Bronnenlijst | Baanbrekende expo

Luka & Senna | DBKV 3A | 2023 | Kunsttheorie

Transformer: Aspects of Travesty 1974

Een terugblik op Transformer: Aspects of Travesty. Een expositie die plaatsvond in 1974,
Switzerland.

Richard Saltoun Gallery, een galerie die bekend staat om haar progressieve exposities,
heeft in 2013 een artikel geschreven om ons mee terug in de tijd te nemen naar deze
bijzondere expositie. Richard Saltoun Gallery heeft op dit moment 2 exposities waarin
vrouwen de hoofdrol spelen, dit is iets wat ze altijd al hebben gedaan. Feministische,
conceptuele en onbekende kunstenaars zijn al vanaf het begin hun hoofdinteresse geweest.
Het verbaast dan ook niet dat ze lovend spreken over Transformer: Aspects of Travesty, een
expositie die niet alleen toen maar tot de dag van vandaag belangrijke topics bespreekt en
visueel heeft gemaakt, het uiten van genderidentiteit. Een onderwerp wat in de
muziekwereld van de 70s langzaam maar zeker meer bekend werd, het verkleden van jezelf
als een ander gender, kleding en accessoires dragen die normaal gesproken niet bij jou
toegewezen gender horen en het zelfvertrouwen uiten wat bij deze handelingen kwam
kijken.
Transformers: Aspects of Travesty is de eerste tentoonstelling die deze handelingen en
vertoningen heeft omgetoverd naar een beschouwbare kunst expositie.

De tijd van deze expositie was niet verrassend, in het begin van de jaren 70 in Zwitserland
kwam er meer geluid tegen de oneerlijke gender- en seksuele wetten. Zo werden er meer
protesten georganiseerd die de burgerrechten van het LGBT volk moesten beschermen.
Homoseksuele mannen en vrouwen mochten niet meer gediscrimineerd worden op hun
werkplek, Ze moesten niet meer belasting betalen als heteroseksuele en ze mochten voor
het eerst een geregistreerd partnerschap aanvragen. Deze golf van progressieve
verandering kwam voort uit de protesten uit Amerika. Na het Stonewall incident, een
politie-inval op Gaybars waarbij geweld werd gebruikt, kwamen er hevige tegenreacties in de
vorm van protesten. Deze protesten liepen regelmatig uit de hand door wederom het
bekritiseerde politie geweld. Deze acties en daaropvolgende reacties worden door veel
mensen over de hele wereld gezien als de start van het normaliseren van LHBT mensen en
daarbij hun rechten, zo ook in Zwitserland.

Wel was opvallend dat een expositie met een focus op gender identiteit en het omarmen
hiervan bestond uit 10 mannen en maar 1 vrouw, Kathrina Sieverding. Een vrouw die in haar
werk foto’s van het gezicht van haar man op haar eigen gezicht heeft gemonteerd. Dit is
natuurlijk erg opvallend als je het hebt over de hiervoor benoemde thema’s. Daar in tegen
kan beargumenteerd worden dat de gender uiting van de vrouw in die tijd al als normaler
werd gezien dan dat van een man, een vrouw met een broek keek niemand van op maar
een man met een rok wel.

Dit document bestaat uit kenschetsen en informatie die van toepassing zijn op onze
presentatie over de expositie.
Bron 1:
Artikel Richard Saltoun London geschreven door Ruby Beesley.

Ruby Beesley is, zoals de expositie waar ze over schrijft, niet te vinden
op het internet. Haar achtergrond is dus onbekend, wel weten we dat
ze geen directe connectie had met de expositie van 1974 maar in 2013
er een artikel over heeft geschreven. Met deze informatie ga ik uit van
een journalistieke rol.

Dit is een informatieve bron, er wordt teruggekeken naar 1974 en wat

de expositie toen inhield. Ook wordt deze informatie relevant gemaakt
door het in het nu te betrekken, waarom dit nu dus nog relevant is.

Ruby Beesley schrijft over Transformer: Aspects of Travesty. Een

expositie gecureerd door Jean-Christophe Ammann. Een expositie In
de tijd van Glamrock. Een muziekgenre die de focus legde op gender
stereotypes doorbreken. Dat niet alleen, het was ook de eerste
expositie die deze vorm van genderuiting als kunstwerk heeft
tentoongesteld.
“it was the first show to treat transvestism as an art form, a thing of
beauty and representation of its time.”
Ook licht Beesley uit dat het ook een baanbrekende expositie was in
de kunstenaar keuzes. Er waren kunstenaars met verschillende
achtergronden. Zo waren er bekende, onbekende, jonge, oude maar
ook kunstenaars die net begonnen waren deel van de expositie.
“transformer is a catalogue of a range of infamous and lesser-know
artists who play with perception of self, and its representation and
concealment through outward appearances.”

