‫ﺳﺮی ﺷﻤﺎرۀ ‪٢‬‬ ‫ﺟﺒﺮﺧﻄ‬

‫ﻣﻮﻋﺪ ﺗﺤﻮﯾﻞ‪ ١٩ :‬ﻓﺮوردﯾﻦ ‪١۴٠٢‬‬ ‫ﻧﯿﻤﺴﺎل اول ‪١۴٠٢‬‬

‫ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺧﻄ اﺳﺖ ﺑﻪ ﺻﻮرﺗ ﮐﻪ‬ ‫ﺳﺆال ‪ .١‬ﻓﺮض ﮐﻨﯿﺪ ‪ v‬ﻓﻀﺎی ﺧﻄ اﺳﺖ )ﻣﺘﻨﺎﻫ ﺑﻌﺪی( و ‪ T : v → v‬ﯾ‬
‫) ‪ .rank(T ) = rank(T ٢‬ﺛﺎﺑﺖ ﮐﻨﯿﺪ‪:‬‬

‫}‪N (T ) ∩ Im(T ) = {٠‬‬

‫ﭘﺎﺳﺦ‪.‬‬
‫ﺑﺮای ﻫﺮ ‪ x ∈ v‬ﮐﻪ ) ‪ x ∈ N (T‬و ) ‪ y ∈ v ،x ∈ Im(T‬ﻫﺴﺖ ﮐﻪ ‪.x = T y‬‬
‫از ﻃﺮﻓ‬
‫‪٢‬‬ ‫‪٢‬‬
‫) ‪x ∈ N (T ) → T x = ٠ → T y = ٠ → y ∈ N (T‬‬

‫ﻣﯿﺨﻮاﻫﯿﻢ ﺛﺎﺑﺖ ﮐﻨﯿﻢ ‪x = ٠‬‬

‫) ‪x = ٠ ↔ Ay = ٠ ↔ y ∈ N (T‬‬

‫ﺑﺮای اﯾﻦ ﻣﻨﻈﻮر ﮐﺎﻓ اﺳﺖ ﻧﺸﺎن دﻫﯿﻢ ) ‪.N (T ) = N (T ٢‬‬

‫) ‪∀z ∈ N (T ) → T ٢ z = T (T z) = T ٠ = ٠ → z ∈ N (T ٢‬‬

‫ﭘﺲ ) ‪ N (T‬زﯾﺮ ﻓﻀﺎی ) ‪ N (T ٢‬اﺳﺖ و ﭼﻮن ‪ rank‬آن ﻫﺎ ﯾ ﺴﺎن اﺳﺖ ﺗﺴﺎوی دو ﻓﻀﺎ را ﻧﺘﯿﺠﻪ ﻣﯿ ﯿﺮﯾﻢ و اﺛﺒﺎت ﺑﻪ ﭘﺎﯾﺎن ﻣﯿﺮﺳﺪ‪.‬‬

‫ﺳﺆال ‪ .٢‬ﻓﺮض ﮐﻨﯿﺪ ‪ n ∈ N‬و )‪ A, B ∈ Mn (R‬و ‪ AB = BA‬ﺛﺎﺑﺖ ﮐﻨﯿﺪ‪:‬‬

‫)‪rank(A + B) + rank(AB) ≤ rank(A) + rank(B‬‬

‫ﭘﺎﺳﺦ‪.‬‬
‫ﻣﺎﺗﺮﯾﺲ ﺑﺰرﮔﺘﺮ ﻗﺮار ﻣﯿﺪﻫﯿﻢ‪.‬‬ ‫ﺑﺮای آﻧﮑﻪ ﺟﻤﻊ رﻧﮏ ﻫﺎ را اﯾﺠﺎد ﮐﻨﯿﻢ ﻣﺎﺗﺮﯾﺲ ﻫﺎ را ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻗﻄﺮی در ﯾ‬
‫[‬ ‫]‬
‫‪A O‬‬
‫‪O B‬‬

‫ﮐﻪ در آن ‪ O‬ﻣﺎﺗﺮﯾﺲ ﺗﻤﺎم ﺻﻔﺮ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺣﺎل ﺿﺮب زﯾﺮ را اﻧﺠﺎم ﻣﯿﺪﻫﯿﻢ‪:‬‬

‫[‬ ‫[]‬ ‫[]‬ ‫]‬

‫‪I I A O I −B‬‬
‫‪O I O B I A‬‬
‫[‬ ‫[]‬ ‫]‬
‫‪I I A −AB‬‬
‫=‬
‫‪O I B AB‬‬
‫[‬ ‫]‬
‫‪A+B O‬‬
‫=‬
‫‪B‬‬ ‫‪AB‬‬
‫دارﯾﻢ‪:‬‬
‫[‬ ‫[]‬ ‫[]‬ ‫]‬ ‫[‬ ‫]‬
‫‪I I‬‬ ‫‪A O‬‬ ‫‪I −B‬‬ ‫‪A O‬‬
‫(‪rank‬‬ ‫(‪) ≤ rank‬‬ ‫)‪) = rank(A) + rank(B‬‬
‫‪O I‬‬ ‫‪O B‬‬ ‫‪I A‬‬ ‫‪O B‬‬
 ‫زﯾﺮ رﻧﮏ ﺣﺎﺻﻞ ﺿﺮب از رﻧﮏ ﻫﺮ ﮐﺪام از ﻋﻮاﻣﻞ ﻧﺎﺑﯿﺸﺘﺮ اﺳﺖ‪ .‬از ﻃﺮف دﯾ ﺮ‪:‬‬
‫[‬ ‫]‬
‫‪A+B O‬‬
‫(‪rank‬‬ ‫)?( )‪) = rank(A + B) + rank(AB‬‬
‫‪B‬‬ ‫‪AB‬‬

‫و اﺛﺒﺎت ﭘﺎﯾﺎن ﻣﯿﺎﺑﺪ‪.‬‬

‫ﻓﻀﺎی ﺧﻄ ﺑﺎ ﻧﺎﻣﺘﻨﺎﻫ ﻋﻀﻮ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻧﺸﺎن دﻫﯿﺪ ‪ v‬ﻧﻤ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺮاﺑﺮ اﺟﺘﻤﺎع ﺗﻌﺪادی ﻣﺘﻨﺎﻫ زﯾﺮ ﻓﻀﺎی ﺧﻮد ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﺳﺆال ‪ .٣‬اﮔﺮ ‪ v‬ﯾ‬
‫ﭘﺎﺳﺦ‪.‬‬
‫ﺑﺮﻫﺎن ﺧﻠﻒ‪ :‬ﻓﺮض ﮐﻨﯿﺪ ‪ v‬اﺟﺘﻤﺎع ﺗﻌﺪاد ﻣﺘﻨﺎﻫ زﯾﺮ ﻓﻀﺎی ﺧﻮد ﺑﺎﺷﺪ‬

