Rúbrica da proba da fase oposición – A (tema)

Tema 25: A música como expresión cultural dos pobos. A música étnica. O folclore e as súas aplicacións didácticas. Selección de
fragmentos musicais para o alumnado de Educación Primaria.

Corpo: Especialidade: Tribunal Nº: Data: Hora:

Nome e apelidos do P V1 V2 V3 V4
membro do tribunal:
Nome e apelidos do/a DNI do/a
opositor/a: opositor/a:

1.INTRODUCIÓN 0,5
A música como forma de expresión cultural dunha sociedade, dun pobo. Contexto cultural
A música como expresión e creación
Indice

2. A MÚSICA COMO EXPRESIÓN CULTURAL DOS POBOS 1,25

Definición de cultura (como modos de vida e costumes de determinadas persoas que viven nun lugar).
Presente en todas as culturas. Función identitaria.

Elementos: ritmo, melodía, harmonía, forma e texto

Estilos: monofónico, homofónico, polifónico, inmelódico e heterofónico.
Organoloxía, sistema musicais (escalas) e socioloxía
Folclore como punto de partida para iniciar o proceso de educación musical (Orff, Kodály)

3. A MÚSICA ÉTNICA 3,25

Etnoloxía e etnomusicoloxía. Definición (Bartok, Kodály, Curts Sachs, Hornsbostel...)

Principais escolas de etnomusicoloxía (Norteamericana e Alemana)

Características folclore: tradicional, anónimo, variantes, funcionalidade, oral, identidade cultural …

Pobos primitivos: percusión, imitación, frautas, trompetas, liras …
Exipto: notación propia. Crótalos, tambores, harpa, cítara …
China: 12 lü, escala pentáfona e despois heptáfona. Gong e cheng Xapón: koto…
Israel: trompeta, harpa, sen sistema de notación propia India: pentáfona, tambores, bina …
Mesopotamia: frautas, óboes… Siria: cítara …
Grecia : tetracordos, modos descendentes, aulós, notación alfabética Roma: frautas, trompetas …
Canto Gregoriano: 8 modos, ritmo libre, monódico, en latín, neumas ….
Idade media: xograres …
Ata o romanticismo: perfeccionamento instrumentos …
Idade contemporánea: mov. vangardas Actualidade: Mass – media, Internet, avances tecn.
Puntos comúns música étnica e educación musical. (Interés polas tradicións, contexto social e comunidades
e función socio-afectiva da música)

4. O FOLCLORE E AS SÚAS APLICACIÓNS DIDÁCTICAS 3

Definición de folclore
Folclore en España: 1º nacionalismo (Sarasate) 2º nacionalismo (Falla)
Métodoloxía: traballo de campo e transcricións
Andalucía e Murcia: soleá, seguidilla, fandango e saeta. Guitarra e castañollas. Sevillanas, tango, tiento,
alegrías …
Aragón, Navarra e Rioxa: xota. Laúde, bandurra, chicotén e txun – txun (Navarra)
Cataluña e Baleares: sardana, contrapás, bolero, fandando, cuatre, Ball de Bot, mateixa, copeo. Flabiol,
tenora. Xerimía, ximbomba…
Castelas e Extremadura: villancicos, seguidillas,charrada, perantón, ronda. Berce. Dulzaina, chirimía,
 Rúbrica da proba da fase oposición – A (tema)

tambor, almirez. Danza paus.

Asturias, Santander e P. Basco: montañesas, aurresku, corri- corri e pericote. Txistu e chifla. 5/8 Zortzico
Canarias: folías, seguidilla, isa, arrorró, sorongo. Timple,
Valencia: folíes, albaes, xota. Dulzaina e tamboril
Madrid: “ruedas”.
Galicia: Cancioneiros Bal y Gay, C. Casto Sampedro, D. Schubarth e A. Santamarina…
Galicia: alborada, muiñeira, alalá, pandeirada, foliada, xota,
Galicia: instrumentos, clasificación (gaita, zanfona, pandeiro, pandeira, pandeireta, requinta ..).
Decreto 155/2022 e bloques de contido. Exemplos de contidos
Recollida de cancións (Cancioneiro zona, transcrición, dixitalización e visibilidade a través da páxina web).
Audicións activas, bailes, cantos, comparación de versións, análise, instrumentos populares, etc.
5. SELECCIÓN DE FRAGMENTOS MUSICAIS PARA O ALUMNADO 0,5
Exemplos de pezas de diferentes comunidades Mínimo 5 exemplos.
Contemplar os aspectos a ter en conta (intereses, estadio evolutivo, globalización, interdisciplinariedade,
etc…).
6. CONCLUSIÓN 0,75
Importancia do tema
Achegas persoais orixinais e creativas

7. OUTROS ASPECTOS A VALORAR 0,5

Boa estrutura do tema. Coherencia
Rigor científico/referencias lexislativas
Bibliografía e webgrafía (mínimo 2 libros de consulta e unha páxina web)
8. CRITERIO PERSOAL DO/A EXAMINADOR/A 0,25
Valorar a ortografía, vocabulario e expresión xeral. Valorar oralidade.
OBSERVACIÓNS: