Professional Documents
Culture Documents
p6 Progress
p6 Progress
www.khorramirad.com
این کتاب رایگان نیست و بقای سیستم نشر الکترونیک که وابسته به بازگشت مالی آن است منوط به در نظر داشتن حق مالی و معنوی محصول است .انتشار کتابی که هماکنون در
اختیار دارید به دالیل مختلف به صورت سنتی امکانپذیر نیست؛ لذا اگر عالقهمندید که کتابهای اینچنینی تالیف شوند و در اختیار خوانندگان قرار گیرند ،با احترام گذاشتن به حق
نشر کتاب و اطالع رسانی در این زمینه ،به فرهنگسازی استفاده از کتابهای الکترونیکی کمک کنید .لطفا به جای کپی دادن کتاب به دوستان و همکارانتان ،آدرس خرید و دریافت
بیدرنگ کتاب که www.khorramirad.infoاست را به ایشان بدهید.
اگر عالقهمند هستید که از انتشار کتابهای بعدی مطلع شوید و یادداشتهای من درباره مدیریت پروژه و خصوصا برنامه ریزی و کنترل پروژه را به طور هفتگی در ایمیل خود دریافت
کنید ،آدرس ایمیل خود را در بخش اشتراک مطالب که در www.khorramirad.comقرار دارد ثبت کنید .برای آشنایی با سایر تالیفها و ترجمههای من نیز به
www.khorramirad.comمراجعه کنید.
مشتاق دریافت بازخوردهای شما هستم .برای ارتباط با من به آدرس info@khorramirad.comایمیل بفرستید یا نظرات خود را به صورت کامنت در سایت وارد کنید.
فهرست مطالب
درباره این کتاب 2 ....................................................................................................
فهرست مطالب 3 .....................................................................................................
مقدمه4 ...............................................................................................................
مرور کلیات مدل محتوایی 8 .........................................................................................
مرور پیشرفت واقعی 9 .............................................................................................
مرور پیشرفت برنامهریزی شده 01 ................................................................................
مرور تحلیل ارزش کسب شده 00 ...................................................................................
فرآیند محاسبه پیشرفت برنامهریزی شده 01 .......................................................................
فرآیند محاسبه پیشرفت واقعی 22 ..................................................................................
محاسبه 22 ............................................................................ Activity % Complete
محاسبه 24 .......................................................................... Duration % Complete
محاسبه 22 ............................................................................... Units % Complete
محاسبه 22........................................................................... Physical % Complete
محاسبه 30 .................................................................... Performance % Complete
حالت اول :بر اساس پیشرفت فعالیت 33 .......................................................................
حالت دوم :بر اساس پیشرفت فعالیت و توزیع هزینههایش 34 ................................................
حالتهای چهارم تا ششم :بر اساس تاریخهای فعالیت 32 .....................................................
حالت سوم :بر اساس مایلستونهای پیشرفت 31 .............................................................
جمعبندی محاسبه پیشرفت واقعی 39 ...........................................................................
مقدمه
یکی از مباحث مشکلزا برای کاربران پریماورا ،درک مفهوم و شیوه عملکرد فیلدهای پیشرفت نرمافزار است .پریماورا محدوده گستردهای از انواع روشهای تعیین پیشرفت را پوشش
میدهد تا کمبودی در کار به وجود نیاید ،ولی این انعطافپذیری باعث پیچیدگی آن شده است .از سوی دیگر به نظر می آید که تکمیل و تقویت تدریجی این نرمافزار که با حفظ
سازگاری با نسخه های قبل انجام شده است دلیل دیگری برای افزایش این پیچیدگی بوده است و شاید اگر قرار بود یک بار دیگر نرمافزاری با این مجموعه قابلیت را از ابتدا تهیه کنند
و قیدی برای سازگاری آن با نسخههای قبلی نیز نداشته باشند ،ساختاری سادهتر و کاملتر برای پیشرفتها در نظر بگیرند.
این کتاب ساختار محاسبات پیشرفت پریماورا را به طور کامل و همراه با جزئیات ارائه میکند .با این حال شکی نیست که تسلط کامل بر نرمافزار مستلزم دانش کافی در تمام
بخشهای آن است و در نتیجه نیاز به راهنماهای دیگری نیز خواهید داشت که در این کتاب وجود ندارد .مهمترین اطالعاتی که برای تکمیل موضوع این کتاب نیاز دارید از این
قرارند:
تسلط بر شیوه محاسبه پیشرفت فیزیکی :محاسبه پیشرفت فیزیکی ،به شیوه ای که در ایران رایج است ،به طور مستقیم در پریماورا و اکثر نرمافزارهای دیگر پشتیبانی
نمی شود؛ در نتیجه باید آن را با کمی خالقیت و با در نظر گرفتن جنبههای مختلف مسئله پیاده سازی کنید .اطالعات این کتاب مبنای بسیار کاملی برای پیدا کردن راه
حلهای مناسب در اختیارتان قرار میدهد ،ولی ارائه چنین راهحلهایی در گستره این کتاب نیست .در آینده کتاب مستقلی برای این منظور تالیف خواهد شد.
تسلط بر نوع ارتباط بین عناصر زمان ،کار و تخصیص :در این کتاب صحبت درباره این است که فیلدهای پیشرفت چگونه مقدار میگیرند و چگونه بر یکدیگر اثر
میگذارند .عناصری که در مقدار گرفتن این فیلدها موثر هستند خود بر یکدیگر تاثیر میگذارند و این نوع تاثیرها در گستره کتاب قرار ندارد؛ به عنوان مثال اگر
Duration % Completeفعالیتی را تغییر دهید ،احتماال Units % Completeآن فعالیت نیز تغییر خواهد کرد .ارتباطهای گفته شده وابسته به تنظیمها و شرایط
متعدد هستند و خود مبحث عمده و مهمی به شمار میآیند .برای این موضوع نیز در آینده کتابی تالیف خواهد شد.
اگر مایل هستید که از انتشار کتابهای بعدی مطلع شوید ،به www.khorramirad.comمراجعه و در خبرنامه سایت مشترک شوید.
در این کتاب تمام فیلدهای پ یشرفتی که در چهارچوب کلی پیشرفت پروژه قرار دارند و منجر به تعیین پیشرفت برنامهریزی شده و پیشرفت واقعی میشوند به تفصیل توضیح داده
شده اند .عالوه بر آن فیلدها ،فیلدهای پیشرفت دیگری نیز وجود دارد که در محاسبات دیگری به کار میروند و چون در چهارچوب کلی پیشرف ت پروژه نقش ندارند ،در این کتاب نیز
توضیح داده نشدهاند.
کل ساختار پیشرفت پریماورا در پایان مقدمه نمایش داده شده است .برای درک کامل ساختار باید دایما نمودار را همراه با مطالعه توضیحات مرور کنید .ممکن است نمودار در نگاه
اول بیش از اندازه پیچیده به نظر بیاید ،ولی قطعا با مطالعه توضیحات کتاب به تدریج برایتان روشنتر و سادهتر خواهد شد .در باال و سمت راست تمام صفحهها لینکی وجود دارد که
اگر روی آن کلیک کنید به صفحه نمودار باز خواهید گشت.