‫∪‬
‫‪n‬‬
‫=‪v‬‬ ‫‪ui‬‬
‫‪i=١‬‬

‫ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ ای ﮐﻪ ‪ n‬ﮐﻤﺘﺮﯾﻦ ﻣﻘﺪار ﺧﻮد ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﯾﻌﻨ ﺑﺎ ﮐﻤﺘﺮ از ‪ n‬زﯾﺮ ﻓﻀﺎ ﻧﺘﻮان ‪ v‬را ﺳﺎﺧﺖ‪ .‬ﻧﺸﺎن ﻣﯿﺪﻫﯿﻢ‬

‫∪‬
‫‪n‬‬
‫⊆ ‪u١‬‬ ‫‪ui‬‬
‫‪i=٢‬‬
‫‪∪n‬‬ ‫‪∪n‬‬
‫ﺑ ﯿﺮﯾﺪ ﮐﻪ در ‪ u١‬ﻧﺒﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪i=٢ ui‬‬ ‫∉ ‪ y ،x‬را ﻋﻀﻮ دﻟﺨﻮاﻫ از‬ ‫‪i=٢ ui‬‬ ‫ﻓﺮض ﮐﻨﯿﺪ ﭼﻨﯿﻦ ﻧﺒﺎﺷﺪ‪ ،‬ﭘﺲ ‪ x ∈ u١‬ﻫﺴﺖ ﮐﻪ‬
‫ﺑﺮای ﻫﺮ ‪ k ∈ N‬دارﯾﻢ‪:‬‬
‫‪kx + y ̸∈ u١‬‬

‫زﯾﺮا اﮔﺮ ﭼﻨﯿﻦ ﺑﺎﺷﺪ ‪ y ∈ u١‬ﻣﯿﺸﻮد ﮐﻪ ﺗﻨﺎﻗﺾ اﺳﺖ‪ .‬ﭘﺲ ﺑﺮدار ﻫﺎی ‪ {kx + y}k∈N‬داﺧﻞ زﯾﺮﻓﻀﺎ ﻫﺎی دﯾ ﺮ ﻣ اﻓﺘﻨﺪ و ﭼﻮن‬
‫ﺗﻌﺪاد آن ﻫﺎ ﻧﺎﻣﺘﻨﺎﻫ اﺳﺖ‪ ،‬زﯾﺮﻓﻀﺎﯾﯽ ﻫﺴﺖ ﮐﻪ دوﺗﺎ از ‪kx + y‬ﻫﺎ را ﺷﺎﻣﻞ ﺑﺸﻮد‪.‬‬

‫‪k١ x + y ∈ vj , k٢ x + y ∈ vj → (k١ − k٢ )x ∈ vj → x ∈ vj‬‬

‫‪∪n‬‬
‫∉ ‪ x‬در ﺗﻨﺎﻗﺾ اﺳﺖ‪ .‬ﭘﺲ ﭼﻨﯿﻦ ‪x‬ای وﺟﻮد ﻧﺪارد و‬ ‫‪i=٢ ui‬‬ ‫ﮐﻪ ﺑﺎ‬

‫∪‬
‫‪n‬‬ ‫∪‬
‫‪n‬‬ ‫∪‬
‫‪n‬‬
‫⊆ ‪u١‬‬ ‫= ‪ui → v‬‬ ‫= ‪ui‬‬ ‫‪ui‬‬
‫‪i=٢‬‬ ‫‪i=١‬‬ ‫‪i=٢‬‬

‫ﮐﻪ ﺑﺎ ﮐﻤﺘﺮﯾﻦ ﺑﻮدن ‪ n‬در ﺗﻨﺎﻗﺾ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺳﺆال ‪ .۴‬اﮔﺮ )‪ A ∈ Mn (R‬و )‪ B ∈ Mm (R‬ﻋﻤﻠ ﺮ ⊗ را ﺑﻪ ﺻﻮرت زﯾﺮ ﺗﻌﺮﯾﻒ ﻣ ﮐﻨﯿﻢ‪:‬‬

‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫‪a١١ a١٢ a١٣ . . . a١n‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫‪ a٢١ a٢٢ a٢٣ . . . a٢n ‬‬
‫‪‬‬
‫‪A= .‬‬ ‫‪‬‬
‫‪.‬‬ ‫‪..‬‬ ‫‪..‬‬ ‫‪..‬‬ ‫‪.. ‬‬
‫‪ .‬‬ ‫‪.‬‬ ‫‪.‬‬ ‫‪.‬‬ ‫‪. ‬‬
‫‪an١ an٢ an٣ . . . ann‬‬

‫آﻧﮕﺎه‬
 ‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫‪a١١ B a١٢ B . . . a١n B‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫‪ a٢١ B a٢٢ B . . . a٢n B ‬‬
‫‪‬‬
‫‪A⊗B = .‬‬ ‫‪‬‬
‫‪..‬‬ ‫‪..‬‬ ‫‪.. ‬‬
‫‪ ..‬‬ ‫‪.‬‬ ‫‪.‬‬ ‫‪. ‬‬
‫‪an١ B an٢ B . . . ann B‬‬

