपान
ु बहवस्सवन्त मन्त्रशास्त्रार्थबोधकाीः।
गरवो
स्वात्मज्ञानप्रदान ेन ज्ञानर तेभ्योऽवतवरच्यते॥२०॥
ु
गरुरात्मा कदावचन्न देहवावनवत ववद्यर्ा।
्
ु न्ते तेन वकवििात॥२३॥
जानवन्त कोववदास्तत्त्वां मच्य
64
ु ॥
॥ ववचारमाला - गरुीः
ु
र्र्ा पष्पस्य सौगन्ध्यां अवभतो वतथत े तरोीः।
्
तर्ा वनवाथणसौगन्ध्यां वतथत े वववदतात्मनाम॥२६॥
ु र।
र्वद भवक्तभथगववत वनष्कामा च अहैतक
आगवमष्यवन्त र्ोगरशाीः स्वर्मेव तर्ाहृताीः॥२८॥
ु
स्वस्वरूपानसन्धानां पराभवक्तन थसांशर्ीः।
सा त ु सङ्गेन साधूनाां कृ पर्ा च भववष्यवत॥३०॥
ु ववष्यवत।
भोगत्यागेन वचत्तस्य सत्त्वशवद्धभथ
्
ु कमथ सङ्गां त्यक्त्वा समाचरेत॥३२॥
सत्त्वस्य शद्धर्े
65
ु ॥
॥ ववचारमाला - गरुीः
ु न्ते न सांशर्ीः।
सवे सांर्ोगजा भोगा ववर्ज्य
तेिाां ववर्ोगकाले त ु तरव्रा ववरहवेदना॥३६॥
् दस्य
सवां ब्रह्मेवत र्ोगेन रागिेिान व्य ु च।
आरिानाां क्षर्ां कुर्ाथदाश ु वसद्ध्यवत भूवमका॥३९॥
66
ु ॥
॥ ववचारमाला - गरुीः
ु समार्ावत प्रसादोह्यात्मनस्तत।्
र्द्यद्दीःखां
सवथसवञ्चतकमाथवण भस्मसात क ् ु वरते तर्ा॥४१॥
ु द्यते पस
ज्ञानमत्प ्
ां ु ाां क्षर्ात पापस्य कमथणीः।
तेिाां क्षर्स्त ु भोगेन तपोभावेन साध्यते॥४३॥
थ रश्वरां समर्ाचत।
एवां ज्ञात्वा पृर्ा पूवम
ववपदीः सन्त ु नीः शश्ववदवत तत्त्वववदाां वरा॥४४॥
~ ज्ञानोपदेशीः ~
ु
जाग्रत्स्वप्नसिु प्तरनाां ु त।े
पवरणामेऽनवतथ
वनर्तवकारो वनराकारो र्ोऽहमस्मरवत वनश्चलीः॥४९॥
ृ ीः।
सावक्षदरपस्य भानार्ां राजमागो ह्यर्ांस्मत
ु
कोऽहमस्मरवत रूपोऽसौ ववचारीः कथ्यतेऽधना॥५४॥
68
॥ ववचारमाला - ज्ञानोपदेशीः ॥
ु
आसरनोऽहां शर्ानोऽहां भञ्जानोऽहवमवत स्वर्म।्
ु
मोवहता गणसगे
ण सांसरन्त्यववचावरणीः॥५८॥
ु
आसरनोऽहां शर्ानोऽहां भञ्जानोऽहवमवत स्वर्म।्
ु ो भववष्यवत॥५९॥
प्रवाहपवततां बोधां जानन्मक्त
ु अनवतथ
अवस्मन्नेकाह्यहांबवद्धीः ु वत सवथदा।
ताां ववववच्य ववजानरर्ादधनु ैव ववमच्य
ु ते॥६०॥
~ आत्मववचारसाधना ~
्
र्दा कावचत क्ववचद ् वृवत्तवश्चत्तववक्षेपकावरणर।
ु त्या कस्येर्वमवत वचन्तर्ेत॥६१॥
न धावेत्तामनस्मृ ्
ु ।्
तत्स्थान े बोधरूपोऽन्यीः प्रोज्ववलष्यवत भानवत
नाहांकारोह्यर्ां बोधे ब्रह्मज्योवतन थसांशर्ीः॥६३॥
् लान्वेिणवासना।
एवां वनरन्तराभ्यासात मू
श्वासप्रश्वासववञ्चत्ते स्वर्मेव भववष्यवत॥६४॥
69
॥ ववचारमाला - आत्मववचारसाधना ॥
अहांकारोदर्ाभावे स्वरूपानन्दभास्करीः।
समज्ज्वलवत हृद्व्योवम्न मेघापार्े र्र्ा रववीः॥६७॥
ु परमानन्ददार्ोनर।
वैशारदरमहाबवद्धीः
ु ार् नमस्कुमो पनीःप
तस्य ै तस्म ै च मक्त ु नीः॥६९॥
ु
~ गाहथस्थ्य ववचारण ~
70
॥ ववचारमाला - गाहथस्थ्य ववचारण ॥
ु ते।
गृहस्थो वा वनस्थो वा स्वात्मज्ञानाविमच्य
गृहस्थो वा वनस्थो वा अनात्मज्ञो वनबद्ध्यते॥७७॥
71
॥ ववचारमाला - गाहथस्थ्य ववचारण ॥