عناصر نمودار در دو ستون و شش ردیف مرتب شدهاند تا مفاهیمشان گویاتر باشد .ستون سمت چپ عناصر مربوط به پیشرفت واقعی و ستون سمت راست عناصر مربوط به پیشرفت
برنامهریزی شده را در خود جای داده است .هرکدام از ردیفها یکی از سطوح برنامه زمانبندی هستند؛ پروژه ،عناصر ساختار شکست کار ،فعالیتهاstep ،های فعالیتها،
تخصیصهای فعالیتها و expenseهای فعالیتها .به همین دلیل برخی از عناصر در ردیفهای مختلف تکرار شدهاند؛ به عنوان مثال Performance % Completeهم در ردیف
پروژه و عناصر ساختار شکست کار وجود دارد و هم در ردیف فعالیتها .برخی از فیلدها در ردیفهای مختلف به شکلهای متفاوتی محاسبه میشوند و این تکرار به روشن شدن این
مفاهیم کمک میکند.
برخی فیلدها مانند Units % Completeعالوه بر فعالیتها در ردیف های عناصر ساختار شکست کار نیز مقدار دارند ،در حالی که در نمودار فقط در ردیف فعالیتها ترسیم شدهاند.
این مسئله به این خاطر است که این گروه از فیلدها در روش های اصولی برای سنجش پیشرفت عناصر ساختار شکست کار استفاده نمیشوند و مقدار داشتن آنها در آن ردیفها برای
انجام محاسبات دیگر است و تاثیری در چهارچوب پیشرفت پروژه ندارد.
آخرین توصیه این است که همیشه سعی کنید از روشهای اصولی استفاده کنید .ممکن است راه های میانبر فراوانی وجود داشته باشد که واقعا هم شما را به مقصد برساند ،ولی
استفاده از میانبرها معموال خطرناک است .اگر در زمان برنامه ریزی اندکی بیشتر زمان و انرژی صرف کنید ،در زمان کنترل که به مراتب طوالنی است آسودهتر خواهید بود و مشکالت
کمتری خواهید داشت.
توضیح دیگری که ممکن است الزم باشد ،شیوه نگارش درصدها در این کتاب است .فرض کنید قصد داریم نسبت تعداد روزهای سپری شده پروژه به کل تعداد روزهای آن را بر
حسب درصد نشان دهیم .پروژه 0111روز است و تا کنون 311روز آن سپری شده است .بر این اساس میتوانیم بگوییم که 31درصد از زمان پروژه سپری شده است .بسیاری از
منابع این محاسبه را به این صورت نمایش میدهند:
Duration Percent Complete = Actual Duration / Planned Duration * 100 = 300 / 1000 * 100 = 30%
در حالی که این محاسبه در این کتاب اینگونه نمایش داده میشود:
Duration Percent Complete = Actual Duration / Planned Duration = 300 / 1000 = 30%
این شیوه اصولیتر است ،زیرا عددی مانند ٪31معادل با 1/3است و نه معادل با .31میتوان گفت که ٪31شیوه نمایش دیگری برای 1/3است و تفاوتی با آن ندارد.
Setting
A PV Schedule % Complete
EV Performance % Complete
PV Schedule % Complete
Setting
B
AS, AF 0 / 100
Manually Entered
50 / 50
EV PV
Physical % Complete
Custom % Complete
Activity
%
OD, RD Duration % Complete Complete Activity % Complete Performance % Complete
Type
Cost profile Schedule % Complete
Curves
AU, RU Units % Complete
setting
DD, BL
Step
Steps % Complete
Assignments
www.khorramirad.info 7 صفحه
نمودار ن
ساختار پیشرفت پریماورا
پیشرفت برنامهریزی شده را فیلد Schedule % Completeو پیشرفت واقعی را فیلد Performance % Completeارائه می کند .تمام فیلدهای پیشرفت دیگری که در پریماورا
وجود دارند برای خدمت رسانی به این دو فیلد یا فیلدهای دیگر هستند و هدف نهایی محاسبات به شمار نمیروند .به عنوان مثال فیلد Duration % Completeاز مجموعه
فیلدهایی است که در مسیر تعیین مقدار Performance % Completeقرار می گیرند و بهتر است که به خودی خود به کار نرود .شاید در شرایط خاص بتوانید از فیلدهایی مانند
Duration % Completeبرای کنترل پروژه استفاده کنید ،ولی بهتر است که همیشه هدف خود را Schedule % Completeو Performance % Completeقرار دهید.
پیشرفت واقعی در فیلد Performance % Completeنمایش داده میشود .تنظیمها و ورودیهای فراوانی بر مقدار این فیلد تاثیر میگذارند و شیوه محاسبه آن برای فعالیتها و
عناصر ساختار شکست کار نیز یکسان نیست؛ با این حال میتوان با صرف نظر کردن از دقت عملی ،مفهوم کلی آن را به صورت زیر به تصویر کشید:
Duration % Complete
Manual Values
50 / 50
Custom % Complete
مقدار این فیلد با یکی از 2حالت ممکن تعیین میشود .چهار حالت از این پنج حالت پیشرفت را به صورت مایلستونی مقدار میدهند .پیشرفت مایلستونی به پیشرفتهای غیر
پیوستهای گفته می شود که فقط دو یا چند مقدار مجاز دارند و در هر زمان فقط یکی از آنها محقق است .یک حالت غیر مایلستونی نیز برای پیشرفت واقعی وجود دارد ،حالتی که
مقدارش وابسته به فیلد دیگری با نام Activity % Completeمیشود .فیلد Activity % Completeخود برابر با یکی از سه نوع پیشرفتی است که برای هر فعالیت میتوان تعریف
کرد :پیشرفت زمانی ،پیشرفت کار و پیشرفت فیزیکی .پیشرفت فیزیکی نیز خود دو حالت دارد؛ در یک حالت مقدار آن بر اساس قضاوت کارشناسی تعیین شده ،به طور دستی در
برنامه وارد میشود و در حالت دیگر ،مقدار آن بر اساس مراحلی ) (stepsکه برای هر فعالیت تعریف شده است مشخص میشود.
نمودار صفحه قبل بسیار ساده شده است تا فقط مفهوم کلی را نشان دهد .ارتباطهای کامل و واقعی بین این عناصر در نمودار اصلی کتاب به تصویر کشیده شدهاند.
اصوال ارزیابی عملکرد در اکثر نقاط جهان با تحلیل ارزش کسب شده پیوند خورده است .نرمافزارهایی مانند پریماورا نیز با چنین رویکردی تنظیم شدهاند .شاخصی که در این سیستم
نشاندهنده عملکرد واقعی است ،ارزش کسب شده ) (Earned Valueنام دارد .شاخص عملکرد برنامهریزی شده نیز Planned Valueاست .در این کتاب این دو شاخص با
عبارتهای EVو PVخالصهسازی شدهاند .فیلدهای Schedule % Completeو Performance % Completeنمایش درصدی PVو EVهستند .برای درک بهتر مفاهیم،
پیش از شروع مباحث اصلی کتاب ،تحلیل ارزش کسب شده را نیز مرور خواهیم کرد ،زیرا درک عملکرد بسیاری از فیلدهای گفته شده صرفا با دانستن شیوه محاسبه EVو PV
امکانپذیراست.
پیشرفت برنامهریزی شده در فیلد Schedule % Completeقرار دارد .اگر به نمودار اصلی کتاب توجه کنید متوجه میشوید که محاسبه این مقدار تنظیمهای خاصی ندارد و با
شیوههای متفاوت نیز انجام نمیشود .تنها پیچیدگی آن که برخی کاربران را سردرگم میکند این است که مقدارش برای فعالیتها و برای عناصر ساختار شکست کار به دو شیوه
متفاوت محاسبه میشود.