‫ﻣﺎﺗﺮﯾﺲ ‪ nm × nm‬اﺳﺖ‪ .‬ﺛﺎﺑﺖ ﮐﻨﯿﺪ‪:‬‬

‫)‪rank(A ⊗ B) = rank(A).rank(B‬‬

‫ﭘﺎﺳﺦ‪.‬‬
‫ﺑﺎ ﻋﻤﻠﯿﺎت ﻫﺎی ﺳﻄﺮی از ﻗﺒﯿﻞ ﺟﺎ ﺑﻪ ﺟﺎﯾﯽ دو ﺳﻄﺮ‪ ،‬ﺿﺮب ﯾ ﺳﻄﺮ در اﺳ ﺎﻟﺮ‪ ،‬اﺿﺎﻓﻪ ﮐﺮدن ﺿﺮﯾﺒﯽ از ﯾ ﺳﻄﺮ ﺑﻪ ﺳﻄﺮ دﯾ ﺮ‪،‬‬
‫ﻣﺎﺗﺮﯾﺲ ‪ A‬را ﺑﻪ ﻣﺎﺗﺮﯾﺲ ‪ R‬ﺗﺒﺪﯾﻞ ﻣﯿ ﻨﯿﻢ ﮐﻪ ﯾ ﻣﺎﺗﺮﯾﺲ ﺗﺤﻮﯾﻞ ﺷﺪه ﺳﻄﺮی و ﭘﻠ ﺎﻧ اﺳﺖ )‪(Row Reduced matrix‬‬
‫ﻣﯿﺪاﻧﯿﻢ رﻧﮏ ‪ R‬و ‪ A‬ﯾ ﺴﺎن اﺳﺖ‪ .‬ﻫﻤﯿﻦ اﻋﻤﺎل ﺳﻄﺮی و ﺳﺘﻮﻧ را ﺑﺮ روی ‪ A ⊗ B‬اﻋﻤﺎل ﻣﯿ ﻨﯿﻢ ﺗﺎ ﺑﻪ ﻣﺎﺗﺮﯾﺲ ‪ R ⊗ B‬ﺑﺮﺳﯿﻢ‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﺣﺎﻟﺖ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺑﺮای ‪ B‬دﻧﺒﺎﻟﻪ ای از اﻋﻤﺎل ﺳﻄﺮی ﻫﺴﺖ ﮐﻪ آن را ﺑﻪ ﻣﺎﺗﺮﯾﺲ ‪ S‬ﺗﺒﺪﯾﻞ ﮐﻨﺪ‪ .‬اﯾﻦ اﻋﻤﺎل را ﺑﺮ روی ﺗﻤﺎم ردﯾﻒ‬
‫ﻫﺎی ﻣﺎﺗﺮﯾﺲ ‪ R ⊗ B‬اﻧﺠﺎم ﻣﯿﺪﻫﯿﻢ ﺗﺎ ﺑﻪ ﻣﺎﺗﺮﯾﺲ ‪ R ⊗ S‬ﺑﺮﺳﯿﻢ‪ .‬رﻧﮏ دو ﻣﺎﺗﺮﯾﺲ ‪ A ⊗ B‬و ‪ R ⊗ S‬ﺑﺮاﺑﺮ اﺳﺖ‪ .‬ادﻋﺎ ﻣﯿ ﻨﯿﻢ‬
‫‪ R ⊗ S‬ﺑﺎ ﺗﻌﺪادی ﺟﺎﺑﻪ ﺟﺎﯾﯽ ﺳﻄﺮی‪ ،‬ﺑﻪ ﯾ ﻣﺎﺗﺮﯾﺲ ﺗﺤﻮﯾﻞ ﺷﺪه ﺳﻄﺮی و ﭘﻠ ﺎﻧ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﺒﺪﯾﻞ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻓﺮض ﮐﻨﯿﺪ ﺑﺮای ‪ x‬ﺳﻄﺮﻫﺎی ﺑﻌﺪ از )‪ rowx (R‬از ‪ R‬ﺻﻔﺮ ﺑﺎﺷﻨﺪ و ﺑﺮای ‪ y‬ﺳﻄﺮ ﻫﺎی ﺑﻌﺪ از )‪ rowy (S‬از ‪ S‬ﺻﻔﺮ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬در‬
‫ﻧﺘﯿﺠﻪ ﺳﻄﺮ ﻫﺎی ﺑﻌﺪ از ‪ row(x−١)m+y‬از ‪ R ⊗ S‬ﺻﻔﺮ اﻧﺪ )ﭼﺮا؟(‪.‬‬
‫ﺑﺮای ﻫﺮ ‪ i, j‬ﮐﻪ ‪ i ≤ x‬و ‪ j > y‬ﺳﻄﺮ )‪ row(i−١)m+j (R ⊗ S‬ﺻﻔﺮ ﻣﯿﺸﻮد ﮐﻪ اﯾﻦ ﺳﻄﺮ ﻫﺎ را ﺑﻪ ﭘﺎﯾﯿﻦ ﻣﺎﺗﺮﯾﺲ ﻣﻨﺘﻘﻞ ﻣﯿ ﻨﯿﻢ‪.‬‬
‫ﺑﺮای ﻫﺮ ‪ i, j‬ﮐﻪ ‪ i ≤ x‬و ‪ j ≤ y‬دارﯾﻢ‬
‫[‬ ‫]‬
‫)‪row(i−١)m+j (R ⊗ S) = Ri١ × rowj (S) Ri٢ × rowj (S) . . . Rin × rowj (S‬‬

‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﺤﻮه اﻧﺘﺨﺎب ‪ k ،i‬ﻫﺴﺖ ﮐﻪ‬

‫‪Rik = ١ , ∀q<k Riq = ٠‬‬

‫ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ ﺗﺮﺗﯿﺐ ‪ t‬ﻫﺴﺖ ﮐﻪ‬

‫‪Sjt = ١ , ∀p<t Sjp = ٠‬‬

‫ﭘﺲ‬
‫‪R ⊗ S(i−١)m+j‬‬ ‫‪(k−١)m+t‬‬ ‫‪= Rik × Sjt = ١‬‬

‫‪∀p<t R ⊗ S(i−١)m+j‬‬ ‫‪(k−١)m+p‬‬ ‫‪= Rik × Sjp = ٠‬‬

‫‪∀q<k ∀p R ⊗ S(i−١)m+j‬‬ ‫‪(q−١)m+p‬‬ ‫‪= Riq × Sjp = ٠‬‬

‫و ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﭘﻠ ﺎﻧ ﺑﻮدن ‪ R, S‬اﯾﻦ ﺳﻄﺮ ﻫﺎ ﻧﯿﺰ ﭘﻠ ﺎﻧ ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﺗﻌﺪاد اﯾﻦ ﺳﻄﺮ ﻫﺎی ﻧﺎﺻﻔﺮ ﺑﺮاﺑﺮ اﺳﺖ ﺑﺎ ‪.x × y‬‬
‫از ﻃﺮﻓ‬
‫‪rank(A) = rank(R) = x , rank(B) = rank(S) = y‬‬