ु
आत्मानभवसां
पन्नाीः के वचद्योगववदाांवराीः।
आरिभोगनाशार्ां वविर्ेि ु रमवन्त च॥८३॥
् होवचताीः।
गृहस्थोऽवप गृहवे स्थत्वा वक्रर्ाीः कुवथन गृ
ु ते न सांशर्ीः॥८६॥
स्वस्वरूपववचारेण ववमच्य
्
अहङ्कारावद देहान्तान बन्धानज्ञानकवल्पतान ।्
स्वस्वरूपात्मबोधेन कदा हास्यावम सद्गरो॥८७॥
ु
72
ु
॥ ववचारमाला - अनग्रहपर्म ्
॥
ु
~ अनग्रहपर्म ्
~
ु वतीः प्रजार्ते।
न ैश्चल्येन वह र्ोगेन स्वानभू
्
ु त्या स्वरूपस्थां जानवन्त परमेश्वरम॥९०॥
स्वानभू
्
~ सगथरहस्यम ~
73
्
॥ ववचारमाला - सगथरहस्यम ॥
्
एवां ज्ञात्वा चरेवििान ववरक्तो ु बन्धनीः।
मक्त
ु ॥९८॥
धन्तोऽसौ ज्ञातसवाथर्ीःथ परमानन्दमश्नते
क्ववचत्सरससल्लापीः क्ववचविश्ान्तमानसीः।
ु बन्धनीः॥९९॥
क्ववचद्गम्भररवाचालीः राजते मक्त
74
्
॥ ववचारमाला - सगथरहस्यम ॥
ववचारकुसमग्रवर्ताां
ु ु र्तु ाम।्
वववेकगणसां
ववज्ञानवासनापूणाां मालामेनाां समपर्थ ॥
े १०४॥
अरुणाचलपादाब्जमधपेु न समर्तपताम।्
पात ु देवो र्र्ा पत्रीं
ु मालामेनाां महाप्रभीः॥१०५॥
ु
75
्
॥ प्रत्यवभज्ञादरपम ॥
ु
नमीः परमशद्धु ार् बद्धार् सवथसावक्षणे।
ु सवथलोकानाां वनत्यमक्तार्
गरवे ु ते नमीः॥१॥
अरुणाचलवशरोद्भूतसांप्रदार्प्रवतथकम।्
करुणाणथवमरडे तां रमणाख्यमहां महीः॥४॥
ु च चलाां वधूम।्
थु ां वनश्चलां नार्ां सगणाां
वनगण
वन्दे च वपतरावाद्यौ बोधसन्तानवसद्धर्े॥६॥
76
्
॥ प्रत्यवभज्ञादरपम ॥
ु
गरुवाक्यसम ु ूतप्रत्यवभज्ञानवविना।
द्भ
भस्मरकृ ता वशवांसतू े अन्यर्ाऽनर्थकावरणर॥११॥
77
्
॥ प्रत्यवभज्ञादरपम ॥
ु भवव।
स आवदत्यो गोवभर्थिदालोकां तनते ु
ु बोधां वचिक्त्या करणालर्े॥२१॥
तर्ाऽऽत्मा तनते
78
्
॥ प्रत्यवभज्ञादरपम ॥
ु
स्वस्वरूपववचारेण सतरक्ष्णरकृ तचेतसा।
्
सावक्षरूपेण भासन्तां बोधानन्दवनळध भजेत॥२२॥
79
ु
॥ गरुतत्त्वाष्टकम ्
॥
ु तर्थ ।े
तस्म ै ववकाररवहतववशद्धज्ञानमू
ु
अभौमालोकपञ्जार् नमस्ते श्वु तमूतर्थ ॥
े ३॥
तस्मक
ै ारणदेहार् वचदाकाशस्थभानवे।
वनश्चलार् मनोऽतरत स्वप्रकाशवचते नमीः॥४॥
ु
तस्म ै परमशद्धु ार् बद्धार् सवथ सावक्षणे।
ु सवथलोकानाां वनत्यमक्तार्
गरवे ु ते नमीः॥६॥
ु
तस्म ै ववचारन ेत्रार् वववेक गणशावलन े।
ववज्ञानलोकचन्द्रार् नमस्ते बोधभानवे॥७॥
ु
तस्म ै प्रसन्नबोधार् न ैश्चल्यसखदावर्न े।
हृदारामववहारार् वेदहांसार् ते नमीः॥८॥
80
ु
॥ गरुरहस्यम ्
॥
सांसारतापतप्तस्य वचत्तशरतिंमारुतम।्
्
ु ॥३॥
भवभरकररोगस्य भेिजां परमां गरुम
् स्वप्ने त ु के सवरम।्
कवरस्सप्तु ो वन ेकवश्चत दृष्ट्वा
उद्बध्य
ु के वलां स्वत्वां जानावत गजर्ूर्पम॥४॥ ्
81
ु
॥ गरुभवक्ततरवङ्गणर ॥
ु
गरुवरप्रभो तवकृ पादृशा। (1) O Lord! My Supreme Guru! By Thy
Glance of Grace the sun of divine awaken-
भावत हृस्थले बोधभानमान ्
ु ॥१॥ ing shinesforth in the horizon of my heart.