در بین برخی کاربران تصور نادرستی وجود دارد ،گمان میکنند که Schedule % Completeپیشرفت برنامهریزی شده زمانی را ارائه میکند .این تصور اشتباه است و پیشرفت این
فیلد کامال وزنی محاسبه می شود .به طور کلی نیز به یاد داشته باشید که پیشرفت زمانی اصوال مفهومی نامناسب و بدو ن کاربرد است و اگر هم وجود داشته باشد ،صرفا در سطح
فعالیتها معنی میشود و بعد از ترکیب با عوامل دیگر در سطح عناصر ساختار شکست کار خودنمایی میکند و نه به تنهایی.
پیشرفت واقعی پیشرفت برنامهریزی شده هزینه برنامهریزی شده اولیه نام آیتم
}21% {=(40%*100$+15%*300$)/400$ }31% {=(50%*100$+25%*300$)/400$ }400$ {=100$+300$ عنصر ساختار شکست کار
40% 50% 100$ فعالیت 0
15% 25% 300$ فعالیت 2
هزینه برنامهریزی شده عنصر ساختار شکست کار برابر با مجموع هزینههای برنامهریزی شده فعالیتها است .پیشرفتهای آن نیز عمال میانگینهای وزنی پیشرفت فعالیتهای آن
است که در سلولهای مربوطه همراه با شیوه محاسبه نمایش داده شدهاند.
تمام مشخصات برنامه پس از شروع پروژه در حال تغییر هستند .به عنوان مثال هزینههای آن ممکن است افزایش یا کاهش پیدا کنند .مثال برنامهریزی اولیه این بوده است که فعالیتی
با 011واحد هزینه تکمیل شود ،ولی در عمل تکمیل آن 021واحد هزینه داشته است .برای اینکه تصویری از برنامهریزی اولیه وجود داشته باشد و در زمان اجرا با وضعیت واقعی
سنجیده شود ،مفهومی به نام خط مبنا ) (Baselineبه کار میرود .خط مبنا تصویری ثابت از وضعیت اولیه برنامه است که با بهروزرسانیهای برنامه ثابت میماند.
به هزینه خط مبنای هر آیتم Budget At Completion ،یا به طور خالصه BACگفته میشود .در مثال قبل BACفعالیت اول 011واحد BAC ،فعالیت دوم 311واحد و BAC
عنصر ساختار شکست کار برابر با مجموع BACهای آنها ،یعنی 411واحد بوده است.
مفهوم بعدی Planned Valueاست که به طور خالصه PVنامیده میشود .این مفهوم در پریماورا Planned Value Costنامیده میشود ،ولی در این کتاب با همان عنوان PVبه
آن اشاره خواهیم کرد .برای این مفهوم از عبارت Budgeted Cost of Work Scheduledیا به طور خالصه BCWSنیز استفاده میشود؛ برخی دیگر از نرمافزارها مانند پراجکت از
عنوان BCWSاستفاده میکنند .برای درک این مفهوم به جدول زیر توجه کنید:
روند محاسبه با حالت قبل که میانگینگیری وزنی بود تفاوت خاصی ندارد ،فقط این بار مقداری میانی نیز به کار بردهایم که همان PVاست .پیشرفت برنامهریزی شده فعالیت 0برابر
با 21درصد است ،در نتیجه «هزینه برنامهریزی شده برای کار برنامهریزی شده» این فعالیت برابر با حاصل ضرب این دو مقدار ،یعنی 21دالر خواهد بود .تا این زمان میبایست 21
دالر صرف فعالیت اول و 12دالر صرف فعالیت دوم شده باشد .بر این اساس تا کنون برای عنصر ساختار شکست کار چقدر باید هزینه کرده باشیم؟ پاسخ ساده است :مجموع
هزینههای برنامهریزی شده فعالیتهای زیرمجموعه آن ،که در این مثال 022دالر است .هزینه برنامهریزی شده برای کل این عنصر 411دالر است و تا کنون میبایست 022دالر از
آن مقدار را هزینه کرده باشیم ،بنابر این پیشرفت برنامهریزی شده آن برابر با حاصل تقسیم این دو مقدار ،یعنی حدودا 30درصد خواهد بود.
نکته ای وجود دارد که اصوال دلیل به وجود آمدن تحلیل ارزش کسب شده بوده است .در این مثال PVبرابر با 022دالر است .فرض کنید 021دالر در پروژه هزینه کردهایم .آیا از
برنامه جلوتر هستیم؟ فرض کنید وضعیت مطابق جدول بعد است.
AC پیشرفت واقعی PV پیشرفت برنامهریزی شده BAC نام آیتم
}150$ {=80$+70$ 21% 125$ 31% 400$ عنصر ساختار شکست کار
80$ 40% 50$ 50% 100$ فعالیت 0
70$ 15% 75$ 25% 300$ فعالیت 2
هزینه واقعی با عبارت ACکه مخفف Actual Costاست نمایش داده شده است .فعالیت 0تا کنون 41درصد پیشرفت کرده است و تا کنون برای آن 81دالر هزینه کردهایم.
فعالیت 2تا کنون 02درصد پیشرفت کرده است و برای آن 11دالر هزینه کردهایم .بنابر این هزینه واقعی عنصر ساختار شکست کار که برابر با جمع هزینههای واقعی
زیرمجموعههای آن خواهد بود ،برابر با 021دالر است .پیشرفت واقعی آن که با میانگینگیری وزنی به دست آمده 20درصد است .به جای 30درصد پیشرفت که برای اکنون
برنامهریزی شده است 20 ،درصد پیشرفت کردهایم ،یعنی از برنامه عقب هستیم ،ولی هزینه واقعی 021دالر و بیشتر از هزینه برنامهریزی شده ،یعنی 022دالر است.
پس اولین نکته این است که هزینه واقعی را نمیتوان با PVمقایسه کرد .برای اینکه امکان مقایسه فراهم شود ،مفهوم جدیدی با نام ارزش کسب شده ) (Earned Valueتعریف
میکنیم و به طور خالصه با EVنشان میدهیم .ارزش کسب شده هزینه برنامه ریزی شده کارهایی است که واقعا انجام دادهایم .اگر BACفعالیتی 011دالر باشد و 41درصد آن را
انجام داده باشیم ،کاری که کردهایم معادل با 41دالر ارزش ایجاد کرده است .در این مثال برای کسب ارزش 41دالری در فعالیت ،0عمال 81دالر هزینه کردهایم .ارزش کسب شده
در برخی منابع و نرمافزارها (مانند پراجکت) به جای EVبا عبارت BCWPکه مخفف Budgeted Cost for Work Performedاست نمایش داده میشود.
AC EV پیشرفت واقعی PV پیشرفت برنامهریزی شده BAC نام آیتم
150$ }85$ {=40$+45$ }21% {=85$/400$ 125$ 31% 400$ عنصر ساختار شکست کار
80$ }40$ {=40%*100$ 40% 50$ 50% 100$ فعالیت 0
70$ }45$ {=15%*300$ 15% 75$ 25% 300$ فعالیت 2
این بار پیشرفت برنامهریزی شده عنصر ساختار شکست کار را به جای میانگینگیری وزنی ،بر اساس ارزش کسب شده محاسبه کردهایم که همان نتیجه را دارد؛ یعنی عمال میتوانیم
ارزش کسب شده را متغیری واسطه برای محاسبه پیشرفت واقعی بدانیم .پیشرفت 41درصدی فعالیت اول که هزینه برنامهریزی شده اولیه آن 011دالر است 41 ،دالر خواهد بود.
فرقی ندارد که برای انجام این حجم از فعالیت اول چقدر هزینه کردهایم ،در هر حال به ازای هزینهای که کردهایم 41دالر ارزش کسب کردهایم .در فعالیت دوم 42دالر ارزش کسب
کردهایم و در نتیجه ارزش کسب شده عنصر ساختار شکست کار برابر با مجموع این دو ،یعنی 82دالر خواهد بود BAC .این عنصر 411دالر است ،در نتیجه وقتی از حداکثر ارزش
قابل کسب آن که 411دالر است 82دالر کسب کرده باشیم ،پیشرفت واقعی برابر با حاصل تقسیم آن دو ،یعنی حدودا 20درصد خواهد بود.