‫و ﭼﻮن‬
‫‪rank(A ⊗ B) = rank(R ⊗ S) = x × y‬‬

‫ﺣ ﻢ ﻧﺘﯿﺠﻪ ﻣﯿﺸﻮد‪.‬‬
 ‫ﺳﺆال ‪ .۵‬ﻣﺎﺗﺮﯾﺲ ]‪ A = [aij ]i,j∈[n‬ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪای اﺳﺖ ﮐﻪ ‪ .ai,j = i + j‬ﺑﻌﺪ ﻣﺎﺗﺮﯾﺲ ‪ A‬را ﺑﯿﺎﺑﯿﺪ‪.‬‬
‫ﭘﺎﺳﺦ‪.‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫‪٢‬‬ ‫‪٣‬‬ ‫‪۴ ... n + ١‬‬
‫‪‬‬ ‫‪.‬‬ ‫‪‬‬
‫‪ ٣‬‬ ‫‪۴‬‬ ‫‪..‬‬ ‫‪‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫‪‬‬ ‫‪.‬‬ ‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪A= ۴‬‬ ‫‪.‬‬
‫‪.‬‬ ‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪ .‬‬ ‫‪‬‬
‫‪ .‬‬ ‫‪‬‬
‫‪ .‬‬ ‫‪‬‬
‫‪n+١ n+٢‬‬ ‫‪...‬‬ ‫‪٢n‬‬

‫ﺳﺘﻮن اول را از ﺳﺘﻮن دوم ﮐﻢ ﻣﯿ ﻨﯿﻢ‬

‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫‪٢‬‬ ‫‪١ ۴ ... n + ١‬‬
‫‪‬‬ ‫‪.‬‬ ‫‪‬‬
‫‪ ٣‬‬
‫‪‬‬ ‫‪١ ..‬‬ ‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬ ‫‪.‬‬ ‫‪‬‬
‫‪ ۴‬‬ ‫‪..‬‬ ‫‪‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫‪ .‬‬ ‫‪‬‬
‫‪ .‬‬ ‫‪‬‬
‫‪ .‬‬ ‫‪‬‬
‫‪n+١ ١‬‬ ‫‪...‬‬ ‫‪٢n‬‬

‫ﺗﻤﺎﻣ ﺳﺘﻮن ﻫﺎ از ﺗﺮﮐﯿﺐ ﺳﺘﻮن اول و دوم ﺑﺪﺳﺖ ﻣ آﯾﻨﺪ و دو ﺳﺘﻮن اول از ﻫﻢ ﻣﺴﺘﻘﻞ اﻧﺪ‪.‬‬

‫)‪coli (A) = col١ (A) + (i − ١)col٢ (A‬‬

‫ﭘﺲ )‪ col١ (A), col٢ (A‬ﭘﺎﯾﻪ ﺑﺮای )‪ C(A‬ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﺑﻌﺪ ﻣﺎﺗﺮﯾﺲ ‪ ٢‬اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺳﺆال ‪ .۶‬ﻣﺎﺗﺮﯾﺲ )‪ A ∈ Mn (R‬ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪای اﺳﺖ ﮐﻪ ‪.A٢ = −I‬‬

‫اﻟﻒ( ﻧﺸﺎن دﻫﯿﺪ ‪ n‬زوج اﺳﺖ‪.‬‬

‫ب( ﺛﺎﺑﺖ ﮐﻨﯿﺪ )‪ P ∈ Mn (R‬ﻣﻮﺟﻮد اﺳﺖ ﮐﻪ‬

‫[‪‬‬ ‫]‬ ‫‪‬‬

‫‪٠‬‬ ‫‪١ ٠‬‬ ‫‪٠‬‬ ‫‪...‬‬ ‫‪٠‬‬ ‫‪٠‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫‪‬‬ ‫‪−١‬‬ ‫‪٠ ٠‬‬ ‫‪٠‬‬ ‫‪...‬‬ ‫‪٠‬‬ ‫‪٠ ‬‬
‫‪‬‬ ‫[‬ ‫]‬ ‫‪‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫‪‬‬ ‫‪٠‬‬ ‫‪٠ ٠‬‬ ‫‪١‬‬ ‫‪...‬‬ ‫‪٠‬‬ ‫‪٠ ‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫‪‬‬ ‫‪٠‬‬ ‫‪٠ −١‬‬ ‫‪٠‬‬ ‫‪...‬‬ ‫‪٠‬‬ ‫‪٠ ‬‬
‫‪P AP = ‬‬
‫‪−١‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬ ‫‪..‬‬ ‫‪..‬‬ ‫‪..‬‬ ‫‪..‬‬ ‫‪..‬‬ ‫‪..‬‬ ‫‪.. ‬‬
‫‪‬‬ ‫‪.‬‬ ‫‪.‬‬ ‫‪.‬‬ ‫‪.‬‬ ‫‪.‬‬ ‫‪.‬‬ ‫‪. ‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬ ‫[‬ ‫‪]‬‬
‫‪‬‬ ‫‪٠‬‬ ‫‪٠ ٠‬‬ ‫‪٠‬‬ ‫‪... ٠‬‬ ‫‪١ ‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫‪‬‬ ‫‪٠‬‬ ‫‪٠ ٠‬‬ ‫‪٠‬‬ ‫‪. . . −١‬‬ ‫‪٠ ‬‬

‫ﭘﺎﺳﺦ‪.‬‬
‫اﻟﻒ(‬
‫ﻟﻢ‪ :‬ﺑﺮای ﻫﺮ )‪ u ∈ C(A‬ﮐﻪ ‪ u ̸= ٠‬دو ﺑﺮدار ‪ u, Au‬ﻣﺴﺘﻘﻞ اﻧﺪ‪.‬‬
‫اﺛﺒﺎت‪ :‬ﻓﺮض ﮐﻨﯿﺪ ﭼﻨﯿﻦ ﻧﺒﺎﺷﺪ‬
‫‪au + bAu = ٠ → Au = cu‬‬

‫‪→ A٢ u = Acu → −Iu = cAu = c٢ u → −١ = c٢‬‬

‫ﮐﻪ ﺗﻨﺎﻗﺾ اﺳﺖ‪.‬‬

 ‫‪ v١‬را ﻋﻀﻮی ﻧﺎﺻﻔﺮ از )‪ C(A‬ﺑ ﯿﺮﯾﺪ‪ .‬ﻃﺒﻖ ﻟﻢ ‪ v١ , Av١‬از ﻫﻢ ﻣﺴﺘﻘﻞ اﻧﺪ‪ .‬ﺗﺎ زﻣﺎﻧ ﮐﻪ‬

‫) ‪C(A) ̸= span(v١ , Av١ , v٢ , Av٢ , . . . vk , Avk‬‬

‫‪ vk+١‬را در )‪ C(A‬ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ ای ﺑ ﯿﺮﯾﺪ ﮐﻪ ) ‪vk+١ ̸∈ span(v١ , Av١ , . . . vk , Avk‬‬