ववरहवेदनाां कर्महां सहे। (4) O Master! How can I bear the intolera-
सवन्नळध तव दशथर्ाश ु मे॥४॥ ble pain of viraha (pangs of separation that
mystics undergo) from you? Please reveal
Thy presence now itself.
स्वरकृ तस्त्र्ा प्रेमभावत:। (5) Thou with abundant compassion and
हृवदवनवेवशतोऽप्यवस्म मा त्यज॥५॥ love accepted me and kept me in Thy heart.
Now O Lord! Please do not discard me!
ु
मातृतोऽवधक: करुणर्ा गरो। (6) O Guru! Thou with more compassion
than one's mother, have taken responsibil-
माां प्रशावसत ां ु वनवश्चतां त्वर्ा॥६॥ ity of me and determined to direct my inner
life with affectionate disciplines.
82
ु
॥ गरुभवक्ततरवङ्गणर ॥
ु ब्रूवह सद्गरो॥१२॥
रवतमवाप्नर्ाां ु (13) O Lord! Give me the knowledge of the
word 'ASI' in the Mahāvākya (Tat-Tvam-
Asi) which will wipe out the delusion of the
मोहमाजथकां स्वात्मबोधकम।् jīva-bhāva (individuality) and thus awaken
one to the realization of the Supreme Self.
अवसपदां मम बोधर् प्रभो॥१३॥ (ASI-are, it is the connecting link between
'That' and 'You'. The implied meaning of
ASI is the experience of oneness of Jīva and
ववग्रहेवन्द्रर् प्राणधरतम:। Brahman).
नाहवमत्यहो बोवधतां त्वर्ा॥१४॥ (14) “I am not the body, the senses, prāṇa,
intellect or the darkness of ignorance.”
Thus did Thou teach me.
83
ु
॥ गरुभवक्ततरवङ्गणर ॥
्
वचत्तरवङ्गणीं बोधर्ाश ु ताम॥१८॥ (18) In Thy presence alone dances the
inebriating force of Chit; awaken that in
me.
रहवस लास्यतामेवत कुण्डलर।
(19) By Thy sheer Glance of Grace dances
तव कृ पादृशा हृदर्गह्वरे॥१९॥ the divine force kuṇḍali in the secret cave
of my heart.
84
ु
॥ गरुभवक्ततरवङ्गणर ॥
85
ु
॥ गरुभवक्ततरवङ्गणर ॥
ु
ववरहवविना दह्यते वप-। (29) This body is burning in the fire of
divine separation (viraha). Shower the cool
्
श्शरतलावर्त ां ु विथर्ामृतम॥२९॥ nectar of Thy experience.
ु सारघां मध।ु
तव पदाम्बजे (34) My mind is craving to drink the de-
lightful honey of Thy lotus feet.
पातमु िे मे लालसां मन:॥३४॥
(35) O Lord! My Saviour! Thou art the
राजहम्सवत्तारकप्रभो। Royal Swan (Rajahamsa). Come and reside
in the lake of my mind (mānasa saras).
्
सरवस मानसे ववहर मे भवान॥३५॥
86
ु
॥ गरुभवक्ततरवङ्गणर ॥
87
ु
॥ गरुभवक्ततरवङ्गणर ॥
ु
गरुवरार्थ भो स्वरकुरुष्वमाम।् (43) O Supreme Master! Please accept me
in Thy fold. O Lord! I have no other re-
नान्यर्ा गवत: शरणद: प्रभो॥४३॥ course. Thou art my only refuge.
ु चरन।्
ु ववनाप्यनभवां
अनभवां (48) I was moving about from one birth to
नष्टमेवमे भववत जन्म भो॥४८॥ another ignoring this ever present experi-
ence of the Self. Such absurd wandering
makes the birth meaningless.