فرض میکنیم که پروژه محدود به همین یک عنصر ساختار شکست کار می شود .در این صورت در این مثال مشخصات زیر را خواهیم داشت:
با در اختیار داشتن این مقادیر انواع خروجیها را میتوان به دست آورد .به عنوان مثال میتوانیم نسبت ارزش کسب شده به هزینههای واقعی را محاسبه کنیم .ارزش کسب شده
نشان میدهد که برای انجام کارهایی که تا کنون انجام شده اند چه مقدار هزینه مناسب بوده است ،در نتیجه این شاخص مشخص میکند که هزینههای واقعی تا چه حد متناسب با
برنامهریزی اولیه بوده است .اگر این مقدار 0باشد ،یعنی هزینههای واقعی مناسب هستند و اگر کمتر از 0باشد ،یعنی ارزشی که کسب کردهایم کمتر از هزینه واقعی است و عمال
اضافه هزینه کردهایم و ممکن است در آینده دچار مشکل شویم (به عنوان مثال پروژه ضررده شود) .این شاخص CPIنامیده میشود و مخفف Cost Performance Indexاست.
در این مثال CPIمناسب نیست .در حال حاضر به اندازه 21درصد از هزینههایی که صرف کردهایم به ارزش کسب شده تبدیل شدهاند.
میتوانیم به جای نسبت این دو مقدار ،تفاوت آنها را محاسبه کنیم که ( CVمخفف )Cost Varianceنامیده میشود:
CVبرابر با -22دالر است؛ مقادیر منفی نامطلوب هستند و در این مثال نشان میدهد که تا کنون 22دالر ضرر کردهایم.
شاخصهای CPIو CVوضعیت عملکرد مالی را نشان میدهند .شاخصهای مشابهی برای ارزیابی وضعیت عملکرد زمانی نیز وجود دارد .به عنوان مثال میتوانیم نسبت ارزش کسب
شده را به PVبسنجیم .این کار عمال معادل با مقایسه پیشرفت واقعی و برنامهریزی شده است .شاخصی که به این ترتیب به وجود میآید ( SPIمخفف Schedule Performance
)Indexنامیده میشود:
به این معنی که کاری که تا کنون انجام دادهایم معادل با 28درصد کارهای برنامهریزی شده بوده است .اگر این مقدار برابر با 0باشد ،به معنی مطابقت اجرا و برنامهریزی و اگر
بزرگتر از 0باشد به معنی جلوتر بودن اجرا از برنامهریزی است.
یعنی در حال حاضر ارزش کسب شده به اندازه 41دالر کمتر از ارزشی است که تا کنون میبایست کسب کرده باشیم.
در تمام شاخصهای تحلیل ارزش کسب شده EV ،یا عنصری همجنس آن با هزینه واقعی و هزینه برنامهریزی شده مقایسه میشود و هیچگاه هزینه واقعی و برنامهریزی شده را
مستقیما با یکدیگر مقایسه نمیکنیم.
شاخصهای CV ،SPI ،CPIو SVاهمیت فراوانی دارند ،ولی برای درک مطالب این کتاب نیازی به آنها نخواهید داشت .آنچه نیاز دارید ،دو شاخص دیگر است که در ادامه گفته
میشود.
EVبه خودی خود پیشرفت واقعی را نشان میدهد ،ولی واحد آن مالی است و درک آن ساده نیست EV .در این مثال 82دالر است؛ 82دالر از 411دالر پروژه را کسب کردهایم ،در
نتیجه میتوانیم این دو عدد را بر هم تقسیم کنیم تا پیشرفت واقعی به درصد تبدیل شود .این شاخص معموال Performance % Completeنامیده میشود:
پیشرفت برنامهریزی شده همان PVاست که مانند EVواحد مالی دارد و میتوانیم با تقسیم آن بر ،BACمعادل درصدی آن را به دست آوریم .این شاخص
Schedule % Completeنامیده میشود:
دو فرمولی که برای Performance % Completeو Schedule % Completeگفته شد کمابیش استاندارد هستند و انتظار می رود که همواره برقرار باشند .این دو رابطه در
پریماورا در تمام ردیفهای آیتم های ساختار شکست کار برقرار هستند ،ولی متاسفانه شیوه محاسبه پریماورا به گونهای است که در شرایط خاص در ردیفهای فعالیتها برقرار
نیستند .اگر فعالیت هزینه مستقل از منبعی ) (expenseبا توزیع غیر یکنواخت داشته باشد Performance % Complete ،آن از رابطه گفته شده پیروی نخواهد کرد .اگر فعالیت
هزینه مستقل از منبع یا منبع هزینهداری با توزیع غیر یکنواخت داشته باشد Schedule % Complete ،آن نیز از رابطه گفته شده پیروی نخواهد کرد .با این حال نگران نباشید،
زیرا مقادیر خالصهسازی شده آنها در ردیفهای عناصر ساختار شکست کار همواره مطابق با رابطههای گفته شده هستند.
مقدار Schedule % Completeدر فعالیتها و خالصه فعالیتها به دو شیوه متفاوت محاسبه میشود .مقدار آن در ردیفهای فعالیتها صرفا بر اساس تاریخهای شروع و پایان خط
مبنا و Data Dateمحاسبه میشود .شکلهای زیر حالتهای مختلف این فیلد را نشان میدهد.
a
b
میله آبی رنگ زمانبندی کنونی فعالیت و میله زرد رنگ زمانبندی خط مبنای آن را نشان می دهد .همانطور که پیش از این نیز گفته شد ،محاسبه این مقدار پیشرفت هیچ ارتباطی
به زمانبندی کنونی ندارد و صرفا بر اساس زمانبندی خط مبنا و Data Dateانجام میشود؛ میله آبیرنگ صرفا برای تاکید بر بی اثر بودنش ترسیم شده است .خط عمودی قرمز
رنگ Data Dateرا نشان میدهد.
وقتی Data Dateقبل از شروع خط مبنای فعالیت باشد ،پیشرفت برنامه ریزی شده آن صفر خواهد بود (شکل سمت چپ) و وقتی بعد از پایان برنامهریزی شده آن باشد نیز پیشرفت
برنامهریزی شده 011درصد خواهد بود (شکل سمت راست) .وقتی Data Dateبعد از شروع خط مبنا و پیش از پایان خط مبنا باشد (شکل وسط) ،پیشرفت برنامهریزی شده فعالیت
برابر با حاصل تقسیم مدت زمان سپری شده (مقدار aدر شکل) بر کل مدت زمان (مقدار bدر شکل) خواهد بود.
رابطه حاکم بر Schedule % Completeفعالیتها در حالت میانه به صورت زیر نمایش داده میشود:
) ]Schedule % Complete = ( [Data Date] – [Basline Start] ) / ( [Baseline Finish] – [Baseline Start (فقط برای ردیفهای فعالیتها)
که البته اگر مفهوم آن که در شکلهای صفحه قبل نمایش داده شده بود را در ذهن داشته باشید بسیار مفیدتر از رابطه است.
بسیار خوب ،شیوه محاسبه Schedule % Completeفعالیتها گفته شد .جالب است بدانید که مقدار پیشرفت عناصر ساختار شکست کار بر این اساس محاسبه نمیشوند .در واقع
میتوانید فرض کنید که Schedule % Completeفعالیتها در هیچ محاسبه دیگری وارد نمیشوند.
