‫ﺑﻪ ﻧﺎم ﺧﺪاي ﻣﻬﺮﺑﺎن‬

‫ﭘﺎﺳﺦ ﺳﻮاﻻت ﻣﺮﺣﻠﻪ ‪ 2‬ﻫﺸﺘﻤﯿﻦ دوره اﻟﻤﭙﯿﺎد ﻧﺠﻮم‬

‫ﺗﻮﺟﻪ‪ :‬اﯾﻦ ﺳﻮاﻻت ﺑﻪ ﻫﯿﭻ وﺟﻪ ﭘﺎﺳﺦ ﻫﺎي ﻧﻬﺎﯾﯽ ﻧﯿﺴﺖ ﻟﺬا ﺳﻨﺪي ﺑﺮ ﺻﺤﺖ و ﯾﺎ ﻋﺪم ﺻﺤﺖ ﭘﺎﺳﺦ ﺳﻮاﻻت ﺷﻤﺎ ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺑﻮد و‬
‫ﮐﻠﯿﻪ ﺣﻘﻮق ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻧﺸﺮ و ﯾﺎ ﮐﭙﯽ ﻣﺤﻔﻮظ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﺑﻪ دﻟﯿﻞ در دﺳﺖ ﻧﺒﻮدن ﺳﻮاﻻت اﺣﺘﻤﺎل وﺟﻮد اﺷﺘﺒﺎه ﻫﺴﺖ در ﺻﻮرت ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻮردي ﺳﺮﯾﻌﺎ اﻃﻼع دﻫﯿﺪ ﺗﺎ ﻣﻮرد ﺑﺎزﺑﯿﻨﯽ ﻗﺮار‬

‫ﮔﯿﺮد‪.‬‬

‫ﺗﻬﯿﻪ و ﺗﻨﻈﯿﻢ‪ :‬ﻋﻄﺎ ﻣﺮادي ‪ ،‬آرش ﮔﻞ ﻣﺤﻤﺪي و ﮐﯿﺎﻧﺎ اﻓﻀﻠﯽ‬

 ‫‪(1‬‬

‫ﺿﺮب‬ ‫اﻟﻒ( در ﺗﺼﻮﯾﺮ ﻣﻘﺪار ﻧﯿﻢ ﻗﻄﺮ اﻃﻮل ﺑﯿﻀﯽ ﻫﻤﺎن ﺷﻌﺎع داﯾﺮه ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد وﻟﯽ ﻣﻘﺪار ﻧﯿﻢ ﻗﻄﺮ اﻗﺼﺮ ‪ ،‬در ﮐﺴﯿﻨﻮس‬
‫ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪.‬‬