Omdat dit een van de weinige bronnen in de mediatheek database

was, is dit ons begin geweest van het onderzoeken van deze expositie,
een soort grondlegger van hoe wij moesten zoeken en kijken naar
deze expositie.

https://web-s-ebscohost-com.artez.idm.oclc.org/ehost/pdfviewer/pdfviewer?vid=6&sid=0b59c
169-17c9-40fc-b3af-6be3eb4235d9%40redis
Bron 2:
https://web-s-ebscohost-com.artez.idm.oclc.org/ehost/pdfviewer/pdfviewer?vid=8&sid=0b59c
169-17c9-40fc-b3af-6be3eb4235d9%40redis

Artikel geschreven door Morgan Quaintance over de Richard Saulton expositie in 2013.
Quaintance is een schrijver, muziekant, curator uit Londen, die vaak bijdraagt aan Art
monthly, Art review, Frieze, Rhizome.org en ander curator websites en blogs. Het artikel is
geschreven als expositie recensie.

Transformers is tot stand gekomen naar aanleiding van de Britse glamrock en Amerikaanse
rock-’n-roll, om de seksuele limitaties te verwoorden. Het moest het verhaal gaan vertellen
van de complexe visie op travestie en drag, stoer maar kwetsbaar, glamoureus en toch
macho. Dit was in 1974, maar nu in 2013 is deze tentoonstelling opnieuw ingesteld door
Giulia Castelini. Het opnieuw inrichten van de tentoonstelling geeft een stem en
representatieve kracht aan die kunstenaars die ooit op het randje stonden. Het maakt het
ook mogelijk om hun bevrijdende boodschap opnieuw te formuleren dat niet-normatieve
seksuele subjectposities zowel wenselijk als haalbaar zijn.
Het oorspronkelijke idee van de tentoonstelling was het weergeven van de metamorfose,
een verschuiving tussen twee punten - mannelijk en vrouwelijk. Dit was goed te zien in de
werken waar de foto’s gemanipuleerd waren.
Omdat travestie en drag vaak worden geframed als een mannenspel, lopen ze soms het
gevaar reductieve en essentialistische vrouwelijke idealen, gender- en gedragsnormen te
heroveren die verschillende vrouwenbewegingen vechten om te decentreren. Een manier
waarop Casalini dit had kunnen aanpakken, is door hedendaagse werken op te nemen die
kritiek leveren op de transgender gendervooroordelen. Het belangrijkste doel van het
opnieuw instellen van 'Transformers' is als een oefening in sociaal-cultureel vergelijken en
contrasteren, een proces over het erkennen van het verschil tussen hoe travestie en
transgenderactiviteit toen werd bekeken en nu wordt bekeken.

Voor ons is in dit artikel vooral de originele informatie over de expositie van belang. Deze
informatie is ontzettend moeilijk om te vinden dus de kleine beetjes die we in artikelen zoals
deze kunnen vinden helpen ons enorm met het onderzoek.
De vergelijking met 74 en 2013 zijn ook heel handig voor het bedenken hoe wij de 2.0 eruit
willen laten zien en welke keuzes we daarin nemen.
Bron 3:

https://web-s-ebscohost-com.artez.idm.oclc.org/ehost/pdfviewer/pdfviewer?vid=9&sid=0b59c
169-17c9-40fc-b3af-6be3eb4235d9%40redis
https://www.frieze.com/article/transformer-0

Artikel geschreven door Matthew McLean over de Richard Saulton expositie in 2013.
Matthew McLean is creative director bij Frieze Studios. Hij woont in London, UK.
Het artikel is een tentoonstelling recensie.