‫ﻧﺸﺎن ﻣﯿﺪﻫﯿﻢ‬
‫}‪span(vk+١ , Avk+١ ) ∩ span(v١ , Av١ , . . . vk , Avk ) = {٠‬‬

‫اﮔﺮ ﭼﻨﯿﻦ ﻧﺒﺎﺷﺪ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﺤﻮه اﻧﺘﺨﺎب ‪ vk+١‬اﯾﻦ اﺷﺘﺮاک ﺧﻂ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪) .‬ﭼﺮا؟(‬

‫)‪span(vk+١ , Avk+١ ) ∩ span(v١ , Av١ , . . . vk , Avk ) = span(u‬‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ اﯾﻦ اﺷﺘﺮاک را ﺗﺤﺖ ﻧﮕﺎﺷﺖ ﻣﺘﻨﺎﻇﺮ ﺑﺎ ﻣﺎﺗﺮﯾﺲ ‪ A‬ﺑﺪﺳﺖ ﻣ آورﯾﻢ‪:‬‬

‫) ‪span(Avk+١ , A٢ vk+١ ) = span(Avk+١ , −vk+١ ) = span(vk+١ , Avk+١‬‬

‫) ‪span(Av١ , A٢ v١ , . . . Avk , A٢ vk ) = span(Av١ , −v١ , . . . Avk , −vk ) = span(v١ , Av١ , . . . vk , Avk‬‬

‫ﭘﺲ اﯾﻦ دو زﯾﺮﻓﻀﺎ ﺑﻪ ﺧﻮدﺷﺎن ﻣﯿﺮوﻧﺪ و ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ u‬ﻧﯿﺰ داﺧﻞ اﯾﻦ اﺷﺘﺮاک ﻣ اﻓﺘﺪ‬

‫)‪Au ∈ span(vk+١ , Avk+١ ) ∩ span(v١ , Av١ , . . . vk , Avk ) → Au ∈ span(u‬‬

‫ﮐﻪ اﯾﻦ ﺑﺎ ﻟﻢ در ﺗﻨﺎﻗﺾ اﺳﺖ‪ .‬ﭘﺲ اﺷﺘﺮاک ﺻﻔﺮ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد و اﺳﺘﻘﻼل ﺑﺮدار ﻫﺎی ‪v١ , Av١ , . . . vk , Avk , vk+١ , Avk+١‬‬
‫ﺑﺪﺳﺖ ﻣ آﯾﺪ‪.‬‬
‫ﭼﻮن ﺑﻌﺪ )‪ C(A‬ﻣﺘﻨﺎﻫ اﺳﺖ‪ m ،‬وﺟﻮد دارد ﮐﻪ‬

‫) ‪C(A) = span(v١ , Av١ , v٢ , Av٢ , . . . vm , Avm‬‬

‫و ‪ v١ , Av١ , v٢ , Av٢ , . . . vm , Avm‬ﭘﺎﯾﻪ ﺑﺮای )‪ C(A‬ﻣ ﺷﻮد‪ .‬از ﻃﺮﻓ‬

‫‪n ≥ rank(A) ≥ rank(AA) = rank(I) = n‬‬

‫ﭘﺲ ‪n = ٢m‬‬
‫ب(‬

‫[‬ ‫]‬ ‫ﻗﺮار دﻫﯿﺪ‬

‫‪P = Av١ v١ Av٢ v٢ . . . Avm vm‬‬

‫دارﯾﻢ‬
‫[‬ ‫]‬ ‫[‬ ‫]‬
‫‪AP = A٢ v١ Av١ . . . A٢ vm Avm = −v١ Av١ · · · − vm Avm‬‬

‫[‪‬‬ ‫]‬ ‫‪‬‬

‫‪٠‬‬ ‫‪١ ٠‬‬ ‫‪٠‬‬ ‫‪...‬‬ ‫‪٠‬‬ ‫‪٠‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫‪‬‬ ‫‪−١‬‬ ‫‪٠ ٠‬‬ ‫‪٠‬‬ ‫‪...‬‬ ‫‪٠‬‬ ‫‪٠ ‬‬
‫‪‬‬ ‫[‬ ‫]‬ ‫‪‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫‪‬‬ ‫‪٠‬‬ ‫‪٠ ٠‬‬ ‫‪١‬‬ ‫‪...‬‬ ‫‪٠‬‬ ‫‪٠ ‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫‪‬‬ ‫‪٠‬‬ ‫‪٠ −١‬‬ ‫‪٠‬‬ ‫‪...‬‬ ‫‪٠‬‬ ‫‪٠ ‬‬
‫‪X=‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬ ‫‪..‬‬ ‫‪..‬‬ ‫‪..‬‬ ‫‪..‬‬ ‫‪..‬‬ ‫‪..‬‬ ‫‪.. ‬‬
‫‪‬‬ ‫‪.‬‬ ‫‪.‬‬ ‫‪.‬‬ ‫‪.‬‬ ‫‪.‬‬ ‫‪.‬‬ ‫‪. ‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬ ‫[‬ ‫‪]‬‬
‫‪‬‬ ‫‪٠‬‬ ‫‪٠ ٠‬‬ ‫‪٠‬‬ ‫‪... ٠‬‬ ‫‪١ ‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫‪‬‬ ‫‪٠‬‬ ‫‪٠ ٠‬‬ ‫‪٠‬‬ ‫‪. . . −١‬‬ ‫‪٠ ‬‬

