You are on page 1of 3

ZJEDNOCZENIE NIEMIEC NIE ODBYŁOBY SIĘ

GDYBY NIE OTTO VON BISMARCK?


Należy na początku zauważyć, iż państwa niemieckie podejmowały już
próbę zjednoczenia kraju w okresie trwania Wiosny Ludów, jednak zakończyły
się one niepowodzeniem.Próbowano zatem innych metod, które poprawiłyby
relacje między państwami niemieckimi i wspomogłyby tym samym
zjednoczenie.W ten sposób utworzono dwie nowe koncepcje zjednoczeniowe
kraju.Jedna z nich była wielkoniemiecka, która zakładała przywrócenie Rzeszy
pod władzą Austrii oraz wprowadzenie w skład państwa wszystkich terenów,
będących pod panowaniem cesarza austriackiego.Druga koncepcja tak
zwanych Małych Niemiec, polegała na utworzeniu państwa z przewodnią rolą
Prus oraz bez jakiegokolwiek wkładu Austrii.Czynnikiem, który w dużym stopniu
przemawiał za wyborem drugiej koncepcji było powstanie Związku Celnego z
inicjatywy Prus. W skład jego wchodziło 18 państw niemieckich, które
wprowadziły jednolite prawo handlowe i wekslowe.
Sam Otton von Bismarck Uważany jest za jednego z najwybitniejszych i
najbardziej wpływowych polityków europejskich XIX wieku.Pierwsze
wystąpienia Bismarcka na forum publicznym miały miejsce wiosną 1847 r. w
Sejmie Zjednoczonym.Od początku był odbierany jako zdolny mówca i
antyliberalny obrońca monarchii absolutnej i arystokracji. Już w 1851 roku
powołano go na posła przy parlamencie frankfurckim.Bismarck pozostawał
przez kolejne osiem lat, następnie został odwołany. Przyczyn usunięcia ze
stanowiska można upatrywać na dość innowacyjny sposób pracy Bismarcka,
charakteryzujący się dynamizmem i brutalnością.Dzięki dobrej znajomości
różnych języków, a także urokowi osobistemu oraz dowcipowi, Bismarck stał się
popularny w kręgach dyplomatycznych i dworskich. Po odwołaniu z Frankfurtu
Bismarck dostał propozycję objęcia poselstwa w Petersburgu. W trakcie
pobytu Bismarck nauczył się mówić po rosyjsku. W 1861 roku doszło do
zmiany na tronie pruskim. Nowym władcą został Wilhelm I. W marcu 1862 roku
Bismarck został odwołany z Petersburga i jednocześnie powołany na
stanowisko posła w Paryżu. Tam z bliska mógł się przyjrzeć dyplomatycznym
umiejętnościom Napoleona III, o których nabrał dość negatywnego zdania.W
czasie pobytu w Paryżu, doszła do Bismarcka wiadomość, iż został mianowany
premierem Prus i tymczasowym przewodniczącym rządu krajowego.
„Krew i żelazo” – to słynne słowa Ottona von Bismarcka z 1862 roku.
Ówczesny premier Prus, zwany później niemieckim Żelaznym Kanclerzem,
twierdził, że działania zbrojne są kluczem do rozwiązania problemów
politycznych. Miał na myśli przede wszystkim zjednoczenie Niemiec.
Bismarck zdawał sobie sprawę ,że zjednoczenie państw niemieckich wymaga
przychylnego lub choćby neutralnego stanowiska mocarstw europejskich.
W tym samym czasie w Danii trwał spór na temat ustrojowego statusu
księstw Szlezwiku i Holsztyna, które należały do Związku Niemieckiego.
Bismarck zaproponował Austrii wspólne wystąpienie przeciwko Danii by bronić
wymienionych terytoriów. Franciszek Józef I zaakceptował tę propozycję.
Wojna, która wybuchła w 1864 roku przyniosła sukces koalicjantom. Na terenie
Szlezwiku-Holsztyna ustanowiono kondominium, jednak głównie za sprawą
Bismarcka nie funkcjonowało ono poprawnie, a jego rządzenie nastręczało
wielu kłopotów. W tej sytuacji Austria zaproponowała podział księstw, w wyniku
czego Szlezwik przypadł Prusom, natomiast Holsztyn Austrii.
Pomimo wspólnego wystąpienia, głównym celem premiera nadal było
pokonanie Austrii, wiedział, że jest to niezbędne do całkowitego przejęcia
władzy na terytorium niemieckim.
Bismarck był świadomy , iż walka z Austrią nie będzie należała do
najłatwiejszych. Nadzieję pokładał w armii pruskiej, która od pewnego czasu
była intensywnie modernizowana, w czym znaczny udział miał Bismarck, który
zdobył niezbędne środki z budżetu.
Wojna prusko-austriacka wybuchła w 1866 roku. Siły pruskie, rozlokowane
między Jelenią Górą a Nysą, składały się z armii, w sumie liczącej 115 tys.