भवभर्ापहां तवपदां र्वद।
(49) Death is far better if I cannot attain
्
न ैवलभ्यते मृवतरतो वरम॥४९॥ Thy state which releases one from all fear.
88
ु
॥ गरुभवक्ततरवङ्गणर ॥
ु
शोिर्ाम्यहां मेदजां वप:। (50) I will let this body of flesh and fat ema-
ciate (if I cannot attain Thy state). O Lord!
भेिजां तव दशथन ां प्रभो॥५०॥ Thy vision is the only medicine for me.
ु ङ्गमो वनजववचारणम।्
सत्सस
(54) Such contact with enlightened sages
सूर्ते तर्ा भवक्तरच्यतु ा॥५४॥ instils the power to do Atma-Vichāra and
bestows unflinching bhakti to Thy Feet.
89
ु
॥ गरुभवक्ततरवङ्गणर ॥
सद्गरोु कृ पास्यन्दनां कुरु। (59) O Sadguru! You are the implied mean-
ing of 'Tattvamasi.' Drench me in the
तत्त्वमर्थ भो वन्दनां तव॥५९॥ stream of Thy Grace. Prostrations to Thee.
90
्
॥ प्रकार रमणेशपञ्चकम ॥
ु
प्रशान्तगम्भररवनजस्वभावां प्रकृ ष्टकल्याणगणप्रचारम।्
प्रबोधर्न्तां श्वु तवाक्यसारां प्रभाकरां तां रमणेशमरडे॥१॥
प्रबोधचन्द्रोदर्हेतमु क ु
े ां प्रभासमानां वचवतभानमन्तम।्
प्रकृ ष्टभासा कमनरर्काळन्त प्रमेर्शून्य ां रमणेशमरडे॥३॥
91
्
॥ श्ररमणदेवशकदशकम ॥
ु जतम।्
एकमेव हृवद सन्ततां सकलनामरूपगणवर्त
्
भावहरनवमममद्भतु ां मनवस भावर्े रमणदेवशकम॥१॥
ु
सत्त्वबवद्धफलदार्कां सकलवचत्तमोहभवनाशकम।्
्
ज्ञानबोधकरमरश्वरां मनवस भावर्े रमणदेवशकम॥२॥
ु वजतम।्
वेदसारपवरमार्तगतां सकल र्ोगवचत्तसमपू
्
तत्त्वरूपमवर् भासते मनवस भावर्े रमणदेवशकम॥४॥
92
्
॥ श्ररमणदेवशकदशकम ॥
ु
काव्यकण्ठकववसूवरणा स्तवतवभररशसू ु
नवरवत घोवितम।्
शोणशैलतटवावसनां मनवस भावर्े रमणदेवशकम॥९॥्
ु साम्प्रतम।्
भासते हृदर्मण्डले मवहत बोधभानवरह
्
मोहरूपघनमाजथकां मनवस भावर्े रमणदेवशकम॥१०॥
93
्
॥ श्ररमणेश करावलम्बस्तोत्रम ॥
ध्यान श्लोकीः
हृदर्कमलमध्ये राजमानां मनु रन्द्रम ्
ु
प्रणतजनसधाळि ज्ञानमागाथग्रगण्र्म।्
ु
ऋजपदवदशमाद्यां दवक्षणामूर्ततरूपां
ु ण्र्ां भावर्े बोधसूर्म
रमणगरुवरे थ ॥्
94
्
॥ श्ररमणेश करावलम्बस्तोत्रम ॥
ु ीःे
अहङ्कृवतग्राह गृहरत बद्ध त्वमेव माताऽवस वपता त्वमेव
ववमोक्तुमेका गवतररश वक्ष्ये। ु सखा त्वमेव।
त्वमेव बन्धश्च
त्वत्पाद पादां कुरु मे च शरर्तष्ण त्वमेव ववद्या िववणां त्वमेव
करावलम्बां रमणेश देवह॥७॥ करावलम्बां रमणेश देवह॥९॥
अववद्यमानाप्यवभावतमार्ा परा ्
ु च भूमन बहवोऽवप सन्तीः
ु
वनशैव भानोीः परतश्च वचत्रा। र्ोगेन बद्ध्वा वनजवचत्तजालम।्
तत्त्वां पदार्ां वदश मे दर्ालो समावहतान्तीःकरणा ववरेजीःु
करावलम्बां रमणेश देवह॥८॥ तर्ा कुरु त्वां वनजबोधभानो॥१०॥
95
्
॥ देवशकाष्टकम ॥
शङ्कापहप्रभववैभवमौनशळक्त ु ि ु च वमत्रभावां
सत्सङ्गळत सदनगे
ु
सांस्तोष्यमाणमवनशां मवनवभ: सभार्ाम।् भळक्त च बोधवधिणाद्यगदां ददानम।्
सांबोधनने हृदर्ान्धतम:प्रकाश- सांसाररोगवववनवारणवैद्यनार्-
मानन्दमात्मरमणां शरणां प्रपद्ये ॥२॥ मानन्दमात्मरमणां शरणां प्रपद्ये॥६॥
उत्कृ ष्टदेवशकदर्ाविगृहरतदेह- ु