‫[‬ ‫]‬
‫‪P X = −v١ Av١ · · · − vm Avm = AP → X = P −١ AP‬‬
 ‫ﺳﺆال ‪.٧‬‬

‫اﻟﻒ( ﻓﺮض ﮐﻨﯿﺪ ‪ T : R٢ → R٢‬ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺧﻄ اﺳﺖ ﺑﺎ ﺿﺎﺑﻄﻪی )‪ .T (x١ , x٢ ) = (x١ , ٠‬ﭘﺎﯾﻪ اﺳﺘﺎﻧﺪارد‪ ، E ،‬ﭘﺎﯾﻪی‬
‫})‪ B = {(١, ١), (٢, ١‬را ﺑﺮای ‪ R٢‬در ﻧﻈﺮ ﺑ ﯿﺮﯾﺪ‪ ،‬ﺳﭙﺲ ‪ [T ]B‬و ‪ [T ]E‬را ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﮐﻨﯿﺪ و راﺑﻄﻪی ﺑﯿﻦ اﯾﻦ دو ﻣﺎﺗﺮﯾﺲ‬
‫را ﭘﯿﺪا ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫ب( ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺧﻄ )‪ T : P٢ (x) → P٣ (x‬ﺑﺎ ﺿﺎﺑﻄﻪی )‪ T (f (x)) = xf (x‬را در ﻧﻈﺮ ﺑ ﯿﺮﯾﺪ‪ .‬ﻣﺠﻤﻮﻋﻪﻫﺎی‬
‫} ‪ B = {١, x, x٢‬و } ‪ B ∗ = {١ + x, x, ١ − x٢‬ﭘﺎﯾﻪﻫﺎﯾﯽ ﺑﺮای )‪ P٢ (x‬و } ‪ B ′ = {١, x, x٢ , x٣‬ﭘﺎﯾﻪ ﺑﺮای )‪P٣ (x‬‬
‫ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﻣﺎﺗﺮﯾﺲ ﻧﻤﺎﯾﺶ ‪ T‬در ﭘﺎﯾﻪﻫﺎی ‪ [T ]B,B ′ ،B ′ ،B‬و ﻣﺎﺗﺮﯾﺲ ﻧﻤﺎﯾﺶ ‪ T‬در ﭘﺎﯾﻪﻫﺎی ∗ ‪ [T ]B ∗ ,B ′ ،B ′ ،B‬را ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ‬
‫ﮐﻨﯿﺪ و راﺑﻄﻪی ﺑﯿﻦ آﻧﻬﺎ را ﺑﺪﺳﺖ آورﯾﺪ‪.‬‬
‫ﭘﺎﺳﺦ‪.‬‬
‫اﻟﻒ(‬
‫ﺑﺮای اﯾﻦ ﻣﻨﻈﻮر ﺗﺼﻮﯾﺮ دو ﺑﺮدار )‪ (١, ٠) , (٠, ١‬را ﺑﺮای ﻫﺮ ﮐﺪام از ﭘﺎﯾﻪ ﻫﺎ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻣﯿ ﻨﯿﻢ‪.‬‬
‫[‬ ‫]‬
‫‪a b‬‬
‫= ‪[T ]E‬‬
‫‪c d‬‬
‫] [ ] [‬ ‫] [ ] [‬
‫‪١‬‬ ‫‪١‬‬ ‫‪a‬‬ ‫‪١‬‬
‫‪T (١, ٠) = (١, ٠) → [T ]E‬‬ ‫=‬ ‫→‬ ‫=‬
‫‪٠‬‬ ‫‪٠‬‬ ‫‪c‬‬ ‫‪٠‬‬
‫] [ ] [‬ ‫] [ ] [‬
‫‪٠‬‬ ‫‪٠‬‬ ‫‪b‬‬ ‫‪٠‬‬
‫‪T (٠, ١) = (٠, ٠) → [T ]E‬‬ ‫=‬ ‫→‬ ‫=‬
‫‪١‬‬ ‫‪٠‬‬ ‫‪d‬‬ ‫‪٠‬‬
‫[‬
‫[ ]‬ ‫]‬
‫‪a b‬‬ ‫‪١ ٠‬‬
‫= ‪⇒ [T ]E‬‬ ‫=‬
‫‪c d‬‬ ‫‪٠ ٠‬‬

‫ﺑﺮای ﭘﺎﯾﻪ دﯾ ﺮ ﺑﻪ ﺣﺎﻟﺖ ﻣﺸﺎﺑﻪ دارﯾﻢ‪:‬‬

‫[‬ ‫]‬
‫‪a b‬‬
‫= ‪[T ]B‬‬
‫‪c d‬‬
‫] [ ] [‬ ‫] [ ] [‬
‫‪١‬‬ ‫‪−١‬‬ ‫‪a‬‬ ‫‪−١‬‬
‫‪T (١, ١) = (١, ٠) = −١ × (١, ١) + ١ × (٢, ١) → [T ]B‬‬ ‫=‬ ‫→‬ ‫=‬
‫‪٠‬‬ ‫‪١‬‬ ‫‪c‬‬ ‫‪١‬‬
‫] [ ] [‬ ‫] [ ] [‬
‫‪٠‬‬ ‫‪−٢‬‬ ‫‪b‬‬ ‫‪−٢‬‬
‫‪T (٢, ١) = (٢, ٠) = −٢ × (١, ١) + ٢ × (٢, ١) → [T ]B‬‬ ‫=‬ ‫→‬ ‫=‬
‫‪١‬‬ ‫‪٢‬‬ ‫‪d‬‬ ‫‪٢‬‬
‫[‬‫[ ]‬ ‫]‬
‫‪a b‬‬ ‫‪−١ −٢‬‬
‫= ‪⇒ [T ]B‬‬ ‫=‬
‫‪c d‬‬ ‫‪١‬‬ ‫‪٢‬‬

‫دارﯾﻢ‬
‫[‬ ‫]‬
‫‪١ ٢‬‬
‫= ‪P‬‬
‫‪١ ١‬‬

‫آن راﺑﻄﻪ زﯾﺮ ﺑﺪﺳﺖ ﻣ آﯾﺪ‬ ‫و ﺑﻪ ﮐﻤ‬

‫‪−١‬‬
‫‪[T ]B = P‬‬ ‫‪[T ]E P‬‬

‫ب(‬
  
a b c
 
d e f
=
[T ]B,Bg

h i
′
 
j k l
     
  ٠ a ٠
١      
١    
 
T (١) = x → [T ]B,B ′ ٠ =  d ١
٠ → g  = ٠
     
٠
٠ j ٠
     
  ٠ b ٠
٠      
 ٠    
 
T (x) = x٢ → [T ]B,B ′ ١ =   e  ٠
١ → h = ١
     
٠
٠ k ٠
     
  ٠ c ٠
٠      
  ٠ f  ٠
T (x٢ ) = x٣ → [T ]B,B ′ ٠ =      
٠ →  i  = ٠
     
١
١ l ١
   
a b c ٠ ٠ ٠
   
d e f  ١ ٠ ٠
[T ]B,B ′ =   
g h i  = ٠ ١ ٠

   
j k l ٠ ٠ ١

:‫ﺑﺮای ﭘﺎﯾﻪ دﯾ ﺮ دارﯾﻢ‬

 
a b c
 
d e f
=
[T ]B ∗ ,B ′
g

 h i 
j k l
     
  ٠ a ٠
١      
  ١ d ١
T (١ + x) = x + x٢ → [T ]B ∗ ,B ′ ٠ =      
١ → g  = ١
     
٠
٠ j ٠
     
  ٠ b ٠
٠      
  ٠  e  ٠
T (x) = x٢ → [T ]B ∗ ,B ′ ١ =      
١ → h = ١
     
٠
٠ k ٠
     
  ٠ c ٠
٠      
  ١ f   ١ 
T (١ − x٢ ) = x − x٣ → [T ]B ∗ ,B ′ ٠ =      
 ٠  → i =  ٠ 
     