‫ﭘﺲ ﺑﺮاي ﺧﺮوج از ﻣﺮﮐﺰ دارﯾﻢ‪:‬‬

‫=‬ ‫) (‪1 − ( ) = sin‬‬ ‫‪,‬‬ ‫‪= 0.73‬‬

‫‪= 47‬‬
‫ب و ج( ﺑﺮاي ﺑﺪﺳﺖ آوردن ﺗﺎﺧﯿﺮ زﻣﺎﻧﯽ ﻓﻘﻂ ﻣﺴﺎﻓﺖ ﻧﻮر ﻣﺪﻧﻈﺮ اﺳﺖ‪:‬‬

‫=‬ ‫ ‪− ,‬‬ ‫‪= (1 −‬‬ ‫ )‬

‫=‬ ‫ ‪− ,‬‬ ‫‪= (1 +‬‬ ‫ )‬

‫ ‪= 83 ∓ 6 ,‬‬ ‫د( ‪= 395 ∓ 24‬‬

‫‪+‬‬
‫=‬ ‫ ‪ 239‬روز ﻧﻮري = ) ( ‪= 6.2 × 10‬‬
‫‪2‬‬

‫=‬ ‫) ( ‪= 1.62" , = 1.58 × 10‬‬

‫ﺗﻬﯿﻪ و ﺗﻨﻈﯿﻢ‪ :‬ﻋﻄﺎ ﻣﺮادي ‪ ،‬آرش ﮔﻞ ﻣﺤﻤﺪي و ﮐﯿﺎﻧﺎ اﻓﻀﻠﯽ‬

 ‫(‪= 51‬‬ ‫)‬
‫ه( ﺑﻪ دﻟﯿﻞ در دﺳﺖ ﻧﺒﻮدن ﮐﺎﻣﻞ ﺳﻮال آﻣﺎده ﻧﯿﺴﺖ‪.‬‬

‫‪(2‬‬

‫=) (‬ ‫‪+‬‬ ‫‪4‬‬ ‫) (‬ ‫= ) ( ‪ ,‬‬

‫=) (‬ ‫‪+4‬‬ ‫ ‬
‫ﺑﺮاي ﻣﺪار ﻫﺎي داﯾﺮوي‪:‬‬

‫) (‬
‫=‬ ‫= و ‬ ‫‪4‬‬ ‫‪+‬‬ ‫ ‬

‫ﻧﻤﻮدار‬

‫‪=1‬‬ ‫‪ , = 100 , = 1‬‬ ‫ ‪ ,‬‬ ‫‪= 10‬‬ ‫ب(‬

‫= ‬ ‫‪4‬‬ ‫‪+‬‬ ‫ ‪ ,‬‬ ‫‪= 7.09 × 10‬‬ ‫(‪= 0.1‬‬ ‫ )‬

‫ﺗﻬﯿﻪ و ﺗﻨﻈﯿﻢ‪ :‬ﻋﻄﺎ ﻣﺮادي ‪ ،‬آرش ﮔﻞ ﻣﺤﻤﺪي و ﮐﯿﺎﻧﺎ اﻓﻀﻠﯽ‬

 ‫‪(r) = 0.01‬‬ ‫=‬ ‫ج(‬

‫‪= 10 = 10‬‬

‫‪2‬‬
‫=‬ ‫‪8‬‬ ‫‪+‬‬ ‫‪= 106.67‬‬

‫اﻟﺒﺘﻪ اﮔﺮ ﻣﻨﻈﻮر از ﻟﺒﻪ ﺟﺎﯾﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﻪ ﺑﯿﻨﻬﺎﯾﺖ ﻣﯿﻞ ﮐﻨﺪ ﺳﺮﻋﺖ ﻓﺮار ﺑﺮاﺑﺮ ‪ 92.86‬ﻣﯽ ﺷﻮد)ﺳﻮال در دﺳﺘﺮس ﻧﯿﺴﺖ(‬

‫‪(3‬‬

‫‪z‬‬

‫ ) ‪ ( −‬و )‪ (U − V‬و ) ‪ ( −‬ﺻﺎﻓﯽ ﻫﺎﯾﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﻧﻮر ﺑﺎ ﻃﻮل ﻣﻮج ﻫﺎي ﺧﺎص ﺗﻮﺳﻄﺸﺎن دﯾﺪه ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬ﻃﻮل ﻣﻮج‬

‫ﻣﺮﮐﺰي ‪ V‬و ‪ B‬و ‪ U‬ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ ‪ 550‬و ‪ 440‬و ‪ 386‬ﻧﺎﻧﻮ ﻣﺘﺮ و ﭘﻬﻨﺎي آن ﻫﺎ ‪ 32‬و ‪ 68‬و ‪ 48‬ﻧﺎﻧﻮﻣﺘﺮ اﺳﺖ ‪.‬‬

‫‪ .‬راﺑﻄﻪ ي ﺑﯿﻦ ﻗﺪر‬ ‫=‬ ‫در ﻧﻈﺮ ﺑﮕﯿﺮﯾﻢ ﺗﺎﺑﻌﯿﺖ ﺷﺎر ‪ f‬ﮔﺬﺷﺘﻪ از ﺟﻮ اﯾﻦ ﮔﻮﻧﻪ اﺳﺖ ‪:‬‬ ‫اﻟﻒ ( اﮔﺮ ﺿﺨﺎﻣﺖ ﺟﻮ را‬
‫ﻣﻄﻠﻖ در ﺧﺎرج از ﺟﻮ زﻣﯿﻦ و درون آن را ﺑﺎ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺿﺨﺎﻣﺖ ﺟﻮ ﺑﯿﺎﺑﯿﺪ ‪.‬‬

‫ﺑﺮاي ﻓﺎﺻﻠﻪ ي ﺳﻤﺖ اﻟﺮاﺳﯽ ‪ 0‬ﺑﺮاﺑﺮ ‪ 0.8‬و ﺑﺮاي ﻓﺎﺻﻠﻪ ي ﺳﻤﺖ اﻟﺮاﺳﯽ ‪ 60‬ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ ، 0.6‬و ‪B − V‬‬ ‫‪−‬‬ ‫ب ( اﮔﺮ ﻣﻘﺪار‬
‫ﺑﺮاي ﻓﺎﺻﻠﻪ ي ﺳﻤﺖ اﻟﺮاﺳﯽ ‪ 0‬ﺑﺮاﺑﺮ ‪ -0.6‬وﺑﺮاي ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺳﺮﺳﻮﯾﯽ ‪ 60‬ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ -0.7‬ﺑﺎﺷﺪ ‪ ،‬ﻣﻘﺪار اﻧﺪﯾﺲ رﻧﮕﯽ ) ‪ ( −‬و‬
‫) ‪ ( −‬در ﺧﺎرج از ﺟﻮ را ﺑﯿﺎﺑﯿﺪ ‪.‬‬

‫پ ( اﮔﺮ ﻣﻘﺪار ﻗﺪر ﻇﺎﻫﺮي ‪ U‬ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ 6‬ﺑﺎﺷﺪ ‪ ،‬ﻗﺪر ﻫﺎي ‪ B‬و ‪ V‬را ﺑﻪ دﺳﺖ آورﯾﺪ ‪.‬‬