آیا رابطهای که قبال در مورد Schedule % Completeگفته شده بود را به یاد دارید؟ رابطه اینگونه است:
اگر توزیع هزینههای فعالیت یکنواخت باشد ،این رابطه نیز برقرار خواهد بود ،ولی اگر توزیع یکنواخت نباشد ،مقدار Schedule % Completeپریماورا در ردیفهای فعالیتها مطابق
با رابطه استاندارد نخواهد بود .برای درک این مفهوم ،فعالیتی 4روزه را در نظر بگیرید که هزینهها و زمانبندی خط مبنای آنها مطابق شکلهای زیر باشد:
160$
80$ 20$ 75$ 75$ 75$ 75$
40$
در شکلهای قبل ،میله زرد رنگ زمانبندی خط مبنای فعالیت را نشان میدهد .میلههای آبیرنگی که روی آن ترسیم شده است ،هزینه برنامهریزی شده آن در روزهای مختلف است.
مدت زمان خط مبنای این فعالیت چهار روز است و به همین خاطر چهار میله عمودی روی آن قرار دارد .مقدار هزینه هر روز نیز در میله عمودی نوشته شده است.
توزیع هزینه در شکل سمت راست یکنواخت است .برای هر روز 12دالر برنامهریزی شده است که مجموعا برابر با 311دالر خواهد بود .توزیع هزینه در شکل سمت چپ یکنواخت
نیست و هزینه برنامهریزی شده به تدریج کاهش پیدا میکند ،ولی مجموع آن همچنان 311دالر است .هزینه های این فعالیت بر اساس هزینه تعریف شده برای منابع ،از طریق
expenseها (هزینههای مستقل از منبع) یا ترکیبی از این دو گروه عامل به وجود آمده است.
نکته مهم این است که در حالت یکنواخت Schedule % Completeبرابر با PV / BACاست ،یعنی رابطه استاندارد بین آنها برقرار است .با این حالت در حالت غیر یکنواخت
چنین رابطهای برقرار نیست Schedule % Complete .همچنان بر اساس زمانها و بدون توجه به توزیع هزینه محاسبه میشود Data Date :نیمی از زمان خط مبنای فعالیت را
سپری کرده است و در نتیجه Schedule % Completeبرابر با 21درصد شده است .با این حال PV / BACدر این حالت 81درصد است ،زیرا قسمت عمده هزینهها برای ابتدای
کار برنامهریزی شده بود .اصوال انتظار میرود که در این حالت Schedule % Completeنیز برابر با 81درصد باشد ،ولی در هر حال پریماورا اینگونه رفتار نمیکند.
با وجود آن چه گفته شد ،جای نگرانی نیست ،زیرا برقرار نبودن رابطه استاندارد در سطح فعالیتها به عناصر ساختار شکست کار منتقل نمیشود و Schedule % Completeدر آن
ردیفها همواره مقدار مناسبی دارد.
شیوه محاسبه Schedule % Completeدر ردیفهای عناصر ساختار شکست کار به این ترتیب است :مقدار PVهر Expenseو هر تخصیص بر اساس شیوه توزیع هزینههایشان و
تا زمان Data Dateمشخص میشود .این PVها جمع میشوند تا PVفعالیت مشخص شود PV .فعالیتها جمع میشوند و PVعناصر ساختار شکست کار مشخص میشود .مقدار
Schedule % Completeعناصر ساختار شکست کار بر اساس رابطه استاندارد PV / BACمحاسبه میشود.
روند محاسبه را با کمک جدول زیر مرور خواهیم کرد .فعالیتها در خط مبنا همزمان آغاز میشوند ،هرکدام چهار روز مدت خط مبنا دارند و Data Dateدر پایان روز دوم قرار دارد.
}270$ {=70$+200$ }68% {=270$/400$ }400$ {=100$+300$ عنصر ساختار شکست کار
} 30$ {=20$+10$روز اول 21دالر ،سایر روزها 01دالر - 50$ expense
هر فعالیت تعدادی تخصیص و expenseدارد و توزیع هزینههای هریک از آنها نیز در ستون آخر شرح داده شده است PV .هرکدام از آنها بر اساس توضیحات داده شده محاسبه و
در سلول PVهمان ردیف وارد شده است .به عنوان مثال برای تخصیص دوم فعالیت 0توضیح داده شده است که کل مبلغ آن برای روز اول برنامهریزی شده است ،در نتیجه میزان
PVآن در پایان روز دوم برابر با کل مبلغ آن ،یعنی 31دالر خواهد بود .مقدار PVفعالیتها و عنصر ساختار شکست کار با ترکیب PVهای زیرمجموعههایشان به دست آمده است.
مقدار Schedule % Completeفعالیتها به شکلی که پیش از این توضیح داده شد محاسبه میشود Data Date .دو روز از چهار روز خط مبنای آنها را گذرانده است و در نتیجه
مقدار 21درصد خواهد بود .ولی مقدار Schedule % Completeبرای عنصر ساختار شکست کار بر اساس رابطه PV / BACمحاسبه میشود که در این مثال حدودا برابر با 28
درصد است.
با توجه به فرآیند محاسبه پیشرفت برنامهریزی شده مشخص میشود که این محاسبه بر خالف محاسبه پیشرفت واقعی ،تابع هیچ تنظیمی نیست و صرفا به یک روش محاسبه
میشود .تنها مشخصاتی از برنامه که در مقدار پیشرفت برنامهریزی شده تاثیر میگذارند از این قرارند:
رایجترین سوالی که در مورد پیشرفتهای برنامهریزی شده میشود چنین چیزی است:
«برنامهای با فالن مشخصات دارم ،فعالیتهای آن Schedule % Completeهای مختلفی دارند که همگی منطقی هستند ،ولی مقدار Schedule % Completeتمام عناصر
ساختار شکست کار صفر است ،حتی با وجود اینکه Schedule % Completeبسیاری از فعالیتهای زیرمجموعه آنها بزرگتر از صفر است؛ مشکل چیست؟»
با دانستن فرآیند محاسبه Schedule % Completeباید بتوانید به سادگی به چنین سوالی پاسخ دهید .مقدار Schedule % Completeعناصر ساختار شکست کار با رابطه
PV / BACبه دست میآید و در نتیجه اگر فعالیتها هزینه نداشته باشند Schedule % Complete ،تمام عناصر ساختار شکست کار همواره صفر خواهد بود.
هماکنون یک بار نمودار اصلی و نمودار ساده شده را مرور کنید تا بعد از آن فرآیند را قدم به قدم بررسی کنیم.
در هر دوره کنترلی تعدادی از دادههای عملکرد واقعی در برنامه ثبت میشوند و ورود این دادهها منجر به مشخص شدن پیشرفت فعالیتها میشود .فعالیتهای مختلف از نظر نوع
پیشرفت یکسان نیستند؛ به عنوان مثال معموال برای ساخت یک دیوار پیشرفتی پیوسته در نظر میگیرند که از صفر تا صد متغیر است .اگر دیوار 01متر طول داشته باشد و دو و نیم
متر آن ساخته شده باشد ،پیشرفت واقعی آن را 22درصد ثبت میکنند .برخی دیگر از فعالیتها پیشرفتهای غیر پیوسته دارند که اصطالحا مایلستونی نامیده میشود .به عنوان
مثال فعالیتهای طراحی اینگونه هستند .ممکن است پیشرفت های در نظر گرفته شده برای یک فعالیت طراحی اینگونه باشد 21 :درصد برای ارائه طرح 22 ،درصد برای تایید طرح،
02درصد برای تصویب آن .به این ترتیب پیشرفت فعالیت فقط یکی از مقادیر صفر 82 ،21 ،و 011خواهد بود .هرکدام از پیشرفتهای پیوسته و مایلستونی را هم به شکلهای
مختلف میتوان پیادهسازی کرد؛ به عنوان مثال برخی از پیشرفتهای پیوسته بر اساس زمان و برخی دیگر بر اساس کار محاسبه میشوند.