١
−١ l −١
 ‫‪‬‬ ‫‪ ‬‬ ‫‪‬‬
‫‪a‬‬ ‫‪b c‬‬ ‫‪٠‬‬ ‫‪٠ ٠‬‬
‫‪‬‬ ‫‪ ‬‬ ‫‪‬‬
‫‪d‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫‪e f  ١‬‬ ‫‪٠ ١‬‬
‫‪[T ]B ∗ ,B ′‬‬ ‫‪=‬‬
‫‪g‬‬ ‫‪=‬‬ ‫‪‬‬
‫‪‬‬ ‫‪h i‬‬‫‪ ١‬‬ ‫‪١ ٠‬‬ ‫‪‬‬
‫‪j‬‬ ‫‪k l‬‬ ‫‪٠‬‬ ‫‪٠ −١‬‬

‫ﻣ داﻧﯿﻢ ﮐﻪ ﺑﻪ ازای ﻫﺮ )‪:f ∈ P٢ (x‬‬

‫∗ ‪[f ]B = P [f ]B‬‬

‫ﮐﻪ در آن ﺳﺘﻮن ‪ j‬ام ﻣﺎﺗﺮﯾﺲ ‪ P‬ﻣﺨﺘﺼﺎت ﺑﺮدار ∗ ‪ B‬در ﭘﺎﯾﻪ ‪ B‬اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪ ‬‬ ‫‪ ‬‬ ‫‪ ‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫‪١‬‬ ‫‪٠‬‬ ‫‪١‬‬ ‫‪١ ٠ ١‬‬
‫‪ ‬‬ ‫‪ ‬‬ ‫‪ ‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫‪[١ + x]B = ١ , [x]B = ١ , [x٢ ]B =  ٠  → P = ١ ١ ٠ ‬‬
‫‪٠‬‬ ‫‪٠‬‬ ‫‪−١‬‬ ‫‪٠ ٠ −١‬‬

‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از دﯾﺎﮔﺮام زﯾﺮ‬

‫ﻣﯿﺘﻮان ﺑﺪﺳﺖ آورد‬

‫‪[T ]B ∗ ,B ′ = [T ]B,B ′ P‬‬

‫و ﯾﺎ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از دﯾﺎﮔﺮام زﯾﺮ‬

‫ﺧﻮاﻫﯿﻢ داﺷﺖ‬
‫‪−١‬‬
‫‪[T ]B,B ′ = [T ]B ∗ ,B ′ P‬‬

‫ﺳﺆال ‪ .٨‬ﻓﺮض ﮐﻨﯿﺪ ﻫﻤﻪ ﺑﺮدارﻫﺎﯾﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ ‪ x‬در ﻣﺮﺑﻊ واﺣﺪ ‪ ٠ ≤ x١ ≤ ١‬و ‪ ٠ ≤ x٢ ≤ ١‬را ﺑﺎ ﺗﺒﺪﯾﻞ دو در دو ‪ A‬ﺗﺼﻮﯾﺮ ﮐﺮدهاﯾﻢ‪.‬‬

‫اﻟﻒ( ﺷ ﻞ ﻧﺎﺣﯿﻪی ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺷﺪه )ﯾﻌﻨ ﺑﺮد ‪ (A‬ﭼﯿﺴﺖ؟‬

‫ب( ﻧﺎﺣﯿﻪ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺷﺪه ﺑﻪ ازای ﭼﻪ ‪A‬ﻫﺎﯾﯽ ﻣﺮﺑﻊ اﺳﺖ؟‬
‫ج( ﻧﺎﺣﯿﻪ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺷﺪه ﺑﻪ ازای ﭼﻪ ‪ A‬ﻫﺎﯾﯽ ﺧﻂ اﺳﺖ؟‬
‫د( ﻣﺴﺎﺣﺖ ﻧﺎﺣﯿﻪ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺷﺪه را ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫ﭘﺎﺳﺦ‪.‬‬
‫[‬ ‫]‬
‫‪a b‬‬
‫=‪A‬‬
‫‪c d‬‬
 ‫[‬ ‫]‬ ‫] [‬ ‫] [‬
‫‪x١‬‬ ‫‪a‬‬ ‫‪b‬‬
‫‪A‬‬ ‫‪= x١‬‬ ‫‪+ x٢‬‬
‫‪x٢‬‬ ‫‪c‬‬ ‫‪d‬‬
‫ﻧﺎﺣﯿﻪ ﺑﻪ وﺟﻮد آﻣﺪه ﻣﺘﻮازی اﻻﺿﻼع ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ ﮐﻪ ﭼﻬﺎر رأس آن ﻋﺒﺎرت اﻧﺪ از‪:‬‬
‫)‪(٠, ٠) , (a, c) , (b, d) , (a + b, c + d‬‬
‫] [‬ ‫] [‬
‫‪a‬‬ ‫‪b‬‬
‫ﺑﺮ ﻫﻢ ﻋﻤﻮد ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪,‬‬ ‫ب( در ﺻﻮرﺗ ﮐﻪ دو ﺑﺮدار‬
‫‪c‬‬ ‫‪d‬‬
‫راﺳﺘﺎ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬ ‫ج( در ﺻﻮرﺗ ﮐﻪ دو ﺑﺮدار در ﯾ‬
‫د( ﺑﺮای اﯾﻦ ﻣﻨﻈﻮر ﻣﺴﺎﺣﺖ ﻣﺜﻠﺚ ﺑﯿﻦ دو ﺑﺮدار را ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻣﯿ ﻨﯿﻢ و اﯾﻦ ﻣﻘﺪار را دو ﺑﺮاﺑﺮ ﻣﯿ ﻨﯿﻢ ﺗﺎ ﻣﺴﺎﺣﺖ ﻣﺘﻮازی اﻻﺿﻼع‬
‫] [‬ ‫] [‬ ‫ﺑﺪﺳﺖ آﯾﺪ‪.‬‬
‫‪−‬‬
‫→‬ ‫‪a‬‬ ‫‪b‬‬
‫= ‪s‬‬ ‫‪,−‬‬‫→‬‫= ‪r‬‬
‫‪c‬‬ ‫‪d‬‬
‫‪Area = ٢ × (|−‬‬ ‫→‬‫‪s ||−‬‬
‫→‬‫‪r |sin(θ)/٢) = |−‬‬ ‫→‬‫‪s ×−‬‬ ‫→‬‫|‪r‬‬