कोऽहां ववचारवनवशतार्धदण्डपाळण
ु
मल्लङ्घ्य सवथवविर्ानवधराजमानम।् नाहांशरररकुवलशार्धु मरशसूनमु ।्
उत्सृष्टदेहमवतमात्मवनरूढर्ोग- सोऽहांप्रकाशवकरणाववलचण्डभान-ु
मानन्दमात्मरमणां शरणां प्रपद्ये॥३॥ मानन्दमात्मरमणां शरणां प्रपद्ये ॥७॥
96
्
॥ अरुणाचल रमणाष्टकम ॥
ु
अरुणाचल करुणामर् वगवररूपकगरुणा
ु मम मृवतनाशकवर्नु ा।
हृवद बोवधतमधना
ु
वटुना वटतटवासक मवननार्कववभ ु
ना
ु
रमणावभधमहसा मम फवलतां जवनरधना॥१॥
करपङ्कजसरसावश्तजलकुवण्डकर्तर्े
शठबालकमवलनरकृ त कुपटावृतकटर्े।
ु
हृवदभास्वरवनगमान्तजफलदार्कगरवे
ु कुरु र्वद सांसवृ त वततृिा॥२॥
शरणागवतरधना
ु कुरु रमण
मम तापह! मम तापहमधना
ु म।्
त्ववर् वतष्टवत करुणात्मवन कर्मरदृशमशच
कलर्े तव चरणाववह कुरु सांसवृ त तरणां
वनजबोधकवनलर्ां मम हृदर्ां वशव वशव भो॥३॥
97
्
॥ अरुणाचल रमणाष्टकम ॥
ु
सवखवचन्मर् ववगतिर् परव्योमवनवनलर्ां
वदश मे हर मम कवल्पत ववकलात्मवनववहृवतम।्
अरणां मम मृवतमोचकवनजबोधकवचनां
वदश मे वशव रमणाश्महृदर्वस्थतपरम॥६॥
98
ु ॥
॥ अरुणाचलस्तवतीः
्
अवस्त कवश्चत वचत्प्रकाशीः कृ पापूणो हृदन्तरे।
अवस्त कावचत त् रु रर्ाख्या शवक्तरव्यवभचावरणर॥१॥
————————
छार्ार्ावश्चवत्रका - Negatives of a film
अणदु र्तशनर - Magnifying glass
चाक्षुि ैीः - to be interpreted here as the five senses
99
॥ जर् सद्गरुरमण
ु ॥
जर् सद्गरुरमण
ु देव जर् सद्गरुरमण।
ु
जर् जर् ब्रह्मसदावशवरूप॥
जर् सद्गरुरमण
ु देव जर् सद्गरुरमण॥
ु
100
॥ जर् अरुणाचलरमण ॥
ु भतृ -सरोजदिंसमनर्न।
स्वात्मबोधसख-सारघसां
सामजमदवरगमन स्वरूपरसर्तु वचन।
जर् अरुणाचल रमण॥२॥
ब्रह्मबोधकरवरक्षणवकरण ज्ञानवदवाकरवदन।
शान्तप्रसन्नगभररकृ पाणथव पूवरत पावन हृदर्॥
101
॥ विश्लोकर ॥
102
्
॥ पवनपरेु श भागवताष्टकम ॥
ु
मह्यवन्त ्
सूरर्ोऽप्यवस्मन वचन्वन्तो जलमूिरे।
दृश्र्े िष्टारवमिन्तीः तमन्तज्योवतराश्र्े॥४॥
ु
सिु वप्तस्वप्नजाग्रवद्भीः मार्ावृवत्तवभरन्वहम।्
वत्रसगो दृश्र्ते र्वस्मन्नारार्णमहां भजे॥५॥
े वचदात्मकम।्
स्वधाम्ना स्वप्रकाशेन अर्ेष्वक
ु
व्यावृत्तास्वनवृु त्त ां तां श्रपळत गरुमाश्र्े
॥६॥
103
्
॥ श्रसङ्गमेशमन्त्रार् थदरवपकास्तोत्रम ॥
ु पराणां
ॐ तत्सदाख्यां परुिां ु मेघाववनाां शास्त्रववचारभाजाां
भक्तार्ततनाशार् सरूपवन्तम।् तपवस्वनाां ज्ञानवताां समाजे।
शमां वदशन्तां करुणाणथव ां तां सदारमन्तां र्वतरूवपणां तां
श्र सङ्गमेश ां हृवद भावर्ावम॥१॥ श्र सङ्गमेश ां हृवद भावर्ावम॥५॥
ु
गङ्गावदतरर्ाथन्यवप वनष्पनन्तां नवो नवोर्ो ववलसत्यजस्रां
कुलरवपनरतरर्थतटे वसन्तम।् रसस्वरूपां रमणां मनु रनाम।्
गरुु ां गरुणामजमावददे
ु व ां स्वरूपभळक्त जनर्न्तमक्ष्णा
श्र सङ्गमेश ां हृवद भावर्ावम॥४॥ श्र सङ्गमेश ां हृवद भावर्ावम॥८॥
104
्
॥ श्रसङ्गमेशमन्त्रार्थदरवपकास्तोत्रम ॥
105
्
॥ श्रसङ्गमेश दशकम ॥
106
्
॥ श्रसङ्गमेश दशकम ॥
107
्
॥ गोपालकृ ष्ण गानाष्टकम ॥
108
्
॥ गोपालकृ ष्ण गानाष्टकम ॥
ु
नरलमेघ वदव्यरूप मारकोवट सन्दरास्य।
सामवेद गरत गोपालकृ ष्ण॥७॥
(कृ ष्ण कृ ष्ण...)