هر فعالیت سه نوع پیشرفت دارد که هر سه نوع پیشرفت نیز همواره فعال هستند و مقدار دارند:
ممکن است هریک از این سه نوع پیشرفت برای برخی از فعالیتها مناسب باشند و نتوان تمام فعالیتهای یک برنامه را با یکی از این سه پیادهسازی کرد .راه حل پریماورا این است
که فیلدی با نام % Complete Typeبرای فعالیتها دارد که می توان نوع پیشرفت فعالیت را در آن مشخص کرد .فیلد دیگری با نام Activity % Completeنیز وجود دارد که بر
اساس ،% Complete Typeمقدار یکی از سه نوع پیشرفت هر فعالیت را در خود جای میدهد .به این ترتیب به سادگی میتوانید نوع پیشرفت مناسب هر فعالیت را در
% Complete Typeمشخص کنید و بعد از آن پیشرفت تمام فعالیتها را از فیلدی یکسان ،که همان Activity % Completeاست دریافت کنید.
Activity % Complete % Complete Type Physical % Complete Units % Complete Duration % Complete نام
پس اولین قدم این است که عملکرد Activity % Completeو نقش آن را در سادهسازی محاسبات بدانید .این فیلد صرفا انعکاسی انتخابی از فیلدهای سهگانه پیشرفت فعالیت است.
بهتر است هیچگاه مستقیما از فیلدهای سهگانه پیشرفت فعالیت استفاده نکنید ،بلکه % Complete Typeرا به خوبی تنظیم کنید و پیشرفت فعالیتها را صرفا از
Activity % Completeدریافت کنید.
در ادامه شیوه محاسبه هریک از سه فیلد پیشرفت فعالیت را بررسی خواهیم کرد.
مقدار آن نیز صرفا بین صفر و 011متغیر است .اگر به عنوان مثال Remaining Durationبزرگتر از Original Durationباشد ،نتیجه رابطه باال مقداری منفی خواهد بود ،ولی در
این موارد مقدار صفر نمایش داده خواهد شد.
شیوه محاسبه این فیلد با انتظار بسیاری از افراد تفاوت دارد .اکثرا انتظار دارند که پیشرفت مدت زمان با رابطه زیر محاسبه شود:
) ][Actual Duration] / ( [Actual Duration] + [Remaining Duration (این رابطه در پریماورا استفاده نمیشود)
در حالی که چنین رابطهای در پریماورا به کار نمیرود و باید مراقب باشید که دچار سوتفاهم نشوید .برای نمونه مدت زمان فعالیتی 01روز بوده است 21 .روز کار کرده است و برآورد
میکنیم که 9روز دیگر تمام شود Duration % Complete .آن چقدر است؟ مقدار صحیح 01درصد است:
در حالی که طبق رابطه شهودی پیشرفت زمانی فعالیت برابر با حاصل تقسیم 21بر 29و برابر با 29درصد خواهد بود.
اگر به هر دلیل مایل باشید که از رابطه شهودی برای محاسبه پیشرفت زمانی استفاده کنید ،راه حل این است که به جای Duration % Completeاز Physical % Complete
استفاده کنید و فرمول مناسبی در Global Changeوارد کنید تا مقدار پیشرفت زمانی شهودی را به Physical % Completeبدهد .در قسمتهای بعدی کتاب با این مبحث
بیشتر آشنا خواهید شد.
فیلد Duration % Completeعالوه بر فعالیتها در ردیفهای خالصه فعالیتها نیز م قدار دارد ،ولی اگر قصد دارید اصولی پیش بروید ،نباید هیچ استفادهای از آن مقادیر بکنید .با
ادامه این بخش از کتاب خواهید آموخت که پیشرفت فعالیتها را به چه ترتیبی باید به عناصر ساختار شکست کار انتقال داد.
فیلد Units % Completeپیشرفت کارهای فعالیت را نشان میدهد و در اکثر مواقع مناسبترین گزینه برای محاسبه پیشرفت است.
هرگاه منبعها و expenseهایی به فعالیت اختصاص دهید ،تعدادی Unitبه وجود میآید که نشاندهنده میزان کارکرد آنها است .فیلد Units % Completeبا رابطهای کامال
شهودی و به شکل زیر محاسبه میشود:
مقدار Actual Unitsهر فعالیت برابر با مجموع Actual Unitهای تخصیصها و expenseهای زیرمجموعه آن و مقدار Remaining Unitsآن نیز برابر با مجموع
Remaining Unitهای زیرمجموعههای آن است.
مقدار این فیلد نیز مانند Duration % Completeبرای ردیفهای عناصر ساختار شکست کار نمایش داده میشود ،ولی بهتر است که از آن برای عناصر ساختار شکست کار استفاده
نکنید.
پیش فرض این است که پیشرفت فیزیکی دستی و بر اساس قضاوت کارشناسی وارد شود ،ولی اگر مایل باشید میتوانید از Stepها نیز استفاده کنید .در این حالت باید گزینه مربوطه
را فعال کنید تا محاسبه پیشرفت فیزیکی بر اساس Stepها انجام شود .بعد از آن هر فعالیتی که Stepداشته باشد بر اساس Stepهایش پیشرفت فیزیکی میگیرد و نمیتوانید مقدار
آن را به طور دستی وارد کنید .اگر فعالیتی Stepنداشته باشد ،پیشرفت فیزیکی آن به طور دستی دریافت خواهد شد.
برای مشخص کردن تنظیم گفته شده به پنجره Projectsبروید ،روی پروژه مورد نظر خود کلیک کنید و در فرم ( Project Detailsفرم پایین صفحه) زبانه Calculationsرا باز
کنید .گزینه Activity percent complete based on activity stepsرا فعال کنید تا پیشرفت فیزیکی بر اساس Stepها محاسبه شود.
اگر زبانه Calculationsوجود ندارد ،روی یکی از زبانهها کلیک راست کرده ،از منویی که به این ترتیب باز میشود Customize Project Detailsرا انتخاب کنید .با این کار کادر
محاوره انتخاب زبانهها باز میشود.
کال 04زبانه برای مشخصات پروژه وجود دارد ،ولی به طور پیشفرض تمام آنها نمایش داده نشدهاند .آیتمهایی که در لیست سمت چپ هستند مخفی و آیتمهایی که در لیست
کلیک کنید تا تمام آنها به سمت سمت راست منتقل شوند .روی OKکلیک کنید تا به صفحه اصلی سمت راست هستند در حال نمایش میباشند .میتوانید روی دکمه
بازگردید .هماکنون زبانه Calculationsوجود دارد و میتوانید مطابق آنچه گفته شد تنظیم را وارد کنید.
اگر کال فرم پایین صفحه وجود ندارد ،از منوها View| Show on bottom| Project detailsرا اجرا کنید تا فرم باز شود.
همانطور که دیدید این تنظیم در سطح پروژه مشخص میشود و در سطوح ساختار شکست کار و فعالیتها قابل تغییر نیست؛ به عبارت دیگر یا کل پروژه از Stepها استفاده میکند
یا نمیکند .البته این محدودیت مشکل خاصی ایجاد نمیکند ،زیاد اگر این گزینه را فعال کنید و برخی فعالیتها Stepنداشته باشند ،میتوانید پیشرفت فیزیکی آنها را مانند قبل به
صورت دستی وارد کنید .اگر هم % Complete Typeفعالیتی Physicalنباشد ،مقدار پیشرفت فیزیکی تاثیری در محاسبه عملکرد نخواهد داشت.