‫ﺳﺆال ‪ .٩‬ﻓﺮض ﮐﻨﯿﺪ ‪ v‬ﯾ ﻓﻀﺎی ﺑﺮداری ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺧﺎﻧﻮادهای از زﯾﺮﻓﻀﺎﻫﺎی ‪ k‬ﺑﻌﺪی ‪ v‬اﯾﻦ ﺧﺎﺻﯿﺖ را دارﻧﺪ ﮐﻪ اﺷﺘﺮاک ﻫﺮ دوﺗﺎﯾﯽ از‬
‫آنﻫﺎ ﺷﺎﻣﻞ ﯾ زﯾﺮﻓﻀﺎی ‪ k − ١‬ﺑﻌﺪی اﺳﺖ‪ .‬ﻧﺸﺎن دﻫﯿﺪ ﯾﺎ اﺷﺘﺮاک ﻫﻤﻪی زﯾﺮﻓﻀﺎﻫﺎ ﺷﺎﻣﻞ ﯾ زﯾﺮﻓﻀﺎی ‪ k − ١‬ﺑﻌﺪی اﺳﺖ‪،‬‬
‫ﯾﺎ زﯾﺮﻓﻀﺎی ‪ k + ١‬ﺑﻌﺪی وﺟﻮد دارد ﮐﻪ ﻫﻤﻪی اﯾﻦﻫﺎ را در ﺑﺮ ﺑ ﯿﺮد‪.‬‬
‫ﭘﺎﺳﺦ‪:‬‬
‫اﮔﺮ ﺗﻌﺪاد اﯾﻦ زﯾﺮﻓﻀﺎ ﻫﺎ ﮐﻤﺘﺮ ﻣﺴﺎوی ‪ ٢‬ﺑﺎﺷﺪ واﺿﺢ اﺳﺖ‪ .‬ﺣﺎل ﻓﺮض ﮐﻨﯿﺪ ﺣﺪاﻗﻞ ‪ ٣‬زﯾﺮ ﻓﻀﺎ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﯿﻢ‪.‬‬
‫ﻟﻢ‪:‬ﺑﺮای ﻫﺮ ﺳﻪ زﯾﺮ ﻓﻀﺎی ‪ A, B, C‬اﮔﺮ ‪ A ∩ B ̸= A ∩ C‬آﻧﮕﺎه ‪ A ⊆ C + B‬و ‪.rank(C + B + A) = k + ١‬‬
‫اﺛﺒﺎت‪ :‬اﮔﺮ ‪ x ،A ∩ B ̸= A ∩ C‬ﻫﺴﺖ ﮐﻪ ‪.x ∈ A ∩ B , x ̸∈ A ∩ C‬‬
‫‪rank(A ∩ C) = k − ١ → rank(A ∩ C + span(x)) = k‬‬

‫)‪rank(A) = k , A ∩ C + span(x) ⊆ A → A = A ∩ C + span(x‬‬

‫‪A∩C ⊂C, x⊂B →A⊆C +B‬‬
‫)‪rank(A + B + C) = rank(B + C‬‬
‫‪= rank(B) + rank(C) − rank(B ∩ C) = k + k − (k − ١) = k + ١‬‬

‫و اﺛﺒﺎت ﻟﻢ ﭘﺎﯾﺎن ﻣﯿﺎﺑﺪ‪.‬‬

‫اﮔﺮ ﺳﻪ زﯾﺮ ﻓﻀﺎی ‪ A, B, C‬ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ‪ A ∩ B ̸= A ∩ C‬آﻧﮕﺎه ﻃﺒﻖ ﻟﻢ ‪.A ⊆ B + C‬‬
‫ﺑﺮای ﻫﺮ زﯾﺮﻓﻀﺎ دﯾ ﺮ ﻣﺎﻧﻨﺪ ‪ D‬اﮔﺮ ‪ E = D ∩ A = D ∩ B = D ∩ C‬آﻧﮕﺎه‬
‫‪E ⊆A∩B, E ⊆A∩C‬‬

‫اﻣﺎ رﻧﮏ ﻫﺮ ﺳﻪ اﯾﻦ زﯾﺮ ﻓﻀﺎﻫﺎ ‪ k − ١‬اﺳﺖ‪ .‬ﭘﺲ ﻫﻤﻪ ﺑﺮاﺑﺮ ‪ E‬ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﺎ ‪ A ∩ B ̸= A ∩ C‬در ﺗﻨﺎﻗﺾ اﺳﺖ‪.‬‬
‫از اﯾﻦ ﺗﺴﺎوی ﻫﺎ ﺑﺮﻗﺮار ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬ﺑﺪون ﮐﻢ ﺷﺪن از ﮐﻠﯿﺖ راه ﺣﻞ ﻓﺮض ﮐﻨﯿﺪ ‪ D ∩ A ̸= D ∩ B‬ﻃﺒﻖ ﻟﻢ‬ ‫ﭘﺲ ﯾ‬
‫‪D ⊆A+B ⊆A+B+C‬‬

‫ﭘﺲ ﺗﻤﺎﻣ زﯾﺮﻓﻀﺎ ﻫﺎ زﯾﺮﻓﻀﺎی ‪ A + B + C‬ﻣﯿﺸﻮﻧﺪ ﮐﻪ رﻧﮏ آن ‪ k + ١‬اﺳﺖ‪ .‬اﮔﺮ ﻫﻢ ﺳﻪ ﺗﺎﯾﯽ اوﻟﯿﻪ ﯾﺎﻓﺖ ﻧﺸﻮد‪ ،‬اﺷﺘﺮاک ﻫﺮ‬
‫دوﺗﺎ از اﯾﻦ زﯾﺮ ﻓﻀﺎ ﻫﺎ ﻣﺴﺎوی اﺳﺖ و ﻫﻤﻪ ﯾ زﯾﺮ ﻓﻀﺎی ‪ k − ١‬ﺑﻌﺪی ﻣﺸﺘﺮک دارﻧﺪ‪.‬‬

‫ﻣﻮﻓﻖ ﺑﺎﺷﯿﺪ‪.‬‬