ludzi. Wojska pruskie wkroczyły do Czech przez przełęcze sudeckie. Po drodze
doszło do kilku potyczek.Do decydującej bitwy doszło 3 lipca pod Sadową.
Wojska austriackie, pod wodzą generała Ludwiga von Benedeka, zostały rozbite
przez Prusaków.
Cel został osiągnięty a Prusy rozpoczeły tworzenie Związku
Północnoniemieckiego, mającego charakter państwa feudalnego, w jego skład
wchodziło 19 krajów leżących na północy od rzeki Men.
Kolejnym przeciwnikiem Bismarcka na drodze zjednoczenia niemiec była
Francja.Premier Prus w niezwykle oryginalny sposób nakłonił Cesarza
Francuzów do rozpoczęcia wojny.Nazywany jest on depeszą emską.Bismarck
przeredagował depeszę tak, by obrazić cesarza Francuzów Napoleona III
Bonaparte i sprowokować wywołanie wojny. Następnie treść depeszy została
wieczorem tego samego dnia opublikowana w prasie niemieckiej. Wiadomość
zawierała relację z rozmów z ambasadorem Francji, w czasie których strona
francuska starała się wymusić na Prusach zaniechania prób osadzenia na
pustym wówczas tronie hiszpańskim przedstawiciela dynastii Hohenzollernów.
Wilhelm I odrzucił francuskie żądania, a sama depesza była wyraźnie
upokarzająca dla strony francuskiej.Reakcją Napoleona III było wypowiedzenie
wojny Prusom, co nastąpiło 19 lipca 1870.
Napoleon III Bonaparte zamierzał wzmocnić osłabiony prestiż Cesarstwa
Francuskiego, jednak w momencie wybuchu wojny Francja miała najgorsze
możliwe warunki do jej prowadzenia. Była izolowana politycznie, a przede
wszystkim nie była przygotowana do prowadzenia działań wojennych. Wojsko
francuskie było źle dowodzone, gorzej uzbrojone oraz brakowało mu planów
strategicznych. Naprzeciw oddziałom francuskim stanęła nowoczesna armia
niemiecka, w dodatku świetnie wyszkolona i mobilna.Wojnę zakończono
podpisaniem 10 maja 1871 traktatu pokojowego we Frankfurcie. Skutkami wojny
dla Francji były: wypłata państwu pruskiemu odszkodowania, ostateczne
zniesienie monarchii we Francji i ustanowienie republiki oraz utrata bogatych,
granicznych krain Alzacji i Lotaryngii, odebranych wcześniej Świętemu
Cesarstwu Rzymskiemu. W Europie powstało nowe cesarstwo ― Cesarstwo
Niemieckie.
Jednak oprócz aspektów politycznych jak i militarnych, kanclerz odegrał
dużą rolę w nowowprowaddonych reformach w państwie.
Przede wszystkim stał się on twórcą państwa socjalnego, które miało
spacyfikować grożących rewolucją zdesperowanych robotników fabrycznych
w miastach. Bismarck skupiał się na ubezpieczeniu zdrowotnym i rentownym,
emeryturach, rozwoju masowego szkolnictwa i służby zdrowia
oraz pozbawienie Kościoła dotychczasowego wpływu na te instytucje. Należy
jednak pamiętać o aspekcie społecznym jak i gospodarczym do którego
rozwoju przyczynił się Bismarck.Była to kolej żelazna wzbogacona o gęste sieci
kolejowe, które ułatwiły transport żołnierzy jak i jakikolwiek handel i przewóz.
Bismarck i prowadzona przez niego polityka na pewno zasługują na
uznanie, sam fakt, iż zbudował on fundamenty jednego z największych obecnie
mocarstw światowych. Należy również podkreślić, iż był doskonałym, sprytnym
politykiem o nieprzeciętnych zdolnościach dyplomatycznych i umiejętności
przewidywania kroków przeciwnika.
Pewność siebie i odwaga z jaką podejmował decyzję były rzadko spotykane u
innych przywódców.Jego metody, które często określa się mianem
przebiegłych i nadzwyczaj odważnych, były czymś czego potrzebowało
Państwo Niemieckie, aby stać się jednolitym i zjednoczonym krajem.Nie
dopuścił do tego, by Niemcy stały się marionetką w ręku innych mocarstw
europejskich.Choć bez wątpienia Bismarcka cechowała żądza stworzenia z
Niemiec potęgi światowej, co mu się zresztą udało, to nie zapominał o
najniższych warstwach swojego społeczeństwa, które otoczył troską i
wsparciem. Ten znienawidzony przez Polaków kanclerz Niemiec posiadał cechy,
jakich mogą mu zazdrościć współcześni nam politycy. Osiągnął sukces,
ponieważ wiedział do czego dąży, kierował się dobrem swojego narodu, był
zdecydowany i konsekwentny w swoich działaniach co doprowadziło do
zjednoczenia Niemiec.

You might also like