وقتی Stepها را تعریف میکنید ،وزن آنها نیز مشخص میشود .بعد از آن هرگاه یک Stepتکمیل شود ،گزینه Completedآن را فعال میکنید و پیشرفت فیزیکی فعالیت بر
اساس وزن آن Stepمشخص میشود .البته میتوانید پیشرفتی پیوسته و کمتر از 011درصد نیز به Stepها بدهید ،ولی این کار رایج نیست.
وزنها به طور نسبی در ستون Step Weightوارد میشوند و ستون Step Weight Percentهمان وزنها را در مقیاس 011نشان میدهد .اگر قصد دارید پیشرفتها را صفر یا
صد وارد کنید ،فیلد Completedکفایت میکند ،ولی در موارد خاص میتوانید پیشرفتها را به طور پیوسته در Step % Completeنیز وارد کنید.
Step % Complete Step Weight % Physical % Complete BAC نام آیتم
فیلد Physical % Completeدو تفاوت عمده با Duration % Completeو Units % Completeدارد .تفاوت اول در این است که در ردیفهای عناصر ساختار شکست کار
مقدار ندارد ،زیرا محاسبه این نوع مقادیر وابسته به نوعی میانگینگیری وزنی است و وزنی که برای این منظور به کار میرود نیز باید متناسب با ماهیت فیلد باشد ،در حالی که این
فیلد بر اساس قضاوت کارشناسی شکل میگیرد و در نتیجه نمیتوان ماهیت کمی خاصی به تناظر آن در نظر گرفت.
تفاوت دوم این است که اگر Stepها را فعال نکرده باشید ،این فیلد آماده است که مقادیر پیشرفت را به طور دستی در آن وارد کنید .به این خاطر میتوانید به راحتی فرمولی در
Global Changeوارد کنید که مقدار پیشرفت فیزیکی را به شکلی که مایل هستید محاسبه کرده ،در آن وارد کند .به این ترتیب اگر ،Duration % Complete
Units % Completeو پیشرفت فیزیکی مبتنی بر Stepها هیچکدام مناسب کارتان باشند و در عین حال شیوه محاسبه پیشرفتی در نظر داشته باشید که قابل پیادهسازی با
فرمولهای Global Changeباشد ،بهتر راه پیادهسازی آن در Physical % Completeخواهد بود.
تا این مرحله متوجه شدید که Activity % Completeچگونه به دست میآید .مرحله بعد این است که به سراغ ارزش کسب شده و Performance % Completeبرویم.
Performance % Completeبرای فعالیتهای هر عنصر ساختار شکست کار به یکی از شش حالت زیر قابل محاسبه است:
دو روش اول پیوسته و چهار روش آخر مایلستونی هستند .دو روش اول بر اساس پیشرفت فعالیتها ،روش سوم مستقل از پیشرفت فعالیتها و سه روش آخر صرفا بر اساس تاریخ
شروع و پایان واقعی فعالیتها محاسبه میشود .همانطور که میبینید شیوه محاسبه تنوع بسیار زیادی دارد .در ادامه با تک تک روشها آشنا خواهید شد.
تنظیم گفته شده در سطح عناصر ساختار شکست کار انجام میشود و نمیتوان آن را برای تک تک فعالیتها مشخص کرد .بنابراین باید در زمان خرد کردن ساختار شکست کار به
این مسئله نیز توجه داشته باشید که Performance % Completeفعالیتهایی که همگروه میشوند یکسان محاسبه خواهد شد.
برای مشخص کردن این تنظیم به پنجره WBSبروید ،روی عنصر ساختار شکست مورد نظر خود کلیک کنید و در فرم WBS Detailsکه پایین صفحه قرار دارد زبانه
Earned Valueرا انتخاب کنید.
انواع شیوههای محاسبه Performance % Completeدر سمت چپ زبانه قابل انتخاب هستند.
در این حالت Performance % Completeفعالیتها برابر با Activity % Completeمیشود EV ،فعالیتها بر این اساس محاسبه میشودEV ،ها با هم ترکیب میشوند و EV
عناصر ساختار شکست کار را پدید میآورند ،سپس Performance % Completeعناصر ساختار شکست کار با رابطه EV / BACبه دست میآید.
برای نمونه این نوع محاسبه پیشرفت در جدول زیر نمایش داده شده است.
}240$ {=50$+90$+100$ }30% {=240$/800$ - 800$ عنصر ساختار شکست کار
160$
80$ 20$ 75$ 75$ 75$ 75$
40$
در این مثال زمانبندی کنونی فعالیتها مطابق با خط مبنا است .نوار زردرنگ خط مبنا را نشان میدهد .میله آبی Actual Durationو میله سبزرنگ Remaining Duration
است .خط چین قرمز عمودی نیز Data Dateاست .تنها تفاوت دو فعالیت در توزیع هزینههای آنها است که در میلههای عمودی نمایش داده شده است.
مقدار PVاین دو فعالیت به خاطر تفاوت توزیع هزینههایشان یکسان نیست .در حالت سمت چپ PVبرابر با 241دالر و در حالت سمت راست برابر با 021دالر است .اگر پیشرفت
این فعالیت بر اساس زمان محاسبه شود ،عمال Performance % Completeبرابر با 21درصد میشود و در نتیجه EVبرابر با 21درصد ،BACیعنی 021دالر خواهد بود .به
عبارت دیگر تفاوت توزیع هزینهها تاثیری در EVو Performance % Completeنخواهد داشت.
این شیوه محاسبه گاهی مناسب و گاهی نامناسب است .اگر همین فعالیت به جای Duration % Completeبا Units % Completeمحاسبه شود ،در دو حالت مثال قبل EVها و
در نتیجه پیشرفت های واقعی متفاوتی خواهد داشت .گاهی به دالیل بسیار خاص الزم است که به جای Units % Completeاز دو حالت دیگر استفاده کنید ،ولی باز هم مایل
هستید که شیوه توزیع هزینهها در EVمد نظر باشند .در این حالت میتوانید گزینه Use resource curves / future period bucketsرا برای عنصر ساختار شکست کار آنها
فعال کنید .در این حالت عمال برای محاسبه Performance % Completeبه جای Activity % Completeاز Units % Completeاستفاده خواهد شد.
EV Performance % Complete Units % Complete Activity % Complete BAC نام آیتم
}255$ {=40$+135$+80$ }32% {=255$/800$ - 800$ عنصر ساختار شکست کار
در این حالت Performance % Completeفعالیتها بدون توجه به Activity % Completeو صرفا بر اساس وجود شروع واقعی و پایان واقعی محاسبه میشود:
گزینه :0/100وقتی فعالیت شروع شده باشد ،پیشرفت آن صفر درصد خواهد بود و وقتی پایان یافته باشد پیشرفت آن ناگهان 011درصد خواهد شد.
گزینه :50/50وقتی فعالیت شروع شده باشد ،پیشرفت آن بالفاصله 21درصد خواهد بود و وقتی پایان یافته باشد پیشرفت آن ناگهان 011درصد خواهد شد.
گزینه :Custom % Completeدر مقابل این گزینه کادری وجود دارد که می توانید درصد دلخواه خود را در آن وارد کنید .وقتی فعالیت شروع شود پیشرفتی که وارد کردهاید
را میگیرد و وقتی پایان یابد پیشرفتش 011درصد خواهد شد.