सवथलोकवचत्तचोर भक्तलोकभाग्र्रूप।
ु
भानकोवटभास गोपालकृ ष्ण॥८॥
(कृ ष्ण कृ ष्ण...)
109
्
॥ कावलर्मदथनम ॥
नृत्यगरवतीः
तालवाक्यम ्
तवकट तवद्दवम तावकट तक झण ु
तवकट तवद्दवम तावकट तत्तोम।्
गरतम ्
ु
रुवचरमरश्चर नतथनववग्रहां सवचरमरवक्षतमु ागत शङ्करम।्
ु
अनगतोप्यर् ु
ु बधीः॥३॥
तालववदुत्तमीः र्वमजनाग्रज नवन्दमखो
110
्
॥ कावलर्मदथनम ॥
नृत्यगरवतीः
ु
नवन्द वावदत मृदङ्ग नावदत मखवरताशर् र्ामनु स ैकतम ्
नटनराज-सभापवतभावित-तालवाक्य-ववनोदन-नतथनम।्
वधवमवक तावक्कट वधवमवकट तक झणु ु
्
वधवमवक तावक्कट तावकट तत्तोम॥७॥
जलदपूवरतगगनमण्डले अमरचारणतावतवभररवडतो।
ु
र्मनवावरवण ्
कावलर्मस्तके पवरममदथ पदेन पदां वदशन॥९॥
111
्
॥ बविके शाष्टकम ॥
ु
हे कम्बकण्ठ खगवाहन चक्रहस्त ु र्ोवगराजन ्
हे वनत्यर्ोगवनरताद्भत
हे कमथहरन गवतबोधक वेदसार। हे कल्पहरन कवलतात्मसमावधवनष्ठ।
हे नारळसह नरसेववत र्ोगमूत े हे सवथभत ू हृवदकञ्जकृ तप्रवतष्ठ
्
सांसारदुीःखगहनात पवरपावह ्
ववष्णो॥२॥ सांसारदुीःखगहनात पवरपावह ववष्णो॥६॥
112
ु
॥ परुिोत्तमदशकम ्
॥
्
स्वावमन स्वकरर्मवलोकर्मामभरक्ष्णां आशा ववहार् वविर्ेि ु वविोपमेि ु
प्रेमािथर्ा परमर्ा कृ पर्ाऽवतदरनम।् ु ।्
बोधे स्वरूपववमले च वनरूढबवद्धम
ु ाऽवतभरतां
कालावहना सकललोकभज ु
ज्ञाने च िैतरवहते सववमशथ
नार्ां
ु
भक्त्या पनरवह ु
परुिोत्तम दरनबन्धो॥१॥ ु
भक्त्या पनरवह ु
परुिोत्तम दरनबन्धो॥६॥
113
ु ॥
॥ श्र मारुवतस्तवतीः
रामकार्थसाधक प्रभाकरात्तसांववद
भक्तलोकशमथदान बद्धदरक्ष वमथद।
थ प मारुते
शवथभावरामनाममूतरू
्
त्वदरर्पादमाश्र्ावम शां कुरुष्व वन्दनम॥१॥
ु ारक
जानकरशसङ्कटाविशोिणाांशक
ु वाडवाविरूपक।
जानकरहृतासरस्य
जातमात्र वनत्य शद्धु बद्धु मक्त
ु ववग्रह
्
ु मारुतात्मजार् वन्दनम॥२॥
जानकरस्ततार्
114
ु ॥
॥ श्र मारुवतस्तवतीः
भावर्ावम वज्रदेहभासमानववग्रह
ु
भावर्ावम कमथघमथशोिणाम्बधारक।
े भावमण्डलवस्थत
भावर्ावम धमथमघ
्
भूधरस्य भारतूलधारणार् वन्दनम॥५॥
हेमवणथचाकचक्यमानदेहधावरणे
हाटके श्वरप्रभञ्जनाांश र्ोगवैभव।
हम्यथतङ्गु राजमानर्ोगभास्कराकृ ते
र्ोवगन े नमोऽस्त ु पण्र्शावलन
ु े नमो नमीः॥७॥
वनशाचरावलताडनार् भरष्मदेहधावरणे
वनशाकरेन्द्रवणथभास भासमान चमथण।े
वनरन्तरात्मर्ोगवनष्ठ तापसावल शमथद
्
वनरञ्जनाकुलप्रसूत र्ोवगन ेऽस्त ु वन्दनम॥८॥
115