'Transformer: Aspects of Travesty' was een heropening van de gelijknamige tentoonstelling

georganiseerd door Jean-Christophe Ammann in kunnstmuseum Luzern in 1974. De
originele catalogus bevatte teksten over en door Brian Eno, Mick Jagger, The New York
Dolls en David Bowie, naast een overvloed aan foto's. Van de kunstenaars kan in grote
lijnen worden gezegd dat ze strategieën van zelfpresentatie (kleding, make-up, expressie,
gebaren) gebruiken om identiteitsnormen te manipuleren, wat Ammann het 'ambivalente
beeld' noemt.
Terwijl de tentoonstelling (2013) een vorm van continuïteit probeerde te bewerkstelligen door
ten minste één werk van elk van de twaalf kunstenaars uit 1974 op te nemen, werd de
onmogelijkheid van een nauwkeurige herschepping aangegrepen als een kans tot spel (en
misschien zelfs tot travestie). In dit licht lijkt deze 'travestie' een beroep te doen op de
artiesten die zijn opgenomen in de opnieuw geënsceneerde 'Transformer', als kanaal voor
algemene opstand of geïntensiveerde zelfexpressie, en niet als route naar een specifiek
feministische of queer-politiek. (Opgemerkt moet worden dat de artiesten van de show niet
alleen slechts één vrouw bevatten, maar ook grotendeels heteroseksueel zijn.)