‫درﺧﺸﻨﺪﮔﯽ ﻣﻄﻠﻖ اﯾﻦ‬ ‫ت ( ﻗﺪر ﺑﻠﻮﻣﺘﺮﯾﮏ ﻗﺪر ﺣﺎﺻﻞ از ﺷﺎر ‪ V‬و ‪ B‬و ‪ U‬ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ ‪ .‬ﺑﺮاي ﺳﺘﺎره ي ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﺑﺎ ﻗﺪر ‪ = 4‬‬
‫ﺳﺘﺎره را ﺑﻪ دﺳﺖ آورﯾﺪ ‪.‬‬

‫ﭘﺎﺳﺦ ﻫﺎ‪:‬‬

‫اﻟﻒ( وﻗﺘﯽ ﻣﺎ ﺳﺘﺎره اي ﺑﺎ درﺧﺸﻨﺪﮔﯽ ‪ L0‬را در داﺧﻞ ﺟﻮ ﻣﯽ ﺑﯿﻨﯿﻢ ‪ ،‬ﺗﺼﻮر ﻣﯽ ﮐﻨﯿﻢ ﮐﻪ ﺳﺘﺎره اﯾﺴﺖ ﮐﻢ ﻧﻮر ﺗﺮ و ﺑﺎ درﺧﺸﻨﺪﮔﯽ‬

‫ ‬ ‫‪ . L‬اﻣﺎ ﭼﻮن ﻓﺎﺻﻠﻪ ي اﯾﻦ دو ﺳﺘﺎره را ﺑﺮاﺑﺮ ﻣﯽ ﭘﻨﺪارﯾﻢ ﭘﺲ ﻧﺴﺒﺖ روﺷﻨﺎﯾﯽ ﻫﺎ ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ﻧﺴﺒﺖ ﺷﺎر ﻫﺎ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد ‪ .‬ﭘﺲ ‪:‬‬

‫‪−‬‬ ‫ ‪= −2.5 log‬‬ ‫ ‪= −2.5 log‬‬

‫‪= −2.5 log (e‬‬ ‫ ‬ ‫ ‪) = +2.5 log‬‬ ‫ → ‪× κ‬‬ ‫ =‬ ‫ ‪+ 1.086 κ‬‬

‫ﺗﻬﯿﻪ و ﺗﻨﻈﯿﻢ‪ :‬ﻋﻄﺎ ﻣﺮادي ‪ ،‬آرش ﮔﻞ ﻣﺤﻤﺪي و ﮐﯿﺎﻧﺎ اﻓﻀﻠﯽ‬

‫دﻗﺖ ﮐﻨﯿﺪ ﮐﻪ ﺻﻮرت ﺳﻮال اﻧﺪﮐﯽ ﻣﺒﻬﻢ اﺳﺖ و ﻣﺸﺨﺺ ﻧﮑﺮده ﮐﻪ راﺑﻄﻪ ي ﺑﺎﻻ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺎ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ زاوﯾﻪ ﺳﺮﺳﻮﯾﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﯾﺎ ﻧﻪ‬
‫‪ .‬ﺑﻪ ﻫﺮ ﺗﺮﺗﯿﺐ اﮔﺮ ﭼﻨﯿﻦ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﻪ ﺟﺎي ‪ d‬ﺑﺎﯾﺪ ‪ dz‬ﮔﺬاﺷﺖ ﮐﻪ در ﻗﺴﻤﺖ ﺑﻌﺪ ﻣﻌﺮﻓﯽ ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬

‫=‬ ‫‪sec‬‬ ‫ب( ﺑﺮاي ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ي ﻓﺎﺻﻠﻪ ي ﻃﯽ ﺷﺪه در ﺟﻮ در ﻓﺎﺻﻠﻪ ي ﺳﺮﺳﻮﯾﯽ ‪ z‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺷﮑﻞ ﻣﯽ ﺗﻮان ﮔﻔﺖ ‪:‬‬

‫‪−‬‬ ‫ ‪= −2.5 log‬‬ ‫ ‪= +1.086‬‬ ‫‪κ‬‬ ‫ ‬

‫‪ −‬‬ ‫ ‪= −2.5 log‬‬ ‫‪= +1.086‬‬ ‫‪κ‬‬ ‫ ‬

‫) ‪( − ) − ( − ) = 1.086 (sec ) (κ − κ‬‬

‫ﺑﺎ ﻧﻮﺷﺘﻦ راﺑﻄﻪ ي ﺑﺎﻻ ﺑﺮاي ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺳﺮﺳﻮﯾﯽ ﻫﺎي ‪ 0‬و ‪ 60‬درﺟﻪ و ﺣﺬف ﺛﻮاﺑﺖ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﮐﺪري و ‪ d‬ﺑﺎ ﺗﻘﺴﯿﻢ دو ﻋﺒﺎرت ﺑﻪ ﻫﻢ‬
‫ﺧﻮاﻫﯿﻢ داﺷﺖ ‪:‬‬

‫) ‪( −‬‬ ‫) ‪ − ( −‬‬ ‫‪sec 0‬‬

‫=‬ ‫ ‪= 0.5 → ( − ) = −0.5‬‬
‫) ‪( −‬‬ ‫) ‪−( −‬‬ ‫‪sec 60‬‬

‫ ‪ ( − ) = 1‬‬ ‫ﺑﺎ اﻧﺠﺎم ﻫﻤﯿﻦ ﻋﻤﻠﯿﺎت ﺑﺮاي ‪ U-B‬ﺧﻮاﻫﯿﻢ داﺷﺖ ‪:‬‬

‫پ( دﻗﺖ ﮐﻨﯿﺪ ﭼﻮن در ﺳﻮال ذﮐﺮ ﻧﮑﺮده ﮐﻪ اﯾﻦ ﻗﺪرﻫﺎ را در ﭼﻪ ﻓﺎﺻﻠﻪ ي ﺳﺮﺳﻮﯾﯽ ﻣﯽ ﺧﻮاﻫﯿﻢ ‪ ،‬ﭘﺲ اﺣﺘﻤﺎﻻ ﻣﻨﻈﻮر ﻗﺪر در‬
‫ﺧﺎرج از ﺟﻮ ﺑﻮده اﺳﺖ ‪ .‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻗﺴﻤﺖ ﻫﺎي ﻗﺒﻠﯽ دارﯾﻢ ‪:‬‬

‫‪B0 = 5‬‬ ‫‪,‬‬ ‫‪V0 = 5.5‬‬

‫ت( ﺳﻮال درﺧﺸﻨﺪﮔﯽ ﺑﻠﻮﻣﺘﺮﯾﮏ را ﻧﺎﺷﯽ از درﺧـﺸﻨﺪﮔﯽ ﻫﺎ در ﻓﯿﻠﺘﺮ ﻫﺎي ﻣﺎوراي ﺑﻨﻔﺶ ‪ ،‬آﺑﯽ و ﻣﺮﯾﯽ ﺗﻌﺮﯾﻒ ﮐﺮده اﺳﺖ ‪.‬‬

‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﺑﺮاي ﯾﺎﻓﺘﻦ روﺷﻨﺎﯾــﯽ ﺑﻠﻮﻣـﺘﺮﯾﮏ روﺷﻨﺎﯾﯽ اﯾﻦ ﺳﻪ ﻓــﯿﻠﺘﺮ را ﺑﺎ ﻫـﻢ ﺟﻤﻊ ﻣـﯽ ﮐﻨﯿﻢ ‪.‬ﺑﻪ ﺷﮑﻞ ﺗﻮﺟﻪ ﮐﻨﯿﺪ ‪.‬‬

‫ﺗﻬﯿﻪ و ﺗﻨﻈﯿﻢ‪ :‬ﻋﻄﺎ ﻣﺮادي ‪ ،‬آرش ﮔﻞ ﻣﺤﻤﺪي و ﮐﯿﺎﻧﺎ اﻓﻀﻠﯽ‬

 ‫اﺑﺘﺪا ﻗﺪر ﻇﺎﻫﺮي در آﺑﯽ را ﭘﯿﺪا ﻣﯽ ﮐﻨﯿﻢ ‪ .‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ‪ (B-V)0‬دارﯾﻢ ‪:‬‬

‫‪B0 = 3.5‬‬

‫ﻫﻤﺎن ﮔﻮﻧﻪ ﮐﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪ ﻗﺪر ﻇﺎﻫﺮي ﺑﻠﻮﻣﺘﺮﯾﮏ ﺑﺮ اﺳﺎس ﺳﻮال ﻧﺎﺷﯽ از اﻧﺮژي ﻫﺮ ﺳﻪ ﻃﯿﻒ ‪ U‬و ‪ B‬و ‪ V‬اﺳﺖ ‪ .‬ﭘﺲ‪:‬‬

‫ ‬ ‫‪+‬‬ ‫‪+‬‬
‫‪−‬‬ ‫‪= −2.5 log‬‬ ‫‪= −2.5 log (1 +‬‬ ‫‪+‬‬ ‫)‬

‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ‪ (B-V)0‬و ‪ (U-B)0‬ﺧﻮاﻫﯿﻢ داﺷﺖ ‪:‬‬

‫ ‪( − ) = −2.5 log‬‬ ‫ → ‬ ‫ ‪= 0.631‬‬

‫ ‪( − ) = −2.5 log‬‬ ‫ → ‬ ‫ ‪= 0.398‬‬

‫‪= 2.73‬‬

‫ﺗﻬﯿﻪ و ﺗﻨﻈﯿﻢ‪ :‬ﻋﻄﺎ ﻣﺮادي ‪ ،‬آرش ﮔﻞ ﻣﺤﻤﺪي و ﮐﯿﺎﻧﺎ اﻓﻀﻠﯽ‬

 ‫‪ ( 4‬ﻣﺮﯾﺦ و زﻣﯿﻦ در روز اول ﺑﻬﺎر در ﺣﺎﻟﺖ ﻣﻘﺎرﻧﻪ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ 6 .‬ﻣﺎه ﺑﻌﺪ در ﻟﺤﻈﻪ ﻃﻠﻮع ﺧﻮرﺷﯿﺪ ﺳﻤﺖ و ارﺗﻔﺎع ﻣﺮﯾﺦ ﭼﻘﺪر اﺳﺖ؟‬

‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﮐﻪ در ﺷﮑﻞ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﯽ ﮐﻨﯿﺪ در ﺣﺎﻟﺖ اول ﻣﺮﯾﺦ در ﻣﻘﺎرﻧﻪ اﺳﺖ ﺣﺎل ﺑﺎﯾﺪ ﭘﺲ از ‪ 6‬ﻣﺎه ﺟﺪاﯾﯽ زاوﯾﻪ اي ﻣﺮﯾﺦ و‬
‫ﺧﻮرﺷﯿﺪ را ﺑﯿﺎﺑﯿﻢ‪ .‬ﺗﺼﻮﯾﺮ دوم ﺣﺎﻟﺖ دو ﺳﯿﺎره را ﭘﺲ از ‪ 6‬ﻣﺎه ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ‪.‬‬

‫ ‬ ‫‪r‬‬
‫ ‬
‫ ‬
‫ﺣﺎل از ﺷﮑﻞ ﺑﺎﻻ ﺧﻮاﻫﯿﻢ داﺷﺖ‪:‬‬

‫=‬ ‫‪+‬‬ ‫×‪−2‬‬ ‫‪cos‬‬

‫=‬ ‫و از ﺳﯿﻨﻮس ﻫﺎ‬

‫) ( ‬ ‫) (‬

‫ﺑﺮاي ﯾﺎﻓﺘﻦ ‪ θ‬از زاوﯾﻪ ي ﺧﻮرﺷﯿﺪ ﻣﺮﮐﺰي ﻧﺴﺒﯽ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﮐﻨﯿﻢ‪:‬‬

‫ﺗﻬﯿﻪ و ﺗﻨﻈﯿﻢ‪ :‬ﻋﻄﺎ ﻣﺮادي ‪ ،‬آرش ﮔﻞ ﻣﺤﻤﺪي و ﮐﯿﺎﻧﺎ اﻓﻀﻠﯽ‬

 ‫=‬ ‫و‬ ‫( = ‪− 180‬‬ ‫‪−‬‬ ‫)‬

‫و ﺑﺮاي ﯾﺎﻓﺘﻦ دوره ﺗﻨﺎوب از ﻗﺎﻧﻮن ﺳﻮم ﮐﭙﻠﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﮐﻨﯿﻢ‪:‬‬

‫‪4‬‬
‫=‬

‫ﮐﻪ دارﯾﻢ‪:‬‬

‫ﻣﺮﯾﺦ‬
‫(‪= 1.87‬‬ ‫)‬ ‫‪,‬‬ ‫‪= 96.26‬‬

‫اﻟﺒﺘﻪ ﺑﺎ ﺗﻨﺎﺳﺐ ﻫﻢ ﻣﯿﺸﺪ ﺣﻞ ﮐﺮد‪ .‬ﺣﺎل از رواﺑﻂ ﻣﺜﻠﺜﺎﺗﯽ ﺑﺎﻻ ﺑﺮاي ﺟﺪاﯾﯽ زاوﯾﻪ اي دارﯾﻢ‪:‬‬

‫‪= 1.91( . . ) , = 52.35°‬‬

‫ﺣﺎل ﺑﺨﺶ ﮐﺮوي ﻣﺴﺌﻠﻪ‪:‬‬

‫از دﯾﺪ زﻣﯿﻦ ﻣﺮﯾﺦ در ﺳﻤﺖ راﺳﺖ ﻣﺮﯾﺦ ﻗﺮار دارد ﭘﺲ ﻃﻮل ﺳﻤﺎوي آن ﺑﻪ اﻧﺪازه اﯾﻦ ﻓﺎﺻﻠﻪ زاوﯾﻪ اي ﮐﻤﺘﺮ اﺳﺖ‪.‬‬

‫در اول ﭘﺎﯾﯿﺰ ﻃﻮل ﺧﻮرﺷﯿﺪ ﺣﺪودا ﺑﺮاﺑﺮ ‪ 180‬ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﭘﺲ ﺑﺮاي ﻃﻮل ﻣﺮﯾﺦ ﺧﻮاﻫﯿﻢ داﺷﺖ‪:‬‬

‫‪= 180 − 52.35 = 127.65‬‬

‫= ) (‪sin‬‬ ‫‪( ) × sin( ) , = 18.40‬‬

‫‪ = 130.07‬و ) (‪cos( ) × cos( ) = cos‬‬

‫ و ‪= 0‬‬ ‫‪= 180‬‬ ‫ﺑﺮاي ﺧﻮرﺷﯿﺪ ﻫﻢ دارﯾﻢ‪:‬‬

‫‪ cos‬‬ ‫) ( ‪= −tan ( ) × tan‬‬ ‫ﺣﺎل در ﻟﺤﻈﻪ ﻃﻠﻮع ﺧﻮرﺷﯿﺪ ‪:‬‬

‫=‬ ‫‪+‬‬ ‫‪= 90‬‬ ‫و‬ ‫‪= 270‬‬ ‫ﺑﺮاي ‪= 30.5‬‬

‫‪= 319.93‬‬ ‫ﺣﺎل ﺑﺮاي ﻣﺮﯾﺦ‪:‬‬

‫ﺣﺎل از ﻣﺜﻠﺚ ﮐﺮوي ﺧﻮاﻫﯿﻢ داﺷﺖ‪:‬‬

‫) ( ‪= sin( ) sin( ) + cos( ) cos( ) cos‬‬

‫=‬ ‫و‬

‫ ‪= 51.8 , = 99‬‬ ‫در ﻧﺘﯿﺠﻪ‪:‬‬

‫ﺗﻬﯿﻪ و ﺗﻨﻈﯿﻢ‪ :‬ﻋﻄﺎ ﻣﺮادي ‪ ،‬آرش ﮔﻞ ﻣﺤﻤﺪي و ﮐﯿﺎﻧﺎ اﻓﻀﻠﯽ‬

‫‪ (5‬اﯾﻦ ﺳﻮال از ﺑﺮﺧﯽ ﺟﻬﺎت ﻣﺒﻬﻢ ﺑﻮد وﻟﯽ روش ﺣﻞ‪ :‬در ﺣﺎﻟﺖ ﻣﻘﺎرﻧﻪ ‪ ،‬ﯾﮏ ﺳﯿﺎره ﺑﺎ ﺻﻔﺤﻪ داﯾﺮه اﻟﺒﺮوج داراي زاوﯾﻪ اﺳﺖ ‪.‬‬
‫ﺣﺎل ﺑﻌﺪ از ﯾﮏ روز ﺑﺎ ﺗﻘﺮﯾﺐ ﻣﯽ ﺗﻮان از ﺣﺮﮐﺖ در راﺳﺘﺎي ﻋﻤﻮد ﺑﺮداﯾﺮه اﻟﺒﺮوج ﺻﺮف ﻧﻈﺮ ﮐﺮد ‪.‬‬

‫ﭼﻮن ﻫﺮ دو در ﻧﺼﻔﺎﻟﻨﻬﺎر ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﻓﺎﺻﻠﻪ زاوﯾﻪ اي اﯾﻦ ﻫﺎ از دﯾﺪ ﻧﺎﻇﺮ زﻣﯿﻨﯽ ‪ 4.5‬درﺟﻪ اﺳﺖ در اﯾﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﮐﻪ در ﺷﮑﻞ ﻣﺸﺎﻫﺪه‬
‫ﻣﯽ ﮐﻨﯿﺪ ﭘﺲ از ﯾﮏ روز ﺳﯿﺎرات ﺑﺎ زﻣﯿﻦ در ﭼﻨﯿﻦ ﺷﺮاﯾﻄﯽ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺑﻮد‪.‬‬

‫ﺣﺎل ﺑﻪ دوره ﺗﻨﺎوب ﻫﻼﻟﯽ ﺳﯿﺎرات ﻧﯿﺎز دارﯾﻢ‪:‬‬

‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬

‫=‬ ‫‪−‬‬

‫ﮐﻪ در اﯾﻦ ﺻﻮرت ﺑﺮاي دو ﺳﯿﺎره دارﯾﻢ‪:‬‬

‫ ‪= 538.93 ,‬‬ ‫‪= 29.5‬‬

‫ﺣﺎل ﺑﺎﯾﺪ ﻣﻘﺪار زاوﯾﻪ ﻃﯽ ﺷﺪه در اﯾﻦ ﯾﮏ روز از دﯾﺪ ﻧﺎﻇﺮ زﻣﯿﻨﯽ را ﺑﯿﺎﺑﯿﻢ و از ﻫﻢ ﮐﻢ ﮐﻨﯿﻢ‪.‬‬

‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬
‫=‬ ‫‪× 360 = 0.668° ,‬‬ ‫=‬ ‫ ‪× 360 = 12.2°‬‬
‫‪538.93‬‬ ‫‪29.5‬‬

‫ﺗﻬﯿﻪ و ﺗﻨﻈﯿﻢ‪ :‬ﻋﻄﺎ ﻣﺮادي ‪ ،‬آرش ﮔﻞ ﻣﺤﻤﺪي و ﮐﯿﺎﻧﺎ اﻓﻀﻠﯽ‬

‫در اﯾﻨﺠﺎ از ﺳﻮال ﻗﺒﻠﯽ و رواﺑﻂ ﻣﺜﻠﺜﺎﺗﯽ آن و ﻗﺎﻧﻮن ﮐﭙﻠﺮ ﮐﻤﮏ ﻣﯽ ﮔﯿﺮﯾﻢ و ﺑﺮاي ﻓﺎﺻﻠﻪ زاوﯾﻪ اي دو ﺳﯿﺎره از دﯾﺪ ﻧﺎﻇﺮ زﻣﯿﻨﯽ ﺑﺎ‬
‫ﺧﻮرﺷﯿﺪ دارﯾﻢ‪:‬‬

‫ و ‪= 1.74°‬‬ ‫‪= 2.61°‬‬

‫‪= 0.867°‬‬
‫ﺣﺎل اﺧﺘﻼف اﯾﻦ دو زاوﯾﻪ ﺑﺎ ﺗﻘﺮﯾﺐ اﯾﻨﮑﻪ از ﺣﺮﮐﺖ در راﺳﺘﺎي ﻋﻤﻮد ﺑﺮ داﯾﺮه اﻟﺒﺮوج ﺻﺮف ﻧﻈﺮ ﮐﺮده اﯾﻢ ﺑﻪ ﻣﺎ اﺧﺘﻼف زاوﯾﻪ‬

‫اي ﺷﮑﻞ را ﻣﯽ دﻫﺪ‪.‬‬

‫ﺣﺎل ﺑﺮاي ﺑﺪﺳﺖ آوردن ﺟﺪاﯾﯽ زاوﯾﻪ اي ﭘﺲ از ﯾﮏ روز ﯾﮏ ﻣﺜﻠﺚ ﮐﺮوي ﻣﻄﺎﺑﻖ زﯾﺮ دارﯾﻢ ﮐﻪ ﯾﮏ زاوﯾﻪ آن ﻗﺎﺋﻢ اﺳﺖ‪:‬‬

‫‪cos‬‬ ‫‪= cos 4.5 × cos 11.54‬‬

‫‪γ = 4.58°‬‬
‫ﮐﻪ اﻟﺒﺘﻪ ﺑﺴﯿﺎر ﻣﻌﻘﻮل اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪ (6‬ﺑﺮﺧﯽ ﺳﺘﺎره ﻫﺎ در ﻃﯽ ﺳﯿﺮ ﺗﺤﻮﻟﯽ ﺷﺎن ‪ ،‬ﭘﺲ از ﺧﺮوج ﺑﺨﺸﯽ از ﺟﺮﻣﺸﺎن ﮐﻪ از ﻃﺮﯾﻖ ﺳﻮﺧﺖ و ﺳﺎز ﻫﺴﺘﻪ اي اﺳﺖ ‪ ،‬ﺗﺤﺖ‬
‫ﮔﺮاﻧﺶ ﻣﯽ رﻣﺒﻨﺪ و ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺑﻪ ﮐﻮﺗﻮﻟﻪ ﺳﻔﯿﺪ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﻌﻤﻮل ﺟﺮم ﮐﻮﺗﻮﻟﻪ ﻫﺎي ﺳﻔﯿﺪ از ﻣﺮﺗﺒﻪ ﺟﺮم ﺧﻮرﺷﯿﺪ و ﺷﻌﺎﻋﺸﺎن‬

‫از ﻣﺮﺗﺒﻪ ﺷﻌﺎع زﻣﯿﻦ اﺳﺖ‪ .‬ﺟﺮم و ﺷﻌﺎع ﺳﻪ ﮐﻮﺗﻮﻟﻪ ﺳﻔﯿﺪ ﮐﻪ ﻫﺮ ﯾﮏ ﻋﻀﻮي از ﻣﻨﻈﻮﻣﻪ دو ﺗﺎﯾﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ اﻧﺪازه ﮔﯿﺮي ﺷﺪه اﺳﺖ و‬
‫در ﺟﺪول زﯾﺮ ﻣﻘﺎدﯾﺮ آن ﻫﺎ ذﮐﺮ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺳﺘﺎره‬ ‫(‬ ‫ﺟﺮم )‬ ‫(‬ ‫ﺷﻌﺎع )‬

‫‪1‬‬ ‫‪0.5‬‬ ‫‪0.018‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪0.8‬‬ ‫‪0.015‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪1.1‬‬ ‫‪0.014‬‬

‫اﻟﻒ( اﮔﺮ ﻓﺮض ﮐﻨﯿﻢ ﮐﻪ راﺑﻄﻪ ﺟﺮم و ﺷﻌﺎع در ﮐﻮﺗﻮﻟﻪ ﻫﺎي ﺳﻔﯿﺪ ﺑﻪ ﺻﻮرت زﯾﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪:‬‬

‫ﺗﻬﯿﻪ و ﺗﻨﻈﯿﻢ‪ :‬ﻋﻄﺎ ﻣﺮادي ‪ ،‬آرش ﮔﻞ ﻣﺤﻤﺪي و ﮐﯿﺎﻧﺎ اﻓﻀﻠﯽ‬

 ‫( =‬ ‫)‬

‫‪ ,‬را ﺑﯿﺎﺑﯿﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺎ رﺳﻢ ﻣﻨﺤﻨﯽ ﺷﻌﺎع‪-‬ﺟﺮم در ﻣﻘﯿﺎس ﻟﮕﺎرﯾﺘﻤﯽ ﻣﻘﺎدﯾﺮ‬

‫ﺣﻞ‪ :‬در رﺳﻢ در ﻧﻤﻮدار ﺗﻤﺎم ﻟﮕﺎرﯾﺘﻤﯽ ﻧﺒﺎﯾﺪ دﯾﮕﺮ از داده ﻫﺎ ﻟﮕﺎرﯾﺘﻢ ﺑﮕﯿﺮﯾﺪ!‬

‫‪= −0.324 ,‬‬ ‫‪= 0.014‬‬ ‫ﻧﻤﻮدار ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎﻻ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد و‬

‫ب( ﺗﺎﺑﻌﯿﺖ درﺧﺸﻨﺪﮔﯽ و دﻣﺎي ﻣﻮﺛﺮ را ﺑﺮاي ﺳﺘﺎره اي ﺑﺎ ﺟﺮم ﺑﺮاﺑﺮ ﺟﺮم ﺧﻮرﺷﯿﺪ ﺑﺪﺳﺖ آورﯾﺪ ‪.‬‬

‫‪ = 4‬‬ ‫و‬ ‫ ) ( =‬ ‫ﭘﺎﺳﺦ‪:‬‬

‫) ( ‪=A‬‬ ‫) (×‬ ‫در ﻧﺘﯿﺠﻪ‪:‬‬

‫=‬ ‫ ‪ ,‬‬ ‫ ) ( ‪= A2‬‬

‫‪log‬‬ ‫‪=4‬‬ ‫‪+2‬‬

‫ﺗﻬﯿﻪ و ﺗﻨﻈﯿﻢ‪ :‬ﻋﻄﺎ ﻣﺮادي ‪ ،‬آرش ﮔﻞ ﻣﺤﻤﺪي و ﮐﯿﺎﻧﺎ اﻓﻀﻠﯽ‬

 ‫د( ﺑﺮاي ﺳﺘﺎره اي ﺑﺎ دﻣﺎي ‪ 10000‬ﮐﻠﻮﯾﻦ و ﺟﺮم ﺑﺮاﺑﺮ ﺟﺮم ﺧﻮرﺷﯿﺪ درﺧﺸﻨﺪﮔﯽ ﻣﻄﻠﻖ راﺑﯿﺎﺑﯿﺪ‪.‬‬

‫‪= 10‬‬ ‫ ‪ ,‬‬ ‫ ) ( ‪= A‬‬

‫‪= 1.76 × 10‬‬

‫اﮔﺮ اﻧﺮژي ﺗﺎﺑﺸﯽ اﯾﻦ ﺳﺘﺎره ﯾﮏ دﻫﻢ اﻧﺮژي ﭘﺘﺎﻧﺴﯿﻞ ﮔﺮاﻧﺸﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﻋﻤﺮ ﺳﺘﺎره ﭼﻘﺪر اﺳﺖ؟‬

‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬
‫‪=−‬‬ ‫ و ‬ ‫‪=−‬‬ ‫‪= 1.64 × 10‬‬
‫‪5‬‬ ‫‪50‬‬

‫=‬ ‫= و ‬ ‫‪= 0.014‬‬

‫(‪= 7.7‬‬ ‫)‬

‫ﺑﺎ ﺗﺸﮑﺮ از ﺗﻤﺎﻣﯽ دوﺳﺘﺎن و اﻓﺮادي ﮐﻪ ﻣﺎ را در ﺗﻬﯿﻪ اﯾﻦ ﭘﺎﺳﺦ ﻧﺎﻣﻪ ﯾﺎري ﮐﺮدﻧﺪ‪.‬‬

‫ﺑﭽﻪ ﻫﺎي ﺗﯿﻢ ﺷﺸﻤﯿﻦ اﻟﻤﭙﯿﺎد ﺟﻬﺎﻧﯽ ﻧﺠﻮم و اﺧﺘﺮﻓﯿﺰﯾﮏ‬

‫‪91/2/16‬‬

‫ﺗﻬﯿﻪ و ﺗﻨﻈﯿﻢ‪ :‬ﻋﻄﺎ ﻣﺮادي ‪ ،‬آرش ﮔﻞ ﻣﺤﻤﺪي و ﮐﯿﺎﻧﺎ اﻓﻀﻠﯽ‬