॥ श्रशारदा वभक्षास्तव: ॥
ु
वभक्षाां देवह र्तरन्द्रसङ्घववनते ु
वभक्षाां देवह ववनम्रवृन्दववनते
कै वल्यसौख्यप्रदे तङ्गु ातटरवावसवन
वनत्यावनत्यवववेकजातववमल- ु दङ्गवाद्यरवसके
वरणावेणमृ
प्रज्ञाां च वैशारदरम।् देवावदवभीः पूवजते।
ु
दत्त्वा िन्द्वसवहष्णतामवप सदा मौनां प्ररवतरर्ाजथव ां च समता-
क्षाळन्त च दुीःखावदि ु मात्मेश्वरेक्षाां परे-
ध्यानध्यातृववधानभेदरवहते ष्वेतान्यम्ब दर्ािथदरघथनर्न े
वचिूवपणर शारदे॥५॥ श्रशारदे दरर्ताम॥७॥्
ु ातमवु नवभीः
वभक्षाां देवह सनत्सज ु
वभक्षाां देवह िडङ्गवेदववनते
सम्पूवजते शाश्वते पञ्चाक्षरान्तवस्थते
श्द्धाध्यानववचारभवक्तकुसमै
ु - ु शवबम्बवदन
वनत्यानन्दसधाां ु े
राराध्यमानािर्े। सन्ध्याभ्रवणे वशवे।
च ैतन्यार्घ्थ समर्तचताविर्गु िंे मौनरन्द्रान्तरहर्तनशां समर्र्ा-
ब्रह्मात्मभेदापहे सम्पूज्यमान े परे
ु
कारुण्र्ाम्बघनाघना ववजर्ताां वचद्गभाथवङ्कतवृवत्तकामवर्भजे
श्रशारदाम्बा सदा॥६॥ त्वामेव र्ोगावम्बके ॥८॥
117
॥ शावन्तदुगाथस्तवीः ॥
साङ्गोपाङ्ग िडङ्गवेदवववदतामल्पाक्षसञ्चावरणीं
ु
वचद्धामाग्रगहाप्रचाररवसकामद्ध्यात्मववद्याकृ वतम।्
अन्तमाथनसमन्थन ेन जवनतामरडे वचदूष्मान्तरर-
्
मेकाां चन्द्रववशालचूडहृदर्े राराजमानाां वशवाम॥२॥
भूम्याद्यष्टसखरववलोलरसभृिासाां रमावल्लभाां
बाह्यालोकनतत्परेि ु ववलसत्कमाथवदपाशत्रर्ाम।्
र्ोगेनान्तरभूवमकास ु ववकसत्कावञ्चन्मर्ूखाऽववलां
भक्त्यारावधतमानसा तरचररमेकाां पराख्याां भजे॥३॥
118
॥ शावन्तदुगाथस्तवीः ॥
नरलग्ररवहृदङ्कमञ्चशर्नरमानन्दशृङ्गावरणीं
माध्वरपानमहाववलासरसन े रासप्रदाां र्ोवगनरम।्
ु वतववगिंत्कावञ्चिसािाथपगाां
ब्रह्मानन्दरसानभू
वनत्योल्लासकलार्मानलहररमरशाद्धथदहे ाां भजे॥५॥
सल्लापेन सदाहृदात्मरमणामाद्योपवदष्टार्थगाां
सल्लाभेन सदा हृदन्तरमणरमेकात्मर्ोगवस्थताम।्
ु
वचल्लाभादृतबोधभानवकरणामे
कान्तहृत्पद्मगाां
्
मल्लाभाां वशववनवृतथ ार्थववभवामरडे महावैभवाम॥६॥
सद्योजातसमावधजातलहररमाद्याां वचदानन्दजाां
सत्यार्ाथन्तरदृष्टदेवशकवगरा जाज्वल्यमानाां वधर्म।्
ु
सांबद्ध्यात्मवनरूढर्ोगजबलात ् पश्र्मानाां भजे
सां
ु
शान्त्यार्क्तभवान्तरा ्
तरचररम अस्मज्जगन्नार्करम ्
॥७॥
119
॥ शावन्तदुगाथस्तवीः ॥
श्रमिङ्करदेवशकार्तचतपदे श्रवचत्प्रभामण्डले
ु
ववश्वाचार्थमहानभावरमणप्रोक्तात्मववद्यामर्र।
तद्दासार्तचतग्राममध्यववलसच्छ्ररचक्रमध्यवस्थते
ु श्रशावन्तदुगाथवम्बके ॥९॥
त्वामरडेऽहमनन्तबोधसखदे
120
्
॥ कात्त्यार्नर अष्टकम ॥
121
ु
॥ गङ्गास्तवततरङ्गम ्
॥
ु
आवेदकालाद्धरणीं पनन्तर भवावि तारे भवतरर् तोर्े
आवसन्धदेु शां पवरपावर्न्तर। ु
सधावि ु
र्ान े सखवचत्प्रर्ाणे
।
आम्नार्मर्ां हृवदबोधर्न्तर नताप्तभाग्र्े नरलोकभोग्र्े
आजन्मपूता चरतरहगङ्गा॥१॥ ु
सधाप्रवाहे रमताां मनो मे॥५॥
122
ु
॥ गङ्गास्तवततरङ्गम ्
॥
123
ु ॥
॥ गङ्गा स्तवतीः
ु
गिंवन्त भूमावनकम्पर्ाम्ब तवैव तररे वसताां सवववत्र
का वावस्त तारा वद मे त्वदन्या। ु
वसद्ध्यवन्त नून ां लघर्त्नतोऽवप।
कदा वनजानन्द महाविनररे ज्ञानां प्रशावन्तीः परमेश्वरस्य
ववलरनवचत्तो ववचरावम तररे॥२॥ ु वतीः हवरभावगभाथ॥५॥
प्रेमानभू
124
॥ कालवटपूणाथनदरस्तवीः ॥
पूणाथमत
ृ ानन्दसारां वहन्तर जलां त्वदरर्ां च छलां दिंन्तर
े मरशस्य पदां स्पृशन्तर।
पूणर् ु सववत्रर।
गिंवन्त भूमावधना
ु त्या
पूत ां च माां कतमथु ात्मानभू चला च मेधरश्चरताां त्वदरर्े
्
प्रत्यग्गिंन्तर जर्ताां नदरर्म॥१॥ वनजस्वरूपे त्वचले भवावन॥४॥
ू मथ ात्मानमाकाशकल्पम ्
सांपण किंां स्वनन्तर तव नररजालां
सांपद्य वनत्यां परमे समाधौ। गिंवन्त ववष्णोीः पवरतीः सतरव।
ु भणत्त्वां
कदा ववसष्येत्यधना ु
पनरवह मातीः श्वु तबोधजे त्वां
ु म्भसा पूणज
श्त्य थ गत्प्रवसद्धे॥२॥ ु ॥५॥
तत्त्वां पदार्ां वदश वसन्धकन्ये
125
॥ भारतमातास्तवीः ॥
126
॥वशवाष्टोत्तरशतनामाववलीः॥
127
॥वशवाष्टोत्तरशतनामाववलीः॥
128
॥वशवाष्टोत्तरशतनामाववलीः॥
129
॥वशवाष्टोत्तरशतनामाववलीः॥
130
॥वशवाष्टोत्तरशतनामाववलीः॥
131
॥वशवाष्टोत्तरशतनामाववलीः॥
132
्
॥ पूजा-समप थण-गद्यम ॥
133
ु नम॥्
॥पूजासमर्े पञ्चमख-दरपदशथ
अतरवसूक्ष्म-वेदप्रवर्त-पञ्चाक्षर-स्वरूपार् पञ्चोपवनिदाां
ु
सारावभव्यञ्जक पञ्चमखार् पञ्चेवन्द्रर्ाणाां सांर्मेन हृवद-
प्रकाशमान-परमाकाशरूपार् पञ्चप्राण-प्रवतथनप्रचोदकार्
ु
सृवष्ट-वस्थवत-सांहार-वतरोधानानग्रहरूप पञ्चकमथकत्रे
सदावशवार् परोक्षवप्रर्ार् प्रदोिकाले आत्मज्ञानेन
प्रकाशमान प्रकाशमात्रग्रहण पञ्चेवन्द्रर्ाणाां सूचकार्ां इमां
ु
पञ्चमखदरपां प्रदशथर्ावम।
ु नम॥्
॥पूजासमर्े एकमख-दरपदशथ
ु
वैश्वानरस्वरूपेण प्रावणनाां देहमावश्त्य भज्यमानान्नस्य
ु
पाककत्रे ववश्वरूपार् ते एकमखदरपां सन्दशथर्ावम।
134