Uit deze tekst halen we inhoudelijk wat deze werken nou waren en hoe die gepresenteerd
werden. Ook wordt er hier iets duidelijker hoe de cockettes en Brian Eno, Mick Jagger, The
New York Dolls en David Bowie betrokken waren bij deze tentoonstelling.
Bron 4:
TRANSFORMER AND TRANSFORMATIONS
Sieverding's Transformer was originally featured in Ammann's 1974 show of the same name, but it
was also included in the more recent Glam! The Performance of Style -- a literal palimpsest of glam's
trans iterations, composed of references both popular and deeply personal -- and conveniently
provides a shared point of entry to this fickle history of glam. In 1973-74, when Sieverding first
realized Transformer -- a video projection of more than one hundred black-and-white 35mm
Ektachrome slides of the artist layered with those of her husband[ 9] -- the imitation of the cover
image of Lou Reed's 1972 album of the same name was unmistakable, as more than a year had
passed since the album's release. In their version, Sieverding and Mettig do their best to reproduce
Mick Rock's portrait of a ghostly Reed (Fig. 3), though their Transformer is at once both campier and
more sinister. In place of the black rhinestone suit that encompasses Reed, Sieverding is dressed in a
leopard-skin choker that hovers along the lowest border of the picture's frame, providing an essential
contrast to the otherwise blinding white of the artist's face. As the video projection unfolds,
Sieverding's portrait occasionally cuts to that of her partner, Mettig, flipping between positive and
negative presentations of the artists' faces -- mostly facing to the left, occasionally facing to the right.
This postured dress-up montage in which Sieverding plays Reed and Mettig, Sieverding -- long hair,
lipstick, eye shadow, but no choker -- culminates in a more menacing composite of the two
photographers in which their eyes and mouths become blurred by a misalignment of the dark patches
of makeup that previously served to highlight the areas that Brian Doherty called "the primitive
ideograph of the face."[ 10] What begins as playful doubling and drag quickly turns into the more
frightening possibility for the portrait to obscure identity altogether.
The most chilling moments of Transformer occur at exactly these instances, when Mettig's and
Sieverding's portraits literally fuse with one another, creating a singular shroud of eye-shadowed
mandorlas and jet-black lips, gesturing toward an entirely new paradigm of the artist's portrait --
simultaneously volatile and unfinished (Fig. 4). The floating patches of heavy eye makeup and lipstick
that give Sieverding's faces both legibility and orientation also allude (self-consciously) to the earlier
example of Warhol's portraits of Marilyn Monroe, in which the icon's features were similarly reduced to
their masklike signifiers (eyes and lips).[ 11] Sieverding presents us, though, with a wan version of
Warhol's intentionally gaudy Marilyns in Transformer, draining the former markers of their glaring
flatness, replaced now by the hollow recesses of a veil or death mask. And in place of pop's static
image, Sieverding sets her macabre feature (as in a "feature film") in motion, a modern-day Totentanz
of the artist's self-portrait.
Sieverding was historically sensitive in her tribute to Reed, drawing on the recent pop context in which
the singer first found recognition as the front man of Warhol's Factory house band, the Velvet
Underground. Sieverding's Transformer is in many respects, however, not merely a copy but an
intensification of Reed's cover image, a close-up of an already zoomed-in bust that effectively
eliminates the original's musical vestiges (on the cover, Reed is captured in front of a microphone,
holding a guitar). And while Reed's album clearly provided the artist with both a titular and pictorial
archetype, it would be easy to assume that Sieverding's Transformer is simply a tribute to the
original. Such a characterization would risk obscuring the complex gender dynamics at play in
Sieverding's work, where the artist places herself into an established character or type, what Rudolf
Schmitz referred to as Sieverding's "irresistible mimetic stream."[ 12] Reed was, after all, celebrated
for his embrace of cross-dressing on the most successful single track from this album, "Walk on the
Wild Side," and so Sieverding's Transformer could easily suggest that, following the logic of the
masquerade: one good turn deserves another.
This is the essence of the mise en abyme of identity (gendered, or otherwise) that cross-dressing sets
in motion, an economy of substitution that puts the very mechanism of identity formation on display.
Marjorie Garber, in her pioneering analysis of cross-dressing, Vested Interests: Cross-Dressing and
Cultural Anxiety (1992), concludes:
Cross-dressing is about gender confusion. Cross-dressing is about the phallus as constitutively veiled.
Cross- dressing is about the power of women. Cross-dressing is about the emergence of gay identity.
Cross-dressing is about the anxiety of economic or cultural dislocation, the anticipation or recognition
of "otherness" as loss. All true, all partial truths, all powerful metaphors. But the compelling force of
transvestism in literature and culture comes not, or not only, from these effects, but also from its
instatement of metaphor itself, not as that for which a literal meaning must be found, but precisely as
that without which there would be no such thing as meaning in the first place.[ 13]
As the only female artist included in Ammann's exhibition dedicated to presentations of transvestism,
Sieverding clearly understood that this conspicuous gender imbalance threatened to compromise the
force of the show by confirming those very hierarchies -- only men were allowed to take part in
blurring the boundaries of gender norms -- that cross-dressing putatively worked to undermine. By
playing Reed, then, Sieverding inserted herself into a chain of signification that extended in either
direction toward the male and female, and instead of a fundamentalist espousal of true identity, or a
perfunctory embrace of androgyny as modish ideal, Transformers telos moves closer to producing
and foregrounding the law of metaphor that props up any expression of identity, "without which there
would be no such thing as meaning in the first place."
Since Reed's album contained images on the back cover as well, those examples are equally
revealing for the highly charged sexuality that is otherwise glossed, or merely assumed, on
Transformers cover. On the flip side, there are two additional images, placed side by side, which
were, according to photographer Mick Rock, originally planned as the cover for Reed's album.[ 14]
Both were photographed by Karl Stoecker, and the styling for both is attributed to Ernst (Ernie)
Thormahlen. Each image features a performer in an ostentatiously bawdy pose (Fig. 5). The first
features the fashion model Gala Mitchell in a see-through blouse by the London designer Antony
Price: a lanky, vaguely boyish, character, with one hand set on her hip and the other over her groin,
bent at the knee in front of a shiny black backdrop. The complementary image on the right is of
Reed's friend and attributed stylist for the pictures, Thormahlen, who, posed in three-quarter profile, is
dressed in a leather chauffeur cap, a small white T-shirt riding above his waist, and jeans tight enough
to broadcast what looks to be an enormous penis but is, in fact, a banana.
There is thus plenty of rhetorical charge on the jacket of Transformer behind Reed's deliberately
blank facade, and perhaps Sieverding's work attempts to reactivate the conspicuous sexuality lurking
behind the album's iconic cover shot. While Reed is indisputably the source of Sieverding's
photographic homage, a historical glimpse into the artist's output prior to 1972 reveals that Sieverding
was already producing work that anticipated the kind of drag posturing that would make glam
internationally renowned and Reed one of its most emblematic stars. Sieverding's Transformer was
in fact the culmination of a more sustained exploration of costuming and cross-dressing performance
that began as early as 1969, several years before Reed's Transformer hit the shelves. Discussing
the generative investigation of masquerading at work in Transformer, Sieverding explained: "For me,
masking/costuming is a method to raise and formulate questions and paradigms. It is about 'private
self-fashioning,' as well as 'self-inclusion/exclusion.'"[ 15] Under what conditions, then, did
Sieverding's "method" develop before this more explicit dialogue with Reed?

https://web-s-ebscohost-com.artez.idm.oclc.org/ehost/detail/detail?vid=11&sid=0b59c169-17
c9-40fc-b3af-6be3eb4235d9%40redis&bdata=JnNpdGU9ZWhvc3QtbGl2ZQ%3d%3d#AN=1
22469499&db=asu