فراموش نکنید که تمام این موارد در مورد مقدار فیلد Performance % Completeفعالیتها است .فعالیتی شروع شده به حساب میآید که گزینه شروع واقعی آن را فعال کرده
باشید .فعالیتی پایان یافته به حساب میآید که گزینه پایان واقعی آن را فعال کرده باشید .این گزینهها در زبانه Statusفرم Activity Detailsقرار دارند.
Performance % Completeفعالیتها به ترتیبی که گفته شد مقدار میگیرد .بعد از آن EVفعالیتها با رابطه EV = BAC * Performance % Completeمشخص شده ،با
هم جمع میشوند و EVعناصر ساختار شکست کار را شکل میدهند .در پایان Performance % Completeعناصر ساختار شکست کار بر اساس مقدار EVآنها و با رابطه
Performance % Complete = EV / BACبه دست میآیند.
جدول زیر محاسبات این روش را با قاعده اختصاصی شده 20/80نشان میدهد:
}160$ {=100$+60$+0$ }20% {=160$/800$ - 800$ عنصر ساختار شکست کار
این شیوه محاسبه زمانی به کار میرود که عملکرد فعالیتها معیار مناسبی برای تعیین پیشرفت عنصر ساختار شکست کار و حتی خودشان نباشد.
}600$ {=75%*800$ })75% {=(1+2)/(1+1+2 - 800$ عنصر ساختار شکست کار
فرآیند محاسبه پیشرفت واقعی طوالنی بود ،در نتیجه یک بار دیگر آن را به طور خالصه مرور خواهیم کرد .در ا ین مرحله باید نمودار اصلی کتاب برایتان کامال خوانا و درکشدنی
باشد.
ابتدا سه نوع پیشرفت هر فعالیت ،یعنی Units % Complete ،Duration % Completeو Physical % Completeبر اساس اطالعات واقعی مقدار میگیرند.
Physical % Completeبه دو شیوه مقدار میگیرد )0 :مقدار ی که دستی و بر اساس قضاوت کارشناسی وارد میشود و )2بر اساس مقداری که از Stepهای فعالیت نتیجه
میشود.
نوع پیشرفت مناسب برای هر فعالیت به تفکیک در فیلد % Complete Typeمشخص می شود و مقدار پیشرفت بر این اساس از یکی از سه نوع فیلد پیشرفت فعالیت خوانده شده،
در فیلد Activity % Completeقرار میگیرد .به این ترتیب مستقل از اینکه طبیعت فعالیتها چیست ،میدانیم که پیشرفت تمام آنها از طریق Activity % Completeقابل
دریافت است.
در مرحله بعد Performance % Completeمحاسبه میشود .این مقدار به شیوههای مختلفی قابل محاسبه است .یک شیوه محاسبه بر اساس Activity % Completeاست .در
این حالت مقدار این دو فیلد برابر خواهد بود ،ارزشهای کسب شده فعالیت ها بر این اساس محاسبه شده ،رو به باال جمع زده میشوند و با تقسیم آنها بر BACمقدار
Performance % Completeعناصر ساختار شکست کار مشخص میشود .یک حالت دیگر این است که پیشرفتها پلهای به صورت 50/50 ،0/100یا ) x/(100-xمحاسبه شوند
(مقدار xرا کاربر مشخص میکند) .در این حالت پیشرفت فعالیتها در Performance % Completeتاثیر نمیگذارد و صرفا شروع شدن و پایان یافتن آنها بر شکل گرفتن EVو
Performance % Completeتاثیر دارد .مقادیر ارزش کسب شده رو به باال جمع زده میشوند و EVو Performance % Completeعناصر ساختار شکست کار را میسازند.
آخرین شیوه محاسبه WBS Milestonesاست .در این حالت Performance % Completeو EVعنصر ساختار شکست کار و تمام فعالیتهای زیرمجموعه آن بر اساس
مایلستون هایی که برای عنصر ساختار شکست کار تعریف شده است و عملکردی مشابه Stepهای فعالیتها دارند مشخص میشود .توجه داشته باشید آنچه در این قسمت
مایلستون نامیده میشود با مایلستونهای زمانبندی که مانند فعالیتها ساخته شده و در برنامه دیده میشوند نیستند؛ مایلستونهای پیشرفت هستند که برای عناصر ساختار
شکست کار تعریف میشوند و آیتم جداگانهای نیز در برنامه ندارند.
اگر در برنامه هزینه تعریف نشده باشد ،محاسبات تا مرحله Activity % Completeپیش میروند ،ولی محاسبه Performance % Completeعمال مختل میشود.
مسئله مهمی که قطعا بر اساس توضیحات متوجه شدهاید ،این است که محاسبه پیشرفت برنامهریزی شده بر خالف پیشرفت واقعی انعطافپذیری چندانی ندارد .این کمبود در عمل
مشکالتی به وجود می آورد .به عنوان مثال فرض کنید برنامه را طوری تنظیم کردهایم که تمام پیشرفتهای واقعی به صورت 0/100محاسبه شوند .در این حالت پیشرفت برنامهریزی
شده بر خالف پیشرفت واقعی به صورت تدریجی مقدار می گیرد و اگر به لحاظ زمانی کامال منطبق بر برنامه پیش برویم ،در مقطعی که پیشرفت برنامهریزی شده فعالیتی 92درصد
باشد ،پیشرفت واقعی آن همچنان صفر خواهد بود (به خاطر تنظیم ،)0/100یعنی عمال انحرافی در برنامه گزارش میشود و باعث میشود که به طور کاذب گمان کنیم که کمبودی
در پروژه وجود دارد و باید به فکر چاره باشیم .به همین خاطر است که در نرمافزارهای دیگری مانند SAP PSتنظیمهای پیشرفت برنامهریزی شده نیز به اندازه پیشرفت واقعی
متنوع و انعطافپذیر هستند تا بتوان الگوهای مشابهی را بر پیشرفتهای واقعی و برنامهریزی شده حاکم ساخت.
کمبودی که در مورد مطابقت پیشرفتهای برنامهریزی شده و واقعی پریماورا گفته شد در شرایط عادی ،یعنی زمانی که چند هزار فعالیت وجود دارد که به شکلهای نامنظم در
زمانهای مختلف توزیع شدهاند تاثیر چندانی ندارد .در این حالت انحراف کاذبی که در برنامه گزارش میشود احتماال کمتر از یک دهم درصد خواهد بود.
اگر تعداد فعالیتهای برنامه کم باشد (مثال کمتر از 011عدد) ،باید کامال مراقب این انحراف کاذب باشید.
همیشه میتوانید به جای استفاده از روشهای پیچیده محاسبه پیشرفت ،روشهای سادهتر را به کار ببرید و در عوض ترکیب فعالیتها را پیچیده کنید .به عنوان مثال در محاسبه
پیشرفت برنامهریزی شده فقط مقادیر زمانی و الگوی توزیع هزینه مبنا قرار میگیرد ،در نتیجه برای مطابق کردن پیشرفت برنامهریزی و واقعی میتوانید شکست و ترکیب فعالیتها را
به شکلی بسازید که بر اساس همان الگو مقدار بگیرند .به عنوان مثال Stepها در پیشرفت برنامهریزی شده تاثیر نمیگذارند .برای رفع این مشکل میتوانید فعالیتی که چند Step
دارد را به یک عنصر ساختار شکست کار تبدیل کنید و Stepهای آن را در قالب فعالیتهایی با توزیع هزینه یکنواخت یا متمرکز در انتها پیادهسازی کنید .در این حالت میتوانید
الگوی یکسانی برای پیشرفتهای برنامهریزی شده و واقعی بسازید ،هرچند که روی دیگر این سکه افزایش شدید تعداد آیتمهای برنامه است.