Artikel geschreven door Colin Lang in 2017. Het artikel onderzoekt de geschiedenis van
glamrock. Er wordt bijzondere aandacht besteed aan de functie ervan in drie
tentoonstellingen in 2013, waaronder 'David Bowie Is', 'Glam! The Performance of Style' en
'Transformer: Aspects of Travesty'. Colin Lang is assistant professor in the Department of Art
History at Virginia Commonwealth University in Richmond. The current article is the
capstone to a book manuscript, “The Amateur Revolution,” which recounts the history of a
group of young artists studying under Joseph Beuys in the late 1960s

Het artikel gaat over veel meer dan alleen ´Transformer`. Het is een analyse over travestie.
In de titel van Ammanns tentoonstelling bevindt zich een veelheid aan betekenissen die
perfect overeenkomen met het hybride onderwerp ("Travestie" duidt in het Engels en Duits
de handeling van travestie of parodie - een kopie van een origineel dat de kunstmatigheid
van zowel oorsprong als replica onthult - terwijl het Franse woord travestie ook de
enkelvoudige aanduiding is voor travestiet), en geïnspireerd door de polysemie van de
centrale trope van de tentoonstelling ("travesti"), bood Ammanns show een intense
betrokkenheid bij tien kunstenaars die op de een of andere manier met het vocabulaire van
drag speelden.
De ironie dat Ammanns tentoonstelling - gewijd als het was aan de performances en
praktijken van kunstenaars die gericht waren op het onderzoeken van de mogelijkheid van
verschuivende in plaats van stabiele genderidentificaties - het werk van slechts één vrouw
bevatte (in samenwerking met een mannelijke partner, niet minder) was moeilijk over het
hoofd te zien.

Uit dit artikel halen we voornamelijk meer context over de tijd, en het begrijpen hoe dit in
elkaar zat. Het gaat veel op details in over Sieverdings werk uit eerdere tijd, dit is dus niet
heel relevant voor wat we willen vertellen aan de klas, echter brengt het wel veel tijdgeest
informatie en context aan onszelf.
Belangrijke informatiebronnen van de presentatie:
Wat is Glamrock en welke sociale invloed heeft het gehad?:
https://www.youtube.com/watch?v=Vy-rvsHsi1o&t=33s
https://en.wikipedia.org/wiki/Glam_rock
https://www.catawiki.com/en/stories/5927-glam-rock-records-that-challenged-gender-norms
https://www.thesenseofdoubt.com/category/pop-culture/

Informatie van Transformer: Aspects of Travesty:

https://www.on-curating.org/issue-37-reader/from-transformer-to-odarodlea-brief-history-of-e
xhibiting-queer-art-in-the-german-speaking-world.html
https://www.moussemagazine.it/magazine/transformer-richard-saltoun/
http://www.thethird-eye.co.uk/transformer-aspects-of-travesty/
https://www.cassone-art.com/art-news/2013/12/the-return-of-the-repressed-transformer-rest
aged-in-london/
https://www.artforum.com/columns/hans-ulrich-obrist-on-jean-christophe-ammann-1939-201
5-228234/
https://www.artforum.com/columns/transformer-169714/

Informatie van alle exposerende kunstenaars van Transformer: Aspects of Travesty:

https://www.richardsaltoun.com/usr/documents/exhibitions/press_release_url/30/pr_transfor
mer.pdf
https://irenebrination.typepad.com/irenebrination_notes_on_a/2013/12/transformer-richard-s
altoun-london.html
https://alchetron.com/Luciano-Castelli
https://issues.aperture.org/article/2017/3/3/the-cult-of-walter-pfeiffer

Gender museum KØN Denemarken:

https://konmuseum.dk/english/about-kon-gender-museum-denmark/#

Tijdgeest LHBTQ+ Rechten zwitserland:

https://en.wikipedia.org/wiki/LGBT_history_in_Switzerland

Informatie Richard Saltoun London:

https://www.independenthq.com/galleries/richard-saltoun

Catalogus:
https://saint-martin-bookshop.com/products/transformer-aspekte-der-travestie-kunstmuseum
-luzern-1974

Nieuwe artiesten:
https://blindspotgallery.com/artist/sin-wai-kin/
https://www.stedelijk.nl/nl/tentoonstellingen/zanele-muholi
https://www.mo.be/interview/fotograaf-zanele-muholi-kunst-kan-levens-redden-al-het-andere-bijzaak
https://www.materialculture.nl/en/fellowships/yuki-kihara
https://yukikihara.ws/
https://ocula.com/artists/yuki-kihara/